\id 1PE - Guarayu NT -Brazil 2011 (DBL -2013) \h 1 SAN PEDRO \toc1 Pedro Rembicuachia Yɨpɨndar Vahe \toc2 1 San Pedro \toc3 1 Pe \mt2 PEDRO REMBICUACHIA YƗPƗNDAR VAHE \mt1 SAN PEDRO \c 1 \s1 Pedro mahenduhasa Jesús reroyasar opacatu rupi oñemosai vahe upe \p \v 1 Che, Pedro, Jesucristo apóstol aicuachía co che ñehe pẽu, pe Tũpa rembiporavo pe recua pɨpe sui peñemosai vahe ɨvɨ Ponto, Galacia, Capadocia, Asia iyavei Bitinia rupi peico vahe upe. \v 2 Supi eté pe yande Ru Tũpa rembiporavo yɨpɨsuive peico semimbotar rupi. Evocoiyase oEspíritu Santo pɨpe pe peha oyeupe nara vɨroyasar pe reco ãgua ‘imoatɨroprɨ toyuvɨrecoi che Rahɨr ruvɨ pɨpe oangaipagüer sui’ oya. Peipɨsɨ catu Tũpa porovasasa pe reco tuprɨ ãgua. \s1 Tũpa suindar mbahe avɨye vahe rãrosa \p \v 3 ¡Imboeteiprɨ tasecoi Tũpa, yande Yar Jesucristo Ru! Ahe niha oporoparaɨsuerecosa pɨpe yande recocuer mbopɨasu. Ẽgüe ehi yandeu Guahɨr Jesucristo ocuerayevɨse. Ipɨpe sui yaicuaño ité oimera mbahe avɨye vahe Tũpa suindar yandeu. \v 4 Ipɨpe sui avei Tũpa oipɨsɨ ucara pẽu pe mombahesa ɨvave yapocatuprɨ nocañɨi vaherã, ndituyui vaherã iyavei ndopai vaherã ité. \v 5 Pe peyeroya ité Tũpa rese. Sese niha ahe opĩratasa pɨpe pe repɨ mbahe tẽi sui poropɨ̃sɨrosa pe reco ãgua. Ahe vɨreco vahe imoingatuprɨ arɨ ipa vahe mboyecua ãgua pẽu. \p \v 6 Co rese peyembovɨhareteño peico, yepe cũritei pe reco pɨpe peparaɨsu pucu raimi tẽi setá pe recoãhasa pɨpe peico viña. \v 7 Esepia, pe yeroyasa Tũpa rese avɨye oro, ahe sãhasa tata pɨpe yepi. Ẽgüe ehi aveira pe recocuer sãhambrɨ tata nungar mbahe yavai vahe pɨpe, “¿Avɨye vahe ité pĩha?” hesave. Yañemosase evocoi mbahe yavai vahe upe, ahese yande yeroyasa avɨye catura oro ocañɨ tẽi vaherã sui. Ẽgüe yahese, “Che rese pe yeroyasa avɨye ité” ehira yande Yar yandeu. Ahese yarecora teco porañetesa iyavei imboeteiprɨ yaicora acoi Jesucristo oyevɨse curi. \p \v 8 Pe niha pesaɨsu yande Yar Jesucristo, yepe ndapesepiai viña; cũritei rumo sepiaẽhɨ pɨpe peyeroya sese. Sese pereco ité pe vɨharetesa tuvichá, avɨye catu vahe, ndapeicatui vahe ahe imombehu. \v 9 Esepia niha, pesupitɨ pe remiaro poropɨ̃sɨrosa apɨrẽhɨ vahe peico pe yeroyasa pɨpe. \p \v 10 Aracahe suive ava Tũpa ñehe mombehusar oicua tuprɨ pota ité co poropɨ̃sɨrosa resendar yuvɨreco ‘¿mara ehi eté pĩha co tecocuer?’ oyapave yuvɨreco. Iyavei oñemoñeta yuvɨreco Tũpa oporoaɨsusa pɨpe pẽu mbahe ombou vaherã rese. \v 11 Cristo Espíritu senondeve oicua uca mbahe Tũpa ñehe mombehusar upe aipo ehi: “Poropɨ̃sɨrosar oyemombaraɨsu ranera, ipare rumo teco orɨsa porañete vahe oimera” ehi chupe aracahe. Sese, “¿Umara pĩha evocoi mbɨa?” ehi; “¿Mbahesera vo oimera co Espíritu remimombehu yandeu?” ehi yuvɨreco. \v 12 Tũpa rumo omboyecua chupe, ndahei chupe nara ité imombehuprɨ yuvɨreco, pẽu nara ité rumo. Ahe avei niha poropɨ̃sɨrosa resendar ñehesa mombehusar omombehu pẽu cũritei, Espíritu Santo pĩratasa pɨpe imbouprɨ ɨva pendar yandeu. ¡Tũpa rembiguai avei oicua tuprɨ pota tẽi cũritei yuvɨreco viña! \s1 Tũpa yande poravo yande reco maranehɨ ãgua \p \v 13 Sese pe pɨhañemoñeta tuprɨsa pɨpe pemahemoha tuprɨra peyese Tũpa porovasasa pẽu ombou vaherã rese pe yeroya catu ãgua acoi Jesucristo oyevɨse curi. \v 14 Tahɨr iporeroya vahe pe recosa pɨpe ndapeicoi chira mbahe pe remimbotarai pɨpe, acoi pereco vahecuer peyese Tũpa recocuer cuaẽhɨ vɨteseve. \v 15 Peicora rumo pe reco maranehɨsa pɨpe ité. Esepia, Tũpa pe poravo oyeupe nara; ahe ndaseco marai vahe ité. \v 16 Supi eté icuachiaprɨ aracahendar pɨpe aipo ehi imombehu: “Pe tapeico seco maranehɨ vahe. Esepia, che ndaseco marai vahe aico” ehi. \p \v 17 Tũpa niha opacatu ava upe secocuer rese nomboyoavɨratɨi chira oporandu curi, sese pe, “Che Ru” peye vahe chupe peyembosɨquɨyera mbahe tẽi apoẽhɨ ãgua imboeteisave co ɨvɨ pɨpe peico vɨtese. \v 18 Esepia, Tũpa pe pɨ̃sɨro aracahendar pe ramoi suindar aracuasa ẽgüe ehi tẽi vahe sui. Peicua tuprɨ ité niha co poropɨ̃sɨrosa reprɨ nimboepɨsai eté que mbahe ocañɨ tẽi vaherã pɨpe inungar oro, anise guarepochira viña. \v 19 Imboepɨsa rumo Cristo ruvɨ maranehɨ pɨpe. Ahe seropovẽheprɨ, inungar ovesa nimarai vahe. \v 20 Ahe Tũpa oiporavo aracahe ɨvɨ, ɨva apoẽhɨ vɨteseve ẽgüe ehi vaherã. Cũritei rumo oyemboyecua pẽu mbahe tuprɨ ãgua. \v 21 Secocuer sui niha peroya Tũpa peico, ahe ombogüerayevɨ vahe omano vahe pãhu sui, ipare omondo oyemboeteisa, güeco porañetesa avei chupe. Ipɨpe sui peyeroya Tũpa rese iyavei pesãro co mbahe avɨye vahe pɨsɨ ãgua ichui. \p \v 22 Cũritei Tũpa Ñehengagüer supi tuprɨ vahe mboyeroyasa pɨpe imoatɨrosa pe recocuer pesaɨsu vaherã ambuae Jesús reroyasareta. Evocoiyase ẽgüe peyera peyeaɨsu catu opacatu pe pɨhañemoñeta tuprɨsa pɨpe, iyavei opacatu pe pĩratasa pɨpe. \v 23 Pe niha pereco tecovesa pɨasu, ndahei pe yesupa omano tẽi vahe suindar. Ahe rumo Tũpa Ñehengagüer supi tuprɨ apɨrẽhɨ vahe reroya pɨpe. \v 24 Esepia, icuachiaprɨ aracahendar pɨpe aipo ehi: \q1 “Opacatu ava inungar caha, iyemboeteisa