\id AMO  - Guajajara Bible -Brazil 2007 (DBL 2013) 
\h AMOZ 
\toc1 Amoz 
\toc2 Amós 
\toc3 Am 
\mt1 AMOZ  
\c 1  
\nb
\v 1 Tupàn umume'u ko ze'eg teko Izaew izuapyapyr wanehe Amoz pe a'e. Àràpuhàràn hawitu ma'e mono'ogar romo hekon Amoz tawhu Tekoa her ma'e pe. Uzi wiko Zuta ywy rehe har wanuwihawete romo a'e. Zeromoàw Zoa ta'yr wiko Izaew ywy rehe har wanuwihawete romo. Tupàn umume'u ko ze'eg Amoz pe. Na'e mokoz kwarahy ipaw ire ywy uryryryryz tawhu pe a'e.  
\v 2 Nezewe i'i Amoz.  
\q1 Ywytyr Xiàw Zeruzarez pe har pe  
\q1 Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e uze'eg wahyhaw rupi a'e.  
\q1 Ize'eg nuzawy kwaw àmàn iànoànogaw a'e.  
\q1 Ka'api'i ma'ea'yr wamai'u haw uxinig.  
\q1 Ma'e Karamew ywytyr rehe har paw uxinig no,  
\q2 i'i Amoz.   
\s1 Tupàn umume'uahy teko ywy huwake har wanemiapo kwer  
\s2 Xir ywy  
\p
\v 3 Nezewe uze'eg Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e.  
\p — Teko Namaz tawhu pe har uzapo ikatu 'ym ma'e tetea'u wà. A'e rupi azepyk putar wanehe nehe. Upuraraw kar ma'erahy Zireaz pe har wanupe wà. Umuàgà'ym kar ywyramawa itaxu tetea'u hereko har wà. Na'e weruwaruwak a'e ywyramawa Zireaz pe har wanehe wà, wakutukutuk pà nezewe wà.  
\v 4 A'e rupi amunyk putar tata tuwihawete Azaew hàpuzuhu rehe nehe. A'e tata ukaz putar tawhu tuwihawete Menanaz heko haw pe nehe, a'e tawhutàtà wamumaw pà nehe.  
\v 5 Azukazuka putar Namaz tawhu ukenaw ihe nehe, tawhu pupe zauxiapekwer wamuixe kar pà nehe. Azuka putar tawhu Mikeat-Awen wanuwihaw ihe wà nehe. Azuka putar tawhu Meteenen wanuwihaw ihe wà nehe no. Kir ywy rehe har weraha putar Xir ywy rehe har uiwy pe wemipyhyk kwer romo wà nehe. Ihe Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e amume'u ko ma'e kwez ihe kury.   
\s2 Piri ywy rehe har  
\p
\v 6 Uze'eg wi Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e. — Teko Kaz ywy rehe har uzapo ikatu 'ym ma'e tetea'u wà. A'e rupi azepyk putar wanehe nehe. Weraha Zuta ywy rehe har paw Enom ywy rehe har wanupe wame'eg pà uma'ereko e ma'e romo wamuigo kar pà wà.  
\v 7 A'e rupi amunyk putar tata pàrirogawtàtà Kaz tawhu izywyr har rehe nehe. A'e tata ukaz putar tàpuzuhu ikàg ma'e a'e tawhu pe har wanehe nehe no, wamumaw pà nehe no.  
\v 8 Azuka putar Azenoz tawhu wanuwihawete ihe wà nehe. Azuka putar Akerom tawhu wanuwihawete ihe wà nehe no. Aeityk putar Akerom tawhu nehe. Azuka putar amogwer Piri ywy rehe har ihe wà nehe no. Ihe Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e amume'u ko ma'e kwez ihe kury.   
\s2 Xir tawhu  
\p
\v 9 Uze'eg Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e kury.  
\p — Teko Xir tawhu pe har uzapo ikatu 'ym ma'e tetea'u wà. A'e rupi azepyk putar wanehe nehe. Amo 'ar mehe uzapokatu mua'u uze'egaw amo Izaew ywy pehegwer rehe har wanehe we wà. A'e re weraha a'e teko paw Enom ywy rehe har wanupe wame'eg pà uma'ereko e ma'e romo wà.  
\v 10 A'e rupi amunyk putar tata Xir tawhu pàrirogawtàtà rehe nehe. A'e tata ukaz putar tàpuzuhu ikàg ma'e a'e tawhu pe har nànàn nehe no, wamumaw pà nehe no.   
\s2 Enom  
\p
\v 11 Uze'eg wi Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e kury.  
\p — Teko Enom ywy rehe har uzapo ikatu 'ym ma'e tetea'u wà. A'e rupi azepyk putar wanehe nehe. Uzàmàtyry'ym wywyr Izaew wà. Nupuhareko kwaw wà. Wakwahy haw nupytu'u kwaw. Wikwahy tuweharupi wà.  
\v 12 A'e rupi amunyk putar tata Temà tawhu rehe nehe. A'e tata ukaz putar tàpuzuhu tàtà tawhu Mozira pe har wanehe nehe, wamumaw pà nehe.   
\s2 Amon  
\p
\v 13 Uze'eg Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e kury.  
\p — Teko Amon ywy rehe har uzapo ikatu 'ym ma'e tetea'u wà. A'e rupi azepyk putar wanehe nehe. Uzàmàtyry'ym Zireaz ywy rehe har wà wà, waiwy ipyro pà wà. A'e 'ar rehe ukixi kuzà ipuru'a ma'e wanie wà.  
\v 14 A'e rupi amunyk putar tata pàrirogaw tàtà Hama tawhu izywyr har rehe nehe. A'e tata wapy putar tàpuzuhu tàtà a'e tawhu pe har nehe no, wamumaw pà nehe no. Zauxiapekwer uzeàmàtyry'ymahy putar a'e pe wà nehe, uhapukazahy pà wà nehe.  
\v 15 Zauxiapekwer amo ae ywy rehe har weraha putar Amon wanuwihawete a'e wi wà nehe. Weraha putar amogwer tuwihaw a'e pe har wà nehe no, wemipyhyk kwer romo wamuigo kar pà wà nehe no. Ihe Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e amume'u ko ma'e kwez ihe kury.   
\c 2  
\s2 Moaw  
\p
\v 1 Uze'eg wi Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e kury.  
\p — Teko Moaw izuapyapyr uzapo ikatu 'ym ma'e tetea'u wà. A'e rupi azepyk putar wanehe ihe nehe. Uwàpytymawok Enom wanuwihawete itym awer wà. Wenuhem hetekwer a'e wi wà. Na'e umunyk tata hehe wà. Hetekwer uzeapo tanimuk romo.  
