\id 1KI - Gofa Full Bible Latin Version Final \ide UTF-8 \h 1 Kawota Maxaafa \toc1 1 Kawota Maxaafa \toc3 1 Kawo \toc2 1 Kawota \mt1 1 Kawota Maxaafa \imt Gaatha Qofa \ip Kawota Maxaafaa koyro kifiley, nam7u Sameela maxaafatan doometida, Isra7eele kawota taarike zeeton odees. Maxaafa heedzu waanna waanna kifiletan shaakidi be7anaw danda7etees. \ipi 1. Solomoney ba aawa Dawita bessan Isra7eelenne Yihuda bolla kawotuwanne iya aawa Dawita hayquwa odiya taarike (1:1—2:12). \ipi 2. Solomone kawotetha aysuwanne I oothida oosuwa odiya taarike (2:13—11:43). \ipi 3. Robi7aami kawotida wode, Isra7eeley pudehanne dugeha bagga kawotetha geetetidi nam7u keydi shaaketidaysanne he kawotethati Kiristoosi yeletanaape sinthe, uddufun xeetu laythi gakanaw haarida dumma dumma kawota taarike (12:1—22:53). \ip Ha maxaafan issi issi kawoy pirdetey, I Xoossas ammanetiya ammanetetha mela. Hessadaka he biitta dichaynne biittay demmiya injey, he kawoy Xoossas ammanetida ammanetetha keena. Pudeha bagga kawotetha kawoti ubbay paacen kundidosona. Shin Yihuda kawota taarikey iitataba gidin lo77otaba odees. \ip Koyro kawota maxaafan, Xoossa doona gididi tinbite odidi, asay eeqa goyinnona melanne Xoosse kiitetethi ixonna mela minthidi naagisida nabeti de7oosona. Enta giddofe daro eretiday, Eeliyaasa gidishin, I Ba7aale nabetara eqetida eqetethay maxaafan xaafetis (shem 18). \iot Maxaafa Ayfe Qofata \io1 Solomoney Isra7eele bolla kawo giduwa \ior (1:1-53)\ior* \io1 Dawita wursetha qaalatanne hayquwa \ior (2:1-12)\ior* \io1 Solomoney kawotetha kumethi oytha \ior (2:13-46)\ior* \io1 Solomone cincatethaanne iya moorinnata \ior (3:1—4:34)\ior* \io1 Xoossa keetha keexuwanne anjisuwa \ior (5:1—8:66)\ior* \io1 Solomone kawotethan hanida hanota \ior (9:1—10:29)\ior* \io1 Solomone ammanetetha ixuwanne iya morketa \ior (11:1-43)\ior* \io1 Pudeha kochata shaaketethanne \ior (12:1-33)\ior* \io1 Nabeti Iyorbaama boridosona \ior (13:1—14:20)\ior* \io1 Yihudanne Isra7eele kawotethata \ior (14:21—16:34)\ior* \io1 Nabiya Eeliyaasa \ior (17:1—19:21)\ior* \io1 Kawa Akaabanne Elzabeelo \ior (20:1—22:40)\ior* \io1 Yihuda kawa Iyosaafexanne Isra7eele kawa Akaaza \ior (22:41-53)\ior* \ie \c 1 \s1 Adoniyaasi Kawotanaw Koyis \p \v 1 Kawoy Dawiti daro cimidi wode sugis. Iya aylleti ma7o iya bolla doorinka iya ho77onna ixis. \v 2 Hessa gisho, iya moorinnati, “Kawa matan daana melanne iya heemmana mela issi geela7o nu new koyana. Nu godaa kawa ho7ethanaw iya matan zin7anaw danda7awusu” yaagidosona. \v 3 Enti Isra7eele biitta ubban koyidi Abisa geetetiya issi mala lo77o geela7o Sunaama katamaape demmidi, kawas ehidosona. \v 4 He geela7iya daro mala lo77o. Iya kawa heemmasunne iyaw oothasu; shin kawoy iira aqi erenna. \p \v 5 Haagita na7ay Adooni, “Ta kawotanaw koyayis” yaagidi dendis; para gaareta, paratanne ba sinthan woxiya ishatamu asata giigisis. \v 6 Iya aaway, “Ne haysa ayis oothay?” gidi iya oychi erenna. Adoniyaasi daro mala lo77o; I Abeseloome kaallidi yeletis. \v 7 Adoniyaasi Xaruya na7aa Iyo7abaranne kahiniya Abyataarara zoretin, enti iya maaddanaw giigidosona. \v 8 Shin kahiniya Saadoqi, Yoodahe na7ay Banayi, nabiya Naatani, Saami, Resimnne Dawita naageysati Adoniyaasara dookona. \v 9 Issi gallas Adoniyaasi Enrogeela pultuwa matan Zoheleta Zaalla geetetiya bessan dorsata, mehetanne marata yarshis. Kawo nayta ba ishata ubbaanne kawas oothiya Yihuda asata ubbaa ba yarsho bessa xeegis. \v 10 Shin nabey Naatana, Banaya, kawa naageysatanne ba isha Solomone xeegibeenna. \p \v 11 Hessafe guye, Naatani Solomone aayiw Barsaabeko bidi, “Nu goday, Dawiti eronna de7ishin, Haagita na7ay Adoniyaasi kawotidaysa ne si7abikii? \v 12 Ne ne shempuwanne ne na7aa Solomone shempuwa waatada ashshaneko ta nena zorayis. \v 13 Kawa Dawitako gelada, ‘Ta godaw, Kawaw tuma, taape guye ne na7ay Solomoney kawotana; I ta araatan uttana’ yaagada taw ne ayllees caaqabikii? Yaatin, Adoniyaasi waanidi kawotidee? \v 14 Neeni kawuwara haasayishin ta gelada, ne oday tuma gideysa odana” yaagis. \p \v 15 Barsaaba kawa haasayisanaw I de7iya keethaa gelasu; Sunaamape yida Abisa kawa heemmawusu. \v 16 Barsaaba kawa sinthan bonchon som7uwa sa7a gathada ziggasu. \p Kawoy, “Ay koyadii?” yaagidi oychis. \p \v 17 Iya, “Ta godaw, taw ne ayllees, ‘Taape guye ne na7ay Solomoney kawotana; I ta araatan uttana’ gada Godan, ne Xoossan, taw caaqadasa. \v 18 Heko, ha77i Adoniyaasi kawotis; ne ta goday, kawoy hessa eraka. \v 19 I daro meheta, maratanne dorsata yarshidi, kawa nayta ubbaa, kahiniya Abyataaranne toora mocona Iyo7aaba xeegis; shin ne aylliya Solomone xeegibeenna. \v 20 Ta godaw kawaw, ta godaape kawuwape guye ooni ne araatan uttaneeko eranaw Isra7eele asa ubbaa ayfey nena xeellees. \v 21 Hessi hanonna ixiko ta goday kawoy hayqidi ba mayzatan gahetiya wode tanne ta na7ay Solomoney daafaba oothida asada taybetana” yaagasu. \p \v 22 Barsaaba buroo kawuwara haasayishin, nabey Naatani kawo keethi gakis. \v 23 Nabey yidaysa asay kawas odidosona. Naatani kawa sinthe aadhidi, ba som7uwa sa7a gathidi ziggis. \p \v 24 Naatani, “Ta godaw kawaw, neepe guye Adoniyaasi kawotanaysanne ne araatan uttanaysa odadii? \v 25 Hachi I daro meheta, maratanne dorsata yarshidi, kawa nayta ubbaa, toora moconatanne kahiniya Abyataara xeegis. Enti ha77i iyara mishenne uyishe, ‘Kawoy Adoniyaasi birata tuussi gido’ yaagishe de7oosona. \v 26 Shin tana ne aylliya, kahiniya Saadoqa, Yoodahe na7aa Banayanne ne aylliya Solomone xeegibeenna. \v 27 Haysi ta godaa kawuwape guye iya araatan ooni uttaneeko ba aylleta erisonna de7ishe ta goday kawoy oothidabayee?” yaagis. \s1 Dawiti Solomone Kawothis \p \v 28 Kawoy Dawiti, “Barsaabo taw xeegite” yaagin kawoy de7iya bessaa gelada iya sinthan eqasu. \v 29 He wode kawoy, “Tana meto ubbaafe ashshida Goday eriya mela. \v 30 Godan, Isra7eele Xoossan ta new caaqida caaquwa tuma hachi polana; taape guye ne na7ay Solomoney kawotana; ta araatan, I ta bessan uttana” yaagidi caaqis. \p \v 31 Barsaaba kawa sinthan ba som7uwa sa7a gathada ziggada, “Ta goday, Kawoy Dawiti merinaw kawoto!” yaagasu. \p \v 32 Hessafe guye Kawoy Dawiti, “Taw kahiniya Saadoqa, nabiya Naatananne Yoodahe na7aa Banaya xeegite” yaagin, enti gelidi, kawa sinthan eqidosona. \v 33 Kawoy “Ta aylleta hintera ekidi bidi, ta na7aa Solomone ta toggiya baquluwa togisidi, Giyoone pultuwako efite. \v 34 Yan kahiniya Saadoqinne nabiya Naatani iya tiyidi Isra7eele bolla kawoyo. Moyze punnishe, hinte qaala dhoqu oothidi, ‘Kawoy Solomoney birata tuussu gido’ yaagite. \v 35 Hinte iya ajabidi iyara biite; I ta araatan uttidi, ta bessan kawoto. Taani Isra7eelenne Yihuda haariya asi oothada iya shuumas” yaagis. \p \v 36 Yoodahe na7aa Banayi zaaridi, “Amin7i! Goday, ta godaa kawa Xoossay hessa polo! \v 37 Goday ta godaara kawuwara gididaysada Solomonera gido; iya araata ta godaa Kawa Dawita araatape aathidi gitayo” yaagis. \p \v 38 Hessa gisho, kahiney Saadoqi, nabey Naatani, Yoodahe na7ay Banayinne kawa naageysati Solomone Kawoy Dawiti toggiya baquluwa togisidi, Giyoone efidosona. \v 39 Kahiney Saadoqi Geeshsha Dunkaaniyape zayte kacen tigi ekidi, Solomone tiyidi kawothis. Enti moyze punnin, asa ubbay ba qaala dhoqu oothidi, “Kawoy Solomoney merinaw kawoto!” yaagidosona. \v 40 Asa ubbay iya kaallidi bidosona; enti biitti qaaxana gakanaw suusul7e punnishenne durishe daro ufaytidosona. \p \v 41 Adoniyaasinne iyara de7iya imathati gibira midi wursishe hessa si7idosona. Iyo7aabi Moyze puno si7idi, “Ha kataman si7etiya wocama girsay aybee?” yaagidi oychis. \p \v 42 I buroo odetishin, kahiniya Abyataara na7ay Yoonataani gaki wodhis. Adoniyaasi, “Ane haa gela. Ne mela lo77o asi lo77o wore ehonna aggenna” yaagis. \p \v 43 Yoonataani, “Akay, taani lo77o wore ehabike! Nu goday Kawoy Dawiti Solomone kawothis. \v 44 Iya ajabana mela kawoy kahiniya Saadoqa, nabiya Naatana, Yoodahe na7aa Banayanne kawa naageysata iyara yeddis; enti kawoy toggiya baquluwa iya togisidosona. \v 45 Kahiney Saadoqinne nabey Naatani, Giyoone pultuwa matan iya tiyidi kawothidosona; enti ililishenne durishe bidosona; kataman si7etiya girsay hessa. \v 46 Solomoney araatan uttis. \v 47 Hessa bollaka, kawa moorinnati nu godaa Kawa Dawitako shiiqidi, ‘Ne Xoossay Solomone sunthaa neysafe aathidi kesso; iya araata neysafe aathidi gitayo!’ yaagidi anjidosona. Kawoy ba algan de7ishe hokidi Xoossa goyinnis. \v 48 Gujidika, ‘Ta bessan kawothidi, ta araatan utisidi, tana hachi ta ayfen bessiya Goday, Isra7eele Xoossay galatetto!’ ” yaagis. \p \v 49 Adoniyaasa imathati ubbay hessa si7ida wode dagammidi, laaletidosona. \v 50 Adoniyaasi Solomone yayyidi, yarsho bessa kaceta oykidi woossis. \v 51 Asay Solomone, “Adoniyaasi Kawa Solomone yayyidi, yarsho bessa kaceta oykidi, ‘Kawoy Solomoney tana ba aylliya mashshan wodhike gidi hachi taw caaqo’ ” yaagees gidi odidosona. \p \v 52 Solomoney zaaridi, “I ba hanuwa loythiko, hari attoshin iya huuphe binaanape issoyka boshetenna; shin iyan iitatethi bentiko I hayqana” yaagis. \v 53 Kawoy Solomoney, Adoniyaasa yarsho bessaafe ehana mela ase kiittis. Adoniyaasi yidi, Solomones ziggis; Solomoney iyako, “Ne soo ba” yaagis. \c 2 \s1 Dawiti Solomone Zoris \p \v 1 Dawitas hayqiya wodey matin, ba na7aa Solomone haysada yaagidi kiittis; \v 2 “Ta hayqiya wodey matis. Hessa gisho, minna; ase gida. \v 3 Goday ne Xoossay kiittidaba naaga; iya ogiyan hemeta; Muse maxaafan xaafetida iya awaajuwa, iya kiitaa, iya higgiyanne iya wogaa naaga. Hessa ne oothiko, ne oothiyaba ubbaynne ne biya bessa ubbay new injetana. \v 4 Goday, ‘Ne kochati banta de7uwan naagetidi de7iko, enti ta sinthan banta kumetha wozanapenne banta kumetha shempuwafe ammanetidi hemetiko, Isra7eele araatan uttiya asi new dhayenna’ ” yaagida ufaysa qaala taw polana. \p \v 5 Gujidika, “Xaruya na7ay Iyo7aabi Isra7eele nam7u toora moconata Neera na7aa Abeneeranne Yetera na7aa Amaasa wodhidi, I oothidaba ne eraasa. Hessika, oli baynashin saro wode enta wodhidi, he suuthan ba xeessaa saqiyanne ba tohuwa caammaa tiyis. \v 6 Ne iya ne cincatethaada ootha; I ceeggidi saro hayqanaada oothofa. \p \v 7 “Shin taani ne isha Abeseloomepe baqatiya wode enti taw miye gidida gisho, Galada biittan de7iya Barzile naytas keehaba ootha; enti ne gaytape miya asaara mo. \p \v 8 “Taani Mahanayma katama bida wode tana iita baadethi baaddida Biniyaame biittan Biraqima katamape yida Geera na7aa Saami neera de7eysa qopa. I taara gahetanaw Yordaanose Shaafa yida wode, ‘Ta nena wodhike’ gada Godan iyaw caaqas. \v 9 Shin ha77i neeni iya xillo asada taybopa. Ne cinca asi gidiya gisho ay oothaneko eraasa. Ne he cima addiya suuthara mooga” yaagis. \p \v 10 Dawiti hayqidi, ba mayzatan gahetis; ba kataman moogetis. \v 11 Dawiti Isra7eele bolla oytamu laythi kawotis; Kebroonan laapun laythi, Yerusalaamen hastamanne heedzu laythi kawotis. \v 12 Solomoney ba aawa Dawita araatan uttis; iya kawotethay daro minnis. \s1 Solomone Araatay Minnis \p \v 13 Haagita na7ay Adoniyaasi, Solomone aaye Barsaabiko bin Barsaaba, “Ne taako saro yadii?” yaagada iya oychasu. \p I, “Ee; saro yas” yaagidi zaaris. \v 14 Gujidika, “Taani nena oychiyabay de7ees” yaagis. \p Iya, “Oycha” yaagasu. \p \v 15 Adoniyaasi, “Kawotanaw bessey tana gideysanne Isra7eele asa ubbay tana bantaw kawoda xeelleysa neeni, ne huuphen eraasa. Shin hanoy Xoossafe gidida gisho oday laametin kawotethay ta ishaako yuuyis. \v 16 Ha77i taani nena issiba oychana. Hayyana tana yeellayopa” yaagis. \p Iya, “Oycha” yaagasu. \p \v 17 I, “Kawoy Solomoney nena ixas geenna; hessa gisho, Sunaama maccasiw Abiso taw macho oothada ekana mela hayyana taw iya oycharki” yaagis. \p \v 18 Barsaaba, “Daro lo77o; ta hessa kawas odana” yaagasu. \p \v 19 Hessa gisho, Barsaabey Adoniyaasa kiitaa odanaw Solomoneko gelin, kawoy dendi eqidi, iw ziggis. Ba araatan uttis; ba aayes hara araata ehisidi, baape ushacha baggan utisis. \p \v 20 Barsaaba, “Ta nena issi guuthaba oychiyabay de7ees; hayyana tana yeellayopa” yaagasu. \p Kawoy zaaridi, “Ta aaye, oycha. Ta nena yeellayike” yaagis. \p \v 21 Iya, “Sunaama maccasiw Abiso ne ishay Adoniyaasi macho oothidi ekanaw koyiya gisho iyaw immarki” yaagasu. \p \v 22 Kawoy Solomoney zaaridi, “Sunaama maccasiw Abiso ne Adoniyaasi ayis oychay? I ta bayraa gidennee? Neeni iyaw kawotethi ayis oychikii? Qassi kahiniya Abyataarinne Xaruya na7ay Iyo7aabi iyara de7oosona gidokona?” \p \v 23 Kawoy Solomoney Godan caaqidi, “Adoniyaasi haysa oychida gisho taani iya wodhonna ixiko, Goday tana pirdo! \v 24 Tana, ta aawa Dawita araatan utisidi, ta kawotethaa minthi essidi, ta kochatas ba qaala polida Goday eriya mela, Adoniyaasi hachi hayqana!” yaagis. \v 25 Kawoy Solomoney Yoodahe na7a Banaya kiittin, I bidi Adoniyaasa shocidi wodhis. \p \v 26 Hessafe guye, kawoy Solomoney, kahiniya Abyataarako, “Neeni ne biitta Anatoota ba. Neeni hayqanaw bessaasa, shin ta nena wodhike. Neeni ta aawa Dawita sinthan Ubbaa Haariya Godaa Taabotiya tookadasa; qassi ta aawa metuwa ubbaa iyara ekadasa” yaagis. \v 27 Solomoney, Abyataari Godaa kahine gidida bessaafe diggidi, Goday Seelon Eele soo asaas odida qaala polis. \p \v 28 Abeseloome ixidi, Adoniyaasa maaddida Iyo7aaba ha oday gakin, baqatidi Godaa Dunkaaniyako bidi, yarsho bessa kaceta oykis. \v 29 Iyo7aabi baqatidi Godaa Dunkaaniyako bidi, yarsho bessa matan de7eysa kawa Solomoney si7ida wode, Yoodahe na7aa Banaya, “Bada iya wodha” gidi kiittis. \v 30 Banayi Godaa Dunkaaniya giddo gelidi Iyo7aabako, “Kawoy nena ha bessaafe keya gees” yaagis. \p Shin I zaaridi, “Keyike! Ta haysan hayqana” yaagis. \p Banayi, bidi Iyo7aabi gidaysa kawas odis. \p \v 31 Kawoy, “I gidaysada iya ootha; iya wodhada mooga! Iyo7aabi xillo asaa suuthu gussida daafape tananne ta aawa soo asaa geeshshaasa. \v 32 I gussida suuthaa acuwa Goday iyaw qanxana. I, ta aawa Dawiti eronnashin, baape xillo gidida nam7u asata mashshan wodhis. Isra7eele toora moconay, Neera na7ay Abeneerinne Yihuda toora moconay Yetera na7ay Amaasi, suure asi shin wodhis. \v 33 Iyo7aabi ha asata wodhida gisho, enta suuthaa acoy merinaw Iyo7aaba bollanne iya kochaa bolla wodho. Dawita bollanne iya soo asaa bolla, iya kochaa bollanne iya araata bolla merinaw Godaa saroy gido” yaagis. \p \v 34 Hessa gisho, Yoodahe na7ay Banayi keyidi, Iyo7aaba shocidi wodhin, I mela biittan de7iya ba gaden moogetis. \v 35 Kawoy Yoodahe na7aa Banaya Iyo7aaba bessan toora mocona oothidi shuumis; qassi Abyataara bessan kahiniya Saadoqa shuumis. \p \v 36 Hessafe guye, Kawoy Solomoney Saama xeegidi, “New Yerusalaamen keethe keexada, yan de7a; hara soo awuka boopa. \v 37 Ne katamaape keyada, Qediroona Zangaara pinnida gallas hayqanaysa era. Ne suuthaa gomey nena oykana” yaagis. \p \v 38 Saamii zaaridi, “Neeni geysi lo77o; taani ne aylley ne ta goday kawoy gidaysada oothana” yaagis. Saamii Yerusalaamen daro wode de7is. \p \v 39 Shin heedzu laythafe guye, Saami aylletape nam7ati Ma7ika na7aa, Gaate kawa Ankusako bidi, “Ne aylleti Gaaten de7oosona” gidi