\id 2PE - Wipi NT -Papua New Guinea 2001 (web -2013) \h 2Petro \toc1 Petromna Ɨrɨki Nɨmogɨm Ju Rɨga wa pɨlwa Leta \toc2 Nɨmogɨm Petro Leta \toc3 2Pe \mt1 Nɨmogɨm Petro Leta \mt2 Petromna Ɨrɨki Nɨmogɨm Ju Rɨga wa pɨlwa Leta \imt1 Isɨpkita Yɨtkak \ip Onggɨtyam leta ɨrɨka rɨga re Petrote. Ɨ ton ɨtemb leta yɨrɨkonj re A.D. siksti siks (66) kemag nat. Ɨ ton yɨrɨkonj re gar ke utkunda rɨga wa pɨlwa na yepiya re wɨmena wuwenonj bargubo gatabɨnd Asiya wɨngɨrɨnd. Ɨ opimemb gar ke utkunda rɨga re ma sobijog na bebɨg dɨde b'ɨsadrena mɨle wɨp awarkenento. Ajɨ ton kwa nonysɨpsɨp aukenento re b'anygɨnena ouyaena rɨga waina ouyaena kena. \ip Petro kwa gar ke utkunda rɨga nonony amneniny da, “Wɨn b'ogla towɨnkindam gar ke utkunda mɨlemna wumɨr dɨde omnɨka ke, nokɨm da ɨdenat wɨn b'obogɨl b'agoka tuwenyɨt opimemb b'anygɨnena ouyaena rɨga wa pɨlke.” Ɨ kwa nonony amniny da God opima b'anygɨnena ouyaena rɨga negɨr tamniny dem, ra Yesu tɨtenj Tina tɨrɨr omni yɨt rɨrɨrɨnd. Petro ket yɨmak yɨt amneniny opimemb gar ke utkunda rɨga yilo wɨmenam yɨna mɨlend dɨde Godɨnd ewangaya mɨlend. \c 1 \s1 Simesime Yɨtkak \p \v 1 Simesime! Kon re Yesu Kerisomna wɨko rɨga dɨde ɨtmɨkitijog rɨga Simeon Petroten. Ɨ kon ɨtemb leta yɨrɨken re wa pɨlwa e yepim re gar ke utkunda yokatenya yɨpa rɨrɨrkɨp ɨt re sɨn re dɨde. Mop nokɨp wɨn onggɨtyam gar ke utkunda yokatenya re negɨr kesa dɨmdɨmjog mɨlem pɨlkae rɨna re mera God dɨde yɨrkokar okawa rɨga Yesu Keriso yoramitonj. \v 2 Ɨ wɨn kemb God dɨde mera Yonggyam Yesu Keriso towa gatab ɨmɨnjog wumɨr yokatenya. Sɨ ɨngkaimemb Godɨmna wurar dɨde ngɨmbla wa pɨlɨnd ukoijog b'usmurena tekenya. \s1 Godɨmna Ara B'emoka dɨde Obagenda \p \v 3 Ɨ Yesum pɨlɨnd ɨta God ma yɨnayɨna danda, dɨde men wumɨr im da Ton men ara nemokinonj Tinajog b'ogɨl ɨnyomarena dɨde mera b'ogɨl okawa mana. Sɨ ɨngkaimemb Yesu mera nogoneneniny komkesa ingaena gasa yɨrkokar wɨmenam dɨde Godɨnd ewangayam. \v 4 Ɨ onggɨt nya kaimemb ton kwa mera nogoneneniny otomanti ɨsnawa kɨma ukoijog tɨrɨr omni yɨt. Nokɨm da ɨdenat onggɨt tɨrɨr omni yɨt ke wɨn onggɨtyam rɨga taindam yepiya re b'ɨkento negɨr ɨtkɨka mɨle ke rɨna re wekenenonj onggɨt gowukoi negɨr mɨle singind, ɨ ket Godɨmna kukɨp ke omnɨka mɨle