\id ACT \h Hechos \toc1 Apóstoles isfʉl Jesús to'aspox \toc2 Hechos \toc3 Hch \mt1 Apóstoles isfʉl Jesús to'aspox \c 1 \s1 Jesús chajia jʉmdutpox pasliajwa Espíritu Santo \p \v 1-2 Xan Lucas, lelx ampapelfʉt xamliajwa, Teófilo, xabich sitaenxponam. Asafʉt chajia xato'ax xamliajwa, matxoelalelxfʉt. Japafʉtat lelx Jesús ispoxan, naewʉajnafʉlpoxanbej, tʉadut wʉton isfʉlpoxan. Hasta Jesús bʉ'fos wʉt athʉ poxase, do jawʉt, kekoftax lelxpoxan japon isfʉlpoxanliajwa, naewʉajnafʉlpoxanliajwabej. Chajia xato'ax japafʉt xamliajwa. Jesús Dios bʉflae-esal wʉtfʉk athʉ poxase, Jesús pej-apóstoles, japi makanotpipon, japi to'as Espíritu Santo pijaxtat naewʉajnafʉlaliajwa Cristo pejwʉajan potʉajnʉcha. \p \v 3 Jesús tʉp wʉt, mat-ech wʉt pejme dukaliajwa, jawʉt kamtalejen natulaelafʉl apóstolesxot. Samata, japi apóstoles chiekal matabija diachwʉajnakolax Jesús mat-echpox pejme dukaliajwa. Jesús cuarenta matkoiyan natulaelafʉl apóstolesxot. Jesús naewʉajnafʉl Dios puexa pejjiw tato'laxaelpoxliajwa. \p \v 4 Bʉflae-esal wʉtfʉkon athʉ poxase, Jerusalén paklowaxxot wʉtfʉkon, apóstoles sʉapich, jawʉt jʉm-aechon: “Xan xamalxota-enil wʉt, ¡nabej pankole'fʉk ampapaklowaxxot! ¡Wʉajnawe'e Espíritu Santo pasliajwa xamalxotsik! Taj-ax Dios japox chajia jʉmdut xamalliajwa. Xanbej chajia japox jʉm-an xamalliajwa. \v 5 Diachwʉajnakolax Juan jiw bautisa mintat. Kaematkoiyan sʉapich wʉt, Espíritu Santo pasaxael xamalxotsik. Ja-aech wʉt, Dios xamal bautisaxael Espíritu Santotat” —aech Jesús apóstolesliajwa. \s1 Jesús bʉ'fospox athʉ poxase \p \v 6 Apóstoles natameja wʉt, Jesús sʉapich, jawʉt japi wʉajnachaemt wʉt, jʉm-aechi Jesúsliajwa: \p —Paklon, ¿xamkat amwʉt tato'laxaelam xanalkal, judíos? Me-ama wajwʉajnapijin, rey David, Israel tʉajnʉpijiwkal tato'al, ¿xamkatlap-is jachiyaxaelam ma amwʉt? —aech apóstoles Jesúsliajwa. \fig (Hechos 1.1–5)|src="CN01881b.tif" size="span" ref="act 1:1-5 " \fig* \p \v 7 Jesús jʉmnot wʉt, jʉm-aechon: \p —Kaen, taj-ax Dios, matabijt maswʉt japox jachiyaxael. Dios tapae-el xamal matabijaliajwam. Kaen, taj-ax Dios, jʉmchiyaxael, maswʉt japox jachiyaxael. \v 8 Pe Espíritu Santo pask wʉt xamalxotsik, ja-aech wʉt, Espíritu Santo pejpamamaxtat xamal naewʉajnafʉlaxaelam tajwʉajan potʉajnʉchanpijiw. Naewʉajnafʉlaxaelam Jerusalén paklowaxpijiw, Judea tʉajnʉpijiwbej, Samaria tʉajnʉpijiwbej. Atʉaj asatʉajnʉchanpijiwbej naewʉajnafʉlaxaelam tajwʉajan —aech Jesús apóstolesliajwa. \p \v 9 Jesús japox jʉm-aech wʉtfʉk, apóstoles natachaema wʉtbej, Jesús bʉ'fos athʉ poxase. Jesús itloejentutat wʉt, apóstoles kaes tae-elisi Jesús. \v 10 Apóstoles fʉlnatachaema wʉtfʉk, jawʉt kolenje Dios pej-ángeles chalechkal natulaelba apóstolesxot. Japi pejnaxoe xabich papoei. \v 11 Do jawʉt, jʉm-aechi apóstolesliajwa: \p —Xamal Galilea tʉajnʉpijwam, ¿ma-aech xotkat xamal natachaemanuilam? Japon Jesús pajut pejme asamatkoi xamalxotaxael. Me-ama amwʉtjel bʉ'foson, pejme jachiyaxaeson asamatkoi, pasliajwa wʉt ampathatasik —aech ángeles apóstolesliajwa. \s1 Apóstoles makafitpox Matías, apóstolliajwapon \p \v 12 Jesús athʉ poxase bʉ'fos wʉt olivonaechan nuilxot, apóstoles japamʉaxxot kaxa nawen Jerusalén paklowax poxadin. Japanʉamt, me-ama kolekilómetros. Napatamatkoi wʉt, judíos tapaeis jaskilómetros fʉlaeliajwa. \v 13 Jerusalén paklowaxxot apóstoles pat wʉt, lowpi ba. Do jawʉt, athʉ julachi batu poxase, japi moejt poxase. Japi apóstoles kaenanʉla pejwʉlan. Kaen pawʉl Pedro. Asan pawʉl Juan. Asan pawʉl Santiago. Asan pawʉl Andrés. Asan pawʉl Felipe. Asan pawʉl Tomás. Asan pawʉl Bartolomé. Asan pawʉl Mateo. Asan pawʉl Santiago. Japon Alfeo paxʉlan. Asan pawʉl Simón. Japon majt asamʉtpijin, celotemʉtpijin. Asan pawʉl Judas. Japon Santiago paxʉlan. \v 14 Dios kawʉajnaliajwa wʉt, apóstoles natameja, Jesús pakoew sʉapich, Jesús penbej, pawʉlpow María, asew watho'bej. Japi kaenejchaxoelax Dios kawʉajnaliajwa. \p \v 15 Japamatkoiyan kaeyaxtat natameja wʉt Jesucristo naexasitpikal, puexa japi cientoveinte jiw. Do jawʉt, Pedro nant wʉt naksiyaliajwa, jʉm-aechon japiliajwa: \v 16 “Takoew, me-ama rey David chajia lel Espíritu Santo pijaxtat Judas isaxaelpoxliajwa, japox islison. Judas asew jiw bʉ'fol Jesús jaelsliajwas. \v 17 Judas majt Jesús pejnachalan, xanal sʉapich. Nabistbejpon Dios pejbichax. \v 18 (Judas babijax is wʉt Jesúsliajwa, mochpon. Japaplatatat wʉajton sat. Do jawʉt, pajut nakaechariamake't wʉt, diwkon. Jawʉt japamʉatat dukjiklison. Jasoxtat Judas pajut nakijt. Do jawʉx, Judas patʉpan jop wʉt, woejxalika wʉt, woej-ʉlnakolsebejpon. \v 19 Jerusalén paklowaxpijiw japox wʉltaena wʉt, japasat wʉlduwlisipox Acéldamawʉltat. Japi pejjametat, hebreojametat, japawʉl jʉmchiliajwa: ‘Jalsat’ —chiliajwa.) \v 20 Salmosfʉtat chajia jʉm-aechbej Judasliajwa: \q1 ‘Pejba chajiwlaba wʉlxael. Chinax kaen aton dukaxil japabaxot’ —aech Salmosfʉtat, chajia jʉm-aech wʉt Judasliajwa. Salmosfʉtat kaes jʉm-aechbej Judasliajwa: ‘Asan naliaxsaxael japon pejbichax’ —aech Salmosfʉtat —aech Pedro jiw natamejapiliajwa, cientoveinte jiwliajwa. \p \v 21 Pedro pejme jʉm-aech jiw natamejapiliajwa: “Asew xatisxot, pajut chiekal taeni Jesús ispoxan, pomatkoicha xanalxot wʉton. \v 22 Japi xatis nakchala, Jesús bautisas wʉt Juan. Hasta Jesús athʉ poxase julach wʉtbej, japi nakiowa nakchalafʉl. Japixot, kaen xatis makafisaxaes, japon jiw naewʉajnaliajwa, xanal sʉapich, Jesús tʉp wʉt mat-echpoxliajwa” —aech Pedro jiw natamejapiliajwa. \p \v 23 Do jawʉt, japixot kolenje makafich. Kaen pawʉl Matías. Asan treswʉlje. Kaewʉl pawʉlon José. Asawʉl pawʉlon Barsabás. Taxdukapejwʉl pawʉlon Justo. \p \v 24-25 Japi kolenjexot kaen makafisasiapi chiekal kaes pachaempon apóstolliajwa. Samata, apóstoles Dios kawʉajan japi chiekal matabijaliajwa, achan japi kolenjexot makafisaxaes apóstolliajwa. Dios kawʉajan wʉt, jʉm-aechi: “Wajpaklon Dios, xam matabijtam puexa jiw pejnejchaxoelaxan. ¡Xanal na-itpaem, mason japi kolenjexot makafisaxaelam apóstolliajwa, Judas nafo'a xoton babijax isaxtat! Samata, Judas pejlel chijia. Fʉlaechon kana poxade” —aechi, Dios kawʉajan wʉt. \p \v 26 Do jawʉt, nakakujtlisi ia'xi jasi, chiekal matabijaliajwa, achan makafisaxaes apóstolliajwa. Ja-aech wʉt, matabijapi Matías makafichpox. Majt once apóstoles. Amwʉtjel japontat japi puexa pejme doce apóstoles. \c 2 \s1 Espíritu Santo paskpox Jesucristo pejwʉajan naexasitixot \p \v 1 Pentecostésfiesta wʉt, kaeyaxtat natameja Jesucristo pejwʉajan naexasiti. \v 2 Do jawʉt, chalechkal xabich jʉmsenk athʉsik, me-ama pinajoewa wʉt, jathia-aechsikox. Puexa japabatatpi thiataen. \v 3 Me-ama jitkaech-ia'an, jasi, natulaelba kaenanʉla jiw pejta'tabijla. \v 4 Puexa jiw, jaxoti, xabich kajachawaech Espíritu Santo. Samata, jawʉt asajamechan naksiyax tʉaduwpi. Majt matabija-eljamechan naksiyaliajwa, japi jiw chalechkal naksiya Espíritu Santo pijaxtat. \p \v 5 Japamatkoiyan wʉt, xabich judíos pat Jerusalén paklowaxxot Pentecostésfiesta taeliajwa. Japi xabich atʉajpijiw, asatʉajnʉchanpijiw. Japi, atʉajpijiw, xabich naexasisasiapi Dios. Matabijasiabejpi Dios pejjamechan. \v 6 Japi, atʉajpijiw, thiatafol nejmetpox. Japox nejmet Jesucristo pejwʉajan naexasiti natamejaxot. Dolisi jaxot japi natamejal. Jʉmtaenbejpi, kaenanʉla naexasiti Jesucristo pejwʉajan naksiya wʉt majt naksiya-eljamechan. Thiatapatpi chiekal jʉmtaen, wenaksiyas xot japi pejjamechan. Samata, japi xabich nejchaxoel japoxliajwa. \v 7 Xabich natachaemapi, jʉmtaen wʉt, asew jiw wenaksiyas wʉt japi pejjamechan. Samata, nakaewa najʉm-aechi: \p —Puexa ampi jiw Galilea tʉajnʉpijiwkal. \v 8 ¿Ma-aech xotkat japi jiw matabija naksiyaliajwa wajjamechan? Japi majt matabija-el wajjamechan naksiyaliajwa. \v 9 Kaenanʉla xatis asatʉajnʉchanpijwas. Xatisxot asew Partia tʉajnʉpijiw, asew Media tʉajnʉpijiw, asew Elam tʉajnʉpijiw, asew Mesopotamia tʉajnʉpijiw, asew Judea tʉajnʉpijiw, asew Capadocia tʉajnʉpijiw, asew Ponto tʉajnʉpijiw, asew Asia tʉajnʉpijiw. Japi jiw puexa fʉlaen asatʉajnʉchanxot. \v 10 Xatisxotbej asew Frigia tʉajnʉpijiw, asew Panfilia tʉajnʉpijiw, asew Egipto tʉajnʉpijiw, asew Libia tʉajnʉpijiw, mox duili Cirene paklowaxxot. Asew jiw xatisxot fʉlaen Roma paklowaxxot. \v 11 Roma paklowaxlel pa'ani, japixot asew judíoskola. Asew japixot judíos nadofapi. Xatisxot asew jiw fʉlaenbej Creta tanaetxot. Asew jiw xatisxot fʉlaenbej Arabia tʉajnʉxot. Puexa ampabatat natamejapi, naksiya wʉt Dios ispoxanliajwa, puexa xatis chiekal jʉmtaens, japi naksiya xot wajjamekolaxan —na-aechi nakaewa thiatapatpi. \p \v 12 Japi jiw puexa xabich natachaema. Matabija-elbejpi, achax nejchaxoelaxaeli. Samata, nakaewa nawʉajnachaemt wʉt, jʉm-aechi: \p —¿Puexa ampoxan achax chiyaxaelkat? —na-aechi nakaewa. \p \v 13 Asew japixot bʉ'wʉajanpaei wʉt, jʉm-aechi ampox: \p —¡Ampi jiw saxa saxtas! —aechi Jesucristo pejwʉajan naexasitiliajwa, asajamechan naksiya xoti. \s1 Pedro naewʉajanpox thiatapatiliajwa \p \v 14 Jesucristo pejwʉajan naexasiti jʉmtis wʉti japox, do jawʉt, Pedro nant, once apóstoles sʉapich. Jawʉt pinjametat jʉm-aechon thiatapatiliajwa: “Xamal judíos fʉlaemanpi asatʉajnʉchanlel, ¡xan chiekal nanaewe'e! Xamal Jerusalén paklowaxpijwam, ¡chiekal nanaewe'ebej! ¡Chiekal najʉmtaem xamal jʉmchiyaxaelenpox! \v 15 Ampi jiw asajamechan naksiyapi, naksiyapi Espíritu Santo pijaxtat. Ampi jiw saxs-esal. Xamal nejmach jʉm-am ampiliajwa. Juimtlis atʉajsan. Jas-is juimt, ekan wʉt, jiw fe-el saxan saxsliajwas. \v 16 ¡El! Profeta, pawʉlpon Joel, japon chajia lel Dios chajia jʉm-aechpox, Espíritu Santo pasaxoekpox. \q1 \v 17 Dios chajia jʉm-aech: ‘Cristo ampathatat wʉt, xan to'axaelen Espíritu Santo jiw kajachawaesliajwas. Jawʉt naxi, poejiw, watho'bej, jiw naewʉajnaxael xan bʉxto'axpoxan. Poejiw, pansiachow, masoxtat taeyaxael xan itpaeyaxaelenpoxan. Me-ama xamoejt wʉt, taen, jachiyaxaeli. Poejiw, pakdiachowbej, moejt wʉt, taeyaxael xan itpaeyaxaelenpoxan, diachwʉajnakolaxpoxan. \q1 \v 18 Japamatkoiyantat puexa tajjiw, xan nanaexasiti, poejiw, watho'bej, to'axoekan taj-Espíritu Santo japi pejmatpʉatanxotaliajwa. Do jawʉx, japi naewʉajnaxael xan bʉxto'axpoxan. \q1 \v 19 Thatbaxoxot koechaxan isaxaelen puexa jiw taeliajwa. Japoxan jiw taen wʉt, natachaemanuilaxaeli. Ampathatxot xabichaxael jal. Xabichaxaelbej jit, itnumbej. \q1 \v 20 Juimt, matkoipijin, itkʉatnikaxael. Juimt, madoipijin, pasoenaxaelbej. Me-ama jal wʉt, jachiyaxael juimt, madoipijin. Japamatkoiyan japoxan majt jachiyaxael, mox pawʉajna wʉt paklokolan pejme pasliajwa. Jawʉt puexa jiw matabijaxael paklokolan diachwʉajnakolax xabich mamnikaxponan. \q1 \v 21 Puexa jiw wʉljow wʉt paklokolan pijaxtat, japi jiw bʉ'weyaxaes’ —aech Dios jʉm-aechpox profeta Joel lelfʉtat” —aech Pedro thiatapatiliajwa. \p \v 22 Thiatapatixot, asew Judea tʉajʉpijiw. Japiliajwa Pedro jʉm-aech: “Xamal israelitas, ¡xan chiekal nanaewe'e jʉmchiyaxaelenpox! Jesús Nazaretpijin xanalxot wʉt, japon xabich koechaxan is Dios pijaxtat. Ja-aech wʉt, xanal chiekal matabijtax japon Dios to'asponpox. \v 23 Do jawʉx, Jesús wiach xamalxot. Do jawʉtbej, xamal japon wiatam asajiw babejchowxot cruztat kematamatlaliajwas. Dios chajia matabijt paxʉlanliajwa jachiyaxaespox. Samata, japox jatis japonliajwa. \v 24 Do jawʉtbej, diachwʉajnakolax Jesús chiekal tʉp. Pe Dios mat-et Jesús pejme dukaliajwa. Ja-aech wʉt, Jesús malecha-esal patʉpax. \v 25 Rey David chajia lel wʉt, lelon asamatkoi jachiyaxaespox Jesúsliajwa: \q1 ‘Tajpaklon jʉmchiyaxael: “Xan tajDios taenx. TajDios pomatkoicha xanxot. TajDios xan nachala. Samata, tajlewla-el. \q1 \v 26-27 Dios tamach nawaelsaxil mʉaxwʉajxot. Tapaeyaxilbejpon tajbʉ't xoepaliajwa, Dios naexasisfʉlax xot. Samata, jajuiflaxaelen, nejchachaemlaxaelen xot. Nejmamachaxaelenbej, Dios natataeflafʉl xot. \q1 \v 28 Dios na-itpaeyaxael, machiyaxaelen dukaliajwan pomatkoicha, isfʉlaliajwanbej Dios nejxasinkpoxan. Xan xabich nejchachaemlaxaelen, Dios xanxot wʉt” —chiyaxael tajpaklon’ —aech rey David lelxot chajiakolaxtat Jesús jʉmchiyaxaelpox” —aech Pedro Judea tʉajnʉpijiwliajwa. \p \v 29 Pedro pejme jʉm-aech Judea tʉajnʉpijiwliajwa: “Takoew, diachwʉajnakolax xamal jʉmchiyaxaelen wajwʉajnapijin Davidliajwa, chajiakolaxtat jiw tato'lanliajwa. Rey David tʉp. Japon mʉthtas. Xatis chiekal matabijas amxot mʉthtason. \v 30 Rey David, japonbej profeta. Japon jiw naewʉajan Dios bʉxto'aspoxan. David diachwʉajnakolax matabijt Dios jʉmduchpox, chajia jʉmtis wʉton: ‘Kaen namon puexa judíos tato'laxael’ —tis wʉt David Jesúsliajwa. \v 31 David chajia matabijt Dios pijaxtat Cristo tʉpaxaelpox. Matabijtbejpon Cristo mat-esaxaespox pejme dukaliajwa. Do jawʉt, jʉm-aechbejpon: ‘Cristo tʉp wʉt, kaweta namanaxil mʉaxwʉajtat. Pejbʉ't jaxot kaweta xoepaxilbej’ —aech David. \v 32 Samata, Jesús tʉp wʉt, Dios mat-echpon pejme dukaliajwa. Japox diachwʉajnakolax. Puexa xanal chiekal taenx, Jesús pejme duk wʉt. \v 33 Bʉ'fos wʉton athʉ poxase tato'laliajwapon jiw, pax Dios sʉapich, jaxotse pax Dios Jesús chaxduch Espíritu Santo. Me-ama chajia jʉmduch, jatis japox Jesús. Do jawʉx, Jesús to'ak Espíritu Santo xanalxotsik, xanal tajmatpʉatanxotaliajwa. Xamal amxot taenampox, jʉmtaenampoxbej, japox Espíritu Santo pijax. \v 34 Jesús bʉ'fos wʉt athʉ poxase, David tae-el, japon chajia wʉajna tʉp xot. Pe David jʉm-aech, Dios pijaxtat matabijt xoton Dios jʉm-aechpox Jesúsliajwa: \q1 ‘Dios jʉm-aech tajpaklokolan Cristoliajwa: “¡Ekde tajpoklalel jiw tato'laliajwam, xan sʉapich! \q1 \v 35 Ekam wʉt, xan malechaxaelen nadaelmajiw. Xan malechax wʉt nadaelmajiw, japi jiw xam naexasisfʉlaxael, tato'lam wʉt” —aech Dios Cristoliajwa’ —aech David, chajia jʉm-aech wʉt. \p \v 36 “Tajjiw, xan nejxasinkax xamal chiekal matabijaliajwam ampox. Xamal kematamatlam Jesús tʉpaliajwa cruztat. Pepon, amwʉtjel, Dios wʉlduws paklokolan. Wʉlduwsbejpon Cristo, Dios to'aspon xatis nakbʉ'weliajwa” —aech Pedro Judea tʉajnʉpijiwliajwa. \p \v 37 Thiatapati jʉmtaen wʉti Pedro jʉm-aechpox, japi xabich nejchaemil. Samata, Pedro wʉajnachaemtas, asew apóstoles sʉapichbej: \p —Takoew, ¿machiyaxaelenkat xanal tajbabijaxan ispoxanliajwa? —aechi Pedroliajwa. \p \v 38 Pedro jʉmnot wʉt, jʉm-aechon Judea tʉajnʉpijiwliajwa: \p —¡Kofim babijaxan isampoxan! ¡Isde Dios nejxasinkpoxan! Xamal kaenanʉla ja-am wʉt, Dios beltaeyaxael babijaxan isampoxanliajwa. Ja-aech wʉt, bautisaxaelam Jesucristo pijaxtat, chiekal naexasitam xot. Ja-aech wʉt, Dios to'axoek Espíritu Santo xamal nejmatpʉatanxotaliajwasik. \v 39 Dios chajia jʉmdut Espíritu Santo to'aliajwasik xamal nejmatpʉatanxotaliajwa, naxixotaliajwabej, asatʉajnʉchanpijiwliajwabej. Dios makanochpi, puexa japi jiw Dios pejjiwaxael. Espíritu Santo japi pejmatpʉatanxotaxael —aech Pedro Judea tʉajnʉpijiwliajwa. \p \v 40 Pedro xabich naksiya wʉt japiliajwa, chiekal naewʉajanbejpon. Naewʉajan wʉt, jʉm-aechon: \p —¡Xamal nadiajim jiw babejchowxot napelsasamatam, japi sʉapich! —aech Pedro. \p \v 41 Do jawʉt, japi jiw naexasiti Pedro jʉm-aechpox. Japi jiw bautisasbej. Japamatkoi xabich jiw naexasit Jesucristo pejwʉajan. Japi jiw, me-ama tres mil. \v 42 Japi puexa chiekal naexasisfʉl apóstoles naewʉajanpoxan. Pejewpi kajachawaeti kaes wewe'paspiliajwa. Do jawʉt, japi puexa chiekal duillisi. Natamejafʉli kaeyaxtat, Dios kawʉajnaliajwa wʉt, xaeliajwa wʉtbejpi. \s1 Ma-aechpox jiw, matxoela naexasiti Jesucristo pejwʉajan \p \v 43 Apóstoles Dios pijaxtat xabich koechaxan isfʉl. Japoxan taen wʉt, puexa jiw xabich nejchaxoelanuil. \v 44 Naexasiti Jesucristo pejwʉajan chiekal kaenejchaxoelaxpi. Samata, chiekal duili. Japi pejew wʉt, nakaewa nakewawaeti. Me-ama kaenanʉla puexa pejewkola wʉt, ja-aechi pejewliajwa. \v 45 Jesús pejwʉajan naexasiti mowapi pejewkola kajachawaesliajwa asew jiw, xabich kejilpi. Pejsat wʉt, o, pejew wʉt, mowapi. Moch wʉt, japaplatatat kajachawaeti kejila. \v 46 Pomatkoicha Dios pejtemplobatat natameja naexasiti Jesucristo pejwʉajan. Japi nakaewa natadʉt xaeliajwa pejbachantat. Pomatkoicha ja-aech naexasiti Jesús pejwʉajan, xabich nejchachaemil xoti. Nejchaxoela-eli asax. \v 47 Pomatkoicha Dios kawʉajan wʉt, jʉm-aechi: “Xam xabich pachaemam” —aechi Diosliajwa. Puexa paklowaxpijiw, asew jiw sʉapich, wʉlnaksiyas wʉt Jesucristo pejwʉajan naexasiti, wʉlnaksiyaspi chimiajamechantat. Kaematkoisfʉl, asew jiw, jaxoti, naexasit Jesucristo pejwʉajan Dios bʉ'weliajwas. Japibej kofa babijaxan ispoxan. Do jawʉx, japibej naknatameja, asew Jesucristo pejwʉajan naexasiti sʉapich. \c 3 \s1 Nabejkan boejthʉspox \p \v 1 Kaliax wʉtlejen, judíos Dios jikawʉajan Dios pejtemplobatat. Asamatkoi, kaliax wʉt, Pedro, Juan sʉapich, Dios pejtemploba poxade Dios kawʉajnaliajwapi. \v 2 Jaxotde, Dios pejtemplobaxot, kaen nabejkan, laejaxilon, wʉajna ek. Japon nabejkax chanlaelt. Pomatkoicha pejjiw bʉflalaenas wʉt, esnadoftas templobafafaxot, pawʉlxot Hermosafafa. Jaxot wʉljoeflon plata, jiw lalenapi. \v 3 Pedro, Juan sʉapich, Dios pejtemploba low wʉt, japi taen nabejkan. Do jawʉt, japon nabejkan wʉljowpon plata. \v 4 Pedro, Juan sʉapich, japi natachaema nabejkan. Do jawʉt, Pedro jʉm-aech: \p —¡Xanal chiekal natachaemde! —aechon nabejkanliajwa. \p \v 5 Japon nabejkan chiekal naewekcha. Do jawʉt, nejchaxoelon: “Plata bej nachaxdusaxaelbejpi” —aechon, nejchaxoel wʉt. \v 6 Pe Pedro jʉm-aech nabejkanliajwa: \p —Xanal plata kejinil. Pe asaxtat xam kajachawaesaxaelen. Jesucristo, Nazaret paklowaxpijin pijaxtat, xam kajachawaesaxaelen laejaliajwam. ¡Nande! Nantam wʉt, ¡laejim! —aech Pedro. \p \v 7 Pedro japox jʉm-aech wʉt, pejpoklake-elel makafiton nabejkan, nansax kajachawaesliajwa. Do jawʉt, nabejkan nant wʉt, pejtʉakan, pejtʉakwasibej, chiekal wepachaemlison. \v 8 Do jawʉt, nabejkan nancha wʉt, diawjalapon. Jawʉt laejax tʉadutlison jaxot. Jawʉt, Pedro, Juan sʉapich, Dios pejtemploba leliajwa wʉt, boejthʉlspon naklow. Dadiwjelison, laeja wʉt. Jʉm-aechfʉlbejpon Diosliajwa: “Dios, xam xabich pachaemam, naboejthʉtam xot” —aechfʉllison. \v 9 Do jawʉt, puexa jiw taenslison, laeja wʉt. Jʉmtaenbejpi, japon jʉm-aechfʉl wʉt Diosliajwa. \v 10 Japi matabija, japon ek wʉt Dios pejtemplobafafaxot, pawʉlxot Hermosa. Pomatkoicha jaxot plata wʉljowpon jiw lalenapi. Samata, jiw xabich natachaemanuil, taen wʉti japon chiekal laejapox. \s1 Pedro naewʉajanpox jiw Dios pejtemplobatat \p \v 11 Japon, majt nabejkpon, laejalison, Pedro sʉapich, Juan sʉapichbej, Dios pejtemplobatat. Japalel pawʉl Pórtico de Salomón. Nadiajna-ellison japixot. Xabich jiw dadʉkpaxtat papat, japon taeliajwapi. Xabich nejchaxoelanuili. \v 12 Pedro japox taen wʉt, jʉm-aechon: “Tajjiw, ¿ma-aech xotkat xamal nejchaxoelanuilam? Xamal bej nejchaxoelambej xanalliajwa: ‘Japi pajut nabejkan boejthʉt. O, japi Dios kajachawaech, xabich pachaem xoti Diosliajwa’ —ambej xamal, nejchaxoelam wʉt. Xanal tajut tajaxtat ampon boejthʉs-enil. \v 13 Wajwʉajnapijiw, japi Abraham, Isaac, Jacobbej, japi pejDios xabich sitaen paxʉlan Jesús. Pe xamal wiatam paklochowxot japon boesaliajwas. Xamal nejwesla Jesús, Pilato pejbatat wʉt. Pilato tapaesia wʉt Jesús nakolsliajwa, xamalliajwa japox pachaema-el. \v 14 Pilato wʉljoe-emil Jesús nakolsax tapaeliajwas, japon xabich pachaempon, chinax babijax is-elpon. Xamallax asbʉan jʉmch wʉljowam nakolsax tapaeliajwas babejen, jiw ben. \v 15 Dios to'aspon xatis nakkajachawaesliajwa pomatkoicha chiekal duilaliajwas, japon xamal tapaeyamlax boesaliajwas. Pe boesas wʉton, Dios mat-echpon pejme dukaliajwa. Jesús mat-ech wʉt, xanal tajut chiekal taenx, japon pejme duk wʉt. Japox xanal chapaeix xamal. \v 16 Ampon aton, majt nabejk, xamal chiekal matabijampon, majt xanal nejchaxoelx japon atonliajwa: ‘Diachwʉajnakolax Jesús boejthʉsaxaeson’ —an xanal, nejchaxoelx wʉt. Samata, chiekal boejthʉlson, me-ama xamal taenam” —aech Pedro japi jiwliajwa. \p \v 17 Dolisdo', Pedro pejme jʉm-aech: “Takoew, xan matabijtax xamal isampox, nejpaklochow sʉapich. Xamal tapaeyam wʉt Jesús kematamatlaliajwas cruztat, japox xamal isam, chiekal matabija-emil wʉt. \v 18 Jesús cruztat kematamatlas wʉt, patlisox, me-ama profetas chajia jʉm-aech Dios pijaxtat: ‘Dios to'axoek paxʉlan ampathatasik boesaliajwas, japon jiw bʉ'weliajwa’ —aech profetas. \v 19 Samata, ¡kofim babijaxan isampoxan! ¡Dios xanaboejim, me-ama japon nejxasink xamal isliajwam! Ja-am wʉt, Dios pelsaxael kaelel babijaxan isampoxan. Do jawʉx, Dios kajachawaesaxael xamal chiekal nejchachaemlaliajwam. \v 20 Asamatkoi Dios pejme to'axoek paxʉlan ampathatasik, japon pawʉl Jesús. Dios chajia makafit japon Mesíasliajwa xamalliajwa. \v 21 Jesús ekfʉk Diosxotse. Jachisfʉlaxaelon. Do baxael, Dios puexa chiekal chaemt wʉt pothata, Jesús pejme pasaxoek. Japoxliajwa chajia jʉm-aech Dios pejprofetas, japi wajwʉajnapijiw. \v 22 Moisés chajia jʉm-aech Jesúsliajwa wajwʉajnapijiw jʉmtaeliajwa. Jʉm-aechon: ‘Me-ama xan Dios nato'a profetaliajwan, Cristobej profetaxael. Dios makafisaxaeson profetaliajwa xamalxot. Naexasisaxaelam japon puexa jʉmchiyaxaelpoxan. \v 23 Puexa naexasis-elpi japon profeta jʉm-aechpoxan, japi jiw chiekal toesaxaes Dios’ —aech chajia Moisés Jesúsliajwa” —aech Pedro japi jiwliajwa. \p \v 24 Pedro pejme jʉm-aech: “Profeta Samuel chajia jʉm-aechpox, japox patlisox ampamatkoiyantat. Samuelwʉx, puexa profetas, wʉchakalpijiw, kaenanʉla jʉm-aechbej ampamatkoiyanliajwa. \v 25 Dios chajia jʉmdutpoxan japi jiwliajwa, japoxan Dios chaxdusaxael xamal. Dios chajia jʉm-aech Abrahamliajwa: ‘Kaen namon pijaxtat puexa ampathatpijiw kajachawaesaxaelen’ —aech Dios Abrahamliajwa. \v 26 Samata, Dios paxʉlan tʉp wʉt, Dios mat-et japon pejme dukaliajwa. Do jawʉx, matxoela to'apon xamal poxade japon xamal kajachawaesliajwa. Samata, Jesús xamal kajachawaesasia kofaliajwam babijaxan isampoxan, isliajwam Dios nejxasinkpoxan” —aech Pedro jiwliajwa Dios pejtemplobatat. \c 4 \s1 Pedro, Juan sʉapich, paklochow pejwʉajnalel nuilpox \p \v 1 Pedro, Juan sʉapich, jʉm-aech wʉtfʉk jiwliajwa Dios pejtemplobaxot, jawʉt Dios pejtemploba wetipaklon, sacerdotes sʉapich, saduceos sʉapichbej, japi pat Pedroxot. \v 2 Japi xabich palala Pedroliajwa, Juanliajwabej, jʉm-aech xoti, naewʉajan wʉt: “Jiw tʉpi, baxael, mat-eyaxaespi pejme duilaliajwa. Japox diachwʉajnakolax. Jesús tʉp wʉt, do jawʉx, mat-echpon pejme dukaliajwa” —aech xot Pedro, Juan sʉapich, naewʉajan wʉt. \v 3 Do jawʉt, Pedro, Juan sʉapich, jaelas. Jawʉt jiaslispi jiw jebatat, tuila xotlisox. Kandiawa jukaxaesi tasalaliajwas. \v 4 Xabich jiw Jesucristo pejwʉajan jʉmtaen wʉt, naexasiti Jesús pejwʉajan. Poejiw, watho'bej, xabich naexasit. Xajʉs wʉt poejiwkal, puexa matxoelanaexasiti Jesucristo pejwʉajan, jelnaexasiti sʉapichbej, japi puexa, me-ama cinco mil poejiw. \p \v 5 Kandiawa wʉt, Jerusalénxot natameja judíospaklochow, judíos-ancianosbej, judíos chanaekabʉanapibej. \v 6 Jaxotdebej Anás pat. Japon majt sacerdotespaklokolan. Caifás, japon japawaestat sacerdotespaklokolan, pejjiwkola sʉapich, patbejpon jaxotde. Asan, pawʉlpon Juan, Alejandro sʉapich, jaxot patbejpi. \v 7 Japi asew to'a bʉflaeliajwas Pedro, Juan sʉapich. Jawʉt Pedro, Juan sʉapich, bʉ'pach wʉt paklochow pejwʉajnalel, do jawʉt, wʉajnachaemtas wʉt, jʉmtispi: \p —¿Achan pejpamamaxtatkat xamal boejthʉtam nabejkan? ¿Achan pejpamamaxtatbejkat xamal japox isam? —tis Pedro, Juan sʉapich. \p \v 8-9 Do jawʉt, Pedro jʉmnot wʉt, jʉm-aechon Espíritu Santo pijaxtat: \p —Paklochiwampim, xamal ancianospimbej, xanal nawʉajnachaemtam, chiekal matabijasiam xot nabejkan boejthʉlspoxliajwa. ‘¿Achaxtatkat nabejkan boejthʉls?’ —am xamal. \v 10 Xamal nejwʉajnalel chiekal jʉmchiyaxaelen xamal puexa chiekal matabijaliajwam, asew Israel tʉajnʉpijiwbej. Ampon, majt diachwʉajnakolax chiekal nabejk, xamal nejwʉajnalel nukpon. Pe boejthʉchpon Jesús, japon Nazaret paklowaxpijin. Japon xamal chajia pakematamatlam. Japon tʉp wʉt, Dios mat-echpon pejme dukaliajwa. \v 11 Jesús makafich Dios, japon jiw bʉ'weliajwa. Pe xamal naexasis-emil japon jʉm-aechpoxan. Samata, xamal Dios bʉ'weyaxil. Me-ama jiw ia'ba is wʉt, kaet ia'tliajwa, nakaewa najʉm-aechi: ‘Ampa-ia't chaemil’ —aechi, do jawʉx, asan aton japot ia't fit wʉt, jʉm-aechon: ‘Ampot ia't, puexa ia'xot kaes pejme pachaem tʉakso'pijtaliajwa, ba chiekal mamnikaliajwa’ —aech japon aton. (Japot ia't, me-ama Cristo, Dios paxʉlan, Dios makafichpon.) \v 12 Dios paxʉlan to'ak nakbʉ'weliajwa. Samata, kaen Jesús xajʉp nakbʉ'weliajwa. Ampathatat asan kaes ajil nakbʉ'weyaxaelon —aech Pedro paklochow wʉajnalel. \p \v 13 Paklochow jʉmtaen wʉt Pedro jʉm-aechpox, jawʉt japi nejchaxoel: “Pedro, Juan sʉapich, pin-iawaechan xabich estudia-el. ¿Ma-aech xotkat japi pejlewla-el naksiyaliajwa xatis wajwʉajnalel? Japi Jesús pejnachala xot, chiekal matabija naksiyaliajwa” —aech paklochow, nejchaxoel wʉt. Samata, natachaema wʉt, nejchaxoelachalakbejpi. \v 14 Jawʉt taenbejpi majt nabejkpon, nuk wʉt japixot. Samata, paklochow kaes asax wejisal jʉmchiliajwapi japi. \v 15 Do jawʉt, paklochow natamejaxot nakolax to'as tathoetade, tathoetlel nuilaliajwa. Pedro, Juan sʉapich, nakola wʉt, jaxot paklochow nakaewa najʉm-aech: \p \v 16 —¿Machiyaxaeskat ampi poejiw? Puexa Jerusalén paklowaxpijiw chiekal matabija japi is koechax Dios pejpamamaxtat nabejkan boejthʉlaliajwas. Samata, xatis jʉmchiyaxisal: ‘Japi japox is-el’ —chiyaxisal. \v 17 Japi bʉxfiasaxaes kaes naewʉajnasamata Jesucristo pejwʉajan asew jiwliajwa. Ja-aech wʉt, asew jiw jʉmtaeyaxil Jesucristo pejwʉajan —na-aech paklochow nakaewaliajwa. \p \v 18 Do jawʉt, Pedro, Juan sʉapich, laslisi pejme leliajwadin. Lasbej majt nabejkpon. Dolisi, len wʉt, jʉmtispi: \p —¡Xamal kaes ma amwʉt nabej naewʉajne' Jesucristo pejwʉajan! —tislisi. \p \v 19 Do jawʉt, Pedro, Juan sʉapich, jʉmnot wʉt, jʉm-aechi: \p —¡Xamal najut chiekal nejchaxoelde! ¿Achaxkat kaes pejme pachaem xanal isliajwan Dios pejwʉajnalel? ¿Xanalkat isaxaelen xamal tato'lampox? O, ¿xanalkat isaxaelen Dios tato'alpox? \v 20 Xanal bʉxkofaxinil taenxpoxan Jesúsxot, jʉmtaenxpoxanbej —aech Pedro, Juan sʉapich. \p \v 21 Japi japox jʉm-aech wʉt, paklochow pejme kaes bʉ'athiyaslisi Jesucristo pejwʉajanliajwa kaes naewʉajnasamatapi jiw. Bʉ'athiyas wʉt Jesús pejwʉajanliajwa, jaxot nakolax tapaeislisi. Paklochow pejlewla kastikaliajwapi Jesús pejnachala. Samata, nakaewa najʉm-aechi: “Japi xatis kastikas wʉt, diachwʉajnakolax xabich jiw palalaxael xatisliajwa, puexa jiw chiekal nejchachaemil xot Diosliajwa, nabejkan chiekal boejthʉls xot” —na-aech paklochow nakaewaliajwa. \v 22 Majt nabejkpon, boejthʉls wʉt Dios pijaxtat, japon aton, me-ama kaes cuarenta waechan. \s1 Jesucristo pejwʉajan naexasiti Dios kawʉajanpox pejlewlasamata asew jiwliajwa \p \v 23 Pedro, Juan sʉapich, nakolax tapaeis wʉt, fʉlaechlisi asew Jesucristo pejwʉajan naexasiti poxade. Jaxotde pa'a wʉt, chapaeilisi paklochow bʉxfiachpox. Jʉm-aechi Jesucristo pejwʉajan naexasitiliajwa: “Sacerdotespaklochow, ancianosbej, xanal nabʉxfiat Jesucristo pejwʉajan kaes naewʉajnasamatan jiw” —aechi Jesús pejwʉajan naexasitiliajwa. \v 24 Japox jʉmtaen wʉt, Jesucristo pejwʉajan naexasiti kaeyaxtat Dios kawʉajani. Dios kawʉajan wʉt, jʉm-aechi: “Tajpaklon, xam isam thatbaxo, isambej that, marbej. Isambej puexa thatbaxotatpi, ampathatatpibej, marxotpibej. \v 25 Chajiakolaxtat xanal tajwʉajnapijin, taj-am David, nej-Espíritu Santo bʉxto'as jʉmchiliajwa. Samata, David chajia ampox jʉm-aech: \q1 ‘Asatʉajnʉpijiw, judíos-eli, xabich palalaxael. Japi nejchaxoelaxaellach isliajwa chaemilpoxan xamliajwa. Pe japi xajʉpaxil isliajwa japoxan. \q1 \v 26 Ampatʉajnʉpijiw, reyes, paklowaxpijiw tato'alpibej, natamejaxael. Do jawʉt, nejchaxoelaxaeli nabeliajwa, nejjiw sʉapich. Do jawʉtbej, nejchaxoelaxaeli toesliajwa Cristo, xam to'ampon jiw bʉ'weliajwa’ —aech chajia David” —aech Jesucristo pejwʉajan naexasiti, Dios kawʉajan wʉt. \p \v 27 Japi kaes Dios kawʉajan wʉt, jʉm-aechi: “Chajiakolaxtat David lelpox jʉm-aech jachiyaxaelpox. Natamejapi ampapaklowaxxot, Herodes, Judea tʉajnʉpijiw tato'lan, Poncio Pilatobej, japon wʉlduws Roma paklowaxxot judíos pejgobernadorliajwa Israel tʉajnʉxot. Japi natameja wʉt, jaxot asatʉajnʉchanpijiwbej, judíos sʉapich, natameja. Puexa japi naknatameja kaeyaxtat nakaewa nawʉajnachaemsliajwa: ‘¿Machiyaxaeskat Jesús boesaliajwas?’ —chiliajwa paklochow naxʉlan Jesúsliajwa, japon xam to'ampon jiw bʉ'weliajwa. \v 28 Dolisido', japi jasox islisi, boesaliajwa wʉti Jesús. Pe pajut pejnejchaxoelaxtat japi japox is-el. Japi japox is, me-ama xam chajia nejchaxoelam japi japox isliajwa. \v 29 Tajpaklon, xam matabijtam judíospaklochow xanal nathiyapox, nejjiwan xot. Samata, ¡nakajachawae'e tajlewla-elaliajwan, naewʉajnax wʉt nejwʉajan! \v 30 ¡Nakajachawae'ebej boejthʉsfʉlaliajwan jiw bʉ'xaenkpi! ¡Nakajachawae'ebej koechaxan isliajwan naxʉlan Jesús pijaxtat!” —aechi puexa, Dios kawʉajan wʉt. \p \v 31 Dios kawʉajnax bʉxtoet wʉt, chalechkal jaxot sat najuiya. Jawʉt puexa jiw kajachawaesfʉlas Espíritu Santo. Samata, Espíritu Santo pijaxtat naewʉajan wʉti Dios pejjamechan, japi jiw pejlewla-el asew jiwliajwa. \s1 Jesucristo pejwʉajan naexasiti pejew wʉt, me-ama puexa pejew wʉt, ja-aechi \p \v 32 Puexa naexasiti Jesucristo pejwʉajan, japi chiekal kaenejchaxoelax. Japixot chinax kaen jʉmchi-el: “Xan kaenan ampoxan tejew” —chi-el, nejchaxoel wʉt. Pejewpi japoxan, me-ama puexa jiw pejew wʉt, ja-aechi. \v 33 Apóstoles chapaefʉl jiw jʉmtaeliajwa Jesús mat-echpox Dios, japon pejme dukpox. Apóstoles kajachawaesfʉlas Dios, naewʉajan wʉti Jesús pejwʉajan. \v 34-35 Jesucristo pejwʉajan naexasitixot, chinax kaen wewe'pa-esal. Asew pejsatan wʉt, o, pejbachan wʉtbej, mowasia wʉt, mowapi. Moch wʉt, japaplata chaxduwpi apóstoles. Do jawʉx, apóstoles chaxduw japaplata xabich jiw wewe'paspiliajwa. \v 36 Japixot kaen pawʉl, José. Japon nalaelt Chipre tanaetxot. Japon Leví pamon. Apóstoles wʉlduwson asawʉltat, Bernabéwʉltat. (Japawʉl jʉmchiliajwa: “Jiw nejlikapon nejxaejwasi” —chiliajwa japawʉl.) \v 37 Bernabé mowa wʉt pejsat, puexa plata chaxduton apóstolesxot. \c 5 \s1 Ananías, pijow Safira sʉapich, naekichachajbasiapox apóstoles \p \v 1 Bernabé mowa wʉt pejsat, Ananías, pijow Safira sʉapich, japibej mowa pejsat. \v 2 Ananías moch wʉt, japon kaenejchaxoelax, pijow sʉapich, pejew plata diajnaliajwa. Do jawʉx, plata, diajanpi, chaxduton apóstolesxot. Me-ama puexa plata chaxdut wʉt, ja-aechon. \v 3 Pedro plata kefit wʉt, jʉm-aechon: \p —Ananías, ¿ma-aech xotkat tapaeyam dep leliajwa nejmatpʉatat? ¿Ma-aech xotbejkat naekichachajbasiam Espíritu Santo? Matabijtax, asew plata, sat-om, kaweta otam nejbaxot. \v 4 Sat mowa-emil wʉtfʉk, japasat chiekal nejsatkolax. Do jawʉx, sat mowam wʉt, mot wʉti xam, japaplata chiekal nejewbej. ¿Ma-aech xotkat xanal naekichachajbasiam? Xanalkal naekichachajbasi-emil. Diosbej naekichachajbasiam —aech Pedro Ananíasliajwa. \p \v 5-6 Ananías japox jʉmtaen wʉt, patʉpan jʉwalon. Do jawʉt, pansiachow fʉlaen xakiasliajwapi patʉpan Ananías. Do jawʉtbej, chaxfollisipon mʉthsliajwas. Jawʉt mʉthtlisipon. Jiw japox wʉltaena wʉt, xabich pejlewlapi. \p \v 7 Do jawʉx, tres horas wʉt, Ananías pijow pat Pedroxot. Japow matabijs-el pamal wetʉpspox. \v 8 Pedro wʉajnachaemt wʉt, jʉm-aechon: \p —¡Najʉm-amde! ¿Diachwʉajnakolaxkat xamal nejsat mowam wʉt, mowam ampa-omtat, jʉm-ampoxtat? —aech Pedro. \p Japow jʉmnot wʉt, jʉm-aechow: \p —¡Diachdo'! Xanal japa-omtat tajsat pamowax —aechow, naekichachajba wʉt. \p \v 9 Pedro jʉm-aech: \p —¿Ma-aech xotkat xam, nejmol sʉapich, kaenejchaxoelaxam naekichachajbaliajwam Espíritu Santo? ¡Chiekal naewe'e! Ampi, fʉlaeni, japi mʉthtlisi nejmol. Amwʉt xambej chaxlaeyaxaeli mʉthsliajwa —aech Pedro japowliajwa. \p \v 10 Do jawʉt, Safira patʉpow jʉwal Pedro pejwʉajnalel. Pansiachow len wʉt, taenlisipow patʉpow. Do jawʉtbej, japow chaxfos, naliamʉthsliajwas pamal pejmʉthxot. Jaxot mʉthtipow. \v 11 Puexa naexasiti Jesucristo pejwʉajan, asewbej, japox wʉltaena wʉt, xabich pejlewlapi Espíritu Santoliajwa. \s1 Apóstoles xabich koechaxan ispox Dios pijaxtat \p \v 12 Apóstoles xabich koechaxan is Dios pijaxtat jiwxot. Puexa naexasiti Jesucristo pejwʉajan natameja Dios pejtemplobaxot. Japalel pawʉl Pórtico de Salomón. \v 13 Asew, naexasis-eli Jesucristo pejwʉajan, japi pejlewla natamejaliajwa, Jesús pejwʉajan naexasiti sʉapich. Pe Jesucristo pejwʉajan naexasiti, xabich jiw sitaens. Samata, naksiyas wʉt japiliajwa, chimiajamechantat wʉlnaksiyas. \v 14 Xabich asew poejiw, watho'bej, naexasiti Jesús pejwʉajan. Japibej kaeyaxtat natamejafʉl, asew naexasiti sʉapich, Jesucristo pejwʉajan. \v 15 Apóstoles fʉlaeyaxaennʉamtadin, asew chajia matabija wʉt, bʉ'xaeya batuchanxot juks. Juks wʉt, owas fʉrbʉ'tat. Owas nʉambabʉ'tat boejthʉsliajwas, Pedro fʉlaen wʉt. Pedro pejnaselnaxtat xencha wʉt, jawʉt bʉ'xaeya chiekal boejthʉls. \v 16 Xabich jiw, asapaklowaxanpijiw, Jerusalén paklowaxxot mox duili, japibej bʉflaen bʉ'xaeya Jerusalén paklowax poxadin. Japi bʉ'xaeya puexa chiekal boejthʉls. Bʉflaensbej dep webaesi pejmatpʉatanxot, xabich dep taliachpi. Japi puexa chiekal pachaemlisi Dios pijaxtat. \s1 Apóstoles bʉ'fospox kastikaliajwas \p \v 17 Sacerdotespaklokolan, pejnachala sʉapich, japi saduceos, xabich nusasiawali apóstolesliajwa. \v 18 Samata, apóstoles jaelas jiw jebatat jeliajwas. \v 19 Jiw jebatat jias wʉti, japamadoitat Dios pej-ángel pask, japabafafachan fafakaliajwa, apóstoles jukaliajwas jaxot. Japi juks wʉt, ángel jʉm-aech apóstolesliajwa: \v 20 “¡Xabʉa'de Dios pejtemploba poxade! Dios pejtemploba pa'mach wʉt, ¡jaxotde jiw naewʉajande chimiawʉajan, Jesucristo pejwʉajan!” —aech Dios pej-ángel. \v 21 Do kandiawa, nalian wʉt, apóstoles is, me-ama Dios pej-ángel to'as isliajwa. Dios pejtemploba low wʉt, jaxot tʉaduti jiw naewʉajnaliajwa. \p Do jawʉt, sacerdotespaklokolan, pejjiw sʉapich, wʉllala natamejaliajwa puexa judíos-ancianos, asew paklochowpibej. Japi natameja wʉt, japox pawʉl Junta Suprema. Do jawʉx, sacerdotespaklokolan to'a jiw jeba wetpi. To'a wʉt, jʉm-aechon: “¡Xabʉa'de jiw jeba poxade! ¡Apóstoles bʉflaemni ampalel!” —aechon. \v 22 Dios pejtemploba weti, jiw jeba pa'a wʉt, apóstoles jaxot ajillisi. Samata, tamach kaxa nawenlisi, paklochow natameja poxadin. \v 23 Pat wʉti paklochow natamejaxot, jʉm-aechi: \p —Jiw jeba pa'ax wʉt, chiekal fafaxawaech. Kolenje soldaw fafachanlel chiekal wesfʉlbej. Bafaka' fafatx wʉt, chinax kaen jiw jebatutat tae-enil —aech Dios pejtemploba weti. \p \v 24 Japox jʉmtaen wʉt, sacerdotespaklokolan, Dios pejtemploba wetipaklonbej, sacerdotespaklochowbej, nakaewa nawʉajnachaemsnapi. Najʉm-aechnapi: “¿Ma-aech xotkat japi ajil? ¿Achaxkat kaes jachiyaxael?” —na-aechi nakaewa. \v 25 Do jawʉtlejen, aton japixot pat. Japon jʉm-aech: \p —Jiw jebatat jiampi, amwʉtjel japi jiw naewʉajan Dios pejtemplobaxot —aech japon aton. \p \v 26 Do jawʉt, Dios pejtemploba wetipaklon, pejjiw sʉapich, pejme wʉljaeti apóstoles. Jaelas wʉt, chamoeyaxtat bʉflaens. Be-esal, pejlewla xoti jiwliajwa. Dios pejtemploba weti nejchaxoel: “Xatis baes wʉt apóstoles, jiw xabich palalaxael. Ja-aech wʉt, jiw xatis nakdadaepaxael ia'tat” —aechi, nejchaxoel wʉt. \v 27 Apóstoles bʉflaens wʉt, paklochow, Junta Supremapijiw, japi pejwʉajnalel apóstoles nows. Do jawʉt, sacerdotespaklokolan jʉm-aech japiliajwa: \p \v 28 —Xamal xabich bʉxfiatx jiw naewʉajnasamatam Jesús pejwʉajan. Pe xamal naexasis-emil. Xabich naewʉajnam Jerusalén paklowaxpijiw japon pejwʉajan. Japon kematamatlaxtat tʉp wʉt, japox xanal nakelajatam —aech sacerdotespaklokolan apóstolesliajwa. \p \v 29 Pedro, asew apóstoles sʉapich, jʉm-aechi: \p —Xanal naexasisfʉlaxaelen Dios tato'alpoxan. Jiw nato'a wʉt asaxan isliajwan, xanal japoxan naexasisaxinil, Dios pijaxana-el wʉt. \v 30 Diachwʉajnakolax xamal Jesús kematamatlam cruztat japon tʉpaliajwa. Pe Jesús tʉp wʉt, wajwʉajnapijiw pejDios Jesús mat-ech pejme dukaliajwa. \v 31 Jesús amwʉtjel paklokolan nadofa. Amwʉtjel ek pax Dios poklalel jiw tato'laliajwa, jiw bʉ'weliajwabej. Jasox Jesús is judíos chiekal naexasisliajwa Dios, japi babijaxan ispoxan kaelel wepelsliajwasbej. \v 32 Japawʉajan diachwʉajnakolax, xanal jiw naewʉajnafʉlaxwʉajan. Espíritu Santobej itpaei diachwʉajnakolaxpox japawʉajan. Dios to'ak Espíritu Santo jiw pejmatpʉatanxotaliajwa, japi jiw naexasiti Dios pejjamechan —aech Pedro paklochowliajwa. \p \v 33 Jʉmtaen wʉti Pedro jʉm-aechpox, puexa paklochow xabich palala. Do jawʉt, paklochow besiapi apóstoles. \v 34 Japixot kaen pawʉl Gamaliel. Japon fariseo-aton, judíos chanaekabʉananbej. Japon xabich jiw sitaens. Do jawʉt, Gamaliel nant wʉt, to'apon Dios pejtemploba weti, japi bʉflaeliajwa apóstoles batathoetade. \v 35 Dolisido', apóstoles bʉflaech wʉt, Gamaliel jʉm-aech paklochowliajwa: \p —Israelitas, ¡chiekal taem! ¡Majt chiekal nejchaxoelde isaxaelampox japi poejiwliajwa! \v 36 ¡Nejchaxoelde chajia ja-aechpox Teudasliajwa! Japon judíospaklonasia. Pin-iakolapon pejnachala, poejiwkal, fʉlnanʉamtas. Do baxael, japon boesas wʉt, japon pejnachala puexa dʉkp. Kaenanʉla pejlel chiekal nasali. Do baxael, japox chiekal toep. \v 37 Do japonwʉx, censo is wʉt, puexa jiw wʉllelaliajwa wʉt, Judas, Galilea tʉajnʉpijin, japonbej xabich pejsoldaw fʉlnanʉamtas nabeliajwa, gobierno pejsoldaw sʉapich. Pe japonbej boesas. Ja-aech wʉt, puexa pejnachala kaenanʉla nasal. Do ja-aech wʉtbej, japox chiekal toep. \v 38 Samata, xamal naewʉajnax ampi apóstoles nakolax tapaeliajwam. Japi pajut pijaxtat naewʉajnalap wʉt, japox asamatkoi chiekal toepaxael. \v 39 Pe japi naewʉajnafʉl wʉt Dios pijaxtat, xamal xajʉpaximil japox toesliajwam. Babijax isam wʉtbej japiliajwa, ja-am wʉt, xamal babijax isaxaelam Diosliajwa —aech Gamaliel paklochowliajwa. \p Gamaliel japox jʉm-aech wʉt, paklochow kaenejchaxoelax. \v 40 Do jawʉt, paklochow la apóstoles pejme leliajwadin. Low wʉt, kaenanʉla seltaslisi. Do jawʉt, pejme bʉxfiachpi jiw naewʉajnasamata Jesucristo pejwʉajan. Do jawʉtbej, kofaslisi. \v 41 Apóstoles nakola wʉt paklochowxot, xabich nejchachaemili, Dios tapaeis xot nabijasliajwa Jesús pijaxtat. \v 42 Do jawʉx, pomatkoicha apóstoles naewʉajnafʉl jiw chimiawʉajan, Jesucristo pejwʉajan. Japajamechan jiw naewʉajnafʉli Dios pejtemplobaxot, jiw pejbachantatbej. \c 6 \s1 Siete poejiw makanochpox kajachawaesliajwapi apóstoles \p \v 1 Japamatkoiyantat, naexasiti Jesucristo pejwʉajan kaes xabichfʉl. Japixot xabich judíos. Asew naksiyapi hebreojame. Asew naksiyapi griegojame. Watho', pamaljiw naetʉpspi, asew japixot xabich kejili. Samata, japi watho' kajachawaesfʉlas wewe'paspoxanliajwa kaematkoisfʉl. Poejiw, naksiyapi griegojame, nabʉ'nalot, asew poejiw sʉapich, japi naksiyapi hebreojame. Nabʉ'nalot wʉt, jʉm-aechi: “Watho', naksiyapi griegojame, kaesʉapich chaxduws naxaeyaxan. Me-ama watho', naksiyapi hebreojame, jachi-esal, japi watho' chaxduws wʉt” —aechi. \v 2 Do jawʉt, doce apóstoles natameja wʉt, wʉllalapi puexa Jesucristo pejwʉajan naexasiti, japixot natamejaliajwa. Japi pat wʉt doce apóstolesxot, apóstoles jʉm-aech: \p —Pachaema-el xanal kofaliajwan jiw naewʉajnaxpox Dios pejjamechan, xanal naxaeyaxankal chaxduiflaliajwan kejila. \v 3 Samata, ¡xamalxot siete poejiw makano'e, pachaempikal, chiekal matabijtpi, japi kajachawaesfʉlaspi Espíritu Santo! Xanal japi to'axaelen naxaeyaxan sasliajwa kejilaliajwa. \v 4 Xanallax Dios kawʉajnafʉlaxaelen. Dios pejjamechan xanal jiw naewʉajnafʉlaxaelenbej —aech apóstoles. \p \v 5 Apóstoles jʉm-aechpox puexa jiwliajwa chiekal wepachaems. Samata, puexa chiekal kaenejchaxoelaxpi. Do jawʉt, makafitlisi Esteban. Japon Dios chiekal xanaboejsfʉl. Japon kajachawaesfʉlasbej Espíritu Santo. Makafichbej Felipe, Prócoro, Nicanor, Timón, Parmenas, Nicolásbej. Nicolás Antioquía paklowaxpijin. Japon judíos-atona-el. Japonbej chiekal naexasit Dios. Me-ama judíos, ja-aechon. Naexasitbejpon Jesucristo pejwʉajan. \v 6 Do jawʉt, makanochpi bʉflaech apóstoles poxade. Apóstoles Dios kawʉajan wʉt, japi ke-owa makanochpi pejta'antat Dios kajachawaesfʉlaliajwas, pejbichaxan isfʉl wʉti. \p \v 7 Do jawʉx, apóstoles, asewbej, Dios pejjamechan naewʉajnafʉl wʉt, jiw xabich kaes pejme naexasit. Kaesfʉlbej Jerusalén paklowaxpijiw naexasisfʉl Jesucristo pejwʉajan. Xabich sacerdotesbej naexasit Jesucristo pejwʉajan. \s1 Esteban jaeltaspox \p \v 8 Esteban xabich kajachawaechfʉlas Dios. Dios pijaxtatbej Esteban xajʉp isliajwa koechaxan. Samata, xabich koechaxan is jiwxot. \v 9 Asew judíos natameja pejnaewʉajnabaxot. Japaba pawʉl Esclavos Libertados. Japanaewʉajnabaxot jaxotbej judíos. Japi nabʉ'nalot, Esteban sʉapich, asanaewʉajnaxliajwa. Nabʉ'nalot wʉt, asew jiwbej nalot. Japi Cirene paklowaxpijiw. Asew Alejandría paklowaxpijiw. Asew Cilicia tʉajnʉpijiw. Asew Asia tʉajnʉpijiwbej. \v 10 Esteban naksiya wʉt, chiekal naksiyapon, Espíritu Santo kajachawaech xot. Samata, jiw bʉxmaliacha-eli Esteban. \v 11 Ja-aech wʉt, asew jiw japixot maliach moti asew jiw, japi bʉxlajasliajwa Esteban. Samata, japi jʉm-aech: “Xanal diachwʉajnakolax jʉmtaenx, Esteban jʉm-aech wʉt babejjamechan Moisésliajwa, Diosliajwabej” —aech japi jiw, bʉxlajat wʉti Esteban. \v 12 Jiw jʉmtaen wʉt Esteban bʉxlajachpox, jawʉt paklowaxpijiw xabich palala Estebanliajwa. Judíos-ancianos, judíos chanaekabʉanapibej, japibej xabich palala Estebanliajwa. Samata, Esteban jaeltas. Do jawʉt, bʉ'folipon judíospaklochow poxade, Junta Suprema natameja poxade. \v 13 Paklochow wʉlwek asew poejiw kaenejchaxoelaxtat bʉxlajasliajwapi Esteban. Dolisi, kaenejchaxoelax wʉt, jʉm-aechlisi Estebanliajwa: \p —Xanal jʉmtaenx, Esteban jʉm-aech wʉt babejjamechan Dios pejtemplobaliajwa, Moisés chajia lelpoxliajwabej. Japon chinax bʉxkofs-el, japoxan jʉm-aech wʉt. \v 14 Jʉmtaenxbej, Esteban jʉm-aech wʉt: ‘Jesús, Nazaret paklowaxpijin, japon toesaxael Dios pejtemploba. Xatis kofaxaesbej wajkabʉananpox, Moisés chajia nakwewaeltpoxbej’ —aech wʉt Esteban —aechi, bʉxlajat wʉt Esteban. \p \v 15 Judíospaklochow, asewbej jaxot chalaki, japi Esteban taen wʉt, xabich natachaemapi, Esteban pejxu masoxtat xabich itliak xot. Me-ama Dios pej-ángel pejxu wʉt, jaxu-aechon. \c 7 \s1 Esteban wʉajnachaemtas wʉt, chiekal jʉmnotpox \p \v 1 Esteban wʉajnachaemtas wʉt sacerdotespaklokolan, jʉmtispon: \p —¿Diachwʉajnakolaxkat japi jiw jʉm-aechpox xamliajwa? —aechon Estebanliajwa. \p \v 2 Do jawʉt, Esteban jʉm-aech judíospaklochowliajwa, asew jiwliajwabej: “Takoew, tajpaklochowbej, ¡xan chiekal nanaewe'e! Wajwʉajnapijin Abraham majt Mesopotamia tʉajnʉxot duk wʉt, chijiya-el wʉtfʉkon Harán paklowax poxade, wajDios, xabich pachaempon, japon natulaelt Abrahamxot. \v 3 Do jawʉt, Dios jʉm-aech Abrahamliajwa: ‘¡Nejjiw waelim! ¡Nakoldebej nejtʉajnʉxot! ¡Fʉlaem asatʉajnʉlel! Japatʉajnʉ xan itpaeyaxaelen’ —aech Dios Abrahamliajwa. \v 4 Do jawʉx, Abraham fʉlaech Caldea tʉajnʉ poxade. (Japatʉajnʉ asawʉl Mesopotamia.) Abraham fʉlaech dukaliajwa Harán tʉajnʉxot. Jaxot duk wʉt, Abraham pax tʉp. Do jawʉx, Abraham Dios to'as chijiyaliajwapon ampatʉajnʉleldin, amwʉtjel xatis duilstʉajnʉtat. \v 5 Abraham chaxdus-esal ampatʉajnʉ pejtʉajnʉliajwa. Jʉmduchlax, japon tʉp wʉt, pamojiw chaxdusliajwas ampatʉajnʉ. Dios japox jʉm-aech wʉt, Abraham xijilfʉkon. \v 6 Dios chajia jʉm-aechbej Abrahamliajwa: “Namojiw duilaxael asatʉajnʉpijiw pejtʉajnʉxot. Japatʉajnʉxot esclavos wʉlxaeli. Nabist wʉt, xabich nabichaxaeli japatʉajnʉpijiwliajwa. Jachiyaxaeli cuatrocientos waechan, duil wʉti japatʉajnʉxot” —aech Dios Abrahamliajwa. \v 7 Do jawʉt, jʉmtisbejpon: ‘Xan kastikaxaelen namojiw tato'laxaespi malech tanbichliajwa. Namojiw nakolaxael wʉt japatʉajnʉxot, pat wʉti ampatʉajnʉxot, xan nakawʉajnafʉlaxaeli nasitaeyaxtat’ —tis Abraham, Dios chajia jʉmtis wʉton. \v 8 Abraham Dios keto'as puexa paxi, poejiw, circuncidaliajwa, Dios pejmarkaxliajwapi, japox pejkabʉananliajwabejpi. Abraham japox is nejchaxoelafʉlaliajwa Dios kajachawaesfʉlaspox. Samata, Abraham circuncida paxʉlan, Isaac, ocho matkoiyan xent wʉt nalaeltox Dios pejmarkaxliajwapon. Do baxael, asamatkoi, Isaac paxʉlan, japon pawʉl Jacob, ocho matkoi wʉt nalaeltox, japonbej circuncidas. Do baxael, Jacob doce paxipon. Japi kaenanʉla nalaela wʉt, japibej circuncidas. Baxael, Jacob paxi docepi, japi pamojiw docemʉtjepi puexa” —aech Esteban. \p \v 9 Esteban pejme jʉm-aech: “Jacob paxi, japi wajwʉajnapijiw, japi nusasiawal pakoewan José. Ja-aech wʉt, japi mowa José asajiwtat José esclavoliajwa, jiw fʉlaechpi Egipto tʉajnʉ poxade, japixot José mowas. Pe José Dios chalas. \v 10 José Egipto tʉajnʉxot nabijat wʉt, Dios chiekal kajachawaesfʉlas. Dios kajachawaechbej José xabich matabijsliajwa. Samata, faraón, puexa Egipto tʉajnʉpijiw tato'lan, xabich nejchachaemil Joséliajwa. Ja-aech wʉt, faraón wʉlduw José paklonaliajwa, puexa Egipto tʉajnʉ tataeflaliajwapon, faraón pejbabej tataeflaliajwapon” —aech Esteban. \p \v 11 Esteban pejme jʉm-aech: “José wʉlduws wʉt paklonaliajwa, do jawʉx, kaesʉapich waechan wʉt, puexa Egipto tʉajnʉpijiw, Canaán tʉajnʉpijiwbej, xabich nabijat, naxaeyaxan ajil wʉt. Wajwʉajnapijiw japamatkoitat nabijatbej, naxaeyaxan piach ajil xot. \v 12 Japamatkoiyan, majt naxaeyaxan ajila-el wʉtfʉk, José nabichow to'a trigobulan tamejaliajwa pin-iawaechantat. Do jawʉx, posata xabich naxaeyaxan ajil wʉt, Jacob wʉltaen Egipto tʉajnʉxot trigo mowapoxan. Samata, Jacob to'a paxi Egipto tʉajnʉ poxade trigo wʉajsliajwapi. Do jawʉt, Jacob paxi fʉlaech wʉt trigo wʉajsliajwa, jawʉt japi matabija-eli José, taen wʉtipon. \v 13 Do jawʉx, pejme fʉlaech wʉt José pakoew trigo wʉajsliajwa, jawʉt José tapaei pakoew matabijsliajwaspon. Ja-aech wʉt, faraón matabijt José pakoew. Matabijtbejpon acha-aton José. \v 14-15 Do jawʉt, José bʉxxato'a pax fʉlaeliajwadin, dukaliajwapon Egipto tʉajnʉxot. Do jawʉt, Jacob, paxi sʉapich, pamojiw sʉapichbej, puexa japi bʉflaenpon Egipto tʉajnʉ poxadin. Dolisi, japatʉajnʉ pat wʉt, jaxot Jacob, paxi sʉapich, duil. Jawʉt, puexa xajʉs wʉt, setenta y cincopi. Jacob xabich pin-iawaechan duk wʉt Egipto tʉajnʉxot, japatʉajnʉxot tʉplison. Jacob paxi, wajwʉajnapijiwpi, japatʉajnʉxot tʉpafʉl. \v 16 Jacob tʉp wʉt, chaxfollisipon Siquem paklowax poxade, Abraham chijia wʉajtsat poxade. Japasat Hamor paxi mowa Abrahamxot. Jaxotde Jacob mʉthtas mʉaxwʉajtat” —aech Esteban. \p \v 17 Esteban pejme jʉm-aech: “Do jawʉx, pin-iawaechan wʉt, Abraham pamojiw xabich pin-iakola Egipto tʉajnʉxot, mox pawʉajna wʉt Dios chajia jʉmdutpox Abrahamliajwa. \v 18 Moxsfʉl wʉt Dios jʉmdutpox Abrahamliajwa, japamatkoiyan asan rey tato'al puexa Egipto tʉajnʉpijiw. Japon rey matabijs-el José chajia ispoxan. \v 19 Samata, japon rey babijaxan is wajwʉajnapijiwliajwa. Japon pijaxtat wajwʉajnapijiw xabich nabijat. Japi paxi, poejiw, nalaela wʉt, pelsax keto'as. Beyax weketo'asbejpi, kaes xabichfʉlasamata. \v 20 Japamatkoiyan wʉt, Moisés nalaelt. Japon xabich chimian. Dios nejchachaemil japonliajwa. Moisés pax, pen sʉapich, tataeflas batat tres juimtjeliajwa. \v 21 Do jawʉt, Moisés chaduch wʉt mintat, faraón paxʉlow chafit chaxti'aliajwa, me-ama paxʉlankolan wʉt, jachiliajwapow. \v 22 Samata, Moisés itpaeis Egipto tʉajnʉpijiw matabijtpoxan. Moisés naksiya wʉt jiwliajwa, chiekal naksiyapon. Xajʉpbejpon xabich isliajwa” —aech Esteban. \p \v 23 Esteban pejme jʉm-aech: “Moisés cuarenta waechan wʉt, nejchaxoelon: ‘Tajjiw, israelitas, taeyaxaelen’ —aechon, nejchaxoel wʉt. \v 24 Do jawʉt, Moisés fʉlaech wʉt, taenon Egipto tʉajnʉpijin, israelita-aton xabich selt wʉt. Samata, Moisés chamamot. Jawʉt Egipto tʉajnʉpijin boesapon. \v 25 Do jawʉt, Moisés nejchaxoel: ‘Tajjiw, israelitas, pajut matabijaxael Dios nakajachawaesaxaelpox japi jukaliajwan Egipto tʉajnʉxot’ —aech Moisés, nejchaxoel wʉt. Pe israelitas japox nejchaxoela-ellax, Moisés nejchaxoelpox. \v 26 Do kandiawa wʉt, Moisés taen, kolenje israelitas naba wʉt. Jawʉt Moisés kefiat wʉt, jʉm-aechon: ‘Xamal nakaejiwam nabeliajwam. ¿Ma-aech xotkat nakaewa nabam?’ —aech Moisés. \v 27 Matxoelatʉadutpon nabeyax, japon fiasaba Moisés. Do jawʉt, jʉm-aechon Moisésliajwa: ‘¿Achankat xam wʉlduw tajpaklonaliajwam? ¿Achankat xam wʉlduwbej tajjueznamliajwa, xanal babijax isx wʉt natasalaliajwam? \v 28 ¿Xanbejkat wʉlnaboesam? ¿Me-ama kaeliw Egipto tʉajnʉpijin boesam, jachisiamkat xanliajwa?’ —aechon matxoelatʉadutpon nabeyax Moisésliajwa. \v 29 Moisés japox jʉmtaen wʉt, najaeton atʉaj Madián tʉajnʉ poxade. Jaxotde Moisés dukon. Dolison, japatʉajnʉxot pawis fit. Do jawʉx, Moisés kolenje paxʉlan” —aech Esteban. \p \v 30 Esteban pejme jʉm-aech: “Moisés cuarenta waechan duk wʉt Madián tʉajnʉxot, asamatkoi, pajilaxxot mox laeja wʉt pinamʉaxxot, pawʉlxot Sinaí, jaxotde naech tamdadut. Jawʉt Dios, me-ama ángel, jitat natulaelt. \v 31 Moisés japox taen wʉt, chiekal natachaemton. Kaes mox chiekal fʉlaech wʉt, Dios jʉm-aech naechxotdin Moisés jʉmtaeliajwa. \v 32 Jʉm-aechon: ‘Xanlap nejwʉajnapijiw pejDiosnan. Abraham, Isaac, Jacobbej, xan japi pejDiosnan’ —aech Dios Moisés jʉmtaeliajwa. Do jawʉt, Moisés xabich tathʉlal pejlewt. Samata, kaes natachaems-elon. \v 33 Do jawʉt, Dios jʉm-aech Moisésliajwa: ‘¡Jolde nejtʉakxajoelax, tajwʉajnalel nukam xot! \v 34 Xan taenx tajjiw, israelitas, Egipto tʉajnʉxot xabich nabijat wʉt. Jʉmtaenxbej japi pejnoeyaxan. Samata, xamxot paskax japi jukaliajwan Egipto tʉajnʉxot. ¡Xabʉa't! ¡Kaes moxmin xanlel! Xam to'axaelen Egipto tʉajnʉ poxade’ —aech Dios Moisésliajwa” —aech Esteban. \p \v 35 Esteban pejme jʉm-aech: “Moisés nejweslas xot, israelitas jʉm-aechi Moisésliajwa: ‘¿Achankat xam wʉlduw tajpaklonaliajwam? ¿Achankat xam wʉlduwbej tajjueznamliajwa, xanal babijax isx wʉt natasalaliajwam?’ —aechi Moisésliajwa. Jatis wʉt Moisésliajwa, Dios, me-ama ángel natulaelt wʉt naech tamdadutxot, Moisés nakiowa to'as Dios Egipto tʉajnʉ poxaliajwade, israelitas pejpaklonaliajwapon, japi jukaliajwabejpon Egipto tʉajnʉxot. \v 36 Do jawʉx, Moisés juk wajwʉajnapijiw Egipto tʉajnʉxot. Koechaxan isbejpon Dios pijaxtat Egipto tʉajnʉxot, Mar Rojoxotbej. Pajilaxtatbej duil wʉti cuarenta waechan, jaxotbej Moisés koechaxan is Dios pijaxtat. \v 37 Moisés chajia jʉm-aech israelitasliajwa, Dios bʉxto'as wʉton: ‘Me-ama Dios xan nato'a, jachiyaxaesbej kaen xamalxot asamatkoi. Japon Dios to'axaes profetaliajwa’ —aech Moisés Dios pijaxtat, chajia jʉm-aech wʉton Cristoliajwa. \v 38 Moisés, wajwʉajnapijiw sʉapich, chajiakolaxtat natameja pajilaxxot, pinamʉax, Sinaímʉaxxot. Do jawʉt, Moisés julach japamʉax matwʉajase. Jaxotse Dios pajut jʉm-aech, ángeltat, Moisés jʉmtaeliajwa. Do jawʉx, Moisés naewʉajan wajwʉajnapijiw Dios jʉm-aechpoxan, japi naexasisliajwa, amwʉtjel xatisbej naexasisliajwas” —aech Esteban. \p \v 39 Esteban pejme jʉm-aech: “Wajwʉajnapijiw kaxa nawesia Egipto tʉajnʉ poxade, japi nejwesla xot Moisés. Naexasisfʉla-elbejpi Moisés jʉm-aechpox. \v 40 Moisés asalel wʉt, wajwʉajnapijiw jʉm-aech Aarónliajwa: ‘¡Isde ídolos, japi, me-ama wajdioses nakchawʉajnamatxoelaliajwa, xatis fos wʉt! Matabija-esal Moisésliajwa ja-aechpox, japon nakjukpon Egipto tʉajnʉxot’ —aech wajwʉajnapijiw Aarónliajwa. \v 41 Do jawʉt, Aarón, japi sʉapich, ispon ídolo, me-ama pakxʉlax. Do jawʉt, choef xʉa'ati japox ídololiajwa. Me-ama Dioskolan pej-ofrendaliajwa wʉt, ja-aechi. Do jawʉx, fiesta ispi sitaeliajwapi ídolo, pajut ispox. \v 42 Samata, jawʉt Dios nadijan wajwʉajnapijiwxot. Dios tapaeis japi kawʉajnalapaliajwa ithaej. Japoxliajwa profeta chajia lel Dios jʉm-aechpox: \q1 ‘Xamal israelitas, pajilaxxot xamal laelpam wʉt cuarenta waechan, choef xʉa'asfʉlam ofrenda isliajwam. Pe japa-ofrenda xanliajwa-el. \q1 \v 43 Xamallax xananʉamtam ídolo pejbach, kawʉajnaliajwam japabachtat. Kaeyax nej-ídolo japox nejdios, pawʉl Moloc. Asax nej-ídolo pawʉl Refán. Japoxan najut isampoxan, kawʉajnaliajwam. Samata, tapaeyaxaelen asajiw xamal bʉflaeliajwa atʉaj, Babilonia paklowax kaes pejme atʉaj poxade’ —aech Dios jʉm-aechpox profeta chajia lelxot” —aech Esteban. \p \v 44 Esteban pejme jʉm-aech: “Wajwʉajnapijiw duil wʉt pajilaxxot, xananʉamti Dios pejba, Dios kawʉajnaliajwa japabatat. Japaba choefbʉ'ba. Moisés matxoela itpaeis Dios, japaba isliajwa wʉt, makechiyaxaelon. Do jawʉx, Moisés keto'a wajwʉajnapijiw japaba isliajwa. Dolisi, japaba islisi. Me-ama Dios keto'as Moisés isliajwa japaba, islisi japoxtat. \v 45 Do baxael, wajwʉajnapijiw puexa pajilaxxot tʉpafʉl wʉt, namaefʉlpi, japiwich naliaxa japaba xananʉamsliajwa. Do jawʉx, Josué wajwʉajnapijiw bʉflaen wʉt ampatʉajnʉxot duilaliajwa, japababej xapati. Japamatkoiyantat Dios pejkajachawaesaxtat wajwʉajnapijiw kefe'kafʉl wʉajna duili pejsatan. Do baxael, rey David Israel tʉajnʉpijiw tato'al wʉt, japabafʉk nakiowa. \v 46 Dios xabich nejchachaemil Davidliajwa. David xabich isasia Dios pejtemploba, israelitas Dios kawʉajnaliajwa japatemplobatat. \v 47 Pe Dios ketapae-el David isliajwa Dios pejtemploba. Dioslax keto'a David paxʉlan, pawʉlpon Salomón, japon isliajwa Dios pejtemploba. \v 48 Dios kaes pejme paklokolan. Japon duk athʉxotse. Duka-elon jiw is bachantat. Japoxan profeta chajia lel, Dios jʉm-aech wʉt: \q1 \v 49-50 ‘Xan tato'lax puexa athʉxotse, ampathatatbej. Xan nawewe'pa-el tajba damlathʉlaliajwan, xan tajut puexa isx xot. Samata, ¿achabakat nawe-isaxaelam?’ —aech Dios, profeta lelxot” —aech Esteban. \p \v 51 Esteban pejme jʉm-aech: “¡Xamal matnaetinkam! Samata, Dios tato'alpox pomatkoicha naexasis-emil. Xamal nejxasinka-emil Dios pejjamechan jʉmtaeliajwam, naexasisliajwambej. Espíritu Santo tato'alpox naexasis-emil pomatkoicha. Samata, xamal najʉpam, nejwʉajnapijiw, sʉapich. \v 52 Nejwʉajnapijiw babijaxan is puexa profetasliajwa. Japibej befʉl profetas, chapaefʉli Cristo pasaxaelpox, xabich pachaempon. Do baxael, Cristo pajut pat wʉt, xamal asajiwxot wiatam japon kematamatlaliajwas cruztat tʉpaliajwa. \v 53 Moisés to'as ángeles japon lelaliajwa Dios pejtato'laxan jiw naexasisliajwa japoxan jʉm-aechpoxan. Pe xamal japoxanbej naexasis-emil” —aech Esteban judíospaklochowliajwa, asew judíosliajwabej. \s1 Esteban ia'tat dadaps wʉt, matkaejabaspox \p \v 54 Judíospaklochow, asew judíos sʉapich, jʉmtaen wʉt, puexa Esteban jʉm-aechpoxan, xabich palalapi. Palala xot, xabich bʉa'tatiti. \v 55 Esteban Espíritu Santo pejkajachawaesaxtat athʉ natachaemse wʉt, taenon Dios pej-itliakax. Jawʉt taenbejpon Jesús, nuk wʉt Dios poklalel. \v 56 Do jawʉt, Esteban jʉm-aech: \p —¡Tae'nik! Taenx Diosxotse nafafasepox. Taenxbej Jesús, puexa jiw pakoewkolan, nuk wʉt Dios poklalel —aech Esteban. \p \v 57 Judíospaklochow, asewbej japixoti, pajut naekʉantakʉka kaes naewes-elaliajwapi Esteban jʉm-aechpoxan. Do jawʉt, japi xabich pinjametat nejlat. Nejlat wʉt, puexa jiw itadʉkpas Esteban jaelsliajwas. \v 58 Paklowaxxot juch wʉt, ia'tat dadaepaxaeli, japi jol pejsumtanaxoe. Pansian, pawʉlpon Saulo, japonxot owapi pejsumtanaxoe, japoxan japon tataeflaliajwa. Do jawʉx, Esteban ia'tat dadaps. \fig (Hechos 7.54–60)|src="CN01923b.tif" size="span" ref="act 7:54-60 " \fig* \p \v 59 Esteban ia'tat dadaps wʉt, kawʉajanpon Jesús. Kawʉajan wʉt, jʉm-aechon: “Tajpaklon Jesús, ¡taj-ael nawebʉflaem xam poxase!” —aech Esteban. \v 60 Do jawʉt, brixtat nuk wʉt, pinjametat jʉm-aechon: “Tajpaklon, ¡ampi jiw xam nabej kastike', is xoti ampababijax xanliajwa!” —aech Esteban. Japox jʉm-aech wʉt, Esteban tʉplison. \c 8 \s1 Saulo wʉlwekafʉlpox jaelaliajwa Jesucristo pejwʉajan naexasiti \p \v 1 Esteban matkaejbas wʉt, Saulo xabich nejchachaemil. Samata, nejchaxoel wʉt, jʉm-aechon: “Xabich pachaemdo', Esteban tʉp wʉt” —aechon, nejchaxoel wʉt. \v 2 Pe Jesucristo pejwʉajan naexasiti xabich wʉnowpi Esteban tʉppoxliajwa. Asew poejiwxot, xabich pachaempi Diosliajwa, japi Esteban mʉtht. Xabich wʉnowbejpi. \v 3 Do jawʉt, judíospaklochow tʉaduti wʉlwekax jaelaliajwa Jesucristo pejwʉajan naexasiti Jerusalén paklowaxxot, japi kastikaliajwas. Saulobej wʉlwekafʉl naexasiti Jesucristo pejwʉajan. Bachan lalowpon jaelaliajwa poejiw, watho'bej. Jaela wʉt, bʉflaechon jiw jeba poxade. Samata, Jesucristo pejwʉajan naexasiti dʉkp asapaklowaxanlel, asatʉajnʉchanlelbej. Asew japixot dʉkp asapaklowaxan poxade Judea tʉajnʉxot. Asew japixot dʉkpbej Samaria tʉajnʉ poxade. Apóstoleslax dʉkpa-el. Japi nakiowa kaweta duil Jerusalén paklowaxxot. \s1 Jesucristo pejwʉajan naexasiti naewʉajanpox Samaria tʉajnʉpijiw \p \v 4 Jerusalén paklowaxxot dʉkpi, japi pat wʉt asapaklowaxanxot, japapaklowaxanpijiw naewʉajanpi chimiawʉajan, Jesucristo pejwʉajan. Jasox ja-aechi jiw naexasisliajwa, Dios bʉ'weliajwasbejpi. \v 5 Dʉkpixot kaen, najaeton kaepaklowax, pinjiyax, poxade, Samaria tʉajnʉ poxade. Japon pawʉl Felipe. Japapaklowaxxotde wʉton, japapaklowaxpijiw naewʉajanpon Jesucristo pejwʉajan. \v 6 Japi jiw natameja wʉt, puexa chiekal naeweti Felipe naewʉajanpox. Japi taenbej, Felipe is wʉt koechaxan Dios pijaxtat. \v 7 Xabich jiw, dep webaespi pejmatpʉatanxot, japi Felipe boejthʉt Dios pijaxtat. Samata, dep nakola wʉt jiw pejmatpʉatanxot, pinjametat na-oe'bala. Xabich nabejkpibej, japi chiekal laelp. Asew jiw, laelpaxilpibej, japi puexa chiekal boejthʉch. \v 8 Samata, japapaklowaxpijiw xabich nejchachaemil. \p \v 9 Japapaklowaxxot aton duk. Japon pawʉl Simón. Japon pinjoe'an. Xabich jiw naekichachajbapon pinjoe'axtat. Jʉm-aechfʉlon, jiw naekichachajba wʉt: “Xan xajʉpx jiw boejthʉsliajwan. Kaes asan ajil, me-ama xan jason” —aechfʉlon. \v 10 Puexa jiw, japi jiw kejilpi, kemaenkibej, chiekal naewechpon. Japon jiw naewech wʉt, jiw jʉm-aech Simónliajwa: “Simón Dios kajachawaech xot, xajʉp japoxan isliajwa” —aechi. \p \v 11 Japi jiw japon naexasisfʉlas, pinjoe'axtat pomatkoicha jiw naekichachajba xot. \v 12 Pelax Felipe naewʉajan Dios pejjamechan, Dios puexa pejjiw tato'laxaelwʉajan. Naewʉajanbejpon chimiawʉajan, Jesucristo pejwʉajan. Jiw naexasit wʉt Felipe naewʉajanpox, japi bautisas, poejiw, watho'bej. \v 13 Do jawʉt, Simón, me-ama diachwʉajnakolax Jesucristo pejwʉajan naexasit wʉt, ja-aechon. Do jawʉt, japonbej bautisas. Jawʉt Felipe pejnachalan nadofapon. Felipe koechaxan isfʉl wʉt Dios pijaxtat, Simón japoxan taen wʉt, xabich nejchaxoelon. \p \v 14 Apóstoles, Jerusalén paklowax xoti, wʉltaen wʉt, Samaria tʉajnʉpijiw chiekal naewetox Dios pejjamechan, japi apóstoles to'api Pedro, Juan sʉapich, taeliajwapi Samaria tʉajnʉpijiw, naexasiti Jesucristo pejwʉajan. \v 15-16 Pedro, Juan sʉapich, pat wʉt Samaria tʉajnʉxot, Espíritu Santo pas-elsikfʉk japi pejmatpʉatanxot. Jesucristo pejwʉltatkal bautisas. Samata, Pedro Dios kawʉajan, Juan sʉapich, Espíritu Santo pasliajwa japi pejmatpʉatanxotsik. \v 17 Dios kawʉajan wʉti, ke-owapi jelnaexasiti pejta'antat. Do jawʉt, Espíritu Santo pask japi pejmatpʉatanxotsik. \p \v 18-19 Simón japox taen wʉt, jʉm-aechon apóstolesliajwa: \p —¡Nejpamamax xan nadʉajde xanbej koechaxan isliajwan! Xamal mosaxaelen platatat, xanbej ke-otx wʉt asew jiw pejta'antat pasliajwasik Espíritu Santo japi pejmatpʉatanxot —aech Simón. \p \v 20 Do jawʉt, Pedro jʉmnot wʉt, jʉm-aechon Simónliajwa: \p —Xam jʉmch nejchaxoelam wʉajsliajwam platatat, Dios malech nachaxdutpox. Samata, Dios fo'axael xam infierno poxadik. ¡Nej nafo'e'bej nejew plata! \v 21 Xam nabichaximil Dios pejbichax, nejnejchaxoelax chiekal pachaema-el xot Diosliajwa. \v 22 ¡Kofde japababejnejchaxoelax! ¡Dios xabich kawʉajande xam beltaeliajwa nejchaxoelampoxliajwa, xam kastika-elaliajwa Dios! \v 23 Xan matabijtax xam xabich nusasiawlam Jesucristo pejwʉajan naexasitiliajwa. Babijax xam tapae-el isliajwam pachaempoxan. Samata, babijaxtat xam, me-ama asan aton matakʉ wʉt, ja-am. Jasoxtat isaximil pachaempoxan —aech Pedro Simónliajwa. \p \v 24 Simón jʉmnot wʉt, jʉm-aechon Pedroliajwa: \p —¡Dios nawekawʉajande xam najʉm-ampox jachisamata xanliajwa! —aechon Pedroliajwa. \p \v 25 Do jawʉx, Pedro, Juan sʉapich, japi chapaei taenpoxan, majt Jesús ispoxan. Do jawʉx, japi naewʉajanbej jiw Dios pejjamechan. Do jawʉxbej, asapaklowaxanxot, Samaria tʉajnʉxot, naewʉajanpi chimiawʉajan, Jesucristo pejwʉajan. Do jawʉx, Pedro, Juan sʉapich, kaxa nawech Jerusalén paklowax poxade. \s1 Felipe bautisapox Etiopía tʉajnʉpijin \p \v 26 Do jawʉx, Dios pej-ángel pask Felipexot. Pask wʉt, jʉm-aechon Felipeliajwa: “¡Thilde! ¡Xabʉa'de surlel japot nʉamt, Jerusalén paklowaxxot fʉlaechpot Gaza paklowax poxaliajwade!” —aech ángel. Japot nʉamt xende pajilax poxakal. \v 27 Do jawʉt, Felipe thilt wʉt, fʉlaechlison. Japanʉamtat wʉt, Felipe taen Etiopía tʉajnʉpijin. Japon plata tataeflan. Etiopía tʉajnʉpijiwpaklokolow pejew plata puexa tataefʉlpon. Japon majt Jerusalén paklowax poxade Dios pejtemplobatat Dios kawʉajnaliajwa. \v 28 Nawia'an wʉton pejtʉajnʉ poxade, Etiopía tʉajnʉpijin xaljoefʉl carrozatutat profeta Isaías chajia lelpox. \p \v 29 Felipe japon taen wʉt, jawʉt Espíritu Santo to'ason. Espíritu Santo jʉm-aech: “¡Xabʉa'de! ¡Mox pa'mich japacarroza!” —aech Espíritu Santo. \v 30 Felipe moxde wʉt, jʉmtaenlison, Etiopía tʉajnʉpijin xaljoefʉl wʉt Isaías chajia lelpox. Do jawʉt, Felipe kawʉajnachaemt wʉt, jʉm-aechon: \p —¿Xamkat xaljowampox jʉmmatabijtam? —aechon. \v 31 Etiopía tʉajnʉpijin jʉmnot wʉt, jʉm-aechon: \p —¿Machiyaxaelamkat xan chiekal jʉmmatabijsliajwan, asan aton ajil wʉt xan chiekal nachanaekabʉanaliajwa? —aechon. \p Do jawʉt, Etiopía tʉajnʉpijin tadʉt Felipe julaliajwa japon pejcarrozatat kaeyaxtat chalakaliajwapi. \v 32 Etiopía tʉajnʉpijin xaljow Jesúsliajwa chajia jʉm-aechox: \q1 “Japon bʉflaeyaxaes boesaliajwas. Me-ama oveja bʉ'fos xʉa'asba poxade, jachiyaxaeson. Japon boejlachaxaelbej, bʉ'fos wʉt. Me-ama ovejas boejlach nuil, bʉ'latasiaplapi pejwʉajnalel wʉt, jachiyaxaelbej japon. \q1 \v 33 Nabijasaxaelon, babijax is-elpon kastikaxaes wʉt. \q1 Paxi ajil xot, japi pejwʉajan, pamojiwbej pejwʉajan, ajilaxael. Jachiyaxaeson, boesaxaes xot” —aech Etiopía tʉajnʉpijin, xaljow wʉt Isaías chajia lelpox Jesúsliajwa. \fig (Hechos 8.26–40)|src="CN01932b.tif" size="col" ref="act 8:26-40 " \fig* \p \v 34 Do jawʉt, Etiopía tʉajnʉpijin wʉajnachaemt wʉt, jʉm-aechon Felipeliajwa: \p —¡Najʉm-amde! Ampox profeta lelox, ¿achanliajwakat jʉm-aechox? ¿Pajutliajwakat jʉm-aechon? O, ¿asanliajwakat jʉm-aechon? —aech Etiopía tʉajnʉpijin. \p \v 35 Do jawʉt, Felipe chiekal chanaekabʉana Isaías chajia jʉm-aechpox Jesúsliajwa. Jawʉtbej chiekal chanaekabʉanapon chimiawʉajan, Jesucristo pejwʉajan. \v 36 Do jawʉt, kaes chaflaech wʉt, carrozatat xensliajwa wʉt minxot, jawʉt Etiopía tʉajnʉpijin jʉm-aech: \p —Ama min. ¿Pachaemkat xan nabautisaliajwam? —aechon. \p [ \v 37 Felipe jʉmnot wʉt, jʉm-aechon: \p —Xam chiekal naexasitam wʉt Jesucristo pejwʉajan, pachaem xam bautisaliajwan —aech Felipe. \p Etiopía tʉajnʉpijin jʉmnot wʉt, jʉm-aechon: \p —Xan chiekal naexasitx diachwʉajnakolax Jesucristo Dios paxʉlan —aechon.] \p \v 38 Do jawʉt, Etiopía tʉajnʉpijin keto'a pamakan japon frenaliajwa kawaei. Carroza okjaba wʉt, japi nana carrozaxot. Fʉlaechlisi minade. Do jawʉt, Felipe bautisa Etiopía tʉajnʉpijin. \v 39 Minwʉx, pʉt jul wʉt, Felipe masoxtat naxaelcha, Espíritu Santo bʉ'fos xoton. Etiopía tʉajnʉpijin kaes tae-el Felipe. Dolisdo', Etiopía tʉajnʉpijin chaflaech pejtʉajnʉ poxade. Pejba pa'a wʉt, xabich nejchachaemilon. \v 40 Felipe, Espíritu Santo bʉ'fos wʉt, bʉflaechpon Azoto paklowax poxade. Japaklowaxxot wʉton, Felipe asapaklowaxanlel mathʉnafʉl naewʉajnafʉlaliajwa chimiawʉajan, Jesucristo pejwʉajan. Cesarea paklowaxxot pat wʉt, jaxotde Felipe naman. \c 9 \s1 Saulo naexasitpox Jesucristo \r (Hch 22.6–16; 26.12–18) \p \v 1 Saulo bʉxkofs-el thiyafʉlpox Jesucristo pejwʉajan naexasiti. Samata, fʉlaechon sacerdotespaklokolan poxade. \v 2 Sacerdotespaklokolanxot, Saulo jʉm-aech: “¡Nawelelde kaesʉapich carta xan xalaeliajwan Damasco paklowax poxade, kaenanʉla judíos naewʉajnabachan tataefʉlpi itpaeliajwan japacartan! ¡Japacartantat nato'im xan jaxotde jaelaliajwan naexasiti Jesucristo pejwʉajan, poejiw, watho'bej! Japi jaelax wʉt, ampalel, Jerusalén paklowaxleldin, bʉflaeyaxaelen jiw jebatat jeliajwas” —aech Saulo sacerdotespaklokolanliajwa. \v 3 Do jawʉt, japacartan welels wʉt, xalaechon Damasco paklowax poxade. Japapaklowax mox wʉt, chalechkal xabich itliakjala athʉsik japonxot. \v 4 Itliakjala wʉt, Saulo jʉwal satadik. Jawʉt jʉmtaenlison athʉsik jʉmtiskaspox. Jʉmtison: \p —Saulo, Saulo, ¿ma-aech xotkat xan nachakifolam? —tison. \p \v 5 Saulo wʉajnachaemt wʉt, jʉm-aechon: \p —Tajpaklon, ¿achanamkat xam? —aechon. \p Jʉmnoch wʉt, jʉmtispon: \p —Xan Jesús, xam nachakifolamponan. \v 6 ¡Nande! ¡Fʉlaemch Damasco paklowax poxade! Jaxotde asan aton xam jʉmchiyaxael isaxaelampoxliajwa —tis Saulo. \p \v 7 Saulo sʉapich, foli, japox xabich beljatas. Aton pejjamekal jʉmtaenpi. Pe chinax tae-eli aton, naksiyapon. \v 8 Saulo nant wʉt, natachaemt wʉt, tae-elon, itliakal xot. Tae-el xot, asew jiw makxafoson Damasco paklowax poxade. \v 9 Jaxotde pa'a wʉt, tres matkoi tae-elon. Jawʉt chinax naxae-elbejpon. Fe-elbejpon min. \p \v 10 Damasco paklowaxxot duk aton. Japon pawʉl Ananías. Japon chiekal naexasit Jesucristo pejwʉajan. Ananías masoxtat jʉmtaen Jesús pejjame. Jawʉt Jesús jʉm-aech Ananíasliajwa: \p —¡Ananías! —aechon. \p Ananías jʉmnot wʉt, jʉm-aechon: \p —Tajpaklon, xan ama amxotx —aechon. \p \v 11 Jesús jʉm-aech: \p —¡Nande! ¡Xabʉa'de paklowaxlelde, pawʉllel Matnochthialax! Japathialaxxotde, jaxotde Judas pejbaxot wʉajnachaemsaxaelam: ‘¿Amxotkatlap Saulo duk, Tarso paklowaxpijin?’ —chiyaxaelam, wʉajnachaemtam wʉt. Amwʉtjel Saulo Dios kawʉajan. \v 12 Dios kawʉajan wʉt, masoxtat xam taenpon. Taenbejpon, xam patampox japon dukxot. Taenbejpon, xam ke-otam wʉt japon pejta'tat. Do jawʉt, pejme chiekal taenpon —aech Jesús Ananíasliajwa. \p \v 13 Ananías japox jʉmtaen wʉt Jesús jʉm-aechpox, jawʉt jʉm-aechon: \p —Tajpaklon, xabich jiw nachapaei Sauloliajwa. Wʉltaenxbejpon xabich babijaxan ispox xam nejwʉajan naexasitiliajwa Jerusalén paklowaxxot. \v 14 Japon ampalel to'anas sacerdotespaklochow, puexa xam nejwʉajan naexasiti jaelaliajwa, bʉflaeliajwabejpon jiw jeba poxade —aech Ananías Sauloliajwa. \p \v 15 Pe Jesús jʉm-aech: \p —¡Xabʉa'de! ¡Wʉlwekde Saulo! Xan japon makafitx tajwʉajan naewʉajnafʉlaliajwapon asajiw asatʉajnʉchanpijiw, japi pejreyesbej, Israel tʉajnʉpijiwbej. \v 16 Xan tajaxtat Saulo xabich nabijasaxael, naewʉajan wʉton tajwʉajan judíos-eli —aech Jesús Ananíasliajwa. \p \v 17 Do jawʉt, Ananías fʉlaech Saulo duk poxade. Jaxot pa'a wʉt, ba lowpon. Jawʉt, ke-ot wʉt Saulo pejta'tat, jʉm-aechon: \p —Takoewan Saulo, wajpaklon Jesús, japon taenampon, jʉmtaenamponbej, fʉlaeman wʉt nʉamtat, japon xan nato'a pasliajwan xamxot. Jasoxtat Jesús nato'a xam pejme chiekal taeliajwam, Espíritu Santo xam kajachawaesfʉlaliajwabej —aech Ananías Sauloliajwa. \p \v 18 Do jawʉt, Saulo pej-itfutxot koloeyax wejops, me-ama baxibok, jasox. Do jawʉt, Saulo pejme chiekal taen. Nant wʉt, bautisaslison. \v 19 Do jawʉt, xael wʉt, pejme chiekal pachaemlison. Jawʉt Damasco paklowaxxot Saulo dukfʉk, naexasiti Jesucristo pejwʉajan sʉapich, kaematkoiyan sʉapichliajwa. \s1 Saulo naewʉajanpox Jesucristo pejwʉajan Damasco paklowaxpijiw \p \v 20 Saulo tʉadut naewʉajnaliajwa Jesucristo pejwʉajan judíos naewʉajnabachanxot. Naewʉajan wʉt, jʉm-aechon: “Jesús diachwʉajnakolax Dios paxʉlan” —aechon. \v 21 Japi jiw japox jʉmtaen wʉt, xabich natachaemapi. Nakaewa najʉm-aechi: \p —Saulo majt Jerusalén paklowaxxot chakifol jaelaliajwa naexasiti Jesucristo pejwʉajan. Japon chakifʉlaen amxot naexasiti Jesucristo pejwʉajan jaelaliajwa, sacerdotespaklochowxot woeyaliajwa Jerusalén paklowaxxot —na-aech jiw nakaewa. \p \v 22 Saulo jiw naewʉajan wʉt Jesucristo pejwʉajan, pejlewla-elon naewʉajan wʉt. Chiekal naewʉajanbejpon Jesús diachwʉajnakolax Dios to'aspon jiw bʉ'weliajwa. Judíos, japi duili Damasco paklowaxxot, xajʉpa-el bʉxmalechaliajwapi Saulo naewʉajanpox. \s1 Saulo wiapox judíosxot \p \v 23 Do jawʉx, pin-iamatkoiyan wʉt, Damasco paklowaxxot judíos nejchaxoel boesaliajwapi Saulo. \v 24 Pomatkoicha, pomadoichabej, Saulo wawech jiw nakakolaxot paklowaxxot boesaliajwas. Japapaklowax tathoetlel ia'kal chaxxajajials. Japox xabich da'nik. Xabich athʉbejpox. Saulo jʉmtaen jiw isaxaespox japonliajwa. \v 25 Madoi wʉt, Saulo pejnachala chakakofnas canastatat xajajialslelsik tathoetlel. Jatis wʉt, Saulo wia. \s1 Saulo apóstolesxotpox Jerusalén paklowaxxot \fig (Hechos 9.23–29)|src="Lb00333b.tif" size="col" ref="act 9:23-39 " \fig* \p \v 26 Saulo Jerusalén paklowaxxot pat wʉt, naknatamejasiapon, naexasiti Jesucristo pejwʉajan sʉapich. Pe japi asbʉan jʉmch pejlewla japonliajwa. Jʉmch nejchaxoeli japonliajwa: “Saulo bej najiamjebej Jesucristo pejwʉajan naexasitpox” —aechi Sauloliajwa, nejchaxoel wʉt. \v 27 Pe nakiowa, Bernabé pejlewla-el Sauloliajwa. Samata, bʉflaechon Saulo apóstoles poxade, japon chiekal matabijsliajwas apóstoles. Bernabé bʉ'pat wʉt Saulo apóstolesxot, jawʉt jʉm-aechon japiliajwa: “Saulo nʉamtat fol wʉt, taenon Jesús. Jʉmtaenbejpon, Jesús jʉm-aech wʉt japonliajwa. Do jawʉx, Saulo Damasco paklowaxxot xabich pejlewla-el, naewʉajnafʉl wʉton jiw Jesucristo pejwʉajan” —aech Bernabé. \v 28 Do ja-aech wʉt, Saulo naman apóstolesxot dukaliajwa Jerusalén paklowaxxot. Nanʉamtbejpon, japi sʉapich. Saulo naewʉajan wʉt jiw Jesucristo pejwʉajan, xabich pejlewla-elon. \v 29 Saulo nospaei wʉt judíos sʉapich, japi naksiyapi griegojame, nabʉnlotbejpon japon naewʉajanpoxliajwa. Samata, japi Saulo boesax nejchaxoel. \v 30 Asew Jesús pejwʉajan naexasiti, jʉmtaen wʉti Saulo boesaxaespox, japi bʉflaech Saulo Cesarea paklowax poxade. Jaxotde barkam duk fʉlaeyaxaelpox Tarso paklowax poxade. Japabarkamtat Saulo to'as. \p \v 31 Do jawʉx, Jesús pejwʉajan naexasiti, Judea tʉajnʉpijiw, Galilea tʉajnʉpijiwbej, Samaria tʉajnʉpijiwbej, chiekal duil wʉajanjilaxtat, kaes chakifʉlae-esal xot. Japi kaes Dios xanaboejafʉl kajachawaesfʉlaliajwas. Japibej isfʉl Dios nejxasinkpoxan. Do ja-aech wʉt, kaes xabichfʉl naexasiti Jesucristo pejwʉajan, Espíritu Santo kajachawaesfʉlas xot. \s1 Pedro boejthʉtpox Jesucristo pijaxtat pawʉlpon Eneas \p \v 32 Pedro mathʉn paklowaxan taeliajwapon naexasiti Jesucristo pejwʉajan. Jawʉt fʉlaechbejpon Lida paklowax poxade. \v 33 Jaxotde taenon aton. Japon pawʉl Eneas. Japon nabejkpox, ocho waechanlisox. Laejaxil xot, okon fʉrbʉ'tat. \v 34 Do jawʉt, Pedro jʉm-aech japonliajwa: \p —Eneas, Jesucristo xam boejthʉsaxael. ¡Nande! ¡Najut nejfʉrbʉ' chaemde! —aech Pedro. \p Do jawʉt, Eneas nancha, chiekal boejthʉls xoton. \v 35 Puexa jaxot duili, Lida paklowaxpijiw, Sarón tʉajnʉpijiwbej, taeni majt nabejkpon, pachem wʉtlison. Do jawʉt, puexa japi naexasit Jesucristo pejwʉajan. Do jawʉtbej, japi jiw kofa padujnejchaxoelaxan. \s1 Dorcas tʉp wʉt, Dios mat-echpox pejme dukaliajwa \p \v 36 Jope paklowaxxot pawis duk. Naexasitow Jesucristo pejwʉajan. Japow pawʉl Tabita. Tabita —aech wʉt, griegojametat, Dorcas —chiyaxael. Japow pomatkoicha is pachaempoxan asew jiwliajwa. Jiw kejila kajachawaetbejpow. \v 37 Pedro Lida paklowaxxot wʉt, Dorcas bʉ'xaenk. Bʉ'xaenk wʉt, tʉpow. Dorcas tʉp wʉt, pejjiw bʉ'kiachpow, me-ama japi pejkabʉan. Do jawʉx, athʉ piezaxxotse osas. \v 38 Jope paklowax mox Lida paklowaxxot. Pedro japapaklowaxxot. Naexasiti Jesucristo pejwʉajan, japi wʉltaen Pedro Jope paklowaxxotpox. Samata, japixot kolenje to'as, japi wʉljaesliajwa Pedro. Pa'a wʉti Pedroxot, jʉm-aechi: “¡Xabʉa't! ¡Nabej nejthisle' Jope paklowax poxade xanal nakfʉlaeliajwam!” —aechi. \p \v 39 Do jawʉt, Pedro nakfʉlaechlison japi. Pedro pa'a wʉt, bʉ'julachaspon patʉpow osas poxase. Jaxotse watho', pamaljiw naetʉpspi. Japi watho' xabich wʉnow Dorcas. Pedro low wʉt japapiezaxxot, japi watho' masajiachpon. Japi watho' itpaei Dorcas chaxduwspoxan, chabʉ'athowspoxanbej, japow tʉpa-el wʉt. \v 40 Do jawʉt, Pedro puexa japi jiw nakolax to'a. Nakola wʉt, Pedro brixtat nuk Dios kawʉajnaliajwa. Jawʉt, Pedro patʉpow natachaemt wʉt, jʉm-aechon: \p —Tabita, ¡najut mat-e'e! —aech Pedro. \p Do jawʉt, patʉpow natachaemcha. Taen wʉtow Pedro, do jawʉt, pajut mat-etbejpow. \v 41 Pedro japow makafit nansliajwa. Do jawʉt, japow nant. Jawʉt Pedro la naexasiti Jesucristo pejwʉajan, watho' pamal naetʉpspibej, itpaeliajwapon Dorcas mat-echpox pejme dukaliajwa. \v 42 Puexa Jope paklowaxpijiw japox wʉltaena. Samata, japixot xabich jiw naexasit Jesucristo pejwʉajan. \v 43 Pedro namanfʉk pin-iamatkoiyan Jope paklowaxxot. Pedro duk Simón pejbatat. Japon Simón pakbʉ'an chaemsan. \c 10 \s1 Pedro naewʉajanpox Cornelio pejbatat \p \v 1 Cornelio duk Cesarea paklowaxxot. Japon soldawpaklon. “Batallón Italiano” —tis japamʉtpijiw soldaw, japi Italia tʉajnʉpijiw xot. \v 2 Cornelio xabich pachaempon. Japon pijow, paxi, pamakjiw sʉapich, japi Dios naexasit. Jikajachawaeton judíos, japi kejilpi. Japon pomatkoicha Dios kawʉajan. \v 3 Asamatkoi, a las tres wʉtlejen, Cornelio masoxtat taen Dios pej-ángel, pask wʉt japon pejbaxot. Do jawʉt, ángel jʉm-aech Cornelioliajwa: \p —¡Cornelio! —aechon. \p \v 4 Cornelio taen Dios pej-ángel. Do jawʉt, xabich pejlewlapon. Jawʉtbej, wʉajnachaemt wʉt, jʉm-aechon: \p —¿Achaxasiamkat? —aech Cornelio. \p Ángel jʉmnot wʉt, jʉm-aechon: \p —Xam kawʉajnampox Dios jʉmtaen. Dios nejchachaemil xamliajwa, kajachawaesfʉlam xot kejila. \v 5 ¡Ma amwʉt, asew xamxot to'im Jope paklowax poxade japi wʉljaesliajwa Simón! Japon asawʉl Pedro. \v 6 Simón duk pejwʉlxoelan pejbatat, pakbʉ'an chaemsan pejbatat. Japon pejba ek marbabʉ'tat —aech ángel. \p \v 7 Ángel japox bʉxtoet wʉt, athʉ poxasepon nawiase. Do jawʉt, Cornelio kolenje pamakan lapon. Labejpon kaen soldawan. Japon soldawan naexasitbej Dios. Japon soldawan chiekal isbejpon, Cornelio to'a wʉt. \v 8 Dolisdo', japi pa'an wʉt Cornelioxot, Cornelio japi chapaei puexa ángel jʉmtispox. Do jawʉx, japi to'apon Jope paklowax poxade, wʉljaesliajwapi Pedro. \p \v 9 Kandiawa, juimt matnoch ek wʉt, japi mox fʉlaen wʉt Jope paklowax pasliajwa, japi wʉajna, Pedro julach ba matwʉajase, najapnax poxase, Dios kawʉajnaliajwa. \v 10 Jawʉt Pedro litaxaela. Naxaeyax toejafa-elfʉk japonliajwa. Do jawʉt, Pedro masoxtat taen, Dios kawʉajan wʉt. \v 11 Taenon athʉ fafachpox. Taenbejpon pinjiyax, me-ama sábanabʉ', fʉlaeflik wʉt satlelsik. Japox sábanabʉ', me-ama nataelabʉxsumkʉs wʉt, ja-aechox. \v 12 Japasábanatutat nejmachchoef nuil. Jaxotbej jom, papunibej. \v 13 Do jawʉt, Pedro jʉmtaen jʉmtiskaspox athʉsik: \p —Pedro, ¡nande! ¡Ampi choef bem xaeliajwam! —tis Pedro. \p \v 14 Pedro jʉmnot wʉt, jʉm-aechon: \p —¡El, paklon! Xan choef chinax xae-enil chaemili, me-ama ampi choef, jasi, tajwʉajnapijiw nakaechafiat xot, babijax isasamatan xamliajwa —aech Pedro. \p \v 15 Pejme athʉsik jʉmtiskas Pedro: \p —Dios jʉm-aech wʉt: ‘Pachaem xaeliajwa’ —aech wʉt, ¡japoxliajwa xam nabej jʉm-aeche': ‘Chaemil’ —nabej aeche'! —tis Pedro. \p \v 16 Pedro keto'as tres veces japi choef beliajwapon, xaeliajwabejpon. Do jawʉt, japasábana athʉ poxase chajulafʉl, choef sʉapich. \v 17 Pedro xabich nejchaxoel, masoxtat taen wʉt sábanabʉ', choef sʉapich. Samata, Pedro jʉm-aech, nejchaxoel wʉt “¿Masoxkat Dios xan nachanaekabʉanasia, taenx wʉt japox?” —aech Pedro, nejchaxoel wʉt. Pedro japox nejchaxoel wʉtfʉk, Cornelio pamak patlisi bafafatat. Japi fʉlaen wʉtfʉk, wʉajnachaemti jiw: “¿Amxotkat Simón pejba ek, pakbʉ'an chaemsan pejba?” —aechi. \v 18 Dolisi pat wʉti Simón pejbaxot, pinjametat wʉajnachaemt wʉt, jʉm-aechi: “¿Ampabaxotkatlap Simón Pedro duk?” —aechi. \p \v 19 Pedro nakiowa nejchaxoelfʉk japox ja-aechpoxliajwa bamatwʉajtatse. Do jawʉt, Espíritu Santo jʉm-aech Pedroliajwa: “Tres aton pat. Japi pat xam wʉljaesliajwa. \v 20 Samata, ¡nande! ¡Balaemik! ¡Japi nejmach nakfʉlaem! Xan japi to'anax xot, japi fʉlaen” —aech Espíritu Santo Pedroliajwa. \p \v 21 Pedro balaek wʉt, jʉm-aechon pa'anpiliajwa: \p —Xanlap nawʉlwekamponan. ¿Ma-aech xotkat fʉlaeman? —aech Pedro. \p \v 22 Japi jʉmnot wʉt, jʉm-aechi: \p —Xanal fʉlaenx, tajpaklon Cornelio nato'a xot. Tajpaklon, japon soldawpaklon, xabich pachaempon. Japon Dios naexasitbej. Judíos jʉm-aech wʉt japonliajwa, jʉm-aechi chimiajamechan. Puexa judíos nejxasinkasbejpon. Kaeliw Dios pej-ángel jʉmtispon: ‘¡Asew xam to'im japi wʉljaesliajwa Pedro! Japon pa'an wʉt, ¡chiekal naewe'e japon xamal jʉmchiyaxaelpox!’ —aech Dios pej-ángel Cornelioliajwa —aechi Pedroliajwa. \p \v 23 Pedro japox jʉmtaen wʉt, tapaeipon japi leliajwa ba. Do jawʉt, japabatat namapi kaemadoiliajwa. Dolisdo', kandiawa wʉt, Pedro nakfol japi. Asewbej, naexasiti Jesucristo pejwʉajan, Jope paklowaxpijiw, japibej nakfoli Pedro. \p \v 24 Kandiawa wʉt, Pedro pa'a Cesarea paklowaxxot. Japi wʉajna, Cornelio, pejjiwkola sʉapich, pejnachala sʉapichbej, tʉadut natamejax japon pejbatat. Cornelio bʉ'wʉajnawet pejjiw Pedro pejpasaxliajwa. \v 25 Pedro pat wʉt Cornelio pejbaxot, Cornelio nakoldin bʉ'kʉlsliajwapon Pedro. Do jawʉt, Cornelio brixtat nuk Pedro pejwʉajnalel, sitaeyaxtat chiekal bʉ'kʉlsliajwapon. \v 26 Pe Pedro makafit Cornelio nansliajwa. Jawʉt Pedro jʉm-aech: \p —¡Nande! ¡Tajwʉajnalel xam brixtat nabej nuke'! Xan atonan. Me-ama xam, ja-an xan —aech Pedro Cornelioliajwa. \p \v 27 Pedro japox jʉm-aech wʉt Cornelioliajwa, japi lowlisi Cornelio pejba. Jaxot Pedro xabich jiw taen, japi wʉajna natamejapi. \v 28 Do jawʉt, Pedro jʉm-aech: \p —Xamal chiekal matabijam. Tajwʉajnapijiw chajia lelox tapae-el nachalaliajwan, judíos-elpi sʉapich. Xanal natapae-elbej leliajwan judíos-eli pejbachanxot. Japoxan xanal judíos tajkabʉan. Pe amwʉtjel xan matabijtax Dios nafias-el japoxanliajwa. \v 29 Samata, namak nawʉljaet wʉt, asax pae-enil japiliajwa: ‘Xan fʉlaeyaxinil’ —chi-enil. Kamta nakfolx japi. Ma amwʉt matabijsasian, ma-aechxotkat nawʉljaeti —aech Pedro, natamejapiliajwa Cornelio pejbatat. \p \v 30 Cornelio jʉmnot wʉt, jʉm-aechon: \p —Cuatro matkoilisox Dios kawʉajnaxpox tajbatat kaliax, ampahora wʉtlejen. Chalechkal natulaelt wʉt, me-ama aton, jason, japon najʉm-aech. Naxoelox xabich itliak. \v 31 Japon najʉm-aech: ‘Cornelio, xam kawʉajnampox Dios jʉmtaen. Dios nejkiowa-el xam kajachawaesfʉlampox kejila. \v 32 Samata, ¡to'im namak Jope paklowax poxade bʉflaeliajwadini Simón! Japon asawʉl Pedro. Japon duk pejwʉlxoelan pejbatat, pakbʉ'an chaemsan pejbaxot. Japon pejba ek mox marbabʉ'tat’ —na-aech ángel. \v 33 Samata, tamak kamta to'ax xam wʉlwekaliajwapi. Xam isam pachaempox tajjiwliajwa, nakfʉlaeman xot. Amwʉtjel xanal natamejlax Diosliajwa. Xanal puexa jʉmtaesian xam Dios bʉxto'apoxan xanal nanaewʉajnaliajwam —aech Cornelio Pedroliajwa. \s1 Pedro naewʉajanpox jiw Cornelio pejbaxot \p \v 34 Dolisdo', Pedro tʉadut wʉt jiw naewʉajnaliajwa, jʉm-aechon: \p —Amwʉtjel ampox matabijtax. Diachwʉajnakolax, Dios jiw taen wʉt, pothatapijiw puexa chiekal najʉpataenpon. \v 35 Dios natxasisla-ele-el pothatapijiw, japi itpaei sitaeyax Diosliajwa, ispibej pachaempoxan. \v 36 Xamal matabijam Dios xato'a chimiawʉajan, Jesucristo pejwʉajan, xanal israelitasliajwan Dios nabeltaeliajwa, isx wʉt babijaxan. Japon Jesucristo, paklokolan puexa jiwliajwa. \v 37 Xamal chiekal matabijambej Jesús ispoxan judíosliajwa japi pejtʉajnʉchantat. Juan, jiw bautisan, naewʉajnafʉl wʉt, japon jiw bautisafʉlbej. Japamatkoiyan Jesús ispoxan tʉadut Galilea tʉajnʉxot. \v 38 Xamal chiekal matabijambej, Dios chaxdut Jesúsliajwa, japon Nazaret paklowaxpijin, Espíritu Santo. Dios chaxdutbej pejpamamax Jesúsliajwa. Samata, Jesús isfʉl pachaempoxan jiwliajwa. Boejthʉsfʉlbejpon jiw, nabijati Satanás pijaxtat. Diachwʉajnakolax Jesús xajʉp japoxan isfʉlaliajwa, chalas xoton Dios. \v 39 Xanal taenx Jesús isfʉlpoxan Jerusalén paklowaxxot, Judea tʉajnʉxot. Do jawʉx, asajiw Jesús kematamatlas cruztat tʉpaliajwa. \v 40-41 Jesús tʉp wʉt, tres matkoi wʉt, Dios mat-echpon pejme dukaliajwa. Do jawʉx, xanalxot natulaelton. Asew jiwxot natulaels-elon. Dios chajia xanal namakanot, asamatkoi Jesús taeliajwan, mat-ech wʉton, pejme duk wʉt. Samata, Jesús xanalxot natulaelt, mat-ech wʉton. Do jawʉt, xanal xaelx, Jesús sʉapich. Afxbej. \v 42 Jesús nabʉxto'a xanal jiw naewʉajnaliajwan Dios wʉlduwpox Jesús juezliajwa. Asamatkoi japon jiw babejchow pejlel diajkaxael. Diajkaxaelbejpon pejlel jiw pachaempi. Jachiyaxaelon jiw laelpiliajwa, jiw tʉpiliajwabej. \v 43 Puexa profetas chajia jʉm-aechi Jesús pasaxaelpoxliajwa ampathatat. Japi jʉm-aechbej: ‘Jiw naexasisaxaelpi japon, japi Dios beltaeyaxaes babijaxan ispoxanliajwa’ —aechbej profetas, chajia jʉm-aech wʉt —aech Pedro, jiw naewʉajan wʉt Cornelio pejbatat. \s1 Judíos-elpi pejmatpʉatanxot paskpox Espíritu Santo \p \v 44 Pedro naewʉajan wʉtfʉk, jawʉt Espíritu Santo pask, Pedro naewʉajanpox naeweti pejmatpʉatanxotsik. \v 45 Judíos, pati, Pedro sʉapich, japi chajia naexasiti Jesucristo pejwʉajan. Japi xabich nejchaxoelanuil, taen wʉti Espíritu Santo paskpox judíos-eli pejmatpʉatanxotsik. \v 46 Japi matabija Espíritu Santo paskpox, naksiya xoti asajamechan, majt naksiya-eljamechan, japi jʉm-aechfʉl xotbej Diosliajwa: “Xam xabich pachaemam” —aechfʉl xoti Diosliajwa. \v 47 Samata, Pedro jʉm-aech, japon sʉapich, patpi jʉmtaeliajwa: “Espíritu Santo fʉloek Cornelioxotsik, pejjiwxotsikbej. Me-ama xatisliajwa, jatisbej judíos-elpiliajwa. Samata, japi jiw bautisas wʉt, xatis elchiyaxisal” —aech Pedro. \p \v 48 Samata, Pedro to'a Cornelio, pejjiw sʉapich, bautisaliajwas Jesucristo pejwʉltat. Do jawʉt, japi jiw fiati Pedro namanaliajwa kaematkoi sʉapich japixot. \c 11 \s1 Pedro chapaeipox Jerusalén paklowaxpijiw, Dios bʉxto'aspox naewʉajnaliajwa judíos-eli \p \v 1 Apóstoles, asewbej, naexasiti Jesucristo pejwʉajan, Judea tʉajnʉpijiw, japi wʉltaen judíos-eli chiekal naexasitox Jesús pejwʉajan. \v 2 Samata, Pedro pat wʉt Jerusalén paklowaxxot, asew judíos, naexasiti Jesucristo pejwʉajan, japi loti Pedro. \v 3 Japi lot wʉt, jʉm-aechi Pedroliajwa: \p —¿Ma-aech xotkat xam fʉlaemch taeliajwam judíos-eli? ¿Ma-aech xotbejkat, japi sʉapich, naxaelam? —aechi. \p \v 4 Do jawʉt, Pedro puexa chiekal chapaeyax tʉaduton, akasestat ja-aech wʉt japox. Jʉm-aechon: \p \v 5 —Xan Jope paklowaxxotx wʉt, Dios kawʉajnax wʉt, masoxtat taenx. Taenx athʉsik fʉlalaeflik wʉt Dios kawʉajnaxxotsik, sábanabʉ' pinjiyax, me-ama nataelabʉxsʉmkʉs wʉt, ja-aechox. \v 6 Xan chiekal taenx japasábanatutat nejmachchoef, jaxot nuil wʉt. Japi choef, cuatrotʉakanpi, pejmachoefbej. Jaxotbej jom, miabej. \v 7 Jʉmtaenxbej, athʉsik najʉm-aechsik wʉt. Japajame najʉm-aech: ‘Pedro, ¡nande! ¡Ampi choef bem xaeliajwam!’ —na-aech japajame. \v 8 Xan jʉmnotx wʉt, jʉm-an athʉsik najʉm-aechipox: ‘¡El, paklon! Xan japi choef chinax xae-enil, chaemili, me-ama ampi choef, jasi, tajwʉajnapijiw nakaechafiat xot, babijax isasamatan xamliajwa’ —an xan, athʉsik najʉm-aechsik wʉt. \v 9 Pejme najʉm-aech athʉsik: ‘Xan jʉm-anox: “Pachaem xaeliajwa” —anox, japoxanliajwa xam nabej jʉm-aeche': “Chaemil” —nabej aeche'’ —aechsik athʉsik najʉm-aechsikpox. \v 10 Japox ja-aech tres veces. Do jawʉx, sábanabʉ', choef sʉapich, athʉ chajulafʉl. \v 11 Do jawʉt, xan dukxxot pat tres poejiw. Japi Cornelio pamak. Japi fʉlaen Cesarea paklowaxxot xan nawʉljaesliajwa. \v 12 Do jawʉt, Espíritu Santo nato'a japi jiw nejmach xan nakfʉlaeliajwan. Seis wajkoew, xan nafʉlchala, naexasiti Jesucristo pejwʉajan. Do jawʉx, Cesarea paklowax patx wʉt, xanal, puexa folxpijin, lowx Cornelio pejba. \v 13 Cornelio nachapaei Dios pej-ángel natulaeltpox japon pejbatat. Do jawʉt, Cornelio jʉmtis ángel: ‘¡Namak to'im Jope paklowax poxade, japi bʉflaeliajwadin Simón Pedro! \v 14 Japon pa'an wʉt, xam naewʉajnaxaelon isaxaelampox Dios bʉ'weliajwa, nejjiw sʉapich’ —tis Cornelio Dios pej-ángel. \v 15 Xan tʉadutx wʉt japi naewʉajnaliajwan, jawʉt, Espíritu Santo pask japi pejmatpʉatanxot. Me-ama majt xatisxot Espíritu Santo pask wʉt, jatisbej judíos-elpiliajwa. \v 16 Do jawʉt, xan nejchafaetx wajpaklon Jesús chajia nakjʉm-aechpox. Jesús chajia xanalliajwa najʉm-aech: ‘Diachwʉajnakolax majt Juan jiw bautisa mintat. Pelax Espíritu Santo pasaxael xamal nejmatpʉatanxotsik. Ja-aech wʉt, xamal, me-ama bautisaxaelam wʉt Espíritu Santo pijaxtat, jachiyaxaelam’ —aech Jesús, chajia xanal najʉm-aech wʉt. \v 17 Diachwʉajnakolax Dios to'ak Espíritu Santo judíos-elpiliajwabej. Me-ama xatisliajwa, jatisbej judíos-elpiliajwa. Samata, xan elchiyaxinil, Dios japox is wʉt —aech Pedro, jʉmnot wʉt lotspiliajwa. \p \v 18 Jesucristo pejwʉajan naexasiti, Jerusalén paklowaxpijiw, japox jʉmtaen wʉt, bʉxkofapi. Do jawʉt, Pedro kaes los-esal. Xabich nejchachaemillisi jʉmch Diosliajwa. Samata, jʉm-aechi: \p —Diachwʉajnakolax, judíos-elibej Dios beltaens, kofa xot babijaxan ispoxan pachaemaliajwapi Diosliajwa. Samata, asamatkoi kaeyaxtat duilaxaes Diosxotse pomatkoicha —aech Jerusalén paklowaxpijiw. \s1 Naexasitpox Jesucristo pejwʉajan Antioquía paklowaxpijiw \p \v 19 Esteban ia'tat dadaps wʉt, tʉp wʉtbejpon, do jawʉtbej, judíospaklochow tʉadut chakifʉlaeyax Jesucristo pejwʉajan naexasiti beliajwas. Samata, Jesucristo pejwʉajan naexasitixot, asew dʉkp Fenicia tʉajnʉ poxade. Asew dʉkp Chipre tanaet poxade. Asew dʉkp Antioquía paklowax poxade. Dʉkpi japapaklowaxan poxade pat wʉti, jaxot naewʉajan chimiawʉajan, Jesucristo pejwʉajan, judíoskal jʉmtaeliajwa. Judíos-eli naewʉajna-esalfʉk. \v 20 Asew naexasiti Jesucristo pejwʉajan, Chipre tanaetpijiw, Cirene paklowaxpijiwbej, japi dʉkp wʉt, pati Antioquía paklowaxxot. Jaxot naewʉajanpi chimiawʉajan, wajpaklon Jesucristo pejwʉajan, judíos-eliliajwabej. \v 21 Japi naewʉajnafʉl wʉt Jesucristo pejwʉajan, Dios kajachawaesfʉlas. Samata, xabich judíos-eli kofa pejwʉajnapijiw naexasitpoxan. Japilax naexasit Jesucristo pejwʉajan. \p \v 22 Naexasiti Jesucristo pejwʉajan, Jerusalén paklowaxpijiw, wʉltaen judíos-eli, Antioquía paklowaxpijiw, naexasitox Jesucristo pejwʉajan. Samata, Bernabé to'as taeliajwa Antioquía paklowaxpijiw. \v 23 Bernabé pat wʉt Antioquía paklowaxxot, taenlison japi Dios kajachawaechpox. Samata, Bernabé xabich nejchachaemil. Do jawʉt, japon naewʉajan puexa japi jiw kaes chiekal naexasisfʉlaliajwa Jesús pejwʉajan. \v 24 Bernabé xabich pachaempon. Xabich kajachawaesfʉlas Espíritu Santo. Xabich Dios xanaboejsfʉlbejpon. Samata, ja-aech wʉt, xabich jiw naexasit Jesucristo pejwʉajan. \p \v 25 Do jawʉx, Bernabé fʉlaechon Tarso paklowax poxade wʉlwekaliajwapon Saulo. \v 26 Faen wʉt, japon sʉapich, kaxa nawen Antioquía paklowax poxadin. Do jaxot duillisi kaewaechliajwa Jesucristo pejwʉajan naexasitixot. Japi xabich jiw naewʉajan Antioquía paklowaxxot. Jesucristo pejwʉajan naexasiti japapaklowaxxot matxoela jʉmtis japiliajwa: “Cristianos” —tispi. \p \v 27 Japamatkoiyan Bernabé, Saulo sʉapich, Antioquía paklowaxlel naewʉajan wʉt, asew profetas, Jerusalén paklowaxpijiw, pat Antioquía paklowaxxot. \v 28 Japi profetasxot, kaen pawʉl Agabo. Natameja wʉt naexasiti Jesucristo pejwʉajan, jawʉt Agabo nant japixot jʉmchiliajwa Espíritu Santo bʉxto'aspox. Jawʉt jʉm-aechon: “Ampatʉajnʉchanpijiw xabich litaxaelaxael, naxaeyaxan piach ajilaxael xot” —aech Agabo. Baxael, diachwʉajnakolax japox ja-aech. Claudio, puexa Roma tʉajnʉpijiw tato'al wʉt, japamatkoiyantat japox ja-aech, naxaeyaxjilaxan. \v 29 Dolisdo' japamatkoiyantat Judea tʉajnʉpijiw litaxaelafʉl. Samata, Antioquía paklowaxpijiw, naexasiti Jesucristo pejwʉajan, kaenejchaxoelax plata xato'aliajwa naexasitiliajwa Jesucristo pejwʉajan, Judea tʉajnʉpijiwliajwa. Kaenanʉla xajʉppoxtat owapi plata. \v 30 Jasox ispi, plata owa wʉt. Do jawʉt, Bernabé, Saulo sʉapich, to'as japaplata xalaeliajwa Judea tʉajnʉ poxade chaxduiliajwapi ancianosxot. \c 12 \s1 Pedro jiaspox jiw jebatat \p \v 1 Japamatkoiyantat Herodes, Judea tʉajnʉpijiw tato'lan, tʉadut babijaxan isliajwa Jesucristo pejwʉajan naexasitiliajwa. \v 2 Herodes keto'a pejsoldaw boesaliajwapi espadatat Santiago. Japon Juan pakoewan. Faens wʉt, boesaspon. \v 3 Herodes wʉltaen asew judíos xabich nejchachaemilox Santiago boesaspoxliajwa. Do jawʉtbej, Herodes keto'a pejsoldaw Pedrobej jaelsliajwas, Pascuamatkoi wʉt. Japamatkoitat judíos pan jixael, puthla-eli. Do jawʉt, Pedrobej jaeltas. \v 4 Pedro jaeltas wʉt, Herodes keto'a pejsoldaw Pedro jeliajwas jiw jebatat. Jiw jebaxot cuatromʉtje soldaw, japi naliaxafʉlaliajwa Pedro wesax. Kaenanʉla cuatromʉtjexot, jaxot cuatro soldaw. Herodes nejchaxoel wʉt, jʉm-aechon: “Pascuafiesta toep wʉt, Pedro jusaxaelen jiw jebaxot. Nosaxaelnon puexa jiw pejwʉajnalel tasalaliajwason” —aech Herodes, nejchaxoel wʉt. \v 5 Japox ja-aech Pedroliajwa, jiw jebatat jias wʉton. Chiekal wesfʉlas wesamata. Do ja-aech wʉt, naexasiti Jesucristo pejwʉajan xabich Dios kawʉajnafʉl nejthʉ'axtat Pedroliajwa. \fig (Hechos 12.1–10)|src="CN01953b.tif" size="span" ref="act 12:1-10 " \fig* \s1 Pedro kajachawaechpox Dios pej-ángel weliajwapon jiw jebatat \p \v 6 Madoi wʉt, Pedro jiw jebatutat nataelamʉaxwasixawaech cadenamʉatat, kolenje soldaw sʉapich. Pedro nejmach moejt kolenje soldawtutat. Asew soldaw, kolenje, bafafa wesfʉl. Kandiawa Herodes jiw pejwʉajnalel nosaxaelon Pedro. \v 7 Pe japamadoitat Dios pej-ángel chalechkal natulaelt Pedroxotsik. Natulaelt wʉt, jiw jebatu xabich itliakjala. Pedro thikas ángel nathiksliajwa. Jawʉt jʉmtispon: “¡Nande!” —tispon. Jawʉt kolemʉatje, cadenamʉat, Pedro pejmʉaxwasixot cadenamʉa jolpanik. \v 8 Do jawʉt, ángel pejme jʉm-aech Pedroliajwa: “¡Naxoelde! ¡Tʉakxajoeldebej!” —aechon. Pedro ow-aech ángel jʉm-aechpox. Do pejme jawʉt, ángel jʉm-aech: “¡Naxoeldebej nejsumta-osax! ¡Xan nakfʉlaem!” —aech ángel. \p \v 9 Pedro nejmach fʉlafol Dios pej-ángel, matabijs-elaxtat diachwʉajnakolax wʉt japox. Pedro japoxliajwa, me-ama xamoejt wʉt, ja-aechox. \v 10 Xenapi matxoelawetpon, soldawan, batufafaxot. Jawʉx xenapi asan, soldawan, wetpon. Pati taxdukafafa, anaelfafa. Japafafa nakolsliajwa paklowax poxaliajwade. Japafafa pajut nafafat japi wʉajna. Samata, nejmach nakolapi. Do jawʉx, kaethialaxot lika wʉti, Dios pej-ángel naxaelcha. Do jawʉt, Pedro tamachlison. \p \v 11 Jawʉt Pedro pajut chiekal matabijt. Chiekal nejchaxoelison: “Amwʉtjel chiekal matabijtax, Dios to'ak pej-ángel xan nabʉ'weliajwa Herodes pejsoldawxot. Puexa Herodes isaxaelpox xanliajwa judíos pejwʉajnalel, nabijasaxaelenpox, japoxliajwa Dios pej-ángel nabʉ'wia” —aech Pedro, nejchaxoel wʉt. \p \v 12 Japox Pedro pajut chiekal matabijt wʉt, fʉlaechon María pejba poxade. María, japow Juan pen. Japon asawʉl Marcos. Jaxotde xabich jiw natameja, Dios kawʉajan xoti. \v 13 Pedro ba tathoetlel la wefafasliajwas. Do jawʉt, pansiaw fʉlaen taeliajwa, achan la. Japow japabatat nabistpow. Pawʉlow Rode. Dolisow jʉm-aechow: \p —¿Achanamkat xam? —aechow. \p \v 14 Pedro jʉmnot wʉt, japow chiekal jʉmmatabijt Pedro pejjame. Samata, japow xabich nejchachaemil, jʉmtaen wʉtow Pedro pejjame. Do jawʉt, bafafas-elow Pedro leliajwa. Jʉmch kaxade najae'epow batuchade batupijiw chapaeliajwa. Chapaei wʉt jʉm-aechow: \p —¡Pedro bafafaxot nuk,tathoetlel! —aechow. \p \v 15 Japow jʉm-aech wʉt japox, batupijiw jʉmch jʉm-aech: \p —¡Xam pawis na-acham! —aechipow. \p Japow jʉm-aech: \p —¡Diachwʉajnakolax Pedro nuk tathoetlel! —aechow. \p Japi nakaewa najʉm-aech: \p —¡El! ¡Japona-el! Kaen ángel, bej tataeflasponbej —aechi nakaewa. \p \v 16 Japi japox jʉm-aech wʉt, Pedro nakiowa laefʉl bafafaxot. Jawʉt bafafat wʉti, taen wʉti Pedro, japi xabich beljow. \v 17 Pedro kexachok'cha puexa jiw chiekal boejlachaliajwa. Jawʉt chapaeipon jiw jebaxot Dios juchpox. Do jawʉt, jʉm-aechon: \p —¡Santiago chapaem xan wiaxpox, asewbej, naexasiti Jesucristo pejwʉajan! —aech Pedro. \p Do jawʉx, Pedro nakolt wʉt japixot, fʉlaechon asalel. \p \v 18 Do nalian wʉt, soldaw, matabija-eli, achax nejchaxoelaxaeli. Matabija-elbejpi, ma-aech Pedro weliajwa. \v 19 Herodes to'a pejsoldaw chiekal wʉlwekaliajwapi Pedro. Pe Pedro faena-esal. Pedro wia wʉt soldaw wesfʉlaspoxtat, japikal xabich wʉajnachaemtas. Do jawʉx, Herodes asew soldaw kito'a Pedro wesfʉlaspi, japi soldaw beliajwas. Do jawʉxbej, Herodes Judea tʉajnʉxot nakolt. Fʉlaechon Cesarea paklowax poxade, jaxotde kaematkoiyan sʉapich dukaliajwa. \s1 Herodes woejxaeyax chatʉppox \p \v 20 Herodes Cesarea paklowaxxot duk wʉt, palalapon Tiro paklowaxpijiwliajwa, Sidón paklowaxpijiwliajwabej. Herodes palala wʉt, pamak kefiaton naxaeyaxan xananʉams-elaliajwa japapaklowaxpijiwliajwa. Samata, japapaklowaxanpijiw kaenejchaxoelax chiekal nospaeliajwa, Herodes sʉapich. Japi nospaesia, Herodes sʉapich, toepaliajwa Herodes palalapox, tapaeliajwabejpon naxaeyaxan xananʉampi. \p Herodes pejba tataefʉlpon, pawʉl Blasto. Japon chiekal xanaboejtas Herodes. Japapaklowaxanpijiw matxoela nospaei, Blasto sʉapich. Do jawʉx, bʉxto'api Blasto nospaeliajwa, Herodes sʉapich. Blasto ow-aech japi jʉm-aechpox. Do jawʉx, Blasto nospaei, Herodes sʉapich, toepaliajwa Herodes palalapox. \v 21 Herodes kaematkoi mark pasax tapaeliajwapon japapaklowaxanpijiw. Baxael, japi japonxot pa'an wʉt, Herodes wʉajna naxoel xabich chamoeyax, japanatamejaxliajwa. Tʉa-ekax pinjiyax, chamoeyaxtat,skon. Do jawʉt, Herodes piach naksiya japi jiwliajwa. \v 22 Do jawʉt, jiw nejla'laba wʉt, jʉm-aechfʉli: “¡Dios xatisxot! Herodes naksiya wʉt, me-ama Dios naksiya wʉt, ja-aechon. Me-ama aton naksiya wʉt, jachi-elon” —aechfʉli, nejlat wʉt. Jasoxtat japi jiw nejla'bala Herodes nejchachaemlaliajwa japi jiwliajwa. \v 23 Do jawʉt, Herodes bʉxfias-elxoton, jiw nejla'laba wʉt, japonliajwa: “¡Xan Dios-enil!” —chi-el xoton jiwliajwa, Dios pej-ángel ketison bʉ'xaenkaliajwa. Do jawʉt, Herodes woejxaeyax chatʉp, xabich thewin woejxaes xot. \p \v 24 Pe Jesucristo pejwʉajan naexasiti Dios pejjamechan potʉajnʉcha xabich naewʉajnafʉl. Samata, xabich jiw naexasit japawʉajan. \p \v 25 Bernabé, Saulo sʉapich, pejbichax toet wʉt, nakola Jerusalén paklowaxxot. Do jawʉt, nawenlisi Antioquía paklowaxlel. Nawen wʉt, japi bʉ'fol Juan. Japon asawʉl Marcos. \c 13 \s1 Bernabé, Saulo sʉapich, diajnaspox Jesucristo pejwʉajan naewʉajnaliajwa asatʉajnʉchanpijiw \p \v 1 Antioquía paklowaxxot, naexasitixot Jesucristo pejwʉajan, japixot asew profetas, asewbej judíos chanaekabʉanapi. Kaen profeta pawʉl Bernabé. Asan pawʉl Simón. Japon asawʉl Pafoeyan. Asan pawʉl Lucio, Cirene paklowaxpijin. Kaen judíos chanaekabʉanapon pawʉl Saulo. Asan pawʉl Manaén. Japon, Herodes sʉapich, yamxʉlan wʉt, kaebatat ti'tpon. Do baxael, Herodes chiekal ti't wʉt, wʉlduwson Galilea tʉajnʉpijiw tato'laliajwa. \v 2 Asamatkoi, naexasiti Jesucristo pejwʉajan culto is wʉt, japamatkoitat naxae-eli, Dios piach kawʉajnaliajwa. Jawʉt Dios kawʉajan wʉti, Espíritu Santo jʉm-aech Dios kawʉajanpiliajwa: “¡Bernabé, Saulo sʉapich, nawedijande! Xan bichax japiliajwa” —aech Espíritu Santo. \p \v 3 Do jawʉt, Jesucristo pejwʉajan naexasiti, Dios kawʉajnax bʉxtoet wʉt, jawʉt ke-owapi Bernabé pejta'tat, Saulo pejta'tatbej. Jawʉt pejme japi Dios kawʉajan Bernabé, Saulo sʉapich, kajachawaesfʉlaliajwaspi Dios. Do jawʉx, tapaeis Bernabé, Saulo sʉapich, fʉlaeliajwa isliajwa Dios pejbichax. \s1 Bernabé, Saulo sʉapich, Chipre tanaetxotpox \p \v 4 Bernabé, Saulo sʉapich, Espíritu Santo to'as xot, fʉlaechi Seleucia paklowax poxade. Jaxotde pa'a wʉt, barkam juli Chipre tanaet poxaliajwade. \v 5 Salamina paklowax chapat wʉt, Chipre tanaetxot, naewʉajanlisi Dios pejjamechan judíos naewʉajnabachanxot. Juan Marcos nakfolbej kajachawaesliajwapon japabichax, japi nabist wʉt. \p \v 6 Japi pat wʉt tanaetmatdukaxot, pati Pafos paklowaxxot. Jaxot wʉt, taeni judíos-aton. Japon pinjoe'an. Pawʉlon Barjesús. Japon xabich kichachajbamaenk. Jijʉm-aechbejpon: “Xan jʉm-an Dios nabʉxto'apoxan” —ji-aechon. \v 7 Japon pinjoe'an kajachawaet Sergio Paulo, Chipre tanaetpijiw tato'lan. Japonbej matabijsmaenk. Dolisdo', Sergio Paulo wʉllala Bernabé, Saulo sʉapich, japi fʉlaeliajwadin japonlel, naewesasia xoton Dios pejjamechan. \v 8 Japon pinjoe'an, griegojametat pawʉlon Elimas. Japon jʉm-aech babejjamechan Bernabéliajwa, Sauloliajwabej, Sergio Paulo naexasisasamata Jesús pejwʉajan. \v 9-11 Barjesús japox jʉm-aech wʉt Bernabéliajwa, Sauloliajwabej, jawʉt Saulo, japon pawʉl Pablo, chiekal natachaemt wʉton Barjesúsliajwa, Pablo jʉm-aech Espíritu Santo pijaxtat Barjesúsliajwa: \p —¡Xam kichachajbapijnam! ¡Babej isnam, Satanás paxʉlnam! Puexa jiw is wʉt pachaempoxan, ¡xam japi padaelmanam! Dios pejjamechanliajwa xam jʉm-am: ‘Japox diachwʉajnakolaxa-el’ —am, xam naexasisasiapiliajwa, japi naexasisasamata Dios pejjamechan. Amwʉt, Dios xam kastikaxael itliaklaliajwam. Pin-iamatkoiyan taeyaximil itliakax —aech Pablo Barjesúsliajwa. \p Pablo japox jʉm-aech wʉt, Barjesús chalechkal kamta itliakal. Jawʉt wʉlwekon aton makxalaeliajwas. \v 12 Do jawʉt, Sergio Paulo japox taen wʉt, naexasitlison Jesús pejwʉajan. Naexasit wʉt, nejchaxoelon: “Diachwʉajnakolax Jesucristo pejwʉajan xabich pachaem” —aechon, nejchaxoel wʉt. \s1 Pablo, Bernabé sʉapich, naewʉajanpox Pisidia tʉajnʉlel \p \v 13 Pablo, Bernabé sʉapich, Juan Marcos sʉapichbej, Pafos paklowaxxot juli barkam. Do jawʉt, chaflaechi Perge paklowax poxade, Panfilia tʉajnʉxot chapasliajwa. Perge paklowaxxot chapat wʉti, jawʉt chalechkal Juan Marcos nadijan japixot nawiasliajwapon Jerusalén paklowax poxade. \v 14 Do jawʉt, Pablo, Bernabé sʉapich, nakola Perge paklowaxxot, Antioquía paklowax poxade, pasliajwa Pisidia tʉajnʉlel. Jaxotde pa'a wʉt, napatamatkoi wʉt, japi low judíos naewʉajnabaxot. Jaxot chalaki. \p \v 15 Puexa chiekal chalak wʉt, chanaexaljowspi Moisés chajia lelpox. Chanaexaljowsbejpi profetas chajia lelpoxan. Do jawʉt, japaba wetpi jʉm-aechi Pabloliajwa, Bernabéliajwabej: \p —Takoew, xamal Dios pejjamechan xapatam wʉt, ¡xanal nanaewʉajande Dios kaes chiekal xanaboejaliajwan! —aechi. \p \v 16 Do jawʉt, Pablo nant naewʉajnaliajwa. Jawʉt mʉaxxachok'chapon puexa jiw boejlach chalakaliajwa. Jawʉt jʉm-aechon: \p —Xamal judíos, ¡chiekal nanaewe'e! Xamal judíos-emili, sitaenampim Dios, ¡chiekal nanaewe'ebej! \v 17 Dios, japon xatis wajDios Israel tʉajnʉpijwasliajwa, japon chajia makanot wajwʉajnapijiw pejjiwaliajwapon. Japi israelitas, Egipto tʉajnʉxot duil wʉt, xabich pin-iati, Dios kajachawaesfʉlas xot. Do jawʉxbej, Dios pejkajachawaesaxtat wajwʉajnapijiw nakola japatʉajnʉxot. \v 18 Do jawʉx, japi cuarenta waechan nanʉamt wʉt pajilaxxot, babijaxan isfʉl wʉtbejpi, Dios boejtaliasfʉl. Dios nakiowa tataeflaspi. \v 19 Wajwʉajnapijiw pejwʉajna, Canaán tʉajnʉxot asajiw duil. Japi sietemʉt. Japi jiw xabich pin-iat. Pe nakiowa, Dios toet japi jiw, wajwʉajnapijiw chaxdusliajwas ampatʉajnʉ. \v 20 Jacob, paxi sʉapich, Egipto tʉajnʉxot pat wʉti, cuatrocientos cincuenta waechan wʉt, Dios chaxdut ampatʉajnʉ Jacob pamojiw —aech Pablo, judíos naewʉajan wʉt. \p Pablo kaes jʉm-aech: “Dios ampatʉajnʉ chaxdut wʉt Jacob pamojiw, do jawʉx, wʉlduwpon japixot asew juecesliajwa, japi judíos tato'laliajwa. Kaen juez tʉp wʉt, asan naliaxt juezliajwa. Xabich pin-iawaechan wʉt, Samuel, japon profeta, taxdukapijin juez. \v 21 Do baxael, israelitas Dios kawʉajan japixot Dios makafisliajwa kaen aton japi pejreyliajwa, tato'laliajwasbejpi. Samata, Dios wʉlduw Saúl, japon reyliajwa israelitas tato'laliajwapon. Japon Saúl, Cis paxʉlan, wajwʉajnapijin Benjamín pamon. Japon Saúl reypon cuarenta waechanliajwa. \v 22 Asamatkoi Saúl Dios juchpon reypox. Do jawʉt, Dios wʉlduw David japon reyliajwa. Dios jʉm-aech Davidliajwa: ‘David, Isaí paxʉlan, xan nejchachaemlax xamliajwa, puexa chiekal nanaexasisfʉlam xot xan tato'laxpoxan’ —aech Dios Davidliajwa. \v 23 Do baxael, David pamojiwxot, kaen nalaelt. Japon pawʉl Jesús. Japon Dios to'as, xatis judíos nakbʉ'weliajwa. Me-ama Dios chajia jʉmdut, ja-aechox. \v 24 Jesús tʉadus-el wʉtfʉk jiw naewʉajnax, majt Juan, jiw bautisan, puexa judíos naewʉajnafʉl wʉt, jʉm-aechon: ‘¡Kofim babijaxan isfʉlampoxan! ¡Naexasisfʉlde Dios tato'alpoxan! Ja-am wʉt, xamal bautisaxaelen’ —aech Juan. \v 25 Mox pawʉajna wʉt Juan boesaxaesox, Juan chajia jʉm-aech: ‘Xan Cristowa-enil. Wʉajnawesfʉlampona-enil. Xanwʉx japon pasaxael, xamal wʉajnawesfʉlampon. Japon kaes pejme pachaemaxael. Me-ama xan, jachiyaxilon. Samata, xan pachaema-enil japon pejtʉakxajoelax jolsliajwan. Pachaema-enilbej japon pamaknanliajwa’ —aech Juan, chajia jʉm-aech wʉt Jesús pejpasaxliajwa —aech Pablo. \p \v 26 Pablo pejme jʉm-aech: “Takoew, xamal Abraham pamojiwam, xamalbej judíos-emili, sitaenampim Dios, Dios nakto'a xatis naexasisliajwas ampajamechan nakbʉ'weliajwabej babijaxan isaspoxan. \v 27 Jerusalén paklowaxpijiw, japi paklochow, matabija-eli Jesús, japon Dios paxʉlanpon. Chiekal matabija-elbejpi profetas chajia lelpoxan, chanaexaljows wʉt napatamatkoitat. Japi keto'a wʉt Jesús cruztat kematamatlaliajwas, japox islisi, me-ama chajia profetas lelpoxan jʉm-aech Jesúsliajwa. \v 28 Jesús chinax babijax is-el. Samata, Jerusalén paklowaxpijiw, paklochowbej, faena-el Jesús tasalaliajwapi. Japi taesia xot Jesús tʉpax cruztat, japi wʉljow Pilato, japon keto'aliajwa pejsoldaw, japi soldaw cruztat kematamatlaliajwapi Jesús. \v 29 Jesús tʉp wʉt cruztat, puexa chiekal ja-aechlisox, me-ama profetas chajia lelpoxan jʉm-aech Jesúsliajwa. Do jawʉx, asew kutipon cruzxot. Do jawʉt, otipon mʉaxwʉajtat. \v 30 Tres matkoi wʉt, Dios mat-et Jesús pejme dukaliajwa. \v 31 Do jawʉx, japamatkoiyan wʉt, Jesús natulaela pejnachalaxot, japi naknanʉamti japon Galilea tʉajnʉxot wʉt, Jerusalén paklowax poxade wʉtbej. Japi amwʉtjel naewʉajnafʉl Jesucristo pejwʉajan —aech Pablo judíos naewʉajnabatat. \p \v 32 Pablo pejme jʉm-aech: “Xanal amxotan xamal naewʉajnaliajwan chimiawʉajan, Jesucristo pejwʉajan, Dios chajiakolaxtat jʉmdutox wajwʉajnapijiwliajwa. \v 33 Xatis, wajwʉajnapijiw pamojiws. Japi jʉmduchpox, amwʉtjel xatis japox nakwepat. Dios mat-et Jesús pejme dukaliajwa. Me-ama chajia lelspox segundo salmosfʉtat jʉm-aech, ja-aechlisox. Dios chajia jʉm-aechpox jʉm-aech: ‘Xam taxʉlnam. Xan nej-axnan’ —aechox segundo salmosfʉtat. \v 34 Dios chajia jʉm-aech: ‘Diachwʉajnakolax xan isaxaelen chajia jʉmdutxpox Davidliajwa’ —aechon. Dios japox chajia jʉmdut wʉt, jʉm-aechon Jesús mat-esaxaespoxliajwa pejme dukaliajwa, japon pejbʉ't xoepaxilpoxliajwabej. \v 35 Asafʉtatbej chajia jʉm-aechox Diosliajwa: ‘Tapaeyaximil naxʉlan pejbʉ't xoepax’ —aechox japafʉtat. \v 36 Diachwʉajnakolax David laeja wʉt ampathatat, naexasisfʉlon Dios tato'laspox. Kajachawaesfʉlbejpon jiw. Do jawʉx, David tʉp wʉt, pejwʉajnapijiw mʉthtasxot mʉthtipon. Do jaxot David pejbʉ't xoep. \v 37 Pelax Jesús tʉp wʉt, mat-echpon Dios pejme dukaliajwa. Samata, xoepa-elon. \v 38 Takoew, xamal matabijaxaelam naewʉajnaxpox Jesucristo pejwʉajan. Jesús pijaxtat Dios nakbʉ'wia xatis. \v 39 Naexasiti Jesucristo pejwʉajan, Jesús pijaxtat Dios bʉ'weyaxaesi. Pelax Moisés chajia lelpox pijaxtat xatis japoxtat Dios nakbʉ'we-el. \v 40 ¡Chiekal taem isasamatam babijaxan wejachisamata, me-ama profetas chajia lelpoxan jʉm-aech, Dios jʉm-aechpox: \q1 \v 41 ‘Xamal jʉm-ampim babejjamechan xan jʉm-anpoxliajwa, ¡xan chiekal nanaewe'e jʉmchiyaxaelenpox! Laelpam wʉtfʉk, xan pinjiyax koechax isx wʉt, jiw japox xamal chapaei wʉt, diachwʉajnakolax xamal naexasisaximil. Xamal asbʉan jʉmch xabich nejchaxoelanuilaxaelam. Do baxael, tʉpam wʉt, napelsaxaelam Diosxot’ —aech profetas lelpoxan, Dios chajia jʉm-aechpox! —aech Pablo, judíos naewʉajnabatat wʉt. \p \v 42 Pablo, Bernabé sʉapich, nakola wʉt judíos naewʉajnabaxot, asew japixot, judíos-eli, japi jʉm-aech: “Asasemana wʉt, napatamatkoi wʉt, ¡jawʉt xanal pejme nanaewʉajande japoxan!” —aechi. \v 43 Natamejax toep wʉt, jiw nawia wʉt pejbachan poxade, xabich judíos, judíos-elibej, Pablo, Bernabé sʉapich, japi xabich jiw fʉlafos. Judíos-eli japi chiekal naexasit Dios, me-ama judíos chiekal naexasit wʉti Dios, ja-aech judíos-eli. Pablo, Bernabé sʉapich, chiekal naewʉajan fʉlafospi. Naewʉajan wʉt, jʉm-aechon: “Dios xamal nejxasink xot, chiekal naexasisfʉlaxaelam pomatkoicha chimiawʉajan, Jesucristo pejwʉajan, jʉmtaenampox” —aech Pablo, Bernabé sʉapich. \p \v 44 Dolisdo', asasemana wʉt, pejme napatamatkoi wʉt, xabich jiw, japapaklowaxpijiw, natameja jʉmtaeliajwa Dios pejjamechan. \v 45 Judíos taen wʉt puexa jiw natamejapox, jawʉt japi judíos palalapi, xabich jiw naewet xot Pablo naewʉajanpox. Samata, Pablo naewʉajanpoxliajwa jʉm-aechi: “¡El! Japon Pablo chiekal matabijs-ellejen” —aechi. Do jawʉt, Pablo bʉ'wʉajanpaeisbejpon. \v 46 Jawʉt Pablo, Bernabé sʉapich, jʉmnot wʉt, pejlewla-eli. Samata, jʉm-aechi judíosliajwa: \p —Xanal matxoela naewʉajnax xamal naexasisliajwam Dios, xamal judíoswam xot. Pe xamal nejxasinka-emil naexasisliajwam. Xamal nejchachaemla-emil pomatkoicha duilaxaelampoxliajwa Diosxotse. Samata, xamal kaes naewʉajnaxinil. Xanal fʉlaeyaxaelen naewʉajnaliajwan judíos-eli poxade. \v 47 Xanal jasox jachiyaxaelen, Dios nabʉxto'a xot. Dios chajia jʉm-aech xanalliajwa: \q1 ‘Xamal, me-ama itliakam wʉt, ja-am, xamal makanotx xot tajjamechan naewʉajnafʉlaliajwam asatʉajnʉchanpijiw. Puexa tajjamechan naexasiti, japi bʉ'weyaxaelen’ —aech Dios, chajia jʉm-aech wʉt xanalliajwa —aech Pablo, Bernabé sʉapich, judíosliajwa. \p \v 48 Judíos-eli japox jʉmtaen wʉt, xabich nejchachaemili. Samata, nakaewa jʉm-aechnapi: “Xabich pachaem Dios pejjamechan” —na-aechnapi nakaewa. Judíos-eli, puexa japixot Dios makanoch, japi Dios naexasit pomatkoicha duilaliajwa Diosxotse. \v 49 Do jawʉx, puexa japatʉajnʉpijiw jʉmtaen Dios pejjamechan, naewʉajnas wʉt. Japixot xabich jiw naexasit Dios. \v 50 Ja-aech wʉt, asew judíos nejweslapi Pablo, Bernabé sʉapich. Samata, japi judíos nospaei, watho' sʉapich, japi watho' Dios sitaenpi. Japi watho' sitaensbej japapaklowaxpijiw. Japi judíos nospaeipibej, japapaklowaxpijiwpaklochow sʉapich. Japi judíos bʉ'wʉajanpaei Pabloliajwa, Bernabéliajwabej, japapaklowaxpijiw palalaliajwa. Samata, paklochow, watho'bej, xabich palalapi. Do jawʉt, Pablo, Bernabé sʉapich, to'as fʉlaeliajwa asatʉajnʉlel. \v 51 Pablo, Bernabé sʉapich, to'as wʉt, japi matxoela tʉak-asta'a. Jasox ispi judíos pajut chiekal matabijaliajwa, japi babijax ispox Diosliajwa, asalel to'as xoti babijaxtat. Do jawʉx, Pablo, Bernabé sʉapich, fʉlaech Iconio paklowax poxade. \v 52 Pe Antioquía paklowaxpijiw, Jesucristo pejwʉajan naexasiti, xabich nejchachaemil, kajachawaesfʉlas xoti Espíritu Santo. \c 14 \s1 Pablo, Bernabé sʉapich, Iconio paklowaxxotpox \p \v 1 Pablo, Bernabé sʉapich, Iconio paklowaxxot pat wʉt, lowpi judíos naewʉajnabaxot, me-ama japi pejkabʉan. Do jaxo, Jesucristo pejwʉajan chiekal naewʉajanlisi. Chiekal naewʉajan xoti, xabich judíos naexasit. Xabich judíos-elibej naexasit. \v 2 Asew judíos, naexasi-eli Jesucristo pejwʉajan, asaxan jʉm-aechi Jesucristo pejwʉajan naexasitiliajwa, japi judíos-eli ʉlataeliajwas. \v 3 Samata, Pablo, Bernabé sʉapich, pin-iamatkoiyan duil japapaklowaxxot. Pejlewla-eli naewʉajan wʉt Jesucristo pejwʉajan, matabija xoti Dios chalaspox. Pablo, Bernabé sʉapich, naewʉajan Dios puexa jiw nejxasinkpox. Puexa jiw chiekal matabija japi jʉm-aechpoxan diachwʉajnakolax, japi koechaxan is xotbej Dios pijaxtat. \v 4 Japapaklowaxpijiw kolenejchaxoelax. Asew japixot kaenejchaxoelax judíos jʉm-aechpoxliajwa. Asewlax japixot kaenejchaxoelax Pablo, Bernabé sʉapich, jʉm-aechpoxliajwa. \v 5 Do jawʉt, kaesʉapich judíos, judíos-elibej, kaenejchaxoelax, paklochow sʉapich, ia'tat dadaepliajwapi Pablo, Bernabé sʉapich, matkaejabaliajwas. \v 6-7 Pablo, Bernabé sʉapich, chapaeis japox isaxaespox japiliajwa. Samata, Pablo, Bernabé sʉapich, dʉkp Licaonia tʉajnʉlelde, Listra paklowax poxade, Derbe paklowax poxadebej. Japapaklowaxan, moxxot asatʉajnʉchanbej, japi mathʉnalap naewʉajnaliajwa chimiawʉajan, Jesucristo pejwʉajan. \s1 Pablo ia'tat dadapspox Listra paklowaxxot \p \v 8 Listra paklowaxxot aton nabejkan, laejaxilon, ek. Chinax laeja-elon, nabejkax chanlaelt xot. \v 9 Japon naewesfʉl Pablo naewʉajanpoxan. Pablo chiekal natachaemt wʉt nabejkanliajwa, jawʉt Pablo matabijt nabejkan chiekal xanaboejtpox Dios boejthʉlaliajwaspon. \v 10 Samata, Pablo pinjametat jʉm-aech: \p —¡Nande! —aechon nabejkanliajwa. \p Jawʉt nabejkan matnoch nancha wʉt, diawjalapon. Do jawʉt, tʉadutlison laejaliajwa. \v 11 Jiw taen wʉt Pablo ispox, Licaonia tʉajnʉpijiw tʉaduti nejlasax. Nejlat wʉt, jʉm-aechi: \p —¡Kolenje dioses pat xatisxot! ¡Japi jiw kabʉan-aech! —aechi. \p \v 12 Japi jiw jʉm-aech Bernabéliajwa: “Ampon dios, pawʉl Zeus” —aechi. Jʉm-aechbejpi Pabloliajwa: “Ampon dios, pawʉl Hermes” —aechi, Pablo kaes xabich naksiyamaenk xot. \v 13 Japapaklowax tathoetlel Zeus pejtemploba ek. Japi pejdios pawʉl Zeus. Zeus pejsacerdote kaemʉt tor bʉ'pat Pabloliajwa, Bernabéliajwabej, japapaklowax laleyaxot. Tor wʉxamasajiach naetalan, xakoeyasi. Japon sacerdote, jiw sʉapich, japi tor xʉa'asasiapi ofrenda isliajwapi Pabloliajwa, Bernabéliajwabej. \v 14 Pablo, Bernabé sʉapich, japox taen wʉt, we-isaxaesox, jawʉt pejnaxoe thialbapi, nejwesla xot we-isaxaespoxliajwa. Jawʉt fʉlaechlisi jiw natameja poxade. Jiwtutat wʉt, Pablo pinjametat wʉt, jʉm-aechon: \p \v 15 —¿Ma-aech xotkat xamal japox isaxaelam xanalliajwa? ¡Xanal dios-enil! ¡Xanal jiwankal! Me-ama xamal, ja-an. Xanal fʉlaenx xamal naewʉajnaliajwan chimiawʉajan, Jesucristo pejwʉajan, kofaliajwambej isampoxan, xabich chaemil xot. ¡Kofim babijaxan isampoxan! Dios, athʉxotse dukpon, ¡japon pejtato'lax naexasisfʉlde! Dios is thatbaxo, that, marbej. Isbejpon puexa taenspi thatbaxoxotse, thatlel, marxotbej. \v 16 Chajia wajwʉajna Dios tapaei puexa jiw isliajwa pajut nejxasinkpoxan. \v 17 Dios isfʉl pachaempoxan puexa jiwliajwa. Jasox Dios isfʉl, jiw pajut chiekal matabijaliajwa, ma-aech Dios. Dios to'a iam thilnaliajwa, wajnaxaeyaxan mʉthaspi chiekal nakweti'sfʉlaliajwa. Jasoxtat Dios nakchaxduw naxaeyaxan chawʉlanejchachaemlaliajwas —aech Pablo sacerdoteliajwa, jiwliajwabej. \p \v 18 Pablo jʉm-aechpox japi jʉmtaen wʉt, nakiowa tor xʉa'asasiapi ofrenda isliajwas Pabloliajwa, Bernabéliajwabej. Chinlejchkolaxtat japox is-eli. \p \v 19 Jawʉx judíos, Antioquía paklowaxpijiw, Iconio paklowaxpijiwbej, pa'an. Japi asaxan jʉm-aech japapaklowaxpijiwliajwa ʉlataeliajwas Pablo, Bernabé sʉapich. Ʉlataens wʉt, Pablo ia'tat dadaps. Dadaps wʉt, taenlisipon. Me-ama tʉp wʉt, ja-aechon. Samata, Pablo jolkas paklowax tathoetlel. \v 20 Pablo okxot masajiat Jesucristo pejwʉajan naexasiti. Do jawʉt, Pablo nant. Jawʉtbej, pejme paklowax lowpon. Kandiawa wʉt, fʉlaechon, Bernabé sʉapich, Derbe paklowax poxade. \p \v 21 Derbe paklowaxxot Pablo, Bernabé sʉapich, naewʉajan chimiawʉajan, Jesucristo pejwʉajan. Jaxot xabich jiw naexasit Jesucristo pejwʉajan. Pablo, Bernabé sʉapich, pejme pa'an Listra paklowaxxot. Pejme pa'anbejpi Iconio paklowaxxot, Antioquía paklowaxxotbej. \v 22 Japapaklowaxanxot Pablo, Bernabé sʉapich, pejme naewʉajan. Samata, Jesucristo pejwʉajan naexasiti xabich kaes pejme Dios xanaboejapi. Pablo, Bernabé sʉapich, jʉm-aech: “¡Naexasisfʉlde Jesucristo pejwʉajan! Diachwʉajnakolax xatis xabich nabijasaxaes ampathatat. Do japoxwʉx, pomatkoicha duilafʉlaxaes Diosxotse” —aech Pablo, Bernabé sʉapich. \v 23 Japapaklowaxanxot Pablo, Bernabé sʉapich, poejiw makanoti, japi poejiw wʉlduiliajwas ancianosliajwa, japi ancianos tataeflaliajwa naexasiti Jesucristo pejwʉajan. Ancianos makanoch wʉt, jawʉt puexa jiw naxae-el Dios piach kawʉajnaliajwa kajachawaesfʉlaliajwas ancianos. Dios kawʉajnax bʉxtoet wʉt, Pablo, Bernabé sʉapich, jʉm-aech ancianosliajwa: “Dios xamal kajachawaesfʉlaxael, achan xamal xanaboejampon” —aech Pablo, Bernabé sʉapich. \s1 Pablo, Bernabé sʉapich, kaxa nawechpox Siria tʉajnʉlelde, Antioquía paklowax poxade \p \v 24 Pablo, Bernabé sʉapich, Pisidia tʉajnʉ xena wʉt, pa'api Panfilia tʉajnʉxot. \v 25 Jaxotde, Perge paklowaxxot, japapaklowaxpijiw naewʉajanpi Jesucristo pejwʉajan. Do jawʉx, fʉlaechi Atalia paklowax poxade. \v 26 Atalia paklowaxxot wʉt, Pablo, Bernabé sʉapich, barkam jul Antioquía paklowax naweliajwa poxaliajwade, toet xotlisi nanʉamtox Diosliajwa. Majt tʉadusliajwa wʉt jiw naewʉajnaliajwa, nakolapi japapaklowaxxot, Antioquía paklowaxxot, Siria tʉajnʉlel. Japamatkoi Pablo, Bernabé sʉapich, nakolaliajwa wʉt, Jesús pejwʉajan naexasiti, japi Dios kawʉajan Pabloliajwa, Bernabéliajwabej, japi kajachawaesfʉlaliajwas Dios, jiw naewʉajnalap wʉti. \v 27 Do jawʉt, Pablo, Bernabé sʉapich, chapati Seleucia paklowaxxot. Do jawʉx, japi pat Antioquía paklowaxxot. Jaxotde natamejapi puexa naexasiti Jesucristo pejwʉajan. Jawʉt Pablo, Bernabé sʉapich, chapaei puexa Dios ispox japiliajwa. Chapaeibejpi Dios tapaeipox judíos-eli naexasisliajwa Jesucristo pejwʉajan. \v 28 Pablo, Bernabé sʉapich, jaxot duili pin-iamatkoiyan, Jesucristo pejwʉajan naexasitixot. \c 15 \s1 Jerusalén paklowaxxot apóstoles, ancianos sʉapich, natamejapox \p \v 1 Japamatkoi wʉt, asew Judea tʉajnʉpijiw pat Antioquía paklowaxxot. Japi jʉm-aech Jesucristo pejwʉajan naexasitiliajwa: “¡Xamal circuncidaxaelam Dios pejmarkaxliajwa, me-ama Moisés chajia jʉm-aech! Circuncida-emil wʉt, Dios xamal bʉ'weyaxil” —aech Judea tʉajnʉpijiw. \v 2 Pablo, Bernabé sʉapich, japox jʉmtaen wʉt, kaenejchaxoelaxa-el Judea tʉajnʉpijiw jʉm-aechpoxliajwa. Samata, nabʉ'naloti, Judea tʉajnʉpijiw sʉapich. Do jawʉx, kaenejchaxoelaxa-el xoti, Antioquía paklowaxpijiw, Jesucristo pejwʉajan naexasiti, nakaewa najʉm-aech: “To'axaes Pablo, Bernabé sʉapich, asew xatisxotibej, Jerusalén paklowax poxade, jaxotde japi nospaeliajwa, apóstoles sʉapich, ancianos sʉapichbej, circuncidaxliajwa” —na-aechi nakaewaliajwa. \p \v 3 Samata, Pablo, Bernabé sʉapich, asew jiw sʉapichbej, to'as fʉlaeliajwa Jerusalén paklowax poxade. Japi fol wʉtfʉk, Fenicia tʉajnʉxot, Samaria tʉajnʉxotbej, japatʉajnʉchanpijiwliajwa, Jesucristo pejwʉajan naexasitiliajwa, chapaefʉl wʉt, jʉm-aechi: “Ampamatkoiyan judíos-eli, kofa pejwʉajnapijiw pejkabʉanpoxan. Amwʉtjel japi naexasisfʉl Dioskal” —aech Pablo, Bernabé sʉapich. Japatʉajnʉchanpijiw japox jʉmtaen wʉt, xabich nejchachaemil. \p \v 4 Pablo, Bernabé sʉapich, asew jiw sʉapichbej, Jerusalén paklowaxxot pat wʉt, japi bʉ'kʉlas apóstoles, ancianosbej, asew Jesucristo pejwʉajan naexasitibej. Pablo, Bernabé sʉapich, chapaei puexa japi ispoxan, Dios kajachawaesfʉlas wʉt. \v 5 Do jaxot kaesʉapich fariseos nana, japi naexasiti Jesucristo pejwʉajan. Nana wʉt, jʉm-aechi: \p —Judíos-eli, naexasiti Jesucristo pejwʉajan, japibej circuncidaxaes Dios pejmarkaxliajwa. To'axaesbejpi naexasisliajwa Moisés chajia lelpox —aech japi fariseos. \p \v 6 Apóstoles, ancianos sʉapich, natameja kaeyaxtat japikal chiekal nejchaxoelaliajwa circuncidaxliajwa. \v 7 Do jawʉx, piach nospaei wʉt, Pedro nant naksiyaliajwa. Jʉm-aechon: \p —Takoew, xamal chiekal matabijam, Dios namakafit xamalxot chimiawʉajan, Jesucristo pejwʉajan, naewʉajnaliajwan judíos-eli naexasisliajwa, japibej Dios bʉ'weliajwas. \v 8 Dios chiekal matabijt kaenanʉla jiw nejchaxoelpoxan. Dios nak-itpaei nejchachaemilpox judíos-eliliajwa, naexasit xoti Jesús pejwʉajan. Samata, Dios to'ak Espíritu Santo japi pejmatpʉatanxotaliajwabej, me-ama xatis, jachiliajwapi. \v 9 Dios nejxasink judíos-eli. Me-ama xatis naknejxasink wʉt, ja-aech Dios japiliajwa. Japibej beltaens Dios, naexasit xoti Jesús pejwʉajan. \v 10 Samata, ¿ma-aech xotkat xamal nejxasinka-emil Dios ispox judíos-eliliajwa? Moisés chajia lelpox xabich tampoel jiw chiekal naexasisliajwa. Xatis judíos wajut chiekal naexasis-esalbej Moisés chajia lelpox. Wajwʉajnapijiwbej chiekal naexasis-el japox. \v 11 Xatis matabijas Dios naknejxasinkpox. Samata, wajpaklon Dios malech nakbʉ'wia Jesús pijaxtat. Jatislap-is judíos-elpiliajwa —aech Pedro. \p \v 12 Puexa japi boejlach chiekal chalak. Jʉmtaeni Bernabé, Pablo sʉapich, chapaeipox, isfʉl wʉti koechaxan Dios pijaxtat, naewʉajnafʉl wʉti judíos-eli pejpaklowaxanxot. \v 13 Naksiyax bʉxtoet wʉt, Santiago jʉm-aech apóstolesliajwa, ancianosliajwabej: \p —Takoew xan chiekal, ¡nanaewe'e! \v 14 Simón Pedro chiekal nakjʉm-aech judíos-eli Dios kajachawaechpox, japi naexasit xot Jesús pejwʉajan. Samata, amwʉtjel chiekal matabijas, Dios tʉadut makanosliajwa judíos-eli, japi sʉapich, kaemʉtaliajwas. \v 15 Japoxliajwa profetas chajia lelpox jʉm-aech judíos-eliliajwa: ‘Japiliajwa Dios chajia jʉm-aech: \q1 \v 16 “Pejme fʉloekx wʉt, xan puexa jiw kajachawaesxaelen japi chiekal nanaexasisliajwa. Me-ama chajiakolaxtat rey David, pejjiw sʉapich, chiekal nanaexasit, puexa jiw pejme jachiyaxaelbej. \q1 \v 17 Samata, judíos-eli xan nanaexasisaxael. Ja-aech wʉt, japi tajjiwaxael’ —aech Dios, chajia jʉm-aech wʉt. \q1 \v 18 Jasox chajiakolaxtat wajpaklon Dios jʉm-aech xatis chiekal matabijaliajwas” —aech profetas chajia lelpox —aech Santiago apóstolesliajwa, ancianosliajwabej. \p \v 19 Santiago pejme jʉm-aech: “Xan nejchaxoelxpox judíos-elpiliajwa, amwʉt japox jʉmchiyaxaelen. Judíos-eli kofa pejwʉajnapijiw pejkabʉanpoxan Dioskal naexasisliajwa. Japi xatis kaes tato'laxisal Moisés chajia lelpoxan naexasisfʉlaliajwapi. \v 20 Carta lelaxaes judíos-elpiliajwa fiasliajwas wewe'paspoxfʉk. Japacartaxot lelaxaes kaechafiasliajwas choef xʉa'ataspi ídololiajwa, japawi xaesamatapi. Lelaxaesbej fiasliajwas poejiw, asew watho' bʉ'moejsasamata. Lelaxaesbej kaechafiasliajwas choef, kachariamakʉspoxtat tʉpi, japawi xaesamatapi. Kaechafiasaxaesbejpi choef bu'alpi japawi xaesamatapi. Lelaxaesbej kaechafiasliajwas choefjalan fesamatapi. \v 21 Japacartaxot japoxan lelaxaes, Moisés chajia fiat xot japoxanliajwa. Pomatkoicha, napatamatkoiyan wʉt, puexa paklowaxanxot jiw natameja wʉt, chanaexaljows Moisés chajia lelpox jiw naexasisliajwa. Wajwʉajnapijiw tʉaduw japox” —aech Santiago apóstolesliajwa, ancianosliajwabej. \s1 Apóstoles, ancianos sʉapich, carta lelpox judíos-elpiliajwa \p \v 22 Apóstoles, ancianos sʉapich, asew Jesucristo pejwʉajan naexasiti sʉapichbej, kaenejchaxoelax carta lelpoxliajwa judíos-elpiliajwa. Samata, asew japixot makanoti, japi nakfʉlaeliajwa Pablo, Bernabé sʉapich, Antioquía paklowax poxade wʉt. Jawʉt makafich Judas. Japonbej pawʉl Barsabás. Makafichbej Silas. Japi kolenje chiekal sitaens Jesucristo pejwʉajan naexasitixot. \v 23 Japi xalaeyaxaelcarta, japacartatat japi lelpox jʉm-aech: \b \p “Takoew, xanal apóstoles, ancianos sʉapich, lelx ampacarta xamalliajwa. Xamal saludax, naexasitampim Jesucristo pejwʉajan, judíos-emilpim, Antioquía paklowaxpijwam, Siria tʉajnʉpijwambej, Cilicia tʉajnʉpijwambej. \v 24 Xanal wʉltaenx asew judíos, xanalxoti, pa'apox xamalxotde. Japi xamalxot pa'a wʉt, naewʉajan asaxan. Samata, xamal japox naewʉajan wʉt, chiekal matnoch nejchaxoela-emil, naexasitam wʉt Jesucristo pejwʉajan. Pe xanal japi to'a-enil xamal poxade. \v 25-26 Samata, xanal natamejax wʉt, kaeyax nejchaxoelx. Do jawʉt, xanalxot makafitx Judas, Silas sʉapich, japi xamal taeliajwa. Japi kolenje fʉlaech wʉt xamal poxade, fʉlaeyaxaelbej Bernabé, Pablobej, xamal taeliajwa. Bernabé, Pablo sʉapich, japi wajkoew, xanal xabich nejxasinkax japi. Japi nanʉamt xabich chachoelxot, wajpaklon Jesucristo pijaxtat nanʉamt xoti. \v 27 Puexa japi pat wʉt xamalxot, Judas, Silas sʉapich, chiekal chanaekabʉanaxael xanal lelxpox xamalliajwa. \v 28 Xanal, Espíritu Santo sʉapich, kaenejchaxoelax. To'axinil xamal isliajwam tampoelpoxan. Fiatxlax asaxan isasamatam pachaema-elpoxan. \v 29 Samata, ¡nabej xae' pawi, choef, xʉa'ataspi ídolosliajwa! ¡Choefjalan nabej fe'bej! ¡Nabej xae'bej pawi, choef, kaechariamakʉspoxtat tʉpi! ¡Asew watho' nabej bʉ'moejsbej! Japoxan naexasisfʉlam wʉt, ja-am wʉt, chiekal duilaxaelam. Ajil kaes asaxan xamal jʉmchiliajwan. Dodo'. Ma amxot ampox toep” —aech carta, japi xalaeyaxaelpox. \p \v 30 Do jawʉx, Jerusalén paklowaxpijiw, Jesucristo pejwʉajan naexasiti, japi to'a Judas, Silas sʉapich, nakfʉlaeyaxaeli Bernabé, Pablo sʉapich, Antioquía paklowax poxade. Japi pat wʉt japapaklowaxxot, tameja japapaklowaxpijiw, naexasiti Jesucristo pejwʉajan. Do jawʉt, carta chaxduti natamejaxtat. \v 31 Antioquía paklowaxpijiw xaljow wʉt carta, xabich nejchachaemil, chiekal chanaekabʉanas xoti japacartatat. \v 32 Judas, Silas sʉapich, japibej profetas. Japi naewʉajan wʉt Antioquía paklowaxpijiw, japapaklowaxpijiw xabich nejchachaemil Dios kaes xanaboejapoxliajwa. Ja-aech wʉt, kaes Dios naexasitbejpi. \v 33 Do jawʉx, pin-iamatkoiyan toep wʉt, Judas, Silas sʉapich, thilt, jiw to'as poxade naweliajwa. Japatʉajnʉxot nakolaliajwa wʉt, Jesucristo pejwʉajan naexasiti kejachaspi. Do jawʉt, jʉmtispi: “¡Dios xamal chiekal nej chale!” —tispi. \v 34 [Jawʉt Silas namanasia xot, jaxot namanpon.] \v 35 Pablo, Bernabé sʉapich, Antioquía paklowaxxot namafʉki-is. Japi, xabich asew jiw sʉapichbej, chiekal chanaekabʉana Jesucristo pejwʉajan. Naewʉajnafʉlbejpi japawʉajan. \s1 Pablo, Bernabé sʉapich, pejme fʉlaeyaxaelpox naewʉajnaliajwapi jiw Jesucristo pejwʉajan \p \v 36 Do jawʉx, pin-iamatkoiyan wʉt, Pablo jʉm-aech Bernabéliajwa: \p —Pejme fʉlaeyaxaes taeliajwas wajkoew, naexasiti Jesucristo pejwʉajan. Majt naewʉajnasxot Jesús pejwʉajan, japapaklowaxanpijiw pejme taeyaxaes, ma-aechi, amwʉtjel duilafʉl wʉt —aech Pablo. \p \v 37 Do jawʉt, Bernabé nejchaxoel bʉflaeliajwapon Juan Marcos. \v 38 Majt Juan Marcos bʉ'fol wʉti, japon asbʉan jʉmch nawiat, Panfilia tʉajnʉxot wʉti. Samata, Pabloliajwa chiekal wepachaema-esal pejme bʉflaeliajwapon Juan Marcos. \v 39 Pablo, Bernabé sʉapich, kaenejchaxoelaxa-el wʉt bʉflaeliajwapi Juan Marcos, do jawʉt, Pablo, Bernabé sʉapich, nadija. Jawʉt Bernabé bʉ'fol Juan Marcos. Do jawʉt, Bernabé, Juan Marcos sʉapich, juli barkam Chipre tanaet poxaliajwade. \v 40 Do jawʉtbej, Pablo makafit Silas chalaliajwas. Asew japixot Dios kawʉajan kajachawaesliajwas Pablo, Silas sʉapich, jiw naewʉajan wʉt. Do jawʉx, japibej chijia. \v 41 Pablo, Silas sʉapich, jiw naewʉajan Jesucristo pejwʉajan naexasiti, Siria tʉajnʉpijiw, Cilicia tʉajnʉpijiwbej, kaes pejme chiekal naexasisliajwapi Dios. \c 16 \s1 Timoteo chalapox Pablo, Silasbej \p \v 1 Pablo, Silas sʉapich, pa'a Derbe paklowaxxot. Do jawʉx, Listra paklowax poxadepi. Jaxotde wʉt, kaen taeni. Japon pawʉl Timoteo. Japon chiekal naexasit Jesucristo pejwʉajan. Pen judíos-atow. Japow chiekal naexasit Jesucristo pejwʉajan. Timoteo pax griego-aton. \v 2 Naexasiti Jesucristo pejwʉajan, Listra paklowaxpijiw, Iconio paklowaxpijiwbej, jʉm-aechi chimiajamechan Timoteoliajwa. \v 3 Pablo nejchaxoel bʉflaeliajwa Timoteo. Samata, jʉm-aechon Timoteoliajwa: “Keto'axaelen xam circuncidaliajwa, me-ama xanal judíos, xam jachiliajwam. Ja-aech wʉt, judíos xambej chiekal bʉ'kʉlaxaeli. Fʉlaeyaxaeslel xabich judíos maenk. Nej-ax griego-aton xot, xampi matabijaxael circuncida-emilpox” —aech Pablo Timoteoliajwa. Samata, Timoteo circuncidas. \v 4 Do jawʉx, Pablo, Silas, Timoteo sʉapich, follisi. Kaenanʉla paklowaxanxot pa'a wʉt, japi chiekal chanaekabʉana naexasiti Jesucristo pejwʉajan. Japi chiekal chanaekabʉana apóstoles, ancianos sʉapich, Jerusalén paklowaxxot natameja wʉt fiatpoxanliajwa. \v 5 Samata, naexasiti Jesucristo pejwʉajan kaes pejme chiekal naexasiti. Kaematkoisfʉl jiw kaes naexasisfʉl Jesucristo pejwʉajan. \s1 Pablo masoxtat taenpox Macedonia tʉajnʉpijin \p \v 6 Pablo, Silas, Timoteo sʉapich, Espíritu Santo tapae-esal naewʉajnaliajwa Jesucristo pejwʉajan Asia tʉajnʉxot. Samata, japi matnoch xena Frigia tʉajnʉ, Galacia tʉajnʉbej. \v 7 Japi pat Misia tʉajnʉmatdukxot. Jaxot pat wʉt, fʉlaesiapi Bitinia tʉajnʉ poxade. Pe pejme tapae-esal Espíritu Santo. \v 8 Samata, matnoch xenapi Misia tʉajnʉ. Do jawʉx, pati Troas paklowaxxot, marbabʉ'tat. \v 9 Troas paklowaxxot madoi wʉt, Pablo masoxtat taen, Macedonia tʉajnʉpijin nuk wʉt. Xabich tadʉt wʉt, jʉm-aechon: “¡Xabʉa't Macedonia tʉajnʉleldin xanal nakajachawaesliajwam!” —aech Macedonia tʉajnʉpijin. \v 10 Pablo japox taen wʉt, kamta thilton Macedonia tʉajnʉ poxaliajwade. Xan Lucas jawʉtbej thiltax. Xanal nakaewa najʉm-an: “Diachwʉajnakolax, Dios nakwʉllala xatis naewʉajnaliajwas chimiawʉajan, Jesucristo pejwʉajan, japatʉajnʉpijiw” —na-an xanal. \s1 Pablo Filipos paklowaxxotpox, pejnachala sʉapich \p \v 11 Troas paklowaxxotan wʉt, xanal julx barkam. Matnoch chafolx Samotracia tanaet poxade. Kandiawa wʉt, xanal chapatx Neápolis paklowax. \v 12 Jaxotan wʉt, fʉlaechx pʉtlel Macedonia tʉajnʉlel, Filipos paklowax poxaliajwan. Japatʉajnʉlel Filipos paklowax kaes pinjiyax. Me-ama asapaklowaxan, jachi-el. Japapaklowaxxot xabich Roma paklowaxpijiw duil. Jaxot kaematkoiyan sʉapich xanal namaxfʉk. \v 13 Xanal Filipos paklowaxxotan wʉtfʉk, napatamatkoi wʉt, nakolax paklowax tathoetlel, nawel poxaliajwande. Xanal nejchaxoelx: “Ampalel judíos bej natamejabej, Dios kawʉajnaliajwa wʉt” —an xanal tajnejchaxoelaxtat. Do baxael, faenx wʉt judíos naewʉajnaba, jaxot xanalbej chalakx, natamejapi sʉapich. Jaxot chimiawʉajan, Jesucristo pejwʉajan, xanal naewʉajnax watho'kal. \v 14 Japi watho'xot, asaow pawʉl Lidia. Japow Tiatira paklowaxpijow. Lidia mowa chimiabʉ'an, pasoeibʉ'an. Japabʉ'an xabich ommaenk. Japow Dios naexasit. Dios kawʉajanbejpow. Xabich naewetow Pablo naewʉajanpox, Jesucristo pejwʉajan. Japow chiekal naewet wʉt, jʉmmatabijtow Pablo naewʉajanpox, Dios kajachawaech xot. Samata, Lidia chiekal naexasit Jesús pejwʉajan. \v 15 Do jawʉx, japow bautisas, puexa pejjiw sʉapich. Do jawʉt, jʉm-aechow: \p —Xamal nejchaxoelam wʉt xanliajwa: “Diachwʉajnakolax ampow pawis naexasit Jesús pejwʉajan” —am wʉt xanliajwa, ma amwʉt, xamal nakfʉlaeyaxaelam tajba poxade duilaliajwan kaematkoi sʉapich —aechow xanalliajwa. \p Do jawʉx, xanal nakfolx japow pejba poxade. \p \v 16 Asamatkoi, xanal fʉlaechx wʉt Dios kawʉajnaliajwan, taenx pawis, pansiaw. Japow dep webaes pejmatpʉatxot. Dep pijaxtat xabich xajʉpow jʉmchiliajwa, jachiyaxaelpoxan. Japow esclava. Japow pejpaklochow xabich plata kana japow jʉm-aechpoxantat. Japow matxoelajʉm-aech wʉt asew jiwliajwa wejachiyaxaespox asamatkoi, xabich mochpow. Moch wʉt, japaplata japow pejpaklochowliajwa. \v 17 Japapaklowaxxot japow fʉlnanʉamt Pablo, xanal sʉapich. Nafʉlnanʉamt wʉt, nejlasfʉlow. Nejlasfʉl wʉt, jʉm-aechow: \p —Ampi poejiw, Dios athʉpijin pejjiw. Ampi xamal jʉmchiyaxael: ‘Machiyaxaelam weliajwam Diosxotse’ —chiyaxaeli —aechow, nejlasfʉl wʉt. \p \v 18 Jasox ja-aechow pin-iamatkoiyan, xanal nafʉlnanʉamt wʉt. Samata, Pablo naewesla kaes jʉmtaeliajwa japow jum-aechpoxan. Samata, kaxa natfo'chapon. Do jawʉt, Pablo jʉm-aech japow pijan, dep, jʉmtaeliajwa: \p —Dep, ¡xam Jesucristo pijaxtat nakolde ampow pejmatpʉatxot! —aech Pablo. \p Do jawʉt, kamta dep nakolt japow pejmatpʉatxot. \p \v 19 Japow pejpaklochow matabija wʉt japi kaes plata kanaxilox japow pijaxtat, xabich palalapi. Samata, japow pejpaklochow jaelti Pablo, Silas sʉapich. Jaelas wʉt, bʉ'fos japapaklowaxpijiw tato'alpi nabisti poxade. \v 20 Do jawʉt, Pablo, Silas sʉapich, nows jueces pejwʉajnalel. Pawis pejpaklochow jʉm-aech juecesliajwa, japi bʉxlajasliajwas: \p —Ampi judíos ʉldʉkafʉl wajpaklowaxpijiw. \v 21 Japi naewʉajnalap pejkabʉananpox. Xatis japox isaxisal, Roma tʉajnʉpijwas xot —aechi. \p \v 22 Japox jʉmtaen wʉt, japapaklowaxpijiw xabich palalapi Pabloliajwa, Silasliajwabej. Do jawʉt, jueces keto'a soldaw, Pablo, Silas sʉapich, wejolaliajwas pejnaxoe. Do jawʉx, xabich bʉ'jʉmchaseltaslisi naeyatat. \v 23 Do jawʉx, selsax kekofas wʉt, jias jiw jebatat. Jiw jeba wetpon to'as chiekal wesfʉlaliajwas japi wesamata. \v 24 Jiw jeba wesan japox jʉmtaen wʉt, batu pejpiezaxxot jiapon japi. Tawlaftat tʉakwasixawaeksbejpi wesamata. \p \v 25 Japamadoitat, pinmadoi wʉt, Pablo, Silas sʉapich, Dios kawʉajan. Do jawʉt, jajuwpi Dios jʉmtaeliajwas. Asew, jaxot jiaspi, naewet. \v 26 Do jawʉt, jiw jebaxot chalechkal itliakjala. Jawʉt jaxot xabich najuiya. Me-ama sat najaet wʉt, ja-aech. Do jawʉt, puexa bafafachan pajut nafafa'bala. Puexa jiw, jaxot jiaspi, pejmʉaxanxot cadenamʉa wejajolpas. \v 27 Jiw jeba xabich najuiya wʉt, jiw jeba wesan nathikcha. Bafafachan jʉmch nuilax taen wʉt, pej-espada kukchapon pajut naxʉa'laliajwa. Jiw jeba wesan nejchaxoel: “Jiasi puexa chiekal wia. Samata, tajpaklochow xankal naboesaxael” —aechon, nejchaxoel wʉt. \v 28 Do jawʉt, Pablo nejlakcha wʉt, jʉm-aechon: \p —¡Najut nabej naxʉa'le'! ¡Xanal puexa ma amxotan! —aech Pablo. \p \v 29 Jiw jeba wesan to'a wexalaeliajwas itliakax. Itliakax wexalaens wʉt, bichakal najae'non Pablolel, Silaslelbej. Do jawʉt, japon xabich tathʉlal pejlewt. Pablo, Silas sʉapich, pejwʉajnalel brixtat nukon, sitaen xot. \v 30 Do jawʉt, jiw jeba wesam juton Pablo, Silas sʉapich, jiw jebaxot. Do jawʉt, jiw jeba wesan wʉajnachaemt wʉt, jʉm-aechon: \p —Tajnachala, ¿machiyaxaelenkat xan Dios nabʉ'weliajwa? —aech jiw jeba wesan. \p \v 31 Japi jʉmnot wʉt, jʉm-aechi: \p —¡Xam naexasi'e wajpaklon Jesucristo pejwʉajan! Ja-am wʉt, Dios xam bʉ'weyaxael. Nejbapijiw naexasit wʉtbej, japibej Dios bʉ'weyaxaes —aech Pablo, Silas sʉapich, jiw jeba wesanliajwa. \p \v 32 Do jawʉt, Jesucristo pejwʉajan naewʉajanlisipon, puexa pejbapijiwbej. \v 33 Do jawʉt, japamadoitat, jiw jeba wesan matwʉaj-itfakiaton, Pablo, Silasbej, xakolbalaspoxan. Do jawʉt, Pablo bautisa jiw jeba wesan, pejjiw sʉapich. \v 34 Do jawʉx, jiw jeba wesan pejba poxade bʉflaechon Pablo, Silas sʉapich. Do jawʉt, naxaeyax chaxduwpon Pablo, Silasbej. Jiw jeba wesan, pejjiw sʉapich, xabich nejchachaemil, Dios naexasit xoti. \p \v 35 Kandiawasap wʉt, jueces bʉxto'a soldaw jʉmchiliajwa ampox: “¡Jiw jeba wesan jʉm-amde ampox! ¡Nej tapaepon nakolaliajwa Silas, Pablo sʉapich, jiw jebaxot!” —aech jueces, bʉxto'a wʉt soldaw. Dolis, japi soldaw pa'a wʉti jiw jebaxot, jʉm-aechi jueces bʉxto'aspox jiw jeba wesanliajwa. \v 36 Do jawʉx, jiw jeba wesan soldaw bʉxto'aspox jʉm-aechon Pabloliajwa, Silasliajwabej: \p —Jueces nato'a xamal jukaliajwan. Samata, ¡ma amwʉt nejmach nakolim! —aech jiw jeba wesan. \p \v 37 Pablo japox jʉmtaen wʉt, jʉm-aechon soldawliajwa, wʉajan xapa'anpiliajwa: \p —Jueces babijax is xanalliajwa, asbʉan jʉmch xamal keto'a wʉti xanal namatwʉajselsliajwam naeyatat puexa jiw pejwʉajnalel. Do jawʉx, xamal to'api jiw jebatat xanal najeliajwa. Amwʉtjel maliach nato'asia jasoxtat nakolaliajwan. Xanal Roma tʉajnʉpijwan xot, jasox jiw tato'alpi isaxil, majt nawʉajnachaems-el wʉt chiekal matabijaliajwa, diachwʉajnakolax babijax isx wʉt, o, is-enil wʉt. ¡Jueces pajut nej fʉlae'an xanal najukaliajwa! —aech Pablo soldawliajwa. \p \v 38 Do jawʉt, soldaw kaxafʉlaech jueces poxade japox chapaeliajwapi Pablo jʉm-aechpox. Jueces japox jʉmtaen wʉt japi kolenje Roma tʉajnʉpijiwpox, jawʉt jueces pejlewla. \v 39 Samata, jueces pajʉt pa'an Pablo jiasxot, Silas sʉapich. Do jawʉt, japi jueces jʉm-aech: \p —Xanal tadala, babijax isx xot xamalliajwa —aech jueces. \p Jawʉx jueces pajut juk Pablo, Silas sʉapich. Do jawʉt, jueces xabich to'api Pablo, Silas sʉapich, chijiyaliajwa japapaklowaxxot. \v 40 Pablo, Silas sʉapich, jiw jebatat nakola wʉt, jawʉt fʉlaechi Lidia pejba poxade. Jaxotde Pablo, Silas sʉapich, taen naexasiti Jesucristo pejwʉajan. Do jawʉt, naewʉajanlisi japi kaes Dios chiekal pejme naexasisfʉlaliajwa. Japox bʉxtoet wʉt, chijialisi japapaklowaxxot. \c 17 \s1 Pablo, Silas sʉapich, jalwekspox jaelaliajwas Tesalónica paklowaxxot \p \v 1 Pablo, Silas sʉapich, fʉlaech wʉt, xenapi Anfípolis paklowax, Apolonia paklowaxbej. Dolisi, patlisi Tesalónica paklowaxxot. Jaxot judíos naewʉajnaba ek. \v 2 Napatamatkoi wʉt, Pablo fʉlaech judíos naewʉajnaba poxade, japon japox pejkabʉan xot. Jaxotde Pablo natameja, napatamatkoi wʉt. Jasox ja-aech Pablo, tres veces napatamatkoi wʉt. Jaxotde Pablo judíos naewʉajan wʉt, wʉajnachaemtas wʉtbej, Pablo chiekal jʉmnot Dios pejjamechan, chajia lelspox, jʉm-aech wʉt, jʉm-aechpoxantat. \v 3 Jʉm-aechbejpon: \p —Dios pejjamechan, chajia lelspox, jʉm-aech wʉt, jʉm-aechox: “Cristo, Dios to'aspon puexa jiw bʉ'weliajwa, japon majt nabijasaxael. Tʉpaxaelbejpon. Do jawʉx, Dios mat-esaxaeson pejme dukaliajwa” —aechox. Japox chajia jʉm-aechox, patlisox. Xamal naewʉajnaxpox Jesúsliajwa, japonlap Cristo, Dios to'aspon puexa jiw bʉ'weliajwa —aech Pablo, naewʉajan wʉt. \p \v 4 Asew judíos, jaxoti, naexasiti Pablo naewʉajanpox. Do jawʉt, japi kaemʉtlisi, Pablo, Silas sʉapich. Xabich asew, naksiyapi griegojame, Dios naexasiti, japibej naexasit Pablo naewʉajanpox Jesucristoliajwa. Xabich watho', jiw matabijaspi, japibej naexasit Pablo naewʉajanpox. \v 5 Ja-aech wʉt, asew judíos, japi naexasis-elpi Jesucristo pejwʉajan, xabich nusasiowal. Samata, tamejapi asew babejchow, japapaklowaxplazaxot nanʉamti. Japi sʉapich, xabich nejlasfʉl. Japapaklowaxpijiw xabich nejtasalas japi nejlasfʉlpoxantat. Jasón pejbafafa xabich pi'la wʉt, asew japixot low japaba. Japi jalwek Pablo, Silas sʉapich, woeyaliajwas jiw natamejaxot. \v 6 Faena-el wʉti Pablo, Silas sʉapich, ja-aech wʉt, japi jaelt Jasón, asewbej, naexasiti Jesucristo pejwʉajan. Jaelas wʉt, jolkas paklochow poxade. Babejchow nejla'bala wʉt, jʉm-aechi, bʉ'pach wʉti paklochow pejwʉajnalel: \p —Pablo, Silas sʉapich, japi pijaxtat, puexa paklowaxanpijiw nakaewa na-ʉlataen. Amwʉtjel ampalel fʉlaeni. \v 7 Japi pat wʉt, Jasón chiekal bʉ'kʉlt pejbatat. Puexa japi jiw naexasis-el wajrey, Roma tʉajnʉpijin, tato'alpox. Japi jʉm-aech: ‘Asan wajrey. Pawʉlpon Jesús’ —aech japi —aech babejchow, bʉxlajat wʉti Pablo, Silas sʉapich, paklochow pejwʉajnalel. \p \v 8 Japox jʉmtaen wʉti, puexa japi jiw, paklochowbej, xabich palalapi naexasitiliajwa Jesucristo pejwʉajan. \v 9 Do jawʉt, Jasón to'as multa mosax paklochowxot. Asew sʉapich, naexasiti Jesucristo pejwʉajan, japi mot wʉtbej multa paklochowxot, paklowchow jʉm-aech: “Ampi plata xamal pejme wewoeyaxaelen, Pablo, Silas sʉapich, chijia wʉt ampapaklowaxxot” —aech paklochow. Do jawʉt, kofaslisi. \s1 Pablo, Silas sʉapich, patpox Berea paklowaxxot \p \v 10 Jasón, asew sʉapich, kofas wʉt, do madoi wʉt, naexasiti Jesucristo pejwʉajan to'api Pablo, Silas sʉapich, Berea paklowax poxaliajwade. Berea paklowaxxot pa'a wʉt, fʉlaechi judíos naewʉajnaba poxade. \v 11 Judíos, Berea paklowaxpijiw, kaes pejme pachaempi. Me-ama judíos, Tesalónica paklowaxpijiw, jachi-eli. Pablo naewʉajan wʉt Jesús pejwʉajan, japi chiekal naewet. Berea paklowaxpijiw pomatkoicha estudia Dios pejjamechan, chajia lelspox, chiekal matabijaliajwa, Pablo, Silas sʉapich, naewʉajanpoxan, diachwʉajnakolax wʉt, o, ja-el wʉt. \v 12 Samata, xabich judíos naexasit Jesucristo pejwʉajan. Xabich griegosbej naexasiti Jesucristo pejwʉajan. Griegos paklochowbej naexasiti Jesús pejwʉajan. \v 13 Asew judíos, Tesalónica paklowaxpijiw, japox wʉltaen wʉt, Pablo Jesús pejwʉajan naewʉajanpox Berea paklowaxxot, japibej fʉlaen Berea paklowax poxadin. Berea paklowax pa'an wʉti, xabich nejlasfʉli. Japapaklowaxpijiw xabich nejtasalas. \v 14 Naexasiti Jesucristo pejwʉajan, jʉm-aechi Pabloliajwa: “¡Xam amxot kamta nakolde! ¡Marlel fʉlaemch!” —aechi. Pe Silas, Timoteo sʉapich, nakiowa namafʉki Berea paklowaxxot. \v 15 Pablo fʉlaech wʉt marlel, asew japixot fʉlchalaspon Atenas paklowax poxaliajwade. Pablo jaxotde pa'a wʉt, bʉxxato'apon Silas, Timoteoliajwabej. Jʉm-aechon, bʉxxato'a wʉt: “Xamal kolenam xajʉpam wʉt fʉlaeliajwam, ¡xabʉa'din xan nafaenaliajwam Atenas paklowaxxot!” —aech Pablo, bʉxxato'a wʉt. Do jawʉt, Pablo fʉlchalapi, pejme kaxa nawen. \s1 Pablo naewʉajanpox Atenas paklowaxpijiw \p \v 16 Pablo wʉajnawet wʉt Silas, Timoteobej, mathʉnpon Atenas paklowax. Pablo taen japapaklowaxxot xabich ídolos nuilpox. Pablo japoxan taen wʉt, xabich nejxaejwaspon. \v 17 Samata, Pablo, nakaejudíos sʉapich, nabʉ'nalot Jesucristo pejwʉajanliajwa, judíos naewʉajnabatat wʉton. Ja-aechbejpon judíos-eliliajwa, Dios naexasiti. Kaematkoisfʉl papati plazaxot, japi sʉapichbej, Pablo nabʉ'nalot Jesucristo pejwʉajanliajwa. \v 18 Do jawʉx, asew Pablo faens. Japi epicúreos. Japi naexasit Epicuras naewʉajanpox. Asewbej Pablo faens. Japi estoicos. Japi naexasit Zeno naewʉajanpox. Japi epicúreosxot, estoicosxotbej, japi jʉm-aech babejjamechan Pabloliajwa. Jʉm-aechi: \p —Ampon aton, matabijsna-el wʉt, ¿achaxankaton naksiya? —na-aechi nakaewa Pabloliajwa. \p Asew nakaewa najʉm-aechbej Pabloliajwa: \p —Japon naewʉajan asatʉajnʉpijiw pejdiosesliajwa —na-aechi nakaewaliajwa. \p Jasoxtat japi, Pablo sʉapich, nabʉ'nalot, naewʉajan xoton chimiawʉajan, Jesucristo pejwʉajan, jiw tʉpi pejme mat-eyaxaespoxliajwabej. \v 19 Do jawʉt, japi Pablo bʉ'fol pachaempoxtat paklochow natameja poxade, pawʉlxot Areópago. Jaxotde bʉ'pa'as wʉt, japi jʉm-aech: \p —¡Najʉm-amde pajelnaewʉajnax, xam jiw naewʉajnamwʉajan! \v 20 Xam naewʉajnam asawʉajan, xanal matabija-enilwʉajan. Pe xanal chiekal matabijasian, achax chiyaxael xam jiw naewʉajnampoxan —aechi Pabloliajwa. \p \v 21 Puexa Atenas paklowaxpijiw, asew jiwbej, japi asatʉajnʉchanpijiw jaxot duili, japi pajelnaewʉajnax xabich nejxasink jʉmch naewesliajwa, naksiyaliajwabej. \p \v 22 Do jawʉt, Pablo nant japi pejwʉajnalel Areópagoxot. Jawʉt jʉm-aechon: “Atenas paklowaxpijwam, xan matabijtax xabich nejchaxoelampox nejdiosesliajwa. \v 23 Xan taenx xabich maenkpoxan, xamal natamejlamxot, nejdioses kawʉajnaliajwam. Taenxbej kae-altar. Japa-altarleltat lelspox taenxbej. Japox jʉm-aech: ‘Ampa-altar, dios matabija-esalpon pej-altar’ —aech lelspox. Japadios xamal najut matabija-emilbej, kawʉajnam wʉt. Japadiosliajwa ma amwʉt xamal jʉmchiyaxaelen chiekal matabijaliajwam” —aech Pablo Areópagoxot. \p \v 24 Pablo pejme jʉm-aech: “Dios is ampathat. Ampathatat taenspoxan, japoxan Dios ispoxan. Tato'albejpon japonxotse, ampathatatbej. Samata, Dios duka-el poejiw isbatat. \v 25 Dios chinax asax wewe'pa-esal asan aton we-isliajwas. Japon pijaxtat puexa xatis chiekal duilafʉlas. Puexa nakwewe'ppoxan nakchaxduwbejpon” —aech Pablo. \p \v 26 Pablo pejme jʉm-aech: “Dios majt kaen aton is. Do baxael, japon pamojiw pothata xajʉp, amwʉtjel xabichaliajwa nejmachjiw. Dios chajia nejchaxoel, amxot kaenanʉla, pejmʉtan sʉapich, duilaxael jiw. Nejchaxoelbejpon, maswʉt tʉpaxaeli. \v 27 Dios jasox is jiw wʉlwekaliajwaspon, jiw naexasisliajwasbejpon. Diachwʉajnakolax kaenanʉla xatisxot Dios atʉaja-el. \v 28 Dios pijaxtat duils. Nanʉamtasbej. Nabistasbej. Asew nejwʉajnapijiwxot chajia lel wʉt, jʉm-aechi: ‘Xatis Dios paxis’ —aechi. \v 29 Dios paxis xot, nejchaxoes wʉt, nejchaxoelaxisal: ‘Dios, me-ama ídolos, jiw pajut ispoxan orotat, platatatbej, ia'tatbej’ —chiyaxisal. Jiw japoxan is pejnejchaxoelaxantat. \v 30 Dios kastika-el nejwʉajnapijiw, isfʉl wʉt babijaxan, matabija-el xotfʉki Dios. Pe amwʉtjel, Dios to'a pothatapijiw jiw kofaliajwa babijaxan isfʉlpoxan, naexasisfʉlaliajwapi Dios tato'alpoxan. \v 31 Dios chajia kaematkoi mark jʉmchiliajwapon ampathatpijiw pejbʉ'wʉajanpoxliajwa. Dios markamatkoi pat wʉt, Dios makafichpon, japon jʉmchiyaxael jiw pachaempi Diosliajwa, o, jiw chaemili Diosliajwa. Jesús tʉp wʉt cruztat, Dios mat-echpon pejme dukaliajwa. Samata, xatis chiekal matabijas, Jesús diachwʉajnakolax Dios makafich japon jʉmchiliajwa, masi jiw pejbʉ'wʉajan ampathatxot” —aech Pablo. \p \v 32 Atenas paklowaxpijiw japox jʉmtaen wʉt, jiw tʉpi mat-eyaxaespox pejme duilaliajwa, asew japixot bʉ'wʉajanpaeipi Pablo japoxliajwa. Asew japixot jʉm-aech