\id REV - Fasu NT [faa] -Papua New Guinea 2011 (DBL 2014) \h Some Faremaresa Tarisia \toc1 Kotimo Some Faremaresane Yasumo Yoneaki Tarisiane Oyapo. \toc2 Some Faremaresa Tarisia \toc3 SFT \mt1 Kotimo Some Faremaresane Yasumo Yoneaki Tarisiane Oyapo. \imt1 Some Faremaresa Tarisia sawi one mahemakapukusa someane oyapo. \ip Yasu hepene yapura hisiakipoko keremisi 65 su faraka, Yone Yasumo tarira aporo amo sawi one popasapo. Yonemo sawi one popasa maiya amo, Pátamose he tonoa tipura makesa reapo. Sawi omo kepoane Kotimo hepene aporomo Yoneaki tarisiapo. \ip Sawi one Yonemo popasa maiya amo, Rome kamani aporomo Keresoa paosa aporo hinamoane mokoatikisapo. Asiamo isu maiya omo arisiamo mokoatikihokosa maiya ane haru fasereperakanafapo. Keseke mokoatikihokosa maiya ane fasereperakano aseraka, isiapo sawi omo kepoane koteaka hemakapukusapo. \ip Keseke maiya wakasemamo Satanemo arakiramo epo winihokosakipoko rakiraka sikihokosapo. Asiāne keseke Kotimo Satane soko, Satanemo aporo raipane soko, mokoatikiraka fanasihokosapo. \ip Sawi popasa one some akárane taku meaka popasapo. Asiamo isiapo kepo suane koteaka hemakapukusafapo. Keseke mokoatikiana maiya amo isiapo hemakapukusapo. \ip Yarusarame siti kawe kisiane Yonemo asesane hauaka wo rekenafapo. Keseke hauaka one fa ana maiya amo, Kotiaki kekemasa aporo hinamoane su Yarusarame siti kawea risikiakosapo. \ip Keseke Kotimo Satane ane soko, Satane patera asesa aporoane soko fanasihokosane motoakosapo. Satanemo Kotiane marokehokosafapo. \ip Kotimo marokerakano, Koti patera asesa aporo ane eyaki yaiya koteaka risikiakosapo. \iot Some Faremaresa Tarisia sawia some kepo parakuraka popasane oyapo. \io1 \ior 1:1-8\ior* Sawi one kepomarekea popasapo. \io1 \ior 1:9-20\ior* Yonemo Unihae Yasu Keresoane asesapo. \io1 \ior 2:1–3:22\ior* Sese yatipinusua sawi popahoanie, aisapo. \io1 \ior 4:1-11\ior* Hepene yapura unihae sea kayane Yonemo asesapo. \io1 \ior 5:1–8:1\ior* Sawi mawerosa ira pimo manakamosa Unihaemo takomorakano, hauaka wo mokoatikihokosa metakirane faserepesapo. \io1 \ior 8:2–11:19\ior* Hepene aporo yatipinusumo pikoro yatipinusuane hakasa hakasaraka rusuapo. \io1 \ior 12:1-18\ior* Hinamo soko siapora asía soko Yonemo asesapo. \io1 \ior 13:1-18\ior* Yasaro asía fana pesane soko, Yasaro asía keseke pesane soko Yonemo asesapo. \io1 \ior 14:1-20\ior* Yonemo makata metakira soko asesapo. \io1 \ior 15:1–16:21\ior* Hepene aporo yatipinusumo tisi yatipinusu sakomokoasurakano Yonemo asesapo. \io1 \ior 17:1–19:5\ior* Pápirone sitiane Kotimo fanasiraka kakaro marutaesapo. \io1 \ior 19:6–20:10\ior* Yasaro asíane soko, kotafe porofete aporoane soko, Sataneane soko Kotimo hukurukua fanasisapo. \io1 \ior 20:11-15\ior* Hukurusua maiya ane Yonemo asesapo. \io1 \ior 21:1–22:5\ior* Hepene kaweane soko, hauaka kaweane soko, Yarusarame siti kaweane soko, Yonemo asesapo. \io1 \ior 22:6-17\ior* Yasu peakosane makepo, aisapo. \io1 \ior 22:17-21\ior* Some one repo sanasinapaka asekeanie, aisapo. \c 1 \s1 Yonemo sawi popasane oyapo. \p \v 1 Kotimo keseke makata ayiakakosane faremaresapo. Some faremaresane Yasuaki tarisiapo. Makeana maiya amo makata ayiakakosane, Yasumo ipi aporo raipaki tarisimo, Kotimo Yasuaki tarisiapo. Tarirakano Yasumo ipi aporo raipa Yoneaki tariako hepene aporo pusiesapo. \v 2 Asiamo ano Yonemo makata asesane soko, makata kaisiane soko, Kotimo someane soko Yasu Keresomo someane soko suane sawi wo nōmo poparakanapo. \p \v 3 Kotimo makata ayiakakosaposane sawi wo popasane aporo hinamomo kaiyisimo aporo metamo paroaka sakepamo menoraka Kotimo eane makoterakano, e seseaka rekeakosapo. Arirakano sawi wo popasane epo menorakano kaisia aporo hinamoane Kotimo makoterakano i seseaka risikiakosapo. Arirakano sawi wo popasane kakimara aporo hinamoane Kotimo makoterakano i seseaka risikiakosapo. Kotimo makata ayiakakosaposane tarisiane faserepeakosa maiyane makerakanapo. \s1 Sése ape yatipinusua Keresoa paosa aporo hinamo risiaki Yonemo sawi poparaka makesane oyapo. \p \v 4 Esea hauaka á Yasu Keresoa paosa aporo hinamo sése ape yatipinusua risia, reaki ano Yonemo sawi one poparaka makerakanapo. Kotiane fana reane soko, yumo soko yaiya rekenapo. Keseke soko Koti yaiya rekeakosapo. Kotiamo yaku ararenane soko, tau auaraka rerane soko, reaki kakasimo nōmo hemakapurakaripo. Koti ipi unihaeaka reasasamo hokopusuamo sea kakenapo. Koti hikumisi neneme takua ho yatipinusu risiamo Kotimo makata rakirane rakiraka risia amo re makotehoasimo nōmo hemakapurakaripo. \v 5 Yasu Keresomo soko reane makotehoasimo nōmo hemakapurakaripo. Aporo hinamomo Kotiane hemakapusimo Yasu Keresomo kakaro someane some kasapo. Aporo kusua fana maturikia taesa fanane Yasu Kereso ipipo. Yaiya reane soko Yasu Kereso ipipo. Hauaka sua unihae suane Yasumo ipi hákasa unihaeaka asekea rekenapo. Yasu Keresomo isuane himu tumurumo hemakapuraka isupoko farimaka kusuapo. Isiapo makata watikisa amo isu asekea Risiane Yasumo yapi pusua amo isuane makokorotaesapo. \p \v 6 Arirakano pirisiti aporomo rakisia ayiáka, ipi Ata Kotipoko isiapo soko ayiáka rakisimo murikimasapo. Murikimaraka isuane ipi aporo irapo, aíyaka epo ipi unihaeaka asekea rekenapo. Maiya suamo Yasumo ipi faesane soko ipi wakapuane soko yaiya rekeakosapo. Maiya suamo Yasumo unihaeaka asekea rekeakosapo. Asiamo Yasumo yanoane máfaraka kekereraka risikianie. Kakaroripo. \p \v 7 Hao, kaisie. Yasu akoyaki perakano aporo suamo eane aseakosapo. E ketayia karesa aporoamo soko eane aseakosapo. Yasu perakano, aporo hinamo hauaka sua risiamo aseraka kara hemakapuraka hihiripuhokosapo. Keseke ayiakakosapo. Kakaroripo. \v 8 Arirakano Unihae Kotimo someraka, “Fanane anopo. Kesekeane soko anopo.” Aíyaka kakaro wakapu Koti amo somesapo. Kotiane fana reane yumo soko rekenapo. Keseke soko yaiya rekeakosapo. \s1 Yonemo Yasu Kereso asesane oyapo. \p \v 9 Ano Yonepo. Ano soko re soko Keresoa paosasamo isina maepo. Isu suane Yasumo unihaeaka asekea rekenapo. Isu Yasu Keresoa paosasamo, reane soko anoane soko isu su nine aporo metakiramo mokoatikirakanapo. Mokoatikirakano isu Keresoa paosane metakarirapaka paroaka risikiasimo Yasumo wakapuane isuaki karakanapo. Arirakano aporo hinamomo yasuane hemakapusimo Kotimo someane nōmo some kaka, arirakano nōmo Yasu asekea eaki himu hakásaraka hemakapukua reke some karakano, Pátamose he tonoa ano tipura makesapo. \p \v 10 Yatipinu sere metamo Ho Kotesa anoa káraraka reke, pikoro rurakarakano akaira ayiáka, ano patera sapea sakepamo merakano nōmo kaisiapo. \v 11 Nōmo kaiyíane someraka, “Néaki nōmo makata tariakosapo. Tarirakano nómo aseraka sawia popahoanie. Yasu Keresoa paosa aporo hinamo sése apea risiaki, taone yatipinusua sawi poparaka makeanie. Taone yatipinusuane oyapo. Meta Efesase taone, arirakano meta Seména taone, arirakano meta Pékamame taone, arirakano meta Taiataíra taone, arirakano meta Sátisi taone, arirakano meta Firatéfia taone, arirakano meta Reotisía taone ayapo. Á popahoanie.” \p \v 12 Aíyaka aporoamo somerakano, meane kairaka, nōmo aseako rekeako parisapo. Rekeako pariraka aseane, korótomo rakisia nafa yatipinusu risiakipoko \v 13 tipia nōmo aseane Aporomanomo Táke asía rekeno nōmo asesapo. Epo pasu horopokara korake yatipinua faisa osoraka, saro kau terakae korótomo rakisia ane otoa hikia, \v 14 ipi uni itiane kakaro pakaesekeno nōmo asesapo. Pakaesane namo kakaro pakaesa ti pakae asisapo. Arirakano e hiane ira rufi faena ayiáka faeraka rekesapo. \p \v 15 E korakeane aine iramo paisia makata pepeno fasekeno, ho piakaesa asía rekeno asesapo. Ipi meane kaiyíane, he si perakarakano akaira ayiáka nōmo kaisiapo. \v 16 Ipi hokonoa aseane hokono tumurumo ti makata yatipinusu mokoa rekeno nōmo asesapo. Ipi akaia aseane ferepe taku tetakara waresa horopokara akai aeyaka yaoa pekerekeno nōmo asesapo. Ipi hikumisiane sere maiya tipiamo kára faena ayiáka faerakasapo. \p \v 17 Asiamo eane asekea, e korakea ano huruperaka kuraka sikisapo. Hurupekea warekeno ano kaua epo hokono tumurumo sakairaka epo someraka, “Ne namohokopo. Fanane anopo. Kesekeane soko anopo. \v 18 Yaiya rerane soko anopo. Ano kusuane maturikia taesasamo yaiya rekeakosapo. Aporo kuramo ikia karane soko, hétisi hauakane soko ikia koro kiane nōmo maka rekenapo. \v 19 Yumo makata aserane soko, keseke makata ayiakakosane soko, makata su nómo asesane popahoanie. \p \v 20 Korótomo rakisia nafa yatipinusuane kepoane oyapo. Sése ape yatipinusua anoa paosa aporo hinamo arisia ayapo. Arirakano nōmo hokono tumurumo ti makata yatipinusu mokoa rea kepoane oyapo. Ti makata yatipinusuane hepene aporo yatipinusu ayapo. Hepene aporoamo sése ape yatipinusua anoa paosa aporo hinamoane asekea risikinapo.” Aíyaka epo anoaki somerakasapo. \c 2 \s1 Keresoa paosa aporo hinamo Efesase sése apea risiaki Yonemo sawi popasane oyapo. \p \v 1 Yasumo someraka, “Anoa paosa aporo hinamo Efesase sése apea risiane hepene aporomo asekea reaki úyaka popahoanie. Nōmo hokono tumurumo ti makata yatipinusu mokoa rekenapo. Korótomo rakisia nafa yatipinusu risiakipoko tipia ano rekenapo. Reke nōmo reaki somerakanapo. \p \v 2 Repo makata rakisia suane nōmo aserakanapo. Makata rakira metakarirafaraka yaiya rakiraka risikino, nōmo aserakanapo. Aporo watikiaka risiane repo hisiraka arisie. Kotafe tarira aporo peraka someraka, ‘Isu tarira aporopo. Isiapo someane kakimakanie,’ aíyaka somerakano, repo kaikia ipu someane repo takekea hemakapuraka, ‘Ipu kotafe somerakano, iane tarira aporofareapo,’ aíyaka hemakapuraka, ipu someane repo kakimarakarifapo. \p \v 3 Re anoaki paosakipoko reane aporo metakiramo mokoatikirakano soko, makata umisa fasereperakano soko, re anoaki paosane metakarirakanafapo. Metakarianafonoraka yaiya koteaka rakiraka arisie. Rakiako hisirakano soko metakarirakarifapo. Maiya suamo repo makata koteaka rakiraka arisie. \p \v 4 Re koteaka risikiyia, repo makata hakása meta hasaka watikiaka rakirakano nōmo somerakanapo. Fana repo kepomarekea anoaki himu hakásaraka hemakapusua maiya amo, repo anoaki himu tumurumo hemakapukua kára seserakasupo. Asiāne repo himu tumurumo hemakapukua sesesane yumo metakarireapo. \p \v 5 Arirakano aporo huturua hisia eteraka huruapera ayiáka, re ayiáka hurupepehoareapo. Asiamo repo hasakasane rukupateraka metakarinie. Metakarikia repo fana anoaki himu tumurumo hemakapusua ayiáka efera hunia ayiáka himu tumurumo hemakapunie. Repo hasakasane metakarikia risikiako parihoanafonorakano repo nafane nōmo makama fearaka nōmo kopakataehokosapo. \p \v 6 Asiāne makata hakása meta kotesane nōmo asekea seserakanapo. Nikorase aporomo makata raraporaka rakirane repo rakiako hisiraka arisie. Nikorase aporomo watikiaka rakisiane nōmo soko hisirakanapo. \v 7 Re senaki risiamo Ho Kotesamo anoa paosa aporo hinamoaki somerakano koteaka kaiyinie. Kotimo hemoa ira hakása meta rea amo wateane