\id HEB - Guanano NT -Colombia 2010 (DBL -2013) \h HEBREOS \toc1 Hebreos \toc2 Hebreos \toc3 Heb \mt1 Hebreos \c 1 \s1 Cohamacʉ macʉno to Pʉcʉrore yahubasaha masare \p \v 1 Panopʉ Cohamacʉ payʉ tahari mari coyeare panopʉ macaina cjirire to yare yahua tiri jire. Payʉ to beserina to yare yahu turiaa tiri jire. To yare yahu mʉhtaina cjirire yahu dutiro, ã yahua tiri jire tiro mari coyeare. \v 2 Mipʉre pihtiri dacho panocãi jia dachorire to macʉnore to yare to yahu dutichʉ tiro sehe marine yahua tire. Tiro to Pʉcʉro to yoa dutiro mehne ahri yahpare, mʉano cʉ̃hʉre yoariro jira. To Pʉcʉro sehe pihtiri dacho panocã jipihtiare cjʉahtirore cũa tiri jire tirore. \v 3 Ã jiro to macʉno sehe to Pʉcʉro si siteare cjʉariro jiro, cʉ̃no potori to Pʉcʉro yoaro seheta jiro, to Pʉcʉro to jia tiare marine ñona. Ã yoa to macʉno to tuaa mehne to dutichʉ ahri yahpa, mʉano cʉ̃hʉ ã jirucura. Ã yoa mari ñano yoari buhirire to cosari baharo mʉanopʉ to Pʉcʉro tua yʉhdʉariro poto bʉhʉsehei dujiri jire tiro, to pʉhtoro jiare ñono. \s1 Cohamacʉ macʉno anjoa bui jira \p \v 4 Tiro Cohamacʉ macʉno wama tira. Tí wamare cũri jire Cohamacʉ tirore. Ã wama tiro paina bui pʉhtoro jira. Ã jiro tiro anjoa yʉhdoro tua yʉhdʉrʉcariro jira. \v 5 To yaina anjoa sehere Cohamacʉ ne õ sehe ni yahuerari jire: \q1 “Yʉ macʉ jira mʉhʉ. \q1 Michare yʉ macʉ mʉ jiare masichʉ yoaihca”, \m niri jire Cohamacʉ to macʉnore. Anjoa sehere ne õ sehe ni yahuerari jire. Tinare ahri cʉ̃hʉre ne yahuerari jire: \q1 “To pʉcʉro jija yʉhʉ. \q1 Ã yoa tiro yʉ macʉ jira”, \m niri jire Cohamacʉ to macʉnore. Anjoa sehere ne õ sehe ni yahuerari jire. (Ã jiro to macʉno tina yʉhdoro tua yʉhdʉrʉcariro jira.) \v 6 Pa tehe to macʉnore wahma masa bajuarirore ahri yahpai cũno õ sehe niri jire Cohamacʉ tirore: \q1 “Jipihtina yʉ yaina anjoa na tuhcua caha sʉ, ño payoahca tina yʉ macʉre”, \m niri jire tiro. \v 7 Ã yoa to yaina anjoa sehere yahuro taro õ sehe niri jire tiro: \q1 “Yʉ yaina anjoare wihnono yoaro sehe pjacʉ tichʉ yoaja yʉhʉ. \q1 Tina yʉhʉre dahra cohtaina jira. \q1 Tinare pichaca yoaro sehe pjacʉ tichʉ yoaja yʉhʉ”, \m ni yahuri jire Cohamacʉ. \v 8 Tinare ã niparota to macʉno sehere õ sehe niri jire: \q1 “Mʉhʉ Cohamacʉ jipihtina bui pʉhtoro ã jirucuihca. \q1 Quihõno dutiihca mʉhʉ mʉ yainare. \q1 \v 9 Mahñono marieno yoaare, noano yoaare tuaro cahmana mʉhʉ. \q1 Ã jicʉ ñaa yoaare ñʉ yabira mʉhʉ. \q1 Mʉ ã jiriro jichʉ ñʉcʉ yʉhʉ mʉ Pʉcʉ jipihtina paina yʉhdoro mʉhʉre wahchechʉ yoahi”, \m niri jire Cohamacʉ to macʉnore. \v 10 Ahri cʉ̃hʉre niri jire tiro to macʉnore “Pʉhtoro”, ni pisuro: \q1 “Pʉhtoro, wahmanopʉre ahri yahpare, mʉano cʉ̃hʉre bajuamehnere mʉhʉ mʉ basi. \q1 \v 11 Tí jipihtia cohtota pihtia wahaahca. \q1 Mʉhʉ sehe ne cohtotasi. \q1 Ã jirucuihca mʉhʉ. \q1 Tí jipihtia suhtiro to baa boraro seheta pihtia wahaahca. \q1 \v 12 Tí jipihtia mʉanore ahri yahpa cʉ̃hʉre cohtotachʉ yoaihca mʉhʉ. \q1 Mʉnano suhtirore mʉ cohãboro seheta tí jipihtiare cohtotachʉ yoaihca mʉhʉ. \q1 Suhtirore tjuwe na mʉ cohtotaro seheta tí jipihtia cohtotaahca. \q1 Mʉhʉ sehe ne cohtotasi. \q1 Ã jirucuihca mʉhʉ”, \m niri jire Cohamacʉ to macʉnore. \v 13 Ne anjoa sehere ahrire yahuerari jire Cohamacʉ: \q1 “Yʉ poto bʉhʉsehei dujiga mʉhʉ. \q1 Pʉhtoro jira mʉhʉ. \q1 Ã jicʉ mʉhʉre ñʉ tuhtiinare doca dahre, yʉhdʉrʉcabasaihtja. \q1 Tina bui pʉhtoro jiihca mʉhʉ”, \m niri jire Cohamacʉ to macʉnore. \v 14 Jipihtina anjoa sehe Cohamacʉre dahra cohtaina jira. Ã jiro Cohamacʉ warocara tinare to yaina anjoare Cristo to yʉhdʉchʉ yoahtinare yoadoho dutiro. \c 2 \s1 Cohamacʉ yare noaa buheare marine ã tʉhotunocano cahmaerara \p \v 1 Ã yoa Cohamacʉ macʉno waro marine yahuriro to jichʉ masina to yahuare mari tʉhorire noano wacũno cahmana marine, “Tíre bori”, nina. \v 2 Anjoa masare Cohamacʉ dutia cjirire ti yahu cũ turiariro seheta tí dutiare yʉhdʉrʉca dutierari jire. Ã jia masa sehe anjoa ti yahurire ti yʉhdʉrʉcachʉ ñʉno Cohamacʉ tinare quihõno buhiri dahreri jire. \v 3 Anjoa ti yahurire mari yʉhtiri yʉhdoro Cristo sehere yʉhtiro cahmana. Tiro mari pʉhtoro marine to yʉhdʉchʉ yoahtore yahu mʉhtari jire. Ã jia tirore tʉhorina sehe to yahurire marine yahu turiare marine noano masichʉ yoaa taa. Ã jiro tí buheare marine to yʉhdʉchʉ yoahti buheare mari ã tʉhotunocachʉ Cohamacʉ tuaro marine buhiri dahrerohca. Tíre duhti masieraja mari. \v 4 Tí buheare tʉho mʉhtaina painare ti buhero watoi Cohamacʉ sehe tí buhea quihõnota ti jichʉ ñono nire. To tuaa mehne ñono nire. Ã yoa payʉ tahari to tuaa mehne yoa ñono, tí buheare quihõno ti jichʉ ñono nire. Ã yoaro to yainare ti yoahtire to cahmano seheta cũri jire to buhea quihõno ti jiare ti masihti. Espíritu Santo sehe jira marine ã yoa masichʉ yoariro. \s1 Jesucristo mari yoaro seheta pjacʉ tiriro masa bajuaha \p \v 5 Pihtiri dacho baharoi jiina Cohamacʉ cahai jiina michapucacã yʉ yahurina cjiri bui pʉhtoa jisi anjoa sehe. Tina anjoare pʉhtoa sõsi Cohamacʉ. \v 6 Wiho mejeta cʉ̃iro Cohamacʉre to durucurire õ sehe ni joari jire panopʉ: \q1 “Masa wiho jiina ti jipachʉta tinare wacũna mʉhʉ. Masare noano yoara mʉhʉ. \q1 \v 7 Mahaa nʉmʉricã anjoa docai masare cũri jire mʉhʉ. \q1 Ã cũpacʉta mipʉre tinare tuaare wacʉ pʉhtoa sõri jire mʉhʉ. \q1 \v 8 Mʉ ã sõchʉ ahri yahpa macaa bui jipihtia bui jira masa”, \m niri jire panopʉ macariro Cohamacʉre. Ã cũno ahri yahpa macaina wahiquina jipihtina bui, jipihtia bui cũri jire Cohamacʉ. Masare to ã pʉhtoa sõpachʉta jipihtina ahri yahpa macaina, ahri yahpa macaa bui jierasinica masa. \v 9 Ã tina bui jierasinipanahta, Jesu sehere masija mari. Mahaa nʉmʉricã anjoa docai Cohamacʉ to macʉno cʉ̃hʉre cũri jire, mari yaro jiborirore yariahtirore. Cohamacʉ marine cahĩno Jesure mari yariaborirore to yariachʉ cahmari jire. Ã jiro to ã yariachʉ ñʉno tirore tuaare waro, pʉhtoro sõri jire tirore. \p \v 10 Cohamacʉ jipihtiare bajuamehneriro jira. Ã yoa jipihtia to ya dihta jira. Ã jiro Jesure to yaria dutichʉ, tiro sehe mari ñaa yoari buhirire cohãri jire. Ã cohãri jire tiro masa payʉ to yaina jihtinare mʉanopʉ naano taro. Jesu to ñano yʉhdʉchʉ masare yʉhdʉchʉ yoahtiro Cohamacʉ to waha dutiro seheta yoaro niri jire tirore. To ã yoachʉ pinihta noa nina. Ã jiro Jesu sehe marine yʉhdʉchʉ yoariro waro, mari pʉhtorota jira. \v 11 Jipihtina masare ti ñaa yoari buhirire Jesu, to cosawerina mehne pʉcʉ tira Cohamacʉre. Ã jiro mari Pʉcʉ cʉ̃irota jira. Mari Pʉcʉ to jichʉ Jesu marine to yainare to cosawerinare “Yʉ coyea jira”, ni pisuro ne bʉo tierara. To ã ni pisurire mʉsare yahuihtja. \v 12 Õ sehe nino niri jire tiro: \q1 “Cohamacʉ, mʉ jia tiare yahuihtja yʉ coyeapʉre. \q1 Jipihtina yʉ yaina panoi mʉhʉre ño payocʉ ‘Tuariro jira’, ni yahuihtja yʉhʉ tinare”, \m niri jire tiro to Pʉcʉrore. \v 13 Ahri cʉ̃hʉre niri jire tiro: \q1 “Cohamacʉre wacũ tuaihca yʉhʉ”, \m niri jire tiro. Ahri cʉ̃hʉre niri jire tiro: \q1 “ ‘Õi jija yʉhʉ. \q1 Cohamacʉ pohna mehne õi jija. \q1 Yʉhʉre to cũrina yʉ coyea mehne õi jija’, niri jire tiro to yainare ‘Yʉ coyea’ ”, \m ni pisuro. \p \v 14 “Cohamacʉ pohna”, to niina pjacʉ tiina mari jichʉ ñʉno, Jesu sehe mari ya pjacʉ yoaro sehe jiriro tari jire. Ã jiriro tari jire tiro crusapʉ yariaro taro, watĩnore butichʉ yoaro taro. Tiro watĩno sehe yariachʉ yoariro jira. \v 15 Ã yoa watĩnore butichʉ yoaro, marine yʉhdʉchʉ yoare. Mari sehe dachoripe mari yariahtore cuimai. Ã cuiina jina pichacapʉ wahaborina jimai mari. Ã jiina mari jichʉ ñʉno tiro marine yʉhdʉchʉ yoare. \v 16 Ã yʉhdʉchʉ yoaro anjoa sehere yoadohoro taerari jire tiro. Abrahã panamanare Cohamacʉ yainare mari sehere yoadohoro tari jire. \v 17 Ã taro tiro mari coyeiro warota tari jire. Cʉ̃no potori mari yoaro sehe pjacʉ tiriro tari jire. Ã taro mari yʉhdʉhtire mari ñaa yoari buhirire Cohamacʉre cohã dutiro taro niri jire. Ã yoaro mari sacerdotea pʉhtoa bui pʉhtoro to yoariro sehe yoaro taro niri jire. Mari yoaro sehe jiro marine noano pja ñʉna. Ã yoa marine noano yoadohora. Ã jiro tiro mari sacerdotea pʉhtoa ti bui pʉhtoro jiro nina Cohamacʉre dahra cohtariro jiro. \v 18 Tiro ñano yʉhdʉri jire. Ã jiro watĩno tirore ñano yoa dutimari jire. Yoaerari jire tiro. Ã ñaare yoaerariro jiro, tiro sehe mari cʉ̃hʉre ñaare yoaerachʉ yoa masina. Watĩno to ñaare to yoa dutichʉ ñʉno marine ñaare yoaerachʉ yoa masina Jesu. \c 3 \s1 Jesu Moise cjiro bui jiriro jira \p \v 1 Jesu to ã jiriro jichʉ ñʉna tirore noano wacũga mʉsa. Yʉ coyea Jesu yaina, Cohamacʉ to beseina jira mʉsa. Tiro Jesu sehe Cohamacʉ to warocariro jiro mari sacerdotea pʉhtoa ti bui pʉhtoro jira. To buheare noaa buheare mari quihõno tʉho, buheja. Tiro sehe Cohamacʉ warocariro, mari sacerdotea bui pʉhtoro to jia tiare noano wacũga mʉsa. \v 2 Cohamacʉ tirore marine to yʉhdʉchʉ yoahtore to cũchʉ tiro sehe to cũriro seheta yoari jire. Ne yʉhdʉrʉcaerari jire. Moise cjiro cʉ̃hʉ Cohamacʉ yaina Israe masare yoadohoro ne yʉhdʉrʉcaerari jire. Ãta yoari jire Jesu cʉ̃hʉ. \v 3 Moise cjirore ti ño payoriro yʉhdoro Jesu sehere ño payoro cahmana marine. Õ sehe jira tí mari piti dahre buhechʉ: Wʉhʉre mari ño payoriro yʉhdoro wʉhʉ dahreriro sehere ño payoro cahmana marine. Ã jiro Jesu sehe wʉhʉ dahreriro yoaro sehe jiriro to jichʉ Moise cjirore mari ño payoriro yʉhdoro tiro sehere ño payoro cahmana marine. \v 4-6 Õ sehe jira ti: Mari Cristo yaina Cohamacʉ ya curua macaina jija. Cristo sehe wʉhʉre to cũboriro seheta marine to ya curua macaina cjihtire cũno nina. Masa sehe wʉhʉse yoaina jira. Cohamacʉ sehe jipihtiare yoariro jira. Moise cjiro sehe Cohamacʉ ya curua macainare yoadohorucuriro jiro, baharopʉ Cohamacʉ to yahuhtore yahua tiri jire masare. Cristo sehe Cohamacʉ macʉno jiro, Cohamacʉ yare yoarucuriro jiro, Cohamacʉ ya curua macaina bui pʉhtoro jira. To ã jiriro jichʉ ñʉna Moise cjirore mari ño payoriro yʉhdoro Cristo sehere ño payoro cahmana marine. Ã jina mari sehe Cristore wacũ tua duhuerana, marine to yʉhdʉchʉ yoahtore ã wahcherucuna to ya curua macaina jija mari. \s1 Cohamacʉ to yainare tiro mehne ti noano sochʉ cahmana \p \v 7 Ã jina Cristore mari wacũ tua duhuerahtore õ sehe yoaro cahmana marine. Õ sehe nina Espíritu Santo: \q1 “Michare yʉhʉ Cohamacʉ mʉsare yʉ yahuchʉ, yʉhti duaeraina jiena tjiga. \q1 \v 8 Noano yʉhtiga mʉsa yʉhʉre. \q1 Panopʉ Israe masa masa marienopʉ jia, ãta yʉhdʉrʉcarucure yʉhʉre. \q1 Ã jina tina yoaro sehe yoaena tjiga mʉsa yʉhʉre. \q1 \v 9 Tópʉre cuarenta cʉhmari waro tinare yʉ tuaa mehne yoa ñomai. \q1 Yʉ ã yoa ñopachʉta tina sehe õ sehe ni tʉhotua timare: ‘¿Ñaare mari yoachʉ ñʉno Cohamacʉ marine buhiri dahrebocari?’ ni tʉhotua timare. \q1 Ã ni tʉhotua ñano yoa ñʉa tire. \q1 \v 10 Ti ã yoachʉ ñʉcʉ tina mehne suai. \q1 Ã suacʉ õ sehe nii: ‘Tina yʉ durucuare tʉho duaeraa, soro jia buheare ã wacũmacarucua nina. \q1 Ya sehere ne yʉhti duaerara’, nii tinare. \q1 \v 11 Ã jicʉ tina mehne suacʉ õ sehe ni yahui: ‘Tina yʉhʉ mehne macaina ne jisi. \q1 Ã jia wapʉ tiro marieno jisi tina’, ni yahuri jire Cohamacʉ”, \m niri jire Espíritu Santo sehe. \p \v 12 Ã jina yʉ coyea, noano yoaga mʉsa, “Cohamacʉre cohãri”, nina. Mʉsa ñaare tʉhotuna, Cohamacʉre catirirore wacũ tuaerana, tirore cohãboca mʉsa. Ne cʉ̃iro mʉsa mehne macariro ã yoaero tjijaro. \v 13 Ã jina ahri sehere yoaro cahmana mʉsare: Mʉsa mehne macainare dachoripe Cohamacʉ yare mʉsa basi cahma durucuga “Ñaare yoari”, nina. Ñaare yoana, “Tí mehne wahcheja” nina, mahñoare tʉhotuna nija mari. Ã ni tʉhotuena tjiga. Ñaare yoarucuna Cohamacʉ ya sehere ji coaeraja mari. Ã yoana ñaare duhu duaeraja. “Ã yoari” nina, mʉsa mehne macainare Cohamacʉ yare mʉsa basi cahma durucuga. Cristo to tahto pano dachoripe tíre ã cahma durucurucuga. \v 14 Wahmanore Cristore mari wacũ tua dʉcariro seheta tó seheta mari wacũ tuarucuna, mari catiro puro to yare duhuerana, tiro mehne macaina jija. \p \v 15 Õ sehe nina Cohamacʉ yare ti joari pũi: \q1 “Michare yʉhʉ Cohamacʉ mʉsare yʉ dutichʉ noano yʉhtiga mʉsa yʉhʉre. \q1 Panopʉ macaina Israe masa yʉ yahupachʉta ño payo duaeraa, yʉhʉre yʉhti duaerare. \q1 Ã jina tina yoaro sehe yoaena tjiga mʉsa, niri jire Cohamacʉ”, \m ni joaa tiri jire panopʉre. \v 16 Ã yoa Cohamacʉ to yahurire tʉhomarina jipahta tina tirore yʉhtierari jire. Tina jipihtina Egiptopʉ jiina Moise to na wiorina jipahta tirore ne yʉhtierari jire. \v 17 Ã jia ã ñano yoarucua, cuarenta cʉhmari waro Cohamacʉre suachʉ yoa mʉjaa tiri jire. Ti ã yoari buhiri masa marienopʉ yariari jire tina. \v 18 Tirore ti ã yʉhti duaerachʉ ñʉno õ sehe cua pisaro mehne niri jire tiro: “Tina yʉhʉ mehne macaina ne jisi. Ã jia wapʉ tiro marieno ne jisi tina”, niri jire tiro. \v 19 To ã nichʉ tʉhona ahri sehere masinahca mari: Tina Cohamacʉre ti wacũ tuaerari buhiri tiro mehne macaina ji masierari jire. Ã jia tiro mehne noano so masierari jire. \c 4 \p \v 1 Ã jiro panopʉ macainare tiro mehne ti noano sohtore cahmano, tinare “Yʉhʉ mehne wapʉ tiro marieno sonahca”, ni cũri jire Cohamacʉ. Mari cʉ̃hʉre ãta ni cũri jire tiro. Ã jina cuaro mehne Cohamacʉre yʉhdʉrʉcaena tjijihna mari, “Cohamacʉ yare yoa moñori”, nina. Ã yoa moñona tiro mehne noano sosi mari. \v 2 Panopʉ macaina cjiri Cohamacʉ yare ti tʉhoriro seheta mari cʉ̃hʉ noaa buheare tʉhohi. Tina tʉho mʉhtaina cjiri sehe tʉhoa, “Cohamacʉ ya waro jira”, ni tʉhotuerari jire. Ã jia ti tʉhori cjiri yaba cjihti jierari jire. \v 3 Mari sehe tirore wacũ tuana Cohamacʉ mehne macaina jija. Ã jina tiro mehne noano jinocahna, tiro mehne sonahca. Wapʉ tiro marieno jinahca. Cohamacʉ to niriro seheta jira tí. Õ sehe niri jire tiro tirore yʉhtieraina cjirire: \q1 “Tina mehne suacʉ cuaro mehne õ sehe ni yahui: ‘Tina yʉhʉ mehne macaina ne jisi. \q1 Ã jia wapʉ tiro marieno ne jisi’, ni yahui”, \m niri jire Cohamacʉ yare ti joari pũi. Ahri yahpare to yoari baharo dahra duhusiniri jire tiro. Yoari pja dahra duhuparota tina sehere tiro mehne so dutierari jire tiro. \v 4 Ahrire mari masija. Seis dachori ahri yahpare to yoari baharo to dahra duhurire yahuro õ sehe niri jire Cohamacʉ ya durucuare ti joari pũi: \q1 “Seis dachori baharo jipihtiare to dahraare pahñono, Cohamacʉ dahra duhuri jire”, \m niri jire to yare ti joari pũi. \v 5 Ã yoa pari turi Cohamacʉ yare ti joari pũi õ sehe ni yahura tiro mehne noano jierainare: \q1 “Tina yʉhʉ mehne macaina ne jisi. \q1 Ã jia wapʉ tiro marieno ne jisi, niri jire Cohamacʉ”, \m nina to yare ti joari pũi. \v 6 Noaa buheare tʉho mʉhtaina tirore ti yʉhdʉrʉcari buhiri tiro mehne macaina jisi tina. Ã jia tiro mehne wapʉ tiro marieno jisi tina. Paina sehe tiro mehne macaina jiahca. Ã jia tiro mehne wapʉ tiro marieno soina jiahca. \v 7 Ã jiro masare to yʉhdʉchʉ yoahti dachori paye dachorire cũri jire pari turi Cohamacʉ. Tí dachorita mipʉre jira. Payʉ cʉhmari baharo Israe masa cjiri Cohamacʉre ti tʉho mʉhtari baharo tí dachorire yahuri jire Davi cjiro sehe. Cohamacʉ tirore to yahu dutichʉ yahuri jire tiro. Cohamacʉ ya durucua ti joarire mʉsare yʉ yahua dachorire õ sehe ni joari jire Davi cjiro: \q1 “Ahri dachorire yʉhʉ Cohamacʉ mʉsare yʉ yahuchʉ yʉhdʉrʉcaro marieno noano yʉhtiga mʉsa yʉhʉre”, \m ni joari jire panopʉre. \v 8 Tí pjapʉre Josué cjiro Israe masare Cohamacʉ to wari yahpai na sʉri jire. “Yʉhʉ mehne wapʉ tiro marieno soina jiahca” nino, tí yahpai ti sohtore nino nierari jire Cohamacʉ. Tí yahpai so dutiro, paye dachori to yʉhdʉchʉ yoahti dachorire cũeraboa tiro. \v 9 Wiho mejeta seis dachori baharo ahri yahpare to yoari baharo Cohamacʉ to dahra duhuriro seheta mari to yaina cʉ̃hʉ tiro mehne wapʉ tiro marieno mari sohto jirohca. Tiro mehne mari noano jihto jirohca. \v 10 Cohamacʉ sehe to dahrarire duhunocasiniri jire. Tó seheta tiro mehne soina cʉ̃hʉ mari wapʉ tirire duhunocanahca. \v 11 Ã jina mari to yaina noano yoajihna. Cohamacʉ yare noano yʉhtijihna tiro mehne mari noano sohto sehe. Panopʉ macaina mari coyea cjiri ti yʉhdʉrʉcari baharo Cohamacʉ mehne macaina ji masierari jire tina. Tina yoaro sehe yoaena tjijihna mari. \p \v 12 Cohamacʉ ya durucua marine catichʉ yoara. Noaa sehere marine cohtotachʉ yoara. Ã jia to ya durucua wiho jia jierara. Ã yoa ñosari pjĩ pʉ bʉhʉseheri siori pjĩ mehne dihirore ti yihso ñʉ ti masiriro seheta to ya durucua cʉ̃hʉ mari jia tiare noano masichʉ yoara. To durucuare mari tʉhochʉ, tíre mari buhechʉ mari jia tiare, mari tʉhotua cʉ̃hʉre noano masi pahñochʉ yoara marine. \v 13 Ne Cohamacʉre mari jia tiare mari dohse yoarire nʉo masieraja mari. Jipihtiare to bajuamehnerire, to bajuamehnerina cʉ̃hʉre ñʉna tiro. Ã jina mari yoarire tirore yahu yʉhdʉro cahmana marine. \s1 Jesu tuariro mari sacerdotea pʉhtoa bui pʉhtoro jira \p \v 14 Jesu Cohamacʉ macʉno to Pʉcʉro cahapʉ tjuariro jira. Tiro tuariro mari sacerdotea pʉhtoa bui pʉhtoro jira. Ã jiro marine Cohamacʉre sini payora. To ã jiriro jichʉ ñʉna mari sehe to yare noano yʉhtijihna. Tirore noano wacũ tuarucujihna. \v 15 Tiro mari sacerdotea pʉhtoa bui pʉhtoro mari ñano yʉhdʉchʉ ñʉno noano pja ñʉriro jira. Mari ñaa goa pjaare masina tiro. Watĩno jipihtiare ñaare marine to yoa dutiriro seheta tiro cʉ̃hʉre ñaare yoa dutimari jire. To ã yoa dutipachʉta tiro ñaare yoaerari jire. Ã ñaare to yoa dutimariro jiro, marine pja ñʉno tiro yoadoho masina marine. \v 16 Ã jina cuiro marieno Cohamacʉre sinijihna. Tiro marine cahĩna. Ã jiro tirore mari sinichʉ tiro sehe pja ñʉno, marine yoadohorohca. Watĩno marine to ñaare yoa dutichʉ, mari ñano yʉhdʉchʉ cʉ̃hʉre tiro marine yoadohorohca. \c 5 \p \v 1 Sacerdotea pʉhtoa bui pʉhtorore besero, masʉnore besera Cohamacʉ. Ã to beseriro jiro sacerdotea pʉhtoa bui pʉhtoro sehe tiro mehne macainare yoadohoro taro, Cohamacʉre dahra cohtariro jira. Ã jiro ti ñaare ti yoari buhiri Cohamacʉre sinibasara tiro mehne macainare. Wahiquirore wajã jʉ̃ mʉono, Cohamacʉre sinibasara. \v 2 Sacerdotea pʉhtoa bui pʉhtoro paina masa yoaro sehe noano masi pahñoerariro jira. Ã masi pahñoerariro jiro paina masierainare yoadoho masina. Ã jiro noano yoaeraina cʉ̃hʉre noano yoadoho masina. \v 3 Ã jia sacerdotea noano yoa pahñoeraina jia ñaa buhiri tiina jira tina cʉ̃hʉ. Ã jia ti basi ti ñaare ti yoari buhiri wahiquirore wajã jʉ̃ mʉo, Cohamacʉre sinina. Paina masare yoadohoa taa, ti ñaa buhiri ti sinibasariro seheta ti basi ti ñaa buhiri cʉ̃hʉre sinina Cohamacʉre. \p \v 4 To basi to mʉ sʉro sacerdotea pʉhtoa bui pʉhtoro sãaerara. Cohamacʉ sehe tirore besero, sacerdotea pʉhtoa bui pʉhtoro sõna. Panopʉ macariro Aarõ cjirore to cũriro seheta paina sacerdotea pʉhtoa bui pʉhtoro cʉ̃hʉre cũna tiro. \v 5 Tó seheta Cristo cʉ̃hʉ to basi to mʉ sʉro sacerdotea pʉhtoa bui pʉhtoro sãaerari jire. Cohamacʉ sehe tirore pʉhto sõno, õ sehe niri jire: \q1 “Yʉ macʉ jira mʉhʉ. \q1 Michare yʉ macʉ mʉ jiare masichʉ yoaihca”, \m niri jire Cohamacʉ. \v 6 Pa tehe õ sehe niri jire Cohamacʉ Cristore: \q1 “Jipihtia dachoripe sacerdote jirucuihca mʉhʉ. \q1 Melquisede to jiriro seheta sacerdote jirucuihca mʉhʉ”, \m niri jire to macʉnore. \v 7 Cristo ahri yahpai jiro sañurucua mehne, yahco mehne Cohamacʉre tuaro siniri jire tiro “Yʉhʉre masoga”, nino. Cohamacʉ sehe tirore yariarore maso masiriro jira. To ã sinichʉ Cohamacʉ tʉhori jire tirore. Cohamacʉ cahmaa dihtare to yoachʉ ñʉno Cohamacʉ sehe to sinirire tʉhoro, tirore yʉhtiri jire. \v 8 Cristo Cohamacʉ macʉno jiparota ñano yʉhdʉri jire tiro. Ã ñano yʉhdʉro yʉhtiri jire Cohamacʉre. Ã yʉhtiro noano yʉhtiare masiri jire. \v 9 Ã ñano yʉhdʉro, crusapʉ yariaro jipihtina tirore yʉhtihtinare yʉhdʉchʉ yoahtiro wahari jire. \v 10 Ã jiro Cohamacʉ sehe tirore sacerdotea pʉhtoa bui pʉhtoro cũri jire. Ã jiro Melquisede sacerdotea