yingg takatenenanj. \v 5 Ɨ God ɨja imemb jɨ amnɨkeniny wanɨm. Sɨ onggɨt paemb wɨn b'ogla waina kupka danda tengaenindam waina gar ke utkunda ke b'urowatam de otomantijog mɨle wa, ɨ otomantijog mɨle ke b'urowatam de b'ogɨl wumɨr wa, \v 6 ɨ b'ogɨl wumɨr ke b'urowatam de walenggyam b'agoka mɨle wa, ɨ walenggyam b'agoka mɨle ke b'urowatam de bebɨg wɨngɨrɨnd mɨmkam wɨmena mɨle wa, ɨ bebɨg wɨngɨrɨnd musɨk wɨmena mɨle ke b'urowatam de Godɨnd ewangaya mɨle wa, \v 7 ɨ Godɨnd ewangaya mɨle ke b'urowatam de gar ke utkunda nany dɨde yɨngganwar wɨngɨrɨnd ɨmɨnjog nanyɨnggan pɨla singi b'iyena mɨle wa, ɨ dɨde gar ke utkunda nany dɨde yɨngganwar wɨngɨrɨnd ɨmɨnjog nanyɨnggan pɨla singi b'iyena mɨle ke b'urowatam de gar ke singi b'iyena mɨle wa. \v 8 Mop nokɨp ra onggɨtyam mɨle tekeny wa pɨlɨnd ɨ b'utusmurenanj, sɨ tonsimemb wen danda kɨma wɨko omnɨkam tamnenenanj dɨde kɨp kɨmam tamnɨkenenanj. Ɨ ɨngkaimemb wɨn b'obogɨl wumɨr takatenindam mera Yonggyam Yesu Kerisom pɨlɨnd. \v 9 Ajɨ yet ra maka ɨbɨm onggɨt mɨle kɨma, ton re wɨngawɨnga nya ke yɨrdɨdɨ rɨga e. Sɨ ton ma rɨrɨr e b'obogɨl yɨr ongongɨm God ma pumb tungg gatab ɨmɨnjog yɨtkak ajɨ gowukoi gasa nena yɨr angeneniny, odede yete re ma rɨrɨr e yɨr ongongɨm gasa rɨnte re yɨbɨm paja tungg wa. Ɨ dɨde ton kupkakupka nony b'edateneny da Keriso kea yɨklekainonj tina kesam omnɨki negɨr mɨle. \v 10 Onggɨt paemb gar ke utkunda nany dɨde yɨngganwar! Sɨ wɨn b'ogla ɨsanikesa waina kupka danda tengaenenindam seo kɨma ɨmjatam da Godɨt wen ara emokinonj dɨde abagɨkinonj. Mop nokɨp ra wɨn odede gasa tamnɨkenenindam, wɨn makwa opima sap totendenenindam, \v 11 ɨ dɨde b'usaya kwa ra God ma sobijog nony sam kɨma e nya tepangendau dem b'ɨgaram de mera Yonggyam dɨde yɨrkokar okawa rɨga Yesu Kerisomna dadal ngɨrpu kesa pumb tungg wa. \s1 God ma Ɨmɨnjog Yɨtkakɨm pɨlɨnd Onyitam \p \v 12 Sɨ wɨn opima wumɨr akatenindam God ma ɨmɨnjog yɨtkak rɨnsim re wɨn owama eyenindam, dɨde ɨmnɨnena kesa onyitenindam onggɨtyam yɨtkak wa pɨlɨnd. Ajɨ kwa kon opima ita wɨnɨnd wen nonony tamnɨkeneninyɨn onggɨtyam yɨtkak gatab. \v 13 Ɨ kon nony aen da ra kon onggɨt koina jɨ ke yilond nɨtɨbnyɨn onggɨt gowukoyɨnd, ɨtemb re kor maemb jɨ wɨko waina nony menamena yɨr opngɨkam. Nokɨm