\id COL Gangam: Le livre de la Nouvelle Amitié 2010 \h Kolɔs yaab \toc1 Kugbɔnku kùa Pɔl kɛle' ki de' Kolɔs yaab nnɔ \toc2 Kolɔs yaab \toc3 Kol \mt2 Kugbɔnku kùa Pɔl kɛle' ki de' \mt1 Kolɔs \mt2 yaab nnɔ \imt1 Nà wɔngeh kugbɔnku kuu te ma bo \ip Kolɔs yé Asi ya tinfɛnm ya duciɛn uba nɛ. Nì naan Pɔl nin uʼyul ŋa jon' niʼbó. Uʼtonsɔntɔ Epafas nɛ cin' ki tɔke' niʼbó Yesu ya gbɛr (1:7; 4:12). \ip Pɔl cii' bitonnɛndɛnb biba wɔknh Kolɔs yaab miwɔknm mà ŋa kpe sɛn ki tɔkeh bɛ ki teh bi li paan iyaajɛbok bo nɛ kí ŋmɛre. U te lipɛkl ni ka ń fre kí jo niʼbó ma nnɔ nɛ ki kɛle' kugbɔnku kuu nɔ ki de' bɛ. \ip Kí cin liyul 1:1 kí tì baa 2:5 Pɔl wuɔn' ki ye Yesu Kristo nɛ ŋmɔbe mituɔm tibont kɛ bo, ki yé uʼtaanl ya yul. Wɔn nɛ kpɛ bɛ ń li pukeh wɔ. \ip Kí cin iyul 2:6 kí tì baa iyul 2:23 Pɔl tɔkeh Kolɔs yaab ki teh bɛ ń liike biʼyul bo, ki la li cengeh binib bà wɔknh miwɔknm mà ŋa kpe sɛn nnɔ ya gbɛr, ama bɛ ń li co bi ŋmɔbe mitekjim mà nnɔ kenken. \ip Kí cin iyul 3 kí tì baa 4:6 Pɔl tɔkeh bɛ bi li fuobe ma bo itáan ni nin idencɛn ni nin binitɔb nɛ. U tì fɔre' kugbɔnku kuu nɔ nin ifuonde nɛ (4:7-18). \c 1 \s1 Ifuonde \p \v 1 Min Pɔl, n yé *Yesu Kristo ya tond nɛ Uwien ya yíem bo. Min nin tiʼninjɛ Timote nɛ kiɛh kugbɔnku kuu tí de \v 2 ninbi tiʼyaab bà te Kolɔs ya du ni ki yé Uwien yaab ki du Kristo bo nnɔ. TiʼBaa Uwien ń juoke nɛ, kí de nɛ uyɛnduɔn. \s1 Pɔl faareh Uwien Kolɔs yaab bo \p \v 3 Uyo wà kɛ ti kàareh tiʼYonbdaan *Yesu Kristo ya Baa Uwien ki dienh nɛ la, ti tuu ki faareh wɔ niʼbo nɛ; \v 4 kimɛ ti cii' ni tùɔre' ki teke' *Yesu Kristo ki jin', ki tùɔre' ki yíe Uwien ya nib kɛ \v 5 kí ñɛ lidɛndɛnl là Uwien ble' lɛ̀ paaki bó ki gu nɛ nnɔ bo. Ni cii' lidɛndɛnl nnɔ bó lidaali là bi cinde' ki tɔke' nɛ tigbɛmɔnmɔnt tà yé tigbɛmɔ̀nt nnɔ nɛ. \v 6 Bi tɔke' nɛ tigbɛmɔnmɔnt nnɔ ma bo nnɔ, bi tɔke' tù nnɔ nɛ uŋɛndun ni niʼkɛ saan, tù cèreh binib teknh *Yesu ki jinh ki yɛbreh ki joh, ki teh nà mɔn. Tù là tien' niʼmɔ nnɔ nɛ, lidaali là ni cinde' ki cii' Uwien ya juokm ya gbɛr ki bɛnde' tù mɔnmɔnm nnɔ. \v 7 Tiʼjɔ nin tiʼtonsɔntɔ Epafa nɛ wɔkn' nɛ. U yé niʼbo Kristo ya tonsɔnl wà ti du uʼbo nɛ. \v 8 U tɔke' tɛ *Mifuoñaanm