\id EPH KuB \toc2 Ephesians \toc1 Ephesians \mt1 Ephesians \c 1 \s1 Paul Bimbom Nahni Djurra Bedberre nawu Birrini kore Kunred Ephesus \sr Ephesians 1:1-2 \p \v 1 Ngaye wanjh Paul ngabimbom nahni djurra ngudberre. Ngaye ngayimerranj apostle nuye Christ Jesus kore God djareminj ngardduk. Ngaye wanjh ngamunkewe naninjnanu djurra ngudberre nawu God nuye bininj ngurrihni kore kunred Ephesus. Ngudda wanjh ngurrikukbelbmerrinj kore Christ Jesus dja munguyh ngurridjalmunkekadjung. \v 2 Ngaye ngadjare God nawu Kornkumo kadberre dja mak Jesus Christ nawu Kawohrnan Rowk, bu ngundiwernhkongibun, dja mak ngundiwon kunmodmikenh. \s1 Bu Kuhni God Yingkihkarremarnbom Kore Jesuskenh \sr Ephesians 1:3-14 \p \v 3 Karriburluburlumen nawu God! Jesus Christ nawu kanmarnewohrnan kadberre wanjh kabiyimarneyime God bu Kornkumo nuye. Nungka wanjh kanmarnbom bu karrikukbelbmerren nuye Christ, dja kunmekbekenh kunu kanwong nawu Namalngmakkaykenh ba bu karrimang kunmakmak rowk kore kaddum heaven. \v 4 Kunyungkih bu God minj bangmebolkmarnbuyi kondah kurorre, wanjh bu kunmekbe bolkyimi, nungka yingkihkarremarnburrinj bu kankukbelbme kore Christ, ba bu karriyimerran djal nuyekih bininj nawu nungka kandjalmakwan kore kumirrk nuye. \p Nungka wanjh kanmarnedjareminj kadberre. \v 5 Dja kunmekbekenh kanmarneyingkihkarremarnburrinj bu kanmarnbun karribebeywurd nuye, kore karrikukbelbme nawu Jesus Christ. God kuninjkunu djareminj bu djal nungan kanjilngmarnburren. \v 6 God wanjh kuninjkunu kanmarnekurduyimeng rowk ba bu karriburlume nungka nawu nadjalmakkaykenh dja narrulkarrekimuk kore wernhmimkongiwern duninjh, dja kunu nungka kanwong bu djal burudjang ba bu karribelbmerrinj Jesus Christ nawu nungan God kabimarnedjare. \v 7 Nungka kurlbawarrhmeng kadberre ba bu kanbebkeng kore kunwarre karrihbongdi. Ngayime bu God kanmarnebengmidjdan kadberre kore kunwarre karrihyime. God burudjang djalkurduyimeng bu wernhmimkongiwernminj kadberre. \v 8 Nungka wanjh kuhni kunmak kanmarnekurduyimeng bu kunkimuk duninjh, dja mak kanmayalibayhkeng ba bu karriwernhburrbun rowk kore nungka. \p \v 9 Bu kuhni wanjh nungka kanbukkabukkang kadberre manbu warlkkahwarlkkayindi nuye, ba bu karriburrkburrkbekkan kore yingkihkarremarnburrinj. Ngayime bu Christ kanmarnekurduyime kunmak kore God kadjare kadberre. \v 10 Kuninjkunu God karremarnbom, bu nungan kamdurndiwe yehyeng rowk kore heavenbeh dja mak kurorrebeh ba bu Christ kadjalwohrnawohrnan rowk. Kuhni wanjh nungka kayakwon kore kayiburnbunkenh kabolkyime. \p \v 11-12 God kahdurrkmirri dja kamarnbun bu kayimerran nawu yehyeng rowk kore nungan kadjare. Kunukka nungan munguyh kadjalkurduyime kore kakarremarnbun. \p Wanjh God korroko kanyingkihdjarrngbom ngadberre nawu Jews bininj dja kunukka ngarridjalyungkihni bu ngarriwoybukwoni dja ngarrimunkekadjungi nawu Christ. God kuhni kurduyimeng ba bu birridjalwern bininj kabirriburlume bu nungka nawu God nadjalmakkaykenh duninjh. \p \v 13 Mah, wanjh ngudmanwali nawu minj Jew bininj, ngudda wanjh ngurrikukbelbmerrinj nawu Christ bu ngurribekkang kunwok kunwoybuk nuye. Ngudda ngurribekkang kunwok manmak kayolyolme bu God ngunngehkekenh ngudberre. Wanjh ngudman ngurriwoybukwong Christ, dja nungka ngunwong Namalngmakkaykenh nuye, kore kerrngehkenh kanyingkihberrebbom ba bu ngurriwernhburrbun bu woybukkih duninjh ngudda wanjh God nuye bininj. \p \v 14 God kanwon nawu Namalngmakkaykenh kadberre ba bu karriwernhburrbun bu woybukkih nungka kanmarneyingkihkarrme kadberre kore wokkurrmerrinj, dja karridjalmadbun kore kayakwon bu kanbebkekenh ngad nawu bininj nuye kore karribongdibeh. Nungka wanjh kuhni kakurduyime ba bu birriwarlahkenh bininj kabirridjalburlume nawu nungka nadjalmakkaykenh duninjh. \s1 Bu Paul Danginj Yiwarrudj Bedberre Bininj Nawu Birriwoybukwong Jesus. \sr Ephesians 1:15-18 \p \v 15-16 Mah wanjh. Ngaye ngamanjbun God bu kunbarnangarrawern kore ngudberrekenh dja mak ngadjaldi yiwarrudj ngudberre bu munguyh. Kuhni ngarredjingmey bu ngaye wobekkang ngudda bu ngurriwoybukwong Jesus nawu kawohrnan rowk, dja mak bu ngurrbenmarnedjare birribuyika nawu God nuye bininj rowk. \p \v 17 Ngaye wanjh munguyh ngadjaldi yiwarrudj bu ngahdjawahdjawan God nawu Nadjalmakkaykenh Kornkumo. Nungka nawu God nuye Jesus Christ nawu kawohrnan kadberre. Ngaye ngadjawan bu ngunwon Namalngmakkaykenh ba bu ngurrimayalimakmen dja mak ngurriwernhburrbun dja ngurriwernhborlhme nawu God. \v 18 Dja ngaye mak ngahdjawan God bu ngunmayalibayhke ngudberre ba bu ngurriwernhburrbun bu yerrekah kundjalwernhmakkaykenh kambebme ngudberre nawu nuye bininj kore nungan ngunkayhmeng. Dja mak ngurriwernhburrbun bu God nungan kanwon kunmakkaykenh rowk kore kanyingkihberrebbom ngad nawu bininj nuye. \s1 Christ Nungan Kadjalwohrnan Rowk \sr Ephesians 1:19-23 \p \v 19-20 Ngadjawan mak ba bu ngurriburrbun bu God kahdurrkmirri kadberre kunwernhdulkarrekimuk dorrengh ngad nawu karrihwoybukwon nungka nuye. Manmekbe mandjalkarewi kundulkarre durrkmirranj bu God birrolkkayhweng nawu Christ kore kundowibeh, dja bikurrmeng kore heaven, bu kahyerrkan kore kukun nuye.