\id 2CO - Umanakaina NT -Papua New Guinea 1999 (DBL 2014) \h 2 Korini \toc1 Apunu Poru natere Korini ragidai mu okamaga ewa tapu \toc2 2 Korini \toc3 2 Kor \mt1 2 KORINI \mt2 Apunu Poru natere Korini ragidai mu okamaga ewa tapu \imt1 Oka gwede nene tapu ki kabuwai \ip Natere Korini rabineya ka Iyesu sumapamawa ragidai dai apunu Poru simpu siyasiya ade e upi kaumupu. Oka yau pokaiya ka e mu mete rabinamaga ewapuru eyakamenaigamana ki nana ki yonai okapupu. \iot Oka debai empamana ki kabuwai \io1 Parau \ior 1:1-11\ior* \io1 Poru ade Iyesu sumapiyamu ragidai \ior 1:12–7:16\ior* \io1 Puyomaga damupamana ki nana \ior 8:1–9:15\ior* \io1 Poru e eya taubabarai wagubu \ior 10:1–13:10\ior* \io1 Parau siyarai \ior 13:11-14\ior* \c 1 \p \v 1-2 Nu sumanuga eyaka mena ragidai Mamanuga God nene dibipiyamu natere Korini rabineya idiwu ade Mamanuga God e iyapanaiyoma kuduba tawana Akaiya rabineya idiwu mete kina; Nau Poru ade nu sumanuga eyaka mena apunai Simosi mete kina wi okaga yau okapemei. Mamanuga God e ebo nuwaiya wainapupu da baganai ki pokere e nau Poru winesinibu ade tonosinibu da nu Keriso Iyesu pokaiya iya waunai wadamana ki sisiyai nau iyapana tadeyana ki nana. \p Wi paerega ki denai bita wibo wadamana ko ki ka Mamanuga God e rikapupu deni mena wi wadinibu bagi. E ade nu Kaiwawonuga Iyesu Keriso mete kina karako waitanimoto da mu wi nene kwaetagubu ki mibai wi naigida mena kataiwagi wetawetara ade nuwabagi rabineya mibi mamamai idiwoi. \s1 Apunu Poru Mamanuga God paraupupu \p \v 3 Nu Kaiwawonuga Iyesu Keriso e yo nu Mamanuga God karako paraupamu. E ka nu Mamanuga ade e ka nu nuwa-nuwaniyau ki apunai. Nu waitaniyana ade nu rabinanuga miniyana kwarisi ki kasiyarai kuduba ki e mena nu negeyau. \v 4 Nu bita bo nuwaboya ebo ebo banana-pemei ki ka e nu toginiyau ade nu rabinanuga miniyau kwarisi ki pokere nu kowanuguma bita bo nuwaboya ebo ebo inako mete bananapiyamu ki ka nu ubumei Mamanuga God nu waitanibu nu rabinanuga minibu kwarisi ki maba nu mete inako makeya makeya nu kowanuguma waitatamemei mu rabina-maga minimei kwarisi. \v 5 Keriso e bita yo midi makari ebo ebo bananapupu ki maba ka nu mete bita yo midi makari inako e nene bananapemei. Ko ade Mamanuga God ubupu Keriso waitapupu ki maba ka e Keriso pokaiya nu mete inako kawaya daganani waitaniyau. \p \v 6 Nu bita yo nuwaboya mete banana-pemei ko ki pokaiya ka Mamanuga God wi waitaniyau, wi rabinaga miniyau kwarisi ade iya wi negeyau. E badidi maba nu waitaniyau nu rabinanuga miniyau kwarisi ki maba e wi mete inako waitaniyau wi rabinaga miniyau kwarisi. Nu giruru maba kobaiya teteigemei bita wademei ki ka wi mete inako giruru maba ki kobaiya teteiwagamu bita wadamu manako e wi mete toginiyau da wi eba nitaisiniwagi ko wi giruru maba ki kobaiya teteiwagi buridere baiwagi. \v 7 Ki pokere nu wi nene waina-pemei ko pore eba wainapemei mibai ka nu katainugu da wi nu mete ewapuru midi makari yo nuwaboya bananapemei ki ka Mamanuga God nu waitaniyau ki maba e wi mete inako waitaniyoto wi rabinaga miniyoto kwarisi. \p \v 8 Kowaniyoma, nu tawana Aisiya rabineya bita yo midi makari bananamipi ki sisiyai nu nuwanugu ka wi naigida mena kataiwagi. Nu bita bananamipi ki ka kawaya daganani esida po dabi kopakeya bananapemeya siyasiya. \v 9 Nu nuwanuga notanuga wagubu ke; ‘Nu popoigamana waipusui bauwena.’ Nu inako notamipi ki ka nu eba nu nubo kasiyaranuga pokaiya iyaigamana ki nana wainamipi. Pa mena. Popai ragidai ade iyatamana kimana ubumana apunai Mamanuga God ki e mena nu suma-mipi. \v 10-11 Nu iyaranuguma po keketai rogobitau teyamupu ko Mamanuga God mu kodabamugu nu tenibu iyanibu. E ewa inako mete kwaeyagisi nu iyaniyoto. Ena, nu kataigibi wetawetara da wi guriguri pokaiya nu waitanimuri ki ka e uburoto nu ade iyaniyoto. Wi ropani kawaya ubumoi nu nene guriguriwogoi ki ka Mamanuga God wi guriguriga ki denai nu wadiniyoto bagi manako ki pokaiya ka iyapana ropani kawaya nu pokanugere Mamanuga God parau-pomoto e si esida tepapomoto. \s1 Apunu Poru kayawagana wagubu ki notai e ade wirapupu \p \v 12 Nu wainapemei da nu supasupai kwaigemei ki pokere nu yona yau wi nidimei; Nu rabinanugu nidiyau wira-wira ki mibipiyau da yewe wairau ki nu iyapana paunamugu ade wi paunagau mete kina ki ka nu gwede mo eba wekemipi ko nu nuwanuga notanuga eyaka mena pokaiya ka nu Mamanuga God nuwaiya badidi ki mena matarau kwaigibi. Nu ka eba nu nubo katainuga pokaiya iwegemeya kwaigemeya ko Mamanuga God e deni mena nu wadi-nibu bagi ki puyoi kasiyarai pokaiya ka nu upigemeya. \v 13-14 Nu yona wekewekei eba okapemei ko wi nu yonanuga iyabapamana ade mibai naigida mena kataipamana ki nana ka nu matarau mena oka yau tamei. Karako ka wi yona dai mena wainamupu ko nu nuwanugu ka wi yona yau ki mibai kuduba wainapamana ki nana wainapemei. Wi ki kuduba wainapumuri ki ka nu Kaiwawonuga Iyesu e marai baiyagisi makeya ki ka nu e yabareya wi werega iwagamu ade ki maba ka wi ubumuri nu werenuga mete iwagi. \p \v 15 Nau kataineya da nau naiya badidi kwaesugekeya ki wi nau bamaneya mamama wainamupu ki pokere nau wi daiyoga ika bausugana ade kayasugana manako ewa ade bausugana wi emini-yana toginiyana ki nana wainapekeya. \v 16 Nau notani wagubu da nau tawana Makedoniya kayasugana ki ka nau yabiri wi bamagau ika bausugana wi eminiyana ki nana manako nau ewa ade wirasugana ki makeya ka nau wi bama-gau ika ade bausugana wainapekeya. Nau nuwaneya wi daiyoga ika bausu-gana da wi nau waitasinimana were ewa ka nau tawana Diyudiya kaya-sugana ki nana wainapekeya. \v 17 Nau badidi inako notapekeya ko eba kwae-sugubuwani ki wi wainapiyamu da nau wi beranibuwani bo? Waira yau notai wadamu doko ragidai mu ka mara mosi tagamu da mu gwede mo kwaetagamana ki nana ko ki mibai mu eba kwae-tagamu, ade mu mara mosi tagamu da mu gwede mo eba kwaetagamana ki nana ko ki mu kwaetagamu. Ko wi wainapiyamu da nau notani ka mu notamaga maba bo? \p \v 18 Mamanuga God e yona mibai mena wagau ki maba nau mete kina yona mibai mena wi nidiyani wainapu-muri; Nau wi bamagau bausugana suwagubuwani ki ka nau eba notani apeya wainapuwani pokaiya yona ki suwagubuwani. Nau ka eba nau notani daikere; ‘Ena nau ika bausugani,’ ade daikere; ‘Pa mena, nau ika eba bausugani,’ ki ewapuru notapuwani were suwagubuwani. Pa mena. \v 19 Nau yo apunu Sairasi yo apunu Simosi mete kina nu naiya wi bamagau baigibi ika dimaigemeya ki ka nu Mamanuga God e Gubagai Iyesu Keriso e yonai mena dimaigemeya. Keriso e notai ka eba daikere ‘Ena’ ade daikere ‘Pa mena’ ki ewapuru notapiyawa were wagawa. E bameya ka yona ‘Ena, nau kwaesugani’ ki mena. \v 20 Mamanuga God gwaiyaba marai kawai ropani kawaya wagubu yona ki kuduba mibimaga ka Keriso e pokaiya matarawena. Ki pokere nu Mamanuga God e si esida tepapemei ki ka nu Keriso e si pokaiya iwegemei ke; ‘Ki mibai.’ \v 21 Keriso pokaiya ka Mama-nuga God nu yo wi ewapuru toginiyau da nu karako sumanuga pokaiya ragiragi kawaya nu watanugu mena ubumei. E nu winenibu e eya nene nakanibu, \v 22 manako e eya Keyai nu rabinanugu tapu tonabanibu da nu ki pokaiya kataigamana wetawetara da e aita ewa nu badidi negeyana gwaiyabai wagubu ki kuduba e negeni. \p \v 23 Nau nuwani notani kuduba ka Mamanuga God empiyau ki pokere e yabuiya ka nau yona mibai wi nidiyani yau kena; Nau wi bamagau ika natere Korini eba bausugubuwani ki mibai ka nau eba nuwaneya wi nuwaboya kawareya ade negeyana ki kudeya wainapekeya. \v 24 Nu eba nuwanugu wi nidimana manako wi nu umununuga wadamana ki nana. Wi wiga sumaga ka ragiragi kawaya ki pokere nu nuwanugu wi mete deni deni togi kasiwaraigamana da wi ki pokaiya mibi mamamai idiwana ki nana. \c 2 \p \v 1 Nau naiya wi bamagau bausugubuwani ki ka nau nuwaboya wi negebuwani ki pokere nau notani karako wirapuwani da nau wi bamagau eba bausugani kwaenda da nau nuwaboya wi ade negeyani. \p \v 2 Nau wi nuwaboya negeyani ki ka iyapana gwedewau nau mamamasinimoto? Nau mamamasini-yamu ragidai ka wi mena ki pokere nau nuwaboya wi negeyani ki ka wi badidi maba nau mamamasinimuri? \v 3 Nau wi bamagau bausugubena manako wi nau mamamasinimpena ki ka baganai ko nau eba nuwaneya wi nuwaboya tegemana ki kudeya wainapekeya ki pokere nau oka mena wi bamagau tonopuwani. Nau notani eyaka mena wagubu ke; ‘Nau mamamasugoni ki ka mu kuduba mete mamamatogomono.’ \v 4 Nau oka ki wi bamagau okapuwani ki ka nau rabinani buwagawena mibi yadi oka ki okapuwani tonopuwani. Nau eba nuwaneya wi nuwaboya negeyana ki nana ko nau nuwani notani eyaka mena pokaiya wi nota kwarikwarisiniyakani ki wi naigida mena kataigamana wetawetara ki nana ka nau oka ki wi bamagau tonopuwani. \s1 Paerepupu apunai e paerei notagogapamana ki nana \p \v 5 Apunu nima naiya paere kwaewena ki e eba nuwaboya nau tegebu ko e nuwaboya wi kuduba negebu. Ko nau eba nuwaneya yona ragiragi kawaya ki kawareya ade suwagani ki pokere nau yona yau mena wi nidiyani; E ka bani nuwaboya maraitau wi negebu. \v 6 Wi ropani kawaya ubumpu e paerepupu ki denai bita e kwemupu ki pokere baganai, karako kewowena. \v 7 Wi bita kawareya kawareya e kweyoi ki ka e nuwaboyai kawayayagisi da e sumai kuduba kauyagisi. Ki ka eba baganai ki pokere e bigi kwaewena ki wi karako deni mena notagogapumuri wi tagagau kwenupu-muri manako apunu ki togipumuri kasiyara ade kwemuri. \v 8 Nau ragiragi kawaya wi nidiyakani yau kena; Apunu ki naigida mena kabuwapumuri da wi eba e kamadumpu ko wi e nota kwari-kwarisipiyamu. \v 9 Nau oka naiya wi bamagau okapuwani ki mibai ka nau nuwaneya wi nuwaga notaga empana ki nana; Nau suwagubuwani ki mibai wi makeya makeya kwaiwagamana waina-mupu bo pa mena. \v 10 Iyapana mosi paerepoto bigi kwaeyagisi manako wi e kwaewena ki bigi deni mena notagoga-pumuri wi tagagau kwenupumuri ki ka nau mete kina e bigi kwaewena ki notagogapani nau taganeya kwenupani. Ena, nau gwede mosi notagogapana ki notagogapuwani ki ka nau wi pokagere Keriso e yabuiya gwede ki deni mena notagogapuwani kewowena. \v 11 Berokoi Apunai Seitani nu kerapunugu eba wadana ade nu eba rauruniyana ki nana ka nau inako kwaesugakani mibai ka Berokoi Apunai Seitani nu badidi maba giriniyana notapiyau ki e yawatai nu katainugu. \s1 Nu Keriso pokaiya bigi kuduba raurupemei \p \v 12 Nau natere Torowasi rabineya Keriso e yonai bagi kawaya ki dima-sugana ki nana ika bausugubuwani ki ka nu Kaiwawonuga nau ika upisugana ki nana ki gudui kwaipupu empuwani. \v 13 Ko nau iyaruiyaru bagi ububura-sugekeya mibai ka nu sumanuga eyaka mena apunai Taitosi e nau ika eba bananapuwani ki pokere nau natere ki ragidai kuwenatapuwani manako e kwaenei tawana Makedoniya kayasugu-buwani. \p \v 14 Ko nu Mamanuga God paraupamu. Nu Keriso e naureya idiwei ki pokaiya ka Mamanuga God nu yabiyabirinuga uburau e kasiyarai pokaiya nu waraniyau da nu berokoi kuduba raurutamemei iwei. Nu tawana tawana bani iwei ki ka iyapana Keriso kataitagamana ki katai nu pokanugere gwede mosi aurai bagi kawaya ki maba tarau kawayawagau kayawagau. \v 15 Nu ka gwede mosi aurai bagi kawaya ki Keriso nu tenibu puyo maba e eya Mamai e idai rabineya nu nakanibu. Nu aurinuga ki ka iyapana iya waunai wadamu ragidai ade iyapana iya paerepiyamu ragidai mete kina ki mu kuduba tauniyau kimugu warapiyau. \v 16 Iyapana gwedewau iya paerepiyamu ragidai ki mu bamamugu ka nu aurinuga po kokowai ki gwitai maba mu tauniyau wainapiyamu, ko iyapana gwedewau iya waunai wadamana ragidai ki mu bama-mugu ka nu aurinuga iya waunai ki aurai bagi kawaya ki mu tauniyau kimugu warapiyau. \p Ko wainapumuri; Iyapana nima kwaitana Mamanuga God e upi bagi kawaya yau kwaeyagisi? \v 17 Iyapana ropani kawaya mu ka denai wadamana ki nana wainapiyamu ki pokere mu Mamanuga God e yonai dimatagamu iwu. Ko nu ka eba mu maba inako kwaigemei. Nu ka Mamanuga God e nu winenibu tononibu ragidai ki pokere Keriso pokaiya ka nu Mamanuga God e yabuiya nu nuwanuga notanuga eyaka mena e yonai mibai supasupai ki mena iwegemei. \c 3 \p \v 1 Wi bani wainapiyamu da nu karako kawareya ade yabara kawakawaraigemei, ko wainapumuri; Iyapana dai ki wi bamagau baitagisi ki ka wi mu kataitamana ki nana ki okai mete yadini baitagisi. Ade wi iyapanaga dai tonotamuri tawana mo kayatagisi ki ka wi tawana ki ragidai mu kataitamana ki nana ki okai mete tagemuri yadini kayatagisi. Wi wainapiyamu da nu mete kina oka inako mete wadamana iwana ki nana bo? \p \v 2 Nau suwagani wainapu-muri: Ki pa mena. Wi wiga ka nu oka-nuga maba. Iyapana nu katainimana ki okai nu rabinanugu okapupu ka wiyo ade nu okanuga ki ka iyapana kuduba empiyamu ade iyabapiyamu. \v 3 Iyapana wi eminimoto ki ka mu kataitagisi da nu wi paunagau badidi maba upigemeya ki pokaiya ka Keriso e eya okai ki okapupu. Oka ki e eba diba pokaiya bowa naureya okapupu ko Mamanuga God maramara tondau apunai e eya Keyai ki pokaiya ka e oka ki iyapana kaina nu rabinanugu okapupu. \p \v 4 Nu yona yau iwegemei ki mibai ka nu kataigibi wetawetara da Keriso e pokaiya ka Mamanuga God ubupu upi yau nu negebu ade e badidi wagubu ki makeya e kwaeyagisi. \v 5 E eya kasiyarai nu eba negebena ki ka nu karako eba ubumpena iwagumpena da nu e upi makeya makeya kwaigemei. Pa mena. Nu nubo kasiyaranuga pokaiya upigu-mpena ki ka nu mibinuga mete eba kipena. \v 6 E yonai waunai gwaiyabawena ki yonai ka nu e kasiyarai negebu ki pokaiya makeya makeya bigabigai kwaigemei iwei. Yona waunai ki gwaiyabai ka eba gora pokaiya ko e eya Keyai ki pokaiya. Gora okamupu ki ka po wadubu nu negeyau ko Mamanuga God e eya Keyai ki nu iya negeyau. \p \v 7 Gora oragai apunu Mosisi bowa naureya okapupu ki kawareya ka Mamanuga God e eya tanai mete minibu siwa bauwena. Apunu Mosisi gora ki wauneya wadubu makeya ka tanai ki e kiyabuiya kawaya daganani igwarapiyawa ko e wirawena tawana Isiraero ragidai mu bamamugu ade bauwena ka tanai ki mareyawena. Tanai ki mareyawena ko e iyapana yabumaga ade poporapiyawa ki pokere mu apunu Mosisi e kiyabui empamana ka eba baganai. Ko gora oragai po wadubu bauwena nu negeyau ki tanai ka kawaya inako, \v 8 ki ka Mamanuga God e eya Keyai nu bigabigai kwaigemei ki tanai ka kawaya daganani esida. \v 9 Gora oragai nu nidiyau da nu paeremipi ki upi ki tanai mete kina ki ka upi waunai ki pokaiya e iyapana bagi supasupai nu nidiyau ki tanai ka kawaya daganani esida. \v 10 Tanai waunai bauwena ki ka kawaya daganani esida ki pokere tanai oragai ki karako gogawena. \v 11 Mibai, gwede oragai rowarowa kawaya eba uburawa ki tanai mete kina ki ka gwede maramara tondono kaniyono ki tanai ka kawaya daganani esida. \p \v 12 Nu puyo ewa wadamana ki nawanai nu idiwei ki pokere nu yabara-yabara ubumei. \v 13 Nu ka eba oragai apunai Mosisi e maba. Tanai e kiyabuiya ki kasiyarai mareyawagawa makeya ka e ubupu e eya kiyabui utapupu mibai ka tawana Isiraero ragidai tanai ki empa-mawa ki ka mu yabumaga popora-piyawa. \v 14 Ko Mamanuga God iyapana ki mu notamaga bodapupu. Naiya mena yabadawa da karako ka mu gwaiyaba oragai ki okai iyabapiyamu idiwu ko gwaiyaba yonai ki mibai mu eba waina-piyamu. Oragai apunai Mosisi e kiyabui utapupu ki maba ka uta maba mosi mu notamaga utapiyau. Ko iyapana nima e iyai Keriso kweyoto ki mena pokaiya ka uta maba ki wakayagisi. \v 15 Ena, naiya mena yabadawa da karako iyapana ubumu oragai apunai Mosisi e gorai iyabapiyamu ki ka gwede mosi mu notamaga utapiyau. \v 16 Ko mu nuwa-maga notamaga wirayagisi nu Kaiwawo-nuga bameya ki ka ‘gwede mosi mu notamaga utapupu ki rikayagisi.’ \p \v 17 Ko nu Kaiwawonuga e ka ade Keyai. Ade Mamanuga God e eya Keyai ki bani tondono ki wateya ka gwede mosi iyapana eba umeme dokodoko-tamini ko gwede mosi mu naiya umatapu dokodoko ki kuduba rikayagisi. \v 18 Ko iyapana gwedewau nu kiyabunuga eba utamipi ragidai ki nu kawarinugu ka nu Kaiwawonuga e eya tanai miniyau siwa da iyapana nu eminimoto ki ka mu e tanai nu kiyabunugu ki mete empo-moto. Nu Kaiwawonuga e ka ade Keyai ki pokere e eya tanai nu kawarinugu inako miniyono siwa ki ka nu kiyabu-nuga e maba wenayagisi manako e tanai ki nu kiyabunugu matarayagisi kawayayogono yarono. \c 4 \s1 Keyakeyai kurari naureya \p \v 1 Mamanuga God nu nuwanuwanibu manako nu upinuga yau negebu ki pokere nu notanuga eba kauyagisi da nu upinuga yau kamadamu. \v 2 Iyapana midimama berai badidi weki gwaiya kwaetagamu, bera ki kuduba nu deni mena tagararamipi. Mamanuga God e yonai ki nu eba wirawirapemei nu nubo yonanuga mete dibipemei ade nu iyapana eba beraberatamemei mu rabinamaga kupemei. Pa mena. Mama-nuga God e yabuiya ka nu yona mibai supasupai mena matarau iwegemei da iyapana kuduba nu eminimoto ki mu rabinamugu mibipomoto da nu bagi kawaya upigemei. \v 3 Nu yona matarau mena iwegemei ko iyapana iya yawatai paeremupu kwakotagubu ragidai ki ka yona waunai bagi kawaya iwegemei ki mibai mu eba wainapiyamu mibai ka gwede mosi mu notamaga utapupu. \v 4 Keriso e ka e eya Mamai e kiyabui nunupu wetawetara ade e sinini tanai bagi kawaya ki ka e yonai bagi kawaya ki pokaiya matarapiyau. Ko waira yau kawai Seitani e ka yona ki bodapiyau ade iyapana Keriso eba sumapiyamu ragidai mu yabumaga ki e kenepiyau da tanai ki mu kawarimugu miniyau siwa ki mu eba empiyamu. \v 5 Nu ka eba nu nubo yonanuga dimaigemei ko Iyesu Keriso e ka Kaiwawo ki yonai mena nu iwegemei. Iyesu nene ka nu wi biga-bigaga kwaigemei. \v 6 Kunuma waira kerareya ka Mamanuga God wagubu ke; ‘Sisipu rabineya ka tanai matarayagisi tawana miniyoto siwa.’ Yona ki wagubu apunai ki e ubupu ade wagubu manako tanai ki bauwena nu rabinanugu mete minibu siwa. Mamanuga God e kasiyarai tanai kawaya ki ka Keriso e kiyabuiya matarawena da nu e kataipamana ki nana. Ki pokere e eya tanai nu rabina-nugu minibu siwa ki igwarapono ki pokaiya ka iyapana mu mete kina e empomoto ade kataipomoto. \p \v 7 Nu nuga ka kurari eba ragiragi ki maba ko Mamanuga God e nu keyainuga puyoi bagi bagi ebo ebo kurari ki rabineya nunupu. E kwaewena ki pokaiya ka e nu kabuwaniyau da nu kasiyaranuga ka bani pa mena ko kasiyara kuduba ka e nene ade e mena bameya bauwagau. \v 8 Nu bita ebo ebo empemei bananapemei ko bita ki nu eba taisi kurakuraniyoto. Mara dai ka nu babaigemei nota apeya apeya wademei ko nu eba wairoroigemei. \v 9 Nu iyaranuguma mara ropani kawaya nu giriniyamu pasuniyamu ko Mamanuga God e nu eba kamadinibu. Mara dai ka iyapana nu nuniyamu para nakaniyamu ko nu eba popoigemei. \v 10 Nu tawana tawana iwei ki ka mu Iyesu minimupu poyo ki poi nu mete inako bananapemei iwei ko nu eba popoigibi ki pokaiya ka iyapana kataitagisi da Iyesu iyawena tondau ki iyai e nu mete negebu. \v 11 Nu midinuga kwakwarepunuga ewa poyagisi yau pokaiya ka nu Iyesu e nene maramara po waunitau bananapemei tetetete da e iyai nu midinugu pokaiya matarayagisi iyapana empomoto. \v 12 Ki pokere po nu wademei iwei ko iya wi rabinagau upiwagau. \p \v 13 Iyapana mosi oka yau tapu, wagubu ke; ‘Nau e sumapakani ki pokere suwagubuwani.’ E sumawena were wagubu ki maba ka nu mete kina inako sumaigemei were iwegemei. \v 14 Nu kataigibi wetawetara da Mamanuga God ubupu nu Kaiwawonuga Iyesu iyapupu kipu ubupu ki maba ka e nu mete iyaniyoto da nu Iyesu mete kimamu ubumamu manako e uburoto nu yo wi ewapuru waraniyoto da nu e yabareya ubumamu. \v 15 Nu badidi bananapemei yau kuduba ka wi iyaga nene manako ki pokaiya ka Mamanuga God nu bitanuga rikapupu deni mena wadinibu bagi ki yonai kawayayogono yarono da iyapana ropani kawaya yona ki wainapomoto sumapomoto. Ki pokaiya ka Mamanuga God e parau-pamana iyapanai ropaniyagisi manako nu paraunuga e bameya mete kawaya-yagisi kayayagisi. \p \v 16 Ki pokere, nu notanuga eba kauwena. Nu midinuga kwakwarepu-nuga ka maramara makariwagau kasiyarai kewowagau ko nu nuwanuga notanuga ka maramara kasiyara waunai wadau. \v 17 Nu karako bita makari banana-pemei yau ka tekatekai ka were bai-yagisi kayayagisi. Ko nu badidi banana-pemei yau pokaiya aita ewa gwede bagi kawaya esida bananapamu ki eba ka were baiyagisi kayayagisi ko maramara tondono kaniyono. \v 18 Ki pokere nu nuwanuga notanuga ka nu yabunugere badidi empemei ki kawareya eba ukwarau ko gwede eba empemei ki kawareya ukwarau. Nu karako yabu-nugere badidi empemei ki pa ka were baiyagisi kayayagisi ko nu gwede eba empemei ki maramara tondono kaniyono. \c 5 \p \v 1 Nu midinuga kwakwarepunuga ka nabonabo maba ki pokaiya nu karako waira yau kawareya idiwei. Ko nu katainugu da nabonabo yau roro-roroyagisi ki ka Mamanuga God nu tawanuga waunai mosi e ebo idaiya kunumau wadubu ki rabineya nu aita ewa maramara idiwomu. \p \v 2 Nu karako tawanuga kunumau ki rabineya idiwana wainapemei yadi wademei. Nu nuwa-nugu kunuma iyai ki nu midinuga tatamai umemei ki maba umamamu, \v 3 mibai ka nu midinuga kwakwarepu-nuga waunai ki yadamu umamamu ki ka nu ninuga matarau eba idiwomu. \v 4 Nu karako nabonabo yau rabineya idiwei ki ka nu nuwaboya wainapemei yadi wademei. Nu nuwanugu kunuma iyai ki kaworoto waira yau kwakwarepui aukwara maba utapoto iya kweyoto da e eba poyagisi ko maramara tondono kaniyono. \v 5 Mamanuga God nu iya waunai inako wadamana ki nana yamananibu. Nu kurari kweporeya bani yabiri warapemei ki maba ka e eya Keyai yabiri kurari kweporeya negebu da nu ki pokaiya kataigamu wetawetara da aita ewa ka e kurari nigidai kuduba nu mete negeni. \p \v 6 Ki pokere nu maramara yabara-yabara kasiyarai kawaya ubumei. Nu katainugu da nu nabonabonuga yewe wairau ki rabineya idiwei ki ka nu tawanuga mibai nu Kaiwawonuga e bameya ki ka uwama kawaya. \v 7 Nu sumanuga ki kasiyarai pokaiya idiwei ko eba nu gwede yabunugere empemei ki kasiyarai pokaiya idiwei. \v 8 Nu yabarayabara kasiyarai kawaya ubumei ade nu notanuga wagau ke; ‘Nu nabo-nabo yau kamadamu manako nu tawa-nuga mibai nu Kaiwawonuga bameya ki kaigamu ki ka bagi kawaya.’ \v 9 Nu inako wainapemei ko nu e bameya kaigamu bo yewe idiwomu ki eba gwedei mete kina. Nu bani iwei bo idiwei ki ka nu nuwanugu e mena mamamapamana wainapemei, \v 10 mibai ka nu katainugu da mara baiyagisi da nu kuduba Keriso e yabareya ubumamu manako e idai gurai nu naurinugu ugwadiniyoto ragiragi. Nu waira yau kawareya nu midinuga kwakwarepunuga pokaiya bagi bo berokoi badidi kwaigemeya idiweya ki nu denai makeya makeya yadamu. \s1 Keriso pokaiya ka Mamanuga God nu waretanibu \p \v 11 Nu Mamanuga God mayapamana ki nu katainugu ki pokere nu iyapana e sumapamana ki nana ninekeneke-tamemei. Mamanuga God e nu nuwa-nuga notanuga kuduba empiyau ade nau kataineya da wi mete kina nau kataisinimupu. \v 12 Iyapana dai ubumu mu kowamuguma midimaga kwakware-pumaga mena empiyamu were iyapana bagi bo berokoi tadeyamu ko eba mu nuwamaga notamaga empiyamu were tagamu. Nu eba kawai gisipemei ko iyapana ki wi eminimoto manunimoto ki ka nu nuwanugu wi nu iyanuga badidi maba matarau emupu ki yonai mena mu tademuri ade nu werenuga mete iwagi. \p \v 13 Nu notababa yonai iwegemei ki ka nu Mamanuga God e nene iwegemei, ade nu yona supasupai iwegemei ki ka nu wi nene iwegemei. \v 14 Keriso kawaya daganani nu nota kwarikwarisiniyau ki notai nu ninekenekeniyau da nu e upi kwaigemei. Nu kataigibi wetawetara da apunu eyaka mena nu nene powena ki e pokaiya ka nu kuduba popoigibi. \v 15 E iyapana kuduba nene powena da iyapana gwedewau mu mubo nene mena wainapiyamu idiwu ki ka mu nota ki kamadamana manako apunu mu nene powena ade iyawena apunai ki e nene mena notapomono idiwono. \p \v 16 Karako ka nu eba waira yau yabui pokaiya iyapana emitamemei bagi bo berokoi mu tademei. Naiya ka nu inako kwaigemeya ade Keriso e eya mete inako empemeya siyemeya siyasiya ko karako ka nu nota ki kuduba kamadimpi. \v 17 Iyapana nima Keriso e naureya tondau ki ka e wena waunai wenawena ki pokere e iyai oragai ki kayawena ade iya waunai karako bauwena wata wadubu. \v 18 Yau kuduba ka Mamanuga God e kwaewena. Nu naiya e iyaraiyoma idiweya ko Keriso pokaiya ka e nu wiranibu e ebo kowaiyoma nu nidibu. E inako kwaewena manako upi negebu da nu kaigamana iyapana tademana da mu notamaga wirawagana manako mu mete kina e kowaiyoma idiwana ki nana. \v 19 E yonai negebu ka yau kena; Keriso pokaiya ka Mamanuga God iyapana kuduba tawana tawana idiwu ki wiratamiyau e ebo iyapanaiyoma mu tadeyau. Mu naiya badidi paerepamawa bigitagamawa ki bimbinai e mu eba tageni. Ade mu badidi maba kebomana e munuiyoma wenatagamana ki yonai e nu kabuwanibu da nu ubumana iyapana tademana ki nana. \p \v 20 Nu yona iwegemei ki ka Keriso e ebo uburana wagana ko ki nu karako e nene ubumei wi nidimei. Ki ka Mama-nuga God e eya nu pokanugere wi ninekenekeniyau. Keriso e nene ka nu ubumei wi nidimei, iwegemei ke; Mamanuga God nene wi rabinaga gudui kwaipumuri da e wi iyaga wirapoto. Naiya ka wi e iyaraiyoma idiwa ko karako wi notaga wirayagisi da wi e kowaiyoma idiwoi. \v 21 Keriso e bameya bigi mo pa mena ko nu biginuga kuduba ka Mamanuga God e Gubagai kwebu umani sibu da nu karako Keriso e naureya Mamanuga God e yabuiya iyapana bagi supasupai idiwana ki nana. \c 6 \p \v 1 Nu Mamanuga God mete ewapuru eyaka mena upigemei ki pokere nu wi ragiragi kawaya nidimei yau kena; Wi paerega ki denai bita wibo wadamana ko ki ka Mamanuga God e deni mena rikapupu wi wadinibu bagi ki pokere e wi nene bagi kawaya inako kwaewena ki wi eba kamadumuri da giriyagisi. \p \v 2 Mamanuga God badidi wagubu ki wi wainapumuri. E wagubu ke; \q1 ‘Nau naubo wainapuwani marai wainapekeya ki makeya ka nau wi guriguriga ki wainapuwani. \q1 Nau wi iyaniyana marai wainapekeya ki makeya ka nau wi waitani-buwani iyanibuwani.’ \p Nau nidiyani wainapumuri; Mama-nuga God e ebo wainapupu marai ka karako. Mara karako ka Mamanuga God wi iya waunai negeyana ki marai. \s1 Apunu Poru bita ade midi makari bananapupu \p \v 3 Iyapana nu upinuga rabineya paere mo eba bananapamana ki kudeya ka nu naigida mena upigemei ko eba gwede mosi iyapana kerapumaga dabireya tamei da mu ki pokaiya pisipisitamini gwepomoto. \v 4 Nu upi badidi kwaigemei ki pokaiya ka iyapana nu eminimoto manako kataitagisi da nu ka Mamanuga God e bigabigaiyoma mibai kwaigemei ragidai. Nu giruru maba kobaiya teteigemei bita yo midi makari ade nuwaboya ragiragi kawaya bananapemei ko nu taganugere eba wiraigemei. \v 5 Iyapana ubumu nu nuniyamu giriniyamu teniyamu diburaniyamu ade mara dai ka mu nu kwagaraniyamu wereyakauraniyamu nidiyamu siyasiya. Nu ragiragi kawaya upigemei oro naigida eba ukwepemei ade mara dai nu mibai wetei mete upigemei. \v 6 Nu bigi mo eba kwaigemei ko nu katai bagi kawaya kataigibi pokaiya kwarisigemei iyapana mu bamamugu bagi mena kwaigemei. Mamanuga God e eya Keyai Tanai Bagi Kawaya ki nu toginiyau mete iwei ade nota kwarikwarisi ki notai pokaiya ka nu upigemei. \v 7 Mama-nuga God e kasiyarai pokaiya ka nu yona mibai mena iwegemei ade nu iyanuga supasupai ki nu auda maba nu idanugu daikere daikere tepemei. \v 8 Mara dai ka iyapana nu sinuga tepapiyamu ko ade mara dai ka mu nu sinuga kaupiyamu. Mara dai ka mu nu wereyakauraniyamu ade mara dai ka mu nu mamamaniyamu. Nu ka yona mibai supasupai mena iwegemei ko mu wainapiyamu da nu beraigemei. \v 9 Mu kataimugu nuyo ko mu gwe eba kataimugu nu diyayai ki maba mu inako nu bamanugu kwaetagamu. Nu po dabi kopakeya bananapemei tetetete ko nu eba popoigibi ko iyaiya idiwei. Iyapana nu giriniyamu pasuniyamu ko mu nu eba nunimpu popo. \v 10 Mu nuwaboya negeyamu ko nu maramara mamamaigemei. Nu purapuranuga pa mena ko nu pokanugere ka iyapana ropani kawaya Mamanuga God e puyoi ebo ebo wadamu. Nu ka gwede mosi gwe nu bamanugu pa mena maba ko Keriso pokaiya ka gwedegwede kuduba nu nene. \p \v 11-12 Kowanuguma ika Korini rabineya idiwu, nu yona matarau mena wi nidimei. Nu rabinanuga ki gudui ki nu wi nene eba bodamipi ko kwaimipi ko wi rabinaga gudui nu nene ki wi bodamupu. \v 13 Wi ka nau mununiyoma maba ki pokere nau wi nidiyakani yau kena; Nu wi nene gudu kwaimipi ki maba wi mete kina wi guduga nu nene inako kwaipumuri. \s1 Mamanuga God tagararapiyamu ragidai mete eba dibipiyoi \p \v 14 Wi Mamanuga God e tagarara-piyamu ragidai mete eba dibipiyoi ewapuru upiwogoi. Bera supasupai ade bera eba supasupai ki mu ka badidi maba waretatagisi ewapuru idiwono? Ade tanai yo sisipu ki mu ka badidi maba dibipomoto eyaka mena idiwono? Pa mena. \v 15 Keriso yo Berira si daikere Seitani mu rabinamaga ka eyaka mena bo? Ade Mamanuga God e sumapiyamu ragidai ade e eba sumapiyamu ragidai ki mu rabinamaga ka mete eyaka mena bo? Pa mena, mu iyamaga ka ebo ebo. \v 16 Daisusu yo momorapa ade dai mete kina inako ki mu bamamugu iyapana buburitagamu ki mu ka eba Mamanuga God e tawai ki mete eyaka mena. Wainapumuri, nu nuga ka maramara tondau apunai Mamanuga God e eya tawai. Mamanuga God e ebo yona yau wagubu ke; \q1 ‘Nau iyapananiyoma mu paunamugu ka nau tawani yadani ade mu paunamugu ka nau tondoni. \q1 Mu Mamamaga God ka nau ade mu ka nau iyapananiyoma.’ \q1 \v 17 Ade nu Kaiwawoga wagubu ke; \q1 ‘Nau tagararasiniyamu ragidai ki wi deni mena kamaditamuri paepereiwagi wi wibo mena idiwoi. \q1 Gwedegwede kuduba eba bagi ki wi keipumuri da nau wi teniyani nau niya nene nakaniyani. \q1 \v 18 Nau ka wi Mamaga tondoni ade wi ka nau gubaganiyoma ade nau peteniyoma idiwoi. \q1 Nau ka wi Kaiwawoga kasiyarani kawaya esida apunai yona yau suwagakani.’ \c 7 \p \v 1 Kowaniyoma, nau wi nene kawaya daganani wainapakani, ki pokere wainapumuri; Mamanuga God gwaiyaba ki wagubu ki ka e nu yo wi kuduba nene wagubu. Ki pokere gwede nu nuwanuga notanuga bo nu midinuga kwakwarepunuga bigi kweyau ki kuduba nu deni mena kamadamu manako Mamanuga God wiwirapamana ki nana bagi supasupai mena e nene idiwomu. \s1 Apunu Poru mamama wainapupu \p \v 2 Wi rabinagau nu nene wata wadu-muri diriwanuga kwaiwagi. Nu iyapana mo bameya berokoi eba kwaigibi ade iyapana mo eba girimipi pasumipi bo bani yo gwedegwede e nu negeyana ki nana wainapemeya. Pa mena. \v 3 Nau yona yau suwagakani ki ka eba nau wi midimama negeyana ki nana suwaga-kani ko nau naiya nidibuwani ki nau kawareya wi ade nidiyakani yau kena; Nu nuwanugu po wiyo ki pokere nu yo wi ewapuru idiwomu bo popoigamu ki ka eba gwedei mete kina. \v 4 Nau wi bamagau pore eba wainapakani ko wi pokagere ka nau mamamasugakani yabarayabara umakani. Bita yo nuwa-boya nu bamanugu bauwagau ki nau eba kausiniyau. Nau mibi mamamai wainapakani ade nau mamamani ki ka gwede mosi eba baiyagisi bodapoto. \p \v 5 Nu tawana Makedoniya baigibi ki makeya ka nu aiyata mo eba idiweya ko nu tawa bani kaigemeya iweya ka iyapana nu kiranimawa bita makari ebo ebo nu negemawa. Nu rabinanugu ka nu kudu mete wainapemeya. \v 6 Ko Mamanuga God e ka iyapana gwedewau mu notamaga kauwena nuwasiyasiya nene idiwu ki mu togitamiyau kasiyara tageyau ki pokere apunu Taitosi nu bamanugu bauwena ki pokaiya ka e nu toginibu kasiyara negebu. \v 7 Apunu Taitosi nu bamanugu bauwena ki ka nu mamama wainamipi. Wi e togimupu kasiyara kwemupu ki sisiyai wainamipi ki ka yona ki nu tepanibu da nu mamama kawaya mete wainamipi. E ade sidibu wagubu ke; ‘Natere Korini ragidai mu kau nene ebotau waina-piyamu ade mu naiya kwaetagubu siyasiya ki mu karako mu rabinamugu wainapiyamu da mu paeremupu. Kau taububaragi ki mu mete tagamu.’ Apunu Taitosi bauwena nau inako sidibu ki pokere nau karako mamama kawaya daganani esida wainapakani. \p \v 8-9 Nau oka naiya wi bamagau tonopuwani ki ka wi oka ki iyabamupu manako nuwaboyaigubu ki pokere nau notani wagubu da nau oka ki eba tonopena ki ka baganai. Nau notani inako wagubu ko karako ka nau mamamasugakani mibai ka nau oka tonopuwani da wi nuwaboyaigubu ki pokaiya ka wi iyaga wiramupu. Wi deni mena nuwaboyaigumpena ki ka nu makari wi negempena ko Mamanuga God wainapupu da baganai ki pokere e wi nuwaboyaga ki wirapupu da wi berokoi mo nu pokanugere eba banana-mupu. \v 10 Mamanuga God wainapiyau da baganai ki pokaiya nu nuwaboya bananapamu ki ka nu nuwaboya ki eba tagararapamu mibai ka nuwaboya ki pokaiya ka nu notanuga wirayagisi manako nu iya yadamu. Ko nu yewe wairau giri kandigemei ki pokaiya iyapana nuwaboyatagisi, nuwaboya ki kwauneya ka po matarayagisi. \v 11 Wi nuwaboya wainamupu ki pokaiya Mamanuga God wi rabinagau badidi kwaewena ki wi wainapumuri; Nuwa-boya ki wi karunanibu da wi garugaru mena ubumupu wi wiga taububaraga iwagubu. Berokoi wi paunagau wena-wena ki wi keimupu ade ewa mo eba wenawagana ki tatamai iwagubu. Wi nau emisinimana wainamupu, wi nau taububarani iwagubu ade berokoi kwaewena apunai ki wi bita kwemupu. Ki pokere wi bamagau ka karako paere mo pa mena. Nau badidi suwagubuwani ki wi bagi supasupai mena kwaigubu. \p \v 12 Ki pokere kowaniyoma, nau oka ki okapuwani ki ka nau eba berokoi kwaewena apunai ki sisibapana ki nana oka ki okapuwani bo e giritapu ragidai ki mu nene oka ki okapuwani. Pa mena. Nau oka ki okapuwani mibai ka nau nuwaneya wi Mamanuga God e yabareya nu nene kawaya daganani wainapiyamu bo eba wainapiyamu ki mena wi naigida kataigamana ki nana. \v 13 Ki pokere nu rabinanuga karako bagiwena kasiyara wainapemei. \p Ko eba ki mena. Apunu Taitosi wi pokagere mibi mamamai nu bamanugu bauwena ki ka nu mete kina mamama kawaya wainamipi. Wi e waitamupu e diriwai kwaigubu ki pokaiya ka e rabinai kwarisiwena. \v 14 Nau naiya wi werega apunu Taitosi sibuwani ki mibai e wi paunagau matarawena empupu ki pokere nau midimama eba wadisiniyau. Nu yona mibai mena wi nidimeya ki maba ka nau wi werega apunu Taitosi sibuwani ki mete