\id PHP - Guahibo NT -Colombia 2011 (DBL -2014) \h FILIPENSES \toc1 Mapabaxutoje San Pablo toyaquina Filipos tomarapijivijavabelia \toc2 Filipenses \toc3 Flp \mt1 Mapabaxutoje San Pablo toyaquina Filipos tomarapijivijavabelia \c 1 \s1 Pacuenia Pablo toyaquina mapabaxutoje Dioso pejumecovënëtsivi, Filipos tomarapijivijavabelia, pamatacabi naneconitsia ponapona penaneconitsivi pejebabiabibota yabara pelivaisi \p \v 1 Xanë Pablonë, Timoteobeje, Jesucristo papijajivitonënëbeje. Pacatoyaquinatsibeje mapabaxutoje padaxitamë paFilipos tomarapijivimë, Jesucristo pelivaisi panejumecovënëtavanapaevi. Paancianovimë, paxamë ata padiaconovimë, pacatoyaquinatsibeje. \v 2 Pacatovajëtatsibeje vaxa Diosojavabelia, vajatuxanenë Jesucristojavabelia ata, papecaitaxutotsoniataenexa jamatabëcuenexanepanaeya panejinavanapaenexa. \s1 Pacuenia Pablo Diosojavabelia tovajëta Jesucristo pelivaisi pejumecovënëtsivi yabara pelivaisi \p \v 3 Itsa pacanajamatabënapitatsi Diosojavabelia tavajëtsijavata, jumaitsinë tsabiabi Diosojavabelia: “Xaniavaetsia yavenonabiabame nijajivi, Filipos tomarapijivi,” janë tsabiabi Diosojavabelia paxamë yabara. \v 4 Itsa vajëtajë Diosojavabelia, nexata pacatovajëtabiabatsi jamatabëcuenebarëyaya. \v 5 Bajarapacuenia pacatovajëtabiabatsi tsipaji Dioso pejumelivaisi, pexanialivaisi, panejumecovënëtsijavaveliacujinae, paneyavenonabiabame tanamatavenonaejavaxi yabara. Patsipaebabiabamenua Jesucristo pelivaisi itsamonaejavabelia. \v 6 Yapëtaniji baja cajena pacuenia Dioso pacayavenonaejitsia bitso pexaniajamatabëcuene panexainavanapaenexa. Tsipaji baja Dioso taxuxuaba papecajamatabëcuene xanepanaeyaexanaenexa. Bajaraxuata panevajënaeyabelia Dioso pacajamatabëcuene xanepanaeyaexanaponaena copatsinejeva matapania Jesucristo icatsia pepatsimatacabitsicajavabelianexa. \v 7 Bajarapacuenia paxamë patacasivanajamatabëxainaejava, netsitaxanepana. Tsipaji bitso pacaasivatsi. Pamatacabi naneconitsiaponaponajë penaneconitsivi pejebabiabibota, panejamatabëcueneyavenoname. Panejamatabëcueneyavenonamenua pamatacabi nacuaevetsivi pitabarata nenuta Jesucristo pelivaisi jivi tatsipaebaponaejava yabara. Nexata bajarapamatacabi jumaitsinë bajarapamonaejavabelia: “Mara palivaisije, Jesucristo pelivaisi, pexaniajailivaisi cajena jivi pecapanepaelivaisinexatsi Diosojavabelia,” janë nacuaevetsivijavabelia. \v 8 Dioso cajena nejamatabëcueneyapëtane pacuenia bitso paxamë pacaasivatsi. Jesucristo neyavenona bitso patacaasivanexa. \v 9 Pacatovajëtatsi Diosojavabelia itsamonae ata bitso paneasivatsavanapaenexa panevajënaeyabelia. Pacatovajëtatsinua paneyapëtaenexa Dioso. Pacatovajëtatsinua paneyapëtaenexa xua Dioso pacatojitsipa paneexanavanapaenexa. \v 10 Nexata payapëtaename paneitapetsinexa palivaisi bitso xanepana daxitalivaisivecua, panejumecovënëtsinexa bajarapalivaisi. Nexata bajarapacuenia pacacaëjëpaena xaniavaetsia panejinavanapaenexa aneconijibia. Matapania Jesucristo icatsia pepatsimatacabitsicajavabelianexa, bajarapacuenia panaevetavanapaename. \v 11 Nexata ëpexaniajamatabëcuene paxainaename panejamatabëëthëtojavavetsina Jesucristo papijajivixaemë. Nexata itsamonae paxamë yabara jamatabëjumaitsi tsane Diosojavabelia: “Diosomë, ayaijamatabëcuenenëmë bitso. Pexaniacuene bitso toexaname Filipos tomarapijivi ëpexaniajamatabëcuene pexainaenexa pejamatabëëthëtota,” jamatabëjai tsane itsamonae Diosojavabelia paxamë xaniavaetsia panetsitajinavanapaexae. \s1 Pacuenia Pablo jumecovënëtaponapona Cristo yabara pelivaisi \p \v 12 Tajamonae, payapëtaneme rabaja pajamatabëcuene yabara naneconitsia ponaponajë penaneconitsivi pejebabiabibota. Jitsipajë paneyapëtaenexa mapacueneje. Majotaje penaneconitsivi pejebabiabibota neeta pexanialivaisi, Jesucristo pelivaisi, jivi tatsipaebaponaexae. Xanë neetsi ata penaneconitsivi pejebabiabibota, itsiata apo yacaranatsicapanepae pexanialivaisi, Jesucristo pelivaisi, peyacaëjëpaponaenexa