Saamas odidosona. \v 40 I ba hariya kooridi, ba aylleta koyanaw Ankusako Gaate bidi, yaape ba aylleta zaaridi ehis. \p \v 41 Saamii Yerusalaamepe Gaate bidi simmiidaysa Solomoney si7ida wode, \v 42 Saama xeegidi, “Neeni Yerusalaamepe hara soo bida wode hayqanaysa era” gada ta nena Godan caaqisabikina? He wode neeni, “Ne geysi lo77o; ero, ta kiitetana” gadasa. \p \v 43 Yaatin, “Godan caaqida caaquwanne ta kiitaa ayis naagabikii? \v 44 Ta aawa Dawita bolla ne oothida iita ooso ubbaa ne wozanay erees. Ne oothida iita oosuwa Goday new zaarana. \v 45 Shin Kawoy Solomoney anjetana; Dawita araatay Godaa sinthan merinaw saro daana” yaagis. \p \v 46 Kawoy, Yoodahe na7aa Banaya kiittin, I bidi, Saami shocidi wodhis. \p Yaatin, kawotethay Solomone kushen minnidi attis. \c 3 \s1 Solomoney Cincatethas Woossis \r (2 Taari 1:3-12) \p \v 1 Solomoney Gibxe kawara bollotidi, iya na7iw baw macho ekis. Ba kawo gadho, Xoossa keethaanne Yerusalaame yuushuwa dirsa gimbidi ongana gakanaw iyo Dawita Kataman wothis. \v 2 Godaa sunthan Xoossa keethay buroo keexetiboonna gisho asay he wode dhoqa goyinno bessan yarshishe gam7is. \v 3 Solomoney Godaa dosiya ba aawa Dawita wogan hemetis. Shin dhoqa goyinno bessan yarshishenne ixaane cuyisishe gam7is. \v 4 Kawoy yarsho yarshanaw Gaba7oona bis; he bessay hara ubbaafe aadhidi koshshiya dhoqa goyinno bessi. Solomoney mukulu mehe ehidi, he yarsho bessan xuussa yarsho yarshis. \v 5 Goday Solomones Gaba7oonan qamma amuhon qoncidi, “Ta new ay immana mela koyay?” yaagis. \p \v 6 Solomoney, “Ne aylley, ta aaway Dawiti new ammanetida, xillonne suure asi gidida gisho, neeni iya dosadasa. Neeni ha keehatethan, hachi iya araatan uttiya adde na7aa iyaw immadasa. \p \v 7 “Abeeti Godaw, ta Xoossaw, neeni tana ne aylliya, ta aawa Dawita bessan kawothadasa. Shin taani guutha na7a gidiya gisho, asaa waatada kaalethaneeko erike. \v 8 Taani, ne aylley ne doorida asaa giddoninne tayboy bayna asaa giddon de7ayis. \v 9 Hessa gisho, taani ne asaa aysanaw lo77onne iita shaakada erana mela taw ne aylliyas akeeka wozana imma. Hessi hanonna ixiko, ha ne gita asaa ooni kaalethanaw danda7ii?” yaagis. \p \v 10 Solomoney hessa oychida gisho, Goday ufaytis. \v 11 Xoossay iyako, “Neeni new laythi aduqana mela woyko dure gidanaw woyko ne morketi hayqana mela oychonashin, ha asaa suure pirdan aysiya cincatethi oychida gisho, \v 12 Heko, ne oychidaysa ta new immana. Haysafe kase ne meli baynaysada hizape guye ne mali dendonnaada cincatethinne akeeka wozana new immana. \v 13 Qassi ne oychonabaaka ta new immana; neeni de7ida laytha ubban hara kawoy demmonna duretethaanne bonchuwa ta new immana. \v 14 Ne aaway Dawiti hemetidaysada ta ogiyan ne hemetiko, ta woganne ta kiitaa naagiko, ta ne laytha adussana” yaagis. \v 15 Solomoney dhiskofe barkidi, Heko, Xoossay iyaw amuhon odidaysa akeekis. I, Yerusalaame simmidi, Godaa caaqo taabotiya sinthan eqidi, xuussa yarshonne issifetetha yarsho yarshis. Yaatidi, ba moorinnatas gibira giigisis. \s1 Solomoney Suure Pirdis \p \v 16 Issi gallas nam7u layma maccasati kawa Solomoneko yidi, iya sinthan eqidosona. \v 17 Entafe issinniya, “Ta godaw, taaninne ha asiya issi keethan de7oos. Yan iya taara issife de7ishin, ta issi na7a yelas. \v 18 Ta na7ay yeletida heedzantho gallas ha maccasiyaka issi na7a yelasu. He keethan nuupe, nam7aafe hara asi oonika baawa. \p \v 19 “Issi qamma iya bana na7aa bolla zin7ida gisho, ha maccase na7ay hayqis. \v 20 Iya qamma dendada, taani, ne aylliya dhiskidashin, ta na7aa ta miyepe ekada, ba ki7on wothada, ba hayqida na7aa ta ki7on wothasu. \v 21 Wonta taani ta na7aa dhanthanaw dendiya wode, Heko hayqis. Shin taani wonta poo7on tishshi oothada xeelliya wode, Heko, ta na7aa gidenna” yaagasu. \p \v 22 Hanko maccasiya, “Akay, paxa de7eysi ta na7aa; hayqidaysi ne na7aa” yaagasu. \p Shin koyro maccasiya zaarada, “Akay, hayqidaysi ne na7aa; paxa de7eysi ta na7aa” yaagasu. Hessada gidi enti kawa sinthan palamidosona. \p \v 23 Kawoy Solomoney, “Ha maccasiya, ‘Paxa de7iya na7ay taysa; hayqidaysi neysa’ yaagawusu; hankiyaka, ‘Akay, ne na7ay hayqidaysa; ta na7ay paxa de7eysa’ yaagawusu” yaagis. \p \v 24 Kawoy, “Taw mashsha ekidi yiite” yaagin, enti iyaw mashsha ehidosona. \v 25 Kawoy, “Paxa de7iya na7aa nam7u kessidi qanxidi; issi baggaa hannis immite; issi baggaa hinnis immite” yaagis. \p \v 26 Paxa de7iya na7ay ibaa gidida maccasiya ba na7aas mishetada, “Ta godaw, paxa de7iya na7aa iw imma! iya wodhopa” yaagasu. \p Shin hankiya, “Tawka newuka gidopo; nam7u keyidi qanxeto” yaagasu. \p \v 27 Kawoy, “Na7aa wodhopite; ha paxa de7iya na7aa ha koyro maccasees immite; na7aa aayiya iyo” yaagidi pirdis. \p \v 28 Isra7eele asa ubbay kawoy pirdida pirdaa si7ida wode, enti kawa daro bonchidosona. Asaas xillotethan pirdanaw iyaw cincatethi Xoossafe imetidaysa be7idosona. \c 4 \s1 Solomone Moorinnata \p \v 1 Kawoy Solomoney Isra7eele biitta ubbaa bolla kawotis. \v 2 I shuumida asay haysafe kaallidi xaafetidaysata; Saadoqa na7ay Azaariyasi kahine; \v 3 Shiisha nayti Elihorefinne Akiyi waanna xaafeta; Ahiluda na7ay Iyosaafexi taarike xaafe; \v 4 Yoodahe na7ay Banayi toora mocona; Saadoqinne Abyataari kahineta. \v 5 Naatana na7ay Azaariyasi deriya ayseysata halaqa; Naatana na7ay kahiney, Zabuudi kawa zoreysa; \v 6 Ahisaari kawo gadho halaqa; Abda na7ay Adonraami madda ootheyisata halaqa. \p \v 7 Qassi Solomones Isra7eele biittan tammanne nam7u dere aysiya halaqati de7oosona; enti kawasinne kawa son de7iya asa ubbaas miya katha eheyisata. Entafe issoy issoy laytha giddon issi issi ageena kathi ehees. \v 8 Enta sunthay haysafe kaallidi xaafetis. \p Benihuuri derey dariya Efreema biitta ayseysa. \v 9 Banxeqaari Maqaxa, Sha7albima, Beet-Sameesanne Elon-Beet-Hana katamata ayseysata. \v 10 Benihesedi Aruboota biitta ayseysa; Sooko biittaynne Hefeera biittay ubbay iyabaa. \v 11 Ben-Aminadaabi, Benafoota Doora biitta ayseysa; I Solomone na7iw Xaafato ekis. \v 12 Ahiluda na7ay Ba7ana, Tanakanne Magido katamata, Izira7eelepe garsan Xartaana matan de7iya Beet-Saana biitta ubbaa, Beet-Saanape bidi Abeel-Maholara kanthidi, Yoqima7aama pinthi gakanaw de7iya katamata aysees. \v 13 Bengibeeri Galadan Raamota katama, Galadan Minaase na7aa Ya7ira katamata, Baasanen Argoba biittanne yuushon gimbeynne gimbe pengetas naase birata liyooti de7iya usupun tammu katamata aysees. \v 14 Ido na7ay Ahinadaabi Mahanayma biitta aysees. \v 15 Akmaasi Niftaaleme biitta aysees; I Solomone na7iw Basmaato ekis. \v 16 Kuusa na7ay Ba7aani Aseera biittanne Baalota katamaa aysees. \v 17 Paruha na7ay Iyosaafexi Yisakoora biitta aysees. \v 18 Ela na7ay Saami Biniyaame biitta aysees. \v 19 Ure na7ay Gabeeri, Galada biittan Amoore kawoy Sihooninne Baasane kawoy Oogey kawotida biitta aysees; he biittata aysey iya xalaala. \s1 Solomone Duretetha \p \v 20 Yihuda asaynne Isra7eele asay abba gaxan de7iya shafeda daridosona; enti mishenne uyishe ufaytidi de7idosona. \v 21 Solomoney Efraxiisa Shaafape doomidi Filisxeeme biitta gakanaw, yaape kanthidi Gibxe zawa gakanaw de7iya kawotethata ubbaa haaris. He biitta asati iyaw giira giiridosona; iya de7o laytha ubban iyaw haaretidosona. \p \v 22 Solomones gallas gallas shiiqiya kathi; ishatamu kuntaale lo77o dhiille, xeetu kuntaale coo dhiille, \v 23 dhiiketida tammu sangata, yedan mida laatamu mehenne xeetu dorsata; qassi cofoshota, gaarata, gen7etanne orde kuttota koshshees. \p \v 24 Solomoney Efraxiisa Shaafape doloha baggara de7iya kawotethata ubbaa Tifisa katamaape doomidi Gaaza katamaa gakanaw haaris; ba yuushuwan de7iya biitta ubbaara saro de7is. \v 25 Iya de7o laytha ubban Yihuda asaynne Isra7eele asay Daanepe Barsaabe gakanaw, ubbay ba woyne garsaninne balase garsan saro de7idosona. \p \v 26 Solomones ola para gaareta goochiya oytamu mukulu gaaxata paratinne tammanne nam7u mukulu para asati de7oosona. \v 27 He deriya ayseysati ageenan ageenan kawoy Solomoneynne iya gibira maanaw yida asa ubbay miyaba shiishosona. Enti iyape aybaka pacisokona. \v 28 Enti gaare paratinne hanko parati maanaw banganne peedhen enta gakida dalaa ehidi iya minja keethan wothidosona. \p \v 29 Xoossay Solomones cincatethi, akeekanne dalga wozana immis. \v 30 Solomone cincatethay doloha baggara de7iya asaa cincatethaafenne Gibxeta cincatethaafe aadhees. \v 31 I asa ubbaafe aadhiya cinca; iya cincatethay, Ezirahe addiya Etaanape, Mahoola nayta Hemaanape, Kalkolapenne Darda7ape aadhees. Iya sunthay yuushuwan de7iya kawotethata ubbaa gakis. \v 32 I heedzu mukulu leemisota odis; iya mazmureti issi mukulunne ichasha. \v 33 Solomoney Libaanose zigape doomidi, gimbe keetha bolla doliya hisoophe mithaa gakanaw leemisidi odis. Hessadaka, mehetaba, do7ataba, kafotaba, sa7ara gooshetiya medhetethataba molotaba tamaarsis. \v 34 Iya cincatethaa si7ida sa7an de7iya kawoti ubbay kiittin, kawotetha ubbaafe asay Solomone cincatethaa si7anaw yoosona. \c 5 \s1 Xoossa Keethi Keexanaw Giigetetha \r (2 Taari 2:1-18) \p \v 1 Xiroosa kawoy Kiraami Dawitara sigan gam7ida gisho, Solomoney ba aawa Dawita bessan kawotanaw tiyetidaysa si7idi, ase Solomoneko kiittis. \v 2 Solomoney zaaridi, \v 3 “Goday iya morketa iya tohuwape garsan haarisana gakanaw, ta aawa Dawita bolla dendida olaa gaason, Godaa ba Xoossaa sunthaas Xoossa keethi keexiboonnaysa ne eraasa. \v 4 Shin ha77i Goday ta Xoossay taw shempo immis; taw ayba morkey woyko iitabaa oothey baawa. \v 5 Goday ta aawa Dawitas, ‘Taani ne bessan, ne araatan kawothiya ne na7ay ta sunthaas keethe keexana’ gidaysada taani Godaa ta Xoossa sunthaas keethi keexanaw halchas. \v 6 Hessa gisho, Libaanosepe ziga massiya asata yedda; ta asati ne asatara oothana. Ne asatas ne qanxa gidaba ta qanxana. Sidoona asatada mithaa masetha hiilla nu asay eronnaysa ne eraasa” yaagis. \p \v 7 Kiraami Solomone kiitaa si7idi daro ufaytis; “Ha gita kawotethaa haarana mela Dawitas ha cinca na7aa immida Goday galatetto” yaagis. \p \v 8 Hessafe guye Kiraami Solomoneko haysada yaagidi kiittis; “Ne kiitida kiitay tana gakis. Neeni koydaba taani oothana; ziganne xiidda ta new shiishana. \v 9 Ta asay duruma ciinetha Libaanosepe abbaako gaazana. Taani qashisada, abba bollara tooketidi ne koyiya bessi gathanaada oothana; yan enti birshidi ne asaas immana. Hessafe guye, neeni ne baggara ta kawo keethan de7iya asaas miyaba kiittada ta amuwa polana” yaagis. \p \v 10 Hessada oothidi Kiraami Solomoney koyida keena ziganne Xiidda immis. \v 11 Solomoney kawo keethan de7iya asay maana mela 20,000 kuntaale gistenne 400,000 litiro shamaho zayte laythan laythan paconna Kiraamas immis. \v 12 Goday Solomones immana gidaysada, iyaw cincatethi immis. Kiraaminne Solomoney banta giddon saro de7idosona; enti nam7ay banta giddon caaqidosona. \p \v 13 Kawoy Solomoney Isra7eele 30,000 madda ootheyisata dooridi kessis. \v 14 Adonraama geetetiya addiya enta bolla halaqa oothidi shuumis. He oosanchota tammu tammu mukulan shaakidi, heedzu cuga kessis; issi issi cugay taran taran bidi, issi ageena Libaanosen oothanaadanne nam7u ageena banta son daanada oothis. \v 15 Solomones tooho tookiya 70,000 asatinne shuchu qoo7iya 80,000 asati gezze biittan de7oosona. \v 16 Enta bolla halaqa gididi oosisiya 3,300 asata shuumis. \v 17 Kawa Solomone kiitan, Xoossa keethaa baasuwas gidana mela gita shuchata qoo7idi giigisidosona. \v 18 Solomone asaynne Kiraama asay kushe hiilla ereysati, Gebaala asaara gididi, Xoossa keethaa keexanaw mithi qanxidi, shuchaa qoo7idinne massidi giigisidosona. \c 6 \s1 Xoossa Keethay Keexetis \p \v 1 Isra7eele asay Gibxe biittafe keyida 480 laythan, Solomoney Isra7eele bolla kawotida oyddantho laythan, Ziifa geetetiya nam7antho ageenan, Solomoney Godaa Xoossaa keethi keexanaw doomis. \v 2 Solomoney keexida Xoossa keethay adussatethay usupun tammu wadha; gompay laatamu wadha; geesay hastamu wadha. \v 3 Xoossa keethi geliya bessan de7iya barandaa gompay Xoossaa keethaa gompaa mela laatamu wadha; keetha adussatethay Xoossa keetha geliya bessa gakanaw tammu wadha. \v 4 Xoossa keethaas soo baggara dalga, kare baggara xuuntha maskooteti de7oosona. \v 5 Xoossa keethaa matan, Geeshsha Bessaanne Ubbaafa Geeshsha Bessaa yuushuwan hara pooqe keexis; he yuushuwan kifileta keexis. \v 6 Koyro pooqiya gompay ichashu wadha; nam7antho pooqiya gompay usupun wadha; heedzantho pooqiya gompay laapun wadha. Issi issi pooqiya goday garsa baggara de7iya godaape lee7o. Geeshsha bessaa kanthidi gelonna mela xoossa keethaa godaas kare baggara teqe wothis. \p \v 7 Xoossa keethay shucha qoo7iya bessan masetida shucha xalaalan gimbetis; Xoossa keethay gimbetiya wode naariqa, kalta, woyko hara ay birata girsi Xoossa keethan si7etibeenna. \p \v 8 Garsara de7iya pooqiya geliya pengey Xoossa keethaafe dugeha baggara de7ees; he bessaafe nam7antho pooqiyanne heedzantho pooqiya baanaw yedhidi keyiya dethati de7oosona. \v 9 Hessada oothidi, Solomoney keetha keexidi wursis; kornisiya masetida ziga mithan kammis. \v 10 Xoossa keetha yuushuwan pooqeta keexidi ongis; enta issuwa issuwa geesay ichashu wadha gididi, godaara ziga mithan oyketis. \p \v 11 Goday Solomoneko, \v 12 “Ha neeni keexiya Xoossa keethan, neeni ta awaajuwa kaalliko, ta wogaa oothiko, ta kiita naagikonne ta kiitaa kiitetiko, taani ne aawa Dawitas immida ufaysa qaala ne baggara polana. \v 13 Taani Isra7eele asaa giddon daana; taani ta asaa Isra7eele aggike” yaagis. \v 14 Solomoney Xoossa keetha keexidi ongis. \p \v 15 Xoossaa keetha gaatha bagga godaa, wuygepe bidi kaara gakanaw masetida ziga mithan kammis; wuygiyan masetida xiidda mithi hiixis. \v 16 Xoossa keetha giddon Ubbaafe Geeshsha Bessaa medhanaw guye baggara laatamu wadha gidiya besse shaakidi, wuygepe kaara gakanaw masetida ziga godaa essis. \v 17 He Ubbaafe Geeshsha Bessaafe sintha baggara de7iya wuygiya adussatethay oytamu wadha. \v 18 Xoossa keetha soo baggay gosenne ciishsha misiliya medhida masetida ziga mithan kametis; ubbay zigape oosetis; ay shuchika bentenna. \p \v 19 Solomoney Godaa caaqo taabotiya wothanaw Xoossa keetha giddon Ubbaafe Geeshsha Bessaa giigisis. \v 20 Ubbaafe Geeshsha bessay laatamu wadha adusse, laatamu wadha dalganne laatamu wadha dhoqa. Solomoney he Ubbaafe Geshsha bessaa gaatha baggaa walahi bayna worqen lanxis; yarsho bessay masetida ziga mithan kametis. \v 21 Solomoney Xoossa keetha gidduwa walahi bayna worqen lanxis; worqan lanxetida qol7a geliya pengiya bolla yaanne haanne gakiya worqa santhalaata tolidi alleeqisis. \v 22 Keetha giddo baggaa worqan lanxis; Ubbaafe Geeshsha Bessaa sinthan de7iya yarsho bessa worqan lanxis. \p \v 23 Ubbaafe Geeshsha bessan wothanaw issoy issoy tammu wadha aduqiya shamahope oosetida nam7u kiruube misileta massidi giigisis. \v 24 Koyro kiruubiya qefey, issoy ichashu wadha; nam7anthoy ichashu wadha; koyro qefiya xeerape bidi nam7antho qefiya xeera gakanaw tammu wadha. \v 25 Nam7antho kiruubey tammu wadha; nam7u kiruubeta hanotaynne medhoy issi mela. \v 26 Issi kiruubiya geesay