pʉhtoro to jiriro seheta jira Cristo. \s1 Cristo yaina tirore wacũ tua duhuchʉ cua nina \p \v 11 Payʉ õ sehe jiare mʉsare yahu namo duaja sã. Sã ã yahu namo duapachʉta mʉsa sehe dapu bʉtiina jira. Ã jina mʉsare sã yahuchʉ mijo nina sãre. \v 12 Yoari pja Cristo yaina jimana mʉsa. Ã jina mipʉre painare buheinapʉ ji tuhsʉboa mʉsa. Mʉsa ã jiinapʉ jiborina jipachʉta paina mʉsa sehere buheahca tjoa. Cohamacʉ yare mijoera curea buhea dihtare tʉhora mʉsa. Wihãinacã pẽcho dihtare ti sihni masino seheta mʉsa cʉ̃hʉ mijoera curea dihtare noano tʉhora. Wahma buhe dʉcaina yoaro sehe jira mʉsa. \v 13 Pẽcho sihniina wihãinacã jisinina. Tina yoaro seheta mʉsa cʉ̃hʉ jira mijo cureare tʉhoerana. “Ahri ñaa jira. Ahri noaa jira”, ni bese masierara mʉsa. \v 14 Chʉare chʉina sehe bʉcʉna jira. Tina yoaro sehe jiina noano tʉho masiina noano buheina jira. “Ahri ñaa jira. Ahri noaa jira”, ni bese masina tina sehe. \c 6 \p \v 1-2 Ã jina Cohamacʉ yare noano masiina, noano yʉhtiina jijihna. Cristo yare wahmanore mari buhe dʉcana õ sehe masi dʉcai: Mari mʉ sʉro mari yoaa yaba cjihti jierara. Mari noano yoaa mehne yʉhdʉsi mari. Cohamacʉre wacũ tuaro cahmana marine. Ahrire wahmanopʉre buhe dʉcare marine. Ã jia bautisaare, wamomacarire marine ti duhu payoare, yariaina ti masa mʉjaare, ahri dacho to pihtiri baharo Cohamacʉ to buhiri dahrehtore, to buhiri dahrehtina ti ñano yʉhdʉrucuhto cʉ̃hʉre ahri cʉ̃hʉre wahmanopʉre marine buhe dʉcare. Õ sehe jia buheare masi tuhsʉ, paye sehere noano buhe namojihna tjoa. \v 3 Ã jina Cohamacʉ to cahmachʉ ãta yoanahca mari. \p \v 4 Mari ã yoaerana Cohamacʉ yare duhuboca mari. Cohamacʉ yare masiina jipahta tíre duhuinare ne pari turi pano ti ñaa tʉhotumarire cohtotachʉ yoa masierara. Tó sehe jiina Cohamacʉ tinare to noano yoahtore masia, Espíritu Santo to yoaa tiare mahanocã masimare. \v 5 Ã yoa Cohamacʉ ya durucuare tʉhoa noaa durucua ti jichʉ masimare. Tuhsʉ, pihtiri dacho baharopʉ Cohamacʉ to tuaa mehne mari ã jirucuhtore, masare to buhiri dahrehto cʉ̃hʉre tina masimare. \v 6 Ã jiinapʉre Cristo yare duhurinare pari turi ti ñaa tʉhotumarire tinare cohtotachʉ yoa masierara. Tó sehe yoaina Cohamacʉ macʉnore pari turi crusapʉ ti cjã puharo seheta tirore yoaa nina. Ti ã yoachʉ ñʉa paina masa Cristore bʉjʉpera. Ti ã yoachʉ tinare ti ñaa tʉhotumarire tinare cohtotachʉ yoa masierara. \v 7 Õ sehe jira tí mari piti dahre buhechʉ: Noari yahpare pjíro coro tachʉ tí toaa noano du, dicha tira. Ã jiro tí wese pʉro dichare cjʉara to chʉhtire. Tí yahpa Cohamacʉ noano to yoari yahpa jira. (Tó seheta noano yoara tiro to yaina cʉ̃hʉre.) \v 8 Wiho mejeta agã pota mehne, tja mehne tí yahpa diaro yaba cjihti jierara. Ã jiri yahpa Cohamacʉ to jʉ̃ cohãhti yahpa jira. Ã jiro tí yahpare jʉ̃nocanohca. (Tó seheta yoara tiro tirore duhuinare.) \s1 Cristore ã ño payorucuinare yʉhdʉchʉ yoara Cohamacʉ \p \v 9 Yʉ cahĩina, mʉsare ã ni yahupaihta mʉsa sehere “Cristore duhuina jira”, nii nieraja. Mʉsa sehe Cristo to yʉhdʉchʉ yoaina jira. Ã jina noaare yoana nica mʉsa. Tíre masija yʉhʉ. \v 10 Noano mari yoari wapa quihõno marine noano yoariro jira Cohamacʉ. Ã jiro to yare mʉsa tuaro dahrari wapare bosi tiro. Tirore cahĩna noano yoadohore mʉsa tirore. Paina Cristo yaina cʉ̃hʉre yoadohore mʉsa. Ã yoa tinare yoadohosinina nica mʉsa. Ã yoaina mʉsa jichʉ ñʉno bosi tiro. \v 11 Mʉsa catisinino puro painare mʉsa cahĩrucuchʉ, mʉsa yoadohorucuchʉ cʉ̃hʉre cahmaja sã, baharopʉ Cohamacʉ yare mʉsa duhuri nina. Mʉsa ã noano yoachʉ ñʉno noano yoarohca Cohamacʉ mʉsare. \v 12 Ã jina mʉsa capa bʉjʉina mʉsa jichʉ cahmaeraja sã. Paina Cristo yaina ñano yʉhdʉpahta to yare ne duhuerara. Ti ã yoachʉ ñʉno Cohamacʉ “Mʉsare waihtja”, to nirire tinare wa pahñonohca. Ã jina mʉsa cʉ̃hʉ tina yoaro seheta yoarucuga. \p \v 13-14 Panopʉ Cohamacʉ Abrahã cjirore õ sehe ni cũa tiri jire: “Yʉ wama mehne ahrire potocã nii nija mʉhʉre. Mʉhʉre noano yoaihtja. Ã yoacʉ mʉ panamana ji turiainapʉre payʉ masa jichʉ yoaihtja”, ni yahu cũa tiri jire Cohamacʉ Abrahã cjirore. Ã ni yahu cũno to ya wama mehne ã ni yahuro niri jire. Pairo tiro bui jiriro ne mariachʉ to ya wama mehne to basita ã ni yahua tiri jire. \v 15 “Mʉhʉre noano yoaihtja”, Cohamacʉ to ni cũrire Abrahã cjiro sehere noano to cohtachʉ ñʉno to niriro seheta tirore noano yoaa tiri jire. \v 16 “Cohamacʉ mehne potocã nina nija”, masa sehe nia, tina ti bui jiriro wama mehne ã ni yahua nina. “Cohamacʉ mehne potocã nii nija”, cʉ̃iro to nichʉ tʉhoro tiro pairo mehne cahma sayoriro “Potocã tjira”, ninohca. Ã jia cahma sayo duhuahca tina. \v 17 Cohamacʉ Abrahãre “Mʉhʉre noano yoaihtja”, ni cũno to ya wama mehne ã ni yahua tiri jire. To ã ni yahurire tʉhona “Potocã tjira tí. Ã yoa to niri ne cohtotasi” ni, masija mari. Tíre mari masihto sehe to ni cũri mehne “Yʉ wama mehne potocã nii nija”, ni yahua tiri jire Cohamacʉ. \v 18 Ã jiro pʉaro to ni durucuri mehne potocãta to nirire masichʉ yoari jire Cohamacʉ marine: To ni cũri cʉ̃hʉ “Yʉ wama mehne potocã nii nija”, to ni yahuri cʉ̃hʉ tí pʉaro mehne to ni durucurire yahua tiri jire tiro. To ni cũri cʉ̃hʉ, “Yʉ wama mehne potocã nii nija”, to ni yahuri cʉ̃hʉ ne cohtotaerara. Cohamacʉ ne mahñoerara. To ã jiriro jichʉ masina, marine to yoadohohtore macana, tirore noano wacũ tuana, wahchea mehne marine to yʉhdʉchʉ yoahtore cohtanahca mari. \v 19-20 Ã to yʉhdʉchʉ yoahtore cohtana, wacũ tuaina jija mari. Ã jina cuieraja. Sacerdotea pʉhtoa bui pʉhtoro Cohamacʉ to jiri tahtia waropʉ sãano, dʉcatari suhtirore yʉhdʉ sãahna. Ã sãano masa ya cjihtire sini payobasara Cohamacʉre. To ã yoariro seheta Jesu cʉ̃hʉ baharo mari wahahto seheta mʉanopʉ Cohamacʉ cahapʉ waharo, mari ya cjihtire sini payobasara Cohamacʉre. Tópʉ mari wahahto pano tiro sehe wahari jire. Ã jiro jipihtia dachoripe sacerdotea pʉhtoa bui pʉhtoro jira tiro. Melquisede sacerdote to jiriro seheta sacerdotea pʉhtoro jirucura tiro cʉ̃hʉ. \c 7 \s1 Melquisede sacerdote to jiriro seheta Jesu sacerdote jira \p \v 1 Melquisede cjiro sehe Salẽ wama tiri maca macaina bui pʉhtoro jia tiri jire. Sacerdote jiro Cohamacʉ tuarirore, mʉano macarirore sini payobasariro jia tiri jire. Ã jiro paina pʉhtoare Abrahã cjiro cahma wajã yʉhdʉrʉca tuhsʉ, to tjua tachʉ waro Melquisede cjiro to ya macai jiriro Abrahã cjirore piti bocaro sʉa tiri jire. Ã piti bocaro tirore sini payobasaa tiri jire Cohamacʉre: “Noano yoaga ahrirore”, ni sini payobasaa tiri jire Cohamacʉre Abrahã cjirore. \v 2 To ã piti bocahto pano Abrahã cjiro sehe tirore ñʉ tuhtiinare wajã tuhsʉ to wajãrina cjiri pʉhtoa yare naa tiri jire. To ã nari cjirire mahanocã waa tiri jire Melquisede cjirore. Cohamacʉ to dutiriro purocãta mahanocã waa tiri jire Melquisede cjirore. Melquisede cjiro to wama sehe “Bui pʉhtoro noano yoariro jira”, nino nina. Tiro cjiro Salẽ wama tiri maca macaina pʉhtoro to jichʉ to wama õ sehe nino nina: “Bui pʉhtoro noano jichʉ yoariro”, nino nina. “Salẽ” nino, “Noano jia”, nino nina. \v 3 Ne Melquisede cjiro pʉcʉsʉmare, to pano ji mʉhtainare to coyeare ti yahu joa õri mariahna. To masa bajuarire, to yariari cʉ̃hʉre yahu joa õri mariahna. Ã jiro ã jirucuriro yoaro sehe jira tiro cjiro. To ã jiriro jichʉ Cohamacʉ tiro mehne marine piti dahre buhera. Cohamacʉ to macʉno to sacerdote to jirire marine buhera. Melquisede cjiro sacerdote ã jirucuriro yoaro sehe jira. Tiro yoaro seheta Cristo cʉ̃hʉ sacerdote ã jirucuriro jira. \p \v 4 Ã jiro Melquisede ne wiho jiriro jiera tiri jire. Abrahã mari ñʉchʉ cjiro pʉhtoro waro jiparota mahanocã to tjua narire tiro sehere waa tiri jire. Mahanocã waa tiri jire Melquisedere. \v 5 Ã jia Cohamacʉ dutia Moise cjirore to cũri dutia jipihtina paina Israe masare tó purota wapa dutira. Ã dutiro Leví panamana ji turiainare ti coyea waparire ñaha dutiro, cũa tiri jire. Leví panamana sacerdotea wahaa tiri jire. Ã jia Israe masa Abrahã panamana ji turiaina jipahta ti sacerdoteare wapaa tiri jire. \v 6 Melquisede sehe Leví panamino ji turiariro jieraparota wapa naa tiri jire Abrahãre. Cohamacʉ “Mʉhʉre noano yoaihtja”, to ni cũriro jiparota Abrahã sehe Melquisedere wapaa tiri jire. Ã jiro Melquisede sehe Cohamacʉre Abrahãre sini payobasaro noano yoa dutia tiri jire. \v 7 Noano yoa dutiriro Melquisede cjiro sehe to noano yoa dutiriro bui Abrahã bui jira. Tíre mari noano masija. \v 8 Mari mehne macaina sacerdotea marine mahanocã wapa naina mari yoaro seheta masa jira. Ã jia yariahtinata jira tina cʉ̃hʉ. Ahriro Melquisede sehe Abrahãre mahanocã wapa nariro cjiro ã catirucuriro yoaro sehe jira, mari piti dahre buhechʉ. To yariarore yahueraro, ãta nino nia tiri jire Cohamacʉ yare ti joari pũi. \v 9 Mipʉ macaina Leví panamana ji turiaina sacerdotea jia, mahanocã wapa nana. Ã jiina ti jipachʉta Abrahã Melquisedere mahanocã waparo jipihtina Leví panamana ji turiaina ya cjihti cʉ̃hʉre wabasaro sehe yoaro nia tiri jire. Ã jia tina cʉ̃hʉ Melquisedere mahanocã wapaina yoaro sehe jira. \v 10 Melquisedere Abrahã to wapari pjare Leví sehe masa bajuerasinia tiri jire. Ã masa bajuerasiniparota to ñʉchʉno cjiro Abrahã pjacʉpʉ to jiboriro seheta Leví sehe ji tuhsʉro nia tiri jire. Ã jiro Melquisede Abrahãre to piti bocachʉ Leví cʉ̃hʉ to ñʉchʉno cjiro mehne jiro sehe jiro nia tiri jire. Ã jia Leví, to panamana ji turiaina mehne Melquisedere mahanocã wapaina yoaro sehe jia, tina to docai jia nia tiri jire. \p \v 11 To dutiare cũno Cohamacʉ Levíre to coyea cʉ̃hʉre sacerdotea ji dutia tiri jire. Ã jia to dutia ti niriro seheta tina sacerdotea wahiquinare wajã jʉ̃ mʉo, sinibasaa tiri jire Cohamacʉre masa ya cjihtire. Ti ã yoari mehne mari yʉhdʉna, pairo sacerdotere soro sehe jiriro sacerdotere cahma namoeraboa mari. Ã jina pairo sacerdotere cahmaja mari mipʉre, Melquisede yoaro sehe jirirore. Leví