\id ROM - Guanano NT -Colombia 2010 (DBL -2013) \h ROMANOS \toc1 Romanos \toc2 Romanos \toc3 Rom \mt1 Romanos \c 1 \s1 Paulo Roma macainare Jesu yainare joarocaha \p \v 1 Yʉhʉ Paulo mʉsare Roma macainare joarocaja. Yʉhʉ jija Jesucristo cahamacʉno. Tiro yʉhʉre beseri jire. To ya noaa buheare buhe duti warocahtiro cjihtore yʉhʉre cũri jire tiro. \p \v 2 Tí buheare noaa buheare panopʉ Cohamacʉ “Yahui tai nija”, nia tiha. To ã ni yahuriro seheta to yare yahu mʉhtaina cjiri panopʉ macainare to yahuhtire to ya pũi joa dutiha. \v 3 Tí buheata to macʉnore yahua jira. Tiro masʉno waro jiro taro, Davi cjiro panamino ji turiariro jiha tiro. \v 4 Jesucristo mari pʉhtoro Cohamacʉ macʉno ñaa buhiri marieriro to jiare õ sehe ñori jire Cohamacʉ. To yariari baharo Cohamacʉ to tuaa mehne tirore masa wijaachʉ yoari jire. à yoaro Jesucristo potocãta Cohamacʉ macʉno to jiare ñori jire Cohamacʉ masare. \v 5 Tirota sãre pja ñʉno sãre to yare buhe dutiro warocare jipihtina Jesucristore wacũ tua ti ño payohti cjihtire. \v 6 à jiro mʉsa cʉ̃hʉre Jesucristo yaina cjihtire beseha tiro. \p \v 7 Mʉsare, Cohamacʉ to cahĩinare, Roma macainare, to yaina cjihti yoare mʉsare tiro. Mʉsare jipihtinare ahri pũre joarocaja. à jicʉ Cohamacʉ mari Pʉcʉ, mari pʉhtoro Jesucristo mehne mʉsare noa dutija. Tina ti yoadohoa mehne noano jiga mʉsa. \s1 Paulo Romapʉre ñʉno waha duaro nimaha \p \v 8 Ahrire yahu mʉhtaihtja mʉsare: Jipihtia macari macaina Jesucristore mʉsa wacũ tuarire masa yahuhre yʉhʉre. Ti ã ni yahuchʉ tʉhocʉ “Noana”, nija Cohamacʉre. Jesucristo to yoadohoro mehne ã nija tirore. Cohamacʉre sini payocʉ mʉsa ya cjihti cʉ̃hʉre ã sini payorucuja. \v 9 Tiro yʉhʉre to dutichʉ to macʉno ya buheare noaa buheare tuaro buhecʉ to cahamacʉnota jija yʉhʉ. à jiro mʉsa ya cjihtire Cohamacʉre yʉ ã sini payorucuchʉ tiro masina. \v 10 à sini payocʉ Cohamacʉ cahmachʉ mipʉ pinihtare mʉsa cahapʉ yʉ ñʉi wahahto cjihto cʉ̃hʉre sinija. Yoari pja mʉsare ñʉ duacʉ yʉ wahahtore cohtai yoanocamaja yʉhʉ. \v 11 Espíritu Santo yʉhʉre to buheri cjirire mʉsare buhe turia duaja Jesure mʉsa wacũ tua namohto cjihto sehe. à jicʉ mʉsare tuaro ñʉ duaja yʉhʉ. \v 12 Jesure wacũ tuaja mari. à jicʉ mʉsare ñʉ duaja Jesure mari wacũ tuaa mehne pʉ bʉhʉseheri mari cahma wahchechʉ yoahto cjihto sehe. \p \v 13 Yʉ coyea, ahrire mʉsa masichʉ cahmaja. Noaa buheare yʉ buheri baharo paye macari macaina mʉsa coyea judio masa jieraina cʉ̃hʉ Jesure wacũ tuare. à jicʉ payʉ tahari mʉsa cahapʉ waha duamahi tina, Jesure ti wacũ tuariro seheta mʉsa mehne macaina cʉ̃hʉ ti wacũ tuahto cjihto sehe. à waha duapaihta waha masiera tihi yʉhʉ. \v 14 Jipihtinare noaa buheare buhero jiro nina yʉhʉre. Buheinare, buhemahnoeraina cʉ̃hʉre, masiinare, masieraina cʉ̃hʉre buhehtiro cjihto jii nija yʉhʉ. \v 15 à jiriro jicʉ mʉsare Roma macainare noaa buheare tuaro buhe duaja. \s1 Noa buheare masa tʉhoa Jesure wacũ tua dʉcara \p \v 16 Noaa buheare tʉhoa Jesure wacũ tua dʉcara masa. à jiro jipihtinare Jesure wacũ tuainare Cohamacʉ to tuaa mehne pichacapʉ wahaborinare yʉhdora. Ti ã yʉhdʉchʉ masicʉ ahri buheare noaa buheare bʉo tiro marieno yahuja. Ahri buheare judio masa tʉho mʉhtari jire. Ti baharo, judio masa jieraina cʉ̃hʉ tʉho turiari jire. \v 17 Ahri buhea õ sehe ni yahura: Jesure wacũ tuainare “Ñaa buhiri marieina, noaina jira”, ni ñʉna Cohamacʉ. Tirore wacũ tuaina dihtare ã ni ñʉna Cohamacʉ. Ahri panopʉ ti ni joariro seheta jira: “ ‘Noaina jira’, to ni ñʉina Cohamacʉre wacũ tuaina dihta jira. à wacũ tuaa, to ya catia mehne ã catirucuahca tina”, ni joaa tiha. \s1 Masa ti ñaa yoari buhirire yahuha Paulo \p \v 18 Cohamacʉ mʉanopʉ jirirore masa ti yʉhdʉrʉcarire, ti ñaa yoari cʉ̃hʉre ñʉno, ti ã yoari buhiri tina mehne suara. Tó sehe jiina barore to buhiri dahrehtore masichʉ yoara tiro. Masa ti ñaa yoaa mehne painare noaa buheare tʉhoerachʉ yoara tina sehe. \v 19 Cohamacʉ to basi to jia tiare masichʉ yoaha. To ã yoachʉ Cohamacʉre masichʉ mijoerara masare. \v 20 Cohamacʉre mari ñʉerapachʉta mʉano macariro to jia tiare, tuariro to jia cʉ̃hʉre to basi masichʉ yoara tiro. Ahri yahpare to bajuamehneri baharo jipihtia to bajuamehnerire ñʉa “Cohamacʉ to yoari cjiri jira ahri” nia, Cohamacʉ to jia tiare masina masa. à jia masa Cohamacʉre masipahta ã ñaare yoarucua, buhiri tira. “Mʉhʉre masierahi. à jicʉ ñaare yoahi”, ni masisi Cohamacʉre. \v 21 à jia Cohamacʉ to jia tiare masipahta tina tirore ño payoerara. à jia tiro tinare to noano yoapachʉta tina sehe “Noana”, nierara tirore. à tʉho masieraina jia, wiho jia macaare, ñaa dihtare tʉhoturucuina baro jira tina. \v 22 “Tʉho masiina jija”, nipahta tʉho masieraina wahara tina. \v 23 à wahaa Cohamacʉre ã jirucurirore tina ño payoerara. à ño payoeraa, ti ño payoboriro sehere cohtota, wiho jia masʉri sehere “Cohamacʉ jira”, ti nia masʉri sehere ño payora. Wiho jia masʉri sehere yariahtina masa masʉrine, ã yoa minichahca masʉrine, chihchõina masʉrine, wahiquina masʉri cʉ̃hʉre “Cohamacʉ jira”, ni ño payora tina. \p \v 24 Ti ã yoachʉ ñʉno “Ti mʉ sʉro ñaare goa pja, yoawahnojaro”, nino Cohamacʉ cohãnocare tinare. To ã cohãri baharo tina ñabiaro, pjíro bʉoro wahachʉ yoaare cahma yoarucura ti basi. \v 25 à jia Cohamacʉ ya sehere cahmaeraa, mahñoa sehere noano tʉhora tina. Cohamacʉ ya sehere mahñoa yoaro sehe jichʉ yoara tina. Potocãta Cohamacʉ warore jipihtiare bajuamehnerirore jipihtia dachoripe noano ño payoro cahmana. Wiho mejeta tina sehe tirore ño payoerara. à tirore ño payoeraa, Cohamacʉ to bajuamehneri cjiri, wiho jia sehere ño payora tina. \p \v 26 Ti ã ño payochʉ ñʉno “Ti mʉ sʉro goa pja, yoawahnojaro”, nino Cohamacʉ cohãnocare tinare. à jia tina numia mʉa mehne manʉ tiboina cohtota, ti basi numia dihta ñano yoara ti pjacʉri mehne. \v 27 Ti yoaro seheta jiina mʉa cʉ̃hʉ numia mehne namo tiboina jipahta, tíre cohtota, mʉa ti basita ti pjacʉri mehne ñabiaro yoara. à yoaa, ti basita ti ñano yoari buhiri ti pjacʉri sehe ñano yʉhdʉra. \p \v 28 à Cohamacʉre ti cahmaerari buhiri Cohamacʉ tinare cohãre. To ã cohãchʉ tina sehe ñano wacũrucu, ñano yoarucura. \v 29 à jia tina tuaro ñano yoarucura. Numia mehne ñano yoarucuina, mʉa mehne ñano yoarucua numia, ñaare goa pjarucuina, paina yare tuaro cahmaina, painare ñano yoarucuina, paina paye baro ti cjʉachʉ ñʉa goa pjaina, masare wajãina, cahma sayoina, mahñoina, masare ñʉ tuhtiina, ñaa quiti dahreina, \v 30 paina ti yoaerapachʉta ñano ni yahuwajaina, Cohamacʉre ñʉ tuhtiina, painare purĩno yʉhtiina, “Sã sehe masi yʉhdʉrʉcʉ sʉja”, ni tʉhotuina, painare ã ni yahuina, paye ñaare yoa dʉcaina, ti pʉcʉsʉmare yʉhtieraina, \v 31 tʉho masieraina, ti nino seheta yoaeraina, masare ne cahĩeraina, ti basi cahma susini duhueraina, ne pja ñʉeraina jira tina. \v 32 à ñano yoarucuinare Cohamacʉ pichacapʉ cohãnohca. To ã cohãhtire masipahta tina tí ñaare ã yoarucura. à jia paina tinare ñʉ cũ ti yoaro seheta ñano ti yoachʉ ñʉa, “Mari yoaro seheta ñano yoara”, ni wahchera tina. \c 2 \s1 Masare buhiri dahre dutiro tíre quihõno yoarohca Cohamacʉ \p \v 1 “Tina ñabiaina jira”, ni yahuwajaena tjiga painare. Mʉsa cʉ̃hʉ ti yoaro seheta yoara. “Ñaare yoaeraja sã. à jina buhiri maeraja”, ni masierara mʉsa. Mʉsa yahu wajaina yoaro seheta ñaare yoana, mʉsa cʉ̃hʉ mʉsa basita buhiri dahre dutina nica. \v 2 Tó sehe yoainare Cohamacʉ to buhiri dahrechʉ potocãta quihõno to buhiri dahrechʉ masija mari. \v 3 Painare “Buhiri tiahca”, ni yahu waja ti yoaro seheta mʉsa yoachʉ, mʉsa cʉ̃hʉre buhiri dahrerohca. à jina “Sãre buhiri dahresi”, ni tʉhotuboca mʉsa. Jierara. Mʉsa cʉ̃hʉre buhiri dahrerohca tiro. \v 4 Mʉsa ñano yoapachʉta Cohamacʉ mʉsare pja ñʉno, dói waro buhiri dahrerara. à jina “Cohamacʉ yʉhʉ mehne suasi”, ni tʉhotuboca mʉsa. Jierara. Cohamacʉ mʉsare pja ñʉno, dói waro buhiri dahrerara mʉsa ñaa buhiri tiare cahyachʉ ñʉ duaro, tirore mʉsa yʉhtichʉ cahmano. \v 5 à buhiri dahre duaeraparota, mʉsa Cohamacʉre yʉhti duaerachʉ, mʉsa ñaa buhiri tiare mʉsa cahyaerachʉ, buhiri dahrerohca mʉsare. Tó pano mʉsare to buhiri dahreboriro yʉhdoro tí to buhiri dahrehti dacho waropʉre ñano, tuaro waro mʉsare buhiri dahrerohca Cohamacʉ. Quihõno buhiri dahrerohca. \v 6 Cãinare ti yoa wapataro seheta yoarohca Cohamacʉ. \v 7 Cãina noaare yoarucuina jira. Tina Cohamacʉre noano wahchechʉ yoa duaina, jipihtia dachoripe Cohamacʉ mehne ji duaina jira. Tina pinihtare dachoripe tiro mehne jirucuchʉ yoarohca Cohamacʉ. \v 8 Wiho mejeta paina sehe tina yoaro sehe jierara. Tina ti mʉ sʉro jia ti, ñaare goa pja yoarucuina baro jira. Cohamacʉ ya warore cahmaerara. Tina mehne Cohamacʉ tuaro sua, buhiri dahrerohca. \v 9 Jipihtina ñano yoaina ñano yʉhdʉahca. Judio masare ãta waha mʉhtanohca. Tuhsʉ, judio masa jieraina cʉ̃hʉre ãta waharohca. \v 10 Jipihtina noaare yoaina sehere Cohamacʉ “Noana”, ninohca. à jia masa tinare ño payoahca. à jiro tinare noano jichʉ yoarohca Cohamacʉ. Judio masare ãta waha mʉhtanohca. Tuhsʉ, judio masa jieraina cʉ̃hʉre ãta waharohca. \p \v 11 Cohamacʉ judio masare, ã jichʉ judio masa jieraina cʉ̃hʉre jipihtinare cʉ̃no sehe ñʉna. Mari yoarire ñʉno, quihõno besera jipihtinare, ñaina, noaina cʉ̃hʉre. \v 12 Paina Cohamacʉ Moise cjirore to dutia cjirire masieraina sehe buhiri tiare ti yoachʉ, to dutiare ti masierapachʉta tinare buhiri dahrerohca Cohamacʉ. à yoa tí dutiare masiina cʉ̃hʉre buhiri tiare ti yoachʉ, tí dutiare ti yʉhdʉrʉcari buhiri buhiri dahrerohca Cohamacʉ. \v 13 Cohamacʉ dutiare tʉhopahta yʉhtierainare “Buhiri marieina, noaina jira ahrina”, ni ñʉerara Cohamacʉ. To dutiare yoaina sehere “Noaina jira”, ni ñʉna tinare Cohamacʉ. \v 14 Judio masa jieraina Cohamacʉ Moise cjirore to cũri dutia maerapahta, ti mʉ sʉro noaare yoaa, Cohamacʉ dutiare yoaa nina. à yoaa Moise cjirore to dutiare joari pũre cjʉaerapahta tina ti mʉ sʉro to dutiare masina. \v 15 à jia to dutiare ti tʉhotuapʉ potocãta cjʉara tina. à cjʉaa ñaare yoaa dóicãta ti ñaa yoarire masina tina. à jiro ñaare yoariro “¿Dohse jiro baro ñaare yoari yʉhʉ?” ni tʉhotura tiro. à jiro noaare to basi to yoari cʉ̃hʉre masina tiro. \v 16 à jiro Cohamacʉ Jesucristore to warocahti dachoi masa ti yoarire ti yahu duaerarire Jesucristo masi pahñono, tiro tinare beserohca noaina, ñaina cʉ̃hʉre. Tó sehe yoarohca tiro noaa buhea to nino seheta. Ahrita jira masare yʉ buhea. \s1 Cohamacʉ Moise cjirore to dutirire yahuha Paulo \p \v 17 Mʉsa sehe judio masa jina, Cohamacʉ Moise cjirore to dutiare ño payoina jina, “Cohamacʉ to yaina jija”, ni tʉhotumana mʉsa. \v 18 à jina Cohamacʉ dutiare masiina jina, to cahmaare masina mʉsa. à masiina jina, “Noaare sã yoahtore bese masija sã”, ni tʉhotumana mʉsa. \v 19 à ni tʉhotuna õ sehe ni tʉhotu namona mʉsa: “Painare ne masierainare noano masichʉ yoaja sã. Tinare sã buherachʉ ne Cohamacʉre masieraboa tina. à jia ñaare duhueraboa”, ni tʉhotumana mʉsa. \v 20 à jina “Tʉho masierainare noaare yoa dutiina, macanacã cʉ̃hʉre buheina jija sã”, ni tʉhotumana mʉsa. à jina “Cohamacʉ dutiare cjʉana, potocã jiare masi pahñoja sã”, ni tʉhotumana mʉsa. \v 21 ¿Ã jina painare buheina jipanahta, dohse yoana mʉsa sehe mʉsa buheriro sehe yoaerajari? ¿Painare yaca dutieraina jipanahta dohseana mʉsa sehe yacajari? \v 22 ¿Pairo namono mehne ñano yoa dutieraina jipanahta dohseana mʉsa sehe pairo namono mehne ñano yoajari? “Cohamacʉ jira”, ti nia masʉrine ñʉ yabiina jira mʉsa. ¿Ã ñʉ yabiina jipanahta dohseana tí masʉrine ti ño payoa wʉhʉsepʉ sãa yacajari mʉsa? \v 23 “Cohamacʉ Moise cjirore to dutiare cjʉaja sã”, niina jipanahta to dutiare yʉhdʉrʉcara mʉsa. à yʉhdʉrʉcana Cohamacʉre ño payoerachʉ yoana nica mʉsa painare. \v 24 Ãta nina Cohamacʉ yare ti joari pũi: “Cohamacʉ dutiare mʉsa yʉhdʉrʉcari buhiri judio masa jieraina sehere Cohamacʉre ti ñano durucuchʉ yoara mʉsa judio masa”, ni joaa tiha Cohamacʉ yare ti joari pũi. \p \v 25 “Cohamacʉ yaina jija”, ni tʉhotura cãina judio masa mahanocã cahsarocãre yihsoina. Cohamacʉ yare ti yoachʉ judio masa ti jichʉ noa nina. To yare ti yoaerachʉ judio masa ti jia tia yaba cjihti jierara. Yihsoina ti jia tia cʉ̃hʉ yaba cjihti jierara. \v 26 à jiro judio masa jieraina mahanocã cahsarocãre yihsoeraina ti jipachʉta, Cohamacʉ dutiare ti yoachʉ ñʉno “Yʉ yaina masata jira”, ni ñʉna Cohamacʉ tinare. Judio masa sehere to ã ni ñʉboriro seheta judio masa jieraina sehere ã