\id DAN - Gofa Full Bible Latin Version Final \ide UTF-8 \h Daanela Maxaafa \toc1 Daanela Maxaafa \toc3 Daane \toc2 Daanela \mt1 Daanela Maxaafa \imt Gaatha Qofa \ip Daanela geetetiya suntha birshethay Xoossay taw daynna woyko taw pirdeysa guussu. Daaneli Babiloone biittan eretanaw gaaso gididay, iya lo77o kanduwa, tinbite imota, Xoossay iya de7uwan oothida oosuwa, ba imetida maatan ehida laamiyanne dicha (\xt 2:46-49; 6:1-3\xt*). \ip Daaneli, K.Y.S. 605 laythan di7etidi Babiloone bida koyro asaara de7ees (\xt 1:1-2\xt*). Daaneli kawa Nabukadanaxoora kawo gadhon oothana mela dooretida na7atethatape issuwa. Daaneli iita kawotethata wode ubban ba Xoossaas ammanetidi de7is. Daanela maxaafan eretida taariketi, laxiya itoone tama, gaammo ollanne goda bolla xaafetida xuufiya. Daaneli amuho be7oninne amuho bilethan eretida asi. \ip Daanela maxaafay xaafetida waanna gaasoti nam7a. Hessatika:- \ipi 1. Ayhude gidonna deriyan di7etidi aylle gididi allaga biittan duussi Isra7eele asaas wursetha qaada gidonaysa akeekisidi, enta zaaridi minthethanaasa. \ipi 2. Taarike giddon hanida tinbite qoncethan, Xoossi kawotethata ubba bolla Goda gideysanne iya kawotethay xooneysa Xoossa deriya akeekisanaasa. \ip Daanela maxaafay nam7u gita kifiletan shaaketees. \ipi 1. Daaneli de7ida wode hanida taariketa odiya kifiliya (shem 1-6). He wode dendida kawotethatanne Xoossay Daanelanne iya laggeta waatidi ashshidako odees. \ipi 2. Daaneli be7ida dumma dumma qoncethata odiya kifiliya (shem 7-12). Ha kifiliyan kawotethata dendoynne kundethay dumma dumma mallataninne leemisotan qoncis. \iot Maxaafa Ayfe Qofata \io1 Daanelinne iya laggeti kawo gadhon \ior (1:1-21)\ior* \io1 Xoossi kawotethata ubbaa bolla Goda \ior (2:1—6:28)\ior* \io2 Nabukadanaxoora amuhuwa \ior (2:1-49)\ior* \io2 Worqa misilenne laxiya itoone tama \ior (3:1-30)\ior* \io2 Nabukadanaxoora gooyetha \ior (4:1-37)\ior* \io2 Bilxasooranne goda bolla xuufiya \ior (5:1-31)\ior* \io2 Daaneli gaammofe attis \ior (6:1-28)\ior* \io1 Daaneli be7ida qoncethata \ior (7:1—12:13)\ior* \io2 Oyddu do7ata qoncethi \ior (7:1—8:27)\ior* \io2 Daaneli ba asaas woossida woosa \ior (9:1-27)\ior* \io2 Xegroosa shaafa matan be7ida qoncethaa \ior (10:1—12:13)\ior* \ie \c 1 \s1 Daanelinne Iya Laggeti Babiloonen \p \v 1 Yihuda kawoy Iyo7aqeemi kawotida heedzantho laythan Babiloone Kawoy Nabukadanaxoori Yerusalaame katama bolla dendi katamaa teqis.\x - \xo 1:1 \xo*\xt 2 Kawo 24:1; 2 Taari 36:5-7.\xt*\x* \v 2 Goday Yihuda kawa Iyo7akemenne Xoossa keethan de7iya miishetape baggaa, iya kushen aathidi immis. I he miisheta Sana7oora biittan de7iya ba eeqa xoossata keethi efidi, miishe minjiya keethan wothis.\x - \xo 1:2 \xo*\xt 2 Kawo 20:17; 24:10-16; 2 Taari 36:10; Isa 39:7-8.\xt*\x* \p \v 3 Kawoy, Asfanaaza geetetiya ba oosanchota halaqaa haysada yaagidi kiittis: “Isra7eele asaa giddofe kawo koche gididaysatanne gita asata koche gididaysata doora. \v 4 Dooretana na7atethati, borey baynayisata, mala lo77ota, timirte ellesidi ekanaw danda7eyisata, akeekanchota, eratethi kumidaysatanne kawo gadhon oothanaw danda7eyisata gidanaw bessees. Enta Babiloone doonanne xaafo tamaarsa” yaagis. \v 5 Enti maana kathaanne uyana woyne ushsha kawa kathaafenne ushshafe gallas gallas immana mela kawoy kiittis. Heedzu laythi loohidaape guye kawa sinthe shiiqidi ooso doomana mela qofa kuuyis. \p \v 6 Dooretidaysata giddofe Yihuda koche gidida Daanela, Anaana, Misa7eelanne Azaara geeteteysati de7oosona. \v 7 Kawa oosanchota halaqay enta suntha laammidi, Daanela Bilxasoora, Anaana Sidiraaqa, Misa7eela Misaaqa, Azaara Abdanaago gidi sunthis. \p \v 8 Daaneli kawa kathaa midinne woyne ushsha uyidi, bana tunisonna mela ba wozanan qofa qachidi, he qofaa ekanaada, kawa oosanchota halaqaa woossis. \v 9 Xoossay, oosanchota halaqaa sinthan Daanelas sabanne qadhe immis. \v 10 Gidoshin, oosanchota halaqay Daanelako, “Hintew ha kathaanne ushsha kiitida ta godaa, kawa yayyayis. Hinte lagge gidida na7atethata som7uwafe hinte som7oy gilqidi bentiko, hinte gaason kawoy tana wodhana” yaagis. \p \v 11 Oosanchota halaqay shuumin Daanela, Anaana, Misa7eelanne Azaara naagiya addiyako, Daaneli haysada yaagis: \v 12 “Maanaw nuus atakilte, uyanaw haatha xalaala immada, nuna ne aylleta tammu gallas paaca. \v 13 Yaatada, nu som7uwanne kawo kathaa miya na7atethata som7uwa xeellada, nuna ne aylleta new bentidaysada ootha” yaagis. \p \v 14 I, hessa ekidi tammu gallas enta paacis. \v 15 Tammu gallasape guye, kawa kathaa mida na7atethata ubbaafe enta som7oy ciiyin, modhidi bentidosona. \v 16 I, entaw giigida kathaanne woyne ushsha diggidi atakilte immis. \p \v 17 Ha oyddu na7atethatas Xoossay eranne ubba qommo xuufenne timirte ekiya akeeka immis. Daaneli qoncethinne amuho birshethi erees. \p \v 18 Kawoy, na7atethati baako gelanaada kiitida wodey gakin, oosanchota halaqay enta Nabukadanaxoora sinthe ehis. \v 19 Kawoy, enta odisiya wode Daanela, Anaana, Misa7eelanne Azaara mela asi enta giddon bentibeenna. Yaatin, enti kawas oothanaw gelidosona. \v 20 Kawoy enta oychida ay cincatethaanne akeeka oyshan, iya kawotethan de7iya marotapenne bitanchotape enti tammu kushe aadhidi bentidosona. \v 21 Daaneli, kawoy Qiroosi kawotida koyro laytha gakanaw gam7is. \c 2 \s1 Nabukadanaxoora Amuhuwa \p \v 1 Nabukadanaxoori kawotida nam7antho laythan amuho amuhis. He amuhoy iya daganthin, dhiskoy iya ekonna ixis. \v 2 Hessa gisho, I amuhida amuhuwa iyaw odana mela maroti, bitanchoti, murunneysatinne xoolinto taybeysati yaana mela kawoy kiittis. Enti yidi iya sinthan eqidosona. \v 3 Kawoy entako, “Tana daganthiya amuho amuhas; he amuhoy aybeko eranaw koyayis” yaagis. \p \v 4 Xoolinto taybeysati Soore doonan, “Kawaw, merinaw kawota! Ne amuhuwa nuus ne aylletas oda; nu new iya birshethaa odana” yaagidosona. \p \v 5 Kawoy entako, “Hinte ha amuhuwanne iya birshethaa tana erisonna ixiko, ta hintena qanxana; hinte keethay buure yeggiya bessi gidanaysa ta hintew minthada odayis. \v 6 Shin hinte amuhuwanne iya birshethaa taw odiko, imota, woytonne daro boncho taape demmana. Hessa gisho, ane amuhuwanne iya birshethaa tana erisite” yaagis. \p \v 7 Enti zaaridi, “Kawoy amuhuwa nuus ba aylletas odo; nu iya birshethaa erisana” yaagidosona. \p \v 8 Kawoy zaaridi, “Ta mino qofa hinte eriya gisho wode adussanaw hinte koyeysa ta erayis. \v 9 Hinte amuhuwa taw odonna ixiko, issi pirdi hintena naagees. Hanotay laametana gidi hinte ufaysi oothiya gisho taw wordonne gene qaala odanaw maqetideta. Hessa gisho, amuhuwa taw odite. Yaatiko, hinte iya birshethaa erisanaw danda7eysa ta erana” yaagis. \p \v 10 Xoolinto taybeysati zaaridi, “Kawoy oychiya oysha zaaranaw danda7iya issi asika biittan baawa. Ay gitanne wolqaama kawoy marota, bitanchotanne xoolinto taybeyisata hessa melaba oychidi erenna. \v 11 Kawoy oychida oyshoy deexo; asa giddon doonna xoossatape attishin, hessa kawas qoncisanaw danda7ey baawa” yaagidosona. \p \v 12 Kawoy daro yilotidi, Babiloonen de7iya cincata ubbaa wodhanaada kiittis. \v 13 Cincata wodhanaw awaajoy keyis; Daanelanne iya laggeta wodhanaw asi kiitetis. \p \v 14 Kawa naageysata halaqay Ariyooki, Babiloonen de7iya cincata wodhanaw keyiya wode Daaneli iya cincatethaninne hiillan odisis. \v 15 I kawa naageysata halaqaa Ariyooka, “Kawoy haysa mela iita awaajo ayis kessidee?” gidi oychis. Ariyooki hanota Daanelas odis. \v 16 Daaneli kawako gelidi, amuhuwa birshethaa