\id 1TI - Guaraní, Eastern NT -Bolivia 1974 (DBL -2013) \h 1 TIMOTEO \toc1 Primera Carta Del Apostol San Pablo A Timoteo \toc2 1 Timoteo \toc3 1 Tm \mt2 PRIMERA CARTA DEL APOSTOL SAN PABLO A \mt1 TIMOTEO \c 1 \p \v 1 Che co jae Pablo. Che co jae Jesucristo jemimondo. Tumpa jare ñandeYa Jesucristo oyócuai che ayeapo vaera temimondora. Tumpa ñanemboasa jare ñaaro ñandeYa Jesucristo yayerovia reve. \v 2 Aicuatía cuae tupapire ndeve, Timoteo. Nde co jae cheraɨ añetete vae ñandeporogüɨrovia re. ÑandeRu Tumpa jare ñandeYa Jesucristo tomee ndeve ipɨacavi jare iporoparareco jare ipɨacatu. \s1 Omombeu moromboe mbaeti añete vae reta regua \p \v 3 Epɨta Efeso pe, Macedonia cotɨ aja yave che jae ndeve rami, reyócuai vaera amogüe vae agüɨye vaera oporomboe ambué moromboe re. \v 4 Iru vae reta omombeu aracae ndaye retaño jare jecuaeño omoeracua mbae itenondegua reta pe oyeapo vae reguaño. Che jae ndeve reyócuai vaera vi agüɨye vaera oyeapɨsaca jocuae nunga re. Echa oyeapɨsaca jese yave, omboɨpɨta oyoaca jocuae mbaembae re, jare jocorai yave, ngaraa oyeócuai cavi Tumpa pe. Echa yayeócuai Tumpa pe mborogüɨrovia re. \p \v 5 Jare jocorai eyócuai, jae reta güɨnoi vaera mboroaɨu. Ñandepɨa oyeyoe yave mbaeyoa güi, jare yaicuaa yave mbaeti co yayapo icavi mbae vae, jare ñanoi yave mborogüɨrovia añetete vae Tumpa cotɨ, ñanoita mboroaɨu. \v 6 Erei amogüe vae oyavɨ cuae mbaembae. Jae rambue oñembojopa jare añave imiarieiño. \v 7 Jae reta oipota tei oporomboe mboroócuai re. Erei mbaeti oicuaa cavi mbae jei vae jare mbae imiari jese vae, yepe tei imiari jese oicuaa cavi vae imiari rami. \p \v 8 Yaicuaa mboroócuai icavi co, oyeporu yave Tumpa oipota oyeporu vaera rami. \v 9 Echa yaicuaa mboroócuai mbaeti co oyeapo mbaepuere güɨnoi vaera jupi vae reta re. Jaeño oyeapo mbaepuere güɨnoi vaera mboroócuai jeigüe mbaeti oipota oyapo vae reta re, jare Tumpa jeigüe mbaeti oipota oyapo vae reta re, jare iyoa vae reta re, jare icavi mbae vae oyapo vae reta re, jare icavi mbae vae Tumpa cotɨ jei vae reta re, jare tu oyuca vae reta re, jare ichɨ oyuca vae reta re, jare opaete oporoyuca vae reta re, \v 10 jare aguasa oyapo vae reta re, jare cuimbae reta oyoupi oyopota vae re, jare oñomi japicha reta omee vaera corepoti re vae reta re, jare iyapu vae reta re, jare iru vae re oñeapo iyapu reve vae reta re, jare oipotagüe moromboe añete vae ndive oyovaicho vae reta re. \v 11 Cuae moromboe añete vae ñee icavi vae pegua co. Tumpa jecuaeño oyerovia catu jare oñemboeteuca ñee icavi vae rupi. Jae omombeu cheve ñee icavi vae, che amombeu-yoapɨ ye vaera. \s1 Quirai Pablo oyeócuai ñandeYa pe \p \v 12 Jare amee yasoropai