\id PSA - Ps Reng Edited 
\h Ninge 
\toc1 IRA NINGE NA LOTU 
\toc2 Ninge 
\mt1 IRA NINGE NA LOTU  
\c 1  
\q1
\v 1 \x - \xo 1.1 \xt Snd 4:14\x*A haraidaan na kis tano tunotuno nong pai la murmur ira harpir audiet ira ut na sakena,  
\q2 ma pai tur tano ngaas audiet ing diet gil nironga,  
\q2 ma pai kis mah tano kinkinis audiet ira ut na kukutur.   
\q1
\v 2 \x - \xo 1.2 \xt Nng 119:14,16,35\x*Iesen no uno gungunuama aie wara tartaram ira harkurai tano Watong,  
\q2 ma i la liklik murmur ira uno harkurai ra kasakes ma ra bung.   
\q1
\v 3 \x - \xo 1.3 \xt Jer 17:8\x*Aie hoing tiga ina daha di soi ra gagen taah,  
\q2 nong i la huhuai ta ira uno pakana bung na hunhuai,  
\q2 ma ira pakana pai la mahmahiawa.  
\q2 Ma bia ing i gil ra linge sa, i la manga petlaar at.   
\q1
\v 4 \x - \xo 1.4 \xt Jop 21:18\x*Iesen ira ut na sakena diet pai hokaiken.  
\q2 Diet hoing ira pala wit ing di te paas parok sukun ira patine, ma no baiangin i puuh se.   
\q1
\v 5 Io kaik, ira ut na sakena diet pa na pas no bung na harkurai,  
\q2 ma diet ing diet gil nironga pa na tale diet bia diet na kis hurlungai tika ma ira ut na takodas.   
\b  
\q1
\v 6 \x - \xo 1.6 \xt 2Tm 2:19; Nng 9:5,6\x*Kanong warah, no Watong i la nesnes mur no mangana hinahaan audiet ira ut na takodas,  
\q2 iesen no mangana ngaas na nilon audiet ira ut na sakena na pataam hatika.   
\c 2  
\q1
\v 1 \x - \xo 2.1 \xt Ap 4:25,26\x*Wara bih kaik ira kantri diet gi tut na kamahar?  
\q2 Hohe bia ira matanaiabar diet te harpingit? Diet pai haruat ma tiga linge.   
\q1
\v 2 \x - \xo 2.2 \xt Jn 1:41\x*Ira king tano ula hanuo diet te tur taguro ma ira lualua ta ira pise na hala.  
\q2 Diet te hanuat hurlungen wara hinarubu ma no Watong ma nong mah no Watong gate gilamis ie.   
\q1
\v 3 \x - \xo 2.3 \xt Jer 5:5\x*Diet tange, “Dahat gi rapat se ira udir winwisaan,  
\q2 ma dahat na lapus ise ira udir kuun, dahat naga langalanga.”   
\b  
\q1
\v 4 \x - \xo 2.4 \xt Nng 37:13\x*Nong i la harkurai taar meram ra mawe i kurus.  
\q2 No Watong i hunane diet.   
\q1
\v 5 Kaik gi boor diet ma no uno ngalngaluan,  
\q2 ma i haramramin diet ma no uno nginangar, ma i tangtange,   
\q1
\v 6 \x - \xo 2.6 \xt Nng 48:1,2\x*“Iau te hatur no nugu king aram Saion, no nugu halhaliana uladih.”   
\b  
\q1
\v 7 \x - \xo 2.7 \xt Ap 13:33; Hb 1:5; 5:5\x*No King i hinawas tano dadas na nianga tano Watong.  
\q1 Ga tange tagu, “Augu no Natigu.  
\q2 Katin iau te hanuat no raam Sus.   
\q1
\v 8 Saring iau ma iau ni tar ira kantri wara pinlawem  
\q2 ma no ula hanuo bakut wara num.   
\q1
\v 9 \x - \xo 2.9 \xt Nng 89:23; 110:5,6; Ni 2:26,27; 12:5; 19:15\x*Nu kure diet ma tiga dadas na kinkinis na harkurai,  
\q2 nu parok gisiane diet hoing ra gingop di gil ma ra dadas na pikaia.”   
\b  
\q1
\v 10 Io huo, muat ira ut na harkurai, muat na mintot.  
\q2 Muat na taram ira nianga na harakatom, muat ira lualua tano ula hanuo.   
\q1
\v 11 Muat na taram no Watong ma ra urur,  
\q2 ma muat na guama, ma sen bia muat na dedar mah.   
\q1
\v 12 \x - \xo 2.12 \xt Ni 6:16,17\x*Hanapu augu tano Natine, kabi ngalngaluan  
\q2 ma na gil haliare ugu tano num hinahaan,  
\q1 kanong warah no uno bala mamahien i tale bia na tut hut kaik at mon.  
\q2 A haraidaan na kis ta diet ing diet barahit taar menapu ta God.   
\c 3  
\d Devit ga pit iakan ra ninge na lotu. I hinhinawas utano pakana bung ing ga hilau pas ne Absalom no natine.  
\q1
\v 1 Watong, haleng saakit um diet malentakuane iau!  
\q2 Haleng mah diet tut hut wara hinarubu ma iau!   
\q1
\v 2 Haleng diet tangtange utagu hoken,  
\q2 “God pa na halon ie.”   
\b  
\q1
\v 3 Iesen, Watong, augu tiga bahbahit luhutane iau.  
\q2 U la sukal tar iau ma iau balaraan baling um.   
\q1
\v 4 \x - \xo 3.4 \xt Nng 34:4; 2:6\x*Uram hono Watong iau manga suah,  
\q2 ma i taram iau meram ra auno halhaliana uladih.   
\b  
\q1
\v 5 \x - \xo 3.5 \xt Nng 4:8\x*Iau noh suur ma iau kubaba.  
\q2 Iau tangahun baling kanong warah no Watong i hadadas iau.   
\q1
\v 6 \x - \xo 3.6 \xt Nng 23:4; 27:3\x*Iau pa ni burte ira sangahul na arip ing diet hanuat luhutane iau wara suksukuane iau.   
\b  
\q1
\v 7 \x - \xo 3.7 \xt Nng 58:6\x*Watong, taman tut!  
\q2 Halangalanga iau, nugu God!  
\q1 Pasar ira iase diet ira nugu ebar.  
\q2 Warat ira ngise diet ira ut na sakena.   
\b  
\q1
\v 8 A harhalon i la hanhanuat meram tano Watong.  
\q2 Iau sasaring bia no num haraidaan na kis ta ira num matanaiabar.   
\c 4  
\d A nianga tupas no tunotuno nong i kure ira ut na ninge: da ting ira mangana gita ing da inge iakan ra ninge. Devit ga pit ie.  
\q1
\v 1 Taram iau ing bia iau tataau tupas ugu,  
\q2 no nugu takodasiana God.  
\q1 Hasangeh iau sukun ira nugu tinirih.  
\q2 Nu bala malum tagu ma nu taram ira nugu sinasaring.   
\b  
\q1
\v 2 \x - \xo 4.2 \xt Nng 69:7-10,19,20\x*Na haruat hunanges ing muat ira matanaiabar muat na tange haliare no bilai na hinsagu?  
\q2 Na haruat hunanges ing muat na kalak ira linge bia, ma muat na silsilihe ira ina bis?   
\q1
\v 3 \x - \xo 4.3 \xt Nng 6:8,9; 17:6\x*I tahut bia muat na palai bia no Watong i te bul hasisingen wara uno iat diet ing diet te tar tutun ira udiet nilon tana.  
\q2 No Watong na taram ing iau ni tataau uram ho ie.   
\b  
\q1
\v 4 \x - \xo 4.4 \xt Ep 4:26\x*Ta ira numuat ngalngaluan, waak muat gil ta nironga.  
\q2 Ing muat noh taar ta ira numuat suuh,  
\q2 muat na nes gilgilse ira numuat nilon ma muat na kis kunkun.   
\q1
\v 5 \x - \xo 4.5 \xt Nng 51:19; 37:3,5\x*Muat na tar ira takodasiana hartabar tupas no Watong,  
\q2 ma muat na nurnur tana.   
\b  
\q1
\v 6 \x - \xo 4.6 \xt Nam 6:25,26\x*Haleng diet tirtiri bia, “Sige i tale bia na hamines ta bilbilai ta dahat?”  
\q2 Waak tar no murarang tano num matmataan na bulo sare het, Watong.   
\q1
\v 7 U te hahungi no kaatigu ma ra gungunuama  
\q2 i tamat saakit ta ira udiet gungunuama pane ira udiet wit ma ira sigar wain ing i tamtamat hanahaan.   
\q1
\v 8 \x - \xo 4.8 \xt Nng 3:5; WkP 25:18\x*Iau ni noh suur ma ni kubaba ma ra malum,  
\q2 kanong augu sen, no Watong,  
\q2 u la balbalaure timaan iau.   
\c 5  
\d A nianga tupas no tunotuno nong i kure ira ut na ninge: da hus ira tulaal ing da inge iakan ra ninge. Devit ga pit ie.  
\q1
\v 1 Hadade ira nugu nianga, Watong,  
\q2 ma nu lik leh mah ira nugu tamat na tinirih ing pai tale bia ni hapupuo ma ra nianga.   
\q1
\v 2 Hatarame ira nugu tintaau wara harharahut,  
\q2 nugu King ma nugu God, kanong iau sasaring tupas ugu.   
\q1
\v 3 \x - \xo 5.3 \xt Nng 88:13\x*Watong, u hadade no ingagu ra malaan.  
\q2 Ra malaan iau bul hawaat ira nugu sinasaring tar taam  
\q2 ma iau kis nanaho pane ma ra nurnuruan.   
\b  
\q1
\v 4 Augu pai tiga mangana God nong i guama ta ira saksakena.  
\q2 Pai haruat bia ira ut na sakena diet na kis tika ma ugu.   
\q1
\v 5 \x - \xo 5.5 \xt Nng 11:5\x*Ira ut na minok diet pa na tur ra matmataan taam.  
\q2 U miliguruane diet ing diet gil nironga.   
\q1
\v 6 \x - \xo 5.6 \xt Nng 52:4,5\x*U haliare diet ing diet la harabota.  
\q2 Ira ngangarina tunotuno ma ira ut na harababo, no Watong i manga malentakuane diet.   
\b  
\q1
\v 7 Iesen tano num tamat na harmarsai,  
\q2 iau ni laka uram narako tano num hala.  
\q1 Ma iau ni singa bukunkek ma ra tamat na urur  
\q2 tupas no num halhaliana hala na lotu.   
\q1
\v 8 \x - \xo 5.8 \xt Nng 27:11\x*Watong, lamus iau taar tano num taktakodas,  
\q2 kanong iau liklik ira nugu ebar.  
\q2 Hatakodasne no num ngaas menalua tagu.   
\b  
\q1
\v 9 \x - \xo 5.9 \xt Rm 3:13\x*Pai tale bia da nurnur ta ira nianga ing i suur ta ira ha diet.  
\q2 Ira kaati diet i hung ma ra harhagawai.  
\q1 Ira ha diet i mapus hoing no hurhuraan meram ta tiga midi di rarik tar ie.  
\q2 Ma diet tange ra bis ma ira karame diet.   
\q1
\v 10 \x - \xo 5.10 \xt Nng 9:16\x*God, tange bia diet ronga!  
\q2 Bale leh diet bia ira udiet harpingit na burena ta ira udiet punuko.  
\q1 Tule isisai ta diet kanong ira udiet magingin sakena i haleng,  
\q2 kanong warah, diet te tur talur ugu.   
\b  
\q1
\v 11 \x - \xo 5.11 \xt Nng 64:10\x*Iesen bale diet ing diet barahit narakoman taam bia diet na laro.  
\q2 Waak diet na inge hatikai ma ra gungunuama.  
\q1 Hakukuh diet ma no num harbalaurai,  
\q2 waing diet ing diet sip no hinsaam, diet naga pirlat ugu.   
\q1
\v 12 \x - \xo 5.12 \xt Nng 32:7,10\x*Tutun saakit, Watong, u la haidane ira ut na takodas.  
\q2 U beh luhutane diet ma no num harmarsai hoing tiga bahbahit.   
\c 6  
\d A nianga tupas no tunotuno nong i kure ira ut na ninge: ing da inge iakan ra ninge da ting ira gita ing a mon liman ma itul a sitiring. Devit ga pit ie.  
\q1
\v 1 \x - \xo 6.1 \xt Nng 38:1\x*Watong, waak u boor iau ma no num ngalngaluan,  
\q2 ma bia nu hapidanau iau ma no num nginangar.   
\q1
\v 2 \x - \xo 6.2 \xt Hos 6:1\x*Nu marse iau, Watong, kanong iau pai dadas haruat.  
\q2 Watong, halangalanga iau, kanong ira surugu i manga makmakis.   
\q1
\v 3 \x - \xo 6.3 \xt Nng 90:13\x*No nugu nilon i mon tamat na ngunngutaan.  
\q2 Na haruat um hunanges, Watong, na haruat um hunanges?   
\b  
\q1
\v 4 Talingaan, Watong, ma nu hasangeh iau.  
\q2 Halon iau murmur no num harmarsai nong pa na pataam.   
\q1
\v 5 \x - \xo 6.5 \xt Nng 88:10-12; Sav 9:10; Ais 38:18\x*Taie tikai pa na lik leh ugu ing bia i te maat.  
\q2 Sige tiga nong i la pirpirlat ugu mekaia tano midi?   
\b  
\q1
\v 6 Iau te tamaubal um tano sunuah.  
\q2 Tano kidilona bung ra bung iau suah tano suhugu.  
\q2 Ma iau hasulutne no kubegu ma ra polo na matagu.   
\q1
\v 7 \x - \xo 6.7 \xt Jop 17:7\x*I te hansik um ira matagu ing iau suah ma ra tapanuk.  
\q2 Ma dir pai dadas um, i burena ta ira agu suk.   
\b  
\q1
\v 8 \x - \xo 6.8 \xt Mt 7:23; Lk 13:27\x*Muat haan talur iau, muat bakut ing muat gil magingin sakena,  
\q2 kanong no Watong i te taram ira nugu sunuah.   
\q1
\v 9 No Watong i te taram no nugu tintaau wara gaiena harmarsai.  
\q2 No Watong i te haut leh no nugu sinasaring.   
\q1
\v 10 \x - \xo 6.10 \xt Nng 71:13,24\x*Ira nugu ebar bakut, diet na hirhir ma diet na manga tapunuk.  
\q2 Diet na tahurus tapukus gasien ma ra hirhir.   
\c 7  
\d A ninge tane Devit nong i ga inge tupas no Watong utane Kus tano huntunaan tane Beniamin.  
\q1
\v 1 \x - \xo 7.1 \xt Nng 31:1,15\x*Watong, nugu God, iau barahit taam.  
\q2 Harahut iau ma nu lamus iau sukun diet ing diet hagahe iau.   
\q1
\v 2 \x - \xo 7.2 \xt Nng 57:4\x*Diet kabi diris iau hoing tiga laion i la hardiris huo,  
\q2 ma diet na sapak hasiksik iau, ma taie tikai bia na harahut iau.   
\b  
\q1
\v 3 Watong, nugu God, bia ing iau gate gil ira sakena,  
\q2 bia a mon nironga ta ira limagu,   
\q1
\v 4 ma bia ing iau gate gil hagahe tiga nong i ga mon malum utagu,  
\q2 ma bia taie ta burena kaik iau gi kinau no sukagu,   
\q1
\v 5 io, waak tar no nugu ebar na pasak mur iau ma na papasa tagu.  
\q2 Waak sei na paas hasur no nugu lon taar tano pise,  
\q2 ma na hainoh no palatamaigu tano kaabus.   
\q1
\v 6 \x - \xo 7.6 \xt Nng 3:7; 44:23\x*Watong, taman tut ma no num ngalngaluan.  
\q2 Tut hut wara hinarubu ma no nginangar ta ira agu suk.  
\q2 Nugu God, tangahun, ma nu bul harkurai wara harharahut iau.   
\q1
\v 7 Waak no kis hurlungai na matanaiabar diet na haan luhutane ugu.  
\q2 Hasur no num harkurai meram naliu taar ta diet.   
\q2
\v 8 Waak tar no Watong na kure ira matanaiabar.  
\q1 Watong, kure iau haruat ma ira nugu taktakodas.  
\q2 Augu Nong u Naliu Harsakit, kure iau haruat ma ira bilbilai ken i kis taar tano balagu.   
\q1
\v 9 \x - \xo 7.9 \xt Jer 11:20; Ni 2:23\x*No takodasiana God,  
\q2 nong i la nesnes salok ira liklik ma ira kaati nari,  
\q1 hapataam ira magingin na haragahai ta ira ut na sakena,  
\q2 ma nu balaure bat timaan ira ut na takodas.   
\b  
\q1
\v 10 \x - \xo 7.10 \xt Nng 18:2,30\x*No nugu bahbahit, ne God Nong i Naliu Harsakit,  
\q2 nong i la halhalon diet ing ira kaati diet i gamgamatien.   
\q1
\v 11 God aie tiga takodasiana ut na gil harkurai.  
\q2 Aie tiga God nong i la hapuasne no uno ngalngaluan ta ira kaba bungbung.   
\q1
\v 12 \x - \xo 7.12 \xt Lo 32:41\x*Bia ing tiga nong pa na lilik pukus,  
\q2 God na tes no uno wise na hinarubu,  
\q2 ma na sarat no hinau tano uno laplapot ma na lukun ie.   
\q1
\v 13 \x - \xo 7.13 \xt Nng 18:14\x*I te tagure ira uno rumus wara hinarubu.  
\q2 I te tagure ira uno lulungo na rumus.   
\b  
\q1
\v 14 \x - \xo 7.14 \xt Ais 59:4; Jm 1:15\x*Nes baak! Tiga nong i tianane ra saksakena.  
\q2 I balaan ma ra purpuruan ma i kaha hapuasne ra bisbis.   
\q1
\v 15 \x - \xo 7.15 \xt Jop 4:8\x*Tiga nong i bulbul kuun wara hakuni ira mes,  
\q2 na puko laka baling taar tano tungtung i kilkil ie.   
\q1
\v 16 \x - \xo 7.16 \xt Est 9:25\x*No purpuruan i haburen tar ie, na wis habaling ie.  
\q2 Ira uno nginangar na soot habaling no uluno at.   
\b  
\q1
\v 17 Iau ni tanga tahut tano Watong uta ira uno taktakodas.  
\q2 Ma iau ni inge na pirharlat tano hinsana no Watong Nong i Naliu Harsakit.   
\c 8  
\d A nianga tupas no tunotuno nong i kure ira ut na ninge: da ting ira mangana gita me Get ing da inge iakan ra ninge. Devit ga pit ie.  
\q1
\v 1 Watong, numehet Watong,  
\q2 no hinsaam i manga lua harsakit tano ula hanuo bakut!  
\q1 U te haminas no minamarim  
\q2 aram naliu tano mawe.   
\q1
\v 2 \x - \xo 8.2 \xt Mt 21:16; 1Ko 1:27\x*Mekatiga ta ira palabulu diet ira nat na bulu ma ira bana,  
\q2 u te hatahuat a mon pirhakasing  
\q1 kanong ta ira am suk,  
\q2 wara hamarur ira ut na harhuli ma diet ing diet wara binabalu ma ra sakena.   
\b  
\q1
\v 3 Ing bia iau la nesnes leh no num mawe,  
\q2 ira pinapalim na kaskas na limaam,  
\q1 no teka ma ira tiding  
\q2 ing u gate hakisi diet ta ira udiet subaan,   
\q1
\v 4 \x - \xo 8.4 \xt Jop 7:17; Nng 144:3; Hb 2:6-8\x*asa tunat ira tunotuno kaik u lilik uta mehet? A linge bia mon mehet.  
\q2 Wara bih u balaure mehet ira tunotuno?   
\q1
\v 5 U te bul hanapu dahin mehet ira tunotuno menapu taam,  
\q2 ma u te hakilang mehet ma ira minamar ma ra tamat na urur.   
\q1
\v 6 \x - \xo 8.6 \xt Stt 1:26,28; 1Ko 15:27; Ep 1:22; Hb 2:8\x*U te bul mehet bia het na kure ira pinapalim na lumaam.  
\q2 U te bul ira linge bakut napu ta ira kaki mehet hokaiken:   
\q1
\v 7 ira sipsip bakut ma ira bulumakau,  
\q2 ira rakaia tano pitoka,   
\q1
\v 8 ira maan tano hur mauho,  
\q2 ira kirip tano tes,  
\q2 ma ira linge bakut ing diet la iaiaas hanahaan tano tes.   
\b  
\q1
\v 9 Watong, numehet Watong,  
\q2 no hinsaam i manga lua harsakit tano ula hanuo bakut!   
\c 9  
\d A nianga tupas no tunotuno nong i kure ira ut na ninge: ing da inge iakan ra ninge, da mur no kaungana no ninge “No Minaat tano Natine.” Devit ga pit ie.  
\q1
\v 1 \x - \xo 9.1 \xt Nng 26:7\x*Watong, iau ni pirlat ugu ma no nugu nilon bakut.  
\q2 Iau ni hapuasne ira num tamat na melmel na gingilaan na kinarup bakut.   
\q1
\v 2 \x - \xo 9.2 \xt Nng 5:11; 104:33,34\x*Iau ni kanakana ma ni guama taam.  
\q2 Iau ni inge na pirharlat tupas ugu, augu Nong U Naliu Harsakit.   
\b  
\q1
\v 3 Ira nugu ebar diet tahurus tapukus,  
\q2 diet talau ma diet maat menalua taam.   
\q1
\v 4 Kanong warah, u te tur tano nugu palpal ma ira num gil harkurai.  
\q2 U te kis aram tano num kinkinis na harkurai, ma u harkurai ma ra taktakodas.   
\q1
\v 5 \x - \xo 9.5 \xt Snd 10:7\x*U te boor ira kantri ing diet pai Iudeia, ma u te gil haliare ira ut na sakena.  
\q2 U te suge hatikane se um ira hinsa diet.   
\q1
\v 6 \x - \xo 9.6 \xt Nng 34:16\x*A halhaliarai ing pana le pataam i te haan tupas ira adahat suk.  
\q2 U te dure ira udiet pise na hala,  
\q2 ma di te luban hatikane um diet.   
\b  
\q1
\v 7 No Watong i harkurai hatika.  
\q2 I te hatur hadadas no uno kinkinis na harkurai wara tar harkurai.   
\q1
\v 8 Aie na kure no ula hanuo ma ra taktakodas.  
\q2 Aie na balaure ira matanaiabar ma ra tutun na harkurai.   
\q1
\v 9 \x - \xo 9.9 \xt Nng 59:9,16,17\x*No Watong aie no barbarahit wara audiet ing di hagahe diet.  
\q2 I la balbalaure hadadas diet ta ira pakana bung na tinirih.   
\q1
\v 10 \x - \xo 9.10 \xt Nng 91:14\x*Diet ing diet nunure no hinsaam, diet na nurnur taam,  
\q2 kanong warah, Watong, pau la lumluban diet ing diet silsilihe ugu.   
\b  
\q1
\v 11 Inge na pirlat tupas no Watong nong i la kiskis aram Saion.  
\q2 Da harpir nalamin ta ira kantri ta ira linge gate gil,   
\q1
\v 12 \x - \xo 9.12 \xt Stt 9:5; Nng 72:14\x*kanong aie nong i la balbalu pukus diet ing diet bu bing tunotuno,  
\q2 ma pai la hadade bia tar ira sunuah ta ing diet kap tinirih.   
\b  
\q1
\v 13 Watong, nes ira agu suk ing diet helar tagu huo.  
\q2 Marse iau ma nu hatut iau talur no hanuo na minaat,   
\q1
\v 14 \x - \xo 9.14 \xt Nng 13:5; 51:12\x*waing iau nigi hapuasne ira pirhakasing tupas ugu ra matmataan na haruat aram Saion,  
\q2 ma kaia iau ni guama tano num harhalon tupas iau.   
\q1
\v 15 \x - \xo 9.15 \xt Nng 7:15,16\x*Ira kantri ing diet pai Iudeia, diet te puko laka taar tano naan nong diet gate koh tar ie,  
\q2 ma ira kaki diet te taaba baling at tano kuun diet ga kapis tar ie.   
\q1
\v 16 Di nunure no Watong tano uno takodasiana harkurai.  
\q2 Ira ut na sakena diet taaba baling ta ira pinapalim na lima diet.   
\q1
\v 17 \x - \xo 9.17 \xt Jop 8:13\x*Ira ut na sakena diet tapukus taar tano midi,  
\q2 ma ira matanaiabar ta ira kantri bakut ing diet luban God.   
\q1
\v 18 \x - \xo 9.18 \xt Snd 23:18\x*Iesen ira malahahin, God pa na luban hatikane diet.  
\q2 No harharahut nong ira maris diet nuruan ie, pa na pataam hatika.   
\b  
\q1
\v 19 \x - \xo 9.19 \xt Nam 10:35\x*Nora Watong, taman tut! Waak u bale leh tiga tunotuno mon bia na petlaar ugu.  
\q2 Bale ira kantri ing diet pai Iudeia bia diet na tur ra matmataan taam, ma nu kure diet.   
\q1
\v 20 \x - \xo 9.20 \xt Nng 62:9\x*Watong, haramramin diet.  
\q2 Hapalaine ira matanaiabar ta ira kantri bia a tunotuno mon diet.   
\c 10  
\q1
\v 1 \x - \xo 10.1 \xt Nng 22:1\x*Watong, wara biha gu tur tapaka sakit?  
\q2 Wara biha gu suhe ugu ta ira sakana pakana bung?   
\q1
\v 2 \x - \xo 10.2 \xt Nng 73:6,8\x*No ut na sakena i la palpalim kawase ma ra minok diet ing taie ta harharahut ta diet.  
\q2 Bale diet bia ira udiet harpingit na hakuni habaling diet.   
\q1
\v 3 \x - \xo 10.3 \xt Nng 94:3,4\x*I la butbut ta ira nginarau tano kaatine.  
\q2 I la haidane ira gumut ma i la ngangare no Watong.   
\q1
\v 4 \x - \xo 10.4 \xt Nng 36:2; 14:1\x*No ut na sakena pa na silihei narako ta ira uno minok.  
\q2 Narako tano uno lilik bakut taie ta subaan ta God.   
\q1
\v 5 Ira uno hinahaan i la mon hunena.  
\q2 I manga gotgot ma ira num harkurai i tapaka makaia ho ie.  
\q2 I la ngaangangar taar ta ira ana suk.   
\q1
\v 6 \x - \xo 10.6 \xt Ni 18:7\x*I la tangtange tana iaat, “Taie tiga linge pa na gune iau.  
\q2 Iau ni guama hathatikai ma pa ni haan tupas ta saksakena.”   
\q1
\v 7 \x - \xo 10.7 \xt Rm 3:14\x*No hana i hung ma ra nianga sakasaka.  
\q2 A hinarabota ma ra harburut,  
\q2 a haragahai ma ra sakena i la sursuur tano hana.   
\q1
\v 8 I la nanaho kumkumaan hutet ta ira taman.  
\q2 I la bubu bing hakarup ira tunotuno ing taie pa da nes leh ta nironga ta diet.  
\q2 I la munmunuane kuman diet ing na haliare diet.   
\q1
\v 9 \x - \xo 10.9 \xt Mai 7:2\x*I la nohnoh hoing tiga laion ing i susuhai taar.  
\q2 I la palpalim kawase diet ing taie ta harharahut ta diet  
\q2 ma i la rahrahi leh diet ma no uno uben.   
\q1
\v 10 I la halhaliare ira ana hiruo ma diet puko suur.  
\q2 Diet puko menapu ta ira uno dadas.   
\q1
\v 11 \x - \xo 10.11 \xt Nng 94:7\x*I la tangtange tana iaat, “God i te luban.  
\q2 I te suhe no uno matmataan ma pana le naanaas.”   
\b  
\q1
\v 12 \x - \xo 10.12 \xt Mai 5:9\x*Watong, taman tut! Raun no limaam, God.  
\q2 Waak u lumluban diet ing taie ta harharahut ta diet.   
\q1
\v 13 Wara biha ira ut na sakena diet gi tange hagahe God?  
\q2 Wara biha gi tange tana iaat, “Pana le tataau iau bia ni tur ra harkurai”?   
\q1
\v 14 \x - \xo 10.14 \xt Nng 68:5\x*Iesen augu, God, u la nesnes ira haragahai ma ira tapunuk.  
\q2 U la liklik kaike ra magingin wara balbalu pukus ma no limaam.  
\q1 Nong taie ta harharahut tana, i la tartar ise tar ie ukaia ho ugu.  
\q2 Augu no ut na harharahut ta ira tintana.   
\q1
\v 15 Kutus no dadas tano ut na sakena.  
\q2 Kurei ta ira uno magingin sakena tuk bia pa nu nes leh habaling a mon sakena.   
\b  
\q1
\v 16 \x - \xo 10.16 \xt Lo 8:20\x*No Watong aie no tamat na lualua hathatikai.  
\q2 Ira sakana kantri diet na panim sukun no uno pise.   
\q1
\v 17 \x - \xo 10.17 \xt 1Sto 29:18\x*Watong, u te hadade ira sinisip ta ira maris.  
\q2 Nu haragat diet ma nu hadade ira udiet tintaau.   
\q1
\v 18 \x - \xo 10.18 \xt Ais 29:20\x*Nu harahut ira tintana ma diet ing di hagahe diet,  
\q2 waing ira tunotuno mekai ra ula hanuo, diet pa na haburut habaling ira mes.   
\c 11  
\d A nianga tupas no tunotuno nong i kure ira ut na ninge: Devit ga pit iakan ra ninge.  
\q1
\v 1 Aram narakoman tano Watong iau kis barahit taar.  
\q2 Hobibih balik bia i tale ugu bia nu tange tagu bia,  
\q2 “Pupungo laah hoing tiga maan uram tano num uladih.”   
\q1
\v 2 Kanong warah, ira ut na sakena diet te taguro taar wara laplapot.  
\q2 Diet te bul tagure ira udiet rumus taar tano hinau na laplapot  
\q2 wara laplapot mekaia ra kankado diet ing ira kaati diet i gamgamatien.   
\q1
\v 3 \x - \xo 11.3 \xt Nng 119:152\x*Bia ing kana di halhaliare ira burena ira bilbilai,  
\q2 asa mah um ing ira ut na takodas diet tale bia diet na gil?   
\b  
\q1
\v 4 \x - \xo 11.4 \xt Mai 1:2; Hab 2:20; Ais 66:1; Ni 4:2\x*No Watong ie kenam narakoman tano uno halhaliana hala.  
\q2 No Watong i kis taar kenam tano uno kinkinis na harkurai aram ra mawe.  
\q1 I nes tar ira tunotuno tano ula hanuo.  
\q2 Ira matana i walar diet.   
\q1
\v 5 \x - \xo 11.5 \xt Jm 1:12\x*No Watong i walar ira ut na takodas,  
\q2 ma i malentakuane ira ut na sakena ma diet ing diet sip ira dadas na magingin na halhaliarai.   
\q1
\v 6 \x - \xo 11.6 \xt Stt 19:24; Ese 38:22; Jer 4:11,12\x*Na burange ira lakit na iaah ma ra solam ing i kalkalangaruan taar ta ira ut na sakena.  
\q2 Tiga mamahiana dadaip diet na kap bia udiet kunkulaan.   
\q1
\v 7 Kanong warah, no Watong i takodas.  
\q2 I manga sip ira takodasiana magingin.  
\q2 Ira ut na takodas, diet na nes no matmataan tana.   
\c 12  
\d A nianga tupas no tunotuno nong i kure ira ut na ninge: ing da inge iakan ra ninge da ting ira gita ing a mon liman ma itul a sitiring. Devit ga pit ie.  
\q1
\v 1 \x - \xo 12.1 \xt Ais 57:1; Mai 7:2\x*Harahut, Watong, kanong taie um tikai ta diet ing diet tar tutun ira udiet nilon taam.  
\q2 Diet ing diet mur timaan God, diet te panim laah um.   
\q1
\v 2 \x - \xo 12.2 \xt Jer 9:8\x*Diet bakut diet la habato ira udiet harwis.  
\q2 Ira palabulu diet la harhau ma ra harabota.   
\b  
\q1
\v 3 Na bilai bia no Watong na hapataam ise ira harhau ta ira palabulu diet  
\q2 ma ira karame diet bakut ing diet la butbut me   
\q1
\v 4 ing diet la tangtange bia,  
\q2 “Mehet na petlaar ma ira karame mehet.  
\q2 Mehet at, mehet kure ira palabulu mehet. Taie tikai i tale bia na tikal mehet.”   
\b  
\q1
\v 5 No Watong i tange hoken, “I taar burena ta ira magingin na haragahai taar ta ing taie ta harharahut ta diet  
\q2 ma ira sunuah na marmaris ta ira maris,  
\q1 iau ni taman tut um kaiken.  
\q2 Iau ni balaure bat diet sukun sige diet ing diet tange hagahe diet.”   
\q1
\v 6 \x - \xo 12.6 \xt 2Sml 22:31; Nng 19:8,10; Snd 30:5\x*Ma ira nianga tano Watong i bilai harsakit  
\q2 hoing ira siliwa ing di tun sare leh narako tano tamat na mamahien tano ula iaah  
\q2 wara kapkap se ira bilinge ra liman ma iruo na pakaan.   
\b  
\q1
\v 7 Watong, het nunure bia nu nes mur taar at het  
\q2 ma nu balaure het hatikai sukun kaiken ra mangana tunotuno.   
\q1
\v 8 \x - \xo 12.8 \xt Nng 55:10,11; Ais 32:5\x*Ira ut na sakena diet haan hurbit bia um,  
\q2 huo mah asa ing i tar hirhir, di hatamat taar ra matmataan ta ira tunotuno.   
\c 13  
\d A nianga tupas no tunotuno nong i kure ira ut na ninge: Devit ga pit iakan ra ninge.  
\q1
\v 1 Nu luban hatikane um iau? Hunanges nu lik leh iau, nora Watong?  
\q2 Na haruat hunanges ing nu suhe no matmataan taam talur iau?   
\q1
\v 2 \x - \xo 13.2 \xt Nng 42:4,9\x*Na haruat hunanges bia iau ni haruburubu ma no nugu lilik,  
\q2 ma ta ira kaba bungbung no kaatigu na tapunuk?  
\q2 Na haruat hunanges ira nugu ebar diet na petlaar iau?   
\b  
\q1
\v 3 \x - \xo 13.3 \xt Jop 33:30; Jer 51:39\x*Nes iau ma nu taram iau, nora Watong, nugu God.  
\q2 Bul pukus no gungunuama ta ira matagu. Bia taie, iau ni kubaba na minaat.   
\q1
\v 4 \x - \xo 13.4 \xt Nng 12:4; 25:2\x*No nugu ebar na tange, “Iau te petlaar ie,”  
\q2 ma ing diet malentakuane iau diet na guama bia iau puko.   
\b  
\q1
\v 5 Iesen iau nurnur tus tano num mangana harmarsai nong pa na haan talur iau.  
\q2 No kaatigu i kanakana tano num harhalon.   
\q1
\v 6 \x - \xo 13.6 \xt Nng 116:7\x*Iau ni inge tupas no Watong,  
\q2 kanong gate gil ra bilai tagu.   
\c 14  
\d A nianga tupas no tunotuno nong i kure ira ut na ninge: Devit ga pit iakan ra ninge.  
\q1
\v 1 \x - \xo 14.1 \xt Nng 53:1-6; Rm 3:10-12;\x*No ulba i tange narako tano kaatine,  
\q2 “Taie ta God.”  
\q1 Ira udiet nilon i mapus sakasaka ma da miliguruane ira udiet tintalen.  
\q2 Taie tikai i gil no tahut.   
\b  
\q1
\v 2 \x - \xo 14.2 \xt Nng 33:13-15\x*No Watong i nanaas suur meram ra mawe  
\q2 ta diet ing a tunotuno mon diet  
\q1 wara nesnes ing bia tikai i palai  
\q2 ma bia tikai i sisilih uta God.   
\q1
\v 3 \x - \xo 14.3 \xt Nng 58:3\x*Diet bakut diet te siel wiis laah.  
\q2 Diet tika bakut, diet te hanuat sakena.  
\q1 Taie tikai pai gil no tahut,  
\q2 taie tunat tikai.   
\b  
\q1
\v 4 \x - \xo 14.4 \xt Mai 3:3; Ais 64:7\x* Hohe, pai tale bia ira ut na gil nironga diet na nunure tiga linge?  
\q2 Diet ing diet harsirikane ira nugu matanaiabar hoing tikai i ien beret,  
\q2 ma diet pai la sasaring tupas no Watong.   
\q1
\v 5 Diet ke, nora ramramin i manga ubal diet,  
\q2 kanong God i kis tika ma ira ut na takodas.   
\q1
\v 6 \x - \xo 14.6 \xt Nng 9:9\x*Muat ira ut na sakena, muat habatbat ira lilik udiet ira maris,  
\q2 iesen no Watong aie no udiet barbarahit.   
\b  
\q1
\v 7 Maris, iau manga sip bia no harhalon ta ira Israel na hanuat me Saion!  
\q2 Ing no Watong na bul pukus habaling ira bilbilai taar ta ira uno matanaiabar,  
\q2 i tahut bia ira bulumur te Iakop diet na guama. I bilai bia ira Israel diet na laro.   
\c 15  
\d Devit ga pit iakan ra ninge.  
\q1
\v 1 Nora Watong, sige i tale bia na kis narako tano num halhaliana subaan?  
\q2 Sige i tale bia na lon aram tano num halhaliana uladih?   
\b  
\q1
\v 2 \x - \xo 15.2 \xt Ais 33:15; Sek 8:16\x*Aie sen mon nong pa di tung ie ta mon nironga ta ira uno hinahaan,  
\q2 ma nong i la gilgil ira takodasiana magingin,  
\q1 nong i la tangtange ira tutun meram tano kaatine,   
\q2
\v 3 \x - \xo 15.3 \xt KBk 23:1; Ep 4:25\x*ma pataie ta nianga na haragahai tano karamena,  
\q1 ma nong pai gil ra sakena tano uno harwis  
\q2 ma pai ianga harakiput utano hinsakana,   
\q1
\v 4 ma nong i malentakuane no gotgot na tunotuno,  
\q2 iesen i la ruru diet ing diet urur tano Watong,  
\q1 ma nong i la gilgil haruat ta ing i te sasalim urie,  
\q2 ma pataie ta linge bia no uno kunubus i hagahe habaling at ie,   
\q1
\v 5 \x - \xo 15.5 \xt KBk 22:25; Lo 16:19\x*ma nong mah i la tartar ira uno kinewa ma pai la liklik leh bia na hatamat no uno kinewa ing no tunotuno na balu pukus,  
\q2 ma pai la hauhaut leh tikai bia na kukulei wara gil sakena taar tano ut na takodas.  
\b  
\q1 Aie nong i la gilgil kaiken ra linge,  
\q2 pa na tale bia da gunei.   
\c 16  
\d A mangana ninge tane Devit.  
\q1
\v 1 God, balaure bat iau,  
\q2 kanong narako taam iau ni barahit.   
\b  
\q1
\v 2 Iau ga tange tano Watong, “Augu no nugu Tamat.  
\q2 Iau pai kap tiga bilai na linge sen bia mekaia ho augu sen mon.”   
\q1
\v 3 \x - \xo 16.3 \xt Nng 101:6\x*Ira halhaliana sige diet ken ta ira numehet pise,  
\q2 diet ing ira minamari diet i tamat, ma ira nugu kanakana bakut i kis narako ta diet.   
\q1
\v 4 \x - \xo 16.4 \xt KBk 23:13; Jos 23:7\x*Ira marmaris ta diet ing diet hilau mur ira mes na god na tamat hanahaan.  
\q1 Iau pa ni hurange ise ira udiet hartabar na de tupas ira palimpuo,  
\q2 ma iau pa ni kilam mah ira hinsa diet.   
\b  
\q1
\v 5 \x - \xo 16.5 \xt Kra 3:24\x*Watong, augu at no pinlawegu ma no nugu gingop,  
\q2 ma u te balaure timaan no nugu subaan.   
\q1
\v 6 \x - \xo 16.6 \xt Jer 3:19\x*U te igah tar no nugu umaan kai ra bilai na katon.  
\q2 Tutun saakit, iau te hatur kawase ra melmel na pinlawegu.   
\b  
\q1
\v 7 \x - \xo 16.7 \xt Nng 77:6\x*Iau ni pirlat no Watong, aie nong i la harharahut iau ma no uno minminonas na nianga.  
\q2 Huo mah ra bung no kaatigu i la pirpir iau.   
\q1
\v 8 \x - \xo 16.8 \xt Ap 2:25-28\x*Iau te bul hatikane tar no Watong menalua tagu.  
\q2 Aie ken ra kata na limagu,  
\q2 kaik, pai tale be da gune iau.   
\b  
\q1
\v 9 Io kaik, no kaatigu i guama ma no karamegu i kanakana,  
\q2 no palatamaigu mah na kis timaan sukun ira hiniruo,   
\q1
\v 10 \x - \xo 16.10 \xt Ap 13:35\x*kanong pa nu waak se tar iau tano hanuo na minaat.  
\q2 Iau te tar tutun no nugu nilon taam, kaik pa nu tode tar iau bia ni marsang.   
\q1
\v 11 \x - \xo 16.11 \xt Nng 36:7,8\x*U te hapalaine iau ta ira ngaas na nilon.  
\q2 Kaia ra matmataan taam, nu hahungi iau ma ra gungunuama,  
\q2 ma katiga hono kata na limaam, nu hahungi iau ma ra kanakana nong pana le pataam.   
\c 17  
\d A sinasaring tane Devit.  
\q1
\v 1 \x - \xo 17.1 \xt Ais 29:13\x*Watong, sa talingaam tano nugu takodasiana tintaau.  
\q2 Hadade no nugu sunuah.  
\q1 Taram no nugu sinasaring,  
\q2 nong i hansur mekatiga ta ira palabulugu ing pai harabota.   
\q1
\v 2 Iau sasaring bia nu hamines hapalaine bia iau pai gil ta sakena.  
\q2 Na tahut bia ira mataam at na nas asa ing i takodas.   
\b  
\q1
\v 3 \x - \xo 17.3 \xt 1Pt 1:7; Nng 39:1\x*Ing bia u la nesnes salok no kaatigu ma u la rare timaan iau ra bung,  
\q2 ma ing mah bia u la walwalar iau, pa nu silihe tiga linge.  
\q2 Iau te bul tar no nugu dadas na lilik bia no hagu pa na gil magingin sakena.   
\q1
\v 4 \x - \xo 17.4 \xt Nng 10:5-11\x*Iau pai la murmur ira gingilaan ta ira tunotuno mon. Taie.  
\q2 Iesen iau te mur no nianga ta ira palabulum.  
\q1 Huo, iau te haan paas laah  
\q2 tano subaan ta ira ut na haragawai.   
\q1
\v 5 \x - \xo 17.5 \xt Jop 23:11\x*Ira pinpaas na kakigu i te mur ira num sinalil.  
\q2 Ira kakigu pai le malmalagir.   
\b  
\q1
\v 6 God, iau tataau tupas ugu, kanong augu nu balu iau.  
\q2 Taram iau ma nu hadade no nugu sinasaring.   
\q1
\v 7 Haminas no num tamat na harmarsai bia daga ngalabo tano bilbilai tana.  
\q2 Augu nong u la halhalon ma no dadas na kata na limaam  
\q2 diet ing diet la kis barahit taam talur ira adiet suk.   
\q1
\v 8 \x - \xo 17.8 \xt Lo 32:10; Nng 61:4\x*Balaure iau narako ta ira limaam na harhalon.  
\q2 Gawane leh iau hoing tiga huna kareka i la pabong ira natine.   
\q1
\v 9 Gawane leh iau huo talur ira ut na sakena ing diet helar tagu,  
\q2 ma diet ira nugu ebar ing diet tur luhut iau wara bubu bing iau.   
\b  
\q1
\v 10 \x - \xo 17.10 \xt Nng 73:7\x*Pataie ta harmarsai ta ira udiet nilon.  
\q2 Ma ira ha diet i iangianga ma ra minok.   
\q1
\v 11 Diet te mur ira pinpaas na kakigu ma diet tur luhutane iau.  
\q2 Diet mate dit iau ma diet taguro wara isise iau ures napu tano pise.   
\q1
\v 12 Diet hoing tiga laion i taburungan pane no rana hiruo,  
\q2 hoing tiga tamat na laion i riirih haan.   
\b  
\q1
\v 13 \x - \xo 17.13 \xt Nng 22:20\x*Taman tut, Watong! Tur bat diet ma nu me bul hasur diet.  
\q2 Halon iau ma no num wise sukun ira ut na sakena.   
\q1
\v 14 \x - \xo 17.14 \xt Lk 16:25\x*Watong, ma no limaam nu halon iau sukun kaiken ra mangana tunotuno.  
\q2 Nu halon iau talur ira tunotuno ta iakan ra ula hanuo ing ira udiet kunkulaan ta ira udiet nilon kaiken tano ula hanuo.  
\b  
\q1 Diet ing u manga kalak diet, nu tabar hahos diet,  
\q2 ma na kisi mah ira nati diet.  
\q2 Ma diet na bul hulungan ra bunbulaan uta ira tubu diet.   
\b  
\q1
\v 15 \x - \xo 17.15 \xt Nng 4:6,7; 11:7; 16:11; 1Jn 3:2\x*Ma iau, iau ni nes no num matmataan kanong iau te gil ra takodas.  
\q2 Ing iau ni pada, iau ni guama wara nesnes ugu.   
\c 18  
\d A nianga tupas no tunotuno nong i kure ira ut na ninge: Devit no tultulai tano Watong ga pit iakan ra ninge. Ga inge kaiken ra nianga tupas no Watong ing no Watong ga halon ie sukun ira lima diet ira uno ebar ma sukun no limane Sol. Ma ga tange hoken:  
\q1
\v 1 Iau sip ugu, Watong, no nugu dadas.   
\b  
\q1
\v 2 \x - \xo 18.2 \xt Lo 32:18; 2Sml 22:1-51; Snd 30:5\x*No Watong aie no nugu haatkis, no nugu subaan na munmun ma no nugu Ut na Harhalon.  
\q2 No nugu God aie no nugu haatkis, aie nong iau barahit tana.  
\q2 Aie no nugu bahbahit ma no dadas tano nugu harhalon, no nugu dadas na balo.   
\q1
\v 3 Iau tataau uram tano Watong nong i takodas bia da pirlat ie,  
\q2 ma iau te langalanga sukun ira nugu ebar.   
\b  
\q1
\v 4 Iau te wiwis taar um tano winwisaan na minaat.  
\q2 No dadas na tektek na halhaliarai i te kap iau.   
\q1
\v 5 \x - \xo 18.5 \xt Nng 116:3\x*No winwisaan tano midi ga wiwisane iau.  
\q2 No kuun na minaat ga tur mamate iau.   
\q1
\v 6 \x - \xo 18.6 \xt Nng 50:15\x*Tano nugu tapunuk iau ga tataau uram tano Watong.  
\q2 Iau ga suah uram hono nugu God wara harharahut.  
\q1 Meram tano uno hala na lotu ga hadade no ingagu.  
\q2 No nugu sunuah ga haan tupas ie ma ga hadade.   
\b  
\q1
\v 7 \x - \xo 18.7 \xt Ais 13:13; Hag 2:6\x*No ula hanuo ga dedar, gaam kunakunar,  
\q2 ma ira burena ira uladih ga gunagune.  
\q2 Diet ga dedar kanong warah God ga ngalngaluan.   
\q1
\v 8 A mis ga tubuala suur ta ira matana ngarngarona.  
\q2 No iaah nong i la tuntun haliare ira linge ga hansur tano hana.  
\q2 Ma no kalangaruana iaah ga lulungo suur tano hana mah.   
\q1
\v 9 I ga harbasiane no mawe ma gaam hansur.  
\q2 Ga papaas kora ta ira bungbungana bahuto.   
\q1
\v 10 \x - \xo 18.10 \xt Nng 99:1\x*I ga kawas hut ta ira kerubim ma gaam pupungo.  
\q2 Ga beel laah ta ira babana no baiangin.   
\q1
\v 11 \x - \xo 18.11 \xt Lo 4:11\x*I ga gil no kankado bia uno hanuo na munmun, ma uno pupulus wara hakukuh bus ie  
\q2 ma ra bungbungana bahuto na bata tano mawe.   
\q1
\v 12 \x - \xo 18.12 \xt Nng 104:2-7\x*Meram tano pilpilakas tano uno matmataan, ira bahuto diet ga haan saakit  
\q2 tika ma ra polo na bata ho ira haat, ma ra tamat na hile.   
\q1
\v 13 No Watong ga ianga parpar meram ra mawe.  
\q2 No ingana Nong i Naliu Harsakit ga kakel hoing ra taram karot.   
\q1
\v 14 \x - \xo 18.14 \xt Hab 3:11\x*I ga lapotane ira uno rumus ma gaam pasak harbasiane ira ebar.  
\q2 A tamat na hile ga haliare harbasiane diet.   
\q1
\v 15 \x - \xo 18.15 \xt Nng 106:9\x*Ira salil tano balana no tes ga hanuat puasa,  
\q2 ma ira burena no ula hanuo ga kis palai  
\q1 tano num harboor, Watong,  
\q2 ing no dadas na mansungum ga suur tano matana ngarngarom.   
\b  
\q1
\v 16 \x - \xo 18.16 \xt Nng 144:7\x*I ga sasangaha suur meram naliu ma gaam palim leh iau,  
\q2 gaam sor leh iau mekaia ra lamlamana taah.   
\q1
\v 17 \x - \xo 18.17 \xt Nng 59:1\x*Ga halangalanga iau sukun no nugu dadas na ebar  
\q2 ma sukun mah ira sukagu ing diet manga dadas tagu.   
\q1
\v 18 \x - \xo 18.18 \xt Nng 16:8\x*Diet ga tur mamate iau tano bunguno no nugu halhaliarai  
\q2 iesen no Watong ga palim hatatol iau.   
\q1
\v 19 Ga kap hasur tar iau ukai tiga bilai na sibaan na harbalaurai.  
\q2 Ga harahut iau kanong ga kanakana utagu.   
\b  
\q1
\v 20 \x - \xo 18.20 \xt 1Sml 24:19\x*No Watong i te balu iau haruat ma ira nugu takodasiana magingin.  
\q2 I te kul iau haruat ma ira limagu ing pai bilinge.   
\q1
\v 21 \x - \xo 18.21 \xt 2Sto 34:33\x*Kanong warah, iau te mur ira ngaas tano Watong.  
\q2 Iau pai le gil ta nironga be ni tar tihigu tano nugu God.   
\q1
\v 22 Ira uno harkurai bakut kanik menalua tagu.  
\q2 Iau pai le tur talur ira uno harkurai.   
\q1
\v 23 Iau te mur ira bilai sen mon ra matmataan tana,  
\q2 ma iau pai le gil ta sakena.   
\q1
\v 24 \x - \xo 18.24 \xt 1Sml 26:23\x*No Watong te balu iau haruat ma ira nugu takodasiana magingin.  
\q2 I te kul iau haruat ma ira limagu ing pai bilinge ra matmataan tana.   
\b  
\q1
\v 25 \x - \xo 18.25 \xt 1Kng 8:32\x*Ta diet ing pai haruat bia da nurnur songa ta diet, nu haminas be augu at pai haruat bia da nurnur songa taam.  
\q2 Ta diet ing diet takodas harsakit, nu haminas bia u takodas harsakit.   
\q1
\v 26 \x - \xo 18.26 \xt WkP 26:23-28; Snd 3:34\x*Ta diet ing diet gamgamatien, nu haminas ugu bia augu at u gamgamatien,  
\q2 iesen ta ira sakapsakapuana nu haminas be a keskes ugu.   
\q1
\v 27 \x - \xo 18.27 \xt Snd 6:17\x*U la halhalon diet ira ut na kis matien,  
\q2 iesen u la bulbul hasur diet ing ira mata diet i latlaat.   
\q1
\v 28 Watong, u la halulungo tar at no nugu laam.  
\q2 Nugu God, u la pukpukusane no nugu kankado wara madaraas.   
\q1
\v 29 \x - \xo 18.29 \xt Nng 40:2\x*Ing nu harharahut iau, ni petlaar bia ni harsomane timaan tiga matana ubane.  
\q2 Ing no nugu God i tika ma iau, iau ni kawe tiga tamat na balo.   
\b  
\q1
\v 30 \x - \xo 18.30 \xt Lo 32:4\x*Iesen ing ta God, ira uno ngaas i bilai harsakit.  
\q2 No nianga tano Watong i tutun, taie ta bis tana.  
\q1 Aie tiga bahbahit  
\q2 ta diet ing diet na barahit tana.   
\q1
\v 31 \x - \xo 18.31 \xt Lo 32:31,39; Ais 45:5\x*Kanong warah, no Watong sen mon aie no God. Taie tiga mes.  
\q2 Ma sige mah um no Haatkis? Taie tiga mes. No udahat God sen mon.   
\q1
\v 32 Ne God at nong i la tartar dadas tagu,  
\q2 ma i la hatakodasne timaan no nugu ngaas.   
\q1
\v 33 \x - \xo 18.33 \xt Hab 3:19\x*I la gilgil ira kakigu hoing ira kakina dia.  
\q2 I la harharahut iau waing nigi tur aram naliu ra uladih.   
\q1
\v 34 I la tangtagure ira iruo limagu wara hinarubu,  
\q2 waing ni haruat bia ni lukun tiga dadas na laplapot saakit.   
\q1
\v 35 \x - \xo 18.35 \xt Nng 33:20\x*U tar tagu no num bahbahit na papaas hasur ira ebar.  
\q2 Ma no kata na limaam i la hadadas iau.  
\q2 U la tudu suur wara hatamat iau.   
\q1
\v 36 \x - \xo 18.36 \xt Snd 4:12\x*U la gilgil hatapegas no ngaas napu tagu,  
\q2 waing ira kakigu pa na surmalagir.   
\b  
\q1
\v 37 Iau ga pasak mur ira nugu ebar ma iau gaam pasak soot diet.  
\q2 Iau pa ga tahurus tuk iau gaam haliare diet.   
\q1
\v 38 Iau ga gisiane diet, kaik diet pa ga haruat be diet na tut hut.  
\q2 Diet ga puko napu ta ira kakigu.   
\q1
\v 39 U ga hapapalim iau ma ra dadas wara hinarubu.  
\q2 U ga gil ira nugu ebar bia diet na singa bukunkek ra matmataan tagu.   
\q1
\v 40 \x - \xo 18.40 \xt Nng 21:12\x*U ga gil ira nugu ebar bia diet na tar tihi diet tagu, ma diet naga hilau,  
\q2 ma iau te haliare diet ing diet ga malentakuane iau.   
\q1
\v 41 \x - \xo 18.41 \xt Jop 27:9; Snd 1:28\x*Diet ga suah wara harharahut, iesen ga taie tikai wara halhalon diet.  
\q2 Diet ga suah uram hono Watong, iesen pa ga babalu.   
\q1
\v 42 Iau ga milau diet, diet gaam maririsuan hoing ra kaabus no dadaip i kap ie.  
\q2 Iau ga hurange hasur diet hoing ra pikaia ta ira ngaas na hinahaan.   
\b  
\q1
\v 43 U te halangalanga iau sukun ira halhaliarai ta ira matanaiabar.  
\q2 U te gil iau no lualua ta ira hunhuntunaan ta ira mes na hanuo.  
\q2 Ira matanaiabar iau pa ga nunure diet, diet kis napu tagu.   
\q1
\v 44 Ing at mon diet hadade iau, diet taram iau.  
\q2 Ira wasire ing pai Israel diet, diet ruruo menalua tagu.   
\q1
\v 45 \x - \xo 18.45 \xt Mai 7:17\x*Diet bakut, i puko ira udiet nurnuruan,  
\q2 ma diet hanuat ma ra dedarine diet mekaia ta ira udiet dadas na subaan diet barahit kaia.   
\b  
\q1
\v 46 \x - \xo 18.46 \xt Jop 19:25\x*No Watong i lon! A pirharlat tupas no nugu Haatkis!  
\q2 Da hatamat God no nugu Ut na Harhalon.   
\q1
\v 47 Aie no God nong i la turtur wara utagu,  
\q2 nong i paas hasur ira hunhuntunaan ta ira mes na hanuo, ma i bul diet napu ra nugu harkurai,   
\q2
\v 48 \x - \xo 18.48 \xt Nng 59:1\x*ma nong mah i la halhalon leh iau mekaia ta ira nugu ebar.  
\q1 U ga hatamat iau naliu ta ira sukagu.  
\q2 Mekaia ta ira ut na ngalngaluan u ga halangalanga ise iau.   
\q1
\v 49 \x - \xo 18.49 \xt Rm 15:9\x*Io kaik, Watong, iau ni pirlat ugu nalamin ta ira hunhuntunaan ta ira mes na hanuo.  
\q2 Iau ni inge na pirhakasing tano hinsaam.   
\q1
\v 50 \x - \xo 18.50 \xt Nng 89:4\x*I te tar tano uno king no dadas wara papaas hasur ira ebar.  
\q2 I haminas ra harmarsai nong pai la patpataam taar ta nong ga gilamis ie.  
\q2 I haminas ie taar tane Devit ma ira uno bulumur, ma pana le pataam.   
\c 19  
\d A nianga tupas no tunotuno nong i kure ira ut na ninge: Devit ga pit iakan ra ninge.  
\q1
\v 1 \x - \xo 19.1 \xt Rm 1:19,20; Stt 1:6,7\x*No mawe na hapuasne no minamarine God.  
\q2 No mauho na hapalaine ira pinapalim ta ira iruo limana.   
\q1
\v 2 Ta ira kaba bung no mawe i la hurhurange hawaat ra nianga.  
\q2 Ta ira bung ra bung bakut i la bulbul hapalaine ra minmintot.   
\q1
\v 3 Taie tiga kapis nianga bia tiga nianga,  
\q2 be no ingana pa di hadadei.   
\q1
\v 4 \x - \xo 19.4 \xt Rm 10:18\x*No ingana no mawe i la hanahaan harbasia tano ula hanuo bakut.  
\q2 Ira katona nianga i haan taar ta ira hauhawatine no ula hanuo.  
\b  
\q1 Aram ra mawe God i te hatur tiga palpalih wara utano kasakes,   
\q2
\v 5 nong i haruat ma tiga marawaan i wara tinolen, i hanhansur mekaia hono uno hala  
\q2 hoing tiga ut na hinilau i guguama bia na hilau mur no uno ngaas na hinilau.   
\q1
\v 6 \x - \xo 19.6 \xt Nng 113:3\x*No kasakes i tut hut ma tiga ngusuno no mawe  
\q2 ma i hilau luhutanei ukatiga tiga mes na palpal.  
\q2 Taie tiga linge pai mun tano uno mamahien.   
\b  
\q1
\v 7 \x - \xo 19.7 \xt Nng 119:98-100\x*No harkurai tano Watong i takodas harsakit.  
\q2 I hasigarine ira lon.  
\q1 Ira hartula tano Watong, i tale bia da nurnur ine.  
\q2 I tar minminonas ta diet ira bawine.   
\q1
\v 8 \x - \xo 19.8 \xt Nng 119:128\x*Ira harkurai tano Watong i takodas.  
\q2 Diet la tartar gungunuama tano kaati nari.  
\q1 Ira hartula tano Watong i pilpilakas.  
\q2 Diet la tartar madaraas ta ira mata nari.   
\q1
\v 9 No bunurut utano Watong i gamgamatien,  
\q2 ma na tur hathatika.  
\q1 Ira bul harkurai tano Watong i tutun  
\q2 ma a takodasiana harsakit.   
\q1
\v 10 \x - \xo 19.10 \xt Nng 119:103,127\x*No matana kaike ra harkurai i lua tano kunkulaan ta ira gol,  
\q2 ma i manga tamat mah ta ira tutun na gol.  
\q1 Diet manga namnamien ta ira tiri na imara,  
\q2 ma ta ira tiri na imara makaia ra posi diet.   
\q1
\v 11 \x - \xo 19.11 \xt Snd 29:18\x*Diet la haakatom no num tultulai.  
\q2 Bia tikai na taram, na palim kawase ra tamat na harkul.   
\b  
\q1
\v 12 \x - \xo 19.12 \xt Nng 139:23,24\x*Sige i tale be na nes kilam leh ira uno nironga?  
\q2 Nu lik luban ira nugu saksakena ing i kis susuhai taar.   
\q1
\v 13 \x - \xo 19.13 \xt Nam 15:30\x*Balaure iau, no num tultulai, bia pa ni sip bia ni gil sakena.  
\q2 Waak bia nu haut leh iakano magingin wara gilgil sakena bia na gau iau.  
\q1 Bia na hokaiken, pai tale bia tikai na tung iau ta nironga,  
\q2 ma iau ni langalanga sukun ra tamat na nironga.   
\q1
\v 14 \x - \xo 19.14 \xt Ais 47:4\x*Iau sip bia ira nianga mekai ra hagu ma ira lilik aram tano balagu  
\q2 na nasnas maririsuan tano num matmataan,  
\q2 Watong, no nugu Haatkis, ma no nugu Ut na Kul Halangalangai.   
\c 20  
\d A nianga tupas no tunotuno nong i kure ira ut na ninge: Devit ga pit iakan ra ninge.  
\q1
\v 1 \x - \xo 20.1 \xt Nng 50:15\x*Iau sasaring bia no Watong na taram ugu ing u kis narako ra harangungut.  
\q2 I tahut bia no hinsana no God tane Iakop na nes mur ugu.   
\q1
\v 2 Iau sasaring bia na tula harharahut meram ra halhaliana sibaan,  
\q2 ma na haut be da hadadas ugu meram Sion.   
\q1
\v 3 \x - \xo 20.3 \xt Ap 10:4; Nng 51:19\x*Iau sasaring bia na lik bakut leh ira num hartabar,  
\q2 ma na bale leh ira num hartabar ing u ga tun.   
\q1
\v 4 Iau sasaring bia na tar no masmasingan na kaatim taam,  
\q2 ma na gil ira num lilik wara gilgil tiga linge bia na hanuat tutun.   
\q1
\v 5 \x - \xo 20.5 \xt 1Sml 1:17\x*Het na kup ma ra gungunuama ing nu paas hasur ira num ebar,  
\q2 ma het na tatik haut ira nuhet hakilang na gungunuama tano hinsana no udahat God.  
\q2 Iau sip bia no Watong na pakile haruatne bakut ira linge u saring.   
\b  
\q1
\v 6 \x - \xo 20.6 \xt Ais 58:9\x*Kaiken um iau nunure be no Watong i halhalon no tunotuno nong i te gilamis tar ie.  
\q2 I taram ie meram hono uno halhaliana sibaan ram ra mawe,  
\q2 ma na halon ie ma no dadas tano kata na limana.   
\q1
\v 7 \x - \xo 20.7 \xt Nng 33:17; 2Sto 32:8\x*Ari diet nurnur ta ira karis ma ari diet nurnur ta ira hos wara hinarubu,  
\q2 iesen dahat nurnur tano hinsana no Watong, no udahat God.   
\q1
\v 8 \x - \xo 20.8 \xt Ais 2:11,17; Mai 7:8\x*Di sal hatudu diet ma diet puko,  
\q2 iesen dahat, dahat na tut hut ma dahat na tur dikdikit.   
\b  
\q1
\v 9 Watong, halon no king!  
\q2 Taram het ing het tataau!   
\c 21  
\d A nianga tupas no tunotuno nong i kure ira ut na ninge: Devit ga pit iakan ra ninge.  
\q1
\v 1 Watong, no king i guama tano num dadas.  
\q2 I manga tamat no uno gungunuama ing u harahut ie wara papaas hasur ira uno ebar.   
\q1
\v 2 \x - \xo 21.2 \xt Nng 37:4\x*U te bale tar tana no masmasingan tano kaatine,  
\q2 ma pau mus bat no sinasaring ta ira palabuluno.   
\q1
\v 3 U te haatne leh ie ma ra haraidaan na bilai na linge,  
\q2 ma u te bul tiga balaparik na lualua di gil ma ra gol tano uluno.   
\q1
\v 4 \x - \xo 21.4 \xt Nng 61:6\x*Ga saring ugu bia na lon, ma u ga tar nilon tana,  
\q2 a nilon hathatika nong pa na pataam.   
\q1
\v 5 \x - \xo 21.5 \xt Nng 96:6\x*No minamarine no king i manga tamat kanong u la harharahut ie wara bulbul hasur ira uno ebar.  
\q2 U te hatamat no hinsana ma u te hasigam ie ma no melmel na minarine.   
\q1
\v 6 \x - \xo 21.6 \xt 1Sto 17:27\x*Tutun saakit, u te bale tar tana ira haraidaan ing pa na pataam.  
\q2 Ma i hung ma ra gungunuama kanong u kis tika mei.   
\q1
\v 7 \x - \xo 21.7 \xt Nng 112:6\x*Kanong warah, no king i so tar no uno nurnuruan tano Watong.  
\q2 Pa na gunagune kanong no harmarsai ta Nong i Naliu Harsakit pa na pataam.   
\b  
\q1
\v 8 \x - \xo 21.8 \xt Ais 10:10\x*No limaam na palim kawase ira num ebar bakut.  
\q2 No dadas na kata na limaam na palim kawase ira am suk.   
\q1
\v 9 \x - \xo 21.9 \xt Mal 4:1\x*Tano pakana bung nu harapuasa,  
\q2 nu halo diet hoing ra iaah i manga mamahien.  
\q1 Tano uno nginangar no Watong na kanam diet,  
\q2 ma no uno iaah na ien diet.   
\q1
\v 10 Nu gil haliare ira udiet bulumur sukun no ula hanuo,  
\q2 ma na taie ta nati diet nalamin ta ira tunotuno.   
\q1
\v 11 \x - \xo 21.11 \xt Nng 10:2\x*A linge bia be diet pingpingit sakena utaam  
\q2 ma ira udiet lilik kumkumaan,  
\q2 iesen diet pa na petlaar tiga linge.   
\q1
\v 12 \x - \xo 21.12 \xt Nng 7:12,13\x*Kanong warah, nu gil diet be diet na talingaan tapukus  
\q2 ing nu tulus diet ma no num laplapot.   
\b  
\q1
\v 13 \x - \xo 21.13 \xt Nng 59:16\x*Watong, da raun haut ugu uram naliu saakit kanong augu, u dadas.  
\q2 Het na inge ma het na pirlat no num baso.   
\c 22  
\d A nianga tupas no tunotuno nong i kure ira ut na ninge: ing da inge iakan ra ninge, da mur no kaungana no ninge “No Dia tano Malaan.” Devit ga pit ie.  
\q1
\v 1 \x - \xo 22.1 \xt Mt 27:46; Mk 15:34\x*Nugu God, nugu God, wara biha u te malok se iau?  
\q2 Wara biha u manga tapaka wara halhalon iau?  
\q2 U manga tapaka mah wara tartaram ira nugu sunuah na ngunngutaan?   
\q1
\v 2 Nugu God, iau tataau ra malaan tuk ra matarahien, iesen pau babalu.  
\q2 No bung i hanuat ma iau pai kis kunkun.   
\b  
\q1
\v 3 Iesen di nes kilam ugu bia no udiet King, kanong augu at u halhaal  
\q2 nong ira Israel diet pirpirlat ugu.   
\q1
\v 4 Ira hintubu mehet diet ga so nurnuruan taam.  
\q2 Diet ga nurnur ma u ga halangalanga ise diet.   
\q1
\v 5 \x - \xo 22.5 \xt Ais 49:23\x*Diet ga suah tupas ugu ma diet ga kap harhalon.  
\q2 Narako taam diet ga so nurnur ma diet pa ga tapunuk, kanong u ga harahut.   
\b  
\q1
\v 6 \x - \xo 22.6 \xt Jop 25:6; Ais 41:14; 49:7; 53:3\x*Iesen iau tiga kalola ma pai a tunotuno iau.  
\q2 Ira tunotuno diet malentakuane iau ma ira matanaiabar diet mikiane iau.   
\q1
\v 7 \x - \xo 22.7 \xt Ais 53:3; Lk 23:35; Mt 27:39; Mk 15:29\x*Diet ing diet nesnes iau diet kukutur tagu.  
\q2 Ing diet hamalahuan iau, diet lawa ul ma diet tange,   
\q1
\v 8 \x - \xo 22.8 \xt Mt 27:43\x*“I te so nurnur tano Watong.  
\q2 Waak tar at no Watong na harahut ie.  
\q2 Waak tar at no Watong na halon ie,  
\q2 tako no Watong i kanakana at tana.”   
\b  
\q1
\v 9 Iesen u ga kap hasur iau mekatiga tano lienat.  
\q2 U ga pakile bia iau ni so nurnur taam,  
\q2 ing mah iau ga susus baak tano pawasigu.   
\q1
\v 10 \x - \xo 22.10 \xt Ais 49:1\x*Ing di ga kaha iau di ga suro tar iau taam.  
\q2 Ing iau hanuat tano lienat tano makai, u gabe hanuat no nugu God.   
\q1
\v 11 Waak bia u tapaka tagu,  
\q2 kanong warah ira tinirih mon ken hutet  
\q2 ma taie tikai bia na harahut.   
\b  
\q1
\v 12 \x - \xo 22.12 \xt Amo 4:1\x*Haleng tumatena bulumakau diet tur bat iau.  
\q2 Ira dadasina tumatena bulumakau me Basaan diet tur luhutane iau.   
\q1
\v 13 \x - \xo 22.13 \xt Kra 2:16\x*Hoing ira ngangarina laion diet sapsapak ira adiet hiruo,  
\q2 diet papos hatamat ira ha diet wara ienien iau.   
\q1
\v 14 \x - \xo 22.14 \xt Jos 7:5; Nah 2:10\x*No nugu nilon i hureng hoing ra taah di hurange se,  
\q2 ma ira surugu pai harpasum baal um.  
\q1 No nugu lon i te maalum  
\q2 hoing ira wax i pola.   
\q1
\v 15 Ira nugu dadas i te mamasa hoing ra pikaia no kasakes i te rang ma i daakes,  
\q2 ma no karamegu i te patep naliu narako tano hagu.  
\q2 U te waak tar iau bia ni maat kai ra kaabus.   
\q1
\v 16 \x - \xo 22.16 \xt Mt 27:35; Jn 20:25\x*Ira paap diet tur bat iau.  
\q2 Tiga kaba sakana tunotuno dal te tur luhutane iau,  
\q2 dal te gaso ira limagu ma ira kakigu.   
\q1
\v 17 \x - \xo 22.17 \xt Lk 23:27,35\x*Iau tale bia ni was bakut ira surugu.  
\q2 Ira matanaiabar diet ngokngok ma diet minminok.   
\q1
\v 18 \x - \xo 22.18 \xt Mt 27:35; Mk 15:24; Lk 23:34; Jn 19:24\x*Diet harpalau ma ira nugu sigasigam  
\q2 ma diet mamagu ma ra satu utano nugu maal.   
\b  
\q1
\v 19 Iesen augu, Watong, waak bia u tapaka tagu.  
\q2 Nugu Ut na Harhalon, hanuat gasien wara harharahut iau.   
\q1
\v 20 Halon iau sukun no wise na hinarubu bingibing,  
\q2 ma no nugu melmel na nilon mekaia ta ira paap.   
\q1
\v 21 Halon iau mekaia ra ha diet ira laion.  
\q2 Harahut iau mekaia ra lako diet ira rakaia na bulumakau.   
\b  
\q1
\v 22 \x - \xo 22.22 \xt Hb 2:12\x*Iau ni hinawas palai tano hinsaam ta ira tasigu.  
\q2 Tano kinkinis hurlungai iau ni pirlat ugu.   
\q1
\v 23 Pirlat ie, muat ing muat burte no Watong.  
\q2 Muat bakut ira bulumur ta Iakop muat na urur tana.  
\q2 Muat na nes hatamat ie, muat bakut ira bulumur ta Israel!   
\q1
\v 24 \x - \xo 22.24 \xt Hb 5:7\x*Kanong warah, pai malentak ma pai tar tihine  
\q2 ta ira ngunngutaan ta diet ing diet kaha tinirih.  
\q1 Pai suhe no matmataan tana ta diet  
\q2 iesen i taram diet ing diet tataau wara harharahut.   
\b  
\q1
\v 25 \x - \xo 22.25 \xt Sav 5:4\x*Tano tamat na kinkinis hurlungai iau ni pirlat ugu uta ira linge u gate gil.  
\q2 Iau ni pakile haruatne no nugu kunubus ra matmataan ta diet ing diet urur taam.   
\q1
\v 26 Ira maris diet iaan ma diet na hahos.  
\q2 Diet ing diet silsilihe no Watong diet na pirlat ie.  
\q2 I tahut bia muat na lon hathatika!   
\q1
\v 27 \x - \xo 22.27 \xt Nng 2:8; 86:9\x*Ira hauhawatine no ula hanuo bakut diet na lik leh ma diet na tapukus taar tano Watong.  
\q2 Ira hatatamaan tano ula hanuo bakut diet na lotu tupas ie,   
\q1
\v 28 \x - \xo 22.28 \xt Sek 14:9\x*kanong no Watong, aie no King,  
\q2 ma i kure bakut tar ira kantri.   