ya curua macariro Aarõ cjiro yoaro sehe jiina sacerdoteare mipʉre mari cahmaeraja. \v 12 Ã jina sacerdotere mari cohtotana, marine dutia cʉ̃hʉre cohtotaro cahmana marine. (Sacerdotea ti yoadohoa mehne mari yʉhdʉeraro seheta tí dutia mehne mari yʉhdʉeraja. Ã yoana tí dutiare cohtota pahñono cahmana marine.) \v 13 Aarõ, Leví cʉ̃hʉ ti ya curua macaina dihtare sacerdotea sãa duti mʉhtaa tiri jimare Cohamacʉ to dutiare cũno. To ã dutipachʉta mipʉre mari pʉhtoro sacerdote to sõriro pa curua macariro jira. Tí curua macariro ne sacerdote jierasinire. \v 14 Tiro Cristo Juda ya curua macariro masa bajuari jire. Tíre mari noano masija. Moise cjiro sehe sacerdotea sõno, Juda ya curua macainare ne cʉ̃iro sacerdote sõera tiri jire. \p \v 15 Ahrire masina, õ sehe mari noano masija: Mipʉre wahma to sõriro sacerdote Cristo Melquisede yoaro sehe jiriro jira. \v 16 Panopʉ macaa dutia ti niriro seheta Leví ya curua macaina dihta sacerdotea sãari jire. Mipʉre to sõriro sacerdote ti yoaro sehe jiriro sacerdote sãaerari jire. Tiro Cohamacʉ tuaa mehne jipihtia dachoripe jiriro jira. Ã jiro tí tuaa mehne sacerdote sãari jire tiro. \v 17 Õ sehe nina Cohamacʉ yare ti joari pũi: \q1 “Jipihtia dachoripe sacerdote jirucuihca mʉhʉ. \q1 Melquisede sacerdote to jiriro seheta sacerdote jirucuihca mʉhʉ, nia tiri jire Cohamacʉ to macʉnore”, \m ni joaa tiri jire panopʉ. \v 18 To dutia to cũ mʉhtari dutiare masa ti bihoerachʉ yaba cjihti jierari jire. Ã jiro tí dutiare duti namoerari jire Cohamacʉ. \v 19 Moise cjirore to cũri dutia mehne ne yʉhdʉerara masa. Ã jiro mipʉ sehere Cohamacʉ marine to yʉhdʉchʉ yoahtore marine cũre. To ã yoachʉ mipʉre tiro cahapʉ waha masija mari. Ã yoa tiro mehne durucu masija. \p \v 20 Ã yoa Cristore sacerdote sõno, “Yʉ wama mehne potocã nii nija”, nino tirore sõri jire to Pʉcʉro. Paina sacerdoteare tirore to yoariro sehe wama payo sõerari jire. \v 21 Cristo sehe Cohamacʉ tuaro to yahuri mehne sacerdote sãari jire. Õ sehe nia tiri jire to Pʉcʉro Cristore: \q1 “Yʉhʉ mʉ pʉhtoro yʉ wama mehne mʉhʉre potocã yahuihtja. \q1 Ahrire ne duhu cũno marieno yahuja mʉhʉre. \q1 Jipihtia dachoripe sacerdote jirucuihca mʉhʉ”, \m ni cũa tiri jire Cohamacʉ to macʉnore. \v 22 Ã “Yʉ wama mehne potocã nii nija”, to nino mehne cũno, wahma buheare noaa buheare marine cũno, marine to yʉhdʉchʉ yoahtire cũno nia tiri jire. Panopʉ macaa dutia yʉhdoro mari noano jihtore cũno nia tiri jire. Ã cũno Cohamacʉ “Mʉsare yʉhdʉchʉ yoaihtja”, to niriro seheta yoaro taro, Jesure warocari jire marine yʉhdʉchʉ yoahtiro cjihtore. \v 23 Ji mʉhtaina sacerdotea ti yariachʉ ñʉa paina cohtota sãana tjoa. Ã jia tina payʉ sacerdotea wahara. \v 24 Jesu sehe ã jirucura. Ã jia tirore cohtotaina mariahna sacerdotea. \v 25 Ã jiro tiro ã jirucuro, Cohamacʉre ã sini payobasarucura to yaina ya cjihtire. Ã yoa Cohamacʉ mehne ti ã jirucuhto sehe masare yʉhdʉchʉ yoa masina tiro. Jipihtina tirore wacũ tuaina Cohamacʉ cahapʉ wahaahca. Ã jiro Jesu jira pototi tinare yʉhdʉchʉ yoariro. \p \v 26 Ã jiro Jesu jira mari sacerdotea pʉhtoa bui pʉhtoro. Tiro pinihtare tuaro cahmaja mari. Ne ñaa buhiri marieriro jira tiro. Masa yoaro sehe ne ñaare yoaerare. Ã jiro Cohamacʉ tirore ñaina cahai jirirore naahno, mʉanopʉ cũ, jipihtina paina bui pʉhtoro sõri jire. \v 27 Paina sacerdotea yoaro sehe jierara tiro. Tina sehe dachoripe wahiquinare wajã, jʉ̃ mʉoa, Cohamacʉre sinia tihre. Ti basi ti ñaa yoari buhirire sini mʉhtaa tihre. Baharo paina masa ti ñaa buhiri cʉ̃hʉre sinibasaa tihre tina. Ã jia payʉ tahari tina Cohamacʉre sinia tihre. Jesu sehe sacerdote jiro, cʉ̃ tahata to yariaa mehne siniri jire Cohamacʉre masa ti ñaa buhirire cohãno taro. Ã yariaro to basi to pjacʉre to catia cʉ̃hʉre Cohamacʉre to waboriro seheta yoaro niri jire. \v 28 Cohamacʉ dutia Moise cjirore to cũri cjiri sacerdotea pʉhtoare sãa dutira. Ã sãapahta ñaa marieina jierara ã sacerdotea sãa. Tí dutia baharo jia buhea mehne Cohamacʉ “Yʉ wama mehne potocã nii nija”, to nino mehne to yahuri buhea mehne to macʉno sacerdotea pʉhtoro sãari jire. Tiro sehe ñaa marieriro ã jirucura. \c 8 \s1 Cohamacʉ “Mʉsare yʉhdʉchʉ yoaihtja”, ni cũha tjoa Moise cjirore to cũrire cohtotaro. Tíre yahubasariro jira Jesu \p \v 1 Tí jipihtiare yahuna, ahri pinihtare mʉsare yahuna nija: Mʉsare sã yahuriro sacerdotea pʉhtoa bui pʉhtoro tiro pini mari yairo waro jira. Mʉanopʉ Cohamacʉ tua yʉhdʉariro to pʉhtoro dujiro cahai to poto bʉhʉsehei dujira Cristo mari sacerdotea pʉhtoro. \v 2 Ã jiro ahri yahpa macari wʉhʉi, masa ti yoari wʉhʉi sacerdotea dahraare yoaerara tiro. Mʉanopʉ jiri wʉhʉpʉre mari pʉhtoro to yoari wʉhʉpʉre sacerdotea dahraare yoara tiro. Tí wʉhʉ pinihta Cohamacʉ waro ya wʉhʉ jira. \p \v 3 Jipihtina ahri yahpa macaina sacerdotea pʉhtoa wahiquinare wajã jʉ̃ mʉoa, wara, Cohamacʉre ño payoa. Ãta yoa dutia tiri jire tinare. Mari yairo sacerdote cʉ̃hʉre wa dutia tiri jire Cohamacʉre mari ño payohto sehe. Mari ñaa buhirire tirore wa dutia tiri jire. Ã jiro Cristo mari ñaa buhiri yariaro wahchechʉ yoari jire Cohamacʉre sacerdotea pʉhtoa Cohamacʉre waa ti wahcheriro seheta. \v 4 Mari judio masa mari dutia ti niriro seheta ahri yahpapʉ sacerdotea masa ti ñaa buhirire wara Cohamacʉre sinia. Ahri yahpapʉ sacerdotea ji tuhsʉra. Ã jiro Jesu sehe mari yairo sacerdote ahri yahpapʉ jisinino, sacerdote jieraboa tiro sehe. \v 5 Ahri yahpa macaina sacerdotea ti dahraare ahri yahpa macari wʉhʉihta dahrara. Tí wʉhʉi Cohamacʉre ti ño payorire ñʉna mʉano macari wʉhʉpʉre tirore mari ño payohtore masi cureja. “Tí wʉhʉ yoaro sehe jira”, nino nia tiri jire Cohamacʉ tʉ̃cʉi Moise cjirore to wʉhʉre dahre dutiro. To ã dahrehto panocã Cohamacʉ õ sehe nia tiri jire tirore: “Tʉ̃cʉi mʉhʉre yʉ ñoriro seheta tí wʉhʉ to jiriro seheta yʉ ya wʉhʉre quihõno dahrega”, nia tiri jire Cohamacʉ tirore. \v 6 Mipʉ sehere Jesu sacerdote jiro to dahraa paina sacerdotea ya dahraa yʉhdoro jira. Wiho waro jierara. Cohamacʉ marine “Mʉsare yʉhdʉchʉ yoaihtja”, to ni yahuri cjiri panopʉ macaa dutia Moise cjirore to cũri dutia yʉhdoro jira. Marine to yahuri cjiri tí dutia yʉhdoro marine noano jichʉ yoaahca. Ã jiro marine Cohamacʉre yʉhdʉchʉ yoabasariro jiro, Cristo sehe paina sacerdotea yʉhdoro jira. \p \v 7 Wahmanopʉre to dutiri cjiri mehne mari yʉhdʉeraja. Tí dutia mehne mari yʉhdʉchʉ, paye buheare cũeraboa Cohamacʉ. \v 8 Wiho mejeta tí dutiare ti yoa pahño masierarire yahuro õ sehe nia tiri jire to yainare Israe masare: \q1 “Õ sehe nina mari pʉhtoro: ‘Noano tʉhoga. \q1 Baharopʉ paye buheare “Õ sehe yoadohoihtja mʉsare”, ni yahuihtja yʉ yainare Israe masare, Juda ya curua macaina cʉ̃hʉre. \q1 \v 9 Tí buhea ti ñʉchʉsʉma cjirire yʉ yahu cũri cjiri yoaro sehe ne jisi. \q1 Yʉ basi tinare Egipto yahpai jiinare na wiocʉ tinare yahumai. \q1 Yʉ ã ni yahurire yʉhdʉrʉcare tina. \q1 Ti ã yoachʉ ñʉcʉ tinare ã ñʉnocahi. \q1 \v 10 Ã jicʉ baharopʉ Israe masare õ sehe ni yahuihtja: Yʉ dutiare tinare wacũchʉ yoaihtja. \q1 Ã jia yʉ dutiare yʉhtiahca. \q1 Ã jicʉ yʉhʉ Cohamacʉ ti pʉhtoro, tinare ñʉ wihboriro jiihtja. \q1 Tina sehe yʉ yaina masa jiahca. \q1 \v 11 Ã jia tí pjare tina mehne macainare ne tina õ sehe cahma nisi: “Mari pʉhtorore Cohamacʉre masiga mʉsa”, ne ni cahma buhesi. \q1 Tina jipihtina yʉhʉre masi tuhsʉahca. \q1 Wihãinacã, bʉcʉna cʉ̃hʉ yʉhʉre masiina dihta jiahca. \q1 \v 12 Ã jicʉ ti ñaa yoari buhirire boihca yʉhʉ. \q1 Tinare buhiri dahresi yʉhʉ. \q1 Ti ñaa yoari buhirire pari turi wacũsi yʉhʉ’, nia tiri jire mari pʉhtoro”, \m nina Cohamacʉ yare ti joari pũi. \v 13 Mipʉre marine wahma buheare cũno, panopʉ macaa dutiare duhuro nire. Ã yoa mʉna dutia cjirire mahanocã to duhuri baharo tí dutia cjiri cohtotaa wahara. \c 9 \s1 Ahri yahpa macari tahtiare mʉano macari tahtia cʉ̃hʉre Cohamacʉre ño payori tahtiare yahuha \p \v 1 Wahmanore Cohamacʉ to dutiare Moise cjirore cũno masa tirore dohse ti ño payohto cʉ̃hʉre cũa tiri jire. Ã yoa Cohamacʉre ti ño payohti wʉhʉ cʉ̃hʉre yoa dutiro cũa tiri jire. \v 2 Tí wʉhʉ wahiquina cahsari wʉhʉ jia tiri jire. Pʉa tahtia cjʉaa tiri jire. Pjiwacũri tahtia ti sãa sʉ mʉhtari tahtia Cohamacʉ ya tahtia wama tia tiri jire. Tí tahtiai ti sihã buhriadʉ jia tiri jire. Ã jiro mesa cʉ̃hʉ jia tiri jire. Tí mesa bui Cohamacʉre ti wari pão pisaa tiri jire. \v 3 Pa tahtia suhti cahsari mehne ti dʉcatari tahtia jia tiri jire. Tí tahtia Cohamacʉ to jiri tahtia waro wama tia tiri jire. \v 4 Tí tahtiai uru mehne ti yoari altar, inciensore ti jʉ̃ mʉori altar jia tiri jire. Ã yoa uru noaa mehne ti duhu õri caro tói coãa tiri jire. Tí caro puhichapʉ uru wahwa maná wama tia chʉa posa tiri wahwa jia tiri jire. Ã jiro tí caro puhichapʉ Aarõ to tjuadʉ cjiro pũri tidʉ jia tiri jire. Ã yoa pʉa pjĩ tãa pjĩni Cohamacʉ to dutiare to joa õa pjĩni cʉ̃hʉ tí caro puhichapʉ sãa tiri jire. \v 5 Tí caro bui pʉaro anjoa masʉ jia tiri jire. Tí masʉ Cohamacʉ to si siteare, tí tahtiai to jiare ñoa nia tiri jire. Tí caro mohano bui ti wʉa dʉpʉri mehne mohaa tiri jire. Tí caro mohano bui masa ñaa buhirire ti warire wajã site payoa tia tiri jire sacerdotea pʉhtoro. Tó purota yahuihtja ahri wʉhʉ macaare mipʉre. \p \v 6 Ã yoa tí wʉhʉre ti noano cahnori baharo sacerdotea dachoripe ti sãa sʉ mʉhtari tahtiai sãa sʉ, ti dahraare yoaa tia tiri jire. \v 7 Sacerdotea pʉhtoa bui pʉhtoro dihta pa tahtiapʉ sãa tiri jire. Cʉhmaripe cʉ̃ tahata to sãari dacho baroihta sãa tiri jire tiro. Ã sãano ti wajãriro wahiquiro ti wariro dire na sãano, Cohamacʉre ño payoa tiri jire. Di marieno ne sãaera tiri jire. To basi wacũenoca to yoari buhirire, to ñaa buhirire, jipihtina paina Israe masa wacũenoca ti yoari buhirire, ti ñaa buhirire dire na sãa tiri jire tiro Cohamacʉre sini payoro taro. \v 8 Jipihtia ahri mehne Espíritu Santo õ sehe ni marine