ñandeYa Cristo Jesús pe imbaepuere omee cheve vae re. Jae oicuauca quirai chererovia catu. Echa omee cheve ayeócuai vaera chupe. \v 13 Jocorai oyapo, yepe tei tenonde yave che jae icavi mbae vae ñandeYa cotɨ, jare ayapo icavi mbae vae ñandeYa re güɨrovia vae reta pe, jare cherecopochɨ icotɨ. Erei ñandeYa cheparareco. Echa mbaeti aporogüɨrovia rambue, opaete cuae ayapo mbaeti aicuaa icavi mbae vae ayapo rambue. \v 14 Jare ñandeYa omee cheve jeta yae ipɨacavi. Jae ramiño vi omee cheve mborogüɨrovia jare mboroaɨu. Echa cuae reta ñanembae co Cristo Jesús re yarovia yave. \p \v 15 Cuae co jae ñee ñandepuere yarovia catu vae, jare icavi co opaete vae güɨrovia vaera: Cristo Jesús ou cuae ɨvɨ pe omboasa vaera iyoa vae reta, jare che co jae iyoa vae reta itenondegua. \v 16 Erei cuaera ñandeYa cheparareco. Echa che co jae iyoa vae reta itenondegua rambue, Jesucristo cheparareco yave, jae oicuauca quirai jae ipɨaguasu tuicha yae co. Jare che co jae metei jaanga rami, iru vae reta vi oicuaa vaera ipuere güɨrovia jese, jae reta vi güɨnoi vaera tecove opa mbae vae. \v 17 Ñamboete jecuaecuae aveiño ñandeRuvicha guasu opa mbae vae. Jae ngaraa etei omano jare mbaeti quia ipuere oecha. Jaeño co Tumpa. Amén. \p \v 18 Cuae mbaravɨquɨ re roócuai, cheraɨ Timoteo. Echa jocorai tenonde yave nemombeu Tumpa iñee omombeu vae reta. Nemaendúa jocuae re, ndepuere vaera reñoraro cavi icavi mbae vae ndive. \v 19 Eñemomɨrata ndeporogüɨrovia re, jare agüɨye eyapo mbae reicuaa agüɨyeta tei reyapo vae. Echa amogüe vae ñateɨ oyapo jocorai rambue, oñembojopa iporogüɨrovia re. \v 20 Corai oasa Himeneo jare Alejandro. Jae rambue mbaeti amaeño jese reta oñemoiru vaera iru oporogüɨrovia vae reta ndive. Cuae jeco pegua ngaraa ndipo jei reta icavi mbae vae Tumpa cotɨ. \c 2 \s1 Omombeu quirai oyerure vaera Tumpa pe \p \v 1 Cuae rani jae peve: Oporogüɨrovia vae reta toyerure Tumpa pe opaete vae re, jare tomee yasoropai Tumpa pe jese reta. \v 2 Jocorai toyapo mburuvicha guasu reta re, jare opaete mbaepuere güɨnoi vae reta re, yaico cavi vaera ñandepɨacatu reve, ñandepuere vaera yayeócuai Tumpa pe ñamboete reve. \v 3 Echa icavi co yayapo vaera jocorai, ñamboyerovia vaera Tumpa - jae co ñanemboasa vae. \v 4 Jae oipota opaete vae oñemboasauca vaera jare oicuaa cavi vaera añete vae. \v 5 Echa oime meteiño Tumpa. Jae ramiño vi oime meteiño ipuere ombopɨacatu ɨvɨ pegua reta Tumpa ndive vae. Jae co metei cuimbae Cristo Jesús jee vae. \v 6 Jae oñemoeterenga omano vaera, ipuere vaera oepɨ opaete vae. Jare Tumpa oicuauca cuae, ara ou ma ovae yave oicuauca vaera. \v 7 Jare ñandeYa cheparavo amombeu vaera cuae regua. Jae cheapo