tammu wadha; nam7antho kiruubiya geesay hessa mela. \v 27 Solomoney Xoossa keethan de7iya Ubbaafe Geeshsha bessan kiruubeta wothis. Enta qefey micetidi uttis; issi kiruubiya qefey issi bagga godaa bochiya wode, hanko kiruubiya qefey hanko bagga godaa bochees; enta nam7aa qefey soo giddon issoy issuwa bochoosona. \v 28 Solomoney kiruubeta worqan lanxis. \p \v 29 Qol7anne wuyge godaa ubbaa kiruubeta, zambanne ciishsha misilen alleeqisis. \v 30 Xoossa keetha giddo kifiliya wuygiya kare bagga kifiliya wuygiya worqan lanxis. \p \v 31 Ubbaafe Geeshsha bessa geliya pengiyan shamaho mithafe sanqa giigisis. Penge gobanetas ichashu baggara maazaney de7ees. \v 32 Shamaho mithafe oosetida nam7u sanqata bolla kiruubeta, zambanne ciishsha misile giigisidi sanqata, kiruubetanne zamba worqan lanxis. \v 33 Hessadaka, Xoossa keethaa geliya pengiya shamahope oosetida oyddu maazanera de7iya sanqa giigisis. \v 34 I he pengiya issi issi sanqay giddon dakotidi dooyetiya nam7u sanqata kessis. \v 35 Kiruubeta, zambanne ciishsha misileta enta bolla wothis; enta bolla worqa issi gina oothidi lanxis. \p \v 36 Soo baggara de7iya dabaaba gimbis; he gimbiya bolla masetida heedzu shuchu, issuwa issuwa bolla wothidi, issi masetida ziga enta bolla wothidi gimbis. \p \v 37 Xoossaa keethaa baasoy Solomoney kawotida oyddantho laythan, Ziifa geetetiya nam7antho ageenan baasetis. \v 38 Solomoney kawotida tammanne issintho laythan, Bula geetetiya hospuntho ageenan Xoossa keethay halchidaysa mela keexetidi wuris. Solomoney Xoossa keethaa laapun laythan keexidi wursis. \c 7 \s1 Solomone Kawo Gadho \p \v 1 Solomoney ba gadhuwa tammanne heedzu laythan keexidi wursis. \v 2 “Libaanose Woraa Keethaa” geetetiya keethaa Solomoney keexis; he keetha adussatethay xeetu wadha; gompay ishatamu wadha; geesay hastamu wadha. Ziga tuuqeti oyddu maaran eqidosona; masetida ziga mithati enta bolla wodhidosona; \v 3 ziga mithati heedzu maaran, issi issi maaran tammanne ichashu mithati de7oosona; enti kumethi oytamanne ichasha. \v 4 He keethaas maskooteti heedzu maaran de7oosona; enti issoy issuwa sinthan de7oosona. \v 5 Pengetinne maskooteti oyddu maazanera de7oosona; maskooteti heedzu maaran gididi, issoy issuwa sinthan de7oosona. \p \v 6 Solomoney, “Tuuqey Kumida Keethi” geetetiya keethi keexis; he keetha adussatethay ishatamu wadha; gompay hastamu wadha. He keetha sinthan daro tuuqen zempidanne bollara kaaran kametida barandi de7ees. \v 7 Solomoney pirda araatay de7iya “Pirda Keethi” keexis; he keethay wuygepe bidi kaara gakanaw zigan kametidi uttis. \v 8 Pirda Keethaafe guye baggara de7iya hara dabaaban baw daanaw kawo gadho hanko keethatada oothidi keexis. Ba mache, Gibxe kawa na7ees, he keetha mela hara keethe keexis. \p \v 9 Ha keethati ubbay, karepe doomidi dirsaafe soora de7iya gita gutaraa gakanaw, baasuwape doomidi kaara gakanaw, likidi massidanne sooranne karera giigisida lo77o shuchan oosetidosona. \v 10 Gimbey hiixetiday tammu wadha woyko hospun wadha gidiya lo77o masetida gita shuchana. \v 11 Bolla baggara liketidi masetida lo77o shuchinne ziga mithi de7ees. \v 12 Gita dabaaba yuushuwan de7iya gimbey Xoossa keethadanne barandada masetida heedzu shuchu, issuwa issuwa bolla wothidi, issi masetida ziga enta bolla wothidi gimbis. \s1 Xoossa Keetha Miisheta \p \v 13 Kawoy Solomoney, Kiraama geetetiya addiya Xiroosape ehis. \v 14 Kiraama aayiya am7o; iya Niftaaleme koche. Iya aaway Xiroosa asi. Kiraami naase birata qoxiya hiilli de7iya ase; I naase birata qoxidi oothiyaban daro loohida asi; I Solomoneko yidi iya ooso ubbaa oothis. \p \v 15 Kiraami issuwa issuwa geesay tammanne hospun wadha aduqidi, yuushoy tammanne nam7u wadha dalgida nam7u tuussata naase birata seerisidi kessis. He tuussa ordetethay oyddu biradhe. Nam7antho tuuqeyka hessa mela. \v 16 Hessadaka, tuussata huuphen wothanaw nam7u gumbota naase birata sheeshidi, medhis; issi issi gumboy ichashu wadha aduqees. \v 17 Tuussaa huuphen de7iya issi issi gumbota giteda oothida laapun santhalaata oothis. \v 18 Tuussata xeeran de7iya gumbota alleeqisanaw nam7u maaran oromaane misile alleeqisis. \v 19 Barandan eqida tuussata bolla de7iya gumboti ciishsha medhon alleeqetidosona; enta geesay oyddu wadha. \v 20 Nam7u tuuqeta huuphen de7iya gumbotan gerto gididi uttida bessaafe bolla baggara, santhalaata gitiya kaallidi, nam7u xeetu oromaane misileti nam7u maaran yuuyi aadhidi de7oosona. \v 21 Kiraami he nam7u tuussata Xoossaa keethaa barandaa matan essis. Ushacha baggara eqida tuussaa Yakina gidi sunthis; haddirsa baggara eqida tuussaa Boo7eza gidi sunthis. \v 22 Tuussata huuphen de7iya gumboti ciishshe daanidi medhetidosona. Hessada hanidi tuussata oosoy poletis. \p \v 23 Kiraami Abba Saaniya geetetiya issi daro gita saaniya naase birata sheeshidi medhis. He Abba Saaniya doonay ha gaxape ya gaxa gakanaw tammu wadha; geesay ichashu wadha; yuushoy hastamu wadha. \v 24 Abba Saaniya doonan kare baggara ziqi gidi, iyara oyketidi medhetida gose misileti de7oosona; he goseta misileti nam7u maaran, issi issi wadhan tammay tammay yuuyi aadhidi shuuyetidosona. \p \v 25 Abba Saaney naase biratape medhetida tammanne nam7u boorata misileta zokuwan uttis. Boora misiletape heedzati pudeha bagga, heedzati doloha bagga, heedzati dugeha bagga, heedzati wuloha bagga simmidi xeelloosona. Abba Saaney enta bolla uttis. \v 26 Abba Saaney oyddu biradhe orde; iya doonay wanca doona mela; ciishshe daanees. Abba Saaney oytamanne ichashu mukulu litiro gidiya haathe oykees. \p \v 27 Kiraami tammu gaareta naase biratape medhis. He gaareti issoy issoy oyddu wadha adusse; oyddu wadha dalganne heedzu wadha dhoqa. \v 28 He gaareti haysada oosetidosona; pude eqida oyddu birata bolla piddi gida loche naase biratati oyketidi uttidosona. \v 29 He birata bolla gaammo, boorinne kiruube misileti de7oosona; gaammonne boora misiletape huupheranne tohora de7iya biratata bolla qoxidi medhida ciishsha encursa misileti de7oosona. \v 30 Issi issi gaariyas naase biratape oothida oyddu gertotinne gertota gathidi waaxiya naase birata kasoti de7oosona. Hessadaka, oyddu maazanen keriya zempisiyabati de7oosona. He zempisiyabati ciishsha encursa misiletan alleeqetidi uttidosona. \v 31 Gaariya zempisiya miisheta huuphen gertoti uttida dooya bessi de7ees; he dooyay gaariya xeerape pude issi wadha dhoqu gidi, duge takadho ziqi gidi medhetis. He dooya bessaa doona yuushoy misilen alleeqetis. \v 32 Gertota geesay issi wadhanne takadho; gertoti loche naase biratatas garsa baggara de7oosona. Gertoti oyketidi uttida kasoti gaariyara oyketidi uttidosona. \v 33 Gertoti ola para gaare gertota mela medhetidosona; gertota gathidi oykiya kasoti, macaratinne enta oykiya miisheti ubbay naase biratape oosetidosona. \v 34 He gaareta ubbaa maazanetas enta tohosoora tohosoora entara isso gididi oyketida naase biratape oosetida zempoti de7oosona. \v 35 Issi issi gaariya huuphe bagga yuushuwan takadho aduqiya kirkiroy de7ees; zempotinne loche naase biratati gaariyara oyketidi, isso gididi oosetidosona. \v 36 Ha zempotapenne loche naase biratatape giddon de7iya dooya bessa ubbay kiruuben, gaammoninne zamba misileten alleeqetidi uttidosona; enta yuushoy ciishsha encursa misilen alleeqetidi uttis. \v 37 Hiza tammu gaareti haysada oosetidosona; enta lanxida miishey issino gidiya gisho enta geesaynne enta medhoy issi mela. \p \v 38 Kiraami meecetiya tammu kereta naase biratape medhis; issi issi keriya gompay oyddu wadha dalga gididi, hospun xeetu litiro haathe oykees; tammu gaaretas huuphen huuphen issi issi meecetiya kerey de7ees. \v 39 Kiraami ichashu gaareta Xoossa keethaafe pudeha baggara, ichashu gaareta Xoossa keethaafe dugeha baggara wothis; naase biratape oosetida Abba Saaniya Xoossaa keethaafe dugeha doloha bagga zaaridi essis. \p \v 40 Kiraami qapheta, akaafatanne xaarota medhis; yaatidi kawa Solomones Xoossa keetha oosuwa oothidi polis. \v 41 I oothida oosoti, nam7u tuussata, tuussata huuphen de7iya saane daaniya nam7u gumbota, tuussata bolla de7iya nam7u gumbota alleeqisiya nam7u santhalaatata, \v 42 issi issi gumbuwa bolla nam7u maaran naase biratape oosetida issi issi xeetu oromaane misileta, kumthi oyddu xeetu oromaane misileta, \li1 \v 43 Tammu gaareta, gaareta bolla uttiya tammu meecha kereta, \li1 \v 44 Abbaanne iya katisiya tammanne nam7u boora misileta, \li1 \v 45 Kereta, akaafatanne xaarota. \p Kiraami kawa Solomones Xoossa keetha oosuwas medhida miisheta ubbaa qushetida naase biratape medhis. \v 46 Kawoy Solomoney Sukotapenne Xartaanape giddon, Yordaanose denban de7iya, naase birata sheeshiya bessan haysata oosisis. \v 47 Naase biratape oosetida miishey daro gidida gisho, Solomoney iya mazzanisibeenna; hessa gisho, ay mela deexiyako likey eretibeenna. \p \v 48 Solomoney Xoossa keethaa giddon de7iya miisheta ubbaa worqafe medhisis. Hessatika, worqafe oosetida yarsho bessa, Godaa sinthan wothiya uythay uttiya xarpheeza, \v 49 Ubbaafe Geeshsha Bessaafe sinthan ushacha baggaranne haddirsa baggara eqida ichashu ichashu xompe wothiya kocata, ciishshata, xompetanne qapheta, \v 50 xuu7ata, xompe toysiyabata, xaarota, ixaane cuyisiyabata, tama ekiya miisheta, Ubbaafe Geeshsha Bessaa qol7a pengetanne Xoossa keetha kare bagga pengeta oykida maxaafeta. Ha miisheti ubbay walahi bayna worqafe oosetidosona. \p \v 51 Kawoy Solomoney Xoossa keetha oosuwa ubbaa polidaape guye, iya aaway Dawiti Godaas dummayidi wothida bira, worqanne hara miisheta ubbaa ehidi, Xoossa keetha shalo minjiya keethan wothis. \c 8 \s1 Taabotey Xoossa Keethi Gelis \r (2 Taari 5:2—6:2) \p \v 1 Hessafe guye, kawoy Solomoney Godaa taabotiya Dawita katamaape, Xiyoonepe kessidi, Xoossa keethi ehanaw Isra7eele cimata, kochata halaqatanne Isra7eele soo asata kaaletheyisata Yerusalaame kataman shiishis. \v 2 Etaanima geetetiya laapuntha ageenan, Shaqara Ba7aaley bonchetiya wode Isra7eele asa ubbay kawa Solomoneko shiiqidosona. \p \v 3 Isra7eele cimati ubbay shiiqin, kahineti Taabotiya denthidosona. \v 4 Leewetinne kahineti, Godaa taabotiya, Dunkaaniyanne iya giddon de7iya geeshsha miisheta ubbaa tookidi ehidosona. \v 5 Kawoy Solomoneynne iyara de7iya Isra7eele asay Taabotiya sinthan shiiqidi, taybanaw danda7etonna daro dorsenne mehe yarshidosona. \p \v 6 Hessafe guye, kahineti Godaa caaqo taabotiya Xoossa keethan Ubbaafe Geeshsha bessa ehidi, kiruubeta qefetape garsa baggara wothidosona. \v 7 Micetidi uttida kiruubeta qefeti taabotiyanne taabotiya tookiya kasota kammidosona. \v 8 Kasoti daro adusse gidiya gisho enta xeeray Ubbaafe Geeshsha Bessa sinthan qoncen bentoosona. Shin Geeshsha bessaafe karera bentanaw danda7enna. Enti hachi gakanaw he bessan de7oosona. \v 9 Isra7eele asay Gibxe biittafe keyida wode Goday entara caaqida Koreeba zuman Musey wothida nam7u loche shuchata xalaalape attishin, Taabotiya giddon harabay aybika baawa. \p \v 10 Kahineti Xoossa keethafe keyida wode Xoossa keethay shaaran kumis. \v 11 He shaara gaason kahineti banta oosuwa oothanaw danda7ibookona; Godaa bonchoy Xoossa keetha kumis. \p \v 12 Hessafe guye, Solomoney, “Abeeti Godaw, neeni, ‘Taani dhuma shaaran daana’ yaagadasa. \v 13 Taani new boncho keethi, merinaw neeni yan daana bessi keexas” yaagis. \p \v 14 Isra7eele maabaray kumethi yan eqidashin, kawoy entako simmidi, haysada yaagidi entaw woossis. \p \v 15 “Goday Isra7eele Xoossay galatetto! Ta aawa Dawitas ba doonan odida ufaysa qaala ba kushen polis. I odida ufaysa qaalay, \v 16 ‘Taani ta asaa, Isra7eele Gibxefe kessida gallasape doomin, ta sunthay iyan daana mela keethe keexanaw Isra7eele kochata giddon issi katamaka doorabike. Shin ta asaa Isra7eele kaalethana mela taani Dawita dooras’ yaagis. \p \v 17 “Ta aaway Dawiti, Godaa Isra7eele Xoossaa sunthaas keethe keexanaw ba wozanan qopis. \v 18 Shin Goday, ta aawa Dawitako, ‘Neeni ta sunthaas keethe keexanaw ne wozanan qopida gisho lo77oba oothadasa. \v 19 Gidoshin, keethe keexanay nena gidaka; ta sunthaas keethe keexanay ne gulbatape yeletana ne na7aa’ yaagis. \p \v 20 “Goday gelida ba ufaysa qaala polis. Goday kase gelida ufaysa qaalada taani ta aawa Dawita bessan kawotas; Isra7eele kawotetha araatan uttas. Godaa Isra7eele Xoossaa sunthaas keethe keexas. \v 21 Goday nu aawata Gibxefe kessida wode entara caaqida caaqo taabotiya wothana bessi giigisas” yaagis. \s1 Solomone Woosaa \r (2 Taari 6:12-42) \p \v 22 Hessafe guye, Solomoney Godaa yarsho bessa sinthan, kumetha Isra7eele maabara giddon eqidi, ba kushiya miccidi, \v 23 haysada yaagidi woossis; “Abeeti Godaw, Isra7eele Xoossaw, bolla saluwan garsa sa7an ne mela xoossi baawa. Neeni ne caaquwa naagasa. Ba kumetha wozanan ne sinthan hemetiya ne aylleta ne merinaa siiquwan dosadasa. \v 24 Ne aylliyas, ta aawa Dawitas, neeni oothana gada gelida qaala naagadasa. Neeni kase ne doonan odidaysa hachi ne kushen poladasa. \p \v 25 “Ha77ika Godaw, Isra7eele Xoossaw, neeni ne aylliyas, ta aawa Dawitas, ‘Neeni ta sinthan hemetidaysada ne naytika ta sinthan hemetidi banta ogiya naagiko, ta sinthan Isra7eele kawotetha araatan uttiya asi neeni dhayaka’ yaagida qaala pola. \v 26 Abeeti Isra7eele Xoossaw, neeni ne aylliyas, ta aawa Dawitas gelida ne qaala ha77ika pola. \p \v 27 “Shin Xoossay tuma sa7an daaneyee? Heko, saloti, ubbaafe dhoqa saloyka nena oykanaw danda7enna. Yaatin, taani keexida keethay new ay mela guuxandesha! \v 28 Gidoshin, abeeti Godaw, ta Xoossaw, taani ne aylley hachi woossiya woosanne waasuwa si7a. \v 29 ‘Ta sunthay he bessan daana’ gida ha keethaa ne ayfey qammanne gallas xeello. Taani ne aylley ha bessaako simmada woossiya woosa si7a. \v 30 Taani ne aylleynne ne asay Isra7eeley, ha Xoossa keethaako simmidi, woossiya woosa si7a. Ne de7iya bessan salon si7ada nuus atto yaaga. \p \v 31 “Issi asi ba laggiya qohidi, qohabike gidi kaddin, iya caaqisanaw Xoossa keethi ehin, iya giddon de7iya yarsho bessa sinthan I caaqiko, \v 32 neeni salon si7ada ootha. Ne aylleta giddon pirda. Naaqida uraa bolla pirdada, I oothidaba iya bolla zaara; xilluwas pirdada iya xillotethaa qoncisa. \p \v 33 “Ne asay Isra7eeley ne bolla nagara oothida gisho banta morketan xoonetidi, neeko simmidi ne sunthaa xeegiko, ha keethan nena woossikonne neeko waassiko, \v 34 neeni salon si7a. Ne asaa Isra7eele nagaraa atto ga; yaatada neeni kase enta mayzatas immida biitta enta guye zaara. \p \v 35 “Ne asay ne bolla nagara oothida gisho saloy gordetin, iri bukonna ixin, enti ha bessaa simmidi, woossikonne neeni enta un7ethida gisho ne sunthaa xeegidi, banta nagaraape simmiko neeni salon si7a. \v 36 Ne aylleta, Isra7eele nagaraa atto ga. Enti hemetanaw bessiya lo77o ogiya enta tamaarsa; ne asaa laatisida biittan ira bukisa. \p \v 37 “Biitta bolla koshi woyko gadoy yaa wode, carkoy kathaa shocidi woyko harmey dhaysiya wode, booley woyko gumburoy biitta bolla yaa wode, morkey enta katamata teqiya wode, gadoynne hargey yaa wode, \v 38 ne asa Isra7eelepe oonika nena woossikonne neeko waassiko qassi ay asika