\id EPH - Umanakaina NT -Papua New Guinea 1999 (DBL 2014) \h Epeso \toc1 Apunu Poru natere Epeso ragidai mu okamaga tapu \toc2 Epeso \toc3 Ep \mt1 EPESO \mt2 Apunu Poru natere Epeso ragidai mu okamaga tapu \imt1 Oka gwede nene tapu ki kabuwai \ip Oka yau ka apunu Poru e dibura rabineya tondawa ki makeya okapupu (3:1; 4:1; 6:20). Oka daikere ka e iyapana kwaiyanai ade iyapana taubanuwai Iyesu Keriso e naureya ewapuru eyakamenatagubu idiwa ki yonai okapupu. Keriso pokaiya ka Mamanuga God mu bigimaga rikapupu winetapu da mu kuduba aita ewa puyo ki e mu tageyana gwaiyabawena ki mu yadini. E eya Keyai Tanai Bagi Kawaya ki pokaiya ka e mu tonabatapu. Oka ki daikere ka Iyesu sumapamawa ragidai natere Epeso rabineya idiwa badidi maba naigida mena idiwana ki yonai e mu tadebu. \ip Oka yau rabineya ka apunu Poru keyakeyai dai waigugu pokaiya mete wagubu. Iyesu sumapamawa ragidai mu ka Iyesu e midi kwakwarepui ki maba, ko e eya ka Debai. Mu ka tawa maba, ko e eya ka tawa ki bebedai. Mu ka ridi mibai anikai ki maba, ko e eya ka ridi ki e nobomoi. \iot Oka debai empamana ki kabuwai \io1 Parau \ior 1:12\ior* \io1 Keriso ade e iyapanaiyoma \ior 1:13–3:21\ior* \io1 Iya Waunai \ior 4:1–6:20\ior* \io1 Parau siyarai \ior 6:21-24\ior* \c 1 \p \v 1 Kaiwa Kaiwa Mamanuga God e eya iyapanaiyoma natere Epeso rabineya idiwu. Wi Keriso Iyesu eba kamadumpu ko wi sumaga ragiragi kawaya e suma-piyamu e naureya idiwu ki pokere nau Poru karako oka yau wi nene okapakani. Mamanuga God e ebo nuwaiya ki pokere e nau winesinibu ade nau tonosinibu da nau Keriso Iyesu e bigabigai kwaesugana ki nana. \p \v 2 Wi paerega ki denai bita wibo wadamana ko ki ka Mamanuga God e rikapupu deni mena wi wadinibu bagi. E ade nu Kaiwawonuga Iyesu Keriso mete kina karako wi yabuga yadini papomoto da mu wi nene kwaetagubu ki mibai wi naigida mena kataiwagi wetawetara ade nuwabagi rabineya idiwoi. \s1 Iyesu bauwena nu nuwanuga notanuga wadubu bagi \p \v 3 Nu Kaiwawonuga Iyesu Keriso e yo nu Mamanuga God e si nu esida mena tepapemei. Nu Keriso mete ewapuru dibimipi idiwei ki pokere kunuma puyoi kuduba ki ka Mamanuga God nu eyaka eyaka nu keyainuga togipana ki nana negebu manako nu wadinibu bagi. \v 4 Mibai, e kunuma yo waira eba yamana-pupu ki makeya ka e nu winenibu ade nu purunibu e eya nene nakanibu da nu Keriso pokaiya e yabareya paere pa mena bagi supasupai mena ubumana ki nana. \p Mamanuga God e nu nota kwari-kwarisiniyau, \v 5 ki pokere e ororeya mena e ebo nuwaiya wainapupu da baganai manako Iyesu Keriso pokaiya nu kodanibu e eya munuiyoma nu nidibu. \v 6 E Gubagai nuwaiya poyo ki e pokaiya ka e bagi kawaya nu nene yau kwaewena; E puyoi tanai bagi kawaya esida ki e deni mena nu negebu. Nu paerenuga ki denai bita nubo wadamana ko ki e rikapupu deni mena nu wadinibu bagi, ki pokere e si nu karako esida mena tepapemei. \p \v 7-8 Keriso nu nene powena ade e darai nu nene kawapu ki pokaiya ka Mamanuga God nu biginuga naiya umanibu dokodoko ki rikapupu ade nu paerenuga ki e deni mena notagogapupu da karako gwede mosi nu eba bodaniyau. ‘O, Mamanuga, kau nuwagi notagi nu bamanugu ka kawaya daganani esida ki pokere kau inako kwaenugibi. Nu paerenuga ki pokaiya denai bita nubo wadamana ko ki kau rikapipi bagi mena nu nene kwaenugibi nu wadinibi bagi.’ \p Mamanuga God e notai ka kawaya daganani esida. Gwedegwede kuduba e kataiya, \v 9 ki pokere e ororeya mena e ebo notai pokaiya badidi ewa wena-wagana notapiyawa ade Keriso pokaiya badidi kwaewagana wainapiyawa, nota ki e makeya makeya nu kabuwanibu kewowena. Ko e notai ki ka wekewekei ki pokere iyapana naiya idiwa ragidai e notai ki mu eba kataitagubu. \v 10 Mara e ebo winepupu tapu ki marai baiyagisi ki ka e naiya mena badidi notapiyawa ki kuduba kewopoto manako nau karako suwagana kwaesugakani yau kwae-yagisi; Gwedegwede kuduba kunumau ade wairau ki e tepoto dibipoto Keriso e kerarai kobaiya nakapoto da Keriso e mena nu kuduba Kawainuga uburoto. \p \v 11 Mamanuga God e gwede mo yabayababa eba kwaewagau ko e ebo nuwaiya purupupu nakapupu ki mena makeya makeya wenawagau. E kunuma waira kerareya wainapupu da baganai ki pokere e Keriso pokaiya nu winenibu. \p \v 12 Keriso uburoto iya nu negeyana nawanai idiwei ki yonai ka yabiri nu kataigibi da nu ki pokaiya Mamanuga God e kasiyarai ade e tanai bagi kawaya ki esida mena tepapomu. \p \v 13 E wi mete winenibu mibai ka e iya wi negeyana yonai mibai bagi kawaya wainamupu sumamupu ki makeya ka Mamanuga God wi mete iya waunai ki negebu manako Keriso e naureya wi dibinibu. Wi e sumamupu makeya ka Mamanuga God e eya Keyai Tanai Bagi Kawaya naiya tonopana gwaiyabawena ki e wi mete negebu wi rabinagau tapu. Wi ka e nene ki pokere e eya Keyai ki pokaiya ka e wi tonabanibu. \v 14 E Keyai nu rabinanugu tondau ki pokaiya ka nu kataigibi wetawetara da gwede bagi kawaya Mamanuga God e iyapanai-yoma nene gwaiyabawena tapu