\id 2PE - Gumawana Translation Project [C. Olson Draft #18 20-Jul-2018. Translators: Tomasi, Siyokira; checked 29-Mar-2016 Benedi, Patimo] \h 2 PITA \toc3 2Pi \toc2 2 Pita \toc1 Pita ina leta aiyuwoina \mt1 2 Pita \mt2 Pita ina leta aiyuwoina \is1 Livala Aba Vaita \ip Leta ame Yeisu ina vamoléyana yoina Pita igini. Go ame letayana Pita ina leta aiyuwoina. Nakona Pita Roma goi ikaaiyaka tutayana leta ame igini go, geya tayagoiyeta. Aiyuwoina, geya tayagoiyeta ava tuta igini. Nakona tala 64 ina 68 go, nauyayanaidi goi igini o nakona tala 80 sinaena goi igini. \ip Geya tayagoiyeta letayana avatauwa adi leta; Pita geya ilatuwokoideta. Aiyuwoina geya tayaamo asa yoina igini bego itoboineda tayagoi ava kasa goi leta ana tokatuyaivayao sikaaiyaka. Nakona tokatuyaivayadi moe nakae 1 Pita ana tokatuyaivayao. 2 Pita 3:1 goi Pita ilatuwokoida leta aiyuwoina ana tokatuyaivayao be nakae ina leta vakuumgoina ana tokatuyaivayao sivavasa. \ip Vatulúkwana gagaina leta ame goi moe Yeisu ana tonumisayao idi sinapu manuna. Aiyuwoina ivatétala tovatulukwana polapola manudi. Aitonina ivatétala Yeisu ina kaluvilamna manuna. \iot Leta Luluna \io1 1. Leta ana togínina be ana tokatuyaivayao \ior 1:1-2 \ior* \io1 2. Vatulúkwana tonumisa idi sinapu manuna \ior 1:3-21 \ior* \io1 3. Vatulúkwana tovatulukwana polapola manudi \ior 2:1-22 \ior* \io1 4. Vatulúkwana Yauwe ina Maliyalina manuna \ior 3:1-16 \ior* \io1 5. Pita ina vaduduwo \ior 3:17-18 \ior* \c 1 \s1 Leta ana togínina be ana tokatuyaivayao \m \v 1 Segowo, \p Yau Saimoni \w Pita\w*, \w Yeisu\w* \w Guyau\w* ina \w pákwana|lemma="Paakonina"\w* nakae ina \w vamoléyana\w*, ami leta ame agini aetune iwo yaimi. Komi tauyami numisa kai ima numisa nakae bogina kouyaone Yeisu Guyau, Tauyana ida Yaubada be ada Toyava, ina \w kivavasa\w* goi. Moe numisayana komi be kai sowoda. \p \v 2 Yaubada be ida Tomoya Yeisu adi yagoina goi Yaubadayana ina kanuwóiya be ina tuboina bei ivaituwedi yaimi. \s1 Vatulúkwana tonumisa idi sinapu manuna \p \v 3 Yaubada ina togaga bogina ivinida kaga liliuna yawoida manuna be nakae yábana sinapuna manuna. Tauyana toinina ina togaga ana \w káeyana\w* ana vagitákwana goi be nakae aderina dedevina goi iduduweda. \v 4 Ame dogoiyadi goi ina katótula sowoda be dedevidi toidi ivinida bego atotulayadi goi kita itoboineda Tauyana aderina tasiuko unana aigóyava poyapoya ame goi ikaaiyaka goyo ana yalagau pasina go, bogina tasiyae. \v 5 E moe pasina tauna mami valitulítuwo aderimi dedevina kovaaitūwe imi numisa goi. E aderimiyana goi nanamsa kovaaitūwe. \v 6 E imi nanamsayana goi toinimi imi kabikúnuwo kovaaitūwe. E imi kabikunuwoyana goi imi mesayágana kovaaitūwe. E imi aramaitanayana goi yábana sinapuna kovaaitūwe. \v 7 E yábana sinapuna goi sedao nuumisaidi adi \w matakoi\w* kovaaitūwe. E amo matakoiyana goi tomota liliudi adi matakoi kovaaitūwe. \v 8 Neta moe sinapuyadi yaimi goi sikaaiyaka nakae sibibíbina, e sivaitemi bei komi ma basabasaimi be nakae ma keuwoimi. Moeko goi imavada bego ida Tomoya Yeisu \w Guyau\w* moitamo bogina kooyagoi. \v 9 Ame moitamo. Avatauwa neta sinapuyadi yaidi goi geya, adi kaigigita matadi igawúwula nakae o kada, ‘Matadi ikebo toina.’ Moe unana boi idi goyo adi kimavada bogina sinuwoilave. \v 10 Tauna segowo, taabu imi sinapu nakae, go sem kopooisōgana bego imi sinapu dedevina bei koyagoidoko bego Yaubada iduduwemi o tadigo kada, ‘Ikinavemi.’ Neta mae sinapuyadi dedevidi koguuinuwedi, imi numisa goi geya kookapusi, geya toina. \v 11 Neta moe nakae, e Yeisu Guyau, Tauyana ida Tomoya nakae ada Toyava, bei itagonedokoimi ina kalibúbuna vaatayaina goi kosiu. \p \v 12 Tauna moitamo mae vatulukwanayadi bogina koyaagoidi be nakae Yaubada ana \w Nanamsa Mooitamoina\w* yatana bogina kotaaoya dókana go, tuwo bokoyo itoboinegu tuta liliuna vatulukwanayadi manudi bei akavilevilemi. \v 13 E guna nuwonúwana tutayana nava maa wowogu akaaiyaka go, itoboinegu guna vilinayadi goi awoinimi. \v 14 Unana aayagoi giyakainava wowoguyana bei akalave nakae ida Tomoya Yeisu \w Guyau\w* bogina ivatulukoigu. \v 15 E tuwo bei apoisógana bego guna kalovayana mlina nakae leta ame goi vatulukwanayadi tuta liliuna aavilidi yaimi. \v 16 Itoboinemi vatulukwanayadi konuwaaisidi. Bogina koyagoi. Boi ida Tomoya Yeisu Guyau ina togaga be ina sowóduwo katalavaitedi yaimi go, ima talavaitayana goi geya tonuwosinapu idi vatuta kasabokuuliyedi geya, go sem kai toinima matapoinima kagite Tauyana Toolagaina. \v 17 Boi Tamana Yaubada wowoina be taimámina ivini tutayana níyana tayamo Tauyana ana káeyana tomoeeyalina goi kanove idigo kana, \pm ‘Ame Tauyana Natugu, guna kakaya, auyaaonedoko.’\x † \xo 1:17 \xt Mad 17:1-5; Mak 9:2-7; Luk 9:28-35.\x* \m \v 18 Niyanayana yábana goi ima, e kai toinima taiyama goi kanove. Neta konuwaisi boi kai Guyau taiyao koya kimaasabaina goi kakaaiyaka. \v 19 Nakae kagite, tauna Yaubada ina \w tokabivalavala\w* idi livala kakamoitamoedi. Livalayadi rampa nakae neta mamaníwana goi inínima, e itoboine konuwokavatedi be koyagoidi nako vatulúkwana dedevina, nako igoyo. E itoboinemi livalayadi konuwokavatedi ana kadókana Yeisu ikaluvilamna ima nakae tomo ana sipasipa iliyabale atemi goi kubona\x †a \xo 1:19 \xt Nuw 2:28, 22:16.\x* ituko, e inínima.\x †b \xo 1:19 \xt Yoy 24:17.\x* \v 20 Ame koyagoidōko: Tutayana tokabivalavala ina livala \w Gínina Kimaasabaina\w* goi takatuyaivi, geya vatau tayaamo itoboine toinina ina nuwonúwana goi italigei. \v 21 Moe moitamo. Tokabivalavala idi livalayadi geya tomota idi nuwonúwana goi sima geya, go sem \w Baloma Kimaasabaina\w* nukotodi isanayatoidi, e Yaubada ina livala sitalavaite. Tauna itoboine Balomayana ivaiteda bei tayagoi. \c 2 \s1 Vatulúkwana tovatulukwana polapola manudi \p \v 1 E boi nimatu \w tokabivalavala\w* mooitamoidi sikaaiyaka go, Yaubada ina bodao yaidi goi tokabivalavala polapola nakae sikaliwóduwo. E nakae komi yaimi goi nakae tovatulukwana polapola bei sikaliwóduwo. Tauyadi idi vatulúkwana ituli aba kaigoyo sivaisiugaudi. Ago tauyadi boi ida Tomoya itakonedi go, tuwo silawoiwoiye. Moe pasina giyakainava adi kaigoyo bei sibabane. \v 2 Ago tonumisa badabadaidi yaimi goi bei tovatulukwanayadi sakavaidi adi vikaiya owáowana sisabokuuliyedi. Moeko goi kidi geya sinumiseta bei sigite, Yaubada