daxitanacuanëjava. Nexata baja aeconoxae bajarapalivaisi pevajënaeyabelia yacaëjëpapona daxitanacuanëjava daxitajivi Diosojavabelia pecapanepaenexatsi. \v 13 Nacuaevetsinë pijabopijivi, vajabitsaë, daxita itsamonae ata, neyapëtane majota naneconitsia taponaponaejava Jesucristo pijajivitonëxaenë. \v 14 Mapatomarataje ayaibitsaëtoxaneto Dioso pejumecovënëtsivi, itsa nevënëtane tananeconitsiaponaponaejava, najamatabëcuenesaëtavanapa. Diosojavabelia asaëyata najamatabëcuenecopaba peyavenonaenexatsi. Nexata ajumejunavijibia Dioso pejumelivaisi tsipaebapona itsamonaejavabelia. \p \v 15 Pamonae ajumejunavijibia Dioso pejumelivaisi tsipaebapona itsamonaejavabelia, bajarapamonaeyajuvënëvi, panecuenecaëba. Nexata itsamonaejavabelia asaëya tsipaebapona Cristo pelivaisi. Bajarapamonae xanë yabara jamatabëjumaitsi: “Pablo bitso ayaicuenia Dioso pejumelivaisi jivi nacatsutsipaebapona. Pacuenia bajaraponë tsipaebapona, matatoxenetsia vaxaitsi tsipaebaponaenatsi jivi vajanacayaiyataenexa,” jamatabëjai bajarapamonae. Itsiata itsamonae, bajarapamonaeyajuvënëvi, taneyavenonaenexa, itsamonaejavabelia tsipaebapona Cristo pelivaisi bajarapamonae ata xaniavaetsia pejumecovënëtsinexa. \v 16-17 Itsamonae tsipaebapona Cristo pelivaisi pejumetaevitsi saya peyaiyataenexatsi, pepënaponaenexatsinua. Bajarapamonae pejamatabëëthëtovetsina apo jumecovënëtsi ata Cristo, saya jema Cristo pelivaisi tsipaebapona. Jamatabëjumaitsi: “Vecae Pablo naneconitsiaponaponae penaneconitsivi pejebabiabibota, pecovëta itsajamatabëcuene xainaeyaexanaenatsi Cristo pelivaisi pejumecovënëtsivi. Bajarapacuenia Pablo jamatabëcuenebëjaiyaexanaenatsi,” jamatabëjai bajarapamonae xanë yabara. Itsiata itsamonae xaniavaetsia tsipaebapona Cristo pelivaisi pejumecovënëtsixae Cristo. Bajarapamonae yapëtane Dioso tanetocopatsijava penaneconitsivi pejebabiabibota naneconitsia taponaponaejavata, tajumaitsijavanexa nacuaevetsivijavabelia mapacueniaje: “Jesucristo pelivaisi jivi pecapanepaelivaisinexatsi, pexaniajailivaisi cajena,” tajaijavanexa nacuaevetsivijavabelia, bajarapamonae yapëtane. \v 18 Majotaje nenaneconitsiaexanae ata, apo natsinajamatabëxainaenë. Itsamonae pejamatabëëthëtovetsina Cristo pelivaisi pejumecovënëtsixae, tsipaebapona jivi pejumecovënëtsinexa bajarapalivaisi. Itsamonae pijinia pejamatabëëthëtovetsina apo jumecovënëtsi ata, itsiata Cristo pelivaisi tsipaebapona jivi pejumecovënëtsinexa bajarapalivaisi. Bajaraxuata bajarapamonae ata jivi petsipaebaponaejava yabara, itsiata sivajamatabëcuenebarëyanë. \p Bitso orijibia tavajënaeyabelia jamatabëcuenebarëyanë tsaponae tsane. \v 19 Tsipaji yapëtaniji pacuenia panetovajëtaponame Diosojavabelia. Espíritu Santo, ponë Jesucristo itorobica, bajaraponë neyavenonapona. Bajaraxuata yapëtaniji daxita pacuenia netoxanepanaejitsia. Nexata baja pitsapaenajë tananeconitsia ponaponaejavavecua. \v 20 Bitso jitsipajë ëpexaniacuene taexanaenexa. Apo jitsipaenë taexanaenexa itsacuenejavayo ata, xua yabara auranë tsipae. Cristo tajumecovënëtsijavaveliacujinae, aeconoxae ata, ajunavijibia jitsipajë taexanaenexa Cristo pejitsipaecuenia daxitamatacabijavabelianexa. Bajarapacuenia jitsipajë taexanaponaenexa ëbajaraponënexa. Bajaraponë tanetojitsipaecuenia abaxë taasaëtsaponaponaeepato mapanacuataje, tatëpaeepatotanexa ata, jitsipajë taexanaenexa xua pejamatabëcueneta daxitajivi yaiyataejitsia Cristo. \v 21 Tasaëtsaponaponaeepato abaxë mapanacuataje, Cristo pejitsipaecuenia toexanaponaponajë. Itsa pamatacabi tëpaenajë, netoxanepanaejitsia mapanacuata tasaëtsaponaponaejava matatoxenetsia. Tsipaji Cristo yajavaponaponaenajë athëbëtatsia. \v 22 Tasaëtsaponaponaeepato abaxë mapanacuataje, necaëjëpa tatoexanaponaponaenexa Cristo tanetojitsipaecuenia. Itsiata apo yapëtaenë xua pepacuene jitsipajë. \v 23 Itsajavata bitso jitsipabiabajë tatëpaejava taponaenexa Cristo pijanacuayabetsia. Bajaraxua