jemimondora, amboe vaera judío mbae vae reta mborogüɨrovia añete vae re. Cuae che jae peve vae añete vae co. Mbaeti etei co cheapu. \p \v 8 Jae rambue aipota cuimbae reta oyerure vaera Tumpa pe opaete que rupi. Agüɨye tipochɨ oyoupe jare agüɨye toyoaca oyoupi. Toyerure ipɨa icavi reve. \v 9 Jae ramiño vi cuña reta agüɨye tomonde temimonde ipora yae vae iru vae reta pe oechauca vaeraño. Agüɨye toñemonde oñemboeteuca vaera iru vae reta pe. Agüɨye vi toñono iñañopea re mbaembae oro pegua jare ita ipora yae vae, jare agüɨye tomonde temimonde jepɨ yae vae. \v 10 Erei toyapo icavi vae. Echa amogüe cuña reta jei oyapo co Tumpa oipota oyapo vaera vae. Jae rambue icavi co jocuae nunga oyapo vaera icavi vae. \v 11 Cuña reta oñemboe yave, tiquirii oñemomichi reve. \v 12 Jare mbaeti amaeño cuña re oporomboe vaera jare güɨnoi vaera mbaepuere cuimbae re. Tiquiriiño. \v 13 Echa Tumpa oyapo Adán rani jare jaɨcueri oyapo Eva. \v 14 Jare Adán mbaeti itavɨ. Cuñaño itavɨ. Jare itavɨ rambue, cuña iyoa. \v 15 Cuña reta jecuaeño imembɨta oiporara reve, erei Tumpa oepɨta. Erei jecuaeño toporogüɨrovia jare toporoaɨu. Toñeñono tee Tumpa peguara. Jecuaeño toico cavi. \c 3 \s1 Quirai icavi oico vaera oporogüɨrovia vae reta itenondegua \p \v 1 Añete co cuae yae vae: Oime yave quia oipota oyeapo oporogüɨrovia vae reta itenondeguara vae, oipota oyapo mbaravɨquɨ icavi vae. \v 2 Jae rambue oporogüɨrovia vae reta itenondegua toico cavi, agüɨye vaera quia omboeco mbae re. Togüɨreco meteiño cuña. Toñeandu. Jecuaeño toyapo icavi vae, oñemboeteuca vaera iru vae reta pe. Tiquɨreɨ omongaru vaera iru vae reta. Toicatu toporomboe. \v 3 Agüɨye ticause. Agüɨye tiporonupase. Tipɨaguasu. Agüɨye tijovaichopota. Agüɨye toipota iru vae reta imbaembae. \v 4 Toyócuai cavi opaete jo pegua reta. Toyócuai cavi imichia reta, jae reta oyapo vaera tu jeigüe jare omboete vaera. \v 5 Echa cuimbae mbaeti yave oicatu oyócuai cavi vaera jo pegua reta, ngaraa etei ipuere oñangareco Tumpa oiparavo vae reta re. \v 6 Jare agüɨye toyeapo oporogüɨrovia vae reta itenondeguara metei cuimbae güɨrovia ramo ñandeYa re vae. Echa jocorai oyeapo yave, güɨramoi oñemboeteta, jare iru vae reta omboecota jocuae re, Tumpa omboeco aña guasu jae oñemboete yave rami. \v 7 Jae ramiño vi oporogüɨrovia vae reta itenondegua tieracua cavi, oporogüɨrovia mbae vae reta imiari cavi vaera jese. Echa mbaeti yave jocorai, güɨramoi jae reta omboecota, jare jocorai oporogüɨrovia vae reta itenondegua güɨramoi oñemoamɨriucata aña guasu pe. \s1 Quirai icavi oico vaera iru oporogüɨrovia vae reta omborɨ vae \p \v 8 Jae ramiño vi iru oporogüɨrovia vae reta omborɨ vae reta toñemboeteuca