\id GAL - Gwich'in NT -USA 2011 (DBL -2013) \h Galatians \toc1 Saint Paul, Galatia Nahkat Gwa'an Gwik'injiighit Nąįį ts'ą' Ch'adąąnt'tł'oo \toc2 Galatians \toc3 Gal \mt1 Galatians \mt2 Saint Paul, Galatia Nahkat Gwa'an Gwik'injiighit Nąįį ts'ą' Ch'adąąnt'tł'oo \c 1 \p \v 1 Shįį t'ee Paul, Tr'ihił'e' ihłii ts'ą' Vit'eegwijyąhchy'aa gwitee tr'ashąąhchįį dinjii shihił'e' kwaa gaa Jesus Christ, Vit'eegwijyąhchy'aa Gwiti' nilii haa yineegwahdaii ąįį shigihił'e' t'ishi'in. \v 2 Dząą gwik'injiighit nąįį izhit Galatia nahkat gwizhit nakhwatr'igiinkhii zheh kwaii, nakhwadiveegweheezyaa eenjit nakhwats'ą' nich'idigiin'ąįį. \p \v 3 Vit'eegwijyąhchy'aa, Gwiti', Diik'eegwaadhat Jesus Christ haa vich'eegoonzhrii nakhoonyaa ts'ą' tsinehdan haa nakhwantł'ooh'aa. \p \v 4 Juk gweendaa gwitr'it gwiizųų gwanlii ąįįt'ee tr'iheelyaa kwaa eenjit Christ diitr'agwaanduu eenjit gwintł'ee adaachįį. Diiti', Vit'eegwijyąhchy'aa ąįį jyąhts'ą' k'eegwiłthat. \v 5 Vit'eegwijyąhchy'aa khit ts'ą' khit geenjit viyinjiirahoh'e'! Amen!! \p \v 6 Łyaa geegoihłii kwaa t'akhwa'in! Deegwiłkhan Christ vich'eegoonzhrii nakhoonyaa ts'ą' gwik'injahohkhit nakhwiłtsąįį ąįį akhoonyąą ts'ą' ch'adanh chan Gwandak Nizįį nohthan izhit chan gaanagoh'ąįį dhoodlit. \v 7 Geeghaih ch'adanh chan Gwandak Nizįį kwaa t'oonchy'aa, dinjii lat nąįį Christ Vagwandak Nizįį ch'ijuk neegohtsik gwik'eegogwandaii izhit ch'ijuk ninjich'ahohthat gaashandaii geh'an t'ihnyąą. \v 8 Zheekat gwich'in ch'ijuk Gwandak Nizįį eenakhwaagwaandak gaa diikhwan chan ch'ijuk Gwandak Nizįį eenakhwaagwaraandak ji', jyaa nyąą eenjit Tr'agwaanduu nahkat gwats'ą' tr'ahohchyaa! \v 9 Gwehkįį chan jyaa nakhwaraiinyą', juk chan hee jyaa nakhwaahaihjyaa, juu Gwandak Nizįį ch'ijuk eech'ǫąąhtan ji', jyaa nyąą eenjit Tr'agwaanduu nahkat gwats'ą' tr'ahahchyaa! \p \v 10 Dinjii nąįį haa shoozhri' nizįį ałtsii t'ihnyąą kwaa, jyaa dishi'in ji' t'ee Christ vitsyaa ihłii kwaa! Gaa Vit'eegwijyąhchy'aa ąįį vandah gwinzii geech'oołchya' nihthan. \s1 Paul Nats'ąą Vitsyaa Dhidlit \p \v 11 Shachaa nąįį, jii nakhwaagwahaldak, Ąįį Gwandak Nizįį eech'oaałtan t'ee dinjii yiłtsąįį t'inchy'aa kwaa. \v 12 Dinjii ch'ihłak gaa shintł'eeyiin'ąįį kwaa akwat ch'ihłak gaa yeeshoołtin kwaa. Gaa Jesus Christ, adan yeenjit shats'ą' gwizhrįh nigwiin'ąįį. \p \v 13 Israel gootr'igiinkhii zheh geetr'agwał'in dąį' nats'ąą gwįhdaii sheegoohtth'ak, Vit'eegwijyąhchy'aa k'injiighit nąįį neeshraahchy'aa aihnyąą ts'ą' an goohałtsyaa gwik'eegwįhdaii kwaa. \v 14 Israel nąįį gootr'igiinkhii zheh geetr'agwah'in nąįį shagwahthaa gaa goovandaa hool'ee ihłii. Yeenii diitsii gwik'injigiighit nąįį k'it gwik'eegwįhdaii. \p \v 15 Gaa Vit'eegwijyąhchy'aa vich'eegoonzhrii shoonyąą gwizhit shigweheelyaa gwats'ą' dąį' hee tr'agwahaał'yaa eenjit gwiteetr'ashąhchįį. \v 16 Ąįįts'ą' nijin Vit'eegwijyąhchy'aa Didinji' shats'ą' gwizhrįh nąąhchįį gwiłtsąįį dąį', Israel Gwich'in nilii kwaa nąįį ts'ą' Jesus Vagwandak Nizįį eech'oohaałchyaa ji' eenjit t'ishinlik, izhit dąį' ch'ihłak gaa shits'iheenjyaa ąįį eenjit oałkat kwaa, \v 17 Jerusalem gwizhit shehkii Tr'ihił'e' (apostles) nilii nąįį chan geenjit naał'ya' kwaa. Arabia nahkat izhit ts'ąįį Googwahkhan gwats'ą' hoiizhii, ąįįtł'ęę Damascus kwaiik'it gwachoo gwits'eehooshizhii. \v 18 Tik daatin (3 years) gwiindhat tł'ęę dohju' hee Peter oohaałkat eenjit Jerusalem nineeshozhii, drin 14 datthak vaa gwiich'į'. \v 19 Ch'izhii Tr'ihił'e' nąįį nał'ya' kwaa gaa Diik'eegwaadhat vachaa James zhrįh naał'ya'. \p \v 20 Juk dząą jidii dįhtł'oo łyaa łi'didlii haa t'ihnyąą. Oihts'it t'ihnyąą kwaa. Vit'eegwijyąhchy'aa