cèreh ni yíe tɔb ma bo. \p \v 9 Nɛn bo nɛ haali nin lidaali là ti tì cii' niʼgbɛr nnɔ, ti kàareh ki dienh nɛ ka pieh, ki gbáanh Uwien wɔ ń cère uʼFuoñaanm ń de nɛ miyɛnfuom nin mibɛnm isɛn kɛ ni, ŋɔ ní bɛnde u yíe nà kí tì gben. \v 10 Nnɔ nɛ ni li ŋmɔbe mitetem mà selndeh Yonbdaan, ki li teh nà kɛ sɔnge uʼyɛnm, ki li sɔnh itùonmɔnmɔn kɛ ya bol, ki li tùɔreh ki bɛndeh Uwien mɔ ki pukndeh. \v 11 Ti gbáanh wɔ ki teh uʼtuɔm mà ŋmɔbe ukpiɛke nnɔ ń cère niʼmɔ ń lɛ mituɔm kí li faa isɛn kɛ ni, kí li ñikndeh, kí li ŋmɔbe kuminku mibiikm mà kɛ li tu nɛ ni. \v 12 Li faareh mɛn Baa Uwien nin uyɛnsɔnge, kimɛ u tien' nɛ binib bà kpɛ bɛ ń lɛ bi ya bó u bonde' mimɔnm mà uʼbɛl là yé kuwenwenku ni ki ble' bà yé uʼyaab nnɔ. \v 13 Wɔn nɛ fie' tɛ licinñunl ya tuɔm saan, ki nɛbre' tɛ ki jon' uʼBijɛ wà u yíe wɔ ya bɛl ni. \v 14 UʼBijɛ nnɔ nɛ dɛ' tɛ ki wiɛ', ki cère' u fère' tɛ tiʼbiɛre. \s1 Iyuon yà dondeh Kristo \p \v 15 U yé Uwien wà ba lɛnh wɔ ya nɛnnɛnku nɛ, \q1 ki te ki laa' uŋɛndun ŋa laan te, \q1 \v 16 Uwien cère' wɔn nɛ ñɛn' tibont kɛ, \q1 kutaaku bo yaar nin kitink bo yaar, \q1 bi lɛnh tà nin ba lɛnh tà, \q1 Tibont tà kɛ te kutaaku bo ki ŋmɔbe mituɔm kɛ ya bol, \q1 nin tà kɛ ŋmɔbe ticiɛnt kɛ ya bol, \q1 Uwien cère' wɔn nɛ ñɛn' tuʼkɛ, \q1 nɛ tuʼkɛ mɔ yé uʼyaar nɛ. \q1 \v 17 U te ki laa' tibont kɛ ŋa laan te, \q1 wɔn nɛ cère' tibont kɛ te tuʼbùol. \q1 \v 18 Wɔn nɛ yé uʼtaanl ya yul, \q1 nɛ uʼtaanl yé uʼgbɛnɛnt, \q1 Wɔn nɛ yé micincinm, \q1 ki yé wà kpiɛ' ki mɛkre' bitɛnkpiib ni, \q1 ŋɔ wɔ ń li yé usɛnlier isɛn kɛ ni. \p \v 19 Kimɛ Uwien ya yíem bo nɛ wɔn nin uʼyul te uʼBijɛ ni ki tì gben', \q1 \v 20 ki cère' uʼBijɛ bugbɛn bo, \q1 wɔn nin uŋɛndun taan' buñɔbu, \q1 ŋɔ niʼkɛ ń li yé uʼBijɛ yann, \q1 uʼBijɛ ya sɛ̀m mà ñɛn' ki wule' udɔpɔnpɔn bo nnɔ bo nɛ, \q1 u cère' uñɔkpaan te kitink nin kutaaku bo. \p \v 21 Uyo uba niʼmɔ là yé binib bà jɛnde' Uwien nɛ, ki yé uʼnɛnnɛndb kí ñɛ ni là ŋmɔbe iyɛnmaale yà ì cèreh ni teh nà bre nnɔ bo. \v 22 Ama fɛnfɛnnɔ Uwien cère' ninbi nin wɔn taan' buñɔbu kí ñɛ uʼBijɛ tien' uʼba unisaal ma ki tuo' ki kpo' nnɔ bo. Uwien tien' nnɔ ŋɔ ní fre kí sere uʼnun bó, kí li yé uʼyaab, ki la ŋmɔbe jɔknt, ki