iru vae reta pe. Agüɨye tiporombotavɨse. Agüɨye ticause. Agüɨye toipota yae corepoti iyeupeguara. \v 9 Toicuaa cavi jocuae mbaeti opaete vae pe oyecuaa vae ñandeporogüɨrovia regua, jare agüɨye toyapo mbae oicuaa agüɨyeta tei oyapo vae. \v 10 Eparandu rani jese jecocavi ra, jare mbaeti yave iru vae reta ipuere ovae teco jese, ipuere oyeócuai Tumpa pe jocorai. \v 11 Cuae reta jembireco vi toñemboeteuca iru vae reta pe. Agüɨye tiyapu iru vae re. Toñeandu jare toico cavi, iru vae reta ipuere vaera güɨrovia catu opaete pe. \v 12 Iru oporogüɨrovia vae reta omborɨ vae reta togüɨreco meteiño cuña, jare toyócuai cavi imichia reta jare opaete jo pegua reta. \v 13 Echa cuae reta oyeócuai cavi yave Tumpa pe, oñemboeteuca yae iru vae reta pe, jare ipuere imiari oquɨye mbae reve mborogüɨrovia güɨnoi Cristo Jesús re vae re. \s1 Oyecuaa ñandeve vae \p \v 14 Añemongueta ɨmambaeño aja vaera ndepɨri. Erei cuae mbaembae re aicuatía ndeve, \v 15 reicuaa vaera quiraita reico Tumpa jentara reta ndive —jae reta co Tumpa jecuaeño oico vae oiparavo vae reta —jae reta oñemomɨrata añete vae re jare oicuauca iru vae reta pe añete vae. Echa güɨramoi apɨtata ɨma cuae pe. \v 16 Añete co, ñanemopɨacañɨ yae cuae ñandeveño oyecuaa vae. Echa ñande yayeócuai Tumpa pe. \q1 Tumpa oyeapo cuimbaera. \q1 Espíritu Santo oicuauca jae co jupi vae. \q1 Araɨgua reta oecha. \q1 Jeracua opaete tenta pegua reta pe. \q1 Ɨvɨ pegua reta güɨrovia jese. \q1 Jae oñemboeteuca ara pe. \c 4 \s1 Omombeu yarovia vae güi oyerovata vae reta \p \v 1 Jare Espíritu Santo omombeu ñandeve quirai ara taɨcuegua reta pe amogüe vae oyerovata yarovia vae güi. Jae reta güɨroviata aña oporombotavɨ vae reta jare moromboe aña reta oipota güɨrovia vaera vae reta. \v 2 Oporomboe reta yave, iyaputa oporombotavɨ vaera. Jare ngaraa ipɨatɨtɨ jese, ipɨatanta rambue. \v 3 Oyocuaita iru vae reta agüɨye vaera omenda, jare oyocuaita iru vae reta agüɨye vaera jou mbae nunga tembíu, yepe tei Tumpa oyapo ñandeve tembíu yau vaera yasoropai ñamee reve chupe. Echa ñande yarovia Tumpa jare yaicuaa ma añete vae. \v 4 Echa opaete tembíu Tumpa oyapo vae icavi co. Agüɨye ñaroɨro mbae nunga tembíu. Icavi co yau vaera yasoropai ñamee reve Tumpa pe. \v 5 Echa oñeñono tee co yau vaera Tumpa iñee jare yerure rupi. \s1 Jesucristo pe oyeócuai cavi vae \p \v 6 Remomaendúa yave ñanderɨvɨ reta cuae mbaembae re, reyeócuai cavita co Jesucristo pe. Jecuae eñemomɨrata ñee yarovia vae reta re jare moromboe añete vae regua re. Echa cuae reta re jecuaeño reico. \v 7 Erei agüɨye erovia aracae ndaye reta tɨaro reta omombeu vae. Erei eñemoatangatu reyapo vaera Tumpa oipota yayapo vaera