Pabloliajwa: \p —Amwʉtjel xanal najʉm-ampox, asamatkoi pejme najʉmchiyaxaelam xanal kaes naewesliajwan —aech asew Pabloliajwa. \p \v 33 Do jawʉt, Pablo bʉxtoet wʉt, nakolton japi natamejaxot. \v 34 Asew japixot nakfoli Pablo. Japi naexasiti Jesucristo pejwʉajan. Kaen japixot pawʉl Dionisio. Japon Areópagomʉtpijin. Kaeow pawʉl Dámaris. Japowbej naexasit Jesucristo pejwʉajan. Asew jaxotpi, japi naexasitbej Jesucristo pejwʉajan. \c 18 \s1 Pablo Corinto paklowaxpijiw naewʉajanpox \p \v 1 Do japoxwʉx, Pablo Areópagoxot nakolt wʉt, fʉlaechlison Corinto paklowax poxade. Dolison, pat Corinto paklowaxxot. \v 2 Jaxotde Pablo faen judíos-aton. Japon Ponto tʉajnʉpijin, pawʉlon Aquila. Pijow pawʉl Priscila. Pablo wʉajna japi kolenje pa'a Corinto paklowaxxot. Japi chajia nakola Italia tʉajnʉlel, Claudio, Roma tʉajnʉpijiw tato'lan, to'as xoti nakolaliajwa Roma paklowaxxot. Claudio chajia to'a puexa judíos nakolaliajwa Roma paklowaxxot. Pablo faen wʉt Aquila Corinto paklowaxxot, nakfʉlaechon japi pejba poxade japi taeliajwa. \v 3 Pablo duk japi pejbaxot. Japi itthow carpabʉ'an mowaliajwa. Pablo nabist, japi sʉapich, matabijt xoton japabichax. \v 4 Napatamatkoiyan wʉt, Pablo fʉlalaecha judíos naewʉajnaba poxade. Jaxot Pablo naewʉajan judíos, judíos-elibej, naexasisliajwapi Jesucristo pejwʉajan. \p \v 5 Silas, Timoteo sʉapich, pa'an wʉt Macedonia tʉajnʉlel, jawʉt Pablo kekoft carpabʉ'an itthoeyax, pomatkoicha naewʉajnaliajwapon Dios pejjamechan. Pablo naewʉajan wʉt judíos, jʉm-aechon: “Jesús diachwʉajnakolax Cristo, japon xatis wʉajnawechpon nakbʉ'weliajwa” —aech Pablo, naewʉajan wʉt judíos. \v 6 Judíos naexasis-eli Jesús pejwʉajan, japi xabich palala Pabloliajwa. Samata, japi babejjamechan jʉm-aech Pabloliajwa. Samata, jawʉt Pablo jolcha pejsumta-osax. Jawʉt lʉlapon, japi pajut matabijaliajwa babijax ispox Diosliajwa. Jʉm-aechon: \p —Xamal najut nijaxtat napelsaxaelam, naexasis-emil xot xan naewʉajnaxpox. Xan tajaxtat napelsaximil. Xamal naexasis-emil xot, judíos-elpilax naewʉajanafʉlaxaelen Jesucristo pejwʉajan —aech Pablo judíosliajwa. \p \v 7 Do jawʉt, Pablo nakolt judíos naewʉajnabaxot. Fʉlaechon asaba poxade. Japabapijin pawʉl Ticio Justo. Japon Dios xabich nejxasink. Japon pejba chiekal mox naxsoep, judíos naewʉajnaba sʉapich. \v 8 Crispo, judíos naewʉajnaba wesan, japon, puexa pejjiw sʉapich, asew sʉapichbej, naexasit Jesucristo pejwʉajan. Xabich asew, judíos-eli, Corinto paklowaxpijiw, jʉmtaen wʉt Jesucristo pejwʉajan, japibej naexasit. Do jawʉt, japi bautisas. \p \v 9-10 Asamatkoi, madoi wʉt, Pablo masoxtat taen, Dios jʉm-aech wʉt japonliajwa. Jawʉt Dios jʉm-aech: “Xam chalafʉlax. Xam asew jiw kechaemilaxil. Ampapaklowaxxot xabich tajjiw nawemaenk. Samata, ¡nabej nejlewle'! ¡Nakiowa naewʉajnafʉlde tajjamechan! ¡Nabej boejlache'!” —aech Dios Pabloliajwa. \v 11 Ja-aech wʉt, Pablo pejlewla-el. Samata, Pablo duk Corinto paklowaxxot kaewaech y medio. Japamatkoiyantat Dios pejjamechan naewʉajnafʉlon japapaklowaxpijiw. \p \v 12 Japamatkoiyantat, Galión gobernador Acaya tʉajnʉxot. Galión gobernador wʉt, judíos kaenejchaxoelax jaelsliajwapi Pablo. Do jawʉt, Pablo jaeltas. Jawʉt bʉflaechpon gobernador poxade, japon jiw tato'al wʉt ekxot. \v 13 Japi jʉm-aech gobernadorliajwa: \p —Ampon aton naewʉajnafʉl jiw naexasisliajwa Dios. Japon naewʉajanpox najʉpa-el Moisés chajia lelpox sʉapich, xanal naexasitxpox —aechi gobernador pejwʉajnalel. \p \v 14 Pablo naksiyaliajwa wʉt gobernador pejwʉajnalel, jawʉt Galión jʉm-aech judíosliajwa: \p —Xamal judíos chiekal matabijam ampox. Ampon aton natkowa wʉt, babijax xabich is wʉtbejpon, ja-aech wʉt, xamal chiekal naewesaxaelen. \v 15 Pe ampon is-el babijaxan. Xamal judíos asbʉan jʉmch nalala japon naewʉajanpoxliajwa. Nalalabej japon naexasis-el xot nejkabʉananpoxan, xamal naexasitampox. Samata, ¡xamal najut chaemde japox! Xan japoxan tataefla-enil chaemsliajwan —aech Galión judíosliajwa. \p \v 16 Do jawʉt, gobernador Galión to'a judíos nakolaliajwa japonxot. \v 17 Judíosxot kaen pawʉl Sóstenes. Japon judíos naewʉajnaba wesan. Do jawʉt, nakola wʉti, griegos, jaxoti, jaelti Sóstenes gobernador Galión pejwʉajnalel. Jaxot Sóstenes baes. Galión japox taen wʉt, chinax kefias-elon japi griegos. \s1 Pablo pejme nawia'anpox Antioquía paklowax poxadin \p \v 18 Pablo duk pin-iamatkoiyan Corinto paklowaxxot. Baxael, Pablo fʉlaeliajwa wʉt, kejachapon naexasiti Jesucristo pejwʉajan. Pat wʉton Cencrea paklowaxxot, fʉlaeliajwa wʉt barkamtat, jawʉt Pablo pajut namatnaelaxaxoton jiw matabijsliajwas, chajia jʉmdutpox toet xotlison Diosliajwa. Pablo jul wʉt barkam Siria tʉajnʉ poxaliajwa, japabarkamtat julbej Aquila, pijow sʉapich. \v 19 Chapat wʉti Éfeso paklowaxxot, jaxot Pablo waela Aquila, pijow sʉapich. Do jawʉt, tamach fʉlaechlison judíos naewʉajnaba poxade. Jaxot Pablo nospaei, judíos sʉapich, japi natamejaxot. \v 20 Do jawʉt, Pablo fiach namanaliajwa japixotfʉk. Pe Pablo owchi-el. \v 21 Jawʉt jʉm-aechon, kejacha wʉt: “Dios nejxasink wʉt, xamal pejme taeyaxaelen” —aech Pablo japi jiwliajwa. \p Do jawʉx, Pablo pejme barkam jul wʉt, chaflaechon Éfeso paklowax poxade. \v 22 Cesarea paklowaxxot pat wʉton, jawʉt pʉtlel Pablo fʉlaech Jerusalén paklowax poxade. Jaxotde taenon naexasiti Jesucristo pejwʉajan. Do jawʉx, Antioquía paklowax poxadepon. \v 23 Antioquía paklowaxxot pin-iamatkoiyan naman wʉt, do jawʉx, fʉlaechon Galacia tʉajnʉ poxade, Frigia tʉajnʉ poxadebej. Kaenanʉla japapaklowaxanxot, pat wʉton, naewʉajan japi kaes Dios xanaboejaliajwa. \s1 Apolos naewʉajanpox Jesucristo pejwʉajan Éfeso paklowaxxot \p \v 24 Japamatkoiyantat kaen judíos-aton pat Éfeso paklowaxxot. Japon pawʉl Apolos. Japon Alejandría paklowaxpijin. Naewʉajan wʉt, puexa jiw chiekal naewechpon, naewʉajanpox pachaem xot. Japon chiekal matabijt Dios pejjamechan, chajia lelspox. \v 25 Apolos naewʉajan Jesucristo pejwʉajan. Samata, matabijton Dios jiw bʉ'weyaxaelpox Jesús pijaxtat. Nejxasinkbejpon jiw naewʉajnaliajwa Jesúscristo pejwʉajan. Pe japon matabijt Juan bautisapoxkal. \v 26 Apolos judíos naewʉajnabatat naewʉajan wʉt, pejlewla-elon naewʉajnaliajwa. Priscila, Aquila sʉapich, jʉmtaen wʉti japon naewʉajanpoxan, jawʉt bʉflaechipon pejba poxade nospaeliajwapi tamach, japon sʉapich, kaes chiekal naewʉajnaliajwapon jiw Jesucristo pejwʉajan. \v 27 Do baxael, Apolos fʉlaeliajwa wʉt Acaya tʉajnʉ poxade, Éfeso paklowaxpijiw, naexasiti Jesucristo pejwʉajan, japi kajachawaet Apolos. Apolos carta welels xalaeliajwa Acaya tʉajnʉpijiw poxade, japixot pa'a wʉt, chiekal bʉ'kʉlsliajwaspon. Dolison, pat wʉt Acaya tʉajnʉxot, japon xabich kajachawaet Acaya tʉajnʉpijiw, japi naexasiti Jesucristo pejwʉajan Dios pejkajachawaesaxtat. \v 28 Apolos naewʉajan judíos Jesús pejwʉajan. Dios pejjamechan chajia jʉm-aechox Jesúsliajwa, japoxbej Apolos naewʉajnafʉl puexa jiwliajwa. Naewʉajanbejpon japi jiw chiekal matabijaliajwa, Jesús diachwʉajnakolax, Mesías, Dios, to'aspon puexa jiw bʉ'weliajwa. Samata, judíos boejlach nuil. Japi judíos elchiyaxil Apolos jʉm-aechpoxliajwa Jesúsliajwa. \c 19 \s1 Pablo naewʉajanpox Éfeso paklowaxpijiw \p \v 1 Apolos Corinto paklowaxxot wʉtfʉk, Pablo fʉlaech pasliajwa Éfeso paklowax poxade. Pinamʉaxan xenafʉlon, fol wʉt. Éfeso paklowax pa'a wʉt, jaxot faenon Jesucristo pejwʉajan naexasiti. \v 2 Pablo japi wʉajnachaemt wʉt, jʉm-aechon: \p —Jesucristo pejwʉajan naexasitam wʉt, ¿Espíritu Santokat pask nejmatpʉatanxot? —aech Pablo. \p Japi jʉmnot wʉt, jʉm-aechi: \p —Xanal chinax jʉmtae-enil Espíritu Santopoxliajwa —aechi. \p \v 3 Pablo pejme wʉajnachaemt wʉt, jʉm-aechon: \p —Xamal bautisa wʉt, ¿achanejchaxoelaxkat japox xamalliajwa? —aech Pablo. \p Japi jʉmnot wʉt, jʉm-aechi: \p —Juan, jiw bautisan, chajia jʉm-aechpox bautisaxliajwa —aechi. \p \v 4 Pablo jʉm-aech: \p —Juan bautisa jiw, babijaxan ispoxan kofapi, japi naexasiti Dios. Juan jʉm-aechbej, jiw bautisafʉl wʉt: ‘Xanwʉx kaen pasaxael. ¡Japon xamal naexasi'e!’ —aech Juan Jesús pejpasaxliajwa —aech Pablo Éfeso paklowaxpijiwliajwa. \p \v 5 Éfeso paklowaxpijiw japox jʉmtaen wʉt, kaes chiekal naexasiti Jesús pejwʉajan. Jawʉt bautisas Jesús pijaxtat. \v 6 Pablo ke-ot wʉt japi pejta'antat, Espíritu Santo fʉloek japi pejmatpʉatan poxasik. Do jawʉt, chalechkal japi jiw naksiya majt matabija-eljamechan. Naksiyabejpi Dios bʉxto'aspoxan naksiyaliajwa. \v 7 Puexa japi poejiw, doce. \p \v 8 Pablo duk Éfeso paklowaxxot tres juimtje. Naewʉajnafʉlon Dios pejjamechan judíos naewʉajnabaxot. Naewʉajan wʉt, chinax pejlewla-elon. Naewʉajanbejpon Dios puexa pejjiw tato'laxaelpox, japi naexasitpi Dios. Ja-aechon judíos chiekal naexasisliajwas naewʉajanpox. \v 9 Asew japixot naexasis-el, matnaetink xoti naexasisliajwa. Samata, japi jʉm-aech babejjamechan Jesucristo pejwʉajanliajwa. Ja-aech wʉt, Pablo nadijan judíos naewʉajnabaxot. Do ja-aech wʉt, Jesucristo pejwʉajan naexasiti bʉ'folon Tirano pej-escuelaba poxade. Escuelabaxot Pablo pomatkoicha naewʉajan Jesucristo pejwʉajan. \v 10 Ja-aech Pablo kolewaechje. Samata, puexa jiw Asia tʉajnʉxot duili, japi judíos, judíos-elibej, jʉmtaen Jesucristo pejwʉajan. \v 11 Pablo koechaxan isbej Dios pijaxtat. \v 12 Pablo jachapoxan, panuelbʉ'an, asaxanbej, japoxan bʉ'xaeya xabʉ'jachas wʉt, japi jiw chiekal boejthʉls nejmachwaxae. Asew jiw, dep webaespi pejmatpʉatanxot, depbej nakola. \p \v 13-14 Asew judíos, nanʉamt asapaklowaxan poxade. Japi pajut pijaxtat dep to'a nakolaliajwa jiw pejmatpʉatanxot. Jasox ispi, japi Esceva paxi. Japi sietepi. Esceva, japon sacerdotespaklon. Japi Esceva paxi jʉmtaen Jesucristo pejwʉajan. Samata, japi dep to'a wʉt, jʉm-aechi dep nakolaliajwa: “Dep, ¡xamal to'ax nakolaliajwam Jesús pijaxtat, japonliajwa amwʉtjel Pablo naewʉajnafʉl!” —aech Esceva paxi. \v 15 Asamatkoi, Esceva paxi dep to'a wʉt, dep jʉmnochpi. Jʉmtispi dep: “Xan matabijtax Jesús. Matabijtaxbej Pablo. Pe xamal, ¿achewamkat?” —tispi dep. \p \v 16 Do jawʉt, dep, aton pejmatpʉatxot webaespon, japon aton dep pijaxtat wʉltadiowpon Esceva paxi. Japon aton dep pijaxtat xabich bapon Esceva paxi. Japi xabich malechasbej. Baes wʉt, bʉ'jolsi. Xabich xakolbalasbejpi. Do jawʉt, japi bʉ'jʉmchadʉkp, nakola wʉti baxot. \v 17 Esceva paxi japox wejatis wʉt, puexa Éfeso paklowaxpijiw wʉltaena, judíos, judíos-elibej. Samata, puexa xabich jiw pejlewla. Jasoxtat puexa jiw sitaen Jesucristo pejwʉajan. \p \v 18 Xabich jiw, Jesucristo pejwʉajan naexasiti Pabloxot papasfʉl. Ja-aech wʉt, puexa majt babijaxan ispoxan tulaela jiw pejwʉajnalel chapaeipi. \v 19 Asewbej, majt pinjoe'iwpi, japi xalaen pejew, pel-ʉaf. Japapel-ʉaf pinjoe'ax matabijaliajwa. Japi pel-ʉaf bowapi puexa jiw pejwʉajnalel. Japapel-ʉaf xabich ommaenk. Japapel-ʉafan pa-om, cincuenta mil platafachan, isaspi platafachankolaxtat. \v 20 Jasoxtat Dios pejjamechan pothata xajʉp. Samata, puexa jiw matabija Dios xabich mamnikpon. \p \v 21 Do jawʉx, Pablo nejchaxoel: “Xan pejme taeyaxaelen Macedonia tʉajnʉpijiw, Acaya tʉajnʉpijiwbej. Do jawʉx, pejme fʉlaeyaxaechan Jerusalén paklowax poxade. Jerusalén paklowaxpijiw taenx wʉt, do jawʉx, chaflaeyaxaechan Roma paklowax poxade, jaxotde jiw taeliajwanbej” —aech Pablo, nejchaxoel wʉt. \v 22 Dolisdo', Pablo to'a kolenje pejnachalan, Timoteo, Erasto sʉapich, Macedonia tʉajnʉ poxade. Pe Pablo namanfʉk Asia tʉajnʉxot kaematkoiyan sʉapichliajwa. \s1 Éfeso paklowaxpijiw palalapox Pabloliajwa \p \v 23 Japamatkoiyantat, Éfeso paklowaxpijiw xabich palala, jiw kaes naexasisfʉl xot Jesucristo pejwʉajan. \v 24 Ja-aech, jiw palala wʉt Demetrio pijaxtat. Demetrio platanaelsaptat kejus nejmach isliajwa. Platanaelsaptat isfʉlon xabich cha-aelbax. Japabax ispon, me-ama japi pejdios Artemisa pejtemploba, ta'la-aechbax. Demetrio japabax mowa wʉt, xabich plata kanapon, nabisti japon sʉapich. \v 25 Demetrio tameja nabisti, japon sʉapich, asewbej, japi nabisti asabichaxan, me-ama japabichax. Natameja wʉt, Demetrio jʉm-aech: “Xamal chiekal matabijam ampabichaxtat xatis xabich plata kans chiekal duilaliajwas. \v 26 Xamal taenam Pablo. Jʉmtaenambejpon. Japon xabich jiw naewʉajan wʉt, jʉm-aechfʉlon: ‘Ídolos, jiw pajut ispoxan, dioskola-el’ —aechon. Samata, xabich jiw naexasit Pablo naewʉajanpoxan Jesúsliajwa. Koew ampapaklowaxpijiw, jachi-el. Xabich puexa Asia tʉajnʉpijiwbej naexasit Pablo naewʉajanpoxan. \v 27 Xatisliajwa japox chaemil. Jiw kaes nakwʉajsaxil mowasi. Kaes sitaeyaxilbejpi wajdios, pawʉlpox Artemisa. Sitaeyaxilbejpi japox pejtemploba. Amwʉtjel puexa jiw, ampapaklowaxpijiw, Asia tʉajnʉpijiwbej, asew jiwbej asatʉajnʉchanlel duili, kawʉajnafʉlbejpi Artemisa. Jiw Pablo naewʉajanpox naexasit wʉt, ja-aech wʉt, japi kaes kawʉajnaxil Artemisa” —aech Demetrio, jiw tameja wʉt. \p \v 28 Demetrio pejnachala japox jʉmtaen wʉt, xabich palalapi Pabloliajwa. Samata, nejlasfʉl wʉt, jʉm-aechfʉli: “¡Artemisa, Éfeso paklowaxpijwas japox wajdios, pamamakolax!” —aechfʉli. \p \v 29 Japox jʉmtaen wʉt, Éfeso paklowaxpijiw xabich palalapi Pabloliajwa. Samata, jawʉt, jaeltas Gayo, Aristarco sʉapich. Japi Macedonia tʉajnʉpijiw, Pablo fʉlchalapi. Jaelas wʉt, bʉflaech pinaba poxade, paklowaxpijiw natamejaba poxade. \v 30 Pablo fʉlaesia jiw natamejaba poxade, naksiyaliajwapon jiw pejwʉajnalel. Pe pejnachala tapae-esal Pablo fʉlaeliajwa naksiyaliajwa. \v 31 Do jawʉt, Asia tʉajnʉpijiwpaklochow, Pablo matabijtaspi, japibej bʉxxato'a Pablo fʉlaesamata jiw palalapi poxade. \v 32 Jiw natamejaxot kaenejchaxoelaxa-el xoti, asew nejlasfʉl wʉt, jʉm-aechfʉl kaeyax. Asewbej nejlasfʉl wʉt, asaxan jʉm-aechfʉl. Japixot jiw nakaewa najʉm-aech: “¿Ma-aech xotkat xatis natamejlas?” —na-aechi nakaewa. \v 33 Do jawʉt, pawʉlpon Alejandro fijabas jiw pejwʉajnalel nukaliajwapon. Asew japixot Alejandro chapaeis, ma-aech xot jiw natameja. Do jawʉt, Alejandro mʉaxxachok'cha puexa jiw boejlachaliajwa. Alejandro jʉmnosasia natamejapi, japi kaes palala-elaliajwa judíosliajwa. \v 34 Japi Éfeso paklowaxpijiw matabija wʉt Alejandro judíos-atonpox, xabich piach nejlasfʉl, me-ama kolehora. Nejlasfʉl wʉt, jʉm-aechfʉli: “¡Artemisa, Éfeso paklowaxpijwas japox wajdios, pamamakolax!” —aechfʉli. \p \v 35 Do jawʉx, japapaklowax tataefʉlpon bʉxfiat puexa jiw boejlachliajwa. Jawʉt, boejlach wʉt, jʉm-aechon: “Éfeso paklowaxpijwam, pothatapijiw matabija xatis nakwewaeltox tataeflaliajwas wajdios Artemisa pejtemploba. Japox pamamakolax. Japox pej-ael, me-ama ia't, athʉlelsik jopikpox. Japoxbej xatis tataeflas. \v 36 Kaen aton jʉmchiyaxil japoxliajwa: ‘Diachwʉajnakolaxa-el’ —chiyaxil. Samata, ¡kaes nabej nalale'! ¡Ʉlboejthʉlde! ¡Nabej is asax, majt chiekal nejchaxoela-emil wʉtfʉk! \v 37 Ampi kolenje, bʉflaemanpi, babijax is-el Artemisa pejtemplobaxot. Babejjamechan jʉmchi-elbejpi wajdiosliajwa. \v 38 Demetrio, japonliajwa nabistibej, asan aton tasalasia wʉti, japi bʉflaeyaxael paklochow poxade, jaxotde tasalaliajwapi japon aton paklochow nabistxot. Ja-aech wʉt, kaenanʉla tasalaspi naksiyaxael pajut jʉmnosliajwa. \v 39 Xamal asaxan jʉmchisiam wʉt paklochow natamejaxot, jaxot japoxan jʉmchiyaxaelam. \v 40 Wajpaklochow bej naktasalaxaelbej, xatis natamejlas xot babijaxtat. Naktasala wʉt, xatis jʉmchiyaxisal japoxliajwa” —aech paklowax tataefʉlpon. \v 41 Japox bʉxtoet wʉt, to'apon jiw pejbachan poxade naweliajwa. Do jawʉt, puexa ow-aechlisi. \c 20 \s1 Pablo fʉlaechpox Macedonia tʉajnʉ poxade, Grecia tʉajnʉ poxadebej \p \v 1 Éfeso paklowaxpijiw ʉlboejthʉl wʉt, Pablo tameja naexasiti Jesús pejwʉajan, japi jiw kaes naewʉajnaliajwapon, japi kaes chiekal Dios xanaboejaliajwabej. Do jawʉt, Pablo bʉxtoet wʉt, kejacha wʉt, fʉlaechon Macedonia tʉajnʉ poxade. \v 2 Macedonia tʉajnʉ pa'a wʉt, taenon naexasiti Jesucristo pejwʉajan, duil wʉti, kaenanʉla pejmʉtan sʉapich. Dios pejjamechan naewʉajnafʉlon kaes japi jiw chiekal Dios xanaboejaliajwapi. Do jawʉx, Macedonia tʉajnʉxot nakolt wʉt, fʉlaechon Grecia tʉajnʉ poxade. \v 3 Pat wʉton Grecia tʉajnʉxot, tres juimtjeliajwa namanon. Do jawʉx, Pablo barkam nakfʉlaeliajwa wʉt Siria tʉajnʉ poxaliajwade, Pablo wʉltaen judíos wʉajnawesaxaespox boesaliajwas. Pablo japox jʉmtaen wʉt, nejchaxoelon pʉtlel pejme kaxa nawiasliajwa Macedonia tʉajnʉ poxade. \v 4 Pablo fʉlchalaspi, kaen japixot pawʉl Sópater. Japon Berea paklowaxpijin, Pirro paxʉlan. Asan pawʉl Aristarco. Asan pawʉl Segundo. Japi kolenje, Tesalónica paklowaxpijiw. Asan pawʉl Gayo, Derbe paklowaxpijin. Asan pawʉl Timoteo. Asan pawʉl Tíquico. Asan pawʉl Trófimo. Tíquico, Trófimo sʉapich, japi Asia tʉajnʉpijiw. \v 5 Japi puexa wʉajnadelisi barkamtat, xan Lucas, Pablo sʉapich, nawʉajnawesliajwapi Troas paklowaxxot. \v 6 Pan puthla-eli xaefiestawʉx, xanal Filipos paklowaxxot barkamtat chijian. Cinco matkoiyan wʉt, Troas paklowaxxot xanal chapatx. Wʉajnadepilis japapaklowaxxot, xanal nawʉajnaweti. Japapaklowaxxot xanal namax siete matkoiyanliajwa. \s1 Pablo mathʉnpox Troas paklowaxxot \p \v 7 Napatamatkoi wʉt, xanal natamejlax, naexasiti Jesucristo pejwʉajan sʉapich, pan xaeliajwan. Me-ama Jesús, pejnachala sʉapich, chajia is, xanal japox isx. Pablo japamadoitat jiw xabich naewʉajan, kandiawa fʉlaeyaxael xoton asapaklowax poxade. Samata, Pablo naewʉajan hasta pinmadoitat. \v 8 Pablo naewʉajan athʉ pejpiezaxxotse, xanal natamejaxxot. Jaxotse xabich lámpara tamdadusnuil. \v 9 Jaxotsebej pansian. Japon pawʉl Eutico. Japon ek ventanatat. Pablo xabich piach naewʉajan xot, pansian moejbalalison. Do jawʉt, moejcha wʉt, jopdikon ventanaxotsik. Tres piezaxxotsik jop wʉt, japon chiekal xamatkaeya. Xanal baloekx wʉt japon taeliajwan, diachwʉajnakolax japon chiekal tʉp. \v 10 Do jawʉt, Pablo baloek pansian taeliajwa. Jaxot pa'ak wʉt, Pablo brixtat nuk patʉpan pejwʉajnalel. Pablo patʉpan wʉtakʉkt wʉt, jʉm-aechon Jesucristo pejwʉajan naexasitiliajwa: \p —¡Xamal nabej nejlewle'! ¡Ampon mat-echlison pejme laejaliajwa! —aech Pablo. \p \v 11 Do jawʉt, Pablo julach kaxase, asew sʉapich. Do jawʉt, Pablo pan jalnat wʉt, puexa jiw xael, japon sʉapich. Do jawʉt, nakiowa naewʉajanfʉkon. Nalian wʉt, Pablo bʉxkoft. Do jawʉx, fʉlaechon. \v 12 Pansian xamatkaeyapon, mat-ech wʉt, bʉflaechipon pejbachade. Ja-aech wʉt, puexa japi jiw xabich nejchachaemil. \s1 Pablo nakoltpox Troas paklowaxxot chaflaeliajwa Mileto paklowax poxade \p \v 13 Xanal wʉajna fʉlaechx, Pablo nato'a xot chaflaeliajwanbej barkamtat Aso paklowax poxade, japapaklowaxxotde Pablo faenaliajwan. Jasox xanal Pablo nato'a, nejchaxoel xoton pʉtlel fʉlaeyax. \v 14 Xanal faenx wʉt, Pablo Aso paklowaxxot, do jawʉt, xanal, Pablo sʉapich, chafolx barkamtat Mitilene paklowax poxaliajwan. \v 15 Do jawʉx, kandiawa wʉt, Mitilene paklowaxxot barkamtat chaflaechx wʉt, paxentax Quío paklowaxtabijla. Do kandiawa wʉt, chapatx tanaetpaklowax, pawʉlpox Samos. Do pejme asakandiawa wʉt, Mileto paklowax chapatx. \v 16 Xanal fʉlae-enil Éfeso paklowax poxade, Pablo thilt xot makachlasamatan Asia tʉajnʉxot. Pablo nejchaxoel kamta pasliajwa Jerusalén paklowaxxot Pentecostésfiesta wʉajna. \s1 Pablo wʉllalapox ancianos, Éfeso paklowaxpijiw \p \v 17 Pablo Mileto paklowaxxot wʉtfʉk, wʉllalapon ancianos, Éfeso paklowaxpijiw. Japi paklochow Jesucristo pejwʉajan naexasiti. \v 18 Dolisdo', ancianos pat wʉt, Pablo jʉm-aech: “Xamal chiekal namatabijam xan, akasestat patx wʉt ampatʉajnʉxot, Asia tʉajnʉxot. Ampatʉajnʉxotx wʉt, xamal matabijam, ma-an xan, dukx wʉt xamalxot. \v 19 Pomatkoicha Diosliajwa nabistax, xamalxotx wʉt. Nejchaxoelx wʉt, kaematkoi nejchaxoela-enil: ‘Xan pejme kaes pachaeman. Me-ama asew jiw, jachi-enil’ —chi-enil, nejchaxoelx wʉt. Asamatkoi xan xabich nowx, jiw naexasis-el wʉt Dios. Xamal matabijam xan nabijataxpoxan, judíos naboesasia wʉt. \v 20 Ja-an wʉt, xan nakiowa bʉxkofs-enil naewʉajnaxpoxan, xamal matabijaliajwam japoxan. Xamal naewʉajnafʉlax, kaeyaxtat natamejlam wʉt. Kaenanʉla nejbachanxot naewʉajnaxbej. \v 21 Judíos, judíos-elibej, jʉm-an naewʉajnax wʉt: ‘¡Kofim babijaxan isfʉlampoxan! ¡Naexasisfʉlde Dios! ¡Xanaboejimbej wajpaklon Jesucristo!’ —ansfʉlax, naewʉajnafʉlax wʉt. \v 22 Amwʉt Jerusalén paklowax poxaxaechan, Espíritu Santo nato'a xot. Xan matabijs-enil, achax jachiyaxael jaxotde xanliajwa. \v 23 Xan ampoxkal matabijtax Espíritu Santo pijaxtat tajutliajwa. Nejmachpaklowaxanxot patx wʉt, xan bej najeyaxaelbejpi jiw jebaxot. Xabich bej nabijasaxaelenbej. Nejmachpaklowaxanxotx jiw naewʉajnax wʉt, Espíritu Santo japox chajia najʉm-aech xan matabijsliajwan. \v 24 Xan tajlewla-el japoxanliajwa. Nejchaxoela-enilbej tʉpaxaelenpox. Pelax xan xabich nejchaxoelx Dios pejbichax toesliajwan. Tajpaklon Jesús nato'a naewʉajnaliajwan chimiawʉajan, Dios puexa jiw nejxasinkpoxliajwa” —aech Pablo ancianosliajwa. \p \v 25 Pablo pejme jʉm-aech ancianos, Éfeso paklowaxpijwliajwa: “Xamalxot chajia naewʉajnax Dios puexa pejjiw tato'laxaelpox. Amwʉtjel xan chiekal matabijtax. Chinax kaen xamalxot pejme kaes xan nataeyaxil ampathatat. \v 26 Samata, xamal ampox jʉmchiyaxaelen. Xamalxot asew jiw naexasis-el wʉt Dios, japi napelt wʉt, xan tajnaewʉajnaxtat japi napelsaxil. \v 27 Xamal puexa naewʉajnax Dios pejjamechan chiekal matabijaliajwam. Chinax kaejame namana-el jʉmchi-eniljame. \v 28 ¡Xamal duilafʉlde babijaxan is-elaxtat! Jesús mot pejjaltat jiw pejbabijaxan ispoxanliajwa. Samata, ¡japi jiw chiekal tataefʉlde, Espíritu Santo japabichax xamal chaxdut xot! Me-ama ovejas tataeflan chiekal tataeflafʉl pejew ovejas, ¡xamalbej ja-amde naexasitiliajwa Jesucristo pejwʉajan! \v 29 Xan matabijtax ampox. Xan chijian wʉt, asew jiw pasaxael xamalxot japi pijaxtat xamal kofaliajwam Jesucristo pejwʉajan naexasitampox. Me-ama lobos pat toesliajwa ovejas, jachiyaxael japi jiw, xamalxot pat wʉti. \v 30 Asew jiw xamalxotbej asaxan naewʉajnaxael naekichachajbaliajwa xamal, Jesucristo pejwʉajan naexasitampim. Ja-aech wʉt, naekichachajbapijiw asew jiw xamalxot bʉflaeyaxaes, japi sʉapich, naknatamejaliajwa asabachantat. \v 31 Samata, ¡najut chiekal xamal natataefʉlde! ¡Nejchaxoelde tres waechanlisox xamal kaenanʉla naewʉajnaxpox matkoi, madoibej! Asamatkoi nowxbej xamalliajwa, naewʉajnax wʉt” —aech Pablo ancianos, Éfeso paklowaxpijwliajwa. \p \v 32 Pablo pejme jʉm-aech ancianos, Éfeso paklowaxpijwliajwa: “Takoew, xamal tamach waelaxaelen. Pe Dios xamal tataeflaxael. ¡Dios naexasisfʉlde! Dios naknaewʉajan pejjamechan xatis matabijaliajwas Dios naknejxasinkpox. Dios mamnik. Japon xajʉp kajachawaesliajwa xamal kaes Dios chiekal xanaboejaliajwam. Dios xajʉpbej chaxduiliajwa chajia puexa jʉmdutpoxan, makanochpi japon pejjiwaliajwa. \v 33 Xan dukx wʉt xamalxot, taenx wʉtbej asew pejew plata, naxoebej, japoxanliajwa xan chinax nejchaxoela-enil tejewliajwa. \v 34 Xamal chiekal matabijam. Xan kejinil wʉt, tajut nabistax faenaliajwan nawewe'ppoxanliajwa, tajnachala wewe'paspoxanliajwabej. \v 35 Japox ja-an xamal matabijaliajwam. ¡Xamallap-is jachiyaxaelam, nabistam wʉt asew jiw wewe'paspi kajachawaesliajwam! ¡Nejchafaekde wajpaklon Jesús jʉm-aechpox! Jʉm-aechon: ‘Asew nakchaxduw wʉt, xanejchachaemlas. Pe kaes pejme xabich nejchachaemlas, xatis asew jiw chaxduws wʉt’ —aech Jesús” —aech Pablo ancianosliajwa. \p \v 36 Do jawʉx, Pablo bʉxtoet wʉt, puexa ancianos sʉapich, brixtat nuilisi Dios kawʉajnaliajwa. \v 37-38 Do jawʉt, puexa nowpi. Kaenanʉla japi wʉdeti Pablo. Xusuibalabejpi, xabich nejxaejwas xot, Pablo jʉm-aech xot: “Chinax kaen xamalxot pejme xan nataeyaxil ampathatat” —aech xot Pablo. Do jawʉt, japi fʉlchala Pablo barkamxotdik. \c 21 \s1 Pablo chaflaechpox pasliajwa Jerusalén paklowax \p \v 1 Do jaxot xanal waelax wʉt ancianos, barkam julx. Matnoch chaflaechx Cos paklowax poxade. Do kandiawa wʉt, Rodas paklowax poxandax. Rodas paklowaxxot chaliknax wʉt, Pátara paklowax poxande. \v 2 Pátara paklowaxxot chapatx wʉt, jaxot asabarkam duk. Japabarkam fʉlaeyaxaech Fenicia tʉajnʉ poxade. Xanal japabarkam julx. Do jawʉt, chafolx. \v 3 Chafolx wʉt, chaxentax Chipre tanaet surlel. Do jawʉx, chaflaechx Siria tʉajnʉ poxade. Siria tʉajnʉlel, Tiro paklowaxxot, chapatx. Japabarkam xabich xafol xot japapaklowaxpijiwliajwa, jaxot tunoti japabarkam. \v 4 Tiro paklowaxxot faekx naexasiti Jesucristo pejwʉajan. Japixotan namaxfʉk siete matkoiyan. Japi Espíritu Santo pijaxtat chajia matabija Pablo nabijasaxaelpox. Samata, japi fiat Pablo fʉlaesamata Jerusalén paklowax poxade. \v 5 Siete matkoiyan toep wʉt, japixot xanal chijian. Puexa jiw, pejwatho'jiw sʉapich, paxi sʉapichbej, xanal nafʉlchalapi paklowax tathoetade. Jaxot xanal brixtat nuilx thaejtat Dios kawʉajnaliajwan. \v 6 Do jawʉt, xanal kejachax, chijiyaliajwan wʉt. Do jawʉtbej, xanal barkam julx wʉt, japi nawia pejbachan poxade. \p \v 7 Tiro paklowaxxot xanal chaliknax wʉt, do jawʉx, chapatx Tolemaida paklowax. Do jaxotde, chapa'ax wʉt, kaes chaflae-enil minlel. Tolemaida paklowaxxot naexasiti Jesucristo pejwʉajan saludax. Japixot namax kaematkoiliajwa. \v 8 Do kandiawa wʉt, xanal chijian Tolemaida paklowaxxot. Do jawʉt, Cesarea paklowax patx wʉt, Felipe pejba poxandax. Japon Felipe chimiawʉajan, Jesucristo pejwʉajan, jiw naewʉajnafʉl. Japon chajia makafich, asew seis poejiw sʉapich, kajachawaesfʉlaliajwapon apóstoles. Xanal namax japon pejbatat. \v 9 Japon cuatro paxʉlow. Japi tamach laelp. Japi watho' profetas. Samata, japi watho' naewʉajan Dios bʉxto'aspoxan jiwliajwa. \v 10 Felipexot kaematkoiyan sʉapich namax wʉt, jawʉt Felipe pejbaxot kaen profeta pat. Japon Judea tʉajnʉpijin, pawʉlon Agabo. \v 11 Agabo pat wʉt, xanal tajwʉajnalel Pablo pejcinturónmʉat jolchapon. Japacinturónmʉatat pajut tʉakwasike'lapon. Mʉaxwasike'labejpon. Do jawʉt, jʉm-aechon xanalliajwa: \p —Espíritu Santo najʉm-aech Pabloliajwa: ‘Jerusalén paklowaxxot pat wʉt, judíos makachiyaxaeson ampacinturónmʉatpijin. Do jawʉx, wiasaxaeson asatʉajnʉpijiwxot, judíos-elixot’ —aech Espíritu Santo —aech Agabo, jʉm-aech wʉt Pabloliajwa. \p \v 12 Xanal japox jʉmtaenx wʉt, Cesarea paklowaxpijiw sʉapich, xabich fiatx Pablo fʉlaesamata Jerusalén paklowax poxade. \v 13 Pablo najʉmnot wʉt, jʉm-aechon xanalliajwa: \p —Xamal nowam wʉt, xanbej nanejxaejow. Dios nejxasink wʉt, pachaem xan namatakuiliajwa, naboesaliajwabej Jerusalén paklowaxxot, wajpaklon Jesús pijaxtat —aech Pablo. \p \v 14 Xanal Pablo fiatx wʉt, na-owchi-elon Jerusalén paklowax poxade fʉlae-elaliajwa. Samata, jawʉt xanal tapaeixpon fʉlaeliajwa. Do jawʉt, xanal jʉm-an: \p —Dios nejxasink wʉt, japox jachiyaxaeson —an xanal. \p \v 15 Jawʉt tejew chaemtax xalaeliajwan. Do jawʉt, xanal fʉlaechx Jerusalén paklowax poxade. \v 16 Asew Cesarea paklowaxpijiw, naexasiti Jesucristo pejwʉajan, xanal nafʉlchala Mnasón pejba poxade. Mnasón Chipre tanaetpijin. Japon kaes chajia wʉajna naexasit Jesucristo pejwʉajan. Japon pejbaxot xanal namax kaematkoiyanliajwa. \s1 Pablo taenpox Santiago Jerusalén paklowaxxot \p \v 17 Xanal Jerusalén paklowaxxot patx wʉt, naexasiti Jesucristo pejwʉajan chiekal nabʉ'kʉla. Xabich nejchachaemili, xanal nataen wʉt. \v 18 Kandiawa wʉt, Pablo xanal nakfol taeliajwapon Santiago. Jaxotbej wʉajna puexa ancianos natameja. \v 19 Xanal patx wʉt Santiagoxot, Pablo puexa kejacha. Do jawʉt, chiekal chapaeipon puexa ispoxan, Dios kajachawaesfʉlas wʉt, judíos-elixot wʉt. \v 20 Japox jʉmtaen wʉt, Santiago, ancianos sʉapich, chimiajamechan jʉm-aechi Diosliajwa. Do jawʉt, jʉm-aechi Pabloliajwa: \p —Takoewan Pablo, xam chiekal matabijtam ampox. Xabich pin-iat judíos naexasiti Jesucristo pejwʉajan. Pe japi nakiowa nejchaxoelafʉl: ‘Xatis naexasich wʉt Jesucristo pejwʉajan, naexasisfʉlaxaesbej Moisés chajia lelpox, Dios pejtato'laxxot’ —aechi, nejchaxoel wʉt. \v 21 Asew judíos jʉm-aech xam naewʉajnampoxliajwa: ‘Pablo naewʉajan wʉt asatʉajnʉpijiw, judíos, jʉm-aechon: “¡Moisés chajia lelpox xamal nabej naexasis! Xamal wewe'pa-el naxi circuncidaliajwam Dios