erisanaw baw wodey imetana mela woossis. \p \v 17 Hessafe guye Daaneli ba soo simmidi, ba heedzu laggetas, Anaaniyas, Misa7eelasinne Azaariyasi hanota odis. \v 18 Enti Babiloonen de7iya hanko cincatara issife hayqonnaada, salo Xoossay maarota oothidi, ha xuura entaw qoncisanaada woossana mela entaw odis. \p \v 19 He qamma xuuray Daanelas qoncis. Daaneli salo Xoossaa haysada yaagidi galatis; \q1 \v 20 “Cincatethinne wolqi Xoossasa gidiya gisho, \q2 iya sunthay merinaape merinaa gakanaw galatetto. \q1 \v 21 I wodetanne ageenata laammees; \q2 kawota araatan utisees; araatape diggees. \q1 Cincatas cincatethi immees; \q2 akeekanchotas era immees. \q1 \v 22 I xuuraanne geemmidaba qoncisees; \q2 I dhuman de7iyaba erees; \q2 poo7oy iyara de7ees. \q1 \v 23 Ta mayzata Xoossaw, \q2 ta nena galatayis; sabbayis. \q1 Ne taw cincatethinne wolqa immadasa; \q2 nuuni nena oychidaba tana erisadasa; \q2 kawa amuhuwa nuna erisadasa” \m yaagis. \s1 Daaneli Amuho Birshis \p \v 24 Hessafe guye, Daaneli Babiloonen de7iya cincata wodhisanaw kawuwape kiita ekida, Ariyookako bidi, “Cincata wodhopa; tana kawako gelsa; taani iya amuhuwa birshethaa iya erisana” yaagis. \p \v 25 Ariyooki ellesidi Daanela kawako gelsidi, kawako, “Yihudape di7etidi yida asaape kawa amuhuwa birshethaa erisanaw danda7iya ase demmas” yaagis. \p \v 26 Kawoy Bilxasoora geetetiya Daanela, “Ta amuhida amuhuwanne iya birshethaa tana erisanaw danda7ay?” gidi oychis. \p \v 27 Daaneli haysada yaagidi zaaris: “Kawaw, ne oychida xuuraa qoncisanaw danda7iya cinca asi, maroy, bitanchoynne, murunniya asi baawa. \v 28 Shin xuura qoncisiya issi Xoossi salon de7ees. Wursetha wodetan hananaba I, nena bessis. Ne arsan zin7ada, ne be7ida amuhoynne qoncethay haysa. \p \v 29 “Kawaw, ne arsan zin7ada, sinthafe yaanaba qopadasa. He wode xuura qoncisiya Xoossay sinthafe hananaba nena bessis. \v 30 Ha xuuray taw qonciday, ta hara asape cinca gidida gisho gidenna. Shin neeni kawoy, amuhuwa birshethaa eranaadanne ne huuphen simeretiya qofa akeekana melasa. \p \v 31 “Kawaw, ne daro gita, phooliyanne xeellanaw yashshiya misiley ne sinthan eqidaysa be7adasa. \v 32 He misiliya huuphey, walahi bayna worqafe, iya tiraynne kusheti birape, uloynne wodireti naase biratape, \v 33 suyley biratapenne toho yacha baggay biratape baggay biittafe medhetis. \v 34 Neeni misiliya xeelliya wode, issi shuchi asa kushey bochonna dhoqolletidi, biratapenne biittafe medhetida misiliya toho yacha bolla wodhidi gaaccis. \v 35 He wode birati, urqi, naase biratay, birinne worqey ubbay gaacetidi, bonen wudumman de7iya suulaa mela gidin, aykoyka attonnashin carkoy pitidi efis. Shin misiliya bolla wodhida shuchay zuma gididi sa7aa kumis. \p \v 36 “Amuhoy haysa; ha77i birshethaa nuuni new odana. \v 37 Kawaw, neeni kawota kawo. Salo Xoossay new kawotethinne wolqa, minotethinne boncho immis. \v 38 Neeni biitta ubbaa haaranaada oothis; ase, do7anne salo kafo ne kushen wothis. Hessa gisho, worqa huuphey nena. \p \v 39 “Neepe guye, minotethan nena gakonna hara kawotethi dendana. Kaallidi, biitta ubbaa haariya, naase birata gidiya, heedzantho kawotethi dendana. \v 40 Wursethan ubbaa gaaccidi liiqisiya biratada minnida oyddantho kawotethi dendana. Birati ubbaa gaaccidi liiqiseysada I, baape kase dendida kawotethata gaaccidi liiqisana. \p \v 41 “Tohotinne toho biradheti baggay biratape, baggay biittafe medhetidaysa ne be7idaysada, he kawotethay shaaketida kawotethi gidana. Birati biittara walaketin, neeni be7idaysada baggay biratada mino gidana. \v 42 Toho biradheti baggay birata, baggay biitta gididaysada, ha kawotethaas baggay mino, baggay shugo gidana. \v 43 Birati biittara walaketin neeni be7idaysada he nam7u bagga asay geloninne ekon walaketana. Shin birati biittara walaketanaw danda7onaysada enti issino gididi gam7anaw danda7okona. \p \v 44 “He kawota laythan, salo Xoossay kundonna, hara asas aadhidi imetonna kawotethaa essana. He eqida kawotethay, he kawotethata ubbaa gaaccidi dhaysana; shin I merinaw eqidi daana. \v 45 Asa kushey bochonna zumaape dhoqolletidi, wodhidi, biratape, naase biratape, biittafe, birapenne biittafe medhetida misiliya gaaccida shuchaa birshethay he kawotethaa. \p “Gita Xoossay sinthafe hananaba kawa bessis. Amuhoy tuma; birshethayka ammanetidaysa” yaagidi zaaris. \p \v 46 Hessafe guye, kawoy Nabukadanaxoori Daanela bonchidi, gufannis; asay iya sinthan yarsho yarshana melanne ixaane cuyisana mela kiittis. \v 47 Kawoy Daanela, “Tuma ne Xoossay xoossata Xoosse, kawota Godanne xuura qoncisiya Xoosse. Neeni ha xuuraa qoncisanaw danda7iday hessa gishosa” yaagis. \p \v 48 Hessafe guye, kawoy Daanela aathidi bonchis; daronne al7o imotata iyaw immis. Babiloone biitta haariya ase oothis; Babiloonen de7iya cincata ubbaa bolla halaqa oothidi shuumis. \v 49 Daaneli oyshan, kawoy Sidiraaqa, Misaaqanne Abdanaago Babiloone biitta ayseysata oothidi shuumis; shin Daaneli kawo keethan gam7is. \c 3 \s1 Worqa Misilenne Itoone Tama \p \v 1 Kawoy Nabukadanaxoori adussatethay usupun tammu wadha, gompay usupun wadha gidiya misile worqafe medhidi, Babiloone biittan Duura Demban essis. \v 2 He misiliya anjisanaw yaana mela, kawo moorinnata, shuumata, biitta ayseysata, kawa zoreyisata, miishe keethan ootheyisata, pirda daynnata, higge eranchotanne awuraja shuumata xeegis. \v 3 He wode kawo moorinnati, shuumati, biitta ayseysati, kawa zoreysati, miishe keethan ootheysati, pirda daynnati, higge eranchotinne awuraja shuumati shiiqidi, kawoy Nabukadanaxoori essida misiliya sinthan eqidosona. \v 4 He wode awaajiya addey ba qaala dhoqu oothidi, haysada yaagis: “Hinteno, asaw, kawotethato, dumma dumma doona odeteysato, \v 5 ubbay moyze, suusul7e, maasinqo, diithi, zayenne hara yetha miishe girsi si7iya wode, kawoy Nabukadanaxoori essida worqa misiliyas gufannidi goyinnite. \v 6 Misiliya sinthan gufannidi goyinnona oonika, he saatiyan eexiya itoone taman holetana” yaagis. \p \v 7 Hessa gisho, asay, kawotethatinne dumma dumma doona odetiya ubbay moyze, suusul7e, maasinqo, diithi, zayenne hara yetha miishe girsi si7ida wode biittan gufannidi, kawoy Nabukadanaxoori essida worqa misiliyas goyinnidosona. \p \v 8 He wode Babiloone asatape issoti issoti Ayhudeta mootidosona. \v 9 Enti kawa Nabukadanaxoorako haysada yaagidosona; “Kawaw, merinaw kawota. \v 10 Kawaw, ne moyze, suusul7e, maasinqo, diithi, zayenne hara yetha miishe girsi si7iya oonika gufannidi, worqa misiliyas goyinnana mela, \v 11 biittan gufannidi goyinnona asi de7iko, itoone taman holetana mela awaajo kessadasa. \v 12 Shin kawaw, neeni Babiloone biittan shuumida Ayhudeti, Sidiraaqi, Misaaqinne Abdanaagoy ne kiita ixidosona. Ne xoossatas oothokona; qassi ne essida worqa misiliyaka goyinnokona” yaagidosona. \v 13 Nabukadanaxoori hessa si7ida wode, yilo eexidi, Sidiraaqa, Misaaqanne Abdanaago ehana mela kiittis; enta kawa sinthe ehidosona. \v 14 Nabukadanaxoori enta haysada yaagis: “Sidiraaqa, Misaaqa, Abdanaago, hinte ta xoossatas oothiboonaysinne ta essida worqa misiliya goyinniboonaysi tumee? \v 15 Ha77i moyze, suusul7e, maasinqo, diithi, zayenne hara yetha miishe girsi si7iya wode ta essida misiliyas gufannidi goyinniko lo77o. Shin hinte goyinnona ixiko, ellesidi eexiya itoone taman holetana. Ay xoossika hintena ta kushepe ashshena” yaagis. \p \v 16 Sidiraaqi, Misaaqinne Abdanaagoy zaaridi, “Kawaw, Nabukadanaxoora, haysas nu new zaaro immanaw bessenna. \v 17 