\id 1PE \h 1 BETAWUŊU \mt2 BETAWUŊU NAMBA 1 DHÄRUK \mt1 DJUY'YUNARA \toc1 BETAWUŊU NAMBA 1 DHÄRUK DJUY'YUNARA \toc2 1 BETAWUŊU \toc3 1PE \c 1 \s1 Biyakana dhukarr-nhäŋana yukirriya ŋurukuna-wala ŋunhi ŋulimurru yurru nhina bitjanna liŋguna \p \v 1 Ŋarranydja dhuwala Beta, bo'puyŋunydja ŋarra dhuwala Djesu-Christku, ga dhuwala ŋarra wukirrinydja yukurra nhumalaŋguna Godkalaŋumirriwuna yolŋuwu walalaŋgu, ŋunhi nhuma yukurra nhina dhuwali mulkuruna, barrkuwatjthirrina yukurra birrka'mirriŋurana makarrŋura yäkuŋura wäŋaŋura Bunditjnha, ga Galatjiyana, ga Gapadatjiyana, ga Yaytjana, ga Bithiniyana; yakana nhuma yukurra nhina nhumalaŋgiyingala wal'ŋu wäŋaŋura. \v 2 Godthunydja nhumalanha ŋunhi djarr'yurruna, nhanŋuwayliliyaŋalana ŋayi, bili bitjarrayi muka ŋunhi ŋayi Gunhu'yu nherrara ŋäthilinydja nhumalaŋgu, bala ŋayi nhumalanha ŋuriŋi Garrkuḻukthunydja Birrimbirryu ganaŋ'maraŋalana, nhuma yurru nhina yukurra Godkuna yana nhanŋuwaynha, märr yurru nhuma dhäruk-märrama Djesu-Christnha yana ŋanyapinyay, ga ḏarrtjalkthirri nhuma yurru nhina yukurra, liŋgu ŋayinydja rurrwuyurrunana ŋunhi nhumalanha nhanukalaynha ŋayi ŋuriŋina maŋgu'-waṉḏinyarayu. \p Ŋarranydja ḏukṯuk nhumalaŋgu, nhuma yurru nhina yukurra biyapul wal'ŋu ḻatju', Godkala yana märr-ŋamathinyaraŋura ga ŋayaŋu-yal'yunaraŋura. \p \v 3 Gul' ŋilimurru wokthun Gunhu'wu Godku, ŋunhi ŋayi bäpa'mirriŋu Djesu-Christku ŋilimurruŋgalaŋuwu Garraywunydja. Wirrki yana wal'ŋu ŋayi biyapul mel-wuyurrunanydja ŋilimurruŋgu; ŋayinydja ŋilimurrunha dhawaṯmaraŋalana ŋuliŋuru yätjŋuru, yuṯakuŋalana wal'ŋu ŋuliwitjarra Djesu-Christkalana ŋunhi ŋayi ŋanya gaŋgathinyamirriyaŋala beŋuru rakunyŋuru, bala ŋilimurrunydja yukurra gatjpu'yunna, dhukarr-nhämana ŋurikiyi ŋunhi ŋilimurru yurru nhinana yukurra ŋunhala djiwarr'ŋura. \v 4 Ga ŋunhalanydja ŋilimurru yurru märrama ŋunhiyi nhä malanha ŋunha ŋayi yukurra Godthu ŋayathama ŋilimurruŋgu, yakana yurru nhanukuŋu wekanharanydja ŋunhi buḻuŋga'yirri ga dhulwirmirriyirri. \v 5 Yo, ŋunhayi djiwarr'ŋuranydja Godthu yukurra ḏälkuma nhuŋunydja biyapul wal'ŋu dhapirrk nhä malanha, ŋunhi yurru ŋorra yukurra bitjanna liŋgu, gupaḏalnha-wala. Ga ŋuriŋi nhanukiyingala ganydjarryunydja ŋayi yukurra nhuna ḏälkuma, gungamana yurru, ŋunhinhanydja walalanha ŋunhi nhuma yukurra märr-yuwalkthirri nhanŋu, märr yurru nhuma nhina yukurra nhanukala walŋamirriŋura romŋura, ŋunhi yurru maḻŋ'thun warraŋulnha wal'ŋu ŋulinyaramirriyuna dhä-yawar'yunaramirriyuna waluyu. \p \v 6 Yo, guyaŋiyanydja biyakayi yukirriya goŋmirriyiya wal'ŋu ŋayaŋu-djulŋithiya, bäy warray ŋunhi gurririnydja dhiyala nhe yukurra nhina dhuwala galŋa-yätjthirri, liŋgu nhuma yukurra marrtjinydja dhuwalayi ŋayaŋu-yätjthinyaramirrikurru romgurrunydja. \v 7 Yo, wiripunydja mari yurru ŋilimurruŋgu marrtji yukurra, märr yurru ŋuriŋi ŋayaŋu-yätjkunharamirriyunydja ŋilimurrunha bitjan Godthunydja gatjarr'yunna, maḻŋ'marama ŋilimurrunha yukurra, wanhaka ŋali yukurra nhanukala märr-nherraṉmirri yuwalkthirri, mak dhäruk yana waŋgany. Balanyara gam' ŋunhiyinydja. Yolŋuyunydja ŋuli ŋunhi mel-wiḏi'mirrinha guṉḏanha, goldnhanydja yäkunha gatjarr'yun gurthayu bathan, maḻŋ'marama ŋanya nhäyinyara ŋayi ŋunhi yuwalkŋu wal'ŋu, mak yana wakal. Ga bitjandhina ŋayi yurru Godthunydja gatjarr'yun ŋilimurruŋgu märr-yuwalkthinyaranydja. Goldnydja dhuwala mel-wiḏi' yana, yurru yaka ŋayi dhuwalayi ŋorra yukurra gupaḏalnydja wal'ŋu yurru. Yurru yolŋu, ŋunhinydja ŋunhi ŋayi ŋuli yuwalkkuma dhika wal'ŋu ŋayaŋu-nherraṉmirri Godkala, ŋunhiyina yolŋu mel-wiḏi' wirrkinydja wal'ŋu Godkala, biyapulnydja wal'ŋu ŋurikalayi goldwalanydja. Liŋgu ŋuli nhe yurru dhärra wuṉḏaŋarryirri gatjarr'yunaramirrikurrunydja, ga yakanydja galŋa-ḏaḏawyun, nhenydja yurru bitjanna liŋguna nhina yukurra galkina yana nhanukalaynydja. gupaḏalnha yurru-wala. Ga ŋulinyaramirriyunydja ŋunhi ŋayi Djesu-Christ yurru warraŋulthirri ŋilimurruŋgala maḻŋ'thun, ŋayinydja yurru Godtja nhuŋu wokthunna dhika, bala nhe yurru nhinanydja nhanukala Garraywalanydja ḻatju'ŋurana dhikana wal'ŋu, galkina yana nhanukala. \p \v 8 Nhenydja ŋunhi yaka warray nhäŋala rumbal ŋanya Garraynha, yurru nhe yukurra märr-ŋamathirri märryu-ḏapmarama ŋanya; bäy warray nhe yukurra yakanydja ŋanya nhäma nhokalay nhe maŋutjiyu dhiyaŋu-wala, nhe yukurra märr-yuwalkthirri ŋanya, bala nhe ŋuli nhinanydja yukurra goŋmirrina dhikana wal'ŋu, ŋayaŋu-djulŋithirrina wirrkina. Yakana nhe yurru maḻŋ'marama dhäruktja ŋuriki waŋanharawunydja ḻakaranharawunydja. \v 9 Liŋgu nhe ŋuli märrama yukurra ŋunhiyi ŋunhi ŋayinydja yukurra ŋäthilimirriyamana ŋurikinydja walalaŋgu ŋunhi walala märr-nherraṉmirri marrtji ŋuli nhanukala; nhe yurru wapthun nhanukala walŋamirrilili wäŋalili, ga ŋunhalayinydja nhe yurru walŋana nhina gupaḏalnha-wala. \p \v 10 Yo, ŋäthilinydja benydja baman'tja wal'ŋu Godku dhäwu'-gänharamirri walala yolŋu'-yulŋu marrtjina ḻarruŋala dhika maḻŋ'maranharawu ŋurikiyi walŋamirriwunydja romgu; wirrki walala ḏukṯukthinanydja ŋurikiyi marŋgithinyarawunydja, yurru bäyŋu walala maḻŋ'maraŋalanydja, liŋgu ŋayi Godthunydja wekaŋala walalaŋgala dhäruknha yana waŋanharawunydja, märr yurru walala ŋäthili yana ḻakaramanydja ŋurikiyinydja ŋunhi ŋayi yurru yalala wekama ŋilimurrunha. \v 11 Ga walala yukurrana ŋuriŋiyi dhäwu'-ḻakaranhamirriyu walalay dhä-wirrka'yurruna bitjarra, “Nhätha yurru dhika bitjandhiyinydja? Yolkalaŋukurru dhika yurru ŋayi ŋunhiyi walŋamirrinydja rom maḻŋ'thun?” bitjarra walala yukurrana. Liŋgu Garraywunydja ŋunhi Garrkuḻuktja Birrimbirr yukurrana waŋana ḻakaraŋala walalaŋgalaŋukurru dhärukkurru, dhunupamirriyaŋala yukurrana ḻakaraŋala ŋilimurruŋgalaŋumirrina walu, ŋayi waŋananydja yukurrana bitjarra gam', “Garraynydja yurru batjpatjtjun burakirri wirrki yana wal'ŋu, ga ŋuliŋuruyinydja dhäŋuru nhanŋu yurru ŋunhiyi ḻatjuny'tja wal'ŋu rom maḻŋ'thunna