ki nu aita ewa yadamu. Ade nu mete kataigibi wetawetara da e Keyai ki nu rabinanugu tondono kaniyono da Mamanuga God e nene idiwei ragidai e nu nene badidi gwaiyabawena ki mibai e matarapoto makeya. Mamanuga God e tanai ka bagi kawaya esida ki pokere e si nu karako esida mena tepapemei. \s1 Apunu Poru Epeso ragidai mu nene guriguriwena \p \v 15 Ki pokere, nau yona yau mete nidiyani wainapumuri; Wi nu Kaiwawo-nuga Iyesu sumapiyamu ade Mamanuga God e iyapanaiyoma kuduba mete nota kwarikwarisitamiyamu ki sisiyai nau wainapekeya yabedekeya da karako, \v 16 ki pokere nau maramara wi nene Mamanuga God paraupakani ade wi nene gurigurisugakani. \v 17 Nau guriguri-sugakani da nu Kaiwawonuga Iyesu Keriso e yo nu Mamanuga God, Tanai Bagi Kawaya Apunai, ki e uburoto nota supasupai ade e notai wekewekei ki mibai wadana matara ki keyai e wi negeni. Keyai ki pokaiya ka wi Mama-nuga God naigida mena kataipumuri wetawetara. \p \v 18 Nau mete gurigurisugakani da e wi yabuga yadini papoto ade wi nuwaga notaga gudui kwaipoto da e tanai bagi kawaya ki wi empumuri. Ade e wi nene badidi ewa kwaewagana nawanai idiwu ki wi negeyana ki nana winenibu ki mibai wi mete kataiwagi. Wi ki kuduba kataiwagi ki ka Mamanuga God gwede bagi kawaya esida e iyapana-iyoma nene gwaiyabawena tapu ki wi mete kataiwagi, \v 19-20 manako e kasiyarai e sumapemei ragidai negebu pokaiya waitaniyau ki kasiyarai wi mete kataiwagi. Gwede mo kasiyarai ka e kasiyarai maba pa mena. E mena kasiyarai ka kawaya daganani esida. Kasiyara ki pokaiya ka e naiya Keriso powena ki iyapupu wadubu yapu kunumau e ebo madaneya e idai garu deneya tapu tondau. E kasiyarai ki e wi mete negebu kewowena. \v 21 Keriso kunumau yapu tondau ki ka e kunuma kawakawai yo kunuma kaiwawoi yo kunuma kasiyarai kuduba ki raurutapu yabiriwena tondau. E si ka kawaya esida. Yewe wairau bo usi kunumau bo ade mara kwauneya waira waunai ki kawareya mete kina ka gwede upi debai mosi e maba mo eba tondau. Pa mena. \p \v 22 Mamanuga God ubupu gwede-gwede kuduba Keriso e kerarai kobaiya nakapupu ade e sumapemei ragidai nu Kaiwawonuga e mete winepupu da gwedegwede kuduba Keriso kobaiya idiwana ki nana. \v 23 Nu e sumapemei ragidai nu ka e idai yo e kerarai yo e midi kwakwarepui kuduba, ko e eya ka debai. Nu e naureya eba idimpena ki ka Mamanuga God badidi notapiyawa ki mibai eba wenawagubena. Gwedegwede kuduba ki kerarai ka Keriso eya mena. Wairau ade kunumau gwedegwede kuduba mu rabinamugu ka e mena posiwena. \c 2 \s1 Nu popoigibi ko Keriso pokaiya ade iyaigibi \p \v 1 Ko wiyo, wi ka naiya Mamanuga God e yawatai paeremupu. Wi yawata kwaiya kaigubu bigigamawa iwa ki pokere wi keyaiga ka powena idiwa. \v 2 Ki makeya ka wi waira yau notai berokoi ki mena notapamawa. Keyai berokoi ebo ebo mu kawaimaga iyarau umau e diriwai wi kwaigamawa ade e umunui wi wadamawa idiwa. Keyai berokoi ki e karako mete iyapana inako giritamiyau e deneya mu tainitamiyau ki pokere Mamanuga God e yonai mu tagararapiyamu ade e umunui mu kwenupiyamu. \v 3 Mibai, naiya ka nu mete inako mu maba kwaigemeya. Nu ka iyapana kaina wenaigibi ade nu nubo midinuga bo notanuga berokoi badidi taininiyawa kabuwaniyawa ki nu makeya makeya kwaigemeya ki pokere nu kuduba pokanugere ka Mamanuga God e nuwai pupuwagau da e bita ewa negeyana ki nu baibigapamana yawatanuga mo pa mena. \p \v 4 Ko Mamanuga God e nuwai notai kawaya daganani nu nota kwarikwarisi-niyau ade kawaya daganani nu nuwanuwaniyau. \v 5 Nu iyapana popai maba nu yabunuga kenekenei paere-mipi yawata kwaiya kaigemeya ki makeya ka e Keriso pokaiya nu iyanibu. Nu paerenuga ki denai nu nubo bita wadamana ko Mamanuga God e ebo nuwaiya wainapupu da baganai ki pokere nu bitanuga ki e deni mena rikapupu manako ki pokaiya iya waunai nu negebu. \v 6 Nu karako Keriso Iyesu e naureya idiwei ki pokere Mamanuga God ubupu Keriso iyapupu kunumau tapu ki ka e nu mete iyanibu da nu mete kimpi ubumpi e tondau madaneya kunumau karako e mete ika idiwei. \v 7 Mamanuga God ubupu inako kwae-wena ki mibai ka e nuwaiya iyapana kuduba karako idiwei ade ewa mete wenatagisi ki nu kuduba naigida mena kataigamana wetawetara da e Keriso Iyesu pokaiya nu nota kwarikwarisinibu ki ka e gwede mosi kawaya daganani esida nu nene kwaewena yau kena; Nu paerenuga ki denai bita nubo wadamana ko ki e rikapupu deni mena nu wadinibu bagi. \v 8 Iyesu nu nene inako kwaewena nu wadinibu bagi ki nu sumapemei ki pokere Mamanuga God ubupu iya waunai ki puyoi deni mena nu pa negebu. Ko ki ka eba nu gwede bagi mosi e nene kwaigibi da ki pokaiya e denai iya ki nu negebu. Pa mena. \v 9 Nu gwede bagi mosi e nene kwaigumpena manako ki pokaiya e denai iya waunai nu negebena ki ka nu nubo sinuga tepampena yabara kawakawara-igumpena. Ko ki ka eba baganai. \v 10 Nu ka Mamanuga God e yamanai. E nu yamananibu da nu Keriso Iyesu e naureya idiwana manako e upi ororeya mena nu nene winepupu