\id 1TI Bible in Fouta-Jalon Pular \ide UTF-8 \ide © Pioneer Bible Translators - Republic of Guinea, West Africa -- April 2009 \rem For any non-Paratext use of this text, permission must be obtained from the copyright holder. \mt ƁATAKURU PUULUSA ARANURU HAA E TIMOTEE \c 1 \p \v 1 Immorde e an min Puulusa, mo Alla, on Danduɗo en, e Iisaa Almasiihu, on wonɗo tama'u men, yamiri wonugol *sahaabaajo Iisaa Almasiihu on. \p \v 2 Mi salminii ma yo Timotee, an oo ɓiɗɗo an e nder gomɗinal. \p Yo Alla Baabaajo on e Iisaa Almasiihu Joomi men on yeɗe moƴƴere e yurmeende e ɓuttu. \s Fii Reenagol e Jandeeji Fenaandeeji \p \v 3 Wano mi wakkilinirno-maa non wonugol Efeesi ɗon, fewndo ko mi fokkiti Masedonii, fii yo a yamir woɓɓe goo wota ɓe jannu janndeeji goo, \v 4 e wota ɓe cato e tindi mehi e lasilankaaku ngu lannataa, ko memminta yeddondire, hara hinaa waɗugol golle Alla ɗen e nder gomɗinal. \v 5 Ko woni faandaare ndee yamiroore, ko yiɗirgol ɓernde laaɓunde e fondo moƴƴo e gomɗinal ngal aldaa e faasiqankaaku. \v 6 Woɓɓe ɓen sortii e ɗen pehe, ukkii e haalaaji mehi, \v 7 hara hiɓe faalaa wonude jannooɓe fii Sariya on, e hin-le ɓe faamanaa hay ko ɓe woni wi'ude kon, e ko ɓe woni tentinde fii mun kon. \p \v 8 Hiɗen andi tigi wonde Sariya on no moƴƴi, kono ko e hoore jogitorgol mo no haaniri. \v 9 Awa kadi anden Sariya on waɗiraaka fii feewuɓe ɓen, kono ko fii bonɓe ɓen e dartiiɓe ɓen e heeferɓe ɓen e junuubankeeɓe ɓen e ɓe rewataa Alla ɓen e hayfinooɓe fii Alla ɓen e warooɓe ben mun e yumma mun ɓen e ittooɓe ko'e ɓen \v 10 e jeenooɓe ɓen e worɓe jinooɓe worɓe e yeeyooɓe yimɓe e fenooɓe e woondooɓe fenaande ɓen e kala waɗooɓe kuuɗe woopondirɗe e jannde haqiiqaare nden. \v 11 Ndee jannde no yaadi e Kibaaru Moƴƴo mo o halfinimmi on, on ɓanginɗo mangural Alla moƴƴo on. \s Fii Moƴƴere nde Alla Yeɗi Puulusa nden \p \v 12 Mi jarnii on yeɗɗinɗo lan, ɗun ko Iisaa Almasiihu Joomi men on, jogitorɗo lan wa holniiɗo, toɗɗii mi e ɗee golle makko, \v 13 min oo hoynaynooɗo, cukkotonooɗo, yennaynooɗo. Kono mi yurminaa, ko fii ko mi wonnoo warrude ɗun, ko angal gandal e angal gomɗinal. \v 14 Joomiraaɗo on yeɗii lan moƴƴere no yaajiri, wondude e gomɗinal e giggol ko woni e Iisaa Almasiihu on kon. \v 15 Ngol kongol ɗoo ko haqiiqawol, hingol handi e jaɓeede few, ngol-le e hino ngol: Iisaa Almasiihu on ko ardi ka aduna ko dandugol junuubanke'en. Min non ko mi ɓurɗo bonde e ɓen. \v 16 Kono mi yurminaa, fii no Iisaa Almasiihu on ɓanginira e an, min oo ɓurɗo bonde, yondinaare makko nden fow, fii no mi