warraŋulthirrina.” \v 12 Ga Godtja waŋana ŋuriki dhäwu'-ḻakaranhamirriwu bitjarra. “Dhuwalayi dhäwuny'tja nhuma yukurra ḻakarama, yaka dhuwali nhumalaŋguwaynydja. Dhuwalayinydja dhäwu' ŋuriki walalaŋgu ŋunhi walala yurru yalalaŋumirriyu maḻŋ'thun, ŋuriki walalaŋgu,” bitjarra. Yo, dhuwalayinydja dhäwuny'tja nhumalaŋguna; yana walala yukurrana ŋuriŋiyi ŋäthilinydja ḻakaraŋala ŋunhiyi walŋamirri rom, ŋunhi dhiyaŋunydja-wala dhuwalana maḻŋ'thurruna liŋguna. Ga liŋguna nhuma ŋäkulana ŋunhiyi ŋurikiŋi dhäwu'-gänharamirriwuŋu walalaŋguŋu ŋunhi walala märr-yawunguna marrtjinya birrŋ'maranha dhuwalayi dhäwu', walala yukurrana ḻakaraŋalanydja dhuwalayi ganydjarryu ŋuriŋi Garrkuḻukthuna wal'ŋu Birrimbirryu, ŋunhi ŋayi djuy'yunaranydja ŋulaŋuru djiwarr'ŋuru. \p Ga bitjandhina walala yukurra ŋunha djiwarr'wuyyunydja yolŋuyu walalay djipthunmaramana nhämanydja, walalanydja ḏukṯuk walala yurru dharaŋan nhä yukurra dhiyala Godthu djäma munatha'ŋura wäŋaŋura, walŋakuma yolŋu'-yulŋunha. \s1 Godtja djäl nhuŋu ḏarrtjalkku yana nhinanharawu \p \v 13 Yo, liŋguna nhuma walŋathinana ŋuliwitjarra batjpatjkurru Djesu-Christkalana. Biyaka bira'yurra, ga guyaŋiya ŋamathaŋa wal'ŋu. Yaka ḻayḻayyurra ga djäma nhokiyingala nhe, yana ŋayaŋuyu biyaka girri'-ŋamathiya djämawu nhanukalaŋuwu yana. Nhäŋa yukirriya goŋmirriyiyana dhukarr-nhäŋanydja ŋuriki bili waŋganygu ŋunhi yurru ŋayi Godthu wekama nhuna, ŋulinyaramirriyu waluyu ŋunhi ŋayi yurru Djesu Garray maḻŋ'maranharamirri warraŋulkunharamirrina. \p \v 14 Ŋäthilinydja nhe dhuŋa muka Godku, yaka nhe yana marŋgi nhanŋu, bala nhe ŋuli nhinanha ŋunhili muka nhokiyingala djälŋura ga romŋura. Ga dhiyaŋunydja-wala nhe dhuwala yolŋu nhanŋuwaynha, Godkuna yumurrku. Nhanŋuwaynha dhäruk märraŋa \v 15 Godtja dhuwala ḏarrtjalk wal'ŋu, ganaŋ'thun yukurra yätjkalanydja, ga bitjandhi liŋgu nhenydja yurru nhina ganaŋ'thun yana ŋuliŋuruyi yätjŋurunydja, ḏarrtjalk yana wal'ŋu bitjan ŋayipi God, liŋgu ŋayinydja wäthurruna ŋilimurruŋgunydja nhanŋuwayliliyaŋala ŋayi. Djäma biyaka ŋamakurru' yana, ga ḏarrtjalk, \v 16 liŋgu ŋunha Godkalanydja djorra'yu yukurra ḻakarama bitjan, “Nhe yurru ḏarrtjalkthirri wal'ŋu nhina, ŋayaŋu-dhunupayirri, liŋgu ŋarranydja ḏarrtjalk warray, ganaŋ'thun warray yukurra yätjkalanydja.” \p \v 17 Yo, ŋilimurrunydja ŋuli ŋäŋ'thun bukumirriyamanydja Godnha, yäku-ḻakarama ŋanya Bäpa' bitjan, yurru ŋunhi ŋayi yurru mala-yarr'yun marrtji yolŋu'-yulŋunha, bukmaknha yana ŋayi yurru djarr'yundja waŋganygurru yana romgurrunydja. Yaka ŋayi yurru nhäma yana warraŋul ŋilimurrunha yolŋunha, bitjan yolŋuyu ŋuli djarr'yun wiripuŋunha yolŋunha; ŋayinydja yurru Godthunydja wekama waŋga'-waŋganygu yolŋuwu balanyara yana liŋgu ŋupanayŋu yana ŋunhi ŋayi yukurra djäma ŋuriŋi yolŋuyu dhiyala. Ŋalinydja maṉḏa dhiyalami yana nhina yukurra wärriku munatha'ŋuranydja, bala ŋali yurru nhina yukurra dhiyalanydja rom-dhunupa yana, borrk-beyaṉiyirri Godkunydja, ŋunhi ŋayi yurru ŋitjalanha mala-yarr'yun nhäma yalala. \p \v 18 Ŋäthilinydja ŋilimurru yukurranha ŋuli nhinanha ŋunhilimi romŋura, walŋamiriwŋura ŋula nhäŋurana yana, ŋunhi ŋali yukurrana märraŋala ŋitjalaŋgalaŋuwuŋu märi'muwuŋu, ga ŋuriŋinydja romdhu ŋitjalanha yukurrana garrpirana, bala Godthunydja dhawaṯmaraŋalana ŋitjalanha liŋguna ŋuliŋuruyinydja romŋuru. Yurru yaka ŋayi ŋitjalanha dhawaṯmaraŋala rrupiyayunydja, winya'yunarawuyyunydja nhäyu malaŋuyu ŋuriŋi. \v 19 Ŋayi dhawaṯmaraŋala ŋitjalanhanydja yana dhayaḻakuŋalana ŋuliwitjarra Garraywala Djesuwalaŋukurruna burakinyarayu, ŋunhi nhanŋu maŋgu' waṉḏina ŋitjalaŋgala dharapulŋura. Yo, ŋayi ŋunhi Djesunydja balanyara bitjan bembi, ŋunhi ḻatju' ga ḏarrtjalk ŋula nhämiriw wäyin ŋunhi walala ŋuli ḏalkarra'mirriyu walalay bunha, märr yurru ŋuriŋiyi maŋgu'yu wäyingalanydja ŋäkirrmaramana yolŋuwu yätjtja ŋunhi. Yo, Djesunydja ŋunhi ḏarrtjalk warray wal'ŋu, biyapul warray, ŋula nhämiriw warray, \v 20 yurru ŋurruthaŋalanydja ŋunhinydja Godthu ŋanya djarr'yurruna bitjarrayi, “Ŋarranydja yurru yolŋu'-yulŋunhanydja walŋakuma ŋuliwitjan ŋarrakalaŋuwala gäthu'mirriŋuwala.” Bitjarra ŋayi ŋunhi Godthu dhäwu'-nherraranydja ŋäthilinydja wal'ŋu, yurruna ŋayi dhuwala djäma wäŋa. Dhäwuny'tja ŋunhiyi ŋorranana yukurrana weyinnha-a-a,... yana liŋgu-u-u ga dhiyaŋuna-wala dhuwala, bala yuwalkthi ŋunhiyinydja maḻŋ'thurrunana ŋilimurruŋgalana ḏaykun'thu; liŋguna ŋayi ŋilimurrunha walŋakuŋala nhanukalaynydja gulaŋ-waṉḏinyarayu, ŋunhi ŋayi burakina ŋilimurruŋgala dharapulŋura. \v 21 Yurru Godthu walŋakuŋala gaŋgathinyamirriyaŋala Djesunha beŋuru rakunyŋurunydja, ga ŋunhana ŋayi nherraranydja ŋanya biyapulnha wal'ŋu ḻatju'lilina dhikana nhanukalaynha ŋayi, ga ŋuliwitjanna Djesu-Christkalana ŋilimurru yurru märr-nherraṉmirrinydja wal'ŋu Godkalanydja. Nhenydja yukurra dhiyalanydja ŋayaŋu-gatjpu'yunna, dhukarr-nhämana yukurra bitjanna ŋurikiyi, nhäku ŋayi ŋunhi dhawu'-nherrara, ŋunhi yurru maḻŋ'thunna warraŋulthirrina; yuwalk yana nhe nhinanydja yukurra yurru ŋunhalanydja walŋamirriŋuranydja ḻatju'ŋuranydja dhikanydja wal'ŋu wäŋaŋura. \p \v 22 Yo, liŋguna nhuma ŋunhiyinydja märraŋalana Godku yuwalktja dhäwu', ga ŋuriŋiyi dhärukthunydja nhumalaŋgu ŋayaŋunydja liŋguna ḏarrtjalkkuŋalana, liŋguna nhuma gonha'yurrunana ŋunhiyinydja yätjtja rom, märr nhenydja yurru yuwalkkuma märr-ŋamathirri ŋuruku wiripu-guḻku'wunydja Garraywalaŋumirriwu walalaŋgu. Yuwalkkuŋa yana märr-ŋamathiya nhumalaŋguway nhuma bala-lili'yunmiya, ŋayaŋuyu wal'ŋu ŋuruŋu, ga yaka djawaryurra gandarrŋuranydja märr-ŋamathinyarawu, liŋgu nhumanydja dhuwala Garraywalaŋumirri yolŋu'-yulŋu bitjan gurruṯu'mirri walala nhuma. \v 23 Yo, nhumanydja dhuwala bitjan yumurrku'na nhanŋu Godku, liŋgu nhumanydja balanyarana bitjarra nhuma biyapul'nha dhawal-wuyaŋina, yurru yakana nhuma yuwalktja wal'ŋu ŋunhi walŋa märraŋala ŋula yolkuŋu, yolŋuwuŋu yana, ŋunhi