buhero nina: Tí wʉhʉi Moise cjirore to cũri wʉhʉi mari ño payosinina, to cũri dutiare yoahtina jisinina, wiho jiina Cohamacʉre ño payona wahaeraboa mari. Sacerdotea pʉhtoa bui pʉhtoro dihta Cohamacʉ to jiri tahtia waropʉ sãa masina. Ã jina wiho jiina ti ño payoa wahaeraro seheta ãta jiboa mari cʉ̃hʉ Moise cjirore to cũri dutiare cjʉasinina. \v 9 Ahri jipihtiare Cohamacʉre ño payori wʉhʉpʉ jiare marine cũno, marine mipʉ macainare buhero niri jire Cohamacʉ. Wahiquinare wajã jʉ̃ mʉoa, masa Cohamacʉre ti ño payori mehne ne Cohamacʉ cahapʉ wahasi. Ti ã yoari mehne ti ñaa yoari buhirire cosawerara. \v 10 Ã wahiquinare waa, ti chʉa, ti sihnia, ti pjacʉ cosaa, ti õ sehe yoaa mehne Cohamacʉre ño payoa timari jire. Ahri ti ã yoari wiho warota jira mipʉre. Ã yoa tí dutia Moise cjirore to cũri dutia marine noaina wahachʉ yoaerari jire. Tí dutiare yoapanahta mʉnanota jirucunocaja mari. Mari tʉhotuare cohtotaeraja mari. Ã jia wahma buheare Cohamacʉ to cũri baharo mʉna dutia sehe yaba cjihti jierara. \p \v 11 Cristo sehe mari sacerdotea pʉhtoro jiro ta tuhsʉri jire. Ã jiro marine noaare cũ tuhsʉri jire. Cohamacʉre ño payori wʉhʉ mʉanopʉ sacerdotea pʉhtoro to dahrari wʉhʉ paina sacerdotea ti dahraa wʉhʉse yʉhdoro noari wʉhʉ jira. Mʉano macari wʉhʉ jira. Tí wʉhʉ ahri yahpa macari wʉhʉ jierara. Ã yoa masa ti yoari wʉhʉ jierara. \p \v 12 Cristo mʉanopʉ Cohamacʉ to jiro waropʉ cʉ̃ tahata sãari jire mari ñaare yoari buhirire Cohamacʉre waro sehe yoaro taro. Tópʉ mʉanopʉ õpʉ to jiri tahtia waro yoaro sehe jira mari piti dahre buhechʉ. Ã yoaro cabritoa dire, wachʉacã dire na sãa, waerari jire tiro. Tiro sehe to ya di warore Cohamacʉre to waro sehe yoaro niri jire yariaro. Jipihtia dachoripe Cohamacʉ mehne mari jirucuhto sehe to dire cohãri jire. Mari ñaa buhirire yariari jire. \v 13 “Yariainare pihana mʉsa pjacʉ wete tiina jira”, ni cũa tiri jire Cohamacʉ Moise cjirore. Tó sehe jia ñaare wete tiare cosawea tiri jire cabritoa dire ti wari mehne. Wachʉa dire ti wari mehne, wachʉacãre ti jʉ̃ri nitine ti wari mehne tó sehe jia ñaare cosawea tiri jire. \v 14 Tó sehe jia ñaare wahiquina dire ti wari mehne, nitine ti wari mehne ti cosaweriro seheta tí yʉhdoro Cristo sehe to dire to cohãno mehne mari ñaare yoarire noano cosawe pahñonocahna. Tiro ñaa marieriro jiro, crusapʉ yariaro to basita to pjacʉ to catia mehne Cohamacʉre waro sehe yoari jire. Espíritu Santo ã jirucuriro to yoadohoa mehne ã yoari jire tiro. Ã yoa mari ñaa yoari buhirire Cristo to cosawechʉ ñʉno mari ñaa buhirire Cohamacʉ bonocahno, mari ñaa yoarire duhuchʉ yoara. Tí ñaa buhirire cjʉasinina pichacapʉ wahahtina jimai mari. To cosawerina jina, Cohamacʉ catiriro yare yoaina jija mari. \p \v 15 Ã jiro “Õ sehe mʉsare yʉhdʉchʉ yoaihtja”, masare Cohamacʉ to ni yahu cũchʉ Cristo sehe to yahuare yahubasariro jira. Ã yahubasara tiro Cohamacʉ to beserinare yʉhdʉchʉ yoaro taro. To ã yʉhdʉchʉ yoachʉ jipihtia dachoripe tiro mehne jirucunahca mari to yaina. Ã jina mari to yainare Cohamacʉ to wahtire cjʉanahca mari. Moise cjirore to cũri dutia dihta jichʉ masa ti ñaa buhiri jisinia tiri jire. Ã yoa crusapʉ yariaro tí pjata ti ñaa yoari buhirire yʉhdʉchʉ yoari jire tiro to yainare. \v 16-17 Masʉno baharo to coyeare to wahtire joa õyura papera pũi. To wahtire yahuro taro joa õyura. Tí pũre joa õyuriro to yariaerasinichʉ tí pũ yaba cjihti jierara. To coyea to cjʉarire na masierasinina. Wiho mejeta, to yariachʉ ñʉa tí pũi to ni joariro seheta to yare naahca tina. \v 18 To yariahto pano tí pũ to yaba cjihti jieraro seheta yariaro marieno di wijaro marieno Cohamacʉ Moise cjirore to cũri dutia cʉ̃hʉ ne yaba cjihti jieraboa. Ã jiro wahiquiro dire sacerdote to wajã siteri baharo to dutiare quihõnota yoaro nia tiri jire. \v 19 Ã yoaro õ sehe yoa mʉhtaa tiri jire Moise cjiro: Cohamacʉ to cũri dutiare masare yahu pahñoa tiri jire. Baharo wachʉacã dire, cabritoa dire co mehne morea tiri jire. Tuhsʉ, hisopo wama tidʉ dʉpʉ mehne oveja pjoari sohãa mehne ti ñimiori pjoarire torẽa tiri jire. Tí dʉpʉ mehne dire soharo, Cohamacʉ dutiare to joari tju bui wajã site payoa tiri jire. Jipihtina masa bui cʉ̃hʉre wajã site payoa tiri jire. \v 20 Ã yoaro õ sehe nia tiri jire tiro: “Cohamacʉ marine to yahuri cjiri to dutiri cjiri ahri di mehne ti potocã jichʉ masija mari. Ahri dire ñʉna to niriro seheta marine to yoahtire masija mari. Tí dutiri cjirire yʉhti dutiri jire tiro marine”, nia tiri jire Moise cjiro. \v 21 Ã yoaro masare to yoariro seheta Cohamacʉre ti ño payori wʉhʉ wahiquina cahsari wʉhʉre, jipihtia tí wʉhʉi jia cʉ̃hʉre wajã sitea tiri jire. \v 22 Ã tjira. To dutia ti niriro seheta payʉ ñaare di cohãno mehne cosawero cahmana. Mahanocã dʉhsaa ñaare paye baro mehne ti cosawechʉ noana. Ã jiro Cohamacʉ mari ñaa yoari buhirire ne bosi to di cohãerachʉ. \s1 Cristo to dire cohãno, to yaina ti ñaa yoari buhirire cosaweha \p \v 23 Tí jipihtia Cohamacʉre ti ño payori wʉhʉ, tí wʉhʉi jia cʉ̃hʉ mʉano macari wʉhʉi jia yoaro seheta jiri jire mari piti dahre buhechʉ. Mʉano macari wʉhʉ sehe potocãta Cohamacʉ ya wʉhʉ waro jira. Ã jia ahri yahpa macari wʉhʉre, tí wʉhʉi jia cʉ̃hʉre wahiquina dire to wajã siteri mehne cosawero cahmari jire. Tí yʉhdoro mʉanopʉ wahahtinare ti ñaa buhiri cjʉainare cosawero cahmana. Ã jiro wahiquina yʉhdoro jiriro ya di to cohãno mehne tinare ti ñaa yoari buhirire cosawero cahmana. \v 24 Ã yoa Cohamacʉre ti ño payori wʉhʉ masa ti yoari wʉhʉ jira. Mʉano macari wʉhʉ yoaro seheta jira tí wʉhʉ cʉ̃hʉ, mari piti dahre buhechʉ. Ã jiro Cristo sacerdote jiro marine sini payobasaro taro ahri yahpa macari wʉhʉre sãaerari jire. Potota mʉanopʉ wahari jire tiro Cohamacʉ panoi marine sini payobasaro taro. \v 25 Mari judio masa mari sacerdotea pʉhtoa bui pʉhtoro cʉhmaripe Cohamacʉ to jiri tahtia waropʉ sãa tiri jire wahiquina dire waro taro. Cristo sehe to dire Cohamacʉre waro sehe yoaro taro, yariaro payʉ tahari sãaerari jire. \v 26 Payʉ tahari yariariro jiro, ahri yahpa to jiro puro payʉ tahari yariaboa tiro. Payʉ tahari tiro mari ñaa buhirire yariarucuriro jiboa. Wiho mejeta pihtiri dacho panocã mipʉre marine jipihtinare yʉhdʉchʉ yoaro taro cʉ̃ tahata bajuari jire tiro ahri yahpai. Ã bajuari jire to yariaa mehne mari ñaa buhirire cohãno taro. \v 27 Jipihtina masa cʉ̃ tahata yariaahca. Ti ã yariari baharo masa noainare, ñaina cʉ̃hʉre beserohca Cohamacʉ. \v 28 Cʉ̃ tahata mari yariaro seheta Cristo cʉ̃hʉ cʉ̃ tahata yariari jire payʉ masa ti ñaa yoari buhirire cohãno taro. Baharo pari turi tarohca. Mari ñaa yoari buhirire cohã tuhsʉriropʉ jirohca. Ã jiro pari turi mari ñaa yoari buhirire cohãno taro nisi. Ã taro tirore cohtainare wahchea mehne tirore ñʉ duainare yʉhdʉchʉ yoaro tarohca. \c 10 \p \v 1 Cohamacʉ to dutia Moise cjirore to cũri cjiri noaa buhea yoaro seheta jipahta, cʉ̃no potori jierara. Tí dutia ti yoa dutiriro seheta cʉhmaripe wahiquinare wajã, jʉ̃ mʉo, Cohamacʉre ño payorucura. Ti ã yoaa mehne masa ti ñaa yoari buhirire cohãerara. \v 2 Tí mehne ti ñaa yoari buhirire cohãa, cʉ̃ tahata Cohamacʉre ti ño payori baharo “Mipʉre ñaa buhiri mariahna sãre”, ni tʉhotuboa masa. Ã jia pari turi wahiquinare wajã jʉ̃ mʉo Cohamacʉre ño payoeraboa. Ti ã yoarire duhunocaboa. \v 3 Cʉhmaripe wahiquinare wajã jʉ̃ mʉo, Cohamacʉre ti ño payochʉ tí tinare ti ñaa yoari buhirire wacũchʉ yoara. Tó purocãta yoadoho duara tí tinare. \v 4 Wachʉa di mehne mari ño payori mehne, cabritoa di mehne mari ño payori mehne ne mari ñaa yoari buhirire cohãerara. \p \v 5 Tí potocãta jira. Ti ã jichʉ ñʉno Cristo ahri yahpapʉre to tahto pano õ sehe nia tiri jire Cohamacʉre: \q1 “Wahiquinare jʉ̃ mʉo ti wachʉ, trigo pohcare ti wachʉ cʉ̃hʉre mʉhʉ ñʉcʉ ñʉ ji coaerara mʉhʉ. \q1 Ã jicʉ yʉ pjacʉre yoare mʉhʉ yʉ ya pjacʉ cjihtore. \q1 \v 6 Ñaa yoari buhirire ti cohãhtore wahiquinare wajã ti jʉ̃ mʉochʉ ñʉcʉ ñʉ ji coaerara mʉhʉ. \q1 \v 7 Mʉ ã ñʉ ji coaerachʉ ñʉcʉ õ sehe nihi mʉhʉre: \q1 ‘Õi jija. Mʉ cahmano seheta yahpapʉ yoai wahaihtja. \q1 Ãta yʉhʉre ni yahura mʉ ya tjupʉ’, nihi yʉhʉ”, \m nia tiri jire Cristo to Pʉcʉrore. \v 8 “Wahiquinare jʉ̃ mʉo ti wachʉ ñʉcʉ, trigo pohcare ti wachʉ cʉ̃hʉre ñʉcʉ ñʉ ji coaerara mʉhʉ”, ni yahu mʉhtaa tiri jire tiro. Wahmanopʉre to dutia wahiquinare, trigo pohca cʉ̃hʉre ti waa mehne ti ño payo dutipachʉta ã nia tiri jire tiro. \v 9 Ã ni tuhsʉ õ sehe ni namoa tiri jire: “Õi jija. Mʉ cahmano seheta yahpapʉ yoai wahaihtja”, nia tiri jire. To ã nichʉ õ sehe masija mari. Panopʉ wahiquinare wajã jʉ̃ mʉoa mehne ti ño payori cjirire duhuchʉ yoaro paye buhea sehere cũno niri jire Cohamacʉ. Ã cũno mipʉre Cristo to yariaro mehne masare yʉhdʉchʉ yoarohca Cohamacʉ. \v 10 Jesucristo to pjacʉre waro, yariaro, jipihtina mari to yainare mari ñaa buhirire cohãri jire. Cʉ̃ tahata to pjacʉre wari jire mari ñaa yoari buhirire cohãno taro. Ã yoaro Cohamacʉ to cahmano seheta yoaro niri jire. \p \v 11 Jipihtina mari judio masa mari yaina sacerdotea dachoripe Cohamacʉre ño payori wʉhʉi dahrarucura. Ã dahrarucua dachoripe mʉnanota wahiquinare wajã, jʉ̃ mʉo, Cohamacʉre sinirucura. Ti ã wajã jʉ̃ mʉopachʉta tí mari ñano yoari buhirire ne cohãerara. \v 12 Cristo sehe cʉ̃ tahata mari ñaa yoari buhirire yariaro, mari ñaa yoari buhirire noano cohã pahñonocari jire. Tíre cohã tuhsʉ wahaa wahari jire to Pʉcʉro cahapʉ to poto bʉhʉsehei dujiro waharo. Pʉhtoro jiro tópʉ dujira. \v 13 Tópʉ dujiro cohtaro nina. Tirore ñʉ tuhtiinare Cohamacʉ sehe to yʉhdʉrʉcabasahtore cohtaro nina Cristo. \v 14 Ã jiro cʉ̃ tahata to yariaro mehne ti ñaa yoari buhirire to cohãbasarinare ñaa buhiri marieina ti ã jirucuchʉ yoara tiro. \v 15 Tí potocã tjira. Ãta ni yahura Espíritu Santo marine. Õ sehe ni yahura tiro: \q1 \v 16 “Õ sehe nina Cohamacʉ: ‘Baharopʉre õ sehe ni yahuihtja Israe