vae. \v 8 Echa ñanderete ñamongúe yave, michi peguaño icavi ñandeve. Erei ñañemoatangatu yave yayapo vaera Tumpa oipota yayapo vaera vae, jecuaecuae icavi yae ñandeve. Echa icavi ñandeve cuae ɨvɨ pe yaico rambueve, jare icavita vi ñandeve Tumpa pɨri ma yaico yave. \v 9 Cuae co jae ñee ñandepuere yarovia catu vae, jare icavi co opaete vae güɨrovia vaera. \v 10 Echa cuaera yaparavɨquɨ ñai yaiporara reve, Tumpa jecuaeño oico vae re yarovia rambue. Jae co opaete vae omboasa vae. Jae omboasa güɨrovia jese vae reta. \p \v 11 Cuae mbaembae re eporoócuai jare eporomboe. \v 12 Agüɨye quia tanereroɨro ndetaɨrusu rambue. Erei jecuaeño nde rani eico cavi, iru oporogüɨrovia vae reta oicuaa vaera quirai icavi co jae reta vi yogüɨreco vaera. Jae rambue jecuaeño nemiari icavi vae re. Jecuaeño eyapo icavi vae. Jecuaeño eporoaɨu. Jecuaeño erovia Tumpa. Agüɨye eyapo mbae pochɨi vae. \v 13 Che aja avae ndepɨri rupi, jecuaeño eñemoatangatu remongueta vaera Tumpa iñee iru vae reta pe, jare reporomboaracuaa vaera, jare reporomboe vaera. \v 14 Jecuaeño eñemoatangatu reiporu vaera mbota Tumpa omee ndeve vae. Echa oñemee ndeve Tumpa iñee omombeu vae reta jei rami, oporogüɨrovia vae reta itenondegua reta oñono yave ipo nderé. \p \v 15 Jecuaeño eñemongueta cuae mbaembae re opaete ndepɨa reve, oyecuaa vaera opaete vae pe quirai icavi yae co reñemboe rei. \v 16 Eñeandu reico cavi vaera jare reporomboe cavi vaera. Jecuaeño eñemoatangatu jese reta. Echa jocorai reyapo yave, reyeepɨta jare reepɨta vi oyeapɨsaca nderé vae reta. \c 5 \s1 Quirai omboaracuaa vaera iru oporogüɨrovia vae reta \p \v 1 Agüɨye eñeengata ndechi reta pe. Erei emboaracuaa, metei cuimbae omboaracuaa tu rami. Jare emboaracuaa cuimbae taɨrusu vae reta, metei cuimbae omboaracuaa tɨvɨ rami. \v 2 Emboaracuaa tɨaro reta, metei cuimbae omboaracuaa ichɨ rami, jare emboaracuaa cuñatai reta, metei cuimbae omboaracuaa jeindɨ rami. Agüɨye ere mbae pochɨi vae chupe reta. \p \v 3 Emborɨ imemano vae reta mbaeti etei yave güɨnoi quia omborɨ vaera. \v 4 Erei imemano vae oime yave güɨnoi imembɨ reta ani jamariro reta, jae reta rani tomborɨ, oicuauca vaera oyeócuai co Tumpa pe. Echa imemano vae jae reta jentara co. Jocorai toyapo reta omboecovia vaera ichɨ jare iyarɨ oyapo chupe reta vae. Echa jocorai oyapo yave, omboyerovia Tumpa. \v 5 Erei metei imemano vae mbaeti etei quia güɨnoi omborɨ vaera vae co jae metei añetete imemano vae. Jae güɨrovia Tumpa, jare jecuaeño oyerure chupe pɨtu rupi jare ara rupi. \v 6 Erei imemano vae oico yave oñemboyerovia vaeraño, mbaeti etei oyeócuai Tumpa pe, metei omanogüe vae mbaeti etei ipuere oyeócuai iru vae pe rami. \v 