ni ñʉna. \v 27 Payʉ judio masa Cohamacʉ Moise cjirore to dutiare cjʉapahta tíre yoaerara tina. à jia paina judio masa jieraina sehe mahanocã cahsarocãre yihsoeraina jipahta to dutiare yoara. à yoaina jia judio masa ti ñano yoarire masichʉ yoaa nina. \v 28 Mipʉre judio masʉno waro to jiare yahuihtja mʉsare. To pjacʉre mahanocã cahsarocãre yihsoriro jiparota Cohamacʉre ño payoeraro potocãta judio masʉno waro jierara. \v 29 Cohamacʉ yairo Espíriture cjʉariro tirore yʉhtiriro tiro tjira judio masʉno waro. à yoa to pjacʉre mahanocã cahsarocãre to yihso cohãriro seheta to ñaa yoaare duhura tiro. To mʉ sʉro dutiare yoariro jieraparota Espíritu Santo to yoadohoa mehne to ñaa yoaare duhura. Tó sehe yoarirore “Noariro jira”, ni ñʉna Cohamacʉ sehe. Masa sehe tirore ti ã nierapachʉta, ã nina Cohamacʉ sehe. \c 3 \p \v 1 ¿Yʉ ã nichʉ judio masa ti jia tia wiho waro jijari, mʉsa tʉhotuchʉ? Ne wiho waro jia nierara. ¿Cohamacʉ judio masare to dutiriro seheta ti pjacʉrire mahanocã cahsarocãre ti yihso cohãa wiho waro jijari, mʉsa tʉhotuchʉ? Ne wiho waro jia nierara. \v 2 Judio masa ti jia tia wiho waro jierara. Cohamacʉ yare ti joari pũre judio masare cũ mʉhtaha. à jia judio masa ti jichʉ noa nina tinare. \v 3 à jia cãina judio masa Cohamacʉre ti tʉhoerapachʉta to niri cjiri potocãta jira. à jiro to ni cũriro seheta yoarohca tiro. \v 4 Ãta jira. Jipihtina masa mahñoina ti jipachʉta Cohamacʉ sehe ne mahñoerara. Panopʉ to yare yahu mʉhtariro cjiro to ni joariro seheta ne mahñoerara Cohamacʉ. Õ sehe ni joaa tiha: \q1 “Potocã niriro jira mʉhʉ Cohamacʉ. \q1 Mʉhʉre ã jia masa ‘Cohamacʉ quihõno yoaerara’, ni masierara mʉhʉre”, \m ni joaa tiha panopʉ. \p \v 5 Õ sehe ni tʉhotuboca masa: “Mari ñaare yoana Cohamacʉ noaare to yoariro jichʉ masichʉ yoaja. à jiro ñaare mari yoachʉ noa nina. ¿To ã noaa jipachʉta dohsearo tiro mari ñaare yoari buhiri buhiri dahremacanocajari?” ni tʉhotuboca masa. Masa ti tʉhotuboriro seheta ã nii nija. \v 6 Tó jierara ti ã ni tʉhotuchʉ. Mari ñaa yoari sehe noaa jichʉ Cohamacʉ mari ñaare yoari buhiri buhiri dahre masieraboa. \p \v 7 Masa sehe mahñoina jira. Cohamacʉ sehe ne mahñoerara. à jina masa ti mahñochʉ ñʉna Cohamacʉ sehe ne mahñoerariro to jichʉ noano ñʉ masija mari. à jia masa mahñoa, Cohamacʉ to mahñoerariro to jiare ñoa niboca tina. Ãta ni tʉhotumana cãina. à ni tʉhotua õ sehe ni tʉhotu namomana tina: “Sã mahñoa mehne Cohamacʉ to mahñoerariro jiare ñona nija. à ñona noano yoana nija. à jia sã mahñoa noa nina. ¿Sã mahñoa noaa nichʉ dohse jiro baro sã mahñori buhiri sãre buhiri dahremacanocabocari Cohamacʉ?” ni tʉhotumana cãina masa. \v 8 à jia õ sehe ni mahñona cãina sãre: “ ‘Ñano yoana Cohamacʉ to noariro jichʉ ñona nica. à jina ñano yoajihna’, nihre Paulo cʉ̃hʉ”, ni mahño yahusãna sãre cãina. Ti ã niri buhiri tinare Cohamacʉ buhiri dahrerohca. Ãta yoaro cahmana tinare. \s1 Jipihtina buhiri tiina jija mari \p \v 9 ¿Ã yoa dohse ni tʉhotujari mʉsa? ¿Mari judio masa paina yʉhdoro noaina jijari mari? Jieraja mari. Judio masa, judio masa jieraina cʉ̃hʉ ñaa buhiri tia cjʉaina dihta jija mari. à jina jipihtina buhiri tiina jija mari. Ãta jira. Jipihtinare yʉ buheriro seheta jira. \v 10 Panopʉ to ni joariro seheta jira ahri: Õ sehe ni joaa tiha: \q1 “Ne cʉ̃iro masʉno noariro mariahna, Cohamacʉ to ñʉchʉ. \q1 \v 11 Jipihtina masa tʉho ñahaeraina dihta jira. \q1 Tuhsʉ, jipihtina masa ne Cohamacʉre macaeraina jia, tirore wacũ payoerara. \q1 \v 12 Tina Cohamacʉ yare cohãa jipihtina ñaare yoaina wahare. \q1 Ne cʉ̃iro noaare yoariro pinihta mariahna. \q1 \v 13 Ti dʉseri masa copari ti pjõo dapori yoaro sehe jira. \q1 Ti durucuchʉ, masa copari ʉrĩa wijaaro sehe mahñoa dihta ti dʉserire wijaara. \q1 à durucua agã dʉseroi to ñima purĩa wijaaro seheta purĩno ti durucua wijaara ti dʉserire. \q1 \v 14 Tina painare ñano durucuina, purĩno durucuina jira. \q1 \v 15 à jia sua ñaina dóicãta masare wajãina jira. \q1 \v 16 Nohoi ti waharoi tina masare ñano yoa, ñano yʉhdʉchʉ yoara tinare. \q1 \v 17 Tó sehe jia paina masa mehne tina noano jierara. \q1 \v 18 à yoa Cohamacʉre ne ño payoerara”, \m ni joaa tiha panopʉre. \p \v 19-20 Cohamacʉ jipihtiare to joa na dutiri cjirire sãre judio masare cũha. à jiro tó sehe to ni joariro cjiro mari cʉ̃hʉre dutisinina. “Buhiri mariahna sãre”, ni masieraja mari. à jina mari jipihtiro macaina judio masa, ã jichʉ judio masa jieraina cʉ̃hʉ to buhiri dahrehtina mari jia tiare masija mari. à jina buhiri tiina mari jiare masina, “Noaina jija sã”, ni masieraja Cohamacʉre. Cohamacʉ to yoa dutia sehere ne mari yoaeraja. à jiro to dutia sehe buhiri tiina mari jia tiare masichʉ yoara marine. à masina, õ sehe ni masieraja mari: “Cohamacʉ dutiare yoa pahñohi. à jiro Cohamacʉ marine ‘Noaina jira’, ni ñʉna”, ne ni masieraja mari jipihtiro macaina. \s1 Cohamacʉre noano mari wacũ tuana to yaina wahaja mari \p \v 21 Wiho mejeta mipʉre Moise cjirore to dutiri cjirire yoa pahñono marieno masare ti ñaa buhirire to cohãrire masichʉ yoara marine Cohamacʉ. Moise cjiro to joari cjiri mehne, Cohamacʉ yare yahu mʉhtaina cjiri ti joari cjiri mehne yahu cũ mʉhta tuhsʉha ahrire. \v 22 Jipihtina Jesucristore wacũ tuainare, tirore tʉhoinare “Noaina jira”, ni ñʉna Cohamacʉ. Tó sehe cʉ̃no potori ñʉna tiro jipihtina dohse jiina Jesucristore wacũ tuainare. \v 23 Mari jipihtina ñaare yoaina buhiri tiina dihta jija. à jina Cohamacʉ to cahmano sehe mari jiboriro dʉhsa yʉhdʉara. \v 24 Mari ã jiina jipachʉta Cohamacʉ marine pja ñʉna. à jiro Jesucristo sehe mari ñaa buhirire wapabasari jire. To ã wapabasaro mehne “Buhiri marieina noaina jira”, ni ñʉna Cohamacʉ marine. \v 25 Panopʉ macaina cjiri buhiri tiina ti jipachʉta Cohamacʉ dóicãta buhiri dahreraha tinare. à buhiri dahreraro ti buhiri tiare wiho waro ã tʉhotunocano nieraha. Baharo tiro Jesucristore warocari jire mari ñaa buhiri yariahtiro cjihtore, to di mehne mari ñaa yoarire wapabasahtiro cjihtore. Jesucristore mari wacũ tuachʉ Cohamacʉ sehe mari ñaa yoari buhirire borohca. Ahrire yoaro, quihõno yoariro to jia tiare masichʉ yoaro niha. \v 26 à yoa mipʉ cʉ̃hʉre quihõno yoariro to jia tiare masa ti masichʉ cahmana tiro. Quihõno yoariro jira tiro. à jiro Jesure warocari jire masa ti ñaa buhiri yariahtiro cjihtore. à jiro Jesure wacũ tuainare, “Buhiri marieina, noaina jira”, ni ñʉno, quihõno yoaro nica. \p \v 27 ¿Mipʉre “Noaina jija mari”, ni masicari mari mʉsa tʉhotuchʉ? Tíre ne ni masieraja mari. ¿Dohseana ã ni masieracari mari? ¿Cohamacʉ to dutiare yoana, “Noaina jija”, ni masibocari mari? Jierara. Tí cʉ̃hʉre ni masieraja mari. Mari ã ni masierapachʉta Jesure mari wacũ tuachʉ “Noaina jira”, ni ñʉnohca marine Cohamacʉ. \v 28 Õ sehe masija mari: Jesure mari wacũ tuachʉ ñʉno marine ñʉ jicoara Cohamacʉ. à jiro marine “Buhiri marieina, noaina jira”, ni ñʉna tiro. To dutiare mari yoari wapa ã ni ñʉerara. Tirore mari wacũ tuachʉ ã ni ñʉna. \p \v 29 Tuhsʉ, Cohamacʉ judio masa pʉhtoro dihta jierara. Judio masa jieraina pʉhtoro cʉ̃hʉ jira tiro. \v 30 à jiro Cohamacʉ cʉ̃irota jiriro jiro, jipihtina bui pʉhtoro jira. à jiriro jiro judio masare, ã jichʉ judio masa jieraina cʉ̃hʉre Jesure ti wacũ tuachʉ, tinare cʉ̃no potori “Buhiri marieina, noaina jira”, ni ñʉnohca Cohamacʉ. \v 31 ¿Ã jina Jesure wacũ tuana Cohamacʉ Moise cjirore to dutiare cohãna nibocari mari? Cohãeraja mari tíre. Jesure wacũ tuaina jina, Cohamacʉ dutiare yoa pahñona nija mari. \c 4 \s1 Abrahã Cohamacʉre to wacũ tuarire yahuha Paulo \p \v 1 Mari ñʉchʉ cjiro panopʉ macariro Abrahã cjirore Cohamacʉ õ sehe yoaha: \v 2 Abrahã cjiro noaare to yoapachʉta “Noariro jira”, ni ñʉeraha Cohamacʉ tirore. à jiro noaare yoaparota ñariro jisinino “Yʉhʉ pini noariro jija”, ni masieraha Abrahã, Cohamacʉ to ñʉchʉ. \v 3 Cohamacʉ yare ti joari pũ õ sehe nina: “Abrahã Cohamacʉ to nirire to quihõno tʉho ñaha, tirore to wacũ tuachʉ ñʉno Cohamacʉ tirore ‘Potocãta noariro jira’, ni ñʉha”, ni yahura Cohamacʉ yare ti joari pũi. \v 4 Pʉhtoro dahrainare waparo, wiho waro to pja ñʉa mehne waparo nierara. Ti dahrari wapa tinare waparo nina. \v 5 Wiho mejeta Cohamacʉre wacũ tuainare dahrainare ti waparo sehe yoaerara Cohamacʉ. Cohamacʉre wacũ tuarirore “Noariro jira”, ni ñʉna Cohamacʉ. To ã ni ñʉchʉ tí noaa to yoari wapa jierara. Cohamacʉ sehe tirore cahmaeraina cjirire tirore ti cahmachʉ ñʉno buhiri marieina, noaina wahachʉ yoara. à jiro masʉno Cohamacʉre to wacũ tuachʉ ñʉno “Noariro jira”, ni ñʉna Cohamacʉ tirore. \v 6 Ãta niha panopʉ macariro Davi cjiro. Masʉno noaare to yoapachʉta Cohamacʉ tirore “Noariro jira”, ni ñʉeraca. Tirore to wacũ tuachʉ ñʉno pini Cohamacʉ tirore “Noariro jira”, ni ñʉna. Cohamacʉ to ã ni ñʉriro wahcheare yahuha Davi cjiro. Õ sehe niha: \q1 \v 7 “Cohamacʉ ti ñaa yoarire to cohãchʉ masiina sehe tuaro wahchera. \q1 \v 8 ‘Noaina jira. Mʉsa buhiri tiare wacũsi yʉhʉ’, to nichʉ tʉhoina tuaro wahchera”, \m niha Davi cjiro. \p \v 9 ¿Judio masa ti pjacʉre mahanocã cahsarocãre yihsorina dihtare ti ñaa yoarire boari Cohamacʉ? Jierara. Judio masa jieraina yihsoeraina cʉ̃hʉre ti ñaa yoarire bora tiro. Pari turi Abrahãre wacũga mʉsa. Tiro Cohamacʉre to wacũ tuachʉ ñʉno “Noariro jira”, ni ñʉha Cohamacʉ. \v 10 ¿Dohse jichʉ ã yoari Abrahã, mʉsa tʉhotuchʉ? To pjacʉre mahanocã cahsarocãre to yihsohto panopʉta tirore “Noariro jira”, ni ñʉha Cohamacʉ. à jiro yihsoro, to ñaa yoarire cohã tuhsʉriropʉ yihsoha. \v 11 à jiro dóihta Cohamacʉre wacũ tua mʉhtaha Abrahã. To ã wacũ tuachʉ ñʉno “Noariro jira”, ni ñʉha Cohamacʉ tirore. à to wacũ tuaare, to yairo to jiare to ñohto cjihtore Cohamacʉ tirore to pjacʉre mahanocã cahsarocãre yihso dutiha. à jiro Abrahã to yihsohto pano Cohamacʉ sehe “Noariro jira”, ni ñʉ tuhsʉha tirore. Tiro to yihsohto pano to ã ni ñʉriro seheta jipihtina Cohamacʉre wacũ tuainare judio masa jieraina yihsoerainare “Noaina jira”, ni ñʉna Cohamacʉ. To ã ni ñʉina ti jichʉ Abrahã ti ñʉchʉno cjiro waro yoaro sehe wahara. \v 12 Tí yoaro seheta masa, yihsoina Cohamacʉre ti wacũ tuachʉ ti ñʉchʉno cjiro waro jia tiha Abrahã. Tiro to yihsohto pano Cohamacʉre wacũ tuaha. à jia tiro yoaro seheta wacũ tuaina judio masa Abrahã panamana ji turiaina jira. \s1 Cohamacʉ Abrahãre to ni cũrire “Potocã tjira”, niha Abrahã \p \v 13 Panopʉ õ sehe niha Cohamacʉ Abrahãre: “Ahri yahpare mʉhʉre, mʉ panamana ji turiainapʉ cʉ̃hʉre waihtja”, ni yahu cũha Cohamacʉ Abrahãre. To dutiare to noano yoari wapa ã nieraha Cohamacʉ tirore. Abrahã Cohamacʉre to wacũ tuari wapa sehere ã niha Cohamacʉ tirore, “Noariro jira”, tirore to ni ñʉri baharo. \v 14 “Cohamacʉ Moise cjirore to cũri dutia dihtare yoaro cahmana”, nina judio masa. Tó sehe niina Cohamacʉre wacũ tuaro marieno ahri yahpa jipihtirore na duara. Wacũ tuaro marieno ti nachʉ mari sehe Cohamacʉre mari wacũ tuaa yaba cjihti jieraboa. à jiro Cohamacʉ marine to ni cũri cjiri yaba cjihti jieraboa. \v 15 Moise cjirore to cũri dutia sehere yoaerara masa. à jiro to dutiare ti yʉhdʉrʉcari buhiri masare buhiri dahrerohca Cohamacʉ. Wiho mejeta to dutia mariachʉ to dutiare yʉhdʉrʉcaro cʉ̃hʉ mariaboa. \p \v 16 à yoa Cohamacʉre wacũ tuaina dihta to wahtore naahca. Abrahã cjiro Cohamacʉre wacũ tuaha. à jiro jipihtina tiro yoaro sehe Cohamacʉre wacũ tuaina ti ñʉchʉno waro yoaro sehe tjuara Abrahã cjiro. à jiro “Ahrire mʉsare waihtja”, Cohamacʉ nino jipihtinare tirore wacũ tuaina pinihtare nino niha. à jia Cohamacʉ Moise cjirore to dutiri cjirire yoaina Cohamacʉre wacũ tuaina Cohamacʉ to wahtore naahca. Tina dihta nasi. Jipihtina Abrahã cjiro yoaro sehe Cohamacʉre wacũ tuaina cʉ̃hʉ tinare to wahtore naahca. \v 17 Tíre Abrahã cjirore to niriro seheta joaa tiha panopʉre: “ ‘Payʉ macari macaina ti ñʉchʉno cjihto cũhi mʉhʉre’, ni cũa tiha Cohamacʉ Abrahã cjirore”, ni joaa tiha panopʉ. à jiro tiro Cohamacʉre wacũ tuaa tiha. à to wacũ tuachʉ mari ñʉchʉ cjiro yoaa tiha Cohamacʉ tiro cjirore. Cohamacʉ sehe yariainare masoriro, jipihtinare, jipihtia cʉ̃hʉre bajuamehneriro jira. \p \v 18 “Payʉ yahpari macaina mʉ panamana ji turiaina jiahca”, Cohamacʉ to ã ni cũchʉ Abrahã cjiro sehe pohna marieriro jiparota, “Potocãta jira”, ni tʉhotua tiha. à ni tʉhoturo payʉ yahpari macaina mari ñʉchʉ cjiro yoaro sehe wahaha tiro Cohamacʉ tirore to ni cũriro seheta. \p \v 19 à jiro cien cʉhmari cjʉariro jiparota “Bʉcʉro