\x - \xo 1:19-20 \xt Psalms 110:1\x* \p \v 21 Kaluk kumekbe nungka Christ kawohrnan rowk dja kabenyurrhke birribuyika nawu kabirriwohrnawohrnan dja mak nawu birringeykihkimuk rowk, dja mak nawu mankarre kabirrikarremarnbun, dja mak nawu birridulkarrekimuk rowk. Wanjh Christ nuye kunngey karrokme dja kabenngeyyurrhke rowk manbu manbubuyika kunngey bu bolkkime dja mak djalmunguyh. \v 22 Dja God bimarnekurrmeng yehyeng rowk kore kanjdji kurrenge nuye nawu Christ, dja bimarnbom bu kawohrnan rowk kore nawu birriwarlahkenh bininj nuye kore yiwarrudj ngarre.\x - \xo 1:22 \xt Psalms 8:6\x* \p \v 23 Ngad nawu bininj nuye Christ wanjh karribelbmerrinj karriyimerran yiwarrudj nuye, yiman kayime nungan nuye kunburrk. Nungan naweleng kankukbarlke bu kamngimen kani kore kukange kadberre. Wanjh nahni kunburrk nuye nawu kahdarrkid, wanjh nakka kahdi kore kubolkwarlahkenh rowk kanjdji dja mak kaddum kore nungka nawu Christ wanjh kadjalwohrnawohrnan rowk. \c 2 \s1 God Djalwernhmimkongiwernminj Kadberre Dja Kundjalmekbekenh Kanngehkeng \sr Ephesians 2:1-10 \p \v 1 Ngudda wanjh kerrngehkenhni ngurrimalngdoweng bu ngurriwokweyi God dja mak ngurridjalkurduyimi kunwarre. \v 2 Ngudda kunmekbe ngurridjalkurduyimi yiman kayime birriwarlahkenh bininj nawu kondah kurorrebeh. Dja mak ngurrimunkekadjungi nawu namalngwarre duninjh, nawu kabenmarnewohrnan nawu namalngbubuyika kondanjkunu kurorrewaken. Nungka wanjh kahdurrkmirri kore bininj bedberre kukange nawu kabirriwokburriwe God. \v 3 Ngad warridj, wanjh karrikurduyimi kunwarre yiman kayime bininj nawu kondah kurorrebeh bu karriraworrinj. Ngad wanjh karridjareni bu karridjalkurduyimi kunwarre kore ngadman kunburrk dja mak kore kunmayali kadberre. Ngad wanjh karriwarreni, dja karrirohrokni birribuyika bininj rowk, dja kunu God wanjh nungka kandjalwernhdungi kadberre dja wardi kandjalbuyi. \p \v 4-5 Dja burrkyakni, minj nungka kanbuyi kadberre. Ngad wanjh ngokko karrimalngdoweng kore karriwokweyi God, dja nungka wanjh djalwernhmimkongiwernminj kadberre bu kanmarnedjareminj bulkkidj duninjh, kaluk kunmekbekenh bimimbiwong Christ dja kunu ngad dorrengh kandjarrkmimbiwong kadberre. God wanjh djalwernhmimkongiwernminj kadberre, dja kundjalmekbekenh kanngehkeng. \v 6 Dja mak God kandolkkayhweng kadberre bu karridjarrkdolkkang Christ dorrengh, dja mak kankurrmeng kore karridjarrkyerrkan Christ Jesus dorrengh kore kaddum heaven. \p \v 7 God wanjh kuninjkunu kurduyimeng kadberre ba bu yerrekah wanjh birriwarlahkenh bininj kabirrinan bu baleh nungka kurduyimeng kore kanmarnedjareminj kadberre kore Christ Jesus. Wanjh kunukka kabirriburrbun bu nungka wanjh nadjalwernhmimkongiwern bulkkidj duninjh. \v 8-9 Yoh. God ngunngehkeng bu djal burudjang ngunkongibom dja mak mimkongiwernminj ngudberre. Bu ngudda ngurriwoybukwong wanjh kunmekbekenh nungka ngunngehkeng ngudberre. Minj ngudmandeleng bu kuhni ngunmarnekurduyimerrangimeninj, dja God wanjh djalburudjang ngunmarnekurduyimeng. Ngad bininj minj ngadmandeleng karringehkerrimeninj, wanjh minj nangale bininj kaburlumerren bu yimankek kangehkerrenkenh. Ngudda minj ngurridurrkmirrangimeninj ba bu yimankek ngurrimarnbuyi God bu ngunngehkeyi. \v 10 Kaluk God nungan durrkmirranj dja mak nungka djalkurdumak duninjh! Dja nungan God nadjalkudji kankangemarnbom kadberre bu kankukbelbmeng kore Christ Jesus, dja kanmarnbom ba bu karrihyidurrkmirrikenh kunmakmak nuye kore nungka kayingkihkarrme kadberre bu kanwonkenh. \s1 Nawu Christ Kurlbawam Dja Kanmarnbom Bu Karridjalkukkudji \sr Ephesians 2:11-18 \p \v 11 Ngudda bininj nawu minj Jews, ngurriburrbu bu kerrngehkenh kore ngurrihkurduyimi. Bu ngudda minj ngundiyibornayi kore Jews bininj. Wanjh kunmekbe ngad nawu Jews bininj ngundimarneyimi ngudberre, “Ngudda minj ngurrilakkayen!” Dja ngad bininj nawu Jews ngarrimarneyimerrinj, “Ngad nawu ngarrilakkayen!” Bu kumekbe ngad ngarriyimeng, wanjh ngarrikukyolyolmerrinj djal kunburrkwi. \p \v 12 Ngudda ngurriburrbu bu korroko ngudda minj ngurriraworrimeninj nawu Christ, dja ngurridjaldi djarreh nuye, dja mak ngudda minj bininj nuyeniwirrinj God, yiman ngad bininj nawu ngarringeyyo “nawu Israel kankebmawahmeng”. \p Wanjh God wokkurrmerrinj, dja nganberrebbom ngadberre nawu Jews bininj, dja ngudda minj njale ngurrimayi, ngudda yiman nawu ngurribolkbubuyikabeh. Ngudda ngurrihni kore kondah kurorre bu kunnjilngwarre dorrengh, kore minj ngurriburrbuyinj God, minj mak ngurriburrbuyi kore nungka kunmak ngunmarnekurduyime bu yerrekah. \v 13 Bolkkime wanjh, ngudda nawu korroko ngurridi djarreh nuye God wanjh ngurribelbmerrinj kore Christ Jesus. Bu nungka wanjh kurlbawam ngudberre