tapu ki nu makeya makeya supasupai mena kwaigamana ki nana. \s1 Keriso pokaiya ka nu kuduba eyaka mena \p \v 11 Ki pokere, wi naiya badidi maba idiwa ki wi wainapiyoi ko eba notagoga-pumuri. Wi ka iyapana kwaiyanai ki pokere Diyu ragidai wi nidimawa da wi ka ‘kwakwarepuga eba wakamupu ragidai’. Diyu ragidai mu muga tagamu da ‘nu ka kwakwarepunuga wakamipi ragidai’. (Mu kwakwarepumaga mu mubo idamugere inako wakapiyamu.) \v 12 Wainapumuri; Mara ki makeya ka wi Keriso e gari tagaiya idiwa. Wi ka eba Isiraero taubanuwai ko wi ka iyapana kwaiyanai. Wi ka eba Mamanuga God e eya iyapanaiyoma winenibu ragidai nu mete eyaka mena. Pa mena. Mamanuga God e iyapanaiyoma badidi maba gwaiyabatapu ki gwaiyabai ka eba wi nene. Wi ka pakasi pa idiwa ragidai. Puyo aita ewa wadamana ki nawanai nu idiwei ki yonai wi naiya eba kataigubu, ade Mamanuga God e eya mete wi eba kataimupu. \v 13 Ko karako ka wi e gari rabineya baigubu Keriso Iyesu e naureya idiwu mibai ka wi uwama kawaya idiwa ki makeya ka Keriso wi nene mete powena ade e darai wi nene mete kawapu manako ki pokaiya ka e wi mete tenibu Mamanuga God e gari rabineya wi nakanibu. \p \v 14 Keriso inako kwaewena ki pokaiya ka Mamanuga God ubupu nu Diyu ragidai ade wi iyapana kwaiyanai ragidai mete kina nu ewapuru mena dobonibu nuwabagi negebu da nu karako ewapuru eyaka mena idiwei. Naiya ka nu yo wi paunanugu gari ragiragi kawaya mosi uburawa nu puruniyawa da nu nuwarara tagarara idiweya. Ko gari ki ka Keriso bauwena wadubu rorororo. \v 15 E powena ki pokaiya ka e Diyu ragidai nu goranuga marai kawai kuduba ki surupupu kewowena da nu iyapana kuduba nubo nubo nuwarara tagarara idiweya ki e naureya eyakamenaigamana ki nana. E nu tenibu dobonibu manako iyapana waunai eyaka mena nu nakanibu. \v 16 Nu naiya iyara kasiwara idiweya ko Keriso ripa korosi naureya powena ki pokaiya ka e nu dobonibu tenibu eyaka mena dibinibu da nu karako e naureya Mama-nuga God e iyapanaiyoma ewapuru eyaka mena ade idiwei. \v 17 Keriso bauwena ki ka e dobo yonai bagi kawaya wi iyapana kwaiyanai ragidai naiya gari tagaiya idiwa ki wi bamagau dimawena ade nu Diyu ragidai gari rabineya idiwei ki nu bamanugu mete dimawena. \v 18 E pokaiya ka nu yo wi kuduba Mamanuga God e Keyai eyaka mena ki kasiyarai pokaiya Mamanuga God e yabareya ubumamu. \p \v 19 Baganai, ki pokere karako ka wi eba iyapana kwaiyanai bo iyapana kudubai ko wi taubanuwaigubu Mamanuga God e iyapanaiyoma mete ewapuru e gari rabineya e munuiyoma idiwu. \v 20 Nu kuduba ka tawa maba. Keriso nu tononibu e nene upigemei ragidai ade Mamanuga God e bonanai wainapemei iwegemei ragidai mete kina ki nu ka tawa ki bebedai ko wi ka tawa ki ripai dai ki. Ko Keriso eya mena ka tawa ki wowo bebedai, \v 21 mibai ka e mena ka tawa kuduba wadubu dokodoko uburau. E mena pokaiya ka Mamanuga God e eya tawai tanai bagi kawaya ki kawayawagau yarau. \v 22 Wi mete kina ka tawa ki ripai. Nu Keriso e naureya idiwei ki ka Mamanuga God nu kuduba teniyau dibiniyau e ebo tawai wadau manako e eya Keyai tawa ki rabineya tondau ki ka e eya mete kina e Keyai ki pokaiya ika mete tondau. \c 3 \s1 Apunu Poru iyapana kwaiyanai ragidai waitatapu \p \v 1 Mamanuga God bagi kawaya inako kwaewena ki pokere nau Poru karako Mamanuga God bameya wi nene gurigurisugakani. Nau Keriso Iyesu e bigabigai kwaesugekeya ki pokere iyapana dai nau wadisinimupu dibura-sinimupu. \p \v 2 Mamanuga God ubupu deni mena nau wadisinibu bagi manako upi yau wi bagiga nene tegebu ki wi kataigubu wetawetara. \v 3 E ebo notai wekewekei ki e wadubu matara nau kabuwasinibu. Ko yona ki dabeya ka nau ororeya mena wi kabuwanibuwani kewowena. \v 4 Wi nau okani yau naigida mena iyabapumuri ki ka Mamanuga God e Keriso pokaiya badidi kwaewagana wainapiyawa ade e ebo notai wekewekei notapiyawa nau kabuwasinibu ki notai kuduba wi mete kataiwagi. \v 5 Naiya takari kawaya ka Mamanuga God e ebo mena badidi notapiyawa ki e eba wadubu matara e iyapanaiyoma kabuwatapu. Ko karako ka e tononibu ragidai ade e bonanai wainapemei iwegemei e nene idiwei ragidai e eya Keyai ki pokaiya yona ki nu nu bamanugu wadubu matara kabuwanibu. \v 6 Mamanuga God e ebo notai wekewekei ki mibai ka yau kena; E yonai bagi kawaya ki pokaiya ka tawana Isiraero ragidai ade iyapana kwaiyanai ragidai mete kina ewapuru mena Mamanuga God e puyoi yadini. E tawana Isiraero ragidai ade iyapana kwaiyanai ragidai mete kina nu ewapuru tenibu e naureya dibinibu da nu eyakamenaigibi. Ki pokere e Keriso Iyesu pokaiya naiya badidi gwaiyaba-wena ki iyai ka karako eba Diyu ragidai nu mena yadamu ko ki ka iyapana kwaiyanai ragidai ki wi mete wadumuri. \p \v 7 Mamanuga God e kasiyarai pokaiya nau puyo tegebu ka yau kena; E nuwaiya ka nau e bigabigai kwaesugana e yonai bagi kawaya iyapana tadeyana da mu wainapamana ki nana. \v 8 E sumapiyamu ragidai mu kuduba ka esida ko nau mena ka mu paunamugu ko ade erida. Mu kuduba kobamugu ka nau. Ko nau paereni ki bitai naubo wadana ki ka Mamanuga God e deni mena rikapupu nau wadisinibu bagi manako nau winesinibu upi bagi kawaya yau tegebu da nau uburana e yonai bagi kawaya yau iyapana kwaiyanai ragidai wi nidiyana ki nana sidibu. E yonai ki ka bagi kawaya esida. Mamanuga God e Keriso pokaiya nu puyo badidi negeyau ki ka iyapana kaina nu nubo notanuga bo katainuga pokaiya eba bananapamu. \v 9 Kunuma yo waira yo gwedegwede kuduba ka Mamanuga God yamana-pupu wadubu matara ko e eya Gubagai pokaiya badidi kwaewagana nota-piyawa ki e eba wagubu matara ko e ebo mena nota ki notapiyawa yabadawa da karako. Ko karako ka e nau winesinibu da e ebo mena notapiyawa ki yonai wekewekei nau uburana wi kuduba matarau kabuwaniyana ki nana sidibu. \v 10 E inako kwaewena ki mibai ka yau kena; Nu e sumapemei ragidai nu pokanugere ka kunuma aneyai yo kunuma kasiyarai yo kunuma kawa-kawai inako ki karako e katai ebo ebo kuduba ki mu mete kataitagisi. \v 11 Mama-nuga God e naiya mena kunuma waira kerareya inako notapiyawa yabadawa ki e karako nu Kaiwawonuga Keriso Iyesu pokaiya wadubu matara. \v 12 Nu e sumapemei e mete dibimipi idiwei ki pokere gwede mosi nu eba bodaniyoto ko nu Mamanuga God e yabareya yabarayabara ubumamu. \p \v 13 Ki pokere nau nidiyani wainapu-muri; Nau karako wi nene bita makari yau bananapakani. Ko wi notaga nau nene eba kauyogono, mibai ka nau bamaneya badidi wenawagau ki kuduba ka wi bagiga nene. \s1 Keriso nu nota kwarikwarisiniyau \p \v 14 Mamanuga God e bagi kawaya nu nene kwaewena ki pokere nau karako e yabareya nau ramatani kawareya uburakani wi nene gurigurisugakani. \v 15 Kunumau ade wairau ka e sumapemei ragidai nu tenibu dibinibu eyaka mena idiwei. E nu sinuga waunai nidibu ki ka e eya si ki nu nidibu. \v 16 Mamanuga God e eya iyai ki tanai ka bagi kawaya esida ki pokere nau e bameya guriguri-sugakani da e uburoto e eya Keyai Tanai Bagi Kawaya ki pokaiya wi kasiyara negeni da wi nuwaga notaga ragiragi kawaya ubumoi, \v 17 manako wi sumaga ki pokaiya ka Keriso wi rabinagau tawayagisi tondono. Nau ade gurigurisugakani da deni deni nota kwarikwarisigamana ki notai wi paunagau kawayayagisi ripa witai maba wi rabinagau suroto wadiniyoto kekekeke da wi ragiragi kawaya ubumoi. Ragiragi kawaya ubumoi, \v 18 manako Mamanuga God uburoto e iyapanai-yoma kuduba wi mete kina e kasiyarai pokaiya wi nuwaga notaga gudui ki kwaipoto da Keriso wi nene kwaewena deni mena nota kwarikwarisinibu ki mibai wi rabinagau kawayayagisi, dadarayagisi, rowarowayagisi, esida kawayayagisi yaroto ade erida kawaya-yagisi suroto, ki mibai wi naigida mena kataiwagi wetawetara. \v 19 Ena, e wi nota kwarikwarisiniyau ki nau nuwaneya wi naigida mena wainapumuri manako Mamanuga God e eya iyai e rabineya posiwena uburau ki iyai wi rabinagau mete posiyagisi siwagapoto. E notai nu bamanugu ki mibai nu nubo notanuga bo katainuga pokaiya kataigamana ki yawatai mo pa mena. \p \v 20 E kasiyarai nu rabinanugu tondau ki ka kawaya daganani esida. Nu nubo notanuga pokaiya badidi notapemei bo gwede nene gurigurigemei ki notai kuduba ka maraitau erida ko e notapiyau bo kwaewagau ki kuduba ka kawaya daganani esida. \v 21 ‘O Mamanuga, kau tanigi ka bagi kawaya. Keriso Iyesu pokaiya ka nu kau sumanimei ragidai kau sigi esida mena tepapomu mara mara. Ki mibai.’ \c 4 \s1 Mamanuga God e eya Keyai nu rabinanugu tondau \p \v 1 Nau Kaiwawonuga e upi kwaesugekeya ki pokere iyapana nau wadisinimupu diburasinimupu. Ko nau karako ragiragi kawaya wi nidiyakani, wainapumuri; Mamanuga God wi winenibu makeya badidi maba idiwana wagubu ki wi karako makeya makeya inako supasupai mena idiwoi. \v 2 Eba yabara kawakawaraiwogoi ko kwarisiwagi moyamoyakai idiwoi manako nota kwarikwarisi ki notai pokaiya wi kowaguma mete wiwira-tamiyoi. Ade wi rabinaga eba urono, diriwa diriwa eba kwaiwogoi. \v 3 Mama-nuga God e eya Keyai wi rabinagau tondau ki kasiyarai pokaiya ka wi eyakamenaigubu ki pokere wi tomoga ki wi karako eba kamadumuri ko e nuwabagi pokaiya wi tenibu dobonibu ki wi naigida mena wadumuri doko idiwoi. \v 4-5 Keriso e naureya ka nu eyakamenaigibi ewapuru eyaka mena idiwei. Mamanuga God e eya Keyai nu negebu ki mete eyaka mena. Ade ki maba, Mamanuga God wi winenibu da e puyo ewa negeyana wadamana wagubu, puyo ki yonai ka mete eyaka mena. Nu Kaiwawonuga ka eyaka mena, nu sumanuga ka eyaka mena, nu siruwa-nuga ka eyaka mena, \v 6 ade Mamanuga God e eya ka mete eyaka mena. Nu iyapana kuduba nu Mamanuga eyaka mena ka eyo. E ka nu kuduba kawai-nuga, e ka nu kuduba rabinanugu tondau, ade e ka nu kuduba nu rabina-nugu upiwagau were nu e upi ebo ebo kwaigemei idiwei. \p \v 7 Keriso e ebo nuwaiya wainapupu da baganai ki mena e makeya makeya kwaewena puyo nu eyaka eyaka negebu. \v 8 Mamanuga God e ororeya mena wagubu ki mu oka tamupu, tagubu ke; \q1 ‘E iyarau yapu kayawena ki makeya ka e iyaraiyoma raurutapu ade tetapu diburatapu ki mete waratapu kayatagubu. \q1 E iyapana puyo ebo ebo mete negebu.’ \p Mu oka inako tamupu. \p \v 9 Ko wi waina-pumuri; ‘E iyarau yapu kayawena’ oka wagubu ki mibai ka badidi? Ki mibai ka yau kena; E yabiri kunuma were kawapu yewe tondawa ko e eba yewe waira kawareya mena tondawa ko e waira rabineya mete supu. \v 10 Kunumau Kawapu Apunai e mena ka ade kipu ubupu yapu kunuma raurupupu kawareya esida yapu. E kwaewena ki mibai ka e nuwaiya wairau ade kunumau kuduba e tanai miniyana siwa ki nana. \v 11 Kawapu ade yapu apunai ki e ka ‘puyo ebo ebo’ nu mete negeyau. Nu dai ka e ‘tononibu ragidai’ nidibu, dai ka e ‘bonanai wainapamana iwagamana ragidai’ nidibu, dai ka e ‘iyapana e yonai bagi kawaya eba kataimugu ragidai iya waunai ki yonai mu tademana ki nana’ nidibu, dai ka ‘e eya iyapanaiyoma kwayubatamana ki nana’ nidibu, ade dai ka e ‘iyapanaiyoma tademana kabukabuwa ki nana’ nidibu. \v 12 Keriso e puyo ebo ebo inako nu negebu ki mibai ka e nuwaiya Mamanuga God e iyapanai-yoma kuduba e naureya idiwei nu nidiyana teyateyama da nu e upi naigida mena kwaigamana ade nu sumanuga kawayawagana ade ragiragiwagana ki nana. E nuwaiya inako wainapupu ki pokere e nu waitanuga nene puyo ebo ebo ki negebu. \v 13 E puyonuga negebu ki pokaiya nu upigomu yamomu ki ka nu sumanuga pokaiya ka nu nuwanuga notanuga eyakamenayagisi ade Mamanuga God e eya Gubagai ki e nu naigida mena kataipamu wetawetara. Nu inako kwaigomu ki ka nu sumanuga irawayagisi manako Keriso e eya iyai nu rabinanugu posiyagisi siwagapoto. \p \v 14 Nu inako idiwomu ki ka eba nu munu rasi mu rabinamaga tatatawai ki mu maba idiwomu da nusuru bo egi towawa bauwagau giniyau pasuniyau ki maba nu inako igida yauda iwomu. Pa mena. Nu munu rasi maba idiwomu ki ka iyapana mu kabuwamaga ebo ebo mu mubo notamaga pokaiya kwae-tagamu ki tepomoto weki gwaiya baitagisi nu kerapunugu yadini negemoto kekera manako waranimoto yawata kwaiya kaigamu. Ko nu inako eba idiwomu. \v 15-16 Nu nota kwarikwarisi ki notai pokaiya yona mibai mena kabuwa kasiwaraigomu idiwomu. Nu inako idiwomu ki ka nu rabinanuga pakara-yagisi manako nu yabiyabirinuga apunai Keriso e iyai badidi maba tondau ki maba nu mete inako nu nuwanuga notanuga ade nu iyanuga mete kina ki e maba wenapoto idiwomu yamomu. Nu ka Keriso e idai yo e kerarai yo e midi kwakwarepui kuduba inako, ko e eya ka debai. E kasiyarai pokaiya ka nu eyaka eyaka e naureya idiwei. E nu tenibu dibinibu upi ebo ebo nu negebu da nu nota kwarikwarisi ki notai pokaiya upi ki yodomu makeya makeya kwaigomu ki ka nu nuwanuga notanuga eyaka-menayagisi manako nu irawaigamu ragiragi kawaya ubumomu. \s1 Keriso iya waunai negebu \p \v 17 Ki pokere, nu Kaiwawonuga e si pokaiya ka nau karako ragiragi kawaya wi nidiyakani teyateyama yau kena; Naiya ka wi iyapana kwaiyanai mu notamaga kororai ade Mamanuga God eba kataimupu ragidai ki mu maba wi mete inako notapamawa kwaigamawa. Ko nota ki wi karako kamadumuri. \v 18 Iyapana ki mu notamaga ka sisi-pupupu, mu rabinamaga ka ragiragi kawaya ade mu wenagumaga ka mu muga bodamupu da mu babatagamu gwede mo eba kataitagamana waina-piyamu ki pokere Mamanuga God iya waunai nu negeyau ki tanai mu eba empiyamu. \v 19 Kataina, mu naiya paere-mupu bigi kwaetagubu ki ka bani mu midimama mete waditapu. Ko karako mu bigi kwaetagamu ki midimamai mu eba waditamiyau. Mu midimama berai ebo ebo kwaetagamu ade mu kwakware-pumaga tainitamiyau ki poisiyasiyai mu mete wainapiyamu kawareya kawareya kwaetagamu. \p \v 20-21 Nau kataineya da wi Keriso wauneya sumamupu ki ka wi inako eba idiwana ki nana iyapana wi nidimupu. Iyesu e ka mibai ade wi ka e ewakuma-piyamu ragidai ki pokere mu e yonai mibai ki mena wi kabuwanimpu. \v 22 Ki pokere, nau karako wi nidiyani wainapumuri; Wi iyaga oragai naiya umanibu dokodoko ki ka berokoi ki pokere wi giriniyawa pasuniyawa wi kerapugau wadawa ade taininiyawa da wi yawata kwaiya kaigamawa. Ko iya oragai ki wi karako kamadumuri. Wi midiga tatamai oragai rikapiyamu ki maba wi iya ki deni mena rikapumuri. \v 23 Wi nuwaga notaga oragai ki kuduba wi deni mena wirapumuri da waunai wenayagisi, \v 24 manako wi midiga tatamai waunai umamu ki maba wi iyaga waunai ki umamuri. Ko wi nuwaga notaga waunai ki ka Mamanuga God e eya nuwai notai ki maba wi negebu ki pokere e nuwai notai ki pokaiya ka wi Mamanuga God e yabuiya mibai supasupai bagi kawaya e nene mena idiwoi. \p \v 25 Ki pokere, karako yona bera kuduba ki kamadumuri. Nu Keriso e naureya ewapuru eyaka mena dibimipi idiwei ki pokere wi yona mibai mena kabuwa kasiwaraiwogoi idiwoi. \v 26 Wi nuwaga pupuyogono ki ka wi kwarisiwagi kwaenda wi nuwapupuga ki taininiyoto da wi paerepumuri bigi kwaiwagi. Ade eba gagaya rowarowa kawaya idiwoi da madega kaniyoto suroto. \v 27 Berokoi Apunai Seitani e gudui eba kwaipumuri bo wata kwe-muri. \v 