\id REV - Guanano NT -Colombia 2010 (DBL -2013) \h APOCALIPSIS \toc1 Apocalipsis \toc2 Apocalipsis \toc3 Ap \mt1 Apocalipsis \c 1 \s1 Baharopʉre ahri dacho to dohse wahahtore marine masichʉ yoaha Jesucristo \p \v 1 Ahri pũi Jesucristo marine to masichʉ yoarire yahu joarocai nija. Cohamacʉ sehe tíre yahu dutiro cũri jire tirore, to yainare tirore dahra cohtainare masichʉ yoa dutiro. à jiro michapucacãta to dohse wahahtore masichʉ yoari jire tiro. Mahanocã dʉhsa mʉjano nina to ã wahahto. Jesucristore to ã cũchʉ tiro sehe anjore tíre yʉhʉre Joãore yahu dutiro warocari jire. \v 2 à jicʉ yʉhʉ João jipihtiare yʉ ñʉrire yahu joarocai nija. Cohamacʉ ya durucuare Jesucristo ya buheare yahu joarocai nija. \p \v 3 Ahri pũi baharopʉ to dohse wahahtore yahu joai nija. Mahanocã dʉhsa mʉjano nina ahri jipihtia ti ã wahahto. à jia jipihtina ahri pũre buheina, yʉ yahuare noano tʉhoina yʉ yahuriro sehe yoaina wahcheina jiahca. \s1 Siete curuari macainare Jesu yaina cahmachuinare joarocaha João \p \v 4 Yʉhʉ, João mʉsare siete curuari macainare Jesu yainare Asia yahpa macainare joarocaja: Cohamacʉ to cahĩa mehne mʉsare noa dutija. à yoa to yoadohoa mehne noano jiga mʉsa. Tiro panopʉta ã jirucuriro jia tiri jire. Mipʉ cʉ̃hʉre ã jirucura. Baharopʉ tarohca. To pʉhtoro dujiro panoi jiina siete pjacʉ bajueraina jira. Tina ti cahĩa mehne noano jiga mʉsa tjoa. \v 5 Jesucristo to cahĩa mehne noano jiga mʉsa tjoa. Cohamacʉ yare mahñono marieno yahuriro jira tiro. à jiro to yariari baharo to masa mʉjari baharo ne pari turi yariasi tiro. “Õ sehe masa mʉjaahca yʉ yaina”, ni ñʉ quihõ mʉhtariro jira tiro. à jiriro jiro jipihtina ahri yahpa macaina pʉhtoa ti bui pʉhtoro jira tiro. Marine cahĩno to di cohãri mehne mari ñaare cosawere tiro. \v 6 à cosawero marine pʉhtoa sõre tiro. Sacerdotea marine wahachʉ yoare tjoa. Cohamacʉ Jesu Pʉcʉro to yare yoahtinare marine sacerdotea sõre tiro. Jipihtia dachoripe “Tuariro jira”, ni wahche payorucunahca mari jipihtina tirore. Jipihtina bui pʉhtoro ã jirucura tiro. Ãta jirucujaro. \p \v 7 Noano wacũ masi cohtaga mʉsa. Me curuari watoi duji tarohca Cristo. To ã tachʉ ñʉahca jipihtina. Tirore cjã puha wajãrina cjiri cʉ̃hʉ tirore ñʉahca. To ã tachʉ ñʉa ahri yahpa macaina tirore cahmaeraina jipihtia curuari macaina tuaro cahya, tiiahca. Ãta yoajaro. \p \v 8 Õ sehe nina mari pʉhtoro Cohamacʉ: “Yʉhʉ jipihtiare bajuamehneriro jija. à yoa jipihtiare pihtichʉ yoahtiro jija. Tua yʉhdʉrʉcariro jija yʉhʉ. Panopʉ ã jirucua tii. Mipʉ cʉ̃hʉre ã jirucuja. Baharopʉ taihtja”, nina Cohamacʉ tua yʉhdʉrʉcariro. \s1 Cristore si siterirore to ñʉrire yahuha João \p \v 9 Yʉhʉ João mʉsa coyeiro Jesu yairo jija. à jicʉ mʉsa yoaro seheta yʉhʉ cʉ̃hʉ Jesu yare yʉ yoari buhiri ñano yʉhdʉhi. à yoa mʉsa yoaro seheta yʉhʉre ti ã ñano yoapachʉta Jesu yoadohoa mehne Jesure cohãerahi. Mari cʉ̃no potori pʉhtoro to sʉho jiro macaina cjihti jija. Yʉ ya dihta macaina ti cohãriro jicʉ Patmo wama tiri nʉcopʉ jihi. Cohamacʉ yare, Jesucristo to buheri cʉ̃hʉre painare yʉ buheri buhiri tópʉ ti cohãriro jihi. \v 10 Tói yʉ jichʉ cʉ̃ dacho domingo jichʉ Espíritu Santo yʉhʉre cahãnopʉ ñono nihre. To ã ñochʉ yʉ baharo bʉhʉsehei tuaro durucua bisiro coa tahre. Corneta to tuaro bisiro seheta tó seheta bisiro coa tahre to durucua. \v 11 Õ sehe nino coa tahre yʉ tʉhochʉ: \p —Mipʉ mʉ ñʉhtire joari pũi joa õga. Mʉ ã joa õri baharo siete curuari macainare Cohamacʉ yainare warocaga tí pũre. Tina siete curuari Asia yahpai jia macari macaina jira. Efeso macainare, Esmirna macainare, Pérgamo macainare, Tiatira macainare, Sardis macainare, Filadelfia macainare, Laodicea macainare mʉ ñʉhtire joarocaga —nino coa tahre yʉhʉre. \p \v 12 To ã nichʉ tʉhocʉ majarerʉcahi yʉhʉre durucurirore ñʉi tai. à majarerʉcacʉ siete sihãa pocare ti duhu payoa yucʉre uru mehne ti yoari yucʉre ñʉhi. \v 13 Tí yucʉ watoi ducurirore masʉno yoaro sehe bajurirore ñʉhi. Tiro yoari suhtiro to dahporipʉ sʉri suhtirore sãariro jihre. à jiro uru mehne ti yoari cahsaro mehne to pẽbuhu bui tʉã dihoriro jihre. \v 14 à yoa to pjoa yaja pjoari yoaro sehe noano yehsehre. To capari pichaca pohna yoaro sehe sihre. \v 15 To dahpori bronce wama tiri comaa siri comaa yoaro sehe si sitehre. Broncere pichaca mehne ti noano jʉ̃weri baharo tíre wahtara noano si pa dutia. Ti noano wahtariro yoaro sehe to dahpori noano si sitehre. à yoa to durucua payʉ poayeri yoaro sehe tuaro bisiro coa tahre. \v 16 To wamomaca poto bʉhʉsehei siete ñahpichoha pocare cjʉahre. à yoa to dʉseroi ñosari pjĩ pʉ bʉhʉseheri siori pjĩne cuhcũhre. à yoa sʉ̃ dacho macariro to tuaro minoano seheta to wʉhdʉa tuaro si sitehre. \p \v 17 à jicʉ tirore ñʉcʉ to dahpori cahai doca caha sʉhi yariariro yoaro sehe. Yʉ ã doca caha sʉchʉ ñʉno tiro to wamomaca poto bʉhʉsehe mehne yʉhʉre duhu payo õ sehe nihre: \p —Cuii tjiga. Yʉhʉ jipihtiare bajuamehneriro jija. à yoa jipihtiare pihtichʉ yoahtiro jija. \v 18 Catiriro jija yʉhʉ. Yariariro jimai. Mipʉre ñʉga. Jipihtia dachoripe ã catirucuriro jija yʉhʉ. à yoa yariaina ti jiroi pʉhtoro jija. Yariaina ti jiro macari sopaca sawire yʉ cjʉaboriro seheta tópʉ jiinare na wio, pari turi catichʉ yoa masija yʉhʉ. \v 19 à jicʉ mipʉ wahahtore ñʉcʉ, joa õga. Baharopʉ to dohse wahahto cʉ̃hʉre ñʉcʉ joa õga mʉhʉ. \v 20 Ahri siete ñahpichoha pocare yʉ poto bʉhʉsehei yʉ cjʉaa pocare yahuihtja mʉhʉre. Siete sihãa pocare ti duhu payoa yucʉ uru yucʉ cʉ̃hʉre yahuihtja. Õ sehe jia yahuare panopʉ masare ne yahuera tii. Õ sehe jira tí: Siete ñahpichoha poca siete curuari macaina yʉ yaina cahmachuina pʉhtoa jia nina mari piti dahre buhechʉ. à jia siete sihãa pocare ti duhu payoa yucʉ siete curuari macaina yʉ yaina jia nina mari piti dahre buhechʉ —nihre yʉhʉre. \c 2 \s1 Efeso macainare Jesu yainare joa dʉca dutiha Joãore \p \v 1 à ni tuhsʉ õ sehe ni namohre yʉhʉre joa dutiriro: \p —Efeso macaina yʉ yaina, ti pʉhtoro cʉ̃hʉre õ sehe ni joarocaga mʉhʉ: “Yʉ wamomaca poto bʉhʉsehei siete ñahpichoha pocare cjʉariro jija. à jicʉ siete sihãa dapoa yucʉ uru mehne ti yoaa yucʉ watoi tiniriro jija. à tiniriro jicʉ mʉsare õ sehe ni yahuja: \v 2 Jipihtia mʉsa yoarire masi pahñoja. Yʉ ya cjihtire tuaro mʉsa dahrarire, yʉhʉre mʉsa wacũ tua duhuerari cʉ̃hʉre noano masija. Ñaare yoainare mʉsa ñʉ yabichʉ cʉ̃hʉre masija. à yoa ‘Jesu buhe dutiro to cũrina jija’, nimarinare quihõno ti buherachʉ, quihõno ti yoaerachʉ ñʉna, mahñoina ti jichʉ masire mʉsa. \v 3 Yʉ yare mʉsa yoari buhiri mʉsa ñano yʉhdʉpanahta yʉhʉre ne duhuerare mʉsa. \v 4 à noano yoaina jipanahta cʉ̃nore tó yoaerare mʉsa. Ahri jira tí: Yʉhʉre mʉsa noano cahĩ mʉhtariro seheta mipʉre yoaerara mʉsa. \v 5 Yʉhʉre mʉsa cahĩ mʉhtarire wacũga mʉsa tjoa. Mipʉre yʉhʉre mʉsa cahĩera curerire wacũga. à yoa Cohamacʉ yare tuaro cahmaga tjoa. à cahmana, yʉ yare mʉsa yoa mʉhtariro seheta yoaga tjoa. Mʉsa ã yoaerachʉ sihãriare yʉ duhu payodʉ mʉsa ya dʉre yʉ dapodʉre mʉsare nanocaihtja. (à nicʉ õ sehe ni yahui nija mʉsare. Mʉsa tó macaina yʉhʉre cohãboca. à cohãna tó purota pihtinahca mʉsa ñaa yoaare duhuerana.) \v 6 Yʉhʉre cahĩera cureina jipanahta ahrire noano yoare mʉsa: Nicolaita wama tiina ti ñaa yoarire ñʉ yabira mʉsa. Yʉhʉ cʉ̃hʉ ti yoarire ñʉ yabija. \v 7 Cahmori tiina jira mʉsa. à jina mʉsa ya curuari macainare yʉ yainare Espíritu Santo to yahurire tʉhoga mʉsa. Õ sehe nina tiro: ‘Jipihtinare Jesure wacũ tua duhuerainare Cohamacʉ masare to cũno paraíso wama tiro macadʉ dichare chʉ dutiihtja. Tʉ dicha catichʉ yoaa jira’, nina Espíritu Santo”, ni yahu joarocaga Efeso macaina yʉ yainare, ti pʉhtoro cʉ̃hʉre. \s1 Esmirna macainare Jesu yainare joaroca dutiha Joãore \p \v 8 ’Esmirna macaina yʉ yainare, ti pʉhtoro cʉ̃hʉre õ sehe ni joarocaga mʉhʉ: “Yʉhʉ jipihtiare bajuamehneriro jija. à yoa jipihtiare pihtichʉ yoahtiro jija. Yariaa wahai. Pari turi catija tjoa. à jicʉ õ sehe ni yahuja mʉsare: \v 9 Mʉsa ñano yʉhdʉrire masija. Pjacʉoina mʉsa jichʉ cʉ̃hʉre masija. à jipanahta Cohamacʉ yare noaare pjíro cjʉara mʉsa. Paina sehe ‘Judio masa jija’, nimarina mahñoina jira. Tina mʉsare ti ñano quiti dahrerire masija. Tina Satana yaina jira. \v 10 Mipʉre mʉsa ñano yʉhdʉhtire cuiena tjiga. Tʉhoga mʉsa. Watĩno mʉsare Cohamacʉre duhu dutiro cãina mʉsa mehne macainare peresu yoa dutirohca. Diez dachori waro ñano yʉhdʉnahca mʉsa. Ti ã ñano yoachʉ mʉsare ti ã wajãmoñopachʉta yʉhʉre yʉ ya cʉ̃hʉre cohãena tjiga. Mʉsa ã yʉhʉre cohãerachʉ ñʉcʉ jipihtia dachoripe Cohamacʉ cahapʉ mʉsare ã jirucuchʉ yoaihtja. \v 11 Cahmori tiina jira mʉsa. à jina mʉsa ya curuari macainare yʉ yainare Espíritu Santo to yahurire tʉhoga mʉsa. Õ sehe nina tiro: ‘Jipihtina Jesure wacũ tua duhueraina pichacapʉ wahasi. Ti yariari baharo pichacapʉ wahasi’, nina Espíritu Santo”, ni joarocaga Esmirna macaina yʉ yainare, ti pʉhtoro cʉ̃hʉre. \s1 Pérgamo macainare Jesu yainare joaroca dutiha Joãore \p \v 12 ’Pérgamo macaina yʉ yainare, ti pʉhtoro cʉ̃hʉre õ sehe ni joarocaga mʉhʉ: “Yʉhʉ ñosari pjĩ pʉ bʉhʉseheri siori pjĩne cjʉariro jija. Mʉsare õ sehe ni yahuihtja: \v 13 Mʉsa yoarire, mʉsa ya maca macaina ti yoari cʉ̃hʉre masija. Tó macaina pʉhtoro Satana jira. Tó macaina Satanare ño payoina Antipare yʉ yare noano yahuriro cjirore wajãre. Tirore ti ã wajãchʉ ñʉpanahta yʉ yare yoarucuna yʉhʉre ne wacũ tua duhuerare mʉsa. \v 14 Mʉsa ã wacũ tua duhuerapanahta mahanocã yʉhʉre yʉhdʉrʉcare mʉsa. Cãina mʉsa mehne macaina Balãa ya buheare cahmana. Panopʉ Balãa pʉhtoro Balac wama tirirore õ sehe ni buhea tire: ‘Israe masare yʉhdʉrʉca duacʉ “Cohamacʉ jira”, mʉsa nia masʉrine ño payo mʉsa duhu payoa chʉare chʉ dutiga tinare. à yoa numia mehne ñano yoachʉ yoaga tinare’, ni buhea tire Balãa cjiro. Cãina mʉsa mehne macaina to buheare cahmana. \v 15 à yoa paina mʉsa mehne macaina Nicolaita wama tiina ya buhea sehere duhu duaerara. \v 16 à jina mʉsa ñaa tʉhotumari cjirire tʉhotu cohtota, Cohamacʉ yare tuaro cahmaga tjoa. Mʉsa ã cahmaerachʉ ñʉcʉ soaro mehne mʉsa cahapʉ wahacʉ, ã ñano yoaina mehne cahmacheihca yʉ dʉseropʉ jiri pjĩ ñosari pjĩ mehne. \v 17 Cahmori tiina jira mʉsa. à jina mʉsa ya curuari macainare yʉ yainare Espíritu Santo to yahurire tʉhoga mʉsa. Õ sehe nina tiro: ‘Jipihtinare Jesure wacũ tua duhuerainare maná wama tiri chʉare to nʉori chʉare waihtja. Yehsea tãa cʉ̃hʉre waihtja tinare. Tí tãare wahma wamare yʉ joa õa tãa jiahca. Paina tí wamare ne masisi. Tí tãare naina dihta tí wamare masiahca’, nina Espíritu Santo”, ni joarocaga Pérgamo macaina yʉ yainare, ti pʉhtoro cʉ̃hʉre. \s1 Tiatira macainare Jesu yainare joaroca dutiha Joãore \p \v 18 ’Tiatira macaina yʉ yainare, ti pʉhtoro cʉ̃hʉre õ sehe ni joarocaga mʉhʉ: “Yʉhʉ Cohamacʉ macʉno yʉ capari picha pohna yoaro sehe sira. à jia yʉ dahpori bronce wama tiri comaa ti wahtari comaa yoaro sehe si sitera. Mʉsare õ sehe ni yahuja: \v 19 Mʉsa yoarire masija yʉhʉ. Cohamacʉre paina cʉ̃hʉre mʉsa cahĩrire, yʉhʉre mʉsa cohãerarire, painare mʉsa yoadohorire, ñano yʉhdʉpanahta yʉhʉre mʉsa duhuerarire masija. Wahmanopʉ mʉsa yoariro yʉhdoro mipʉ sehere noano yoa namona nina mʉsa. Tí cʉ̃hʉre masija yʉhʉ. \v 20 Mʉsa ã noano yoaina jipanahta õ sehe yʉhʉre yʉhdʉrʉcahre mʉsa: Jezabe wama tiricoro ‘Cohamacʉ yare yahu mʉhtaricoro jija’, ni mahñoricoro mʉsare to ñano buhechʉ tʉhona ticorore tuhtierare mʉsa. Mahño buhero yʉ yainare yʉhʉre dahra cohtainare numia mehne ñano yoachʉ yoara. à jiro ‘Cohamacʉ jira’, ti nia masʉrine paina ño payo ti duhu payoa chʉare chʉ dutira ticoro yʉ yainare. \v 21 To ñaare to cahyahtore cohtasinimai. Yʉ ã cohtapachʉta mʉa mehne to ñano yoaare duhu duaerare. \v 22 Yʉhʉre tʉhoga mʉsa. Ticorore dohatichʉ yoaihtja. Ticoro mehne ñano yoaina cʉ̃hʉre dohatichʉ yoaihtja. à jia tina pjíro ñano yʉhdʉahca. Ãta yoaihca tinare ticoro mehne ti ñano yoaare ti cahyaerachʉ, tíre ti duhuerachʉ. \v 23 à yoa ticoro ya buheare cahmainare wajãihtja. Yʉ ã yoachʉ ñʉa jipihtina yʉ yaina yʉ noano masiriro jichʉ masiahca. Masa ti tʉhotuare ti goa pjaa cʉ̃hʉre masija. Yʉ ã masiriro jichʉ masiahca tina ticorore yʉ buhiri dahrechʉ ñʉa. Jipihtina mʉsa ñaare yoari buhirire buhiri dahreihtja mʉsare. à yoa mʉsa noaare yoari wapa sehere noano yoaihtja mʉsare. \v 24 Paina mʉsa mehne macaina Tiatira macaina ticoro ya buheare cahmaerare. Mʉsa sehe Satana ya buheare ‘Pano to yahuerari cjiri’, ti nia buheare cahmaerare mʉsa. à jicʉ mʉsa sehere duti namosi yʉhʉ. \v 25 Ahri dihtare yoa duti namoihtja mʉsare: Mʉsa cahapʉ yʉ tahto pano yʉ buheare mʉsa masirire ne mahanocã duhuena tjiga. \v 26-27 Jipihtina ñaare duhuinare yʉ yare ã yoarucuinare pʉhtoa sõihtja. Yʉ Pʉcʉ yʉhʉre to pʉhto sõriro seheta mʉsa cʉ̃hʉre pʉhtoa sõihtja. Jipihtia yahpari macaina bui pʉhtoa sõihtja mʉsare. à pʉhtoa sãana, mʉsa docai jiinare jipihtia yahpari macainare tuaro dutinahca mʉsa. Dihi biatore mari yucʉcʉ mehne pohachʉ dói to wahtiaro seheta Cohamacʉre yʉhdʉrʉcainare ãta yoanahca mʉsa. \v 28 à jicʉ mʉsare yʉ yare ne