\id GAL - Glavda \ide UTF-8 \toc2 GAL \toc1 GAL \mt1 GAL \c 1 \s Taa uusa \p \v 1 Bulus zǝrɓǝlǝg Yesu. Ɗahakwant nǝ uudah ma sǝv vak kǝ uud biya. Ɗahakwant nǝ Yesu Kristi ard Daadamazhigǝl Daada kwa ciighant Yesu ma gǝtlaha. \v 2 Baɗǝm nǝ zaraabah kwar ǝmtaɗ dǝ kai vakwana, ghǝravatǝr ndakwani ar taa uus kǝ dlamakǝlaaa lii gatǝg baɗǝm kwar ma Galatiya. \v 3 Aa dzadzǝg nǝ herǝrra ard gabǝra Daadamazhigǝl Daadamiyama ard Yaazhigǝl Yesu Kristi da tǝghǝr kǝskuurama. \v 4 Vǝladavǝlǝg nǝ Yesu Kristi kǝ shifǝgan mbakyarvad haipahamiyma, kiyava katkiyamkatǝg makwan kǝ zamana kǝladǝra. Kwana kwakyarvad naaga Daadamazhigǝl Daadamiyama. \v 5 Ndanghǝr kǝ Daadamazhigǝl ba tangw damma zǝrazǝra .Amin. \s Maay nǝ watlǝr kǝ ǝlbǝg maraw shah biya \p \v 6 Vǝlghwavǝlǝg nǝ dǝgiti am ɓag nǝ uuram kǝ dǝga jappǝr ba vaivaiya. Bamma sart hǝɗiikǝn am naa ɗuwa daddakwa ɗahakurǝt tǝdvad herǝrra Kristi, am gwiya damma kwatlǝrn kǝ daala ǝlbǝg shah dǝ ǝlbǝg maraw kwa samndkurdǝv nǝmnda. \v 7 Maay nǝ watlǝrn kǝ ǝlbǝg maraw shah biya. Aɗaba mǝng kyalma uudaha ar na ciikurant hǝnkalaruwa, dlaɓa ar ɓa dabariya gwiya jiira ǝlbǝg marawa Kristi. \v 8 Ən tagkurtag ciya, akwama sakurdǝvsǝg nǝ uudan kǝ ǝlbǝg shah dǝ ǝlbǝg maraw kwa samndkurdǝv nǝmnda, aandzu zǝrbǝlǝg sii ma ghǝrazhigǝla, aandzu ma kǝmnda, tlafatlafan vak Daadamazhigǝla! \v 9 Bandkwa tagamndkur nǝmnd ba wurwura, ǝn gwiya tagkurtag bakǝvakwana taakiya, baɗǝm nǝ daddakwa tagkura ǝlbǝg maraw shah dǝ ǝlbǝg maraw kwa cawama nǝ uuram vakamnda, tlafatlafana! \v 10 Magha tag nǝng ǝn ɓa dabariya fǝtǝra uudah mara haiyant dǝ kaiya? ǝndkwah biya. dǝgiti ǝn naag naiya, aa haiyanthaig nǝ Daadamazhigǝl dǝ dǝgiti ǝn ɓag naiya. Mam tlǝg nǝ uuram ǝn ɓa dabariya ɓa dǝgiti naag nǝ uudah naiya? ǝndkwah biya. Akwama manaa ɓa dǝgiti naag nǝ uudah naiya, ma nanal bi kǝ kwatǝnah Kristi biya. \s Ɗuuli nal nǝ Bulus kǝ zǝrɓǝlǝg Yesu \p \v 11 Ən naagan am sǝran zaraabahar taakiya, ǝlbǝg marawǝn ǝn tag nai kǝ ǝlbǝg tǝghǝrna, sal vak uud nǝ iin biya. \v 12 Caawana vak uud bi naiy biya. dlaɓa maay wa tsaghwad tsag biya. Caawana vak Yesu Kristi tǝdvad mara ghǝran vakara. \v 13 Cinngamacinng kǝ hulfa ndzǝgani ɓagan nai wur ma gatǝga Yahudaha, ard ɗuuli vǝlantǝr nai kǝ dlad kǝ dlamakǝlaaa lii gata Daadamazhigǝl ba vaivaiya, ɓaganaɓag kǝ kǝla ndzǝɗar mana ghǝhnan na. \v 14 Am sǝrgasǝrǝg dlaɓ taakiya januujǝg kǝ kyalǝm uudah ma gatǝga Yahudah kwa ghubaramnd nǝmnd ǝmtaɗ dǝ iitǝra. Jantǝruujǝg dǝ naa dǝga daadijahamnd ba vaivaiya. \v 15 Daadamazhigǝl kwa fakwi mahuɗa baabara, kǝsakutkǝsǝga dlaɓa ɗahakutɗahǝg tǝdvad herǝrraana, cinngucinng kǝ ǝmtakǝrarra \v 16 Marghwadamarǝg kǝ Zǝran Yesu, kiyava taa ǝlbǝg maraw kǝ lii ar Yahudah biya. ɓagaa ba nǝ iin ǝndkwana gatan bi kǝ sawari vak kǝ uud biya, \v 17 danal bi dlaɓ damma wurshalim da vak lii jarkwarajǝg kǝ nǝg kǝ zǝrɓǝlǝgah biya. Dǝgiti ɓagan naiya, batwatswatsǝra ka dagal kǝskai damma haaya Arabiya, tǝhalakwaha ka gwiya saas kǝskai damma Dimasku. \v 18 Danal tǝhala viig hǝkǝrǝɗ damma wurshalima da nǝgha Kefas kwa ɗahav dǝ Siman Bitrusa. Ən ɓaga kǝ hǝngah kǝlawa tar