bitso netoxanepanaejitsipa. \v 24 Itsiata paxamë panenamatavenoname abaxë taponaponaenexa mapanacuata, patacayavenonaponaponaenexa. \v 25 Yapëtaniji baja cajena abaxë taponaponaejava paxamënexa. Ponaponaenajë abaxë patacayavenonaenexa, paneajamatabëcuenesaënexa panevajënaeyabelia, panejamatabëcuenebarëyanexanua panejumecovënëtsixae Cristo pelivaisi papecacapanepaenexa panijaneconivecua. \v 26 Nexata pamatacabi Jesucristo neyavenonaena penaneconitsivi pejebabiabibovecua tapitsapaenexa, ponaponaenajë icatsia paxamëjavata. Nexata jamatabëcuenebarëyaya panevajunupaebianame itsamonaejavabelia pacuenia Jesucristo neyavenona tapitsapaenexa penaneconitsivi pejebabiabibovecua. \p \v 27 Pajinavanapare xaniavaetsia, pacuenia pexanialivaisi, Cristo pelivaisi, pacaitoroba. Nexata itsa pacataenatsi, apo pacatae atatsinua tsane, itsiata jitsipajë patacavënëlivaisitaeponaejava najamatabëcuenejëpaeya panecasaëtsavanapaejava Cristo pelivaisi panejumecovënëtavanapaejava. Jitsipajë patacavënëlivaisitaejava asaëyata najamatabëjëpaeya jivi panetsipaebavanapaejava Jesucristo pelivaisi jivi pecapanepaelivaisinexatsi. \v 28 Pëtsa pacujunavame pamonae pacaitoya. Dioso papecayavenonaexae, itsa apo pacujunavimë tsane itsamonae pacabejiobiaexanae ata, nexata bajarapamonae jamatabëjumaitsi tsane: “Pexaniajailivaisi cajena bajarapamonae tsipaebapona. Tsipaji Dioso yavenonatsi. Nexata vaxaitsi bajarapamonae vajabejiobiaexanaexae, Dioso nacaverebiabiana,” jamatabëjai tsane. Yapëtaenanua paxamë papecacapanepaejavanexa Dioso. \v 29 Cristo pejamatabëcueneta pacatocopata bajaraponë panejumecovënëtsinexa. Itsiata baitsi jane apo pacatocopatsi ëbajaraponë panejumecovënëtsinexa. Pacatoyajavacopatanua baja cajena itsamonae papecabejiobiaexanaenexa bajaraponë papijajivixaemë. \v 30 Pacuenia Cristo pijajivitonëxaenë itsamonae nebejiobiaexanapona, bajara pijinia pacuenia paxamë ata itsamonae pacabejiobiaexanaena. Pacuenia baja imata panetaneme itsamonae tanebejiobiaexanaejava, bajarapacuenia abaxë tsiteca nebejiobiaexanapona pacuenia baja panevënëlivaisitaneme. \c 2 \s1 Pacuenia Dioso pejumecovënëtsivi itavetatsi beayaijamatabëcuenevi penataeyaniva yabara pelivaisi \p \v 1 Payapëtaneme rabaja mapacueneje. Jesucristo paneyajavajinavanapaexae, panajamatabëcuenesaëtame panejumecovënëtsijava. Payapëtaneme rabaja. Jesucristo papecaasivaxae, pacajamatabëcuenebabata. Payapëtaneme rabaja Espíritu Santo papecatsijamatabëecaejava papecayajavaponaponaenexa. Payapëtaneme rabaja Jesucristo papecaitaxutotsonia taeyabiabijava. \v 2 Bajaraxuata nexata pacaitorobatsi mapacuenia panejinavanapaenexaje patacasivabarëyanexa. Najamatabëcuenejëpaeya pajinavanapare. Najamatabëcuenejëpaeya namataenetsia panaasivamëre tsavanapae. Xua paexanaejitsiamë Dioso pejamatabëcueneta, najamatabëcuenejëpaeya paexanavanapare. \v 3 Pëtsa panatoexaname itsacuenejavayo ata, xua ëpaxamënexa pacatoxanepana. Biji rajane paexanare xua itsamonaenexa ata toxanepanatsi. Pëtsa paexanamenua itsacuenejavayo ata saya bepaayaijamatabëcuenevimë papecataenexa itsamonae. Biji rajane beveliajamatabëcuenevi panataeyabiabianame. Itsamonae paxamëvecua ayaijamatabëcuenevi pataeyabiabianame. \v 4 Pëtsa panajamatabëxainabiabame ëpaxamë panenatojitsipaecuene. Biji rajane payajavanajamatabëxainabiabianame itsamonae ata penatojitsipaecuene. \p \v 5 Pacuenia Jesucristo jamatabëcueneitsi, bajara pijinia paxamë ata pajamatabëcueneitsimëre. \v 6 Pacuenia Dioso jamatabëcueneitsi, bajara pijinia Jesucristo ata jamatabëcueneitsi. Itsiata baitsi jane Jesucristo apo jamatabëjumaitsi: “Jitsipajë daxitajivi taneyaiyataenexa pacuenia taxa Dioso yaiyatanetsi,” apo jamatabëjai. \v 7 Bajaraponë picani ayaijamatabëcuenenë. Paxa Dioso yajavaponapona athëbëtatsia. Itsiata itsa patsica mapanacuayabetsicaje, naexana pacuenia vaxaitsi banaexanatsi mapanacuataje. Nexata paxa Dioso bepijajivitonë naexana, pacuenia