pejmarkaxliajwa. Wajkabʉanpox, wajwʉajnapijiw isfʉlpox, ¡xatis japox kofaxaes!” —aech Pablo, naewʉajan wʉt asatʉajnʉpijiw, judíos’ —aech asew judíos xamliajwa —aech Santiago, ancianos sʉapich, Pablo jʉmtaeliajwa. \p \v 22 Santiago pejme jʉm-aech Pabloliajwa: \p —Judíos wʉltaen wʉt xam patampox amxot, japi natamejaxael nakaewa najʉmchiliajwa. ¿Machiyaxaeskat xatis japi judíos chiekal matabijaliajwa asew judíos jʉm-aechpox kichachajbapox xamliajwa? \v 23 Ampox isaxaes puexa jiw matabijaliajwa xam naexasisfʉlampox Moisés chajia lelpox. Ma amxot cuatro poejiw, xatisxot. Japilis toet chajia jʉmduwpoxan, Diosliajwa isaxaelpoxan. \v 24 ¡Japi, cuatro poejiw, bʉflaem Dios pejtemploba poxade! ¡Dios pejtemplobaxot isde, japi sʉapich, isaxaelpoxan, japi pachaemaliajwa Diosliajwa! Japi kaenanʉla ofrenda chaxduiyaxael Diosliajwa. Xam kaenam wemosaxaelam japi poejiwliajwa. Do jawʉt, japi matnaelaxaxosaxael, asew jiw taens wʉt nejchaxoelaliajwas japiliajwa: ‘Toet xotlisi ispox, pajut namatnaelaxaxoti’ —chiliajwa asew jiw. Judíos taen wʉt xam kajachawaetampox cuatro poejiw, puexa judíos pajut matabijaxael, xambej naexasisfʉlam Moisés chajia lelpox. Jasoxtat japi pajut matabijaxael asew jʉm-aechpox xamliajwa, diachwʉajnakolaxa-elpox. \v 25 Judíos-eli, naexasiti Jesucristo pejwʉajan, japiliajwalax, xatis chajia lels, xatis kaeyax nejchaxoes xot. Japi xaeyaxil choefwi, xʉa'atasi ídolos-ofrendaliajwa. Choefjal feyaxilbejpi. Xaeyaxilbejpi pawi, choef, kachariamakʉspoxtat tʉpi. Poejiw bʉ'moejsaxilbej, asew watho' —aech Santiago Pabloliajwa. \s1 Pablo jaeltaspox Dios pejtemplobaxot \p \v 26 Dolisdo', kandiawa wʉt, Pablo japi, cuatro poejiw, bʉ'fol Dios pejtemploba poxade. Pajut ispon, japi sʉapich, isaxaelpoxan, japibej pachaemaliajwa Diosliajwa. Do jawʉt, Pablo low Dios pejtemploba jʉmchiliajwapon sacerdotes, maswʉt japi toesaxael Diosliajwa isliajwapox, jʉmduwpoxan. Japamatkoitat japi kaenanʉla Dios chaxduiyaxael ofrenda. \p \v 27 Japoxan toesliajwa we'p wʉt siete matkoiyan, asew judíos, japi Asia tʉajnʉpijiw, taen Pablo, Dios pejtemplobatat wʉt. Do jawʉt, japi jʉm-aech babejjamechan Pabloliajwa, puexa judíos ʉlataeliajwapi Pablo. \v 28 Samata, jawʉt, japi nejlasfʉl wʉt, jʉm-aechfʉli: “Takoew, ¡xanal nakajachawae'e ampon aton jaelsliajwan! Ampon aton naewʉajnafʉl puexa paklowaxanpijiw, japi naexasis-elaliajwa Moisés chajia lelpox. Jʉm-aechbejpon: ‘Dios pejtemploba pachaema-el’ —aechon. Isbejpon naktapae-elox ampatemplobatat, bʉ'low xoton griegos” —aech judíos Pabloliajwa. \p \v 29 Nejlasfʉl wʉt, japox jʉm-aechfʉli, chajia taen xoti Pablo, Trófimo sʉapich, Éfeso paklowaxpijin, bʉ'mathʉn wʉton Jerusalén paklowax. Judíos, Asia tʉajnʉpijiw, nejchaxoel: “Pablo bʉflaen judíos-atona-elon, Dios pejtemplobalel” —aechi, nejchaxoel wʉt. Pe japi nejchaxoelpox diachwʉajnakolaxa-el. \p \v 30 Samata, Jerusalén paklowaxpijiw palalapi Pabloliajwa, Asia tʉajnʉpijiw japox jʉm-aech wʉt. Puexa jiw dadʉkpana Pabloxot pasliajwa. Japi jaelt Pablo. Jaelt wʉt, Pablo jolkas Dios pejtemploba tathoetade. Jawʉt Dios pejtemplobafafachan faka'bapi. \v 31 We'p wʉt cha-aelkolaxach Pablo boesaliajwas judíos, jawʉt, Roma tʉajnʉpijin, soldawpaklon, jʉmtaen wʉajan, Jerusalén paklowaxpijiw xabich palalapox. \v 32 Do jawʉt, soldawpaklon tameja soldaw, paklochowbej. Jawʉx, natameja wʉt, japi dʉkpdepi xabich jiw natameja poxade. Judíos taen wʉti soldawpaklon, soldaw sʉapich, kekofbapi Pablo beyax. \v 33 Soldawpaklon moxde Pablo poxade jaelsliajwapon Pablo. Jasoxtat Pablo jaeltas bʉflaeliajwas. Soldawpaklon to'a soldaw japi mʉaxwasixawaesliajwapi Pablo kolecadenamʉatje. Do jawʉt, soldawpaklon wʉajnachaemt wʉt, jʉm-aechon judíosliajwa: “¿Achankat ampon aton? ¿Achababijaxkaton is?” —aech soldawpaklon. \v 34 Asew japixot nejlasfʉl wʉt, jʉm-aechfʉl kaeyax. Asew nejlasfʉl wʉt, asaxan jʉm-aechfʉlbej. Samata, soldawpaklon chiekal matabijs-el, xabich nejlat xoti. Samata, to'apon Pablo bʉflaeliajwas, soldaw duil poxade. \v 35 Pablo bʉ'fos soldaw pejba poxade. Pat wʉti julaliajwaxot japaba poxase, Pablo soldaw taxnoch julaliajwaxot. Jasox is soldaw, judíos xabich palala xot Pabloliajwa. \v 36 Xabich judíos wʉchakal folpi. Nejlasfʉl wʉt, jʉm-aechfʉli: “¡Boesam japon aton!” —aechfʉli. \s1 Pablo jʉmnotpox judíos pejwʉajnalel \p \v 37 Pablo bʉ'leliajwas wʉt soldaw pejbaxot, jawʉt Pablo kawʉajan wʉt soldawpaklon, jʉm-aechon griegojametat: \p —Xam sʉapich, nospaesian kaejamechan —aechon. \p Soldawpaklon wʉajnachaemt wʉt, jʉm-aechon: \p —¿Xamkat naksiyam griegojame? \v 38 Xam naksiyam wʉt griegojame, xam diachwʉajnakolax Egipto tʉajnʉpijna-emil. Japon Egipto tʉajnʉpijin, pejjiw sʉapich, chajia bʉnbapon, Roma gobierno pejsoldaw sʉapich. Do jawʉx, najaeton, pejjiw sʉapich, pajilax poxade. Japi, me-ama cuatro mil poejiw —aech soldawpaklon Pabloliajwa. \p \v 39 Pablo jʉmnot wʉt, jʉm-aechon: \p —Xan japona-enil. Xan judíos-atonan, Tarso paklowaxpijnan. Tarso paklowax kaes pejme pinjiyax. Me-ama, asapaklowaxan Cilicia tʉajnʉxot, jachi-el. ¡Xan natapaem naksiyaliajwan ampi judíosliajwa! —aech Pablo. \p \v 40 Do jawʉt, soldawpaklon tapaei Pablo naksiyaliajwa. Samata, Pablo nuk bʉ'julachasxot. Do jawʉt, Pablo mʉaxxachok'cha puexa jiw boejlachaliajwa. Judíos boejlach wʉt, Pablo naksiya hebreojametat. \c 22 \p \v 1 Ampoxlap Pablo jʉm-aech judíosliajwa Jerusalén paklowaxxot: “Takoew, xamal pakdiachowambej, ¡xan chiekal nanaewe'e jʉmchiyaxaelenpox xamal chiekal matabijaliajwam xan babijaxan is-enilpox!” —aech Pablo judíosliajwa. \v 2 Pablo hebreojametat naksiya wʉt, japi judíos xabich boejlach nuil. Do jawʉt, Pablo pejme jʉm-aech wʉt, jʉm-aechon: \p \v 3 “Xan judíos-atonan. Nalaeltax Tarso paklowaxxot, Cilicia tʉajnʉxot. Amxot Jerusalén paklowaxxot ti'tax. Xan estudiax wʉt, Gamaliel na-itpaei. Chiekal nachanaekabʉanapon Moisés chajia lelpox, wajwʉajnapijiw naexasitox. Pomatkoicha nejchaxoelx: ‘Puexa tajpamamaxtat isaxaelen Dios tato'alpoxan puexa jiw isliajwa japoxan’ —an, nejchaxoelx wʉt. Me-ama xamal amwʉtjel nejchaxoelam, xan majt japox nejchaxoelx chiekal naexasisliajwan Dios. \v 4 Majt xan xabich chakinanʉamtax naexasiti Jesucristo pejwʉajan. Jaelax wʉt, jiax jiw jebatat poejiw, watho'bej. Do jawʉx, baespi. \v 5 Sacerdotespaklokolan, judíos-ancianosbej, japoxan chiekal taen, xan isx wʉt. Japi nawelel carta xan xalaeliajwan wajkoew judíos, Damasco paklowaxxot duilixot chaxdʉsliajwan japox carta. Do ja-aech wʉt, xan Damasco paklowax poxadax naexasiti Jesucristo pejwʉajan wʉlwekaliajwan, faekx wʉt bʉflaeliajwan Jerusalén paklowax poxadin, amxot kastikaliajwas” —aech Pablo. \s1 Pablo chapaeipox judíosxot, ma-aechon naexasisliajwa Jesús \p \v 6 Pablo pejme jʉm-aech: “Xanal nʉamtat folx wʉt, matnoch juimt ek wʉt, Damasco paklowaxxot moxan wʉt, chalechkal masoxtat xabich itliakjala athʉsik, xan folxxotsik. \v 7 Jawʉt jʉwlax satadik. Do jawʉtbej, jʉmtaenx athʉsik najʉm-aechsikpox. Japajame najʉm-aech: ‘Saulo, Saulo, ¿ma-aech xotkat xam nachakifolam?’ —na-aechox athʉsik. \v 8 Xan wʉajnachaemtax wʉt, jʉm-an: ‘Tajpaklon, ¿achanamkat xam?’ —an xan. Athʉsik najʉmnot wʉt, najʉm-aechpox: ‘Xan Jesúsnan, Nazaretpijnan. Xam nachakifolamponan’ —na-aechon athʉsik. \v 9 Xan nakfolpi, japibej taen itliakax. Pe japi jʉmmatabija-el athʉsik najʉm-aechpon. \v 10 Xan pejme wʉajnachaemtax wʉt, jʉm-an: ‘Tajpaklon, ¿achaxkat xan isaxaelen?’ —an xan. Tajpaklon Jesús najʉm-aech: ‘¡Nande! ¡Fʉlaemch Damasco paklowax poxade! Jaxotde asan aton xam jʉmchiyaxael isaxaelampox’ —na-aech Jesús. \v 11 Japox itliakax taenx wʉt, xan itliaklan nadofax. Kaes tae-enil. Samata, xan nakfolpi namakxafol Damasco paklowax poxade” —aech Pablo. \p \v 12 Pablo pejme jʉm-aech: “Damasco paklowaxxot aton duk. Japon pawʉl Ananías. Japon nejxasink Dios. Chiekal naexasitbejpon Moisés chajia lelpox. Puexa judíos, Damasco paklowaxxot duili, naksiya chimiajamechan japonliajwa. \v 13 Do jawʉx, Ananías fʉlaen xan dukx poxadin. Pat wʉton xanxot, jʉm-aechon: ‘Takoewan Saulo, ¡pejme taem!’ —aech Ananías. Do jawʉt, xan pejme chiekal taenx. \v 14 Do jawʉt, Ananías pejme najʉm-aech: ‘Wajwʉajnapijiw pejDios, japon xam makafit matabijsliajwam isliajwam japon nejxasinkpoxan. Dios xam makafitbej taeliajwam Jesús, chinax babijax is-elon. Dios xam makafitbej Jesús pejwʉajan jʉmtaeliajwam. \v 15 Xam xabich nanʉamsaxaelam potʉajnʉcha Jesucristo pejwʉajan jiw naewʉajnaliajwam. Jiw chapaeyaxaelam taenampoxan, jʉmtaenampoxanbej. \v 16 ¡Kaes nabej wʉajnawes! ¡Nande! ¡Bautisam! Bautisam wʉt, ¡wajpaklon Jesús wʉljoem xam beltaeliajwa, puexa babijaxan isampoxanliajwa!’ —na-aech Ananías” —aech Pablo judíosliajwa. \s1 Pablo chapaeipox judíos, japon Dios to'aspox judíos-eli naewʉajnaliajwa \p \v 17-18 Pablo pejme jʉm-aech: “Do jawʉx, Damasco paklowaxxot nawia'nax wʉt, amxot Jerusalén paklowaxxotx wʉt, Dios pejtemploba poxadax Dios kawʉajnaliajwan. Chalechkal masoxtat taenx paklokolan Jesús. Jawʉt Jesús najʉm-aech: ‘¡Ampapaklowaxxot xam kamta chijiamde! Ampi jiw xam naexasisaxil xanliajwa naewʉajnampoxan’ —na-aech Jesús. \v 19 Xan jawʉt, Jesús jʉmnotx wʉt, jʉm-an: ‘Tajpaklon, japi judíos matabija, xan asew jaelax judíos naewʉajnabachanxot, japi naexasiti nejwʉajan. Do jawʉx, japi jiw jiax jiw jebatat japi kastikaliajwas. \v 20 Japi judíos chiekal matabijabej xan kaenejchaxoelxpox, japi sʉapich, japi matkaejaba wʉt Esteban ia'tat, Esteban naewʉajan wʉt jiw nejwʉajan. Esteban matkaejabas wʉt, japi judíos pejsumta-owa xan wetataeflax, japoxan’ —an xan Jesúsliajwa, masoxtat taenx wʉt. \v 21 Do pejme Jesús najʉm-aech: ‘¡Xabʉa'de! ¡Atʉaj fʉlaemch asatʉajnʉpijiwlelde! Xam to'axaelen judíos-elpi poxade’ —na-aech Jesús” —aech Pablo judíosliajwa. \s1 Soldawpaklon kastikasiapox Pablo \p \v 22 Do jawʉt, judíos naeweti xabich palalapi, jʉmtaen wʉti Pablo jʉm-aechpox judíos-eliliajwa. Kaes naewes-elisi Pablo jʉm-aechpox. Japi nejlasax tʉadut wʉt, jʉm-aechi: “¡Ampon aton kaes laejax nabej tapaetis ampathatat! Samata, ¡nej boesaspon!” —aech judíos. \v 23 Judíos xabich palala xot, nejlasfʉl. Do jawʉtbej, jolpi thʉch naxoeldikpoxan. Japoxan xawisfʉl wʉt, athʉlel as thojabapi. \v 24 Ja-aech wʉt, soldawpaklon to'a pejsoldaw Pablo bʉflaeliajwas soldaw pejbatu poxade. Pablo, bʉ'lows wʉt, soldawpaklon keto'a pejsoldaw Pablo selsliajwas, pajut chiekal chapaeliajwapon, ma-aech xot judíos palala Pabloliajwa. \v 25 Pablo mʉaxwasikʉs wʉt selsliajwas, jawʉt jʉm-aechon soldawcapitánliajwa: \p —Xan Roma tʉajnʉpijnan. Xamal tapae-eli masoxtat asbʉan jʉmch selsliajwam aton, majt matabija-emil wʉt, japon aton pejbʉ'wʉajanpoxliajwa —aech Pablo. \fig (Hechos 22.22–29)|src="CN02027b.tif" size="col" ref="act 22:22-29 " \fig* \p \v 26 Soldawcapitán jʉmtaen wʉt Pablo jʉm-aechpox, jawʉt fʉlaechon chapaeliajwa soldawpaklon. Jaxot pa'a wʉt, jʉm-aechon: \p —Japon aton, Roma tʉajnʉpijin. ¿Machiyaxaelamkat japon atonliajwa? —aech capitán. \p \v 27 Soldawpaklon mox soepan wʉt Pabloxot, wʉajnachaemt wʉt, jʉm-aechon: \p —¿Diachwʉajnakolaxkat xam chiekal Roma tʉajnʉpijnam? —aech soldawpaklon. \p Pablo jʉmnot wʉt, jʉm-aechon: \p —Jn, diachwʉajnakolax xan chiekal Roma tʉajnʉpijnan —aech Pablo. \p \v 28 Soldawpaklon japox jʉmtaen wʉt, jʉm-aechon: \p —Xan diachwʉajnakolax chiekal Roma tʉajnʉpijna-enil. Me-ama asew nalaelapi Roma tʉajnʉxot, xan jachi-enil. Pelax xan xabich plata motx, me-ama chiekal Roma tʉajnʉpijnan wʉt, jachiliajwan —aech soldawpaklon. \p Do jawʉt, Pablo jʉmnot wʉt, jʉm-aechon: \p —Xan diachwʉajnakolax chiekal Roma tʉajnʉpijnan, taj-ax Roma tʉajnʉpijin xot —aech Pablo. \p \v 29 Do jawʉt, japi soldaw, selsasiapi Pablo, jʉmtaen wʉti japox, sels-elisi. Asbʉan jʉmch kofapi. Soldawpaklon matabijt wʉt Pablo Roma tʉajnʉpijinpon, japonbej pejlewla Pabloliajwa, keto'a xoton pejsoldaw mʉaxwasixawaesliajwas Pablo cadenamʉatat. \s1 Pablo chapaeipox judíospaklochow pejwʉajnalel Jesús pejwʉajan naexasitpoxliajwa \p \v 30 Kandiawa wʉt, soldawpaklon chiekal matabijsasia, ma-aech xot judíos tasalapi Pablo. Samata, soldawpaklon to'a natamejaliajwa sacerdotespaklochow, puexa judíospaklochowbej. Do jawʉt, Pablo juch wʉt, cadenamʉa mʉaxwasijolson. Nochpon puexa jiw pejwʉajnalel natamejaxot. \c 23 \p \v 1 Puexa judíospaklochow natameja wʉt, japox pawʉl Junta Suprema. Pablo japi pejwʉajnalel nuk wʉt, chiekal natachaemton japi. Jawʉt jʉm-aechon: \p —Takoew, Dios matabijt xan chiekal dukxpox Diosliajwa pomatkoicha —aech Pablo. \p \v 2 Jawʉt Ananías, sacerdotespaklokolan, keto'a mox nuili Pabloxot, Pablo xuselchaliajwas. \v 3 Pablo japox jʉmtaen wʉt, jʉm-aechon Ananíasliajwa: \p —¡Xam, naekichachajbapijnam, isam Dios nejweslapox! ¡Asamatkoi Dios xam kastikaxael! Xam amxot ekam xan najʉmchiliajwam tajbʉ'wʉajanpox Moisés chajia lelpoxliajwa. Pelax xam najut naexasis-emil Moisés chajia lelpox. ¿Ma-aech xotkat najut babijax isasiam, keto'am xot asew jiw xan naxuselchaliajwa? Moisés chajia lelpox jasox tapae-el —aech Pablo. \p \v 4 Jaxot mox nuili, japi jʉm-aech Pabloliajwa: \p —¿Ma-aech xotkat xam babejjamechan jʉm-am sacerdotespaklokolanliajwa? Xam sitae-emil Dios makafichpon —aechi Pabloliajwa. \p \v 5 Pablo japox jʉmtaen wʉt, jʉm-aechon: \p —Takoew, xan matabijs-enil japon sacerdotespaklokolanpon. Dios pejjamechan, chajia lelspox, jʉm-aech: ‘¡Nabej jʉm-aeche' palaeyajamechan jiw tato'lanliajwa!’ —aech chajia lelspox —aech Pablo. \p \v 6 Do jawʉt, Pablo pajut matabijt judíospaklochow, kaenejchaxoelaxa-elox. Japixot kaemʉt saduceos. Asamʉt fariseos. Samata, Pablo pinjametat jʉm-aech: \p —Takoew, xan fariseos-atonan. Naexasitx fariseos naewʉajanpox, tajwʉajnapijiw fariseos xot. Amxot natasalam, xan naexasisfʉlax xot tʉpi mat-eyaxaespoxliajwa pejme duilaliajwa —aech Pablo. \p \v 7 Pablo jʉm-aechpox jʉmtaen wʉti, fariseos tʉadut najʉmchiliajwa, saduceos sʉapich. Do jawʉt, palala xoti nadijapi natamejaxot. \v 8 Saduceos naexasis-el fariseos naexasitpoxan. Saduceos nejchaxoel: “Jiw tʉp wʉt, mat-eyaxisal pejme duilaliajwa. Ajilbej ángeles. Jiw pej-aelanbej ajil” —aech saduceos, nejchaxoel wʉt. Pelax fariseos japoxan nejchaxoela-el. \p \v 9 Puexa nejlasfʉl wʉt, najʉm-aechfʉl. Fariseosxot, asew judíos chanaekabʉanapi. Japi nana wʉt, jʉm-aechi: \p —Ampon aton isa-el babijax. Bej naewʉajnasbejpon kaen ángel, o, bej naewʉajnasbejpon espíritu —aechi Pabloliajwa. \p \v 10 Fariseos xabich kaes palala saduceosliajwa, jasox naksiya wʉti. Soldawpaklon japox taen wʉt, nejchaxoelon: “Japi bej boesaxaelbejpi Pablo” —aechon, nejchaxoel wʉt. Samata, soldawpaklon keto'a pejsoldaw Pablo judíosxot jusliajwas, bʉflaeliajwas pejme soldaw pejbatu poxade. \p \v 11 Asamadoide wʉt, Jesús natulaelt Pabloxot. Jawʉt Jesús jʉm-aech Pabloliajwa: “Pablo, ¡nabej nejlewle'! Me-ama amxot Jerusalén paklowaxxot naksiyam wʉt xanliajwa, jachiyaxaelambej Roma paklowaxxot, patam wʉt” —aech Jesús Pabloliajwa. \s1 Judíos nejchaxoelpox boesaliajwapi Pablo \p \v 12 Do kandiawa wʉt, asew judíosxot, kaenejchaxoelax boesaliajwapi Pablo. Do jawʉtbej, nakaewa najʉm-aechi: “Naxaeyaxisal. Feyaxisal. Hasta xatis Pablo boesas wʉt, jawʉt pejme naxaeyaxaes. Pablo boesa-esal wʉt, xaes wʉt, ¡Dios xatis nej nakkastike'!” —na-aechi nakaewa japikal. \v 13 Japi nakaewa japox najʉm-aechpi, me-ama kaes cuarenta poejiw. \v 14 Boesasiapi Pablo, japi fʉlaechlisi sacerdotespaklochow poxade, judíos-ancianos poxadebej. Pa'a wʉti, jʉm-aechi ampox: \p —Xanal naxaeyaxinil. Feyaxinil. Hasta xanal boesax wʉt Pablo, jawʉt xanal xaeyaxaelen. Xanal jʉm-anbej: ‘Pablo tʉpa-el wʉt, xaes wʉt, ¡Dios nej nakkastike' xatis!’ —an xanal. \v 15 Do jawʉt, xamal paklochwam, ancianos sʉapich, ¡wʉljoem soldawpaklon Pablo bʉflaeliajwas ampaleldin, nejwʉajnalel nukaliajwapon! ¡Soldawpaklon jʉm-amde: ‘Xanal tajut pejme chiekal wʉajnachaemsasian Pablo, jʉmchiliajwan pejbʉ'wʉajanpoxliajwa’ —amde soldawpaklon! Dolisdo', Pablo bʉflaens wʉt soldaw, xanal wʉajnawesaxaelen nʉamfatat kamta boesaliajwan Pablo, pas-el wʉton amxot —aech japi paklochowliajwa. \p \v 16 Pablo pafaman wʉltaen wʉt pʉax wʉajnawesaxaesox nʉamfatat boesaliajwas, do jawʉt, Pablo pafaman fʉlaech soldaw pejba poxade pʉax chapaeliajwapon japox. \v 17 Pablo japox jʉmtaen wʉt, lapon soldawcapitán. Capitán pat wʉt Pabloxot, Pablo jʉm-aech capitánliajwa: \p —¡Ampon pansian bʉflaemch nejpaklon poxade, wʉajan xapa'an xoton! —aech Pablo capitánliajwa. \p \v 18 Do jawʉt, capitán bʉflaechon pansian pejpaklon poxade. Pat wʉton pejpaklonxot, capitán jʉm-aech: \p —Pablo, jaeltason, xan nala wʉt, bʉflaeyax nato'apon ampon pansian xam poxade. Japon xapa'an wʉajan xam chapaeliajwa —aech capitán pejpaklonliajwa. \p \v 19 Do jawʉt, soldawpaklon pansian pejlel bʉflaech wʉt, wʉajnachaemt wʉt, jʉm-aechon pansianliajwa: \p —¿Achaxkat najʉmchiyaxaelam? —aech soldawpaklon pansianliajwa. \p \v 20 Pansian jʉm-aech: \p —Judíos kaenejchaxoelax xam wʉljoeliajwa, kandiawa to'aliajwam taj-ʉax Pablo judíospaklochow poxade. Me-ama chiekal wʉajnachaemsliajwa wʉt, jachiyaxaeli taj-ʉax boesaliajwa. \v 21 Japi xam wʉljow wʉt, ¡nabej ow-aeche'! Me-ama kaes cuarenta poejiw wʉajnawesaxaes nʉamfatat taj-ʉax boesaliajwas. Nakaewa chajia najʉm-aechi: ‘Naxaeyaxisal. Feyaxisal. Hasta xatis Pablo boesas wʉt, jawʉt, pejme xaeyaxaes. Pablo boesa-esal wʉt, naxaes wʉt, ¡Dios nej nakkastike' xatis!’ —na-aechi nakaewa. Japi wʉajnawet xam to'aliajwam taj-ʉax Pablo —aech Pablo pafaman, chapaei wʉt soldawpaklonliajwa. \p \v 22 Soldawpaklon japox jʉmtaen wʉt, jʉm-aechon pansianliajwa: \p —Ampox, najʉm-ampox, ¡chinax kaen aton nabej chapae'! —aechon. \p Do jawʉt, soldawpaklon pansian to'a nawiasliajwade pejba poxade. \s1 Pablo to'aspox gobernador Félix poxade \p \v 23 Soldawpaklon lapon kolenje pejcapitánes. Japi pat wʉti japonxot, jʉm-aechon japiliajwa: \p —¡To'im thilsliajwa doscientos soldaw fʉlaeliajwa, fʉlaeyaxaeli tʉaktat! ¡To'imbej thilsliajwa asew setenta soldaw, kawaeitat chaflaeyaxaeli! ¡To'imbej thilsliajwa doscientos soldaw, lanzaspijiw, fʉlaeliajwa! Ampamadoitat, a las nueve wʉt, nakolaxaelam Cesarea paklowax poxaliajwam. \v 24 ¡Xamal chaemde kawaei Pablo chaflaeliajwa! Bʉ'folam wʉt, ¡chiekal bʉflaem chamoeyaxtat gobernador Félix poxade! —aech soldawpaklon. \p \v 25 Do jawʉt, soldawpaklon carta xato'a pejsoldawtat. Japacartaxot jʉm-aechon: \b \pi1 \v 26 “Gobernador Félix, xam puexa jiw xabich sitaenponam, saludos xato'ax xamliajwa. Xan, Claudio Lisias, lelx ampox carta xamliajwa. \v 27 Judíos ampon aton jaelt. Boesasiapipon. Xan matabijtax wʉt japon Roma tʉajnʉpijinpon, wʉljae'ax, tajsoldaw sʉapich, japon boesa-elaliajwas. \v 28 Xan nejchaxoelx: ‘¿Achaxliajwakat japon tasalas?’ —an, nejchaxoelx wʉt. Samata, bʉflaechx judíospaklochow poxade. \v 29 Japi paklochow tasalapi Pablo Moisés chajia lelpoxliajwa. Pe Pablo bʉ'wʉajanjil boesaliajwas. Bʉ'wʉajanjilbejpon jeliajwas jiw jebatat. \v 30 Xan wʉltaenx kaesʉapich judíos kaenejchaxoelaxpox maliach boesaliajwapi Pablo. Samata, tajsoldaw to'ax bʉflaeliajwapi xam poxade. Tasalasiapi japi xan to'ax nejwʉajnalel pejme chiekal jʉmchiliajwapi, tasalasia wʉti. Dodo'. Ma amxot ampox toep” —aech carta, soldawpaklon xato'apox. \p \v 31 Do madoi wʉt, soldaw bʉ'follisi Pablo Antípatris paklowax poxade, pejpaklon to'as xoti. \v 32 Kandiawa wʉt, soldaw, tʉaktat foli, pejme kaxa nawen pejba poxadin. Asew soldaw kawaeitat chafoli, japi, Pablo sʉapich, chaflaech Cesarea paklowax poxade. \v 33 Soldaw Cesarea paklowaxxot pat wʉt, gobernadorxot carta wiati. Pablobej wiach. \v 34 Gobernador carta xaljoeyax bʉxtoet wʉt, wʉajnachaemt wʉt, jʉm-aechon Pabloliajwa: \p —¿Amxotpijnamkat xam? —aechon Pabloliajwa. \p Pablo jʉmnot wʉt, jʉm-aechon: \p —Xan Cilicia tʉajnʉpijnan —aech Pablo. \p \v 35 Jawʉt gobernador jʉm-aech: \p —Xam naewesaxaelen, tasalapi pa'an wʉt —aech gobernador. \p Do jawʉt, gobernador to'a pejsoldaw Pablo wesfʉlaliajwas, wesamatapon. Pablo wech pinabaxot, Herodes majt dukbaxot. \c 24 \s1 Pablo naksiyapox gobernador Félix pejwʉajnalel \p \v 1 Do jawʉx, cinco matkoiyan xent wʉt, Ananías, sacerdotespaklokolan, pat Cesarea paklowaxxot. Bʉ'paton asew judíos-ancianos, asanbej, pawʉlpon Tértulo. Japon abogado. Xabich matabijt jiw jʉmchiliajwapon, jiw pejbʉ'wʉajan wʉt. Japi pat gobernador Félixxot jʉmchiliajwapi Pablo pejbʉ'wʉajanpoxliajwa. \v 2 Pablo bʉflaens wʉt paklochowxot, Tértulo tʉadut jʉmchiliajwa Pablo pejbʉ'wʉajanpoxliajwa. Jʉm-aechon Félixliajwa: \p —Gobernador, xam nijaxtat xanal chiekal duilx pachaempoxantat ampatʉajnʉtat. Xam xabich matabijtam xot nejmach isliajwam, amwʉtjel kaes pejme pachaem ampatʉajnʉ. Me-ama majt, jachi-el. \v 3 Xanal nejchachaemlax, xam puexa isampoxanliajwa ampatʉajnʉtat. Samata, xamliajwa xabich gracias-an xanal, xam xabich sitaenxxot. \v 4 Xan nejxasink-enil xam itsasliajwan. Pe kaesʉapich kaes jʉmchiyaxaelen. ¡Xanalfʉk kaes nanaewe'e jʉm-anpox! \v 5 Xanal matabijax, ampon aton, xabich babejen. Ampon potʉajnʉcha nanʉamt naewʉajnaliajwa judíos. Japon pejnaewʉajnaxtat xabich judíos nasal. Japonlap paklon kaemʉtpijiwliajwa. Japamʉt Nazaretmʉtpijiw. \v 6 Isasiapon Dios pejtemplobatat Dios tapae-elox. Bu'lesiapon asew jiw judíos-eli Dios pejtemplobaxot. Samata, xanal japon jaeltax. [Xanal japon kastikasian, me-ama xanal tajkabʉan. \v 7 Pe jawʉt, soldawpaklon, pawʉlon Lisias, pejsoldaw sʉapich, pat. Japi soldaw xanal nakife'an ampon aton. \v 8 Nakife'an wʉt, nato'abejpon xam poxaliajwan.] Amwʉtjel xam najut japon wʉajnachaemsaxaelam chiekal matabijsliajwam, diachwʉajnakolax wʉt xanal jʉm-anpox japon pejbʉ'wʉajanpoxliajwa —aech Tértulo gobernador Félixliajwa. \p \v 9 Tértulo bʉxtoet wʉt, asew judíos, Ananías sʉapich, pati, japi jʉm-aech gobernadorliajwa: “Tértulo jʉm-aechpox Pabloliajwa, puexa japoxan diachwʉajnakolax” —aechi. \p \v 10 Do jawʉt, gobernador mʉaxxachok'cha Pablowich naksiyaliajwa. Samata, Pablo jʉm-aech gobernadorliajwa: \p —Xam ampatʉajnʉpijiw pejgobernadornam, pin-iawaechan tato'lamponam. Samata, xan nejchachaemlax jalpaeliajwan xan isfʉlaxpoxan xam chiekal matabijsliajwam. \v 11 ¡Xam najut wʉajnachaemde asew amxotpijiw chiekal matabijsliajwam, diachwʉajnakolax wʉt, o, el wʉt, xan jʉmchiyaxaelenpox xamliajwa! Doce matkoiyanlisox Jerusalén paklowaxxot patxpox, Dios kawʉajnaliajwan Dios pejtemplobatat. \v 12 Dios pejtemplobaxotx wʉt, judíos chiekal matabija, chinax asew jiw sʉapich, nalos-enilpox. Judíos pejnaewʉajnabachanxotx wʉtbej, Jerusalén paklowaxthialaxanxotx wʉtbej, asew jiw palala-el tajnaewʉajnaxliajwa. \v 13 Ampi poejiw, xan natasala matabijs-elaxtat tajbʉ'wʉajanpoxliajwa. \v 14 Xan jʉmchiyaxaelenpox, diachwʉajnakolax. Tajwʉajnapijiw pejDios naexasisfʉlax. Nakiowa tanbichfʉlaxbej japonliajwa, me-ama pajelwʉajan, chimiawʉajan, Jesucristo pejwʉajan, jʉm-aechfʉl. Ampi judíos pajelwʉajanliajwa jʉm-aechi ampox: ‘Japox diachwʉajnakolaxa-el’ —aechi. Pe japawʉajan diachwʉajnakolax. Xanbej naexasisfʉlax puexa Moisés chajia lelpox, profetas lelpoxanbej. \v 15 Ampi judíos naexasit Dios mat-eyaxaelpox tʉpi pejme duilaliajwa, pachaempi, pachaema-elpibej. Xanbej japox chiekal naexasitx. \v 16 Samata, xan chiekal dukx. Babijax is-enil Diosliajwa, jiwliajwabej —aech Pablo gobernadorliajwa. \p \v 17 Pablo pejme jʉm-aech gobernadorliajwa: \p —Kaewaechan sʉapich nanʉamtax wʉt asatʉajnʉchanlel, japoxwʉx, pejme nawia'nax Jerusalén paklowax poxadin. Xapa'nax plata kejila kajachawaesliajwan. Xapa'naxbej isliajwan ofrenda Diosliajwa. \v 18 Japa-ofrenda isliajwan wʉt, isx nawewe'ppox isliajwan pachaemaliajwan Diosliajwa. Do jawʉt, judíos, Asia tʉajnʉpijiw, nataen wʉt Dios pejtemplobatatax wʉt, jiw xabicha-el xanxot. Chinax jiw jʉmxan-ele-el Dios pejtemplobaxot xan tajaxtat. \v 19 Asia tʉajnʉpijiw, xan nataenpi Dios pejtemplobaxot, ¡japi nej fʉlae'an xam nejwʉajnalel natasalaliajwa xan babijax isxpoxliajwa! \v 20 Xan nataenpi Dios pejtemplobaxot, japi fʉlaeyaxil wʉt, ¡amxoti nej jʉm-aeche, xan tajbʉ'wʉajan wʉt, chajia natasala wʉti puexa judíospaklochow pejwʉajnalel! \v 21 Xan judíospaklochow pejwʉajnalel majt pinjametat jʉm-an: ‘Amxot xamal jʉm-am tajbʉ'wʉajanpoxliajwa, xan naexasitx xot tʉpi mat-eyaxaespox pejme duilaliajwa’ —an xan. Japox jʉm-an xot, japi xan natasala —aech Pablo gobernadorliajwa. \p \v 22 Gobernador Félix xabich matabijt Jesucristo pejwʉajanliajwa. Samata, Pablo jʉm-aechpox jʉmtaen wʉt, jʉmchi-elfʉkon isaxaelpox Pabloliajwa. Jawʉt jʉm-aechon Tértuloliajwa, asew jiwliajwabej: \p —Lisias, puexa soldawpaklon, amxot pa'an wʉt, kaes pejme chiekal matabijsaxaelen xam jʉm-ampox Pablo pejbʉ'wʉajanpoxliajwa —aech gobernador. \p \v 23 Do jawʉt, gobernador Félix jʉm-aechon soldawcapitánliajwa: \p —¡Pablo wesfʉlde wesamata! ¡Pe nabej kewasixawaes! ¡Asbʉan jʉmch masox nej laeje! ¡Tapaem pejnachala taeliajwas, chaxduiliajwasbej wewe'paspoxan! —aech gobernador capitánliajwa. \p \v 24 Do jawʉx, kaematkoiyan sʉapich wʉt, gobernador Félix, pijow sʉapich, pejme pa'an Cesarea paklowaxxot. Pijow pawʉl Drusila. Japow judíos-atow. Félix pat wʉt, to'apon soldaw bʉflaeliajwa Pablo. Pablo pa'an wʉt gobernadorxot, chapaeipon, ma-aech jiw naexasisliajwa Jesucristo pejwʉajan. \v 25 Do jawʉt, Pablo jʉm-aech Félixliajwa: \p —Dios to'a jiw pachaemaliajwa, chiekal duilaliajwabej. Dios to'abej jiw is-elaliajwa babijaxan, pajut isasiapoxan. Asamatkoi Dios babejchow kastikaxael —aech Pablo gobernadorliajwa. \p Félix japox jʉmtaen wʉt, xabich pejlewlapon, chiekal duka-el xot. Samata, jʉm-aechon: \p —¡Ma amxot nej doklefʉk! ¡Nakolde xanxot! Pejme xam wʉllalaeyaxaelen, na-it-ele-el wʉt tajbichax —aech Félix Pabloliajwa. \p \v 26 Gobernador Félix nejchaxoel: “Pablo bej namosaxaelbej plata xan nakolsax tapaeliajwan” —aech gobernador, nejchaxoel wʉt. Samata, Pablo pin-iamatkoiyan wʉllalas nospaeliajwapon, japon sʉapich. \v 27 Jasox ja-aechfʉl kolewaechje. Do jawʉx, Félix nakoft gobernadorpox. Nakoft wʉt, asan naliaxt gobernadorliajwa. Japon pawʉl Porcio Festo. Félix nakolt wʉt, nejchaxoel: “Pablo tapaeyaxinil nakolsax jiasxot, judíos nejchachaemlaliajwa, xan sʉapich” —aech Félix, nejchaxoel wʉt. Samata, Félix nakolt wʉt, tapae-elon Pablo nakolsliajwa jiasxot. \c 25 \s1 Pablo nukpox Festo pejwʉajnalel \p \v 1 Festo pat Cesarea paklowaxxot gobernador nadofaliajwa Judea tʉajnʉxot. Do jawʉx, tres matkoiyan xent wʉt, fʉlaechon Jerusalén paklowax poxade. \v 2 Jerusalén paklowaxxot pa'a wʉt, sacerdotespaklochow, judíospaklochowbej, jʉm-aechi Festoliajwa: \p —Japon Pablo xabich babijaxan is xanalxot. \v 3 ¡Xam isde pachaempox xanalliajwa, Cesarea paklowax pejme xam patam wʉt! ¡To'im nejjiw Pablo bʉflaeliajwas Jerusalén paklowax poxadin! —aech judíos Festoliajwa. \p Jasox wʉljowpi, Pablo bʉflaens wʉt, asew japixot nʉamfatat wʉajnawesliajwa Pablo, boesaliajwasbej. \v 4 Festo jʉmnot wʉt, jʉm-aechon: \p —Pablo Cesarea paklowaxxot jias jiw jebatat, wesfʉlasbejpon wesamata. Kaematkoi sʉapich wʉt, pejme japoxaxaechan. \v 5 Samata, asew xamalxot, paklochow, xan sʉapich, fʉlaeyaxael, Cesarea paklowax poxadax wʉt. Japon Pablo babijax is wʉt, japox nejpaklochow jʉmchiyaxael —aech Festo judíosliajwa. \p \v 6 Gobernador Festo Jerusalén paklowaxxot namanfʉk kaes kaesemanaliajwa. Dolison nawiat Cesarea paklowax poxade. Kandiawa wʉt, ekon paklokolan ekpoxtat, tato'laliajwa wʉt jiw. Jawʉt to'apon pejsoldaw Pablo bʉflaeliajwas japonleldin. \v 7 Pablo low wʉt, judíos mox soepa Pabloxot, japi patpi, Festo sʉapich, Jerusalén paklowaxpijiw. Japi judíos xabich tasalapi Pablo. Pe japi puexa jʉm-aechpoxan, diachwʉajnakolaxa-el. \v 8 Pablo jʉmnot wʉt, jʉm-aechon: \p —Xan chinax babijax is-enil. Naexasisfʉlax Moisés chajia lelpox, fiatpoxbej. Dios pejtemplobaxot babijax is-enilbej. Roma tʉajnʉpijiw tato'lanliajwa chinax babijax is-enilbej —aech Pablo japiliajwa. \p \v 9 Pelax gobernador Festo nejxasink judíos nejchachaemlaliajwa japonliajwa. Samata, Festo wʉajnachaemt wʉt, jʉm-aechon Pabloliajwa: \p —¿Xamkat fʉlaesiam Jerusalén paklowax poxade, jaxotde tajwʉajnalel judíos xam tasalaliajwa nejbʉ'wʉajanpoxliajwa? —aech Festo Pabloliajwa. \p \v 10 Pablo jʉmnot wʉt, jʉm-aechon: \p —Gobernador, xam nabistam puexa Roma tʉajnʉpijiw tato'lan pijaxtat. Pachaem ampapaklowaxxot judíos jʉmchiliajwa xam nejwʉajnalel xan natasalaliajwa, xan babijax isx wʉt. Xam chiekal matabijtam, xan chinax babijax is-enil judíosliajwa. \v 11 Diachwʉajnakolax xan babijax isx wʉt, xan tajut xanaliyaxinil nakastikaliajwa, naboesaliajwabejpi. Diachwʉajnakolaxa-el wʉt natasalapox, xam nawiasaximil japi jiwxot. Xan babijax isx wʉt, kawʉajnasian nejpaklon, Roma tʉajnʉpijiw tato'lan, japon pejwʉajnalel judíos xan natasalaliajwa —aech Pablo gobernador Festoliajwa. \p \v 12 Samata, jawʉt Festo nospaei, pejjiw sʉapich, chiekal matabijsliajwa, jʉmnosliajwa Pablo jʉm-aechpox. Festo nospaeyax bʉxtoet wʉt, pejjiw sʉapich, jʉm-aechon Pabloliajwa: \p —Xamlis nakawʉajnam to'aliajwan Roma tʉajnʉxpijiw tato'lan poxade. ¡To'axaelendo' jaxotde judíos xam tasalaliajwa japon pejwʉajnalel! —aech gobernador Festo Pabloliajwa. \s1 Pablo nukpox rey Agripa wʉajnalel \p \v 13 Festo naksiyax bʉxtoet wʉt, Pablo sʉapich, kaematkoi sʉapich wʉt, rey Agripa, pakoewow Berenice sʉapich, pa'an Cesarea paklowaxlel kijachaliajwapi Festo, japon gobernador pajelan xot. \v 14 Jaxot duil wʉtfʉki kaematkoiyan sʉapich, Festo chapaei rey Agripa Pablo ispoxanliajwa. Jʉm-aechon: \p —Gobernador Félix nakolt wʉt, jiw jebatat jiaspon, nakolsax tapae-elon. \v 15 Xan Jerusalén paklowaxxotx wʉt, sacerdotespaklochow, judíos-ancianosbej, japi najʉm-aech jiw jebatat jiasponliajwa: ‘Japon aton xabich babijax is xanalxot’ —aechi. Japi nato'alach japon kastikaliajwan, boesaliajwanbejpon. \v 16 Xan japi jʉm-an: ‘Puexa Roma tʉajnʉpijiw tato'lan chinax jasox tapae-el kastikaliajwas, boesaliajwasbej, matabija-esal wʉtfʉk, aton pejbʉ'wʉajanpoxliajwa. Kaen aton babijax is wʉt, japon tasalaxaes gobernador pejwʉajnalel. Dolisdo', japon aton, pejbʉ'wʉajanpon, pajut jʉmnosaxael kastika-elaliajwas’ —an xan judíosliajwa, japon aton tasalapiliajwa. \v 17 Samata, judíos ampapaklowaxxot nakpa'an wʉt japon aton tasalaliajwas, kamtalejen, kandiawa wʉt, xan ekx ekaxxot, jiw tato'laliajwan wʉt. Do jawʉx, to'ax tajsoldaw japon aton bʉflaeliajwas xanlel. \v 18 Xan nejchaxoelx wʉt japon atonliajwa, jʉm-an: ‘Diachwʉajnakolax Pablo xabich babijaxan bej isbej’ —an, nejchaxoelx wʉt. Pe japon aton pat wʉt, judíos chinax jʉmchi-el japon babijax ispoxliajwa. \v 19 Judíos pejnaexasisaxliajwa japon aton tasalapi. Bʉ'naloti Jesús pejpatʉpaxliajwa. Japon aton chajia jʉm-aech Jesús pejpatʉpaxliajwa: ‘Jesús mat-ech Dios pejme dukaliajwa’ —aech japon aton, pawʉlpon Pablo. \v 20 Xan matabijs-enil, achax isaxaelen Pabloliajwa. Xan wʉajnachaemtax wʉt, jʉm-an Pabloliajwa: ‘¿Xamkat fʉlaesiam Jerusalén paklowax poxade, jaxotde judíos xam tasalaliajwa nejbʉ'wʉajanpoxliajwa?’ —an xan japonliajwa. \v 21 Pelis, Pablo nakawʉajan xan to'aliajwan Roma paklowaxpijiw tato'lan poxade, jaxotde tasalaliajwaspon judíos Roma paklowaxpijiw tato'lan pejwʉajnalel. Samata, tajsoldaw to'ax Pablo wesfʉlaliajwas. Barkam fʉlaeyaxael wʉt Roma paklowax poxade, jawʉt japon to'axaelen wajpaklokolan poxade —aech gobernador Festo rey Agripaliajwa. \p \v 22 Do jawʉt, rey Agripa jʉm-aech Festoliajwa: \p —Xanbej japon jʉmtaesian —aech rey Agripa. \p Festo jʉmnot wʉt, jʉm-aechon: \p —Kandiawa xam najut jʉmtaeyaxaelam japon —aech Festo. \p \v 23 Kandiawa wʉt, rey Agripa, Berenice sʉapich, chamoeyaxan naxoeipi. Fʉlaech wʉt jiw natameja poxade, japabaxot pat wʉt, lowpi. Do jawʉt, xabich soldawpaklochow, japapaklowaxpijiwpaklochowbej, lowlisi. Do jawʉx, Festo to'a pejsoldaw Pablo bʉflaeliajwas japi natameja poxadin. \v 24 Bʉ'pat wʉti Pablo, Festo jʉm-aech: \p —Rey Agripa, xanal sʉapich, natamejlampimbej, xamal puexa chiekal taenam ampon aton, nejwʉajnalel nukpon. Puexa judíos, Jerusalén paklowaxpijiw, ampapaklowaxpijiwbej, Cesarea paklowaxpijiw, japi jʉm-aech Pablo pejbʉ'wʉajanpoxliajwa. Japi wʉljoefʉl pinjametat xan kastikax keto'aliajwan, tajsoldaw boesaliajwasbejpon. \v 25 Xan nejchaxoelx Pabloliajwa: ‘Pablo babijax is-el kastikaliajwas, boesaliajwasbej’ —an xan, nejchaxoelx wʉt. Jasox nejchaxoelx wʉt, Pablo pajut xan nakawʉajan to'aliajwan Roma paklowaxpijiw tato'lan poxade, jaxotde judíos tasalaliajwapi Pablo pejbʉ'wʉajanpoxliajwa japon pejwʉajnalel. Samata, japon to'axaelen japoxade. \v 26 Pe xan chiekal matabijs-enil Pabloliajwa lelaxaelenpox, pelfʉt xato'aliajwan wʉt wajpaklokolan, Roma tʉajnʉpijinliajwa. Samata, xan to'ax tajsoldaw bʉflaeliajwapi Pablo, xam, rey Agripa, nejwʉajnalel nukaliajwapon, xamal asewam nejwʉajnalelbej nukaliajwa, chiekal wʉajnachaemsliajwam. Wʉajnachaemsax bʉxtoetam wʉt, bej matabijsaxaelenbej lelaxaelenpox carta Pabloliajwa. \v 27 Xan to'axinil jiaspon jiw jebatat Roma tʉajnʉ poxade, matabijs-enil wʉt, achababijaxliajwa judíos tasalapi japon —aech Festo rey Agripaliajwa. \c 26 \s1 Pablo jalpaeipox rey Agripa jʉmtaeliajwa \p \v 1 Rey Agripa jʉm-aech Pabloliajwa: \p —Xam bʉxfafonasiam wʉt judíos xam tasalapoxanliajwa, ¡najut naksiyam! —aech rey Agripa Pabloliajwa. \p Do jawʉt, Pablo mʉaxxachok'cha japon naksiyaliajwa: \v 2-3 “Rey Agripa, xam xabich matabijtam xanal judíos tajkabʉananpoxan. Matabijtambej xanal kaenejchaxoelaxa-enilpox. Samata, xabich nejchachaemlax xam nejwʉajnalel naksiyaliajwan, tajut chiekal jʉmchiliajwan, judíos natasalapoxanliajwa. Xam wʉljowx chiekal xan nanaewesliajwam jʉmchiyaxaelenpox” —aech Pablo. \s1 Pablo jalpaeipox majt naexasis-elpox Jesucristo pejwʉajan \p \v 4 Pablo pejme jʉm-aech rey Agripaliajwa: “Puexa judíos matabija, ma-an xan, pansianan wʉt, dukx wʉt tajtʉajnʉtat, Jerusalén paklowaxxotbej. \v 5 Japi chiekal namatabijabej xan fariseos pejmʉtpijnanpox. Xam japi wʉajnachaemtam wʉt, japi jʉmchiyaxael xan chiekal naexasisfʉlaxpox fariseos naewʉajanpoxan. Fariseos naewʉajanpox kaes pejme xabich tampoel tajjiw naexasisliajwa, japi kaes xabich naexasit xot Moisés chajia lelpox. Me-ama asew jiw, jachi-el japi. \v 6 Dios chajia jʉmdut tajwʉajnapijiw mat-eyaxaespox, tʉp wʉti pejme duilaliajwa. Japox xan naexasisfʉlax xot, judíos jʉmch natasalapi. \v 7 Puexa xanal judíos, docemʉtanpijwan, wʉajnawesfʉlax tʉpi mat-eyaxaespox pejme duilaliajwa. Samata, puexa xanal Dios kawʉajnafʉlax. Pomatkoicha chiekal tanbichfʉlaxbej Dios. Rey Agripa, xan ampox wʉajnawesfʉlax xot, asew judíos natasala. \v 8 ¿Ma-aech xotkat xamal naexasis-emil Dios mat-eyaxaelpox tʉpi pejme duilaliajwa? ¿Ajilkat Dios isaxilpox?” —aech Pablo rey Agripaliajwa. \s1 Pablo jalpaeipox majt chakifolox jaelaliajwa naexasiti Jesucristo pejwʉajan \p \v 9 Pablo pejme jʉm-aech rey Agripaliajwa: “Xan naexasis-enil wʉtfʉk Jesucristo pejwʉajan, xan tajut nejchaxoelx: ‘Jesús, Nazaret tʉajnʉpijin, japon pejwʉajan naexasiti, xan chakifʉlaeyaxaelen japi jaelaliajwan’ —an xan, nejchaxoelx wʉt. \v 10 Jasox isx Jerusalén paklowaxxot. Sacerdotespaklochow natapaei xot, xabich Jesucristo pejwʉajan naexasiti, japi jiw jebatat jiax. Do jawʉx, japi baes wʉt, xan xabich nejchachaemlax japoxliajwa. \v 11 Pin-iaveces kastikax naexasiti Jesucristo pejwʉajan, japi kofaliajwa naexasisfʉlpox Jesucristo pejwʉajan. Japox isfʉlax puexa, judíos naewʉajnabachanxot. Do jawʉtbej, xabich talala xot, chakifolx naexasiti Jesucristo pejwʉajan, asapaklowaxanxot duilibej” —aech Pablo rey Agripaliajwa. \fig (Hechos 26.1–29)|src="CN02036b.tif" size="span" ref="act 26:1-29 " \fig* \s1 Pablo jalpaeipox, ma-aechon naexasisliajwa Jesucristo pejwʉajan \p \v 12 Pablo pejme jʉm-aech rey Agripaliajwa: “Asamatkoi Damasco paklowaxpijiw, Jesucristo pejwʉajan naexasiti, xan chakifolx sacerdotespaklochow nato'a xot. \v 13 Samata, nʉamtat folx wʉt, juimt matnoch ek wʉt, chalechkal xan, nakfolpibej, taen folxxot, chalechkal xabich itliakjala wʉt athʉsik. Japox xabich kaes pejme itliak. Me-ama juimt matkoipijin itliak wʉt, jachi-el. \v 14 Puexa xanal pajʉwlax satadik. Do jawʉt, xan jʉmtaenx, hebreojametat najʉm-aech wʉt athʉsik: ‘Saulo, Saulo, ¿ma-aech xotkat xam nachakifolam? Jasox isam xot, xam najut chiekal natabejtam’ —na-aech athʉsik. \v 15 Do jawʉt, xan jʉm-an: ‘Tajpaklon, ¿achanamkat xam?’ —an xan. Japon najʉmnot wʉt, najʉm-aechon: ‘Xan Jesúsnan, xam nachakifolamponan. \v 16 ¡Nande! Xamxot natulaeltax xan natanbichliajwam. Asew jiw chapaeyaxaelam xan nataenampox. Chapaeyaxaelambej xan itpaeyaxaelenpoxan. \v 17 Judíosxotam wʉt, judíos-elixotam wʉtbej, xam kajachawaesaxaelen asew jiw xam boesasamata. Amwʉtjel xam to'ax judíos-eli poxade. \v 18 Xam to'ax judíos-eli naewʉajnaliajwam Dios pejjamechan. Japi naexasisaxael Dios, kaes nejchaxoelasamata babijaxan isaxan. Japi duilaxael Dios pijaxtat. Satanás pijaxtataxil. Japi naexasisaxael tajwʉajan. Ja-aech wʉt, xan tajaxtat Dios beltaeyaxaes babijaxan ispoxanliajwa. Samata, Dios taens wʉt, japi babijaxan chiekal wejilaxaes. Samata, japi jiw duilaxael, Dios pejjiw sʉapich, makanochpi sʉapich’ —na-aech Jesús” —aech Pablo rey Agripaliajwa. \s1 Pablo jalpaeipox, ma-aechon, isfʉl wʉt Jesús to'aspox \p \v 19 Pablo pejme jʉm-aech Rey Agripaliajwa: “Rey Agripa, xan ow-an najʉm-aechpon athʉsik. \v 20 Ow-an wʉt, tʉadutx jiw naewʉajnaliajwan, Damasco paklowaxpijiw. Do jawʉx, Jerusalén paklowaxpijiw naewʉajnax. Judea tʉajnʉpijiwbej naewʉajnax potʉajnʉcha. Judíos-elibej naewʉajnax. Japi puexa naewʉajnafʉlax babijaxan ispoxan kofaliajwa. Naewʉajnax naexasisliajwapi Dios. Naewʉajnaxbej isliajwa pachaempoxan, asew jiw matabijaliajwas, diachwʉajnakolaxpox japi babijaxan ispoxan kaelel kofapox. \v 21 Japoxliajwa judíos nabʉ'ajaelt, Dios pejtemplobaxotx wʉt. Do jawʉt, naboesasiabejpi. \v 22 Dios nakajachawaesfʉl naewʉajnaliajwan Dios pejjamechan puexa jiwliajwa, kejila, paklochowliajwabej. Xan japi naewʉajnax wʉt, naewʉajnax chajia jʉm-aechpox profetas, Moisésbej, jachiyaxaelpoxanliajwa. Japoxkal xan naewʉajnafʉlax. \v 23 Profetas chajia jʉm-aech wʉt, jʉm-aech: ‘Dios to'a wʉt Cristo, japon nabijasaxael. Boesaxaesbejpon. Japon tʉp wʉt, do jawʉx, Dios mat-eyaxaeson pejme dukaliajwa. Japonlap matxoela mat-esaxaes pejme dukaliajwa puexa jiw wʉajna pomatkoichaliajwa. Japon mat-esaxaes wʉt pejme dukaliajwa, japon naewʉajnaxael diachwʉajnakolaxpox judíos, judíos-elibej, japi bʉ'weliajwas. Jiw naexasit wʉt Jesús pejwʉajan, japon pijaxtat bʉ'weyaxaes’ —aech profetas, chajia jʉm-aech wʉt Jesúsliajwa” —aech Pablo rey Agripaliajwa. \s1 Pablo naewʉajanpox rey Agripa naexasisliajwa Jesucristo pejwʉajan \p \v 24 Gobernador Festo jʉmtaen wʉt Pablo jʉm-aechpox, pinjametat jʉm-aechon Pabloliajwa: \p —¡Pablo xam na-acham! ¡Na-achan nadofam, xabich estudiam xot! —aech Festo. \p \v 25 Do jawʉt, Pablo jʉmnot wʉt, jʉm-aechon: \p —Gobernador Festo, xam puexa jiw sitaenponam, xan na-acha-enil. Xan jʉm-anpox diachwʉajnakolax. \v 26 Ma amxot ekpon, rey Agripa, japon chiekal matabijt xan jʉm-anpoxan. Samata, japon pejwʉajnalel chiekal jʉm-an puexa. Rey Agripa chajia matabijt xan jʉm-anpox Jesúsliajwa. Jesús ampathatat is wʉt, maliach is-elon —aech Pablo gobernador Festoliajwa. \v 27 Do jawʉt, Pablo jʉm-aech rey Agripaliajwa: \p —Rey Agripa, ¿xamkat naexasitam profetas chajia jʉm-aechpox, japox diachwʉajnakolaxpox? Xan nejchaxoelx, xamlis naexasitam japox —aech Pablo rey Agripaliajwa. \p \v 28 Rey Agripa jʉmnot wʉt, jʉm-aechon: \p —Pablo, ¿xamkat nejchaxoelam: ‘Ma amwʉt ampon naexasisaxael Jesucristo pejwʉajan’ —amkat, nejchaxoelam wʉt xanliajwa? —aech rey Agripa Pabloliajwa. \p \v 29 Pablo jʉm-aech: \p —Rey Agripa, xamkalliajwa nejchaxoela-enil. Pelax Dios kawʉajnax puexa xamal naexasisliajwam Jesucristo pejwʉajan. Amwʉtjel naexasis-emil wʉt, Dios kawʉajnax asamatkoi naexasisliajwam. Nejxasinkax xamal, xan najʉmtaenampim, naexasisliajwam Jesucristo pejwʉajan. Xan nejxasinkaxbej xamal, me-ama xan naexasitx Jesucristo pejwʉajan, jachiliajwam. Me-ama xan jiw jebatat najia, xamallax jachiyaximil, naexasitam wʉt Jesucristo pejwʉajan —aech Pablo rey Agripaliajwa. \p \v 30 Do jawʉt, rey Agripa nant. Gobernador Festobej nant, Berenice sʉapich. Do jawʉt, asewbej, jaxot chalakpi, puexa nana. \v 31 Matxoelananapi fʉlaech pejlel nospaeliajwa japoxliajwa. Nospaei wʉt, nakaewa najʉm-aechi Pabloliajwa: \p —Japon aton chinax babijax is-el kastikaliajwas, boesaliajwasbejpon. Jiw jebatat jeyaxisalbejpon —na-aechi nakaewa Pabloliajwa. \p \v 32 Rey Agripa jʉm-aech gobernador Festoliajwa: \p —Pablo nakawʉajna-el wʉt tato'laliajwan Roma tʉajnʉpijiw tato'lan poxade, japon pejwʉajnalel judíos tasalaliajwas, xan chajia tapaeyaxaelen Pablo nakolsliajwa jiw jebatat —aech rey Agripa. \c 27 \s1 Pablo bʉ'fospox Roma paklowax poxade \p \v 1 Gobernador Festo, asew sʉapich, nejchaxoeli to'aliajwa Pablo Roma paklowax poxade, Italia tʉajnʉxot. Samata, Pablo, asew, jiw jebatat jiaspi sʉapich, woeyas soldawcapitánxot. Japon pawʉl Julio. Japamʉtpijiw soldaw pawʉl, Emperadormʉtpijiw. \v 2 Xanal barkam julx, fʉlaenpox Adramitio paklowaxxot. Xan, Lucas, nakfolx Pablo. Aristarcobej xanal nakfol. Japon Tesalónica paklowaxpijin, Macedonia tʉajnʉxot. Japabarkam, ma nakosaxael, itjulafʉlaxael paklowaxanxot, Asia tʉajnʉxot. \v 3 Do kandiawa wʉt, xanal chapatx Sidón paklowaxxot. Julio, soldawcapitán, sitaenpon Pablo. Samata, Sidón paklowaxxot chapatx wʉt, Pablo tapaeis pejnachala, jaxotpijiw, taeliajwapon, wewe'paspoxan chaxduiliajwasbej Pablo. \v 4 Do jawʉx, chaflaechx Sidón paklowaxde. Joewa chaknawamatalet xot, chaxentax Chipre tanaet orientelel, joewajillel, chaflaeliajwan. \v 5 Pachaxentaxbej Cilicia tʉajnʉ, Panfilia tʉajnʉbej. Do jawʉx, chapatx Mira paklowax, Licia tʉajnʉxot. \p \v 6 Xanal Mira paklowaxxotan wʉt, Julio faen asabarkam, Alejandría paklowaxlel pa'nox. Japabarkam fʉlaeyaxael Italia tʉajnʉ poxade. Samata, xanal japabarkam julx nakflaeliajwan japabarkamtat. \v 7 Joewa xabich nachaknawamatalesfʉl xot, pin-iamatkoiyan bijiat chafolx. Xentax Gnido paklowaxtabijla. Do jawʉt, mox chaxentax Salmón paklowax, chijiasliajwan Creta tanaetlel, joewajillel chaflaeliajwan. \v 8 Bijiat chafolx Creta tanaetlel, pamakakal. Chapatx Buenos Puertosxot, mox Lasea paklowaxxot. \p \v 9 Pin-iamatkoiyan napelt xot, iama pasfʉl. Chachoelafʉllisox marlel chaflaeliajwa. Samata, Pablo japi naewʉajan wʉt, jʉm-aechon: \p \v 10 —Tajjiw, xan chiekal matabijtax ampachaflaeyax xabich chachoelaxael xatisliajwa. Jelowdik taenam. Ampabarkam xafoli napelsaxael. Nafo'axaelbej ampabarkam. Puexa xatis bej bu'laxaesbej —aech Pablo. \p \v 11 Soldawcapitán naexasis-el Pablo jʉm-aechpox. Barkampijin, barkam isanbej, japi kolenje jʉm-aechpoxkal soldawcapitán naexasit. Japi jʉm-aech: “Pachaempoxtat chapasaxaes” —aechi asbʉan jʉmch. \v 12 Buenos Puertosxot pachaema-el barkam dukaliajwa, jaxot iama chatoepaliajwan. Samata, japi puexa nejchaxoel: “Kaes pachaem amxot nakolaliajwas, chapasliajwas Fenice paklowax, Creta tanaetxot. Japatanaetʉakso'txot pachaem barkam dukaliajwa, iama chaxensliajwas. Jaxot joewa xaxena matwʉajase” —aechi, nejchaxoel wʉt. \s1 Pinajoewa barkam xafospox Creta tanaetxot \p \v 13 Buenos Puertosxotan wʉt, joewa bijiat pasfʉl wʉchakallel. Asew xanalxot nejchaxoel: “Pachaem chaflaeliajwas” —aechi, nejchaxoel wʉt. Samata, pachafolx Creta tanaetlel, pamakakal. \v 14 Do jawʉt, chalechkal xabich pinajoewa pasfʉl barkam poklalel. \v 15 Japajoewa xanal nachaknawaxafol tanaet tathoetlel. Barkam xajiasaxil joewalel, joewa xabich kaes mamnik xot. Samata, japi tapaei joewa xalaeliajwas barkam. \v 16 Cha-aeltanaeta-ulel pachaxentax. Japatanaet pawʉl Cauda. Jaxotde xabich joewa wika-el. Barkamta-utat kanaw ke'tas. Jasoxtat japakanaw fol. Japakanaw osliajwan wʉt barkamtat, xabich bichaxtat pa-otx. Japox kanaw xabich dewnik. \v 17 Do jawʉx, kanaw pa-otx wʉt barkamtat, barkam fatkuifʉlisi pinamʉatantat, tablofachan kakupasamata. Jawʉt nabisti barkamtat pejlewlapi, nejchaxoel xoti: “Lʉkpox, pawʉlox la Sirte, jaxot bej cha-okjabaxaesbej” —aechi, nejchaxoel wʉt. Samata, jolpi velasbʉ'an joewa xabich xalaesamata barkam. Ja-aech wʉt, barkam kaes bijiat fol. \v 18 Do kandiawa wʉt, xabich pinajoewafʉl. Xabich iambej. Do jawʉtbej, barkam xafolpoxan tʉadutlisi chapelsliajwa minadik, barkam kaes jaje'kaliajwa. \v 19 Do asakandiawa wʉt, barkam xa-ispi pelti minadik. \v 20 Pin-iamatkoiyan tae-enil juimt matkoipijin. Ithaejbej tae-enil, madoi wʉt. Xanal nejchaxoelx: “Bej chabu'laxaesbej” —an xanal, nejchaxoelx wʉt, kaes pejme xabichfʉl xot joewa, iambej. \p \v 21 Pin-iamatkoiyan xanal chinax naxae-enil. Do jawʉt, Pablo nant japixot. Jʉm-aechon: \p —Tajjiw, chiekal nanaexasitam wʉt, ja-aech wʉt, kaes pachaemaxael chaflae-elaliajwas, Creta tanaetxotas wʉt. Ja-aech wʉt, nabijasaxisal. Napelsaxilbej barkam xafolpoxan. \v 22 ¡Pe xamal nabej nejchaemile' japoxliajwa! Xamalxot chinax kaen tʉpaxil. Barkamkal nafo'axael. \v 23 Xanxot madoi ángel natulaelt. Japon to'as Dios. Diosliajwa, xan tanbistaxponan. \v 24 Ángel najʉm-aech: ‘Pablo, ¡xam nabej nejlewle'! Xam fʉlaeyaxaelam Roma paklowax poxade, jaxotde nukaliajwam Roma tʉajnʉpijiw tato'lan pejwʉajnalel. Dios xam bʉ'weyaxael xot, asew jiwbej bʉ'weyaxaes, puexa folpi ampabarkamtat’ —na-aech ángel, xanxot natulaelt wʉt. \v 25 Samata, ¡puexa xamal nabej nejlewle'! Xan Dios xanaboejtax. Matabijtax Dios nakbʉ'weyaxaelpox, me-ama ángel najʉm-aech. \v 26 Joewa nakchaknawaxalaeyaxael tanaet poxade. Jaxotde cha-okaxaes —aech Pablo puexa japabarkamtat folpiliajwa. \p \v 27 Catorce madoiyan xent wʉt barkamtat, chaliknaxfʉk mar Adriáticoxot, xabich xot joewa. Japamadoi, pinmadoitat wʉt, barkamtat nabisti nejchaxoel: “Bej chapachbej sat” —aechi, nejchaxoel wʉt. \v 28 Samata, xajʉtlisi mʉat, mas-is so'nikpox. So'nikpox treinta y seis metros. Kaes chafʉlaech wʉti, pejme xajʉti. So'nikpox veintisiete metros. \v 29 Do jawʉt, japi pejlewla, nejchaxoel xoti: “Ia'botxot bej chakʉlaxaesbej” —aechi, nejchaxoel wʉt. Samata, jawʉt barkamta-ulel cuatro padewaxan, pawʉlpi anclas, ke'api pelsliajwadik minadik, japadewaxantat barkam kaekawʉtat dukafʉlaliajwalejen. Jasox is wʉti, pejdioses kawʉajan kamta nalianaliajwa. \v 30 Pe jawʉt, barkamtat nabisti, japikal nejchaxoel tamach weliajwapi barkamxot, ia'botxot chakʉla-el wʉtfʉki. Samata, kanaw, otox barkamtat, japi pejme dusasiak minadik japi tamach weliajwa japoxtat. Japi jʉm-aech asew naekichachajbaliajwa: “Barkam-oeflel xanal padewaxan pelsaxaekan” —aechi. \v 31 Do jawʉt, Pablo chiekal matabijt wʉt japi isaxaelpox, jawʉt jʉm-aechon soldawcapitánliajwa, japon pejsoldawliajwabej: \p —¡Barkamtat nabisti kaweta napata-el wʉt barkamtat, xamal weyaximil! —aech Pablo. \p \v 32 Soldaw jʉmtaen wʉt Pablo jʉm-aechpox, japi soldaw mʉa tasiapbala, kanawmʉa, kanaw jopaliajwa minadik. \p \v 33 Kandiawa, nalian wʉt, Pablo kaechato'a puexa jiw xaeliajwa. Jʉm-aechon: \p —Catorce matkoiyan chiekal naxae-esal, xabich nejchaxoels xot. \v 34 Samata, ¡xaem mamnikaliajwam, tʉpa-elaliajwambej! ¡Je-ese! Puexa chiekal weyaxaes —aech Pablo. \p \v 35 Pablo japox jʉm-aech wʉt, panax fitlison. Puexa jiw pejwʉajnalel Dios kawʉajan wʉt, jʉm-aechon: “Waj-ax Dios, gracias-an xanal nachaxdutampox, panax” —aechon. Do jawʉt, panax jalnat wʉt, xaelon. \v 36 Do jawʉtbej, puexa jiw nejkofa xabich nejchaxoelpoxan. Jawʉt japibej xael. \v 37 Puexa xanal, barkamtat chafolaxpin, doscientos setenta y seis jiwan. \v 38 Do jawʉt, xael wʉti, ma xaesiapoxantat xael wʉti, do jawʉx, trigobulan chapelti minadik, barkam kaes chiekal jaje'kaliajwa. \s1 Barkam cha-okjaba wʉt, tablofachan xakusabaspox \p \v 39 Sesa itliakafʉl wʉt, barkamtat nabisti taen wʉti tanaet, matabija-eli. Taeni tanaetʉakso't. Japatanaetʉakso'txot taenbejpi thaejt. Taen wʉt japathaejt, cha-itjulasiapi japathaejt poxade. \v 40 Jawʉt anclas juka-eli. Do jaxot asbʉan jʉmch kaweta anclamʉa tasiapbalapi. Barkamkanaefachan, koloeyax pinjiyax, ta-ulel xatbe'aliajwapox, joli. Do jawʉtbej, matxoelavelabʉ', xakoeyaspox, jolti felsliajwadik, japavelabʉ'tat joewa xalaeliajwa barkam. Do jawʉt, barkam joewa xafos wʉt, barkam moxsfʉlde thaejt pasliajwa. \v 41 Jawʉt chalechkal barkam pa-oeflel okjaba lʉkxot. Atʉajfʉk thaejt chapasliajwan. Barkam pa-oeflel okjaba wʉt, jukaxil japox, barkam. Barkam ta-ulel xabichfʉl xot truxan, tablofachan kakupax tʉadut. \p \v 42 Soldaw besia, jiw jebatat jiaspi, japi bʉ'fospi, jow wʉt, weyaxael xoti. \v 43 Pe soldawcapitán ketapae-el, Pablobej boesaxaes xot. Samata, capitán puexa jiwliajwa jʉm-aech: “Min joeyax matabijampim, ¡matxoela joem thaejt pasliajwam! \v 44 Asewam, min joeyax matabija-emilpim, ¡wʉchakal chajoem tablofachantat! O, ¡pachajoem barkamtoerowtat, po'alpitat!” —aech capitán jiwliajwa. Do jasoxtat xanal puexa chiekal wiax. \c 28 \s1 Pablo Malta tanaetxotpox \p \v 1 Xanal puexa chiekal wiax wʉt, jawʉt matabijtax japatanaet pawʉlpox Malta. \v 2 Malta tanaetpijiw chiekal pachaempi xanalliajwa. Do jawʉt, xabich iam thilan xot, xabich thʉnk. Samata, jaxot pinajit itfoti. Xanal natadʉti jit naksu'chalakaliajwan. \v 3 Pablo i not wʉt jit it-owaliajwa, jawʉt jom, paxaechan, nakolcha jit tʉajaxtat. Do jawʉt, jom kelaliklas wʉt, Pablo kexadukson. \v 4 Malta tanaetpijiw japox taen wʉt, nakaewa najʉm-aechi: “Ampon aton jiw baen. Diachwʉajnakolax marxot wiapon. Pelax wajdios kaes tapaeyaxisal laejaliajwapon. Samata, jom laliklison tʉpaliajwa” —aechi nakaewa Malta tanaetpijiw. \fig (Hechos 28.1–6)|src="CN02050b.tif" size="col" ref="act 28:1-6 " \fig* \p \v 5 Do jawʉt, Pablo kelʉla wʉt, jom jopdik jitadik. Pe Pablo kelaliklas wʉt jom, ma-aechon asbʉan jʉmch chiekal. Me-ama jom kelalika-esal wʉt, ja-aech Pablo. \v 6 Puexa jiw, Malta tanaetpijiw, wʉajnawet Pablo kepʉthlax. O, el wʉt, chalechkal patʉpan jʉwlaxaelpox. Japox piach wʉajnawetox chinax jachi-el wʉt, japi jiw asax nejchaxoel Pabloliajwa. Nakaewa najʉm-aechi: “Pablo, bej diosbej” —na-aechi nakaewa. \p \v 7 Malta tanaetpijiw tato'lan, pawʉl Publio. Xanal jit su'chalakaxxot, jaxot mox Publio pejtʉajnʉ. Samata, Publio pejbaxotan wʉt, xanal chiekal nabʉ'kʉlapon. Jaxot tres matkoi xanal chiekal duilx. \v 8 Jawʉt, Publio pejbaxotan wʉt, Publio pax camatat ok, xabich bʉ'tʉajnik xoton. Woejxaenkbejpon. Pablo fʉlaech Publio pax taeliajwa, japon bʉ'xaeyan. Pablo pat wʉt Publio paxxot, Pablo Dios kawʉajan bʉ'xaeyanliajwa. Dios kawʉajnax bʉxtoet wʉt, Pablo ke-ot bʉ'xaeyan pejbʉ'tat. Jawʉt Publio pax chiekal boejthʉls waxae. \v 9 Pablo wʉltaens wʉt, jawʉt asew bʉ'xaeya, japatanaetpijiw, fʉlaeni Pablo poxadin. Japibej chiekal boejthʉls. \v 10 Japi, Malta tanaetpijiw, xanal xabich nakajachawaet. Do jawʉx, baxael, japatanaetxot tres juimtje wʉt, xanal barkam pejme julx chijiyaliajwan wʉt, nachaxduwpi puexa nawewe'ppoxanliajwan, chafolx wʉt. \s1 Pablo Roma paklowax patpox \p \v 11 Xanal Malta tanaetxotan wʉt, iama chatoepx, tres juimtje wʉt. Do jawʉx, barkam julx. Japabarkam jaxot iama chatoepbej, fʉlaenpox Alejandría paklowaxxot. Japabarkam-oeflel nows koloeyax ael-isaspoxan. Japoxan, me-ama dioses. Kaeyax pawʉl Cástor. Asax pawʉl Pólux. \v 12 Japabarkamtat xanal chafolx. Chapatx Siracusa paklowaxxot, Sicilia tanaetxot. Japapaklowaxxotan tres matkoiliajwa. \v 13 Do jawʉx, jaxot chijian wʉt, pamakakal chafolx marxot. Regio paklowax chapatx. Do jaxot pejme chijian. Kandiawa wʉt, wʉchakal pasfʉl wikax. Pejme jakandiawa wʉt, chapatx Puteoli paklowaxxot. \v 14 Japapaklowaxxot xanal faekx Jesucristo pejwʉajan naexasiti. Japi natadʉt kaesemana duilaliajwan japi pejbachanxot. Do jawʉx, pʉtlel folx Roma paklowax pasliajwan. \v 15 Roma paklowaxpijiw, naexasiti Jesucristo pejwʉajan, chajia jʉmtaeni xanal pasaxaelenpox Roma paklowaxxot. Samata, asew japixot wʉajna nabʉ'kakʉlan Foro de Apio paklowaxxot. Asew japixot wʉajna nabʉ'kakʉlan Tres Tabernas paklowaxxot. Pablo japi taen wʉt, xabich nejchachaemil. Samata, gracias-aechon Diosliajwa. \v 16 Patx wʉt Roma paklowaxxot, Pablo jiw jebatat je-esal. Pejlel dukax to'as. Kaen soldawan asbʉan jʉmch wesfʉlas, Pablo najaet wʉt, wesamata. \s1 Pablo naewʉajanpox Jesucristo pejwʉajan Roma paklowaxxot \p \v 17 Xanal Roma paklowax patx wʉt, tres matkoi xent wʉt, Pablo wʉllala fʉlaeliajwadin judíospaklochow, Roma paklowaxxot duili. Pat wʉti, natameja wʉtbejpi, Pablo jʉm-aech: \p —Takoew, xan chinax babijax is-enil judíosliajwa. Wajwʉajnapijiw pejkabʉananpoxliajwabej, japoxliajwa xan babijax is-enil. Jasox is-enil wʉt, Jerusalén paklowaxxotx wʉt, judíos najaelt. Najaelt wʉt, nawiati Roma tʉajnʉpijiwpaklochowtat natasalaliajwa. \v 18 Roma tʉajnʉpijiwpaklochow nawʉajnachaemt wʉt, natapaesia xan nakolsliajwan jiw jebaxot, faena-el xot xan nakastikaliajwa, naboesaliajwabejpi. \v 19 Judíos nejwesla Roma tʉajnʉpijiwpaklochow xan nakolsax natapaeliajwa jiw jebaxot. Samata, xan kawʉajnax nato'aliajwa Roma tʉajnʉpijiw tato'lan poxade, japon pejwʉajnalel judíos xan natasalaliajwa. Pe xan ajil tasalaliajwan judíos pejbʉ'wʉajanpoxliajwa. \v 20 Samata, xamal wʉllalax chiekal nataeliajwam, nospaeliajwasbej. Puexa xatis judíos wʉajnawech, pawʉlpon Mesías, xan japon naexasitx. Samata, nataenam cadenamʉatat, namʉaxwasixawaesaxtat —aech Pablo. \p \v 21 Japi jʉmtaen wʉt Pablo jʉm-aechpox, jawʉt jʉm-aechi: \p —Judea tʉajnʉpijiw xanal chinax carta naxto'a-el xamliajwa. Asew judíos, Jerusalén paklowaxpijiw, pa'ani, japibej chinax nachapae-el babejwʉajan xamliajwa. \v 22 Pe xanal chiekal jʉmtaesian matabijaliajwan xam nejchaxoelampox. Xanal wʉltaenx pajelwʉajan, Jesucristo pejwʉajan, naexasitampox, asew potʉajnʉchapijiw jʉm-aech wʉt: ‘Japox diachwʉajnakolaxa-el’ —aech wʉti —aech judíos, Roma paklowaxpijiw, jʉmnot wʉti Pablo. \p \v 23 Do jawʉt, japi kaematkoi mark pejme natamejaliajwa. Japamatkoi pat wʉt, xabich judíos pat kandiawasapkolaxtat natamejaliajwa Pablo dukxot. Do jawʉt, Pablo tʉadut naksiyaliajwa Dios puexa pejjiw tato'laxaelpox. Naewʉajanbejpon Moisés chajia lelpox jʉm-aechpox Jesúsliajwa. Profetas chajia lelox naewʉajanbejpon jʉm-aechpox Jesúsliajwa. Pablo jasoxtat naewʉajan, japibej naexasisliajwa Jesucristo pejwʉajan. Tuila wʉt, Pablo bʉxkoft naewʉajanpox. \v 24 Asew japixot naexasit Pablo jʉm-aechpox. Asewlax japixot naexasis-el. \v 25 Asew japixot kaenejchaxoelaxa-el xot, nakolasiapi jaxot. Nakola-el wʉtfʉk, Pablo jʉm-aech: \p —Profeta Isaías chajia jʉm-aechpox Espíritu Santo pijaxtat wajwʉajnapijiwliajwa, diachwʉajnakolax chajia jʉm-aechon: \q1 \v 26 ‘¡Xabʉa'de! ¡Jʉm-amde puexa judíos: “Xamal naewesfʉlaxaelam naewʉajanaxpoxan. Pe chiekal jʉmmatabijaximil xan jʉm-anpoxan. Taeflaxaelambej xan itpaeyaxaelenpoxan. Pe nakiowa, japoxanliajwa jʉmmatabijaximil. \q1 \v 27 Xamal matnaetinkam, nejwesla xot jʉmmatabijaliajwam. Naewes-emil chiekal jʉmmatabijaliajwam. Matsekaxaelam tae-elaliajwam, matabijasamatambej. Jachiyaxaelam wʉt, kofaximil babijaxan isfʉlampoxan. Naexasisaximilbej Dios. Samata, Dios xamal bʉ'weyaxil” —amde judíos!’ —aech profeta Isaías, chajia jʉm-aech wʉt wajwʉajnapijiwliajwa. \m \v 28 ¡Xamal chiekal matabijam ampox! Xanal naewʉajnaxaelen chimiawʉajan Jesucristo pejwʉajan judíos-eli. Japi chiekal naewesaxael. Ja-aech wʉt, Dios bʉ'weyaxaes japi babijaxan ispoxanliajwa —aech Pablo judíosliajwa, duili Roma paklowaxxot. \p \v 29 [Do jawʉt, Pablo japox bʉxtoet wʉt, judíos nawia pejbachan poxade. Fol wʉti, japoxliajwa nakaewa nabʉnlosfʉli.] \p \v 30 Roma paklowaxxot Pablo duk kolewaechje arriendabatat. Japabatat Pablo chiekal bʉ'kʉlafʉl fʉlaeni japon taeliajwas. \v 31 Pablo pejlewla-el, jiw naewʉajan wʉt. Jiw naewʉajnafʉlon Dios puexa pejjiw tato'laxaelpox. Naewʉajnafʉlbejpon paklon Jesucristo pejwʉajan. Chinax kaen aton jaxot bʉxfias-esal, Pablo naewʉajnafʉl wʉt jiw.