\v 2 A'e rupi amunyk putar tata Moaw waiwy rehe nehe. A'e tata ukaz putar tàpuzuhutàtà Keriot tawhu pe har wanehe nehe, wamumaw pà nehe. Zauxiapekwer uzeàmàtyry'ymahy putar a'e pe wà nehe. Zauxiapekwer uhapukazahy putar a'e pe wà nehe no. Upy putar uxi'àm wà nehe. Teko umàno putar wà nehe.  
\v 3 Azuka kar putar Moaw wanuwihawete nehe. Azuka kar putar amogwer tuwihaw wà nehe no. Ihe Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e amume'u ko ma'e kwez ihe kury.   
\s2 Zuta  
\p
\v 4 Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e uze'eg wi kury.  
\p — Teko Zuta ywy rehe har uzapo ikatu 'ym ma'e tetea'u wà. A'e rupi azepyk putar wanehe nehe. Na'ipureruzar wer kwaw heze'eg rehe wà. Na'ipurapo wer kwaw heremiapo putar haw rehe wà. Kwehe mehe waipy umuwete tupàn a'ua'u a'e wà. Ko 'ar rehe Zuta umuwete a'e tupàn a'ua'u a'e wà no.  
\v 5 A'e rupi amunyk putar tata Zuta ywy rehe ihe nehe. A'e tata ukaz putar tàpuzuhu tàtà Zeruzarez pe har wanehe nehe, wamumaw pà nehe.   
\s1 Tupàn umume'u Izaew wanemiapo kwer uzepyk àwàm  
\p
\v 6 Uze'eg wi Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e kury.  
\p — Teko Izaew ywy rehe har uzapo ikatu 'ym ma'e tetea'u wà. A'e rupi azepyk putar wanehe ihe nehe. Aze amo nupuner kwaw unewer haw imekuzar haw rehe, Izaew ume'eg a'e teko amo pe uma'ereko e ma'e romo wà. Aze pixika'i inewer haw, aze uxapat hekuzarer imekuzar haw rehe nupuner kwaw wà, nezewe rehe we ume'eg a'e teko inewer haw ipyhyk pà wà.  
\v 7 Uzapo ikatu 'ym ma'e hemetarer 'ym ma'e wanupe wà. Uze'eg urywahyahy wanehe wà. Upuraraw kar e ma'erahy teko ikàg 'ym ma'e wanupe wà no. Awa ta'yr ma'e a'e wà, ta'yr a'e wà no, oho tupàn a'ua'u wanàpuzuhu pe kuzàwyzài wapuhe wà, ikatu 'ym ma'e iapo pà wà. Nezewe haw iapo mehe werur maranugar haw herer ikatu ma'e rehe wà.  
\v 8 Aze amo unewer ma'e amo pe, omono ukamir puku izupe unewer haw hekuzaromo. Agwer hemetarer katu ma'e weraha agwer kamir puku tupàn a'ua'u wamuwete haw pe wà. Wapyk a'e kamir i'aromo puku rehe wà, ma'ero'o kwer tupàn a'ua'u wanenataromo izuka pyrer i'u pà wà. Iro ihewe wà. Upyhyk temetarer teko wanuwi ikatu 'ym ma'e wanemiapo kwer hekuzaromo wà. A'e teko nuzapo kwaw ikatu 'ym ma'e wà. A'e re ume'eg kar win oho a'e temetarer rehe wà. Weraha a'e win tupàn a'ua'u wanàpuzuhu pe wà. U'u a'e win a'e pe wà.   
\p
\v 9 Kwehe mehe azapo ma'e Amohe ywy rehe har wanupe. Aipo peneharaz heremiapo kwer wi. Awa a'e pe har iaiha katu ywyra ywyràkàxigyw her ma'e ài a'e wà. Ikàg ywyra kawar her ma'e ài wà. Ihe amumaw tuwe a'e awa paw ihe wà.  
\v 10 Ihe apyro peipy Ezit ywy wi kwehe mehe ihe wà. Amumaw 40 kwarahy penenataromo heata pà ihe. Aexak kar peho àwàm peme. Amono Amohe ywy rehe har waiwy peme ihe.  
\v 11 Aexaexak amo pena'yr heze'eg imume'u har romo wamuigo kar pà ihe wà. Aexaexak amo nazirew romo wamuigo kar pà ihe wà no. Aipo napema'enukwaw kwaw a'e heremiapo kwer rehe.  
\v 12 Pemono win Nazirew wanupe. Pemupytu'u kar heze'eg imume'u har heze'eg imume'u re pe wà. Iro penemiapo ihewe.  
\v 13 A'e rupi amono putar zepykaw tetea'u penehe ihe nehe. Penàzgyrygyryz putar penàz ywyramawa arozràn tetea'u heraha har ài nehe.  
\v 14 Uzàn katu ma'e nupuner kwaw zepykaw wi uhemaw rehe wà nehe. Ikàg ma'e weityk putar ukàgaw paw wà nehe. Ukyze 'ym ma'e nuzepyro kwaw umàno haw wi wà nehe.  
\v 15 Awa ywyra par hereko har a'e wà, u'yw hereko har a'e wà, nuzuka kwaw wàmàtyry'ymar a'e wà nehe. Upy rehe uzàn ma'e nuzepyro kwaw wà nehe. Kawaru ku'az rehe uzàn ma'e nuzepyro kwaw wà nehe. Umàno putar wà nehe.  
\v 16 A'e 'ar mehe zauxiapekwer ikàg wera'u ma'e weityk putar utakihe puku wà nehe, weityk putar upurukutukaw wà nehe, a'e wi uzàn pà wà nehe. Ihe Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e amume'u ko ma'e kwez kury.   
\c 3  
\nb
\v 1 Teko Izaew ywy rehe har wà. Peinu katu Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e ize'eg penehe arer nehe. Kwehe mehe upyro peipy Ezit ywy wi a'e wà.  
\v 2 Heta tetea'u teko ywy rehe wà. Xo pe zo apuexaexak heremiaihu romo ihe. A'e rupi azepyk putar penehe nehe, ta'e ikatu 'ym ma'e tetea'u pezapo pe xe, i'i Tupàn peme.   
\s1 Tupàn ze'eg imume'u har nupuner kwaw uze'eg ire upytu'u haw rehe  
\p
\v 3 Aipo mokoz teko upuner uzehezehe we wata haw rehe oho àwàm imume'u 'ym pà wà.   
\p
\v 4 Aipo zàwàruhu iriàw okororo ka'a pupe miar hexak 'ym pà. Aipo zàwàruhu iriàw ipyahu ma'e uzemuakyr itakwar pupe aze naheta kwaw miar ipyhyk pyrer henataromo.   
\p
\v 5 Aze teko numuàgà'ym kwaw wiràmiri pyhykaw wà, aipo wiràmiri oho putar uzepyhyk kar pà ipupe. Aipo miar pyhykaw uzewàpytym miar ipyhyk 'ym mehe.   