dlǝɓ ǝmtaɗ dǝ iina. \v 19 Nǝghana bi nai aandzu ba pall ma zǝrɓǝlǝgah biya, ba Yakub zǝra babba Yaazhigǝla. \v 20 Dǝgiti ǝn viindkurnai na bak jiijiira tǝ vuukwa Daadamazhigǝla, fiid bi wan tagkur nai biya. \v 21 Tǝhalakwaha, kaa dagal kǝskai damma haaya Suriya ard Kilikiya. \v 22 Ma sarta kwahiina, dlamakǝlaaa lii gata Kristi kwar ma Yahudiya, sǝrarkwaka biya. \v 23 Cinngara bad cinng taakiya, “Daddakwa ndza vǝlakiyam dlaɗ ba wurwur na, ǝn wan ndakwan taa ǝlɓǝga fadghǝrǝn kwa ndza badza da nǝ iin wur na!” \v 24 Kaa gala Daadamazhigǝl kǝ iitǝr mbakyarvad dǝgiti ɓaga nǝ iin tǝdvad kaiya. \c 2 \s Haiyaranthaig nǝ kyalǝma zǝrɓǝlǝgah dǝ Bulusa \p \v 1 Tǝhala viig kǝlawa tar uufaɗa kaa gwiya dagal kǝskai damma wurshalima. ma sarta kwahiina, danal ǝmtaɗ dǝ Barnabasa ard Titusa. \v 2 Marghwada ma sǝng nǝ Daadamazhigǝl taakiya dǝgama. danal ba nai da vaakwahiina, kaa fǝgaafǝg kǝskai kǝ dzaghǝr dǝ kyalǝma maalaha dlamakǝlaaa lii gatǝga, kaa tagtǝrtag kǝskai kǝ ɗuuli ǝn tagtǝr nai kǝ ǝlbǝg marawa kǝ uudahi kwar Yahudah biya. ba iitǝr pall wa tagantǝr nai kǝ ǝlǝbǝga, aɗaba aa nal bi nǝ fa ndzǝɗar ma tlǝr kǝ gyaagyan biya. \v 3 Titus tsahgwa dagalara, wa ba zhiila Hellas nǝ iina, maay wa fǝghara barari kǝ ɓagara aguvac biya. \v 4 Əlǝbǝga kwa ciyǝt tǝghǝr kǝ ɓa aguvaca, ciyǝr mbakyarvad zaraabaha fiidfiida kwa saraghan siɓasiɓana, saraghan kwakyarvad ar badzǝdan kǝ kwara ghǝrǝn kwa kiyam dǝ vakai nǝ miyam tǝdvad Kristi Yesu. ar naa nǝkiyamdadal kǝ ɛvaha. \v 5 Kǝm haitǝrant bi aandzu ba hǝɗiikǝn biya, kǝm na tsufant kǝ jiira ǝlbǝg maraw kiyavaruwa. \v 6 Uudahan kwa tagav taaiya ar mamaalahna, fararaa bi nǝ iitǝr aandzu ndau tǝghǝr kǝ dǝgiti kwan tsag nai biya, man zharǝg naiya aandzu ar hulfa kwar kǝ uudah nǝ iitǝra ba dǝgit pall vakara, aɗaba maay nǝ Daadamazhigǝl fa dagar ma uudah biya. \v 7 Dlakulvakwaha, nǝgharanǝghǝg kǝ ɗuuli fǝghwaɗǝm nǝ Dadamazhigǝl kǝ tlǝra taa ǝlbǝg maraw kǝ lii ɓagavtǝra bi na aguvac biya, bandkwa favɗǝm ma dǝv kǝ Bitrus nǝ taa ǝlbǝg maraw kǝ Yahudah kwa ɓagavtǝraɓag nǝ aguvaca. \v 8 Ba Daadamazhigǝl kwa ɓagaa tlǝr ma ǝrviɗmahuɗa Bitrus kiyava nǝg kǝ zǝrɓǝlǝga Yesu da vak Yahudaha, ba iin dlaɓ wa ɓagaa tlǝr ma ǝrviɗmahuɗar kiyava nǝg kǝskai ƙǝ zǝrɓǝlǝg Yesu da vak lii ar Yahudah biya \v 9 Marghwada ba nǝ Daadamazhigǝl kǝ herǝraana, az Yakuba, Bitrusa, ard Yuhwana, lii favtǝra nǝ ɓa tlǝra maalǝr tǝghǝr kǝ dlamakǝlaaa lii gatǝga, kaa caukǝmndacaug kǝ iitǝr baz kaiya baz Barnaba bad ǝrviɗmahud palla. Haiyamndanthaig dǝ ghǝramnd taakiya kǝm dagal da vak lii ar Yahudah biya, iitǝr dlaɓa ar da vak Yahudaha. \v 10 Ar dzamkǝmdant taakiya aa viya bi mǝlgaru kǝ talagah biya, aɗaba kaiya ba dǝgiti ndzan kǝmǝg nai ba wurwur wana. \s Taghartag nǝ Bulus kǝ ǝlbǝg kǝ Bitrus bamma gyi ma gyiya \p \v 11 Ma sarta kwa sahi nǝ Bitrus damma Antakiya, kaa tagartag kǝskai kǝ ǝlbǝg bamma gyi ma gyiya kwakyarvad haipan bat ɓalaɓala. \v 12 Ma zǝngwǝra, ndza zǝgan kǝ kaf ǝmtaɗ dǝ yaa daddaha gatǝga kwar Yahudah biya. tǝhalakwa ɓǝlatǝrǝt ba nǝ Yakub kǝ kyalǝmah damma Antakiya, kaa hǝzhahǝg kǝ Bitrus daghuvana. Ɓagaɓag