oihts'it kwaa ts'ą' shaandaii! \p \v 21 Ąįįtł'ęę t'ee Syria chan ts'ą' Cilicia nahkat gwats'ą' hoiizhii. \v 22 Nijin Judea nahkat gwizhit k'eeshozhii dąį' zhit juu gwik'iinjiighit zhat gwich'įį nąįį ch'ihłak gaa gwinzii shaandaii kwaa. \v 23 Ch'izhii nąįį deeshagahnyąą izhit gwizhrįh gwik'iinjigiighit: “Yaagha' dinjii gwehkįį gwintł'ee diinahchik ts'ą' diigwik'iinjigwiighit an hahtsyaa gwik'eegoonjik chy'aa juk chan geediinǫąąhtan t'ii'in!” \v 24 Ąįįts'ą' t'ee shęh'an Vit'eegwijyąhchy'aa deegihiił'ee gaadlit. \c 2 \s1 Paul ąįįts'ą' Ch'izhii Tr'ihił'e' Nąįį \p \v 1 Ąįįts'ą' 14 daatin (years) gwiindhat ąįįtł'ęę Barnabas, Jerusalem gwats'ą' adahaa neehoolchįį, Titus chan adahaa tr'ihiłchįį. \v 2 Vit'eegwijyąhchy'aa izhit gwats'ą' hihshyaa eenjit shats'ą' gwizhrįh nigwiin'ąįį geh'an. Zhat noiizhii dąį' kįh dilk'ii nąįį zhrįh haa iidi', Israel gwich'in nilii kwaa nąįį ts'ą' Gwandak Nizįį eech'oaałtan eenjit gavaa gwaldak. Juk jidii eech'oaałtan akwat yeenii jidii eech'oaałchya' ąįį zhyaa gaatr'agoonjii shrǫ' nihthan geh'an. \v 3 Yaagha' Titus shaa gwizhrįh kagwił'ąįį. Greek nilii (Israel gwich'in nilii kwaa) gaa vadhah gihłeerahaht'al eenjit kįh dilk'ii nąįį jyaa giiyahnyąą kwaa. \v 4 Dinjii lat nąįį gwik'injiighit adagaa'įį ts'ą' gooteegiinjil ąįį nąįį t'ee vadhah gihłeerahoht'ii giiyuunyąą. Jii dinjii nąįį gweentak hee diiteegiinjil, ąįįt'ee nats'ąą Jesus Christ vaa gwinzii gwitr'it gwirehee'aa gaagoondaii giindhan t'igii'in, Moses va-law k'eegwarahahthat diigohtsyaa diinoonyąą. \v 5 Gaa gook'eegwiriłthat kwaa, Gwandak Nizįį ąįį khit ts'ą' łi'didlii heelyaa eenjit ąįįts'ą' nakhweenjit vik'ęęroohtį' gwiindhan. \p \v 6 Gaa zhit juu kįh dilk'ii k'it t'inchy'aa nąįį jidii giinli' ąįį gwihchyaa kwaa geh'an jii jyaa dihnyąą, Vit'eegwijyąhchy'aa nats'ąą diiyiichy'a' k'iighai' diinąąh'in kwaa-Ąįį kįh dilk'i' nąįį k'eegwiichy'aa ginjik k'eejit eenjit jyaa shagaiinyą' kwaa. \v 7 Vit'eegwijyąhchy'aa ąįį Israel gwich'in nilii kwaa nąįį ts'ą' Gwandak Nizįį eech'oaałtan eenjit gwitr'it shintł'eegwigwin'ąįį izhit googwąąh'in, Peter chan izhit gwik'it Jews nąįį ts'ą' Gwandak Nizįį gǫąąhtan eenjit gwitr'it yintł'eegwiin'ąįį gwik'it. \v 8 Vit'eegwijyąhchy'aa vat'aii zhit Israel Gwich'in nilii kwaa nąįį eenjit apostle ihłii. Peter chan Jews nąįį eenjit Tr'ihił'e' (apostle) nilii gwik'it. \v 9 James, Peter chan ts'ą' John nąįį haa kįh ginlii Vit'eegwijyąhchy'aa jii gwitr'it gwihil'ee shintł'eegwiin'ąįį gwik'igaanjik dąį' shįį Barnabas haa diinanli' goonjik. Nihjyaa tr'aadlit ts'ą' Israel gwich'in nilii kwaa nąįį tee gwitr'it t'agwarahah'ya', geedan chan Jews nąįį tee, izhit geenjit nihłanli' tr'oonjik. \v 10 Jerusalem zhit juu haa gwitr'it t'agoogwah'in tee gwik'injigwiighit neeshraahchy'aa nąįį ts'aroonyą' diigoonyaa, izhit t'ee łyaa khit jyaa dasho'ya' yiihthan. \s1 Paul ąįį Peter Gwiizųų Gwitr'it Tr'agwah'ya' Yahnyąą \p \v 11 Peter, Antioch kwaiik'it gwachoo k'idik dąį' dee'in ąįį gwiizųų t'ii'in eenjit gwizhrįh naałchįį. \v 12 James, Israel Jesus k'injiighit dinjii lat nąįį zhat gwats'ą' hił'e' k'eegiidal dąį'. Gwats'ą' dąį' Peter ąįį Israel gwich'in nilii kwaa nąįį tee ch'a'aa. Gaa ąįį dinjii nąįį k'eegiidal ąįįtł'ęę goovaa ch'a'aa kwaa dhidlit. Israel gwich'in nilii kwaa nąįį Jesus gwik'injigwiighit goodhah gihłeerohoht'ii giindhan nąįį aanjat geh'an. \v 13 Ch'izhii Jews gwik'injijii nąįį t'aih gii'įį kwaa ts'ą' gąąnjat k'it t'iginchy'aa, Peter chan goovaat'ii'in, Barnabas gaa jyaa dii'in ts'ą' teegehiłchįį. \p \v 14 Gwandak Nizįį łi'didlii haa k'igwąą'ee geedaa kwaa gwaał'in dąį', Peter