\p
\v 6 Aze zauxiapekwer upy uxi'àm wà, aipo teko nukyze kwaw wà. Aze Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e numu'ar kwaw iaiw paw amo tawhu rehe, aipo iaiw paw u'ar a'e tawhu rehe.   
\p
\v 7 Aipo pezar Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e uzapo amo ma'e a'e ma'e hexak kar 'ym pà wemiruze'eg wanupe uze'eg imume'u har wanupe.   
\p
\v 8 Aze zàwàruhu iriàw okororo, mo nukyze kwaw wà. Aze pezar Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e uze'eg, mo numume'u kwaw ize'eg awer teko wanupe.   
\s1 Xamari tawhu rehe uzepyk awer  
\p
\v 9 Pemume'u ko ze'eg tàpuzuhu Azenoz tawhu pe har wanupe nehe, Ezit ywy rehe har wanupe nehe no. — Pezemono'og peho ywytyr Xamari tawhu izywyr har wanehe nehe. Pexak ikatu 'ymaw a'e tawhu pe har nehe. Pexak ma'e rehe imunar haw a'e pe har nehe. Pexak puruzuka haw a'e pe har nehe.   
\p
\v 10 Nezewe i'i Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e kury. — Teko Xamari tawhu pe har nukwaw kwaw ma'e iapo haw umunar 'ym pà wà. Imunar ma'e tetea'u rehe wà. Wàpuzuhu umynehem a'e ma'e pupe wà.  
\v 11 A'e rupi waàmàtyry'ymar umàmàn putar waiwy izywyr wà nehe. Weityk putar wanàpuzuhu tàtà wà nehe. Weraha putar ma'e wanàpuzuhu pe har upaw rupi katete weko haw pe wà nehe.   
\p
\v 12 Uze'eg wi Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e kury. — Aze amo zàwàruhu iriàw upyhyk amo àràpuhàràn hawitu ma'e, aze àràpuhàràn wanehe uzekaiw ma'e upuner xo mokoz hetymàgwer ipyro haw rehe, aze xo pitài inami kwer upyro zàwàruhu wi nehe, upyro putar izuwi nehe. Nezewegatete xo màràmàràn Xamari pe har zo uzepyro putar zauxiapekwer wanuwi wà nehe. Ko 'ar rehe a'e Xamari pe har u'aw upaw hekuzar katu ma'e rehe wà.  
\v 13 Peinu katu heze'eg nehe. Pemume'u heremiaihu wanemiapo kwer ikatu 'ym ma'e nehe. Zako izuapyapyr romo wanekon wà, i'i pezar Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e ikàg wera'u ma'e.  
\v 14 Azepyk putar teko Izaew wanehe ihe nehe, wanemiapo kwer ikatu 'ym ma'e wanehe ihe nehe. Aeityk putar ma'ea'yr hapy haw Metew pe har ihe wà nehe. Heta 4 ma'ea'yr i'ak kwer zàwenugar ma'ea'yr hapy haw iahykaw rehe pitàitàigatu wà. Azukazuka putar a'e ma'ea'yr i'ak kwer zàwenugar upaw rupi katete ihe nehe. U'ar putar ywy rehe wà nehe.  
\v 15 Aeityk putar tàpuz teko waneko haw kwarahy mehe har ihe wà nehe. Aeityk putar tàpuz teko waneko haw àmàkyr mehe har ihe wà nehe. Tàpuz hekuzar katu ma'e amumaw putar wà nehe. Tàpuz itaxig marupi her ma'e tetea'u hereko har amumaw putar wà nehe. Aeityk putar upaw rupi ihe wà nehe. Ihe Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e amume'u ko ma'e teko ihe kury.   
\c 4  
\nb
\v 1 — Peinu katu ko ze'eg nehe, kuzà Xamari pe har wà. Ikatuahy peneko haw. Pekyra katu tapi'ak kuzà Màxà pe har ài. Pepuraraw kar ma'erahy hemetarer 'ym ma'e wanupe. Pepyhyk temetarer ma'e hereko 'ymar wanuwi. — Erur amo win ihewe tàrityka'i ta'e hepuru'u wer hehe ihe kury 'y, peze peiko pemen wanupe.  
\v 2 Ihe pezar Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e ihe, amume'u ko ma'e herer ikatu ma'e rehe ihe kury. Uhem putar amo 'ar nehe. A'e 'ar mehe zauxiapekwer pemutyk putar pinahu pupe ywy rehe tawhu wi kaiwer pe wà nehe, pira ài peiko putar wanupe nehe. Ni pitài peinuromo har nuzepyro kwaw wà nehe.  
\v 3 Pehem putar peho pezeiroirogatu pàrirogawhu ikwar rupi nehe. Zauxiapekwer pemomor putar ywytyr Eremon her ma'e kutyr wà nehe.   
\s1 Izaew nuzewyr wer kwaw Tupàn pe wà kury  
\p
\v 4 Pezar Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e uze'eg kury. — Teko Izaew wà. Aipo pepurapo wer ikatu 'ym ma'e rehe. Peho tupàn a'ua'u Metew pe har wanupe nehe, Ziwkaw pe har pe nehe. Pezapo wyzài iaiw ma'e a'e pe penemimutar rupi nehe. Tuweharupi ku'em mehe pezuka ma'ea'yr a'e pe wà nehe. Na'iruz haw 'ar nànàn pemono imono pyràm Tupàn pe nehe.  
\v 5 Pemono typy'ak Tupàn ikatu haw hexak kar haw izupe nehe. A'e re pehem a'e wi penemiapo kwer imume'u pà teko wanupe nehe. — Oromono e ma'e kwez Tupàn pe ure kury. Ni amo nuerur kar kwaw a'e ma'e urewe wà, peze wanupe nehe. Ikatuahy agwer ma'e iapo haw peme.   
\p
\v 6 Amumaw temi'u tawhu nànàn ihe. Amuma'uhez kar teko paw ihe wà no. Nezewe rehe we napezewyr kwaw ihewe.  
\v 7 Amupik kar àmàn ihe. Arozràn ipo'o 'ym mehe we umumaw kar na'iruz zahy ukyr 'ym pà. Amugyr kar àmàn amo tawhu pe. Namugyr kar kwaw àmàn amo ae tawhu pe no. Àmàn ukyr amo ko rehe. Nukyr kwaw amo ae ko rehe. Ma'e paw uxinig àmàn ikyr 'ym awer rehe.  
\v 8 Teko wata oho taw nànàn 'y hekar pà wà. Xo pixika'i wexak wà. Iziwez wiwi wà. Nezewe rehe we napezewyr kwaw ihewe. Ihe Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e amume'u ko ma'e teko ihe kury.   
\p
\v 9 Amono kar ywytu haku ma'e tetea'u peme penehe hezepyk pà. Amono kar tukur tetea'u penemi'u ko pe har rehe wà no. Tukur umumaw ma'e ko pe itym pyrer paw wà. Umumaw uwà tyw wà no. Umumaw pi tyw wà no. Umumaw uri tyw wà no. Nezewe rehe we napezewyr kwaw ihewe.  