evocoiyase inungar ipotrɨ. \q1 Ipare ahe caha opa omano, ipotrɨ avei opa ovɨapi; \q1 \v 25 Tũpa Ñehengagüer rumo apɨrẽhɨ vaherã ité yepi” ehi. \m Ahe co ñehesa imombehuprɨ poropɨ̃sɨrosa resendar pẽu nara. \c 2 \p \v 1 Sese peseya opacatu mbahe naporai vahe; opacatu porombopasa tẽi, pe reco tuprɨ angahu tẽisa, ambuae ava mbahe pota raisa, iyavei opacatu mahechiroi resendar. \v 2 Inungar pĩtanimi ocuacua ãgua oipota cambɨ; ẽgüe peye aveira pe querẽhɨsa pɨpe Tũpa Ñehengagüer rese pe yembohe catu iri ãgua, peico tuprɨ ãgua poropɨ̃sɨrosa pɨpe, \v 3 que peicua itese yande Yar reco avɨyesa. \s1 Cristo inungar ita ndopai vahe \p \v 4 Peyemboya catu yande Yar rese. Ahe inungar ita ndopai vahe. Ava rumo ovɨroɨ̃roño yuvɨreco. Tũpa rumo ahe ita oiporavo avɨye catu vahe. \v 5 Ẽgüe ehira pe rereco oyeupe inungar ita ndopai vahe; ipɨpe sui omopuhara otũparoguã pe rese. Iyavei pahi ndaseco marai vahe nungar peicora semimbotar rupi chupe. Pe evocoiyase Jesucristo rembiapo pɨpe sui peyapora Espíritu upendar mbahe avɨye vahe. Ahe inungar mbahe seropovẽheprɨ avɨye vahe Tũpa upe. \v 6 Esepia, icuachiaprɨ aracahendar pɨpe aipo ehi: \q1 “Che amondo ñepei ita nungar ava avɨye vahe tecua Sión ve imovɨracua ãgua. \q1 Ahe che rembiporavo iporañete vahe, imboeteiprɨ. \q1 Acoi oyeroyá vahe sese, ahe nochĩ chietera ichui” ehi. \p \v 7 Pe seroyasar peico vahe upe evocoi ita avɨye vahe ité. Seroyasarẽhɨ upe rumo imboavɨyesa co ñehesa aipo ehi vahe: \q1 “Oɨ aposar rumo vɨroɨ̃roño co ita yuvɨreco. \q1 Ahe ita rumo coiye vɨ̃racuasa avɨye catu vahe” \m ehi. \v 8 Iyavei omboavɨye aipo ñehesa: \p “Co ita oipɨhapi oitɨ uca ava” ehi. Esepia, Tũpa suindar ñehesa reroyaẽhɨ pɨpe sui oyemondo uca mbahe tẽi pɨpe yuvɨreco. Ẽgüe ehi vaherã ité rumo ahe secocuer yuvɨreco. \p \v 9 Pe rumo ava oyesuindar nungar iporavoprɨ peico Tũpa uve nara, imborerecuasa upendar pahi, iyavei chupendar ava seco maranehɨ vahe peico. Ẽgüe peye Tũpa reco pĩratasa mombehu ãgua peico. Esepia, ahe pe renose pɨ̃tumimbisa nungar pe recocuerai sui tesapesa avɨye vahe pɨpe pe reique ãgua. \v 10 Yɨpɨndar ndahe vɨtei eté Tũpa upendar ava peico, cũritei rumo ahe ité peico; yɨpɨndar ndaperecoi Tũpa poroparaɨsuerecosa, cũritei rumo pereco ité cute. \s1 Peico catu Tũpa mboetei ãgua \p \v 11 Che rɨvɨreta, che rembiaɨsu, peico raimi tẽi vahe co ɨvɨ pɨpe, pepoi opacatu co ɨvɨ pɨpendar pe pɨhañemoñeta raisa sui. Esepia, pemomara uca tẽi pe recocuer ipɨpe. \v 12 Pereco tuprɨ pe recocuer avɨye