gwandah jyaa vaihnyąą: “Jews inlii googaa Jews nilii kwaa nąįį k'it gwiindaii gwiizhit nats'ąą Jews nąįį k'it gwigweheendaii eenjit gwik'eegwiindaii ni'in? Jyaa dini'yaa kwaa goo'aii gaanandaii!” \s1 Jews chan ts'ą' Israel Gwich'in Nilii Kwaa Nąįį Gwik'iinjigwiighit Haa Neeheezhii. \p \v 15 Jews tr'iinlii ts'ą' diigoodlit, Israel gwich'in nilii kwaa nąįį Moses va-law k'eegogwahthat kwaa ąįį tr'inlii kwaa. \v 16 Akhai', Law zhit deegwinyąą ąįį k'iighai' juu Jesus Christ vigwik'injigwiighit k'iighai' Vit'eegwijyąhchy'aa haa gwinzii ahaa gaagwiindaii. Diikhwan chan Jesus Christ vik'injiriighit ts'ą' Christ vik'injigwiighit haa Vit'eegwijyąhchy'aa vaa gwinzii tr'iheedaa eenjit t'igwii'in, Law deenyąą ąįį nakwaa. Law zhit deegwinyąą ąįį gwik'it t'igwii'in dąį' dinjii ch'ihłak gaa duuyeh Vit'eegwijyąhchy'aa haa gwinzii nadhat t'oonchy'aa. \p \v 17 Vit'eegwijyąhchy'aa vaa gwinzii tr'iheedaa eenjit Christ vaa t'igwinchy'aa, Israel gwich'in nilii kwaa nąįį googwahtsii diitr'agwaanduu gwanlii łee. Christ dinjii tr'agwaanduu di'įį k'iighai' goovah'in lee t'agwarahnyąą? Łyaa nakwaa! \v 18 Jidii t'ishi'in ąįį zhak goodlit ąįįtł'ęę chan ndak t'igweheenjyaa geenjit geetr'agwał'in ji', izhit t'ee łyaa Law łaałnaii gwigweheechy'aa. \v 19 Vit'eegwijyąhchy'aa va-law zhit deegwinyąą k'iighai' juk zhyaa dhałchįį k'it sheegoo'aii. Vit'eegwijyąhchy'aa veenjit gwihįhdaii ji' eenjit, Christ vaa cross kat shęhdaa tr'igwigwiin'ąįį. \v 20 Shįį shagwandaii ąįį t'inchy'aa kwaa gaa Ch'anky'aa Shroodiinyąą k'iighai' Christ shizhit gwandaii ąįį t'ihchy'aa. Juk gwįhdaii ąįį gwik'iinjigwiighit zhit goo'aii, Vit'eegwijyąhchy'aa Vidinji', łyaa sheet'iindhan ts'ą' shęh'an gwantł'ee'adaachįį. \v 21 Vit'eegwijyąhchy'aa vich'eegoonzhrii shoonyąą ąįį duuyeh an-gwaal'ee, Law zhit dinjii Vit'eegwijyąhchy'aa gwinzii yaanadhat dhidlit ji', Christ zhyaa geenjit gwakwaa niindhat t'agwarahnyąą. \c 3 \s1 Gwik'iinjigwiighit akwat Moses Va-law Haa \p \v 1 Galatians, łyaa nakhwagwizhi' kwaa ts'ą' tr'agǫhjik! Tr'aanduu tee nakhwahaadlii! Jesus Christ nihk'ataa'ee (cross) kat nakhweenjit giriłtsak gohtth'ak gaa nihk'it tr'agǫhjik. \v 2 Jii geeshaagwandak: Law zhit deegwinyąą gwik'it t'akhwa'in k'iighai' Ch'anky'aa Shroodiinyąą khwa'įį? Goohtth'ak ts'ą' Gwandak Nizįį k'injuhkhit geh'an? Jidii shrit? \v 3 Nats'ąą zhyaa tr'agǫhjik! Tr'ookit Ch'anky'aa Shroodiinyąą haa gwitr'it t'agoh'in gaa juk chan nakhwat'aii haa shragahohłyaa nohthan? \v 4 Deekhwa'ya' datthak zhyaa lee t'akhwa'ya'? Łyaa nakwaa gwizhrįh! \v 5 Vit'eegwijyąhchy'aa, Ch'anky'aa Shroodiinyąą nakhwantł'eiin'ąįį, ts'ą' geegwaroolii kwaa nakhwatee t'ii'in dąį' Law k'eegwahthat geh'an lee t'ii'in? Akwat gohtth'ak akwat Gwandak Nizįį k'injuhkhit geh'an lee t'ii'in? \p \v 6 Dęhtły'aa Choh kat Abraham jii jyaa varaiinyą': “Vit'eegwijyąhchy'aa k'injiighit, ąįįts'ą' vigwik'injigwiighit eh'an Vit'eegwijyąhchy'aa gwinzii yaanadhat k'it yąąh'in.” \v 7 Ąįįts'ą' it'ee juu Jesus vik'injigwiighit di'įį nąįį łyaa łi'didlii haa yeenii Abraham valak giinlii gaagwiindaii t'oonchy'aa. \v 8 Vit'eegwijyąhchy'aa ąįį Israel gwich'in nilii kwaa nąįį googwik'injigwiighit eh'an giiyaat'iheechy'aa, ąįį ch'adąį' hee Dęhtły'aa Choh kat geenjit jyaa t'igwinyąą. Ąįįts'ą' izhit geh'an Dęhtły'aa Choh zhit Abraham tr'ookit Gwandak Nizįį jii eeyaagwildak, “Nik'iighai' jii nankat gwidinjii nąįį datthak Vit'eegwijyąhchy'aa goots'ą' gwinzii t'ii'in.” \v 9 Abraham izhit gwik'iinjindhat ts'ą' adan chan Vit'eegwijyąhchy'aa yats'ą' gwinzii t'ii'in, izhit gwik'it juu gwik'iinjiighit nąįį datthak Vit'eegwijyąhchy'aa