la li ŋmɔbe biil mɔ nɛ. \v 23 Ama ní li faa mitekjim ni, kí li co kenken. Ni là cii' tigbɛmɔnmɔnt ma nnɔ, tù cère' ni ŋmɔbe lidɛndɛnl nɛ. Ni la wiɛ lidɛndɛnl nnɔ. Bi kpaande' tù utingbɛn bo ya nib kɛ saan nɛ. Nɛ min Pɔl ya tuonl si: ń kpaande tu ya gbɛmɔnmɔnt nɛ. \s1 Pɔl mɔ̀h ki toreh Kristo ya taanl \p \v 24 Fɛnfɛnnɔ n jinh ijɛnd yà niʼbo nɔ nʼyɛnm sɔnge nɛ; kimɛ Kristo là jin' ijɛnd yà nnɔ, nʼmɔ tùkre' i ya jɛnd nɛ ki jɛ̀ndeh uʼtaanl là yé uʼgbɛnɛnt nnɔ bo. \v 25 N yé litaanl nnɔ ya tonsɔnl ŋɔ ninbi bo, Uwien de' nni lituonl là nnɔ ń sɔn lɛ̀ nɛ. Lɛn si: ń tɔke nɛ Uwien ya gbɛr kí tì fɔre. \v 26 Tù yé tigbɛbɔlkaar tà Uwien là bɔle' tù uyo bo yaab nɛ. Nɛ fɛnfɛnnɔ u kpiire' tù ki tɔke' uʼyaab. \v 27 U yíe bɛ ń bɛnde tigbɛbɔlkaar nnɔ yé lifaal ki tì kpɛ ma bo nɛ, ki ŋmɔbe ukpiɛke bà ŋa yé *Sufmbɛ ni. Niʼtingi si: Kristo te niʼsiik ni ma nnɔ, ni ŋmɔbe lidɛndɛnl ki ye ni li lɛ Uwien ya kpiɛke. \v 28 Ti tɔkeh wɔn Kristo ya gbɛr nɛ, ki gbiereh unil kɛ, ki taah miyɛnfuom kɛ ya bol ki wɔknh unil kɛ ŋɔ unil kɛ ń li mɔn Kristo ya sɛn ni kí tì gben. \v 29 Nɛn bo nɛ n sɔnh lituonl. Kristo ya tuɔm mà te nʼgbɛn ni ki ñaanh nnɔ nɛ cèreh n mɔ̀h lituonl bugbɛn bo nin inunmɔ́n. \c 2 \p \v 1 Imɔ̀n, n yíe ní bɛnde n mɔ̀h limuɔl là ya tunbu nin inunmɔ́n ninbi nin Lawodise yaab nin binitɔb bà kɛ ŋa laan laa' nni nin biʼnunbu bo nɛ. \v 2 N teh nnɔ ŋɔ biʼfɛ̀l ń li co, bɛ ń li kpɛ buñɔbu, kí li yíe tɔb, kí li ŋmɔbe mibɛnm kí tì gben nɛ. Mibɛnm nnɔ nɛ li cère bɛ ń bɛnde Uwien ya bonbɔlkaann. Nɛn si: Kristo bugbɛn. \v 3 Miyɛnfuom nin mibɛnm ŋmɔbe lifaal là kɛ nnɔ buɔ wɔn saan nɛ. \p \v 4 N tɔkeh nɛ nɛn ŋɔ uba la taa ñɔŋmaagbɛr tuba kí lɛre nɛ nɛ. \v 5 Kimɛ nin ma te niʼni ma kɛ nnɔ, n tuu ki maaleh niʼbó nɛ. Nʼyɛnm sɔnge niʼbo, kimɛ n laa' tibont kɛ te tuʼdonbó nɛ niʼbùol, ki laa' ni du Kristo bo nin niʼfɛ̀l kɛ. \s1 Kristo nɛ dienh limiɛl \p \v 6 Ni teke' ki ye *Yesu Kristo nɛ yé Yonbdaan ma nnɔ, li pɛ mɛn uʼsɛn bo. \v 7 Tùɔre mɛn kí tɛbn wɔ, kí cère niʼmiɛl ń li juɔn uʼbo. Li faa mɛn mitekjim ni tɛn bi là wɔkn' nɛ ma bo, kí li faareh Uwien yo kɛ yo. \v 8 Li bɛn mɛn, ki la cère uba ń dɛle kí cuo nɛ nin tinisaalyɛnfogbɛr. Tù