\id ACT - Gwich'in NT -USA 2011 (DBL -2013) \h Acts \toc1 Tr'ihił'e' Nąįį Googwitr'it Googwandak \toc2 Acts \toc3 Act \mt1 Acts \mt2 Tr'ihił'e' Nąįį Googwitr'it Googwandak \c 1 \p \v 1 Shalak Theophilus, shidęhtły'aa zhit nats'ą' ch'adanǫįįtł'oo dąį', nijin Jesus, tr'ookit digwitr'it t'agwah'ya' dąį' dee'ya' ts'ą' jidii eech'oaałtan kwaii vakat danoiitł'oo, \v 2 dahthee zheekat gwits'ee heedyaa gwats'ą'. Ch'anky'aa Shroodiinyąą k'iighai' yeedak neerahoondal gwehkįį dąį', tr'ihił'ee nąįį deegihee'yaa geenjit gwitee tr'agoovinlii goovaagwaandak. \v 3 Nijin tr'iiłkhwąįį tł'ęę drin 40 gąhkhyuk shriit'agwąąnchy'aa, yihił'e' nąįį ts'ą' idigweelkįį. Łyaa neegwiindaii geenjit gwinlęįį gwizhit goots'ą' idigweelkįį ts'ą' giiyąąh'ya' ts'ą' Vit'eegwijyąhchy'aa Veegwinii'ee eenjit gavaa ginkhe'. \v 4 Nijin khaihłan nigiinjil dąį' Jesus jyaa gavahnyąą, “Dzaa Jerusalem kwaiik'it gwachoh gihłeehohjyaa shrǫ', gaa jidii nakhwantł'eerehee'aa nakhwaagwaldak ąįį Shiti' nakhwantł'eeyehee'aa nyąą chy'aa gwats'ą' nagoodhoo'in. \v 5 John chųų haa chųų nakhwats'an iłtsąįį, gąą ninghit kwaa t'ee Ch'anky'aa Shroodiinyąą nakhwats'an tr'ahahtsyaa t'oonchy'aa,” nyąą. \s1 Jesus Zheekat Gwits'eerihiłchįį \p \v 6 Nijin zhat, Yihił'e' nąįį łineegiljil dąį' Jesus goahkat, “K'eegwaadhat, Israel gwich'in tr'iinlii ts'ą' adats'ą' k'eeneegwarahaadhat ji' geenjit juk nik'ee duulee diits'iinyąą?” giiyahnyąą. \p \v 7 Jesus t'agoovahnyąą, “Nijin Shiti' deegwii'in gwik'it t'igwehee'yaa, niindhan ąįį adah zhrįh gaandaii ąįįts'ą' gwats'ą' k'eegwaadhat t'inchy'aa. Nijin ji' zhat nigweheedhaa, ąįį gaakhwandaii gwat'oohchy'aa kwaa. \v 8 Gaa nijin Ch'anky'aa Shroodiinyąą nakhwak'aa t'iizhik ji' t'aih oohohdal, ąįį haa sheegohoondak ts'ą', Jerusalem kwaiik'it gwizhit, Judea nankak datthak, Samaria nahkat gwizhit ąįįts'ą' nihky'aa nankak datthak sheegohoondak t'oonchy'aa.” \v 9 Jii kwaii datthak gwik'it t'iinyą'. Ąįįtł'ęę giiyąąh'in gwiizhik zheekat k'iidak tr'ineediindhat. Zheek'ǫh zhit gwats'ą' hiljii dhidlit. Izhik gwats'an neegiiyąąn'ya' kwaa. \p \v 10 Izhik k'iidak tth'aii gwagwah'in gwiizhik khan hee dinjii neekwąįį gwach'aa daagąįį nagaazhii giveeghaii nagadhat nagaanaii. \v 11 “Galilee gwich'in nąįį, jaghaii k'iidak zhee zhit gwizhrįh aakin gǫǫ'įį? Jesus nakhwałeehoozhii ts'ą' zheekat gwats'ą' neeroonjik t'inchy'aa. Nats'ahts'ą' k'iidak tr'ineediindhat gwik'it t'inchy'aa ts'ą' k'ineeheedik t'inchy'aa.” ąįį dinjii neekwąįį nąįį jyaa googahnyąą. \s1 Dinjii Judas Dehk'it Neegǫǫnjik \p \v 12 Ąįįtł'ęę Taih Vakat Olives Nahshii, gwats'an yihił'e' nąįį Jerusalem gwits'ee gahoojil. Kwaiik'it gwachoh geeghaih (½) mile\f + \fr 1:12 \ft Jews nąįį mile teetł'an Neegwaazhii Drin zhit dąį' jyaa gwahthee gwizhrįh gihee'al goo'aii\f* gąhthee goo'aii. \v 13 Ąįįtł'ęę Jerusalem gwizhit nijin zheh gwigwich'įį chy'ąą k'ineegiidal dąį', ch'iyeedak zheh deegaajil. Jii nąįį t'ee goolat zhat dilk'ii, Peter, John, James, Andrew, Philip, Thomas, Bartholomew, Matthew, Alphaeus vidinji' James, Simon Zealot nilįį, James vidinji' Judas, jii nąįį giinlii. \v 14 Ąįį nąįį datthak, Jesus vahan Mary ts'ą', Jesus vachaa nąįį ts'ą' tr'injaa lat nąįį haa nigiilzhii ts'ą' datthak khaihłak geenjit gwintł'oo khadigigiinjii. \p \v 15 Dinjii gwik'injiighit 120 aanchy'aa nąįį khaihłan łineegiljil. Ąįį gootee Peter needhikhin ts'ą' goots'ą' ginkhii. \v 16 “Shijyaa nąįį, jii yeenaa dąį' yeenii King David nats'ąą deegweheenjyaa datthak geeginkhe', Ch'anky'aa Shroodiinyąą yaagwaandak gwik'iighai', Dęhtły'aa Choh zhit gwadanakhwatł'oo gwik'it t'igwiizhik. ‘Judas, Jesus gooheendal eenjit gwats'ą' goovahaadlii,’ gwinyąą. \v 17 Judas diitee ch'ihłak inli'. Adan chan jii gwitr'it t'agwarah'in vats'an dhidlit.” Peter gavahnyąą. \p \v 18 Tr'agwaanduu gwitr'it t'agwah'ya' gwit'įį larąą oonjik. Ąįį haa nan oiinkwat. Ąįįtł'ęę kheech'ilchaa ts'ą' niindhat. Izhik zhak diki' kat neet'aanąįį, vazhrak łeedhach'aa ąįįts'ą' vits'ik datthak khaiinjil. \v 19 Jerusalem gwich'in nąįį datthak giiyeenjit gwiitth'ak. Ąįįts'ą' ąįį nan Akeldama giiyahnyąą. Digiginjik ky'aa, “Dah deek'it.” ginyąą t'iginyąą. \p \v 20 “Psalms dęhtły'aa kat gwadanakhwatł'oo, \q1 ‘Dinjii ch'ihłak gaa nijin gwich'įį ąįį tr'igwiheechy'aa kwaa gwizhrįh.’ Jii chan gwadanakhwatł'oo. \q1 ‘Dinjii ch'ihłak yideek'it gwitr'it neegooheendal gwizhrįh.’” \p \v 21-22 “Jii geenjit diitee ch'ihłak yideek'it neegooheendal goo'aii. Dinjii khit diihaa t'inchy'aa nąįį tee gwats'an ch'ihłak Jesus zhik gwa'an diinaa k'eekhwazhii gaandaii nąįį t'ireheelyaa, John chųų yats'an iłtsąįį tr'ąąh'ya' gwats'an yeedak zheekat gwats'ą' neeroonjik gwats'ą' datthak. Diikhwan diitee gwagwaanchy'aa gwats'an ch'ihłak Jesus neegwiindaii geegwahaandak gadhan ji', ąįį t'ireheelyaa.” Peter gavahnyąą. \v 23 Dinjii neekwąįį nąįį igwigweełkįį. Gavoozhri' Joseph ts'ą' Matthias haa goozhii. Joseph voozhri' chan Barsabbas ts'ą' Justus haa oozhii. \v 24-25 Ąįįtł'ęę khagideedi', “K'eegwaadhat, dinjii teegwagwaanchy'aa ts'ą' jidii yiindhan ąįįts'ą' ninjich'aradhat datthak gaanandaii. Jii geh'an dząą neekwąįį nąįį nadhat, ąįį ch'ihłak diineenjit agwąąhkįį. Judas nijin gwats'ą' heekhaa goo'aii izhik gwats'ą' haazhii. Gąą jii ch'ihłak yideek'it gooheendal. Ąįįts'ą' Tr'ihił'e' nąįį tee ch'ihłak heelyaa ts'ą' diihaa gwitr'it t'agwahah'yaa. Ąįį geenjit diiteetr'ąąhchįį.” giiyahnyąą. \v 26 Ąįįtł'ęę gavoozhri' gwizhit giinlii. Ąįį ts'an ch'ihłak khagąhtsuu. Akhai' Matthias voozhri' khagąhtsuu. Ąįįt'ee Tr'ihił'e' 11 nąįį haa niinzhii ts'ą' 12 neegaadlit. \c 2 \s1 Ch'anky'aa Shroodiinyąą Gook'aa Nidiindhat Dąį' \p \v 1 Nijin Jews nąįį ch'ara'aa gwagwahtsii dąį', Pentecost Drin goozhii, gavaa ąįį gwizhit nigwiindhat dąį', juu gwik'injiighit nąįį datthak łigeeljil. \v 2 Khants'ą' zheekat gwats'an gwihiilk'įį, ahtr'aii choh nint'aii haa ahtr'aii nagwaanąįį. Zheh gwizhit juu dilk'ii nąįį datthak gwigwiitth'ak. \v 3 Ąįįtł'ęę kwankyaa k'it t'inchy'aa nigiił'in. Ąįįts'ą' lęįį dhidlit. Ąįį ts'an kwankyaa tsal k'it t'inchy'aa gooteegwagwaanchy'aa ts'ą' gooki' k'ąą t'iizhik. \fig none|src="CN01890B.tif" size="span" copy="©1978 David C. Cook Publishing Company" ref="ACT 2.3" \fig* \v 4 Ąįįtł'ęę Ch'anky'aa Shroodiinyąą gook'aa t'iizhik gwik'iighai', nihła'adan nankak gwich'in nąįį ginjik ky'aa giginkhii nagaanaii. \p \v 5 Izhik dąį' Jews lęįį nąįį Jerusalem gwizhit gwigwich'įį, Vit'eegwijyąhchy'aa eeroołtin giinlii ts'ą' nihła'adan nahkat datthak gwats'an geedaa. \v 6 Nijin deegwiintsai' gwigwiitth'ak dąį', Jews ch'adanh nahkat lęįį nąįį nijin t'igwiizhik, izhik łigeeljil. Izhik dąį' dinjii lęįį nąįį juu gwik'injiighit nąįį googinjik ky'aa giginkhii googiitth'ak. \v 7 Łyaa geegaroolii kwaa t'igwiizhik ts'ą' jyaa diginyąą, “Jii dinjii diiginjik ky'aa ginkhii nąįį datthak Galilee gwich'in nąįį ginlii t'iginyąą! \v 8 Nats'ahts'ą' nijin diigoodlit gwa'an diiginjik ky'aa diits'ą' giginkhii lee t'iginyąą ginyąą? \v 9-10 Parthia, Media, Elam, Mesopotamia, Judea, Cappadocia, Pontus, Asia, Phrygia, Pamphylia, Egypt, Libya nahkat Cyrene geeghaih gwats'an, ąįįts'ą' Rome diilat lęįį nąįį nihła'adan nahkat gwats'an tr'inlii t'oonchy'aa. \v 11 Diilat lęįį nąįį Jews nilįį. Ąįįts'ą' diilat nąįį chan Jews gwich'in nilįį kwaa gaa Jews nąįį k'it gwik'injiighit ąįį geenjit dzaa gwats'ą' nirįįnjil. Diilat nąįį Crete njuu goo'aii gwats'an ąįįts'ą' diilat nąįį Arabia nahkat tr'iinlii. Googaa datthak diiginjik ky'aa gwigwee'in Vit'eegwijyąhchy'aa dee'ya' gwinlęįį geegiginkhii. Akhai' diiginjik ky'aa giginkhii gwinzii gooriitth'ak.” datthak jyaa nihłagaanyąą. \v 12 Jii deegwii'in t'igwii'in gaagiindaii kwaa. Ąįįts'ą' geegaroolii kwaa t'igwiizhik, “Jidii eenjit t'igwii'in li'?” gwinlęįį jyaa diginyąą ts'ą' nihłagwaakat. \p \v 13 Gąą goolat nąįį gooveegeedlaa, “Gwintł'oo jak chų' giinįį ts'ą' ch'aganakhwanį'!” t'iginyąą googahnyąą. \s1 Peter Goots'ą' Ginkhii \p \v 14 Ąįįtł'ęę Peter Tr'ihił'e' 11 nąįį haa nidhikhin dąį' gwint'aii ginkhii haa dinjii lęįį nąįį ts'ą' ginkhii, “Shalak Jews nąįį, ąįįts'ą' Jerusalem gwich'in nąįį haa, jii t'igwiizhik geenjit nakhwats'ą' gihihkhyaa gwinzii shoodǫǫhk'įį. \v 15 Ch'iriinįį diinohnyąą gąą ch'iriinįį t'igwii'in kwaa. Dinjii nąįį vanh 9 o'clock gwehkįį ch'igiheenjyaa geenjit tr'ihkhit vanh dąį' gwanlii. \v 16 Gaa jii t'igwiizhik gohtth'ak ąįįts'ą' gooh'in geenjit, Vit'eegwijyąhchy'aa Eenjit Ginkhii nilįį Joel oozhii, ąįį deenaadąį' ch'adąąntł'oo. \q1 \v 17 ‘Khaiinkǫǫ Drin zhit gweedhaa ji', \q2 jii kwaii t'ihishi'yaa Vit'eegwijyąhchy'aa nyąą. \q1 Shanky'aa Shroodiinyąą dinjii nąįį datthak k'ąą t'ihihłyaa. \q2 Nidinji', ts'ą' nichį' nąįį haa \q2 sheenjit gigiheehkhyaa giheelyaa. Tsyaa k'eejit \q2 nąįį shats'an k'eegwiichy'aa \q2 gagwahąh'yaa, gineegiinlyaa k'it \q2 t'inchy'aa haa. ch'anjaa nąįį \q2 gineegiinlyaa zhit goots'ą' gwagwahaałkyaa. \q1 \v 18 Aahą', shitsyaa sheenjit gwitr'it \q2 t'agwah'in nąįį dinjii, akwat \q2 tr'injaa nąįį haa jii zhit drin ji' \q2 Shanky'aa shroodiinyąą gook'aa \q2 t'ihihłyaa. Geedan t'ee sheenjit \q2 gigiheehkhyaa geenjit. \q1 \v 19 Zheetii gwa'an gwidii'in t'ishi'yaa ts'ą' \q2 dzaa nankak chan nindal gwaahchy'aa haa \q2 gwigwee'in t'ishi'yaa. \q2 Izhit zhat nagwaanąįį ji' dah, kǫ', \q2 ts'ą' gwintł'oo łat haa gweheelyaa. \q1 \v 20 Shree haa ch'ahaadrii kwaa. \q2 Tǫǫ'oozhrii chan dah k'it daatsik heelyaa. \q2 Ąįįtł'ęę t'ee, K'eegwaadhat vijiintsii choh \q2 ts'ą' vich'eegwąhndit haa nineeheedyaa gwehkįį t'igweheenjyaa. \q1 \v 21 Zhat nagwaanąįį ji' juu K'eegwaadhat nyąą ts'ą' oozhrii nąįį neegeheezhii t'oonchy'aa.’” \qr Joel ch'adąąntł'oo zhit jyaa nyąą. \p \v 22 Peter tth'aii hee goots'ą' ginkhii, “Israel gwich'in nąįį, shoodǫǫhk'įį. Jesus, Nazareth gwats'an ahaa eenjit nakhwats'ą' giihkhii t'ihnyąą. Vit'eegwijyąhchy'aa yits'iinyą' ts'ą' łyaa niindal gwaa'in gwitr'it t'agwah'in ąįį gwigwee'in k'iighai' t'ii'in, ąįį łyaa nakhwan gaakhwandaii geenjit t'ihnyąą. \v 23 Deenaa dąį' gwanaa Vit'eegwijyąhchy'aa deehishi'yaa, yiindhan. Ąįį gwizhit ‘Jesus nakhwantł'eerahahchyaa.’ yiinghya'. Ąįį dinjii tr'agwaanduu tr'agwah'in nąįį nakhwak'iighai' cross kat gigiiyiłtsak. Ąįįts'ą' dǫǫhkhwąįį. \v 24 Gąą Vit'eegwijyąhchy'aa k'iighai' neegwiindaii. Niindhat gaa ch'ichį' heelyaa gwits'į' gwats'an tr'ineeyahchįį. Ąįįts'ą' khit ch'ichį' heelyaa veenjit goo'aii kwaa. Łyaa ch'ichį' ndaat'ąąht'aii t'inchy'aa. \v 25 Deenaa dąį' jii King David, Jesus eenjit gwadąąntł'oo, \q1 ‘Khit Shik'eegwaadhat shaa \q2 nilįį, gaashandaii. Shits'iheenjyaa \q2 eenjit shaa nilįį. Jii geh'an \q2 k'eegwiichy'aa datthak gaaljat kwaa. \q1 \v 26 Ąįįts'ą' shoh gwanlii haa gihkhii, \q2 dinjii niinjik nąįį k'it nihihthaa. \q2 Gaa nijin niidhat ji', Vit'eegwijyąhchy'aa \q2 chan neegwihįhdaii neeshahahtsyaa. \q1 \v 27 Shik'eegwaadhat, shanky'aa \q2 tth'ank'it zhit akhoohiinjyaa \q2 kwaa, gaashandaii. Shįį, \q2 Nitsyaa Shroodiinyąą ihłii ąįįts'ą' \q2 tth'ank'it gwizhit shatthąį' an heelyaa \q2 gwats'ą' t'ahąhkhyaa kwaa gaashandaii. \q1 \v 28 K'eegwiichy'aa t'eehishi'yaa \q2 sheenjit goo'aii gwandaii ndaanąą'ąį' \q2 kwaa hishi'yaa geenjit, jii \q2 gaahashandaii sheenjit gǫǫhtsąįį. \q2 Nijin naa t'ihchy'aa ji' łyaa shoo \q2 hihłyaa naa t'ihchy'aa geenjit.’ \p \v 29 “Shalak nąįį, łyaa gwigweech'in ts'ą' nakhwats'ą' gihihkhyaa, diitsii King David eenjit. Deenaa dąį' niindhat ts'ą' vanarąąhjik. Googaa juk drin tth'aii hee vatth'ank'it diihaa goo'aii. \v 30 David łyaa Vit'eegwijyąhchy'aa Eenjit Ginkhii inli'. Vit'eegwijyąhchy'aa deehishi'yaa nyąą gwik'it t'ihee'yaa nyąą t'inyąą yits'ą' neech'idiin'ąįį, vizhyaaneedijii nąįį ch'ihłee nats'ąą king inli' gwik'it king heelyaa eenjit David haagwandak. \v 31 Yeendaa ji' Vit'eegwijyąhchy'aa deehee'yaa David ts'ą' gwigweelkįį, ąįįts'ą' Christ neegwiindaii ąįį chan geeginkhe', \q1 ‘Vizhin ts'ą' Vatthąį' haa tth'ank'it gwizhit \q2 an giheelyaa geenjit gwats'ą' \q2 t'ahąhkhyaa kwaa.’ \qr David jii t'iinyą'. \v 32 Jii t'ee Jesus nilįį. Niindhat tł'ęę Vit'eegwijyąhchy'aa gwandaii neeyiłtsąįį. Datthak tr'agwah'ya' ąįį eenjit łi'didlii haa nakhwaa gwaraandak t'igwinyąą. \v 33 Vit'eegwijyąhchy'aa nijin t'inchy'aa gwats'ą' neeyuunjik. Juk izhit k'eedeegwaadhat ts'ą' yakat doodii ąįį zheekat nijin gihil'ee izhit Vit'eegwijyąhchy'aa vishriits'ąįį dhidii ąįįts'ą' Gwiti' deehee'yaa nyąą ąįį gwik'it t'iizhit ts'ą' Ch'anky'aa Shroodiinyąą diik'aa t'iheelyaa geenjit yats'an iłtsąįį, ąįįt'ee juk drin gǫǫh'in ts'ą' goohtth'ak t'oonchy'aa. \q1 \v 34-35 David yeedak zheekat ndak hahkhaii kwaa gaa jii jyaa nyąą, \q1 “Vit'eegwijyąhchy'aa ts'ą' ąįį Shik'eegwaadhat \q2 jyaa dahnyąą. \q1 ‘Dząą dakhii shishriits'ąįį \q2 dhindii, juu nats'ą' gwił'ąįį ts'ą' nitr'ii'ee nąįį nakwai' t'eh nagooveheelyaa \q2 gwats'ą' datthak zhat dhindii k'eedeegwaadhat nahałtsyaa geenjit.’ \p \v 36 “Israel gwich'in nąįį datthak, Jesus, jii adan nilįį. Cross kat gadhohtsak t'inchy'aa. Vit'eegwijyąhchy'aa, K'eegwaadhat heelyaa yiłtsąįį ts'ą' dinjii nąįį neehahshii geenjit yigweełkįį t'inchy'aa. Ąįį gaahahkhwandaii gwizhrįh.” Peter goovahnyąą. \p \v 37 Jii datthak gwigwiitth'ak dąį', gwintł'oo tr'igwigwidii, “Shalak nąįį, juk nats'ahts'ą' deehishi'yaa?” jyaa Peter ąįįts'ą' gah Tr'ihił'e' nąįį jyaa dagahnyąą. \p \v 38 “Nakhwateegwagwąąnchy'aa ts'ą' nakhwatr'agwaanduu gwats'an K'eegwaadhat ts'ą' łihts'eedǫǫ'ee. Ąįįts'ą' tr'agwaanduu t'akhwa'in gwinzii t'igwii'in yųhkhya' shrǫ'! Ąįį tr'agwaanduu t'inchy'aa. Ąįįtł'ęę nakhwateegwagwaanchy'aa ts'ą' Jesus Christ voozhri' zhit chųų nakhwats'an tr'ahtsii. Ąįįtł'ęę Vit'eegwijyąhchy'aa nakhwatr'agwaanduu nakhweenjit oo'an gweheelyaa. Ąįįts'ą' Ch'anky'aa Shroodiinyąą nakhwats'an hahtsyaa nakhwaa t'iheechy'aa eenjit. \v 39 Nakhwan, ts'ą' nakhwagii nąįį haa nihky'aa ninghit gwich'in nąįį datthak gooteegwagwaanchy'aa ts'ą' K'eegwaadhat Nakhwavit'eegwijyąhchy'aa yigwiiłkįį nąįį, Ch'anky'aa Shroodiinyąą goots'an hahtsyaa, gavaa t'iheechy'aa eenjit. Jii gwehkįį ‘deehishi'yaa,’ jiinyą' gwik'it t'ihee'yaa eenjit.” jii chan Peter jyaa dagavahnyąą. \p \v 40 Ąįįts'ą' łyaa ninghyuk Peter gwintł'oo goots'ą' ginkhii, “Juk gweendaa dinjii tr'agwaanduu tr'agwah'in nąįį khaiinjich'iheedhat gwats'ą' gweedhaa t'oonchy'aa ąįį gwats'an tr'ineekhwadaa geetr'agoh'in neehohshii geenjit.” gavahnyąą. \v 41 Lęįį nąįį jidii geenjit goots'ą' ginkhe' gwik'injigiinjik. Ąįįts'ą' datthak chųų goots'an tr'iłtsąįį. Ąįį drin zhit dinjii 3,000 aanchy'aa nąįį K'eegwaadhat Jesus k'injigiighit gaadlit ts'ą' juu gwik'injiighit nąįį teegiinjil. \v 42 Ąįįtł'ęę Tr'ihił'e' nąįį khit geegoogąąhtan, ąįįts'ą' datthak gavaa łineegaadal ts'ą' goovaashroonchy'aa gwizhit neech'aga'aa haa ninjigwadhat gahtsii zhit K'eegwaadhat ineegaandaii. Ąįįts'ą' datthak gavaa khagigidiinjii. \s1 Gwik'injiighit Nąįį Nats'ąą Googwandaii \p \v 43 Tr'ihił'e' nąįį zhit gwinlęįį gwigwee'in ts'ą' nindal gwaahchy'aa t'igii'in. Dinjii nąįį gwagwaah'in haa jii datthak giveenjit geegaroolii kwaa t'igwii'in, ąįįts'ą' gihilghaa ts'ą' gwigwihił'ee. \v 44 Gąą juu gwik'injiighit nąįį datthak lak nizįį nihłagaa'įį ts'ą' nihłaa t'iginchy'aa. Nihłak'aiich'ii datthak nihłaa t'agąhchy'aa googwahtsii. \v 45 Daganan' ąįįts'ą' digik'eiich'i' kwaii datthak gwintł'eegilii. Ąįį t'įį larąą goonjii khaihłan nigiinlii, ąįį ts'an juu gii'įį kwaa ts'iginyąą. \v 46 Drin gwiteegwagwaanchy'aa Kharigidiinjii Zheh gwizhit łineegaadal. Ąįįts'ą' an-nihłik zheh gwizhit nihłaa ch'aga'aa. Ąįįts'ą' goodrii zhit gavaa łi'haa shroonchy'aa ts'ą' nihłaa datthak ts'ą' khazhak t'igiinchy'aa. \v 47 Khit ts'ą' Vit'eegwijyąhchy'aa ts'ą' khagigidiinjii. Ąįįts'ą' deegiihiił'ee. Jerusalem gwizhit dinjii nąįį datthak gwinzii giveegigiinkhii. Drin gwiteegwagwaanchy'aa dinjii nąįį Vit'eegwijyąhchy'aa gootr'agwaanduu ts'an neegoorahshii nąįį chan gootijyaa. Ąįįts'ą' drin gwiteegwagwaanchy'aa lęįį gilii. \c 3 \s1 Dinjii Neehidik Kwaa Shranaazhik \p \v 1 Ch'ihłan drin drintł'an 3 o'clock gwandaa gweedhaa dąį', Peter, John haa Kharigidiinjii Zheh gwats'ą' gahaa'oo. Jews nąįį drin gwiteegwagwaanchy'aa zhat nagwadhat dąį' gwizhit khagigidiinjii gwideek'it gogwaa'įį geenjit. \v 2 Kharigidiinjii Zheh izhik gindeiinvyaa choh gwinzii viyiichy'a', ąįį giiyoozhri' ąh'įį. Drin gwiteegwagwaanchy'aa jii gindeiinvyaa choh geeghaih dinjii vagoodlit dąį' gwats'an neehidik kwaa zhat nineegahchik, ts'ą' dinjii nąįį ts'an laraa oodiheekwat geenjit zhat dhidii. \fig none|src="cn01895B.tif" size="col" copy="©1978 David C. Cook Publishing Company" ref="ACT 3.2" \fig* \v 3 Peter, ts'ą' John haa nihdeegaa'oo, goovah'in dąį', k'aiich'ii giiyintł'eehee'aa ji' eenjit goots'ą' ch'oodiikwat. \v 4 Gwinzii giiyąąh'in tł'ęę “Diinąąh'in!” Peter yahnyąą. \v 5 Ąįįts'ą' gwinzii gavąąh'in, laraa giits'an hahtsyaa ji' geenjit niindhan haa. \v 6 “Larąą shi'įį kwaa. Gąą k'eegwiichy'aa neenjit t'ihishi'yaa, Jesus Christ Nazareth kwaiik'it gwats'an ahaa voozhri' k'iighai'. K'iidak ninkhee ts'ą' neehindik.” Peter jyaa yahnyąą. \v 7 Shriits'ąįį yanli' oonjik ts'ą' ndak niheedhat geenjit yits'inyąą. Googwahkhan vakweechan ts'ą', vakwai' ts'an t'aih neegahoodlit. \v 8 K'iidak nidhikhin ts'ą' zhat nadhat. Ąįįtł'ęę neehidik shoh ts'ą' naatłak. Kharigidiinjii Zheh gwizhit gavaa nihdeiinzhii. Neehidik ts'ą' naatłak gwizhit Vit'eegwijyąhchy'aa deehiił'ee. \v 9 Zhat dinjii nąįį datthak neehidik ts'ą' Vit'eegwijyąhchy'aa deehiił'ee giiyąąh'in. \v 10 Jii dinjii Kharigidiinjii Zheh gindeiinvyaa choh, ndaat'inchy'aa, geeghaih khit dhidii ts'ą' ch'oodiikwat chy'ąą t'inchy'aa łee, łyaa geegagoolii kwaa gooveenjit t'igwiizhik. \s1 Peter Kharigidiinjii Zheh gwizhit Gwaandak \p \v 11 Zhat Kharigidiinjii Zheh gwizhit gwadąįį Solomon charantąįį goozhii, izhik Peter, ts'ą' John haa nagadhat. Gavoontą', gooviłeehidii gitr'ii'ee. Zhat gwizhit dinjii nąįį datthak geegaroolii kwaa gooveenjit t'igwiizhik. Ąįįts'ą' dinjii nąįį datthak goots'ą' gal gihiłjil. \v 12 Nijin Peter dinjii nąįį datthak zhat niinjil, gwąąh'in dąį', goots'ą' khaginkhee, “Israel gwich'in shalak nąįį ǫhłii, jaghaii jii t'igwiizhik łyaa geegohłii kwaa t'igwiizhik, geenjit aakin diinoo'įį? Jii t'igwiizhik, diit'aii akwat Vit'eegwijyąhchy'aa vik'iighai' tr'iinzii geh'an ąįį dinjii neehidik neeriłtsąįį t'igwii'in kwaa. \v 13 Yeenii diitsii Abraham, Isaac, Jacob, haa Goovit'eegwijyąhchy'aa, ditsyaa Jesus ch'eegwąhndit gwintł'oo gwihil'ee yantł'eegwiin'ąįį, gaa ąįį gwidinjii k'eedeegwaadhat nąįį ts'ą' gwantł'ohchįį. Pilate vineeroonjii yuunyąą gaa nakhwan ąįį vanoohjii gatr'ǫǫh'ee. \v 14 Łyaa shroodiinyąą nilįį ts'ą' Vit'eegwijyąhchy'aa vik'eegwahthat, gąą nakhwan vatr'ǫǫh'ee. Ąįįts'ą' ch'izhii dinjii diłkhwąįį ąįį yideek'it chanoozhi' vohnyąą. \v 15 Jii geh'an Jesus t'ee dinjii nąįį gwandaii ts'an ąhtsii heelyaa, ąįį dhookhwąįį. Gąą Vit'eegwijyąhchy'aa niinjik nąįį tee gwats'an gwandaii neeyiłtsąįį. Jii datthak gwarąąh'ya', ąįį geenjit nakhwaagwaraandak. \v 16 Jii dinjii shranaanzhik neeriłtsąįį jidii gooh'in ts'ą' gaakhwandaii t'ee Vigwik'injigwiighit ts'ą' Jesus vat'aii haa gwinzii neehidik neekhwadlit t'inchy'aa. Nakhwan datthak juk nǫh'in. \p \v 17 “Shalak nąįį, nijin tr'iiłkhwąįį dhohtsąįį dąį', deekhwa'in t'akhwa'in, gaakhwandaii kwaa. Izhit gaashandaii. Nakhwak'eedeegwaadhat nąįį chan gwik'it t'inchy'aa. \v 18 Deenaadąį' Vit'eegwijyąhchy'aa Eenjit Ginkhii nilįį nąįį k'iighai', “Va-Christ khaiinjich'iheedhat!” ginyąą. Jii k'iighai' Vit'eegwijyąhchy'aa nats'ąą ginkhe' datthak łi'deegwidlii goodlit. \v 19 Nakhwateegwagwąąnchy'aa ts'ą' nakhwatr'agwaanduu gwats'an K'eegwaadhat ts'ą' łihts'eedǫǫ'ee. Ąįį ji', tr'agwaanduu t'akhwa'ya' datthak nakhweenjit oo'an gweheelyaa t'inchy'aa. \v 20 K'eegwaadhat vats'an t'aih shroodiinyąą tr'ihee'yaa, ts'ą' Jesus, t'ee Messiah nilįį gwiteetr'ahchįį ąįį nakhwats'ą' nahahchyaa t'inchy'aa. \v 21 Deenaa dąį' Vit'eegwijyąhchy'aa Eenjit Ginkhii shroodiinyąą nilįį nąįį k'iighai' jyaa diginyąą, “K'eegwiichy'aa datthak k'eejit neegwahahtsyaa gwats'ą' datthak Jesus zheekat t'iheechy'aa.” nyąą. \v 22 Yeenaa dąį' Moses jyaa nyąą, ‘Nakhwak'eegwaadhat Vit'eegwijyąhchy'aa ch'ihłak yeenjit ginkhii nakhwats'ą' nahahchyaa t'inchy'aa, shįį chan shihił'e' gwik'it t'iheenjyaa t'inchy'aa. Nakhwatee gwats'an dinjii ch'ihłee heelyaa. Nats'ąą deenakhwahnyąą datthak oohoohky'aa gwizhrįh goo'aii, ąįįts'ą' deenyąą datthak gwik'it t'akhwa'yaa gwizhrįh goo'aii. \v 23 Juu ch'oołk'įį kwaa ąįįts'ą' yik'eegwahthat kwaa nąįį gwanlii ji', ąįįt'ee Vit'eegwijyąhchy'aa vigii nilįį nąįį ts'an thok nagooveheelyaa. Ąįįts'ą' an giheelyaa.’ Jyaa Moses nyąą. \v 24 Samuel vats'an gweedhaa ts'ą' juk drin zhit gwats'ą' datthak Vit'eegwijyąhchy'aa Eenjit Ginkhii nąįį datthak jyaa digiinyą' ts'ą' geegwagwaandak. \v 25 Vit'eegwijyąhchy'aa, Yeenjit Ginkhii Nąįį k'iighai' deehee'yaa nyąą ąįį gwik'it t'ihee'yaa t'ee nakhweenjit t'oonchy'aa, ts'ą' Vit'eegwijyąhchy'aa, nakhwatsįį nąįį eenjit deehee'yaa nyąą ąįį gwik'it t'ihee'yaa, ąįį gwitee t'ohchy'aa. Vit'eegwijyąhchy'aa Abraham jyaa dahnyąą, ‘Nihzheeneedijii nąįį k'iighai' nankak gwich'in nąįį datthak Vit'eegwijyąhchy'aa goots'ą' gwinzii t'ihee'yaa.’ \v 26 Vit'eegwijyąhchy'aa Didinji' igweełkįį ąįį nakhwan tr'ookit nakhwats'ą' niyąąhchįį, jyąhts'ą' gwik'iighai' nakhwats'iheenjyaa ts'ą' nakhwatr'agwaanduu akhagahohjyaa geenjit.” \c 4 \s1 Peter, John Haa Council Nąįį Ęhdaa Nagadhat \p \v 1 Peter, ts'ą' John haa tth'aii hee dinjii nąįį ts'ą' giginkhii gwiizhik, giinkhih kįh dilk'ii nąįį lat, ąįįts'ą' dinjii Kharigidiinjii Zheh gwats'ą' k'eedeegwaadhat nilįį nąįį, ąįįts'ą' Sadducee lat nąįį, goots'ą' nigiinjil. \v 2 Dinjii geegǫąąhtan dąį', niindhat nąįį nineegweheendaii ginyąą, Jesus niindhat ts'an neegwiindaii ginyąą geenjit gitr'igii'ee ts'ą' łyaa shoo ginlii kwaa. \v 3 Jii geh'an gooteegwigwįłjik ts'ą' zhee gwaazhrąįį nagoogiinlii. Tr'ihkhit tǫǫ gwanlii, geh'an gęhdaa drin gwats'ą' zhee gwaazhrąįį giheedyaa gooveenjit gwigwiłtsąįį. \fig none|src="cn01899B.tif" size="span" copy="©1978 David C. Cook Publishing Company" ref="ACT 4.3" \fig* \v 4 Jesus, eegwagwaandak ts'ą' dinjii lęįį gavoołk'įį nąįį gwik'injigiighit gaadlit ts'ą' 5000 aanchy'aa nąįį gwik'injiinjik. \p \v 5 Gęhdaa drin Jerusalem gwizhit Jews kįh dilk'ii nąįį, ch'anjaa kįh dilk'ii nąįį ts'ą', Law eech'ǫąąhtan nilįį nąįį haa datthak łigiiljil. \v 6 Dinjii Annas gwehkįį dąį' ndak khii ginkhih choh iinli', ąįį videhk'it Caiaphas ndak khii ginkhih choh nilįį, John, ts'ą' Alexander, ąįį Annas valak nąįį datthak haa łigiiljil. \v 7 Ąįįtł'ęę Peter ts'ą' John haa dagats'ą' nagąąhchįį, ts'ą' googahkat, “Juu voozhri' zhit gwats'an t'aih khwa'įį geenjit t'akhwa'in?” googahnyąą. \p \v 8 Ąįįtł'ęę Peter, Ch'anky'aa Shroodiinyąą vizhit t'inchy'aa k'iighai', goots'ą' khaginkhee, ts'ą' jyaa gavahnyąą, “Jews kįh dilk'ii, ąįįts'ą' ch'anjaa nilįį nąįį, \v 9 juk drin dinjii neehidik kwaa vits'iriinyą' eenjit diinoohkat, neehidik kwaa gwats'an neehidik neehoodlit eenjit. \v 10 Jii geh'an datthak ts'ą' diinoodoohk'įį ji', nakhwan ąįįts'ą' Israel gwich'in nąįį datthak ǫhłįį ts'ą' gaakhwandaii, gwat'oohchy'aa. Jesus Christ Nazareth kwaiik'it gwats'an ahaa ąįį vat'aii k'iighai' jii dinjii shranaazhik juk dząą nakhwandaa nadhat, ts'ą' nǫh'in. Jesus Cross kat gadhohtsak ts'ą' dǫǫhkhwąįį. Gąą Vit'eegwijyąhchy'aa niinjik nąįį tee gwats'an gwandaii neeyiłtsąįį. \v 11 Jii t'ee Jesus veenjit jyąhts'ą' gwadanakhwatł'oo, \q1 ‘Zheh gwahtsii nąįį datthak, kii vaa zheh ndak gwehee'aa, ąįį kii nizįį nilįį kwaa k'it t'inchy'aa. \q1 Gaa ndaagwąą'ąį' dąį', kii hil'ee dhidlit.’ gwinyąą. \v 12 Dzaa nankak Jesus voozhri' zhit gwizhrįh neediirahahshii goo'aii. Vit'eegwijyąhchy'aa, nihky'aa nankak datthak gwizhit dinjii ch'ihłak gaa neediihahshii gwiłtsąįį kwaa.” Peter jyaa goovahnyąą. \p \v 13 Peter, John haa łyaa geegavoltin kwaa gąą nihk'it gąąnjat kwaa haa ginkhii. Kwaiik'it k'eedeegwaadhat ts'an nilįį nąįį eenjit łyaa geegagoolii kwaa gwik'it gininjich'agahthat. Akhai' łyaa Jesus haa t'iginchy'a' gavaagiindaii. \v 14 Dinjii shrineegiinlik goovaanadhat gąąh'in, geenjit deegiheenjyaa gaagiindaii kwaa. \v 15 Jii geh'an, “Jii zheh gwats'an cheekhwajyaa!” dzaa kwaiik'it gwats'ą' k'eedeegwaadhat nilįį nąįį googahnyąą. Ąįįtł'ęę nihłihtee ts'ą' gwintł'oo geenjit nihłaa giginkhii. \v 16 “Jii dinjii nąįį deegooreheelyaa? Łyaa gwigwee'in gwintsii t'igii'in, akwat nats'ahts'ą' goodirihęę'aa. Jerusalem gwizhit gwich'įį nąįį datthak jii ch'adąį' hee gaagiindaii, ts'ą' duuyeh jyaa digiizhik kwaa gwinyąą. \v 17 Zhyąą goorǫhjat ts'ą' chan ch'ihłok Jesus eenjit dinjii haa googwahaandak kwaa goorohtsyaa. Ąįįts'ą' ch'adanh gwich'in nąįį giiyeenjit neegweheetth'ak kwaa eenjit.” jyaa dinihłagaanyąą. \v 18 Ąįįtł'ęę Peter, John haa nihdineegogąhchįį, “Dinjii ch'ihłak gąą juk gwats'an Jesus eeneech'ahohchyaa ts'ą' veegwahoondak kwaa!” googahnyąą. \p \v 19 Peter, John haa jyaa googahnyąą, “Juk dząą Vit'eegwijyąhchy'aa vandah, Vit'eegwijyąhchy'aa deediinahnyąą gwik'eegwarahahthat akwat nakhwan deediinohnyąą, ąįį gwik'eegwarahahthat? Ąįį nakhwakhai' giky'uunjii. \v 20 Gąą diikhwan, jidii tr'agwah'ya' akwat tr'igwiitth'ak, ąįį geegwaraandak duuyeh akharagoonyąą t'oonchy'aa.” \v 21 Ąįįtł'ęę chan gwintł'oo goozhit najat neegiin'ąįį ts'ą' gooneegiinjik. Dinjii neehidik kwaa ąįį neehidik neegiłtsąįį geenjit googwarahąąhshii giveenjit gogogwąh'ąįį kwaa. Dinjii nąįį datthak Vit'eegwijyąhchy'aa deegihił'ee geh'an. \v 22 Jii dinjii Vit'eegwijyąhchy'aa t'aih k'iighai' nihidik neehoodlit t'ee 40 years gwandaa nilįį t'agahnyąą. \s1 Gwik'injiighit Nąįį T'aih Eenjit Khagidiinjii \p \v 23 Nijin gooneegiinjik dąį', khants'ą' gwik'injiighit nąįį ts'eegoohoojil. Ch'anjaa kįh dilk'ii ąįįts'ą' giinkhih kįh dilk'ii nąįį nats'ąą deegavahnyąą datthak gavaa gwagwaandak \v 24 Nijin gwik'injiighit nąįį datthak geenjit gwigwiitth'ak dąį', datthak khaihłok geenjit Vit'eegwijyąhchy'aa ts'ą' khagigideedi', ts'ą' jyaa diginyąą, “K'eegwiichy'aa datthak geenjit Vit'eegwijyąhchy'aa inlii. Zhee kat, nankak, chųų choh haa datthak gwizhit goodlii iłtsąįį inlii. \v 25 Diitsii David nakhwatsyaa nilįį ąįį Ch'anky'aa Shroodiinyąą k'iighai' nakhweenjit ginkhe' dąį' jii jyaa dinyąą, \q1 ‘Jaghaii dee aakin nąįį geenjit gwint'aii \q2 zhagąąnts'įį? Jaghaii dee gwik'it \q1 gweheelyaa kwaa gaagiindaii gwizhit geenjit \q2 ninjich'agadhat? \q1 \v 26 Jii nankak k'eedeegwaadhat choh \q2 nąįį nich'itsagahahthat geenjit shrigwigwinlik \q2 ąįįts'ą' k'eedeegwaadhat nąįį \q2 K'eegwaadhat, ts'ą' Va-Christ haa \q2 nehts'į' nihłaa łigeeljil.’ \p \v 27 “Jii łyaa gwik'it t'igwiizhik, gaagwiindaii. Ąįįts'ą' Nidinji' shroodiinyąą Jesus, dinjii neehahshii heelyaa geenjit thok videegwadǫǫhkii. Jii kwaiik'it gwachoh gwizhit Herod Antipas, ts'ą' Pontius Pilate, Jews gwich'in nąįį, Jews nilįį kwaa nąįį haa łigiiljil, “Tr'ahahkhwaa!” giiyahnyąą eenjit. \v 28 Deenaa dąį' nats'ahts'ą' deegwehee'yaa gavaiinyąą chy'ąą. Ąįį łąą gwik'it t'igee'ya'. \v 29 K'eegwaadhat, juk diigahąąhjat eenjit jyaa diigahnyąą, ąįį gavoodǫǫhk'įį. Nitsyaa nąįį tr'inlii geh'an diits'iinyąą gwiizhik tr'ahąąnjat kwaa ts'ą' niginjik eegwarahaandak. \v 30 Nidinji' shroodiinyąą Jesus vat'aii k'iighai' iłts'ik nąįį nizįį neeheelyaa ąįįts'ą' gwigwii'in ts'ą' geegagoolii kwaa gwitr'it t'agwahaa'yaa.” Peter khadigeedi' ts'ą' jyaa nyąą. \p \v 31 Khagigidiinjii gigiinjik tł'ęę zhat giilk'ii gwiizhit khan hee zheh datthak gwaatrat nagwaanąįį. Ąįįts'ą' Ch'anky'aa Shroodiinyąą datthak goozhit t'iizhik k'iighai', gąąnjat kwaa haa Vit'eegwijyąhchy'aa viginjik eegwagwaandak. \s1 Gwik'injiighit Nąįį K'aiich'ii Datthak Nihłaa Gwinzii T'eegaahchy'aa \p \v 32 Dinjii juu gwik'injiighit nąįį datthak nihk'it ninjich'agadhat ts'ą' digidrii zhit deegwehee'yaa giindhan, ąįį łyaa gwik'it t'igii'in. Ch'ihłak gąą gootee adan zhrįh dak'aiich'ii t'aahchy'aa kwaa. Jidii gii'įį datthak khaihłok t'eegaahchy'aa. \v 33 Nijin Tr'ihił'e' nąįį, “Diik'eegwaadhat Jesus neegwiindaii!” ginyąą ts'ą' t'aih nint'aii haa gwagwąąh'ya' ts'ą' geegwagwaandak. Vit'eegwijyąhchy'aa vich'eegoonzhrii haa gwintsii goots'inyąą. \v 34-35 Gootee gwats'an dinjii ch'ihłak gąą k'aiich'ii t'aahchy'aa gwanlii kwaa. Juu zheh, akwat nan haa dii'įį nąįį datthak tr'oohookwat googwahtsii ąįį giit'įį larąą goonjii, Tr'ihił'e' nąįį antł'eegilii. Nijin gootee ch'ihłak gwat'aahchy'aa gwanlii dąį' jii ts'an larąą goots'an gahtsii. Ąįį haa deegwąhtsii gwit'eegaahchy'aa gwik'it goots'iginyąą. \p \v 36 Ąįįts'ą' Cyprus nahkat gwats'an dinjii ch'ihłak, Joseph oozhii, giinkhih Levite nąįį ts'an deedhaa nilįį. Tr'ihił'e' nąįį, giiyoozhri' niłtsąįį Barnabas giiyahnyąą. (Dinjii tr'igwidii k'it t'inchy'aa nąįį shoo nilįį ąhtsii gwinyąą t'igwinyąą). \v 37 Adan t'ee gook'it gwanzhįh deehk'it gwii'įį gwintł'inlii ąįį t'įį larąą oonjik ts'ą' Tr'ihił'e' nąįį antł'eeyinlii. \c 5 \s1 Ananias, ts'ą' Va'at Sapphira Haa Googwandak \p \v 1 Dinjii ch'ihłak Ananias oozhii. Ąįįts'ą' va'at Sapphira oozhii. Daganan' tr'oiinkwat giłtsąįį. \v 2 Ąįį gwalaraa lat Tr'ihił'e' nąįį antł'eegiinlii, gaa datthak gwintł'eegiiyinlii adagaa'įį. Larąą lat idigeenjit k'eegąąhtii. Va'at dee'in datthak yaandaii ts'ą' adan t'ee veechįį t'igwii'in. \v 3 Peter gwint'aii jyaa diiyahnyąą, “Ananias, jidii t'ihini'yaa kwaa ąįį t'inizhik, Satan jyaa nahnyąą k'iighai'. Ch'anky'aa Shroodiinyąą ts'ą' oonts'it. ‘Nanan tr'oiinkwat, ąįį gwalaraa datthak gwantł'eiinlii,’ diinyąą gąą gwik'it t'inizhik kwaa. Valat tth'aii hee khadhanzhii. Ąįį haa Ch'anky'aa Shroodiinyąą tsinteehąąhkaii gwik'eegwiindaii. \v 4 Nan gwitł'eehinlyaa gwehkįį dąį' gwats'an, nanan nilįį t'inchy'aa. Ąįįtł'ęę gwit'įį larąą oodhiinjik, ąįįt'ee nalaraa t'inchy'aa. Nats'ahts'ą' vat'oołchy'a' oiinyąą gwik'it vit'eehąąhchy'aa goo'aii. Jaghaii jyaa dooshi'ya', yiindhan? Dinjii zhrįh ts'ą' oonts'it kwaa, gąą Vit'eegwijyąhchy'aa chan ts'ą' oonts'it gwizhit vininjigwanzhii t'ini'in.” yahnyąą. \v 5 Nijin Ananias gwiintth'ak dąį', khants'ą' niindhat. Dinjii nąįį niindhat gwigwiitth'ak dąį', łyaa datthak gąąnjat nagaanaii. \v 6 Ąįįtł'ęę tsyaa zhat dilk'ii nąįį gwach'aa giinǫǫłjik. Ąįįts'ą' cheegiihiłchįį tł'ęę giinąąhjik. \p \v 7 Shriit'ahkhyuk gwahaadhat tł'ęę va'at chan zhat nihdeiinzhii. Vakai' niindhat geenjit tth'aii hee gwiitth'ak kwaa. \v 8 Peter jyaa yahnyąą, “Nijin nakhwanan gwantł'oolii dąį', jii larąą zhrįh lee gwit'įį oodhoojik?” \p “Aahą', jii zhrįh tr'oonjik.” Sapphira yahnyąą. \p \v 9 “Jaghaii nan ts'ą' nakai' haa K'eegwaadhat Vach'anky'aa Shroodiinyąą tsinteehookaii gwik'eegǫhdaii? Yee'at chiitąįį tsyaa nąįį nakąį' anagąąhjik juk dilk'ii ts'ą' nan chan dząą gwats'an chineenagahahchyaa t'oonchy'aa.” Peter yahnyąą. \v 10 Sapphira yats'ą' nadhat gwiizhik zhat googwahkhan adan t'ee niindhat. Ąįįtł'ęę tsyaa nąįį nihdeegiinjil, niindhat giiyąąh'in. Adan t'ee cheegiiyihiłchįį, ts'ą' giikąį' eeghaii giinąąhjik. \v 11 Jii t'igwiizhik geh'an juu Jesus k'injiighit nąįį datthak, gwiitth'ak dąį' gwintł'oo gihilghaa ts'ą' gąąnjat nagaanaii. \s1 Gwigwee'in ts'ą' Nindal Gwaahchy'aa Gwinlęįį T'igwiizhik \p \v 12 Tr'ihił'e' nąįį dinjii tee gwinlęįį gwigwee'in ts'ą' nindal gwaahchy'aa gwitr'it t'agwagwah'in. Kharigidiinjii Zheh gwizhit gwadąįį charantąįį Solomon goozhii, izhik Jesus k'injiighit nąįį nihłaa łineegaadal. \v 13 Dinjii nąįį datthak goodigihił'e' gaa gooteegiheedaa geenjit łyaa gagąąnjat. \v 14 Googaa dinjii, ts'ą' tr'injaa haa lęįį nąįį K'eegwaadhat k'injigiindhat ts'ą' ąįį nąįį K'eegwaadhat k'injiighit tee giinjil. \v 15 Tr'ihił'e' nąįį gwigwee'in gwinlęįį t'igii'in gwigwiitth'ak k'iighai' iłts'ik nąįį tąįį gwinjik gwats'ą' gahaadlii eechehk'it, ts'at haa kat deegoogiinlii. Jii t'igii'in, Peter zhat tąįį gwinjik heekhaa goo'aii, vagwank'oh gookat t'iheenjyaa ji' geenjit, ąįį haa gooveenjit gwinzii neegweheelyaa geenjit. \v 16 Geeghaih gwa'an kwaiik'it gwatsal goodlii gwats'an dinjii lęįį nąįį Jerusalem k'eedal. Dagalak iłts'ik nąįį ąįįts'ą' dinjii ch'anky'aa iizųų di'įį nąįį haa adahaa k'eegilik. Datthak Tr'ihił'e' Nąįį goots'ą' tr'iinjik. \s1 Tr'ihił'e' Nąįį Zhee Gwaazhrąįį Nariinlii \p \v 17 Ndak khii ginkhih choh, vaa kįh dilk'ii nąįį ts'ą' Sadducee ts'an nilįį nąįį haa Tr'ihił'e' nąįį ts'ą' gwintł'oo shooginlii kwaa. Gooveenjit k'eegwiichy'aa t'igwehee'yaa gwizhrįh giindhan. \v 18 Tr'ihił'e' Nąįį teegwigwįłjik ts'ą' zhee gwaazhrąįį nagoogiinlii. \v 19 Izhik tǫǫ K'eegwaadhat vizheekat gwich'in ch'ihłak zhee gwaazhrąįį gindeiinvyaa giveenjit gihdįįntin ts'ą' cheegaviinlii. Ts'ą' jyaa gavahnyąą, \fig none|src="CN01911B.tif" size="span" copy="©1978 David C. Cook Publishing Company" ref="ACT 5.19" \fig* \v 20 “Kharigidiinjii Zheh gwizhit nihdǫhjyaa. Izhik gwizhit nohthat ts'ą' gwandaii k'eejit eenjit dinjii nąįį haa goondak.” goovahnyąą. \p \v 21 Vanh dąį', Tr'ihił'e' nąįį Kharigidiinjii Zheh gwats'ą' gahaajil ts'ą' eech'agǫąąhtan. \p Izhik gwiizhik chan ch'adanh gwa'an ndak khii giinkhih choh, dalak nąįį haa Jews ch'anjaa nilįį nąįį, Israel nahkat gwats'ą' k'eedeegwaadhat nąįį haa łigiiljil. Izhik gwiizhik niveet'ah'in nąįį zhee gwaazhrąįį gwats'ą' gihił'e', Tr'ihił'e' nąįį oo'ee neegeheelyaa ts'ą' googahaahkat eenjit. \v 22 Gąą niveet'ah'in nąįį zhee gwaazhrąįį k'eegiidal dąį', googwagwah'ąįį kwaa ts'ą' zhyąą oo'ee neegeejil ts'ą' jyaa diginyąą, \v 23 “Zhee gwaazhrąįį k'eeriidal dąį', gindeiinvyaa łyaa gwinzii gihdįįntin. Ąįįts'ą' gwak'ąąhtii nąįį chan zhat gwadąįį nigiilzhii, tr'agwah'in. Gąą nijin nihdeeriinjil dąį', dinjii ch'ihłak gaa gwizhit dhidii kwaa!” ginyąą. \v 24 Nijin niveet'ah'in kįh dhidii Kharigidiinjii Zheh gwizhit gwak'ąąhtii nąįį ąįįts'ą' giinkhih kįh dilk'ii nąįį haa gwigwiitth'ak dąį', Tr'ihił'e' nąįį deegiizhik li' gaagoondaii giindhan. \v 25 Gwiizhit dinjii ch'ihłak nihdeiinzhii ts'ą' gootee khaginkhee, “Shoodǫǫhk'įį! Dinjii zhee gwaazhrąįį noolii chy'ąą, juk Kharigidiinjii Zheh gwizhit nigeelzhii ts'ą' Jesus eech'agǫąąhtan!” gavahnyąą. \v 26 Ąįįtł'ęę niveet'ah'in kįh dhidii ditsyaa nąįį haa Kharigidiinjii Zheh gwats'ą' gahaajil, datthak gootee neegwigwiłjik ts'ą' oo'ee neegoogahaadlii. Gwint'aii gook'eegahąąndak ąįį zhit gagąąnjat, jyaa digii'in ji', dinjii nąįį kii haa diigooheekit giindhan. \p \v 27 Tr'ihił'e' nąįį nihdeegoogiinlii dąį', k'eedeegwaadhat nąįį (Council) ts'ą' nigiilzhii googiłtsąįį. Ąįįtł'ęę ndak khii giinkhih choh googahkat, \v 28 “Dinjii, Jesus oozhii, eech'oohǫhchyaa kwaa gwintł'oo nakhwaraiinyą'. Deenakhwaraiinyą' gaakhwandaii, googaa nihk'it t'akhwa'in. Jerusalem gwizhit gwich'in nąįį datthak jii geech'ǫąąhtan gwigwiitth'ak. Jesus dǫǫhkhwąįį, diinohnyąą ts'ą' diineegǫǫhkhii diits'ą' gideehohtrat gwik'eegǫhdaii!” goovahnyąą. \p \v 29 Peter ąįįts'ą' ch'izhii Tr'ihił'e' nąįį haa jyaa googahnyąą, “Vit'eegwijyąhchy'aa, deeni'in diinahnyąą gwizhrįh gwik'it t'igwehee'yaa goo'aii! ts'ą' dinjii nąįį, ch'ijuk t'akhwa'in diinahnyąą, duuyeh gwik'it t'igwii'in t'oonchy'aa! \v 30 Jesus cross kat gadhohtsak ts'ą' dǫǫhkhwąįį. Ąįįtł'ęę diitsii nąįį, Goovit'eegwijyąhchy'aa, digii Jesus neegwiindaii niłtsąįį. \v 31 Ąįįtł'ęę ndak deeyihiłchįį ts'ą' dishriits'ąįį niyąąhchįį. Vit'eegwijyąhchy'aa, Diik'eegwaadhat yiłtsąįį, diitr'agwaanduu gwats'an neediihahshii heelyaa geenjit. Israel gwich'in nąįį, tr'agwaanduu t'igii'in gwats'an łihts'eedigiheedaa ts'ą' gootr'agwaanduu oo'an gweheelyaa geenjit. \v 32 Vit'eegwijyąhchy'aa dinjii yik'eegwahthat nąįį Ch'anky'aa Shroodiinyąą ts'an iłtsąįį, diikhwan Ch'anky'aa Shroodiinyąą k'iighai' łi'deegwidlii haa deegwiizhik gwarąąh'yą' geegwaraandak.” t'igwinyąą. \p \v 33 Jii k'eedeegwaadhat nąįį deegwinyąą gwigwiintth'ak dąį', gwint'aii gook'įį goodlit ts'ą' Tr'ihił'e' nąįį ęhdaa tr'agaroo'aa ginyąą. \v 34 Gąą goots'an dinjii ch'ihłak Pharisee nąįį ts'an nilįį, Gamaliel oozhii. Jews nąįį eenjit Law eech'ǫąąhtan nilįį. Dinjii datthak giihił'ee. K'eedeegwaadhat nąįį tee nidhikhin ts'ą' goots'ą' khaginkhee, “Ch'ihłee chineegavǫhłii!” goovahnyąą. \v 35 Ąįįts'ą' chineegoogiinlii tł'ęę k'eedeegwaadhat nąįį ts'ą' ginkhii, “Shalak Israel nąįį, jii dinjii nąįį goots'ą' deekhwa'yaa izhik gwak'ǫǫhtii. \v 36 Ninghit kwaa gwanaa dąį' dinjii, Theudas oozhii, gwiindaii dąį', ‘łyaa dinjii nitsii ihłii.’ adaanyąą. Ąįįts'ą' dinjii 400 nąįį giiyaa niinjil. Ąįįtł'ęę tr'eełkhwąįį. Vitsyaa nąįį datthak shrihteegaajil. Jidii t'ee'ya' datthak ndaagwąąn'ąį', ąįį zhit ganoondaii. \v 37 Ąįįtł'ęę Rome nahkat dinjii tr'eechyaa gwanaa dąį', Galilee nahkat gwats'an dinjii k'ii'an tr'agwah'in Judas oozhii, ąįį chan dinjii lęįį yaa haajil. Jii dinjii chan tr'iiłkhwąįį. Ąįįts'ą' vitsyaa nąįį datthak chan shrihteegaajil. \v 38 Jii geh'an jii dinjii nąįį gwik'it t'igihee'yaa kwaa gavohtsii ji' gwiizųų. Dagakhai' dagat'aii haa t'igii'in ji', geedan t'ee shrihteegiheedaa t'igiinchy'aa. \v 39 Gąą Vit'eegwijyąhchy'aa vat'aii k'iighai' t'igii'in łee ji', duuyeh gwik'it t'igii'in kwaa goorahtsii t'igiinchy'aa. Vit'eegwijyąhchy'aa ts'ą' nich'itsarahthat t'igwii'in łee gwik'eegahaandal t'oonchy'aa.” jyaa gavahnyąą. \p Ąįįtł'ęę deenyąą giihaa gwik'it t'iindhan. \v 40 Ąįįtł'ęę Tr'ihił'e' nąįį nihdineegiinlii. Viitrii haa goorahahtrii goots'an gwigwiłtsąįį. “Chan Jesus voozhri' eeneegohkhyaa shrǫ'!” łyaa gwint'aii googahnyąą, ts'ą' gooneegiinjik. \v 41 Nijin k'eedeegwaadhat nąįį łeeljil gwats'an tr'ineegiijil dąį', Jesus voozhri' zhit khaiinjich'agooriłthat geenjit shoo giinlii. \v 42 Ąįįtł'ęę drin gwiteegogwąąnchy'aa ąįį Kharigidiinjii Zheh ąįįts'ą' nihłi'adan zheh gwizhit Jesus adan t'ee dinjii neehahshii t'inchy'aa ginyąą ts'ą' eech'agǫąąhtan. \c 6 \s1 Dinjii 7 Nąįį Gwits'iheenjyaa Gwigwiłtsąįį \p \v 1 Ąįįtł'ęę juu Jesus k'injigiighit nąįį łyaa giinlęįį gilii. Gąą gootee gwats'an Jews Greek-ky'aa ginkhii nilįį nąįį łyaa ch'ats'ą' t'iginyąą, “Jews-ky'aa ginkhii nąįį łyaa gwinzii t'igii'in kwaa ts'ą' drin gwiteegwagwaanchy'aa tr'injaa vakai' niinjik nąįį larąą ts'an gahtsii dąį', jii tr'injaa vakai' niinjik nąįį, gwintsal ts'an gwagwahtsii gogoonjii.” Jews Greek-ky'aa ginkhii nąįį jyaa ginyąą. \v 2 Jii geh'an Tr'ihił'e' 12 nąįį, juu Jesus ik'injigiighit nąįį datthak haa nihłaa łigiiljil, “Dząą diitee larąą khit ik'eeneerahahdak ji'. Jyaa gwizhrįh t'igwii'in ji', Vit'eegwijyąhchy'aa viginjik eegwarahaandak geenjit gwik'it gweheelyaa, ąįį łyaa gwiizųų. \v 3 Shalak gwik'injiighit nąįį, nakhwatee gwats'an dinjii 7 goonzhįį juu khit Ch'anky'aa Shroodiinyąą doo'ya' yuunyąą gwik'it t'ii'in, ąįį nąįį ǫhjii. Shih ts'ą' laraa haa ik'eegahaandak geenjit. \v 4 Gwiizhik diikhwan ąįį khit khagareheejyaa ts'ą' Vit'eegwijyąhchy'aa viginjik eech'aroohąąhchyaa.” googahnyąą. \p \v 5 Dinjii datthak Tr'ihiłe' deeginyąą gwigwiitth'ak dąį' łyaa geenjit shoo ginlįį. Ąįįtł'ęę Stephen eegwigweełkįį. Vit'eegwijyąhchy'aa khit k'injiighit. Ąįįts'ą' Ch'anky'aa Shroodiinyąą deeyahnyąą khit gwik'it t'ii'in. Ąįį vaa' dinjii 6 nąįį chan eegwigweełkįį. Philip, Prochorus, Nicanor, Timon, Parmenas, Nicolaus oozhii ąįį, (Nicolaus Antioch kwaiik'it gwachoh gwats'an nilįį. Jews gwich'in nilįį kwaa. Gąą Jews nąįį ky'aa gwik'injiighit dhidlit, ąįįtł'ęę Jesus k'injiighit needhidlit.) \v 6 Tr'ihił'e' nąįį ts'ą' googahaadlii. Izhik dąį' daganli' haa gook'aa nagaanjik. Ąįįts'ą' gooveenjit khadigigeedi'. \p \v 7 Ąįįts'ą' chan dinjii gwandaa t'ąąnchy'aa nąįį Vit'eegwijyąhchy'aa viginjik k'injiighit gwilii. Jerusalem gwizhit juu gwik'injiighit nąįį gwandaa lęįį gilii. Giinkhih lęįį nąįį gąą chan Jesus k'injigiighit gilii. \s1 Stephen Goonjik \p \v 8 Stephen łyaa Vit'eegwijyąhchy'aa vat'aii zhit gwinlęįį t'ee'ya'. Dinjii tee nindal gwaahchy'aa ts'ą' gwigwee'in gwintsii gwitr'it t'agwah'ya'. Vit'eegwijyąhchy'aa yits'inyąą geh'an Vit'eegwijyąhchy'aa vat'aii ts'ą' vich'eegoonzhrii di'įį. \v 9 Gaa zhat dąį' slaves nilįį kwaa nąįį eenjit Jews tr'igiinkhii zheh goo'aii, goolat nąįį kwaiik'it Cyrene ts'ą' Alexandria gwats'an giinlii, geedan ts'ą' Cilicia nahkat ts'ą' Asia nahkat haa gwats'an Jews nąįį Stephen haa tr'inehłeegoiidlii ts'ą' ch'ats'ą' t'igiiyahnyąą. \v 10 Stephen Ch'anky'aa Shroodiinyąą k'iighai', gwizhįh nitsii di'įį. Ąįį geh'an khų' gaiiyiideegiiyahtsii. \v 11 Jii geh'an dinjii yeenjit ooheets'it agogoįįnkwat, “Vit'eegwijyąhchy'aa, ts'ą' Moses haa gwiizųų eeginkhii, tr'iitth'ak!” goots'it haa jyaa giiyahnyąą. \v 12 Jyaa dinjii lęįį nąįį, ch'anjaa kįh dilk'ii, ts'ą' Jews goo-law eech'ǫąąhtan nilįį nąįį agahnyąą, jii gwigwiitth'ak dąį' gwint'aii gook'įį goodlit haa Stephen gąhtsit ts'ą' k'eedeegwaadhat nąįį łigiiljil ęhdaa nigiiyąąhchįį. \fig none|src="cn01915B.tif" size="span" copy="©1978 David C. Cook Publishing Company" ref="ACT 6.12" \fig* \v 13 Ąįįtł'ęę dinjii lat nąįį yeenjit ooheets'it nąįį nihdeegiinlii. “Jii dinjii khit ts'ą' Moses va-law zhit deekhwa'in diinahnyąą ąįįts'ą' Diikharigidiinjii Zheh shroodiinyąą goo'aii geenjit gwiizųų ginkhii. \v 14 ‘Jii Jesus Nazareth nahkat gwats'an ahaa Diikharigidiinjii Zheh neegwadahąąłthal ts'ą' an gwahałtsyaa nyąą, ts'ą' Moses deediinahnyąą gwinehts'į' neegweheelyaa chan,’ nyąą tr'iitth'ak!” \v 15 Zhat k'eedeegwaadhat nąįį datthak Stephen vinin aakin gąą'įį, akhai' zheekat gwich'in vinin k'it t'inchy'aa łee, datthak giiyąąh'in. \c 7 \s1 Stephen Goots'ą' Giinkhii \p \v 1 “Et'ee łyaa łi'didlii haa neegwagwaandak lee t'iginyąą?” jyaa ndak khii giinkhih choh Stephen ahnyąą. \p \v 2 Stephen datthak jyaa goovahnyąą, “Gwiti' nąįį ts'ą' shalak nąįį haa, shoodǫǫhk'įį! Yeenaa dąį' diiti', Abraham tth'aii hee Mesopotamia nahkat gwich'įį gwiizhit, Vit'eegwijyąhchy'aa dich'eegwąhndit yits'ą' igweelkįį. Haran kwaiik'it tth'aii gweheechy'aa geenjit gwats'ą' hahkhaii kwaa dąį'. \v 3 Ąįįts'ą' Vit'eegwijyąhchy'aa yits'ą' ginkhii, ‘Nanahkat ts'ą' nalak nąįį datthak haa ihłeehinkhaii. Ąįįtł'ęę nijin gwats'ą' hinkhaa gwik'eenahaałtyaa,’ yahnyąą. \v 4 Ąįįts'ą' danahkat Chaldea gihłeehaazhii ts'ą' Haran kwaiik'it gweheechy'aa geenjit gwats'ą' haazhii. Abraham viti' niindhat ąįįtł'ęę dzaa juk gweheechy'aa geenjit Vit'eegwijyąhchy'aa gwats'ą' haazhii yiłtsąįį. \fig none|src="cn01916b.tif" size="span" copy="©1978 David C. Cook Publishing Company" ref="ACT 7.4" \fig* \v 5 Izhik zhat dąį', nan hee'yaa eenjit tth'aii hee yintł'eeya'ąįį kwaa. Nantsal yakat niheedhat googaa di'įį kwaa. Gąą ‘nan nintł'eehih'aa, nanan heelyaa eenjit,’ yahnyąą. Niindhat tł'ęę, vigii nąįį nihzhyaaneedijii nan yahąą'yaa eenjit. Izhik zhat dąį', ‘nan nintł'eehih'aa.’ yaiinyą' dąį', tr'iinin tth'aii di'įį kwaa. \v 6 Vit'eegwijyąhchy'aa jii jyaa yaiinyą', ‘Nihzhyaaneedijii nąįį aakin nahkat gwa'an gwigweheechy'aa ts'ą' 400 (years) gąhkhyuk datthak slaves giheelyaa gwiizhit gwiizųų khaiinjich'agoogahahthat. \v 7 Gaa ąįį dinjii nąįį nigii nihzhyaaneedijii nąįį slaves nilįį giłtsąįį ąįį nąįį googwahąąłshii. Ąįįtł'ęę ąįį nahkat gwats'an cheegiheedaa. Dząą gwits'eegiheedaa. Ąįįts'ą' shats'ą' khadigigeheejyaa.’ jyaa Vit'eegwijyąhchy'aa Abraham ahnyąą. \v 8 Jyąhts'ą' t'ee Vit'eegwijyąhchy'aa ts'ą' Abraham haa nihłaa gwinzii deegwigwiiłtsąįį. Nigii tsyaa tsal nąįį datthak gootthąį' kat khangwahaht'ii ts'ą' googwahahkyaa. Nats'ahts'ą' nan, shįį haa gwinzii nihłaa deegwariiłtsąįį gineehoondaii geenjit Vit'eegwijyąhchy'aa yahnyąą. Drin 8 gwahaadhat ąįįtł'ęę Abraham didinji' Isaac kat khagwąht'uu. Ąįį gwik'it Isaac chan didinji' Jacob jyaa dinlik. Ąįį gwik'it Jacob chan didinji' 12 nąįį kat khagwałt'uu. Jii nihchaa 12 nąįį deenaadąį' diitsii gwinzii vaagwiindaii nąįį t'arahnyąą. \p \v 9 “Ąįį nąįį goochaa, Joseph oozhii, k'eegwiichy'aa datthak eenjit giitr'ii'ee. Yee'an dinjii ts'ą' gwintł'eegiiyahchįį. Ąįį nąįį giiyoiinkwat, ts'ą' Egypt nahkat gwats'ą' giihiłchįį. Izhik t'inchy'aa datthak Vit'eegwijyąhchy'aa yaa nilįį. \v 10 Nijin khaiinjich'iidhat dąį', K'eegwaadhat yits'iinyą'. Egypt nahkat gwizhit k'eedeegwaadhat choh kįh dhidii, Pharaoh oozhii, ąįį ęhdaa nadhat dąį', Vit'eegwijyąhchy'aa k'iighai' dinjii nizįį nilįį ts'ą' gwizhįh chan di'įį ts'ą' łyaa yeenjit shoo nilįį. Ąįįtł'ęę Pharaoh danahkat gwizhit ts'ą' dizheh gwizhit dinjii gwich'įį nąįį eenjit k'eedeegwaadhat yiłtsąįį. \v 11 Ąįįtł'ęę Egypt ąįįts'ą' Canaan nahkat gwizhit shih kwaa goodlit. Ąįį geh'an dinjii lęįį nąįį khaiinjich'igiidhat. Izhik zhat dąį' diitsii nąįį khyų' shih gooheendal agwagwąh'ąįį. \v 12 Gooti' Jacob, “Egypt nahkat shih lęįį k'eerahtii,” gwinyąą gwiitth'ak dąį', izhik zhat shih gooheekwat geenjit didinji' nąįį gwats'ą' goohił'e'. Jii t'ee tr'ookit zhat gwats'ą' gahaajil dąį'. \v 13 Jii tł'ęę chan zhat nineegiijyaa dąį', ‘Shįį t'ee, nakhwachaa ihłii chy'aa t'ihchy'aa.’ Joseph gavahnyąą. Ąįįtł'ęę Pharaoh, Joseph valak nąįį gwanlii eenjit gwiitth'ak. \v 14 Ąįįts'ą' Joseph diti' Jacob ts'ą' nideech'iin'ąįį. ‘Nalak nąįį datthak haa dząą Egypt gwats'ą' hinkhaii.’ yahnyąą. Datthak khaihłok dinjii 75 nąįį ginlii. \v 15 Nijin Jacob gwiitth'ak dąį', Egypt gwats'ą' haazhii. Izhik zhat ninghyuk gwahaadhat ąįįtł'ęę, adan ąįįts'ą' vidinji' nąįį ts'ą' diitsii ginlii nąįį haa, datthak nigiinjik. Izhik dąį' Joseph adan t'ee niindhat. \v 16 Nigiinjik tł'ęę, dząą Shechem kwaiik'it gwits'eegoogahaadlii. Izhik kii ch'a'an Abraham, Hamor vidinji' ts'an goiinkwat chy'ąą. Izhik gwizhit goonagąąhjik. \p \v 17 “Gwehkįį ninghit dąį' gwanaa Vit'eegwijyąhchy'aa Abraham ts'ą' ginkhe', Egypt gwats'an cheenakhwahihłyaa nyąą chy'ah, ąįįt'ee juk nagwiindhat. Zhat Egypt gwizhit diitsii nąįį t'inchy'aa nihzhyaaneedijii gwandaa lęįį gilii. \v 18 Ąįįtł'ęę Egypt gwizhit k'eedeegwaadhat choh k'eejit Pharaoh deek'it nineezhii, Joseph haandaii kwaa. \v 19 Diitsii nąįį ininjigwaazhii ąįįts'ą' gwiizųų goots'ą' t'ii'in. Nijin googii tr'iinin tsal gwilik dąį', digizheh gwats'an cheegoogahahchik oo'ok zhyąą nigiheedhaa geenjit, googahtsii. \v 20 Ąįį jyaa gwii'in gwizhit, Moses adan t'ee vagoodlit. Łyaa tr'iinin tsal gwinzii viyiichy'a' nilįį ts'ą' Vit'eegwijyąhchy'aa yeenjit shoo nilįį. Shree nan tik gwizhit gwizhrįh viyehghan nąįį nehshrit giik'aahtį'. \v 21 Ąįįtł'ęę adan t'ee oo'ok zhyąą niheedhaa eenjit cheegiiyąhchįį. Izhik dąį' Pharaoh vichi' yagwąh'ąįį. Yuunjik ts'ą' dizheh gwits'ee yihiłchįį. Akhai' digii tsyaa dinky'ahkhit k'it dink'iyahthat. \v 22 Egypt gwizhit dinjii goonzhįį nąįį googwizhi' datthak eeroołtin. Gwizhįh haa ginkhii ts'ą' k'eegwiichy'aa gwinlęįį gwinzii gwitr'it t'agwah'in. \p \v 23 “Nijin 40 years dhidlit dąį', valak Jews nilįį nąįį nats'ąą gook'aantii li' geenjit gooveenihihshyaa, yiindhan. \v 24 Izhik zhat valak ch'ihłak Egypt dinjii khaiinjich'iiyahthat, nah'in. Nijin yąąh'in dąį', yits'inyąą ts'ą' ąįį Egypt dinjii diłkhwąįį. \v 25 Shalak nąįį gaageheendaii Vit'eegwijyąhchy'aa goots'ą' shihił'e' goots'ihįhjyaa ts'ą' Egypt gwats'an tr'ineegoohihłyaa eenjit, yiindhan. Gąą geedan jyąhts'ą' ninjich'agadhat kwaa. \v 26 Gęhdaa drin chan valak neekwąįį nihłaaghwąįį, gwąąh'in. ‘Nihłagahaaghwaa kwaa gavoołtsyaa, nihlak nąįį ǫhłįį, jaghaii nihłooghwaii?’ gavahnyąą. \v 27 Dinjii ch'ihłee gaiich'ahtsii, ąįį Moses an yąąhtrat. ‘Juu diineenjit k'eedeegwaadhat ts'ą' ch'oohahkat choh hinlyaa geenjit niłtsąįį?’ yahnyąą. \v 28 ‘K'ehdąį' Egypt dinjii dǫǫhkhwąįį gwik'it shįį chan shookhwaa niindhan lee t'iinyąą?’ Moses ahnyąą. \v 29 Nijin Moses jyaa dinyąą yiitth'ak dąį', jii geenjit Egypt gihłeehilghaa. Midian nahkat gwats'ą' haazhii, ts'ą' zhat gwich'įį. Izhik zhat gwats'an tr'injaa oonjik ts'ą' vidinji' neekwąįį nąįį goodlit. \p \v 30 “Zhat dąį' 40 years gitł'eegoodhat, tł'ęę gwats'an tr'ineezhii. Ąįįtł'ęę Ddhah Sinai geeghaih gwa'an nangwinjir gwa'an tr'ał daak'a', nah'in. Izhit zheekat gwich'in vats'ą' agweelkįį. \v 31 Łyaa geegoolii kwaa veenjit t'igwiizhik, jyąhts'ą' gwahąąh'yaa łyaa, yiindhan kwaa. Gwats'ą' ninghyuk kwaa niinzhii, gwinzii gwahąąh'yaa eenjit. Izhik zhat gwats'an K'eegwaadhat yits'ą' ginkhii gwiitth'ak. \v 32 “Shįį t'ee deenaa dąį' niti' nąįį Goovit'eegwijyąhchy'aa ihłįį. Abraham, Isaac, Jacob nąįį haa Goovit'eegwijyąhchy'aa ihłįį,” K'eegwaadhat yahnyąą. Moses naajat ts'ą' daatrat naanaii, ąįį tr'ał daak'a' nooł'ya', niindhan kwaa. \v 33 ‘Nakwaiitryaa zhit tr'iin'yaa, shahǫǫh'ęę gwik'eech'ahąhtyaa eenjit. Ąįį nan juk vakat nindhat, shroodiinyąą nilįį t'inchy'aa. Shįį dząą gwakat t'ihchy'aa, Vit'eegwijyąhchy'aa ihłįį geh'an. \v 34 Nats'ahts'ą' shigii nąįį datthak Egypt gwizhit khaiinjich'igiijii, ąįį gwąął'in. Khagiitree chan giviihtth'ak ts'ą' khaiinjich'igiighit gwats'an tr'ineegoohihłyaa geenjit dzaa gwats'ą' hoiizhii. Juk aanaii, Egypt gwats'ą' nahał'aa eenjit.’ K'eegwaadhat yahnyąą. \p \v 35 “Moses t'ee Israel dinjii nąįį gwehkįį dąį', an-giiyąąhtrat. ‘Juu k'eegwaadhat hinlyaa eenjit diineenjit niłtsąįį,’ giiyaiinyą' chy'ąh. Ąįįtł'ęę tr'ał daak'a' zhit zheekat gwich'in nah'ya', gwats'an k'eedeegwaadhat heelyaa geenjit Vit'eegwijyąhchy'aa goots'ą' neeyihił'e'. Gwehkįį dąį' giiyeet'iindhan kwaa googaa chan goots'eeyihił'e'. \v 36 Egypt gwizhit Chųų Choh Daatsik oozhii deetaa neegiinjil ąįįts'ą' nijin nangwinjir gwa'an neegihiidal dąį', jii kwaii gwizhit łyaa gwigwee'in gwintsii gwitr'it t'agwah'ya'. 40 (years) neegwiidhat gąhkhyuk gwilii giinjil. \v 37 ‘Dinjii ch'ihłak nakhwatee gwats'an shik'it t'inchy'aa Vit'eegwijyąhchy'aa Eenjit Ginkhii heelyaa yeendaa ji', nakhwats'ą' nahahchyaa.’ Moses, Israel gwich'in nąįį jyaa ahnyąą. \v 38 Nijin nangwinjir gwa'an datthak nihłaałigiiljil dąį', izhik zhat Moses zhrįh gavaa t'inchy'aa. Nijin zheekat gwich'in Sinai-Ddhah kat ginkhii dąį', Moses zhrįh ts'ą' ginkhe'. Izhik dąį' Moses diitsii nąįį haa t'inchy'aa. Izhik Vit'eegwijyąhchy'aa viginjik nats'ahts'ą' gwigweheendaii geenjit jyaa danakhwahnyąą. Ąįį Moses nakhweenjit vintł'eerinlii chy'ah. Ąįį juk tr'ii'įį. \p \v 39 “Gąą diitsii nąįį dahnyąą gwik'it t'igii'in kwaa. Moses goots'ą' k'eedeegwaadhat giiyeet'iindhan kwaa. Egypt gwits'ee tr'ahoojyaa, ąįį gwizhrįh datthak giindhan. \v 40 Nijin Moses Sinai-Ddhah kiit'ik dhidii gwiizhik Aaron ts'ą' giginkhii, ‘Adan ataiinjii ąhtsii nilįį eenjit. Moses, Egypt gwats'an dząą gwats'ą' nakhwats'įį niinzhii, ąįį juk deezhik vaagwiindaii kwaa ginyąą. Ch'ik'itiltsį' kwaii diivit'eegwijyąhchy'aa heelyaa ts'ą' tąįį gwinjik diits'ii giheehaa geenjit ąhtsii!’ jyaa Aaron agahnyąą. \v 41 Izhik zhat dąį' larąą daatsik (gold) haa aak'ii viji' gwanlii giik'itiltsį' vit'eegwijyąhchy'aa gahaa'yaa gooveenjit iłtsąįį. Aak'ii ts'ą' divii k'it t'inchy'aa ąįį kwaii giiłkhwąįį. Ąįį giiyandah niinlii, ataiinjii heelyaa eenjit. Ąįįtł'ęę jii ch'ik'itiltsį' geedąhkhai' giiyiłtsąįį eenjit łyaa shoo ginlii. \v 42 Jii geh'an Vit'eegwijyąhchy'aa goots'į' an-nil'ee ts'ą' zheekat są' dhidlii kwaii ts'ą' khadigiheejyaa geenjit gwintł'ee goovinlii. Vit'eegwijyąhchy'aa Eenjit Ginkhii nilįį nąįį gwehkįį ninghit dąį' hee geenjit ch'adagąąntł'oo: \q1 ‘Israel gwich'in nąįį, nijin 40 years gahkhyuk datthak \q2 nangwinjir gwa'an neehakhwadal dąį' nin dohkhwąįį \q2 ąįį ataiinjii ohtsii ąįį shįį sheenjit t'akhwa'in kwaa. \q1 \v 43 Nakhwazheh gwadhah zhit nakhwavit'eegwijyąhchy'aa voozhri' Moloch oozhii vik'iteeyiltsį' neehoozhik, ts'ą' \q2 ch'ik'itiltsį' Rephan (są' k'it t'inchy'aa) dhohtsąįį ts'ą' khagadǫhjii, \q1 ąįįts'ą' t'ee Babylon kwaiik'it gwachoh gehji' gwa'an gwats'ą' nanahkhwahihłyaa.’ \p \v 44 “Diitsii nąįį nangwinjir neegihiidal dąį' zhee gwadhah adahaa neegahaazhik, ąįį zhit Moses va-law khagilzhii. Vit'eegwijyąhchy'aa deegihee'yaa ts'ą' deegihee'yaa kwaa gavahnyąą ąįį zhee gwadhah zhit chan ts'ą' khadigigiinjii. Jii zhee gwadhah Moses, Vit'eegwijyąhchy'aa nats'ahts'ą' yats'ą' gwigweelkįį gwik'it hohtsyaa gavahnyąą, k'it giiyiłtsąįį. \v 45 Niighyuk gwahaadhat ąįįtł'ęę nijin Jews nilįį kwaa nahkat gwats'ą' nich'itsigahthat ąįį gwits'ii Joshua ahaa dąį', Vit'eegwijyąhchy'aa jii nan ts'ą' gihłeegoohaanzhit, zheh gwadhah zhit khagigidiinjii eenjit t'eegaahchy'aa ąįį dahaa ch'adanh nahkat gwats'ą' giihiłtsuu. Ts'ą' dahthee King David niheehaa gwats'ą' datthak giit'aahchy'a'. \v 46 Vit'eegwijyąhchy'aa łyaa David eet'iinghya', ‘Shik'eegwaadhat, deenaa dąį' Jacob Vivit'eegwijyąhchy'aa ąįį inlii. Łyaa zheh gwintsii neenjit gwołtsyaa yiihthan, Kharigidiinjii Zheh gweheelyaa eenjit.’ David Vit'eegwijyąhchy'aa ahnyąą. \v 47 Vit'eegwijyąhchy'aa gwahahtsyaa gwats'ą' geenjit t'iiyahthan kwaa. Gąą vidinji' Solomon oozhii, ąįį zheh gwintsii Vit'eegwijyąhchy'aa eenjit gwiłtsąįį. \p \v 48 “Gaa Vit'eegwijyąhchy'aa jiintsii ąįį zheh dinjii gwiłtsąįį gwizhit gwich'įį kwaa; Vit'eegwijyąhchy'aa Eenjit Ginkhii nilįį ąįį ch'ihłak gwadąąntł'oo, \q1 \v 49 ‘Zheekat, izhik gwats'an t'ee k'eegwaaldhat. \q2 Jii nan datthak eenjit K'eegwaadhat ihłįį. \q2 Ts'ą' nankat t'ee vakat shakwai' doołdlii. \q1 Jidii k'it t'inchy'aa zheh sheenjit gwahohtsyaa? \q2 Neehalzhii gwideek'it deegwaajii? \v 50 Shįį k'eegwiichy'aa datthak \q1 goołtsąįį t'oonchy'aa.’ Vit'eegwijyąhchy'aa nyąą. \p \v 51 “Datthak ts'ą' łyaa nakhwaki' tth'an dach'at. Vit'eegwijyąhchy'aa deenakhwa'in, nakhwahnyąą gwik'it t'akhwa'in geet'ohthan kwaa. Ąįįts'ą' chan łyaa gwik'injohjii kwaa. Yeenii Nakhwati' nąįį łąą k'it t'ohchy'aa. Ch'anky'aa Shroodiinyąą deekhwa'in, nakhwahnyąą khit gwik'it t'akhwa'in geet'ohthan kwaa. \v 52 Yeenii nakhwatsįį nąįį Vit'eegwijyąhchy'aa Eenjit Ginkhii nilįį nąįį khaiinjich'igiłthat, ts'ą' Christ neeheedyaa ginyąą geenjit googiiłkhwąįį. Christ t'ee khit Vit'eegwijyąhchy'aa k'eegwahthat, ts'ą' niighit kwaa dąį' juu yitr'ii'ee nąįį antł'ohchįį ts'ą' giiyiiłkhwąįį t'oonchy'aa. \v 53 Vit'eegwijyąhchy'aa zheekat gwich'in k'iighai' Moses va-law yeenii nakhwats'įį nąįį ts'an iłtsąįį. Ąįį juk t'ee datthak vakhwa'įį. Gąą vik'injuhkhit kwaa ts'ą' datthak vik'eegohthat kwaa.” jii datthak Stephen k'eedeegwaadhat kįh dilk'ii nąįį ąįįnyą' ts'ą' ndaanich'igįįnkhee. \s1 Stephen Kii Haa Giiyeełkhwąįį \p \v 54 Nijin k'eedeegwaadhat nąįį deenyąą giiyiitth'ak dąį', gwintł'oo geenjit gook'įį gwanlii. It'ee shrit gook'įį gwanlii ts'ąįį googho' gąą igweech'in. \v 55 Gąą Stephen, Ch'anky'aa Shroodiinyąą gwintł'oo vizhit deehee'yaa haa, zheekat k'iidak gwizhrįh gwąąh'in. Izhik Vit'eegwijyąhchy'aa ch'eegwąhndit nah'in ts'ą' Jesus, Vit'eegwijyąhchy'aa vishriits'ąįį nadhat ts'ą' yaa K'eegwaadhat nilįį ąįį gwąąh'in. \v 56 “K'iidak gooh'in! Zheekat nihky'aa t'igwiizhik, ts'ą' Gwidinji' ąįį Vit'eegwijyąhchy'aa vishriits'ąįį nadhat, yaa K'eegwaadhat nilįį gwąął'in.” Stephen gavahnyąą. \p \v 57 Shraa haa daganli' digidzii gihdangahtrat. Datthak khaihłok gwintł'oo gazhral ts'ą' gaagal haa giik'aahaajil. Giiyiitth'ak geet'igiindhan kwaa eenjit. \v 58 Ąįįtł'ęę gwagwahkhan giiyuunjik ts'ą' kwaiik'it gwachoh gwats'an geh'at gwa'an nigiiyąąhchįį. Ąįįtł'ęę ndakhąįį digi'ik nineegilzhii. Ąįį tsyaa, Saul oozhii, yik'eehąąhtyąą eenjit antł'eegiiyinlii, ąįį gwiizhik Stephen gwint'aii kii haa gookit, jyąhts'ą' giihaahkhwaa eenjit. \fig none|src="cn01923b.tif" size="span" copy="©1978 David C. Cook Publishing Company" ref="ACT 7.58" \fig* \v 59 Kii haa giiyuukit gwiizhik K'eegwaadhat ts'ą' khagidiinjii, “K'eegwaadhat Jesus shanky'aa oiinjii!” nyąą. \v 60 Ąįįtł'ęę nikiigwiintthaii ts'ą', “K'eegwaadhat, jii tr'agwaanduu t'igii'in geenjit googǫǫhshii shrǫ'!” gwintł'oo azhral ts'ą' jyaa nyąą, tł'ęę niindhat. Saul łyaa Stephen tr'iiłkhwąįį geenjit shoo nilįį. \c 8 \s1 Saul, Jesus K'injigiighit Nąįį Khaiinjich'ahkhit \p \v 1 Saul łyaa Stephen tr'iiłkhwąįį geenjit shoo nilįį. Izhik zhat drin dąį' Jerusalem gwizhit Jesus k'injigiighit nąįį khaiinjich'agoogahkhit ts'ą' zhat Judea nihkhy'aa nahkat ts'ą' Samaria gwats'ą' gihłeegihihjyaa. Tr'ihił'e' nąįį zhrįh gihłeegahaajil kwaa ts'ą' nihłaa t'igiinchy'aa. \fig none|src="CN01924B.tif" size="span" copy="©1978 David C. Cook Publishing Company" ref="ACT 8.1" \fig* \v 2 Dinjii lat nąįį łyaa Vit'eegwijyąhchy'aa k'injigiighit gwintł'oo gazhral ts'ą' gitree, gwizhit Stephen anagąąhjik. \p \v 3 Gaa Saul nihk'it tth'aii hee Jesus ts'ą' tr'igiinkhii zheh nineegiidal nąįį kanitįį. Zheh gwitee neehidik ts'ą' goovinkeegwąąh'in. Nijin goolat agwah'ak dąį', gavoondak ts'ą' chiitąįį gwats'ą' cheegoovihiluu. Ąįįtł'ęę zhee gwaazhrąįį nagoovilik. Dinjii ts'ą' tr'injaa haa nihk'it jyaa dąh'in. \s1 Samaria gwizhit Gwa'an Gwandak Nizįį Eegwaraandak \p \v 4 Jesus k'injigiighit nąįį nihłe'edan nankak datthak gwats'ą' gahaajil ts'ą' Gwandak Nizįį eegwagwaandak. \v 5 Philip chan Samaria nahkat gwizhit kwaiik'it gwachoh ch'andaa t'agwahtsii gwats'ą' haazhii. Izhik dinjii nąįį Jesus t'ee Christ t'inchy'aa nyąą ts'ą' geech'ǫąąhtan. \v 6 Izhik zhat dinjii lęįį nąįį Philip jyaa dagavahnyąą gwinzii googoołk'įį. Juu yuułk'įį nąįį tthak łyaa gwigwee'in t'ii'in giiyąąh'in. \v 7 Dinjii lęįį nąįį, goozhit ch'anky'aa iizųų t'inchy'aa nąįį, gwintł'oo gazhral gwiizhik goots'an cheehahchik. Ąįį gąą ts'ik ahchįį haa neehidik kwaa nąįį lęįį shranaazhik. \v 8 Zhat kwaiik'it gwachoh gwizhit dinjii lęįį nąįį geenjit łyaa shoo ginlii. \p \v 9 Izhik kwaiik'it dinjii, Simon oozhii, gwich'įį. Juu gwehkįį dąį' gwats'an dinjii dazhan nilįį. Dinjii Samaria nahkat gwizhit gwich'įį nąįį datthak nagwahde' haa neegoovan'ee. “Łyaa dinjii gwintsii veegoo'aii ihłįį!” adaanyąą. \v 10 Ąįį kwaiik'it gwachoh gwizhit dinjii gwintsii deegihił'ee nilįį ts'ą' dinjii deegihił'ee nilįį kwaa nąįį gwinzii giiyołk'ii. “Jii dinjii t'ee Vit'eegwijyąhchy'aa ts'an t'aih nitsii di'įį!” giiyahnyąą. \v 11 Łyaa ninghyuk nagwahde' haa neegoovan'ee. Ąįį geh'an łyaa deenyąą giik'injijii. \v 12 Gąą nijin Philip Gwandak Nizįį Jesus voozhri' zhit Vit'eegwijyąhchy'aa Veegwinii'ee eeginkhii giiyiitth'ak dąį' gwik'injigiighit ts'ą' dinjii ts'ą' tr'injaa haa lęįį nąįį chųų goots'an dhidlit. \v 13 Ąįį dinjii dazhan Simon oozhii googaa gwik'injindhat ts'ą' chųų vats'an