Kawaw, nu eexiya itoone taman holetiyakoka, nu iyaw oothiya Xoossay tamape nuna ashshanaw danda7ees. Qassi kawaw, I nuna ne kushepe ashshana. \v 18 Shin kawaw, I nuna ashshona ixikoka, nuuni ne xoossatas oothonaysanne ne essida worqa misiliya goyinnanaysa era” yaagidosona. \p \v 19 He wode Nabukadanaxoori Sidiraaqa, Misaaqanne Abdanaago bolla yilo eexin, iya som7oy laametis. Tamay kase eexeysafe laapun kushe aadhidi eexana mela kiittis. \v 20 Sidiraaqa, Misaaqanne Abdanaago qachidi, eexiya itoone taman holana mela, ba olanchota giddofe mino asata kiittis. \v 21 Enti banta afilara, suriyara, huuphe xaatharanne hara ma7o ubbaara de7ishin, eexiya itoone taman holidosona. \v 22 Kawa kiitay daro eeso gidida gishonne itoone tamay kasepe aadhidi eexiya gisho, Sidiraaqa, Misaaqanne, Abdanaago taman holida, mino asata tama lacoy wodhis. \v 23 Ha heedzu qashetida asati, Sidiraaqi, Misaaqinne Abdanaagoy, eexiya itoone taman wodhidosona. \p \v 24 Hessafe guye, kawoy Nabukadanaxoori malaaletidi, eeson dendi eqidi, “Nu qachidi eexiya itoone taman yeggida asati heedza gidokonaayee?” yaagidi bana zoreyisata oychis. \p Enti, “Kawaw, ee, tuma heedza” yaagidi zaaridosona. \p \v 25 Kawoy zaaridi, “Qashope birshetidi, tama giddon yaanne haanne hemetiya, tamay aykoka bochonna oyddu asata be7ayis; oyddanthoy xoossata na7a daanees” yaagis. \p \v 26 Nabukadanaxoori eexiya itoone tama mata shiiqidi, ba qaala dhoqu oothidi, “Ubbaafe Dhoqa Xoossaa oosanchoto, Sidiraaqa, Misaaqa, Abdanaago, keyidi haa yiite!” yaagidi xeegis. Sidiraaqi, Misaaqinne Abdanaagoy tama giddofe keyidosona. \v 27 Kawuwape garsara biitta ayseysati, moorinnati, shuumatinne kawa zoreysati entako shiiqidosona. Tamay enta asatethaa bochiboonaysa, enta huuphe binaanape issoyka xuugetiboonnaysa, enta ma7oyka meetetiboonaysanne tama peenoy enta bolla baynaysa be7idosona. \p \v 28 Hessafe guye, Nabukadanaxoori haysada yaagis: “Sidiraaqa, Misaaqanne Abdanaago Xoossay galatetto. I, ba kiitanchuwa kiittidi, banan ammanetida, ba aylleta ashshis. Enti kawa kiita ixidi, banta Xoossaafe attishin, hara xoosse goyinnanaape hayqanaw dosidosona. \v 29 Hesaa gisho, hara ay xoossika haysada oothidi ase ashshona gisho, Sidiraaqa, Misaaqanne Abdanaago Xoossaa toochidi odetiya ay asika, woyko ay kawotethika, woyko dumma dumma doonan odetiya ay kochayka qanxetana mela enta keethayka laaletidi, pito doore gidana mela taani kiittas” yaagis. \p \v 30 Kawoy Sidiraaqa, Misaaqanne Abdanaago Babiloone biittan dhoqu dhoqu oothidi shuumis. \c 4 \s1 Nabukadanaxoora Nam7antho Amuhuwa \p \v 1 Kawoy Nabukadanaxoori, \pi Asaas, kawotethatas, dumma dumma doonan odetiya kochatas haysada yaagidi dabdaabe xaafis: \pi Saroy hintew gido, \pi \v 2 Ubbaafe Dhoqa Xoossay taw oothida, malaalsibaanne oorathaba ta hintew odanaw koyayis. \q1 \v 3 Iya malaatay ayba gite! \q2 I oothiya oorathabay ayba mino! \q1 Iya kawotethay merina kawotethi; \q2 I yeletaape yeletaa gakanaw haarees. \p \v 4 Taani, Nabukadanaxoori ta keethan injetin, ta kawo gadhon miikotin de7ayis. \v 5 Issi gallas taani yashshiya amuho be7as. Taani ta arsan zin7ada, be7ida amuhoynne qoncethay tana daganthis. \v 6 Hessa gisho, amuhuwa birshethaa tana erisana mela Babiloonen de7iya cincata ubbaa taako ehana mela kiittas. \v 7 He wode maroti, muranchoti, xoolinto taybeysatinne bitanchoti taako yin, ta amuhuwa entaw odas; shin enti birshethaa tana erisanaw danda7ibookona. \v 8 Wursethan ta xoossaa sunthan Bilxasoora geetetidi xeegetiya, geeshsha xoossata ayyaani iyan de7iya, Daaneli taako gelin, iyaw ta amuhuwa odas. \p \v 9 Cincata halaqa gidida Bilxasoora, geeshsha xoossata ayyaani nenan de7eysanne ayba xuurika neepe geemmonaysa taani erayis. Taani be7ida amuhoy haysa; ane taw iya birshetha oda. \v 10 Taani ta arsan zin7ada, biittas gidi zawan issi gita mithi eqidaysa qoncethan be7as. \v 11 He mithay diccidi gitatisinne minnis. Iya xeeray salo gakees; sa7aa gaxape gaxa gakanaw bentees. \v 12 He mithaa haythay xeellanaw lo77ees; iya ayfeyka daro; iya bolla ubbaas meetetiyabay de7ees. Sa7a do7ati iya kuyan shempoosona; salo kafoti iya tashiya bolla keexidi de7oosona. De7ora de7iya ubbay iyape mees. \p \v 13 “Taani ta arsan zin7ada, geeshsha kiitanchoy salope wodhishin qoncethan be7as. \v 14 Ika ba qaala dhoqu oothidi, haysada yaagis: ‘Ha mithaa qanxite; iya tashiya karite; iya haytha duuthite; iya ayfiya laallite. Iya garsan de7iya do7atinne iya tashiyan uttiya kafoti ubbay baqato. \v 15 Shin durumaanne iya xaphuwa birataninne naase birata santhalaatan qachidi, biittan, maata giddon aggaagite. Salo akan laako; bazzon maata giddon do7ara de7o. \v 16 Iya kahay asape do7aysan laameto; hessada hanidi laapun laythi de7o. \v 17 Ubbaafe Dhoqa Xoossay asa nayta kawotetha ubbaa haareysa, kawotethi koyiya asas immeysanne hari attoshin boretidaysa shuumeysa de7on de7iya asi ubbay erana mela, hessa kiitanchoti awaajidosona; geeshshati pirdaa ehidosona’ ” yaagis. \p \v 18 “Taani, Kawoy Nabukadanaxoori be7ida amuhoy haysa: Ha77i, Bilxasoora, taw iya birshethaa oda. Ta kawotethan de7iya cincatape issoyka tana birshetha erisanaw danda7ibeenna. Shin geeshsha xoossata ayyaani nenan de7iya gisho, neeni danda7aasa” yaagas. \s1 Daaneli Amuho Birshethaa \pi \v 19 He wode Bilxasoora geetetiya Daaneli dagammidi, haniyaba dhayis. I dagammida gisho guutha wode si77i gidi gam7is. Yaatin, kawoy, “Bilxasoora, ha amuhoynne iya birshethay nena daganthofo” yaagis. \pi Bilxasoori zaaridi, “Ta godaw, ha amuhoy nena ixeysatas, iya birshethay ne morketas gido. \v 20 Ne amuhon be7ida mithay, diccidi minniday, daayidi salo gakiday, sa7a gaxape gaxa gakanaw bentiday, \v 21 haythay xeellanaw lo77ey, ayfey dariday, iya bolla ubbaas miyabay de7ey, do7ati iya kuyan shempidaynne salo kafoti iya tashiyan keexidi de7ey, \v 22 kawaw, he mithay nena. Neeni gitatadasa; minnadasa; ne gitatethay diccidi, salo gakis; ne maatay sa7aa gaxape gaxa gakis.” \pi \v 23 “Kawaw, geeshsha kiitanchoy salope wodhidi, ‘Ha mithaa qanxidi dhaysite; shin iya durumaanne iya xaphuwa birataninne naase birata santhalaatan qachidi, biittan, maata giddon aggaagite. I salo akan laako; laapun laythi gakanaw woran do7ada de7o’ ” giya wode be7adasa. \pi \v 24 “Kawaw, birshethay haysa: haysi Ubbaafe Dhoqa Xoossay ta godaa, kawa bolla polanaw kiitida pirda. \v 25 Neeni asa giddofe goodetada do7atara issife daana. Neeni boorada maata maananne salo akan laakana. Qassi Ubbaafe Dhoqa Xoossay, asa nayta kawotetha ubbaa haareysanne kawotethi ba koyida asas immeysa ne erana gakanaw, laapun laythi ne bollara aadhana. \v 26 Durumay xaphora biittan attanaada kiitetidaysi, salo Xoossay biitta ubbaa haareysa neeni eriya wode, ne kawotethay new simmanaysa bessees. \v 27 Kawaw, ta zoriya eka. Nagara ooso aggada suureba ootha; un7etidaysata naaqo aggada entaw qadheta. Ooni eri neeni saro daana wodey aduqonna aggenna” yaagis. \s1 Amuhoy Poletis \p \v 28 Ha ubbay kawa Nabukadanaxoora bolla gakis. \v 29 Tammanne nam7u ageenape guye, kawoy Babiloonen de7iya kawo gadho bolla de7iya bessan simeretees. \v 30 Kawoy, “Taani, ta gita wolqan, ta gita bonchuwas kawoy daana mela ta keexida wolqaama Babiloone katamay haysa gidennee?” yaagis. \p \v 31 I, ba odaa wursonna de7ishin, salope haysada giya qaali yidi, “Kawa Nabukadanaxoora, ne bolla pirdetida pirday haysa: ne kawotethay neepe eketis. \v 32 Neeni asa giddofe goodetada, bazzo do7atara daana; ne boorada maata maana. Ubbaafe Dhoqa Xoossay asa nayta kawotetha ubbaa haareysanne I ba koyaida asas kawotethi immeysa neeni erana gakanaw laapun laythi ne bollara aadhana” yaagis. \p \v 33 Nabukadanaxoora bolla geetetidabay ellesidi poletis. Asa giddofe goodetidi, boorada maata mis. Iya asatethay salo akan laakis. Iya binaanay anko baalleda, iya xugunthayka kafo xugunthada diccis. \p \v 34 “He laapun laythay wuridaape guye, taani Nabukadanaxoori dhoqu gada salo xeellas. Ta kahay simmin, Ubbaafe Dhoqa Xoossaa galatas; merina Xoossaa bonchas; sabbas. \q1 “I merinaape merinaw haarees; \q2 iya kawotethay yeletethaafe yeletetha gakanaasa. \q1 \v 35 Sa7an de7iya asa ubbay \q2 iya sinthan laafaba. \q1 Salo medhetethata bollanne \q2 sa7an asaa bolla I dosidaba oothees. \q1 Iya kushiya teqanaw danda7ey baawa, \q2 iya, ‘Ay oothay?’ yaagidi oychey deenna. \p \v 36 Ta kahay simmin, ta kawotethaa bonchoynne ta teemay taw simmis. Kase tana zoreysatinne ta moorinnati tana koydosona. Taani ta araatan minnas; taw kaseysafe aadhiya gitatethi guzhetis. \v 37 Hiza, taani Nabukadanaxoori salo kawa galatayis; iya dhoqu dhoqu oothayis; iya bonchayis. I oothiyaba ubbay like; iya oge ubbay suure; I otoron hemeteyisata kawushanaw danda7ees” yaagis. \c 5 \s1 Kawa Bilxasoora Gibira \p \v 1 Issi gallas kawoy Bilxasoori mukulu gidiya ba shuumatas gibira giigisidi, entara issife woyne ushsha uyis. \v 2 Bilxasoori woyne ushsha uyidi mathotida wode, iya aaway Nabukadanaxoori Yerusalaamen de7iya Xoossa keethafe ehida worqafenne birape oosetida ushsha miisheta ehana mela kiittis. I hessa oothiday I, iya shuumati, iya machetinne iya laggethoti ushsha he miishetan uyanaw koyida gishosa. \v 3 Enti Yerusalaamen de7iya Xoossa keethafe ehida worqafe oosetida ushsha miisheta kawas ehidosona. Yaatin kawoy, iya shuumati, iya machetinne iya laggethoti he miishetan tigetida woyne ushsha uyidosona. \v 4 Enti he woyne ushsha uyishe, worqafe birape, naase biratape, biratape, mithafenne shuchafe oosetida xoossata galatidosona. \p \v 5 He wode qoponna de7ishin, asa kushe biradheti keyidi, xompe wothiya kocaa sinthan, meeshetida kawo gadho godaa bolla xaafidosona. He kushey xaafiya wode kawoy be7is. \v 6 He wode iya som7oy laametidi, bido gidis; yashshan iya gaadey kokoris; iya gulbatay ixis. \p \v 7 Kawoy ba qaala dhoqu oothidi, muranchota, marotanne xoolinto paydeyisata ehana mela kiittis. I, Babiloone cincatako haysada yaagis: “Ha xuufiya nabbabidi, iya birshethaa taw odiya oonika, ocha teera daaniya ma7uwa ma7ana;\f + \fr 5:7 \fr*\fqa Ocha teera daaniya ma7uwa ma7ana: \fqa*\ft Ha ma7oy daro al7onne beni wode kawoti ma7iya ma7o.\ft*\f* iya qoodhen worqa aathana; I, ta kawotetha haariya heedzantho asi gidana” yaagis. \p \v 8 Babiloone cincati ubbay iya sinthe yidosna; shin entafe oonika he xuufiya nabbabanaw woyko iya birshethaa odanaw danda7ibeenna. \v 9 Kawoy Bilxasoori kaseysafe aadhidi dagammin, iya som7oy kaseysafe aadhidi bido gidis. Iya shuumati haniyaba dhayidosona. \p \v 10 Iya aayiya, kawanne iya shuumata palama si7ada, enti gibira miya keethaa gelada, haysada yaagasu: “Kawaw, merinaw kawota! Ha qofan daro dagammofa; ne som7oy laametofo. \v 11 Geeshsha xoossata ayyaani iya bolla de7iya, issi asi ne kawotethaa giddon de7ees. Iyaw eratethi, akeekinne cincatethi de7ees. Kase ne aaway, kawoy Nabukadanaxoori iya, marota, muranchota, bitanchotanne xoolinto paydeyisata halaqa oothidi shuumis. \v 12 I, lo77o ayyaani, erinne akeeki de7iya ase. I amuho birshanaw, qan7ishe odanawunne xuura qoncisanaw danda7ees. Kawoy Bilxasoora gidi sunthida Daanela xeega. I new xuufiya birshethaa odana” yaagasu. \p \v 13 He wode Daanela kawako ehin, kawoy iyako haysada yaagis: “Daaneli nenee? Ta aaway, kawoy Yihudape di77idi ehidaysatape issoy nenee? \v 14 Xoossata ayyaani nenan de7eysa, eri, akeekinne cincatethi new de7eysa ta si7as. \v 15 Ha xuufiya nabbabanawunne iya birshethaa taw odanaw muranchotinne cincati yidosona; shin enti taw birshethaa odanaw danda7ibookona. \v 16 Neeni birshethaa odanawunne deexo oysha ubbaa zaaranaw danda7eysa ta si7as. Hiza ne ha xuufiya nabbabanawunne iya birshethaa taw odanaw danda7iko, ocha teera daaniya ma7uwa mayzana; ne qoodhen worqa aathana; neeni, kawotetha haariya heedzantho ase gidana.” \p \v 17 Daaneli kawas zaaridi, “Ne imoy new gido; ne woytuwa hara asas imma. Gidoshin, taani xuufiya kawas nabbabana; birshethaaka odana.” \p \v 18 “Kawaw, Ubbaafe Dhoqa Xoossay ne aawa Nabukadanaxooras kawotethi, gitatethi, bonchonne teema immis. \v 19 Iya gitatetha gaason derey, kawotethatinne dumma dumma doonan odetiya kochati iyaw yashshan kokoridosona. I wodhanaw koyeysa wodhees; ashshanaw koyeysa ashshees; shuumanaw koyeysa shuumees; kawushanaw koyeysa kawushshees. \v 20 Shin I otortida wodenne iya wozanay muumida wode, ba araatape wodhis; iya bonchoyka qaaretis. \v 21 Asa giddofe goodetis; iya kahay laametin do7a gidis. Boorada maata mishe demba haretara issife de7is. Iya asatethay salo akan laakis. Hessi haniday, Ubbaafe Dhoqa Xoossay asa nayta kawotetha ubbaa haareysanne ba koydaysas immeysa I erana melasa. \p \v 22 “Shin Bilxasoora, neeni iya na7ay, ha ubbaa erashe ne nenatethaa kawushabaaka. \v 23 Qassi salo Godaa bolla otortada, nenatethaa dhoqu dhoqu oothadasa. Iya keethaafe bonqetidi yida worqa miishetan neeni, ne shuumati, ne machetinne ne laggethoti, woyne ushsha uyideta. Qassi xeellanaw, si7anawunne eranaw danda7onna birape, worqafe, naase biratape, biratape, mithafenne shuchafe oosetida xoossata galatideta. Ne de7uwanne ne ogiya ba kushen oykida Xoossaa bonchabaaka. \v 24 Hessa gisho, kushe biradheti iyape kiitetin, ha xuufey xaafetis. \p \v 25 “Xuufey, \b ‘MAANE, MAANE, TEQEL, PAARES’ yaagees. \p \v 26 “Aramike doonan iya birshethay haysa. \li1 MAANE: (taybetis) ‘Xoossay ne kawota laytha taybidi wuranaada oothis’ guussu. \li1 \v 27 TEQEL: (mazzanetis) ‘Mizaanen mazzanetada, kawuyada bentadasa’ guussu. \li1 \v 28 PAARES: (shaaketis) ‘Ne kawotethay shaaketidi Meedonasinne Farses imetis’ ” guussu. \p \v 29 He wode, Bilxasoora kiitan, ocha teera daaniya ma7uwa Daanela mayzidosona; iya qoodhen worqa aathidosona; qassi kawotetha haariya heedzantho asi gidana mela awaajidosona. \p \v 30 He wode qamma morketi gelidi, Babiloone kawa Bilxasoora wodhidosona. \v 31 Iya kawotethaa, laythi usupun tammanne nam7a gidida Meedona addey Daariyosi ekis. \c 6 \s1 Daaneli Gaammo Ollan \p \v 1 Kawoy Daariyosi ba kawotetha ubbaa giddon baape garsara biitta haariya xeetanne laatamu asata shuumanaw qopis. \v 2 Kawas aybika paconna mela shuumata aawatethan xeellana mela heedzu asata halaqa oothidi dooris; dooretidaysatape issoy Daanela. \v 3 Daaneli ooso oothanaw baw de7iya dumma eran hara halaqatapenne shuumatape aadhidi bentis. Hessa gisho, kawoy iya ba kumetha kawotethaa bolla shuumanaw qopis. \p \v 4 Biitta shuumatinne halaqati Daanela mootanaw, I aysiya aysuwa bolla bala demmanaw koydosona. Shin I, bana naagiyanne ammanetida asi gidiya gisho, iya mootanaw iya bolla ay balaka demmibookona. \v 5 Wursethan enti, “Iya Xoossaa higgiya baggara gidonna ixiko, hara baggara Daanela mootiyaba demmoko” yaagidosona. \p \v 6 Hessafe guye, biitta shuumatinne halaqati issife kawako bidi, haysada yaagidosona: “Kawaw Daariyosa, merinaw kawota! \v 7 Nuuni ne kawotetha ooso oothiya halaqati, shuumati, ayseysati, zoreysatinne biitta haareysati ubbay