\b  
\q1
\v 29 \x - \xo 22.29 \xt Ais 26:19\x*Ira watong bakut tano ula hanuo diet na iaan ma diet na lotu tupas God.  
\q2 Ira minaat diet na singa bukunkek tana,  
\q2 diet ing pai tale bia diet na balaure habaling at diet bia diet pa naga maat.   
\q1
\v 30 Ira nati diet ing diet na lon namur, diet na taram ie.  
\q2 Diet na hinawase ira udiet bulumur tano Watong.   
\q1
\v 31 Diet na hinawas palai ta ira matanaiabar ing baak pa di kaha diet  
\q2 ta ira uno taktakodasiana magingin,  
\q2 kanong warah, God i la harharahut ira uno matanaiabar.   
\c 23  
\d Devit ga pit iakan ra ninge.  
\q1
\v 1 \x - \xo 23.1 \xt Ais 40:11; Jer 31:10; Ese 34:11-14; Jn 10:11; 1Pt 2:25; Ni 7:17\x*No Watong aie no nugu ut na harbalaurai. Iau pa ni supi baal um tiga linge.   
\q2
\v 2 I la waak tar iau bia ni sangeh kai ra bilai na huro i nuhnuhuan.  
\q1 I la lamlamus iau ta ira gagena ira taah ing i la salsaal kunkun.   
\q2
\v 3 \x - \xo 23.3 \xt Snd 8:20\x*I la hasigarine habaling iau.  
\q1 I la lulue iau ta ira ngaas na taktakodas  
\q2 waing daga urur tana.   
\q1
\v 4 \x - \xo 23.4 \xt Nng 107:14; 27:1; Ais 43:2; Mai 7:14\x*Ing mah bia iau haan  
\q2 narako tano kankado na salil na minaat,  
\q1 iau pa ni burte tiga saksakena.  
\q2 Kanong warah, u sakate iau.  
\q1 No num kapsil ma no num buko na harharahut,  
\q2 dir habalaraan tar iau.   
\b  
\q1
\v 5 U tagure tiga suuh na nian menalua tagu,  
\q2 ra matmataan ta ira nugu ebar.  
\q1 U puk no ulugu ma ra wel.  
\q2 No nugu gingop i manga hung, gi bureng.   
\q1
\v 6 Tutun saakit, a bilbilai ma ra harmarsai na mur iau  
\q2 ta ira nugu bungbung na nilon bakut.  
\q1 Ma iau ni kis hathatikai narako tano ngasina no Watong.   
\c 24  
\d Devit ga pit iakan ra ninge.  
\q1
\v 1 \x - \xo 24.1 \xt 1Ko 10:26; Nng 89:11\x*Tano Watong no pise ma ira linge bakut tana.  
\q2 No ula hanuo mah ma diet ing diet la lon aram naliu tana auno.   
\q1
\v 2 Kanong warah, no Watong at ga hakisi no ula hanuo narako ta ira tes,  
\q2 ma ga hatur mah ie naliu ta ira taah.   
\b  
\q1
\v 3 Sige na kawas no uladih tano Watong?  
\q2 Ma si mah na tur narako tano uno halhaliana subaan?   
\q1
\v 4 \x - \xo 24.4 \xt Jop 17:9; Mt 5:8\x*Aie nong ira iruo lumana pai bilinge ma no kaatine i gamgamatien,  
\q2 pa na lotu tupas ira palimpuo,  
\q2 ma pa na sasalim ma ira linge pai tutun.   
\q1
\v 5 Na kap no haraidaan meram tano Watong,  
\q2 ma God, no uno Ut na Harhalon, na haminas bia a takodasiana ie.   
\q1
\v 6 Ira mangana matanaiabar hokaiken, kaike ra tunotuno ing diet silsilihe mur ie.  
\q2 Diet la silsilihe no num matmataan, God ta Iakop.   
\b  
\q1
\v 7 \x - \xo 24.7 \xt Ais 26:2; Nng 29:2,9; Ap 7:2\x*Muat ira matanangaas, tapapos!  
\q2 Muat ira matanangaas menalua saakit, tamapapos,  
\q2 waing no King nong a tamat no minarine na me haan laka.   
\q1
\v 8 \x - \xo 24.8 \xt Lo 4:34; KBk 15:3,6\x*Sige iakan ra King nong i tamat no minarine?  
\q2 No Watong nong a dadasinei ma ana tamat na baso,  
\q2 no Watong nong ana mon tamat na dadas wara hinarubu.   
\q1
\v 9 Muat ira matanangaas, tapapos!  
\q2 Muat ira matanangaas menalua saakit, tamapapos,  
\q2 waing no King nong i tamat no minarine na me haan laka.   
\q1
\v 10 \x - \xo 24.10 \xt 2Sml 5:10; Neh 9:6\x*Ma sige ie, iakano King nong i tamat no minarine?  
\q2 No Watong Nong i Dadas Harsakit.  
\q2 Aie no King nong i tamat no minarine.   
\c 25  
\d Devit ga pit iakan ra ninge.  
\q1
\v 1 \x - \xo 25.1 \xt Nng 86:4\x*Iau raun haut no nugu lon ukatiga ho ugu, Watong.   
\q1
\v 2 \x - \xo 25.2 \xt Nng 31:1\x*Nugu God, iau so no nugu nurnuruan taam.  
\q2 Waak u balbale se tar iau bia da bul iau ra hirhir  
\q2 ma bia ira nugu ebar mah diet pa na paas hasur iau.   
\q1
\v 3 \x - \xo 25.3 \xt Ais 49:23\x*Taie tikai ing i kis nanahai taam  
\q2 bia tiga pakana bung na kaha hirhir,  
\q1 iesen diet ing diet la gilgil ra sakana hasakit ma taie ta burena,  
\q2 diet na kaha hirhir.   
\b  
\q1
\v 4 Tuko haminas iau ta ira num ngaas, Watong.  
\q2 Hausur iau ta ira num tintalen.   
\q1
\v 5 Lue iau narako ta ira num tutun ma nu hausur iau,  
\q2 kanong augu, God, no nugu Ut na Harhalon,  
\q2 ma iau kis nanahai taam ta ira bungbung bakut.   
\q1
\v 6 \x - \xo 25.6 \xt Nng 103:17\x*Watong, lik leh no num bala malum ma harmarsai,  
\q2 kanong dir at menalua saakit.   
\q1
\v 7 \x - \xo 25.7 \xt Nng 51:1\x*Waak u liklik leh ira nugu sakana magingin tano nugu pakana bung na marawaan  
\q2 ma ira nugu magingin na patnau.  
\q1 Haruat ma no num harmarsai, lik leh iau,  
\q2 kanong a bilai ugu, Watong.   
\b  
\q1
\v 8 \x - \xo 25.8 \xt Nng 32:8\x*Bilai ma takodasiana no Watong,  
\q2 io kaik, gi pir ira ut na sakena ta ira uno ngaas.   
\q1
\v 9 \x - \xo 25.9 \xt Nng 23:3\x*I la lulue ira matien na tunotuno ta ira linge i takodas,  
\q2 ma i hausur diet tano uno ngaas.   
\q1
\v 10 Ira tintalen bakut tano Watong i hung ma ra harmarsai ma i tutun harsakit  
\q2 ta diet ing diet taram ira harkurai tano uno kunubus.   
\q1
\v 11 \x - \xo 25.11 \xt KBk 34:9\x*Wara gaiena no hinsaam, Watong,  
\q2 lik luban ira nugu saksakena kanong a haleng saakit.   
\q1
\v 12 Sige um no tunotuno nong i burte no Watong?  
\q2 No Watong na tuko hamines no ngaas gate gilamis tar ie wara uta iakano tunotuno.   
\q1
\v 13 \x - \xo 25.13 \xt Snd 1:33\x*No uno kidilona nilon na kis narako ra bilbilai,  
\q2 ma ira uno bulumur diet na tinane no pise.   
\q1
\v 14 \x - \xo 25.14 \xt Snd 3:32\x*No Watong i la hinhinawase ira tunotuno ing diet ru ie utano uno lilik susuhai.  
\q2 I la hapalaine no uno kunubus ta diet.   
\q1
\v 15 Ira matagu i la kis taar tano Watong,  
\q2 kanong augu sen nu lapus ise ira kakigu tano matana hinau.   
\b  
\q1
\v 16 Talingaan ukai ho iau ma nu marse iau,  
\q2 kanong iau te kis sen taar um ma ra hinangul.   
\q1
\v 17 Ira ngunngutaan tano nugu nilon i te tamtamat hakakari.  
\q2 Halangalanga iau ta ira nugu tapunuk.   
\q1
\v 18 \x - \xo 25.18 \xt 2Sml 16:12; Nng 31:7\x*Nu nanaas ta ira nugu hinangul ma ira nugu tinirih,  
\q2 ma nu kap se bakut ira nugu magingin sakena.   
\q1
\v 19 Nes baak, ing ira nugu ebar diet te haleng saakit,  
\q2 ma ing diet manga malentakuane iau.   
\q1
\v 20 \x - \xo 25.20 \xt Nng 86:2; 25:2-3\x*Balaure no nugu lon ma nu ras leh iau.  
\q2 Waak u bale iau be da bul iau ra hirhir,  
\q2 kanong iau la barahit taar taam.   
\q1
\v 21 \x - \xo 25.21 \xt Nng 41:12\x*Iau sasaring bia ira bilbilai ing i kis taar tano balagu ma ira nugu taktakodas na balaure iau,  
\q2 kanong iau kis nanahai taam.   
\b  
\q1
\v 22 God, halangalanga Israel  
\q2 sukun ira udiet ngunngutaan.   
\c 26  
\d Devit ga pit iakan ra ninge.  
\q1
\v 1 \x - \xo 26.1 \xt Snd 20:7; Hb 10:23\x*Watong, hinawas palai bia iau pai gil ta sakena,  
\q2 kanong iau te lon haruat ma ira bilbilai ing i kis tano balagu.  
\q2 Iau te nurnur tano Watong  
\q2 ma iau pai la lilik airuo.   
\q1
\v 2 \x - \xo 26.2 \xt Nng 139:23\x*Watong, nes mur iau ma nu walar iau.  
\q2 Silihe no nugu lilik ma no balagu mah.   
\q1
\v 3 Kanong warah no num harmarsai i la kis hatika taar menalua tagu,  
\q2 ma iau la lalon ta ira num ngaas i tutun.   
\q1
\v 4 \x - \xo 26.4 \xt Nng 1:1\x*Iau pai la kiskis tika ma ira ut na harabota,  
\q2 ma pa ni haan tika mah ma ira ut na harababo.   
\q1
\v 5 \x - \xo 26.5 \xt Nng 31:6; 139:21\x*Iau malentakuane ira kis hulungai ta ira ut na gil nironga,  
\q2 ma iau malok bia ni kis tika ma ira ut na sakena.   
\q1
\v 6 Iau taptapir wara hamines bia iau pai gil ra sakena.  
\q2 Iau ni hanuat kaia tano num suuh na tun hartabar, Watong,   
\q1
\v 7 \x - \xo 26.7 \xt Nng 9:1\x*ma ni kakongane hatamat hani ira garam,  
\q2 ma ni hinhinawas haan ta ira num tamat na melmel na gingilaan na kinarup.   
\q1
\v 8 \x - \xo 26.8 \xt Nng 27:4\x*Iau sip no hala nong u la kiskis tana, Watong,  
\q2 iakano sibaan nong no num minamar i la kiskis tana.   
\b  
\q1
\v 9 \x - \xo 26.9 \xt Nng 28:3\x*Waak u kap se tar iau tika ma diet ira ut na sakena.  
\q2 Waak u kap se tar no nugu lon tika ma ira ut na hinarubu bingibing,   
\q1
\v 10 ing ira lima diet i pingit sakena tupas ira mes,  
\q2 ma ing ira kata na lima diet i hung ma no magingin na kukul ari wara gilgil sakena.   
\q1
\v 11 Iesen iau, iau mur ira takodasiana ngaas.  
\q2 Kul halangalanga iau ma nu marse iau.   
\b  
\q1
\v 12 \x - \xo 26.12 \xt Nng 40:2; 22:22\x*Ira kakigu i tur dadas taar tano malahena pise.  
\q2 Narako tano tamat na kis hulungai, iau ni pirlat no Watong.   
\c 27  
\d Devit ga pit iakan ra ninge.  
\q1
\v 1 \x - \xo 27.1 \xt Mai 7:8; KBk 15:2; Nng 62:7; Jna 2:9\x*No Watong aie no nugu lulungo ma no nugu harhalon.  
\q2 Iau ni burte sige?  
\q2 No Watong aie no nugu dadas na sibaan na barbarahit.  
\q2 Iau ni ramramin um ta sige?   
\q1
\v 2 Bia ing ira sakana tunotuno diet haan tultul iau wara hagahe no palatamaigu,  
\q1 ma bia ing ira nugu ebar ma ira agu suk diet harubu ma iau,  
\q2 diet na laleka ma diet na puko.   
\q1
\v 3 \x - \xo 27.3 \xt Nng 3:6\x*Ing mah bia tiga matana ubane na hanuat luhutane iau,  
\q2 no kaatigu pa na burut.  
\q1 Ing mah bia a tamat na hinarubu na tahuat tupas iau,  
\q2 iau ni balaraan taar at.   
\b  
\q1
\v 4 \x - \xo 27.4 \xt Nng 26:8\x*Tiga linge iau saring tano Watong.  
\q2 Iakan nong iau silsilihei, ma i hoken:  
\q1 bia iau ni lon narako tano hala tano Watong  
\q2 ta ira bungbung bakut tano nugu nilon,  
\q1 wara matmate no minamar tano Watong  
\q2 ma wara lilik murmur ie narako tano uno hala na lotu,   
\q1
\v 5 \x - \xo 27.5 \xt Nng 40:2\x*kanong tano bung na saksakena  
\q2 aie na balaure timaan iau narako tano ngasiana,  
\q1 aie na suhe iau ma iau ni barahit narako tano uno hala na lotu,  
\q2 ma na hakisi iau aram naliu saakit tiga haatkis.   
\q1
\v 6 Io, da nes haut iau  
\q2 naliu ta ira ebar ing diet tur luhutane iau.  
\q1 Iau ni tun hartabar ma ra kunup na gungunuama kaia tano uno hala na lotu.  
\q2 Iau ni inge na pirharlat tupas no Watong.   
\b  
\q1
\v 7 Watong, hadade no ingagu ing iau tataau.  
\q2 Nu marse iau ma nu taram iau.   
\q1
\v 8 \x - \xo 27.8 \xt Amo 5:6; Nng 34:4\x*No kaatigu i tange utaam, “Silihe no uno matmataan!”  
\q2 Watong, iau ni silihe no num matmataan.   
\q1
\v 9 \x - \xo 27.9 \xt Nng 69:17\x*Waak u suhe no num matmataan tagu.  
\q2 Waak bia nu tule se no num tultulai ma ra ngalngaluan.  
\q2 U te harahut haitne iau.  
\q1 Waak u malentakuane iau ma bia nu waak kapis iau,  
\q2 God, nugu Ut na Harhalon.   
\q1
\v 10 Ing mah bia no agu sus ma no pawasigu dir waak kapis iau,  
\q2 no Watong na palim leh iau.   
\q1
\v 11 Watong, hausur iau ta ira num tintalen.  
\q2 Lue iau narako tiga takodas na ngaas,  
\q2 kanong warah, burena ta diet ing diet wara hagahe iau.   
\q1
\v 12 \x - \xo 27.12 \xt Nng 41:2; Lo 19:18\x*Waak u tar iau ta ira lima diet ira nugu ebar bia diet na gil tagu haruat ma ira udiet sinisip,  
\q2 kanong ira ut na harabota diet tur huat ma diet tung bia iau,  
\q2 diet mang iau.   
\b  
\q1
\v 13 \x - \xo 27.13 \xt Nng 116:9; Ais 38:11\x*Iau nurnur taar at ta iakan,  
\q2 bia iau ni nes no bilbilai tano Watong  
\q2 ing at iau lon taar ta iakan ra pise.   
\q1
\v 14 \x - \xo 27.14 \xt Nng 37:34; Snd 20:22\x*Kis kawase no Watong.  
\q2 Nu dadas ma nu balaraan taar.  
\q2 Masa, nu kis kawase no Watong.   
\c 28  
\d Devit ga pit iakan ra ninge.  
\q1
\v 1 \x - \xo 28.1 \xt Nng 88:4; 143:7\x*Iau tataau uram ho ugu, Watong, no nugu Haatkis.  
\q2 Waak bia u talingaro taar tagu,  
\q1 kanong ing bia nu kis kunkun,  
\q2 iau ni ngan hoing diet ing diet ga hansur ures tano lulur na minaat.   
\q1
\v 2 \x - \xo 28.2 \xt 1Tm 2:8\x*Hadade no nugu sunuah na sinasaring wara gaiena harmarsai  
\q2 ing iau tataau tupas ugu wara harharahut,  
\q1 ing mah iau tatik ira limagu uram  
\q2 hono num halhaliana subaan harsakit.   
\b  
\q1
\v 3 Waak bia nu sal se iau tika ma ira ut na sakena,  
\q2 diet ing diet gilgil magingin na haragahai,  
\q1 ing mah diet la iangianga ma ra bilai na bala taar ta ira hinsaka diet,  
\q2 iesen a sakena kenam narako ta ira kaati diet.   
\q1
\v 4 \x - \xo 28.4 \xt 2Tm 4:14; Ni 18:6\x*Balu pukus diet ta ira udiet mangana magingin  
\q2 ma ta ira udiet sakana pinapalim.  
\q1 Balu pukus diet ta ira linge ira lima diet gate pakile,  
\q2 ma nu tar pukus tar ta diet asa ing i haruat ma ira udiet tintalen.   
\q1
\v 5 \x - \xo 28.5 \xt Ais 5:12\x*Diet pai nes kilam ira pinapalim tano Watong  
\q2 ma asa ing ira limana i te gil.  
\q1 Io kaik, aie na dure hasur diet  
\q2 ma pa na hatur haut pukus habaling diet.   
\b  
\q1
\v 6 A pirharlat uram tano Watong,  
\q2 kanong i te hadade ira nugu tintaau wara gaiena harmarsai.   
\q1
\v 7 No Watong, aie no nugu dadas ma no nugu bahbahit.  
\q2 No kaatigu i nurnur narako tana, ma iau te kap harharahut.  
\q1 No kaatigu i karuas ma ra gungunuama  
\q2 ma iau ni tanga tahut tana ma ra ninge.   
\b  
\q1
\v 8 No Watong aie no dadas audiet ira uno matanaiabar,  
\q2 ma no dadas na subaan na munmun waing nong no Watong ga gilamis ie na kap no harhalon kaia.   
\q1
\v 9 \x - \xo 28.9 \xt Lo 1:31; 9:29; 32:9; Ais 40:11\x*Halon ira num matanaiabar ma nu haidane diet ing diet ira pinlawem ta ira matanaiabar bakut.  
\q2 Nu hanuat hoing ra ut na balaura sipsip ma nu kap hani diet hathatika.   
\c 29  
\d Devit ga pit iakan ra ninge.  
\q1
\v 1 \x - \xo 29.1 \xt 1Sto 16:28,29\x*Muat na pirlat no Watong, muat ira dadasine aram ra mawe.  
\q2 Muat na pirlat no Watong tano uno minamar ma tano uno dadas.   
\q1
\v 2 \x - \xo 29.2 \xt 2Sto 20:21\x*Pirlat no Watong tano minamarine nong i haruat ma no hinsana.  
\q2 Muat na lotu tupas no Watong ra matmataan tano uno halhaliana kinkinis nong i manga melmel harsakit.   
\b  
\q1
\v 3 No ingana no Watong ie ke naliu tano taahit.  
\q2 No God nong i tamat ira minamarine, i parparara,  
\q2 no Watong i parparara naliu tano tamat na taah.   
\q1
\v 4 No ingana no Watong i manga dadas.  
\q2 No ingana no Watong i tamat saakit.   
\q1
\v 5 \x - \xo 29.5 \xt Het 9:15; 1Kng 5:6; Ais 2:13\x*No ingana no Watong i la warwarat ira tamat na ina daha.  
\q2 No Watong i la warwarat hasiksik ira tamat na dadas na daha me Lebanon.   
\q1
\v 6 \x - \xo 29.6 \xt Lo 3:9\x*I la gilgil ira uladih aram Lebanon be na karuas haruat ma tiga nat na bulumakau.  
\q2 No uladih Hermon na karuas haruat ma tiga sigar rakaia na bulumakau.   
\q1
\v 7 No ingana no Watong i la tultule no hile.   
\q1
\v 8 \x - \xo 29.8 \xt Nam 13:26\x*No ingana no Watong i la gungune no hanuo bia.  
\q2 No Watong i gune Kades, no tamat na hanuo bia.   
\q1
\v 9 \x - \xo 29.9 \xt Jop 39:1\x*No ingana no Watong i la hurhurusane ira dadasina daha,  
\q2 ma i la ramas sare ira malit.  
\q1 Ma narako tano uno hala na lotu diet bakut diet kakonga bia, “A pirhakasing tupas ie!”   
\b  
\q1
\v 10 No Watong i kis na harkurai taar tano taahit.  
\q2 No Watong i kap no kinkinis na king hathatika.   
\q1
\v 11 \x - \xo 29.11 \xt Ais 40:29\x*No Watong i la tartar dadas ta ira uno matanaiabar.  
\q2 No Watong i la haidane ira uno matanaiabar ma ra malum.   
\c 30  
\d Tiga ninge na lotu tano bung di ga papos no hala na lotu. Devit ga pit iakan ra ninge.  
\q1
\v 1 \x - \xo 30.1 \xt Nng 3:3\x*Iau ni hatamat ugu, Watong,  
\q2 kanong u ga raun leh iau tano lamlamana,  
\q2 ma pau ga bale ira nugu ebar be diet na papasuane iau.   
\q1
\v 2 \x - \xo 30.2 \xt Ais 53:5\x*Watong, nugu God, iau ga tataau ukatiga ho ugu wara harharahut,  
\q2 ma u ga balaure halon iau.   
\q1
\v 3 \x - \xo 30.3 \xt Nng 86:13\x*Watong, u ga kap haut leh iau makaia ra midi.  
\q2 Pau ga bale leh iau be ni hansur tano lulur.   
\b  
\q1
\v 4 \x - \xo 30.4 \xt KBk 3:15; Hos 12:5\x*Inge uram tano Watong, muat ing muat te tar tutun ira numuat nilon tana.  
\q2 Pirlat no halhaliana hinsana.   
\q1
\v 5 \x - \xo 30.5 \xt Ais 54:7,8\x*Kanong warah no uno ngalngaluan i la kiskis dahin mon,  
\q2 iesen no uno bala malum i la kis hatika taar tano num kudulena nilon bakut.  
\q1 A sunuah i haruat be na kis mon ma tiga bung ra bung,  
\q2 iesen no gungunuama i la hananuat ra malaan.   
\b  
\q1
\v 6 Ing iau ga balaraan, iau ga tange,  
\q2 “Taie tiga linge pa na gune iau.”   
\q1
\v 7 \x - \xo 30.7 \xt Lo 31:17\x*Watong, ing u ga kanakana tagu,  
\q2 u gil bia iau ni tur dikdikit haruat ma tiga uladih,  
\q1 iesen be ing u ga suhe no num matmataan,  
\q2 iau ga marmaris.   
\b  
\q1
\v 8 Watong, iau tataau ukatiga ho ugu.  
\q2 Iau suah wara marmaris ukatiga ho ugu, Watong:   
\q1
\v 9 \x - \xo 30.9 \xt Nng 6:5\x*“Asa naga taam ing bia ni hiruo na minaat,  
\q2 bia ni hansur tano lulur?  
\q1 I haruat be kaabus na pirlat ugu?  
\q2 No kaabus na hinawas palai bia u la gilgil haruat ma ira num nianga?   
\q1
\v 10 Hadade, Watong, ma nu marse iau.  
\q2 Watong, harahut iau.”   
\b  
\q1
\v 11 \x - \xo 30.11 \xt Ais 20:2\x*U te pukusane no nugu sunuah i hanuat minangata.  
\q2 U te kap se ira nugu sigasigam na tapunuk ma u hasigam iau ma ra gungunuama,   
\q1
\v 12 waing iau ni inge ukatiga ho ugu ma pa ni kis kunkun.  
\q2 Watong, nugu God, iau ni tanga tahut taam hathatika.   
\c 31  
\d A nianga tupas no tunotuno nong i kure ira ut na ninge: Devit ga pit iakan ra ninge.  
\q1
\v 1 \x - \xo 31.1 \xt Nng 31:1-3\x*Watong, iau te barahit taam. 
\q2 Waak u bale bia da hahirhir iau.  
\q2 Halangalanga leh iau haruat ma no num magingin takodas.   
\q1
\v 2 \x - \xo 31.2 \xt Nng 18:2\x*Sa talingaam ukai ho iau.  
\q2 Hanuat gasien wara halhalon iau.  
\q1 Nu hanuat hoing no nugu haatkis wara barbarahit,  
\q2 ma no dadas na hala na munmun wara halhalon iau.   
\q1
\v 3 \x - \xo 31.3 \xt Nng 25:11\x*Augu no nugu haatkis ma no nugu dadas na subaan na munmun.  
\q2 Io kaik, nu lua tagu ma nu lam iau waing da ru no hinsaam.   
\q1
\v 4 Halangalanga iau sukun no kuun nong di te tagure tar ie utagu,  
\q2 kanong augu no nugu barbarahit.   
\q1
\v 5 \x - \xo 31.5 \xt Lk 23:46; Nng 55:18\x*Iau tar se no tanuagu ukatiga tano limaam.  
\q2 Kul halangalanga iau, Watong, augu no God ta ira tutun.   
\b  
\q1
\v 6 Iau malentak ta diet ing diet patep ta ira palimpuo ing taie ta tutun ine.  
\q2 Iau nurnur tano Watong.   
\q1
\v 7 \x - \xo 31.7 \xt Nng 10:14\x*Iau ni kanakana ma ni guama narako tano num harmarsai,  
\q2 kanong u te nes ira nugu hinangul  
\q2 ma u nunure tar no tamat na ngunngutaan tano nugu lon.   
\q1
\v 8 \x - \xo 31.8 \xt Lo 32:30\x*Pau tar se iau tar ta ira lima diet ira ebar.  
\q2 Iesen u te hatur ira kakigu tano bilai na sibaan na harbalaurai.   
\b  
\q1
\v 9 Marse iau, Watong, kanong iau kis taar ra tamat na tinirih.  
\q2 Ira matagu i sus ma ra sunuah na tapunuk.  
\q2 No balagu ma no tamaigu i sakena mah.   
\q1
\v 10 \x - \xo 31.10 \xt Nng 38:3\x*No nugu lon i hung ma ra tamat na tapunuk  
\q2 ma ira nugu tinahon i kumkum hanahaan ing iau tur na sunuah.  
\q1 Ira nugu dadas i puko kanong ta ira nugu ngunngutaan,  
\q2 ma ira surugu i manmanil.   
\q1
\v 11 I burena ta ira nugu ebar,  
\q2 ira hinsakagu diet manga nes hanapu iau.  
\q1 Ira nugu harwis mah, diet malok tagu.  
\q2 Sige ing diet nes iau tano ngaas, diet hilau tagu.   
\q1
\v 12 \x - \xo 31.12 \xt Nng 88:5\x*Diet te luban iau hoing bia iau gate maat.  
\q2 Iau haruat hoing tiga gingop na taah i te tamaparok taar,   
\q1
\v 13 \x - \xo 31.13 \xt Nng Jer 20:10\x*kanong iau hadade bia a halengin diet tangtange hagahe iau.  
\q2 A ramramin i luhutane iau.  
\q1 Diet wor tika wara hinelar tagu,  
\q2 ma diet iangianga tika wara kapkap se no nugu lon.   
\b  
\q1
\v 14 Iesen iau nurnur taam, Watong.  
\q2 Iau tange, “Augu no nugu God.”   
\q1
\v 15 \x - \xo 31.15 \xt Jop 14:5\x*Ira nugu pakana bung na nilon ke ta ira limaam.  
\q2 Kap sare iau ta ira nugu ebar, diet ing diet paspasak iau.   
\q1
\v 16 \x - \xo 31.16 \xt Nam 6:25\x*I bilai bia no matmataan taam na murarang naliu tano num tultulai.  
\q2 Halon iau ma no num harmarsai nong pana le pataam.   
\q1
\v 17 Watong, waak bia da hahirhir iau,  
\q2 kanong iau te tataau tupas ugu.  
\q1 Iesen waak ira ut na sakena bia diet na kis ra hirhir  
\q2 ma diet na noh matien narako tano hanuo na minaat.   
\q1
\v 18 \x - \xo 31.18 \xt Jt 1:15\x*Hamarur ira palabulu diet ira ut na harabota  
\q2 kanong diet sa butbut ma diet lik hanapu ira mes,  
\q2 kaik diet la bulbul hasur ira ut na takodas ma ira udiet latlaat.   
\b  
\q1
\v 19 \x - \xo 31.19 \xt Ais 64:4; Rm 2:4\x*A tamat saakit no num bilbilai  
\q2 nong u bul tagure tar ie wara udiet ing diet ru ugu.  
\q1 Ma ta diet ing diet barahit taam,  
\q2 huo mah u la tamtabar diet ma no num bilbilai kaia ra matmataan ta ira tunotuno.   
\q1
\v 20 U kap leh diet talur ira ut na harpingit  
\q2 bia diet naga barbarahit ra matmataan taam.  
\q1 U bul timaan diet tano subaan u lon tana  
\q2 sukun ira karame diet ing diet wara tungtung diet.   
\b  
\q1
\v 21 \x - \xo 31.21 \xt 1Sml 23:7\x*A pirhakasing tupas no Watong,  
\q2 kanong i ga haminas no uno bilai na harmarsai tagu  
\q2 ing di ga tur luhutane iau ma di ga ubu iau.   
\q1
\v 22 \x - \xo 31.22 \xt Ais 38:11,12\x*Ing iau ga kalar, iau ga tange hoken:  
\q2 “Iau te takutus talur no matmataan taam.”  
\q1 Iesen u ga hadade no nugu tintaau wara gaiena harmarsai  
\q2 ing iau ga tataau ugu wara harharahut.   
\b  
\q1
\v 23 \x - \xo 31.23 \xt Ni 2:10; Lo 32:41\x*Sip no Watong, muat ing muat te tar tutun ira numuat nilon tana.  
\q2 No Watong i balaure tar ing diet la murmur timaan ie,  
\q2 iesen i la balbalu ira ut na latlaat haruat ma ira dadas ta ira udiet sakana magingin.   
\q1
\v 24 Muat na tur dadas ma muat na balaraan,  
\q2 muat ing muat kis nanahai tano Watong.   
\c 32  
\d Devit ga pit iakan ra ninge.  
\q1
\v 1 \x - \xo 32.1 \xt Rm 4:7,8\x*A haraidaan na kis tano tunotuno  
\q2 nong ira uno magingin na laka hartula God te lik luban,  
\q2 ma ira uno magingin sakena God i te kasar.   
\q1
\v 2 \x - \xo 32.2 \xt 2Ko 5:19; Jn 1:47\x*A haraidaan na kis tano tunotuno  
\q2 nong no Watong pai lik habaling tar um ira uno magingin,  
\q2 ma taie ta harabota tano uno nilon.   
\b  
\q1
\v 3 Ing iau pai hapuasne ira nugu magingin sakena,  
\q2 ga mahiawa hanahaan ira tamaigu  
\q2 tano nugu tamat na ngunngutaan tano kudulena bung bakut.   
\q1
\v 4 \x - \xo 32.4 \xt 1Sml 5:6; Jop 23:2\x*Kanong warah, ra bung ma ra kasakes  
\q2 no limaam ga tirih naliu tagu.  
\q1 Ira nugu dadas ga pataam hanahaan  
\q2 hoing i ngan huo tagu ing no mamahien na kasakes i rang iau.   
\q1
\v 5 \x - \xo 32.5 \xt WkP 26:40; Snd 28:13; 1Jn 1:9\x*Io kaik um, iau ga hapuasne ira nugu magingin sakena taar taam  
\q2 ma iau pa ga kasar bus ira nugu nironga.  
\q1 Iau ga tange, “Iau ni hinawas palai ta ira nugu magingin na laka harkurai taar tano Watong,”  
\q2 ma u ga lik luban iau  
\q2 tano saksakena ta ira nugu nironga.   
\b  
\q1
\v 6 \x - \xo 32.6 \xt Ais 43:2; 55:6\x*Io huo, sige diet ing diet te tar tutun ira udiet nilon taam, diet na sasaring ukatiga ho ugu  
\q2 tano pakana bung ing i tale bia da nes leh ugu.  
\q1 Tutun saakit, ing no taah na taahit ma na lel,  
\q2 pai tale bia na saal huat taar tana.   
\q1
\v 7 \x - \xo 32.7 \xt Nng 31:20\x*Augu no nugu katon na munmun.  
\q2 Nu balaure bat iau sukun ra tinirih  
\q2 ma nu luhutane iau ma ra ninge na harhalon.   
\b  
\q1
\v 8 Iau ni pir ugu ma ni hausur ugu tano ngaas nu haan tana.  
\q2 Iau ni hakatom ugu ma ni nes mur ugu.   
\q1
\v 9 \x - \xo 32.9 \xt Snd 26:3\x*Waak u ngan hoing no hos bia no donki,  
\q2 ing taie ta palpalai ta dir,  
\q1 iesen di kure dir ma ra sibana haien di sang halakai ta ira ha dir ma ra hinau di sal dir me,  
\q2 ma bia taie huo, dir pa na hanuat taar taam.   
\q1
\v 10 \x - \xo 32.10 \xt Snd 13:21; Rm 2:9\x*A haleng ira tinirih ta ira ut na sakena,  
\q2 iesen no harmarsai tano Watong nong pai la patpataam  
\q2 i la luhutane tar no tunotuno nong i nurnur tana.   
\b  
\q1
\v 11 Muat na guama tano Watong ma muat na laro, muat ira ut na takodas.  
\q2 Muat na inge, muat bakut ing ira kaati muat i gamgamatien.   
\c 33  
\q1
\v 1 \x - \xo 33.1 \xt Pi 3:1; 4:4\x*Muat ira ut na takodas, muat na inge ma ra gungunuama tupas no Watong.  
\q2 Sige ing i gamgamatien i haruat tunat bia na pirlat ie.   
\q1
\v 2 Da pirlat no Watong ma no gita.  
\q2 Da ting no haap ma da inge tupas ie.   
\q1
\v 3 \x - \xo 33.3 \xt Ais 42:10; Ni 5:9\x*Inge tiga sigar ninge uram ho ie.  
\q2 Ting timaan no gita, ma nu kup ma ra gungunuama.   
\b  
\q1
\v 4 Kanong warah, no nianga tano Watong i takodas ma i tutun.  
\q2 Ira linge bakut i gil, i tale bia da nurnur ine.   
\q1
\v 5 No Watong i sip no takodasiana ma no bilai na magingin.  
\q2 No ula hanuo i hung ma no uno harmarsai nong pai la patpataam.   
\b  
\q1
\v 6 \x - \xo 33.6 \xt Stt 1:6; 2:1; Hb 11:3\x*No Watong ga gil no mawe ma no uno nianga mon,  
\q2 ma ga gil ira haleng na linge saakit ing diet la pilpilakas aram naliu ma no inga na hana.   
\q1
\v 7 \x - \xo 33.7 \xt KBk 15:8\x*I gugune hulungan ira tes tiga subaan.  
\q2 I banus bat no tes tamat aram narako tano uno bunbulaan.   
\q1
\v 8 No ula hanuo bakut na burte no Watong,  
\q2 ma ira matanaiabar ta ira subaan bakut diet na urur tana,   
\q1
\v 9 \x - \xo 33.9 \xt Stt 1:3\x*kanong ga ianga, ma no ula hanuo ga hanuat puasa,  
\q2 ma ing ga hartula, kaike ra linge ga tur dikdikit.   
\q1
\v 10 \x - \xo 33.10 \xt Nng 2:1-3; Ais 8:10\x*No Watong i la turtur bat ira lilik ta ira hunhuntunaan ta ira mes na hanuo,  
\q2 ma i la habosbos ira linge i tur laah ta ira bala diet ira matanaiabar.   
\q1
\v 11 \x - \xo 33.11 \xt Snd 19:21; Ais 55:8\x*Iesen ira lilik tano Watong i tur dikdikit hathatika,  
\q2 ma ira linge i tur laah meram tano balana pana le pataam.   
\b  
\q1
\v 12 \x - \xo 33.12 \xt Nng 144:15; KBk 19:5; Lo 7:6\x*A haraidaan na kis tano huntunaan nong no uno God no Watong,  
\q2 diet ira matanaiabar ing gate gilamis leh diet bia auno tus.   
\q1
\v 13 No Watong i nanaas suur meram ra mawe  
\q2 ma i nes ira tunotuno bakut.   
\q1
\v 14 \x - \xo 33.14 \xt 1Kng 8:39,43\x*Mekaia hono katon i la kiskis tana,  
\q2 i la ngokngok ta diet bakut ing diet lon tano ula hanuo.   
\q1
\v 15 \x - \xo 33.15 \xt 2Sto 16:9; Jer 32:19\x*Nong ga gil ira kaati diet bakut,  
\q2 i la liklik mur ira kaba linge diet la gilgil.   
\q1
\v 16 \x - \xo 33.16 \xt Nng 44:6\x*Taie tiga king i halon habaling ie ma no tamtamat tano uno matana ubane.  
\q2 Taie tiga umri i tale be na hilau pas ra rom ma no uno dadas at.   
\q1
\v 17 \x - \xo 33.17 \xt Nng 20:7; Snd 21:31\x*Waak bia u nurnur tano num hos bia na halangalanga ugu tano hinarubu.  
\q2 A tutun bia ana mon but na baso, iesen pai tale bia na halon tikai.   
\q1
\v 18 \x - \xo 33.18 \xt 1Pt 3:12\x*Iesen ira matana no Watong i la nesnes mur sige diet ing diet burtei,  
\q2 diet at ing diet kis nanaho tano uno harmarsai nong pai la patpataam,   
\q1
\v 19 bia aie na halon diet sukun no minaat  
\q2 ma na balaure diet ta ira pakana bung na tamat na taburungan.   
\b  
\q1
\v 20 Dahat kis nanaho ma ra nurnuruan utano Watong.  
\q2 Aie no udahat harharahut ma no udahat bahbahit.   
\q1
\v 21 Ira nudahat nilon i guama tana,  
\q2 kanong dahat nurnur tano halhaliana hinsana.   
\q1
\v 22 Watong, bale no num harmarsai nong pai la patpataam na kis ta mehet,  
\q2 haruat ma ing het kis nanaho taam.   
\c 34  
\d Devit ga pit iakan ra ninge. I hinhinawas utano pakana bung ing ga harababo bia a ulba ie kaia ra matmataan tane Abimelek nong ga tule sei.  
\q1
\v 1 \x - \xo 34.1 \xt Ep 5:20; 1Te 5:18\x*Iau ni pirlat no Watong ta ira kaba bungbung.  
\q2 Ira uno pirharlat na kis hatika tano hagu.   
\q1
\v 2 \x - \xo 34.2 \xt Jer 9:24; 1Ko 1:31\x*No nugu nilon bakut na latlaat uta ira linge no Watong i te gil.  
\q2 Diet ira maris diet na hadade ma diet na guama.   
\q1
\v 3 Muat tika ma iau, dahat na hatamat no Watong,  
\q2 dahat gi raun tikane no hinsana.   
\b  
\q1
\v 4 \x - \xo 34.4 \xt 2Sto 15:2\x*Iau ga silihe no Watong ma ga taram iau.  
\q2 Ma ga halangalanga iau sukun ira nugu harangunngutaan na bunurut ing i ubal iau.   
\q1
\v 5 Sige ing diet nanaas harmamata mei, ira nudiet matmataan i nunuhuan.  
\q2 No hirhir pa na pulus ira matmataan ta diet.   
\q1
\v 6 No maris na tunotuno ga tataau, ma no Watong ga hadadei.  
\q2 Ma ga halon ie sukun ira uno tinirih.   
\q1
\v 7 \x - \xo 34.7 \xt Nng 91:11; Dan 6:22\x*No angelo tano Watong na tur luhutane diet ing diet urur tana,  
\q2 ma i halon diet sukun ira udiet ebar.   
\b  
\q1
\v 8 \x - \xo 34.8 \xt Hb 6:5; 1Pt 2:3\x*Namien baak, ma nu nes bia no Watong i bilai.  
\q2 A haraidaan na kis tano tunotuno nong i kis barahit tano Watong.   
\q1
\v 9 Muat na ru no Watong, muat ira uno tus,  
\q2 kanong sige nong i urur tana pa na supi tiga linge.   
\q1
\v 10 Ira laion diet na malmalungo ma diet na taburungan,  
\q2 iesen diet ing diet sisilih tano Watong, diet pa na supi habaling tiga bilai na linge.   
\b  
\q1
\v 11 Mai, ira natigu, muat taram iau.  
\q2 Iau ni hausur muat wara urur tano Watong.   
\q1
\v 12 \x - \xo 34.12 \xt 1Pt 3:10-12; Sav 3:13\x*Sige tikai ta muat i kalak ra nilon  
\q2 ma i sip bia na nes halengin bilai na bung?   
\q1
\v 13 \x - \xo 34.13 \xt Snd 13:3; Jm 1:26; 1Pt 2:22\x*Nu balaure no karamem ta ira sakena,  
\q2 ma no haam wara tangtange ira harabota.   
\q1
\v 14 \x - \xo 34.14 \xt Ais 1:16,17; Hb 12:14\x*Tur talur ira sakena ma gil ra bilai na magingin.  
\q2 Silihe no malum ma hilau mur ie.   
\b  
\q1
\v 15 Ira matana no Watong i la nas mur tar ira ut na takodas,  
\q2 ma ira talingana i la tapapos taar ta ira udiet tintaau.   
\q1
\v 16 \x - \xo 34.16 \xt Amo 9:4\x*No Watong i kap se no matana ta diet ing diet gil magingin sakena,  
\q2 io kaik, bia ing diet na maat, da lik luban diet kaiken at mon.   
\b  
\q1
\v 17 Ira ut na takodas diet tataau taar tano Watong wara harharahut, ma i la hadade diet.  
\q2 I halangalanga leh diet sukun ira udiet tinirih.   
\q1
\v 18 \x - \xo 34.18 \xt Ais 61:1\x*No Watong i hutet ta diet ing no tapunuk i ubal diet,  
\q2 ma i halon diet ing ira dadas na tinirih i bu hasur ira udiet lon.   
\b  
\q1
\v 19 \x - \xo 34.19 \xt Snd 24:16; 2Tm 3:11,12\x*I tale bia na mon haleng tinirih tano ut na takodas,  
\q2 iesen no Watong i la halangalangai sukun diet bakut.   
\q1
\v 20 \x - \xo 34.20 \xt Jn 19:33,36\x*No Watong na balaure ira suruno bakut,  
\q2 ma pataie tikai ta diet na takap.   
\b  
\q1
\v 21 No sakana magingin at na bu bing ira ut na sakena.  
\q2 Diet ing diet sukuane ira ut na takodas, diet na kap ra harpidanau.   
\b  
\q1
\v 22 \x - \xo 34.22 \xt Nng 71:23\x*No Watong na kul halangalanga ira uno tultulai.  
\q2 Taie tikai ing i barahit tana na kap ra harpidanau.   
\c 35  
\d Devit ga pit iakan ra ninge.  
\q1
\v 1 \x - \xo 35.1 \xt Ais 49:25\x*Watong, nu harngangaar ma sige diet ing diet harngangaar ma iau.  
\q2 Harubu ma sige diet ing diet harubu ma iau.   
\q1
\v 2 \x - \xo 35.2 \xt Nng 91:4\x*Kap leh no bahbahit ma ira linge na hinarubu.  
\q2 Taman tut ma nu hanuat wara harharahut iau.   
\q1
\v 3 \x - \xo 35.3 \xt Nng 62:2\x*Tatik no kusur ma no haasok  
\q2 wara harsomane diet ing diet paspasak hani iau.  
\q1 Tange tagu,  
\q2 “Iau no num harhalon.”   
\b  
\q1
\v 4 Hamalahuan ma nu hahirhir diet  
\q2 ing diet wara bubu bing iau.  
\q1 Tule pukus diet ma nu hamarisne diet  
\q2 ing diet pingpingit sakena utagu.   
\q1
\v 5 \x - \xo 35.5 \xt Ais 29:5\x*Puh se diet haruat ma ra pala wit tano dadaip,  
\q2 ma no angelo tano Watong na batbat se diet.   
\q1
\v 6 \x - \xo 35.6 \xt Jer 23:12\x*Iau sip bia ira nudiet ngaas na kankado ma na malmalagir,  
\q2 ma no angelo tano Watong na paspasak mur hani diet.   
\q1
\v 7 Diet te se bat iau ma ira nudiet uben, ma taie ta burena.  
\q2 Ma taie ta burena, iesen diet ga kil tar tiga naan wara utagu.   
\q1
\v 8 \x - \xo 35.8 \xt Ais 47:11; 1Te 5:3\x*Io kaik, bale leh no saksakena na hanuat hakarup diet,  
\q2 ma no uben nong diet se tar ie na wiwisane habaling diet,  
\q2 ma diet na puko laka tano naan ma diet na hiruo.   
\q1
\v 9 \x - \xo 35.9 \xt Lk 1:47\x*Kaik um, no tanuagu na guama tano Watong,  
\q2 ma iau ni kanakana tano uno harhalon.   
\q1
\v 10 \x - \xo 35.10 \xt KBk 15:11; Mai 7:18\x*No nugu kidilona nilon na tange,  
\q2 “Watong, sige i haruat ma ugu?  
\q1 U la harharahut leh ira maris sukun diet ing diet manga dadas.  
\q2 U la kapkap pukus ira maris ma ira malahahin sukun diet ira ut na kikinau.”   
\b  
\q1
\v 11 Ira ut na hinhinawas ing diet tange mon bia diet nunure no tutun, diet tur harapuasa wara nianga, iesen diet wara hagahe bia iau.  
\q2 Diet tung iau ta ira linge a kapatona iau ine.   
\q1
\v 12 \x - \xo 35.12 \xt Jer 18:20\x*Diet balu ira nugu bilbilai ma ra sakena,  
\q2 ma iau gom manga marmaris.   
\q1
\v 13 \x - \xo 35.13 \xt Jop 30:25\x*Ma sen ing diet ga maset, iau ga sigam tamadiris na sigasigam wara hamines no nugu marmaris,  
\q2 ma iau ga bul hasur no nugu nilon ma ra minilo!  
\q1 Ing ira nugu sinasaring no Watong pa ga taram, ga tapukus baal taar tagu,   
\q2
\v 14 iau ga tur na sunuah  
\q2 hoing bia utano nugu harwis be no tasigu.  
\q1 Iau ga kis tudu ma ra tapunuk,  
\q2 hoing bia iau susuah no pawasigu.   
\b  
\q1
\v 15 \x - \xo 35.15 \xt Oba 1:12; Jop 30:1,12\x*Ma sen ing iau ga laleka, diet ga hanuat hurlungen ma ra gungunuama.  
\q2 Iau ga kis kabong taar ma diet gaam hung luhutane iau wara hinarubu ma iau.  
\q2 Diet pai la sasangeh wara timtibe hapenpen iau.   
\q1
\v 16 Hoing ira tunotuno diet tur talur God, diet hasakit sakasaka taar tagu.  
\q2 Diet hatagiris na ngise taar tagu.   
\q1
\v 17 \x - \xo 35.17 \xt Hab 1:13\x*Watong, na haruat hunanges ing nu ngok taar?  
\q2 Halangalanga iau sukun ira udiet halhaliarai.  
\q2 Harahut no nugu nilon sukun at kaiken ra laion.   
\q1
\v 18 \x - \xo 35.18 \xt Nng 22:22,25\x*Iau ni tar pirhakasing taam kai tano tamat na kis hulungai.  
\q2 Nalamin ta ira haleng matanaiabar iau ni pirlat ugu.   
\b  
\q1
\v 19 \x - \xo 35.19 \xt Snd 6:12-14\x*Diet ing diet sukuane iau ma taie ta burena,  
\q2 waak u bale diet bia diet na guama ta ira nugu tinirih.  
\q1 Huo mah, diet ing diet malentakuane iau ma taie ta burena,  
\q2 waak u bale diet bia diet na pit mata wara hakilang no pakana bung wara hanghagahe iau.   
\q1
\v 20 \x - \xo 35.20 \xt Jer 9:8; Mai 6:12\x*Diet pai la iangianga ma ra bala malum,  
\q2 iesen diet pingit nianga na harabota taar ta diet ing diet lon matien narako tano taman.   
\q1
\v 21 Diet kukutur tagu ma diet tange,  
\q2 “Het te nes tupas um ing u gilgil ma ira mata het.”   
\b  
\q1
\v 22 Watong, u te nes kaiken. Waak u kis kunkun.  
\q2 Waak u kis tapaka tagu, Watong.   
\q1
\v 23 Tangahun, ma taman tut ukai wara gaiegu!  
\q2 Hargor wara gaiegu, augu no nugu God ma no nugu Watong.   
\q1
\v 24 Haruat ma no num taktakodas, hamines bia iau pai gil ta nironga, Watong, nugu God.  
\q2 Waak u bale bia diet na hasakit sakasaka tagu.   
\q1
\v 25 \x - \xo 35.25 \xt Snd 1:12; Kra 2:16\x*Waak u bale bia diet na lik, “Bilai! Ing at mon dahat sipsip!”  
\q2 Waak u bale bia diet na tange, “Dahat te kanam bakut leh ie!”   
\b  
\q1
\v 26 \x - \xo 35.26 \xt Nng 38:16\x*Sige diet ing diet guama tano nugu tinirih,  
\q2 nu hahirhir diet ma nu hangunguo diet.  
\q1 Sige diet ing diet hatamat diet tagu,  
\q2 hasigam diet ma ra hirhir ma ra malmalahuan.   
\q1
\v 27 \x - \xo 35.27 \xt Nng 70:4; 147:11\x*Sige diet kanakana ing i hanuat puasa bia iau pai gil ta nironga,  
\q2 bale diet bia diet na kup ma ra gungunuama ma ra larlaro.  
\q2 I tahut bia diet na tange hatikane bia, “Da hatamat no Watong,  
\q2 nong i la kankanakana tano bilai na kinkinis tano uno tultulai.”   
\q1
\v 28 No hagu na hinawas tano num taktakodas  
\q2 ma ta ira num pirhakasing tano kidilona bung.   
\c 36  
\d A nianga tupas no tunotuno nong i kure ira ut na ninge: Devit no tultulai tano Watong ga pit iakan ra ninge.  
\q1
\v 1 \x - \xo 36.1 \xt Rm 3:18\x*Tiga nianga na hakilang ie ken narako tagu  
\q2 uta ira saksakena tano sakana tunotuno ma i tange hoken:  
\q1 Taie ta bunurut tane God  
\q2 i kis tana.   
\q1
\v 2 \x - \xo 36.2 \xt Lo 29:19\x*Kanong warah, i nes hatamat ie ma ira iruo matana tus,  
\q2 kaik, pa na nes kilam ma pa na malentakuane ira uno sakana magingin.   
\q1
\v 3 Ira inga na hana a sakena ma i hung ma ra harabota.  
\q2 Pai mintot baling um wara gilgil ira bilbilai.   
\q1
\v 4 \x - \xo 36.4 \xt Snd 4:16; Mai 2:1; Rm 12:9\x*Kaia mah tano suhuno i la pingpingit sakena.  
\q2 I la tartar habaling tar ie ra sakana ngaas,  
\q2 ma pai la malmalok se asa ing pai takodas.   
\b  
\q1
\v 5 No num harmarsai, Watong, i hanut muk uram ra mawe,  
\q2 ma no num tutun na magingin i hanut uram ra mauho.   
\q1
\v 6 \x - \xo 36.6 \xt Jop 11:8; Rm 11:33\x*No num taktakodas i haruat ho ira tamat na uladih saakit,  
\q2 ma no num takodasiana harkurai i haruat ma ra tingena lamlamana.  
\q1 Watong, u la balbalaure kahe ira tunotuno ma ira wawaguai.   
\q1
\v 7 \x - \xo 36.7 \xt Rut 2:12\x*No num tutun na harmarsai ing pa na pataam i manga tamat ma pai tale be da hapupuo!  
\q2 Ira tunotuno bakut diet barahit napu ra ududuh ta ira babaam.   
\q1
\v 8 \x - \xo 36.8 \xt Ais 25:6\x*U tabar diet ma ra nian ing kana i hung taar tano num hala,  
\q2 ma u hamamo diet ma ra taah tano num taah na gungunuama.   
\q1
\v 9 \x - \xo 36.9 \xt Jer 2:13\x*Kanong warah, ie ke ho ugu no puat na nilon.  
\q2 Tano num lulungo het nes ra madaraas.   
\b  
\q1
\v 10 Waak u hatakumutne no num harmarsai ta diet ing diet nunure tar ugu.  
\q2 Waak u sangeh wara gilgil ira magingin i takodas taar ta diet ing ira kaati diet i gamgamatien.   
\q1
\v 11 Waak u bale no kakine no ut na latlaat bia na papasuane iau,  
\q2 ma waak mah be no limana no ut na sakena na kap se iau.   
\q1
\v 12 \x - \xo 36.12 \xt Ais 26:14\x*Nes ira ut na gil nironga ing diet te puko taar huo.  
\q2 Di te se hasur diet, ma diet pai haruat bia diet na taman tut!   
\c 37  
\d Devit ga pit iakan ra ninge.  
\q1
\v 1 \x - \xo 37.1 \xt Snd 3:31; 24:19\x*Waak u kalar ta ira ut na sakena.  
\q2 Waak u masingan bia nu haruat ma ira ut na gil nironga,   
\q1
\v 2 \x - \xo 37.2 \xt Jm 1:11\x*kanong hutet um ma diet na mahiawa hoing ira huro.  
\q2 Hutet diet na maat laah hoing ra nuhnuhuan na pitoka.   
\b  
\q1
\v 3 \x - \xo 37.3 \xt Lo 30:20\x*Nurnur tano Watong ma gil ra bilbilai.  
\q2 Nu lon narako tano uno taman, ma no num kinkinis na bilai narako tano uno harbalaurai.   
\q1
\v 4 Nu kanakana tano Watong,  
\q2 ma na tabar haruatne ugu ma ira masmasingan tano kaatim.   
\b  
\q1
\v 5 \x - \xo 37.5 \xt Snd 16:3; 1Pt 5:7\x*Tar se tar no num ngaas uram hono Watong.  
\q2 Nurnur tana ma na gil hoken:   
\q1
\v 6 \x - \xo 37.6 \xt Ais 58:8,10\x*Na hamines no num taktakodas bia na mararang hoing no laar i daras ie,  
\q2 ma ing na kure bia pau gil ta nironga, io, na ngan hoing ra tingena langlangar na kasakes.   
\b  
\q1
\v 7 Sangeh ra matmataan tano Watong ma nu kis kawase timaan leh ie.  
\q2 Waak u kalar bia ira tunotuno diet te petlaar ira nudiet sinisip  
\q2 ma ing diet te gil haruatne ira udiet sakana harpingit.   
\b  
\q1
\v 8 \x - \xo 37.8 \xt Ep 4:31; Kl 3:8\x*Waak u bale ra nginangar, ma hamalum se no ngalngaluan.  
\q2 Waak u kalar. Iakano magingin na lam tar mon ugu ra nironga.   
\q1
\v 9 Kanong warah, sige ing diet kis nanaho tano Watong, diet na tinane leh no pise hoing ra pinlawe diet,  
\q2 iesen no Watong na pasak hasur ira ut na sakena.   
\b  
\q1
\v 10 I te hutet um, ma na taie baling um ta ut na gil sakena.  
\q2 I tale be nu sisilih ta diet, iesen pa nu nes tupas leh diet.   
\q1
\v 11 \x - \xo 37.11 \xt Mt 5:5\x*Iesen ira matien na tunotuno diet na tinane no pise hoing ra pinlawe diet,  
\q2 ma diet na guama tano tamat na malum.   
\b  
\q1
\v 12 \x - \xo 37.12 \xt Nng 31:13,20\x*Ira ut na sakena diet harpingit tika wara hanghagahe ira ut na takodas,  
\q2 ma kaike ra sakana tunotuno diet na hatagiris na ngise tar ta diet.   
\q1
\v 13 \x - \xo 37.13 \xt Nng 2:4; 1Sml 26:10\x*Iesen no Watong i kurus ira ut na sakena,  
\q2 kanong i nunure tar be ira udiet bung na haruat.   
\b  
\q1
\v 14 Ira ut na sakena diet te palim tagure tar ira udiet wise na hinarubu,  
\q2 ma diet te lukun tagure tar ira udiet laplapot,  
\q2 wara lapot hasur diet ira maris ma ira malahahin,  
\q2 ma wara bubu bing diet ing ira udiet tintalen i takodas.   
\q1
\v 15 \x - \xo 37.15 \xt Nng 46:9\x*Iesen ira udiet wise na hinarubu na salok habaling ira kaati diet at,  
\q2 ma ira udiet laplapot na takap.   
\b  
\q1
\v 16 \x - \xo 37.16 \xt Snd 15:16; 16:8\x*Ira dahin mon nudiet ira ut na takodas i manga bilai  
\q2 ta ira tamat na kinewa nudiet ira haleng na ut na sakena.   
\q1
\v 17 \x - \xo 37.17 \xt Nng 10:15; Ese 30:21\x*Kanong warah, no dadas tano ut na sakena na pataam,  
\q2 iesen no Watong na hatur hadadas no ut na takodas.   
\b  
\q1
\v 18 No Watong i nunure tar ira bung nudiet ira gamgamatien na tunotuno,  
\q2 ma asa ing diet tinane tar na kis hatika taar.   
\q1
\v 19 Ta ira pakana bung na tamat na halhaliarai, diet pa na maris.  
\q2 Ta ira pakana bung na taburungan, diet na guama ma ra haleng na nian.   
\b  
\q1
\v 20 \x - \xo 37.20 \xt Nng 68:2\x*Iesen ira ut na sakena diet na pataam.  
\q2 Ira ebar tano Watong diet na ngan hoing ra bilai na purpur na pitoka,  
\q2 diet na panim. Diet na panim laah hoing ra mis.   
\b  
\q1
\v 21 \x - \xo 37.21 \xt Nng 112:5,9\x*Ira ut na sakena diet la sarsaring ma diet pa na balu pukus,  
\q2 iesen ira ut na takodas diet la manga hartabar bia.   
\q1
\v 22 Sige diet ing no Watong i haidane, diet na tinane no uno taman,  
\q2 iesen sige diet ing God i sasalim bia na haliare diet, na pasak hasur diet.   
\b  
\q1
\v 23 \x - \xo 37.23 \xt Nng 40:2; 66:9\x*Ing bia no Watong i kanakana pane tikai ma ira uno tintalen,  
\q2 na hadadas ie ta ira uno hinahaan.   
\q1
\v 24 \x - \xo 37.24 \xt Snd 24:16; Mai 7:8\x*Ing bia na laleka, pa na puko,  
\q2 kanong no Watong i palim hadadas tar ie ma no limana.   
\b  
\q1
\v 25 \x - \xo 37.25 \xt Ais 41:17; Hb 13:5\x*Iau ga marawaan taar baak ma kaiken iau te takana,  
\q2 iesen iau pa ga nes tiga pakana bung bia no Watong i waak kapis ira ut na takodas,  
\q2 ma bia ira nati diet na sasaring marmaris wara adiet ta nian.   
\q1
\v 26 \x - \xo 37.26 \xt Lo 15:8\x*Diet la manga hartabar bia, ma diet la hatatol mah ira mes.  
\q2 A haraidaan na kis ta ira nati diet.   
\b  
\q1
\v 27 Tahurus talur ra sakena ma nu gil ra bilai.  
\q2 Kaik, nugu lon hatika tano uno taman.   
\q1
\v 28 Kanong warah, no Watong i sip ira ut na takodas,  
\q2 ma pa na haan sukun diet ing diet te tar tutun ira udiet nilon tana.  
\b  
\q1 No Watong na balaure bat hatikane diet,  
\q2 iesen na pasak hasur se ira nati diet ira ut na sakena.   
\q1
\v 29 \x - \xo 37.29 \xt Snd 2:21\x*Ira ut na takodas diet na tinane leh no pise,  
\q2 ma diet na lon hathatika tana.   
\b  
\q1
\v 30 \x - \xo 37.30 \xt Snd 10:13\x*No hana no ut na takodas i la tangtange ra minonasuana nianga,  
\q2 ma no karamena i la iangianga ma ra tutun.   
\q1
\v 31 \x - \xo 37.31 \xt Lo 6:6; Nng 40:8; 119:11; Ais 51:7; Jer 31:33\x*No harkurai tano uno God ie ke narako tano kaatine.  
\q2 Ira kakine pa na surmalagir.   
\b  
\q1
\v 32 Ira ut na sakena diet mun kawase tar no ut na takodas,  
\q2 ma diet sisilih ta ngaas wara bubu bing ie.   
\q1
\v 33 \x - \xo 37.33 \xt 2Pt 2:9\x*Iesen no Watong pa na waak tar ie ta ira lima diet,  
\q2 ma pa na bale mah bia da kurei bia i te gil ta sakena ing i tur ra harkurai.   
\b  
\q1
\v 34 Kis kawase no Watong,  
\q2 ma nu mur no uno ngaas.  
\q1 Na raun haut ugu wara tintinane leh no pise.  
\q2 Nu nes ma ira mataam ing no Watong na pasak hasur ira ut na sakena.   
\b  
\q1
\v 35 Iau te nes tiga ngangarina sakana holmatau,  
\q2 i hoing tiga nunuhuan na ina daha i tur timaan taar tano ana pise at,   
\q1
\v 36 iesen i maat laah mon ma pai lon baling um.  
\q2 Iau ga nanaas tana iesen iau pa ga nes leh ie.   
\b  
\q1
\v 37 \x - \xo 37.37 \xt Ais 57:1,2\x*Lilik timaan uta no gamgamatien na tunotuno, ma nes mur no ut na takodas.  
\q2 No tunotuno nong i mon malum tana, auno mon bilai na bung namur.   
\q1
\v 38 Iesen ira ut na laka harkurai bakut, no Watong na haliare diet.  
\q1 Ira ut na sakena, God na hakumkum ira udiet bung na nilon.   
\b  
\q1
\v 39 Iesen no harhalon ta ira ut na takodas na hanuat meram tano Watong.  
\q2 Aie nong i la balbalaure hadadas diet ta ira pakana bung na tinirih.   
\q1
\v 40 \x - \xo 37.40 \xt Nng 54:4; 34:22; Dan 3:17; 6:23; 1Sto 5:20\x*No Watong i la harharahut diet ma i la kapkap hasur diet.  
\q2 I la kapkap hasur leh diet sukun ra lima diet ira ut na sakena, ma na halon diet,  
\q2 kanong diet la barbarahit tana.   
\c 38  
\d Devit ga pit iakan ra ninge na lotu. Tiga sinasaring.  
\q1
\v 1 \x - \xo 38.1 \xt Nng 6:1\x*Watong, waak u boor iau ma no num nginangar  
\q2 ma bia nu hapidanau iau ma no num ngalngaluan,   
\q1
\v 2 \x - \xo 38.2 \xt Jop 6:4; Nng 32:4\x*kanong ira num rumus diet te salok iau,  
\q2 ma no limaam i te bu hasur iau.   
\q1
\v 3 \x - \xo 38.3 \xt Nng 6:2; 31:10\x*I burena tano num ngalngaluan, iau pai kilingane ra bilai na nilon.  
\q2 Taie ta dadas ta ira surugu tako bia ta ira nugu magingin sakena.   
\q1
\v 4 Ira nugu nironga i te ubu hasur iau  
\q2 hoing ra kinakap i manga tirih saakit ma i ubal iau.   
\q1
\v 5 Ira nugu unien i mapus ma di mikiane,  
\q2 kanong ta ira nugu sakana tintalen na tabuna lilik.   
\q1
\v 6 \x - \xo 38.6 \xt Nng 35:14\x*I ubal iau ma i manga bul hasur iau.  
\q2 Iau tur ra sunuah tano kidilona bung bakut.   
\q1
\v 7 No tihigu i te kilingane ra dadas na ngunngutaan ing i mamahien hoing ra iaah.  
\q2 Taie um ta bilbilai tano tamaigu.   
\q1
\v 8 \x - \xo 38.8 \xt Kra 1:13,20; Nng 22:1\x*Taie nugu ta dadas ma di te haliare hatikane iau.  
\q2 Iau kup ma ra ngunngutaan meram narako tunat tagu.   
\q1
\v 9 Watong, ira nugu dadas na masmasingan i kis palai taar menalua taam.  
\q2 Ira nugu sunuah pai mun taam.   
\q1
\v 10 \x - \xo 38.10 \xt Nng 6:7\x*No kaatigu i tiptip, ira nugu baso i patpataam talur iau,  
\q2 ma no lulungo mah i te haan laah ta ira matagu.   
\q1
\v 11 Ira nugu harwis ma ira nugu harsakata diet pas iau kanong ta ira nugu unien.  
\q2 Ira hinsakagu diet haan tapaka tagu.   
\q1
\v 12 Diet ing diet silsiliha ngaas wara hapataam no nugu nilon, diet tagure ira udiet kuun,  
\q2 ma diet ing diet wara hanghagahe iau, diet iangianga bia diet na haliare iau.  
\q2 Tano kidilona bung bakut diet harpingit wara habato iau.   
\q1
\v 13 Iau haruat ma tiga talinga bau nong pai tale bia na hadoda.  
\q2 Iau hoing tiga ngulo, nong pai haruat bia na ianga.   
\q1
\v 14 Iau te haruat hoing tiga tunotuno pai la hanhadoda,  
\q2 nong pa na balu tiga nianga ma no hana.   
\q1
\v 15 \x - \xo 38.15 \xt Nng 39:7\x*Iau kis kawase ugu, Watong,  
\q2 bia nu babalu, Watong, nugu God.   
\q1
\v 16 \x - \xo 38.16 \xt Nng 35:26\x*Iau te tange, “Waak u bale diet bia diet na latlaat tano nugu tinirih,  
\q2 ma bia diet na hatamat habaling diet taar tagu ing no kakigu i malmalagir.”   
\b  
\q1
\v 17 \x - \xo 38.17 \xt Nng 35:15; 13:2\x*Kanong warah, i hutet bia ni puko,  
\q2 ma no nugu ngunngutaan i la kis hatika taar ma iau.   
\q1
\v 18 \x - \xo 38.18 \xt 2Ko 7:9,10\x*Iau hapuasne ira nugu nironga.  
\q2 No nugu nilon i manga tirih kanong ta ira nugu magingin sakena.   
\q1
\v 19 A haleng ira nugu ebar, ma diet bakut adiet mon tabi bolbol.  
\q2 Diet manga haleng saakit ing diet malentakuane bia mon iau.   
\q1
\v 20 \x - \xo 38.20 \xt Nng 35:12; 1Jn 3:12\x*Diet ing diet balu pukus ira nugu bilbilai ma ra saksakena,  
\q2 diet tange hagahe iau kanong iau wara murmur asa i tahut.   
\q1
\v 21 \x - \xo 38.21 \xt Nng 22:19; 35:22\x*Watong, waak u waak kapis tar iau.  
\q2 Waak u kis tapaka tagu, nugu God.   
\q1
\v 22 Hanuat gasien wara harharahut iau,  
\q2 Watong, no nugu Ut na Harhalon.   
\c 39  
\d A nianga tupas no tunotuno nong i kure ira ut na ninge: da inge iakan ra ninge na lotu haruat hoing Iedutan i sip. Devit ga pit ie.  
\q1
\v 1 \x - \xo 39.1 \xt 1Kng 2:4; 2Kng 10:31; Nng 119:9; Jm 3:2,5-12\x*Iau ga tange bia, “Iau ni nes mur ira nugu hinahaan,  
\q2 iau kabi gil ta magingin sakena ma no karamegu.  
\q1 Iau ni palakus no hagu  
\q2 ing bia ira ut na sakena diet kis tika taar ma iau.”   
\q1
\v 2 Ing iau ga kis kunkun ma iau ga marur taar,  
\q2 ma iau pa ga tange tunat tiga bilai na linge,  
\q1 io, no ngunngutaan tagu ga tamat.   
\q1
\v 3 Aram narako tagu no balagu ga mamahien.  
\q2 Ma ing iau ga kis matien taar ma ra lilik, no iaah ga iaiaan.  
\q2 Kaik um, iau gaam ianga ma no hagu hoken:   
\b  
\q1
\v 4 \x - \xo 39.4 \xt Jop 6:11; Nng 78:39; 90:12\x*“Watong, hamines no hauhawatine no nugu nilon tagu,  
\q2 ma aise ira nugu bung na nilon.  
\q2 Hapuasne tagu bia a kumkumine mon no nugu nilon.   
\q1
\v 5 \x - \xo 39.5 \xt Nng 89:47; 144:4; Sav 6:12\x*U te gil hakumkum ira nugu bung na nilon.  
\q2 Ira punpuo ta ira nugu tinahon i haruat bia a linge bia mon ra matmataan taam.  
\q2 No laulawas ta ira nilon ta ira tunotuno tikatikai i ngan hoing tiga pakana manmanasung mon.   
\q1
\v 6 \x - \xo 39.6 \xt Jm 1:10,11; 1Pt 1:24; Sav 2:26; 5:14,17; Lk 12:20\x*Ira tunotuno diet haruat ho ira tanua diet mon ing diet hanahaan urau ma ures.  
\q2 I manga papalim, iesen pataie ta hunena.  
\q2 I hahungi ira uno bunbulaan ma pai nunure bia sige na kap leh.   
\b  
\q1
\v 7 “Iesen kaiken um, Watong, asa kaik iau nanaas ine?  
\q2 Iau kis nanaho taam.   
\q1
\v 8 Halon leh iau sukun ira nugu nironga bakut.  
\q2 Waak u gil iau bia ira ulba diet na hasakit tagu.   
\q1
\v 9 \x - \xo 39.9 \xt Jop 2:10\x*Iau ga kis matien. Iau pa ga tale bia ni papos no hagu,  
\q2 kanong augu nong ga hatahuat kaiken.   
\q1
\v 10 \x - \xo 39.10 \xt Jop 9:34; 13:21\x*Kap se no num harpidanau tagu.  
\q2 No harpasar tano limaam i te ubu hasur iau.   
\q1
\v 11 \x - \xo 39.11 \xt Ese 5:15; 2Pt 2:16\x*U la baboor ma u la hatakodasne ira tunotuno ta ira udiet magingin sakena.  
\q2 U la ienien ira udiet bilai na minsik hoing ra epas.  
\q2 No laulawas ta ira nilon ta ira tunotuno tikatikai i ngan hoing tiga pakana manmanasung mon.   
\b  
\q1
\v 12 \x - \xo 39.12 \xt WkP 25:23; Hb 11:13\x*“Watong, taram no nugu sinasaring.  
\q2 Hadade no nugu tintaau wara harharahut.  
\q2 Waak bia u hadade kapis ira nugu sunsunuah,  
\q1 kanong iau lon tika ma ugu hoing tiga se taman.  
\q2 Iau hoing tiga wasire taam hoing ira hintubugu bakut diet ga ngan huo.   
\q1
\v 13 \x - \xo 39.13 \xt Jop 7:19; 10:20,21\x*Nanaas laah mekai ho iau waing iau nigi guama baling,  
\q2 iau kabi maat laah ma pa da nas habaling iau.”   
\c 40  
\d A nianga tupas no tunotuno nong i kure ira ut na ninge: Devit ga pit iakan ra ninge na lotu.  
\q1
\v 1 Iau ga nanaho matien tano Watong.  
\q2 I ga tahurus taar tagu ma ga taram no nugu tintaau.   
\q1
\v 2 \x - \xo 40.2 \xt Nng 27:5; 69:2,14; Jer 38:6\x*I ga rakun leh iau sukun no malmalagir na lulur,  
\q2 ma sukun mah no pikaia ma ra pesa.  
\q1 I ga hatur ira kakigu naliu tiga haatkis.  
\q2 Ma ga balaure timaan no nugu tuntunur.   
\q1
\v 3 I ga bul tiga sigar ninge narako tano hagu,  
\q2 a ninge na pirharlat ie tupas no udahat God.  
\q1 Haleng diet na nes ma diet na burut,  
\q2 ma diet na so ira udiet nurnuruan tano Watong.   
\b  
\q1
\v 4 A haraidaan na kis tano tunotuno  
\q2 nong no Watong i burena tano uno nurnuruan,  
\q1 ma pai haan tupas ira ut na latlaat,  
\q2 ma pai harwis tika mah ma diet ing diet tahurus taar ta ira inabis na god.   
\q1
\v 5 Watong, nugu God, haleng  
\q2 ira tamat na melmel na gingilaan na kinarup u gate gil.  
\q1 Ira linge u ga pingit wara numehet,  
\q2 taie tikai bia na was mur habal taar taam.  