wonira misal e gomɗinoyooɓe e makko ɓen, ɓe heɓa *ngurndan poomayankejan. \v 17 Teddungal e mangu wonanii Lanɗo poomayankeejo, mo maayataa, mo yi'otaako, Alla bajjo, haa poomaa. Aamiina! \p \v 18 Ndee yamiroore nde mi yamir-maa, yo Timotee ɓiɗɗo an, wano *hiitoraa fii maa non, ko yo a tippir tippiro moƴƴo ngon \v 19 e nder gomɗinal wondude e ɓernde laaɓunde. Nden ɓernde laaɓunde non woɓɓe ɓen tertike nde, haa ka tawata gomɗinal maɓɓe ngal yoolike. \v 20 No tawaa e ɓen Himenee e Aleksander, ɓen ɓe mi accidi e Ibuliisa fii jannugol ɓe wota ɓe hoynu Alla. \c 2 \s Fii Dewal e Toraare Alla \p \v 1 Ko adii kon taho, miɗo torii yo en landano yimɓe ɓen fow ballal Alla, waɗanen ɓe torndeeji e du'aaji e yettooje Alla, \v 2 waɗanen ɗun kadi lamɓe e kala yeesooɓe, fii no wuuriren ngurndan newiiɗan e ɓuttuɗan wano Alla faaliraa non e hoore teddungal. \v 3 Ko ɗun woni ko moƴƴi, ko welata Alla, Danduɗo en on, \v 4 on Yiɗuɗo yo yimɓe ɓen fow dande, ɓe ara e andugol goonga on. \v 5 Ko fii ko Alla gooto woodi, no woodi kadi moƴƴintinoowo gooto hakkunde makko e yimɓe ɓen, ɗun ko oo neɗɗo wi'eteeɗo Iisaa Almasiihu, \v 6 on sakkiiɗo hoore mun fii sottugol fow, ɗun ko seedee waɗaaɗo e saa'i toɗɗaaɗo on. \v 7 Ko fii feɲɲingol on seedee waɗi si mi waɗiraa waajotooɗo e yottinoowo, (mi wowlay goonga, mi fenataa), fii ko janna ɓe wonaa Yahuudiyanke ɓen ko woni gomɗinal goongawal ngal kon. \p \v 8 Miɗo yiɗi kadi yo worɓe ɓen toro Alla ka woni woo, e hoore townugol juuɗe laaɓuɗe e ɓaawo tikkere e yeddondiral. \p \v 9 Rewɓe ɓen kadi wano non, ɓe ɓornora no haaniri, hara hinaa no maniree e no hawnori, hara ɓe ukkaaki e morɗi hawniiɗi e cuɗorgol kaŋŋe e koɗe hittuɗe, maa conci satta-cogguuji, \v 10 kono ko waɗugol kuuɗe moƴƴe, hara ko yaaduɗe e kuuɗe rewɓe qirritiiɓe rewugol Alla. \p \v 11 Awa kadi yo debbo jangu e nder deeƴere e yankinaare timmunde. \v 12 Mi yamiraali non debbo jannugol, maa laamagol gorko, kono ko yo o deeƴu. \v 13 Ko fii ko *Aadama adaa tageede, si *Hawaa hikki ɗon. \v 14 Awa kadi wonaa Aadama ɗaynanoo, kono ko debbo on ɗaynanoo, o bonni yamiroore Alla nden. \v 15 Kono fow e mun, debbo dandirte jiidi mun ndin si o duumike e nder gomɗinal ngal e giggol e laaɓal no haaniri. \c 3 \s Fii no Ardotooɓe e Wallitotooɓe Moftal ngal Haani Wonirde \p \v 1 No wi'aa: on mo no yelii wonugol yeesoojo ka *moftal Alla, haray ontigi ko huunde moƴƴere woni ko faalaa. Ngol kongol ko haqiiqawol. \v 2 Kono fow e mun yo taw ardotooɗo on ko neɗɗo mo felnaaki, hara ko yondinorɗo debbo gooto, waawuɗo hoore