vahe ava Tũpa ndoicua vɨtei vahe rovaque. Yepe ava remieroɨ̃ro peico inungar-ra mbahe tẽi aposar viña, osepiase rumo pe rembiapo catuprɨ, omboeteira Tũpa yuvɨreco ahe arɨ pɨpe acoi yande Yar oporanduse opacatu ava recocuer rese curi. \p \v 13 Yande Yar raɨsusa pɨpe pemboyeroya opacatu pe rerecuar co ɨvɨ pɨpe: que mborerecuar guasu ɨvate catu vahe, \v 14 anise yɨvɨrindar. Ahe pe recua pɨpendar rãrosar imondoprɨ ava naporai vahe mombaraɨsu ãgua, iyavei ava seco catuprɨ vahe upe, “Avɨye nde recocuer” he ãgua. \v 15 Esepia, Tũpa oipota pe peyapora mbahe avɨye vahe ava mbahe ndoicuai vahe upe, ndayaracuai vahe upe pe rese iñehe-ñehe tẽiẽhɨ ãgua. \p \v 16 Peico tuprɨ ava rovaque mbiguai tẽi nungar sui senoseprɨ pe recosa pɨpe. Ndiyai rumo ipɨpe peyapo iri mbahe tẽi. Peico tuprɨra rumo Tũpa rembiguai pe recosa pɨpe. \v 17 Pemboeteira opacatu ava. Pesaɨsu catu pe rɨvɨreta Jesús reroyasar; pemboetei Tũpa; pemboyeroya avei mborerecuar guasu. \s1 Yembohesa yande Yar Jesucristo mombaraɨsu agüer resendar \p \v 18 Pe, ava rembiguai, pemboyeroya catu pe rerecuar imboeteisa pɨpe que seco catuprɨ vahe, que ndaseco põrai vahe avei. \v 19 Esepia, avɨye catu yañemosase mbahe-mbahe tẽi ava rembiapo upe Tũpa mboyeroya tuprɨsa pɨpe. \v 20 Mbahe tẽi aposa pɨpe rumo pe mombaraɨsuse yuvɨreco, ndipoi eté evocoiyase ichui mbahe avɨye vahe peñemosase evocoi nungar mbahe upe. Co rumo acoi mbahe tuprɨ aposa pɨpe pe mombaraɨsuse yuvɨreco, ipare peñemosase chupe, ahe rumo avɨye catu itera Tũpa upe. \v 21 Pe paraɨsu ãgua rese niha Tũpa pe poravo. Esepia, Cristo oyemombaraɨsu pe recocuer rese. Ahe rane ẽgüe ehi pe rese pe secocuer moña ãgua. \v 22 Ahe ndoyapoi vahe ité angaipa iyavei ndoporombopai vahe ité. \v 23 Acoi ava iñehe mara-mara tẽise yuvɨreco chupe, nomboyevɨi eté iñehe raisa. Iyavei acoi omombaraɨsuse yuvɨreco, “Ayepɨra sese” ndehi eté. Ahe rumo, “Che Ru Tũpa seco ɨ̃vi vahe oicuara chupe yuvɨreco” ehiño oyeupe mbahe-mbahe tẽi aposar upe. \v 24 Cristo teieté vɨraso yande angaipagüer güete pɨpe curusu rese ‘toyepepɨ angaipa sui yuvɨreco. Ipɨpe sui toyuvɨrecoi teco ɨ̃visave’ oyapave yandeu. Ahe niha yapichaprɨ secoi pe recocuer moingatu ãgua. \v 25 Esepia, pe niha yɨpɨndar inungar ovesa ocañɨ tẽi vahe peico viña. Cũritei rumo peyevɨ Cristo upe. Ahe pe recocuer osãro cũritei inungar ovesa rãrosar. \c 3 \s1 ¿Mara ehira ava omenda vahe recocuer yuvɨreco? \p \v 1-2 Ẽgüe peye aveira cuña, pemboyeroya itera pe mer. Esepia, amove ndovɨroya