\id JON - Guaraní Mbyá Bible [gun] -Brazil 2004 (DBL 2014) \h Jonas \toc1 Jonas rekokue oĩa \toc2 Jonas \toc3 Jon \mt1 Jonas rekokue oĩa \imt1 Jonas rekokue oĩa \ip Profeta Jonas ma Nhanderuete omondouka Assíria regua Nínive tetã katy ayvu porã omombe'u aguã. Ha'e va'e kuery ma Israel kuery reve joe opu'ã va'e. Jonas ndooxei vy amboae henda katy oo. Yy rupi ooa rupi Nhanderuete ojapo peteĩ pira guaxu omokõ aguã rami. Nhanderuete ogueraa jepe ramo oo nho Nínive tetã py. Ayvu omombe'u ramo ha'e kuery ojeko rerova okuapy. Ha'e ramo Nhanderuete nombopagai raka'e. \ip Ha'e rami rã Jonas ndojou porãi, ha'e pygua kuery nomboaxyi vy. Ha'e rã Nhanderuete ma nhomboaxy va'e ae. Ha'e rami Jonas pe ijayvu vy aipoe'i: “Ha'e gui xee ma ha'evea rami e'ỹ teve tetã guaxu Nínive amboaxy? Ha'e py ma cento e vinte mil raxa ikuai opo oiporu kuaa regua ha'e oiporu kuaa e'ỹa oikuaa e'ỹ va'e. Heta avi ikuai mymba kuery”, he'i (4.11). Ha'e ramia py Nhanderuete oexa uka nhanderayvu etea. \c 1 \s1 Nhanderuete Jonas oenoĩ rã ojava ramo omoingo axyague \p \v 1 \nd Senhor\nd* oayvu ombou Amitai ra'y Jonas pe. Ha'e vy aipoe'i: \p \v 2 — Eiko katu ke ha'e tereo tetã guaxu Nínive katy.\f + \fr 1:2 \ft Nínive tetã ma Assíria regua tuvixave va'e. Ha'e pygua kuery ma Israel kuery rovaigua ikuai, nhomboaxy kuaa e'ỹ va'e guive.\f* Ndeayvu ha'e kuery rovai, mba'eta xea py peve heko vaia onhendu — he'i. \p \v 3 Ha'e ramo Jonas oiko katu va'eri \nd Senhor\nd* renonde gui oo aguã Társis katy ojava vy. Ha'e rami vy Jope py ovaẽ vy ojou peteĩ kanoã guaxu Társis katy oo va'erã. Oo aguã repy opaga ma vy ha'e va'e py oĩ ha'e kuery reve oje'oi aguã Társis katy, \nd Senhor\nd* renonde gui mombyry. \p \v 4 Ha'e gui ma ye'ẽ áry ha'e kuery ooa rupi \nd Senhor\nd* ombou peteĩ yvytu atã. Yvytu vaikue omoingo ye'ẽ áry rupi. Ha'e ramo kanoã opẽmba aguã rami ma oo. \m \v 5 Ha'e ramo kanoã mboguataa kuery onhemondyipa vy peteĩ-teĩ ojapukai nguuete ramigua pe. Ha'e rami vy kanoã py mba'emo ipoyikueve oĩ va'ekue omombopa yy py ivevuive aguã. Ha'e rã Jonas ma yapy py oguejy ma vy oke rei oupy. \p \v 6 Ha'e ramo Jonas ituia py kanoã ja kuery ruvixa ou vy aipoe'i ixupe: \p — Mba'e tu oiko ndereve? Reke porã rei ri ty'y rejupy? Epu'ã ke, ndee voi ejapukai avi nderuete pe. Xapy'a rei nderuete nhandere ima'endu'a nho 'rã nhakanhymba e'ỹ aguã — he'i. \p \v 7 Ha'e gui ha'e kuery joupe-upe aipoe'i: \p — Peju ke, jaexa xorte, mava'e káuxa pa guĩ nunga nda'evei ete va'e oiko jaikuaa aguã — he'i. Ha'e vy oexa okuapy xorte. Xorte oexaa py oikuaa