waro jija”, ni tʉhotuparota, Sara to namono ne pohna marienicoro to jipachʉta “Pohna ti masieraja sã”, ni tʉhotueraa tiha Abrahã cjiro. à jiro Cohamacʉ to ni cũrire “Potocãta jira”, nia tiha Abrahã cjiro. \v 20 “To niriro seheta yoaeraboca”, ne ni tʉhotueraa tiha Abrahã cjiro. à jiro tiro Cohamacʉ to ni cũrire noano tʉhoa tiha. To ã niare tʉhotjiãhno “Cohamacʉ tuariro jira”, ni ño payoro nia tiha. à jiro Cohamacʉre wacũ tua namoa tiha tiro. \v 21 “Cohamacʉ to niriro seheta noano bihorohca”, ni tʉhotu noano masia tiha Abrahã cjiro. \v 22 To ã masichʉ Cohamacʉre to wacũ tuachʉ Cohamacʉ sehe “Noariro jira”, ni ñʉa tiha Abrahã cjirore. Ãta ni joaa tiha Cohamacʉ yare ti joari pũi. \p \v 23 à yoa Abrahã cjiro dihtare ã ni joaeraa tiha. \v 24 Tíre mari masihti cjihtire mari cʉ̃hʉre ã ni joaa tiha. à jiro Cohamacʉre mari wacũ tuachʉ “Noaina jira”, ni ñʉnohca mari cʉ̃hʉre Cohamacʉ. Tiro pini mari pʉhtoro Jesu to yariachʉ masori jire tirore. \v 25 Jesu sehe mari ñaa buhiri yariari jire. To yariari baharo masa wijaari jire tiro Cohamacʉ marine “Noaina jira”, to ni ñʉhto cjihtore. \c 5 \s1 “Noaina jira”, Cohamacʉ to ni ñʉchʉ õ sehe waharohca marine \p \v 1 Jesucristore mari wacũ tuachʉ ñʉno “Buhiri marieina, noina jira”, ni ñʉna marine Cohamacʉ. To ã ni ñʉchʉ Cohamacʉ mehne macaina marine jichʉ yoara mari pʉhtoro Jesucristo. \v 2 à jina mari tirore wacũ tuachʉ ñʉno Cohamacʉ marine cahĩno, pichacapʉ wahaborinare yʉhdore tiro mehne mari jihto sehe. Cohamacʉ pinihta noa yʉhdʉariro jira. à jiro tiro yoaro seheta jiina wahachʉ yoarohca marine tiro. To ã yoahti cjihtire noano masi, wahcheja. \v 3 à yoa ñano yʉhdʉna cʉ̃hʉ wahcheja mari. Ñano yʉhdʉna, tíre cʉ̃no pja masija mari. à cʉ̃no pjana, ñano yʉhdʉpanahta noano Cohamacʉre wacũ tuaina waha namoja mari. à jina Cohamacʉ yare duhueraja mari. \v 4 Mari ã yoachʉ ñʉno “Noana”, ni ñʉnohca Cohamacʉ marine. à jina marine to yʉhdohtore noano masi, wacũ cohtana nija mari. \v 5 Ne wiho waro wacũ cohtana nieraja. Cohamacʉ marine to Espíritu Santore warocare mari mehne jihtirore. à jiro Espíritu Santo sehe mari mehne jiro Cohamacʉ marine to ã cahĩrucuare masichʉ yoara. To ã masichʉ yoachʉ marine to yʉhdohto noano waro jiro nina. Potocãta yʉhdʉnahca mari. \p \v 6 Tó pano mari ñaa yoarire mari basi mari yʉhdʉ masierachʉ ñʉno, to quihõriro mʉ sʉchʉ, Cohamacʉre cahmaeraina mari jipachʉta, Cristo sehe mari ñaa buhirire yariabasaha. \v 7 Cʉ̃iro masʉno noariro jiparota yariahtiro to jichʉ pairo sehe to yariaborirore cohtota, to yariabasa duachʉ mijo yʉhdʉara. Noaa dihtare yoariro yaro jiborirore pairo yariabasaboca pa tehe nino. \v 8 Wiho mejeta Cohamacʉ sehe õ sehe yoara. Buhiri tiina mari jisinipachʉta mari yaro jiborirore Cristo yariaha. To ã yoachʉ Cohamacʉ marine to tuaro cahĩare masija mari. \v 9 Mari yaro jiborirore to ñano di wijaa, yariachʉ Cohamacʉ sehe marine “Buhiri marieina, noaina jira”, ni ñʉna. To ã ni ñʉri baharo mipʉ pinihtare marine pichacapʉ wahaborinare yʉhdorohca Jesu. Marine to yaina wahachʉ to yoari baharo marine buhiri dahresi pichacapʉ Cohamacʉ. \v 10 Cohamacʉre ñʉ tuhtiina mari jipachʉta, to macʉno sehe yariaro, mari ñaa buhiri tiare cohãno, Cohamacʉre mari ñʉ tuhtirire duhuchʉ yoare. To ã yoaro mehne Cohamacʉ mari buhiri tiare bora. Tuhsʉ marine to yaina wahachʉ yoara. Mipʉ pinihtare tí yʉhdo curero yoarohca marine. To yaina mari jichʉ Jesu to masa mʉjari mehne marine pichacapʉ wahaborinare noano yʉhdorohca tiro. \v 11 à jina baharopʉ mari yʉhdʉhtore masina wahcheja mari. Mipʉre ahri cʉ̃hʉre wahcheja. Mari pʉhtoro Jesucristo mari ñaa yoari buhirire to yariari baharo Cohamacʉ yaina jija mari. à jina wahcheja. \s1 Adãore, Cristore yahuha Paulo Roma macainare \p \v 12 Adão cjiro Cohamacʉre to yʉhdʉrʉcari baharo ahri yahpare ñaa buhiri tia ji dʉcaha. Ñaa buhiri tia ji dʉcaro mehne masa yaria dʉcaha. Jipihtina mari ñaare buhiri tiare yoaja. à jina jipihtina ñaina mari jiri buhiri yariaja. \v 13 Cohamacʉ to dutiare Moise cjirore to cũhto pano potocãta ahri yahpa macaina ñaa buhiri tiare yoaa tiha. Ti ã yoapachʉta to dutia mariachʉ to dutiare ti yʉhdʉrʉcari buhiri buhiri dahre masieraha. \v 14 To ã buhiri dahre masierapachʉta Adão cjiro cʉ̃hʉ to baharo jiina cʉ̃hʉ tí dutia mariasinipachʉta yariaa tiha. Moise cjiro to jihto pano tí dutia mariasinipachʉta masa yariaa tiha. Paina ñano yoaa Adão cjiro ñano to yoariro sehe waro yoaera timaha. à jipahta tina cʉ̃hʉ yariaa tiha. à jiro Adão cjiro ñaare to yoa dʉcariro seheta yoari pja baharopʉ ahri yahpapʉ tariro noaare yoa dʉcari jire. \p \v 15 Adão cjiro to yʉhdʉrʉcari Cohamacʉ masare to pja ñʉa yoaro sehe jierara. Cohamacʉ to pja ñʉa sehe noa yʉhdʉara. Adão cjiro cʉ̃irota jiparota ñaare to yoa dʉcari buhiri payʉ masa yariaa tiha. Cohamacʉ sehe marine pja ñʉno, Jesucristore warocari jire. To ã warocachʉ tiro cʉ̃irota jiriro pichacapʉ wahaborinare masare payʉ yʉhdora. \v 16 à jiro Cohamacʉ masare to pja ñʉa Adão cjiro to yʉhdʉrʉcari yoaro seheta jierara. Adão cjiro sehe cʉ̃irota jiriro ñaare to yoari buhiri jipihtina masa ñaa buhiri tiina jira. à ti buhiri tiina jipachʉta masa pjíro ti ñaare yoapachʉta mipʉre masare pja ñʉno Cohamacʉ ti ñaare bora. à boro “Noaina jira”, ni ñʉna tiro tinare. \v 17 Adão cjiro cʉ̃irota jiriro ñaare to yoa dʉcachʉ jipihtina masa yariarucura. Tí potocã tjira. To ã jipachʉta ahri sehere wahchenahca mari. Mipʉre Cohamacʉ masare pja ñʉno Jesucristo cʉ̃irota jiriro to yariaro mehne ti ñaare boro, tinare “Noaina jira”, ni ñʉna. à jia jipihtina to ã ni ñʉina mʉanopʉ Cristo mehne pʉhtoa jiahca. \p \v 18 Adão cjiro cʉ̃irota to jipachʉta to yʉhdʉrʉcari buhiri jipihtinapʉ buhiri tiina waha dʉcaha. à jia Cohamacʉ to buhiri dahrehtinapʉ tjuaha tina. Tó yoaro seheta Jesu cʉ̃hʉ cʉ̃irota jiparota noano yoaro jipihtina ti buhiri tiare cohã masina. Ti buhiri tiare to cohãchʉ, “Buhiri marieina, noaina jira”, ni ñʉna tinare Cohamacʉ. à jia to ya catiare cjʉaa, ã catirucuahca tina. \p \v 19 Adão cjiro cʉ̃irota Cohamacʉre yʉhdʉrʉcaha. To ã yʉhdʉrʉcachʉ, payʉ masa ñaa buhiri tiina wahaha. Tó yoaro seheta Jesu cʉ̃hʉ cʉ̃irota Cohamacʉre yʉhtiha. à yʉhtiro, payʉ masa ti buhiri tiare cohã masina tiro. To ã cohãchʉ “Ñaare ti yoari buhiri tia mariena, noaina jira”, ni ñʉna Cohamacʉ tinare. \p \v 20 Cohamacʉ to dutiare Moise cjirore cũa tiha tí mehne jipihtina masa ti ñaa buhiri tiare ti noano masihto cjihtore. à jia masa ti ñaa buhiri tiare masia tí yʉhdoro Cohamacʉ tinare tuaro to cahĩa tia cʉ̃hʉre masiahca. Tiro marine cahĩ yʉhdʉara. \v 21 Buhiri tiina ti jiri buhiri masa yariahtina jira. Ti yariari baharo, pichacapʉ wahaahca. Wiho mejeta Cohamacʉ masare cahĩ yʉhdʉara. à tuaro cahĩno, mari pʉhtoro Jesucristo masare to yariabasaro mehne masare “Buhiri marieina, noaina jira”, ni ñʉna. To ã ni ñʉina sehe to ya catia mehne ã catirucuahca. \c 6 \s1 Yariaina cjiri ti ñaare yoaeraro seheta Cristo yaina cʉ̃hʉ ñaare yoarucuerara \p \v 1 ¿Dohse yoanahcari mari mipʉre, mʉsa tʉhotuchʉ? Cãina õ sehe niboca: Ñaare mari yoachʉ ñʉno Cohamacʉ mari ñaa buhirire borohca. ¿Cohamacʉ marire to cahĩ namochʉ ñʉ duana ñaare yoa namobocari mari? \v 2 Jierara. Ñaare yoaena tjijihna mari. Yariaina cjiri ñaare ti yoaeraro seheta Cristo yaina jina mari cʉ̃hʉ ñaare yoarucu masieraja mari. \v 3 Jesu yaina mari jia tiare masa ti ñʉ masihto cjihtore copʉ bautisare marine paina. à jina mari pʉhtoro Jesucristo to yariachʉ, mari cʉ̃hʉ tiro mehne yariaina seheta wahahi. ¿Tíre masierajari mʉsa? \v 4 à bautisarina wahana Cristo pjacʉre masa copapʉ ti siõ sãa payo cohãriro seheta pano mari ñaa yoarire duhuja. à jina Cohamacʉ to tuaa mehne Cristo to masa mʉjariro seheta mari cʉ̃hʉ to tuaa mehne mari jia tia cʉ̃hʉre, mari tʉhotua cʉ̃hʉre cohtotaja. à cohtotana to yare wahma yoarʉcaina wahaja mari. \p \v 5 Cristo yaina jina, tiro mari pʉhtoro mehne yariaina seheta jina, to masa mʉjariro seheta mari cʉ̃hʉ masa mʉjanahca. Tí potocãta jira. \v 6 Cristo yaina ji dʉcana crusapʉ tiro mehne yariaina seheta wahai pari turi mari ñaare yoarucuerahto sehe. à waharina jina ñaare yoarucuina ji namo duasi mari. Tíre mari masija. \v 7 Yariariro cjiropʉre ñaare goa pjaa mariahna. à jiro tiro cjiro ñaare to yoa duhuriro seheta tí ñaa sehe tirore to dutipe namoeraboro seheta tí ñaare duhura tiro. \v 8 Cristo mehne yariaina yoaro sehe jina, to masa mʉjariro seheta mari cʉ̃hʉ masa mʉjanahca. “Tí potocã tjira”, ni tʉhotuja mari. à jina tíre mari masa mʉjahtire wacũ cohtaja mari. \v 9 Cristo to yaria masa mʉjari baharo ne pari turi yariasi. à catirucuriro jira tiro. Tíre mari masija. \v 10 à jiro Cristo cʉ̃ tahata yariaro, masa ti ñaa yoari buhirire cohãno taro yariaha. To masa mʉjari baharo Cohamacʉ to cahmano seheta yoarucuhtiro jira tiro. \v 11 Tiro yoaro seheta mʉsa cʉ̃hʉ õ sehe ni tʉhotuga: “Yariaina cjiri ti yoaeraro seheta mari cʉ̃hʉ ñaare yoa duaeraja. Jesu yaina jina Cohamacʉ to cahmano seheta yoahtina cjihtita jina nija mari cʉ̃hʉ”, ni tʉhotuga mʉsa. \p \v 12 à jina mʉsa yariahtina jina ñaare yoarucuina jiena tjiga. à jina mʉsa ñaa yoaare goa pjapanahta tíre ã tʉhotunocahga. \v 13 Ñaare yoaina jiena tjiga. Mʉsare pichacapʉ wahaborinare Jesu to yʉhdorina jira mʉsa. To ã yoarina jina Cohamacʉ cahmaa dihtare yoaina jiga mʉsa. à jina noaare yoaina jiga mʉsa. \v 14 Mipʉre Cohamacʉ Moise cjirore to dutia mehne marine dutierara. Cohamacʉ marine cahĩno tiro sehe marine dutira. à jina to yoadohoro mehne ñaare yoa duasi mari. \s1 Mʉsa ñaare yoarucuchʉ tí ñaa mʉsa pʉhtoro yoaro sehe jira \p \v 15 ¿Yʉ ã nichʉ dohse ni tʉhotujari mʉsa? ¿Cohamacʉ sehere yʉhtihtina jina Moise cjirore to dutiare yʉhtihtina jierana, ñaare yoarucubocari mari? Jierara. \v 16 ¿Ahrire masierajari mʉsa? Mʉsa noano yʉhtiriro mʉsa pʉhtoro jira. à jina to cahamaca jira mʉsa. Mʉsa ã yʉhti mʉsa pʉhtoro tiriro seheta ñaare yoarucuina mʉsa jichʉ tí ñaa yoaa mʉsa pʉhtoro yoaro sehe jira. à jina ñaare duhu masierara mʉsa. à jiina jina pichacapʉ wahahtina jira mʉsa. Cohamacʉre noano ño payoina jina pinihta, to cahamaca jira mʉsa. à jina to yaina noaina jira mʉsa. ¿Tíre masierajari mʉsa? \v 17 Panopʉ ñaare yoarucuina mʉsa jichʉ tí ñaa yoaa mʉsa pʉhtoro yoaro sehe jimare. Mipʉ sehere noaa buheare tʉhona Jesure wacũ tuana Cohamacʉre noano ño payoina wahare mʉsa. Mʉsa ã wahachʉ ñʉna Cohamacʉre “Noana”, nija. \v 18 à wahana mipʉre ñaa ti dutiriro cjiro seheta yoaerara mʉsa. à jina Cohamacʉ cahamaca jina noaa sehere yoara mʉsa. \v 19 Cahamaca ti pʉhtoare ti noano ño payoare masi pahñona mʉsa. à jicʉ tí mʉsa masiri mehne tí mehne piti dahre buhehi mʉsare ahri buheare noano masieraina mʉsa jichʉ ñʉcʉ. Panopʉ ñaare yoarucuina jimare mʉsa. Mʉsa ã yoarucuriro seheta mipʉ sehere noaare yoarucuina jiga mʉsa. à jina Cohamacʉ cahmaa dihtare yoanahca mʉsa. \p \v 20 Panopʉ ñaa dihtare yoaina jina, noaa sehere yoaera tire mʉsa. \v 21 ¿Tí pjapʉre ñaa dihtare yoana dohse jirore wapatari mʉsa? Tí mʉsa ñaa yoarire wacũna mipʉre bʉo tica mʉsa. Tí ñaare mʉsa yoari buhiri pichacapʉ wahaboa mʉsa. à jina ñaare yoana ne wapataerara. \v 22 Mipʉ sehere mʉsa ñaa yoarire duhuna Cohamacʉ cahamaca wahare mʉsa. à jina Cohamacʉ cahmaa dihtare yoaina jinahca. à jina jipihtia dachoripe Cohamacʉ mehne jirucunahca. \v 23 Ñaare mari yoari buhiri pichacapʉ wahahtina jija jipihtina mari. Mari ã jipachʉta mari pʉhtoro Jesucristore mari wacũ tuachʉ ñʉno, jipihtia dachoripe tiro mehne marine jirucuchʉ yoarohca. Mari ã jirucuhtore ã wanocanohca. \c 7 \s1 Cohamacʉ Moise cjirore to dutiare yahu namoha Paulo tjoa \p \v 1 Yʉ coyea, Cohamacʉ Moise cjirore to dutirire noano masina mʉsa. Masʉno to catisinichʉ tí dutiare yʉhdʉrʉca dutierara. To yariari baharo pinihtare tí dutiare yoaro mariahna. Tí cʉ̃hʉre masina mʉsa. \v 2 Õ sehe jira: Numinore to manʉno to catiro puro tiro mehne dihta ji dutira Cohamacʉ Moise cjirore to dutiri sehe. To ã dutipachʉta to manʉno to yariari baharo ticoro sehe pairore manʉ ti masina. Ticoro tí dutia mehne ji namoerara. \v 3 à jiro to manʉno to jipachʉta ticoro pairore manʉ tiro, ñano yoaricoro jira. Wiho mejeta to manʉno to yariari baharopʉ pairore manʉ tiro, Cohamacʉ dutiare yʉhdʉrʉcaerara ticoro ã yoaricoro. à yoaro ñano yoaricoro jierara ticoro. \p \v 4 Mʉsa cʉ̃hʉ yʉ coyea Jesu yaina wahana, Jesu to yariachʉ, mʉsa