da ɨdenat wɨn ita wɨnɨnd nonyɨk tamdenenindam onggɨtyam yɨtkak gatab. \v 14 Mop nokɨp kon kemb b'angwasɨn da koina onggɨtyam plaimet pɨla jɨ re ma pɨn e ɨraren, odede wɨp ɨt re Yonggyam Yesu Keriso wumɨr nomnonj. \v 15 Ajɨ kon ɨta danda kɨma b'itngainyɨn da wɨn onggɨtyam gasa nonyɨnd owama teyenenindam ita wɨnɨnd ra kon gowukoi ɨraren dem. \p \v 16 Ɨ sɨn kemb wen wumɨr amnɨktondam da, mera Yonggyam Yesu Keriso ɨta ik dem danda kɨma. Sɨ sɨn ma ɨnte yɨmta yundoku rɨgaina multekɨp ke otobarki kakyɨt. Ajɨ sɨn kea sowainajog yɨrkɨp ke Tin yɨr yongonda re Ton ukoijog danda kɨma pɨta awonj. \v 17 Sɨ Ton re kea akatonj ɨsnawa dɨde b'ogɨl ɨnyomarena Abu Godɨm pɨlke, re ara ikonj Ti pɨlwa ukoijog danda kɨma b'ogɨl ɨnyomarenand odede da, “Ɨtemb re Koina b'ɨga e yena re Kon singi yiyenyɨn, ɨ ya pɨlnate re Kon sam aukenenyɨn.” \v 18 Ɨ re sɨn yɨpand Ton kɨma wekenond onggɨt yɨna dor kumbɨnd rɨkɨnd re God pɨta awonj, sɨnpiya utkundonda onggɨtyam ara rɨna re ikonj wub kumb ke. \v 19 Ɨ men God ma ɨmɨnjog omnijog bage yɨtkak kɨma im wekenyɨn rɨna re rɨrɨrkɨp aukonj Ti pɨlɨnd. Ɨtemb God ma bage yɨtkak re ngaya e waina garɨnd, odede rɨngma re rɨgap sɨbɨbɨnd enyorati ngaya kɨma wuweneny gasa ongwatam ngɨrpu ra guj ngaya tɨlis ɨspara momtand. Sɨ ɨtemb re b'ogɨl emb jɨ wanɨm nonyɨnd owamam dɨde yɨmta undokam ɨtemb yɨtkak, ngɨrpu mera Yonggyam Yesu Keriso ik dem. \v 20 Ɨ ɨtemb re naskajog ukoijog e, wɨn wumɨr ainam da komkesa God ma bage peba re ma bageyam towainajog ongwati ke ɨrɨki im. \v 21 Mop nokɨp makwa ke ngai yɨpa God ma bage yɨtkak aukonj rɨgaina singi ke, ajɨ God ten rɨga engaeneninonj ya pɨlnat re Yɨnayɨna Wɨngawɨnga b'imuri yɨbnenenonj. Sɨ ton Godɨm pɨlkena yɨtkak akatenento dɨde ɨngkenaemb ket apurenento. \c 2 \s1 Yɨr kɨma Wɨmenam Negɨr B'anygɨnena Ouyaena Rɨga gatab \p \v 1 Ajɨ kea b'anygɨnena bageyam pɨta aukenento Israel rɨga wa wɨngɨrɨnd. Ɨ odede wɨp nya ke opima kwa b'anygɨnena ouyaena rɨga pɨta taukanj dem wa wɨngɨrɨnd. Sɨ ton opima wa wɨngɨr wa wɨgawɨga teyenanj dem negɨr b'anygɨnena ouyaena rɨnsim ra wen wɨp tamnenanj dem negɨr omnɨkam. Ɨ dɨde ton kwa oena iyenyi Ukoijog Yonggyam, Yesund yet re Tina kus ke ten akasinonj towanɨm b'ɨtraram negɨr mɨlem pɨlke. Sɨ onggɨt paemb ton kwa towalenggyam wɨp b'itiyenanj dem negɨr okatam rɨnte ra kɨd kesa kɨma wanakana ik dem. \v 2 Ɨ ma yɨpa kɨma rɨgapim ten yɨmta tundokenenanj dem dɨde b'ogɨl mɨle engka teyenanj dem negɨr omnɨka mɨle wa. Sɨ ɨngkaimemb gar ke utkunda kesa rɨgap tesadrenanj dem Godɨmna ɨmɨnjog nya rɨna re Keriso auyaeninonj. \v 3 Ɨ kwa b'anygɨnena bageyamɨp opima butum mɨle teyenanj dem. Ɨ onggɨt mɨle kaimemb ton yɨtkak tejongkenenanj dem wa pɨlke wulkɨp okatam. Towaina negɨr ma b'ɨsagɨka re kea b'ila ke ongonjeni e ebnau dɨde ma yɨr ungauka kɨma e. Sɨ God yet ra ten negɨr tamnɨkiny dem, Ton ma yutunga e yikeny. \p \v 4 Mop nokɨp re anerup negɨr mɨle amnɨkto, God makwa yena komb yomnonj, ajɨ ten etmɨkurinonj de negɨr ma ɨsma okatenapu pɨpmet wa, ɨ aramkinonj de sɨbɨbsɨbɨb kip bora wa ten owamam, ngɨrpu ra Yonggyamɨmna b'ɨsagɨka bibɨr ik dem. \v 5 Ɨ dɨde b'ila God makwa gowukoi wewe yomnonj. Ajɨ re Ton ngɨwɨr yɨtmɨkitonj onggɨt gowukoi negɨr mɨle rɨga wa pɨlwa yepiya re maka Tin yewangaeneno, Ton ɨna nena na ewaensinonj Nowa yet re negɨr kesa dɨmdɨmjog mɨle pɨtapɨta yomnenonj dɨde tinajog seben (7) rɨga. \v 6 Ɨ re God tɨrɨr yɨt yindenonj Sodom ake Gomora taun negɨr ma b'ɨsagɨkam, Ton kea ket wul dɨmɨl ke eomnenonj ngɨrpu wumbolɨm engendonj. Sɨ ɨngkenaemb Ton wɨngata yoramitonj ouyawam Tinɨm ewangaya kesa rɨga wa pɨlwa da ɨta Godɨmna negɨr ma b'ɨsagɨka tawɨk dem. \v 7 Ɨ re God ɨtemb Sodom taun yeomnenonj, Ton kea negɨr kesa dɨmdɨmjog rɨga, Lotɨnd yopendonj onggɨt taun eomnena wɨngɨr ke. Ɨ onggɨt wɨnɨnd Lot re ma sobijog bebɨg na akateninonj, mop nokɨp onggɨt taun rɨgap gog kesa jabajaba negɨr b'iyena mɨle dɨde b'ogɨl mɨle engka eyento negɨr omnɨka mɨle wa. \v 8 Mop nokɨp re ɨtemb negɨr kesa dɨmdɨmjog rɨga, Lot, yɨbnenenonj towa ganggand, ton bibɨr weanjweanj yɨr ongong eyeneninonj dɨde utkundeneninonj towaina gog kesa negɨr mɨle. Sɨ onggɨt penaemb tina negɨr kesa dɨmdɨmjog gar ma sobijog na negɨrjog b'ɨdgotnena yokatenenonj. \v 9 Sɨ rada God ke odede nya ke mɨle amnɨkeninonj, Yonggyam God, Ton wumɨr e rɨja e Tinɨm ewangaya rɨga opendam towaina b'ɨdgotnena wɨngɨr ke. Ɨ Ton kwa wumɨr e rɨja e Tinɨm ewangaya kesa negɨr rɨga oramitam de negɨr ma b'ɨsagɨka wa