yé gbɛfɛnm nɛ, ki yé kutonnɛnku mɔ, ki ñɛn' unisaal ya yaajɛbok nin isɛnpol yà ŋuuke uŋɛndun wuu nɔ saan, ta ñɛn' Kristo saan. \v 9 Kimɛ Uwien nin uʼyul te wɔn Kristo ni nɛ ki tì gben'. \v 10 Ninbi nin wɔn Kristo taan' ki tien' unibaab ma nnɔ nɛ ni laa' mimɔnm kɛ ki tì gben'. Wɔn nɛ cɛn' nà kɛ ŋmɔbe mituɔm nin ticiɛnt kɛ ya bol. \p \v 11 Ninbi nin wɔn taan' ki tien' unibaab ma nnɔ, nì te tɛn ni jiɛ' niʼpun nɛ. Upunjiɛ nnɔ ŋa yé nisaal jɛh ipun ma bo, ama u ñɛn' Kristo saan nɛ ki gbendeh minisaaltetem mà cèreh unil teh ibiɛre nnɔ ya gbɛr. \v 12 Bi sìi' nɛ Uwien ya ñunm ma nnɔ nì wuɔn' ki ye bi taan' ki sube' ninbi nin Kristo nɛ, nɛ ninbi nin wɔn taan' ki mɛkre' mɔ, kimɛ ni teke' Uwien ya tuɔm mà cère' u mɛkre' bitɛnkpiib ni nnɔ ki jin'. \v 13 Ni là te tɛn bitɛnkpiib nɛ Uwien ya nun bó, kimɛ ni là teh ibiɛre nɛ, ka yé uʼnib\f + \fr 2:13 \ft Bi lɛbre' liñɔbonl là ki ye \fq ka yé uʼnib \ft nnɔ; lì kɛle' Grɛkmbɛ ya lenm ni ki ye: Ni là yé binib bà ŋa jiɛ' pun nɛ.\f* mɔ. Ama u cère' ni liɛbe' ki fuobe nin Kristo, ki fère' tɛ tiʼbiɛre kɛ. \v 14 U ŋmire' tigbɛr tà bi là kɛle' tù kugbɔnku ni tù biindeh tɛ, ka cendeh nin tiʼfuobm kí ñɛ tù ble' iwɔb yà nnɔ bo; ki gben' kugbɔnku nnɔ ya gbɛr Kristo ya dɔpɔnpɔn bo. \p \v 15 Kristo fie' nà kɛ ŋmɔbe mituɔm nin ticiɛnt kɛ ya bol ya jɛkɔnwɛnt, ki jin' nɛ̀ ifɛ binib kɛ ya nun bó, ki tuke niʼkɛ ki lindeh wɔ ń wuɔn kí ye udɔpɔnpɔn nɛ cère' u mɔ̀n' ki faake'. \p \v 16 Nɛn bo, la cère mɛn uba ń kùɔn nɛ kí ye ni la ji niɛ, ki la ñu niɛ, ki la cère uba ń wɔbn nɛ libinl ya nacent nin uŋmaafaan ya nacenku nin *Saba ya daali ya gbɛr bo. \v 17 Tu ya bont yé nà li baa ní ya jinjinku nɛ, ama Kristo bugbɛn nɛ yé nibonmɔ̀nn. \v 18 La cère mɛn bà bɔndeh binib ya nun bó ki teh bi yé binib bà dinge, ki pukeh Uwien ya tondb nnɔ ń juon nɛ puoli. Bi lienh ki teh bi lɛnh tibont tidɛknt yaam, nɛ ki ŋmɔbe inisaalyɛnmaale, ki teh tinacenkpenkuont. \v 19 Ba tuuke Kristo bo. Ama uʼmɔ nɛ yé liyul. Liyul nɛ jindeh tigbɛnɛnt kɛ, ki cèreh tigbɛnɛnt ya bont tuuke tuʼtɔr bo ijire coco tù, nɛ Uwien cèreh tù kpienh u yíe ma bo. \p \v 20 Ni taan' ki kpo' nin Kristo nɛ ki ñɛn' isɛnpol yà ŋuuke uŋɛndun wuu