wanjh kunukka ngunkang ngudberre darnkih kore ngad. \p \v 14 Christ nungan kanwong kadberre kunmodmikenh nuye dja kanmarnbom kadberre karrikukkudjihminj ngad bininj nawu Jews dja ngudda nawu minj Jews. Minj karriyawoyhdurren dja nungka wanjh bakkeng manbu bulkayh warnahwarnamhyoy manbu kanhbebbehkuknami. \v 15 Ngad nawu Jews bininj wanjh ngarridjalkadjungi mankarre manwern manbu mankilehkilelk dja mankihkimuk bu ngarrikarrmi ngadberre. Kaluk manmekbe mankarre kanbebbehkuknameng. Dja bu Jesus doweng kore kundulk cross, wanjh nungka bularrbom rowk manbu mankarre, dja kanmarnbom kadberre bu karridarrkidkudjihminj ngad bininj nawu Jews dja ngudda nawu minj Jews, yiman kayime bininj bokenh kabeneraworren dja kabeneyimerran nadjalkudji. Kaluk kankukbelbmeng kadberre rowk nungka dorrengh. Kunukka nungka kanmarnbom ba bu minj mak karriyawoyhdurren dja wanjh kanwong kadberre kunmodmikenh nuye. \v 16 Jesus nadjalkudji kanjkurrmerrinj kore manbu cross kundulk, dja doweng, wanjh kunu nungka kanmarnebularrbom kunyid kadberre, ba bu karrimarnedjaremerren, dja mak kandjarrkdurndiweng kadberre rowk kore God. \p \v 17 Christ wanjh kumwam yolyolmi kadberre rowk ba bu kunmodmikenh kanwong. Nungka yolyolmi ngudberre bininj yiman nawu ngurridi djarreh, dja mak kore ngad bininj nawu yiman ngarridi darnkih.\x - \xo 2:17 \xt Ngurrina Isaiah 57:19\x* \v 18 Christ kuninjkunu kurduyimeng kadberre rowk, wanjh bolkkime bu ngad karrihdjarrkkarrme nadjalkudji nawu Namalngmakkaykenh ba bu karridjarrkre darnkih kore Ngabbard God. \s1 Bu God Kanmarnmarnbun \sr Ephesians 2:19-22 \p \v 19 Mah wanjh, bolkkime ngad nawu Jews bininj minj ngundiyawoyhngeybun bu ngudda nawu minj Jews yiman ngurridjalwokbuyika duninjh. Dja wanjh bolkkime ngurrimwam darnkih dja karriraworrinj karridjarrkyimerranj God nuye bininj, dja mak karridjalmudkudjihminj nuye kore God. \v 20-21 Ngad nawu God nuye bininj ngarriyime yiman kayime kunwarddewardde bu nungka kanbebbehmang dja kankurrmekurrme, kanhmarnbun yiman kayime kunrurrk nuye. Dja nawu apostles dja mak nawu prophets nakka wanjh bedda werrk benyingkihkurrmeng yiman kayime kunwardde kahyo manbu karayekwon wanjh yerreh kunrurrk karrangen. \p Jesus Christ nakka wanjh yiman kayime kunwarddekorlh manwarddekuken kore kunrurrk kayirrangenkenh. Bu karribelbmerren kore nungka, wanjh kanbebbehkarrme dja kankurrmekurrme ba bu karridjalkudjihmen yiman kayime kunrurrk manbu manrurrkdjamun djal nungka nuyekih nawu Kawohrnan Rowk. \v 22 Ngudda warridj, ngudda nawu minj Jews bininj. Wanjh kuninjkunu God kanhmarnbun karridjarrkyimerran walakkih walakkih yiman kayime kayirurrkdangen manbu kunrurrk kore kahyo God nawu Namalngmakkaykenh. \c 3 \s1 Paul Kabenmarnemulewan Jesus Kore Bininj Nawu Minj Jews \sr Ephesians 3:1-13 \p \v 1 Ngaye Paul ngabimbun nahni djurra kondah kore jail ngabongdi. Ngaye ngamarnedurrkmirri nawu Christ Jesus ba bu ngurriwoybukwon nungka, ngudda nawu minj Jews bininj. Dja yikahwi birribuyika bininj nawu ngandibekkang kore ngayolyolmi, wanjh kunu ngandiberlmey dja ngandikurrmeng kondah jail. \v 2 Ngudda woybukkih korroko kandiwobekkang ngaye bu God nawu kandjalkongibun bulkkidj duninjh dja nganmarnbom ngaye bu ngahmarnedurrkmirrikenh ba bu marneyolyolme ngudberre bininj nawu minj Jews. \v 3 Kuninjkunu wanjh ngaye ngahyime. God kumwam nganbukkang kore mankarre nuye manbu warlkkahwarlkkayindi. Dja korroko ngabimbom kunyahwurd ngudberre bu kunmekbe nganmarnekurduyimerranj. \v 4 Kaluk bu ngudda ngurribimnan nahni djurra, wanjh ngurriwernhburrkburrkbekkan manbu mankarre warlkwarlkkayindi kore Christkenh bu God nganbukkang. \p \v 5 God minj yingkihkarreyolyolmerrimeninj bininj nawu kunkareni birridarrkiddi. Dja wanjh bolkkime nawu Namalngmakkaykenh nganmarnemulewam ngadberre nawu God nuye bininj nawu apostles dja mak nawu prophets nuye. \v 6 Kuninjkunu wanjh mankarre warlkwarlkkayindi manbu yongohyoy, wanjh bolkkime marneyime ngudberre. Ngudda bininj nawu minj Jews bu ngurriwoybukwon maninjmanu kunwok kunmak, wanjh kunukka ngurrikukbelbmerren rowk kore Christ Jesus. Wanjh bolkkime karrikukkudjihmen ngad bininj nawu Jews, dja mak ngudda nawu minj Jews, dja kaluk karridjarrkkarrme kore God kanmarnewokkurrmerrinj kadberre, dja mak karridjarrkyikadjurren rowk nawu namakmak kore God kanberrebbom kadberre. \p \v 7 God nganmarnedurrkmirri kore kukange ngardduk bu kundulkarre dorrengh nuye, wanjh nganmarnbom bu ngamarnedurrkmirri nuye, ba bu ngayolyolme nuye kunwok kunmak. \v 8 Ngaye nawu yiman ngamarladj, minj ngakuken bu bedberre bininj nawu nuye God. Ngaye yiman djal yeng! Dja God nungan wanjh nganmarnemakwam bu nganwong ngamarnedurrkmirrikenh nuye. Kuhni bu bolkkime ngaye bengdayhke ngudberre bininj nawu minj Jews, ba bu ngurriwoybukwon Christ nawu kanwon kunmakmak kundjalwern duninjh, kore minj ngad karriwernhburrkburrknan nuye. \v 9 God