\q1 Ing bia iau gor ianga ma iau gor hinawas ta kaike ra linge,  
\q2 diet manga haleng saakit ta ing i tale bia ni hinawas urie.   
\b  
\q1
\v 6 \x - \xo 40.6 \xt 1Sml 15:22; Nng 51:16-17; Ais 1:11; Jer 6:20; 7:22,23; Amo 5:22; Mai 6:6-8; Hb 10:5-7\x*Pau le sip bia da tun ira mangana hartabar tupas ugu.  
\q2 Iesen u te papos ira talingagu.  
\q1 Ira hartabar ing di tun no kidilona wawaguai bakut, ma ira hartabar wara kapkap se ira magingin sakena,  
\q2 pau le supi.   
\q1
\v 7 Io, ma iau ga tange bia, “Iau um ken. Iau te hanuat.  
\q2 Di ga pakat hokaiken utagu narako tano num pakpakat.   
\q1
\v 8 \x - \xo 40.8 \xt Jn 4:34; Jer 31:33; 2Ko 3:3\x*Iau kanan taar bia ni gil haruatne no num sinisip, nugu God.  
\q2 Ira num harkurai ken narako tano kaatigu.”   
\b  
\q1
\v 9 Iau hinhinawas palai tano takodasiana magingin narako tano tamat na kis hulungai.  
\q2 Iau pai pagum bat ira palabulugu,  
\q2 hoing u nunure tar, Watong.   
\q1
\v 10 \x - \xo 40.10 \xt Ap 20:20,27\x*Iau pai suhe no num taktakodas narako tano kaatigu.  
\q1 Iau iangianga tano num harhalon ma bia pai haruat bia da nurnur songa taam.  
\q1 Iau pai suhe no num harmarsai ma no num tutun na magingin  
\q2 ta ira matmataan ta ira matanaiabar tano tamat na kis hulungai.   
\q1
\v 11 Waak bia nu palim dit leh no num harmarsai sukun iau, Watong.  
\q2 Na tahut bia no num sinisip ma ira num tutun na magingin na balbalaure haitne iau.   
\q1
\v 12 Kanong warah, a saksakena ing i kalkalala bia da was, i luhutane iau.  
\q2 Ira nugu magingin sakena i te burung iau ma pai tale iau bia ni nanaas.  
\q1 Diet manga haleng saakit ta ira higu tano ulugu.  
\q2 Ma no kaatigu i te rurungo aram narako tagu.   
\q1
\v 13 \x - \xo 40.13 \xt Nng 70:2-5\x*Watong, na tahut bia nu guama wara halhalon iau.  
\q2 Watong, hanuat habir wara harharahut iau.   
\q1
\v 14 Iau sip bia diet ing diet wara bubu bing iau,  
\q2 da gil hahirhir diet ma diet na nguanguo.  
\q1 Iau sasaring bia diet bakut ing diet masmasingan no nugu sakena,  
\q2 diet na tahurus tapukus ma ra malahuan.   
\q1
\v 15 \x - \xo 40.15 \xt Nng 35:21\x*I tahut bia diet ing diet kukutur tagu,  
\q2 diet na malentakuane ira udiet malahuana tintalen.   
\q1
\v 16 Iesen diet bakut ing diet silsilihe ugu,  
\q2 i tahut bia diet na guama ma diet na laro taam.  
\q1 Diet ing diet kalak no num harhalon,  
\q2 i tahut bia diet na tangtange hatikane bia,  
\q2 “Da bul haut no Watong.”   
\b  
\q1
\v 17 \x - \xo 40.17 \xt Nng 86:1; 109:22; 40:5; 1Pt 5:7\x*Iesen kana iat iau tiga maris ma ra nugu mon sunupi.  
\q2 Io kaik, na bilai bia no Watong na lik leh iau.  
\q1 Augu no nugu harharahut ma no nugu Ut na Harhalon.  
\q2 Nugu God, waak u halis.   
\c 41  
\d A nianga tupas no tunotuno nong i kure ira ut na ninge: Devit ga pit iakan ra ninge na lotu.  
\q1
\v 1 \x - \xo 41.1 \xt Nng 82:3,4; Snd 14:21\x*A haraidaan na kis ta nong i mon lilik uta diet ing taie udiet ta dadas.  
\q2 No Watong na halon leh ie ta ira pakana bung na tinirih.   
\q1
\v 2 \x - \xo 41.2 \xt Nng 37:28\x*No Watong na nes mur ie ma na balaure bat no uno nilon.  
\q2 Na haidanei narako tano uno katon na pise  
\q2 ma pa na tar se tar ie ta ira sinisip ta ira uno ebar.   
\q1
\v 3 No Watong na balaure ie tano uno ula suuh na minaset  
\q2 ma na halangalanga leh ie sukun no uno suuh na hinangul.   
\b  
\q1
\v 4 \x - \xo 41.4 \xt Nng 6:2; 51:4; 103:3\x*Iau ga tange, “Watong, nu marse iau.  
\q2 Halangalanga iau, kanong iau ga gil ra sakena taar taam.”   
\q1
\v 5 Ira nugu ebar diet tange hagahe iau hoken:  
\q2 “Na maat hunanges, ma hunanges mah no hinsana na pataam hatika?”   
\q1
\v 6 \x - \xo 41.6 \xt Snd 26:24-26\x*Ing tikai na hanuat wara nesnes iau,  
\q2 na ianga harabota, ma no kaatine na lik hulungan ira nianga na harhuli.  
\q2 Io, na hansur um naga hinawas hurbit.   
\b  
\q1
\v 7 \x - \xo 41.7 \xt Nng 56:5\x*Ira nugu ebar diet harmurungo tika wara utagu.  
\q2 Diet liklik tar ira tinirih ing na haan tupas iau ma diet tangtange,   
\q1
\v 8 “Tiga sakana minaset i te kap tar ie.  
\q2 Pa na taman tut laah tano sibaan i noh taar kaia.”   
\q1
\v 9 \x - \xo 41.9 \xt Jop 19:13,19; Nng 55:12,13,20; Jer 20:10; Mt 26:23; Lk 22:21; Jn 13:18\x*No nugu bilai na harwis mah nong iau nurnur tana,  
\q2 aie nong mir ga iaan tika,  
\q2 ga raun haut no kakine tar tagu wara papaas iau.   
\b  
\q1
\v 10 Iesen augu, Watong, marse iau.  
\q2 Sal hatut iau waing iau nigi balu diet.   
\q1
\v 11 \x - \xo 41.11 \xt Nng 25:2; 147:11\x*Iau nunure tar be u kanakana pane tar iau,  
\q2 kanong ira nugu ebar diet pai petlaar iau.   
\q1
\v 12 U hatur hadadas iau kanong ta ira bilbilai ken i kis taar tano balagu,  
\q2 ma u hakisi iau tano num matmataan hathatika.   
\b  
\q1
\v 13 A pirharlat tupas no Watong, no God ta Israel,  
\q2 mekatiga laah menalua tano hamhaburen tano ula hanuo tuk taar tano hauhawatine ma pana le pataam.   
\qr Amen ma Amen.  
\c 42  
\d A nianga tupas no tunotuno nong i kure ira ut na ninge: ira bulumur ta Korah diet ga pit iakan ra ninge.  
\q1
\v 1 Hoing ra dia i taaba ra karamena pane ra taah saal,  
\q2 huo mah, iau manga masingan pane ugu, God.   
\q1
\v 2 \x - \xo 42.2 \xt Nng 63:1; 84:2; Jos 3:10; Jer 10:10; Dan 6:26\x*Iau maruk pane God, pane no lilona God.  
\q2 Hunanges um iau ni haan ma ni harso mane God?   
\q1
\v 3 \x - \xo 42.3 \xt Nng 80:5; Jol 2:17; Mai 7:10\x*Ira polo na matagu i ngan bia agu nian  
\q2 ra kasakes ma ra bung,  
\q1 ma kana ira tunotuno diet tangtange tagu tano kudulena bung,  
\q2 “Ie he um no num God?”   
\q1
\v 4 Iau lik kawase tar kaiken ra linge  
\q2 ing iau tangtange hapuasne no balagu, ma i hoken.  
\q1 Iau git hanahaan tika ma ira haleng.  
\q2 Iau git lulue no hinahaan uram tano hala tane God  
\q1 ma ra kunup na gungunuama ma ra pirhakasing  
\q2 tika ma ira tamat na matanaiabar diet mangmangata haan ma ra kanakana.   
\b  
\q1
\v 5 \x - \xo 42.5 \xt Nng 43:5\x*Iau haianga habaling iau, “Wara bih no balagu i hung ma ra tapunuk?  
\q2 Wara bih no nugu lilik pai sangeh?  
\q1 Kis nanahai ta God,  
\q2 kanong iau ni pirlat at baak ie,  
\q2 no nugu Ut na Harhalon ma no  
\v 6 \x - \xo 42.6 \xt Lo 3:8\x*nugu God.”  
\b  
\q1 No balagu i tapunuk,  
\q2 io kaik, iau nigi lik leh ugu,  
\q1 merau Ioridaan,  
\q2 meram hono uluno no uladih Hermon ma mekaia hono uladih Misar.   
\q1
\v 7 No lamlamana i tataau no lamlamana  
\q2 narako tano tabirana ira sirsiroka.  
\q1 Ira num pakananoh ma ira tes i suarlup,  
\q2 diet te rarapus naliu tagu.   
\b  
\q1
\v 8 Ra kasakes no Watong i la tultule no uno harmarsai.  
\q2 Ra bung iau ni inge auno tiga ninge,  
\q2 a sinasaring uram hono God tano nugu nilon.   
\b  
\q1
\v 9 Iau tange ta God no nugu Haatkis,  
\q2 “Warah u gom luban iau?  
\q1 Warah kaik iau nigi tur na sunuah  
\q2 ta ira ngunngutaan diet ing diet malok tagu diet ga ubal iau me?”   
\q1
\v 10 Ira surugu i kilingane ra tamat na ngunngutaan saakit  
\q2 ing diet ing diet malentakuane iau, diet tangtange haliare iau.  
\q1 Diet tangtange tagu tano kudulena bung bakut bia,  
\q2 “Ie he um no num God?   
\b  
\q1
\v 11 Iau haianga habaling iau, “Wara bih no balagu i hung ma ra tapunuk?  
\q2 Wara bih no nugu lilik pai sangeh?  
\q1 Kis nanahai ta God,  
\q2 kanong iau ni pirlat at baak ie,  
\q2 no nugu Ut na Harhalon ma no nugu God.”   
\c 43  
\q1
\v 1 \x - \xo 43.1 \xt 1Sml 24:15; Nng 35:1; 38:12\x*God, hinawas palai utagu bia iau pai gil ta nironga,  
\q2 ma tur harahut iau wara nianga taar ta ira haleng matanaiabar ing diet pai mur ugu.  
\q2 Halon iau sukun ira ut na harabota ma ira ut na sakena.   
\q1
\v 2 \x - \xo 43.2 \xt Nng 42:9\x*God, augu no nugu dadas na subaan na barbarahit.  
\q2 Wara bih gu malok se iau?  
\q1 Wara bih tunat iau ni tur ra sunuah,  
\q2 kaik diet ing diet malentakuane iau, diet haliare iau?   
\q1
\v 3 Tule hawaat no num lulungo ma no num tutun  
\q2 bia dir na lue iau,  
\q1 dir na lamus iau uram ra num halhaliana uladih,  
\q2 ukaia hono subaan nong u la lalon kaia.   
\q1
\v 4 \x - \xo 43.4 \xt Nng 21:6\x*Io, iau ni haan ukaia hono suuh na tun hartabar ta God,  
\q2 ma uram ho God aie no nugu gungunuama ma no nugu kanakana.  
\q1 Iau ni pirlat ugu ma ra haap,  
\q2 God, nugu God.   
\b  
\q1
\v 5 \x - \xo 43.5 \xt Nng 42:5,11\x*Iau haianga habaling iau, “Wara bih no balagu i hung ma ra tapunuk?  
\q2 Wara bih no nugu lilik pai sangeh?  
\q1 Kis nanahai ta God tano uno bilai na harharahut,  
\q2 kanong iau ni pirlat at baak ie,  
\q2 no nugu Ut na Harhalon ma no nugu God.”   
\c 44  
\d A nianga tupas no tunotuno nong i kure ira ut na ninge: ira bulumur ta Korah diet ga pit iakan ra ninge.  
\q1
\v 1 \x - \xo 44.1 \xt Lo 6:20; Het 6:13\x*God, mehet te hadade ma ira talinga het,  
\q2 ma ira hintubu het diet ga hinawase tar het  
\q1 ta ira linge ing u ga gil ta ira nudiet pakana bung  
\q2 nalua saakit.   
\q1
\v 2 \x - \xo 44.2 \xt Jos 3:10; Neh 9:24; KBk 15:17\x*Ma no num dadas at, u ga pasak hasur se ira mes na hunhuntunaan,  
\q2 ma u ga hakisi ira hintubu het tano udiet pise.  
\q1 U ga haliare ira mes na matanaiabar,  
\q2 ma u ga manga hakisi timaan ira hintubu het.   
\q1
\v 3 \x - \xo 44.3 \xt Lo 4:37; 7:7,8; 8:17,18; 10:15; Jos 24:12\x*Diet pai ga kap taman ma ira udiet wise na hinarabu,  
\q2 ma diet pai ga petlaar mah no hinarubu ma ra nudiet dadas at.  
\q1 Iesen no kata na limaam, no num baso mah,  
\q2 ma no num madaraas nong ga sakate diet, kanong u ga sip diet.   
\b  
\q1
\v 4 Augu no nugu King ma no nugu God,  
\q2 nong i kure bia no huntunaan ta Iakop na petlaar ira hinarabu ma ira nuhet ebar.   
\q1
\v 5 Mehet la paspasak pukus diet ma no num dadas.  
\q2 Tano dadas tano hinsaam mehet papasuane diet ing diet malentakuane het.   
\q1
\v 6 \x - \xo 44.6 \xt 1Sml 17:47\x*Iau pai nurnur tano nugu laplapot.  
\q2 Iau pai petlaar ta hinarubu ma no nugu wise na hinarubu at.   
\q1
\v 7 Iesen u la harharahut mehet, kaik het gila petlaar wara hinarubu ma ira nuhet ebar.  
\q2 U la hahirhir diet ing diet malentakuane het.   
\q1
\v 8 Tano kidilona bung bakut mehet latlaat tupas ugu, God,  
\q2 ma het na pirlat hatikane no hinsaam.   
\b  
\q1
\v 9 Iesen kaiken um u te malok se tar het ma u te bul hasur het.  
\q2 Ma pau la saksakate habaling um ira nuhet matana ubane.   
\q1
\v 10 \x - \xo 44.10 \xt WkP 26:17; Jos 7:8,12\x*U ga gil mehet bia het na hesuo tapukus menalua ra matmataan ta diet ing diet harubu tika ma het,  
\q2 ma diet ga kap leh ira numehet minsik wara nudiet mon.   
\q1
\v 11 \x - \xo 44.11 \xt WkP 26:33; Lo 4:27\x*U ga waak se tar het bia da kanam hakidilon het hoing ira sipsip,  
\q2 ma u ga bul harbasiane het nalamin ta ira mes na hunhuntunaan.   
\q1
\v 12 \x - \xo 44.12 \xt Lo 32:30; Het 2:14\x*U ga suhurane hasiksik ira num matanaiabar.  
\q2 Pau ga palim mataan diet.   
\b  
\q1
\v 13 \x - \xo 44.13 \xt Lo 28:37\x*U te gil diet ing diet lon tika ma het bia diet na kukutur ta het.  
\q2 Diet ing diet kis luhutane tar het, diet pa na urur ta het ma diet na malentakuane het.   
\q1
\v 14 U te gil het bia da hasakit ta het nalamin ta ira hunhuntunaan ta ira mes na hanuo.  
\q2 Ira matanaiabar diet lawa ul tar ta het.   
\q1
\v 15 Tano kidilona bung bakut iau palai bia diet hamarisne iau,  
\q2 ma a hirhir i te pulus no nugu matmataan   
\q1
\v 16 ta ira harangat ta diet ing diet kukutur ma diet ngangare iau,  
\q2 kanong ta ira nugu ebar ing diet taguro wara balbalu iau.   
\b  
\q1
\v 17 Kaiken bakut ga hanuat taar ta het,  
\q2 iesen mehet pai ga luban ugu,  
\q2 ma het pai lake no num kunubus.   
\q1
\v 18 Mehet pa ga lilik tatohun taam.  
\q2 Mehet pa ga mur tiga mes na ngaas. Mehet murmur hani at no num ngaas.   
\q1
\v 19 \x - \xo 44.19 \xt Nng 51:8; Jer 9:11\x*Iesen u ga rigisane mehet ma u ga waak tar het nalamin ta ira paap rakaia,  
\q2 ma u ga pulus bakut het ma ra tamat na kankado saakit.   
\b  
\q1
\v 20 \x - \xo 44.20 \xt Lo 6:14\x*Ing bia mehet gate luban no hinsana no numehet God,  
\q2 ma bia mehet gate sasaring tupas tiga mes na god,   
\q1
\v 21 \x - \xo 44.21 \xt Nng 139:1,2; Jer 17:10\x*God, u gor nes tupas leh ie,  
\q2 kanong u nunure tar ira nuhet lilik susuhai.   
\q1
\v 22 \x - \xo 44.22 \xt Rm 8:36; Ais 53:7\x*Iesen tano kidilona bung bakut di wara bubu bing het wara gaem.  
\q2 Di nes kilam het hoing ira sipsip di wara kutkut bing.   
\b  
\q1
\v 23 \x - \xo 44.23 \xt Nng 7:6\x*Watong, tangahun! Wara bih u kubaba?  
\q2 Nu pada! Waak bia u malentakuane hatikane het.   
\q1
\v 24 \x - \xo 44.24 \xt Jop 13:24; Nng 88:14\x*Wara biha u mun ta mehet,  
\q2 ma u luban ira nuhet tamat na tapunuk ma ira nuhet ngunngutaan?   
\b  
\q1
\v 25 Di ga bul hasur tar het napu ra kaabus.  
\q2 Ira palatamai het i patep taar tano pise.   
\q1
\v 26 Tut hut ma nu harahut het.  
\q2 Halon het kanong tano num harmarsai nong pai la patpataam.   
\c 45  
\d A nianga tupas no tunotuno nong i kure ira ut na ninge: ing da inge iakan ra ninge, da mur no kaungana no ninge “Purpur.” Ira bulumur ta Korah diet ga pit iakan ra ninge na tinolen.  
\q1
\v 1 Tiga bilai na nianga i haguama no kaatigu  
\q2 ing iau was murmur ira nianga ing iau pakat utano king.  
\q2 No karamegu aie no linge na pinapakat tano keskes na ut na pakpakat.   
\b  
\q1
\v 2 Augu, u nanaas timaan ta ira tunaan bakut,  
\q2 ma God gate kapal ira palabulum ma ra harmarsai,  
\q2 kanong gate haidane hatikane ugu.   
\q1
\v 3 \x - \xo 45.3 \xt Hb 4:12; Ni 1:16; Ais 9:6\x*Taline hadikdikit no num wise na hinarubu ukaia ra binabatim, augu no dadas na tunotuno.  
\q2 Sigasigam ma ra melmel na minamarim.   
\q1
\v 4 \x - \xo 45.4 \xt Sef 2:3\x*Ma ira num minamar nu hilau laah ma tiga hos bia u te petlaar wara bubu ira num ebar,  
\q2 kanong ta ira burena ira tutun, no magingin na kis matien, ma no takodasiana magingin.  
\q2 I tahut bia no kata na limaam na haminas ira gingilaan ing pai a malmaliana.   
\q1
\v 5 \x - \xo 45.5 \xt Nng 18:14\x*I tahut bia ira num iaiaan na rumus na salok ira kaati diet ira ebar tano king.  
\q2 I tahut bia ira matanaiabar ta ira kantri diet na puko napu ta ira kakim.   
\q1
\v 6 \x - \xo 45.6 \xt Hb 1:8,9\x*God,\f + \fr 45.6 \ft I haianga no king ta Israel. I kilam ie bia “God” kanong no king i tur ra matmataan ta ira matanaiabar ta Israel hoing tiga malalar ta God at. God no udiet lualua tutun, iesen no king no udiet lualua nong God ga hatur ie wara gaie diet kai ra ula hanuo. I hoing bia no king i kap no mauho ta God kai napu ra matmataan ta ira Israel.\f* no num kinkinis na harkurai na kis hathatika.  
\q2 No num takodasiana harkurai na kure no num kingdom.   
\q1
\v 7 U sip no taktakodas ma u malentakuane no saksakena.  
\q2 Io kaik, God, aie no num God, i te hakisi haut ugu naliu ta ira num harsakata  
\q2 ing i gilamis ugu ma no wel na gungunuama.   
\q1
\v 8 Ira num sigasigam bakut i sangsangin kala mismisien ma ra lamara naas ma ra lamara boiah.  
\q2 Mekatiga ra ngasia diet ira watong ing di hamar ma ra linge di gil ma ra lako na wawaguai,  
\q2 ira kinakel na ninge di ting mur, i haguama ugu.   
\q1
\v 9 \x - \xo 45.9 \xt Sol 6:8\x*Nalamin ta ira num wasire na hahin u suko diet, ira nat na hahi diet ira king mah kaike.  
\q2 Tano kata na limaam no kwin nong di hamar ie ma ra gol me Opir.   
\b  
\q1
\v 10 \x - \xo 45.10 \xt Rut 1:16,17\x*Nat na hahigu, hadoda. Lilik timaan ma nu tar talingaam.  
\q2 Lik luban ira num matanaiabar ma ira hinsakaam.   
\q1
\v 11 \x - \xo 45.11 \xt 1Pt 3:6\x*No king i te ngalabo tano num bilai na mangmangis.  
\q2 Taram ie kanong aie no num watong.   
\q1
\v 12 \x - \xo 45.12 \xt Nng 87:4\x*A hinasik me Taia na hanuat ma ra hartabar,  
\q2 ma ira watong diet na silihe no num harkalak.   
\q1
\v 13 I melmel harsakit no nat na hahine no king kenam narako tano uno hala.  
\q2 Di hi tikane no uno sigasigam ma ra gol.   
\q1
\v 14 \x - \xo 45.14 \xt Sol 1:4\x*Di dungut matatarine ira kiniasine, io, di lamus tar ie tano king.  
\q2 Ira uno lala na bulahin na harsakata, diet mur ie,  
\q2 ma di lamus tar diet bakut taam.   
\q1
\v 15 Di lamus halaka diet ma ra gungunuama ma ra larlaro.  
\q2 Diet haan laka tano ngasiana no king.   
\b  
\q1
\v 16 Ira natim tunaan diet na kap leh ira mauho ta ira am sus.  
\q2 Nu hatamat diet haruat ho ira king kaia ta ira kaba hanuo bakut.   
\q1
\v 17 \x - \xo 45.17 \xt Mal 1:11\x*Iau ni gil no hinsaam bia diet bakut ing diet na lon namur, diet pa na lik luban ie,  
\q2 io kaik, ira kantri diet na pirlat ugu hathatika.   
\c 46  
\d A nianga tupas no tunotuno nong i kure ira ut na ninge: ira bulumur ta Korah diet ga pit iakan ra ninge ma diet ga murmur no kaungana no ninge “Ira Bulahin.”  
\q1
\v 1 \x - \xo 46.1 \xt Lo 4:7\x*God aie no nudahat subaan na barbarahit ma no udahat baso.  
\q2 Ma i la balbalaure haitne dahat ta ira bung na harangunngutaan.   
\q1
\v 2 A linge bia be no ula hanuo na ruh ma ira uladih na puko taar narako tano tingena tes,  
\q2 iesen dahat pa na burut.   
\b  
\q1
\v 3 Huo mah ing bia no tes na wawaang ma na busbusain,  
\q2 ma ira uladih na ninir ing no tes i tut diet.   
\q1
\v 4 Tiga taah kana, ing ira auno katen taah na haguama no tamat na pise na hala ta God,  
\q2 no halhaliana taman ing aie Nong i Naliu Harsakit i la lalon kaia.   
\q1
\v 5 \x - \xo 46.5 \xt Ese 43:7,9; Hos 11:9\x*God i kis narakoman tana, io, pai tale bia na puko.  
\q2 God na harahut ie ing no malaan na daras ie.   
\q1
\v 6 \x - \xo 46.6 \xt Jol 2:11; Amo 1:2; 9:5\x*Ira huntunaan ing diet pai Iudeia, diet tut na kamahar. Ira kingdom diet puko.  
\q2 I raun no ingana ma no ula hanuo i pola bia.   
\b  
\q1
\v 7 \x - \xo 46.7 \xt Nam 14:9; 2Sto 13:12\x*No Watong Nong i Dadas Harsakit, i la kis tika taar ma dahat.  
\q2 No God ta Iakop aie no udahat subaan na munmun.   
\b  
\q1
\v 8 \x - \xo 46.8 \xt Jer 51:43\x*Mai, ma muat na nes ira pakpakilai tano Watong  
\q2 ing i hamau taman tano ula hanuo.   
\q1
\v 9 \x - \xo 46.9 \xt Ais 9:5\x*I la haphapataam ira rom ta ira katon bakut tano ula hanuo,  
\q2 i la patpatum ira laplapot, i la warwarat ira rumus,  
\q2 ma i la tuntun ira bahbahit ma ra iaah.   
\q1
\v 10 “Kis matien ma nu nunure bia iau God.  
\q2 Da hatamat iau nalamin ta ira kantri.  
\q2 Da hatamat iau kai tano ula hanuo.”   
\b  
\q1
\v 11 No Watong Nong i Dadas Harsakit, i la kis tika taar ma dahat.  
\q2 No God ta Iakop aie no udahat subaan na munmun.   
\c 47  
\d A nianga tupas no tunotuno nong i kure ira ut na ninge: ira bulumur ta Korah diet ga pit iakan ra ninge na lotu.  
\q1
\v 1 \x - \xo 47.1 \xt Nng 98:8\x*Muat ira matanaiabar ta ira kantri bakut, muat na pasapasar ma ira lima muat.  
\q2 Ma muat na kup ma ra gungunuama uram ho God.   
\q1
\v 2 \x - \xo 47.2 \xt Lo 7:21; Neh 1:5\x*No Watong Nong i Naliu Harsakit i haruat bia da rui,  
\q2 aie no tamat na King tano ula hanuo bakut!   
\q1
\v 3 I bul hasur ira mes na hunhuntunaan menapu ta dahat,  
\q2 ma ira kaba matanaiabar menapu ta ira kaki dahat.   
\q1
\v 4 \x - \xo 47.4 \xt 1Pt 1:4\x*Ga pilak no taman nong dahat te tinanei,  
\q2 aie no melmel na linge ta Iakop nong God i sip ie.   
\b  
\q1
\v 5 God i te hanut narakoman ra kunup na gungunuama.  
\q2 No Watong i te hanut nalamin ta ira kinakel na tahur.   
\q1
\v 6 Inge pirharlat tupas God, inge pirharlat.  
\q2 Inge pirharlat tupas no udahat King, inge pirharlat.   
\b  
\q1
\v 7 \x - \xo 47.7 \xt Sek 14:9\x*Kanong warah, God aie no tamat na King tano ula hanuo bakut.  
\q2 Inge tupas ie ma tiga ninge na pirharlat.   
\q1
\v 8 \x - \xo 47.8 \xt 1Sto 16:31\x*God i kure ira kantri.  
\q2 God i kis taar tano uno halhaliana kinkinis na harkurai.   
\q1
\v 9 \x - \xo 47.9 \xt Nng 89:18; 102:22\x*Ira lualua ta ira kantri diet kis hulungai  
\q2 hoing bia diet ira matanaiabar tano God ta Abaram.  
\q1 Ira king tano ula hanuo diet gar ta God.  
\q2 Di manga raun haut ie.   
\c 48  
\d A nianga tupas no tunotuno nong i kure ira ut na ninge: ira bulumur ta Korah diet ga pit iakan ra ninge na lotu.  
\q1
\v 1 \x - \xo 48.1 \xt Nng 2:6; Ais 2:3; Mai 4:1; Sek 8:3\x*No Watong i manga tamat, ma i manga tale bia da pirlat ie,  
\q2 ram tano pise na hala tano nudahat God, aram tano uno halhaliana uladih.   
\q1
\v 2 No uladih Saion i manga tamat ma i nanaas timaan,  
\q2 ma no ula hanuo bakut i guama tana.  
\q2 Hoing no uluno no tamat na uladih Zapon\f + \fr 48.2 \ft Di ga lik bia no uladih Zapon, aie no taman tano god Baal. Io kaik, kaiken ra nianga i hamines bia God, aie no tamat na dadas na god tutun, ma pataie bia ne Baal.\f*, huo mah no uladih Saion,  
\q2 no pise na hala tano Tamat na King.   
\q1
\v 3 \x - \xo 48.3 \xt Nng 46:7\x*God kenam narako ta ira subaan na barbarahit tane Saion.  
\q2 I te hamines ie bia aie at no hala na munmun ta ira matanaiabar ta Saion.   
\b  
\q1
\v 4 \x - \xo 48.4 \xt 2Sml 10:6-19\x*Ing ira king diet ga tur tika,  
\q2 ma ing diet ga hanhan tika wara hinarubu,   
\q1
\v 5 diet ga nes Saion ma diet ga manga karup saakit.  
\q2 Ma diet ga hilau ma ra tamat na bunurut.   
\q1
\v 6 Kaik at mon diet ga dedar kaia  
\q2 ma ra ngunngutaan hoing tiga hahin a bulu i la papaas ie.   
\q1
\v 7 \x - \xo 48.7 \xt 1Kng 10:22; Ese 27:25\x*U ga haliare diet hoing ira tamat na mon me Tasis.  
\q2 Tiga dadaip meres hono kasakes i la tutut hut mekaia ga puuh sale diet.   
\b  
\q1
\v 8 Het te hadade ma het te nes mah asa ing God ga pakile  
\q2 narako tano pise na hala tano Watong Nong i Dadas Harsakit, no nudahat God,  
\q2 ma i hoken: God na balaure hadadas hatikanei.   
\b  
\q1
\v 9 God, narakoman tano num hala na lotu,  
\q2 mehet liklik murmur no num harmarsai nong pai la patpataam.   
\q1
\v 10 \x - \xo 48.10 \xt Lo 28:58; Jos 7:9; Mal 1:11\x*God, haruat ma no tamat na hinsaam,  
\q2 ira tunotuno ta ira katon bakut tano ula hanuo diet pirlat ugu.  
\q2 No dadas na kata na limaam i hung ma ra takodasiana magingin.   
\q1
\v 11 \x - \xo 48.11 \xt Nng 97:8\x*Ira matanaiabar ta Saion diet guama,  
\q2 ma ira tamtaman ta Iudeia diet laro,  
\q2 kanong ta ira num harkurai.   
\b  
\q1
\v 12-13 \x - \xo 48.12-13 \xt Neh 3:1,11,25-27; Nng 122:7\x*Kaia, muat na haan luhutane Saion.  
\q2 Muat na lik murmur timaan ira uno taltalona balo.  
\q1 Muat na nes ma muat na was ira katon na barbarahit aram naliu ine,  
\q2 naga tale bia muat na hinawase diet ing diet na lon tano pakana bung namur.   
\q1
\v 14 Kanong iakan ra God aie no nudahat God hathatika.  
\q2 Aie na lue dahat kaiken ma ukaia mah hono haphapataam.   
\c 49  
\d A nianga tupas no tunotuno nong i kure ira ut na ninge: ira bulumur ta Korah diet ga pit iakan ra ninge na lotu.  
\q1
\v 1 Hadade ken, muat ira tunotuno.  
\q2 Taram, muat ing muat lon ta iakan ra ula hanuo,   
\q1
\v 2 muat ira lualua ma muat ira malahahin,  
\q2 muat ira watong ma muat ira maris mah.   
\q1
\v 3 No hagu na tange ira nianga na minminonas.  
\q2 Ira inga na nianga mekai ra kaatigu na tar palpalai.   
\q1
\v 4 Iau ni sa talingagu taar ta ira nianga na minminonas.  
\q2 Ing ni ting no haap ni palas no kukuraina i susuhai taar tano nugu nianga.   
\b  
\q1
\v 5 \x - \xo 49.5 \xt Nng 23:4; 27:1\x*Iau pa ni burut ing ira sakana pakana bung na hanuat,  
\q2 ma ing bia ira ut na harabota sakasaka diet na luhutane iau,   
\q1
\v 6 \x - \xo 49.6 \xt Jop 31:24; Nng 52:7; Snd 11:28; Mk 10:24\x*diet ing diet so nurnuruan ta ira udiet tamat na bunbulaan  
\q2 ma diet latlaat ta ira udiet kinkinis na watong.   
\q1
\v 7 Taie tikai i tale bia na kul pukus no lon auno tiga mes,  
\q2 bia na tar kunkulaan ta God wara gaena.   
\q1
\v 8 \x - \xo 49.8 \xt Mt 16:26\x*No kunkulaan wara gaena tiga lon a tabi matana.  
\q2 Taie ta kunkulaan i haruat   
\q1
\v 9 \x - \xo 49.9 \xt Nng 16:10; 89:48\x*bia na kul halon hathatikane habaling ie  
\q2 ma pa na nes no minaat.   
\b  
\q1
\v 10 \x - \xo 49.10 \xt Sav 2:16,18,21; Lk 12:19-20\x*Dahat bakut i tale bia dahat na nes ira ut na mintota diet na maat.  
\q2 Ira ba ma ira ngulo diet hiruo tiga mangaan mon  
\q2 ma diet waak kapis tar ira udiet minsik taar ta ira mes.   
\q1
\v 11 A ngasia diet hatika at um ira udiet midi,  
\q2 ma nudiet katon na kinkinis mah ta ira kaba pakana bung,  
\q2 sukmaal bia diet te hasur hinsa diet taar ta ira kaba katon na pise.   
\b  
\q1
\v 12 No tunotuno ing bia auno mon tamat na bunbulaan, iesen pa na kis lawas,  
\q2 i ngan hoing ira wawaguai di haliare.   
\b  
\q1
\v 13 Iakan aie no kunkulaan audiet ing diet so nurnuruan baling at ta diet,  
\q2 ma si mah ing diet murmur diet ma diet haut leh ira udiet nianga.   
\q1
\v 14 \x - \xo 49.14 \xt Dan 7:18; Mal 4:3; 1Ko 6:2; Ni 2:26\x*Diet haruat hoing ra sipsip di te tagure tar wara ures ra midi,  
\q2 ma no minaat na iaiaan ta diet.  
\q1 Ira ut na takodas diet na kure kaike ra tunotuno ra malaan,  
\q2 ing ira palatamai diet na marsang ares ra midi  
\q2 tapaka ta ira udiet melmel na hala.   
\q1
\v 15 \x - \xo 49.15 \xt Nng 16:10-11\x*Iesen God na kul pukus leh iau mares ra midi.  
\q2 Tutun saakit, na lamus leh iau tupas ie.   
\b  
\q1
\v 16 \x - \xo 49.16 \xt Nng 37:7\x*Waak u ramramin ing bia tikai na hanuat watong,  
\q2 ma bia no minarine no uno hala na tamtamat hanahaan,   
\q1
\v 17 \x - \xo 49.17 \xt 1Tm 6:7\x*kanong pana le kap tiga linge mei ing na maat,  
\q2 ma no minamarine pa na hansur tika mei.   
\q1
\v 18 Ing ga lon taar, ga lik bia no uno kinkinis ga manga bilai,  
\q2 (ma a tutun bia di la pirpirlat ugu ing u petlaar),   
\q1
\v 19 \x - \xo 49.19 \xt Stt 15:15; Jop 33:30\x*iesen na kis tika ma ira luptamana menalua  
\q2 ing diet pa na nes habaling no palai tano kasakes.   
\b  
\q1
\v 20 Tikai auno mon tamat na bunbulaan ma taie ta palpalai tana,  
\q2 i ngan hoing ira wawaguai di haliare.   
\c 50  
\d A ninge na lotu ta Asap.  
\q1
\v 1 \x - \xo 50.1 \xt Jos 22:22; Nng 113:3\x*God, no Watong nong i manga dadas saakit,  
\q2 i la iangianga ma i la taataau no ula hanuo  
\q2 merau tano tuntunut hut tano kasakes ures tano katon i la sungsuguh kaia.   
\q1
\v 2 \x - \xo 50.2 \xt Nng 48:2\x*Meram Saion, no katon nong i melmel saakit,  
\q2 God i la murmurarang mekaia.   
\q1
\v 3 \x - \xo 50.3 \xt WkP 10:2; Nam 16:35\x*No udahat God i hanuat, ma pa na hanuat kunkun.  
\q2 A iaah na iaiaan haan menalua tana,  
\q2 ma a tamat na baiangin na luhutane ie.   
\q1
\v 4 \x - \xo 50.4 \xt Lo 4:26; 31:28\x*I tataau no mawe kenam naliu,  
\q2 ma no ula hanuo mah, waing naga kure ira uno matanaiabar hoken:   
\q1
\v 5 \x - \xo 50.5 \xt KBk 24:7\x*“Lamus hulungen ukai ho iau ira nugu tunotuno ing diet te tar tutun ira udiet nilon tagu,  
\q2 diet ing diet ga gil tiga kunubus tika ma iau ma ra hartabar.”   
\q1
\v 6 Ma no mawe i hinawas palai bia God i takodas,  
\q2 kanong aie at no ut na gil harkurai.   
\b  
\q1
\v 7 \x - \xo 50.7 \xt KBk 20:2\x*“Ira nugu tunotuno, muat hadoda, ma iau ni ianga.  
\q2 Iau ni hinawas palai ta ira num saksakena, Israel.  
\q2 Iau God, no numuat God.   
\q1
\v 8 Iau pai la baboor muat ta ira numuat hartabar,  
\q2 bia ira numuat hartabar ing di la tuntun ing i la be kis taar menalua tagu.   
\q1
\v 9 Iesen iau pai sip tiga tumatena bulumakau,  
\q2 bia tiga meme mekaia ra ngasia diet,   
\q1
\v 10 kanong ira kaba rakaia tano malit, a nugu,  
\q2 ma ira bulumakau ta ira arip na tihtihingan mah.   
\q1
\v 11 \x - \xo 50.11 \xt Mt 6:26\x*Iau nunure ira kaba maan bakut ta ira uladih,  
\q2 ma ira wawaguai tano pitoka, a nugu mah.   
\q1
\v 12 \x - \xo 50.12 \xt KBk 19:5; Lo 10:14; 1Ko 10:26\x*Ing bia iau gor taburungan, iau pa gor hinawase muat,  
\q2 kanong no ula hanuo a nugu ie, ma ira linge bakut narako tana.   
\q1
\v 13 Iau pai la ienien ira uratine ira tumatena bulumakau  
\q2 ma iau pa ni mame mah ira de na meme.   
\q1
\v 14 \x - \xo 50.14 \xt Rm 12:1; Nam 30:2\x*Tar ra hartabar na tanga tahut uram ho God.  
\q2 Gil haruatne ira num kunubus uram ta Nong i Naliu Harsakit.   
\q1
\v 15 Ma nu tataau tupas iau tano pakana bung na harangunngutaan.  
\q2 Iau ni halon ugu, ma nu pirlat iau.”   
\b  
\q1
\v 16 Iesen ta ira ut na sakena, God i tange,  
\q1 “Wara biha nu tange mur ira nugu harkurai  
\q2 ma nu tange mah bia nu gil haruatne no nugu kunubus?   
\q1
\v 17 \x - \xo 50.17 \xt Snd 12:1; Rm 2:21,22\x*U malentakuane ira nugu dadas na nianga,  
\q2 ma u se ira nugu nianga menamur taam.   
\q1
\v 18 \x - \xo 50.18 \xt Rm 1:32\x*Ing u nas tiga ut na kikinau, u tur tika mei,  
\q2 ma u lon tika ma ira ut na hilawa.   
\q1
\v 19 No haam i tange ira saksakena,  
\q2 ma no karamem i hatahuat ra hinarabota.   
\q1
\v 20 Hait at mon u la iangianga wara hagahe no tasim,  
\q2 ma u tange ira linge pai tutun tano natine no pawasim tutun.   
\q1
\v 21 \x - \xo 50.21 \xt Ais 42:14; 57:11\x*Kaiken ra linge u te pakile, ma iau kis kunkun taar.  
\q2 U lik bia iau at mon hoing augu.  
\q1 Iesen iau ni boor ugu  
\q2 ma ni tung ugu ra matmataan taam.   
\q1
\v 22 Lik murmur iakan, muat ing muat luban God,  
\q2 iau kabi gisiane muat ma taie tikai wara harharahut.   
\q1
\v 23 \x - \xo 50.23 \xt Hos 14:2; Heb 13:15\x*Nong i tar ra hartabar na tanga tahut, i ru iau,  
\q2 ma i tagure no ngaas waing iau nigi hamines no harhalon ta God.”   
\c 51  
\d A nianga tupas no tunotuno nong i kure ira ut na ninge: Devit ga pit iakan ra ninge na lotu. I hinhinawas utano pakana bung bia no tangesoot Natan ga haan tupas Devit ing Devit gate noh tika ma Batseba.  
\q1
\v 1 God, marse iau  
\q2 haruat ma no num magingin na harkalak tupas iau nong pai la patpataam.  
\q1 Ma haruat ma no num tamat na harmarsai,  
\q2 kap se tano num lilik ira nugu magingin na tabuna mur nianga.   
\q1
\v 2 \x - \xo 51.2 \xt Ais 1:16; Hb 9:14; 1Jn 1:7,9\x*Gis ise ira nugu nironga  
\q2 ma nu gulas ise ira nugu magingin sakena tagu,   
\q1
\v 3 kanong iau nunure tar ira nugu magingin na tabuna taram nianga,  
\q2 ma ira nugu nironga i la be kis taar menalua tagu.   
\q1
\v 4 \x - \xo 51.4 \xt 2Sml 12:13; Rm 3:4\x*Iau te gil nironga taar taam, taar taam sen mon,  
\q2 ma iau te gil nironga ra matmataan taam,  
\q1 kaik da hatutun ugu bia u takodas ing nu ianga  
\q2 ma i takodas at mah ing u kure iau.   
\q1
\v 5 \x - \xo 51.5 \xt Ep 2:3\x*Tutun saakit, a ut na sakena iau ing di ga kaha iau.  
\q2 A ut na sakena iau mekaia laah ing no pawasigu ga tianane leh iau.   
\q1
\v 6 \x - \xo 51.6 \xt Jop 38:36; Snd 2:6; Sav 2:26; Jm 1:5\x*Tutun saakit, u sip bia no tutun na kis aram narakoman tagu.  
\q2 A kai narako tagu tano katon i kis susuhai, u hausur iau tano minmintot.   
\b  
\q1
\v 7 \x - \xo 51.7 \xt KBk 12:22; Nam 19:18; Hb 9:19; Ais 1:18\x*Kapal sare iau ta ira nugu magingin sakena, ma iau nigi nanaas nunuhuan.  
\q2 Gis iau, ma iau nigi manga ponpon saakit ta ira sinow.   
\q1
\v 8 Iau sip bia ni hadada gungunuama ma ra larlaro.  
\q2 Ira sur ing u te rigis, iau sip bia diet na guama.   
\q2
\v 9 Suhe no num matmataan ta ira nugu nironga  
\q2 ma nu kap se tano num lilik ira nugu sakana tintalen.   
\b  
\q1
\v 10 \x - \xo 51.10 \xt Ese 18:31; Ep 2:10; Mt 5:8; Ap 15:9\x*God, hatahuat aram narako tagu tiga bala i gamgamatien,  
\q2 ma nu hasigarine aram tagu tiga lon i patpatuan.   
\q1
\v 11 Waak u se hasur iau mekaia tano matmataan taam  
\q2 bia nu kap se no num Halhaliana Tanuo mekai ho iau.   
\q1
\v 12 Bul habaling no gungunuama tano num harhalon taar tagu  
\q2 ma nu sukal hadadas iau ma tiga mangana lilik narakoman tagu nong i la kanakana taar wara tartaram ugu.   
\b  
\q1
\v 13 Kaik, diet ing diet pai mur harkurai, iau ni hausur diet uta ira num ngaas,  
\q2 ma ira ut na sakena diet na tapukus taar taam.   
\q1
\v 14 \x - \xo 51.14 \xt 2Sml 12:9\x*God, halon iau sukun no nugu magingin na harubu bingibing,  
\q2 augu no God nong i la halhalanga iau,  
\q2 ma no karamegu naga ingane no num takodasiana magingin.   
\q1
\v 15 Watong, papos ira palabulugu,  
\q2 ma no hagu na tange ra pirhakasing tupas ugu.   
\q1
\v 16 \x - \xo 51.16 \xt 1Sml 15:22; Nng 40:6\x*Bia ing u gor guama ta ira hartabar, iau gor tar.  
\q2 Iesen pau la kanakana ta ira hartabar di la tuntun.   
\q1
\v 17 \x - \xo 51.17 \xt Nng 34:18\x*No hartabar nong God i sip i hoken, bia no tunotuno i milo pane ira uno sakena.  
\q2 God, pa nu malok se  
\q2 no tunotuno ing bia i tar no magingin na marmaris taam ta ira uno sakena ma i milo mah.   
\b  
\q1
\v 18 \x - \xo 51.18 \xt Ais 51:3; Nng 102:16\x*Tano num bilai na sinisip, gil hanunuhuan Saion.  
\q2 Hatur haut ira balo ta Ierusalem.   
\q1
\v 19 \x - \xo 51.19 \xt Nng 66:13,15\x*Kaik naga mon takodasiana hartabar,  
\q2 ma a mon hartabar ing di la tuntun hakidilon wara haguama ugu.  
\q2 Kaik daga hartabar ma ra tumatena bulumakau tano num suuh na hartabar.   
\c 52  
\d A nianga tupas no tunotuno nong i kure ira ut na ninge: Devit ga pit iakan ra ninge. I hinhinawas utano pakana bung ing Doek me Edom gate haan tupas Sol, gaam hinawasei bia, “Devit i te haan tano hala tane Ahimelek.”  
\q1
\v 1 \x - \xo 52.1 \xt Nng 94:4\x*Warah gu latlaat ta ira sakena, augu no tamat na lualua?  
\q2 Warah gu latlaat tano kidilona bung bakut,  
\q2 augu nong a linge na hirhir ugu tano matmataan ta God?   
\q1
\v 2 \x - \xo 52.2 \xt Nng 57:4\x*No karamem i pingit hawaat ra hauhagawai.  
\q2 I ngan hoing ra niani na resa,  
\q2 augu nong u la gilgil hinarabota.   
\q1
\v 3 \x - \xo 52.3 \xt Jer 9:5\x*U kalak no saksakena ma u malok se no bilbilai.  
\q2 U sip bia nu harabota ma pau manga tanga asa ing i takodas.   
\q1
\v 4 U sip ira kaba nianga na harangunngutaan,  
\q2 augu nong a ut na harabota augu!   
\b  
\q1
\v 5 \x - \xo 52.5 \xt Snd 2:22\x*Tutun saakit, God na bul hasur ugu ma na bu bing hatikane ugu.  
\q2 Na palim hadadas haut ugu ma na ras tapikane ugu tano num palpalih.  
\q2 Na ragatane haut ugu mekaia ra hanuo gar ta ira lilona.   
\q1
\v 6 \x - \xo 52.6 \xt Nng 37:34\x*Ira ut na takodas diet na nes ma diet na ramramin.  
\q2 Diet na kurus no ut na sakena ma diet na tange bia,   
\q1
\v 7 \x - \xo 52.7 \xt Nng 49:6\x*“Iakaiken um no tunotuno  
\q2 nong pai nes bia God aie no auno dadas na barbarahit,  
\q2 iesen ga so nurnuruan ta ira uno tamat na kinewa  
\q2 ma ga hatamat no uno kinkinis na watong ing git halhaliare ira mes!”   
\b  
\q1
\v 8 \x - \xo 52.8 \xt Jer 11:16\x*Iesen, iau hoing tiga ina olip i kubur nunuhuan ram tano hala ta God.  
\q2 Iau so hatikane tar no nugu nurnuruan tano tutun na harmarsai ta God nong pai la patpataam.   
\q1
\v 9 Iau ni pirlat ugu hathatika ta ira linge u gil tagu.  
\q2 Iau ni nanaho ma ra nurnuruan tano hinsaam kanong i bilai no hinsaam.  
\q2 Iau ni pirlat no hinsaam ra matmataan ta diet ing diet te tar tutun ira udiet nilon taam.   
\c 53  
\d A nianga tupas no tunotuno nong i kure ira ut na ninge: ing da inge iakan ra ninge, da mur no kaungana no ninge “Mahalat”. Devit ga pit ie.  
\q1
\v 1 \x - \xo 53.1 \xt Nng 14:1-7; Rm 3:10-12\x*No ulba i tange narako tano kaatine,  
\q2 “Taie ta God.”  
\q1 Ira udiet nilon i mapus sakasaka ma da miliguruane ira udiet tintalen.  
\q2 Taie tikai i gil no tahut.   
\b  
\q1
\v 2 God i nanaas suur meram ra mawe  
\q2 ta diet ing a tunotuno mon diet,  
\q2 wara nesnes ing bia tikai i palai  
\q2 ma bia tikai i sisilih uta God.   
\q1
\v 3 Diet bakut diet te siel wiis laah.  
\q2 Diet tika bakut, diet te hanuat sakena.  
\q1 Taie tikai pai gil no tahut,  
\q2 taie tunat tikai.   
\b  
\q1
\v 4 \x - \xo 53.4 \xt Jer 4:22\x*Hohe, pai tale bia ira ut na gil nironga diet na nunure tiga linge?  
\q2 Diet ing diet harsirikane ira nugu matanaiabar hoing tikai i ien beret,  
\q2 ma diet pai la sasaring uram ho God.   
\q1
\v 5 \x - \xo 53.5 \xt WkP 26:17,36; Snd 28:1; Jer 8:1,2; 2Kng 17:20\x*Diet ke, nora ramramin i manga ubal diet,  
\q2 ing ga taie ta linge bia da burte menalua.  
\q2 God ga bul harbasiane ira suru diet, ing diet ga harubu ma muat.  
\q2 Muat ga gil hahirhir diet, kanong God ga malentakuane diet.   
\b  
\q1
\v 6 Maris, iau manga sip bia no harhalon ta ira Israel na hanuat me Saion!  
\q2 Ing God na bul pukus habaling ira bilbilai taar ta ira uno matanaiabar,  
\q2 i tahut bia ira bulumur te Iakop diet na guama. I bilai bia ira Israel diet na laro.   
\c 54  
\d A nianga tupas no tunotuno nong i kure ira ut na ninge: da ting ira mangana gita ing da inge iakan ra ninge. Devit ga pit iakan ra ninge. I hinhinawas utano pakana bung ing ira tunotuno me Zif diet gate haan tupas Sol, diet gaam tange, “Devit i mun taar nalamin ta mehet.”  
\q1
\v 1 \x - \xo 54.1 \xt Nng 20:1\x*God, halon iau ma no hinsaam.  
\q2 Hamines ma no num dadas bia iau pai gil tiga nironga.   
\q1
\v 2 God, hadade ira nugu sinasaring.  
\q2 Taram ira nianga mekai ra hagu.   
\b  
\q1
\v 3 Ira wasire diet tut na hinarubu ma iau.  
\q2 Ira ngangarina tunotuno ing diet malok ise God, diet silsilihe no nugu lon.   
\b  
\q1
\v 4 \x - \xo 54.4 \xt Nng 37:17,24; Ais 41:10\x*Tutun saakit bia God aie no nugu harharahut.  
\q2 No Watong aie nong i la hatur hadadas tar iau.   
\b  
\q1
\v 5 Waak tar no saksakena na tapukus gasien baal taar ta diet ing diet tange hagahe iau.  
\q2 Nu hatutun ing u te tange ma nu haliare diet.   
\b  
\q1
\v 6 \x - \xo 54.6 \xt Nam 15:3; Nng 50:14\x*Watong, tano nugu sinisip at, iau ni tar tiga hartabar ukaia ho ugu.  
\q2 Iau ni pirlat no hinsaam kanong i bilai.   
\q1
\v 7 \x - \xo 54.7 \xt Nng 34:6\x*Kanong warah, u te halangalanga iau sukun ira nugu tinirih bakut,  
\q2 ma ira matagu i te nes ira nugu ebar ing di bu bing diet.   
\c 55  
\d A nianga tupas no tunotuno nong i kure ira ut na ninge: da ting ira mangana gita ing da inge iakan ra ninge. Devit ga pit ie.  
\q1
\v 1 \x - \xo 55.1 \xt Nng 27:9\x*God, taram ira nugu sinasaring.  
\q2 Waak bia nu malok tano nugu sinasaring marmaris.   
\q1
\v 2 \x - \xo 55.2 \xt Ais 38:14\x*Hadade iau ma nu balu iau.  
\q1 Ira nugu lilik i hapurpuruan iau ma iau te tapunuk   
\q1
\v 3 \x - \xo 55.3 \xt 2Sml 16:7,8\x*ta ira inga diet ira ebar,  
\q2 ma ta ira mata diet ira ut na sakena ing diet ngokngok dikdikit tagu,  
\q1 kanong diet ubal iau ma ra ngunngutaan,  
\q2 ma diet tange hagahe iau ma ira udiet ngalngaluan.   
\b  
\q1
\v 4 No nugu lilik i haruburubu.  
\q2 No bunurut na minaat i manga ubal iau.   
\q1
\v 5 \x - \xo 55.5 \xt Jop 21:6\x*A bunurut i haan tupas iau ma iau manga dedar.  
\q2 A ramramin i sigam iau.   
\q1
\v 6 Iau ga tange bia, “Awai! Ing bia gor mon babagu hoing ra bun,  
\q2 iau gor pupungo laah ma nigi sangeh.   
\q1
\v 7 \x - \xo 55.7 \xt 1Sml 23:14\x*Iau gor hilau laah utapaka  
\q2 ma iau gor kis tano hanuo bia.   
\q1
\v 8 \x - \xo 55.8 \xt Ais 4:6; 25:4\x*Iau gor habir ukatiga tiga subaan na barbarahit,  
\q2 tapaka tano morohiluo ma no baiangin.”   
\b  
\q1
\v 9 \x - \xo 55.9 \xt Stt 11:9\x*Watong, nu hangunguo ira ut na sakena bia diet na ianga lalawata,  
\q2 kanong iau nes ra magingin na harhagawai ma ra hargau kai tano pise na hala.   
\q1
\v 10 Ra kasakes ma ra bung diet haan kumaan hurbit ta ira lar tano pise na hala.  
\q2 A sakana tintalen ma ra purpuruan kenam narako tana.   
\q1
\v 11 \x - \xo 55.11 \xt Nng 5:9; 10:7\x*A tintalen wara halhaliarai kenam narako tano pise na hala.  
\q2 A harabota ma ra harmang pai la patpataam ta ira uno mansuk bakut.   
\q1
\v 12 Ing bia tiga ebar gor sa sakana nianga taar tagu,  
\q2 iau gor tale bia ni bala maat taar at mon.  
\q1 Ing bia tiga sukagu gor tut na ngalngaluan ma iau,  
\q2 iau gor tale bia ni mun tana.   
\q1
\v 13 \x - \xo 55.13 \xt Jop 19:14; Nng 41:9\x*Iesen augu mon nong u te gil kan ra linge, a tunotuno augu hoing iau,  
\q2 no nugu harwis tutun nong dar git lalon tika.   
\q1
\v 14 \x - \xo 55.14 \xt Nng 42:4\x*Ma augu ing dar git guguama tika  
\q2 ing dar git hanahaan tika ma ra haleng tunotuno tano hala ta God.   
\b  
\q1
\v 15 \x - \xo 55.15 \xt Snd 6:15; Ais 47:11; 1Te 5:3; Nam 16:30-33\x*Iau sip bia no minaat na hakarup ira nugu ebar  
\q2 ma diet na maat lilon,  
\q2 kanong no saksakena i lalon nalamin ta diet.   
\b  
\q1
\v 16 Iesen iau tataau uram ho God  
\q2 ma no Watong i halon iau.   
\q1
\v 17 \x - \xo 55.17 \xt Dan 6:10\x*Ra matarahien, ra malaan ma ra pokona kasakes  
\q2 iau suah puasa ma ra ngunngutaan  
\q2 ma i hadade no ingagu.   
\q1
\v 18 A haleng diet tur mamate iau  
\q2 iesen God i kul pukus iau ma iau pai hiruo  
\q2 tano hinarubu di gil ie ma iau.   
\q1
\v 19 \x - \xo 55.19 \xt Lo 33:27\x*God, nong no uno kinkinis na harkurai i kis hathatikai,  
\q2 aie na hadade diet ma na hangungutaan diet,  
\q1 diet ira tunotuno ing diet pa na kios ira udiet magingin  
\q2 ma diet pa na burte God.   
\b  
\q1
\v 20 \x - \xo 55.20 \xt Nam 30:2\x*Nong mir la lalon tika i tut na hinarubu ma ira uno harwis.  
\q2 I kutus no uno kunubus tika.   
\q1
\v 21 \x - \xo 55.21 \xt Nng 12:2; 28:3; Snd 5:3,4\x*Ira uno nianga i namnamien hoing ra baata,  
\q2 iesen no uno lon i sip hinarubu taar.  
\q2 Ira uno katona nianga i manga ududuh ta ira wel,  
\q2 iesen kaike ra nianga i haruat ma ra wise i taguro taar wara harkato.   
\q1
\v 22 \x - \xo 55.22 \xt 1Pt 5:7\x*Tar se ira num tinirih tano Watong  
\q2 ma aie na hadadas ugu.  
\q2 Pa na waak se ira ut na takodas bia diet na puko.   
\q1
\v 23 Iesen augu, God, nu bul hasur ira ut na gil sakena  
\q2 ukaia narako tano lulur na minaat.  
\q1 Ira ut na hinarubu bingibing ma ira ut na hinarabota  
\q2 diet pa na lon lawas.  
\b  
\q1 Iesen iau at, iau so nurnur taam.   
\c 56  
\d A nianga tupas no tunotuno nong i kure ira ut na ninge: ing da inge iakan ra ninge, da mur no kaungana no ninge “Tiga Bun i Kis taar Kaia ra Daha i Tapaka.” Devit ga pit iakan ra ninge. I hinhinawas utano pakana bung ing ira Pilistia diet gate palim kawasei kaia ra taman Gat.  
\q1
\v 1 \x - \xo 56.1 \xt Nng 57:3\x*God, nu marse iau, kanong ira tunotuno diet paspasak hurbitane hani iau.  
\q2 Ta ira kaba bungbung diet sunang tartar wara hinarubu ma iau.   
\q1
\v 2 Ira ut na harabota diet pai sangeh wara iangianga huli iau tano kudulena bung bakut.  
\q2 Halengin diet harubu ma iau ma diet pai hirhir tunat ing diet gil huo.   
\q1
\v 3 Ing iau burut,  
\q2 iau ni nurnur taam.   
\q1
\v 4 \x - \xo 56.4 \xt Nng 56:10,11; 118:6; Hb 13:6\x*God nong no uno nianga iau pirlat ie,  
\q2 ta iakano God iau nurnur. Iau pa ni burburut.  
\q2 Asa kaik ira tunotuno mon diet tale bia diet na gil tagu?   
\q1
\v 5 \x - \xo 56.5 \xt 2Pt 3:16\x*Tano kudulena bung diet ruru halilie ira nugu nianga.  
\q2 Diet la pingpingit wara hagahe iau.   
\q1
\v 6 Diet wawor kumaan tika, ma diet munmunuane iau.  
\q2 Huo diet nesnes mur timaan ira nugu hinahaan.  
\q2 I tut ira bala diet wara hapataam se no nugu lon.   
\q1
\v 7 Waak tunat u bale se diet bia diet na hilau sukun no harpidanau.  
\q2 God, narako tano num ngalngaluan, bul hasur ira kaba hunhuntunaan ta ira mes na hanuo.   
\q1
\v 8 Pakat kawase ira nugu tapunuk.  
\q2 Pintare leh ira luur na matagu tano num gingop.  
\q2 Tutun saakit, u te was bakut leh.   
\b  
\q1
\v 9 \x - \xo 56.9 \xt Nng 9:3; 118:6; Rm 8:31\x*Ira nugu ebar diet na tahurus tapukus, ing ni tataau wara harharahut.  
\q2 Ta iakan iau ni nunure bia God i tur ma iau.   
\q1
\v 10 God, nong no uno nianga iau pirlat ie,  
\q2 no Watong, nong no uno nianga iau pirlat ie,   
\q1
\v 11 io, ta iakano God iau nurnur. Iau pa ni burburut.  
\q2 Asa kaik ira tunotuno mon diet tale bia diet na gil tagu?   
\q1
\v 12 \x - \xo 56.12 \xt Nng 50:14\x*God, iau tur taar tano nugu kunubus ukatiga ho ugu.  
\q2 Iau ni tar ira nugu hartabar na tanga tahut taar taam.   
\q1
\v 13 \x - \xo 56.13 \xt Nng 116:8,9; Jop 33:30\x*Kanong warah, u ga kap pukus leh iau ing iau ga wara minaat,  
\q2 ma ing iau ga harsomane iakano tinirih,  
\q2 waing nigi lon ra matmataan taam  
\q2 kai tano madaraas nong i bulo sare ira nilon.   
\c 57  
\d A nianga tupas no tunotuno nong i kure ira ut na ninge: ing da inge iakan ra ninge, da mur no kaungana no ninge “Waak ra Halhaliarai.” Devit ga pit iakan ra ninge. I hinhinawas utano pakana bung ing ga hilau tane Sol uram ra matana haat.  
\q1
\v 1 \x - \xo 57.1 \xt Nng 17:8; 63:7\x*Marse iau, God, marse iau,  
\q2 kanong no nugu nilon i la barahit taar taam.  
\q2 Iau ni kap barbarahit tano ududuh ta ira babaam,  
\q2 tuk no halhaliarai na saakit.   
\b  
\q1
\v 2 Iau tataau tupas God Nong i Naliu Harsakit.  
\q2 Iau suah uram ho God nong i pakile haruatne asa ing ga lik utagu.   
\q1
\v 3 I tule ra harharahut meram ra mawe ma i halon iau.  
\q2 I boor diet ing diet manga paspasak hani iau.  
\q2 God i tule no uno harmarsai ma no uno tutun na magingin.   
\b  
\q1
\v 4 \x - \xo 57.4 \xt Nng 35:17; 58:6; 59:7; Snd 12:18\x*Iau kenam nalamin ta ira laion.  
\q2 Iau noh taar nalamin ta ira rakaia ing diet manga taburungan,  
\q2 ira tunotuno ing ira ngise diet hoing ra kusur ma ra rumus,  
\q2 ma a niani na wise ira karame diet.   
\b  
\q1
\v 5 \x - \xo 57.5 \xt Nng 108:1-5\x*God, da raun haut ugu naliu tano mawe.  
\q2 ma i tahut bia no minamarim na burung no ula hanuo bakut.   
\b  
\q1
\v 6 \x - \xo 57.6 \xt Nng 10:9; Snd 26:27; 28:10; Sav 10:8\x*Diet se bat iau ma tiga uben.  
\q2 Ira tinirih ga ubal iau.  
\q2 Diet ga kil tiga lulur tano nugu ngaas,  
\q2 iesen diet baling at, diet te puko suur taar tana.   
\b  
\q1
\v 7 No nugu nilon i tur dadas, God.  
\q2 No nugu nilon i tur dadas.  
\q2 Iau ni inge na pirharlat.   
\q1
\v 8 Nugu nilon, tangahun!  
\q2 Ira haap ma ira gita, muat kakel!  
\q2 Hokaiken, iau ni hangun no laar.   
\b  
\q1
\v 9 Watong, iau ni pirlat ugu nalamin ta ira hunhuntunaan ta ira mes na hanuo.  
\q2 Iau ni inge wara utaam nalamin ta ira tunotuno bakut,   
\q1
\v 10 \x - \xo 57.10 \xt Nng 103:11\x*kanong a tamat no num harmarsai.  
\q2 I haruat aram ra mawe.  
\q2 Ma no num tutun na magingin i hanut uram ra bahuto.   
\b  
\q1
\v 11 God, da raun haut ugu naliu tano mawe,  
\q2 ma i tahut bia no minamarim na burung no ula hanuo bakut.   
\c 58  
\d A nianga tupas no tunotuno nong i kure ira ut na ninge: ing da inge iakan ra ninge, da mur no kaungana no ninge “Waak ra Halhaliarai.” Devit ga pit ie.  
\q1
\v 1 Muat ira lualua, muat lik bia i takodas ira numuat nianga?  
\q2 Ira numuat harkurai i takodas nalamin ta ira tunotuno?   
\q1
\v 2 \x - \xo 58.2 \xt Ais 10:1\x*Taie. Narako tano kaati muat, muat pingpingit ira harkurai pai takodas,  
\q2 ma ira lima muat i helar tano ula hanuo bakut.   
\b  
\q1
\v 3 \x - \xo 58.3 \xt Nng 51:5\x*Mekaia laah di ga kaha diet, ira ut na sakena diet haan taltalur.  
\q2 Meram laah tano lienat ta ira pawasi diet, diet mur leh at ira udiet lilik ma diet harabota.   
\q1
\v 4 \x - \xo 58.4 \xt Lo 32:33\x*Ira udiet sakana tintalen i haruat hoing no malmalena gar na ha na sui,  
\q2 ma hoing tiga kobra ing i malok bia na hadoda,   
\q1
\v 5 \x - \xo 58.5 \xt Sav 10:11\x*kaik pa naga hadade no kinkel tano tulaal tano ut na pinegil  
\q2 sukmaal be nong i hus tulaal i manga keskes.   
\b  
\q1
\v 6 \x - \xo 58.6 \xt Nng 3:7\x*God, warat ira ngise diet mekaia ra ha diet!  
\q2 Watong, ragatane ira lako diet ira laion!   
\q1
\v 7 \x - \xo 58.7 \xt Jos 2:11; 7:5\x*Waak diet naga panim bia, hoing ira taah i la salsaal laah.  
\q2 Ing diet sarat ira udiet laplapot, iau sip bia ira nudiet rumus na tabubur.   
\q1
\v 8 \x - \xo 58.8 \xt Jop 3:16\x*Na tahut bia diet na haruat ma ira garnahana no demdem i mamasa laah ing i hakakari haan,  
\q2 ma bia diet na haruat ma tiga bo i baling ma pai nes no kasakes.   
\b  
\q1
\v 9 \x - \xo 58.9 \xt Snd 10:25\x*Menalua ma ira sosopen na hamaan no mamahien tano iaah i lulungo gasien,  
\q2 God na sah se ira ut na sakena sukmaal bia diet lon taar at baak.   
\q1
\v 10 \x - \xo 58.10 \xt Lo 32:43; Nng 68:23\x*Ira ut na takodas diet na laro ing nu babalu wara gae diet.  
\q2 Diet na papaas suguh ta ira de diet ira ut na sakena.   
\q1
\v 11 \x - \xo 58.11 \xt Ais 3:10; Lk 6:23,35\x*Ira tunotuno diet na tange,  
\q2 “Tutun! A mon kunkulaan audiet ira ut na takodas.  
\q2 Tutun! Tiga God kana nong i kure no ula hanuo.”   
\c 59  
\d A nianga tupas no tunotuno nong i kure ira ut na ninge: ing da inge iakan ra ninge, da mur no kaungana no ninge “Waak ra Halhaliarai.” Devit ga pit iakan ra ninge. I hinhinawas utano pakana bung ing Sol ga tule ari tunotuno wara munmunuane Devit aram ra uno hala wara bubu bing ie.  
\q1
\v 1 God, halon iau mekaia ta ira nugu ebar.  
\q2 Balaure iau mekaia ta ing diet wara hinarubu ma iau.   
\q1
\v 2 Halon iau mekaia ta ira ut na gil nironga,  
\q2 ma nu kap pas iau mekaia ta ira ut na hinarubu bingibing.   
\b  
\q1
\v 3 \x - \xo 59.3 \xt Nng 69:4\x*Nes baak! Diet mun kawase tar iau.  
\q2 Ira ngangarina tunotuno diet ianga kumaan tika wara hanghagahe bia mon iau,  
\q2 ma iau pai lake tiga harkurai ma taie mah nugu ta sakana magingin, Watong.   
\q1
\v 4 \x - \xo 59.4 \xt Nng 35:19,23\x*Iau pai gil ta nironga, ma sen diet taguro wara hinarubu ma iau.  
\q2 Tut wara harharahut iau. Nanaas tano nugu tamat na tinirih.   
\q1
\v 5 \x - \xo 59.5 \xt Jer 18:23\x*Watong God Nong u Dadas Harsakit, no God ta ira Israel,  
\q2 nu taman tut ma nu hapidanau ira kantri ing diet pai Iudeia.  
\q2 Waak u marse ira sakana tunotuno ing diet ianga timaan ma iau iesen diet wara hagahe balik iau.   
\b  
\q1
\v 6 \x - \xo 59.6 \xt Nng 22:16\x*Diet ngangar ho ira paap ing diet tapukus ra matarahien ruruk,  
\q2 ma diet la hanahaan kumaan hurbit tano pise na hala.   
\q1
\v 7 \x - \xo 59.7 \xt Nng 57:4; Nng 73:11; 94:7\x*Nes asa diet maruane se ta ira ha diet.  
\q2 A mon sakana nianga ta ira palabulu diet ho ira wise na hinarubu,  
\q2 ma diet tange bia, “Sige tikai i tale bia na hadade dahat?”   
\q1
\v 8 \x - \xo 59.8 \xt Nng 2:4\x*Iesen augu, Watong, u kurus diet,  
\q2 ma u hamalentak kaike ra kantri ing diet pai Iudeia.   
\b  
\q1
\v 9 Augu no nugu dadas. Iau naanaas utaam.  
\q2 God, augu no nugu subaan na munmun.   
\q1
\v 10 No nugu God i marse iau ma na hanuat ukai ho iau.  
\q2 Na bale iau bia nigi latlaat taar ta ira sukagu.   
\q1
\v 11 \x - \xo 59.11 \xt Lo 4:9; 6:12\x*Iesen Watong, nuhet bahbahit, waak bia nu bu bing diet.  
\q2 Ira nugu tunotuno diet kabi luban no linge u ga gil ie.  
\q2 Tano num dadas bul hasur diet ma diet naga goota bia haan um.   
\q1
\v 12 \x - \xo 59.12 \xt Sef 3:11\x*Bul diet bia no udiet latlaat na hakuni diet,  
\q2 kanong ta ira saksakena ta ira ha diet  
\q2 ma ta ira nianga ta ira palabulu diet.  
\q2 Diet la harabota ma diet la iangianga na harhuli,   
\q1
\v 13 io kaik, nu hapataam bakut diet tano num ngalngaluan.  
\q2 Nu hapataam bakut diet tuk diet na panim laah.  
\q2 Io kaik, no ula hanuo bakut na nunure bia God i harkurai ta ira Israel.   
\b  
\q1
\v 14 \x - \xo 59.14 \xt Nng 59:6\x*Diet ngangar ho ira paap ing diet tapukus ra matarahien ruruk,  
\q2 ma diet la hanahaan kumaan hurbit tano pise na hala.   
\q1
\v 15 \x - \xo 59.15 \xt Jop 15:23\x*Diet goota hurbit wara adiet ta nian,  
\q2 ma ing bia diet pai hahos diet la kup na sunuah.   
\q1
\v 16 \x - \xo 59.16 \xt 2Sml 22:3; Nng 46:1\x*Iesen iau ni inge utano num dadas.  
\q2 Ra malaan iau ni inge utano num harmarsai  
\q1 kanong augu no nugu subaan na munmun  
\q2 ma no nugu barbarahit tano pakana bung na purpuruan.   
\b  
\q1
\v 17 God, iau ni inge na pirharlat ukatiga ho ugu, augu no nugu dadas.  
\q2 Augu no nugu subaan na munmun ma no God nong i la marmarse iau.   
\c 60  
\d A nianga tupas no tunotuno nong i kure ira ut na ninge: ing da inge iakan ra ninge, da mur no kaungana no ninge “No Puspuspal tano Kunubus.” Devit ga pit iakan ra ninge wara tar harausur. I hinhinawas utano pakana bung ing ga harubu me Aram Naharaim ma ne Aram Zobah, ma Ioab ga tapukus ma ga bu bing ra sangahul ma iruo na arip na tunotuno me Edom kaia tano salil di kilam ie bia “Sol.”  
\q1
\v 1 God, u te malok se het ma u te bul hasur het.  
\q2 U gate ngalngaluan. Kaiken um, kap pukus habaling leh mehet ukatiga ho ugu!   
\q1
\v 2 \x - \xo 60.2 \xt 2Sto 7:14\x*U te gune no pise ma u te habanga ie.  
\q2 Hatakodas pukus ing i banga, kanong kana baak i gungunagune.   
\q1
\v 3 \x - \xo 60.3 \xt Ais 51:17,22\x*U te ubal ira num matanaiabar ma ira dadas na pakana bung.  
\q2 U te hamamo het ma ra wain ing i gil het gi haan lakaleka.   
