\id EST - Gamo Full Bible final version \ide UTF-8 \h Asteri Maxaafa \toc1 Asteri Maxaafa \toc2 Asteri Maxaafa \toc3 As \mt1 Asteri Maxaafa \imt1 Giddo Qofa \ip Asteri maxaafan yootettida taariketi Paarise kawoy balgo balgo de7izason polettidayta. He taariketi gita xalateththaninne iza ba deraa siiqiza gita siiqon, morkketi biittafe dhayssana haniza, ba asaa ashshida, Astero geetettiza issi Ayhuda dere qara maccassay taarike minththi yooteettes. Ha maxaafay Ayhudati bonchchiza, Puurime geetetti erettiza ba7aale doonththinne wurseth qonccisi yootees. \iot Ha Maxaafay Oykkida Kumeththa Qofa \io1 Asteri godatteteth \ior 1:1—2:23 \ior* \io1 Ayhuda asa dhayssanaas Haamay giigsida halchcho \ior 3:1-15 \ior* \io1 Asterippe maado demmanaas Mardikiyoosa oysha \ior 4:1-17 \ior* \io1 Mardikiyoosa bonchcheteth \ior 5:1—6:14 \ior* \io1 Haama bolla pirdettida hayqo pirda \ior 7:1-10 \ior* \io1 Ayhudati eqettidi ba morkketa wursida wurso \ior 8:1—9:19 \ior* \io1 Puurime ba7aale bonchcheteth \ior 9:20-32 \ior* \io1 Arxekisise gitateththinne Mardikiyoosa gitateth \ior 10:1-3 \ior* \c 1 \s1 Godatteteththafe Asxiini Wodheth \p \v 1 Kawo Arxekisisi Hinde biittafe Tophphiya biitta gakkanaas diza 127 dereta haariza wode hayssafe kaallizayssi hanides; \v 2 he wode kawo Arxekisisi Suusa gimben diza kawoteththa araata bolla utti haarides. \p \v 3 Izi kawotida heedzdzanththo layththan, ba mokkonnetassinne shuumeta ubbaas gita gibira giigsides. He gibirason Meedoonenne Paarise dere ola gadawati, daannatinne Awuraajja mokkonneti beettida. \p \v 4 Isttas kawozi ba kawoteththa dureteththaa 180 gallas kumeth bessides. \p \v 5 He gallassatappe guye kawozi Suusa kataman guuththatappe biidi gita asata ubbaas, ba kawoteththa keeththan, yuuyi aadhdhanaas atakiltey diza zagozan 7 gallas kumeth gibira ooththides. \v 6 He zagozan booththinne salo misetiza laynoppe dadettida magalashati deettes. Isttika bira qalabaten, booththa laynoninne ochcha teera misatiza wodoretan daldach tuussata bolla kaqetti uttida. Booththinne zo7o qalamen wancarkati uttida daldachchafe, zuulla misatiza qalametappenne hara bonchcho shuchchatappe oosettida wuygen worqqafenne birappe oosettida dinke algati deettes.\f + \fr 1:6 \fr*\ft Daldachcha gizayssi issi issi bagga Gamoththo qaalan woliwojjo geetettees.\ft*\f* \v 7 Woyne ushshazikka issoy issaafe dummatiza worqqa wancan shiiqees. Kawoza kiyateththafe dendidayssan kawoteththa keeththan woyne ushshazi gidi palahides. \v 8 Kawozi issoy issoy koyida mala immana mala woyne ushshaa duuqqizayta ubbaa azazides. Kawozi azazida mala issoy issoy ba dandayda keena uyana mala imettides. \p \v 9 Godatteya Asxiina kawo Arxekisise kawoteththa keeththan hessaththoka maccassatas gibira giigsadus. \p \v 10 Gibirazi doomettida laappunththa gallas, kawo Arxekisisi woyne ushshan ufayettida gishshas izas ooththiza laappun gundulata Mahumaane, Bizaate, Harboone, Bigita, Abagita, Zettaarenne Karkase azazides. \v 11 Hessika godatteya Asxiina ufayssizaaronne mala lo7o gidida gishshas dereynne gita mokkonneti izo be7ana mala iza kallachcha ba hu7en woththada kawoza sinth yaana mala ooththida. \v 12 Gido attiin kawoza oosanchchati kawozi azazida mala izis yootiin godatteya Asxiina baana koyabeekku. Histtiin kawozi keehi hanqettides; daro yiillotides. \p \v 13 Suurenne tuma pirda pirdanaas eranchchatappe zore oyshoy kawozas lose gidida gishshas wode hanoteth eriza eranchchatara zorettides. \v 14 Heytikka Karshana, Shattaare, Adimaate, Tarseese, Mereese, Marsenanne Mamuka geetettiza Paariseninne Meedoonen erettida gita asati kawoteththa garsan dhoqqasohon dizayta. \p \v 15 Kawozikka isttas, «Tani, Kawo Arxekisisi, ta oosanchchata baggara ta kiittiin iza ta azazo polontta aggida gishshas wogay giza mala godatteyo Asxiini bolla ay ooththinoo?» gi oychchides. \p \v 16 Hessafe guye Mamukay kawozasinne mokkonnetas, «Godatteya Asxiina kawoza xalla gidontta mokkonneta ubbaanne kawo Arxekisise kawoteththa garsan diza deraa ubbaa qohadus. \v 17 Hayssi godatteya ooththidayssi harata hayththan seetettiko