aporomo nenakano yaiya risikiakosapo. Arirakano nōmo yunuane rukumosakatapira aporo hinamoaki ira wateane nasimo kakakosapo. Aíyaka anoa paosa aporo hinamo Efesase apea risiaki popahoanie.” Aíyaka Yasumo somesapo. \s1 Keresoa paosa aporo hinamo Seména sése apea risiaki Yonemo sawi popasane oyapo. \p \v 8 Yasumo someraka, “Anoa paosa aporo hinamo Seména sése apea risiane hepene aporomo asekea reaki úyaka popahoanie. Fanane anopo. Kesekeane soko anopo. Ano kusua maturikia taesane hitaferaka rekenapo. Hitaferaka reke nōmo reaki somerakanapo. \p \v 9 Reane makata umisa fasereperakano nōmo aserakanapo. Re yumo makata forokoa risikinapo. Asiāne hepene yapura repo makata ropo kára tokenapo. Aporo metakiramo kotafe someraka, ‘Isu Yu aporo pariraka risikinapo. Isu Kotimo aporo ira pariraka risikinapo,’ aíyaka somerakano yia, ipu reane mainamarerakanapo. Mainamarera aporoane Sataneaki paoraka reyaki yunuraka risikino nōmo aserakanapo. \p \v 10 Re mokoatikihokosa makatane faserepeako makerakanapo. Fasereperaka kau tehokosane namohokopo. Kaisie. Re anoaki paosane metakarirakarihoamo kau aseakosakipoko Satanemo re metakira tipura keakosapo. Tipura kekea sere kaeyako sumo mokoatikihokosapo. Mokoatikirakano anoaki hemakapusuane paroaka yaiya hemakapukua risikianie. Ayiáka risina, kurakano repo yaiya risira makata ropo nōmo kakakosapo. \v 11 Re senaki risiamo Ho Kotesamo anoa paosa aporo hinamoaki somerakano koteaka kaiyinie. Nōmo yunuane rukumosakatapira aporo hinamoane kurakano, keseke hukuarura maiya amo yape tetá kukusane aseakosafapo. Asiamo iaki fanasina hauaka á pusie, aihokosafapo. Aíyaka anoa paosa aporo hinamo Seména sése apea risiaki popahoanie.” Aíyaka Yasumo somesapo. \s1 Keresoa paosa aporo hinamo Pékamame sése apea risiaki Yonemo sawi popasane oyapo. \p \v 12 Yasumo someraka, “Anoa paosa aporo hinamo Pékamame sése apea risiane hepene aporomo asekea reaki úyaka popahoanie. Nōmo ferepe taku teta waresa maka reke, reaki somerakanapo. \v 13 Repo taonea aporo hinamo yakaimo Satane yano motosane makáraraka risikinapo. Repo taone ane Satanemo asekea rekeno nōmo aserakanapo. Asiāne repo ano metakarirafaraka ano yano motosane makáraraka risikinapo. Arirakano Keresoa paosa aporo meta Anitipasemo anoane wakapuaka some karakano, Satanea paosa aporo repo taonea risiamo eane rusua kusuapo. Rusua kurakano asekea, reane anoaki paosane metakarisiafapo. Metakarirafaraka yaiya paroaka risikinapo. \p \v 14 Ayiáka risikiyia, repo makata meta hasaka watikiaka arakirane reaki nōmo somerakanapo. Péramemo fana kotafe some karaka rea ayiáka, repo aporo metakiramo ayiáka some karaka risikinapo. Arirakano Péramemo some kasane oyapo. Péramemo Pérakeaki someraka, ‘Isiraya aporomo Kotiane metakarisimo úyaka somehoanie. Yatafuane máfahoasimo aporomo makata nakosa karápo. Kasáne repo neane siahoasireapo. Kotimo yaposane metakarikia neane siahoasireapo. Arirakano Kotimo yaposane metakarikia hinamoyaki mokome enaraka koraka risike soko siahoasireapo. Aíyaka somehoanie.’ Aíyaka Péramemo some kasane repo metakiramo kakimaka Kotimo yaposane repo metakarikia watikiaka rakiraka risikinapo. \v 15 Arirakano repo metakiramo Nikorasemo hasaka some karakano kaikia kakimaka raraporaka rakiraka risikinapo. \v 16 Asiamo repo watikisane rukupateraka metakarinie. Metakarianafonorakano re arisia ano peraka, ferepe taku tetakara waresa ano akaia reamo reane rukusapo. Ano peakosa maiyane makerakanapo. \p \v 17 Re senaki risiamo Ho Kotesamo anoa paosa aporo hinamoaki somerakano koteaka kaiyinie. Nōmo yunuane rukumosakatapira aporo hinamoaki makata nakosa aporomo asekeanafonona mahamesane hepene yapunaka kakakosapo.\f + \fr 2:17 \ft Fana Isiraya aporo yao kauanea risiamo makata nakosa fasekeno, Kotimo iane ti asipa kasapo. Ti asipa kakaro makata nenapo. Asiāne Kotimo Pékamame aporo makata nakosa kakakosane hakupo. Makata amo namina himu hemakapurane ararehokosapo.\f* Aporo hinamo aki eke pakaesa soko kakakosapo. Ekea yano motosa kawe popasane aporo hinamo suamo aserafapo. Ekeane masa aporo hinamo amo ipi hákasa amo aserapo. Aíyaka anoa paosa aporo hinamo Pékamame sése apea risiaki popahoanie.” Aíyaka Yasumo somesapo. \s1 Keresoa paosa aporo hinamo Taiataíra sése apea risiaki Yonemo sawi popasane oyapo. \p \v 18 Yasumo someraka, “Anoa paosa aporo hinamo Taiataíra sése apea risiane hepene aporomo asekea reaki úyaka popahoanie. Ano Kotimo hokosamo reaki somerakanapo. Ano hiane faesa ira rufi asíapo. Ano korakeane aine ira paisia ho piakaesa asíapo. \p \v 19 Asiamo repo makata arakirane nōmo aserakanapo. Repo aporo hinamo suaki himu tumurumo hemakapukua risike, anoaki himu hakásaraka risike, makata koteaka arakire. Rea makata umisa fasereperakano repo makata rakisiane metakarirafaraka yaiya rakiraka risikinapo. Fana repo koteaka rakisiane hákasa wakasemapo. Yumo repo koteaka rakisiane kárapo. \p \v 20 Re koteaka ayiáka risikiyia, repo makata meta hasaka watikiaka arakirane nōmo reaki somerakanapo. Hinamo Yesepéaomo someane repo kakimarakanapo. Yesepéaomo someraka, ‘Ano porofete hinamopo.’ Aíyaka hinamoamo nōmo aporo raipaki kotafe someane some karakanapo. Aporomo hinamoyaki mokome enaraka koraka risikiasimo epo some karakanapo. Ipu makata nakosa yatafuaki kasane nasimo some karakanapo. \p \v 21 Some kará hinamoamo makata watikisane rukupateraka metakarisimo nōmo kau rekenapo. Kau rekeno hinamoamo makata watikisane metakarirafaraka aporoyaki yaiya mokome enaraka seseraka kayapo. \v 22 Asiasamo hinamoaki makata takamasa kára kau tenane soko nōmo eaki kakakosapo. Arirakano hinamo akiyaki aporomo mokome enaraka koraka risirasamo makata watikisane metakarianafonorakano, ane iaki nōmo makata tasá kára kaka mokoatikihokosapo. \p \v 23 Asiamo hinamoamo hokosane kukusimo nōmo rukusapo. Rurakano anoa paosa aporo hinamo sese sua risiamo asekea someraka, ‘Aporomo himumo hemakapurane soko, makata rakirane soko Yasumo aserapo,’ aihokosapo. Ayiáka nōmo takekea rakirakano ipu aseakosapo. Asiamo repo makata rakisiane nōmo aseraka, koteaka rakisiakipoko makata ropo kotesa nōmo kakakosapo. Arirakano repo makata watikiaka rakisiakipoko makata ropo watikisa nōmo kakakosapo. Repo makata rakisia hakása nine nōmo asekea takekea reaki hakása hakásaraka makata ropo kakakosapo. \p \v 24 Arirakano Taiataíra sése apea repo aporo hinamo metakiramo hinamoamo some watikisane kakimasafapo. Arirakano Satanemo some mahamesane repo hemakapunafonoraka kakimasafapo. Asiamo some umisa meta reaki somerakanafapo. \v 25 Asiamo some kotesa repo kakimasane metakariakopo. Kakimasane paroaka hemakapukua risikianie. Ano pariperakarihoamo yaiya paroaka kakimaka risikianie. \p \v 26-27 Nōmo Atamo anoaki wakapu karáka, ano unihaeaka rekeasimo maresa ayiáka, nōmo yunuane rukumosakatapira aporo hinamoane unihaeaka risikiasimo nōmo murikimakosapo. Asiamo ipu nōmo someane metakarianafonoraka yaiya kakimaka risikino, iaki wakapu kaka unihaeaka risikiasimo nōmo muriakosapo. Murirakano hauaka sua aporo hinamo risiane ipu unihaeaka asekea risikiakosapo. Arirakano aporo waremo ira rokopa mokoa risira ayiáka iane ayiáka wakapuaka risikiakosapo. Arirakano hauakamo orotipi rakisiane aporomo makasuhoane aroraka fete feteana ayiáka unihaeaka asekea risia aporo hinamomo aporo hinamo metakirane wakapuaka asekea risikiakosapo. Asiamo orotipi hauakamo rakisia aroraka fete fetesa asíane aporo hinamo metakirane unihaemo asekea risikiakosa aporo hinamo ayapo. \p \v 28 Arirakano yao fiarakano ti makata hakása káramo faeraka rerane, aporo hinamo unihaeaka risiaki nōmo kakakosapo. \v 29 Re senaki risiamo Ho Kotesamo anoa paosa aporo hinamoaki somerakano, koteaka kaiyinie. Aíyaka anoa paosa aporo hinamo Taiataíra sése apea risiaki popahoanie,” aíyaka Yasumo somesapo. \c 3 \s1 Keresoa paosa aporo hinamo Sátisi sése apea risiaki Yonemo sawi popasane oyapo. \p \v 1 Yasumo someraka, “Anoa paosa aporo hinamo Sátisi sése apea risiane hepene aporomo asekea reaki úyaka popahoanie. Anoyaki Kotimo ho yatipinusu risikinapo. Ti makata yatipinusu nōmo hokono tumurumo mokoa rekenapo. Nōmo mokoa reke reaki somerakanapo. Repo makata rakirane nōmo aseraka somerakanapo. Aporo metakiramo someraka, ‘Keresoa paosa aporo Sátisi sése apea risiamo koteaka rakiraka risikinapo.’ Aisa nine Sátisi aporo hinamo, repo kakaro koteaka rakianafonoraka re ho kusua ayireapo. \p \v 2 Re awara ayiáka wasáne turikia tarikia wakapuaka risikianie. Repo makata aina kotesa metakira metakarisiapo. Asiāne makata aina metakira wakasema kotesa tokenapo. Asiamo makata aina ane fanapaka mawakapuraka rakinie. Repo makata rakira suane nōmo aseane ereketaesa meta rekerifapo. Kotimo soko aseane repo makata ainane ereketaeraka rekerifapo, airakanapo. \p \v 3 Asiamo repo fana Kotimo someane kakimaka koteaka rakipe pekea tipia watikiaka rakisiane yumo metakarinie. Metakarikia risikiako pariraka fana koteaka rakisia ayiáka, efera hunia koteaka rakiraka risikianie. Arirakano re meraruamo wakakesakipoko makata hakimora aporo apera ayiáka re meraruamo risiakipoko nōmo reane hukuruko peakosapo. \p \v 4 Arirakano Sátisi sése apea re metakira koteaka risikinapo. Arirakano makata pikirisamo pasu kotesane mapikirinapo. Mapikirina ayiáka makata watikisamo repo himuane mapikirinapo. Asiāne re namina yia metakira koteaka risiasamo repo pasuane mapikirisafapo. Re metakira koteaka risiasamo reaki pasu pakae kotesane nōmo kakakosapo. Kaka re anoyaki hakāsa risikiakosapo. \v 5 Arirakano nōmo yunuane rukumosakatapira aporo hinamoaki pasu pakae kotesane osohoasimo nōmo kakakosapo. Arirakano aporo hinamo yaiya risikiakosa yano taesane Kotimo sawia popasapo. Asiamo nōmo yunuane rukumosakatapira aporo hinamo yano taesa popasane nōmo kosohokosafapo. Aporo hinamoane nōmo Ataki soko, Atamo hepene aporoaki soko, nōmo tarikia someraka, ‘Aporoane anoa paosapo,’ aihokosapo. \p \v 6 Re senaki risiamo Ho Kotesamo anoa paosa aporo hinamoaki somerakano koteaka kaiyinie. Aíyaka anoa paosa aporo hinamo Sátisi sése apea risiaki popahoanie,” aíyaka Yasumo somesapo. \s1 Keresoa paosa aporo hinamo Firatéfia sése apea risiaki Yonemo sawi popasane oyapo. \p \v 7 Yasumo someraka, “Anoa paosa aporo hinamo Firatéfia sése apea risiane hepene aporomo asekea reaki úyaka popahoanie. Nōmo ainane kakaro kotesa ereketae susu reasamo, nōmo reaki somerakanapo. Kakaro someamo kepoane anopo. Tefetemo kiane\f + \fr 3:7 \ft Kiamo Yarusarame siti kawe ikia koroane Yasumo ropakamakosapo.