goots'ą' gwinzii t'ii'in. \p \v 10 Juu Law zhit gwizhrįh ahaa ts'ą' Vit'eegwijyąhchy'aa haa ahaa kwaa ji', Vit'eegwijyąhchy'aa yidivee gwiizųų gwahahtsyaa. Dęhtły'aa Choh kat jii jyaa t'igwinyąą, \p “Juu Dęhtły'aa kat Law zhit deegwinyąą datthak gwik'eegwahthat kwaa ji' Ch'aroahkat Drin zhit ji' yidivee gwiizųų gwahahtsyaa.” \v 11 Jii gaanandaii, duuyeh dinjii ch'ihłak gaa Law zhit deegwinyąą gwizhrįh ahaa gwiizhit Vit'eegwijyąhchy'aa haa ahaa t'oonchy'aa. Dęhtły'aa Choh zhit jii jyaa t'igwinyąą geh'an, “Juu Vit'eegwijyąhchy'aa haa gwik'iinjigwiighit zhrįh di'įį ąįįt'ee łyaa gweheendaii.” \v 12 Gaa Law zhit jyaa digwehee'yaa gwinyąą ąįį gwik'injigwiighit nilii kwaa. Jii ąįį Dęhtły'aa Choh kat jyaa t'igwinyąą, “Juu Vit'eegwijyąhchy'aa va-law datthak k'eegwahthat t'ee khit geenjit giizhit gweheendaii.” \p \v 13 Gaa Christ diidehk'it niindhat, diikhwan Law khų' k'eegwarahthat geh'an. Dęhtły'aa Choh kat jyaa t'igwinyąą, \p “Juu oo'at gwa'an geedzeerahchįį t'ee Vit'eegwijyąhchy'aa yitr'ii'ee k'it t'inchy'aa.” \v 14 Christ jyaa diizhik t'ee Vit'eegwijyąhchy'aa ąįį Abraham neenjit deeshi'yaa ąįįnyą' ąįį Christ Jesus Vik'iighai' Israel gwich'in nilii kwaa nąįį intł'eeyehee'aa eenjit t'igwiizhik, ąįįts'ą' diikhwan diigwik'iinjigwiighit k'iighai' Ch'anky'aa Shroodiinyąą, Vit'eegwijyąhchy'aa diinantł'eehee'aa diinaiinyą' chy'aa tr'ooheendal geenjit. \s1 Law chan ts'ą' Vit'eegwijyąhchy'aa Diineenjit Deeshi'yaa Diinaiinyą' Haa \p \v 15 Shachaa nąįį, jii gwik'it t'igwiizhik t'igwinyąą: dinjii neekwaii dęhtły'aa kat dagoozhri' dagaantł'oo ts'ą' jyaa t'igweheechy'aa nihłagaiinyą' ji' duuyeh ch'izhii dinjii ąįį dęhtły'aa kat gihłeegwihilii akwat duuyeh yakat neech'adantł'oo t'agwarahnyąą. \v 16 Ąįįts'ą' Vit'eegwijyąhchy'aa ąįį Abraham chan ts'ą' yalak haa eenjit deeshi'yaa ąįįnyą' dąį' jii ąįį jyaa nyąą kwaa, “Valak nąįį chan,” ąįįt'ee lęįį nąįį t'arahnyąą kwaa. Jii ąįį jyaa nyąą t'inyąą, “Nalak ąįį goots'ą',” ąįįt'ee ch'ihłak zhrįh t'arahnyąą, ąįįt'ee Christ. \v 17 Jii jyaa dihnyąą t'ihnyąą: Vit'eegwijyąhchy'aa diineenjit deehee'yaa diinaiinyą' it'ee łyaa gwik'it gweheelyaa t'inyąą. 430 years gwiindhat ąįįtł'ęę Moses va-law goodlit dąį', ąįį duuyeh ch'ijuk needigiiyantł'oo ts'ą' Vit'eegwijyąhchy'aa diineenjit deehee'yaa nyąą duuyeh łaahnaii t'agwarahnyąą. \v 18 Jidii Vit'eegwijyąhchy'aa diinantł'eegwiin'ąįį ąįį Law zhit deegwinyąą geh'an t'iizhik ji' diineenjit deehee'yaa diinaiinyą' ąįį iiheezųų. Ąįįts'ą' izhit geh'an Vit'eegwijyąhchy'aa ąįį Abraham neenjit deeshi'yaa ąįįnyą' gwik'it gweheelyaa gwizhrįh goo'aii. \p \v 19 Jaghaii Law diinantł'eegwariin'ąįį gwanlii gǫ'? Gwiizųų gwitr'it gwanlii ąįį gwizhrįh nagwahaatth'aa eenjit danakhwatł'oo t'inchy'aa. Ąįįts'ą' dahthee yeenii diilak Abraham ts'an deeddhaa nąįį neegoorahaan'yaa gwats'ą' gwizhrįh goo'aii, ąįį Vit'eegwijyąhchy'aa Abraham neenjit deeshi'yaa ahnyąą t'arahnyąą. Zheekat gwich'in nąįį ąįį Vit'eegwijyąhchy'aa eenjit Law k'eega'ak, Moses antł'eegiiyin'ąįį ąįįtł'ęę Moses chan dinjii nąįį intł'eeyiin'ąįį t'arahnyąą. \v 20 Gaa Vit'eegwijyąhchy'aa ąįį Abraham neenjit deeshi'yaa ąįįnyą' dąį' adakhai' yintł'eeyiin'ąįį, Moses, akwat zheekat gwich'in giiyeenjit ginkhii gwat'aahchy'aa kwaa. \s1 Vit'eegwijyąhchy'aa Jidii Eenjit Law Iłtsąįį \p \v 21 Vit'eegwijyąhchy'aa va-law chan ts'ą' Vit'eegwijyąhchy'aa diineenjit deehee'yaa diinaiinyą' haa nihłehjuk t'oonchy'aa lee t'inyąą? Nakwaa, jyaa nyąą t'inyąą kwaa. Law zhit deegwinyąą izhit gwik'it dinjii tr'inlii ji', ąįį Law zhit Vit'eegwijyąhchy'aa vaa gwizhrįh naradhat t'ee łi'didlii, gwinyąą