\id ACT - Gofa Full Bible Latin Version Final \ide UTF-8 \h Hawaareta Ooso \toc1 Hawaareta Ooso \toc3 Hawa \toc2 Hawaareta \mt1 Hawaareta Ooso \imt Gaatha Qofa \ip Hawaareta ooso maxaafay, Luqaasa wongela kaallidi xaafetida maxaafa. Maxaafas de7iya waanna qofay, Yesuusa kaallida koyro asati Geeshsha Ayyaani kaalethin, “Yerusalaamen, Yihuda biitta ubban, Samaaren, sa7a gaxape gaxa gakanaw” (\xt 1:8\xt*) wongela biitta ubbaa waati gathidako odanaasa. Maxaafay, ammanoy Ayhude asaa giddon doometidi, kumetha alamen eretida ammano gidana gakanaw waanidi dalgidaako odees. \ip Hawaareta ooso maxaafay, Yesuusa wongelay gakiya bessay woden woden dalgi dalgi beysanne woosa keethi eqidaysa qoncisiya heedzu ayfe qofatan shaaketees. \ip 1. Ammanoy Yesuusi salo bidaape guye doometidaysa odees. \ip 2. Ammanoy Isra7eele biitta ubba gakidaysa odees. \ip 3. Ammanoy Roome gujidi Medetiraane Abbaa yuushon de7iya biitta ubban dalgidaysa bessees. \ip Hawaareta ooso maxaafan aadhidi bentey Geeshsha Ayyaana ooso gidishin, Phanxeqosxe gallas Yerusalaamen de7iya ammaniya asaa bolla Geeshsha Ayyaani wolqara wodhidaysa odees. Hessadaka, maxaafa giddon qoncida oosota ubban bentidaysada, Geeshsha Ayyaani woosa keethinne woosa keethi ayseysata kaalethidaysanne minthethidaysa gujidi odees. \ip Hawaareta ooso maxaafan oosetida oosota kiitay, ammaniya asa de7oninne woosa keetha issifetethan de7iya wolqay ay mela giteeko bessees. \iot Maxaafa Ayfe Qofata \io1 Markatethas giigetethi \ior (1:1-26)\ior* \io2 Yesuusa wursetha kiitaanne imetida ufaysa \ior (1:1-14)\ior* \io2 Yihuda bessan haraa dooro \ior (1:15-26)\ior* \io1 Yerusalaamen markatethi \ior (2:1—8:3)\ior* \io1 Yihudaninne Samaaren markatethi \ior (8:4—12:25)\ior* \io1 Phawuloosi hawaaretethan oothida oosuwa \ior (13:1—28:31)\ior* \io2 Koyro hawaaretetha buussaa \ior (13:1—14:28)\ior* \io2 Yerusalaame shiiquwa \ior (15:1-35)\ior* \io2 Nam7antho hawaaretetha buussaa \ior (15:36—18:22)\ior* \io2 Heedzantho hawaaretetha buussaa \ior (18:23—21:16)\ior* \io2 Phawuloosi Yerusalaamen, Qisaareninne Roomen \ior (21:17—28:31)\ior* \ie \c 1 \s1 Markatethas Giigetethi \p \v 1-2 Tewofloosa, Yesuusi ba oosuwa oykida wodepe salo bida gallasaa gakanaw, oothidabaanne tamaarsidaba ubba taani ta koyro maxaafan xaafas. Salo baanape sinthe I ba doorida hawaareta, Geeshsha Ayyaanan kiittis.\x - \xo 1:1-2 \xo*\xt Luqa 1:1-4.\xt*\x* \v 3 I ba waayiyape guye, hayqope dendidaysa sidhey bayna qoncisidi entaw bana bessis. Oytamu gallas entaw qoncidi Xoossa kawotethaaba enta tamaarsis. \v 4 Issi wode entara issife de7ishe enta haysada yaagidi kiittis: “Ta hintew odida, ta Aaway immana gida ufaysa qaala naagitepe attishin, Yerusalaamepe keyopite.\x - \xo 1:4 \xo*\xt Luqa 24:49.\xt*\x* \v 5 Yohaanisi haathan xammaqis, shin guutha wodepe guye, Geeshsha Ayyaanan hinte xammaqetana” yaagis.\x - \xo 1:5 \xo*\xt Maato 3:11; Mar 1:8; Luqa 3:16; Yoha 1:33.\xt*\x* \p \v 6 Hawaareti issife Yesuusara shiiqida bessan, “Godaw, Isra7eeletas ne kawotetha zaarana wodey haysee?” yaagidi oychidosona. \p \v 7 Yesuusi entako, “Ta Aaway ba maatan oothiya wodenne laythi hinte eranaw danda7eketa. \v 8 Shin Geeshsha Ayyaanay hinte bolla wodhiya wode, hinte wolqan kumana. Yaani simmidi, Yerusalaamen, Yihuda biitta ubban, Samaareninne sa7a gaxa gakanaw taw markata gidana” yaagis.\x - \xo 1:8 \xo*\xt Maato 28:19; Mar 16:15; Luqa 24:47-48.\xt*\x* \p \v 9 Hessa gidaape guye enti xeellishin, dhoqu dhoqu gidi, salo bin, iya enta ayfepe shaari genthis.\x - \xo 1:9 \xo*\xt Mar 16:19; Luqa 24:50-51.\xt*\x* \p \v 10 Yesuusi biya wode enti salo tishshi oothidi xeellishin, bootha ma7o ma7ida nam7u asati akeekona enta matan eqidi, \v 11 “Galila asato, salo xeellishe, hinte ayis eqidetii? Ha hinte be7ishin salo bida Yesuusi hessadaka simmidi yaana” yaagidosona. \s1 Yihuda Bessan Maatiyasa Dooretetha \r (Maato 27:3-10) \p \v 12 Hessafe guye, hawaareti Shamaho zumaape Yerusalaame simmidosona. Shamaho zumay Yerusalaames matan de7ees. \v 13 Enti Yerusalaame gelidi, banta de7iya bessa, pooqiya bolla keyidosona. Entika: Phexroosa, Yohaanisa, Yayqooba, Indiriyasa, Filphoosa, Toomasa, Bartelemoosa, Maatosa, Ilfiyoosa na7a Yayqooba, ba biittas mishetiya Simoonanne Yayqooba na7a Yihuda.\x - \xo 1:13 \xo*\xt Maato 10:2-4; Mar 3:16-19; Luqa 6:14-16.\xt*\x* \v 14 Haysati ubbay maccasatara, Yesuusa aaye Mayraamiranne Yesuusa ishatara ubbay issi wozanan gididi minthidi woossosona. \p \v 15 He wode, Phexroosi xeetanne laatama gidiya ammaniya asay shiiqida bessan dendi eqidi, haysada yaagis: \v 16 “Asaw, Yesuusa oykidaysata kaalethida Yihudaba, Geeshsha Ayyaanay kase Dawita doonan odida Xoossa qaalay poletanaw bessees. \v 17 Yihudi nuura issife ha oosuwa oothanaw dooretida asi.” \p \v 18 Shin Yihudi ba iita oosuwan demmida miishen gade shammis. I sintha guthu kundin, iya uloy daaketis; iya maraace ubbay kare keyis.\x - \xo 1:18 \xo*\xt Maato 10:2-4; Mar 3:16-19; Luqa 6:14-16.\xt*\x* \v 19 Yihuda bolla hanidaba Yerusalaamen de7iya asa ubbay si7is. Hessa gisho, he gadiya banta qaalan Akeldaama (Suutha gade) gidi xeegidosona. \p \v 20 “Hessika mazmure maxaafan, \q1 “ ‘Iya keethay kallo atto; \q2 oonika iyan de7opo. \q1 Qassi iya shuumatetha hari eko’ geetetidi xaafetis.\x - \xo 1:20 \xo*\xt Maz 69:25; 109:8.\xt*\x* \p \v 21 “Hessa gisho, Godaa Yesuusi nu giddon simeretida wode ubban nuura de7eysatape, \v 22 qassi Xammaqiya Yohaanisa wodepe doomidi Godaa Yesuusi salo bida gallas gakanaw nuura de7eysatape issi asi iya denduwas nuura marka gidanaw bessees” yaagis.\x - \xo 1:22 \xo*\xt Maato 3:16; Mar 1:9; Luqa 3:21.\xt*\x* \p \v 23 Hessa gisho, asay dooruwas Yosxoosa woyko Barsabaasa geetetiya Yoosefanne Maatiyasa nam7a shiishidosona. \v 24 Hessafe guye, Xoossa woossishe, “Asa ubba wozana eriya Godaw, ha nam7atape ne oona dooridako nuna bessa. \v 25 Yihudi ba bessaa bidi, aggida oosuwanne hawaaretetha oosuwa ekana mela haysatape nuus qoncisa” yaagidosona. \v 26 Enta bolla saama yeggidosona. Saamay Maatiyasa bolla wodhin, Maatiyasi tammanne issi hawaareta bolla guzhetis. \c 2 \s1 Geeshsha Ayyaana Wodhetha \p \v 1 Phenxeqosxe gallasay gakida wode ammaniya asa ubbay issife issi bessan shiiqidi de7oosona.\x - \xo 2:1 \xo*\xt Leewe 23:15-21; Zaare 16:9-11.\xt*\x* \v 2 Qoponna wolqaama goteda guummiya guunthay akeekona salope yidi enti de7iya keetha kumis. \v 3 Qassi tama laco daaniya inxarsati entaw bentishe, shaaketi shaaketi enta ubbaa bolla wodhidosona. \v 4 Enti ubbay Geeshsha Ayyaanan kumidi dumma dumma doonan odetana mela Geeshsha Ayyaanay enta danda7isin haasaya doomidosona. \p \v 5 He wode biitta ubbaafe yida Xoossas babbiya Ayhudeti Yerusalaamen de7oosona. \v 6 He guuntha si7ida wode daro asay shiiqidosona. Ammaniya asay enta qaalan odetishin si7ida gisho, \v 7 malaaletidi, “Ha odetiya asa ubbay Galila ase gidokonaayee? \v 8 Yaatin, nuuni, nu yeletida biitta doonan enti odetishin waanidi si7anaw danda7ido? \v 9 Nuuni Pharxen, Meedonan, Elaaman, Masephexoomen de7eysati, Yihudan, Qaphadooqan, Phanxoosan, Iisen, \v 10 Pirgen, Phinfilen, Gibxen, Qaarena matan de7iya Liiben de7eyisata. Nuupe baggatika Roomepe yida asata. \v 11 Ayhudetinne Ayhudetetha ammano gelida asati, Qarxeesanne Arabe asati, Xoossay oothida gita oosuwa nu qaalan odetishin si7oos” yaagidosona. \v 12 Ubbay malaaletidi, gaanaba dhayidi, “La haysi ay guussee?” yaagidosona. \v 13 Shin harati, “Haysati woyne uyidi mathotidosona” yaagidi qelqisidosona. \fig Phenxeqosxe Baliyas Asay Yida Dumma Dumma Gadeta|alt="Pentecost" src="GPS_Pentecost_B&W_Flat_English.tiff" size="span" ref="2:9-11"\fig* \s1 Phexroosa Haasaya \p \v 14 Shin Phexroosi, tammanne issi hawaaretara dendi eqidi, ba qaala dhoqu oothidi, entaw haysada yaagidi odis: “Ayhudeto, Yerusalaamen de7iya ubbato, taani odeysa si7ite. \v 15 Wontafe heedzu saate gidiya gisho hinte qopeysada ha asati mathotibookona; hessi hintew ereto. \v 16 Shin haysi haniday nabey Iyyu7eeli odidaysi poletana melasa. \q1 \v 17 “ ‘Xoossay, wodiya wursethan haysada hanana yaagees: \q2 taani asa ubbaa bolla ta Ayyaana gussana. \q1 Hinte adde naytinne macca nayti, \q2 tinbite odana. \q1 Hinte yalagati qoncethi be7ana; \q2 hinte cimati amuho amuhana.\x - \xo 2:17 \xo*\xt Iyyu 2:28-32.\xt*\x* \q1 \v 18 He gallasatan tana ammaniya adde aylleta bollanne macca aylleta bolla \q2 taani ta Ayyaana gussana; \q2 enti tinbite odana. \q1 \v 19 Qassi taani bolla salon oorathaba, \q2 garsa sa7anka malla bessaana. \q1 Suuthay, tamaynne wolqaama caaganay bentana. \q1 \v 20 Gitanne boncho gidida Godaa gallasay \q2 gakanaape sinthe awi dhumana; \q2 ageeni suuthi daanana. \q1 \v 21 He wode hessada hanana; \q2 Godaa sunthaa xeegiya oonika attana’ yaagis. \p \v 22 “Isra7eele asato, ha qaala si7ite. Naazirete Yesuusa oonatethay, Xoossay hinte giddon oothida wolqaama oosuwaninne malaatatan hintew qoncoysa hinte, hinte huuphen ereeta. \v 23 Xoossa kase eraninne iya shenen, Yesuusi hintew aadhidi imetis. Hinte, nagaranchoti iya masqale bolla kaqidi wodhana mela aathidi immideta.\x - \xo 2:23 \xo*\xt Maato 27:35; Mar 15:24; Luqa 23:33; Yoha 19:18.\xt*\x* \v 24 Shin Xoossay hayqo wolqa diggidi iya denthis. Hessa gisho, hayqoy iya oykanaw danda7ibeenna.\x - \xo 2:24 \xo*\xt Maato 28:5-6; Mar 16:6; Luqa 24:5.\xt*\x* \v 25 Dawiti iyabaa odishe, \q1 “ ‘Taani yarkonna mela, \q2 Goday ta ushachan de7ees. \q2 Godaa ubba wode ta matan be7ayis. \q1 \v 26 Hessa gisho, ta wozanay ufaytis; \q2 ta inxarsan ufaysi kumis; \q2 hayqiya ta asatethay ufaysan daana. \q1 \v 27 Ayis giiko, ta shempuwa Si7oolen aggaka. \q2 Qassi ne Geeshsha Na7a aha wooqisaka. \q1 \v 28 Neeni tana de7o oge erisadasa. \q2 Neeni taara de7eysan ta ufaysay kumethi gidees’\x - \xo 2:28 \xo*\xt Maz 16:8-11.\xt*\x* yaagis. \p \v 29 “Asaw, nu aawa Dawitaba ta hintew geeshshada odana. Dawiti hayqidi moogetis; iya duufoy hachi gakanaw nu matan de7ees. \v 30 Dawiti nabe gidida gisho, Xoossay iya sheeshape issuwa iya kawotetha araata bolla utisanaw iyaw caaqida caaquwa erees.\x - \xo 2:30 \xo*\xt Maz 132:11; 2 Same 7:12-13.\xt*\x* \v 31 Hessa gisho, Kiristoosa denduwa sinthe xeellidi, ‘Iya shempoy Si7oolen attibeenna; iya asatethayka wooqibeenna’ gidi odis. \p \v 32 “Xoossay, ha Yesuusa hayqope denthidaysas nuuni ubbay marka. \v 33 Hessa gisho, Xoossay baara haarana mela baape ushacha baggara iya dhoqu dhoqu oothidi, iyaw immana geetetida Geeshsha Ayyaana ekidi, haysa hinte ha77i be7eysanne si7eysa nu bolla gussis. \v 34-35 Gaasoyka, Dawiti ba huuphen salo bibeenna shin yaagis. \q1 “Goday, ta Godaa, ‘Taani ne morketa \q2 ne tohoy yedhiyaso oothana gakanaw \q2 haysan, taape ushacha baggara utta’ ” gis. \m yaagis.\x - \xo 2:34-35 \xo*\xt Maz 110:1.\xt*\x* \p \v 36 “Hessa gisho, ha hinte masqale bolla kaqida Yesuusa, Xoossay Godanne Kiristoosa oothidaysa Isra7eele asa ubbay tuma ero” yaagis. \p \v 37 Asay Phexroosi gidaysa si7ida wode banta wozanan boshetidi Phexroosanne hanko hawaaretako, “Ishato, yaatin nuuni ay oothino?” yaagidosona. \p \v 38 Phexroosi entako, “Hinte nagaray atto geetetana mela nagaraape simmidi, hinte issoy issoy Yesuus Kiristoosa sunthan xammaqetite. Xoossay immiya Geeshsha Ayyaana hinte ekana. \v 39 Gaasoyka Xoossay immana gida ufaysa qaalay hintew, hinte naytasinne Goday nu Xoossay baako xeegiya haahon de7iya ubbaasa” yaagis. \p \v 40 Phexroosi entaw hara qaalaka guji markatidi, “Ha wodiya geella asaa bolla yaanaw de7iya pirdafe hinte huuphiya ashshite” yaagidi zoris. \v 41 Phexroosi odidaysa ekidaysati xammaqetidosona. He gallas heedzu mukulu gidiya asay ammanidosona. \v 42 Enti hawaareta timirtiyan, issifetethan, uytha muusaninne woosan minnoosona. \p \v 43 Hawaareta kushen daro oorathabaynne malaati oosetiya gisho asa ubbay yayidosona. \v 44 Ammanida ubbay issife de7oosona; bantaw de7iyaba ubbaa issife shaaketoosona.\x - \xo 2:44 \xo*\xt Hawa 4:32-35.\xt*\x* \v 45 Enti bantaw de7iyaba bayzidi miishiya issuwas issuwas koshshida mela shaakosona. \v 46 Ubba gallas issi wozanan gididi xoossa keethan shiiqoosona. Banta keethan issoy issuwa xeegidi ufaysaninne ashke wozanan kathi moosona. \v 47 Xoossa galatishe asa ubban sabetidosona. Goday atteyisata gallas gallas enta bolla gujees. \c 3 \s1 Gunda Ura \p \v 1 Issi gallas Phexroosinne Yohaanisi woossanaw uddufun saaten Xoossa Keethi bidosona. \v 2 Yeletoosope doomidi wobbe gidida issi addey Xoossa Keethi geliya asaape miishe woossana mela ubba gallas lo77o geetetiya Xoossa Keetha pengen ehidi wothoosona. \v 3 He wobbe addey Phexroosinne Yohaanisi Xoossa Keethi gelana hanishin be7idi enta miishe woossis. \p \v 4 Entika iya caddi xeellidi, “Nuuko haa xeella” yaagidosona. \v 5 Wobbe addey entafe ayko ekana daanin entako xeellis. \v 6 Shin Phexroosi iyako, “Taw miishey baawa, shin taw de7iyaba taani new immana. Naazirete Yesuus Kiristoosa sunthan dendada hemeta” yaagis. \p \v 7 Hessafe guye, wobbe addiyas ushacha kushiya oykidi denthis. Ellesidi iya tohoynne qincafiley minni aggis. \v 8 Addey gupidi dendi eqis. Gedenne haa hemethi doomis. Hemetishe, gupishenne Xoossa galatishe entara issife Xoossa Keethi gelis. \p \v 9 I hemetishininne Xoossa galatishin asa ubbay iya be7idosona. \v 10 Be7ida ubbay miishe woossanaw lo77o geetetiya xoossa keetha pengen uttidaysi, iya gididaysa eridosona; I hanidaba be7idi malaaletidosona. \s1 Phexroosa Haasaya \p \v 11 Addey Phexroosapenne Yohaanisape duuxike gidi oykidi de7ishin, asa ubbay malaaletidi, Solomone barandaa geetetiya bessan issife entako woxidosona. \v 12 Phexroosi asaa be7ida wode asaako, “Isra7eele asaw, ayis haysan malaaletetii? Woyko ayis nuna caddi xeelletii? Nuuni nu wolqan woyko nu xillotethan ha addiya hemethidaba hintew daanii? \v 13 Abrahaame, Yisaaqa, Yayqooba Xoossay, nu aawata Xoossay, ba na7aa Yesuusa bonchis. Shin hinte hayqos aathidi immidaysa Philaxoosi billanaw koyinka hinte iya sinthan, ‘Nuuni iya eroko’ yaagideta.\x - \xo 3:13 \xo*\xt Kessa 3:15.\xt*\x* \v 14 Hinte geeshshanne xilluwa, ‘Nuuni iya eroko’ gidi, shempo wodhidaysa hintew billana mela Philaxoosa woossideta.\x - \xo 3:14 \xo*\xt Maato 27:15-23; Mar 15:6-14; Luqa 23:13-23; Yoha 19:12-15.\xt*\x* \v 15 De7o immeysa hinte wodhideta, shin Xoossay hayqope iya denthis. Hessas nuuni marka. \v 16 Ha hinte be7eysinne eriya addey, paxidi minniday Yesuusa sunthan ammanidaysana. Ha hinte ubba sinthan iya haysada pathiday, I Yesuusa ammanida gishosa. \p \v 17 “Ha77ika ta ishato, hinteka hintena kaaletheysatada, eronna oothidaysa taani erayis. \v 18 Shin Xoossay beni nabeta ubba doonan, ‘Kiristoosi waaye ekanaw bessees’ yaagidaysi haysada poletana mela oothis. \v 19 Hiza, Xoossay hinte nagara atto gaana mela Godaako simmite. \v 20 Godaa matape minthetho wodey hintew yaana. Xoossay Kiristoosa gidana mela sinthatidi doorida Yesuusa hintew yeddana. \v 21 Xoossay ba geeshsha nabeta doonan beni odidaysa mela ubbabay ooraxiya wodey gakanaw Yesuusi salon gam7anaw bessees. \v 22 Musey, ‘Godaa Xoossay tana denthidaysa mela hinte giddofe hintew nabe denthana. Hinte I geysa ubbaa si7ite.\x - \xo 3:22 \xo*\xt Zaare 18:15, 18.\xt*\x* \v 23 He nabey odeysa si7onna asi oonika asaa giddofe shaaketidi dhayo’ yaagis.\x - \xo 3:23 \xo*\xt Zaare 18:19.\xt*\x* \p \v 24 “Qassi Sameelape doomidi de7iya nabeti ubbay ha wodiyaba odidosona. \v 25 Hinte nabeta nayta; qassi Xoossay Abrahaames, ‘Sa7an de7iya asa ubbaa taani ne sheesha baggara anjana’ yaagidi nu aawatas gelida qaala laattiya nayta.\x - \xo 3:25 \xo*\xt Medhe 22:18.\xt*\x* \v 26 Xoossay hintena ubbaa hinte iita ogepe zaaridi anjana mela ba na7a denthidi hintew koyro yeddis” yaagis. \c 4 \s1 Phexroosinne Yohaanisi Shango Sinthan \p \v 1 Phexroosinne Yohaanisi asaas odishin kahine halaqati, Xoossa Keethe naageysata halaqaynne Saduqaaweti entako yidosona. \v 2 Enti Yesuusi hayqope dendoysanne iya gaason hayqope dendoy de7eysa asaa tamaarsida gisho yilotidosona. \v 3 Hessa gisho, enta oykidi sa7i omarsida gisho wontana gakanaw qasho keethi gelsidosona. \v 4 Shin qaala si7idaysatape daroti ammanidosona. Ammanida adde asaa tayboy ichashu mukuluko bis. \p \v 5 Wontetha gallas deriya haareysati, cimatinne, higge astamaareti Yerusalaamen shiiqidosona. \v 6 He asa giddon kahine halaqay Haanni, Qayyaafi, Yohaanisi, Iskindireynne kahine halaqaa soo asati ubbay de7oosona. \v 7 Hawaareta banta sinthan essidi, “Aybi wolqan woyko oodde sunthan haysa hinte oothidetii?” yaagidi oychidosona. \p \v 8 He wode Phexroosi Geeshsha Ayyaanan kumidi, “Deriya haareysato, cimato, \v 9 hachi ha wobbe addiyas oosetida lo77o oosuwasinne I waanidi paxidaako hinte nuna oychiko, \v 10 masqaliya bolla hinte kaqin, Xoossay hayqope denthida Naazirete Yesuus Kiristoosa sunthan ha addey paxidi hinte sinthan eqidaysi hintewunne Isra7eele asa ubbaas ereto. \q1 \v 11 “ ‘Gimbeysati boridi ixida shuchay, \q2 godaa xaphuwa minthiya, \q2 ubbaafe aadhiya shuchu gidis. \q1 He shuchay Yesuusa.’\x - \xo 4:11 \xo*\xt Maz 118:22.