cʉ̃hʉ tiro mehne yariaina seheta wahare. à jina yariaina cjirire dutia ti marieno seheta Moise cjirore to dutia to cũri cjiri mʉsa cʉ̃hʉre mariahna. Tí dutia mʉsare dutierara. To manʉno to yariari baharo, pairore manʉ tiricoro yoaro seheta mʉsa cʉ̃hʉ panopʉ mʉsare dutimarire duhu, Cristo mehne jira, ticoro pairo mehne to jiro seheta. à jina mipʉre to yaina jira mʉsa. Tiro sehe to yariari baharo masa mʉjari jire Cohamacʉ cahmaare mari yoahto cjihtore. \v 5 Panopʉ ñaare mari mʉ sʉro yoaa timai. à jina Cohamacʉ Moise cjirore to dutirire mari masiri baharo tí dutiare yʉhdʉrʉca duamai. Tí dutia mariachʉ yʉhdʉrʉca duaeraboa. à jina tí dutiare mari masiri baharo ñaare tuaro yoamai mari. à mari ñaare yoana mari pichacapʉ wahahtinata jia timai. \v 6 à wahaborina jipanahta Cristo yaina jina mipʉre tí dutia mehne jieraja mari. à jiro Espíritu Santo mari mehne jiriro marine noaa sehere cohtotachʉ yoara. To ã yoachʉ panopʉ macaa dutia mʉna dutia to joari cjiri tí mehne jieraja mari mipʉre. \s1 To ñaa yoari cjirire yahuha Paulo \p \v 7 ¿Ã jina Cohamacʉ Moise cjirore to dutirire dohse nibocari mari? ¿Tí to dutia ñaa jicari, mʉsa tʉhotuchʉ? Jierara. Tí yʉhʉre to dutiri mehne ñaare masii. à jicʉ to dutia mariachʉ ñaare masieraboa yʉhʉ. To dutia õ sehe jira. “Paina yapʉre tuaro cahmaena tjiga”, niha to dutia. Ti ã nierachʉ paina yapʉre tuaro ti cahmari ti ñaa jichʉ masieraboa yʉhʉ. \v 8 à jicʉ tí dutiare yʉ masiri baharo paina yapʉre tuaro cahmaa tii yʉhʉ. Tí dutiare masierasinicʉ paina yapʉre tuaro yʉ cahmari ti ñaa jichʉ masieraboa yʉhʉ. \v 9 To dutiare yʉ noano masihto pano ã tʉhotunocai. To dutiare yʉ masiri baharo pinihta tuaro ñaare yoa duamai. à jicʉ pichacapʉ yʉ wahahtore masia tii. \v 10 à jia Cohamacʉ dutiare yʉhdʉrʉcaeraa masa tiro mehne noano jirucuboa. à jia tí dutia sehe noano jirucuchʉ yoabori dutia jipahta yʉ yʉhdʉrʉcari buhiri yʉhʉre pichacapʉ waha dutimare. \v 11 à jicʉ ñaare yoacʉ Cohamacʉ Moise cjirore to dutiare yʉhdʉrʉca duamai. Ñaare goa pjariro jicʉ noaare masierahi. Tí ñaa yʉhʉre dojomehnere. à jicʉ noano masierahi. à masieracʉ Cohamacʉ dutiare yʉhdʉrʉcai. à jicʉ to dutiare yʉ masiri baharo yʉ ñaa buhirire pichacapʉ yʉ wahaborirore masii. To dutia mehne ã masii. \p \v 12 à jia Moise cjirore Cohamacʉ to cũri dutia noaata jira. à jia quihõno jiata nina tí dutia. \v 13 ¿Ã jipahta marine tí noaa dutia sehe pichacapʉ wahachʉ yoajari? Jierara. Tópʉ wahachʉ yoaerara. Mari ñaa yoaa sehe marine pichacapʉ wahachʉ yoara. To dutiare mari masiri baharo tí dutiare yʉhdʉrʉcana ñaare yoana masija mari. à jina mari ñaina mari jiare masina mari pichacapʉ wahahto cʉ̃hʉre masija mari. à jina to dutiare masina mari yʉhdʉrʉcarire ti ñaa yʉhdʉa jichʉ masija mari. \p \v 14 Cohamacʉ to dutiare Moise cjirore cũha. Tí to cũa noaa ti jichʉ masija mari. Wiho mejeta yʉhʉ sehe paina yoaro seheta ñariro jija. à jicʉta ñaare yoarucuca yʉhʉ. \v 15 ¿Dohse waharo nijari yʉhʉre? Ne noano masieraja yʉ yoaare. Yʉ yoa duaa sehere ne yoaera, yʉ tuaro yoa duaeraa sehere yoaja yʉhʉ. \v 16 Ñaare yoa duaerapaihta ñaare yoaja yʉhʉ. Tíre yoacʉ Cohamacʉ dutia noaa dutia ti jichʉ masija yʉhʉ. \v 17 à jicʉ mipʉre yʉhʉ waro tí ñaare yoaeramaja. Wiho mejeta yʉ tʉhotuapʉ jia ñaa tí sehe yʉhʉre ñaare yoachʉ yoara. \v 18 Noaare tuaro yoa duapaihta ne bihoeraja. Ahri yahpa macariro jicʉ yʉ tʉhotuapʉ ñaa dihta jira. Ne noaa mariaputiara. à jicʉ noaare tuaro yoa duapaihta ne bihoeraja. Ñaa sehe yʉhʉre dojomehne mʉjana. \v 19 Noaa yʉ yoa duaa sehere yoaeraja yʉhʉ. Ñaare yʉ yoa duaeraa sehere yoaja. \v 20 Yʉ yoa duaeraare yoacʉ mipʉre yʉhʉ waro tíre yoaeramaja. Yʉ tʉhotuapʉ jia ñaa tí sehe yʉhʉre ñaare yoachʉ yoara. \p \v 21 à jiro yʉhʉre õ sehe wahara: Noaare yʉ yoa duapachʉta yʉ tʉhotuapʉ ñaa jira. à jicʉ noaa sehere ne yoa masieraca. \v 22 Cohamacʉ Moise cjirore to dutirire yʉ tʉhotua mehne tuaro cahma, quihõno yoa duamaja. \v 23 à jicʉ yʉhʉ ahrire yʉ basi masija: Yʉ tʉhotua mehne noaare Cohamacʉ dutiare yoa duaja. à yoa duapaihta yʉ basi ñaare tuaro yoa duaca. Yʉ mʉ sʉro ñaare duhu masieraja yʉhʉ. \p \v 24 à ñaare duhu masieracʉ pjacʉoriro jija yʉhʉ. Ñaare yoacʉ pichacapʉ wahaihca yʉhʉ. Cuenah. ¿Yʉhʉre pichacapʉ waha dutia ñaare noa yʉhʉre yʉhdobasabocari? \v 25 Jesucristore yʉ wacũ tuachʉ tiro sehe ñaa yʉ yoari buhirire yʉhdobasarohca. To ã yoachʉ Cohamacʉre “Noana”, nija yʉhʉ. à jicʉ mipʉre yʉhʉ yʉ basi yʉ tʉhotua mehne Cohamacʉ dutiare quihõno yoa duamaja. à yoa duariro jipacʉta yʉ pjacʉ mehne yʉ mʉ sʉro ñaare duhu masieraja. \c 8 \s1 Espíritu Santore cjʉaina ti jia tiare yahuha Paulo \p \v 1 Mipʉre Jesucristo yainare ti buhiri tiboro mariahna. \v 2 à jiro Jesucristo yairo yʉ jichʉ Espíritu Santo ã catirucuchʉ yoariro ñaare yʉhdʉrʉcachʉ yoara yʉhʉre. Ñaare yʉhʉre yʉhdʉrʉcachʉ yoaro yʉhʉre pichacapʉ wahaborirore yʉhdore tiro. \v 3 Cohamacʉ Moise cjirore to dutiare mari mʉ sʉro ne yoa pahñosi. à yoa pahñoerana yʉhdʉrʉcaina jija mari. à jina tí dutia yoaa mehne ne yʉhdʉsi mari. Mari ã jiina jipachʉta õ sehe Cohamacʉ marine yʉhdorohca. To macʉnore mari yoaro seheta pjacʉ tihtirore warocaha, mari buhiri tiare buhiri tihtiro cjihtore, marine yariabasahtiro cjihtore. à jiro mari tʉhotuapʉ jia ñaare tiro duhuchʉ yoari jire. \v 4 Ãta yoare Cohamacʉ dutiare to tuaa mehne mari bihohto cjihtore. To dutiare bihoina jina mari mʉ sʉro jieraja. Espíritu Santo to yoadohoa mehne to dutiro seheta yoaja mari. \p \v 5 Ñaare yoa duaina, tí dihtare goa pjara. Espíritu Santo to dutiro seheta yoarucuina sehe tí to dutia dihtare wacũ nʉnʉ, yoa duara tina. \v 6 Ñaa dihtare goa pjaa, wacũ nʉnʉina pichacapʉ wahaahca. Espíritu Santo to cahmano seheta tuaro yoa duaina sehe jipihtia dachoripe Cohamacʉ mehne ã catirucuahca. à jia tina Cohamacʉ mehne noano jinocaahca. \v 7 Ñaa dihtare goa pja, wacũ nʉnʉina Cohamacʉre ñʉ tuhtira. Tina Cohamacʉ dutiare ne yʉhtierara. To dutiare yʉhti duaerara. Yʉhtia cʉ̃hʉ bihoeraboa tina. \v 8 à jia ti mʉ sʉro yoaina Cohamacʉre wahchechʉ yoa masierara. \p \v 9 Wiho mejeta mʉsa sehe mʉsa tʉhotuapʉ jia ñaare yoaerara. Espíritu Santo mʉsa mehne to jichʉ to cahmano seheta yoara mʉsa. à jia Espíritu Santore cjʉaeraina sehe Cristo yaina jierara. \v 10 Mʉsa sehe to yaina jira. Mʉsa ñaa buhirita mʉsa pjacʉri yariara. à mʉsa pjacʉri yariahtina jipanahta Cristo mʉsa mehne to jichʉ tiro mehne to ya catia mehne ã catirucunahca mʉsa. Cohamacʉ mʉsare “Buhiri marieina, noaina jira”, to ni ñʉchʉ mʉsa tiro mehne ã jirucunahca. \v 11 Cohamacʉta Jesure masori jire. à masoriro jiro Espíritu Santo mari mehne to jirucuchʉ mari yariari baharo Cohamacʉ mari cʉ̃hʉre masonohca. à masono wahmaa pjacʉri wahachʉ yoarohca marine. Jesure to masoriro seheta masonohca mari cʉ̃hʉre. \p \v 12 Yʉ coyea, to ã yoachʉ ñʉna ñaa mari goa pjarire yoaena tjijihna. \v 13 Mari ñaare yoaina jina, pichacapʉ wahahtinata jinocanata nija. Espíritu Santo to yoadohoa mehne ñaa yoaare duhuna, jipihtia dachoripe Cohamacʉ mehne jirucunahca. \p \v 14 Jipihtina Espíritu Santore yʉhtiina Cohamacʉ pohna jira. \v 15 Espíritu Santo mari mehne to ji dʉcachʉta Cohamacʉ pohna ji dʉcai. Wiho mejeta tiro marine dutipe, dahrachʉ yoahtiro jierara. à jina panopʉ mari cuiriro sehe mipʉ sehere mari cuieraja. To pohna jina, Espíritu Santo to yoadohoa mehne mipʉre “Yʉ Pʉcʉ”, nija mari Cohamacʉre. \v 16 à jiro Espíritu Santo mari wacũapʉ marine õ sehe ni masichʉ yoara: “Potocãta Cohamacʉ pohna jija mari”, ni masichʉ yoara. \v 17 à jina to pohna jina, Cohamacʉ jipihtiare to pohnare “Waihtja”, to nirire mari sehe cjʉanahca. Jesucristo cʉ̃hʉ cjʉa, mari cʉ̃hʉ cjʉanahca tíre. Cristo yare mari yoari buhiri ñano yʉhdʉina jina mari tiro mehne mʉanopʉ noano wahchea mehne jinocanahca. à jina Cohamacʉ to pohnare to “Waihtja”, to nirire cjʉanahca mari Cristo mehne. \p \v 18 Mipʉre ahri yahpai ñano yʉhdʉsinija mari. Baharopʉre mari mʉanopʉ noano jinocanahca. à jina mipʉre ñano yʉhdʉna, pjíro cahya tʉhotuena tjijihna. Ahri mari ñano yʉhdʉa wiho waro jira. Baharo noano jinocanahca Cohamacʉ mehne. à jina tuaro wahchenahca. Ahri pini wiho waro jierara. \v 19 Cʉ̃ nʉmʉ Cohamacʉ to pohnare cohtotarohca. Buhiri marieina, yariaerahtina, noaina waro jichʉ yoarohca marine. Mari ã wahachʉ jipihtia Cohamacʉ to bajuamehneri cjiri cʉ̃hʉ wahma dihta cohtota pihtia wahaahca. \v 20 Jipihtiropʉre to bajuamehneri noaa ti jiborire dojomehneha masʉno ñano yoa dʉcaro. Ti mʉ sʉro ã wahaeraha. Masʉno Cohamacʉre to yʉhdʉrʉcaro mehne to bajuamehneri ã wahaha. à jiro Cohamacʉ to bajuamehneri cjirire ãta ñano ji dutisiniha. Baharo to bajuamehneri cjirire noaa wahachʉ yoarohca tjoa tiro. \v 21 à jiro Cohamacʉ to bajuamehneri cjirire baa pihtiborire noaa wahachʉ yoarohca tjoa. Cohamacʉ pohnare noaina to wahachʉ yoariro seheta, tinare noano to yʉhdoriro seheta noaa wahachʉ yoarohca Cohamacʉ to bajuamehneri cjirire cʉ̃hʉre. \v 22 Jipihtia Cohamacʉ to bajuamehneri cjiri ñano ti ji dʉcari baharo ñano yʉhdʉa tiha. Numino niji wahcõno to ñano yʉhdʉro seheta to bajuamehneri cʉ̃hʉ dachoripe ñano yʉhdʉrucura. Tíre mari masija. \v 23 à yoa mari cʉ̃hʉ to bajuamehneri cjiri yoaro seheta ñano yʉhdʉja. To yaina mari wahachʉ, Cohamacʉ to yairo Espíritu Santore dóihta ware marine. à jina “ ‘Waihtja’, to niriro seheta sohtori tirohca”, ni masija mari. à jina noaa sehere marine to cohtotahtore tuaro waro cohtaja. à yoa to pohna mari tiro mehne mari noano jihto cʉ̃hʉre tuaro cohtaja mari. Tuhsʉ, wahma pjacʉre marine to wahto cʉ̃hʉre tuaro cohtaja. \v 24 Mari ã cohtaina jichʉ, tirota marine pichacapʉ wahaborinare yʉhdore. Tiro cahapʉ jirina jina tiro cahapʉre mari wahahtore cohtaeraboa mari. Marine to yʉhdo tuhsʉri baharo tíre cohta namoeraboa. \v 25 à jina to wahtire ñʉerapanahta Cohamacʉ marine to yʉhdohtore cohtana, noano mehne ã cohtarucuja. \p \v 26 à yoa Cohamacʉre wacũ tuaera cureina to cahmaare noano masieraina jija mari à jina tirore quihõno siniina cʉ̃hʉ jieraja mari. Wiho mejeta mari ã jiina jipachʉta, Espíritu Santo sehe marine yoadohora. Marine tuaro pja ñʉno mari ya cjihtire durucuro marieno to tʉhotua mehne tiro Cohamacʉre tuaro sini payobasara. \v 27 Cohamacʉ to cahmano seheta mari Jesu yaina ya cjihtire sini payobasara tiro Espíritu Santo. To ã sini payobasachʉ Cohamacʉ mari tʉhotuare masi pahñoriro jiro, Espíritu Santo to sini payobasaare masina. \s1 Cristo to tuaa mehne ñaa yoaare yʉhdʉrʉcanahca mari \p \v 28 Ahrire yʉ yahuhtire masija mari: Jipihtina Jesure cahĩina mari jichʉ to cahmaare yoahtinare besere marine tiro. à jiina mari jichʉ ñʉno Cohamacʉ ã yoadohorucura marine. à jina mari ñano yʉhdʉpanahta ñano yʉhdʉrucu dojoaeraja. à jina Cohamacʉ yoadohoro mehne noano jinahca mari. \v 29 Cohamacʉ marine to yaina cjihtire dóipʉta masi, bese tuhsʉha. à besero to macʉno Jesu to yoaro seheta jihtina cjihtire marine cũha, payʉ masa to macʉnore mari wahmi tihto cjihtore. \v 30 Panopʉ to yaina to ji dutirina mari jichʉ, to pohna mari jihtina cjihti cʉ̃hʉre beseha marine. à jiro marine to beserinare tiro “Buhiri marieina, noaina jira”, ni ñʉre. Marine to ã niinare tiro yoaro sehe jihtina cjihtire tiro mehne mʉanopʉ noano jichʉ yoarohca Cohamacʉ. \p \v 31 Tíre masina õ sehe tʉhotuja mari: Cohamacʉ marine to cahĩinare ne paina ñʉ tuhtia bihosi. \v 32 Cohamacʉ mari ya buhirire yariahtirore to macʉnore warocaha. “Yʉ macʉre cahĩja. à jicʉ tirore warocaeraja”, nieraha tiro. Marine ã tuaro yoadohoriro jiro, jipihtia marine dʉhsarire wa pahñonohca. \v 33 Cohamacʉ to beseina mari jichʉ, tiro marine “Ñaa buhiri marieina, noaina jira”, ni ñʉre. Mari ã jiina jichʉ paina marine “Ñaina jira”, ne ni yahusã masierara. \v 34 Cristo mari ya buhirire yaria masa mʉjaha. Mipʉre Cohamacʉ poto bʉhʉsehe sehei jira pʉhtoro jiro. à jiro tiro mari ya cjihtire potocãta sini payoro nina Cohamacʉre. à jia paina sehe marine ne buhiri dahre duti masierara Cohamacʉre. \v 35 Cristo marine to tuaro cahĩchʉ paina tirore “Cahĩi tjia”, ne ni masierara. Cahĩ duhusi tiro. Mari ñano yʉhdʉpachʉta, mari cuipachʉta, paina marine ti ñano yoapachʉta, mari jʉca baapachʉta, suhti marieina mari jipachʉta, nu cuaroi mari jipachʉta, marine ti wajãpachʉta Cristo marine ã cahĩrucurohca. \v 36 Cohamacʉ yare ti joari pũi mari ñano yʉhdʉhtore yahuro, õ sehe nina: \q1 “Mʉ yaina sã jichʉ masa ñʉ jicoaeraa, ti wajãhtina ã jirucunata nija. \q1 Oveja ti wajãhtina ti jiriro seheta sã cʉ̃hʉre ã wahara”, \m ni joaa tiha Cohamacʉ yare ti joari pũi. \p \v 37 à jina mari ñano yʉhdʉpanahta Cristo marine cahĩriro to yoadohoro mehne tí jipihtiare yʉhdʉ witinahca. à yʉhdʉna to yare ne duhusi mari. \v 38-39 Jesucristo yaina mari jichʉ ñʉno Cohamacʉ sehe marine tuaro cahĩna. à jiro tiro marine ne cahĩ duhusi. Mari yariachʉ cʉ̃hʉre, mari catichʉ cʉ̃hʉre, mipʉre, baharopʉ cʉ̃hʉre, tiro marine cahĩ duhusi. à yoa anjoa, watĩa pʉhtoa, ahri yahpa macaina pʉhtoa, mʉano macaina, ahri yahpa macaina cʉ̃hʉ marine Cohamacʉre “Mʉ yainare cahĩi tjia”, nia bihosi tina. Cohamacʉ to bajuamehneri cjiripʉre tirore marine ne cahĩ duhuchʉ yoaa mariahna. Marine ne tiro cahĩ duhusi. \c 9 \s1 Israe masa Cohamacʉ to beserina jira \p \v 1-2 Yʉ coyea Israe masare wacũcʉ tuaro cahyaja. Cristore cahmaerara tina. à jicʉ ñano cahya yajeripohna tija yʉhʉ. Tí yʉ ã ni yahua potocãta jira. Yʉhʉ Cristo yairo tjija. à jicʉ mʉsare “Cahyaja”, yʉ nia sehe potocãta jira. Mʉsare ã nicʉ mahñoi nieraja. Espíritu Santo yʉ ã mahñoerachʉ masino, yʉhʉre “Quihõno mʉ cahyarire yahure mʉhʉ” ni, yʉhʉre masichʉ yoare. \v 3 Israe masa yʉ coyea yʉ ya yahpa macaina pichacapʉ wahaahca. Cohamacʉre tinare yʉhdo duti duacʉ õ sehe ni duamaca yʉhʉ sehe: “Ti ya buhirire yʉhʉ sehe pichacapʉ wahaihtja. à jiro ti yaro jiborirore yʉhʉ sehere buhiri dahrejaro Cristo”, ni duamaca yʉhʉ. \v 4 Tina yʉ coyea Israe cjiro panamana ji turiaina jira. Tinare to pohna cjihtire cũha Cohamacʉ. Tuhsʉ, to si sitea mehne ti watoi jia tiha. Tinare jipihtinare to noano wahachʉ yoaa cʉ̃hʉre yahu cũ mʉhtaa tiha. Tuhsʉ, Moise cjirore to dutiri cʉ̃hʉre dóipʉta tinare Israe masareta cũ mʉhtaa tiha. Tirore ti ño payohti macaa cʉ̃hʉre tinareta cũ mʉhtaa tiha. Tuhsʉ, masare to yʉhdohto cʉ̃hʉre yahu cũa tiha tinare Cohamacʉ. \v 5 Sã ya curuari waro doce curuari waro jira. Sã ñʉchʉsʉma ji mʉhtarina cjiripʉ ti panamana jia tiha. Ti panamana ji turiainapʉ jija sã Israe masa. à jiro mari yoaro sehe pjacʉ tiriro taro, sã coyeiro Israe masʉno waro jire Cristo. Tiro Cohamacʉta jira. à jiro tiro jipihtina bui pʉhtoro jira. Jipihtia dachoripe tirore noano ño payojihna mari. à ño payorucujihna. \p \v 6 Paina Israe cjiro panamana ji turiaina jipahta Cohamacʉ yaina waro jierara. à jina tina to yaina ti jierachʉ ñʉna õ sehe ni tʉhotuboca mʉsa: “ ‘Israe masare yʉ yaina jichʉ yoaihtja’, niparota cãinare Cohamacʉ to niriro seheta yoaerara”, ni tʉhotuboca mʉsa. à ni tʉhotuena tjiga. \v 7 Õ sehe jira: Paina Abrahã panamana ji turiaina ti jipachʉta “Abrahã panamana ji turiaina waro jira”, ni ñʉerara Cohamacʉ tinare. à jiro õ sehe nia tiha Cohamacʉ: “Mʉ macʉ Isaa panamana ji turiaina tina pinihta potocãta mʉ panamana ji turiaina waro jiahca”, ni yahu cũa tiha Cohamacʉ Abrahãre. \v 8 To ã ni yahu cũchʉ ahrire masinahca mari: Abrahã cjiro panamana jipihtina waro Cohamacʉ pohna jieraca. Cohamacʉ to ni cũrire noano tʉhoina tirore wacũ tuaina sehe tinata jica Cohamacʉ pohna. à jia tinata jira Abrahã cjiro panamana ji turiaina waro. \p \v 9 Õ sehe niha Cohamacʉ Abrahã cjirore: “Pa cʉhma ahri pja baroihta yʉ tjua tachʉ mʉ namo Sara wihãrirocãre cjʉarohca mʉ macʉre”, nia tiha Cohamacʉ Abrahã cjirore. à nino Cohamacʉ Abrahã cjiro macʉno to masa bajuahtore yahu cũyuro nia tiha. \p \v 10 Baharo Isaa cjiro namono Rebeca wama tiricoro pʉaro pohna tia tiha. Ti pʉcʉro Isaa sã ñʉchʉ cjiro jia tiha. \v 11-12 à jia ti pohna ti masa bajuerasinipachʉta, noaare, ñaa cʉ̃hʉre ti yoaerasinipachʉta Cohamacʉ ti pocoro cjihtore õ sehe nia tiha: “To bahʉro sehe to wahminore dutirohca. à jiro to pʉhtoro jirohca”, nia tiha ticorore. Cohamacʉ to cahmano seheta besera tiro. à jiriro jiro cʉ̃irocãre besero ticorore ãta ni yahua tiha. à jiro masa ti yoaare ñʉeraparota to cahmano seheta tiro to yaina cjihtire besera. \v 13 Ãta ni joaa tiha to yare ti joari pũi: “ ‘Jacobo sehere cahĩa tihi. Esaú sehere cahĩera tihi’, niha Cohamacʉ”, ni joaa tiha panopʉ. \p \v 14 ¿Tíre wacũna dohse ni tʉhotubocari mari? ¿Ti yoahtire ñʉeraparota cʉ̃irore ã besero Cohamacʉ quihõno yoaro nierabocari, mʉsa tʉhotuchʉ? Jierara. \v 15 Õ sehe nia tiha Cohamacʉ Moise cjirore: “Diro yʉ pja ñʉ duarirore pja ñʉihtja”, nia tiha tiro Moise cjirore. à jiro cʉ̃irore ã besero quihõno yoaro niha Cohamacʉ. \v 16 à jina mari mʉ sʉro mari cahmano sehe Cohamacʉre marine pja ñʉchʉ yoaeraja mari. Tuhsʉ, ne mari noaare mari yoari wapa cʉ̃hʉre marine pja ñʉerara tiro. To mʉ sʉro to pja ñʉ duaina sehere pja ñʉna. \v 17 Egipto macaina pʉhtoro faraõ cʉ̃hʉre to cahmano seheta yoaa tiha tiro. Õ sehe nia tiha Cohamacʉ faraõre: “Egipto macaina pʉhtoro cjihtore cũi nii mʉhʉre yʉ tuare jipihtinare yʉ ñohto cjihtore. Tuhsʉ, jipihtia yahpari macaina yʉhʉre ti masihto cjihtore pʉhtoro sõi nii yʉhʉ mʉhʉre”, nia tiha Cohamacʉ faraõre. Tó seheta nina Cohamacʉ yare ti joari pũi. \v 18 à jiro to pja ñʉ duainare to mʉ sʉro pja ñʉna tiro. Tuhsʉ, paina sehere to mʉ sʉro yʉhtierachʉ yoara tiro. To cahmano seheta yoara tiro. \p \v 19 To ã yoariro jichʉ ñʉna yʉhʉ sehere õ sehe niboca mʉsa: “Cohamacʉ marine to cahmano seheta to yoachʉ mari sehe tirore yʉhdʉrʉcana bihosi. ¿Mari ã yʉhdʉrʉcana bihoerapachʉta dohse jiro baro marine buhiri dahre duajari tiro?” ni susini sinituboca mʉsa yʉhʉre. \v 20 Tíre õ sehe ni yʉhtija mʉsare: ¿Masa wiho jiina jipanahta Cohamacʉre tuhtijari mʉsa? Dihi biato dahrerirore “¿Dohseacʉ yʉhʉre õ sehe jiri biato yoari mʉhʉ?” tí biato to ni sinituboriro seheta nina nica mʉsa Cohamacʉre. Tó sehe ni masierara mʉsa. \v 21 Dihi biato dahreriro dihi mehne to yoa duaro seheta yoara. à yoaro cʉ̃ria dihica mehne noaare cũhti biatore yoa masina tiro. Tia dihica mehneta wiho jiare cũhti biato cʉ̃hʉre yoa masina tiro. Tiro yoaro seheta Cohamacʉ cʉ̃hʉ to yoa duaro seheta yoara. \p \v 22 à jiro Cohamacʉ pichacapʉ to cohãhtinare ti ñaa yoarire to ñʉ yabiare, to tuaa cʉ̃hʉre ñono taro, tinare dói buhiri dahre duamaha. à dói buhiri dahre duaparota, yoari pja ti ñaa yoaare ã ñʉnocasiniha. à jiro tinare buhiri dahrerasiniha. \v 23 Ãta yoaha Cohamacʉ noabiariro to jiare, to tuaa cʉ̃hʉre mari masihto cjihtore. Panopʉ marine to pja ñʉina cjihtire tiro beseri jire jipihtia to tuaare to noaa cʉ̃hʉre mari cjʉahto cjihto sehe. \v 24 à jina mari sehe to beserina jinata nija. à jia to beserina sehe cãina judio masa dihta jierara. Cãina judio masa jieraina cʉ̃hʉ jira to beserina. \v 25 Ãta nina judio masa jierainare Cohamacʉ yare Osea cjiro to joariro seheta: \q1 “Pano yʉ yaina jieraina cjiri cʉ̃hʉre baharopʉ tinare ‘Yʉ yaina jira’, niihtja. \q1 à yoa pano yʉ cahĩeraina cjiri cʉ̃hʉre baharopʉ tinare ‘Yʉ cahĩina jira mʉsa’, niihtja”, nia tiha Cohamacʉ. \q1 \v 26 “ ‘Yʉ yaina jierara mʉsa’, Cohamacʉ to nia yahpari macaina tina Cohamacʉ catiriro pohnata jiahca”, \m ni joaa tiha Osea cjiro panopʉre. \v 27 Tuhsʉ, panopʉ macariro Isaia cjiro cʉ̃hʉ Israe masare õ sehe ni yahua tiha: “Pjiri ma macaa padʉ yaparicãre mari quihõna bihoeraja. Israe masa tí yaparicã peri payʉ ti jiro sehe jiina ti jipachʉta mahainacã Cohamacʉ yʉhdorohca tinare. \v 28 Cohamacʉ ahri yahpa macainare payʉ masare to nino seheta cjero mehne potocãta buhiri dahre bahrañonohca”, nia tiha Isaia cjiro. \v 29 à yoa pari turita Isaia cjiro õ sehe ni joaa tiha tjoa: \q1 “Mari pʉhtoro jipihtina bui pʉhtoro mahainacã mari mehne macainare yʉhdoeraro, marine judio masare jipihtinare butichʉ yoaboa tiro. \q1 Sodoma macainare, Gomorra macaina cʉ̃hʉre to butichʉ yoariro seheta mari cʉ̃hʉre butichʉ yoaboa tiro”, \m ni joaa tiha Isaia cjiro yʉ coyea Israe masare. \s1 Judio masa noaa buheare cahmaeraha \p \v 30 à tjira. à jina ahrire masi namoga mʉsa: Judio masa jieraina Cohamacʉre macaerapahta tirore bocare. Jesucristore ti wacũ tuachʉ ñʉno, “Buhiri marieina, noaina jira”, ni ñʉre tinare Cohamacʉ. \v 31 Wiho mejeta judio masa sehe “Cohamacʉ dutiare mari yoachʉ tiro marine yʉhdorohca”, nia Cohamacʉ Moise cjirore to dutiare yoapahta, bihoerare. Ti ã bihoerachʉ ñʉno, Cohamacʉ “Noaina jira”, ni ñʉerare tinare. à jia noaina ji duapahta bihoerare. \v 32 Õ sehe yoaa, tina bihoerare: Tina Cohamacʉre wacũ tuaro marieno ti mʉ sʉro Moise cjirore to dutirire yoa duamare, to yaina ji duaa. Mari piti dahre buhechʉ Cristo tãca yoaro sehe jiriro jira. Ti mʉ sʉro yoainare Cristo pʉha tu borachʉ yoari tãca yoaro sehe jiriro jira. Mʉroca wahcãriro sehe tãcapʉ pʉha tu, bora sʉ caharo to wacũ wahcãnopʉre ne sʉerara. (Pʉha tu borariro yoaro seheta tina Cristore tãca yoaro sehe jirirore cahmaeraina Cohamacʉ cahapʉ ne sʉsi.) \v 33 Ãta ni joaa tiha Cohamacʉ yare ti joari pũi: \q1 “Jerusalẽ wama tiri macai pʉha tu borachʉ yoari tãca yoaro sehe jirirore cũja. \q1 Mari piti dahre buhechʉ õ sehe jira: Mʉroca wahcãriro tãcapʉ doca wahã sʉ bora sʉ caharo to wacũ wahcãnore sʉerara. \q1 Tãca yoaro sehe jirirore cahmaeraina sehe tiare pʉha tu bora, ti wacũ wahcãnopʉre ti sʉeraro seheta Cohamacʉ cahapʉ sʉsi. \q1 Wiho mejeta tirore wacũ tuaina sehe tiro mehne ã wahcherucuahca”, \m ni joaa tiha. \c 10 \p \v 1 Yʉ coyea, Israe masare pichacapʉ wahaborinare Cohamacʉ to yʉhdohtore, tuaro yʉ yajeripohna mehne cahmasãamaja yʉhʉ. à jicʉ Cohamacʉ tinare to yʉhdohto cjihtore sini payoja yʉhʉ. \v 2 Potocãta tina Cohamacʉ cahmaare tuaro yoa duamana. à yoa duapahta to cahmaa warore masierara. \v 3 Tuhsʉ, tinare Cohamacʉ to noaina wahachʉ yoaborire tina tʉho ñahaerare. à tʉho ñahaeraa, ti mʉ sʉro noaare yoa duapahta bihoerare. Ti ã yoachʉ tinare Cohamacʉ to wacũ tua dutiriro seheta ti yoaerachʉ ñʉno, tiro sehe tinare “Noaina jira”, ni ñʉerare. \v 4 Wiho mejeta Cristore wacũ tuaina sehere “Noaina jira”, ni ñʉna Cohamacʉ. à jina dutia yoaa mehne yʉhdʉeraja mari. Cristo mehne yʉhdʉja. \p \v 5 Moise cjiro panopʉ macariro õ sehe ni joaa tiha: “Cohamacʉ to dutirire ne cʉ̃no dʉhsaro marieno mari yoa pahñochʉ Cohamacʉ yʉhdorohca marine”, ni joaa tiha tiro. \v 6-7 To ã ni joapachʉta mipʉre masa Cristore ti wacũ tuachʉ ñʉno Cohamacʉ tinare “Noaina jira”, ni ñʉna. Tí buhea noaina ti wahachʉ yoari buhea õ sehe ni yahura: Cristo to basi ahri yahpapʉ wihi tuhsʉri jire. Tuhsʉ, masa mʉja tuhsʉri jire. à jina õ sehe ni tʉhotuena tjiga mʉsa: “¿Diro sehe mʉanopʉ Cristore na tabasaro wahabocari marine to yʉhdohto sehe? ¿Diro sehe yariaina cahapʉ Cristore masobasa na tabocari? Tirore na taboriro mariahna”, ni tʉhotuena tjiga mʉsa. \v 8 Õ sehe ni yahura Cohamacʉ yare ti joari pũi: “Cohamacʉ ya buheare mari macachʉ to buhea õi jira. To buheare masi tuhsʉra mʉsa. à yoa to buheareta durucua tire mʉsa”, ni joaa tiha. Tí buheare Cristore wacũ tuaa buheare masare yahuja sã. \v 9 Tí buhea õ sehe ni yahura: “Jesu mari pʉhtoro jira”, ni mari yahuchʉ, “Cohamacʉ Jesure yariariro cjirore potocãta masore”, ni mari wacũ tuachʉ, Cohamacʉ marine pichacapʉ wahaborinare yʉhdorohca. \v 10 Jesure mari wacũ tuachʉ Cohamacʉ sehe marine “Noaina jira”, ni ñʉnohca. Jesure mari wacũ tuaare painare mari yahuchʉ tiro marine pichacapʉ wahaborinare yʉhdorohca. \p \v 11 Õ sehe nina Cohamacʉ yare ti joari pũi: “Cohamacʉre wacũ tuaina tirore ti wacũ tuaa mehne ne cahyasi”, niha Cohamacʉ yare ti joari pũi. \v 12 Judio masare, judio masa jieraina cʉ̃hʉre Cohamacʉ cʉ̃no potorita yoadohora. Mari pʉhtoro jipihtina bui pʉhtoro jira tiro. à jiro tirore to yoadohoare siniinare jipihtinare noano waro yoadohorohca tiro tinare. \v 13 Õ sehe ni joaa tiha panopʉre: “ ‘Yʉ buhiri tiare cohãbasa, yʉhʉre yʉhdoga’, ni mari pʉhtorore masa ti sinichʉ tinare pichacapʉ wahaborinare mari pʉhtoro yʉhdorohca”, ni joaa tiha Cohamacʉ yare. \v 14 Wiho mejeta masa sehe Cristore wacũ tuaeraa, tirore ã ni sini masierara tina. Tuhsʉ, to buhea cʉ̃hʉre tʉhoeraa, tirore wacũ tua masierara. à yoa to buheare yahuriro mariachʉ cʉ̃hʉre tíre tina masisi. \v 15 Tuhsʉ, to buheare yahuhtinare Cohamacʉ sehe to warocaerachʉ to buheare yahu masierara. à ni joaa tiha Cohamacʉ yare ti joari pũi: “Noa buheare yahuhtina ti tachʉ noano wahcheja mari”, ni joaa tiha panopʉre. \p \v 16 Tí ã ni joari jipachʉta masa payʉ noaa buheare tʉho duaerara. Ãta ni joaa tiha Isaia cjiro: “Yʉ pʉhtoro, tinare mari yahurire tina ne tʉho duaerare”, ni yahua tiha Isaia cjiro Cohamacʉre. \v 17 à jia masa noaa buheare tʉhoa Cristore