\v 10 Amu'ar kar amo purumuma'eahy kar haw penehe, Ezit pe uzeapo ma'e kwer zàwenugar. Azuka kar kwàkwàmo zauxiapekwer wanupe zeàmàtyry'ymawhu pe ihe wà. Araha kar peneimaw kawaru paw peàmàtyry'ymar wanupe wà. Umàno teko tetea'u wà. Inem wanetekwer wà. Amuhàmuhàz inemaw zauxiapekwer waker haw nànàn no. Nezewe rehe we napezewyr kwaw ihewe. Ihe Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e amume'u ko ma'e teko ihe kury.   
\p
\v 11 Amumaw tawhu Xotom kwehe mehe ihe. Amumaw tawhu Komor kwehe mehe ihe no. Amumaw amo tawhu peiwy rehe har nezewegatete no. Amo pepyro zepykaw wi ywyra hàkàgwer tata wi ikaz paw etea'i mehe ipyro pyrer ài. Nezewe rehe we napezewyr kwaw ihewe.  
\v 12 A'e rupi, teko Izaew wà, azepyk putar penehe nehe. Azepyk putar penehe nehe, a'e rupi pezemuàgà'ym Tupàn pezar iàwàxi àwàm rehe nehe. Ihe Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e amume'u ko ze'eg kwez ihe.   
\b  
\q1
\v 13 Tupàn uzapo ywytyr paw a'e. Umur kar ywytu a'e no.  
\q1 Umume'u wemiapo ràm teko wanupe.  
\q1 Umupytun kar 'ar a'e.  
\q1 Wata ywytyruhu 'aromo.  
\q1 Zanezar Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e ikàg wera'u ma'e her romo a'e.   
\c 5  
\s1 Aze teko uzewyr Tupàn pe nehe, wikuwe wi putar wà nehe  
\p
\v 1 Teko Izaew wà, peinu katu ko zegar haw purumuzemumikahy kar haw nehe. Amuzàg putar ko zegar haw penehe ihe nehe kury.   
\b  
\q1
\v 2 Izaew ipuràg eteahy a'e. Ikatuahy kuzà awa puhe oho 'ym ma'e ài a'e. U'ar kwez kury.  
\q1 Nupu'àm wi pixik kwaw nehe.  
\q1 U'ar uiwy rehe.  
\q1 Ni amo nupytywà kwaw imupu'àmaw rehe wà.   
\b  
\p
\v 3 Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e pezar uze'eg wi kury. — Aze amo tawhu omono kar miw awa zeàmàtyry'ym àwàm pe wà nehe, xo 100 zo uzewyr putar wikuwe ma'e romo wà nehe. Aze omono kar 100 awa wà nehe, xo 10 zo uzewyr putar wà nehe.   
\p
\v 4 Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e umume'u ko ma'e Izaew wanupe. — Pezewyr ihewe nehe. A'e mehe apumuikuwe kar wi putar nehe.  
\v 5 Herekar zo pe Metew pe nehe. Herekar zo pe Ziwkaw pe nehe. Herekar zo pe Merexewa pe nehe. Ta'e zauxiapekwer weraha putar Ziwkaw pe har amo ae ywy rehe wà nehe xe, wemipyhyk kwer romo wà nehe xe. Weityk putar Metew tawhu imumaw pà wà nehe no, i'i Tupàn peme.   
\p
\v 6 Pezewyr Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e pe nehe. Nezewe mehe peikuwe wi putar nehe. Aze napezewyr kwaw nehe, Tupàn wezyw putar tata ài Izaew ywy imumaw pà nehe. Ni amo Metew pe har nupuner kwaw a'e tata imuwew kar haw rehe wà nehe.  
\v 7 Napepurereko katu kwaw. Ikatu 'ym ma'e pezapo teko wanupe. A'e rupi waneko haw iro wanupe. Aze heta amo teko wanemetarer pepo pe, napemono kwaw a'e teko wanupe. Pepyhyk wama'e wanuwi no. Nuzeruze'eg kwaw amo waneko haw rehe, a'e rupi peneko haw iro wanupe.   
\b  
\q1
\v 8 Tupàn uzapo zahytata wà.  
\q1 Uzapo 7 àràpuhàrànetea'yr wanagaw paw zahytata wanehe har. Uzapo na'iruz Mari wanagapaw zahytata wanehe no.  
\q1 Uzapo pytunaw 'ar romo.  
\q1 Uzapo 'ar pytunaw romo no.  
\q1 Wenoz 'y yryhu pe har  
\q1 ywy rehe izakook pà.  
\q1 Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e her romo a'e.   
\q1
\v 9 Umumaw upuner katu ma'e wà.  
\q1 Umumaw wanàpuzuhu tàtà wà no.   
\b  
\p
\v 10 Ikatu ma'e iapo har na'ikatu kwaw peme wà. Ikatu ma'e iapo haw iputar har na'ikatu kwaw peme wà. Napeakatuwawahy kwaw wanehe. Napeakatuwawahy kwaw ze'eg azeharomoete har imume'u har wanehe.  
\v 11 Pemunar hemetarer 'ym ma'e wama'e rehe. Arozràn ipo'o mehe pepyhyk e wanemi'u ràm pehegwer uhua'u ma'e arozràn izar wanuwi. A'e rupi napeiko kwaw tàpuzuhu hekuzar katu ma'e penemiapo kwer pupe nehe. Pezutym uwà tetea'u. Puràg eteahy kury. Nape'u kwaw uwà a'e ko pe har nehe.  
\v 12 Pezapo iaiw paw tetea'u. Akwaw penemiapo kwer ihe. Pezapo ikatu 'ym ma'e tetea'u. Akwaw penemiapo kwer ihe. Pepuraraw kar ma'erahy teko imunar 'ym ma'e wanupe. Pepyhyk temetarer teko wanuwi tuwihaw wanemu'emaw hekuzaromo. Pepyhyk temetarer hemetarer 'ym ma'e wanuwi. Pepyhyk ma'e hemetarer 'ym ma'e wanuwi no.  
\v 13 Ma'e kwaw katu har numume'u kwaw pekatu 'ymaw wà, ta'e tuwihaw paw na'ikatu kwaw ko 'ar rehe a'e wà xe.   
\p
\v 14 Pezeagaw ikatu ma'e iapo pà nehe. Pezeagaw ikatu 'ym ma'e iapo 'ym pà nehe. Nezewe mehe peikuwe wiwi putar nehe. Nezewe mehe penemimume'u ràm azeharomoete putar nehe. — Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e ikàg wera'u ma'e wiko urerehe we a'e, peze peiko. Azeharomoete putar peze'eg nehe.  
\v 15 Tuwe ikatu 'ymaw iro peme nehe. Pezamutar katu ikatu haw nehe. Teko tuwihaw wanenataromo waho mehe wà nehe, pezeruze'egatu waneko haw rehe. Pepyhyk e zo a'e ma'e teko wanuwi nehe. Aze ru'u Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e Ikàg Wera'u Ma'e upuhareko putar wemiaihu uzepyro ma'e ràm a'e ma'e purumumaw paw wi wà nehe.   
\p
\v 16 Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e Zanezar ikàg wera'u ma'e uze'eg nezewe. — Teko heiheihem putar wahy haw rehe tawhu nànàn wà nehe. Pe tawhu myter pe har tynehem putar teko uzai'o ma'e pupe wà nehe. Wenoz putar ko pe uma'ereko ma'e wà nehe. Umuzai'o kar putar umàno ma'e kwer wanehe wà nehe. Omono putar temetarer amo wanupe wà nehe no, umàno ma'e kwer wanehe wazai'o haw imekuzar pà wà nehe no.  
\v 17 Teko uwà tyw pe har paw uzai'o putar wà nehe. A'e ma'e paw uzeapo putar nehe, ta'e azepyk putar tuwà a'e teko wanehe ihe nehe xe. Ihe Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e amume'u ko ze'eg kwez ihe kury.   
\s1 Zanezar i'ar  
\p
\v 18 Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e i'ar tur àwàm iputar har uzemumikahy putar wà nehe. Màràzàwe tuwe peputar i'ar tur àwàm. Ipytun putar a'e 'ar mehe nehe. Kwarahy nuhyape kwaw a'e 'ar mehe nehe.  
\v 19 A'e 'ar nuzawy kwaw awa zàwàruhu iriàw wi uzàn ma'e nehe. Zàwàruhu iriàw wi uzàn mehe uwàxi amo ae zàwàruhu uruxu her ma'e. A'e 'ar nuzawy kwaw amo awa tàpuz me wixe ma'e. Heixe mehe ywyok rehe izekok mehe amo mozaiw uxi'u ipo rehe.  
\v 20 Naheta kwaw tatainy Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e 'ar mehe nehe. Ipytunahy putar a'e 'ar mehe nehe. Teko nupuner kwaw ma'e hexakaw rehe wà nehe.   
\s1 Ma'e ikatu haw, ma'e Tupàn pe imono pyr a'e no  
\p
\v 21 Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e uze'eg iko wemiaihu wanupe kury. — Pepynykawhu iroahy ihewe wà. Pezemono'ono'ogaw pepuka 'ymaw iroahy ihewe wà no.  
\v 22 Naputar kwaw ma'ea'yr iapy pyrer herenataromo. Naputar kwaw arozràn penemimur. Pemur ma'ea'yr ikyra katu ma'e ihewe zanezeàmàtyry'ym 'ymaw rehe har no. Naputar kwaw ihe wà.  
\v 23 Pepytu'u ihewe pezegar ire nehe. Iro ihewe. Pepytu'u wioràwiràn herukwarukwar ire nehe no. Nahepurenu wer kwaw hehe kury.  
\v 24 Aputar pepurupuhareko katu àwàm. Tuwe nuzawy kwaw 'y uwyryk katu ma'e nehe. Tuwe teko wamunar 'ymaw nuzawy kwaw yrykawhu uwyryk ire upytu'u 'ym ma'e nehe.   
\p
\v 25 Teko Izaew wà, peipy umumaw 40 kwarahy ywyxiguhu rehe wata pà wà. Aipo uzuka ma'ea'yr ihewe a'e pe wà. Aipo werur arozràn ihewe imur pyr romo wà.  
\v 26 Ko 'ar rehe pehem putar tupàn Xikut her ma'e hagapaw heraha pà nehe, zahytata Kiu her ma'e hagapaw heraha pà nehe no. Pezapo wanagapaw penemimuwete katu ràm romo. Peraha putar wanagapaw penupi a'e 'ar mehe pe wà nehe.  
\v 27 Ihe apueraha putar ipyhyk pyrer romo Namaz tawhu kupe kutyr a'e 'ar mehe ihe nehe. Ihe Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e ikàg wera'u ma'e amume'u ko ze'eg kwez ihe kury.   
\c 6  
\s1 Tupàn uzepyk Izaew wanehe  
\p
\v 1 Zeruzarez pe har weko haw ikatuahy ma'e hereko har a'e wà nehe, Xamari pe har zeàmàtyry'ymaw ikwaw 'ymar a'e wà nehe no, ko ywy uhua'u ma'e Izaew her ma'e rehe har wanuwihaw a'e wà nehe no, upuraraw putar ma'erahy a'e 'ar mehe wà nehe. Teko wenoz putar upytywà àwàm a'e tuwihaw wanupe wà nehe.  
\v 2 Peze'eg nezewe teko wanupe tuweharupi. — Peme'e peho tawhu Kawne her ma'e rehe nehe. A'e re peho tawhu Amat her ma'e pe nehe no. A'e re peho tawhu Kat her ma'e Piri ywy rehe har waiwy rehe har pe nehe no. Peme'egatu a'e tawhu pe har wanehe nehe. Aipo hemetarer katu wera'u zanewi wà. Aipo waiwy uhua'u wera'u zaneiwy wi.  
\v 3 Zepykaw 'ar uhem etea'i kury. Napezeruzar wer kwaw tur àwàm rehe. Penemiapo ko 'ar rehe har umuhem kar a'e 'ar iko a'e. Teko tetea'u umàno putar a'e 'ar mehe wà nehe. Amo teko upuraraw putar ma'erahy tetea'u a'e mehe wà nehe no.  
\v 4 Pe, mai'u hawhu iputar har, pe wà, pe'aw tupaw hekuzar katu ma'e rehe. Pe'u àràpuhàràn hawitu ma'e ho'o kwer ikyra katu ma'e. Pe'u tapi'aka'yr ho'o kwer ikyra katu ma'e no. Nezewe rehe we pepuraraw putar ma'erahy tetea'u nehe.  
\v 5 Pezapo zegar haw tuwihawete Tawi hemiapo kwer zàwenugar. Pezegar wer wioràwiràn rehe we no.  
\v 6 Pe'u win kanek uhua'u ma'e pupe. Pemono kàpuhàg hekuzar katuahy ma'e penetekwer rehe. Napezekaiw kwaw ikatu 'ym ma'e peiwy rehe uzeapo ma'e rehe. Napeme'e kwaw iaiw paw peiwy rehe har rehe.  
\v 7 Pe ràgypy zauxiapekwer peneraha putar wemipyhyk kwer romo wà nehe. Peneraha putar muite peiwy wi wà nehe. Napezapo pixik kwaw a'e mai'u hawhu hurywete ma'e nehe.   