istti ba azinata kadhana; ‹Kawo Arxekisisi godatteya Asxiina izakko yaana mala xeygiin yontta ixxadus› gaana. \v 18 Hanno hachcha gallassayn godattey hano siyida Paarisetanne Meedoone dere mokkonneta machcheti ubbay kawozas mokkonneta ubbaas hessaththo zaarana. Izi hessaththo hankko pacey baynda gallassinne omars ooshshi medhettana. \p \v 19 «Hayssi yo7ozi kawoza ufayssizaa gidikko hayssafe guye Asxiina kawo Arxekisisekko mulekka gelontta mala kawo matappe awajjay kezo; hessika shaarettontta Paarisenne Meedoone woga mala xaafetto; hessaththoka kawozi godatteteththa bonchchoza izippe ekkidi izippe lo7iza hara maccassas immo. \v 20 Hessafe guye kawoza awajjay izi haariza kumeththa deraa bolla yootettiko guuththatappe biidi gitata gakkanaas diza maccassay ubbay ba azina bonchchana» gi zaarides. \p \v 21 Kawozinne mokkonneti ubbay he zorezan ufayettida; kawozikka Mamukay shiishshida qofaza polides. \v 22 Ubbayka baso as ayssana mala kiita yeddides; he kiitazikka ba dere qaala malanne xaafiza woga mala xaafettidi dere ubbaas gakkides. \c 2 \s1 Asteri Godatteteth \p \v 1 Hessafe guye kawo Arxekisisi iza hanqoy irxxidaappe guye Asxiina ooththidayssanne izikka izi bolla kessida awajja qoppides. \v 2 He wode kawoza achchan dosettida oosanchchati, «Kawozas lo7o geela7ota koyite. \v 3 Heyta lo7o geela7ota ubbata Suusa gimben diza maccassata duussaso ehana mala, kawozi ba haariza dereta ubbaan daannata shuumo; isttika macca ubbatas alaafe gidida kawoza gundula Hegge alaafeteththa garsan detto; istta malay iitontta mala naagetto. \v 4 Hessafe guye kawoza ufayssiza geela7oya Asxiini gishshas godatto gidu» gida. He zorezi kawoza ufayssides; istti gida malakka ooththides. \p \v 5 He wode Biniyaame qommofe Qiise naa, Shim7e naa, Ya7ire naa Mardikiyoosa geetettiza Ayhuda dere asaappe issaadey Suusa gimben dees. \v 6 Izikka Baabiloone kawo Nabukadanaxoorey di7i efidaytappe Yuhuda kawo Ikoniyaanera Yerusalaameppe di7etti bida asatappe issaa.\x - \xo 2:6 \xo*\xt 2Kawo 24:10-16; 2Taari 36:10\xt*\x* \v 7 Mardikiyoosa aawa ishas Hadeso geetettiza biya dawus; izis aawaynne aaya baynda gishshas izo dichchiday iza. Hanna Astero geetettizaara asateththan gidiin medhan keeha lo7o. Izi aawaynne izi aaya hayqqidaappe guye Mardikiyoosi izo ba naa mala dichchides. \p \v 8 Kawoza azazoynne awajjay kezida wode daro geela7ota efidi Suusa kataman naagiza Hegges immida; Asterokka kawo keeth efidi maccassata naagiza Hegges hadara imettadus. \v 9 Naya iza ufayssadus; izikka izo dosides; izikka izis mala lo7eththiza dumma qommo kath heerakka izis immides. Kawoteththa keeththafe doorettida laappun aylleta izis giigsidi izonne izi aylleta daro izan maccassata naagiza doorettidaso efides. \p \v 10 Mardikiyoosi izis kasetidi yootida mala Astera Ayhuda as gididayssa oosikka yootabeekku. \v 11 Qasseka Mardikiyoosi Asteri lo7eteththanne izis gidizayssa erana giidi, maccassa keeththa sinththara gallassan gallassan yaanne haa hemettees. \p \v 12 Geela7oti kawozaakko gelanaappe kasetidi issi layth kumeth dhiiketteettes; layththafe koyro usuppun agina kumeth istta bollay liiqi lo7ana mala karbbenne tiyettiza zayte go7etteettes; kaalliza usuppun aginatan dumma dumma shittotanne dumma dumma sinth tiyiza qalameta go7etteettes. \v 13 Hessafe guye issi geela7oya kawozaakko geliza wodey gakkiko, ba koyida ay miishshika ekkada maccassati naagetti diza keeththafe kezada kawozaakko gelawus. \v 14 Omars gelada kawozara aqidaappe wonteththa gallas harason maccassati naagetti dizaso efeettes. Heen kawoza laggeththotas alaafe gidida kawoza keeththan ooththiza gundula Shaashigaaze aawateththaa garsan naagettawus; kawozi izo dosidi izi sunththan xeygontta aggiko zaara kawozaakko gelukku. \p \v 15 Mardikiyoosi ba naa mala dichchida izas aawaa isha Abi7eele biya Astera kawozaakko geliza taray izo gakkiin maccassati naagetti diza keeththaa alaafe Heggey izis yootidayssafe attiin hara aykkoka oychchabeekku. Astera izo be7iza as ubbaa sinththan ayyotta beettadus. \v 16 Arxekisisi kawotida laappunththa layththan, Tebeete geetettiza tammanththa aginan Astero kawo keeth efida.