wacũ tuare. Ti tʉhoa sehe noaa buhea sehe Cristo ya buhea waro jira. \p \v 18 à jicʉ ahrire õ sehe ni sinitu ñʉ duaja mʉsare: ¿Israe masa Cohamacʉ yare tʉhoerari, mʉsa tʉhotuchʉ? Potocãta tina tʉhoa waro tʉhomare. Ãta nina Cohamacʉ yare ti joari pũ cʉ̃hʉ: \q1 “Cohamacʉ noa putiariro to jia tiare yahuina jipihtiropʉ yahu sitea wahare. \q1 à jia jipihtiro macainapʉ to yare tʉho sahseare”, \m ni joaa tiha panopʉre. \v 19 Pari turi mʉsare õ sehe ni sinitu ñʉ duaja tjoa: ¿Israe masa tʉhopahta noano masierari tina, mʉsa tʉhotuchʉ? Masia timaha tina. Ahrire yahu namocʉ Moise cjiro to nirire yahu mʉhtaihtja. Õ sehe ni joaa tiha tiro: \q1 “Õ sehe ni yahura Cohamacʉ Israe masare: ‘ “Tʉho masieraina, ñaina jira”, ni mʉsa ñʉina sehere yʉ yaina cjihti wahachʉ yoaihtja. \q1 Yʉ ã yoachʉ mʉsa sehe tina mehne sua, tinare ñʉ tuhtinahca. \q1 à yoacʉ mʉsare suachʉ yoaihtja yʉhʉ’, ni yahure Cohamacʉ Israe masare Israe masa jierainare to yaina jichʉ yoaro taro”, \m ni joaa tiha Moise cjiro. \v 20 Tuhsʉ, Isaia cjiro cʉ̃hʉ cuiro marieno õ sehe nia tiha: \q1 “Õ sehe nina Cohamacʉ: ‘Yʉhʉre macaeraina sehe yʉhʉre bocahre. \q1 à jicʉ yʉhʉre cahmaerainare tinare yʉhʉre masichʉ yoahi yʉhʉ’, nire Cohamacʉ”, \m ni joaa tiha Isaia cjiro judio masa jierainare. \v 21 Tuhsʉ, Israe masa sehere õ sehe ni joaa tiha Isaia cjiro: “Õ sehe nina Cohamacʉ: ‘Tina yʉhʉre yʉhdʉrʉcaina, yʉhʉre cahmaeraina jira. à jicʉ tinare ti ñaare cahya duticʉ “Yʉ yaina wahaga”, ã nirucumai tinare. Wiho mejeta tina sehe yʉhʉre ne yʉhti duaerare’, nire Cohamacʉ”, ni joaa tiha Isaia cjiro. \c 11 \s1 Mahainacã Israe masare pichacapʉ wahaborinare yʉhdorohca Cohamacʉ \p \v 1 ¿Ã jiro Israe masare Cohamacʉ to beseina cjirire cohãno niri tiro, mʉsa tʉhotuchʉ? Jierara. Tinare cohãerare tiro. Yʉhʉ cʉ̃hʉ Israe masʉno, Abrahã panamino ji turiariropʉ jija. Benjami ya curua macariro jija yʉhʉ. \v 2 Panopʉre Israe masare to ya curua macaina cjihtire Cohamacʉ besea tiha. To ã beserinare cohãerare. Cohamacʉ yare ti joari pũi Elia cjiro ya quitire yahura. ¿Elia cjiro Cohamacʉre sinino, Israe masare to yahusãrire masierajari mʉsa? Õ sehe ni yahusãha tiro: \v 3 “Yʉ pʉhtoro Cohamacʉ, tina Israe masa mʉ yare yahu mʉhtainare wajãre. Tuhsʉ, tinata paina mʉhʉre ño payoa taa, wahiquinare wajã jʉ̃ mʉoa tuhuri cʉ̃hʉre cohãre. à jicʉ yʉhʉ dihta mʉ yairo dʉhsaja mipʉre. Yʉ ã jichʉ tʉhoa yʉhʉ cʉ̃hʉre wajã duara tjoa, mipʉre”, niha Elia cjiro Cohamacʉre. \v 4 To ã nichʉ tʉhoro Cohamacʉ sehe õ sehe ni yʉhtiha Elia cjirore: “Siete mil waro mʉa yʉ yaina jira mipʉre. Tinare wihboi yʉhʉ. Tina yʉ yaina sehe Baal wama tiri masʉre ne ño payoera tire tina. à jicʉ cuii tjiga mʉhʉ”, nia tiha Cohamacʉ Elia cjirore panopʉre. \v 5 Tí pjare Elia cjiro to jia tiri pjapʉre to yaina masare to beseriro seheta mipʉ cʉ̃hʉre mahainacã Israe masare to yaina cjihtire besere Cohamacʉ. Cohamacʉ tinare cahmano tinare pja ñʉno besere. \v 6 Noaare ti yoari wapa tinare besero nierare. Tinare ã cahmano, pja ñʉno besere. “Noaare mʉsa yoari wapa mʉsare beseihtja” nino, tiro tinare potocãta pja ñʉno nieraboa. \p \v 7 à yoa õ sehe jira: Israe masa Cohamacʉ tinare “Noaina jira”, to ni ñʉchʉ yoa duapahta tina cʉ̃no pjaerare. Wiho mejeta Cohamacʉ to basi to beserina sehe noaina to yaina wahare. Tirore cʉ̃no pjaeraina sehe to yare tʉho duaerare. \v 8 Ãta nia tiha Cohamacʉ yare ti joari pũi: \q1 “Cohamacʉ tirore cahmaerainare to yare tʉho ñahaerachʉ yoare. \q1 à jiro potocã jiare ti tʉhopachʉta tinare ne noano tʉho ñahaerachʉ yoare Cohamacʉ. \q1 Ãta jirucura tina mipʉ cʉ̃hʉre”, \m ni joaa tiha panopʉre. \v 9 à yoa panopʉ macariro Davi cjiro Israe masa Cohamacʉre ti cahmaerari buhiri õ sehe nia tiha Cohamacʉre: \q1 “Tina Israe masa ti bose nʉmʉri, ti wahchea nʉmʉri ti yʉhdoro wato, yurica ñahñoriro to ñano yʉhdʉro seheta tina cʉ̃hʉre ñano yʉhdʉchʉ yoaga. \q1 Tó sehe yoainare tinare ñano buhiri dahrega mʉhʉ. \q1 \v 10 Tuhsʉ, mʉ yahuare tinare ne tʉho ñahaerachʉ yoaga mʉhʉ. \q1 à buhiri tirucuina ji, ã cahyarucuina jijaro tina”, \m nia tiha Davi cjiro Cohamacʉre. \s1 Judio masa jierainare pichacapʉ wahaborinare yʉhdorohca Cohamacʉ \p \v 11 ¿Judio masa Cristore ti cahmaerachʉ ñʉno, Cohamacʉ tinare cohãno warota nibocari, mʉsa tʉhotuchʉ? Cohãsi tinare. à cohãeraparota tina Cristore ti cahmaerachʉ mipʉre judio masa jieraina sehere Cohamacʉ yʉhdorohca. Mipʉre tinare to yaina jichʉ yoare Cohamacʉ. To ã yoachʉ ñʉa cãina judio masa sehe tina mehne sua sayo, Cohamacʉ yainata ji duaahca. \v 12 Judio masa ti yʉhdʉrʉcachʉ ti noano yoaerachʉ paina sehere ahri yahpa macainare cãinare Cohamacʉ yʉhdore. To ã yʉhdochʉ tina sehere noano wahare. To ã yoariro yʉhdoro, baharo judio masa sehe Cristore ti noano wacũ tua dʉcachʉ pinihtare ahri yahpa macainare jipihtiropʉre noaputiaro waharohca. \p \v 13 Mipʉre mʉsare judio masa jierainare yahui tai nija. Cristo cũre yʉhʉre judio masa jierainare buhehtiro cjihtore. à jia yʉ dahraa sehe wiho jia jierara. \v 14 To cũriro seheta yʉhʉ mʉsare buheja, yʉ coyea judio masa sehere mʉsare ti ñʉ cũchʉ yoa duacʉ. Cohamacʉ yʉhdorina mʉsa jichʉ ñʉa tina cʉ̃hʉ Cristore cahmaa, to yʉhdoina wahaboca. \v 15 Judio masare cohãbo curero, judio masa jieraina sehere noaa buheare Cohamacʉ yahu dutire. Tí buheare ti tʉhori baharo Jesure ti wacũ tuari baharo cãina judio masa jieraina, jipihtiro ahri dacho macaina Cohamacʉ yaina wahare. à jiro judio masare to cohãbo curechʉ noano wahare paye yahpari macaina sehere. To ã yoariro yʉhdoro judio masa to cohãbo cureina cjirire pari turi to yaina cjihti to yoachʉ pinihtare jipihtinapʉre ahri yahpa macainare noaputiaro waharohca. To yaina cjihti pari turi ti wahachʉ, jipihtinapʉ to yaina yariaina cjiri sehe pari turi ti masaboro seheta jirohca. \p \v 16 Õ sehe jira: Trigo yʉbʉ mehne wahma pãoca ti yoaria Cohamacʉ yaria cjihto Cohamacʉre ti wachʉ, tiare ti yoa dʉhari yʉbʉ cʉ̃hʉ to yariata jira. Tuhsʉ, yucʉcʉ nʉhcori cʉ̃hʉ Cohamacʉ ya nʉhcori cjihti jia, tʉ dʉpʉri cʉ̃hʉ Cohamacʉ yata jira. Õ sehe mari ni piti dahre buhechʉ Abrahã sã ñʉchʉ cjiro Cohamacʉ yairo to jiriro seheta to panamana ji turiainapʉ cʉ̃hʉ Cohamacʉ yaina jiahca Cristore wacũ tuaina jia. Yoa dʉhari yʉbʉ cʉ̃hʉ to yariata jica. Tuhsʉ yucʉcʉ nʉhcori cʉ̃hʉ Cohamacʉ ya nʉhcori cjihti jia, tʉ dʉpʉri cʉ̃hʉ Cohamacʉ yata jica. Õ sehe mari ni piti dahre buhechʉ, Abrahã sã ñʉchʉ cjiro Cohamacʉ yairo to jiriro seheta to panamana ji turiainapʉ cʉ̃hʉ Cohamacʉ yaina jira, Cristore wacũ tuaina jia. \p \v 17 Ti ã jihtina jipachʉta cãinare ti coyea sehere judio masare Cohamacʉ cohãre. Olivo wama tidʉ dʉpʉrire cãa dʉpʉrire to dʉte cohãboro seheta cãina judio masa sehere Cohamacʉ cohãre. à yucʉcʉ dʉpʉrire cohãno to cohãri dʉpʉri jiriro cjiroi paye dʉpʉrire nʉcʉ macadʉ olivocʉ dʉpʉrire cohtota duhu õhre. Tó yoaro seheta Cohamacʉ mʉsare judio masa jierainare Abrahã panamana ji turiaina cohtotare mʉsare, mʉsa cʉ̃hʉre yʉhdoro taro. \v 18 Mʉsare to ã cũchʉ “Judio masa yʉhdoro noaina jija sã”, ni tʉhotuena tjiga. Ahrire yʉ yahuhtire wacũga mʉsa: Judio masa sehere bese mʉhtaha Cohamacʉ. à besero ti coyeiro cjihtore cũha Cristore, mʉsare yʉhdoro taro. à jina “Judio masa yʉhdoro noaina jija”, ni tʉhotuena tjiga mʉsa. \p \v 19 Mʉsa judio masa jieraina sehe õ sehe niboca: “Cãa ñaa dʉpʉrire to cohãboro seheta Cohamacʉ cãina judio masare cohãre. Paye dʉpʉrire cohtota to õno seheta to yaina marine cũno taro ã cohãre tinare”, niboca mʉsa judio masare yʉhdʉrʉca duana. \v 20 Tí mʉsa nia potocãta jira. To ã jipachʉta tina Jesure ti wacũ tuaerari buhiri Cohamacʉ cohãre tinare. à jiro mʉsa cʉ̃hʉre Jesure mʉsa wacũ tuaerachʉ to yaina cjihti mʉsare cũeraboa. à jina “Judio masa yʉhdoro noaina jija sã”, niena tjiga mʉsa. à nieranata “Cohamacʉ cua pisariro jira”, ni tʉhotuga mʉsa. \v 21 Olivocʉ ji mʉhtaa dʉpʉri waro yoaro sehe judio masa sehe Cohamacʉ yaina ji mʉhtaha. To cohtotaa dʉpʉrire to õboro seheta Cohamacʉ to yaina mʉsa sehere cohtota cũha. Wiho mejeta to yaina ji mʉhtaina judio masa tirore ti wacũ tuaerachʉ, cãinare cohãre. Tinare to cohãriro seheta mʉsa cʉ̃hʉre cohãnohca, tirore mʉsa wacũ tuaerachʉ. \v 22 Cohamacʉ mʉsare noano yoariro to jichʉ masiga mʉsa. Tuhsʉ, cua pisaro mehne buhiri dahreriro to jichʉ cʉ̃hʉre masiga mʉsa. Tirore ño payoerainare tiro buhiri dahrerohca. à jiro tirore mʉsa ño payoerachʉ olivocʉ dʉpʉri warore to cohãriro cjiro seheta mʉsa cʉ̃hʉre cohãnohca Cohamacʉ. \v 23 à yoa judio masa to cohãbo curerina cjiri Cristore ti wacũ tua dʉcachʉ ñʉno, olivocʉ dʉpʉri warore pari turi to duhu õno seheta Cohamacʉ to yaina cjihti yoarohca tinare. Cohamacʉ to ã yoa masihti cjihtireta tuaare cjʉara tiro. à jiro tiro tinare cãinare to yaina cjihti yoarohca. \v 24 Mʉsa judio masa jieraina jina, nʉcʉ macadʉ olivocʉ dʉpʉri yoaro sehe jira mʉsa. à jiina mʉsa jipachʉ olivocʉ toadʉi nʉcʉ macaa dʉpʉrire to na ta õboro seheta, Cohamacʉ mʉsare to yaina cjihti yoahre. To ã yoachʉ, ne mijoerare tirore. Judio masa Cohamacʉ to bese mʉhtarina jira. Olivocʉ toadʉ dʉpʉri waro yoaro sehe jira tina. à jiro ti jidʉ waro cjiropʉre pari turi to duhu õboro seheta to yaina cjihti pari turi judio masare to yoachʉ, ne mijoerara tirore. \s1 Baharo judio masare pichacapʉ wahaborinare yʉhdorohca Cohamacʉ \p \v 25 Yʉ coyea, ahrire masa ti masieraare mʉsare yahuihtja. “Mipʉre sã dihtare besere Cohamacʉ. Cohamacʉ sã masi yʉhdʉrʉcʉ sʉchʉ ñʉno, tiro sãre besere”, mʉsa ni tʉhotuerahto sehe ahrire yahuihtja mʉsare. Õ sehe jira: Mipʉre payʉ judio masa Cohamacʉre tʉho duasi. Wiho mejeta payʉ judio masa jierainare Cohamacʉ to quihõriro puro to yaina to yoari baharo judio masa cʉ̃hʉ tirore cahma dʉcaahca. \v 26 Ti ã cahmachʉ judio masa payʉ warore pichacapʉ wahaborinare Cohamacʉ yʉhdorohca. Cohamacʉ yare ti joari pũi ãta ni yahu joaa tiha: \q1 “ ‘Jerusalẽ wama tiri macai judio masa ya macai tinare yʉhdohtiro tarohca. \q1 Jacobo panamana ji turiainare ti ñaa yoari buhirire tiro cohãnohca. \q1 \v 27 Tinare yʉhdocʉ panopʉ tinare yʉ ni cũriro seheta yoai nija’, nire Cohamacʉ”, \m ni joaa tiha Cohamacʉ yare ti joari pũi. \p \v 28 Mipʉre tina judio masa Cristo yare ño payoeraina Cohamacʉre ñʉ tuhtira. Ti ã yoachʉ mipʉre mʉsa sehe judio masa jieraina Cristore wacũ tua dʉcare. Judio masa sehere Cohamacʉ bese mʉhtari jire. Judio masa ñʉchʉsʉma cjiri to beserina ti jichʉ mipʉ jiina judio masa cʉ̃hʉre tiro cahĩna. \v 29 Cohamacʉ to ni cũriro seheta tinare to beseriro seheta quihõno yoarohca tiro. To nirire ne bosi tiro. \v 30 Panopʉre mʉsa cʉ̃hʉ Cohamacʉre yʉhdʉrʉcari jire. Mipʉre judio masa Cohamacʉre ti yʉhdʉrʉcachʉ ñʉno tiro mʉsa sehere pja ñʉno yʉhdore. \v 31 Mipʉre judio masa tirore yʉhdʉrʉcare. Ti ã yoapachʉta Cohamacʉ mʉsare to pja ñʉriro seheta tina cʉ̃hʉre baharopʉre pja ñʉnohca. \v 32 Õ sehe jira: Jipihtina masare “Yʉhʉre yʉhdʉrʉcaina jira”, nina Cohamacʉ. à jiro jipihtina tirore yʉhdʉrʉcaina ti jichʉ ñʉno jipihtinare pja ñʉ masina tiro. \p \v 33 Cohamacʉ tua yʉhdʉrʉcʉ sʉriro jira. Noano masi pahñoriro jira tiro. à jiro to tʉhotuare, to yoarire marine noano masihto basioerara. \v 34 Õ sehe ni joaa tiha Cohamacʉ yare: “Cohamacʉ mari pʉhtoro to tʉhotuare ne masa noano masierara. à jia masa tirore ‘Õ sehe yoaga’, ni masierara. \v 35 à jia masa Cohamacʉre paye barore ti wari baharo ‘Tiro marine wapamona’, ni masierara masa”, ni joaa tiha panopʉre. \v 36 Cohamacʉ jipihtiare yoaa tiha. Tuhsʉ, to tuaa mehne jipihtiare jisinichʉ yoara tiro. à jia jipihtia to ya jira. To ã jiriro jichʉ jipihtia dachoripe tirore ño payojihna mari. Ãta yoarucujihna. \c 12 \s1 Cohamacʉ cahmaare marine yoarucu dutiha Paulo \p \v 1 Cohamacʉ marine tuaro pja ñʉre. To ã pja ñʉriro to jichʉ ñʉna, yʉ coyea, mʉsa sehe oveja noarirore ti jʉ̃ wa mʉoriro seheta Cohamacʉre ti ño payoriro seheta mʉsa cʉ̃hʉ tirore ño payorucuga, to yare mʉsa noano yoarucuhto sehe. Mʉsa ã yoachʉ, tiro wahcherohca. Ãta yoaro cahmana marine, Cohamacʉre quihõno ño payona tana. à jicʉ mʉsare tíre tuaro yoa dutija. \v 2 Ahri yahpa macaina ñaare yoaina yoaro sehe yoaena tjiga mʉsa. à yoa mʉsa tʉhotuapʉre Cohamacʉ noaa tʉhotua sehere to cohtota, cũchʉ, yʉhtiga mʉsa. à yʉhtina, noaa sehere tʉho cohtotarina jinahca mʉsa. à yoana noaare, Cohamacʉ cahmaare, ñaa mariare, potocã jiare masinahca mʉsa. \p \v 3 Cohamacʉ yʉhʉre to yare yoa