\b  
\q1
\v 4 \x - \xo 60.4 \xt Ais 11:12; 13:2\x*Iesen uta diet ing diet ru ugu tika ma ra bunurut,  
\q2 u te kute haut tiga hakilang waing diet naga barahit kaia ta ira rumus.   
\q1
\v 5 H\x - \xo 60.5 \xt Nng 108:6-13\x*alon het ma no dadas na kata na limaam, ma nu taram no nugu sinasaring,  
\q2 waing mehet ing u manga sip het, mehet naga langalanga taar.   
\q1
\v 6 \x - \xo 60.6 \xt Stt 33:17-19; J\x*God i te ianga meram tano uno halhaliana subaan hoken:  
\q2 “Iau te kap taman taar, kaik iau ni palau ira nugu matanaiabar ma no taman Sekem  
\q2 ma ni hapupuo tar no salil Sukot ma ni tar ie ta diet.   
\q1
\v 7 \x - \xo 60.7 \xt Jos 13:31; Lo 33:17; Stt 49:10\x*No hanuo Gileat a nugui, ma no huntunaan Manase a nugu mah ie.  
\q2 Epraim no nugu kukuha na hinarubu,  
\q2 ma Iudeia no nugu hakilang na harkurai.   
\q1
\v 8 \x - \xo 60.8 \xt 2Sml 8:1,2,14\x*Moab aie no nugu tultulai wara gisgis ira kakigu.  
\q2 Iau te se tar ira nugu pala lamaas na pinpaas ta Edom wara hamines bia iau te hahirhir ie.  
\q2 Iau te barangang ing iau petlaar Pilistia.”   
\b  
\q1
\v 9 Sige na lamus halaka tar iau tano pise na hala nong i manga naliu ira uno lar?  
\q2 Sige na lua tagu ukaia Edom?   
\q1
\v 10 \x - \xo 60.10 \xt Jos 7:12\x*Kanong warah, God, augu at u te malok se tar het,  
\q2 ma pau hanahaan tika ma ira nuhet umri.   
\q1
\v 11 Tar ta harharahut wara turtur bat ira amehet suk,  
\q2 kanong a linge bia mon ira harharahut gar na tunotuno.   
\q1
\v 12 Dahat na bul hasur ira adahat suk ma no harharahut ta God.  
\q2 Aie at na papasuane hasur diet.   
\c 61  
\d A nianga tupas no tunotuno nong i kure ira ut na ninge: da ting ira mangana gita ing da inge iakan ra ninge. Devit ga pit ie.  
\q1
\v 1 God, hadade no nugu tintaau.  
\q2 Taram no nugu sinasaring.   
\q1
\v 2 \x - \xo 61.2 \xt Nng 18:2\x*Mekai ra hauhawatine no ula hanuo iau tataau ugu.  
\q2 Iau tataau ing iau malmalungo hanahaan.  
\q2 Lamus iau taar tano ula habo nong i manga naliu tagu,   
\q1
\v 3 \x - \xo 61.3 \xt Nng 62:6,7; 59:9\x*kanong iau la barbarahit taam kaia,  
\q2 ma augu no nugu subaan na munmun mah nong i kalkalala ta ira nugu ebar.   
\b  
\q1
\v 4 \x - \xo 61.4 \xt Nng 17:8\x*Iau te manga masingan bia ni kis hatika narako tano num palpalih  
\q2 ma bia ni mun menapu tano barbarahit ta ira babaam.   
\q1
\v 5 \x - \xo 61.5 \xt Ais 59:19\x*Kanong warah, u te hadade ira nugu kunubus, God,  
\q2 ma u te hatinaan iau ma ira linge i haruat ma diet ing diet burte ugu.   
\b  
\q1
\v 6 \x - \xo 61.6 \xt Nng 21:4\x*Halawaas ira bunguno no nilon tano king.  
\q2 Haut bia ira uno bulumur diet na nes baak ie.   
\q1
\v 7 \x - \xo 61.7 \xt Nng 41:12\x*Iau sasaring bia no uno kinkinis na harkurai na kis hathatikai taar tano matmataan ta God.  
\q2 Tule no num harmarsai ma no num tutun na magingin wara balbalaure bat ie.   
\b  
\q1
\v 8 Io, iau ni nanget na inga pirharlat ukaia hono hinsaam,  
\q2 ma ni pet haruatne ira nugu kunubus tupas ugu ta ira kaba bungbung.   
\c 62  
\d A nianga tupas no tunotuno nong i kure ira ut na ninge: da inge iakan ra ninge na lotu haruat hoing Iedutan i sip. Devit ga pit ie.  
\q1
\v 1 No nugu lon i silihe tupas ra sinangeh kaia ho God sen mon.  
\q2 No nugu harhalon i hanuat mekaia ho ie.   
\q1
\v 2 \x - \xo 62.2 \xt Nng 89:26\x*Aie sen mon no ula habo nong iau nes leh no nugu harhalon kaia.  
\q2 Aie no nugu dadas na subaan na munmun, pa da le gune at iau.   
\b  
\q1
\v 3 \x - \xo 62.3 \xt Ais 30:13\x*Na haruat hunanges ma kana u iangianga huli tikai?  
\q2 I tale bia muat bakut muat na se hasur ie napu?  
\q2 Aie hoing tiga balo i ioh taar, ma hoing tiga wer pai dadas.   
\q1
\v 4 \x - \xo 62.4 \xt Nng 4:2\x*Diet manga sip tun taar bia diet na sun hapuko se ie  
\q2 mekarama naliu ra uno tamat na kinkinis.  
\q2 Diet guama pane ra harabota.  
\q1 Diet haraidaan ma ira ha diet,  
\q2 iesen meram narako ta ira bala diet, diet se ira nianga na halhaliarai.   
\b  
\q1
\v 5 Nugu lon, nu siliha sinangeh ta God sen mon.  
\q2 Iau kis nanaho ma ra nurnuruan tano harharahut i hanuat mekaia ho ie.   
\q1
\v 6 Aie sen mon no ula habo nong iau nes leh no nugu harhalon kaia.  
\q2 Aie no nugu dadas na subaan na munmun, pa da gune at iau.   
\q1
\v 7 \x - \xo 62.7 \xt Nng 46:1\x*No nugu harhalon ma no bilai na hinsagu i burena sen ta God.  
\q2 Aie no nugu dadas na ula habo, no nugu katon na barbarahit.   
\q1
\v 8 \x - \xo 62.8 \xt Ais 26:4\x*Matanaiabar diet, muat na so nurnur tana ta ira kaba bungbung bakut.  
\q2 Muat na hapuasne ira kaati muat taar tana,  
\q2 kanong aie no nudahat katon na barbarahit.   
\b  
\q1
\v 9 \x - \xo 62.9 \xt Nng 39:5; Ais 40:15,17\x*Ira tunotuno, taie ta dadas ta diet.  
\q2 Ira watong ma ira maris, a linge bia mon diet.  
\q2 Ing bia da walar ira udiet tirtirih, a parahona mon diet.  
\q2 Diet bakut mon hoing di manasung.   
\q1
\v 10 \x - \xo 62.10 \xt Mk 10:21-25; Lk 12:15; 1Tm 6:10\x*Waak bia da nuruan no magingin na kap kuman kinewa,  
\q2 bia da tangarot ta ira linge di kinau.  
\q1 I tale bia na tamtamat hanahaan ira num bunbulaan,  
\q2 iesen waak u so tar no kaatim ta kaike ra linge.   
\b  
\q1
\v 11 \x - \xo 62.11 \xt Ni 19:1\x*Tiga linge God i te tange,  
\q2 ma airuo linge ing iau te hadade ma i hoken:  
\q1 God, a dadasine augu.   
\q2
\v 12 \x - \xo 62.12 \xt Mt 16:27; Rm 2:6; 1Ko 3:8\x*Watong, a ut na harmarsai ugu.  
\q1 Tutun saakit, nu kul tikatikai na tunotuno  
\q2 haruat ma asa ing i te gil.   
\c 63  
\d Devit ga pit iakan ra ninge na lotu ing ga kis aram ra malubil kaia Iudeia.  
\q1
\v 1 \x - \xo 63.1 \xt Nng 143:6\x*God, augu no nugu God.  
\q2 Iau manga silsilihe ugu.  
\q1 Iau maruk pane augu,  
\q2 ma no palatamaigu i masmasingan utaam,  
\q1 hoing no pise i mamasa ma i te bangbanga  
\q2 ing taie ta taah kaia.   
\q1
\v 2 \x - \xo 63.2 \xt Nng 27:4\x*Iau te nes ugu kaia tano num halhaliana katon,  
\q2 ma iau te mate no num dadas ma no minamarim.   
\q1
\v 3 No num harmarsai i manga bilai tano nilon,  
\q2 kaik iau nigi pirlat ugu.   
\q1
\v 4 Iau ni pirlat ugu haruat ta ira bung ni lon ine,  
\q2 ma iau ni raun ra limagu tano hinsaam.   
\q1
\v 5 Hoing bia iau ien bilai na nian, no nugu lon na duuk huo.  
\q2 No hagu na pirlat ugu ma ra ninge na gungunuama.   
\b  
\q1
\v 6 \x - \xo 63.6 \xt Nng 42:8\x*Tano ula suhugu ing iau lik leh ugu,  
\q2 iau liklik ugu tano kudulena bung bakut ra bung,   
\q1
\v 7 \x - \xo 63.7 \xt Nng 17:8\x*kanong augu no nugu harharahut.  
\q2 Iau inge tano ududuh ta ira airuo babaam.   
\q1
\v 8 \x - \xo 63.8 \xt Lo 10:12-13,20\x*Iau papalim dikdikit taar taam.  
\q2 No dadas na kata na limaam i sukal hatur tar iau.   
\b  
\q1
\v 9 Diet ing diet sisilih ta ngaas wara halhaliare iau,  
\q2 diet na hansur ures napu tano tingena no pise.   
\q1
\v 10 Da bing diet ma no wise na hinarubu  
\q2 ma diet na hanuat nian ana paap rakaia.   
\b  
\q1
\v 11 \x - \xo 63.11 \xt Lo 6:13; Ais 45:23\x*Iesen no king na guama ta God.  
\q2 Diet bakut ing diet sasalim tano hinsa God, diet na pirlat ie,  
\q2 ma ira ha diet ira ut na harabota na tabanus.   
\c 64  
\d A nianga tupas no tunotuno nong i kure ira ut na ninge: Devit ga pit iakan ra ninge na lotu.  
\q1
\v 1 God, taram iau ing iau tange hapuasne no linge i hatirih iau.  
\q2 Balaure no nugu nilon ta ira linge ira nugu ebar diet haburut iau bia diet na gil tagu.   
\q1
\v 2 Suhe iau ta ira harpingit kumaan ta ira ut na sakena,  
\q2 ma suhe mah iau ta ira matanaiabar na ut na gil nironga ing diet harharat.   
\q1
\v 3 \x - \xo 64.3 \xt Nng 140:3; 58:7\x*Diet tes haiaan ira karame diet hoing ira wise,  
\q2 ma diet tulus tar ira udiet nianga ho ira rumus na harbing.   
\q1
\v 4 \x - \xo 64.4 \xt Nng 10:8; 11:2\x*Diet laplapot mekaia ta ira katon na munmunua taar tano tunotuno pai gil ta nironga.  
\q2 Kaik at mon diet laplapot ukaia ho ie ma taie ta bunurut ta diet.   
\b  
\q1
\v 5 \x - \xo 64.5 \xt Nng 10:11\x*Diet haragat harbasiane diet ta ira udiet lilik wara gil sakena.  
\q2 Diet iangianga wara suhsuhe ira udiet kuun,  
\q2 ma diet tange bia, “Sige i tale bia na nes leh kaike ra kuun?”   
\q1
\v 6 Diet pingit ira linge ing pai takodas ma diet tange,  
\q2 “Mehet te tagure tar tiga lilik ing i manga tale bia mehet na petlaar ie.”  
\q2 A tutun bia ira lilik ma ira bala diet ira tunotuno i manga kangkonga.   
\b  
\q1
\v 7 \x - \xo 64.7 \xt Nng 7:12,13\x*Iesen God na lapot diet ma ra rumus.  
\q2 Kaik at mon God na bul hasur diet.   
\q1
\v 8 \x - \xo 64.8 \xt Snd 12:13; 18:7; Kra 2:15\x*Na halilie ira udiet nianga tus ma na tahurus taar ta diet ma na haliare diet.  
\q2 Diet ing diet nes diet, diet na lawa ul tar ta diet.   
\q1
\v 9 Ira tunotuno bakut diet na burut,  
\q2 ma diet na hinawas palai ta ira pinapalim ta God,  
\q2 ma diet na lik murmur asa ing i te gil.   
\q1
\v 10 \x - \xo 64.10 \xt Nng 11:1; 32:11\x*I tahut bia ira ut na takodas, bia diet na kanakana tano Watong,  
\q2 ma diet na barahit tana.  
\q2 I tahut bia diet ing ira kaati diet i gamgamatien diet na pirlat ie.   
\c 65  
\d A nianga tupas no tunotuno nong i kure ira ut na ninge: Devit ga pit iakan ra ninge na lotu.  
\q1
\v 1 God, a num ira pirharlat aram Saion.  
\q2 Mehet na pakile haruatne ira numehet kunubus ukatiga ho ugu.   
\q1
\v 2 \x - \xo 65.2 \xt Ais 66:23\x*Augu nong u la hadada sinasaring,  
\q2 ira tunotuno bakut diet na hanuat ukatiga ho ugu.   
\q1
\v 3 \x - \xo 65.3 \xt Nng 38:4\x*Ing ira numehet magingin sakena ga manga ubal mehet,  
\q2 u ga lik luban se kaike ra numehet tintalen na laka harkurai.   
\q1
\v 4 A haraidaan na kis ta diet ing u te gilamis leh ma u te lam hutaten diet  
\q2 bia diet na lon narako ta ira num katon na lotu.  
\q1 Mehet hung ma ira bilai na linge tano num hala,  
\q2 iakano tamat na halhaliana hala na lotu.   
\b  
\q1
\v 5 \x - \xo 65.5 \xt Nng 45:4\x*U tutun wara balbalu mehet ma ra tamat na pinapalim na harharahut,  
\q2 God, no numehet Ut na Harhalon,  
\q1 augu nong ira katon bakut tano ula hanuo tuk ta ira ngus na tes bakut  
\q2 diet so nurnuruan taam.   
\q1
\v 6 \x - \xo 65.6 \xt Nng 95:4\x*Augu at u ga huul ira uladih ma no num dadas  
\q2 ing u ga papalim ma ra baso.   
\q1
\v 7 \x - \xo 65.7 \xt Mt 8:26; Ais 17:12,13\x*Augu nong u ga hamarur no nunungo tano tes,  
\q2 no wawaang ta ira pakananoh,  
\q2 ma ira tamat na purpuruan ta ira kantri.   
\q1
\v 8 \x - \xo 65.8 \xt Ais 24:16\x*Diet ing diet la lalon tapaka saakit taam diet burte ira num dadas na gingilaan.  
\q2 Mekatiga ing no laar i daras ie ma ing no kasakes i suguh,  
\q2 u tataau hawaat a ninge na gungunuama.   
\b  
\q1
\v 9 \x - \xo 65.9 \xt WkP 26:4; Nng 104:14,24,28\x*U balaure tar no pise ma u kapal ie.  
\q2 U tabar no pise ma ra haleng nian saakit.  
\q1 Ira salsalin taah ta God i hung ma ra taah  
\q2 wara tar nian ta ira tunotuno,  
\q2 kanong u gate kure tar huo.   
\q1
\v 10 \x - \xo 65.10 \xt Nng 147:8,14\x*U la manga kapkapal ira lalong,  
\q2 ma u la ruprupusane ira kanaap.  
\q2 U la hamhamalusne no pise ma ra minmis na bata,  
\q2 ma u la haidane ira uno sinaso.   
\q1
\v 11 No bilai na linge saakit nong u gil ta tiga tinahon, bia u hartabar ma ra haleng nian,  
\q2 ma bia nu haan uhe, ira nian i hung.   
\q1
\v 12 \x - \xo 65.12 \xt Jop 38:25-27\x*Ira mamasina katon i hung ma ra bilai na huro,  
\q2 ma ira uladih diet sigasigam ma ra larlaro.   
\q1
\v 13 Ira huna sipsip diet banot bakut ira salil,  
\q2 ma ira nat na salil diet hung taar ma ra wit.  
\q2 Diet kup ma ra gungunuama ma diet inge.   
\c 66  
\d A nianga tupas no tunotuno nong i kure ira ut na ninge: a ninge, a ninge na lotu iakan.  
\q1
\v 1 Muat kup ma ra gungunuama uram ho God, ira tunotuno bakut.   
\q1
\v 2 Da inge utano minamarine no hinsana.  
\q2 Da tar ra tamat na pirharlat tana.   
\q1
\v 3 Tange ta God, “Pai a malmaliana ira num gingilaan!  
\q2 I manga tamat no num dadas,  
\q2 kaik ira num ebar diet rurungo pas ugu.   
\q1
\v 4 \x - \xo 66.4 \xt Nng 22:27\x*Ira tunotuno bakut diet la singsinga bukunkek taar taam.  
\q2 Diet inge ra pirharlat ukatiga ho ugu.  
\q2 Diet inge ra pirharlat ukatiga hono hinsaam.”   
\b  
\q1
\v 5 Mai, ma nu nas ing God i te pakile,  
\q2 ma nu nas mah bia pai malmaliana ira uno pinapalim wara gaena ira tunotuno!   
\q1
\v 6 \x - \xo 66.6 \xt KBk 14:21; Nng 106:9; Jos 3:16\x*Ga pukusane no tes i hanuat mamasina katon na pise.  
\q2 Diet ga haan balos no tes.  
\q2 Kaia, dahat na guama ta God.   
\q1
\v 7 \x - \xo 66.7 \xt Nng 11:4\x*I harkurai hathatikai ma no uno dadas.  
\q2 I nesnes murmur tar ira kantri.  
\q2 Waak bia ira ulpat diet iamiamul ie.   
\b  
\q1
\v 8 Muat ira matanaiabar, muat na pirlat no nudahat God.  
\q2 Da hadade ira numuat kinakel na pirharlat uram ho ie.   
\q1
\v 9 I te hakabet dahat tano subaan na nilon,  
\q2 ma i te balaure dahat ma dahat pai surmalagir.   
\q1
\v 10 \x - \xo 66.10 \xt Jop 23:10; Nng 17:3; Ais 48:10; Sek 13:9; 1Pt 1:7\x*Augu God, u te walar het.  
\q2 U te hagamgamatien het hoing di la hagamgamatien ra siliwa.   
\q1
\v 11 \x - \xo 66.11 \xt Kra 1:13\x*U ga lam hawaat tar mehet narako tano katon na harpidanau,  
\q2 ma u ga hapupusak tar mehet ma ra tinirih.   
\q1
\v 12 \x - \xo 66.12 \xt Ais 43:2; 51:23\x*U ga waak tar ira tunotuno bia diet na papaas kora ta ira ulu mehet.  
\q2 Het ga haan kutus ra iaah ma ra taah,  
\q2 iesen u ga lamus hawaat het taar tano taman ing het na lon timaan kaia.   
\b  
\q1
\v 13 \x - \xo 66.13 \xt Sav 5:4\x*Iau ni hanuat ukai tano num tamat na hala na lotu ma ra hartabar ing di la tuntun,  
\q2 ma ni hatutun no nugu kunubus ukatiga ho ugu,   
\q1
\v 14 ira kunubus ing no palabulugu ga hasasalim ma no hagu ga tange,  
\q2 ing iau ga kis taar ra ngunngutaan.   
\q1
\v 15 \x - \xo 66.15 \xt Nam 6:14\x*Iau ni hartabar ma ra tumtubuana wawaguai ukatiga ho ugu,  
\q2 ma tiga hartabar na tunaan na sipsip mah.  
\q2 Iau ni hartabar ma ra tumatena bulumakau ma ra meme.   
\b  
\q1
\v 16 Muat bakut ing muat ru God, muat mai, ma muat na hadoda.  
\q2 Iau ni hinawase muat ta ing i te gil wara gaegu.   
\q1
\v 17 Iau ga tataau uram ho ie ma no hagu.  
\q2 A pirharlat tupas ie ga kis tano karamegu.   
\q1
\v 18 \x - \xo 66.18 \xt Jn 9:31; Snd 28:9; Ais 1:15; Jm 4:3\x*Ing bia iau nigi hakabet ra magingin sakena tano balagu,  
\q2 no Watong pa gor hadade iau.   
\q1
\v 19 Iesen tutun saakit, God i te hadade,  
\q2 ma i te taram no ingagu ing iau sasaring.   
\q1
\v 20 A pirharlat uram ho God,  
\q2 nong pai malok se no nugu sinasaring,  
\q2 ma pai rut bat no uno harmarsai tagu.   
\c 67  
\d A nianga tupas no tunotuno nong i kure ira ut na ninge: di ga pit iakan ra ninge bia da ting ira mangana gita ing da ingei. A ninge na lotu iakan.  
\q1
\v 1 \x - \xo 67.1 \xt Nam 6:25\x*God, marse mehet ma haidane mehet,  
\q2 ma nu gil no num matmataan bia na murarang naliu ta mehet,   
\q1
\v 2 \x - \xo 67.2 \xt Ap 18:25; Ta 2:11\x*waing ira num tintalen na hanuat palai tano ula hanuo,  
\q2 ma bia ira kantri diet na nunure no num harhalon.   
\b  
\q1
\v 3 God, na bilai bia ira matanaiabar diet na pirlat ugu.  
\q2 I tahut bia ira tunotuno bakut diet na pirlat ugu.   
\q1
\v 4 Ira matanaiabar ta ira kantri diet na laro ma diet na inge ma ra gungunuama,  
\q2 kanong u kure hatakodasne ira matanaiabar  
\q2 ma u lue ira kantri.   
\q1
\v 5 God, na bilai bia ira matanaiabar diet na pirlat ugu.  
\q2 I tahut bia ira tunotuno bakut diet na pirlat ugu.   
\b  
\q1
\v 6 \x - \xo 67.6 \xt WkP 26:4; Ese 34:27; Sek 8:12\x*Io, no pise na tar ira uno matukena nian,  
\q2 ma God, no udahat God, na haidane dahat.   
\q1
\v 7 \x - \xo 67.7 \xt Nng 33:8\x*God na haidane dahat,  
\q2 ma ira matanaiabar tano ula hanuo bakut diet na burtei ma diet na urur tana.   
\c 68  
\d A nianga tupas no tunotuno nong i kure ira ut na ninge: Devit ga pit iakan ra ninge. A ninge na lotu ie.  
\q1
\v 1 Na bilai bia God na taman tut, ira uno ebar diet na hilau harbasia,  
\q2 ma ira ana suk diet na hilau tana.   
\q1
\v 2 \x - \xo 68.2 \xt Hos 13:3\x*Hoing ra mis ing no dadaip i puuh isei,  
\q2 na tahut bia nu puuh se mon diet.  
\q2 Hoing ira kadel i pola menalua ra iaah,  
\q2 na bilai bia ira ut na sakena diet na pataam hatika ra matmataan ta God.   
\q1
\v 3 Iesen na tahut bia ira ut na takodas diet na laro ma kanakana ra matmataan ta God,  
\q2 ma bia diet na guama saakit.   
\b  
\q1
\v 4 \x - \xo 68.4 \xt Lo 33:26; KBk 3:14; 6:2,3\x*Inge uram ho God, da inga ninge na pirharlat tano hinsana.  
\q2 Da pirhakasing nong i la kiskisi ira bahuto,  
\q2 nong no hinsana ne Watong,  
\q2 ma da laro menalua ra matmataan tana.   
\q1
\v 5 \x - \xo 68.5 \xt Lo 10:18\x*God nong iakenam narako tano uno halhaliana katon na kinkinis,  
\q2 a mama ie ta ing taie audiet ta tata, ma i la balbalaure ira makosa.   
\q1
\v 6 God i la hakisi ira soi ta ira hatatamaan,  
\q2 ma diet ing diet la kiskis tano hala na harpidanau, i lue hasur leh diet ma ra ninge,  
\q2 iesen ira tabuna taram nianga, diet lon narako ra mamasina hanuo.   
\b  
\q1
\v 7 \x - \xo 68.7 \xt KBk 13:21\x*God, ing u ga lamus hasur ira num matanaiabar,  
\q2 ma u ga lulua haan nalamin tano hanuo bia,   
\q1
\v 8 \x - \xo 68.8 \xt KBk 19:18; Het 5:4,5\x*no pise ga kunakunar,  
\q2 no mawe ga hurange hasur ra bata  
\q1 menalua ta God, aie nong me Sinai,  
\q2 menalua ta God, aie no God ta Israel.   
\q1
\v 9 \x - \xo 68.9 \xt WkP 26:4; Lo 11:11\x*God, u ga tar ra tamat na bata.  
\q2 U ga hanunuhuan no dakesuana katon na pise nong a num tus ie.   
\q1
\v 10 God, ira num matanaiabar diet ga maren ukaia,  
\q2 ma u ga tabar ira maris meram narako tano num bilbilai.   
\b  
\q1
\v 11 \x - \xo 68.11 \xt 1Sml 18:6\x*No Watong ga tar ra nianga,  
\q2 ma ra haleng saakit ira hahin ing diet ga hinawas palai tana ma i hoken:   
\q1
\v 12 \x - \xo 68.12 \xt Jos 10:16; Het 5:19,30\x*“Ira king ma ira udiet umri diet hilau raurawaan,  
\q2 ma ira hahin kaia na taman diet palau harbasiane diet ma ira linge ira matana ubane diet ga haan talur.   
\q1
\v 13 Ma diet mah ing diet ga mona taar,  
\q2 diet ga kap ira bun di pulus ira baba diet ma ra siliwa  
\q2 ma ing ira hi diet i pilpilakas ma ra gol.”   
\q1
\v 14 \x - \xo 68.14 \xt Jos 10:10; Het 9:48\x*Ing aie Nong i Dadas Harsakit ga pasak harbasiane ira king kaia,  
\q2 ga ngan hoing bia a sinow ga puko tano uladih Salmon.   
\b  
\q1
\v 15 Ira uladih ta Basan i manga tamat.  
\q2 Da kadape me tapaka.   
\q1
\v 16 \x - \xo 68.16 \xt Lo 12:5\x*Muat ira tamat na uladih me Basan, wara bih muat nes haliare ma ra sakana bala  
\q2 no uladih nong God ga gilamis leh ie bia na lon tana?  
\q2 A tutun, no Watong at na kis kaia hatikai.   
\q1
\v 17 \x - \xo 68.17 \xt 2Kng 6:17; Lo 33:2\x*Ira karis ta God a sangahul na arip ma ra arip na arip.  
\q2 No Watong i te hanuat meram Sinai,  
\q2 uram narako tano uno halhaliana subaan na lotu.   
\q1
\v 18 \x - \xo 68.18 \xt Ep 4:8\x*Ing u ga hanut uram naliu,  
\q2 u ga lamus haleng na hiruo ing diet ga kis taar ta ira udiet winwisaan,  
\q2 ma u ga kap ra hartabar makaia ta ira tunotuno.  
\q1 Ira ulpat mah diet ga tar hartabar taam,  
\q2 waing augu God, no nugu Watong, nugu kis kaia.   
\b  
\q1
\v 19 A pirharlat tupas no Watong, aie God, no nudahat Ut na Harhalon,  
\q2 nong i la puspusak ira udahat tinirih ta ira bungbung bakut.   
\q1
\v 20 No nudahat God a God na harhalon ie.  
\q2 No ngaas wara pas minaat i hanuat meram hono Watong Kiskis.   
\b  
\q1
\v 21 Tutun saakit, God na parok ira ulu diet ira uno ebar,  
\q2 Na parok ira punare diet ing diet tur na gil nironga.   
\q1
\v 22 \x - \xo 68.22 \xt Nam 21:33; Amo 9:1-3\x*No Watong i tange, “Iau ni lamus diet maram Basan.  
\q2 Iau ni lamus diet mekaia tano tingena no tes,   
\q1
\v 23 \x - \xo 68.23 \xt 1Kng 21:19\x*waing muat ira nugu matanaiabar, muat naga singe ira kaki muat narako ta ira de diet ira numuat ebar,  
\q2 ma ira karamena ira numuat paap diet na mom tumtubungur.”   
\b  
\q1
\v 24 God, di te nes um ira tunotuno ing u lamlamus hani diet,  
\q2 diet ing no nugu God, no nugu King, i lamus hani diet uram narako tano uno halhaliana katon na lotu.   
\q1
\v 25 \x - \xo 68.25 \xt 1Sto 13:8; 15:16\x*Ira ut na ninge diet lulua haan. Menamur ta diet ira ut na hus tulaal,  
\q2 tika ma ira bulahin ing diet tingting ira tamborin.   
\q1
\v 26 Pirlat God narako tano tamat na kis hurlungai.  
\q2 Pirlat no Watong, muat ira bulumur ta Iakop.   
\q1
\v 27 \x - \xo 68.27 \xt Het 5:14,18\x*No nat na huntunaan ta Beniamin iakaikenam i lulue hani diet.  
\q2 Haleng saakit ira lualua ta Iuda kaia mah,  
\q2 ma ira lualua ta Sebulon ma ira lualua ta Naptali diet mur.   
\b  
\q1
\v 28 God, taguro ma ira num baso.  
\q2 God, hamines ta mehet no num dadas hoing u gate gil nalua.   
\q1
\v 29 \x - \xo 68.29 \xt 1Kng 10:10,25\x*Ira king diet na kap hawaat a num hartabar,  
\q2 wara utano num tamat na hala na lotu aram Ierusalem.   
\q1
\v 30 \x - \xo 68.30 \xt Jop 40:21; Ese 29:3\x*Boor ira matanaiabar ta ira hunhuntunaan ta ira mes na hanuo, diet hoing ira rakaia na wawaguai nalamin ta ira putuputu  
\q2 ma ira huna luhur na tumatena bulumakau tika ma ira nati diet.  
\q1 I bilai bia diet na hanapu diet ma diet na hartabar ma ra siliwa.  
\q2 Pasak harbasiane ira kantri ing diet kanakana wara hinarubu.   
\q1
\v 31 \x - \xo 68.31 \xt Ais 19:19,21; Sef 3:10\x*A mon tultulai na hanuat me Isip,  
\q2 ma ira Itiopia diet na tar se hagasiaan ira audiet hartabar uram ho God.   
\b  
\q1
\v 32 Muat na inge uram ho God, muat ira kingdom tano ula hanuo.  
\q2 Inge ra pirharlat uram hono Watong,   
\q1
\v 33 \x - \xo 68.33 \xt Lo 33:26; 1Kng 8:27\x*uram ho nong i kisi tar ira bahuto aram ra mawe nong menalua saakit,  
\q2 aie nong i parparara ma ra tamat na dadas na ingana.   
\q1
\v 34 Hinawas palai tano dadas ta God,  
\q2 aie nong i balaure Israel ma no uno tamat na dadas,  
\q2 aie nong no uno baso kenam ra mawe.   
\q1
\v 35 \x - \xo 68.35 \xt Lo 7:21\x*God, a tamat na urur tupas ugu narako tano num halhaliana katon na lotu.  
\q2 No God ta Israel i la tartar ra dadas ma ra baso ta ira uno matanaiabar.  
\b  
\q2 A pirharlat tupas God.   
\c 69  
\d A nianga tupas no tunotuno nong i kure ira ut na ninge: Devit ga pit iakan ra ninge ma ga murmur no kaungana no ninge “Purpur.”  
\q1
\v 1 \x - \xo 69.1 \xt Jna 2:5\x*God, halon iau,  
\q2 kanong no taahit i te hanut haruat ma no kadonagu.   
\q1
\v 2 \x - \xo 69.2 \xt Jna 2:3\x*Iau ruh narako tano pesa  
\q2 ing taie a nugu ta tiga linge bia ni tur kora ine.  
\q1 Iau te hanuat taar narako ta ra lamlamana taah,  
\q2 ma no taahit i te buluhane iau.   
\q1
\v 3 I te maalum ira tamaigu wara tintaau wara gaiena harharahut,  
\q2 ma no hasakit nagu i te mamasa.  
\q1 I te tirih ira iruo matagu  
\q2 ma kana iau nanaho tano nugu God.   
\q1
\v 4 \x - \xo 69.4 \xt Jn 15:25; Jer 15:10\x*Diet ing diet malentakuane iau, ma taie ta burena,  
\q2 diet manga haleng ta ira higu tano ulugu.  
\q1 Haleng diet miliguruane bia mon iau,  
\q2 diet ing diet sisilih wara hagahe iau.  
\q1 Diet sunang iau bia iau ni balu pukus ira linge iau pai ga kinau.   
\b  
\q1
\v 5 \x - \xo 69.5 \xt Nng 44:21\x*God, u nunure tar ira nugu tintalen na ngulo.  
\q2 Ira nugu nironga pai mun taar taam.   
\b  
\q1
\v 6 Watong, augu Nong u Dadas Harsakit,  
\q2 i tahut bia diet ing diet nanaho utaam,  
\q2 diet pa na hirhir wara gaiegu.  
\q1 God ta ira Israel,  
\q2 i tahut bia diet ing diet silsilihe ugu,  
\q2 pa da hamalahuan diet wara utagu.   
\q1
\v 7 \x - \xo 69.7 \xt Jer 15:15; 51:51\x*Kanong warah, iau kahe ira sakana kukutur wara gaiem,  
\q2 ma ra hirhir i te pulus no nugu matmataan.   
\q1
\v 8 \x - \xo 69.8 \xt Jop 19:13-15\x*Ira tasigu diet harus ise iau,  
\q2 ma iau hoing tiga wasire nalamin ta diet,   
\q1
\v 9 \x - \xo 69.9 \xt Jn 2:17; Rm 15:3\x*kanong i gaas no balagu pane no num hala,  
\q2 ma ira sakana nianga ing diet tange haliare ugu me, i soot iau.   
\q1
\v 10 Ing iau kis taar ma ra sunuah ma ra minilo,  
\q2 di kukutur sakasaka tagu.   
\q1
\v 11 \x - \xo 69.11 \xt 1Kng 20:31\x*Ing iau sigam leh no sigasigam na tapunuk,  
\q2 ira tunotuno diet hasakit tagu.   
\q1
\v 12 \x - \xo 69.12 \xt Stt 19:1; Rut 4:1\x*Diet ing diet la kis taar tano matanangaas huat tano pise na hala, diet kukutur tagu,  
\q2 ma ira ut na minom diet inge garen iau.   
\b  
\q1
\v 13 \x - \xo 69.13 \xt Ais 49:8; 2Ko 6:2\x*Iesen iau sasaring uram ho ugu, Watong,  
\q2 tano pakana bung nu bale leh no nugu sinasaring.  
\q1 God, tano num tamat na harmarsai,  
\q2 balu iau ma no num harhalon nong pana le hasango iau.   
\q1
\v 14 Kap pukus iau ta ira pesa,  
\q2 ma waak u bale tar iau bia ni ruh suur.  
\q1 Halangalanga iau sukun diet ing diet malentakuane iau,  
\q2 hoing u gor soh leh iau mekaia ra lamlamana taah.   
\q1
\v 15 \x - \xo 69.15 \xt Nam 16:33\x*Waak u bale no taahit bia na buluhane iau,  
\q2 bia ni konga kaia ra lamlamana,  
\q2 ma bia no lulur na minaat na kanam iau.   
\q1
\v 16 Watong, taram pase iau meram narako ta ira bilbilai tano num harkalak,  
\q2 ma tano num tamat na harmarsai, talingane iau.   
\q1
\v 17 Waak u suhe no num matmataan tano num tultulai.  
\q2 Nu taram habir iau, kanong iau kis taar ra tinirih.   
\q1
\v 18 Hanuat hutet ma nu halon iau.  
\q2 Kap pukus iau sukun ira nugu ebar.   
\b  
\q1
\v 19 U nunure tar ing di kukutur sakasaka tagu huo, ma bia di hamalahuan iau ma di hahirhir iau mah.  
\q2 Diet bakut ira nugu ebar diet tur taar ra matmataan taam.   
\q1
\v 20 \x - \xo 69.20 \xt Jer 23:9; Nng 142:4\x*Ira sakana kukutur i te haliare no nugu lon,  
\q2 kaik i maalum ira tamaigu.  
\q1 Iau nanaas bia tikai na marse iau, iesen taie ta tiga nong,  
\q2 ma bia tikai ing na hamaram iau, iesen iau pai nas leh tikai.   
\q1
\v 21 \x - \xo 69.21 \xt Mt 27:34,48; Mk 15:23,36; Lk 23:36; Jn 19:28-30\x*Diet bul ra malmalena linge ta ira agu nian,  
\q2 ma diet tabar iau ma ra manmanil na wain ing iau maruk.   
\b  
\q1
\v 22 \x - \xo 69.22 \xt Rm 11:9,10; 1Te 5:3\x*Iau sip bia no suuh na nian nong i kis menalua ta diet na hanuat hoing tiga matana hinau.  
\q2 Iau sip bia iakano suuh na hanuat tiga dadas na binabalu wara hakuni balik diet.   
\q1
\v 23 \x - \xo 69.23 \xt Ais 6:10\x*Iau sasaring bia ira mata diet na kankado waing diet pa naga nanaas palai,  
\q2 ma bia ira tihi diet na pusuko hathatika.   
\q1
\v 24 Burange bus diet ma no num ngalngaluan.  
\q2 Bale no num nginangar bia na kabit diet.   
\q1
\v 25 \x - \xo 69.25 \xt Mt 23:38; Lk 13:35; Ap 1:20\x*I tahut bia ira udiet taman na mau,  
\q2 ma bia pataie tikai na kis ta ira ngasia diet.   
\q1
\v 26 \x - \xo 69.26 \xt 2Sto 28:9; Sek 1:15\x*Kanong warah, diet la helar ta diet ing u hangungutaan diet,  
\q2 ma diet la iangianga ta ira ngunngutaan audiet ing u hagahe diet.   
\q1
\v 27 \x - \xo 69.27 \xt Neh 4:5\x*Tung diet ta ira udiet haleng na magingin sakena.  
\q2 Waak u bale diet bia diet na kap ta dahin tano num harhalon.   
\q1
\v 28 \x - \xo 69.28 \xt KBk 32:32,33; Pi 4:3; Ni 3:5; 13:8; 17:8; 20:15\x*Da suge se ira hinsa diet tano pakpakat na nilon,  
\q2 ma pa da pakat tikane ira hinsa diet ma ira ut na takodas.   
\b  
\q1
\v 29 Iau kilingane ra ngunngutaan ma ra tinirih.  
\q2 God, iau sasaring bia no num harhalon na balaure bat iau.   
\b  
\q1
\v 30 Iau ni pirlat no hinsa God ra ninge,  
\q2 ma ing ni tanga tahut tana, ira nugu nianga na raun haut no hinsana.   
\q1
\v 31 Iakan na manga haguama no Watong, ma pataie bia tiga hartabar na bulumakau,  
\q2 ma pataie bia tiga tumatena bulumakau tika ma ira lakona ma ira kaskas na kakine.   
\q1
\v 32 Ira maris diet na nas ma diet na laro.  
\q2 Muat ing muat sisilih ta God, ira numuat lon na nunuhuan baling.   
\q1
\v 33 Kanong warah, no Watong i la tartaram ira sinasaring ta ira malahahin,  
\q2 ma pai la malmalentakuane ira uno matanaiabar di ga kubus tar diet ma ra winiwis.   
\b  
\q1
\v 34 \x - \xo 69.34 \xt Ais 44:23; 49:13; 55:12\x*I tahut bia no mawe ma no ula hanuo na pirlat ie,  
\q2 ma huo mah no tes ma ira linge bakut ing i lon narako tana.   
\q1
\v 35 \x - \xo 69.35 \xt Nng 51:18; 147:2; Ais 44:26; Oba 1:17\x*Kanong warah, God na halon Ierusalem ma na hatur habaling ira pise na hala gar na Iudeia.  
\q2 Io, ira tunotuno diet na kis kaia ma diet na tinane leh ie.   
\q1
\v 36 \x - \xo 69.36 \xt Nng 25:13; 37:29\x*Ira bulumur ta ira uno tultulai diet na rumahaal leh ie,  
\q2 ma diet ing diet sip no hinsana diet na kis kaia.   
\c 70  
\d A nianga tupas no tunotuno nong i kure ira ut na ninge: A ninge tane Devit. Tiga sinasaring.  
\q1
\v 1 \x - \xo 70.1 \xt Nng 40:13-17\x*God, habir wara halhalon iau.  
\q2 Watong, hanuat habir wara harharahut iau.   
\q1
\v 2 \x - \xo 70.2 \xt Nng 35:4,26\x*Iau sip bia diet ing diet wara bubu bing iau,  
\q2 da gil hahirhir diet ma diet na nguanguo.  
\q1 Iau sasaring bia diet bakut ing diet masmasingan no nugu sakena,  
\q2 diet na tahurus tapukus ma ra malahuan.   
\q1
\v 3 I tahut bia diet ing diet kukutur tagu,  
\q2 diet na hirhir ma diet na tahurus tapukus.   
\q1
\v 4 Iesen diet bakut ing diet silsilihe ugu,  
\q2 i tahut bia diet na guama ma diet na laro taam.  
\q1 Diet ing diet kalak no num harhalon,  
\q2 i tahut bia diet na tangtange hatikane bia, “Da bul haut God!”   
\b  
\q1
\v 5 \x - \xo 70.5 \xt Nng 141:1\x*Iesen kana iat iau tiga maris ma ra nugu mon sunupi.  
\q2 God, hanuat habir ukai ho iau.  
\q2 Augu no nugu harharahut ma no nugu Ut na Harhalon.  
\q2 Watong, waak u halis.   
\c 71  
\q1
\v 1 \x - \xo 71.1 \xt Nng 25:2,3; 31:1-3\x*Watong, iau te barahit taam.  
\q2 Waak u bale bia da hahirhir iau.   
\q1
\v 2 Kap pukus iau ma nu halangalanga iau haruat ma no num magingin takodas.  
\q2 Sa talingaam ukai ho iau ma nu halon iau.   
\q1
\v 3 \x - \xo 71.3 \xt Lo 33:27; Nng 18:2\x*Nu hanuat hoing no nugu haatkis wara barbarahit,  
\q2 nong i tale bia ni hanahaan hait ukaia.  
\q1 Tar no nianga bia da halon iau,  
\q2 kanong augu no nugu haatkis ma no nugu dadas na subaan na munmun.   
\q1
\v 4 Nugu God, halon iau talur ira limana no ut na sakena,  
\q2 ma ta ira lapara luma diet ira ngarngarine ma ira ut na hanghagahai.   
\b  
\q1
\v 5 Watong Kiskis, iau la kis nanaho ma ra nurnuruan taam.  
\q2 Iau te balaraan taam mekatiga laah ing iau ga marawaan taar.   
\q1
\v 6 \x - \xo 71.6 \xt Nng 22:9,10; 34:1\x*Mekaia laah di ga kap iau, iau ga soh lilik taar taam.  
\q2 U ga kap hawaat iau mekatiga ra balana no nugu makai.  
\q2 Iau ni pirlat ugu hathatikai.   
\q1
\v 7 \x - \xo 71.7 \xt Ais 8:18; Nng 61:3\x*Iau te hanuat tiga hakilang uta ira halengin,  
\q2 kanong augu no nugu dadas ma no nugu barbarahit.   
\q1
\v 8 No hagu i hung ma no num pirharlat,  
\q2 ma i tange hapuasne no num minamar tano bung bakut.   
\b  
\q1
\v 9 \x - \xo 71.9 \xt Ais 46:4\x*Waak u malok se iau ing iau ni patuana.  
\q2 Waak u haan sukun iau ing ira nugu dadas na pataam.   
\q1
\v 10 \x - \xo 71.10 \xt Mt 27:1\x*Ira nugu ebar diet tange bia diet wara hagahe iau.  
\q2 Diet ing diet nanaho wara bingbing iau, diet wawor kumaan tika.   
\q1
\v 11 \x - \xo 71.11 \xt Nng 3:2; 7:2\x*Diet tange, “God i te haan talur ie.  
\q2 Da hilau mur ie ma da palim kahei,  
\q2 kanong taie tikai na harahut ie.”   
\q1
\v 12 God, waak u taptapaka tagu.  
\q2 Nugu God, hanuat gasien wara harharahut iau.   
\q1
\v 13 \x - \xo 71.13 \xt Est 9:2\x*Iau sip bia diet ing diet tung iau, diet na hirhir ma diet na hiruo hatika laah.  
\q2 Iau sip bia diet ing diet wara haliare iau, na ubal diet ira nianga na hinasakit ma diet na malahuan.   
\b  
\q1
\v 14 Iesen iau balik, iau ni nanaho hatika ma ra nurnuruan taam,  
\q2 ma no nugu pirharlat tupas ugu na tamtamat hanahaan.   
\q1
\v 15 Iau pai tale bia ni was bakut leh ira num takodasiana magingin  
\q2 ma ira num magingin na harhalon,  
\q2 iesen iau ni hinawas palai uta kaike ra magingin tano kidilona bung.   
\q1
\v 16 Watong Kiskis, iau ni hanuat ma ni tange hapuasne ira num dadas na gingilaan.  
\q2 Iau ni tange hapuasne ira num magingin takodas sen mon, ma pataie bia tano taktakodas gar ta tiga mes.   
\q1
\v 17 \x - \xo 71.17 \xt Lo 4:5; 6:7; Nng 26:7; 40:5\x*God, tur leh mekatiga laah ing iau ga marawaan taar, u ga hausur iau,  
\q2 ma tuk katin iau hinawas palai ta ira num tamat na gingilaan na kinarup ing i melmel saakit.   
\q1
\v 18 \x - \xo 71.18 \xt Nng 22:31; 78:4,6\x*Ma ing mah iau patuana ma iau te ul hipala,  
\q2 God, waak u haan sukun iau,  
\q1 tuk iau ni hinawase hapalaine tar ira bulumur tano num dadas,  
\q2 ma utano num baso ta diet baak ing diet na hanuat.   
\q1
\v 19 \x - \xo 71.19 \xt Lo 3:24\x*God, no num takodasiana magingin i hanut muk uram ra mawe,  
\q2 augu nong u te gil ra tamat na linge saakit.  
\q2 God, taie tikai i haruat ma augu.   
\q1
\v 20 \x - \xo 71.20 \xt Hos 6:1,2\x*U te gil iau bia ni kilingane ra haleng na tinirih ma ra ngunngutaan,  
\q2 iesen nu ru timaan habaling no nugu lon.  
\q2 Mekatiga ra balana no pise,  
\q2 nu raun haut habaling iau.   
\q1
\v 21 \x - \xo 71.21 \xt Ais 49:13\x*Nu hatamat no hinsagu  
\q2 ma nu habalaraan habaling iau.   
\b  
\q1
\v 22 Nugu God, iau ni pirlat ugu ma no haap,  
\q2 kanong u la gilgil haruatne ira num kunubus.  
\q1 Augu no Halhaliana me Israel,  
\q2 iau ni inga ninge na pirharlat tupas ugu ma no nugu gita.   
\q1
\v 23 \x - \xo 71.23 \xt Nng 34:22; 55:18\x*Ira palabulugu na kup ma ra gungunuama,  
\q2 ing iau ni inga pirharlat taar taam.  
\q2 Iau ni pirlat ugu ma no nugu nilon bakut kanong u te kul pukus leh iau.   
\q1
\v 24 No karamegu na hinawas ta ira num takodasiana gingilaan tano kidilona bung,  
\q2 kanong diet ing diet ga wara hangungutaan iau,  
\q2 u te gil hahirhir ma u te hamalahuan diet.   
\c 72  
\d A ninge ta Solomon.  
\q1
\v 1 \x - \xo 72.1 \xt 1Kng 3:9\x*God, hausur no king, waing naga bul harkurai haruat ma no num lilik,  
\q2 ma bia na harkurai haruat ma no num takodasiana magingin.   
\q1
\v 2 \x - \xo 72.2 \xt Ais 9:5-7; 11:2-5\x*Na kure ira num matanaiabar ma ra magingin takodas.  
\q2 Ma na mur ira tutun na magingin ing na gil harkurai uta ira num matanaiabar ing ira mes di te helar ta diet.   
\q1
\v 3 \x - \xo 72.3 \xt Mai 4:3,4\x*Ira uladih diet na huai timaan bia ira num matanaiabar diet naga kap ra bilai na lon,  
\q2 ma ira nat na uladih diet na tar ira hunena no takodasiana magingin.   
\q1
\v 4 Ma nalamin ta ira matanaiabar, no king na tur harahut diet ing di hangungutaan diet,  
\q2 ma na harahut ira nati diet ing diet mon sunupi,  
\q2 ma na paas hasur ira ut na hinelar.   
\b  
\q1
\v 5 \x - \xo 72.5 \xt Nng 72:17; 89:36,37\x*Na tahut bia diet na ru ugu haruat ma ing no kasakes ma no teka dir murarang baak  
\q2 ta ira pakana bung hathatikai.   
\q1
\v 6 \x - \xo 72.6 \xt 2Sml 23:4\x*No king na haruat hoing no bata i pukpuko taar tano katon na pise di te kato sare tar ie,  
\q2 ma hoing ra mimis na bata i kapal no pise.   
\q1
\v 7 \x - \xo 72.7 \xt Ais 2:4\x*Ta ira uno pakana bung ira ut na takodas diet na hatur kawase ra bilai na kinkinis saakit.  
\q2 Ma ra bilai na nilon na kis hatika taar tuk bia no teka na panim laah.   
\b  
\q1
\v 8 \x - \xo 72.8 \xt KBk 23:31; Sek 9:10\x*No king na harkurai ta ira kaba katon na pise bakut nalamin ta ira tes,  
\q2 ma mekaia ra Taah Iuperetis tuk taar tano hauhawatine no ula hanuo.   
\q1
\v 9 Ira kaba hunhuntunaan mekaia ra hanuo bia, diet na singa bukunkek menalua tana,  
\q2 ma ira uno ebar diet na noh pampoba ma ra tamat na urur.   
\q1
\v 10 \x - \xo 72.10 \xt 1Kng 10:1; Ais 60:6\x*Ira king me Tasis ma mekaia ta ira mugurlamin,  
\q2 diet na tar hartabar tana.  
\q1 Ira king me Arebia ma Seba,  
\q2 diet na tabar ie ma ra hartabar mah.   
\q1
\v 11 \x - \xo 72.11 \xt Ais 49:23\x*Ira king bakut diet na singa bukunkek menalua tana,  
\q2 ma ira kantri bakut diet na taram ie.   
\b  
\q1
\v 12 \x - \xo 72.12 \xt Nng 72:4\x*Aie na halon ira maris ing diet na tataau tupas ie,  
\q2 diet at ing diet kilingana ngunngutaan ma taie tikai wara harharahut diet.   
\q1
\v 13 Na marse ira maris ma diet ing taie udiet ta dadas,  
\q2 ma na halon ira maris bia diet kabi maat.   
\q1
\v 14 Na halon diet sukun ra hinelar ma ra halhaliarai,  
\q2 kanong ira udiet nilon a tabi matana ra matmataan tana.   
\b  
\q1
\v 15 Na tahut bia no king na lon lawas!  
\q2 Na bilai bia ira gol me Arebia da tar tana.  
\q1 Iau sip bia ira matanaiabar diet na sasaring hait utana  
\q2 ma tano kidilona bung bakut bia diet na saring God bia na haidane ie.   
\q1
\v 16 Na tahut bia na mon halengin nian tano pise bakut,  
\q2 ma bia ira nat na uladih na hung me.  
\q1 Na bilai bia ira hunena ira daha na halengin hoing ira ina daha me Lebanon,  
\q2 ma bia ira matanaiabar ta ira pise na hala diet na haratamat hoing ra huro i kubur timaan ta ira katon na pise.   
\q1
\v 17 \x - \xo 72.17 \xt KBk 3:15; Nng 89:36; 135:13; Stt 12:3; 22:18\x*Na tahut bia da lik kawase hatikane tar no hinsana no king,  
\q2 ma bia da ru no hinsana haruat ma ing no kasakes i murarang baak.  
\b  
\q1 I tahut bia ira matanaiabar ta ira kantri diet na saring God bia na haidane diet ma no haraidaan tano king.  
\q2 Diet na nes kilam no king bia i te kap ra bilai na kinkinis.   
\b  
\q1
\v 18 A pirharlat tupas God no Watong, no God ta Israel,  
\q2 nong aie sen mon i la gilgil ira tamat na gingilaan na kinarup ing i melmel saakit.   
\q1
\v 19 A pirharlat tupas no melmel na hinsana hathatikai.  
\q2 Na tahut bia no ula hanuo bakut na hung ma no minarine.   
\qr Amen. Amen.  
\b  
\q1
\v 20 Iakan i hapataam ira sinasaring ta Devit no natine Jesi.   
\c 73  
\d A ninge na lotu ta Asap.  
\q1
\v 1 \x - \xo 73.1 \xt Nng 51:10\x*Tutun saakit, God i la tahtahut ma Israel.  
\q2 I la bilbilai ma diet ing ira udiet nilon i gamgamatien.   
\b  
\q1
\v 2 Iesen iau balik, iau gor te surmalagir.  
\q2 Hutet tunat bia iau gor puko,   
\q1
\v 3 \x - \xo 73.3 \xt Nng 37:1,7; Snd 23:17\x*kanong iau ga lilik sakasaka taar ta ira ut na hariamul  
\q2 ing iau ga nes ira tahut na kinkinis audiet ira ut na sakena.   
\b  
\q1
\v 4 Diet pai hamaan ngunngutaan.  
\q2 Ira tamai diet i nunuhuan ma adiet tabi baso.   
\q1
\v 5 \x - \xo 73.5 \xt Nng 73:12,14\x*Diet langalanga sukun ira mangana tinirih ing ira tunotuno i la kilkilingane.  
\q2 Ira purpuruan pai ubal diet hoing ira mes na tunotuno.   
\q1
\v 6 Kaik huo, diet ruane ra latlaat hoing tiga biar,  
\q2 ma no magingin na harhagawai i sigam diet.   
\q1
\v 7 \x - \xo 73.7 \xt Nng 17:10\x*Ira sakana tintalen i hanuat meram narako ta ira bala diet.  
\q2 Ma ira sakana lilik i bureng suur meram ta ira kaati diet.   
\q1
\v 8 \x - \xo 73.8 \xt 2Pt 2:18; Jt 1:16\x*Diet hasakit sakasaka ma diet harmang.  
\q2 Ta ira udiet latlaat diet haramramin ira tunotuno bia diet na hamarisne diet.   
\q1
\v 9 \x - \xo 73.9 \xt Ni 13:6\x*Ira udiet nianga na sa butbut i haan harbasia tano ula hanuo  
\q2 ma uram muk ra mawe.   
\q1
\v 10 Kaik huo, ira matanaiabar diet mur diet,  
\q2 ma diet kanam bakut leh ira udiet nianga.   
\q1
\v 11 Diet tange, “God pai tale bia na nunure leh ira udahat gingilaan.  
\q2 Aie Nong i Naliu Harsakit, pa na nes tupas leh.”   
\b  
\q1
\v 12 \x - \xo 73.12 \xt Nng 52:7\x*Diet ira ut na sakena diet haruat hoken:  
\q2 diet pai kilingane tiga tinirih, ma ira udiet bunbulaan i tamtamat hanahaan.   
\b  
\q1
\v 13 Tutun saakit, iau te balaure tar um no balagu bia na gamgamatien,  
\q2 ma iau pai gil ta nironga, ma sen pataie ta hunena tano nugu nilon.   
\q1
\v 14 \x - \xo 73.14 \xt Nng 38:6\x*Tano kidilona bung bakut iau kap hinangul.  
\q2 Ta ira kaba malaan iau kap harpidanau.   
\b  
\q1
\v 15 Ing bia iau gor tange kaike ra mangana nianga,  
\q2 iau gor te lamus habato leh ira num matanaiabar.   
\q1
\v 16 Ing iau ga walar bia ni palai ta kaiken ra linge bakut,  
\q2 i ga ubal iau   
\q1
\v 17 \x - \xo 73.17 \xt Sav 12:13,14\x*tuk iau ga laka tano halhaliana hala ta God.  
\q2 Io, iau ga palai laah um bia na ngan hohe namur ta ira ut na sakena.   
\b  
\q1
\v 18 \x - \xo 73.18 \xt Nng 35:6,8; 36:12\x*A tutun saakit bia u bul tar diet tiga malmalagiruana katon.  
\q2 U se hasur diet wara halhaliare diet.   
\q1
\v 19 \x - \xo 73.19 \xt Ais 47:11\x*Habir saakit diet hiruo sakasaka.  
\q2 Ira linge i haramramin diet i hapataam hatikane diet.   
\q1
\v 20 Hoing tiga tunotuno i luban se no barbarian ing i pada,  
\q2 io, Watong, ing nu tangahun, nu hunane diet kanong diet na panim laah um.   
\b  
\q1
\v 21 Ing no balagu ga tapunuk  
\q2 ma iau ga ngurungur,   
\q1
\v 22 iau ga ngulo ma iau pai ga palai.  
\q2 Iau ga ngan hoing tiga wawaguai ra matmataan taam.   
\b  
\q1
\v 23 \x - \xo 73.23 \xt Nng 16:8\x*Iesen iau la tur tika taar at ma augu.  
\q2 U palim tar no kata na limagu.   
\q1
\v 24 U lue iau narakoman ta ira num sinisip,  
\q2 ma namur um nu kap leh iau ma nu hatamat no hinsagu.   
\q1
\v 25 \x - \xo 73.25 \xt Nng 16:2; Pi 3:8\x*Sige mah um ing a nugu ie aram ra mawe? Augu sen mon.  
\q2 Ma taie tiga linge kai tano pise iau masingan pane. Taie. Augu sen mon.   
\q1
\v 26 \x - \xo 73.26 \xt Nng 16:5\x*I tale bia no palatamaigu na malmalungo ma na puko no nugu lilik,  
\q2 iesen God aie no dadas tano nugu lon ma no pinlawegu hathatikai.   
\b  
\q1
\v 27 \x - \xo 73.27 \xt Nng 37:20; Hos 4:12; 9:1\x*Diet ing diet te haan tapaka taam, diet na hiruo.  
\q2 U haliare bakut diet ing diet pai mur habaling um ugu.   
\q1
\v 28 \x - \xo 73.28 \xt Hb 10:22; Jm 4:8\x*Iesen utagu, i bilai bia iau tur hutet ta God.  
\q2 Iau te nes kilam no Watong Kiskis bia aie no nugu barbarahit.  
\q2 Iau ni hinawas ta ira num gingilaan bakut.   
\c 74  
\d A ninge ta Asap.  
\q1
\v 1 \x - \xo 74.1 \xt Nng 77:7; Lo 29:20\x*God, wara bih u te malok se hatikane tar um het?  
\q2 Wara bih no balaam i mis taar ta ira num sipsip narako tano num longlong?   
\q1
\v 2 \x - \xo 74.2 \xt KBk 15:13,16; Ais 63:9,17\x*Lik tar ira matanaiabar u ga kul pukus diet nalua saakit,  
\q2 no huntunaan u tinane tar ie,  
\q2 nong u ga halon leh ie sukun ira tinirih.  
\q2 Lik tar no uladih Saion, no taman u la kis taar tana.   
\q1
\v 3 \x - \xo 74.3 \xt Ais 61:4\x*Ira ebar diet gate hagahe bakut ira linge kai tano hala na lotu.  
\q2 Halilie pukus no num hinahaan ukai ta kaiken ra halhaliarai gabe kis um.   
\b  
\q1
\v 4 \x - \xo 74.4 \xt Nam 2:2\x*Ira am suk diet barangang tano katon u git haarso ma het kaia.  
\q2 Diet hatur ira udiet hakilang kaia wara haminas bia diet te bul hasur het.   
\q1
\v 5 Diet tatalen hoing ira tunotuno diet baan taar ma ra matau  
\q2 wara burburuh tiga matana daha.   
\q1
\v 6 \x - \xo 74.6 \xt 1Kng 6:18,29,32,35\x*Ma ra matau ma ra haasok  
\q2 diet ga lau warat hasiksik ira bilai na daha di ga kasar ira balo me.   
\q1
\v 7 \x - \xo 74.7 \xt 2Kng 25:9\x*Diet ga hakarat no num hala na lotu ma i iaan bakut.  
\q2 Diet ga hamamagune no katon nong het git lalotu tupas ugu kaia.   
\q1
\v 8 Narako ta ira bala diet, diet ga tange bia,  
\q2 “Mehet na bu hasur hatikane diet.”  
\q2 Diet ga tun bakut ira katon tano numehet hanuo ing het git haarso ma God kaia.   
\q1
\v 9 Pau hamines ta dadas na hakilang ta mehet,  
\q2 taie mah um ta tangesoot,  
\q2 ma taie tikai ta het i nunure tar bia iakan ra tinirih na haruat hunanges.   
\q1
\v 10 God, na haruat hunanges bia ira ebar diet na kukutur taam?  
\q2 Ma ira am suk diet na tange haliare hatikane um no hinsaam?   
\q1
\v 11 \x - \xo 74.11 \xt Kra 2:3\x*Wara biha gu ras pukus leh no kata na limaam?  
\q2 Palas leh ie mekaia ta ira kiniasim ma haliare diet.   
\q1
\v 12 Iesen, augu God, no nugu King menalua at.  
\q2 U kap hawaat ra harhalon tano ula hanuo.   
\q1
\v 13 \x - \xo 74.13 \xt KBk 14:21; Ais 51:9; Jer 51:34\x*Augu kaik, u ga paleng harbasiane no tes ma no num dadas,  
\q2 ma u ga parok mah ira uluno no tadaar kaia narako tano tes.   
\q1
\v 14 \x - \xo 74.14 \xt Jop 41:1; Nng 104:26; Ais 27:1\x*U ga pas parok no uluno no tamat na tadaar,  
\q2 ma u ga tar no pala tamaine ho ira nian adiet ira wawaguai tano mamasina hanuo.   
\q1
\v 15 \x - \xo 74.15 \xt KBk 14:21,22; 17:5,6; Nam 20:11; Jos 3:13\x*U ga papos ira puat ma ira katen taah,  
\q2 ma u ga hamamasa ira taah tamat.   
\q1
\v 16 \x - \xo 74.16 \xt Stt 1:14-18\x*U la kurkure no kankado ma no madaraas mah.  
\q2 U ga hakisi no kasakes ma no teka.   
\q1
\v 17 \x - \xo 74.17 \xt Lo 32:8; Ap 17:26; Stt 8:22\x*U ga igah ira linge bakut tano ula hanuo.  
\q2 U gil no pakana bung na kasakes ma no pakana bung na labur mah.   
\q1
\v 18 Watong, lik leh ing ira num ebar diet ga kukutur taam,  
\q2 ma ira ulba na tunotuno diet ga tange haliare no hinsaam huo.   
\q1
\v 19 Ira num matanaiabar, het haruat ma ira bun. Taie um numehet ta dadas. Huo, waak u tar se ira numehet nilon taar ta ira rakaia na wawaguai.  
\q2 Waak bia nu luban hatikane se ira nilon audiet ira num matanaiabar narako ta ira nudiet ngunngutaan ing di pakile ta diet.   
\q1
\v 20 \x - \xo 74.20 \xt Stt 17:7\x*Lik kawase no num kunubus,  
\q2 kanong ira kankado na katon tano numehet hanuo i hung ma ra haragawai.   
\q1
\v 21 \x - \xo 74.21 \xt Ais 41:17\x*Waak u bale leh ira tunotuno ing di ubal diet, bia diet na tahurus tapukus ma ra hirhir.  
\q2 Io, na tahut bia ira maris ma ira malahahin, bia diet na pirlat ugu.   
\b  
\q1
\v 22 God, taman tut ma nu tur bat diet ing diet wara hagahe ira linge u sip bia nu gil.  
\q2 Lik leh ing ira ulba diet kukutur taam huo tano kudulena bung.   
\q1
\v 23 Waak bia u lilik tatohun tano kunup na harangat ta ira am suk,  
\q2 ma ta ira harat ta ira num ebar ing i kis hatika taar.   
\c 75  
\d A nianga tupas no tunotuno nong i kure ira ut na ninge: ing da inge iakan ra ninge, da mur no kaungana no ninge “Waak u Halhaliarai.” A ninge na lotu ta Asap.  
\q1
\v 1 \x - \xo 75.1 \xt Nng 79:13; 145:18\x*God, het tanga tahut taam,  
\q2 het tanga tahut, kanong augu ken hutet.  
\q2 Ira tunotuno diet hinawas ta ira num tamat na melmel na gingilaan na kinarup.   
\b  
\q1
\v 2 \x - \xo 75.2 \xt Nng 102:13; Ais 11:4\x*U tange bia, “Iau puo ira pakana bung ing ira linge na hanuat.  
\q2 Iau at nong iau la kurkure ira matanaiabar ma ra taktakodas.   
\q1
\v 3 \x - \xo 75.3 \xt Ais 24:19\x*Ing no ula hanuo ma ira uno matanaiabar diet dedar,  
\q2 iau at nong iau sukal hadadas ie.   
\q1
\v 4 Iau tange tar ta ira ut na latlaat, ‘Waak muat ra latlaat,’  
\q2 ma ta ira ut na sakena, ‘Waak muat hamines ira amuat baso.   
\q1
\v 5 Waak muat hamines ira amuat baso uram ra ula mawe.  
\q2 Waak muat sa butbut huo.’”   
\b  
\q1
\v 6 Taie tikai merau tano kasakes i la pupuruk hut, bia meram tano kasakes i la sungsuguh,  
\q2 bia merau ra hanuo bia, i tale bia na raun haut tiga tunotuno.   
\q1
\v 7 \x - \xo 75.7 \xt Nng 147:6; Dan 2:21\x*Iesen God aie nong i la harkurai taar.  
\q2 I bul hasur tikai ma i raun haut tiga mes.   
\q1
\v 8 \x - \xo 75.8 \xt Jop 21:20; Nng 60:3; Jer 25:15\x*Tiga gingop ie ke hono limana no Watong,  
\q2 ma i hung ma ira namnamien na wain.  
\q2 I burange se tar, ma ira ut na sakena tano ula hanuo diet na mame bakut.   
\b  
\q1
\v 9 Iesen iau balik, iau ni hinawas palai hathatikai.  
\q2 Iau ni inge na pirhakasing tupas no God tane Iakop.   
\q1
\v 10 \x - \xo 75.10 \xt Nng 92:10\x*Iau ni paas hasur ira baso adiet ira ut na sakena,  
\q2 iesen da hamines ira baso adiet ira ut na takodas.   
\c 76  
\d A nianga tupas no tunotuno nong i kure ira ut na ninge: da ting ira mangana gita ing da inge iakan ra ninge. Asap ga pit iakan ra ninge na lotu.  
\q1
\v 1 Ares Iudeia diet nunure ne God.  
\q2 No hinsana i tamat saakit ares Israel.   
\q1
\v 2 \x - \xo 76.2 \xt Nng 27:5; Stt 14:18\x*No uno palpalih ie kenam Ierusalem.  
\q2 No uno taman ie kenam Saion.   
\q1
\v 3 \x - \xo 76.3 \xt Nng 46:9\x*Kaia ga warat ira lulungo na rumus ing di lalapot me,  
\q2 ira bahbahit ma ira wise, ma ira linge na hinarubu.   
\b  
\q1
\v 4 No minamarim i murarang palai.  
\q2 Mehet nas no num dadas ing u ga ubu ira num ebar aram ra uladih.   
\q1
\v 5 \x - \xo 76.5 \xt Ais 10:12\x*Ira dadas na umri diet ga noh bia taar um,  
\q2 diet ga kubaba saakit.  
\q2 Ma taie tikai ta ira umri pa ga tale bia na harubu baling um.   
\q1
\v 6 \x - \xo 76.6 \xt KBk 15:1,21\x*God ta Iakop, no mamahien ta ira num nianga na harboor  
\q2 ga harsomane ira hos ma ira umri diet kisi tar ira hos, kaik diet te noh na minaat.   
\q1
\v 7 \x - \xo 76.7 \xt 1Sto 16:25\x*Augu sen mon nong da burte ugu.  
\q2 Pai tale bia tikai na tur menalua taam ing u ngalngaluan.   
\q1
\v 8 Meram ra ula mawe u ga hinawas tano harpidanau,  
\q2 ma no ula hanuo ga burut ma ga kis matien,   
\q1
\v 9 ing augu, Watong, u ga taman tut wara gil harkurai  
\q2 waing nugu halon diet bakut tano ula hanuo ing di haliare diet.   
\q1
\v 10 \x - \xo 76.10 \xt KBk 9:16; Rm 9:17\x*A tutun bia ira tunotuno diet la ngangar wara hinarubu, iesen i la hatahuat pirhakasing tupas ugu.  
\q2 Ma u la bulbul tikane diet ing diet pa ga hiruo.   
\b  
\q1
\v 11 \x - \xo 76.11 \xt Sav 5:4-6\x*I tahut bia muat na pakile haruatne ira numuat kunubus uram hono Watong no numuat God.  
\q2 Ma i tahut bia ira mes na matanaiabar ta ira hanuo hutet ta muat,  
\q2 diet na kap hawaat ra hartabar uram ho Nong da burtei.   
\q1
\v 12 I kutus no lon na latlaat ta ira ut na gil harkurai.  
\q2 Ira king tano ula hanuo diet burtei.   
\c 77  
\d A nianga tupas no tunotuno nong i kure ira ut na ninge: da inge iakan ra ninge na lotu haruat hoing Iedutan i sip. A ninge na lotu ta Asap.  
\q1
\v 1 Iau susuah tamat uram ho God.  
\q2 Iau suah tupas God bia na taram iau.   
\q1
\v 2 Ing iau te kilingane ra tinirih iau la silsilihe no Watong.  
\q2 Ra bung iau sasangaha taar, ma ira limagu pai maat,  
\q2 ma iau malok bia da hamaram iau.   
\q1
\v 3 God, ing iau lik leh ugu, iau marmaris.  
\q2 Ing iau lik murmur, ira tamaigu i maalum.   
\b  
\q1
\v 4 Ing pau harahut iau, pai tale bia iau ni kubaba.  
\q2 No nugu lilik i haruburubu, kaik pai tale bia ni ianga.   
\q1
\v 5 \x - \xo 77.5 \xt Lo 32:7; Nng 44:1; 143:5\x*Iau lik leh ira bung menalua,  
\q2 ma ira tinahon menalua saakit.   
\q1
\v 6 Iau lik leh ira nugu ninge ra bung.  
\q2 Iau lik murmur ma iau pai nunure no burena kaiken ra tinirih.   
\b  
\q1
\v 7 \x - \xo 77.7 \xt Nng 85:1,5\x*“Hohe, no Watong na malok se hatikane iau?  
\q2 Pa na hamines ta bilbilai baling at um?   
\q1
\v 8 \x - \xo 77.8 \xt Nng 89:49; 2Pt 3:9\x*Hohe, no uno harmarsai nong pana le pataam i te takumut?  
\q2 Ma pana le pakile haruatne habaling at um ira uno kunubus?   
\q1
\v 9 \x - \xo 77.9 \xt Ais 49:15\x*Hohe, God i te lik luban se no uno harmarsai?  
\q2 Ma tano uno ngalngaluan, na rahi pukus no uno marmaris?”   
\b  
\q1
\v 10 Io, iau ga tange, “No nugu lon i tirih hoken:  
\q2 iau pai nes habaling um no dadas ta Nong i Naliu Harsakit hoing nalua.”   
\q1
\v 11 Iau ni lik leh ira magingin tano Watong.  
\q2 Tutun, iau ni lik leh ira num dadas na gingilaan na kinarup menalua saakit.   
\q1
\v 12 \x - \xo 77.12 \xt Nng 145:5\x*Iau ni lilik uta ira num pinapalim,  
\q2 ma ni lik mur timaan leh ira num dadas na gingilaan bakut.   
\b  
\q1
\v 13 \x - \xo 77.13 \xt KBk 15:11-16\x*God, ira num tintalen i halhaal.  
\q2 Sige tiga god a tamat ie hoing no udahat God?   
\q1
\v 14 Augu no God nong ga pakile ira dadas na gingilaan na kinarup.  
\q2 U ga hamines ira num dadas nalamin ta ira matanaiabar.   
\q1
\v 15 \x - \xo 77.15 \xt KBk 6:6; Lo 9:29\x*U ga kul pukus ira num matanaiabar ma no dadas na limaam,  
\q2 diet kaike ira hintubu ne Iakop ma Iosep.   
\b  
\q1
\v 16 \x - \xo 77.16 \xt KBk 14:21; Hab 3:8,10\x*God, ira taah ga nes ugu.  
\q2 No taah ga nes ugu ma ga lel,  
\q2 ma no lamlamana tes ga gus.   
\q1
\v 17 \x - \xo 77.17 \xt Het 5:4\x*Ira bahuto diet ga burange hasur ra taah,  
\q2 ma no mawe ga kakel ma ra parparara.  
\q2 Ira num rumus ga lulungo urau ma ures.   
\q1
\v 18 Ira num parparara di ga hadadei narakoman tano morohiluo,  
\q2 ma no num hile ga bulo sare no ula hanuo.  
\q2 No ula hanuo ga dedar ma ga gunagune.   