\xt*\x* \m \v 12 Hessa gisho, atotethi iya baggarape attishin, hara oodde baggaraka baawa. Nuuni iya sunthan attana mela asa ubbaas Xoossay salope garsan immida hara sunthi baawa” yaagis. \p \v 13 Shiiqida asay Phexroosinne Yohaanisi minnida minotetha be7ida wode enti tamaariboonna coo asi gididaysa akeekidi, malaaletidosona; enti Yesuusara de7eysa eridosona. \v 14 Qassi paxida addey Phexroosaranne Yohaanisara eqidaysa asay be7idi giyaba dhayidosona. \v 15 Shin Phexroosanne Yohaanisa kare keyana mela oothidi banta giddon, \v 16 “Ha asata nu ay oothino? Enta kushen oosetida gita malaatay Yerusalaamen de7iya ubbaas bentees. Nuuni hessa eroko gaanaw danda7oko. \v 17 Shin ha oday asaa giddon laaletonna mela hizape guye, ha asati Yesuusa sunthan oodeska odonna mela minthidi naagisana” yaagidi zoretidosona. \p \v 18 Enta xeegidi, Yesuusa sunthan hizape odonna mela woyko tamaarsonna mela kiittidosona. \v 19 Shin Phexroosinne Yohaanisi entako zaaridi, “Xoossas kiitetanaysafenne hintew kiitetanaysafe Xoossaa sinthan awusi lo77oko? Ane hinte pirdite. \v 20 Nuuni be7idabaanne si7idaba odonna agganaw danda7oko” yaagidosona. \p \v 21 Biitta cimatinne deriya haareysati kasepe minthi naagisidi enta yeddi aggidosona. Asay hanidabaas Xoossaa galatiya gisho enta seeranaw danda7ibookona. \v 22 He malaatan hargefe paxida addiyas laythi oytamape aadhis. \s1 Ammaniya Asaa Woosa \p \v 23 Phexroosinne Yohaanisi birshetidi banta dabbotako bidi, kahine halaqatinne cimati bantako gidaba ubbaa entaw odidosona. \v 24 Enti hessa si7ida wode issi wozanan gididi Xoossaa haysada yaagidi woossidosona: “Ubbaa Haariya Godaw, saluwa, sa7aa, abbanne enta giddon de7iya ubbaba medhidayso,\x - \xo 4:24 \xo*\xt Kessa 20:11; Nahi 9:6; Maz 146:6.\xt*\x* \v 25 Neeni ne aylliya, nu aawa Dawita doonan Geeshsha Ayyaanan, \q1 “ ‘Derey ayis yilotidonaa? \q2 Asay ayis coo maqetidona?\x - \xo 4:25 \xo*\xt Maz 2:1-2.\xt*\x* \q1 \v 26 Sa7aa kawotinne \q2 deriya haareysati issife Godaa bollanne \q2 Kiristoosa bolla dendidosona’ yaagadasa. \p \v 27 “Tumaka, Herodiisinne Phenxe Philaxoosi Ayhude gidonna asaaranne Isra7eele asaara ne doorida ne geeshsha Na7aa Yesuusa bolla dendanaw ha kataman shiiqidosona.\x - \xo 4:27 \xo*\xt Maato 27:1-2; Mar 15:1; Luqa 23:1, 7-11; Yoha 18:28-29.\xt*\x* \v 28 Qassi neeni ne wolqaaninne ne sheniyan oothana gada qopa uttidaba ubbaa polidosona. \v 29 Ha77ika Godaw, enta mandetha be7a; nuuni ne aylleti ne qaala kumetha wozanan odana mela nuna danda7isa. \v 30 Ne geeshsha na7aa Yesuusa sunthan harganchota pathanaw, oorathabaynne malaatati oosetana mela ne kushiya micca” gidi woossidosona. \p \v 31 Enti Xoossa woossidaape guye, he enti shiiqida bessay qaaxis. Enta ubban Geeshsha Ayyaani kumin Xoossaa qaala minotethan odidosona. \s1 Koyro Ammanida Asa Issifetetha \p \v 32 Ammaneysati ubbay qofaninne wozanan issino gididosona. Enti bantaw de7iyaba tabaa goonnashin issife shaaketoosona.\x - \xo 4:32 \xo*\xt Hawa 2:44-45.\xt*\x* \v 33 Hawaareti, Godaa Yesuusi hayqope dendidaysa gita wolqan markatoosona. Xoossay enta ubbaas aadho keehatetha darsidi immis. \v 34 Biitti woyko keethi de7eysati ubbay bayzi ekida miishiya ehiya gisho, ammaneyisata giddon metootanchoy issoyka baawa. \v 35 Miishe ehidi hawaaretas immoosona; he miishiya asaas koshshidaysada issuwas issuwas shaaki shaaki immees. \p \v 36 Qophiroosa geetetiya bessan yeletida Yoosefa geetetiya Leewe sheeshape gidida issoy de7ees. Iya sunthaa hawaareti Barnabaasa (Minthetho na7a) gidoosona. \v 37 Barnabaasi baw de7iya biitta bayzidi miishiya ehidi hawaaretas immis. \c 5 \s1 Hananiyanne Saphiiro \p \v 1 Issi Hananiya geetetiya addey ba mache Saphirira gade bayzis. \v 2 He bayzida miishiyape ba machiya erishin bagga ashshidi, attidaysa ehidi hawaaretas immis. \p \v 3 Shin Phexroosi Hananiyako, “Neeni Geeshsha Ayyaana cimmana melanne gadiya bayzida miishiyape shaakada ashshana mela Xalahey ne wozanan ayis gelidee? \v 4 Neeni bayzanaape kase gadey nebaa gidenneyee? Qassi neeni bayza simminka miishey nebaa gidenneyee? Yaatin, hessa melaba oothanaw ayis ne wozanan qopadii? Neeni Xoossa bolla wordotadasape attishin, asa bolla wordotabaaka” yaagis. \p \v 5 Hanaani he qaala si7ida mela kundidi hayqis; hessa si7ida ubbay daro yayyis. \v 6 Na7atetha asati soo gelidi iya aha xaaxidi efidi moogidosona. \p \v 7 Heedzu saatepe guye Hananiya machiya hessa eronna de7ashe Phexroosi de7iyasuwa gelasu. \v 8 Phexroosi iiko, “Hinte gadiya haysa mela miishes bayzidetii? Ane taw oda” yaagis. \p Iyaka, “Ee, haysa mela miishes bayzida” yaagasu. \p \v 9 Phexroosi maccasiw, “Neeranne ne azinara Godaa Ayyaana paacanaw ayis zoretidetii? Heko, ne azina moogida asati karen de7oosona; nenaka enti kare kessana” yaagis. \p \v 10 Maccasiya iiraka Phexroosa tohuwa matan kundada hayqa aggasu; na7atethati geliya wode hayqidaaro demmidi kare kessidi, I azina matan moogidosona. \v 11 Kumetha woosa keethaynne hessa si7ida hara asa ubbay daro yayyidosona. \s1 Malaalsiyabatanne Malaatata \p \v 12 Hawaareti daro malaatatanne oorathabata asaa giddon oothosona. Ammaniya ubbay Solomone barandan issife shiiqoosona. \v 13 Hara asape entara gahetanaw issi asika minnibeenna, shin asay enta bonchees. \v 14 Ammaniya addetanne maccasata tayboy kaseysafe darishe bis. \v 15 Hessa gisho, asay harganchota halaninne algan tookidi Phexroosi aadhiya wode iya kuyay entafe issota issota bolla shempana mela oge doonan kessidi wothoosona. \v 16 Qassi daro asay Yerusalaame matan de7iya katamatape harganchotanne tuna ayyaani waaysiya asata ekidi yoosona; ubbayka paxidosona. \s1 Hawaareta Bolla Goodi Dendis \p \v 17 Kahine halaqaynne iyara de7iya Saduqaaweti ubbay qanaaten kumidi hawaareta bolla dendidosona. \v 18 Hawaareta oykidi deriya qasho keethan yeggidosona. \v 19 Shin Godaa kiitanchoy qamma qasho keetha pengiya dooyidi hawaareta kare kessidi, \v 20 “Bidi, xoossa keethan eqidi ha ooratha de7o qaala asa ubbaas odite” yaagis. \v 21 Hawaareti hessa si7ida wode wonta guura Xoossa Keethi gelidi tamaarso doomidosona. \p Kahineta halaqaynne iyara de7eysati yidi, Isra7eele cimata ubbaa xeegi shiishidi hawaareta banta sinthe ehana mela wotaadareta qasho keethi kiittidosona. \v 22 Shin wotaadareti qasho keethi bidi hawaareta demmibookona. Guye simmi yidi deriyas, \v 23 “Nuuni biya wode qasho keetha pengey minthi gordetin, naageysati pengen eqidaysata demmida. Shin nuuni kariya dooyiya wode giddon hari attoshin issi asika baawa” yaagidosona. \v 24 Hessa gisho, Xoossa Keethaa wotaadareta kiitteysinne kahine halaqati hessa si7ida wode, “Hawaareta bolla aybi hanidee?” yaagidi hirgidosona. \p \v 25 He wode issi addey entako yidi, “Heko, qasho keethi hinte gelsida asati xoossa keethan eqidi asaa tamaarsoosona” yaagidi entaw odis. \v 26 Xoossa Keethaa wotaadareta kiitteysi ba wotaadaretara bidi hawaareta ehis. Shin enti bantana asay shuchan caddana gidi yayyida gisho enta aaddashidi ehidosona. \p \v 27 Enti hawaareta ehidi, shiiqida shanguwa sinthan essin kahine halaqay entako, \v 28 “Hintena nuuni he uraa sunthan tamaarsonna mela minthidi kiittibooko? Heko, hinte timirtiya Yerusalaame katamaa ubba gathideta. He uraa shempuwas nuna oythanaw qopeetii?” yaagidi oychis.\x - \xo 5:28 \xo*\xt Maato 27:25.\xt*\x* \p \v 29 Phexroosaranne hanko hawaaretara entaw zaarishe, “Nuuni asas kiitetanaape Xoossas kiitetanaw bessees. \v 30 Masqaliya bolla hinte kaqidi wodhida Yesuusa, nu aawata Xoossay hayqope denthis. \v 31 Isra7eeleti nagaraape simmana melanne enta nagaray atto geetetana mela Xoossay Yesuusa haareysanne ashsheysa oothidi bonchon baape ushacha baggan utisis. \v 32 Hessas nuuni marka; qassi Xoossay bana ammaneysatas immida Geeshsha Ayyaanayka marka” yaagidosona. \p \v 33 Shiiqida asay hessa si7ida wode daro yilotidi, hawaareta wodhanaw qopidosona. \v 34 Shin asa ubban daro bonchetida Gamaaliyale geeteteysi, issi higge astamaareynne Farsaawey dendi eqidi hawaareta guutha wodes kare kessana mela kiittis. \v 35 Hessafe guye, shiiqida asaako, “Isra7eele asaw, ha asata bolla hinte oothanaw qopiyabaape naagetite. \v 36 Ayis giiko, haysafe kase Tewodaasi bana, ‘Taani gita’ gidi dendin, oyddu xeetu gidiya asati iyara issifidosona. Shin iya wodhin iya kaallida ubbay laaletin pathonna asi gididi attidosona. \v 37 Hessafe guye, asay taybetiya wode Galila Yihudi dendidi daro asa pangayidi kaalethis, shin iyaka wodhin iya kaallida asa ubbay laaletis. \v 38 Ha77ika ta hintew odayis; ha asatape shaaketite; enta bochofite. Ayis giiko, ha qofaanne ha oosuwa asi oothiyaba gidiko dhayana. \v 39 Shin ha qofaynne ha oosoy Xoossafe yidaba gidiko, hinte enta dhaysanaw danda7eketa. Hessada hanishe hinte Xoossara kaccetana” yaagidi odis. Hessa gisho, shiiqida asay Gamaaliyale zoriya ekidosona. \p \v 40 Hawaareta soo xeegidi lisson garaafisis. Hessafe guye, entako, “Yesuusa suntha nam7antho denthofite” gidi birshidi yeddidosona. \v 41 Yesuusa suntha gisho, enti kawuyanaysi bessiyaba gideysa erida gisho shanguwa sinthafe ufaytishe keyidosona. \v 42 Enti ubba gallas Xoossa keethaninne asaa son Yesuusi I Kiristoosa gideysa tamaarsonne sabbako aggibokona. \c 6 \s1 Laapun Asata Dooretetha \p \v 1 He wode kaalleyisata tayboy dari daridi bishin, Girike doona odetiya Ayhudeti Yihudan yeletidi de7iya Ayhudeta bolla zuuzumidosona. Ayis giiko, Girike doona odetiya Ayhudeti, “Gallas gallas imetiya kathan nu am7eti naaqetosona” yaagidosona. \v 2 Tammanne nam7u hawaareti woosa keetha asa ubbaa xeegidi, “Nuuni Xoossaa qaala odeysa aggidi kathi gishanaw bessenna. \v 3 Hiza, ishato, lo77o asata, Geeshsha Ayyaananinne cincatethan kumida laapun asata hinte giddofe doorite; nuuni enta ha oosuwas shuumana. \v 4 Shin nuuni, nu kumetha wodiya woosaninne qaala tamaarson peeshana” yaagidosona. \p \v 5 Hawaareti odida oday asa ubba ufaysis. Hessa gisho, ammanoynne Geeshsha Ayyaani kumida Isxifaanose, Filphoosa, Phirokoroosa, Niqaroona, Ximoona, Pharmenanne Ayhude ammano geli simmida Anxooke addiya Niqolawoosa dooridosona. \v 6 Enta hawaareta sinthan essin, hawaareti enta bolla kushe wothidi woossidosona. \p \v 7 Xoossaa qaalay dalgi dalgi bis. Yerusalaamen de7iya ammaneyisata tayboy dari daridi bis; daro kahinetika ammanidosona. \s1 Isxifaanosey Oyketis \p \v 8 Isxifaanosey aadho keehatethaaninne wolqan kumidi asaa giddon oorathabatanne malaatata oothees. \v 9 Aylletethafe keyida ayhude woosa keetha asay Qereenapenne Iskindirepe Kilqefenne Iisepe yida issi issi asati dendidi Isxifaanosera palamidosona. \v 10 Shin Isxifaanosey Ayyaana wolqan odetiya cincatethaa enti eqetanaw danda7ibookona. \p \v 11 He wode enti, “Musenne Xoossaa I cayishin si7ida” giya wordo asata shammidosona. \v 12 Hessada oothidi biitta cimatanne higge astamaareta iya bolla denthidosona. Isxifaanose oykidi shanguwa sinthe efidosona. \v 13 Iya bolla paydida wordo markati, “Ha uray ha xoossa keethaanne Muse higgiya zaari zaari cayees. \v 14 I, ‘Haysi Naazirete Yesuusi, ha xoossa keetha laallana; qassi Musey nuus immida higgiya laammana’ yaagishin nuuni si7ida” yaagidosona. \p \v 15 Shango shiiqon uttida asa ubbay Isxifaanose loythidi xeelliya wode iya som7oy kiitancho som7o daanees. \c 7 \s1 Isxifaanose Haasaya \p \v 1 Kahineta halaqay Isxifaanoseko, “Haysi tumee?” yaagidi oychis. \p \v 2 Isxifaanosey, “Ta ishato, ta aawato, si7ite! Nu aawa Abrahaamey Kaaranen daanaw baanape sinthe Masephexoomen de7ishin, boncho Xoossay iyaw qoncidi,\x - \xo 7:2 \xo*\xt Medhe 12:1.\xt*\x* \v 3 ‘Ne biittafenne ne dabotape shaaketada taani nena bessiya biitta ba’ yaagis. \v 4 He wode Abrahaamey Kaldaaweta biittafe keyidi Kaaranen daanaw bis. Iya aaway hayqidaape guye Xoossay iya ha biitta ha77i hinte de7iya bessaa ehis.\x - \xo 7:4 \xo*\xt Medhe 11:31; 12:4.\xt*\x* \v 5 I ha biittafe hari attoshin tohoy yedhiya bessika Abrahaames immibeenna. Shin na7i iyaw bayna wode Xoossay ha biitta iyawunne iya sheeshas laata oothidi immanaysa qaala gelis.\x - \xo 7:5 \xo*\xt Medhe 12:7; 13:15; 15:18; 17:8.\xt*\x* \v 6 Xoossay Abrahaameko, ‘Ne sheeshay hara biittan imathatethan daana; yan oyddu xeetu laythi enti aylletethan haaretana.\x - \xo 7:6 \xo*\xt Medhe 15:13-14.\xt*\x* \v 7 Shin taani ne sheesha haariya kawotethata pirdana. Hessafe guye, enti he biittafe keyidi haysan taw goyinnana’ yaagis.\x - \xo 7:7 \xo*\xt Kessa 3:12.\xt*\x* \v 8 Xoossay Abrahaame sheeshay qaxaretana mela iyara caaqin, Yisaaqi yeletida hospuntho gallasan qaxaris. Yisaaqi Yayqooba qaxaris; qassi Yayqoobi tammanne nam7u ba nayta, nu aawata mayzata qaxaris.\x - \xo 7:8 \xo*\xt Medhe 17:10-14; 21:2-4; 25:26; 29:31-35.\xt*\x* \p \v 9 “Yayqooba nayti Yoosefa qanaatidi Gibxe biittan aylletethas bayzidosona, shin Xoossay iyara de7ees.\x - \xo 7:9 \xo*\xt Medhe 37:11, 28; 39:2, 21.\xt*\x* \v 10 Iya, iya waaye ubbaafe kessis. Gibxe kawa sinthan sabanne cincatethi iyaw immis. Gibxe kawoy Yoosefas Gibxe biittanne ba gadhuwa ubbaa aysanaada aawatethi immis.\x - \xo 7:10 \xo*\xt Medhe 41:39-41.\xt*\x* \p \v 11 “Gibxe biittaninne Kanaane biittan ubban koshi gelidi daro asaa un7ethis. He wode nu mayzati kathi demmanaw danda7ibookona.\x - \xo 7:11 \xo*\xt Medhe 42:1-2.\xt*\x* \v 12 Yayqoobi Gibxe biittan kathi de7eysa si7idi nu aawata koyro yaa yeddis. \v 13 Nam7antho buussan Yoosefi ba ishatas banatetha erisis. Gibxe kawoyka Yoosefa soo asa eris.\x - \xo 7:13 \xo*\xt Medhe 45:1, 16.\xt*\x* \v 14 Yoosefi ba aawa Yayqoobanne ba soo asa ubbaa, laapun tammanne ichashu asaa baako yaana mela kiittidi ehisis.\x - \xo 7:14 \xo*\xt Medhe 45:9-10, 17-18; 46:27.\xt*\x* \v 15 Yayqoobi Gibxe biitta wodhis; inne iya nayti yan hayqidosona.\x - \xo 7:15 \xo*\xt Medhe 46:1-7; 49:33.\xt*\x* \v 16 Enta ahay he bessaafe Seekema biitta tooketidi bidi, yan Abrahaamey Hamoore naytape daro biran shammida duufon moogetis.\x - \xo 7:16 \xo*\xt Medhe 23:3-16; 33:19; 50:7-13.\xt*\x* \p \v 17 “Shin Xoossay Abrahaames immana gidaysa poliya wodey gakanaw matida wode Gibxe biittan de7iya nu asay dari dari bis.\x - \xo 7:17 \xo*\xt Kessa 1:7-8.\xt*\x* \v 18 Hessafe guye, Yoosefa eronna hara kawoy Gibxe biittan kawotis. \v 19 He kawoy nu kochaa genidi guutha nayti hayqana mela enta kare kessi yeggana mela nu aawata un7ethis.\x - \xo 7:19 \xo*\xt Kessa 1:10-11, 22.\xt*\x* \p \v 20 “He wode Musey yeletis; I Xoossaa sinthan daro lo77o na7a. Ba aawa keethan heedzu ageena gakanaw diccis.\x - \xo 7:20 \xo*\xt Kessa 2:2.\xt*\x* \v 21 Musey wora holetida wode Gibxe kawa na7iya demma ekada ba na7a oothada iya dichasu.\x - \xo 7:21 \xo*\xt Kessa 2:3-10.\xt*\x* \v 22 Musey Gibxeta cincatetha ubbaa tamaaridi odaninne ooson mino asi gidis. \p \v 23 “Muses laythi oytama kumida wode ba ishata, Isra7eeleta be7anaw ba wozanan qopis.\x - \xo 7:23 \xo*\xt Kessa 2:11-15.\xt*\x* \v 24 Isra7eeletape issuwa Gibxe issoy qohishin be7idi he Isra7eele uraa maaddidi, he qohida Gibxe uraa wodhidi kushe zaaris. \v 25 Musey ba ishata ba baggara Xoossay ashshanaw haneysa enti akeekana gidi qopis, shin enti akeekibokona. \p \v 26 “Wontetha gallas nam7u Isra7eele asati issoy issuwara wadhetishin demmidi enta sigethanaw koyidi, ‘Asaw, hinte ishanta; ayis issoy issuwa qohetii?’ yaagis. \p \v 27 “Shin ba laggiya qoheysi Museko, ‘Nena nu bolla haareysanne daynna oothiday oonee? \v 28 Neeni zine Gibxe uraa wodhidaysada tanaka wodhanaw koyay?’ yaagidi Muse sugi yeddis. \v 29 Musey hessa si7ida wode Gibxefe betidi Midiyaame biittan bete asi gididi de7ishe nam7u adde nayta yelis.\x - \xo 7:29 \xo*\xt Kessa 18:3-4.\xt*\x* \p \v 30 “Godaa kiitanchoy oytamu laythafe guye, Siina zuma matan de7iya bazzo tushiya giddon eexiya tama laco giddon Muses bentis.\x - \xo 7:30 \xo*\xt Kessa 3:1-10.\xt*\x* \v 31 Musey ba be7idaysan malaaletidi, loythi be7anaw tushiya mati shiiqidi de7ishin, Godaa qaalay, \v 32 ‘Taani ne aawata, Abrahaame Xoossaa, Yisaaqa Xoossaa, Yayqooba Xoossaa’ yaagishe Museko yis. Musey yashshan kokoridi xeellanaw danda7ibeenna. \p \v 33 “Goday Museko, ‘Neeni eqida biittay geeshshi gidiya gisho ne tohuwan de7iya caammaa kessa. \v 34 Taani Gibxen de7iya ta asaa un7etetha be7as. Enta waasuwa si7ada enta ashshanaw wodhas. Ha77i haaya! Taani nena Gibxe kiittana’ yaagis. \p \v 35 “Isra7eeleti Muse, ‘Nena nu bolla haareysanne daynna oothiday oonee?’ yaagidi ixidaysa tushiya giddon iyaw bentida kiitanchuwa baggara haareysanne ashsheysa oothidi Xoossay kiittis.\x - \xo 7:35 \xo*\xt Kessa 2:14.\xt*\x* \v 36 He Musey Isra7eeleta Gibxefe kessidi malaalsiyabatanne oorathabata Gibxe biittaninne Zo7o Abban oothidi enta oytamu laythi mela biittan kaalethis.\x - \xo 7:36 \xo*\xt Kessa 7:5; 14:21; Taybo 14:33.\xt*\x* \p \v 37 “Isra7eele asaako, ‘Xoossay tana denthidaysada hinte sheesha giddofe ta mela nabe hintew denthana’ yaagiday he Muse.\x - \xo 7:37 \xo*\xt Zaare 18:15, 18.\xt*\x* \v 38 Mela biittan shiiqida Isra7eele asaara de7idaysi, nu aawataranne Siina zuma bolla iyaw odida kiitanchuwara de7ida Musey iya. Yaatidi, Xoossaa de7o qaala nuus immanaw ekis.\x - \xo 7:38 \xo*\xt Kessa 19:1—20:17; Zaare 5:1-33.\xt*\x* \p \v 39 “Shin nu mayzati Muses kiitetanaw dosibookona; iya ixidi guye Gibxe simmanaw amotidosona. \v 40 Qassi Aaronako, ‘Nuna kaalethiya xoossata nuus ootha. Ayis giiko, haysi nuna Gibxefe ehida Musey, waanidaako nuuni eroko’ yaagidosona.\x - \xo 7:40 \xo*\xt Kessa 32:1.\xt*\x* \v 41 He wode mari daanisidi eeqa oothidosona. He eeqas yarsho yarshidi banta kushen oothida oosuwan ufaytidosona.\x - \xo 7:41 \xo*\xt Kessa 32:2-6.\xt*\x* \v 42 Shin Xoossay entaw zoko zaaris. Enti saluwa xoolintotas goyinnana mela enta yeggi aggis. Nabeta maxaafan, \q1 “ ‘Isra7eele asato oytamu laythi kumethi \q2 mela biittan shukida mehiyanne \q2 yarshida yarshuwa taw yarshidetii?\x - \xo 7:42 \xo*\xt Amo 5:25-27.\xt*\x* \q1 \v 43 Hinte, hintew goyinnanaw kessida eeqanne Moloka dunkaaniya \q2 Rafana geetetiya hinte xoossaa xoolinto misiliya tookideta. \q1 Taani hintena Babiloonepe \q2 hini bagga yeddana’ geetetidi xaafetis. \p \v 44 “Nu aawatas mela biittan marka dunkaaney de7ees. Iyaka Xoossay Muse kiittidaysadanne iya bessidaysada oothis.