ŋayi yurru ŋunhiyi yolŋu rakunydhirri, bala winya'yunna; nhumanydja ŋunhi yuṯanydja wal'ŋu walŋa märraŋala ŋulaŋuru Godkuŋu, ŋunhi ŋayinydja dhuwala rakunydhinyaramiriwnha, walŋa gupaḏalnha yana ŋayi, ga ŋayina nhumalanha yuṯakuŋalanydja wal'ŋu ŋuriŋiyina nhanukalaynha walŋamirriyuna wal'ŋu dhärukthu, ŋunhi dhärrana yana yukurra yurru. \p \v 24 Liŋgu nhanukalaynydja dhärukthu yukurra ḻakarama bitjan. \q1 “Yolŋunydja walala yurru nhina yukurra gurriri warray dhiyala munatha'ŋuranydja, \q2 galki rumbalnydja dhuwala yurru rakunydhirrina, \q1 bitjanna yurru bitjan ŋunhi mulmu ŋuli dhärra gurriri, bala rakunydhirrina yurru. \q1 Wiripunydja yolŋu biyapul ŋayi ŋurruŋu wal'ŋu, \q1 ga wiripunydja ŋayi be ḻatju' dhika rumbal, \q2 yurru galkina ŋayi yurru rakunydhirrina, \q1 bitjanna bitjan burwu yurru ḻarryundja, \q2 bala rakunydhirrina. \q1 \v 25 Yo, bukmak yana yolŋunydja walala ŋilimurru yurru murrmurryun, \q1 yurru Godku dhäruktja yurru yukurra dhärrana yana, bitjanna liŋguna.” Dhuwalanydja dhäruk ŋamakurru'na wal'ŋu yana ŋunhi ŋanapurru ŋuli ḻakarama nhumalaŋgu, nhanŋuwaynha Godkuna yana dhäruk wal'ŋu. \c 2 \s1 Nhumanydja liŋguna nhanŋuwaynha Godkuna yolŋu'-yulŋu \p \v 1 Yo, nhumanydja dhuwala wapthurruna yuṯalilina miṯtjilili, liŋguna nhe yutathinana ŋuriŋi Godkalanydja dhärukthu. Gatjuy djalk-djalkthurrana ga burrul'maraŋana ŋunhiyi nhänydja malanha yätjtja. Gonha'yurrana gupaḏalkuŋana. Yaka mel-waŋa wiripuŋunhanydja yolŋunha, ga yaka bothiya ḻakaraŋa. Yaka biyakanydja bitjan nhe yay'-wulanharamirri, ga yaka maŋutji-ḏi'yurra ŋula wiripuŋunha yolŋunha, ga yaka yätjkuŋa waŋiya wiripuŋunha yolŋunha ŋurrumiriwŋuranydja yana. \p \v 2 Yo, nhumanydja dhuwala balanyara bitjan yuṯa yothu ŋunhi ŋayi ŋuli dhawal-wuyaŋirri. Yuṯanydja ŋunhi yothu ŋuli wirrki yana ŋar'ŋaryun wanaŋirri ŋamun'kurrwu ŋäṉḏi'mirriŋuwalaŋunydja, ga biyakayi nhenydja Godkalaŋuwunydja dhärukku ŋanhdharkthiyayi, liŋgu Godkunydja dhuwala dhäruk balanyara bitjan ḏarrtjalknha wal'ŋu ŋamun'kurr. Gatjuy. ḻukiyana Godku dhäruktja, ga märraŋa dhäruktja marrtjiya bala, märr nhe yurru ŋuthanna marrtji Godkalanydja romŋura. ga walŋathirrina nhe yurru. \v 3 Liŋgu muka nhe ŋunhi Godkunydja rom gatjarr'yurruna, ga liŋgu nhe maḻŋ'maraŋalana ŋunhi ŋayinydja ŋunhiyi mel-wuyunaramirri. \p \v 4 Go marrtjiyana-lili Garraywalanydja, ga nhiniya waŋgany-manapanmiya galkithiyana nhanukala. Yolŋuyunydja walalay ŋanya ḏupthurrunana liŋguna, yaka walala ḏukṯukthina nhanŋu, yurru ŋayina ŋunhiyina mel-wiḏiny'tja wal'ŋu dhika Godkunydja. Ŋayinydja Garray ŋunhi balanyara bitjan guṉḏa ŋunhi yolŋuyu ŋuli nherraṉ, märr ŋunhimalayinydja guṉḏalili ŋayi yurru buṉbuna dhuḻ'yun, yurru ŋayinydja Garray ŋunhi walŋamirri warray wal'ŋu, yaka walŋamiriw ŋayinydja. Yo, Godthunydja ŋanya Djesunhana djarr'yurrunanydja, bala nherraranydja ŋanya bitjan ŋayi dhärranhayŋuna ŋunhiyi ŋurikiyi buṉbuwu, ŋunhi ŋayi yukurra Godthunydja dhuḻ'yunna. \v 5 Ga ŋilimurrunydja dhuwala balanyarayi bitjan guṉḏa malanha walŋamirriyi yana, liŋgu Godthunydja yukurra bitjan ŋilimurrunha dhä-manapan ŋal'marama marrtji bala, nherra'-nhirraṉna ŋunhimalayina dhambay Djesuwalana; ga waŋgany-manapanmirrina ŋilimurru yurru yukurra dhärranydja balanyarana bitjan buṉbu Godkuna, nhanŋuwaynha wäŋa nhinanharawu. Ga wiripunydja ŋilimurru dhuwala ḏalkarra'mirrina yolŋu walala, nhanŋuway wal'ŋu Godku, ganaŋ'thun yukurra nhanŋuway yana djämawu, märr yurru ŋilimurru nhanukalanydja yuwalk wal'ŋu yana buku-ŋal'yun, ŋuriŋiyi birrimbirryu nhanukalay Godkala, liŋgu dhiyaŋuyina ŋuli ŋunhi Godnhanydja ŋayaŋu-djulŋikuma. Ŋayinydja yurru Godthunydja goŋmirriyirrina wal'ŋu märrama nhokuŋu, nhä nhe yurru wekama ŋunhiyi ŋuliwitjan Garraywala Djesu-Christkalaŋukurrunydja, liŋgu ŋurikiyina ŋayi wal'ŋu yuwalktja ḏukṯuk märranharawu. \p \v 6 Yo, ŋunha djorra'yunydja yukurra ḻakarama ŋanya Djesunha bitjan gam', \q1 “Dhuwalanydja gay' yolŋu mel-wiḏi'mirrina dhika wal'ŋu. \q1 Dhuwalayina ŋunhi Godthunydja djarr'yurruna, \q1 bala ŋanya nherraranydja ŋunhayina Djuwskalaŋuwala wäŋalili, yäkulili Djäyanlili. \q1 Ŋayi ŋunhi balanyarana bitjan dhärranharayŋu guṉḏa ŋurikiyina buṉbuwuna ŋunhi ŋayi yukurra Godthu djäma ŋunha djiwarr'ŋura. \q1 Ga ŋunhi yurru ŋula yol yolŋu märr-nherraṉmirri nhanukalanydja, \q2 ŋayi yurru märramana yana ŋurikinydjayi ŋunhi nhäku ŋayi yukurra dhukarr-nhäma ŋuli.” \p \v 7 Yo, dhuwalanydja guṉḏa, Djesunydja ŋayipinydja mel-wiḏi'na ŋurikinydja nhumalaŋgunydja ŋunhi nhe yukurra märr-yuwalkthirri ŋanya. Ga ŋuriŋinydja yolŋuyu ŋunhi ŋayi yaka yukurra märr-yuwalkthirri ŋanya, ŋunhiyinydja biyaku ŋuli ŋayi yukurra ŋurrkamana ŋunhiyi guṉḏanha, ŋunhi ŋayi Godthu nherrara ŋanya nhininygarrmura, dharrpalnhanydja wal'ŋu ŋurruŋunhanydja. \v 8 Yo, ŋurikinydja yolŋuwu ŋunhi ŋayi yaka yukurra märr-yuwalkthirri, Djesunydja dhuwala balanyara bitjan guṉḏa ŋunhi ŋorra yukurra dhukarrŋura ṉapuŋga, bala ŋayinydja yurru ŋunhiyinydja yolŋu dhä-ŋal'yunna bala galkirrina ŋunhimalayi guṉḏalili, liŋgu ŋayi ŋuyulkthirri yukurra ŋurikiyi dhärukku. Liŋgu Godthunydja gurrunhara dhäruk ŋunhi ŋäthili bitjarra gam', “Ŋunhinydja yolŋu yurru galkirrina, baḏuwaḏuyunmirrina ŋanyapinyay ŋayi, ŋunhi ŋayi yurru yaka märr-yuwalkthirri.” \p \v 9 Yurru nhumanydja yaka warray balanyarayi. Godthunydja ŋilimurrunha djarr'yurruna, märr ŋilimurru yurru dhärra yuṯana bäpurru' mala, nhanŋuway miṯtji. Ŋilimurrunydja dhuwala ḏalkarra'mirri walala nhanŋu, märr ŋilimurru yukurra yurru buku-ŋal'yun ga djäma ŋurikiyi ŋurruŋuwu wal'ŋu buŋgawawu, Djesu-Christku. Yo, ŋilimurrunydja dhuwala ganaŋ'maranharana nhanukuŋu, märr ŋilimurru yurru nhanŋuwaynha miṯtji, ganaŋ'thunna ŋula wiripuŋuŋuru malaŋuru, liŋgu ŋilimurruŋgu muka ŋunhi ŋayi Godthu dhawu'-nherraṉminyaranydja nherrara. Yo, nhumanydja dhuwala nhanŋuwaynha yana wal'ŋu, märr nhuma yurru marrtji ga birrŋ'maramana