masichʉ yoariro buhe dutiro beseri jire yʉhʉre. à jicʉ jipihtina mʉsare õ sehe ni tʉhotu dutieraja yʉhʉ. “Noabiaina ji yʉhdʉrʉcaja sã”, ni tʉhotuena tjiga. à tʉhotunocahga. Jesure mʉsa wacũ tuari baharo, Cohamacʉ mʉsa cãinare noaare yoa masihtire to cũchʉ, “To yoadohoro mehne ahri noaare yoaja”, ni tʉhotuina jiga mʉsa. \p \v 4 Õ sehe ni yahu namoihtja yʉhʉ mʉsare. Mari wamomacari, mari dahpori, mari capari jipihtiro mari pjacʉi jia payʉ jira. Mari pjacʉi jia cʉ̃ pjacʉ jiparota soro jia dahraa cjʉara. \v 5 Tí jiro seheta soro sehe jia dahraare cũna Cohamacʉ marine. à jina payʉ masa jipanahta Cristore wacũ tuaina jina, to pjacʉ cʉ̃ pjacʉ yoaro seheta cʉ̃ curuata jija mari. \p \v 6 Cohamacʉ marine to yoadohoro purota to tuaa mehne yoa dutira. à yoaro marine cãinare soro jia mari yoahtire cũna tiro. To ã yoachʉ marine to cũrire mari sehe noano yoajihna. à jia Jesu yaina õ sehe yoajaro. Cãinare Cohamacʉ to yare yahuhtinare cũna. à jia tina Cristore ti wacũ tuaro puro to yare noano yahujaro. \v 7 Cãinare Cohamacʉ mʉsare yoadohohtinare cũna. à jia tina mʉsare noano mehne yoadohojaro. Cãinare Cohamacʉ mʉsare buhehtinare cũna. à jia tina mʉsare noano buhejaro. \v 8 à yoa paina cʉ̃hʉ mʉsare sʉho wahchechʉ yoahtina jia, mʉsare noano sʉho wahchechʉ yoajaro. Tuhsʉ, paye barore wahtina jia, ti wahtire noano mehne yajeripohna ti, wajaro. à yoa paina cʉ̃hʉ mʉsare sʉho ji mʉhtahtina jia, noano mehne sʉho jijaro. à yoa pjacʉoinare yoadohohtina jia, wahchea mehne yoadohojaro. \s1 Jesu yaina jina õ sehe yoaina jiga \p \v 9 “Sã basi cahma cahĩja”, ni mahñono marieno mʉsa basi cahma cahĩga. à yoana ñaare ñʉ yabiina jiga mʉsa. Tuhsʉ, noaa sehere ã cahmarucuga. \v 10 Tuhsʉ mʉsa bahana warore mʉsa cahĩno seheta Jesu yainare mʉsa mehne macainare cahĩga. à yoana mʉsa basi noano cahma ño payoga mʉsa. \p \v 11 Cohamacʉ cahmaare yoana, ne caparo marieno yoaga. à yoana mari pʉhtoro to dutiro seheta noano wahchea mehne yoaga. \p \v 12 Cohamacʉ mʉsare pichacapʉ wahaborinare to yʉhdorinapʉ jira mʉsa. à jiro mʉsa wahahto noaputiaro jira. Tíre masina wahchega mʉsa. à yoa ñano yʉhdʉna, cʉ̃no pjaga “Cristo yare duhuri”, nina. Tuhsʉ, Cohamacʉre ã sinirucuga. \p \v 13 Paye baro Jesu yainare dʉhsachʉ waga tinare. à yoa mʉsa ya wʉhʉsepʉ cʉ̃hʉre masa ti sʉchʉ noano yajeripohna tiro mehne tinare piti bocaga. \p \v 14 Mʉsare ñano yoainare “Noano wahajaro tinare”, ni sini payoga. Tinare ã sini payona, “Tina ñano yʉhdʉwahnojaro”, niena tjiga. \p \v 15 à yoa paina wahcheina mehne jina, mʉsa cʉ̃hʉ tina mehne wahchega. Tuhsʉ paina ñano cahyaro mehne tiina mehne jina, mʉsa cʉ̃hʉ cahya, tiidohoga tinare. \p \v 16 Mʉsa mehne macaina mehne noano jiga mʉsa. à jina “Paina yʉhdoro noaina jija”, ni tʉhotuena tjiga. Õ sehe ni tʉhotuga: “Wiho jiina jija”, ni tʉhotuga. à jina “Masi yʉhdʉrʉcaina jija sã”, ni tʉhotuena tjiga. \p \v 17 Paina mʉsare ti ñano yoapachʉta, tinare ñano yoa cahmaena tjiga. Noaa sehere yoaga, noaina mʉsa jia tiare jipihtina masa ti masihti cjihtire. \v 18 Mʉsa bihoro puro jipihtina mehne noano jinocahga mʉsa. \v 19 Mʉsa yʉ cahĩina, yʉ coyea paina mʉsare ti ñano yoapachʉta tina yoaro sehe ñano yoa cahmaena tjiga. Cohamacʉ sehe mʉsare ti ñano yoari buhiri buhiri dahrejaro tinare. Cohamacʉ yare ti joari pũi ãta ni joaa tiha: “ ‘Yʉhʉ sehe mʉsare ti ñano yoari buhiri buhiri dahreriro jija. à jicʉ potocãta buhiri dahreihtja’, nina mari pʉhtoro”, ni joaa tiha panopʉre. \v 20 à jina õ sehe yoaga mʉsa: Mʉsare ñʉ tuhtiriro to jʉca baachʉ ñʉna nuga tirore. To ñahma yapiochʉ cʉ̃hʉre ñʉna tirore sihõga. Mʉsa ã yoachʉ ñʉno mʉsare to ñano yoari buhiri bʉo tirohca. \v 21 à jina paina mʉsare ti ñano yoapachʉta mʉsa sehe tinare ñano yoa cahmaena tjiga. Tinare noaa sehere yoaga mʉsa. à yoana ñaa sehere cahmaerana nica mʉsa. \c 13 \p \v 1 Jipihtina mʉsa bui pʉhtoa cjihtire Cohamacʉ dihta bese cũna. Ne cʉ̃iro pʉhtoro Cohamacʉ to bese cũerariro mariahna. To ã cũrina ti jichʉ ñʉna jipihtina mʉsa tinare noano yʉhtiga. \v 2 Mari pʉhtoare noano yʉhtierana Cohamacʉ to bese cũrinare yʉhdʉrʉcana nija mari. à yʉhdʉrʉcainare Cohamacʉ sehe buhiri dahrerohca. \v 3 Noainare cuichʉ yoahtina jierara pʉhtoa. Ñaare yoaina sehere cuichʉ yoahtina jira tina. Noaare yoaga mʉsa pʉhtoare mʉsa cuierahto cjihto sehe. à yoana cuisi mʉsa. Noaare mʉsa yoachʉ pʉhtoro sehe “Noaare yoare mʉsa”, mʉsare ni ñʉnohca. \v 4 Mʉsa pʉhtoa Cohamacʉ to cũno seheta mʉsare yoadohohtinata jira mʉsa noano jinocahto cjihto sehe. Wiho mejeta mʉsa ñaare yoana pini tinare cuiga. Tina mʉsare buhiri dahrehtina cjihtita jira. Jipihtina ñaare yoainare buhiri dahre dutiro Cohamacʉ tinare besere. \v 5 Ti ã buhiri dahrehtina ti jichʉ ñaare yoana mʉsa pʉhtoare cuiga. à jina ño payoa mehne “Noaare yoaro cahmana yʉhʉre”, ni tʉhoturo mehne noano yʉhtijihna. \v 6 Mʉsa pʉhtoa ti dahrahti cjihtire Cohamacʉ cũre. à jina ti dahraare ti yoachʉ ñʉna mʉsa pʉhtoare wapa nabasainare wapara mʉsa. \p \v 7 Jipihtinare mʉsa pʉhtoare noano yʉhtiga. Tuhsʉ, pʉhtoare wapa nabasaina cʉ̃hʉre wapaga mʉsa. à yoa pʉhtoa sehe payere ti wapa dutichʉ cʉ̃hʉre wapaga. à jina jipihtina pʉhtoare noano ño payoga. \v 8 Tuhsʉ, paina masare wapamoena tjiga. Tinare cahĩno cahmana. To cahai jiinare cahĩriro Cohamacʉ dutiare yoa pahño tuhsʉriro jira. à jina mʉsa cahai jiina cʉ̃hʉre cahĩga. \v 9 Õ sehe nina Cohamacʉ dutia: “Pairo namonore wʉana tiena tjiga. Numia cʉ̃hʉ pacoro manʉnore wʉana tiena tjiga. Masare wajãena tjiga. Yacaena tjiga. Paina yare goa pjaena tjiga”, ni yahura to dutia. Paye dutia cʉ̃hʉ jira. Ti ã jipachʉta cʉ̃no dutiare mʉsare yahui tai nija. Tí dutia cʉ̃no dutia to jipachʉta tí dutiare yoana Cohamacʉ dutiare yoa pahñona nija mari. Tí dutia õ sehe nina: “Mʉ basi mʉ cahĩno seheta mʉ cahai jiina cʉ̃hʉre cahĩga”, nina. Tí dutiare yoana Cohamacʉ dutiare yoa pahñoina jina nina. \v 10 Mʉsa cahai jiinare cahĩna, tinare ñano yoasi. à jina tinare cahĩna, Cohamacʉ dutiare yoa pahñoinata jira mʉsa. \p \v 11 à jina carĩina yoaro sehe jiena tjiga mʉsa. Noano wacũ masiga. Jesure noano wacũ cohtaga. Jesu marine to tjua ta naahto mahanocã dʉhsatjiãna. Tirore mari coã wacũ tua dʉcachʉ Jesu marine to yʉhdoro tahto mahanocã dʉhsamare. Mipʉ pinihtare cahacã waro jira to tahto. Ahri yʉ nirire masina mʉsa. \v 12 Mipʉre ñaina ya dacho jira. To tahto mahanocã dʉhsara. Tíre masina, buhiri tichʉ yoaare, nahitiano yoaro sehe jiare duhu pahñojihna mari. à jina Cohamacʉ cahmaa sehere yoajihna mari. à Cohamacʉ yare yoana, ñaare duhu pahñonahca mari. Ahri dachore payʉ ñaa baro jichʉ, ñami yoaro sehe jira. Wiho mejeta Cristo to tachʉ, ñami yoaro sehe jiro pihtia waha, pa dacho, buhria mʉja taro yoaro sehe waharohca. Surara coma suhtiro to sãa dʉcataro seheta Cohamacʉ ñaare to dʉcataare noano cjʉa pahñojihna mari. à tíre cjʉana ñaare duhu, Cohamacʉ cahmaa sehere mari yoajihna. \v 13 à jina Jesu to tahtore wacũ cohtaina jina, noaa sehere yoajihna. Bose nʉmʉrine yoana ñano yoaena tjijihna. Tuhsʉ, cahaena tjijihna. à jina numia mehne ñano yoaina, paina mehne ñano yoaina, cahma sayoina jiena tjijihna. Mʉsa numia cʉ̃hʉ mʉa mehne ñano yoaena tjiga. \v 14 Wiho mejeta Jesucristore pʉhtoro tina, tirore yʉhtiga mʉsa. à yʉhtina to jiro seheta jiga mʉsa. à jina ñaare mʉsa goa pjaa sehere yoaena tjiga. \c 14 \s1 Mʉsa coyeare Jesu yainare “Ñano yoaa nina”, ni yahuwajaena tjiga \p \v 1 Jesure wacũ tuarirore to noano wacũ tuaro dʉhsasinichʉ ñʉna tirore ji coaro mehne cahmaga. To ã jiriro jichʉ ñʉna “Ne masierara mʉhʉ” ni, tiro mehne cahmasayoena tjiga. \v 2 “Jipihtiare chʉ masija yʉhʉ”, ni tʉhotura paina. Paina sehe Jesu yare noano masierasinia wahiquinare chʉeraina, toaa dicha dihtare chʉra. \v 3 Jipihtiare chʉina sehe toaa dicha dihtare chʉinare ñʉ tuhtiea tjijaro. à yoa toaa dicha dihtare chʉina cʉ̃hʉ jipihtiare chʉinare “Ñano yoaa nina”, ni cahma yahuwajaea tjijaro. Jipihtiare chʉina sehe Jesure wacũ tuaina ti jichʉ Cohamacʉ tinare to yaina yoa tuhsʉre. To yaina ti jichʉ ñʉa wahiquinare chʉeraina sehe tinare yahuwajaea tjijaro. \v 4 Jesure wacũ tuaina Cohamacʉre dahra cohtaina dihta jira. Ti ã jichʉ ñʉna mʉsa tinare yahuwaja masierara. Jesure wacũ tuaina to cahmano sehe ti quihõno yoaerachʉ ñʉno tiro dihta ti pʉhtoro jiro, tíre yahu poto masina. To cahmaare quihõno ti yoachʉ cʉ̃hʉre tíre yahu masina tiro. à jiro tiro sehe to yainare “Ñano yoare mʉhʉ”, ni yahuhtiro jirohca. à jiro tirore dahra cohtainare noaa dihtare yoarucu masichʉ yoariro jira Cohamacʉ. \p \v 5 Cãina cãa dachori cua pisaro mehne Cohamacʉre ti ño payohti dachori cjihtire cjʉara. Paina sehe, “Dohse jiri dachore Cohamacʉre ño payochʉ, noana”, ni tʉhotu, ño payoina jira. Tina cʉ̃no potori ã yoaeraina jipahta jipihtina õ sehe ni tʉhotujaro: “Jesu to cahmano seheta noano yoana nija”, ni tʉhotu masijaro. \v 6 Cʉ̃iro cãa dachori cua pisaro mehne Cohamacʉre ti ño payoa dachorihi Cohamacʉre ño payoro, tiro cʉ̃hʉ quihõno ño payoro nina. Tuhsʉ jipihtiare chʉriro chʉrota, Cohamacʉre “Noana”, ni wahche payora tiro. à jiro tiro cʉ̃hʉ Cohamacʉre ño payorota nina. à yoa pairo sehe cãa chʉare chʉerara, Cohamacʉre ño payoro. Tiro cʉ̃hʉ Cohamacʉre “Noana”, ni wahche payora. \p \v 7 Tuhsʉ, mari cahmaa dihtare yoaina ne ji masieraja mari. Cristo jira mari pʉhtoro. à jiro mari catichʉ mari yariachʉ cʉ̃hʉre mari pʉhtorota jira. \v 8 Mipʉre mari catisinino puro Cristo yare yoahtina jija mari. To yaina jija. Mari yariari baharopʉ cʉ̃hʉre to yainata jinahca. à jiro mari catichʉ mari yariachʉ cʉ̃hʉre Cristo mari pʉhtoro jira. \v 9 Ãta jira. Cristo yaria masa mʉjaha catiinare, ã jichʉ yariaina cʉ̃hʉre ti pʉhtoro jiro taro. \p \v 10 ¿Dohseana tana mʉsa coyeirore Jesu yairore “Ñano yoaro nina”, ni yahuwaja duajari mʉsa? ¿Dohseana tana mʉsa coyeirore tʉ diho cũ duajari mʉsa? Mari jipihtina Cristo panoi mari ducuchʉ tiro sehe mari yoarire masi pahñonoriro jiro, marine beserohca noainare, ñainare. To ã besehtiro to jichʉ mʉsa coyeirore “Ñariro jira”, ni yahuwajaena tjiga. \v 11 Cohamacʉ yare ti joari pũi õ sehe ni joaa tiha: \q1 “Õ sehe nire mari pʉhtoro: ‘Yʉhʉ catiriro jija. \q1 à jicʉ õ sehe ni quihõno warota yahuja mʉsare. \q1 Jipihtina yʉ panoi na tuhcua caha sʉahca. \q1 à na tuhcua caha sʉ, “Noariro, tuariro jira mʉhʉ” ni, yʉhʉre ño payoahca’, nire mari pʉhtoro”, \m ni joaa tiha. \v 12 à jiro jipihtina mari yoarire Cohamacʉ siniturohca marine. “¿Dohse yoana ã yoari?” ni siniturohca. To ã sinituchʉ yʉhtiro jica marine. \s1 Mʉsa coyeirore ñano yoachʉ yoaena tjiga mʉsa \p \v 13 à jina mari mehne macainare “Ñaina jira mʉsa”, ni cahma yahuwajaena tjijihna. à yoana mari coyeirore Jesu yairore dojomehnena tjijihna “Jesure wacũ tua duhuri”, nina. \v 14 Yʉhʉ Jesucristo yairo jicʉ, ahri yʉ nihtire noano masija yʉhʉ. Yʉhʉ sehe jipihtia chʉare yʉ chʉchʉ yʉ chʉri buhiri, buhiri mariahna. Wiho mejeta pairo sehe “Ahri chʉare chʉcʉ buhiri tii nica yʉhʉ”, ni tʉhoturiro sehe chʉro, potocãta buhiri tiriro jira. \v 15 Tí potocã tjira. Paina ti sio, chʉera barore mʉsa chʉchʉ ñʉno, mʉsa coyeiro ñʉ cũ chʉro, “Cue, ñano yoai nica yʉhʉ”, ni pjíro tʉhotuboca tiro. Tirore ã ñʉ cũ chʉchʉ yoana, tirore cahĩna nieraca mʉsa. To sio, chʉera barore mʉsa chʉchʉ, tiro cʉ̃hʉ ñʉ cũ chʉboca. à chʉro “Ñano yoai nija”, ni tʉhoturo Cristore duhuboca. Mʉsa coyeiro yaro jiboriro cʉ̃hʉre yariari jire Cristo. à jina “Cristore duhuri”, nina tirore ñʉ cũ chʉchʉ yoaena tjiga. \v 16 à jia “Ahri sã yoari noa nica”, mʉsa ni tʉhotuchʉ paina mʉsare yahuwajaboca. Ti ã yahuwajachʉ ñʉna mʉsa ã yoarire yoa namoena tjiga, “Yahuwaja namori”, nina. \v 17 Cohamacʉ sehe mari pʉhtoro jira. To ã jichʉ mari chʉa, mari sihnia cʉ̃hʉ ã jinocaa nina. Wiho warota jira. à jia mari pʉhtoro to dutiare, noaa cʉ̃hʉre mari yoachʉ tí waro jia nina. Paina mehne mari noano jinocachʉ cʉ̃hʉre noaa waro jia nina. Tuhsʉ, Espíritu Santo yoadohoa mehne mari wahchechʉ noaa waro jia nina. \v 18 Tó seheta Cristo yare yoarirore ñʉa Cohamacʉ, masa cʉ̃hʉ “Noano yoare mʉhʉ”, niahca. \p \v 19 Tó seheta yoajihna mari pinihta noano mari jinocahto cjihtore, mari basi mari cahma yoadohohto cjihtore. à yoana Jesure wacũ tua namonahca. \v 20 Pairo Jesu yairo to chʉ dutierari cjirire mʉsa chʉchʉ ñʉno tiro sehe ñʉ ji coaeraro Cohamacʉ yare cohãboca. à jina tíre chʉena tjiga. Potocãta jipihtia chʉa noaa chʉata