\x - \xo 7:44 \xo*\xt Kessa 25:9, 40.\xt*\x* \v 45 Qassi nu aawati he dunkaaniya banta aawatape ekidi Xoossay kase goodida Ayhude gidonna asaa biitta oykida wode Iyyasura yaa ekidi gelidosona. He dunkaaney Dawita wode gakanawuka he bessan de7is.\x - \xo 7:45 \xo*\xt Iyya 3:14-17.\xt*\x* \v 46 Dawiti Xoossan sabetis. Qassi Yayqooba Goday de7ana keethaa keexanaw Xoossaa woossis.\x - \xo 7:46 \xo*\xt 2 Same 7:1-16; 1 Taari 17:1-14.\xt*\x* \v 47 Shin iyaw keethaa keexiday Solomone.\x - \xo 7:47 \xo*\xt 1 Kawo 6:1-38; 2 Taari 3:1-17.\xt*\x* \p \v 48 “Hanoshin, Ubbaafe Bolla Xoossay asi keexida keethan deenna. Nabey gidaysa mela, \q1 \v 49 “ ‘Saloy ta araata, \q2 sa7ika ta tohoy yedhiyaso. \q1 Yaatin, taw hinte ay mela keethi keexanee? \q2 Woyko taani shempiya bessi awunee?\x - \xo 7:49 \xo*\xt Isa 66:1-2.\xt*\x* \v 50 Ha ubbaa ta kushen oothabikina?’ yaagees Goday. \p \v 51 “Hinte waanida si7onna asee? Hinte wozanay Xoossaa qaala ekanaw ayis ixidee? Hinte haythay ayis tullidee? Hinte, hinte aawatatho ubba wode Geeshsha Ayyaanara eqeteta.\x - \xo 7:51 \xo*\xt Isa 63:10.\xt*\x* \v 52 Nabeta giddofe hinte aawati gooddonay oonee? Xoossaa Na7ay, Xilloy yaanaysa kasetidi odidaysata wodhidosona. Ha77i hinte iya aathi immidi wodhideta. \v 53 Hinte kiitanchuwa kushepe Xoossa higgiya ekideta, shin kiitetibeketa” yaagis. \s1 Isxifaanose Shuchan Cadetethi \p \v 54 Enti hessa si7ida wode banta wozanan Isxifaanose bolla daro yilotidi, banta mettersha saxidi mandidosona. \v 55 Shin Isxifaanosey Geeshsha Ayyaanan kumidi, salo pude xeellidi, Xoossaa bonchuwanne Yesuusa, Xoossa ushacha baggan eqidaysa be7is. \v 56 “Heko, taani saloy dooyetin, Asa Na7ay, Xoossaa ushacha baggan eqidaysa be7ayis” yaagis. \p \v 57 Qaala dhoqu oothidi waassishe, banta haytha oykidi issife iyako woxidosona \v 58 Iya katamaape gaxa kessidi, shuchan caddidosona. Markati banta ma7uwa issi Saa7ola geetetiya na7atetha matan wothidosona. \p \v 59 Isxifaanosey, “Ta Godaa Yesuusa, ta shempuwa eka” yaagidi xeegishin enti iya shuchan caddoosona. \v 60 Gulbatidi, ba qaala dhoqu oothidi, “Ta Godaw, ha nagaraa entaw atto ga” yaagis. Hessa yaagidi simmida mela hayqi aggis. \c 8 \s1 Saa7oli Ammaniya Asaa Gooda \p \v 1 Saa7oli Isxifaanose hayquwan ufaytis. He gallas Yerusalaamen de7iya woosa keethan gita goodi dendis. Hawaareti attishin, ammaneysati ubbay Yihuda biittaninne Samaare biittan laaletidosona. \v 2 Issi issi Xoossa asati Isxifaanose moogidosona; qassi iyaw daro yeekidosona. \v 3 Shin Saa7oli woosa keetha dhaysanaw koyees. Soo soo yuuyi gelidi, ammaniya addetanne maccasata goochi goochi kessidi qasho keethi gelsees.\x - \xo 8:3 \xo*\xt Hawa 22:4-5; 26:9-11.\xt*\x* \s1 Wongeli Samaare Gelis \p \v 4 Laaletida ammaneysati bida bessa ubban qaala odidosona. \v 5 Filphoosi Samaare katama bidi Kiristoosaba asaas odis. \v 6 Daro asay Filphoosi odidaysa si7ida wodenne I oothiya malaatata be7ida wode iya akeekidi si7idosona. \v 7 Tuna ayyaanati waassidi daro asaape keyidosona; qassi daro gundatinne wobbeti biletidosona. \v 8 He kataman de7iya asay daro ufaytidosona. \p \v 9 Shin Simoona geetetiya issi uray he kataman de7ees. I, “Bana gita” gidi Samaare asaa marotethan malaalsishe gam7is. \v 10 Guuthafe gita gakanaw de7iya asa ubbay, “Gita Xoossa wolqay haysa” gidi iyabaa si7oosona. \v 11 Daro wodepe doomidi marotishe Samaare asa malaalsida gisho asay iyabaa si7oosona. \v 12 Shin Filphoosi Xoossaa kawotethabanne Yesuus Kiristoosa sunthaba addetasinne maccatas odin, enti iyabaa ammanidi xammaqetidosona. \v 13 Qassi Simoonika ba huuphen ammanidi xammaqetis. Filphoosara issife bida bessa ubban oosetiya gita malaatata be7idi malaaletis. \p \v 14 Yerusalaamen de7iya hawaareti Samaare asay Xoossaa qaala ekidaysa si7ida wode Phexroosanne Yohaanisa entako yeddidosona. \v 15 Phexroosinne Yohaanisi bidi, ammaneysati Geeshsha Ayyaana ekana mela entaw Xoossaa woossidosona. \v 16 Ayis giiko, Samaare asati Godaa Yesuusa sunthaa xalaalan xammaqetidosonape attishin, entafe issuwa bollaka Geeshsha Ayyaanay wodhibeenna. \v 17 He wode Phexroosinne Yohaanisi banta kushe enta bolla wothin, enti Geeshsha Ayyaana ekidosona. \p \v 18 Hawaareti banta kushe enta bolla wothin, entaw Geeshsha Ayyaanay imetidaysa Simooni be7ida wode Phexroosasinne Yohaanisas miishe ehidi, \v 19 “Taanika ta kushe wothiya ubbay Geeshsha Ayyaana ekana mela ha maata taw immerketi” yaagis. \p \v 20 Shin Phexroosi iyako, “Neeni Xoossaa imota miishen shammanaw qopida gisho ne miishey neera dhayo. \v 21 Ne wozanay Xoossaa sinthan suure gidonna gisho, new haysan gishoy woyko qaadi baawa. \v 22 Hiza, ha ne wozana iitatetha gisho nagarape simma. Ne wozanan de7iya iita qofa Xoossay atto gaana mela Xoossaa woossa. \v 23 Gaasoyka, neeni iita qanaateninne nagara qashon de7eysa taani be7ayis” yaagis. \p \v 24 Simooni zaaridi, “Hinte gidaysafe issoyka tana gakonna mela taw Xoossaa woossite” yaagis. \p \v 25 Phexroosinne Yohaanisi markatidaapenne Godaa qaala odidaape guye Yerusalaame simmidosona. Samaaren de7iya daro gutatan wongela odidosona. \s1 Filphoosanne Tophe Moorinna \p \v 26 Godaa kiitanchoy Filphoosako, “Dendada Yerusalaamepe Gaaza efiya mela biitta ogiyako ba. He ogey dugeha baggara de7ees” yaagis. \v 27 Filphoosi dendidi bis. Hindeke geetetiya Tophe kawees I miishe ubba naagiya Tophe asi de7ees. Ika goyinnanaw Yerusalaame bis. \v 28 Para gaaren uttidi, Yerusalaamepe ba biitta simmishe nabiya Isayaasa maxaafaa nabbabees. \p \v 29 Geeshsha Ayyaanay Filphoosako, “He gaariyako bada iya mati shiiqa” yaagis. \p \v 30 Yaatin Filphoosi woxi bidi gakiya wode moorinnay nabiya Isayaasa maxaafape nabbabishin si7idi, “Ne nabbabeysi new gelii?” yaagis. \p \v 31 Moorinnay, “Taw odi gelsiya asi bayna waanidi gelanee?” yaagis. Baara gaariyan keyidi uttana mela Filphoosa woossis. \v 32 Moorinnay nabbabiya maxaafa kifiley,\x - \xo 8:32 \xo*\xt Isa 53:7-8.\xt*\x* \q1 “I dorsada shuketanaw laagetis; \q2 Dorsa mari ba ikisiya meedeyisata sinthan si77i geysada, \q2 ika ba doona dooyibeenna. \q1 \v 33 I kawuyis; iyaw xillo pirdi dhayis; \q2 iya de7oy ha sa7ape qanxetida gisho, \q2 iya sheeshaba oone odanay?” yaagees. \p \v 34 Moorinnay zaaridi Filphoosako, “Nabey oodeba odii? Babaa odiye woyko hara asaba odii? Taw odarkii” yaagis. \v 35 Filphoosi, Xoossa qaala he bessaafe doomidi, Yesuusaba odiya Wongela iyaw odis. \p \v 36 Enti bishe haathi de7iyaso gakidosona. Moorinnay, “Haathe haysa be7a; ta xammaqetonna mela aybe diggey?” yaagis. \p \v 37 Filphoosi iyako, “Neeni ne kumetha wozanaape ammaniko danda7aasa” yaagis. \p I zaaridi, “Yesuus Kiristoosi Xoossaa Na7aa gideysa taani ammanayis” yaagis. \p \v 38 Gaarey eqana mela moorinnay kiittin, nam7ay wodhidi haathan gelidosona; Filphoosi iya xammaqis. \v 39 Enti haathaafe gaxa keyida wode Godaa ayyaanay Filphoosa qoponna ekis. Nam7antho moorinnay Filphoosa be7ibeenna, shin ba ogiya ufaytishe bis. \v 40 Filphoosi Azaxoonan bana demmis. Qassi Qisaare yaana gakanaw katamatan yuuyidi wongela markatis. \c 9 \s1 Saa7oli Kiristoosa Ammanis \r (Hawa 22:6-16; 26:12-18) \p \v 1 He wode Saa7oli Godaa kaalleyisata wodhanaw mandidi kahine halaqaako bis. \v 2 Godaa ogiya kaalliya addenne macca demmiko, qachishe Yerusalaame ehanaw, Damasqon de7iya ayhude woosa keethatas dabdaabe baw xaafana mela woossis. \p \v 3 I bidi, Damasqo katama gakanaw matishin, qoponna salope wolqaama poo7oy iya yuushon poo7is. \v 4 I sa7an kundidashin, “Saa7ola, Saa7ola, ayis tana goodday?” giya qaala si7is. \p \v 5 Saa7oli, “Godaw, neeni oonee?” yaagidi oychis. \p “Taani, neeni gooddiya Yesuusa” yaagis. \p \v 6 Shin Saa7oli kokorishenne malaaletishe, “Godaw, taani ay oothana mela koyay?” yaagis. \p Goday iyako, “Dendada katamaa gela; neeni oothanaw bessiyabay yan new odetana” yaagis. \p \v 7 Saa7olara oge biya asati aykoka odetonna eqi attidosona. Qaala si7oosona, shin oonaka be7ibookona. \v 8 Saa7oli kundida bessaafe dendidi xeelliya wode iya ayfey demmonna ixis. Hessa gisho, enti iya kushiya oykidi kaalethidi Damasqo gelsidosona. \v 9 Heedzu gallas gakanaw I xeellanaw danda7ibeenna; aykoka mibeenna; uybeenna. \p \v 10 Damasqon issi Hananiya geetetiya Yesuusa tamaarey de7ees. Goday qoncethan, “Hananiya” yaagidi xeegis. \p Hanaani zaaridi, “Ta Godaw, haysan de7ayis” yaagis. \p \v 11 Goday iyako, “Dendada Suure geetetiya ogiya bada, Yihuda son Saa7ola geetetiya Tarsesape yida uraa koya; Saa7oli woossees. \v 12 Qassi Hananiya geetetiya addey gelidi, Saa7oli nam7antho xeellana mela ba kushiya iya bolla wothishin qoncethan be7is” yaagis. \p \v 13 Hanaani zaaridi, “Godaw, Yerusalaamen ne geeshsha asaa bolla he uray ay mela iitabaa oothidaako taani daro asaape si7as. \v 14 Qassi Damasqon ne sunthaa xeegeyisata ubba qachanaw, kahine halaqati iyaw maata immidosona” yaagis. \p \v 15 Shin Goday iyako, “Saa7oli Ayhude gidonna asaa sinthan, kawota sinthaninne Isra7eele asaa sinthan, ta sunthaa erisanawunne taw oothanaw dooretida miishe gidiya gisho neeni iyako ba. \v 16 Ayis giiko, ta sunthaa gisho, I ay mela waaye ekanaw bessiyako taani iya bessaana” yaagis. \p \v 17 Hanaani bidi, soo gelidi, ba kushiya Saa7ola bolla wothidi, “Ta ishaa Saa7ola, neeni yaa ogiyan new bentida Yesuusi, neeni xeellana melanne Geeshsha Ayyaanan kumana mela Goday tana kiittis” yaagis. \v 18 Ellesidi, Saa7ola ayfepe issi poqo melabay wodhin, Saa7oli nam7antho xeellis. Qassi dendidi xammaqetis. \v 19 Kathi midi xaalidi, Damasqon de7iya ammaneysatara guutha gallas gam7is. \p \v 20 Ellesidi Saa7oli, “Yesuusi Xoossaa Na7a” yaagidi Damasqon de7iya ayhude woosa keethatan qaala tamaarsis. \p \v 21 Hessa si7ida ubbay malaaletidi, “Haysi Yerusalaamen Yesuusa sunthaa xeegeyisata qacheysa gidenneyee? Qassi haa yiday enta qachidi, kahine halaqata sinthe efanaasa gidennee?” yaagidosona. \p \v 22 Shin Saa7oli qaala odon minni minnidi bis. Yesuusi, I Kiristoosa gideysa qoncisidi odida gisho Damasqon de7iya Ayhudeti iyaw zaariyaba dhaydosona. \p \v 23 Daro gallasape guye, Ayhudeti shiiqidi, Saa7ola wodhanaw zoretidosona.\x - \xo 9:23 \xo*\xt 2 Qoro 11:32-33.\xt*\x* \v 24 Shin Ayhudeti bana wodhanaw qopidaysa Saa7oli si7is. Enti iya wodhanaw qammanne gallas katama pengen naagoosona. \v 25 Shin iya tamaareti iya qamma efidi, gimbe dirsa maskootera daachora wodhisidosona. \p \v 26 Saa7oli Yerusalaame gakida wode ammaneysatara gahetanaw koyis. Shin I Kiristoosa ammanidaysi entaw tuma daanonna ixin iyaw yayyidosona. \v 27 Shin Barnabaasi Saa7ola hawaaretako efis. Ogen Goday waanidi qoncidaakonne odisidaako, qassi Saa7oli Damasqon Yesuusa sunthan yayyonna waatidi qaala odidaako entaw geeshshidi odis. \v 28 Saa7oli Yerusalaamen yuuyidi Godaa sunthan yayyonna qaala odishe, hawaaretara issife de7is. \v 29 Qassi Saa7oli Girike doonan haasaya Ayhudetara odetishe palamees. Shin enti iya wodhanaw koydosona. \v 30 Ammaniya asati hessa si7idi, Saa7oli Qisaare efidi Tarsesa yeddidosona. \p \v 31 Yihudan, Galilaninne Samaare ubban de7iya woosa keethati sarotethan de7idosona. Qassi minnidosona; Godaas yayyishe Geeshsha Ayyaana minthethon dari daridi bidosona. \s1 Phexroosi Liideninne Yoophen \p \v 32 Phexroosi biitta ubba yuuyishe Liiden de7iya ammaniya asatako gakis. \v 33 Yan hospun laythi kumethi gundidi arsan zin7idi de7iya Eniya geetetiya addiya demmis. \v 34 Phexroosi, “Eniya, Yesuus Kiristoosi nena pathana; dendada ne hiixa dentha” yaagis. Ika ellesidi dendi eqis. \v 35 Liideninne Saaronan de7iya asa ubbay Eniya be7idi, Godaako simmidosona. \p \v 36 Yoophe kataman issi Xaabito geetetiya ammaniyara de7awusu. I sunthay Aramike doonan, “Xaabito”; Girike doonan, “Dorqa”; he nam7u suntha birshethay “gen7e” guussu. Iya ba de7ida wode ubban lo77oba oothashenne manqota maaddashe de7asu. \v 37 He wode iya hargada hayqin, asay I aha meeccidi, pooqe bolla kessidi zin7isidosona. \v 38 Liidey Yoophes mata. Ammaneysati Phexroosi Liiden de7eysa si7idi, “Hayyana nuuko ellesada ya” yaagidi nam7u asata iyako kiittidosona. \p \v 39 Hessa gisho, Phexroosi dendidi, entara bis. Yaa gakin, pooqe bolla de7iya kifile iya gelsidosona. Am7eti Phexroosa yuushon eqidi yeekishe Dorqa entara paxa de7ashe oothida qamisetanne afilata ubbaa Phexroosa bessidosona. \v 40 Phexroosi enta ubbaa kare kessidi, gulbatidi woossis. Qassi ahaako simmidi, “Xaabite, denda” yaagis. Xaabita ba ayfiya dooyada Phexroosa be7ada, denda uttasu. \v 41 Phexroosi iyo ba kushen maaddidi denthidi essis. Hessafe guye, ammaneysatanne am7eta xeegidi, dendidaro enta sinthe shiishis. \p \v 42 Ha oday, Yoophe katama ubbaa gakis; daro asay Godaa ammanidosona. \v 43 Phexroosi Yoophen Simoona geetetiya galba haasheysa son daro gallas gam7is. \c 10 \s1 Phexroosanne Qorneliyoosa \p \v 1 Qisaaren, “Xaale ola asata” geetetiya olanchota giddon issi Qorneliyoosa geetetiya mato halaqay de7ees. \v 2 Qorneliyoosi ba soo asaara Xoossaa minthi ammaniya asinne Xoossaa goyinniya asi. Ayhude manqotaka daro maaddees, qassi Xoossaa ubba wode woossees. \v 3 Issi gallas uddufun saate heeran Xoossaa kiitanchoy iyako yidi, “Qorneliyoosa” gidi xeegishin I qoncethan geeshshidi be7is. \p \v 4 Qorneliyoosi dagammidi kiitanchuwa tishshi oothi xeellidi, “Godaw, I aybee?” yaagis. \p Kiitanchoy zaaridi, “Ne woosaynne manqota ne maaddeysi Xoossaa sinthan hassayetis. \v 5 Ha77i Yoophe ase kiittada, Phexroosa geetetiya Simoona ehisa. \v 6 Phexroosi abba doonan galba haashiya Simoona son imathatethi siiratis” yaagis. \p \v 7 Qorneliyoosi baw odida kiitanchoy bin, ba aylletape nam7atanne Xoossaa goyinniya ba mata wotaadaretape issuwa xeegidi, \v 8 entaw ubbaba odidi Yoophe kiittis. \p \v 9 Wontetha gallas enti bidi, Yoophe katama matishin usupun saate heeran Xoossaa woossanaw Phexroosi pooqe bolla keyis. \v 10 I koshatidi kathi maanaw koyis, shin kathi kaxishin I qoncethi be7is. \v 11 Saloy dooyetin, gita afila daaniyabay oyddu baggara oyketidi wodhishin I be7is. \v 12 Iyan oyddu tohora de7iya meheti, wora do7ati, ulora gooshetiya medhetethatinne salo kafoti ubbay de7ees. \v 13 He wode, “Phexroosaa, denda eqada shukada ma” giya qaalay iyako yis. \p \v 14 Shin Phexroosi, “Godaw, akay! Ta tunabaa ubbaraka ma erike” yaagis. \p \v 15 Qassi, “Xoossay geeshshidaysa neeni tuna goopa” giya qaalay nam7antho iyako yis. \v 16 Hessika, heedzu toho hanidaape guye he gita afila daaneysi ellesidi pude salo eketis. \p \v 17 Phexroosi ba be7ida qoncethaa birshethay, “Ay gidandesha?” gidi ba wozanan qopishin, Qorneliyoosi kiitida asati Simoona soo oychi demmidi karen eqidosona. \v 18 Banta qaala dhoqu oothidi, “Phexroosa geetetiya Simoona geetetiya imathay haysan de7ii?” yaagidi oychidosona. \p \v 19 Phexroosi qoncethan be7idaba qofa bolla de7ishin, Geeshsha Ayyaanay iyako, “Heko, heedzu asati nena koyoosona. \v 20 Dendada wodha, taani enta kiitida gisho sidhonna entara ba” yaagis. \p \v 21 Phexroosi asatako wodhidi, “Hinte koyey tana; ayis yidetii?” yaagis. \p \v 22 Enti zaaridi, “Nuna mato halaqay Qorneliyoosi kiittis. I xillo, Xoossaa goyinniya asinne Ayhude asa ubban daro bonchetida asi. Qorneliyoosi, nena ba soo ehisidi qaala neepe si7ana mela geeshsha kiitanchoy iyaw odis” yaagidosona. \v 23 Phexroosi asata soo gelsidi mokis. \p Wontetha gallas, dendidi entara bis. Yoophe kataman de7iya ammaneysatape issoti issoti iyara issife bidosona. \v 24 Wontetha gallas, Qisaare gakidosona. Qorneliyoosi ba dabbotanne ba mata laggeta issife xeegi shiishidi, Phexroosa naagees. \v 25 Phexroosi soo gelana hanishin, Qorneliyoosi iyara gahetidi iya sinthan kundidi iyaw goyinnanaw koyis. \v 26 Shin Phexroosi, “Denda, taka ta huuphen ne mela ase” yaagidi iya denthis. \p \v 27 Phexroosi Qorneliyoosara odetishe soo geliya wode daro asay shiiqidaysa demmis. \v 28 I asaako, “Ayhude asi hara derera issifanaw woyko gahetanaw woga gidonnaysa hinte ereeta. Shin taani oonaka tuna woyko geeshshi gidenna goonna mela Xoossay tana bessis. \v 29 Hessa gisho, hinte taako kiittin ixoy bayna yas. Ha77i tana ayis xeegisidaako taw odite” yaagis. \p \v 30 Qorneliyoosi, “Taani hachi oyddu gallasape kase hannoode uddufun saate woosa woossishin, phooliya ma7o ma7ida asi ta sinthan eqis. \v 31 I taako, ‘Qorneliyoosa, Xoossay ne woosa si7is, neeni manqota maaddidaysaka hassayis. \v 32 Hiza, ase Yoophe kiittada, Simoon Phexroosa geysa xeegisa. Simoon Phexroosi Simoona geetetiya galba haashiya uraa son abba doonan siiratis’ yaagis. \v 33 Hessa gisho, taani neeko ellesada kiittas; ne lo77o yadasa. Hiza, Xoossay nena Kiittidaba ubbaa si7anaw ha77i nuuni ubbay haysan Godaa sinthan de7oos” yaagis. \s1 Phexroosa Haasaya \p \v 34 Kaallidika, Phexroosi, “Xoossay asa som7o be7idi ase asape shaakenna.\x - \xo 10:34 \xo*\xt Zaare 10:17.