tr'iłtsąįį. Ąįįtł'ęę gweedhaa datthak Philip haa t'inchy'aa. Philip geegagoolii kwaa ts'ą' gwigwee'in gwintsii gwitr'it t'agwah'in, Simon gwąąh'in dąį' hilghaa. Ąįį łąą gwik'it t'igweheenjyaa yiindhan kwaa gwik'it t'igwiizhik geh'an. \p \v 14 Samaria gwizhit dinjii lęįį nąįį Vit'eegwijyąhchy'aa viginjik k'injiginjik. Nijin Jerusalem gwizhit Tr'ihił'e' nąįį gwigwiitth'ak dąį', Peter, ts'ą' John haa goots'ą' gihił'e'. \v 15 Nijin zhat k'eegii'oo dąį', lęįį nąįį juu Jesus k'injigiighit nąįį datthak eenjit khagigideedi', Ch'anky'aa Shroodiinyąą goohideendal ji' geenjit. \v 16 Gwehkįį dąį' gwats'an, ch'ihłak gąą Ch'anky'aa Shroodiinyąą gook'aa t'iinjii kwaa. K'eegwaadhat Jesus voozhri' zhit gwizhrįh chųų goots'an tr'iłtsąįį. \v 17 Ąįįtł'ęę Peter, John haa gooki' k'ąą nagaanjik. Ąįįtł'ęę Ch'anky'aa Shroodiinyąą geenjit gook'aa t'iizhik. \p \v 18 Dząą t'ee Ch'anky'aa Shroodiinyąą goots'an tr'iłtsąįį Tr'ihił'e' nąįį gooki' k'ąą nagaanjik dąį', Simon adan t'ee gwąąh'in. Jii geenjit Peter, John haa larąą haa googoihkwat yiindhan, adan t'ee gook'it t'ihee'yaa geenjit. \v 19 “Shįį chan, jii t'aih shats'an ohtsii, juu viki' k'ąą naaljik nąįį Ch'anky'aa Shroodiinyąą ooheendal eenjit.” gavahnyąą. \p \v 20 Gąą Peter łyaa gwint'aii yits'ą' ginkhii, “Jidii Vit'eegwijyąhchy'aa gwit'ii gwakwaa dinjii antł'eeyinlii, ąįį oohihkwat, niindhan geenjit nan ts'ą' nalaraa haa nijin hohk'an (hell) ąįį gwats'ą' hohjyaa! \v 21 Nidrii zhit Vit'eegwijyąhchy'aa doo'ya' noonyąą, ąįį gwik'it t'ini'in geet'iindhan kwaa geh'an, diigwitr'it zhit k'eegwiichy'aa duuyeh diinaa gwini'įį t'oonchy'aa. \v 22 Natr'agwaanduu gwats'an łihts'eedaa'ee. Vit'eegwijyąhchy'aa natr'agwaanduu oo'an gweheelyaa geenjit, vats'ą' khadigiinjii nats'ahts'ą' ninjich'indhat, ąįį gwik'it t'ini'yaa kwaa geenjit. \v 23 Nidrii zhit gwats'an ch'izhii dinjii jidii di'įį łyaa viyiindhan ts'ą' natr'agwaanduu chan noontą' k'it t'oonchy'aa.” \p \v 24 “Nakhwan ąįį K'eegwaadhat sheenjit vats'ą' khagadǫhjii, nats'ąą shats'ą' deegweheenjyaa shohnyąą, gwik'it t'igweheenjyaa kwaa eenjit.” Simon, Peter, ts'ą' John haa ahnyąą. \p \v 25 Nijin Peter, ts'ą' John haa K'eegwaadhat ginjik eenjit dinjii haa gwagwaandak, tł'ęę k'iinjik Jerusalem gwits'ee gahoo'oo. K'iinjik neegee'al gwiizhit Samaria nahkat gwa'an an-nihłik kwaiik'it goodlii gehgoo gogoh'oo dąį', izhik Gwandak Nizįį eenjit dinjii nąįį haa gwagwaandak. \s1 Philip, Dinjii Ethiopia Gwats'an Ahaa, Adąązhii \p \v 26 Ąįįtł'ęę K'eegwaadhat zheekat gwich'in ch'ihłak Philip ts'ą' ginkhii, “Shreedaanjii tł'ęę, Jerusalem gwats'an Gaza kwaiik'it gwats'ą' tąįį gwin'ee gwats'ą' hinkhaii.” yahnyąą. (Ąįį tąįį nangwinjir gwatł'an k'ii'an gwi'ęę.) \v 27-28 Ąįįtł'ęę Philip shriidąązhik ts'ą' ąįį tąįį gwinjik haazhii. Ethiopia gwats'an dinjii eunuch nilįį ąįį Ethiopia nahkat gwats'ą' tr'injaa k'eedeegwaadhat choh va'at nilįį Queen Candace oozhii eenjit laraa k'ąąhtii nilįį ąįį Eunuch, khał vitł'ee neekwąįį łits'eedaadhal dhidlii zhit łąįį choh (horses) yeelil gwiizhik Vit'eegwijyąhchy'aa Eenjit Ginkhii nilįį Isaiah vidęhtły'aa kat ginkhii. \v 29 Ch'anky'aa Shroodiinyąą Philip dahnyąą, “Oo'ak khał ts'ą' niinkhaii ts'ą' veeghaii nahgǫǫ inkhaa.” \v 30 Ąįįtł'ęę gwagwahkhan Philip gwats'ą' hilgit ts'ą' gwizhit dinjii dhidii ąįį Vit'eegwijyąhchy'aa Eenjit Ginkhii Isaiah oozhii gwadąąntł'oo kat ginkhii gwiitth'ak. Philip yuahkat, “Jidii kat ginkhii deegwinyąą lee goonandaii?” yahnyąą. \p \v 31 “Ch'ihłee deegwinyąą t'igwinyąą shaa gwaandak kwaa gwiizhik, nats'ahts'ą' deegwinyąą t'igwinyąą gaahashandaii? Dząą, deedhinkhaii ts'ą' sheeghaii dhindii.” Philip ahnyąą. \fig none|src="CN01932B.tif" size="span" copy="©1978 David C. Cook Publishing Company" ref="ACT 8.31" \fig* \v 32 Dęhtły'aa Choh kat ginkhii ts'ą' jyaa nyąą, \q1 “Divii tr'oonjik, tr'ahaahkhwaa geenjit, ąįį k'it gihłeetr'ihiłchįį dąį' hahchįį kwaa. \q2 Divii vaghai' kharit'ii dąį' ąįį k'it hahchįį kwaa. \q2 Jii dinjii jyaa dinchy'aa, deegwahtsii gwiizųų giits'ą' t'ii'in, \q2 googaa k'eegwiichy'aa t'iinyą' kwaa. \q1 \v 33 Dinjii iizųų nilįį k'it giits'ą' t'ee'ya', gąą łyaa dinjii nizįį inli'. \q2 Tr'agwaanduu t'ee'ya' kwaa. \q2 Juu vineezhyaadijii nąįį eegwahaandak? Ninghyuk kwaa \q2 gwizhrįh jii nankak gweheendaii, ąįį geh'an.” jyaa gwiinyą'. \p \v 34 “Jii vakat giihkhii, nik'ee duulee geeshaagwaandak? Jii juu dinjii dee Vit'eegwijyąhchy'aa Eenjit Ginkhii nilįį Vit'eegwijyąhchy'aa deenyąą geeginkhii? Ideeginkhii? Gąą yee'an dinjii eenjit ginkhii lee t'inyąą?” jyaa Philip ahnyąą. \v 35 Ąįįtł'ęę Philip jidii Vit'eegwijyąhchy'aa viginjik kat ginkhii eenjit geeyaagwihelndak, Ąįįtł'ęę Gwandak Nizįį Jesus eenjit yaagwaandak. \v 36 Tąįį gwinjik łąįį choh gavahchyaa gwa'an, chųų gąąh'in. “Zhik chųų nah'in, nik'ee duulee chųų shats'an ąhtsii?” Philip ahnyąą. \p \v 37 “Aahą', gwintł'oo gwik'injinghit ji', chųų nats'an hałtsyaa.” Philip yahnyąą. \p “Łyaa gwik'injihkhit! Jesus Christ Vit'eegwijyąhchy'aa Vidinji' nilįį gwik'injihkhit!” ąįį dinjii Philip ahnyąą. \p \v 38 Ąįįtł'ęę ąįį dinjii, łąįį choh khał neehahkhal ąįį ‘Akǫ' t'ee!’ ahnyąą. Ąįįtł'ęę ąįį dinjii ts'ą' Philip haa chųų zhit teegin'oo ts'ą' Philip chųų yats'an iłtsąįį. \v 39 Nijin chųų ts'an teeneegee'oo dąį', Ch'anky'aa Shroodiinyąą k'iighai' khants'ą' Philip k'igwaanaii. Izhik gwats'an Philip naan'yą' kwaa, ts'ą' gwintł'oo vizhit shoo dha'aii haa danahkat gwats'ą' needyaa. \v 40 Googwahkhan Philip Azotus kwaiik'it vigwiilkįį. Izhik gwats'an Caesarea kwaiik'it k'eeheedik gwats'ą', zhit kwaiik'it goodlii datthak gwitee haazhii, ts'ą' Vit'eegwijyąhchy'aa Vagwandak Nizįį eegwaandak. \c 9 \s1 Saul Ch'ijuk Dinjii Needhidlit \p \v 1 Izhik zhat dąį' Saul dinjii lęįį juu K'eegwaadhat Jesus k'injiighit ts'ą' tąįį adaa nąįį ts'ą' gwiizųų t'ii'in nyąą ts'ą' łyaa, datthak gavoihkha' yiindhan. Jii geh'an ndak khii giinkhih choh ts'ą' haazhii, \v 2 ąįį dęhtły'aa yeenjit hideentł'oo eenjit oahkat ts'ą' t'aih haa yats'an hahtsyaa. Ąįį haa Damascus kwaiik'it gwachoh gwizhit Jews nąįį tr'igiinkhii zheh gwahąąh'yaa geenjit, izhik gwa'an Jesus k'it gwandaii nąįį agwahah'aa ji' eenjit. Ąįį nąįį agwąh'ąįį ji', dinjii, ts'ą' tr'injaa haa giinlii ji', googaa nihk'it goovooheendal. Ąįįtł'ęę Jerusalem gwits'ee gooheelyaa, ts'ą' zhee gwaazhrąįį nagooreheelyaa geenjit. \p \v 3 Nijin Damascus gwats'ą' ninghit kwaa ahaa dąį', khan hee zheekat gwats'an vak'aa ts'ą' vindiih datthak ch'eegwąhndit nagwaanąįį. \v 4 Gwagwahkhan nankak neet'aanąįį. “Saul, Saul, jaghaii dee shagwahąąhshii eenjit shatąįį neehindik?” gwideezhuh yahnyąą. \p \v 5 “Juu inlii, K'eegwaadhat?” Saul yahnyąą. “Jesus, vagwahąąhshii eenjit vatąįį neehindik, ąįį ihłįį.” gwideezhuh yahnyąą. \v 6 “Gaa nininjii tł'ęę, Damascus gwizhit nihdeiinkhaii. Zhat dinjii ch'ihłee deehini'yaa datthak geenjit naa gwahaandak.” jyaa gwideezhuh yahnyąą. \p \v 7 Dinjii yaa adaa nąįį datthak chan khų' gaa giginkhii ts'ą' k'eegwiichy'aa t'iginyąą kwaa. Gwideezhuh giitth'ak gaa k'eegwiichy'aa gwagwaah'in kwaa. \v 8 Saul nankak gwats'an ninehjin. Ąįįtł'ęę dandee nihky'aa t'igwinlik, gąą k'eegwiichy'aa gwąąh'in kwaa, vindee kwaa nagwaanąįį geh'an. Giiyanli' ootą' ts'ą' Damascus gwizhit nihdeegiiniin'ak. \v 9 Ąįįtł'ęę drin tik gąhkhyuk datthak gwąąh'in kwaa. Ąįį gąhkhyuk datthak ch'a'aa kwaa ts'ą' chųų chan dinįį kwaa. \p \v 10 Damascus gwizhit dinjii gwik'injiighit ch'ihłak Ananias oozhii, ąįį K'eegwaadhat k'iighai' gineiinlyaa k'it t'inchy'aa zhit, gineiinlyaa gwizhit K'eegwaadhat yits'ą' niinzhii, nah'in ts'ą' yuuzhrii, “Ananias!” yahnyąą. “Dzaa dhiidii, K'eegwaadhat!” Ananias yahnyąą. \p \v 11 “Cheehinkhaii ts'ą', Tąįį K'igwąą'ee goozhii, gwats'ą' hinkhaii. Izhik zhat Judas vizheh gwizhit Tarsus kwaiik'it gwachoh gwats'an ahaa Saul, juk khagidiinjii, ąįį vach'oahkat, \v 12 ts'ą' gineiinlyaa k'it t'inchy'aa zhit nan Ananias nihdeiinkhaii ts'ą' viki' kat naanjik, nah'in łee gwąąh'in vaa gweech'in neegweheelyaa geenjit.” K'eegwaadhat Ananias ahnyąą. \p \v 13 “Gąą K'eegwaadhat, jii dinjii łyaa Jerusalem gwizhit gwik'injiighit nąįį lęįį ts'ą' gwiizųų gwitr'it t'agwah'in, gwiihtth'ak. \v 14 Juk dząą Damascus kwaiik'it gwats'ą' haazhii giinkhii kįh dilk'ii t'aih giits'an iłtsąįį. Juu noozhri' oozhii nąįį tee gwahąhdal eenjit.” Ananias yahnyąą. \p \v 15 K'eegwaadhat Ananias jyaa dahnyąą, “Vats'ą' hinkhaii. Sheenjit gwitr'it t'agwahah'yaa eenjit vagwadoołkįį t'inchy'aa. Israel gwich'in nilįį kwaa nąįį, k'eedeegwaadhat choh nąįį, Israel gwich'in nąįį sheenjit goohąąhchyaa t'inchy'aa. \v 16 ts'ą' shęh'an gwintł'oo khaiinjich'iheedhat vats'ą' gwagwahaałkyaa t'inchy'aa.” \p \v 17 K'eegwaadhat jyaa diiyahnyąą, geh'an ąįį zheh gwats'ą' haazhii. Gwizhit nihdeiinzhii tł'ęę danli' haa Saul ki' k'ąą naanjik, “Shachaa Saul, K'eegwaadhat nats'ą' shihił'e'. Jesus adan nilįį, nah'ya' dząą gwats'ą' tąįį gwin'ee gwinjik inkhaa dąį'. Ąįį nats'ą' shihił'e' gwahąąh'yaa ts'ą' Ch'anky'aa Shroodiinyąą ‘nats'ą' doo'ya'.’ noonyąą gwik'it t'inihi'yaa geenjit.” Ananias, Saul ahnyąą. \v 18 Googwahkhan łuk gyuu' k'it t'inchy'aa vindee zhit gwats'an khaiinjil ts'ą' gwąąh'in needhidlit, tł'ęę ninehjin. Ąįįtł'ęę chųų yats'an iłtsąįį. \v 19 Ąįįts'ą' ch'in'al tł'ęę vat'aii neegahoodlit. \s1 Saul, Damascus Kwaiik'it gwizhit Jesus Eegwaandak. \p Ąįįtł'ęę drin gwinlęįį kwaa gwizhit Damascus zhit Jesus k'injiighit nąįį haa indi'. \v 20 Ąįįtł'ęę khants'ą' Jews nąįį tr'igiinkhii zheh kwaii gwats'ą' haazhii. Izhik Jesus eegwaandak, “Jesus t'ee Vit'eegwijyąhchy'aa Vidinji' nilįį!” nyąą. \p \v 21 Juu yiitth'ak nąįį datthak eenjit łyaa geegagoolii kwaa t'inyąą, “Jii dinjii Jerusalem gwizhit Jesus k'injigiighit nąįį datthak agwąąhshii, ąįį lee t'inchy'aa? Dząą gwats'ą' haazhii Jesus k'injigiighit nąįį ooheendal, ąįį eenjit gwizhrįh. Ąįįtł'ęę giinkhih kįh dilk'ii nąįį ts'eegooheelyaa, googwarahąąhshii eenjit, ąįį lee t'ohnyąą?” juu yuułk'įį nąįį jyaa ginyąą. \p \v 22 Saul, Jesus vagwandak Nizįį gǫąąhtan gwandaa gwinzii t'inyąą ilii, “Jesus adan Christ nilįį, ąįįt'ee narool'in chy'ąą t'inchy'aa.” nyąą. Jii jyaa nyąą dąį', łyaa gwinzii gwik'it teech'igiinkhee. Jews nąįį Damascus kwaiik'it gwizhit t'inchy'aa, ąįį nąįį nats'ahts'ą' giidii giheehkhyaa gaagiindaii kwaa. \p \v 23 Ąįįtł'ęę niighyuk gwahaadhat tł'ęę Jews nąįį nihłaa łigiiljil, nats'ahts'ą' Saul gahaahkhwaa, googwahahtsyaa geenjit. \v 24 Gąą deeginyąą datthak giveenjit gwiitth'ak. Gweedhaa datthak drin, tǫǫ haa kwaiik'it gwachoh kii gwineedhi'ęę nju' charantąįį giiyeenjit gwak'ąąhtii, giiyuuheendal ts'ą' giihaahkhwaa eenjit. Gąą jii datthak chan gwiitth'ak. \v 25 Saul, vijyaa gwik'injiighit nąįį tǫǫ gwizhit tł'oo tyah choh k'it t'inchy'aa zhit giiyąhchįį ts'ą' kwaiik'it kii gwineedhi'ęę ohts'ąįį tły'ah haa k'iizhak neegivyaagiiyiin'ąįį. \fig none|src="CN01937b.tif" size="span" copy="©1978 David C. Cook Publishing Company" ref="ACT 9.25" \fig* \s1 Saul, Jerusalem gwizhit Jesus Eegwaandak \p \v 26 Ąįįtł'ęę Saul Jerusalem gwats'ą' haazhii. Izhik zhat Jesus k'injigiighit nąįį tee khwaihshi' yiindhan, “Shįį, Jesus vitsyaa juk ihłįį,” nyąą, gąą chan giik'injiighit kwaa. Ąįįts'ą' chan giiyąąnjat. \v 27 Ąįįtł'ęę Barnabas yuunjik ts'ą' Tr'ihił'e' nąįį ts'ą' yihełchįį. “Saul Damascus gwits'eehaa gwiizhik K'eegwaadhat yits'ą' ginkhii, nah'ya'. Ąįįtł'ęę Damascus gwizhit łyaa naajat kwaa haa Jesus eegwaandak.” Barnabas gavahnyąą. \v 28 Ąįįtł'ęę gavaa t'inchy'aa. Gwiizhit Jerusalem gwizhit datthak naajat kwaa ts'ą' K'eegwaadhat Jesus eegoovaagwaandak. \v 29 Zhat Jews Greek-ky'aa ginkhii nilįį nąįį haa ginkhii gaa tr'agavoiidlii. Gąą giiyęhdaa tr'igwihee'aa gwik'eegoogoonjik. \v 30 Nijin gwik'injiighit nąįį geenjit gwigwiitth'ak dąį', Saul goonjik ts'ą' Caesarea kwaiik'it gwats'ą' giihiłchįį. Ąįįtł'ęę izhik gwats'an łyaa ninghit Tarsus kwaiik'it gwachoh goo'aii gwats'ą' nineegiiyąąhchįį. \p \v 31 Ąįįtł'ęę Judea, Galilee, ts'ą' Samaria nahkat gwa'an datthak Jesus k'injiighit nąįį haa gwintsal goovaa tsinehdan gwanlii. Ch'anky'aa Shroodiinyąą k'iighai' goot'aii gwanlii ts'ą' ginlęįį gaadlit. K'eegwaadhat Jesus deegihił'ee ts'ą' doo'yaa gavoonyąą gwik'it t'igii'in. \s1 Peter, Lydda ąįįts'ą' Joppa Kwaiik'it Haa gwats'ą' Haazhii \p \v 32 Peter nijuk datthak neehidik. Ch'ihłan Lydda kwaiik'it gwats'ą' haazhii, Jesus k'injigiighit nąįį zhat t'inchy'aa, hąąh'yaa eenjit. \v 33 Izhik zhat dinjii, Aeneas oozhii, nah'in. 8 (years) neegwiidhat gąhkhyuk datthak ichehk'it nakhaii kwaa, ts'ik ahchįį haa iłts'ik geh'an. \v 34 “Aeneas, juk dząą Jesus Christ shrineeninlik. Ndak ninkhaii ts'ą' nats'at shrininlii.” Peter yahnyąą. Googwahkhan gwik'it t'iizhik ts'ą' ndak niinzhii. \v 35 Nijin dinjii datthak Lydda kwaiik'it ts'ą' Sharon goozhii gwichyah gwa'an chųų choh geeghaih goo'aii, gwats'an lęįį nąįį nizįį neehoodlit, giiyąąh'in dąį', ąįį nąįį datthak K'eegwaadhat k'injigiighit gaadlit. \p \v 36 Joppa kwaiik'it gwizhit tr'injaa, Tabitha oozhii, ąįį chan Jesus k'injiighit nąįį ch'ihłak nilįį. (Greek ginjik ky'aa Dorcas oozhii. Ąįį (Deer) vadzaih tsal k'it t'inchy'aa, gwinyąą t'igwinyąą.) Gweedhaa datthak gwinzii gwitr'it t'agwah'in ąįįts'ą' dinjii neeshraahchy'aa nąįį khit k'ąąhtii ts'ą' ts'inyąą. \v 37 Izhit dąį' iłts'ik naanaii ts'ą' niindhat. Ąįįts'ą' giichį' k'eech'ąhtryaa ts'ą' ch'iyeedak zheh gwizhit nigiiyąąhchįį. \v 38 Joppa kwaiik'it ąįį Lydda kwaiik'it geeghaih ninghit kwaa goo'aii. Ąįįts'ą' juu Joppa gwizhit Jesus k'injigiighit nilįį nąįį, “Peter, Lydda kwaiik'it gwizhit t'inchy'aa.” gwinyąą gwigwiitth'ak dąį', dinjii neekwąįį nąįį giits'ą' hił'e'. “Khants'ą' diikwaiik'it gwizhik diits'ą' hinkhaii.” giiyahnyąą. \v 39 Jii geenjit Peter shriidąązhik ts'ą' gavaa haazhii. Izhik zhat zheh ch'ihłak gwizhit nihdeiinzhii dąį', ch'iyeedak zheh deegiiyiłchįį. Tr'injaa ch'adąį' vakai' niinjik nąįį datthak giiyeelin neelzhii, Dorcas jidii gwach'aa ąįįts'ą' ik haa inghąn, ąįį kwaii giits'ą' k'eech'ąąhtii gwiizhik datthak gitree. \v 40 Ąįįtł'ęę datthak cheegǫǫhaadlii. Ąįįts'ą' yeeghaii nikiigwiintthaii ts'ą' khagidiinjii. Ąįįtł'ęę yichi' ts'ą' nil'ee ts'ą' yąąh'in gwiizhit, “Tabitha, k'iidak ninkhee!” yahnyąą. Ąįįtł'ęę gwizhit dandee nihky'aa t'igwinlik. Nijin Peter nah'in dąį', k'iidak naadii. \v 41 Ąįįtł'ęę yinli' oonjik yits'inyąą ts'ą' k'iidak niyiłkhin. Ąįįtł'ęę juu Jesus k'injigiighit nąįį ąįįts'ą' juu vakai' niinjik nąįį haa, “Nihdineekhwajyaa!” ahnyąą. Ąįįtł'ęę ąįį tr'injaa niindhat chy'ąą, neegwiindaii goots'ą' gwik'eech'eełtii. \fig none|src="cn01941B.tif" size="span" copy="©1978 David C. Cook Publishing Company" ref="ACT 9.41" \fig* \v 42 Joppa gwizhit dinjii lęįį nąįį datthak geenjit gwigwiitth'ak. Ąįįtł'ęę izhik zhat dinjii lęįį nąįį chan K'eegwaadhat Jesus giinjik deenyąą k'injiginjik. \v 43 Ąįįtł'ęę drin gwinlęįį gwizhit Peter, Joppa kwaiik'it gwizhit indi'. Dinjii Simon oozhii, haa gwinch'į'. Simon ch'adhah ahkhii nilįį. \c 10 \s1 Cornelius, Peter Oo'an Kach'ił'e' \p \v 1 Izhik Caesarea gwizhit niveet'ah'in kįh dhidii Cornelius oozhii, niveet'ah'in 100 nąįį, gavoozhri', “Italy Nankak Gwats'an.” goorahnyąą, ąįį eenjit k'eedeegwaadhat nilįį. Rome dinjii nąįį ts'an niveet'ah'in nilįį nąįį tee gwats'an ginlii. \v 2 Cornelius łyaa dinjii nizįį nilįį. Adan ąįįts'ą' dinjii juu vizheh gwich'įį nąįį datthak drin gwiteegwagwaanchy'aa khit Vit'eegwijyąhchy'aa ts'ą' khagigidiinjii. Jews neeshraahchy'aa lęįį nąįį ts'iginyąą. \v 3 Ch'ihłan drin drintł'an 3 o'clock gwandaa gweedhaa gwiizhik gineiinlyaa k'it t'inchy'aa haa gineiinlyaa. Izhit Vit'eegwijyąhchy'aa zheekat gwich'in yits'ą' niinzhii, łyaa gwinzii nah'in dąį', “Cornelius!” yahnyąą. \v 4 Łyaa gwiint'aii zheekat gwich'in yąąh'in, gwiizhik łyaa gwintł'oo naajat. “Shik'eegwaadhat, jidii dee?” yahnyąą. \p “Nijin khagidiinjii dąį', Vit'eegwijyąhchy'aa khit niitth'ak. Nats'ahts'ą' khit neeshraahchy'aa nąįį ts'iinyąą, ąįį datthak gwąąh'in ts'ą' nashoo ahłįį t'inchy'aa. \v 5 Juk Joppa kwaiik'it gwizhit dinjii, Simon Peter oozhii, nats'ą' heekhaa eenjit vakanch'ąh'ee. \v 6 Izhik zhat chųų choh vee gwa'an dinjii, Simon oozhii, ch'adhah ahkhii nilįį, ąįį haa gwich'įį t'inchy'aa.” zheekat gwich'in yahnyąą. \v 7 Ąįįtł'ęę gihłeedahoodhat. Ąįįtł'ęę Cornelius ditsyaa neekwąįį nąįį ąįįts'ą' diniveet'ah'in ch'ihłak ąįį haa, “Aanaii!” ahnyąą. Ąįį niveet'ah'in khit yeenjit gwitr'it t'agwah'in nilįį. Ąįįt'ee łyaa dinjii Vit'eegwijyąhchy'aa k'injiighit nilįį. \v 8 Cornelius deegwiizhik datthak gavaa gwaandak. Ąįįtł'ęę Joppa gwats'ą' goovihił'e'. \p \v 9 Gęhdaa drin tł'an tth'aii hee Joppa gwats'ą' geedaa. It'ee łyaa Joppa gwats'ą' ninghit kwaa nigijyaa. Ąįį gwiizhik Joppa gwizhit Peter zheh gwakat deedhizhii, khagiheejyaa geenjit. \v 10 Izhik zhat t'inchy'aa gwiizhik łyaa vizhit gwiłts'ik ts'ą' ch'oih'aa, yiindhan. Gąą tth'aii hee vikeech'arahchy'aa gwiizhit gineiinlyaa k'it t'inchy'aa haa gineiinlyaa gwiizhik k'eegwiichy'aa gwąąh'in. \v 11 Ąįįts'ą' zheekat nihky'aa t'igwiizhik gwąąh'in. Ąįį gwats'an ts'at daagąįį k'it t'inchy'aa k'iidąą tr'iindak. Dǫǫ gwagwaanchy'aa ąįį ts'at danch'ahochaa ts'ą' nankak neevyaatth'at. \fig none|src="Cn01945B.tif" size="span" copy="©1978 David C. Cook Publishing Company" ref="ACT 10.11" \fig* \v 12 Ąįį vizhit nin dzaa nankak gwats'an nihłehts'į' t'iichy'aa vizhit dilk'ii. Gyųų k'it t'inchy'aa kwaii ąįįts'ą' dziitsal kwaii yizhit nah'in. \v 13 “Peter, k'iidak nindhat nin inghąn ts'ą' en'aa!” gwideezhuh yahnyąą. \p \v 14 “Gąą Shik'eegwaadhat, łyaa duuyeh gwik'it t'ishi'in. Tth'aii ch'ihłok łąą k'aiich'ii shroodiinyąą nilįį kwaa ih'aa kwaa. Dii-law zhit jii nin kwaii datthak diineenjit shroodiinyąą nilįį kwaa. Ąįį k'it t'inch'ii łyaa duuyeh ih'aa.” Peter yahnyąą. \p \v 15 “Chan shih shroodiinyąą nilįį kwaa doiinyą' shrǫ'! Vit'eegwijyąhchy'aa jidii ts'ą' ginkhe' datthak shroodiinyąą nilįį t'oonchy'aa.” gwideezhuh yahnyąą. \v 16 Gwideezhuh tik gwagwaanchy'aa nihk'it t'iiyaiinyą'. Ąįįtł'ęę ts'at daagąįį k'it t'inchy'aa zhit nin dilk'ii kwaii zheekat gwats'ą' neeroonjik. \p \v 17 Nijin Simon Peter gineiinlyaa k'it t'inchy'aa zhit gwąąh'ya' dąį', gininjich'ahthat ts'ą' jidii eenjit t'igwii'in li', yiindhan. Ąįį gwiizhik dinjii Cornelius, Simon Peter ts'ą' yihił'e', ąįį nąįį giikwantee niinjil. \v 18 “Dinjii Simon Peter oozhii, ąįį lee dząą gwich'įį?” gazhral ts'ą' ginyąą. \p \v 19 Ąįį gwiizhik tth'aii hee Peter gwintł'oo gininjich'ahthat, jidii gwąąh'ya' deegwinyąą t'igwinyąą li' yiindhan. Ch'anky'aa Shroodiinyąą jyaa yahnyąą, “Juk dinjii tik nąįį ninkeegwagwąąh'in ts'ą' nakwaiitee nigiilzhii t'igiinchy'aa. \v 20 Nineendii ts'ą' goovaahinkhaii. Geenjit tr'agoiindii shrǫ'! Shįį dząą nankagoovał'ęę t'igii'in.” \v 21 Jii geh'an vakwantee dinjii niilzhii nąįį ts'ą' nineezhii, “Shįį t'ee dinjii vankeegǫǫh'in chy'ąą t'ihchy'aa. Jidii nohthan?” gavahnyąą. \p \v 22 “Dinjii niveet'ah'in kįh Cornelius oozhii nats'ą' diinah'ęę t'igwii'in. Łyaa dinjii nizįį nilįį ts'ą' Vit'eegwijyąhchy'aa ts'ą' khit khagidiinjii. Jews nąįį łyaa giihił'ee. Vit'eegwijyąhchy'aa vizheekat gwich'in ch'ihłee yits'ą' ginkhe'. Vizheh veenihinkhaa ąįįts'ą' deiinyąą datthak noohaaky'aa geenjit.” giiyahnyąą. \v 23 “Nihdǫhjyaa ts'ą' shaa nohshaa.” gavahnyąą. \p Gęhdaa drin zhit nijin idishriinąąnjik dąį', k'iinjik gavaa neehoozhii. Joppa kwaiik'it gwats'an Jesus k'injigiighit lat nąįį chan giiyaahaajil. \v 24 Ąįįtł'ęę gęhdaa drin Caesarea kwaiik'it k'idik. Izhik Cornelius niyuul'in. Vijyaa ts'ą' valak yinlii nąįį zhat gwats'ą' givinkeeginkhe'. \v 25 Peter nihdeehahkhaii gwiizhit Cornelius yits'ą' chiinzhii ts'ą' yakwai' chan neet'aanąįį ts'ą' nikiigwiintthaii. \v 26 Gąą “Ndak nininjii, ts'ą' k'iidak nindhat. Shęhdaa nikiigwąh'ee gishrigwąąhchy'aa kwaa t'oonchy'aa. Shant'ee dinjii nik'it t'inchy'aa inlįį t'ihchy'aa.” Peter yahnyąą. \v 27 Peter, Cornelius vizheh gwizhit nihdeegiin'oo gwiizhik, ąįį datthak Peter yaa ginkhii. Gwizhit dinjii lęįį nąįį nihłaa łigiiljil łee. Peter gavąąh'in. \v 28 Ąįįtł'ęę goots'ą' ginkhii. Jyaa dinyąą, “Diikhwan Jews gwich'in nąįį tr'inlii ts'ą' dii-law zhit, Israel gwich'in nilįį kwaa eenarehee'al ąįįts'ą' goozheh gwizhit nihdeerehee'al. Ąįį łyaa tr'agwaanduu, gwiindhan. Jii nakhwan t'ee łyaa gaakhwandaii. ‘Israel gwich'in nilįį kwaa nąįį łyaa ginzįį kwaa ąįįts'ą' shroodiinyąą ginlii kwaa.’ Gąą shįį, Vit'eegwijyąhchy'aa datthak jyąhts'ą' ininjich'ałthat kwaa giveet'ihįįhkhyaa eenjit, datthak gwik'eesh'eełtii. \v 29 Jii geh'an nijin shoonkach'ąh'ee dąį', łyaa nagwal'ya' kwaa ts'ą' dzaa khan nats'ą' hoiizhii. Jaghaii shankach'ah'e'?” Peter yahnyąą. \p \v 30 Cornelius jyaa nyąą, “Drin tł'an gęhdaa 3 o'clock gwandaa juk nats'ąą nagwiindhat gwik'it gweedhaa gwiizhik, dząą shizheh gwizhit khagidihjii ts'ą' adach'al'aa kwaa. Gwiizhik gineiinlyaa k'it t'inchy'aa zhit khan hee dinjii ik ch'ąhndit naazhii, shandaa nadhat, nał'in. \v 31 ‘Cornelius, nijin khagidiinjii dąį', Vit'eegwijyąhchy'aa khit niitth'ak t'oonchy'aa. Nats'ahts'ą' neeshraahchy'aa nąįį ts'iinyąą. Ąįį datthak chan nah'in. \v 32 Dinjii Joppa kwaiik'it gwats'ą' hah'ee, dinjii Simon Peter oozhii, “dząą gwats'ą' hinkhaii,” ahaanjyaa eenjit. Chųų choh vee dinjii, Simon oozhii, ch'adhah ahkhii nilįį. Ąįį haa gwich'įį t'inchy'aa.’ jyaa, dinjii ik ch'ąhndit naazhii shahnyąą. \v 33 Ąįįtł'ęę khants'ą' dinjii ch'ihłee nonkadhał'e'. Juk dząą k'indik, geenjit łyaa shoo ihłįį. Juk K'eegwaadhat andah datthak łiriiljil. Izhik Vit'eegwijyąhchy'aa nats'ąą deenaiinyą' datthak geenjit naroohaahky'aa.” Cornelius yahnyąą. \s1 Peter Goots'ą' Ginkhii \p \v 34 Ąįįtł'ęę Peter goots'ą' gahaakhe'. Jyaa dinyąą, “Vit'eegwijyąhchy'aa dinjii nąįį datthak ts'ą' łyaa nihk'it t'ii'in. \v 35 Juu datthak nijin gwats'an ahaa ji', googaa yits'ą' khagidiinjii nąįį ts'ą' gwinzii t'ii'in, Vit'eegwijyąhchy'aa łyaa giveenjit shoo nilįį. Ąįį łyaa juk łi'deegwidlii gwanlii gaashandaii. \v 36 Israel gwich'in nąįį eenjit Gwandak Nizįį ąįį łyaa gohtth'ak gwizhrįh gaakhwandaii, Jesus Christ k'iighai' Vit'eegwijyąhchy'aa vats'an tsinehdan gwanlii, dinjii nąįį datthak eenjit K'eegwaadhat nilįį t'inchy'aa. \v 37 Jii datthak gaakhwandaii, tr'ookit John chųų gwats'an ąhtsii ąįį dinjii nąįį ts'ą' ginkhe' ts'ą' chųų goots'an iłtsąįį. Ąįįtł'ęę Jesus, Galilee nahkat ts'ą' Judea nahkat gwizhit datthak gwintsii t'ee'ya'. \v 38 Nats'ahts'ą' Jesus Nazareth gwats'an Vit'eegwijyąhchy'aa yigwiiłkįį ts'ą' Ch'anky'aa Shroodiinyąą yats'an iłtsąįį. Jyąhts'ą' dat'aii yats'an iłtsąįį. Ąįį datthak gaakhwandaii. Nijuk datthak neehidik ts'ą' dinjii ts'ą' gwinzii t'ii'in. Juu dinjii Ch'anky'aa Tr'aanduu vizhit nąįį goozhit cheehahchik ąįįts'ą' nizįį neegoovahtsik. Jyaa dii'in, Vit'eegwijyąhchy'aa khit yaa nilįį geh'an. Ąįį datthak gaakhwandaii. \v 39 Israel nahkat ąįįts'ą' Jerusalem kwaiik'it gwizhit gwa'an datthak jidii t'ee'ya', gwarąąh'ya'. Ąįį datthak dinjii ts'ą' geegwaandak. Giiyuunjik ts'ą' Cross kat gigiiyiłtsak ts'ą' giiyiiłkhwąįį. \v 40 Gąą drin tik gwiindhat ąįįtł'ęę Vit'eegwijyąhchy'aa ch'ichį' ts'an ninęęyiłkhin. Ąįįtł'ęę Vit'eegwijyąhchy'aa k'iighai' diits'ą' vigwiilkįį. \v 41 Dinjii datthak yąąh'ya' kwaa gąą diikhwan zhrįh tr'ąąh'ya'. Ąįį gwehkįį dąį', Jesus veegwarahaandak eenjit diigwiiłkįį. Vit'eegwijyąhchy'aa ch'ichį' ts'an ninęęyiłkhin ts'ą' vaa ch'irin'al ts'ą' vaa chųų tr'eenį'. \v 42 Jii Gwandak Nizįį dinjii haa gwarahaandak eenjit gwats'ą' diihił'e'. Jyaa dagoorahaanjyaa, “Adan łyaa Vit'eegwijyąhchy'aa yigwiiłkįį nilįį t'inchy'aa!” Dinjii ch'adąį' niinjik nąįį ąįįts'ą' juu gwandaii nąįį oohaahkat heelyaa eenjit t'iiyah'in. \v 43 Juu deenaa dąį' Vit'eegwijyąhchy'aa Eenjit Ginkhii inli' nąįį datthak giiyeeginkhe'. Jesus voozhri' zhit juu deenyąą yik'injiighit nąįį datthak gootr'agwaanduu gooveenjit oo'an gweheelyaa, zhit Vit'eegwijyąhchy'aa Eenjit Ginkhii inli' nąįį datthak jyaa giiyeeginkhe'.” Peter gavahnyąą. \s1 Israel Gwich'in Nilįį Kwaa Nąįį Ch'anky'aa Shroodiinyąą Goonjii \p \v 44 Peter tth'aii hee goots'ą' ginkhii gwiizhik datthak Ch'anky'aa Shroodiinyąą juu yuułk'įį nąįį k'ąą t'iizhik. \v 45 Jews nąįį Jesus k'injigiighit nilįį nąįį Joppa kwaiik'it gwats'an giiyaak'eedal ąįį nąįį Israel gwich'in nilįį kwaa nąįį googaa Ch'anky'aa Shroodiinyąą oonjii, łyaa geegagoolii kwaa giveenjit t'igwii'in. \v 46 Ch'anky'aa Shroodiinyąą gwikyaa zhit giginkhii geh'an. Vit'eegwijyąhchy'aa jiintsii deegihiił'ee gooviitth'ak geh'an. Peter jyaa goovahnyąą, \v 47 “Jii dinjii nąįį geedan t'ee diik'it Ch'anky'aa Shroodiinyąą goonjik. Khan chųų goots'an tr'ahtsii kwaa gwarahahtsyaa lee t'oonchy'aa?” nyąą. \v 48 “Nakhwan t'ee Jesus Christ voozhri' zhit chųų nakhwats'an tr'ahtsii.” jyaa Israel nilįį kwaa nąįį ahnyąą. “Ąįį ji', dząą drin shriit'agwąąnchy'aa tth'aii hee diihaa dhindii?” giiyahnyąą. \c 11 \s1 Jerusalem gwizhit Juu Jesus K'injigiighit Nąįį Cornelius Vizheh gwizhit Deegwiizhik Eenjit Peter Gavaa Gwaandak \p \v 1 Israel gwich'in nilįį kwaa nąįį googaa Vit'eegwijyąhchy'aa viginjik k'injigiighit. Tr'ihił'e' nąįį ąįįts'ą' gwik'injiighit nąįį Judea nahkat gwizhit datthak gwigwiitth'ak. \v 2 Nijin Peter Jerusalem k'idik dąį', izhik zhat Jews nąįį Jesus k'injigiighit nąįį gwiizųų giiyeeginkhii. \v 3 “Israel gwich'in nilįį kwaa nąįį gootthąį' kat khangwaraht'ii kwaa ts'ą' googwaraakii kwaa, ąįį nąįį jaghaii goozheh gwizhit gavaa gwinch'įį ąįįts'ą' gavaa ch'in'aa?” giiyahnyąą. \v 4 Ąįįts'ą' t'ee Peter nats'ahts'ą' tr'ookit gwats'an deegwiizhik datthak gavaa gwaandak. \p \v 5 “Joppa kwaiik'it gwachoh gwizhit khadigihjii gwiizhik gineiinlyaa k'it t'inchy'aa shats'ą' gwagwaakįį haa. Izhit ts'at choh daagąįį k'it t'inchy'aa zheekat gwats'an neevyaatth'at, nał'in. Dǫǫ gwagwaanchy'aa ąįį ts'at dakhwachaa ts'ą' dząą sheeghaii neevyaatth'at. \v 6 Nijin vizhit gwąął'in dąį', nin vatth'an dǫǫ gwanlii, nin iizųų, gyųų k'it t'inchy'aa ąįįts'ą' dziitsal nihłinehts'į' t'iichy'aa, ąįį kwaii vizhit nał'in. \v 7 Ąįįtł'ęę gwideezhuh shats'ą' ginkhii. ‘Peter ndak ninkhaii. Inghąn ts'ą' en'aa!’ gwinyąą gwiihtth'ak. \v 8 ‘Gąą Shik'eegwaadhat, łyaa duuyeh gwik'it t'ishi'in. Tth'aii ch'ihłok łąą shih shroodiinyąą nilįį kwaa łąą ih'aa kwaa. Jii nin kwaii datthak shroodiinyąą nilįį kwaa, gwinyąą. Ąįį k'it t'inch'ii łyaa duuyeh ih'aa,’ vaihnyąą. \v 9 Ąįįtł'ęę zheekat gwats'an chan hee gwideezhuh, jyaa shahnyąą. ‘Jidii K'eegwaadhat shroodiinyąą yahnyąą, ąįį kwaii shroodiinyąą nilįį kwaa doiinyą' shrǫ'!’ Gwideezhuh shahnyąą. \v 10 Gwideezhuh tik gwagwaanchy'aa nihk'it t'ashaiinyą'. Ąįįtł'ęę datthak zheekat gwats'ą' t'ineezhik. \v 11 Izhik gwiizhik Caesarea kwaiik'it gwats'an dinjii tik nąįį shats'ą' tr'ihił'e', nijin t'ihchy'aa kwaiitee nigiinjil łee. \v 12 ‘Nagoodhan'in kwaa ts'ą' goovaahinkhaii,’ Ch'anky'aa Shroodiinyąą shahnyąą. Gwik'injiighit 6 nąįį chan Caesarea gwats'ą' shaahaajil. Izhik Cornelius vizheh gwizhit datthak nihdeeriinjil. \v 13 Izhik zhat, zheekat gwich'in shizheh gwizhit nadhat ts'ą' shats'ą' ginkhii, nał'yą', Cornelius shahnyąą.’ “Joppa kwaiik'it gwats'ą' dinjii hah'ee izhik dinjii Simon Peter oozhii, haa gwagwahaandak ts'ą', dząą gwats'ą' heekhaa geenjit. \v 14 Deehini'yaa goo'aii gwik'iighai' neehįįnzhii geenjit naagwahaandak. Ąįį haa nan ąįįts'ą' nizheh gwizhit gwich'įį nąįį datthak neegeheezhii.” zheekat gwich'in jyaa dashahnyąą.’ Cornelius shahnyąą. \v 15 Ąįįtł'ęę nijin goots'ą' goohoihkhe' dąį' Ch'anky'aa Shroodiinyąą gwehkįį diik'aa t'iizhik, ąįį gwik'it gook'aa t'iizhik. \v 16 ‘John, dinjii chųų haa gwats'an iłtsąįį, gąą nakhwan łyaa Ch'anky'aa Shroodiinyąą nakhwats'an tr'ahahtsyaa.’ K'eegwaadhat gwehkįį dąį', jyaa dinyąą chy'ąh, ąįį ganaldaii. \v 17 Nijin diikhwan t'ee K'eegwaadhat Jesus Christ vik'injiriighit dąį', Ch'anky'aa Shroodiinyąą diits'an iłtsąįį. Israel gwich'in nilįį kwaa nąįį chan googaa Ch'anky'aa Shroodiinyąą ts'an iłtsąįį. Vit'eegwijyąhchy'aa Ch'anky'aa Shroodiinyąą goots'an hahtsyaa, ąįį gwik'it t'ihee'yaa kwaa gwahaałtsyaa? Ąįį sheenjit gashragwąhchy'aa kwaa.” Peter gavahnyąą. \p \v 18 Jyaa dinyąą giiyiitth'ak dąį' gwiizųų giiyeeneegiinjii kwaa ts'ą' Vit'eegwijyąhchy'aa deegihiił'ee, “Israel gwich'in nilįį kwaa nąįį gąą, juk łihts'eegihidęędaa ts'ą' k'iinjik neegeheedaa giveenjit goodlit, khit gwandaii gihee'yaa eenjit, Vit'eegwijyąhchy'aa jyąhts'ą' diindhan gwik'it t'iizhik!” ginyąą. \s1 Antioch Kwaiik'it Gwachoh gwizhit Juu Jesus K'injigiighit Nąįį Googwandak \p \v 19 Nijin Stephen tr'iiłkhwąįį dąį', juu Jesus k'injigiighit nąįį datthak shrihteegaajil, khaiinjich'agoorahthat geh'an. Goolat nąįį ninghit Phoenicia nahkat, ąįįts'ą' Cyprus njuu kat, ąįįts'ą' Antioch kwaiik'it gwachoh gwitee gwats'ą' gahaajil. Izhik gwa'an Jews nilįį nąįį zhrįh, Gwandak Nizįį eenjit gavaa gwagwaandak. \v 20 Gąą goolat nąįį Jesus k'injigiighit nąįį Cyprus njuu kat ts'ą' Cyrene kwaiik'it gwats'an, ąįį nąįį Antioch kwaiik'it gwats'ą' gahaajil. Izhik Israel gwich'in nilįį kwaa nąįį K'eegwaadhat Jesus Vagwandak Nizįį chan gavaa gwagwagwaandak. \v 21 Vit'eegwijyąhchy'aa vat'aih gii'įį, ąįį haa goots'ą' giginkhii. Ąįį geh'an dinjii lęįį nąįį K'eegwaadhat ts'ą' łihts'eedigeel'ee ts'ą' Jesus k'injigiighit gaadlit. \p \v 22 Jerusalem gwizhit Jesus k'injigiighit nąįį geenjit gwigwiitth'ak. Ąįįtł'ęę dinjii Barnabas oozhii Antioch gwats'ą' nagąąhchįį. \v 23 Izhik k'idik tł'ęę, nats'ahts'ą' Vit'eegwijyąhchy'aa vich'eegoonzhrii gwintł'oo dinjii nąįį ts'iinyąą, ąįį gwąąh'in, eenjit shoo nilįį, “Datthak ts'ą' khit K'eegwaadhat vik'injuhkhit nakhwahnyąą ąįį datthak gwik'it t'akhwa'in.” Barnabas gavahnyąą. \v 24 Barnabas łyaa dinjii nizįį nilįį. Khit K'eegwaadhat k'injiighit. Ąįįts'ą' Ch'anky'aa Shroodiinyąą, “Deeni'in!” yahnyąą, ąįį datthak gwik'it t'ii'in. Dinjii lęįį nąįį yik'iighai' K'eegwaadhat k'injigiighit gaadlit. \p \v 25 Ąįįtł'ęę Barnabas, Tarsus kwaiik'it gwachoh gwats'ą' haazhii, Saul oo'an keegwahąąh'yaa eenjit. \fig none|src="cn01950B.tif" size="span" copy="©1978 David C. Cook Publishing Company" ref="ACT 11.25" \fig* \v 26 Nijin yagwąh'ąįį dąį', Antioch gwits'ee yihełchįį. Shree drin ch'ihłak gwahaadhat gąhkhyuk nihłaa Jesus k'injigiighit lęįį nąįį haa łineegaadal. Ąįįts'ą' geech'agoahtan. Antioch kwaiik'it gwizhit Christ k'injigiighit nąįį, izhik dąį'\f + \fr 11:26 \ft Christian-Jesus Christ k'it dinjii nilįį gwinyąą t'igwinyąą.\f* tr'ookit “Christian” goorahnyąą ts'ą' goovoozhri' dhidlit. \p \v 27 Izhik zhat dąį' Vit'eegwijyąhchy'aa Eenjit Ginkhii nilįį nąįį goolat Jerusalem gwats'an Antioch kwaiik'it k'eegiidal. \v 28 Ąįį dinjii ch'ihłak, Agabus oozhii, nidhikhin, giheehkhyaa eenjit. Ąįįtł'ęę Ch'anky'aa Shroodiinyąą t'aih k'iighai' ginkhe', “Nankak datthak ninghit kwaa gwandaa ji', shih agwantrii nagahahdal gweheelyaa!” nyąą. (Nijin dinjii Claudius oozhii, Rome gwizhit k'eedeegwaadhat nilįį dąį', t'igwiizhik.) \v 29 Juu zhat Jesus k'injigiighit nilįį nąįį, larąą goots'an tr'ahahtsyaa, ąįį haa gwachaa nąįį Judea nahkat gwizhit gwich'įį nąįį ts'ą' neereheelyaa, goots'ireheenjyaa eenjit, giindhan. \v 30 Gwik'it t'igiizhik, Barnabas ts'ą' Saul haa laraa antł'eegiinlii, Judea tr'igiinkhii zheh ch'anjaa gwik'injiighit kįh dilk'ii nąįį antł'eegiiheelyaa geenjit. \c 12 \s1 Jesus K'injigiighit Nilįį Nąįį Ch'andaa Khaiinjich'agahthat \p \v 1 Izhik zhat dąį', k'eedeegwaadhat choh (King) Herod Agrippa, Jesus k'injigiighit lat nąįį khaiinjich'igiighit gwahtsii. \v 2 Shriichoo haa John voondee James oozhii, tr'iiłkhwąįį gwiłtsąįį. \v 3 Jyaa diizhik dąį', Jews nąįį eechįį t'ii'in gwiky'aanjik dąį', gwandaa t'ii'in dhidlit, ts'ą' Peter chan oonjik. (Drin shroodiinyąą, zhit łųhchy'aa vaa naatuu kwaa tr'a'aa dąį' t'igwiizhik.) \v 4 Ąįįtł'ęę Peter zhee gwaazhrąįį nagąąhchįį. Ąįįtł'ęę niveet'ah'in dinjii 16 nąįį giik'aahtii. Dǫǫ nąįį ginlii ts'ą' nihjįįkhaii neegeedaa. Passover gwideetaa gwahaadhat tł'ęę dinjii lęįį nąįį andaa nahałchyaa Vit'eegwijyąhchy'aa tr'oohahkat Herod jyaa diindhan. \v 5 Deegwąhkhyuk Peter zhee gwaazhrąįį giłdii datthak tr'igiinkhii zheh nąįį giiyeenjit Vit'eegwijyąhchy'aa ts'ą' gwint'aii khadigigiinjii. \s1 Peter Zhee Gwaazhrąįį Gwats'an Cheerihiłchįį \p \v 6 Herod, dinjii lęįį nąįį ndaaniyahahchyaa gwats'ą' khaa dąį', Peter, niveet'ah'in neekwąįį yik'aahtii nąįį deetak dhichįį ch'iitsii tły'ah neekwąįį haa gakhwachaa niveet'ah'in nąįį chan gindeiinvyaa gwadąįį gwik'eegahtii. \v 7 Khan hee K'eegwaadhat vizheekat gwich'in zhat nadhat nagwaanąįį, ts'ą' zheh gwaazhrąįį gwizhit ch'eegwąhndit nagwaanąįį. Zheekat gwich'in, Peter vahk'at gahtrat haa tr'ineeyaahthat, “Khan, k'iidak ninkhee!” yahnyąą, gwiizhit ch'iitsii tły'ah vanli' ts'an dineetraa. \fig none|src="cn01953B.tif" size="span" copy="©1978 David C. Cook Publishing Company" ref="ACT 12.7" \fig* \v 8 “Tthah nazhrak tł'an gaanahchaa ts'ą' nakwaiitryaa zheeni'yaa!” yahnyąą. Peter gwik'it t'iizhik. “Ch'iyeedak ik nanantsuu ts'ą' shaa hinkhaii.” zheekat gwich'in yahnyąą. \v 9 Ąįįtł'ęę zhee gwaazhrąįį gwats'an Peter yaa haazhii. Gąą jii deegwii'in t'igwii'in łyaa gaandaii kwaa, gineiihłyaa t'igwii'in, yiindhan. \v 10 Ąįįts'ą' gęhdaa niveet'ah'in tr'ookit gook'ąąhtii deek'it, kwaii ehgoo gahaa'oo. Ąįįtł'ęę khaiinkǫǫ zhee gwaazhrąįį gwats'an kwaiik'it gwachoh gwats'ą' chigweedii. Izhik ch'iitsii gindeiinvyaa dhitin, geeghaih k'eegii'oo. Gwiizhik gindeiinvyaa adakhai' gideenghaa. Ąįįtł'ęę chigiin'oo ts'ą' kwaiik'it gwitee'an tr'antąįį, izhik k'ii'an gee'al gwiizhik zheekat gwich'in Peter ihłee dahoodhat. \p \v 11 Peter nats'ahts'ą' vats'ą' deegwiizhik giky'aanjik ts'ą' jyaa nyąą, “King Herod ąįįts'ą' Jews nąįį haa nats'ahts'ą' vats'ą' deerehee'yaa, shagoonyąą. Ąįį gwats'an K'eegwaadhat neeshahahshii eenjit dizheekat gwich'in shats'ą' hił'e'. Ąįį juk łyaa łi'deegwidlii gwanlii gaashandaii.” \p \v 12 Jii t'igwiizhik giky'aanjik Googwahkhan John Mark oozhii vahan, Mary, vizheh gwats'ą' haazhii. Izhik lęįį nąįį nihłaa łigiiljil ts'ą' khagigidiinjii. \v 13 Ąįį gwiizhik Peter izhik zhat tthał zheh gwineedhi'ęę gindeiinvyaa kat ganlaanaii. Ch'itsyaa nilįį nich'it, Rhoda oozhii, gwats'ą' haazhii, juu zhat ganlaanaii, gwahąąh'yaa geenjit. \v 14 Nijin Rhoda, Peter deezhuh diitth'ak dąį', yinaanjik. Łyaa yeenjit shoo dhidlit, zhat k'idik geenjit. Khants'ą' zheh gwizhit nihdanaagik, zhat k'idik yeegwahaandak eenjit. Gąą nihdeeyąąhchįį kwaa. Ąįįts'ą' tth'aii hee kwaiitee nadhat. “Peter chiitąįį nadhat!” gavahnyąą. \v 15 “Łyaa nahkhii t'iinyąą!” giiyahnyąą. “Gąą łyaa chiitąįį nadhat, t'aihnyąą!” gavahnyąą. “Peter t'inchy'aa kwaa, Vit'eegwijyąhchy'aa vizheekat gwich'in ąįį Peter haa nilįį t'inchy'aa!” giiyahnyąą. \p \v 16 Ąįį gwiizhik Peter tth'aii nihk'it ganlaanaii. Gohch'it dee ch'ihłee gootee gich'idiintin. Gąą nijin nigiiyiił'in dąį', łyaa geegagoolii kwaa giveenjit t'igwiizhik. \v 17 Googwahkhan danli' haa gooneehąhdak deegohtsai' kwaa ts'ą' sh'oodoohk'įį goovahnyąą. Ąįįtł'ęę nats'ahts'ą' K'eegwaadhat zhee gwaazhrąįį cheeyąąhchįį eenjit gavaa gwaandak. “James ąįįts'ą' gah gwik'injiighit nąįį datthak geenjit gavaagoondak.” gavahnyąą. Ąįįtł'ęę goovihłęęhoozhii ts'ą' ch'adanh gwa'an gwats'ą' haazhii. \p \v 18 Nijin vanh gach'ahaa'ąįį dąį', niveet'ah'in zhee gwaazhrąįį gwadąįį gwak'ąąhtii nąįį gwizhit łyaa deegwiizhik gaagiindaii kwaa, ts'ą' Peter deezhik gaagiindaii kwaa. \v 19 Herod, giiyankaheentyaa geenjit goohił'e' gaa giigwąh'ąįį kwaa. Zhee gwaazhrąįį gwadąįį gwak'ąąhtii nąįį deegwiizhik lee eenjit goovahkat gaa gaagiindaii kwaa ts'ą' ąįį geh'an, “Gavohkhan!” Herod gavahnyąą. \p Ąįįtł'ęę Herod Judea nahkat gihłeehoozhii ts'ą' Caesarea kwaiik'it gweheechy'aa geenjit gwats'ą' haazhii. \s1 Vit'eegwijyąhchy'aa Zheekat Gwich'in Ch'ihłee Ts'ik Haa Herod Diłkhwąįį \p \v 20 Herod łyaa Tyre ts'ą' Sidon kwaiik'it gwachoh gwich'in nąįį ts'ą' zhyaants'įį. Jii geh'an Tyre, ts'ą' Sidon gwich'in nąįį nihłaa łigiiljil gahah'yaa geenjit. Dinjii Blastus oozhii, t'ee Herod vizheh gwizhit gwats'ą' k'eedeegwaadhat nilįį, ąįį lak giltsąįį, goots'iheenyaa geenjit, ąįįtł'ęę Herod ts'ą' gahaajil, tsinehdan gweheelyaa geenjit. K'eedeegwaadhat Herod vanahkat gwats'an shih neegoiindak geh'an t'iginyąą. \p \v 21 Ch'ihłan drin ik chil'ee yaa k'eedeegwaadhat eenjit nilįį nanaazhii ts'ą' vakat k'eedeegwaraadhat ts'ą' daraadii, ąįį kat naadii. Ąįįtł'ęę datthak giiyaa łeeljil. Izhik datthak goots'ą' ginkhii. \v 22 “Jii łąą dinjii t'inchy'aa kwaa, gąą vit'eegwijyąhchy'aa nąįį ch'ihłee nilįį.” ginyąą ts'ą' gazhral. \v 23 Vit'eegwijyąhchy'aa ts'ą' deehił'e' kwaa geh'an, Googwahkhan K'eegwaadhat vizheekat gwich'in ch'ihłee Herod hahts'įk eenjit yats'an gwiłtsąįį. Gyųų yin'al ts'ą' niindhat. \p \v 24 Gwiizhik dinjii lęįį nąįį Vit'eegwijyąhchy'aa viginjik giintth'ak, ąįįts'ą' Jesus k'injigiighit nąįį gwandaa lęįį gilii. \p \v 25 Nijin Barnabas, ts'ą' Saul haa Jerusalem kwaiik'it gwizhit digwigwitr'it gigiinjik dąį', Antioch kwaiik'it gwits'ee gahoo'oo. John Mark gavaa tr'agwahaah'ya' eenjit dahaa neegiihiłchįį. \c 13 \s1 Barnabas, ts'ą' Saul Haa Goorigwiiłkįį ąįįts'ą' Goorihił'e' \p \v 1 Antioch kwaiik'it gwachoh gwizhit Jesus k'injigiighit nąįį tee gwats'an goolat Vit'eegwijyąhchy'aa Eenjit Ginkhii nilįį ąįįts'ą' geech'ǫąąhtan nąįį ginlii. Gavoozhri' Barnabas, ts'ą' Saul, haa ąįįts'ą' Simeon (“Ąįį Dinjii Zhrąįį,” giiyahnyąą), Lucius (Cyrene kwaiik'it gwats'an), Manaen (k'eedeegwaadhat Herod Antipas haa nihłaa dink'igiindhat), ąįį nąįį haa. \v 2 Ch'aga'aa kwaa ts'ą' Vit'eegwijyąhchy'aa ts'ą' khagidiinjii gwiizhit Ch'anky'aa Shroodiinyąą jyaa goovahnyąą, “Barnabas ts'ą' Saul haa sheenjit googookii, gwitr'it gavantł'eegwii'aii ąįį t'agwagwahah'yaa geenjit.” \p \v 3 Ąįįtł'ęę adach'agaa'aa kwaa ts'ą' khagigideedi'. Gooki' kat nagaanjik, “Vit'eegwijyąhchy'aa nakhwaa oolį'!” googahnyąą. Ąįįtł'ęę Vit'eegwijyąhchy'aa gwitr'it t'agogwahah'yaa eenjit googihił'e'. \s1 Nijin Barnabas, ts'ą' Saul Haa Cyprus Njuu Kat Gwitr'it T'agoogwah'in Eenjit Gaadii Dąį' \p \v 4 Barnabas, Saul haa Ch'anky'aa Shroodiinyąą k'iighai' goorihił'e'. Seleucia kwaiik'it gwachoh gwats'ą' gahaa'oo. Ąįįtł'ęę izhik gwats'an Cyprus njuu kat goo'aii gwats'ą' gahaa'oo. \v 5 Izhik Salamis kwaiik'it gwachoh goozhii k'eegii'oo dąį', Jews tr'igiinkhii zheh kwaii gwizhit Vit'eegwijyąhchy'aa viginjik eegwagwaandak. Digwigwitr'it t'agwagwah'in goots'inyąą eenjit, John Mark gavaa t'inchy'aa. \p \v 6 Ąįįtł'ęę njuu deetaa Paphos kwaiik'it goo'aii gwats'ą' neegiinjil. Izhik zhat dinjii ch'ihłee, Jews nilįį, Bar-Jesus oozhii, gąąh'in. Łyaa dinjii dazhan nilįį. “Shįį t'ee, Vit'eegwijyąhchy'aa Eenjit Ginkhii ihłii, nyąą!” oots'it haa gavahnyąą. \v 7 Ąįį njuu kat gwats'ą' k'eedeegwaadhat Sergius Paulus oozhii łyaa lak yaa'įį. Sergius Paulus łyaa dinjii gaandaii nilįį. Barnabas, Saul haa giiyandah nigiheedhat eenjit keeginkhe', Vit'eegwijyąhchy'aa viginjik oohąąhky'aa eenjit. \fig none|src="cn02116b.tif" size="span" copy="©1978 David C. Cook Publishing Company" ref="ACT 13.7" \fig* \v 8 Gąą dinjii dazhan Bar-Jesus goodadąą'ee. “Elymas,” ąįį gaa giiyahnyąą. Ąįįt'ee “Dinjii nagwąhtsį' haa gwitr'it t'agwah'in,” gwinyąą t'igwinyąą. Sergius Paulus Vit'eegwijyąhchy'aa viginjik k'injiheedhaa gwits'į' ootą'. \v 9 Saul ąįį Paul chan giiyahnyąą. Ch'anky'aa Shroodiinyąą vizhit t'iizhit haa ąįį dinjii dazhan niighyuk aakin a'ii. \v 10 “Ch'anky'aa Tr'aanduu gii inlii. Łyaa gwinzii datthak gwats'ą' gwił'ąįį inlii. Jidii tr'agwaanduu nagwarahtsį' datthak khit gwik'it t'ini'in. Jidii Vit'eegwijyąhchy'aa ‘łi'didlii,’ nyąą, ąįį ‘łi'didlii t'inchy'aa kwaa,’ khit yahnyąą. \v 11 Juk K'eegwaadhat nagwahąhshįį ts'ą' gwahąąh'yaa kwaa t'oonchy'aa. Drin gwinlęįį gwizhit shree ts'an ch'aadrii, ąįį googaa gwahąąh'yaa kwaa.” Paul yahnyąą. \p Googwahkhan vandee kwaa nagwaanąįį ts'ą' k'eegwiichy'aa datthak gwąąh'in kwaa. Ąįįtł'ęę gwizhit nihidik ts'ą' dinjii k'eeyihęęn'ęę keehandak ts'ą' kanitįį. \v 12 Nijin Sergius Paulus jii t'igwiizhik gwąąh'in dąį', Vit'eegwijyąhchy'aa viginjik k'injiindhat. K'eegwaadhat eech'aroahtan, gwizhit tth'aii hee jyaa t'igwinyąą gwiitth'ak kwaa geh'an geegaroolii kwaa veenjit t'igwinyąą. \s1 Antioch Kwaiik'it Pisidia Nankak Giilk'ii Dąį' \p \v 13 Paphos kwaiik'it gwats'an Perga kwaiik'it gwachoh Pamphylia nahkat gwats'ą' Paul vijyaa neekwąįį tr'ihchoo neevyaa nilįį haa neegiinjil. Nijin zhat k'eegiidal dąį', John Mark oozhii khants'ą' goołęęhoozhii ts'ą' Jerusalem gwits'eehoozhii. \v 14 Perga kwaiik'it gwachoh gwats'an Antioch kwaiik'it gwachoh Pisidia nahkat goo'aii Paul ts'ą' Barnabas haa gwats'ą' gahaa'oo. Izhik Jews nąįį Neegwaazhii Drin zhit Jews nąįį tr'igiinkhii zheh nihdeegahaa'oo ts'ą' gaandii. \v 15 Moses va-law ąįįts'ą' juu Vit'eegwijyąhchy'aa Eenjit Ginkhii inli' nąįį ch'adąąntł'oo, ąįį kat giginkhe'. Ąįįtł'ęę Jews tr'igiinkhii zheh k'eedeegwaadhat nąįį goots'ą' nideech'igidiin'ąįį. “Diilak nąįį, k'eegwiichy'aa dinjii t'aih ts'an hǫhtsyaa geenjit ginjik haa gahohkhyaa goohoh'įį ji', juk dząą gwik'it t'ohnyąą.” googahnyąą. \v 16 Ąįįtł'ęę Paul nidhikhin ts'ą' danli' haa gooneehąhdak, deegweheetsai' kwaa eenjit. Ąįįtł'ęę goots'ą' gahaakhe', \p “Israel gwich'in nąįį, ts'ą' aakin nąįį haa Vit'eegwijyąhchy'aa ts'ą' khagigidiinjii nilįį nąįį shoodǫǫhk'įį. \v 17 Vit'eegwijyąhchy'aa diikhwan, Israel gwich'in tr'inlii, vats'ą' kharigidiinjii. Ąįį geh'an deenaa dąį' diitsii nąįį igweełkįį. Nijin tth'aii Egypt nahkat gwizhit gwigwich'įį dąį', zhat aakin ginlii, ąįį googaa datthak ts'ą' ginlęįį gooviłtsąįį. Ąįįts'ą' dat'aii nitsii k'iighai' Egypt nahkat gwats'an tr'ineegiviinlii. \v 18 Neegwiidhat 40 (years) gąhkhyuk, nangwinjir gwa'an, ndaanihłik k'eegwiichy'aa datthak gwiizųų t'igii'in. Googaa Vit'eegwijyąhchy'aa gavaa t'inchy'aa. \v 19 Canaan nahkat gwizhit nahkat seven nihłehjuk t'iichy'aa gwich'in nąįį Vit'eegwijyąhchy'aa an gooviłtsąįį. Ąįįtł'ęę ąįį goonan diikhwan Israel gwich'in tr'iinlii ts'ą' tr'ahah'yaa geenjit diinantł'eeyin'ąįį. \p \v 20 “Ąįįtł'ęę ąįį zhit gwats'an neegwiidhat 450 (years) gwahaadhat, ąįįtł'ęę Canaan nahkat diitsii haa nijin gavaa gwich'įį ąįįtł'ęę, Vit'eegwijyąhchy'aa juu goots'ą' k'eedeegwaadhat igwiiłkįį, datthak Samuel, Vit'eegwijyąhchy'aa Eenjit Ginkhii nilįį datthak goots'ą' k'eedeegwahaadhat gwats'ą'. \v 21 Ąįįtł'ęę dinjii k'eedeegwaadhat choh giihaa'yaa eenjit Vit'eegwijyąhchy'aa ts'ą' ch'oodigiikwat dąį', Kish vidinji', Saul goots'ą' k'eedeegwahaadhat eenjit gavantł'ahchįį. Ąįįtł'ęę neegwiidhat 40 (years) giveenjit k'eegwaadhat choh inli'. Saul, Benjamin vineezheedijii nąįį ts'an deedhaa. \v 22 Ąįįtł'ęę nijin Vit'eegwijyąhchy'aa, Saul k'eedeegwaadhat neeheelyaa kwaa yiłtsąįį dąį', David ąįį goots'ą' k'eedeegwaadhat choh iłtsąįį, ‘David, Jesse vidinji' nats'ąą dinjii nilįį geenjit veet'iihthan. Doo'ya' oihnyąą datthak gwik'it t'ihee'yaa.’ Vit'eegwijyąhchy'aa yeenjit jyaa diinyą'. \v 23 Jesus, t'ee King David ts'an deedhaa. Ąįį deenaa dąį', Vit'eegwijyąhchy'aa ‘nakhwantł'eehaałchyaa,’ yaiinyą'. ‘Ąįį Israel gwich'in nąįį ǫhłįį ts'ą' neenakhwahahshii eenjit nakhwats'ą' nahaałchyaa,’ yahnyąą chy'aa t'inchy'aa. \v 24 Nijin Jesus geech'oohįįłtin gwehkįį dąį', John chųų gwats'an ąhtsii, Israel gwich'in nąįį datthak haa gwaandak, ‘Juk gwats'an nakhwatr'agwaanduu gwats'an łihts'eedǫǫ'ee ts'ą' chųų nakhwats'an tr'ahtsii,’ gavahnyąą. \v 25 Ąįįtł'ęę nijin gwitr'it vats'an goodlit ąįį datthak khaiinjii datthak giinjik dąį', jyaa dagavahnyąą, ‘Juu t'ihchy'aa shrǫǫ shohnyąą? Juu noodhoo'in ąįį t'ihchy'aa kwaa. Gaa jii dinjii shandaa t'aih nitsii di'įį shatąįį ahaa, it'ee shrit hił'ee ts'ąįį vakwaiitryaa dineehih'ak geenjit gaa sheegoo'aii kwaa.’ \p \v 26 “Shalak nąįį, Abraham ts'an deedhaa nąįį, ąįįts'ą' Israel gwich'in nilįį kwaa nąįį, juu Vit'eegwijyąhchy'aa ts'ą' khagigidiinjii nilįį nąįį, datthak haa jii Gwandak Nizįį t'ee Vit'eegwijyąhchy'aa neediihahshii diits'an iłtsąįį t'oonchy'aa. \v 27 Jerusalem gwich'in nąįį ts'ą' gook'eedeegwaadhat nąįį haa, łyaa Jesus dinjii neediihahshii nilįį juu giiyaandaii kwaa. Deenaa dąį' Vit'eegwijyąhchy'aa Eenjit Ginkhii nilįį gwadąąntł'oo nąįį. Ąįį Jews Neegwaazhii Drin zhit Jews nąįį tr'igiinkhii zheh gwizhit Dęhtły'aa Choh kat giginkhii. Googaa giiky'anjii kwaa. Nijin Jesus tr'ahaahkhwaa, ginyąą dąį', Vit'eegwijyąhchy'aa Eenjit Ginkhii nilįį nąįį googinjik łi'didlii haa gwik'it teegweheedhat gwiłtsąįį. \v 28 Pilate goahkat, Jesus gahaahkhwaa eenjit, jidii eenjit tr'ahaahkhwaa giiyeenjit gogwah'ąįį kwaa googaa. \v 29 Nijin giiyiiłkhwąįį dąį', nats'ahts'ą' Vit'eegwijyąhchy'aa Eenjit Ginkhii nilįį nąįį yeenjit gwadąąntł'oo datthak gwik'it t'igwiizhik. Niindhat tł'ęę cross kat gwats'an neegiiyąhchįį. Ąįįts'ą' kii ch'a'an gwizhit giinąąhjik. \v 30 Ąįįtł'ęę Vit'eegwijyąhchy'aa ch'ichį' ts'an ninęęyiłkhin, yineegwiłdaii. \v 31 Juu gwehkįį dąį', Galilee kwaiik'it gwats'an Jerusalem kwaiik'it gwats'ą' yaa haajil nąįį, drin gwinlęįį gwizhit ndaanihłik neegiiyąą'ik ts'ą' Israel dinjii datthak ts'ą' giiyeegwaandak. \q1 \v 32-33 Psalms dęhtły'aa chapter neekwąįį zhit jyąhts'ą' geenjit gwadanakhwatł'oo, \q1 ‘Nan Shidinji' inlii. \q1 Juk drin niti' dhiidlit.’ \p Nats'ahts'ą' Vit'eegwijyąhchy'aa nakhwati' nąįį daiinyą', jyaa dihishi'yaa nyąą. Ąįį juk dząą goonihzhyaaneedijii nąįį ǫhłįį, nakhweenjit gwik'it t'ee'ya'. Jii jyaa diinyą' geh'an Jesus gwandaii niłtsąįį. Diikhwan t'ee chan juk Gwandak Nizįį eenjit nakhwaagwaraandak. \m \v 34 Chan ch'adanh gwa'an Vit'eegwijyąhchy'aa viginjik zhit jyąhts'ą' gwadanakhwatł'oo. \q1 ‘Nats'ahts'ą' yeenii King David nakhweenjit deehishi'yaa, vaihnyą', \q1 ąįį łyaa gwik'it t'ihishi'yaa.’ \q2 Jii ginjik danakhwatł'oo kwaii eh'an, \q2 Vit'eegwijyąhchy'aa Jesus gwandaii, neehahtsyaa. \q2 Ąįįts'ą' tth'ank'it zhit vatthąį' shrahteegiheelyaa gwats'ą' akhooheenjyaa kwaa gwinyąą. \m \v 35 Chan ch'adanh Psalms dęhtły'aa zhit Jesus veenjit gwadanakhwatł'oo. \q1 ‘Nitsyaa Shroodiinyąą vatthąį' shrahteeheelyaa gwats'ą' t'ahąhkhyaa kwaa.’ \p \v 36 “David, Israel gii nąįį datthak ts'eenyą', Vit'eegwijyąhchy'aa doo'ya' yuunyąą gwik'it t'ee'ya'. Ąįįtł'ęę niindhat. Viti' nąįį eeghaii vanarąąhjik. Ąįįts'ą' vatthąį' shrahteedhidlit ts'ą' nan ts'an needhidlit. \v 37 Gąą Jesus vatthąį' shrahteeneedhidlit kwaa ts'ą' nan ts'an needhidlit kwaa, Vit'eegwijyąhchy'aa gwandaii neeyiłtsąįį geh'an. \v 38-39 Jii datthak nakhweenjit, shalak Israelites nąįį. Jesus k'iighai' nakhwatr'agwaanduu oo'an gweheelyaa ąįį nakhwaagwaldak juu Jesus k'injiighit nąįį datthak gootr'agwaanduu gwats'an neegoorahahshii, gaa Moses va-law ąįį łyaa vik'iighai' neenakhwarahahshii kwaa t'oonchy'aa. \v 40 Łyaa dak'oontii. Nats'ahts'ą' Vit'eegwijyąhchy'aa Eenjit Ginkhii nilįį nąįį ch'adąąntł'oo, gwik'it nakhwats'ą' t'igweheenjyaa kwaa geenjit. \q1 \v 41 ‘Nakhwaki' dach'at, gǫǫh'in ąįįts'ą' gininjich'ohthat. \q2 Ąįįtł'ęę noohnjii. Ąįį gwehkįį gǫhdaii ji', \q1 Vit'eegwijyąhchy'aa ihłįį ts'ą' gwitr'it gwintsii gwik'eech'ahąąłtyaa. \q2 Gąą ch'ihłee geenjit nakhwaagwaandak ji', \q2 gąą tth'aii gwik'injihohthaa kwaa. \q2 Jii gwadanakhwatł'oo zhit Vit'eegwijyąhchy'aa jyaa diinyą'.’” \qr Paul gavahnyąą. \p \v 42 Nijin Paul ts'ą' Barnabas haa Jews tr'igiinkhii zheh chineegii'oo dąį', “Gęhdaa Neegwaazhii Drin zhit ji', chan dząą gwits'ee neehoo'oo ts'ą' jii jidii nihłehts'į' t'igwiichy'aa eenjit diinaa neegahoondak eenjit,” dinjii nąįį jyaa googahnyąą. \v 43 Dinjii datthak Jews tr'igiinkhii zheh gwats'an cheehoojil tł'ęę, Jews lęįį nąįį ts'ą' Jews nilįį kwaa nąįį Judaism k'injigiighit gaadlit nąįį Paul ts'ą' Barnabas tąįį neegekhiidal. Tr'ihił'e' nąįį goots'ą' ginkhii ts'ą' khit Vit'eegwijyąhchy'aa vich'eegoonzhrii zhit gǫhdaii googahnyąą. \p \v 44 Gęhdaa Jews Neegwaazhii Drin zhit dąį', Jews nąįį tr'igiinkhii zheh khaiinjii kwaiik'it dinjii nąįį datthak zhat K'eegwaadhat viginjik goohaahky'aa eenjit gwats'ą' haajil. \v 45 Nijin Jews nąįį dinjii lęįį zhat łeeljil gwagwaah'in dąį', datthak geenjit goots'į' t'igiinchy'aa, “Nats'ahts'ą' dinjii Paul oozhii, ginkhii, łyaa łi'didlii gwanlii kwaa,” ginyąą. Ąįįtł'ęę tr'igiiyoiidlii ts'ą' giizheedeiin'ee ąįįts'ą' gwiizųų giiyeeginkhii. \v 46 Ąįįtł'ęę Paul ts'ą' Barnabas haa gąąnjat kwaa ts'ą' gwandaa goots'ą' giginkhii. “Nakhwan Jews nąįį ǫhłįį geh'an tr'ookit Vit'eegwijyąhchy'aa viginjik haa nakhwaagwarahaandak goo'aii. Gąą nakhwan ąįį gohtth'ak nohthan kwaa. ‘K'eegwaadhat haa khit t'igweheechy'aa,’ izhik geet'ohthan kwaa. Jii geh'an nakhwehłeerehee'al. Jews nilįį kwaa nąįį ts'ą' tr'ihee'al ts'ą' Vit'eegwijyąhchy'aa viginjik eenjit gavaa gwarahaandak. \v 47 Jii gwik'it t'igwehee'yaa. Ninghit dąį' gwanaa jyąhts'ą' K'eegwaadhat viginjik zhit diineenjit gwadanakhwatł'oo geh'an. \q1 ‘Jews nilįį kwaa nąįį eenjit aadrii hohłyaa geenjit nakhwagwadoołkįį, \q2 nankak gwich'in nąįį datthak nats'ahts'ą' \q2 neegeheezhii gavaa gwarahaandak eenjit,’” \m jyąhts'ą' Paul ts'ą' Barnabas haa Jews nąįį agahnyąą. \p \v 48 Nijin Jews nilįį kwaa nąįį jyąhts'ą' gwigwiitth'ak dąį', łyaa shoo ginlįį, “Vit'eegwijyąhchy'aa viginjik łyaa deegihił'ee,” ginyąą. Juu gwehkįį dąį' gwaandaii ndaanąą'ąį' kwaa hee'yaa geenjit googwiriłkįį nąįį Jesus k'injigiighit gaadlit. \p \v 49 Ąįįts'ą' izhik nahkat gwa'an datthak Jesus k'injigiighit nąįį K'eegwaadhat viginjik dinjii nąįį datthak haa gwagwaandak. \v 50 Gąą Jews Jesus k'injigiighit kwaa lęįį nąįį kwaiik'it gwachoh k'eedeegwaadhat nąįį, Israel gwich'in nilįį kwaa nąįį tr'injaa gwiintsii veegoo'aii nąįį ts'ą' Vit'eegwijyąhchy'aa ts'ą' khagidiinjii nilįį nąįį haa, giginkhe', Paul ts'ą' Barnabas haa khaiinjich'agoogahthat giindhan. Ąįį nąįį k'iighai' dinjii goots'ą' shoo nilįį kwaa goodlit. Ąįį geh'an zhat gwats'an cheet'eegooreheełnaii. \v 51 Paul ts'ą' Barnabas haa gihłeegihee'al gwehkįį zhat dinjii nąįį andaa dagakwai' neeginghat. Gwiizųų t'igii'in ąįį goots'ą' gwik'eech'agaahtii geenjit. Ąįįtł'ęę Iconium kwaiik'it gwats'ą' gahaa'oo. \v 52 Gąą Antioch kwaiik'it gwachoh gwizhit juu Jesus k'injigiighit nilįį nąįį łyaa gavaa shroonchy'aa ąįįts'ą' Ch'anky'aa Shroodiinyąą niint'aii gii'įį. \c 14 \s1 Nijin Paul ts'ą' Barnabas Haa Iconium Gaadii Dąį' \p \v 1 Nijin Iconium kwaiik'it k'eegii'oo dąį', nats'ąą kwaiik'it Antioch deegwiizhik ąįį chan gwik'it t'igwiizhik. Paul ts'ą' Barnabas haa Jews tr'igiinkhii zheh gwats'ą' gahaa'oo. Zhat Jews lęįį nąįį ts'ą' Jews nilįį kwaa lęįį nąįį Gwandak Nizįį eech'oogwahtan, ts'ą' lęįį nąįį Jesus k'injigiighit gaadlit. \v 2 Gąą Jews Jesus k'injigiighit nilįį kwaa nąįį Jews nilįį kwaa nąįį Jesus k'injigiighit nąįį eenjit gwiizųų ninjich'igiheedhat googiłtsąįį. \v 3 Łyaa ninghyuk Paul ts'ą' Barnabas haa zhat t'iginchy'aa. Gąąnjat kwaa haa K'eegwaadhat Jesus eegwagwaandak. Gwigwee'in ts'ą' nindal gwaahchy'aa t'igihee'yaa eenjit t'aih goots'an iłtsąįį. Jyąhts'ą' dinjii nąįį gaageheendaii eenjit Vit'eegwijyąhchy'aa khit Paul ts'ą' Barnabas haa shoo nilįį, giich'eegoonzhrįį łi'deegwidlii nilįį eegwagwahaandak eenjit. \v 4 Gąą ąįį kwaiik'it gwachoh gwizhit dinjii datthak nihk'it ninjich'agadhat kwaa. Goolat nąįį Jews nąįį ts'ąįį niilzhii. Ąįįts'ą' goolat nąįį Paul ts'ą' Barnabas haa ts'ąįį nigiilzhii. \p \v 5 Ąįįtł'ęę Jews nąįį, k'eedeegwaadhat nilįį nąįį, Jews nilįį kwaa nąįį haa nihłaa gwinzii gwigwiltsąįį. Paul ts'ą' Barnabas haa khaiinjich'agoorohthat googoonyąą ąįįts'ą' kii haa goorookit giindhan. \v 6 Gąą nijin Paul ts'ą' Barnabas haa gwigwiitth'ak dąį', zhat khan gihłeegahoo'oo. Ąįįts'ą' Lycaonia nahkat gwizhit, Lystra kwaiik'it, ts'ą' Derbe kwaiik'it, ąįįts'ą' zhat kwaiik'it goodlii gwa'an k'eegaa'oo. \v 7 Izhik zhat gwa'an Gwandak Nizįį eenjit dinjii haa gwagwaandak. \s1 Nijin Paul ts'ą' Barnabas Lystra Kwaiik'it Gaadii Dąį' \p \v 8 Lystra kwaiik'it gwizhit dinjii vagoodlit dąį' gwats'an neehidik kwaa nilįį dhidii, vatth'an ts'ik ahchįį nilįį haa iłts'ik. \v 9 Paul ginkhii dąį', zhat dhidii ts'ą' oołk'įį. Paul ąįį dinjii gwik'injiindhat ts'ą' Vit'eegwijyąhchy'aa khan shreeyeheelyaa yaandaii, Paul yindee ts'ą' gwinzii yąąh'in. \fig none|src="cn02118b.tif" size="span" copy="©1978 David C. Cook Publishing Company" ref="ACT 14.9" \fig* \v 10 Ąįįtł'ęę yineeshraadiintrat, “K'iidak nindhat, ts'ą' k'iidak k'igwąą'ee nindhat.” Paul yahnyąą. Ąįįtł'ęę googwahkhan k'iidak k'igwąą'ee nadhat naanaii ts'ą' zhat gwa'an neehaatłat ts'ą' neehidik. \v 11 Nijin dinjii lęįį nąįį Paul ąįį dinjii eenjit jyaa dee'ya' googwąąh'in dąį', Lycaonia gwich'in nąįį digiginjik ky'aa gwint'aii gazhral nagaanaii, “Diivit'eegwijyąhchy'aa neekwąįį nąįį dinjii gaadlit. Ąįįts'ą' nankak oodaa diits'ą' nigiinjil!” ginyąą ts'ą' gazhral. \v 12 Barnabas ąįį goovit'eegwijyąhchy'aa Zeus oozhii ky'aa giiyoozhrii. Paul chan goovit'eegwijyąhchy'aa ch'ihłee Hermes oozhii ky'aa giiyoozhrii, Hermes gwintł'oo ginkhii, k'it t'inyąą geh'an. \v 13 Kwaiik'it khaiinjii angwąą'ąį' gwa'an kharigidiinjii zheh gwigwił'ąįį, ąįį gwizhit goovit'eegwijyąhchy'aa Zeus oozhii ts'ą' khagigidiinjii. Izhik gwats'an ataiinjii ąhtsii aak'ii ch'izhir vighin ch'at'an nihłehts'į' t'inchy'aa haa łihts'eetły'aat'aii, nijin Paul ts'ą' Barnabas haa nagadhat gwats'ą' nagąąhchįį. Dinjii ąįįts'ą' ataiinjii ąhtsii nąįį haa, ąįį aak'ii giihaahkhwaa ąįįts'ą' Paul ts'ą' Barnabas haa eenjit ataiinjii giihahtsyaa, giindhan. “Łyaa diivit'eegwijyąhchy'aa t'iginchy'aa!” googoonyąą geh'an. \p \v 14 Nijin Paul ts'ą' Barnabas deegihee'yaa t'igii'in gook'igaanjik dąį', dagwagwach'aa' k'at t'igilch'aa\f + \fr 14:14 \ft jyąhts'ą' tr'igwigwidii t'igii'in gavaa giheendaii eenjit\f*, ts'ą' dinjii tł'an gazhral haa nihgaagik. \v 15 “Jyaa dakhwa'in kwaa!” googahnyąą. “Diikhwan t'ee nakhwak'it dzaa nankak gwidinjii tr'inlii t'oonchy'aa. Ąįįts'ą' jii gogoonlii kwaa t'akhwa'in. Ąįį gwik'it t'ahokhwa'yaa kwaa, ts'ą' Vit'eegwijyąhchy'aa khit gwandaii nilįį, ąįįtł'ęę gwahoolyaa geenjit Gwandak Nizįį eenakhwarahtan t'igwinyąą, Vit'eegwijyąhchy'aa zhee, nan, chųų choh datthak k'eegwiichy'aa gwinlęįį gwiłtsąįį. \v 16 Ninghit dąį' gwanaa nijin dinjii nąįį nats'ahts'ą' goiihndaii, yiindhan gwik'it gwagwandaii, googaa Vit'eegwijyąhchy'aa gogwąąhshii kwaa. \v 17 Gaa Vit'eegwijyąhchy'aa ąįį dinjii ts'ą' gwigweełkįį, k'eegwiichy'aa gwinzii t'ii'in geenjit, tsin chan diits'an ąhtsii. Nan kat gwanzhįh, tr'ihee'aa eenjit hąąhshii chan diineenjit gwiłtsąįį. Datthak chan shih lęįį diits'an ąhtsii. Ąįį tr'a'aa haa diidrii zhit shoo tr'inlii.” Paul ts'ą' Barnabas haa googahnyąą. \v 18 Gąą nijin jyaa diginyąą dąį' googaa nihk'it aak'ii goots'ą' ataiinjii tr'ohtsyaa, giindhan. Łyaa khyų' gwik'it t'igii'in kwaa googahtsii. \p \v 19 Jews lat nąįį Pisidia nahkat gwizhit Antioch kwaiik'it gwachoh ts'ą' Iconium kwaiik'it haa gwats'an zhat dilk'ii, ąįį nąįį dinjii lęįį goots'ąįį niinjil. Paul kii haa gook'it ts'ą' gaa tr'igiiyąhdaii, ąįįtł'ęę kwaiik'it geh'at gwa'an chegiiyeenluu, niindhat giiyuunyąą geh'an zhat gwa'an akhagiiyuunyąą. \v 20 Gąą juu Jesus k'injigiighit nąįį nijin t'inchy'aa izhik k'eegiidal ts'ą' giiyeelin neelzhii, gwiizhit ninehjin, ts'ą' k'iinjik kwaiik'it gwizhit nihdineezhii. Ąįįtł'ęę gęhdaa drin Barnabas haa Derbe kwaiik'it gwats'ą' gahaa'oo. \s1 Paul ts'ą' Barnabas Haa Syria Nankak gwizhit Antioch Kwaiik'it Gwits'ee Goohoo'oo \p \v 21 Paul ts'ą' Barnabas haa Derbe kwaiik'it gwizhit dinjii lęįį nąįį ts'ą' Gwandak Nizįį eech'oogwahtan, ts'ą' dinjii lęįį nąįį gwik'injigiighit gaadlit. Ąįįtł'ęę kwaiik'it Lystra, ts'ą' Iconium, ts'ą' Pisidia nahkat gwizhit Antioch kwaiik'it gwachoh gwits'ee gahaa'oo. \v 22 Łyaa juu Jesus k'injigiighit nąįį t'aih googwahtsii. “Ts'ą' gweedhaa datthak gwik'injigiighit ji', łyaa gwinzii. Gąą tr'ookit łyaa gwinlęįį khaiinjich'ihiidhat. Ąįįtł'ęę gwizhrįh, nijin Vit'eegwijyąhchy'aa k'eedeegwahaadhat tr'agwahaah'yaa.” Paul ts'ą' Barnabas haa googahnyąą. \v 23 Ąįį gah an-nihłik kwaiik'it gwa'an tr'igiinkhii zheh gwizhit juu dinjii Jesus k'injiighit nąįį ch'anjaa k'eedeegwaadhat heelyaa nąįį agwagweełkįį. Łyaa gwint'aii khagigiheejyaa geenjit ch'ihłee adach'agaa'aa kwaa gwagwahtsii. Vit'eegwijyąhchy'aa antł'eegooginlii, łi'deegwidlii haa giit'injyahchy'aa geenjit. \p \v 24 Ąįįtł'ęę Pisidia nahkat gwa'an k'eegaa'oo. Ąįįtł'ęę Pamphylia nahkat k'eegii'oo. \v 25 Izhik Perga kwaiik'it gwachoh gwizhit chan Gwandak Nizįį eegwagwaandak. Ąįįtł'ęę Attalia kwaiik'it gwats'ą' gahaa'oo. \v 26 Izhik gwats'an tr'ihchoo zhit gin'oo ts'ą' Syria nahkat gwizhit Antioch kwaiik'it gwachoh gwits'ee goohoo'oo. Izhik Jesus k'injigiighit eenjit kįh nilįį nąįį giveenjit khagideedi' chy'ąą, “Vit'eegwijyąhchy'aa nich'eegǫǫnzhrii haa gwinzii gook'eehąąhtyaa neenjit gwitr'it t'agwagwah'in gwiizhik!” ąįį eenjit giveenjit khagigideedi' chy'ąą. Ąįį gwitr'it juk gigiinjik. \fig none|src="cn01972b.tif" size="span" copy="©1978 David C. Cook Publishing Company" ref="ACT 14.26" \fig* \p \v 27 Nijin Antioch kwaiik'it gwachoh k'ineegii'oo dąį', izhik zhat juu Jesus k'injigiighit datthak gavaa łigiiljil. K'eegwiichy'aa datthak Vit'eegwijyąhchy'aa k'iighai' gwitr'it t'agwah'ya', ąįįts'ą' nats'ąą aakin nąįį yik'injiindhat eenjit gwats'ą' t'ahkhya', ąįį eenjit gavaa gwagwaandak. \v 28 Łyaa ninghyuk zhat Jesus k'injigiighit nąįį haa gwigwinch'i'. \c 15 \s1 Jerusalem gwizhit Nihłaa Łigiiljil \p \v 1 Izhik zhat dąį' Jews, Jesus k'injigiighit nąįį Judea nahkat gwats'an Antioch kwaiik'it k'eegiidal. Ąįį nąįį Jesus k'injigiighit nąįį geegǫąąhtan, “‘Nakhwatr'agwaanduu gwats'an neeroozhii,’ yuuhthan ji', tr'ookit nakhwakat khangwarahaht'ii ts'ą' nakhwagwarahahkyaa. Jii t'ee deenaa dąį' Moses ch'adąąntł'oo deenakhweiinyą' chy'ąą gwik'it t'agwarahnyąą.” googahnyąą. \v 2 “Łyaa t'ohnyąą kwaa,” Paul ts'ą' Barnabas haa googahnyąą. Gąą dinjii nąįį gwintł'oo tr'agoogoiidlii. Ąįį googaa nihłaa gwinzii gwigwiltsąįį kwaa. Ąįį geh'an zhat juu Jesus k'injigiighit nąįį, Paul ts'ą' Barnabas, ts'ą' Antioch gwats'an dinjii nąįį haa Jerusalem gwats'ą' nareheelyaa. Izhik zhat Tr'ihił'e' nąįį, ts'ą' ch'anjaa gwik'injiighit kįh dilk'ii nąįį haa giveenjit gigiheehkhyaa, giindhan. \p \v 3 Ąįį juu Jesus k'injigiighit nąįį googihił'e'. Ąįįtł'ęę nijin Phoenicia nahkat Samaria nahkat haa gehgoogihijyaa dąį', zhat dinjii nąįį haa gwagwaandak. Nats'ahts'ą' Jews nilįį kwaa nąįį gwehkįį dąį', nats'ąą gwagwaandaii akhagagoonyąą, ąįįts'ą' juk Jesus k'injigiighit gaadlit. Zhat Jesus k'injigiighit nąįį geenjit gwigwiitth'ak dąį', łyaa gwintł'oo geenjit shoo ginlii. \v 4 Nijin Paul ts'ą' Barnabas ąįįts'ą' juu gavaa haajil nąįį haa Jerusalem k'eegiidal dąį', zhat Tr'ihił'e' nąįį, ts'ą' ch'anjaa gwik'injiighit kįh dilk'ii nąįį, Jesus k'injigiighit nąįį datthak shoh haa gavaa łigiiljil. Ąįįtł'ęę nats'ahts'ą' Vit'eegwijyąhchy'aa k'iighai' deegee'ya', gavaa gwagwaandak. \v 5 Gąą Pharisee lat Jesus k'injigiighit gaadlit nąįį zhat gigiheehkhyaa eenjit nigijyaa, “Juu Jews nilįį kwaa nąįį Jesus k'injigiighit gaadlit nąįį gootthąį' kat khangwarahaht'ii ts'ą' googwarahahkyaa. Ąįįts'ą' Moses da-law daantł'oo, ąįį chan k'eegwagwahahthat jyaa dagoorahaanjyaa.” ginyąą. \p \v 6 Tr'ihił'e' nąįį, ch'anjaa gwik'injiighit kįh dilk'ii nąįį haa datthak nihłaa łigiiljil, juu Israel gwich'in nilįį kwaa nąįį Jesus k'injigiighit nąįį tthąį' kat khangwarahaht'ii ts'ą' googwarahahkyaa ji' geenjit. \v 7 Łyaa ninghyuk ginginkhe'. Ąįįtł'ęę Peter giheehkhyaa eenjit nidhikhin, “Shalak nąįį, ninghit dąį' gwanaa, hee, nakhwatee gwats'an Vit'eegwijyąhchy'aa shigwiiłkįį, Gwandak Nizįį Israel gwich'in nilįį kwaa nąįį haa gwahaaldak eenjit. Jyąhts'ą' gwik'iighai' gwigweheetth'ak ts'ą' gwik'injigeheeghit eenjit. \v 8 Vit'eegwijyąhchy'aa, jidii dinjii yinji' zhit goodlii, datthak gaandaii. Nats'ahts'ą' Ch'anky'aa Shroodiinyąą diits'an iłtsąįį, gwik'it Ch'anky'aa Shroodiinyąą goots'an chan iłtsąįį. Jyąhts'ą' gwik'iighai' Israel gwich'in nilįį kwaa nąįį eenjit shoo nilįį, vaa gwiindaii. \v 9 Vit'eegwijyąhchy'aa diineet'iindhan, gwik'it gooveet'iindhan. Jesus k'injigiighit geh'an gootr'agwaanduu datthak oo'an gwahaadlii. \v 10 Ąįįts'ą' t'ee, jaghaii, Vit'eegwijyąhchy'aa dee'ya' geenjit it'ee lee łi'deegwidlii li' nohthan ts'ą' Israel gwich'in nilįį kwaa nąįį Jesus k'injigiheeghit geenjit (Law) gwinlęįį t'agǫǫ'ya' gavoohnyąą? Yeenii diitsii nąįį ts'ą' diikhwan haa gaa Moses va-law khyų' k'eegwarahthat gwiizhit. \v 11 Łyaa nakwaa, gwik'injiriighit ts'ą' K'eegwaadhat Jesus vich'eegoonzhrii k'iighai' neediiniłshii t'oonchy'aa, geedan chan gwik'it.” Peter gavahnyąą. \p \v 12 Ąįįtł'ęę nijin Barnabas, Paul haa gwigwee'in ts'ą' nindal gwaahchy'aa gwinlęįį Israel gwich'in nilįį kwaa nąįį tee Vit'eegwijyąhchy'aa k'iighai' t'igee'ya'. Ąįį juu datthak haa gwagwaandak dąį', datthak gahahchįį kwaa ts'ą' googoołk'įį. \v 13 Nijin giginkhii gigiinjik tł'ęę, James chan gahaakhe', “Shijyaa nąįį, shoodǫǫhk'įį. \v 14 ‘Nats'ąą Vit'eegwijyąhchy'aa, Israel gwich'in nilįį kwaa nąįį eet'iindhan ts'ą' googwiiłkįį, ts'an googwahąąh'yaa geenjit,’ Jii Simon Peter jyaa nakhwahnyąą. \v 15 Ninghit dąį' gwanaa Vit'eegwijyąhchy'aa Eenjit Ginkhii nilįį lat nąįį googinjik jyąhts'ą' gwadanakhwatł'oo. Jii gwadanakhwatł'oo nats'ąą Simon Peter ginkhe' łąą gwik'it t'oonchy'aa t'inyąą, \q1 \v 16 ‘Jii ąįįtł'ęę nineehihdyaa, \q2 ts'ą' yeenii King David veegwinii'ee neegwahałtsyaa. \q1 K'eegwaadhat nyąą, gwiizųų goodlit ąįį gwinzii neegwahałtsyaa \q2 ts'ą' gwint'aii chan neegwahałtsyaa. \q1 \v 17 Ąįįts'ą' nihky'aa dinjii datthak shats'ą' giheedaa, \q2 Jews nilįį kwaa nąįį shitsyaa goohaihjyaa. \q1 \v 18 ts'ą' K'eegwaadhat jyaa nyąą, \q2 juu yeenaa dąį' jyaa dinyą'.’ \p \v 19 “Shįį ąįį jyaa dihthan.” James nyąą, ts'ą' tth'aii nihk'it ginkhii, “Jii Israel gwich'in nilįį kwaa nąįį Vit'eegwijyąhchy'aa k'injiindhat nąįį, ‘gavaanaragoo'ąą,’ gavoihnyąą kwaa. \v 20 Gąą goots'ą' ch'aradąąntł'oo ts'ą' jidii kwaii t'igihee'yaa kwaa eenjit gavaa gwarahaandak. Tr'injaa veedhohdii kwaa, ąįį haa nagoh'aa shrǫ', shih ch'ik'itiltsį' ts'ą' ataiinjii nilįį, oh'aa shrǫ'! Ąįįts'ą' ch'atthąįį dhoolaih ts'ą' dhookhwąįį ąįį vadaa vats'an anrahtsii kwaa, ąįį oh'aa shrǫ' goovahnyąą. \v 21 Deenaa dąį' gwats'an Neegwaazhii Drin gwiteegwagwaanchy'aa, kwaiik'it goodlii kwaii gwizhit, Jews nąįį tr'igiinkhii zheh gwizhit Moses va-law daantł'oo, Ąįį k'it teech'iriginkhii.” James gavahnyąą. \s1 Jews Nilįį Kwaa Juu Jesus K'injigiighit Nąįį ts'ą' Dęhtły'aa Gadąąntł'oo \p \v 22 Ąįįtł'ęę Tr'ihił'e' ts'ą' ch'anjaa gwik'injiighit kįh dilk'ii nąįį, ąįįts'ą' Jesus k'injigiighit nąįį datthak haa dinjii neekwąįį gwintł'oo googihił'ee nąįį adats'an agwarahahkyaa, giindhan. Ąįįtł'ęę Paul ts'ą' Barnabas, ąįį nąįį haa Antioch kwaiik'it gwachoh gwats'ą' nagoorahahchyaa, googoonyąą. Dinjii neekwąįį gavoozhri' Judas ąįį Barsabbas chan oozhii, Silas oozhii eegwagwiiłkįį, Jesus k'injigiighit eenjit ch'anjaa kįh nilįį nąįį tee gwats'an tr'agoogahchįį. \v 23 Dęhtły'aa danakhwatł'oo giveenagahtsuu. Izhit jyąhts'ą' ch'adagąąntł'oo, \p “Tr'ihił'e', ts'ą' ch'anjaa gwik'injiighit kįh dilk'ii, ąįį gah Jesus k'injigiighit nąįį tr'inlii. Datthak ts'ą' Antioch gwizhit gohch'įį nąįį, Syria nahkat, ąįįts'ą' Cilicia nahkat gwich'įį nąįį, ch'adanh nahkat diik'it Jesus k'injigiighit nąįį ǫhłįį haa diich'eet'igwiindhan nakhwaa oolį'. \v 24 Gwehkįį dąį', dzaa diitee gwats'an dinjii nąįį nakhwatee t'inchy'aa. Ąįį nąįį gwinzii geenakhwagahtan kwaa ts'ą' deeginyąą gwinzii goovaakhwandaii kwaa haa nats'ahts'ą' ninjich'ahohthat gaa gaakhwandaii kwaa gwinyąą gwiriitth'ak. Jyaa dohnyąą goorahnyąą t'igii'in kwaa. \v 25 Jyaa danakhwagahnyąą geh'an, dinjii neekwąįį nąįį diitee gwats'an agwarahahkyaa, gwiindhan nihłaa łiriiljil. Ąįį nąįį nakhwats'ą' narahahchyaa diilak Paul ts'ą' Barnabas haa gihee'al. \v 26 Diik'eegwaadhat Jesus Christ eenjit gwitr'it t'agwagwah'in geh'an. Izhik gwa'an gwinlęįį khaiinjii gooriiłkhwąįį. \v 27 Dinjii neekwąįį nąįį nakhwats'ą' narąhchįį, gavoozhri' Judas, ts'ą' Silas haa goozhii. Jii dęhtły'aa nakhwats'ą' tr'adąąntł'oo. Izhit jidii eenjit daraantł'oo datthak nakhwaa gwagwahaandak geenjit. \v 28 Jidii law lęįį nakhweenjit vagwantrii datthak nakhwats'an tr'ahahtsyaa kwaa, gąą jidii law vat'oohchy'aa, ąįį zhrįh nakhwats'an tr'ahahtsyaa. Jyąhts'ą' gwizhrįh nakhweenjit gweheezyaa. Ch'anky'aa Shroodiinyąą k'iighai' jyąhts'ą' ‘t'igwehee'yaa,’ gwinyąą. \v 29 Jidii shih ch'ik'itiltsį' ts'ą' ataiinjii nilįį ąįįts'ą' ch'eekaii ąįįts'ą' gąą ch'atthąįį tr'iiłkhwąįį vadaa vats'an anrahtsii kwaa, ąįį nilįį oh'aa shrǫ'! Juu veedhoodii kwaa, ąįį haa chan nagahoh'aa kwaa! Jii kwaii datthak t'akhwa'in kwaa ji', łyaa gwinzii t'ahokhwa'yaa. K'eegwaadhat nakhwaa oolį'.” googahnyąą. Jyąhts'ą' goots'ą' ch'agadąąntł'oo. \p \v 30 Ąįįtł'ęę ąįį Jesus k'injigiighit nąįį Antioch kwaiik'it gwats'ą' gahaajil. Ąįįts'ą' zhat juu Jesus k'injigiighit nąįį datthak haa łigiiljil. Ąįįtł'ęę dęhtły'aa goots'ą' tr'adąąntł'oo givintł'eegąhtsuu. \v 31 Ąįį dinjii nąįį nijin dęhtły'aa goots'ą' tr'adąąntł'oo gaah'ya' dąį', łyaa gwintł'oo shoo ginlii ts'ą' goot'aii neegwigwiłtsąįį. \v 32 Judas, ts'ą' Silas haa Vit'eegwijyąhchy'aa Eenjit Ginkhii ginlii. Łyaa niighyuk gavaa giginkhii. Jyąhts'ą' t'aih goots'an gahtsii ts'ą' gahąąnjat kwaa geenjit. \v 33 Shriit'ahkhyuk zhat gindi' tł'ęę, “Juu dząą gwats'ą' nidiinaahchįį, ąįį nąįį k'iinjik ts'eerehee'al.” ginyąą. “Vit'eegwijyąhchy'aa veenjit khaihłak gohtsii ts'ą' tsinehdan haa neehakhwa'oo ts'ą' gwinzii nakhwak'ǫǫhtii!” googahnyąą. \v 34 Gaa Silas, k'iinjik neehihdyaa kwaa ts'ą' zhat gwihihchy'aa, yiindhan. \p \v 35 Gąą Paul ts'ą' Barnabas haa zhat Antioch tth'aii hee gwigwich'įį. Geedan chan ts'ą' juu Jesus k'injigiighit lęįį nąįį haa zhat dinjii geegǫąąhtan. Ąįįts'ą' K'eegwaadhat viginjik eenjit gavaa gwagwaandak. \s1 Paul ts'ą' Barnabas Haa Nihłihłęęgahoo'oo \p \v 36 Ąįįtł'ęę shriht'agwahthee gwandaa', “Nijin gwa'an kwaiik'it gwizhit K'eegwaadhat viginjik haa tr'iginkhe' chy'ąą izhik neegoorǫǫ'yą'. Zhat gwa'an gwik'injigwiighit nąįį neeroo'ya', nats'ąą deegii'in li' geenjit.” Paul, ąįį Barnabas jyaa dahnyąą. \v 37 Barnabas, John Mark shaa hoozhi', yiindhan, \v 38 gąą Paul łyaa gweheezyaa kwaa, yiindhan, Pamphylia nahkat dąį', k'iinjik goots'į' neehoozhii geh'an. Digwigwitr'it gigiheendal gwats'ą' datthak goots'iinyą' kwaa geh'an. \v 39 Ąįį geenjit gwint'aii ch'ats'ą' t'inihłagaiinyą'. Ąįį geh'an nihłihłęęgahoo'oo. Barnabas ąįį Mark adahaahiłchįį. Ąįįts'ą' tr'ihchoo haa Cyprus njuu kat gwats'ą' gahaa'oo. \v 40 Ąįįtł'ęę Paul ąįį Silas adahaa hiłchįį, “Vit'eegwijyąhchy'aa nich'eegǫǫnzhrii haa gwinzii nakhwak'ǫǫhti'!” juu zhat Jesus k'injigiighit nąįį jyaa ginyąą ts'ą' khagideedi' tł'ęę Paul ts'ą' Silas haa gahaa'oo. \v 41 Syria nahkat ąįįts'ą' Cilicia nahkat gwa'an datthak k'eegaa'oo. Juu zhat gwa'an tr'igiinkhii zheh nineedal nąįį łyaa gook'iighai' nint'aii neegaadlit. \c 16 \s1 Timothy, ąįį Paul, ts'ą' Silas Haa Haazhii \p \v 1 Paul ts'ą' Silas haa chan Derbe, ts'ą' Lystra kwaiik'it k'eegii'oo. Izhik zhat dinjii ch'ihłee Jesus k'injigiighit Timothy oozhii gwich'įį. Vahan Jews nilįį ts'ą' Jesus k'injiighit nilįį. Viti' chan Greek nilįį. \v 2 Lystra ts'ą' Iconium kwaiik'it gwizhit juu Jesus k'injigiighit nąįį datthak, “Łyaa Timothy dinjii nizįį nilįį,” ginyąą. \v 3 Jii geh'an Paul, Timothy shaa hoozhi', yiindhan, yits'iheenjyaa eenjit. Tr'ookit yatthąį' kat khagwąht'uu ts'ą' yigwiiłkįį, nijin gwats'ą' gihee'al izhik łyaa Jews nąįį gwanlii geh'an. Ąįį nąįį datthak viti' Greek nilįį ts'ą' giiyaandaii geh'an. \v 4 Nijin kwaiik'it gwa'an neegihii'oo, datthak juu Jesus k'injigiighit nąįį haa giginkhii. Tr'ihił'e', ąįįts'ą' ch'anjaa gwik'injiighit kįh dilk'ii nąįį, Jerusalem gwizhit dilk'ii nąįį Jews nilįį kwaa Jesus k'injigiighit nąįį, law giit'ahaahchy'aa giveenjit nizįį giłtsąįį. Ąįį t'ahoohchy'aa googaiinyą' eenjit gavaa gwagwaandak. \v 5 Zhat juu tr'igiinkhii zheh nineedal nąįį datthak łyaa gook'injigwiighit ts'ą' gwandaa giint'aii gaadlit. Drin gwiteegwagwaanchy'aa gwandaa dinjii lęįį Jesus k'injigiighit nąįį gwilii. \s1 Troas Kwaiik'it gwizhit Paul Gineiinlyaa K'it T'inchy'aa Haa Vats'ą' Gwigwiilkįį \p \v 6 Asia nahkat gwizhit Ch'anky'aa Shroodiinyąą Gwandak Nizįį eegwagwahaandak gwats'ą' t'agavahthan kwaa. Jii geh'an Phrygia, Galatia nahkat gwizhit datthak k'eegaho'oo. \v 7 Nijin Mysia nahkat geeghaih, khaiinjii k'eegii'oo dąį', Bithynia nahkat chan gwats'ą' tr'ahoo'oo, giindhan. Gąą izhik chan Ch'anky'aa Shroodiinyąą gwats'ą' t'agavahthan kwaa. \v 8 Jii geh'an Mysia nahkat gwideetaa Troas kwaiik'it gwachoh gwats'ą' neegiin'oo. \v 9 Izhik zhat tǫǫ Troas kwaiik'it gwizhit Paul gineiinlyaa k'it t'inchy'aa haa Macedonia nahkat gwats'an dinjii yęhdaa nadhat, yats'ą' ch'oodiikwat nah'in, “Macedonia nahkat gwizhit diits'ihinjyaa eenjit diits'ą' hinkhaii!” yahnyąą. \fig none|src="cn02126b.tif" size="span" copy="©1978 David C. Cook Publishing Company" ref="ACT 16.9" \fig* \v 10 Jii geh'an khants'ą' idishriineegaanjik, Macedonia nahkat gwats'ą' gihee'al eenjit. Shįį t'ee Luke ihłįį, jii danoiitł'oo ts'ą' gavaahoihshi' yiihthan. Zhat gwats'ą' Vit'eegwijyąhchy'aa diihił'e', Gwandak Nizįį zhat dinjii haa gwarahaandak eenjit ts'ą' gwik'it t'igwiizhik. \s1 Philippi Kwaiik'it gwizhit Tr'injaa Ch'ihłak, Lydia Oozhii, Jesus K'injiighit Dhidlit \p \v 11 Tr'ihchoo haa Troas kwaiik'it gwats'an Samothrace njuu kat gwats'ą' k'igwąą'ee tr'ahaajil. Gęhdaa drin zhit tr'ihchoo haa Neapolis kwaiik'it k'eeriidal. \v 12 Izhik gwats'an nankak gwideetaa Philippi kwaiik'it gwachoh gwats'ą' tr'ahaajil. Ąįį kwaiik'it Rome gwich'in nąįį gwiłtsąįį. Łyaa Macedonia nahkat gwizhit kwaiik'it gwintsii gwanlii. Izhik gwizhit shriit'agwahkhyuk kwaa gwats'ą' tr'aak'į'. \v 13 Nijin Jews nąįį Neegwaazhii Drin nigwiindhat dąį', kwaiik'it gwachoh gwats'an han teeghaii gwats'ą' tr'ahaajil. Izhik Jews nąįį khagigidiinjii eenjit gwits'ee gihiidal t'iginchy'aa, gooroonyąą. Ąįįtł'ęę datthak tr'iilk'įį, ts'ą' zhat tr'injaa nihłaa łigiiljil nąįį Gwandak Nizįį eenjit gavaa gwaraandak. \v 14 Gootee gwats'an tr'injaa ch'ihłee Thyatira kwaiik'it gwats'an nilįį, Lydia oozhii. Gwach'aa (purple) daatł'oo, ąįį tr'ookwat gwahtsii, ąįį k'iighai' gweheendaii gaiigwahtsii. Vit'eegwijyąhchy'aa ts'ą' khagidiinjii nilįį. Deegwinyąą diinǫǫłk'įį, Paul deenyąą gwik'iighai' K'eegwaadhat k'injiighit dhidlit. \v 15 Ąįįtł'ęę adan ąįįts'ą' juu yizheh gwizhit gwich'įį nąįį datthak haa chųų goots'an tr'iłtsąįį, “Łyaa łi'deegwidlii haa Jesus k'injihkhit t'ihchy'aa, shoohnyąą ji', shats'ą' hohjyaa ts'ą' shaa gohch'įį!” diinahnyąą. Jyaa dinyąą geh'an vats'ą' tr'ahaajil ts'ą' vaagwirich'įį. \s1 Philippi Kwaiik'it gwizhit Paul ts'ą' Silas Haa Zhee Gwaazhrąįį Nagoorąąhchįį \p \v 16 Ch'ihłan drin kharigeheejyaa gwats'ą' tr'eedaa gwizhit dąį', nich'it ch'ihłak vizhit ch'anky'aa iizųų t'inchy'aa tr'ąąh'in. Ąįį k'iighai' dinjii ts'ą' yeendaa deegwehee'yaa geegwaandak nilįį. Dinjii yats'ą' k'eedeegwaadhat nilįį nąįį, ąįį nich'it deegwehee'yaa datthak geegwaandak gwik'iighai' larąą lęįį gahtsii. \v 17 Diitąįį neehidik, “Jii dinjii nąįį t'ee Vit'eegwijyąhchy'aa jiintsii nilįį ąįį vitsyaa nąįį t'igiinchy'aa. Nats'ahts'ą' nakhwatr'agwaanduu gwats'an neenakhwahahshii geenjit nakhwaa googwahaandak t'igii'in.” jyaa nyąą ts'ą' gwintł'oo azhral. \v 18 Drin gwinlęįį gwizhit khit jyaa dinyąą. Gohch'it dee Paul jyaa dinyąą yiitth'ak yeecheendak. Gohch'it yits'ą' łihts'eediil'ee ts'ą' yąąh'in ts'ą' t'iiyahnyąą, “Jesus Christ voozhri' zhit vats'an cheehinkhaii!” ch'anky'aa iizųų ahnyąą. Ąįįtł'ęę googwahkhan ch'anky'aa iizųų yats'an cheediindhat. \p \v 19 Dinjii yits'ą' k'eedeegwaadhat nąįį jii t'igwiizhik datthak gwagwąąh'ya' dąį', larąą yik'iighai' neehahtsyaa kwaa giky'aanjik dąį', Paul ts'ą' Silas haa gąhtsit. Ąįįtł'ęę kwaiik'it dinjii łinaadal gwats'ą' googehełchįį. \v 20 Rome gwich'in k'eedeegwaadhat nilįį nąįį andaa nagoogąąhchįį ts'ą' jyaa diginyąą, “Jii dinjii Jews nąįį ginlii. Dząą diikwaiik'it gwachoh gwizhit dinjii gwintł'oo haa nagwagwii'aii ginyąą. \v 21 Gwarandaii gwizhit deegwehee'yaa goo'aii ąįį geediigwahtan ąįį jyąhts'ą' gwarandaii dii-law gwinehts'į' t'igwii'in t'oonchy'aa. Roman gwich'įį tr'iinlii ts'ą' duuyeh jyaa digwii'in t'oonchy'aa.” \v 22 Ąįįtł'ęę dinjii lęįį łeeljil nąįį Paul ts'ą' Silas haa nich'itsigahthat, “Gookat digwigwiłchaa. Ąįįtł'ęę viitrii haa gavoohtrii.” k'eedeegwaadhat nąįį googahnyąą. \v 23 Gwintł'oo googąhtrii tł'ęę, zhee gwaazhrąįį nagoogiinlii, “Jii nąįį cheegihee'al gwits'į' gook'ǫǫhtii!” niveet'ah'in zhee gwaazhrąįį gwak'ąąhtii nilįį agahnyąą. \v 24 Jyaa digiinyą' geh'an, zhee gwaazhrąįį gwizhit gwatł'an zheh goo'aii, izhik givehdeech'igidiintin. Dachan deetak gootth'an geegiintthaii, ąįį haa gootth'an łigiłtł'įį. \fig none|src="cn02132b.tif" size="span" copy="©1978 David C. Cook Publishing Company" ref="ACT 16.24" \fig* \p \v 25 Izhik zhat tǫǫ tł'an gwandaa dąį', Vit'eegwijyąhchy'aa deegihił'ee ts'ą' khagigidiinjii ts'ą' ch'igiilii. Gaa zhat zhee gwaazhrąįį dilk'ii nąįį datthak gavoołk'įį. \v 26 Ąįįtł'ęę khants'ą' zhat gavaa gwint'aii nan daatrat nagwaanąįį. Zhee gwaazhrąįį ąįįts'ą' gwitł'ee haa datthak gwint'aii gwaadhak. Googwahkhan gindeiinvyaa datthak nihky'aa t'iizhik. Zhee gwaazhrąįį dilk'ii nąįį datthak kat ch'iitsii tły'ah gwats'an tr'iinjil. \v 27 Nan daatrat geh'an zhee gwaazhrąįį gwak'ąąhtii khakee'ąįį dąį', gindeiinvyaa datthak nihky'aa t'inchy'aa gwąąh'in. Ąįįtł'ęę dishriichoo khaiintin, adahaaghwaa eenjit, zhee gwaazhrąįį dilk'ii nąįį datthak gihłeegahaajil, yiindhan geh'an. \v 28 Gaa Paul yineeshraadiintrat, “Adǫǫnghwaa shrǫ'! Datthak tth'aii dząą tr'iilk'įį t'oonchy'aa!” yahnyąą. \p \v 29 Ąįįtł'ęę “Neech'ǫhdrii!” gavahnyąą. Ąįįtł'ęę neech'agahdrii dąį', gwagwahkhan zhee gwaazhrąįį gwats'ą' haazhii. Łyaa zhyąą datthak daatrat ts'ą' naajat gwizhit Paul ts'ą' Silas haa ts'ą' nikiigwiintthaii. \v 30 Ąįįtł'ęę ninehjin ts'ą' chineegavąąhchįį, “Shalak nąįį, deehishi'yaa ts'ą' shatr'agwaanduu gwats'an nats'ahts'ą' neehishizhii t'oonchy'aa?” gavahnyąą. \p \v 31 “K'eegwaadhat Jesus k'injiinghit ąįį gwik'iighai' natr'agwaanduu ts'an neehįįnzhii t'oonchy'aa nan ąįįts'ą' nizheh k'ąą nąįį haa.” giiyahnyąą. \v 32 Ąįįtł'ęę dizheh gwits'ee goohaadlii. Izhik adan ts'ą' gah zhat gwich'įį nąįį datthak Gwandak Nizįį K'eegwaadhat eenjit gavaa gwagwaandak. \v 33 Tth'aii tǫǫ gwanlii gwiizhit, googaa nijin googwiinjik gwa'an datthak giveenjit gwik'eech'ąhtryaa. Ąįįtł'ęę khants'ą' adan ts'ą' vizhehk'aa nąįį haa datthak chųų goots'an dhidlit. \v 34 Ąįįtł'ęę dizheh nihdeegaviinlii. Ts'ą' shih tr'ihee'aa goovandaa niinlii. Adan ts'ą' vizhehk'aa datthak łyaa gwintł'oo shoo ginlii, juk Vit'eegwijyąhchy'aa k'injigiighit geh'an. Ąįįtł'ęę zhee gwaazhrąįį gwits'ee goohiłchįį. \p \v 35 Gęhdaa vanh, Rome k'eedeegwaadhat nąįį Police nąįį zhee gwaazhrąįį gwak'ąąhtii ts'ą' googihił'e', “Ąįį dinjii neekwąįį nąįį chineegavohchįį.” googahnyąą. \p \v 36 Ąįįtł'ęę zhee gwaazhrąįį gwak'ąąhtii, Paul jyaa ahnyąą, “K'eedeegwaadhat nąįį ‘juk zhat cheeho'oo,’ nakhwagahnyąą. Ąįį geh'an, tsinehdan zhit khai' ts'ą' cheeho'oo.” gavahnyąą. \p \v 37 Gąą Paul geet'iindhan kwaa ts'ą' Police nąįį haa ginkhii, “Diikhwan Rome gwich'in tr'iinlii, googaa dinjii andaa nidiigąąhchįį ts'ą' viitrii haa diigąhtrii. Gwak'ąąhtii choh andaa łi'didlii haa tr'agwahaandak, izhik nidiigąąhchįį kwaa. Zhyąą zhee gwaazhrąįį nidiigąąhchįį gwizhrįh t'igiizhik. Ąįįtł'ęę juk dinjii diihąąh'yaa kwaa ts'ą' nagwaan'įį haa zhee gwaazhrąįį gwats'an cheeho'oo, diigahnyąą. Łyaa duuyeh gwik'it t'igwii'in. Dząą gwats'ą' hohjyaa ąįįts'ą' diineenjit gach'adǫǫhchįį. Ąįįts'ą' cheediinohchįį. Jyaa digwinyąą gavaiinyąą,” Paul yahnyąą. \p \v 38 Ąįįtł'ęę Police k'eedeegwaadhat nąįį ts'eehoozhii ts'ą' gavaa gwaandak. Łyaa nijin Paul ts'ą' Silas haa Rome gwich'in nąįį ginlii łee, gik'igaanjik dąį', gwintł'oo gąąnjat. \v 39 Ąįįtł'ęę k'eedeegwaadhat nąįį zhee gwaazhrąįį gwats'ą' gahaajil. “Jidii nakhwats'ą' t'igwee'ya' gineedhoondee ji', łyaa geenjit shootr'iheelyaa.” jyaa Silas, Paul haa agahnyąą. Ąįįtł'ęę zhee gwaazhrąįį cheegoogąąhchįį. “Khants'ą' diikwaiik'it gwachoh gihłeehoo'oo ji', łyaa gweheezyaa!” googahnyąą. \v 40 Ąįįtł'ęę Paul ts'ą' Silas haa, Lydia vizheh gwats'ą' gahaa'oo. Izhik juu Jesus k'injigiighit nąįį haa giginkhe'. Paul ts'ą' Silas haa łyaa gahąąnjat kwaa eenjit goots'ą' giginkhe'. Ąįįtł'ęę zhat gwats'an gihłeegahoo'oo. \c 17 \s1 Paul ts'ą' Silas Haa Thessalonica gwizhit T'igiinchy'aa Dąį' \p \v 1 Paul ts'ą' Silas haa Amphipolis ąįįts'ą' Apollonia kwaiik'it gwachoh gwideetaa giin'oo k'eegii'oo dąį', Ąįįtł'ęę Thessalonica kwaiik'it gwachoh k'eegii'oo. Izhik zhat Jews nąįį tr'igiinkhii zheh goo'aii. \v 2 Izhik Paul Jews nąįį tr'igiinkhii zheh gwats'ą' haazhii, nats'ąą gwehkįį khit dee'in chy'ąą gwik'it t'ii'in. Jews nąįį Neegwaazhii Drin tik gwagwaanchy'aa datthak zhat ninidik, Vit'eegwijyąhchy'aa viginjik danakhwatł'oo eech'ǫąąhtan eenjit. \v 3 Gwadanakhwatł'oo gwizhit łyaa gwinzii, Christ khaiinjich'iheedhat, gwinyąą eenjit gavaa gwaandak. “Nijin niindhat tł'ęę, chan neegweheendaii, gwiinyą'. Jii Jesus, adan nilįį t'ee Christ nilįį t'inchy'aa veenjit nakhwaa gwaldak.” Paul gavahnyąą. \v 4 Jews lat nąįį Paul ts'ą' Silas haa deeginyąą gook'injigighik ts'ą' datthak goohaa łagaajil, tr'injaa chil'ee lęįį nąįį ts'ą' Greek gwich'in nąįį haa datthak Vit'eegwijyąhchy'aa ts'ą' khagidiinjii gwiizhit gwik'injigiighit goodlit. \p \v 5 Gaa zhat Jews lat nąįį, juu Jesus k'injigiighit kwaa nąįį deegii'in geenjit gootr'igii'ee ts'ą' goots'ą' shoo ginlii kwaa lęįį nąįį Jesus k'injigiighit gaadlit geh'an. Kwaiik'it gwachoh gwizhit dinjii tr'aanduu nąįį gwitr'it t'agwah'in kwaa ts'ą' zhyąą tąįį gwinjik niilzhii nąįį datthak khaihłan nigiinlii. Ąįįtł'ęę gwint'aii gootee giginkhii. Kwaiik'it gwich'in nąįį datthak gook'įį gwanlii giłtsąįį. Ąįįtł'ęę dinjii Jason oozhii vizheh gigiinghaa ts'ą' ginleegaanaii haa nihdeetreegwigwihiiłtik, Paul ts'ą' Silas haa kagantii t'igii'in. Kwaiik'it gwats'ą' k'eedeegwaadhat nąįį ts'ą' nagoogahahchyaa geenjit. \v 6 Gąą nijin googwagwah'ąįį kwaa dąį', Jason chan ts'ą' juu Jesus k'injigiighit nąįį haa chagahaaluu. Ąįįtł'ęę kwaiik'it gwachoh k'eedeegwaadhat nąįį ts'ą' nagoogiinlii, ts'ą' gwintł'oo ginyąą haa gwint'aii gazhral, “Jii dinjii nąįį haa dząą gwats'ą' gahaa'oo łyaa gwintł'oo dinjii nąįį haa nigwigwii'ąįį. Kwaiik'it gwachoh gwa'an neegihii'oo datthak dinjii nąįį eenjit gwiizųų gwagwahtsii. Ąįįts'ą' juk diikwaiik'it chan k'eegii'oo. \v 7 Jii dinjii Jason, nąįį haa gwigwich'įį ts'ą' gook'ąąhtii. Diik'eedeegwaadhat choh Caesar va-law łeegahnaii t'igii'in. Caesar diik'eedeegwaadhat t'inchy'aa kwaa. Dinjii, Jesus oozhii, ąįį diik'eedeegwaadhat (king) nilįį, ginyąą.” Jews juu Jesus k'injigiighit kwaa nąįį jyaa diginyąą. \v 8 Dinjii zhat dilk'ii nąįį ts'ą' dinjii datthak gook'įį goodlit ts'ą' gwint'aii gazhral. \v 9 Jason ts'ą' dinjii yaa t'inchy'aa nąįį haa larąą idigeenjit nigiinlii googiłtsąįį. “Nijin Paul ts'ą' Silas haa neegahoo'oo ji', nakhwalaraa nakhwantł'eeneereheelyaa,” googahnyąą. Ąįįtł'ęę Jason, ts'ą' juu yaa t'inchy'aa nąįį haa datthak ineegiinjik. \s1 Nijin Paul ts'ą' Silas Haa Berea Kwaiik'it T'igiinchy'aa Dąį' \p \v 10 Tǫǫ nagwaanąįį googwahkhan, juu zhat Jesus k'injigiighit nąįį Paul ts'ą' Silas haa Berea kwaiik'it gwats'ą' nagąąhchįį. Nijin zhat k'eegii'oo dąį', Jews nąįį tr'igiinkhii zheh gwats'ą' gahaa'oo. \v 11 Izhik Jews t'inchy'aa nąįį Thessalonica Jews nąįį andaa ts'ą' ch'agoołk'įį. Łyaa Paul ts'ą' Silas haa goots'ą' Gwandak Nizįį haa giginkhii, shoo giinlii haa ch'agoołk'įį, łyaa Gwandak Nizįį tr'ootth'ak giindhan geh'an. Ąįįtł'ęę drin gwiteegwagwaanchy'aa K'eegwaadhat ginjik danahootł'oo ąįį agwagwaa'e', Paul łi'deegwidlii haa gwaandak t'inyąą ji', gaagoondaii, giindhan. \v 12 Jews lęįį nąįį, ts'ą' Greek tr'injaa gwintsii veegoo'aii lęįį nąįį, ts'ą' Greek dinjii lęįį nąįį datthak haa Jesus k'injigiighit gaadlit. \v 13 Nijin Jews Thessalonica kwaiik'it gwich'įį nąįį, Paul Vit'eegwijyąhchy'aa viginjik Berea kwaiik'it gwizhit chan eegwaandak, gwinyąą gwigwiitth'ak dąį', zhat gwats'ą' gahaajil. Dinjii lęįį nąįį dagats'ąįį nigiheelyaa, ąįį haa giits'ą' nich'itsahahthat eenjit. \v 14 Gaa khants'ą' juu Jesus k'injigiighit nąįį Paul chųų choh vee shriit'agwahthee gwa'an gwats'ą' nigiiyąąhchįį. Silas, Timothy haa zhrįh Berea gaadii. \v 15 Dinjii lat nąįį Paul haa gahaajil. Athens kwaiik'it gwachoh tr'ihchoo haa gwats'ą' datthak giiyaa niinjil. “Silas, Timothy haa khants'ą' dząą shats'ą' gihee'al. Jyaa dagavoohohnjyaa yuu.” gavahnyąą. Ąįįtł'ęę giiyiiłęęhoojil k'iinjik Berea kwaiik'it gwits'ee goohoojil. \s1 Nijin Paul Athens Kwaiik'it T'inchy'aa Dąį' \p \v 16 Paul Athens kwaiik'it gwachoh t'inchy'aa, izhik Silas, Timothy haa nool'in, gwiizhit łyaa gwintł'oo tr'igwidii, zhat kwaiik'it gwachoh dinjii nąįį ch'ik'itiltsį' łyaa lęįį gii'įį gwąąh'in geh'an. \v 17 Ąįį geh'an Jews tr'igiinkhii zheh gwizhit Jews giinlii kwaa gaa Vit'eegwijyąhchy'aa ts'ą' khagidiinjii nąįį ts'ą' Jews nąįį haa gwintł'oo ts'ą' ginkhii. Gąą drin gwiteegwagwaanchy'aa chan kwaiik'it gwatł'an ch'arookwat zheh goodlii gwa'an ninidik. Izhik juu dinjii zhat gwits'eehiidal nąįį haa gwintł'oo ginkhii. \v 18 Ąįįtł'ęę dinjii nąįį tr'igiiyoiidlii geh'an gwint'aii giidii ginkhii. Ąįį goolat nąįį dinjii Epicurus oozhii geech'ǫąąhtan k'injigijii. Goolat nąįį chan Stoic gwich'in nąįį geech'ǫąąhtan k'injigijii, “Jii juu dinjii dee zhyąą khit ginkhii, diinaa gwahaandak gwik'eegwandaii?” goolat nąįį nyąą. \p “Vit'eegwijyąhchy'aa ch'ijuk t'inchy'aa eegwaandak k'it t'inyąą.” goolat nąįį chan nyąą, “Jesus eenjit gavaa gwaandak ąįį dinjii niindhat nąįį neegwiindaii.” gavahnyąą geh'an. \v 19 Ąįįts'ą' Paul goonjik ts'ą' kwaiik'it gwachoh gwats'ą' k'eedeegwaadhat nąįį Areopagus goozhii ąįį nąįį taih Mars kat łigiiljil nąįį ts'ą' nigiiyąąhchįį, ts'ą' jyaa nyąą, “Jii ginjik k'eejit haa geech'ǫąąhtan. Ąįį eenjit gwinzii diinaa gwandak, łyaa gaagoondaii gwiindhan. \v 20 Jii jidii ch'ijuk t'inchy'aa geeginkhii, ąįį łyaa tth'aii hee gwehkįį tr'igwiitth'ak kwaa. Nats'ąą deegwinyąą t'igwinyąą łyaa gaagoondaii gwiindhan,” giiyahnyąą. \v 21 (Athens gwich'in nąįį ts'ą' ch'adanh nahkat gwich'in nąįį haa, zhyąą drin gwiteegwagwaanchy'aa gwiriitth'ak kwaa geegiginkhii ts'ą' chan googoołk'įį haa gwizhrįh goohaa drin neegwiidhak nąįį t'inyąą.) \p \v 22 Paul, Areopagus nąįį ts'ą' nadhat ts'ą' jyaa nyąą, “Athens Gwich'in ǫhłįį ts'ą' łyaa nihłehjuk datthak gwintł'oo gwik'injuhkhit nakhwał'in.” \fig none|src="cn02136b.tif" size="span" copy="©1978 David C. Cook Publishing Company" ref="ACT 17.22" \fig* \v 23 Nijin gwa'an nakhwavit'eegwijyąhchy'aa nąįį ts'ą' khadagohjii goodlii kwaii datthak, gwąął'in dąį'. Nakhwavit'eegwijyąhchy'aa nąįį ch'ihłak ts'ą' ataiinjii tr'ahtsii deek'it, gwakat nin deerahchik, ataiinjii eenjit, ąįį nał'in. Ąįį vakat jyąhts'ą' ginjik danakhwatł'oo. ‘Jii ataiinjii tr'ahtsii deek'it vit'eegwijyąhchy'aa vaagwiindaii kwaa eenjit t'inchy'aa,’ gwinyąą. Ąįį Vit'eegwijyąhchy'aa vats'ą' khadagohjii, gąą vaakhwandaii kwaa, ąįį geenjit juk veenjit nakhwaa gwahaaldak t'ihnyąą. \v 24 Ąįį Vit'eegwijyąhchy'aa jii nan ts'ą' vakat jidii goodlii datthak gwiłtsąįį. Zheekat, nankak haa gwats'ą' k'eegwaadhat nilįį. Dinjii yeenjit zheh gwiłtsąįį, izhik gwizhit gweheechy'aa eenjit, gąą zheh gwat'aahchy'aa kwaa t'inchy'aa. \v 25 Ąįįts'ą' chan jidii datthak di'įį. Jidii dinjii yiłtsąįį, ąįį chan t'aahchy'aa kwaa t'inchy'aa. Adan t'ee nin datthak gwandaii ts'ą' dazhak iłtsąįį ts'ą' dinjii nąįį jidii t'eegąhchy'aa datthak goots'an iłtsąįį t'inchy'aa. \v 26 Tr'ookit dinjii ch'ihłak iłtsąįį, ąįį yats'an dinjii nihłich'ijuk t'inchy'aa nąįį iłtsąįį. Ąįįtł'ęę nankak nihła'adan datthak gwigweheechy'aa giviłtsąįį. Jii gwehkįį ninghit dąį' gwanaa dinjii gweheechy'aa giveenjit gwinzii gwiłtsąįį. Ąįįts'ą' nihła'adan nankak googweheelyaa. Izhik gwiteegagahąąnchy'aa ts'ą' gwigweheechy'aa ts'ą' gwigweheendaii, gavoonyąą eenjit. \v 27 Jii jyaa diizhik gwik'iighai' dinjii nąįį giiyankeegwahah'yaa ts'ą' duulee giiyankeeheetrat haa gigwiihah'aa. Googaa Vit'eegwijyąhchy'aa łyaa diineeghaii niighit kwaa t'inchy'aa t'oonchy'aa. \v 28 Dinjii ch'ihłee jyaa nyąą gwik'it, \q1 ‘Adan vik'iighai' tr'agwandaii ts'ą' neereheediindik ts'ą' diigwiiłkįį.’ \p Nakhwatee dinjii goonzhįį dęhtły'aa dantł'oo nąįį lat jyaa diginyąą, \q1 ‘Diikhwan t'ee vigii tr'iinlii t'oonchy'aa.’ \p \v 29 “Łyaa dinjii nąįį larąą daatsik (gold), ch'iitsii daagąįį (silver), kii haa vit'eegwijyąhchy'aa idigeenjit gahtsii. Ąįį łyaa Vit'eegwijyąhchy'aa t'inchy'aa kwaa. Jii jyąhts'ą' ninjich'aradhat gishrigwąąhchy'aa kwaa, Vit'eegwijyąhchy'aa vigii tr'inlii geh'an. \v 30 Gwehkįį dinjii Vit'eegwijyąhchy'aa haandaii kwaa dąį', k'eegwiichy'aa tr'agwaanduu t'iginjik, ąįį geenjit k'eegwiichy'aa t'ii'in kwaa. Gaa juk nijin gwa'an datthak nakhwatr'agwaanduu ts'an łihts'eedǫǫ'ee ts'ą' shik'eegohthat Vit'eegwijyąhchy'aa dinjii nąįį datthak jyaa ahnyąą. \v 31 Diitr'agwaanduu gwats'an łihtseedaroo'ee Vit'eegwijyąhchy'aa vats'ą' diinoonyąą, dinjii datthak nijin drin Ch'aroahkat Drin gwigwiiłkįį, izhik vandaa narahaazhyaa geh'an. Ch'adąį' ąįį dinjii yeenjit gwinzii ch'oohahkat igwiiłkįį. Ąįįt'ee nijin niindhat tł'ęę, gwandaii neeyiłtsąįį. Ąįį haa dinjii datthak ts'ą' gwik'eech'įįłtii, ‘nats'ąą deehishi'yaa,’ diinyą' chy'ąą, ąįį gwik'it t'iizhik.” Paul gavahnyąą. \p \v 32 Nijin Paul, dinjii niindhat neegwiindaii, nyąą, giiyiitth'ak dąį', łyaa dinjii lat nąįį gwintł'oo giiyeedlaa. Gąą ch'izhii dinjii nąįį, “Ąįį chan ji' diinaaneegwandak naroonyąą.” giiyahnyąą. \v 33 Ąįįtł'ęę Paul nihłaa łagaajil gihłeehoozhii. \v 34 Dinjii lat nąįį giiyahaajil ts'ą' Jesus k'injigiighit. Gootee dinjii ch'ihłee Dionysius oozhii, Areopagus k'eedeegwaadhat nąįį ch'ihłee nilįį. Izhik chan tr'injaa Damaris oozhii ąįįts'ą' ch'izhii dinjii shriit'aanchy'aa nąįį haa datthak Jesus k'injigiighit gaadlit. \c 18 \s1 Nijin Paul, Corinth Kwaiik'it Gwachoo T'inchy'aa Dąį' \p \v 1 Ąįįtł'ęę Paul Athens kwaiik'it gwats'an Corinth kwaiik'it gwachoh gwats'ą' haazhii. \v 2 Izhik dinjii Jews nilįį Pontus nahkat gwizhit vagoodlit, Aquila oozhii, k'at deedhizhii. Łyaa ninghit kwaa dąį' gwanaa, da'at Priscilla haa Italy nahkat gwats'an zhat k'eegii'oo, Rome\f + \fr 18:2 \ft Rome łyaa k'eedeegwaadhat kwaiik'it ch'andaa t'agwahtsii Italy nahkat gwizhit goo'aii.