t'igwinyąą. \v 22 Dęhtły'aa Choh kat jii nankat datthak łyaa gwitr'it iizųų gwanlii gwinyąą ąįįts'ą' Vit'eegwijyąhchy'aa diineenjit deeshi'yaa diinaiinyą' ąįįt'ee Jesus Christ vigwik'injigwiighit k'iighai' juu gwik'injiighit nąįį antł'eerehee'aa t'arahnyąą. \p \v 23 Jii gwik'iinjigwiighit gweheelyaa gwats'ą' dąį' Law zhit zheegwaazhrąįį tr'iilk'įį k'it t'oonchy'aa, ąįįt'ee gwik'iinjigwiighit gwizhrįh nagwahaatth'aa gwats'ą' dąį'. \v 24 Law ąįį Christ vigweheelyaa gwats'ą' dąį' diits'ą' k'eedeegwaadhat inli' geech'ǫąąhtan k'it t'inchy'aa, ąįįt'ee diigwik'iinjigwiighit k'iighai' Vit'eegwijyąhchy'aa vaanareheedhat ji' eenjit. \v 25 Juk it'ee gwik'iinjigwiighit gwanlii ts'ą' it'ee Law diits'ą' k'eedeegwaadhat kwaa t'inchy'aa. \p \v 26 Christ Jesus vik'injuhkhit geh'an Vit'eegwijyąhchy'aa vigii datthak ǫhłįį dhoodlit. \v 27 Christ vik'it t'ahohchy'aa eenjit Christ zhit chųų nakhwats'an dhidlit t'oonchy'aa. \v 28 Jews, akwat Jews nilii kwaa nąįį, slaves nilii nąįį, akwat slaves nilii kwaa nąįį, dinjii akwat tr'injaa haa datthak Christ Jesus vaa ch'ihłak k'it t'ohchy'aa. \v 29 Christ vaa ohdaa ji' Abraham valak ts'an deedhaa ǫhłįį ts'ą' jidii Vit'eegwijyąhchy'aa, Abraham eenjit deeshi'yaa nyąą chy'aa oohohdal. \c 4 \p \v 1 Gaa jii ganoondaii, dinjii vigii tsyaa tsal ąįį viti' niindhat ji', yik'eiich'į' datthak ts'anhaa'yaa gaa tr'iinin nilii datthak diti' eenjit slave k'it gwitr'it t'agwahah'yaa, jidii datthak yintł'eegwiinlii ts'ą' vats'anh nilii gaa nihk'it. \v 2 Ąįį tsyaa, tr'iinin nilii dąį' nijin viti' yeenjit nigwiin'ąįį gwats'ą' zhit juu yak'ąąhtii nąįį jidii veegoo'aii giiyeenjit k'ąąhtii. \v 3 Izhit gwik'it, diikhwan tr'iinin k'it t'oonchy'aa gwik'injiriighit gwats'ą' Law zhit gwarandaii gwit'eegwaahchy'aa. \v 4 Gaa nijin gwinzii zhat nigwiindhat dąį' Vit'eegwijyąhchy'aa it'ee zhrįh Didinji' hił'e'. Dząą nankat gwats'ąnh tr'injaa ąįį vahan nilii ts'ą' Jews nąįį Law zhit gwiindaii. \v 5 Juu ąįį Law zhit gwizhrįh gwandaii nąįį neehookwat eenjit, diikhwan Vit'eegwijyąhchy'aa vigii tr'iheelyaa ji' eenjit. \p \v 6 Vit'eegwijyąhchy'aa vigii ǫhłįį gwigweheechy'aa eenjit Didinji' Ch'anky'aa Shroodiinyąą diidrii zhit gwats'ą' hił'e', ąįį Vanky'aa shraa haa jyaa nyąą, “Shiti'!” \v 7 Izhit gwats'an it'ee duuyeh slave ǫhłįį ts'ą' vigii ąįį hohłyaa. Ąįįts'ą' vigii dhoodlit gwats'an Vit'eegwijyąhchy'aa jidii digii nąįį eenjit di'įį ąįį datthak nakhwantł'eeheelyaa. \s1 Paul, Galatians Nąįį Eenjit Tr'igwidii \p \v 8 Gwehkįį yeenii Vit'eegwijyąhchy'aa haakhwandaii kwaa, ąįį geh'an ch'anky'aa iizųų, Vit'eegwijyąhchy'aa nilii kwaa nąįį slaves ǫhłįį. \v 9 Gaa juk Vit'eegwijyąhchy'aa haakhwandaii dhoodlit akwat jii ąįį jyaa danakhwahaihjyaa, juk Vit'eegwijyąhchy'aa naandaii goodlit. Ąįį ch'anky'aa iizųų goot'aii kwaa ts'ą' ginilih kwaa haa ginlii, jii nankat gwats'ą' k'eedeegwaadhat ąįį jaghaii goots'eekhwajyaa nohthan? \v 10 Drin akwat, shin, khaii, khaiits'ą', shreenyaa, neegwadadhat kwaii gwiteegogwąąnchy'aa khagadǫhjii goo'įį. \v 11 Nakhweenjit naljat jidii nigwitr'it t'agwał'ya' datthak zhyaa geenjit gwakwaa nakhweenjit lee t'ishizhik? \p \v 12 Shachaa nąįį, nandaa, haa łyaa Jews nąįį Law-zhit nakhwats'ą' k'eegaroodhat shrǫ'! Łyaa gwik'it t'ahohchy'aa kwaa eenjit nokhwałkat t'ihnyąą, shįį ąįį shats'ą' k'eedeegwaraadhat kwaa. Yeenii chan shats'ą' gwiizųų nakhwagwitr'it gwiinli' kwaa. \v 13 Jaghaii tr'ookit dąį' gwats'an Gwandak Nizįį eenoaałtan gaakhwanandaii, dhałts'ik geh'an. \v 14 Vit'eegwijyąhchy'aa vizheekat-gwich'in nakhwazheh nihdǫhchįį ts'ą' vak'ǫǫhtii gwik'it gwintł'oo nakhwaadhałts'ik gaa