Dioso itorobatsi pexanaenexa. \v 8 Bejivitonëcuenia itsa naexana, beveliajamatabëcuenenëcuenia ponapona. Paxa Dioso pitorobicueniatsi jumecovënëta. Pacuenia bitso pibisiacuene pexanaevi pijaneconi yabara cruzajavabelia bacobematabiabarutatsi pebeyaxuabinexatsi, bajara pijinia pacuenia Jesucristo ata nacopata cruzajavabelia pecobematabiabarutsinexatsi. \v 9 Bajaraxuata Dioso mëthëvetsina matacotatsi. Caponatsi athëbëabetsia peecaenexa paxa Diosojavatatsia, pebarëevetsinexatsi daxitacuene. \v 10 Nexata bajaraponë itsa vënëlivaisitaenatsi, pematabacabëta yaiyataeya tonubenaenatsi daxitajivi. Athëbëtatsia pejinavanapaevi, mapanacuapijivi ata, petëpaevimi ata, pematabacabëta yaiyataeya tonubenaenatsi. \v 11 Nexata daxitajivi jumai tsane Jesucristo yabara: “Jesucristo rabaja cajena pepo petuxanenë,” jai tsane. Nexata daxitajivi yapëtaena pacuenia paxa Dioso bitso ayaijamatabëcuenenë. \s1 Pacuenia Dioso pejumecovënëtsivi pexaniajailivaisi pejumecovënëtavanapaexae, bepecotia mapanacuataje yabara pelivaisi \p \v 12 Tajamonae bitso patacaasivavi, pacuenia panejumecovënëtame pamatacabi pacatsipaebaponaponatsi Dioso pejumelivaisi, bajarapacuenia matatoxenetsia Dioso pajumecovënëtavanapare, aeconoxae xanë tajë pacavecuaponaponae atatsi. Pacaejivimë canacujitsia cujunaviaya Dioso pajumecovënëre. Nexata ëpexaniacuene paexanavanapaename. Tsipaji Dioso papecacapanepaevinexa. \v 13 Dioso rabaja pacajamatabëcueneyavenona panejamatabëëthëtovetsina jitsipaeya paneexanaenexa, pacuenia Dioso pacatojitsipa. Dioso pacajamatabëcuene caëjëpaeyaexananua paneexanaenexa bajarapacuene. \p \v 14 Daxitacuene paexanavanapare pajamatabëcuenenatsipaebinejevamë. Pëtsa anaeya namataenetsia najumenotsia panabijatanemenua. \v 15 Bajarapacuenia itsa pajinavanapaename, nexata daxita paxamë aneconijibia jivi patsitajinavanapaename Dioso papexixaemë. Nexata mapanacuapijivi pibisiacuene pexanaevi tuatuajëta pajinavanapae atamë tsane, itsajivi ata acuenebi tsane pibisiacuenia papecabaracuaicuaijainexa. Pacuenia pecotia itayota pitaquirijavata, bajara pijinia pacuenia paxamë ata paitsimë tsane. Bepapecotiamë tsane pexaniajailivaisi panejumecovënëtavanapaexae bajarapamonaejavata. \v 16 Bepapecotiamë tsane xaniavaetsia itsa patsitajumecovënëtavanapaename bajarapamonaejavata pexaniajailivaisi, Jesucristo pelivaisi. Bajarapacuenia itsa patsitajumecovënëtavanapaename, pacasivabarëyatsi tsane pamatacabi icatsia Cristo patsianica. Bajarapacuenia pacasivabarëyatsi tsane tsipaji baja yapëtaenajë apo tanacueratsijava asaëya tanacuenebijava paxamëjavata. \v 17 Dioso pacasivabarëya panenajamatabëcuenerajutsixae Diosojavabelia panetojinavanapaenexa bajaraponë papecatojitsipaecuenia. Itsamonae nebeyaxuabijitsia ata tsipae Cristo pelivaisi patacatsipaebixae, xanë itsiata nasivajamatabëcuenebarëyanë tsipae. Tsipaji Cristo pelivaisi bajarapacuenia patacatsipaebinexa, Dioso netocopata. Nexata daxita paxamë pacayajavajamatabëcuenebarëyatsi tsane. \v 18 Bajarapacuenia paxamë ata pajamatabëcuenebarëyamëre tsavanapae. Paneyajavabarëyamërenua tsavanapae. \s1 Timoteobeje Epafroditobeje yabara pelivaisi \p \v 19 Itsa vajatuxanenë Jesús jitsipa, naxanitsiayo jamatabëitorobajë Timoteo papecataenexalia. Pepatsicujinaerena, itsa pacavënëlivaisitaenatsi pacuenia pajinavanapame, nejamatabëcuenebarëyaya exanaejitsia. \v 20 Bajaraponë caenë nejamatabëcuenejëpa. Bajaraponë bitso pacasivanajamatabëxaina xaniavaetsia panejinavanapaenexa. \v 21 Daxita itsamonae bitso najamatabëxaina ëpenatojitsipaecuenia pexanaenexa. Apo sivanajamatabëxainae Jesucristo petonacuenebinexa. \v 22 Paxamë baja payapëtaneme pacuenia Timoteo pacatsitaponapona pexaniajamatabëcuenia. Pacuenia itsamonae paxa penacuenebijava bayavenona, bajara pijinia pacuenia Timoteo neyavenona jivi tatsipaebaponaejava pexanialivaisi, Jesucristo pelivaisi. \v 23 Bajaraxuata jamatabëitorobajë Timoteo