\f* nōmo maka rekenapo. Ikia koro nōmo ropakamarakano, aporo metamo mapiriakosafapo. Ikia koro nōmo mapirirakano, aporo metamo ropakamakosafapo. \v 8 Repo makata rakirane nōmo aserakanapo. Repo kaisie. Nōmo repoko ikia koro ropakamarakano, aporo metamo mapiriakosafapo. Repo wakapu wakasema yiamo, nōmo someane repo kakimaka risike, ano yano motosane mawakasemasafapo. \v 9 Repo kaisie. Sataneaki paosa aporo metakiramo kotafe someraka, ‘Isu Yu aporo pariraka risikinapo. Isu Kotimo aporo ira pariraka risikinapo,’ airapo. Asiāne i Yu aporohoanafonosa yiamo kotafe somerakanapo. Hao, kaisie. Nōmo rakiakosane oyapo. Re korake finisa kepoyia kotafe somera aporoane hurupepehoasimo motorakanapo. I hurupeperaka warisike someraka, ‘Reane Yasumo himu tumurumo hemakapurakanapo,’ aihokosapo. \p \v 10 Mokoatikisa maiya amo nōmo someane repo metakarirafaraka, yaiya rakiraka risiapo. Arirakano aporo hinamo hauaka sua risiane nōmo someane metakarirakarihoamo kau aseakosakipoko makata watikisa faserepeakosapo. Fasereperakano repo nōmo someane yaiya kakimaka risikino reane nōmo asekea rekeakosapo. \p \v 11 Ano peakosa maiyane makerakanapo. Ano aperamo nōmo reane makata ropo kakakosapo. Maiya omo nōmo someane repo kakimaka rakiraka risikinapo. Aporo metamo reane kirimarakano, some ane repo kakimaka nōmo someane metakarirakano, keseke re nōmo makata ropo kakakosafapo. Anapaka re kirimarakano someane kakimakopo. Nōmo someane yaiya kakimaka rakiraka risikianie. \p \v 12 Nōmo yunuane rukumosakatapira aporo hinamoane Kotimo apea ira kesa paroaka arisia ayiáka paroaka risikiakosapo. Ayiáka risike Kotimo iane yaiya unihaeaka asekea rekeakosapo. Kotimo murikimasa aporo hinamoane kaua Kotimo yano motosane soko, nōmo Kotimo siti yanoane soko nōmo popahokosapo. Kotimo siti yano popahokosane Yarusarame siti kawe ayapo. Yarusarame siti kaweane Koti rea hepene yapunaka faserepeakosapo. Arirakano nōmo nī yano motosa kaweane soko popahokosapo. \p \v 13 Re senaki risiamo Ho Kotesamo anoa paosa aporo hinamoaki somerakano koteaka kaiyinie. Aíyaka anoa paosa aporo hinamo Firatéfia sése apea risiaki popahoanie,” aíyaka Yasumo somesapo. \s1 Keresoa paosa aporo hinamo Reotisía sése apea risiaki Yonemo sawi popasane oyapo. \p \v 14 Yasumo someraka, “Anoa paosa aporo hinamo Reotisía sése apea risiane, hepene aporomo asekea reaki úyaka popahoanie. Ano Yasumo reaki somerakanapo. Kotimo ayiakakosaposane kakaro ayiakasimo nōmo rakirapo. Kotimo someane nōmo kakaro somerapo. Nōmo ereketae susu some karápo. Makata su Kotimo rakisiane ano aeyaka kepomarekea rakisiapo. Nōmo reaki somerakanapo. \p \v 15 Repo makata rakirane nōmo aserakanapo. Re he inusa asiafapo. He sisipusa asia soko fapo. He sisipuyaki he inusayaki suasuasa asiane repo. Re he inusa susu ayiáka risikiasimoripo. Re he sisipusa susu ayiáka risikiasimoripo. Asiane re he inusa he sisipuyaki suasuasa ayireapo. \v 16 Arirakano aporomo he sisipu he inusayaki suasuaraka nesane wapehoanafonorakano yokotaenapo. Aina ayiáka nōmo reane metakariakosapo. \p \v 17 Arirakano repo someraka, ‘Isiapo makata kemoane kárapo. Asiamo isuane aporo hinamo yano motosa kárapo. Isu makata meta fasa rekenafapo. Siaraka risikinapo,’ airapo. Asiāne Kotimo makata aina kotesane repo asekeanafonoraka re fesonoraka risikinapo. Re watikiaka risikino aporo metakiramo re aseraka kamenakahoasireapo. Re aporo hinamo makata forokoa arisia asíapo. Re aporo hinamo hi fausa asíapo. Re aporo hinamo pasu faraka, patera yase arisia asíapo. \p \v 18 Asiamo repo koteaka hemakapusimo nōmo hemakapusuane reaki somerakanapo. Repo makata kemo kárahokosakipoko nōmo korótoane ropohoanie. Nōmo korótoane iramo paikia wariwariraka, makata pepeno toane mokoa mokoateraka, koróto namo susu mosane ayapo. Re patera yase risike kaiyanapaka pasu osohokosakipoko, nōmo pasu pakaesa kotesane ropohoanie. Repo himo koteaka aseakosakipoko hi munamunane ropohoanie. \p \v 19 Arirakano nōmo himu tumurumo hemakapura aporo hinamoane koteaka risikiasimo nōmo maroponapo. Asiamo repo makata watikisane metakarikia, risikiako parihoanie. \v 20 Repo kaisie. Ikia koroa ano reke paroparorakanapo. Paroparoraka wárakano, aporo metamo nōmo meane kaikia, ikia koro ropakamarakano, e rea ano yorokoa eto hakāsa toke makata nakosapo. \v 21 Fana Kotimo yunuane nōmo rukumosakatapisiasamo nōmo Ata Unihaemo sea ipiyaki ano hakāsa kakenapo. Asia ayiáka nōmo yunuane rukumosakatapira aporo hinamoane anoyaki hakāsa unihaemo sea tokoakosapo. \p \v 22 Re senaki risiamo Ho Kotesamo anoa paosa aporo hinamoaki somerakano koteaka kaiyinie. Aíyaka anoa paosa aporo hinamo Reotisía sése apea risiaki popahoanie,” aíyaka Yasumo somesapo. \c 4 \s1 Hepene yapura Kotiaki kekeresane oyapo. \p \v 1 Yasumo someaka farakano, nōmo aseane hepene ape ikia koro ropakamarakano asesapo. Fana pikoro ruraka sikirakano me kaisia hakása yiamo anoaki someraka, “Né wo peae. Né wo perakano makata su ayiakakosane nōmo néaki tariakosapo.” \p \v 2 Airakano Ho Kotesa anoa káraraka reke ano hepene yapura pauraka rekeno asesapo. Pauraka reke nōmo makata asesane oyapo. Aporo unihaemo sea á unihae kakeno nōmo asesapo. \v 3 Aseane eke pakaesa yano motosa yásepa faesa asía soko, eke susa yano motosa koníriane faeraka ho piakaesa ayiáka aporoane kaua faeraka, ho piakaerakano asesapo. Epo ipi sea hahaesa á sawi inimane eke hisukusane yano motosa émarao asía rekesapo. \v 4 Unihaemo seane tipia kayakipoko sea metakira karoraka hahaesane menoraka tuaneti fosesapo (24). Sea á aporo kára tuaneti foane (24) tokesapo. I toane pasu pakaesa osoraka, korótomo rakisia hatiane karoterapiraka tokesapo. \v 5 Unihaemo sea aeyaka yamakereraka kikirirakasapo. Unihaemo sea hikumisi neneme takua oro kama yatipinusu pakimokoa faeraka risikisapo. Oro kama yatipinusuane Kotimo ho yatipinusu ayapo. \v 6 Unihaemo sea hikumisi neneme takua he sirisa namo kakaro kotesa hiho asía kesesapo. \p Unihaemo sea hahaesa e kayane makeraka, makata kakayia hitafe kitafasu risikisapo. Makata kakayia kitafasuane hi yakai hikumisi takua soko metakira patera takua soko risikisapo. \v 7 Makata kakayia hitafeane menoane saro raeone asisapo. Tetane saro ponomakau apinu asisapo. Isiane aporo hikumisi asisapo. Kitafane mena ariawe aua fakaripukua rekesapo. \p \v 8 Makata kakayia kitafasuane hakása hakásaraka auane namasu namasuraka risikisapo. Makata kakayiane hi yakai amo namina kauane mokosekesesapo. Kauane soko aua patawiane soko mokosekesesapo. Maiya suamo, sere soko, ereamo soko, makata kakayia kitafasuamo kesarakasapo. Kesasane oyapo. \m “Unihae Koti namo kakaro wakapu kára rekenapo. Kotiane namo kakaro koteaka ereketae susu rekenapo. Koti fana reane soko, yumo soko rekenapo. Keseke soko rekeakosapo.” Aíyaka ipu kesarakasapo. \p \v 9 Arirakano Unihae Koti sea kayane yaiya rekeakosapo. Makata kakayia kitafasuamo Unihae Kotiaki kekereraka, Unihae Koti yano motosa makáraraka Unihae Kotiaki suseaka kekereraka kesasa maiya hakasa yiamo, \v 10 aporo kára tuaneti foamo (24) soko Unihae Kotiaki kekerehoko uakapeperaka, hauaka atura warisike Unihae Kotiaki kekererakasapo. Kekereraka ipu koróto uni hati karotapisiane horomokoa, Unihae Kotiaki karáka e kaya seane makeraka mokoasuraka kesaraka, \m \v 11 “Né isiapo Unihaepo. Né isiapo Kotipo. Nómo makata su kepomaresapo. Nómo hemakapusua aeyaka makata su rakisiapo. Asiasamo isiapo néaki kekereraka makárarakanapo. Nómo wakapuane kárasasamo né hákasa kekereraka makárarakanapo,” aíyaka kesarakasapo. \c 5 \s1 Sawi popasa mawerosa Yonemo asesane oyapo. \p \v 1 Unihae Koti sea kake sawi taku tetákara poparaka mawerosane ira pi asiamo sawi manakamakasimo ira pi yatipinusu sawia paisiane epo hokono tumurumo maka rekesapo. \v 2 Maka rekeno hepene aporo wakapu hakása metamo sakepamo wáraka, “Sawi poparaka mawerosa ira pimo paisia manakamasane, epa koteaka reamo takomokoa fisihoane siahoasireare?” airakasapo. \p \v 3 Arirakano hepene yapura soko, hauaka wo soko, hauaka tamo atura soko, sawi poparaka mawerosane fisiraka aseakosa aporo meta rekerifapo. \v 4 Asiamo sawi poparaka mawerosane fisiraka aseakosa aporo meta koteaka rekeanafonosekeno, ano kára hiripusapo. \v 5 Hiripurakano aporo kára hakása metamo anoaki someraka, “Hiripuhokopo. Hao, kaisie. Yuta aporo ira aporo meta Yasu wareraka rekenapo. Saro raeone wareana ayiáka, eane ayiáka wareraka rekenapo. Tefetemo wainepe pesa aporoane Yasu ipipo. Epo yunu aporoane Sataneyaki wareraka wekea rukumosakatapisiasamo, ira pi yatipinusu sawia paisiane epo takomokoa sawi popasa mawerosane fisihoane siahokosapo,” airakasapo. \s1 Yonemo Saro Sipi Mano asesane oyapo. \p \v 6 Tipia Unihae sea kayakipoko makeraka makata kakayia kitafasu risikisapo. Unihae sea kaya hikumisi neneme takua aporo kára toakipoko tipia Saro Sipi Mano rekesapo. Saro Sipi Manoane aporomo rusua kusua aseraka sikiraka, asiāne turikia pukua rekesapo. Saro Sipi Mano hakása, mere isi yatipinusu, hi yaiya yatipinusu ayiáka risikisapo. Yatipinusu risia asíane Kotimo ho yatipinusu hauaka sua pusiesa ayapo. \v 7 Saro Sipi Manoane pukua, Unihae sea kayakipoko, Unihae hokono tumurumo sawi mawerosa maka reane, epo marakasapo. \p \v 8 Masa yiamo makata kakayia kitafasu soko, aporo kára tuaneti foane (24) soko, Saro Sipi Mano reakipoko eaki kekerehoko uakapeperaka warisikisapo. Aporo káramo hakása hakásaraka kesahoko kita asía mokoa, korótomo rakisia tisi soko morakasapo. Korótomo rakisia tisia pauta wape yamona kesa paisisapo. Paisia musu ahirane Kotimo aporo hinamomo kurikurinane asisapo. \v 9 Ipu kesá kawe kesásane oyapo. \m “Aporo hinamopoko farimaka api kakakosakipoko, né rusua kuraka yapi pusuapo. Yapi pusua amo aporo hinamo Kotipoko risikiasimo roposapo. Asiamo sawi popasa mawerosane nómo maka, ira pi sawia paisiane nómo hákasa takomoane siahoasireapo. Aporo ira kekeposane soko, aporo me kekeposane soko, aporo kau kekeposane soko, aporo hauaka kekepoa risiane soko, aporo hinamo suane nómo roposapo. \v 10 Roporaka nómo iane asekea reke ipu Kotipoko rakisimo nómo murikimasapo. Arirakano pirisiti aporomo aporo hinamopoko Kotiaki farimaka kurikuriana ayiáka, ipu ayiáka farimaka kurikurihoasimo nōmo rakisimo murikimasapo. Arirakano ipu hauaka atura aporo hinamo suane unihaeaka asekea risikiakosapo.” Aíyaka kesarakasapo. \s1 Saro Sipi Manoaki kekeresane oyapo. \p \v 11 Nōmo efera hunia aseane, hepene aporo yakai mukisa menohoasifa risike merakano nōmo kaisiapo. Merakano nōmo kairaka aseane, Unihae sea kayakipoko makata kakayia kitafa suane soko, aporo kára ane soko, hepene aporo soko su sarimaraka risikisapo. Risike sakepamo kesárakasapo. \p \v 12 Kesáraka úyaka kesárakasapo. \m “Saro Sipi Mano né rusua kusuasamo néaki hákasa kekerehoane siahoasireapo. Nómo wakapuane kárapo. Nómo makata kemo kárapo. Nómo hemakapurane kotesa ereketaesapo. Nómo wakapuaka rakirapo. Né yano motosane kárapo. Né faesane kárapo. Isiapo néaki suseraka kekererakanapo.” Aíyaka kesárakasapo. \p \v 13 Arirakano hepene yapura makata risiamo soko, hauaka wo makata risiamo soko, hauaka tamo atura makata risiamo soko, he tawara numua makata risiamo soko, makata amo suamo kesá meta kesárakasapo. Ipu úyaka kesárakasapo. \m “Unihae Koti né sea kayaki soko, Saro Sipi Mano néaki soko isiapo makáraraka kekererakanapo. Tetápo faesane soko wakapuane soko kárapo. Asiasamo tetoaki maiya suamo isiapo kekereraka risikiakosapo.” \p \v 14 Aíyaka kesarakano, makata kakayia kitafasuamo someraka, “Kakaroripo.” Airakano aporo kára amo Unihaeaki kekerehoko uakapeperaka kekererakasapo. \c 6 \s1 Sawi poparaka mawerosa ira pi yatipinusumo paisiane namasu takomosane oyapo. \p \v 1 Saro Sipi Manomo ira pimo paisia menoane takomarakasapo. Takomarakano nōmo kaiyíane, makata kakayia kitafasuane menomo meraka, kikiriraka sikirakano kaisiapo. Epo someraka, “Peae.” \v 2 Airakano nōmo aseane saro hose hakesa matia aporo hakása meta terakaiya maka ripaka perakasapo. Epo yunu aporoane rukumosakatapikia marokerakano aporoaki uni hati akara ayiáka, eaki ayiáka uni hati karakasapo. Karakano, Kotimo yunu aporo metakirane hauaka wo risiane soko, rukumosakatapiako pusuapo. \p \v 3 Arirakano Saro Sipi Manomo ira pimo paisia teta ane takomarakasapo. Takomarakano nōmo kaiyíane, makata kakayia kitafasuane tetá amo\f + \fr 6:3 \ft Makata kakayia tetá ane napa tu (2) ayapo.