okuapy Jonas re ae. \p \v 8 Ha'e ramo aipoe'i okuapy ixupe: \p — Aỹ ma enhemombe'u porã orevy. Mava'e káuxa tu kova'e nunga ete ou nhande'áry? Mba'e nunga rupi tu ndee reiko? Mamo gui tu reju? Mamo ndeyvy va'e tu? Mava'e regua tu ndee? \p \v 9 Ha'e ramo ombovai vy aipoe'i ha'e kuery pe: \p — Xee ma hebreu, \nd Senhor\nd* re ae ajerovia va'e. Ha'e va'e ma Nhanderuete yva pygua, ye'ẽ ha'e yvy apoare — he'i. \p \v 10 Ha'e rami rã avakue okyje vaipa ete okuapy. Ha'e vy aipoe'i ixupe: \p — Mba'e tu ha'vy rejapo? — he'i. Mba'eta oikuaa okuapy \nd Senhor\nd* renonde gui ojava ovya, ha'e kuery pe omombe'u ae rire. \p \v 11 Ha'e gui ye'ẽ opu'ã-pu'ãve tema ovy ramo aipoe'ive ju okuapy ixupe: \p — Mba'e ha'vy torojapo ndere ye'ẽ opytu'u aguã? \p \v 12 Ombovai: \p — Xejopy ha'e xemombo ye'ẽ py. Ha'e ramo ye'ẽ opytu'upa 'rã. Mba'eta xee aikuaa xekáuxa ae ha'e rami etegua yvytu vaikue oikoa — he'i. \m \v 13 Ha'e rami teĩ avakue oipykui atãve tema okuapy, onhea'ãve tema yvy'ã re ovaẽ aguã. Ha'e rami teĩ nda'evei, mba'eta ye'ẽ nda'eveive tema ovy ha'e kuery oove e'ỹ aguã. \p \v 14 Ha'e ramo mae ma ojapukai okuapy \nd Senhor\nd* pe. Ha'e vy aipoe'i: \p — Ha'e gui \nd Senhor\nd*, rojerure ndevy kova'e ava káuxa rokanhymba e'ỹ aguã. Orere emoĩ eme kova'e ava ruguy onheẽague re ropaga aguã, mba'eta orevy rã mba'eve py ndojapo vai. Mba'eta ndee \nd Senhor\nd* rejapo reipotaa rami anho oiko aguã rami — he'i. \m \v 15 Ha'e rami vy Jonas ojopy okuapy vy omombo ye'ẽ py. Ha'e ramo ye'ẽ ma porã opu'ã-pu'ãa gui opytu'upa porã. \m \v 16 Ha'e rami rã ha'e kuery okyje ete okuapy \nd Senhor\nd* gui. Ha'e vy \nd Senhor\nd* pe mba'emo ome'ẽ okuapy, onhemboayvu guive mba'emo ojapo aguã re. \p \v 17 Ha'e gui Nhanderuete ma peteĩ pira guaxu ombou Jonas omokõ aguã. Ha'e ramo pira rye py ma Jonas oĩ mboapy ára ha'e mboapy pytũ re.\x * \xo 1:17 \xt Mateus 12.40\x* \c 2 \s1 Pira rye py Jonas oĩa gui ojapukaiague \p \v 1 Ha'e gui Jonas ma pira rye py oĩa gui ojerure \nd Senhor\nd* Nguuete pe. \m \v 2 Ha'e vy aipoe'i: \q2 — Ajexavai vy ajapukai \nd Senhor\nd* pe. \q2 Ha'e ramo xembovai. \q2 Pytũ vaikue reia gui ajapukai ramo \q2 ndee rendu xeayvua. \q1 \v 3 Mba'eta ndee ae xemombo uka ye'ẽ typya py, \q2 ye'ẽ mbyte py. \q2 Ha'e ramo yy oxyry atã vy xejoko. \q2 Ndeguigua yai opu'ã-pu'ã vy oaxa tema xe'áry rupi. \q1 \v 4 Ha'e ramo xee aipoa'e: \q2 “Xemombo ma rexaa gui mombyry. \q2 Xapy'a rei nda'u aexa ju 'rã ri \q2 ndevygua templo iky'a e'ỹ va'e?” \q1 \v 5 Yy xeao'i xerekovea peve, \q2 yy typya ma xejoko. \q2 Yxypo ikuai