\f* gwizhit k'eedeegwaadhat choh, Claudius oozhii, “Jews nąįį datthak Rome kwaiik'it gwachoh gihłeekhwajyaa!” ahnyąą geh'an. Paul goovahah'yaa geenjit goots'ą' haazhii. \v 3 Zhee gwadhah gahtsii haa gwagwandaii gaayiigwagwahtsii. Paul adan t'ee zhee gwadhah ąhtsii nilįį. Ąįį geh'an gavaa gwich'įį ts'ą' khaihłok gwitr'it t'agwagwah'in. \v 4 Jews nąįį Neegwaazhii Drin zhit gwiteegwagwaanchy'aa Jews tr'igiinkhii zheh gwits'eehidik. Izhik Jews ąįįts'ą' Israel gwich'in nilįį kwaa nąįį haa tr'igiiyoiidlii gaa nihk'it goots'ą' ginkhii, “Jesus k'injigooghit.” gavoonyąą geh'an. \p \v 5 Nijin Silas, Timothy haa Macedonia nahkat gwats'an k'eegii'oo dąį', drin gwiteegwagwaanchy'aa Paul Vit'eegwijyąhchy'aa viginjik eenjit dinjii nąįį ts'ą' ginkhii, gąąh'in. “Jesus łyaa Christ nilįį t'inchy'aa. Jii dinjii ch'ihłak Vit'eegwijyąhchy'aa yigwiiłkįį t'inchy'aa.” Jews nąįį ahnyąą. \v 6 Nijin giits'ą' shoo dhidlit kwaa ts'ą' gwiizųų giiyeeginkhii dąį', dagwach'aa ts'an łųh needhaghat.\f + \fr 18:6 \ft Ąįįt'ee Jews nąįį nijin gitr'igii'ee dąį' jyaa digii'in gwik'it.\f* “Khit gwandaii danaa'ai' kwaa oodhoojik kwaa ji' nakhwan khadeh'an t'ahahchy'aa t'oonchy'aa. Shįį shęh'an t'ahohchy'aa kwaa! Juk gwats'an Jews nilįį kwaa nąįį zhrįh haa t'ihihchy'aa.” Paul gavahnyąą. \v 7 Ąįįtł'ęę Jews tr'igiinkhii zheh, izhik goołęęhoozhii, ts'ą' geeghaih ninghit kwaa gwa'an, dinjii Israel gwich'in nilįį kwaa nilįį, Titius Justus oozhii, vizheh gwats'ą' haazhii. Ąįį dinjii Vit'eegwijyąhchy'aa ts'ą' khagidiinjii nilįį. Ąįį haa gwich'įį. \v 8 Izhik dinjii, Crispus oozhii, K'eegwaadhat Jesus k'injiighit dhidlit. Izhik Jews nąįį tr'igiinkhii zheh gwizhit gwats'ą' k'eedeegwaadhat nilįį. Vizhehk'aa datthak chan K'eegwaadhat Jesus k'injigiinjik. Corinth kwaiik'it gwachoh gwich'in lęįį nąįį chan Vit'eegwijyąhchy'aa viginjik giitth'ak ts'ą' chan K'eegwaadhat Jesus k'injigiighit gaadlit. Ąįįtł'ęę ąįį nąįį datthak chųų goots'an tr'iłtsąįį. \p \v 9 Ch'ihłan tǫǫ Paul gineiinlyaa k'it t'inchy'aa haa gwąąh'in. Izhit K'eegwaadhat yits'ą' ginkhii, “Łyaa noonjat shrǫ'! Nihk'it shiginjik haa dinjii ts'ą' ginkhii, ąįįts'ą' akhagoiinyą' shrǫ'! \v 10 Khit nak'ąąłtii t'oonchy'aa, dinjii ch'ihłak gaa gwiizųų nats'ą' t'ihee'yaa kwaa. Dząą kwaiik'it gwachoh gwizhit dinjii lęįį nąįį shigii nilįį geh'an.” K'eegwaadhat yahnyąą. \v 11 Ąįįts'ą' neegwiidhat ch'ihłak ants'ą' teetł'an (1½ years) zhat t'inchy'aa ts'ą' khit Vit'eegwijyąhchy'aa viginjik eech'ǫąąhtan. \p \v 12 Nijin dinjii Gallio oozhii, Achaia (Greece) nahkat gwats'ą' Roman k'eedeegwaadhat kįh dhidii giiyiłtsąįį dąį', Jews lęįį nąįį łigiijil ts'ą' Paul goonjik ts'ą' ch'aroahkat zheh nihdeegiiyąąhchįį. \v 13 “Jii dinjii Vit'eegwijyąhchy'aa ts'ą' kharigeheejyaa eenjit dinjii nąįį gǫąąhtan, ąįį dii-law t'inchy'aa, diinahnyąą gwinehts'į', t'ii'in t'inyąą.” Paul agahnyąą. \p \v 14 Paul goots'ą' gahaakhee gwiizhit Gallio ąįį Jews nąįį ts'ą' khaginkhee, “Nakhwan, Jews nąįį ǫhłįį, shoodǫǫhk'įį! Shaa nagooh'ąįį kwaa. Jii dinjii ch'an'įį ts'ą' ąįį gah dinjii diłkhwąįį, ts'ą' gwiizųų t'ii'in ji', izhik t'ee łyaa nakhweenjit oohaałkat goo'aii. \v 15 Gaa jii ginjik ts'ą' ch'oozhri' ts'ą' nakhwa-law kwaii eenjit nihzheedǫǫ'ee t'ohnyąą geh'an nakhwan nakhwakhai' shragohłii, shįį duuyeh nakhweenjit oałkat t'oonchy'aa!” Gallio gavahnyąą. \v 16 Ąįįtł'ęę ch'aroahkat zheh gwats'an datthak cheegǫǫhąąnzhit. \v 17 Ąįįtł'ęę zhat chiitąįį Greek gwich'in nąįį dinjii, Sosthenes oozhii, gąhtsit. Jews tr'igiinkhii zheh gwats'ą' k'eedeegwaadhat nilįį. Zhat gwintł'oo giiyąąhkhwąįį gwąąh'in. Googaa Gallio veenjit t'oohłii t'oonchy'aa kwaa. \s1 Paul K'iinjik Antioch Gwa'an Gwits'ee Hoozhii \p \v 18 Paul, Corinth kwaiik'it gwachoh gwizhit Jesus k'injigiighit nąįį haa ninghyuk t'inchy'a'. Ąįįtł'ęę zhat gwats'an Aquila, va'at Priscilla nąįį haa Syria nahkat gwats'ą' gahaajil. Vit'eegwijyąhchy'aa deeshi'yaa ąįįnyą' ąįį geh'an, Cenchreae kwaiik'it chųų choh vee geeghaih goo'aii gwats'ą' giheedaa gwehkįį dąį', Paul diki' kal gwiłtsąįį. \v 19 Nijin Ephesus kwaiik'it k'eegiidal dąį', Jews nąįį tr'igiinkhii zheh gwats'ą' haazhii. Izhik Jews nąįį ts'ą' ginkhii. \v 20 “Dząą niighyuk diihaa dhindii.” giiyahnyąą. Gąą ąįį gwik'it t'ii'in, geet'iindhan kwaa. \v 21 “Gąą, Vit'eegwijyąhchy'aa ‘ąįį gwik'it t'asho'ya',’ shoonyąą ji', dząą nakhwats'eehihdyaa.” Paul gavahnyąą. Ąįįtł'ęę izhik Ephesus gwats'an tr'ihchoo haa gihłeehaazhii. Gąą Aquila, va'at Priscilla haa tth'aii hee zhat gaadii. \p \v 22 Nijin Caesarea kwaiik'it k'idik dąį', izhik gwats'an Jerusalem gwats'ą' haazhii, juu Jesus k'injigiighit nąįį datthak ts'ą' giheehkhyaa eenjit shoo nilįį haa goovanli' oonjik. Ąįįtł'ęę Antioch kwaiik'it gwachoh gwats'ą' haazhii. \v 23 Izhik łyaa shriit'ahkhyuk gwinch'į', tł'ęę gihłeehoozhii, Galatia nahkat ąįįts'ą' Phrygia nahkat gwa'an neehidik. Izhik gwa'an juu Jesus k'injigiighit nąįį datthak t'aih goots'an ąhtsii, gwandaa Jesus k'injigiheeghit eenjit. \s1 Dinjii Apollos Oozhii, Ephesus ts'ą' Corinth Kwaiik'it gwizhit T'inchy'aa Dąį' \p \v 24 Izhik zhat dąį' Jews ch'ihłak, dinjii Apollos oozhii, Ephesus k'idik. Alexandria kwaiik'it gwachoh gwizhit vagoodlit Egypt nahkat goo'aii. Łyaa dinjii gwinzii ginkhii nilįį ts'ą' Dęhtły'aa Choh łyaa haandaii. \v 25 Łyaa K'eegwaadhat ky'aa gwinzii gooltin. Giinkhii ts'ą' łi'deegwidlii haa Jesus vatąįį eech'ǫąąhtan. Gąą John chųų gwats'an ąhtsii nilįį nats'ahts'ą' geech'ǫąąhtan ąįį zhit gwizhrįh gaandaii. \v 26 Łyaa naajat kwaa ts'ą' Jews nąįį tr'igiinkhii zheh gwizhit gwaandak. Nijin Aquila, va'at Priscilla haa giiyiitth'ak dąį', digizheh gwits'ee giihiłchįį. ts'ą' jidii Vit'eegwijyąhchy'aa eenjit gaandaii kwaa, ąįį datthak geegiiyųųłtin. \v 27 Ąįįtł'ęę Apollos, Achaia (Greece) nahkat gwats'ą' hoihshi', yiindhan. Juu Jesus k'injigiighit nąįį giiyeenjit dęhtły'aa gadąąntł'oo. Greece nahkat Jesus k'injigiighit nąįį ts'ą' adahaa yiheltsuu, nijin giveek'idik ji', łyaa giiyeenjit shoo heelyaa eenjit. Nijin zhat k'idik dąį', juu Vit'eegwijyąhchy'aa vich'eegoonzhrii k'iighai' Jesus k'injigiighit nąįį gwintł'oo goots'inyąą. \v 28 Nijin Jews lęįį nąįį dinjii łanaadal zheh gwizhit gwint'aii nihzheedagąąn'ee dąį', deenaa dąį' nats'ahts'ą' Dęhtły'aa Choh zhit gwadanakhwatł'oo ąįį goots'ą' gwik'eech'eełtii, aiizhit Jesus łyaa Christ nilįį łee gwik'igaanjik gooviłtsąįį geh'an nats'ahts'ą' giidii giheehkhyaa gaagiindaii kwaa. \c 19 \s1 Nijin Paul Ephesus Kwaiik'it gwizhit T'inchy'aa Dąį' \p \v 1 Apollos, Corinth kwaiik'it gwachoh gwizhit t'inchy'aa gwiizhit, Paul zhat gwa'an nahkat kwaiik'it goodlii gwizhit datthak gwitee neehidik, Ąįįtł'ęę Ephesus kwaiik'it k'idik. Izhik Jesus k'injigiighit nąįį agwąh'ąįį. \v 2 “Nijin Jesus vik'injuhkhit dhoodlit dąį', nik'ee Ch'anky'aa Shroodiinyąą oodhoojik?” Paul gavahnyąą. \p “Ch'anky'aa Shroodiinyąą gwanlii ts'ą' łąą geenjit tr'igwiitth'ak kwaa t'iinyąą.” giiyahnyąą. \p \v 3 “Ąįį ji', nats'ahts'ą' chųų nakhwats'an tr'iłtsąįį?” gavahnyąą. “John vik'it chųų diits'an tr'iłtsąįį, adan chųų gwats'an ąhtsii nilįį geech'ǫąąhtan gwik'it t'igwiizhik?” giiyahnyąą. \p \v 4 “John chųų gwats'an iłtsąįį t'ee juu datr'agwaanduu gwats'an an-neediil'ee nąįį eenjit t'oonchy'aa, ts'ą' Israel gwich'in nąįį juu yatąįį k'eeheedik goo'aii goovahnyąą ąįį vik'injuhkhit, ąįįt'ee Jesus oozhii t'inchy'aa.” Paul gavahnyąą. \p \v 5 Nijin ąįį gwigwiitth'ak dąį', Jesus oozhri' zhit, chųų goots'an tr'iłtsąįį. \v 6 Paul danli' haa gooki' k'ąą naanjik. Ch'anky'aa Shroodiinyąą goonjik ts'ą' Vit'eegwijyąhchy'aa eenjit giginkhii ts'ą' Ch'anky'aa Shroodiinyąą gwikyaa haa giginkhii gooviłtsąįį. \v 7 Dinjii 12 aanchy'aa nąįį jyaa dinlik. \p \v 8 Shreenanh tik gąhkhyuk Paul Jews nąįį tr'igiinkhii zheh gwits'eehidik. Izhik naajat kwaa ts'ą' Vit'eegwijyąhchy'aa viginjik eenjit gavaa gwaandak, Vit'eegwijyąhchy'aa Veegwinii'ee t'ee łi'deegwidlii t'igwinyąą nyąą ts'ą' goots'ą' ginkhii. \v 9 Gąą goolat nąįį łyaa gooki' dach'at ts'ą' Jesus k'injirooghit, giindhan kwaa. Dinjii lęįį andah Jesus vatąįį eenjit tr'agwaanduu eegiginkhii. Ąįįts'ą' Paul zhat gihłeehoozhii. Adan chan ts'ą' gąą Jesus k'injigiighit nąįį haa Tyrannus geech'ǫąąhtan zheh goo'aii, ąįį drin gwiteegwagwaanchy'aa Paul zhat gwits'eehidik, ts'ą' geech'ǫąąhtan. \v 10 Neegwiidhat neekwąįį (2 years) gąhkhyuk zhat jyaa dii'in. Ąįį geh'an Jews ts'ą' Israel gwich'in nilįį kwaa Asia nahkat gwich'įį nąįį datthak K'eegwaadhat viginjik giitth'ak gooviłtsąįį. \s1 Sceva Vidinji' Nąįį Deegiizhik Geenjit \p \v 11 Vit'eegwijyąhchy'aa, Paul k'iighai' gwigwee'in jiintsii gwinlęįį t'ii'in. \v 12 K'ǫǫneet'ąįį ąįįts'ą' diivat nint'aii haa Paul gwitr'it t'agwah'in, izhik yit'aahchy'aa, ąįį goondak ts'ą' iłts'ik nąįį antł'eegiiyilii, ąįį haa iłts'ik nąįį iłts'ik kwaa neegiilii. Dinjii vizhit ch'anky'aa iizųų t'inchy'aa nąįį, googaa akhagavoonjik ts'ą' goots'an tr'ineediindhat. \v 13 Jews lat nąįį zhit gwa'an kwaiik'it gwitee neegihiidal ts'ą' ch'anky'aa iizųų dinjii ts'an tr'igilii nąįį K'eegwaadhat Jesus k'iighai' t'igii'in gwik'eegogwandaii. Ąįį ch'anky'aa tr'aanduu nąįį jyaa dagahnyąą, “Jesus vat'aii k'iighai', juu Paul eech'ǫąąhtan voozhri' zhit, gwats'an tr'ohjyaa!” ginyąą. \v 14 Ąįį nąįį t'ee Jews ndak khii giinkhih choh Sceva oozhii vidinji' 7 nąįį t'ii'in. \p \v 15 Gaa dinjii vizhit ch'anky'aa iizųų jyaa gavahnyąą, “Jesus vaashandaii. Ąįįts'ą' Paul chan vaashandaii. Gąą nakhwan ąįį juu t'ohchy'aa?” \p \v 16 Ąįį dinjii vizhit ch'anky'aa iizųų t'inchy'aa gook'aa haazhii. Ąįįts'ą' łyaa gwintł'oo chigiheendaa gwats'ą' datthak gavaahkhwąįį. Ąįįts'ą' chan gwintł'oo gookat dich'iłchaa. Ąįįtł'ęę łyaa gwintł'oo googwiinjik ts'ą' gwach'aa ch'aa haa giizheh gwats'an cheegagihiljil. \v 17 Jii Ephesus kwaiik'it gwizhit deegwiizhik ąįį Jews ts'ą' Israel gwich'in nilįį kwaa nąįį datthak geenjit gwigwiitth'ak ts'ą' łyaa gwintł'oo gąąnjat nagaanaii. Ąįį geh'an datthak K'eegwaadhat Jesus deegihił'e' gaadlit. \v 18 Ąįįtł'ęę Jesus k'injigiighit nąįį lęįį, dinjii nąįį andaa, gwehkįį dąį' tr'agwaanduu t'igee'ya' ąįį datthak geegwagwaandak. \v 19 Lęįį nagwąhtsį' nąįį nats'ąą nagwarahtsį' gwidęhtły'aa gii'įį kwaii datthak gwizhrįh nigiinlii ts'ą' giiyak'an. Ąįį dęhtły'aa deegwahtsii veegoo'aii giihaatin dąį' $50,000 laraa ghoo (silver)\f + \fr 19:19 \ft Izhit gwanaa dąį' drin ch'ihłak dinjii tr'agwah'in dąį' (silver) laraa ch'ihłak haa googwagookwat\f* agwahtsii nilįį. \fig none|src="cn02002B.tif" size="span" copy="©1978 David C. Cook Publishing Company" ref="ACT 19.19" \fig* \v 20 Dinjii gwandaa t'ąąnchy'aa nąįį K'eegwaadhat viginjik k'injigiinjik. Dinjii datthak łyaa Vit'eegwijyąhchy'aa viginjik nint'aii łee gwik'igaanjik. \s1 Ephesus Kwaiik'it gwizhit Dinjii Nąįį Gook'įį Gwanlii Haa Nihłigiighan Dąį' \p \v 21 Jii jyaa digwiizhik ąįįtł'ęę Paul, Jerusalem gwits'ee heedyaa gwehkįį Macedonia ts'ą' Achaia (Greece) nahkat gwats'ą' hinkhaii, Ch'anky'aa Shroodiinyąą yahnyąą nindhan. “Ts'ą' Rome gwats'ą' hihshyaa gwizhrįh!” nyąą. \v 22 Ąįįts'ą' dinjii neekwąįį, Timothy ts'ą' Erastus oozhii nąįį, dits'ii Macedonia nahkat gwats'ą' goohił'e'. Jii dinjii nąįį khit Vit'eegwijyąhchy'aa gwitr'it eenjit giits'inyaa. Gaa adan ąįį tth'aii hee shriit'ahkhyuk Asia nahkat gwizhit dhidii. \p \v 23 Izhik zhat dąį' Ephesus kwaiik'it gwizhit khaiinjii nihłigiighan, Paul ąįį Jesus vatąįį eeginkhii gwigwiitth'ak geet'igiindhan kwaa geh'an. \v 24 Dinjii Demetrius oozhii, gwiizųų gwahtsii geh'an. Ch'iitsii daagąįį (silver) haa gwitr'it t'agwah'in nilįį. Ąįį haa tr'injaa goovit'eegwijyąhchy'aa ch'ik'itiltsį' nilįį, ąįį Artemis oozhii, vakharigidiinjii zheh k'itiltsį' tsal kwaii aaghan. Ąįį kwaii tr'ookwat googwahtsii haa dinjii lęįį nąįį yeenjit gwitr'it t'agwah'in nąįį łyaa larąą nitsii gahtsii. \v 25 Ąįį juu yeenjit gwitr'it t'agwah'in nąįį datthak ts'ą' geh'ok dinjii jyąhts'ą' gwitr'it t'agwah'in ts'ą' larąą gahtsii nąįį datthak khaihłan niinlii ts'ą' goots'ą' ginkhii, “Shalak nąįį, jii gwitr'it t'agwarah'in k'iighai' łyaa gwinzii tr'agwandaii. Ąįį datthak gaakhwandaii. \v 26 Juk Paul nǫh'in. Nats'ąą oo'ok neehidik ts'ą' ginkhii, ąįį veenjit gootth'ak. ‘Ch'ik'itiltsį' dinjii yahtsii ąįį Vit'eegwijyąhchy'aa t'inchy'aa kwaa,’ nyąą. Ąįį geh'an dinjii lęįį dząą gwizhit ąįįts'ą' khaiinjii Asia nahkat gwizhit datthak giik'injiighit. \v 27 Ąįį łyaa gwiizųų. Duulee geh'an diigwitr'it datthak ndaagwahąąn'ąį' gweheelyaa t'oonchy'aa. Ąįį gwizhrįh nakwaa, gąą duulee dinjii datthak chan diivit'eegwijyąhchy'aa Artemis vakharigidiinjii zheh gwihił'ee kwaa gweheelyaa. Juk Asia nahkat ąįįts'ą' gah nankak gwich'in nąįį datthak yits'ą' khagidiinjii. Duulee chan geedan t'ee akhagagooheenjyaa ts'ą' ndaagwąąn'ąį' gweheelyaa.” Demetrius gavahnyąą. \p \v 28 Nijin jyaa dinyąą giiyiitth'ak dąį', łyaa gwint'aii gook'įį goodlit ts'ą' gwint'aii gazhral haa jyaa ginyąą, “Diivit'eegwijyąhchy'aa Artemis, Ephesus gwizhit jiintsii nilįį t'inchy'aa!” \v 29 Khaiinjii juu zhat gwich'įį nąįį datthak gook'įį goodlit ts'ą' khaiinjii gaa nihłigiighan. Dinjii neekwąįį gavoozhri' Gaius, ts'ą' Aristarchus nąįį Paul haa neegihii'oo. Ąįį nąįį chan zhat t'iginchy'aa. Macedonia nahkat gwich'in nąįį giinlii. Dinjii nąįį googąhtsit ts'ą' nijin dinjii nąįį khit nihłaa łineegaadal deek'it gwintsii goo'aii, googwahkhan gwats'ą' googehełchįį. \v 30 Paul izhik gwats'ą' hoihshi', yiindhan, dinjii nąįį haa giheehkhyaa eenjit. Gąą juu Jesus k'injigiighit nąįį zhat gwats'ą' heekhaa geenjit gwats'ą' t'igiiyahthan kwaa. \v 31 Ąįįts'ą' chan gah vijyaa lat nąįį, Asia nahkat k'eedeegwaadhat nąįį ginlįį, ąįį nąįį giits'ą' nideech'idiin'ąįį. “Nijin łineegaadal deek'it izhik gwats'ą' hǫǫnzhi' shrǫ'!” giiyahnyąą. \v 32 Izhik zhat dąį' dinjii datthak łyaa gwintł'oo gook'įį gwanlii khaiinjii nihłigiighan, ąįį gwiizhik gazhral. Goolat nąįį ch'ihłak eenjit gazhral ąįįts'ą' goolat nąįį chan ch'adanh geenjit gazhral, goolat nąįį jaghaii geh'an zhat datthak nihłaa łigiiljil, t'igii'in gaagiindaii kwaa. \v 33 Jews nąįį dinjii Alexander oozhii, dinjii gwanlii nąįį ęhdaa nagąąhchįį Paul deenyąą ąįį Jews nąįį t'inyąą kwaa goovaagwagwahaandak geenjit. Ąįįtł'ęę Alexander danli' haa zhee dahdaii, deegwagwahahtsai' kwaa geenjit ts'ą' goots'ą' gahaakhee, jyaa dagoohaanjyaa geenjit. \v 34 Gaa nijin dinjii datthak Alexander, Jews nilįį giky'aanjik dąį', datthak łyaa khaihłok gwintł'oo gazhral, “Diivit'eegwijyąhchy'aa Artemis, Ephesus gwizhit jiintsii nilįį t'inchy'aa!” ginyąą. Hours neekwąįį gąhkhyuk jyaa t'iginyąą ts'ą' gazhral. \p \v 35 Gohch'it dinjii kwaiik'it gwachoh gwizhit nach'adantł'oo nilįį, dinjii nąįį deegwahtsai' kwaa gwiłtsąįį. Ąįįtł'ęę goots'ą' gahaakhe', “Ephesus gwich'in nąįį! Diikhwan Ephesus gwich'in nąįį łyaa diivit'eegwijyąhchy'aa Artemis vakharigidiinjii zheh łyaa gwinzii gwik'eerąąhtii. Ąįįts'ą' kii vik'it teeyiltsį' zheekat gwats'an naanaii, ąįį kwaii gwinzii k'eerąąhtii. Nihky'aa dinjii datthak łyaa gaandaii. \v 36 Dinjii ch'ihłak łyaa, łi'deegwidlii kwaa heenjyaa goo'aii kwaa. Jii geh'an, deegoohtsai' kwaa. Łyaa gwiizųų geenjit ninjich'ahohthat ji', gwik'it t'akhwa'ya' shrǫ'! \v 37 Jii dinjii nąįį diivit'eegwijyąhchy'aa vakharigidiinjii zheh gwats'an ch'agan'įį kwaa. Ąįįts'ą' chan gwiizųų diivit'eegwijyąhchy'aa eegiginkhii kwaa. Ąįį googaa nihk'it dząą gwats'ą' nagavohłii. \v 38 Nijin Demetrius ąįį gah dinjii yaa gwitr'it t'agwah'in nąįį dinjii ts'ą' goorohkhyaa giindhan ji', Ch'aroahkat Zheh gwats'ą' gihee'al ts'ą' dinjii nąįį haa gwagwahaandak. Izhit t'ee juu t'iizhik gweheenjyaa. \v 39 Gah geeghaih ts'ą' k'eegwiichy'aa geegihohkhyaa gookhwa'įį ji', nijin dinjii łanaadal ąįį ch'agoohaahkat geenjit ąįį gwizhit t'akhwa'yaa gwizhrįh goo'aii. \v 40 Jii juk drin deegwiizhit geh'an duulee Rome k'eedeegwaadhat nąįį diikhwan goots'ą' ninjich'atsarahthat giheenjyaa t'oonchy'aa. Jii jyaa digwii'in gwit'eegwaahchy'aa kwaa, ts'ą' duuyeh jaghaii datthak t'igwii'in gwinzii goovaagwaraandak t'oonchy'aa.” \v 41 Jyaa diinyą' tł'ęę, “Datthak nakhwazheh gwits'ee khwajyaa!” gavahnyąą. Ąįįts'ą' gwik'it t'igiizhik. \c 20 \s1 Nijin Paul Macedonia ąįįts'ą' Greece Nankak gwats'ą' Haazhii Dąį' \p \v 1 Nijin Ephesus gwich'in nąįį it'ee gwiizųų t'ineegidiinyą' kwaa dąį', Paul juu Jesus k'injigiighit nąįį nihłaa łineegahaadaa eenjit keeginkhe'. Ąįįtł'ęę goots'ą' ginkhe' goot'aii niłtsąįį, ts'ą' gavaa gwaandak, it'ee givihłeeheehaa eenjit. Ąįįtł'ęę izhik gwats'an Macedonia nahkat gwats'ą' haazhii. \v 2 Macedonia nahkat gwizhit lęįį Jesus k'injigiighit nąįį haa ginkhii. Jyąhts'ą' chan goot'aii niłtsąįį. Tł'ęę izhik gwats'an Greece nahkat gwats'ą' haazhii. \v 3 Izhik shreenanh tik gąhkhyuk t'inchy'aa. Ąįįtł'ęę tr'ihchoo zhit heekhaa ts'ą', Syria nahkat gwats'ą' heekhaa eenjit. Gąą izhik Jews nąįį giihoondal giky'aanjik. Jii geh'an, ch'ijuk ts'ąįį k'iinjik Macedonia nahkat ts'ąįį neehoozhii. Ąįįtł'ęę Philippi kwaiik'it k'idik. \v 4 Pyrrhus vidinji' Sopater oozhii Berea kwaiik'it gwats'an, Aristarchus, Secundus ąįį nąįį Thessalonica kwaiik'it gwachoh gwats'an, Gaius, Derbe kwaiik'it gwats'an, Timothy, Tychicus, Trophimus haa Asia nahkat gwats'an, jii Jesus k'injigiighit nąįį Paul haa Syria nahkat gwats'ą' gahaajil. \v 5 Nijin Philippi kwaiik'it k'eegiidal dąį', Shįį, Luke ihłįį, zhat t'ihchy'aa izhik, geedan ąįį Paul Shįį haa diits'ii Troas kwaiik'it gwachoh gwats'ą' gahaajil. Izhik nidįįgol'įn. \v 6 Izhik zhat tr'iilk'įį dąhthee ch'ara'aa googwahtsii gwizhit łųhchy'aa naatuu kwaa gihee'aa gęhdaa tr'agwąheedhaa gwats'ą'. Ąįįtł'ęę drin 5 gąhkhyuk tr'ihchoo haa Troas gwats'ą' tr'iinjil. Izhik zhat diichaa nąįį diikii gwats'ą' haajil nąįį neeraa'in. Drin k'ideetit ch'ihłak zhat tr'aak'į'. \s1 Khaiinkǫǫ Paul Troas Kwaiik'it Gwachoh Ninidii \p \v 7 Nijin drin zhit juu Jesus k'injigiighit nąįį nihłaa łineegiljil dąį'. Izhik ninjigwadhat neegǫǫnjii gwiizhik Paul geegavąąhtan. Zhat gęhdaa drin gihłeeheedyaa eenjit tǫhtł'an gwats'ą' datthak neech'igiinkhee. \v 8 Ch'iyeedak zheh gwanlii izhik gwizhit łigiiljil. Izhik łyaa khwaiidaak'a' lęįį gahdrii. \v 9 Izhik tsyaa ch'ihłak, Eutychus oozhii, vinjyaa'yaa k'it doodii. Łyaa vaatr'iyulchį', Paul łyaa ninghyuk gwaandak geh'an. Ąįįtł'ęę naachįį ts'ą' neet'aanąįį. Nankak nat'aanąįį. Ąįįtł'ęę giits'ą' ch'iinjil ts'ą' ndak giiyuunjik, gąą ch'adąį' hee niindhat łee. \fig none|src="cn02139b.tif" size="span" copy="©1978 David C. Cook Publishing Company" ref="ACT 20.9" \fig* \v 10 Gaa Paul chan yits'ą' chiinzhii. Yits'ą' nikiigwiintthaii ts'ą' yineedhinjik. “Tr'agohdii kwaa, tth'aii hee gwandaii t'inchy'aa!” Paul gavahnyąą. \v 11 Ąįįtł'ęę Paul chan hee nidineezhii. Łųhchy'aa łeełnaii, tł'ęę yin'al. Ąįįtł'ęę vanh k'ach'aha'aii gwats'ą' datthak nich'igįįnkhee. Ąįįtł'ęę gihłeehoozhii. \v 12 Ąįį tsyaa gwinzii gwandaii ts'ą' giizheh gwits'ee gihiłchįį, ąįį geh'an dinjii datthak łyaa gooveenjit gwinzii ts'ą' shoo ginlii. \s1 Nijin Troas Kwaiik'it Gwats'an Miletus Kwaiik'it Gwats'arahaajil Dąį' \p \v 13 “Shįį, ąįį nankak ts'ąįį Assos kwaiik'it gwats'ą' hihshyaa. Izhik tr'ihchoo zhit hihshyaa,” Paul diinahnyąą. Jii geh'an, diikhwan ąįį tr'ihchoo zhit tr'iinjil. Ąįį haa Assos kwaiik'it gwats'ą' tr'ahaajil. \v 14 Nijin izhik neeraa'in dąį', adan t'ee diinaa tr'ihchoo zhinzhii ts'ą' Mitylene kwaiik'it gwachoh gwats'ą' tr'ahaajil. \v 15 Izhik gwats'an tr'ihchoo haa tr'ahaajil dąį', gęhdaa drin Chios njuu ehgoo tr'aajil. Ąįįtł'ęę gęhdaa drin Samos njuu k'eeriidal. Gęhdaa drin Miletus kwaiik'it k'eeriidal. \v 16 Paul, Asia nahkat zhyąą dhidii gitr'ii'ee geh'an Ephesus gehgoo tr'ihchoo hahłaa nindhan, Jerusalem khan gwats'ą' hoihshi' nindhan gwik'it gwanlii ji' Jews nąįį ch'ara'aa gwagwahtsii Pentecost gwagwahnyąą izhik oihdi' nindhan. \s1 Paul, Ephesus Kwaiik'it Gihłeehidii Dąį' Ch'anjaa Gwik'injiighit Kįh Dilk'ii Nąįį “Vit'eegwijyąhchy'aa Nakhwaa Oolį',” Ahnyąą \p \v 17 Nijin Miletus kwaiik'it gwizhit Paul t'inchy'aa dąį', izhik gwats'an ch'anjaa gwik'injiighit kįh dilk'ii nąįį Jesus k'injigiighit nąįį Ephesus kwaiik'it gwizhit nąįį ts'ą' nideech'idiin'ąįį. Izhit jyaa dagavahnyąą, “Dząą shats'ą' hohjyaa, shahǫǫh'yaa eenjit.” gavahnyąą. \v 18 Ąįįtł'ęę zhat k'eegiidal dąį', goots'ą' ginkhii, “Nijin tr'ookit drin Asia nahkat k'eiindik dąį' gwats'an juk gwats'ą' deeshi'yą' datthak gaakhwandaii. \v 19 Nijin gwehkįį khit nakhwaa t'ihchy'aa dąį' k'eegwaadhat vigwitr'it t'agwał'in. Ąįįts'ą' chan khazhak t'ihchy'aa. Nijin dinjii Jesus k'injigiighit kwaa khyų' gilii dąį', geenjit gaa ihtree. Nijin Jews nąįį doołkhwaa shagoonyąą dąį', łyaa geenjit khaiinjich'ashadhat. Ąįį datthak gaakhwandaii. \v 20 Nijin shįį zhrįh nakhwazheh gwizhit geenakhwaałtan ts'ą' łineeriidal izhik chan geenakhwaałtan ts'ą' k'eegwiichy'aa datthak geenjit nakhwats'ą' giihkhii ąįį nakhwats'igweheenjyaa ji' geenjit. Ch'ihłak gaa nakhwats'į' k'iinjik oihtą' kwaa. Ąįį chan gaakhwandaii. \v 21 Jews ąįįts'ą' Jews nilįį kwaa nąįį deekhwa'yaa geenjit jyaa danakhwaihnyąą, “Nakhwatr'agwaanduu gwats'an łihts'eedǫǫ'ee ts'ą' Vit'eegwijyąhchy'aa vats'ą' łihts'eedǫǫ'ee. K'eegwaadhat Jesus vik'injuhkhit!” jyaa nakhwaiinyą'. \v 22 Juk Jerusalem gwats'ą' hihshii, ‘zhat gwats'ą' hinkhaii,’ Ch'anky'aa Shroodiinyąą shahnyąą geh'an. Zhat ji' jidii shats'ą' deegweheenjyaa gaashandaii kwaa. \v 23 Zhat zhee gwaazhrąįį nasharahahchyaa. Łyaa gwintł'oo khaiinjich'ihiishadhat. Ąįį zhrįh łyaa gaashandaii. Zhik gwa'an kwaiik'it gwachoh datthak gwitee neehihdik dąį', khit Ch'anky'aa Shroodiinyąą k'iighai' shats'ą' giginkhii, chy'ąą gwik'it gweheelyaa gaashandaii. \v 24 Gąą ąįį geenjit łyaa naljat kwaa. Shigiiłkhwąįį ji' googaa, łyaa geenjit tr'igwihdii kwaa. Jidii gwitr'it t'ihishi'yaa K'eegwaadhat Jesus shats'an gwiłtsąįį. Ąįį datthak gihihdal gwizhrįh geenjit ninjich'ihthat. Jidii dinjii ts'ą' gwik'it t'ihiinjyaa sheegoo'aii zhrįh gwik'it t'ihnyąą. “Nakhwan ts'ą' Vit'eegwijyąhchy'aa viginjik k'injiighit nąįį datthak ts'ą' nakhwatr'agwaanduu gwats'an neenakhwahahshii dich'eegoonzhrįį k'iighai'.” nyąą chy'ah jii t'ee shigwitr'it t'ał'in t'oonchy'aa. \p \v 25 “Nakhwatee datthak neehihdik ts'ą' Vit'eegwijyąhchy'aa Veegwinii'ee geenjit nakhwaagwaldak dąį'. Juk gwats'an nakhwatee ch'ihłee gąą jii nankak neeshahąą'yaa kwaa gaashandaii. \v 26 Jii geh'an jyaa danakhwaihnyąą. Nakhwatee ch'ihłee Jesus k'injigiighit kwaa ts'ą' vaatr'igweendaii ji', shįį shęh'an t'igweheechy'aa kwaa t'oonchy'aa. \v 27 Vit'eegwijyąhchy'aa deenyąą k'eegwiichy'aa gwatsal gąą gwitee gineedhaldee kwaa, ts'ą' ąįį datthak geenjit nakhwaagwaaldak. \v 28 Ąįįts'ą' gwinzii adak'ǫǫntii, gah ts'ą' chan juu Jesus k'injigiighit nąįį datthak gwinzii gook'ǫǫhtii, divii k'ąąhtii didivii k'ąąhtii gwik'it t'ohchy'aa. Ch'anky'aa Shroodiinyąą jyąhts'ą' gook'eehǫhtyaa nakhwiłtsąįį geh'an. Nijin Jesus Christ tr'iiłkhwąįį dąį', Vit'eegwijyąhchy'aa khai' vigii vadaa haa gootr'agwaanduu gwats'an neegoovoiinkwat geh'an. \v 29 Dząą gihłeehoiizhii tł'ęę, dinjii nakhwatee heedaa. Oots'it haa nakhwaa gwagwahaandak, Jesus k'injohkhit kwaa nakhwagahahtsyaa geenjit. Ąįį gaashandaii. Ąįį dinjii nąįį chan zhoh naatł'ii k'it t'igiheechy'aa ts'ą' divii tee giheedaa. Ąįįts'ą' googiheeghaa. \v 30 Łyaa nakhwatee gwats'an dinjii lat nąįį gahoots'it haa juu Jesus k'injigiighit nąįį googaa gootąįį heedaa gwagwahahtsyaa. \v 31 Jii geh'an łyaa gwak'ǫǫhtii. Neegwiidhat tik (3 years) gąhkhyuk datthak drin, tǫǫ haa geenakhwaałtan. Ąįį gah chan nakhwan nakhweh'an gwintł'oo iitrii. Izhik ganoondaii. \p \v 32 “Ąįįts'ą' juk Vit'eegwijyąhchy'aa vanli' zhit ninakhwahihłyaa ts'ą' Vich'eegoonzhrii zhit nakhwak'ǫǫhti'. Gwik'iighai' nakhwagwik'injigwiighit niint'aii heelyaa ts'ą' jidii Vit'eegwijyąhchy'aa nakhweenjit gwii'įį ąįį gwats'ą' k'eegohoodhat gwats'ą' datthak. \v 33 Ąįį gąhkhyuk dinjii ts'an larąą daatsik (gold), ch'iitsii daagąįį (silver), ąįįts'ą' gwach'aa haa yii'ya' kwaa. \v 34 Khit gwitr'it t'agwał'in. Ąįį haa shįį ts'ą' shaa neehiidal nąįį haa vakwan tr'agwandaii. Ąįį łyaa gaakhwandaii. \v 35 Jyąhts'ą' dishi'in gwik'eenakhwąąłtii nakhwan t'ee nats'ahts'ą' deekhwa'yaa ts'ą' juu gwat'aahchy'aa neeshraahchy'aa nąįį ts'ahohnjyaa geenjit. ‘Dinjii ts'ą' gwinzii t'igwii'in dąį', diits'ą' gwinzii t'igii'in ąįį andaa gashoorahłįį.’ K'eegwaadhat Jesus jyaa dinyąą. Ąįį ganoondaii.” Paul Ephesus kwaiik'it gwats'an ch'anjaa nąįį ahnyąą. \p \v 36 Nijin goots'ą' ginkhe' tł'ęę, datthak gavaa nikiigwiintthaii ts'ą' nihłaa khagigideedi'. \v 37 Ąįįtł'ęę datthak gitree, ąįį haa giineedhinjik ts'ą' giiyąąnhts'u', tł'ęę ‘Vit'eegwijyąhchy'aa naa oolį'!’ giiyahnyąą. \v 38 Gwehkįį dąį' Paul, “Chan ch'ihłok jii nankak neeshahǫǫ'yaa kwaa!” gavahnyąą. Ąįį geh'an łyaa gwintł'oo tr'igwigwidii. Ąįįtł'ęę nijin tr'ihchoo dhitin, izhik gwats'ą' giiyaa haajil. \c 21 \s1 Paul Jerusalem gwats'ą' Haazhii \p \v 1 Datthak “Vit'eegwijyąhchy'aa nakhwaa oolį'!” gooraiinyą'. Ąįįtł'ęę tr'ihchoo zhit tr'iinjil ts'ą' tr'ahaajil. Izhik gwats'an Cos njuu ts'ą' k'igwąą'ee neeriinjil. Gęhdaa drin Rhodes njuu kat k'eeriidal. Izhik gwats'an Patara kwaiik'it gwats'ą' tr'ahaajil. \v 2 Nijin zhat k'eeriidal dąį', ch'izhii tr'ihchoo Phoenicia nahkat gwats'ą' alaa, ąįį zhit tr'iinjil ts'ą', izhik gihłeerahoojil. \v 3 Nijin Cyprus njuu tr'ąąh'in dąį', shriits'ąįį ts'ąįį vehgooraajil, ts'ą' Syria nahkat tr'ihchoo haa k'eeriidal. Izhik Tyre kwaiik'it goo'aii k'eeriidal, ąįį tr'ihchoo izhik vizhit deegwareheelyaa goo'aii geenjit. \v 4 Izhik gwik'injiighit nąįį goovankeegwarah'in ts'ą' googwarah'ąįį ts'ą' drin k'ideetit ch'ihłak (one week) gahkhyuk gavaa t'igwinchy'a'. Ch'anky'aa Shroodiinyąą vat'aii k'iighai' Paul, Jerusalem gwits'ee noohzhi' shrǫ' agahnyąą. \v 5 Nijin drin k'ideetit ch'ihłak gavaatr'aak'i' gehgoo goodhat dąį', geedan ąįįts'ą' goo'at, googii nąįį haa chųų choh vee teeghaii gwats'ą' danaa gahaajil. Izhik nikiigwiriintthaii ts'ą' datthak khadigireedi'. \v 6 “Vit'eegwijyąhchy'aa nakhwaa oolį'!” nihłaraiinyą'. Tł'ęę tr'ihchoo zhit neeriinjil. Ąįįts'ą' geedan t'ee digizheh gwits'ee goohoojil. \p \v 7 Ąįįts'ą' zhat gihłeerahoojil Tyre gwats'an Ptolemais kwaiik'it gwats'ą' tr'eelaa ts'ą' k'eeriidal. Izhik chan gwik'injiighit nąįį shoo tr'iilii haa goovanli' tr'oonjik ts'ą' drin ch'ihłak gavaa tr'aak'į'. \v 8 Gęhdaa drin chan neerahoojil. Ąįįts'ą' Caesarea kwaiik'it k'eeriidal. Izhik Philip vaa vizheh tr'igwinch'į'. Adan t'ee khit Jesus eenjit Gwandak Nizįį eegwaandak nilįį. Dinjii 7 gwehkįį dąį', Jerusalem gwizhit vagwariiłkįį, ąįį nąįį tee gwats'an ch'ihłak nilįį. \v 9 Vichi' dǫǫ nąįį giveeriilk'ii kwaa nąįį di'įį. Geedan t'ee Vit'eegwijyąhchy'aa viginjik eegwaandak giinlii. \v 10 Drin shriit'agwąąnchy'aa zhat t'oonchy'aa gwiizhit Judea nahkat gwats'an dinjii, Agabus oozhii, k'idik. Vit'eegwijyąhchy'aa Eenjit Ginkhii nilįį nąįį tee gwats'an ch'ihłee nilįį. \v 11 Ąįį diineek'idik ts'ą'. Paul tthah daazhat tł'an giłchaa Agabus yats'an tr'iinlii. Ąįįtł'ęę danli', ts'ą' dakwai' haa yaa tł'andich'iłchaa. “Jerusalem gwizhit Jews nąįį nanli', ts'ą' nakwai' haa jyąhts'ą' tł'andich'igahahchaa. Ąįįtł'ęę Israel gwich'in nilįį kwaa nąįį antł'eenagahahchyaa t'igiinchy'aa. Ch'anky'aa Shroodiinyąą shaagwaandak.” Paul ahnyąą. \p \v 12 Nijin diikhwan dinjii nąįį tr'inlii tr'igwiitth'ak dąį', “Chan Jerusalem gwits'ee hoonizhi' shrǫ'!” vats'ą' tr'iik'it ts'ą' t'avarahnyąą. \v 13 “Jaghaii ohtree ts'ą' shidrii zhit tr'igwidii shats'an ohtsii? K'eegwaadhat Jesus veenjit, Jerusalem gwizhit nashaghwaarehee'aa ts'ą' sharahaahkhwaa ji' googaa geenjit tr'iilęįį ihłii t'oonchy'aa!” Paul diinahnyąą. \p \v 14 Łyaa Jerusalem gwats'ą', heekhaa kwaa tr'ihiłtsąįį gaa, gwiizųų, ts'ą', “K'eegwaadhat deeyiindhan gwik'it gooli'!” varaiinyą'. \p \v 15 Ąįįtł'ęę shriit'ahkhyuk zhat tr'aak'į'. Ąįįtł'ęę diigwadal datthak, tr'iheedaa geenjit nizįį tr'iłtsąįį. Ąįįtł'ęę Jerusalem gwats'ą' tr'ahaajil. \v 16 Caesarea gwats'an Jesus k'injigiighit lat nąįį chan diihaa gahaajil. Dinjii, Mnason oozhii, vizheh gwats'ą' diigahaadlii zhat gwireheechy'aa geenjit. Cyprus njuu kat gwats'an nilįį. Łyaa ninghyuk adan t'ee Jesus k'injigiighit nilįį. Ąįį vaa tr'igwich'įį. \s1 Nijin Paul James Eenihkhee Dąį' \p \v 17 Nijin Jerusalem k'eeriidal dąį', zhat Jesus k'injigiighit nąįį łyaa diigąąh'in, gooveenjit gwinzii. \v 18 Gęhdaa drin Paul James hąąh'yaa gwats'ą' vaa tr'ahaajil. Izhik juu Jesus k'injigiighit nąįį datthak ts'ą' ch'anjaa gwik'injiighit kįh dilk'ii nihłaa łigiiljil. \v 19 Paul goovah'in shoo nilįį haa goovanli' oonjik. Ąįįtł'ęę Israel gwich'in nilįį kwaa nąįį jidii geegoovołtin gwik'iighai' Vit'eegwijyąhchy'aa dee'ya', datthak geenjit gavaa gwaandak. \p \v 20 Nijin giiyiitth'ak dąį', datthak Vit'eegwijyąhchy'aa deegihiił'ee. Ąįįtł'ęę giits'ą' ginkhii, “Diichaa, dząą łyaa gwintł'oo Jews lęįį nąįį Jesus k'injigiighit dhidlit. Ąįį gaanandaii. ‘Nats'ąą Moses deegwehee'yaa, diinahnyąą, ąįį dinjii datthak gwik'it t'ihee'yaa goo'aii,’ ginyąą. Tr'igwiitth'ak. \v 21 Łyaa Jews nąįį datthak Israel gwich'in nilįį kwaa nahkat dilk'ii nąįį jyąhts'ą' eech'ǫąąhtan nagahnyąą, ‘Moses va-law k'it gwigweheendaii