\q1
\v 19 \x - \xo 77.19 \xt Ais 51:10; Hab 3:15\x*U ga haan nalamin tano tes,  
\q2 ma ira num ngaas nalamin ta ira tamat na pakananoh,  
\q2 ma sen ira pinpaas na kakim pa di ga nes.   
\q1
\v 20 \x - \xo 77.20 \xt KBk 13:21; 14:19; Nng 80:1; Ais 63:11-13\x*U ga lue ira num matanaiabar hoing tiga ut na balaura sipsip  
\q2 ta ira limane Moses ma Aaron.   
\c 78  
\d A ninge ta Asap.  
\q1
\v 1 \x - \xo 78.1 \xt Ais 51:4; 55:3\x*Ira nugu matanaiabar, i tahut bia muat na hadade ira nugu harausur.  
\q2 Muat na taram ira nianga na hagu.   
\q1
\v 2 \x - \xo 78.2 \xt Mt 13:35\x*Iau ni papos no hagu ma ira nianga harharuat.  
\q2 Ni hinawas ta ira linge menalua saakit ing dahat pai palai ine katin,   
\q1
\v 3 ira linge ing dahat gate hadade ma dahat gate nunure tar,  
\q2 ing ira hintubu dahat diet gate hinawase tar dahat ine.   
\q1
\v 4 \x - \xo 78.4 \xt KBk 12:26; 13:8,14; Lo 6:7; 11:19\x*Dahat pa na suhe kaike ta ira udiet bulumur.  
\q2 Dahat na hinawase diet ing diet na lon namur  
\q2 ta ira pakpakilai tano Watong ing da pirlat ie urie,  
\q2 iakano uno baso ma ira tamat na melmel na gingilaan na kinarup ing ga gil.   
\q1
\v 5 \x - \xo 78.5 \xt Lo 4:9; 6:4-9; \x*Ga hakisi ira harkurai utano huntunaan ta Iakop,  
\q2 ma ga tar harausur ta Israel.  
\q1 Ga tange hadadas ta ira hintubu dahat  
\q2 bia diet na hausur ira nati diet uta kaiken ra linge,   
\q1
\v 6 waing diet ing diet na lon namur diet na nunure kaiken ra harkurai,  
\q2 ma ira nat na bulu mah ing pa di kaha baak diet,  
\q2 waing diet mah diet naga hapalaine ira nati diet.   
\q1
\v 7 \x - \xo 78.7 \xt Lo 4:2; 5:1,29; 6:12; Jos 22:5\x*Io kaik, diet naga so ira udiet nurnuruan ta God  
\q2 ma diet pa naga luban ira uno gingilaan,  
\q2 iesen diet na taram ira uno hartula.   
\q1
\v 8 \x - \xo 78.8 \xt 2Sto 30:7; KBk 32:9; Lo 9:7,24; Het 2:19\x*Diet pa naga ngan ho ira hintubu diet,  
\q2 a tabuna taram nianga ma ra tunotuno na patnau diet,  
\q2 diet ing ira bala diet pa ga tutun uram ho God,  
\q2 ma ira udiet nilon pa ga tur dikdikit taar tana.   
\b  
\q1
\v 9 Ira tunaan tano huntunaan ta Epraim, diet ga palim laplapot taar,  
\q2 iesen diet ga tahurus tapukus tano bung na hinarubu.   
\q1
\v 10 \x - \xo 78.10 \xt Het 2:20; 2Kng 17:15; 18:12; Jer 32:23\x*Diet pa ga mur no kunubus ta God  
\q2 ma diet ga malok bia diet na lon mur ira uno harkurai.   
\q1
\v 11 Diet ga luban ira linge ga gil,  
\q2 ira tamat na melmel na gingilaan na kinarup ing ga haminas ta diet.   
\q1
\v 12 \x - \xo 78.12 \xt KBk 7:1—12:51; Ais 19:11\x*Ga gil ira dadas na gingilaan na kinarup ra matmataan ta ira hintubu dahat  
\q2 kaia tano taman Zoan narako tano hanuo Isip.   
\q1
\v 13 \x - \xo 78.13 \xt KBk 14:21; 15:8; Nng 74:13\x*Ga paleng no tes ma gaam lam habalosne diet.  
\q2 Ga gil no taah, gaam tur kis hoing tiga balo.   
\q1
\v 14 \x - \xo 78.14 \xt KBk 13:21; 14:24\x*Ga lamus diet ma no katona bahuto ra kasakes  
\q2 ma no murarang tano iaah tano kudulena bung ra bung.   
\q1
\v 15 \x - \xo 78.15 \xt KBk 17:6; 1Ko 10:4\x*Ga parok ira haat ram narako tano hanuo bia,  
\q2 ma ga tabar diet ma ra taah ing ga labon hono tes.   
\q1
\v 16 \x - \xo 78.16 \xt Nam 20:8,10,11\x*Ga tar no taah, gaam saal laah tano ula haat,  
\q2 ma ga saal suur ho ira taah saal.   
\q1
\v 17 \x - \xo 78.17 \xt Lo 9:22; Hb 3:16\x*Iesen kana at diet git gilgil ira sakana magingin tupas ie,  
\q2 ma ram narako ra hanuo bia, diet git patnau taar at ta Nong i Naliu Harsakit.   
\q1
\v 18 \x - \xo 78.18 \xt KBk 17:6; Lo 6:16; 1Ko 10:9\x*Diet ga sip at bia diet na walar God,  
\q2 ing diet ga manga saring ie utano nian diet ga manga kalak.   
\q1
\v 19 \x - \xo 78.19 \xt KBk 16:3; Nam 11:4; 20:3; 21:5\x*Diet ga ngurungur taar ta God, diet gaam tange,  
\q2 “I tale bia God na bul hawaat ta nian kai ra hanuo bia?   
\q1
\v 20 \x - \xo 78.20 \xt Nam 11:18; 20:11\x*Ing ga lawat no haat, no taah ga raronga suur,  
\q2 hoing ira laman taah di hasapang.  
\q2 Iesen i tale bia na tabar mah dahat ma ra nian?  
\q2 I tale bia na tar ginama mah ta ira uno matanaiabar?”   
\q1
\v 21 \x - \xo 78.21 \xt Nam 11:1\x*Ing no Watong ga hadade diet, ga manga ngalngaluan.  
\q2 No uno iaah ga lulungo suur taar tano huntunaan ta Iakop,  
\q2 ma no uno kamahar ga hanuat tamat taar ta Israel,   
\q1
\v 22 \x - \xo 78.22 \xt Lo 1:32; 9:23; Hb 3:18\x*kanong diet pa ga nurnur ta God  
\q2 ma diet pa ga so no udiet nurnuruan tana bia na halon diet.   
\q1
\v 23 Ma sen ga tar tiga hartula uram naliu ra hurmauhuo  
\q2 ma ga papos ira matanakalangar tano mawe.   
\q1
\v 24 \x - \xo 78.24 \xt KBk 16:3-4\x*Ma ga hurange hasur ira mana ho ira bata taar ta ira matanaiabar wara ienien.  
\q2 Ga tabar diet ma no pat na wit meram ra mawe.   
\q1
\v 25 A tunotuno diet ga ien no beret adiet ira angelo.  
\q2 Ga tar se a haleng na nian haruat ma ira udiet sinisip.   
\q1
\v 26 \x - \xo 78.26 \xt Nam 11:31\x*Ga lapus ise no dadaip meram ra mawe makatiga ra kasakes i la tutut hut kaia,  
\q2 ma ga lamus hawaat no taubar ma no uno baso.   
\q1
\v 27 \x - \xo 78.27 \xt KBk 16:13\x*Ga tule hasur ira ginama naliu ta diet ho ira kaabus,  
\q2 kaike ra haleng na maan haruat ho ira wana tano wasasar.   
\q1
\v 28 Diet ga puko suur nalamin ta diet,  
\q2 ma diet ga puko harbasia ta ira udiet palpalih.   
\q1
\v 29 \x - \xo 78.29 \xt Nam 11:19,20\x*Diet ga iaan tuk diet gaam hahos,  
\q2 kanong gate tabar diet ma ira linge diet ga manga kalak.   
\q1
\v 30 Diet pa ga bing baak no udiet tamat na sinisip tano nian,  
\q2 ma a nian baak kana ta ira ha diet,   
\q1
\v 31 \x - \xo 78.31 \xt Nam 11:33,34\x*ma no ngalngaluan ta God gaam hanuat taar ta diet.  
\q2 Ga bing diet ira adiet tabi bolbol nalamin ta diet,  
\q2 gaam kato hainoh ira subulo gar ta Israel.   
\q1
\v 32 \x - \xo 78.32 \xt Nam 14:1-45; 16:1-50; 17:1-13; 14:11\x*Ga gil kaiken ra linge bakut, iesen kana at diet ga gilgil ira sakana magingin.  
\q2 Kaiken ra dadas na gingilaan na kinarup ga hanuat, iesen diet pa gale nurnur tana.   
\q1
\v 33 \x - \xo 78.33 \xt Nam 14:29,35\x*Huo, diet ga hasurum bia ira udiet bung na nilon,  
\q2 ma ira udiet tinahon ga pataam narako ra ramramin.   
\q1
\v 34 \x - \xo 78.34 \xt Nam 21:7; Hos 5:15\x*Ing bia God git bubu bing tari ta diet, diet git silsilihei.  
\q2 Diet git lilik pukus, diet gaam git nanaas tana ma ra tutun.   
\q1
\v 35 \x - \xo 78.35 \xt Lo 32:4; KBk 15:13; Ais 41:14\x*Diet ga lik habaling leh bia God, aie no udiet Haatkis,  
\q2 ma bia ne God Nong i Naliu Harsakit, aie Nong i Kul Halangalanga diet.   
\q1
\v 36 \x - \xo 78.36 \xt KBk 24:7,8; 32:7,8\x*Ma sen bia diet ga harababo ma ira ha diet,  
\q2 ma diet ga habatoi ma ira karame diet.   
\q1
\v 37 Ira udiet nilon pa ga tur dikdikit taar tana,  
\q2 ma diet pa ga murmur timaan no uno kunubus.   
\q1
\v 38 \x - \xo 78.38 \xt KBk 34:6; Nam 14:18-20; Ais 48:9\x*Ma sen bia ga harmarsai,  
\q2 ma ga lik luban se ira udiet magingin sakena,  
\q2 ma pa ga haliare diet.  
\q1 A haleng na pakaan ga palim kawase habaling no uno ngalngaluan,  
\q2 ma pa ga hatatik no uno kudulena nginangar.   
\q1
\v 39 Ga lik leh bia a tunotuno mon diet,  
\q2 hoing ra dipdip nong i pupuh saakit ma pa na tapukus baling.   
\b  
\q1
\v 40 \x - \xo 78.40 \xt Hb 3:16\x*Diet ga patnau hait taar tana aram narako tano hanuo bia,  
\q2 ma diet ga gil hatapunuk ie kaia.   
\q1
\v 41 \x - \xo 78.41 \xt Nam 14:22; 1Kng 19:22; Nng 89:18\x*Hait diet git walwalar God.  
\q2 Diet ga gil hangalngaluan no Halhaliana gar ta Israel.   
\q1
\v 42 \x - \xo 78.42 \xt Het 8:34\x*Diet pa ga lik leh ira uno baso  
\q2 tano bung ing ga kul halangalanga leh diet sukun ira adiet suk,   
\q1
\v 43 \x - \xo 78.43 \xt KBk 4:21; 7:3\x*ing ga haminas ira hakilang ma ira dadas na gingilaan na kinarup  
\q2 kenam narakoman tano hanuo Zoan, narakoman tano taman Isip.   
\q1
\v 44 \x - \xo 78.44 \xt KBk 7:20; Nng 105:27-36\x*Ga pukusane ira audiet taah gaam hanuat de,  
\q2 ma pa ga tale bia diet na mom kaia ta ira adiet taah.   
\q1
\v 45 \x - \xo 78.45 \xt KBk 8:6,24\x*Ga tule ira haleng na langa, diet gaam hurut diet,  
\q2 ma ra rokrok ing gaam haliare diet.   
\q1
\v 46 \x - \xo 78.46 \xt 1Kng 8:37; 10:14\x*Ga tule tar ira ko ta ira audiet sinaso,  
\q2 ma ira kubawa taar ta ira pakana ira udiet sinaso.   
\q1
\v 47 \x - \xo 78.47 \xt KBk 9:23-25\x*Ga tule a bata na ais, gaam haliare ira udiet ina wain,  
\q2 ma ga haliare ira udiet ina papus ma ra tamat na madahon.   
\q1
\v 48 \x - \xo 78.48 \xt KBk 9:19\x*Ga tule tar mah a bata na ais taar ta ira udiet bulumakau,  
\q2 ma a hile ga bing ira udiet sipsip ma ira me.   
\q1
\v 49 \x - \xo 78.49 \xt KBk 15:7\x*Ga tule no uno mamahien na ngalngaluan ma kamahar taar ta diet.  
\q2 Ga malentakuane tunat diet, ma ga sip bia na hagahe diet.  
\q2 Ga tule tiga matana ubane na angelo wara halhaliare diet.   
\q1
\v 50 \x - \xo 78.50 \xt KBk 12:29,30\x*Ga tagure tiga ngaas utano uno ngalngaluan,  
\q2 ma pa ga hok tikai bia pa na maat.  
\q2 Iesen ga tule tar no tamat na halhaliarai ta diet.   
\q1
\v 51 \x - \xo 78.51 \xt KBk 12:29\x*Ga bing ira matana bulu na tunaan ta ira Isip,  
\q2 diet ira luena nati diet ira subulo mekaia narakoman ta ira udiet hala.   
\q1
\v 52 \x - \xo 78.52 \xt KBk 15:22\x*Iesen ga kap hasur ira uno matanaiabar hoing tiga huna sipsip,  
\q2 ma ga lua ta diet nalamin tano hanuo bia.   
\q1
\v 53 \x - \xo 78.53 \xt KBk 14:19,20,27,28\x*Ga lue timaan diet waing diet pa na hiruo, ma diet pa ga burut,  
\q2 iesen no tes ga takap bus ira udiet ebar.   
\q1
\v 54 \x - \xo 78.54 \xt KBk 15:17\x*Hokaiken kaik, ga kap hawaat tar diet tano gagena no uno halhaliana pise  
\q2 uram ta ira uladih ing gate kap leh ma no kata na limana.   
\q1
\v 55 \x - \xo 78.55 \xt Jos 11:16-23; 13:7; 23:4\x*Ga pasak hasur se baak ira huntunaan mekaia  
\q2 ma ga palau ira uno matanaiabar ma ira subaan na pise wara audiet tus.  
\q2 Ga hakisi timaan tar ira huntunaan me Israel ta ira ngasia diet at.   
\b  
\q1
\v 56 \x - \xo 78.56 \xt Het 2:11-13\x*Iesen diet ga walar God  
\q2 ma diet ga patnau ta Nong i Naliu Harsakit,  
\q2 ma diet pa ga mur ira uno harkurai.   
\q1
\v 57 \x - \xo 78.57 \xt Ese 20:27,28; Hos 7:16\x*Diet ga talingaan tapukus ma diet tur talur ie hoing at mon ira hintubu diet.  
\q2 Diet ga haruat ma tiga laplapot di poroi tar mon mei.   
\q1
\v 58 \x - \xo 78.58 \xt WkP 26:1,30; Lo 4:25; 32:16,21; Het 2:12; 1Kng 3:2; 14:9; 2Kng 16:4\x*Diet ga hangalngaluan ie ing diet ga lotu kaia ta ira uladih.  
\q2 Ga likilik taar ta diet ma ira udiet kaba palimpuo.   
\q1
\v 59 \x - \xo 78.59 \xt Lo 1:34; 9:19; 32:19\x*Ing God ga hadade diet, ga manga ngalngaluan,  
\q2 ma ga miliguruane tunat diet ira Israel.   
\q1
\v 60 \x - \xo 78.60 \xt Jos 18:1; 1Sml 4:11; Jer 7:12,14; 26:6\x*Ga papook talur no hala na lotu kaia Sailoh,  
\q2 iakano palpalih nong ga luk ie nalamin ta ira tunotuno.   
\q1
\v 61 \x - \xo 78.61 \xt 1Sml 4:17\x*Ga bale tar ira udahat ebar bia diet na palim kawase no bokis na kunubus  
\q2 nong i hakilang no uno baso ma ira minarine.   
\q1
\v 62 \x - \xo 78.62 \xt Het 20:21; 1Sml 4:10\x*Ga waak tar ira uno matanaiabar bia diet na hiruo ta ira wise na hinarubu.  
\q2 Ga manga ngalngaluan taar ta ira uno tus.   
\q1
\v 63 \x - \xo 78.63 \xt Nam 11:1; 21:28\x*A iaah ga tun bing ira audiet marawaan,  
\q2 ma ira udiet bulahin pa ga inge ta ninge na tinolen.   
\q1
\v 64 \x - \xo 78.64 \xt 1Sml 4:17; 22:18\x*A wise na hinarubu ga ien ira udiet ut na pakila lotu,  
\q2 ma ira udiet makosa pa ga haruat bia diet na suah.   
\b  
\q1
\v 65 Kaik um, no Watong ga tangahun hoing tikai i kubaba taar,  
\q2 hoing tiga dadas na tunotuno i mama wain taar ma i malurau baling um.   
\q1
\v 66 \x - \xo 78.66 \xt 1Sml 5:6\x*Ga pasak pukus ira uno ebar  
\q2 ma ga hahirhir hatikane diet.   
\q1
\v 67 Io, ga was ise ira tunotuno ta Iosep,  
\q2 ma pa ga gilamis no huntunaan ta Epraim wara uno.   
\q1
\v 68 Iesen ga gilamis leh no huntunaan ta Iuda  
\q2 ma no uladih Saion, nong ga kalak ie.   
\q1
\v 69 \x - \xo 78.69 \xt 1Kng 6:1-38\x*Ga gil no halhaliana ngasiana bia na manga naliu,  
\q2 haruat ma no ula hanuo nong ga hakisi tar ie ma pa na pataam.   
\q1
\v 70 \x - \xo 78.70 \xt 1Sml 16:11,12\x*I ga gilamis Devit no uno tultulai,  
\q2 ma ga kap leh ie merau ra lip na sipsip.   
\q1
\v 71 \x - \xo 78.71 \xt 2Sml 5:2; 7:8; 1Sto 11:2\x*Ga lamus leh ie mekaia hoing git balbalaure ira sipsip  
\q2 waing na balaure ira uno matanaiabar, diet ira bulumur ta Iakop,  
\q2 diet ira Israel, ira uno tus.   
\q1
\v 72 \x - \xo 78.72 \xt 1Kng 9:4\x*Ma Devit ga balaure diet ma ra takodasuana bala.  
\q2 Ga lamus diet ma ira keskes na limana.   
\c 79  
\d A ninge na lotu ta Asap.  
\q1
\v 1 \x - \xo 79.1 \xt 2Kng 25:9,10; 2Sto 36:17-19; Nng 74:2,3,7\x*God, ira matanaiabar ta ira kantri ing diet pai Iudeia diet te laka tano num pise.  
\q2 Diet te hamamagune no num halhaliana hala na lotu,  
\q2 ma diet te dure hasur Ierusalem ma kana i noh haliara taar.   
\q1
\v 2 \x - \xo 79.2 \xt Lo 28:26; Jer 7:33; 19:7\x*Diet te waak kapis tar ira palatamai diet ira num tultulai  
\q2 waing na hanuat nian adiet ira maan tano hurmauhuo,  
\q2 ma ira tamtabe diet ing diet tar tutun ira udiet nilon taam, bia a nian adiet ira rakaia.   
\q1
\v 3 \x - \xo 79.3 \xt Jer 14:16; 16:4\x*Diet te hurange ira de diet haruat ma ra taah  
\q2 tano kidilona taman Ierusalem,  
\q2 ma taie um tikai kaia bia na bus kaike ra minaat.   
\q1
\v 4 \x - \xo 79.4 \xt Dan 9:16\x*Mehet haruat ma ra linge na tangtange hagahe wara audiet ira matanaiabar ta ira hanuo hutet ta mehet  
\q2 ma hoing mah ra linge na hinasakit ma hinelar wara udiet ira tunotuno diet kis luhutane tar mehet.   
\q1
\v 5 Watong, na haruat um hunanges? U lik bia nu be ngalngaluan hatika taar at um?  
\q2 Na haruat hunanges no num bala mamahien nong i iaiaan hoing ra iaah?   
\q1
\v 6 \x - \xo 79.6 \xt Sef 3:8; 2Te 1:8\x*Hurange hasur tar no num tamat na nginangahien naliu ta ira kantri ing diet pai la ruru ugu.  
\q1 Hurange hasur mah ie naliu ta ira matanaiabar ing diet pai la tataau no hinsaam.   
\q1
\v 7 \x - \xo 79.7 \xt 2Sto 36:19\x*Kanong diet te kanam kidilon se Israel  
\q2 ma diet te hagahe se mah no numehet taman tus.   
\q1
\v 8 Waak u lik hararoot tar ta mehet ira sakana magingin audiet ira hintubu mehet.  
\q2 Mehet saring no num harmarsai be na hanuat gasien wara harharahut mehet,  
\q2 kanong mehet te kis taar narakoman ra tamat na sunupi.   
\b  
\q1
\v 9 \x - \xo 79.9 \xt Jer 14:7\x*God, a numehet Ut na Harhalon, harahut mehet,  
\q2 waing daga urur taam.  
\q1 Kap leh mehet sukun diet ing diet haliare mehet, ma lik luban se ira numehet magingin sakena,  
\q2 wara utano hinsaam.   
\q1
\v 10 Wara bih bia ira hunhuntunaan ta ira mes na hanuo diet na tange,  
\q2 “Ie he no udiet God?”  
\q1 Mehet sip bia het na nes ing nu balu kaike ira kantri  
\q2 uta ira de diet ira num tultulai ing ga saal.   
\q1
\v 11 Hadade diet ing diet kis taar ra tamat na harpidanau ma diet susuah tupas ugu.  
\q2 Diet ing di te kure tar bia diet na maat,  
\q2 i tahut bia nu halon diet ma no dadas na limaam waing diet pa naga maat.   
\b  
\q1
\v 12 \x - \xo 79.12 \xt Stt 4:15; WkP 26:21,28; Snd 6:31\x*Watong, ta ira tunotuno diet kis hutet ta mehet, nu balu pukus diet ta liman ma iruo na pakaan  
\q2 uta ira nianga na harhuli diet gate se tar taam.   
\q1
\v 13 Io, mehet no num matanaiabar, ira sipsip narako tano num longlong,  
\q2 mehet na tanga tahut taam hathatikai.  
\q1 Ma ta ira tunotuno diet lon katin ma na hanahaan,  
\q2 diet na pirlat ugu.   
\c 80  
\d A nianga tupas no tunotuno nong i kure ira ut na ninge: ing da inge iakan ra ninge, da mur no kaungana no ninge “Ira Puspuspal tano Kunubus.” A ninge na lotu ta Asap.  
\q1
\v 1 \x - \xo 80.1 \xt KBk 25:22; 1Sml 4:4; 2Sml 6:2\x*Hadade mehet, augu no Ut na Harbalaurai ta Israel.  
\q2 Augu ing u lue Iosep hoing ra kaba sipsip.  
\q1 Augu ing u kis tano num kinkinis na king nalamin ta ira iruo kerubim, het saring ugu bia nu rarang   
\q1
\v 2 nalua ta ira huntunaan na Epraim, Beniamin ma Manase.  
\q1 Hamines ta mehet ira num dadas.  
\q2 Mai, ma nu halon mehet.   
\q1
\v 3 \x - \xo 80.3 \xt Kra 5:21; Nam 6:25\x*God, nu hasigarine habaling het.  
\q2 No matmataan taam na rarang naliu ta mehet,  
\q2 waing mehet naga langalanga sukun ira numehet tinirih.   
\b  
\q1
\v 4 Watong, augu no God Nong i Dadas Harsakit,  
\q2 na haruat hunanges no num bala mamahien taar ta ira sinasaring ta ira num matanaiabar?   
\q1
\v 5 \x - \xo 80.5 \xt Nng 42:3\x*U te tabar diet, ma diet iaan tika ma ra polo na mata diet.  
\q2 U te hamamo diet ma ra tamat na polo na maata.   
\q1
\v 6 \x - \xo 80.6 \xt Nng 44:13\x*U te gil bia ira tunotuno diet kis hutet ta mehet, diet na harubu pane ira numehet pise,  
\q2 ma ira numehet ebar, diet kukutur ta mehet.   
\q1
\v 7 God Nong u Dadas Harsakit, nu hasigarine habaling het.  
\q2 No matmataan taam na rarang naliu ta mehet,  
\q2 waing mehet naga langalanga sukun ira numehet tinirih.   
\b  
\q1
\v 8 \x - \xo 80.8 \xt Ais 5:1,2,7; Ese 17:6; Jos 13:6; 2Sto 20:7; Ap 7:45; Amo 9:15\x*U ga rau tiga ina wain ma Isip.  
\q2 U ga pasak hasur ira huntunaan bakut ta ira nudiet pise ma u gaam so ie.   
\q1
\v 9 \x - \xo 80.9 \xt KBk 23:28; Jos 24:12; Ais 5:2\x*U ga sasare no pise utana,  
\q2 ma i ga mon boline ma i ga burung no pise.   
\q1
\v 10 No maguruh tana ga kasar ira uladih.  
\q2 Ira katena ga kasar ira tamat na taltalona daha.   
\q1
\v 11 Ira singarena i haan saakit ures na tes.  
\q2 Ira boline i haan tapaka saakit ukaia tano taah Iuperetis.   
\q1
\v 12 \x - \xo 80.12 \xt Ais 5:5\x*Warah u dure hasur no wer nong i la long bat tar ie,  
\q2 kaik diet ing diet hanahaan saakit ta iakano ra ngaas, diet gi dik ira hunena?   
\q1
\v 13 \x - \xo 80.13 \xt Jer 5:6\x*Ira bore maram ra tingena malit, diet haliarei,  
\q2 ma ira rakaia na wawaguai diet iaan tana.   
\b  
\q1
\v 14 God Nong u Dadas Harsakit, tapukus ukai ta mehet.  
\q2 Nanaas suur maram ra mawe ma nes het.  
\q1 Nes mur iakan ra ina wain.   
\q2
\v 15 \x - \xo 80.15 \xt Nng 80:8\x*No kata na limaam gate so no boline.  
\q2 Aie no bulu nong u te halon hatamat leh ie wara num at.   
\q1
\v 16 \x - \xo 80.16 \xt 2Sto 36:19\x*No num ina wain di te buruh ie, ma di te hakarat ie.  
\q2 Ira num matanaiabar diet hiruo na minaat kanong u gate boor diet.   
\q1
\v 17 \x - \xo 80.17 \xt Nng 89:21; 80:15\x*I tahut bia nu hadadas no tunotuno i tur taar tano kata na limaam,  
\q2 iakano tunotuno nong u ga gilamis leh ie wara num at.   
\q1
\v 18 Io huo, mehet pa na tur talur ugu.  
\q2 Hanunuhuan mehet, ma mehet na tataau utano hinsaam.   
\q1
\v 19 Watong, augu no God Nong i Dadas Harsakit, nu hasigarine habaling het.  
\q2 No matmataan taam na rarang naliu ta mehet,  
\q2 waing mehet naga langalanga sukun ira numehet tinirih.   
\c 81  
\d A nianga tupas no tunotuno nong i kure ira ut na ninge: da ting ira mangana gita me Get ing da inge iakan ra ninge. Asap ga pit ie.  
\q1
\v 1 Inge na gungunuama uram ho God no nudahat dadas.  
\q2 Dahat na kup naliu uram tano God ta Iakop.   
\q1
\v 2 \x - \xo 81.2 \xt KBk 15:20\x*Da hatahun ira ninge, da ting ra tamborin,  
\q2 da ting mur ira kaungana ninge ma ra haap ma ra gita.   
\q1
\v 3 \x - \xo 81.3 \xt Nam 10:10; WkP 23:24\x*Da hus no tahur wara hakilang no sigar teka,  
\q2 ma ing no teka i kidilona mah, tano bung na lukara.   
\q1
\v 4 A dadas na nianga ta Israel bia dahat na gil huo.  
\q2 Aie tiga mangana harkurai tano God ta Iakop.   
\q1
\v 5 \x - \xo 81.5 \xt KBk 11:4\x*God ga bul hawaat ie hoing tiga harkurai uta ira Israel  
\q2 ing ga harubu ma ira Isip.  
\b  
\q1 Iau hadade a ingana tikai ma iau pai nunure bia sige i iangianga, ma i tange,   
\q1
\v 6 “Iau ga kap se no tinirih ta ira kalkale diet.  
\q2 Iau ga lapus ise ira lima diet ta ira udiet tirihuana kinakap mah.   
\q1
\v 7 \x - \xo 81.7 \xt KBk 2:23; 19:19; 20:18; 17:6,7; Nam 20:13\x*Meram narako tano numuat purpuruan muat ga tataau, ma iau ga halon muat.  
\q2 Iau ga taram pase muat meram narakoman tano parparara.  
\q2 Iau ga walar muat tano taah kaia Meriba.   
\q1
\v 8 Muat ira nugu matanaiabar, muat na hadade, ma iau nigi hakatom muat.  
\q2 Muat ira Israel, maris, iau manga sip bia muat na taram iau!   
\q1
\v 9 \x - \xo 81.9 \xt KBk 20:3; Lo 5:7\x*Waak muat hakabet tiga god ta ira mes na huntunaan nalamin ta muat.  
\q2 Muat pa na lotu tupas tiga mes na god.   
\q1
\v 10 \x - \xo 81.10 \xt KBk 20:2; Lo 5:6\x*Iau no Watong, no numuat God,  
\q2 nong ga lamus hasur muat sukun Isip.  
\q2 Muat na manga panganga, ma nigi hahungi ira ha muat.   
\q1
\v 11 \x - \xo 81.11 \xt Lo 32:15\x*Iesen ira nugu matanaiabar diet pa ga taram iau.  
\q2 Ira Israel diet pa ga tale bia diet na hanapu diet tagu.   
\q1
\v 12 \x - \xo 81.12 \xt Ap 7:42; Rm 1:24,26\x*Io, iau ga waak se tar diet ta ira nudiet tintalen na patnau  
\q2 waing diet naga mur ira nudiet lilik at.   
\q1
\v 13 \x - \xo 81.13 \xt Lo 5:29; Ais 48:18\x*Bia ing ira nugu matanaiabar diet naga taram iau,  
\q2 ma bia ing Israel naga tale bia na mur ira nugu tintalen,   
\q1
\v 14 iau gor habir wara papaas hasur ira udiet ebar  
\q2 ma nigi bu ira adiet suk.   
\q1
\v 15 Bia diet ing diet malentakuane no Watong diet gor hirhir ma ra bunurut tano matmataan ta God,  
\q2 ira nudiet harpidanau pa gor kis hatika taar.   
\q1
\v 16 \x - \xo 81.16 \xt Lo 32:13-14\x*Iesen iau gor tabar muat ma no bilai na wit saakit,  
\q2 ma muat gor hahos mah ma ra tiri na imara mekaia hono haatkis.”   
\c 82  
\d A ninge na lotu ta Asap.  
\q1
\v 1 \x - \xo 82.1 \xt Ais 3:13\x*God i lualua taar tano tamat na kinkinis hurlungai.  
\q2 I tar no harkurai nalamin ta ira kaba god.\f + \fr 82.1 \ft Ari diet lik bia no kukuraina i hoken, bia ira tamat na king ta ira kantri diet ga tange bia a god diet, ma a malalar hoken bia diet kis hulungai aram ra mawe ra matmataan ta God. Ma ari diet lik bia i ianga uta ira god ing kaike ra kantri diet git lotu tupas, ma diet kis hulungai huo.\f*   
\b  
\q1
\v 2 \x - \xo 82.2 \xt Lo 1:17; Snd 18:5\x*Ma i tange, “Na haruat hunanges ing muat na hok diet ing diet pai gil ira takodasuana magingin,  
\q2 ma haruat um hunanges bia muat na tur taar tano palpal ta ira ut na sakena?   
\q1
\v 3 \x - \xo 82.3 \xt Lo 24:17\x*Muat na tur harahut ira maris ma ira tintana.  
\q2 Muat na gil no magingin takodas ta ira maris ma ira malahahin.   
\q1
\v 4 Muat na harahut ira mahiuhiu na tunotuno ma diet ing diet mon sunupi.  
\q2 Muat na halon diet sukun ira lima diet ira ut na sakena.   
\q1
\v 5 \x - \xo 82.5 \xt Jer 4:22; Ais 59:9\x*Diet pai nunure ta linge,  
\q2 diet pai palai ta tiga linge.  
\q2 Diet goota bia tano kankado.  
\q2 Ira burena bakut no ula hanuo i gunagune.   
\q1
\v 6 \x - \xo 82.6 \xt Nng 82:1; Jn 10:34\x*Iau ga tange, ‘A god muat.’  
\q2 Muat ira natine Nong i Naliu Harsakit.   
\q1
\v 7 Iesen muat na maat hoing ira tunotuno mon.  
\q2 Muat na puko suur hoing ira kaba lualua bakut.”   
\b  
\q1
\v 8 God, tur hut, ma nu kure no ula hanuo,  
\q2 kanong a num tus ira kantri bakut.   
\c 83  
\d A ninge, a ninge na lotu ta Asap iakan.  
\q1
\v 1 God, waak u kis matien.  
\q2 Waak u kis kunkun, God. Nu taman tut.   
\q1
\v 2 \x - \xo 83.2 \xt Nng 2:1-2\x*Nes ira num ebar bia diet tut na kamahar,  
\q2 ma diet ing diet malentakuane ugu diet hatamat habaling diet.   
\q1
\v 3 Diet keskes wara tangtange ira nianga kumaan uta diet ira num matanaiabar,  
\q2 ma diet harpingit bia diet na hagahe diet ing u kalak tar.   
\q1
\v 4 \x - \xo 83.4 \xt Est 3:6\x*Diet tange, “Mai, dahat gi haliare diet no kidilona huntunaan Israel,  
\q2 waing daga lik luban hatikane no hinsang Israel.”   
\b  
\q1
\v 5 \x - \xo 83.5 \xt Dan 6:7\x*Diet harpingit tika ma tiga lilik.  
\q2 Diet tur tika pane ugu,   
\q1
\v 6 \x - \xo 83.6 \xt 2Sto 20:10; Stt 25:12-16; 1Sto 5:10\x*diet me Edom ma ira Ismael,  
\q2 ira Moab, no huntunaan ta Hagar,   
\q1
\v 7 \x - \xo 83.7 \xt Jos 13:5; Ese 27:3,9; 1Sml 15:2; 4:1; 29:1; Amo 1:9\x*ira Gebal, ira Ammon, ma ira Amalek,  
\q2 no huntunaan ta Pilistia, ma ira matanaiabar me Taia.   
\q1
\v 8 \x - \xo 83.8 \xt 2Kng 15:19; Lo 2:9\x*Ma ira Asiria mah i te tur tika ma diet  
\q2 wara harharahut ira Ammon ma ira Amalek, ira iruo huntunaan na bulumur tane Lot.   
\b  
\q1
\v 9 \x - \xo 83.9 \xt Het 7:1-24; 4:7,15,21-24\x*Gil ta diet hoing u ga gil ta ira Midian,  
\q2 ma hoing u ga gil tane Sisera ma Jabin kaia tano taah Kison,   
\q1
\v 10 ing dir ga maat ares Endor.  
\q2 Ma ira palatamai diet ira udir umri ga marsang tano pise.   
\q1
\v 11 \x - \xo 83.11 \xt Het 7:25; 8:12,21\x*Bu bing ira udiet lualua hoing u ga gil ta Oreb ma Seeb,  
\q2 ma ira udiet kabinsit hoing u ga gil ta Seba ma Salmuna,   
\q1
\v 12 ing dal ga tange, “Dahat gi kap leh no bilai na pise tane God wara udahat.”   
\b  
\q1
\v 13 \x - \xo 83.13 \xt Ais 17:13\x*Nugu God, se harbasiane diet hoing ira kaabus,  
\q2 ma hoing ira pala wit no dadaip i puuh se tar.   
\q1
\v 14 Hoing ra iaah i iaan tano malit,  
\q2 bia hoing tiga karamena iaah i hakarat ira uladih,   
\q1
\v 15 io, pasak mur diet ma no num tamat na dadaip  
\q2 ma nu haramramin diet ma no num dadas na baiangin.   
\q1
\v 16 Watong, hamalahuan diet,  
\q2 waing ira tunotuno diet naga silihe ugu.   
\b  
\q1
\v 17 I tahut be diet naga hirhir ma diet naga tapunuk hathatika.  
\q2 I tahut be diet na maat ma ra hartakun,   
\q1
\v 18 \x - \xo 83.18 \xt Ais 45:21\x*waing diet naga nunure be augu, nong no hinsaam no Watong,  
\q2 bia augu sen mon Nong i Naliu Harsakit tano ula hanuo bakut.   
\c 84  
\d A nianga tupas no tunotuno nong i kure ira ut na ninge: da ting ira mangana gita me Get ing da inge iakan ra ninge. Ira bulumur ta Korah diet ga pit iakan ra ninge na lotu.  
\q1
\v 1 \x - \xo 84.1 \xt Nng 43:3; 132:5\x*Watong, Nong u Dadas Harsakit,  
\q2 i maririsuan no num katon na kinkinis.   
\q1
\v 2 Iau manga masingan bia ni kis narako tano tamat na hala na lotu tano Watong.  
\q2 Ma no nugu nilon bakut iau tataau uram hono lilona God.   
\b  
\q2
\v 3 Watong, Nong u Dadas Harsakit, nugu King ma nugu God,  
\q1 no maankapa balik i te silihe auno tiga hala,  
\q2 ma no saliuliu mah i te gil no posine  
\q2 waing naga pabang kaia hutet tano num suuh na tun hartabar.   
\q1
\v 4 A haraidaan na kis ta diet ing diet la kiskis tano num hala.  
\q2 Diet la pirpirlat hatikane ugu.   
\b  
\q1
\v 5 \x - \xo 84.5 \xt Nng 122:1; Jer 31:6\x*A haraidaan na kis ta diet ing ira udiet dadas i hanuat meram ho ugu,  
\q2 diet ing diet masmasingan wara hinahaan uram Saion.   
\q1
\v 6 Ing diet saakit tano mamasina salil Baka,  
\q2 i kikios gi hanuat a katon ta ira mataan taah.  
\q2 Ma ira luena bata na halabon ira pup na taah.   
\q1
\v 7 \x - \xo 84.7 \xt Ais 40:31; Lo 16:16\x*Tano pakana bung diet hanahaan diet kap sigar dadas,  
\q2 tuk bia tikatikai na harapuasa ra matmataan ta God aram Saion.   
\b  
\q1
\v 8 Watong, God Nong u Dadas Harsakit, taram no nugu sinasaring.  
\q2 God ta Iakop, hadade iau.   
\q1
\v 9 \x - \xo 84.9 \xt Stt 15:1; 1Sml 16:6; Nng 2:2\x*God, nu nes no king, no numehet bahbahit.  
\q2 Nes kilam nong u ga gilamis leh ie, ma nu haidanei.   
\b  
\q1
\v 10 \x - \xo 84.10 \xt Nng 27:4\x*Tiga bung narako tano num hala na lotu i manga bilai  
\q2 ta ing tiga arip na bung bia ni kis ta tiga mes na subaan.  
\q2 I manga bilai bia iau gor kobat tano hala na lotu tano nugu God  
\q2 ta ing iau gor lon narako ta ira hala ta ira ut na sakena,   
\q1
\v 11 \x - \xo 84.11 \xt Ni 21:23\x*kanong no Watong God i hoing no kasakes ma a bahbahit ie.  
\q2 No Watong i la tartar ra harmarsai ma ra urur.  
\q2 Taie ta bilai na linge bia no Watong pa na tar ta ira tunotuno ing diet la murmur ra takodasiana ngaas.   
\b  
\q1
\v 12 Watong, Nong u Dadas Harsakit,  
\q2 a haraidaan na kis tano tunotuno nong i so no uno nurnur taam.   
\c 85  
\d A nianga tupas no tunotuno nong i kure ira ut na ninge: ira bulumur ta Korah diet ga pit iakan ra ninge na lotu.  
\q1
\v 1 \x - \xo 85.1 \xt Jer 30:18; Ese 39:25\x*Watong, u ga hamines no num harmarsai tano num taman.  
\q2 U ga bul pukus no bilai na nilon ta ira Israel.   
\q1
\v 2 \x - \xo 85.2 \xt Nam 14:19; Jer 31:34\x*U ga lik luban ira tintalen ing pai takodas ta ira num matanaiabar  
\q2 ma u ga tuh burung ira udiet magingin sakena bakut.   
\q1
\v 3 \x - \xo 85.3 \xt Lo 13:17\x*U ga bul kapis ira num nginangahien bakut  
\q2 ma u ga tahurus sukun no num tamat na ngalngaluan.   
\b  
\q1
\v 4 \x - \xo 85.4 \xt Dan 9:16\x*God, no numehet Ut na Harhalon, hasigarine habaling mehet,  
\q2 ma sangeh tano num nginangar taar ta het.   
\q1
\v 5 U lik tar bia nu ngalngaluan hatika taar ma mehet?  
\q2 U lik bia nu halawaas mah no am kamahar taar ta ira bulumur?   
\q1
\v 6 A tutun saakit nu hasigarine habalin mehet,  
\q2 waing ira num matanaiabar diet naga guama taam.   
\q1
\v 7 Watong, hamines no num harmarsai nong pai la patpataam ta mehet,  
\q2 ma tabar mehet ma no num harhalon.   
\b  
\q1
\v 8 \x - \xo 85.8 \xt Hag 2:9; Sek 9:10\x*Iau ni taram ta ira linge God no Watong na tange,  
\q2 kanong i kukubus wara tar malum ta ira uno matanaiabar, diet ira uno tus.  
\q2 Iesen waak bia diet tapukus taar ta ira udiet magingin na sakbatbat.   
\q1
\v 9 \x - \xo 85.9 \xt Sek 2:5; Jn 1:14\x*Tutun saakit bia no uno harhalon i hutet ta diet ing diet urur tana,  
\q2 waing no uno minamar naga tale bia na kis narako tano udahat taman.   
\b  
\q1
\v 10 No harmarsai ma no tutun na magingin dir hanuat harso.  
\q2 A takodasuana magingin ma ra malum dir la kiskis tika.   
\q1
\v 11 \x - \xo 85.11 \xt Ais 45:8\x*No tutun na magingin i puat puasa mekai tano ula hanuo,  
\q2 ma no takodas na magingin i nanaas suur meram ra mawe.   
\q1
\v 12 \x - \xo 85.12 \xt Jm 1:17; WkP 26:4; Ese 34:27\x*Masa, no Watong na tar ira bilbilai,  
\q2 ma no udahat pise na hatahuat ira hunena.   
\q1
\v 13 No takodas na magingin i la hanahaan menalua tano Watong  
\q2 ma i la tangtagure no uno ngaas na hinahaan.   
\c 86  
\d A sinasaring tane Devit.  
\q1
\v 1 Watong, nu hadade, ma nu balu iau,  
\q2 kanong a maris ma a malahahin iau.   
\q1
\v 2 Nes mur no nugu nilon, kanong iau la murmur ugu.  
\q2 Augu no nugu God, halon no num tultulai nong i nurnur taam.   
\q1
\v 3 Watong, nu marse iau,  
\q2 kanong iau tataau uram ho ugu tano kidilona bung bakut.   
\q1
\v 4 Haguama no num tultulai,  
\q2 kanong iau raun haut no nugu nilon ukaia ho ugu, Watong.   
\b  
\q1
\v 5 \x - \xo 86.5 \xt KBk 34:6; Neh 9:17; Jol 2:13; Jna 4:2\x*Watong, a bilai ugu, ma u la liklik luban ira nironga.  
\q2 A tamat saakit no num harmarsai tupas diet ing diet tataau uram ho ugu.   
\q1
\v 6 Watong, hadade no nugu sinasaring.  
\q2 Taram no nugu tintaau wara gaiena harmarsai.   
\q1
\v 7 Ta ira bung iau harsomane ra tinirih, iau ni tataau uram ho ugu,  
\q2 kanong nu taram pase leh iau.   
\b  
\q1
\v 8 \x - \xo 86.8 \xt KBk 15:11; 2Sml 7:22; 1Kng 8:23; Lo 3:24\x*Watong, taie tikai nalamin ta ira god i haruat ma augu.  
\q2 Ira udiet gingilaan pai haruat ma ira num.   
\q1
\v 9 \x - \xo 86.9 \xt Ais 66:23; Ni 15:4\x*Watong, ira matanaiabar ta ira kantri bakut ing u ga hakisi,  
\q2 diet na hanuat ma diet na lotu tupas ugu.  
\q2 Diet na hanuat ma diet na ru no hinsaam,   
\q1
\v 10 \x - \xo 86.10 \xt Lo 6:4; 32:39; Ais 44:6,8; Mk 12:29; 1Ko 8:4\x*kanong augu u manga tamat saakit ma u gil ira tamat na gingilaan na kinarup ing i melmel saakit.  
\q2 Augu sen mon no God.   
\b  
\q1
\v 11 Watong, hausur iau ta ira num tintalen,  
\q2 ma iau nigi haan narako tano num tutun na magingin.  
\q1 Tar tiga kapawena liklik tagu bia ni mur sen mon ugu,  
\q2 waing iau nigi ru no hinsaam.   
\q1
\v 12 Watong, nugu God, iau ni pirlat ugu ma no nugu nilon bakut.  
\q2 Iau ni hatamat no hinsaam hathatikai,   
\q1
\v 13 kanong no num harmarsai i manga tamat ukai tagu.  
\q2 U te halon iau mekaia tano tingena no midi.   
\b  
\q1
\v 14 God, ira ut na hariamul diet wara hinarubu ma iau.  
\q2 Tiga kaba holmatau dal wara bu bing iau,  
\q2 dal ing dal pai nes kilam ugu.   
\q1
\v 15 Iesen augu, Watong, a God nong i tar bia mon no uno harmarsai.  
\q2 Pau la ngalngaluan gasien, u manga sip mehet ma u hung ma ra tutun na magingin.   
\q1
\v 16 Tahurus ukai ho iau ma nu marse iau.  
\q2 Tar no num dadas tagu, no num tultulai.  
\q2 Halon iau kanong iau taram ugu hoing no pawasigu git gilgil huo.   
\q1
\v 17 \x - \xo 86.17 \xt Het 6:17\x*Hamines tiga hakilang tagu uta ira num bilbilai,  
\q2 waing ira nugu ebar diet na nes ie ma diet na hirhir,  
\q2 kanong augu, Watong, u te harahut iau ma u te habalaraan iau.   
\c 87  
\d Ira bulumur ta Korah diet ga pit iakan ra ninge. A ninge na lotu ie.  
\q1
\v 1 \x - \xo 87.1 \xt Nng 78:67-69\x*God i te hakisi no uno pise na hala aram naliu tano halhaliana uladih.   
\q1
\v 2 No Watong pai kalak ira mes na taman ta Israel  
\q2 hoing i manga kalak Ierusalem.   
\q1
\v 3 I tange ira bilai na linge saakit utaam,  
\q2 augu no pise na hala ta God.   
\q1
\v 4 \x - \xo 87.4 \xt Nng 45:12; 68:31\x*God i tange, “Iau ni was halaka Isip ma Babilon  
\q2 nalamin ta diet ing diet nunure iau.  
\q1 Ma uta ira matanaiabar meras Pilistia ma Taia ma Itiopia mah,  
\q2 iau ni tange bia, ‘I hoing bia diet ira so taman me Ierusalem.’”   
\b  
\q1
\v 5 Io, da tange hoken uta Ierusalem:  
\q2 “Iakanin ma iakan, diet ira huntunaan bakut ira uno,  
\q2 ma Nong i Naliu Harsakit, aie at na hatur hadadas ie.”   
\q1
\v 6 \x - \xo 87.6 \xt Ais 4:3\x*Ing no Watong na pakat kahe ira hinsa diet ira huntunaan,  
\q2 na tange bia, “Diet bakut ira so taman me Ierusalem.”   
\q1
\v 7 \x - \xo 87.7 \xt Nng 36:9\x*Tano pakana bung bia diet inge ma diet mangata, diet na tange bia,  
\q2 “Ierusalem, augu no burena ta ira nugu bilai na linge bakut.”   
\c 88  
\d A ninge, a ninge na lotu iakan ta ira bulumur ta Korah. A nianga tupas no tunotuno nong i kure ira ut na ninge: ing da inge iakan ra ninge, da mur no kaungana no ninge “No Ngunngutaan ta ira Tinirih.” Heman tano huntunaan ta Esra ga pit iakan ra ninge.  
\q1
\v 1 \x - \xo 88.1 \xt Lk 18:7\x*Watong, augu no God nong i halon iau,  
\q2 iau suah taar taam ra kasakes ma ra bung.   
\q1
\v 2 Iau sip bia no nugu sinasaring na hanuat tupas ugu.  
\q2 Hadade ira nugu sunuah.   
\b  
\q1
\v 3 Kanong warah, no nugu nilon i hung ma ra tinirih  
\q2 ma hutet iau ni maat laah.   
\q1
\v 4 \x - \xo 88.4 \xt Nng 28:1\x*Di was tikane iau ma diet ing diet wara hinaansur ures napu tano lulur na minaat.  
\q2 Iau hoing tiga tunotuno taie auno ta dadas.   
\q1
\v 5 \x - \xo 88.5 \xt Nng 31:12,22\x*Di te waak se tar iau tika ma ira minaat.  
\q2 Iau hoing ira hiruo diet noh taar ta ira midi  
\q1 ing pau lik habal um diet,  
\q2 ma diet te takutus talur no num harbalaurai.   
\q1
\v 6 \x - \xo 88.6 \xt Nng 143:3; 69:15\x*U te bul iau narako tano lulur nong i manga hansur ures napu  
\q2 tano subaan nong i kankado harsakit.   
\q1
\v 7 No num ngalngaluan i manga ubal iau,  
\q2 ma i te buluhane hasur tar iau hoing tikai a pakananoh i takap bus ie.   
\q1
\v 8 \x - \xo 88.8 \xt Jop 19:13,19\x*U te kap talur tar iau ma ira nugu bilai na harwis,  
\q2 ma u te gil iau bia diet na malentakuane iau.  
\q2 No nilon na maris te wis iau ma pa ni pas ie.   
\q1
\v 9 Ira matagu i rawa ra sunuah.  
\b  
\q2 Watong, iau tataau ukatiga ho ugu ta ira kaba bungbung.  
\q2 Iau la saasangaha ukatiga ho ugu.   
\q1
\v 10 \x - \xo 88.10 \xt Nng 6:5; 30:9\x*Hohe, u la hamines ira num tamat na melmel na gingilaan na kinarup ta ira minaat? Taie.  
\q2 Diet ing diet te maat, diet na tut hut baal ma diet naga pirlat ugu? Taie.   
\q1
\v 11 I tutun bia di hinawas palai utano num harmarsai narakoman ta ira midi,  
\q2 bia di hinawas palai utano num tutun na magingin tano subaan na harhagawai? Taie.   
\q1
\v 12 Diet nunure tar mah ira num tamat na melmel na gingilaan na kinarup tano subaan na kankado? Taie.  
\q2 Ma diet ing diet kis tano taman nong diet pai tale wara liklik leh tiga linge, diet nunure ira num takodasiana magingin? Taie.   
\b  
\q1
\v 13 Iesen iau suah ukatiga ho ugu wara harharahut, Watong.  
\q2 Ra malaan no nugu sinasaring i hanuat taar taam.   
\q1
\v 14 Watong, wara bih bia u malok se iau  
\q2 ma u suhe no matmataan taam tagu?   
\b  
\q1
\v 15 \x - \xo 88.15 \xt Jop 6:4\x*Mekaia laah ing iau ga sigar bulu, iau ga kap ra tamat na ngunngutaan ma ga hutet bia ni maat.  
\q2 Ira num harpidanau i te haramramin hagahe iau ma iau pai haruat me.   
\q1
\v 16 \x - \xo 88.16 \xt Kra 1:12\x*No num ngalngaluan i te sal bus iau.  
\q2 Ira num harpidanau i te haramramin haliare iau.   
\q1
\v 17 Tano kidilona bung bakut diet saal luhutane iau hoing tiga taahit,  
\q2 ma diet te salirane iau.   
\q1
\v 18 \x - \xo 88.18 \xt Nng 88:8; 38:11\x*U te kap leh sukun iau ira nugu harwis ma diet ing iau la sip tar diet.  
\q2 No kankado um aie no nugu bilai na harwis.   
\c 89  
\d Tiga ninge tane Etan tano huntunaan ta Esra.  
\q1
\v 1 Ta ira kaba bungbung tano nugu nilon iau ni inge utano tamat na harmarsai tano Watong.  
\q2 Iau ni hinawas palai ta ira tunotuno ing diet lon katin ma namur mah bia u la hatutun ing u tange.   
\q1
\v 2 Iau ni hinawas palai be no num harmarsai i la tur dikdikit taar ma pana le pataam,  
\q2 ma bia u te hatutun ing u tange hoing ira linge kenam ra mawe pai kikios.   
\q1
\v 3 \x - \xo 89.3 \xt 1Kng 8:16\x*U ga tange bia, “Iau te gil tiga kunubus tika ma nong iau te gilamis leh ie.  
\q2 Iau te kubus nianga taar ma Devit no nugu tultulai, iau gaam tange hoken:   
\q1
\v 4 \x - \xo 89.4 \xt 2Sml 7:16; 7:13; Ais 9:7; Lk 1:33\x*‘Iau ni hakisi hatikane tar no num huntunaan,  
\q2 ma iau ni hatur hadadas no num kinkinis na king ma pana le pataam.’”   
\b  
\q1
\v 5 Watong, ira angelo aram ra mawe diet pirlat ira num tamat na melmel na gingilaan na kinarup,  
\q2 ma kaia tano udiet kis hulungai diet pirlat mah ugu bia u hatutun ing u tange.   
\q1
\v 6 Kanong sige tikai aram ra mawe da hapupuo tikanei ma no Watong?  
\q2 Sige tikai nalamin ta ira angelo bakut ing i haruat hoing no Watong?   
\q1
\v 7 Di manga ru God nalamin tano kis hulungai ta ira angelo.  
\q2 Aie nong da manga rui ta diet bakut ing diet kis luhutane tar ie.   
\q1
\v 8 Watong, augu no God Nong i Dadas Harsakit, sige nong i haruat ma ugu?  
\q2 U manga dadas, Watong, ma u la hatutun ira linge bakut ing u tange.   
\b  
\q1
\v 9 U kure mah no tes ing i gus.  
\q2 Ing ira pakananoh i tut, u hamarur diet.   
\q1
\v 10 \x - \xo 89.10 \xt Ais 30:7; 51:9\x*U ga pas rigis Rahap\f + \fr 89.10 \fk Rahap: \ft No hinsana tiga tamat na sui ares na tes ta ira pir menalua saakit, ma a malalar ie ta ira sakana magingin ma bia pataie ta malum ta ira nilon ta ira tunotuno. I tale bia i iangianga uta Isip kaiken, no ebar ta Israel.\f* hoing tikai di kato bing ie.  
\q2 U ga pasak harbasiane ira ebar ma no dadas na limaam.   
\q1
\v 11 A num no mawe ma a num mah no ula hanuo.  
\q2 U ga hakisi no ula hanuo ma ira linge bakut kenam narakoman tana.   
\q1
\v 12 \x - \xo 89.12 \xt Het 4:6; Lo 3:8\x*U ga gil no ula hanuo bakut, hatahun leh mekatiga hono kasakes i la tutut hut ures hono kasakes i la sungsuguh.  
\q2 No uladih Tabor ma no uladih Hermon dir la inginge ma ra gungunuama tano hinsaam.   
\q1
\v 13 No limaam i hung taar ma ra baso.  
\q2 A dadasine no limaam, no kata na limaam da manga lat ie.   
\q1
\v 14 A takodasiana magingin ma ra tutun na harkurai dir ira burena no num kinkinis na king.  
\q2 A harmarsai ma no tutun dir la hanahaan nalua taam hoing ira num tultulai.   
\q1
\v 15 Watong, a haraidaan na kis ta diet ing diet te lasa bia diet na pirlat ugu,  
\q2 ma diet ing diet haan tano murarang tano matmataan taam.   
\q1
\v 16 Diet guama tano hinsaam tano kudulena bung bakut.  
\q2 Diet kanakana tano num taktakodas.   
\q1
\v 17 Kanong augu no burena bia no udiet baso i tamat saakit,  
\q2 ma u guama bia nu tar ra tamat na dadas ta mehet.   
\q1
\v 18 Tutun saakit, no nuhet bahbahit gar tano Watong ie.  
\q2 No nuhet king gar tano Halhaliana God ta Israel.   
\b  
\q1
\v 19 \x - \xo 89.19 \xt 2Sml 17:10; 1Kng 11:34; Nng 78:70\x*Tiga pakaan u ga ianga narako tiga barbarien,  
\q2 u ga tange hoken ta diet ing diet la murmur ugu:  
\q2 “Iau te tar baso ta tiga umri.  
\q2 Iau te raun haut tiga marawaan mekaia nalamin ta ira matanaiabar.   
\q1
\v 20 \x - \xo 89.20 \xt 1Sml 13:14; 16:1-13; Ap 13:22\x*Iau te silihe leh Devit, no nugu tultulai.  
\q2 Iau te puk ie ma ira nugu wel ing i halhaal.   
\q1
\v 21 No limagu na harahut ie.  
\q2 Tutun bia no limagu na hadadas ie.   
\q1
\v 22 \x - \xo 89.22 \xt 2Sml 7:9-10\x*Taie ta ebar na tale be na paas hasur ie.  
\q2 Taie tiga ut na sakena i tale bia na hangungutaan ie.   
\q1
\v 23 Iau ni bisang ira uno ebar ra matmataan tana  
\q2 ma ni bu hasur ing diet malentakuanei.   
\q1
\v 24 No nugu harmarsai nong pana le pataam na kis tika mei,  
\q2 ma iau ni tar ra tamat na dadas tana.   
\q1
\v 25 Iau ni hatamat no uno kingdom bia na harkurai hatahun laah mekai tano tes,  
\q2 tuk ta ira taman ing a mon taah saal.   
\q1
\v 26 \x - \xo 89.26 \xt 2Sml 7:14; 1Sto 22:10\x*Na tataau ukai ho iau, ‘Augu no ragu Sus,  
\q2 no nugu God, ma no nugu Haatkis nong i halon iau.’   
\q1
\v 27 \x - \xo 89.27 \xt Nng 2:7; Kl 1:15,18\x*Ma iau ni hatur ie hoing no nugu matana bulu,  
\q2 nong di manga raun haut ie naliu ta ira king bakut tano ula hanuo.   
\q1
\v 28 Iau ni tar no nugu harmarsai tana hathatika.  
\q2 Ma no nugu kunubus tika mei pana le pataam.   
\q1
\v 29 \x - \xo 89.29 \xt 1Kng 2:4; Ais 9:7; Jer 33:17\x*Iau ni hakisi hatikane tar no uno huntunaan.  
\q2 No uno kinkinis na king na kis hatika hoing no mawe i kis hatika taar.   
\b  
\q1
\v 30 \x - \xo 89.30 \xt 2Sml 7:14; Nng\x*“Ing bia ira natine, diet na waak kapis ira nugu harausur  
\q2 ma diet pa na mur ira nugu harkurai,   
\q1
\v 31 ma diet pa na mur ira nugu dadas na nianga  
\q2 ma diet pa na mur timaan ira nugu hartula,   
\q1
\v 32 io, iau ni hadakdak diet uta ira udiet sakana tintalen,  
\q2 ma iau ni hadangat diet gaena ira nudiet nironga.   
\q1
\v 33 \x - \xo 89.33 \xt 2Sml 7:15\x*Iesen iau pa ni kap leh no nugu harmarsai talur ie,  
\q2 ma iau ni gil haruatne ing iau ga tange bia ni gil.   
\q1
\v 34 \x - \xo 89.34 \xt Jer 33:20,21\x*Iau pa ni kutus no nugu kunubus tika mei.  
\q2 Iau pa ni kios asa ing iau gate tange.   
\q1
\v 35 Tiga pakaan sen mon iau te sasalim ma no halhaliana hinsagu, ma no nugu kunubus na kis hatika taar.  
\q2 Pa ni habato ne Devit.   
\q1
\v 36 \x - \xo 89.36 \xt Nng 72:5,17\x*Iau te kukubus bia no uno huntunaan na kis hatika taar,  
\q2 ma bia no uno kinkinis na king na kis hathatikai ra matmataan tagu hoing no kasakes.   
\q1
\v 37 Na tur hatika taar hoing no teka,  
\q2 nong i la kiskis aram ra mawe wara hamines bia iakan i tutun.”   
\b  
\q1
\v 38 \x - \xo 89.38 \xt 1Sto 28:9;\x*Iesen, Watong, u gate manga ngalngaluan taar tano king nong u ga gilamis leh ie.  
\q2 U te malok sei ma u te malentakuane mah ie.   
\q1
\v 39 U te kutus no kunubus ma no num tultulai,  
\q2 ma u te gil habilinge no uno balaparik na lualua tano kaabus.   
\q1
\v 40 U te papat hasur ira uno palpal na balo bakut,  
\q2 ma u te dure hasur ira uno dadas na subaan na barbarahit.   
\q1
\v 41 Diet bakut ing diet haan saakit, diet kikinau kaia ho ie.  
\q2 Sige ing diet kis hutaten tar ie, diet kukutur tana.   
\q1
\v 42 U te raun haut no kata na limana ira uno ebar.  
\q2 U te haguama ira ana suk bakut.   
\q1
\v 43 U te hurusane pukus no ngisena no uno wise,  
\q2 ma pau le tur harahut ie tano tamat na hinarubu.   
\q1
\v 44 U te hapataam se tar ira uno minamar  
\q2 ma u te se hasur no uno kinkinis na king ukaia ra pise.   
\q1
\v 45 U te puo hakumkum ira uno pakana bung na marawaan,  
\q2 ma no hirhir i te pulus ie.   
\b  
\q1
\v 46 Watong, na haruat hunanges? Nu suhe hatikane no num matmataan?  
\q2 Na haruat hunanges ing no num ngalngaluan na iaan hoing ra iaah?   
\q1
\v 47 \x - \xo 89.47 \xt Sav 1:2; 2:11\x*Lik leh no nugu kumkumina nilon.  
\q2 Taie ta burena kaik u gom hakisi ira tunotuno bakut.   
\q1
\v 48 A tunotuno sa nong na lon ma pa na nes no minaat?  
\q2 I tale be na pas no dadas tano midi? Taie.   
\q1
\v 49 \x - \xo 89.49 \xt 2Sml 7:15; Jer 30:9; Ese 34:23\x*Watong, u la hatutun ing u tange, io kaik, ahe ira luena gingilaan i hamines no num harmarsai  
\q2 nong u ga kubus taar ta Devit?   
\q1
\v 50 Watong, lik mur leh ing di ga kukutur tano num tultulai huo.  
\q2 Lik leh ira nianga na harangat ta ira hunhuntunaan ta ira mes na hanuo ing i manga ubal iau.   
\q1
\v 51 \x - \xo 89.51 \xt Nng 74:10,18,22\x*Watong, ira num ebar diet kukutur tano king nong u ga gilamis leh ie.  
\q2 Diet kukutur tana ta ira uno hinahaan bakut.   
\b  
\q1
\v 52 A pirharlat tupas no Watong hathatika!  
\q2 Amen! Amen!   
\c 90  
\d A sinasaring tane Moses no tunotuno gar tane God.  
\q1
\v 1 Watong, augu no numehet subaan bia mehet git lalon kaia,  
\q2 tur leh ta ira hintubu mehet menalua ma tuk katin.   
\q1
\v 2 \x - \xo 90.2 \xt Nng 102:24-27\x*U gate kis bia God ugu, tur leh menalua, katin, ma pa na pataam.  
\q2 Ing ira uladih baak pa ga hanuat  
\q2 ma pau ga bul hawaat baak no pise ma no ula hanuo bakut,  
\q2 u gate kis bia God ugu.   
\b  
\q1
\v 3 \x - \xo 90.3 \xt Stt 3:19; Jop 34:14,15\x*U kios ira tunotuno, diet gi hanuat kaabus baling,  
\q2 ma u tange bia, “Muat na tapukus baal taar ra kaabus, muat ing muat ira tunotuno mon.”   
\q1
\v 4 \x - \xo 90.4 \xt 2Pt 3:8\x*Kanong u la nes tar bia tiga arip na tinahon  
\q2 i haruat mon ma tiga bung kaiken mon i patpataam,  
\q2 bia hoing tiga kumkumina pakana bung ra bung.   
\q1
\v 5 \x - \xo 90.5 \xt Ais 40:6-8\x*U hanuat ho ira taahit ma u salirane se ira tunotuno ukaia ra minaat.  
\q2 Diet ngan mon hoing ira purpur i papalas ra malaan.   
\q1
\v 6 \x - \xo 90.6 \xt Mt 6:30; Jm 1:11\x*A tutun bia i papalas ra malaan,  
\q2 iesen ra matarahien mon na mahiawa ma na maranga.   
\b  
\q1
\v 7 No num ngalngaluan i te hamalmalungo mehet  
\q2 ma mehet ramramin tano am kamahar.   
\q1
\v 8 \x - \xo 90.8 \xt Sav 12:14\x*U te bul tar ira numehet nironga menalua taam,  
\q2 ma ira numehet magingin susuhai pai mun tano madaraas tano num matmataan.   
\q1
\v 9 Ira numehet bung na nilon pai pas no num ngalngaluan.  
\q2 Ira numehet tinahon na nilon i pataam ma ra sunuah.   
\q1
\v 10 Ira punpuo ta ira numehet bung na nilon a liman ma airuo na sangahul na tinahon,  
\q2 bia a liman ma aitul na sangahul, ing bia a numehet mon baso at baak.  
\q1 Iesen kaikek ra bung i hung ma ira tinirih ma ra tapunuk sen mon.  
\q2 Kaike ra tinahon diet saakit gasien ma mehet pupungo laah.   
\b  
\q1
\v 11 Sige tikai i nunure no dadas tano num ngalngaluan?  
\q2 No num nginangar i tamat saakit. I haruat hoing i takodas bia da ru ugu.   
\q1
\v 12 \x - \xo 90.12 \xt Nng 39:4-6\x*Hausur mehet bia mehet na nes kilam bia ira numehet bung na nilon pai talona,  
\q2 waing mehet naga minonas.   
\b  
\q1
\v 13 Watong, waak um u manga ngalngaluan! Nu sal halawaas ie haruat hunanges?  
\q2 Nu hamines ra marmaris ta ira num tultulai.   
\q1
\v 14 Hanunuhuan mehet ra malaan ma no num harmarsai nong pa na pataam  
\q2 waing mehet naga inge na gungunuama ma mehet naga laro ta ira numehet bung na nilon bakut.   
\q1
\v 15 Haguama mehet ta ira bung haruat ma ing u ga hangungut mehet ine,  
\q2 ma haruat mah ma ira tinahon mehet ga nes ira tinirih ine.   
\q1
\v 16 \x - \xo 90.16 \xt Hab 3:2; Ais 6:3\x*I tahut bia nu hamines ira num pinapalim tar ta ira num tultulai,  
\q2 ma nu hamines no num minamar ta ira nati diet.   
\b  
\q1
\v 17 \x - \xo 90.17 \xt Nng 37:23; 1Ko 3:7\x*Watong, no numehet God, i tahut bia nu kanakana ta mehet.  
\q2 Nu tar ira hunena ira pinapalim na lima mehet.  
\q2 Masa! Nu tar ira hunena ira pinapalim na lima mehet.   
\c 91  
\q1
\v 1 \x - \xo 91.1 \xt Ais 25:4\x*Sige i la kiskis barahit ta Nong i Naliu Harsakit  
\q2 na sangeh mah narako tano ududuh tano Watong Nong i Dadas Harsakit.   
\q1
\v 2 \x - \xo 91.2 \xt Nng 18:2; 31:3\x*Iau ni tange tano Watong, “Augu no nugu subaan na munmun ma no nugu ut na harbalaurai.  
\q2 Augu no nugu God. Iau so no nugu nurnuruan taam.”   
\b  
\q1
\v 3 \x - \xo 91.3 \xt 1Kng 8:37; 2Sto 20:9\x*Tutun saakit, God na halon ugu talur no kuun tano ut na hakhakun  
\q2 ma sukun ira minaset ing i hatahuat minaat.   
\q1
\v 4 Hoing tiga huna kareka, God na pabong ugu,  
\q2 ma napu ta ira babana nu silihe ra harbalaurai.  
\q2 I la hatutun ing i tange, ma iakano uno tintalen na hanuat hoing ra num bahbahit ma no balo wara balbalaure bat ugu.   
\q1
\v 5 \x - \xo 91.5 \xt Jop 5:19-23\x*Pa nu burte tiga linge na ramramin ing na hanuat ra bung,  
\q2 ma bia tiga rumus di lapotanei tano kasakes,   
\q1
\v 6 \x - \xo 91.6 \xt 2Kng 19:35\x*ma bia tiga tamat na minaset i hanuat tano kankado,  
\q2 ma bia tiga linge na haragahai ing na halhaliarai tano tingena kasakes.   
\q1
\v 7 A arip diet na hiruo taar na gengan taam,  
\q2 ma a sangahul na arip diet na hiruo luhutane ugu,  
\q2 iesen iakan ra linge pa na hanuat hutet taam.   
\q1
\v 8 Nu nas tus mon ma ira iruo mataam  
\q2 no harpidanau ing na hanuat taar ta ira ut na sakena.   
\b  
\q1
\v 9 Ing bia u kilam no Watong Nong i Naliu Harsakit bia, “No nugu subaan na munmun,”  
\q2 ma bia i te hanuat no num katon na barbarahit,   
\q1
\v 10 \x - \xo 91.10 \xt Snd 12:21\x*io, pataie ta saksakena na kap ugu  
\q2 ma taie mah ta linge na harhagahai na hanuat hutet tano num hala.   
\q1
\v 11 \x - \xo 91.11 \xt Nng 34:7; Mt 4:6; Lk 4:10,11; Hb 1:14\x*Kanong warah, God na tule ira uno angelo wara utaam  
\q2 bia diet na balaure ugu ta ira num hinahaan bakut.   
\q1
\v 12 \x - \xo 91.12 \xt Mt 4:6; Lk 4:11\x*Diet na palim hatur ugu ma ira lima diet,  
\q2 waing pa nu sage ira kakim ra ula haat.   
\q1
\v 13 \x - \xo 91.13 \xt Lk 10:19\x*Nu paas bisang ira laion ma ira sui.  
\q2 Nu papaas naliu ta ira tamat na laion ma ira sakana sui.   
\q1
\v 14 No Watong i tange, “Iau ni halon ie kanong i kalak iau.  
\q2 Iau ni balaure bat ie kanong i nes kilam no hinsagu.   
\q1
\v 15 Na tataau tupas iau ma iau ni taram ie.  
\q2 Iau ni kis tika mei ta ira tinirih.  
\q2 Iau ni halangalangai ma ni hatamat no hinsana.   
\q1
\v 16 \x - \xo 91.16 \xt Lo 6:2\x*Iau ni haguama ie kanong ni halawaas no uno nilon.  
\q2 Ma ni hamines no nugu harhalon tana.”   
\c 92  
\d Tiga ninge na lotu. A ninge da inge tano Bung na Sinangeh.  
\q1
\v 1 I bilai wara pirpirlat no Watong  
\q1 ma wara inge garaan no hinsaam, augu Nong u Naliu Harsakit.   
\q1
\v 2 I bilai wara hinhinawas tano num harmarsai ra malaan.  
\q2 Ma ra bung mah, i bilai wara hinhinawas bia u la hatutun ing u tange.   
\q1
\v 3 \x - \xo 92.3 \xt 1Sto 13:8\x*I bilai wara gilgil huo tano kinakel na gita nong a sangahul ira sitiring tana  
\q2 ma no maririsuan na kinakel tano haap.   
\b  
\q1
\v 4 Watong, u hakanakana iau ma ira num gingilaan.  
\q2 Iau inge ma ra gungunuama ta ira pinapalim ta ira limaam.   
\q1
\v 5 \x - \xo 92.5 \xt Nng 139:17; Rm 11:33\x*Watong, a tamat saakit ira linge u gil,  
\q2 ira num lilik i manga naliu saakit tunat!   
\q1
\v 6 No babawaruana tunotuno pa na mintate,  
\q2 ma no ngulo pa na nunure iakan ma i hoken:   
\q1
\v 7 \x - \xo 92.7 \xt Nng 37:38\x*ira sakana tunotuno diet kubur hut hoing ra huro,  
\q2 ma diet bakut ira ut na sakena diet pai sakaan supi ta linge,  
\q1 iesen nu haliare hatikane at diet.   
\b  
\q1
\v 8 Iesen, augu, Watong, da raun haut ugu hathatika.   
\b  
\q1
\v 9 Watong, tutun saakit bia ira num ebar diet na pataam,  
\q2 ma diet bakut ira ut na gil sakena, nu pasak harbasiane diet.   