\p
\v 8 Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e Zanezar Ikàg Wera'u Ma'e umume'u ko uze'eg kwez a'e. — Amono putar Xamari tawhu iàmàtyry'ymar wanupe nehe. A'e zauxiapekwer weraha putar ma'e wemixak upaw rupi wà nehe. Ta'e naheakatuwawahy kwaw Izaew waneko wera'u haw rehe ihe xe. Ta'e naheakatuwawahy kwaw wanàpuzuhu hekuzar katu ma'e rehe ihe xe.   
\p
\v 9 Nezewe uzeapo putar nehe. Aze heta 10 teko amo tàpuz me wà nehe, umàno putar upaw rupi wà nehe.  
\v 10 Na'e iànàm oho putar a'e tàpuz me wanetekwer wanenuhem pà wanapy pà tata pupe nehe. A'e iànàm upuranu putar nehe. — Heta we teko aipo xe wà, i'i putar nehe. Amo uwazar putar ize'eg izupe nehe. — Naheta kwaw, i'i putar izupe nehe. Na'e amo ràgypy uze'eg putar nezewe nehe. — Eze'eg zo nehe. Ni Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e her naximume'u kwaw nehe, i'i putar izupe nehe.  
\v 11 Ta'e Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e uzapo kar putar ma'e a'e nehe xe. Na'e teko weityk putar tàpuz paw wamumaw pà wà nehe. Umumaw putar tàpuzuhu wà nehe. Umumaw putar tàpuz pixika'i wà nehe no.   
\p
\v 12 Aipo kawaru upuner itahu 'aromo uzànaw rehe wà. Nan. Aipo mokoz tapi'ak upuner ywy heruwakaw imuàzànaw rehe yryhu pupe wà. Nupuner kwaw wà. Nezewe rehe we — Puruzuka haw, peze ma'e rehe imunar 'ymaw rehe. — Purereko katu 'ymaw, peze purereko katu haw pe.  
\v 13 Peiko wera'u kury, ta'e peityk tawhu Iro-Nemar her ma'e xe. — Xo urekàgaw rupi zo uruityk Karanai tawhu ure, peze peiko.   
\p
\v 14 Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e ikàg wera'u ma'e uze'eg iko nezewe. — Teko Izaew wà. Amono kar putar teko tetea'u amo ae ywy rehe har peiwy rehe ihe wà nehe. A'e zauxiapekwer oho putar penaikweromo wà nehe. Uzeagaw putar pepyhyk pà wà nehe. Uzypyrog pepyhyk pà Amat pe zeupir haw pe kwarahy heixe haw awyze har kutyr har pe wà nehe. Oho putar waiko pepyhypyhyk pà te yrykaw Arawa her ma'e pe kwarahy hemaw awyze har kutyr har pe wà nehe no.   
\c 7  
\s1 Amoz wexak tukur tetea'u upuahu zàwenugar pe  
\p
\v 1 Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e Zanezar wexak kar amo ma'e hepuahu pe har zàwenugar ihewe a'e. Na'aw heremixak kwer imume'u haw xe kury. Aexak Tupàn tukur tetea'u iapo mehe. Arozràn hezuz. Teko opo'o hezuz kwer ipy tuwihawete pe imono pà wà. Na'e hezuz wi. A'e 'ar mehe we Tupàn werur tukur tetea'u wà.  
\v 2 Tukur u'u ma'e itym myr paw wà. Na'e aze'eg Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e pe. — Nereharaz ureremiapo kwer wi nehe, Tupàn. Emunàn ureremiapo kwer nehe. Teko neremiaihu na'ikàg kwaw wà. Nurupuner kwaw uremàno haw wi urezepyro haw rehe nehe, a'e izupe.   
\p
\v 3 Na'e Tupàn urepuhareko kury. Uwazar heze'eg ihewe. — A'e ma'e nepuahu pe neremixak kwer nuzeapo kwaw nehe, i'i ihewe.   
\s1 Amoz wexak tata upuahu zàwenugar pe  
\p
\v 4 Zanezar Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e wexak kar amo ae puahu zàwenugar ihewe kury. Uzemuàgà'ym wemiaihu wanehe tata pupe uzepyk àwàm rehe a'e. Tata umuxinig yryhu ywy iwy pe har. Wapy ma'e itym pyrer paw oho iko wamumaw pà.  
\v 5 Na'e aze'eg Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e pe. — O Tupàn, epytu'u nehe. Teko neremiaihu na'ikàg kwaw wà. Nupuner kwaw umàno haw wi uzepyro haw rehe wà.   
\p
\v 6 Na'e urepuhareko kury. Uwazar heze'eg ihewe. — A'e ma'e nuzeapo kwaw a'e nehe no, i'i ihewe.   
\s1 Amoz wexak ma'e umupu'àgatu haw kwaw paw upuahu zàwenugar pe  
\p
\v 7 Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e wexak kar amo ae puahu zàwenugar ihewe kury. Wiko amo pàrirogaw tàtà huwake. Amo uzapokatu a'e pàrirogaw tàtà imupu'àgatu haw pupe. Upyhyk a'e imupu'àgatu haw opo pe.  
\v 8 Upuranu herehe. — Amoz, ma'e erexak iko, i'i ihewe. — Amo pàrirogaw imupu'àgatu haw, a'e izupe. — Aexak kar putar teko heremiaihu ikatu 'ymaw rupi wata haw newe nehe kury. Wiko pàrirogaw tàtà upu'àgatu 'ym ma'e ài. Iaiw a'e wà. A'e rupi namunàn pixik kwaw wanemiapo kwer wanuwi nehe. Napuhareko pixik kwaw wà nehe.  
\v 9 Zauxiapekwer amo ae ywy rehe har umumaw putar tupàn a'ua'u wamuwete haw Izaew ywy rehe har upaw rupi wà nehe. Umumaw putar tupàn a'ua'u wanàpuzuhu paw wà nehe no. Azuka kar putar tuwihawete Zeromoàw ihe nehe. Amumaw putar izuapyapyr ihe wà nehe no.   
\s1 Amazi, Amoz a'e no  
\p
\v 10 Amazi xaxeto Metew pe har omono kar ko uze'eg Zeromoàw Izaew wanuwihawete pe kury. — Amoz naneputar kwaw uwihawete romo. A'e rupi nezuka kar putar amo teko wanupe nehe. Hemimume'u na'ikatuahy kwaw zaneiwy pe. Teko tetea'u umàno putar wà nehe.  
\v 11 Nezewe i'i oho iko purupe. — Zeromoàw umàno putar zeàmàtyry'ymawhu pe nehe. Zauxiapekwer weraha putar teko Izaew waiwy wi ipyhyk pyrer romo wà nehe, i'i oho iko, i'i Amazi Zeromoàw pe.   
\p
\v 12 A'e re uze'eg Amazi ihewe. — Ehem xe wi, Tupàn ze'eg imume'u har. Ezewyr neiwy Zuta pe nehe. Emono'og temetarer a'e pe Tupàn ze'eg imume'u pà nehe.  