vɨtei Tũpa Ñehengagüer yuvɨreco; pemboyecuase rumo pe reco tuprɨsa imboeteisa avei chupe, avɨyeteramo ahe avei vɨroyara, yepe ndapeñehei chira chupe viña. \v 3 Acoi pemboyecua potase pe yemoporañetesa ndahei chira pe rete rese inungar oãca rese mbahe omoporañete ai vahe, ndahei chiaveira pe yemondesa sendɨ yai vahe oro nungar, que turucuar porañete catu vahe. \v 4 Iya rumo pe avɨter pɨpe sui mbahe porañete ipocopɨ vahe pemboyecua pe reco mbegüemisa iyavei pe recoasɨẽhɨsa pɨpe. Evocoi nungar avɨye catu ité Tũpa rovaque. \v 5 Ẽgüe ehi avei cuña seco catuprɨ vahe güeco porañetesa imboyecua aracahe. Ahe oyeroya Tũpa rese yuvɨreco, omer avei omboyeroya yuvɨreco. \v 6 Inungar Sara aracahe, omboyeroya ité omer Abraham, “Che yar” ehi chupe. Pe inungar ichuindar peico peyapose mbahe avɨye vahe pe sɨquɨyeẽhɨsa pɨpe. \p \v 7 Iyavei pe imer, pereco mbegüera pe rembireco upe. Pemboeteira sereco. Esepia, ahe nipirata tuprɨi, iyavei Tũpa omboura güeco tuprɨsa pɨpe tecovesa apɨrẽhɨ vahe oyoya voi pẽu. Ẽgüe peyese, Tũpa osendu itera pe yeruresa. \s1 Paraɨsusa mbahe tuprɨ aposa rese \p \v 8 Iyavei na peyera pe opacatu peyese inungar ñepei oñemu vahe. Oyoya tuprɨ mbahe tapeyandu. Peyeaɨsu catura Jesús reroyasar pe recosa pɨpe. Peyemboavara oyeupe pe reco mbegüesa pɨpe. \v 9 Oyapose ava que mbahe tẽi pẽu, anise que oñehe raise, ndapemboyevɨi chira chupe. Iyacatu rumo mbahe tuprɨsa pɨpe pemboyevɨra chupe. Evocoi nungar mbahe apo ãgua niha Tũpa pe poravo ‘toipɨsɨ che porovasasa’ oyapave. \v 10 Esepia, \q1 “Peipotase pe recocuer avɨye tuprɨ ãgua pe yembovɨharetesa pɨpe, pemombɨtuhu pe ñehe raisa iyavei ndapeporombopai chira. \q1 \v 11 Pepoi aveira mbahe tẽi sui, pesecara mbahe avɨye vahe. \q1 Peseca teco tuprɨsa peyeupe nara, peguata supi. \q1 \v 12 Esepia, supi eté, yande Yar osãro ava seco catuprɨ vahe iyavei osendu oyeupe yeruresa. \q1 Ava mbahe tẽi aposar rumo ndoipɨsɨi eté” ehi. \p \v 13 Ndipoi chira revo que ava mbahe tẽi oyapo vahe pe recocuer upe yuvɨreco, pequerẽhɨse mbahe avɨye vahe apo. \v 14 Peparaɨsuse rumo mbahe pe rembiapo avɨye vahesa rese, ¡sovasaprɨ peico! Peyembosɨquɨyei rene que ava sui. \v 15 Pemboeteiñora rumo Cristo pe Yar secosa rese pe pɨha pɨpe. Peyemoingatu voira ava pe remiaro rese oporanduse pẽu pe querẽhɨsa pɨpe imombehu tuprɨ ãgua. \v 16 Ẽgüe peyera rumo pe reco mbegüesa pɨpe imboeteisave. Peico tuprɨra pe pɨhañemoñeta tuprɨ rereco. Acoi que oñehe rai vahe pe Cristo reroyasa recocuer rese, ahe