mun, hara wonaa uɓɓitoowo, hara ko o teddintooɗo, wernoowo hoɓɓe, waawuɗo jannude, \v 3 hara hinaa yaroowo mandila, hinaa ɲaaɗuɗo, kono hara ko o newiiɗo, hara hinaa yeddondirteeɗo, hara ko mo haajaaka e ngaluuji aduna, \v 4 hara ko ardotooɗo moƴƴa ɓeynguure mun nden tigi, e ne'uɗo fayɓe mun ɓen, hara hiɓe yankinanii mo e nder teddungal timmungal. \v 5 Ko fii si goɗɗo waawataa ardaade ɓeynguure mun nden tigi, haray ko honno ontigi waawata dankorde moftal Alla ngal? \v 6 Yo taw wonaa gomɗinɗo kesun, fii wota o heewu townitaare, haa o yana e ɲaawoore nde Ibuliisa ɲaawaa nden. \v 7 Bee o heɓira ɓe gomɗinaa ɓen kadi seeditoore moƴƴere, fii wota o heɓu feloore, o yana e pircol Ibuliisa. \p \v 8 Wallitotooɓe moftal ngal ɓen kadi wano non, hiɓe haani wonude tedduɓe, woɗɗitiiɓe faasiqiyaagal e njaram feƴƴituɗan e ɗaɓɓirgol miile. \v 9 Hiɓe haani humaade e goonga lugguɗo gomɗinal ngal e nder ɓernde laaɓunde. \v 10 Kamɓe kadi non hiɓe haanaa ndarndeede taho, onsay non si tawii hay huunde alaa ko ɓe feliree, ɓe waɗa non ɗen golle. \p \v 11 Rewɓe ɓen kadi wano non, yo ɓe wonu tedduɓe, hara ɓe wonaali ɲo'ooɓe, ɓe wona waawuɓe hoore maɓɓe e sella-findeeɓe e kala huunde. \p \v 12 Wallitotooɗo on no haani tawde ko yondinorɗo debbo gooto, e ne'irɗo ɓiɓɓe mun ɓen e ɓeynguure mun nden no moƴƴiri. \v 13 Ko fii kala wallitotooɗo, golluɗo ɗen golle no moƴƴiri, heɓoyay teddungal tiiɗungal e hoolaare mawnde ka gomɗingol makko Iisaa Almasiihu on. \p \v 14 Mi windanii ma ɗunɗoo e hoore tanƴinagol mi yahay ka maa ko neeɓaa. \v 15 Kono si mi aru e tongaade, ɗun a anday ko honno haanuɗaa wuurirde ka suudu Alla, ndun-le ko moftal Alla Wuuruɗo on, doosal e ɓalal goonga on. \v 16 Awa kadi no fellitaa wonde gundoo ngal dewal no mawni: \q «Ɗun ko on feeɲirɗo ɓandu, \q holliraaɗo Ruuhu Alla ko o feewuɗo, \q feeɲanɗo malaa'ikaaɓe ɓen, \q on jantaaɗo fii mun e hakkunde leƴƴi ɗin, \q o gomɗinaa e nder aduna on, \q o ƴentinaa ka kammu e nder mangural.» \c 4 \s Fii Yamirooje ɗe Timotee Yamiraa ɗen \p \v 1 Kono Ruuhu Allaahu on no holli no laaɓiri wonde, ka saa'iiji sakkitori woɓɓe ɓen tertoyto gomɗinal ngal fii jokkugol ruuhuuji ɗaynayɗi e janndeeji jinna, \v 2 ɓe ɗayniree faasiqankaaku e waajuuji fenaandeeji, tawa ɓernde maɓɓe nden no jukkiniraa wa ko sunniraa njanɗe wojjiniraaɗe yiite. \v 3 Ɓen yimɓe wi'oyay wota dese waɗu, ɓe harmina ɲaameteeji ɗi Alla waɗi fii yo gomɗinɓe ɓen e anduɓe goonga on ɓen ɲaamu e nder jarnugol mo ɗin. \v 4 Hara-le ko Alla tagi kon fow no moƴƴi, huunde wonaa ko bugitetee. Ko