\xt*\x* \v 35 Shin ase ubbaa oona gidikoka baw yayyeysanne xillo ooso ootheysan Xoossay ufayteysa taani tuma akeekas. \v 36 Xoossay, ubbaa Godaa gidida Yesuus Kiristoosa baggara sarotethaa odishe ha Wongela Isra7eele asaas kiittidaysa hinte ereeta. \v 37 Yohaanisi xinqateba Galilan sabbakida wodiyape doomidi Yihuda biitta ubbaa gakanaw hanidaba hinte ereeta. \v 38 Xoossay Naazirete Yesuusas Geeshsha Ayyaananne wolqaa immis. Xoossay iyara de7iya gisho lo77oba I oothishe Xalahe kushen haaretida ubbaa pathishe yuuyis. \p \v 39 “Ayhude biittaninne Yerusalaamen I oothida ubbabaas nuuni markata. Enti masqaliya bolla kaqidi iya wodhidosona. \v 40 Shin Xoossay heedzantho gallasan hayqope iya denthidi asaas qoncana mela oothis. \v 41 He qoncethay Xoossay koyro doorida markatasafe attishin, asa ubbaasa gidenna. I hayqope dendidaape guye iyara midanne uyida. \v 42 Xoossay Wongela asaas nuuni odana melanne paxa de7eyisata bollanne hayqidaysata bolla pirdanaw shuumetiday Yesuusa gideysa markatana mela nuna kiittis. \v 43 Xoossay iya ammaniya ubbaa nagaray, iya sunthan atto geeteteysa nabeti markatoosona” yaagis. \p \v 44 Phexroosi buroo he oda ongonnashin qaala si7iya ubbaa bolla Geeshsha Ayyaanay wodhis. \v 45 Phexroosara Yoophefe yida ammaniya qaxaretida Ayhude ubbay, Ayhude gidonnaysati bolla Geeshsha Ayyaanay gukida gisho malaaletidosona. \v 46 Gaasoyka, enti dumma dumma doonan odetishininne Xoossa gitatetha sabbishin si7idosona. \p He wode Phexroosi zaaridi, \v 47 “Haysati qassi nu mela Geeshsha Ayyaana ekidaysati xammaqetonna mela haathe digganay oonee?” yaagis. \v 48 Enti Yesuus Kiristoosa sunthan xammaqetana mela enta kiittis. Hessafe guye, enti bantara guutha gallas uttana mela Phexroosa woossidosona. \c 11 \s1 Phexroosi Ba Oothida Oosuwa Odis \p \v 1 Hawaaretinne Yihuda ubban de7iya ammaneysati, Ayhude gidonaysatika Xoossaa qaala ekidaysa si7idosona. \v 2 Phexroosi Yerusalaame bida wode qaxaretida ammaneysati, \v 3 iyako, “Neeni qaxaretiboonaysatako gelada entara kathi ayis maaddii?” yaagidosona. \p \v 4 Shin Phexroosi hanidaba koyrope doomidi maaran maaran odis: \v 5 “Taani Yoophe kataman Xoossaa woossashe qoncethi be7as. Gita afila daaniyabay oyddu baggara oyketidi salope wodhishe taako yis. \v 6 Taani tishshi ootha iya giddo xeelliya wode oyddu tohora de7iya meheta, wora do7ata, ulora gooshetiya medhetethatanne salo kafota be7as. \v 7 ‘Phexroosaa, denda, shukada ma’ giya qaala si7as. \p \v 8 “Shin taani, ‘Godaw, akay, tunabay woyko geeyonnabay ubbaka ta doonako shiiqi erenna’ yaagas. \p \v 9 “ ‘Xoossay geeshshidaysa neeni tuna goopa’ giya qaalay nam7antho salope yis. \p \v 10 “Hessi heedzu toho hanin, wursethan ubbabay salo pude eketis. \v 11 He saatenka heedzu asati Qisaarepe taako kiitetidi taani de7iya keetha gaki aggidosona. \v 12 Sidhonna entara bana mela Ayyaanay taw odis. Qassi ha usupun ishati Yoophefe taara Qisaare bidaysatara Qorneliyoosa soo gelida. \v 13 Kiitanchoy iya son eqidi, ‘Yoophe kiittada Phexroosa geetetiya Simoona xeegisa. \v 14 Nenanne ne soo asa ubbaa ashshiya qaala I new odana’ gidaysa Qorneliyoos nuus odis. \p \v 15 “Taani haasaya doomiya wode Geeshsha Ayyaanay koyro nu bolla wodhidaysada enta bollaka wodhi aggis. \v 16 He wode, ‘Yohaanisi haathan xammaqis, shin hinte Geeshsha Ayyaanan xammaqetana’ yaagida Godaa qaalay taw qofetis.\x - \xo 11:16 \xo*\xt Hawa 1:5.\xt*\x* \v 17 Xoossay nuus Godaa Yesuus Kiristoosa ammanidaysatas immida imota Ayhude gidonaysataska immiko, yaatin Xoossaa digganaw taani oonee?” yaagis. \p \v 18 Enti hessa si7ida wode banta palama aggidi, “Yaatin, Xoossay Ayhude gidonaysatika nagarape simmidi de7on daanada qaada immis” yaagidi Xoossaa galatidosona. \s1 Anxooke Woosa Keethi \p \v 19 Isxifaanose hayqos gathida goodda gaason laaletida ammaneysati qaala Ayhudeta xalaalas odishe Sirofinqe, Qophiroosanne Anxooke gakanaw yuuyidosona.\x - \xo 11:19 \xo*\xt Hawa 8:1-4.\xt*\x* \v 20 Shin Qophiroosapenne Qereenape yida issi issi ammaniya asati Anxooke bidi, Godaa Yesuusa Wongela Girike asaaska odidosona. \v 21 Godaa wolqay entara de7ees; qassi daro asay ammanidi Godaako simmidosona. \p \v 22 He odaa Yerusalaamen de7iya woosa keethay si7ida gisho Barnabaasa Anxooke kiittis. \v 23 Barnabaasi Anxooke bida wode Xoossaa aadho keehatetha oosuwa be7idi ufaytis. Enti ubbay banta kumetha wozanan Godan minnidi daana mela enta zoris. \v 24 Barnabaasi Geeshsha Ayyaanaynne ammanoy kumida lo77o asi gidiya gisho daro asay Godaa ammanidosona. \p \v 25 Hessafe guye, Barnabaasi Saa7ola koyanaw Tarsesa bis. \v 26 Yan Saa7ola demmida wode Anxooke ekidi yis. Barnabaasinne Saa7oli woosa keetha asaara laythi kumethi uttidi daro asaa tamaarsidosona. Ammaneysati Anxooken “Kiristaane” geetetidi koyro xeegetidosona. \p \v 27 He wode issi issi nabeti Yerusalaamepe Anxooke wodhidosona. \v 28 Enta giddofe Agaboosa geysi dendidi biitta ubban gita koshi keyanaysa Ayyaana wolqan tinbite odis. Hessi haniday Roome Kawa Qalawudiyoosa wodena.\x - \xo 11:28 \xo*\xt Hawa 21:10.\xt*\x* \v 29 Ammaneysati huuphen huuphen banta wolqaa mela miishe kessidi Yihudan de7iya ammaneysatas maade yeddanaw qofa qachidosona. \v 30 Enti hessada oothidi, miishiya Barnabaasa bollanne Saa7ola bolla woosa keethaa cimatas yeddidosona. \c 12 \s1 Phexroosi Qasho Keethafe Kessi Ekis \p \v 1 He wode Kawoy Herodiisi\f + \fr 12:1 \fr*\fqa Kawoy Herodiisi: \fqa*\ft Haysi kawoy Herodiisi, Herodiisa Agirpha geetetiya koyruwa. I, 37-44 Maarotetha Laytha gakanaw haaris. I kawa Herodiisas na7a na7a \ft*\f* woosa keetha asaape baggaa goodda doomis. \v 2 Yohaanisa ishaa Yayqooba mashshan wodhisis. \v 3 Hessi Ayhudeta ufaysidaysa be7idi, gujidi Phexroosaka oythis. Hessi haniday Paasika Ba7aale bonchiya gallasatana. \v 4 Phexroosa oykidi qachis. Paasika bonchiya gallasatape guye deriya sinthe aathanaw qopidi, oyddu oyddu wotaadareti iya naagana mela tammanne usupun wotaadaretas aathidi immis.\x - \xo 12:4 \xo*\xt Kessa 12:1-27.\xt*\x* \v 5 Hessa gisho, Phexroosi qasho keethan naagetees. Shin woosa keetha asay iyaw minthidi Xoossaa woossosona. \p \v 6 Herodiisi Phexroosa asaa sinthe shiishanaape kase qamma Phexroosi nam7u baggara nam7u wotaadaretara santhalaatan qashetidi enta giddon dhiskis. Naageysati qasho keethaa pengetan eqidi naagoosona. \v 7 Akeekona de7ishin Godaa kiitanchoy qoncis. Qasho keethan poo7oy poo7is. Kiitanchoy Phexroosa miya bochi barkisidi, “Elle denda” yaagis. Iiraka santhalaatay iya kushiyape wodhi aggis. \v 8 Kiitanchoy iyako, “Ne ma7uwa ma7a, ne caammaaka aatha” yaagis. Phexroosi hessada oothis; kiitanchoy, “Ne laxana ma7ada tana kaalla” yaagis. \p \v 9 Phexroosi qasho keethafe keyidi kiitanchuwa kaallis. Iyaw qoncethi be7iyaba daanisipe attishin, kiitanchoy oothiyabay tuma daanibeenna. \v 10 Kiitanchoynne Phexroosi koyruwanne nam7antho wotaadariya aadhidi katamaa efiya birata pengiyako gakidosona. Pengey entaw barka dooyeti aggis. Enti keyidi issi ogiyara bishin kiitanchoy akeekona Phexroosape shaaketi aggis. \p \v 11 Phexroosas wozani simmin, “Tana Goday ba kiitanchuwa kiittidi, Herodiisa kushepenne naagidi uttida Ayhude asa ubbaafe ashshidaysa ha77i tuma eras” yaagis. \p \v 12 I hessa akeekida wode daro asay issife shiiqidi Xoossaa woossiya bessaa, Marqoosa geetetiya Yohaanisa aaye Mayraami soo bis. \v 13 Yan karen eqidi xeegis. Issi Rooda geetetiya oosanchiya pengiya dooyanaw yasu. \v 14 Rooda Phexroosa qaala gididaysa erida wode ufaysan kumada kariya dooyenna guye woxa bada, “Phexroosi karen eqis” yaagada asaas odasu. \p \v 15 Asay iiko, “Neeni gooyay!” yaagidosona. Rooda Phexroosa gididaysa geeshshada odasu. Enti, “Hessi iya naagiya kiitanchuwa” yaagidosona. \p \v 16 Shin Phexroosi karen eqidi xeegidi aggonna ixin asay kariya dooyidi iya be7idi malaaletidosona. \v 17 Shin enti si77i gaana mela Phexroosi ba kushiyan mallidi Goday qasho keethafe iya waati kessidaako entaw qoncisi odidi, “Haysa Yayqoobasinne ammaniya asatas odite” gidi yaape keyidi haraso bis. \p \v 18 Sa7ay wontiya wode, “Phexroosi aw bide” gidi wotaadareti woli giddon daro kaccidosona. \v 19 Herodiisi Phexroosa koyisin, I dhayida wode naageysata qoridi, enta wodhana mela kiittis. Hessafe guye, Herodiisi Yihudape Qisaare wodhidi yan guutha wode uttis. \s1 Herodiisa Hayquwa \p \v 20 Herodiisi Xiroosa asa bollanne Sidoona asaa bolla daro hanqetis. Enta biittay kathi Herodiisa biittafe demmiya gisho enti issife gididi iya Moorinna Bilasxoosa bantaw cima oothidi giiganaw Herodiisako bidosona. \p \v 21 Herodiisi bareda gallasan ba kawotethaa afilaa ma7idi, araata bolla uttidi asaas odis. \v 22 Asay, “Hessi Xoossaa qaala, asa qaala gidenna” yaagidi waassidosona. \v 23 Herodiisi Xoossaa bonchiboona gisho iiraka Godaa kiitanchoy iya dechin guxunen meetetidi hayqis. \p \v 24 Shin Xoossaa qaalay diccishenne dalgishe bees. \p \v 25 Barnabaasinne Saa7oli banta oosuwa polidi Marqoosa geetetiya Yohaanisa bantara ekidi Yerusalaamepe simmidosona. \c 13 \s1 Barnabaasanne Saa7ola \p \v 1 Anxooken de7iya woosa keethan nabetinne astamaareti de7oosona. Enti Barnabaasa, Kareethi geetetiya Simoona, Qereenape yida Lukiyoosa, Kawa Herodiisara diccida Minaahenne Saa7ola. \v 2 Enti Godaa goyinnishininne xoomishin Geeshsha Ayyaanay, “Taani xeegida oosuwas Barnabaasanne Saa7ola taw dummayite” yaagis. \p \v 3 Hessa gisho, enti xoomidaapenne woossidaape guye banta kushiya enta bolla wothidi yeddidosona. \s1 Barnabaasinne Saa7oli Qophiroosan \p \v 4 Hessa gisho, Geeshsha Ayyaanay enta kiittis. Selewuqe bidosona; yaape markaben gelidi Qophiroosa haathan teqetida biitta bidosona. \v 5 Enti Silmana gakidi ayhude woosa keethatan Xoossaa qaala odidosona. Yohaanisi\f + \fr 13:5 \fr*\fqa Yohaanisi: \fqa*\ft Ha bessan xaafetida Yohaanisi, hawaariya Yohaanisa gidonashin Yohaanisi Marqoosa geetetiya Marqoosa Wongela xaafidaysa.\ft*\f* maaddishe entara de7ees. \p \v 6 Enti yuushoy abban teqetida biitta, Qophiroosa kanthidi Phaafu gakiya wode, issi wordancho nabiya, Bar-Yesuusa geetetiya Ayhude maruwa demmidosona. \v 7 He maroy deriya aysiya Sargiyoos Phawuloosa geetetiya akeekancho addiyara de7ees. Sargiyoos Phawuloosi Barnabaasanne Saa7ola baako xeegidi Xoossaa qaala si7anaw koyis. \v 8 Shin Girike doonan maruwa sunthay “Elmaasa” geetetees. I deriya haareysi ammanonna mela digganaw koyidi Barnabaasaranne Phawuloosara eqetis. \p \v 9 Shin Phawuloosa geetetiya Saa7oli Geeshsha Ayyaanan kumidi maruwa caddi xeellidi, \v 10 “La, Xalahe na7aw, iitatethi ubbay kumidayso, xillotetha ubbaas morkiyaw, suure Godaa ogiya mirqeysa aggikii? \v 11 Heko, ha77i Godaa kushey ne bolla de7ees. Neeni qooqe gidana; guutha wodes awa poo7o be7aka” yaagis. \p Iira caaganne dhumi iya ayfiya goozin, ba kushiya oykidi kaalethiya asi koyishe yuuyis. \v 12 Deriya ayseysi hessa be7ida wode Godaaba tamaarsiya timirtiyan malaaletidi ammanis. \s1 Barnabaasinne Phawuloosi Phisde Anxooken \p \v 13 Phawuloosinne iyara de7eysati Phaafupe dendidi, Phinfilen de7iya Pharge markabera bidosona. Yohaanisi entafe shaaketidi Yerusalaame simmis. \v 14 Shin enti Phargefe aadhidi Phisden de7iya Anxooke gakidosona. Sambaata gallas ayhude woosa keethi gelidi uttidosona. \v 15 Muse higgeynne nabeta maxaafay nabbabetidaape guye ayhude woosa keetha halaqati, “Nu ishato, asaa minthethiya qaali hintew de7iyako asaas oderketi” yaagidi entako kiittidosona. \p \v 16 Phawuloosi dendi eqidi ba kushe mallidi, “Isra7eele asatonne, Xoossaa goyinniya Ayhude gidonna asaw, si7ite. \v 17 Ha Isra7eele asaa Xoossay nu mayzata dooris. Gibxe biittan imathatethan enti de7ishin, enta darsidi ba gita wolqan Gibxe biittafe enta kessis.\x - \xo 13:17 \xo*\xt Kessa 1:7; Kessa 12:51.\xt*\x* \v 18 Mela biittan oytamu laytha mela enta danda7is.\x - \xo 13:18 \xo*\xt Taybo 14:34; Zaare 1:31.\xt*\x* \v 19 Kanaane biittan Ayhude gidonna laapun kawotethata diggidi enta biitta ba asaa laatisis.\x - \xo 13:19 \xo*\xt Zaare 7:1.\xt*\x* \p \v 20 “Hessafe guye, nabiya Sameela wode gakanaw oyddu xeetanne ishatamu laytha mela aysiya daynnata entaw immis.\x - \xo 13:20 \xo*\xt Zaare 2:16; 1 Same 3:20.\xt*\x* \v 21 Hessafe guye, enti bantaw kawo immana mela woossin, Xoossay Biniyaame sheeshape Qiisa na7aa, Saa7ola oytamu laythi kawotana mela entaw immis.\x - \xo 13:21 \xo*\xt 1 Same 8:5; 10:21.\xt*\x* \v 22 Xoossay Saa7ola shaaridaape guye enta bolla Dawita kawothis. Xoossay Dawitaba markatishe, ‘Taani koyiya ubbaa ta wozanaa mela oothiya Isseye na7aa Dawita demmas’ yaagis.\x - \xo 13:22 \xo*\xt 1 Same 13:14; 16:12; Maz 89:20.\xt*\x* \p \v 23 “Xoossay, ‘Taani Dawita sheeshape Isra7eele deriya ashsheysa ehana’ gidaysa mela Yesuusa ehis. \v 24 Yesuusi yaanape sinthe Isra7eele asa ubbay banta nagaraape simmidi xammaqetana mela Yohaanisi qaala odis.\x - \xo 13:24 \xo*\xt Mar 1:4; Luqa 3:3.\xt*\x* \v 25 Qassi Yohaanisi ba oosuwa wursana hanishe asaako, ‘Tana oona gidi qopeetii? Taani hinte naagiya Kiristoosa gidike, shin taani iya caammaa birshanaw taw bessonnaysi taape guyera yees’ yaagis.\x - \xo 13:25 \xo*\xt Maato 3:11; Mar 1:7; Luqa 3:16; Yoha 1:20, 27.\xt*\x* \p \v 26 “Ta Ishato, Abrahaame sheeshato, qassi haysan Ayhude gidonashin Xoossas yayyeysato, ha atotetha qaalay nuus kiitetis. \v 27 Ayis giiko, Yerusalaamen de7iya asaynne enta halaqati Yesuusa eribookona. Sambaata ubban nabbabetiya nabeta qaala akeekibona gisho iya bolla pirdidi nabeti odida qaala polidosona. \v 28 Yesuusa wodhisanaw issi gaasoyka entaw dhayin Philaxoosi iya wodhana mela woossidosona.\x - \xo 13:28 \xo*\xt Maato 27:22-23; Mar 15:13-14; Luqa 23:21-23; Yoha 19:15.\xt*\x* \v 29 Enti Yesuusabay Geeshsha Maxaafan xaafetidaba ubba polida wode masqaliyape iya wodhisidi moogidosona.\x - \xo 13:29 \xo*\xt Maato 27:57-61; Mar 15:42-47; Luqa 23:50-56; Yoha 19:38-42.\xt*\x* \v 30 Shin Xoossay hayqope Yesuusa denthis. \v 31 Hessafe guye, I baara Galilape Yerusalaame yidaysatas daro toho bentis. Enti ha77i iyabaa asaas markatoosona.\x - \xo 13:31 \xo*\xt Hawa 1:3.\xt*\x* \p \v 32 “Xoossay nu aawatas immana gida Wongela nuuni hintew odoos. \v 33 Dawiti ba Mazmure Maxaafan nam7antho shempuwan, \q1 “Neeni, ta Na7a, \q2 taani hachi nena yelas” \m geetetidi xaafetida Yesuusa, Xoossay hayqope denthidi nu mayzatas immana gidaysa nuus enta naytas polis.\x - \xo 13:33 \xo*\xt Maz 2:7.\xt*\x* \v 34 I wooqonna mela Xoossay hayqope iya denthon erisanaw, \q1 “ ‘Taani Dawitas immana gida \q2 ammanetida geeshsha anjuwa hintew immana’ ” yaagidi odis.\x - \xo 13:34 \xo*\xt Isa 55:3.\xt*\x* \m \v 35 Hessa gisho, Mazmure Maxaafan hara bessan, \q1 “ ‘Ne Geeshsha Na7aa aha wooqisaka’ yaagees.\x - \xo 13:35 \xo*\xt Maz 16:10.\xt*\x* \p \v 36 “Dawiti ba wode Xoossaa qofaa polidaape guye hayqidi ba aawatara moogetidi wooqis. \v 37 Shin Xoossay hayqope denthidaysi wooqibeenna. \p \v 38 “Hessa gisho, ta ishato, nagara atotethay Yesuusa baggara kasetidi hintew odetidaysa erite. Muse higgey nagaraape xillisanaw danda7enna. \v 39 Shin Yesuusa ammaniya ubbay nagaraape xillees. \v 40 Hessa gisho, nabeti gidaysi hinte bolla gakonna mela naagetite. \q1 \v 41 “ ‘Xoossay gidaba leqiseysato! \q2 Be7ite! Malaaletite! Dhayite! \q2 oonika odin, hinte ammanonna oosuwa \q2 taani hinte wodiyan oothana’ ” yaagis.\x - \xo 13:41 \xo*\xt Ibra 1:5.\xt*\x* \p \v 42 Phawuloosinne Barnabaasi Ayhude Woosa keethafe keyishin, kaalliya Sambaatan hessa gujidi odana mela asay entana woossidosona. \v 43 Shiiqoy laaletidaape guye, daro Ayhudetinne Ayhudeta ammanuwan gelidi Xoossaa goyinniya daroti Phawuloosanne Barnabaasa kaallidosona. Ammanidaysati Xoossaa aadho keehatethan minnidi daana mela enta zoridosona. \v 44 Kaalliya Sambaatan kataman de7iya asaape daroti Xoossaa qaala si7anaw shiiqidosona. \v 45 Shin Ayhudeti daro asaa be7ida wode Phawuloosa qanaatidi iya haasaya ixidi iya cayidosona. \p \v 46 Phawuloosinne Barnabaasi yayyonna, “Xoossaa qaalay koyrottidi hintew odetanaw koshshees. Shin hinte qaala ixidi merinaa de7uwa ekanaw nuus bessenna gidi hinte, hinte huuphen pirdida gisho hiza nuuni Ayhude gidonaysatako simmoos. \v 47 Gaasoyka Goday, \q1 “ ‘Alame kumethay ne baggara attana mela, \q2 taani nena Ayhude gidonna deriyas poo7o oothas’ yaagidi nuna kiittis” yaagidosona.\x - \xo 13:47 \xo*\xt Isa 42:6; 49:6.\xt*\x* \p \v 48 Ayhude gidonnaysati hessa si7ida wode ufaytidi Xoossaa qaala bonchidosona. Qassi merinaa de7uwas dooretida ubbay ammanidosona. \v 49 Godaa qaalay he biitta ubbaa gakis. \v 50 Shin Ayhudeti, Ayhude gidonna Xoosse goyinniya dure maccasatanne kataman de7iya gita asata Phawuloosa bollanne Barnabaasa bolla denthethidosona. He asati enta goodda doomidi banta biittafe kessidosona. \v 51 Shin Phawuloosaranne Barnabaasara ixeysatas malla gidana mela banta tohuwape baana pitidi Iqoniyoone katama bidosona.\x - \xo 13:51 \xo*\xt Maato 10:14; Mar 6:11; Luqa 9:5; 10:11.\xt*\x* \v 52 Qassi Anxooken de7iya ammaneysati Geeshsha Ayyaananinne ufaysan kumidosona. \fig Phawuloosi Wongela Sabbakanaw Bida Koyro Ogiya|alt="Paul's 1st Journey" src="Paul1-BW.tif" size="span" loc="ACT 13:1—14:28" ref="13:1—14:28"\fig* \c 14 \s1 Phawuloosinne Barnabaasi Iqoniyoonen \p \v 1 Kaseysadaka, Phawuloosinne Barnabaasi Iqoniyoonen Ayhudeta woosa keethi gelidi daro Ayhudetinne Ayhude gidonnaysati ammanana gakanaw qaala odidosona. \v 2 Shin ammanibona Ayhudeti, Ayhude gidonnayisata wozanaa laammidi ishata bolla denthethidosona. \v 3 Hawaareti yan daro wodiya gam7idosona. Enti yayyonna Godaaba odidosona. Goday malaatatanne oorathaba enti oothana mela entaw maata immidi, I ba aadho keehatetha qaalay tuma gideysa qoncisis. \v 4 Shin he katama asay shaaketidi, baggay Ayhudetara baggay qassi Hawaaretara gidis. \p \v 5 Ayhude gidonaysatinne Ayhudeti banta halaqatara issife gididi hawaareta qohanawunne shuchan caddanaw koydosona. \v 6 Hawaareti hessa eridi, Lisxiranne Darbe geetetiya Liqa7oona katamatanne enta heeran de7iya biitta baqatidosona. \v 7 Yan Wongela odidosona. \s1 Phawuloosinne Barnabaasi Lisxiraninne Darben \p \v 8 Yeletoosape doomidi nam7u tohoy wobbin hemeti eronna issi addey Lisxiran de7ees. \v 9 He addey Phawuloosi odishin uttidi si7ees. Phawuloosi iya tishshi oothi xeelliya wode paxanaw iyaw ammanoy de7eysa be7idi, \v 10 ba qaala dhoqu oothidi, “Sitti gada ne tohuwan eqa” yaagis. Yaatin, gupi dendi eqidi hemethi doomis. \p \v 11 Phawuloosi oothidaysa asay be7idi banta qaala dhoqu oothidi Liqa7oona doonan, “Xoossati ase daanidi nuuko wodhidosona” yaagidosona. \v 12 Barnabaasa, “Diya” gidi, Phawuloosi odan waannatiya gisho, iya, “Hermena” gidi sunthidosona. \v 13 Katamaape gaxan de7iya eeqa Diya keethaa kahineynne asay kormatanne alleeqo ciishshata hawaaretas yarshanaw koyidi katamaa penge ehidosona. \p \v 14 Shin Barnabaasinne Phawuloosi hessa si7ida wode enti oothanaw qopidaysa ixidi, banta ma7uwa peedhidosona. Asaa giddo woxi gelidi, \v 15 banta qaala dhoqu oothidi, “Asaw, haysa ayis oothetii? Nuka hinte mela ase. Ha pathonabape salonne sa7a, abbanne enta giddon de7iya ubbaba medhida de7o Xoossaako hinte simmana mela hintew nuuni Wongela odoos.