\v 13 Epytu'u Tupàn ze'eg imume'u re xe Metew pe. Ta'e tuwihawete umuwete katu Tupàn xe a'e xe. 'Àg Tupàn Hàpuzuhu uhua'u wera'u amogwer hàpuzuhu ko ywy rehe har wanuwi a'e, i'i izupe.   
\p
\v 14 Uwazar Amoz ize'eg izupe. — Hema'ereko haw Tupàn ze'eg imume'u haw naheta kwaw hekuzar ihewe. Namono'og kwaw temetarer ize'eg imume'u haw rupi. Aiko àràpuhàràn mono'ogar romo. Aiko ma'e'yw pi her ma'e rehe uzekaiw ma'e romo no.  
\v 15 Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e wezar kar hereimaw ihewe wà. — Emume'u heze'eg eho teko Izaew wanupe nehe, i'i ihewe.  
\v 16 A'e rupi einu katu Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e ze'eg nehe kury. Ne, Amazi, nepurumupytu'u kar wer herehe Tupàn ze'eg imume'u re ne. — Epytu'u teko Izaew wanupe uzeapo ma'e ràm imume'u re nehe, ere iko ihewe.  
\v 17 Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e uze'eg iko nezewe. — Neremireko uzeapo putar kuzàwyzài romo xe ko tawhu pe nehe. Imemyr awa a'e wà nehe, imemyr kuzà a'e wà nehe no, umàno putar zeàmàtyry'ymawhu pe a'e wà nehe. Teko amo ae ywy rehe har umuza'aza'ak putar neiwy a'e wà nehe. Eremàno putar amo ae ywy Tupàn imuwete 'ymaw pe nehe. Zauxiapekwer weraha putar teko Izaew waiwy wi wà nehe, wemipyhyk kwer romo wà nehe, i'i iko newe.   
\c 8  
\s1 Amoz wexak ma'e'a kwer kok pupe upuahu zàwenugar pe  
\p
\v 1 Zanezar Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e wexak kar amo ae puahu zàwenugar ihewe kury. Aexak amo kok a'e pe. Tynehem ma'e'a kwer iazu ma'e pupe.  
\v 2 Upuranu Tupàn herehe. — Amoz, ma'e erexak iko, i'i ihewe. — Kok ma'e'a kwer iazu ma'e pupe tynehem ma'e aexak ihe, a'e izupe. — Uhem iahykaw kwez teko Izaew wanupe kury. Iahykaw nuzawy kwaw ma'e'a kwer iazu ma'e. Iazu mehe teko opo'o putar wà nehe. Napuhareko wi pixik kwaw Izaew ihe wà nehe. Namunàn wi kwaw wanemiapo kwer nehe, i'i Tupàn ihewe.  
\v 3 A'e 'ar mehe nehe, numuzàg kwaw zegar haw purumurywete kar ma'e wà nehe. Zegar haw purumuzemumikahy kar ma'e umuzàg putar wà nehe. Heta tetea'u putar umàno ma'e kwer wà nehe. Teko weityk putar umàno ma'e kwer wanetekwer wyzài ywy rehe wà nehe. Peze'eg zo kury. Ihe Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e aze'eg kwez kury.   
\s1 Izaew wanemiapo kwer wanehe uzepyk àwàm  
\p
\v 4 Peinu katu ko ze'eg nehe. Pezapo ikatu 'ym ma'e ma'e hereko 'ymar wanupe. Pezo'ok e temetarer hereko 'ymar wanuwi ko ywy rehe.  
\v 5 Nezewe peze peiko. — Ikatu mo aze mo mynykawhu zahy pyahu mehe har upaw. A'e mehe mo urupuner mo arozràn ime'eg wi haw rehe, peze peiko. Ikatu mo aze mo mytu'u haw 'ar upaw. A'e mehe mo uruzypyrog mo arozràn ime'eg wi haw rehe. Urenoz mo hekuzar uhua'u ma'e hehe. Uruexak mo ipuhuz taw nehe, hagaw paw mua'u pupe nehe.  
\v 6 Urume'eg putar arozràn ikatu 'ym ma'e teko wanupe nehe. Hemetarer 'ym ma'e nupuner kwaw wemi'u imekuzar haw rehe wà nehe. Aze ume'eg kar uxapat amo teko wanemetarer pupe nehe, nupuner kwaw a'e unewer haw imumaw paw rehe wà nehe. Nezewe mehe uzeme'eg putar urewe wà nehe. Uzeapo putar urewe uma'ereko e ma'e romo wà nehe, peze pezeupeupe.   
\p
\v 7 Teko Izaew umume'u Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e Zanezar ikatu haw a'e wà. Zanezar umume'uahy ko uze'eg kwez kury. — Nahereharaz pixik kwaw heremiaihu wanemiapo kwer wi nehe.   
\p
\v 8 A'e rupi ywy uryryryryz putar nehe. Ywy rehe har paw uzai'o putar uzemumikahy haw rehe wà. Ywy uzeupir putar nehe. A'e re wezyw putar nehe. Nuzawy kwaw 'y penopenogaw yrykaw Niru rehe har.  
\v 9 A'e 'ar mehe amuixe kar putar kwarahy wapyter pe hin mehe nehe. 'Ar romo ipytunahy putar nehe. Ihe Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e aze'eg teko ihe kury.  
\v 10 Pepynykawhu azapo putar umàno ma'e kwer itymaw romo nehe. Napezegar kwaw nehe. Pezai'o putar pezegar haw hekuzaromo nehe. Pemunehew putar pàn ma'eryru iapo pyr pezemumikahy haw rehe nehe. Pezupin putar pe'aw peàkàg rehe har nehe no. Peiko putar teko wa'yr pitài imàno awer rehe uzai'o ma'e ài nehe. Iroahy putar a'e 'ar peme nehe.   
\p
\v 11 Uhem ma'uhez haw 'ar iko kury. A'e 'ar mehe amono kar putar ma'uhez hawhu ko ywy paw rehe nehe. Heta putar temi'u nehe. Nezewe rehe we teko paw ima'uhez putar wà nehe. Heta putar 'y nehe no. Nezewe rehe we iziwez putar wà nehe no. Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e ze'eg rehe wapurenu wer haw nuzawy kwaw wama'uhez haw nehe, waiwez haw nehe no.  
\v 12 Uzypyrog putar Yryhu Umàno Ma'e Kwer her ma'e wi uzàn pà wà nehe. Oho putar te yryhu Mezitehàn her ma'e pe wà nehe. Wata putar ywy kwarahy heixe haw awyze har rehe har kutyr wà nehe, kwarahy hemaw awyze har rehe har kutyr wà nehe no. Wekar putar Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e ze'eg oho waiko wà nehe. Nuexak kwaw wà nehe.  
\v 13 A'e 'ar mehe te kwàkwàmo ikàg wera'u ma'e, te kuzàwaza ikàg wera'u ma'e iàkàzym putar uiwez pà wà nehe.  