\f + \fr 2:16 \fr*\ft Tebeetey nu agina qoodan tisaase woykko xare agina bessees\ft*\f* \p \v 17 He wode kawozi hara maccassa ubbaafe Astero aaththi dosides; hara geela7ota ubbaafe bollara iza kawo matan ayyottadusinne dosettadus. Hessa gishshas izi hu7en godatteteththa kallachcha goxxides. Asxiini godatteteththaa izis immides. \v 18 Hessafe guye kawozi Asteri bonchcho gishshas ba mokkonnetassinne ba shuumeta ubbaas gita gibira giigsides. He ba7aalezi izi ayssizaso ubbaan bonchchettana mala awajjissides. Imotakka ba kiyateththa mala isttas immides. \s1 Mardikiyoosi Qonccisida Seera \p \v 19 Geela7oti nam7anththo shiiqetti uttidaashe Mardikiyoosi kawo keeththa penge naagishe uttides. \v 20 Astera Mardikiyoosi izis yootida mala ba qommonne ba dereza qottadus; iza hessa ooththida gaasoykka Mardikiyoosi kase izo dichchiza wode iza ooththiza mala ha7ikka iza zore ekkashe diza gishshassa. \p \v 21 Mardikiyoosi kawo keeththa penge naagiza olanchchata halaqa nam7ati Gabataynne Tereshay kawoza bolla hanqettidi kawoza wodhanaas duulatida. \v 22 Mardikiyoosi istti seeridayssa gakki eridi godatto Asteris yootides; izakka Mardikiyoosappe siyidayssa kawozas qonccisa yootadus. \v 23 Yo7oza pilggishin tumu gidi beettides; he nam7u shuumeti kaqetti hayqqana mala istta bolla pirdettides; hessi ubbay kawoza sinththan taarike maxaafan xaafettides. \c 3 \s1 Haamay Ayhudata Dhayssana Maqqida Maqqo \p \v 1 Hessafe guye kawo Arxekisisi Agaage dere as Hamadaate naa Haama dhoqqu dhoqqu histtidi hara shuumetappe bollara izas maata immidi bonchchides. \v 2 Asay iza bonchchana mala kawoy azazi woththida gishshas kawo keeththa pengen ooththiza shuumeti ubbay Haamas gulbatidi izas bonchcho saroka immeettes. Gido attiin Mardikiyoosi izas gufanni goynnibeennanne bonchcho saroka immibeenna. \p \v 3 Hessa gishshas kawo keeththa pengen ooththiza kawo oosanchchati Mardikiyoosa, «Kawo azazo ays menththay?» giidi iza oychchida. \v 4 Hessaka gallas gallas izas yootishe takkida; gido attiin izi istti yootizayssa ekkanaas koyibeenna. Izi Ayhuda as gididayssa isttas yootida gishshas, «Mardikiyoosa hanoy ayde gakkanaas hessaththo hananaakko be7ana» giidi hessa Haamas yootida. \v 5 Mardikiyoosi izas gulbati goynnonttayssanne iza bonchchonttayssa be7idi keehippe hanqettides. \v 6 Harappeka Mardikiyoosi oonantta baggakonne shaakki eridaappe guye Mardikiyoosa xalla wodhoy qeeri miishsha mala qoodides. Hessa gishshas Haamay Arxekisise kawoteththa garsan diza Mardikiyoosa bagga gidida Ayhudata ubbaa dhayssana oge koyides. \p \v 7 Kawo Arxekisisi kawotida tammanne nam7anththo layththan, Nisaane geetettiza koyro aginan, Ayhudata wodhana aginanne gallassa erana mala, Puurime geetettiza saama Haamay dizason yeggida. Saamazikka Adaare geetettiza tammanne nam7anththo aginan yegettides. \p \v 8 Hessafe guye Haamay Kawo Arxekisises, «Ne kawoteththa garsan diza dere ubbaan laaletti gakkida issi derey dees; he deraasikka hara dereta ubbaafe dummatiza losey dees; kawo wogaska azazettettenna; hessa gishshas ha dereza co7u gi besoy kawozas kiyenna. \v 9 Hayssi yo7oy kawoza ufayssizaa gidikko istta dhayssana awajjay kezo; tanikka hayssa ha oosoza ooththana asatas 340,000 kilo meezaaniza bira kawo minjja keeththan gelththana» gides. \p \v 10 Hessa gishshas kawozi ba midiga maatameza biradhdhefe kessidi Ayhudatas morkke gidida Agaage dere as Hamadaate naa Haamas immides. \v 11 Kawozi Haama, «Ne immana gida miishshaa ne achchan oykka; deraakka ne dosida mala ooththa» gides. \p \v 12 Histtiin koyro aginan, tammanne heedzdzanththo gallassan Haamay kawo xaafeta ubbaa xeygides. Isttika Haama azazoza ubbaa awuraajjan awuraajjan xaafettiza pidaleninne deraa deraa qaala mala kawoza shuumetas dumma dumma awuraajja ayssizaytassinne dumma dumma dereta ayssiza mokkonnetas xaafida. Hayssi kawo Arxekisise sunththan xaafettidi iza maatamen shocettides. \v 13 Adaare geetettiza tammanne nam7anththo aginan, tammanne heedzdzanththo gallas naateth, cima, maccanne yidha shaakkontta