duhuerainare bohrea mʉja tachʉ mʉja tariare waihtja mʉsare. \v 29 Cahmori tiina jira mʉsa. à jina mʉsa ya curuari macainare yʉ yainare Espíritu Santo to yahurire tʉhoga mʉsa”, ni joarocaga Tiatira macaina yʉ yainare, ti pʉhtoro cʉ̃hʉre. \c 3 \s1 Sardis macainare Jesu yainare joaroca dutiha Joãore \p \v 1 ’Sardis macaina yʉ yainare, ti pʉhtoro cʉ̃hʉre õ sehe ni joarocaga mʉhʉ: “Yʉhʉ siete pjacʉ bajuerainare Cohamacʉ yainare dutiriro jija. à yoa siete ñahpichoha pocare cjʉariro jija. Mʉsare õ sehe ni yahuja: Mʉsa yoarire masija. Õ sehe ni tʉhotumana paina mʉsare: ‘Tina Cohamacʉ yare noano yoa pahñoina jira’, ni tʉhotumana mʉsare paina. Ti ã ni tʉhotupachʉta Cohamacʉ yare noano yoaerara mʉsa. \v 2 à jina noano yoaga mʉsa ‘Ñaare yoari’, nina. Cohamacʉ yare mʉsa masirire noano wacũga, ‘To yare duhuri’, nina. Cohamacʉ to ñʉchʉ noano yoa pahñoerasinire mʉsa. \v 3 à jina yʉ yare mʉsa tʉho mʉhtarire noano wacũga mʉsa. à wacũna yʉ yare yoaga tjoa. Cohamacʉ yare pari turi cahmaga tjoa. Yʉ nino sehe mʉsa yoaerachʉ wacũenoca mʉsare buhiri dahreihtja. Yacariro wacũenoca to yacaro sãariro seheta mʉsare wacũenoca buhiri dahreihtja. \v 4 Cãina mʉsa mehne macaina Sardis macaina ñaare yoarucuina jierara. Wete marieni suhtirore mʉsa sãaboriro seheta tí suhtirore mʉsa wete piho duaeraro seheta ti ñaa yoaare piha duaerare mʉsa. à noaina jina, yehseri suhtiro sãaina yʉhʉ mehne tininahca mʉsa sehe. à yoahtina cjihti jira mʉsa. \v 5 Jipihtina yʉ yare duhueraina ãta yehsea suhti sãaina jiahca. à yoa yʉhʉ mehne ã jirucuhtina ti wamare to joa õri pũi tina cʉ̃hʉ ti wamare joa õina jiahca. Ti wamare to joa õrire pahã cohãsi yʉhʉ. Yʉ Pʉcʉ to ñʉrocaroi, anjoa cʉ̃hʉ ti ñʉrocaroi yʉ yaina mʉsa jirire yahuihtja tinare. \v 6 Cahmori tiina jira mʉsa. à jina mʉsa ya curuari macainare yʉ yainare Espíritu Santo to yahurire tʉhoga mʉsa”, ni joarocaga Sardis macaina yʉ yainare, ti pʉhtoro cʉ̃hʉre. \s1 Filadelfia macainare Jesu yainare joaroca dutiha Joãore \p \v 7 ’Filadelfia macaina yʉ yaina, ti pʉhtoro cʉ̃hʉre õ sehe ni joarocaga mʉhʉ: “Yʉhʉ ñaa marieriro jija. Yʉ nino seheta yoariro jija. Davi cjiro panopʉ macariro pʉhtoro dutiriro waro sawire cjʉariro jiro masare to dutiriro seheta tuaa mehne dutiihtja yʉhʉ cʉ̃hʉ. Tí tuaa mehne yʉ yoa dutichʉ ne paina tíre dʉcata masierara. Yʉ yoa dutierachʉ ne paina tíre yoa masierara. \v 8 Jipihtiare mʉsa yoaare masija yʉhʉ. Wacũ tuaera cureina jipanahta yʉ buheare noano tʉho, tíre ne duhuerare mʉsa. à jicʉ yʉ yare cũi mʉsare tíre buhe duticʉ. à jia paina ‘Tíre buhena tjiga’, ni dʉcata masierara mʉsare. \v 9 à jicʉ õ sehe yoaihtja: Paina mʉsa cahai jiina Satana yaina jira. ‘Judio masa jija’, nipahta judio masa waro jierara. Tinare mʉsa panoi na tuhcua caha sʉ mʉsare ño payochʉ yoaihtja tinare. Yʉ ã yoachʉ ñʉa mʉsare yʉ cahĩare masiahca tina. \v 10 Mʉsare yʉ yare yʉ duhu dutierachʉ tʉhona noano yʉhtire mʉsa. Mʉsa ã yoachʉ ñʉcʉ ahri yahpa macaina jipihtina ti ñano yʉhdʉhti pja jichʉ mʉsare dʉcataihtja mʉsa ñano yʉhdʉerahto sehe. Tí pja jipihtina ti ñano yʉhdʉhti pja jirohca. \v 11 Mahanocã dʉhsara ahri yahpapʉ yʉ tjua tahto. Yʉ yare mʉsa masirire boena tjiga. à yoa yʉhʉre ã yʉhtirucuga, mʉsa noano yoari wapare ‘Butiri’, nina. \v 12 à jicʉ yʉ yare ã yoarucuinare yʉ Pʉcʉ ya wʉhʉ macaina cjihtire cũihtja tinare. To ya wʉhʉ macaa botari ti yoari pja ti jirucuro seheta Cohamacʉ mehne jirucuchʉ yoaihtja tinare. à jia Cohamacʉ mehne macaina ã jirucuahca. à jicʉ Cohamacʉ wʉhʉ macaa botaripʉ yʉ joa õno seheta tinare ti pjacʉripʉ õ sehe ni joa õihtja: Cohamacʉ yʉ Pʉcʉ wamare, to ya maca wama cʉ̃hʉre joa õihtja. To ya maca wahma maca Jerusalẽ jirohca. Tí maca mʉanopʉ Cohamacʉ cahapʉ tari maca jirohca. Yʉhʉ wahma wama cjʉaihca. Tí wama cʉ̃hʉre joa õihtja ti pjacʉripʉ. \v 13 Cahmori tiina jira mʉsa. à jina mʉsa ya curuari macainare yʉ yainare Espíritu Santo to yahurire tʉhoga mʉsa”, ni joarocaga Filadelfia macaina yʉ yainare, ti pʉhtoro cʉ̃hʉre. \s1 Laodicea macainare Jesu yainare joaroca dutiha Joãore \p \v 14 ’Laodicea macaina yʉ yainare, ti pʉhtoro cʉ̃hʉre õ sehe ni joarocaga mʉhʉ: “Yʉhʉ Cohamacʉ jipihtia to yoarire, to yoahti cʉ̃hʉre yoa sohtori tiriro jija. Yʉhʉ potocã yoariro jija. à jicʉ mahñono marieno yʉ ñʉrire ã yahurucuriro jija. Jipihtiare yʉ Pʉcʉ to yoarire yoabasariro jija yʉhʉ. \v 15 Jipihtia mʉsa dohse yoarire masija yʉhʉ. Yʉhʉre wacũ tuaina jipanahta mahanocã wacũ tuaina jira mʉsa. Õ sehe jira tí: Co yʉsʉera co sʉ̃ mehne pjiroca si putia co yoaro sehe jira mʉsa. Tó sehe jia core mari ji coaeraro seheta yʉhʉre wacũ tuaera cureina mʉsa jichʉ yʉhʉ cʉ̃hʉ mʉsare ji coaeraja. Yʉhʉre mʉsa noano wacũ tuachʉ noaboa yʉhʉre. Yʉhʉre mʉsa wacũ tuaerachʉ ña niboa yʉhʉre. Yʉhʉre mʉsa wacũ tuaerari yʉhdoro mahanocã wacũ tuaina mʉsa jichʉ ña yʉhdʉara. \v 16 Mʉsa ã jichʉ ñʉcʉ ñʉ yabi yʉhdʉaja yʉhʉ. Ñaa core yʉ cho cohãno seheta yʉhʉre mahanocã wacũ tuainare ñʉ yabi yʉhdʉaja yʉhʉ. \v 17 à jina õ sehe ni tʉhotumana mʉsa: ‘Jipihtiare cjʉaja. Ne yaba dʉhsaerara marine’, ni tʉhotumana mʉsa. à nipanahta pjacʉoina yoaro sehe jira mʉsa. à jina capari ñʉeraina ti ñʉ duaare ti masieraro seheta Cohamacʉ yare ne masierara mʉsa. à jina suhti marieina ti bʉo tiro seheta Cohamacʉ to ñʉrocaroi mʉsa ñaa yoarire bʉo tihtina jira mʉsa. \v 18 Mʉsa ã jiina jichʉ ñʉcʉ õ sehe ni yahuihtja mʉsare: Uru warore mʉsa nuchʉboro seheta noaare yʉ cjʉaare naga mʉsa. Mʉsare yʉhʉre wacũ tuachʉ yoaihtja. à jina potocãta Cohamacʉ ya mehne pjíro cjʉanahca. à yoa yehseri suhtirore mʉsa nuchʉ mʉsa sãano seheta yʉ di cohãri mehne yʉ yariaro mehne mʉsa ñaa yoaare cosawerina jiga. à yoana noaa suhti sãaina ti bʉo tieraro seheta mʉsa ñaare cosawerina jina bʉo tisi mʉsa cʉ̃hʉ. à yoa mʉsa caparire mʉsa co tiri baharo noano mʉsare bajuro seheta Cohamacʉ yare noano tʉhoga, mʉsa noano masihto sehe. \v 19 Jipihtina yʉ cahĩinare yahuja. à jicʉ yʉ cahĩina ti jichʉ ñʉcʉ, ti tʉhoerachʉ tinare quihõno yoa dutija, tinare yoadohocʉ tacʉ. à jina yʉ ya sehere tuaro cahmaga. à yoa mʉsa ñaare tʉhotumari cjirire cohtota, tí ñaare duhuga. \v 20 Tʉhoga yʉhʉre. Mʉsa wʉhʉre bihari wʉhʉre yʉ sʉrʉca yʉ sãa dua yʉ pisurucuboro seheta, mʉsa mehne macariro ji duai nija. Yʉ ã ji duachʉ tʉhoina jina yʉhʉre mʉsa mehne ji dutiga. Yʉ yaina jiga. Mʉsa ã ji dutichʉ mʉsa mehne jiihtja. à jicʉ mari sʉho chʉro seheta mʉsa mehne noano jiihtja. à jina yʉhʉ mehne macaina jinahca mʉsa. \v 21 Watĩnore yʉ yʉhdʉrʉcari baharo yʉ Pʉcʉ pʉhtoro to dujiro cahai dujija, yʉhʉ cʉ̃hʉ duticʉ tacʉ. Tó seheta mʉsa cʉ̃hʉ ñaa yoarire mʉsa yʉhdʉrʉcari baharo yʉ pʉhtoro dujiro cahai dujinahca, mʉsa cʉ̃hʉ dutina tana. Mʉsare yʉ cahai dujichʉ yoaihtja. \v 22 Cahmori tiina jira mʉsa. à jina mʉsa ya curuari macainare yʉ yainare Espíritu Santo to yahurire tʉhoga mʉsa”, ni joarocaga Laodicea macaina yʉ yainare, ti pʉhtoro cʉ̃hʉre —nihre yʉhʉre joa dutiriro. \c 4 \s1 Mʉanopʉ Cohamacʉre na tuhcua caha sʉ ti ño payoare ñʉha João \p \v 1 Yʉhʉre to ã ni yahuri baharo mʉanopʉ pjõari sopacare ñʉhi. Pari turi corneta to tuaro bisiro seheta tuaro durucua bisiro coa tahre yʉ tʉhochʉ. Õ sehe nihre yʉ tʉhochʉ: \p —Õpʉ mʉja taga. Ahri yʉ yahuhti cjihti baharopʉre wahahtore mʉhʉre ñoihtja. Yʉ niriro seheta ã waharohca —nino coa tahre mʉanopʉ. \p \v 2 To ã ni yahuchʉta tópʉ mʉja sʉcʉ Espíritu Santo tuaa mehne ñʉi nihi. à jicʉ pʉhtoro dujirore mʉanopʉ ñʉhi. Tói cʉ̃iro dujihre. \v 3 Noano si siteriro dujihre. Diamante wama tia tãa yoaro seheta, rubí wama tia tãa yoaro seheta noano si siteriro dujihre tiro. à jiro buhini soro esmeralda yoaro sehe si siteri soro dacho macai dujihre tiro. \v 4 à yoa to dujiro cahai veinticuatro dujiare ñʉhi. Tí dujia pʉhtoa dujia yʉ ñʉ mʉhtarirore duji soroahre. Tí dujiapʉ veinticuatro Jesu yaina pʉhtoa dujihre. Yehsea suhti tiina jihre. à yoa pʉhtoa ti pisaa sorori uru sororire pisaina jihre tina. \v 5 Yʉ ñʉ mʉhtariro dujiroi orocasitehre. à yoa soro sehe jiro choro bisiro coa tahre. Wʉpo cʉ̃hʉ bisiro coa tahre. Tí dujiro panoi siete sihãa poca jihre. Siete sihãa poca mehne to piti dahre buhechʉ Cohamacʉ yaina siete pjacʉ bajueraina jihre. \v 6 à yoa to dujiro panoi pjiri ma yoaro sehe vidro yoaro sehe sipari ma jihre. Noano co sitiri ma yoaro sehe jihre. \p Ti dujiro cahai pititiaro soro sehe bajuina jihre. Ti pjacʉri panoi ti baharo bʉhʉsehe cʉ̃hʉre payʉ capari tiina jihre tina. \v 7 Yʉ ñʉ mʉhtariro soro bajuriro yairo sohãriro yoaro sehe bajuhre. To baharo jiriro wachʉ yoaro sehe bajuhre. Ti baharo jiriro masʉno wʉhdʉa sehe wʉhdʉa tiriro jihre. Tina tiaro baharo jiriro cja to cjãmʉadʉpʉrire saño dujiriro yoaro sehe bajuhre. \v 8 Tina seis dʉpʉri wʉa dʉpʉri tiina jihre. à jia ti wʉa dʉpʉri pʉ bʉhʉseheripʉta payʉ capari tia dʉpʉri jihre. à yoa dachoripe, ñaminipe ã dururucua nihre. Ne durucu duhuerare. Õ sehe ni durucuhre: \q1 “Noariro, noariro, noariro Cohamacʉ mari pʉhtoro tua yʉhdʉariro jira. \q1 Tiro panopʉta ã jirucua tiri jire. \q1 Mipʉ cʉ̃hʉre ã jirucura. \q1 Baharopʉ tarohca”, \m ni durucurucua nihre. \p \v 9 à ni durucua tina pititiaro soro bajuina to tuaare durucua nihre pʉhtoro dujiroi dujirirore. à durucua, tirore jipihtia dachoripe jirucurirore wahche payoa “Noana”, nia nihre. \v 10 Ti ã yoa payochʉ ñʉa veinticuatro Jesu yaina pʉhtoa sehe pʉhtoro dujiroi dujiriro panoi na tuhcua caha sʉ, tirore ño payohre. Tiro jipihtia dachoripe jirucuriro jira. à ño payoa ti pʉhtoa pisaa sororire to dujiro panoi doca payohre. à doca payoa õ sehe nihre tina: \q1 \v 11 “Mʉhʉ Cohamacʉ sã pʉhtoro waro jira. \q1 Tuariro, noariro jira mʉhʉ. \q1 Mʉhʉ sã ño payoriro jii nina. \q1 Mʉhʉre ã ño payorucuro cahmana sãre. \q1 Jipihtiare bajuamehneriro jira mʉhʉ. \q1 Mʉ cahmariro seheta tí jipihtiare bajuamehnea tiri jire mʉhʉ”, \m nihre tina Cohamacʉre, tói dujirirore. \c 5 \s1 Joari pũre turẽri tiare cordero cʉ̃hʉre yahuha João \p \v 1 Baharo tói dujiriro to wamomaca poto bʉhʉsehei to cjʉari pũre joari pũre ñʉhi. Tí pũ pʉ bʉhʉseheri to joari pũ to turẽri tia jihre. à yoa siete wihtã ñahaa mehne to wihtã ñahari tia jihre. \v 2 Tí tiare turẽri tiare ñʉ tuhsʉ, tuariro anjore ñʉhi. Tiro tuaro durucua mehne õ sehe ni yahuhre: \p —¿Ahri tiare wihtã ñahaare pahrẽboriro ñaa buhiri marieriro diro sehe jijari, mʉsa tʉhotuchʉ? —nihre tiro anjo. \p \v 3 à niparota tí tiare pahrẽhtirore bocaerare. Mʉanopʉ, ahri yahpapʉ, catiina watoi, yaria tuhsʉina watoi ne tí tiare ñahaare pahrẽhtiro mariahre. à jiro tí tiare buhehtiro mariahre. \v 4 à jicʉ pahrẽhtirore, tí pũre ñʉhtirore ti bocaerachʉ ñʉcʉ tuaro tiihi yʉhʉ. \v 5 Yʉ ã tiichʉ ñʉno cʉ̃iro Jesu yaina pʉhtoa mehne macariro õ sehe nihre yʉhʉre: \p —Tiiecʉ tjiga. Tí tiare ñahaare cʉ̃iro pahrẽ masina. Tiro Juda ya curua macariro tuariro jira. Tuariro jiro “Yairo sohãriro”, ti ni pisuriro jira. Tiro pʉhtoro Davi panamino ji turiariro jira. Watĩnore yʉhdʉrʉcariro jira tiro. à jiro tiro tí tiare siete ñahaare pahrẽ masiriro jira —nihre tiro yʉhʉre. \p \v 6 To ã nichʉ tʉhocʉ pʉhtoro dujiro panoi cordero to ducuchʉ ñʉhi. Cuatro soro bajuina, Jesu yaina pʉhtoa tina watoi ducuhre tiro cordero. Tiro ti wajãriro cjiro sehe bajuhre. Siete sahari tiriro, siete capari tiriro jihre. Tí siete sahari ã yoa siete capari mehne to piti dahre buhechʉ Cohamacʉ yaina pjacʉ bajueraina siete bajueraina yoaro sehe jira. Tina to yaina pjacʉ bajueraina jipihtiro ahri yahpapʉ Cohamacʉ to warocarina jihre. \v 7 à jiro cordero sehe pʉhtoro dujiro cahapʉ sʉro, tirore to poto bʉhʉsehei to cjʉari tiare tʉãwe nahre. \v 8 To ã tʉãwe nachʉ ñʉa cuatro soro bajuina, veinticuatro pʉhtoa cʉ̃hʉ cordero panoi na tuhcua caha sʉ, tirore ño payohre. Tina pʉhtoa jipihtina arpa wama tia bʉapʉtẽare, uru wahwari cʉ̃hʉre cjʉahre. Tí wahwari incienso noano wahpaa posa tia wahwari jihre. Tí incienso mehne to piti dahre buhechʉ Cohamacʉ yaina tirore ti sini payori yoaro sehe jihre. \v 9-10 à tirore ño payoa õ sehe ni wahmaa basaare tina basa payohre tirore: \q1 “Mʉhʉ ti wajãriro cjiro jira. \q1 à jicʉ mʉ di cohãri mehne sã ñaa yoari buhirire cohãre mʉhʉ Cohamacʉ yaina sã jihto sehe. \q1 à jicʉ jipihtia curuari macainare cãinare, jipihtia dʉseri durucuinare cãinare, jipihtia yahpari macainare cãinare sã ñaa yoari buhirire mʉ di cohãri mehne cosawere mʉhʉ Cohamacʉ yaina sã jihto sehe. \q1 Sãre jipihtinare Cohamacʉ yaina cjihtire cũre mʉhʉ. \q1 à jicʉ sacerdotea cũhre mʉhʉ sãre Cohamacʉre dahra cohtaina sã jihto sehe. \q1 à yoacʉ ahri yahpa macaina bui pʉhtoa sõhre mʉhʉ sãre. \q1 à yoariro jicʉ tí tiare wihtã ñahaare pahrẽhtiro jira mʉhʉ”, \m ni basa payohre tina corderore. \p \v 11 Pari turi ñʉcʉ millones anjoa perire ñʉhi. Pʉhtoro dujirore cuatro soro bajuinare, veinticuatro pʉhtoare anjoa sehe tinare soroa dʉcʉ sʉhre. Tina anjoa peri tuaro ti sañurucu payochʉ ñʉhi. \v 12 Õ sehe ni tuaro sañurucu payohre tina: \q1 “Cordero ti wajãriro mʉhʉ jipihtinare dutiriro, jipihtiare cjʉariro, masi pahñoriro, tua