paxamëjavabelia papecataenexalia. Itsa yapëtaenajë pacuenia nexanaejitsia penaneconitsivi pejebabiabibota tananeconitsiaponaponaejava yabara, nexata bajaraxuacujinae pacatoitorobialiatsi Timoteo papecataenexalia. \v 24 Xanë jamatabëjumaitsinë paxamë yabara: “Itsa Dioso netojitsipaena xanë ata taponaenexa bajarabelia, nexata neyavenonaena bepijia taponaenexa tataenexalia Filipos tomarapijivi,” jamatabëjanë paxamë yabara. \p \v 25 Panetoitorobaremena rabaja vajabananë Epafrodito pataneyavenonaenexamë bajarapacuenia tanamatavenonaeepatota. Nexata Jesucristo patonajuanacuenebajëbeje. Asaëyata panajuanacuenXanë jamatabëjumaitsinë paxamë yabara: “Itsa Diosoebajëbeje, Dioso apo pejumecovënëtsivi paneitsacueniababiabi atabeje. Nexata icatsia netsitaxanepana bajaraponë patacatoitorobinexalia. \v 26 Majotaje Epafrodito piavitanecujinae, jamatejema baja. Nexata aeconoxae bitso jamatabëpona paxamëjavabelia papecataenexa. Bitso jamatabëpona tsipaji yapëtane panevënëlivaisitaejava pebitsojava piavitanecuene. \v 27 Xaniajai rabaja picani. Avitane petëpaejavabelianexa. Itsiata baitsi jane Dioso itaxutotsoniatanetsi. Xanë ata Dioso nitaxutotsoniatane. Tsipaji itsa nevecuatëpaejitsipa, xanë bitso najamatabëxainaejitsipajë. Tsipaji penaneconitsivi pejebabiabibota taneetsixae tanajamatabëxainaejavata, nevecuatëpaejitsipa. \v 28 Bajaraxuata bitso jitsipajë bajaraponë patacatoitorobinexalia panetaenexa, nexata paxamë panejamatabëcuenebarëyanexa itsa pataneme icatsia bajaraponë. Nexata xanë ata paxamë yabara bevelia najamatabëxainaenajë. \v 29 Pacopiapitsianame bajaraponë bitso jamatabëcuenebarëyaya Dioso pejamatabëcueneta vajabananëxae. Pamonae jamatabëcueneitsi pacuenia bajaraponë jamatabëcueneitsi, payaiyataename. \v 30 Paxamë apo papatsi atamërena maberenaje pataneyavenonaenexamë, itsiata panejamatabëcueneta bajaraponë panetoitorobaremena taneyavenonaenexa. Nexata bajaraponë neyavenonabiaba Cristo pijacuene tatonacuenebijava. Bajaraxuacujinae itsa avitane, imoxo picani petëpae. \c 3 \s1 Pacuenia jivi Dioso pejitsipaecuenia betojinavanapa yabara pelivaisi \p \v 1 Tajamonae, palivaisi capanepaeya pacatoyaquinatsi baja, bajarapalivaisi pasivajamatabëcuenebarëyamëre Cristo papijajivixaemë. Xanë apo pacasivacueranaetsi patacatoyaquinaenexa icatsia bajarapalivaisi. Tsipaji xanepana icatsia panejumetaenexa bajarapalivaisi. \v 2 Panayajivitaema piajamatabëcuenebejevi, pamonae beaviri pianaepanaevi. Tsipaji raja bajarapamonae apo aura pexanaejava yabara. Bajarapamonae jamatabëcuenenavëxaniabiaya jumaitsi tsabiabi Jesucristo pijajivijavabelia: “Xanepana paxamë ata papecaperabëcaucubinexa judíovicuenia Dioso pepacuene papecacapanepaenexa panijaneconivecua,” jai tsabiabi. \v 3 Nacaperabëcaucutsi ata tsipae, vajanacaperabëcaucutsijava yabara, Dioso pexitsi apo nacaexanae tsipae. Vaxaitsi pepacuene vajanacacapanepaevinexa Diosojavabelia. Tsipaji vajamatabëëthëtojavavetsina najamatabëcuenecopatatsi Diosojavabelia vajanacacapanepaenexa. Jamatabëcuenebarëyatsi Jesucristo pijajivixaetsi. Yapëtanetsinua pacuenia Dioso apo nacacapanepae tsipae vajacuata vajaexanaejava pejamatabëcueneta. \v 4 Itsajivi itsa caëjëpaejitsipatsi pijacuata penacapanepaenexa Diosojavabelia judíonëxae, Dioso petonacuenebijava yabara ata, nexata xanë ata necaëjëpaejitsipa tajacuata tanacapanepaenexa. \v 5 Xanë picani mataitsinëje. Itsa baja xainajë ocho pamatacabibeje tanaexanaecujinae, tajasalinaivicuenia neperabëcaucuta. Baitsi neboupiperabëcaucuta. Xanë raja tajasalinainëmi Israelpijinë. Benjamínpijinë pemomoxiyajuvënënënë. Taxa judíonë. Taena ata judíova. Xanë picani fariseonënë. Pacuenia fariseovi bitso jumecovënëta Dioso Moiséspijinëta penajumecopatsilivaisi, bajara pijinia pacuenia xanë ata itsinë. \v 6 Daxita tajamatabëcuenesaëta caasaënë tajumecovënëtsijava Dioso Moiséspijinëta penajumecopatsilivaisi. Jamatabëcuenenavëxaniabajë tsaena