jira. Tí ã jipachʉta paye barore mari chʉchʉ pairo “Ñaa chʉa jica ahri”, niriro jiparota ñʉ cũ chʉboca. à chʉro ñano yoaro nica tiro. à jina marine to ñʉ cũ chʉchʉ, mari cʉ̃hʉ ñano yoana nija. \v 21 Wahiquina dihire mʉsa chʉchʉ ñʉno, vinore mʉsa sihnichʉ ñʉno, pairo Jesu yairo “Tíre chʉcʉ ñano yoai nica yʉhʉ”, ni tʉhoturiro jiparota tiro cʉ̃hʉ ñʉ cũ, chʉ sihniboca. à ni tʉhoturiro pinihta chʉ sihnino ñano yoaro nina. à jina tiro to ñano yoaerahto sehe Jesure to wacũ tua duhuerahto sehe wahiquina dihire, vino cʉ̃hʉre mʉsa sehe mʉsa duhuchʉ noa nina. \v 22 “Jipihtiare chʉ masija”, ni tʉhotuna, tíre Cohamacʉ dihtare yahuga. Ñaare yoaerariro, “Noano yoai nica yʉhʉ”, ni tʉhoturiro wahcheriro jira. \v 23 Pairo sehe “Ahri chʉare chʉcʉ ñano yoai niboca yʉhʉ”, ni tʉhoturiro jiparota tí chʉare chʉro, buhiri tiriro jira tiro. “Ahrire chʉcʉ potocãta noaare yoai nija”, ni tʉhotuerara tiro. à ni tʉhotueraro tíre chʉro, to chʉri buhiri buhiri tira tiro. “Noaare yoai nija”, ni tʉhotueraro tíre yoaro, buhiri tira tiro. \c 15 \s1 Mari cahai jiinare noano yoajihna \p \v 1 Mari Cohamacʉre noano wacũ tuaina sehe wacũ tuaera cureinare yoadohojihna. à yoana mari ya cjihti dihtare yoaena tjijihna. \v 2 à jina mari cahai jiinare Jesu yainare noano yoajihna ti noano jinocahto cjihtore, Cohamacʉre ti noano wacũ tua namohto cjihtore. \v 3 Cristo sehe to ya dihtare yoaeraha. Ãta nina Cohamacʉ yare ti joari pũi. Õ sehe ni joaa tiha: “Cristo õ sehe nire Cohamacʉre: ‘Mʉhʉ sehere ñano durucuborina yʉhʉ sehere ñano durucure’, nire Cristo Cohamacʉre”, ni joaa tiha panopʉre. à ñano ti durucuriro jiro Cristo to Pʉcʉro ya sehere yoaro niha. \v 4 Panopʉ Cohamacʉ yare ti joari pũi tina joaa tiha mari noano buhehto cjihtore. à jina tí pũre buhena wahcheja. à buhena mari ñano yʉhdʉna cʉ̃no pjana, noano mari yʉhdʉhtore cohtanahca. \v 5 Cohamacʉ mʉsare tuachʉ yoariro wahchechʉ yoariro mʉsare jipihtinare cʉ̃no potori noano jichʉ yoajaro, Cristo to cahmano seheta. \v 6 Ãta yoajaro tiro mʉsa jipihtina cʉ̃no potori Cohamacʉre mari pʉhtoro Jesucristo Pʉcʉrore “Noariro, tuariro jira”, ni mʉsa ño payohto cjihtore. \s1 Judio masa jierainare noaa buheare yahu dʉcaha \p \v 7 Cristo marine to yoariro seheta mʉsa mehne macainare noano cahma piti bocaga. Mʉsa ã yoachʉ ñʉa “Potocãta Cohamacʉ noariro jira”, ni ñʉahca masa sehe. \v 8 Mʉsare ahrire niita nija: Judio masare yoadohohtiro cjihto taha Cristo. Cohamacʉ tirore warocaro judio masa sã ñʉchʉsʉma cjiripʉre to ni yahuriro cjiro seheta yoaro niha. Tíre to yoari cjirire masare masichʉ yoahtiro cjihto taha Cristo. \v 9 Masare Cristo to yoadohochʉ Cohamacʉ pja ñʉno nire tinare. To ã pja ñʉchʉ judio masa jieraina cʉ̃hʉ Cohamacʉre “Noariro, tuariro jira” ni, ño payora mipʉre. Tina cʉ̃hʉre to yaina jichʉ yoaro taha Cristo. Cohamacʉ yare ti joari pũi ãta ni joaa tiha: \q1 “Cristo õ sehe niha Cohamacʉre: ‘Judio masa jieraina cahai mʉhʉre “Cohamacʉ noariro, tuariro jira”, ni ño payoihtja. \q1 à jicʉ tina cahai basacʉ mʉ ya cjihtire basaihtja’, niha Cristo Cohamacʉre”, \m ni joaa tiha panopʉre. \v 10 Tuhsʉ, õ sehe ni joaa tiha tjoa: \q1 “Cohamacʉ to beserina judio masa mehne cahma wahchega mʉsa cʉ̃hʉ judio masa jieraina”, \m ni joaa tiha panopʉre. \v 11 Tuhsʉ, õ sehe ni joaa tiha tjoa: \q1 “Judio masa jieraina jipihtina Cohamacʉre ño payojaro. \q1 à jia jipihtiro macaina tirore ‘Noariro, tuariro jira’, ni ño payojaro”, \m ni joaa tiha. \v 12 à yoa Isaia cjiro cʉ̃hʉ õ sehe ni joaa tiha: \q1 “Jesé panamino ji turiariro tarohca. \q1 à taro judio masa jieraina bui pʉhtoro jirohca tiro. \q1 à jia tina sehe tirore wacũ tuaa, tinare pichacapʉ wahaborinare to yʉhdohtore masiahca tina”, \m ni joaa tiha panopʉre. \p \v 13 Cohamacʉ marine baharopʉ to yʉhdohtore wacũ cohtachʉ yoariro noano mʉsare wahchechʉ yoajaro. Tuhsʉ, mʉsare Jesure wacũ tuainare noano jinocachʉ yoajaro tiro. Mʉsare to ã yoachʉ mʉsare to yʉhdohtore Espíritu Santo to tuaa mehne wahchea mehne wacũ cohta namochʉ yoajaro. \p \v 14 Ahrire mʉsare yʉ yahuhtire noano masija. Mʉsa sehe noaina jira. Tuhsʉ, Jesu yare noano masina mʉsa. à masina mʉsa basi noano cahma yahu, buhe masina mʉsa. \v 15 Mʉsa ã masiina mʉsa jipachʉta cãa tahari ahri pũpʉre mʉsare cuiro marieno noano yahu pahño joahi tíre mʉsa boerahto sehe. Cohamacʉ yʉhʉre cahĩno mʉsare buhe dutiro cũre yʉhʉre. à jicʉ to cũriro seheta yoaja, mʉsa tíre boerahto sehe. \v 16 Yʉhʉre to ã cũchʉ, sacerdote to yoaro sehe yoaja yʉhʉ. à yoacʉ, Jesucristo yare noaa buheare judio masa jierainare buheja yʉhʉ. Yʉ ã buhechʉ tʉhoa, tina Jesure wacũ tuara. Tina Jesure wacũ tuainare yʉhʉ sehe sacerdote wahiquinare wajã jʉ̃ mʉo Cohamacʉre yʉ waboriro seheta, tinare “Mʉ yaina jira”, nija Cohamacʉre. Yʉ ã niinare Espíritu Santo sehe tinare Cohamacʉ yaina cjihti jichʉ yoara. Ti ã jiina jichʉ ñʉno, Cohamacʉ sehe ji coaro mehne tinare ñahanohca. \p \v 17 Cohamacʉ to buhe duti cũriro jicʉ Jesucristo to yoadohoa mehne yʉ yoari cjirire wahchea mehne yahuja mʉsare. \v 18-19 Tuhsʉ, ahri pinihtare mʉsare pototi yahu duahi. Yʉ yahua yʉ mʉ sʉro yʉ yahua ne jierara. Paina judio masa jierainare Cristo to yoadohoa mehne tinare yʉ buhechʉ tʉhoa, yʉ yoarire ñʉa, ã jia Jesu tuaa mehne yʉ yoa ñorire ñʉa, Espíritu Santo to tuaa mehne tina Cristore wacũ tuare. Jerusalẽpʉ wahma yʉ buhe dʉcari baharo jipihtia macaripepʉ buhe wahcãhi. Pʉ Ilirico yahpapʉ cʉ̃hʉre Cristo ya buhea noaa buheare buhei sʉi. \v 20 Cristo yare masieraina dihtare noaa buheare tuaro buhe duahi, yʉhʉ mehne macaina ti buherinapʉre buhe duaeracʉ. \v 21 Ãta ni joaa tiha Cohamacʉ yare ti joari pũi: \q1 “Panopʉ tirore ne tʉhoeraina cjiri tirore masiahca. \q1 à yoa tirore ne tʉhoeraina cjiri to yare noano tʉhoahca”, \m ni joaa tiha Cohamacʉ yare ti joari pũi. \s1 Paulo Romapʉ to wahahtore yahuha \p \v 22 à jicʉ jipihtiro macainare buheriro jicʉ payʉ tahari mʉsa cahai waha duapaihta waha masiera tihi. \v 23 Mipʉ pinihtare ahri yahparipʉre yʉ dahraa pihtia wahahre. à jicʉ payʉ cʉhmari mʉsa cahapʉ waha duariro jicʉ mʉsa cahapʉ wahaihtja. \v 24 Españapʉ wahacʉ, mʉsare tói ñʉ yʉhdʉaihtja. à yoacʉ mʉsa mehne wahcheihtja. Tuhsʉ, mʉsa mehne mahanocã yʉ jiri baharo yʉhʉre mʉsa yoadohoa mehne Españapʉ yʉhdʉ wahcãihtja. \v 25 Mipʉre Jerusalẽpʉ wahasinii tai nija. Tó macainare Jesu yainare yʉ coyeare niñerure naasinii wahai nija. \v 26 Macedonia yahpa macaina, Acaya yahpa macaina cʉ̃hʉ noano mehne Jesu yainare Jerusalẽpʉ jiinare pjacʉoinare niñerure warocahre tinare yoadohoa. à jicʉ tinare tíre wai wahai nija. \v 27 Tí niñerure waa, noano mehne wahre tina. Ti ã yoachʉ noa nina, yʉ tʉhotuchʉ. Tinare judio masa jierainare judio masa sehe Cohamacʉ yare buhe mʉhtare. à jia tinare to yʉhdohto cʉ̃hʉre buhe mʉhtare judio masa. Ti ã buhechʉ ñʉcʉ Macedonia macaina Acaya macaina mehne judio masare ti yoadohochʉ noa nina yʉhʉre. Tinare ti buheri wapa yoaro sehe jira tí, yʉ tʉhotuchʉ. \v 28 à jicʉ Jerusalẽ macainare tí niñerure wa tuhsʉcʉ Españapʉ wahaihtja. Tópʉ wahacʉ mʉsare ñʉ yʉhdʉaihtja. \v 29 à yoa mʉsa cahapʉ yʉ wahachʉ Cristo yare mʉsare yʉ buhechʉ tiro mʉsare noano yajeripohna tichʉ yoarohca. \p \v 30 Yʉ coyea, mari pʉhtoro Jesucristore wacũ tuara mʉsa. à yoa Espíritu Santo to tuaa mehne painare cahĩna mʉsa. à jiina jina yʉhʉ cʉ̃hʉre tuaro sini payoga Cohamacʉre. \v 31 Õ sehe ni sini payoga: Judea yahpa macaina Jesure ño payoeraina yʉhʉre ti ñano yoa duachʉ Cohamacʉ yʉhʉre to ñʉ wihbohto sehe sini payoga. Tuhsʉ, Jerusalẽ macaina Jesu yainare niñerure yʉ wabasachʉ tina tíre wahchea mehne ti ñahahto sehe sini payoga. \v 32 Mʉsa ã sinichʉ Cohamacʉ cahmachʉ wahchea mehne mʉsa cahapʉ wahaihtja. à jicʉ mʉsa mehne jicʉ wahchea mehne soihtja. \v 33 Cohamacʉ marine noano jinocachʉ yoariro mʉsa mehne jirucujaro. \c 16 \s1 Paulo noa dutiha \p \v 1 Mari coyeacoro Febe wama tiricoro mʉsa cahapʉ waharo taro nina. Ticoro Cencrea wama tiri macai Jesu yainare cahmachuinare yoadohoricoro jira. \v 2 à jiro payʉre yoadohoricoro yʉhʉ cʉ̃hʉre yoadohoricoro jihre ticoro. Tuhsʉ, mari pʉhtoro Jesu yacoro jira. à jina ticorore noano mehne mʉsa mehne ji dutiga. Tó seheta yoaro cahmana marine Jesu yainare. à yoana ticorore paye baro to maerachʉ ñʉna ticorore waga mʉsa. \p \v 3 Aquila, to namono Priscila cʉ̃hʉ noajaro. Jesucristo yare yʉ buhechʉ tina cʉ̃hʉ yʉhʉ mehne dahrare. \v 4 Tinare mahano wajãmoñore paina yʉhʉre ti wajã duachʉ ti yoadohori buhiri. à jicʉ tina mehne wahcheja yʉhʉ. Tuhsʉ, judio masa jieraina Jesu yaina jipihtina tina cʉ̃hʉ tina mehne wahchera. \v 5 Aquila ya wʉhʉi cahmachuina cʉ̃hʉ Jesu yaina noajaro. Yʉ cahĩriro Epeneto cʉ̃hʉ noajaro. Tiro Asia yahpa macariro tói jiro Cristore wacũ tua mʉhtariro jire. \v 6 María cʉ̃hʉ noajaro. Ticoro mʉsa mehne tuaro dahrahre. \v 7 Yʉ coyea Andrónico, Junia cʉ̃hʉ noajaro. Peresui yʉ jichʉ tinata yʉhʉre piti tiina jihre. à jia yʉ pano Cristore wacũ tua mʉhtare tina sehe. Paina Jesu to cũrina sehe tinare “Potocãta noaina jira”, ni durucura. \p \v 8 Ampliato cʉ̃hʉ yʉ cahĩriro Jesu yairo jira. Tiro noajaro. \v 9 Urbano cʉ̃hʉ noajaro. Tiro cʉ̃hʉ mari mehne Cristo yare dahrahre. à yoa yʉ cahĩriro Estaqui noajaro. \v 10 Apele cʉ̃hʉ noajaro. Tiro potocãta noano Jesure wacũ tuara. To yoarire ñʉna tíre masija mari. Tuhsʉ, Aristóbulo ya wʉhʉ macaina jipihtina to namono to pohna cʉ̃hʉ noajaro. \v 11 Yʉ coyeiro Herodiõ noajaro. à yoa Narciso ya wʉhʉ macaina Jesu yaina noa pihtinocajaro. \v 12 à yoa Trifena, Trifosa cʉ̃hʉ noajaro. Tí numia mari pʉhtoro Jesu ya dahraare yoara. Mari cahĩricoro Pérside cʉ̃hʉ noajaro. Ticoro mari pʉhtoro yare tuaro yoara. \v 13 Rufo mari pʉhtoro Jesure noano wacũ tuariro, to yare noano yoariro noajaro. To pocoro cʉ̃hʉ noajaro. Ticoro yʉ poco yoaro sehe jiricoro jira. \v 14 Asíncrito, Flegonte, Herme, Patroba, Herma, paina Jesu yaina tina mehne macaina cʉ̃hʉ noajaro. \v 15 Tuhsʉ, Filólogo, Julia, Nereo, to bahoro cʉ̃hʉ, Olimpa, paina tina mehne macaina cʉ̃hʉ Jesu yaina noajaro. \p \v 16 à yoa mʉsa mehne macainare piti bocana, noano mehne piti bocaga. Jipihtina Jesu yaina jipihtiro macaina mʉsare noa dutira. \p \v 17 Yʉ coyea, mʉsa mehne macaina cãina mʉsare cahma ñʉ tuhti, cahma tju wachʉ yoaina jira. à jia mʉsare Jesu ya buheare dojomehnena. à jina tó sehe yoainare ñʉna noano yoanohbʉ, “Dojomehneri”, nina. à yoainare piti tiena tjiga. \v 18 Tó sehe yoaina mari pʉhtoro Jesucristo yare yoaerara. Ñaare ti goa pjaa dihtare yoara. Tuhsʉ, noano tʉho ji coaro dero mahño buhera noano masierainare. Ti ã mahñochʉ tinare noano tʉhora. à jina ã yoainare piti tiena tjiga mʉsa. \v 19 Mʉsa sehe Jesure noano yʉhtiina jira. Tíre jipihtina masina. à noano yʉhtiina mʉsa jichʉ wahcheja yʉhʉ. à jicʉ noano mʉsa yoahtore mʉsa masichʉ cahmaja yʉhʉ. à yoa ne ñaare yoaeraina mʉsa jichʉ cʉ̃hʉre cahmaja yʉhʉ. \v 20 à jiro Cohamacʉ marine noano jinocachʉ yoariro mahanocã baharo watĩno Satanare yʉhdʉrʉcachʉ yoarohca mʉsare. à yoa mari pʉhtoro Jesucristo mʉsare noano wahachʉ yoajaro. \p \v 21 Timoteo yʉ piti mʉsare noa dutira. Yʉ coyea judio masa cʉ̃hʉ, Lucio, Jasõ, Sosípatro mʉsare noa dutira. \p \v 22 Yʉhʉ Tercio ahri pũre Paulore joabasariro jija. Yʉhʉ Jesu yairo jicʉ mʉsare Jesu yainare noa dutija. \p \v 23 Gayo ya wʉhʉi jinocai nija yʉhʉ Paulo. To ya wʉhʉi Jesu yaina cahmachuna. Tiro cʉ̃hʉ mʉsare noa dutira. à yoa Erasto ahri maca macaina pʉhtoare niñerure ñʉ wihbobasariro mʉsare noa dutira. Mari coyeiro Jesu yairo Cuarto cʉ̃hʉ mʉsare noa dutira. \p \v 24 [Yʉ coyea mari pʉhtoro Jesucristo mʉsare jipihtinare to cahĩa mehne noano yoajaro. Ãta yoajaro.] \s1 Paulo Cohamacʉre ño payoro joa batoara \p \v 25-27 Mari pʉhtoro Jesucristo ya buhea mehne noaa buhea mehne Cohamacʉ mʉsare tirore wacũ tua namochʉ yoa masina. Panopʉre tí buhea noaa buhea ne masare yahuerari buhea jimaha. Mipʉre Cohamacʉ yare yahu mʉhtaina cjiri ti joari cjiri mehne tí buheare yahua jira. Yʉhʉ cʉ̃hʉ tíreta buheja. Tí buheare Cohamacʉ ã jirucuriro to yahu site dutiro seheta jipihtiro macainapʉ mipʉre masina. Tí buheare tirota yahu dutiha masa tirore yʉhti, ti wacũ tuahto cjihto sehe. à jina tirore “Potocãta noariro, tuariro jira mʉhʉ”, ni wahche payojihna. Tiro cʉ̃irota Cohamacʉ dihta noano masi pahñoriro jira. Jesucristo to yoadohoa mehne Cohamacʉre ã ño payorucujihna mari. Ãta yoarucujihna.