\q1
\v 10 U te hadadas iau hoing tiga rakaia na bulumakau.  
\q2 U te hurange bus iau ma ra wel na gungunuama.   
\q1
\v 11 Ira airuo matagu te nes ing u bul hasur ira sukagu.  
\q2 Ma ira iruo talingagu te hadade no sunuah ta ira ut na sakena ing diet wara hinarubu ma iau.   
\b  
\q1
\v 12 \x - \xo 92.12 \xt Nng 1:3; Jer 17:8; Hos 14:5,6; Ese 31:3\x*Ira ut na takodas diet na nunuhuan hoing tiga ina lamaas.  
\q2 Diet na kubur hoing tiga dadas na talona ina daha me Lebanon.   
\q1
\v 13 Diet hoing ira ina daha di so tar aram tano hala tano Watong.  
\q2 Diet na nunuhuan tano ngasiana no udahat God.   
\q1
\v 14 \x - \xo 92.14 \xt Snd 11:30\x*Hoing ira ina daha, diet na huai at baak ing bia diet te tuarena um.  
\q2 Diet na nunuhuan ma diet na sigarine at baak.   
\q1
\v 15 \x - \xo 92.15 \xt Lo 32:4; Rm 9:14\x*Io kaik, diet na tangtange bia, “No Watong i takodas.  
\q2 Aie no nugu Haatkis, ma taie tiga saksakena tana.”   
\c 93  
\q1
\v 1 \x - \xo 93.1 \xt Nng 104:1\x*No Watong i kap taman taar ma i sigasigam taar ma ra tamat na minamarine.  
\q2 No Watong i sigasigam taar ma ra tamat na minamarine  
\q2 ma i baan taar ma ra baso.  
\q1 No Watong i te hakisi hadikdikit no ula hanuo,  
\q2 ma pai tale bia na gunagune.   
\q1
\v 2 \x - \xo 93.2 \xt Kra 5:19\x*U ga hakisi hadikdikit tar no num kinkinis na king nalua saakit.  
\q2 U gabe lon menalua tano haburen ta ira pakana bung.   
\b  
\q1
\v 3 Watong, no tes i te tut,  
\q2 i te raun haut no ingana.  
\q2 Ira pakananoh diet te tut harmuri.   
\q1
\v 4 \x - \xo 93.4 \xt Nng 89:6,9\x*No Watong nam naliu i dadas,  
\q2 i dadas saakit tano wawaang ing no tes i suarlup,  
\q2 i dadas saakit tano rarapus na tes.   
\b  
\q1
\v 5 \x - \xo 93.5 \xt Nng 19:7; 29:2\x*Watong, ira num harkurai i tur dikdikit taar.  
\q2 No num hala i maamar hatika taar ma ira num halhaliana magingin.   
\c 94  
\q1
\v 1 \x - \xo 94.1 \xt Lo 32:35; Ais 35:4; Nah 1:2; Rm 12:19\x*Watong, augu no God nong i la balbalu ira sakena.  
\q2 God, augu nong u la balbalu ira sakena, hapuasne no num magingin na gil harkurai.   
\q1
\v 2 Augu no ut na gil harkurai tano ula hanuo, tut hut!  
\q2 Balu pukus ira ut na tangarot haruat ma ira udiet tintalen.   
\q1
\v 3 Na haruat um hunanges no kanakana audiet ira ut na sakena?  
\q2 Watong, na haruat um hunanges?   
\b  
\q1
\v 4 Diet tange hawaat ira nianga na tangarot.  
\q2 Diet bakut ira ut na gil sakena diet hung ma ra latlaat.   
\q1
\v 5 \x - \xo 94.5 \xt Ais 3:15\x*Watong, diet paas hasur ira num matanaiabar.  
\q2 Diet ubal ira num tus.   
\q1
\v 6 \x - \xo 94.6 \xt Ais 10:2\x*Diet ubu bing ira makosa ma ira wasire.  
\q2 Diet bu bing bia ira tintana.   
\q1
\v 7 \x - \xo 94.7 \xt Nng 10:11\x*Diet tange bia, “No Watong pai la nes tar.  
\q2 No God ta Iakop pai nuang leh.”   
\b  
\q1
\v 8 Muat ira ngulo nalamin ta ira matanaiabar, muat hadoda timaan.  
\q2 Muat ira ba, hunanges um muat na mintot?   
\q1
\v 9 \x - \xo 94.9 \xt KBk 4:11\x*U lik bia nong ga bul ira talingaam, pai la hadoda?  
\q2 U lik bia nong ga pakile ira mataam, pai la nanaas?   
\q1
\v 10 \x - \xo 94.10 \xt Jop 35:11\x*U lik bia iakanong i la hapanpador ira kantri, pa na hapidanau ugu?  
\q2 U lik bia iakanong i la hausur tunotuno, pai minonas?   
\q1
\v 11 \x - \xo 94.11 \xt 1Ko 3:20\x*No Watong i nunure ira lilik ta ira tunotuno.  
\q2 I nunure tar bia a kumkumine ira udiet lilik.   
\b  
\q1
\v 12 \x - \xo 94.12 \xt Lo 8:5; Snd 3:11,12; Hb 12:5,6\x*Watong, a haraidaan na kis tano tunotuno nong u hapanpador ie.  
\q2 I daan mah ing u hausur ie ma ira num harkurai.   
\q1
\v 13 U tar sinangeh tana ta ira uno bung na tinirih,  
\q2 tuk u kil tiga lulur wara gaie diet ira ut na sakena.   
\q1
\v 14 \x - \xo 94.14 \xt 1Sml 12:22; Rm 11:2\x*Kanong warah, no Watong pana le harus ise ira uno matanaiabar.  
\q2 Pai tale tunat bia na tar tihine ta ira uno tus.   
\q1
\v 15 Ma na hanuat baling bia nong i gil harkurai na papalim ma ra takodasiana magingin,  
\q2 ma diet ing ira kaati diet i gamgamatien diet na mur kaike ra harkurai.   
\b  
\q1
\v 16 Sige na tur laah utagu wara hinarubu ma ira ut na sakena?  
\q2 Sige na tur tano nugu subaan wara hinarubu ma ira ut na gil nironga?   
\q1
\v 17 \x - \xo 94.17 \xt Nng 124:1,2\x*Ing bia no Watong pa gor harahut iau,  
\q2 hoken um ma iau gor te noh kunkun taar ra minaat.   
\q1
\v 18 \x - \xo 94.18 \xt Nng 38:16\x*Ing iau tange bia, “No kakigu i malmalagir,”  
\q2 Watong, no num harmarsai i sukal haut tar iau.   
\q1
\v 19 \x - \xo 94.19 \xt Ais 57:18\x*Ing bia no nginarau ma ra bunurut i tamat narako tagu,  
\q2 no num harhabalaraan i tar gungunuama tagu.   
\b  
\q1
\v 20 Hohe, I tale bia tiga ut na gil harkurai na tur tika ma ugu ing bia i kure hagahe bia mon ira tunotuno,  
\q2 ma i kap hawaat ra tapunuk ta diet ma ira uno harkurai?   
\q1
\v 21 \x - \xo 94.21 \xt KBk 23:7; Snd 17:15\x*Diet tur tika wara hanghagahe ira ut na takodas  
\q2 ma wara timtibe bingbing diet ing diet pai gil ta ronga.   
\q1
\v 22 \x - \xo 94.22 \xt Nng 9:9; 18:2\x*Iesen no Watong te hanuat no nugu dadas na katon na munmun,  
\q2 ma no nugu God te hanuat no nugu haatkis nong ni barahit tana.   
\q1
\v 23 God na balu pukus diet uta ira udiet magingin sakena  
\q2 ma na haliare diet wara gaena ira udiet nironga.  
\q2 No Watong, no udahat God, na haliare diet.   
\c 95  
\q1
\v 1 \x - \xo 95.1 \xt Nng 89:26\x*Mai, dahat gi inge ma ra gungunuama tano Watong,  
\q2 dahat gi kup ma ra pirhakasing tupas no udahat Haatkis na harhalon.   
\q1
\v 2 \x - \xo 95.2 \xt Ep 5:19; Jm 5:13\x*I bilai bia dahat na haan tupas ie ma dahat na tanga tahut saakit uram ho ie,  
\q2 ma dahat na pirlat nabanei ma ra ninge.   
\b  
\q1
\v 3 \x - \xo 95.3 \xt Nng 96:4\x*Kanong warah, no Watong aie no tamat na God,  
\q2 no tamat na King saakit ta ira god bakut.   
\q1
\v 4 No ula hanuo bakut i kis taar tano limana,  
\q2 hatahun leh ta ira salil tuk ta ira uluno ira uladih auno.   
\q1
\v 5 \x - \xo 95.5 \xt Jna 1:9\x*Auno no tes, kanong aie nong ga gil ie,  
\q2 ma ira iruo limana ga huul no pise.   
\b  
\q1
\v 6 \x - \xo 95.6 \xt Pi 2:10; Hos 8:14\x*Mai, dahat gi siantudu ma ra urur wara lotu tupas ie,  
\q2 dahat gi singa bukunkek menalua tano Watong nong ga pakile dahat,   
\q1
\v 7 \x - \xo 95.7 \xt Hb 3:7-11,15; 4:7\x*kanong aie no udahat God,  
\q2 ma dahat ira matanaiabar ing i la nesnes mur,  
\q2 ira matanaiabar menapu tano uno harbalaurai.  
\b  
\q1 Ing bia muat hadade no ingana katin,   
\q2
\v 8 \x - \xo 95.8 \xt KBk 17:2-7; Nam 20:13; KBk 17:7; Lo 6:16\x*waak muat hadadas ira bala muat hoing muat ga gil aram Meriba,  
\q2 ma hoing muat ga gil ta iakano ra bung aram Masa tano hanuo bia.   
\q1
\v 9 \x - \xo 95.9 \xt Nam 14:22; 1Ko 10:9\x*Ira hintubu muat diet ga manga walar iau kaia,  
\q2 sukmaal bia diet ga nes ira nugu gingilaan tupas diet.   
\q1
\v 10 \x - \xo 95.10 \xt Ap 7:36; Hb 3:10,17\x*Ga haruat ma ra ihat na sangahul na tinahon iau ga ngalngaluan taar ta kaike ra matanaiabar.  
\q2 Ma iau ga tange bia, “Ira bala diet iakanong ra matanaiabar i la hanhan talur iau,  
\q2 ma diet pai palai tano mangana ngaas iau sip bia diet na mur.”   
\q1
\v 11 \x - \xo 95.11 \xt Nam 14:23,28-30; Lo 1:34,35; Hb 4:3,5; Lo 12:9\x*Io kaik, iau ga ngalngaluan, iau gaam hasasalim bia,  
\q2 “Diet pana le tale tunat bia diet na sola tano nugu sinangeh.”   
\c 96  
\q1
\v 1 \x - \xo 96.1 \xt 1Sto 16:23-33\x*Inge tiga sigar ninge tupas no Watong.  
\q2 I tahut bia muat tano ula hanuo bakut, muat na inge tupas no Watong.   
\q1
\v 2 Inge tupas no Watong, pirlat no hinsana.  
\q2 Hinawas palai tano uno harhalon ta ira kaba bungbung.   
\q1
\v 3 Tange hapalaine no minamarine nalamin ta ira kantri,  
\q2 ma ira uno tamat na gingilaan na kinarup ing i melmel saakit nalamin ta ira matanaiabar bakut.   
\b  
\q1
\v 4 \x - \xo 96.4 \xt Nng 95:3\x*Kanong warah, no Watong i tamat saakit ma i takodas bia dahat na manga pirlat ie.  
\q2 Da manga rui ta ira god bakut,   
\q1
\v 5 \x - \xo 96.5 \xt Jer 10:11; Ais 42:5\x*kanong ira god bakut ta ira mes na kantri, a palimpuo mon diet,  
\q2 iesen no Watong ga pakile no mawe.   
\q1
\v 6 No Watong i hung ma ra minamar ma no hinsana i tamat,  
\q2 ma kaia ra uno halhaliana katon no Watong i dadas ma i melmel saakit.   
\b  
\q1
\v 7 Muat ira kaba kantri, i bilai bia muat na nes kilam no Watong.  
\q2 Muat na nes kilam no Watong bia auno mon minamar ma bia i dadas.   
\q1
\v 8 Muat na tar tano Watong ira urur i haruat ma no hinsana.  
\q2 Muat na kap hawaat tiga hartabar ma muat na laka ta ira subaan tano uno tamat na hala na lotu.   
\q1
\v 9 \x - \xo 96.9 \xt 2Sto 20:21\x*Muat na lotu tupas no Watong ra matmataan tano uno halhaliana kinkinis nong i manga melmel harsakit.  
\q2 Muat tano ula hanuo bakut, muat na dedar ra matmataan tana.   
\b  
\q1
\v 10 \x - \xo 96.10 \xt Nng 9:8\x*I tahut bia muat na hinawas nalamin ta ira kantri bia, “No Watong i kap taman taar.”  
\q2 No ula hanuo i kis dikdikit taar. Pai tale bia na gunagune.  
\q2 No Watong na kure ira matanaiabar bakut ma ra takodasiana harkurai.   
\q1
\v 11 \x - \xo 96.11 \xt Ais 49:13\x*I tahut bia no mawe na guama ma no ula hanuo na laro mah.  
\q2 No tes ma ira linge nam tano balana, muat na wawaang.   
\q2
\v 12 \x - \xo 96.12 \xt Ais 55:12,13; 44:23\x*Ira lalong ma ira linge nam narako ta diet, diet na kanakana.  
\q1 Io, ma ira daha tano malit diet na inge um ma ra gungunuama.   
\q2
\v 13 \x - \xo 96.13 \xt Ni 19:11\x*Diet na inge ra matmataan tano Watong, kanong i wara hinanuat.  
\q2 Na hanuat wara kurkure no ula hanuo.  
\q1 Na kure no ula hanuo ma no takodasiana magingin.  
\q2 Na kure ira matanaiabar bakut ma ra tutun na magingin.   
\c 97  
\q1
\v 1 \x - \xo 97.1 \xt Ais 42:10,12\x*No Watong i kap taman taar. I tahut bia no ula hanuo na laro,  
\q2 ma ira haleng na mugurlamin diet na guama.   
\b  
\q1
\v 2 \x - \xo 97.2 \xt KBk 19:9; Lo 4:11\x*A bahuto ma ra tamat na kankado i kis luhutanei.  
\q2 Auno no dadas wara kurkure ira tunotuno, ma i kure diet ma ra takodasiana magingin.   
\q1
\v 3 \x - \xo 97.3 \xt Mal 4:1; Hb 12:29\x*No iaah i la lulua haan tana  
\q2 ma i la tuntun haliare ira ana suk ta ira kaba palpal bakut.   
\q1
\v 4 \x - \xo 97.4 \xt KBk 19:16\x*No uno hile i bulosare no ula hanuo.  
\q2 No ula hanuo i nes ma i dedar.   
\q1
\v 5 \x - \xo 97.5 \xt Amo 9:5; Mai 1:4\x*Ira uladih diet pola hoing ira kadel ra matmataan tano Watong.  
\q2 Aie no Watong tano ula hanuo bakut.   
\q1
\v 6 \x - \xo 97.6 \xt Nng 19:1; Ais 40:5; 66:18\x*No mawe i hinawas palai tano uno takodasiana magingin,  
\q2 ma ira matanaiabar bakut diet nes no minarine.   
\b  
\q1
\v 7 \x - \xo 97.7 \xt Ais 42:17; 44:9,11; Jer 10:14; Hab 2:18; Hb 1:6\x*Diet bakut ing diet lotu tupas ma diet latlaat ta ira palimpuo, no Watong i la hahirhir diet.  
\q2 Muat ira god bakut, i tahut bia muat na singa bukunkek menalua tana.   
\b  
\q1
\v 8 Watong, ira matanaiabar ta Saion diet hadade ma diet guama,  
\q2 ma ira tamtaman ta Iudeia diet laro,  
\q2 kanong ta ira num harkurai.   
\q1
\v 9 \x - \xo 97.9 \xt KBk 18:11; Nng 95:3\x*Kanong warah, Watong, augu Nong u Naliu Harsakit tano ula hanuo bakut,  
\q2 ma di raun haut ugu naliu ta ira god bakut.   
\b  
\q1
\v 10 \x - \xo 97.10 \xt Rm 12:9; Nng 37:40\x*Diet ing diet sip no Watong, i tahut bia diet na malentakuane ira sakana magingin.  
\q2 I balaure bat diet ing diet te tar tutun ira udiet nilon tana  
\q2 ma i halon diet mekaia ta ira lima diet ira ut na sakena.   
\q1
\v 11 No Watong i tar ra madaraas ta diet ira ut na takodas  
\q2 ma ra gungunuama ta diet ing ira kaati diet i gamgamatien.   
\q1
\v 12 Muat ing muat takodas, i tahut bia muat na guama tano Watong,  
\q2 ma muat na pirlat no halhaliana hinsana.   
\c 98  
\d Tiga ninge na lotu.  
\q1
\v 1 Inge tiga sigar ninge tupas no Watong,  
\q2 kanong i te gil ira tamat na gingilaan na kinarup ing i melmel saakit.  
\q1 No halhaliana kata na limana te hatahuat no uno harhalon.   
\q1
\v 2 \x - \xo 98.2 \xt Ais 52:10; 62:2; Rm 3:25\x*No Watong i te hinawas palai tano uno harhalon,  
\q2 ma i te hapuasne no uno takodasiana magingin taar ta ira hunhuntunaan ta ira mes na hanuo.   
\q1
\v 3 \x - \xo 98.3 \xt Lk 1:54,72\x*God i te lik leh no uno kunubus bia na tar harmarsai ta ira Israel, ma bia na hatutun ing ga tange ta diet.  
\q2 Ira katon bakut tano ula hanuo diet te nes no harhalon tano udahat God.   
\b  
\q1
\v 4 \x - \xo 98.4 \xt Nng 100:1\x*Muat tano ula hanuo bakut, muat na kup ma ra gungunuama tupas no Watong.  
\q2 Muat na inge hatamat ira ninge na pirhakasing.   
\q1
\v 5 Ting no haap uram hono Watong.  
\q2 Pirlat ie ma no haap ma ra kinkel na ninge.   
\q1
\v 6 \x - \xo 98.6 \xt Nam 10:10\x*Hus ira tulaal ma ra tahur.  
\q2 Kup ma ra gungunuama tupas no Watong, no King.   
\b  
\q1
\v 7 I tahut bia no tes na wawaang, ma ira linge mah kenam narako tana,  
\q2 no ula hanuo mah, ma ira linge ing diet lon narako tana.   
\q1
\v 8 \x - \xo 98.8 \xt Ais 55:12\x*I tahut bia ira taah diet na pasapasar,  
\q2 ma ira uladih diet na inge tika ma ra gungunuama.   
\q1
\v 9 \x - \xo 98.9 \xt Nng 96:10,13\x*Diet na inge ra matmataan tano Watong,  
\q2 kanong i te hutet bia na hanuat wara kurkure no ula hanuo.  
\q1 Auno no dadas wara kurkure no ula hanuo, ma na harkurai ma ra takodasiana magingin.  
\q2 Na bul ira takodasiana harkurai wara gaie ira matanaiabar bakut.   
\c 99  
\q1
\v 1 \x - \xo 99.1 \xt KBk 25:22; 1Sml 4:4\x*No Watong i kap taman taar.  
\q2 I tahut bia ira kantri diet na dedar.  
\q1 I la kis taar tano uno kinkinis na king nalamin ta ira iruo kerubim.  
\q2 I tahut bia no ula hanuo na ninir.   
\q1
\v 2 No Watong, a tamat ie aram Saion,  
\q2 ma di raun haut ie naliu ta ira kantri bakut.   
\q1
\v 3 \x - \xo 99.3 \xt WkP 19:2; Ais 6:3\x*I tahut bia diet na pirlat ma diet na ru no tamat na hinsaam.  
\q2 God a halhalianai.   
\b  
\q1
\v 4 A tamat ira dadas tano King, ma i la sipsip ira takodasiana magingin.  
\q2 U te hakisi ira harkurai ing i takodas wara gaie ira matanaiabar bakut.  
\q2 U te gil ira linge i bilai ma i takodas kai Israel.   
\q1
\v 5 \x - \xo 99.5 \xt Nng 132:7\x*I tahut bia muat na raun no Watong, no udahat God,  
\q2 ma muat na siantudu kaia ra pinpaas na kakine.  
\q2 God a halhalianai.   
\b  
\q1
\v 6 \x - \xo 99.6 \xt KBk 24:6-8; 32:30-34; WkP 8:1-30; 1Sml 7:9; 12:18 \x*Moses ma Aaron dir airuo ut na pakila lotu nalamin ta ira uno mes na ut na pakila lotu,  
\q2 ma Samuel tikai ta diet ing diet git tataau tupas ie.  
\q1 Dal git tataau uram hono Watong  
\q2 ma git balbalu dal.   
\q1
\v 7 \x - \xo 99.7 \xt KBk 33:9\x*Ga ianga suur meram narako tano bahuto.  
\q2 Ira Israel diet ga mur ira uno harkurai ma ira uno hartula ing ga tar ta diet.   
\b  
\q1
\v 8 \x - \xo 99.8 \xt Nam 14:20; KBk 32:28 \x*Watong, no numehet God,  
\q2 u git balbalu diet.  
\q1 U ga hamines ta diet bia augu no God nong i la liklik luban ira udiet sakena,  
\q2 iesen bia u ga hapidanau mah diet ing diet ga pakile ira nironga.   
\q1
\v 9 Da raun no Watong no udahat God  
\q2 ma da lotu kaia hono uno halhaliana uladih,  
\q2 kanong no Watong, no udahat God, a halhalianai.   
\c 100  
\d Tiga ninge na lotu wara tangtange tahut tupas God.  
\q1
\v 1 Muat tano ula hanuo bakut, i tahut bia muat na inge ma ra gungunuama tupas no Watong.   
\q2
\v 2 \x - \xo 100.2 \xt Lo 12:11,12; 28:47\x*Muat na lotu tupas no Watong ma ra larlaro.  
\q2 Muat na haan tupas ie ma ra ninge na gungunuama.   
\q1
\v 3 \x - \xo 100.3 \xt Lo 4:35; 1Kng 18:39; Ais 40:11; Ese 34:30,31\x*I tahut bia muat na nunure kilam bia no Watong at, aie no God.  
\q2 Aie nong ga pakile dahat, ma auno dahat.  
\q2 Auno matanaiabar dahat, ira sipsip ing i la balbalaure.   
\b  
\q1
\v 4 I tahut bia muat na laka ta ira matanangaas tano uno hala na lotu ma ra magingin na tanga tahut,  
\q2 ma muat na sola tano uno hanuo na lotu ma ra pirharlat.  
\q2 Muat na tanga tahut saakit tana ma muat na pirlat no hinsana.   
\q1
\v 5 \x - \xo 100.5 \xt 2Sto 5:13; 7:3; Esr 3:11; Jer 33:11\x*Kanong warah, no Watong i bilai ma no uno harmarsai i kis hathatika.  
\q2 I la hatutun ing i tange, ma iakan ra magingin na tur hathatika ta ira tunotuno ing diet lon katin ma namur mah.   
\c 101  
\d Devit ga pit iakan ra ninge na lotu.  
\q1
\v 1 Iau ni inge garaan no num harmarsai ma no num dadas wara gil harkurai ma ra takodasiana tintalen.  
\q2 Watong, iau ni inga ninge na pirharlat tupas ugu.   
\q1
\v 2 \x - \xo 101.2 \xt 1Kng 9:4\x*Iau ni harbalaurai timaan wara murmur tiga mangana lon bia taie tikai pa na tale bia na tung soot iau tana.  
\q2 Hunanges nu haan tupas iau?  
\b  
\q1 Iau ni mur a mangana lon aram tano nugu hala mah bia taie tikai pa na tale bia na tung soot iau tana.   
\q1
\v 3 \x - \xo 101.3 \xt Jos 23:6\x*Iau pa ni hok leh tiga sakana tintalen ukai ho iau.  
\b  
\q1 Iau malentakuane ira tintalen ta diet ing diet haan talur ugu.  
\q2 Iau pa ni patep ta diet.   
\q1
\v 4 \x - \xo 101.4 \xt Snd 11:20\x*Ira tunotuno ing diet siel laah tano num ngaas, diet na tapaka tagu.  
\q2 Iau ni tur talur ira sakana tintalen.   
\b  
\q1
\v 5 \x - \xo 101.5 \xt Snd 6:17\x*Iau ni sakbat nong i tangtange kuman ira bis na nianga wara haliare nong i la kis harue tar ie.  
\q1 Iau pai tale bia ni hok tar tikai ing i tangarot ma i nes hatamat ie.   
\b  
\q1
\v 6 Iau ni nes mur diet akai Israel ing diet tar tutun ira udiet nilon taam, diet naga lon tika ma iau.  
\q1 Nong i mur tiga mangana lon bia taie tikai pa na tale bia na tung soot ie tana, iau ni bale leh ie bia na harahut iau.   
\b  
\q1
\v 7 Taie tiga ut na habato lamus tunotuno na lon tano nugu hala.  
\q2 Taie tiga ut na harabota na tur ra matmataan tagu.   
\b  
\q1
\v 8 \x - \xo 101.8 \xt Jer 21:12; Nng 46:4; 48:2,8\x*Ta ira kaba malaan iau ni hapataam ira ut na sakena akai Israel.  
\q2 Iau ni tule ise ira ut na gil sakena meram tano pise na hala tano Watong.   
\c 102  
\d Tiga sinasaring ta tiga tunotuno a tinirih i ubal ie. I maalum ira tamaine ma i suah uram tano Watong uta ira uno purpuruan.  
\q1
\v 1 \x - \xo 102.1 \xt KBk 2:23\x*Watong, taram ira nugu sinasaring.  
\q2 Haut leh no nugu sunuah wara gaena harharahut bia na haan tupas ugu.   
\q1
\v 2 Waak u suhsuhe no matmataan taam tagu  
\q2 tano pakana bung bia iau kis taar ra tinirih.  
\q1 Sa talingaam ukai ho iau.  
\q2 Tano pakana bung iau tataau, taram hagasiaan iau.   
\b  
\q1
\v 3 \x - \xo 102.3 \xt Jm 4:14; Kra 1:13\x*Ira bungugu i patpataam bia hoing ra mis.  
\q2 Ira surugu i iaiaan hoing ira lakit na iaah.   
\q1
\v 4 \x - \xo 102.4 \xt 1Sml 1:7; Jop 33:20\x*Di te papasuane no nugu lon ma i te mahiawa hoing ra huro.  
\q2 Iau luban um bia ni ien ira agu nian.   
\q1
\v 5 \x - \xo 102.5 \xt Jop 19:20\x*Iau kinkin ma no tinirih ma iau suah.  
\q2 Iau te sur sen um.   
\q1
\v 6 \x - \xo 102.6 \xt Sef 2:14\x*Iau ngan hoing tiga kurkur ma ra hanuo bia,  
\q2 hoing tiga kurkur aram ra mahol na taman.   
\q1
\v 7 Iau noh taar ma iau pai kubaba.  
\q2 Iau te ngan hoing tiga maan aie sen i kis taar naliu tiga ula hala.   
\q1
\v 8 Tano kidilona bung bakut, ira nugu ebar diet mang iau.  
\q2 Diet ing diet kukutur tagu, diet kilam no hinsagu wara timtibe haliare ira mes.   
\q1
\v 9 \x - \xo 102.9 \xt Nng 42:3\x*Iau ien tahuna iaah hoing ra agu nian,  
\q2 ma iau mame ira agu taah tika ma ra luur na matagu,   
\q1
\v 10 kanong tano num tamat na ngalngaluan.  
\q2 Hokaiken um, u te kap haut iau ma u te gulumane se iau.   
\q1
\v 11 \x - \xo 102.11 \xt Jop 14:2\x*Ira bungugu i panim gasien hoing ira ududuh na melsur.  
\q2 Iau mahiawa hanahaan hoing ira huro.   
\b  
\q1
\v 12 Iesen augu, Watong, no num kinkinis na harkurai pana le pataam.  
\q2 Ira bulumur ing diet na lon namur, diet na lik kawase tar no hinhinawas utaam.   
\q1
\v 13 \x - \xo 102.13 \xt Sek 1:12\x*Nu tut hut ma nu marse no pise na hala Saion,  
\q2 kanong a pakana bung wara hamines no balaam tana.  
\q2 No bung u ga pilak hanalue tar i te hanuat.   
\q1
\v 14 Kanong warah, ira num tultulai diet manga kalak ira haat ta ira uno balo.  
\q2 Ma ira kut na haat ta ira balo i tamadure taar, i hatatik ira bala diet bia na marmaris.   
\q1
\v 15 \x - \xo 102.15 \xt 1Kng 8:43\x*Ira kantri diet na urur tano hinsana no Watong,  
\q2 ma ira tamat na ut na gil harkurai bakut diet na ru no minamarim,   
\q1
\v 16 kanong no Watong na hatut habaling ira balo ta Saion  
\q2 ma na harapuasa ma ira minamarine.   
\q1
\v 17 Na taram ira maris,  
\q2 ma pa na malok se ira udiet sinasaring.   
\b  
\q1
\v 18 I tahut bia da pakat kaiken ra nianga ta ira bulumur ing pa di kaha baak diet,  
\q2 bia diet ing diet pai tahuat baak diet na pirlat no Watong.   
\q1
\v 19 Da hinawase diet bia no Watong ga nanaas suur meram tano uno halhaliana katon.  
\q2 Meram ra mawe ga nes bakut tar no ula hanuo,   
\q1
\v 20 wara hadade ira kunup na ngunngutaan ta diet ing diet ga kis taar ra hala na harpidanau,  
\q2 ma wara palpalas ise diet ing di ga tibe bingbing tar diet wara minaat.   
\q1
\v 21 Io, da hinawas palai tano hinsana no Watong ram Saion  
\q2 ma da pirlat ie aram Ierusalem   
\q1
\v 22 \x - \xo 102.22 \xt Sek 8:20-23\x*ing ira matanaiabar ma ira kingdom  
\q2 diet na kis hurlungai wara lotu tupas no Watong.   
\b  
\q1
\v 23 Ing a sigar tunotuno baak iau, no Watong i hapataam no nugu dadas.  
\q2 I puo hakumkum no nugu nilon.   
\q1
\v 24 \x - \xo 102.24 \xt Hab 1:12\x*Io huo, iau tange bia, “Nugu God, waak baak u kutus kotne no nugu nilon.  
\q2 U lon hathatika.   
\q1
\v 25 \x - \xo 102.25 \xt Stt 1:1; Hb 1:10-12\x*Mekaia tano hamhaburen u ga hakisi no ula hanuo,  
\q2 ma u ga gil no mawe ma ira limaam tus.   
\q1
\v 26 \x - \xo 102.26 \xt Ais 51:6; Mt 24:35; 2Pt 3:10; Ni 20:11; 21:1\x*No mawe ma no ula hanuo dir na panim iesen u kis taar at.  
\q2 Dir na tutuarain ho ira maal.  
\q1 Nu kios dir hoing da kios ise ira lawalawa,  
\q2 ma da se dir.   
\q1
\v 27 \x - \xo 102.27 \xt Jm 1:17\x*Ma sen bia augu, pau la kikios  
\q2 ma no num nilon pa na pataam.   
\q1
\v 28 Ira nati mehet ira num tultulai diet na lon ra matmataan taam,  
\q2 ma ira nudiet bulumur diet na barahit taam.   
\c 103  
\d Devit ga pit iakan ra ninge.  
\q1
\v 1 I tahut bia iau ni pirlat no Watong ma no nugu kidilona nilon.  
\q2 Ma i bilai bia iau ni pirlat no halhaliana hinsana ma no balagu bakut mah.   
\q1
\v 2 \x - \xo 103.2 \xt Lo 6:12\x*I tahut bia iau ni pirlat no Watong ma no nugu kidilona nilon,  
\q2 ma iau ni lik kawase ira uno haraidaan bakut.   
\q1
\v 3 \x - \xo 103.3 \xt KBk 34:6,7; 15:26\x*Aie nong i la liklik luban se ira num magingin sakena bakut  
\q2 ma i la halangalanga ugu ta ira num minaset bakut.   
\q1
\v 4 Aie nong i kul pukus leh no num lon bia kabu haan taar tano minaat  
\q2 ma i haidane ugu ma no uno harmarsai ma i manga kalak ugu.   
\q1
\v 5 \x - \xo 103.5 \xt Ais 40:31\x*Aie nong i banot ira num masmasingan ma ira bilai na linge,  
\q2 kaik nugu hanuat baling hoing tiga marawaan ma nugu dadas hoing tiga malaba.   
\b  
\q1
\v 6 No Watong auno no dadas wara bul ira takodasiana harkurai  
\q2 wara harharahut ira tunotuno ing di ubal diet.   
\b  
\q1
\v 7 \x - \xo 103.7 \xt KBk 33:13\x*Ga hapuasne tar ira uno tintalen taar ta Moses,  
\q2 ma ira uno gingilaan taar ta ira matanaiabar me Israel.   
\q1
\v 8 \x - \xo 103.8 \xt Nam 14:18\x*No Watong i tar bia mon no uno harmarsai,  
\q2 i matien wara ngalngaluan, ma i hung ma tiga mangana harmarsai nong pana le pataam.   
\q1
\v 9 \x - \xo 103.9 \xt Nng 30:5; Ais 57:16\x*Pai tale bia na hartutung hait,  
\q2 ma pai tale bia na lik hatikane tar no uno ngalngaluan.   
\q1
\v 10 \x - \xo 103.10 \xt Esr 9:13\x*Pai la hapidanau het haruat ma ira nuhet magingin sakena  
\q2 ma pai balu pukus het haruat ma ira numehet sakana tintalen.   
\q1
\v 11 Kanong warah, hoing no mawe i naliu saakit tano pise,  
\q2 no uno harmarsai i manga tamat mah taar ta diet ing diet ru ie.   
\q1
\v 12 \x - \xo 103.12 \xt Hb 9:26\x*Hoing i tapaka merau hono kasakes i la tutut hut mekaia ukai hono kasakes i la sungsuguh kaia,  
\q2 io huo, i kap ise ira nudahat magingin sakena tapaka saakit talur dahat.   
\q1
\v 13 Hoing tiga tata i la marmarse ira natine,  
\q2 huo mah no Watong i la marmarse diet ing diet ru ie,   
\q1
\v 14 \x - \xo 103.14 \xt Stt 3:19; Sav 12:7\x*kanong i nunure tar ing dahat ga tahuat huo,  
\q2 ma i lik leh bia a kaabus mon dahat.   
\q1
\v 15 \x - \xo 103.15 \xt Ais 40:6,7; 1Pt 1:24; Jm 1:10,11\x*Ma dahat ira tunotuno, ira udahat bung na nilon i haruat ma ra huro.  
\q2 Dahat kubur nunuhuan hoing tiga purpur.   
\q1
\v 16 Iesen no dadaip i puuh isei,  
\q2 ma no katon nong ga kubur kaia pai nes habalin um ie.   
\q1
\v 17 \x - \xo 103.17 \xt KBk 20:6\x*Iesen no harmarsai tano Watong tupas diet ing diet ru ie i kis hathatikai,  
\q2 ma ira uno takodasiana magingin i kis hatika taar ta ira udiet bulumur.   
\q1
\v 18 \x - \xo 103.18 \xt Lo 7:9\x*I kis hatika taar ta diet ing diet mur no uno kunubus,  
\q2 diet at ing diet lik kawase tar ira uno hartula ma diet gil haruatne.   
\q1
\v 19 \x - \xo 103.19 \xt Dan 4:17,25\x*No Watong i te hakisi no uno kinkinis na king aram ra mawe,  
\q2 ma no ula hanuo bakut i kis menapu tano uno harkurai.   
\b  
\q1
\v 20 \x - \xo 103.20 \xt Hb 1:14\x*Muat ira uno angelo, i tahut bia muat na pirlat no Watong,  
\q2 muat at ira ut na baso ing muat gil haruatne ira uno nianga  
\q2 ma muat la murmur asa ing i tange.   
\q1
\v 21 \x - \xo 103.21 \xt 1Kng 22:19; Lk 2:13\x*Muat bakut ira uno umri kenam ra mawe, muat na pirlat no Watong,  
\q2 muat at ira uno tultulai ing muat la gilgil haruatne ira uno sinisip.   
\q1
\v 22 I bilai bia ira uno pakpakilai bakut  
\q2 ta ira kaba katon bakut tano uno harbalaurai, diet na pirlat no Watong.  
\b  
\q1 I tahut bia iau ni pirlat no Watong ma no nugu kidilona nilon.   
\c 104  
\q1
\v 1 I tahut bia iau ni pirlat no Watong ma no nugu kidilona nilon.  
\b  
\q2 Watong, no nugu God, u manga tamat saakit.  
\q2 U sigasigam taar ma ira mangana minamarim.   
\q1
\v 2 \x - \xo 104.2 \xt Dan 7:9\x*I la sulu taar ma ra lulungo hoing no uno maal.  
\q2 I sarat palase no mawe hoing tikai i se hakukuh tiga palpalih ma tiga sel.   
\q1
\v 3 \x - \xo 104.3 \xt Amo 9:6\x*Ma i salur ira kip tano uno hala ta ira bahuto na bata aram ra mawe.  
\q2 I gil ira bahuto haruat ma no uno karis,  
\q2 ma i kis kora tano dadaip ma no dadaip i kap hawaat ie hoing bia a mon babana.   
\q1
\v 4 \x - \xo 104.4 \xt Hb 1:7; 2Kng 2:11; 6:17\x*I gil ira dadaip ma diet hanuat auno ut na kap nianga,  
\q2 ma ira karamena iaah auno tultulai.   
\b  
\q1
\v 5 \x - \xo 104.5 \xt Jop 38:4\x*Ga hakisi no ula hanuo tano burena iat.  
\q2 Pai tale tunat bia da riu ie.   
\q1
\v 6 \x - \xo 104.6 \xt Stt 1:2\x*U ga pulus no ula hanuo ma ra lamlamana tes hoing ra maal,  
\q2 ma no tes ga kasar bakut ira uladih.   
\q1
\v 7 Iesen ing u ga boor no tes, ga hilau laah.  
\q2 Ing no tes ga hadade no num parparara, ga saal habir laah.   
\q1
\v 8 Ga saal bus ira uladih,  
\q2 ma ga saal suur ta ira salil  
\q2 ukatiga ta ira katon u gate bul tar wara uno.   
\q1
\v 9 \x - \xo 104.9 \xt Jop 38:10,11\x*U ga bul no wasasar ma pai tale bia no tes na balos ie,  
\q2 ma pai tale bia no tes na kasar bakut habaling no ula hanuo.   
\b  
\q1
\v 10 I tule ira taah i saal suur mekaia ta ira puat ukaia ta ira salil.  
\q2 Ira taah i saal nalamin ta ira uladih.   
\q1
\v 11 \x - \xo 104.11 \xt Jop 39:5\x*Ira puat i tar taah ta ira rakaia na wawaguai bakut tano pitoka.  
\q2 Ira rakaia na donki diet mom ma diet pai maruk baling.   
\q1
\v 12 Ira maan tano hur mauho diet gil ira posi diet hutet ta ira taah,  
\q2 ma diet inge naliu ta ira katena daha.   
\q1
\v 13 I la kapkapal ira uladih ma ra taah meram naliu tano uno hala,  
\q2 ma no ula hanuo i hung ma ira hunena ira uno pinapalim.   
\q1
\v 14 \x - \xo 104.14 \xt Jop 38:25-27; Stt 1:29\x*I gil ira huro bia na kubur wara adiet ira bulumakau,  
\q2 ma i gil ira nian na saso ma ira pat na daha waing ira tunotuno diet naga so  
\q2 wara hatahuat ta nian tano ula pise   
\q1
\v 15 \x - \xo 104.15 \xt Sav 10:19\x*ma ira wain mah nong i haguama ira udiet nilon,  
\q2 ma ira wel mah nong i hanunuhuan ira udiet matmataan,  
\q2 ma ira beret mah nong i tar dadas ta ira udiet nilon.   
\q1
\v 16 Ira ina daha tano Watong, diet mame ra tamat na taah,  
\q2 kaike ra tamat na ina daha saakit me Lebanon ing ga so.   
\q1
\v 17 Ira maan diet gil ira posi diet kaia,  
\q2 ma ira pos na kau mah kenam naliu ra talona ina daha.   
\q1
\v 18 \x - \xo 104.18 \xt Snd 30:26\x*Ira tamat na uladih audiet taman ira rakaia na me,  
\q2 ma ira tamat na haat a taman na munmun udiet ira kanga.   
\b  
\q1
\v 19 \x - \xo 104.19 \xt Stt 1:14\x*No hintagolapit a hakilang ie tiga sigar teka,  
\q2 ma no kasakes i nunure bia hunanges na suguh.   
\q1
\v 20 U tule hawaat no kankado gi hanuat bung,  
\q2 ma ira wawaguai meram ra malit diet lul.   
\q1
\v 21 \x - \xo 104.21 \xt Jop 38:39\x*Ira laion diet ngangar wara adiet tari,  
\q2 ma diet sisilih ta ira adiet nian meram ho God.   
\q1
\v 22 \x - \xo 104.22 \xt Jop 37:8\x*No kasakes i pupuruk ma diet haan tapukus  
\q2 wara ninahon matien ta ira udiet matana haat.   
\q1
\v 23 \x - \xo 104.23 \xt Stt 3:19\x*Io, ira tunotuno diet haan taar um ta ira udiet pinapalim,  
\q2 ma diet pai sangeh tuk gi matarahien.   
\b  
\q1
\v 24 Watong, u te gil ira haleng na mangana linge saakit!  
\q2 U ga gil diet bakut ma no num minminonas.  
\q2 No ula hanuo i hung ma ira num hakhakisi.   
\q1
\v 25 No tes i manga tamat ma i kangkonga,  
\q2 ma i hung ma ira hakhakisi ing pai tale bia da was diet,  
\q2 kaike ira lilona linge, ira tamat ma ira hansik mah.   
\q1
\v 26 \x - \xo 104.26 \xt Jop 41:1\x*Kaia ira sip i hilau urau ma ures,  
\q2 ma ira tamat na kirip saakit mah ing u ga gil diet wara minamagu kaia.   
\b  
\q1
\v 27 \x - \xo 104.27 \xt Nng 145:15,16\x*Kaiken bakut diet nahnahe ugu  
\q2 bia nu tabar diet ma ira adiet nian haruat ma ira udiet sunupi.   
\q1
\v 28 Ing u tabar diet,  
\q2 diet kap leh.  
\q2 Ing u papos no limaam,  
\q2 diet hahos ta ira bilai na nian bakut.   
\q1
\v 29 \x - \xo 104.29 \xt Jop 10:9\x*Ing u suhe no num matmataan,  
\q2 diet ramramin.  
\q1 Ing u kap se no mansungu diet,  
\q2 diet maat ma diet hanuat kaabus baling.   
\q1
\v 30 \x - \xo 104.30 \xt Jop 33:4\x*Bia ing u tule no Tanuaam, i hatahuat diet,  
\q2 ma u hasigarine no ninaas tano ula hanuo.   
\b  
\q1
\v 31 I bilai bia no minamarine no Watong na kis hathatika.  
\q2 Ma i bilai mah bia no Watong na guama ta ira uno pinapalim.   
\q1
\v 32 \x - \xo 104.32 \xt KBk 19:18\x*Aie nong i nes no ula hanuo ma no ula hanuo i dedar.  
\q2 Ma aie mah nong i sigire ira uladih, ma a mis i tut.   
\b  
\q1
\v 33 Iau ni inginge uram tano Watong ta ira bung tano nugu nilon bakut.  
\q2 Iau ni inginge na pirharlat uram tano nugu God ta ira kaba bungbung ing iau lon taar at baak.   
\q1
\v 34 Iau sip bia no nugu ninge na haguamai.  
\q2 Iau at, iau ni laro tano Watong.   
\q1
\v 35 Iesen i bilai bia ira ut na sakena diet na panim laah tano ula hanuo,  
\q2 ma na taie baling ta ut na gil nironga.  
\b  
\q1 I tahut bia iau ni pirlat no Watong ma no nugu kidilona nilon.  
\b  
\q1 Pirlat no Watong.   
\c 105  
\q1
\v 1 \x - \xo 105.1 \xt 1Sto 16:8-22,34\x*I tahut bia muat na tanga tahut tano Watong. Tataau no hinsana.  
\q2 Hapalaine ta ira kaba kantri ira uno pinapalim.   
\q1
\v 2 Inge uram ho ie, inge na pirharlat uram ho ie.  
\q2 Hinawas palai ta ira uno tamat na melmel na gingilaan na kinarup.   
\q1
\v 3 Lat no halhaliana hinsana.  
\q2 I bilai bia ira bala diet ing diet silsilihe no Watong na guama.   
\q1
\v 4 Nanaas tano Watong ma no uno dadas.  
\q2 Sisilih tano Watong ta ira pakana bung bakut.   
\b  
\q1
\v 5-6 Muat ira hintubune Abaram, no uno tultulai,  
\q2 muat ira bulumur tane Iakop ing no Watong gate gilamis,  
\q1 i tahut bia muat na lik leh ira uno tamat na melmel na gingilaan na kinarup  
\q2 ma ira dadas na pinapalim na kinarup ing ga gil,  
\q2 ma ira harkurai mah ing ga bul tar.   
\b  
\q1
\v 7 Aie no Watong, no nudahat God.  
\q2 Ira uno harkurai a kanik tano ula hanuo bakut.   
\q1
\v 8 \x - \xo 105.8 \xt Lk 1:72; Lo 7:9\x*I lik kawase tar no uno kunubus hathatika.  
\q2 Iakano nianga nong ga tar ie na kis wara gaie diet ira bulumur ing diet na lon baak ta haleng na arip na tinahon namur.   
\q1
\v 9 \x - \xo 105.9 \xt Stt 12:7; 17:2,8; 22:16-18; 26:3; Ga 3:17\x*I lik tar iakano kunubus nong ga gil ie ma Abaram,  
\q2 iakano nianga nong ga gil mah ie ta Aisak tika ma no uno sinsalim.   
\q1
\v 10 \x - \xo 105.10 \xt Stt 28:13-15\x*Ga hadadas ie ukatiga hone Iakop hoing tiga harkurai.  
\q2 Ga gil ie tika ma Israel hoing tiga kunubus nong pa na pataam,   
\q1
\v 11 \x - \xo 105.11 \xt Stt 13:15; 15:18; Jos 23:4\x*gaam tange bia, “Iau ni tar no pise Kenan taam,  
\q2 ma ira num bulumur diet na tinanei.”   
\b  
\q1
\v 12 \x - \xo 105.12 \xt Stt 34:30; 23:4; Hb 11:9\x*Ing diet pa ga haleng,  
\q2 ma a bar nong mon diet ma ra wasire diet narakoman tano taman Kenan,   
\q1
\v 13 diet ga haan hurbit nalamin ta ira mes na hunhuntunaan,  
\q2 ma diet ga haan mekaia tiga kingdom ukatiga tiga mes.   
\q1
\v 14 \x - \xo 105.14 \xt Stt 20:3,7; 35:5; 12:17\x*No Watong pa ga bale leh tiga huntunaan bia na paas hasur diet,  
\q2 ma ga boor ira king wara gaie diet, gaam tange bia,   
\q1
\v 15 \x - \xo 105.15 \xt Stt 26:11\x*“Waak muat ra singsigire ira nugu matanaiabar ing iau ga pilak diet,  
\q2 ma waak muat hagahe ira nugu tangesoot.”   
\b  
\q1
\v 16 \x - \xo 105.16 \xt Stt 41:54\x*No Watong ga tar ra tamat na taburungan tano pise,  
\q2 ma ira adiet nian bakut ga pataam.   
\q1
\v 17 \x - \xo 105.17 \xt Stt 37:28,36\x*Iesen ga tule hanalue tiga tunotuno urau Isip,  
\q2 ne Iosep, nong di ga suhurane hoing tiga tultulai.   
\q1
\v 18 \x - \xo 105.18 \xt Stt 39:20; 40:14-21\x*Ga ngungut ira kakine ing di ga kubus kawase,  
\q2 ma diet ga kuta sen tano kadonana,   
\q1
\v 19 tuk taar bia ira linge ing ga hinawas nalua urie ga hanuat tutun.  
\q2 Ing no nianga tano Watong ga hanuat tutun, ga hamines bia Iosep pai la harabota.   
\q1
\v 20 No king me Isip ga hartula ma di ga palas isei.  
\q2 Aie nong i kure bakut ira matanaiabar kaia ga halangalanga sei.   
\q1
\v 21 \x - \xo 105.21 \xt Stt 41:40-44\x*No king ga bul ie bia na balaure no ngasiana,  
\q2 ma ga kure bakut no hanuo tano king.   
\q1
\v 22 Ga tar mah no dadas tana bia na pir ira uno ut na harkurai haruat ma no uno sinisip  
\q2 ma bia na hausur ira uno tamat na tultulai ma ra mintota.   
\b  
\q1
\v 23 \x - \xo 105.23 \xt Stt 46:6\x*Namur ne Israel ga haan laka Isip.  
\q2 Iakop ga lon hoing tiga wasire kaia ra taman ta Haam.   
\q1
\v 24 \x - \xo 105.24 \xt KBk 1:7-10\x*No Watong ga manga hapuar ira uno matanaiabar.  
\q2 Ga gil diet bia diet ga haleng saakit, kaik ira udiet ebar diet pa ga tale wara papaas hasur diet.   
\q1
\v 25 Ga hurusane ira bala diet ira Isip wara malentakuane se ira uno matanaiabar,  
\q2 ma wara harpingit kumaan pane ira uno tultulai.   
\q1
\v 26 \x - \xo 105.26 \xt KBk 3:10; 4:12,14\x*Ga tule Moses, no uno tultulai,  
\q2 ma ne Aaron mah nong gate gilamis ie.   
\q1
\v 27 Dir ga gil ra dadas na hakilang nalamin ta ira Isip.  
\q2 Dir ga pakile ira tamat na gingilaan na kinarup kaia ra taman ta Haam.   
\q1
\v 28 \x - \xo 105.28 \xt KBk 10:21,22\x*Ga tule no kankado, gaam kasar bakut no taman,  
\q2 kanong diet pa ga taram ira uno nianga.   
\q1
\v 29 \x - \xo 105.29 \xt KBk 7:20,21\x*Ga pukusane ira udiet taah gaam hanuat hoing ra de,  
\q2 ma ga huni bing ira udiet kirip.   
\q1
\v 30 \x - \xo 105.30 \xt KBk 8:3,6\x*No udiet taman ga hung ma ra rokrok,  
\q2 ma diet ga karuas hut uram ta ira suuh na ninahon ta ira udiet ut na gil harkurai.   
\q1
\v 31 \x - \xo 105.31 \xt KBk 8:16-21\x*Ga ianga ma haleng na langa saakit ga hanuat,  
\q2 ma ra nolnol mah ga hung tano hanuo bakut.   
\q1
\v 32 \x - \xo 105.32 \xt KBk 9:23-25\x*Ga pukusane no bata, gom hanuat hoing ra haat na ais,  
\q2 gaam puko tano hanuo bakut tika ma ra hile.   
\q1
\v 33 Ga haliare ira hinau na wain ma ira ina papus,  
\q2 ma ga lagas ira daha tano udiet hanuo.   
\q1
\v 34 \x - \xo 105.34 \xt KBk 10:12-15\x*Ga ianga, ma ra kubawa ma ra ko diet ga hanuat,  
\q2 ma pai ga tale bia da was diet.   
\q1
\v 35 Diet ga ien ira linge ing ga nunuhuan taar ta ira udiet lalong,  
\q2 ma diet ga ien bakut ira udiet sinaso tano pise.   
\q1
\v 36 \x - \xo 105.36 \xt KBk 12:29\x*Namur ga bu bing bakut ira matana bulu na tunaan tano udiet taman,  
\q2 kaike ra luena bulu ing ira adiet sus ga manga kalak diet.   
\b  
\q1
\v 37 \x - \xo 105.37 \xt KBk 12:35,36\x*Ga lamus hasur ira Israel merau Isip, ma diet ga kap haleng siliwa ma ra gol,  
\q2 ma ta ira udiet hunhuntunaan bakut taie ta tiga huntunaan ga puko laah.   
\q1
\v 38 \x - \xo 105.38 \xt KBk 12:33\x*Ira Isip diet ga manga guama ing diet ga haan laah,  
\q2 kanong warah no tamat na bunurut uta ira Israel gate sigam diet.   
\q1
\v 39 \x - \xo 105.39 \xt KBk 13:21; 40:38\x*God ga palase tiga bahuto wara kaskasar ira uno matanaiabar  
\q2 ma tiga iaah wara bulbulo sare diet ra bung.   
\q1
\v 40 \x - \xo 105.40 \xt KBk 16:12-15; Nam 11:31\x*Diet ga sasaring, ma ga tule hawaat ira namnamien na maan wara adiet,  
\q2 ma ga tabar hahos diet ma ra beret maram ra mawe.   
\q1
\v 41 \x - \xo 105.41 \xt KBk 17:6; Nam 20:11\x*Ga papos no haat ma ra taah ga bureng suur.  
\q2 Ga saal hoing tiga taah tano mamasina hanuo.   
\b  
\q1
\v 42 \x - \xo 105.42 \xt Stt 15:13,14\x*Kanong warah, God ga lik tar no uno halhaliana kunubus  
\q2 nong ga tar ie ta Abaram, no uno tultulai.   
\q1
\v 43 \x - \xo 105.43 \xt KBk 15:1\x*Ga lamus hasur ira uno matanaiabar ma ra gungunuama.  
\q2 Diet ing gate gilamis diet, ma diet ga hansur ma ra kunup na kanakana.   
\q1
\v 44 \x - \xo 105.44 \xt Jos 11:16-23; 13:7; Lo 6:10,11\x*Ga tabar diet ma ira pise audiet ira mes na huntunaan,  
\q2 waing diet na rumahaal ta ira linge ing ira mes diet gate mangason pane,   
\q1
\v 45 waing diet naga taram ira uno hartula  
\q2 ma diet naga mur ira uno harkurai.  
\b  
\q2 Pirlat no Watong.   
\c 106  
\q1
\v 1 \x - \xo 106.1 \xt 1Sto 16:34,41; Nng 136:1\x*Pirlat no Watong  
\b  
\q2 Tanga tahut tano Watong, kanong a bilai ie.  
\q2 No uno harmarsai i kis hathatika.   
\q1
\v 2 Sige i tale bia na hinawas ta ira dadas na pinapalim tano Watong,  
\q2 bia i tale bia na tar ira pirharlat bakut ing i takodas bia da pirlat ie me?   
\q1
\v 3 A haraidaan na kis ta diet ing diet mur ira takodasiana harkurai,  
\q2 diet ing diet la gilgil haitne ira takodasiana magingin.   
\q1
\v 4 Watong, lik leh iau ing nu harahut ira num matanaiabar.  
\q2 Mai, nu taho mah iau ing u halon diet huo,   
\q1
\v 5 waing iau nigi nes ira bilai na kinkinis audiet ing u gate gilamis diet,  
\q2 ma waing iau nigi guama mah tika ma no num huntunaan  
\q2 ma nigi kis tika ma ira num tus wara pirpirlat ugu.   
\b  
\q1
\v 6 \x - \xo 106.6 \xt 1Kng 8:47; Esr 9:7; Neh 1:7; 9:2; Jer 3:25; Dan 9:5\x*Mehet gate gil magingin sakena hoing ira hintubu mehet diet ga gil.  
\q2 Mehet gate gil nironga ma mehet ga tatalen sakasaka.   
\q1
\v 7 \x - \xo 106.7 \xt KBk 14:11,12\x*Ing ira hintubu mehet diet ga kis taar Isip,  
\q2 diet pa ga lik mur ira num dadas na pinapalim na kinarup.  
\q1 Diet pa ga lik kawase ira num tamat na harmarsai ing u ga hamhamines ta diet,  
\q2 ma diet ga patnau taam kaia tano Dardarana Tes.   
\q1
\v 8 \x - \xo 106.8 \xt KBk 9:16\x*Iesen no Watong ga halon diet wara gaiena no hinsana,  
\q2 waing naga hamines hapalaine no uno tamat na dadas.   
\q1
\v 9 \x - \xo 106.9 \xt KBk 14:21\x*Ga boor no Dardarana Tes ma ga mamasa.  
\q2 Ga lue diet nalamin ta ira iruo palpal na tes hoing bia tiga mamasina hanuo ie.   
\q1
\v 10 \x - \xo 106.10 \xt KBk 14:27-30\x*Ga halon leh diet sukun ira lima diet ing diet ga malentakuane diet.  
\q2 Ga halangalanga pukus leh diet sukun ira lima diet ira nudiet ebar.   
\q1
\v 11 No tes ga kasar ira nudiet ebar  
\q2 ma pa ga waak tar tikai ta diet bia na lon.   
\q1
\v 12 \x - \xo 106.12 \xt KBk 14:31; 15:1-21\x*Io, diet ga nurnur um ta ira uno kunubus  
\q2 ma diet ga inge ira ninge na pirharlat tupas ie.   
\b  
\q1
\v 13 \x - \xo 106.13 \xt KBk 15:24; 16:2; 17:2\x*Iesen diet ga luban hagasiaan ira linge ing gate pakile  
\q2 ma diet pa ga nanaho wara utano uno bilai na lilik na harharahut.   
\q1
\v 14 \x - \xo 106.14 \xt Nam 11:4; 1Ko 10:6,9\x*Aram ra hanuo bia diet ga ngurungur wara adiet ta nian  
\q2 ma diet ga walar God kaia.   
\q1
\v 15 \x - \xo 106.15 \xt Nam 11:31\x*Kaik, ga tabar diet ma ira linge ing diet ga saring,  
\q2 iesen ga tule tiga sakana minaset ukaia ho diet.   
\b  
\q1
\v 16 \x - \xo 106.16 \xt Nam 16:1-3\x*Tano subaan diet ga sangeh taar tana, diet ga bala ngungut taar ta Moses  
\q2 ma Aaron mah, no halhaliana tultulai tano Watong.   
\q1
\v 17 \x - \xo 106.17 \xt Nam 16:32,35\x*No pise ga tamapapos ma ga kanam ne Datan  
\q2 ma ga bus no kabaan tane Abiram.   
\q1
\v 18 Tiga iaah ga lulungo nalamin ta diet ing diet ga murmur dir.  
\q2 No karamena iaah ga ien ira ut na gil sakena.   
\b  
\q1
\v 19 \x - \xo 106.19 \xt KBk 32:4\x*Kaia hono uladih Sinai diet ga gil puan tiga palimpuo hoing tiga sigar bulumakau,  
\q2 ma diet ga lotu tupas no palimpuo di ga pakilei ma ra gol.   
\q1
\v 20 \x - \xo 106.20 \xt Jer 2:11; Rm 1:23\x*No udiet God nong a tamat na minamarine, diet ga kios ie  
\q2 ma tiga palimpuo tiga tumatena bulumakau nong i la ienien huro.   
\q1
\v 21 \x - \xo 106.21 \xt Lo 10:21\x*Diet ga lik luban no God nong ga halon diet,  
\q2 aie nong gate gil ira tamat na linge saakit arau Isip.   
\q1
\v 22 Diet ga lik luban ira uno dadas na pinapalim na kinarup kaia tano pise ta Haam  
\q2 ma ira gingilaan ing pai a malmaliana kaia tano Dardarana Tes.   
\q1
\v 23 \x - \xo 106.23 \xt KBk 32:10-14; Lo 9:14,25-29\x*Io, God ga tange bia na haliare diet.  
\q2 Iesen Moses, nong God gate gilamis leh ie,  
\q2 ga tur nalamin ta ira matanaiabar ma God  
\q2 wara turtur bat no uno tamat na ngalngaluan bia pa naga haliare diet.   
\b  
\q1
\v 24 \x - \xo 106.24 \xt Nam 14:31; Lo 1:32; 9:23; Hb 3:19\x*Io, diet ga miliguruane no bilai na pise.  
\q2 Diet pa ga nurnur tano uno kunubus.   
\q1
\v 25 \x - \xo 106.25 \xt Nam 14:2; Lo 1:27\x*Diet ga ngurungur narako ta ira nudiet palpalih  
\q2 ma diet pa ga mur ira nianga tano Watong.   
\q1
\v 26 \x - \xo 106.26 \xt Nam 14:28-35; Hb 3:11\x*Kaik, gaam hasasalim taar ta diet  
\q2 bia na bu bing diet kaia tano hanuo bia,   
\q1
\v 27 \x - \xo 106.27 \xt Lo 4:27; WkP 26:33\x*ma na bu bing ira udiet bulumur kaia ta ira taman ta ira mes na kantri  
\q2 ma na tule harbasiane diet nalamin ta ira hanuo tapaka.   
\b  
\q1
\v 28 \x - \xo 106.28 \xt Nam 25:2-13; Lo 4:3\x*Diet ga mur ira mes wara lalotu tupas Baal nong me Peor  
\q2 ma diet ga ien ira hartabar di ga tus tar ta ira minaat na god.   
\q1
\v 29 Diet ga hangalngaluan God ma kaike ra udiet sakana magingin,  
\q2 ma tiga hinangul ga hanuat nalamin ta diet.   
\q1
\v 30 Iesen Pinias ga tur naliu ma ga tur bat no udiet sakana magingin,  
\q2 ma no hinangul ga marur.   
\q1
\v 31 Ma God ga was leh iakano linge nong Pinias ga gil ie hoing i haruat bia Pinias i takodas ra matmataan tana,  
\q2 gaam tange bia iakan ra nesnes kilam na kis hathatika taar wara gaiena ira uno bulumur namur.   
\b  
\q1
\v 32 \x - \xo 106.32 \xt Nam 20:2-13\x*Diet ga gil hangalngaluan God aram ra taah Meriba,  
\q2 kaik a tinirih ga haan tupas Moses.   
\q1
\v 33 Diet ga patnau tano Tanuo tane God,  
\q2 ma a nianga na singsingit ga hansur tano hane Moses.   
\b  
\q1
\v 34 \x - \xo 106.34 \xt Het 1:21,27-36; Lo 7:2,16\x*Diet pa ga haliare ira mes na hunhuntunaan  
\q2 hoing God ga tule diet bia diet na gil,   
\q1
\v 35 \x - \xo 106.35 \xt Het 3:5,6\x*iesen diet ga goota tika ma kaike ra hunhuntunaan ta ira mes na hanuo,  
\q2 ma diet ga kap leh ira udiet tintalen.   
\q1
\v 36 \x - \xo 106.36 \xt Het 2:12; Lo 7:16\x*Diet ga lotu tupas ira udiet palimpuo,  
\q2 ma kaike ra palimpuo ga hakuni diet.   
\q1
\v 37 \x - \xo 106.37 \xt Lo 12:31; 32:17; 2Kng 17:17; 1Ko 10:20\x*Diet ga hartabar ma ira nati diet tunaan  
\q2 ma ira nat na hi diet taar ta ira sakana tanuo.   
\q1
\v 38 Ira nati diet pa ga gil ta sakena,  
\q2 iesen diet ga kut bing diet ma ira de diet ga saal.  
\q1 Ma diet ga tabar se ira palimpuo me Kenan ma diet,  
\q2 ma ira de diet ga habilinge no pise ra matmataan ta God.   
\q1
\v 39 \x - \xo 106.39 \xt Het 2:17; Ese 20:18\x*Diet ga habilinge habalin at diet ma ira linge diet ga pakile.  
\q2 Ira udiet tintalen ga haruat ma ira hilawa ing diet ga lotu tupas ira palimpuo huo.   
\b  
\q1
\v 40 \x - \xo 106.40 \xt Het 2:14\x*Io kaik, God ga ngalngaluan taar ta ira uno matanaiabar  
\q2 ma ga malentakuane ira uno tus.   
\q1
\v 41 \x - \xo 106.41 \xt Het 2:14; Neh 9:27\x*Ga tar se diet taar ta ira lima diet ira hunhuntunaan ta ira mes na hanuo  
\q2 ma ira adiet suk ga kure diet.   
\q1
\v 42 \x - \xo 106.42 \xt Het 4:3; 10:12\x*Ira udiet ebar ga helar ta diet  
\q2 ma diet ga paas hasur mah diet.   
\q1
\v 43 \x - \xo 106.43 \xt Het 2:16-18\x*Haleng pakaan no Watong ga halon diet sukun ira udiet ebar,  
\q2 iesen diet ga patnau taar at  
\q2 ma diet ga hiruaan pane ira udiet magingin sakena.   
\b  
\q1
\v 44 \x - \xo 106.44 \xt Het 3:9\x*Iesen ga nas tar ira udiet tinirih  
\q2 ma ga hadade ira udiet sunuah.   
\q1
\v 45 \x - \xo 106.45 \xt WkP 26:42; Het 2:18\x*Ga lik leh no uno kunubus wara gaie diet,  
\q2 ma ga mahu no balana murmur no uno tamat na harmarsai.   
\q1
\v 46 \x - \xo 106.46 \xt 2Sto 30:9; Esr 9:9\x*Ga gil ira tunotuno ing diet ga palim kawase tar diet  
\q2 bia diet na marse diet.   
\b  
\q1
\v 47 \x - \xo 106.47 \xt 1Sto 16:35,36\x*Watong, no numehet God, halon pukus mehet,  
\q2 ma nu lam hulhulungan habalin mehet sukun ira mes na kantri,  
\q2 waing het naga tanga tahut uram hono halhaliana hinsaam  
\q2 ma het naga lat ugu ma ira numehet pirharlat tupas ugu.   
\b  
\q1
\v 48 A pirhakasing tupas no Watong, no God ta Israel,  
\q2 mekatiga laah menalua tano hamhaburen tano ula hanuo tuk taar tano hauhawatine ma pana le pataam.  
\q1 I bilai bia ira matanaiabar bakut diet na tange, “Amen!”  
\b  
\q1 Pirlat no Watong.   
\c 107  
\q1
\v 1 \x - \xo 107.1 \xt Nng 106:1; Jer 33:11\x*Tanga tahut tano Watong, kanong a bilai ie.  
\q2 No uno harmarsai i kis hathatika.   
\q1
\v 2 I tahut bia diet ing no Watong gate kul halangalanga leh diet, diet na tange huo.  
\q2 Ma diet ing ga kul halangalanga leh diet sukun no limana ira udiet ebar, diet na tange mah huo,   
\q1
\v 3 \x - \xo 107.3 \xt Neh 1:9; Ais 43:5 Ese 11:17\x*ma diet mah ing ga lamus hulungan diet mekaia ta ira kaba pise,  
\q2 mekaia hono katon ing no kasakes i la tutut hut kaia, ma mekaia i la sungsuguh, ma ira katon na pise merau ma ira katon na pise meras.   
\b  
\q1
\v 4 \x - \xo 107.4 \xt Nam 32:13\x*Ari ta diet ga rara narako tano mamasina hanuo bia.  
\q2 Diet pa ga nes leh ta ngaas ukaia tiga pise na hala bia diet gor kis kaia.   
\q1
\v 5 Diet ga taburungan ma diet ga maruk,  
\q2 ma diet ga wara minaat tunat.   
\q1
\v 6 Io, diet ga suah taar tano Watong ma ira udiet tinirih,  
\q2 ma ga halon diet sukun ira udiet ngunngutaan.   
\q1
\v 7 \x - \xo 107.7 \xt Esr 8:21\x*Ga lamus diet tiga takodasiana ngaas  
\q2 ukaia tiga pise na hala bia diet gor kis kaia.   
\q1
\v 8 I bilai bia diet na tanga tahut tupas no Watong utano uno harmarsai nong pai la patpataam  
\q2 ma uta ira uno tamat na melmel na gingilaan na kinarup mah wara gaiena ira tunotuno,   
\q1
\v 9 kanong i la hamamo diet ing diet maruk,  
\q2 ma diet ing diet taburungan, i la tamtabar hahos diet ma ra bilai na linge.   
\b  
\q1
\v 10 \x - \xo 107.10 \xt Ais 42:7; Lk 1:79\x*Ari diet ga kis taar narako ra kankado nong i haruat ma no kankado na minaat,  
\q2 diet at ing diet ga kis narako ra hala na harpidanau ma diet ga kilingane ra ngunngutaan ta ira sen di ga kubus kawase diet me,   
\q1
\v 11 \x - \xo 107.11 \xt Nam 15:31; 2Sto 36:16\x*kanong diet gate patnau tar ta ira nianga ta God  
\q2 ma diet gate taklain tano nianga na harpir auno Nong i Naliu Harsakit.   
\q1
\v 12 Io, ga hapanpador diet ma ra dadas na pinapalim ing ga manga ubal diet.  
\q2 Diet ga puko ma taie tikai bia na harahut diet.   
\q1
\v 13 Io, diet ga suah taar tano Watong ma ira udiet tinirih,  
\q2 ma ga halon leh diet sukun ira udiet ngunngutaan.   
\q1
\v 14 \x - \xo 107.14 \xt Jer 30:8\x*Ga kap hasur diet tano kankado nong i haruat ma no kankado na minaat  
\q2 ma ga rapat ise tar ira sen di ga kubus kawase diet me.   
\q1
\v 15 I bilai bia diet na tanga tahut tupas no Watong utano uno harmarsai nong pai la patpataam  
\q2 ma uta ira uno tamat na melmel na gingilaan na kinarup mah wara gaiena ira tunotuno,   
\q1
\v 16 \x - \xo 107.16 \xt Ais 45:1,2\x*kanong i la parparok hasur ira matanangaas na baras  
\q2 ma i la durdure hasur ira dadas na balo tano hala na harpidanau.   
\b  
\q1
\v 17 Ari diet ga hanuat ulba ta ira udiet magingin na patnau  
\q2 ma ira tinirih diet ga kilingane i burena ta ira udiet magingin sakena.   
\q1
\v 18 Diet ga miliguruane ira nian bakut  
\q2 ma diet ga hutet bia diet na maat.   
\q1
\v 19 Io, diet ga suah taar tano Watong ma ira udiet tinirih,  
\q2 ma ga halon leh diet sukun ira udiet ngunngutaan.   
\q1
\v 20 \x - \xo 107.20 \xt 2Kng 20:5\x*Ga tule se no uno nianga ma ga halangalanga diet sukun ira minaset.  
\q2 Ga hutet bia diet na maat iesen ga halon diet.   
\q1
\v 21 I bilai bia diet na tanga tahut tupas no Watong utano uno harmarsai nong pai la patpataam  
\q2 ma uta ira uno tamat na melmel na gingilaan na kinarup mah wara gaiena ira tunotuno.   
\q1
\v 22 \x - \xo 107.22 \xt WkP 7:12\x*I bilai bia diet na tun hartabar wara tangtanga tahut tana,  
\q2 ma diet na hinawas ta ira uno gingilaan ma ra ninge na gungunuama.   
\b  
\q1
\v 23 Ari diet ga kawas ta ira sip ures na tingaan tes.  
\q2 Diet ga haan hurbit tano lamlamana tes wara suhurane ira linge.   
\q1
\v 24 Diet ga nes ira pinapalim tano Watong,  
\q2 kaike ra uno tamat na gingilaan na kinarup aram ra tingena lamana,   
\q1
\v 25 \x - \xo 107.25 \xt Jna 1:4\x*kanong ga ianga ma ga hatut tiga baiangin  
\q2 nong ga tatik haut ira pakananoh uram naliu.   
\q1
\v 26 Ira pakananoh ga kap haut ira sip uram muk naliu ma ga se hasur diet ures napu saakit.  
\q2 Ta iakano sakana tes ira taan tes diet ga ramramin.   
\q1
\v 27 \x - \xo 107.27 \xt Jop 12:25\x*Diet ga talau ma diet ga puko hoing ira tunotuno diet mom.  
\q2 Diet pa ga tale bia diet na petlaar tiga linge ma ira udiet keskes na lilik.   
\q1
\v 28 Io, diet ga suah taar tano Watong ma ira udiet tinirih,  
\q2 ma ga halon leh diet sukun ira udiet ngunngutaan.   
\q1
\v 29 \x - \xo 107.29 \xt Mt 8:26; Lk 8:24\x*Ga hamarur no baiangin gaam pupuh matien.  
\q2 Ira pakananoh tano tes mah ga noh matien.   
\q1
\v 30 Diet ga laro ing no tes ga malile,  
\q2 ma no Watong ga lue diet taar ta ira katon diet ga sip bia diet na barahit kaia.   
\q1
\v 31 I bilai bia diet na tanga tahut tupas no Watong utano uno harmarsai nong pai la patpataam  
\q2 ma uta ira uno tamat na melmel na gingilaan na kinarup mah wara gaiena ira tunotuno.   
\q1
\v 32 Io huo, i bilai bia diet na hatamat ie nalamin tano kis hulungai ta ira matanaiabar  
\q2 ma i tahut bia diet na pirlat ie narako tano kinkinis tika ta ira patuana kabinsit.   
\b  
\q1
\v 33 Ga pukusane ira taah gaam hanuat tiga mamasina hanuo,  
\q2 ma ira taah saal mah gaam ngan ho ira mamasina salil.   