bitso. Jesús pelivaisi pejumecovënëtsivi yabara, jumaitsinë tsabiabi: “Dioso Moiséspijinëta penajumecopatsilivaisivecua saicayalivaisi jumecovënëta. Nexata bajarapamonae bebeyejebatsi,” janë tsabiabi. Nexata Jesús pijajivi bejiobiaexanabiabajë. Dioso Moiséspijinëta penajumecopatsilivaisi, bitso xaniavaetsia jumecovënëtaponaponajë. Nexata itsajivi ata acuenebi pejumaitsijava xanë yabara: “Pablo xaniavaetsia apo jumecovënëtsi Dioso Moiséspijinëta penajumecopatsilivaisi,” pejaijava. \v 7 Daxita bajarapalivaisi yabara xanë picani sivabarëyanë. “Itsa jumecovënëtsianajë bitso, netonamatamotsiana Diosojavabelia,” jamatabëjanë picani. Itsiata aeconoxae yapëtaniji daxita bajarapalivaisi piamatamobilivaisicuene. Tsipaji baja najamatabëcuenecopatajë Cristojavabelia tanevecuaajibiaexanaenexa tajaneconi. \v 8 Aeconoxae baja yapëtaniji daxita bajarapalivaisi piamatamobilivaisicuene. Daxita bajarapalivaisivecua netonamatamota tayapëtaenexa xaniavaetsia tajatuxanenë Jesucristo. Jesucristo taneyajavaponaponaexae, nexata piamatamobilivaisi tajumecovënëtsijavami, copatajë baja. \v 9 Dioso aneconijibia apo netae tajumecovënëtsixae Dioso Moiséspijinëta penajumecopatsilivaisi. Aeconoxae baja Dioso aneconijibia netane tsipaji najamatabëcuenecopatajë Jesucristojavabelia tanevecuaajibiaexanaenexa tajaneconi. \v 10 Tavajënaeyabelia bitso jitsipajë daxitacuenevecua tayapëtaenexa pacuenia Cristo jamatabëcueneitsi. Pasaëta Dioso matacotatsi Cristo petëpaejavavecua, bajarapaasaë jitsipajë tayajavaponaponaenexa. Cristo pijajivitonëxaenë, jitsipajë xanë ata tanebejiobiaexanaenexa, tatëpaenexa ata. \v 11 Tsipaji xanë ata copiaevetaponaponajë Dioso tanematacotsinexa tatëpaejavavecua. \s1 Pacuenia Pablo najamatabëcuenesaëta xaniavaetsia Cristo peyajavaponaponaenexa, pepatsinexa Dioso pijanacuayabetsia, yabara pelivaisi \p \v 12 Xanë apo jamatabëjumaitsinë: “Daxita baja Dioso pejitsipaecuenia toexanajë. Nejamatabëcuenecaëjëpa baja tajumecovënëtsinexa pacuenia Dioso netojitsipa taexanaenexa,” apo jamatabëjanë. Itsiata tavajënaeyabelia tanejamatabëcuene caëjëpaponaenexa, caasaënë tsaponaponae taexanaejava pacuenia Dioso netojitsipa. Jitsipajë bitso tajamatabëcuenexanepanaejava tavajënaeyabelia pacuenia Dioso netojitsipa. Tsipaji bajarapacuene yabara Jesucristo nesivatëpa. \v 13 Tajamonae, apo jamatabëjumaitsinë: “Xanë rabaja nejamatabëcuenecaëjëpa Dioso tajumecovënëtsinexa pacuenia Dioso netojitsipa taexanaenexa,” apo jamatabëjanë. Jume baja cajena. Mapacuenia najamatabëxainajëje. “Daxita xua exanajë Jesús pelivaisi tajumecovënëtsivajënaeya, nacofënëtajë baja,” jamatabëjanë. Najamatabëcuenesaëtajë xaniavaetsia tatoponaponaenexa Dioso. Pacuenia pebitsojinaenë pecujinaejinaejava penayacobijavata, nasaëta pepatsinexa petocaëjëtsijavabeliatsi, bajara pijinia pacuenia xanë ata najamatabëcuenesaëtajë xaniavaetsia tatoponaponaenexa Dioso. Tavajënaeyabelia najamatabëcuenesaëtajë taexanaenexa pacuenia Dioso netojitsipa. Bajarapacuenia najamatabëxainaponaponajë. \v 14 Pacuenia pecujinaejinaenë nasisaëta penacanabinexa perajutsinexatsi premiovënëjava, bajara pijinia pacuenia najamatabëcuenesaëtajë. Najamatabëcuenesaëtajë xaniavaetsia tatoponaponaenexa Dioso tanerajutsinexa athëbëtatsia taxainaejavanexa tayajavaponaponaexae Jesucristo. \p \v 15 Daxita pamonae xaniavaetsia jumecovënëtavanapa Dioso, bajarapamonae ata benajamatabëcuenesaëtavanapa xaniavaetsia petojinavanapaenexa Dioso. Itsa abaxë paxamë saicaya itsajamatabëcuene paxainame, nexata Dioso pacayapëtaeyaexanaena saicaya abaxë itsajamatabëcuene panexainaejava. \v 16 Nexata palivaisivajëto jumeyapëtanetsi pexaniajailivaisi, bajarapalivaisi bejumecovënëtavanapatsi. Becaasaë tsavanapaetsinua vajavajënaeyabelia orijibia vajajumeyapëtaeponaenexa. \p \v 17 Tajamonae, pacuenia baja pacatsitaponaponatsi, bajara pijinia pacuenia paxamë ata pajinavanapare. Itsamonae paxamëyajuvënëvi