7 Jae rambue cuae mbaembae re eyócuai oporogüɨrovia vae reta, agüɨye vaera quia omboeco reta mbae re. \v 8 Erei oime yave metei oporogüɨrovia vae mbaeti oñangareco jo pegua reta re jare iru jentara reta re vae, mbaeti echa oporogüɨrovia. Jeta oporogüɨrovia mbae vae reta oyapo cavi yae chugüi. Echa jae reta oñangareco jo pegua reta re jare iru jentara reta re. \p \v 9 Agüɨye emoiru imemano vae iru imemano vae reta ndive ndei sesenta año güɨnoi mbove. Sesenta año güɨnoi yave ramo emoiru jae reta ndive mbaeti yave imegua, \v 10 jare iru vae reta omoeracua yave icavi vae oyapo co, jare oñangareco cavi yave michia reta re, jare omongaru yave mboupa reta, jare oyeócuai yave oñemomichi reve iru oñeñono tee Tumpa peguara vae reta pe, jare omborɨ yave oiporara vae reta, jare oñemoatangatu yave oyapo vaera icavi vae. \p \v 11 Erei agüɨye emoiru taɨrusu imemano vae reta iru imemano vae reta ndive. Echa cuae nunga oipota yave iru cuimbae, mbaeti ma oipota oyeócuai Cristo pe iru imemano vae reta oyeócuai chupe rami. Jaeño oipota omenda. \v 12 Jae rambue güɨnoi teco. Echa mbaeti ma oyapo tenonde yave güɨrocuavee oyapo vaera oporogüɨrovia vae reta pe vae. \v 13 Jae ramiño vi oyeapo iyaquɨ vaera jare opoupouiño. Jae ramiño vi oporoangao jare iru vae jembiapo re oñangareco. Imiari mbaembae agüɨyeta tei imiari jese vae re. \v 14 Jae rambue aipota taɨrusu imemano vae reta omenda ye vaera. Icavi co imembɨ vaera jare oñangareco cavi vaera jo pegua reta re. Agüɨye toyapo mbae icavi mbae vae, agüɨye vaera oyovaicho Cristo ndive vae ipuere omboeco mbae re. \v 15 Echa amogüe vae oyerova ma oyapo vaera Satanás oipota oyapo vaera vae. \p \v 16 Metei cuña oporogüɨrovia vae jentara ime omano yave, oporogüɨrovia vae tomborɨ imemano vae, agüɨye vaera imemano vae oyeco iru oporogüɨrovia vae reta re jae reta omborɨ vaera, jae reta ipuere vaera omborɨ iru imemano vae mbaeti etei jentara güɨnoi omborɨ vaera vae reta. \p \v 17 Jupi co oporogüɨrovia vae reta itenondegua Tumpa iparavɨquɨ oyapo cavi vae reta oñemboeteuca vaera jare iru reta omboepɨ vaera chupe reta. Jae ramiño vi jupi co oporogüɨrovia vae reta itenondegua Tumpa iñee omombeu jare oporomboe vae reta oñemboeteuca yae vaera jare iru reta omboepɨ vaera chupe reta. \v 18 Echa Tumpa iñee pe oyecuatía oi corai: “Güeye trigo ombopiriri oi yave, agüɨye eiyuruocua”. Jare: “Jupi co omombaravɨquɨ vae omboepɨ vaera oparavɨquɨ vae pe mbaravɨquɨ oyapo vae”. Jocorai oyecuatía oi. \p \v 19 Oime yave quia metei oporogüɨrovia vae reta itenondegua mbae re omboeco vae, agüɨye eyeapɨsaca jese mbaeti yave ipuere imiari mócoi ani mboapɨ oicuaa cavi jeco regua vae. \v 