va'e onhemama xeakã rupi. \q1 \v 6 Yvy'ã guy py peve aguejy avy, \q2 yvy peve ete aguejy. \q2 Ha'e nunga raka'e rã peve xe'áry rupi xejokopa ta va'ekue. \q2 Ha'e rami teĩ omanogue ikuaia gui ndee renoẽ ju xerekovea, \q2 \nd Senhor\nd* Xeruete. \q1 \v 7 Xeryepy py xenhe'ẽ oĩ va'e ikangy ramo \q2 xema'endu'a \nd Senhor\nd* re. \q2 Ha'e vy ajerurea re aroma'endu'a ndea py, \q2 Ndevygua templo iky'a e'ỹ va'e py ae. \q1 \v 8 Amongue mba'emo ra'angaa pe rive ojeko me'ẽ vy \q2 ojepe'a imboaxyarã va'ekue gui. \q1 \v 9 Ha'e rã xee ma avy'aa amonhendu reve \q2 ame'ẽ 'rã mba'emo ndevy, \q2 ha'e ajapo 'rã va'ekue ajapopa nho 'rã — he'i. \p \v 10 Ha'e gui ma pira pe \nd Senhor\nd* ijayvu ramo ombojevy Jonas yy rembe re. \c 3 \s1 Nínive tetã py Nhanderuete ayvu Jonas omombe'uague \p \v 1 Ha'e gui teĩgue ju \nd Senhor\nd* oayvu ombou Jonas pe. Ha'e vy aipoe'i: \p \v 2 — Eiko katu ke, ha'e tereo tetã guaxu Nínive katy. Emombe'u ke ha'e kuery pe aipoa'e uka va'e ndevy — he'i. \m \v 3 Ha'e ramo Jonas ma \nd Senhor\nd* ijayvuague rami vy opu'ã vy oo Nínive tetã katy. Nínive tetã ma tuvixa ete itui Nhanderuete renonde. Ha'e javi rupi mboapy ára mae ma jaexapa 'rã. \p \v 4 Ha'e gui Jonas omboypy tetã rupi oiko aguã. Peteĩ ára re oguata oikovy. Ayvu omombe'u oikovy vy aipoe'i: \p — Quarenta araa py Nínive tetã omombaa 'rã — he'i. \s1 Nínive pygua kuery ojeko rerova okuapyague \p \v 5 Ha'e gui ma Nínive pygua kuery ojerovia okuapy Nhanderuete re. Ha'e rami vy ojapo okaru e'ỹ re ikuai aguã. Onhemonde okuapy ajukue voxa guigua py, yvatekueve, yvyĩgueve guive.\f + \fr 3:5 \ft Ha'e kuery ma ha'e rami ikuai onhemboaxya rupi.\f* \p \v 6 Ha'e rami ikuaia Nínive pygua huvixa voi oendu. Ha'e rami vy guenda openaaty gui opu'ã ho'amy vy omboi oao huvixa pegua, ha'e vy ajukue vaikue voxa guigua py ju onhemonde, tanhimbu py oguapy oiny guive. \m \v 7 Ha'e rami vy Nínive tetã ha'e javi rupi omondouka po rami omombe'u va'erã: “Huvixa ha'e ixupegua yvatekueve ojapo ukaa rami vy avakue, mymba kuery vaka ha'e vexa'i kuery voi ndo'ui 'rã mba'eve, ndaperaai 'rã okaruaty py, neĩ yy ndoy'ui 'rã guive. \m \v 8 Ha'e rami 'rãgue py avakue ha'e javi tonhemonde ajukue voxa guigua py, mymba kuery voi. Pejapukai atã ke Nhanderuete pe. Peteĩ-teĩ pejeko rerova ke ha'eve e'ỹa rami rei peikoa gui, mba'emo vai pendepo py pejapoaty gui guive. \m \v 9 Xapy'a rei nhi'ã Nhanderuete amboae rami onhembopy'a vy ojepe'a 'rã ojapo taa gui, ha'e vy nda'ipoxyvei 'rã nhamanomba e'ỹ aguã”, he'i. \p \v 10 Ha'e rami ha'e kuery ikuai ramo Nhanderuete