kumeththa Ayhudati he gallas dhayana mala, hayqqana malanne dippi gaana mala, istta aqotaykka bonqqettana mala, kawoteththa garsan diza awuraajjata ubbaa gakkana mala qasttanneta kushen imettides. \v 14 Ubbaa awuraajjan diza deraas erettana mala, isttika he gallassas giigetti uttana mala, koyro awajjazappe duuqettidi wogay kezana malanne kumeththa awuraajja gakkana mala kiitettides. \p \v 15 Qasttanneti kawoza azazon eesoti kezida; awajjazikka Suusa gimben awajettides; kawozinne Haamay uyanaas uttida; gido attiin Suusa katamaya shirotadus. \c 4 \s1 Mardikiyoosi Astero Oychchida Maado \p \v 1 Mardikiyoosi ha hanida ubbaa eridaappe guye ba may7o daakkides; maaqa may7idi, ba hu7e bolla bidinth laallidi, ba qaala dhoqqu histti camo yeeho yeekkishe katamay giddo gelides. \v 2 Maaqa may7ida asi kawoteththa keeth gelanaas dandayontta gishshas izas penge gakkanaas bides. \v 3 Kawoza awajjaynne iza azazoy gakkida awuraajjata ubbaan Ayhudata garsan gita ceecey medhettides; histtiin xoomida; yeekkida; waassida; darotikka maaqa may7idi bidinththa bolla ichchida. \p \v 4 Godatto Asteri dangaxiretinne izo naagiza gundulati yiidi Mardikiyoosa gishshas izis yootiin iza keeha ceecadus; histtada maaqa qoodhe izi may7ana may7o yeddadus; gido attiin izi ekkibeenna. \v 5 Hessafe guye Astera izis ooththana mala kawoy woththida gundulatappe Hataka xeygada Mardikiyoosa ay metoy gakkidaakkonne ays hessaththo izi hanizaakko shaakki erana mala kiittadus. \v 6 Histtiin Hatakay kawo keeth geliza pengen diza katamay zago Mardikiyoosakko yides. \v 7 Mardikiyoosi ba bolla gakkidayssa ubbaa qonccisi izas yootides. Qasseka Haamay Ayhudata dhayssanaas kawo minjja keeth gelththanaas geppida miishshaa likkeka ashshontta geeshshi yootides. \v 8 Ayhudata dhayssanaas Suusa gimben kezida awajjaappe duuqettidayssa Astero bessanaassinne izis paatti yootana mala immides. Izakka kawozaakko gelada ba deraa gishshas maaroteth oychchana malanne gaannatana mala, izi minththi izis yootana mala iza qofsides. \p \v 9 Hatakay simmi yiidi Mardikiyoosi izas yootidayssa ubbaa Asteris yootides. \v 10 Izakka Hatakay Mardikiyoosas, \v 11 «Kawoza aylletinne iza awuraajjan diza asay ubbay macca gidiin, attuma gidiin, oonikka kawozi xeygontta dishin kawozi dizaso gelizaades kawozappe issi wogay dizayssa erees; he wogazakka menththidaadey hayqqees. Asi hessa mala hayqoppe attana dandayzay kawozi worqqa guufeza denththi bessishina. Tani kawozaakko gelanaas xeygettoosofe hach gakkanaas heedzdzu tammu gallassafe aadhdhides» gi yootana mala izas yootadus. \p \v 12 Asteri kiitay Mardikiyoosa gakkiin, \v 13 izi izis, «Neni kawo keeththan diza gishshas hankko Ayhuda asay dhayshin ne xalla attanaa nees misatoppo; \v 14 Neni hayssa mala woden co7u giikko Ayhudatas maadoynne ashshanay harasoppe yaana. Neninne ne aawa keeththa asay gidikko dhayana; qasseka neni godatto gididay hayssa mala wodessakonne oonee erizay?» giza zaaro yeddides. \p \v 15 Hessafe guye Astera Mardikiyoosas, \v 16 «Baada Suusan diza Ayhuda asa ubbaa issiso shiishsha. Histtidi taas xoomite; heedzdzu gallassinne heedzdzu omars gakkanaas moopitenne uyopite. Taninne ta dangaxireti hessaththo xoomana; hessi polettidaappe guye hanozi wogappe karera gidikkoka tani kawozaakko gelana; tani hayqqikokka hayqqana» giza zaaro yeddadus. \p \v 17 Histtiin Mardikiyoosi simmi biidi Astera azazida ubbaa polides. \c 5 \s1 Gibiras Asteri Xeys \p \v 1 Heedzdzanththo gallas Astera ba bonchcho may7oza may7ada kawoza araataas sinththa baggara diza kawoteththa keeththas giddo dabaaban gela eqqadus. Kawozi gede keeththaa gelizaso ginara ba araata bolla utti dees. \v 2 Godatteya Astera dabaaban eqqidaaro kawozi be7idi ufayettides. Ba kushen oykkida worqqa guufeza izis denththides; Asterakka shiiqada guufeza xeera bochchadus. \p \v 3 Hessafe guye kawozi izo, «Godatto Asteree, Ays yadii? Qasse ta nees ay ooththana mala koyay? Ta kawoteththaafe baggaa gidikkoka ta nees immana» gides. \p \v 4 Astera zaarada, «Kawozoo! Nena ufayssizayssa gidikko, tani nees giigsida gibira maanaas