jarnugol tun Alla nde hiɗen huutora. \v 5 Ko fii ko Alla tagi kon fow no *laɓɓiniraa daaluyee on e toraare. \p \v 6 Si a weeɓitanii ɗun musiɓɓe ɓen, a wonanay Iisaa Almasiihu on kurkaadu moƴƴuru, eltiraaɗo daaluyeeji gomɗinal ngal wondude e janndeeji moƴƴi ɗi jokkuɗaa ɗin tigi. \v 7 Kono an, bugito taali neɗɗanke mehi ɗi yummiraaɓe yewtata. Eltiraa hoore maa wuurirgol wano Alla faaliraa non. \v 8 Ko fii eltugol ɓandu ndun ko seeɗa nafi, kono wuurirgol wano Alla faaliraa non kan no wondi e nafa e nooneeji ɗin fow, no wondi kadi e fodaari ngurndan fewndiiɗan ɗan e aroyayɗan ɗan. \v 9 Ngol ko kongol haqiiqawol, handungol e jaɓeede few wano ngol woniri non. \v 10 Ko wonɗen gollirde tippira, ko fii en waɗii tama'u men on e Alla Wuuruɗo on, on Dandoowo yimɓe ɓen fow, tentinii gomɗinɓe ɓen. \p \v 11 E hino ko haanuɗaa yamirde, janna kon. \v 12 Wota hay gooto yawo ma fii ko a suka, kono wonan gomɗinɓe ɓen misal e kongol e jikku e giggol e gomɗinal e laaɓal. \v 13 Ɗoo e mi arude, cato e jangangol yimɓe ɓen daaluyee on, waajoɗaa ɓe, jannaa ɓe. \v 14 Wota a weddito e dokkal maa ngal, ngal yeɗiranoɗaa *hiitaango ngal, fewndo ko ardotooɓe *moftal ngal *fawi juuɗe e hoore maa. \v 15 Huutor, wonaa e ɗun tun, fii no golle maa ɗen ɓangirana fow. \v 16 Wattaa yiila e hoore maa e ko jannataa kon e nder cataare. Ko fii si a waɗirii non, a danday hoore maa, dandaa heɗotooɓe ma ɓen. \c 5 \s Fii no Gomɗinɓe ɓen Haani Wondirde \p \v 1 Awa kadi wota a felir nayeejo no sattiri, kono waajor mo wa si ko o ben maa, sukaaɓe worɓe ɓen kadi wa miɲɲiraaɓe maa, \v 2 rewɓe nayeeɓe ɓen kadi wa neeniraaɓe maa, jiwɓe ɓen kadi wa bandiraaɓe maa e nder laaɓal timmungal. \p \v 3 Teddinaa kadi keynguuɓe ɓen, hara ko keynguuɓe ɓe alaa ballo ɓen. \v 4 Si keynguujo no mari ɓiɓɓe maa taaniraaɓe, yo ɓen ekkito taho wuurirgol wano Alla faaliraa non e telen-ma ɗankagol ɓeynguure maɓɓe nden tigi, ko nii ɓe yoɓitirta mawɓe maɓɓe ɓen, ko fii ɗun no wela Alla. \v 5 Keynguujo tigi-tigiijo mo alaa ballo on no waɗi tama'u mun on e Alla, duumii e toragol mo jemma e ɲalorma. \v 6 Kono keynguujo jokkuɗo mbeleeɗe ko mayɗo, fii kala himo wuuri. \v 7 Ko ɗunɗoo haanuɗaa waajaade fii wota ɓen keynguuɓe wonu felniiɓe. \v 8 On mo dankaaki siɓɓe mun ɓen, tentinii ɓeynguure mun nden, haray o bugitike gomɗinal ngal, awa kadi haray hay mo gomɗinaa no ɓuri mo. \p \v 9 Fii yo keynguujo windodu e keynguuɓe haanaaɓe walliteede ɓen, yo taw ko fanɗi woo himo mari duuɓi cappanɗe jeegoo, hara kadi ko yondinornooɗo gorko gooto, \v 10 hara