ḻakarama ŋurikiynha ŋunhi ŋayi ḻatju' dhika djäma yolŋu'-yulŋuwu. Ŋäthilinydja ŋali ŋunhinydja nhinanha yukurranha ŋuli buku-munha'ŋura muka, yurru ŋayinydja ŋitjalaŋgu wäthurruna dhawaṯmaraŋalana ŋuliŋuruyi buku-munha'ŋurunydja, ga dhiyaŋunydja-wala ŋali nhina yukurra nhanukalana ḻatju'ŋurana dhikana djarraṯawun'ŋura. \p \v 10 Ŋäthilinydja nhuma ŋunhinydja yaka yolŋuwu ŋula yolku, bitjarrana nhuma ŋunhiyinydja nhinana yukurrana goŋmiriwŋurana, ga dhiyaŋunydja-wala nhuma nhanŋuwaynha Godkuna yolŋu'-yulŋu, nhanukalana nhuma yukurra goŋŋura nhina. Ŋäthilinydja nhuma ŋunhinydja nhinana yukurrana galŋa-yätjthina muka, ŋunhi bäyŋu nhumalaŋgu waŋarr ŋunha mel-wuyunaramirri, ga guŋga'yunaramirri, bala ŋayi Godnha nhumalaŋgu mel-wuyurrunanydja, ga dhiyaŋunydja-wala nhuma yukurra nhina nhanukalaynha djäkaŋura. \s1 Nhiniya rom-dhunupa yana dhäruk-märranhamirri yolŋu \p \v 11 Yo, marrkapmirri walala, ḻundu'mirriŋu walala ŋarraku, nhumanydja dhuwala nhanŋuway Godku yana walala, ga ŋunha djiwarr' nhumalaŋgu yuwalktja wal'ŋu wäŋanydja. Biyaka nhiniya yana Godkala romŋura, liŋgu nhinanydja nhuma yukurra dhiyala munatha'ŋura balanyara bitjan mulkuru yolŋu wärriku, yaka dhuwalayinydja nhuŋu yuwalk wäŋa. Biyaka yarrkthurra nhokalaŋuwu nhe djälwunydja, liŋgu nhuŋu djälnydja dhuwalinydja ḏukṯukthirri yukurra nhäku malaŋuwu, waŋa yukurra yana, märr nhe yurru ŋayaŋunydja ḏaw'yun rumbalyu yana waŋganydhu. Yaka malthurra ŋurikiyinydja, liŋgu ŋuriŋi nhokalaynydja guyaŋinyarayu yurru nhuna galkinyamaramana yätjlili. \v 12 Yo, dhiyalaŋuminydja nhe yukurra nhina yolŋu' yulŋuwala ŋurikalana ŋunhi walala yakana marŋgi Godku. Nhiniya ŋamathaŋa wal'ŋu yana romŋura, ga bäy warray walala yurru yukurra bothirrinydja ḻakaranhamirri nhumalanha bitjanmirrinydja, yanapi nhumanydja yätjmirri; walalanydja yurru marrtji nhäma'-nhama nhaltjan ŋuli nhuma djäma, bala dharaŋanna Godku ḻatjuny'tja rom. Bala walalanydja yurru märr-ŋal'yunna yana Godku ŋulinyaramirriyunydja ḏaykun'thu ŋunhi ŋayi yurru Godthu walalanha withiyan. \p \v 13 Yo, biyaka nhiniya manapanmiya walala yuwalkkuŋa wal'ŋu, ga ŋoylili ŋunha nyilŋ'maranhamiya nhumalanhay nhuma ŋurikala ŋurru'-ŋurruŋuwala yolŋuwala walalaŋgala, ŋunhi ŋayi Godthu walalanha nherrara ŋurruŋu wal'ŋu nhumalaŋgu; märr-ŋal'yurra walalaŋgala, märr walala yurru wiripu-guḻku'yunydja yaka muka yätj ḻakarama Garraynhanydja. Yo, dhäruk ŋunhi märraŋa ŋurruŋunha wal'ŋu buŋgawanha, ŋunhi ŋayi yukurra nhina ŋurruŋu ŋunha, \v 14 ga biyakayi märr-ŋal'yurra ŋurukala wiripu-guḻku'walanydja ŋunhi ŋaḻapaḻmirriwala, liŋgu walalanha ŋayi ŋunhiyinydja nherrara, märr yurru walala dhä-ḏir'yunna ŋunhinhanydja rom-yätjmirrinhanydja walalanha, bala wokthunna ŋurikinydja rom-ŋamakurru'mirriwunydja. \v 15 Liŋgu dhiyakuyi ŋayi God ḏukṯuktja, nhuma yurru nhina rom-ŋamakurru' yana, märr yurru nhokala ŋamakurru'yunydja romdhu dhäruk-mukmarama ŋunhinhanydja muḻkurrmiriwnhanydja yolŋunha ŋunhi ŋayi ŋuli waŋa yätjkuma Garraywalaŋumirrinha yolŋu'-yulŋunha. \p \v 16 Garrayyu Djesuyunydja nhumalanha liŋgu muka dhawaṯmaraŋala ŋuliŋuruyi yätjŋurunydja. Nhiniya dhayaḻana yanana, yurru yaka djäma ŋula nhä yätjtja, bala yana ŋäkirrmaraŋanydja nhuŋuway ŋunhi yätj; yaka waŋiya biyakanydja, “Ŋarranydja dhuwala dhayaḻana liŋguna, ŋarra yurru djäma ŋarrakalaynha ŋarra djälkurru”, yaka biyaka waŋiya. Nhiniya ŋamathaŋa yana biyaka, bitjan nhumanydja garrpiṉara djämamirri nhanŋu Godku yana. \v 17 Biyaka märr-ŋal'yurra bukmakkala yolŋu'-yulŋuwala, ga märr-ŋamathiya Garraywalaŋumirriwunydja ŋurikinydja yolŋuwu walalaŋgu, guŋga'yurra walalanha, liŋgu walalanydja ŋunhi bitjan galkiwuynha gurruṯu'mirrina walala nhumalaŋgu. Borrk-barrariya muka Godkunydja, ga märr-ŋal'yurra ŋurikalanydja yolŋuwala, ŋunhi ŋayi nhina yukurra ŋurruŋu ŋunhi. \s1 Munguyurranydja marrtjiya Christnha yana dhuḏakthurra \p \v 18 Wiripunydja nhuma dhuwala djämamirri walala wiripuŋuwu yolŋuwu. Märr-ŋal'yurra nhokalaŋuwu buŋgawawunydja ŋurikinydja, ga dhäruk märraŋa ŋanya. Wiripunydja mak ŋayi nhuŋu ŋunhiyi buŋgawa ḻatju' ga wurrkurrum' nhuŋu, ga wiripunydja mak ŋayi nhuŋu buŋgawa walamaranharamirri ḏälnha, yurru nhe yurru dhäruktja märraŋa ŋanya yana, yaka ŋuyulkthiya nhanŋu. \v 19 Wiripunydja mak ŋayi yurru buŋgawayu nhokala way'yun, ga wutthunna nhuna ŋurrumiriwŋurana nhämiriwŋurana. Ŋuli nhe yurru märramanydja ŋunhiyi yätj, ga yaka ŋuriŋiyi ŋayaŋu-yätjthiya ga maḏakarritjthiya, mukthun yana nhe yurru märr-nherraṉmirrinydja Godkala, bala ŋayi yurru Godthunydja nhuna gäma ḻatkju'kumana dhikana. \p \v 20 Ŋuli walala yurru nhuna dhä-ḏir'yun ŋurikiyinydja ŋunhi nhe djäma yätj wal'ŋu, ga nhenydja yurru yana märramana ŋunhiyi walalaŋguŋu, ŋayi yurru Godtja yakana nhuŋu wokthun ŋurikiyinydja, liŋgu marinydja ŋunhiyi ŋurru nhuŋuway. Ga ŋuli nhe yurru djäma ŋamakurruny'tja wal'ŋu, ga walala yurru nhuna ŋayaŋu-yätjkuma ŋurrumiriwŋura ŋula nhämiriwŋura, ŋuli nhe yurru märramanydja ŋunhiyi, ga yakanydja buku-ruŋiyirri ŋurikiyinydjayi, Godtja yurru nhuŋu wirrkina yana wokthun, bala wekama nhä malanha ŋamakurru'na. \v 21 Yo, dhiyakuyina romgu ŋayi nhuŋu Godtja wäthurruna, liŋgu ŋayipi Garray-Djesunydja burakina nhokala dharapulŋura, ga ŋayinydja nhuŋu ḏukṯuk, nhe yurru malthun dhuḏakthun ŋanyapinyay yana-wala. \v 22 Djesuyunydja ŋunhi yaka ŋula nhä djäma yätjkuŋala, ga yaka ŋayi bothina ḻakaraŋala ga yätj dhäruk waŋana. yana walala ŋanya bumara ŋurrumiriwŋurana nhämiriwŋurana. \v 23 Waŋana walala yukurrana ŋanya yätjkuŋalana, yurru ŋayinydja yaka buku-ruŋinyamaraŋala walalaŋgunydja yätjkuŋala. Walala bartjunmaraŋalanydja ŋanya, bala dhuḻ'yurrunana dharpaliliyaŋalana, yurru ŋayinydja yaka waŋana bala walalaŋgunydja ŋula bitjarra, “Godthu yurru nhumalanha dhä-ḏir'yun dhipalayinydja,” bitjarrayinydja ŋayi yakana, yana ŋayi marrtjinanydja ŋunhi märr-nherraṉminana