\f* someraka, “Peae.” \v 4 Airakano nōmo aseane, saro hose honesa matia aporo hakása meta ripaka perakasapo. Arirakano hauaka wo aporo hinamo su tau auaraka risirane epo fimaka, aporomo aporo metakiraki werane mareasimo, wakapuane eaki karakasapo. Werane mareasimo ferepe waresa soko eaki karakasapo. \p \v 5 Arirakano Saro Sipi Manomo ira pimo paisia isía ane takomarakasapo. Takomarakano nōmo kaiyíane, makata kakayia kitafasuane isia amo someraka, “Peae.” Airakano nōmo aseane, aporo hakasa makata sikerinane maka, saro hose eresa matia ripaka perakasapo. \p \v 6 Perakano nōmo kaiyíane, makata kakayia kitafasu risia arakaru tipia aeyaka somerakano, me hákasa kaisiapo. Memo someraka, “Ne pukua aporo hinamomo makata nakosa mokoatikiraka mareanie. Asiamo makata nakosa wakasema aporomo mone karamo roporaka nakosapo. Mone hae tanariase hakásamo orotipi wakasema witi hae kesa ropohokosapo. O, mone hae tanariase hakásamo orotipi wakasema isia raesi asía kesa ropohokosapo. Asiāne ira orofe heane soko, waene heane soko mokoatikihokopo,” aíyaka somerakasapo. \p \v 7 Arirakano Saro Sipi Manomo ira pimo paisia kitafa ane takomarakasapo. Takomarakano nōmo kaiyáne, makata kakayia kitafasuane kitafa amo someraka, “Peae.” \v 8 Airakano nōmo aseane, saro hose keamesa aporo hakása matia ripaka perakasapo. Aporo ripasa ane Kura aíyaka yano motosesapo. E patera anaka aporo meta peraka, e ipi yano motosane Hétisi Hauakapo, aíyaka yano motosesapo. Arirakano hauaka wo aporo hinamo risiane, tetapō paraku kitafasurakasapo. Parakusane isia metakarikia, kitafane makukusimo wakapuane tetāki karakasapo. Karakano aporo hinamo metakira kukusimo ferepemo rukua, arirakano meta, makata nakosa fahoasimo marekea, arirakano meta makata tará kaka kukua keasimo marekea, arirakano meta yasaro asíamo rusua kukusimo marekea, ayiáka tetapō rakisimo tetāki wakapu karakasapo. \p \v 9 Arirakano Saro Sipi Manomo ira pimo paisia kakorea ane takomarakasapo. Takomarakano aseane, Kotiaki makata yaku kakakosakipoko eke taesa asesapo. Eke karoraka taesa tepora asía nōmo asesapo. Teporo asíane tamo atura Kotiaki patera asesa aporo hinamomo epo someane some kasasamo, aporo metakiramo rusua kurakano, ipu hoane risikisapo. \v 10 Risike ipu sakepamo wáraka, “Unihaeo, hepene wo soko hauaka atura soko né unihaeaka rekenapo. Né kotesa susu rekenapo. Nómo someane kakaro somepo. Nómo someane isiapo some karakano, aporomo isu rusua kusuapo. Hauaka atura aporomo isu rusua kusuane, maiya yakapasu faraka, nómo aporoane hukurukua ropo mokoatikihokosare?” \v 11 Airakano aporo hinamo hakása hakásaraka pasu pakae kotesa karakasapo. Karáka someraka, “Re maiya wakasemamo kau risikianie. Repo nōmo someane some kasasamo, re rusua kusua ayiáka, repo Keresoa paosa aporo mae papāne soko ayiáka rusua kukusapo. Rusua kurakano i hoane soko o risikiako peakosapo. Pekea sarimarakano re rusua aporoane Kotimo ropo mokoatikihokosapo,” airakasapo. \p \v 12 Arirakano Saro Sipi Manomo ira pimo paisia nama ane takomarakasapo. Takomayane momani kára perakasapo. Sere maiyane pikirisa inakasokesa asía rekesapo. Ere maiyane susa yapi asía rekesapo. \v 13 Arirakano atifo kára peraka ira foke mahohohoane foke wate kakaripepena ayiáka, ti makata ti aeyaka hauaka atura hurupeperakasapo. \v 14 Arirakano sawi popasa mawerosa ayiáka, ti yapurane ayiáka maweroraka farakasapo. Ūri suane soko, he tonoane soko su kikisiraka purakasapo. \p \v 15 Hauaka wo aporo unihaeane soko, aporo yano motosa kárane soko, ame aporo satiniane soko, aporo makata kemo kárasane soko, aporo wareane soko, aporo raipane soko, aporo raipahoanafonosane soko, aporo su teketarikia ūria hikia, kunikia soko, eke kakarua soko, fara risikisapo. \p \v 16-17 Fararisikiakosakipoko ipu ūriaki soko, ekeaki soko wáraka, “Isu mokosekerasie. Unihae sea akaya amo soko, Saro Sipi Manomo soko, saperaka fanasihokosa maiyane faserepesapo. Tetapō saperakano epamo isu matasohokosare? Asiamo tetapō isu aseakohoamo isu matairaka mokosekerasie,” airakasapo. \c 7 \s1 Isiraya aporo hinamo yakai Kotimo murikimaka hikumisia popasane oyapo. \p \v 1-2 Saro Sipi Manomo ira pimo paisia namasu takomokoa faraka, nōmo makata asesane oyapo. Hepene aporo kitafasu amo hauaka one soko, he tawara soko mokoatikihoasimo, Kotimo iaki wakapu karakasapo. Wakapu karakano hauaka wo atifo perapaka, hepene aporo kitafasu amo mafairaka asekea risikisapo. Risike meta fari sape ro, meta fari sape aka, meta fari taku ra, meta fari taku atura, ayiáka mafairaka asekea risikisapo. I mafairaka asekea risiane tapikia tipia atifo perakasafapo. Peanafonoraka irane soko hohorakasafapo. He tawarane soko he kupa perakasafapo. Arirakano maiya apera taku aeyaka hepene aporo meta perakasapo. Pekea Yaiya Rera Koti amo kakimara aporo hinamo hikumisia popahoko makata popana maka perakasapo. Maka peraka epo hepene aporo kitafasuaki wáraka, \v 3 “Hauakane soko, he tawarane soko, irane soko haru mokoatikihokopo. Fana isiapo hepene aporo suamo Kotimo kakimara aporo hinamoane ipu hikumisia, Kotimo máka motosa ane poparaka farakano, maiya amo hauaka kara one mokoatikihoane siahoasireapo.” \p \v 4 Airakano nōmo kaiyíane, “Isiraya aporo irane aporo hinamo wane harote foti fo taosene ane (144,000)\f + \fr 7:4 \ft Napa su popasa one taku meaka popasapo.\f* murikimaka hikumisia popahokosapo,” airakasapo. \v 5 Poparaka Yúta aporo irane aporo hinamo tuaro taosene (12,000) poparakasapo. Arirakano Rúpene aporo irane soko, aporo hinamo tuaro taosene (12,000) poparakasapo. Arirakano Káta aporo irane soko, aporo hinamo tuaro taosene (12,000) poparakasapo. \p \v 6 Arirakano Ása aporo irane soko, aporo hinamo tuaro taosene (12,000) poparakasapo. Arirakano Náfatari aporo irane soko, aporo hinamo tuaro taosene (12,000) poparakasapo. Arirakano Manása aporo irane soko, aporo hinamo tuaro taosene (12,000) poparakasapo. \v 7 Arirakano Símione aporo irane soko, aporo hinamo tuaro taosene (12,000) poparakasapo. Arirakano Rífai aporo irane soko, aporo hinamo tuaro taosene (12,000) poparakasapo. Arirakano Ísaka aporo irane soko, aporo hinamo tuaro taosene (12,000) poparakasapo. \p \v 8 Arirakano Sépuru aporo irane soko, aporo hinamo tuaro taosene (12,000) poparakasapo. Arirakano Yósefe aporo irane soko, aporo hinamo tuaro taosene (12,000) poparakasapo. Arirakano Pénesamene aporo irane soko, aporo hinamo tuaro taosene (12,000) poparakasapo. \s1 Aporo hinamo yakai mukisa menohoasifa sarimasane oyapo. \p \v 9 Nōmo efera hunia keseke asesane oyapo. Aporo hinamo yakai mukisa sarimarakasapo. Aporo hinamo yakai mukisa sarimasane menohoane siahoasisesafapo. Iane hauaka su aeyaka pesane, aporo ira kekeposane soko, aporo kau kekeposane soko, aporo me kekeposane soko, i sú pekea Unihae Koti sea kaya á Saro Sipi Mano soko reakipoko, hikumisia sarimarakasapo. Aporo hinamo sarimasamo pasu pakae horopokara osoraka, hokonomo asipa hu asia mokoa risike mapurupururaka seseraka risikisapo. Ayiáka risike Kotipe Saro Sipi Mano tetāne kekerehoasimo sakepamo wáraka, \m \v 10 “Koti sea kayamo soko, Saro Sipi Manoamo soko isu mafasikia pasimosasamo isiapo tetāne kekererakanapo.” airakasapo. \p \v 11 Airakano hepene aporo soko, aporo kara suane soko, makata kakayia kitafasuane soko, i suane Unihaemo sea makeraka hahaeraka risikisapo. Ayiáka risike Koti hikumisia uakapeperaka Kotiaki kekereraka someraka, \m \v 12 “Some one kakaroripo. Kotio, isiapo néaki kekererakanapo. Nómo faesane kárapo. Nómo hemakapurane kotesa ereketae susupo. Isiapo néaki suserakanapo. Né yano motosa kakaro kárapo. Nómo wakapuaka rakirapo. Né maiya suamo yaiya rekeakosapo. Kakaroripo,” aíyaka Kotiaki kekererakasapo. \p \v 13 Arirakano aporo kára hakása metamo anoaki someraka, “Aporo hinamo pasu pakae horopokara ososane epare? I manaka pesare? Nómo hemakapurakarire?” \v 14 Airakano nōmo someraka, “Ape neo, ano himeteripo. Nómo hemaka apure. Nómo anoaki somesie.” Airakano epo someraka, “Aporo hinamo pasu pakae horopokara ososane, aporo metakiramo kára mokoatikirakano, ipu Kotiaki hemakapusuane metakarisiafapo. Ipu pasuane Saro Sipi Mano yapimo kusuraka pakaesesapo. \p \v 15 Asiamo Kotimo apea Koti Unihae sea kaya aki kekereraka, sere soko ereamo soko, epoko kekereraka risikisapo. Ayiáka risikino Koti Unihae sea kaya epo iane asekea rekesapo. \v 16 Asekea reke i efera hunia meamohokosafapo. I he nariripo, aihokosafapo. Sere maíyamo kaua ruraka kau konokohokosafapo. Makata metamo soko i kaua inakakosafapo. \p \v 17 Arirakano saro sipi wafayamo ipi saro sipi asekea area ayiáka, Saro Sipi Mano Kotimo sea makeraka rea amo iane ayiáka asekea rekeakosapo. Asekea reke i he nasimo karikia pekea, he fuaka taenane nasimo karikia peakosapo. Pekea ipu nenakano, i yaiya risikiakosapo. Arirakano ipu hiripusane Kotimo hokehokosapo.” Aíyaka aporo kára hakása metamo anoaki somerakasapo. \c 8 \s1 Sawi mawerosa ira pimo paisiane namasu takomosakipoko, yatipinu ane takomasane oyapo. \p \v 1 Saro Sipi Manomo ira pimo paisiane yatipinu ane takomarakano, maiya hi hafo awamo hepene yapura me faraka risikisapo. \v 2 Maiya hi hafo awa ane faraka, nōmo makata asesane oyapo. Hepene aporo yatipinusu Koti hikumisi neneme takua risiaki pikoro yatipinusu karakano mokoa risikisapo. \p \v 3 Hepene aporo metamo korótomo rakisia tisiane maka pekea, Kotiaki pauta wape yamona paikia Kotiaki kakakosakipoko teporo eke taesa asíane makeraka pekea rekesapo. Rekeno eaki pauta wape yamonane kára karakasapo. Aporo hinamomo Kotiaki kurikurisane pauta wape yamona paisia musu hisiane hakāsa sarimaraka Kotiaki karakasapo. Korótomo rakisia teporo eke taesa asíane Koti kaya hikumisi neneme takua taerakasapo. \p \v 4 Taesa kima á hepene aporomo