ba wozanan un7etidi ha Xoossa keethaako simmidi ba kushiya micciko, \v 39 ne de7iya bessan salon si7a. Enta nagaraa atto ga; enta maadda. Neeni asa wozana ereysada asa ubbaas iya oosuwada oosuwada imma. Asa ubbaa wozana erey ne xalaala. \v 40 Yaaniko, neeni nu mayzatas immida biittan de7iya wode ubban enti new yayyana. \p \v 41 “Ne asaa Isra7eelepe gidonashin, allaga biitta asay, ne gita sunthaa gisho haaho biittafe yida asi de7iko, \v 42 ne gita sunthaa si7idi, haaho biittafe yidi, ha Xoossa keethaako simmidi nena woossiko, \v 43 neeni de7iya bessan salon si7a. Ne asati, Isra7eeleti ereysada sa7an de7iya asa ubbay ne sunthaa erana melanne new yayyana mela, taani keexida ha Xoossa keethay nena goyinniya bessi gideysa enti erana mela allaga biitta asay woossiyaba entaw pola. \p \v 44 “Ne asati banta morketa olana mela ne kiitida bessaa bidi, enti neeni doorida ha katamaakonne taani ne sunthaas keexida keethaako simmidi Godaa nena woossiko, \v 45 enta woosanne waasuwa salon si7ada entaw xoono imma. \p \v 46 “Nagara oothonna asi bayna gisho enti ne bolla nagara oothin, neeni enta hanqetada morketas aathada immin, morketi enta di77idi, haaho gidin mata bessi efikoka, \v 47 enti he di7etida biittan de7ishe, banta wozanan nagarape simmiko, he di7etida biittan de7ishe, ‘Nuuni nagara oothida; nuuni balida; nuuni iita hanida’ yaagidi neeko waassiko, \v 48 entana di77idi efida morketa biittan de7ishe, banta kumetha wozananinne banta kumetha qofan neeko simmiko, neeni enta mayzatas immida enta biittako, ne doorida katamaakonne taani ne sunthaas keexida keethaako simmidi, nena woossiko, \v 49 enta woosanne enta waasuwa ne de7iya bessan salon si7ada entaw pirda. \v 50 Ne asay ne bolla oothida nagaraanne qohida qohuwa atto ga; enta di77idi efida asati entaw qadhetana mela ootha. \v 51 Enti, birata seerisiya cooce tamada xuuggiya Gibxe biittafe neeni kessida ne asatanne ne buzo laatata. \p \v 52 “Taani ne aylleynne ne asay Isra7eeley woossiya woosa ne ayfey xeello. Enti waassiya wode awudeka neeni enta alla. \v 53 Abeeti Godaw, Xoossaw, neeni kase nu aawata Gibxefe kessiya wode ne aylliya Muse baggara odidaysada enta sa7an de7iya kawotethata ubbaa giddofe new buzo oothanaw dummayida dere” yaagidi woossis. \p \v 54 Solomoney woosa polidaape guye, ba kushiya miccidi yarsho bessa sinthan gulbatida bessaafe dendi eqis. \v 55 Isra7eele maabara ubbaa ba qaala dhoqu oothidi haysada yaagidi anjis; \v 56 “Ba gelida qaalada ba asa Isra7eele shempisida Goday galatetto; I ba aylliya Muse baggara immida lo77o ufaysa qaala ubbay poletis. \v 57 Goday nu Xoossay kase nu aawatara de7idaysada nuuraka de7o; I nuna kumethi aggenna; yeggenna. \v 58 Nuuni iya ogetan hemetana melanne I nu aawatas immida kiitaanne wogaa naagana mela nu wozanaa baako zaaro. \v 59 Gallas gallas nuus koshshiyaba immanaw Goday tana ba aylliyanne ba asaa Isra7eele maaddana mela, taani Godaa sinthan woossida woosati qammanne gallas Godaako, nu Xoossaako, shiiqo. \v 60 Hessan, sa7an de7iya asa ubbay Goday Xoosse gideysanne iyape attishin, hara xoossi baynaysa erana. \v 61 Hachi hinte oothidaysada hinte iya wogaada iyaw kiitetanaw hinte wozanay Godaas, nu Xoossaas ammaneteysa gido” yaagidi anjis. \s1 Xoossa Keetha Anjiso \r (2 Taari 7:4-10) \p \v 62 Hessafe guye kawoynne Isra7eele asa ubbay issife Godaa sinthan yarsho yarshidosona. \v 63 Solomoney Godaas issifetetha yarsho yarshanaw 22,000 booratanne 120,000 dorsata shiishis. Hessada oothidi kawoynne Isra7eele asa ubbay Godaa keethaa anjisidosona. \v 64 Kawoy Solomoney Xoossa keetha sinthan de7iya dabaaba giddo kifiliya he gallas dummayis. He bessan xuussa yarsho, katha yarshonne issifetetha yarshuwafe modhuwa yarshis. I hessa oothiday Godaa sinthan de7iya naase biratape oosetida yarsho bessay xuussa yarsho, katha yarshonne issifetetha yarshuwafe modhuwa yarshanaw guuxida gishosa. \p \v 65 He wode Solomoneynne Isra7eele asa ubbay laapun gallas Shaqara Ba7aale bonchidosona; Isra7eele zawan Hamaata Pinuwape bidi Gibxe shaafa gakanaw de7iya daro asay Godaa sinthan ba7aale bonchanaw shiiqis. \v 66 Wontetha gallas kawoy asaa moyzis; asay kawa anjidi, Goday ba aylliya Dawitasinne ba asaa Isra7eeles oothida keehatethan wozanape ufaytishe ba soo ba soo bis. \c 9 \s1 Xoossay Solomones Zaaridi Qoncis \r (2 Taari 7:11-22) \p \v 1 Solomoney Xoossa keethaanne kawo gadho keexidi wursida wode ba wozanan oothanaw amotida ubbaa polidaape guye, \v 2 Gaba7oonan kase qoncidaysada Goday zaaridi iyaw qoncis. \p \v 3 Goday, “Neeni ta sinthan woossida woosaanne waasuwa taani si7as. Neeni keexida keethay merinaw ta sunthay iyan xeegetana mela oothada geeshshas. Ta ayfeynne ta wozanay ubba wode yan daana. \v 4 Shin neeni ne aaway Dawiti hemetidaysada borey bayna suuretethan ta sinthan hemetiko, ta kiita ubbaa oothikonne ta wogaanne ta higgiya naagiko, \v 5 taani ne aawa Dawitas, ‘Isra7eele kawotetha araatan uttiya asi neeni kumethi dhayaka’ ” gidaysada ne araata Isra7eele bolla merinaw minthada essana. \p \v 6 “Shin ne woyko ne nayti tana kaalo aggidi guye simmiko, taani hintena kiitida ta kiitaanne ta wogaa naagonna ixidi allaga xoossata goyinniko, \v 7 Isra7eele asaa taani kase entaw immida biittafe shoddana; taani ta sunthaas geeshshida ha keethaa aggana. Isra7eeleti asa ubbaa giddon kadhesinne miichas attana. \v 8 Ha malaalsiya Xoossa keethay laaletidi laaletha doore gidana. Matara aadhiya asa ubbay dagammidi, ‘Goday ha biittanne ha Xoossa keethaa ayis haysada oothidee?’ yaagana. \v 9 Asay zaaridi, ‘Enta mayzata Gibxefe kessida, Godaa banta Xoossaa enti aggidi, allaga xoossata kaallida gishonne enta goyinnida gisho Goday enta bolla ha iitabaa ubbaa ehis’ ” yaagidi zaarana. \s1 Solomone Hara Oosota \r (2 Taari 8:1-18) \p \v 10 Solomoney ha nam7u keethata, Xoossa keethaanne ba kawo gadho keexida laatamantho laytha wursethan, \v 11 Xiroosa kawoy Kiraami xiidda, ziganne worqa ubbaa immida gisho, Galilan de7iya laatamu katamata Solomoney iyaw immis. \v 12 Shin Kiraami Xiroosape keyidi, Solomoney iyaw immida katamata be7anaw bida wode katamati iya ufaysibookona. \v 13 Kiraami Solomoneko, “Ta ishaw, haysati ne taw immida katamati ayba katamee?” yaagis. Hessa gisho, I he katamata, “Pathonna biitta” yaagidi sunthis. He heeray hachi gakanaw he sunthan xeegetees. \v 14 Kiraami 4,000 kilo giraame worqaa kawa Solomones kase yeddis. \p \v 15 Xoossa keethaa, kawo gadho, Miilo, Yerusalaame katama gimbiya, Haxoora, Magidonne Gezera gimbanaw kawa Solomones oosanchoti de7oosona. \v 16 Gibxe kawoy kase Gezera oykidi taman xuuggis. Kataman de7iya Kanaane asata wodhis; Solomoney ekida ba na7iw woyto oothidi immis. \v 17 Solomoney Gezeranne garsa Beet-Harona zaaridi keexis. \v 18 Ba7ilaata, Yihuda mela de7iya Tamaara, \v 19 buqura minjiya katamata ubbaa, ba paratanne para gaareta naagiya katamata, Yerusalaamen, Libaanoseninne I haariya biitta ubban keexanaw koyida ubbaa keexis. \p \v 20 Amooretape, Hitetape, Parzetape, Hiwetapenne Yaabusetape attida asati ubbay Isra7eele ase gidokona. \v 21 Enti Isra7eele asay biittafe wursidi dhaysanaw danda7onna ixin he biittan attida asaa kochata. Solomoney enta aylle oothin, enti hachi gakanaw aylletethan oothosona. \v 22 Shin Solomoney Isra7eele asaape oonaka aylle oothibeenna. Enti iyaw moorinnata, olanchota, toora mocona, para gaare laagiya asaas halaqanne para asi gididi oothidosona. \v 23 Enti Solomoney oosisiya keethaa keexeyisata halaqata; enti ichashu xeetanne ishatama. \p \v 24 Gibxe kawa na7iya Dawita katamaape Solomoney iw keexisida keetha yidaape guye, I Miilo katamaa gimbis. \p \v 25 Solomoney Godaas gimbida yarsho bessan xuussanne issifetetha yarsho laythan heedzu toho yarshees. Godaa sinthan ixaane cuyisees; hessan Xoossa keethay poletis. \p \v 26 Hessafe guye, kawoy Solomoney Edoome biittan Zo7o Abbaa gaxan, Eloota matan de7iya Exiyoon-Gabiran markabeta oothis. \v 27 Kawoy Kiraami Solomone asaara oothana mela markabe laagon loohida ba asata kiittis. \v 28 Enti Ofira biitta bidi 14,000 kilo giraame worqaa kawa Solomones ekidi yidosona. \c 10 \s1 Saaba Kawiw \r (2 Taari 9:1-12) \p \v 1 Saaba kawiya Goday Solomones qoncisida malaalsiya cincatetha woriya si7ada, deexo oyshata ekada iya paacanaw basu. \v 2 Sawuwa, daro worqanne al7o shuchu caanida daro gimale cugara daro ajaban Yerusalaame gakada Solomone sinthe shiiqasu. Ba wozanan de7iya ubbaa Solomone oychasu. \v 3 Solomoney iya oychidaba ubbaa zaaris; iw birshonnashin, iyape geemmidi attidabay aybika baawa. \v 4 Saaba kawiya Solomone cincatetha, I keexida kawo gadhuwa, \v 5 iya gaytan shiiqiya kathaa, iya moorinnati uttiya utethaa, iya aylleti oothiya oosuwa, enti ma7iya ma7uwa, eessi duuqeysatanne Xoossa keethan shiishiya xuussa yarshuwa be7ida wode I wozanay daro malaaletis. \p \v 6 Iya, kawa Solomoneko, “Nebaanne ne cincathaba taani ta biittan de7ashe si7idaysi tuma. \v 7 Shin taani yada, ta ayfen be7ana gakanaw enti taw odidaba ammanabike. Heko, asay taw odidaysi bagga gakenna; ne cincatethaynne ne duretethay taani si7idaysafe daro aadhees. \v 8 Ubba wode ne sinthan eqidi, ne cincatetha si7iya ne asatinne ne moorinnati ay mela qaadara de7iya ase! \v 9 Nenan ufaytidi, nena Isra7eele kawotetha araatan utisida Goday ne Xoossay galatetto! Goday Isra7eele asa merinaw siiqida gisho neeni suure pirdanne xillotethi oothana mela I nena kawothis” yaagasu. \p \v 10 Saaba kawiya 4,000 kilo giraame worqa, daro sawonne al7o shuchu kawa Solomones immasu. Saaba kawiya kawa Solomones immidaysa mela daro sawo hessafe simmin oonika ehibeenna. \p \v 11 (Kawa Kiraama markabeti, Ofirape worqa ehidaysati yaape daro sandale mithinne al7o shuchu ehidosona. \v 12 Kawoy Solomoney he sandalepe Xoossa keethaanne kawo gadho tuuqeta, zammaaretas diithinne maasinqo oosisis. Hessa mela sandaley he wodepe simmin yidi erenna; benti erenna.) \p \v 13 Kawoy Solomoney immanaw bessiya imotatape haraa, Saaba kawiya amottada iya oychidaba ubbaa iw immis. Hessafe guye, Saaba kawiya ba ajabara dendada ba biitta simmasu. \s1 Solomone Bonchuwa \r (2 Taari 9:13-28) \p \v 14 Solomoney laythan laythan ekiya worqay 23,000 kilo giraame. \v 15 Hessi zal7anchotape ekiya qaraxa, Arabe kawotapenne Isra7eele biittan haareysatape ekiya giira gujenna. \v 16 Solomoney nam7u xeetu gita gondalleta worqafe qoxidi oosisis. Issi issi gondalliyan usupun kilo giraame gidiya worqey gelis. \v 17 Qassi heedzu xeetu guutha gondalleta worqafe qoxidi oosisis. Issi issi guutha gondalliyan nam7u kilo giraame gidiya worqey gelis. Kawoy he gondalleta “Libaanose Woraa” geetetiya ba kawo gadhon wothis. \p \v 18 Qassi kawoy issi gita araata dangarsa zaalepe oosisidi geeshsha worqan lanxisis. \v 19 Araatay de7iya bessa pude keyanaw yedhiya usupun dethati de7oosona. He araatas guye baggara huuphiya bolla gertoy de7ees. Araatas nam7u baggara qese zempisiya bessati de7oosona; he nam7u bessata miyen eqida issi issi gaammo misiley de7ees. \v 20 He araata bolla keyiya usupun dethatas ya baggaranne ha baggara issi issi gaammo misiley, kumethi tammanne nam7u misileti de7oosona. Hessa mela araati hara kawotethan awunka oosetibeenna. \p \v 21 Kawoy Solomoney ushshu uyaa miishe ubbay worqafe oosetis; “Libaanose Wora” geetetiya kawo gadhon de7iya miishe ubbay walahi bayna worqafe oosetis. Solomone wode biras go77i bayna gisho birape oosetidabay baawa. \v 22 Kawa Kiraama markabetara zal7iya gita markabeti abban de7oosona. He markabeti worqa, bira, dangarsa zaale, geleshsho, qaarenne ayyaana kafo caanidi heedzu laythafe issi toho simmoosona. \p \v 23 Kawoy Solomoney duretethaninne cincatethan sa7an de7iya kawota ubbaafe aadhees. \v 24 Sa7an de7iya asi ubbay iyako yaanawunne Xoossay iya wozanan wothida cincatethaa si7anaw koyees. \v 25 Laythan laythan yaa ubbay iyaw worqa, bira, ma7o, ola miishe, sawo, paranne baqulo imota ekidi yoosona. \p \v 26 Solomoney para gaaretanne parata shiishis; iyaw 1,400 para gaaretinne 12,000 parati de7oosona. I enta para gaareta katamataninne baara Yerusalaamen wothis. \v 27 Kawoy Yerusalaamen biri shuchada, zigi zuma xaphon dicciya boobbada daranaada oothis. \v 28 Solomone parati Gibxefenne Qaawe biittafe yoosona. Kawa zal7anchoti enta Qaawepe shammidi ehoosona. \v 29 Enti issi issi para gaare usupun xeetu bira santimen, issi issi para xeetanne ishatamu bira santimen Gibxefe shammidi ehoosona. Enti Hiteta kawotasinne Soore kawotas bayzoosona. \c 11 \s1 Solomone Macheta \p \v 1 Kawoy Solomone daro allaga biitta maccasata dosis. Hessati Gibxe kawa na7epe haraa Moo7abeta, Amooneta, Edoometa, Sidoonatanne Hiteta maccasata. \v 2 Goday Isra7eele asaas, “Enti hinte wozana balethidi banta eeqatako zaariya gisho ha asatara ekoninne gelon walaketofite” yaagidi kase odis. Shin Solomone enta siiquwan qashetis. \v 3 Solomones kawo na7a gidida laapun xeetu machetinne heedzu xeetu laggethoti (qubaateti) de7oosona. He macheti iya Xoossafe haassidosona. \v 4 Solomoney cimishe biya wode iya macheti iya wozanaa hara xoossatako zaaridosona. Iya aawa Dawiti kumetha wozanan Godaas haaretidaysada I ba Godaa Xoossaas haaretibeenna. \v 5 Solomoney Astarooto geetetiya Sidoonata xoosseesinne Moloka geetetiya ixetida Amooneta eeqa goyinnis. \v 6 Solomoney Godaa sinthan iitabaa oothis; iya aawa Dawiti kaallidaysada Godaa polo kaallibeenna. \p \v 7 Solomoney Kamoosha ixetida eeqasinne Moloka geetetiya Amooneta eeqas Yerusalaamepe wuloha baggan de7iya dere huuphen dhoqa goyinno bessata keexis. \v 8 Allaga biittafe ekida ba machetas hessada giigisin, enti banta eeqatas yan ixaane cuyidosonanne yarsho yarshidosona. \p \v 9 Iyaw nam7u toho qoncida Godaa Isra7eele Xoossaafe Solomone wozanay haakida gisho, Goday iya hanqetis. \v 10 Hara xoossata kaallonnaada Goday Solomone kiittis, shin Solomoney Godaa kiitaa naagibeenna. \v 11 Hessa gisho, Goday Solomoneko, “Neeni haysada hanida gishonne ta caaquwanne ta wogaa ne naagonna gisho taani ne kawotetha neepe ekada ne aylletape issuwas immana. \v 12 Gidoshin, ne aawa Dawita gisho taani haysa ne de7o laythan oothike, ne na7aa kushepe ekana. \v 13 Hessi hanikoka, kawotetha ne na7aa kushepe ubbaa ekike; ta aylliya Dawita gishonne taani doorida Yerusalaame gisho issi koche iyaw immana” yaagis. \s1 Solomone Morketa \p \v 14 Hessafe guye, Goday Edoome biitta kawota koche gidida, Edoome addiya Hadaada Solomone bolla morke oothidi denthis. \v 15 Kase Dawiti Edoome asatara oletida wode hayqidaysata mooganaw bida toora moconay Iyo7aabi Edoomen de7iya addeta ubbaa wodhidi wursis. \v 16 Edoomen de7iya addeta ubbaa dhaysana gakanaw Iyo7aabinne Isra7eele asa ubbay yan usupun ageena uttidosona. \v 17 Shin he wode guutha na7a gidida Hadaadi, ba aawas oothida Edoome moorinatape guuthatara Gibxe baqatis. \v 18 Enti Midiyaamepe dendidi Paarana bidosona; Paraanepe bantara ase ekidi Gibxe kawako bidosona. Kawoy Hadaadas issi keethinne gade immidi kathi iyaw yeddis. \v 19 Hadaadi kawa daro ufaysin, kawoy ba mache, Xafinaasi michiw iyaw macho oothidi immis. \v 20 Iya Ganubaata geetetiya na7a iyaw yelasu. Xafinaasa iya kawo gadhon dichasu; Ganubaati yan kawa naytara issife de7is. \p \v 21 Hadaadi Gibxen de7ishe Dawitinne iya toora moconay Iyo7aabi hayqidaysa si7idi, kawako, “Taani ta biitta simmana mela tana yedda” yaagis. \p \v 22 Kawoy iya, “New haysan aybi pacin, ne biitta baanaw koyay?” yaagidi oychis. \p Hadaadi, “Taw aybika pacibeenna, shin taani baana” yaagis. \p \v 23 Qassika Xoossay Eliyaada na7aa Razoona Solomone bolla morke oothidi denthis. Razooni Suubba kawa Adraazarape baqatis. \v 24 Dawiti Suubba olanchota dhaysida wode Razooni baw ase shiishidi paannota halaqa gidis. Paannoti Damasqo bidi, oykidi yan uttidi Razoona kawothidosona. \v 25 Hadaadi medhida metuwa bolla gujidi, Solomoney de7ida laytha ubban Razooni Isra7eeletas morke gidis. Razooni Sooren kawotidi Isra7eele asaas morke gidis. \s1 Iyorbaami Solomone Bolla Dendis \p \v 26 Hessadaka Nabaaxa na7ay Iyorbaami Solomone bolla makallidi dendis. I Solomone aylletape issuwa. I Efreema biittan de7iya Xareedape yida asi; iya aaye sunthay Xiru7a; iya am7o. \v 27 Kawa bolla I makallidi dendida taarikey haysafe kaallidi xaafetidaysa. He wode Solomoney Miilo gimbeesinne ba aawa Dawita katamaa gimbe dirsaa yuushuwan de7iya ollaa kunthees. \v 28 Iyorbaami mino asi; Solomoney ha na7atethay ba oosuwa waatidi loythi oothiyako be7idi, Yoosefa\f + \fr 11:28: \fr*\ft Yooefa nayti Minaasenne Efreema. Issi issi kase maxaafati Minaasenne Efreema biittan goosona.