20 Iyoa vae reta pe ere iyoa co opaete vae jovaque, iru vae reta oquɨye vaera mbaeyoa oyapo vaera. \v 21 Che roócuai Tumpa jare ñandeYa Jesucristo jare araɨgua reta Tumpa oiparavo vae jovaque: Cuae mbaembae jecuaeño eyapo, jare agüɨye eaɨu metei vaeño iru vae güi. Oyovaque reve eyapo opaete vae pe. \v 22 Agüɨye neangueco eyapo oporogüɨrovia vae reta itenondeguara, agüɨye vaera reñemoiru iru cuimbae reta ndive imbaeyoa reta re. Agüɨye eyapo mbae pochɨi vae. \p \v 23 Jecuaecuaeño nderɨe pe nembaerasɨ. Cuae jeco pegua vino jeu mbovɨ. Agüɨye ɨño jeu. \p \v 24 Amogüe vae imbaeyoa reta tenonde voi oyecuaa cavi jare oicuauca quirai oñejaaucata co. Iru vae reta imbaeyoa reta oyecuaata taɨcue rupi. \v 25 Jae ramiño vi icavi vae amogüe vae oyapo vae tenonde voi oyecuaa cavi, jare icavi vae mbaeti añave oyecuaa vae vi oyecuaata co. \c 6 \p \v 1 Opaete oyeócuai iya pe vae reta tomboete iya, agüɨye vaera iru vae reta jei icavi mbae vae Tumpa cotɨ jare ñaneporomboe cotɨ. \v 2 Jare iya oporogüɨrovia yave, chupe oyeócuai vae reta agüɨye togüɨroɨro. Echa güɨramoi oñemonguetata güɨroɨro vaera, iya vi oporogüɨrovia rambue. Erei oyeócuai vae reta toyeócuai cavi iya pe. Echa iya vi güɨrovia ñandeYa re, jare ñandeYa oaɨu. Jare icavi yaeta co iya pe, jembiócuai reta oparavɨquɨ cavi yave chupe. Cuae mbaembae re eporomboe jare eporomboaracuaa. \s1 Yayeócuai Tumpa pe ñandepɨacatu reve \p \v 3 Güɨramoi iru vae oporomboeta ambué moromboe re, jare ngaraa güɨrovia moromboe añete vae, yepe tei moromboe añete vae co jae ñandeYa Jesucristo regua. Echa jocuae moromboe añete vae ñanemboe quirai yayeócuai vaera Tumpa pe. \v 4 Erei jocuae nunga oporomboe vae oñemboete co, jare mbaeti co mbae oicuaa. Echa jecuaeño oyoaca. Jare cuae mbaeti co icavi. Jae rambue oñemoagüɨro, jare oñoraro, jare jei icavi mbae vae, jare oñemongueta quirai iru vae reta oyapo icavi mbae vae. \v 5 Jocuae nunga oyoacaiño mbae icavi mbae vae re. Iñemongueta mbaeti isɨmbi vae. Jae reta mbaeti etei oicuaa añete vae. Oñemongueta tei ipuere oyeócuai Tumpa pe oicocatu vaera. Agüɨye eñemoiru jocuae nunga ndive. \v 6 Erei yayeócuai yave Tumpa pe, icavi yae co ñandeve, yaico yave ñandepɨacatu reve. \v 7 Echa yaa ñandesɨ güi yave mbaeti etei mbae ñanoi. Jae ramiño vi ñamano yave ngaraa etei mbae ñanoi. \v 8 Jae rambue ñanoi yave añave ñanerembiura jare ñaneremimondera, ñandepɨacatu reve yaico. \v 9 Erei mbaeti yavai oipota oicocatu vae reta iyoa vaera. Mbaeti yavai aña guasu oipɨɨ reta vaera. Jae rambue jae reta oñemongueta cavi mbae reve oipota yae jeta mbaembae mbaeti etei icavi chupe reta vae. Echa jocuae nunga mbaembae pe oñemocañɨtei reta. \v 