nǝ iin kwana mbakyarvad gǝdza lii na ɓagǝvtǝra nǝ aguvac kǝ lii ar Yahudahǝn biya. \v 13 Ɓagara bandkwah dlaɓ nǝ kyalǝma lii gata Yesu ma Yahudah kǝ muuniya band Bitrusa, viyardǝmvig baz ghǝra Barnaba damma muuniyǝra. \v 14 Nǝghanaka ba nai ar maay ɓa dǝgatǝr tǝ ɗuula jiira ǝlbǝg maraw biya, aiyamai kǝ Bitrus tǝvuukwa uudah baɗǝma, “Kǝgha agha zhila Yahudaha, agha ɓa ndzǝgan bandkwa ɓag nǝ lii ar Yahudah biya, maay ǝndkwa ɓa nǝ yaa Yahudahi. Aujilbǝg agha fǝtǝra barari kǝ lii ar Yahudah bi kǝ gata dǝ Daadiija Yahudahi?” \s Katavtǝrǝtkatǝg nǝ Yahudah ard lii Yahudah ba tǝ ɗuul palla \p \v 15 Bak jiijiira kiyam Yahudah nǝ miyam tǝdvad yiiga, kiyam lii ar Yahudah biya ma yaa dadda haipah biya, \v 16 kiyam sǝrgasǝrǝg taakiya tlǝkǝna bi nǝ uud kǝ ndzǝgan kwal haip tǝvuukwa Daadamazhigǝl tǝdvad gata tsaga adzahadzaha Muus biya, bamma fǝdghǝrǝtfǝg nǝ uudan tǝ Yesu Kristiya. mbakyarvad kwaha famdǝghǝrǝtfǝg ghǝravamnd tǝ Kristi Yesu. ɓagamndaɓag kwana kwakyarvad kǝm tlǝkǝna kǝ ndzǝgan kwal haip tǝ vuukwa Daadamazhigǝl tǝdvad fadǝghǝr tǝ Kristiya tǝdvad tlǝraha tsaga adzahadzah Muus biya. Aɗaba maay wa tlǝkǝna ndzǝgana kwal haip tǝ vuukwa Daadamazhigǝ tǝdvad tsaga adzahadzaha Muus biya. \v 17 Akwama nalnǝg taakiya kiyam na tlǝkǝna kǝ ndzǝgana kwal haip tǝvuukwa Daadamazhigǝl tǝdvad fadǝghǝr tǝ Kristiya, kaa tlǝkiyamatlǝg nǝ uud kǝ ghǝravamiyama dǝ haipa, aitsa, maradamarǝg wan taakiya tlǝra Kristi haighanthaig dǝ haipa? ǝndkwah biya! \v 18 Akwama gwiya ndǝranantndǝrǝg kǝ dǝgiti dlagana nai wura nanalnǝg kǝ dadda kǝla adzahadzaha. \v 19 Tǝdvad tsaga adzahadzaha Muusa ǝmtsanaǝmtsǝg kwakyaevad adzahadzaha, kiyava ndzǝgan kǝkai kǝ Daadamazhigǝja. \v 20 Hǝrtakuthǝrtǝg nǝ uud ǝmtaɗ dǝ Kristiya. ndakwana kai bi wa ndzǝgan dǝ ghǝrar biya, Kristi wa ɓa ndzǝgan ma kaiya. Kwan kǝ ndzǝganǝn ɓa naiyna, ndzǝgan tǝdvad fadǝghǝr tǝ Zǝra Daadamazhigǝla, kwa waiyakutwaiga vǝladavǝlǝg kǝ shifǝgan mbakyarvad kaiya. \v 21 Ən vinabi kǝ herǝrra Daadamazhigǝl biya. Akwama tlǝkǝnatlǝg nǝ uud kǝ ndzǝgana kwal haip tǝvuukwa Daadamazhigǝl tǝdvad gata nadzahadzaha Muusa, maradamarǝg wan taakiya ǝmtsǝga Kristiya mbats nalnǝg bak gyagyaana. \c 3 \s Gata Adzahadzaha Musa ma fadghǝr tǝ Kǝristiya \p \v 1 Kuram Galantiyaha, am dlagaha? Aa da nau kǝ hǝnkalaruwi? Tangankur bat ɓalaɓal naiy kǝ ǝlbǝg tǝghǝr kǝ Yesu Kǝristi kwa ǝmtsaa tǝ tlaɓa hǝrtǝga. \v 2 Ən naa ndavkuru ndavǝg palla. Cauwama mbakyarvad am gataa adzahadzaha Muus nǝ uuram kǝ Shiɗkwa Daadamazhigǝl nii, cauwama mbakyarvad famdghǝrǝtfǝg tǝ ǝlbǝgi cinngama nǝ uuram hi? \v 3 Hulfa kwar kǝ dlagǝr wam dǝ vakai nǝ uuramni? Famarzha dǝ Shiɗkwa Daadamazhigǝla, iin wan kwan ndakwana am naa ghyǝng dǝ dǝgiti naag nǝ ghǝraru kǝ ɓagaana! \v 4 Mbats dlaɗahan huɓamuu nǝ uuram shahshahǝn nalnǝg ba gyagyaana? \v 5 Ən gwiiya ndavkurundavǝga, mam tlatlǝg nǝ uuram vǝlakurvǝlǝg nǝ Daadamazhigǝl kǝ Shiɗkwan ma kuuram kiyava ɓa dǝgaha jappǝr kwakyarvad am gata tlǝri tsag na adzahadzaha Muus nii, mbakyarvad cinngamacinng kǝ ǝlbǝg Kǝristi am fǝdghǝrǝt tǝ iin hii? \v 6 Bandkwah nǝ Ibrahim “fǝdghǝrǝtfǝg tǝ Daadamazhigǝla, kǝdlǝgharnakǝdlǝg nǝ Daadamazhigǝl kǝ iin kǝ kwan uuda jiirjiira.” \v 7 Nǝghamakanǝghǝg kwan, taakiya, lii dǝ fadghǝra iitǝr nǝ zarha Ibrahima. \v 8 Vinndavinndan ma kakaɗa Daadamazhigǝl ba wur taakiya, lii ar Yahudah biya ar datlǝkǝnatlǝg kǝ nǝg kǝ uudah jiirjiir tǝ vuukwa Daadamazhigǝl tǝdvad fadghǝra. Aɗaba tagavar ba wur nǝ ǝlbǝg maraw kǝ Ibrahim taakiya, “Ar da tlǝkǝna tǝdvad kǝgh nǝ lii ar Yahudah bi kǝ barka.” \v 9 Mbakyarvad kwaha, lii dǝ fadghǝra da vǝlvǝtǝrvǝlǝg nǝ bark ǝmtaɗ dǝ Ibrahim dadda fadghǝra. \v 10 Aɗaba baɗǝm nǝ lii tlatla taaki da cautǝrcaug nǝ Daadamazhigǝl kwakyarvad ar gata adzahadzaha Muusa. Ar tlafatlatana. Aɗaba vinndavinndan ma kakaɗa Daadamazhigǝl taakiya, “Baɗǝm daddakwa ɓagaa bi kǝ dǝgitahi vinndavinndan ma kakaɗa adzahadzaha Muus biya, tlafatlafan nǝ iina. \v 11 Salsǝg ba dat ɓalaɓal, taakiya, maay wa nǝgalnǝg kǝ uuda jiijiir tǝ vuukwa Daadamazhigǝl tǝdvad gata tsaga adzahadzaha Muus biya, aɗaba vinndavinndan taakiya, “Uuda jiirjiira, da tlǝkǝnatlǝg kǝ shifǝg tǝdvad fadghǝra.” \v 12 Adzahadzaha Muusa shah nǝ iin dǝ fadghǝra, bandkwa vinndavinndan taakiya, “Daddakwa ɓagaɓag baɗǝm kǝ dǝgitahi tagava ma adzahadzaha Muusa, da tlǝkǝnatlǝg kǝ shifǝg tǝdvad iina. \v 13 ngǝdlakiyamangǝdlǝg nǝ nǝ Kǝristi sagal ma tlafǝga adzahadzaha Muusa, navdalnǝg tsau kǝ dǝga tlafǝg kǝskǝmyama. Aɗaba vinndavinndan ma kakaɗ taakiya, “Baɗǝm nǝ daddakwa hǝrtǝvǝt tǝ gugyǝmba dakara, tlafatlafan nǝ iina.” \v 14 Varakiyamndavarǝg nǝ Kǝristi mbakyarvad barkǝn vǝlavar kǝ Ibrahim, iin wa tlakǝna kǝ lii ar Yahudahǝn bi tǝdvad Kǝristi Yesu. Bandkwah ghǝrava miyama, kiyam da tlǝkǝna tǝdvad fadghǝr kǝ Shiɗkwa Daadamazhigǝl kwa takiyama nǝ iin kǝ langyiyaana. \s Shahshaha ndzǝgana adzahadzaha Muusa ard Langyiya \p \v 15 Zaraabaha ard ǝnghwasaha, ǝn vǝlkurvǝlǝg kǝ garava dǝgiti namǝtnǝg nǝ uuram kǝ ɓagaana. Akwama nguɗarantnguɗǝg nǝ uudah bu kǝ langyiya dlaɓa ar fǝdǝm kǝ dǝva kiyava fǝdghǝrǝtfǝg tǝ vakaiya, maay nǝ daddakwa masdamasǝg biya dlaɓa maay daddakwa fǝgarnafǝg kǝ dǝgit tǝghǝr biya. \v 16 Tǝgharatǝg nǝ Daadamazhigǝl kǝ langyi kǝ Ibrahim ard hulfaana. Vinndabi taakiya, “dǝ hulfah biya” kwa maradamarǝg mandki ar ba dyak biya, ǝndkwah biya, “hulfagha” am nǝ uud taa kǝ iina, ba uud palla, kwa iin nǝ Kǝristiya. \v 17 Dǝgiti ǝn tlatlǝg naiya iin wana, tǝgharatǝg nǝ Daadamazhigǝl kǝ langyi kǝ Ibrahim dlaɓa maradamarǝga. Adzahadzaha Muus savda tǝhala viig dǝrmǝk uufaɗ dǝ kulhǝkǝrɗa, nǝdalbi kǝ langyi kwa taa nǝ Daadamazhigǝl ba wur kǝ maay nǝ tlǝran biya. \v 18 Akwama tlǝkǝna tǝdvad gata adzahadzaha Muus nǝ uud kǝ gwiiga barka vak Daadamazhigǝla, mbats ma tlǝvkǝna bi tǝdvad langyi biya. Aɗaba tlakǝna tǝdvad langyi nǝ Ibrahim kǝ bark vak Daadamazhigǝla. \v 19 Akwama bandkwah ci tsaa, savdagha kwakyarva dau nǝ adzahadzaha Muusi? Favarna kiyava ɓa tlǝr kǝ uud dǝ adzahadzaha Muus tangw damma sarta kwa da sii nǝ hulfa Ibrahim kwa tavara nǝ langyi mbakyarvad iina. Vǝlavda tǝdvad Zǝrɓǝlgah nǝ adzahadzaha Muus kiyava daddakwa ghaciga mataataka Daadamazhigǝla ard uuda. \v 20 Maay nǝ tlǝra ghacig mataataka