nihk'it nakhwazheh shoo haa nihdeeshohchįį, sh'atr'oo'ee kwaa ts'ą' cheeshohǫǫhchįį kwaa, Christ Jesus nihdǫhchįį gwik'it t'ashoolik! \v 15 Łyaa nakhwaashroonchy'aa chy'aa nakhwanaldaii! Deegwiizhik gǫ'? Nakhwandee shantł'eehoh'aa ji' gaa gwik'it t'akhwa'yaa reh nakhwaashandaii! \v 16 Łi'didlii nakhwaagwaldak geenjit juk nakhwajyaa ihłii kwaa? \p \v 17 Zhit juu geech'ǫąąhtan adaa'įį nąįį gwintł'oo diitee ohjyaa nakhwagoonyąą t'iginchy'aa, gaa deenakhwagahnyąą ąįį łyaa gwiizųų, shatr'ahoh'ee geenjit shrahtee nakhwageheelyaa t'igii'in. \v 18 Gaa gwinzii eenjit gwintł'oo diitee ohjyaa nakhwagoonyąą ji' t'ee gweheezyaa, nakhwaa dhiidii dąį' gwizhrįh nakwaa gaa jii t'ee khit ts'ą' łi'didlii gwanlii t'oonchy'aa. \v 19 Shigii gwilee nąįį! Christ vik'it t'ahohchy'aa gwats'ą' tr'injaa tr'iinin haa iłts'ik agwąhtł'oo nakhweenjit shaashraa neehaatth'ak. \v 20 Juk nakhwaa dhiidii ji' nihthan, gwinzii nakhwats'ą' gihihkhyaa geenjit. Jaghaii jyaa dakhwazhik gaashandaii kwaa! \s1 Tr'injaa Hagar ts'ą' Sarah haa T'igiizhik Gwik'it \p \v 21 Nakhwatee juu Moses va-law k'it oihshyaa niihthan nąįį nakhwaahałkat, it'ee lee ąįį Law deenyąą t'inyąą gaakhwandaii? \v 22-23 Ąįį Law zhit jyaa digwinyąą: Abraham vidinji' neekwaii gwiinli'. Tr'injaa Hagar slave nilii ts'an vidinji' ch'ihłak vagoodlit, gaa Vit'eegwijyąhchy'aa, Abraham, Hagar haa nihłohjii goovaiinyą' kwaa. Vit'eegwijyąhchy'aa Abraham veenjit deehee'yaa yaiinyą' ąįį eenjit chan ch'izhii vidinji' chan va'at Sarah slave nilii kwaa ts'an vagoodlit. \p \v 24 Jii t'ee Vit'eegwijyąhchy'aa deehee'yaa nyąą ąįį gwik'it tr'injaa neekwaii nąįį gwandak t'arahnyąą. Ch'ihłak Hagar oozhii, Mt. Sinai gwats'an nilii, vigii nąįį slaves giinlii. \v 25 Hagar t'ee jii kwaii gwik'it nilii, ddhah Sinai t'ee Arabia nahkat gwizhit gwats'an law tr'iłtsąįį ts'ą' juk drin kwaiik'it gwachoo goo'aii Jerusalem, ąįį gwich'in nąįį Moses va-law ts'ą' slave giinlii. \v 26 Gaa Jerusalem zheekat gwats'an gwich'įį nąįį slave giinlii kwaa ts'ą' Jerusalem diihan nilii k'it t'inchy'aa. \p \v 27 Dęhtły'aa Choh kat jyaa digwinyąą: \q1 “Juu tr'injaa vigii kwaa nąįį shoo ǫhłįį, \q2 tr'iinin haa dhohts'ik kwaa geenjit shraa haa shoo ǫhłįį! \q1 Juu tr'injaa geedhidii ąįį andaa ts'ą' ąįį tr'injaa vakai' akhayuunyąą t'ee vigii lęįį neegweheelyaa.” \p \v 28 Ąįįts'ą' t'ee shachaa nąįį, Isaac vik'it ąįį Vit'eegwijyąhchy'aa Abraham veenjit deehee'yaa yaiinyą' eh'an vigii ǫhłįį. \v 29 Diikhwan Ch'anky'aa Shroodiinyąą ts'an diigoodlit, law K'eegwarohthat diigoonyaa geh'an khaiinjich'idiigahthat, Ishmael, tr'injaa slave nilii vidinji' Isaac khaiinjich'igiiyiłthat gwik'it. \v 30 Gaa Dęhtły'aa Choh kat deegwinyąą? Jyaa t'igwinyąą, “Ąįį tr'injaa slave nilii digigii haa cheegahohchįį, ąįį vigii duuyeh diti' vik'eiich'į' lat tr'injaa slave nilii kwaa vidinji' haa ts'an yaa'įį t'inchy'aa.” \v 31 Izhit geenjit shachaa nąįį, ąįį tr'injaa slave nilii ąįį vigii tr'iinlii kwaa gaa tr'injaa slave nilii kwaa ąįį vigii tr'inlii t'oonchy'aa. \c 5 \s1 Deegoo'ya' Gwiindhan Ąįį Gwik'it T'igwii'in Ąįį Gwaroontą' \p \v 1 Ideenjit k'eedeegwarahaadhat eenjit Christ diineenjit gwiłtsąįį. Chan Moses va-law ts'ą' slaves ǫhłį' shrǫ'! \p \v 2 Ch'oodǫǫhk'įį! Shįį Paul t'ihchy'aa, jii nakhwaa gwahaldak: nakhwadhah gihłeerohoht'ii shrǫ'! Gwik'it t'akhwazhik ji', Christ vat'oohchy'aa kwaa k'it t'ohchy'aa. \v 3 Chan hee jyaa nakhwahaihjyaa, juu nakhwatee vadhah gihłeerihiłt'uu ji', jidii Law datthak k'eegwahahthat gwizhrįh. \v 4 Juu Vit'eegwijyąhchy'aa eenjit gwinzii t'ii'in niindhan ts'ą' Vit'eegwijyąhchy'aa va-law k'eegwahthat ji', ąįįt'ee Christ duuyeh neeyahshii, Vit'eegwijyąhchy'aa vich'eegoonzhrii eh'ok hee gwitr'it t'agwah'in t'ii'in. \v 5 Diikhwan ąįį, Vit'eegwijyąhchy'aa vaa tr'eedaa ji' eenjit gwizhrįh niinjich'aradhat, izhit t'ee geenjit nagwarool'in t'oonchy'aa, Ch'anky'aa Shroodiinyąą vat'aii zhit gwik'injigwiighit tr'ii'įį haa. \v 6 Christ Jesus vaa tr'iinlii ji', diidhah gihłeerahaht'ii gwit'eegwaahchy'aa kwaa. Gwik'injigwiighit zhit ch'eet'igwiniindhan tr'ii'įį ąįį zhrįh gwit'eegwaahchy'aa. \p \v 7 Jesus vatąįį ohdaa łyaa gwinzii t'akhwa'in chy'aa! Juu łi'didlii k'eegohthat kwaa nakhwiłtsąįį? Nats'ąą gwik'it t'akhwa'in nakhwiłtsąįį? \v 8 Vit'eegwijyąhchy'aa gwitee tr'anakhweiinlii ąįį t'iizhik kwaa. \v 9 “Łųh vaaniituu tsal haa nahshii dąį' googaa vaa łųhchy'aa lęįį gwilik.” Gwinyąą. \v 10 Gaa tth'aii hee K'eegwaadhat k'injohkhit nakhwaashandaii, nakhwan, shįį haa Diik'eegwaadhat vaa nareelzhii ts'ą' duuyeh ch'ijuk ts'ąįį gooh'in nakhwaashandaii ts'ą' ąįį juu veh'an t'akhwazhik ąįį Vit'eegwijyąhchy'aa yagwahąąhshii t'oonchy'aa. \p \v 11 Shachaa nąįį, diidhah gihłeerahaht'al eenjit geech'ǫąąłtan, geh'an jaghaii shats'ą' nich'itsigahthat t'igii'in? Jyaa t'ishi'in ji' zhit Christ giriłtsak ts'ą' niindhat eech'oaałtan ąįį łi'didlii heelyaa kwaa. \v 12 Ąįį juu iizųų nakhwahtsii nąįį gwandaa t'igii'in ji' goovoihnyąą, castrate adagaatsii, ts'ą' seenjaa jyaa digii'in zhyaa goovoh'in! \p \v 13 Shachaa nąįį, nakhwan ąįį (slaves) hohłyaa kwaa eenjit gwitee tr'anakhwariinlii, gwiizųų vaa tr'agahoh'yaa eenjit kwaa gaa Vit'eegwijyąhchy'aa vich'eet'igwiniindhan haa ch'izhii nąįį haa gwitr'it t'agohoh'yaa eenjit t'inchy'aa. \v 14 Jii Law datthak jyaa nyąą t'inyąą: “Deegwahtł'oo ideet'iindhan gwik'it ch'izhii nąįį chan eet'iindhan.” \v 15 Gaa nin iizųų k'it t'akhwa'in ts'ą' ch'izhii nąįį ts'ahahthaa gwik'eegwiindaii; ąįį łyaa gook'ǫǫhtii, datthak nakhwatee googwąąnchy'aa ts'ą' an nihłahootsyaa t'oonchy'aa. \s1 Ch'anky'aa Shroodiinyąą, ts'ą' Dinjii Haa \p \v 16 Jii ąįį jyaa t'ihnyąą: Ch'anky'aa Shroodiinyąą deeni'in datthak naa oolį', tr'ihkhit adats'ą' k'eegoodhat hohłyaa kwaa! \v 17 Dinjii tr'iinlii ts'ą' deegoo'ya' gwiindhan ąįį Ch'anky'aa Shroodiinyąą gitr'ii'ee, ts'ą' Ch'anky'aa Shroodiinyąą doo'ya' diinoonyąą ąįį dinjii tr'iinlii ts'ą' deegoo'ya' gwiindhan ąįį gitr'ii'ee. Jii neekwaii nąįį diizhit nihjyaa ginlii kwaa, ąįį geh'an adats'ą' k'eegwaraadhat kwaa t'oonchy'aa. \v 18 Ch'anky'aa Shroodiinyąą deekhwa'in datthak nakhwaa nilii ji', Jews goo-law zhit ohdaa gwat'aahchy'aa kwaa. \p \v 19 Dinjii tr'iinlii ts'ą' deegwii'in datthak gwizhrįh gwigweech'in. Diitthąį' haa gwiizųų diigwitr'it gwanlii, nihts'ą' gwiizųų niinjich'aradhat, ginilih kwaa diigwitr'it gwanlii, \v 20 ch'ik'itiltsį' ts'ą' khadigiriinjii, shan chan haanigwirii'aii, haa dinjii nąįį nihłitr'igii'ee ts'ą' nihłigiighan, gootr'eegwąhgąįį ts'ą' nankat gwik'eiich'ii lęįį giindhan. Nihłehts'į' t'igiichy'aa haa tthok nineegiidal. \v 21 Dinjii goovandaa nizįį nąįį itr'igii'ee, ch'anagahoonį' gwiizhit giinlęįį haa nihłaanigwigwii'ąįį ts'ą' nihts'ą' gwiizųų tr'agogwah'in. Gwehkįį dąį' jyaa nakhwaiinyą' gaa chan hee jyaa nakhwahaihjyaa: jii juu jyąhts'ą' googwitr'it gwanlii nąįį duuyeh Vit'eegwijyąhchy'aa Veegwinii'ee gwąąh'in t'oonchy'aa. \p \v 22-23 Gaa Ch'anky'aa Shroodiinyąą zhrįh eh'an jii kwaii gwanlii t'oonchy'aa: Ch'eet'igwiniindhan, shrigweheechy'aa, tsinehdan, khai' t'iichy'aa, veeshroonchy'aa, yit'injihaahchy'aa, vich'eegoonzhrii, nihts'ą' tr'iheezyaa ts'ą' idik'eerahaantyaa. Jii kwaii eenjit Law kwaa t'oonchy'aa. \v 24 Juu Christ Jesus