xaniavaetsia jinavanapa pacuenia pacatsitaponaponatsi. Bajarapamonae ata panaitaxutocaevetsianame paxamë ata xaniavaetsia panejinavanapaenexa pacuenia bajarapamonae jinavanapa. \v 18 Ayaibitsaëtoxaneto paxamëyajuvënëvi apo jumecovënëtsi Jesucristo cruzata pesivatëpaejavatsi pecapanepaenexatsi. Bajarapamonae yabara pacatsipaebatsi baja anijatonë. Itsiata icatsia aeconoxae yaitaxutonueya pacatsipaebianatsi. \v 19 Mapanacuaje pecopiarucaematacabita, bajarapamonae Dioso verebiabianatsi. Tsipaji bitso jitsipa pijacuata penatojitsipaecuenia pexanavanapaenexa. Piauracuene exanabiabi ata, jamatabëcuenenavëxaniabiaya jamatabëjumaitsi tsabiabi: “Pexaniacuene bitso vaxaitsi exanavanapatsi,” jamatabëjai tsabiabi bajarapamonae. Ëmapanacuapijicuene saya sivanajamatabëxainabiaba. \v 20 Vaxaitsi baja cajena jinavanapaenatsi Dioso pijanacuatatsia. Bajaraxuata copiaevetavanapatsi vajatuxanenë Jesucristo pepatsijavatsica vajanacacapanepaenexa Dioso pijanacuayabetsia. \v 21 Vajaperabëto vereverecaena. Itsiata vajatuxanenë Jesús nacaperabëitothianaena. Nexata pacuenia bajaraponë perabëitsi athëbëtatsia, bajara vaxaitsi ata perabëitsitsi tsane. Nexata pasaëta Jesús caëjëpatsi pitorobinexa daxitacuene, bajarapasaëta nacaperabëitothianaena. \c 4 \s1 Pacuenia vaxaitsi besivabarëyatsi tsabiabi vajatuxanenë Jesucristo yabara pelivaisi \p \v 1 Tajamonae bitso patacaasivavi, pacaitaxanatsi. Bitso jamatabëpacatanetsi. Bitso pacasivajamatabëcuenebarëyatsi. Tsipaji xaniavaetsia pajumecovënëtavanapame Jesús pelivaisi pacuenia baja pacatsipaebatsi. Pajamatabëcuenesaëmëre tsavanapae pacopatsinejevamë panejumecovënëtsijava Jesús pelivaisi. \p \v 2 Papetirivamëbeje, Evodia Síntique, paxamëbeje pacatoyaquinatsibeje patacaitavetsinexabeje mapacueniaje. Pëtsa baja icatsia pematatsënëa namataenetsia panajumeanaenotamebeje. Panajamatabëcuenejëparebeje Jesús pelivaisi panejumecovënëtsivaxaebeje. \v 3 Xamë ata xaniavaetsia taneyavenonaenëmë Dioso pijacuene tanacuenebijava, catoyaquinatsi. Jitsipajë neyavenonaenexa bajarapapetirivabeje, penabarajamatabëcuenexanepanaenexabeje namataenetsia icatsia penajumeanaenotsiyanivabeje. Bajarapovabeje bitso neyavenonabeje tatsipaebijava itsamonaejavabelia pexaniajailivaisi pecapanepaelivaisinexatsi Diosojavabelia. Bajarapacuenia Clemente ata neyavenona. Itsamonae ata patanajuanacuenebivi, bajarapacuenia neyavenona. Daxita baja bajarapamonae vënërubena Dioso pijabaxutota, itsa pabaxutota vënëyaquinarubatsi pamonae pexainaevinexa matacabi apo pevereverecaejava. \p \v 4 Jesús pelivaisi panejumecovënëtsivixae, pajamatabëcuenebarëyamëre daxitamatacabijavabelianexa. Icatsia pematatsënëa pacajumaitsitsi. ¡Pajamatabëcuenebarëyamëre tsavanapae! \v 5 Jamatabëcuenexanepanaeya xaniavaetsia pajinavanapaename daxitajivi papecajamatabëcueneyapëtaenexa. Tsipaji rabaja vajatuxanenë imoxoyo pevajënae pepatsinexatsica. \p \v 6 Pëtsa pajamatabëcuenebëjamë itsacuenejavayo ata yabara. Biji rajane pavajëre Diosojavabelia daxitacuenejavanë yabara. Pexaniajamatabëcuenenua parajutabiabare Dioso papecayavenonaejavanë yabara. \v 7 Nexata Dioso pacajamatabëjemayaexanaena panejamatabëcuenebëjaiyaniva. Pexaniacuene bitso bajarapajamatabëcuene. Dioso itsa nacajamatejemayaexana vajajamatabëcuenebëjaiyaniva, itsiata apo yapëtaetsi pacuenia nacajamatejemayaexana vajajamatabëcuenebëjaiyaniva. Dioso itsa pacajamatejemayaexanaena panejamatabëcuenebëjaiyaniva, nexata apo pajamatabëcuenebëjamë tsane. Jesucristo itsa pajumecovënëtavanapame, daxitacuene yabara panenajamatabëxainaejava atavecua Dioso pacaevetsiana. \s1 Pacuenia benajamatabëxainabiabatsi ëpexaniacuene yabara pelivaisi \p \v 8 Tajamonae, pecotocaevilivaisi pacatoyaquinatsi mapacueniaje. Panajamatabëxainabiabare ëpexaniajailivaisi yabara. Panajamatabëxainabiabarenua panenayaiyataecuene ata yabara. Panajamatabëxainabiabarenua xua xanepana