yuvɨnochira oñehe sui curi. \p \v 17 Tũpa oipotase pe yemombaraɨsu, avɨye catu mbahe avɨye vahe apo pɨpe yepi mbahe tẽi apo rãgüer sui. \v 18 Esepia niha, Cristo teieté omano yande angaipa repɨrã ñepei reseve. Güeco maranehɨ pɨpe ẽgüe ehi ava recocuerai rese opacatu pe reraso ãgua Vu Tũpa upe. Ahe omano güete rese. Ipare rumo ocuerayevɨ güeco espíritu pɨpe. \v 19 Güeco espíritu pɨpe avei oso, omombehu Vu Tũpa remimbotar ava hã soquendaprɨ yuvɨrecoi vahe upe. \v 20 Ahe ava Noé recosendar ndiporeroyai vahe yuvɨreco aracahe. Tũpa osãro güeco mbegüesa pɨpe secocuer moingatu ãgua viña Noé oyapo vɨteseve arca oico. Ahe ipɨpe oñepɨsɨro ochomi tẽi yuvɨreco amarusu sui. \v 21 Ahe ɨ osãhangapo ɨ poroãpiramosa, ahe omboyecua yande ipɨ̃sɨroprɨ yande recosa. Poroãpiramosa rumo ɨ pɨpe ndahei yande rete moatɨro ãgua. Co rumo yaporandura Tũpa upe, yande pɨhañemoñetasa moatɨro ãgua. Ipɨpe sui evocoiyase yañepɨsɨrora yande Yar Jesucristo cuerayevɨsa pɨpe. \v 22 Ahe oso ɨvave oguapɨ oĩ Vu acato cotɨ. Opacatu sembiguai eta, mborerecuareta, opacatu imborerecuasa ipĩrata vahe avei ipovrɨ pendar yuvɨrecoi. \c 4 \s1 Yandehañeco yandeyese mbahecuasa Tũpa suindar yaipɨsɨ vahe pɨpe \p \v 1 Cristo oiporara mbahe rasɨcuer güete rese. Pe avei evocoiyase peyemoingatu voi ẽgüe peye vaherã peico chupe nara. Esepia, acoi ava oyemomborara vahe güete pɨpe oseya angaipa yuvɨreco. \v 2 Ipɨpe sui ndoyuvɨreco iri chira arɨ rupi ava tẽi pɨhañemoñetasa pɨpe. Tũpa remimbotar rupi eté rumo oyapo pota mbahe co ɨvɨ pɨpe yuvɨrecoi vɨtese. \v 3 Ẽgüe peye pucu rane niha pe rembiapo ai pɨpe peico ava Tũpa reroyasarẽhɨ recocuer nungar rupi tuprɨ. Ahese mbahe-mbahe tẽi peyapo pe pɨhañemoñeta raisa pɨpe, savaɨposa, pietasave pe rãse tẽi pɨpe pe aracuasa pemocañɨ pe ɨhu tẽisa pɨpe, pemboetei avei mbahe rahanga tẽi peico. \v 4 Cũritei rumo pe mborɨparer, ndoyembovɨhai tẽi pe rese, ndapeico irise supi semimbotarai apo ãgua. Ahe oñehe-ñehe tẽi yuvɨreco pe recocuer pɨasu rese. \v 5 Ahe chupe rumo oimera porandusa. Esepia, yande Yar oyemoingatu opacatu ava recocuer rese oporandu ãgua omano vahe upe, oicove vɨte vahe upe avei curi. \v 6 Sese niha co ñehesa pɨ̃sɨrosa resendar imombehusa ava omano vahe upe. Yepe omano co ɨvɨ pɨpe inungar opacatu ambuae ava oangaipa repɨrã, iespíritu rumo yuvɨrecoi apɨrẽhɨ inungar Tũpa. \p \v 7 Vɨrovɨ rumo arɨ ipa vahe oico, sese pe yapɨsacasa pɨpe pepɨhañemoñeta tuprɨ iyavei peyerure catuño ité pe yeroya tuprɨsa pɨpe. \v 8 Co catu opacatu