pauta wape yamona paisia musu hisiane, aporomanomo kurikurisa akiyaki sarimaraka Koti kaya hikumisi nenemea hinakasapo. \v 5 Hinakano eke kima pauta paisia ira rufiane hepene aporomo maka tisia taeraka komarurakano, hauaka atura sakomakasurakasapo. Sakomakasuhoane yamakere kikiriane soko, hauaka atura rukusane momani soko sarimaraka perakasapo. \s1 Hepene aporo kitafa sumo pikoro rurakano nōmo asesane oyapo. \p \v 6 Hepene aporo yatipinusumo pikoro rukusakipoko mokoa asekea risikisapo. \v 7 Asekea risike, hepene aporo hakásamo pikoro ruane, yaoane eke asía soko, ira rufi soko yapiyaki hakāsa hauaka atura hurupeperakasapo. Hauaka parakuraka isíasane tetáne risike, isía hákasane iramo inarakasapo. Arirakano ira parakuraka isía parakusane meno tetáne risike, isía hákasane iramo inarakasapo. Arirakano asane soko su inaka farakasapo. \p \v 8 Arirakano hepene aporo hakása meta tetá amo pikoro rurakano, makata meta ūri kára asíane iramo inaraka rufiraka, he tawara numua huruperakasapo. Huruperakano he tawara ane soko yaiya parakuraka isíasane tetáne yaiya risike, isía hákasane yapi parirakasapo. \v 9 Arirakano he tawara makata risiane soko yaiya parakuraka isíasane tetáne risike, isía hákasane kurakasapo. Arirakano kasu sipi suane soko, yaiya parakuraka isíasane tetáne risike, isía hákasane rukua arorakasapo. \p \v 10 Hepene aporo hakása meta isía amo pikoro rurakano, oro kama pakimaka rufina ayiáka, ti makata hakása kára rufiyaki ti yapunaka fauraka fetefeteraka hauaka pekea hea hurupeperakasapo. He pekereane soko, he fuaka taenane soko, parakuraka isíasane meno tetáne risike, isía hákasane ti makata hurupeperakasapo. \v 11 Ti makatane yano motosa Kīsane yano motosapo. Kīsane hea hurupeperaka heane soko kīsesapo. He kisane aporo hinamomo nesane yakai kukua kerakasapo. \p \v 12 Arirakano hepene aporo hakása meta kitafa amo pikoro rurakano, sere maiya soko yaiya parakuraka isíasane tetáne faeraka, isía hákasane faerakasafapo. Oko soko yaiya parakuraka isíasane meno tetáne faeraka, isía hákasane faerakasafapo. Ti makata soko yaiya parakuraka isíasane tetáne faeraka, isía hákasane faerakasafapo. Arirakano sere maiya faesa awa ane soko yaiya parakuraka isíasane, tetáne faeraka, isía hákasane katorakasapo. Ere maiya faesa awa ane soko yaiya parakuraka isíasane, tetáne faeraka risike, isía hákasane katorakasapo. \p \v 13 Arirakano nōmo aseane mena ariawe ti yapura koraka reke sakepamo meraka, “Uao, itifiasifareapo. Hepene aporo isíamo pikoro rukurakano, aporo hinamo hauaka risiane mokoatikihokosapo. Mokoatikirakano i himu nekea mayakaepi aihokosapo.” Airakano nōmo kaisiapo. \c 9 \s1 Hepene aporo hakása meta kakorea amo pikoro rusuane oyapo. \p \v 1 Hepene aporo hakása meta kakorea amo pikoro ruane ti makata hakása meta hepene yapunaka hauaka atura hurupekea, ti makataki ki karakasapo. Hauaka watikisa kutu mato kunututu kakanafonosa kutuane, ikia koro ropakamakasimo kiane ti makataki karakasapo. \p \v 2 Karakano ikia koroane ropakamaka, kutu mato kunututu kakanafonosa aeyaka ira musu kára perakasapo. Kára peraka ira musumo yao sua karotapiraka sere maiyane matairaka, faerakasafapo. Ererakasapo. \v 3 Ira musu arakaru aeyaka fonai yakai mukisa hauaka sua perakasapo. Hanutanomo amano rukuanena ayiáka, fonaimo ayiáka rukunasimo pusierakasapo. \p \v 4 Fonai mukisa aki someraka, “Asane soko, ira ku soko, hemo makata soko, makata suane nakopo. Aporomano hákasa rukunanie. Koti yano motosa hikumisia popahaonafonosa aporo hinamoane rukunanie. \v 5 Asiāne aporo hinamoane kakaro kukusimo rukunakopo. Kauane hákasa tehoasimo ere maiya kakorea sumo rukunanie.” Airakano fonai mukisamo aporomano rukunenaka, hanutanomo rukuanena, ayiáka rukunenakano kau kára terakasapo. \v 6 Ere maiya kakorea suamo fonai mukisamo aporo hinamo rukunenakano, aporo hinamoamo someraka, “Isu kau teraka risike namo kakaro hisiripo. Isu wate foaka kukuripo.” Aisa nine kurakasafapo. \p \v 7 Arirakano fonai otoane saro hose yunu weako pura oto asisapo. I wamoa korótomo rakisia hatiane karotapisisapo. I hikumisiane aporo hikumisi asisapo. \p \v 8 I uni iti horopokarane hinamo uni iti asisapo. I mereane saro raeone mere asisapo. \v 9 I kāwa nenepoane funu asisapo. Arirakano weako puraka saro hosemo wakone kita kiraka, weako fofoaka puraka kikiriraka sikina ayiáka, fonai mukisamo auamo hapehaperaka airakasapo. \v 10 Fonai keno hanutano keno asisapo. Ere maiya kakorea sumo aporomano rukunenane i kenomo rukunenakasapo. \p \v 11 Arirakano fonaimo mukisamo unihaeane kutu mato kunututu kakanafonosa asekea rea hepene aporo watikisa ayapo.\f + \fr 9:11 \ft Wate fana hepene aporo watikisamo Kotimo soneane koaretaesasamo, Kotimo iane fanasiraka kutu matoa pusiesapo.\f* Hepene aporo watikisane yano motosa Hipuru meaka Apátonepo. E yano motosa Kiriki meaka Apórionepo. E yano motosa namo meaka Makata Su Mokoatikina Aporopo. Aíyaka yano motorakasapo. \v 12 Asiamo makata watikisa faserepeakosaposane menoane ayapo. Arirakano makata watikisa tetáne soko isíane soko keseke faserepeakosapo, airakasapo. \s1 Hepene aporo hakása meta nama amo pikoro rusuane oyapo. \p \v 13 Hepene aporo hakása meta nama amo pikoro rurakano, nōmo kaiyíane Koti kaya hikumisi neneme takua korótomo rakisia teporo eke taesa asía, sapea ke tetá, arirakano sapea ke tetá, á mere isi kitafasu reakipoko anaka merakano, nōmo kaisiapo. \v 14 Hepene aporo namamo pikoro maka reaki memo someraka, “He kára he yano motosa he Yuferétisia hepene aporo kitafasu senemo taposane fisihoanie.” \p \v 15 Airakano hepene aporo kitafasu senemo taposane fisirakasapo. Aporo parakuraka isia parakusane meno tetáne metakarikia, isía hákasane rusua kukusimo, hepene aporo kitafasuane fisiraka pusie, airakasapo. Arirakano wate fana hepene aporo kitafasuamo ayiáka rakisimo murikimasapo. Murikimaka keremisiane soko, oko soko, maiya teane soko, maiya awane soko pauhoasimo hepene aporo kitafasuane kau risikisapo. Aporomano rusua kukusimo kau risikisapo. \p \v 16 Arirakano nōmo kaiyiane, “Ame aporo weako puraka saro hosea ripasane menoraka, tu harote mirionepo.”\f + \fr 9:16 \ft Tu harote mirione ane hokono uane menoane mahimetesapo. Napa ane namo kakaro kárapo.\f* Airakano nōmo kaisiapo. \v 17 Airakano nōmo kituamo aseane, aporo saro hosea riparakano asesapo. Aporo kāwa karerapaka funumo kāwa mafaisane susa soko hekenosa soko keamesa soko asisapo. Saro hose wamoane saro raeone wamo asisapo. Saro hose akai aeyaka ira rufi soko, ira musu soko ira musu keamesa watiki yamosa soko perakasapo. \v 18 Aporo hinamo risiane parakuraka isia parakusane meno tetáne metakarikia, isía hákasane ira rufi soko, ira musu soko, ira musu keamesa watiki yamosa soko, saro hose akai aeyaka pesamo isia hákasane rusua kurakasapo. \p \v 19 Saro hose akaimo soko kenomo soko amano rukunenakasapo. I kenoane kuyare asisapo. Keno turuane kuyare namo asisapo. Kuyare wamoamo amano rukunenakasapo. \p \v 20 Saro hosemo amano mokoatikiraka rusua kurakasapo. Rusua kurakano asekea, aporo hinamo metakira rusua kukunafonosamo namina watikiaka rakisiane rukupateraka metakarirakasafapo. Ipu yatafu yakasa hoaki hemakapuraka, makata watikisane rukupateraka metakarirakasafapo. Metakarianafonoraka ipu kotafe koti kekepo hokonomo rakirakasapo. Metakira korótomo rakikia, metakira siufamo rakikia, metakira aine parosa mopesamo rakikia, metakira ekemo rakikia, metakira iramo rakikia, ayiáka ipu rakirakasapo. Hokonomo rakisiasamo kotafe kotiamo himo aserafapo. Senakimo kairafapo. Korakemo purafapo. Kotafe kotiaki ipu kekererakasapo. \p \v 21 Ipu aporo kukusimo rurane soko, ira hami rurane soko, ho kamunane soko, hinamo hakimarane soko, makata kemo hakimarane soko, suane rukupateraka metakarirakasafapo. Ipu makata kotesane rakiakosakipoko risikiako parirakasafapo. \c 10 \s1 Sawi meta popasa mawerosa wakasemane hepene aporomo Yoneaki kasane oyapo. \p \v 1 Hepene aporo wakapu meta hepene aeyaka perakasapo. Peraka ako e kaua karotapikia e wamoa sawi inima hahaeraka rekesapo. E hikumisiane sere maiya faesa asisapo. Ira paisia inaraka rufiana ayiáka ipi korakeane asisapo. \v 2 Sawi meta popasa mawerosa wakasemane fisiraka, ipi hokonomo maka rekesapo. Ipi korake tumuruane he tawara kima finiraka reke, korake kasakaiane hauaka á finiraka reke, ayiáka rekesapo. \p \v 3 Epo sakepamo wáraka saro raeonemo sakepamo merakano akaira ayiáka kaisiapo. Ti yapura yape yatipinusu kikirirakasapo. \v 4 Kikiriraka kikirimo somesane nōmo popahoko ayiane, hepene aeyaka memo someraka, “Kikirimo somesane popahokopo. Mahameanie,” airakasapo. \p \v 5 Airakano nōmo aseane, hepene aporo korake tumuruane he tawara kima finiraka reke, korake kasakaiane hauaka á finiraka reke, hokono tumuruane máfarakasapo. \v 6 Máfaraka epo someraka, “Kotio, né maiya suamo yaiya rekeakosapo. Hepene yapurane soko, hepene yapura makata risiane soko, hauakane soko, hauaka wo makata risiane soko, he tawarane soko, he tawara makata risiane soko, su nómo kepomarekea rakisiapo. Nómo someane nōmo some karakanapo. Fahokosa maiyane makerakanapo. Makesasamo yumo Kotimo kau rekeakosafapo. \v 7 Koti Karao, hepene aporo hakása meta, yatipinu hakásamo pikoro kepomarekea ruane makata faserepeakosane foaka faserepeakosapo. Asiamo wate fana Kotimo aporo raipa porofete aporoaki mafekemaraka ayiakakosapo aisane, kakaro ayiakakosapo,” airakasapo. \p \v 8 Fana hepene aeyaka somerakano me kaisia me hakása yiamo anoaki efera hunia someraka, “Hepene aporo korake tumuru he tawara kima finiraka reke, korake kasakai hauaka finiraka rea, epo hokonomo sawi meta popasa mawerosa fisiraka maka reane mako pusie.” \p \v 9 Airakano ano pukua hepene aporoaki someraka, “Sawi wakasemane anoaki makasie.” Airakano epo someraka, “Ao, masie. Maka nesie. Akaimo neane sao nenaka sikihokosapo. Neketuane mome pukuhokosapo.” \v 10 Airakano nōmo maka, akaimo neane sao nenaka sikisapo. Nōmo neketuane mome pukuhoapo. \p \v 11 Arirakano anoaki someraka, “Aporo kau kekepo risiaki soko, aporo hauaka kekepo risiaki soko, aporo me kekepo risiaki soko, aporo unihae kekepo risiaki soko, Kotimo ayiakakosaposane efera hunia some kakanie,” airakasapo. \c 11 \s1 Kotimo some kará aporo tetámo somesane oyapo. \p \v 1 Anoaki ira rura tatia asía, Kotimo karáka someraka, “Né takahikia, hauaka atura pukua nōmo apeane soko, eke kima taesane soko, ruramo murikimakanie. Nōmo apea aporomo anoaki kekereraka risiane menohoanie. \v 2 Asiāne nōmo ape hauaka moroane nómo ruramo murikimakopo. Arirakano nōmo ape hauaka moroa Yu aporo hoanafonosa anoaki kekerehokosakipoko perapo. Arirakano ere maiya foti tu amo (42) hauaka wo nōmo ape Yarusarame apeane Yu aporohoanafonosamo mokoatikiraka rakaritaehokosapo. \v 3 Arirakano nōmo some kará aporo tetá pusierakano peraka, aporo tetá amo himu kára nekea pasu pitikini osoraka, sere wane taosene tu harote sekesete amo (1,260)\f + \fr 11:3 \ft Ere maiya 42 amo soko, sere maiya 1260 soko hakása yiyapo. Maiya ane keremisi isia faraka, keremisi kitafane hafo pauraka asiapo.