neninne Haamay gibirason beetterketii» gadus. \p \v 5 Kawozikka, «Nuni Astera gidayssa polana mala Haama eeson xeygite» gides. Hessa gishshas kawozinne Haamay Astera giigsida gibiraaso bida. \v 6 Istti woyne ushshu uyishin qasseka kawozi Astero, «Ane ne koyzayssi aazee? Izi nees imettana; qasseka ne hara oychchizay aazee? Ta kawoteththaafe baggaa gidikkoka ta nees immana» gides. \p \v 7 Asterakka izas zaarada, \v 8 «Ta woosaynne ta oyshay hayssafe kaallizayssa; tani kawo matan ayyoteth demmidaa gidikkonne ta koyidayssa imoynne ta woosaa poloy kawoza ufayssizaa gidikko kawozinne Haamay ta giigsiza gibiraan wonto taas beettetto; histtiko tani kawozi oychchida oyshaas zaaro immana» gadus. \s1 Mardikiyoosa Bolla Haama Maqqo \p \v 9 He gallas Haamay kawoza achchafe ufayettishe kezi bides; gido attiin izi Mardikiyoosa kawoza pengen be7ishin izi uttoosappe dendontta ixxidayssanne izas bonchcho immontta aggidayssa be7ida mala iza hanqoy Mardikiyoosa bolla tama mala eexxides. \v 10 Gidikkoka Haamay coo gencecidi baso bides. \p Ba laggetanne ba machcho Zosaara xeygisidi issi bolla shiishshidaappe guye, \v 11 Haamay ba dureteththaanne gitateththaa, ba nayta daroteththaa, kawozi iza ay mala bonchchidaakko, hankko mokkonnetappenne shuumetappe ay mala iza dhoqqisidaakko nashetti yootides. \v 12 Haamay, «Hessa xalla gidenna; godatteya Astera giigsida gibirason beettanaas taappe attiin haray xeygettibeenna. Wontos kawozara tana xalla xeygadus. \v 13 Gido attiin Ayhuda dere as Mardikiyoosi kawoza pengen uttidayssa ta be7ishin hayssi ubbayka tana ufayssenna» gides. \p \v 14 Iza machcheya Zosaaraynne iza laggeti ubbay, «Neni 50 wadha adussa koca esisa; histtada wonto wonttara Mardikiyoosi he kocaa bolla kaqettana mala kawozas yoota. Hessafe guye ufayettashe kawozara issife gibiraaso baandasa» gida. He qofazi Haama keehi ufayssiin kaqqanaasozakka giigsides. \c 6 \s1 Mardikiyoosa Bonchcheteth \p \v 1 He gallassa omars kawozi dhisko dhayi aqides; hessa gishshas ba kawoteththa layththan xaafettida Taarike maxaafati shiiqidi nababettana mala azazides. \v 2 Heen penge naagiza kawoza ola gadawatappe nam7ati Gabataynne Tereshay kawo Arxekisise wodhanaas zoretti uttidayssa Mardikiyoosi yootiin xaafetti uttidayssi beettides.\x - \xo 6:2 \xo*\xt As 2:21-22\xt*\x* \v 3 Kawozikka, «Histtiin izi hayssa ooththida gishshas izas imettida bonchchoynne sunththi aazee?» gi oychchides. \p Iza mata laggeti, «Izas aykkoyka oosettibeenna» gida. \p \v 4 Kawozi zaaridi, «Zagozan oonee dizay?» gi oychchides. He wode Haamay Mardikiyoosa iza bolla kaqqanaas kawozas yootana biidi kare baggara diza kawo keeththa zago buro gakeththa bolla dees. \p \v 5 Izas mata oosanchchati, «Hekko Haamay zagozan eqqides» gida. \p Kawozikka, «Haa gela giite» gides. \p \v 6 Haamay gelidaappe guye kawozi, «Kawoy bonchchana koyida asas ay ooththana bessizee?» gi oychchides. \p Haamay, «Kawoy bonchchanay taappe haray oonee?» gi ba wozinan qoppides. \v 7 Hessa gishshas kawozi izas zaaridi, «Kawoy bonchchana dosida asas, \v 8 kawozi iza mayziza kawoteththa may7oy, kawo kallachcha iza hu7en woththiin kawoy toggiza paray izas yo. \v 9 Hessafe guye may7ozinne parazi keehippe bonchchettida kawo shuumetappe issaa kushen imetto. Kawozi bonchchana dosidaade mayzetto; iza paraa togisidi katamays waanna waanna ogeta yuushshishe, ‹Kawoy bonchchana koyidaades hayssaththo oosettees› getto» gides. \p \v 10 Kawozi zaaridi Haama, «Ane eeson ba! May7ozanne paraa ekkada kawo pengen uttida Ayhuda as Mardikiyoosas ne gida mala ooththa; ne gidayssafe issinakka paccontta mala» gi azazides. \p \v 11 Hessa gishshas Haamay kawoteththa may7o mayzidi para togisides; wogga ogetan kaaleththishe, «Kawoy bonchchanaas dosida asas hayssi oosettides» gi iza sinththan awajjides. \p \v 12 Hessafe guye Mardikiyoosi kawoza penge simmides; gido attiin Haamay ceecishe ba hu7e gullunttidi eeson baso simmi bides. \v 13 Ba bolla gakkida ubbaa ba machcho Zosaarassinne ba laggetas ubbaas yootides. Iza zoranchchatinne iza machcho Zosaaray izas, «Ne iza sinththan kawush