zoretida issi zorey de7ees. Hessika hastamu gallas gakanaw, ay asika kawa woossanaape attishin, hara ay asi woyko ay xoosse woossonnaada, neeni awaajo kessana melasa. He awaajuwa ekonnay gaammo ollan yegetana mela neeni kiitta. \v 8 Hiza kawaw, ha awaajoy shaaretonna Meedonanne Farse higgeda minonne laametonnaysa gidana mela parama” yaagidosona. \v 9 Hessa gisho, kawoy Daariyosi awaajuwa xaafidi paramis. \p \v 10 Daaneli awaajoy parametidi keydaysa erida wode ba soo bis; pooqe bolla de7iya kifiliya gelis. He kifiliya maskootey Yerusalaame bagga simmidi dooyetidi de7ishin, kase woosseysada gulbatidi, ba Xoossaa galatishe, issi gallasan heedzu toho woossees. \p \v 11 He asati issife bidi, Daaneli ba Xoossaa woossishininne ba Godaa maado oychishin demmidosona. \v 12 Enti kawako bidi, “Kawaw, hastamu gallasata giddon ne attishin, hara ay ase woyko ay xoosse woossiya oonika gaammo ollan yegetana mela awaajo kessabikii?” yaagidosona. \p Kawoy zaaridi, “Ee awaajay keyis; shaaretonna Meedonanne Farse higgeda minnidaysa” yaagis. \p \v 13 Enti, “Kawaw, Heko Yihudape di7etidi, yida asaape issoy, Daaneli, new gidin ne paramada kessida ne awaajuwaka kiitetenna. I ha77i gakanaw gallasan heedzu toho ba Xoossaa woossees” yaagidosona. \p \v 14 Kawoy hessa si7ida wode daro azzanis; Daanela ashshanaw qopidi, awi wullana gakanaw iya ashshana oge ubbaa koyis. \v 15 He wode asati issife kawako bidi, “Kawaw, Meedonanne Farse higgiyada, kawoy awaajida awaajoy woyko kiitay laametonnaysa era” yaagidosona. \p \v 16 Kawa kiitan, Daanela ehidi, gaammo ollan yeggidosona. Kawoy Daanelako, “Ne ubba wode goyinniya Xoossay nena asho” yaagis. \v 17 Enti shuchu ehidi, olla doona gordidosona. Oonika Daanela bolla oosetidabay laametonna mela, kawoy ba maatamenne ba moorinnata maatame shuchaa bolla wothis. \v 18 Kawoy ba gadho simmidi, kathi moonnanne ufaysiyaba baako shiishonna, dhisko dhayidi aqis. \p \v 19 Kawoy wonta guura dendidi, ellesidi gaammo ollaako bis. \v 20 I azzanishe yaa gakidi, “De7o Xoossaa aylliyaw, Daanela, neeni ubba wode goyinniya ne Xoossay, nena gaammotape ashshanaw danda7idee?” yaagidi xeegis. \p \v 21 Daaneli zaaridi, “Kawaw, merinaw kawota! \v 22 Ta Xoossay ba kiitanchuwa kiittidi, gaammota doona gordis; enti tana bochibookona. Taani iya sinthan xillo; qassi kawaw, ne sinthanka bala oothabike” yaagis. \p \v 23 Kawoy daro ufaytidi, Daanela ollaafe kessana mela kiittis. Daaneli ollaafe keyis; I ba Xoossan ammanetida gisho, iya asatethaa bolla qohoy bentibeenna. \v 24 Kawoy Daanela mootida asata ehana mela kiittis. Enti oyketidi, banta machetaranne banta naytara yidi, ubbay gaammo ollan yegetidosona. Enti ollaa wursetha gakonna de7ishin, gaammoti gupi ekidi, enta meqethaa mentherethi aggidosona. \p \v 25 Kawoy Daariyosi asaas, kawotethatasinne dumma dumma doonan odetiya kochatas haysada yaagidi xaafis: \p “Saroy hintew gido! \p \v 26 “Ta kawotethan de7iya asa ubbay Daanela Xoossaa yayyana melanne kokorana mela taani awaajo kessas. \q1 “I merinaw de7iya de7o Xoossaa; \q2 iya kawotethay polo dhayenna; \q2 iya kawotethaas zawi baawa. \q1 \v 27 I, ashshees; metope kessidi ekees; \q2 Saloninne sa7an mallatanne malaatata oothees; \q2 I, Daanela gaammota doonape ashshis” yaagis. \p \v 28 Daaneli Daariyosa kawotetha wodenne Farse kawa Qiroosa kawotetha wode ubban injetin de7is. \c 7 \s1 Oyddu Do7ata Qoncethi \p \v 1 Babiloone kawoy Bilxasoori kawotida koyro laythan, Daaneli ba arsan zin7idi, amuhonne qoncethi be7is. Ba amuhuwan be7ida ayfe qofata xaafis. \p \v 2 Daaneli haysada yaagis: “Salope yida oyddu carkoti gita abba buqishin ta qamma qoncethan be7as. \v 3 Issoy issuwafe dumma gidida oyddu gita do7ati abbafe keyidosona.\x - \xo 7:3 \xo*\xt Qon 13:1; 17:8.\xt*\x* \p \v 4 “Koyro do7ay gaammo daanees; iyaw argantha qefey de7ees. Ta be7ishin, iya qefey shodetin, sa7ape dendidi, asada nam7u tohon eqanaada oosetis; iyaw asa wozani imetis. \p \v 5 “Nam7antho do7ay issi bagga dhoqu gidi eqida Babanthi geetetiya do7a daanees. He do7ay heedzu gaylle meqethi ba doonan baaridi, ba achan saxidi oykis. Ika, ‘Denda; kallana gakanaw asho ma’ geetetis. \p \v 6 “Hessafe kaallada, maahe daaniya hara do7a be7as. Iya zokon kafo qefe daaniya oyddu qefeti de7oosona. Iyaw oyddu huupheti de7oosona; iyaw haaro maati imetis. \p \v 7 “Hessafe guye, qamma qoncethan yashshiya, daganthiyanne daro mino gidida oyddantho do7a be7as. Iyaw gita birata achi de7ees. I banan gahetiya ubbaa entan mentherethidi mees; attidaysata ba tohuwan yedherethees. Kase ta be7ida do7ata ubbaafe I dummatees; iyaw tammu kacey de7ees.\x - \xo 7:7 \xo*\xt Qon 12:3; 13:1.\xt*\x* \v 8 Taani he kacetaba qopishin, enta giddofe hara issi guutha kacey keyishin be7as. He kacey hanko kacetape heedzata dhoqollidi holis. He qaciyas asa ayfe daaniya ayfeynne otoron odetiya inxarsi de7ees.\x - \xo 7:8 \xo*\xt Qon 13:5-6.\xt*\x* \p \v 9 “Taani hessa be7ishin, araatati utethas giigidosona. Merinaw De7eysi ba araatan uttis; iya ma7oy shachada, iya huuphe binaanay muqaadada boothu. Iya araataynne araata gertoy tamada locees.\x - \xo 7:9 \xo*\xt Qon 20:4; 1:14.\xt*\x* \v 10 Iya araata giddofe tama shaafi pultidi, keyees. Mukulu toho mukulan taybeteysati iyaw oothosona; tammu mukulu toho tammu mukulan taybeteysati iya sinthan eqoosona. Pirdi doometis; maxaafati dooyetidosona.\x - \xo 7:10 \xo*\xt Qon 5:11; 20:12.\xt*\x* \p \v 11 “Kacey odetiya otoro qaala taani si7ida gisho, iya cadda xeellas. Taani be7ishin do7ay hayqidi, eexiya taman yeggetidi, dhayis. \v 12 Hanko heedzu do7ata maatay eketis; shin enti guutha wode de7on daana mela entaw imetis. \p \v 13 “Taani, qamma qoncethan, asa na7a daaneysi salope shaarara yishin be7as. Merinaw de7eysako shiiqin, iya sinthe aathidosona.\x - \xo 7:13 \xo*\xt Maato 24:30; 26:64; Mar 13:26; 14:62; Luqa 21:27; Qon 1:7, 13; 14:14.\xt*\x* \v 14 Iyaw maati, bonchoynne kawotethi imetis; derey, kawotethatinne dumma dumma doonan odetiya ubbay haaretidosona. Iya maatay merinaw shaaretonna maata; iya kawotethaas zawi baawa. \s1 Qoncetha Birshethi \p \v 15 “Taani, Daaneli, ta be7idaban dagammas; qoncethay tana hirgisis. \v 16 Taani yan eqidaysatape issuwako shiiqada, ha ubbaas tuma birshethay aybeko oychas. I taw iya birshetha ubbaa haysada yaagidi odis: \v 17 ‘Ha oyddu gita do7ati sa7an sinthafe dendana oyddu kawotethata. \v 18 Shin Ubbaafe Dhoqa Xoossaa geeshshati iya kawotetha ekidi, merinaw bantaba oothana; merinaw kawotethaa enti laattana’ yaagis. \p \v 19 “Hessafe guye, taani hara do7ata ubbaafe dumma gidida yashshiya oyddantho do7aas de7iya tuma birshethaa eranaw koyas. He do7aas birata achinne naase birata xugunthi de7ees; I banan gahetiya ubbaa mentherethidi mees; attidaysa ba tohuwan yedherethees. \v 20 He do7aa huuphen de7iya tammu kacetabaanne guyepe keyidi, entafe heedzata dhoqollidi yeggida guutha kaciyaba eranaw koyas. He guutha qaciyas ayfeynne otoro qaala odetiya inxarsi de7ees. He kacey hankotape aadhidi yashshees. \v 21 Taani be7iya wode he kacey geeshshatara oletidi, enta xoonis. \v 22 Hessi haniday, Merinaw De7eysi yaana gakanawunne Ubbaafe Dhoqa Xoossaa geeshshatas pirdana gakanaasa; enti kawotethaa laattiya wodey gakis.\x - \xo 7:22 \xo*\xt Qon 20:4.