ya nuɔ ni. Nɛn bo, bɛ tien' ni biɛ ki cèreh bi wɔbndeh ki dienh nɛ i ya kùɔn tɛn uŋɛndun nɛ cère' ni fuobe? \v 21 Bɛ tien' ni cèreh bi kùɔndeh nɛ ki teh: la taa mɛn niɛ, ki la lèn niɛ, ki la mɛ niɛ. \v 22 Nɛn kɛ yé iwɔb yà te ki de' tibont tà binib jin' tù ki tì gben' la, ta ji ŋmɔbe kpɛle nɛ. Unisaal nɛ ñɛn' i ya wɔb ki wɔknh yɛ̀ binib. \v 23 Iwɔb bugbɛn ya gbɛr te tɛn miyɛnfuom nɛ ka ji yé yɛnfuom. Ì tɔkeh unil ya yɛnm yíe wɔ ń li pukeh nà ya gbɛr nɛ, ki cèreh binib teh tɛn bi jiindeh biʼba tingi, ki jɛ̀ndeh biʼba. Iwɔb nnɔ ŋa yé bonn, ì toreh unisaal wɔ ń li teh uʼyɛnm yíe nà baba nɛ. \c 3 \s1 Li nuunh mɛn tibont tà yé Uwien yaar \p \v 1 Ni taan' ki mɛkre' nin Kristo ma nnɔ, li nuunh mɛn paaki bó ya bont Kristo kɛ nà saan Uwien ya jie bó nnɔ. \v 2 Cère mɛn niʼyɛnmaale ń li pɛ tibont tà te paaki bó bo, ki la tɔnge tingi ni yaar. \v 3 Kimɛ ni kpo' nɛ niʼmiɛl buɔ Kristo saan, nɛ Kristo mɔ buɔ Uwien saan. \v 4 Kristo nɛ yé niʼmiɛl. U lá li ñɛn uʼba upaan bo uyo wà nnɔ niʼmɔ li taan nin wɔ kí ñɛ upaan bo, kí lɛ uʼkpiɛke. \s1 Mitetekpaam nin mitetefɛ̀nm ya gbɛr \p \v 5 Sii ki subn mɛn tibont tà te niʼfuobm ni ki yé kitink bo yaar nnɔ. Tun si: lisɔnsɔndl nin linaŋmaal nin ujɛnniɛke nin iyɛnmaalbiɛre nin ununfɔke lifaaciɛnl bo. Lifaaciɛnl yé unil bo ibule nɛ. \v 6 Nɛn nɛ cèreh Uwien ya benku ni beh bà ŋa ciih uʼñɔbu bó nnɔ bo. \v 7 Uyo wà ni là teh i ya biɛre nnɔ, niʼmɔ là ŋmɔbe mi ya tetem nɛ. \v 8 Ama fɛnfɛnnɔ, niʼmɔ ń wiɛ tibont tuu kɛ. Tun si: ubenpiebe nin tijɛr nin mibiɛrm nin isuk nin iñɔbonbil yà ñɛh niʼñuɔn ni nnɔ. \v 9 La tɔkeh mɛn tɔb tonnɛngbɛr. Ni gben' niʼtetekpaam nin mì là cèreh ni teh tibont tà kɛ nnɔ ya gbɛr, \v 10 nɛ ki taa' mitetefɛ̀nm, ki ji yé binifɛ̀nb. Uwien nɛ cèreh ni tuu ki fɛ̀ndeh ki joh, ki nɛngreh wɔn wà ñɛn' nɛ nnɔ. Nnɔ nɛ ni li tùɔre kí bɛnde wɔ. \v 11 Nɛn bo, na ji ŋmɔbe wuɔ yé Suf nɛ wuɔ ŋa yé Suf, ka ji ŋmɔbe wuɔ yé wà jiɛ' uʼpunl nɛ wuɔ yé wà ŋa jiɛ' uʼpunl, ka ji ŋmɔbe wuɔ yé ucaan nɛ wuɔ yé wà ya nun ŋa wien, ka ji ŋmɔbe wuɔ yé uyonb nɛ wuɔ ŋa yé yonb. Ama Kristo nɛ yé niʼbo nibonn kɛ ki te unil kɛ ni. \p \v 12 Uwien nɛ gɛ̀nde' nɛ ki tien' nɛ uʼyaab, ki yíe nɛ. Nɛn bo, cère