nawu kahmarnbun yehyeng rowk, wanjh nganwong bu ngaye ngabenbukkabukkan bininj rowk ba bu kabirriburrbun bu baleh God kahkurduyime bolkkime kore nuye mankarre manbu nungka yingkihwarlkkang kerrngehkenhni, dja kunkuyeng warlkkawarlkkayindi kore nungka. \p \v 10 God wanjh kahdjare kabenbukkabukkan nawu kabindiwohrnawohrnan angels, dja mak nawu birrikihkimuk nawu kabirrini kore heaven. Wanjh kahdjare bedda kandinan kadberre, ngad nawu yiwarrudj karrikarrme, dja wanjh kabirriburrbun bu God nungka kakarrme kunmayali kunwernkenh rowk. \v 11 God karremarbom dja mahni mankarre nuye kahdjaldi munguyh munguyh kaluk nungka kadjalyakwon rowk kore kakarremarnbun. Kuhni rowk wanjh Christ Jesus nawu kawohrnan kadberre bimarnekurduyimeng. \v 12 Wanjh ngad karriwoybukwong Christ dja mak karrikukbelbmerrinj kore nungka, wanjh bolkkime minj karriyawoyhkele kore God dja wanjh kamak bu karrihre darnkih kore nungka. \p \v 13 Kunmekbekenh kunu ngaye ngahyime ngudberre, yuwn bu ngurrinjilngwarremen bu ngayekenh kunrayek dja kunyid. Bu ngaye kuninjkunu nganmarnekurduyimerranj kore ngadjakbekkan, dja kuhni wanjh ngaye bidyikarrme ngudda ngudberre, wanjh kunmekbekenh ngurrinjilngmaknin kore God. \s1 Paul Kayolyolmerren Bu Nungka Kahdi Yiwarrudj \sr Ephesians 3:14-21 \p \v 14 Kunmekbekenh kunu ngayolyolme ngudberre, wanjh ngaye ngabarddurrukkurlhdan kore kumirrk nuye Ngabbard God. \v 15 Nungka nadjalkudji Kornkumo duninjh nawu kanmarnbom dja kanbebbehwon kunngey duninjh, ngad bininj rowk kore karribebbehmud karrihni kurorre dja mak kore kaddum heaven. \p \v 16 God nungka nawu namakkaykenh dja kakarrme kunwern kunmakmak, wanjh ngaye ngadjawan ba bu nungka nuye Namalngmakkaykenh karrurrkmirri kore kukange ngudberre, dja mak ngunwon ngudberre kundulkarre ba bu ngurrikangemurrngrayekmen. \v 17 Dja mak ngadjawan Christ bu kamre kahdjalni kore kukange ngudberre nawu ngurridjalwoybukwon nungka munguyh. Nungka wanjh ngunwernhmarnedjare, wanjh kunukka ngurriyimerran yiman kayime kundulk manbu kahdulkdedjmaddjuhmiyindi kore kahboyoyome, dja wanjh ngurridjaldi munguyh kore ngurriburrbun nungka ngundjalmarnedjare. \v 18-19 Dja kunu ngaye ngadjawan God bu ngunmarnbun ngudda ngudberre dja mak nawu birribuyika bininj rowk nawu God nuye, ba bu ngurridjarrkburrkburrkbekkan kore Christ nungka ngundjalwernhmarnedjare bulkkidj duninjh munguyh munguyh, yiman kayime kaddum dja kurorre dja kubolkwarlah rowk. Kaluk minj djalbininjbeh bu ngurridjalburrbun. Dja mak ngadjawan God ba bu ngudda ngurrikukbarlmiyindan dja ngurriyimerran yiman God rerrih. \p \v 20 Mah, wanjh ngadjare bu birriwern bininj kabirriburluburlume God! Bu nungka wanjh kahdurrkmirri kundulkarre dorrengh kore ngad kukange kadberre. Nungka wanjh kadjalwernhkurduyime kunkimuk duninjh kore minj karridjawan dja mak kore minj karriburrbun. \v 21 Dja mak ngadjare ngad nawu nuye bininj kore yiwarrudj karrini, wanjh karridjalburluburlume nawu God. Dja mak ngadjare birriwarlahkenh bininj rowk bu kabirriburluburlume God bu Christ Jesuskenh. Wanjh kunu birridjalburluburlumen God, bu bolkkime, dja mak djalmunguyh munguyh. Amen. \c 4 \s1 Bu Karrikukkudjihmen Kore Nawu Christ \sr Ephesians 4:1-6 \p \v 1 Ngaye ngabongdi kore ngandikurrmeng jail bu kunmekbekenh ngaye ngamarnedurrkmirri nawu Kawohrnan Rowk. Wanjh kunu ngaye wernhbengdayhke ngudberre, bu ngudda wanjh ngurrini kunmak rowk kore God kadjare nawu ngunkayhmeng ngudberre. \v 2 Wanjh yuwn bu ngurrikimukworren. Ngurridjalmodmikenhnin dja yeleyeledj kore baleh yarrka ngurriyime. Kab ngurridjalmadburrimen kore ngurrimarnedjaremerren. \v 3 Dja mak ngurriwernhrohrokmen bu ngurridjalkudjihnin kore Namalngmakkaykenh ngunmarnbun bu ngunwon ngudberre kunmodmikenh nuye. \p \v 4 Ngad wanjh karriyimerranj bu karriburrkkudji kore nadjalkudji Namalngmakkaykenh karridjarrkkarrme. Dja God kankimey rowk kadberre ba karridjarrkburrbun nawu God kanmarnekurduyime kunmak rowk. \v 5 Nungka nadjalkudji nawu Kawohrnan Rowk, dja ngad karridjarrkwoybukwon nuye. Dja mak karrikodjdjuhmeng kore nawu nadjalkudji nuye. \v 6 God bu nungka wanjh nadjalkudji dja mak nungka wanjh nawu nadjalkudji Kornkumo kadberre rowk ngad nawu karriwarlahkenh bininj. Nungka wanjh kadjalwohrnan rowk kaddum dja kurorre, dja wanjh kahdurrkmirri kore kadberre bininj rowk, dja wanjh kahdjalni kukange kadberre rowk. \s1 Bu Christ Kanbebbehwon Kore Karridurrkmirrikenh \sr Ephesians 4:7-16 \p \v 7 Christ wanjh bu djal burudjang kanbebbehwong rowk kundjalwern kunmakmak kore nungka djareminj. \v 8 Bu kuninjkunu wanjh bimbuyindanj korroko kore djurra, wanjh kayime, “Bu nungka dolkkang wam kaddum, wanjh benkang birriwern nawu nungka bendarrkidmey dja bendukkang. Dja ngad nawu nuye bininj, wanjh kanwong kunmakmak nawu kanhmarnekarrmi.” [Psalm 68:18] \v 9 Kaluk kuhni baleh kakarremenmenyime bu kahyime, “Nungka dolkkang wam kaddum”? Wanjh