\xt*\x* \p \v 23 “I birshethaa taw haysada yaagidi odis; ‘Oyddantho do7ay ha sa7an sinthafe dendana oyddantho kawotethaa. He kawotethay hara kawotetha ubbaafe dumma; I, biitta ubbaa maana, yedhananne mentherethana. \v 24 Tammu kaceti ha kawotethaafe dendana tammu kawota. Hessafe guye, kase tammu kawotape dumma gidida hara kawoy dendana. I, entafe heedzu kawota xoonidi haarana.\x - \xo 7:24 \xo*\xt Qon 17:12.\xt*\x* \v 25 I, Ubbaafe Dhoqa Xoossaa bolla otoron odetana; Ubbaafe Dhoqa Xoossaa geeshshata un7ethana. Qassi wodetanne higgiya laammanaw amottana. Wodey, wodetinne wode baggay gakanaw, geeshshati iya maatape garsan haaretana. \v 26 Shin pirdi doometana; iya maatay kumethi eketana; I merinaw dhayana. \v 27 Salope garsan de7iya kawotethata maatay, wolqaynne gitatethay, Ubbaafe Dhoqa Xoossaa geeshshatas imetana. Iya kawotethay merinaw daana; biitta haareysati iyaw kiitetana; iya goyinnana’ ” yaagis.\x - \xo 7:27 \xo*\xt Qon 20:4; 22:5.\xt*\x* \p \v 28 Ta qoncethabay haysan wuris. Taani, Daaneli, ta qofan daro dagammas; ta som7oy bido gidis. Shin ubbaba taani ta wozanan wothas. \c 8 \s1 Daaneli Be7ida Dorsenne Deeshe \p \v 1 Bilxasoori kawotida heedzantho laythan, taani, Daaneli, kase be7ida qoncethaafe hara qoncethi be7as. \v 2 He qoncethan, Elama biittan, Suusa kataman, Ubaala shaafa matan eqada tana demmas. \v 3 He shaafa matan nam7u adussa kaceti de7iya dorsi eqis. Nam7u kacetape issoy guyepe dolis; shin koyro dolidaysafe adusse. \v 4 He dorsay ba kaciyan qaycanaw, wuloha, pudehanne dugeha bagga koolishin be7as. Iyara eqetanawunne iya wolqaafe kessi ekanaw ay meheyka danda7ibeenna. I, ba koydaba oothees; yaatidi gita gidis. \p \v 5 Taani ha qoncethabaa qopishin, issi deeshi wuloha baggafe keyidi, biitta kanthidi, tohoy sa7a yedhonna yis. Iya nam7u ayfetape giddon issi gita kacey de7ees. \v 6 I, daro yilora, shaafa matan taani be7ida nam7u kacera de7iya dorsaako yis. \v 7 I, daro yilotidi, ta be7ishin, dorsaa kaceti nam7ay meqana gakanaw, iita dom7e dom7is. Dorsay iyara eqetanaw wolqi dhayis; deeshay iya sa7an yeggidi yedhidi eqis. Deesha wolqaafe he dorsa ashshiyabay baawa. \v 8 He deeshay daro wolqaamis; shin iya wolqay darishe bin, iya gita kacey meqis. Iya bessan oyddu gita kaceti biitta oyddu baggaa simmidi diccidosona. \p \v 9 Ha oyddu kacetape issuwa bolla hara guutha kacey dolidi, dugeha, dolohanne Isra7eele biittako simmidi wolqara diccis. \v 10 I, bidi salon de7iya olanchota gakanaw diccidi, salo xoolintotape guuthata sa7an yeggidi enta yedhis.\x - \xo 8:10 \xo*\xt Qon 12:4.\xt*\x* \v 11 Salo tora mocona gidida Xoossara bana likisana gakanaw dhoqu dhoqu gis. Iyaw gallas gallas yarshetiya yarshuwa diggis; iya keethaaka tunisis. \v 12 Nagara gaason olanchotinne gallas gallas yarshetiya yarshoy he kaciyas imetis. Tumi sa7an holetis; he kacey oothiyaba ubbay iyaw injetis. \p \v 13 Hessafe guye, issi geeshsha kiitanchoy, hara geeshsha kiitanchuwara odetishin taani si7as. Issoy issuwa, “Gallas gallas yarshetiya yarshuwaba, dhayo ehiya makallatethaba, salo olanchotinne xoossa keethay yedhetishe daanaba odiya, qoncethay awude poletanee?” yaagidi oychis. \p \v 14 I zaaridi, “Nam7u mukulunne heedzu xeetu wontanne omarsi gakanaw gam7ana; hessafe guye, xoossa keethay geeyana” yaagidi odishin si7as. \s1 Qoncethaa Birshethi \p \v 15 Taani, Daaneli, ha qoncethaa be7ashenne iya birshetha eranaw qopashe de7ishin, issi ase daaniyabay ta sinthan eqidaysa be7as. \v 16 Ubaala shaafape, “Gabreela, ha addiyas ha qoncethaa birshetha oda” giya girsi si7as. \p \v 17 I, yidi ta matan eqida wode, taani dagammada, sa7an kundas. I taako, “Asa na7aw, ha qoncethay wursetha wodiyaba odeysa akeeka” yaagis. \p \v 18 I taara odetiya wode, taani sa7an ta som7uwara gufannada, tana bala aggas. I tana sa7aape denthidi, ta tohuwan essis. \v 19 I taako, “Ha qoncethay wursetha wodiyaba bessiya gisho, Godaa hanqo gallasan hananaw de7iyaba ta new odana. \v 20 Neeni be7ida nam7u kacera de7iya dorsay, Meedonanne Farse kawota leemiso. \v 21 Deeshay Girike kawa leemiso; iya nam7u ayfiyape giddon de7iya gita kacey Girike kawa. \v 22 Kace meqin iya bessan dolida oyddu kaceti iya kawotethaafe shaaketidi keyana oyddu kawotethata leemiso. Shin enta wolqay koyro kawa wolqaa gakenna. \p \v 23 “Enta kawotethaa wursethan, enta nagaray zawa gakiya wode, iitanne cimmiya kawoy dendana. \v 24 I daro mino gidana; shin ba wolqan gidenna. I daganthiya dhayo dhaysana; I oothiyaba ubbay iyaw injetana. I mino asatanne geeshsha asata dhaysana. \v 25 I cimmiya gisho iyaw injetana; I bana ubbaafe dhoqu dhoqu oothana. Enti sa7i saro gidi de7ishin, entafe darota wodhana. I halaqata Halaqaara eqetana, shin I, asi bochona baw dhayana. \p \v 26 “New odetida nam7u mukulunne heedzu xeetu wontanne omarsa qoncethay tuma. Shin ha qoncethay daro wodepe guye poletanaw de7iya gisho, maatame iya bolla wothada gordada naaga” yaagis. \p \v 27 Taani Daaneli, daro daaburida gisho, saketada daro gallas zin7as. Hessafe guye, dendada, kawa oosos bas. Ha qoncethan taani daro dagammas; akeekanaw danda7abike. \c 9 \s1 Daanela Woosa \p \v 1 Meedona asi gidida Arxekisisa na7ay, Daariyosi Babiloonen kawotis. \v 2 I kawotida koyro laythan, taani Daaneli, Geeshsha Maxaafata nabbabashe, nabey Ermiyaasi odidaysada, Yerusalaamey laapun tammu laythi laaletidi gam7anaw de7eysa akeekas.\x - \xo 9:2 \xo*\xt Ermi 25:11; 29:10.\xt*\x* \v 3 Hessa gisho, kayo ma7o ma7ada, bido ta huuphen qolada, xoomashenne woossashe ta Godaa Xoossaako ta som7uwa zaaras. \p \v 4 Ta nagara paaxashe, Godaa, ta Xoossaa haysada yaagada woossas. “Abeeti Godaw, wolqaamanne yashshiya Xoossaw, nena doseysatasinne new kiiteteysatas ne merinaa siiquwanne caaquwa naageyso, \v 5 nu nagara oothida balida. Nu iitabaa hanida; makallida; ne kiitapenne ne higgiyafe kare keyida. \v 6 Nu kawotas, nu halaqatas, nu aawatasinne biittan de7iya asa ubbaas ne sunthan tinbite odida ne nabeta si7onna ixida. \p \v 7 “Abeeti Godaw, ne xillo; shin nuuni hachi yeella ma7ida. Yihudaninne Yerusalaamen de7iya asa ubbay new ammanetona ixin, ne haaho biittaninne mata biittan laallida Isra7eele asa ubbay yeellatida. \v 8 Abeeti Godaw, nuuni, nu kawoti, nu halaqatinne nu aawati nena naaqida gisho yeella ma7ida. \v 9 Shin nu iya bolla makallikoka, Goday nu Xoossay maariyanne atto giya Xoossi. \v 10 Nuuni nu Godaa, nu Xoossaa, kiitetibooko; qassi ba nabeta baggara immida iya higgiya naagibooko. \v 11 Isra7eele asa ubbay ne higgiya menthidi, kare keyidosona; new kiitetibookona. \p “Nu ne bolla nagara oothida gisho, Xoossa aylliya Muse Higge Maxaafan xaafetida baadethaynne pirday nu bolla gakis. \v 12 Qassi nu bollanne nuna kaaletheyisata bolla gita meto ehanaw ne odida qaala nu bolla poladasa. Yerusalaame bolla gakida metuwa meli salope garsan hara biitta bolla gakibeenna. \v 13 Muse Higgiyan xaafetidaysada, ha dhayo ubbay nu bolla gakis. Nuuni nu nagaraape simmibooko; ne tumaa si7ibooko; nena, Godaa, nu Xoossaa maarota oychibooko. \v 14 Goday ha dhayuwa nu bolla ehanaw guye gibeenna. Goday, nu Xoossay ba oothiyaba ubban xillo, shin nu iyaw kiitetonna ixida. \p \v 15 “Abeeti Godaw, nu Xoossaw, kase ne asaa, ne mino kushiyan Gibxefe kessada, hachi gakanaw ne sunthaa xeegisadasa; nuuni nagara oothida; balida. \v 16 Abeeti Godaw, neeni kase ne xillo ooso ubbaa oothidaysada, ha77i ne hanquwanne ne gaduwa ne katamaape, Yerusalaamepe, ne geeshsha zumaape dentha. Nuuni oothida nagaraynne nu aawati oothida balay Yerusalaamenne ne asaa nu yuushuwan de7iya ubbaa sinthan kawushis. \p \v 17 “Hiza nu Xoossaw, taani ne aylley woossiya woosaanne magannuwa si7a. Godaw, ne sunthaa gisho gada, ha laaletida ne keethaa, ne keeha ayfiyan xeella. \v 18 Abeeti ta Xoossaw, ne haythaa nuuko zaara; ne ayfiya dooyada, ne sunthay xeegetida katamaa dhayuwa be7a. Nuuni, nena woossey, nu xillotethaa gisho gidonashin, ne gita maarotethaa gishosa. \v 19 Abeeti Godaw, si7a! Abeeti Godaw, atto gada! Abeeti Godaw, ne oosuwa qoncisa! Ne katamaynne ne asay ne sunthan xeegetida gisho, abeeti ta Xoossaw, ne sunthaa gisho gam7ofa.” \s1 Gabreeley Sinthafe Hananaba Odis \p \v 20 Taani woossashe, ta nagaraanne ta asaa Isra7eele nagaraa paaxashenne ta Xoossaa geeshsha zumabaa, Yerusalaameba Godaa, ta Xoossaas odashe gam7as. \v 21 Taani woosa bolla de7ishin, kase qoncethan ta be7ida Gabreeley, taako eeson piradhishe, omarsa yarsho yarshiya wode puttu gis.