mɛn niʼnun ń li mɔ́n tinimɔ̀nt bo, kí li muɔh tɔb micɛcɛkm, kí li jiindeh niʼba tingi, kí li ŋmɛ nin tɔb, kí li ŋmɔbe liyɛnguol, \v 13 kí li ŋmɔbe sukle tɔb bo. Uba kɔnh nin uʼtɔ nibonn niba bo la, bɛ ń li fèreh tɔb. Yonbdaan fère' nɛ ma nnɔ niʼmɔ ń li fèreh tɔb. \v 14 Ni li tùɔreh ki teh nà si: ní li yíe tɔb nɛ, kimɛ miyíem nɛ cèreh binib tùɔreh ki te uñɔkpaan ni. \v 15 Kristo ya yɛnduɔn ń li te niʼfɛ̀l ni ki pekreh nɛ. U ya yɛnduɔn bo nɛ Uwien yin' nɛ ní taan kí li yé unibaab. Nɛn bo, li tuu ki faareh wɔ mɛn. \p \v 16 Cère mɛn Kristo ya gbɛr ń tùɔre kí kpɛ iñaan niʼfɛ̀l ni. Li wɔknh mɛn tɔb, kí li taah miyɛnfuom kɛ ya bol ki gbiereh tɔb. Li dondeh mɛn Uwien, kí li gɛh iyuon kɛ ya bol nin niʼfɛ̀l kɛ ki faareh wɔ. \v 17 Ni lienh nà kɛ bii ni teh nà kɛ la, cère mɛn niʼkɛ ń li yé Yonbdaan *Yesu ya yel bo, kí li faareh Baa Uwien wɔn bo. \s1 Kristo yaab li fuobe ma bo biʼdencɛn ni \p \v 18 Bipiibɛ, li blinh mɛn niʼyul niʼciɛb ya nun bó. Nì kpɛ bipiib bà pɛ Yonbdaan bo ń li teh nnɔ nɛ. \v 19 Bijɛbɛ, wà kɛ ń li yíe uʼpo, ki la cère uʼbenku ni ń li pendeh uʼbo. \v 20 Mubumu, li boh mɛn niʼnaambɛ nin niʼbaambɛ isɛn kɛ ni, kimɛ nɛn nɛ sɔnge Yonbdaan ya yɛnm. \v 21 Bibaambɛ, la cèreh mɛn niʼbumu ya yɛnm ń li ñɛh niʼni. Ni teh nnɔ la, muʼyɛnm li saa nɛ. \p \v 22 Iyonbe, li boh mɛn niʼcɛnbaambɛ uŋɛndun wuu ni isɛn kɛ ni. Ni la li boh bɛ biʼnun ni baba tɛn ni nuunh binib nɛ ń li pɛ̀keh nɛ, ama ní li boh bɛ nin niʼfɛ̀l kɛ kí ñɛ ni boh Yonbdaan ma nnɔ bo. \v 23 Ni teh nà kɛ la, ní li teh nɛ̀ nin niʼfɛ̀l kɛ tɛn ni teh ki dienh Yonbdaan nɛ, na teh ki dienh nib, \v 24 kí li bɛn ki ye Yonbdaan Uwien li su nɛ nin u bonde' mimɔnm mà ki ble' bà yé uʼyaab nnɔ. Ni teh ki dienh Kristo nɛ, wɔn nɛ cinbe ki yé niʼcɛnbaa. \v 25 Wà teh nà bre la, Uwien li dɛre udaan ya tub u teh nà nnɔ bo nɛ, kimɛ Uwien ŋa ŋmɔbe gɛ̀ngɛ̀nde. \c 4 \p \v 1 Iyonbe ya cɛnbaambɛ, li teh mɛn niʼyonbe nà cuube, ki la li yíe uba ki cɛn' uʼtɔ; kí li bɛn kí ye niʼmɔ ŋmɔbe Cɛnbaa paaki bó. \s1 Igbiere \p \v 2 Li kàareh mɛn ki la pieh. Niʼkaare ń cère ní la gɔh kí li faareh Uwien. \v 3 Ní yekn kí li kàareh ki dienh tiʼmɔ ŋɔ Uwien ń de tɛ usɛn tí wɔkn binib