masare, “Yʉ dutiare ti wacũapʉ cũihtja”’, ni yahuihtja”, \m nina tiro. \v 17 Õ sehe ni namona Cohamacʉ: \q1 “ ‘Ti ñaa yoari buhirire yʉ dutiare ti yʉhdʉrʉcari cʉ̃hʉre pari turi wacũ namosi yʉhʉ’, nina tiro”, \m ni yahura Espíritu Santo. \v 18 Mari ñaa yoari buhirire to ã bochʉ pari turi mari ñaa yoari buhiri yariahtirore cahmaeraja mari. \s1 Cohamacʉ cahai sʉna cuiro marieno tiro mehne mari durucuboriro seheta tiro mehne durucu masija mipʉre \p \v 19 Ã jina yʉ coyea Cristo to yariaro mehne to di cohãno mehne mipʉre mari cʉ̃hʉ cuiro marieno Cohamacʉ to jiri tahtia waropʉ sãana, tiro mehne durucu masija. Ã yoana tirore sini masija. \v 20 Mari catirucuhto cjihtore Cohamacʉ marine ã coã yoaro niri jire. Cristo sehe mari ñaare yoari buhirire yariaro to di cohãri mehne Cohamacʉ mehne durucu masija mari. Sacerdotea pʉhtoa bui pʉhtoro tí tahtiapʉ to sãariro seheta Cristo sehe Cohamacʉ cahapʉ sʉri jire mari ñaa yoari buhirire bo dutiro waharo. Tí tahtia macari suhtirore dʉcatari suhtirore to tʉhrẽ cohãboro seheta Cristo to pjacʉre cohãri jire Cohamacʉ mehne mari jirucuhto sehe. \v 21 Ã jiro Cohamacʉ ya wʉhʉi dahrariro mari Yairo Sacerdote tua yʉhdʉariro jira tiro. \v 22 Ã jina Cohamacʉre sinijihna mahñono marieno. Tirore noano wacũ tuaa mehne, cuiro marieno tirore sinijihna. Cristo mari ñaa yoari buhirire to cosaweinapʉ jija. Ã jina “Buhiri tiina jija mari”, ni tʉhotuina jieraja mari. Ã yoa wete mariea co mehne mari cosawero seheta Cristo to cosaweinapʉ jija. Ã jiina jina Cohamacʉre sinijihna. \v 23 “Mʉsare yʉhdʉchʉ yoaihtja”, to niriro seheta yoarohca. Ã jina tiro marine to yʉhdʉchʉ yoahtore noano masija mari. Tíre masina, ne boena tjijihna. Cohamacʉre ã wacũ tuarucujihna. \v 24 Mari mehne macainare cahĩna, tinare yoadohojihna mari jipihtina mari cahma cahĩ yoadohohto sehe. \v 25 Ã jina noano cahmachurucujihna Cohamacʉ yare yoana tana. Paina sehe ti cahmachumarirore duhua nina. Tina yoaro sehe yoaena tjijihna. Mari mehne macainare wahchechʉ yoajihna. Ahri yahpapʉre mari pʉhtoro to tahto mahanocã dʉhsara. Tíre masina tuaro wahchechʉ yoajihna mari mehne macainare Jesu yainare. \p \v 26 Potocã jia buheare noaa buheare mari masipanahta ñaare mari pari turi ã yoarucuchʉ mari ñaa yoari buhirire cosawe namohto basioerara. \v 27 Ã jiro tó sehe yoainare cua nina. Jipihtina tirore ñʉ tuhtiinare buhiri dahrero, tuaro jʉ̃noi cohãnohca Cohamacʉ tinare. Ã jia to buhiri dahrehtore cuiina dihta jimana tirore duhuina. \v 28 Cohamacʉ dutia Moise cjirore to cũri cjirire yʉhdʉrʉcainare buhiri dahrea, mari coyea judio masa wajãna tinare. Ne pja ñʉno marieno wajãna tinare. Tiaro ti yahusãchʉ tʉhoro beseriro ti yʉhdʉrʉcarire masino tinare buhiri dahre dutira. Tiaro mariachʉ pʉaro ti yahusãchʉ tinare buhiri dahre dutira. To ã dutichʉ tinare wajãna. \v 29 Tí yʉhdoro Cohamacʉ macʉnore ñʉ yabiina to buhiri dahrehtina jiahca. Cohamacʉ Cristo to di cohãno mehne mari ñaa yoari buhirire cohãna. To ã cohãhtore yahuri jire tiro marine. Ã jia tina ti ñaa yoari buhirire cohãrina jipahta baharo pari turi ñaare yoarucua ti ñaa yoari buhirire to cohãrire to di cʉ̃hʉre “Wiho waro jira”, nia nina. Ã niina, to buhiri dahrehtina waro jia niahca. Ã niina Espíritu Santore ñano ni durucuina jira. Tiro tinare cahĩriro jira. Ti ã ñano durucuchʉ ñʉno tuaro buhiri dahrerohca Cohamacʉ tinare. \v 30 Ahrire mari noano masija. Cohamacʉ to basita õ sehe nia tiri jire: “Yʉhʉ jija buhiri dahrehtiro. Ti ñaare yoari buhiri buhiri dahreihtja yʉhʉ”, nia tiri jire tiro. Õ sehe ni namoa tiri jire: “Yʉhʉ ñano yoainare yʉ yainare buhiri dahreihtja”, nia tiri jire tiro. \v 31 Cohamacʉ catiriro marine to buhiri dahrechʉ cua yʉhdʉara. \p \v 32 Panopʉ mʉsa jirire wacũga mʉsa. Tí pjare Cohamacʉ yare wahma masi dʉcana payʉ tahari ñano yʉhdʉpanahta to yare duhuerare mʉsa. \v 33 Cãa tahari masa ti ñʉrocaroi paina mʉsare ñano ni, ñano yoapere mʉsare. Paina Jesu yainare ti ñano yoachʉ ñʉna, tinare pja ñʉ, tinare piti tire. \v 34 Ti peresu yoainare pja ñʉre mʉsa. Tuhsʉ, mʉsa yare ti mapachʉta wahchea mehne, “Noanohca”, nire mʉsa. Ahri yahpa macaa yʉhdoro noaare cjʉara mʉsa mʉanopʉ. Tí noaa ã jirucuahca. Tíre masina, mʉsa cjʉaare ti machʉ cahyaerare mʉsa. \v 35 Ã jina cuiena tjiga. Cohamacʉre ã wacũ tuarucuga. Mʉsa ã yoachʉ ñʉno tiro noano yoarohca mʉsare. \v 36 Cohamacʉ “Mʉsare õ sehe yoadohoihtja”, to ni cũrire noano cohtaga mʉsa ñano yʉhdʉpanahta. Ã cohtaina jina to cahmaare yoanahca mʉsa. Ã yoana to ni cũrire cjʉanahca. \v 37 Õ sehe nina Cohamacʉ yare ti joari pũi: \q1 “Mahanocã dʉhsara Cristo to wihihto. \q1 Ã taro dói wihi bahrañonohca. \q1 \v 38 Yʉ yaina noaina sehe yʉhʉre wacũ tuarucuahca. \q1 Ã yoaa yaina jirucuahca. \q1 Yʉhʉ mehne ã jirucuahca. \q1 Yʉ yare cohãina sehere ñʉ yabija yʉhʉ”, \m nia tiri jire to ya durucua ti joari pũi. \v 39 Mari sehe Cohamacʉ yare cohãina jieraja mari. Ã jina pichacapʉ wahahtina jieraja mari. Cohamacʉre wacũ tuaja mari. Ã jina to yʉhdʉchʉ yoaina jija. \c 11 \s1 Wacũ tuaare yahuha \p \v 1 Õ sehe jira wacũ tuaa: Cohamacʉre wacũ tuana, marine to noano yoahtore noano masija mari. Cohamacʉ to niriro seheta to yoaerasinipachʉta to yahuare “Potocã tjira”, ni tʉhotuja mari tirore wacũ tuana. Tirore ñʉerapanahta, tirore wacũ tuana, “Potocã tjira”, ni tʉhotuja mari to yahuare tʉhona. \v 2 Panopʉ macaina Cohamacʉre ti wacũ tuachʉ ñʉno ñʉ ji coaa tiri jire tiro sehe. \p \v 3 Cohamacʉ to durucua mehne jipihtiare bajuamehnea tiri jire. Ã jiro tiro mari ñʉerari mehne jipihtia mari mipʉ ñʉare bajuamehnea tiri jire. Tíre mari noano masija Cohamacʉre wacũ tuana pinihta. \p \v 4 Cohamacʉre wacũ tuaro Abe sehe corderore wajã, jʉ̃ mʉo, Cohamacʉre ño payoro “Noana”, nia tiri jire. To wahmino Caĩ yʉhdoro noanore waro, ño payoa tiri jire tiro Cohamacʉre. Ã jiro Cohamacʉ to warire wahchea tiri jire. Ã wahchero “Noariro jira”, ni ñʉa tiri jire tiro Abere. Ã Cohamacʉre to wacũ tuachʉ ñʉna mari tirore ñʉ cũja. To yariari baharo jipachʉta to wacũ tuarire ñʉ cũja mari. \p \v 5 Enoco Cohamacʉre to wacũ tuachʉ ñʉno wahchea tiri jire Cohamacʉ. Ã wahchero tirore to cahapʉ na mʉoa tiri jire. Ãta nina Cohamacʉ yare ti joari pũi. To na mʉori baharo ne masa tirore bocaera tiri jire. To na mʉoriro jiro ne yariaera tiri jire. \v 6 Cohamacʉre wacũ tuaerana, tirore wahchechʉ yoa masieraja mari. Cohamacʉre wacũ tuaerana, tirore ño payo masieraja mari. “Potocãta tiro Cohamacʉ warota jira. Ã jiro tirore mari ño payochʉ marine noano yoara tiro”, mari ni tʉhotuerana tirore sini masieraja mari. \p \v 7 Noé Cohamacʉre wacũ tuaro, tirore to yahurire noano yʉhtia tiri jire. Baharopʉ ti ñano wahahtore to yahuchʉ tʉhoro noano yʉhtia tiri jire tiro. Ã yʉhtiro, pjiria dohoriare yoaa tiri jire. Ã yoa tia dohoria mehne tiro to coyea mehne dia mininore yʉhdʉa tiri jire. Ã wacũ tuariro jiro ahri yahpa macaina ñaina ti wacũ tuaerarire ti pichacapʉ ti wahahto cʉ̃hʉre ñono nia tiri jire. Ã jiro to wacũ tuachʉ ñʉno “Noariro jira”, ni ñʉa tiri jire Cohamacʉ tirore. \p \v 8 Abrahã cjiro cʉ̃hʉ Cohamacʉre wacũ tuaro tirore yʉhtia tiri jire. Pa dihtapʉre tirore to wahti dihtapʉre Cohamacʉ to waha dutichʉ tʉhoro Abrahã yʉhtia tiri jire. To ya dihtai jiriro wijaa waharo, to masierari dihtapʉ sʉa tiri jire. \v 9 “Ahri dihtare mʉhʉre waihtja”, Cohamacʉ to nichʉ tʉhoro tirore wacũ tuaro tí dihtaihta tjuaa tiri jire tiro. Tói jiro pa dihta macariro jiparota tóihta tjuanocaa tiri jire. Tirore, to macʉno Isaa cʉ̃hʉre to panamino Jacobo cʉ̃hʉre tina caĩnare “Ahri dihtare mʉsare waihtja”, ni yahua tiri jire Cohamacʉ sehe. Ã jia tina tí dihtai jia, wahiquina cahsari wʉhʉsei jia tiri jire mʉnano jieraina jia. \v 10 Tói jisinia tiri jire Abrahã Cohamacʉ mehne to jihtore cohtaro. Pa macapʉ Cohamacʉ to jiri macapʉ mʉanopʉ to wahahtore cohtaro nia tiri jire tiro. Tí macare dahrea tiri jire Cohamacʉ. Ã jiro tí maca ne pihtisi. \p \v 11 Cohamacʉre wacũ tuaro Abrahã cjiro bʉcʉro waro jiparota, to namono Sara mehne pohna tia tiri jire. To namono pohna marienicoro to jipachʉta, “To niriro seheta yoarohca”, Cohamacʉre nino, tirore wacũ tuaro pohna tia tiri jire Abrahã. \v 12 Ã jiro Abrahã bʉcʉro waro jiparota pohna tia tiri jire. Ã jia to panamana ji turiainapʉ payʉ wahanocari jire. Ñahpichoha perire, padʉ pohcaricã cʉ̃hʉre mari quihõna bihoeraro seheta to panamana ji turiaina cʉ̃hʉre quihõna bihoeraja mari. \p \v 13 Jipihtina ahrina yʉ yahuina cjiripʉ Cohamacʉre wacũ tua tuhsʉinapʉ yariaa tiri jire. Cohamacʉ tinare “Mʉsare waihtja”, to ni quihõ cũrirore sʉerapahta yariaa tiri jire. Tíre ñahaerapahta Cohamacʉ to niriro seheta yoari pja baharopʉ ti cjʉahtire masia tiri jire. Ã masia wahchea tiri jire. Ã jia õ sehe nia tiri jire tina: “Ahri yahpai tiniina jija. Pa yahpa macaina jija”, nia tiri jire tina. \v 14 Tó sehe niina pa yahpare ti ya yahpa cjihtore cohtaa nina. Tíre mari noano masija. \v 15 “Pa yahpa macaina jira”, nicʉ panopʉ ti cohãri yahpare nicʉ nieraja. Pa yahpapʉ ti ji mʉhtari yahpapʉ waha duaa, wahaboa. \v 16 Noa yʉhdʉari yahpa sehere cahmaa nia tiri jire. Tí yahpa mʉanopʉ jira. Ti ã cahmachʉ ñʉno “Cohamacʉ sã pʉhtoro jira”, ti nichʉ tʉhoro bʉo tierara Cohamacʉ. Ti ya maca cjihtore dahrebasa tuhsʉa tiri jire tiro. \p \v 17-18 Cohamacʉ Abrahãre to macʉnore Isaare wajã jʉ̃ mʉo dutia tiri jire. Tirore ñʉ duaro ã dutia tiri jire, “¿Potocãta yʉhʉre wacũ tuajari?” nino. Cohamacʉre wacũ tuaro to niriro seheta yoaa tiri jimare Abrahã. “Mʉ macʉ Isaa mehne mʉ panamana ji turiainare payʉ cjʉaihca mʉhʉ”, Cohamacʉ to niriro jipachʉta to macʉnore wajãno taro nia tiri jimare Cohamacʉre ño payoro taro. \v 19 “Yʉ macʉ Isaare yʉ wajãchʉ Cohamacʉ tirore masonohca”, ni tʉhoturo tirore wajãno taro nia tiri jimare. Ã niriro jiparota Cohamacʉ tirore dʉcata, wajã