Gunhu'walana Godkalana, märr ŋayipina Godthuna ŋanya yurru ḻakarama dhunupakumanydja, wokthunna nhanŋu yurru. \v 24 Liŋgu Godthunydja ŋunhi märraŋala ŋilimurruŋgunydja yätj malanha, bala Garraywalana ŋayaŋulili wapmaraŋala, ga ŋunhalayi dharpaŋuranydja mälakmaranharawuyŋuranydja ŋayinydja rakunydhina ŋilimurruŋgala dharapulŋura; nhanŋunydja ŋunhi rumbal burakina, märr yurru ŋilimurrunydja gananna ŋunhiyi yätjtja dhuwurr, bala nhina märr-yunupana Godkalana romŋura yana. Yo, ŋuriŋi nhanukala gaṯpurrthinyarayunydja ŋilimurrunha ŋayi ḏukmaraŋalana liŋguna. \v 25 Ŋäthilinydja nhuma winya'-winyayurruna yukurrana, bitjarrana bitjan wäyin malanha bembi ŋuli barrkuwatjthirri djäkamiriwŋura, bala ŋayi Godthunydja nhumalanha gäŋala roŋiyinyamaraŋalana, märr nhuma yurru galkithirri malthun nhanŋu Djesuwuna, liŋgu ŋayipina nhumalaŋgunydja djäkamirri, ŋayina yurru djäka nhumalaŋgu ŋamathamanydja wal'ŋu, ga gunganhamirriyama ŋulaŋuru yätjŋurunydja. \c 3 \s1 Dhuwalanydja dhäruk miyalkku ga dhuway'mirriŋuwu \p \v 1-2 Yo, nhuma yurru märr-ŋal'yurra ŋurikalanydja ŋunhi ŋayi Godthu ŋurrulili nherrara ŋanya, ga bitjandhi liŋgu nhuma dhäykawurrunydja yurru märr-ŋal'yurra nhokalaŋuwala dhuway'mirriŋuwala; yaka buŋgawakunhamiya dhuway'mirriŋuwunydja. Wiripunydja mak ŋayi nhuŋu dhuway'mirriŋu yurru yakana märrama Godku dhäruk, liŋgu yaka ŋayi ḏukṯuk ŋurikiyi romgu. Ŋuli nhe yurru nhina ŋamathamanydja, ga yaka dhar'-dhar wekaŋa nhuŋuway dhuway'mirriŋunha, ŋayinydja yurru nhäma nhuŋu ḏarrtjalk ga dhunupa rom, bala ŋayi yurru ŋanydjaḻa'yunna bala märr-yuwalkthirrina Garraynha. \v 3-4 Wiripunydja nhuma ŋuli dhäykawurru dhaṯthunmirri girri'yu ḻatju'mirriyu dhika wal'ŋu, ga nherraṉ nhuma ŋuli mel-wiḏi'mirrina girri' malanha, birrka'mirri marwat dhika nhä ḻatju'kunharamirri djäma, yana dhapirrkkunharamirri dhika nhunapinyay nhe. Yaka warraŋulnydja yana ḻatju'kunhamiya biyakayi. Ŋuli nhe ḏukṯuk nhe yurru nhina yuwalktja wal'ŋu ḻatju', nhe yurru yana ḻatju'kunhamiya ŋunha ŋayaŋu nhuŋuway ŋuriŋinydja malaŋuyu ŋunhi yurru yaka dhulwirmirriyirri ŋula nhaltjan. Biyaka nhiniya yukirriya ŋayaŋu wurrkurrum', ga waŋiya gurrum'thurra dhäruk yana, liŋgu dhuwalayinydja rom mel-wiḏi'na dhikana wal'ŋu Godkalanydja. \v 5 Ŋäthilinydja dhäykawurru ŋuli nhinanha yukurranha ḻatju'mirri dhika dhapirrkmirri, ŋunhinydja walala ŋunhi walala ŋuli märr-nherraṉminya Godnha. Nhäyu walala ŋunhiyi dhapirrkthinyanydja ŋuli yukurranha?... ŋuriŋi ḻatju'mirriyu wal'ŋu dhika girri'yu? Yä-ä-äw yaka warray. Walalanydja ŋunhiyi yukurranha ŋuli nhinanha ŋayaŋu-wurrkurrum' yana, märr-ŋal'yuna ŋuli yukurranha dhuway'mirriŋunha walalaŋguway. \v 6 Yo, Saranydja märr-ŋal'yurruna nhanukalayŋuwala dhuway'mirriŋuwala Yipurayimgala; ŋayi ŋuriŋiyi miyalkthunydja ḻakaraŋalanydja ŋanya “Ŋarraku ŋurruŋu,” bitjarra, Ga ŋuli yurru nhenydja nhina ŋamathama, ga yakana barrariya ŋula nhäkunydja, bala nhumanydja yurru balanyarayina bitjan yumurrku'na nhanŋu Sarawuna. \p \v 7 Ga nhuma dhuway'mirriŋu walala, dhuwalanydja dhäruk nhumalaŋgu. Nhiniya waŋganyŋura nhokalaŋuwala dhäykawala, ga märr-ŋal'yurra yukirriya nhanukalay. Ḏarramunydja dhuwala rumbal wuṉḏaŋarr dhäykawurruŋgalanydja, bala nhe yurru guyaŋirri ŋamathama nhuŋuway miyalknha, bala djäka nhanŋu ŋamathamana. Liŋgu Godthunydja yurru walŋanydja wekama ŋurikina dhäykawuna, bitjandhi yana liŋgu bitjan ŋayi yurru nhuŋu ḏarramuwunydja walŋa wekama; rrambaŋi yana nhuma maṉḏa ḏarramu ga miyalk yurru nhina yukurra nhanukala ŋunhalanydja wäŋaŋura. Ga ŋuli nhe yurru dhuway'mirriŋuyunydja nhäma nhuŋuway miyalknha ŋunha ŋoylilinydja, ga waŋa nhe yurru ŋanya märr-wark-garkmirri bitjan, ŋuriŋiyinydja guyaŋinyarayu yurru nhokalanydja gatjaḻnha gungama, märr nhe yurru yakana ŋamathama bukumirriyama Godkalanydja, yakana ŋayi yurru ŋäma nhokuŋu bukumirriyanhara. \s1 Djäma ŋamathaŋa yana, bäyyi ŋunhi nhe yurru ŋayaŋu-yätjthirri burakirri \p \v 8 Ga dhuwalanydja dhawar'yunaramirrina nhumalaŋgu dhäruk, bukmakku ŋarra yukurra ḻakaramana. Biyaka nhiniya waŋgany-manapanmiya waŋganydhu ŋayaŋuyu yana. Djäka nhumalaŋguway nhuma yulŋunydja bala-lili'yunmiya, ga yuwalkkuŋa yana wal'ŋu märr-ŋamathinyamiya bala-lili'yunmiya, biyaka bitjan nhuma yukurra märr-ŋamathirri nhumalaŋguway ŋuriki gurruṯu'mirriwu. Mel-wuyurra wiripuŋuwunydja yolŋuwu, ga yaka garrwarkunhamiya nhunapinyay nhe, yanapi nhe buŋgawa wiripu-guḻku'wunydja. Nyilŋ'maranhamiya nhunapinyay nhe ŋunha ŋoylili, ga guŋga'yurra walalanha. \v 9 Ŋuli ŋayi yurru ŋula yolthu djäma yätjkuma nhuna, yaka buku-ruŋiyinyamaraŋa bala nhanŋunydja yätj, ga ŋunhi ŋayi yurru waŋa ŋula yolthu nhuna yätjkumanydja, nhenydja yaka waŋiya bala yätjkuŋa, yana buku-ruŋiyinyamaraŋa ḻatju'yu dhika wal'ŋu dhärukthu. Bukumirriyaŋa yukirriya nhanŋu, ŋäŋ'thurra Godnha, märr ŋayi yurru guŋga'yun ŋanya. Liŋgu ŋayi Godtja ḏukṯuk nhuŋunydja guŋga'yunarawu muka, ḻatju'kunharawu muka gänharawu; dhiyakuyi muka ŋayi nhuŋu wäthurrunanydja ŋunhi malthunarawu nhanŋuway muka. \v 10 Djorra'yu Godkalanydja yukurra ḻakarama bitjan gam', \q1 “Ŋuli nhe ḏukṯuk nhe yurru galŋa-ŋamathirrinydja nhina yukurra, \q2 ga nhina yukurra ŋamathamanydja wal'ŋu dhikanydja, \q1 Yaka waŋiya yätjkuŋanydja wiripuŋunhanydja yolŋunha, \q2 ga yaka bothiya ḻakaraŋa. \q1 \v 11 Gonha'yurrana ŋunhiyi yätjtja gatjaḻ, \q2 ga djäma ŋamakurru'na, \q1 ga djämanydja marrtjiya yana ḏaḏawyunmaraŋa marinydja, \q2 märr wäŋanydja yurru yukurra djingaryun wapurarrnha yana, \q1 \v 12 Liŋgu Garrayyunydja ŋuli bitjan warray liŋgu marrtji nhäma ga djäka marrtji ŋurikinydja yolŋuwu dhuwurr-ŋamakurru'wunydja, \q2 bitjan liŋgu ŋayi ŋuli ŋäma yukurra nhanukuŋu bukumirriyanhara. \q1 Yurru ŋayi ŋuli Garraynydja ŋapana-wekama ŋurikinydja walalaŋgu rom-yätjmirriwunydja.” Bitjan yukurra ŋunha djorra'yunydja ḻakarama. \p \v 13 Yo, yuwalk ŋunhiyinydja. Ŋunhi ŋali yurru ḻayḻayyun yukurra ga djäma ŋamathamanydja bitjan liŋgu, bala yolthuna dhika yurru ŋilimurruŋgu yätjkumanydja? Bäyŋuna. \v 14 Ga ŋunhi ŋuli balaŋu yolŋuyu nhuna ŋayaŋu-yätjkuŋunydja, liŋgu nhe yukurra ŋunhi nhina ŋamakurru'ŋura wal'ŋu romŋura, nhenydja ŋayaŋu-yiŋgathiya yana. Yaka biyaka barrariya walalaŋgu, ga yaka warwuyurra. \v 15 Yana galki wal'ŋu nhanukala nhiniya Djesu-Christkala; märr-ŋal'yurra nhanukiyingala, liŋgu ŋayi Garraynydja wal'ŋu nhuŋu. Girri'-ŋamathiya nhiniya, märr nhe yurru warraŋulkuma yana ḻakaramanydja wiripuŋuwunydja yolŋuwu, ŋunhi ŋayi yurru nhuna dhä-wirrka'yun bitjandja, “Way, nhäku nhe yukurra märr-nherraṉmirri ŋuli Garraywalanydja?” bitjandja. Waŋiya buku-ruŋinyamaraŋanydja warraŋulkuŋa nhanŋu dhunupa dhäruk, \v 16 yurru waŋiya balanydja gurrum'thurra, yaka dhä-warrwarnydja be. Ŋuli ŋayi yurru yätj guyaŋinyara maḻŋ'thun muḻkurrŋura nhokala, dhunupana ḏupthurrana ŋuriŋi liŋgu yana, ga djäma ŋamakurru' yana Garraywala djälyu, märr ŋunhinydja walala yurru gorana ŋuriŋiyinydja walalaŋgalay dhärukthunydja, ŋunhi walala ŋuli warku'yun ŋula nhaltjan, yätj-ḻakarama nhuna. \p \v 17 Yo, wiripunydja ŋunhi nhe ŋuli nhina yukurra ŋamathamanydja, bala walala yurru wiripu-gulku'yu djäma yätjkuma nhuna, yurru yaka nhenydja ŋayaŋu-yätjthiya, liŋgu Godthunydja yurru nhuna guŋga'yun ŋuliwitjandhiyi marikurru, ŋunhi nhe yurru marilili gärri liŋgu nhe ŋuli ŋunhi malthun marrtji ŋuliwitjan nhanukala djälkurru. Ŋuli nhe yurru djäma yätjtja, ga walala yurru djäma buku-ruŋinyamarama yätj nhuŋu, ŋunhiyinydja ŋurru nhuŋuway. Godtja yaka djäl ŋitjalaŋgu djämawu yätjkunydja, \v 18 liŋgu waŋganymirri ŋayi Djesu-Christtja rakunydhina ŋurikiyi yätjkunydja romgu. Ŋilimurrunydja dhuwala dhuwurr-yätjmirri, ga ŋayinydja ŋunhiyi rom-dhunupa yolŋu rakunydhina ŋilimurruŋgala dharapulŋura, märr yurru ŋilimurrunha ŋayi gämana galkikumana Godkalana. Yo, walala bumaranydja ŋunhi ŋanya rumbal, ŋayi rakunydhina yolŋu wal'ŋu yana, yurru birrimbirrnydja nhanŋu Djesuwu yaka rakunydhina; ŋunhi nhanŋu birrimbirr bitjarrana liŋguna marrtjina yukurrana walŋana bala yana Godkalana goŋŋura. \p \v 19-20 Ŋunhi ŋayi rumbalnydja yukurrana ŋorrana ŋunhiliyi moluŋura, Djesunydja ŋayipinydja birrimbirr ŋunhi marrtjina ŋunhimalayi rakunymirriwala wäŋalili ŋunhi ŋäthiliŋuwuy murrmurryunara yolŋu walala birrimbirr marrtjina, ga ŋunhili nhinana yukurrana garrpiṉara walala, bala ḻakaraŋalanydja ŋayi Djesuyu bitjarra, “Liŋguna ŋarra djuḻkmaraŋalana ŋunhi yätjnhanydja dhuwurrnha,” bitjarrana ŋayi ḻakaraŋala ŋurikala birrimbirrwalanydja walalaŋgala, ŋurikala walalaŋgala ŋunhi walala yukurrana nhinana dhiyala munatha'ŋura wäŋaŋura be baman' wal'ŋu, ŋulinyaramirriyunydja ŋunhi ŋayi Nowayu yukurrana mitjiya dhuḻ'yurruna. Yo, ŋulinyaramirriyunydja God yukurrana galkurruna bulnha walalanha ŋunhinhayi yolŋu'-yulŋunhanydja gonha'yunarawu ŋuriki yätjkunydja dhuwurrwu, yurru yaka warray walala mäkiri-witjurruna ga märraŋala nhanŋu dhäruk, bäyŋuna, bitjarrana liŋgu walala djämanydja yätj warray, bala walala raku'-rakunydhinana ŋuriŋina gapuyuna ŋunhi ŋayi walalanha ḻupmaraŋala. Ga wiripu-gulku'yunydja ŋunhi 8-thunydja miṯtjiyu märraŋala Godnha dhäruk ŋulinyaramirriyunydja Nowamirriyunydja waluyu, bala walala gärrinana yukurrana ŋunhimalayi mitjiyalilinydja, bala walala walŋathinana ŋunhili mitjiyaŋuranydja, gäŋalana ŋayi walalanha yukurrana walŋakuŋalana ŋuliwitjarrayi gapukurrunydja. \v 21 Ŋunhiyinydja bitjan ŋilimurruŋgu mali. Märraŋalanydja ŋali Godnha dhäruk, bala gonha'yurrunana ŋunhiyi yätjtja, ga dhäŋuru ŋuliŋurunydja ŋilimurru ḻiya-ḻupthurrunana, bala Godthunydja ŋilimurrunha walŋakuŋalana, ga ŋunhiyinydja bitjarra ŋilimurru marrtjina ŋuliyina gapukurruna, bala ŋunhana yuṯalilina bala wapthurruna, walŋamirrililina romlili. Yurru yaka ŋunhi ŋilimurru ḻupthurruna yana rumbalnydja ŋilimurrunhawuy ḏarrtjalkkunhamina; bitjarrayinydja ŋilimurru ŋunhi liya-ḻupthurruna, ŋunhiyinydja ŋilimurru bitjarra Godkalana ḻakaraŋala, “Linguna ŋarra yätjŋurunydja ḏaḏawyurrunana. Walŋakuŋana ŋarranha, ŋarra yurru nhina yukurra nhokala ŋamakurru'ŋurana romŋura.” Ga yuwalk Godthu nhuna yurru walŋakumanydja ŋuliwitjan Djesu-Christkalaŋukurru, liŋgu Djesunydja ŋunhi walŋathina beŋuru rakunyŋurunydja. \v 22 Bala ŋayi marrtjinana-wala djiwarr'lilina, ga ŋunhayina ŋayi nhinanydja yukurra galki Godkalana; nhinanydja ŋayi yukurra ŋunha ŋurruŋuna wal'ŋu ŋuruku djiwarr'wuywuna walalaŋgu ŋunhi yolŋu'-yulŋuwu, ga ganydjarr-ḏilkurru ŋunhi birrimbirr walala nhanukalana bukmaknha ŋoyŋurana, ga ŋayipina ŋurruŋunydja walalaŋgu bukmakku. \c 4 \s1 Godkala yana romŋura nhiniya, yaka nhokalaynydja nhe \p \v 1 Yuwalk ŋunhiyi Garray Djesunydja burakina rumbal wal'ŋu yana, ga bitjandhi liŋgu nhumanydja yurru guyaŋirri ŋunhiyi batjpatj nhanŋunydja yana ganydjarr-wekanharamirri nhunapinyay nhe ŋuriŋiyi guyaŋinyarayu. Ŋuli nhe yurru dhärra yana Garraywalanydja gali'ŋura, bäy warray ŋunhi walala yurru rumbalnydja nhuŋu rirrikthunmarama, yakana nhe yurru ḏukṯukthirri ŋurikiyinydja yätjkunydja dhukarrwu, yuwalknha yana nhe yurru ŋunhiyi ganandja yätjnhanydja dhukarrnha gupaḏalkumana. \v 2 Dhipuŋurunydja-wala nhe yurru yukurra marrtjina-a-a Godkalana yana djälyu, yana lingu ga rakunydhirri nhe yurru, yakana nhe yurru biyapulnydja nhina nhokalay nhe djälŋura. \p \v 3 Ŋäthilinydja nhuma nhinanha ŋuli yukurranha ŋunhilimiŋga liŋgu romŋura ŋunhi walala yukurrana wiripu-guḻku' nhinana, ŋunhi walala yaka marŋgi Godku; ŋunhiyinydja nhe warrkuḻuŋala yukurrana nhuŋuway walŋanydja, ŋunhi nhe marrtjinya ŋuli marramba' djäma, ga ḻeŋuna marrtjinya. Bitjanana liŋguna nhe ŋuli yätjnha yana djäma yukurranha, ga rommiriwnha nhe ŋunhi yolŋunydja ŋäthilinydja. Nhe ŋuli buku-ŋal'yuna waŋarrkunha ŋunhinha nhänha malanha ŋunhi yolŋuwuŋu goŋbuy djämawuy; ŋuriŋiyinydja romdhu Godnhanydja yukurra