dɨde ten owamam ngɨrpu ra b'ɨsagɨka bibɨr okas dem. \v 10 Ɨ rɨga opima gɨm ke negɨr mɨle yɨmta undokenenanj, ɨ negɨrjog wɨmena wuweny gowukoi negɨr mɨle singind, ɨ dɨde nonyɨk erɨnenenanj ten yena re God danda agoninonj towanɨm wɨp iyenam. Sɨ God ukoijog wumɨr e rɨja e ten oramitam negɨr wa dɨde owamam ngɨrpu ra b'ɨsagɨka bibɨr okas dem. Sɨ opimemb b'anygɨnena ouyaena rɨga re ɨngar kesa ukoi b'asourena kɨma mop kɨkɨb rɨga im. \p Dɨde ton rawɨr kwa moga aenenanj ɨsadrenam b'ogɨl ɨnyomarena kɨma God ma omnɨki wub kumb rɨga wa pɨlwa. \v 11 Ɨ opimemb b'anygɨnena ouyaena rɨga re ma danda kɨma im, ajɨ aneru re ukoijog danda kɨma im. Ajɨ opimemb danda kɨma anerup makwa opima ton negɨr aneru gatab negɨr ma b'ɨsagɨka yɨt eyenanj ɨsadrena kɨma Yonggyamɨm wɨpɨnd. \v 12 Ajɨ opimemb b'anygɨnena ouyaena rɨga re nony menamena kesa tɨbam b'angga pɨla im. Ɨ men wumɨr im da tɨbam b'angga ukukto re nony menamena kesa na, sɨ rɨgap rɨrɨr im orakam dɨde ɨdrɨkam. Sɨ opimemb rɨga todaka opima tɨbam b'angga pɨla nony menamena kesa esadrenenanj gasa rɨnsim re ton ma wumɨr im. Ɨ kwa ton opima negɨr taukenenanj odede yɨpa wɨp opi re tɨbam b'angga negɨr aukenenanj. \v 13 Ɨ ton negɨr kɨma kaokao mɨle im amnɨkenenanj, sɨ ɨngkaimemb ton negɨr kɨma b'ɨdgotnena mɨra akatenenanj. Ɨ ton sam yomnɨkenenyi re gowukoi negɨr sam mɨle wa pɨlnasim rɨnsim re ton ɨsanikesa amnɨkenenanj bibɨrtɨkɨnd. Ɨ ra ton wɨn kɨma yɨpand diyamdiyam tauranj, ton re kɨl kɨma im dɨde ɨngar kɨma im aukenenanj, nokɨp ton towaina b'anygɨnena nya kaim ɨsanikesa samɨm aukenenanj. \v 14 Ɨ ton amima kupka yɨr b'ɨskenenanj kongga wa pɨlwa gigɨr dɨde yɨgyɨg b'iyena mɨle omnɨka singind. Ɨ dɨde onggɨtyam towaina negɨr mɨle omnɨka singit ma ɨta ten ena agnateneniny. Ɨ ton b'anygɨnena yɨt ke rɨga ugungatenenanj ton kɨma yɨpand awowɨm yepim re maka danda kɨma b'obogɨl God ma yɨt yokatenyi. Ɨ ton butum mɨle amnɨkenenanj, ɨ ɨngkaimemb ton towaina gar danda kɨma amnɨkenenanj onggɨt mɨle omnɨkam. Sɨ ton re kea Godɨmna negɨr sake okateni rɨga im. \v 15 Ɨ ton kea dɨmdɨm nya yɨraro dɨde okondurto, ɨ ket yɨmta yundokenenyi re Beorɨm b'ɨga Balaamɨmna negɨr ouyaena mɨle e. Ɨ Balaam re mɨra wulkɨp na singi eyeneninonj tina negɨr kɨma kaokao mɨle