akwama ba uud pal biya, aɗaba Daadamazhigǝl ba palla. \s Dǝgiti tuuk vakai nǝ Adzahadzaha Muusa \p \v 21 Mbats Adzahadzaha Muus ɓa tlǝghum dǝ langyiya Dadamazhigǝli ciya? Maay ǝndkwah biya! Akwama mǝng nǝ kwatlǝrn kǝ Adzahadzah kwa da vǝlkiyam daala shifǝga, ma tlǝvkǝnatlǝg nǝ jiira Daadamazhigǝl tǝdvad gata Adzahadzaha Muusa. \v 22 Aɗaba vinndavinndan ma kakaɗa Daadamazhigǝl taakiya, baɗǝm nǝ duniya mazhangyil kǝ kwarga haipa. Kwakyarva cauyamacaug kǝ langyiya Dadamazhigǝl tǝdvad fadghǝr tǝ Yesu Kǝristi, da vǝlǝvtǝrvǝlǝg kǝ lii fardǝghǝrǝtfǝga. \v 23 Lakwti sagau nǝ fadghǝra, ndza kiyam ngangan band ɛɛv mazhagil kǝ kwarǝg adzahadzaha, da ɓaga ba sarta marazha fadghǝra. \v 24 Mbats ndza adzahadzaha Muus wa ndza markiyam ɗuula, da sahi ba nǝ Kǝristi wa tlǝyamkǝna nǝ miyam kǝ ndzǝga kwal haip tǝvuukwa Daadamazhigǝl tǝdvad fadghǝra. \v 25 Sǝv ba nǝ fadghǝr ndakwana, kiyam madlabi mizhadǝva adzahadzaha Muus biya. \v 26 Aɗaba baɗǝmaru am zarha Daadamazhigǝl tǝdvad fadghǝr ma Kǝristi Yesu. \v 27 Ɓagakuraɓag nǝ uud kǝ tsuufǝg baɗǝmaru ma Kǝristi, dlaɓa fǝkurǝm nǝ uud kǝ sǝɗava Kǝristi \v 28 Mbakyarvad kwaha, madlabi taakiya Yahud waha Kǝrdi wah biya, ma zǝra hǝnyaha ma ɛɛv biya, ma uus waha ma ghwalǝv biya, badǝm am ba dǝgit pall ma Kǝristiya. \v 29 Akwama am dǝga Kǝristi nǝ uurama, namalnǝg kǝ kuɗǝga Ibrahima, lii da caawa dǝga gwiiga tǝdvad langyiya. \c 4 \s Fadǝghǝr tǝ Kristi ma adzahadzaha Muusa \p \v 1 Ma sarta kwa ba zarh nǝ dadda gwiiga, ba kalkal nǝ iin da ɛva, aanzdu ba dǝgan nǝ dǝgit hǝnyah baɗǝma. \v 2 Dadda gwiigǝn ba miizhadǝva lii hǝkyǝgana tangw damma sarti fa nǝ daddaana. \v 3 Bandkwah nǝ miyama lakwti sagau nǝ ɗuula Kristiya. ndza kiyam band ɛvah vak ndzǝɗa tlǝksǝra duniya. \v 4 Ɓagaa ba nǝ righǝga sarta kwa fa nǝ Daadamazhigǝla, kaa ɓǝldiɓǝlǝg nǝ Daadamazhigǝl kǝ Zǝraana, sahi tǝdvad uusa. Favɗǝm mazhagyil kǝ adzahadzaha Muus bamma sarta yiigaana, \v 5 mbakyarvad vartǝrdan kǝ lii miizhagyil kǝ adzahadzaha Muusa, natǝrdalnǝg kǝ zarha Daadamazhigǝla. \v 6 Aɗaba am zarhaana, ɓǝladiɓǝlǝg nǝ Daadamazhigǝl kǝ shǝdkwa zǝran damma ǝrviɗmahuɗaruwa, Daadamazhigǝl taakiya, “Abba! Daada!” \v 7 Agha madla bi nǝng ɛv biya, agha zǝra Daadamazhigǝla. Nǝghalnǝg tsau kǝ zǝra , nakadalnǝg nǝ Daadamazhigǝl kǝ dadda gwiiga. \s Ta ngyahwa Bulus tǝ Galatiyaha \p \v 8 Ndzam sǝrgai kǝ Daadamazhigǝl wurwur biya, ndzam ɓagar kwatǝnahǝr kǝ ghǝllaha kwa ɓagaa nǝ uuda. \v 9 Aɗaba ndakwana am sǝrgasǝrǝg kǝ Daadamazhigǝla, dlaɓa sǝrkwursǝrǝg nǝ Daadamazhigǝla, am gwiya da mǝr dlaɓ miizhagyil kǝ kwarǝg ndzǝɗa duni kwa maay nǝ tlǝran biyi? Aujilɓǝg dlaɓ am gwiya na nǝg kǝ ɛvaha tǝri? \v 10 Am vǝldavǝlǝg kǝ ghǝraru kǝ tsuufa kyalma hǝngaha ard kyilaha, ard sartaha, ard viigaha. \v 11 Ən gǝdzǝkurgǝdzǝga, aɗaba mandki baɗǝm nǝ dlaɗi ǝn huɓǝg nai tǝghǝr kǝskuuramna nalnaǝg ba gyaagyaana! \v 12 Ən ghalakuuram zaraabahara, namalnǝg band kaiya. Aɗaba kai ndakwani mana nal band kuurama. Ɓagamwi bi nǝ uuram kǝ haip biya. \v 13 Am sǝrgasǝrǝg taakiya yang biyin ɓagana naina, iin wa wurghwant ɗuua lankur ǝlbǝg maraw ba zǝngwa. \v 14 Aandzu