dutiera tiri jire. To pʉcʉro to ã wajãboriro jiro, masariro yoaro sehe jia tiri jire Isaa, Abrahã to ñʉchʉ. Ã jiro Abrahã tirore catirirore pari turi cjʉaa tiri jire. \p \v 20 Isaa Cohamacʉre wacũ tuaro, to pohnare Jacobore, Esaú cʉ̃hʉre “Baharopʉ Cohamacʉ mʉsare pjíro noano yoarohca”, nia tiri jire. \v 21 Cohamacʉre wacũ tuaro Jacobo to yariahto panocã José pohnare, mʉare “Cohamacʉ mʉsare pjíro noano yoarohca”, nia tiri jire Jacobo. Na tuhcua caha sʉ, to tjuadʉ mehne tjua ñaha caha sʉ, Cohamacʉre ño payoro, “Cohamacʉ mʉsare noano yoarohca”, ni cũa tiri jire. \v 22 Cohamacʉre wacũ tuaro José to yariahto panocã Israe masa Egiptoi jiina ti wijaahtore yahuyua tiri jire. Ã ti wijaahtore masiyuro to yariari baharo to pjacʉ cjirore naa dutia tiri jire to pohnare. \p \v 23 Cohamacʉre wacũ tuaa, Moisecãre tia sʉ̃ waro nʉo cjʉaa tiri jire to pʉcʉsʉma, to masa bajuari baharo. Noarirocã to jichʉ ñʉa tirocãre nʉoa tiri jire. Tí yahpa macaina bui pʉhtoro ti pohnare to wajã dutirore yʉhdʉrʉcanocaa tiri jire tina. Tirore cuiera tiri jire. \v 24 Moise cjirore bʉcʉoricoro Egipto yahpa macaina bui pʉhtoro macono jia tiri jire. Ã to bʉcʉoriro jiro Cohamacʉre wacũ tuaro “Ticoro macʉno”, tirore ti ni pisuchʉ cahmaera tiri jire Moise. \v 25 Cohamacʉre yʉhdʉrʉcariro jiro tirore bʉcʉoricoro cahapʉ mahaa nʉmʉricã noano jiboa. Ã jiboriro jiparota tí yʉhdoro tiro Cohamacʉ yaina mehne ñano yʉhdʉ duaa tiri jire. \v 26 Ã ñano yʉhdʉro Cristore ti bʉjʉpehto seheta ti bʉjʉperiro jia tiri jire. Baharopʉ to noano yoari wapa Cohamacʉ tirore to noano yoahtore masino ñano yʉhdʉ duaa tiri jire Cristo to ñano yʉhdʉhto seheta. Jipihtina Egipto macaina ti noaare ti cjʉaro yʉhdoro tiro Cohamacʉ sehere tuaro cahmaa tiri jire. Ñano yʉhdʉparota, Cohamacʉre cahmaa tiri jire. \v 27 Cohamacʉre wacũ tuaro, Egipto macaina bui pʉhtoro tiro mehne to suachʉ cuieraa tiri jire Moise. Ã cuieraro tí yahpai jiriro tí yahpare cohã wahcãa wahaa tiri jire. Ã waharo Cohamacʉre bajuerarirore to ñʉboriro seheta cuierariro jia tiri jire. Cohamacʉ tirore to yoa dutirire ne duhuera tiri jire Moise cjiro. \p \v 28 Cohamacʉre wacũ tuaro Moise cjiro Israe masare Cohamacʉ to yʉhdʉchʉ yoahtore masia tiri jire. Ã masino Cohamacʉ to dutiriro seheta Israe masa ti sopacarire õa pjĩnine di mehne wajã site dutia tiri jire tiro. Ti ã yoachʉ ñʉno anjo masare wajãriro ti masa wahmisʉmare wajãboriro Israe masa ti wahmisʉmare wajãera tiri jire. \v 29 Cohamacʉre wacũ tuaa, Israe masa “Sohãri ma”, ti niri mapʉ co watoi jiri wahsai co marieni wahsai wahaa wahaa tiri jire. Ti ã wahachʉ ñʉa Egipto macaina cʉ̃hʉ tinare ñʉ cũ, nʉnʉ ti wahcãmaa, mini yariaa wahaa tiri jire. \p \v 30 Cohamacʉre wacũ tuaa Israe masa Jericó wama tiri maca macari sahrĩno tãa mehne ti yoari sahrĩno sẽ bʉtiri sahrĩno baharo bʉhʉsehei soroa majarea tiri jire. Siete dachori waro tí macare soroa tinia tiri jire. Tópe dachori ti soroa tiniri baharo tí sahrĩno sehte bora pihtia wahaa tiri jire. \v 31 Cohamacʉre wacũ tuaro tó pano mʉa mehne ñano yoarucuricoro cjiro Rahab wama tiricoro, tí maca macaricoro Israe masare yoadohoa tiri jire. Tí macare ti cohãhto pano mahainacã Israe masa tópʉ sãa ti duhti ñʉchʉ ticoro tinare yoadohoa tiri jire. To ã yoadohochʉ ñʉa Israe masa wajãera tiri jire ticorore. Tí maca macainare Cohamacʉre yʉhdʉrʉcainare wajãpahta ticoro sehere wajãera tiri jire. \p \v 32 Painare Cohamacʉre wacũ tuainare yahu namoboa yʉhʉ. Ã yahu duapaihta payʉre ã Cohamacʉre wacũ tuainare yahu joa pahño masieraca yʉhʉ. Payʉ jira tina. Gedeõ, Baraca, Sansõ, Jefté, Davi, Samue, Cohamacʉ yare yahu mʉhtaina cʉ̃hʉ ahrina jipihtina yʉ yahuborina jira. \v 33 Cohamacʉre wacũ tuaina cãina paye yahparipʉ jia, tí yahpari macainare cahma wajã yʉhdʉrʉcaa tiri jire. Ã yoa paina noano dutiina jia tiri jire. Cohamacʉ tinare “Mʉsare yoadohoihtja”, to niriro seheta tinare yoadohoa tiri jire. Tirore ti wacũ tuachʉ ñʉno ã tinare yoadohoa tiri jire. Ã wacũ tuaa, yaya tinare ti chʉ duachʉ ti dʉserire bihachʉ yoaa tiri jire tina. \v 34 Tuaro jʉ̃ri pichacapʉ jipahta jʉ̃era tiri jire tina Cohamacʉre wacũ tuaa. Paina tinare ti ñosa wajã duachʉ duhti wahcãa wahaa tiri jire Cohamacʉre wacũ tuaa. Tuaeraina jipahta Cohamacʉre wacũ tuaa, tuaina wahaa tiri jire. Cohamacʉre wacũ tuaina jia, cahma wajã tuaina jia tiri jire. Ã jia paye yahpari macaina surara tinare wajãa taina ne cʉ̃no pjaera tiri jire tinare. \v 35 Cãa numia Cohamacʉre ti wacũ tuachʉ ñʉno ti coyea ti yariachʉ ñʉno Cohamacʉ sehe tinare masobasaa tiri jire. \p Paina “Cohamacʉre cahmaena tjiga”, ti ni peresu yoaina ti ñabiaro yoapeina Cohamacʉre wacũ duhuera tiri jire. “Cohamacʉre mʉsa wacũ duhuchʉ mʉsare wionahca”, nia tiri jimare tinare peresu yoaina Cohamacʉ yainare. Ti ã nipachʉta tinare yʉhtiera tiri jire Cohamacʉ cahapʉ tuaro waha duaa. Ã jia tinare ñabiaro ti yoapechʉ yariaa wahaa tiri jire. \v 36 Painare Cohamacʉre wacũ tuainare ñano ni bʉjʉpe tinare tjana mʉjaa tiri jire. Ã yoa painare dahporire, yachʉrire dʉhtenoca peresu yoaa tiri jire. \v 37 Cohamacʉre wacũ tuainare ñaina tãa mehne doca wajãa tiri jire. Painare ti pjacʉrire seroti mehne yihso ta mʉjaa tiri jire. Painare ñosaa pjĩni mehne ñosa wajãa tiri jire tina. Ti ã ñano yoapeina oveja cahsari mehne, cabra cahsari mehne suhti tiina pjacʉoina jia tiri jire. Ã jia paina tinare ñano yoapea tiri jire. \v 38 Tina Cohamacʉre wacũ tuaina peri yʉ yahuina noa yʉhdʉaina ti jichʉ ahri yahpa macaina ñaina tina mehne jiborina jierara. Ahrina Cohamacʉre wacũ tuaina wʉhʉse marieina jia, masa marienopʉ, tʉ̃yucʉpʉ ji sitotaa tiri jire. Ã ji sitotaa, tʉ̃yucʉpʉ jia coparipʉ, yahpai jia coparipʉ cʉ̃hʉre carĩ sitotaa tiri jire. \v 39 Ahrina jipihtina Cohamacʉre ti wacũ tuachʉ ñʉno wahchea tiri jire tiro. Ti ã wacũ tuapachʉta Cohamacʉ tinare “Mʉsare yʉhdʉchʉ yoaihtja”, to niriro mʉ sʉerasinia tiri jire. \v 40 To yʉhdʉchʉ yoaerasinirire yahuro õ sehe ni tʉhotua tiri jire Cohamacʉ. “Ahrina yʉ yainare baharopʉ jiina yʉ yaina mehne cʉ̃no potori yʉhdʉchʉ yoaihtja”, ni tʉhotua tiri jire. Ã ni tʉhoturo to niriro seheta yoarohca. To ã yoachʉ noa yʉhdʉara to pano yoariro yʉhdoro. \c 12 \s1 Jesure ã wacũrucujihna mari \p \v 1 Ã jina ahrina yʉ yahurinare payʉ Cohamacʉre wacũ tuainare masina, jipihtia ñaa yoaare duhunocajihna mari cʉ̃hʉ. Õ sehe jira mari piti dahre buhechʉ: Mʉrocaperirore tirore mʉroca tuachʉ dojomehnea jira paye. To dahpo suhti nʉcʉa suhti tirore mʉroca tuaerachʉ yoaboca. Tí yoaro seheta Cohamacʉ cahmaare mari yoa duachʉ dojomehnea cʉ̃hʉ jira. Ahri cʉ̃hʉre duhujihna mari. Ã yoana mʉrocapeina soro marieno ti mʉrocaro seheta mari cʉ̃hʉ Cohamacʉ to cahmano seheta soro marieno yoajihna. \v 2 Ã jina Jesure ã wacũrucujihna mari. Tirota jira marine wacũ tua dʉcachʉ yoariro. Ã yoa marine wacũ tua namochʉ cʉ̃hʉre yoara tiro. Crusapʉ yariaro cʉ̃no pjari jire. Baharo to wahchehtore masino crusapʉ yariari jire. Ã yariaro bʉo tiboriro jiparota bʉo tierari jire tiro. Ã yoaro mipʉre Cohamacʉ to pʉhtoro dujiro poto bʉhʉsehei dujitjiãhno tiro dutiriro jira. \p \v 3 Ñaina masa tirore ti ñabiaro yoapachʉta cʉ̃no pjari jire tiro. Tíre wacũga mʉsa, mʉsa cʉ̃hʉ ñano yʉhdʉna, “Cʉ̃no pjaerari”, nina. Tíre wacũga mʉsa “Tirore wacũ tua duhuri”, nina. \v 4 Jesu to ñano yʉhdʉriro sehe ñaare yoaerapanahta ñabiaro waro yʉhdʉerasinica mʉsa. Ñaina mʉsare wajãerasinica. \v 5 ¿Cohamacʉ mʉsare to pohnare to yahurire bonocajari mʉsa? Mʉsa ñano yʉhdʉhtire to yahurire wacũga mʉsa. Õ sehe nia tiri jire tiro: \q1 “Yʉ macʉ, mʉhʉre yʉ yahuchʉ yʉhʉre ã ñʉnocai tjiga ñano yʉhdʉpaihta. \q1 Mʉhʉre yʉ tuhtichʉ tʉhocʉ cahyai tjiga. \q1 \v 6 Jipihtina yʉ cahĩinare yahuja. \q1 Ã yoa jipihtina ‘Yʉ pohna jira mʉsa’, yʉ ni ñʉinare yʉhdʉrʉca dutieraja. \q1 Ã jicʉ ti yʉhdʉrʉcachʉ ñʉcʉ tinare buhiri dahreja”, \m nia tiri jire Cohamacʉ. \v 7 Ñano yʉhdʉna Cohamacʉ yare duhuena tjiga. Cohamacʉ mʉsare to pohnare buhero nina. Ti pʉcʉsʉma ti pohnare ã yahurucura. Ã yoa tinare buherucura. Tó seheta yoara Cohamacʉ cʉ̃hʉ marine to pohnare. \v 8 Cohamacʉ jipihtina to pohnare ã yahurucura. Ã jina mʉsare to yahuerachʉ to pohna waro jierara mʉsa. Pʉcʉsʉma marieina yoaro sehe jira mʉsa to yahueraina. Ã jina “Sã Pʉcʉ waro jira”, ni masierara mʉsa Cohamacʉre, mʉsare to yahuerachʉ. \v 9 Mari pʉcʉsʉma marine ti yahuchʉ tʉhona tinare ño payoja mari. Mari pʉcʉsʉmare mari ño payoriro yʉhdoro ño payoro cahmana mari Pʉcʉre Cohamacʉre to yahuchʉ. Ã jina tirore yʉhtiro cahmana marine. Ã yʉhtiina jina jipihtia dachoripe tiro mehne jinahca. \v 10 Mahaa nʉmʉricã ahri yahpai mari jisinichʉ mari pʉcʉsʉma marine yahua, buhiri dahrera. Ti mʉ sʉro ti masino purocãta marine yahua, buhiri dahrera. Cohamacʉ sehe marine noano yahura. Ã jiro to masia mehne marine buhiri dahrera marine noaina bʉcʉa dutiro. Ãta yoara tiro marine tiro yoaro sehe noaina mari jihto sehe. \v 11 Marine to buhiri dahrechʉ wahcheraja mari. Wiho mari cahyaja. Ã cahyapanahta to ã buhiri dahreri baharo noaina bʉcʉanahca mari. Ã jina soro yoaro marieno noano jinahca. \s1 Cohamacʉ marine to dutiare mari yʉhtierachʉ cua nina marine \p \v 12 Ã jina wacũ tuaera cureina jipanahta Cohamacʉre wacũ tuaina jiga. Tirore duhuena tjiga. \v 13 Noano potori mahare mʉsa wahaboro seheta noano potocã yoaga mʉsa. Mʉsa ã yoachʉ ñʉ cũa, paina Jesu yaina soro jiare yoasi. Mʉsa noano yoachʉ ñʉ cũa, noano wacũ tuaera cureina cʉ̃hʉ wacũ tuaina wahaahca. \p \v 14 Jipihtina masa mehne noano jiga, cahmacheno marieno. Ã yoa ñano yoarucuena tjiga. Ñaa buhiri marieina dihta mari pʉhtoro Cristore ñʉahca. \p \v 15 Noano yoaga mʉsa. Cohamacʉ mʉsare to yoadohochʉ tirore noano yʉhtiga. Ñaa diaa ti toaare ti dojomehneno seheta mʉsa cʉ̃hʉ Cristo yare duhuena tjiga, “Painare dojomehneri”, nina. \v 16 Ne numia mehne