28 Wi gwedewau naiya kuwa kwaigamawa ki wi karako kuwa kamadumuri manako wi wibo idagere upiwogoi da mibai matarayogono ki wi tepiyoi iyapana bani pa mena ragidai mete waitatamiyoi. \p \v 29 Eba wi kowaguma mu rabinamaga berokowagana ki yonai iwogoi ko maramara wi kowaguma togitamana ki yonai mena iwogoi. Wi inako kwaiwogoi ki ka mu rabinamaga bagiyagisi kasiyara wainapomoto. \v 30 Mamanuga God e Keyai Tanai Bagi Kawaya wi rabinagau tapu tondau ki wi nuwaboya eba kwemuri mibai ka e Keyai ki pokaiya ka Mamanuga God wi tonabanibu e eya nene nakanibu. E Keyai wi rabinagau tondau ki pokaiya ka wi kataigubu wetawetara da Mamanuga God wi teniyana gwede umanibu dokodoko ki kuduba rikapana ki marai ewa bai-yagisi. \v 31 Gagaya bo nuwapupu bo bonana ragiragi bo kira kasiwara bo nuwagayagaya yonai bo ade wi kowa-guma keitamiyamu idiwu, bera kudubi kwaki inako ki wi kamadumuri. \v 32 Ko wi deni deni kwayuba kasiwaraiwogoi ade wi kowaguma mete wiwiratamiyoi. Mu paere wi bamagau kwaetagubu ki wi deni mena berokoi ki wi notagau surupumuri. Mamanuga God e Keriso pokaiya wi bigiga deni mena surupupu ki maba wi mete kina inako kwaiwagi. \c 5 \s1 Sisipu yo Tanai ki yonai \p \v 1 Wi ka Mamanuga God e munuiyoma. E nuwaiya po wiyo, ki pokere e badidi maba tondau ki maba wi mete inako makeya makeya kwaiwogoi idiwoi. \v 2 Keriso nu nota kwarikwarisinibu e eya iyai nu nene tapu ko ki maba ka wi mete kina wi kowaguma inako waitatamiyoi, nota kwarikwarisitamiyoi idiwoi. Iyapana Mamanuga God e yabuiya puyo papa pasumu aurai bagi kawaya e bameya yarau ki maba ka Keriso e eya iyai nu nene puyo inako tapu powena. \p \v 3 Wi ka Mamanuga God e iyapanai-yoma ki pokere iyapana taku maba asusu yabayababa igida yauda kwaetagamu ade didiwa ukwapamu iwu ki mu maba wi inako eba kwaiwogoi. Wi midimama berai eba kwaiwogoi ade eba kapoiwogoi wi kowaguma mu gwedegwedemaga mete eba taisi teyateyamaiwogoi. Wi paere marai munta mo inako mete eba kwaiwagi mibai ka Mamanuga God e eya iyapanaiyoma e nene idiwu ragidai inako kwaetogomono ki ka eba supasupai. \p \v 4 Wi ka Mamanuga God e iyapanai-yoma ki pokere midimama yonai ki wi eba iwogoi ade bainama yo kira berokoberoko ki yonai wi mete eba iwogoi ko Mamanuga God e si mena esida tepapiyoi ade e paraupiyoi idiwoi. \v 5 Nau yona mibai wi nidiyani wainapu-muri; Iyapana nima taku maba asusu igida yauda kwaeyogono umono bo midimama berai kwaeyogono bo ade kapoiyogono e kowaiyoma mu gwede-gwedemaga taisi teyateyamayogono ki ka Mamanuga God ade Keriso mu garimaga rabineya e eba kaniyoto. Ade yona yau mete wainapumuri; Iyapana nima kapoiyogono e kowaiyoma mu gwedegwedemaga taisiteyateyama-yogono ki e notai ka iyapana daisusu bo momorapa ade dai mete kina inako bamamugu buburitagamu ki mu nota-maga maba. \p \v 6 Wi naigida mena idiwoi kwaenda iyapana yona mibai pa mena tagamu ragidai baitagisi wi beranimoto wi kerapugau yadini. Mamanuga God e umunui kwenupiyamu ragidai badidi tagamu kwaetagamu ki pokaiya ka Mamanuga God e nuwai mu bamamugu maramara pupuwagau tondau. \v 7 Iyapana inako kwaetagamu ragidai ki mu diriwamaga wi eba kwaiwogoi, \v 8 mibai ka wi mete kina naiya sisipu inako idiwa ko karako ka wi nu Kaiwawonuga e eya iyapanaiyoma mibai. Wi ka e tanai rabineya idiwu ki pokere iyapana e taneya idiwu ragidai badidi kwaetagamu ki maba wi mete inako mena kwaiwogoi idiwoi. \v 9 Wainapumuri; Mamanuga God e tanai ki pokaiya ka iya bagi, iya supasupai, ade gwede mibai kuduba wenayagisi. \v 10 Ki pokere, Mamanuga God e nuwaiya badidi wainapiyau ki mena nu kwaenepamu makeya makeya kwaigomu da e nu pokanugere mamamayagisi. \v 11 Iyapana sisipu idiwu gwede mibai pa mena kwaetagamu ragidai badidi kwaetagamu ki diriwai wi eba kwaiwogoi ko mu kwaetagamu ki wi matarapumuri tepumuri taneya nakapumuri. \v 12 Mu bigi weki gwaiya kwaetagamu ki sisiyai nu matarau iwagamana ki ka midimama kawaya. \v 13-14 Ko gwedegwede kuduba taneya baiyagisi ki ka berokoi bo bagi ki mibai matarayagisi. Ade gwedegwede kuduba taneya inako matarayagisi ki pokaiya ka tanai kawayayagisi miniyoto siwa. Ki pokere, Mamanuga God e okai mosi wagubu ke; \q1 ‘Oro wadamu ragidai, wi yabuiwagi kimuri ubumuri. Popoi maba eba ukwopoi ko kimuri ubumuri da Keriso e tanai wi kawarigau miniyoto siwa.’ \p \v 15 E inako wagubu ki pokere wi badidi maba idiwu ki wi naigida mena wainapiyoi. Notababa ragidai ki mu maba wi eba idiwoi ko iyapana notanotai ki mu maba idiwoi. \v 16 Mara karako ka iyapana ropani kawaya bigi ebo ebo kwaetagamu ki pokere wi mu pauna-mugu bagi mena kwaiwagamana marai yau wi eba paerepumuri. \v 17 Iyapana notababa kwaetagamu ragidai ki mu maba wi eba kwaiwogoi ko nu Kaiwawonuga e nuwaiya wi badidi kwaiwagamana wainapiyau ki mena wi kwaenepiyoi makeya makeya kwaiwogoi. \p \v 18 Awana ‘waeni’ kawaya daganani eba kubamuri kwaenda wi midiga giripoto yabaraga babayagisi. Ko wi guduga kwaipumuri da Mamanuga God e eya Keyai tonopoto wi rabinagau posiyagisi siwagapoto ki ka bagi kawaya. \v 19 Wi nuwaga notaga eyaka mena nu Kaiwawonuga e si umayo pokaiya tepapiyoi manako guriguri ki umayoi bo nu keyainuga togipana ki umayoi bo Mamanuga God e umayoi ki mu naiya mena e okai rabineya oka-mupu, umayo ki mibai pokaiya ka wi deni deni kabuwa kasiwaraiwogoi idiwoi. \v 20 Gwede mo bagi bo eba bagi wenayagisi ki ka eba gwedei mete kina. Wi maramara nu Kaiwawonuga Iyesu Keriso e si pokaiya Mamanuga God paraupiyoi idiwoi. \s1 Mibai anikai mu yonamaga \p \v 21 Wi wibo bagiga nene mena eba wainapiyoi ko kwarisiwagi wi kowaguma wiwiratamiyoi mu bagimaga nene mete kwaiwogoi. Ade mu wi nene inako mete kwaetogomono. Wi deni deni inako kwayuba kasiwaraiwogoi idiwoi ki ka wi Keriso mete wiwirapiyamu. \p \v 22 Ridi, kau nima kau nobomogi mete kina ki kau yona yau naigida mena wainapi; Kau Keriso wiwirapiyei ki maba kau kwarisinuwagi kau nobomogi e kobaiya tondowa mete wiwirapiyowa. \v 23 Keriso e ka nu Iya Negeyana Apunai. E ka debai ko nu e sumapemei ragidai nu kuduba ka e midi kwakwarepui. Keriso e ka debai ki maba ka ridi e debai ka e nobomoi. \v 24 Ki pokere, nu Keriso sumapemei ragidai e wiwirapemei ade e kobaiya idiwei ki maba ka ridi wi mete kwarisiwagi wi nobomoguma maramara wiwiratamiyoi mu kobamugu idiwoi. \p \v 25 Apunu, kau nima kau wainagi mete kina ki kau yona suwagakani yau wainapi; Keriso ubupu e sumapemei ragidai nu nene kawaya daganani nota kwarikwarisinibu e eya iyai nu nene tapu ki maba wi wainaguma mete inako nota kwarikwarisitamiyoi idiwoi. \v 26 Nu rabinanugu tanai bagi posiwagana ki nana ka Keriso nu nene powena e eya iyai nu nene tapu. Nu awanau siruwaigibi ade e yonai wagubu mete kina ki pokaiya ka e nu paerenuga ki bigi kuduba surupupu. \v 27 E kwaewena ki mibai ka e nuwaiya e sumapemei ragidai nu rabinanuga bigi pa mena, bidara pa mena, giwi bo gayai pa mena, momomoi tanai bagi kawaya ki mena e yabareya ubumana ki nana. \v 28-30 Ki pokere, apunu, wi wiga midiga kwayuba-piyamu ki maba ka wi ridiguma inako mete kwayubatamiyoi ade nota kwari-kwarisitamiyoi. Nu ka Keriso e midi kwakwarepui ki pokere e nu kwayuba-niyau ade nota kwarikwarisiniyau. Ki maba, iyapana nima e eya midi kwa-kwarepui kwayubapiyau ki ka e eya midi kwakwarepui ki e eba tagarara-piyau ko e bani yo awana kweyau togipiyau. Ko ki maba ka wi ridiguma inako mete kwayubatamiyoi ade nota kwarikwarisitamiyoi idiwoi. \v 31 Mama-nuga God e okai wagubu ke; ‘Ki pokere, yaraga mosi ridi uworoto ki ka e eya inai mamai kamaditamini manako ridi ki mete dibipomoto ewapuru eyaka mena idiwono. Naiya ka mu mubo mubo idiwa, ko karako ka mu dibimupu ewapuru eyaka mena idiwono.’ \p \v 32-33 Yona ki daikere ka waigugu ko daikere ka matarau. Yona matarau wi nene ki mibai ka yau kena; Apunu, kau kiya midigi kwakwarepugi kwayubapiyei ki maba kau wainagi mete inako kwayubapiyowa wi rabinaga eyaka mena idiwoi. Ade ridi, kau nima kau nobomogi mete kina ki kau e naigida mena wiwirapiyowa ade e mete wi nuwaga notaga ewapuru eyaka mena idiwoi. Yona ki daikere ka waigugu ko ki mibai ka nau yau wainapakani; Nu Keriso sumapemei e mete rabinanuga eyakamenaigibi ki pokere e ka nu nene ade nu ka e nene. \c 6 \s1 Munu rasi ade ina mama mu yonamaga \p \v 1 Munu rasi, wi inaguma mamaguma wiwiratamiyoi ade mu tagamu ki mu umunumaga wadoi makeya makeya kwaiwogoi. Nu Kaiwawonuga nuwaiya ka wi inako kwaiwagamana ki nana wagubu. \v 2 Mamanuga God e gorai tapu, wagubu ke; ‘Wi inaguma mamaguma naigida mena wiwiratamiyoi.’ E gorai tapu ka ropani kawaya ko gora eyaka mena yau ka e yabiri gwaiyaba mete wagubu. \v 3 E gwaiyabawena wagubu ke; ‘Wi inaguma mamaguma inako wiwira-tamiyoi ki ka wi waira yau kawareya wi iyaga rowarowa kawaya idiwoi.’ \p \v 4 Ina mama, wi munuguma eba bonana ragiragitamiyoi kwaenda mu rabinamaga berokoyagisi gagayatagisi. Ko Mamanuga God e yonai pokaiya mu naigida mena kabuwatamiyoi wade supasupatamiyoi. \s1 Kawakawai ragidai ade bigabiga ragidai mu yonamaga \p \v 5 Bigabiga ragidai, nau wi yonaga yau suwagani wainapumuri; Wi kawakawaiguma yewe wairau ki mu wi naigida mena wiwiratamiyoi ade mu umunumaga wadoi. Wi Keriso e umunui wadamu e upi kwaiwagamu ki maba ka wi nuwaga notaga eyaka mena mu umunumaga wadoi ade mu upimaga kwaiwogoi. \v 6 Wi kawakawaiguma wi eminimana wi werega tagamana ki nana eba notapiyoi were upiwogoi. Ko wi ka ade Keriso e bigabigaiyoma mibai ki pokere wi Mamanuga God e nuwaiya badidi wainapiyau ki wi nuwaga notaga eyaka mena notapiyamu kwaiwagamu ki maba ka wi kawakawaiguma mu upimaga inako mete kwaiwogoi. \p \v 7 Ki pokere wi kawakawaiguma mu bigabigamaga kwaiwogoi ki ka wi mibi mamamai upiwogoi ko eba notapiyoi da wi iyapana mu nene mena upiwagamu ko wi upiga ki kena ki wi nu Kaiwawo-nuga e nene mete kwaiwagamu. \v 8 Wi yona yau naigida mena wainapumuri; Mamanuga