\f* nōmo someane some kakakosapo,” airakasapo. \p \v 4 Arirakano hauaka wo unihae hikumisi neneme takua ira orofe tetá risiane soko, nafa tetá risiane soko, some kará aporoane asíapo. \v 5 Arirakano aporo metamo tetāne mokoatikihokosapoko asiāne, tetā akai aeyaka ira rufimo aporoane inaka kurapo. Mokoatikina aporo ayiáka kukusapo. \p \v 6 Arirakano tetapō Kotimo someane some akara maiyamo yao perapaka tetapō hemakapukua, ti yapura yaoane matasohokosapo. Arirakano he fuaka taenane yapi parihoasimo, tetapō hemakapukua rakiakosapo. Aporomano hauaka wo risiane makata tarane kakasimo, tetapō hemakapukua ayiáka rakiakosapo. Efera hunia soko efera hunia soko tetapō ayiáka wakapuaka rakiakosapo. \p \v 7 Tetapō some kaka faraka, hauaka kutu mato kunututu kakanafonosa aeyaka, aporo yasaro asía peraka, aporo tetāyaki yunu weraka tetā rusua kukusapo. \v 8 Tetā rusua kusuane siti kára\f + \fr 11:8 \ft Siti kárane Yarusarame sitipo.\f* ikia kara á warisikiakosapo. Arirakano siti kárane takumeaka Sotome taone ane soko, Iyipi hauaka ane soko asiapo, aihokosapo. Asiamo siti kára á tetapō unihaeane soko, ira matopesa paremarekea rusua kusuapo. \p \v 9 Sere isia faraka, sere kitafane haforaka maiya amo, aporo tetā rusua kusua warisikino, aporo hinamo yakai pekea, himo aseraka risikiakosapo. Aporo kau kekepomo soko, aporo hauaka kekepo aeyaka pesamo soko, aporo me kekepomo soko, aporo ira kekepomo soko, ipu suamo himo aseraka risikiakosapo. Ayiáka risike ipu someraka, “Aporo tetāne hauaka mareakopo,” aihokosapo. \p \v 10 Aporo tetāne kusikino, hauaka sua aporo risiamo asekea sesehokosapo. Seseraka sirá ayakarie, aíyaka mainamareraka risike, ipu kesahokosapo. I su seseraka, aporo metamo aporo metaki makata yaku kaka, aporo metamo aporo metaki makata yaku kaka, ayiakakosapo. Kotimo some kará porofete aporo tetámo makata umisane aporo hinamo watikisaki kasasamo, tetā rusua kusuakipoko aporo hinamo suamo sesehokosapo. \p \v 11 Arirakano sere isia faraka sere kitafa hafoamo tetā rusua kusuane himuha ane Kotimo fōraka makerakasapo. Makerakano tetā turikia tarirakasapo. Turikia tarirakano aporo hinamo suamo asekea namorakasapo. \v 12 Namoraka risikino, hepene aeyaka wáraka, “Teto wo peae,” Airakano kaikia, tetāne turikia tarikia risikino, ako pekea maka hinakasapo. Hinakano aporo hinamo suamo aserakasapo. \p \v 13 Teta maka ahira maiya amo, momani kára peraka, Yarusarame siti parakuraka kaeyakosu parakusane, tokonasu risike, kaeyakoane rakaripurakasapo. Rakaripuraka aporomano sewene taosene (7,000) sitia risiane rusua kurakasapo. Aporo hinamo rusua kukunafonosamo fofaraka namoraka Koti hepene yapura reaki someraka, “Né kárapo,” airakasapo. \p \v 14 Asiamo makata watikisa faserepeakosapo aisane, tetáne faserepesane ayapo. Arirakano makata watikisa isía ane faserepeako makerakanapo, airakasapo. \s1 Hepene aporo hakása meta yatipinu amo pikoro rurakano kaisiane oyapo. \p \v 15 Hepene aporo yatipinumo pikoro rurakano, me yakaimo sakepamo someraka, \m “Isiapo Unihae Kotipe Mafasira aporo Yasu Kereso tetapō hauaka kára one unihaeaka risikiakosa maiyane faserepesapo. Tetā maiya suamo unihaeaka risikiakosapo.” \p \v 16 Airakano aporo kára tuaneti foane (24) Koti hikumisi neneme takua arupeperaka wamomo hauaka atura kataka risike Kotiaki kekereraka someraka, \m \v 17 “Unihae Kotio, nómo wakapuane kakaro kárapo. Né fana reane yumo soko rekenapo. Nómo wakapuane tarikia, unihaeaka reke kepomarerakano, isiapo néaki suserakanapo. \v 18 Neaki paohoanafonosa aporo hinamomo néaki saperakano, nómo soko, iaki saperaka hukurukua fanasihokosa maiyane maiya yuyapo. Aporo hinamo kusuane soko, hukurukusa maiyane maiya yuyapo. Arirakano nómo aporo hinamo raipaki soko, nómo some kará porofete aporoaki soko, né patera asesa aporo hinamoaki soko, né yano motosa makáraraka somera aporo hinamoaki soko, nómo aporo hinamo yano motosa káraki soko, nómo aporo hinamo yano motosa wakasemaki soko, makata ropo kakakosa maiyane maiya yuyapo. Hauaka wo watikiaka rakira aporo hinamoane fanasihokosa maiyane soko maiya yuyapo,” airakasapo. \p \v 19 Airakano hepene yapura Kotimo ape ikia koro ropakamarakano aseane, Kotimo maua kakeno nōmo asesapo. Arirakano Kotimo maua kakarua Kotimo fana someaka masa popasane makesapo. Kotimo ape ikia koro ropaka amara maiya amo yamakere kikiri soko, momani soko yao eke asíane soko, hakāsa perakasapo. \c 12 \s1 Hinamope tarékone tetā Yonemo asesane oyapo. \p \v 1 Hepene yapura makata tarisiane oyapo. Tariraka hinamomo pasu osona ayiáka sere maiyane osoraka kakesapo. E korakemo oko kima finiraka kakesapo. E wamoa uni hati ti makata kenosu risiane karotapikia kakesapo. \v 2 Hinamoane hokosa umisa kayane hokosa takapeakosakipoko, pūraka sakepamo wáraka kakesapo. \p \v 3 Arirakano hepene yapura makata tarisia metane oyapo. Tariraka tarékone siapora asía\f + \fr 12:3 \ft Isiapo hauaka wo tarékone rekenafapo. Pisini meaka kuyare popasa ane, kuyarefapo. Siapora asia tarékone ane popasapo.\f* kau susa wamo yatipinusu rekesapo. Wamo yatipinusua unihaemo hati yatipinusu karoterapiraka reke, mere isi kaeyakosu risia rekesapo. \v 4 Tarekonemo kenomo ti makata hepene yapura risiane isia parakusane tetáne risike, isia hákasane rukua, kakapere mokoa hauaka atura mokoasurakasapo. Hinamoane hokosa takaperakano, tarékonemo hokosane nakosakipoko hinamoane hikumisi neneme takua kau rekesapo. \v 5 Kau rekeno, hinamoane aporo hokosa takaperakasapo. Keseke aporo hokosa amo aporo hinamo hauaka sua risiane, paroaka unihaeaka asekea rekeakosapo. Asiamo hokosane takaperakano, wate foaka Koti sea kaya á hokosane maka hinakasapo. \v 6 Maka hinakano, hinamoane ima yaoa e kakakosane Kotimo maroporakano, á takaripukua sere wane taosene tu harote sekeseti amo (1,260) Kotimo e asekea rekesapo. \p \v 7 Arirakano maiya amo hepene yapura yunu kára werakasapo. Hepene aporo yano motosa Maeko ipi hepene aporo kotesayaki sarimaraka pekea, tarékoneyaki werakasapo. Werakano tarékone ane ipi hepene aporo watikisayaki sarimaraka Maekoyaki werakasapo. \p \v 8 Weraka Maekoane wareraka tarékone ane rukukoakataerakasapo. Rukukoakataeraka tarékone ane ipi hepene aporo watikisayaki waseremokoa hepene yapunaka mokoasurakasapo. \v 9 Asiamo tarékone ane kuyare fana mokopipiraka hokokakako pesa hakása ayapo. Aporo hinamo hauaka sua risiamo watikiaka rakisimo kirimanane e hákasapo. E yano motosane Satanepo. Kotafe someraka mokopipiraka reane e hákasapo. Asiamo Satane soko ipi hepene aporo watikisane soko hepene yapunaka waseremokoa hauaka wo mokoasurakasapo. \p \v 10 Arirakano nōmo kaiyíane hepene yapura memo sakepamo someraka, \m “Sere soko, ereamo soko, maiya suamo isiapo Keresoa paosa aporo maeane Satanemo Kotiaki kotafe topakamaraka hukururaka reapo. Kotafe hukurura aporoane hauaka atura makasusapo. Makasusasamo yumo isiapo Kotiaki kekererakanapo. Kotiane soko, ipi hokosa Yasu Keresoane soko, tetapō aporo hinamoane mafasikia wakapuaka unihaeaka asekea risikinapo. \m \v 11 Saro Sipi Manomo isiapo Keresoa paosa mae papāpoko farimaka kukua ipi yapi pusuasamo, ipu himu hakásaraka hemakapukua, Saro Sipi Manoane some karaka, Satane makama kesekesapo. Asiamo i hitafe hauaka wo risikiakosane hemakapurafaraka, Yasuaki himu hakásaraka hemakapukua someraka, ‘Isu kuane soko siahoasireapo. Isu aporo watikisamo rurakano soko siahoasireapo,’ aíyaka hemakapukua somerakasapo. \m \v 12 Satane hauaka atura makasusasamo, re hepene yapura risia repo suamo Kotiaki suseaka sesehoanie. Asiāne hauaka atura aporo hinamo risia re soko, he tawara makata risia re soko namohoanie. Re risia makata umisa fasereperakanapo. Sataneane re arisia a makasusasamo, ipi reaki kára saperaka rekenapo. Fahokosa maiyane makesasamo, ipi reaki saperaka kára mokoatikihokosapo.” Aíyaka memo somerakasapo. \p \v 13 Arirakano hepene aeyaka tarékone makasurakano hauaka wo pauraka reke, aporo hokosa takapesamo kaīyiane pūrakano mokoatikihokosakipoko kekemarakasapo. \v 14 Kekemarakano hinamoane takaripukua, ima yaoa pusimo mena ariawe asía aua ane hinamoaki karakasapo. Karakano hinamoane mena anaka aua amo hapehaperaka takariapura ayiáka, takaripurakasapo. Takaripukua ima yaoa pauraka kakesapo. Kakeno keremisi isia faraka keremisi kitafa haforaka amo metamo e asekea rekesapo. \p \v 15 Arirakano tarékonemo hinamoane kekemaraka, hinamoane he nesa kukusimo, tarékonemo akai aeyaka he kára perakasapo. \v 16 He kára peraka, hinamoane maka pukusakipoko kekemarakano, hauakamo hinamoane arareraka, kutu koparua mapirisiane ropakamayane he su kutu matoa purakasapo. \v 17 Asiamo tarékonemo hinamoaki kára saperaka, hinamoamo hokosa metakiraki weako purakasapo. Arirakano Kotimo someane kakimaka Yasuaki himu hakásaraka hemakapura aporo hinamoane hinamoamo hokosane ayapo. \v 18 Arirakano he tawara fea tarékone pauraka rekesapo. \c 13 \s1 Yasaro asía tetá pesane oyapo. \p \v 1 Nōmo aseane he tawara aeyaka yasaro asía perakasapo. Yasaro asía wamo yatipinusu risikisapo. Risiakipoko mere isi kaeyakosu risikisapo. Mere isi kaeyakosua hakása hakásaraka unihae hati kaeyakosu karoterapisesapo. Wamo yatipinusua yano motosa watikisa popasesapo. Yano popasane Kotiane mawakasemaraka popasesapo. \p \v 2 Yasaroane saro répate aseraka sikisapo. E korakeane saro pea korake asisapo. E akaiane saro raeone akai asisapo. Yasaroamo unihaeaka asekea rekeasimo siapora asíamo someraka, “Nōmo unihaemo sea á né kayae,” aíyaka epo unihae wakapuane eaki karakasapo. \p \v 3 Yasaroamo wamo namasuane risike, wamo yatipinuane kára rusisapo. Kára rusua kukufunusa nine umurusesapo. Umuruane aporo hinamo hauaka sua risiamo asekea someraka, “Eane kukufunusa nine, kukunafonosasamo itifiasifareapo.” Aíyaka yasaroane patera asekea somerakasapo. \p \v 4 Yasaromo unihaeaka asekea rekeasimo tarékonemo maresasamo aporo hinamoamo tarékoneaki kekererakasapo. Kekereraka yasaro asíaki soko kekereraka someraka, “Yasaro asíane ipi fanapo. E area ayiáka meta rekenafapo. Eyaki weraka epamo wareraka rukukoakataehokosare? Metamo wareraka rukukoakataehoane siahoasifareapo,” airakasapo. \p \v 5 Ere maiya foti tu amo (42) yasaro asía amo epo ipi yano motosane makáraraka reke, Kotiane hokomaka mawakasemaraka somerakano, Kotimo matasorakasafapo. \v 6 Arirakano yasaro asía amo Koti yano motosane soko, hepene yapura Koti rea hauakane soko, hepene yapura makata su risiane soko, mawakasemaraka ekeneraka, ho mareraka somerakasapo. \p \v 7 Yasaro asía amo Keresoa paosa aporo hinamo akiyaki weraka, iane rukukoakataerakasapo. Ane Kotimo matasorakasafapo. Aporo ira kekepoane soko, aporo kau kekeposane soko, aporo me kekeposane