ana \w Nanamsa Mooitamoina\w* ana kenao sitagiwoi \v 3 be nakae tauyadi madi matakónana bei idi pola goi sivaobumi. Go boi nimatu tovatulukwana polapola adi takínona manudi Yaubada bogina ilovina go, geya inuwoilaveyeta geya, go sem bogina iyokabúbuna bego adi liuna ivinidi. \p \v 4 Moitamo liuna bei sibabane. \w Anerose\w* konuwaisidi? Boi nimatu sigoyo go, Yaubada geya inuwokapisiyedita, go sem ilavedi sisou masi mamaniiwonina Taratarasi\f ‡ \fr 2:4 \fk Taratarasi\ft : Ame masi gagaina be nakae mamaniiwonina. Boi nimatu tomota maniyedi sinuwonúwana bego amo masiyana toogoyoidi idi kaba liuna go, Taratarasiyana asagabugabu sobuyekoina goi ikaaiyaka.\f* goi. Tonoko goi iyoisikaavatedi adi takínona manuna. \v 5 Boi nimatu nakae, Yaubada da poyapoya geya inuwokapisiyedita, go sem mluwa ietune ina tauyadi Yaubada sikaaolilive imtulidi go, boda ana badabada ainima aito iyavedi. Ainima aito yaidi tayamo moe Nowa Yaubada nuwona ana kibóbwata ana totalavaita.\x † \xo 2:5 \xt Abv 6:1—7:24.\x* \v 6 Sodoma be Gamora nakae konuwaisidi?\x † \xo 2:6 \xt Abv 18:16—19:29.\x* Boi nimatu Yaubada itakinoidi asa goyogoyoidi be igabusavedi simalaselekau. Tauna ame aba gita kidi Yaubada sikaaolilive yaidi bego ava liuna bei sibabane. \v 7 Loti Yaubada nuwona ana \w tokibóbwata\w* nakae konuwaisi?\x † \xo 2:7 \xt Abv 19:1-16.\x* Tauyana tokapipilova igitedi sakavaidi adi vikaiya owáowana ivakaigaga, tuwo pasidi ikategeda. E Lotiyana mana bodao Yaubada iyavedi. \v 8 Moitamo. Loti tokibobwatayana maliyalina tamo tamo yaidi goi ikaaiyaka go, idi kapipilova igitedi be inovedi, tuwo idi guinuwayadi kapipiilovaidi pasidi ikategeda. \v 9 Moe nakae \w Yauwe\w* ina guinuwayadi toogoyoidi yaidi. Tauna bogina iyagoi manakaena bei ina tomota kaasalaidi adi mou goi iyavedi go, kapipilovaidiyadi iyoisikaavatedi ana kadókana takínona ana maliyalina isowóduwo bei adi liuna ivinidi. \v 10 E moe moitamo toina neta Yaubada ina lovina siikatae go, latuwodi bego sakavaidi adi yalagau goyogoyoidi sisabokuuliyedi. \p Kidi tovatulukwana polapolayadi Yaubada geya simatoiteyeta be nakae nuwaatuedi! Geya simatoiteta yábana osasaina toolagaidi sitagiwoidi.\f ‡ \fr 2:10 \fk Yábana osasaina toolagaidi sitagiwoidi\ft : Ame nakona dimoni o anerose o aiyuwokova go, geya tayagoiyeta nako moitamo. Go dogoiyadi madi togaga be madi lovina.\f* \v 11 Kidi go anerose sitogagasavedi go, tuwo geya latuwodi madi tagíwaya sitaakinoidi Yauwe matana goi unana moe Tauyana ina guinuwa. \v 12 Go kidi tovatulukwanayadi kaga kaga geya siyagoidita, tuwo sitagiiwoidi. Kidi yoguyogu nakae; idi sinapu goi adi lotówona iloviinaedi go, yoguyoguyadi adi bíbina moe yóita be vailai manudi. Yoguyoguyadi adi vailai nakae, e kidi tovatulukwanayadi nakae moitamo bei sivailai. \v 13 Tauyadi idi guinuwa goyogoyoidi adi katumapu bei gedageda. Gedagedayana unana ame: Sinuwonúwana idi guinuwa owáowana moe aba uyáwana, e maliyalina goi go, tuwo nakae siguuinuwe. Kidi ma baailidi nakae aba omayamaya yaimi, unana idi goyo ana vikaiya manudi siuyáwana, tutayana komi tonumisa imi kabivekoveko aikanina goi sikáika komi taiyao. \v 14 Tuwaina idi nuwonúwana madabokina roerata, e idi goyo goi geya sisayateta geya. Tomota idi numisa neenetaidi situbaniibanidi goyo goi. Matakónana silokoonakoidi. Yaubada bogina ikatubolatedi. \v 15 Enao mooitamoina bogina sikalave go, sisuláiga unana Bosori natuna Balam ina kenao sisabookuliye.