\x - \xo 14:15 \xo*\xt Kessa 20:11; Maz 146:6.\xt*\x* \v 16 I, beni asay banta oge baana mela yeddi aggis. \v 17 Shin ira saluwape bukisis, kathaaka wodiyan wodiyan immis, kathi immidi hintena daro ufaysis, yaatidi hintew lo77oba oothidi baw marka dhaysibeenna” yaagidosona. \v 18 Hawaareti hessa gidi, bantaw asay yarshonna mela waaydi diggidosona. \p \v 19 Anxookepenne Iqoniyoonepe yida Ayhudeti, asaa banta bagga zaaridi shuchan Phawuloosa caddidosona. I hayqidaba daanin katamaape gaxa goochi efidi yeggidosona. \v 20 Shin ammaneysati yidi, iya yuushon eqidashin I dendidi katamaa gelis. Wontetha gallas Barnabaasara issife Darbe bis. \s1 Phawuloosinne Barnabaasi Soore Anxooke Simuwa \p \v 21 Enti Darbe kataman Wongela odidi darota ammanthidaape guye Lisxira, Iqoniyoonenne Phisden de7iya Anxooke simmidosona. \v 22 Yan ammaneyisata minthethishenne enti ammanon minnidi de7ana mela zorishe, “Xoossaa kawotethaa gelanaw nuuni daro waaye ekanaw bessees” yaagidi tamaarsidosona. \v 23 Qassi woosa keethatas huuphen huuphen cimata dooridosona. Xoomidaapenne woossidaape guye enti ammanida Godaas enta hadara immidosona. \p \v 24 Phisde biitta kanthi aadhidi Phinfile bidosona. \v 25 Phergen qaala odidaape guye Axaale bidosona. \v 26 Banta oosuwa polidaape guye, Axaalep Xoossa aadho keehatethas enta hadara immida Anxooke markabera guye simmidosona. \p \v 27 Anxooke gakida wode woosa keethaa asaa shiishidi Xoossay entara oothida oosuwa ubbaanne Ayhude gidonna asay ammanana mela entaw waati penge dooyidaako odidosona. \v 28 Hessan ammaneysatara daro wode gam7idosona. \c 15 \s1 Yerusalaame Shiiquwa \p \v 1 Issi issi asati Yihudape Anxooke bidi, “Muse wogaatho hinte qaxaretonna ixiko attanaw danda7eketa” gidi ammaneyisata tamaarso doomidosona.\x - \xo 15:1 \xo*\xt Leewe 12:3.\xt*\x* \v 2 Hessi Phawuloosanne Barnabaasa entara daro palamanadanne kaccanaada oothis. Hessa gisho, Anxooken de7iya issi issi asati Phawuloosaranne Barnabaasara Yerusalaame bidi Hawaaretaranne cimatara gahetidi he oda billanaw qofay qashetis. \p \v 3 Woosa keethay enta kiittin bidosona. Enti Sirofinqe Samaarera aadhishe Ayhude gidonnaysati Xoossako waanidi simmidaako odidosona. Hessi ammaneyisata ubbaa daro ufaysis. \v 4 Enti Yerusalaame gakida wode woosa keethay, Hawaaretinne cimati enta mokidosona. Xoossay bantara oothidaba ubba odidosona. \v 5 Shin Farsaaweta baggafe ammanida issi issi asati dendi eqidi, “Ayhude gidonashin ammanida asati qaxaretanawunne Muse higge naaganaw bessees” yaagidosona. \p \v 6 Hawaaretinne cimati hessa zorettanaw shiiqidosona. \v 7 Daro zoretidaape guye, Phexroosi dendi eqidi, “Ta ishato, Ayhude gidonnaysati Wongela qaala ta doonape si7idi ammanana mela kasetidi tana Xoossay hinte giddofe dooridaysa hinte ereeta.\x - \xo 15:7 \xo*\xt Hawa 10:1-43.\xt*\x* \v 8 Asa wozana eriya Xoossay Geeshsha Ayyaana nuus immidaysada entawuka immidi tumayis.\x - \xo 15:8 \xo*\xt Hawa 2:4; 10:44.\xt*\x* \v 9 Ammanon enta wozana geeshshida gisho nu giddoninne enta giddon dummatethi wothibeenna. \v 10 Hessa gisho, nu aawatinne nuuni tookanaw danda7iboona qambara ammaneyisata morgen wothidi ha77i ayis hinte Xoossa paacetii? \v 11 Godaa Yesuus Kiristoosa aadho keehatethan enti attidaysada nuka attidaysa ammanoos” yaagis. \p \v 12 Asay si77i gidi, Barnabaasinne Phawuloosi Ayhude gidonna asaa giddon banta baggara Xoossay oothida malaatatanne oorathaba ubbaa odishin si7oosona. \p \v 13 Enti haasaya ongidaape guye Yayqoobi, “Ishato, ta geysa si7ite. \v 14 Xoossay Ayhude gidonnayisata giddofe ba ase dooranaw koyidi entana koyro waatidi qopidaako Simooni odis. \v 15 Nabeta qaalay haysara issino. Geeshsha Maxaafan, \q1 \v 16 “ ‘Haysafe guye, taani simmana, \q2 kundida Dawita kawotetha denthana.\x - \xo 15:16 \xo*\xt Amo 9:11-12.\xt*\x* \q2 Laaletida keethaaka zaara essana. \q1 \v 17 Attida asa ubbay taako yaana, \q2 taani xeegida Ayhude gidonna asa ubbay tana koyana. \q1 \v 18 Benipe doomada hessi eretana mela oothida \q2 Xoossay, taani yaagayis’ yaagees. \p \v 19 “Hessa gisho, ta qofay Xoossako simmiya Ayhude gidonnayisata nuuni waaysonaako lo77o. \v 20 Shin enti eeqas yarshetidi tunidaba moonna mela, laymatonna mela, bawuta moonna melanne suuthi uyonna mela entaw nuuni dabdaabe xaafanaw koshshees.\x - \xo 15:20 \xo*\xt Kessa 34:15-17; Leewe 17:10-16; 18:6-23.\xt*\x* \v 21 Muse higgey benipe doomidi Sambaatan Sambaatan ayhude woosa keethatan nabbabetishe katama ubban sabbaketees” yaagis. \p \v 22 Hessafe guye, hawaaretinne cimati woosa keetha asa ubbaara issife banta giddofe guutha asata dooridi Phawuloosaranne Barnabaasara Anxooke yeddanaw qofa qachidosona. Enti daro bonchetida nam7u asata Barsabaasa geetetiya Yihudanne Sillaase dooridosona. \v 23 Haysada geetetidi xaafetida dabdaabe enta bolla yeddidosona: “Nuuni hawaaretinne cimati hinte ishati, Anxooken, Sooreninne Kilqen de7iya Ayhude gidonna ishatas nu sarothuwa kiittoos. \p \v 24 “Nuuni kiittonna asati nu giddofe bidi, ‘Hinte qaxaretanawunne higgiya naaganaw bessees’ gidi, hintena waaysidaysanne yiloydaysa si7ida. \v 25 Nuuni dosiya Barnabaasanne Phawuloosa dooretida asatara issife hinteko kiittanaw issi wozanan nu qofaa qachida. \v 26 Enti nu Godaa Yesuus Kiristoosa gisho banta de7uwa aathidi immidosona. \v 27 Hessa gisho, nuuni xaafidaysa enti banta doonan gujidi hintew odana mela Yihudanne Sillaase kiitida. \p \v 28 “Ha koshsheysatape attishin, hara tooho hintena toossonna mela nunne Geeshsha Ayyaanay oda qachida. \v 29 Eeqas yarshetidi tunidaba moopite, suuthu uyopite, bawuta moopite, laymatopite. Ha ubbaafe hinte huuphiya naagiko hinte lo77oba ootheeta. Hiza, saro de7ite” yaagidosona. \p \v 30 Hessa gisho, kiitetidaysati moyzetidi Anxooke bidi ammaniya asaa shiishidi, dabdaabe immidosona. \v 31 Enti he minthethiya dabdaabiya nabbabida wode ufaytidosona. \v 32 Qassi Yihudinne Sillaasey banta huuphen nabe gidiya gisho ammaneyisata loythi zoridi minthethidosona. \v 33 Enti Anxooken guutha gallas uttidaape guye ishati lo77ora moyzin bantana kiitidaysatako simmidosona. \v 34 \f + \fr 15:34: \fr*\ft Issi issi maxaafatan paydo 34 baawa.\ft*\f* [Shin Sillaasey yan attanaw koyis]. \p \v 35 Qassi Phawuloosinne Barnabaasi hara daro asatara issife Godaa qaala tamaarsishenne wongelaa odishe Anxooken gam7idosona. \s1 Phawuloosanne Barnabaasa Shaaketetha \p \v 36 Guutha gallasape guye Phawuloosi Barnabaasako, “Nuuni Godaa qaala odida katama ubban ammaneysati waanidi de7iyako guye simmishe xomoosi be7oos” yaagis. \v 37 Barnabaasi Marqoosa geetetiya Yohaanisa bantara efanaw koyis. \v 38 Shin Phawuloosi Marqoosa bantara efanaw koybeenna. Gaasoyka, I Phinfilen shaaketidi entara oothanaw bibeenna.\x - \xo 15:38 \xo*\xt Hawa 13:13.\xt*\x* \v 39 Enta giddon iita ooshshi keyin issoy issuwafe shaaketidosona. Barnabaasi Marqoosa ekidi markabera Qophiroosa bis. \v 40 Shin Phawuloosi Sillaase dooris; ammaneysati Phawuloosa Xoossa aadho keehatethas hadara immidaape guye, I keyidi bis. \v 41 Yaatidi, woosa keethata minthethishe Sooreranne Kilqiyara aadhis. \fig Phawuloosi Wongela Sabbakanaw Bida Nam7antho Ogiya|alt="Paul's 2nd Journey" src="Paul2-BW.tif" size="span" loc="ACT 15:36—18:22" ref="15:36—18:22"\fig* \c 16 \s1 Ximotiyoosi Phawuloosaranne Sillaasera Gahetis \p \v 1 Phawuloosi Darbenne Lisxira bis. Yan Ximotiyoosa geetetiya ammaniya asi de7ees. Iya aayiya ammaniya Ayhude maccasi, iya aaway Girike asi. \v 2 Lisxiraninne Iqoniyoonen de7iya ammaneysati Ximotiyoosaba loythidi markatidosona. \v 3 Phawuloosi Ximotiyoosa baara efanaw koydi, iya aaway Girike asi gididaysa he bessan de7iya Ayhude ubbay eriya gisho iya qaxaris. \v 4 Enti katamatara bishe Yerusalaamen de7iya hawaaretinne cimati wothida higgiya ammaneysati naagana mela entaw odishe aadhidosona. \v 5 Hessa gisho, woosa keethati ammanon minnishe, taybonka gallas gallas dari dari bidosona. \s1 Phawuloosi Maqedoone Baanaw Xeegetis \p \v 6 Iisen qaala odonna mela Geeshsha Ayyaanay enta diggida gisho, Pirgeranne Galatiya biittara aadhidosona. \v 7 Enti Miise zawa gakida wode Bitaane baanaw koydosona. Shin Yesuusa Ayyaanay enta diggis. \v 8 Hessa gisho, enti Miise matara aadhishe Xiro7aada wodhidosona. \v 9 Phawuloosi qamma qoncethan issi Maqedoone asi baako, “Maqedoone pinnada nuna maaddarki” yaagishe eqidi woossishin be7is. \v 10 Qoncethaa I be7idaape guye ellesidi nuuni Maqedoone baanaw koyda. Ayis giiko, wongela yan de7iya asaas odanaw Xoossay nuna xeegidaysa erida. \s1 Liidiya Kiristoosa Ammanasu \p \v 11 Xiro7aadape dendidi markaben gelidi Samotiraaqe bida, wontetha gallas Naaphule bida. \v 12 Yaape dendidi Maqedoone biittan de7iya Filphisiyuusa katama bida. Filphisiyuusi Roome asay de7iya katama. Nuuni he kataman guutha gallas uttida. \p \v 13 Sambaata gallas katamaape gaxan Shaafa doonan Ayhudeti Xoossaa woossiya bessi de7eysa eridi yaa bida. He bessan shiiqida maccasaas qaala odida. \p \v 14 Nuna si7iya asape issi Liidiya geetetiya Tiyatroona katamaape yida, Xoossaa ammanida zo7o afila zal7iya, maccasiya de7awusu. Phawuloosi odeysa iya si7ana mela Xoossay I wozanaa dooyis. \v 15 Liidiya ba soo asaara issife xammaqetidaape guye nuuko, “Hinte tana Godaa tuma ammanasu giiko ta soo yedhite” gada minthada woossasu. \s1 Phawuloosinne Sillaasey Qashetidosona \p \v 16 Nuuni Xoossaa woossiya bessaa bishin iita ayyaanay I bolla de7idi marothiya issi geela7o gadhindoy nuura gahetasu. Iya kaayada daro miishe ba godatas ehawusu. \v 17 Phawuloosanne nuna kaallada, “Haysati Ubbaafe Bolla Xoossaa aylleta! Enti hinte attana oge odeyisata” gada waassasu. \p \v 18 Ubba gallas hessada gawusu. Shin Phawuloosi yilotidi guye simmidi, he ayyaana, “Yesuus Kiristoosa sunthan neeni iipe keya” gidi kiittis. Iiraka iita ayyaanay iipe keyi aggis. \p \v 19 Shin I godati bantaw miishe demmiya ogey dhayidaysa be7idi, Phawuloosanne Sillaase oykidi, dabaaba daynnata sinthe goochi efidosona. \v 20 Daynnata sinthe enta efidi, “Haysati Ayhude asi gidishe nu katamaa asaa daro waaysosona. \v 21 Nuuni Roome biitta asi gidishe ekanawunne oothanaw woga gidonnaba tamaarsoosona” yaagidosona. \p \v 22 Asay issi bagga gididi, Phawuloosa bollanne Sillaase bolla dendidosona. Daynnati enta ma7uwa qaaridi xam7an shocana mela kiittidosona. \v 23 Enta daro wadhidaape guye, qasho keethi gelsidosona. Qasho keethaa naageysika enta minthi naagana mela kiittidosona. \v 24 Qasho keethaa naageysi he kiita ekidi, Phawuloosanne Sillaase qasho keethas qol7a gelsis. Enta tohuwa duxis. \p \v 25 Shin giddi bilahe gidiya wode Phawuloosaranne Sillaasera woossishenne mazmure yexishe Xoossaa galatoosona. Qasho keethan de7iya hara asatika enti giyaba si7oosona. \fig Phawuloosinne Silaasey Duxetidi De7ishin|alt="Paul and Silas in stocks" src="LB00337B.tif" size="span" ref="16:25"\fig* \v 26 Qoponna qasho keetha baasoy qaaxana gakanaw biitta qaaxoy hanis. He saatenka penge ubbay dooyetis; qashetida asa ubbaa santhalaatay birsheti wodhis. \v 27 Qasho keethaa naageysi dhiskofe barkida wode qasho keethaa penge ubbay dooyetidaysa be7idi qasho asay kessi eki bidaba daanin bana wodhanaw mashshe ekis. \v 28 Shin Phawuloosi qaala dhoqu oothidi “Nu ubbay haysan de7iya gisho neeni nena qohopa” yaagis. \p \v 29 Qasho keethaa naageysi xompe woossi ekidi ellesidi gaathi woxis. Kokorishe Phawuloosa sinthaninne Sillaase sinthan gufannis. \v 30 Enta kare kessidi, “Ta godato, taani attanaw ay oothanaw bessii?” yaagis. \p \v 31 Phawuloosaranne Sillaasera iyako, “Godaa Yesuus Kiristoosa ammana; neeranne ne soo asaara attana” yaagidosona. \v 32 Enti iyasinne iya son de7iya ubbaas Godaa qaala odidosona. \v 33 Qamma he saatenka qasho keetha naageysi enta efidi enta madunthaa meeccis. Ellesidi ba soo asa ubbaara xammaqetis. \v 34 Phawuloosanne Sillaase ba soo efidi entaw kathi aathis. I ba soo asa ubbaara Xoossa ammanida gisho ufaytis. \p \v 35 Sa7i wontin daynnati, “He asata billa” yaagidi wotaadareta halaqata iyako kiittidosona. \v 36 Qasho keetha naageysi, “Hinte biletana mela daynnati kiittidosona. Hiza, keyidi saro biite” yaagidi he kiita Phawuloosas odis. \p \v 37 Shin Phawuloosi, “Nuuni Roome asi\f + \fr 16:37 \fr*\fqa Roome asi: \fqa*\ft Phawuloosi Roome asi yaagidi bana xeegiday he wode Ayhude biitta haarey Roome kawotethaa gidida gishosa. He wode Roome biittan de7iya asay pirdi bayna garaafetokona.\ft*\f* gidishin enti nuna pirdi bayna asaa sinthan wadhidi, qasho keethan yeggidosona. Ha77i nuna geeman keyidi boo goonna? Hanenna, enti banta huuphen yidi nuna kesso” yaagis. \p \v 38 Wotaadare halaqati daynnatas hessa odin, Phawuloosaranne Sillaasera Roome biitta ase gididaysa si7ida wode yayyidosona. \v 39 Hessa gisho, daynnati yidi entako, “Nuuni hintena qohida” gidoosona. Qasho keethafe kare enta kessidi, katamape keydi baana mela woossidosona. \v 40 Phawuloosaranne Sillaasera qasho keethafe keyidi Liidiya soo bidosona. Yan ammaneysatara gaketidi enta minthethidi keydi bidosona. \c 17 \s1 Phawuloosi Teselonqen \p \v 1 Phawuloosaranne Sillaasera Amfipholisaranne Apholonara aadhidi Teselonqe bidosona. Yan ayhude woosa keethi de7ees. \v 2 Phawuloosi kaseysada yaa gelis. Hessan heedzu saaminta Xoossaa qaalape asaas odis. \v 3 Kiristoosi waaye ekanawunne hayqope dendanaw besseysa entaw qoncisidi odishe, “Yesuusi ha taani hintew odeysi Kiristoosa” yaagis. \v 4 Entafe issoti issoti oday tuma gideysa ma7idi Phawuloosaranne Sillaasera issifidosona. Hessadaka, Xoossaa goyinniya daro Girike asaynne daro bonchetida maccasatika entara issifidosona. \p \v 5 Shin Ayhudeti qanaatidi issi issi oosoy bayna iita asata ogepe shiishidosona. Kataman buqethi kessidosona; Phawuloosanne Sillaase asaas aathidi immanaw koydi Yaasona keethaa teqidosona. \v 6 Phawuloosinne Sillaasey entaw bentonna ixin, Yaasonanne issi issi ammaneyisata katamaa halaqatako goochi efidi, “Haysati biitta ubbaa buqeysati ha77i nuuko yidosona. \v 7 Yaasoni enta ba son wothis. Haysati, ‘Yesuusa geetetiya hara kawoy de7ees’ gidi Qeesare kiitaa menthosona” yaagidi dhoqu gida qaalan odidosona. \p \v 8 Shiiqida asaynne katama halaqati hessa si7idi hananaba dhaydosona. \v 9 Halaqati Yaasonanne harata waasera billidosona. \s1 Phawuloosi Beeriyan \p \v 10 Ammaneysati Phawuloosanne Sillaase qammara Beeriya yeddidosona. Beeriya gakidi, ayhude woosa keethi gelidosona. \v 11 Beeriya asay Teselonqe asaape aadhida suureta. Enti qaala kumetha wozanape ekidosona; Phawuloosi gidaysi tuma gideysa shaaki eranaw gallas gallas Geeshsha Maxaafata pilgoosona. \v 12 Hessa gisho, entafe daroti, Giriketapeka bonchetida daro maccasatinne daro addeti ammanidosona. \p \v 13 Shin Teselonqen de7iya Ayhudeti Phawuloosi Xoossaa qaala Beeriyanka odidaysa si7ida wode Beeriya yidi asaa buqidosona. \v 14 Hessafe guye, ammaneysati ellesidi Phawuloosa abba mati yeddidosona. Shin Sillaaseynne Ximotiyoosi Beeriyan attidosona. \v 15 Phawuloosa moyzida asati Ateena gathidosona. He asati Sillaaseynne Ximotiyoosi bantaw danda7etida mela ellesidi baako yaana mela Phawuloosi kiitida kiita ekidi Beeriya simmidosona. \s1 Phawuloosi Ateenan \p \v 16 Phawuloosi Ateenan Sillaasenne Ximotiyoosa naagishe, kataman eeqi kumidaysa be7idi yilotis. \v 17 Hessa gisho, ayhude woosa keethan Ayhudetaranne Xoossa goyinniya Ayhude gidonna asaara qassi baara gahetiya asaara ubba gallas palamees. \v 18 Epiqoroosenne Istoyke geetetiya cugatape issi issi eranchoti Phawuloosara palamidosona. Entafe issoti issoti, “Ha yooyamay ay odanaw koyii?” yaagidosona. \p Harati Phawuloosi Yesuusabaanne hayqope I dendidaysa bantaw odida gisho, “Ooratha xoossataba odiya daanees” yaagidosona. \p \v 19 Phawuloosa oykidi Ariyospagoosa geetetiya shiiqo bessaa efidi, “Ha neeni tamaarsiya oorathabay aybeko nuna erisikii? \v 20 Ayis giiko, neeni nuus oorathaba odaasa; hiza hessi aybeko nuuni eranaw koyoos” yaagidosona. \v 21 Ateena asa ubbaynne yan de7iya imatha asay oorathaba odetonanne si7onna pee7okona. \p \v 22 Phawuloosi Ariyospagoosa sinthan eqidi, “Ateena asato, xoossatas ubbaban hinte daro yayyeysa taani be7ayis. \v 23 Taani hinte katamaara yuuyashe hinte goyinniya bessata be7iya wode, ‘Eretonna Xoossaas’ geetetidi xaafetida yarsho bessa demmas. Ha hinte eronnashin goyinneysa taani hintew odayis. \v 24 Sa7anne sa7an de7iya ubbaba medhida Xoossay, salonne sa7a Goday, asi keexida keethan deenna.\x - \xo 17:24 \xo*\xt 1 Kawo 8:27; Isa 42:5; Hawa 7:48.\xt*\x* \v 25 I de7o, shemponne ubbaba asa ubbaas immiya gisho paci de7iya asada asa maade koyenna. \v 26 Xoossay asa koche ubbaa issi addiyafe medhidi biitta ubban wothis. Yaatidi enti daana wodiyasinne bessaas zawa immis. \v 27 I hessa oothiday asi iya koyana melanne pilgidi demmana melasa. Hanikoka I nuupe geemmibeenna. \v 28 Hintefe issi issi yexeysati, ‘Nuuni iya nayta’ gidaysada, ‘Nuuni iyan paxa de7oos, qaaxoos.’ \v 29 Hiza, nuuni Xoossaa nayta gidiya gisho, ‘Xoossay asa hiillatethaninne qofan worqafe woyko birape woyko shuchafe oosetidaba daanees’ yaagidi qopanaw bessenna. \v 30 Hessa gisho, Xoossay beni wode asay eronna oothidaysa aggidi aadhis. Shin ha77i ubba bessan de7iya asay nagarape simmana mela kiitees. \v 31 Ayis giiko, Xoossay ba doorida addiyan sa7an de7iya asa ubbaa bolla xillo pirda pirdanaw qamma giigisi wothis. Iya hayqope denthidi hessa asa ubbaas tumayis” yaagis. \p \v 32 Entafe issi issi asati hayqope dendoba Phawuloosape si7idi, iya bolla qelqisidosona. Shin harati, “Nuuni hessa neepe gujidi si7anaw koyoos” yaagidosona. \v 33 Hessa gisho, Phawuloosi enta giddofe keyis. \v 34 Shin issi issi addeti Phawuloosara gaketidi ammanidosona. Enta giddofe Ariyospagoosan shiiquwan de7iya Diyonasiyoosa geetetiya addey, Damarso geetetiya issi maccasiyanne harati de7oosona. \c 18 \s1 Phawuloosi Qorontoosan \p \v 1 Hessafe guye, Phawuloosi Ateenape keyidi, Qorontoosa bis. \v 2 Yan Phanxoosan yeletida issi Ayhude addiya Aqila demmis. Ayhude asa ubbay Roomepe keyana mela kawoy Qalawudiyoosi kiitida gisho guutha wodepe kase I ba mache Phirisqillara Xaalepe yis. Phawuloosi entara gahetanaw bis. \v 3 Iya oosoy entaysada dunkaane siko gidiya gisho, entara uttidi issife oothis. \v 4 Phawuloosi Sambaata ubban Ayhudetanne Giriketa ammanthanaw ayhude woosa keethan palamees. \p \v 5 Sillaaseynne Ximotiyoosi Maqedoonepe yida wode Phawuloosi ba kumetha wodiya immidi Ayhudetas Yesuusi I, Kiristoosa gidi qaala odis. \v 6 Shin enti Phawuloosa ixidi iya cayin Phawuloosi ba ma7uwape baana qoqofishe, “Hinte gomey hintena oyko; taani hessan de7ike. Hizape guye, taani Ayhude gidonna asaako bayis” yaagis. \p \v 7 Yaape keyidi Xoossaa goyinniya Titos Yosxoosa geetetiya uraa soo bis. Yosxoosa keethay ayhude woosa keetha matan de7ees. \v 8 Ayhude woosa keetha halaqay Qarisphoosi ba soo asa ubbaara Godaa ammanis. Qorontoosa asatapeka daroti Xoossaa qaala si7ida wode ammanidi xammaqetidosona. \p \v 9 Goday issi qamma Phawuloosas qoncidi, “Yayyofa; oda, si77i goopa. \v 10 Taani neera de7ayis. Taw ha kataman daro asi de7iya gisho nena qohidi iitaban yeggana asi oonika baawa” yaagis. \v 11 Hessa gisho, Phawuloosi Xoossaa qaala asaa tamaarsishe issi laythinne usupun ageena entara uttis. \p \v 12 Gaaliyoosi Akaya biitta aysiya wode Ayhudeti issife Phawuloosa bolla dendidi pirda keethi iya efidi, \v 13 “Ha addey higgiya ixidi, asay Xoossaa goyinnana mela oothees” yaagidosona. \p \v 14 Phawuloosi odetana hanishin, Gaaliyoosi Ayhudetako, “Ayhudeto, hessi iita ooso woyko naaqo gidiyako taani hintebaa danda7ada si7anaw bessees. \v 15 Shin qaalas, sunthasinne hinte higgiyas hinte palamiyaba gidiko hinte, hintew billite; hessa taani pirdike” yaagis. \v 16 Yaatidi, enta pirda keethafe kare kessis. \v 17 Hessafe guye, Girike asa ubbay ayhude woosa keetha halaqaa Sosteneesa oykidi pirda keethaa sinthan wadhidosona. Shin Gaaliyoosi hessa paxaba gibeenna. \s1 Phirisqilla, Aqilanne Aphiloosa \p \v 18 Phawuloosi daro gallas Qorontoosan uttidaape guye ammaniya asaa sarothidi, Phirisqilliranne Aqilara markaben Soore bis. Shin I baanape sinthe baw gasoy de7iya gisho Kinkire kataman ba huuphiya buluusetis.\x - \xo 18:18 \xo*\xt Taybo 6:18.\xt*\x* \v 19 Enti Efesoona gakida wode Phawuloosi Phirisqillonne Aqila yan aggis. Shin baw ayhude woosa keethi gelidi Ayhudetara odetis. \v 20 Enti bantara daro wode uttana mela Phawuloosa woossidosona shin I ixis. \v 21 Entafe shaaketishe, “Taani yaa baaliya Yerusalaamen bonchanaw bessees. Shin Xoossi giiko hinteko simma yaana” yaagidi Efesoonape markabiyan bis. \v 22 Qisaare gakida wode Yerusalaame bidi woosa keethaa asaa sarothidaape guye Anxooke bis. \p \v 23 Yan guutha wode gam7idaape guye ammaniya asata ubbaa minthethishe Galatiyaranne Pirgera aadhis. \p \v 24 Iskindiren yeletida issi Aphiloosa geetetiya Ayhude asi Efesoona bis. I oda eriya asinne Xoossaa qaala daro eriya asi. \v 25 Godaa ogiyaka tamaaris, ayyaanan xuugetidi Yesuusaba suure tamaarsees. Gidoshin, Yohaanisa xinqatiya xalaala erees. \v 26 I ayhude woosa keethan yayyonna tamaarsees. Phirisqillanne Aqili I odeysa si7ida wode bantara soo iya efidi Xoossaa ogiya kaseysafe geeshshidi iyaw odidosona. \p \v 27 Aphiloosi Akaya baanaw koyin Efesoonan de7iya ammaniya asay iya qofaa ekidi Akayan de7iya ammaneysati iya mokana mela entaw dabdaabiya xaafidosona. I yaa gakida wode Xoossaa aadho keehatetha baggara Yesuus Kiristoosa ammanidaysata daro maaddis. \v 28 Ayis giiko, Yesuusi, I, Kiristoosa gideysa Ayhudetas Xoossaa qaalape qoncisidi deriya sinthan minthi odidi enta lathis. \fig Phawuloosi Wongela Sabbakanaw Bida Heedzantho Ogiya|alt="Paul's 3rd Journey" src="Paul3-BW.tif" size="span" loc="ACT 18:23—21:17" ref="18:23—21:17"\fig* \c 19 \s1 Phawuloosi Efesoonan \p \v 1 Aphiloosi Qorontoosan de7ishin, Phawuloosi qommo baggara aadhidi Efesoona bis. Yan issi issi ammaniya asata demmis. \v 2 Entako, “Hinte ammanida wode Geeshsha Ayyaana ekidetii?” yaagidi oychis. \p Enti, “Akay, ekibooko; hari attoshin, Geeshsha Ayyaani de7iyabaka si7ibooko” yaagidosona. \p \v 3 Phawuloosi entako, “Yaatin, aybin xammaqetidetii?” yaagis. \p Enti, “Nuuni Yohaanisa xinqaten xammaqetida” yaagidi zaaridosona. \p \v 4 Phawuloosi, “Yohaanisi baape guyera yaa Yesuus Kiristoosan asay ammanana mela asaas odishe, nagarape simo bessiya xinqaten xammaqis” yaagis.\x - \xo 19:4 \xo*\xt Maato 3:11; Mar 1:4, 7-8; Luqa 3:4, 16; Yoha 1:26-27.\xt*\x* \p \v 5 Enti hessa si7ida wode Godaa Yesuus Kiristoosa tamaare gidanaw xammaqetidosona. \v 6 Phawuloosi ba kushiya enta bolla wothida wode Geeshsha Ayyaanay enta bolla wodhin, dumma dumma doonan odetidosona; qassi tinbite odidosona. \v 7 He bessan tammanne nam7a gidiya asati de7oosona. \p \v 8 Phawuloosi ayhude woosa keethi gelidi, Xoossa kawotethaaba yayyonna palamishenne loythi qoncisishe entara heedzu ageena gakanaw gam7is. \v 9 Shin entafe issoti issoti dhube gididi daro asaa sinthan Godaa ogiya cayidi ammanonna ixidosona. Phawuloosi ammaneyisata entafe shaaki ekidi Xiranoosa geetetiya timirte keethan ubba gallas enta tamaarsis. \v 10 Phawuloosi nam7u laythi gakanaw qaala odis. Hessa gisho, Iisen de7iya asa ubbay, Ayhudetinne Ayhude gidonnaysati Godaa qaala si7idosona. \s1 Asqewa Nayta \p \v 11 Xoossay Phawuloosa kushen wolqaama malaatata oothis. \v 12 Hessa gisho, asay iya asatethaa bochida maarabe woyko ma7o harganchotas efoosona. Entika paxoosona; tuna ayyaanati entafe keyoosona. \p \v 13 Tuna ayyaanata kessishe yuuyiya Ayhudetape issoti issoti, “Phawuloosi sabbakiya Yesuusa sunthan keyite gidi hintena kiittoos” yaagidi, tuna ayyaanati oykida asaa bolla Godaa Yesuusa sunthaa xeegidosona. \v 14 Kahine halaqaa Asqewa geetetiya issi Ayhude addiyas hessa oothiya laapun nayti de7oosona. \p \v 15 Shin tuna ayyaanay entako, “Taani Yesuusaka Phawuloosaka erayis, shin hinte oonantee?” yaagis. \p \v 16 Tuna ayyaani oykida addey enta bolla gupi wodhidi, enta madunxisidi, he keethafe kallo baqatana gakanaw wolqaamis. \v 17 Efesoonan de7iya Ayhudetinne Ayhude gidonnaysati ubbay hessa si7idi daro yayyidosona. Godaa Yesuusa sunthay daro bonchetis. \v 18 Ammaneysatape daroti banta oothida iita oosuwa paaxishenne qoncen odishe yoosona. \v 19 Marotape daroti banta maxaafata shiishidi asa ubbaa sinthan xuuggidosona. He maxaafata gatiya tayboy ishatamu mukulu bira santime\f + \fr 19:19 \fr*\fqa Bira santime: \fqa*\xt Maato 26:15 \xt*\ft xeellite.\ft*\f* gidis. \v 20 Hessada hanidi Xoossa qaalay diccishenne dalgishe bis. \s1 Efesoonan Ooshshi Keyis \p \v 21 Hessi hanidaape guye Phawuloosi, “Taani Yerusalaame ba simmada Roome baanaw bessees” yaagidi Maqedooneranne Akayara aadhidi Yerusalaame baanaw qofa qachis. \v 22 Qassi bana maaddeysatape nam7ata Ximotiyoosanne Erasxoosa Maqedoone kiittidi, baw Iisen guutha wode gam7is. \p \v 23 He wode Godaa ogiya gisho Efesoonan wolqaama kachi keyis. \v 24 Issi bira oothiya Dimexiroosa geetetiya uray Arxemisi eeqa keetha misiliya birape oothidi daro wodhe demmees. \v 25 Hessa gisho, hessa mela ooso ootheyisata issife shiishidi, “Asaw, nu duretethay ha oosuwan gideysa hinte ereeta. \v 26 Haysi Phawuloosi, ‘Asa kushen oosetidaysati xoossata gidokona’ yaagidi, Efesoonaninne guutha biittatape attishin, kumetha Iise ubban de7iya daro asaa odi ammanthidaysanne balethidaysa hinte be7idetanne si7ideta. \v 27 Meto gididay, nu oosoy kadheteysa xalaala gidonashin, Iisenne biitta ubban de7iya asi goyinniya gita xoosse Arxemisi keethay bonchetonna atteysanne I gitatethay kundanaysa” yaagis. \p \v 28 Asay hessa si7ida wode shenen xuugetidi, “Efesoona Arxemisa gita” yaagidi waassidosona. \v 29 He waasoy katama ubbaa gakis. Phawuloosara hemetiya Maqedoone asata, Gaayoosanne Arxirokoosa oykidi goochishe kaassa bessaa woxidosona. \v 30 Phawuloosi asay shiiqida bessa gelanaw koyis, shin ammaneysati iya diggidosona. \v 31 Iise biitta halaqatape Phawuloosa lagge gidida issoti issoti Phawuloosako kiittidi, “Kaassa bessa qoncen keyada bentofa” gidi iya woossidosona. \p \v 32 Shiiqida asaas hananabay dhayis; dariya bagga asay hari attoshin ayis shiiqidako eronna gisho, issoy issibas waassiya wode hankoy harabas waassees. \v 33 Ayhudeti Iskindire geetetiya addiya aathidi bessin, issi issi asay I gaanaba odidi iya sinthe aathidosona. I asay si77i gaana mela ba kushen malli bessidi, asaas mootetanaw eqis. \v 34 Shin Iskindirey Ayhude asi gididaysa asay erida wode nam7u saate gidanaysa mela ubbay issi qaalan, “Efesoona Arxemisa gita” yaagidi waassidosona. \p \v 35 Wursethan, katamaa xaafey asaa si77i oothidi, “Efesoona asaw, Efesoona katamay gita Arxemisi eeqa keethinne salope wodhida I shucha misiliya naagey Efesoona asaa gideysa eronnay oonee? \v 36 Haysa kashi giya asi bayna gisho, hinte si77i gaanawunne dirgidi ayko oothonna agganaw bessees. \v 37 Hinte, ha asata eeqa keetha miishe kaysotonashin woyko nu xoossata cayiboonashin coo ha asata oykidi ehideta. \v 38 Hessa gisho, Dimexiroosinne iyara de7iya oosanchoti asaa mootanaw koyko, pirda keethay dooya de7ees; daynnatika de7oosona; enti mootanaw danda7oosona. \v 39 Shin hinte hara oda koyko, Shango shiiqon oday be7eto. \v 40 Hessa gidonna ixiko hachi hanidabaas Roome kawotethay nuna oychana. Ha buqethaas gaasoy bayna gisho, nuuni gaaso odanaw danda7oko” \v 41 yaagidi shiiquwa laallis. \c 20 \s1 Phawuloosi Maqedooneninne Giriken \p \v 1 Waasoy dochidaape guye, Phawuloosi ammaniya asata xeegisidi enta zoridaape guye, sarothidi Maqedoone baanaw keyis. \v 2 He biittara aadhishe qaala odishe asaa daro minthethidaape guye Girike biitta bis. \v 3 I yan heedzu ageena uttidi, markabera Soore baanaw qopidi de7ishin, Ayhudeti bana wodhanaw koyeysa eridi Maqedoonera guye simmanaw koyis. \p \v 4 Phawuloosa moyzidaysati Beeriyape Pharhusa na7aa Sophaxiroosa, Teselonqefe Arsxirokoosanne Sikonduusa, Darbefe Gaayoosa, Iisepe Tikiqoosa, Xirofmoosanne Ximotiyoosa. \v 5 Hessati sinthe bidi nuna Xiro7aadan naagoosona. \v 6 Nuuni Uytha Baaliya bonchidaape guye, Filphisiyuusape markabera dendidi, ichashantho gallasan enta Xiro7aadan gakidi yan laapun gallas gam7ida. \s1 Phawuloosi Xiro7aadan \p \v 7 Saamintafe koyro gallasan nuuni uythaa menthanaw shiiqidi de7ishin, Phawuloosi wontethe baanaw qopida gisho, entaw qaala odishe giddi bilahe gakanaw odaa adussis. \v 8 Nuuni shiiqidi uttida pooqiyan daro poo7oy de7ees. \v 9 Ewuxikoosa geetetiya issi na7atethay maskoote bolla uttidi, baana dogidi dhiskis. Phawuloosi oda adussida wode Ewuxikoosi dhisko eeyidi heedzantho pooqiyape kundidi hayqidaysa asay denthis. \v 10 Shin Phawuloosi wodhidi, iya bolla gufannis. Iya idimmidi, “I hayqibeenna, hirgofite” yaagis. \v 11 Hessafe guye, pude pooqiya bolla keyidi uythaa menthidi mis. Sa7ay wontana gakanaw asaas odidaape guye dendidi bis. \v 12 He paxida na7atetha soo efidi daro ufaytidosona. \s1 Phawuloosi Efesoonape Moyzetis \p \v 13 Shin Phawuloosi bana yaape mokana mela nuus odida gisho, kasetidi markabiyako bidi, Asoosa baanaw dendida. Ayis giiko, I tohon baanaw qopida gisho nuna hessatho kiittis. \v 14 I nuura Asoosan gahetin markabiyan iya ekidi Mixiline bida. \v 15 Wontetha gallas yaape dendidi markaben Kiyoosa sinthan de7iya bessaa gakida; qassi wontetha gallas Saamosa pinnidi kaalliya gallas Milixe gakida. \v 16 Phawuloosi Iisen daro gam7onna Efesoona matara aadhanaw qopis. Baw danda7etiko Phanxeqosxe Baaliya gallas Yerusalaame gakanaw eesotees. \p \v 17 Phawuloosi Milixepe Efesoona kiittidi woosa keethaa cimata xeegisis. \v 18 Woosa keetha cimati iyako yin, entako haysada yaagis: “Taani Iise gelida koyro gallasape doomida hintera de7ida wode ubban waana de7idaako hinte ereeta. \v 19 Ayhudeti duulatidi ta bolla meto gathikoka taani ashketethaninne daro afuthan Godaas oothas. \v 20 Dabaabanka hinte keethan keethan hintena tamaarsishe hintena maaddiyabape issibaaka pacisabike. \v 21 Taani Ayhudetasinne Ayhude gidonaysatas nagarape Xoossaako simmana melanne nu Godaa Yesuusa ammanana mela markatas. \p \v 22 “Yan tana aybi gakaneeko erike, shin ha77i taani Geeshsha Ayyaanas kiitetada Yerusalaame bayis. \v 23 Geeshsha Ayyaanay qashoynne waayey tana naageysa katama ubban taw markatis. \v 24 Shin ta wothaa polanawunne Godaa Yesuus Kiristoosape ekida oosuwa, Xoossaa aadho keehatetha Wongela markateysa polanaw ta shempiw pathonnabada taybas.\x - \xo 20:24 \xo*\xt 2 Ximo 4:7.\xt*\x* \p \v 25 “Taani ha77ika Xoossaa kawotethaa markatashe hinte ubbaa giddon yuuyas. Hizape guye, hintefe oonika tana be7onnaysa erayis. \v 26 Hessa gisho, hintefe issi uray dhaykoka ta oyshetonnaysa hachi hintew geeshshada odayis. \v 27 Ayis giiko, Xoossay oothanaw qopidaba ubbaa hintew aybibaaka ashshona odas. \p \v 28 “Ba na7aa suuthan wozida Xoossaa woosa keethaa naagite. Geeshsha Ayyaanay hintena halaqaa oothidi doorida wudiyasinne hinte huuphiyas naagetite. \v 29 Taani bidaape guye, wudiyas qadhetonna wozana mino suudhumeti hinte giddo gelanaysa taani erayis. \v 30 Ammaneyisata banta geedo kaalethanaw wordo tamaarsiya asati hinte giddofe dendana. \v 31 Hessa gisho, taani heedzu laythi qammanne gallas afuthan hintena huuphen huuphen minthethidaysa qopishe naagetite. \p \v 32 “Ha77ika hintena minthanawunne geeshsha asaara laatisanaw danda7iya Xoossaasinne iya aadho keehatetha qaalas hintena hadara immayis. \p \v 33 “Taani oodde bira woyko worqa woyko afila amottabike. \v 34 Taani ta kushen oothada tananne taara de7eyisata koshshidaba maaddidaysa hinte, hinte huuphen ereeta. \v 35 Hinte haysada daaburidi oothishe daaburanchota maaddanaysanne Godaa Yesuusi, ‘Ekeysafe immeysi anjetidaysa’ gida qaala hinte qopanaw besseysa taani hintena ubbaban bessaas” yaagis. \p \v 36 Phawuloosi hessa odi ongidi enta ubbaara gulbatidi Xoossaa woossis. \v 37 Enti ubbayka Phawuloosa idimmidi yeekidi yeeridosona. \v 38 I Zaaridi, “Tana be7eketa” yaagida qaalay enta daro azzanthis. Enti markabiya gakanaw iya moyzidosona. \c 21 \s1 Phawuloosi Yerusalaame Buussaa \p \v 1 Nuuni Efesoona cimatape shaaketida mela Qoosa bida. Wontetha gallas Rooda gakidi yaape Phaxara bida. \v 2 Sirofinqe pinniya markabe demmidi iyan gelidi baanaw dendida. \v 3 Nuuni Qophiroosa be7anaw danda7iya soo yidi, Qophiroosa haddirsa bagga aggidi Soore bida. Markabey ba caana yan wothanaw koyida gisho Xiroosa bida. \v 4 Yan ammaniya asata demmidi entara laapun gallas uttida. Phawuloosi Yerusalaame boonna mela enti iyaw Ayyaanan odidosona. \v 5 Nuuni entara uttiya wodey wurin keyidi bida. Enti ubbay banta maccasataranne banta naytara issife katamaape kare kessidi nuna moyzidosona. Nuuni abba doonan gulbatidi Xoossaa woossida. \v 6 Hessafe guye, woli sarothidi nu markabiyan gelida; enti banta soo simmidosona. \p \v 7 Nuuni abba ogiya ongidi, Xiroosape Phaxelemaasa gakida. Yan ammaniya asata sarothidi, enta matan issi gallas pee7ida. \v 8 Wontetha gallas keyidi, Qisaare bida. Sabaakiya Filphoosa soo gakidi iya matan uttida. I Yerusalaamen kase dooretida laapunatape issuwa.\x - \xo 21:8 \xo*\xt Hawa 6:5; 8:5.\xt*\x* \v 9 Filphoosas nabe gidida oyddu geela7o nayti de7oosona. \p \v 10 Nuuni undenna gallas yan uttidi de7ishin tinbite odiya issi Agaboosa geetetiya addey Yihudape Qisaare yis.\x - \xo 21:10 \xo*\xt Hawa 11:28.\xt*\x* \v 11 Nuuko yidi Phawuloosa saqiya ekidi ba kushiyanne ba tohuwa qachidi, “Geeshsha Ayyaanay ha saqiya godaa, Yerusalaamen Ayhudeti haysada qachidi, Ayhude gidonna asaas aathidi immana yaagees” yaagis. \p \v 12 Nuuni hessa si7ida wode nunne yan de7iya asati Phawuloosi Yerusalaame boonna mela woossida. \v 13 Shin Phawuloosi zaaridi, “Hinte haysada yeekishe ayis ta wozanaa shugiseetii? Taani, Godaa Yesuusa sunthaa gisho qashetetha xalaala gidonashin Yerusalaamen hayqanawuka giigetas” yaagis. \p \v 14 Nu zoriya I ekonna ixin, “Godaa sheney hano” yaagidi si77i gida. \p \v 15 Yan guutha wode gam7idaape guye giigetidi Yerusalaame baanaw keyida. \v 16 Qisaaren de7iya ammaniya asatape guuthati nuura bidosona. Enti nuuni shempana bessi Minaasona geetetiya Qophiroosa addiya soo efidosona. Minaasoni koyro ammanida asaape issuwa. \s1 Phawuloosi Yerusalaame Gakis \p \v 17 Nuuni Yerusalaame gakida wode ammaniya asati nuna ufaysan mokidosona. \v 18 Wontetha gallas Phawuloosinne nuuni Yayqoobara gahetanaw bida. Woosa keethaa cimati ubbatika yan de7oosona. \v 19 Phawuloosi enta sarothidaape guye Ayhude gidonna asaa giddon ba baggara Xoossay oothidaba ubbaa entaw odis. \p \v 20 Enti hessa si7ida wode Xoossaa galatidi Phawuloosako haysada yaagidosona: “Nu ishaw, Ayhudeta giddon aapun mukulati Xoossaa ammanidako ne be7aasa; enti ubbayka higgiya minthi naagoosona. \v 21 Neeni Ayhude gidonnayisata biittan de7iya Ayhude ubbay banta nayta qaxaronna mela, Ayhudeta wogaa kaallonna melanne Muse higgiya ixana mela neeni tamaarseysa Yerusalaamen de7iya Ayhudeti si7idosona. \v 22 Yaatin aybi lo77o? Neeni yidaysa daroti si7ana. \p \v 23 “Hessa gisho, nuuni new odeysa si7a; gasoy de7iya oyddu asati nu matan de7oosona.