yʉhdʉariro jira mʉhʉ. \q1 Masa ti ñaa buhiri ti wajãriro mʉ jichʉ ñʉna ã ni ño payoja mʉhʉre. \q1 ‘Noabiariro jira’, ninahca mʉhʉre. \q1 Mʉhʉre noano durucunahca”, \m ni sañurucu payohre anjoa peri. \p \v 13 à jicʉ paina cʉ̃hʉre ti sañurucu payoa coa tachʉ tʉhohi. Jipihtina mʉano macaina, ahri yahpa macaina, catiina, yariaina cahapʉ jiina cʉ̃hʉ, pjiri ma macaina, jipihtiropʉ jiina õ sehe ni durucu payoa coa tahre: \q1 “Cohamacʉre to dujiropʉ dujirirore, Cordero cʉ̃hʉre mʉsare pʉarore noano durucunahca. \q1 Mʉsare wahche payonahca. \q1 ‘Noa Yʉhdʉaina, Tua Yʉhdʉaina jira’ nina, jipihtia dachoripe ã nirucunahca mʉsare”, \m ni durucu payoa coa tahre. \p \v 14 à jia tina cuatro soro bajuina ti ã durucu payochʉ tʉhoa “Ãta ni durucu payojaro”, nihre. à jia Jesu yaina pʉhtoa sehe na tuhcua caha sʉ Cohamacʉre, Cordero cʉ̃hʉre ño payohre. \c 6 \s1 Papera tiare to nari tiare wihtã ñaharire pahrẽna Cordero \p \v 1 Baharo papera tiare to nari tiare Cordero wihtã ñaha mʉhtanore pahrẽhre. To ã pahrẽchʉ ñʉhi. To ã pahrẽri baharo cʉ̃iro soro bajuina mehne macariro, “Ñʉna taga”, nihre. à nino wʉpo yoaro sehe bisihre tiro. \p \v 2 To ã niri baharo ñʉhi yʉhʉ. Yehseriro cawalore ñʉhi. Tiro bui pisariro bʉedʉre cjʉahre. Tirore pʉhtoro pisari sorore wahre pairo sehe. To ã wari baharo tiro sehe tirore ñʉ tuhtiinare yʉhdʉrʉcaro wahahre. \p \v 3 Baharo cʉ̃ wihtã ñahanore pahrẽ tuhsʉ Cordero pa wihtã ñahanore pahrẽhre tjoa. To ã pahrẽri baharo pairo soro bajuina mehne macariro “Ñʉna taga”, to nichʉ tʉhohi tjoa. \p \v 4 à jicʉ pairo cawalore sohãrirore ñʉhi tjoa. Tiro bui pisarirore tuaare wahre pairo sehe. Ahri yahpa macainare cahma wajã dutihtirore cũhre tirore. à jia jipihtiro macaina cahma wajãahca ahri yahpapʉ. à yoa pjiri pjĩ ñosari pjĩne wahre tirore. \p \v 5 Baharo pʉarore pahrẽ tuhsʉ Cordero parore pahrẽhre tjoa. à jicʉ pʉaro ti durucuri baharo pairo soro bajuina mehne macariro “Ñʉna taga”, to nichʉ tʉhohi. \p To ã niri baharo ñiriro cawalore ñʉhi. Tiro bui pisariro balanza quihõnore cjʉahre. \v 6 Tirore yʉ ñʉri baharo soro bajuina watoi õ sehe nino coa tahre: \p —Cʉ̃ dacho dahrari wapa mehne trigore cʉ̃ kilota nuchʉahca masa. Cʉ̃ dacho dahrari wapa mehne cebada wama tia yaparire tia kilota nuchʉahca masa. (Trigo, cebada cʉ̃hʉ pihtia wahaahca. à jia tí wapa bʉjʉ niahca.) Wiho mejeta chʉa dahrea sere, vino cʉ̃hʉre dojochʉ yoaena tjiga —nino coa tahre. \p \v 7 Baharo tiarore pahrẽ tuhsʉ Cordero parore pahrẽhre tjoa. To ã pahrẽri baharo pairo soro bajuina mehne macariro ji bato tiriro “Ñʉna taga”, nihre tjoa. \p \v 8 To ã nichʉ tʉhocʉ wapoariro cawalore ñʉhi. Tiro bui pisariro “Yariachʉ yoariro” wama tihre. à yoa to baharo tariro “Yariaina ti jiro” wama tihre. à jiro tinare tuaare wahre pairo sehe. Ahri yahpapʉre cuarta parte masare wajã dutihre. Cahma wajãa mehne, jʉca baa mehne, dohatia mehne, wahiquina nʉcʉri macaina suaina mehne tópeina masare ti wajãhtore cũhre tinare. \p \v 9 Baharo pititiaro wihtã ñahaare pahrẽ tuhsʉ Cordero paro ñahanore pahrẽhre tjoa. To ã pahrẽchʉ altar docai Jesu yaina ti wajãrina ti catiri yajeripohnarine ñʉhi. Cohamacʉ yare ti yahuri buhiri, “Jesu yaina jija”, ti ni yahuri buhiri tinare wajãri jire. \v 10 Tina sañurucua õ sehe nihre Cohamacʉre: \p —Mʉhʉ sã pʉhtoro, ñaa marieriro, mahñono marieno, mʉ niriro seheta yoariro jira mʉhʉ. ¿Ahri yahpa macainare, sãre wajãrinare dohse jichʉ buhiri dahreihcari mʉhʉ? —ni sañurucuhre tina. \p \v 11 à jiro tinare yehsea suhti yoaa suhtire wahre. Tinare ã waro õ sehe nihre tinare: \p —Sosiniga. Paina mʉsa coyea Jesu yaina mʉsa yoariro seheta mipʉ cʉ̃hʉre noaa buheare buhesinia nina. Mʉsare ti wajãriro seheta tina cʉ̃hʉre ti wajã pahñohto dʉhsasinina. à jina tinare jipihtinare ti wajãhto pano mahanocã sosiniga mʉsa —nihre tinare. \p \v 12 Baharo cinco wihtã ñahaare pahrẽ tuhsʉ Cordero paro wihtã ñahanore pahrẽhre tjoa. Tóre to ã pahrẽchʉta tuaro yahpa ñuhmihre. To ñuhmini baharo sʉ̃ dacho macariro ñiriro choro wahahre. Ñiri suhtiro yoaro seheta ñiriro choro wahahre. à yoa sʉ̃ ñami macariro di yoaro sehe sohãriro wahahre. \v 13 à yoa ñahpichoha poca yahpapʉ boraa wahahre. Yucʉcʉ dicha yahsaare wihnono to wã bure bororo seheta ñahpichoha poca boraa wahahre. \v 14 Ti ã wahari baharo mʉano butia wahahre. Papera tiare mari turẽchʉ to bajueraro seheta bajuerare mʉano. à yoa jipihtia tʉ̃yucʉ cʉ̃hʉ nʉcopo cʉ̃hʉ pa sehepʉ sʉrʉcahre. \v 15 To ã wahachʉ ñʉa, ahri yahpa macaina bui pʉhtoa coparipʉ tʉ̃yucʉ macaa tãa docapʉ cʉ̃hʉre duhtihre. Paina pʉhtoa, surara pʉhtoa, pache pʉa, tuaina, jipihtina tinare dahra cohtaina, dahra cohtaina jieraina cʉ̃hʉ tóihta duhtimahre. \v 16 à duhtia tʉ̃yucʉre, tãa cʉ̃hʉre õ sehe nihre: \p —Sã bui bora pjaga. Sãre nʉoga. Siro pʉhtorore to dujiroi dujirirore cui yʉhdʉaja. Cordero suaro, sãre ñano buhiri dahrerohca. “à buhiri dahreri”, nina nʉoga sãre. \v 17 Jipihtinare tuaro ti buhiri dahrehti dacho ji tuhsʉra. à jia ti buhiri dahrehtore ne cʉ̃iro duhtiro bihoeraro, cʉ̃no pjasi —nihre tina jipihtina. \c 7 \s1 Israe masa pjacʉrire Cohamacʉ to wama ña õhtore yahuha João \p \v 1 Baharo pititiaro anjoare ñʉhi. Tina jipihtiropʉ wahahre. Cʉ̃iro nortepʉ waharo tópʉ tari wihnonore taerachʉ yoahre. Pairo surpʉ, pairo sʉ̃ mʉja taropʉ, pairo sʉ̃ sãanopʉ wahahre. Nortepʉ wahariro yoaro seheta yoahre tina cʉ̃hʉ. à jiro ahri yahpapʉ, pjiri mapʉ cʉ̃hʉre ne wihnono taerare. Ne cʉ̃dʉ yucʉcʉre wihnono wã ñuhmichʉ yoaerare. \v 2 à yoa pairo anjore ñʉhi tjoa. Sʉ̃ mʉja taropʉ taro nihre tiro. Cohamacʉ catiriro to wama ña õnore na taro nihre tiro. à na taro paina pititiaro anjoare tiro sañurucuhre. Tina anjoa sehe ahri yahpare, pjiri ma cʉ̃hʉre Cohamacʉ to dojomehne dutiina jihre. \v 3 Tinare sañurucuro õ sehe nihre anjo: \p —Cohtasiniga. Cohamacʉre dahra cohtaina ti wʉhdʉa pocare to wamare õna tana nija. Sã ã õhto pano ahri yahpare, pjiri mare, yucʉri cʉ̃hʉre dojomehnesiniena tjiga mʉsa —nihre tiro paina pititiaro anjoare. \p \v 4 à jiro Cohamacʉ to wama mehne ti wʉhdʉa pocare ti õhtinare “Õpeina jira”, ni yahuhre yʉhʉre cʉ̃iro. Israe masa doce curuari macaina ciento cuarenta y cuatro mil masa ti õhtina jiyuhti. \v 5 Ahrina jiyuhti ti õhtina: Doce mil masa Juda panamana ji turiaina ti õhtina jihre. Paina doce mil masa Rubẽ panamana ji turiaina ti õhtina jihre. Paina doce mil masa Gad panamana ji turiaina ti õhtina jihre. \v 6 Paina doce mil masa Aser panamana ji turiaina, paina doce mil masa Neftalí panamana ji turiaina, paina doce mil masa Manase panamana ji turiaina ti õhtina jihre. \v 7 Paina doce mil masa Simeo panamana ji turiaina, paina doce mil masa Leví panamana ji turiaina, paina doce mil masa Isacar panamana ji turiaina ti õhtina jihre. \v 8 Paina doce mil masa Zabulõ panamana ji turiaina, paina doce mil masa José panamana ji turiaina, paina doce mil masa Benjami panamana ji turiaina ti õhtina jihre. Tópeinata jipihtina masa ciento cuarenta y cuatro mil to wama mehne ti õhtina jihre. \s1 Payʉ yehsea suhti tiinare yahuha João marine \p \v 9 Baharo payʉ masare ñʉhi. Jipihtia yahpari macainare, jipihtia curuari macainare, jipihtia dʉseri durucuinare, jipihtia macari macainare cãinare Cristore cahmaina dihtare tói ducuinare ñʉhi. Pʉhtoro to dujiro panoi, Cordero panoi ducuhre tina masa. Payʉ masa jihre. à jia quihõ bihoina jierare. Yehsea suhti tiina jihre tina. à yoa pjaa põ pũrine cjʉahre. \v 10 à jia tina jipihtina õ sehe ni tuaro sañurucuhre: \q1 “Cohamacʉ jira sãre yʉhdʉchʉ yoariro. \q1 Tiro to dujiroi dujiriro jira. \q1 Cordero cʉ̃hʉ sãre yʉhdʉchʉ yoariro jira”, \m ni sañurucuhre tina. \v 11 à jia jipihtina anjoa, Jesu yaina pʉhtoa cʉ̃hʉ, soro bajuina mehne pʉhtoro to dujiro cahai ducuhre. à ducua to dujiro panoi doca caha sʉ, Cohamacʉre wahche payohre. \v 12 Õ sehe ni wahche payohre tina: \q1 “à tjira. \q1 Cohamacʉ sã pʉhtoro mʉhʉre noano durucuja. \q1 Noa yʉhdʉariro, masi pahñoriro jira mʉhʉ. \q1 Mʉhʉre ‘Noana’, nija. \q1 Mʉhʉre ño payoja. \q1 Tua yʉhdʉariro jira mʉhʉ. \q1 Mʉ tuaa mehne yoariro jira mʉhʉ. \q1 Tó seheta jirucuriro jira mʉhʉ jipihtia dachoripe. \q1 à tjira”, \m ni wahche payohre tina. \p \v 13 Ti ã nichʉ tʉhoro cʉ̃iro Jesu yaina pʉhtoa mehne macariro yʉhʉre õ sehe ni sinituhre: \p —¿Ahrina yehsea suhti tiinare masijari mʉhʉ? ¿Ti tarirore masijari mʉhʉ? —ni sinitu ñʉhre yʉhʉre. \p \v 14 To ã nichʉ tʉhocʉ: \p —Masieraja —ni yʉhtihi. \p —¿Noa jijari tina? —ni sinituhi tirore. \p Yʉ ã nichʉ tʉhoro õ sehe nihre yʉhʉre: \p —Ahrina ñabiaro yʉhdʉri dacho jichʉ cʉ̃no pjaina jira. Ti suhti cosawerina ti jiro seheta Cordero to di cohãno mehne ti ñaa buhirire cosawerina jira. à jia noano yehsea suhti tiina jira. \v 15 à to cosawerina jia Cohamacʉ to dujiro panoi tirore ã ño payorucura. Dachoripe, ñaminipe tirore ã ño payorucura, sacerdotea Cohamacʉ wʉhʉi ti yoariro seheta. à jiro tina mehne ã jirucuro, tinare yoadohorohca Cohamacʉ “Soro wahari”, nino. \v 16 Ne pari turi jʉca baasi tina. à jia ñahma yapiosi tina. Ne sʉ̃ dacho macariro siro tinare ne jʉ̃ pjasi. Tuaro sia tinare ñano yʉhdʉchʉ yoasi. \v 17 Pʉhtoro dujiro potoi ducuriro Cordero tinare ñʉ wihborohca. Ovejare ñʉ wihboriro yoaro sehe tinare ñʉ wihborohca. à ñʉ wihboro mári pohtaripʉ catichʉ yoaa mári pohtaripʉ tinare mʉ tã wahcãnohca, ovejare ñʉ wihboriro to mʉ tãno seheta. à yoaro ã wahcherucuchʉ yoarohca tinare. à jia ne pari turi tiisi tina —ni yahuhre Jesu yaina pʉhtoa mehne macariro yʉhʉre. \c 8 \s1 Seis papera ti wihtã ñahaare pahrẽ tuhsʉro parore pahrẽha Cordero \p \v 1 Seis papera ti wihtã ñahaare pahrẽ tuhsʉro parore pahrẽhre tjoa Cordero. To ã pahrẽ tuhsʉchʉ cʉ̃ hora dacho macai tópʉ mʉanopʉ noano dihta marieaa wahahre. \v 2 To ã wahari baharo siete anjoare Cohamacʉ panoi ducuinare ñʉhi. Tinare siete cornetarire wahre pairo. \v 3 Pairo anjo uru wahware inciensore posa tihti wahware cjʉariro altar cahapʉ sʉ, ducuhre. Tói to ducuchʉ payʉ inciensore tirore wahre, jipihtina Cohamacʉ yaina tirore ti siniri mehne morehtire. à jiro uru altarpʉ Cohamacʉ to dujiro panoi jiri altarpʉ tí inciensore jʉ̃ mʉohre Cohamacʉre. \v 4 à jia anjo to cjʉari wahwa macaa inciensore altarpʉ to poho siteri baharo tí incienso macaa me Cohamacʉ yaina tirore ti siniri mehne mʉjaa wahahre. \v 5 à wahari baharo altar macaa niti mehne tí wahwa wahpa wahachʉ, yahpai poho cũnocahre. To ã poho cũnocachʉta wʉpo pja, soro sehe jiro bisi mʉa, oroca site mʉa, yahpa ñuhmi mʉahre. \s1 Cornetarire yahuha João \p \v 6 Baharo siete anjoa cãina ti cornetarire putia taa nihre. \p \v 7 Cʉ̃iro anjo to yariare puti mʉhtahre. To ã putichʉ co poca yʉsʉa poca pichaca mehne, di mehne morea poca yahpapʉ bora sʉ cahahre. Ti bora sʉ cahachʉta yahpa jʉ̃a wahahre. Õ puro jʉ̃hre: Ahri yahpa dacho maca sʉro caharoi jʉ̃a wahahre. à jiro tó puro posata yucʉri cʉ̃hʉ jʉ̃a wahahre. Tó puro posata tja cʉ̃hʉ jʉ̃a wahahre. \p \v 8 Anjo cʉ̃iro to ã puti mʉhtari baharo pairo anjo to yaria cornetare putihre tjoa. To ã putichʉ pjidʉ tʉ̃cʉ yoaro sehe bajudʉ noano jʉ̃rucudʉ pjiri mapʉre waharoca ñojaa wahahre. à jiro yahpa to jʉ̃riro puro tó purota pjiri ma di ma dojoa wahahre. \v 9 à jia pjiri ma macaina wahi dacho maca mahano sʉboro waroi yariaa wahahre. Tópe bʉsota dohoa bʉso cʉ̃hʉ minia wahahre pjiri mapʉre. \p \v 10 Pʉaro anjoa ti putiri baharo pairo anjo cʉ̃hʉ to yaria cornetare putihre tjoa. To ã putichʉ pjiria ñahpichohaca, sihãria yoaro sehe siria yahpapʉ bora sʉ cahaa wahahre. Ahri yahpa macaa mári dacho macabo cureroi tópe mári bui bora sʉ cahaa wahahre ñahpichohaca. Tópe co wijaa copari bui cʉ̃hʉre bora sʉ cahaa wahahre. \v 11 Tópe márita sʉẽa mári wahahre. To ã wahachʉ payʉ masa tí mári macaa core, tí copari macaa co cʉ̃hʉre sihnimaa, yariaa wahahre. Tia ñahpichohaca “Sʉẽnia”, wama tihre. \p \v 12 Tiaro anjoa ti putiri baharo pairo anjo cʉ̃hʉ to yaria cornetare putihre tjoa. To ã putichʉ sʉ̃ dacho macariro, ñami macariro cʉ̃hʉ dacho maca sʉboro waroi dojoa wahahre. Ñahpichoha peri cʉ̃hʉ dacho maca sʉboro waroi jia poca tópe pocata dojoa wahahre. Tópe poca mʉano macaa poca noano buhrierare. Dachopʉ pititia horari waro sʉ̃ dacho macariro ne buhrierare. Ñamine pititia horari waro sʉ̃ ñami macariro, ñahpichoha poca cʉ̃hʉ ne buhrierare. \p \v 13 Baharo ñʉroca mʉohi tjoa. Mʉanopʉ wʉrirore cjare ñʉhi. à jicʉ to sañurucuchʉ tʉhohi. Õ sehe nihre tiro: \p —Ñabiara. Ñabiara. Tiaro anjoa mipʉ putierasiniina ti putiri baharo pinihtare ñabiaro waharohca. To ã wahachʉ ahri yahpai jiina ñabiaro yʉhdʉahca —nihre tiro. \c 9 \p \v 1 Baharo pititiaro anjoa ti putiri baharo pairo anjo to yaria cornetare putihre tjoa. To ã putichʉ ñahpichohaca yoaro sehe jiriro anjo mʉanopʉ bora tarirore ñʉhi. Yʉ ã ñʉno watoi tirore cʉãri copa macari sawire wahre. \v 2 à jiro tiro tí copare to pjõochʉ pichaca me wijaahre. Pjiri pichaca macaa me yoaro seheta pjíro me wijaahre tí copare. à wijaaro tí me dóihta sʉ̃ dacho