\v 14 Amo teko umume'uahy wemiapo ràm tupàn a'ua'u Xamari pe har wanehe wà. — Amume'uahy heremiapo ràm Nà wazar rehe ihe, i'i amo wà. — Amume'uahy heremiapo ràm Merexewa wazar rehe ihe, i'i amo wà. A'e paw u'ar putar wà nehe. Nupu'àm pixik kwaw wà nehe. Ihe Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e aze'eg kwez ihe kury.   
\c 9  
\s1 Amoz wexak tàpuzuhu Metew pe har i'ar haw upuahu zàwenugar pe  
\p
\v 1 Aexak Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e ma'ea'yr hapy haw huwake ihe. Uze'eg nezewe. — Enupànupà tàpuzuhu izita ne wà nehe. Aze erenupànupà ne wà nehe, tàpuzuhu uzypyrog putar uryryryryz pà nehe. Tuwe tàpuzuhu ipehegwer u'ar teko ipupe wiko ma'e wanehe nehe. Amo uhem putar a'e wi uzepyro pà wà nehe. Ihe azuka putar a'e uzepyro ma'e ràm zeàmàtyry'ymawhu pe ihe wà nehe. Ni amo nuhem kwaw umàno haw wi wà nehe. Ni amo nuikuwe kwaw wà nehe.  
\v 2 Aze amo wixe ywy pupe wà nehe, aze uhem umàno ma'e kwer waneta haw pe wà nehe, nezewe rehe we anuhem putar a'e wi ihe wà nehe. Aze uhem ywak rehe wà nehe, nezewe rehe we amuezyw kar wi putar a'e wi ihe wà nehe.  
\v 3 Aze izeàmim wer ywytyr Karamew rehe wà nehe, aha putar wanaikweromo ihe nehe. Apyhyk putar ihe wà nehe. Aze uzeàmim oho ihewi yryhu wy pe wà nehe, aze'eg putar àzàg yryhu pe har pe nehe. — Emokon ne wà nehe, a'e putar izupe nehe. Omokon putar wà nehe.  
\v 4 Aze zauxiapekwer weraha wemipyhyk kwer romo wà nehe, aze'eg putar zauxiapekwer wanupe nehe. Na'e uzuka putar a'e teko wà nehe. Azekaiw putar wanehe nehe. Napyro kwaw ihe wà nehe. Nan. Amumaw putar ihe wà nehe.   
\b  
\p
\v 5 Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e Zanezar ikàg wera'u ma'e opokok ywy rehe. Ywy uryryryryz ipokok mehe.  
\q1 Ywy rehe har paw uzai'o uzemumikahy haw rehe wà.  
\q1 Uzeupir ywy. Wezyw no.  
\q1 Nuzawy kwaw 'y penopenogaw Niru yrykaw pe har.   
\q1
\v 6 Tupàn uzapo wàpuz ywak rehe.  
\q1 Omono ywak ywy 'aromo no.  
\q1 Wenoz 'y yryhu pe har uzeupe.  
\q1 Uzakook a'e 'y ywy rehe.  
\q1 Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e her romo a'e.   
\b  
\p
\v 7 Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e uze'eg nezewe kury. — Teko Izaew wà, azamutar katu teko Exio ywy rehe har ihe wà. Apuamutar katu ihe no. Wamutar katu haw nuzawy kwaw peamutar katu haw. Apuerur Ezit ywy wi ihe. Nezewegatete arur Piri ywy rehe har Kereta yrypypo'o wi ihe wà no. Arur Aram izuapyapyr Kir ywy wi ihe wà no.  
\v 8 Ame'e iteko teko Izaew wanehe ihe. Heta tetea'u ikatu 'ym ma'e iapo har wà. Amukàzym putar ywy wi ihe wà nehe. Namumaw kwaw Izaew paw ihe wà nehe. Ihe Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e amume'u ko ma'e kwez ihe.   
\p
\v 9 Azapo kar putar ma'e ihe nehe. Hereko haw pe har omono putar ikatu ma'e xe wà nehe. Omono putar ikatu 'ym ma'e pe pe wà nehe. Teko wenuhem arozràn iapirer wi wà. Nuweityk kwaw ni pitài arozràn wà.  
\v 10 Heremiaihu ikatu 'ym ma'e iapo har paw umàno putar zeàmàtyry'ymawhu pe wà nehe. Amo teko uze'eg nezewe wà. — Tupàn numuhem kar kwaw ikatu 'ym ma'e zaneruwake a'e. Nazanezuka kar kwaw amo wanupe a'e, i'i waiko wà. A'e teko paw umàno putar zeàmàtyry'ymawhu pe wà nehe.   
\s1 Ikatu ma'e uzeapo ma'e ràm Izaew wanupe  
\p
\v 11 Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e uze'eg nezewe kury. — A'e 'ar mehe azapo wi putar Tawi tuwihawete romo heko haw ihe nehe. Nuzawy kwaw tàpuz u'ar ma'e kwer. Awàpytym putar ixorok awer ipàrirogaw aiha ma'e rehe ihe nehe. Azapo wi putar a'e tàpuz u'ar ma'e kwer nehe. Kwehe mehe ikatu tàpuz. Ikatu wi putar kwehe arer zàwegatete nehe.  
\v 12 Na'e heremiaihu upyro putar Enom izuapyr waiwy pehegwer wà nehe, wanuwi wà nehe. Upyro putar heywy kwer paw amo teko wanuwi wà nehe no. Azapo kar putar a'e ma'e paw ihe nehe. Ihe Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e aze'eg kwez ihe.   
\p
\v 13 Uhem putar amo 'ar nehe. A'e 'ar mehe arozràn hezuz putar na'arewahy nehe. Teko nupuner kwaw arozràn paw ipo'o haw rehe wà nehe ta'e heta tetea'u putar nehe xe. Uwà tyw i'a putar na'arewahy nehe. Teko nupuner kwaw uwà paw ipo'o haw rehe wà nehe. Uzapo putar win tetea'u nehe. Uwyryk putar yrykawhu ài nehe.  
\v 14 Arur wi putar heremiaihu wapyhyk awer wi wamunehew awer wi ihe wà nehe, waiwy kwehe arer pe ihe wà nehe. Uzapo wi putar tawhu heityk pyrer wà nehe. Wiko putar a'e tawhu pupe wà nehe. Uzapo putar uwà tyw wà nehe. U'u putar tykwer wà nehe. Uzapo putar amo ma'e'yw tyw wà nehe no. U'u putar i'a kwer wà nehe no.  
\v 15 Amuigo kar putar heremiaihu ywy heremimono kwer rehe ihe wà nehe. Ni amo nueraha pixik kwaw heremiaihu a'e ywy wi a'e wà nehe. Ihe Tupàn Tuweharupi Wiko Ma'e pezar aze'eg kwez kury. Upaw.