ba sakurdaasǝg kǝ damuuw nǝ yangbiyin ɓaga na naina, bakǝvakwaha nenǝmkwi biya dlaɓa lamwabi kǝ fa hyǝmi tǝ kai biya. Caawamkwicaug band zǝrɓǝlgah ma ghǝrazhigǝla, band kwa caawama nǝ uuram kǝ Kristi Yesu dǝ ghǝraana. \v 15 Ndzam dlaiga ba vaivaiy ma sartiina! Ən hwaɗag nai ndkwana mbakyarvad cinngamwanacinga? Ən sǝrgasǝrǝg nai ma sartakwahiina aandzu ba zǝra gyiyaharu ndkwani ma taɗamdataɗǝg am vǝlwana! \v 16 Mbats nanalnǝg nai kǝ tlǝghumaru ndakwan kwakyarvad tagankurtag kǝ jiira? \v 17 Kwanahan kǝ uudaha ar kǝma ndzǝgan dǝ kuurama, dǝgiti ar tlatlǝg nǝ iitǝra ba ghawɗa. Ar naa tagkwiyamtagwa ǝmtaɗa, mbakyarvad ar viyǝt kǝ hǝnkalaru baɓǝm da vakatǝra. \v 18 Maraw nǝ kǝma hulfa ndzǝgan ǝndkwana. Aa ɓagarɓag ba kǝlahǝng bandkwana, ba mar nǝgha kai vakaru nǝ iitǝr biya. \v 19 Kuuram zaraabahara, ǝn gwiya huɓa dlaɗa ya kuurama. dlaɓa ǝn za ba vuuk dǝ kwanǝn kǝ dlaɗa bamma ndzandzǝg nǝ hǝnkala Kristi ma ǝrviɗmahuɗaruwa. \v 20 Akwamana ba ǝmtaɗ dǝ kuurama ndakwana, ma mbǝɗanambǝɗǝg kǝ kunghyara. Aɗaba ǝn dzama ghǝr ba vaivai mbakyarvad kuurama. \s Garav tǝghǝr kǝ Hagar ard Saratu \p \v 21 Tagamwataga, kuuramǝn am gata ba adzahadzaha Muusa, nǝghamakanǝghǝg dǝ dǝgiti tsag na adzahadzaha? \v 22 Aɗaba vinndavinndan taakiya Ibrahim ndza dǝ zarh buwa ghwalvaha, palla yava tǝdvad uusa kwa ɛva, pall dlaɓa tǝdvad uusa kwa kwara ghǝraana. \v 23 Zǝran kwa yava dǝ uusa ɛva, tlakǝna band kwa tlǝfkǝna nǝ zarha. Kiyava zǝran kwa yava dǝ uusa kwa kwara ghǝraana yava tǝdvad langyi kwa tǝghara nǝ Daadamazhigǝla. \v 24 Kwan kǝ garava ǝmghwasahaana, iin nǝ langyi buwa. Hagar iin wa yaa ɛva. \v 25 Hagar wa nalnǝg kǝ garava Aghwa Sinai kwa ma haaya Arabiya. Iin nǝ garava kǝsa Wurshalima ndakwana, aɗaba iina ard zarhaana ar ba ɛvah baɗǝma. \v 26 Aɗaba Wurshalima kwa ma ghǝazhigǝla dǝ kwara ghǝra, dlaɓa iin baabamiyama. \v 27 Vinndavidan taakiya, “Ɓag kǝ hwaɗaga kǝgh uusa kwa yigha bi kǝ zǝr biya, Agha tlǝhga hwaɗaga mbakyarvad tapghanabi kǝ dlada yaa zǝr biya, aɗaba zarha uusa kwa ɗuughars nǝ zhiilana ɓagaraɓag ba dyeka. Jaruujig kǝ zarha uusii dǝ zhiilaana.” \v 28 Aiciya, zaraabahara, niyamalnǝg ghǝravamiyam kǝ zarha Daadamazhigǝl tǝdvad langyiya band Ishaku. \v 29 Ma sartakwahiina zǝrǝn yava band kwa yahav nǝ zarha vǝlgharvǝlǝg kǝ dlaɗ kǝ zǝrǝn kwa yava tǝdvad ndzǝɗa Shiɗkwa Daadamazhigǝla. Bandkwah dlaɓ tangw dat hiinana. \v 30 Vinnɗavinnɗan ma kakkaɗa Daadamazhigǝl taakiya, “Lagwdalagw kǝ uusǝn ɛvana ard zǝraana, aɗaba zǝrǝn yava dǝ ɛvana da maay tagwa dǝga gwiig ǝmtaɗ dǝ zǝra uusǝn kwa kwara ghǝrǝn biya.” \v 31 Mbakyarvad kwaha zaraabahara, kiyam zarha uusiin kwa ɛva biya, kiyam zarha uusǝn kwa dǝ kwarǝga ghǝra. \c 5 \s Kwara ghǝr ma Kristi \p \v 1 Kwakyarvad ndzǝgana kwara ghǝra iin wa ngǝdlakiyam nǝ Kristi. mbakyarvad kwaha ghacamaghacǝg bad ndzǝɗa, gwiya vǝlambi dlaɓ kǝ ghǝraru da mazhagyil kǝ zuukiya ɛva biya. \v 2 Aiciya, cinngamcinnga, kai Bulus wa tagkur kwana, akwama haiyamanthaig ɓagkuraa nǝ uud kǝ aguvaca, mbats maay nǝ tlǝra Kristi vakaru biya. \v 3 Ən gwiya ba tagkurtag taakiya, baɗǝm daddakwa haiganthaig gata