ŋoynha-dharpuma. \v 4 Yurru nhenydja liŋguna ŋuliŋuruyi ḏaḏawyurruna, ga ŋuriŋinydja walalay ŋunhi walala yaka marŋgi Godku, walala yukurra nhäma ṉirryunna nhuna, liŋgu nhe yurru ŋunhi yakana nhina biyapulnydja waŋgany-manapanmirri walalaŋgala romŋura, bitjan bitjarra nhe ŋäthili ŋunhi. Bala walalanydja ŋuli waŋa yätjkumana, ŋula nhaltjanna beyarrmakkumana nhuŋu. \v 5 Yurru yalalaŋumirriyunydja Godthunydja yurru nhäma marrtji walalanha, nhaltjarra walala yukurrana djäma dhiyala, liŋgu galki ŋayi yurru mala-yarr'yunna marrtji dhuwurr-yätjmirrinha yolŋu'-yulŋunha, ŋunhinha ŋunhi walala dhuwala nhina marrtji walŋamirri, ga ŋunhinha walalanha ŋunhi walala murrmurryurruna marrtjina be ŋäthili. \v 6 Dhiyakuyina märrwu ŋunhinydja walala ŋunhi walala liŋguna raku'-rakunydhina, walalaŋgalanydja liŋgu ḻakaraŋala dhäwu' Garraynha; bäy warray ŋunhi rumbalnydja walala rakunydhina, bitjarranydja bitjan bawala'mirri ŋuli raku'-rakunydhirri yolŋu walala, ŋunha birrimbirrnydja walalaŋgu yurru nhina bitjan warray liŋgu yukurra walŋana, bitjan ŋayi God yukurra nhina walŋana yana. \s1 Djäma ŋamathaŋa yana ŋuriŋiyi nhäyu malaŋuyu ŋunhi ŋayi Godthu wekaŋala nhokala dharraylili \p \v 7 Yo, yuwalk ŋunhi yulŋunydja. Galki yurru dhuwalanydja munatha'wuynydja nhä malanha dhawar'yunna. Dhiyakuyina ŋunhi ŋilimurru yurru nhina yukurra bira'yundja, guyaŋirri ḻatju'kumanydja dhikanydja, märr yurru ŋali yuwalkkuma bukumirriyama wal'ŋu. \v 8 Ga dhuwalanydja mirithirri dharrpal romdja. Märr-ŋamathinyamiya bala-lili'yunmiya yuwalkkuŋa wuṉḏaŋarrkunhamiya, liŋgu märr-ŋamathinyarayunydja ŋuli yukurra ŋäkirrmarama yolŋuwalaŋuwuynydja yätjpuy, yakana ŋuli weyinmarama guyaŋirri ŋunhiyi nhanŋu yätj, yana bäy-ḻakaramana ŋuli, bala meṉgumana. \v 9 Gumurr-ŋamathiya nhokalay wäŋalili ŋuriki Garraywalaŋumirriwunydja yolŋu'-yulŋuwu, ga djäka walalaŋgu ŋuyulkthinyamiriw nhämiriw yana. \p \v 10 Waŋga'waŋganygu ŋilimurruŋgu yana ŋayi ŋuli Godthu ganydjarrnydja wekama wiripuwu ga wiripuwu djämawunydja; ŋali yurru djämanydja ŋamathama yana wal'ŋu-wala ŋuriŋiyi ŋunhi ŋayi Godthu wekaŋala ŋitjalaŋgala dharraylili, liŋgu ŋunhiyinydja nhanukuŋu wekanhara yaka nhuŋuwaynydja, nhe yurru ŋuriŋiyinydja guŋga'yun ŋunha wiripuŋunha yolŋunha. \v 11 Wiripunydja nhuma dhäwu'-ḻakaranhamirri yolŋu walala, ḻakaraŋa nhanŋuway yana Godku dhäruktja, yaka nhokuŋuwaynydja guyaŋinyara, ga wiripunydja nhuma djäkamirri walala ŋuruku rerrimirriwu yolŋuwu ga gurrupuruŋumirriwu, nhe yurru djäma guŋga'yun ŋanya nhanukala Godkala yana ganydjarryu. Yo, nhä malanha birrka'mirrinydja nhe yurru djäma, djäma ŋamathaŋa wal'ŋu yana, märr yurru yolŋu'-yulŋunydja wokthunna nhanŋu Godku, liŋgu nhenydja ŋunhi malthunaramirri nhanŋu Djesu-Christku. Liŋgu ŋayipina waŋganynha ŋunhi biyapulnydja wal'ŋu ḻatju' dhika, ŋayinydja ŋunhi ŋurruŋu buŋgawa bitjanarawuna liŋguwuna nhinanharawu. Yo, yuwalk dhuwalayi yulŋunydja. \s1 Ŋayaŋu-ŋamathiya yana yulŋunydja ŋunhi nhe yurru märrama ŋayaŋu-wutthunaranydja manapa Garrayyu \p \v 12 Marrkapmirri walala ŋarraku, dhuwalanydja-wala nhuma yukurra nhina ŋayaŋu-wutthunaraŋura romŋura yana, ga burakinyamirriŋurana, yurru yaka walala ṉirryurranydja ŋuriŋiyi romdhu. Yaka guyaŋiya biyakanydja, “Way, nhäku dhuwala ŋarrakunydja mari buna yukurra?” Yaka biyakayinydja guyaŋiya, liŋgu dhuwalayi ŋayaŋu-wutthunaramirrinydja rom yaka mulkuru Garraywalaŋumirriwunydja yolŋuwu. \v 13 Ŋunhi nhe yurru bitjandhiyi burakirri ga ŋayaŋu-wutthun, yana biyaka nhiniya märr-yiŋgathiya dhika wal'ŋu, liŋgu nhenydja yukurra ŋunhi märramayi ŋayaŋu-wutthunaranydja manapa nhuma Garrayyu, märr yurru nhe wirrkina dhikana yana märr-yiŋgathirri ga goŋmirriyirri ŋulinyaramirriyunydja ŋunhi nhanŋunydja yurru ḻatju' rom maḻŋ'thunna warraŋulthirrina dhikana. \v 14 Ŋuli nhuna yurru yolŋuyu wiripuŋuyunydja yätj-ḻakarama liŋgu nhe ŋunhi Garraywu malthunaramirri, biyaka yana galŋa-djulŋithiya, liŋgu nhanukalanydja ŋuriŋi ḻatju'yunydja dhikanydja ŋunhi Godkalanydja Birrimbirryu yurru yukurra monyguma nhuna, gunganhamirriyama warray. \p \v 15 Yaka nhe yurru djäma ŋula nhä yätjtja, bitjan nhe yurru yaka murrkay'-buma yolŋunha, ga manaŋirri ŋula nhä, ga rom-bakmarama ga mari djäma bäyŋu, märr nhenydja yurru yaka märrama ŋayaŋu-wutthunara ŋuriŋiyi yätjthunydja wal'ŋu romdhu. \v 16 Ga ŋunhi nhe yurru ŋayaŋu-wutthunara märrama liŋgu nhe nhanukalaŋumirri Garraywalaŋumirri ŋunhi, yaka goriyanydja ŋuriŋiyinydja, biyaka yana buku-wekaŋana Godnhana ŋurikiyi, liŋgu nhe yukurra nhina yäkuyunydja nhanukala Garraywala. \p \v 17-18 Yo, ŋunhi walunydja dhuwala liŋguna bunanana; liŋguna ŋayi Godthu ŋurru-yirr'yurrunanydja mala-yarr'yurruna yolŋu'-yulŋunhanydja. Liŋgu Godkala djorra'yunydja yukurra ḻakarama bitjan gam', \q1 “Yo, ḏälnha dhuwala dhuwurr-ŋamakurru'wunydja yolŋuwu gulŋiyinyarawu ŋunha walŋamirriwunydja wäŋawu. \q1 Bala nhaltjanna ŋunhi yurru maḻŋ'thun ŋuriki dhuwurr-yätjmirriwunydja?... \q2 ŋunhi walala ŋuli yukurra ŋuyulkthirri Godku, \q2 ga mukthun yana djäma ŋunhi liŋgu yätj?” Yo, ŋurruŋunydja Godthu yukurra mala-yarr'yun ŋilimurrunha, nhanŋuway ŋunhi yolŋunha walalanha, gatjarr'yun yukurra ŋilimurrunha ŋula nhäkurrunydja ŋäthili yana, yurruna ŋilimurru yurru gulŋiyirri ŋunhiwalayinydja wäŋalili walŋamirrililinydja wal'ŋu. Ga ŋunhi wiripu-guḻkuny'tja yolŋu walala yurru yakana yanana walŋathirri, ŋunhinydja walala ŋunhi walala yaka märrama yukurra Godku dhäwu', yakana walala yurru gulŋiyirri ŋunhiwalayi wäŋalili walŋamirrilili; walalanydja yurru ŋunhiyinydja walala yukurra nhina ŋunhilina wäŋaŋura galŋa-yätjthinyaramirriŋurana bitjanna liŋguna, gupaḏalnha-wala. \p \v 19 Yo, ŋunhi nhuŋu ŋayaŋu-wutthunaramirrinydja rom yukurra marrtji yurru, ŋuliwitjan ŋunhi nhe ŋuli yukurra marrtji Godkala nhanukalay djälyu, yaka yarrkthurranydja ga roŋiyiyanydja bilyurra, yana mukthurra-wala marrtjiya