kuhni kahyime bu kerrngehkenhni nungka koluy werrk kanjdji duninjh kore kondanjkunu kurorre. \v 10 Wanjh namekbe nadjalkudjiwi nawu kumkoluy, wanjh yawoyhdurndi kaddum bewh kore heaven, dja wanjh bolkkime nungka kadjaldi kaddum duninjh kore kubolkwarlahkenh dja kunngol rowk. \v 11 Nungka nawu Christ, dja nungandeleng wanjh kanwong kundjalmak rowk. \p Nawu Christ benmarnbom yikahwi bininj nuye bu birriyimerranj nawu apostles. Dja mak benmarnbom yikahwi birribuyika nuye bininj bu birriyimerranj nawu prophets. Dja mak yikahwi birribadbuyika wanjh benmarnbom bu birriyimerranj nawu kabirriyolyolme manbu kunwok kunmak. Dja mak birribadbuyika benmarnbom wanjh birriyimerranj nawu bininj kabindinahnan dja nawu kabindibukkabukkan. \v 12 Nungka kuninjkunu kurduyimeng rowk ba bu bininj nawu nuye God wanjh kabirridjarrkdurrkmirrikenh dja kabirribidyikarrmerren, ba bu Christ nuye kunburrk wanjh kamurrngrayekmen. \v 13 Kaluk bu ngad karrimayalikudjihmen kore karridjarrkwoybukwon, bu karriwernhburrbun Christ nawu Beywurd nuye God, wanjh kunukka karriyimerran yiman kayime wurdyaw nawu kamhdjaldjordmen wanjh kabalhyimerran kahdabbolkmen, wanjh kunukka karridjalyimerran bu karrirohrok yiman Christ rerrih. \p \v 14 Bu kunmekbe karriyimerran, wanjh minj mak karriyawoyhmayaliyahwurdmen kore kerrngehkenhni karridedjingmey karriwoybukwong. Dja wanjh karrimayalidjordmen ba bu karriwernburrbunkenh kundjalwoybuk kore Christkenh. Dja mak minj karriwokbekkan bininj nawu kanbukkan bu kanhkowekenh dja nawu kabirriwohkurrehkurren dja minj kabirrimulewan kore kunwoybuk. \v 15 Dja kunbuyika karriyime, bu karridjalmarneyimerrimen kundjalwoybuk kore karrihwernhmarnedjaremerren, dja mak karrikangemarnburren rowk ba bu karriyimerran yiman karrirohrok nawu Christ. Ngad nawu Christ nuye bininj, wanjh yiman kayime nuye kunburrk. Dja nungka nawu Christ yiman kayime kunkodj yerreh wanjh kunu kanmarnewohrnan ngad nawu kunburrkkilehkilelkbubuyika nuye. \v 16 Ngurriburrbun manbu kadberre kunburrk kakarrme kunkilehkilelkbubuyika manbu kabirriraworren wanjh kabirrimurrngrayekworren. Wanjh karohrok bu ngad nawu karribelbmerrinj bu karriyimerranj yiman kunburrk nuye Christ, wanjh karriyikarrmerren rowk bu karrimarnedjaremerren. Wanjh kunmekbekenh kunu ngad wanjh bebbehbeh karridjarrkdurrkmirri kore nungka. \s1 Karrikangeborledkerren Kore God Nuye \sr Ephesians 4:17-32 \p \v 17 Mah wanjh! Ngaye kuhni wernhbengdayhke ngudberre kore kunngey nuye nawu Kawohrnan Rowk, ngurringurdmen kore ngurrikurduyime yiman kayime bininj birribuyika nawu minj kabirriwoybukwon God. Nawu bedda wanjh birrimayaliyak dja minj njale kabirriburrbun. \p \v 18 Kuhni wanjh kurduyimerranj bedberre bu birrikangerayekni nuye God. Dja wanjh birrimayaliburlerranj dja mak birridjalmayaliyakminj. Wanjh kunukka minj kabirridarrkid kore God kabendarrkidwonkenh. \v 19 Wanjh bedda yimankek birriyemiyakminj kore kabirrikurduyime kunwarre. Bedda kabirridjare bu munguyh kabirriwernhkurduyime kundjalwarre bu bininj dja daluk kabirrihwohdjirdmarrenkenh. Bu bedda kabirrimayaliwarreworren dja kabirridjaldjare munguyh kabirridjalkurduyime kunwarre kunwern. \p \v 20 Ngudda wanjh kerrngehkenh minj ngurriwernhborlhmeninj kuninjkunu kunwarre bu ngurribekkang kore Christkenh. \v 21 Ngudda woybukkih ngurriwokbekkang nawu Christ bu ngundibukkang nungkahkenh kore ngurrimey kunwoybuk nuye Jesus. \p \v 22 Ngudda wanjh kerrngehkenh ngurridarrkiddi kore kunwarre. Ngundibukkang bu yiman ngurridjalmayaliwerrinj nawu yiman kayime ngurrikangekare kore korroko ngurrikangewarreworrinj bu ngurridjalbekkarrinj ngurrikowerrinj kore ngurridjaldjareni kunwarrekenh. \v 23 Dja wanjh bolkkime ngurribawo God nungan ngunkangekerrngehme dja ngunmayalikerrngehme ngudberre. \v 24 Dja ngurriborlhmeng kore ngurrimarnburren bu ngurrikerrngehmen kore God nungan ngunkangekerrngehme ngudberre ba bu ngurriyimerran yiman kayime nungka, dja ngurridjalkurduyime kore nungka ngunmakwan bu ngudda woybukkih djal nuyekih bininj. \p \v 25 Yuwn bu mak ngurriwokkurren munguyh kore ngurridi. Ngad nawu Christ nuye bininj wanjh karrimarneyimerrimen kunwoybuk dja wanjh ngad kunu karriburrkkudjiwi rowk kore nungka. \p \v 26 “Bu ngudda yiyiddung, yuwn bu yikurduyime kore kunwarre. Dja yuwn bu yidjalkangeyidbabi bu yiyiddung munguyh. Kaluk bu karrungyibme, wanjh ngurridjalbawo.” [Psalm 4:4] \v 27 Dja yuwn bu ngurrikimang nawu Namarnde Duninjh bu ngurridi. \p \v 28 Ngudda yikahwi nawu kerrngehkenhni ngurridjirdmangi njalehnjale, wanjh ngurribawo, dja ngurridedjingma ngurridurrkmirri kunbidwi ngudberre, ba bu ngurrimang kunwardde kore kunmakkenh. Kaluk wanjh ngurriweykan bedberre kore birribuyika bininj nawu yiman kayime birrimarladj nawu minj birrikuken. \p \v 29 Dja yuwn bu mak kundjen kunwarre ngurriwokdi, dja kunwok kunmaknin ngurridjalyimerren, ba bu ngurribidyikarrmerren dja