\ft*\f*biittan oothiya madda oothiya asaa bolla halaqa oothidi shuumis. \p \v 29 Issi gallas Iyorbaami Yerusalaamepe keyidi bishin, Seelope yida nabey Akiyi ooratha ma7o ma7idi iyara ogen gahetis. Denban enta nam7aa xalaali de7oosona. \v 30 Akiyi ba ma77ida ooratha ma7uwa oykidi, tammanne nam7a kessidi daakis. \v 31 Iyorbaamako, “Tammu daakethaa new eka. Goday Isra7eele Xoossay haysada yaagees; ‘Heko, taani kawotethaa Solomone kushepe ekada tammu kochata new immana. \v 32 Shin ta aylliya Dawita gishonne Isra7eele zare ubbaa giddofe taani doorida Yerusalaame gisho issi koche iyaw aggana. \v 33 Taani hessa oothiya gaasoy, Solomoney tana aggidi Sidoona xoossiw Astarooto, Moo7abe xoossa Kamooshanne Amoone xoossaa Moloka goyinnida gishosa. Qassi ta ogiyan hemetonna ixida gishonne iya aaway Dawiti kiitetidaysada ta wogaanne ta higgiya naagonna ixida gishosa. \p \v 34 “ ‘Gidoshin, taani kawotethaa Solomone kushepe wursa ekike. Taani dooridaysa gishonne ta kiitaanne ta wogaa naagida ta aylliya Dawita gisho Solomoney de7on de7ishin hessa oothike. \v 35 Taani kawotethaa iya na7aa kushepe ekada tammu kochata new immana. \v 36 Ta sunthay yan xeegetana mela taani doorida Yerusalaamen, ubba wode ta aylliya Dawita kochay kawotana mela taani issi koche iya na7aas immana. \v 37 Taani nena ekana; ne wozanay dosida ubbaa neeni haarana; neeni Isra7eele bolla kawotana. \v 38 Taani nena kiittiyaba neeni oothiko, ta ogiyan hemetikonne ta aylley Dawiti naagidaysada ta wogaanne ta kiitaa naagada, ta sinthan suureba oothiko, ta neera gidana. Dawitas oothidaysada ne kochati kawotethan minnanaada oothana; Isra7eele new immana. \v 39 Solomone nagaraa gisho taani Dawita kochaa seerana; shin merinaw seerike’ ” yaagis. \v 40 Solomoney Iyorbaama wodhanaw koyis; shin Iyorbaami Gibxe kawa Shishaaqako baqatidi, Solomoney hayqana gakanaw Gibxen gam7is. \s1 Solomone Hayquwa \r (2 Taari 9:29-31) \p \v 41 Solomone hanida harabay, I oothidabay, iya cincatethay Solomone Taarike Maxaafan xaafetis. \v 42 Solomoney Isra7eele bolla Yerusalaamen oytamu laythi kawotis. \v 43 Hessafe guye, Solomoney hayqidi, ba mayzan gahetis; ba aawa Dawita Kataman moogetis. Iya na7ay Robi7aami iya bessan kawotis. \c 12 \s1 Tammu Isra7eele Kochata Shaaketethi \r (2 Taari 10:1-19) \p \v 1 Isra7eele asa ubbay Orobi7aama kawoyanaw Seekema bida gisho ika yaa bis. \v 2 Kawa Solomonepe baqatidi, Gibxen de7iya Nabaaxa na7ay Iyorbaami hessa si7ida wode Gibxefe simmidi yis. \v 3 Isra7eele asay Iyorbaama kiittidi xeegisin, inne Isra7eele maabara ubbay Robi7aamako bidi, \v 4 “Ne aaway nuna deexo qambara toossis; shin ha77i I nuna oosisiya wolqaama oosuwanne deexo qambara nuus kawusharki. Yaatiko, nuuni new haaretana” yaagidosona. \p \v 5 Robi7aami entako, “Bidi heedzantho gallas simmidi taako yiite” yaagin asay bidosona. \p \v 6 Hessafe guye, kawoy Robi7aami, iya aaway Solomoney de7on de7iya wode, Solomone zoriya cimata, “Ha asaas woygada zaara geetii?” yaagidi zore oychis. \p \v 7 Cimati zaaridi, “Hachi neeni ha asaas aylle gidada oothikonne enta oyshaas lo77o qaala zaariko, ubba wode enti new aylle gidana” yaagidosona. \p \v 8 Shin Robi7aami cimati zorida zoriya aggidi, iyara diccidi iyaw oothiya na7atethata zore oychis. \v 9 I entako, “Hinte tana ay zoretii? ‘Ne aaway nuna toossida deexo qambara nuus kawusharki’ giya ha asaas woygada zaaro?” yaagidi oychis. \p \v 10 Na7atethati zaaridi, “ ‘Ne aaway nuna deexo qambara toossis; shin neeni nuus kawusharki’ giya asaas, ‘Ta guutha biradhey ta aawa xeessaafe ordees. \v 11 Ta aaway hintew qambara deexethis; shin taani iyape aathada deexethana. Ta aaway hintena lisson garaafis; shin taani hintena korneda dukiya lisson garaafana’ yaagada zaara” yaagidosona. \p \v 12 Kawoy, “Heedzantho gallas simmidi taako yiite” gidaysada Iyorbaaminne asa ubbay heedzantho gallas Orobi7aamako simmidi yidosona. \v 13 Kawoy cimata zoriya aggidi entaw hanqon zaaris. \v 14 Na7atethati zorida zoriya kaallis. I entako, “Ta aaway hinte qambara deexethis; shin taani iyape aathada deexethana. Ta aaway hintena lisson garaafis; shin taani hintena korneda dukiya lisson garaafana” yaagidi zaaris. \v 15 Goday Seelope yida Akiya baggara kase Nabaaxa na7aa Iyorbaamas odida qaalay poletana mela hessi Godaape hanida gisho kawoy asay giyaba si7onna ixis. \p \v 16 Isra7eele asa ubbay kawoy enti geysa si7onna ixidaysa be7idi haysada yaagidosona; “Dawitape nuna gakiya gishoy aybee? Isseye na7aape nuuni laattiyabay aybee? Isra7eele asaw, hinte soo hinte soo simmite. Dawita, ne keethaa naaga” yaagidi, Isra7eele asa ubbay banta soo banta soo simmidosona. \v 17 Shin Robi7aami Yihudan de7iya Isra7eele asaa bolla kawotis. \p \v 18 Kawoy Robi7aami madda ootheyisata halaqaa Adoniraama Isra7eele asaako kiittin, enti shuchan caddidi wodhidosona. Yaatin, kawoy Robi7aami ba para gaariyan gelidi Yerusalaame baqatis. \v 19 He wodepe doomidi hachi gakanaw tammu Isra7eele kochati Dawita kochaafe kawotida kawota bolla makallidosona. \v 20 Iyorbaami Gibxefe simmidaysa Isra7eele asa ubbay si7ida wode iya banta maabaraako xeegidi Isra7eele bolla kawothidosona. Dawita kochaafe kawotida kawotas ammanetiday Yihuda kochaa xalaala. \p \v 21 Solomone na7ay Robi7aami Yerusalaame gakida wode, Isra7eele asaara oletidi, kawotethaa baw zaarana mela Robi7aami Yihudapenne Biniyaamepe dooretida 180,000 olanchota shiishis. \v 22 Shin Xoossa qaalay Xoossa asi gidida Samayeko haysada yaagidi yis. \v 23 “Solomone na7aa, Yihuda kawa Orobi7aamas, Yihudas, Biniyaamesinne attida asa ubbaas haysada yaaga; \v 24 Goday hinteko, ‘Hinte dabbotara, Isra7eeletara oletanaw boopite. Haysa taani oothida gisho hinte ubbay hinte soo hinte soo simmite’ yaagada oda” yaagis. Enti Godaa qaala si7idi soo bidosona. \s1 Worqa Marata \p \v 25 Hessafe guye Iyorbaami derey dariya Efreema biittan de7iya Seekema miixa oothi gimbidi, yan de7is; yaape keyidi bidi Phin7eela gimbis. \p \v 26 Iyorbaami ba wozanan, “Kawotethay Dawita kochaas simmana. \v 27 Ha asay Xoossa keethan yarsho yarshanaw Yerusalaame biyaba gidiko, enti banta godaako, kawa Robi7aamako simmana. Enti tana wodhidi, Yihuda kawa Robi7aamako simmana” yaagidi qopis. \p \v 28 Kawoy zoretidaape guye worqafe nam7u mara misileta medhidi, asaako, “Hinte hizape Yerusalaame buussay gidana. Hinteno Isra7eele asaw, Heko, hintena Gibxefe kessida hinte xoossati haysata!” yaagis. \v 29 Entafe issuwa Beetelen, issuwa Daanen wothis. \v 30 Ha hanotay entaw nagara gidis; asay he mara misiliya goyinnanaw Daane gakanaw bidosona. \p \v 31 Iyorbaami dere huuphen dhoqa goyinno bessata giigisidi Leewe koche gidonna ixikoka oonaka kahine oothidi shuumis. \v 32 Yihudan boncheysada hospuntho ageenan tammanne ichashantho gallasan ba7aale bonchanaada Iyorbaami qamma qachidi yarsho yarshis. I haysada hanidi Beetele bidi, ba medhida mara misiliyas yarsho yarshis. Ba medhida dhoqa goyinno bessatan kahineta Beetelen shuumis. \v 33 I ba huuphen doorida hospuntho ageenan, tammanne ichashantho gallas Beetele bidi he gallasay Isra7eele asaas ba7aale gidana mela awaajis. Ixaane cuyisanaw yarsho bessa keyis. \c 13 \s1 Yihudape Yida Nabe \p \v 1 Heko, Iyorbaami yarsho shiishanaw yarsho bessa matan eqidashin, Goday kiitida, Xoossa asi gidida issi nabey Yihudape yis. \v 2 Goday kiittin he yarsho bessa bolla haysada yaagidi waassis; “Yarsho bessaw, yarsho bessaw, Goday neeko yaagees. Heko, Dawita keethaas Iyosyaasa geetetiya issi na7i yeletana. He na7ay ha77i haysan dhoqa yarsho bessan yarshishe de7iya kahineta ne bolla yarshana; asaa meqethaa ne bolla xuuggana” yaagis. \v 3 He gallas Xoossa addey haysada yaagidi malaata immis; “Goday odida malaatay haysa; Heko, ha yarsho bessay phalqetana; iya bolla de7iya bidoy laaletana” yaagis. \p \v 4 Kawoy Iyorbaami Xoossa addey Beetelen de7iya yarsho bessa bolla waassida waasuwa si7ida wode yarsho bessaafe ba kushiya mallidi, “He addiya oykite!” yaagis. Shin I, addiya mallida kushey bessan melidi attin, ba kushiya guye zaaridi ekanaw danda7ibeenna. \v 5 Xoossa addey Godaa qaalan immida malaatan yarsho bessay phalqetidi wodhin, iya bolla de7iya bidoyka laaletis. \v 6 Kawoy Iyorbaami Xoossa addiya, “Ta kushey kaseysada hanana mela taw gaannata; Godaa ne Xoossaa woossa” yaagis. Xoossa addey kawas gaannatidi Godaa woossin, kawa kushey simmidi kaseysada hanis. \p \v 7 Kawoy nabiyako, “Taara ta soo yedha; kathi ma; ta new imota immana” yaagis. \p \v 8 Shin Xoossaa addey, “Hari attoshin neeni ne aquwape baggaa taw immiyakoka, taani neera biike; haysan kathi miike, haathe uyike. \v 9 Godaa qaalay, ‘Neeni kathi moopa, haathe uyopa, ne yida ogiyara simmada boopa’ yaagis gidi kawas zaaris.” \v 10 Hessa gisho, I hara ogera bis; I Beetele yida ogiyara simmidi bibeenna. \p \v 11 He wode Beetelen issi cima nabey de7ees. He gallas Xoossaa addey Beetelen oothidaba ubbaa he cima addiya nayti yidi iyaw odidosona. Qassi he addey kawas odida qaala enti banta aawas odidosona. \v 12 Aaway, “I awu baggara bidee?” yaagin, Yihudape yida Xoossa addey bida ogiya mallidosona. \v 13 I ba naytako “Taw elle hare koorite” yaagin, enti iyaw hare koorin toggis. \v 14 Xoossa addiya geedo kaallidi bis. Issi wolaa kuyan uttidaysa demmidi, “Yihudape yida Xoossa addey nenee?” yaagidi oychis. \p Addey, “Ee tana” yaagis. \p \v 15 Cima nabey, “Kathi maanaw taara ta soo yedha” yaagis. \p \v 16 Xoossa addey zaaridi, “Taani guye simmada neera baanaw woyko ha bessan neera kathi maanaw woyko haathe uyanaw danda7ike. \v 17 Godaa qaalay taako ‘Neeni he bessan kathi moopa, haathe uyopa, ne yida ogiyara simmada boopa’ yaagis” yaagis. \p \v 18 Cima nabey, “Taka needa nabe. Goday kiitida kiitanchoy taako, ‘Kathi maana melanne haathe uyana mela iya zaarada neera ne soo ekada ya’ ” yaagis. Shin cima addey iyaw wordo odis. \v 19 Hessa gisho, Xoossa addey simmidi iyara iya soo bidi misinne uyis. \p \v 20 Enti gayta bolla uttidashin, Godaa qaalay iya guye zaarida ehida cima nabiyako yis. \v 21 Yihudape yida Xoossa addiyas ba qaala dhoqu oothidi, “Goday haysada yaagees; ‘Neeni Godaa qaala kiitetabaaka; Goday ne Xoossay nena kiitida kiitaa naagabaaka. \v 22 He bessan moopa woyko uyopa’ gida bessaa guye simmada yan kathi madasa; haathe uyadasa. Hiza ne ahay ne aawata duufon moogetenna” yaagis. \p \v 23 Xoossa addey midi uyidi simmin iya guye zaaridi ehida cima nabey ba hariya iyaw kooris. \v 24 I ogiya bishin gaammoy keyidi iya wodhin, ahay ogiyan kundis; hareynne gaammoy nam7ay aha matan eqidosona. \v 25 Heko, he ogiyara aadhiya asay ahi ogen kundidaysanne gaammoy aha matan eqidysa be7idi, bidi cima nabey de7iya kataman odidosona. \p \v 26 Iya guye zaarida cima nabey hessa si7ida wode haysada yaagis; “Hessi Godaa qaalas kiitetonna ixida Xoossa addiya. Godaa qaalay iyaw koyrottidi odidaysada Goday gaammon iya gathis; yaatin, gaammoy iya mentherethidi wodhis” yaagis. \p \v 27 Hessafe guye, cima nabey ba nayta, “Taw hare koorite” yaagin enti iyaw hare kooridosona. \v 28 I keyidi biya wode ogiyan kundida aha, aha matan eqida hariyanne gaammuwa demmis. Gaammoy aha mibeenna woyko hariya menthibeenna. \v 29 Cima nabey Xoossa addiya aha denthidi, hariya zokon wothidi, yeekanawunne mooganaw guye ba katama ekidi bis. \v 30 Baw giigisidi wothida duufon aha moogis. Iyaw, “Ta ishaw taassa! ta ishaw taassa!” yaagidi yeekis. \p \v 31 Iya moogi simmidi ba naytako haysada yaagis; “Ta hayqiya wode Xoossa addey moogetida duufon tana moogite. Ta meqethaa iya meqethaa matan wothite. \v 32 Beetele kataman de7iya yarsho bessa bollanne Samaare kataman de7iya dhoqa goyinno bessata bolla Goday kiittin, he addey waassidi odida tinbitey tuma poletana” yaagis. \p \v 33 Hessi haninka Iyorbaami ba iita ogiyape simmibeenna. Dhoqa goyinno bessatas Leewe koche gidonna oonaka kahine oothidi shuumis. Kahine gidanaw koyiya oonaka dhoqa goyinno bessan shuumees. \v 34 Iyorbaama keetha asaa dhaysanawunne biitta bollafe quchanaw gathida nagaray hessa. \c 14 \s1 Akiya Tinbite \p \v 1 He wode Iyorbaama na7ay Abiyi hargetis. \v 2 Iyorbaami ba machiw, “Denda; neeni Iyorbaama macho gideysa oonika eronna mela ne ma7uwa laammada Seelo ba. Heko, taani ha asaa bolla kawotanaysa taw odida nabey Akiyi yan de7ees. \v 3 Tammu uythu, guutha daabbonne issi oto eessi iyaw ekada ba. Ha hargida na7aba I new odana” yaagis. \p \v 4 Iyorbaama machiya I gidaysada oothada Akiya soo Seelo basu. Akiyi cimida gisho iya ayfey xeellanaw danda7enna. \v 5 Shin Goday Akiyako, “Heko, Iyorbaama machiya hargetida ba na7aba oychanaw neeko yawusu. Neeni iw haysa haysa yaagada oda. Iya neeko gakiya wode hara maccas daanana” yaagis. \p \v 6 Akiyi pengen toho girsi si7idi haysada yaagis; “Iyorbaama mache, ane haa gela. Neeni ayis haysa mela hara asi daanadii? Taani iita kiita new odana. \v 7 Neeni Iyorbaamako bada, Goday Isra7eele Xoossay haysada yaagees yaaga; ‘Taani nena asaa giddofe dhoqu oothas; ta asaa Isra7eele bolla nena kawothas. \v 8 Dawita kochaafe kawotethaa ekada new immas; shin neeni ta aylliya Dawita mela gidaka. I ta kiitta naagis; ta sinthan suureba xalaala oothishe ba kumetha wozanan tana kaallis. \v 9 Neepe kase de7iya ubbay oothidaysafe aadhiya iitaba neeni oothadasa. Neeni new hara xoossatanne birape medhida eeqata medhadasa. Yaatada tana hanqethadasa; taw zoko zaaradasa. \v 10 Hessa gisho, taani Iyorbaama keetha asaa bolla iitabaa ehana. Isra7eele biittan Iyorbaama keetha asaape aylle gidin womaanno issi addeka ashshona dhaysana. Kem7eley taman xuugetidi wureysada taani Iyorbaama keethaa xuuggada wursana. \v 11 Iyorbaama koche gididi kataman hayqiya oonaka kanati maana; gaxaren hayqeyisata salo kafoti maana. Taani Goday haysa odas!’ ” yaagis. \p \v 12 Iyorbaama macheko, “Neeni dendada ne soo ba. Ne tohoy katamaa geliya wode na7ay hayqana. \v 13 Isra7eele ubbay na7aas yeekidi moogana. Iyorbaama keethan Godaa Isra7eele Xoossaa sinthan iyan lo77obay bentida gisho, Iyorbaama keethaafe iya xalaali moogetana. \v 14 Qassi Iyorbaama keethaa dhaysiya kawo Goday baw Isra7eele bolla denthana. \v 15 Goday Isra7eele shocana; haatha giddon mayrey qaaxeysada Goday he wode Isra7eele qaathana. Asheera geetetiya xoosse misile essidi, Godaa hanqethida gisho, enta aawatas I immida lo77o biittafe enta shoddana; enta Efraxiisa shaafape hefinthan laallana. \v 16 Iyorbaami oothida nagaraa gishonne Isra7eele asaa nagaraa oosisida gisho Goday Isra7eele aggana” yaagis. \p \v 17 Iyorbaama machiya bada Tirsa gakada, penge yedhiya wode na7ay hayqis. \v 18 Ba aylliya nabiya Akiya baggara Goday odidaysada iya moogidosona; Isra7eele asa ubbay iyaw yeekidosona. \p \v 19 Iyorbaami oothida harabay, I oletida olaynne iya ayso maaray, heko, Isra7eele Kawota Taarike Maxaafan xaafetidi de7ees. \v 20 Iyorbaami laatamanne nam7u laythi kawotidi hayqis. Iya bessan iya na7ay Naadabi kawotis. \s1 Yihuda Kawa Orobi7aama \r (2 Taari 11:5—12:15) \p \v 21 Solomone na7ay Robi7aami Yihudan kawotis; Robi7aami kawotiya wode iyaw laythi oytamanne issino. Goday ba sunthay xeegetana mela Isra7eele kochata biitta ubbaa giddofe doorida Yerusalaame kataman, Robi7aami tammanne laapun laythi kawotis. Iya aaye sunthay Na7imo; iya Amoone biitta asi. \v 22 Yihuda asay Godaa sinthan iitabaa oothidosona. Banta oothida nagaran banta aawatape aadhidi Godaa hanqethidosona. \v 23 Qassi enti dhoqa goyinno bessata, eeqa shuchatanne Asheero geetetiya xoosse misileta dere bollanne irxa mithata garsan essidosona. \v 24 Hari attoshin, enta dhoqa goyinno bessan, goyinno woga oothidi addey addera gahetees. Goday Isra7eele sinthafe kessida kawotethati oothiya ixetida oosota ubbaa Isra7eele asay oothidosona. \p \v 25 Robi7aami kawotida ichashantho laythan Gibxe kawoy Shishaaqi Yerusalaame katamaa bola ola denthis. \v 26 Xoossa keethaanne kawo gadhon de7iya shaluwa, Solomoney qoxisida worqa gondalleta ubbaa bonqidi ekis. \v 27 Yaatin, kawoy Robi7aami he gondalleta gisho naase biratape hara gondalleta oosisis. Enti naagetana mela kawo gadho pengiya naageysata halaqatas immis. \v 28 Kawoy Xoossa keethi biya wode naageysati gondalleta oykoosona; I simmidi biya wode enti zaaridi naageysata keethan wothoosona. \p \v 29 Robi7aami hanida harabaynne I oothida ubbay Yihuda kawota Taarike Maxaafan xaafetis. \v 30 Robi7aaminne Iyorbaami ubba wode olan de7idosona. \v 31 Robi7aami hayqidi ba mayzatan gahetis; Dawita Kataman de7iya ba aawata duufon moogetis. Iya aaye sunthay Na7imo; iya Amoone biitta asi; Orobi7aama bessan iya na7ay Abiyi kawotis. \c 15 \s1 Yihuda Kawa Abiya \r (2 Taari 13:1—14:1) \p \v 1 Nabaaxa na7ay Iyorbaami kawotida tammanne hospuntho laythan Abiyi Yihudan kawotis. \v 2 Abiyi Yerusalaamen heedzu laythi kawotis. Iya aayiya Abeseloome na7a; I sunthay Ma7iko. \v 3 Iyape kase, iya aaway oothida nagara ubbaa oothis. Iya wozanay iya aawa aaway Dawita wozanay polo gididaysada Godaa, ba Xoossaa sinthan polo gidenna. \v 4 Gidoshin, iyape guye Yerusalaamen kawotana melanne Yerusalaame sarotethaa naagana mela Goday iya Xoossay, Dawita gisho Abiyas issi adde na7aa immis. \v 5 Goday hessa oothiday, Dawiti Hite addiya Ooriyoona bolla nagara oothidaysafe attishin, ba de7o laytha ubban Godaa kiitaape issibaaka balibeenna. \v 6 Abiyi de7ida laytha ubban Robi7aaminne Iyorbaami oletishe de7idosona. \p \v 7 Abiyi hanida harabaynne I oothidaba ubbay Yihuda Kawota Taarike Maxaafan xaafetis. Abiyinne Iyorbaami oletishe de7idosona. \v 8 Abiyi hayqidi ba mayzatan gahetis; I Dawita Kataman moogetis; iya bessan iya na7ay Asi kawotis. \s1 Yihuda Kawa Asa \r (2 Taari 15:16—16:6) \p \v 9 Isra7eele kawoy Iyorbaami kawotida laatamantho laythan Asi Yihudan kawotis. \v 10 Asi Yerusalaamen oytamanne issi laythi kawotis. Iya wogga aaye sunthay Ma7iko; iya Abeseloome na7a. \v 11 Asi ba mayzay Dawiti oothidaysada, Godaa sinthan suureba oothis. \v 12 Goyinno woga oothidi addey addera laymatesata Asi biittafe dhaysis. Iyape kase de7iya kawoti medhida eeqa misileta ubbaa mentherethis. \v 13 Iya wogga aayiya Ma7ika Asheera geetetiya xoossees tuna eeqa misile medhida gisho, kawo aayo geetetiya boncho bessaafe iyo diggis. Asi he eeqa misiliya qanxerethidi Qediroona Zangaaran xuuggis. \v 14 Asi dhoqa goyinno bessata ubbaa dhaysona aggikoka, I ba de7ida laytha ubban Xoossas ammanetiya asi gididi de7is. \v 15 Inne iya aaway Xoossas dummayidi wothida bira, worqanne hara miisheta ehidi, Xoossa keethan wothis. \p \v 16 Yihuda kawoy Asinne Isra7eele kawoy Ba7oosi, banta laytha ubban olan de7idosona. \v 17 Isra7eele kawoy Ba7oosi Yihuda bolla dendidi, Yihuda kawa Asa biittafe oonika gelonna melanne keyonna mela teqanaw Rama yuushuwa gimbis. \p \v 18 Hessa gaason kawoy Asi Xoossa keethaninne kawo gadhon de7iya worqanne bira ubbaa kessidi ba moorinnata kushen wothis. Heziyoona na7aa na7aa, Xabirmoona na7aas, Damasqon de7iya Araame kawa Ben-Hadaada imota oothidi yeddishe haysada yaagis; \v 19 “Kase ta aawaranne ne aawara caaqidaysada, ane taaranne neera caaqoos. Heko, taani ha biraanne worqaa taani new imota oothada yeddas. Isra7eele kawoy Ba7oosi ba olanchota ta biittafe kessana mela neeni kase iyara caaqida caaquwa mentha” yaagis. \p \v 20 Ben-Hadaadi kawoy Asi gidaysa ekidi, ba toora moconata Isra7eele katamata olanaw yeddis. Enti Iyoona, Daanenne Abeel-Beet-Ma7ika katamata, Galila Abbaa matan de7iya biittanne Niftaaleme biittara gathidi oykidosona. \v 21 Kawoy Ba7oosi hessa si7idi, Rama gimbeysa aggidi Tirsa bis. \p \v 22 Hessafe guye kawoy Asi Yihudan de7iya asa ubbaa kiittin, issoyka attonna dendidi, Ba7oosi yan go7etiya shuchaanne mithaa Ramape gaazidosona. Kawoy Asi Mixiphaninne Biniyaamen de7iya Gib7a gimbis. \p \v 23 Asi hanida harabay, iya minotethay ubbay, I oothidaba ubbaynne I keexida katamati Yihuda Kawota Taarike Maxaafan xaafetis. Shin I cimida wode ba tohuwa saketis. \v 24 Asi hayqidi, ba mayzatan gahetidi ba mayza Dawita Kataman moogetis. Iya na7ay Iyosaafexi iya bessan kawotis. \s1 Isra7eele Kawa Nadaaba \p \v 25 Yihuda kawoy Asi kawotida nam7antho laythan Iyorbaama na7ay Naadabi Isra7eelen kawotis; I Isra7eele biittan nam7u laythi kawotis. \v 26 Naadabi kase ba aawa ogiyaninne Isra7eele asaa oosisida iya nagara ogiyan hemetidi Godaa sinthan iitabaa oothis. \p \v 27 Yisakoora koche gidida Akiya na7ay Ba7oosi Nadaaba bolla maqetis. He wode Naadabeynne iya olanchoti Filisxeemen de7iya Gibatoona katamaa yuushon de7oosona. \v 28 Yihuda kawoy Asi kawotida heedzantho laythan Ba7oosi Nadaaba wodhidi iya bessan I baw kawotis. \v 29 Ba7oosi kawoto doomida mela Iyorbaama soo asa ubbaa wodhidi wursis. Goday Seelope yida ba aylliya, nabiya Akiya baggara odidaysada Iyorbaama keetha asa ubbay hayqi wuris. \v 30 Hessi haniday, Iyorbaami ba huuphen oothida nagaraninne Isra7eele asaa I oosisida nagaran Godaa Isra7eele Xoossaa hanqethida gishosa. \p \v 31 Naadabi hanida harabaynne I oothidaba ubbay Isra7eele Kawota Taarike Maxaafan xaafetis. \v 32 Yihuda kawoy Asinne Isra7eele kawoy Ba7oosi banta kawotetha laytha ubban oletida mela de7idosona. \s1 Isra7eele Kawa Ba7oosa \p \v 33 Yihuda kawoy Asi kawotida heedzantho laythan Akiya na7ay Ba7oosi Isra7eele bolla kawotis; I Tirsa kataman uttidi laatamanne oyddu laythi kawotis. \v 34 Iyorbaami Isra7eele asaa nagara oosisidaysada ika he ogiyan hemetidi Godaa sinthan iitabaa oothis. \c 16 \p \v 1 Hanaana na7aa gidida, Iyyu baggara Godaa qaalay Ba7oosaba haysada yaagis; \v 2 “Taani nena baanape denthada ta asaa Isra7eele bolla halaqa oothas; shin neeni Iyorbaama ogiyan hemetadasa. Qassi ta asaa Isra7eele nagara oosisada enta nagaran tana hanqethadasa. \v 3 Heko, taani Ba7oosanne iya soo asaa pittana hanayis. Ba7oosa, taani ne soo asaa Nabaaxa na7aa Iyorbaama soo asaada oothana. \v 4 Ba7oosa koche gididi kataman hayqiya oonaka kani maana; qassi gaxaren hayqiya oonaka salo kafoti maana” yaagis. \p \v 5 Ba7oosi hanida harabay, I oothidabaynne iya minotethay Isra7eele kawota Taarike Maxaafan xaafetis. \v 6 Ba7oosi hayqidi ba mayzatan gahetidi, Tirsa kataman moogetis. Iya na7ay Eli iya bessan kawotis. \v 7 Gujidika, Goday, nabiya Iyyu baggara Ba7oosa bollanne iya soo asaa bolla tinbite odida gaasoy, Ba7oosi oothida nagara gishonne Iyorbaaminne iya soo asay oothidaysada iitabaa oothidi, Godaa hanqethida gishosa. Qassi I Iyorbaama soo asa ubbaa wodhidi wursida gishosa. \s1 Isra7eele Kawa Ela \p \v 8 Yihuda Kawoy Asi kawotida laatamanne usupuntho laythan, Ba7oosa na7ay Eli Isra7eelen kawotis. Tirsa kataman uttidi nam7u laythi kawotis. \v 9 Kawa toora moconatape issuwa gididi, iya para gaaretape baggaa kiittiya Zimiri kawa bolla maqetis. Kawoy Eli he wode Tirsan de7iya kawo gadho aawatethan aysiya Arxa son mathotidi uttis. \v 10 Yihuda kawoy Asi kawotida laatamanne laapuntha laythan Zimiri, Arxa soo gelidi kawa wodhidi iya bessan baw kawotis. \p \v 11 Zimira kawotida mela Ba7oosa soo asa ubbaa wodhis. Ba7oosi dabbo gidin lagge gidin issi addeka paxa ashshibeenna. \v 12 Nabiya Iyyu baggara Goday Ba7oosa bolla odida qaalada Zimiri Ba7oosa soo asa ubbaa wodhidi dhaysis. \v 13 Hessi haniday Ba7oosinne iya na7ay Eli banta eeqa goyinnidi oothida nagaraa gaasoninne Isra7eele asa oosisida nagaraa gaason, Godaa Isra7eele Xoossaa hanqethida gishosa. \p \v 14 Eli hanida harabaynne I oothidabay Isra7eele Kawota Taarike Maxaafan xaafetis. \s1 Isra7eele Kawa Zimira \p \v 15 Yihuda kawoy Asi kawotida laatamanne laapuntha laythan Zimiri Tirsan laapun gallasa xalaala kawotis. He wode Isra7eele olanchoti Gibatoona geetetiya Filisxeeme katamaa yuushuwa teqidosona. \v 16 Isra7eele asay Zimirii kawa bolla maqetidi iya wodhidaysa si7ida wode toora mocona Omira he gallas he bessan Isra7eele kawo oothidi kawothidosona. \v 17 Omirinne Isra7eele asay Gibatoonape keyidi Tirsa katamaa teqidosona. \v 18 Katamay oyketidaysa be7ida wode Zimiri kawo gadho giddon de7iya gimbiya gelidi kawo gadho taman oythis; ika hayqis. \v 19 Hessi haniday Iyorbaami oothida nagaranne Isra7eele asaa oosisida nagaraa kaallidi Zimiri Godaa sinthan iitabaa oothida gishosa. \p \v 20 Zimiri hanida harabaynne I maqida maqoy Isra7eele Kawota Taarike Maxaafan xaafetis. \s1 Isra7eele Kawa Omira \p \v 21 He wode Isra7eele asay nam7u keyidi shaaketis. Asaape baggay Ginata na7aa Tibina kawothanaw koyin, baggay qassi Omira kawothanaw koyis. \v 22 Shin Omira maaddiya asay Ginata na7aa Tibina maaddiya asaape minnida gisho Tibini hayqin Omiri kawotis. \p \v 23 Yihuda Kawoy Asi kawotida hastamanne issintho laythan, Omiri Isra7eele bolla kawotidi tammanne nam7u laythi haaris; iyape usupun laytha Tirsan haaris. \v 24 Omiri Samaariya zuma Samira geetetiya addiyafe 6,000 bira santimen shammidi, yan katama keexis. He katamaa he zuma godaa sunthan Samaare gidi sunthis. \p \v 25 Shin Omiri Godaa sinthan iitabaa oothis; I kase de7ida kawota ubbaafe aathidi nagara oothis. \v 26 Omiri Nabaaxa na7ay Iyorbaami oothida nagaraanne Isra7eele asaa oosisida nagaraa kaallis; he pathonna eeqa gaason Godaa, Isra7eele Xoossaa hanqethis. \p \v 27 Omiri hanida harabay, I oothidabaynne iya minotethay Isra7eele Kawota Taarike Maxaafan xaafetis. \v 28 Omiri hayqidi ba mayzatan gahetidi, Samaaren moogetis. Iya na7ay Akaabi iya bessan kawotis. \s1 Isra7eele Kawa Akaaba \p \v 29 Yihuda Kawoy Asi kawotida hastamanne hospuntho laythan, Omira na7ay Akaabi Isra7eelen kawotis. Omira na7ay Akaabi Samaaren Isra7eele bolla laatamanne nam7u laythi kawotis. \v 30 Omira na7ay Akaabi baape sinthe kawotida kawota ubbaafe aadhiya iitabaa Godaa sinthan oothis. \v 31 Nabaaxa na7ay Iyorbaami oothida nagaraa laafaba gidi qofo xalaala gidonashin, Sidoona kawa Etbaala na7iw Elzabeelo baw macho ekidi, Ba7aale eeqas oosonne goyinno doomis. \v 32 Samaaren I keexisida Ba7aale Eeqa Keethan yarsho bessi keexis. \v 33 Qassi Akaabi Asheera geetetiya xoosse misiliya essidi, baape sinthe de7ida kawota ubbaafe aathidi Godaa Isra7eele Xoossaa hanqethiya nagara oothis. \p \v 34 Akaaba kawotethaa wode Beetelepe yida, Hi7eela addey Iyaarko zaaridi keexis. Nawe na7aa Iyyasu baggara Goday odidaysada, Hi7eeli Iyaarko keexanaw baasiya wode Abeero geetetiya bayra na7ay hayqis. Qassi sanqa aathiya wode Saguba geetetiya kaalo na7ay hayqis. \c 17 \s1 Eeliyaasa Quuroy Muzis \p \v 1 Galadan Tesibape yida nabey, Eeliyaasi kawa Akaaba haysada yaagis; “Taani iyaw oothiya Goday, Isra7eele Xoossay ero! Kaallidi yaana laythatan, taani odonna de7ishin, sa7an iri bukenna woyko xaasatenna” yaagis. \p \v 2 Hessafe guye, Godaa qaalay Eeliyaasako yidi haysada yaagis; \v 3 “Haysafe dendada doloha bagga ba; yan Yordaanose shaafape doloha baggara de7iya Koraata zangaaran qosetta. \v 4 Neeni he shaafape haathe uyana; quuroti nena he bessan kathi muzanaada ta enta kiittas” yaagis. \v 5 Eeliyaasi Goday gidaysada oothis; Yordaanose shaafape doloha baggara de7iya Koraata zangaara bidi yan uttis. \v 6 Wontanne omarsi quuroti uythinne asho Eeliyaasas ehoosona; I shaafape haathe uyis. \v 7 Biittan iri bukonna gisho, guutha wodepe guye shaafay melis. \s1 Eeliyaasanne Sarapta Am7iw \p \v 8 Hessafe guye, Godaa qaalay Eeliyaasako haysada yaagis; \v 9 “Ha bessaafe dendada, Sidoona matan de7iya Sarapta bada yan de7aasha. Heko, issi am7iya kathi nena muzana mela taani kiittas” yaagis. \p \v 10 Eeliyaasi dendidi Sarapta bidi katama pengiya gakiya wode, Heko, issi am7iya mithi mixawusu. Eeliyaasi maccasiw xeegidi, “Hayyana, taw haathe uyanaw bulera ekada ya” yaagis. \v 11 Maccasiya haathe ehanaw bishin I xeegidi, “Hayyana guutha baso uythika ekada ya” yaagis. \p \v 12 Maccasiya zaarada, “Goday, ne de7o Xoossay ero! Taw uythi baawa. Taw oton issi kuuca dhiilleynne guutha zayte xalaali xaaron de7ees. Taani haysa yiday guutha mithi mixada, soo simmada, hinno tawunne ta na7aas issi toho uukidi midi hayqana” yaagasu. \p \v 13 Eeliyaasi zaaridi, “Aykoy baawa, yayyofa; bada ne kathaa katha. Shin koyro ne dhiilliyafe guutha uythi laqada taw ekada ya; hessafe guye, newunne ne na7aas uuka. \v 14 Goday, Isra7eele Xoossay, ‘Sa7aa bolla iri bukana gakanaw dhiilley otuwape zaytey xaaruwape wurenna’ yaagees” yaagis. \p \v 15 Hessa gisho, maccasiya bada, Eeliyaasi gidaysada oothasu; hessada hanin, Eeliyaasi, maccasiyanne I soo asay daro wodes gidiya kathi demmidosona. \v 16 Goday Eeliyaasa baggara odida qaala naagidi, otuwape dhiilley xaaruwape zaytey wuribeenna. \p \v 17 Guutha wodepe guye he maccase na7ay hargis; hargey goobishe bin, wursethan na7ay hayqis. \v 18 Maccasiya