God e yabuiya ka bigabiga ragidai ade pakasi ragidai ki mu kuduba ka eyaka mena. Iyapana nima upi bagi kawaya inako kwaeyogono ki ka aita ewa Mamanuga God denai puyo bagi kawaya e kweyoto. \p \v 9 Kawakawai ragidai, nau wi nene suwagani wainapumuri; Wi bigabiga-guma ragidai wi bamagau badidi kwaetagamana ki nana suwagubuwani ki maba ka wi mu bamamugu inako mete kwaiwogoi. Mu wi umunuga wadamana ki nana kudu tagemana yonai mu eba tadeyoi mibai ka wi wiga ade wi bigabigaguma ragidai mete kina ki wi Kaiwawoga eyaka mena ka kunumau tondau. Mamanuga God e yabuiya ka iyapana kawakawai ade iyapana maimerei nu kiyabunuga ka eyaka mena. Aita ewa ka nu e yabareya ubumamu manako e idai gurai nu kuduba naurinugu ugwadiniyoto ragiragi. \s1 Nu ragiragi kawaya ubumana ki nana ki gwedegwedei \p \v 10 Nau yona siyarai yau mete suwa-gani wainapumuri; Wi karako Keriso e naureya idiwu ki pokere wi rabinaga gudui kwaipumuri da nu Kaiwawonuga e kasiyarai negeni ki pokaiya ka wi ragiragi kawaya ubumoi. \v 11 Berokoi Apunai Seitani e ka bera berokoi ebo ebo weki gwaiya nu bamanugu kwaewagana notapiyau. Ko nu e raurupamana ki nana ka Mamanuga God nu bidara eba wadamana ki kepatai ade yawira boda-pamana ki tatamai mete kina nu negebu. Ki pokere yawira gwedegwedei ki kuduba tepumuri wi midiga tatamai maba umamuri manako kasiyarai kawaya ubumoi. \v 12 Nu ka eba matarau iyapana kaina mete kandeigemei ko nu ka keyai berokoi ebo ebo eba emitame-mei yo kunuma kawakawai yo kunuma kaiwawoi yo ade kunuma kasiyarai ki mu mete inako kandeigemei. Mara karako ka mu maramaga ki pokere mu waira yau kawareya kawakawayatagamu sisipu gwaiya nu yawiyawiraniyamu giriniyamu pasuniyamu. \v 13 Ki pokere Mamanuga God wi bidara eba wada-mana tatamai negebu ki kuduba wi tepumuri wi naurigau umamuri manako kasiyarai kawaya ubumoi. Yawira marai ki wi bamagau baiyagisi ki ka wi kudu tagagere eba riyaiwogoi ko wi berokoi ki mete kandeiwogoi da yawira ki kewo-yagisi ki ka wi eba kekeraiwagi ko wi watagau ragiragi kawaya ubumoi. \p \v 14 Wi nuwaga notaga gwede mibai ki mena notapiyoi matarau kwaiwogoi manako piyara ragidai mu naurimugu maira umamu ki maba wi nota mibai ki maira maba wadumuri wi naurigau umamuri dokodoko. Ade piyara ragidai mu nodamaga tatamai ragiragi kawaya umamu ki maba ka wi Mamanuga God e yabuiya supasupai kwaigamana ki notai tepumuri wi nodaga tatamai maba umamuri manako yabarayabara ragiragi kawaya ubumoi. \v 15 Ade piyara ragidai mu kerapumaga tatamai umamu ki maba ka wi Mamanuga God e nuwabagi negebu ki yonai bagi kawaya iyapana tademana ki nana okukunaigubu ki tepumuri wi kerapuga tatamai maba umamuri. \v 16 Wi bidara eba wadamana tatamai yau kuduba umamuri kewo-yagisi ki kawareya ka wi piyara ragidai mu kepatamaga tepiyamu iwu ki maba wi sumaga kepata maba inako mete wadoi iwoi. Keyai berokoi mu kawai-maga e tai uwareya mata beuwagau ki pokaiya e wi ugwadiniyana kwaewagau ko wi sumaga pokaiya ka wi e tai ki bodapumuri manako e kasiyarai kewo-yagisi. \v 17 Ade piyara ragidai mu deba-maga tatamai ragiragi kawaya umamu ki maba Mamanuga God e iya waunai negebu ki deba tatamai maba wadumuri wi debagau umamuri. Ade Mamanuga God e yonai wi negebu ki wi e eya Keyai ki kasiyarai pokaiya kereba maba wadumuri ubumoi. \v 18 Wi yau kuduba kwaiwogoi ki ka wi guriguri mena pokaiya inako kwaiwogoi. Wi bani iwoi upiwogoi bo ukwopoi ki ka wi Mama-nuga God e Keyai badidi kabuwaniyau ki makeya makeya mena e bameya guriguriwogoi ade genepiyoi. Yabu yabu ukwopoi ade Mamanuga God e iyapana-iyoma kuduba mu nene mete guri-guriwogoi, ko wi midiga eba togayagisi. \p \v 19 Ade nau Poru, wi nau nene mete guriguriwogoi da iyapana nau dima-sugana watai tegeni ki ka nau yabara-yabara uburoni Mamanuga God e yonai wekewekei kabuwasinibu ki makeya makeya mena mataraponi. \v 20 Mama-nuga God nau winesinibu da nau e yonai bagi kawaya ki matarapana ki nana sidibu. Nau e yonai ki suwegekeya umekeya ki pokere iyapana nau wadisinimupu diburasinimupu. Ko wi nau nene guriguriwogoi da nau badidi suwagana ki nau yabarayabara ragiragi kawaya uburoni suwogoni. \s1 Parau siyarai \p \v 21 Nu Kaiwawonuga e upi ragiragi kawaya kwaewagau apunai nu nuwa-nugu po apunai Taikikasi wi bamagau ika baiyagisi ki ka nau badidi maba tondakani ki yonai kuduba e wi nidiyoto, \v 22 manako nu yewe badidi maba upigemeya ki sisiyai e wi mete kabuwaniyoto toginiyoto kasiyara negeni. \p \v 23 Baganai, Mamanuga God ade nu Kaiwawonuga Iyesu Keriso mete kina mu karako wi nuwabagi negeni ade suma negeni da wi suma rabineya deni deni nota kwarikwarisi kasiwaraiwogoi idiwoi. \v 24 Wi gwedewau wi nuwaga notaga eyaka mena ragiragi kawaya nu Kaiwawonuga Iyesu Keriso maramara nota kwarikwarisipiyamu idiwu ragidai ki wi bamagau ka nau parau siyarai yau suwagakani; Mamanuga God e wi deni mena wadiniyoto bagi. \p Nau yonani ika kewowena. Kaiwa kaiwa.