mibai. Ade wi iyaga karako idiwu empupu ki pokaiya ka e kataiwena da nau eba berasugubuwani. \v 15 E wi bamagau bauwena ki ka wi e wiwirapamana ki nana mibi didigurai e diriwai kwaigubu ade e umunui ki wi wadumupu. Wi ubumpu e bameya inako kwaigubu ki e notai eba goga-wena. E maramara wi notaniyau ade e wi nota kwarikwarisiniyau ki notai mete kawayawagau yarau. \v 16 Nau wi nene pore eba wainapakani ko mamama-sugakani mibai ka nau kataineya da wi supasupai mena kwaiwagamu. \c 8 \s1 Deni deni waita kasiwaraigomu \p \v 1 Kowaniyoma, Iyesu sumapiyamu Mamanuga God nene dibipiyamu ragidai tawana Makedoniya rabineya idiwu ki mu bamamugu Mamanuga God badidi kwaewena deni mena mu waditapu bagi ki sisiyai nu wi nidimana wainapemei. \v 2 Midi makari yo nuwaboya ebo ebo mu bamamugu bauwena mu sumamaga nukepupu ko mu sumamaga eba kauwena. Mu ka imagei ragidai, mu gwedegwedemaga ka eba ropani, ko mamama mu rabinamugu posiwena ki pokaiya ka mu bowamaga madai taga-maga mesi nakamupu ki mete temupu Mamanuga God e iyapanaiyoma puyotampu. \v 3 Nau mu badidi maba emitapuwani ki sisiyai nau karako wi nidiyakani. Mu eyaka eyaka mu mubo gwedegwedemaga kawayai ki makeya nidatagubu. Ko eba ki mena, ko mu muga tagamaga mesi ki mu mete nida-mupu. Mu mubo nuwamugu kwae-tagubu, \v 4 manako Mamanuga God e iyapanaiyoma tawana Diyudiya rabineya idiwu mu waitatamana ki nana ka mu ragiragi kawaya nu nidimupu, tagubu ke; ‘Nu mibi mamamai nu kowanuguma waitatamana wainapemei ki pokere nu eba bodanimuri.’ \v 5 Nu wainapemeya da mu maraitau nidatagisi ko ki pa mena, mu kawaya daganani kwaetagubu. Mu yabiri mu nuwamaga notamaga kuduba nu Kaiwawonuga kwemupu manako ki eweya ka mu Mamanuga God e nuwaiya ki kwaetagubu nu umununuga wada-mawa makeya makeya kwaetagamawa. \p \v 6 Wi paunagau ka apunu Taitosi tawana Diyudiya ragidai waitatamana ki upi birikapupu ki pokere nu e simipi da e upi ki kawareya ade kwaewagana manako waitaniyana da wi mete kina nota kwarikwarisi ki notai pokaiya upi ki kewopamana ki nana. \v 7 Mamanuga God gwedegwede kuduba bagi mena wi negebu; E wi sumaga ragiragi kawaya negebu, wi dimaigamana puyoi negebu, ade katai kawaya wi mete negebu. E wi iyapana waitatamana ki notai negebu ade nu nuga nota kwarikwarisinimana ki notai wi mete negebu. Ki pokere kowaniyoma, nu nuwanugu wi yabiriwagi nota kwarikwarisi ki notai pokaiya waita kawaya daganani kwaiwogoi. \p \v 8 Nau suwagubuwani ki nau eba wi ninekenekenibuwani da wi kwaigamana ki nana ko nau tawana Makedoniya ragidai bagi kawaya badidi kwaetagubu ki sisiyai wi kabuwanibuwani ki pokaiya ka nau kataisugana da nota kwarikwarisi ki notai wi bamagau ki mibai mete kina bo pa mena. \v 9 Nu Kaiwawonuga Iyesu Keriso e nota kwarikwarisi kawaya daganani wi bamagau ki wi kataigau. E eya iyai bagi kawaya usi kunumau ki kuduba e kamadubu kawapu yewe wairau wi nene imagei wenawena da ki pokaiya ka wi iya kuduba wadamana ki nana. \p \v 10 Nau niya badidi wainapakani ki nau wi nidiyani wainapumuri; Wi kwamura taganugu kayawena upi ki kerarai birikamupu kwaigamawa ki wi karako kewopumuri. Upi ki kerarai ragidai ka wiyo ade wi eba umunuga mena iwagubu ko wi ka mibai mete kwaiwagamu ragidai, \v 11 ki pokere wi upiga bagi kawaya ki karako kewopu-muri. Wi naiya upi ki kwaiwagamana wainamupu diriwai kwaigubu ki maba karako wi gwedegwedega badidi wi bamagau uburau ki kawayai makeya damupumuri manako ki pokaiya wi upiga ki garugaru mena kewopumuri. \v 12 Wi kawaya daganani nidaigamana wainapiyamu manako wi bamagau ki kawayai makeya nidaiwagi ki ka Mamanuga God wi mamamaga yagisi. Wi bamagau kawaitau bo maraitau ki ka asusu ko wi bamagau ki kawayai makeya mena tamuri. \p \v 13 Nau eba nuwaneya wi mena upi yau wadumuri manako tawana dai ki iyapana pa aiyatatogomono idiwono. Pa mena. Nau nuwaneya iyapana tawana tawana kuduba ewapuru mena upi yau kwaetogomono. \v 14 Ko karako ka wi bamagau gwedegwede ropani kawaya uburau ko mu dai ki mu bamamugu ka pa mena ki pokere karako ka wi nidaiwagi mu tagemuri manako ewa marai mosi ka mu nidatagisi wi negeni. Wi inako kwaiwogoi ki ka wi bagi kawaya waita kasiwaraiwogoi. \v 15 Mama-nuga God e okai mosi wagubu ke; \q1 ‘Iyapana bani kawaya daganani temupu ki mu mubo denemugu, \q1 ade maraitau temupu ki mete mu mubo denemugu.’ \s1 Apunu Taitosi e yonai \p \v 16 Nau Mamanuga God paraupakani, mibai ka nau wi nene wainapakani ki maba ka Mamanuga God apunu Taitosi e rabinai wirapupu da e mete kina wi inako notaniyau. \v 17 Ki ka eba nu e baiyonomipi ki pokere e wi bamagau kaniyana wainapiyau ko e ebo nuwaiya wi eminiyana wainapiyau ki pokere e tauritauri ka kwaewagau. \v 18 Nu wareta-nuga mosi e mete tonopemei. Apunu ki ka yona bagi kawaya ki ragiragi kawaya dimawagau umau ki pokere nu suma-nuga eyaka mena ragidai Mamanuga God nene dibipiyamu tawana tawana idiwu ki mu kuduba e werei tagamu. \v 19 Ko eba ki mena. Mu e winemupu da e nu mete iwana nu waitaniyana wi puyoga damumupu ki tepamana ki nana. Nu upi yau kwaigemei da ki pokaiya nu Kaiwawonuga mamamapamana e si wadamana kawaya ki nana ade iyapana nu eminimoto ki mu mete kataitagisi da nu tauritauri waita kwaigemei. \p \v 20 Iyapana puyo damumupu nege-mupu da nu kowanuguma tagemana ki nana, puyo ki nu naigida mena kwayuba-pemei. Nu eba nuwanugu paerepamu da iyapana nu nidimoto siyasiya manako nu sinuga berokoi tagisi. \v 21 Nu nuwa-nugu ka Mamanuga God e yabuiya ade iyapana kuduba mu yabumugu mete kina bagi supasupai mena idiwana wainapemei, \v 22 ki pokere nu waretanuga ade mosi wi bamagau mete tonopemei. Nu mara ropani kawaya e upi badidi kwaewagawa ki nu emipi da supasupai bagi kawaya. E wi sumaniyau ki pokere nu katainugu da e maramara ramata-ramata nu badidi maba waitaniyawa ki maba e wi bamagau inako mete kwae-yagisi. \p \v 23 Apunu Taitosi e ka nau daikereni nu ewapuru wi waitanimana ki nana upigemei. Nu kowanuguma dai ki e mete tonotamemei ki ka Iyesu sumapiyamu ragidai Mamanuga God nene dibipiyamu tawana tawana idiwu ki mu winetampu tonotampu. Mu ka bagi kawaya kwae-tagamu ki pokere iyapana mu iyamaga empomoto manako mu pokamugere Keriso e si esida tepapomoto. \v 24 Iyapana ki wi bamagau baitagisi ki ka wi mu wiwiratamuri ade mu diriwamaga mete kwaiwagi da ki pokaiya ka Iyesu sumapiyamu ragidai tawana tawana idiwu ki kataitagisi da nu ubumei wi werega iwegemei ki ka eba yona kororai ko ki mibai mete kina. \c 9 \p \v 1 Mamanuga God e iyapanaiyoma tawana Diyudiya rabineya idiwu ki mu puyomaga tonopamana yonai ki wi wainamupu kewowena ki pokere yona ki kawareya ka nau oka yau pokaiya wi eba kabuwaniyani. \p \v 2 Wi mu waitatamana wainapiyamu ki nau kataineya ki pokere wi werega ki nau tawana Makedoniya ragidai tadeyekeya, suwegekeya ke; ‘Akaiya ragidai kwamura taganuga kayawena bowa madai dai puyo damu-pamawa ki maba wi mete inako kwaiwogoi.’ Nau inako suwegekeya ki pokere mu ropani kawaya rabinamaga kipu ubupu da mu karako inako mete kwaetagamu. \v 3 Karako nau kowaniyoma yau wi bamagau tonotamakani manako mu ika baitagisi ki ka nau wi werega suwagubuwani wainamupu ki mibai mu yabumugere empomoto. Wi ororeya mena okukunaigubu kewowena ki sisiyai nau mu tadebuwani ki pokere wi nawanaiwogoi. \v 4 Ko tawana Makedoniya ragidai ki nau mete ika baigamu manako wi eba okukunaigubu nawanaiwagamu maba ki ka wi midimamaiwagi ade nu mete kina midimama kawaya daganani wadiniyoto, mibai ka wi werega iwagibi ki mibai ka pa mena. \v 5 Ki pokere nau kowaniyoma yau yabiri wi bamagau tonotamakani manako mu wi waita-nimoto da wi puyo naiya tamana gwaiyabai iwagubu ki wi okukunaiwagi. Nau ewa ika bausugani ki ka nau wi okukunaigubu ki nau yabunere empani. Ki ka eba nau wi ninekenekenibuwani da wi mibai ungwerogweroroi puyo ki nakamupu ko ki wi wibo nuwagau nakamupu. \p \v 6 Nau yonani yau naigida mena wainapumuri; Iyapana nima bani momai eba ropani urau ki ka e bani mibai eba ropani raupomuyagisi. Ko iyapana nima bani momai ropani kawaya urau ki ka e bani mibai ropani kawaya mete raupomuyagisi. \v 7 Wi eyaka eyaka puyo tamana wainapiyamu ki mena makeya wi tamuri ko eba nu wi ninekenekenimei da wi gagaya diyayai mete tamuri. Iyapana nima e ebo nuwaiya puyo tarau ki ka Mamanuga God nuwaiya po eyo. \v 8 Mamanuga God e kasiyarai kawaya ki pokaiya ka e wi waitaniyoto wi gwedegwedega yadini kawaya ade katai mete negeni da wi bamagau ka gwedegwede kuduba posiyagisi siwagapoto. Wi denegau denegau bondaga yapaka ade uburono da wi upi bagibagi badidi kwaigamana ki wi eba babaiwagi. \v 9 Mamanuga God e okai mosi wagubu ke; \q1 ‘E ka puyo werena apunai. Kupamu siyasiya iwu ragidai mu kawari-mugu ka e puyoi ki wadau daburi sikarapiyau. \q1 E maramara supasupai mena inako kwaeyogono tondono.’ \p \v 10 Mamanuga God e nu momo negeyau da nu ki umana ki nana ade e nu bani negeyau da nu ki kupamana ki nana. E gwedegwede kuduba negeyau apunai ki pokere e momai negebu ki e yadini kawaya miniyoto daburi ade wi bagi kawaya kwaigubu mibai kipu ki e kawareya mete yadini kawaya. \v 11 E wi wadiniyoto bagi ade gwedegwede kuduba ebo ebo wi mete negeni da mara bagi bo eba bagi wi bamagau baiyogono ki ka wi maramara puyo werena mete kwaiwagi. Wi inako kwaiwogoi ki ka wi puyoga nu idanugu tamu wademei iyapana tagemei ki pokaiya ka iyapana ropani kawaya Mamanuga God paraupomono. \v 12 Wi nida inako kwaiwogoi ki ka wi Mama-nuga God e iyapanaiyoma bagi kawaya waitatamiyoi. Ko eba ki mena; Wi puyoga pokaiya ka iyapana ropani kawaya Mamanuga God paraupomono. \v 13 Wi puyo nakapiyamu ki pokaiya ka mu kataitagisi da wi ka mibai kwaiwa-gamu ragidai. Wi ka Keriso e yonai bagi kawaya wadamu doko makeya makeya kwaiwagamu ade wi gwedegwedega ki wi eba gwandagipiyamu ko wi werenaiwagamu iyapana kuduba mete tageyamu. Wi inako kwaiwagamu ki pokaiya ka iyapana Mamanuga God e si esida tepapomoto. \v 14 Mamanuga God kawaya daganani wi nene kwaewena wi wadinibu bagi ki iyapana empomoto manako ki pokaiya ka mu notamaga wi kawarigau ukworono ade wi nene Mamanuga God bameya guriguritogo-mono. \v 15 Mamanuga God nu wadinibu bagi ki puyoi ka kawaya esida eba iwagamana makai ki pokere nu e parau-pomu ade e si esida mena tepapomu. \c 10 \s1 Apunu Poru e eya taububarai wagubu \p \v 1 Iyapana dai nau nene tagamu ke; ‘E nu bamanugu mete idiwei ki ka e kwarisiwagau yona eba ragiragi wagau, ko e tawana mo tondau ki ka e notagau yona ragiragi kawaya oka pokaiya nu nidiyau.’ Mu inako tagamu ko nau wi nidiyani wainapumuri; Keriso kwarisiwena moyamoyakai kwaewagawa ki maba nau inako mete kwaesugana wainapakani ki pokere nau suwagakani ki wi naigida mena wainapumuri weta-wetara. \p \v 2 Nau wi bamagau bausugani ki wi nau eba gayasinimuri kwaenda nau yona ragiragi kawaya wi nidiyani. Wi iyapanaguma dai tagamu da nau Poru ade nau kowaiyoma mete kina ki ka nu waira yau notai wadimipi pokaiya kwaigemei. Mu inako tagamu ko nau ika bausugani ki ka nau iyapana ki emitamani. \v 3 Nu waira yau kawareya idiwei ko nu eba waira yau e notai wademei doko pokaiya berokoi mete kandeigemei. Pa mena. \v 4 Nu audanuga ka kunuma e audai kasiyarai kawaya ki pokaiya nu berokoi e kasiyarai kuduba musupemei giripemei pasumei, ko eba waira yau e audai. \v 5 Iyapana yabara-yabara kwaetagamu Mamanuga God e kataipamana yawatai bodabodapiyamu bera e notai ebo ebo inako ki nu puru-pemei nunumei. Yewe waira e notai ebo ebo nu bamanugu bauwagau ki nu umatamemei dokodoko wiratamemei da mu Keriso e umunui yadini. \v 6 Ki pokere karako ka nu wi nawananimei; Wi nu yonanuga kuduba ki wadumuri doko makeya makeya kwaiwogoi were ewa ka nu ubumamu iyapana gwedewau nu yonanuga raurupiyamu ragidai ki bita mu tageyamu. \p \v 7 Wi ka gwedegwede kuduba tagaiya mena empiyamu ko rabineya ka wi eba empiyamu wainapakani. Wi gwedewau wainapiyamu da wi ka Keriso e iyapana-iyoma ki ka wi eba notagogapumuri da nu mete kina ka e iyapanaiyoma. \v 8 Nu Kaiwawonuga ubupu e kasiyarai nu negebu da nu kasiyara ki pokaiya wi toginimana ko eba wi nununimana ki nana. Kataina, nu kasiyara wadimipi ki nene ka nau bani kawaitau yabara kawakawarasugekeya ko nau midimama eba wadisiniyau. \v 9 Nau oka wi bamagau tonopakani ki wi eba notapumuri da nau ki pokaiya wi kudu negeyana ki nana kwaesugakani. Pa mena. \v 10 Iyapana dai tagamu ke; ‘E okai tonopiyau ki yonai okapiyau ka ragiragi bisi kawaya ko e nu bamanugu bauwagau mete idiwei ki ka e gumogumoroi midi kokokoma nene yonawagau ade e yonai ki kasiyarai ka pa mena.’ \v 11 Iyapana gwedewau inako tagamu ki ka mu naigida mena kataitagisi da nu karako uwamau idiwei oka badidi tonopemei ki maba ka nu wi bamagau baigamu ki nu matarau mete kwaigamu. \p \v 12 Nu eba nuwanugu iyapana mu muga si tepatepatagamu ragidai ki mu mete dibipamu empamu da mu ka baganai ade nu ka eba baganai, bo nu ka baganai ade mu ka eba baganai. Nu eba nuwanugu mu mete dibipamu inako empepe kasiwaraigamu. Iyapana ki kena mu ka notababa ragidai. Mu muga inako empepe kasiwaratagamu ade ki pokaiya ka mu mibipiyamu da mu baganai bo eba baganai. \v 13 Ko nu inako eba kwaigemei. Nu eba asusu yabara kawakawaraigemei ko Mamanuga God e nu upinuga winepupu negebu ki paupui makeya mena nu upigemei iwei ade wi paunagau mete upigemei. Nu upinuga ki mena pokaiya ka nu yabara kawakawaraigemei. \v 14 Nu naiya wi bamagau baigibi Keriso e yonai bagi kawaya wi nidimeya kabukabuwa ki ka nu e badidi wagubu ki makeya mena kwaigemeya. E nu upinuga purupupu negebu ki paupui mo nu eba raurumipi. \v 15 Iyapana dai ki wi paunagau upitaga-mawa da mibai wi rabinagau kipu ki ka eba nu ubumipi mu kwaetagubu ki nene yabara kawakawaraigibi. Pa mena. Mamanuga God e upi negebu ki paupui nu eba raurupemei ko nu nuwanuga notanuga yau mena wainapemei; Nu nuwanugu wi sumaga ragiragiyagisi manako nu upinuga wi paunagau ki mete kawayayagisi kayayagisi. Ko nu maramara Mamanuga God e upi negebu ki paupui mena rabineya upigomu ko eba raurupomu. \v 16 Nu inako kwaigomu ki ka nu wi tawanaga madanai daikere ki mete kaigamu yona bagi kawaya ki iyapana ika idiwu mete kabuwatamomu. Iyapana yabiri bautagubu upitagubu ki mu ewamugu nu baigamu manako mu naiya badidi upitagubu ki kawareya nu upigamu yabara kawakawaraiwagamu ki ka eba baganai. \p \v 17 Mamanuga God e okai mosi wagubu ke; ‘Iyapana nima yabara kawakawarawagana wainapiyau ki ka e uburoto nu Kaiwawonuga badidi kwae-wena ki nene mena yabara kawakawara-yogono.’ \v 18 Oka wagubu ki mibai ka yau kena; Iyapana nima e eya si tepapiyau wagau da e ka baganai, yona ki mibai ka eba kawaya. Ko nu Kaiwawonuga wagau da e ka baganai ki ka mibai kawaya. \c 11 \s1 Upi bera kwaetagamu ragidai \p \v 1 Nau karako notababa yonai maba mo suwagani ki nau nuwaneya wi nau eba tagararasinimuri ko wainasiniyoi. \v 2 Mamanuga God wi wakitaniyau ki maba nau mete kina wi wakitaniyakani. Onowa apunu mo mete eba iwa ki maba ka nau wi tonabani-buwani da wi apunu eyaka mena Keriso e mena uwamana ki nana. \v 3 Nau kuduni ka yau kena; Motamota berokoi Seitani ki bera yawatai kataiwena wetawetara manako ridi Iwi berapupu e kerareya wadubu ki maba nau eba nuwaneya kerapu wadewade mo baiyagisi wi nuwaga notaga eyaka mena supasupai mena Keriso notapiyamu ragidai mete beraniyoto wi notaga wirapoto da wi yawata kwaiya kaiwagi. \v 4 Wi rabinaga ka tatatawai ki pokere iyapana dai ki wi bamagau baitagisi manako Iyesu e yonai nu wi kabuwanimeya ki mu kamadini apunu Iyesu kudubai mosi e sisiyai wi kabuwanimono ki ka wi mu sumatamana diyayai wainapakani. Mamanuga God e eya Keyai wi negebu kewowena ade Keriso e yonai bagi kawaya ki wi mete wainamupu sumamupu, ko iyapana baitagisi keyai kudubai mosi ki sisiyai tagisi bo ade yona waunai kudubai mosi wi kabuwanimoto, ki ka wi keyai ki ade yona ki diriwai mete kwaigamana diyayai wainapakani. \p \v 5 Wi bani wainapiyamu da iyapana bautagamu inako tagamu ki mu ka Iyesu ‘tonotapu ragidai’ wasisinai. Ko nau nidiyani wainapumuri; Nau ka eba mu kobamugu. \v 6 Kataina, wi bani waina-piyamu da nau yona dimasugakani ka babaibitau. Ki mibai, ko wainapumuri; Nau katai wadubuwani ka kawaya. Nu naiya wi bamagau badidi kwaigemeya eminimawa ki ka wi nu katainuga ki matarau mete emupu kewowena. \p \v 7 Nau Mamanuga God e yonai bagi kawaya wi bamagau dimasugekeya ki ka nau denai mosi wi tegemana ki nene eba suwegekeya. Wi tepaniyana ki nana ka nau niya kwarisisugubuwani nau sini erida kaupuwani. Nau ki kwaesugu-buwani ki ka nau paerepuwani bo? \v 8 Nau wi bamagau tondekeya ki ka Iyesu sumapiyamu ragidai dai ki mu mena nau waitasinimawa ki pokere wi pokagere ka nau kowaniyoma ki mu bamamugu kuwa maba diyayai kwaesugubuwani. \v 9 Nau wi bamagau tondekeya manako mara dai nau bamaneya gwede pa mena ki ka nau bita wi eba negeyekeya ko tawana Makedoniya ragidai bautagubu nau gwede babasugekeya ki mu nau waita-sinimupu. Nau nidiyani wainapumuri; Naiya, karako ade marawani gwede mosi nau bamaneya pa mena ki ka nau wi bamagau eba genesugani da wi gwede mosi nau tegemuri. \v 10 Keriso e yona mibai mena wagawa ki maba ka nau mete kina yona mibai suwagani wainapumuri; Tawana Akaiya rabineya ka iyapana mosi eba uburoto nau iyani badidi maba tondakani pokaiya yabara kawakawarasugakani ki yonai bodapoto. \v 11 Nau gwede nana yona yau wi nidi-yakani? Nau wi eba nota kwarikwarisi-niyakani ki pokere suwagakani bo? Ae, pa mena. Mamanuga God e kataiya da nau wi nota kwarikwarisiniyakani. \p \v 12 Iyapana dai mu mubo simaga tepapamana ki nana tagamu ke; ‘Apunu Poru e kowaiyoma mete kina badidi kwaetagamu ki maba nu mete inako kwaigemei.’ Mu inako tagamu ko nau karako badidi kwaesugakani ki nau kawareya kawareya ade kwaesugoni yaroni da ki pokaiya ka mu yonamaga mibai pa mena tagamu ki kasiyarai kewoyagisi. \v 13 Iyapana ki kena mu ka eba mibai Iyesu mu tonotapu ragidai ko mu beratagamu kerapu taisinitagamu mu upimaga mibai ki mu wekepiyamu manako mu muga kiyabumaga wira-piyamu da iyapana mu emitamini tagisi ke; ‘Mu ka mibai Keriso e tonotapu ragidai.’ \v 14 Ko mu kwaetagamu ki wi eba empumuri babapumuri mibai ka Berokoi Apunai Seitani e mete kina nu e empamana babapamana ki nana e eya kiyabui kwewirawagau da e aneya tanai kawaya ki kiyabui maba wenawagau. \v 15 Ki pokere e eya bigabigaiyoma ubu-moto ki maba kwaetagisi mu kiyabu-maga wirapomoto manako nu Mama-nuga God e yabuiya supasupai idiwana yonai iwegemei ki maba mu mete inako togomono, ki ka wi eba mu emitamuri babatamuri. Mu badidi kwaetagamu ki denai ka mu aita ewa makeya makeya bananapomoto. \s1 Apunu Poru Iyesu nene bita bananapupu \p \v 16 Nau suwagubuwani ki kawareya nau ade suwagani; Nau ka eba notababa apunai. Ko wi wainapiyamu da nau notababa yonai suwagakani ki ka eba gwedei mete kina, notababa apunai nau sidimuri ko wata mete tegemuri da nau wi paunagau yabara kawakawarasugani. \p \v 17 Nau yona karako suwagani ki ka eba nu Kaiwawonuga e nuwaiya ki nau suwagani ko nau notababa apunai maba yabara kawakawarasugani nau niya sini tepapani. \v 18 Iyapana ropani kawaya wi bamagau waira yau notai pokaiya yabara kawakawaratagamu mu muga simaga tepapiyamu ki pokere karako ka nau mete kina inako kwaesugani nau niya sini tepapani emisinimuri. \p \v 19 Kataina, wi ka bani katai ragidai ki pokere wi mibi mamamai notababa ragidai ki mu diriwamaga kwaiwagamu. \v 20 Iyapana gwedewau wi umaniyamu dokodoko da wi mu bigabigamaga kwaiwagamana ki nana beraberaniyamu bo wi kerapugu wadamu weki gwaiya taotoroniyamu bo wi siga kaupiyamu ade mu muga simaga tepapiyamu bo wi kwanabugau weuniyamu isiyaniyamu, iyapana inako ki wi emitamiyamu mu diriwamaga kwaiwagamu. \v 21 Kapore, nau midimama wadisiniyau. Nu mete kina wi bamagau inako mete kwaigu-mpena ko nu kasiyaranuga ka bani pa mena bo? \p Nau karako notababa apunai maba yona yau suwagani; Iyapana mosi yabarayabara uburoto e eya nodai gompoto yabara kawakawarayagisi ki ka nau inako mete yabarayabara uburani nau niya nodani gompani yabara kawa-kawarasugani. \v 22 Mu tagamu ke; ‘Nu ka Iburu ragidai.’ Ena, ko nau mete Iburu apunai. Mu tagamu ke; ‘Nu ka tawana Isiraero ragidai.’ Ena, ko nau mete tawana Isiraero apunai. Mu tagamu ke; ‘Nu ka oragai apunai Eburamu e momai.’ Ena, ko nau mete kina e momai. \v 23 Mu tagamu ke; ‘Nu ka Keriso e bigabiga-iyoma.’ Ena, ko nau suwagani waina-pumuri; Nau mu raurutapuwani. Nau notababa apunai maba ade suwagakani; Mu badidi maba upitagamawa ki ka erida ko nau upisugekeya ka kawaya daganani esida. Mara ropani kawaya ka iyapana nau wadisinimawa diburasini-mawa ko nau bananapuwani ki maba ka noda gongomutagamu ragidai ki mu eba bananamupu. Mara ropani kawaya ka iyapana nau kawareya kawareya raukekesinimawa ko ki maba mu inako eba bananamupu. Mara ropani kawaya ka nau po dabi kopakeya bananapekeya tetetete. \v 24 Gora pokaiya ka Diyu ragidai kuwe pokaiya nau kawareya kawareya (39) raukekesinimawa. Mu eba mara eyaka mena ki kwaetagamawa ko mareya mareya inako kwaetagamawa yamawa da mara ida daikere kewo-wena. \v 25 Mara apeya eyaka ka tawana Roumi ragidai nau raukekesinimawa, ade mara eyaka mena ka iyapana nau bowa were susinimawa. Mara apeya eyaka ka nau waka kawareya umekeya da waka egi rabineya supu. Mara mosi ka nau egi kawareya igida yauda ekasugekeya umekeya kemora eyaka mena ade nawaru eyaka mena. \v 26 Nau tawana tawana ebo ebo umekeya ki ka awana goya nau waunitau kawara-siniyana kwaewagawa ade yawatau ka kuwa ragidai waunitau nau girisinimana kwaetagamawa. Mara ropani kawaya ka nau niya iyapananiyoma Diyu ragidai ade iyapana kwaiyanai ragidai mete kina mu kudumugu wainapekeya. Nau natereu bo gwabau bo egi kawareya inako umekeya ki ka nau mara ropani kawaya berokoi waunitau banana-pekeya tetetete ade suma beratagamu ragidai ki mu ubumpu nau waunitau mete girisinimana kwaetagamawa. \v 27 Mara ropani kawaya ka nau oro eba ukwerekeya ko ragiragi kawaya upi-sugekeya. Nau wetei berokoi kawaya mesiniyawa ade awana gobani mete wagawa. Mara ropani kawaya ka nau ukwarana watai pa mena, bani pa mena, ade sipuma aukwara mete pa mena. \v 28 Nau bitani ka eba ki mena ko tawana tawana nu sumanuga eyaka mena Mamanuga God nene dipipiyamu ragidai naigida mena idiwu bo pa mena ki notai nau bita maba maramara kawarapakani umakani. \v 29 Nu sumanuga eyaka mena apunai bo ridai mosi wairorowagau ki ka nau mete inako wairorosugakani. Ade nu sumanugu eyaka mena apunai bo ridai paerepiyau bigi kwaewagau ki ka nau rabinaneya makari e nene wainapakani. \p \v 30 Nau gwede mo pokaiya yabara kawakawarasugani ki ka nau niya kasiyarani pa mena ki mena pokaiya yabara kawakawarasugani. \v 31 Nu Kaiwawonuga Iyesu e yo nu Mamanuga God e si nu maramara tepapemei ki e kataiya da nau eba berasugakani. \v 32 Nau natere Damaskasi rabineya tondekeya ki ka apunu Aretasi e kobaiya upiwagawa apunai kawai mosi ubupu piyara ragidai dai tonotapu natere ki gari katamuruiya nau wadisinimana ki nana dagura-tagamawa. \v 33 Ko nau kowaniyoma nau wadisinimupu katamuru iyarau kawaya keketa rabineya nau kwisinimupu kausinimupu da nau gari tagaiya ubupuwani manako nau wadisiniyana apunai ki baibigapuwani. \c 12 \s1 Poru waro were maba empupu \p \v 1 Nau yawatani mo pa mena ki pokere nau notababa apunai maba kawareya ade yabara kawa-kawarasugani. Nau kataineya da ki pokaiya ka gwede bagi mosi eba wenayagisi, ko baganai, nu Kaiwawo-nuga nau badidi waro were maba kabuwasinibu ki nau karako matarau suwagani. \p \v 2 Kwamura ida esida kewo-wena kerapu apeya apeya (14) nu taganugu kayawena ki makeya ka Mamanuga God ubupu Keriso e iyapanai mosi wadubu paere tepapupu kunumau iyarau esida tapu. Apunu ki nau kataineya. Kataina, e mibai tepa-pupu tapu bo waro were maba tepa-pupu tapu bo? Ki ka Mamanuga God e ebo mena kataiya. \v 3 Mamanuga God apunu ki wadubu paere tepapupu iyarau ‘Paradaisi’ tapu. Ko kataina, nau kawareya ade suwagani; E mibai tepapupu tapu bo waro were maba tepapupu tapu bo? Ki ka Mamanuga God e ebo mena kataiya. \v 4 E usi bau-wena badidi wenagere wainapupu ki ka gwede mosi kawaya esida iyapana kaina umunere eba wagana ki makai. \v 5 Apunu kunumau yapu ki e badidi empupu ki pokaiya ka nau yabara kawakawarasugani ko eba nau niya kwakwarepuni pokaiya yabara kawa-kawarasugani. Nau niya nene ka nau kasiyarani pa mena ki mena pokaiya yabara kawakawarasugani. \v 6 Iyapana nau notababa apunai sidiyamu ko nau niya nene yabara kawakawarasugubena ki ka nau notababa maba eba kwae-sugubena. Nau yona mibai mena suwagubena. Ko nau nuwaneya iyapana nau badidi kwaesugakani bo suwagakani emisiniyamu ki mena pokaiya nau upini mibai bo bera sidimana ki nana ki pokere nau eba uburani nau niya nene yabara kawakawarasugani. \p \v 7 Nau usi kunumau badidi yabunere empuwani ki ka gwede mosi kawaya esida ko nau empuwani ki pokaiya nau niya eba noda gongomusugana ki nana ka Mamanuga God gwede mosi nau midineya gaya maba tapu nau ugwadi-siniyau makari tegeyau. Gwede nau kwakwarepuneya ugwadisiniyau ki ka Berokoi Apunai Seitani e bigabigai maba nau susiniyau. \v 8 Mara apeya eyaka ka nau ubupuwani nu Kaiwawonuga bameya gurigurisugubuwani da gwede nau makari tegayawa ki e wadana kwenupana ki nana. \v 9 Ko e denai nau sidibu, wagubu ke; ‘Ae, pa mena. Nau puyo negebuwani kau nene kwaesugu-buwani ki kasiyarai ka kau denegeya. Kau kasiyaragi kewoyagisi ki ka nau niya kasiyarani kawaya ki nau uburani kau negeyani manako nau kasiyarani ki mena pokaiya ka kau upinugowa umowa.’ E inako sidibu ki pokere nau niya kasiyarani kewoyagisi ki ka nau mamamasugoni mibai ka Keriso e eya kasiyarai baiyagisi nau togisiniyoto. \v 10 Nau kasiyarani pa mena pokaiya Keriso e nene upisugoni umoni ki ka baganai. Iyapana nau wereya kaurasinimoto bo bita tegeni bo girisinimoto pasusinimoto bo ragiragi ebo ebo inako tegeni ki ka baganai, nau mamamasugoni mibai ka nau niya kasiyarani kewoyagisi ki ka Keriso pokaiya ka nau kasiyarai kawaya upisugoni umoni. \s1 Apunu Poru natere Korini ragidai mu nene wainapiyawa \p \v 11 Nau notababa apunai maba yona yau suwagubuwani. Ko ki ka wi nau sidimupu ki pokere nau suwagubuwani. Wi nau mibisinimpena ade nau diriwani kwaigumpena ki ka baganai, ko wi inako eba kwaigubu. Nau kataineya da nau niya kasiyarani ka pa mena ko nau nidiyani wainapumuri; Iyapana wi bamagau bautagubu manako wi mu emitamiyamu da mu ka Keriso e ‘tonotapu ragidai’ wasisinai, ki mu nau eba raurusinimupu. Pa mena. \v 12 Iyesu tonotapu ragidai mibai mu kiyabumaga emitamana kataitamana ka yau kena; Iyapana paunamugu ka mu notakoko matakirai ebo ebo kwaetogomono. Ko ki nau wi paunagau kawareya kawareya kwaesugekeya emisinimawa. \p \v 13 Wi bani wainapiyamu da suma ragidai Mamanuga God nene dibipiyamu tawana tawana idiwu ki ka nau mu kawaya daganani waitatamekeya ko wi bani pa mena bo? Nau nidiyani wainapu-muri; Nau yau mena wi bamagau eba kwaesugubuwani; Nau waita nene wi bamagau eba genesugubuwani. Kapore, nau paerepuwani ki wi notagogapumuri. \p \v 14 Nau yabiri wi bamagau bausugu-buwani, paunau wi bamagau bausugu-buwani, ade karako waunitau ka nau wi daiyoga ade bausugana wainapakani. Nau ika bausugani ki ka nau waita nene eba suwagani bo wawereniyani. Pa mena. Nau wi wiga nene ika bausugani. Munu rasi eba ubumoto bani yo gwede-gwede mu inamuguma mamamuguma tageni ko inamuguma mamamuguma ubumoto bani yo gwedegwede inako mu munumuguma tageni ka baganai. \v 15 Nau ka wi mamaga maba ki pokere nau wi waitaniyana ki nana nau gwedegwedeni kuduba ade nau niya iyani mete kina wi nene tarani ki ka eba gwedei mete kina. Nau mamama-sugakani. Ko nau kawaya daganani wi inako nota kwarikwarisiniyakani ki denai ka wi maraitau nau nota kwari-kwarisisinimuri bo? \p \v 16 Wi kataigau da nau eba wi wawereniyekeya bo bita mo wi negeyekeya, ko iyapana dai tagamu ke; ‘E wi beraberaniyawa wi kerapugau tapiniyawa.’ \v 17 Mu inako tagamu ko ki ka badidi maba? Nau kowaniyoma dai wi bamagau tonotapuwani ki pokaiya ka nau wi beranibuwani wade kwekwe-nibuwani bo? \v 18 Nau apunu Taitosi wi bamagau kaniyana sibuwani ade nu sumanuga eyaka mena apunai mosi e mete tonopuwani. Ko apunu Taitosi wi bamagau bauwena ki ka e wi beranibu wade kwekwenibu bo? Ae, pa mena. Apunu Taitosi inako mo eba kwaewena. E yo nau nu nuwanuga notanuga ka ewapuru eyaka mena ade nu upi badidi kwaigemei ki mete eyaka mena. \p \v 19 Wi oka yau iyabapiyamu ki wi bani wainapiyamu da nu berokoi mo wi bamagau kwaigibi ki denai nu karako oka yau pokaiya wi rabinaga wadamana bagi ki nana kwaigemei. Ko ki pa mena. Kowaniyoma, nu wi nene ebotau wainapemei. Nu badidi kwaigemei ki kuduba nu Mamanuga God e yabuiya wi toginimana ki nana kwaigemei ade Keriso e nuwaiya wi badidi nidimana wainapiyau ki mena nu makeya makeya wi nidimei. \v 20 Nau kuduni ka yau kena; Kataina, nau ika bausugani ki ka wi iyaga nau eba nuwaneya iyai ki wi idiwoi eminiyani bo? Ade wi mete kina nau badidi kwaesugoni emisinimuri ki ka wi midiga togayagisi bo? Nau kuduni ka yau kena; Nau ika bausugani manako wi kira kasiwaraiwogoi bo nuwaroro-iwogoi bo tayatayabadai idiwoi bo kapoiwogoi bo wereyakauraiwogoi bo yanuweiwogoi bo yabara kawakawara-iwogoi bo nuwarara tagarara idiwoi ki nau inako wi eminiyani bo? \v 21 Nau wi bamagau bausugani ki nau eba nuwaneya nau Mamai God wi pokagere uburoto wi yabaragau midimama nau tegeni. Nau kuduni ka nau ika bausugani manako iyapana ropani kawaya naiya bigi ebo ebo kwae-tagamawa, taku maba igida yauda asusu iwa bo didiwa ukwapamawa ade midimama berai ebo ebo inako kwae-tagamawa ko mu notamaga eba wira-mupu ki nau mu emitamani manako nau rabinani mu nene buwagayagisi yadi kirani. \c 13 \s1 Sisiba siyarai \p \v 1 Nau naiya mara apeya wi bamagau bausugubuwani ko karako ade bausugana kwaesugakani. Mamanuga God e yonai wagubu ke; ‘Iyapana mosi paerepoto berokoi kwaeyagisi manako iyapana e wade supasupapamana ki nana e yadini siyomono wirawira ki ka e berokoi badidi kwaewena mu yabumugere emupu ragidai apeya bo apeya eyaka ki yabiri ubumoto tagisi matara manako ki eweya ka iyapana ubumoto e bita kweyomoto.’ \v 2 Nau yabiri wi bamagau bausugubuwani kayasugubuwani manako ewa ade bausugubuwani ki makeya ka nau iyapana bigi kwae-tagamawa ko eba kamadumpu ragidai badidi ragiragi kawaya tadebuwani ki nau karako kawareya mu ade tadeyakani ade wi kuduba mete oka pokaiya nidiyakani yau kena; ‘Nau ewa wi bamagau ika bausugani manako wi bigi inako kwaiwogoi eminiyani ki ka wi bani kaiwagi?’ \v 3 Keriso kasiyara tegebu pokaiya suwagakani ki wi nuwagau matakira mo empamana were mibisinimana wainapiyamu ki pokere baganai, nau ika bausugani ki ka wi kasiyara ki matarayagisi empumuri. Keriso wi wade supasupaniyoto ki ka e eba giyantau kwaeyagisi ko e ragiragi kawaya wi wade supasupaniyoto. \v 4 Mibai, e ripa korosi kawareya e kasiyarai pa mena powena, ko karako ka e Mamanuga God e kasiyarai pokaiya tondau. E kwakwarepui kasiyarai pa mena ki maba ka nu kwakwarepunuga e pokaiya kasiyaranuga mete pamena-wena, ko e karako iyawena kasiyarai kawaya tondau ki maba ka nu mete kina e pokaiya iyaigibi kasiyarai kawaya idiwei ki pokere nu wi bamagau baigamu ki ka nu Mamanuga God e kasiyarai pokaiya wi wade supasupa-niyamu. \p \v 5 Wi wiga sumaga mete kina bo pa mena ki wiga sidiwagi. Keriso Iyesu wi rabinagau tondau ki wi wainapiyamu bo pa mena? Kataina, wi dai sumaga bani pa mena ki pokere wi eba waina-piyamu. \v 6 Nau rabinaneya wainapakani da nu upi badidi kwaigemei mibai kirau ki pokaiya ka wi kataiwagi da nu upi mibai kwaigemei. \v 7 Wi eba paerepamana ki nana ka nu ubumei Mamanuga God bameya wi nene gurigurigemei. Ki ka eba nu nuga upinuga ki mibai wi pokagere matarawagana ki nana nu inako gurigurigemei. Pa mena. Iyapana nu nidimoto da nu paeremipi upi mibai eba kwaigibi ki ka eba gwedei mete kina, ko nu nuwanugu poyo ka wi bagi supasupai mena kwaigamana ki nana. \v 8 Nu badidi kwaigemei ki ka nu gwede mibai kuduba ki mena togipemei ko eba bodabodapemei. \v 9 Nu nuga kasiyaranuga kewoyagisi ko ade wi kasiyarai kawaya idiwoi ki ka nu mamamaigemei. Wi maramara supasupai naigida mena kwaigamana ki nana ka nu Mamanuga God bameya wi nene gurigurigemei. \v 10 Nau wi bamagau bausugani ki nau eba nuwaneya nu Kaiwawonuga kasiyara tegebu ki pokaiya uburani wi nakari-niyani bo wade supasupaniyani ki pokere nau karako uwamau tondakani ki ka nau oka mena pokaiya wi sisiba-niyakani. Nu Kaiwawonuga kasiyara tegebu da nau wi sumaga togipana ki nana ko eba wi sumaga kaupana ki nana. \s1 Parau siyarai \p \v 11 Kowaniyoma, nau karako parau siyarai wi parauniyakani. Wi nuwaga notaga supasupai idiwana ki mena notapiyoi. Nau nidiyekeya teyateyama ki wi naigida mena wainapiyoi. Nuwarara tagarara eba idiwoi ko wi nuwaga notaga eyakamenayagisi nuwabagi rabineya idiwoi. Wi inako idiwoi ki ka nu nota kwarikwarisiniyau ade nuwabagi negeyau apunai Mama-nuga God ki ka wi e mete idiwoi. \p \v 12 Wi wiga yowaguma tataguma parautamiyamu ki maba wi Keriso e si pokaiya deni deni parau kasiwaraiwogoi idiwoi. \p Mamanuga God e iyapanaiyoma kuduba yewe idiwu ki mu wi parau-niyamu. \p \v 13-14 Wi paerega ki denai bita wibo wadamana ko ki ka nu Kaiwawonuga Iyesu Keriso e rikapupu deni mena wi wadinibu bagi. Mamanuga God e nota kwarikwarisi rabineya idiwoi ade e eya Keyai Tanai Bagi Kawaya ki mete ida wadewade kasiwaraiwogoi idiwoi. \p Nau yonani ika kewowena. Kaiwa kaiwa.