uʼgbɛr, kí tɔke bɛ Kristo ya gbɛbɔlkaar tà bo n te lipɛkl ni nɔ. \v 4 Ní kàare wɔ ŋɔ ń tùɔre kí ñɛn tigbɛbɔlkaar nnɔ upaan bo kí tɔke tù, n bi li tɔke tù ma bo. \p \v 5 Li ŋmɔbe mɛn miyɛnfuom, kí li te mɔnmɔnm nin bà ŋa yé Kristo yaab. Uyo wà ni laa' libònl ní tien nà mɔn la, tien nɛ̀ mɛn. \v 6 Cère mɛn niʼgbɛr ń li tuu ki ŋmɛ kí suɔke, ní li jiindeh wà kɛ nì kpɛ ní jiin wɔ ma bo. \s1 Ifuondfɔrkɛ \p \v 7 Tiʼninjɛ Ticik wà n yíe wɔ, u yé nʼtonsɔntɔ Yonbdaan ya tuonl ni, ki sɔnh lɛ̀ mɔnmɔnm nnɔ, li tɔke nɛ nʼgbɛr kɛ. \v 8 N sɔnh wɔ niʼsaan nà bo si: wɔ ń tì tɔke nɛ tiʼgbɛr, kí saake niʼgbɛnɛnt nɛ. \v 9 N li cère wɔn nin Onesim nɛ ń tɔke. Onesim yé tiʼninjɛ wà kpɛ ti li du uʼbo nɛ, nɛ n yíe wɔ. U yé niʼyɔ nɛ. Bi baa' niʼsaan la, bi li tɔke nɛ tigbɛr tà kɛ te tiʼbùol. \p \v 10 Min nin Aristak wà te lipɛkl ni nnɔ fuondeh nɛ. Banabas ya ninjɛ Mark mɔ fuondeh nɛ. N là tɔke' nɛ uʼbó ŋɔ, u lá baa niʼsaan la, ní teke wɔ tinɔjɛr tule. \v 11 *Yesu wà bi baan' wɔ Yustus nnɔ mɔ fuondeh nɛ. *Sufmbɛ bà yé Kristo yaab nnɔ ni, bɛn baba nɛ sɔnh nin nni Uwien ya bɛl ya tuonl. Bi yé binib bà saake' nʼgbɛnɛnt nɛ. \v 12 Niʼyɔ Epefa mɔ fuondeh nɛ. U yé [Yesu] Kristo ya tonsɔnl nɛ, ki kàareh uyo kɛ nin inunmɔ́n ki dienh nɛ ŋɔ ní li ŋuuke mitekjim mɔnmɔnm, kí kpére miʼni kí tì gben, kí li yé binib bà bonde' bɛ ń li teh Uwien yíe nà kɛ. \v 13 Imɔ̀n, n yé uʼmɔ̀nkunl ki ye uʼnun mɔ́n ninbi nin Lawodise yaab nin Herapolis yaab bo cɛɛn nɛ. \v 14 Tiʼjɔ Luk wà yé dɔktiɛ nnɔ nin Demas mɔ fuondeh nɛ. \p \v 15 Ní fuonde Kristo yaab bà te Lawodise ya du ni nnɔ, kí fuonde Ninfa nin Kristo yaab bà taakeh uʼden nnɔ mɔ. \v 16 Ni kaan' kugbɔnku kuu la, ní cère bɛ ń kàan kù Kristo ya taanl là te Lawodise ya du ni nnɔ mɔ ni. Niʼmɔ ń kàan kùa li ñɛ Lawodise ya du ni kí baa niʼsaan nnɔ. \v 17 Ní tɔke Akip kí ye wɔ ń tùɔre kí liike Yonbdaan de' wɔ lituonl là nnɔ, kí li sɔnh lɛ̀ mɔnmɔnm. \v 18 Iñɔbonfɔrkɛ yiɛ nɔ, min Pɔl nin nʼyul nɛ ji kiɛh yɛ̀ ki fuondeh nɛ\f + \fr 4:18 \ft Kí ñɛ kugbɔnku kuu ya cinm kí lá baa 4:17 Pɔl lienh nɛ uba kiɛh, ama wɔn nin uʼyul nɛ kɛle' migbiirm 18.\f*. La sunde mɛn n jɛ̀ndeh ijɛnd yà lipɛkl ni nnɔ bó. \p Uwien ń juoke nɛ.