oexa, mba'eta ha'eve e'ỹa rami ikuaia gui ojeko rerova okuapy. Ha'e ramo Nhanderuete nomoingoi mba'emo vai ombou 'rã va'ekue, ndojapoi oayvuague. \c 4 \s1 Jonas ndovy'aiague \p \v 1 Ha'e rã Jonas ma ha'e rami ha'e kuery ikuaia ndojou porãi ete vy ivai oiny. \m \v 2 Ha'e rami vy onhembo'e Nhanderuete pe. Aipoe'i: \p — Ai \nd Senhor\nd*! Po rami e'ỹ teve xeayvu va'ekue xeyvy re teri aiko reve? Ha'e nunga rupi ae aa pojava va'ekue Társis katy ajava vy, mba'eta aikuaa ndee Nhanderuete poroayvu va'e reikoa, renhomboaxy, nandevai voi, ha'e opa mba'e py rejapo porã va'ea. Ha'e rami vy aikuaa mba'emo vai rejapo taa gui rejepe'a 'rãa. \m \v 3 Ha'e nunga rupi \nd Senhor\nd*, ndevy pe ajerure, eipe'a na xerekove, mba'eta aikove 'rãgue py ha'eveve amano aguã — he'i.\f + \fr 4:3 \ft Jonas ndovy'ai mba'eta ndoipotai Nhanderuete omboaxy vy ogueraa jepe Nínive pygua kuery, hovaigua ikuai ramo. Ha'e rã Nhanderuete ma nhomboaxy va'e vy ndoipotai okanhy (Ezequiel 33.11; João 3.16; 2 Pedro 3.9).\f* \p \v 4 Ha'e ramo \nd Senhor\nd* aipoe'i: \p — Ha'evea rami ri ty'y evoko rami ete ndevaia? — he'i. \p \v 5 Ha'e gui ma tetã gui Jonas ojepe'a vy mombyry'i oguapy oiny kuaray oua katy. Ha'e py ojapo ngoguyrã, iguy py opytu'u aguã kuaray'ã py, mba'emo tetã re oiko va'e oexaxe vy. \s1 \nd Senhor\nd* ombo'eague Jonas \p \v 6 Ha'e ramo Nhanderuete ojapo mba'emo roky henhoĩ aguã rami. Ha'e va'e ma ojeupi ovy Jonas áry, inhakã áry rupi omokuaray'ã, ome'ẽ aguã opytu'u aguã. Ha'e ramo Jonas ma mba'emo roky oexa vy ovy'a ete oiny. \p \v 7 Ko'ẽ jevy rã kuaray oẽ ovy jave Nhanderuete ombou avi peteĩ mbii. Ha'e va'e ma mba'emo roky ho'u rã ipirupa. \m \v 8 Kuaray yvateve ovy ramo Nhanderuete ombou avi peteĩ yvytu aku kuaray oẽa katy gui oipeju va'e. Jonas akã re kuaray ojope ratã ramo ikangypaa oendu. Ha'e rami vy omano aguã re ojerure. Ha'e vy aipoe'i: \p — Aikove 'rãgue py ha'eveve amano aguã — he'i. \p \v 9 Ha'e ramo Nhanderuete oporandu Jonas pe: \p — Ha'evea rami ri ty'y evoko rami ete ndevai reiny mba'emo roky re rive? \p Ombovai: \p — Anhetẽa rupi xevai vy amanoxe guive — he'i. \p \v 10 Ha'e ramo \nd Senhor\nd* aipoe'i: \p — Ndee ma remboaxy ri mba'emo roky'i remba'eapo ramo e'ỹ henhoĩ va'ekue, ha'e rembo'yvate va'ekue'ỹ teĩ. Ha'e nunga ma peteĩ pytũ re henhoĩ rire amboae pytũ ju okanhy ju va'e. \m \v 11 Ha'e gui xee ma ha'evea rami e'ỹ teve tetã guaxu Nínive amboaxy? Ha'e py ma cento e vinte mil raxa ikuai opo oiporu kuaa regua ha'e oiporu kuaa e'ỹa oikuaa e'ỹ va'e. Heta avi ikuai mymba kuery — he'i. \m