omnɨka ke. \v 16 Ajɨ re ton tilenggyam onggɨtyam tinajog negɨr mɨle yomnɨkonj, yɨt kesa b'angga dongkit Godɨmna samany yɨt apureninonj ti pɨlwa rɨgaina nonykok ke, ɨ yɨswangonj onggɨt bageyamɨmna korɨrkorɨr mɨle omnɨkam. \p \v 17 Ɨ opimemb b'anygɨnena ouyaena rɨga re ɨja im opi re ugki nyɨ kip re dɨde, ɨ dɨde ɨja im opi re tema rɨngmim re rɨbɨt utureneniny. Sɨ towanɨm re gɨpargɨpar sɨbɨbjog pɨpmet e ongapi ebnau. \v 18 Mop nokɨp ton kɨp kesa b'asourena yɨt im apurenenanj, dɨde jɨwɨnd gɨm ke negɨr singi im eyenanj. Sɨ ɨngkaimemb ton b'anygɨnena nya ke rɨga ugungatenenanj negɨr mɨle omnɨkam yepiya re sisɨl ɨtrɨngkɨto towa pɨlke yepim re wɨmena wuweneny negɨr kaokao mɨlend. \v 19 Sɨ onggɨt b'anygɨnena ouyaena rɨgap opima onggɨtyam sisɨl ɨtrɨngki rɨga wa odede tɨrɨr yɨt amnenanj da towa ɨta ebnau b'ɨtraram mɨle. Ajɨ ton towalenggyam re onggɨtyam wɨko rɨga im yepim re negɨr ɨtkɨki omnɨka mɨlend wekeny. Mop nokɨp yet ra gou wa tainy yɨpa rɨgamna danda ke, ton re kemb tinɨm wɨko rɨga e ainy. \v 20 Ɨ ra opimemb b'anygɨnena ouyaena rɨga, ton mera Yonggyam dɨde yɨrkokar okawa rɨga Yesu Kerisond wumɨr okatenyi, sɨ ɨngkaimemb ton onggɨt gowukoi negɨr omnɨka mɨle ke b'ɨtkenanj. Ajɨ rada ton kwa b'usaya onggɨt negɨr mɨle wa b'ɨtgaranj, ɨ onggɨt mɨlet ten tanomkeneniny, ɨ dɨde ten gou wa tukoukeneniny, sɨ wɨmena rɨnte re yɨmta ke awɨk towanɨm re ukoijog bebɨg e, ajɨ wɨmena rɨna re aukonj naska re ma ukoi bebɨg na. \v 21 Mop nokɨp rako ton maka wumɨr auto onggɨtyam negɨr kesa dɨmdɨmjog mɨlemna ouyaena nya, sɨ keako towanɨm wewa na tainy Godɨmna b'ɨsagɨka wɨnɨnd. Ajɨ ton kea onggɨtyam nya wumɨr auto, ɨ yɨmta ke kak engkɨto yɨna b'ingawa yɨtɨm pɨlke rɨna re God towa akainonj, sɨ ɨtemb re towanɨm bebɨgjog e. \v 22 Sɨ onggɨtyam tendam yɨtkak re ɨmɨnjog e rɨrɨrkɨp ainy towanɨm. Sɨ ɨja emb jɨ yindeny da, “Yongg ra ama tɨtenj onggɨt mɨnjɨm pɨlwa rɨkɨnd re ton mɨnj b'akawɨk.” Ɨ kwa yindeny da, “B'om rɨnte re gony aureni yɨbɨm, ama tɨtenj tina pam b'ɨinapu gop wa.” \c 3 \s1 Yonggyam Yesu ma Ɨtenda gatab Yɨt \p \v 1 Kor rɨgawar yena re kon singi eyeninyɨn! Onggɨtyam peba re nɨmogɨm ɨrɨki e wa pɨlwa. Ɨ kon osiemb nɨmog pebamna yɨt kaim wen utnɨkam amneninyɨn ɨmɨnjog nonyɨnd owamam waina