adzahadzaha ɓa aguvaca, nalnǝg barari gatǝgaan kǝ adzahadzaha muus baɗǝma. \v 4 Kuuramǝn am ɓa kǝlandzǝɗaru kǝ tlǝkǝna nǝg kwal haip tǝvuukwa Daadamazhigǝl tǝdvad gata adzahadzaha Muusa, samdalsǝg kǝ ghǝraru ma gata Kistiya.Tǝrɗamatǝrɗǝg tǝ herǝra Daadamazhigǝla. \v 5 Aɗaba tǝdvad Shiɗkwa Daadamazhigǝla ard fadghǝra, nǝ wa kiyam pakkǝg nǝ miyam dǝ fantaar kǝ tlǝkǝna jiijjira. \v 6 Aɗaba ma kiiyam dǝ Kristi Yesu nǝ miiyama, aandzu ɓagakaɓag nǝ uud kǝ aguvaca, aandzu ɓagakaabi nǝ uud biya, maay tlǝran vakamnd biya. Dǝgiti maraw vakamnda, iinfadghǝra kwa mara ghǝran tǝdvad waiyakǝvǝra. \v 7 Ba zǝngw am za vuuk ba vaivaiya. War wa tsakurva kǝ gata dǝga jiijiii? \v 8 Hulfa kwan kǝ valla uuda sahi vak Daadamazhigǝl kwa ɗahakurǝtɗahǝg biya. \v 9 Bandkwa tagavdan taakiya, “Zǝr yisti ba hǝɗiikǝn wa fǝgara ciig kǝ bǝruudiya.” \v 10 Mbakyarvad hweɗa miyam ma Kristiya, fandghǝrfǝg naiy taakiya am maay gata kwatlǝrn kǝ ǝlbǝg shah dǝ dǝgar biya. Daddakwa na ciya hǝnkalaruwa da vǝlvarvǝlǝg nǝ dlaɗa, aandzu ba war nǝ iina. \v 11 Zaraabahara, akwama gwastaan ǝn taa ba ǝlbǝg marawa tǝghǝr kǝ ɓa aguvac naiya, aujilɓǝg kaci kǝ uudaha gwastaan ar vǝlgwa ba dlaɗi? Akwama bandkwaha, ǝlɓǝgar tǝghǝr kǝ ǝmtsǝga Kristi tǝ tlaɓa hǝrtǝga nalbi kǝ dǝga mɓǝɗa uud tǝ ɗuul biya! \v 12 Lii ar ciya hǝnkalaruna, ngulǝm mara datlant kǝ ghǝratǝra! \v 13 Zaraabaha, ɗahakurantɗahǝg nǝ uud kiyava kwaraghǝra. Famfǝg kǝ kyǝmiya analbi nǝ kwaraghǝraru kǝ dǝga ɓa dǝgiti naag nǝ vǝgh biya. Dlakulvakwaha ɓagamɓag kǝ tlǝr dǝ kwaraghǝraru am waigan kǝ zaraabaharuwa. \v 14 Aɗaba baɗǝm tsagaana adzahadzaha Muusa ghaca bad dǝgit palla kwa taakiya, “Waiga kǝ zǝraabagha band ghǝragha.” \v 15 Akwama am zavǝghad zaraabaharuwa dlaɓa am hadzakava, famfǝg kǝ hǝnkala, badzamdabi kǝ ghǝraru biya. \s Sahsaha Shiɗkwa Daadamazhigǝla ard ndzǝgana vǝgha \p \v 16 Naagara, ɓagamɓag kǝ ndzǝgani naag nǝ Shiɗkwa Daadamazhigǝla. Akwama ɓagamaɓag ǝndkwana, am maay gata ndzǝgana vǝgh biya. \v 17 Aɗaba ndzǝna vǝgha haigant bi dǝ Shiɗkwa Daadamazhigǝl biya, shiɗkwa Daadamazhigǝl dlaɓa haigant bi dǝ ndzǝgana vǝgha biya. Kwanaham kǝ hǝnkal buwaǝna ar ɓa tlǝghum dǝ ghǝrahatǝra. Iin wam ɓagǝnabi nǝ uuram kǝ dǝgiti am naag nǝ uuram kǝ ɓagan biya. \v 18 Akwama Shiɗkwa Daadamazhigǝl wa ɓa tlǝr dǝ kǝ uurama, am mazhagil kǝ tsaga adzahadzaha Muus biya. \v 19 Tlǝrahi kwa ɓag nǝ ndzǝgana vǝgha maradamarǝg ba tǝ ɓalaɓala. Iitǝr nǝ ɓa kuuya, ɓa gwaragwara, ard gata cinnga ǝmtakǝra kwa dǝga tsa zhiruwa, \v 20 ard ɓa kwatǝnahǝr kǝ ghǝlla, ard uukya, ard naabi kǝ zǝraaba, uushava, sǝlga kǝ zǝraaba, nguɗa ǝrviɗmahuɗa, naa ghǝra, ard tlakwatsiga, \v 21 ard sǝlga ard tsǝg nǝ kya, ard hulfa tǝr baɗǝma. Ən ɓǝlkur kǝ kiiɓa ndaiga, band kwa tangankur nai ba wurwur taakiya lii ɓa hulfa kwanahan kǝ dǝgita ar da tlǝkǝnabi kǝ dǝga gwiig ma tlǝksǝra Daadamazhigǝl biya. \v 22 Dǝgiti vǝlǝg nǝ Shiɗkwa Daadamazhigǝla iin nǝ waiyakǝva, ard panahnaha ǝrviɗmahuɗa, ard gabǝrǝra, ard fa ǝrviɗmahuɗa, ard jiira, \v 23 ard kalaliya ard agha ɗuuwant kǝ dǝgiti naag nǝ vǝgha. Lii ɓa hulfa kwan kǝ dǝgitaha da maay tǝvtǝr