macarirore, mʉano cʉ̃hʉre butia wahachʉ yoahre. \v 3 à yoa tí me puhichai jiina poreroa yahpapʉ tahre. Pichõno soroa ti tuaro purĩno seheta tina cʉ̃hʉ tuaro purĩhre. \v 4 à jiro tjare, yucʉrire, paye toaare ñano yoa dutierare tinare. Masa dihtare ñano yoa dutihre tinare. Cohamacʉ to wamare ti wʉhdʉa pocare õmahnoeraina dihtare ñano yoa dutihre tinare poreroare. \v 5 à ñano yoa dutiparota tinare wajã dutierare. Tinare wajã dutieraparota cinco sʉ̃ri waro tinare ñano purĩchʉ yoa dutihre. Pichõno soroa tjoaa ti purĩno seheta purĩchʉ yoaina jihre poreroa cʉ̃hʉ. \v 6 Tinare ti ã purĩchʉ yoachʉ masa yariaa waha duaahca. Ti ã yaria duapachʉta tinare yaria dutisi. \p \v 7 Poreroa sehe cawaloa yoaro sehe bajuhre. Ti cahma wajãhto pano cawaloare ti suhti sãariro seheta tó seheta bajuina jihre tina poreroa cʉ̃hʉ. Ti dapu pocai pʉhtoa ti pisaa sorori uru sorori yoaro sehe bajuhre. Ti wʉhdʉa poca masa yoaro sehe bajuhre. \v 8 Ti pjoari numia pjoari yoaro sehe jihre. à yoa ti piri yaya piri yoaro sehe jihre. \v 9 Pẽ buhu dʉcatari cahsaro comaa cahsaro yoaro sehe bajuhre ti cutiro. à yoa tina ti wʉchʉ payʉ cawaloa mʉrocaina ti mʉrocaro sehe ti wʉa dʉpʉri bisihre. Cawaloa tunua bʉsore wajaina ti cahma wajãnopʉ wahaa, ti bisiro seheta bisihre poreroa wʉa dʉpʉri. \v 10 à yoa pichõno soroa ti pichõno tiro seheta, tjoariaca ti cjʉaro seheta jihre tina poreroa. Ti pichõri mehne tjoaa, cinco sʉ̃ri waro masare purĩchʉ yoahre. \v 11 Tina pʉhtoro cjʉaina jihre. Cʉãri copa pʉro jihre ti pʉhtoro. Tiro anjo jihre. Hebreo ya mehne Abadón wama tihre tiro. Griego ya mehne Apolión wama tihre. (Apolión “Pihtichʉ yoariro”, nino nina.) \p \v 12 Poreroa masare ñano ti purĩno yoari baharo ahri ti ñano yʉhdʉ mʉhtariro cjiro pihtia wahahre. Tó baharo pʉa taha pari turi ñano yʉhdʉsiniahca masa. \p \v 13 Baharo cʉ̃ wamomaca pihtiina anjoa ti putiri baharo pairo anjo to yaria cornetare putihre tjoa. To ã putichʉ Cohamacʉ panoi ducuri altarpʉ uru altarpʉ durucua bisi wijaro coa tahre. Tí altar macaa sahari pititia saharipʉ durucua bisi wijaro coa tahre. \v 14 à durucuro cornetare putiriro anjore yahuhre: \p —Eufrates wama tiri ma pjiri mapʉ peresupʉ jiinare anjoare wioga. Tina pititiaro anjoa jira —nino coa tahre. \p \v 15 à nino coa tachʉ tʉhoro anjo sehe tinare pititiarore wiohre, payʉ masare wajãhtinare. Ahri horare, ahri dachore, ahri sʉ̃re, ahri cʉhmare quihõno cohtaa nihre tina pititiaro anjoa. Ti cohtariro mʉ sʉra. à jia wajãa taa nina. Jipihtina dacho maca doca curero masare wajãahca. \v 16 à yoa ti surarare “Õpeina jira”, ti nichʉ tʉhohi. Tina cawaloa bui pisaina jihre. Doscientos millones surara jihre. \p \v 17 à yoa cawaloare tina bui pisaina cʉ̃hʉre ñʉhi. Tina cawaloa bui pisaina ti pẽ buhure dʉcataa suhti, comaa suhti, sohãa suhti, yahsaa suhti, ewʉ sehe bajua suhti jihre. à jia cawaloa ti dapu poca yaya sohãina yoaro sehe bajuhre. Ti dʉseripʉ pichaca, me, azufre wama tia me cʉ̃hʉ wijaahre. \v 18 à jia cawaloa dʉseri wijaa masare wajãhre. Jipihtina dacho maca mahano sʉboro waroi tópeina masare wajãhre. Pichaca mehne, me mehne, azufre mehne payʉ masare wajãhre. \v 19 Tina cawaloa ti dʉseri mehne wajãhre. à yoa ti pichõri mehne wajãhre tjoa. Ti pichõri sohtoapʉ agãa dapu poca yoaro sehe bajuhre. à jia ti pichõri mehne ñano yoahre tina masare. \p \v 20 Payʉ masa yariaeraina ti wajã dʉharina sehe ti ñaa yoarire ne duhuerare. Watĩare ño payo duhuerare. “Cohamacʉ jira”, ti nia masʉri cʉ̃hʉre ño payo duhuerare. Tí masʉri uru mehne, plata mehne, bronce wama tiri comaa mehne, tãa mehne, yucʉri mehne ti yoari masʉri jihre. Tí masʉri sehe ñʉerare. Tʉhoerare. Tinierare. \v 21 Paye ñaa cʉ̃hʉre tina ne cahyaerare. Masare ti wajãrire, numia mehne ti ñano yoarire, ti yacari cʉ̃hʉre ne cahyaerare tina. à jia yaya ti yoaro sehe yoaa, tí cʉ̃hʉre ne cahyaerare tina. \c 10 \s1 Mahari tiacãre papera tiacãre na taha anjo \p \v 1 Baharo pairo tuariro anjo mʉanopʉ to duji tachʉ ñʉhi. Me curua watoi tahre. à yoa buhini soro to dapu bui pisahre. To wʉhdʉa sʉ̃ dacho macariro yoaro sehe si sitehre. To ñʉchʉa pichaca yoaro sehe bajuhre. \v 2 à yoa mahari tiacã papera tiacãre to pjãri tiacãre cjʉahre tiro. To dahporo poto bʉhʉsehe macari dahporo mehne pjiri mápʉ tʉ cũhre. To dahporo cõ bʉhʉsehe macari dahporo sehe macarocai tʉ cũhre. \v 3 à ducuro yaya ti sañurucuro seheta tiro tuaro sañurucuhre. To ã sañurucuri baharo siete wʉpoa yahua coa tamahre. \v 4 Ti ã yahuchʉ tʉhocʉ joa dʉcamahi. Yʉ ã joa dʉcapachʉta mʉanopʉ yʉhʉre õ sehe ni durucuro coa tahre: \p —Siete wʉpoa ti nirire painare yahui tjiga. à jicʉ tíre joa nai tjiga —nino coa tahre yʉhʉre. \p \v 5 To ã niri baharo pjiri mapʉ ducuriro, macarocai ducuriro anjo to wamomaca poto bʉhʉsehe siõroca mʉohre mʉanopʉ. \v 6 à siõroca mʉono Cohamacʉ ã catirucuriro wama mehne wama payohre. Tiro Cohamacʉ sehe jipihtiare mʉanore, mʉano macaare, ahri yahpare, ahri yahpa macaare, pjiri mare, pjiri ma macaare yoariro jira. à wama payoro õ sehe nihre anjo: \p —Cohamacʉ mehne potocã nii nija. Tó purota cohtanahca. \v 7 Seis anjoa cornetarire ti putiri baharo pairo anjo to putichʉ Cohamacʉ panopʉ “Õ sehe yoaihtja”, to niriro seheta ã yoarohca. Panopʉ masare tíre noano yahuera tiri jire. Baharo tirore dahra cohtainare, to yare yahu mʉhtaina sehere noano yahu pahñoa tiri jire tiro. Tí to yahu cũrire mipʉre yoarohca tiro —nihre anjo. \p \v 8 To ã niri baharo mʉanopʉ yʉhʉre durucuro coa tariro pari turi durucuro coa tahre tjoa. Õ sehe nino coa tahre yʉhʉre: \p —Pjiri mápʉ ducuriro macarocai ducuriro siro anjo cahapʉ wahaga. à wahacʉ papera tiacãre to cjʉari tiacãre naga —nino coa tahre yʉhʉre. \p \v 9 To ã nino coa tachʉ tʉhocʉ anjo cahapʉ wahahi. Tirore papera tiacãre yʉ sinichʉ tʉhoro õ sehe ni yʉhtihre yʉhʉre: \p —Naga. à jicʉ ahri tia papera tiacãre chʉga. Mʉ wahma chʉchʉ mi yoaro sehe noano bisirohca. Mʉ pjaropʉ mʉ bʉrori baharo sʉẽa waharohca —nihre yʉhʉre. \p \v 10 To ã nichʉ tʉhocʉ tí tiacãre anjore yʉ nari baharo chʉhi. Yʉ wahma chʉchʉ mi yoaro sehe bisihre. Yʉ chʉ bʉrori baharo yʉ pjaropʉ sʉẽa wahahre. \v 11 Yʉ ã chʉri baharo õ sehe nihre yʉhʉre: \p —Pari turi macari macaina, yahpari macaina, payʉ dʉseri durucuina, tina bui pʉhtoa cʉ̃hʉ baharo ti dohse wahahtore, Cohamacʉ tinare to dohse yoahto cʉ̃hʉre yahuyuga mʉhʉ —nihre yʉhʉre. \c 11 \s1 Pʉaro Cohamacʉ yare yahuhtinare yahu joaha João marine \p \v 1 Baharo yʉhʉre quihõdʉre wahre Cohamacʉ. Tjuadʉ puro yoadʉ jihre tʉ. Tʉre waro õ sehe nihre yʉhʉre: \p —Yʉ ya wʉhʉre quihõi wahaga. Tí wʉhʉ macari altar cʉ̃hʉre quihõga. à yoa tuhsʉ, tí wʉhʉi yʉhʉre ño payoinare quihõga. \v 2 Sopaca wija sʉrʉcari wapare noari wapare quihõi tjiga. Tí wapa yʉhʉre cahmaerainare ti cũri wapa jira. Tina cuarenta y dos sʉ̃ri waro Cohamacʉ ya macare tí maca macaina cʉ̃hʉre ñano yoaahca. à jicʉ quihõi tjiga ti ya wapare noari wapare. \v 3 à jicʉ yʉ yare yahuinare pʉarore warocaihtja. Mil doscientos sesenta dachori waro yʉ yare yahuahca. Masa ti coyea ti yariari baharo ti sãa suhti barore sãaina jiahca tina yʉ yahu dutiina —ni yahuhre yʉhʉre. \p \v 4 Ahri yahpa macaina bui pʉhtoro Cohamacʉ panoi pʉadʉ Olivo wama tia yucʉ ducura. Pʉadʉ sihã payoa yucʉ cʉ̃hʉ tí yucʉ cahai ducura. Tí yucʉ mehne piti dahre to buhechʉ ahrina pʉaro to yare yahuina tí yucʉ yoaro sehe jira. \v 5 à jia tinare ñʉ tuhtiina tinare ti ñano yoa duachʉ tina sehe ti dʉsero macaa picha pohna mehne jʉ̃ pahñoahca tinare ñʉ tuhtiinare. Õ seheta tinare ñano yoainare wajãahca tina pʉaro Cohamacʉ yare yahuina. \v 6 à yoa tina pʉaro ti coro ta dutierachʉ coro tasi. à jiro Cohamacʉ yare ti yahuro puro coro tasi. à jia márine di mári wahachʉ yoaahca tina. à jia ahri yahpare ñano wahachʉ yoaahca. Jipihtia dohse jiare, jipihtina dohse jiinare masare ñano wahachʉ yoaahca. Ti dohse yoa duaro puro ã ñano wahachʉ yoaahca ahri yahpare. \v 7 Ti ã yoa pahñochʉ waro cʉãri copapʉ jiriro ñariro nʉcʉ macariro wijaarohca. à wijaaro Cohamacʉ yare yahuina mehne cahmachenohca. à cahmacheno tua yʉhdʉrʉcaro tinare wajãnohca. \v 8 To ã wajãri baharo ti pjacʉri cjiri pjiri maca macari mahapʉ coãahca. Yahuina pʉhtorore ti cjã puha wajãri maca jira tí maca. Tí maca macaina ñaina jia Sodoma macaina, Egipto macaina yoaro seheta jia, tí pjare Sodoma, Egipto cʉ̃hʉ wama tirohca tí maca mari piti dahre buhechʉ. \v 9 à coãa tia nʉmʉ noano coãa, pa nʉmʉ dacho macai ti pjacʉri tí mahai coãahca. à jia jipihtia yahpari macaina, jipihtia curuari macaina, jipihtia dʉseri durucuina tópe nʉmʉri waro ti pjacʉrire ñʉrucuahca. à ñʉrucua tópe nʉmʉri waro ti pjacʉrire ya dutisi. \v 10 Ti ã yariarina jichʉ ñʉa ahri yahpa macaina wahcheahca. à wahchea bose nʉmʉre yoaa, ti basi paye barore ã wanocaahca. Tina pʉaro Cohamacʉ yare yahuina masare ñano yʉhdʉchʉ yoarina jiri jire. à jia ti ã yariachʉ ñʉa wahche yʉhdʉahca ahri yahpa macaina. \v 11 à jiro tia nʉmʉ baharoi pa nʉmʉ dacho macai Cohamacʉ ti pjacʉrire masonohca. To ã masochʉ tina pari turi wahcãrʉcʉ sʉahca. Ti ã wahcãrʉcʉ sʉchʉ ñʉa jipihtina cui yʉhdʉahca tinare. \v 12 Baharo tina pʉaro mʉanopʉ tuaro durucuro coa tachʉ tʉhoahca. Õ sehe ninohca tinare: \p —Õpʉ mʉja taga mʉsa —nino coa tarohca. \p To ã nichʉ tʉhoa me curua watoi mʉjaa wahaahca. Ti yabirina cjiri ti mʉjachʉ ñʉahca. \v 13 Ti ã mʉjachʉta yahpa tuaro ñuhminohca. To ã ñuhmichʉ tí maca macaa wʉhʉse décima parte boraa wahaahca. à jia yahpa ñuhmino mehne siete mil masa yariaa wahaahca. Paina dʉhsaina sehe cʉaa wahaa, Cohamacʉre mʉano macarirore “Tuariro jira”, ni ño payoahca tirore. \p \v 14 Ahri jipihtia ti ã wahari baharo pʉa taha masa ñano yʉhdʉ tuhsʉina jiahca. Ti ã yʉhdʉri baharocãta pari turi dóihta masa ñano yʉhdʉahca tjoa. \s1 Seis cornetarire ti putiri baharo pairo putiha \p \v 15 Baharo seis cornetarire ti putiri baharo pairo anjo to yariare putihre. To ã putichʉ mʉanopʉ tuaro durucua coa tahre. Õ sehe nia coa tahre: \q1 “Mipʉ Cohamacʉ Cristo mehne ahri yahpa macaina bui pʉhtoa jiahca. \q1 à jia jipihtina bui pʉhtoa ã jirucuahca”, \m nia coa tahre. \v 16 à yoa Cohamacʉ panoi pʉhtoa dujiapʉ dujiina veinticuatro Jesu yaina pʉhtoa Cohamacʉ panoi caha sʉ, tirore ño payohre. \v 17 à ño payoa õ sehe nihre: \q1 “Sã pʉhtoro Cohamacʉ, tua yʉhdʉariro jira mʉhʉ. \q1 Mʉhʉ panopʉ ã jirucua tiri jire. \q1 Mipʉ cʉ̃hʉre ã jirucura mʉhʉ. \q1 Mʉ tuaa mehne masa ti pʉhtoro mʉ jirʉcachʉ ‘Noana’, nija mʉhʉre. \q1 \v 18 Jipihtina ahri yahpa macaina mʉhʉre cahmaeraina mʉhʉ mehne suamare. \q1 Mipʉre tinare mʉ buhiri dahrehti pja jira. \q1 Yariaina cʉ̃hʉre mʉ buhiri dahrehti pja jira. \q1 à jiro mʉ yaina sehere noaare ti yoari wapare mʉ wahti pja jira. \q1 Cãina tina mʉhʉre dahra cohtaina mʉ yare yahu mʉhtaina jira. \q1 à yoa tina, paina mʉ yaina mehne jipihtina mʉhʉre ño payoina jira. \q1 à jicʉ pʉhtoare, wiho jiina cʉ̃hʉre mʉ yaina ti jiri wapa noano yoaihca mʉhʉ. \q1 à jiro ahri yahpa macainare dojomehne cohtainare mʉ cohãhti pja jira mipʉre”, \m ni ño payohre pʉhtoa Cohamacʉre. \p \v 19 Ti ã yoari baharo mʉano macari wʉhʉ Cohamacʉ ya wʉhʉ to pjõori wʉhʉ jihre. à jina tí wʉhʉi jiri carore ñʉhi sã. Tí caro puhichapʉ Cohamacʉ masare to dutiare joa õa pjĩni tãa pjĩni sãahre. Sã ã ñʉchʉta orocasite mʉa, wʉpo pja mʉa, soro jiro bisi mʉa, yahpa ñuhmi mʉa, co poca yʉsʉa poca mʉanopʉ payʉ bora tahre. \c 12 \s1 Numinore pinono cʉ̃hʉre yahuha João \p \v 1 Baharo ahri yahpa to dohse wahahtore mʉanopʉ ñohre. To ã ñori wiho waro jierara. Õ sehe ñʉ mʉhtahi: Mʉanopʉ numinore ñʉhi. Ticoro to suhtiro sʉ̃ dacho macariro yoaro sehe si sitehre. Sʉ̃ ñami macariro bui ducuhre. Pʉhtoro to pisari soro barore doce ñahpichoha poca cjʉari sorore pisaricoro ducuhre. \v 2 à ducuro mahanocã dʉhsahre to pohna tihto. à jiro ticoro sañurucuhre. \v 3 Baharo pari turi ñʉhi mʉanopʉ: Pjiriro pinonore sohãrirore ñʉhi. Siete dapu poca tiriro jihre. Jipihtia to dapu poca pʉhtoa ti pisaa sorori barore pisaa dapupoca jihre. à jiro diez sahari tiriro jihre tiro. \v 4 To pichõno mehne ñahpichoha pocare wahba siteroca borohre. Jipihtia ñahpichohare dacho macabo cureroi wahba siteroca borohre. à jiro numino pohna tihticoro panoi ducuhre pinono. To macʉnocã to bajuachʉ chʉro taro nimahre. \v 5 Baharocãta cjʉa tuhsʉhre wihãrirocãre. Jipihtia yahpari macaina ti pʉhtoro cjihto jihre tirocã. To ã pʉhtoro tuariro jichʉ, masa tirore yʉhdʉrʉcaa cʉ̃no pjasi. To ã masa bajuachʉta Cohamacʉ to dujiro cahapʉ tirocãre naa wahcãa wahahre. \v 6 To ã yoachʉ numino sehe masa marienopʉ duhti wahcãa wahahre. Cohamacʉ to cahnoyuriropʉ duhti wahcãhre ticoro. Tópʉre mil doscientos sesenta dachori waro Cohamacʉ ticorore ñʉ wihborohca. \p \v 7 Wahmanore mʉanopʉ cahma wajã dʉcaa tiri jire. Miguel wama tiriro anjo to yaina anjoa cʉ̃hʉ pinono mehne cahmachea tiri jire. Ti ã cahmachechʉ pinono to yaina anjoa mehne Miguere cahmachea tiri jire. \v 8 à yoa Miguel cʉ̃hʉ pinonore yʉhdʉrʉcaa tiri jire. à jiro pinono