doommida Mardikiyoosas zereththay Ayhudata baggafe gidikko ne izara eqettada dandayakka; sidhey baynda ne dhayana» gida. \p \v 14 Istti izara buro hessa haasayan dishin kawo gundulati yiidi Astera giigsida gibiraas Haama eeson ekki bida. \c 7 \s1 Haama Kaqeteth \p \v 1 Histtiin kawozinne Haamay godatteyo Asteri gibiraa maanaas bida. \v 2 He nam7anththo gallassa gibiraas biidi istti woyne ushshaa uyishin kawoy qasseka, «Godatteye Asteree! Neni woossizay aazee? Ta nees immana. Qasse neni tana oychchizay aazee? Haray atto ta kawoteththaafe baggaa gidikkoka tani nees immana» gides. \p \v 3 Godatteya Astera zaarada, «Kawoo! Neni tanan ufayettidaa gidikko, qasse ne gitateththaa ufayssidaa gidikko ta shemppoyonne ta dereza ashsha; ta woosaynne ta oyshay hayssa. \v 4 Gaasoykka taninne ta derey bashshas, shukassinne dhayssas bayzettidos. Nuni maccatinne addeti aylleteththas xalla bayzettidaakko tani doonakka phoqqike; hessi kawo metoththanaas bessontta yo7o» gadus. \p \v 5 Kawo Arxekisisi zaaridi, «Hessa ooththanaas xaliday oonee? He bitaney awan dizee?» giidi godatteyo Astero oychchides. \p \v 6 Asterakka, «Nu baalgaaranne nu morkke gidida ha iita as Haama» gadus. \p He wode Haamay kawoza sinththaninne godattey sinththan keehi dagammides. \v 7 Kawozi keehi hanqettidi ba uttidasohoppe dendi eqqides; ba ushsha aggaagidi kawo keeththa atakiltey dizasoza bides. Gido attiin Haamay kawoy iza bolla iita miish ehanaas qachchidayssa erida gishshas godatteya Astera iza hayqoppe ashshana mala woossanaas guye attides. \p \v 8 Kawozi kawo keeththa atakiltey dizasohoppe simmidi gibiraa keeth geliza wode Haamay godatteyo Asterippe maarettana giidi iza uttida arjetaa bollan gufannidayssa be7ides. Hessafe guye kawozi keehi hanqettides; ba qaalakka dhoqqu histtidi, «Hayssi addezi ta ayfey be7ishin ta keeththan godatteyo oykkana koyzee?» gides. \p Kawozi buro hessa haasaya bolla dishin kawo gundulati yiidi Haama ayfeso goozida. \v 9 Hessafe guye istta giddofe Harboone geetettiza gundulay, «Kawoo! Nena hayqoppe ashshida Mardikiyoosa kaqqana giidi Haamay essida ichchash tammu wadha kocay izason dees» gides. \p Kawozi zaaridi, «Haama efidi he kocaa bolla kaqqite!» gi azazides. \p \v 10 Hessa gishshas Mardikiyoosa kaqqana giidi giigsida koca bolla efidi Haama kaqqida; hessafe guye kawoza hanqoy irxxides. \c 8 \s1 Ayhudata Gishshas Kezida Awajja \p \v 1 Ayhudata morkke Haamay kaqettida gallas kawo Arxekisisi Haama haaro ubbaa godatteyo Asteris aaththi immides. Qasse Mardikiyoosi izis mata dabbo gididayssa Astera kawozas yootadus. Hessa gishshas he gallassafe doommidi Mardikiyoosi kawozaakko gelanawu dandaydes. \v 2 Kawozi Haamappe zaari ekkida ba maatame midigaza Mardikiyoosas immides. Histtiin Astera Haama aqota bolla Mardikiyoosas aawateth immadus. \p \v 3 Hessafe guye Astera yeekkashe kawoza toho bolla kundada Agaage zare Haamay Ayhudata bolla qachchida iita maqqoy ooson pe7ontta mala kawoza woossadus. \v 4 Histtiin kawozi ba worqqa guufe izis micciin iza denda eqqada, \v 5 izas, «Kawozoo! Ta ne sinththan ayyoteth demmida gidikko, qasse ta nena ufayssidaa gidikko, ta oychchida oyshay kawo sinththan ekettizaa gidikko, kawoy ayssiza dere ubbaan diza Ayhudata dhayssanaas Agaage zare Hamadaate naa Haamay kessida awajja shaaranaas hara awajja kessana mala ta nena woossays. \v 6 Ha boshay wuri ta deraa bolla gakkishin tani waana co7u ga xeellana dandayazinaa? Qasse ta dabbotikka dhayshin tani waana co7u ga xeellana dandayazinaa?» gadus. \p \v 7 Hessafe guye kawo Arxekisisi godatto Asterissinne Ayhuda as Mardikiyoosas, «Haamay Ayhudata wodhanaas awajja kessida gishshas tani miththa koca bolla iza kaqissidayssanne iza haarokka ubbaa godatto Asteris immidayssa intte ereeta. \v 8 Gidikkoka kawo sunththan xaafettidi iza qalabate maatamen shocettida dabdaabbey shaarettana dandayontta gishshas intteka intte baggara Ayhudatas lo7o misati beettiza hara awajja kawoza sunththan xaafidi kawoza qalabate maatamen shocite» gides. \p \v 9 Siwaana geetettiza heedzdzanththo aginan, nam7u tammanne heedzdzanththo