tuprɨ ité peyeaɨsura pe pɨha pɨpe. Esepia, ẽgüe yahera poroaɨsusa pɨpe yande ñero voira seta ava yangaipa vahe upe. \v 9 Peipɨsɨ tuprɨ ava yuvɨraso vahe pe rẽtave; “¿Mbahe rese pĩha co ou?” peyei rene pe pɨhañemoñeta pɨpe pe pɨri ou vahe upe. \v 10 Ñepei-pei yande yaiporura Tũpa suindar mbahecuasa yareco vahe ambuae Jesús reroyasar rese hañeco tuprɨ ãgua. Yaiporu tuprɨra co Tũpa porovasasa setá vahe yande cuaita mboavɨye tuprɨ ãgua. \v 11 Acoi pemombehuse Tũpa suindar mbahe, pemombehura inungar iñehe ité; acoi peporopɨ̃tɨvɨi potase, peyapoño opĩratasa pẽu Tũpa ombou vahe pɨpe. Opacatu mbahe peyapo vahe peyapo ‘tomboetei ava yuvɨreco Tũpa yande Yar Jesucristo rembiapo pɨpe sui’ pe hesa pɨpe. Esepia, chupendar ité imboeteisa iyavei imborerecuasa. Ẽgüe tehi apɨrẽhɨ vaherã ité. \s1 Yemombaraɨsusa Cristo reroyasar yande recosa pɨpe \p \v 12 Che rɨvɨreta, che rembiaɨsu, ndapeyesapɨha ucai chira, acoi oimese mbahe-mbahe tẽi yande recoãhasa pẽu ‘ndoyavɨi, ndipoi chietera evocoi nungar mbahe cheu viña’ pe hesa pɨpe. \v 13 Yayembovɨhareteñora rumo ipɨpe. Esepia, yande rereco yande Yar yemombaraɨsu agüer nungar pɨpe yuvɨreco. Evocoiyase yayembovɨharete itera acoi yande Yar oyevɨse güeco pĩratasa pɨpe. \v 14 Iñehe marase yuvɨreco pẽu Cristo reroyasar pe recosa rese, sovasaprɨ peico. Esepia, Tũpa Espíritu güeco porañetesa pɨpe secoi eté pe rese. \v 15 Acoi pe pãhu pendar omombaraɨsuse yuvɨreco, ndahei chira rumo iporapichisa rese, ndahei chiaveira imondasa sui, que mbahe tẽi aposa rese. Ndahei chiaveira que ambuae ava mbahe rese iñemañeco tẽisa sui ẽgüe ehira serecosa. \v 16 Co rumo acoi peparaɨsuse Cristo reroyasar pe recosa pɨpe, ndapechĩ chietera. Pesapucaira rumo Tũpa upe imboeteisa pɨpe serer pereco vahe rese. \p \v 17 Esepia, oyepota ité arɨ Jesús reroyasar upe rane ité tecocuer rese porandu ãgua. Ẽgüe ehise yandeu, mbahe tẽi catu itera Jesús reroyasarẽhɨ upe. \v 18 Yavaise seco catuprɨ vahe upe iñepɨsɨro ãgua, ¿mara ehira pĩha ava ndaseco põrai vahe ava angaipa viyar yuvɨrecoi vahe upe? \v 19 Sese peyemomborarase Tũpa remimbotar rupi, iyacatu peguataño itera mbahe avɨye vahe pɨpe. Iyavei peyemondo itera yande Aposar upe ahe pe hã rãro ãgua. Esepia, ahe niha yeroyasa ité secoi. \c 5 \s1 Aracuasa Jesús reroyasar upe \p \v 1 Che amboaracua pota pe pãhu pendar Jesús reroyasar rãrosar. Inungar avei niha che aico iyavei asepia vahe ité yande Yar mombaraɨsu agüer. Inungar ahe vɨreco teco orɨsa, ẽgüe ahe aveira acoi