paneexanavanapaenexa. Panajamatabëxainabiabarenua Dioso papecajamatabëcuene barëyayaexanaenexa. Panajamatabëxainabiabarenua xua jivi baracuaicuaijaijitsia pexaniacuenia. Panajamatabëxainabiabarenua daxita xua pexaniacuene. Panajamatabëxainabiabarenua xua yabara Dioso pacabarëyataejitsia. \p \v 9 Daxita pacuenia pacatsipaebatsi, pacuenia pacatsitaponaponatsinua, bajarapacuenia paexanavanapare. Nexata Dioso, ponë pacajamatejemayaexanaejitsia panejamatabëcuenebëjaiyaniva, pacayajavaponaponaena. \s1 Pacuenia Filipos tomarapijivi ofrenda tojebabiabatsi Pablonexa yabara pelivaisi \p \v 10 Vajatuxanenë bitso nejamatabëcuenebarëyayaexana. Tsipaji baja paxamë icatsia panesivanajamatabëxainame pataneyavenonaenexamë. Nexata baja icatsia ofrenda panetoitorobaremena. Bajayajebi apo panetoitorobi atamë ofrenda, itsiata paxamë yabara apo jamatabëjumaitsinë: “Apo jitsipae raeta icatsia taneyavenonaenexa bajarapamonae,” apo jamatabëjanë. Jume cajena. Yapëtaniji pacuenia picani jamatabëpanetoitorobi atamë ofrenda pataneyavenonaenexamë, itsiata apo pacacuenecaëjëpae patanetoitorobinexamë. \v 11 Apo pacatoyaquinaetsi mapacueniaje ofrenda patanetoitorobivajënaeyamë bitso tanamatavenonaexae itsacuenejavayo. Dioso tanejamatejemayaexanaexae tajamatabëcuenebëjaiyaniva daxitacuene yabara, sivajamatabëcuenebarëyanë saya xuayovajëto xainajë. \v 12 Yapëtaniji pacuenia ponaponajë, pamatacabi tsiquirijavayo xainae atanë. Yapëtanijinua pacuenia ponaponajë pamatacabi ayaijava xainajë. Yapëtanijinua pacuenia jamatabëcuenebarëyanëjitsia daxitamatacabijavabelianexa. Nexata itsa xainajë daxita tanamatavenonaejavaxi, barëyanë. Apo xainae atanë itsacuenejavayo ata, itsiata barëyanë tsabiabi. \v 13 Nejamatabëcuenecaëjëpa tanajamatabëcuenesaëtsinexa daxitacuene yabara. Tsipaji Cristo pesaëta nejamatabëcuenecaëjëpaeyaexana. \v 14 Itsiata baitsi jane paxamë pexaniacuene bitso panetoexaname itsa panetoitorobaremena bajarapaofrenda bitso tanamatavenonaejavata. \p \v 15 Payapëtaneme rabaja mapacueneje. Pamatacabi copiaya tsipaebanajetarucajë jivi pecapanepaelivaisinexatsi Macedonia nacuajava, paxamë paFilipos tomarapijivimë panijanacuavecua itsa ponajë, paxamë panerajutame ofrenda pataneyavenonaenexamë. Itsatomarapijivi, Dioso pejumecovënëtsivi ata, apo nerajutsi ofrenda bajarapacuenia taneyavenonaenexa. Ëpaxamë itsiata paneyavenoname. \v 16 Nexata bajaraxuacujinae, itsa abaxë ponaponajë Tesalónica tomarata, panetoitorobabiabame icatsia ofrenda anijatonë tanamatavenonabiabijavata. \v 17 Sivabarëyanë tsabiabi itsa panetoitorobabiabame bajarapacuenia. Itsiata apo sivabarëyanë tsabiabi tanetoxanepanaexae bajarapacuenia pataneyavenonaejavamë. Jume baja cajena. Biji rajane sivabarëyanë tsabiabi bajarapacuenia pataneyavenonaejavamë. Tsipaji juya paxainaejitsiamë Diosojavabelia papecarajutsijavanexa athëbëtatsia. \v 18 Nexata pitajë daxita patanetoitorobijavamë Epafroditota. Xainajë baja nexata bitso ayaijava, tanamatavenonaejava matatoxenetsia. Xua panetoitorobame ofrendacuenia, tsitapexaniacuenetsi Dioso. Bajaraxua Dioso sivajamatabëcuenebarëya. \v 19 TajaDioso bitso pexainaenë. Nexata pacarajutsiana daxita pacuenia panamatavenoname. Bajara pijinia pacuenia ayaijava Dioso pacarajutsiana Jesucristojavabelia xaniavaetsia panenajamatabëcuenecopatsixae. \v 20 ¡Vaxa Dioso ayaijamatabëcuenenë daxitamatacabijavabelianexa! Bajara itsi tsane. \s1 Pacuenia Pablo tonajumeitoroba Dioso pejumecovënëtsivi pebajacobinexatsi yabara pelivaisi \p \v 21 Nebajacobiana paxamëjavata daxita Jesús pelivaisi pejumecovënëtsivi, pamonae Dioso pijajivi. Dioso pijajivi, pamonae xanëjavata jinavanapa, pacabajacobalia. \v 22 Daxita Dioso pijajivi, mapatomarataje pejinavanapaevi, pacabajacobalia. Romanonacua pepo pevetsinë pijabota penacuenebivi ata bitso pacabajacobalia. \p \v 23 Pacatovajëtabiabatsi Diosojavabelia, vajatuxanenë Jesucristo papecayavenonabiabinexa. Bajara itsi tsane.