\x - \xo 9:21 \xo*\xt Luqa 1:19, 26.\xt*\x* \v 22 I haysada yaagidi, taw odis: “Daanela, ta new eranne akeeka immanaw ha77i yas. \v 23 Neeni buroo woosa doomida wode ne woosa zaaroy imetis; ta hessa new odanaw yas. Xoossay nena daro dosees. Hessa gisho, ta odeysa qopa; qoncethaa akeeka. \p \v 24 “Xoossay ne asaasinne ne geeshsha katamaas qachida wodey, laapun toho laapun tammu laythi. He wode naaqoy wurana; nagara oosoy attana; qohoy atto geetetana; merinaa xillotethi kawotana; qoncethinne tinbitey poletana\f + \fr 9:24 \fr*\fqa Qoncethinne tinbitey poletana: \fqa*\ft Ibraawetho doonan qoncethaynne tinbitey tuma gideysi attametana gees.\ft*\f* Ubbaafe Geeshsha bessay tiyettana. \p \v 25 “Haysa era; akeeka. Yerusalaame oorathanawunne keexanaw kiiti keyida gallasaape bidi tiyetida Halaqay yaana gakanaw, laapun toho laapunanne usupun tammanne nam7u toho laapun laythi aadhana. He wode Yerusalaame katamay ooraxana; ogetinne yuusho gimbeti oosetana; shin gimbetiya wodey, meto wode gidana. \v 26 Usupun tammanne nam7u toho laapun laythafe guye Tiyetidaysi hayqana; iyaw aykoyka attibeenna. Yaana halaqa olanchoti katamaanne Xoossaa keetha laallana. He katamaa wursethay di7oda akeekona yaana. He wodepe bidi wursethi gakanaw olinne dhayoy awaajetis. \v 27 Laapun laytha giddon, he halaqay asaara mino caaqo caaqetana. He laapun laythata bagga zawan yarshonne imota diggana. Awaajetida pirday, iya bolla tigetana gakanaw, I dhayo ehiya tunatethaa xoossa keethan essana”\x - \xo 9:27 \xo*\xt Daane 11:31; 12:11; Maato 24:15; Mar 13:14.\xt*\x* yaagis. \c 10 \s1 Daaneli Amuhon Be7ida Addiya \p \v 1 Farse kawoy Qiroosi kawotida heedzantho laythan, Bilxasoora geetetiya Daaneli hara qoncethi be7is. He qoncethay tuma; qoncidabay wolqaama olaba. He qoncethaa erana mela akeeki iyaw imetis. \p \v 2 He wode taani, Daaneli, heedzu saaminta yeekas. \v 3 Heedzu saamintay wurana gakanaw kathi mabike; ashoy woyko woyne ushshi ta doonako shiiqibenna; ta huuphiya tiyettabike \v 4 Koyro ageenan laatamanne oyddantho gallasan, gita Xegroosa shaafa matan eqas. \v 5 Taani xeelliya wode liino ma7o ma7ida issi addiya be7as. I ba xeessan Afeeza worqafe oosetida danco dancis. \v 6 Iya asatethay phooliya al7o shuchu daanees; iya som7oy wol7antha mela wol7amees; iya ayfey tama laco daanees; iya kusheynne iya tohoy qushetida naase biratada poo7ees; iya qaalay daro asa girsada kooshimmees. \p \v 7 Ha qoncetha taani, Daaneli tarka be7as. Taara de7iya asay be7ibookona; enti daro dagammida gisho baqatidi qosetidosona. \v 8 Taani ha gita qoncethaa be7ashe, tarka attas. Taw wolqi ixin daaburas; ta som7oy bullatis. \v 9 Taani iya kooshincha si7ida wode sa7an ta som7uwara gufannada, tana bala aggas. \p \v 10 Hessafe guye, issi kushey tana bochis; taani kokorashin, ta kushiyaninne ta gulbatan tana denthidi essis. \v 11 I taako, “Daro dosetida Daanela, taani new odiya qaala loythada akeeka; denda eqa. Taani kiitetada neeko yas” yaagis. I taako haysada gin, taani kokorashe denda eqas. \p \v 12 Qassika, “Daanela, yayyofa! Neeni akeeka demmanaw qopada, ne Xoossaa sinthan nenatethaa kawushida koyro gallasape doomidi, ne woosay si7etis; ta new zaaro ekada yas. \v 13 Shin Farse kawotethaa halaqa gidida ayyaanay laatamanne issi gallas tana teqis. Taani, tarka Farse kawotethaa halaqaara yan attida gisho, kiitanchota halaqatape issoy, Mika7eeli, tana maaddanaw yis.\x - \xo 10:13 \xo*\xt Qon 1:13-15.\xt*\x* \v 14 Ha qoncethay sinthafe hananaba bessiya gisho, taani neeko yiday, wursetha gallasan ne asaa bolla hananaw de7iyaba new qoncisanaasa” yaagis. \p \v 15 I hessa taw odiya wode, taani sa7an gufannada, gaanaba dhayas. \v 16 Hessafe guye, ase daaniya issoy ta mettersha bochis; ta doonay dooyetin, odetethi doomas. Ta sinthan eqidaysako, “Ta godaw, ha qoncethay tana daro daganthida gisho daro daaburas. \v 17 Taani ne aylley, neera, ta godaara waanada odetanaw danda7ayna? Ta wolqay wuris; shempanawuka taw ixetis” yaagas. \p \v 18 He ase daaniya issoy nam7antho tana bochidi, taw wolqa immis. \v 19 I taako, “Daro dosetida addiyaw yayyofa! Saroy new gido. Minna; xaala” yaagis. \p I hessa gidi tana minthin, taani minnada, “Ta Godaw, neeni tana minthida gisho taw oda” yaagas. \p \v 20 I zaaridi, “Taani neeko ayis yidaako ne eray? Ha77i ta simmada Farse halaqa gidida ayyaanara oletanaw baana; taani biiko Girike halaqa gidida ayyaanay yaana. \v 21 Shin Tuma Maxaafan xaafetidaba taani new odana. Taani entara oletiya wode, hinte halaqaa Mika7eelape attishin, tana maaddiya hari baawa.” \c 11 \p \v 1 “Meedona asi gidida Daariyosi, kawotida koyro laythan, taani iya maaddanawnne minthethanaw iya miyen eqas.” \s1 Pudehanne Dugeha kawota \p \v 2 “Hiza ta new tuma odayis. Hara heedzu kawoti Farse biittan kawotana; entafe guye kawotiya oyddantho kawoy, hankotape aadhida dure gidana. I ba duretetha gaason wolqa demmiya wode, asa ubbay Girike kawotethaara oletana mela denthethana. \p \v 3 “Hessafe guye, wolqan haariya mino kawoy dendidi, ba koydaba ubbaa oothana. \v 4 I wolqan minnida wode iya kawotethay laaletidi, oyddu bessan shaaketana. Iya kochati iya kawotethaa laattokona; kawotethay I kase ayseysada wolqaama gidenna; iya kawotethay iyape eketidi, haratas imetana. \p \v 5 “Dugeha biitta kawoy mino gidana; shin iya shuumatape issoy iyape daro minnidi, he gita kawotethaa haarana. \v 6 Guutha laythafe guye, dugeha biitta kawoynne pudeha biitta kawoy banta giddon dabbotetha caaqo caaqetana. Dugeha biitta kawa na7iya pudeha biitta kawa gelana; shin I wolqay minnenna; qassi ika iya wolqayka daro wode gam7enna. He wode, iira issife, iyo maaddeysati, I na7aynne I azinay, ubbay aadhidi imetana. \p \v 7 “Guutha wudepe guye, I dabbotape issoy dugeha biittan kawotana. Pudeha biitta kawa bolla dendana; iya miixaa menthi gelidi iya xoonana. \v 8 Qassi enta xoossata, misiletanne birapenne worqafe oosetida miisheta ekidi, Gibxe efana. Guutha wodes pudeha biitta kawa olanaw dendenna. \v 9 Pudeha biitta kawoy dugeha biitta kawa bolla dendana; shin ba yida ogiyara guye simmana. \p \v 10 “Pudeha biitta kawa adde nayti olas giigidi, daro olanchota shiishana. Entara gahetiyaba ubbaa meeccidi efiya wolqaama di7oda kanthidi aadhana; zaari olidi dugeha kawa miixaa gakanaw baana. \v 11 He wode dugeha biitta kawoy daro hanqetidi, pudeha biitta kawa olanaw dendana. Pudeha biitta kawoy shiishida daro olanchotara oletidi, enta xoonana. \v 12 Daro olanchota di77idaape guye, otoron punetana. Daro mukulu asaa wodhana; shin iya xoonoy iyara gam7enna. \p \v 13 “Pudeha biitta kawoy kaseysafe aadhiya hara olanchota giigisana. Guutha