ñano yoaina jiena tjiga. Ã yoa Cohamacʉ yare cahmaeraina jiena tjiga. Cohamacʉre cahmaerariro jia tiri jire Esaú cjiro. Tiro masa wahmino jia tiri jimare. Ã jiro to pʉcʉro to yariari baharo to pʉcʉro yare cjʉahtiro jisinia tiri jimare. Cohamacʉ to pʉcʉrore to ni cũri cʉ̃hʉre cjʉahtiro jisinia tiri jimare. Ã jiriro jiro cʉ̃ dacho cʉ̃ wapaihta chʉare cahmano, tí wapa mehne to bahʉro sehere to wahmino yoaro taro cohtotaa tiri jire. \v 17 To ã yoari baharo to dohse waharire masina mʉsa. To pʉcʉro tirore to wahtire tuaro cahmaa tiri jimare Esaú. To ã cahmapachʉta to bahʉrore to wahmino to yoari buhiri, baharo to cjʉaborire waera tiri jire to pʉcʉro Esaúre. Tíre yahco mehne to sinipachʉta tirore waera tiri jire to pʉcʉro. \p \v 18 Cohamacʉ to dutiare Moise cjirore to cũchʉ mari coyea Israe masa cjiri Cohamacʉ mehne jia tiri jire. Tina tiro mehne ti jiriro seheta mʉsa sehe jierare. Õ sehe yoaa tiri jire tina sehe. Tʉ̃cʉpʉ Cohamacʉ mehne jia taa, sʉa tiri jire. Tʉ sehe Sinaí wama tidʉ jira. Tʉpʉ ti sʉchʉ tuaro pichaca jʉ̃a tiri jire. Ã jiro nahitiano, buiri, tuaro wihnono cʉ̃hʉ jia tiri jire tʉ tʉ̃cʉi. \v 19 Tópʉ ti sʉchʉ corneta bisiro coa taa tiri jire. Ã yoa durucua bisiro coa taa tiri jire. To ã durucua bisiro coa tachʉ tʉhoa, masa cʉ̃no pjaeraa, “Ã durucu namoeno tjijaro”, tuaro ni sinia tiri jire. \v 20 Cohamacʉ cuaro mehne õ sehe ni, dutia tiri jire tinare: “Jipihtina ahdʉ tʉ̃cʉre pihainare tãa mehne doca wajãga tinare. Ahdʉre pihariro wahiquiro waro to jipachʉta tiro cʉ̃hʉre tãa mehne doca wajãga tirore. O ñosadʉ mehne ñosa wajãga tirore”, nia tiri jire Cohamacʉ. To ã nichʉ tʉhoa to ã ni dutiare cʉ̃no pjaera tiri jire tina. \v 21 Jipihtia tʉ tʉ̃cʉi jiro to ñʉrire ñʉ cuiro, õ sehe nia tiri jire Moise cjiro: “Cuicʉ teterei nija”, nia tiri jire tiro. \p \v 22 Tó seheta Cohamacʉ mehne ti ji dʉcariro seheta jierara mʉsa sehe. Cohamacʉ mehne jina wahana, Siõ wama tidʉpʉ mʉano macadʉpʉ mʉsa sʉboro seheta potota Cohamacʉ mehne durucure mʉsa. Cohamacʉ catiriro to ya macapʉ mʉsa sʉboro seheta potota tiro mehne durucure mʉsa. Tí maca pa maca wahma maca Jerusalẽ mʉano macari maca jira. Tópʉre payʉ anjoa peri jira. \v 23 Tina Cohamacʉ mehne wahchea taa cahmachuina jira. Ã jina mʉsa sehe to ya maca macaina jina, tópʉ Cohamacʉ pohna ji mʉhtaina mehne mʉsa cahmachuboriro seheta jira. Tina to pohna wamare to joa õri pũi mʉanopʉ ti wamare to joa õina jira. Tiro Cohamacʉ sehe jipihtinare besehtiro jira. Tiro mehne macaina jira mʉsa sehe. Ã jina paina noaina Cohamacʉ yaina mehne cahmachuina seheta jira mʉsa cʉ̃hʉ. Tinareta ñaa marieina jichʉ yoa tuhsʉri jire Cohamacʉ. \v 24 Ã jina Jesu mehne macaina jira mʉsa sehe. Wahmanopʉ Moise cjirore to duti cũri cjirire cohtotaro “Mʉsare yʉhdʉchʉ yoaihtja yʉhʉ”, ni cũa tiri jire Cohamacʉ marine. To ã ni cũriro seheta yoariro jira Jesu. To dire cohã to yariaro mehne ã marine yʉhdʉchʉ yoara. Abe cjiro to di cohãchʉ ñʉno Cohamacʉ Abere wajãrirore buhiri dahrea tiri jire. Jesu sehe to dire cohã to yariariro mehne noano yʉhdʉja mari. Ã jiro Abe to di cohãri wiho warota jia tiri jire. Cristo sehe to di cohãri baharo noa yʉhdʉaro yoari jire Cohamacʉ marine. Ã jia to di cohãri wiho warota jierara. \p \v 25 Ã jina noano yoaga mʉsa. Cohamacʉ yare mʉsare yahurirore noano yʉhtiina jiga. Panopʉ ahri yahpai jiriro Moise cjiro Cohamacʉ yare to yahuchʉ tʉhoa, payʉ tíre tʉho duaera tiri jire. Ã ti tʉhoerari buhirire buhiri dahrea tiri jire Cohamacʉ tinare. Cristo sehe mʉanopʉ jiriro Cohamacʉ yare yahuriro jira. Ã jiro panopʉ macainare to buhiri dahreriro yʉhdoro buhiri dahrerohca Cohamacʉ Cristore cahmaerainare. Cristo sehe mʉanopʉ jiriro Cohamacʉ yare yahuriro jira. \v 26 Tí pjare Moise cjirore to dutiare to cũri pjare Cohamacʉ to durucuro mehne yahpa ñuhmichʉ yoaa tiri jire. Mipʉ sehere õ sehe ni yahuri jire tiro: “Ahri yahpa to ñuhmichʉ cʉ̃ taha yoa namoihtja. Ahri yahpa dihtare ñuhmichʉ yoasi yʉhʉ. Mʉanopʉ cʉ̃hʉre ñuhmichʉ yoaihtja”, ni yahuri jire tiro. \v 27 “Ahri yahpa to ñuhmichʉ cʉ̃ taha yoa namoihtja”, nino jipihtiare to bajuamehnerire to cohãhtore masichʉ yoaro niri jire. Pʉhtoro Cohamacʉ to sʉho jiropʉre cohãhto basioerara. Ã jiro to bajuamehneri cjirire to cohãchʉ pʉhtoro to sʉho jiro dihta tjuarohca. \v 28 Pʉhtoro to sʉho jiropʉ wahanahca mari. Ã jina pʉhtoro to sʉho jiropʉre to cohãerachʉ ñʉna, Cohamacʉre “Noana”, nijihna mari. Ã jina tirore ño payoa mehne, cua pisaro mehne to yare yoajihna mari tirore wahchechʉ yoana tana. \v 29 Pichaca jʉ̃no to cuaro to jiro seheta Cohamacʉ cuaro choro buhiri dahreriro jira. \c 13 \s1 Õ sehe Cohamacʉre wahchechʉ yoaga \p \v 1 Mʉsa mehne macainare cahĩ duhuena tjiga. \v 2 Masa mʉsa masieraina ti jipachʉta tinare mʉsa wʉhʉsepʉ noano mehne sãa ta dutiga. Paina ã yoaa, masierapahta anjoare ti wʉhʉsepʉ sãa ta dutiri jire. Ã jina ti yoaro seheta yoaga mʉsa cʉ̃hʉ. \p \v 3 Peresui jiinare pja ñʉga. Mʉsa sehe tina mehne peresui jiina mʉsa jiboro seheta tinare pja ñʉga. Paina ti ñano yoaina cʉ̃hʉre pja ñʉga. Tina yoaro sehe mʉsa cʉ̃hʉ mʉsa ñano yʉhdʉboro seheta tinare pja ñʉga. \p \v 4 Wamomaca dʉhteina jipihtina mʉsa basi noano cahma ño payoga. Ã yoa paina mehne ñano yoaena tjiga. Jipihtina numia mehne ñano yoainare, mʉa mehne ñano yoaa numia cʉ̃hʉre buhiri dahrerohca Cohamacʉ. \p \v 5 Niñerure cahĩina ne jiena tjiga. Õ sehe nia tiri jire Cohamacʉ: “Mʉsare ne cohãsi. Ã yoadohorucuihtja mʉsare”, nia tiri jire tiro. Noho puro mʉsa cjʉaa mehne tó purota wahchega. Pjíro cahma namoena tjiga. \v 6 Ã jina cuiro marieno õ sehe ni tʉhotunahca mari: \q1 “Mari pʉhtoro Cohamacʉ marine yoadohoriro jira. \q1 Ne cuisi mari. \q1 Masa marine ti ñano yoahtore cuisi mari”, \m ni tʉhotunahca mari. \p \v 7 Cohamacʉ yare mʉsare yahurinare mʉsare dutirinare wacũga mʉsa. Ã yoa noano ti jia tirire noano ti yoaa tirire wacũga. Ã wacũna, Cristore ti wacũ tuariro seheta yoaga mʉsa cʉ̃hʉ. \p \v 8 Jesucristo ne cohtotaerara. Panopʉ, mipʉ cʉ̃hʉre, baharopʉ cʉ̃hʉre to jiriro seheta jirucurohca tiro. \v 9 Payʉ buheare soro jia buheare tʉhoena tjiga mʉsa “Noa buheare sãpʉ cohãri”, nina. “Ahrire chʉga. Ahrire chʉena tjiga”, ni buhera cãina. Ã ni ti nia buheare mari yʉhtichʉ tí marine yoadohoerara. Ã jiro tó sehe jia buheare mari yoachʉ wiho warota jira. Tí marine wacũ tuaina jichʉ yoaerara. Cohamacʉ sehe marine pja ñʉno wacũ tuaina jichʉ yoara. Ã jina to ya tuaa mehne tirore wacũ tuaina jiga mʉsa cʉ̃hʉ. \p \v 10 Cristo mari ñaa buhirire yariari jire mari ñaare cohãno taro. Sacerdotea sehe õ sehe niina jira: “Wahiquina mari wajã jʉ̃ mʉoina, mari waina mehne yʉhdʉnahca”, niina jira sacerdotea. Ã niina ti ñaa yoari buhirire cohãina ne ji masierara. Cristo to crusai to yariaro mehne yʉhdʉina ji masierara tina ã ni tʉhotuina. \v 11 Mari judio masa mari sacerdotea pʉhtoro Cohamacʉ to jiri tahtia waropʉ dire na sãano wajã sitea tiri jire, masa ti ñaa yoari buhirire cosawero taro. Ã yoa to wajãriro wahiquiro to pjacʉre tí maca dʉhtʉ cahapʉ jʉ̃ cohãnocahna. \v 12 To yoariro seheta Jesu cʉ̃hʉ maca dʉhtʉ cahapʉ yariari jire, masa ti ñaa buhirire to di cohãno mehne cosawero taro. \v 13 Maca dʉhtʉ cahapʉ to yariachʉ ñʉa, ti ya buheare to cohãchʉ ñʉa judio masa pʉhtoa tirore ñʉ tuhtiri jire. Ã jina mari cʉ̃hʉ tiro mehne macaina jijihna. Mari ã jichʉ ñʉa, masa mari cʉ̃hʉre ñʉ tuhtiahca. \v 14 Ahri yahpapʉ mari ji dojoahti maca ne mariahna. Ã jina mipʉre mari baharopʉ jihti macare cohtana nija mari. \v 15 Ã jina Jesu to yoadohoro mehne Cohamacʉ mehne durucuja mari. Ã jina tirore noano sinijihna. Sacerdote wahiquirore jʉ̃ mʉo, Cohamacʉre to ño payoriro seheta Cohamacʉre mari dʉseri mehne noano durucu ño payojihna mari. “Cohamacʉ tuariro jira”, ni ño payorucujihna. Mari ã nichʉ tiro wahcherohca. \v 16 Mʉsa mehne macainare noano yoaga. Ã yoa tinare yoadohoga. Tíre boena tjiga. Mʉsa ã noano yoana Cohamacʉre ño payona nica mʉsa. Ã yoana tirore wahchechʉ yoana nica. \p \v 17 Mʉsa pʉhtoare noano yʉhtiga. Ti dutiro seheta yoaga. Cohamacʉ mʉsare ñʉ wihbo, buhe dutiro cũre tinare. To ã cũrina jia mʉsare ã ñʉ wihborucua nina “Cohamacʉre yʉhdʉrʉcari”, nia. Ã jina tinare noano yʉhtiga mʉsa. Mʉsa ã yʉhtichʉ ñʉa wahchea mehne mʉsare yoadohoahca tina. Mʉsa yʉhtierachʉ ñʉa tina cahyaahca. Ã yʉhtierana noano jisi mʉsa. \p \v 18 Sãre sini payorucuga Cohamacʉre. Dachoripe noaa dihtare yoa duaja sã. Ã jina “Ñaare yoana nija”, ni tʉhotueraja sã. \v 19 Ahri pinihtare tuaro sini payoga Cohamacʉre yʉhʉre: Soaro mehne mʉsa cahapʉ yʉ wahahtore tirore sini payoga. \s1 Ahri pũre joariro noa duti batoaha \p \v 20 Cohamacʉ mari pʉhtoro Jesure yariarirore masori jire. Marine noano jichʉ yoariro jira. Tiro “Mʉsare yʉhdʉchʉ yoaihtja”, ni cũa tiri jire Cohamacʉ marine. To ã ni cũrire yoariro marine yʉhdʉchʉ yoariro Jesu sehe jira. Mari ñaa buhirire yariari jire tiro. Ã jiro tiro tuariro ovejare ñʉ wihboriro yoaro sehe jiro, marine to yainare noano ñʉ wihbora. \v 21 Ã jiro Cohamacʉ tirore masoriro mʉsa cʉ̃hʉre yoadohojaro jipihtia noaare to cahmaare mʉsa yoahto sehe. Ã jiro Jesucristo to yoadohoro mehne Cohamacʉ to cahmano seheta jipihtinare marine noaa sehere cohtotachʉ yoajaro. Jipihtia dachoripe Cristore ño payojihna. Ãta yoajihna. \p \v 22 Yʉ coyea, ahrire tuaro mʉsare dutiihtja: Ahri pũi yʉ yahurire noano mehne tʉhoga mʉsa. Ahri mʉsare yʉ joarocari pũ pjíri tju jierara. Ã jina ahrire noano tʉhoga. \v 23 Ahri cʉ̃hʉre mʉsare yahuihtja: Mari coyeirore Timoteore peresu jirirore wioyuhti. Soaro mehne to wihichʉ mʉsare ñʉi wahacʉ tirore naaihtja. Yʉhʉ mehne waharohca. \p \v 24 Mʉsa pʉhtoare, jipihtina painare Cohamacʉ yainare tói jiinare noa dutija. Italia macaina Jesu yaina cʉ̃hʉ mʉsare noa dutira. \p \v 25 Cohamacʉ to cahĩa mehne mʉsare jipihtinare noano yoajaro.