vats'anh nilii nąįį dinjii ginlii gwizhit gwiizųų t'asho'ya' giindhan ąįį ęhdaa tr'igwigwehee'aa haa nihk'it t'oonchy'aa. \v 25 Ch'anky'aa Shroodiinyąą ąįį gwandaii diinantł'eiin'ąįį, diigwandaii ts'ą' k'eedeegwaadhat goo'aii. \v 26 Ch'it'injarahaa'aa kwaa goo'aii, nihts'ą' tr'iiheezųų kwaa goo'aii, ch'izhii dinjii jidii gwii'įį chan gwiheenghyaa kwaa goo'aii. \c 6 \s1 Nakhwaa Googwantrii Dąį' Nihłats'ohnyąą \p \v 1 Shachaa nąįį, nakhwatee ch'ihłee tr'agwaanduu tr'agwah'in ji', nakhwan ch'ihłee juu Vit'eegwijyąhchy'aa doo'ya' yuunyąą gwik'it t'inchy'aa nąįį yaa tr'agwah'in, gaa khai'gwidlii vaa tr'agahoh'yaa gwizhrįh, ąįįts'ą' łyaa gwinzii adak'ahoontyaa gwizhrįh, nakhwan chan vaa t'akhwa'yaa kwaa eenjit. \p \v 2 Nakhwaa gwiizųų dąį' nihłats'ohnyąą, jyąhts'ą' t'ee Christ va-law k'eegohthat t'oonchy'aa. \v 3 Nakhwatee ch'ihłee hool'ee niindhan ji', hil'ee kwaa ts'ą' zhyaa adats'ą' oots'it t'inchy'aa. \v 4 Jii jyaa doonchy'aa t'oonchy'aa, nakhwatee gwagwaanchy'aa haa nats'ąą nakhwagwitr'it gwanlii gwik'iighai' idininjich'ohthat. Nakhwagwitr'it gwinzii ji' adashoo ǫhłįį, ts'ą' ch'izhii nąįį jyaa dii'in dohnyąą haa nihłandaa gwinzii t'ahoh'ya' shrǫ'. \v 5 Juu nąįį datthak ideenjit gwizhrįh ch'igiheeghwaa goo'aii geh'an. \p \v 6 Ąįį juu Vit'eegwijyąhchy'aa viginjik agwaa'ee t'ee zhit juu vats'anh gwigwil'ee ąįį k'eegwiichy'aa gwat'aahchy'aa ji' yits'iheenjyaa t'oonchy'aa. \p \v 7 Ideenjit zhyaa k'ii'an oonts'it shrǫ', Vit'eegwijyąhchy'aa veentak gwakwaa t'inchy'aa. Dinjii jidii niłshįį khaihłan niheelyaa goo'aii, Dinjii nats'ąą dinjii inli' ky'aa ch'aroahkat drin ji' Vit'eegwijyąhchy'aa yuuhahkat t'oonchy'aa. \v 8 Tr'agwaanduu gwigwitr'it gwanlii gwizhrįh gwiiłshįį ji', ch'ichį' zhrįh gwiiłshįį gwats'ąnh nooheendal. Ch'anky'aa Shroodiinyąą haa gwiilshįį ji', gwandaii ndaanąą'ąį' kwaa ąįį nooheendal. \v 9 Gwinzii gwizhrįh diigwitr'it gwanlii ji', geecheeroondak shrǫ', akhagoiinyąą kwaa ji', nijin gwanzhįh khaihłan niriinlii izhit drin nigweheedhaa. \v 10 Ąįįts'ą' khit lęįį nąįį ts'ą' dinjii nizįį iinlii, zhit juu gwik'iinjigwiighit di'įį nąįį ch'andaa ts'ą' tr'iheezyaa. \s1 Khaiinkǫǫ Akǫǫ Digwinyąą ts'ą' Nihłanli' Tr'oonjii \p \v 11 Shanli' haa nakhwats'ą' ch'adįhtł'oo ts'ą' nitsii chan dhałtsąįį! \p \v 12 Zhit juu nakhwadhah gihłeerohoht'ii giindhan nąįį zhyaa gwik'injigiighit adagaa'įį ts'ą' zhit gwa'an t'igwii'in googwąąh'in izhit gwizhrįh geenigiitii t'igii'in. Christ va-cross kat gidiirohtsak shrǫ' giindhan geh'an jyąhts'ą' googwitr'it gwanlii. \v 13 Ąįįts'ą' juu vadhah gihłeerihiłt'uu nąįį Law k'eegwahthat kwaa, nakhwadhah gihłeerohoht'ii nakhwagoonyąą, zhyaa nakhwadhah gihłeehoht'ii nakhwagiłtsąįį geech'igehee'yaa geenjit t'igii'in \v 14 Shįį ąįį, ideech'ih'in ji', Diik'eegwaadhat Jesus Christ cross kat diineenjit niindhat gwizhrįh geech'i'in t'ihnyąą. Ąįį cross eh'an dzaa nankat dinjii nąįį k'it gwįįhdaii kwaa ts'ą' jaghaii nats'ąą gwįįhdaii gwik'it gwįįhdaii t'ishi'in gaagiindaii kwaa. \v 15 Dinjii vadhah gihłeerihiłt'uu akwat vadhah gihłeerihiłt'uu kwaa gaa t'ohłii t'oonchy'aa kwaa t'oonchy'aa. Vit'eegwijyąhchy'aa k'iighai' ch'ijuk dinjii neerilii gwizhrįh gwandaa gwinzii. \v 16 Juu gwandaii gwizhit datthak jii kwaii gwik'eegwahthat nąįį, tsinehdan akwat neeshraahchy'aa niindhan goovaa oolį' geedan chan ąįįts'ą' Vit'eegwijyąhchy'aa vigii nąįį datthak chan! \p \v 17 It'ee jii zhrįh, chan ch'ihłee shaa gwiizųų gohtsyaa shrǫ', Jesus vi-slave ihłii izhit geh'an shakat shat gwanlii. \p \v 18 Shijyaa nąįį, Diik'eegwaadhat Jesus Christ vich'eegoonzhrii datthak nakhwaa oolį'. Amen!