\x - \xo 21:23 \xo*\xt Taybo 6:13-21.\xt*\x* \v 24 Enta ekada entara geeya; qassi enti banta huuphiya meedettana mela entaw miishe imma. Enti kase nebaa si7idaysi tuma gidonaysanne neeni ne huuphenka higge naagiya asi gideysa ubbay erana. \p \v 25 “Shin ammanida Ayhude gidonna asata gidiko, enti eeqas yarshetidaba moonna mela, suuthu uyonna mela, bawuta moonna melanne laymatonna mela, nuuni oda qachidi, entaw dabdaabe xaafida” yaagidosona.\x - \xo 21:25 \xo*\xt Hawa 15:29.\xt*\x* \p \v 26 Hessafe guye, Phawuloosi wontetha gallas asata ekidi, entara geeyis. I banta geeyiya gallasay awude poletiyako erisanawunne banta yarshuwa awude yarshaneko erisanaw Xoossa Keethi gelis. \s1 Phawuloosi Oyketis \p \v 27 Laapun gallasay wurana hanishin, Iisepe yida Ayhudeti xoossa keethan Phawuloosa be7idi, asa ubbaa denthethidi Phawuloosa oykidosona. \v 28 “Isra7eele asaw, nuna maaddite; ha uray, nu deriya, nu higgiyanne ha Xoossa Keetha ixana mela asa ubbaa tamaarsees. Hessika gidonna ixin Ayhude gidonnayisata Xoossa Keethi gelsidi, ha geeshsha bessaa tunisis” yaagidi waassidosona. \v 29 Enti hessa giday kase Efesoona Xirofmoosa Phawuloosara kataman be7ida gisho ha77i Phawuloosi Xoossa keethi iya eki gelidaba entaw daanis.\x - \xo 21:29 \xo*\xt Hawa 20:4.\xt*\x* \p \v 30 Katama ubbay buqetis; asa ubbay shiiqidi Phawuloosa oykidi Xoossa Keethafe kare goochidosona. Xoossa Keethaa pengeti ellesidi gordetidosona. \v 31 Asay Phawuloosa wodhana hanishin, “Yerusalaame katamay kumethi buqetis” giya oday Roome shaalaqaako gakis. \v 32 Shaalaqay wotaadaretanne mato halaqata ekidi woxishe yis. Asay shaalaqaanne wotaadareta be7ida wode Phawuloosa wadheysa aggaagidosona. \p \v 33 He wode shaalaqay shiiqidi, Phawuloosa oykidi, nam7u santhalaatan qashetana mela kiittis. Yaatidi, I oonekonne ay oothidaako asaa oychis. \v 34 Asaape baggay issiba gidi waassiya wode, harati haraba gidi waassees. Waasoy darida gisho, shaalaqay tumaa shaakanaw danda7etonna ixin, wotaadareti Phawuloosa banta de7iyaso efana mela kiittis. \v 35 Phawuloosi yedhi keyiya dethaa gakiya wode asaa sugethaa gisho wotaadareti iya tookidosona. \v 36 Daro asay, “I hayqo!” yaagidi waassishe kaalloosona. \s1 Phawuloosi Asaas Zaaro Immis \p \v 37 Wotaaddareti Phawuloosa banta de7iyasuwa gelsana hanishin, Phawuloosi shaalaqaako, “Taani new issiba odo?” yaagis. \p I Phawuloosako, “Neeni Girike doona eray? \v 38 Neeni haysafe sinthe buqethi medhidi shempo wodhida oyddu mukulu asata ekidi bazzo gelida Gibxe uraa gidikii?” yaagis. \p \v 39 Shin Phawuloosi, “Taani, Kilqiyan de7iya eretida Tersesee kataman yeletida Ayhude asi. Hayyana tana odisarkii?” yaagis. \p \v 40 Shaalaqay iyako, “Oda” yaagin Phawuloosi dethaa bolla eqidi, asay si77i gaana mela ba kushiyan mallis. Asay si77i gin Ibraawetho doonan haysada yaagis: \b \c 22 \p \v 1 “Ta ishato, ta aawato, taani ha77i hintew immiya zaaruwa si7ite.” \v 2 Phawuloosi entaw Ibraawetho doonan odeysa si7idi kaseysafe aathidi si77i gidoosona. I kaallidi, \p \v 3 “Taani Kilqiyan de7iya Tersesee yeletada ha kataman diccas. Ta astamaareyka Gamaaliyale; taani nu aawata higgiya mintha tamaarida, hachi hinte ubbay haneysada Xoossas mishetiya Ayhude asi.\x - \xo 22:3 \xo*\xt Hawa 5:34-39.\xt*\x* \v 4 Taani ha ogiya kaalliya maccatanne addeta oykada qasho keethan yeggashenne enta wodhisana gakanaw waaye bessida asi.\x - \xo 22:4 \xo*\xt Hawa 8:3; 26:9-11.\xt*\x* \v 5 Hessadaka, kahine halaqaynne Shango ubbay tabaa markatanaw danda7ees. Taani Damasqon de7iya enta ishatas entafe dabdaabiya ekada yan de7iya asati qashetidi seeretana mela Yerusalaame enta ehanaw yaa bas. \p \v 6 “Taani bada Damasqo matida wode seeta gallas qoponna salope gita poo7oy ta yuushuwan poo7is. \v 7 Taani sa7an kunda de7ishin, ‘Saa7ola, Saa7ola, tana ayis yedethay?’ giya qaala si7as. \v 8 Taani zaarada, ‘Godaw, neeni oonee?’ yaagas. I zaaridi, ‘Taani, neeni gooddiya Naazirete Yesuusa’ yaagis. \v 9 Taara de7eysati poo7uwa be7idosonape attishin, taw odeysa qaala akeekibokona. \p \v 10 “Taani, ‘Godaw, ta ay ootho?’ yaagas. \p “Goday taako, ‘Dendada Damasqo ba. Neeni oothana mela Xoossay oothanaw qopidaba ubbay yan new odetana’ yaagis. \v 11 He wolqaama poo7uwa gaason ta ayfey qooqin, taara de7iya asati ta kushiya oykidi, tana goochin Damasqo gakas. \p \v 12 “Damasqon de7iya Ayhude ubbay daro bonchiya issi Hananiya geetetiya addey, nu higgiya boncheysinne Xoossaa minthi woosseysi de7ees. \v 13 Hanaani taako yidi, ta matan eqidi, ‘Ta ishaw Saa7ola, xeella’ yaagis. Ellesada taani iya xeella aggas. \p \v 14 “I taako, ‘Nu aawata Xoossay neeni iya sheniya erana mela, iya xillo Na7aa be7ana melanne iya doonape qaala si7ana mela kasetidi nena dooris. \v 15 Neeni be7idabaanne si7idaba asa ubbaa sinthan iyaw markatana. \v 16 Ha77i ayis gam7ay? Dendada xammaqeta; iya sunthaa xeegada ne nagaraape meeceta’ yaagis. \p \v 17 “Taani guye Yerusalaame simmada xoossa keethan woossishin, taw qoncethi bentis. \v 18 Qoncethan Goday taako, ‘Ne taw markatiya markatethaa asay ekonna gisho ellesada Yerusalaamepe keya’ yaagishin taani be7as. \p \v 19 “Taani, ‘Godaw, ayhude woosa keetha ubban nena ammaneyisata oykada wadhidaysanne qasho keethan yeggidaysa enti eroosona. \v 20 Enti ne marka Isxifaanose wodhiya wode taani he odan issifas. Qassi enta matan eqada iya wodheyisata ma7uwa naagayis’ yaagis.\x - \xo 22:20 \xo*\xt Hawa 7:58.\xt*\x* \p \v 21 “Goday taako, ‘Taani nena Ayhude gidonna asaako haahoso kiittiya gisho dendada ba’ ” yaagis. \s1 Phawuloosi Roome Asi \p \v 22 Phawuloosi he qaala odidi ongana gakanaw asay I geysa si7oosona. Hessafe guye, banta qaala dhoqu oothidi, “Haysa biittafe dhaysa! I daanaw bessenna” yaagidosona. \p \v 23 Enti wocamishin, banta ma7uwa bolla holishininne baana bolla laallishin; \v 24 Shaalaqay be7idi wotaadareti Phawuloosa banta de7iyasuwa efana mela kiittis. Qassi asay ayis hessada wocamidaako eranaw koyidi Phawuloosa lisson garaafidi pilgana mela enta kiittis. \v 25 Shin wotaadareti Phawuloosa dafon minthi qachidi garaafana haniya wode Phawuloosi ba matan eqida mato halaqaako, “Roome asi pirdi bayna garaafeysi hintew wogee?” yaagis. \p \v 26 Mato halaqay hessa si7ida wode shaalaqaako bidi, “Ha addey Roome asi. Neeni ay oothanaw qopay?” yaagidi oychis. \p \v 27 Shaalaqay Phawuloosako shiiqidi, “Neeni Roome asee? Ane taw oda” yaagis. \p Phawuloosi, “Ee” yaagis. \p \v 28 Shaalaqay zaaridi, “Taani ha gadetetha daro miishen shammas” yaagis. \p Shin Phawuloosi, “Ta ha gadetetha yeletethan demma ekas” yaagis. \p \v 29 Hessa gisho, Phawuloosa pilganaw qopidaysati iira iyape shaaketidosona. Shaalaqay Roome asi santhalaatan qachidaysa erida wode yayyis. \s1 Phawuloosi Ayhude Shango Sinthan \p \v 30 Wontetha gallas Shaalaqay, Ayhudeti Phawuloosa ayis mootidaako geeshshi eranaw koyis. Kahine halaqatinne shangoy ubbay shiiqana mela kiittis; qassi Phawuloosa qashope bilisidi enta sinthan essis. \b \c 23 \p \v 1 Phawuloosi shiiquwa caddi xeellidi, “Ta ishato, taani hachi gakanaw Xoossaa sinthan ta de7o ubban lo77o wozanan de7as” yaagis. \v 2 Kahine halaqay Hanaani, Phawuloosa doonan baqana mela iya matan eqidaysata kiittis. \v 3 He wode Phawuloosi iyako, “La ha booqinte tiyida godaa daaneyso, Xoossay nena baqana. Neeni ta bolla higgiyatho pirdanaw uttada de7ashe higgey bayna tana baqana mela kiitay?” yaagis.\x - \xo 23:3 \xo*\xt Maato 23:27-28.\xt*\x* \p \v 4 Phawuloosa matan eqidaysati iyako, “Ne Xoossaa kahine halaqaa cayay?” yaagidosona. \p \v 5 Phawuloosi, “Ta ishato, I kahine halaqa gididaysa taani erabike; ayis giiko Xoossaa qaalan, ‘Ne deriya ayseysa bolla iita qaala haasayopa’ geetetidi xaafetis” yaagis.\x - \xo 23:5 \xo*\xt Kessa 22:28.\xt*\x* \p \v 6 Shin Phawuloosi he bessan de7iya asaape baggati Saduqaaweta, baggati Farsaaweta gideysa be7idi, “Ta ishato, taani Farsaawenne Farsaawe na7a; ‘Hayqidaysati hayqope dendana’ gada taani ufaysan naagiya gisho enti ta bolla pirdoosona” yaagidi odis.\x - \xo 23:6 \xo*\xt Hawa 26:5; Filphi 3:5.\xt*\x* \p \v 7 Phawuloosi hessa gida wode Farsaaweta giddoninne Saduqaaweta giddon ooshshi keyin shaaketidosona. \v 8 Ayis giiko, Saduqaaweti, “Hayqida asi dendenna; kiitanchoyka ayyaanika baawa” yaagosona. Shin Farsaaweti nam7ayka de7eysa ammanoosona.\x - \xo 23:8 \xo*\xt Maato 22:23; Mar 12:18; Luqa 20:27.\xt*\x* \v 9 Gita kachi keyis; Farsaaweta bagga gidida higge astamaareti dendi eqidi, “Ha uraa bolla aybi balaka demmibooko; iyaw ayyaani woyko kiitanchoy haasayonna aggenna” yaagidi palamidosona. \p \v 10 Ooshshay darin asay Phawuloosa shaqerethonna mela gidi, shaalaqay ba wotaadareti wodhidi enta giddofe iya ellesi kessidi banta de7iyasuwa efana mela kiittis. \p \v 11 He qamma Goday Phawuloosa matan eqidi, “Phawuloosa, neeni taw Yerusalaamen markatidaysada Roomenka markatanaw bessees; minna; aykoy baawa” yaagis. \s1 Phawuloosa Wodhanaw Maqetidosona \p \v 12 Wontetha gallas Ayhudeti, “Phawuloosa wodhonna de7ishe mooko uyoko” gidi caaqidosona. \v 13 Phawuloosa bolla hessa maqetida asati oytamape daroosona. \v 14 Enti kahine halaqatakonne deriya cimatako bidi, “Nuuni Phawuloosa wodhonna de7ishe kathi giyaba mooko gidi caaqetida. \v 15 Hiza, hintenne shangoy iyabaa geeshshidi pilgiyabay de7iya daanisidi, Phawuloosa hinteko ehana mela shaalaqa oychite. Nuuni I ha shiiquwa gakanaape sinthe iya wodhanaw giigidi uttida” yaagidosona. \p \v 16 Shin Phawuloosa miche na7ay he maquwa si7ida wode, bidi wotaadareti de7iyasuwa gelidi, Phawuloosas odis. \v 17 Phawuloosi mato halaqatape issuwa xeegidi, “Ha na7ay shaalaqas odiyabay de7iya gisho iya shaalaqaako efa” yaagis. \p \v 18 Mato halaqay na7aa shaalaqaako efidi, “Qasho keethan de7iya Phawuloosi tana baako xeegidi, ha na7ay new odiyabay de7iya gisho, iya neeko ehana mela tana woossis” yaagis. \p \v 19 Shaalaqay na7aa kushiya oykidi, dumma kare kessidi, “Neeni taw odanabay aybee?” yaagidi oychis. \p \v 20 Na7ay shaalaqaako, “Ayhudeti Phawuloosaba kasepe minthi pilganaw koydaba daanisidi neeni wonto iya shiiquwa ehana mela nena woossanaw zoreta qachidosona. \v 21 Shin neeni enti giyaba si7opa. Ayis giiko, oytamape dariya asati Phawuloosa wodhonna de7ishe ‘Kathi mooko, haathe uyoko’ gidi caaqetidi, qosetidi iya naagoosona. Ha77i ne giyaba xalaala si7anaw naagoosona” yaagis. \p \v 22 Shaalaqay zaaridi, “Ha oda ne taw odidaysa hara oodeska odopa” yaagidi kiittidi na7aa guye yeddis. \s1 Phawuloosi Filkisa Sinthan \p \v 23 Shaalaqay mato halaqatape nam7ata xeegidi, “Qammafe heedzu saaten Qisaare baanaw, nam7u xeetu wotaadareta, laapun tammu para asatanne nam7u xeetu tooranchota giigisite. \v 24 Deriya aysiya Filkisako Phawuloosa saro gathanaw toga mehe giigisite” yaagidi enta kiittis. \v 25 Shaalaqay Filkisas haysada giya dabdaabe xaafis: \p \v 26 “Qalawudiyoosa Lusiyoosape deriya aysiya boncho Filkisas, saroy new gido. \v 27 Ayhudeti ha uraa oykidi wodhana hanishin, I Roome biitta asi gidoysa erada wotaadaretara gakada iya ashshas. \v 28 Enti iya ayis mootiyako eranaw koyada enta shiiquwan iya shiishas. \v 29 Enti banta higgiyas iya mootidaysafe attishin, iya wodhisiyaba woyko qashisiyaba gidonnaysa ta demmas. \v 30 Enti ha uraa bolla maqetida zigirsay tana gakin, taani ellesada iya neeko yeddas. Iya mooteysati ne sinthan bidi mootana mela kiittas” yaagis. \p \v 31 Hessa gisho, wotaadareti kiitetidaysada Phawuloosa ekidi, qamma Antiphaxirisa gathidosona. \v 32 Wontetha gallas para asati iyara baana mela oothidi toho asati guye simmidosona. \v 33 Togay Qisaare gakidi dabdaabiya deriya ayseysas immidi, Phawuloosa iya sinthe aathidosona. \v 34 Deriya ayseysi dabdaabiya nabbabidaape guye, “Phawuloosa, ne aw awuraja asee?” gidi iya oychis. I Kilqiya asi gidoysa erida wode, \v 35 “Taani nebaa nena mooteysati yaa wode si7ana” yaagis. Wotaaddareti Phawuloosa Herodiisa gadhon naagana mela kiittis. \c 24 \s1 Ayhudeti Phawuloosa Mootidosona \p \v 1 Ichashu gallasape guye kahine halaqay, Hanaani, cimataranne Xerxeluusa geetetiya issi xabaqaara Qisaare bis. Enti deriya ayseysa bolla Phawuloosa mootidosona. \v 2 Phawuloosi xeegetidi gelida wode, Xerxeluusi iya haysada yaagidi mootis: \p “Boncho Filkisa, nuuni ne baggara daro sarotethaa demmida, ne lo77o aysuwan nu biittay daro laametis. \v 3 Boncho Filkisa, nuuni awunka awude gidin daro galatan hessa ekoos. \v 4 Taani nena gam7isonashin neeni ne keehatethan nubaa qanthan si7ana mela nena woossayis. \v 5 Ha uray dhube gididi biitta ubban de7iya Ayhudeta giddon buqethi medhidi Naaziraweta bagga asaa kaaletheysa gidoysa erida. \v 6 Hari attoshin, Xoossa Keetha tunisana hanishin nuuni iya oykida; nu higgiyada iya bolla pirdanaw qopida. \v 7 Shin shaalaqa Lusiyoosi yidi, wolqan nu kushepe iya wothi ekis. \v 8 Iya mooteysati neeko yaana mela kiittis. Neeni ne huuphen ha uraa pilgada nuuni iya mootiya mootuwa ubbaa eranaw danda7aasa” yaagis. \p \v 9 Ayhudetika, “Ha oday tuma” gidi iya qofaa ma7idosona. \p \v 10 Deriya ayseysi Phawuloosa oda gidi mallis. Phawuloosi haysada gidi zaaris: “Neeni daro wodepe doomada, ha asaas pirdashe de7eysa erada ta odas ufaysan zaaro immayis. \v 11 Taani Yerusalaame goyinnanaw keyin tammanne nam7u gallasape aadhonaysa neeni ne huuphen eranaw danda7aasa. \v 12 Ayhudeti tana Xoossaa Keethan gidin ayhude woosa keethan gidin kataman gidin ooderaka palamishin woyko asa shiishada maqishin issi asika demmibeenna. \v 13 Ha77ika enti tana mootiyabas marka demmanaw danda7okona. \p \v 14 “Shin taani haysa issiba ammanayis; taani higgen de7iyabaanne nabeti xaafida ubbaba ammanada, nu aawata Xoossaa, enti wordo giya ogiyan goyinnayis. \v 15 Enti banta huuphen ammaneysa mela xillotinne nagaranchoti hayqope dendanaysa taka ammanayis. \v 16 Hessa gisho, taani Xoossaa sinthaninne asaa sinthan ubba wode lo77o kahi taw daana mela minnayis. \p \v 17 “Taani Yerusalaamepe keyoosape daro laythafe guye ta biitta manqotas maade immanawunne yarsho yarshanaw Yerusalaame bas.\x - \xo 24:17 \xo*\xt Hawa 21:17-28.\xt*\x* \v 18 Taani xoossa keethan hessa oothada geeshsha wogaa pola simmin tana demmidosona. He wode taara asi baawa, ooshshika keybeenna. \v 19 Shin Iisepe yida issi issi Ayhudeti hessan de7oosona; enti ta bolla oda koyko yidi tana ne bolla mootanaw danda7oosona. \v 20 Woyko taani shanguwa sinthe shiiqida wode oothida bali de7iko haysati ne sinthan de7eysati odonna. \v 21 Taani enta giddon eqada, ‘Hayqidaysati dendana gada waassada odida gisho hachi hinte sinthan ta bolla pirdoosona’ gas; hessafe haraba oothabike” yaagis.\x - \xo 24:21 \xo*\xt Hawa 23:6.