yande Yar oyevɨse curi. \v 2 Pesãro tuprɨ catu Tũpa upendar ava eta pe remiaro co omondo vahe pẽu inungar ovesa rese yangarecuar osãro tuprɨ vahe ovesa; peyapora pe querẽhɨsa pɨpe ité. Ahe niha Tũpa oipota, ndahei ambuae yande cuaisa pɨpe tẽi, ndahei avei guarepochi pota raisave yayapo. Yayapora rumo mboravɨquɨ yande querẽhɨsa pɨpe ité. \v 3 Ndapeicoi chira pe remiaro upe inungar que mborerecuar güeco ɨvatesa pɨpe oporocuai pĩrata vahe. Pemboyecuara rumo pe recocuer avɨye vahe chupe imbohesa tuprɨ pɨpe. \v 4 Evocoiyase acoi oyevɨse yande Yar, yande rãrosar ɨvate catu vahe, ahese peipɨsɨra mbahe porerecosa, teco orɨ porañete apɨrẽhɨ vahe. \p \v 5 Iyavei no pe mbɨa chĩhivahe, pemboyeroyara ava pe rãrosar peico. Iyavei opacatu peyemboyeroyara pe reco mbegüesa pɨpe peyeupe peico. Esepia, \q1 “Tũpa ava oyeecomboɨvate ai vahe amotarẽhɨmbar secoi; ava seco mbegüemi vahe upe rumo ombou oporovasasa” ehi. \m \v 6 Peyeecomombegüe catu peico Tũpa pĩratasa povrɨve. Evocoiyase pe reco mboɨvatera curi. \v 7 Opacatu mbahe rese pe pɨhañemoñeta atɨsa pemombehura Tũpa upe. Esepia, ahe pe rãrosar ité secoi. \p \v 8 Pearacua cañɨi rene peyesui, pemahemoha arɨ rupi peyese. Esepia, pe amotarẽhɨmbar Caruguar pe reco momara pota yepi inungar yaguar oñaro vahe oguata tẽi oporoeca ‘tamomara ava’ oyapave. \v 9 Sese peyemovɨracuara Tũpa rese pe yeroyasa pɨpe Caruguar upe. Esepia, peicua niha opacatu rupi avei yande rɨvɨreta Tũpa rese yuvɨrecoi vahe iparaɨsu co nungar mbahe pɨpe. \v 10 Peparaɨsumi pare rumo, Tũpa teieté pe reco mohɨvi tuprɨra, iyavei pe reco movɨracuara, pe momirata aveira pe yepepɨ iriẽhɨ ãgua ichui. Ahe niha oporovasasa pɨpe yande poravo oyeupe nara, yande yaso vaherã supi teco orɨ ndopai vahesave yande Yar rese yande recosa pɨpe. \v 11 Ẽgüe tehi tasecoi güeco pĩratasa apɨrẽhɨ vahe pɨpe. \s1 Mahenduhasa ipa vahe \p \v 12 Yande rɨvrɨ Silvano omboavɨye tuprɨ vahe ité ocuaita yepi, ahe che pɨ̃tɨvɨisa pɨpe co ayapo imondo che rembicuachía ndipucuimi vahe pe mboaracua catu ãgua ‘ipɨpe toicua tuprɨ catu yuvɨreco co porovasasa oipɨsɨ vahe, supi eté omboyecua vahe Tũpa poroaɨsusa’ che hesave. ¡Peyemovɨracua tuprɨ ité sese! \p \v 13 Iyavei Babilonia pendar Jesús reroyasar yuvɨrecoi vahe oyoya vahe pe rese iporavoprɨ, ahe ombou omahenduhasa yuvɨreco pẽu. Marcos, che rahɨr nungar avei imahenduha pe rese. \v 14 Peyeovaupɨte “avɨrave” apo pe yeaɨsusa pɨpe. \p Tapereco tecocuer tuprɨ yande Yar Jesucristo rese peico vahe. Aipo rupive.