garɨnd. \v 2 Sɨ kon singi en da, wɨn nony wuwene bage yɨtkak wa rɨna re yɨna bageyamɨp apurento, dɨde kwa Yonggyam dɨde yɨrkokar okawa rɨgamna b'ingawa yɨtkak wa rɨna re waina ɨtmɨkitijog rɨgap wumɨr amnento. \v 3 Ɨ wɨn b'ogla naska wumɨr taindam da, yɨtkar rɨga opima tuweny dem kikitum wɨnɨnd, ɨ ton yɨmta tundokenenanj ra towainajog gowukoi gɨm ke negɨr mɨle singi im, dɨde ngong engena kɨma yɨtkar mɨle tamnɨkenenanj dem. \v 4 Sɨ ton odede ngong engena kɨma yɨtkar yɨt tapurenanj dem da, “Rokate jɨ tɨrɨr yɨt yɨbɨm da ɨta Ton ik dem? Mera b'uwar re kea uj aukenento, ajɨ onggɨt kak ke makwa yɨpa gasa b'engendonj, komkesa gasa re ɨja ima wekeny rɨja na re God atobarkinonj naskand.” \v 5 Mop nokɨp ton onggɨt yɨt kaim b'atonkenenanj nony b'edatam onggɨt gatab da b'ila God ma yɨtɨt wub ake gou atobarkonj, sɨ wub re ɨndama yɨbneneny, dɨde gowukoi pɨta yomnonj re nyɨ kena, ɨ yonyitonj nyɨ ganggand. \v 6 Ɨ yɨpa wɨnɨnd onggɨt nyɨ kena ngɨwɨr aukonj, ɨ dɨde gowukoi negɨr awonj. \v 7 Ɨ onggɨt yɨpaina God ma yɨtte angapeneny wub ake gowukoi. Sɨ yu wub ake gowukoi ebnya re wul ke imbrɨka mi, ngɨrpu onggɨt bibɨrɨnd rɨdenat ra God rɨga ɨsagɨka teyeniny dem dɨde Tinɨm ewangaya kesa rɨga negɨr tamniny dem. \p \v 8 Ajɨ kor rɨgawar yena re kon singi eyeninyɨn! Wɨn goro nony b'etedata onggɨtyam yɨpa gasa, ɨt re da Yonggyamɨm wɨpɨnd yɨpa bibɨr re ɨja e ɨt re wan tausɨn (1,000) kemag re dɨde, ɨ dɨde wan tausɨn (1,000) kemag re ɨja e ɨt re yɨpa bibɨr re dɨde. \v 9 Ɨ nɨnda rɨgap nony menamena amnɨkenenanj odede da, “Yonggyam ma opima wanakana Tina tɨrɨr yɨt ɨmɨnjogɨm tamniny.” Ajɨ ma ɨja e, Ton re mɨmkam kae wɨmena yikeny wanɨm b'ogɨlɨm, mop nokɨp Ton ma singi e yɨpa rɨga negɨr okatam, ajɨ Ton singi e da komkesa rɨga wa gangga okawam towanɨm negɨr mɨle ke engendam Ti pɨlwa. \v 10 Ajɨ Yonggyamɨmna bibɨr ik ra dem odede e ɨt re yurowamam rɨga re dɨde. Sɨ onggɨt bibɨrɨnd, wub opima ukoi dudlam kɨma tewaikenanj dem, ɨ komkesa wub kumbɨnd gasa ukoi danda kɨma wulɨt tembrɨkiny dem dɨde taklekiny dem. Ɨ kwa gowukoi dɨde komkesa gasa onggɨt wɨngɨrɨnd opima tembrɨkiny dem dɨde taklekiny dem. \v 11 Sɨ ra God komkesa gasa odede nya ke taklekiny dem, sɨ b'ogla wɨn rɨdede wɨp rɨga im tekenyɨt? Sɨ wɨn b'ogla wɨmena tuwenyɨt yɨna mɨlend, ɨ b'ogla Godɨnd b'obogɨl ewangaenenya. \v 12 Ɨ wɨn b'ogla yɨr ungaukya dɨde singi iyenya nony sam kɨma da Godɨmna bibɨr wanakana e ik. Ɨ ra ɨtemb bibɨr ik dem, ukoi danda kɨma wulɨt wub opima tembrɨkiny dɨde taklekiny dem, dɨde onggɨt wulɨmna pembɨt komkesa wub kumbɨnd gasa kwa opima taklekiny dem. \v 13 Ajɨ men yɨr ungaukindam re sisɨl wub im dɨde sisɨl gowukoi e, nokɨp God kemb onggɨtyam gatab tɨrɨr yɨt yindonj. Ɨ dem de onggɨt sisɨl wub dɨde sisɨl gowukoi wa negɨr kesa dɨmdɨmjog mɨle nena e ɨbneneny. \p \v 14 Kor rɨgawar yena re kon singi eyeninyɨn! Sɨ onggɨt paemb ra wɨn onggɨtyam gasa yɨr tungaukindam aukam, wɨn b'ogla b'obogɨl b'itngaindam komkesa mɨle kɨlkɨp kesa dɨde b'injawa kesa omnɨkam. Sɨ ɨngkaimemb God wen yɨr tanginy dem ngɨmbland. \v 15 Ɨ wɨn b'ogla ongwasya da mera Yonggyamɨmna mɨmkam ke wɨmena re wanɨm b'ogɨl gangga e yɨrkokar okawam. Sɨ meraina gar ke utkunda rɨga Pol yena re men singi yiyenyu, ton kea Godɨm pɨlke multekɨp yokatonj, ɨ ɨngkaimemb toda kwa odede yɨpa wɨp yɨtkak wa erɨkainonj. \v 16 Ɨ ton, Pol kwa odede God ma okai multekɨp kena yɨtkak erɨkinonj tina komkesa peband, dɨde ton onggɨt kikitum wɨn gatab opima apureniny tina peba wɨngɨrɨnd. Sɨ tina peba wɨngɨrɨnd, nɨnda yɨtkak wekeny re nony auka kesa im okatam. Ɨ nɨnda God ma yɨt b'auyaeni kesa rɨgap dɨde nɨnda God ma yɨt okateni kesa rɨgap onggɨtyam nony auka kesa seo kɨma yɨtkak nenegɨr kana im askamkenenanj odede nya kaim opi re rɨngmim re ton nɨnda Polɨmna b'enga yɨna peba esɨpkenenanj. Sɨ ɨngkaimemb ton towalenggyam towanɨm negɨr amnɨkenenanj. \v 17 Kor rɨgawar yena re kon singi eyeninyɨn! Sɨ wɨn kea naska nata wumɨr aukɨtondam onggɨtyam gatab. Sɨ onggɨt paemb wɨn b'ogla walenggyam b'obogɨl yɨr b'ɨtenindam onggɨtyam gog kesa b'anygɨnena ouyaena rɨga gatab. Nokɨm da ɨdenat ton maka wen wɨp teyenanj towaina negɨr ouyaena wa, ɨ dɨde ɨngkaimemb wɨn maka sap totekindam waina ɨmnɨnena kesa gar ke utkundam pɨlke. \v 18 Ajɨ wɨn b'ogla takasindam mera Yonggyam dɨde yɨrkokar okawa rɨga Yesu Kerisomna wurar dɨde Ti gatab wumɨr. Sɨ ɨngkaimemb wɨn danda kɨma towɨnkenenindam. Sɨ b'ogɨl ɨnyomarena Ton kɨma yunɨm dɨde kwa dadal ngɨrpu kesa, ɨmɨnjog!