gishrigwąąhchy'aa kwaa,’ gavaiinyą'. Ąįį gąą chan jyaa dagavaiinyą', ‘Digigii nąįį tthąį' kat khangwagwahaht'ii ts'ą' googwagwahaahkyaa, ąįįts'ą' chan Jews nąįį dee'in ąįį gwik'it t'akhwa'in gwat'oohchy'aa kwaa,’ gavaiinyą'. Ąįį datthak neenjit gwiriitth'ak t'oonchy'aa. \v 22 Nijin dząą k'indik gwigwiitth'ak ji' nats'ąą deegwehee'yaa? \v 23 Nats'ahts'ą' deehini'yaa, narahnyąą, gwik'it t'ini'in ji', łyaa gweheezyaa. Juk dząą diitee dinjii dǫǫ nąįį Vit'eegwijyąhchy'aa ts'ą' neech'idigiin'ąįį chy'ąą. Ąįį jidii eenjit neech'idigiin'ąįį łyaa gooroonjii, giindhan. \v 24 Jii dinjii nąįį goovoiinjii ts'ą' gavaa shroodiinyąą adantsii ts'ą' giit'aahchy'aa datthak eenjit goiinkwat ąįįtł'ęę digiki' kal gwagwahahtsyaa gwizhrįh. Jii kwaii gwik'iighai' juu nąįį datthak, oots'it kwaa haa neegiginkhii t'igwinyąą ts'ą' Moses va-law k'it gwiindaii t'ini'in naagiheendaii. \v 25 Ch'adąį' hee Israel gwich'in nilįį kwaa nąįį Jesus k'injigiighit dhidlit nąįį, ts'ą' dęhtły'aa narąąhtsuu. Izhit jyaa dagooraiinyą'. Ch'ik'itiltsį' ts'ą' shih ataiinjii gaa gihee'aa kwaa. Ch'eekaii ąįįts'ą' ch'atthąįį tr'iiłkhwąįį vadaa anrahtsii kwaa, ąįį kwaii gihee'aa kwaa. Ąįį gąą tr'injaa eegaadii, ąįį zhrįh haa giheechyaa goo'aii.” jii datthak Paul jyaa gavahnyąą. \p \v 26 Ąįįtł'ęę Paul dinjii dǫǫ nąįį oonjik ts'ą' gęhdaa drin gavaa shroodiinyąą idiiltsąįį. Ąįįtł'ęę Kharigidiinjii Zheh gwizhit nihdeiinzhii, ts'ą' ataiinjii ąhtsii haa gwaandak. “Drin 7 gęhdaa tr'igwiheedhaa gwiizhik datthak nin Vit'eegwijyąhchy'aa ts'ą' ataiinjii tr'ahahtsyaa, eenjit tr'iheeghaa goo'aii.” nyąą. \s1 Jews Kharigidiinjii Zheh gwizhit Paul Tr'oonjik \p \v 27 Khaiinjii drin 7 gehtł'eegoodhat dąį', Jews lat nąįį Asia nahkat gwats'an Kharigidiinjii Zheh gwizhit Paul gąąh'in. Ąįįts'ą' gwintł'oo gazhral haa, dinjii nąįį shoo nilįį kwaa ginghan. Ąįįtł'ęę Paul gąąhtsit, \v 28 ts'ą' gazhral haa jyaa diginyąą, “Israel Gwich'in nąįį diits'ohnyaa! Jii dinjii t'ee nihky'aa datthak neehidik ts'ą' Jews nąįį ts'ą' Moses va-law ts'ą' Diikharigidiinjii zheh haa gwinehts'į' geech'ǫąąhtan, ąįįts'ą' juk dzaa Diikharigidiinjii zheh gwizhit Israel gwich'in nilįį kwaa nąįį nihdeiinlii, jyąhts'ą' shroodiinyąą kwaa gwahtsii t'ii'in.” \v 29 Jerusalem gwizhit dinjii, Trophimus oozhii, Paul haa gąąh'in. Ephesus kwaiik'it gwachoh gwats'an Israel gwich'in nilįį kwaa nilįį. Paul Kharigidiinjii Zheh gwizhit nihdeeyąąhchįį, giiyuunyąą. Ąįį geh'an łyaa gwintł'oo gazhral. Gąą Paul gwizhit nihdeeyąąhchįį kwaa. \p \v 30 Kwaiik'it gwachoh gwizhit juu nąįį datthak deegwii'in gaagiindaii kwaa ts'ą' khaihłan nagalgahjil, izhik Paul gąąhtsit ts'ą' chigiihaatsik. Googwahkhan Kharigidiinjii Zheh gindeiinvyaa gits'ooghaii gineegidiintin. \v 31 Ąįįts'ą' giihaahkhwaa gwik'eegwagwandaii. Gaa dinjii lat nąįį zhat Roman niveet'ah'in kįh dhidii choh ts'ą' galgihiłjil. “Dinjii datthak Jerusalem gwizhit nihłiighan!” giiyahnyąą. \v 32 Khants'ą' vats'ąįį k'eedeegwaadhat dhidii ąįįts'ą' niveet'ah'in lat nąįį oonjik. Ąįį haa zhat dinjii nihłiighan, gwats'ą' gahaajil. Nijin dinjii nąįį niveet'ah'in nigiił'in dąį', Paul gaahkhwąįį akhagagoonyąą. \v 33 Roman niveet'ah'in kįh dhidii ąįį Paul ts'ą' haazhii ts'ą' yuunjik ts'ą' niveet'ah'in nąįį ch'iitsii tły'ah neekwąįį haa naghwaagiiyin'ąįį, ąįįtł'ęę goovahkat, “Jii juu dinjii t'inchy'aa? Nats'ahts'ą' deezhik?” dinjii nąįį ahnyąą. \fig none|src="CN02143b.tif" size="span" copy="©1978 David C. Cook Publishing Company" ref="ACT 21.33" \fig* \v 34 Gąą dinjii datthak gwintł'oo gazhral ts'ą' nihłee'ijuk t'iginyąą. Ąįį geh'an niveet'ah'in kįh dhidii choh deegwiizhik t'igwinyąą, gaandaii kwaa. Ts'ą' “Niveet'ah'in zheh gwats'ą' hohchįį!” diniveet'ah'in nąįį ahnyąą. \v 35 Nijin niveet'ah'in zheh gwats'ą' deeriltąįį, izhik nigiinjil dąį', dinjii nąįį “Tr'oonjii!” giiyuunyąą eenjit gwits'į' dehthat hee giiyahchyaa. \v 36 Datthak khaihłan nigijyaa, giihoondal gwik'eegwagwandaii eenjit, “Dohkhwąįį!” gwintł'oo gazhral haa ginyąą. \s1 Paul Ideenjit Ginkhii \p \v 37 Khaiinjii łyaa nihdeegiiyąąhchįį gwiizhik, Paul niveet'ah'in kįh dhidii choh ts'ą' khagiinkhee, “Nik'ee duulee gwintsal naa giihkhii?” yahnyąą. \p “Greek ky'aa ginkhii?” Paul ahnyąą. \v 38 “Ąįį Egypt gwats'an dinjii ch'ihłee ch'adąį' gwanaa, nihłireheeghaa eenjit dinjii lat nąįį khaihłan niinlii. Ąįįtł'ęę niveet'ah'in 4000 oonjik ts'ą' nijin nangwinjir gwa'an gwats'ą' goohaadlii. Ąįį nan inlii kwaa lee, t'inchy'aa?” Paul ahnyąą. \p \v 39 “Jews ihłįį. Tarsus kwaiik'it gwachoh gwizhit shagoodlit, Cilicia nahkat gwizhit. Ąįį nahkat kwaiik'it ch'andaa t'agwahtsii gwihił'ee, goo'aii izhik gwizhit. Ąįįts'ą' juk łyaa dinjii nąįį haa goiihkhyaa, nihthan.” jyaa Paul yahnyąą. \p \v 40 “Akwat khan goots'ą' ginkhii.” niveet'ah'in choh kįh dhidii yahnyąą. Ąįįts'ą' Paul geeriltąįį gwakat k'iidąą nadhat ts'ą' dinjii nąįį ts'ą' danli' haa needahdaii, deegweheentsai' kwaa eenjit. Ąįįtł'ęę nijin deegwintsai' kwaa goodlit dąį', khai' googinjik, Jews ginjik t'ee Hebrew nilįį ąįį haa goots'ą' ginkhii. \c 22 \p \v 1 “Shalak nąįį, dząą nakhwandaa ideenjit gihihkhyaa, gwinzii shoodǫǫhk'įį!” gavahnyąą. \v 2 Nijin khai' googinjik Jews nąįį ky'aa Hebrew, goots'ą' ginkhii dąį', gwandaa deegwagwahtsai' kwaa goodlit. \p \v 3 “Shįį, Jew ihłįį. Tarsus kwaiik'it gwachoh gwizhit shagoodlit, Cilicia nahkat gwizhit. Ąįįts'ą' dząą Jerusalem gwizhit dink'iindhat. Geech'ǫąąhtan, Gamaliel oozhii, geeshoołtin. Diitsii nąįį ky'aa Law eeshoołtin. Łyaa khit Vit'eegwijyąhchy'aa eenjit gwitr'it t'agwaał'in ihłįį, nats'ahts'ą' juk dząą Vit'eegwijyąhchy'aa eenjit gwitr'it t'agoh'in ǫhłįį gwik'it t'ishi'in. \v 4 Gwehkįį dąį' juu dinjii, tr'injaa haa Jesus k'injigiighit nąįį tąįį neehihdik. Ąįįts'ą' gooteegwałjii ts'ą' zhee gwaazhrąįį nineegavalzhik. Nagooghįt gąą gavoihnyąą. \v 5 Ndak khii giinkhih choh ąįįts'ą' ch'anjaa nakhwats'ą' k'eedeegwaadhat nąįį, łyaa oihts'it kwaa t'ihnyąą, geenjit nakhwaa gwagwahaandak. Damascus kwaiik'it gwachoh gwizhit Jews nakhwalak nąįį dilk'ii dęhtły'aa sheenagąąhtsuu. Ąįį haa zhat gwats'ą' hoiizhii, zhat juu Jesus k'injigiighit nąįį tee gwahąąłdal eenjit ts'ą' dząą Jerusalem gwits'ee goohihłyaa, ts'ą' googwarahąąhshii eenjit.” \s1 Paul Nijin Dąį', Ch'ijuk T'iizhik Eegavaagwaandak \p \v 6 “Nijin Damascus kwaiik'it gwats'ą' ihshyaa dąį', it'ee ninghit kwaa gwats'ą' niizhii. Drintł'an gęhdaa tr'igwiindhat gwiizhik khanhee aadrii haa yeedaa gwats'an shach'aadrii nagwaanąįį. \v 7 Ąįįtł'ęę tąįį gwinjik nankak neet'aalnąįį. Gwiizhik gwideezhuh shats'ą' ginkhii dihtth'ak. ‘Saul, Saul, jaghaii dee shagwahąąhshii eenjit shatąįį neehindik?’ gwideezhuh shahnyąą. \v 8 ‘Juu inlii?’ jihnyąą. ‘Shįį t'ee Jesus Nazareth kwaiik'it gwats'an, ąįį vagwahąąhshii eenjit vatąįį neehindik, ąįį t'ihchy'aa,’ gwideezhuh shahnyąą. \v 9 Juu shaa adaa nąįį geedan t'ee aadrii ch'ąhndit gaah'ya', gąą ąįį shats'ą' ginkhii deezhuh giitth'ak kwaa. \v 10 Ąįįtł'ęę ‘Shik'eegwaadhat, nats'ahts'ą' deehishi'yaa?’ jihnyąą. ‘Ndak nininjii, Damascus kwaiik'it gwizhit nihdeiinkhaii. Izhik dinjii k'eegwiichy'aa datthak Vit'eegwijyąhchy'aa doo'ya', noonyąą geenjit naagwahaandak.’ jyaa K'eegwaadhat shahnyąą. \v 11 Aadrii ch'ąhndit nint'aii naał'ya' geh'an shandee kwaa nagwaanąįį. Jii geh'an juu shaa neehiidal nąįį shanli' goontą' ts'ą' Damascus gwizhit nihdeeshigiin'ak. \p \v 12 “Dinjii, Ananias oozhii, zhat gwich'įį. Łyaa dinjii dii-law k'eegwahthat nilįį. Jews nąįį zhat Damascus kwaiik'it gwachoh gwizhit gwich'įį nąįį łyaa gwintł'oo giiyihił'ee. \v 13 Nijin gwihch'įį izhik gwats'ą' haazhii. Ąįįts'ą' sheeghaii nadhat. ‘Shachaa Saul, juk chan gwąąh'in neenilįį,’ shahnyąą. Googwahkhan shaagweech'in nagwaanąįį ts'ą' nał'in. \v 14 ‘Vit'eegwijyąhchy'aa nakhwatsįį nąįį yeenii giits'ą' khagideedi' chy'aa ąįį k'eegwiichy'aa geh'an nigwiiłkįį, Nats'ahts'ą' doo'ya', noonyąą gaanahandaii eenjit nigwiiłkįį. ‘Vidinji' Vit'eegwijyąhchy'aa doo'ya' yuunyąą khit gwik'it t'ii'in nats'ą' ginkhii oohąąhky'aa ts'ą' hąąh'yaa eenjit. \v 15 Jii deenizhik ąįį dinjii lęįį nąįį andaa nihindhat ts'ą' geegwahaandak eenjit t'igwiizhik t'oonchy'aa. Ąįį gąą jidii gwąąh'ya' ąįįts'ą' gwiintth'ak gavaagwahandak eenjit. \v 16 Juk jidii eenjit tth'aii nagoorahaa'yaa? Ndak nininjii ts'ą' chųų nats'an tr'ahtsii. K'eegwaadhat Jesus natr'agwaanduu oo'an gweheelyaa eenjit vats'ą' khadigiinjii,’ jyaa Ananias shahnyąą. \s1 Nijin K'eegwaadhat “Paul Israel Gwich'in Nilįį Kwaa Nąįį ts'ą' Hinkhaii,” Ahnyąą, Yeegwahaandak Eenjit \p \v 17 “Jii dząą Jerusalem kwaiik'it k'iinjik k'inidik dąį', Kharigidiinjii Zheh khadigihihjyaa eenjit gwats'ą' hoiizhii. Izhik khagidihjii gwiizhik gineiinlyaa k'it t'ihchy'aa haa gwąął'in. \v 18 Izhit gwizhit K'eegwaadhat nał'in, ‘Khadhanchį' ts'ą' khan Jerusalem gihłeehindii, dząą gwizhit dinjii nąįį sheenjit gavaa gwandak ji', gąą gwik'injigeheeghit kwaa t'oonchy'aa.’ shahnyąą. \v 19 ‘K'eegwaadhat, ch'adąį' gwanaa izhik gwa'an kwaiik'it gwitee neehihdik ts'ą' Jews nąįį tr'igiinkhii zheh gwizhit lęįį nik'injigiighit nąįį teegwąłjii. Ąįįtł'ęę gwintł'oo gavaałkhwąįį ąįįts'ą' zhee gwaazhrąįį nineegavalzhik gaagiindaii t'oonchy'aa. \v 20 Nijin dinjii neegwaandak nilįį, Stephen oozhii, tr'iiłkhwąįį dąį', shįį chan geeghaih nihthat ts'ą' noodhal'in. Łyaa gwinzii t'igwii'in, nihthan. Ąįį juu yiiłkhwąįį nąįį googwach'aa geeghaih gwiizhik k'ąąłtii.’ \v 21 K'eegwaadhat jyaa shahnyąą, ‘Khan hinkhaii. Łyaa ninghit Israel gwich'in nilįį (Gentiles) kwaa nąįį tee gwats'ą' nanahałchyaa,’ shahnyąą.” Paul jyaa dagavahnyąą ts'ą' gavaa gwaandak. \p \v 22 Dinjii datthak łyaa gwinzii Paul goots'ą' ginkhii goołk'įį. Gąą nijin Israel gwich'in nilįį kwaa nąįį eeginkhii dąį', datthak ch'agoołk'įį kwaa nagaanaii ts'ą' gazhral, “Gihłeehohchįį dohkhwąįį. Łyaa gwahkwaa dinjii jii k'it t'inchy'aa nąįį gwandaii!” ginyąą ts'ą' gazhral. \v 23 Nihk'it gazhral ts'ą' digi'ik haa oodak nagahdaii ąįįts'ą' łųh zhet'angahtł'ak, łyaa shoo ginlii kwaa ts'ąįį t'igii'in. \v 24 Nijin niveet'ah'in kįh dhidii choh gwąąh'in dąį', diniveet'ah'in nąįį ts'ą' azhral, “Niveet'ah'in zheh nihdǫhchįį ąįįts'ą' viitrii haa ohtrii. Duulee jaghaii Jews nąįį giiyeenjit azhral diinaa gwahaandak!” gavahnyąą. \v 25 Nijin giiyahahtrii eenjit digiiyiłchaa dąį', tł'ęę veeghaii niveet'ah'in kįh dhidii tsal nadhat ąįį t'ahnyąą, “Roman gwa-law zhit, Roman gwats'an inlii ji' tth'aii hee ch'aroahkat zheh gwizhit naraahkat kwaa gwiizhit duuyeh narahtrii goo'aii gwinyąą lee t'oonchy'aa?” \fig none|src="CN02025B.tif" size="span" copy="©1978 David C. Cook Publishing Company" ref="ACT 22.25" \fig* \p \v 26 Nijin gwiitth'ak dąį', niveet'ah'in choh kįh dhidii ts'ą' haazhii, “Deeni'in t'ini'in? Jii dinjii Roman nilįį nyąą vaanandaii?” niveet'ah'in kįh dhidii tsal yahnyąą. \p \v 27 Ąįįtł'ęę niveet'ah'in kįh dhidii choh Paul ts'ą' niinzhii, “Nan lee Roman inlii?” Paul ahnyąą. \p “Aahą', Roman ihłįį t'ihchy'aa.” Paul yahnyąą. \p \v 28 “Gwintł'oo goiihkwat ts'ą' Roman gwich'in dhiidlit.” niveet'ah'in Paul ahnyąą. “Gąą shįį ąįį Roman gwich'in ihłii, shiti' Roman gwich'in nilįį geh'an.” Paul yahnyąą. \p \v 29 Ąįįtł'ęę ąįį dinjii geeghaih niilzhii nąįį Paul gahahtrii gąą ch'ijuk ts'ąįį gwagwaah'in ts'ą' giiyiiłęęhoojil. Niveet'ah'in kįh choh gaa yiiłęęhoozhii, Roman nilįį yiky'anjik geh'an. ‘Tr'ahahtrii eenjit, ch'iitsii tły'ah haa dihiłchaa,’ geh'an naajat. \s1 Nijin Paul Jews Ch'anjaa K'eedeegwaadhat Nąįį Ęhdaa Nadhat Dąį' \p \v 30 Niveet'ah'in kįh dhidii choh, łyaa Jews nąįį Paul dee'ya' ginyąą geenjit gwinzii gaashoondaii niindhan. Jii geh'an gęhdaa drin Paul deenin'at. Ąįį gah giinkhih kįh dilk'ii nąįį, Jews ch'anjaa k'eedeegwaadhat nąįį haa nihłaa łagoojyaa, yiindhan. Ąįįtł'ęę nijin nihłaa łigiiljil dąį', Paul goots'ą' hiłchįį ts'ą' goovęhdaa nadhat yiłtsąįį. \c 23 \p \v 1 Paul datthak gwinzii gavąąh'in, “Shalak Israel nąįį, shiyinji' łyaa nizįį juk drin gwats'ą' nats'ąą Vit'eegwijyąhchy'aa ndaagwįįhdaii geenjit.” Paul gavahnyąą. \v 2 Ąįįtł'ęę ndak khii giinkhih choh, Ananias oozhii, Paul eeghaii dinjii nadhat jyaa dahnyąą, “Vighit gwiint'an!” yahnyąą. Ąįįtł'ęę yeeyint'an. \v 3 “Dinjii, Vit'eegwijyąhchy'aa nagwahąhshįį, nizįį inlii adaan'įį! Izhik dhindii ts'ą' Law k'iighai' shoohahkat geenjit, gaa nijin tr'oont'an diinyąą dąį' Law łeedǫhnaii!” Paul yahnyąą. \p \v 4 “Łyaa Vit'eegwijyąhchy'aa eenjit ndak khii giinkhih choh eenjit gwiizųų ginkhii gaanandaii.” ch'ihłee zhat vats'ąįį nadhat Paul ahnyąą. \p \v 5 “Shalak Israel nąįį, ąįį dinjii ndak khii giinkhih choh nilįį ginkhii t'igwinyąą, ts'ą' gaashandaii kwaa łee. Ts'ą' Dęhtły'aa Choh zhit gwadanakhwatł'oo ts'ą' jyaa digwinyąą, ‘Nakhwa gwich'in eenjit kįh nilįį nąįį eenjit tr'agwaanduu gohkhyaa shrǫ'!’” Paul yahnyąą. \p \v 6 Ąįį dinjii nąįį zhat nihłaa łigiiljil dąį' goolat nąįį Sadducees deenyąą gwik'injigijii, goolat nąįį chan Pharisee deenyąą gwik'injigijii. Ąįį łyaa Paul gaandaii. Jii geh'an, “Shįį Pharisee ihłįį. Shiti' chan Pharisee nilįį. Juk dząą shoohkat, Vit'eegwijyąhchy'aa dinjii niinjik nąįį gwandaii neehahtsyaa gwik'injihkhit dihnyąą geh'an.” gwintł'oo azhral ts'ą' jyaa dagavahnyąą. \p \v 7 Nijin jyaa diinyą', Ąįįtł'ęę juu Sadducee ky'aa gwik'injijii nąįį ąįįts'ą' Pharisee ky'aa gwik'injijii nąįį ch'ats'ą' t'anihłagaanyąą. Nats'ahts'ą' gwik'injigijii gwiky'ąą' nihłehts'įį nigiinjil gaadlit. \v 8 (Pharisee nąįį dinjii niinjik chan neegweheendaii gwik'injigijii. Ąįįts'ą' zheekat gwich'in gwanlii, ąįįts'ą' ch'anky'aa haa gwanlii gwik'injigiighit. Gąą Sadducee nąįį jii ch'ihłak gąą gwik'injigijii kwaa.) \v 9 Datthak ts'ą' gazhral haa ch'ats'ą' t'anihłagaanyąą. Ąįįtł'ęę Law eech'ǫąąhtan nąįį, Pharisee ky'aa gwik'injijii nąįį ndak nineegeejil, Paul eenjit giginkhii, “Jii dinjii tr'agwaanduu t'ii'in veenjit gwagwarah'ąįį kwaa. Duulee ch'anky'aa nizįį ts'ą' zheekat gwich'in haa ch'ihłee yits'ą' ginkhii.” ginyąą. \p \v 10 Nijin gwandaa ch'ats'ą' t'anihłagaanyąą haa gwandaa gook'įį gwanlii gilii dąį', niveet'ah'in choh kįh dhidii łyaa naajat naanaii, duulee Paul khadigiheegal gavoonyąą. Jii geh'an diniveet'ah'in nąįį ts'ą' keeginkhe'. Zhit łigiiljil gwats'an Paul ǫhjii ts'ą', niveet'ah'in zheh nihdǫhchįį goovahnyąą. \p \v 11 Nijin tǫǫ goodlit dąį', K'eegwaadhat, Paul eeghaii nadhat ts'ą' jyaa yahnyąą, “Noonjat shrǫ'! Dząą Jerusalem gwizhit sheegwandak gwik'it Rome kwaiik'it gwachoh gwizhit chan sheegwahaandak t'oonchy'aa.” Paul ahnyąą. \s1 Paul Gahaahkhwaa Gwik'eegwagwandaii Dąį' \p \v 12 Gęhdaa vanh Jews lat nąįį nihłaa łigiiljil, gwint'aii nihłaa khanideegidiin'ąįį nats'ahts'ą' Paul gahaahkhwaa ji' eenjit. “Dąhthee Paul tr'ahahkhwaa gwats'ą' ch'arehee'aa kwaa ts'ą' chųų chan tr'iheenjyaa kwaa!” jyaa nihłagaanyąą. \v 13 Datthak ts'ą' zhat nihłaa gwinzii gwigwiltsąįį nąįį 40 ndaat'ąąnchy'aa nąįį ginlii. \v 14 Ąįįtł'ęę giinkhih kįh dilk'ii nąįį ąįįts'ą' Jews ch'anjaa kįh dilk'ii nąįį ts'ą' gahaajil, “Datthak nihłaa khanideech'iridii'ąįį dąhthee Paul tr'ahahkhwaa gwats'ą' datthak ch'arehee'aa kwaa ts'ą' chųų chan tr'iheenjyaa kwaa. \v 15 Jii geh'an, nakhwan datthak ts'ą' k'eedeegwaadhat nąįį niveet'ah'in kįh dhidii choh oohkat, nihkaa chan Paul nakhwęhdaa nineehahchyaa ji' geenjit. Oohkat ji' dząą k'eeheedik, ąįį gwehkįį tr'ahahkhwaa.” jyaa ch'anjaa kįh dilk'ii nąįį agahnyąą. \p \v 16 Gąą Paul veejii vizhuu ąįį jyaa digihee'yaa ginyąą giveenjit gwiitth'ak. Jii geenjit niveet'ah'in nąįį zheh gwats'ą' haazhii, izhik nihdeiinzhii. Ąįįts'ą' deegihee'yaa datthak geenjit Paul haa gwaandak. \fig none|src="CN02029B.tif" size="span" copy="©1978 David C. Cook Publishing Company" ref="ACT 23.16" \fig* \v 17 Ąįįtł'ęę Paul niveet'ah'in kįh dhidii tsal “Aanaii!” ahnyąą. “Jii tsyaa tsal niveet'ah'in kįh dhidii choh ts'ą' nąąhchįį, k'eegwiichy'aa yaagwahaandak eenjit.” Paul yahnyąą. \v 18 Ąįįtł'ęę niveet'ah'in kįh dhidii tsal, tsyaa tsal, niveet'ah'in kįh dhidii choh ts'ą' nąąhchįį. “Dinjii, Paul oozhii, zhee gwaazhrąįį dhidii, ‘Jii tsyaa tsal nats'ą' nąąhchįį,’ shahnyąą, k'eegwiichy'aa naagwahaandak eenjit.” Niveet'ah'in kįh tsal niveet'ah'in kįh dhidii choh ahnyąą. \p \v 19 Ąįįtł'ęę niveet'ah'in kįh dhidii choh tsyaa tsal anli' oonjik ts'ą' tthan niyąąhchįį, “Juk jidii eenjit shaagoondak shǫįįnyąą?” niveet'ah'in kįh dhidii choh tsyaa tsal ahnyąą. \p \v 20 Jews lat nąįį nihłaa gwinzii gwigwiłtsąįį nagoohaahkat ts'ą', “Nihkaa drin Paul gooheendal ts'ą' giinkhih kįh dilk'ii nąįį, Jews ch'anjaa kįh dilk'ii nąįį haa ndaanigiihahchyaa eenjit. ‘Tseenjyaa Paul tr'oohaahkat eenjit,’ nagahaanjyaa. Gąą gooheets'it t'igiheenjyaa, ąįį geenjit gaanahaandaii. \v 21 Gaa deeginyąą gook'injoiinghit shrǫ' dinjii 40 ndaat'ąąnchy'aa nąįį zhik gwa'an tąįį gwinjik shee'ii Paul gooheendal geenjit goh'it ch'agąą'įį. “Dahthee Paul gahaahkhwaa gwats'ą' ch'igihee'aa kwaa ts'ą' chųų chan giheejyaa kwaa ginyąą, ąįįts'ą' juk t'ee gwik'it t'igihee'yaa geenjit nagwagwil'in, akǫǫ geenjit dihinjyaa.” tsyaa tsal niveet'ah'in kįh dhidii choh ahnyąą. \p \v 22 “Dinjii ch'ihłak gąą, jii deeshaiinyąą haa goondak shrǫ'!” niveet'ah'in kįh dhidii choh yahnyąą. Ąįįtł'ęę tsyaa tsal gihłeehił'e'. \s1 Nijin Paul, K'eedeegwaadhat Choh Felix Oozhii, ts'ą' Naraahchįį Dąį' \p \v 23 Ąįįtł'ęę niveet'ah'in choh kįh dhidii niveet'ah'in kįh dhidii tsal neekwąįį ts'ą' keeginkhe', ts'ą' jyaa goovahnyąą, “Niveet'ah'in nąįį datthak shrohłii. Niveet'ah'in 470 kheihłan nagoovǫhłii, aiits'an 200 kheeghan ch'ok vitsii shrii giheelyaa, niveet'ah'in 70 nąįį łąįį choh kat nich'itsahthat ginlii, 200 nąįį zhyąą niveet'ah'in nilįį nąįį juk khaa 9 o'clock datthak ts'ą' Caesarea kwaiik'it gwats'ą' hohdaa eenjit. \v 24 Paul chan veenjit łąįį choh oohnjii yakat diheedyaa vigweheendal kwaa ts'ą' dąhthee k'eedeegwaadhat Governor Felix oozhii, ndaanarahahchyaa gwats'ą'.” niveet'ah'in kįh dhidii choh niveet'ah'in kįh dhidii tsal neekwąįį nąįį ahnyąą. \v 25 Ąįįtł'ęę niveet'ah'in kįh dhidii choh dęhtły'aa kat gwadąąntł'oo k'eedeegwaadhat Felix, ts'ą' niyahahchal eenjit. Izhit jyaa dinyąą, \p \v 26 “K'eedeegwaadhat choh, Felix ts'ą', Shįį, Claudius Lysias ihłįį: Nidiveegoozų'. \v 27 Jews nąįį jii dinjii, Paul oozhii, goonjik, ąįį juk nats'ą' nahaałchyaa. Giihaahkhwaa, gąą Roman nilįį łee, viky'aljik dąį', shiniveet'ah'in oodhiijik, ąįį haa vats'ą' hoiizhii ts'ą' vak'ąąłti'. \v 28 Jidii eenjit giiyuunjik gaashoondaii nihthan, ąįį geenjit Jews gook'eedeegwaadhat nąįį ęhdaa nąąłchįį. \v 29 Akhai' googwik'injigwiighit gwa-law eh'an t'igii'in łee gook'eeljik, ts'ą' dii-law łeełnaii t'ii'in kwaa geenjit dinjii zheegwaazhrąįį narahahchyaa akwat dinjii ęhdaa tr'igwirehee'aa k'it t'oonchy'aa kwaa. \v 30 Nijin giihaahkhwaa eenjit datthak gwinzii nihłaa gwigwiltsąįį gwiihtth'ak dąį', gwagwahkhan nakhwats'ą' naałchįį t'inchy'aa. Juu Paul ts'į' t'inchy'aa nąįį jidii gwiizųų t'iizhik naagwagwahaandak geenjit nats'ą' nagooviilii t'oonchy'aa.” \p \v 31 Zhat tǫǫ gwiizhit niveet'ah'in nąįį Paul, Antipatris kwaiik'it gwachoh gwats'ą' giihiłchįį, niveet'ah'in kįh dhidii choh nats'ahts'ą' deegavaiinyą' gwik'it t'igiizhik. \v 32 Izhik gwats'an gęhdaa drin niveet'ah'in nąįį łąįį choh kat diilk'ii nąįį zhrįh Paul haa Caesarea kwaiik'it gwats'ą' gahaajil ts'ą' niveet'ah'in neehiidal nąįį datthak k'ineegiidal ts'ą' k'iinjik neegahoojil. \v 33 Nijin niveet'ah'in łąįį choh kat adaa nąįį Caesarea k'eegiidal dąį', dęhtły'aa k'eedeegwaadhat Felix, nitł'eegąhtsuu. Ąįį haa Paul giiyintł'ąhchįį. \v 34 Nijin k'eedeegwaadhat Felix dęhtły'aa nah'ya' dąį', yuahkat, “Nijin shrit nankak gwats'an inlii?” yahnyąą. “Cilicia nahkat gwats'an ihłįį.” Paul yahnyąą. \v 35 “Juu gwiizųų neeginkhii nąįį nijin dząą k'eegiidal ji' hee, deehiinjyaa datthak noohaałky'aa.” jyaa Paul ahnyąą. Ąįįtł'ęę niveet'ah'in nąįį yeenjit deehee'yaa jyaa dahnyąą, “Herod Agrippa vizheh gwachoh gwats'ą' hohchįį. Izhik gwinzii vak'ǫǫhtii!” gavahnyąą. \c 24 \s1 Nijin Jews Nąįį Paul Eenjit Goots'it Dąį' \p \v 1 Drin 5 gwindhat tł'ęę ndak khii giinkhih choh, Ananias oozhii, ąįį gąą Jews ch'anjaa kįh dilk'ii nąįį ts'ą' dinjii, Tertullus oozhii, nąįį haa Caesarea kwaiik'it gwats'ą' gahaajil. Tertullus łyaa law haandaii nilįį, jyąhts'ą' gwizhrįh gwandaii gaiigwahtsii nilįį. Nijin k'eegiidal dąį', k'eedeegwaadhat Felix, ts'ą' gahaajil. Ąįįts'ą' giiyandah niinjil Paul eenjit k'eegwiichy'aa datthak gwiizųų giiyaagwaandak geenjit. \v 2 Ąįįtł'ęę Paul zhat nihdeegąąhchįį dąį', Tertullus oots'it haa yeeginkhii, \p “Diik'eedeegwaadhat, jii diinankat gwizhit juk t'ee łyaa ninghyuk tsinehdan diihaa goo'aii, gwizhįh haa diits'ą' k'eedeegwandhat geh'an. Ąįį gąą, ch'adąį' tr'agwandaii gwandaa t'agwahtsų' tr'agwandaii, gwinzii dinjii didivee ninjich'adhat geh'an. \v 3 Diikhwan datthak zhik gwa'an tr'agwandaii ts'ą' jidii datthak diineenjit t'ini'in. Ąįį geenjit łyaa mahsį' choh, naroonyąą t'oonchy'aa. \v 4 Jii geenjit łyaa gwintsal naagoihkhyaa nihthan. Naagwahaaldak shoo haahky'aa ji', łyaa geenjit shoo hihłyaa. \v 5 Jii dinjii łyaa gwinlęįį gwiizųų gwahtsii, gaagwiindaii. Nihky'aa nankak datthak Jews nąįį teenihidik. Nats'ąą geech'arǫąąhtan ąįį ch'ijuk geech'ǫąąhtan, ąįį haa gwintł'oo gwiizųų gwahtsii. Ąįį geh'an nihłigiighan. Nazarenes nąįį eenjit khaihkwaii nilįį. \v 6 Ąįį gąą Diikharigidiinjii Zheh shroodiinyąą gweheelyaa kwaa geenjit gwik'eegwandaii, ąįį geh'an tr'oonjik. Ąįįts'ą' khai' dii-law haa tr'oohahkat eenjit. \v 7 Gaa niveet'ah'in kįh dhidii choh Lysias oozhii, diiteiinzhii ts'ą' gwintł'oo vik'įį gwanlii haa yuunjik ąįįts'ą' dinihłeeyihełchįį. \v 8 Ąįįtł'ee Lysias ąįį juu Paul gwiizųų t'ii'in nyąą nąįį Governor Felix ts'ą' dagoonyą' nyąą, “Jii dinjii naakhai' oankat ji' jidii geenjit gwiizųų t'ii'in varahnyąą gaanahaandaii. \v 9 Ąįį gąą Jews zhat t'inchy'aa nąįį datthak, “Tertullus deenyąą, łyaa t'inyąą.” ginyąą. \s1 Paul, Felix Ęhdaa Nadhat ts'ą' Ideenjit Ginkhii \p \v 10 Ąįįtł'ęę Governor, Paul giheehkhyaa geenjit danli' haa yik'ineehahdak ts'ą' Paul ginkhii, \p “Łyaa ideenjit gihihkhyaa eenjit nan ndaanihthat geenjit shoo ihłįį, neegwiidhat gwinlęįį jii diinahkat gwizhit dinjii juu vandaa diiroahkat inlii, gaashandaii geh'an. \v 11 Ąįį giky'ahandal geenjit drin l2 gwanaa dąį' Jerusalem k'idik, Vit'eegwijyąhchy'aa ts'ą' khagihihjyaa eenjit. \v 12 Kharigidiinjii Zheh gwizhit łąą ch'ats'ą' t'ihnyąą shagaah'in kwaa. Tr'igiinkhii zheh akwat kwaiik'it gwachoh gwizhit dinjii nąįį zhigaants'įį ałtsii shagaah'in kwaa. \v 13 ‘Nats'ąą dee'in,’ shagahnyąą ch'ihłak gaa łi'deegwidlii gwanlii kwaa nats'ahts'ą' gwik'eech'agahąhtyaa kwaa, jii kwaii gwik'it t'ishi'in kwaa geh'an. \v 14 Gąą jii oihts'it kwaa haa naagwahaaldak. Yeenii diitsii nąįį Vit'eegwijyąhchy'aa ts'ą' khagideedi', ąįį k'it shant'ee gąą Jesus vatąįį łyaa łi'deegwidlii haa vats'ą' khagidihjii, ‘ąįį łyaa łi'deegwidlii kwaa,’ ginyąą. Ąįį gąą dęhtły'aa Moses va-law ts'ą' juu Vit'eegwijyąhchy'aa Eenjit Ginkhii nilįį ąįį dęhtły'aa zhit gwadanakhwatł'oo kwaii datthak k'injihkhit. \v 15 Dinjii nizįį nąįį ts'ą' dinjii iizųų nąįį haa nigiinjik ji', datthak Vit'eegwijyąhchy'aa k'iighai' neegwigweheendaii gwinyąą. Jii Jews nąįį gwik'injigijii gwik'it, shant'ee gwik'injihkhit. \v 16 Łyaa khit gwinzii gwitr'it t'agwał'in gwik'eegwįhdaii. Jii geh'an Vit'eegwijyąhchy'aa ąįįts'ą' dinjii nąįį haa andah shiyinji' zhit gwinzii gwitr'it t'agwał'in, gaashandaii. \p \v 17 “Niighyuk Jerusalem geh'ok iidi' ąįįtł'ęę zhat gwa'an Jesus k'injigiighit nilįį nąįį larąą ts'an giłtsąįį ąįį shintł'eeginlii dąį', Jerusalem gwizhit givintł'eeyihihłyaa eenjit gwits'ee shahoozhii. Ąįį gah chan Vit'eegwijyąhchy'aa ts'ą' nin haałkhwaa ts'ą' ideenjit ataiinjii haałtsyaa eenjit. \v 18 Izhik Kharigidiinjii Zheh gwizhit shroodiinyąą adadooltsąįį, tł'ęę ataiinjii ideenjit dhałtsąįį, ąįį gwiizhik shagagwah'ąįį, dinjii nąįį gazhral ts'ą' ch'ats'ą' goołtsąįį kwaa. Dinjii lęįį chan shaa neehiidal kwaa. \v 19 Izhik Kharigidiinjii Zheh gwizhit juu nąįį shąąh'ya' Jews nąįį ginlii Asia nahkat gwats'an ginlii. ‘Gwiizųų gwitr'it t'agwah'in,’ sharahnyąą ji', ąįį nąįį zhat gwizhit shąąh'ya' nąįį dząą nandah sheegoogwaandak ji', łyaa gweheezyaa. \v 20 Nijin Jews k'eedeegwaadhat nilįį nąįį andah nihthat dąį', k'eegwiichy'aa gwiizųų gwitr'it t'agwał'in shik'igaanjik, geenjit naagwagwahaandak. \v 21 Zhat gavandaa nihthat dąį', k'eegwiichy'aa ch'ihłak gwizhrįh t'iinyą'. ‘Juk drin shoohkat, Vit'eegwijyąhchy'aa dinjii niindhat gwats'an gwandaii neehahtsyaa gwik'injihkhit geh'an,’ gwintł'oo ihshral ts'ą' gavaiinyą' ąįį geh'an.” Paul Governor Felix ahnyąą. \p \v 22 Felix, Jesus vatąįį łyaa gaandaii. Ąįįtł'ęę “Nijin niveet'ah'in kįh dhidii choh, Lysias oozhii, dząą k'idik ji' hee, jii geenjit neech'arahaakat. Ąįį gwats'ą' nagarǫǫhaa'yaa.” gavahnyąą. \v 23 Ąįįtł'ęę niveet'ah'in kįh Paul k'ąąhtii nilįį jyaa dahnyąą, “Tseenjyaa vak'ąąhtii, gąą dooshi'ya', yiindhan gwik'it t'ihee'yaa ąh'įį. Nijin vijyaa nąįį yahąąh'yaa ji', jidii di'įį kwaa, ąįį giits'an ąhtsii ji' gąą gwinzii.” jyaa Felix niveet'ah'in kįh ahnyąą. \s1 Nijin Paul Governor Felix ts'ą' Va'at Drusilla Haa Ndaanadhat Dąį' \p \v 24 Gwintsal gwahaadhat ąįįtł'ęę Felix daga'at Drusilla haa zhat nineegii'oo. Va'at Jews nilįį. Ąįįts'ą' Paul kanch'agah'ee, nijin zhat k'idik dąį'. Nats'ahts'ą' dinjii Christ Jesus k'injigiheeghit eenjit gavaa gwaandak. Ąįįts'ą' łyaa giiyuułk'įį. \v 25 Gaa Paul, gwinzii, deegwii'in gwik'eerahtii, ts'ą' diiroohahkat drin gwats'ą' gweedhaa kwaii geeginkhii gwiizhit Felix naajat naanaii ts'ą' t'iiyahnyąą, “Nijin gwik'it nagwaanąįį ji', chan shits'eehindyaa eenjit jyaa danahaihjyaa, juk cheehindii.” Paul ahnyąą. \v 26 Ąįį gąą Felix, Paul duulee jii geenjit shagooheekwat shrǫǫ niindhan geh'an. Jii geh'an ndaanihłik yankaneech'ah'ak ts'ą' yaa ginkhii. \p \v 27 Neegwiidhat neekwąįį (2 years) ąįįtł'ęę jyąhts'ą' vaa gwataa gwahaadhat, Felix, Governor nilįį kwaa. Felix, Paul zhee gwaazhrąįį gwizhit khit iłdii, jyąhts'ą' Jews nąįį shoo ąhtsii eenjit. Gwiizhik videek'it Porcius Festus Governor dhidlit. \c 25 \s1 Paul, Rome gwizhit K'eedeegwaadhat Choh Kįh Nilįį Ts'ą' Nasharohchyaa Nyąą \p \v 1 Nijin Festus, Judea nahkat Caesarea kwaiik'it gwizhit k'idik dąį', drin tik gahkhyuk zhat indi', tł'ęę Jerusalem gwats'ą' haazhii. \v 2 Izhik zhat giinkhih kįh dilk'ii nąįį ts'ą' Jews k'eedeegwaadhat nąįį Paul giiyaa gwiizųų eeginkhe'. \v 3 Jyąhts'ą' giiyųąhkat, “Deegwiindhan diineenjit gwik'it t'ini'in ts'ą' Paul dząą Jerusalem gwats'ą' nanąąhchįį.” giiyahnyąą. Jyaa digiiyaiinyą', ąįįtł'ęę, “Gwi'ęę Jerusalem gwats'ą' needyaa gwiizhik tr'ahahkhwaa!” giiyuunyąą eenjit. \v 4 “Paul, Caesarea gwizhit zhee gwaazhrąįį dhidii. Ninghyuk kwaa zhat gwits'eeheedyaa ts'ą'. \v 5 ąįį dinjii k'eegwiichy'aa gwiizųų gwitr'it t'agwah'ya' ji', nakhwats'ą' k'eedeegwaadhat lat nąįį zhat gwats'ą' shaa neehiijyaa, nats'ahts'ą' gwiizųų t'ee'ya', izhik giiyeegwahaandak eenjit.” Festus gavahnyąą. \p \v 6 Ąįįtł'ęę Jerusalem gwizhit drin 8 akwat l0 gahkhyuk gwizhrįh indi'. Ąįįtł'ęę Caesarea gwits'eehoozhii. Caesarea k'inihdik gęhdaa drin, ch'aroahkat zheh gwats'ą' haazhii. Izhik naadii ts'ą' Paul keech'ihił'e'. \v 7 Nijin Paul zhat nihdeiinzhii dąį', Jews, Jerusalem gwats'an k'eedal nąįį giineelzhii. “Łyaa gwinlęįį k'eegwiichy'aa gwiizųų gwitr'it t'agwah'ya'.” giiyahnyąą. Gąą jidii t'igiinyą', ch'ihłak gwitee łi'deegwidlii haa giginkhe' kwaa. \v 8 Paul ideenjit ginkhii, “Jews nąįį goo-law zhit ‘jidii k'eegwiichy'aa t'igwehee'yaa kwaa,’ gwinyąą, ąįį gwinehts'į' gwitr'it t'agwaał'ya' kwaa. Kharigidiinjii Zheh gwizhit chan k'eegwiichy'aa gwiizųų gwitr'it t'agwaał'ya' kwaa ts'ą' Rome gwizhit k'eedeegwaadhat choh chan vinehts'į' gwitr'it t'agwaał'ya' kwaa.” Paul gavahnyąą. \p \v 9 Festus łyaa Jews nąįį shoo ołtsyaa niindhan ąįį geh'an Paul oahkat, “Nik'ee Jerusalem gwats'ą' hoihshi', niindhan? Gwik'it t'iindhan ji', izhik hee k'eegwiichy'aa datthak nats'ahts'ą' deeni'ya', nagahnyąą eenjit ch'aroahkat zheh gwizhit noohaałkat?” Festus yahnyąą. \p \v 10 “Dząą Rome k'eedeegwaadhat choh nilįį vach'aroahkat zheh gwizhit gwandaa nihthat, shoorahahkat eenjit. Ąįį gwizhit sharahkat łyaa gishrigwąąhchy'aa. Jews nąįį ts'ą' k'eegwiichy'aa gwiizųų gwitr'it t'agwaał'ya' kwaa. Nan, googaa łyaa ąįį gaanandaii. \v 11 K'eegwiichy'aa gwiizųų gwitr'it t'agwaał'ya' ji', ąįį geenjit nihkhit gaa gwinzii. Ąįį ji' gwadashąhchįį nahaihnjyaa kwaa. Gąą k'eegwiichy'aa gwiizųų sheegiginkhii, ąįį łi'deegwidlii nilįį kwaa. Jii geh'an ch'ihłee gaa givintł'eeshahahchyaa kwaa. Juk noohaałkat, Rome gwizhit k'eedeegwaadhat choh (Emporer) nilįį ąįį shoohkat nihthan.” Paul Festus ahnyąą. \p \v 12 Ąįįtł'ęę zhat dinjii goonzhįį yits'inyąą nąįį haa ginkhe', “Rome k'eegwaadhat choh kįh nilįį shoohkat jiinyąą. Jii geh'an vats'ą' hinkhaa.” Festus Paul ahnyąą. \s1 Paul K'eedeegwaadhat Choh (King) Agrippa Digijuu Bernice Haa Ndaanadhat Dąį' \p \v 13 Ąįį gwats'an ninghyuk gwahaadhat kwaa, tł'ęę k'eedeegwaadhat choh (king) Agrippa ts'ą' vijuu Bernice haa Caesarea kwaiik'it k'eegii'oo, Festus shoo gahahtsyaa eenjit giiyeena'oo. \v 14 Gwintsal ninghyuk zhat gaadii Ąįįtł'ęę Festus, Paul eenjit k'eedeegwaadhat choh Agrippa haa gwaandak. Nijin tr'ookit Governor hoihłi' dąį', dząą gwizhit dinjii zhee gwaazhrąįį dhidii. Felix shats'ą' akhayuunyąą. \v 15 Ąįįtł'ęę Jerusalem nihshee dąį' Jews googiinkhii kįh dilk'ii nąįį, Jews ch'anjaa kįh dilk'ii nąįį haa łyaa k'eegwiichy'aa gwiizųų giiyeenjit ginkhii. Ąįįtł'ęę shagoahkat, haałkhwaa ji' geenjit. \v 16 Gąą, ‘diikhwan Rome gwats'an dinjii tr'inlii ts'ą' juu dinjii gwiizųų gwitr'it t'agwah'in yahnyąą dąį', ąįį dinjii nąįį andaa narahchik, ideenjit gigiheehkhyaa eenjit. Ąįįtł'ęę gwiizųų t'ii'in vaagwiindaii dąį', tr'ahahkhwaa gwats'ą' gwintł'eerahchik.’ gavaihnyąą. \v 17 Jii geh'an datthak dząą k'eegiidal dąį', gęhdaa drin khants'ą' nijin ch'aroahkat zheh gwizhit noiidii tł'ęę, ‘Paul oo'ee nǫhchįį,’ gavaihnyąą. Geenjit ninghyuk nagwal'ya' kwaa ts'ą'. \v 18 Gąą zhik juu yeeginkhii nąįį, giiyeenjit ndak nigiinjil, ‘łyaa gwiizųų gwitr'it t'agwah'ya',’ giihahnjyaa oihnyąą. Gąą ąįį gwiizųų gwitee ‘ch'ihłak gąą gwik'it t'ee'ya',’ giiyahnyąą kwaa. \v 19 ‘Diikhwan gwik'injirijii gwiky'ąą' łyaa gwiizųų gwitr'it t'agwah'ya',’ giiyahnyąą. Dinjii, Jesus oozhii, eegiginkhii, ‘niindhat t'inchy'aa,’ giiyahnyąą, gąą Paul ‘ąįį gwandaii t'inchy'aa,’ yahnyąą geh'an. \v 20 Nats'ahts'ą' jii geenjit deehishi'yaa, gaashandaii kwaa. Ąįį geh'an “Nik'ee Jerusalem gwats'ą' hoihshi', niindhan? Izhik hee nats'ahts'ą' gwiizųų gwitr'it t'agwah'ya', nagahnyąą eenjit narahaahkat,” vaihnyąą. \v 21 Gąą ‘Rome k'eedeegwaadhat choh k'įh yahahkat eenjit ts'ą' hoihshi' nihthan,’ shahnyąą. Ąįįtł'ęę, ‘vak'ǫǫhtii dąhthee Rome k'eegwaadhat choh k'įh ts'ą' nahaałchyaa gwats'ą',’ niveet'ah'in nąįį aihnyąą.” \p \v 22 “Shant'ee łyaa deenyąą oołk'i', oihnyąą.” \p “Nihkaa ji', ohąąky'aa t'inchy'aa.” Festus, Agrippa ahnyąą. \p \v 23 Gęhdaa drin k'eedeegwaadhat choh (king) Agrippa, ts'ą' Bernice haa gwach'aa chil'ee nineegaazhii, tł'ęę ch'aroahkat zheh gwats'ą' gahaa'oo. Ąįį gwiizhik zhat ch'iitsiidlii giveenjit ch'agahłii, dinjii gavaa heendaii eenjit. Niveet'ah'in choh k'įh nąįį ts'ą' kwaiik'it gwachoh k'eedeegwaadhat nąįį giiyah nihdeiinjil. Ąįįtł'ęę Festus, Paul nihdeerahahchyaa eenjit keeginkhe'. \fig none|src="Cn02146B.tif" size="span" copy="©1978 David C. Cook Publishing Company" ref="ACT 25.23" \fig* \v 24 Ąįįts'ą' Paul nihdeiinzhii, tł'ęę Festus gahaakhe', “Agrippa k'eedeegwaadhat choh, ts'ą' juu dząą gwizhit dilk'ii nąįį datthak, jii dinjii nǫh'in. Jerusalem gwizhit Jews nąįį ąįįts'ą' dząą kwaiik'it gwizhit Jews nąįį haa datthak ‘Paul łyaa gwiizųų gwitr'it t'agwah'ya' t'inchy'aa,’ shagahnyąą. ‘Jii dinjii geenjit łyaa ninghyuk gwandaii gwat'aahchy'aa kwaa,’ łyaa gwintł'oo gazhral ts'ą' shagahnyąą. \v 25 Gąą ‘k'eegwiichy'aa gwiizųų gwitr'it t'agwah'ya'’ giiyahnyąą, ąįį gwitee ch'ihłak geh'an niheedhaa łyaa gwagwał'ąįį kwaa. Nijin ‘Rome k'eedeegwaadhat choh k'įh shoohkat,’ nyąą dąį', ąįį geh'an Rome k'eedeegwaadhat choh k'įh ts'ą' nahaałchyaa oihnyą'. Jyąhts'ą' diihishi'yaa goołtsąįį. \v 26 Gąą nijin Rome k'eedeegwaadhat choh k'įh ts'ą' veenjit ch'adahįhtł'oo ji', ‘nats'ahts'ą' gwiizųų gwitr'it t'agwah'ya',’ vaahaihnjyaa, gaashandaii kwaa. Jii geh'an dząą nakhwandaa niheedhat geenjit nihdaałchįį. K'eedeegwaadhat choh Agrippa, nan t'ee łyaa ch'andaa nandaa niheedhat dhałtsąįį t'inchy'aa. Oohaahkat geenjit dząą nihdaałchįį. Oahkat tł'ęę nats'ahts'ą' gwiizųų gwitr'it t'agwah'ya' duulee geeshaagwahaandak. Ąįį haa Rome k'eedeegwaadhat choh k'įh vats'ą' cheehidįhtł'oo. \v 27 Dinjii zhee gwaazhrąįį dhidii Rome gwats'ą' nahaałchyaa ji', nats'ahts'ą' gwiizųų gwitr'it t'agwah'ya' datthak geegwahaaldak ąįį k'iighai' gwats'ą' nahaałchyaa goo'aii.” Festus jyaa gavahnyąą. \c 26 \s1 Paul, Agrippa Ndaanadhat ts'ą', Ideenjit Ginkhii Dąį' \p \v 1 “Juk it'ee ideenjit goiihkhyaa, niindhan ji', gwik'it t'iinyąą ji', gąą sheenjit gweheezyaa.” Agrippa Paul ahnyąą. Ąįįtł'ęę Paul, Agrippa ts'ą' ndak danli' haa naanjik. Ąįįtł'ęę ideenjit gahaakhe'. \p \v 2 “Agrippa k'eedeegwaadhat choh, juk drin nandaa nihthat khadeenjit gihihkhyaa, ąįį nats'ahts'ą' Jews nąįį ‘gwiizųų gwitr'it t'agwał'ya',’ shagaiinyą' eenjit. Jii geh'an nandaa nihthat, łyaa geenjit shoo ihłįį. \v 3 Jews nąįį datthak nats'ahts'ą' dee'in ts'ą' jidii eenjit ch'ats'ą' t'igwinyąą, datthak łyaa gwinzii gaanandaii. Jii geh'an łyaa gwinzii shoodǫǫhk'įį, dąhthee k'eegwiichy'aa datthak naagwahaaldak gwats'ą'. \p \v 4 “Shanahkat gwizhit ts'ą' Jerusalem gwizhit haa tr'iinin tsal ihłii dąį', gwats'an jidii t'ishi'ya' Jews nąįį datthak gaandaii. \v 5 Pharisee iidi'. Nats'ahts'ą' gwarandaii gwik'it gwįįhdaii. Dinjii datthak andah Jews nąįį law k'eegwagwahahthat gwik'eegwagwandaii. Jews nąįį łi'deegwidlii haa sheenjit naagoroondak, giindhan ji', jyaa diginyąą ji', łyaa gwinzii. Łyaa juk t'ee ninghyuk jii datthak sheenjit gaagiindaii. \v 6 Ąįįts'ą' t'ee Vit'eegwijyąhchy'aa diitsii nąįį ts'ą' deehee'yaa nyąą ąįį gwik'it t'ihee'yaa gwik'injiighit geenjit juk shoohahkat eenjit dzaa nandaa nihthat. \v 7 Jii t'ee neezheedijii (12 tribes) nąįį Vit'eegwijyąhchy'aa deehee'yaa nyąą gwik'it t'ihee'yaa geenjit tǫǫ, drin haa giits'ą' khagidiinjii ts'ą' giiyeenjit gwitr'it t'agwah'in. K'eedeegwaadhat choh, jii deehee'yaa nyąą ąįį gwik'it t'ihee'yaa geenjit vit'injarahchy'aa geh'an jii Jews nąįį gwiizųų shigwitr'it gwanlii shagahnyąą! \v 8 Ąįįtł'ęę Paul Jews nąįį ts'ą' nil'ee ts'ą' goovah'in, “Nakhwan Jews nąįį, jaghaii dee Vit'eegwijyąhchy'aa ‘dinjii niindhat gwats'an gwandaii neehałtsyaa,’ nyąą, gwik'injǫhjii kwaa? Gwik'it t'igwehee'yaa kwaa, nohthan?” Paul Jews nąįį ahnyąą. \p \v 9 Jii t'ee gwehkįį dąį', Nazareth gwats'an Jesus k'injijii nąįį łyaa gwintł'oo agwadhałshii. Ąįį łyaa gwinzii t'ishi'ya' nihthan. Jyąhts'ą' t'ee ch'adąį' gwanaa ninjich'ihthat. \v 10 Jerusalem gwizhit Jesus k'injigiighit lęįį nąįį zhee gwaazhrąįį niilii. Giinkhih kįh dilk'ii nąįį t'aih shats'an gahtsii, ąįį haa. Nijin gooreheeghaa eenjit nideegoorilii dąį', gwintł'oo goonehts'į' giihkhe'. \v 11 Gwinlęįį chan Jews tr'igiinkhii zheh izhik gwa'an goodlii gwizhit googwąąłshii, Jesus k'injigiheeghit akhagagoohoonjyaa eenjit. Łyaa giveenjit shoo ihłii kwaa. Ąįį geh'an ch'adanh Israel gwich'in nilįį kwaa kwaiik'it gwa'an gaa gavankeeneehihdik, googwahąąłshii eenjit.” \s1 Paul Nijin Dąį' Ch'ijuk Dinjii Nilįį Dhidlit Geegwaandak \p \v 12 “Ch'ihłan drin giinkhih kįh dilk'ii nąįį ts'an dęhtły'aa, hal'yaa eenjit oodhiijik, ąįį haa goolat nąįį keegwahąął'yaa eenjit, Damascus kwaiik'it gwats'ą' ihshyaa. \v 13 Izhik gwa'an tąįį gwinjik ihshyaa drintł'an gwanlii dąį', shįį ts'ą' shaa adaa nąįį haa yeedaa diik'aa ch'eegwąhndit nagwaanąįį, gwąął'in. Shree andaa ts'ą' ch'eegwąhndit. \v 14 Datthak ts'ą' nankak oo'an tr'ihiltł'it. Ąįįtł'ęę gwideezhuh Jews (Hebrew) nąįį ginjik ky'aa shats'ą' ginkhii. ‘Saul, Saul, jaghaii dee shagwahąąhshii gwik'eegwiindaii. Nijin geenjit gwakwaa, shats'ą' neech'itsyahthat, ąįįt'ee ididininjii t'ini'in. Ąįįt'ee k'aiich'i' vagoontrii vaa ideehaandal akwanghyii k'it t'ini'in, ąįįt'ee Ox k'it t'ini'in ni'in.’ gwideezhuh shahnyąą. \v 15 ‘Juu inlii?’ jiinyą'. Ąįįtł'ęę K'eegwaadhat shats'ą' ginkhii, ‘Shįį t'ee Jesus ihłįį, ąįįt'ee khaiinjich'ąhthat t'ini'in. \v 16 Ndak nininjii. Łyaa shitsyaa hinlyaa sheenjit gwitr'it t'agwǫh'ya' noihnyąą. Juk drin jii jidii gwąąh'ya', yee'an dinjii nąįį datthak geenjit haa goondak noihnyąą. Ąįįt'ee datthak nats'ą' gwik'eech'ahąąłtyaa, ąįį chan yee'an dinjii nąįį geenjit haa gwahaandak geenjit. \v 17 Juk Israel gwich'in nilįį kwaa nąįį ts'ą' nahaał'aa. Nijin Israel gwich'in nilįį kwaa, ts'ą' Jews nąįį haa nagookhwaa giindhan ji', gideenahałchyaa t'oonchy'aa. \v 18 Israel gwich'in nilįį kwaa nąįį ts'ą' nanahałchyaa, geegavoohąąhchyaa eenjit. Tǫǫ goo'aii gwik'it tr'agwaanduu gwizhit ninjich'agadhat, ąįį gigiheendal eenjit. Ąįįtł'ęę Vit'eegwijyąhchy'aa ts'an łi'deegwidlii ąįį gwik'it t'igihee'yaa, ąįįt'ee aadrii k'it t'inchy'aa. Ąįį ji', Satan goots'ą' k'eedeegwahaadhat kwaa neegeheelyaa, ąįįts'ą' Vit'eegwijyąhchy'aa ąįį goots'ą' k'eegwahaadhat. Ąįį gah juu shik'injigiighit nąįį gootr'agwaanduu gineegwahaandee. Ąįįts'ą' gwehkįį dąį', Vit'eegwijyąhchy'aa ideenjit dinjii igwiiłkįį ąįį nąįį tee giheedaa geenjit,’ K'eegwaadhat Jesus jyaa shaiinyą'.” \s1 Paul Nats'ahts'ą' Gwitr'it T'agwah'ya' Geegwaandak \p \v 19 “Agrippa k'eedeegwaadhat choh, nijin zheekat gwats'an K'eegwaadhat shats'ą' ginkhe' dąį', ‘nats'ąą deeni'in,’ shahnyąą, ąįį łyaa gwik'eegwadhałthat. \v 20 Jii t'igwiizhik tł'ęę, tr'ookit Damascus kwaiik'it gwats'ą' hoiizhii. Ąįįtł'ęę chan Jerusalem gwats'ą', ąįįtł'ęę Judea nahkat gwizhit kwaiik'it goodlii datthak gwitee hoiizhii. Ąįįtł'ęę Israel gwich'in nilįį kwaa nahkat chan gwats'ą' hoiizhii. Izhik gwa'an datthak, ‘tr'agwaanduu t'akhwa'in akhagohnyąą ąįįts'ą' Vit'eegwijyąhchy'aa k'injohkhit,’ gavaihnyąą. Ąįįts'ą' Vit'eegwijyąhchy'aa doo'ya' nakhoonyaa, ąįį gwik'it t'ahokhwa'yaa eenjit. Jyąhts'ą' digwigwitr'it gwinzii gwagwahąąh'yaa. Ąįįts'ą' Vit'eegwijyąhchy'aa ts'ą' łihts'eeneegahaa'ee li' geenjit, gaageheendaii eenjit goovoihnyąą. \v 21 Jyąhts'ą' jii kwaii t'ishi'ya', ąįį geh'an Kharigidiinjii Zheh gwizhit shagoonjik, ąįįts'ą' doołkhwaa shagoonyąą. \v 22 Gaa juk drin gwats'ą' Vit'eegwijyąhchy'aa shits'iinyą', ts'ą' dzaa datthak nakhwats'ą' nihthat, dinjii chil'ee ts'ą' neeshraahchy'aa nąįį haa jii Gwandak Nizįį eenookhwaagwaldak. Jii gwandak t'ee Moses ts'ą' juu Vit'eegwijyąhchy'aa Eenjit Ginkhii nilįį nąįį deegweheenjyaa ginyąą ąįį gwik'it t'igwiizhik t'oonchy'aa. \v 23 Ąįį Christ khaiinjich'iheeghit ts'ą' niheedhaa, ąįįtł'ęę adan tr'ookit ch'ichį' ts'an neegweheendaii, jii t'ee Jews ts'ą' Jews nilįį kwaa nąįį ts'ą' neereezhii gwich'eegwahdrii gwagwahah'yaa geenjit t'iginyąą.” Paul Agrippa ahnyąą. \p \v 24 Jyąhts'ą' Paul ideenjit ginkhii ąįį gwiizhik, “Paul łyaa nahkhii. Tr'ihkhit gwintł'oo dęhtły'aa agwan'e', ąįį geh'an nahkhii dhindlit.” Festus azhral haa yahnyąą. \p \v 25 “Governor Festus, nahkhii ihłii kwaa. Jidii datthak łyaa łi'deegwidlii haa naagwaldak t'ihnyąą.” Paul yahnyąą. \v 26 “Agrippa k'eedeegwaadhat choh, łyaa naljat kwaa ts'ą', jii geenjit naagiihkhii. Jidii datthak geegiihkhii, ąįį gaanandaii, gaashandaii. Łyaa gwinzii jidii datthak geegiihkhii eenjit datthak gaanandaii, łyaa dinjii datthak andah gwik'it t'igwiizhik geh'an. \v 27 Jidii Vit'eegwijyąhchy'aa Eenjit Ginkhii nilįį nąįį gwadąąntł'oo, ąįį gwik'injinghit lee t'oonchy'aa? Aahą', ąįį łyaa gwik'injiinghit, gaashandaii.” Paul, Agrippa ahnyąą. \p \v 28 “Nahgǫǫ gwizhrįh shats'ą' ginkhe' gwiizhit. Khan zhyąą Jesus k'injihkhit shahąhtsyaa niindhan?” Agrippa, Paul ahnyąą. \p \v 29 “Niighyuk gweedhaa akwat nahgwan gweedhaa. Nan ąįįts'ą' nakhwan ch'izhii nąįį haa juu juk drin shoołk'įį nąįį datthak duulee nats'ąą dinjii ihłii gwik'it dinjii hohłyaa, gaa jii ch'iitsii tły'ah eh'an gwizhrįh.” Paul gavahnyąą. \p \v 30 Nijin ginkhe' giinjik tł'ęę, (king) Agrippa k'eedeegwaadhat choh, Bernice, Governor Festus ąįįts'ą' juu datthak ndak nigiinjil, \v 31 ąįįts'ą' cheegoohoojil. Ąįįtł'ęę “Jii dinjii k'eegwiichy'aa gwiizųų eenjit tr'ahaahkhwaa geenjit veegoo'aii kwaa, akwat geenjit zhee gwaazhrąįį dhidii gwat'aahchy'aa kwaa.” nihłagaanyąą. \v 32 “Jii dinjii ‘Rome k'eedeegwaadhat choh kįh shǫąąhkat,’ nyąą akwaa ji', ąįį ji' łyaa vineereheendal.” Agrippa, Festus ahnyąą. \c 27 \s1 Nijin Paul Tr'ihchoo Haa Rome gwats'ą' Hahkhaii Dąį' \p \v 1 Nijin Paul, Rome kwaiik'it, Italy nahkat gwizhit goo'aii gwats'ą' narahahchyaa, giindhan dąį'. Adan ąįįts'ą' gah zhee gwaazhrąįį dilk'ii nąįį “Rome k'eedeegwaadhat choh k'įh viniveet'ah'in,” Julius oozhii, gook'eehąąhtyaa eenjit antł'eegooginlii. Shįį, Luke shant'ee Paul vaa hoiizhii. \v 2 Ąįį gaa dinjii, Aristarchus oozhii, chan diihaa neehidik, Thessalonica kwaiik'it gwats'an nilįį, Macedonia nahkat gwizhit goo'aii. Datthak Adramyttium kwaiik'it gwats'an tr'ihchoo alaa, ąįį zhit tr'iinjil. Jii tr'ihchoo Asia chųų choh vee gwa'an kwaiik'it goodlii gwalat gwats'ą' hilit. Caesarea kwaiik'it izhik vizhit tr'iinjil. Ąįįts'ą' haalit. \v 3 Ąįįtł'ęę gęhdaa drin Sidon kwaiik'it gwachoh k'eeriidal. Izhik niveet'ah'in kįh dhidii, Julius oozhii, Paul vijyaa nąįį giits'iheenjyaa eenjit tee k'eeheedik gwats'ą' t'ahthan. \v 4 Nijin izhik gwats'an neerahoojil dąį', łyaa diits'ą' ahtr'aii. Ąįį geh'an ahtr'aii gwant'eh ts'ąįį Cyprus njuu choh eelin geegaroojil. \v 5 Ąįįtł'ęę Cilicia nahkat ąįįts'ą' Pamphylia nahkat gehgooriinjil. ts'ą' Lycia nahkat gwizhit Myra kwaiik'it gwachoh tee tr'ihchoo tr'aahłit. \v 6 Izhik niveet'ah'in k'įh Alexandria kwaiik'it gwachoh gwats'an tr'ihchoo haa, Italy nahkat gwats'ą' alaa łee, agwąh'ąįį. Izhit ts'ąįį neediigiinlii. Ąįįtł'ęę tr'ihchoo diihaa nęęhoolit. \p \v 7 Łyaa drin gwinlęįį tr'ihchoo haa khyų' tr'eelaa. Ąįį gahkhyuk datthak gwinlęįį diihaa gwit'igwin'ee. Ąįį haa nehshrit Cnidus kwaiik'it geeghaih tr'agoonjik. Izhik ts'ąįį łyaa gwintł'oo diits'ą' ahtr'aii. Ąįį geh'an Salmone njuu tsii geeghaih ts'ąįį Crete njuu choh ahtr'aii gwant'eh gwats'ą' tr'ihchoo tr'ihiłit. \v 8 Izhik zhat teeghaii gwats'ą' nahgwan geelin tr'ihchoo khyų' diihaa alaa. Gohch'it nehshrit Lasea kwaiik'it geeghaih ninghit kwaa ‘tr'ihchoo dhidlii gwinzii,’ goozhii, izhik tr'ihchoo k'eelak. \p \v 9 Izhik niighyuk tr'aak'į'. Atonement drin gwagwahnyąą ąįį ch'adąį' hee gehgoo goodhat, khaiits'ą' nagwaanąįį ts'ą' tr'ihchoo haa neerihiidal geenjit gwiizųų. Ąįį geh'an Paul tr'ihchoo ts'ą' k'eedeegwaadhat nilįį jyaa dahnyąą. \v 10 “Dinjii nąįį dząą gwats'an googaa tr'ahaajil ji', łyaa diinaa gweheezųų gwich'in nihthan. Duulee chan k'aiich'ii tr'ihchoo zhit dhidlii anrahahtsyaa. Ąįįts'ą' duulee chan datthak teerahineenjyaa t'oonchy'aa.” Paul gavahnyąą. \v 11 Gąą niveet'ah'in kįh nilįį, Paul deenyąą k'injiighit kwaa. Gwiizhik tr'ihchoo ts'ą' k'eedeegwaadhat tr'ihtł'i', k'ineehąhdak nąįį deeginyąą giik'injiighit. \v 12 Gąą zhat khaii tr'ihchoo dhidlii deek'it gwinzii goo'aii kwaa, zhat khit ahtr'aii deek'it gwanlii geh'an. Jii geh'an dinjii datthak neerahoojyaa, giindhan. Ąįį njuu choh Crete oozhii, khaiinjii anaa'ąį' kwaiik'it Phoenix, izhik gwats'ą' tr'ahoojyaa gwik'eeragoondaii, giindhan. Izhik khaii gęhdaa tr'igweheedhaa gwats'ą' zhat tr'ook'i', giindhan. Izhik gwandaa khit, deenihjyaa, deedihjyaa haa gwintł'oo ahtr'aii kwaa goo'aii eenjit. \s1 Łyaa Gwintł'oo Dryahtsai' Gwiizhik Tr'ihchoo Haa Geedaa \p \v 13 Nijin ch'ijuk ahtr'aii neegwaanąįį dąį', yeedihjyaa gwintsal hiłtr'aii, juk it'ee deegwehee'yaa, giindhan, eenjit gwinzii, ąįį gwik'it t'oonchy'aa gwich'in, giindhan. ts'ą' tr'ihchoo haa chehkii khaneegiin'ąįį, tł'ęę neegahoojil. Łyaa teeghaii ts'ąįį gwats'ą' nahgwan tr'ihchoo gahahłaa gwik'eegwagwandaii. \v 14 Gąą ninghyuk gwahaadhat kwaa ts'ą', ąįį njuu ts'an k'iindaa ahtr'aii nint'aii haa hiłtr'aii (Northeastern wind). \v 15 Łyaa tr'ihchoo eenjit gwintł'oo ahtr'aii niint'aii, ąįį geh'an nijuk tr'ihchoo tr'ohłaa gwiindhan gwik'it tr'ihchoo tr'ahłaa kwaa. Ąįį geh'an datthak nijuk ts'ąįį ahtr'aii ts'ąįį alaa gwats'ą' t'igiiyahthan. \v 16 Njuu tsal Cauda oozhii ehgoorijyaa gwiizhik gwintsal gwizhrįh ahtr'aii nagwaanąįį, gwehkįį dąį' gwintł'oo ahtr'aii gwik'it t'igwii'in kwaa. Izhik łyaa gwintł'oo diihaa gogoontrii, googaa tr'ihchoo tsal vatąįį gahoochaa gęhdaa tr'ihchoo choh kat deeriintin. \v 17 Ąįįtł'ęę tr'ihchoo choh tł'ęę khadeenin giitł'ee tły'ah chųų zhit oozhak nagaakhyuu, ąįį haa giitł'andich'iłchaa. “Łyaa duulee tr'ihchoo Libya nahkat teeghaii gwa'an cheekihzhuu kat videehahtr'al gwich'in.” giiyuunyąą. Ąįį geh'an łyaa gwintł'oo gąąnjat. Ąįįts'ą' tr'ihchoo neevyaa choh ąįį nineegąhtsuu. Nijuk ahtr'aii ts'ąįį gwinjik diihaa neehaatr'ak geenjit. \v 18 Łyaa nihk'it gwintł'oo gavaa ahtr'aii. Ąįį geh'an gęhdaa drin tr'ihchoo zhit k'aiich'ii dhidlii lat oondaa gihilii, tr'ihchoo nidzik heelyaa eenjit. Ąįį ji', gwintł'oo łihts'iteeyeheechik kwaa eenjit. \v 19 Gęhdaa drin tr'ihchoo eenjit k'aiich'ii t'eegaahchy'aa kwaii lat oondaa gehiłjil. \v 20 Ąįįtł'ęę łyaa drin gwinlęįį gwizhit shree ąįįts'ą' są' haa tr'ąąh'in kwaa. Gąhkhyuk datthak ahtr'aii nint'aii haa ahtr'aii. Łyaa datthak teerahineenjyaa gwich'in gwiindhan. \p \v 21 Łyaa drin gwinlęįį gwizhit ch'aga'aa kwaa. Ąįįtł'ęę Paul diitł'an nadhat ts'ą' diits'ą' ginkhii, “Nijin Crete njuu choh izhik t'iichy'aa dąį', ‘nats'ąą deekhwa'in,’ nakhwaiinyą' gwik'it t'ahokhwa'ya' jaghaii? Izhik zhat dąį', zhat gwats'an neerahoojil kwaa ji', jidii tr'ihchoo zhit k'aiich'ii dhidlii, ąįį kwaii an tr'ahahtsyaa kwaa. Ąįįts'ą' chan diihaa gwit'igwehee'aa kwaa. \v 22 Gaa tr'agohdii kwaa, tr'ihchoo datthak an dhidlit ji', gąą ch'ihłak gąą nakhwatee niheedhaa kwaa. \v 23 Vit'eegwijyąhchy'aa Shik'eegwaadhat, ąįį veenjit gwitr'it t'agwał'in, ąįį ts'an zheekat gwich'in k'ehdąį' haa shats'ą' igweełch'in ąįįts'ą' shats'ą' ginkhe'. \p \v 24 “‘Paul noonjat shrǫ'! Nan ąįįts'ą' tr'ihchoo zhit naa dilk'ii nąįį haa nakhwagweheendal kwaa t'oonchy'aa, dąhthee Rome k'eedeegwaadhat choh kįh dhidii andaa nihindhat gwats'ą',’ shahnyąą. \v 25 Jii geh'an dinjii nąįį noojat kwaa. Vit'eegwijyąhchy'aa ‘deehishi'yaa,’ nyąą, gwik'it t'ihee'yaa t'inchy'aa. Zheekat gwich'in deenyą' ‘datthak gwik'it t'igweheenjyaa,’ Łyaa gaashandaii. \v 26 Gąą njuu kat teeghaii gwa'an diiteehahtr'al ts'ą' diitr'ihchoo khaadahaandhal.” Paul gavahnyąą. \p \v 27 Juk t'ee drin k'ideetit neekwąįį (14) diihaa gwintł'oo ahtr'aii. Chųų choh Mediterranean oozhii, gwakat diihaa hiłtr'aii gwich'in. Tǫǫ tł'an gwandaa tr'ihchoo zhit gwitr'it t'agwah'in nąįį, njuu kat gwats'ą' ninghit kwaa tr'ihchoo niinlit gwich'in, giindhan. \v 28 Ąįį geh'an tły'ah haa cheh gwa'an gwik'eegagaandaii. Tąąhkhit 120 feet gwiilii. Ąįįtł'ęę ninghit kwaa chan hee cheh gwik'eeneegaandaii. Akhai' 90 feet zhrįh gwanlii. \v 29 Khan tąąhgwan gwilii geh'an, łyaa gąąnjat. “Duulee tr'ihchoo ahtr'aii haa kiit'it heelaa ts'ą' khadahaadhal gwich'in.” gwiindhan. Ąįį geh'an, kii choo'ąįį dǫǫ tr'ihchoo tł'i'tsii chigiinlii. ‘vanh yahahkaa gwats'ą' khyų',’ nagoogwal'in. \v 30 Nijin tr'ihchoo zhit gwitr'it t'agwah'in nąįį tr'ihchoo ihłeereheedaa giindhan dąį' tły'ah haa tr'ihchoo tsal haa tr'ihchoo ndih it'ee neevyaa gweheelyaa nigwiindhat. Dinjii nąįį ininjigwagwaazhii ts'ą' goots'it haa, “Tr'ihchoo ki' chan haa chehkii neereheelyaa eenjit t'igwii'in.” ginyąą. \v 31 Gąą Paul gavąąh'in, ąįįts'ą' niveet'ah'in k'įh, niveet'ah'in nąįį geenjit haa ginkhii, “Zhik tr'ihchoo zhit gwitr'it t'agwah'in nąįį tr'ihchoo ihłeegahoojil ji', teerahineenjyaa t'oonchy'aa.” Paul gavahnyąą. \v 32 Jii geh'an niveet'ah'in nąįį tr'ihchoo tsal tły'ah yuutą' k'eech'agiint'uu, ts'ą' teiinjil ts'ą' gihłeehaalit. \p \v 33 Nijin it'ee gwintsal yahkaa dąį', chan hee Paul goots'ą' neeginkhii, “Juk gwintsal ch'oh'aa ji', łyaa gweheezyaa. Drin k'ideetit neekwąįį (14 days datthak) tr'agohdii ts'ą' ch'oh'aa gąą kwaa. \v 34 Juk dąį' hee ch'oh'aa, hohvyaa eenjit t'aih khwa'yaa eenjit. Łyaa ch'ihłee gąą nakhwatee niheedhaa kwaa ts'ą' gwintsal gąą nakhwagweheendal kwaa t'oonchy'aa.” Paul gavahnyąą. \v 35 Ąįįtł'ęę Paul łųhchy'aa oonjik. Datthak gavandah Vit'eegwijyąhchy'aa mahsį' ahnyąą. Tł'ęę nitr'iiyinzhoo ts'ą' neech'ahaa'al. \v 36 Jidii t'agavaiinyą' datthak eenjit łyaa shoo ginlii ts'ą' goot'aii neegahoodlit. Ąįįtł'ęę datthak ch'igin'al. \v 37 Ąįį tr'ihchoo zhit 276 nąįį dilk'ii. \v 38 Ąįįtł'ęę datthak ts'ą' deegwąhtsii ch'agoo'aa, giindhan gwik'it ch'igin'al. Ąįįtł'ęę tr'ihchoo nidii gwats'an nidzik gahahtsyaa eenjit tł'ooli' vaa łųhchy'aa tr'ahtsii lęįį giits'an oondaa hiłjil. \s1 Nijin Tr'ihchoo Chiinlit Dąį' \p \v 39 Nijin neeyiłkaa dąį', tr'ihchoo zhit gwitr'it t'agwah'in nąįį nijin t'iginchy'aa, gaagiindaii kwaa. Ndak neeteedhi'ee gwizhit teeghaii chehkii zhuu tsal gwanlii, gwagwaah'in. Izhik teeghaii chehkii zhuu kat tr'ihchoo teegahahłaa gwik'eegwagwandaii. \v 40 Ąįįts'ą' tr'ihchoo vaachikyuudlii it'ee giit'aahchy'aa kwaa eenjit, giitły'a' k'anch'ąąht'uu. Ąįįts'ą' tr'ihchoo vaak'eerahndak tły'ah haa gahoochaa gwats'an tr'eegiinlii. Ąįįtł'ęę tr'ihchoo kį' kat neevyaa choh deeneegiłtsuu. Ąįįts'ą' ahtr'aii haa gwats'an tr'ineiinlit giitł'i' ineehahndak ts'ą' teeghaii gwats'ą' giihiłit. \v 41 Gąą gwats'ą' tr'ihchoo gwankaiinlik ts'ą' teetł'an gwats'an ndaats'ą' viki' datthak gwankaiinlik. Ąįįts'ą' tr'ihchoo vitł'i' ąįį alaa ąįį chųų vitit haa gwint'aii niteeyahahchik ts'ą' khadąąnghii. \p \v 42 Niveet'ah'in nąįį tr'ihchoo zhit zhee gwaazhrąįį dilk'ii nąįį datthak tr'oogha', giindhan. Teeghaii teegiinjil ji', datthak tr'algalgahahdaa, googoonyąą, izhik niveet'ah'in geet'igiindhan kwaa geenjit. \v 43 Gąą niveet'ah'in k'įh Paul ninghit gitr'ii'ee, ąįį geh'an gooreheeghaa kwaa gwiłtsąįį. Juu neehiivik gadhan ji', ąįį tr'ookit oondaa hijyaa, teeghaii teegiheevaa eenjit. \v 44 Ąįįts'ą' juu neehiivik kwaa nąįį, dachanchyaa gooheetą', ąįį haa teeghaii teegooheelyaa eenjit. Jyąhts'ą' t'igwii'in ts'ą', gwinzii teeghaii datthak teeraajil. \fig none|src="cn02045B.tif" size="span" copy="©1978 David C. Cook Publishing Company" ref="ACT 27.44" \fig* \c 28 \s1 Nijin Malta Njuu Izhik T'iginchy'aa Dąį' \p \v 1 Datthak diigwiinjik kwaa ts'ą' nijin teeghaii teeraajil dąį', zhat dinjii nąįį, “Jii njuu t'ee Malta oozhii t'inchy'aa.” diigahnyąą. \v 2 Łyaa gwinzii diits'ą' t'igii'in. Łyaa gwiink'oo ts'ą' ąhtsin gwiizhik, diineenjit gwigwiiłk'in. “Datthak kǫ' haa needooghwaii.” diigahnyąą. \v 3 Paul traa teegwįłjik, keeyeheelyaa eenjit. Kiiyinlii, akhai' vats'an gyųų yanli' dha'aa, kǫ' haa nindhaa geh'an. Ąįįts'ą' vanli' ts'an neeyeets'ąįį. \fig none|src="CN02049B.tif" size="span" copy="©1978 David C. Cook Publishing Company" ref="ACT 28.3" \fig* \v 4 Ąįį njuu kat gwich'in nąįį nijin giiyąąh'in dąį' t'iginyąą, “Jii dinjii łyaa dinjii aghan nilįį. Googaa teenahoonii kwaa, gąą juk t'ee łyaa zhyąą niheedhaa, dinjii aghan nilįį geh'an.” jyaa nihłagaanyąą. \v 5 Ąįį gwiizhik danli' haa yankeeheelnaii ts'ą' kit'aanaii. Ąįį gąą vigwiinjik kwaa. \v 6 Zhyąą zhat nigiilzhii ts'ą' giiyąąh'in. “Dąhthee vanli' nazhal haadhal, ts'ą' chan neet'eehaadhal ts'ą' niheedhaa li', jii ch'ihłak t'iheenjyaa.” giiyuunyąą. Łyaa ninghyuk nigiiyuul'in, gąą k'eegwiichy'aa t'iinjii kwaa. Jii geh'an ch'ijuk ts'ąįį chan, gininjich'agahthat. “Duulee vit'eegwijyąhchy'aa nilįį t'inchy'aa gwich'in.” jyaa chan nihłagaanyąą. \p \v 7 Jii njuu ts'ą' k'eedeegwaadhat nilįį, Publius oozhii, zhat geeghaih ninghit kwaa vizheh goo'aii. “Izhik gwats'ą' hohjyaa.” diinahnyąą. Ąįį gwik'it t'igwiizhik. Drin tik gąhkhyuk vaagwiriinch'į'. Ąįįts'ą' łyaa gwinzii diits'ą' t'ii'in. \v 8 Vizheh ants'ą' geegwiidii ąįį gwizhit viti' iłts'ik ts'ą' ichehk'it gwakat t'inchy'aa. Vavat t'igwin'ee ts'ą' ts'ik nindhaa chan di'įį. Paul vats'ą' giinzhii, yahąąh'yaa eenjit. Ąįįtł'ęę yiki' k'ąą naanjik ts'ą' yeenjit khagideedi'. Ąįį haa veenjit gwinzii neegahoodlit. \v 9 Nijin dinjii datthak ąįį gwigwiitth'ak dąį', ąįį njuu kat gwats'an iłts'ik nąįį datthak diits'ą' nigiinlii. Ąįį nąįį datthak shrineegaazhik. \v 10 Ąįįtł'ęę dinjii datthak łyaa k'aiich'ii lęįį diits'an giłtsąįį. Ąįįtł'ęę nijin tr'ihchoo haa neeraheedaa goo'aii dąį', jidii vit'eegwaahchy'aa datthak diits'an giłtsąįį, ąįį tr'ihchoo zhit diineenjit gwizhit datthak gwigwiinlii. \s1 Nijin Malta Njuu Gwats'an Rome Kwaiik'it Gwachoo gwats'ą' Tr'ahaajil Dąį' \p \v 11 Shreenanh tik (3 months) gąhkhyuk Malta njuu kat t'igwinchy'a'. Ąįįtł'ęę Alexandria kwaiik'it gwachoh gwats'an tr'ihchoo alaa, ąįį zhit tr'iinjil ts'ą' gihłeerahoojil. Ąįį tr'ihchoo khaii datthak zhat dhitin, ąįį haa t'igwii'in. Ąįį tr'ihchoo voozhri' “Vit'eegwijyąhchy'aa neekwąįį nihłigwigwiich'in.” oozhii. \v 12 Izhik gwats'an Syracuse kwaiik'it gwachoh k'eeriidal. Izhik drin tik tr'aak'į'. \v 13 Izhik gwats'an tr'ihchoo haa neerahoojil, ąįįts'ą' Rhegium kwaiik'it gwachoh k'eeriidal. Gęhdaa drin nijin yeedihjyaa hiłtr'aii dąį', zhat gwats'an neerahoojil. Drin neekwąįį gąhkhyuk tr'iinjil, tł'ęę Puteoli kwaiik'it k'eeriidal. \v 14 Izhik dinjii lat nąįį Jesus k'injigiighit nąįį agwarąh'ąįį. “Drin k'ideetit ch'ihłak diihaa gohch'įį.” diigahnyąą. Ąįįts'ą' gwik'it t'igwiizhik. Ąįįtł'ęę izhik gwats'an Rome kwaiik'it gwachoh gwats'ą' nahkat tąįį gwinjik tr'ahaajil. \v 15 Diichaa Jesus k'injigiighit zhit lat nąįį zhat Rome kwaiik'it gwachoh gwizhit t'inchy'aa nąįį gwi'ęę goots'ą' tr'eedaa, gwinyąą gwigwiitth'ak. Ąįį tąįį gwinjik gwi'ęę Appius Forum kwaiik'it ts'ą' Tr'igwich'įį Zheh Tik kwaiik'it haa gwats'ą' diidagahaajil. Nijin Paul gavąąh'in dąį', łyaa shoo nilįį. ts'ą' gooveenjit Vit'eegwijyąhchy'aa, mahsį' ahnyąą. \s1 Nijin Paul, Rome Kwaiik'it Gwachoo T'inchy'aa Dąį' \p \v 16 Nijin Rome kwaiik'it gwachoh k'eeriidal dąį', Paul niveet'ah'in ch'ihłak yak'ąąhtii ąįį ch'iitsii tły'ah haa vigin oohohchaa, haa dizheh gwich'įį giits'an gwah'įį. \p \v 17 Drin tik ąįį kwaiik'it gwizhit dhidii Ąįįtł'ęę, Jews k'eedeegwaadhat nilįį nąįį datthak, “Shaa łagoojyaa.” nyąą, goots'ą' giheehkhyaa eenjit. “Shalak nąįį, k'eegwiichy'aa ch'ihłak gwiizųų haa gwich'in nąįį ts'ą' t'ishi'ya' kwaa. Ąįįts'ą' diitsii nąįį ky'aa gwįįhdaii, ąįį chan łee gwaałnaii kwaa. Googaa Jerusalem gwizhit sharoonjik, ąįįts'ą' Rome k'eedeegwaadhat nąįį (Emporer) intł'eesharąhchįį. \v 18 Rome k'eedeegwaadhat nąįį shagoahkat gąą jidii eenjit nihihthaa gogogwąh'ąįį kwaa. Ąįį geh'an ‘vineeroonjii,’ shagoonyąą. \v 19 Gąą Jews nilįį nąįį shineeriinjii, geet'igiindhan kwaa. Ąįį geh'an “Rome k'eedeegwaadhat choh shoohahkat.” jiinyą'. Gąą k'eegwiichy'aa gwiizųų haa shik'it t'inchy'aa nąįį eenjit giihkhe' kwaa. \v 20 Ąįį geenakhwaagwahaaldak ts'ą' nakhwaa gihihkhyaa eenjit, juk drin nakhwan keegiihkhe'. Ąįį juu nakhwan Israel gwich'in niyuul'in chy'ah, ąįį juk yik'injiighit. Ąįį geh'an jii ch'iitsii tły'ah juk shakat dhidlii.” jyaa Jews k'eedeegwaadhat nąįį ahnyąą. \p \v 21 “Jews Judea nahkat gwizhit t'inchy'aa nąįį ts'an dęhtły'aa ch'ihłak gąą neenjit diits'ą' ch'adaraantł'oo kwaa. Ąįį gąą Jews nąįį zhat gwats'an dząą nineedal nąįį tee gwats'an ch'ihłee gąą neegwagwaandak kwaa. \v 22 Gąą izhik gwa'an datthak dinjii Jesus k'injigiighit nąįį eenjit shoo ginlii kwaa. Nan t'ee Jesus k'injigiighit nąįį tee zhat inlii, ąįį gaagwiindaii. Jii deeyiindhan geenjit narootth'ak gwiindhan.” Jews k'eedeegwaadhat nilįį nąįį yahnyąą. \p \v 23 Ąįįtł'ęę ‘chan nijin drin łineerąhaadaa,’ ginyąą izhik gideegwigwiiłkįį. Ąįį drin zhit nineegwiidhat dąį', nijin Paul t'inchy'aa, izhik dinjii lęįį nąįį łineeljil. Izhik nats'ahts'ą' Vit'eegwijyąhchy'aa Veegwinii'ee eenjit drin datthak gavaa ginkhe'. Moses va-law chan juu Vit'eegwijyąhchy'aa Eenjit Ginkhii nilįį nąįį gwadąąntł'oo gwats'an łyaa gwinzii Jesus eenjit gavaa gwaandak. Łyaa Christ nilįį, giik'injiheedaa ji' eenjit, jii t'ee Jews nąįį niyuul'in chy'aa nilįį t'inchy'aa. \v 24 Goolat nąįį deenyąą giik'injindhat, gąą goolat nąįį giik'injindhat kwaa. \v 25 Ąįį juu yik'injindhat kwaa nąįį neegahoojil, khan zhat gihłeegahoojil ts'ą' ch'ats'ą' t'inihłagaanyąą. Paul jii jyaa nyąą geenjit jii ginjik kwaii, “Ch'anky'aa Shroodiinyąą k'iighai' Isaiah diitsii nąįį haa gwaandak. Ąįį gwinzii t'iinyą'. \v 26 Vit'eegwijyąhchy'aa Isaiah jyąhts'ą' gwidiintł'oo ahnyąą, gwik'it gwadąąntł'oo. \q1 ‘Jii dinjii nąįį ts'ą' hinkhaii \q2 ąįįts'ą' jyąhts'ą' gavaa gwandak. \q1 Khit ch'oodǫǫhk'įį, \q2 gąą deegwinyąą t'igwinyąą gaakhwandaii kwaa. \q2 Khit gǫǫh'in, gąą nihk'it nakhwaa gweech'in kwaa. \q1 \v 27 Jii dinjii nąįį gooki' dach'at geh'an. \q1 Ch'igiitth'ak kwaa ts'ą' dagandee gehdeegahtin haa goovaagweech'in kwaa. \q1 Ąįį akwaa ji' goovaagweheechy'aa ts'ą' ch'igiheetth'ak, \q2 ts'ą' deegwinyąą t'igwinyąą gaageheendaii. \q1 Ąįį ji' Vit'eegwijyąhchy'aa shits'eekhwadaa ts'ą' nakhwadiveegwinzii neegwahałtsyaa gavahnyąą.’” \p \v 28 “Juk gwats'an Israel gwich'in nilįį kwaa nąįį ts'ą', ts'ąįį Vit'eegwijyąhchy'aa viginjik eegwarahaandak, gootr'agwaanduu gwats'an neegeheezhii ji', eenjit. Łyaa shagwahaaky'aa gwizhrįh gaashandaii. Izhik łyaa gaakhwandaii nakhwaihnyąą.” Paul Jews nąįį ahnyąą. \v 29 (Nijin jyaa diinyą' tł'ęę, Jews nąįį gihłeehoojil, gwintł'oo ch'ats'ą' t'inihłagaanyąą haa.) \p \v 30 Neegwiidhat neekwąįį (2 years) gąhkhyuk zheh veerigwił'ąįį izhit gwich'įį. Juu yąąh'in datthak yeenjit łyaa shoo nilįį. \v 31 Vit'eegwijyąhchy'aa Veegwinii'ee eenjit khit dinjii gǫąąhtan. Ąįįts'ą' K'eegwaadhat Jesus Christ chan eech'ǫąąhtan. Naajat kwaa haa nats'ąą goiihkhyaa niindhan gwik'it ginkhii. Dinjii ch'ihłak gąą jyąhts'ą' giheehkhyaa kwaa yahahtsyaa kwaa.