laythi gam7idaape guye, kumetha ola miishe oykida, olanchota ekidi olas keyana. \v 14 He wode daro asay dugeha biitta kawa bolla dendana. Qoncethay poletana mela ne asaape issi issi makallanchoti dendana, shin enti xoonokona. \v 15 Pudeha biitta kawoy dugeha biitta yidi, yuushoy gimbetida issi katama olidi oykana. Dugeha biitta kawa olanchoti wolqa dhayana; hari attoshin, entafe mino olanchotika entara eqetanaw danda7okona. \v 16 Iyara eqetanaw danda7ey bayna gisho pudeha biitta kawoy ba koydaba ubbaa oothana. I dooretida biittan minni eqidi, iya dhaysiya wolqa demmana. \v 17 I ba kawotethan de7iya wolqa ubbaa ekidi yaanaw halchana; dugeha biitta kawuwara dabbotetha caaqo medhana. He kawotethaa dhaysanaw halchidi, ba na7iw iyaw immana, shin iya halchoy poletenna. \v 18 Ba som7uwa yuushoy abban teqetida biittatako zaaridi, entafe darota olidi baw ekana. Shin issi toora moconay iya xoonidi iya otoruwa giishshana; iya otoro odaa iya bolla zaarana. \v 19 Pudeha biitta kawoy ba biitta, ba miixako simmana. Shin I dhubetidi kundana; iya nam7antho oonika be7enna. \p \v 20 “Iya bessan kawotiya hara kawoy ba kawotetha bonchuwa naaganaw giira giirsiya ase kawotethaa giddo kiittana. Gidoshin, guutha wodepe guye, qoncen woyko olan gidonashin, I coo hayqidi dhayana. \p \v 21 “Iya bessan issi kadhetida asi dendana; shin enti iyaw kawotetha boncho immokona. Asay sa7i saro gidi uttidashin, cimmidi kawotethaa oykana. \v 22 Daro olanchoti iya sinthafe pitetidi dhayana; caaqo halaqayka hayqana. \v 23 Iyara caaquwa caaqi simmidi, ba oothiyaba cimon oothana; guutha asata xalaalara I minnana. \v 24 Asay sa7i saro gidi uttidashin, he biittan I, daro dure gidida issi baggaa oykana. Kase iya aaway woyko iya mayzay oothiboonnaba oothana; I di77idi shiishida duretethaanne aquwa bana kaalleysatas gishana. I miixata laallanaw halchana; shin hessi hananay guutha wodesa. \v 25 Ba wolqaa minthidi, daro olanchotara dugeha biitta kawa bolla dendana. Dugeha biitta kawoy daronne wolqaama olanchotara olas dendidi, iyara oletana. Shin iya bolla enti maqida maquwa gaason, I entara eqetanaw danda7enna. \v 26 Kawuwara issi gaytan meysati iya dhaysana; iya olanchoti pitetana; daroti olan hayqana. \v 27 Ha nam7u kawoti banta wozanan iita qofa oykidi, issife issi gayta bolla uttana; issoy issuwa cimmanaw wordo odetana. Shin qametida wodey buroo gakiboonna gisho enti oothana gidi qopiyabay entaw injetenna. \v 28 Pudeha biitta kawoy daro duretethara ba biitta simmana. Shin I ba wozanan geeshsha caaquwa ixana. Geeshsha caaquwa qohanaw iya bolla issiba oothidi, ba biitta simmana. \p \v 29 “Qametida wodey gakin, I zaaridi dugeha biitta bolla dendana, shin iyaw kaseysada injetenna. \v 30 Kiximape yaa olaa markabeti iya daganthana. Guye simmidi, geeshsha caaquwa bolla hanqetana. Qassi yaape simmidi, geeshsha caaquwa aggidaysatara dabbotana. \p \v 31 “Iya olanchoti Xoossa keethaanne iya yuushuwa tunisana; gallas gallas yarshetiya yarshuwa diggana. Yaatidi, dhayo tunatetha yan essana.\x - \xo 11:31 \xo*\xt Daane 9:27; 12:11; Maato 24:15; Mar 13:14.\xt*\x* \v 32 I caaqo qaala mentheyisata, cimo qaalan ba bagga zaarana; shin banta Xoossaa eriya asay minnananne iyara eqetana. \p \v 33 “Asaa giddon de7iya cincati daro asaa tamaarsana. Shin guutha woden he asati mashshan hayqana, taman xuugetana, di7etana woyko bonqetana. \v 34 He metuwa giddon de7ishe, enti guutha maado demmana; daro asay enta bagga daanidi, entako simmana; shin tuma wozanape gidenna. \v 35 Cincatape issoti issoti dhubetana. Qametida wodey buroo gakiboonna gisho, enti hessada hanidi, wursetha wodey gakanaw, paacetidi keyana, geeyananne borey baynayisata gidana.” \s1 Bana Dhoqu Oothiya Kawa \p \v 36 “Kawoy bana lo77idaba oothana; bana xoossata ubbaafe dhoqu oothidi gitayana; xoossata Xoossaa bolla kase si7etidi eronna iita qaala odetana. Hananaw de7iyabay hananaw bessiya gisho, Xoossa hanqoy poletana gakanaw I oothiyaba ubbay iyaw injetana.\x - \xo 11:36 \xo*\xt 2 Tase 2:3-4; Qon 13:5-6.\xt*\x* \v 37 I, ba mayzata xoossata woyko maccasay dosiya xoossata kadhana. I bana ubbaafe aathidi dhoqu oothiya gisho, hara xoossata ekenna. \v 38 I enta boncho aggidi miixata xoossaa bonchana; iya mayzati eronna xoosse, worqa, bira, al7o shuchinne lo77o imota immidi bonchana. \v 39 Imatha xoossan maadetidi, I mino miixata bolla dendana. Qassi iya maata eriya asaa daro bonchana. I enta, asaa bolla shuumana; biitta woyto oothidi entaw shaaki shaaki immana. \p \v 40 “Wursetha wodey gakin, dugeha biitta kawoy dendidi, pudeha biitta kawa olana. Shin pudeha biitta kawoy para gaareta, para asatanne daro markabeta ekidi, iya bolla goteda yaana. Daro biitta oykidi, di7oda meecidi efana. \v 41 I geeshsha biitta bolla dendana; daro biittati iya kushen kundana. Shin Edoomey, Moo7abeynne Amoonepe dariya baggay iya kushepe attana. \v 42 I daro biittata bolla dendiya wode, Gibxeyka iyape kessi ekenna. \v 43 Gibxe worqaa, biraanne duretetha ubbaa, ba kushen aathana. Liibenne Tophe asay iyaw haaretana. \v 44 Shin doloha baggaafenne pudeha baggafe yaa oday, iya daganthana. Hanqo eexi keyidi, darota wodhananne dhaysana. \v 45 I ba kawota dunkaaniya abbaafenne lo77o geeshsha zumaape giddon tokana. Shin I, wursethan baw dhayana; iya maaddiya oonika bentenna.” \c 12 \s1 Wode Wursethi \p \v 1 “He wode ne asaa naagiya gita halaqay, Mika7eeli dendana. Kawotethi medhetida wodiyape doomidi, hani eronna meto wodey yaana. Gidoshin, enta sunthay Xoossa Maxaafan xaafetida ne asa ubbay he wode attana.\x - \xo 12:1 \xo*\xt Maato 24:21; Mar 13:19; Qon 7:14; 12:7.\xt*\x* \v 2 Hayqida asaape daroti dendana. Entafe baggati merina de7os, baggati qassi yeellasinne merinaa kawushas dendana.\x - \xo 12:2 \xo*\xt Isa 26:19; Maato 25:46; Yoha 5:29.\xt*\x* \v 3 Cincati salo poo7oda qassi darota xillotetha oge kaaletheysati merinaw xoolintoda poo7ana. \v 4 Shin neno Daanela, ne wursetha wodey gakanaw, ha maxaafa gordada, maatame wotha. Daroti eratethi demmanaw yaanne haanne woxeretana” yaagis.\x - \xo 12:4 \xo*\xt Qon 22:10.\xt*\x* \p \v 5 Taani, Daaneli, nam7u asata, issoy shaafape hafintha, issoy shaafape hefinthan eqidaysata be7as. \v 6 Entafe issoy liino ma7idi, shaafape bolla baggara eqida kiitanchuwa, “Ha malaatati poletanaw ay mela wode gam7anee?” yaagidi oychis. \p \v 7 Liino ma7idi, shaafape qommo baggara eqida kiitanchoy, ba ushacha kushiyanne ba haddirsa kushiya salo denthidi, merinaw de7eysa sunthan haysada yaagidi caaqis: “Haysi, wodey, wodetinne wode baggay gakanaw gam7ana; geeshsha asata wolqay wuriya wode ha ubbay poletana”\x - \xo 12:7 \xo*\xt Qon 10:5; 12:14.\xt*\x* yaagis. \p \v 8 Ha ubba taani si7as, shin taw gelibeenna. Yaatin, taani, “Ta Godaw, ha ubbaas wursethay ay gidandee?” gada oychas. \p \v 9 I zaaridi, “Daanela, ha qaalay wursetha wodey gakanaw gordetidanne attametida gisho neeni ba; \v 10 Daroti paacetidi keyana, geeyananne borey baynayisata gidana; shin iitati, iitabaa oothana. Iitatape issi asika akeekenna; shin cincati akeekana.\x - \xo 12:10 \xo*\xt Qon 22:11.\xt*\x* \p \v 11 “Gallas gallas yarshetiya yarshoy digetidaapenne dhayo tunatethay he bessan eqidaape simmin, 1,290 gallas.\x - \xo 12:11 \xo*\xt Daane 9:27; 11:31; Maato 24:15; Mar 13:14.\xt*\x* \v 12 Gencidi 1,335 gallas gakanaw naagiya asi anjetidaysa. \p \v 13 “Neeni wursethi gakanaw ba. Ne shempana; wursethan nena gakiya laata ekanaw dendana” yaagis.