kadi ko andiraaɗo kuuɗe moƴƴe, wano ne'ugol fayɓe, wernugol kadi hoɓɓe, sembugol koyɗe yimɓe Alla ɓen, wallitagol tampuɓe ɓen, waɗugol kala kuugal moƴƴal. \p \v 11 Kono wota a jaɓu winditude keynguuɓe hecciɗuɓe ɓen, ko fii nde himmeeji maɓɓe ɗin woɗɗintini ɓe *Almasiihu on woo, ɓe faalete ƴetteede, \v 12 ɓe adda ɲaawoore Alla e hoore maɓɓe, sabu ko ɓe firti *ahadi maɓɓe araniri ndin kon. \v 13 E hoore ɗun, ɓe wona puyɓe, ɓe wowtinoo naata e nduu, yalta e nduu, ɓe ɓeyda e ɗun ɲooreeji, ɓe wona humpaaɓe, ɓe wona e wowlugol piiji ɗi haanaaka wowleede. \v 14 Ko ɗun waɗi si mi wi'i yo keynguuɓe hecciɗuɓe ɓen ƴette, ɓe heɓa ɓiɓɓe, ɓe ardoo ɓeynguure maɓɓe nden, fii wota en jonnu liddotooɓe en ɓen jolkun woo no ɓe aybinira en. \v 15 Ko fii wuren woɓɓe e maɓɓe murtii, jokkii Ibuliisa. \p \v 16 Si debbo gomɗinɗo no mari keynguuɓe ka mun, yo o wallito ɓe, hara hinaa *moftal ngal fawtii ɓe, fii no moftal ngal waawira wallitorde keynguuɓe ɓe alaa ballo ɓen. \p \v 17 Ardotooɓe moftal ngal moƴƴa no handi e teddungal sowondirngal, tentinii ɓen wakkiliiɓe yangi waajagol e jannugol. \v 18 Ko fii bindi ɗin no wi'i: «Wota mo buuma hunduko ngaari ndin nde hindi yaaɓana ɗun maaro», awa kadi: «Golloowo no handi e njoddi mun.» \v 19 Wota a jaɓu tooɲe e hoore ardotooɗo woo, si hinaa a heɓu seeditiiɓe ɗiɗo maa tato. \v 20 Duumiiɓe e waɗugol junuubu ɓen, wurtu ɓe e yeeso fow, fii no heddiiɓe ɓen kadi hulira. \p \v 21 E yeeso Alla e Iisaa Almasiihu on e malaa'ikaaɓe suɓaaɓe ɓen, mi yamirii ma jokkugol ɗee yamirooje e ɓaawo ɓurdindingol maa giɗaale. \p \v 22 Wota a hawju *fawugol juuɗe e hoore hay gooto toɗɗoo mo fii golle Alla ɗen. Wota a tawde e junuubaaji woɓɓe. Reeno, wonaa laaɓuɗo. \p \v 23 Accu yarugol ndiyan tun, huutoraa kadi njaram *wiiɲu seeɗa, sabu nawnahoy reedu maa jokkondirkoy koy. \p \v 24 Junuubaaji yimɓe goo no feeɲi ado ɓe ɲaaweede, woɓɓe ɓen non ɗi feeɲirii woo yeeso. \v 25 Ko wano non kadi kuuɗe moƴƴe ɗen no feeɲi, hay ɗe feeɲaa ɗen kadi waawataa suuɗaade. \c 6 \p \v 1 Yo jiyaaɓe ɓen fow jogor jeyɓe ɗun ɓen wa handuɓe e teddungal timmungal, fii wota innde Alla nden e jannde nden hoyne. \v 2 Ɓen jiyaaɓe, ɓe tawata jeyɓe ɗun ɓen ko gomɗinɓe, ɓe haanaa ka ɓe ronka ɓe teddinde, ɓay ɓen ko musiɓɓe maɓɓe. Kono hiɓe haani ɓurtude kurkanaade ɓe, ko fii ɓen wonɓe nafitorde golle maɓɓe ɗen, ko yiɓɓe maɓɓe gomɗinɓe. Ko ɗun haanuɗaa jannude waajoo. \s Fii Jandeeji Bonɗi ɗin e Giggol Kaalisi \p \v 3 Si goɗɗo no jannirde noone goo, hara o alaa jokkude konguɗi selluɗi Iisaa Almasiihu