soko, aporo hauaka kekepoa risiane soko, yasaro asía amo unihaeaka wakapuaka asekea rekeno Kotimo matasorakasafapo. \p \v 8 Matasohoanafonorakano aporo hinamo hauaka sua risiamo yasaro asíaki kekererakasapo. Asiāne yasaro asíaki kekerehoanafonosa aporo hinamoane oyapo. Aporo hinamo metakiramo hemakapukua Saro Sipi Manomo ipoko farimaka kusuapo, ayiáka hemakapusua aporo hinamoamo yano motosane Kotimo sawia popasesapo. Arirakano hauaka one kepomareasiraka maiya amo, yaiya risikiakosa aporo hinamoamo yano taesane Kotimo sawia popasesapo. \p \v 9 Re senaki risiamo koteaka kaiyinie. \v 10 Aporo meta tipura makeakosapo aisane aporoane tipura makerakasapo. Aporo metane ferepemo rukusapo aisane aporoane ferepemo rurakasapo. Ayiakakosapo aisasamo kakimara aporo hinamo repo Kotiaki himu hakásaraka hemakapusuane metakarirapaka, yaiya paroaka risikianie. \p \v 11 Arirakano yasaro asía meta hauaka aeyaka perakasapo. Pesane Saro Sipi Mano mere isi tetá arisia ayiáka, yasaro asía keseke pesane mere isi tetá ayiáka risikisapo. Meane kotafe meraka, siapora asiamo meraka sikirakasapo. \v 12 Yasaro asía keseke pesane, yasaro asía fana pesa akiyaki hakāsa reke, fana pesamo wakapuaka someaka maresa ayiáka, keseke pesamo ayiáka wakapuaka someaka marerakasapo. Someaka marerakano yasaro asía fana pesane wamo rusua umurusa, eaki aporo hinamo hauaka sua risiamo kekerehoasimo, yasaro asía keseke pesamo someraka, “Yasaro asía fana pesaki kekerehoanie,” airakasapo. \p \v 13 Aíyaka yasaro asía keseke pesamo ipi wakapumo hemakapukua rakirane rakisiapo. Aporo hinamomo asekeasimo ira rufi hepene aeyaka hauaka wo peasimo rakirakasapo. \v 14 Yasaro asía keseke pesamo yasaro asía fana pesa akiyaki reke, Kotimo matasohoanafonorakano, ipi wakapumo hemakapukua rakirane rakirakasapo. Yasaro asía keseke pesamo kotafe rakirakano, aporo hinamo hauaka sua risiamo kotafe rakisiane kekemarakasapo. Kekemasa aporo hinamoaki yasaro asía keseke pesamo someraka, “Yasaro asía fana pesane ferepemo rusua fareasane amo yano motosane makárahokosakipoko, e kauane murikimaka hakása yineraka hokonomo kotafe koti pariraka yasaro asíane rakinie.” Aíyaka somerakano ipu murikimaka hokonomo yasaro asíane kotafe koti pariraka rakirakasapo. \p \v 15 Yasaro asía hokonomo kotafe koti pariraka rakisiaki yasaro asía keseke pesamo himuha karakano, Kotimo matasosafapo. Matasohoanafonorakano, hokonomo kotafe koti pariraka rakisia yasaro asía amo akaimo somesapo. Akaimo someraka, “Anoaki kekerehoanafonona aporoane rusua kukunie,” airakasapo. \p \v 16 Yasaro asía keseke pesamo someraka, “Aporo hinamo yano motosa kára soko, aporo hinamo yano motosa wakasema soko, aporo hinamo raipa soko, aporo hinamo raipahoanafonosa soko, i su hikumisia soko metao, hokono tumurua soko metao, yasaro asía fana pesamo yano motosane popahoanie. \p \v 17 Arirakano epo yano motosa popahoanafonosa, epo napa ane popahoanie. Epo yano motosa soko metao, napa soko metao popahoanafonosa aporo hinamoamo makata ropohoane siahoasifareapo,” aíyaka yasaro asía keseke pesamo yapo motorakasapo. \v 18 Arirakano aporo hinamomo koteaka hemakapurakano, kepoane hemakapukusapo. Yasaro asía fana pesamo napa sekese harote sekeseti sekesepo (666). Napa ane takumeaka aporo yano motosa popasesapo. Napa ane aseraka aporoamo yano motosane hemakapukusapo.\f + \fr 13:18 \ft Wate fana Rome unihae Sisa yano motosa Nero reapo. E yano motosane menoraka napa 666 ayapo. Aporoamo Keresoa paosa aporoane kara mokoatikisapo. E watikiaka area ayiaka, aporo keseke peakosa amo watikiaka rakiakosapo.\f* \c 14 \s1 Aporo hinamo yakaimo kesasane oyapo. \p \v 1 Nōmo aseane, Saro Sipi Mano ūri Saeone terayia rekesapo. Saro Sipi Manoyaki aporo hinamo wane harote foti fo taosene (144,000) sarimaraka risike, i hikumisia Saro Sipi Mano yano motosane soko ipi Ata yano motosane soko popasesapo. \p \v 2 Nōmo kaiyíane hepene aeyaka meraka he kára peraka sikiraka, kikiriraka sikiraka aporo yakaimo kita ruraka sikirakano kaiyiapo. \p \v 3-4 Koti unihaeaka sea kaya soko, makata kakayia kitafasu risia soko, aporo kára risia soko, i hikumisi neneme takua aporo hinamo wane harote foti fo taosene amo (144,000) kesarakasapo. Ipu kesasane hauaka su aeyaka Kotimo pasimosa aporo hinamo amo kesa kawe kesarakasapo. Kesasane ipu hákasamo enomasesapo. Aporo hinamo metakiramo enomakasisesafapo. Asiamo aporo kesasamo hinamoyaki mokome purasesafapo. Hinamo hakimarasesafapo. Saro Sipi Mano purakano i soko hakāsa eyaki sarimaraka purasesapo. Kotimo aporo ira fanāne ipo. Ipu Kotiane soko, Saro Sipi Manoane soko, makáraraka kekerehoasimo Kotimo iane fana pasimosesapo. \p \v 5 Pasimosa aporo hinamoamo makata kotafe somerafapo. Hasaka hemakapurafapo. I namo kakaro kotesa susupo. \s1 Hepene aporo isia pesane oyapo. \p \v 6 Hepene yapura hepene aporo hakása meta koraka rekesapo. Koraka reke aporo hauaka kekepo risiaki soko, aporo ira kekepoaki soko, aporo me kekeposaki soko, aporo kau kekeposaki soko, Yaiya Rera Kotimo someane some kakakosakipoko koraka rekesapo. \v 7 Koraka reke epo sakepamo someraka, “Koti ipi kárasasamo eaki kekereraka makárahoanie. Kotimo aporo hinamo su takekea parakuraka hukurukusa maiyane fasereapere. Hepene yapurane soko, hauaka one soko, he tawarane soko, he fuaka taenane soko, su Kotimo kepomaresapo. Asiamo eaki kekerehoanie,” airakasapo. \p \v 8 Asiakipoko hepene aporo hakása meta, tetá ane kekemaraka pekea someraka, “Pápirone taone kárane rakaripureapo. Pápirone taone fareapo. Aporo hinamomo himu maparitaehoasimo epo iaki waene he nasimo kaka kirimaraka kayereapo. Aporo hinamo Pápirone taonea risiamo namo kakaro watikiaka rakireapo. Ipu kaumo hemakapusuane kara raraporaka risike, arirakano ipu kotafe Koti parisane makararaka risiapo. Ayiáka risike aporo hinamo hauaka sua risiamo watikiaka rakisimo kirimasapo. Kirimasasamo Pápirone taone kárane rakaripusuapo,” airakasapo. \p \v 9-10 Asiakipoko hepene aporo hakása meta, isia ane kekemaraka pekea sakepamo someraka, “Yasaro asía fana pesane soko, yasaro asía murikimaka kotafe koti pariraka hokonomo rakisiane soko, aporo hinamomo kekereraka risike, yasaro yano motosa i hikumisia soko metao, hokonoa soko metao, popasa aporo hinamoaki Kotimo sapehokosapo. Namo kakaro kára saperaka rekeakosapo. Aporomo aporo metaki waene he nasimo kapoa komarukua akara ayiáka, Kotimo sapenane káraraka komarukua ayiáka aporo hinamoaki kakakosapo. Waene he namo heyaki sarimahoanafonoraka waene he susu akara ayiáka Kotimo sapenane ayiáka kakakosapo. Asiamo Kotimo sapenane mauahokosafapo. Saro Sipi Mano soko, hepene aporo kotesa soko i risia, hikumisi nenemea aporo hinamoane Kotimo fanasihokosapo. Fanasina hauaka á eke yano motosa saofa ane rufiraka, musuane yamohoane, mena hae kapuasa yamohora ayiáka yamohoapo. Eke saofa rufimo soko, ira rufimo soko iane inakakosapo. \p \v 11 Inaraka ira musuane yaiya hinaka rekeakosapo. Ira rufiane fahokosafapo. Yasaro asía fana pesane soko, yasaro asía murikimaka kotafe koti pariraka hokonomo rakisiane soko aporo hinamomo makáraraka risike, yasaro asía yano motosa popasa aporo hinamoane Kotimo fanasirakano ira rufimo inakakosapo. Inaraka risike maiya metamo yapa mareakosafapo. Maiya suamo sere soko ereamo soko inaraka risikiakosapo,” airakasapo. \p \v 12 Asiamo Kotimo someane kakimaka risia aporo hinamo re soko anapaka Kotimo someane kakimaka, Yasuaki himu hakásaraka hemakapukua paroaka risikianie. Paripukupo Yasuaki himu hakásaraka hemakapusuane rosaka taehokosakipoko hemakapunie. \p \v 13 Arirakano hepene aeyaka memo someraka, “Úyaka popahoanie. Maiya yumo soko, keseke soko Unihae Yasu Keresoaki himu hakásaraka hemakapusua aporo hinamo kusuane Kotimo makoterakano sesehokosapo.” Airakano Ho Kotesamo soko someraka, “Kakarorakae. I wafororaka rakiraka risiane metakarikia fenenakanapo. I nena hinakanafapo. Ipu makata koteaka rakisiane iyaki hakāsa hinakanapo,” airakasapo. \s1 “Hauaka wo makata mano porosa namo nakosa susekeno ferepemo pateke mokoanie,” aisane oyapo. \p \v 14 Nōmo aseane, ako pakaesa kima yapura Aporomanomo Táke kakesapo. Kake korótomo rakisia hati ane karotapikia, hokonomo ferepe maka kakesapo. \v 15 Kakeno, hepene aporo meta Kotimo ape aeyaka pekea, aporo ako kima yapura kayaki someraka, “Hauaka atura makata mano tanehesane surakanapo. Susane ferepemo popateraka mokoanie. Susasamo makata nako mokoakosa maiyane faserepesapo,” airakasapo. \v 16 Airakano aporo ako kima yapura kayamo ferepemo hauaka atura makata nakosa susane popateraka morakasapo. \p \v 17 Arirakano hepene yapura Kotimo ape aeyaka hepene aporo meta peraka, epo soko ferepe waresa maka perakasapo. \v 18 Maka perakano, hepene aporo meta ira rufi asekea reane, Kotiaki kakako pauta wape yamona paikia teporo eke taesa asíane metakarikia perakasapo. Peraka hepene aporo ferepe waresa maka reaki sakepamo someraka, “Hauaka atura sako karepe wate surakano, ferepemo popateraka karepe wateane mokoanie,” airakasapo. \p \v 19-20 Airakano hepene aporomo ferepe maka rea amo, hauaka atura sako karepe wateane popateraka, karepe wateane morakasapo. Mosane ape yao takua reakipoko maua asía á motosakipoko, á mokoasurakasapo. Mokoasusane finiraka tairakasapo. Tairaka he pekearea ayiáka perakasapo. Peraka, maua motosa a komarukua yaoa sakopeperaka hauaka sua komarurakasapo. Komaruraka saro hose akai humaresa huturua paurakasapo. He namo pesane hauaka yamenoa komarukua purakasapo. Asiamo maua sako karepe wate taisamo kepoane Kotimo saperaka fanasihokosane murikimarakasapo. Sako watē he pusuane amano yapi pukusane murikimaka purakasapo. \c 15 \s1 Hepene aporo yatipinusu pesane oyapo. \p \v 1 Hepene yapura makata meta haku asekeanafonona tarisiane oyapo. Hepene aporo yatipinusumo makata meta amano mokoatikina makatane, yaiya yatipinusu mokoa risikisapo. Mokoatikiraka faraka, efera hunia amano mokoatikihokosafapo. Mokoatikiraka faraka Kotimo sapenane soko fahokosapo. \p \v 2 Asiamo he tawara hiho asía akiyaki ira rufiyaki sarimasa asisapo. Yasaro asía fana pesaki soko, yasaro murikimaka kotafe koti pariraka hokonomo rakisiaki soko, yasaro yano motosa napa popasaki soko, yunu wekea wareraka rukumosakatapisia aporo hinamoane he tawara hiho asíane he fea risikisapo. Risike kita asía Kotimo kasane hokonomo mokoa risikisapo. \p \v 3 Mokoa risike Kotimo aporo raipa Mosesemo kesasane soko, Saro Sipi Manomo kesasane soko ipu murikimaka kesaraka, \m “Unihae Koti, nómo wakapuane namo kakaro kárapo. Nómo makata rakirane namo kakaro kárapo. Uao, ya watikihoareapo. Aporo hinamo hauaka sua risiane nómo unihaeaka asekea rekenapo. Nómo ainane ereketae kotesa susupo. Nómo kakaro somerapo. \m \v 4 Né hákasa namo kakaro kotesa susu rekenapo. Asiasamo aporo epamo né yano motosane makáraraka kekerehoko hisihokosare? Wae, aporo metamo néaki kekerehoko hisihokosafapo. Aporo