ngurrimurrngrayekworren yikahwi ngudberre bininj nawu birrinjilngwarre dja nuk nawu kunrayek kabenmarnewernmerren. \p \v 30 Nawu God nuye Namalngmakkaykenh nakka wanjh kani kukange ngudberre kore ngudmandeleng ba bu ngunwernhkarrme kaluk bu kunbarnangarra kore God ngunbebke ngudberre kore kunwarrekenh. Wanjh yuwn bu ngurrinjilngwarrewon namekbe nawu Namalngmakkaykenh. \p \v 31 Yuwn bu ngurrinjilngwarremen, dja yuwn bu mak ngurriyiddurren dja ngurriwirrihmerren. Yuwn bu mak ngurringarlahmikarren dja mak ngurrbenyolyolmerren. Dja yuwn bu ngurridjalburrbun bu ngurriwarreworren. \v 32 Dja wanjh burrkyak. Wanjh ngudda ngurridjalkongiburrimen dja ngurrinjilngmarnburrimen. Ngurrimarnebengmidjdangerrimen munguyh karohrok bu kore God nungka ngokko ngunmarnebengmidjdanj ngudberre kore ngurribelbmerrinj nawu Christ. \c 5 \s1 Karringunjdjika God Nawu Kanbornang Dja Kanmarnedjare Kadberre \sr Ephesians 5:1-20 \p \v 1 Mah wanjh, bolkkime ngudda wurdwurd nuye God nawu ngunmarnedjare bulkkidj duninjh ngudberre. Wanjh ngurriyimerrangimen yiman nungka. Dja ngurridjalkadju yiman kayime wurdwurd kabirrikadjung nawu kornkumo bedberre. \v 2 Dja munguyh ngurridjalmarnedjaremerrimen yiman bu kayime Christ kanmarnedjareminj kadberre rowk. Kaluk nungka wanjh kanjkurrmerrinj bu doweng kadberre kore kumirrk nuye God, wanjh kuhni bu God njilngmakminj duninjh dja kanmarnebengmidjdanj kunwarre kadberre.\x - \xo 5:2 \xt Ngurrina Exodus 29:18; Psalms 40:6\x* \p \v 3 Yuwn bu mak ngurriyime kunwarre bu ngurribidyikadjurren bininj dja daluk. Dja mak yuwn bu ngurrikodjkuluwarremen dja mak yuwn yehyeng ngurrihdjalmanjngun munguyh. Kaluk kunmekbe kundjalwarre duninjh, dja yuwn ngurriburrbun bu ngurriyolyolme kunmekbekenh. Ngudda wanjh God nuye bininj, dja kunmekbekenh kunu minj ngurriyawoyhkurduyime. \v 4 Dja yuwn bu ngurriyolyolme kore kunwarrewarre, dja minj mak ngurriwokmarlelhmarlelhmarren bu ngurrimarneyimerren kore kunwok kunwarre. Bu kuninjkunu minj kunmak kore ngudda ngurrimarneyimerren. Wanjh kunbuyika ngurriyimen, bu munguyh ngurridjalmanjbu God. \p \v 5 Bu kuhni ngudda ngurrihburrbun kore kunwoybuk. Wanjh bininj dja daluk nawu kabenemarneyimerren kunwarre munguyh, dja mak nawu kabirrihburrbun kunwarre, wanjh minj kabirringimen kore God dja Christ berrewoneng kore kabenewohrnan. Dja nawu bininj kadjalmanjngun yehyeng rowk nuye nabuyika bininj, nakka wanjh yiman kabimarneboddan namekbe nawu kadjalmanjngun, kaluk namekbe bininj minj kangimen kore God dja Christ berrewoneng kore kabenewohrnankenh. \v 6 Wanjh woybukkih, God nungka kadjalwernhyiddung kabendung nawu bininj kabirrikurduyime kuninjkunu kunwarre. Dja bu nawu bininj kabirridjare ngundikowe bu kabirriyime kamak bu ngurriyime kunmekbe kunwarre rowk, wanjh nakka yuwn bu ngurrbenbekkabekkan. \v 7 Dja yuwn bu ngurriraworren birrimekbe bininj. \p \v 8 Bu kerrngehkenhni ngudda yiman ngurridi kore kubolkmunun. Dja bolkkime wanjh ngudda ngurriyimerranj nawu Kawohrnan Rowk nuye bininj. Wanjh ngurridjalkurduyimen kunmak kore nungka ngunhkangewolkan ngudberre kore ngurrihni. \v 9 Bu ngunkangewolkan ngudberre, wanjh kunukka ngurriyimerran yiman kayime kundulk manbu kakarrme manme manmakmak. Wanjh kunmekbe ngurrikarrme kunmakmak dja kunwoybuk, dja ngurridjalkurduyime kunmak munguyh. \p \v 10 Kab ngurridjawa nawu Kawohrnan Rowk ba bu ngurriburrbun bu ngurrinjilngmarnbunkenh nuye. \p \v 11 Dja nawu bininj kabirridi kore kubolkmunun wanjh nakka kabirrikurduyime kunwarre. Kaluk bu kunmekbe kabirrikurduyime wanjh minj kunukka kunmak kamarnbuyindan. Dja yuwn mak ngurrbenkadjung dja ngurriraworren bedberre dorrengh. Dja ngaleng ngurrbenmulewa kurobbe bu kunukka kunwarre kabirrikurduyime. \v 12 Kunmekbe kunwarre bu bedda kabirrikurduyime manmolk, wanjh kundjalwarre duninjh. Bu ngad minj mak ngarriwernhyolyolme, wardi kunukka karriyemikarren. \v 13 Bu karribolknan kore kabolkwolkayindi wanjh karrinan kore njale bu kunmak dja kore kunwarre. \v 14 Bu kambolkwolkayindan, wanjh karrikuknan njalenjale. Kumekbekenh kunu bininj kabirriyime, “Yirrolkka, ngudda nawu yihkeyo! Wanjh yimdolkka kore yirrowengbeh! Kaluk Christ ngunmarnebolkwolkan!” \p \v 15 Mah, wanjh ngurrinahnarrimen kore ngudda ngurrikurduyime. Yuwn bu ngurriburrbun yiman birribuyika bininj nawu birrikodjkuluwarre. Dja ngurridjalkurduyimen kore bininj yiman kayime nawu birrikodjkulumak. \p \v 16 Yuwn bu munguyh ngurribolkmang, dja ngurridjalmarnedurrkmirri nuye God munguyh. Dja kuhni wanjh bolkkime bu kunwarre kahwernmerren bu kamhbebmerren. \v 17 Wanjh yuwn bu mak ngurribalkodjkuluwarremen, dja munguyh ngurriburrkburrkbekka kore God kadjare. \p \v 18 Dja yuwn bu ngunkangebarlke manbu manbang manbu ngunmarnbun ngurriworromkan dja ngurrikurduyime kunwarre. Dja ngaleng ngundjalkangebarlkemen God nuye Namalngmakkaykenh. \p \v 19 Dja bu ngurriwokdi ngurrimarneyimerrimen