\x † \xo 2:15 \xt Yoy 22:4-35.\x* Tauyana esaesa guinuwa kapipiilovaidi goi nuwona ikabi. \v 16 E Balamyana Yaubada ina tokabivalavala tayamo go, tauyana ina goyo pasina Yaubada iboove ame nakae: Balamyana ina \w ase\w* niyana tomota nakae ibóbwara, ina towosi ibove, e tokabivalavalayana ina guinuwa yaluwo isanabode, tuwo geya iguinuweyeta. \p \v 17 Go kidi tovatulukwana polapolayadi doelu daakakaina nakae; mainao kada, ‘Bwae.’ Go niga tagite, bwae geya. O yégula nakae. Kada, ‘Bei ikúwana.’ Go niga yágira iyawoisave, e kúwana geya. Tauyadi manudi Yaubada asa kokonótuya toina ikatubayasi. \v 18 Moitamo. Tovatulukwanayadi madi livala gaagasidi nakae geya basabasaidimo, e sakavaidi adi yalagau be nakae sakavaidi adi vikaiya owáowana goi tonumisa vau situbanibanidi go, tonumisayadi makaitaga toogoyoidi adi sinapu goi sisiya! \v 19 Tovatulukwanayadi sikatótula kadi, \pm ‘Kosabokuliyēma bei kaga latuwomi, itoboinemi koguinuwe.’ \m Ago tovatulukwanayadi toinidi idi goyo iyowomneidi be iloviinaedi, tuwo adí mtula bei sibabane. Moitamo tauyadi \w paakonidi|lemma="Paakonina"\w*. Kaga neta itogageesaveda bei iipakoida. \v 20 Neta poyapoya sinapuna baailidi sisiyaedi tutayana ida Tomoya nakae ada Toyava \w Yeisu\w* \w Guyau\w* siyagoi go, niga sikaluvilamna sina sinapuyadi sisiukoidi be dogoiyadi sitogagasavedi, e boi mainao kidi idi kaiyako tupwana igoyo go, ame igoyo toina.\x † \xo 2:20 \xt Mad 12:43-45; Luk 11:24-26.\x* \v 21 Avatauwa neta sinapu dedevina ana kenao siiyagoi go, enaoyana ina lovina kimaasabaina Yaubada goi ima sikalave, e idi goyo ivakaigaga namliyeta avatauwa neta enaoyana geya siyagoiyeta. \v 22 Tovatulukwana polapolayadi idi sinapu tauna nakae livalakaibala mooitamoina ame, kana, \b \qc ‘Weiniya ikaluvilamna ina toinina lagobaina goi!’ \qr Nanamsa 26:11 \b \m Aiyuwoina kana, \b \qc ‘Bao iisiwo ikavava, \qc ikaluvilamna ina ikanaseposepolamna.’ \c 3 \s1 Vatulúkwana Yauwe ina Maliyalina manuna \p \v 1 Guna kaloyao, ame guna leta aiyuwoina bogina agini iwo. Leta aiyuwokova yaidi guna vílina goi nuwomi awooinidi bei konuwonuwana dókana. \v 2 Guna vilinayana moe bei Yaubada ina \w tokabivalavala\w* kimaasabaidi idi livala boi sigimitalavaaitedi be ida Tomoya nakae ada Toyava ina lovina ina \w vamoleyanayao|lemma="Vamoléyana"\w* yaidi goi konuwaaisidi. \v 3 Latuwogu ame koyagoidoko: Tuta ana kaba lukavava goi tokaiwoteta bei sima toinidi idi yalagau goyogoyoidi sisabokuliyedi.\x † \xo 3:3 \xt Yud 1:18.\x* \v 4 Madi kaiwoteta bei sidigo kadi, \pm ‘Boi Tauyana ina sowóduwo Yaubada ikaatotule go, Tauyana nako? Geya ae? Boi nimatu tubudao gagaidi idi kámasa ana tuta go, ima ame tuta kaga liliuna adi kaigigita tauna nakae sikaaiyaka nakae boi tutayana madágina ana tuta go, ima.’ \m \v 5 Amo sibágala. Tauyadi sikadoinana ame manuna: Boi nimatu yábana bogina ikaaiyaka go, Yaubada ina livala goi bwae silamgógana, e poyapoya bwae goi ipóiya.