Eeliyaasako, “Xoossa addiyaw, ne ta bolla haysada ayis oothadii? Ne ta nagaraa hassaysada ta na7aa wodhanaw yadii?” yaagasu. \p \v 19 Eeliyaasi, “Ne na7aa haa ekada ya” yaagis. Na7aa I ki7uwape ekidi, pude ba de7iya pooqiya efidi ba arsan zin7isis. \v 20 Yaatidi Godaako haysada yaagidi waassis; “Abeeti Godaw, ta Xoossaw, ha taani de7iya am7e na7aa wodhada, haysa mela meto I bolla ayis ehay?” yaagis. \v 21 Hessafe guye, na7aa bolla heedzu toho zaqullidi, “Abeeti Godaw, ta Xoossaw, ha na7aa patha” yaagidi woossis. \p \v 22 Goday Eeliyaasa woosa si7is. Na7aa shempoy simmin, na7ay paxis. \v 23 Eeliyaasi na7aa ekidi pooqiyape duge wodhis; na7aa aayes immidi, “Heko ne na7ay paxis” yaagis. \p \v 24 Maccasiya, “Neeni Xoossa asi gideysanne ne doonape keyiya Godaa qaalay tuma gideysa taani ha77i eras” yaagasu. \c 18 \s1 Eeliyaasanne Ba7aale Nabeta \p \v 1 Iri bukonna aggin heedzantho laythan, Goday Eeliyaasako, “Bada kawa Akaabas qonca. Ta biittan ira bukisana” yaagis. \v 2 Eeliyaasi Akaabas qoncanaw dendidi bis. \p He wode Samaaren wolqaama koshi keyis. \v 3 Akaabi ba kawo gadhuwa aawatethan aysiya Abdiyu xeegis. Abdiyuy Godaa minthidi ammaniya asi. \v 4 Elzabeela Godaa sunthan nabeta wodhida wode Abdiyuy entafe xeetata ekidi, ishataman ishataman shaakidi, gongolo giddon qosidi, kathinne haathe immishe gam7is. \p \v 5 Akaabi Abdiyu xeegidi, “Maata demmidi paratanne baqulota hayqope ashshanaw biittan pultoy de7iya bessinne shaafa gaxan ubbaa ba” yaagis. \v 6 Enti biittan awu bagga baaneko shaaketidi ekin, Akaabi issi ogiya oykidi barka bis; Abdiyuy hara oge oykidi barka bis. \p \v 7 Abdiyuy ba ogiya oykidi bishin, Heko, Eeliyaasi iyara gahetis. Abdiyuy Eeliyaasa eridi ba som7uwan gufannidi, “Ta godaw Eeliyaasa, haysi nenee?” yaagis. \p \v 8 Eeliyaasi, “Ee tana; neeni bada, heko, Eeliyaasi haysan de7ees yaagada ne godaas oda” yaagis. \p \v 9 Abdiyuy zaaridi, “Ta nena ay qohin ne tana ne aylliya hayqo gada Akaaba kushen aathada immay? \v 10 Goday, ne de7o Xoossay ero! Ta goday nena koyana mela kiitiboonna biitti woyko kawotethi baawa. Enti, ‘Eeliyaasi haysan baawa’ giya wode ne yan baynaysi tuma gideysa eranaw Akaabi deriya ayseysata caaqisees. \v 11 Ha77i neeni, ‘Bada, Eeliyaasi haysan de7ees’ yaagada oda” yaagasa. \p \v 12 “Ta nena aggada biya wode Godaa Ayyaanay nena denthidi, ta eronna bessi efana. Ta Akaabas odin, I nena demmona ixiko, tana wodhana. Taani ne aylley na7atethafe doomada Godaa yayiya asi. \v 13 Elzabeela Godaa nabeta wodhida wode, taani entafe xeeta ekada, ishataman ishataman shaakada issi gongolon qosada, kathinne haathe immas. Yaatin, taani oothidabay new ta godaas odetibeennee? \v 14 Ha77i neeni, ‘Bada, heko, Eeliyaasi haysan de7ees’ yaagada oda yaagasa. Ta odiko I tana wodhana” yaagis. \p \v 15 Eeliyaasi, “Taani iyaw kiitetiya, Ubbaafe Wolqaama Goday ero! Tuma taani hachi Akaabas qoncana” yaagis. \p \v 16 Abdiyuy Akaabako bidi Akaabas odin, Akaabi Eeliyaasara gahetanaw bis. \v 17 Akaabi Eeliyaasa be7ida wode, “Isra7eele biitta buqey nenee?” yaagis. \p \v 18 Eeliyaasi zaaridi, “Isra7eele biitta buqey tana gidonashin, Godaa kiita aggidi, Ba7aale eeqata goyinnidi, biitta buqey nenanne ne aawa soo asaa. \v 19 Ha77i, Isra7eele asa ubbaa Qarmeloosa zuma bolla taako shiisha. Elzabeeli gibira miya oyddu xeetanne ishatamu Ba7aale nabetanne oyddu xeetu Asheera nabeta issife ha bessaa shiisha” yaagis. \p \v 20 Hessa gisho, Akaabi kiittidi, Isra7eele asa ubbaanne nabeta Qarmeloosa zuma bolla shiishis. \v 21 Eeliyaasi shiiqida asaako bidi, “Awude gakanaw nam7u wozanan daanee? Goday Xoosse gidiko iya goyinnite; Ba7aaley Xoosse gidiko iya goyinnite” yaagis. Gidoshin, asay iyaw issi qaalaka zaaribeenna. \p \v 22 Hessafe guye, Eeliyaasi, “Godaa nabetape ta xalaali attas; shin Ba7aale nabeti oyddu xeetanne ishatama. \v 23 Ane nuus nam7u kormata imeto. He kormatape issuwa enti dooro; kormaa shukidi qanxeretho; ashuwa mitha bolla wotho; shin tama eethofo. Taani nam7antho korma giigisada, mitha bolla wothana; taka tama eethike. \v 24 Hinte, hinte xoossaa sunthaa xeegite; taka Godaa sunthaa xeegana. Si7idi yarshuwa miya tama kiittiya xoossay, i, Xoosse gido” yaagis. \p Asay, “Ne giya qofay lo77o” yaagidosona. \p \v 25 Hessa gisho, Eeliyaasi Ba7aale nabetako, “Hinte daro gidiya gisho, issi korma dooridi koyrottidi giigisite. Hinte xoossaa sunthaa xeegite; shin iyan tama eethofite” yaagis. \p \v 26 Enti bantaw imetida kormaa ekidi giigisidosona. \p Wontafe seeta gallas gakanaw Ba7aale sunthaa xeegidi, “Ba7aale, nuna si7a” yaagidi woossidosona. Shin si7etiya girsi baawa; zaariya asi bentibeenna. Banta giigisida yarsho bessa yuushuwan duridosona. \p \v 27 Sa7i seeta gallasa gidin, Eeliyaasi, “Hinte qaala dhoqu oothidi woossite! I Xoosse gidenne! Ooni eri, I qofan gelidaako woyko iyaw oosoy daridaako woyko mandaridaako woyko dhiskidaba gidiko denthanaw koshshees” yaagidi qelqisis. \p \v 28 Enti banta qaala dhoqu oothidi woossidosona. Kase banta goyinniya wogaada banta asatethara suuthi goggana gakanaw tooraninne mashshan bantana caddidosona. \v 29 Omarsi yarsho shiishiya wodey gakanaw enti tinbite odidosona; shin si7etiya girsi baawa; entana hayzidi zaaro immiya asi dhayis. \p \v 30 Hessafe guye, Eeliyaasi, “Haa taako shiiqite” yaagis. Asay iyako shiiqin, laaletida Godaa yarsho bessaa zaaridi gimbis. \v 31 Godaa qaalay Yayqoobako, “Ne sunthay Isra7eele gidana” yaagidi odida, Yayqooba nayta kochata taybuwan tammanne nam7u shuchata ekis. \v 32 Godaa sunthan he shuchata keelidi, yarsho bessi gimbidi, tammanne oyddu litiro haathe oykiya olla yarsho bessa yuushon bookis. \p \v 33 Hessafe guye, yarsho bessan mithi wothidi, kormaa ashuwa iya qommuwan qommuwan qanxerethidi, mithaa bolla wothis. Asaako, “Oyddu baathe haathe kunthidi, yarshuwa bollanne mithaa bolla gussite” yaagis; enti gussidosona. \v 34 Qassika, Eeliyaasi, “Nam7antho gujite” yaagis; enti nam7antho gujidosona. \p Qassika, Eeliyaasi, “Heedzantho gujite” yaagis; heedzantho gujidosona. \v 35 Haathay yarsho bessa yuushuwan goggidi, ollan kumis. \p \v 36 Omarsa yarsho shiishiya wode nabey Eeliyaasi yarsho bessaako shiiqidi haysada yaagidi woossis; “Abeeti Godaw, Abrahaame Xoossaw, Yisaaqa Xoossaw, Isra7eele Xoossaw, neeni Isra7eele biittan Xoosse gideysa, taani ne aylle gideysanne taani haysa ubbaa ne qaalan oothidaysi hachi ereto. \v 37 Abeeti Godaw, taw koya. Neeni, Goday Xoosse gideysanne enta wozanaa neeko zaarey nena gideysa ha asay erana mela taw koya!” yaagis. \p \v 38 Godaa tamay salope wodhidi, xuussa yarshuwa, mithaa, shuchaanne biitta mis; ollan de7iya haatha laacis. \v 39 Asa ubbay hessa be7ida wode, banta som7ora sa7an gufannidi, “Goday Xoosse! Godaa xalaali Xoosse!” yaagidosona. \p \v 40 Eeliyaasi, “Ba7aale nabeta oykite; entafe issi asika kessi ekofo” yaagis. Asay enta oykidosona; Eeliyaasi enta Qisoona Shaafa efidi wodhis. \s1 Goday Ira Buksis \p \v 41 Eeliyaasi Akaabako, “Keyada ba; ma; uya; taani, wolqaama ira guunthi si7ayis” yaagis. \v 42 Hessa gisho, Akaabi maanawunne uyanaw bis. Shin Eeliyaasi Qarmeloosa zuma bolla keyidi, ba som7uwa ba gulbata giddo gelsidi hokis. \p \v 43 Eeliyaasi ba aylliyako, “Ane bada, abbaako simmada xeella” yaagis. \p Iya aylley bidi xeellidi, “Aybika bentenna” yaagis. \p Eeliyaasi ba aylliya laapun toho, “Qassika bada xeella” yaagis. \p Iya aylley laapun toho xeellis. \v 44 Laapunthon, “Kushe qaaqape daronna guutha shaari abbafe keyishin be7as” yaagis. \p Eeliyaasi, “Bada, ‘iri nena buussu diggonna mela ne para gaariyan uttada ne soo ba’ yaagada Akaabas oda” yaagis. \p \v 45 Guutha wodepe guye saloy kareetha shaaran dulkis; carkoy carkis; wolqaama iri bukis. Akaabi para gaariyan uttidi Izra7eela katamaa bis. \v 46 Godaa wolqay Eeliyaasa bolla wodhis. Eeliyaasi ba ma7uwa xeessan pude siqidi, Izra7eela katamaa gakanaw Akaaba sinthan woxis. \c 19 \s1 Eeliyaasi Siina Zuma Bolla \p \v 1 Eeliyaasi oothidaba ubbaanne Ba7aale nabeta ubbaa mashshan wodhidaysa Akaabi Elzabeelis odis. \v 2 Elzabeela, “Neeni he nabeta bolla oothidaysada wonto hannoode taani ne bolla oothonna ixiko, xoossati tana pirdo” yaagada Eeliyaasako kiittasu. \p \v 3 Eeliyaasi ba shempuwas yayyidi, ba aylliya ekidi, Yihuda biittan de7iya Barsaabe bis. \v 4 Issi gallasa oge mela biittan hemetis. I hemethaa aggidi issi sankara kuya garsan uttidi, “Abeeti Godaw, taw gidana; taani ta mayzatape aadhidike; ta shempuwa eka” yaagidi hayqo woossis. \p \v 5 Hessafe guye, sankara kuya garsan zaqullidi dhiskis. I dhiskidashin, Heko, issi kiitanchoy iya bochidi, “Denda; ma” yaagis. \v 6 I dendidi xeelliya wode, Heko, shucha mishan uuketidi, kaxida uythinne oto haathi iya huupheson be7is. I midi uyidaape guye simmidi dhiskis. \v 7 Godaa kiitanchoy nam7antho yidi, “Eeliyaasa, neeni baana ogey daro adusse gidiya gisho, dendada ma” yaagis. \p \v 8 Eeliyaasi dendidi mis, uyis. He I mida kathaa wolqan Xoossa Zumaa Koreeba gakanaw oytamu gallasinne oytamu qamma hemetis. \v 9 I yaa gakidi, gongolo giddo gelidi aqis. \p Goday, “Eeliyaasa, haysan ay oothay?” giya Xoossa qaalay iyako yis. \p \v 10 Eeliyaasi, “Ubbaafe Wolqaama Godaa Xoossaas taani daro mishetas. Isra7eele asay neera caaqida caaquwa menthis; ne yarsho bessa laallidosona; ne nabeta mashshan wodhidosona. Taani tarka attas; ha77i enti ta shempuwa wodhanaw koyoosona” yaagis. \p \v 11 Goday, “Haysafe keyada deriya huuphen ta sinthan eqa” yaagis. Eeliyaasi eqidashin, Heko, Goday iya matara aadhis. He wode wolqaama carkoy zumaa phalqerethis; zaallata tincherethis; shin Goday he carkuwa giddon baawa. Carkuwafe guye biitti qaaxis; shin Goday he biitta qaaxuwan baawa. \v 12 Biitta qaaxuwape guye tami keyis; shin Goday tama giddon baawa. Tamape guye kalkashi si7etis. \v 13 Eeliyaasi he kalkashaa si7ida wode ba som7uwa afilan kammidi, kare keyidi gongoluwa pengen eqis. \p Heko, issi girsi Eeliyaasako, “Eeliyaasa, haysan ay oothay?” yaagis. \p \v 14 Eeliyaasi, “Ubbaafe Wolqaama Godaa Xoossaas taani mishetas. Isra7eele asay neera caaqida caaquwa menthidosona; ne yarsho bessa laallidosona; ne nabeta mashshan wodhidosona. Taani tarka attas; enti ta shempuwa ekanaw koyoosona” yaagis. \p \v 15 Goday iyako, “Neeni yida ogiyara guye simmada Damasqo mela biitta ba. Neeni yaa gakiya wode Azaheela, Soore bolla kawo oothada tiya. \v 16 Namisa na7aa, Iyyu Isra7eele bolla kawo oothada tiya. Ne bessan nabe oothada Abeel-Mahoola addiya Safaaxa na7aa Elsa tiya. \v 17 Azaheela mashshafe kessi ekiya ubbaa Iyyuy wodhana; Iyyu mashshafe kessi ekiya ubbaa Elsi wodhana. \v 18 Shin Ba7aale eeqa goyinnona woyko banta doonan Ba7aale eeqa yeeronna 7,000 asaa taani Isra7eelen taw ashshana” yaagis. \s1 Eeliyaasi Elsa Xeegis \p \v 19 Eeliyaasi he bessaafe dendidi bishe Safaaxa na7ay Elsi tammanne nam7u waaxa booran gade goyishin demmis; Elsi tammanne nam7antho waaxan goyees. Eeliyaasi iya matara aadhishe ba afila iya bolla yeggis. \v 20 Elsi boorata essidi, Eeliyaasa geedo woxi bidi, “Taani ta aawanne ta aayiw yeera sarothada yaana; yaape simmada nena kaallana” yaagis. \p Eeliyaasi, “Ero ba; ta nena diggike” yaagis. \p \v 21 Hessa gisho, Elsi guye simmidi waatha boorata shukis; boora miishiya qeridi ashuwa kathidi, asaas aathin asay midosona. Hessafe guye, dendi bidi, Eeliyaasas kiitetis. \c 20 \s1 Soorey Samaare Olis \p \v 1 Soore kawoy Ben-Hadaadi ba olanchota ubbaa shiishis. Hastamanne nam7u kawotan, enta parataninne para gaaretan maadetidi, Samaare katamaa teqidi; iya olis. \v 2 Isra7eele kawa Akaabako ase kiittidi haysada yaagis; \v 3 “Ne biraynne ne worqay tabaa; ne machetinne ne naytape lo77oti tabaa” yaagis. \p \v 4 Isra7eele kawoy zaaridi, “Ee, ta godaw kawaw, ne gidaysa mela; taka taw de7iyaba ubbay nebaa” yaagis. \p \v 5 Qassika, kiitetida asati nam7antho bidi, “Ben-Hadaadi haysada yaagees; ‘Ne biraanne ne worqaa, ne machetanne ne nayta taw sheedha’ gada kiittas. \v 6 Shin wonto hannoode ne kawo gadhuwanne ne moorinnata keethaa pilgana mela ta oosanchota yeddana. Enti ne lo77oba gada wothidaba ubbaa efana” yaagidosona. \p \v 7 Isra7eele kawoy biitta cimata ubbaa shiishidi, “Ha addey nuna dhaysanaw koyeysa be7ite. I ta machetanne ta nayta, ta biraanne ta worqaa ekanaw kiittin, ta ixabike” yaagis. \p \v 8 Cimatinne asa ubbay, “I odiyaba si7opa! Woyko iyaw ero goopa” yaagidosona. \p \v 9 Hessa gisho, Akaabi Ben-Hadaadi kiitida asatako, “Hinte ta godaa kawa, ‘Neeni koyro kiitida kiitaa ta polana; shin ha nam7antho kiita polanaw danda7ike’ yaagees gidi odite” yaagis. \p Kiitetida asati bidi hessa Ben-Hadaadas odidosona. \v 10 Ben-Hadaadi, “Tana kaalliya asaas Samaare kataman issi kuuca biitti gakiko xoossati tana pirdo” yaagis. \p \v 11 Isra7eele kawoy kiitetidi yidaysatako, “ ‘Tuma olanchoy olape simmishe gayresipe attishin, buroo bishe gayrenna’ yaagidi odite” yaagis. \p \v 12 Ben-Hadaadinne kawoti, banta dunkaaniya giddon ushshu uyishe hessa si7ida wode kawoy ba olanchotako, “Olanaw salpite” yaagidi kiittin, enti katamaa olanaw salpidosona. \p \v 13 Heko, issi nabey Isra7eele kawa Akaabako, “Goday ‘Ha daro olanchota ubbaa be7a? Taani hachi enta ne kushen aathada immana; ta Godaa gideysa neeni he wode erana’ yaagees” yaagis. \p \v 14 Akaabi, “Olaa doomanay oonee?” yaagis. \p Nabey, “Awuraja haareysati kiittiya na7atetha olanchoti doomo” yaagis. \p Kawoy, “Attiya olanchota ooni kiittanee?” yaagis. \p Nabey, “Neeni kiitta” yaagis. \p \v 15 Hessa gisho, Akaabi awuraja haareysati kiittiya na7atetha olanchota, 232 shiishis. Qassi 7,000 attida Isra7eele asaa shiishis. \p \v 16 Ben-Hadaadi bana maaddida hastamanne nam7u kawotara issife dunkaaniyan uttidi ushshan mathotidashin, seeta gallas Isra7eele olanchoti olas keyidosona. \v 17 Awuraja haareysati kiittiya na7atetha olanchoti koyro keyidi bidosona. \p Ben-Hadaadi xomoosana mela kiitida asati, “Samaarepe asay keyidi yuussaa bolla de7ees” yaagidi odis. \p \v 18 Ben-Hadaadi, “Enti sigetanaw yin, woyko oletanaw yin, enta paxa oykite” yaagis. \p \v 19 Awuraja haareysati kiittiya na7atetha olanchoti salpidi, katamaape gaxa keyidosona; Isra7eele olanchoti enta kaallidi keyidosona. \v 20 Issoy issoy baara ola gahetida morkiya wodhidosona. Soore asay baqatin, Isra7eele asati kaallidi yedethidosona. Qassi Soore Kawoy Ben-Hadaadi ba para asatara ba paran kessi ekidi bis. \v 21 Isra7eele kawoy olas keyidi, paratanne para gaareta di77is; Soore asaaka wodho buthis. \p \v 22 Hessafe guye, nabey Isra7eele kawako bidi, “Bada nena mintha. Oothanaw bessiyaba akeekada ootha. Wonto laythi bone Soore kawoy nena nam7antho olanaw yaana” yaagis. \p \v 23 Soore kawa moorinnati iya haysada yaagidi zoridosona; “Enta xoossati dere xoossata; enti nuna xooniday hessa gishosa. Shin nu entara denban oletiyako tuma nu enta xoonana. \v 24 Neeni issiba ootha; hastamanne nam7u kawota kiittiya halaqatethafe denthada enta bessan hara halaqata shuuma. \v 25 Nuuni Isra7eeletara denban oletidi xoonanaw danda7ana mela new kase wurida olanchota bessan