gallassan, Mardikiyoosi kawo keeththa xaafeta xeygidi Ayhudatas, Hindefe Tophphiya gakkana diza 127 dereta haariza daannatas, hara shuumetas biza dabdaabbe xaafissides. He dabdaabbeti istta qaalan qaalaninne xaafettiza maaran qasse Ayhudata qaalaninne istta xaafo maara mala xaafettana mala ooththides. \v 10 Mardikiyoosi he awajjata ubbaa kawo Arxekisise sunththan xaafissidi, iza qalabate maatamen shocides; histtidi kawos gara7ettida pilata parata toggiza qasttanneta bolla ubbaa deraas yeddides. \p \v 11 Kawoza awajjay ubbaa katamatan diza Ayhudati ba dizason dizason issi bolla shiiqana malanne bantta morkketara eqettana mala, hessaththoka ba bolla, ba machcheta bollanne ba nayta bolla meto gaththiza ay dere as gidiin woykko gixettida olanchchata woykko kawoteththata gidiin istti zaari wodhana mala, dhayssana malanne morkketa aqota bonqqana mala maata immides. \v 12 Kawo Arxekisisi haariza biitta ubbaan Ayhudati hessa ooththanaas qachchida gallassay Adaare geetettiza tammanne nam7anththo aginan tammanne heedzdzanththo gallassanna. \v 13 Ayhudati ba morkketa bollan halo kessanaas he gallas giigetti uttana mala kawoza awajjafe duuqettida wogay ubbaa deren asay erana mala awajettides. \v 14 Kiitettizayti kawo keeththa parata toggidi kawoza azazo gaththanaas eesotidi bida. Qasse Suusa gimbenkka ha awajjay asa ubbaas yootettides. \p \v 15 Mardikiyoosi salo misatizanne booththa qacinan dadettida kawo may7o may7idi, gita worqqa kallachcha goxxidi, lo7o puuttofenne ochcha teera misatiza puuttofe dadettida seelo may7o may7idi kawoza sinththafe kezides. Suusa katamaya ufayettada ililadus. \v 16 Hessi Ayhudatas ufayssa gallassinne kaassa gallas, galata gallassinne bonchcho gallas gidides. \v 17 Kawoza awajjay gakkida deretaninne katamata ubbaan Ayhudatas ufayssinne miichcha, gibira gallassinne kaassa gallas gidides; hara kawoteththati ubbay Ayhudatas babbida gishshas Ayhudateththan laamettida. \c 9 \s1 Ayhudata Xoono \p \v 1 Adaare geetettiza tammanne nam7anththo aginan tammanne heedzdzanththo gallassay gakkides. He gallassay kawoy koyro kessida awajja wode Ayhudata morkketi istta xoonana gida gallassa. Gido attiin yo7ozi laamettiin Ayhudati bantta morkketa xoonida. \v 2 Kawo Arxekisise kawoteththa garsan diza Ayhudati wuri banttana qohanawu koyza ubbaa dhayssanaas bantta kataman kataman issife shiiqida. Hara dere kawoteththati ubbay isttas babbida gishshas isttara ay asikka eqettanawu dandaybeenna. \v 3 Dere haarizaytinne ayssiza gita asati, maatay dizaytinne shuumeti ubbay Mardikiyoosas babbida gishshas Ayhudata maaddida. \v 4 Mardikiyoosi kawo keeththan erettidaade gidides; iza goobateththi dere ubbaan seetettides; iza wolqqayka minni minni bides. \p \v 5 Ayhudati bantta morkketa ubbaa mashshan siifida, wodhida, dhayssida, banttana ixxizayta bolla banttana lo7ida mala ooththida. \v 6 Waanna katama Suusan 500 as wodhi dhayssida. \v 7 Qasse istti Parshandaate, Dalifoone, Asppaate, \v 8 Poraate, Adaaliya, Aridaate, \v 9 Parmmashite, Arsaye, Ardayanne Wayzaate geetettizayta wodhida. \v 10 Hayti Ayhudatas morkke gidida Hamadaate naa Haamay yelida tammu attuma nayta. Gido attiin Ayhudati istta aqotan bantta kushe gelththibeettenna. \p \v 11 Ayhudati Suusa kataman wodhida asaa qooday aappunakko he gallassika kawos yootettides. \v 12 Histtiin kawoy godatteyo Astero, «Ayhudati waanna katama gidida Suusan xalla 500 asatanne Haama nayta tammata wodhi dhayssida. Hankko attida kawoy haariza deretan ay ooththidooshaa! Ha7ich ne hara ay woossay? Izikka nees imettana; ne oyshay aazee? Izikka nees imettana» gides. \p \v 13 Astera zaarada, «Hayssi ha qofay kawoza ufayssizaa gidikko, Suusa kataman diza Ayhudati hach ooththida mala wontoka ooththetto. Qasse Haama nayta tammata ahakka miththa bollan kaqqana mala azaza» gadus. \p \v 14 Histtiin kawozi hessi hanana mala azazides; awajjayka Suusa kataman nam7anththo awajettin Haama nayta tammata ahay kaqettides. \v 15 Adaare geetettiza aginan tammanne oydanththo gallas Suusa kataman diza Ayhudati qasseka issi bolla shiiqidi