nǝ shari biya. \v 24 Baɗǝm nǝ lii dǝga Kristi Yesu hǝrtarǝthǝrtǝg kǝ tlǝra vǝgha ard dǝgitah shahshah kwa naag nǝ vǝgha. \v 25 Vǝlakiyamvǝlg tsau ba nǝ Shiɗkwa Daadamazhigǝl kǝ shifǝga, aa ɓa nǝ Shiɗkwa kǝ tlǝr dǝ kǝmyam ma ndzǝgana miyam baɗǝmma. \v 26 Niyamalbi kǝ lii dǝ dǝkdǝka ghǝr biya, bi lii ciya hǝnkala zaraabah biya, bi lii naabi kǝ zaraabah biya. \c 6 \s Ɓa dǝgit marawa kǝ uudaha \p \v 1 Zaraabahara, akwama nǝghamanǝghǝg kǝ uuda ma haipa, kuuramǝn am ndzǝga ma Shiɗkwa Daadamazhigǝlna, am gwidan kǝ uuda nǝ iin dat ɗuula. Famfǝg kǝ hǝnkala, anabi dlaɓ dlakulva saa dǝ zarab dat ɗuula agha dǝm damma fishǝg biya. \v 2 Mǝlamarumǝlǝg kǝ zaraabaharu tǝdvad kǝsa dlaɗa kyalmaha. Am da righǝg ǝndkwan kǝ adzahadzaha Kristi. \v 3 Akwama tlatlǝgan nǝ uudan taakiya mǝng nǝ dǝgit tuuk vakai nǝ iina, mbats maay nǝ dǝgiti tuuk vakai nǝ iin biya, valaba ghǝraana. \v 4 Aa zharnazharǝg nǝ uudan kǝ tlǝrani ɓag nǝ iin ndana. Akwama ba marawa, lakwti da tiɗa fiɗavǝgh dǝ dǝgiti ɓagaa nǝ iin dǝ ghǝrana, bamma gǝra ghǝran dǝ uudi tlǝrn biya. \v 5 Aɗaba ɓagaɓag kǝ maraw aandzu bawara akǝsǝg kǝ kadlanga ghǝraana. \v 6 Baɗǝm nǝ daddakwa tsagǝvaru nǝ ǝlbǝga Kristiya aa tagwnatagw kǝ dǝgaha harǝr baɗǝm dǝ daddakwa tsagarutsaga. \v 7 Valamndabi kǝ ghǝraru biya, ɓagabi marvara nǝ ɗyǝmɗyǝmǝr kǝ Daadamazhigǝl biya. Badǝm nǝ dǝgiti aa riiga nǝ uuda, iin wa da ghudǝg nǝ iina. \v 8 Aɗaba ma riyarig nǝ uudan dǝ naaga ǝrviɗmahuɗaana, da ghuɗǝgan kǝ ǝmtsǝga. Akwama aa riiga dǝ naaga shiɗkwa Daadamazhigǝla, da ghuɗǝgan kǝ shifǝga tangwa damma zǝrazǝra. \v 9 Mbakyarvad kwaha kuɗǝyamalbi dǝ ɓa dǝgit maraw biya. Aɗaba akwama kuɗǝyamalbi, kǝ ɓagan biya, da sagau nǝ sarta kwa kiyam da ghuɗǝg nǝ miyam kwa dǝ barka. \v 10 Mbakyarvad kwaha, ba kǝla sarti kiyam tlǝkǝna nǝ miyam kǝ ɗuula ɓagaana, mǝlamarumǝlǝg kǝ uudah baɗǝma, kyambar zaraabahamiyami kwama Krǝstiya. \s Əlbǝga mbasuumbasa \p \v 11 Zharamzharǝg kǝ hulfa vinɗǝgahan dyakdyakǝn vindankura nai dǝ dǝvara. \v 12 Aiciya uudahanǝn ar na ba ma cingaba dǝgatǝr nǝ uudna, iitǝr wana fǝkura barari ɓakura nu uud kǝ aguvaca. Ar ɓakur kwana aɗaba ar gǝdza dlaɗǝn ar da huɓǝg nǝ iitǝr mbakyarvad hǝrtǝga Kǝristiya. \v 13 Aandzu ba lii ɓagavtǝraɓag nǝ aguvac ndakwani ar maay tsuufa adzahadzaha Muus biya. Ar naa ba ma ɓakura nǝ uud kǝ aguvaca kiyava taakiya iitǝr wa fakura ɓakura nǝ uud kǝ aguvaca. \v 14 Kiyava kaiya ǝn maay tǝɗa fǝɗavǝgh biya, bamma tǝghǝr kǝ hǝrtǝga Yaazhigǝl Yesu Kǝristiya, Aɗaba tǝdvad ǝmtsǝgan tǝ tlaɓa hǝrtǝga nǝ wa ɗuuwanars nai kǝ ndzǝgana duniya, dlaɓa ǝmtsanaǝtsǝg kwakyarvad dǝga duniya. \v 15 Ɓagaɓagan nǝ aguvaca ɓagabi na aguvac biya maay nǝ dǝgiti tuuk vakai nǝ iini, dǝgit marawa kǝ uuda, aa nalnǝg kǝ daala vǝrɗǝgga. \v 16 Gagǝra ard zhuwaɗaala aa dzadzǝg tǝghǝr kǝ lii gata kwan kǝ ɗuul baɗǝmma, kwa yaa izraila ba jiijiira. \v 17 Cigǝt ndakwana da tǝvuuk zaraabahara, aa gwiyabi nǝ uudan kǝ gagyakai dǝ dǝgiti tlǝr biya, aɗaba vavǝrahan tǝ vǝgharna maradamarǝg taakiya ǝn ɛva Yesu naiya. \v 18 Aa ndzandzǝg nǝ harǝrra Yaazhigǝl Yesu Kǝristi ǝmtaɗ dǝ Shiɗkwaru zaraabahara. Amin.