olanchota, parata bessan parata, para gaareta bessan para gaareta wothada giigisa” yaagidosona. Kawoy Ben-Hadaadi enta zoriya ekidi hessada oothis. \p \v 26 Kaalliya laythi bone Ben-Hadaadi Soore olanchota shiishidi, Isra7eeletara oletanaw Afeeqa bis. \v 27 Isra7eele olanchoti shiiqidi, shinqenne ola miishe ekidi, entara oletanaw nam7u cuga gididi keyidosona. Isra7eeleti nam7u guutha deesha wude daanidi, entako simmidi uttidosona; shin Sooreti gaxariya ubbaa ma7idosona. \p \v 28 Issi Xoossa nabey Isra7eele kawako bidi, “Goday haysada yaagees; ‘Soore asay, Xoossay dere Xoossefe attishin, demba Xoossi gidenna yaagida gisho, ha daro olanchota taani ne kushen aathada immana. He wode taani Godaa gideysa neeninne ne asay erana’ ” yaagis. \p \v 29 Sooretinne Isra7eeleti woliko simmi salpidi, laapun gallas takidosona. Laapuntha gallasan ola gahetidosona. Isra7eeleti issi gallasan Soore asaape 100,000 toho asaa wodhidosona. \v 30 Entafe attidaysati kessi ekidi, Afeeqa katamaa gelidosona. Gelidaysatape 27,000 asaa bolla katamaa dirsa gimbey kundidi wodhis. \p Ben-Hadaadi katamaa giddo baqatidi, issi keetha qol7an qosetis. \v 31 Iya moorinnati, “Heko, Isra7eele kawoti, maariya kawota gideysa nu si7ida. Nuuni kayo ma7o ma7idi, nu xeessan wodoro dancidi, Isra7eele kawako boos; ooni eri, I nena paxa ashshona aggenna” yaagidosona. \v 32 Enti kayo ma7o ma7idi, wodoro banta xeessan dancidi, Isra7eele kawako bidosona. Iyako “Ne aylley Benihadad, tana wodhopa yaagidi woossees” yaagidosona. \p Kawoy, “I hanno gakanaw paxa de7ii? I ta ishaa” yaagis. \p \v 33 Akaabi lo77o malla haasaya daanin, asati iya odaa ellesi ekidi, “Ee, ne ishay Benihadad paxa de7ees” yaagidosona. \p I entako, “Bidi iya haa ekidi yiite” yaagis. Benihadad yin, Akaabi iya ba para gaariya bolla kessidi utisis. \p \v 34 Benihadad Akaabako, “Ta aaway ne aawape ekida katamata ta new zaarana. Ta aaway Samaaren giya essidaysada neka Damasqon giya essa” yaagis. \p Akaabi zaaridi, “Taani ha caaquwa gaasoyada nena yeddana” yaagis. Iyara caaqidi iya yeddis. \s1 Akaaba Bolla Odetida Tinbite \p \v 35 Nabeta cugaape issi addey, Goday kiittin, issi ba lagge nabiyako, “Tana shoca” yaagis; shin he nabey shoconna ixis. \v 36 He nabey iyako, “Neeni Godaa kiitaa ixida gisho, Heko, ne taape shaaketada biya wode nena gaammoy wodhana” yaagis. Nabey iyape shaaketidi biya wode gaammoy keyidi iya wodhis. \p \v 37 Nabey hara issi adde demmidi, “Tana shoca” yaagis. Addey iya shocin, nabey madunxis. \p \v 38 Nabey iya oonatethay eretonna mela guuluntidi kawa naagishe oge doonan eqis. \v 39 Kawoy aadhiya wode, nabey kawa xeegidi, “Taani ne aylley olan de7ishin, Heko, issi addey taako yidi, ‘Ha di7etida addiya naaga. Ha addey dhayiyaba gidiko, ne shempoy iya shempuwara gade woyko 3,000 bira santime qanxaasa’ yaagis. \v 40 Taani ne aylley oosoy darin, yaa haa gishin, addey kessi ekidi dhayis” yaagis. \p Isra7eele kawoy, “Neeni ne bolla pirdadasa” yaagis. \p \v 41 Nabey ba guulunthaa qaari yeggiya wode nabetape issuwa gideysa kawoy eris. \v 42 Nabey kawako, “Goday, ‘Taani, I hayqanaw bessees yaagida addiya ne yeddida gisho, ne shempoy iya shempuwa bessan, ne asay iya asaa bessan gidana’ ” yaagis. \v 43 Isra7eele kawoy yilotishenne azzanishe Samaaren de7iya ba gadho simmis. \c 21 \s1 Naabute Woyne Gadiya \p \v 1 Samaare Kawa Akaaba gadho matan Naabutes Izira7eelen woyne gadey de7ees. \v 2 Akaabi Naabuteko, “Ta gadhuwa matan de7iya gisho, ta atakilte tokiya bessi oothanaw ne woyne gadiya taw imma. Iya gisho new ta hara lo77o woyne gade immana; woyko ne dosiko iya gatiya ta new qanxana” yaagis. \p \v 3 Naabutey zaaridi, “Taani ta aawatape laattida gade new imisiyabaape Goday tana asho” yaagis. \p \v 4 Izira7eele addey Naabutey, “Taani ta aawatape laattida gade new immike” gida gisho, Akaabi yilotishenne azzanishe ba soo bidi, godaako simmi zin7idi, kathika moonna ixis. \p \v 5 Iya machiya Elzabeela iyako gelada, “Nena haysada yiloyiday aybee? Ayis kathi moonna ixay?” yaagada oychasu. \p \v 6 Akaabi, “Izira7eele addey Naabutey, ‘Ne woyne gadiya taw bayza woyko ne dosiko iya gisho ta new hara woyne gade immana’ yaagin, I, ‘Ta woyne gadiya new immike’ yaagin, ta hessa gisho yilotis” yaagis. \p \v 7 Elzabeela, “Ne Isra7eele bolla kawo gida uttada haysada hanay? Dendada ma! Wozanape ufayta! Izira7eele addiya Naabute woyne gadiya taani new imisana” yaagasu. \p \v 8 Hessa gisho, iya Akaaba sunthan dabdaabe xaafada, iya bolla maatame wothasu. Naabutera issife kataman de7iya cimatasinne gita asatas kiittasu. \v 9 Dabdaabe haysada yaagada xaafasu; “Issi gallas xooma awaajite; asaa issife shiishite; Naabute boncho bessan utisite. \v 10 Naabutey, ‘Xoossaanne kawa cayis’ yaagidi markatiya nam7u markata shiishidi, markatanaada oothite. Hessafe guye, katamaape gaxa kessidi, shuchan caddidi wodhite” yaagada xaafasu. \p \v 11 Hessa gisho, Naabutera issife kataman de7iya cimatinne gita asati Elzabeela entaw xaafida dabdaabiyan gidaysada oothidosona. \v 12 Enti xooma awaajidi, Naabute asaa giddon boncho bessan utisidosona. \v 13 Nam7u wordo markati yidi, iyako simmi uttidi, asaa sinthan, “Naabutey Xoossaanne kawa cayis” yaagidi wordo markatidosona. Naabute katamaape gaxa kessidi, shuchan caddidi wodhidosona. \p \v 14 Cimati Elzabeeliko, “Naabutey shuchan cadetidi hayqis” yaagidi kiittidosona. \p \v 15 Naabutey shuchan cadetidi hayqidaysa Elzabeela si7ida wode, “Izira7eele addiya Naabutey new miishen bayzanaw ixida woyne gadiya bada eka. I ha77i hayqis” yaagasu. \v 16 Izira7eele addey Naabutey hayqidaysa Akaabi si7idi, Naabute woyne gadiya baw ekanaw dendidi bis. \p \v 17 Hessafe guye, Tesiba addiya Eeliyaasako Godaa qaalay yidi, \v 18 “Samaaren kawotida Isra7eele Kawa Akaabara gahetanaw ba. Heko, I Naabute woyne gadiya ekanaw bidi, yan de7ees. \v 19 Goday haysada yaagees gada iyaw oda; ‘Addiya wodhada iya gadiya new ekadasa gidikii?’ yaaga. Qassi Goday, ‘Naabute suutha kanati laaccida bessan ne suuthaaka kanati laaccana’ ” yaagis. \p \v 20 Akaabi Eeliyaasa be7ida wode, “Ta morkiyaw, tana demmadii?” yaagis. \p Eeliyaasi, “Ee, nena demmas. Neeni Godaa sinthan iitabaa oothanaw nena nagaras bayzadasa. \v 21 Goday neeko haysada yaagees; ‘Heko, taani ne bolla iitabaa ehana. Taani ne kochata dhaysana; taani Isra7eele biittan Akaaba soo asaape aylle gidin womaanno gidin, issi addey attonna dhaysana. \v 22 Neeni Isra7eele asaa nagara oosisada tana hanqethida gisho, ta ne soo asaa Nabaaxa na7aa Iyorbaama soo asaadanne Akiya na7aa Ba7oosa soo asaada oothana.’ \v 23 Qassi Goday Elzabeeliba odishe, ‘Izira7eele katama gimbe dirsaa lanqen kanati Elzabeelo maana’ yaagees. \v 24 Akaaba koche gididi kataman hayqiya oonaka kani maana; gaxariyan hayqiya oonaka salo kafoti maana” yaagis. \p \v 25 Ba machiya Elzabeela denthethin, Godaa sinthan iitabaa oothanaw bana nagaras bayzida Akaaba mela asi baawa. \v 26 Akaabi, Goday Isra7eele asaa sinthafe gooddidi kessida Amooreta eeqa goyinnidi daro ixetidaba hanis. \p \v 27 Akaabi hessa si7ida wode ba ma7uwa daakidi, kayo ma7o ma7idi xoomis. Kayo ma7o ma7idi dhiskees; azzanishe hemetees. \p \v 28 Hessafe guye Godaa qaalay Tesiba addiya Eeliyaasako yidi, \v 29 “Akaabi bana ta sinthan waatidi kawushidaako be7adii? I ta sinthan bana kawushida gisho, taani dhayuwa iya wode ehike. Shin taani iya na7aa woden iya soo asaa bolla ha dhayuwa ehana” yaagis. \c 22 \s1 Akaabanne Wordancho Nabeta \r (2 Taari 18:2-27) \p \v 1 Sooreynne Isra7eeley oletonna heedzu laythi saro de7idosona. \v 2 Heedzantho laythan, Yihuda kawoy Iyosaafexi Isra7eele kawa be7anaw bis. \v 3 Isra7eele kawoy ba moorinnatako, “Galadan de7iya Raamota katamay nubaa gideysanne nuuni hanno gakanaw he katamaa Soore kawuwape ekanaw aykoka oothonaysa ereketii?” yaagis. \v 4 I, Iyosaafexa, “Galadan de7iya Raamota katamaa olanaw taara baanee?” yaagidi oychis. \p Iyosaafexi zaaridi, “Ee, neeni olaa baanaw giigiya wode ta neera baana. Ta olanchoti ne olanchota; ta parati ne parata” yaagis. \v 5 Qassi, Iyosaafexi Isra7eele kawa, “Gidoshin, sinthatada Godaa oycha” yaagis. \p \v 6 Isra7eele kawoy oyddu xeetu nabeta issife shiishidi, “Galadan de7iya Raamota katama olanaw booye boopo” yaagidi oychis. \p Enti, “Ba; Goday he katamaa kawa kushen aathidi immana” yaagidosona. \p \v 7 Shin Iyosaafexi, “Nuuni Godaa oychanaw danda7iya hara nabey haysan baawee?” yaagis. \p \v 8 Isra7eele kawoy zaaridi, “Nuuni iya baggara Godaa oychanaw danda7iya issi addey de7ees. I, Yimila na7aa Mikiyaasa. Shin I ubba wode tabaa iitabaape attishin, lo77oba odonna gisho ta iya ixayis.” \p Iyosaafexi, “Kawoy hessa goopo!” yaagis. \p \v 9 Hessa gisho, Isra7eele kawoy ba moorinatape issuwa xeegidi, “Yimila na7aa Mikiyaasa elle ekada ya” yaagis. \p \v 10 Isra7eele kawoynne Yihuda kawoy Iyosaafexi banta kawotetha ma7uwa ma7idi, Samaare katamaa geliya pengiya matan de7iya wudumman banta kawotetha araatan uttidosona; nabeti ubbay enta sinthan tinbite odoosona. \v 11 Entafe issoy, Kanaane na7ay Sedeqiyaasi birata kaceta giigisidi, “Goday haysada yaagees; ‘Sooreti dhayana gakanaw ne enta ha kacetan qaycana’ ” yaagis. \v 12 Hara nabeti ubbay, “Galadan de7iya Raamota katamaa bada ola; xoona. Goday he katamaa, kawa kushen aathidi immana” yaagidi odidosona. \p \v 13 Mikiyaasa xeeganaw kiitetidi bida addey, “Heko, nabeti ubbay issi doona gididi, ‘Kawoy ha olaa xoonana’ yaagidi odidosona. Hessa gisho, hayyana ne odayka entaysa mela gido; ne lo77oba oda” yaagis. \p \v 14 Shin Mikiyaasi, “Goday eriya mela, Goday taw odiyaba ta odana” yaagis. \p \v 15 Mikiyaasi kawako yida wode, kawoy, “Mikiyaasa, nu Galadan de7iya Raamota katamaa olanaw biino boopo” yaagidi oychis. \p Mikiyaasi, “Bada ola; ne xoonana. Goday he katama kawa kushen aathidi immana” yaagis. \p \v 16 Kawoy, “Ne Godaa sunthan taw tuma odana mela ta nena aapun toho caaqetho?” yaagis. \p \v 17 Mikiyaasi, “Isra7eele olanchoti ubbay henthanchoy bayna dorsada deriya bolla laaletidaysa ta be7as. Goday, ‘Haysatas godi baawa. Enti ubbay banta soo soo saro boo’ ” yaagis. \p \v 18 Isra7eele kawoy Iyosaafexako, “I tabaa iitabaa odeesipe attishin, lo77oba odi erenna gada, ta new odabikina?” yaagis. \p \v 19 Mikiyaasi gujidi, “Hiza Goday giyaba si7a! Goday ba araatan uttin, salo kiitanchoti ubbay iya ushachaninne haddirsan eqidashin be7as. \v 20 Goday, ‘Akaabi Galadan de7iya Raamota katamaa bidi, yan hayqana mela balethanay oonee?’ yaagis. Issoy haysada giya wode hankoy qassi hessada gees. \v 21 Wursethan issi ayyaani keyidi Godaa sinthan eqidi, ‘Ta iya balethana’ ” yaagis. \p \v 22 Goday, “Ne waata balethanee?” yaagis. \p Ayyaanay, “Ta bada, iya nabeta ubbaa doonan wordo ayyaana gidana” yaagis. \p Goday, “Ne iya balethana; new hessi hanana. Bada baletha” yaagis. \p \v 23 Mikiyaasi gujidika, “Heko, Goday ne bolla dhayo ehanaw qachida gisho ne nabeta ubbaa doonan wordo ayyaana wothis” yaagis. \p \v 24 Hessafe guye, Kenaana na7ay Sedeqiyaasi shiiqidi, Mikiyaasa baqidi, “Godaa Ayyaanay tana aggidi waanidi new odanaw bidee?” yaagis. \p \v 25 Mikiyaasi, “Heko, neeni qosetanaw qol7a geliya gallas hessa demmana” yaagis. \p \v 26 Isra7eele kawoy ba olanchotape issuwa, “Mikiyaasa oykada katama haariya Amoonesinne ta na7aa Iyo7aasas efada imma. \v 27 Kawoy simmana gakanaw ha addiya qasho keethan wothite. Taani saro simmana gakanaw, guutha uythafenne haathaafe haraba aykoka iyaw immopite” yaagis. \p \v 28 Mikiyaasi, “Tuma ne saro simmiyaba gidiko, Goday taw odibeenna” yaagis. Qassika, Mikiyaasi, “Asa ubbay ta odidaysa akeekite” yaagis. \s1 Akaaba Hayquwa \r (2 Taari 18:28-34) \p \v 29 Hessafe guye, Isra7eele kawoynne Yihuda kawoy Iyosaafexi Galadan de7iya Raamota katamaa bidosona. \v 30 Isra7eele kawoy Iyosaafexi, “Ta ma7uwa laammada, hara asi daanada olaa gelana; shin neeni ne kawo ma7uwa ma7a” yaagis. Isra7eele kawoy ma7uwa laammidi, hara asi daanidi olaa gelis. \p \v 31 Soore kawoy ba para gaareta kiittiya hastamanne nam7u asatako, “Kawa xalaali attishin, hara ooderaka oletofite” yaagidi kiittis. \p \v 32 Para gaariya kiitteysati Iyosaafexa be7ida wode, “Tuma haysi Isra7eele kawa” yaagidosona. Iyara oletanaw simmin Iyosaafexi waassis. \v 33 Para gaareta kiitteysati, I Isra7eele kawa gidonnaysa be7idi, iya yedetheysa aggaagidosona. \p \v 34 Gidoshin, issi addey coo ba dongiya bolla dukidi, Isra7eele kawa olaa ma7oy gahetiya bessaara caddin, Isra7eele kawoy ba gaariya laagiya addiyako, “Gaariya guye zaarada, tana olaa giddofe kessa; taani iita cache cadetas” yaagis. \v 35 He gallas olay goobiya wode, Isra7eele kawoy Akaabi ba para gaariya giddon zempidi, Sooreta sinthan takis. Iya suuthay para gaariya giddo gukin, I omarsi hayqis. \p \v 36 Away wullanaw matishin, “Asa ubbay ba katamaa katamaa boo! Asa ubbay ba biitta biitta boo!” giya kiiti si7etis. \p \v 37 Enti kawa Samaare katamaa efidi yan moogidosona. \v 38 Layma maccasati meecetiya, teqetidi uttida Samaare haathan gaariya meeccidosona. Goday kase odida qaalada iya suuthaa kanati laacidosona. \p \v 39 Akaabi hanida harabay, I oothidaba ubbay, dangarsa zaalen kawo gadho keexidabaanne gimbida katamatabay ubbay Isra7eele kawota Taarike Maxaafan xaafetis. \v 40 Akaabi hayqidi ba mayzatan gahetis; iya bessan iya na7ay Akaziyaasi kawotis. \s1 Yihuda Kawa Iyosaafexa \r (2 Taari 20:31—21:1) \p \v 41 Isra7eele kawoy Akaabi kawotida oyddantho laythan Asa na7ay Iyosaafexi Yihudan kawotis. \v 42 I kawotiya wode laythi iyaw hastamanne ichasha; I Yerusalaamen laatamanne ichashu laythi kawotis. Iya aayiya Shiliha na7iw Azuubo. \v 43 Iyosaafexi ba aawa Asa ogiyan hemetis; I he ogiyape gede haa gibeenna; Godaa sinthan suureba oothis. Gidoshin, dhoqa goyinno bessata dhaysibeenna; asay he bessan yarshonne ixaane cuyisethi aggibeenna. \v 44 Iyosaafexi Isra7eele kawuwara sigetis. \p \v 45 Iyosaafexi hanida harabay, iya minotethaynne I oletida olay Yihuda kawota Taarike Maxaafan xaafetis. \v 46 Iya aaway Asi kawotida wodiyape doomin, attida addera addera laymateyisata biittafe diggis. \p \v 47 He wode Edoome biittan kawoy baawa; he biittan shuumetida halaqi haaris. \p \v 48 Ofira biittafe worqa ehana mela Iyosaafexi gita markabeta oosisis; shin he markabeti Exiyoon-Gabiran meqeretidosonape attishin, kumthi bibookona. \v 49 He wode Akaaba na7ay Akaziyaasi, “Ta oosanchoti ne oosanchotara issife markabiyan boo” yaagis; shin Iyosaafexi ixis. \p \v 50 Iyosaafexi hayqidi ba mayzatan gahetis. Ba mayza Dawita Kataman moogetis. Iya bessan iya na7ay Iyoraami kawotis. \s1 Isra7eele Kawa Akaziyaasa \p \v 51 Yihuda kawoy Iyosaafexi kawotida tammanne laapuntho laythan, Akaaba na7ay Akaziyaasi Isra7eele bolla Samaaren kawotis; Isra7eele bolla nam7u laythi kawotis. \v 52 Akaziyaasi Godaa sinthan iitabaa oothis; ba aawanne ba aaye ogiyaninne Isra7eele asa nagara oosisida, Nabaaxa na7aa Iyorbaama ogiyan hemetis. \v 53 Akaziyaasi Ba7aale eeqas oothis; iya goyinnis. Iya aaway kase oothidaysada, Godaa Isra7eele Xoossaa hanqethis.