yaina anjoa cʉ̃hʉre mʉanopʉ ji namo dutiera tiri jire. \v 9 à jiro pjiriro pinonore cohãnocaa tiri jire Cohamacʉ. Tiro pinono watĩnota jiro nina. Satana wama tiriro jira. Panopʉ tiro pinono pjacʉ tiriro jia tiri jire. Tiro jipihtiro yahpa macainare mahñoriro jira. Tirore to yaina anjoa mehne mʉanopʉ jirirore yahpapʉ cohã boroa tiri jire. \p \v 10 Baharo mʉanopʉ sañurucuro coa tachʉ tʉhohi: \p —Mipʉre Cohamacʉ masare yʉhdʉchʉ yoahre jʉna. Mipʉ pinihtare Cohamacʉ mari pʉhtoro jiro tahre to tuaare ñono taro. To warocariro Cristo cʉ̃hʉ to pʉhtoro jiare to tuaare ñohre jipihtinare. Watĩnore mʉanopʉ jirirore yahpapʉ cohã borohre. à cohã bororo to tuaare ñohre Cohamacʉ. Tiro watĩno sehe dachoripe, ñaminipe Jesu yainare “Ahrina ñaina jira”, ni yahusãno niri jire Cohamacʉre. à jiro mari coyeare Jesu yainare yahusãriro jiri jire. \v 11 Cristo Cordero wama tiriro to di cohãri mehne mari coyea Jesu yaina tirore wacũ tuaina ti ñaa yoari buhirire cohãre tiro. à wacũ tuaina jia watĩnore yʉhdʉrʉcare. à yoa Cohamacʉ yare yahua, watĩnore yʉhdʉrʉcare. To yare ti yahuri buhiri paina tinare ti wajã duapachʉta, tina cuieraa, Cristo yare duhuerare. \v 12 à jina mʉsa mʉano macaina wahchega. Watĩnore yahpapʉ to cohã borochʉ ñʉna wahchega. Wiho mejeta ahri yahpa macaina, pjiri ma macaina cʉ̃hʉ pjacʉoina wahanahca mʉsa sehe. Ahri yahpapʉ tirore to cohã borori baharo mʉsa cahapʉ jira watĩno. Tirore to buhiri dahrehto mahanocã dʉhsara. à jiro sua yʉhdʉara tiro. Mʉsa cahapʉ sʉro, pjacʉoina mʉsare tjuachʉ yoarohca tiro —ni sañurucuro coa tachʉ tʉhohi. \p \v 13 Pinonore yahpapʉ to cohã borochʉ ñʉno, pinono sehe numinore, wihãrirocã pocorore nʉnʉ ti wahcãhre. \v 14 à jiro ticorore pjiriro cja to wʉa dʉpʉrire wahre Cohamacʉ, masa marienopʉ to wʉ duhti wahcãhto sehe. Tópʉ to sʉri baharo tia cʉhma noano pa cʉhma dacho maca waroi ticorore ñʉ wihbohre Cohamacʉ. To ã ñʉ wihbochʉ pinono ticorore ñano yoa masierare. \v 15 Tói to jichʉ ñʉno pinono pjíro core cho cohãhre ticorore mʉroca bʉrochʉ yoaro taro. \v 16 To ã yoachʉ yahpa sehe ticorore yoadohohre. Pinono to dʉseroi wijaa core yahpa sehe wihmi na pahñonocahre. \v 17 To ã wahachʉ ñʉno pinono sua yʉhdʉahre. à suaro cãina ticoro panamana ji turiaina mehne cahmacheno wahahre pinono. Tina sehe Cohamacʉ dutiare yoaina jia, Jesu ya buheare noaa buheare ne duhueraina jihre. \v 18 à yoa pinono pjiri ma dʉhtʉ cahai ducuhre. \c 13 \s1 Pʉaro nʉcʉ macainare yahuha João \p \v 1 à yoa nʉcʉ macarirore tí mai jirirore to wahcã wihichʉ ñʉhi. Tiro sehe siete dapu poca, diez sahari tiriro jihre. To sahari pʉhtoa ti pisaa sorori barore pisahre. To dapu pocare to wamare joa õri dapu poca jihre. Tí wama to ñari wama jichʉ ñʉ yabira Cohamacʉ. \v 2 Tiro nʉcʉ macariro yairo dohroriro yoaro sehe bajuhre. à jiro oso yoaro sehe dahpori tiriro jihre. Yairo sohãriro pjiriro wʉrʉ yoaro sehe dʉsero tiriro jihre. à yoa pinono sehe to tuaare wahre nʉcʉ macarirore. à waro tirore to pʉhtoro dujiroi cũno, tiro yoaro sehe payʉ masare dutichʉ yoahre pinono nʉcʉ macarirore. \v 3 Cʉ̃ dapu nʉcʉ macariro dapu ti wajãmariro dapu yoaro sehe bajuhre. To ã bajupachʉta to camino sehe yatia wahahre. Tí dapu to catichʉ ñʉa, cʉaa wahahre jipihtina ahri yahpa macaina. à cʉaa, nʉcʉ macarirore ño payohre. à jia tiro mehne macaina wahahre masa. \v 4 à yoa nʉcʉ macarirore pinono to tuaare to wachʉ ñʉa masa sehe tirore pinonore na tuhcua caha sʉ, ño payohre. à jia nʉcʉ macariro cʉ̃hʉre na tuhcua caha sʉ, tirore ño payohre. à ño payoa õ sehe nihre: \p —Ne pairo mʉ yoaro sehe tuariro mariahna. Pairo mʉhʉre ne yʉhdʉrʉca masierara —ni ño payohre masa nʉcʉ macarirore. \p \v 5 à yoa tiro nʉcʉ macariro “Tua yʉhdʉrʉcariro jija”, to nipachʉta Cohamacʉre to ñano durucupachʉta ã tʉhotunocasinihre Cohamacʉ sehe. à jiro cuarenta y dos sʉ̃ri waro tiro nʉcʉ macariro masare dutisinimahre. Tó purota to pʉhtoro jihtore cũre Cohamacʉ. \v 6 à jiro tiro Cohamacʉre ñano durucuhre. To wamare, to wʉhʉre, mʉanopʉ to jiro macaina cʉ̃hʉre ñano durucuhre nʉcʉ macariro. \v 7 à yoaro Cohamacʉ yainare cahma wajãno tinare yʉhdʉrʉcahre. To ã yoapachʉta ã ñʉnocasinihre Cohamacʉ. Cohamacʉ to ã yoa dutierachʉ yoaeraboa. à jiro jipihtina ahri yahpa macaina bui pʉhtoro sãasinimahre nʉcʉ macariro. Jipihtina yahpari macaina bui, macari macaina bui, jipihtia dʉseri durucuina bui pʉhtoro sãasinimahre tiro. \v 8 à jia jipihtina ahri yahpa macaina tiro nʉcʉ macariro panoi na tuhcua caha sʉ tirore ño payohre. Ahri yahpare Cohamacʉ to bajuamehnehto pano to yaina cjihtire ã jirucuhtinare ti wamare joa õ tuhsʉa tiri jire. Tí tju to ã joa õri tju Cordero ti wajãriro ya tju jira. Tí tjui ti wamare joa õeraina dihta nʉcʉ macarirore ño payohre. \p \v 9 Cahmori tiina jira mʉsa. à jina tʉhoga. \v 10 Jipihtina Cohamacʉ yaina peresu wahahtina, baharo peresu wahaahca. Jipihtina tina ñosari pjĩ mehne ti ñosa wajãahtina, baharo tí pjĩ mehne yariaahca. Tíre masina mari Cohamacʉ yaina ñano yʉhdʉpanahta tirore cohãena tjijihna. à yoa tirore wacũ tuarucujihna. \p \v 11 Baharo pairo nʉcʉ macarirore ñʉhi tjoa. Yahpa puhichapʉ jiriro to wijaachʉ ñʉhi. Pʉa saharo oveja sahari yoaro sehe bajua sahari sahari tiriro jihre. à yoa pinono yoaro sehe durucuhre. \v 12 à jiro nʉcʉ macariro ji mʉhtariro sehe baharo jiriro sehere pʉhtoro sõhre. To ã pʉhtoro sõriro sehe jipihtia yahpari macainare ji mʉhtarirore ño payochʉ yoahre. Ji mʉhtariro nʉcʉ macariro ti wajãmariro camino yatiriro jihre. \v 13 à yoa baharo jiriro nʉcʉ macariro bajuamehneare yoahre masa ti ñʉ cʉahto sehe. à yoaro masa ti ñʉrocaroi pichaca pjiri pichaca mʉanopʉ bora tachʉ yoahre. \v 14 à yoa ji mʉhtariro to ñʉrocaroi pairo nʉcʉ macariro sehe bajuamehnea mehne masare mahñohre “Ahriro mʉsa ño payohtiro jira”, nino. Tiro masare mahñono, ji mʉhtariro masʉre masare yoa dutihre tirore ti ño payohto sehe. Tiro ji mʉhtariro ñosari pjĩ mehne ti ñosariro jiparota catiriro jihre. Tiro yoaro sehe bajuri masʉreta yoa dutihre pairo nʉcʉ macariro masare. \v 15 à yoa baharo jiriro nʉcʉ macariro sehe ji mʉhtariro masʉre catichʉ yoahre masare to dutihto sehe. à jiro tí masʉre ño payoerainare wajã dutihre masare masʉ sehe. \v 16 à yoaro jipihtinare ti wamomacari poto bʉhʉsehei ti wʉhdʉa poca cʉ̃hʉre joa õ dutihre nʉcʉ macariro baharo jiriro. Wiho jiinare, pʉhtoare, pache pʉare, pjacʉoinare, dahra cohtainare, dahra cohtaina jierainare, jipihtinare ti wamomacarine ti wʉhdʉa poca cʉ̃hʉre joa õ dutihre. \v 17 Tiro ji mʉhtariro nʉcʉ macariro to wamare, to númerore joa õerainare ne nuchʉ dutierare. Tuhsʉ, tinare dua dutierare. \v 18 Tíre noano wacũ masiga mʉsa. Tʉho masiina jina nʉcʉ macariro to númerore noano ñʉ masiga. Tí número mʉno wama yoaro sehe jira. Tí número seis cientos sesenta y seis jira. \c 14 \s1 Cohamacʉ to yʉhdʉchʉ yoaina cʉ̃nota wahma basaare basaha \p \v 1 Baharo Siõ wama tidʉ tʉ̃cʉ bui ducurirore Corderore ñʉhi. Tiro mehne ciento cuarenta y cuatro mil masa jihre. Tina to ya wamare to Pʉcʉro ya wama cʉ̃hʉre ti wʉhdʉa pocare ti joa õrina jihre. \v 2 Tinare yʉ ñʉchʉta mʉanopʉ durucuro coa tahre. Pjiri poaye to bisiro seheta wʉpo pjíro to bisiro seheta bisiro coa tahre to durucua. à yoa arpa wama tiare ti bʉapʉtẽno seheta bisiro coa tahre to durucua. \v 3 Tói pʉhtoro to dujiro cahai pititiaro soro bajuina, Jesu yaina pʉhtoa cʉ̃hʉ paina jihre. à jia tina panoi ciento cuarenta y cuatro mil masa ducuhre. Tói ducua cʉ̃nota wahma basaare basaa nihre. Tí basaare tina dihta masihre. Ahri yahpai jiina ciento cuarenta y cuatro mil Cristo to yʉhdʉchʉ yoaina dihta tí basaare masihre. \v 4 Ne tina cʉ̃ tahacã numino mehne ñano yoaerare. à yoa Corderore ñʉ cũina jia, to yare ã yoarucuina jihre. à jiro tinare ñaina mehne jiinare to yʉhdʉchʉ yoahtinare naahre Cohamacʉ sehe. à to yʉhdʉchʉ yoarina jia, Cohamacʉ yaina cjihti, Cordero yaina cjihti cʉ̃hʉ ji mʉhtaina jihre. \v 5 Tina mehne macaina ne cʉ̃iro mahñoriro mariahna. à jia Cohamacʉ to tʉhotuchʉ ñaa buhiri marieina jihre tina. \s1 Tiaro anjoa yahuroca boroha \p \v 6 Baharo mʉanopʉ wʉrirore anjore ñʉhi. Tiro ahri yahpa macainare jipihtia curuari macainare, jipihtia dʉseri durucuinare, jipihtia yahpari macainare noaa buheare yahuhtiro jihre. Tí buhea ne cohtotaeraa, ã jirucura. \v 7 à jiro anjo sañurucuro õ sehe niroca borohre: \p —Cohamacʉre cui, ño payoga. “Tua yʉhdʉariro, noa yʉhdʉariro jira”, niga tirore. Mipʉre tiro masare to buhiri dahrehti pja jiro nina. Tiro mʉanore, yahpare, pjiri mare, mári pohtari cʉ̃hʉre yoariro jira. à jina tirore na tuhcua caha sʉ, wahche payoga —ni sañurucuhre anjo. \p \v 8 To ã niri baharo pairo anjo mʉanopʉ wʉriro õ sehe niroca borohre: \p —Tinare cohãnocahre. Pjiri maca Babilonia wama tiri maca macainare cohãnocahre Cohamacʉ. Tina to cohãrina sehe jipihtina painare ñano yoachʉ yoare. Masa tinare ñʉ cũa ñaare goa pjaa, tíre yoare. Cahaina vinore ti tuaro goa pjaro seheta tina ñaare tuaro goa pjare Babilonia macainare ñʉ cũa —ni yahuroca borohre pairo anjo. \p \v 9-10 Tina pʉaro anjoa ti ã niri baharo pairo anjo ti baharo wʉriro õ sehe tuaro niroca borohre: \p —Jipihtina nʉcʉ macarirore ño payoinare, to masʉre ño payoinare, ti wʉhdʉa pocare, ti wamomacarine to wamare joa õrina cʉ̃hʉre buhiri dahrerohca Cohamacʉ. Tina mehne suaro, tina pinine tuaro waro buhiri dahrerucurohca Cohamacʉ. Nʉcʉ macarirore ño payoina jipihtina pichacapʉ wahaahca. Tópʉ tuaro purĩnohca tinare pichaca mehne, azufre wama tia mehne ti wijãri pichaca mehne. Noaina anjoa, Cordero cʉ̃hʉ ti ñʉrocaroi ñano yʉhdʉahca tina. \v 11 Tí pichaca ã me tirucurohca. Ne yatisi. Tinare ã purĩrucuchʉ yoara. Jipihtina nʉcʉ macarirore na tuhcua caha sʉ ño payoinare ã purĩrucurohca. Dachoripe, ñaminipe ã purĩrucunocanohca. To masʉre ño payoina, to wamare ti joarina cʉ̃hʉ tó seheta ñano yʉhdʉahca —niroca borohre anjo. \p \v 12 Ti ã ñano yʉhdʉchʉ ñʉna Cohamacʉ yaina to dutiare yoaina, Jesure cohãeraina jina, to yare duhuena tjiga. Ñano yʉhdʉpanahta Cohamacʉ yare cohãena tjiga. \p \v 13 Baharo mʉanopʉ yʉhʉre durucuro coa tachʉ tʉhohi. Õ sehe nihre yʉhʉre: \p —Ahrire joaga mʉhʉ. Cohamacʉ yaina tirore cohãeraina jina mipʉre mʉsa yariari baharopʉ cʉ̃hʉre wahcheina jira mʉsa —niroca borohre yʉhʉre. \p To ã niri baharo Espíritu Santo sehe õ sehe ni namohre tjoa: \p —à tjira. Potocã tjira. Tina tuaro ti dahraare duhu, soahca. Mʉanopʉ ti wahachʉ noano ti yoarire wacũnohca Cohamacʉ. à yoa ti ã yoari wapa tinare noano yoarohca. à jia tina wahcheina jira —ni namohre Espíritu Santo. \s1 Wese macaa toaa dichare mari bese nano seheta Cohamacʉ to yainare bese nanohca. Ñaina sehere soro bese daporohca \p \v 14 Baharo me curua yehseri curuare ñʉhi. Tí curua bui masʉno yoaro sehe bajuriro dujihre. Tiro uru soro pʉhtoro to pisari soro barore pisahre. à yoa yoari pjĩ siori pjĩne cjʉahre tiro. \v 15 Baharo pairo anjo Cohamacʉ wʉhʉi jiriro wijaa tahre. à wijaa taro tuaro sañurucuhre me curua bui dujirirore: \p —Mʉ yoari pjĩ mehne wese macaa dichare ahri yahpa macaa dichare dʉte naa pahñoga. Mipʉre to quihõri pja sʉra. Mipʉ dicha sehe sohã tuhsʉhre —nihre anjo. \p \v 16 To ã nichʉ tʉhoro to yoari pjĩ mehne ahri yahpa macaa dichare naa dʉcahre me curua bui dujiriro. \p \v 17 Baharo pairo anjo cʉ̃hʉ mʉano macari wʉhʉi Cohamacʉ wʉhʉi jiriro wijaa tahre. Tiro cʉ̃hʉ yoari pjĩ siori pjĩne cjʉahre. \v 18 à yoa pairo anjo altar cahapʉ jiriro wijaa tahre. Tiro sehe altar macari pichacare ñʉ wihboriro jihre. à wijaa taro yoari pjĩ siori pjĩne cjʉarirore õ sehe ni sañurucuhre: \p —Mʉ yoari pjĩ mehne ahri yahpai jiri wese, se wese macaa dichare naaga. Se sehe ñi tuhsʉhre —ni sañurucuhre. \p \v 19 To ã nichʉ tʉhoro anjo to yoari pjĩ mehne ahri yahpa macaa se tõhorine yihso nahre. To ã yoari baharo tí tõhorine se tõhorine to tʉ tihãhtoi cohãhre. To ã cohãriro seheta Cohamacʉ tirore cahmaerainare tuaro suaro, cohãnohca. \v 20 Tí maca dʉhtʉ cahai ti tʉ tihãhtoi tí se tõhorine tʉ tihãhre. Tói ti tʉ tihãchʉ di wijaahre. Di ma yoaro sehe jihre tí di. Tres cientos kilómetros yoari ma, cʉ̃ metro noano pa metro dacho macai cʉãri ma jihre. \c 15 \s1 Masa ti ñano yʉhdʉhtore anjoa cũ batoaha masare \p \v 1 Baharo mʉanopʉ soro jirore ñʉhi. Tíre ñʉa masa cʉaa wahaca. Ahri yahpapʉre to dohse wahahtore marine ñohre. à jiro tí wiho waro jia nierara. Õ sehe ñʉhi: Siete anjoa jihre. Cohamacʉ suaro, siete tahari masare buhiri dahre batoaro taro nihre. à jia tina siete anjoa sehe buhiri dahre dutiro to cũhtina jihre. \p \v 2 Anjoare yʉ ñʉri baharo pjiri mare noano co sitiri ma yoaro sehe jiri mare ñʉhi. Tí ma pichaca mehne jiri ma jihre. à yoa nʉcʉ macarirore to masʉ cʉ̃hʉre yʉhdʉrʉcainare ñʉhi. Tina to wamare to númerore cjʉaeraina jihre. Tina yʉ ñʉchʉ pjiri ma co sitiri ma dʉhtʉ cahai ducuhre. Tói ducuina arpa wama tiare bʉapʉtẽare cjʉahre. Tí bʉapʉtẽa Cohamacʉ to wari jihre. \v 3 à jia Cohamacʉre dahra cohtariro Moise cjiro ya basaare cʉ̃nota basaa