\q1
\v 34 \x - \xo 107.34 \xt Stt 19:24,25\x*Ga pukusane ira pise na nian gaam hanuat hoing ira marakon na pise,  
\q2 i burena ta ira saksakena udiet ing diet ga lon kaia.   
\q1
\v 35 Ga pukusane no mamasina hanuo bia, gaam hung ma ira laman taah,  
\q2 ma ira pise ing ga mamasa gaam hanuat taah saal.   
\q1
\v 36 Ga lamus tar diet ing diet ga taburungan bia diet na lon kaia,  
\q2 ma diet ga hatur tiga pise na hala bia diet na kis kaia.   
\q1
\v 37 \x - \xo 107.37 \xt 1Kng 19:29; Amo 9:14\x*Diet ga rup no pise ma diet ga so ira adiet nian ma ira hinau na wain.  
\q2 Diet ga kil ra haleng na nian ma diet ga dik ira haleng na hunena wain.   
\q1
\v 38 \x - \xo 107.38 \xt Stt 12:2; 17:20; KBk 1:7; Lo 1:10; 7:14\x*Ga haidane diet, gaam haleng saakit ira nati diet,  
\q2 ma ira udiet bulumakau ma ira udiet sipsip ga hanuat halengin mah.   
\b  
\q1
\v 39 \x - \xo 107.39 \xt 2Kng 10:32; Ese 29:15\x*Io, namur um, no winawas ta ira nati diet ga hansur ma diet ga hanuat malahahin  
\q2 ing ira hanghagawai ma ira tinirih ma ra tapunuk ga ubal diet.   
\q1
\v 40 Aie nong i la milmiliguruane ira lualua,  
\q2 ga gil diet bia diet ga goota hurbit narako tiga hanuo bia, a hanuo ing taie ta ngaas na hinahaan tana.   
\q1
\v 41 \x - \xo 107.41 \xt 1Sml 2:8\x*Iesen ga halon ira maris sukun ira udiet hinangul  
\q2 ma ga hatamat no winawas ta ira nati diet, diet gaam hanuat ho ira haleng na sipsip saakit.   
\q1
\v 42 \x - \xo 107.42 \xt Rm 3:19\x*Ira ut na takodas diet nes ma diet guama,  
\q2 iesen ira ut na sakena bakut diet banus ira ha diet.   
\b  
\q1
\v 43 \x - \xo 107.43 \xt Hos 14:9\x*Sige nong i mintot, i bilai bia na kap usurane kaiken ra linge  
\q2 ma na lik mur timaan no tamat na harmarsai tano Watong.   
\c 108  
\d Devit ga pit iakan ra ninge. A ninge na lotu ie.  
\q1
\v 1 \x - \xo 108.1 \xt Nng 57:7-11\x*God, no balagu i patpatuan.  
\q2 Iau ni inge na pirharlat ma no nugu nilon bakut.   
\q1
\v 2 Ira haap ma ira gita, muat kakel!  
\q2 Hokaiken, iau ni hangun no laar.   
\q1
\v 3 Watong, iau ni pirlat ugu nalamin ta ira hunhuntunaan ta ira mes na hanuo.  
\q2 Iau ni inge wara utaam nalamin ta ira tunotuno bakut,   
\q1
\v 4 \x - \xo 108.4 \xt Lo 7:9; Mai 7:18-20\x*kanong a tamat no num harmarsai, i manga naliu tano mawe.  
\q2 Ma no num tutun na magingin i hanut uram ra bahuto.   
\q1
\v 5 God, da raun haut ugu naliu tano mawe,  
\q2 ma i tahut bia no minamarim na burung no ula hanuo bakut.   
\b  
\q1
\v 6 \x - \xo 108.6 \xt Nng 60:5-12\x*Halon het ma no dadas na kata na limaam, ma nu taram no nugu sinasaring,  
\q2 waing mehet ing u manga sip het, mehet naga langalanga taar.   
\q1
\v 7 God i te ianga meram tano uno halhaliana subaan hoken:  
\q2 “Iau te kap taman taar, kaik iau ni palau ira nugu matanaiabar ma no taman Sekem  
\q2 ma ni hapupuo no salil Sukot ma ni tar ie ta diet.   
\q1
\v 8 \x - \xo 108.8 \xt Stt 49:10\x*No hanuo Gileat a nugui, ma no huntunaan Manase a nugu mah ie.  
\q2 Epraim no nugu kukuha na hinarubu,  
\q2 ma Iudeia no nugu hakilang na harkurai.   
\q1
\v 9 Moab aie no nugu tultulai wara gisgis ira kakigu.  
\q2 Iau te se tar ira nugu pala lamaas na pinpaas ta Edom wara hamines bia iau te hahirhir ie.  
\q2 Iau te barangang ing iau petlaar Pilistia.”   
\b  
\q1
\v 10 Sige na lamus halaka tar iau tano pise na hala nong i manga naliu ira uno lar?  
\q2 Sige na lua tagu ukaia Edom?   
\q1
\v 11 Kanong warah, God, augu at u te malok se tar het,  
\q2 ma pau hanahaan tika ma ira nuhet umri.   
\q1
\v 12 Tar ta harharahut wara turtur bat ira amehet suk,  
\q2 kanong a linge bia mon ira harharahut gar na tunotuno.   
\q1
\v 13 \x - \xo 108.13 \xt Ais 63:1-4\x*Dahat na bul hasur ira adahat suk ma no harharahut ta God.  
\q2 Aie at na papasuane hasur diet.   
\c 109  
\d A nianga tupas no tunotuno nong i kure ira ut na ninge: Devit ga pit iakan ra ninge na lotu.  
\q1
\v 1 God, iau pirlat ugu.  
\q2 Waak um u kis kunkun taar,   
\q1
\v 2 kanong ira sakana tunotuno ma ira ut na harabota diet te papos ira ha diet wara tangtange haliare iau.  
\q2 Diet harabota taar utagu.   
\q1
\v 3 \x - \xo 109.3 \xt Jn 15:25\x*Diet tur luhutane iau ma diet se ira milmilikuan na nianga.  
\q2 Diet ubu bia mon iau ma taie ta burena.   
\q1
\v 4 Diet balu pukus ira nugu harmarsai ma ra nianga na hartutung,  
\q2 iesen iau tiga tunotuno na sinasaring.   
\q1
\v 5 \x - \xo 109.5 \xt Nng 35:12\x*Diet balu iau ma ra saksakena uta ira nugu bilbilai,  
\q2 ma ra milmiliguruan na magingin mah uta ira nugu harmarsai.   
\b  
\q1
\v 6 \x - \xo 109.6 \xt Sek 3:1\x*Pilak tiga sakana tunotuno wara tangtange haliare no nugu ebar.  
\q2 Bale tiga ut na hartutung bia na tur kaia tano kata na limana wara tungtung ie.   
\q1
\v 7 \x - \xo 109.7 \xt Snd 28:9\x*Ing bia na tur ra harkurai, bale bia da tung soot ie,  
\q2 ma nes kilam ira uno sinasaring bia a sakena.   
\q1
\v 8 \x - \xo 109.8 \xt Ap 1:20\x*I tahut bia pa na lon lawas,  
\q2 ma bia tiga mes mah na kap no uno subaan na lualua.   
\q1
\v 9 \x - \xo 109.9 \xt KBk 22:24; Jer 18:21\x*Iau sip bia ira natine na taie adiet ta sus  
\q2 ma bia no uno hahin na makosa.   
\q1
\v 10 \x - \xo 109.10 \xt Stt 4:12\x*I tahut bia ira natine diet na maris sokopi ma diet na goota hurbit wara saring mangana linge wara harharahut diet.  
\q2 Iau sip bia da pasak hasur se diet ta ira pangaho na ngasia diet.   
\q1
\v 11 \x - \xo 109.11 \xt Ais 1:7\x*Ma bia iakan ra tunotuno ga saring leh tiga linge, ma pai balu pukus, iau sip bia da palim bakut leh ira uno linge,  
\q2 ma bia ira wasire mah diet na kap leh um ira hunena ira uno mangason wara udiet.   
\q1
\v 12 \x - \xo 109.12 \xt Ais 9:17\x*I tahut bia taie tikai pa na marsei,  
\q2 ma waak bia tikai na malisane ira natine ing taie adiet ta sus.   
\q1
\v 13 \x - \xo 109.13 \xt Snd 10:7\x*Bale bia ira uno bulumur diet na maat bakut,  
\q2 ma bia ira tunotuno ing diet na lon namur, diet na lik luban diet.   
\q1
\v 14 \x - \xo 109.14 \xt KBk 20:5; Nam 14:18\x*Iau sip bia no Watong na lik kawase ira magingin sakena ta ira hintubuno,  
\q2 ma bia pa na suge se mah ira nironga tano pawasine.   
\q1
\v 15 I tahut bia ira udiet magingin sakena pa na panim laah meram ho God,  
\q2 ma bia pa da lik habaling um diet kai ra ula hanuo.   
\b  
\q1
\v 16 \x - \xo 109.16 \xt Nng 37:14\x*Iau sip huo kanong pa gale lik tunat bia na gil ta bilbilai,  
\q2 iesen ga helar ta ira maris, ma ira malahahin ma diet ing diet lon ma ra tapunuk, bia na bu bing diet.   
\q1
\v 17 \x - \xo 109.17 \xt Mt 7:2\x*Git sip bia na huli ira tunotuno.  
\q2 Io, i tahut bia no hunena ira uno nianga na harhuli na hanuat taar tana.  
\q1 Pa ga guama bia na tar ta haraidaan.  
\q2 Io, i tahut bia ira haraidaan na tapaka um tana.   
\q1
\v 18 Git se ira nianga na harhuli ta ira kaba bungbung hoing git singsigam ira kiniasine huo.  
\q2 Ira nianga na harhuli git laklaka tano tamaine hoing ra taah  
\q2 ma uram ta ira suruno mah hoing ra wel.   
\q1
\v 19 \x - \xo 109.19 \xt Nng 73:6; 109:29\x*Io, i tahut bia kaike ra nianga na harhuli na kakarat dikdikit tana hoing ra sigasigam,  
\q2 ma hoing ra taltalin mah di wis hatikane tar ie mei.   
\q1
\v 20 \x - \xo 109.20 \xt Ais 3:11\x*I tahut bia kaiken ra linge na hanuat ho ira kunkulaan meram hono Watong taar ta diet ing diet tung iau,  
\q2 diet at ing diet ianga sakasaka taar tagu.   
\b  
\q1
\v 21 \x - \xo 109.21 \xt Nng 23:3; 79:9\x*Iesen augu, Watong Kiskis,  
\q2 gil ira bilai na linge taar tagu waing daga urur taam.  
\q2 Halon iau, kanong no num harmarsai i tahut.   
\q1
\v 22 Kanong warah, iau tiga maris ma a nugu mon sunupi,  
\q2 ma iau manga tapunuk sakasaka.   
\q1
\v 23 \x - \xo 109.23 \xt Nng 102:11\x*Iau pataam hanahaan ho ira ududuh na kasakes tano matarahien.  
\q2 Di sabakane se iau ho ira kubawa.   
\q1
\v 24 \x - \xo 109.24 \xt Nng 35:13\x*Ira buku na kakigu i maalum kanong iau milo.  
\q2 Iau siro ma iau kangkang.   
\q1
\v 25 \x - \xo 109.25 \xt Nng 22:6,7\x*Diet ing diet tung iau, diet miliguruane iau.  
\q2 Ing diet nas iau, diet lawe ira ulu diet.   
\b  
\q1
\v 26 Watong, no nugu God, harahut iau.  
\q2 Halon iau haruat ma no num harmarsai.   
\q1
\v 27 Hamines ta diet bia diet na nunure bia no limaam i te pakile iakan,  
\q2 ma bia augu at, Watong, u te gil ie.   
\q1
\v 28 \x - \xo 109.28 \xt 2Sml 16:11,12\x*I tale bia diet na ianga na harhuli, iesen augu, nu haidane iau.  
\q2 Ing diet na tut na hinarubu ma iau, diet na hirhir,  
\q2 iesen no num tultulai na guama.   
\q1
\v 29 \x - \xo 109.29 \xt Nng 35:26\x*Diet ing diet tung iau, diet na manga malahuan,  
\q2 ma diet na pupulus ma ra hirhir hoing ira maal.   
\b  
\q1
\v 30 \x - \xo 109.30 \xt Nng 35:18\x*Iau ni manga pirhakasing no Watong ma no hagu.  
\q2 Iau ni pirlat ie nalamin tano tamat na matanaiabar,   
\q1
\v 31 \x - \xo 109.31 \xt Nng 16:8\x*kanong i la tur taar tano kata na limana nong auno mon sunupi,  
\q2 wara kapkap pukus no uno nilon talur diet ing diet kurei bia da bu bing ie.   
\c 110  
\d Devit ga pit iakan ra ninge na lotu.  
\q1
\v 1 \x - \xo 110.1 \xt Mt 22:44; Mk 12:36; Lk 20:42,43; Ap 2:34,35; Hb 1:13; Ep 1:20; Kl 3:1; 1Ko 15:25\x*No Watong ga tange ta nagu Watong:  
\q2 “Nu kap no tamat na kinkinis kai tano kata na limagu,  
\q1 tuk iau ni bul hasur ira num hiruo napu, hoing tiga linge na bul kakim!”   
\b  
\q1
\v 2 \x - \xo 110.2 \xt Nng 2:9; Dan 7:13,14\x*No Watong na hakari no num dadas na harkurai meram Saion.  
\q2 Nu kis na harkurai nalamin ta diet ira num ebar.   
\q1
\v 3 \x - \xo 110.3 \xt Het 5:2; Nng 96:9\x*Ira num matanaiabar diet na kanan wara harharahut ugu  
\q2 tano num bung na hinarubu.  
\q1 Ira num sigasigam i halhaal,  
\q2 ma no num dadas na hanuat nunuhuan ta ira kaba bungbung hoing no ruur i puko ra malaan.   
\b  
\q1
\v 4 \x - \xo 110.4 \xt Nam 23:19; Hb 5:6,10; 6:20; 7:17,21\x*No Watong i te hasasalim,  
\q1 ma pa na kios no uno lilik, gaam tange hoken:  
\q1 “No num pinapalim na lamus tunotuno tupas iau na tur hatikai,  
\q1 haruat tano pinapalim na lamus tunotuno tupas iau ing Melkisedek ga gilgil.”   
\b  
\q1
\v 5 \x - \xo 110.5 \xt Nng 16:8; 2:5,12; Rm 2:5; Ni 6:17\x*No Watong ie kaike i tur tika ma ugu wara hadadas ugu.  
\q2 Na paas gisiane ira king tano bunguno no uno ngalngaluan.   
\q1
\v 6 \x - \xo 110.6 \xt Ais 2:4; 66:24\x*Na hapidanau ira hunhuntunaan ta ira mes na hanuo, na bul hung ira minaat,  
\q2 ma na paas gisiane ira ut na harkurai tano ula hanuo bakut.   
\q1
\v 7 Na mom tano taah i saal tano gagena ngaas.  
\q2 Io kaik, na kap dadas wara petlaar no hinarubu.   
\c 111  
\q1
\v 1 Pirlat no Watong.  
\b  
\q2 Iau ni pirhakasing no Watong ma no nugu nilon bakut  
\q2 aram tano tamat na kis hulungai ta ira ut na takodas.   
\b  
\q1
\v 2 A tamat saakit ira pinapalim tano Watong.  
\q2 Diet ing diet kanakana ta kaike ra pakpakilai, diet la liklik murmur ira uno pinapalim.   
\q1
\v 3 Ira uno gingilaan i manga melmel saakit,  
\q2 ma ira uno takodasiana magingin na kis hatika.   
\q1
\v 4 I te hanakamaan leh dahat uta ira uno tamat na pinapalim na kinarup.  
\q2 No Watong, a ut na harmarsai ie, ma i la marse bakut tar dahat.   
\q1
\v 5 \x - \xo 111.5 \xt Nng 105:8\x*I tabar diet ing diet burtei ma ira adiet nian.  
\q2 I lik hatikane tar no uno kunubus.   
\q1
\v 6 I te tar se tar ira pise gar na mes na huntunaan taar ta ira uno matanaiabar.  
\q2 Io huo, i te haminas no dadas ta ira uno pinapalim taar ta diet.   
\q1
\v 7 \x - \xo 111.7 \xt Ni 15:3; Nng 19:7\x*Ira pinapalim na limana i takodas ma i hatutun ing i tange.  
\q2 Ira uno hartula bakut i tale bia da so nurnuruan ine.   
\q1
\v 8 \x - \xo 111.8 \xt Ais 40:8; Mt 5:18; Nng 19:9\x*Kaike ra hartula diet tur dikdikit hatika taar,  
\q2 ma da mur diet ma ra tutun na takodasiana magingin.   
\q1
\v 9 I ga kul halangalanga ira uno matanaiabar.  
\q2 I ga hatur hatikane tar no uno kunubus tika ma diet.  
\q2 No hinsana i halhaal ma da lat nabanei.   
\q1
\v 10 \x - \xo 111.10 \xt Jop 28:28; Snd 1:7; 9:10; Sav 12:13\x*No urur tano Watong aie no burena ta ira minminonas.  
\q2 Diet bakut ing diet mur ira uno hartula, ira udiet lilik i manga palai.  
\q2 Da tar ra pirharlat hathatikai uram ho ie.   
\c 112  
\q1
\v 1 Pirlat no Watong.  
\b  
\q2 A haraidaan na kis tano tunotuno nong i burte no Watong,  
\q2 aie nong i manga kanakana mah ta ira uno hartula.   
\b  
\q1
\v 2 Ira natine diet na dadasina tunotuno ta ira tamtaman.  
\q2 Ma ira ut na takodas ta iakan ra pakana bung, diet na kap ra haraidaan.   
\q1
\v 3 No uno hala i hung ma ra haleng kinewa saakit,  
\q2 ma ira uno takodasiana magingin i kis hatika taar.   
\q1
\v 4 A lulungo i bulo sare no kankado wara gaena no ut na takodas.  
\q2 Iakano tunotuno, a ut na harmarsai ie ma i la gilgil ira bilbilai.   
\q1
\v 5 \x - \xo 112.5 \xt Nng 37:21\x*A tahut na hanuat taar ta nong i marse nong i saring ie, ma i manga tabar ie,  
\q2 ma i pakile mah ira uno pinapalim ma ra taktakodas.   
\q1
\v 6 \x - \xo 112.6 \xt Nng 15:5\x*Pai tale tunat bia da gunei.  
\q2 Da lik kawase hathatikane no ut na takodas.   
\q1
\v 7 \x - \xo 112.7 \xt Nng 57:7\x*Pa na burut bia na seer ta sakana hinhinawas.  
\q2 I tur dadas taar kanong i so tar no uno nurnuruan tano Watong.   
\q1
\v 8 \x - \xo 112.8 \xt Nng 27:1; 54:7\x*I balaraan taar ma pa na burut  
\q2 tuk bia na paas hasur ira uno ebar.   
\q1
\v 9 \x - \xo 112.9 \xt 2Ko 9:9\x*I te tabar harbasiane ira maris,  
\q2 ma ira uno takodasiana magingin i kis hatika taar.  
\q2 No hinsana na tamat ma diet na urur tana.   
\b  
\q1
\v 10 \x - \xo 112.10 \xt Mt 8:12; Snd 10:28\x*No ut na sakena na nas kaiken ma na ngangar.  
\q2 Na hatagiris ira ngisena ma na panim laah.  
\q2 Ira masmasingan tano ut na sakena pa na hanuat tutun.   
\c 113  
\q1
\v 1 Pirlat no Watong.  
\b  
\q2 Muat ira tultulai tano Watong, muat na pirlat ie.  
\q2 Pirlat no hinsana no Watong.   
\q1
\v 2 Da pirlat no hinsana no Watong,  
\q2 kaiken ma namur ma pa na pataam.   
\q1
\v 3 \x - \xo 113.3 \xt Ais 59:19; Mal 1:11\x*Da pirlat no hinsana no Watong merau laah hoing no kasakes i la tutut hut kaia  
\q2 tuk taar ares hoing i la sungsuguh kaia.   
\b  
\q1
\v 4 No Watong i manga tamat naliu ta ira kaba kantri bakut,  
\q2 ma no minamarine i naliu saakit tano mawe.   
\q1
\v 5 \x - \xo 113.5 \xt KBk 15:11\x*Taie tikai i haruat hoing no Watong, no nudahat God,  
\q2 nong i la kis taar aram naliu saakit,   
\q1
\v 6 \x - \xo 113.6 \xt Nng 11:4; Ais 57:15\x*ma i la tuntudu suur wara nasnas  
\q2 no mawe ma no ula hanuo.   
\b  
\q1
\v 7 I raun haut no maris mekaia ra kaabus  
\q2 ma i tatik haut no malahahin sukun ira tahuna iaah.   
\q1
\v 8 I hakisi tikane ie ma ira tamat na lualua,  
\q2 kaike ira lualua ta ira uno matanaiabar.   
\q1
\v 9 \x - \xo 113.9 \xt 1Sml 2:5\x*I haguama no hinkaho ing na kapis bulu,  
\q2 ma na hakisi timaan ie huo narako tano ngasiana.  
\b  
\q2 Pirlat no Watong.   
\c 114  
\q1
\v 1 \x - \xo 114.1 \xt KBk 12:51\x*Israel ga hansur ma Isip.  
\q2 Iakano huntunaan mon tane Iakop diet ga hansur huo meras ta ira matanaiabar a mes ira udiet nianga.   
\q1
\v 2 \x - \xo 114.2 \xt KBk 19:6\x*Io, Iudeia ga hanuat no halhaliana taman ta God,  
\q2 ma i la harkurai taar kaia Israel.   
\b  
\q1
\v 3 \x - \xo 114.3 \xt KBk 14:21\x*No Dardarana Tes ga nanaas ma ga hilau laah,  
\q2 ma no Taah Ioridaan ga saal tapukus.   
\q1
\v 4 \x - \xo 114.4 \xt KBk 19:18\x*Ira tamat na uladih diet ga karkaruas ho ira tumatena sipsip,  
\q2 ma ira nat na uladih hoing ra nat na sipsip.   
\b  
\q1
\v 5 \x - \xo 114.5 \xt Hab 3:8\x*Dardarana Tes, warah bih gu hilau laah?  
\q2 Taah Ioridaan, u saal tapukus warah mah?   
\q1
\v 6 Muat ira tamat na uladih, warah bih muat karkaruas ho ira tumatena sipsip,  
\q2 ma muat ira nat na uladih, ho ira nat na sipsip?   
\b  
\q1
\v 7 Augu no ula hanuo, dedar ra matmataan tano Watong,  
\q2 kaia tano matmataan tano God tane Iakop,   
\q1
\v 8 \x - \xo 114.8 \xt KBk 17:6; Nam 20:11\x*aie nong ga kios no haat bia na hanuat pup na taah,  
\q2 ma no malaapar mah bia na hanuat taah i la pupuat.   
\c 115  
\q1
\v 1 \x - \xo 115.1 \xt Ais 48:11; Ese 36:22\x*Watong, da nes kilam bia a num no minamar,  
\q2 ma taie tunat bia a numehet ie,  
\q2 kanong u la marmarse mehet ma u la hatutun ing u tange.   
\b  
\q1
\v 2 \x - \xo 115.2 \xt Nng 79:10\x*Wara biha bia ira hunhuntunaan ta ira mes na hanuo diet tange bia,  
\q2 “Ie he no udiet God?”   
\q1
\v 3 \x - \xo 115.3 \xt Dan 4:35\x*No udahat God ie kenam ra mawe.  
\q2 I la gilgil ira linge haruat ma no uno sinisip.   
\q1
\v 4 \x - \xo 115.4 \xt Jer 10:3-5; 2Kng 19:18; Ais 37:19\x*Iesen ira udiet palimpuo di gil ma ra siliwa ma ra gol,  
\q2 ma a lima na tunotuno mon i gil.   
\q1
\v 5 A mon ha diet, iesen diet pai haruat bia diet na ianga.  
\q2 A mon mata diet, iesen diet pai nanaas.   
\q1
\v 6 A mon talinga diet, iesen diet pai haruat bia diet na hadoda.  
\q2 A mon ngarngaro diet, iesen diet pa na huhurana linge.   
\q1
\v 7 A mon lima diet, iesen diet pai haruat bia diet na hamaan ta linge.  
\q2 A mon kaki diet, iesen diet pa na haan.  
\q2 Pai tale bia tiga kinakel na hansur ta ira adiet kabalakor.   
\q1
\v 8 \x - \xo 115.8 \xt Ais 44:9-11\x*Sige diet ing diet pakile kaiken ra palimpuo, diet na haruat mah huo,  
\q2 ma huo mah ta diet ing diet so nurnuruan ta diet.   
\b  
\q1
\v 9 Muat ira Israel, i tahut bia muat na so nurnuruan tano Watong.  
\q2 Aie no numuat harharahut ma bahbahit.   
\q1
\v 10 Muat tano huntunaan ta Aaron, i tahut bia muat na so nurnuruan tano Watong.  
\q2 Aie no numuat harharahut ma bahbahit.   
\q1
\v 11 Muat ing muat burte no Watong, i tahut bia muat na so nurnuruan tana.  
\q2 Aie no numuat harharahut ma bahbahit.   
\b  
\q1
\v 12 No Watong i la lik tar dahat ma na haidane dahat.  
\q2 Na haidane ira matanaiabar ta Israel,  
\q2 ma na haidane ira ut na pakila lotu, diet ira bulumur ta Aaron.   
\q1
\v 13 \x - \xo 115.13 \xt Ni 19:5\x*Na haidane diet ing diet burte no Watong,  
\q2 diet ira hansik ma diet ira tamat mah huo.   
\b  
\q1
\v 14 \x - \xo 115.14 \xt Lo 1:11\x*I bilai bia no Watong na hapuar muat,  
\q2 bia muat tika ma ira nati muat, muat na kapis bulu.   
\q1
\v 15 \x - \xo 115.15 \xt Ap 14:15; Ni 14:7\x*I bilai bia no Watong nong ga hakisi no mawe ma no ula hanuo,  
\q2 na haidane muat.   
\b  
\q1
\v 16 \x - \xo 115.16 \xt Nng 8:6\x*No mawe a gar tano Watong ie,  
\q2 iesen no ula hanuo, i te tar se tar ie ta ira tunotuno.   
\q1
\v 17 \x - \xo 115.17 \xt Nng 6:5\x*Taie bia ira minaat diet na pirlat no Watong,  
\q2 diet ing diet hansur ures tano hanuo bia diet na noh kunkun mon kaia.   
\q1
\v 18 Iesen dahat kaik, dahat na pirhakasing no Watong,  
\q2 kaiken ma namur ma pa na pataam.  
\b  
\q2 Pirlat no Watong.   
\c 116  
\q1
\v 1 Iau kalak no Watong, kanong ga hadade no ingagu.  
\q2 Ga hadade no nugu sunuah wara gaiena harmarsai.   
\q1
\v 2 Iau ni tataau ie ta ira nugu bung na nilon bakut,  
\q2 kanong ga sa talingana ukai ho iau.   
\b  
\q1
\v 3 No minaat ga wiwisane iau,  
\q2 ma no ngunngutaan na minaat ga pulus iau.  
\q2 A tinirih ma ra marmaris ga ubal iau.   
\q1
\v 4 Io, iau ga tataau um tupas no Watong hoken:  
\q2 “Watong, halon iau!”   
\b  
\q1
\v 5 \x - \xo 116.5 \xt Esr 9:15; Neh 9:8; KBk 34:6\x*No Watong i marse dahat ma a takodasianai.  
\q2 No udahat God i hamines no balana ta dahat.   
\q1
\v 6 \x - \xo 116.6 \xt Snd 1:4\x*No Watong i balaure diet ing diet pai tale bia diet na harahut habaling at diet.  
\q2 Ing iau ga wara hiniruo sakasaka, ga halon iau.   
\b  
\q1
\v 7 \x - \xo 116.7 \xt Mt 11:29\x*I tale bia ni kis matien balin,  
\q2 kanong no Watong i te gil ra bilai tagu.   
\b  
\q1
\v 8 Watong, u te halangalanga iau sukun ra minaat,  
\q2 u te ros ise ira luur na matagu,  
\q2 ma u te balaure iau bia iau kabi tuke ira kakigu,   
\q1
\v 9 waing iau ni haan ra matmataan tano Watong  
\q2 kai ra taman audiet ira lilona.   
\q1
\v 10 \x - \xo 116.10 \xt 2Ko 4:13\x*Iau ga nurnur, kaik iau gaam tange,  
\q2 “A tamat na tinirih te ubal tar iau.”   
\q1
\v 11 \x - \xo 116.11 \xt Rm 3:4\x*Iau ga burut, kaik iau gaam tange bia,  
\q2 “Ira tunotuno bakut, a ut na harabota diet.”   
\b  
\q1
\v 12 Iau ni balu no Watong  
\q2 uta ira uno bilbilai ukai ho iau hohe?   
\q1
\v 13 Iau ni raun haut no gingop nong a hakilang ie tano uno harhalon  
\q2 ma iau ni tataau tupas no Watong.   
\q1
\v 14 \x - \xo 116.14 \xt Nng 50:14\x*Iau ni pakile haruatne ira nugu kunubus taar tano Watong  
\q2 kaia ra matmataan ta ira uno matanaiabar bakut.   
\b  
\q1
\v 15 \x - \xo 116.15 \xt Nng 72:14\x*Ing tiga tunotuno nong i mur timaan God i maat,  
\q2 a tamat na linge ra matmataan tano Watong.   
\q1
\v 16 Watong, tutun saakit bia a num tultulai iau.  
\q2 Iau no num tultulai, hoing no pawasigu mah huo.  
\q2 U te palas ise iau sukun ira nugu winwisaan.   
\b  
\q1
\v 17 \x - \xo 116.17 \xt WkP 7:12\x*Iau ni tar tiga hartabar wara tanga tahut saakit taam  
\q2 ma iau ni tataau tupas no Watong.   
\q1
\v 18 \x - \xo 116.18 \xt Nng 116:14\x*Iau ni pakile haruatne ira nugu kunubus taar tano Watong  
\q2 kaia ra matmataan ta ira uno matanaiabar bakut,   
\q1
\v 19 aram narako tano ngasiana no Watong  
\q2 aram Ierusalem.  
\b  
\q2 Pirlat no Watong.   
\c 117  
\q1
\v 1 \x - \xo 117.1 \xt Rm 15:11\x*Pirlat no Watong, muat ira kantri bakut.  
\q2 Muat ira matanaiabar bakut, muat na pirhakasing ie,   
\q1
\v 2 \x - \xo 117.2 \xt Nng 100:5; 146:6\x*kanong a tamat saakit no uno harmarsai tupas dahat,  
\q2 ma no uno magingin wara hatutun ing i tange na kis hathatika.  
\b  
\q2 Pirlat no Watong.   
\c 118  
\q1
\v 1 \x - \xo 118.1 \xt Jer 33:11; 2Sto 5:13; 7:3; Nng 100:5; 136:1-26\x*Tanga tahut tano Watong, kanong a bilai ie.  
\q2 No uno harmarsai i kis hathatika.   
\b  
\q1
\v 2 I tahut bia Israel na tange bia,  
\q2 “No uno harmarsai i kis hathatika.”   
\q1
\v 3 I tahut bia no huntunaan ta Aaron na tange bia,  
\q2 “No uno harmarsai i kis hathatika.”   
\q1
\v 4 I tahut bia diet ing diet burte no Watong diet na tange bia,  
\q2 “No uno harmarsai i kis hathatika.”   
\b  
\q1
\v 5 Ing a tamat na tinirih ga ubal iau, iau ga suah tupas no Watong,  
\q2 ma ga taram iau, gaam halangalanga iau.   
\q1
\v 6 \x - \xo 118.6 \xt Hb 13:6\x*No Watong ie ken tika ma iau. Iau pa ni burut.  
\q2 Asa ing i tale bia ira tunotuno diet na gil tagu?   
\q1
\v 7 \x - \xo 118.7 \xt Nng 54:4,7\x*No Watong ie ken tika ma iau. Aie no nugu ut na harharahut.  
\q2 Iau ni nanaas ma ra latlaat taar ta diet ing diet malentakuane iau.   
\b  
\q1
\v 8 \x - \xo 118.8 \xt 2Sto 32:7,8; Ais 31:1,3\x*Bia da barahit narakoman tano Watong, iakano i manga bilai  
\q2 tano magingin na so nurnuruan ta tiga tunotuno.   
\q1
\v 9 Bia da barahit narakoman tano Watong, iakano i manga bilai  
\q2 tano magingin na so nurnuruan ta ira tamat na lualua.   
\b  
\q1
\v 10 \x - \xo 118.10 \xt Nng 88:17; 18:40\x*Ira matanaiabar ta ira kantri ing diet ga malentakuane iau, diet ga tur luhutane iau,  
\q2 iesen iau ga haliare diet ma no dadas tano Watong.   
\q1
\v 11 Diet ga tur luhutane iau ta ira katon bakut,  
\q2 iesen iau ga haliare diet ma no dadas tano Watong.   
\q1
\v 12 \x - \xo 118.12 \xt Lo 1:44\x*Diet ga hung luhutane iau hoing ra kamasoosar,  
\q2 iesen diet ga maat laah hoing ra marangina huro i la iaiaan gasien.  
\q2 Iau ga haliare diet ma no dadas tano Watong.   
\b  
\q1
\v 13 Di ga harubu dadas ma iau ma iau ga wara punuko,  
\q2 iesen no Watong ga harahut iau.   
\q1
\v 14 \x - \xo 118.14 \xt Ais 12:2\x*No Watong aie no nugu dadas ma no suruno no nugu ninge.  
\q2 I te hanuat no nugu Ut na Harhalon.   
\q1
\v 15 \x - \xo 118.15 \xt KBk 15:6\x*A kunup na gungunuama tika ma ra barangang kenam narako ta ira hala ta ira ut na takodas.  
\q2 No kata na limana no Watong i te gil ra dadas na gingilaan!   
\q1
\v 16 No Watong i te raun haut no kata na limana.  
\q2 No kata na limana no Watong i te gil ra dadas na gingilaan!   
\b  
\q1
\v 17 Iau pa ni maat, iesen bia iau ni lon,  
\q2 ma iau ni hinawas palai ta ing no Watong i te gil.   
\q1
\v 18 \x - \xo 118.18 \xt 1Ko 11:32; 2Ko 6:9\x*No Watong i te tar ra dadas na harpidanau tagu,  
\q2 iesen pai bale tar iau bia ni maat.   
\b  
\q1
\v 19 Papos tar tagu no matanangaas uta ira ut na takodas.  
\q2 Iau ni haan laka ma ni tanga tahut tano Watong.   
\q1
\v 20 Iakan no matanangaas tano Watong.  
\q2 Ira ut na takodas diet na laka kaia.   
\q1
\v 21 Iau ni tanga tahut taam, kanong u ga taram iau.  
\q2 U te hanuat nugu Ut na Harhalon.   
\b  
\q1
\v 22 \x - \xo 118.22 \xt Mt 21:42; Mk 12:10,11; Lk 20:17; Ap 4:11; Ep 2:20; 1Pt 2:7\x*No haat nong ira ut na pakila hala diet ga malok sei, kanong diet ga lik bia a linge bia ie,  
\q2 i nanaas taar bia aie balik um no dadas na burena tano hala bakut.   
\q1
\v 23 No Watong at ga gil hokaiken  
\q2 ma i manga bilai saakit bia dahat na nas ie.   
\q1
\v 24 Katin no bung no Watong i te bul ie.  
\q2 Dahat na kup ma ra gungunuama tana.   
\b  
\q1
\v 25 Watong, mehet saring ugu bia nu halon mehet.  
\q2 Watong, mehet saring ugu bia nu harahut mehet waing het naga hatur kawase ira bilbilai.   
\q1
\v 26 \x - \xo 118.26 \xt Mt 21:9; 23:39; Mk 11:9; Lk 13:35; 19:38; Jn 12:13\x*A haraidaan na kis ta nong i hanuat wara gilgil haruatne ira sinisip gar tano Watong!  
\q2 Meram tano hala na lotu tano Watong mehet haidane muat.   
\q1
\v 27 \x - \xo 118.27 \xt 1Pt 2:9\x*No Watong, aie no God,  
\q2 ma i te murarang naliu ta dahat.  
\q1 Muat na hatahun no lukara ma ra katena daha ta ira lima muat,  
\q2 ma muat na haan tupas no alta.   
\b  
\q1
\v 28 Augu no nugu God, ma iau ni tanga tahut taam.  
\q2 Augu no nugu God, ma iau ni raun haut no hinsaam.   
\b  
\q1
\v 29 Tanga tahut tano Watong, kanong a bilai ie.  
\q2 No uno harmarsai i kis hathatika.   
\c 119  
\qa Alep\f + \fr 119.0 \ft No leta tano alfabet ta ira Hibru. Ma ira buturkus ta tiga katon di ga hatahun ma tiga leta sen mon.\f*  
\q1
\v 1 A haraidaan na kis ta diet ing taie ta da saksakena ta ira udiet tintalen,  
\q2 diet at ing diet la hanahaan haruat ma ira harkurai\f + \fr 119.1 \ft Ta iakan ra katon 119, a liman ma iruo na nianga na Hibru ing no Tok Pisin na pukusane ma “lo” sen mon. Iesen kaike ra liman ma iruo na subana nianga pai haruat harsakit, kaik het te pukusane diet tikatikai ma tiga mes na nianga na Patpatar, ma i hoken: torah = harkurai; ‘edot = harpir; piqod = harakatom; choq = dadas na harkurai; mitsvah = hartula; mishpat = ula harkurai. \f* tano Watong.   
\q1
\v 2 \x - \xo 119.2 \xt Lo 6:5; 10:12-13; 11:13-15\x*A haraidaan na kis ta diet ing diet pakile haruatne ira uno harpir,  
\q2 diet at ing diet sisilih tano Watong ma no udiet kidilona lon.   
\q1
\v 3 \x - \xo 119.3 \xt 1Jn 3:9; 5:18\x*Diet pai gil ta nironga.  
\q2 Diet lon mur ira tintalen tano Watong.   
\q1
\v 4 \x - \xo 119.4 \xt Lo 4:13\x*U te bul hadadas ira num nianga na harakatom  
\q2 bia da mur timaan bakut.   
\q1
\v 5 Iau manga sip bia i tale bia ni tur dit  
\q2 wara murmur timaan ira num dadas na harkurai.   
\q1
\v 6 Io huo, iau pa ni hirhir  
\q2 ing iau liklik timaan ta ira num hartula.   
\q1
\v 7 Meram narako tunat tagu iau ni pirlat ugu  
\q2 ing iau harausur ta ira takodasiana ula harkurai.   
\q1
\v 8 Iau ni mur ira num dadas na harkurai.  
\q2 Waak ugu ra turtur talur hasakitne iau.   
\qa Bet  
\q1
\v 9 Tiga marawaan na tale bia na balaure ira uno tintalen hohe, kaik no uno nilon naga takodas?  
\q2 Na tahut bia na lon murmur ira num nianga.   
\q1
\v 10 \x - \xo 119.10 \xt 2Sto 15:15\x*Iau silihe ugu ma no nugu kidilona lon.  
\q2 Waak u bale tar iau bia ni rara laah ta ira num hartula.   
\q1
\v 11 Iau te suhe no num nianga narakoman tano balagu,  
\q2 kaik iau pa nigi gil tiga sakena taar taam.   
\q1
\v 12 Watong, a pirhakasing tupas ugu.  
\q2 Hausur iau ta ira num dadas na harkurai.   
\q1
\v 13 Ma ira palabulugu iau hinawas palai  
\q2 ta ira ula harkurai bakut ing ga hansur tano haam.   
\q1
\v 14 Iau kanakana wara murmur ira num harpir  
\q2 hoing tikai i guama ta ira uno halengin kinewa.   
\q1
\v 15 Iau lik murmur ira num nianga na harakatom  
\q2 ma iau lilik timaan ta ira num tintalen.   
\q1
\v 16 \x - \xo 119.16 \xt Nng 1:2\x*Iau manga guama ta ira num dadas na harkurai.  
\q2 Iau pa ni lik luban se ira num nianga.   
\qa Gimel  
\q1
\v 17 Gil ta bilbilai tagu, no num tultulai,  
\q2 ma iau nigi lon ma iau ni mur ira num nianga.   
\q1
\v 18 Papos ira matagu waing iau nigi nes  
\q2 ira bilai na linge saakit kenam narakoman ta ira num harkurai.   
\q1
\v 19 \x - \xo 119.19 \xt 1Sto 29:15; Hb 11:13\x*Iau tiga wasire tano ula hanuo.  
\q2 Waak u suhe ira num hartula bia iau pai tale bia ni nes.   
\q1
\v 20 No kaatigu i manga mur tunat  
\q2 ira num ula harkurai ta ira kaba bungbung.   
\q1
\v 21 \x - \xo 119.21 \xt Lo 27:26\x*U la baboor ira ut na latlaat,  
\q2 diet at ing diet la hanahaan talur ira num nianga na harakatom, ma diet na kap ra harpidanau.   
\q1
\v 22 Waak u haut leh ira tunotuno bia diet na tange hagahe iau ma diet na kukutur sakasaka tagu,  
\q2 kanong iau la pakpakile haruatne ira num harpir.   
\q1
\v 23 Ira tamat na lualua diet kis tika wara tangtange hagahe iau,  
\q2 iesen iau, no num tultulai, iau ni lik murmur timaan ira num dadas na harkurai.   
\q1
\v 24 Ira num harpir i la hakanakana iau.  
\q2 Kaike ra harpir i la tartar a bilai na harausur tagu.   
\qa Dalet  
\q1
\v 25 Di te paas hasur iau taar tano kaabus.  
\q2 Halon iau haruat ma no num nianga.   
\q1
\v 26 Iau ga tange hapuasne ira nugu mangana tintalen, ma u te taram iau.  
\q2 Hausur iau ta ira num dadas na harkurai.   
\q1
\v 27 Hapalaine iau uta ira ngaas ta ira num nianga na harakatom,  
\q2 waing nigi lik murmur ira num bilai na gingilaan harsakit.   
\q1
\v 28 \x - \xo 119.28 \xt 1Pt 5:10\x*A tapunuk i te ubal tar iau.  
\q2 Hadadas iau haruat ma no num nianga.   
\q1
\v 29 Kap se no tintalen na hinarabota tagu,  
\q2 ma hamines no num harmarsai ing nu tar ira num harkurai tagu.   
\q1
\v 30 Iau te pilak leh ira tutun na tintalen.  
\q2 Iau te bul ira num ula harkurai menalua tagu bia ni mur haruatne.   
\q1
\v 31 \x - \xo 119.31 \xt Lo 11:22\x*Watong, iau la palpalim hadadas tar ta ira num harpir.  
\q2 Waak u bale bia da hahirhir iau.   
\q1
\v 32 Iau ni hilau mur ira num hartula,  
\q2 kanong nu hapalaine timaan no nugu lilik.   
\qa He  
\q1
\v 33 Watong, hausur iau wara murmur ira num dadas na harkurai,  
\q2 ma iau pa ni sangeh wara tartaram kaike ra nianga.   
\q1
\v 34 \x - \xo 119.34 \xt 1Sto 22:12\x*Tar palpalai tagu waing nigi taram ira num harkurai  
\q2 ma ni mur timaan ma no nugu nilon bakut.   
\q1
\v 35 Lue iau tano ngaas ta ira num hartula,  
\q2 kanong kaia iau ni silihe ira gungunuama.   
\q1
\v 36 \x - \xo 119.36 \xt 1Kng 8:58; Ese 33:31\x*Hurusane no balagu tupas ira num harpir,  
\q2 ma waak bia ukatiga hono magingin na gumut.   
\q1
\v 37 Kap se ira matagu ta ira linge ing a linge bia mon.  
\q2 Balaure timaan no nugu nilon haruat ma no num nianga.   
\q1
\v 38 \x - \xo 119.38 \xt 2Sml 7:25\x*Hatutun ira nianga u ga kukubus taar tagu, no num tultulai,  
\q2 waing daga burte ugu.   
\q1
\v 39 Kap se tar ira nianga na kukutur tupas iau ing iau hirhir ine,  
\q2 kanong ira num ula harkurai, a bilai at diet.   
\q1
\v 40 Tutun saakit, no kaatigu i la murmur ira num nianga na harakatom.  
\q2 Balaure bat no nugu lon ma ira num tutun na magingin.   
\qa Waw  
\q1
\v 41 Watong, iau sasaring bia no num harmarsai nong pai la patpataam na hanuat taar tagu,  
\q2 io huo, nu halon iau haruat ma ing u ga kukubus taar huo.   
\q1
\v 42 Io, iau ni tale bia ni balu sige nong na tange hagahe iau,  
\q2 kanong iau nurnur tano num nianga.   
\q1
\v 43 Bale iau bia ni hinawas palai utano num tutun na nianga,  
\q2 kanong iau kis nanaho ta ira bilbilai ta ira num ula harkurai.   
\q1
\v 44 Io, iau ni murmur hatikane ira num harkurai,  
\q2 katin, namur, ma pana le pataam.   
\q1
\v 45 \x - \xo 119.45 \xt Snd 4:12\x*Ma iau ni langalanga timaan,  
\q2 kanong iau te silihe leh ira num nianga na harakatom.   
\q1
\v 46 \x - \xo 119.46 \xt Ap 26:1,2\x*Ma iau ni hinawas ta ira num harpir menalua ta ira king  
\q2 ma pa da hahirhir iau.   
\q1
\v 47 Io, iau guama ta ira num hartula,  
\q2 kaike ra hartula ing iau kalak.   
\q1
\v 48 Ma iau raun haut ira iruo limagu ukatiga ho ira num hartula ing iau sip,  
\q2 ma iau la liklik murmur ira num dadas na harkurai.   
\qa Zayin  
\q1
\v 49 Lik leh no num nianga u ga kubus ie tika ma iau, no num tultulai,  
\q2 kanong u te lue iau bia ni kis nanaho ta ira bilbilai ta ira num nianga.   
\q1
\v 50 \x - \xo 119.50 \xt Rm 15:4\x*No linge i habalaraan iau tano nugu ngunngutaan i hoken,  
\q2 bia no num nianga na kunubus i balaure bat tar no nugu lon.   
\q1
\v 51 Ira ut na latlaat diet manga hasakit sakasaka tagu,  
\q2 iesen iau pa ni haan talur ira num harkurai.   
\q1
\v 52 Watong, iau lik kawase ira num ula harkurai u ga bul tar nalua saakit,  
\q2 ma diet habaraam iau.   
\q1
\v 53 \x - \xo 119.53 \xt KBk 32:19; Esr 9:3; Neh 13:25\x*No ngalngaluan i manga tamat tagu kanong ta ira ut na sakena,  
\q2 diet ing diet te waak kapis ira num harkurai.   
\q1
\v 54 Iau la inginge uta ira num dadas na harkurai  
\q2 ta ira katon iau la hanahaan ukaia.   
\q1
\v 55 \x - \xo 119.55 \xt Ais 26:9; Ap 16:25\x*Watong, ra bung iau lik kahe no hinsaam,  
\q2 ma iau la murmur ira num harkurai.   
\q1
\v 56 No nugu mangana magingin i hoken,  
\q2 bia iau la tartaram ira num nianga na harakatom.   
\qa Het  
\q1
\v 57 \x - \xo 119.57 \xt Nng 16:5; Kra 3:24\x*Watong, augu no pinlawegu.  
\q2 Iau te kukubus be iau ni mur ira num nianga.   
\q1
\v 58 Iau te silihe ira num haraidaan ma no nugu nilon bakut.  
\q2 Marse iau haruat ma no num nianga na kunubus.   
\q1
\v 59 \x - \xo 119.59 \xt Lk 15:17\x*Iau te lik murmur ira nugu magingin  
\q2 ma iau te tapukus taar ta ira num harpir.   
\q1
\v 60 Iau ni habir ma pa ni halis  
\q2 wara murmur ira num hartula.   
\q1
\v 61 Bia ira ut na sakena diet na kubus iau ma ra hinau,  
\q2 iau pa ni lik luban ira num harkurai.   
\q1
\v 62 Iau tangahun ra tingena bung wara tanga tahut saakit taam  
\q2 uta ira num takodasiana ula harkurai.   
\q1
\v 63 Iau tiga harwis ta diet bakut ing diet ru ugu,  
\q2 ma ta diet ing diet mur ira num nianga na harakatom.   
\q1
\v 64 Watong, no ula hanuo i hung ma no num harmarsai.  
\q2 Hausur iau ta ira num dadas na harkurai.   
\qa Tet  
\q1
\v 65 Watong, u te gil ra tahut taar tagu, no num tultulai,  
\q2 haruat ma no num nianga.   
\q1
\v 66 \x - \xo 119.66 \xt Pi 1:9\x*Hausur iau ra mintota ma ra bilai na minminonas,  
\q2 kanong iau nurnur ta ira num hartula.   
\q1
\v 67 \x - \xo 119.67 \xt Hb 12:5-11\x*Ing iau pa ga harsomane baak ra tamat na tinirih, iau ga haan talur ugu,  
\q2 iesen kaiken um iau mur ira num nianga.   
\q1
\v 68 A tahut ugu, ma ira linge u gil i bilai.  
\q2 Hausur iau ta ira num dadas na harkurai.   
\q1
\v 69 Ira ut na latlaat diet te tange ra haleng na bis na nianga utagu,  
\q2 iesen iau taram ira num harkurai ma no nugu kudulena lon.   
\q1
\v 70 \x - \xo 119.70 \xt Ais 6:10; Ap 28:27\x*Ira ulu diet i tabanot,  
\q2 iesen iau guama ta ira num harkurai.   
\q1
\v 71 Ing iau ga harsomane ra tamat na tinirih, ga bilai tagu,  
\q2 kanong ga hausur iau ta ira num dadas na harkurai.   
\q1
\v 72 \x - \xo 119.72 \xt Nng 19:10; Snd 8:10,11,19\x*Iau nes kilam tano nugu lon bia ira harkurai meram tano haam i manga tirih  
\q2 ta ira arip na subana siliwa ma ra gol.   
\qa Yod  
\q1
\v 73 Ira lumaam ga gil iau ma ga hakisi iau.  
\q2 Hapalaine iau waing nigi harausur ta ira num hartula.   
\q1
\v 74 Iau sip bia diet ing diet ru ugu, diet na guama ing diet nes iau,  
\q2 kanong iau kis nanaho ta ira bilbilai tano num nianga.   
\q1
\v 75 \x - \xo 119.75 \xt Hb 12:10\x*Watong, iau nunure bia i takodas ira num ula harkurai,  
\q2 ma bia narako tano tutun na magingin u te hangungutaan iau.   
\q1
\v 76 Bale tar no num harmarsai nong pai la patpataam bia na habaraam iau,  
\q2 haruat ma ing u ga kukubus taar tagu, no num tultulai.   
\q1
\v 77 Marse iau waing iau nigi lon,  
\q2 kanong iau kanakana ta ira num harkurai.   
\q1
\v 78 Hahirhir ira ut na latlaat kanong diet tung iau ma ra harabota na nianga,  
\q2 iesen iau ni lik mur ira num nianga na harakatom.   
\q1
\v 79 Diet ing diet ru ugu, iau sip bia diet na haan tapukus ukai ho iau,  
\q2 diet at ing diet palai ta ira num harpir.   
\q1
\v 80 Iau sip bia no balagu na bilai harsakit, naga haruat ma ira num dadas na harkurai,  
\q2 waing iau pa nigi kaha hirhir.   
\qa Kap  
\q1
\v 81 No nugu lon i te maalum ing iau kis kawase no num harhalon,  
\q2 iesen iau kis nanaho ta ira bilbilai tano num nianga.   
\q1
\v 82 Ira matagu i te manga tirih wara ninaas bia nu gil haruatne ira num nianga na kunubus.  
\q2 Iau tange hoken, “Hunanges um nu habaraam iau?”   
\q1
\v 83 \x - \xo 119.83 \xt Jop 30:30\x*Tutun bia iau haruat hoing tiga gingop ing di gil ma ra pala bulumakau ing a mis i te rang hagahe tar,  
\q2 iesen iau pai lik luban ira num dadas na harkurai.   
\q1
\v 84 \x - \xo 119.84 \xt Nng 39:4; Ni 6:10\x*Iau, no num tultulai, iau ni kis nanaho haruat hunanges?  
\q2 Hunanges kaik nu bul no num ula harkurai wara hapidanau diet ing diet helar tagu?   
\q1
\v 85 Ira ut na latlaat diet te kil hasur no pise wara hakuni iau.  
\q2 Diet pai lon mur ira num harkurai.   
\q1
\v 86 I haruat bia da so nurnuruan ta ira num hartula.  
\q2 Harahut iau, kanong ira tunotuno diet helar tagu ma ira bis na nianga.   
\q1
\v 87 Dahin ma diet gar te hapataam se tar iau mekai ra ula hanuo,  
\q2 iesen iau pa ga waak se tar ira num nianga na harakatom.   
\q1
\v 88 Balaure bat no nugu lon haruat ma ira num harmarsai,  
\q2 waing iau nigi mur ira kaba harpir mekaia tano haam.   
\qa Lamed  
\q1
\v 89 \x - \xo 119.89 \xt Ais 40:8; Mt 24:35; 1Pt 1:25\x*Watong, ira num nianga na kis hathatika.  
\q2 I tur dadas aram ra mawe.   
\q1
\v 90 No num tutun na magingin na haan taar ta ira tunotuno ing diet lon katin ma namur mah.  
\q2 U ga hakisi no ula hanuo, ma i kis hatika taar.   
\q1
\v 91 \x - \xo 119.91 \xt Jer 33:25\x*Ira num ula harkurai i kis taar tuk katin,  
\q2 kanong ira linge bakut i la tartaram ugu.   
\q1
\v 92 Ing bia ira num harkurai pa naga haguama iau,  
\q2 iau gor te maat ma ira nugu ngunngutaan.   
\q1
\v 93 Iau pa ni lik luban ira num nianga na harakatom,  
\q2 kanong ta kaike ra nianga na harakatom u te balaure no nugu lon.   
\q1
\v 94 Halon iau, kanong a num iau.  
\q2 Iau te silihe leh ira num nianga na harakatom.   
\q1
\v 95 Ira ut na sakena diet nanaho wara haliare iau,  
\q2 iesen iau ni lik mur ira num harpir.   
\q1
\v 96 Iau nes bia a mon patpataam ta ira linge bakut,  
\q2 iesen ta ira num hartula, taie ta patpataam ine.   
\qa Mem  
\q1
\v 97 Iau la manga kalak tar no num harkurai!  
\q2 Iau lik mur ie tano kidilona bung bakut.   
\q1
\v 98 \x - \xo 119.98 \xt Lo 4:6\x*Ira num hartula diet gil iau bia ni manga mintot ta ira nugu ebar,  
\q2 kanong kan ra nianga na harakatom i la kis hatika taar ma iau.   
\q1
\v 99 Iau manga minonas ta ira nugu ut na harausur,  
\q2 kanong iau la liklik murmur ira num harpir.   
\q1
\v 100 Iau manga palai ta mehet ma ira patuana,  
\q2 kanong iau la tartaram ira num nianga na harakatom.   
\q1
\v 101 Iau pas ira sakana ngaas  
\q2 waing iau nigi mur ira num nianga.   
\q1
\v 102 \x - \xo 119.102 \xt Jos 23:6; 1Kng 15:5\x*Iau pai haan talur ira num ula harkurai,  
\q2 kanong augu at u te hausur iau.   
\q1
\v 103 \x - \xo 119.103 \xt Nng 19:10; Snd 8:11; 24:13,14\x*Ira num nianga i namien ududuh!  
\q2 I manga namnamien ta ira tiri na imara akai ra hagu!   
\q1
\v 104 Iau kap ra palpalai mekai ta ira num nianga na harakatom,  
\q2 io kaik, iau malentakuane ira ngaas ing pai tutun.   
\qa Nun  
\q1
\v 105 \x - \xo 119.105 \xt Snd 6:23\x*No num nianga a laam ie ta ira iruo kakigu,  
\q2 ma ra lulungo ie tano nugu ngaas.   
\q1
\v 106 \x - \xo 119.106 \xt Neh 10:29\x*Iau te sasalim ma iau ni gil haruatnei,  
\q2 bia iau ni mur ira num takodasiana ula harkurai.   
\q1
\v 107 Watong, i te manga ubal iau ra haleng tinirih.  
\q2 Balaure bat no nugu lon haruat ma no num nianga.   
\q1
\v 108 Watong, nu haut leh ira pirhakasing tano hagu ing iau kanakana bia ni tar taam,  
\q2 ma nu hausur iau ta ira num ula harkurai.   
\q1
\v 109 I tutun bia iau la taguro taar bia ni hiruo, nigi maat,  
\q2 iesen iau pa ni lik luban ira num harkurai.   
\q1
\v 110 Ira ut na sakena diet te kapis tar tiga kuun wara utagu,  
\q2 iesen iau pai rara sukun ira num nianga na harakatom.   
\q1
\v 111 \x - \xo 119.111 \xt Lo 33:4\x*Iau ni kap usurane hatikane ira num harpir.  
\q2 A sape na kaatigu at diet.   
\q1
\v 112 Iau te bul no nugu lilik wara gilgil haruatne ira num dadas na harkurai hathatikai  
\q2 tuk bia ni maat.   
\qa Samek  
\q1
\v 113 \x - \xo 119.113 \xt 1Kng 18:21; Jm 1:8; 4:8\x*Iau malentakuane diet ira liliklumet na tunotuno,  
\q2 iesen iau sip tar ira num harkurai.   
\q1
\v 114 Augu no nugu subaan na munmun, ma no nugu bahbahit.  
\q2 Iau kis nanaho ta ira bilbilai tano num nianga.   
\q1
\v 115 Muat ira ut na sakena, muat na haan talur iau,  
\q2 waing iau nigi mur ira hartula tano nugu God.   
\q1
\v 116 Balaure timaan iau haruat ma no num nianga, waing iau nigi lon.  
\q2 Ma waak u bale iau bia ni malahuan ta ira linge iau kis kawasei ma ra nurnur.   
\q1
\v 117 Hatatol iau waing iau nigi kap no harhalon huo,  
\q2 ma nigi manga lik hatikane ira num dadas na harkurai.   
\q1
\v 118 U malok se diet bakut ing diet tamapas laah talur ira num dadas na harkurai,  
\q2 kanong diet lamus habato ira tunotuno ma ira udiet hinarabota.   
\q1
\v 119 \x - \xo 119.119 \xt Ais 1:22,25; Ese 22:18,19\x*U te waak se ira ut na sakena bakut tano ula hanuo hoing di gope se ira bilinge ing i booka ta ira siliwa ing di tun ie.  
\q2 Io kaik, iau sip ira num harpir.   
\q1
\v 120 No palatamaigu i dedar ma ra bunurut wara utaam,  
\q2 ma iau ru ira num ula harkurai.   
\qa Ayin  
\q1
\v 121 \x - \xo 119.121 \xt 2Sml 8:15\x*Iau te gil ing i takodas ma i tutun.  
\q2 Waak u bale se tar iau ta ira ut na haraubaal.   
\q1
\v 122 Hatutun bia iau, no num tultulai, ni kap ira bilbilai.  
\q2 Waak u bale tar ira dadas na ulpat bia diet na ubal iau.   
\q1
\v 123 Ira matagu i tirih ing iau nanaas tano num harhalon  
\q2 ma ta ira num gingilaan haruat ma no num takodasiana kunubus.   
\q1
\v 124 Papalim narako tagu, no num tultulai, haruat ma no num harmarsai,  
\q2 ma hausur iau ta ira num dadas na harkurai.   
\q1
\v 125 Iau no num tultulai. Hapalaine no nugu lilik  
\q2 waing iau ni palai ta ira num harpir.   
\q1
\v 126 Watong, no pakana bung kaiken um bia nu tut ma nu pakile ira num pinapalim,  
\q2 kanong di te kutus ira num harkurai.   
\q1
\v 127 \x - \xo 119.127 \xt Nng 19:10\x*Io kaik, iau kalak ira num hartula.  
\q2 No nugu sinisip uta kaike ra hartula i tamat ta dir ma ra gol, a gol at mah ing a tabi matana.   
\q1
\v 128 \x - \xo 119.128 \xt Nng 19:8\x*Io kaik, iau nes kilam bia ira num nianga na harakatom bakut i takodas,  
\q2 ma iau malentakuane ira kaba ngaas na hinarabota.   
\qa Pe  
\q1
\v 129 A bilai saakit ira num harpir,  
\q2 io huo, iau la tartaram diet.   
\q1
\v 130 \x - \xo 119.130 \xt Snd 6:23; Nng 19:7\x*No tamtamapapos ta ira num nianga i tar lulungo.  
\q2 I tar palpalai ta ira bawine.   
\q1
\v 131 Iau panganga ma iau mehmeh,  
\q2 kanong iau masingane ira num hartula.   
\q1
\v 132 Talingane iau ma nu marse iau,  
\q2 hoing u la gilgil ta diet ing diet kalak no hinsaam.   
\q1
\v 133 \x - \xo 119.133 \xt Rm 6:12\x*Hadadas ira nugu hinahaan haruat ma ira num nianga na kunubus.  
\q2 Ma waak u bale iau bia ni kis ra henai no dadas ta tiga magingin sakena.   
\q1
\v 134 Halangalanga iau sukun ira haraubaal ta ira tunotuno  
\q2 waing iau nigi mur ira num nianga na harakatom.   
\q1
\v 135 \x - \xo 119.135 \xt Nam 6:25\x*Bale bia no matmataan taam na murarang naliu tagu, no num tultulai,  
\q2 ma nu hausur iau ta ira num dadas na harkurai.   
\q1
\v 136 Ira polo na matagu i manga saal suur ta ira matagu,  
\q2 kanong pa di mur ira num harkurai.   
\qa Tsade  
\q1
\v 137 \x - \xo 119.137 \xt Esr 9:15; Neh 9:33; Jer 12:1; Kra 1:18\x*Watong, a takodasiana ugu,  
\q2 ma ira num ula harkurai i takodas.   
\q1
\v 138 \x - \xo 119.138 \xt Nng 19:7-9\x*Ira harpir ing u te tar, i takodas,  
\q2 ma i tale bia da so nurnuruan ta diet.   
\q1
\v 139 No balagu i manga mamahien  
\q2 kanong ira nugu ebar diet lilik tatohun ta ira num nianga.   
\q1
\v 140 \x - \xo 119.140 \xt Nng 19:8\x*Di te walar tar no num nianga na kunubus ma di te nes bia i bilai harsakit,  
\q2 io kaik, iau no num tultulai, iau la sip tar ie.   
\q1
\v 141 A tutun bia a tunotuno bia mon iau ma di mikiane iau,  
\q2 iesen iau pai lik luban ira num nianga na harakatom.   
\q1
\v 142 \x - \xo 119.142 \xt Nng 19:9\x*Ira num takodasiana magingin i la kis hatika taar  
\q2 ma ira num harkurai i tutun.   
\q1
\v 143 A tinirih ma ra tapunuk i te haan tupas iau,  
\q2 iesen iau la kanakana taar ta ira num hartula.   
\q1
\v 144 Ira num harpir i la takodas hatika taar.  
\q2 Hapalaine no nugu lilik waing iau nigi lon.   
\qa Qop  
\q1
\v 145 Iau tataau ma no nugu kidilona lon. Balu iau, Watong.  
\q2 Iau ni taram ira num dadas na harkurai.   
\q1
\v 146 Iau tataau ukatiga ho ugu. Halon pukus iau  
\q2 ma iau ni mur ira num harpir.   
\q1
\v 147 Iau tut ra malabungbung ma iau suah wara harharahut.  
\q2 Iau kis nanaho ta ira bilbilai ta ira num nianga.   
\q1
\v 148 Iau pai la hapulo ira iruo matagu tutun at ra bung,  
\q2 waing iau nigi lik murmur ira num nianga na kunubus.   
\q1
\v 149 Hadade no ingagu haruat ma no num harmarsai.  
\q2 Watong, balaure bat no nugu lon haruat ma ira num ula harkurai.   
\q1
\v 150 Diet um ken hutet ing diet pingit saksakena,  
\q2 iesen diet tapaka taar ta ira num harkurai.   
\q1
\v 151 Watong, augu at ken hutet,  
\q2 ma ira num hartula i tutun.   
\q1
\v 152 Nalua saakit iau ga harausur ta ira num harpir  
\q2 bia u gate hakisi hatikane tar diet.   
\qa Res  
\q1
\v 153 \x - \xo 119.153 \xt Hos 4:6\x*Nes ira nugu ngunngutaan ma halon iau,  
\q2 kanong iau pai lik luban ira num harkurai.   
\q1
\v 154 \x - \xo 119.154 \xt 1Sml 24:15; Mai 7:9\x*Tur harahut iau ma nu halangalanga ise iau.  
\q2 Balaure bat no nugu lon haruat ma no num nianga na kunubus.   
\q1
\v 155 No harhalon i tapaka ta ira ut na sakena,  
\q2 kanong diet pai silihe tupas ira num dadas na harkurai.   
\q1
\v 156 \x - \xo 119.156 \xt 2Sml 24:14\x*Watong, no num harmarsai i manga tamat.  
\q2 Balaure bat no nugu lon haruat ma ira num ula harkurai.   
\q1
\v 157 Haleng ira sukagu ing diet hahelar tagu.  
\q2 Iesen iau pai tahurus talur ira num harpir.   
\q1
\v 158 Iau nes ira ut na harababo ma iau mikiane diet,  
\q2 kanong diet pai mur ira num nianga.   
\q1
\v 159 Nes bia iau kalak ira num nianga na harakatom.  
\q2 Watong, balaure bat no nugu lon haruat ma no num harmarsai.   
\q1
\v 160 No burena ira num nianga bakut a tutun.  
\q2 Ira num takodasiana ula harkurai bakut i la kis hatika taar.   
\qa Sin ma Shin  
\q1
\v 161 \x - \xo 119.161 \xt 1Sml 24:11; 26:18\x*Ira lualua diet helar bia mon tagu ma taie ta burena,  
\q2 iesen iau dedar ma urur tano num nianga.   
\q1
\v 162 \x - \xo 119.162 \xt 1Sml 30:16; Ais 9:3\x*Iau guama ta ira num nianga na kunubus  
\q2 hoing tikai i paas hasur no uno ebar ma i kap leh ira uno haleng na minsik.   
\q1
\v 163 \x - \xo 119.163 \xt Snd 13:5\x*Iau malentakuane ma iau malok se no magingin na harabota  
\q2 iesen iau kalak no num harkurai.   
\q1
\v 164 Iau pirlat ugu ra liman ma airuo na pakaan tiga bung  
\q2 kanong ta ira num takodasiana ula harkurai.   
\q1
\v 165 \x - \xo 119.165 \xt 1Jn 2:10\x*A tamat na malum saakit na kis ta diet ing diet kalak no num harkurai,  
\q2 ma taie ta linge na hapuko diet.   
\q1
\v 166 Watong, iau nanaho tano num harhalon,  
\q2 ma iau la gilgil haruatne ira num hartula.   
\q1
\v 167 Iau mur ira num harpir,  
\q2 ma iau manga kalak diet.   
\q1
\v 168 \x - \xo 119.168 \xt Jop 24:23; Nng 139:3; Snd 5:21\x*Iau mur haruatne ira num nianga na harakatom ma ira num harpir,  
\q2 kanong warah, ira nugu tintalen u nunure bakut tar.   
\qa Taw  
\q1
\v 169 Watong, bale leh no nugu sunuah bia na haan tupas ugu.  
\q2 Tar no palpalai tagu haruat ma ira num nianga.   
\q1
\v 170 Bale leh no nugu sinasaring bia na hanuat taar taam.  
\q2 Halon iau haruat ma no num nianga na kunubus.   
\q1
\v 171 \x - \xo 119.171 \xt Ais 2:3; Mai 4:2\x*No palabulugu na hung ma ra pirhakasing,  
\q2 kanong u la hauhausur iau ta ira num dadas na harkurai.   
\q1
\v 172 No karamegu na inge garaan ira num nianga,  
\q2 kanong ira num hartula a takodasiana.   
\q1
\v 173 \x - \xo 119.173 \xt Nng 37:24; Jos 24:22\x*Bale tar no limaam bia na taguro wara harharahut iau,  
\q2 kanong iau te pilak leh ira num nianga na harakatom.   
\q1
\v 174 No kaatigu i la murmur no num harhalon, Watong,  
\q2 ma iau kanakana ta ira num harkurai.   
\q1
\v 175 Bale leh iau bia ni lon waing iau nigi pirlat ugu,  
\q2 ma bale ira num ula harkurai bia diet na harahut iau.   
\q1
\v 176 \x - \xo 119.176 \xt Ais 53:6; Mt 18:12; Lk 15:4\x*Iau te rara hoing tiga sipsip i te panim.  
\q2 Silihe iau, no num tultulai,  
\q2 kanong iau pai lik luban ira num hartula.   
\c 120  
\d A ninge utano hinahaan uram Ierusalem.  
\q1
\v 1 \x - \xo 120.1 \xt Jna 2:2\x*Ta ira nugu tinirih iau ga tataau uram tano Watong  
\q2 ma ga taram iau.   
\q1
\v 2 Watong, halon iau sukun ira ut na harabota  
\q2 ma ira ina bis.   
\q1
\v 3 No Watong na gil ra sa ta muat ira ut na harabota?  
\q2 A tamat na harpidanau sa bia na ubal muat mei?   
\q1
\v 4 \x - \xo 120.4 \xt Ais 5:28\x*Na hapidanau muat ma ira rumus gar na umri ing i manga iaiaan  
\q2 tika ma ra kalangaruan na kukurto na kuhule.   
\q1
\v 5 \x - \xo 120.5 \xt Ese 27:13,21; 38:2,3; Jer 2:10; 49:28\x*Maris tagu, i hoing bia iau gaar goota ares Mesek ing i tapaka saakit,  
\q2 bia iau gaar kis longai ta ira palpalih arau Kedar!   
\q1
\v 6 Iau te lon lawas  
\q2 nalamin ta diet ing diet malentakuane ra malum.   
\q1
\v 7 A tunotuno na malum iau,  
\q2 iesen ing iau la iangianga, diet sip wara hinarubu.   
\c 121  
\d A ninge utano hinahaan uram Ierusalem.  
\q1
\v 1 \x - \xo 121.1 \xt Ais 40:9\x*Iau nanaas uram ta ira uladih.  
\q2 No nugu harharahut na hanuat meh?   
\q1
\v 2 No nugu harharahut i hanuat mekaia tano Watong  
\q2 nong ga hakisi no mawe ma no ula hanuo.   
\b  
\q1
\v 3 Pa na bale ira kakim bia na malmalagir wara punuko.  
\q2 Aie nong i nes mur tar ugu pa na sumsumela.   
\q1
\v 4 Tutun saakit, aie nong i nes mur tar ira Israel  
\q2 pa na sumsumela ma pa na kubaba mah.   
\b  
\q1
\v 5 \x - \xo 121.5 \xt Ais 25:4\x*No Watong i la nesnes mur ugu.  
\q2 No Watong aie no ududuh tano kata na limaam.   
\q1
\v 6 \x - \xo 121.6 \xt Nng 91:5; Ais 49:10\x*No kasakes pa na rang hagahe ugu tano tingena kasakes,  
\q2 ma bia no teka mah tano bung.   
\b  
\q1
\v 7 \x - \xo 121.7 \xt Nng 91:10-12\x*No Watong na balaure bat ugu ta ira saksakena bakut.  
\q2 Na nes mur no num lon.   
\q1
\v 8 \x - \xo 121.8 \xt Lo 28:6\x*No Watong na nes mur ugu tano num hinaan laah ma no num hinanuat mah,  
\q2 kaiken ma namur ma pa na pataam.   
\c 122  
\d A ninge utano hinahaan uram Ierusalem. Devit ga pit ie.  
\q1
\v 1 \x - \xo 122.1 \xt Nng 42:4\x*Iau ga guama ing di ga tange tagu bia,  
\q2 “Dahat gi haan ukatiga tano hala na lotu tano Watong.”   
\q1
\v 2 \x - \xo 122.2 \xt Jer 7:2\x*Ira kaki dahat i tur taar um  
\q2 narako tano matanangaas laka ta Ierusalem.   
\b  
\q1
\v 3 \x - \xo 122.3 \xt 2Sml 5:9; Neh 4:6\x*Di ga gil Ierusalem hoing tiga tamat na pise na hala  
\q2 ing ira uno hala diet tur hutet tika.   
\q1
\v 4 \x - \xo 122.4 \xt KBk 23:17; Lo 16:16\x*Ira huntunaan diet la haan hanut ukaia,  
\q2 diet at ira huntunaan tano Watong,  
\q1 wara pirpirlat no hinsana no Watong  
\q2 haruat ma no harkurai nong gate tar ta Israel.   
\q1
\v 5 \x - \xo 122.5 \xt Lo 17:8; Nng 89:29\x*Kaia ira kinkinis wara gil harkurai i la tur taar,  
\q2 kaike ira kinkinis na harkurai at tano huntunaan ta Devit.   
\b  
\q1
\v 6 Sasaring utano malum ta Ierusalem hoken:  
\q2 “Sige ing diet kalak ugu, iau sip bia diet na lon timaan.   