\x † \xo 3:5 \xt Abv 1:6-9.\x* \v 6 Aiyuwoina Yaubada ina takínona manuna sikadoinana. Bwaeyadi iepaisewedi be mluwa idau, e da poyapoya amo tutayana goi ikaigoyaidi.\x † \xo 3:6 \xt Abv 7:11.\x* \v 7 E Yaubada ina livalayana goi nakae yábana be poyapoya ame tuta iyatoidi yeu manuna go, iyoisikaavatedi ana kadókana takínona ana maliyalina goi bei tauyadi Yaubada sikaaolilive igabusavedi. \v 8 E tayamo dogoi, guna kaloyao, taabu konuwooilāve. Dogoiyana bego \w Yauwe\w* ina nuwonúwana goi maliyalina tayamo moe nakae tala ana badabada 1,000 go, tala 1,000 moe nakae maliyalina tayamo.\x † \xo 3:8 \xt Sam 90:4.\x* Tauna maliyalina be tala sivavasa Tauyana yaina. \v 9 Tauyana geya ivamumugoneta bego ina katótula iguinuwe nakae tomota sinuwonúwana vamumúgana manuna, go sem kita yaida goi imeesayágana. Geya latuwona tomota tayamo ivailai, go sem latuwona tomota liliudi situgavila. \v 10 E \w Yauwe ina Maliyalina\w* moitamo bei ima go, tovaináwana nakae bei ivatoopa.\x † \xo 3:10 \xt Mad 24:43; Luk 12:39; 1Tk 5:2; Nuw 16:15.\x* Maliyalinayana goi kaga liliuna yábana osasaina goi ma buutukáona gagaina bei sisáwala. E poyapoya ame Yaubada bei yeu goi ikaigoyai go, kaga liliuna poyapoyayana goi bei ikaiwoduwedi takínona manuna. \p \v 11 Amo dogoiyadi madabokidi Yaubada bei imtulidi amo nakae, tauna kita ava sinapu itoboineda? Ame nakae: Itoboineda ida sinapu kimaasabaina nakae yábana sinapuna goi taaketoiya \v 12 tutayana Tauyana ina Maliyalina ina sowóduwo taayamwasi be nakae tavatuuwowone. Amo Maliyalinayana pasina yábana yeu sabeninimina goi bei itusaoli be nakae dogoi yábana osasaina yeu sabeninimina goi ivakasewoidi. \v 13 Go yabana vau be poyapoya vau nakae boi ikatootuledi tayaamwasidi. Yabana vauyana be poyapoya vauyana goi Yaubada ina kibobwatayao bei sikaiyako vata.\x † \xo 3:13 \xt Ais 65:17, 66:22; Nuw 21:1.\x* \p \v 14 Tauna, guna kaloyao, ame dogoiyadi bogina koyaamwasidi go, kopooisōgana bei imi sinapu madabokina dedevina, e bei tutayana Yaubada idovatusimi, ibabanemi geya ami pikwanamo geya toina be nakae tuboina goi kokaaiyako. \v 15 Konuwokavāte ida Tomoya ina mesayágana moe ada yava. Moe nakae ida kalo Paulo mana nanamsa ami leta goi igini. Ina nanamsayana moe Yaubada goi ima. \v 16 Moe nakae ina leta liliudi goi tutayana ame dogoiyadi manudi italavaita. Ago ina letayadi goi vatulúkwana maniyedi adi yagoina moumoudi sikaaiyaka go, kidi totamogemoge be polayoomanaidi sisobaledi. Ame nakae idi sinapu \w Gínina Kimaasabaidi|lemma="Gínina Kimaasabaina"\w* adi livala madabokina goi. Idi sinapuyana pasina adí mtula bei sibabane. \s1 Pita ina vaduduwo \p \v 17 E tauna komi guna kaloyao, bogina kogimiyagoi tovatulukwana polapola bei siwo, tauna korugwaausīmi, govila bei tokapipilova idi pola goi sivasulaigimi go, toinimi imi numisa mooitamoina ana dako yatana goi kosou. \v 18 E \w Yeisu\w* \w Guyau\w*, Tauyana ida Tomoya be ada Toyava, ina kanuwóiya be ina nanamsa goi kobībina. \p Tauyana aba taimámina ame tuta be nakae tuta simamaima! \pr E nakae! \b \cls \sig Yau Pita\sig*