kunmakmak kore ngurriwayini Psalms dja mak hymns dja mak mankong manbu God ngunwon. Ngudda ngurrimarnewayini kunkange dorrengh kore nawu Kawohrnan Rowk. \v 20 Munguyh ngurridjalyimanjbu yehyeng rowk God nawu Kornkumo kore kunngey nuye Jesus Christ nawu Kadjalwohrnan Rowk kadberre. \s1 Bu Karridjarrkmarrkmang Nawu Christ \sr Ephesians 5:21-33 \p \v 21 Yuwn bu ngurribebbehdokmiwerren, dja wanjh ngurrimarrkmarrimen kore ngurridjalmarrkmang nawu Christ. \p \v 22 Ngudda nawu ngalbihbininjkobeng, wanjh ngurrbenwokmarrkma nawu nabihbininjkobeng ngudberre yiman bu kayime Christ ngurriwokmarrkmang. \v 23 Dja nawu nabininjkobeng nakka kabiwohrnawohrnan ngalbu nuye ngalbininjkobeng karohrok bu Christ kanmarnewohrnan ngad bininj rowk nuye nawu kanngehkeng, dja kanmarnbom bu karriyimerranj yiman nuyekih kunburrk. Ngad wanjh nuye Church, manbu yiwarrudj duninjh. \v 24 Ngad bininj dja daluk kore yiwarrudj, wanjh karriwokmarrkmang munguyh nawu Christ, wanjh kunmekbe kundjalkudjiwi karohrok bu ngalbihbininjkobeng munguyh kabirriwokmarrkmang nabihbininjkobeng bedberre. \p \v 25 Ngudda nawu nabihbininjkobeng, wanjh ngurringunjdjika nawu Christ. Ngurrbenmarnedjarenin ngalbihbininjkobeng ngudberre wanjh kadjalrohrok yiman Christ bu kanmarnedjareminj kadberre, dja mak kanmarnekanjkurrmerrinj ngad nawu karriyimerranj nuye yiwarrudj manbu Church. \v 26 Kuhni nungka kurduyimeng bu kunmekbekenh djareni kankangemarnbom ba bu karrikurduyime kundjalmak nuye. Bu karriwokwoybukwong nuye kunwok kunmak, wanjh kunu yiman kayime kankangedjirridjbom kukku dorrengh. \v 27 Dja mak Christ kadjare ngad nuye bininj bu karriyimerran yiman kayime ngalbininjkobeng ngalbu ngalkukmakkaykenh nuye. Dja mak kadjare bu minj karriyawoyhkarrme kunwarre kore kukange kadberre, dja wanjh karridjalkangemaknin nuye. \p \v 28 Wanjh kunmekbe kadjalkudjiwi nawu nabihbininjkobeng bindimarnedjarenin ngalbihbininjkobeng. Dja mak bindidjalnahna yiman bu kayime bedmandeleng kabirrikuknahnarren. Bininj nawu kabimarnedjare ngalbininjkobeng bulkkidj, wanjh yiman kayime nungan bu kahmarnedjaremerren. \p \v 29 Bininj minj kabirrikukwidnarren manbu kunburrk bedberre. Dja wanjh manme kabirriworren dja kabirriburrknahnarren. Wanjh kunmekbe kadjalrohrok bu Christ kanmarnekurduyime ngad bininj nawu nuye yiwarrudj duninjh. \v 30 Dja ngad kunu wanjh karrikukbelbmerrinj dja karriyimerranj nungka nuye kunburrk. \p \v 31 Ngurriburrbu kore kayime, “Wanjh kunmekbekenh kunu bininj kabenbenebawon ngalbadjan dja kornkumo nuye, dja wanjh kabimarnekukkurrmerren kabenekukbelbmerren ngalbininjkobeng nuye bu yiman kabeneburrkkudjihmen.” [Genesis 2:24] \v 32 Kuhni bu ngaye ngahyime kundjalwernhkimuk duninjh kore kahwarlkkayindi. Wanjh kadjalrohrok yiman Christ dja Church nawu nuye yiwarrudj duninjh. \p \v 33 Bonj, wanjh ngaye ngadjare bebbehmarneyime ngudberre. Ngudda nawu binihbininj, ngurrbenmarnedjarenin ngalbihbininjkobeng ngudberre yiman ngudman bu ngurrimarnedjaremerren. Dja nawu ngudda ngalbihbininjkobeng ngurrbenwokmarrkma nawu nabihbininjkobeng ngudberre. \c 6 \s1 Karribebbehkurduyimen Kunmak Kore Nawu Kawohrnan Rowk \sr Ephesians 6:1-9 \p \v 1 Ngudda nawu wurduhwurdwurd, wanjh ngurrbenwokmarrkma ngalbabadjan dja kornhkornkumo ngudberre ba kunu ngurriwokmarrkmang nawu Kawohrnan Rowk. Kuninjkunu wanjh kunmekbe mandjad ngurrikurduyimen nuye. \v 2-3 Ngudda wanjh ngurridjalburrbun kore mankarre kahyo manbu kayime, “Ngurrbenwokmarrkma ngalbabadjan dja kornhkornkumo ngudberre. Bu ngudda ngurrbenwokmarrkmang, wanjh ngunmarnekurduyimerran kunmak dja ngurrini kunkuyeng kore kondanjkunu kunred.” [Exodus 20:12] Maninjmanu mankarre wanjh manyungkih manbu kanmarnewokkurrmerren bu kanberrebbun kadberre. \p \v 4 Dja ngudda nawu kornhkornkumo, yuwn bu ngurrbendjurrkdjurrkwon nawu ngurrbenbornang bu munguyh kabirriyiddungkenh. Dja ngaleng bu ngurrbendjordmiwe, wanjh ngurrbenwernhbukkabukkan dja ngurrbenbidyikarrmen ba bu kabirriwokmarrkmang nungka nawu Kawohrnan Rowk. \p \v 5 Ngudda bininj nawu birrikihkimuk ngundihbongkarrme nawu ngurrbenmarnedurrkmirri yiman slaves kondanjkunu kurorre, wanjh ngurrbenwokmarrkma mandjad duninjh nawu ngundihkarrme, yiman bu kayime Christ ngurriwokmarrkmang. Dja yuwn bu ngurrbenkowe bu ngurridjalkurren. \v 6 Ngudda munguyh ngurridjaldurrkmirrin dja yuwn bu nawu ngunmarnewohrnan ngunkurdunan bu ngunburlume ngudberre. Dja ngurridjaldurrkmirrin kunngudj dorrengh ngudberre kore nawu God kadjare. Kuninjkunu munguyh ngurridjalkurduyimen dja ngad wanjh Christ kanhkarrme kadberre rowk bu karrihmarnedurrkmirrikenh yiman slaves nuye. \v 7 Ngurridjalmaknin kore ngurrbenmarnedurrkmirri nawu bininj, yiman kayime bu ngudda ngurrimarnedurrkmirri nawu Kawohrnan Rowk. \v 8 Kuhni bu ngudda wanjh ngurrikarreburrbun bu kuninjkunu, nawu Kawohrnan Rowk wanjh yiman kayime kabenwon namakmak nangale bininj nawu