qasseka 300 as wodhida; gido attiin istta aqotan bantta kushe gelththibeettenna. \p \v 16 He wode kawoy hara deretan diza Ayhudatikka bana ashshanaasinne bantta morkketara eqettanaas issi bolla shiiqida. Isttika 75,000 as wodhida; gido attiin istta aqotan bantta kushe gelththibeettenna. \v 17 Hessi ubbay Adaare geetettiza aginan tammanne heedzdzanththa gallas hanides; histtidi tammanne oydanththa gallas gibira gallassinne ufayssa gallas ooththidi shempida. \p \v 18 Gido attiin Suusa kataman diza Ayhudati tammanne heedzdzanththonne tammanne oydanththo gallassatan wodhishe pe7idi tammanne ichchashanththo gallas gibira gallassinne ufayssa gallas ooththidi shempida. \p \v 19 Hessa gishshas gaxare giddon diza Ayhudati hach gakkanaaska Adaare geetettiza aginan tammanne oydanththo gallas gibira gallas, ufayssa gallassinne issoy issaas imota immiza gallas histti bonchcheettes. \s1 Puurime Ba7aale \p \v 20 Mardikiyoosi hayssa ha taarikeza xaafides; kawo Arxekisisi haariza dereta ubbaan, haahoninne matan diza Ayhuda ubbaas dabdaabbeza yeddides. \v 21 Mardikiyoosi yeddida dabdaabey Ayhudati layththan layththan Adaare geetettiza aginan tammanne oydanththonne tammanne ichchashanththo gallassatan ba7aale bonchchanaassa. \v 22 He gallassati Ayhudati bantta morkketappe attidi shemppo demmida gallassata; qasse he aginaykka istta kayoteththaynne hidota qanxxoy ufayssaninne kaassan laamettida agina; he gallassatan ufayettishe gibira, issoy issaas kaththa imota immishenne manqota maaddishe bonchchana mala isttas dabdaabbe xaafides. \p \v 23 Hessa gishshas Ayhudati Mardikiyoosi immida azazo ekkidi istti bonchchanaas doommida ba7aale layththan layththan aggontta bonchchanaas qachchida. \v 24 Agaage zare Hamadaate naa Haamay Ayhudata ubbata morkkey istta dhayssanaas kase maqettidi istta ubbaa wodhana aginanne gallassa erana mala, «Puurime» geetettiza saama yegisides.\x - \xo 9:24 \xo*\xt As 3:7\xt*\x* \v 25 He maqqoy kawoza matan erettidaappe guye Haamay Ayhudata bolla maqettida iita maqqoy wuri guye simmidi iza bolla polettana mala izinne iza nayti miththa bolla kaqettana mala xuufen azazides. \v 26 Hessa gishshas ha gallassati Puurime geetetti xeygettida; hayssa dabdaabbezan isttas xaafettida ubbaa gaason istti ba ayfen be7idayssa gaasoninne istta bollan gakkidayssa gaason, \v 27 Ayhudati banttas, bantta zereththatassinne Ayhuda gidanaas koyza ubbatas, Mardikiyoosi istti azazida mala layththan layththan ha gallassatan qanxxontta bonchchana mala wogay wodhdhides. \v 28 Qasse ha Puurime gallassati yeletan yeletan, keeththan keeththan, deren dereninne kataman kataman bonchchettanaassinne qofettanaas bessees gi qachchida; gaasoykka gallassati bonchchettontta attontta malanne yeleta garsafe istta qofsiza miishshi dhayontta malassa. \p \v 29 Hessafe guye Abi7eele biya godatteya Astera Ayhuda dere as Mardikiyoosara issife kase Mardikiyoosi Puurime gishshas xaafida dabdaabbeza minththanaas baas diza maataa qonccisiza dabdaabbe xaafa yeddadus. \v 30 Arxekisisi haariza 127 deren diza Ayhudatas ubbaas saroynne woppay gido giza dabdaabbe sarokara gaththi yeddides. \v 31 Qasse istti kase xoomanaassinne kayottanaas woga kessida mala, isttanne istta zereththati hayssa Puurime gallassata layththan layththan woga histti bonchchana mala he dabdaabbeti qoncciseettes. Hessi Ayhuda dere as Mardikiyoosi godatteyo Asterira nam7as issi bolla giigsi kessida azazo. \v 32 Godatto Asteri awajjay Puurime ba7aale woga minththees; hessika mazgaban xaafettides. \c 10 \s1 Mardikiyoosa Gitateth \p \v 1 Kawo Arxekisisi ba haariza dere ubbaa bolla biidi abba lanqe gakkanaas dizayta bolla giira yeggides. \v 2 Izi ooththida gitanne wolqqama oosoti ubbay qasse Mardikiyoosakka wostti dhoqqu histti bonchchidaakko qonccisiza taarikey Meedoonenne Paarise kawota Taarike Maxaafan xaafettides. \v 3 Ayhuda dere as Mardikiyoosi kawo Arxekisiseppe bonchchon nam7anththo maaran dees; izi Ayhudati saroteththaninne hirgay baynda daana mala keehi daaburda as gidida gishshas izi Ayhudatankka keehi bonchchettidanne dosettida asa.