ŋamathaŋa, märr-nherraṉmiya nhanukalay Godkala yana, ŋurikala ŋunhi ŋayi djäma nhuna. Yuwalk yana ŋayi yurru bitjandhinyda djäma ŋunhi ŋayi nhaltjarra dhawu'mirriyaŋala, ga nhinanydja nhe yurru ŋunhalana nhanukalana, gupaḏalnha-wala. \c 5 \s1 Biyaka djäka ŋamathaŋa Godkalaŋuwunydja yolŋu'-yulŋuwu \p \v 1 Yo, dhuwalanydja dhäruk nhumalaŋgu eldersku, ŋunhi nhuma djäkamirri walala Godkalaŋuwu yolŋu'-yulŋuwu, ga ŋarranydja dhuwala balanyara liŋgu elder ŋarra, rrambaŋi ŋilimurru. Ŋarrapinydja nhäŋala Garraynha Djesunha ŋunhi ŋayi burakina, ga bitjandhi liŋgu ŋarra yurru nhina ŋunhalayi nhanukala ḻatju'ŋura dhika wal'ŋu ŋunhi yurru yalala maḻŋ'thunna warraŋulthirrina. \v 2 Nhuma buku-djulŋimirri, djäka ŋurikinydja yolŋuwu walalaŋgu ŋunhi ŋayi Gunhu'yu goŋlili nherrara walalanha nhokala djäkalili, djäkanydja walalaŋgu gurrum'thurra marrtjiya bala, biyaka bitjan ŋuli wäyin-djäkamirri yolŋu djäka nhanukalayŋuwu ŋayi wäyingu. Djäkanydja biyaka wal'ŋu djäl-ŋamathiya yana, ŋuyulkthinyamiriw dhika nhaltjanamiriw. Yo djäma bitjandhinydja nhe yurru nhanŋuway Godku yana, liŋgu nhe ŋunhi ḏukṯuk guŋga'yunarawu ŋuruku yolŋu'-yulŋuwu ŋunhi; yaka djäma dhuwalayi yana ŋuruku rrupiyawunydja ŋula nhäkunydja märranharawu. \v 3 Yaka buŋgawa-ḻakaranhamiya nhunapinyay nhe ŋurikinydja walalaŋgu ŋunhi ŋayi Godthu wekaŋala nhokala djäkalili walalanha, yana biyaka nhiniya ḻatju'kuŋa dhika wal'ŋu, märr yurru walalanydja dhuḏakthun marrtji, bala goyurrnha munguyun nhunanydja. \v 4 Ga ŋunhi ŋayi yurru ŋunhi Ŋurruŋunydja wal'ŋu Djäkamirri gumurr-ruŋiyirrinydja, bala ŋayinydja yurru wekama buku-ruŋinyamaramanydja nhuŋu ŋurikiy nhokalaŋuwuy djämawuynydja ŋunhi nhe yurru djäma ŋamathama; wekamanydja ŋayi yurru nhuŋu biyapulnha wal'ŋu dhikana ḻatju'na, ŋunhi yurru yakana dhulwirmirriyirri ga buḻuŋga'yirri. \p \v 5 Nhuma yuḏayuḏa ḏarramuwurru, yaka nhunapinyay nhe be bathala ḻakaranhamiya; nyilŋ'maranhamiya wal'ŋu ŋunha ŋoylili, ga marŋgithiya marrtjiya-bala ŋurikala ŋaḻapaḻmirriwalanydja walalaŋgala ŋunhi walala yuwalk marŋgithirri ŋuli Godku. Ga bukmak nhuma dhuwala ŋunhi Garraywalaŋumirri walala, nyilŋ'maranhamiya nhumalanhay nhuma, ga djäma guŋga'yunmiya biyaka bala-lili'yunmiya. Yaka buŋgawa-ḻakaranhamiya nhunapinyay nhe, liŋgu djorra'yunydja ŋunha Godkala yukurra ḻakarama bitjan, “Godtja yurru ŋapa-wekamana ŋurikinydja yolŋuwu ŋunhi ŋayi yurru yana milkunharamirri be garrwar-ḻakaranhamirri. Yurru yänanydja ŋayi yurru wekama ŋurikina ŋunhi ŋayi yurru nyilŋ'maranhamirrina wal'ŋu.” \p \v 6 Yo, God dhuwala ŋayipi garrwarnydja wal'ŋu, bala nhenydja dharraḏakunhamiya nhunapinyay nhe, ga nyilŋ'maranhamiya biyaka; märr-nherraṉmiya Godkala yana, märr yurru ŋayina nhuna garrwarlilinydja nherraṉ. \v 7 Yaka warwuyurranydja ŋula nhäku, yana wekaŋa warwunydja nhanukala Djesuwalana goŋlili, liŋgu ŋayi warray nhuŋunydja yukurra djäka. \v 8 Biyaka bira'yurra yulŋunydja yukirriya, liŋgu ŋunhiyinydja yätjtja birrimbirr yukurra wirwiryun marrtji nhämanydja, märr ŋayi yurru djaw'yunna ŋunhinhanydja yolŋunha ŋunhi ŋayi ŋuli nhina yukurra wawu, bitjanna ŋayi yukurra yulŋunydja ŋunhiyi, bitjan ŋuli wäyindhu ŋunhi maḏakarritjmirriyu nhäma marrtji wäyingu ḻukanharawu. Wirrki ŋayi Satandja djälthirri yukurra Garraywalaŋumirriwunydja yolŋu'-yulŋuwu roŋiyinyamaranharawunydja djaw'yunarawu. \v 9 Yurru nhenydja dhärriya wuṉḏaŋarryiyana mukthurra nhanukala Djesu-Christkala, ga yaka roŋiyiyanydja bilyurra. Mukthurra yana marrtjiya waŋiya yaka'yurra nhanŋu Satangu. Liŋgu bukmak Garraywalaŋumirri yolŋu walala birrka'mirriŋura wäŋaŋura bitjandhi yukurra ŋayaŋu-yätjthirri balanyarayuyi yana liŋgu ŋupanayŋuyu romdhu, yaka yana nhepinydja waŋganydja ŋunhi yukurra galŋa-yätjthirri ŋuriŋiyi yätjthu romdhu. \v 10 Yurru yaka ŋilimurru yurru ŋunhi ŋayaŋu-yätjthirri gupaḏalnydja, liŋgu Godtja ŋunhi mel-wuyunaramirri warray. Ŋayi wäthurruna ŋilimurruŋgunydja, bala ŋayi dhambay-manaparana nherrara nhanukala Djesuwala, märr yurru ŋilimurru nhina ŋunhalayina rrambaŋina nhanukalana ḻatju'ŋurana wal'ŋu gupaḏalnha yurru. Yo, dhäŋuru ŋuliŋurunydja ŋunhi nhe gurriri dhiyala yukurra ŋayaŋu-yätjthirri dhuwala, Godthu yurru ŋayipi nhuna ḻatju'kumanydja ŋula nhämiriwyamanydja; ŋayi yurru dhärranhamaramanydja nhuna nherraṉdja wuṉḏaŋarrkumana yana, märr nhe yurru mukthunna-wala yana marrtjina wuṉḏaŋarrnha yurru, nhanukalaynydja ganydjarryu. \v 11 Yo, Godtja dhuwala biyapul wal'ŋu ganydjarr-ḏumurru warray; ŋayipina yurru ŋunhiyi ŋurruŋunydja wal'ŋu bitjanna liŋgu yurru-wala, gupaḏalnha. Yo yuwalk. \s1 Dhawar'yunaramirrina dhuwalanydja dhäruk \p \v 12 Ŋuriŋi ŋamakurru'yu yolŋuyu Djilpanayunydja yäkuyu wukirri dhuwalayi ŋarranha dhäruktja dhipalayina djorra'lilina, yurru gurriri dhuwala dhäruktja, yaka weyin. Ŋarra djuy'yurrunanydja dhuwala djorrany'tja yana nhumalanha dhipali marrparaŋ'kuma yukurra, liŋgu ŋarranydja nhumalaŋgu ḏukṯuk, nhuma yurru marŋgithirri Godku, ŋunhi ŋayinydja mel-wuyunaramirri, ga yuwalk yana ŋayi djäkanydja yukurra nhumalaŋgu. Dharraḏayiya dhärriyanydja mukthurra yana Godkala märr-ŋamathinyaramirriŋura djäkaŋura. \p \v 13 Ŋuruŋu Garraywalaŋumirriyu walalay ŋunhi walala yukurra nhina Bapilun wäŋaŋura, walala djuy'yurruna nhumalaŋgu märr-ŋamathinyara. Godthu ŋayipi djarr'yurruna walalanha ŋunhayinydja, rrambaŋi nhumalanha. Ga bitjandhi liŋgu Mäkthunydja nhumalaŋgu märr-ŋamathinyarayi yänguŋala, ga ŋayinydja dhuwalayi balanyara ŋayi yulŋunydja bitjan ŋayi gäthu'mirriŋuna ŋarraku. \p \v 14 Ga ŋunhi nhuma yurru Garraywalaŋumirri walala yolŋu'-yulŋu waŋgany-manapanmirrinydja, nhuma yurru dhangi'yunmirri, ga milkunharamirri märr-ŋamathinyara nhumalaŋguway nhuma bala-lili'-yunmirri. \p Ŋarranydja ŋäŋ'thun yukurra Godnhana, märr nhuma yurru bukmak yana Garraywunydja yolŋu walala nhina yukurra ŋayaŋu-yal'yunara, djäkaŋura Godkala. Ga liŋguna dhuwala yulŋunydja.