kabirrikurduyime kunmak nuye. Bonj, nawu Kawohrnan Rowk kabiwon namakmak bedberre rowk, yikahwi nawu yiman kayime kadjaldurrkmirri kore bininj kabirrikarremulewan, dja mak karohrok bininj nawu kahbongdi dja kadjalkurduyime kunmakkenh. \p \v 9 Dja ngudda bininj nawu ngurrbenhkarrme nawu ngundihmarnedurrkmirri, ngudda warridj ngurrbenmarnekurduyimen bedberre mandjad nuye God. Dja yuwn bu ngurrbendjaldung. Ngurriburrbu bu nawu Kawohrnan Rowk kaddum kore heaven, nungka wanjh ngundjarrkkarrme ngudda dja bedda. Dja nungka ngundjadme ngudberre bu djal mandjad, karohrok bu kabendjadme bininj ngudberre. \s1 Bu God Yiman Kankukdjongbun Ba Bu Karribun Nawu Namarnde \sr Ephesians 6:10-18 \p \v 10 Kuninjkunu wanjh kunwok ngadjare ngawohmulewan ba bu ngayiburnbunkenh kore ngahyolyolme ngudberre. Wanjh ngudda ngurrikukbelbmerrinj nawu Kawohrnan Rowk, dja bolkkime ngurriwernhkarrmen nuye kundulkarre ba bu ngurrimurrngrayekmen dja kamak ngurridjaldi. \v 11 God ngunwong ngudberre kunmadj nawu ngurridjongburrenkenh bu nawu Namarnde Duninjh kadjare ngunbun. Wanjh naninjnanu kunmadj ngurridjongburrimen rowk, ba bu ngurridjaldi dja ngurriyurrhke kore nawu Namarnde Duninjh ngunbun. \p \v 12 Ngurriburrbu ngad minj karriburren djal bininj deleng, dja ngad kunu karrihburren namarndebubuyika nawu kundulkarre kabirrikarrme, dja nawu kabindimarnewohrnan bininj nawu kabirrihni kondanjkunu kore kubolkmunun. Dja mak karriburren warridj nawu birrimalngwarre kore kunngol kaddumkah. \p \v 13 Kunmekbekenh kunu ngurridjongburrimen kunmadj rowk nawu ngurriburrenkenh nawu God ngunwong ngudberre, ba bu kunmekbe kunbarnangarra bu kunwarre kambebme ngudberre, wanjh kunu ngudda ngurridangen dja minj mak ngunngudjyurrhke. Wanjh bu kayakmen wanjh ngudda ngurridjaldi kamak kumekbe. \p \v 14 Mah, wanjh ngurridjaldin dja minj njale ngunrokayhwe. Ngurriwernhkarrmen kunwoybuk duninjh nuye God, yiman kayime ngurringardmodukkarren nawu kunngadmokenh. Dja mak God ngunmakwan ngudberre, wanjh kunu yiman kayime ngurriberrekalkbarrkbuyindi nawu wirlmurrng duninjh. \v 15 Bu ngudda ngurrikarrme kunwok kunmak manbu kayolyolme God nuye kunmodmikenh, dja munguyh ngudda ngurrbenmarneweykan nawu bininj, wanjh kunukka yiman kayime kundengekenh nawu ngurridengedjongbuyindi ba bu minj ngurridengeyirrebme kore ngurriburren. \p \v 16 Dja mak kunbadbuyika marneyime manbu kore mankarrekuken kahyo. Bu ngurriwernhwoybukwon God, wanjh yiman kayime ngurrikarrme kubid ngudberre nawu ngurrikandenamerrenkenh. Wanjh nawu Nawarre Duninjh minj mak ngunyame bunarra nuye manbu manbirluwoldjen dorrengh. \p \v 17 Dja mak ngurriburrbun bu God ngungehkeng, wanjh yiman kayime nungan ngunwong nawu ngurrikodjdjongbuyindikenh ngunkodjbalhme ngudberre. Wanjh munguyh ngurrikodjdjongbuyindin. \p Nawu Namalngmakkaykenh ngunwon ngudberre manbu kunwok nuye God. Kaluk maninjmanu kunwok yiman kayime mandjawak bu karriburrenkenh nawu Namarnde Duninjh. Wanjh ngurrima dja ngurrikarrmen. \p \v 18 Dja mak nawu Namalngmakkaykenh ngunbidyikarrme bu ngurridi yiwarrudj, dja wanjh munguyh ngurridjaldin yiwarrudj kunwernkenh kore God dja mak ngurridjawadjawan. Mah, dja ngurridjalburrbu munguyh dja mak ngurridjalbengyirrin. Yuwn bu ngurriwarnyakmulewarren. Dja mak munguyh ngurrbenmarnedin yiwarrudj nawu bininj rowk nuye God. \s1 Paul Yakwong Bimbom Nahni Djurra \sr Ephesians 6:19-24 \p \v 19 Dja mak ngaye kandidjalmarnedin yiwarrudj. Ngurridjawa God bu nganwon kunwok nuye ba bu ngadjalyolyolme, dja minj mak ngakele bu munguyh ngabendjalmarneyime bininj kore God nuye kunwok kunmak manbu kore yingkihwarlkkahwarlkkayindi. \v 20 Nungka God nganmunkeweng ngaye bu ngare kubolkbubuyika, ba bininj ngabenhbukkabukkan manbu warlkkahwarlkkayindi kore Christkenh. Wanjh kunmekbekenh kunu ngaye bolkkime ngahdjaldukkayindi kore prison bu wirlmurrng dorrengh. Dja wanjh ngurridjawa God ngardduk ba bu ngankangerayekwon kore ngabenmarneyime bininj. Kuhni wanjh nganwong ngakarrme bu ngamarnedurrkmirri. \p \v 21-22 Dja ngaye wanjh ngamunkewe nawu Tychicus ngudberre ba bu ngunbengdayhke ngudberre kore ngaye baleh ngakurduyime kondanjkunu kore ngahni. Nungka nawu ngaye nganedanginj kore Christ, dja ngadjalmarnedjare. Nungka munguyh nganbidyikarrme kore nganemarnedurrkmirri nawu Kawohrnan Rowk. Nungka wanjh ngunmarneyolyolme ngudberre ba bu ngunkangemarnbun dja ngurrinjilngmakmen. Kunmekbekenh ngaye ngamunkewe nahni bininj ngudberre. \p \v 23 Nawu ngaye karridangerrinj, kandiwokbekka. Ngadjare God nawu Kornkumo dja Jesus Christ nawu Kawohrnan Rowk bu ngundiwon ngudberre kunmodmikenh dja ngundibidyikarrme ba bu ngurrimarnedjaremerren kore ngurriwernhwoybukwon nawu God. \v 24 Dja ngadjare God kabenmarnekurduyime kunmak bu kabenkongibun duninjh birrimekbe bininj nawu kabirrihmarnedjare Jesus Christ nawu kawohrnan kadberre, bu minj mak kabirringurdke bu munguyh munguyh.