10 Echa corepoti oipota yae vae oyapo opaete mbaembae icavi mbae vae. Jare amogüe vae oipota yae oicocatu rambue, oñemombia mborogüɨrovia ñandeYa regua güi, jare iñemongueta jasɨ ma chupe metei uɨ ñaneñɨvo yave jasɨ ñandeve rami. \s1 Tanta eparavɨquɨ Tumpa pe \p \v 11 Erei nde co jae cuimbae Tumpa pe oyeócuai vae. Jae rambue agüɨye etei eyapo jocorai. Erei eipota yae eyapo jupi vae jare eyeócuai Tumpa pe. Jae ramiño vi eipota yae mborogüɨrovia, jare mboroaɨu, jare mbɨaguasu, jare ñemomichi. \v 12 Jecuaeño eparavɨquɨ tanta reiporara reve yarovia vae re. Eipɨɨ tecove opa mbae vae. Echa cuaera Tumpa ndeparavo. Jare remombeu cavi ma ndeporogüɨrovia jeta oyeapɨsaca nderé vae reta pe. \v 13 Cuae re co che roócuai Tumpa jovaque. Echa jae omee tecove opaete pe. Roócuai vi jese Cristo Jesús jovaque. Echa jae omombeu cavi añete vae regua Poncio Pilato jóvai. \v 14 Jecuaeño eyapo cuae che roócuai jese vae. Jocorai reyapo yave, ngaraa mbae icavi mbae vae reyapo, jare ngaraa quia ipuere nemboeco mbae re, ñandeYa Jesucristo ou ye regua. \v 15 Echa ara ou ovae yave, Tumpa oechaucata co ñandeYa Jesucristo. Tumpa jecuaeño oyerovia catu. Jaeño co opaete vae iYa. Jae co mburuvicha guasu mbaepuere tuicha yae vae güɨnoi vae. Jae imbaepuere tuicha yae co opaete iru mburuvicha guasu reta imbaepuere güi. Jae co opaete ɨvɨ pegua reta iya reta iYa. \v 16 Jaeño co mbaeti etei omano vae. Jae oico tembipe oia pe. Mbaeti quia ipuere oya jocuae tembipe re. Mbaeti etei quia oecha Tumpa, jare mbaeti etei quia ipuere oecha. Toñemboeteuca Tumpa jecuaecuae aveiño imbaepuere tuicha yae vae jeco pegua. Amén. \p \v 17 Eyócuai cuae ɨvɨ pegua mbaembae re oicocatu vae reta agüɨye vaera oñemongueta iyee icavi yae paravete vae reta güi, jare agüɨye vaera oyeco icorepoti re. Echa güɨramoi ɨmambae omocañɨta. Erei toyeco Tumpa jecuaeño oico vae re. Echa jae omee ñandeve opaete mbaembae yayerovia vaera. \v 18 Jare eyócuai vi toyapo icavi vae. Echa jocorai yave, oicocatuta co Tumpa cotɨ icavi vae oyapo vae re. Jecuaeño tiquɨreɨ omee vaera güɨnoi vae güi iru vae reta pe, omborɨ reta vaera. \v 19 Echa jocorai oyapo yave, güɨnoita mbae icavi vae mbaetita ocañɨ vae ara outa vae reta peguara, jare oipɨɨta tecove opa mbae vae. \s1 Pablo jaeño ma oyócuai Timoteo vae \p \v 20 Timoteo, jecuaeño eñangareco cavi jocuae oñemee ndeve reñangareco vaera jese vae re. Agüɨye eyeapɨsaca aracae ndaye reta re. Echa mbaeti mbae oipota jei. Agüɨye erovia Tumpa ndive oyovaicho vae reta jei tei oicuaa cavi vae. Echa mbaeti co mbae oicuaa. \v 21 Echa amogüe jei tei oicuaa cavi vae oñemombia yarovia vae güi. \p Tumpa tomee ndeve ipɨacavi. Amén.