\q1
\v 7 Na tahut bia na mon malum narako ta ira num balo  
\q2 ma ra harbalaurai timaan mah.”   
\q1
\v 8 Iau ni tange tiga nianga ta Ierusalem wara gaiena ira tasigu ma ira nugu harwis,  
\q2 ma i hoken, “A malum na kis taam.”   
\q1
\v 9 \x - \xo 122.9 \xt Est 10:3\x*Iau ni silihe ira bilbilai ta Ierusalem  
\q2 wara gaiena no hala na lotu tano Watong, no udahat God.   
\c 123  
\d A ninge utano hinahaan uram Ierusalem.  
\q1
\v 1 \x - \xo 123.1 \xt Nng 2:4; 11:4\x*Iau raun ira matagu ukatiga ho ugu,  
\q2 ukaia ho ugu ing no num kinkinis na harkurai i kis aram ra mawe.   
\q1
\v 2 \x - \xo 123.2 \xt Mal 1:6; Nng 25:15\x*Hoing ira mata diet ira tultulai diet la nesnes tar no limana no udiet tamat wara gaiena harharahut,  
\q2 ma hoing ira matana no tultulai na hahin i la nesnes tar no limana no uno tamat wara gaiena harharahut mah,  
\q1 huo mah ira mata dahat na nanaas taar uram tano Watong no udahat God,  
\q2 tuk na haminas no uno harmarsai taar ta dahat.   
\q1
\v 3 Marse mehet, Watong, marse mehet,  
\q2 kanong di te manga ubal mehet ma ira sakana kukutur.   
\q1
\v 4 \x - \xo 123.4 \xt Neh 2:19; 4:4\x*Ira watong ing taie ta tinirih ta ira udiet nilon, diet te manga ubal ira numehet nilon ma ira nianga na hinasakit,  
\q2 ma ira ut na latlaat diet te manga ubal mehet ma ira udiet sakana kukutur.   
\c 124  
\d A ninge utano hinahaan uram Ierusalem. Devit ga pit ie.  
\q1
\v 1 “Gor ngan hohe ing bia no Watong pa gate tur wara harharahut dahat?”  
\q2 Na tahut bia Israel na tange habaling hoken:   
\q1
\v 2 “Gor ngan hohe ing bia no Watong pa gate tur wara harharahut dahat  
\q2 tano pakana bung ing ira tunotuno diet ga tut na hinarubu ma dahat?   
\q1
\v 3 \x - \xo 124.3 \xt Nng 35:25; Snd 1:12\x*Io, diet gor kanam halilon dahat  
\q2 tano pakana bung ing diet ga bala mamahien ma ra tamat na ngalngaluan taar ta dahat.   
\q1
\v 4 No taahit gor kanam dahat,  
\q2 ma no taah gor burung dahat.   
\q1
\v 5 No tektek gor salirane dahat.”   
\b  
\q1
\v 6 \x - \xo 124.6 \xt Nng 27:2; Snd 30:14\x*A pirharlat tupas no Watong,  
\q2 nong pai le bale dahat bia da sapak dahat ma ira ngise diet.   
\q1
\v 7 \x - \xo 124.7 \xt Hb 11:34\x*Dahat te langalanga haruat ma ra maan i tamalapus laah tano kuun, a uno no ut na hakuni maan.  
\q2 No kuun i te tamarapat, ma dahat te langalanga sukun ie.   
\q1
\v 8 No udahat harharahut ie ke tano Watong,  
\q2 nong ga hakisi no mawe ma no ula hanuo.   
\c 125  
\d A ninge utano hinahaan uram Ierusalem.  
\q1
\v 1 \x - \xo 125.1 \xt Nng 46:5\x*Diet ing diet nurnur tano Watong, diet haruat ma no uladih Saion,  
\q2 nong pai tale bia da gunei, iesen i la tur hatika taar.   
\q1
\v 2 Hoing ira uladih i la tur luhutane tar Ierusalem,  
\q2 io, no Watong i la tur luhutane tar ira uno matanaiabar,  
\q2 kaiken ma namur ma pa na pataam.   
\q1
\v 3 \x - \xo 125.3 \xt Ais 14:5\x*Ira ut na sakena diet pa na harkurai tano pise di gate kutus tar ie taar ta ira ut na takodas,  
\q2 bia ira ut na takodas diet kabi gil sakena ma ira lima diet.   
\q1
\v 4 Watong, gil ra bilai ta diet ing diet bilai.  
\q2 Gil bilai ta diet ing ira kaati diet i gamgamatien.   
\q1
\v 5 \x - \xo 125.5 \xt Nng 92:7; 128:6; Ga 6:16\x*Iesen diet ing diet tahurus taar ta ira magingin pai takodas,  
\q2 no Watong na kap se diet tika ma ira ut na gil sakena.  
\q2 A malum na kis tika ma Israel.   
\c 126  
\d A ninge utano hinahaan uram Ierusalem.  
\q1
\v 1 \x - \xo 126.1 \xt Jer 29:14\x*Ing no Watong ga kap pukus dahat ira karabus uram Saion,  
\q2 dahat ga haruat ma ira tunotuno diet bariane ra bilai na barbarien.   
\q1
\v 2 Dahat ga manga kurus ma ira ha dahat,  
\q2 ma dahat ga inge ma ra tamat na gungunuama ma ira karame dahat.  
\q1 Io, di ga hinawas harbasia ta ira mes na kantri,  
\q2 “No Watong te gil ra tamat na linge wara udiet.”   
\q1
\v 3 \x - \xo 126.3 \xt Ais 25:9; Sef 3:14\x*A tutun, no Watong te gil ra tamat na linge wara udahat,  
\q2 ma dahat hung ma ra gungunuama.   
\b  
\q1
\v 4 \x - \xo 126.4 \xt Ais 35:6; 43:19\x*Watong, nu hanunuhuan habaling ira numehet nilon haruat ma ing mehet ga lon taar huo nalua,  
\q2 hoing ira taah i saal ma i hanunuhuan ira mamasina hanuo.   
\q1
\v 5 \x - \xo 126.5 \xt Jer 31:9,16; Ais 35:10\x*Diet ing diet saso ma ra sunuah,  
\q2 diet na dik no hunena ma ra ninge na gungunuama.   
\q1
\v 6 Sige nong i hanahaan haan ma ra sunuah,  
\q2 ma i kapkap hani ira pat na daha wara saso,  
\q2 na tapukus ma ra ninge na gungunuama  
\q2 ma na kapkap hani ira hunena daha ing i te matuko.   
\c 127  
\d A ninge utano hinahaan uram Ierusalem. Solomon ga pit ie.  
\q1
\v 1 Ing bia no Watong pai gil no hala,  
\q2 a linge bia ira pinapalim ta diet ing diet gil iakano hala.  
\q1 Ing bia no Watong pai balaure tar no pise na hala,  
\q2 a linge bia mon no pinapalim ta diet ing diet balaure bat no pise na hala ta ira ebar.   
\q1
\v 2 \x - \xo 127.2 \xt Snd 3:24; Sav 5:12\x*Taie ta kukuraina tunat bia nu pada ra malabungbung  
\q2 ma pau kubaba tuk ra tingena bung,  
\q1 ma bia nugu dadas ra pinapalim raam,  
\q2 kanong no Watong i la tartar kunubaba ta diet ing i la kalak tar diet.   
\b  
\q1
\v 3 Ira nat na bulu a hartabar maram tano Watong.  
\q2 A haraidaan diet maram ho ie.   
\q1
\v 4 \x - \xo 127.4 \xt Nng 112:2\x*Hoing ra rumus tano limana no umri,  
\q2 diet haruat huo ira nat na bulu ta tiga tunaan ing ga marawaan taar.   
\q1
\v 5 \x - \xo 127.5 \xt Nng 128:2,3; Stt 34:20\x*A haraidaan na kis tano tunotuno i halengin ira uno rumus huo.  
\q2 Pa da hahirhir diet ing diet na hargau ma ira uno ebar tano subaan na harkurai.\f + \fr 127.5 \ft No kukuraina bia ira natine no tunotuno diet na tur bat ira hartutung ta ira ebar tano adiet sus.\f*   
\c 128  
\d A ninge utano hinahaan uram Ierusalem.  
\q1
\v 1 A haraidaan na kis ta diet ing diet burte no Watong,  
\q2 diet ing mah diet lon mur ira uno tintalen.   
\q1
\v 2 \x - \xo 128.2 \xt Ais 3:10; Ep 6:3\x*Nu ien ira hunena ira num mangason.  
\q2 A haraidaan ma ra bilbilai na haan tupas ugu.   
\q1
\v 3 \x - \xo 128.3 \xt Nng 144:12\x*No num hahin na haruat ma tiga ina wain i manga huai narako tano num hala.  
\q2 Ira natim diet na haruat ma ra tiwisine ira olip diet kis luhutane no num suuh na nian.   
\q1
\v 4 A haraidaan na kis huo tano tunotuno  
\q2 nong i burte no Watong.   
\b  
\q1
\v 5 \x - \xo 128.5 \xt Nng 20:2\x*I tahut bia no Watong na haidane ugu maram Saion.  
\q2 I tahut bia nu nes no bilbilai ta Ierusalem  
\q2 ta ira num kaba bungbung na nilon,   
\q1
\v 6 \x - \xo 128.6 \xt Snd 17:6\x*ma bia i tale mah bia nu lon taar, nugu nes ira tubum.  
\b  
\q2 A malum na kis tika ma Israel.   
\c 129  
\d A ninge utano hinahaan uram Ierusalem.  
\q1
\v 1 \x - \xo 129.1 \xt KBk 1:11; Hos 2:15\x*“Di gate helar tagu ing iau ga marawaan taar tuk taar kaiken.”  
\q2 Na tahut bia Israel na tange habaling hoken:   
\q1
\v 2 \x - \xo 129.2 \xt 2Ko 4:8,9\x*“Di gate helar tagu ing iau ga marawaan taar tuk taar kaiken.  
\q2 Iesen diet pai ga petlaar bia diet na paas hasur iau.   
\q1
\v 3 Di ga hadangat haliare iau  
\q2 hoing bia ira ut na tintol diet te rup no pise.   
\q1
\v 4 Iesen no Watong i takodas.  
\q2 I te kut palas ise iau tano winiwis ta ira ut na sakena.”   
\b  
\q1
\v 5 \x - \xo 129.5 \xt Mai 4:11\x*Iau sasaring bia i tale bia da pasak pukus diet ing diet malentakuane Saion,  
\q2 ma bia diet na haan laah um ma ra hirhir.   
\q1
\v 6 \x - \xo 129.6 \xt 1Kng 19:26\x*Iau sasaring bia diet na haruat ma ra huro naliu tano ula hala  
\q2 ing no kasakes na se hamarangai ma pa na kubur.   
\q1
\v 7 Pa taie tikai i tale bia na hahungi no limana ma tari,  
\q2 ma bia na ru tikane ma na pise tiga pok.   
\q1
\v 8 \x - \xo 129.8 \xt Rut 2:4\x*Ma taie tikai nong na haan saakit na tale bia na tange bia,  
\q2 “No Watong na haidane ugu!  
\q2 Mehet haidane ugu tano hinsana no Watong.”   
\c 130  
\d A ninge utano hinahaan uram Ierusalem.  
\q1
\v 1 \x - \xo 130.1 \xt Kra 3:55\x*Watong, iau suah tupas ugu ing iau manga tapunuk.   
\q1
\v 2 \x - \xo 130.2 \xt 2Sto 6:40\x*Watong, hadade no ingagu.  
\q2 Sa talingaam tano nugu tintaau wara gaiena harmarsai.   
\q1
\v 3 \x - \xo 130.3 \xt Ni 6:17\x*Watong, ing bia kana u pakat kawase tar ira magingin sakena,  
\q2 Watong, sige i tale bia na papas tano num harkurai?   
\q1
\v 4 \x - \xo 130.4 \xt KBk 34:7; Jer 33:8,9\x*Iesen no num magingin wara liklik luban ira numehet magingin sakena,  
\q2 bia mehet na ru ugu.   
\b  
\q1
\v 5 \x - \xo 130.5 \xt Nng 27:14\x*Iau nanaho utano Watong. Masa, no nugu kidilona nilon i nanaho utana,  
\q2 ma narako tano uno nianga iau so no nugu nurnuruan.   
\q1
\v 6 Iau nanaho utano Watong.  
\q2 Ma no nugu magingin na nanahai huo i manga tamat saakit ta ira ut na harbalaurai tano pise na hala ing diet nahnahe no malaan.  
\q2 Masa, i manga tamat saakit ta ira ut na harbalaurai ing diet nahnahe no malaan.   
\q1
\v 7 Ira Israel, muat na kis nanaho ma ra nurnuruan tano Watong,  
\q2 kanong no uno harmarsai pa na pataam,  
\q2 ma ira pakana bung bakut i kis taguro taar wara kapkap pukus muat.   
\q1
\v 8 \x - \xo 130.8 \xt Rm 3:24; Ep 1:7; Ta 2:14\x*Aie at na kul halangalanga Israel  
\q2 sukun ira udiet magingin sakena bakut.   
\c 131  
\d A ninge utano hinahaan uram Ierusalem. Devit ga pit ie.  
\q1
\v 1 \x - \xo 131.1 \xt Jer 45:5; Rm 12:16; Jop 42:3; Nng 139:6\x*Watong, iau pai latlaat,  
\q2 ma iau pai la nas hatamat tar iau.  
\q1 Iau pai la madung taar ma ira linge tamat,  
\q2 bia ira linge i kalkalala bia iau ni nunure.   
\q1
\v 2 Iesen iau te hamarur ma iau te hamatien no nugu lon.  
\q2 Hoing tiga bulu di te hatabunei wara sunus i kis matien taar at ma no pawasine,  
\q2 no nugu lon i haruat huo aram narakoman tagu.   
\b  
\q1
\v 3 Ira Israel, muat na kis nanaho ma ra nurnuruan tano Watong  
\q2 kaiken ma namur ma pa na pataam.   
\c 132  
\d A ninge utano hinahaan uram Ierusalem.  
\q1
\v 1 \x - \xo 132.1 \xt 1Sto 22:14\x*Watong, lik leh ira tinirih ing ga ubal Devit.  
\q2 Lik leh kaike wara gaiena at.   
\b  
\q1
\v 2 Ga tange tiga sinsalim uram hono Watong  
\q2 ma ga pakile tiga kunubus taar tano Dadas na God tane Iakop, ma i hoken:   
\q1
\v 3 “Iau pa ni laka tano nugu hala  
\q2 bia ni haan taar tano nugu suuh na ninahon,   
\q1
\v 4 ma iau pa ni haut leh bia ira iruo pala matagu dir na tirih,  
\q2 ma pa ni kubaba,   
\q1
\v 5 \x - \xo 132.5 \xt 1Kng 8:17; 1Sto 22:7; Ap 7:46\x*tuk bia ni silihe tar tiga katon bia no Watong,  
\q2 no Dadas na God tane Iakop, i tale bia na kis kaia.”   
\b  
\q1
\v 6 \x - \xo 132.6 \xt 1Sml 17:12; 7:1\x*Aram Betlehem het ga seer no nianga utano bokis na kunubus,  
\q2 ma het ga haan tupas ie aram tano hanuo hutet tano taman Kiriat-Jearim.   
\q1
\v 7 \x - \xo 132.7 \xt 1Sto 28:2\x*Dahat ga tange bia, “Dahat gi haan uram hono katon i la kiskis kaia.  
\q2 Dahat gi lotu kaia ra pinpaas na kakine\f + \fr 132.7 \ft A malalar bia no Watong ga kis aram naliu tano bokis na kunubus gaam papaas kora tano bokis.\f*.”   
\q1
\v 8 \x - \xo 132.8 \xt Nam 10:35; 2Sto 6:41\x*Watong, taman tut, ma nu mai ukai hono subaan nugu kis hatika kaia,  
\q2 ma nu hanuat tika ma no bokis na kunubus nong i hakilang no num baso.   
\q1
\v 9 I bilai bia ira num ut na pakila lotu diet na gil hatikane ira magingin takodas,  
\q2 ma bia diet ing diet te tar tutun ira udiet nilon taam, bia diet na inge ma ra gungunuama.   
\b  
\q1
\v 10 \x - \xo 132.10 \xt Nng 2:2\x*Wara gaiene Devit no num tultulai,  
\q2 waak u malmalok se no king nong u gate gilamis ie.   
\q1
\v 11 \x - \xo 132.11 \xt Nng 89:3,4; 2Sml 7:12-16; 1Sto 17:11-14; Ap 2:30\x*No Watong ga sasalim taar tane Devit,  
\q2 a tutun na sinsalim ie nong pa na kutus ie, ma i hoken:  
\q1 “Tikai ta ira num bulumur tus  
\q2 iau ni bul ie tano num kinkinis na king.   
\q1
\v 12 Ing bia ira num bulumur diet na mur haruatne no nugu kunubus  
\q2 ma ira harkurai ing iau ni hausur diet ine,  
\q1 io, ira udiet bulumur diet na kis hathatikai  
\q2 tano num kinkinis na king.”   
\b  
\q1
\v 13 Kanong warah, God i te gilamis Saion,  
\q2 ma i te sip bia auno taman na kinkinis um ie,   
\q1
\v 14 hoing ga tange, “No taman iakan ing iau ni kis hatika tana.  
\q2 Iau ni kis kaiakai kanong iau manga sip huo.   
\q1
\v 15 Iau ni idane Saion ma ra haleng na hartabar.  
\q2 Ira uno maris na tunotuno iau ni tabar hahos diet ma ra nian.   
\q1
\v 16 \x - \xo 132.16 \xt 2Sto 6:41\x*Ira uno ut na pakila lotu diet na hamines no nugu harhalon,  
\q2 ma diet ing diet te tar tutun ira udiet nilon tagu, diet na inge hatika ma ra gungunuama.   
\q1
\v 17 \x - \xo 132.17 \xt 2Sto 21:7\x*Iau ni hatamat no dadas wara gil harkurai tane Devit kai,  
\q2 ma iau ni tagure nong iau te gilamis ie hoing tiga laam i lulungo.   
\q1
\v 18 Iau ni manga hamalahuan ira uno ebar,  
\q2 iesen no uno kinkinis na king na bilai ma na tur dadas.”   
\c 133  
\d A ninge utano hinahaan uram Ierusalem. Devit ga pit ie.  
\q1
\v 1 Ai, i manga tahut ma da guama tunat  
\q2 ing ira haratasin diet lon tika timaan!   
\q1
\v 2 \x - \xo 133.2 \xt KBk 29:7; 30:25,30; WkP 8:12\x*I haruat ho ira wel a tabi matana di burange aram tano ulune Aaron,  
\q2 ma i saal suur tano tabe  
\q2 ukaia napu taar tano kadonana ma no uno sigasigam.   
\q1
\v 3 \x - \xo 133.3 \xt Hos 14:5; Lo 3:9; WkP 25:21\x*I haruat hoing ira rur maram hono uladih Hermon  
\q2 i puko taar tano mamasina uladih Saion ma i hanunuhuan ie,  
\q1 kanong no Watong ga tange hadadas bia no uno haraidaan na kis taar kaia,  
\q2 a haraidaan na nilon hathatika.   
\c 134  
\d A ninge utano hinahaan uram Ierusalem.  
\q1
\v 1 \x - \xo 134.1 \xt Lo 10:8; 1Sto 9:33\x*Muat na pirlat no Watong, muat bakut ira tultulai tano Watong  
\q2 ing muat gil no pinapalim na harharahut ra bung aram tano ngasiana no Watong.   
\q1
\v 2 \x - \xo 134.2 \xt 1Tm 2:8\x*Muat na raun haut ira lima muat uram tano hala i halhaal  
\q2 ma muat na pirlat no Watong.   
\b  
\q1
\v 3 \x - \xo 134.3 \xt Nng 128:5\x*I bilai bia no Watong, aie nong ga hakisi no mawe ma no ula hanuo,  
\q2 na idane muat meram Saion.   
\c 135  
\q1
\v 1 Da pirlat no Watong.  
\b  
\q1 Da pirlat no hinsana no Watong.  
\q2 Muat ira tultulai tano Watong, muat na pirlat ie,   
\q1
\v 2 muat ing muat tur aram tano ngasiana no Watong,  
\q2 aram narako tunat tano hala tano udahat God.   
\b  
\q1
\v 3 Muat na pirlat no Watong kanong no Watong i tahut.  
\q2 Muat na inga pirhakasing tano hinsana, kanong i bilai.   
\q1
\v 4 \x - \xo 135.4 \xt Lo 7:6; 10:15; KBk 19:5; 1Pt 2:9\x*Kanong warah, God i te gilamis Iakop waing auno tus ie,  
\q2 ma dahat ira Israel hoing no bilai na pinlawena.   
\b  
\q1
\v 5 \x - \xo 135.5 \xt Nng 97:9\x*Iau nunure bia no udahat Watong i manga tamat,  
\q2 ma bia i tamat saakit ta ira god bakut.   
\q1
\v 6 No Watong i la gilgil ira kaba linge i guama ine,  
\q2 aram ra tingena mawe ma akai ra ula pise,  
\q2 ares na tes ma aram na lamana mah.   
\q1
\v 7 \x - \xo 135.7 \xt Jop 38:25,26\x*I pakile ira bahuto bia na tut meram tano hauhawatine no ula hanuo.  
\q2 I la tultule ra hile tika ma ra bata  
\q2 ma i la kapkap hasur no dadaip meram ta ira uno hala na bunbulaan.   
\b  
\q1
\v 8 \x - \xo 135.8 \xt KBk 12:12\x*Ga bing ira matana bulu na tunaan ta ira Isip,  
\q2 diet ira matana bulu ta ira tunotuno ma ira luena kinakaha ta ira wawaguai mah.   
\q1
\v 9 \x - \xo 135.9 \xt KBk 7:10; Lo 6:22\x*Ares Isip mah ga tule ira hakilang ma ira dadas na gingilaan na kinarup  
\q2 taar tano udiet king ma ira uno tultulai bakut.   
\q1
\v 10 \x - \xo 135.10 \xt Nam 21:24\x*Ga haliare ra haleng na kantri  
\q2 ma ga bu bing ira dadas na king.   
\q1
\v 11 \x - \xo 135.11 \xt Nam 21:21-26; Lo 29:7; Nam 21:33-35; Jos 12:7-24\x*Ga bu bing Sihon, no king ta ira Amor,  
\q2 ma Og, no king me Basan,  
\q2 ma ira king bakut me Kenan mah.   
\q1
\v 12 \x - \xo 135.12 \xt Lo 29:8\x*Ma i ga tar se ira udiet pise taar ta Israel  
\q2 bia ira uno matanaiabar diet na tinane leh.   
\q1
\v 13 \x - \xo 135.13 \xt KBk 3:15\x*Watong, no hinsaam na tur hatika taar ma pa na pataam.  
\q2 Watong, ira bulumur ing diet na lon namur, diet na lik kawase tar no hinhinawas utaam.   
\q1
\v 14 Kanong warah, no Watong na tar tiga takodasiana harkurai wara gaiena ira uno matanaiabar,  
\q2 ma na marse ira uno tultulai huo.   
\b  
\q1
\v 15 \x - \xo 135.15 \xt Nng 115:4-8\x*Di te pakile ira palimpuo ta ira mes na kantri ma ra siliwa ma ra gol.  
\q2 A lumana tunotuno mon ga gil diet.   
\q1
\v 16 A mon ha diet, iesen pai tale bia diet na ianga.  
\q2 A mon mata diet, iesen diet pai tale bia diet na nanaas.   
\q1
\v 17 A mon talinga diet, iesen diet pai tale bia diet na hadoda.  
\q2 Taie mah ta mansungu diet ta ira ha diet.   
\q1
\v 18 Diet ing diet gil kaike ra palimpuo, diet na haruat hoing kaike ra palimpuo,  
\q2 ma huo mah diet ing diet na so nurnuruan ta diet.   
\b  
\q1
\v 19 \x - \xo 135.19 \xt Nng 115:9\x*Muat ira huntunaan ta Israel, muat na pirlat no Watong.  
\q2 Muat ira ut na pakila lotu tano huntunaan ta Aaron, muat na pirlat no Watong.   
\q1
\v 20 Muat tano huntunaan tane Lewi, muat na pirlat no Watong.  
\q2 Muat ing muat ru ie, muat na pirlat no Watong.   
\q1
\v 21 A pirharlat tupas no Watong meram Saion.  
\q2 A pirharlat tupas ie nong i la kis taar aram Ierusalem.  
\b  
\q1 Da pirlat no Watong.   
\c 136  
\q1
\v 1 \x - \xo 136.1 \xt Nng 107:1; 118:1-4; Jer 33:11; 1Sto 16:41; 2Sto 20:21\x*Muat na tanga tahut tano Watong, kanong a bilai ie.   
\qr \it No uno harmarsai i kis hathatika.\it*  
\q1
\v 2 \x - \xo 136.2 \xt Lo 10:17\x*Tanga tahut ta God nong i tamat ta ira kaba god bakut.   
\qr \it No uno harmarsai i kis hathatika. \it*  
\b  
\q1
\v 3 Tanga tahut tano Watong nong i tamat ta ira kaba watong bakut.   
\qr \it No uno harmarsai i kis hathatika. \it*  
\b  
\q1
\v 4 \x - \xo 136.4 \xt Lo 6:22\x*Aie sen mon i la gilgil ira tamat na pinapalim na kinarup.   
\qr \it No uno harmarsai i kis hathatika. \it*  
\q1
\v 5 \x - \xo 136.5 \xt Snd 3:19\x*Aie nong ga gil no mawe ta ira uno minmintot at.   
\qr \it No uno harmarsai i kis hathatika. \it*  
\q1
\v 6 \x - \xo 136.6 \xt Stt 1:2,6,9\x*Aie nong ga palase no pise aram naliu ta ira taah.   
\qr \it No uno harmarsai i kis hathatika. \it*  
\q1
\v 7 \x - \xo 136.7 \xt Stt 1:14-18\x*Aie nong ga gil ira tamat na lulungo.   
\qr \it No uno harmarsai i kis hathatika. \it*  
\q1
\v 8 No kasakes i la kurkure no bung na kasakes.   
\qr \it No uno harmarsai i kis hathatika. \it*  
\q1
\v 9 No teka ma ira tiding diet la kurkure no bung.   
\qr \it No uno harmarsai i kis hathatika. \it*  
\b  
\q1
\v 10 \x - \xo 136.10 \xt KBk 12:29\x*Aie nong ga bu bing ira matana bulu na tunaan ta ira Isip.   
\qr \it No uno harmarsai i kis hathatika. \it*  
\q1
\v 11 \x - \xo 136.11 \xt KBk 12:51\x*Ma ga lamus hasur ira Israel merau nalamin ta diet ira Isip.   
\qr \it No uno harmarsai i kis hathatika. \it*  
\q1
\v 12 \x - \xo 136.12 \xt KBk 6:1,6; 13:9; Lo 4:34; 7:19; 2Kng 17:36\x*Ga lamus hasur diet ma no dadas na limana.   
\qr \it No uno harmarsai i kis hathatika. \it*  
\b  
\q1
\v 13 \x - \xo 136.13 \xt KBk 14:21,22,27\x*Aie nong ga paleng no Dardarana Tes nalamin.   
\qr \it No uno harmarsai i kis hathatika. \it*  
\q1
\v 14 Ma ga lamus ira Israel nalamin ta ira iruo palpal na tes.   
\qr \it No uno harmarsai i kis hathatika. \it*  
\q1
\v 15 Iesen ga hakango no king me Isip ma ira uno matana ubane tano Dardarana Tes.   
\qr \it No uno harmarsai i kis hathatika. \it*  
\b  
\q1
\v 16 \x - \xo 136.16 \xt Lo 8:15\x*Aie nong ga lua ta ira uno matanaiabar nalamin tano hanuo bia.   
\qr \it No uno harmarsai i kis hathatika. \it*  
\q1
\v 17 Aie nong ga kato bing ira tamat na king.   
\qr \it No uno harmarsai i kis hathatika. \it*  
\q1
\v 18 \x - \xo 136.18 \xt Lo 29:7\x*Ma ga bu bing ira dadas na king.   
\qr \it No uno harmarsai i kis hathatika. \it*  
\q1
\v 19 \x - \xo 136.19 \xt Nam 21:21-24\x*Ga bu bing Sihon, no king audiet ira Amor.   
\qr \it No uno harmarsai i kis hathatika. \it*  
\q1
\v 20 \x - \xo 136.20 \xt Nam 21:33-35\x*Ma ga bu bing Og, no king me Basan.   
\qr \it No uno harmarsai i kis hathatika. \it*  
\q1
\v 21 \x - \xo 136.21 \xt Jos 12:1\x*Ma i ga tar se ira udiet pise ta ira uno matanaiabar bia diet na tinane leh.   
\qr \it No uno harmarsai i kis hathatika. \it*  
\q1
\v 22 \x - \xo 136.22 \xt Ais 44:1; 45:4\x*A haratinan ie taar tano uno tultulai Israel.   
\qr \it No uno harmarsai i kis hathatika. \it*  
\b  
\q1
\v 23 Aie nong pa ga lik luban dahat ing dahat ga kis na maris.   
\qr \it No uno harmarsai i kis hathatika. \it*  
\q1
\v 24 \x - \xo 136.24 \xt Het 6:9; Neh 9:28\x*Ma ga halangalanga dahat sukun ira udahat ebar.   
\qr \it No uno harmarsai i kis hathatika. \it*  
\q1
\v 25 Ma i la tamtabar ira tunotuno ma ira wawaguai bakut ma ra nian.   
\qr \it No uno harmarsai i kis hathatika. \it*  
\b  
\q1
\v 26 \x - \xo 136.26 \xt Stt 24:3,7\x*Muat na tanga tahut tano God nong i kis taar aram ra mawe.   
\qr \it No uno harmarsai i kis hathatika. \it*  
\c 137  
\q1
\v 1 \x - \xo 137.1 \xt Ese 1:1,3; Neh 1:4\x*Dahat ga kis taar ta ira gagen taah me Babilon ma dahat ga suah  
\q2 ing dahat ga lik leh Saion.   
\q1
\v 2 \x - \xo 137.2 \xt Ais 44:4; Ese 26:13\x*Dahat ga sakire ira udahat haap  
\q2 kaia ta ira katena sera,   
\q1
\v 3 \x - \xo 137.3 \xt Nng 80:6\x*kanong diet ing diet ga palim kahe dahat, diet ga tange hadadas bia dahat na inge kaia.  
\q2 Diet ga kukutur ta dahat, diet gaam hatitis dahat bia dahat na inge ira ninge na gungunuama.  
\q2 Diet ga tange bia, “Muat na inge tiga ninge uta Saion ta mehet!”   
\b  
\q1
\v 4 \x - \xo 137.4 \xt 2Sto 29:27; Neh 12:46\x*Dahat na inge ira ninge tano Watong hohe  
\q2 ma dahat kana tiga mes na taman?   
\q1
\v 5 \x - \xo 137.5 \xt Ais 65:11\x*Ierusalem, bia iau ni luban ugu,  
\q2 i bilai bia no kata na limagu na luban bia na ting habaling no haap hohe.   
\q1
\v 6 \x - \xo 137.6 \xt Ese 3:26; Neh 2:3\x*Ierusalem, ing bia iau ni luban ugu,  
\q2 ma ing bia iau pai hatamat ugu naliu ta ira mes na linge ing i haguama iau,  
\q2 i bilai bia no karamegu na kumkum ing iau pa ni tale bia ni inge baling.   
\b  
\q1
\v 7 \x - \xo 137.7 \xt Kra 4:21; Ese 25:12-14; 35:2; Amo 1:11; Oba 1:10-14\x*Watong, lik tar asa ing ira Idom diet ga gil  
\q2 tano bung di ga dure hasur Ierusalem.  
\q1 Diet ga kakonga bia, “Dure hasur ie!  
\q2 Dure hasur ie ures muk ta ira burena!”   
\b  
\q1
\v 8 \x - \xo 137.8 \xt Ais 13:1-22; 47:1-15; Jer 50:1-46; 51:1-64; Ni 18:6\x*Babilon, u kis taguro taar um wara hiniruo.  
\q2 A haraidaan na kis ta nong na balu pukus tar taam  
\q2 haruat ma ira linge u ga gil tar ta mehet.   
\q1
\v 9 \x - \xo 137.9 \xt 1Kng 8:12; Nah 3:10\x*A haraidaan na kis ta nong na palim kawase ira num nat na bulu  
\q2 ma na se rigisane diet taar ta ira ula haat.   
\c 138  
\d Devit ga pit iakan ra ninge.  
\q1
\v 1 \x - \xo 138.1 \xt Nng 95:3; 97:7\x*Watong, iau ni pirlat ugu ma no nugu nilon bakut.  
\q2 Iau ni inge ira num pirharlat ra matmataan ta diet ira kaba god.\f + \fr 138.1 \ft Ari diet lik bia no kukuraina i hoken, bia ira tamat na king ta ira kantri diet ga tange bia a god diet ma a malalar hoken bia diet kis hulungai aram ra mawe ra matmataan ta God. Ma ari diet lik bia i ianga uta ira god ing kaike ra kantri diet git lotu tupas, ma diet kis hulungai huo.\f*   
\q1
\v 2 \x - \xo 138.2 \xt 1Kng 8:29\x*Iau ni tudu ma urur menalua tano num halhaliana hala na lotu  
\q2 ma ni pirlat no hinsaam  
\q2 utano num harmarsai ma no num tutun na magingin,  
\q1 kanong u te hatamat no hinsaam ma no num nianga na kunubus  
\q2 naliu ta ira linge bakut.   
\q1
\v 3 Ing iau ga tataau, u ga taram iau.  
\q2 U ga hadadas ma u ga habalaraan iau.   
\b  
\q1
\v 4 Watong, i bilai bia ira king bakut tano ula hanuo diet na pirlat ugu  
\q2 ing diet na hadade ira nianga mekaia tano haam.   
\q1
\v 5 I bilai bia diet na inge garaan ira gingilaan tano Watong,  
\q2 kanong no minarine no Watong i tamat.   
\q1
\v 6 \x - \xo 138.6 \xt Jm 4:6; 1Pt 5:5\x*A tutun bia no Watong ie kenam naliu, iesen i la nes mur tar at ira maris.  
\q2 Iesen ira ut na latlaat, i nunure mon diet mekaia tapaka ta ing i la kis taar kaia.   
\b  
\q1
\v 7 \x - \xo 138.7 \xt KBk 7:5\x*A tutun bia iau haan narako ra tinirih,  
\q2 iesen u balaure bat tar at no nugu lon.  
\q1 U tur bat ira ngalngaluan ta ira nugu ebar ma ira iruo limaam.  
\q2 U kap pukus iau ma no dadas na kata na limaam.   
\q1
\v 8 \x - \xo 138.8 \xt Pi 1:6\x*No Watong na pakile haruatne asa ing ga lik utagu.  
\q2 Watong, no num harmarsai na kis hathatika.  
\q2 Waak u waak kapis ira pinapalim ing ira iruo limaam dir te hatahun tar.   
\c 139  
\d A nianga tupas no tunotuno nong i kure ira ut na ninge: Devit ga pit iakan ra ninge na lotu.  
\q1
\v 1 \x - \xo 139.1 \xt Jer 12:3\x*Watong, u te nes salok iau  
\q2 ma u nunure tar iau.   
\q1
\v 2 \x - \xo 139.2 \xt 2Kng 19:27\x*U nunure tar ing iau la kiskis napu ma ing iau la tutut naliu.  
\q2 U palai ta ira nugu lilik meram tapaka.   
\q1
\v 3 \x - \xo 139.3 \xt Jop 31:4\x*U tikane timaan iau ing iau tur leh ira nugu hinahaan tuk taar iau kubaba baling,  
\q2 ma u la manga madaraas taar ta ira nugu kaba tintalen.   
\q1
\v 4 \x - \xo 139.4 \xt Hb 4:13\x*Ing mah bia iau pai tange baak tiga nianga,  
\q2 Watong, u te la nunure bakut tar bia asa ing iau ni tange.   
\q1
\v 5 U wis luhutane iau menamur ma menalua mah.  
\q2 U te palim bus iau ma no limaam.   
\q1
\v 6 \x - \xo 139.6 \xt Rm 11:33; Jop 42:3\x*Kaike ra minminonas i manga sakit asa ing iau nunure.  
\q2 I manga kalkalala tagu.   
\b  
\q1
\v 7 \x - \xo 139.7 \xt Jer 23:24\x*Uhe kaik i tale bia ni haan talur no Tanuaam?  
\q2 Ahe kaik i tale bia ni hilau pas ugu?   
\q1
\v 8 \x - \xo 139.8 \xt Amo 9:2-4; Snd 15:11\x*Ing bia iau gor hanhut uram ra mawe, augu kaike.  
\q2 Ing bia iau gor palase no kubegu kaia tano subaan na minaat, augu kaike.   
\q1
\v 9 Ing bia iau gor pupungo hut tika ma no madaraas na laar,  
\q2 ma ing bia iau gor kis ares tapaka saakit tano tes ing no kasakes i la sungsuguh kaia,   
\q1
\v 10 kaia mah no limaam na lue iau,  
\q2 ma no dadas na kata na limaam na palim hadikdikit tar iau.   
\q1
\v 11 \x - \xo 139.11 \xt Jop 22:13\x*Ing bia iau tange, “Tutun saakit, no kankado na suhe iau  
\q2 ma no madaraas na hanuat kankado tano bung ma na luhutane iau,”   
\q1
\v 12 \x - \xo 139.12 \xt Dan 2:22\x*io, no kankado mah pa na hanuat rawarawa taam,  
\q2 ma no kankado ra bung na rarang hoing ra kasakes,  
\q2 kanong no kankado i ngan hoing ra palai taam.   
\b  
\q1
\v 13 \x - \xo 139.13 \xt Ais 44:24; Jop 10:11\x*Kanong warah, u ga gil hawaat ira sumsubaan narakoman tagu.  
\q2 U ga hii iau narako tano balana no pawasigu.   
\q1
\v 14 Iau pirlat ugu, kanong warah u gate gil iau ma ra gingilaan nong a mangaan at ie ma nong i tale bia da urur tana.  
\q2 I manga bilai saakit ira num pinapalim,  
\q2 ma iau nunure timaan at huo.   
\q1
\v 15 \x - \xo 139.15 \xt Jop 10:8-10; Sav 11:5\x*Ira surugu pai ga susuhai taam  
\q2 ing u ga gil kuman iau.  
\q2 Ing u ga hii iau aram narakoman tano balana no pawasigu,   
\q1
\v 16 \x - \xo 139.16 \xt Jop 14:5\x*ira iruo mataam ga nes no palatamaigu ing pa di ga kaha baak iau.  
\q2 Ira bung bakut u ga puo tar wara utagu,  
\q2 u ga pakat kawase tar narakoman ta ira num pakpakat,  
\q2 mekarawa bia tikai ta kaike ra bung pa ga hanuat baak.   
\q1
\v 17 God, tano nugu ninanaas, ira num lilik i melmel ma a tabi matana!  
\q2 Bia da bul tikane i manga haleng saakit.   
\q1
\v 18 \x - \xo 139.18 \xt Nng 40:5\x*Bia iau nigi was diet, ira udiet winawas gor sakit ira pat na wana.  
\q2 Ing iau tangahun, iau kis tika taar at ma ugu.   
\b  
\q1
\v 19 \x - \xo 139.19 \xt Ais 11:4; Nng 6:8\x*Maris, God, bia nugu bu bing se um ira ut na sakena!  
\q2 Muat haan talur iau, muat ira ut na hinarubu bingibing.   
\q1
\v 20 \x - \xo 139.20 \xt Jt 1:15; KBk 20:7\x*Diet la tangtange ira sakana linge utaam.  
\q2 Ira num ebar diet kilam bia mon no hinsaam ma taie ta urur tana.   
\q1
\v 21 \x - \xo 139.21 \xt 2Sto 19:2; Nng 26:5\x*Watong, hohe, iau pai malok ta diet ing diet malok taam?  
\q2 Ma iau pai malentakuane sige ing diet tur huat wara bulbul hasur ugu?   
\q1
\v 22 Iau manga malentakuane tunat diet, ma iau pai sip diet ta dahin.  
\q2 Diet te hanuat bia a nugu ebar diet.   
\b  
\q1
\v 23 \x - \xo 139.23 \xt Jop 31:6; Snd 17:3; Jer 11:20; 1Te 2:4\x*God, nas salok iau. Nunure no balagu bakut.  
\q2 Iau kalar dahin baak, iesen walar iau waing nugu palai ta ira nugu lilik.   
\q1
\v 24 \x - \xo 139.24 \xt Nng 16:11\x*Nas ing bia ta mon magingin narako tagu i hatahuat ngunngutaan,  
\q2 ma lue iau ta ira tintalen ing na kis hathatikai.   
\c 140  
\d A nianga tupas no tunotuno nong i kure ira ut na ninge: Devit ga pit iakan ra ninge na lotu.  
\q1
\v 1 Watong, halangalanga iau sukun ira ut na sakena.  
\q2 Tur bat iau sukun ira ut na halhaliarai   
\q1
\v 2 \x - \xo 140.2 \xt Snd 6:14; Ais 59:4\x*ing diet pingit wara gil saksakena narakoman ta ira bala diet  
\q2 ma diet hatut rom ta ira kaba bungbung.   
\q1
\v 3 \x - \xo 140.3 \xt Rm 3:13; Jm 3:8\x*Diet haiaan ira karame diet hoing tiga moraan.  
\q2 No malmalena gar na ha na sui ie ke ta ira palabulu diet.   
\b  
\q1
\v 4 Watong, balaure iau sukun ira lima diet ira ut na sakena.  
\q2 Tur bat iau sukun ira ut na halhaliarai  
\q2 ing diet harpingit kumaan wara hakuni ira kakigu.   
\q1
\v 5 \x - \xo 140.5 \xt Nng 35:7\x*Ira ut na latlaat diet te suhe tar tiga kuun wara utagu.  
\q2 Diet te hatudu ira udiet kuun murmur no nugu ngaas,  
\q2 ma diet te kapis bat iau ma ira udiet kuun.   
\q1
\v 6 \x - \xo 140.6 \xt Nng 31:14\x*Iau tange tano Watong bia, “Augu no nugu God.  
\q2 Watong, hadade no nugu tintaau wara gaiena harmarsai.   
\q1
\v 7 Watong Kiskis, no nugu dadas na Ut na Harhalon,  
\q2 u ga hakukuh bat no ulugu tano bung na hinarubu.   
\q1
\v 8 \x - \xo 140.8 \xt Est 9:25\x*Watong, waak u bale leh ira sinisip ta ira ut na sakena.  
\q2 Waak u bale leh ira udiet harpingit kumaan bia na hanuat tutun, diet kabi latlaat.   
\b  
\q1
\v 9 \x - \xo 140.9 \xt Nng 7:16\x*Iau saring bia nu balu pukus diet ing diet tur luhutane iau  
\q2 ma ira tamat na tinirih ira ha diet gate tange hawaat.   
\q1
\v 10 \x - \xo 140.10 \xt Nng 11:6\x*Iau saring bia ira kalkalangaruan na haat na puko suur taar ta diet,  
\q2 ma bia da se halaka diet uram tano iaah,  
\q2 bia uram narako ta ira pikaia na lulur, diet pa naga taman tut hut baal.   
\q1
\v 11 Iau saring bia ira ut na hartutung bisbis diet pa na lon timaan kai tano pise,  
\q2 ma bia a saksakena na bing ira ut na halhaliarai.   
\b  
\q1
\v 12 \x - \xo 140.12 \xt Nng 12:5; 35:10\x*Iau nunure be no Watong i balaure bat ira maris ing diet tur ra harkurai  
\q2 ma i la harharahut ira malahahin bia pa da kure hagahe diet.   
\q1
\v 13 \x - \xo 140.13 \xt Nng 16:11\x*Tutun saakit bia ira ut na takodas diet na pirlat no hinsaam.  
\q2 Diet na lon ra matmataan taam.   
\c 141  
\d Devit ga pit iakan ra ninge na lotu.  
\q1
\v 1 Watong, iau tataau ukatiga ho ugu. Hanuat gasien ukai ho iau.  
\q2 Hadade no ingagu ing iau ni tataau ugu.   
\q1
\v 2 \x - \xo 141.2 \xt KBk 29:39,41; 30:8\x*I tahut bia no nugu sinasaring na haan uram ho ugu hoing ra mis i manga huhur kala mismisien.  
\q2 I tahut bia ing ni raun haut ira limagu, na ngan hoing no hartabar nong di gil ie uram ho ugu ra matarahien.   
\b  
\q1
\v 3 \x - \xo 141.3 \xt Snd 13:3; 21:23\x*Watong, balaure no hagu.  
\q2 Nes mur ira palabulugu.   
\q1
\v 4 Waak u balbale leh iau bia ni kalak ira sakena,  
\q2 iau kabi gil ira saksakena tika ma ira tunotuno ing diet pakile ira sakana purpuruan.  
\q2 Waak u bale leh iau bia ni ien mah ira adiet namnamien na nian.   
\b  
\q1
\v 5 \x - \xo 141.5 \xt Snd 9:8; 19:25\x*I tahut bia tiga takodasiana tunotuno na pasar iau. Na ngan hoing ra harmarsai.  
\q2 I tahut bia na boor iau huo. Na ngan hoing ra bilai na wel tano ulugu.  
\q2 No ulugu pa na malok sei,  
\q1 kanong iau la saasaring baak bia nu balu pukus ira gingilaan ta ira ut na sakena.   
\q1
\v 6 \x - \xo 141.6 \xt 2Sto 25:12\x*Ing da se hasur ira udiet lualua meram naliu ta ira ula habo,  
\q2 ira ut na sakena diet na nunure kilam bia ira nianga iau gate tange a bilai.   
\q1
\v 7 Diet na tange, “Hoing tikai i rurup ma i rupukane haut ira haat tano pise,  
\q2 huo mah, ira suru dahat i te noh harbasia taar ing pa di ga bus.”   
\b  
\q1
\v 8 Iesen ira matagu i la kis dikdikit taar at taam, Watong Kiskis.  
\q2 Iau ni barahit taam. Waak u tar se iau ukaia ra minaat.   
\q1
\v 9 \x - \xo 141.9 \xt Nng 140:5\x*Balaure timaan iau, bia iau kabi taaba ta ira udiet kuun ing diet te hatudu tar wara utagu.  
\q2 Balaure bat iau ta ira kuun ing ira ut na hangat gaia diet te kapis tar.   
\q1
\v 10 \x - \xo 141.10 \xt Nng 35:8\x*Iau sasaring bia ira ut na sakena diet na taaba baling tar ta ira udiet kuun,  
\q2 iesen bale tar iau bia nigi haan pas kaike ra kuun.   
\c 142  
\d Devit ga pit iakan ra ninge. I hinhinawas utano pakana bung ing Devit ga kis narako tano matana haat. A sinasaring ie.  
\q1
\v 1 Iau manga suah uram hono Watong.  
\q2 Iau raun haut no ingagu uram hono Watong wara gaena harmarsai.   
\q1
\v 2 Iau burange hasur ira nugu bala ngungut uram ho ie.  
\q2 Iau hinawasei ta ira nugu tinirih.   
\b  
\q1
\v 3 Ing bia no nugu nilon i maalum,  
\q2 augu iaat u nunure tar no nugu ngaas na hinahaan.  
\q1 Kaia tano ngaas nong iau mur ie,  
\q2 di te suhe tar tiga kuun wara utagu.   
\q1
\v 4 \x - \xo 142.4 \xt Nng 31:11; 88:8,18\x*Nanaas ukai hono kata na limagu ma nu nes  
\q2 bia taie tikai pai lik bia na harahut iau.  
\q2 Taie nugu ta barbarahit.  
\q2 Taie tikai pai balaure tar no nugu nilon.   
\q1
\v 5 \x - \xo 142.5 \xt Nng 91:2,9\x*Watong, iau suah ukaia ho ugu.  
\q2 Iau tange, “Augu no nugu barbarahit.  
\q2 Augu no pinlawegu kai ra taman audiet ira lilona.   
\q1
\v 6 \x - \xo 142.6 \xt Nng 18:17\x*Hadade no nugu sunuah, kanong iau manga tapunuk.  
\q2 Halon leh iau sukun diet ing diet paspasak hani iau,  
\q2 kanong diet manga dadas tagu.   
\q1
\v 7 \x - \xo 142.7 \xt Nng 146:7\x*Halangalanga iau sukun no nugu harpidanau,  
\q2 waing iau nigi pirlat no hinsaam.  
\q2 Io kaik, ira ut na takodas diet na hanuat luhutane iau  
\q2 kanong utano bilbilai u te gil ie tagu.   
\c 143  
\d Devit ga pit iakan ra ninge na lotu.  
\q1
\v 1 Watong, hadade no nugu sinasaring.  
\q2 Hatarame no nugu tintaau wara gaiena harmarsai.  
\q2 Haruat ma no num tutun na magingin ma no num takodasiana magingin, mai, nugu harahut iau.   
\q1
\v 2 \x - \xo 143.2 \xt Rm 3:10,20; Ga 2:16\x*Waak u kure iau, no num tultulai,  
\q2 kanong taie tikai ken i lon i takodas ra matmataan taam.   
\b  
\q1
\v 3 No nugu ebar i paspasak iau,  
\q2 i paas guluane iau taar tano pise.  
\q1 I gil iau huo bia iau ni lon tano kankado  
\q2 hoing diet ing diet gabe maat.   
\q1
\v 4 Io, no nugu nilon i maalum.  
\q2 Iau manga tapunuk.   
\b  
\q1
\v 5 Iau lik leh ira bung menalua saakit.  
\q2 Iau lik murmur bakut leh ira num pinapalim  
\q2 ma iau lik timaan ira linge ing ira iruo limaam dir gate gil.   
\q1
\v 6 Iau sasangaha ukatiga ho ugu.  
\q2 Iau maruk pane ugu hoing tiga mamasina katon na pise i maruk pana taah.   
\b  
\q1
\v 7 \x - \xo 143.7 \xt Nng 28:1; 88:4\x*Watong, taram hagasiaan iau.  
\q2 Iau hamaan bia no nugu nilon i wara patpataam.  
\q1 Waak u suhe no matmataan taam tagu,  
\q2 iau kabi ngan hoing diet ing diet hansur ures napu tano lulur na minaat.   
\q1
\v 8 I tahut bia ra malaan nu hinawase iau utano num harmarsai nong pai la patpataam,  
\q2 kanong iau te so no nugu nurnuruan taam.  
\q1 Hamines no ngaas nong i tale bia ni mur ie,  
\q2 kanong utaam at, iau raun no nugu nilon.   
\q1
\v 9 Watong, halon iau sukun ira nugu ebar,  
\q2 kanong iau mun narako taam.   
\q1
\v 10 Hausur iau wara gilgil ira num sinisip  
\q2 kanong augu no nugu God.  
\q1 I tahut be no bilai na Tanuaam na lue iau ta tiga mangana ngaas waing pa ni laleka ma nigi surmalagir.   
\b  
\q1
\v 11 Watong, balaure bat no nugu nilon waing daga urur taam.  
\q2 Lamus leh iau sukun ra tinirih haruat ma ira num takodasiana magingin.   
\q1
\v 12 \x - \xo 143.12 \xt Nng 54:5\x*Hamarur ira nugu ebar haruat ma no num harmarsai nong pai la patpataam.  
\q2 Haliare bakut diet ing diet tut na hinarubu ma iau,  
\q2 kanong iau no num tultulai.   
\c 144  
\d Devit ga pit iakan ra ninge.  
\q1
\v 1 \x - \xo 144.1 \xt 2Sml 22:35\x*A pirharlat tupas no Watong, no nugu Haatkis,  
\q2 nong i hausur ira iruo limagu wara kap rom  
\q2 ma ira kaskas na limagu wara hinarubu mah.   
\q1
\v 2 \x - \xo 144.2 \xt Nng 18:2,39\x*Aie no nugu God na harmarsai ma no nugu subaan na munmun,  
\q2 no nugu dadas na balo ma no nugu Ut na Harhalon.  
\q2 Aie no nugu bahbahit nong iau la barbarahit taar tana,  
\q2 ma aie nong i paas hasur ira matanaiabar ma i bul diet napu tano nugu harkurai.   
\b  
\q1
\v 3 \x - \xo 144.3 \xt Nng 8:4; Hb 2:6\x*Watong, asa tunat ira tunotuno, kaik u nes mur mehet? A linge bia mon mehet.  
\q2 Wara bih u lik tar mehet ira tunotuno?   
\q1
\v 4 Ira tunotuno diet ngan hoing tiga pakana manmanasung mon.  
\q2 Ira udiet bungbung na nilon na pataam gasien hoing tiga ududuh i hakakari habir laah.   
\b  
\q1
\v 5 \x - \xo 144.5 \xt Nng 18:9\x*Watong, bul harbasiane no num mawe, ma nu hansur.  
\q2 Sigire ira uladih waing diet naga mis.   
\q1
\v 6 \x - \xo 144.6 \xt Nng 18:14\x*Tule hasur no hile ma nu pasak harbasiane ira ebar.  
\q2 Lalapot ma ira num rumus, diet naga hilau.   
\q1
\v 7 \x - \xo 144.7 \xt Nng 18:16\x*Sasangaha suur maram naliu.  
\q2 Halangalanga iau ma nu halon iau sukun ira lima diet ira wasire ing pai Israel diet,  
\q2 diet ing diet hoing ra dadas na taahit.   
\q1
\v 8 \x - \xo 144.8 \xt Lo 32:40; Nng 106:26\x*Ira ha diet i hung ma ra harabota,  
\q2 ma diet sasalim bia diet tange no tutun iesen diet harabota.   
\b  
\q1
\v 9 God, iau ni inge tiga sigar ninge ukatiga ho ugu.  
\q2 Iau ni ting tiga haap nong a sangahul ira sitiring tana ma iau ni inge ukatiga ho ugu.   
\q1
\v 10 \x - \xo 144.10 \xt Nng 18:50; 2Sml 18:7\x*Augu nong u la harubu sare ira king,  
\q2 ma u halon Devit no num tultulai sukun no wise na hinarubu bingibing.   
\b  
\q1
\v 11 Halangalanga iau ma nu halon iau sukun ira lima diet ira wasire ing pai Israel diet.  
\q1 Ira ha diet i hung ma ra harabota,  
\q2 ma diet sasalim bia diet tange no tutun iesen diet harabota.   
\b  
\q1
\v 12 \x - \xo 144.12 \xt Sol 4:4; 7:4\x*Io kaik, ira nuhet bulu na tunaan ing diet na marawaan, diet na ngan hoing ra daha di balaure ma i kubur timaan,  
\q2 ma ira nuhet hinasik diet na ngan hoing ra kasong di takas wara hamar no hala tano king.   
\q1
\v 13 Ira nuhet suuh na bul nian na hung ma ira mangana nian.  
\q2 Ira nuhet sipsip diet na manga kakaha,  
\q2 ma diet na kaha sangahul na arip ta ira nuhet katon na pise.   
\q1
\v 14 \x - \xo 144.14 \xt 2Kng 25:10,11; Jer 14:2\x*Da hapusak ira nuhet bulumakau ma ra tamat na kinakap na nian.  
\q2 Ira ebar diet pa na papat halaka tiga balo tano nuhet pise na hala,  
\q2 ma ira matanaiabar diet pa na suah ma ra bunurut ta ira ngaas kenam narako.   
\b  
\q1
\v 15 A haraidaan na kis ta ira matanaiabar ing kaike ra linge i hanuat tutun ta diet.  
\q2 A haraidaan na kis ta ira tunotuno ing no udiet God aie no Watong.   
\c 145  
\d A ninge na pirhakasing. Devit ga pit iakan ra ninge na lotu.  
\q1
\v 1 Nugu God no King, iau ni raun ugu,  
\q2 ma iau ni pirlat no hinsaam hathatika.   
\q1
\v 2 Ta ira kaba bungbung iau ni pirlat ugu,  
\q2 ma ni lat no hinsaam hathatika.   
\b  
\q1
\v 3 \x - \xo 145.3 \xt Rm 11:33\x*No Watong i tamat saakit ma i bilai bia da pirlat nabanei.  
\q2 No uno tamtamat i kalala bia tikai na nunure timaan ie.   
\q1
\v 4 Ira tunotuno ing diet lon katin, diet na hinawase diet ing diet na lon mah namur bia ira num pinapalim i tamat saakit.  
\q2 Diet na hinawas palai ta ira num dadas na pinapalim.   
\q1
\v 5 Diet na hinawas ta ira melmel na minamarine no num dadas,  
\q2 ma iau ni lik murmur ira num bilai na pinapalim.   
\q1
\v 6 Diet na hinawas ta ira dadas ta ira num gingilaan bia pai a malmaliana,  
\q2 ma iau ni hinawas palai bia u tamat saakit.   
\q1
\v 7 Diet na hakilang no num tamat na bilbilai,  
\q2 ma diet na inge na gungunuama utano num taktakodas.   
\b  
\q1
\v 8 \x - \xo 145.8 \xt KBk 34:6; Nam 14:18; Nng 86:5,15\x*No Watong a ut na harmarsai ie ma i la marmarse ira tunotuno bakut.  
\q2 Pai la ngalngaluan habir ma i hung ma ra harmarsai nong pana le pataam.   
\q1
\v 9 \x - \xo 145.9 \xt Jer 33:11; Mt 19:17; Mk 10:18\x*No Watong i la bilbilai ma ira tunotuno bakut,  
\q2 ma i la marse tar ira linge bakut ing ga hakisi.   
\q1
\v 10 Watong, ira kaba linge bakut ing u ga gil, diet na pirlat ugu.  
\q2 Diet ing diet te tar tutun ira udiet nilon taam, diet na raun no hinsaam.   
\q1
\v 11 Diet na hinawas tano minamarine no num kingdom  
\q2 ma diet na hinawas tano num dadas,   
\q1
\v 12 \x - \xo 145.12 \xt Ais 2:10,19,21\x*waing ira tunotuno bakut diet naga nunure ira num dadas na gingilaan  
\q2 ma ira melmel na minamarine no num kingdom.   
\q1
\v 13 \x - \xo 145.13 \xt 1Tm 1:17; 2Pt 1:11\x*No num kingdom pana le pataam,  
\q2 ma no num kinkinis na harkurai na tur hatika ta ira tunotuno ing diet na lon ta ira kaba pakana bung.  
\b  
\q1 No Watong i tutun ta ira uno kunubus  
\q2 ma i la marse tar ira linge bakut ing ga hakisi.   
\q1
\v 14 \x - \xo 145.14 \xt Nng 37:24\x*No Watong i hatur hadadas diet ing diet puko  
\q2 ma i raun haut diet ing diet kis tudu ma ra tapunuk.   
\q1
\v 15 Ira mata diet bakut i la nes tar ugu,  
\q2 ma u la tamtabar diet ma ra nian tano pakana bung na nian at.   
\q1
\v 16 U papos no limaam  
\q2 ma u banot ira masmasingan audiet ira lilona linge bakut.   
\b  
\q1
\v 17 No Watong i takodas ta ira uno magingin bakut  
\q2 ma no uno harmarsai i la kis taar ta diet bakut ing i ga hakisi.   
\q1
\v 18 \x - \xo 145.18 \xt Lo 4:7; Nng 34:18; Jn 4:24\x*No Watong i hutet ta diet ing diet tataau tupas ie,  
\q2 ta diet at ing diet tataau ie ma ra tutun.   
\q1
\v 19 \x - \xo 145.19 \xt Nng 37:4; Snd 15:29; 1Jn 5:14\x*I la banbanot ira masmasingan udiet ing diet burtei.  
\q2 I hadade mah ira udiet sunuah ma i halon diet.   
\q1
\v 20 No Watong i la nesnes mur diet ing diet sip ie,  
\q2 iesen na haliare ira ut na sakena bakut.   
\q1
\v 21 No hagu na pirlat no Watong ma ra pirhakasing.  
\q2 I tahut bia ira tunotuno bakut tano ula hanuo diet na pirlat no halhaliana hinsana hathatika.   
\c 146  
\q1
\v 1 Da pirlat no Watong.  
\b  
\q2 I tahut bia iau ni pirlat no Watong ma no nugu kidilona nilon.   
\q1
\v 2 Iau ni pirlat no Watong ta ira kaba bungbung tano nugu nilon.  
\q2 Iau ni pirhakasing no nugu God ing iau lon taar at baak.   
\b  
\q1
\v 3 Waak muat so ira numuat nurnur ta ira tamat na lualua.  
\q2 A tunotuno mon diet, ma diet pai tale bia diet na halon muat.   
\q1
\v 4 \x - \xo 146.4 \xt Sav 12:7; 1Ko 2:6\x*Ing ira tanua diet na haan talur diet, diet na tapukus baal taar tano pise.  
\q2 Ta iakano ra bung at ira udiet nianga na harpingit na linge bia.   
\b  
\q1
\v 5 A haraidaan na kis ta nong no uno harharahut no God tane Iakop,  
\q2 ma ing mah no uno nurnuruan i kis taar tano Watong, no uno God,   
\q1
\v 6 \x - \xo 146.6 \xt Ni 14:7; Ap 14:15\x*nong ga hakisi no mawe ma no ula hanuo,  
\q2 no tes mah ma ira linge bakut kenam narako ta dal.  
\q2 Aie no Watong nong i gil haruatne hathatikane ira uno kunubus.   
\q1
\v 7 \x - \xo 146.7 \xt Ais 61:1\x*I la harharahut ira tunotuno ing di ubal diet bia pa da kure hagahe diet,  
\q2 ma i tabar diet ing diet taburungan.  
\q2 No Watong i halangalanga ira tunotuno ta ira hala na harpidanau.   
\q1
\v 8 \x - \xo 146.8 \xt Mt 9:30; Jn 9:7\x*No Watong i papos ira mata diet ira pulo.  
\q2 No Watong i raun haut diet ing diet kis tudu ma ra tapunuk.  
\q2 No Watong i sip ira ut na takodas.   
\q1
\v 9 \x - \xo 146.9 \xt KBk 22:21; WkP 19:34; Lo 10:18\x*No Watong i nes mur ira wasire.  
\q2 I balaure timaan ira tintana ma ira makosa,  
\q2 iesen i habosbos ira lilik ta ira ut na sakena.   
\b  
\q1
\v 10 No Watong i harkurai hathatika.  
\q2 Muat ira matanaiabar ta Saion, no numuat God na harkurai ta ira tunotuno bakut ing diet na lon ta ira kaba pakana bung.  
\b  
\q2 Da pirlat no Watong.   
\c 147  
\q1
\v 1 Da pirlat no Watong.  
\b  
\q1 I bilai saakit at bia da pirlat no udahat God ma ra ninge.  
\q2 Da kap ta gungunuama ing da tar no pirhakasing nong i takodas bia da tar tana.   
\b  
\q1
\v 2 \x - \xo 147.2 \xt Lo 30:3; Ais 11:12; 56:8; Ese 39:28\x*No Watong i hatur habaling Ierusalem.  
\q2 I lamus hulungan ira Israel ing diet gate kis tapaka hoing ra karabus.   
\q1
\v 3 I hamaram diet ing diet tapunuk,  
\q2 ma i pulus timaan ira udiet unien.   
\b  
\q1
\v 4 \x - \xo 147.4 \xt Ais 40:26\x*I te lik tar bia aise tiding bakut na pakile,  
\q2 ma i te pas bakut tar ira hinsa diet.   
\q1
\v 5 \x - \xo 147.5 \xt Ais 40:28\x*A tamat saakit no udahat Watong ma no uno dadas i manga tamat.  
\q2 Pai tale bia da was no uno minmintot kanong i tamat saakit.   
\q1
\v 6 No Watong i sukal haut diet ing di helar ta diet,  
\q2 iesen i se hasur ira ut na sakena taar tano pise.   
\b  
\q1
\v 7 Dahat na tanga tahut tano Watong ma ra ninge.  
\q2 Da ting no gita uram hono udahat God.   
\q1
\v 8 \x - \xo 147.8 \xt Jop 38:26,27\x*I kasar no mawe ma ra bahuto.  
\q2 I tabar no ula hanuo ma ra bata  
\q2 ma i gil no pitoka gi kubur ta ira uladih.   
\q1
\v 9 \x - \xo 147.9 \xt Jop 38:41; Mt 6:26\x*I tabar ira bulumakau ma ra nian  
\q2 ma ira nat na maan mah ing diet na tataau.   
\b  
\q1
\v 10 \x - \xo 147.10 \xt Nng 33:17,18\x*No uno gungunuama pai iakaike tano dadas ta ira hos,  
\q2 huo mah, ira dadas ta ira umri pai haguama ie.   
\q1
\v 11 No Watong i guama ta diet ing diet burtei,  
\q2 diet at ing diet bul ira udiet nurnuruan tano uno harmarsai nong pa na pataam.   
\q1
\v 12 Muat me Ierusalem, i tahut bia muat na pirhakasing no Watong.  
\q2 Masa, muat me Saion, muat na pirlat no numuat God.   
\q1
\v 13 \x - \xo 147.13 \xt Neh 3:3; 7:3\x*Kanong warah, i hadadas ira matanangaas ta ira balo tano numuat pise na hala,  
\q2 ma i haidane muat ing muat kis kaia ta iakano pise na hala.   
\q1
\v 14 I bale no malum tano numuat katon na pise bakut,  
\q2 ma i tabar hahos muat ma ra bilai na wit.   
\b  
\q1
\v 15 I tule se ira uno nianga ukai hono ula hanuo  
\q2 ma asa ing i tange i hilau gasien.   
\q1
\v 16 \x - \xo 147.16 \xt Jop 38:29\x*I palase no sinow hoing tiga pupulus  
\q2 ma i se harbasiane ira ais taar tano pise hoing ra tahuna iaah.   
\q1
\v 17 \x - \xo 147.17 \xt Jop 37:9,10\x*I se hasur ira uno bata na ais hoing ra pat na wana.  
\q2 Sige i tale be na petlaar no tamat na madohon i tule sei?   
\q1
\v 18 I tule no uno nianga ma ira ais i pola.  
\q2 I puuh hatatik ira dadaip ma ira taah i saal.   
\b  
\q1
\v 19 \x - \xo 147.19 \xt Mal 4:4\x*I te hamines ira uno nianga tano huntunaan tane Iakop.  
\q2 I te tar kaike ra hartula ma ira uno harkurai taar ta diet ira Israel.   
\q1
\v 20 \x - \xo 147.20 \xt Lo 4:7,8,32-34; Rm 3:1,2\x*Pai gil baak huo ta ira mes na hunhuntunaan.  
\q2 Diet pai nunure ira uno harkurai.  
\b  
\q1 Da pirlat no Watong.   
\c 148  
\q1
\v 1 Da pirlat no Watong.  
\b  
\q1 I tahut bia muat na pirlat no Watong meram ra mawe.  
\q2 Muat na pirlat ie kenam naliu saakit.   
\q1
\v 2 \x - \xo 148.2 \xt Nng 103:20,21\x*Muat ira uno angelo bakut, muat na pirlat ie.  
\q2 Muat bakut ira uno umri kenam ra mawe, muat na pirlat ie.   
\q1
\v 3 Kasakes ma teka, mur na pirlat ie.  
\q2 Muat bakut ira tiding ing muat lulungo, muat na pirlat ie.   
\q1
\v 4 \x - \xo 148.4 \xt Lo 10:14\x*No mawe aram naliu saakit, i tahut bia nu pirlat ie.  
\q2 Muat ira taah kenam naliu tano mawe, muat na pirlat ie.   
\q1
\v 5 \x - \xo 148.5 \xt Stt 1:1\x*I tahut bia kaiken ra linge diet na pirlat no hinsana no Watong,  
\q2 kanong ga tula nianga ma diet ga tahuat.   
\q1
\v 6 \x - \xo 148.6 \xt Jop 38:33\x*Gate hakisi hatikane tar diet ta ira udiet sumsubaan.  
\q2 Ga tar tiga harkurai huo nong pai tale bia na panim laah.   
\b  
\q1
\v 7 \x - \xo 148.7 \xt Stt 1:21\x*I tahut bia a pirhakasing mekai ra ula hanuo na haan tupas no Watong.  
\q2 Ira tamat na kirip tano tes diet na pirlat ie, ma no lamlamana tes bakut mah huo.   
\q1
\v 8 \x - \xo 148.8 \xt Jop 37:11,12\x*Huo mah no hile ma ra bata na ais, sinow ma ra bahuto,  
\q2 ira tamat na dadaip ing diet mur ira uno nianga,   
\q1
\v 9 \x - \xo 148.9 \xt Ais 44:23; 55:12\x*ira tamat na uladih ma ira nat na uladih bakut,  
\q2 ira daha ing i la huhuai wara ienien ma ira tamat na ina daha saakit mah,   
\q1
\v 10 \x - \xo 148.10 \xt Ais 43:20\x*ira rakaia na wawaguai ma ira lasana wawaguai bakut,  
\q2 ira wawaguai ing diet kaikaiau ma ira maan ing diet la pupungo,   
\q1
\v 11 ira king tano ula hanuo ma ira kantri bakut,  
\q2 ira tamat na lualua ma ira mes na ut na gil harkurai bakut tano ula hanuo,   
\q1
\v 12 ira marawaan ma ira bulahin,  
\q2 ira takana ma ira nat na bulu.   
\b  
\q1
\v 13 I tahut bia diet na pirlat no hinsana no Watong,  
\q2 kanong no hinsana sen mon nong di raun ie.  
\q2 No tamat na minamarine i manga lua tano ula hanuo ma no mawe.   
\q1
\v 14 \x - \xo 148.14 \xt Lo 10:21; Ep 2:17\x*I te tar dadas ta ira uno matanaiabar,  
\q2 kaik diet ing diet te tar tutun ira udiet nilon tana diet na pirlat ie,  
\q2 diet at ira Israel, no huntunaan nong i manga hutet tana.  
\b  
\q1 Da pirlat no Watong.   
\c 149  
\q1
\v 1 Da pirlat no Watong.  
\b  
\q1 Da inge tiga sigar ninge tupas no Watong.  
\q2 Da inge na pirharlat tupas ie nalamin tano kis hurlungai ta diet ing diet te tar tutun ira udiet nilon tana.   
\b  
\q1
\v 2 \x - \xo 149.2 \xt Het 8:23\x*I tahut bia ira Israel diet na guama ta nong ga hakisi diet.  
\q2 I tahut bia ira matanaiabar me Saion diet na laro tano udiet King.   
\q1
\v 3 \x - \xo 149.3 \xt KBk 15:20\x*Diet na pirlat no hinsana ma ra minangata,  
\q2 ma diet na gil ira bilai na kinkel tupas ie ma ra kudu ma ra haap,   
\q1
\v 4 kanong no Watong i manga guama pane ira uno matanaiabar.  
\q2 Diet ing di helar ta diet, i hamar diet ma ra harhalon.   
\q1
\v 5 Ira tunotuno ing diet te tar tutun ira udiet nilon tana, i tahut bia diet na guama bia i te hamar diet huo.  
\q2 I tahut bia diet na inge na kanakana ing diet noh kora taar ta ira udiet suuh.   
\b  
\q1
\v 6 I tahut bia ira pirhakasing tupas God na kis taar ta ira ha diet  
\q2 ma bia tiga wise ing i iaan ira airuo palpal na kis taar mah ta ira lima diet   
\q1
\v 7 \x - \xo 149.7 \xt Ese 25:17; Mai 5:15\x*wara balbalu ira sakena ta ira kantri ing pai Israel diet  
\q2 ma wara hapidanau diet,   
\q1
\v 8 ma wara kumkubus dit ira udiet king ma ra dadas na winwisaan  
\q2 ma ira udiet lualua ma ra sen mah,   
\q1
\v 9 ma wara gil haruatne no ula harkurai God gate pakat tar uta kaike ra mes na kantri.  
\q2 Bia kaiken ra linge na hanuat tutun huo, a tamat na urur na haan tupas diet ing diet te tar tutun ira udiet nilon ta God.  
\b  
\q1 Da pirlat no Watong.   
\c 150  
\q1
\v 1 Da pirlat no Watong.  
\b  
\q1 A pirhakasing tupas God aram narako tano uno hala na lotu.  
\q2 A pirhakasing tupas ie aram ra mawe ing i hamines no uno dadas.   
\q1
\v 2 \x - \xo 150.2 \xt Lo 3:24\x*Da pirlat ie ta ira uno dadas na gingilaan.  
\q2 Da pirlat ie kanong i manga tamat saakit.   
\q1
\v 3 Da pirlat ie ma no kinkel tano tahur.  
\q2 Da pirlat ie ma ra haap ma ra gita.   
\q1
\v 4 \x - \xo 150.4 \xt Ais 38:20\x*Da pirlat ie ma ra kudu ma ra minangata.  
\q2 Da pirlat ie ma tiga mangana gita ma ra tulaal.   
\q1
\v 5 \x - \xo 150.5 \xt 2Sml 6:5; 1Sto 13:8; 15:16; Esr 3:10\x*Da pirlat ie ma ra pala karkar.  
\q2 Da pirlat ie ma ra tamat na kinkel ta ira pala karkar.   
\b  
\q1
\v 6 Ira linge bakut ing diet manmanasung,  
\q2 i tahut bia diet na pirlat no Watong.  
\b  
\q1 Da pirlat no Watong.