nihre tina. Cordero ya basaa cʉ̃hʉre basaa nihre. Õ sehe ni basahre: \q1 “Sã pʉhtoro mʉhʉ Cohamacʉ tua yʉhdʉariro jira. \q1 Mʉ yoarire ñʉna ñʉ cʉaa wahaja sã. \q1 Mʉ yoari noa yʉhdʉara. \q1 Mʉhʉ jipihtia yahpari macaina bui pʉhtoro jira. \q1 Noano mahñono marieno, quihõno yoarucura mʉhʉ. \q1 \v 4 Jipihtina mʉhʉre wahche payoahca. \q1 Jipihtina mʉhʉre ‘Tuariro jira’, niahca. \q1 Mʉhʉ dihta ñaa marieriro jira. \q1 Jipihtia yahpari macaina mʉ cahapʉ sʉa, na tuhcua caha sʉ, mʉhʉre wahche payoahca. \q1 Ãta yoaahca tina jipihtina noano mʉ yoarire ñʉa”, \m ni basaa nihre tina. \p \v 5 Baharo mʉanopʉ ñʉroca mʉocʉ, Cohamacʉ wʉhʉre pjõori wʉhʉre ñʉhi. Tói Cohamacʉ to ya tahtia waroi to dutia to joaa pjĩni tãa pjĩni ti wihbori pjĩni jihre. \v 6 Tí wʉhʉre yʉ ñʉchʉta siete anjoa tí wʉhʉ puhichapʉ jirina wijaa tahre. Tina Cohamacʉ to buhiri dahre dutiro to cũhtina jihre. Tinape ti buhiri dahrehtire cjʉahre tina siete anjoa. Noaa suhti, wete maria suhti, si sitea suhti tiina jihre. à jia ti cutiro bui uru cahsaro mehne tʉã dihorina jihre. \v 7 Tí wʉhʉpʉ jirina ti wijaa tachʉ pititiaro soro bajuina mehne macariro tinare siete anjoare siete uru wahwarire wahre. Tí wahwari Cohamacʉ suaa to buhiri dahrehti mehne noano wahpaa wahwari jihre tí wahwari. Tiro Cohamacʉ ã jirucuriro jira. \v 8 To ã wachʉ Cohamacʉ wʉhʉ puhichapʉ to si sitea mehne to tuaa mehne me ti sahsea wahahre. To ã me wʉhʉ wahachʉ ne masa tí wʉhʉre sãa masierare. Siete anjoare Cohamacʉ buhiri dahre dutiro to cũriro seheta masare ti buhiri dahre batoari baharo pari turi tí wʉhʉpʉ sãa masina tjoa. To buhiri dahrehto pano sãa masierare. \c 16 \s1 Cohamacʉ masare to buhiri dahrehtore yahuha \p \v 1 Baharo Cohamacʉ wʉhʉi tuaro durucuro coa tahre. Siete anjoare yahuro nihre: \p —Siete wahwarihi posa tiare yahpapʉ pio siteroca borona wahaga. Yahpa macainare Cohamacʉ to niriro seheta buhiri dahresiniga mipʉre —ni durucuro coa tahre. \p \v 2 To ã nino coa tachʉ tʉhoro ji mʉhtariro anjo to cjʉari wahwai posa tiare yahpapʉ pio siteroca borohre. To ã pio sitechʉ nʉcʉ macariro wamare joa õrina, to masʉre ño payoina ñano cami tihre. Tí cami tuaro purĩhre tinare. \p \v 3 To ã pio siteri baharo pairo anjo tjoa to cjʉari wahwai posa tiare pio siteroca borohre tjoa pjiri mapʉ. To ã pio sitechʉta tí ma di ma wahahre. Yariariro di yoaro sehe jihre tí di. à wahachʉ tí ma puhichapʉ jiina yaria pihtia wahahre. \p \v 4 Pʉaro ti ã pio siteri baharo pairo anjo tjoa to cjʉari wahwai posa tiare pio siteroca borohre tjoa máripʉ, tí mári pohtaripʉ cʉ̃hʉre. To ã pio sitechʉ mári di mári dihta wahahre. \v 5 To ã wahachʉ ñʉno pairo anjo márire cohtariro õ sehe nihre: \p —Cohamacʉ mʉhʉ ñaa marieriro jira. Mipʉ cʉ̃hʉre ã jirucuriro jira mʉhʉ. Panopʉ cʉ̃hʉre ã jirucua tíre mʉhʉ. à jicʉ masa ti ñano yoachʉ ñʉcʉ quihõno tinare buhiri dahrehre mʉhʉ. Di márine yoacʉ noano yoahre mʉhʉ. \v 6 Nʉcʉ macariro yaina sehe mʉ yainare wajãa, di cohãchʉ yoahre. Mʉ yare yahuina cʉ̃hʉre wajãa, di cohãchʉ yoahre. Ti ã wajãri buhiri mári di mári wahahre. à yoa tinare dire mʉ ã sihnichʉ yoachʉ noa nina. Õ seheta mʉ yoachʉ cahmahre tina —nihre márine cohtariro anjo. \p \v 7 To ã niri baharo altarpʉ durucuro coa tahre: \p —à tjira. Cohamacʉ sã pʉhtoro tua yʉhdʉariro jira mʉhʉ. Mahñono marieno, quihõno masare bese, buhiri dahrera mʉhʉ —ni durucuro coa tahre. \p \v 8 Tiaro anjoa ti pio siteri baharo pairo anjo to cjʉari wahwai posa tiare pio siteroca borohre tjoa sʉ̃ dacho macariro bui. To ã pio sitechʉta sʉ̃re masare tuaro sichʉ yoahre Cohamacʉ. \v 9 à jiro sʉ̃ dacho macariro masare tuaro sihre. à jia Cohamacʉ tinare to buhiri dahre dutichʉ masia, tirore ñano durucuhre masa. à ñano yʉhdʉpahta Cohamacʉre maca duaerare. Cohamacʉre “Tuariro jira”, ni wahche payo duaerare. \p \v 10 Pititiaro anjoa ti pio siteri baharo pairo anjo tjoa to cjʉari wahwai posa tiare pio siteroca borohre tjoa nʉcʉ macariro to dujiro bui. Pʉhtoro dujiro jihre to dujiro. To ã pio siteri baharo nʉcʉ macariro to yaina ti jiri yahpapʉ nahitiano wahahre. à jia to yaina masa ñano purĩchʉ bahca dihohre. \v 11 Tinare ñano purĩpachʉta, ñano cami tipahta, ne ti ñaa yoarire cahyaerare. à yoa tíre duhuerare. à jia Cohamacʉ tinare to cami dahrechʉ masia tirore mʉano macarirore ñano durucuhre. \p \v 12 Cʉ̃ wamomaca pihtiina anjoa ti pio siteri baharo pairo anjo tjoa to cjʉari wahwai posa tiare pio siteroca borohre tjoa Eufrates wama tiri ma pjiri mapʉ. To ã pio sitechʉta tí ma sihbi cahaa wahahre. Sʉ̃ mʉja taro macaina pʉhtoa ti yaina masa mehne tí máre ti pahã tahto sehe ã yoahre. \p \v 13 Baharo tiaro watĩare taharo bʉcʉna yoaro sehe bajuinare ñʉhi. Cʉ̃iro pinono puhichapʉ jiriro to dʉseropʉ wijaa tahre. Pairo watĩno nʉcʉ macariro dʉseropʉ wijaa tahre. Pairo watĩno “Cohamacʉ yare yahuriro jija”, ni mahñoriro dʉseropʉ wijaa tahre. \v 14 Tina tiaro watĩa bajuamehneare yoaina jihre. Jipihtiro macaina pʉhtoare cahmachuchʉ yoahre tina cahma wajã dutia taa. Ti ã cahma wajãhti dacho Cohamacʉ tua yʉhdʉariro jipihtinare to dutihti dacho, pihtihti dacho jira. \v 15 Õ sehe nihre Jesu: “Ñʉga mʉsa. Yacariro wacũenoca to yacaro taro seheta yʉhʉ cʉ̃hʉ wacũenoca taihtja. Yʉ tahtore noano cohtariro wahcheriro jirohca. To yare noano cahnoriro, to suhti sãariro jira wahcheriro. à yoariro jiro yʉ tachʉ bʉo tisi tiro suhti marieriro yoaro sehe jieraro”, nihre Jesu. \v 16 Baharo tiaro watĩa yahpari macaina bui pʉhtoare cahmachuchʉ yoahre tinare. Ti cahmachuno Hebreo ya dʉsero mehne “Armagedon” wama tihre. \p \v 17 Seis anjoa ti pio siteri baharo pairo anjo tjoa to cjʉari wahwai posa tiare me curuari cahapʉ pio siteroca borohre tjoa. To ã pio siteri baharo pʉhtoro dujiropʉ Cohamacʉ wʉhʉi jiri dujiropʉ tuaro durucuro coa tahre: \p —Tó puro tjica —nino coa tahre. \p \v 18 To ã nichʉta orocasite mʉa, wʉpo pja mʉa, soro jiro bisi mʉa, cuaro yahpa ñuhmihre. Ahri yahpai masa ti ji dʉcari baharo ne tó sehe ñaca yahpa ñuhmiera tihre. Paye ñuhmia yʉhdoro cuaro yahpa ñuhmihre. \v 19 à to ñuhmichʉ pjiri macare tia maha yihti mʉaa wahahre. à jia bʉjʉa macari ahri yahpai jia macari boraa wahahre. à jiro Babilonia wama tiri maca pjiri maca macainare wacũhre Cohamacʉ tinare buhiri dahrero taro. Ti ñaare yoari buhiri tina mehne tuaro suahre. à suaro tinare tuaro buhiri dahrehre. \v 20 To ã yoachʉ jipihtia nʉcopo, tʉ̃yucʉ cʉ̃hʉ cohõ pihtia wahahre. à jia ne mariahre. \v 21 à yoa bʉjʉa poca co poca yʉsʉa poca yahpapʉ masa bui bora tahre. Jipihtia poca co poca cuarenta kilos nʉcʉa poca jihre. Tina bui ti ã bora tachʉ Cohamacʉ masare to tuaro buhiri dahrechʉ masia ñano durucuhre masa Cohamacʉre. \c 17 \s1 Mʉa mehne ñano yoarucuricorore ñabiaro yoaricorore buhiri dahre dutirohca \p \v 1 Baharo siete wahwarire cjʉaina anjoa mehne macariro yʉ cahapʉ wihiro õ sehe nihre yʉhʉre: \p —Ñʉi taga. Payʉ mári bui dujiricorore mʉa mehne ñano yoarucuricorore ñabiaro yoaricorore Cohamacʉ to buhiri dahrehtore ñʉihca mʉhʉ. \v 2 Ahri yahpa macaina pʉhtoa ticoro mehne ti ñano yoaboro seheta ticoro yoaro seheta yoare tina. Cohamacʉ ya sehere cahmaerare. Ahri yahpa macainare to cahachʉ yoaboro seheta tina mehne to ñano yoaboro seheta ticoro masare ñaare goa pjachʉ yoare. à yoaro ñaare yoachʉ yoare masare —ni yahuhre anjo yʉhʉre. \p \v 3 To ã niri baharo Espíritu Santo sehe to bajuamehneare yʉhʉre ñohre. Anjo sehe masa marienopʉ naahre yʉhʉre. Tói numinore ñʉhi. Ticoro nʉcʉ macariro sohãriro bui pisaricoro jihre. Nʉcʉ macariro sehe to pjacʉi payʉ wama ti joa õriro jihre. Tí wama ñaa wama Cohamacʉ to ñʉ yabia wama jihre. à yoa siete dapu poca tiriro, diez sahari tiriro jihre nʉcʉ macariro. \v 4 Tuhsʉ, numino sehe noano yahsaa suhti pʉhtoa ti sãa suhti sehe jiare sãaricoro jihre. Sohãa suhti cʉ̃hʉre sãaricoro jihre. Payʉ urure, wapa tia tãare, perla yapari cʉ̃hʉre õa suhtire sãaricoro jihre ticoro. Uru wahware cjʉahre ticoro. Tí wahwai posa tia ñaa to yoari jihre. Mʉa mehne ñano yoaro pjíro ñano yoahre ticoro. Tí ñaare ñʉ yabira Cohamacʉ. \v 5 To wʉhdʉai to wama ti joa õricoro jihre. Tí wamare noano masieraja mari. Tí wama piti dahre buheri wama jira. Ahri jira tí wama: “Pjiri maca Babilonia wama tiri maca jira. Jipihtia ñaa yoaare goa pjaare yoa dʉcaricoro, Cohamacʉre cahmaerachʉ yoaricoro jira” ni, to wʉhdʉai ti joa õricoro jihre. \v 6 à jicʉ ticoro payʉ Cohamacʉ yainare wajãricoro to jichʉ masihi. Cahaare to wahchero seheta tinare wajãno ti di cohãchʉ wahchehre ticoro. Jesu yare ti yahuri buhiri ticoro wajãhre tinare. Ticorore ñʉcʉ, ñʉ cʉaa wahahi. \p \v 7 —¿Dohseacʉ mʉhʉ ñʉ cʉaa waharide? —nihre anjo yʉhʉre—. Mʉ masierarire mʉhʉre yahuihtja. Numinore mʉhʉre yahuihtja. To pisariro cʉ̃hʉre yahuihtja. Tiro nʉcʉ macariro, siete dapu poca tiriro, diez sahari tiriro jihre. \v 8 Tiro panopʉ jiriro jire. Mipʉre mariahna tiro. Baharo tiro cʉãri copapʉ jiriro wijaa tarohca. To ã wijaa tari baharo pichacapʉ waharohca. Ahri yahpa macaina tirore ñʉ cʉa, ño payore tirore. Ahri yahpa to jihto pano Cohamacʉ to yaina cjihtire ã jirucuhtinare ti wamare joa õa tiri jire. To joa õeraina jire nʉcʉ macarirore ño payoina. Tiro sehe panopʉ jia tiri jire. Mipʉ sehere mariahna. Baharo pari turi bajuarohca tjoa. à jia to bajuachʉ ñʉa masa tirore ñʉ cʉaa wahaahca. \p \v 9 ’Mipʉre yʉ yahuhtire masi duana, noano tʉhonahca mʉsa. à yoana noano masiina jiga. Nʉcʉ macariro dapu poca siete dapu poca siete tʉ̃yucʉ jira, mari piti dahre buhechʉ. Tí tʉ̃yucʉ bui pisara ticoro mʉa mehne ñano yoarucuricoro. Tí dapu poca siete pʉhtoa yoaro sehe jira, mari piti dahre buhechʉ. Payʉ masa bui pʉhtoa jira. \v 10 Cinco pʉhtoare cohã tuhsʉre. Pairo tina baharo jiriro pʉhtoro jira mipʉre. Pairo sehe baharo pʉhtoro sãanohca. à sãano mahanocã pʉhtoro jirohca tiro. \v 11 à jiro nʉcʉ macariro panopʉ ji mʉhtariro, mipʉ marieriro tina siete pʉhtoa baharo pʉhtoro jirohca. Siete pʉhtoa mehne macariro jira. Baharo pichacapʉ waharohca. \p \v 12 ’Nʉcʉ macariro sahari diez sahari diez pʉhtoa yoaro sehe jira mari piti dahre buhechʉ. Payʉ masa bui pʉhtoa jira. Tina pʉhtoa sãaerasinihre. Baharopʉ pʉhtoa sãa mahanocã pʉhtoa jiahca. Yoari pja ji dutisi tinare. à pʉhtoa jia nʉcʉ macariro mehne pʉhtoa jiahca. \v 13 Tina diez pʉhtoa cʉ̃no potori tʉhotuina jira. Tina nʉcʉ macarirore ti ya yahpari macaina bui pʉhtoro sõahca. \v 14 à jia Cordero mehne cahma wajãahca. Ti ã cahma wajãpachʉta Cordero to beseina mehne tirore ne cohãeraina mehne tinare yʉhdʉrʉcaahca. Tiro jipihtina paina pʉhtoa bui pʉhtoro jira. à jiro tinare yʉhdʉrʉcarohca —ni yahuhre yʉhʉre anjo. \p \v 15 Ahrire yʉhʉre yahu namohre anjo: \p —Mʉa mehne ñano yoarucuricoro mári bui dujire. Tí mári ahri yoaro sehe jira mari piti dahre buhechʉ: Yahpari macaina, payʉ curuari macaina, payʉ dʉserire durucuina yoaro sehe jira tí mári. \v 16 Nʉcʉ macariro, diez pʉhtoa mehne mʉa mehne ñano yoarucuricorore ñʉ yabiahca. Tina diez pʉhtoa nʉcʉ macariro mehne ticoro yare ma pahño, suhti marienicoro cohãahca ticorore. à yoaa to pjacʉre chʉahca. Ti ã yoari baharo ticorore jʉ̃ pahñoahca. \v 17 Tina diez pʉhtoa cʉ̃no potori tʉhotua nʉcʉ macarirore ti ya yahpari macaina bui pʉhtoro sõahca. Tinare ã yoachʉ yoare Cohamacʉ, to cahmano seheta yoaro taro. à jiro nʉcʉ macariro sehe pʉhtoro jirohca. Jipihtia Cohamacʉ panopʉ to yahuriro seheta to yoari baharo nʉcʉ macarirore cohãnohca. \v 18 Ticoro mʉ ñʉricoro mehne õ sehe ni piti dahre buhera: Ticoro pjiri maca Babilonia wama tiri maca yoaro sehe jira. Jipihtina paina pʉhtoa bui jira tí maca macaina —nihre anjo yʉhʉre. \c 18 \s1 Babilonia wama tiri maca to cohãri maca jira \p \v 1 Baharo pairo anjo mʉanopʉ dujiarirore ñʉhi. Tiro pʉhtoro waro jihre. To si sitea jipihtiropʉ noano buhria sahsea wahahre. \v 2 To ã dujiari baharo õ sehe ni tuaro sañurucu yahuhre: \p —Cohãri jihre. Babilonia wama tiri maca pjiri maca macainare cohãri jihre. Mipʉre watĩa, payʉ ñaina pjacʉ bajueraina cʉ̃hʉ tí macai jia nina. Ñaina baro wahiquina wʉina peri cʉ̃hʉ masa ti ñʉ yabiina tí macai jia nina. \v 3 Jipihtia yahpari macaina tí maca macainare ñainare ñʉ cũa, tina cʉ̃hʉ ñano yoare. à yoa yahpari macaina bui pʉhtoa tí maca macaina numia mehne ñano yoare. Ticoro ã mʉa mehne ñano yoarucuricoro jiro wapa tiare nuchʉa tire. Pjíro to ã nuchʉchʉ ahri yahpa macaina pache duaina pjíro wapatare —ni yahuhre anjo. \p \v 4 Baharo pari turi mʉanopʉ durucuro coa tahre. Õ sehe nihre: \p —Yʉ yaina ahricoro mʉa mehne ñano yoarucuricoro mehne jiena tjiga mʉsa. Ticoro mehne mʉsa jichʉ mʉsa cʉ̃hʉre buhiri dahrerohca. à jina to ñano yoaare ñʉ cũena tjiga. \v 5 To ñano yoari payʉ jinocahna. To ñano yoarire pari tju mari duhu payo mʉochʉ tí tju sehe mʉanopʉ wahã sʉnocaboa. à jia to ñano yoari payʉ jinocahna. à jiro to ñano yoarire wacũna Cohamacʉ. à wacũno ticorore buhiri dahre dutirohca. \v 6 Ticoro tuaro to buhiri dahrehticoro jijaro. Masare to ñano yoachʉ yoariro seheta ticoro cʉ̃hʉre ñano