\xt*\x* \p \v 22 Shin Filkisi Xoossaa ogiyaba geeshshi erida gisho, “Taani hinte oda shaalaqa Lusiyoosi yaa wode pirdana” yaagidi moyzis. \v 23 Filkisi qassi Phawuloosa qachonna naagana melanne iya dabbotape oonika iya oychanaw yishin diggonna mela mato halaqaa kiittis. \p \v 24 Guutha gallasape guye, Filkisi Ayhude bagga gidida ba mache Dirusillara yidi Phawuloosa kiiti ehisidi Yesuus Kiristoosan ammanoba iyape si7is. \v 25 Phawuloosi xillotethabaa, ba huuphe haarobaanne yaanaw de7iya pirdaba odishin, Filkisi yayyidi, “Neeni ha77is ba; taw injetida wode nena xeegisana” yaagis. \v 26 He wode Phawuloosape wodhaafe ekanaw qopidi, iya zaari zaari xeegisidi iyara odetees. \p \v 27 Nam7u laythafe guye, Filkisa bessaa Phorqiyoos Fisxoosi ekis. Filkisi Ayhudeta ufaysanaw koyidi Phawuloosa billonna aggaagis. \c 25 \s1 Phawuloosi Fisxoosa Sinthan \p \v 1 Fisxoosi kawotida heedzu gallasape guye Qisaarepe Yerusalaame bis. \v 2 Yan kahine halaqatinne Ayhudeta kaaletheysati Phawuloosa mootidosona. \v 3 Phawuloosa Yerusalaame ehishin ogen qosetidi iya wodhanaw entaw injetana mela bantana maaddo gidi Fisxoosa woossidosona. \v 4 Fisxoosi entako, “Phawuloosi, Qisaaren qasho keethan de7ees; taani ta huuphenka ellesada guye simmana hanayis. \v 5 I balidabay de7iko hinte giddon aawateysati taara Qisaare bidi iya mootona” yaagidi zaaris. \p \v 6 Fisxoosi enta matan hospun woyko tammu gallasa mela gam7idaape guye Qisaare bis. Wontetha gallas pirda oyden uttidi Phawuloosa ehana mela kiittis. \v 7 I yin Yerusalaamepe yida Ayhudeti iya yuushuwan eqidi enti lathanaw danda7onna daro deexo mooto iya bolla shiishidosona. \v 8 Phawuloosi zaaridi, “Taani Ayhude higgiya gidin Xoossa Keethaa woyko Roome Kawa Qeesare naaqabike” yaagis. \p \v 9 Shin Fisxoosi Ayhudeta ufaysanaw koyidi Phawuloosako, “Yerusalaame bada ha mootuwaba yan ta sinthan pirdetanaw koyay?” yaagidi oychis. \p \v 10 Shin Phawuloosi, “Taani pirdetanaw bessiya Qeesare pirda keethan eqa kichas. Neeni loytha ereysada taani Ayhudeta aybinka naaqabike. \v 11 Hiza, taani naaqidabay woyko hayqos gathiyaba oothidaba gidiko hayqope tana ashsha giike. Shin enti tana mootiya mootoy mela gididaape guye oonika tana entaw aathidi immanaw danda7enna. Qeesarey tabaa pirdo gada oychayis” yaagis. \p \v 12 He wode Fisxoosi ba zoranchotara zoretidi, “Neeni Qeesarey tabaa pirdo gada oychadasa; Qeesareko baasa” yaagidi zaaris. \s1 Phawuloosi Agirphanne Barniqe Sinthan \p \v 13 Guutha gallasape guye Kawoy Agirphinne Barniqey Fisxoosa sarothanaw Qisaare bidosona. \v 14 Yan enti daro gallas gam7in, Fisxoosi Kawas Phawuloosaba haysada yaagidi odis; “Filkisi billonna aggidi bida issi addey haysan de7ees. \v 15 Taani Yerusalaame bida wode kahine halaqatinne Ayhude cimati iya bolla pirdana mela tana woossidi iyabaa taw odidosona. \v 16 Taani, ‘Mootetida uray bana mooteyisata sinthan eqidi ba mootidabaas zaaro immonnashin, oona gidikoka aadhidi imeteysi Roome higge gidenna’ yaagada entaw zaaras. \p \v 17 “Hessa gisho, enti haysan shiiqida wode taani gam7onna wontetha gallas pirda keethaa gelada Phawuloosa ehana mela kiittas. \v 18 Iya mooteysati iya matan eqidi, iitaban iya mootonna aggokona gada taani qopidaysa mela iya mootibookona. \v 19 Shin enti banta haymaanotebanne Phawuloosi, ‘Paxa de7ees’ giya issi hayqida Yesuusa geetetiya addiyaba iyara palamoosona. \v 20 Ha oday tana shaakanaw metida gisho, Phawuloosi Yerusalaame bidi, yan pirdetanaw koyaako gada iya oychas. \v 21 Shin Phawuloosi ba oda Qeesarey iyabaa be7ana gakanaw qasho keethan gam7anaw oychis. Taani iya Qeesareko yeddana gakanaw I qashetana mela kiittas” yaagis. \p \v 22 Hessa gisho, Agirphi Fisxoosako, “Taani ta huuphenka he uray giyaba si7anaw koyayis” yaagis. \p Fisxoosi iyako, “Neeni wonto I giyaba si7ana” yaagis. \p \v 23 Wontetha gallas Agirphinne Barniqey gita bonchon shaalaqataranne kataman de7iya gita asatara yidi pirda keethi gelidosona. Fisxoosi Phawuloosa xeegisidi ehis. \v 24 Fisxoosi, “Kawaw Agirpha, haysan nuura de7iya asaw, Ayhudeti Yerusalaamenka haysanka waassidi, ‘I hizape guye paxa daanaw bessenna’ yaagidi, tana woossida uraa haysa be7eeta. \v 25 Shin iya hayqos gathiyaba aybibaaka taani demmabike. I ba huuphen, ‘Qeesarey tabaa pirdo yaagada oychayis’ gida gisho, Qeesareko iya yeddanaw qofa qachas. \v 26 Taani iyabaa ta godaa Qeesares xaafanaw gidiya gaasoy aybika baawa. Hessa gisho, iyabaa hinte be7iko ta xaafiyabay bentaneko gada hinte sinthe ubbaraka Kawaw, Agirpha, ne sinthe iya ehas. \v 27 Ayis giiko, qashetida asi bolla daynnas aathiya wode I ayis mootetidaako qoncisonna aggeysi taw eeyatethi daanees” yaagis. \c 26 \s1 Phawuloosa Zaaruwa \p \v 1 Agirphi Phawuloosako, “Neeni nebaa odanaw danda7aasa” yaagis. He wode Phawuloosi ba kushiya denthidi haysada yaagis: \p \v 2 “Kawaw, Agirpha, Ayhudeti tana mootidabaas zaaro immanaw hachi ne sinthan eqashe ta qaaday lo77o gada qopayis. \v 3 Neeni Ayhude woganne palama loythada eriya gisho tana saletonna si7ana mela nena woossayis. \p \v 4 “Taani na7atethafe doomada ta asaa giddoninne Yerusalaamen de7ida ta de7uwa Ayhude ubbay eroosona. \v 5 Taani koyrope doomada, nu haymaanote higgiya minthidi naagiya Farsaaweta yaraape gideysa enti markatanaw koyko eroosona.\x - \xo 26:5 \xo*\xt Hawa 23:6; Filphi 3:5.\xt*\x* \v 6 Ha77ika taani Xoossay nu aawatas immana gida ufaysaa naagiya gisho mootetada haysan eqas. \v 7 Qassi tammanne nam7u nu aawata sheeshay Xoossaa qammanne gallas minthidi goyinnishe Xoossay immana gidaysa ekanaw ufaysan naagoosona. Kawaw Agirpha, Ayhudeti tana mootey taani ufaysan hessa naagiya gishosa. \v 8 Ayhudeto, Xoossay hayqidaysata dentheysa ayis ammaneketii? \p \v 9 “Kase taani ta huuphenka Naazirete Yesuusa sunthaa teqanaw danda7etidaba ubbaa oothanaw bessees gada qopas.\x - \xo 26:9 \xo*\xt Hawa 8:3; 22:4-5.\xt*\x* \v 10 Taani Yerusalaamen oothiday haysa. Kahine halaqatape maata ekada Xoossaa asatape darota qashisas. Enta wodhiya wodeka enta hayquwa dosas. \v 11 Daro wode ayhude woosa keethaa ubban enti seeretana melanne Yesuusa cayidi kaddana mela un7ethas. Taani wogi bayna enta hanqetada hari attoshin, hara biitta katamata gakanaw enta gooddas. \p \v 12 “Taani ha odas kahine halaqatape maatanne kiitaa ekada Damasqo bayis. \v 13 Kawaw, taani seeta gallas ogen de7ishin awa poo7ope daro aadhiya poo7oy ta yuushuwaninne taara beyisata yuushuwan salope poo7is. \v 14 Nuuni ubbayka sa7an kundida wode Ibraawetho doonan, ‘Saa7ola, Saa7ola, tana ayis goodday? Neeni, nena caddiya birata xam7a qakiko nena qohaasa’ yaagidi taw odishin si7as. \p \v 15 “Taani, ‘Godaw, neeni oonee?’ yaagas. \p “Goday, ‘Taani, neeni gooddiya Yesuusa; \v 16 shin denda eqa. Hachi neeni tana be7idaysaninne sinthafe ta new bessanaysa haratas markatana mela ta oosancho oothada nena shuumanaw new bentas. \v 17 Isra7eele asatapenne taani nena entako kiittiya Ayhude gidonaysatape nena ashshana. \v 18 Neeni enta ayfiya dooyana, dhumape poo7oko, Xalahe kushepe Xoossako enta zaarana. Enti tanan ammanidi nagara atotetha ekana. Xoossay doorida asaa giddon banta laata demmana’ yaagis. \p \v 19 “Kawaw Agirpha, hessa gisho, taw salope bentida qoncethas kiitetanaysa ixabike. \v 20 Shin taani koyrottada Damasqon hessafe guye Yerusalaameninne Yihuda biitta ubban de7eysatinne Ayhude gidonnaysati banta nagaraape Xoossaako simmana melanne nagaraape simuwa bessiya ooso oothana mela qaala odas.\x - \xo 26:20 \xo*\xt Hawa 9:20, 28-29.\xt*\x* \v 21 Hessa gisho, Ayhudeti tana xoossa keethan oykidi wodhanaw koydosona. \v 22 Hachi gakanaw Xoossaa maadey taape shaaketibeenna; yaaniya gisho, guuthaasinne gitaas markatashe haysan eqas. Nabetinne Musey hanana gidi odidaysafe haraa issibaaka taani odidabay baawa. \v 23 Hessika, ‘Kiristoosi waaye ekanaw bessees; qassi hayqope koyro dendidi Ayhudetasinne Ayhude gidonaysatas atotetha poo7o odanaw bessees’ gidaysa” yaagis. \p \v 24 Phawuloosi hessa yaagidi zaarishin, Fisxoosi ba qaala dhoqu oothidi, “Phawuloosa, ne gooyadasa; ne daro timirtey nena gooshshatethas gathis” yaagis. \p \v 25 Shin Phawuloosi, “Boncho Fisxoosa, taani tumabaanne bessiyaba odaysipe attishin, gooyabike. \v 26 Taani qoncen odiya odaa Kawoy erees. Ha oday geeman oosetiboonna gisho issoyka iyape geemmonaysa taani geeshshada erayis. \p \v 27 “Kawaw Agirpha, neeni nabeta ammanaasa gidikii? Neeni ammaneysa taani erayis” yaagis. \p \v 28 Kawoy Agirphi, Phawuloosako, “Ha guutha saaten tana kiristaane oothanaw koyay?” yaagis. \p \v 29 Phawuloosi, “Daro wode gidin guutha wode ne xalaala gidonashin hachi tana si7iya ubbay ha qashuwape attishin, ta mela gidana mela Xoossaa woossayis” yaagis. \p \v 30 Hessafe guye, Kawoy Fisxoosi, Barniqeynne entara uttida ubbayka dendidosona. \v 31 Yaape keyidi bishe issoy issuwara, “Ha uray hayqos woyko qashos gathiyaba aykoka oothibeenna” yaagidi odetidosona. \v 32 Agirphi Fisxoosako, “Ha uray ‘Qeesarey tabaa pirdo’ goonnako biletanaw danda7ees shin” yaagis. \c 27 \s1 Phawuloosi Roome Bis \p \v 1 Nuuni markaben Xaale baanaw qachida wode Awugisxoosa wotaadareta geeteteysatape issi Yuuliyoosa geetetiya mato halaqaas Phawuloosanne hara guutha qasho asata aathidi iyaw immidosona. \v 2 Iise gaxan de7iya biittata biya Adramixiyoone markaben gelidi dendida. Maqedoone asi gidida Teselonqe Arsxirokoosi nuura de7ees. \p \v 3 Wontetha gallas nuuni Sidoona gakishin, Yuuliyoosi Phawuloosas keehidi ba laggetako bidi koshshiyaban maaddana mela entako iya yeddis. \v 4 Yaape dendidi sinthara nu bolla carkiya gisho haathan teqetida biitta, Qophiroosan zempidi aadhida. \v 5 Kilqiyanne Phinfile matan de7iya abba pinnidi Liiqen de7iya Mura gakida. \v 6 Yan mato halaqay Xaale biya Iskindire markabe demmidi, iyan nuna gelsis. \p \v 7 Nuuni daro gallas loddara bidi, daro meton Qandoosa katama mati gakida. Yaara baanaw nuna carkoy diggin Salmonara aadhidi haathan teqetida biitta, Qarxeesan zempidi aadhida. \v 8 Daro meton gaxa gaxa oykidi Laasa katamaa matan de7iya abba doonan “Markabey Wopu Gidi Shempiya bessi” geetetiya bessa gakida. \p \v 9 Nuuni yan daro wode gam7idaape guye xoomi biletida gisho hizape markaben buussi metiya gisho Phawuloosi enta zoris. \v 10 “Asaw, nu buussan gita boshinne daro qohoy de7eysi taw bentees; qohoy caana bollanne markabiya bolla xalaala gidonashin nu de7uwa bollaka gakana” yaagis. \v 11 Shin mato halaqay Phawuloosi gidaysafe aathidi markabiya laaggeysinne markabiya goday geysan ammanis. \v 12 He abba doonan de7iya katamay balgo ageena aathanaw entaw injetonna gisho, dariya asati bantaw danda7etiko Finqe katamaa gakidi balgo ageena yan aathanaw zoretidosona. Finqey pudeha-wulohapenne dugeha-wulohape giddon abba doonan de7iya katama. \s1 Abba Bolla Gotey Dendis \p \v 13 Kawusha dugeha carkoy loddara carkida wode banta qopidaysada hanidaba entaw daanin dendidi, markabey qaaxonna mela oykiya birata pude ekidi Qarxeesa matara aadhidosona. \v 14 Shin daro gam7onna “Awuraqis” geetetiya wolqaama gotey haathan teqetida biittafe duge enta bolla dendis. \v 15 He gotey markabiya sugidi efonna diggida gisho carkoy markabiya ba dosida soo efis. \p \v 16 Nuuni yuushoy abban teqetida biitta, Qeedan zempidi bishe daro metootetidi markabiya wogoluwa ashshanaw danda7ida. \v 17 Enti wogoluwa pude kessidaape guye wodoruwan markabiya bolla xaaxidi, minthi qachidosona. Surtisa geetetiya shafiyan bantana dom7ethana gidi hirgidi, markabiya sharaa wodhisidi markabiya coo yeddi aggidosona. \p \v 18 Gotey wolqaamishe bin wontetha gallas caanaape baggaa abban holo oykidosona. \v 19 Heedzantho gallas markabiya miishiya ekidi banta kushen holidosona. \v 20 Nuuni daro gallas awa ayfenne xoolinto be7onna gishonne wolqaama uushoy nu bolla uushida gisho sinthafe nuuni shempora attana gidi qopibooko. \p \v 21 He wode enti daro gallas kathi moonna gam7ida gisho Phawuloosi enta giddon dendi eqidi, “Asaw, hinte ta zoriya ekidi Qarxeesape dendonna aggidako ha metoynne qohoy nuna gakenna. \v 22 Shin taani hintena yayyofite gada zorayis; ayis giiko, ha markabey dhayanape attishin, hintefe issi asa shempoyka dhayenna. \v 23 Zine qamma ta iyabaa gididaysinne ta goyinniya Xoossay kiitida kiitanchoy ta matan eqidi, \v 24 ‘Phawuloosa, yayyofa; neeni Roome biitta Kawa Qeesare sinthan eqanaw bessees. Heko Xoossay ne gisho neera biya asa ubbaa shempuwa ashshis’ yaagis. \v 25 Hessa gisho, asaw, yayyofite. He kiitanchoy taw odidaysi hananaysa taani ammanayis. \v 26 Shin carkoy nuna efidi issi yuushoy abban teqetida biitta gaxan holana” yaagis. \s1 Markabey Meqis \p \v 27 Tammanne oyddantho qamman Adire Abban nuna carkoy gedenne haa sugishin, gidi bilahe gidiya wode markabiyan ootheysatas biittako matidaba daanis. \v 28 Enti ciimmotetha eranaw koyidi wodoro xeeran deexiyaba qachidi abban yeggin, abbay hospun tammu wadha gidis. Guuthi gam7idi, zaari yeggin usupun tammu wadha gidis. \v 29 Enti abba gaxan de7iya shuchan dom7etona mela yayyidi, markabey boonna mela oykiya oyddu biratata markabiyape guyera abban yeggidi, sa7i wontana mela Xoossaa woossosona. \v 30 Markabiyan ootheysati markabiyape baqatanaw koyidi, markabey boonna mela oykiya biratata markabiyape sintha baggara abban yeggiya daanin wogoluwa abban yeggidosona. \v 31 Phawuloosi mato halaqaakonne wotaadaretako, “Haysati markabiyan shempi uttonna ixiko hinte attanaw danda7eketa” yaagis. \v 32 Hessa gisho, wotaadareti wogoloy qashetida wodoruwa qanxidi yeddi aggidosona. \p \v 33 Sa7ay wontana hanishin ubbay kathi maana mela Phawuloosi asaako, “Hinte kathi moonna naagishe hachira tammanne oyddu gallas gam7ideta. \v 34 Hessa gisho, guutha kathi hinte maana mela taani hintena woossayis. Hinte gashtisana mela guutha kathi maanaw koshshees; hari attoshin hinte huuphe binaanape issoyka dhayenna” yaagis. \v 35 Phawuloosi hessa gidi uythi ekidi ubbaa sinthan Xoossaa galatis; uythaa menthidi muussu doomis. \v 36 Ubbay minetidi bantaw kathi ekidi midosona. \v 37 Nuuni markabiyan de7eysati nam7u xeetanne laapun tammanne usupuna. \v 38 Enti midi kallida wode caana gistiya abban yeggidi markabiya deexuwa kawushidosona. \v 39 Sa7ay wontida wode markabiya oosanchoti aw biitta gakidaako eronnashin, abba gaxan de7iya shafenne silimo be7idosona. Bantaw danda7etiko markabiya he shafiyako shiishanaw qopidosona. \v 40 Yaatidi, markabey boonna mela oykiya biratata birshidi abban yeggidosona. He wode laagiya mithaa qachiya wodoruwa birshidosona. Hessafe guye, carkoy markabiya sinthe sugana mela markabiya efiya sharaa sintha baggara dhoqu oothidi buussu doomidosona. \v 41 Shin markabey shafe dooren dom7etidi mitetis. Markabiyas sintha baggay xuggunidi shafiya caddi oykidi qaaxonna ixin, guye baggay zuliya sugethan meqeretethi oykis. \p \v 42 Wotaaddareti qasho asaape issoyka haatha wadhidi kessi ekonna mela enta wodhanaw zoretidosona. \v 43 Shin mato halaqay Phawuloosa ashshanaw koyidi wotaadareta zoreta ixis. Haathe wadho eriya ubbay markabiyape haathan gupi gupi wodhidi kasetidi gaxa keyana mela kiittis. \v 44 Attidaysati sanqa bollanne, markabiya me7uwa bolla keyana mela kiittis. Hessada hanidi ubbay gaxa sarora keyidosona. \fig Roome Buussaa|alt="Paul's Journey to Rome" src="Paul4-BW.tif" size="span" loc="ACT 27:1—28:14" ref="27:1—28:14"\fig* \c 28 \s1 Phawuloosi Yuushoy Abban Teqetida Biitta Maltan \p \v 1 Nuuni gaxa saro keyida wode gakida bessay yuushoy abban teqetida biitta, Malta gideysa erida. \v 2 Malta asay nuus daro keeha keehidosona. Iri bukiya gishonne meegiya gisho tama eethidi nuna ubbaa mokidosona. \v 3 Phawuloosi daro afira shiishidi taman wothishin, shooshi seela gisho keyidi iya kushiya bolla xaaxetidi iya dukis. \v 4 Malta asay shooshi Phawuloosa kushen xaaxetidaysa be7ida wode issoy issuwako, “Tuma ha uray shempo wodhida asi; hari attoshin abbaafe I attinka xoossa pirdafe\f + \fr 28:4 \fr*\fqa Xoossa pirdafe: \fqa*\ft He wode he biittan dumma dumma macca xoossati de7oosona. Entafe issiniya iita oothiya asaa pirdiyaro. Iya pirda xoossi geeteta xeegetasu.\ft*\f* attidi paxa daanaw danda7ibeenna” yaagidosona. \v 5 Shin Phawuloosi ba kushiyape shooshaa wuxarkidi, taman yeggis; iya aykoka qohibeenna. \v 6 Enti, “Iya asatethay kixees, woyko akeekona kundidi hayqees” gidi iya naagoosona. Shin daro wode naagidi iya asatethan aybika dummatidabay dhayin, “Hessi xoosse” yaagidi banta qofaa laammidosona. \v 7 He heeran yuushoy abban teqetida biitta halaqaa, Pupliyoosa geeteteysas gadey de7ees; heedzu gallas gakanaw I nuna siiqon mokis. \v 8 Pupliyoosa aaway qoxo, mishanne ulo uttison hargetidi zin7idi de7ees. Phawuloosi iya soo gelidi iyaw Xoossaa woossis; ba kushiya iya bolla wothidi pathis. \v 9 Hessafe guye, yuushoy abban teqetida biitta, Maltan de7iya hargiya hara asatika yidi paxidosona. \v 10 Enti nuna daro boncho bonchidosona; nuuni markaben baanaw dendida wode oges koshshiyaba nuus immidosona. \s1 Phawuloosi Roome Gakis \p \v 11 Heedzu ageenape guye, Maltan balgo aathidi Markaben gelidi Iskindire baanaw dendida. He markabiya bolla Diyosqoroosa geetetiya mente eeqata misiley de7ees. \v 12 Sirakuuse katamaa gelidi yan heedzu gallas uttida. \v 13 Yaape dendidi Regiyume katamaa gakida. Issi gallasape guye, dugeha bagga carkoy carkin, wontetha gallas Putiyoola katamaa gakida. \v 14 Yan nuuni issi issi ammaniya asata demmin, bantara saaminta gam7ana mela nuna woossidosona. Hessafe guye, Roome bida. \p \v 15 Roomen de7iya ammaniya asati nubaa si7idi, Afiyoosa Giyan, Heedzu Imatha Keethi gakanaw nuna mokanaw yidosona. Phawuloosi enta be7ida wode Xoossaa galatidi minetis. \p \v 16 Nuuni Roome gelida wode Phawuloosi bana naagiya wotaadariyara barka de7o geetetis. \p \v 17 Heedzu gallasape guye, Phawuloosi Ayhudeta halaqata baako xeegisis. Enti shiiqida wode entako, “Ta ishato, taani nu asaa woyko nu aawata wogaa bolla aybi qohoka oothabike, shin tana Yerusalaamen qachidi Roome asaas aathidi immidosona. \v 18 Enti ta mootuwa be7idi hayqos gathiyaba ta bolla aybibaaka demmiboonna gisho tana billanaw qopidosona. \v 19 Shin Ayhudeti hessa ixida wode, ‘Tabaa Qeesarey pirdo’ yaagasipe attishin, taani ta deriya mootiyabay de7in gidenna.\x - \xo 28:19 \xo*\xt Hawa 25:11.\xt*\x* \v 20 Taani hintena xeegisiday hintena be7anawunne hintew haysa odanaasa. Taani ha santhalaatan qashetiday Isra7eele asay naagiya ufaysaa gishosa” yaagis. \p \v 21 Ayhude halaqati Phawuloosako, “Nuus Yihudape nebaa xaafetida dabdaabey gakibeenna. Yaape yida asatape issoyka nebaa iita odiday baawa. \v 22 Shin ha ne kaalliya ammanuwa dumma dumma bessan asay ixeysa nuuni eriya gisho ne qofaa si7anaw koyoos” yaagidosona. \p \v 23 Enti banta yaana gallas Phawuloosas qaxaridi, he gallas daridi I de7iyasuwa yidosona. I wontafe omarsi gakanaw Xoossaa kawotethaaba entaw markatis. Qassi enti Yesuusaba ammanana mela Muse higgiyafenne nabeta maxaafape qoncisidi enta tamaarsis. \v 24 Issoti issoti Phawuloosi gidaysa ammanidosona, shin harati ammanibookona. \v 25 Enti banta giddon oda ma7onna ixida wode Phawuloosi issiba gidaape guye bidosona. I haysada yaagis: “Geeshsha Ayyaanay nu aawatas nabiya Isayaasa doonan odidaysi tuma. \q1 \v 26 “ ‘Neeni he asaako bada, \q2 hinte sissi si7eeta, shin hintew gelenna; \q2 hinte be7o be7eeta, shin demmeketa.\x - \xo 28:26 \xo*\xt Isa 6:9-10.\xt*\x* \q1 \v 27 Ayis giiko, ha deriya wozanay muumis; \q2 enta haythay tullis; \q2 enta ayfeyka goozetis. \q1 Hessi bayneko, enti banta ayfiyan be7idi, \q2 banta haythan si7idi, banta wozanan akeekidi, \q2 taako simmanashin; \q2 taka enta pathanashin’ yaaga” yaagis. \p \v 28 “Hiza, haysi Xoossaa atotetha kiitay Ayhude gidonaysatas gideysa ereeta. Entika si7ana” yaagis. \p \v 29 Phawuloosi hessa gidaape guye, Ayhudeti banta giddon daro palamishe keyidi bidosona. \p \v 30 Phawuloosi kera keethan nam7u laythi kumethi de7is; yan de7ishe baako yaa ubbaa mokees. \v 31 Yashshi baynanne oonika diggonashin Xoossa kawotethaaba sabbakis; Godaa Yesuus Kiristoosaba qoncisidi tamaarsees.