Joomi men on, e janndeeji yaaduɗi e laawol Alla ngol, \v 4 haray on ko townitiiɗo, mo andaa huunde, wonduɗo e nawnaare yeddondiral e pooɗotiro haala. Ko ɗun wonata neene nawliigu e pooɗotiro e hoyre e sikkitaareeji bonɗi, \v 5 e yeddondire ɗe lannataa hakkunde yimɓe ɓe hakkille bonɗe, ɓe andaa goonga, jogorɓe dewal ngal wa ɓundu keɓal. \p \v 6 Ko goonga, dewal ngal ko tono moolanaaɗo, si tawii en yondinorii ko jogiɗen kon. \v 7 Ko fii en addoraano hay huunde e oo aduna, awa kadi en nattortaa hay huunde. \v 8 Si tawii non hiɗen mari neema e conci, yo ɗun yonu en. \v 9 Kono ɓen faalaaɓe alɗude yanay e nder jarrabuyee, e nder pircol, e faaleeji ɗuuɗuɗi njofooji, bonnayɗi, ko yollata yimɓe ɓen e nder yeebaare e halkaare. \v 10 Ko fii giggol kaalisi ko ɗaɗol kala bone. E nder ko woɓɓe ɓen himmani ɗun kon, ɓe woɗɗitii gomɗinal ngal, ɓe waɗitii kamɓe tigi tampereeji. \s Fii Yamirooje ɗe Timotee Yamiraa ɗen \p \v 11 An non, oo aaden Alla, dogu ɗin piiji, ɗaɓɓitaa peewal ngal e wuurirgol no Alla faaliraa non e gomɗinal ngal e giggol ngol e wakkilaare nden e newaare nden. \v 12 Tippiraa tippiro moƴƴo fii gomɗinal ngal, catoɗaa e *ngurndan poomayankejan ɗan, ɗan noddiraɗaa fii mun ɗan, ɗan qirritorɗaa qirritannde moƴƴere fii mun yeeso seedeeɓe ɗuuɗuɓe. \v 13 Mi yamirii ma e yeeso Alla, on Yeɗoowo ngurndan kala huunde, e yeeso Iisaa Almasiihu on, on seeditorɗo qirritannde mun moƴƴere nden yeeso Pilaatu Pontii lanɗo on, \v 14 ɗofto yamiroore nden e hoore laaɓal e no felnoraa, haa nde Iisaa Almasiihu Joomi men on feeɲi. \v 15 Feeɲugol makko laatoo e saa'i mo Alla happi on, ɗun ko on Yeesoojo bajjo moƴƴo, Lanɗo lamɓe, Koohoojo koohooɓe ɓen, \v 16 on mo tawata ko kaɲun tun woni maayataa, Hoɗuɗo e jalbeendi ndi ɓadotaako, mo goɗɗo woo yi'aali, waawataa yi'ude kadi, on mo teddungal e bawgal wonani haa poomaa. Aamiina! \p \v 17 Yamir alɗuɓe ɓen e oo aduna fewndiiɗo, wota ɓe wonu mawnintiniiɓe, wota ɓe faw tama'u maɓɓe on e ngaluuji ɗi luttataa ɗin, kono yo ɓe waɗu tama'u maɓɓe e Alla, on Yeɗoowo en fow haa feƴƴita fii no weltoroyoɗen. \v 18 Yo ɓe waɗu ko moƴƴi, ɓe alɗira kuuɗe moƴƴe, ɓe wona okkooɓe e kafidotooɓe. \v 19 Waɗugol maɓɓe ɗun, ko wa sincugol didol moƴƴol fii ko aroyta kon, e fii no ɓe tamira ngurndan haqiiqajan ɗan. \p \v 20 Ko an yo Timotee, jogito koo ko halfinaɗaa, e nder reenagol e haalaaji mehi, ɗi yaadaa e faale Alla on, e yeddondire fii gandal fenaandewal, \v 21 e nder ko woɓɓe ɓen humii e ngal gandal kon, ɓe seli gomɗinal ngal. \p Yo moƴƴere Joomiraaɗo on wonu e mon!