yʉhdʉchʉ yoajaro. Masare ã ñano to yoariro seheta tí yʉhdoro ticorore ñano buhiri dahrejaro. \v 7 Ticoro “Noaricoro jija”, ni tʉhotumare. à ni tʉhoturo, wapa bʉjʉare pjíro cjʉare ticoro. To wapa bʉjʉare pjíro to cjʉaro purota ticorore pjíro ñano yʉhdʉchʉ yoajaro. Tó purota ticorore cahyachʉ yoajaro. To basi õ sehe ni tʉhotumana ticoro: “Õi pʉhtorocoro yoaro sehe jiricoro dujija. Wapewahyoro jieraja. à jico ne ñano yʉhdʉsi yʉhʉ”, ni tʉhotumana ticoro. \v 8 à ni tʉhoturicoro to jichʉ wacũenoca ticorore buhiri dahrehto jirohca. Ticoro dohati, yariainare yahco tii, jʉca barohca. Tuhsʉ, ticorore jʉ̃ borohca. Mʉsa pʉhtoro Cohamacʉ ticorore buhiri dahre dutiriro tua yʉhdʉariro jira. à jiro tó seheta yʉ niriro seheta ticorore buhiri dahre dutirohca —nino coa tahre mʉanopʉ. \p \v 9 à jia ticoro yoaro sehe jiri macare Babiloniare Cohamacʉ to buhiri dahreri baharo ahri yahpa macaina pʉhtoa tuaro cahya, tiiahca. Tí maca macaina mehne ñano yoaina jire. à jia tí maca to jʉ̃chʉ ñʉa tiiahca tina. \v 10 To ã jʉ̃chʉ ñʉa tina pʉhtoa yoaropʉ ñʉrocarucuahca, “Mari cʉ̃hʉre buhiri dahreri”, nia. Tói ñʉrocarucua õ sehe niahca: \p —Cue, pjacʉori maca jira, Babilonia. Sí maca pjiri maca tuari maca jimahre. Wacũenoca sí macare buhiri dahrehre —niahca tina. \p \v 11 Jipihtiropʉ macaina pache duaina tí macare ñʉa tuaro cahya tiiahca. Tí maca to pihtichʉ ñʉa, ti pachere nuchʉina mariachʉ ñʉa cahyaahca tina. à jia tiiahca. \v 12 Ti na tarire urure, platare, wapa bʉjʉa tãare, perla wama tia poca cʉ̃hʉre nuchʉina mariahca. à yoa paye ti na tari cjirire suhti noaa suhtire, yahsaa suhti pʉhtoa ti sãa suhti yoaro sehe jia suhtire, seda wama tia suhtire, sohãa suhtire nuchʉina mariahca. à yoa paye ti na tarire yucʉri me sitia yucʉrire nuchʉina mariahca. à yoa paye ti na tarire marfil wama tiro mehne ti yoarire, wapa bʉjʉa yucʉri mehne ti yoarire, bronce wama tiri comaa mehne ti yoarire, comaa mehne ti yoarire, marmol wama tiro mehne ti yoarire nuchʉina ne mariahca. \v 13 à yoa paye ti na tarire canela wama tiare ti chʉare coachʉ yoaare, paye ti chʉare coachʉ yoaare, inciensore, mirra wama tia me sitiare, paye me sitiare nuchʉina mariahca. à yoa paye ti na tarire vinore, chʉa wajaa sere, trigo pohcare noano ti sʉhaweri pohcare, trigo yaparire, wachʉare, corderoare, cawaloare, tunua bʉso cawaloa ti wajaa bʉsore nuchʉina mariahca. Dahra cohtainare nuchʉ tinare cjʉaina cʉ̃hʉ mariahca. Masa ti jipachʉta tinare nuchʉina jimahre. Mipʉre mariahca. à jia cahyaahca pache duaina. \v 14 à jia õ sehe niahca tina tí maca macaina cjirire: \p —Ade, ñacaro wahajari. Jipihtia mʉsa cahĩri cjiri pihtia wahahre. à yoa jipihtia noaa mʉsa cjʉari cjiri pihtia wahahre. à ti pihtia wahachʉ tíre pari turi bocasi mʉsa —niahca pache duaina. \p \v 15 Tina tí macare pachere duaa, pjíro wapatamare. à jia tina tí macare yoaropʉ ñʉrocarucuahca, “Mari cʉ̃hʉre buhiri dahreri”, nia. à ñʉrocarucua tí macare tuaro cahya, tiiahca. \v 16 Õ sehe niahca tí macare: \p —Cue, pjacʉoina jira sí maca pjiri maca noari maca macaina cjiri. Sí maca numino yoaro seheta noaare cjʉahre. Numino sehe noaa suhtire, yahsaa suhti pʉhtoa ti sãa suhti yoaro sehe jia suhtire, sohãa suhti cʉ̃hʉre sãahre. à yoa uru, wapa bʉjʉa tãa, perla wama tia poca õa suhtire sãahre. Tó seheta yoahre sí maca macaina. \v 17 à jia wacũenoca sí maca buti pihtia wahahre —niahca tí macare. \p à yoa jipihtina dohoa bʉso mehne tiniina, tí bʉso pʉa, ti mʉa, paina pjiri mapʉ dahra wapataina cʉ̃hʉ tí macare yoaropʉ ñʉrocarucuahca. \v 18 Tói ñʉrocarucua tí macare to jʉ̃chʉ ñʉa õ sehe ni sañurucuahca: \p —Noaa macari sí maca yoaro sehe jia macari ne paye macari mariahna —ni sañurucuahca tina. \p \v 19 à cahyaina jia ti dapu poca bui dihtare orẽ payoahca. à jia tuaro yahco tiia õ sehe niahca: \p —Cue, pjacʉoina jira sí maca macaina cjiri. Noari maca jimare. Jipihtina dohoa bʉso cjʉaina pjiri mapʉ tiniina sí maca macaa pache mehne noano wapatamahi mari. à yoa dóihta sí maca macaa buti pihtia wahahre —niahca bʉso macaina. \p \v 20 Tí macare to cohãchʉ ñʉna wahchega mʉsa mʉano macaina. Cohamacʉ yaina, Jesu to cũrina, to yare yahu mʉhtaina jipihtina mʉsa wahchega. Tí maca macaina mʉsare ñano yʉhdʉchʉ yoare. Ti ã yoari buhiri buhiri dahrehre Cohamacʉ. à jina wahchega mʉsa. \p \v 21 à yoa tuariro anjo pjiria tãcare arẽni soro puro jiria tãcare na wahcõ, pjiri mapʉ doca ñohre. à doca ñono õ sehe nihre: \p —Ahria tãca to bora ñojariro seheta pjiri maca Babilonia wama tiri maca tuaro boraro bisirohca. To ã borari baharo tí macare pari turi ñʉsi masa. \v 22 Tí macare butia wahachʉ yoarohca. à jia tí macai basaare mʉsa basarucuriro sehe ne coa tasi. Arpa wama tiare mʉsa bʉapʉtẽrucuriro sehe, flauta wama tia pocare, corneta cʉ̃hʉre mʉsa putirucuriro sehe pari turi tí macai coa tasi. à yoa tí maca mariachʉ pari turi tí macai dahraina dahrasi. à yoa tãca mehne mʉsa soari cʉ̃hʉre tʉhomahnosi. \v 23 Ne tí maca to buhria coãriro sehe ne jisi. à yoa wamomaca dʉhteina mʉsa bose nʉmʉre mʉsa dahreriro sehe pari turi ne coa tasi. Tí maca macaina pache duaina nuchʉina mehne paina yʉhdoro cjʉahre mʉsa. à jina yaya wijõ wijĩina yoaro sehe yoana jipihtiro macainare mahñohre mʉsa. Mʉsa ã yoarire ñʉ cʉaa, Cohamacʉ sehere cahmaerare masa —nihre tuariro anjo. \p \v 24 Tí maca macaina Cohamacʉ yare yahu mʉhtainare paina to yaina cʉ̃hʉre jipihtiro macainare wajãri jire. \c 19 \p \v 1 Babilonia to dohse wahahtore yʉ ñʉri baharo mʉanopʉ payʉ masa sañurucua coa tahre yʉ tʉhochʉ. Õ sehe ni sañurucuhre: \q1 “Aleluya. \q1 Cohamacʉre noano durucujihna. \q1 Cohamacʉ marine yʉhdʉchʉ yoariro jira. \q1 Tirore noano ño payojihna. \q1 Tua yʉhdʉariro jira tiro. \q1 \v 2 Mahñono marieno quihõno masare buhiri dahrera tiro. \q1 Ñaricorore mʉa mehne ñano yoarucuricorore ñʉ cũa jipihtiro macaina, ahri yahpa macaina ñano yoahre. \q1 Ticoro sehere buhiri dahrehre Cohamacʉ. \q1 à jiro tirore dahra cohtainare ticoro to wajãri buhiri buhiri dahrehre tiro”, \m ni sañurucua coa tahre. \p \v 3 Pari turi sañurucua coa tahre: \q1 “Aleluya. Cohamacʉre noano durucujihna. Tí maca ñari maca to jʉ̃ri maca ã me tirucurohca”, \m ni sañurucua coa tahre. \p \v 4 à yoa veinticuatro Jesu yaina pʉhtoa, pititiaro soro bajuina mehne na tuhcua caha sʉ, Cohamacʉre to dujiroi dujirirore wahche payohre. Õ sehe ni wahche payohre tina: “Amén. Aleluya. à tjira. Cohamacʉre noano durucujihna”, nihre tina. \p \v 5 Baharo pʉhtoro dujiropʉ õ sehe nino coa tahre: \q1 “Mari pʉhtoro Cohamacʉre wahche payoga. \q1 Tirore dahra cohtaina, tirore ño payoina, wiho jiina, pʉhtoa cʉ̃hʉ jipihtina mʉsa tirore noano durucuga”, \m nino coa tahre. \s1 Cordero to wamomaca dʉhtehti nʉmʉ bose nʉmʉre yahuha João \p \v 6 Baharo payʉ masa ti durucuchʉ tʉhohi. Pjiri poaye, wʉpo mehne to bisiro coa taro seheta durucua coa tahre yʉ tʉhochʉ: \q1 “Aleluya. \q1 Cohamacʉre noano durucujihna. \q1 Tiro mari pʉhtoro sehe pʉhtoro sãa tuhsʉre. \q1 Tua yʉhdʉariro jira tiro. \q1 \v 7-8 Cordero to wamomaca dʉhtehti pja jira mipʉre. \q1 To wamomaca dʉhtehticoro noano ti cahno tuhsʉricoropʉ jira. \q1 Ticorore noari suhtiro wete marieni suhtirore wahre. \q1 Tí suhtiro Cohamacʉ yaina noaare ti yoari yoaro sehe jira, mari piti dahre buhechʉ. \q1 à jina ti wamomaca dʉhtehti pja to jichʉ wahchejihna mari. \q1 Cohamacʉre ‘Tua yʉhdʉariro jira’, nijihna”, \m ni durucua coa tahre. \p \v 9 Ti ã niri baharo anjo õ sehe nihre yʉhʉre: \p —Ahrire joa naga: “Cordero to wamomaca dʉhteri nʉmʉ bose nʉmʉre to pjirocarina wahcheina jira”, ni joa naga —nihre anjo yʉhʉre. \p à ninota õ sehe ni namohre: \p —Potocã tjira ahri yʉ yahuri. Cohamacʉ ya durucua jira —ni namohre yʉhʉre. \p \v 10 To ã nichʉ tʉhocʉta tiro panoi na tuhcua caha sʉ, tirore ño payoi tai nimahi. Yʉ ã yoai cahachʉ waro õ sehe nihre tiro yʉhʉre: \p —Tíre yoai tjiga. Mʉ yoaro seheta yʉhʉ cʉ̃hʉ Cohamacʉre dahra cohtarirota jija. Mʉ coyea Jesu yaina jipihtina to ya buheare duhueraina yoaro sehe yʉhʉ cʉ̃hʉ Cohamacʉre dahra cohtarirota jija. à jicʉ Cohamacʉre na tuhcua caha sʉ, tiro sehere ño payoga —nihre anjo yʉhʉre. \p Cohamacʉ yare yahu mʉhtaina cjiri panopʉ macaina Espíritu Santo to yoadohoro mehne Jesu ya buheareta yahuyua tiri jire. \s1 Cawalo yehseriro bui pisarirore yahuha João \p \v 11 Baharo mʉano parĩ mʉa wahachʉ ñʉhi. Tói cawalo yehseriro jihre. Tiro bui pisariro õ sehe wama tihre: To niriro seheta yoariro potocã yoariro wama tihre tiro. Quihõno masare ñaina, noainare bese, tirore ñʉ tuhtiina mehne cahma wajãna. \v 12 To capari picha pohna yoaro sehe jihre. à yoa to dapui payʉ pʉhtoa pisaa sorori jihre. à jiro to pjacʉi wama joa õriro jihre. Tí wamare tiro dihta masihre. Paina masierare. \v 13 To sãari suhtiro yoari suhtiro di wahãri suhtiro jihre. Tiro õ sehe wama tihre: Cohamacʉ ya dʉserore yahuriro wama tihre tiro. \v 14 à jia to yaina surara mʉano macaina tiro baharo wahare. Yehseina cawaloa bui pisaina noano yehsea suhtire, wete mariea suhtire sãaina jihre. \v 15 To dʉseroi ñosari pjĩne siori pjĩne cuhcũhre. Tí pjĩ yahpari macainare to yʉhdʉrʉcahti pjĩ jihre. à jiro to tuaa mehne to dutichʉ ne cʉ̃iro tirore yʉhdʉrʉcaro bihosi. Cohamacʉ tua yʉhdʉariro payʉ yahpari macaina mehne sua yʉhdʉara. To ã suachʉ cawalo bui pisariro tinare tuaro buhiri dahrerohca. \v 16 To suhtiroi, to ñʉchʉcʉ cʉ̃hʉre ahri wamare joa õri jihre: “Jipihtina paina pʉhtoa bui pʉhtoro”, ni joa õri jihre. \p \v 17 Baharo sʉ̃ siroi ducurirore anjore ñʉhi. Jipihtina mʉanopʉ wʉinare yucaa perire sañurucu mʉohre tiro. Õ sehe ni tuaro sañurucu mʉohre: \p —Cahmachuna taga. Cohamacʉ to bose nʉmʉi chʉna taga. \v 18 Payʉ yahpari macaina bui pʉhtoare, surara pʉhtoare, surara perire, cawaloare, tina bui pisainare, jipihtina paina masare, dahra cohtainare, dahra cohtaina jierainare, paina pʉhtoare, wiho jiinare tina jipihtina ti pjacʉri cjirire chʉna taga —nihre anjo yucaare. \p \v 19 Baharo nʉcʉ macarirore, ahri yahpa macaina bui pʉhtoa ti surara peri cʉ̃hʉre ñʉhi. Tina cahmachuhre cawalo bui pisariro mehne to yaina surara peri mehne cahma wajãa taa. \v 20 Ti ã cahma wajãchʉ cawalo bui pisariro nʉcʉ macarirore peresu yoahre. Pairo “Cohamacʉ yare yahu mʉhtariro jija”, ni mahñoriro cʉ̃hʉre peresu yoahre. Tiro mahñoriro sehe nʉcʉ macariro to ñʉrocaroi bajuamehneare yoariro jihre. To bajuamehnea mehne nʉcʉ macariro to wamare wahãinare to masʉre ño payoinare mahñohre “Ahri Cohamacʉ ya jira”, nino. Tina pʉarore to peresu yoari baharo tinare catiinareta pichacapʉ cohãhre. Tí pichaca pjiri ma puro jiri pichaca pjiri pichaca azufre mehne jʉ̃ri pichaca jihre. \v 21 à jiro dʉhsainare ti surara peri cjirire ñosari pjĩ mehne to dʉseroi jiri pjĩ mehne wajãhre cawalo bui pisariro sehe. à to wajãri baharo yucaa peri ti pjacʉri cjirire chʉa, yapi yʉhdʉa wahahre. \c 20 \s1 Mil cʉhmari waro Cristo to yaina mehne masare dutirohca \p \v 1 Baharo pairo anjo mʉanopʉ to dujia tachʉ ñʉhi. Cʉãri copa macari sawire, pjiri da, comaa da cʉ̃hʉre cjʉahre tiro. \v 2 à duji wihiro pinonore ñahahre tiro. Tiro pinono panopʉ pinono sehe pjacʉ tiriro jiro, watĩno Satana wama tiriro jihre. Tirore ñahano tirore dʉhtehre mil cʉhmari waro peresu yoaro taro. \v 3 à dʉhte tuhsʉ, cʉãri copapʉ cohãhre tirore jipihtia yahpari macainare mil cʉhmari waro to mahñoerahto sehe. à cohã tuhsʉro tí copare biha, wihtã ñahanocahre. à jiro mil cʉhmari baharo pari turi mahaa dachoricã tirore wiosininohca. \p \v 4 Baharo pʉhtoa dujiare ñʉhi. Tí dujiai dujiina cʉ̃hʉre ñʉhi. Tinare masa bui dutihtinare cũhre Cristo. Paina cʉ̃hʉre ñʉhi. Tina sehe Jesu yare Cohamacʉ yare ti yahuri buhiri ti dapu pocare dʉte cohãrina cjiri jihre. Nʉcʉ macarirore to masʉ cʉ̃hʉre ne na tuhcua caha sʉ ño payoerare. à yoa ti wʉhdʉa pocare ti wamomacari cʉ̃hʉre to wamare joa õ dutierare tina. à jia paina tinare ti wajãri baharo masaa wahahre tjoa. Masahre tina mil cʉhmari waro Cristo mehne pʉhtoa jia taa. \v 5 Paina Cristo yaina yariaina cjiri sehe masaerasinire. Ti wajãrina ti masari baharo mil cʉhmari pʉhtoa ti jiri baharo paina cʉ̃hʉ masaa wahaahca. à jia ti wajãrina cjiri Cristo yaina to baharo masa mʉhtaina jihre. \v 6 To maso mʉhtaina sehe tuaro wahcheina jiahca. Ñaa marieina jiahca tina. à jia pichacapʉ wahasi tina. Masa pichacapʉ wahaa, pari turi ti yariaro sehe wahara. à jia tina to maso mʉhtaina pichacapʉ wahaerara. Tina yaria masa mʉhtaina sacerdotea jiahca, Cohamacʉre, Cristo cʉ̃hʉre ño payoa taa. à jia mil cʉhmari waro Cristo mehne masa bui pʉhtoa jiahca. \p \v 7 Mil cʉhmari baharo Satanare peresui jirirore wiorohca. \v 8 To ã wiori baharo ahri yahpa macainare mahñono waharohca tiro. Gog wama tiinare, Magog wama tiina cʉ̃hʉre mahñono waharohca. à jia tina to mahñoare tʉhoa, ti surara perire cahmachuahca cahma wajãa taa. Tina surara peri payʉ jiahca. Pjiri ma macaa padʉ pohcaricã payʉ ti jiro seheta payʉ surara jiahca. \v 9 Tina ahri yahpapʉre waha sitea, Cohamacʉ yaina ti jiri macare Cohamacʉ to cahĩri macare soroa wahaahca. Ti ã soroari baharo Cohamacʉ tinare mʉano macari pichaca mehne jʉ̃roca bororohca. \v 10 à wahari baharo watĩnore tinare mahñorirore pichacapʉ cohãnohca. Tí pichaca pjiri ma puro jiri pichaca azufre mehne jʉ̃ri pichaca jira. Tópʉ nʉcʉ macarirore “Cohamacʉ yare yahu mʉhtariro jija”, ni mahñorirore cohã tuhsʉhre. Tói ti jichʉ dacho, ñamipʉ cʉ̃hʉre ã ñano purĩrucurohca tinare. \s1 Cohamacʉ masare buhiri dahre batoara \p \v 11 Baharo pjíro pʉhtoro to dujirore noano yehserore ñʉhi. Tí dujiro bui dujiriro cʉ̃hʉre ñʉhi. Tói to dujichʉ, ahri yahpa macaa cʉ̃hʉ mʉano macaa cʉ̃hʉ pihtia wahahre. à pihtia wahaa pari turi ji namoerare. \v 12 à yoa pʉhtoro panoi yariaina cjiri ti ducuchʉ ñʉhi. Tina wiho jiina, pʉhtoa cjiri cʉ̃hʉ jihre. Tói ti ducuchʉ joa õa tjurire pjõohre. Tí tjuri masa ti yoarire ti joa õa tjuri jihre. à jiro beseriro tí tjurire ñʉ tuhsʉ ti yoarire masihre. Tíre masino yariainare besehre ñaina, noainare. Baharo pa tju cʉ̃hʉre pjõohre. Tí tju Cohamacʉ mehne ã jirucuhtinare ti wamare joa õri tju jihre. \v 13 Baharo pjiri mapʉ yaria miniina, diapʉ ti cohãrina cʉ̃hʉ wahcã mʉjaa wahahre. à yoa yahpa puhichapʉ jiina, yariaina ti jiropʉ jiina cʉ̃hʉ mʉjaa wahahre. Ti ã mʉja sʉchʉ tói dujiriro ti yoarire masi pahñono, tinare besehre ñaina, noainare. \v 14 Baharo yariarore, yariaina ti jiro cʉ̃hʉre cohãnocahre Cohamacʉ pari turi mari yariaerahto sehe. Pichacapʉ cohãnocahre. Tí pichaca pjiri ma puro jiri pichaca pjiri pichaca jihre. Pichacapʉ wahaina sehe pari turi yariaina seheta wahara. \v 15 à jiro ã jirucuhtina ti wamare Cohamacʉ to joa õri tjui jipihtina ti wamare joa õmahnoeraina sehere pichacapʉ cohãhre tiro. \c 21 \s1 Mʉano, yahpa cʉ̃hʉre wahmaare cohtotarohca Cohamacʉ \p \v 1 Baharo mʉano, ahri yahpa cʉ̃hʉre wahmaare to cohtotarire ñʉhi. Mʉanopʉ ji mʉhtari, yahpapʉ ji mʉhtari, pjiri mapʉ ji mʉhtari cʉ̃hʉ pihtia wahahre. Mariahre. \v 2 à yoa yʉhʉ João noari macare, wahma macare Jerusalẽne ñʉhi. Tí maca mʉanopʉ Cohamacʉ cahapʉ to duji tachʉ ñʉhi. Wamomaca dʉhtehticorore noaa suhti mehne wahma sʉora wamomaca dʉhtehtirore wahchechʉ yoaro taro. Tó seheta tí macare cahnoyure Cohamacʉ, to yainare wahchechʉ yoaro taro. \v 3 Tíre yʉ ñʉri baharo pʉhtoro dujiropʉ to sañurucuro coa tachʉ tʉhohi: \p —Ñʉga. Mipʉre masa watoi jiro nina Cohamacʉ. Tina mehne jirohca tiro. à jia to yaina jiahca tina. à yoa Cohamacʉ to basi tina mehne macariro jiro, ti yairo Cohamacʉ jirohca. \v 4 à jiro ã wahcherucuchʉ yoarohca tiro tinare. à jia pari turi cahyasi tina. à jia ne pari turi yariasi tina. Ne ñano yajeripohna tia, yahco tia, purĩa cʉ̃hʉ mariahca tinare. Ahri jipihtia panopʉ macaa cjiri pihtia wahaahca —ni sañurucuro coa tahre. \p \v 5 Baharo pʉhtoro dujiropʉ dujiriro õ sehe nihre: \p —Ñʉga. Jipihtiare wahma cohtotachʉ yoaihca —nihre. \p To ã niri baharo yʉhʉre õ sehe nihre tjoa: \p —Ahri yʉ niare joa naga. Yʉ nia potocã tjira. à jiro yʉ niriro seheta ã waharohca. à jicʉ yʉ niare joa naga —nihre yʉhʉre. \p \v 6 Baharo õ sehe nihre tjoa yʉhʉre: \p —Tó puro tjica. Yʉhʉ jipihtiare bajuamehneriro jija. à yoa jipihtiare pihtichʉ yoahtiro jija tjoa. Ñahma yapioina tuaro ti core cahmano seheta yʉ cahapʉ waha duaina Jesure cahmaahca. à jia Jesure yʉhtiahca. Tiro catichʉ yoaa co yoaro sehe jira. Tirore cahmainare wapa cahmano marieno yʉhʉ mehne ã jirucuchʉ yoaihtja tinare. \v 7 Jipihtina yʉhʉre wacũ tua duhuerainare õ sehe yoaihtja: Ti yairo Cohamacʉ jiihtja. à jia tina sehe yʉ pohna jiahca. \v 8 Wiho mejeta cuia yʉ yare duhuina, yʉhʉre cahmaeraina, ñabiaare yoaina, masare wajãina, numia mehne ñano yoaina, mʉa mehne ñano yoaa numia, yaya, “Cohamacʉ jira”, ti nia masʉrine ño payoina, jipihtina mahñoina pichacapʉ wahaahca. Tói pjiri ma puro jiri pichaca pjiri pichaca azufre mehne jʉ̃no nina. Tópʉ wahaina pari turi ti yariaro sehe wahaa nina —nihre yʉhʉre. \s1 Wahma maca Jerusalẽne yahuha \p \v 9 Baharo cʉ̃iro anjo yʉ cahapʉ wihihre. Tiro siete wahwari cjʉaina, to buhiri dahre dutiro to cũina anjoa mehne macariro jihre. à wihiro, õ sehe nihre yʉhʉre: \p —Ñʉi taga. Cordero to wamomaca dʉhtericorore ñoihca mʉhʉre —nihre anjo yʉhʉre. \p \v 10 To ã nini baharo Espíritu Santo yʉhʉre Cohamacʉ ya macare ñohre. Õ sehe bajuro ñohre yʉhʉre: Mʉadʉ tʉ̃cʉ buipʉ yʉhʉre na mʉjahre. Tópʉ Jerusalẽne Cohamacʉ ya macare noari macare ñohre yʉhʉre. Cohamacʉ cahapʉ mʉanopʉ jiri maca duji taro nihre ahri yahpapʉ. \v 11 Cohamacʉ to si sitea mehne si siteri maca jihre tí maca. Wapa tia tãa yoaro sehe si sitehre. Diamante wama tia tãa yoaro sehe si sitehre. à yoa vidro yoaro sehe noano co sitiri maca jihre tí maca. \v 12 Pjiri sahrĩno mʉari sahrĩno ti sahrĩ sãari maca jihre tí maca. Doce sopacari tihre tí sahrĩno. Tí sopacaripe cohtahre anjoa. Tí maca macaa sopa pahmaripʉ Israe masa curuari doce curuaripe ti wama wahãhre. \v 13 Sʉ̃ mʉja taro sehe tí sahrĩno cjʉahre tia sopaca. Norte sehe tia sopaca jihre. Sur sehe tia sopaca jihre. Sʉ̃ sãano sehe cʉ̃hʉre tia sopaca jihre. Jipihtiro doce sopacari waro cjʉahre tí sahrĩno. \v 14 Tí sahrĩno doce tãa bui pisahre. Tí tãape Cordero to cũrina doce to cũrina sã cãina wama wahãhre. \p \v 15 à yoa anjo yʉhʉre yahuriro quihõdʉ uru mehne ti yoadʉre cjʉahre. Tí macare, tí maca macaa sopacarire, sahrĩno cʉ̃hʉre quihõno taro nihre. \v 16 Tí maca to yoaro purota sahre. Mʉano cʉ̃hʉ tó purota mʉahre. à yoa anjo to quihõdʉ mehne tí macare quihõhre. Tí maca dos mil doscientos kilómetros yoari maca jihre. Tó purota sari maca jihre. Tó purota mʉari maca jihre. \v 17 à jiro tí maca macari sahrĩnore quihõhre anjo. Sesenta y cinco metros mʉari sahrĩno jihre. Masa mari quihõno seheta quihõno nihre tiro anjo. \p \v 18 Tí sahrĩno diamante wama tia tãa mehne to yoari sahrĩno jihre. à yoa tí maca sehe uru mehne to yoari maca jihre. Tí uru wete mariea jia vidro yoaro sehe noano co sitihre. \v 19 Tí sahrĩno docai jia tãare payʉ soro jia wapa tia tãa wahãhre. Tí tãa sahrĩnoi pisaa tãa doce tãa jihre. Ji mʉhtaria tãcare diamante wama tia tãa wahãhre. To baharo jiria tãcare zafiro wama tia tãa wahãhre. Pʉaria baharo jiria tãcare ágata wama tia tãa wahãhre. Tiaria baharo jiria tãcare esmeralda wama tia tãa wahãhre. \v 20 Pititia poca baharo jiria tãcare ónice wama tia tãa wahãhre. Cʉ̃ wamomaca pihtia poca baharo jiria tãcare rubí wama tia tãa wahãhre. Seis poca baharo jiria tãcare crisólito wama tia tãa wahãhre. Siete poca baharo jiria tãcare berilo wama tia tãa wahãhre. Ocho poca baharo jiria tãcare topacio wama tia tãa wahãhre. Nueve poca baharo jiria tãcare crisoprasa wama tia tãa wahãhre. Diez poca baharo jiria tãcare jacinto wama tia tãa wahãhre. Once poca baharo jiria tãcare amatista wama tia tãa wahã batoahre. \v 21 à yoa doce sopa pahmari doce perla mehne to yoaa pahmari jihre. Tí pahmaripe cʉ̃ yapa perla yapa mehne to yoaa pahmari jihre. à jiro tí maca macari maha uru mehne to yoari maha jihre. Tí uru wete marieni uru jihre. à jiro vidro yoaro sehe noano co sitiri maha jihre tí maha. \p \v 22 Tí macai Cohamacʉ wʉhʉre ñʉerahi. Mariahre. Tí macai jipihtiropʉ mari pʉhtorore Cohamacʉ tua yʉhdʉarirore, Cordero cʉ̃hʉre ño payora masa. à jiro tí maca jipihtiro Cohamacʉ wʉhʉ yoaro sehe jihre. \v 23 Tí macai Cohamacʉ to si sitea noano buhriahre. Cordero cʉ̃hʉ sihãria yoaro sehe buhriahre. à jia sʉ̃ dacho macariro cʉ̃hʉre ñami macariro cʉ̃hʉre tói ti buhriachʉ cahmaerare. \v 24 à yoa ahri yahpai ti buhria mehne jiahca jipihtiro macaina. à jia jipihtia yahpari macaina pʉhtoa tí macapʉ noa yʉhdʉa ti cjʉaare na wihiahca. \v 25 à yoa dachore tí maca macaa sopacari pjõori sopacari jiahca. Tópʉ ne ñami marianohca. à jia ti sopacarire ne bihasi. à susurucuahca. \v 26 à yoa jipihtia yahpari macaina noaare ti cjʉaare tí macapʉ naa wihiahca. \v 27 Ñaa sehere tí macapʉ ne naa wihisi. Bʉo tichʉ yoaina, ñaare yoaina cʉ̃hʉ tí macapʉ ne wahasi. Mahñoina cʉ̃hʉ wahasi. Cordero to joari tjui ti wama wahãina dihta tí macapʉ wahaahca. Tí tju to yʉhdʉchʉ yoaina ti wamare to joa õri tju jira. Tí tjui ti wama wahãina ã jirucuahca. \c 22 \p \v 1 Baharo noari mare catichʉ yoari mare ñohre yʉhʉre anjo. Tí ma noano co sitiri ma Cohamacʉ, Cordero cʉ̃hʉ ti dujiropʉ tari ma jihre. \v 2 à yoa tí maca macari maha dacho macai bʉrʉahre tí ma. Tí ma pʉ bʉhʉseheri dʉhtʉ cahai catichʉ yoaa yucʉ ducuhre. Tí yucʉ sʉ̃ripe dicha tihre. Cʉ̃ cʉhmare doce tahari dicha tihre. à yoa tí yucʉ macaa pũri mehne noano co tiahca jipihtia yahpari macaina. \v 3 Tí macare ne ñaa marianohca. Tí macai Cohamacʉ to dujiro jirohca. Cordero to dujiro cʉ̃hʉ jirohca tói. à jia jipihtina masa tói jiina tinare dahra cohtaina tina pano na tuhcua caha sʉ, tinare wahche payoahca. à jiro tói ñaa marianohca. \v 4 Tina Cohamacʉre ñʉ piti boca dujiahca. à yoa ti wʉhdʉa pocai to wama wahãina jiahca. \v 5 Tópʉre ñami marianohca. à jia sihãa pocare cahmasi tói jiina. Sʉ̃ to buhriachʉ cʉ̃hʉre cahmasi. Mari pʉhtoro Cohamacʉ to buhriaro jirohca. à jia tí macai jiina pa sehe macaina bui pʉhtoa ã jirucuahca. \s1 Jesucristo ahri yahpapʉ to tjua tahto mahanocã dʉhsara \p \v 6 Baharo anjo yʉhʉre õ sehe nihre: \p —Jipihtia ahri ti yahuri cjiri potocã tjira. à jia ti niriro seheta waharohca. Mari pʉhtoro Cohamacʉ to yare yahu mʉhtainare masichʉ yoariro jira. Tiro sehe mipʉre to yairo anjore warocahre tirore dahra cohtainare masichʉ yoaro taro. Baharocã to dohse wahahtore masichʉ yoaro taro to yairo anjore warocahre —nihre anjo yʉhʉre. \p \v 7 Jesu sehe õ sehe nihre: \p —Tʉhoga mʉsa. Mahanocã dʉhsara yʉ tjua tahto. Ahri tju macaa yahuare yʉhdʉrʉcaeraina wahcheina jiahca —nihre Jesu. \p \v 8 Yʉhʉ João ahri jipihtiare yʉ joa narire tʉhohi. à yoa tíre ñʉhi. à jicʉ yʉ tʉhori baharo, yʉ ñʉri baharo yʉhʉre ñoriro anjo panoi na tuhcua caha sʉmahi. Tirore ño payoi tai nimahi. \v 9 Yʉ ã yoachʉ ñʉno õ sehe nihre yʉhʉre: \p —Tíre yoai tjiga. Mʉ jiro seheta jiriro yʉhʉ cʉ̃hʉ Cohamacʉre dahra cohtarirota jija. Mʉ coyea Cohamacʉ yare yahu mʉhtaina, jipihtina ahri tju macaa dutiare yoaina cʉ̃hʉ ti jiro seheta yʉhʉ cʉ̃hʉ Cohamacʉre dahra cohtarirota jija. à jicʉ Cohamacʉ panoi na tuhcua caha sʉ, tiro sehere ño payoga —nihre anjo yʉhʉre. \p \v 10 à yoa õ sehe ni yahu namohre yʉhʉre: \p —Ahri tjui baharo to dohse wahahtore yahura. To ã wahahto mahanocã dʉhsara. To ã mahanocã dʉhsachʉ ahri tjui yahurire nʉoi tjiga mʉhʉ. \v 11 Tí pja yʉ yahuri pjare ñaina sehe ã yoarucuwahnojaro ñaare. Ñaputiina cʉ̃hʉ ñabiaro yoarucuwahnojaro. Noaina sehe noano yoarucujaro. à yoaga ñaa marieina ã ñaa marieina jirucujaro tí pjare —nihre anjo yʉhʉre. \p \v 12 Õ sehe nihre Jesu: \p —Tʉhoga mʉsa. Mahanocã dʉhsara yʉ tjua tahto. Mʉsare yʉ yainare yʉ wahtore na tai tai nija. à jicʉ noaare mʉsa yoari wapa mʉsare noano yoaihtja. \v 13 Yʉhʉ jipihtiare bajuamehneriro jija. à yoa jipihtiare pihtichʉ yoahtiro jija tjoa. \p \v 14 ’Jipihtina wete mariea suhtire sãaina ti jiro seheta ti ñaa yoari buhirire cosaweina tí macapʉ sʉahca. à sʉa, tí maca macaa yucʉ catiare waa yucʉ dichare chʉahca. à jia wahcheina jiahca tina. \v 15 Tí macapʉ sʉeraina sehe ahrina jira: Ñabiaina, yaya, numia mehne ñano yoaina, mʉa mehne ñano yoaa numia, masare wajãina, “Cohamacʉ jira”, ti nia masʉrine ño payoina, mahño ji coaina, mahñoa payʉina cʉ̃hʉ jira tí macapʉ sʉeraina —nihre Jesu. \p \v 16 à yoa õ sehe ni yahu namohre Jesu: \p —Yʉhʉ, Jesu yʉ yairo anjore warocahi mʉsare yʉ yainare ahri tju macaare yahui tai. Pʉhtoro Davi panamino ji turiariro jija yʉhʉ. Yʉhʉ bohrea mʉja tachʉ mʉja taria noano si siteria ñahpichoca yoaro sehe jiriro jija —ni yahu namohre Jesu. \p \v 17 Espíritu Santo Jesure “Tjua taga”, nina. Jesu yaina to wamomaca dʉhtehticoro yoaro sehe jiina cʉ̃hʉ “Tjua taga”, nina. Jipihtina ti “Tjua taga”, nirire tʉhoina cʉ̃hʉ “Tjua taga”, nijaro Jesure. \p Ñahma yapioina core tuaro ti cahmano seheta Cohamacʉ cahapʉ waha duana Jesure tuaro cahmaga. Tiro catichʉ yoaa co yoaro sehe jira. Tirore cahmainare wapa cahmano marieno ã jirucuchʉ yoarohca Cohamacʉ. \p \v 18 Yʉhʉ João, jipihtina ahri tju macaare Cohamacʉ yare tʉhorinare mʉsare õ sehe ni cua pisaro mehne yahuihtja. Ahri buhea mehne paye buhea mehne more suhu yahu namoina Cohamacʉre yʉhdʉrʉcaa nina. Ti ã yʉhdʉrʉcachʉ ñʉno jipihtia ahri tjui to buhiri dahrehtore to yahuriro seheta cũnohca tina cʉ̃hʉre. à jiro tó seheta tina cʉ̃hʉre buhiri dahrerohca. \v 19 à yoa ahri tju macaa yahuare yahu dʉhaina Cohamacʉre yʉhdʉrʉcaina jira. Ti ã yʉhdʉrʉcachʉ ñʉno catichʉ yoaa yucʉ dichare tinare chʉ dutisi. à jia ã jirucusi tina. Tuhsʉ, to ya macapʉ noari macapʉ waha dutisi. Tí yucʉ, tí maca cʉ̃hʉ ahri tjui ti yahuripʉ jira. \p \v 20 Jipihtia ahri tju macaare yahuriro õ sehe nina: \p —à tjira. Mahanocã dʉhsara yahpapʉ yʉ tjua tahto —nina tiro. \p à tjia. Sã pʉhtoro Jesu tjua tahga. \p \v 21 Mari pʉhtoro Jesu to cahĩa mehne jipihtina mʉsa noano jiga.