hinamo hauaka sua risiamo néaki kekerehokosapo. Nómo makata rakirane ereketae kotesa susuane aporoaki tarisiapo,” aíyaka kesarakasapo. \p \v 5 Kesaraka faraka hepene yapura Kotimo ape kakarua Namo Kakaro Kotesa Susu ape ikia koroane ropakamarakano, ape kakarua nōmo asesapo. \v 6 Kotimo ape kakaru aeyaka hepene aporo yatipinusuamo makata meta amano mokoatikina makatane mokoa perakasapo. Hepene aporoamo pasu pakae faesa kotesa osoraka, korótomo rakisia saro kau terakae asía hikia perakasapo. \p \v 7 Perakano makata kakayia kitafasuamo hakásamo hepene aporo yatipinusuaki korótomo rakisia tisi hakása hakásaraka karakasapo. Yaiya Rera Kotimo kára saperaka fanasihokosane tisia kekea komarupe pusuane, hepene aporo yatipinusuaki hakása hakásaraka karakasapo. \p \v 8 Hepene yapura Kotimo ape kakarua Kotimo faesane soko wakapuane soko ira musu asía ape kakarua komarukua rekesapo. Komarukua rekeno, aporo meta soko Kotimo ape kakarua yoroane siahoasisesafapo. Ape kakarua yorokoa pukusakipoko fana hepene aporomo amano mokoatikinane kaka fahoasimo aporo meta soko asekea rekesapo. \c 16 \s1 Hepene aporomo amano mokoatikina makatane tisia kekea komarusua masakurisiane oyapo. \p \v 1 Nōmo kaiyíane, hepene yapura Kotimo ape aeyaka hepene aporo yatipinusuaki memo someraka, “Kotimo kára saperaka fanasihokosa tisia komarusuane hauaka atura masakurisie,” airakano nōmo kaisiapo. \v 2 Asiamo hepene aporo hakásamo tisia makata kekea komarusuane hauaka atura masakurirakasapo. Masakuriane yasaro asía yano motosa amano kaua popasa aporo hinamoamo yasaro asía murikimaka hokonomo kotafe koti pariraka rakisiaki kekerehoane, i kaua neketasi susurakasapo. Neketasiraka ikiki yamohoapo. \p \v 3 Arirakano hepene aporo hakása meta tetá amo tisia makata kekea komarusuane he tawara á masakurirakasapo. Masakuriane he tawarane aporo kusua yapi asía parirakasapo. Yapi pariraka makata su hea risiane kukua kerakasapo. \p \v 4 Arirakano hepene aporo hakása meta isia amo tisia makata kekea komarusuane he pekerea á soko, he fuaka taena á soko masakuriane heane yapi parirakasapo. \v 5 Yapi parirakano nōmo kaiyíane, he asekea rea hepene aporoamo someraka, “Kotio, né fana reane, yumo soko yaiya rekenapo. Né kotesa ereketaesa susu rekenapo. Aporo watikisane nómo aseraka, iane takekea fanasina ropoane siareapo. \v 6 Asiamo né patera asesa aporo hinamoane soko, porofete aporoane soko ipu rusua kusuapo. Rusua kuraka, yapi pusuapo. Asiamo yumo aporo watikisamo he yapi parisane nasimo karakanapo. Karaka, “Sirá,” airakasapo. \p \v 7 Arirakano Kotiaki kakako pauta wape yamona teporo eke taesa aeyaka memo wáraka, “Ao, kakarorakae. Unihae Kotio, né kárapo. Nómo kakaro susu anapo. Nómo ereketae takekea fanasinapo,” airakasapo. \p \v 8 Arirakano hepene aporo hakása meta kitafa amo tisia makata kekea komarusuane sere maiya á masakuriane, sere maiyamo iramo inara ayiáka, amano inarakasapo. \v 9 Inarakano Kotimo ayiakarie, airakasapo. Aisane takekea fanasina Kotiane aporomo mawakasemaraka ekeneraka mokoatikirakasapo. Mokoatikiraka Kotiane kekerehoanafonoraka Kotiaki risikiako parirakasafapo. \p \v 10 Arirakano hepene aporo hakása meta kakorea amo tisia makata kekea komarusuane yasaro asía unihaeaka asekea kará sea á masakurirakasapo. Á masakurirakano yasaro asíamo ipi asekea rea aporo hinamoane su makatorakasapo. Makatoraka risike aporo hinamo kau teraka risiasamo, namina arúane nenakasapo. \v 11 Kau teraka neketasi susuraka risiasamo, yakasa ho marera ayiáka, Koti hepene yapura reaki airakasapo. Aíyaka ipu watikiaka rakisiane soko, rukupateraka metakarirakasafapo. \p \v 12 Arirakano hepene aporo hakása meta nama amo tisia makata kekea komarusuane he Yuferétisi á masakuriane, heane serarakasapo. Asiamo sere maiya apera taku aeyaka aporo unihae yakai peasimo heane serarakasapo. \p \v 13 Arirakano siaporamo akai mato aeyaka soko, yasaro asíamo akai mato aeyaka soko, kotafe porofete aporomo\f + \fr 16:13 \ft Kotafe porofete aporoane yasaro asía kesekea pesa ayapo.\f* akai mato aeyaka soko, yatafu isia kuti asía perakasapo. \v 14 Yatafuane pekea hauaka sua pukua aporo unihae risiaki ipu wakapumo hemakapukua rakirane tarirakasapo. Tarirakano aporo unihae suane sarimaraka, Koti Namo Kakaro Wakapu Karaki yunuraka weako sarimarakasapo. Weakosa maiya sereane Koti Káramo murikimasesapo. \p \v 15 Arirakano kesekea peakosa aporo Keresomo ipi someraka, “Kaisie, ape wafaya meraruamo wasakipoko, hakimora aporo apera ayiáka, ano ayiáka peakosapo. Ano perakarihoamo asekea risikianie. Aporo wakanafonoraka hitafe kayane, kenare pasu makeraka kayane, ano apera maiya amo aporoane patera yase kaiyaraka pukusafapo. Ipi seseraka mapiraraka pukusapo,” airakasapo. \p \v 16 Arirakano Hipuru meaka hauaka yano motosa Amakétone hauaka á aporo unihae yakaiaki yatafu kuti asíamo someraka, “Sarimahoko peae.” Airakano pekea sarimarakasapo. \p \v 17 Arirakano hepene aporo hakása meta yatipunu amo tisia makata kekea komarusuane atifoá masakurirakasapo. Masakuriane, Kotimo apea unihae kará sea aeyaka memo sakepamo someraka, “Fapo. Yiyapo.” \v 18 Airakano yamakereraka kikiriraka soko, hauaka rukusane momani namo kakaro kára perakasapo. Hauaka wo fana amano kepomarekea wainepe pesa maiya amo momani kára ayiáka pesafapo. \p \v 19 Momani kára peraka, Pápirone siti kára ane koaraka isíarakasapo. Arirakano hauaka sua taone kekepoa ape kisiane rakaritaerape purakasapo. Pápirone sitia aporo hinamo risiane fanasinane Kotimo metakarirakasafapo. Waene he kapoa takamasane ipu nasimo karakasapo. Waene heane taku meaka Kotimo sapenane ayapo. \v 20 Momani peraka he tono suane soko, hemo karekeraromaka purakasapo. Ūriane soko risiane farakasapo. \v 21 Eke yao asía ti yapunaka peraka, aporomano kaua hurupeperakasapo. Eke hurupepesane eke popake kakaro umisa asía hurupeperakasapo. Eke hurupeperaka aporo hinamoane kára mokoatikisasamo ipu Kotiane yakasa ho marera ayiáka, Kotiaki airakasapo. \c 17 \s1 Aporo rea pura hinamoamo makata ropo watikisa masane oyapo. \p \v 1 Hepene aporo yatipinusumo tisi yatipinusu mokoa risike hakása meta ano rea pekea, anoaki someraka, “Né peae. Néaki nōmo makata tariako peae. Aporo rea pura hinamo he tawara kima yapura kakenapo. Kake epo makata watikiaka rakisiasamo fanasihokosane nōmo néaki tariakosapo. \p \v 2 Arirakano hauaka wo aporo unihaeaka risiamo aporo rea pura hinamoane hakimarakasapo. Aporomo waene he nenaka himu maparitaena ayiáka, hauaka wo aporomo hinamo hakimaraka\f + \fr 17:2 \ft Aporomo ipi asea metakarikia aporo rea pura hinamoane hakimako apura ayiáka, aporomo Kotiane metakarikia, yatafu yakasa hoaki soko kotafe koti parisaki soko kekerehoko purapo. Aíyaka takume kepoane ayapo.\f* ayiáka, himuane mawatikinapo,” airakasapo. \p \v 3 Arirakano Ho Kotesamo ano maka yao kauanea maka hinakasapo. Maka hinaka hepene aporo soko hakāsa hisiapo. Hikia aseane, yasaro asía kau honesa matia hinamo ripaka rekesapo. Yasaro asíane kau sua Kotiane mainamarekea mokoatikiraka popasesapo. Yasaro asíane wamo yatipinusu mere isi kaeyakosu ayiáka risikisapo. \v 4 Hinamoane kau rakikia pasu susa soko hekenosa soko osoraka, sekete mawia motokoa, korótomo rakisia ikia reane mawia taporaka, korótomo rakisia wayane hokono sikinia hikia, korótomo rakisia senaki kera senakia kekea, eke mone káramo roponane soko hatiraka mawia karotapikia, ayiáka kau rakisisapo. Ayiáka kau rakikia, korótomo rakisia kapo he komarukua maka kakesapo. He komarusuane takumeane Koti hikumisia epo makata watikiaka rakisiane soko, epo aporo rea purane soko kapoa kekea komarusisapo. \p \v 5 Hinamoamo hikumisia yano motosa popasane yapake someaka popasesapo. Popasane oyapo. “Pápirone siti kára asíane anopo. Aporo rea pura hinamo suamo amá ane anopo. Yatafu yakasa hoaki kekerena aporoamo amá ane anopo,” aíyaka popasesapo. \p \v 6 Arirakano Koti patera asesa aporo hinamo rusua kusuane soko, Yasumo some kará aporo hinamo rusua kusuane soko, amano rusua kuramo kepoane hinamo ayapo. Waene he nenaka himu maparitaena ayiáka, hinamoamo aporo rusua kusua yapi nenaka himu maparitaesesapo. Hinamoane nōmo aseraka ano fofasapo. \p \v 7 Fofarakano hepene aporomo anoaki someraka, “Marirakano ne fofarakanare? Yasaro asíamo wamo yatipinusu, mere isi kaeyakosuane matia hinamoane ripaka rekesapo. Hinamoamo kepoane soko, yasaroa siamo kepoane soko, yumo nōmo néaki somerakanapo. Kepoane oyapo. \p \v 8 Yasaro asía nómo asesane fana reane, yumo kusua rekenapo. Keseke hauaka kutu mato kunututu kakanafonosa aeyaka e pekea, yaiya fanasiraka rekeasimo fanasina hauaka á pusierakano pukusapo. Asiamo yasaro asía fana reane, yumo e kusua rekenapo. Keseke e peakosapo. Arirakano wate fana Kotimo hauaka one kepomareasiraka, aporo hinamo yaiya risikiakosane Kotimo sawia yano taesa popahoanafonosa aporo hinamoamo yasaro asía keseke perakano asekea fofahokosapo. \p \v 9 Asiamo aporo hinamomo koteaka hemakapukua risike, makata kepoane suane hemakapukusapo. Yasaro asía wamo yatipinusuane, ūri yatipinusu ayapo. Ūri yatipinusua hinamoane kayapo. \v 10 Asiamo yasaro asía wamo yatipinusuane, aporo unihae yatipinusu ayapo. Aporo unihae kakoreasu fana unihaeaka risiane rukufasapo. Rukufarakano asekea, nama ane pekea unihaeaka rekenapo. Nama patera yatipinuane pekea unihaeaka rekeakosapo. Maiya wakasemamo e unihaeaka rekeakosapo. \v 11 Yasaro asía fana reane, yumu kusua rekenapo. Kusua reane, keseke peakosane unihae kari ayapo. Kariamo yasaro asía yatipinusu fana unihaeaka risiane ipi tákeane hakása yiyapo. E soko fanasina hauaka á pukusapo. \p \v 12 Mere isi kaeyakosuane aporo unihae kaeyakosu ayapo. I yumo unihaeaka risikiasimo murikimasafapo. Keseke murikimaraka, yasaro asía unihaeaka reakipoko, iane soko maiya hi wane awa hakásamo unihaeaka risikiakosapo. \v 13 Asiamo aporo unihae kaeyakosuamo himu hakásaraka hemakapukua yasaro asía aki someraka, ‘Isiapo hauakane, nómo unihaeaka asekea rekeasimo, né murikimarakanapo.’ \p \v 14 Aíyaka i su sarimaraka, Saro Sipi Mano akiyaki yunuraka weakosapo. Weraka Saro Sipi Manomo iane rukukoakataehokosapo. Asiamo aporo kára suamo kárane, Saro Sipi Mano ayapo. Aporo unihae suamo unihaeane, Saro Sipi Mano ayapo. Arirakano Saro Sipi Manomo pasimokoa murikimosa aporoamo Saro Sipi Manoane patera asekea eyaki hakāsa weakosapo. Saro Sipi Manomo pasimosa aporoamo Saro Sipi Manomo kakaro someane kekemaraka eaki himu hakásaraka hemakapukua risikiakosapo.” Aíyaka hepene aporomo somerakasapo. \p \v 15 Arirakano hepene aporomo anoaki efera hunia someraka, “He tawara kima yapura aporo rea pura hinamo kakeno, nómo fana asesapo. Asesa he tawara kepoane oyapo. Aporo kau kekeposane soko, aporo ira kekepoane soko, aporo hauaka kekepoane soko, aporo me kekeposane soko, amano sú sarimaraka he tawara asiapo. \p \v 16 Arirakano mere isi kaeyakosu nómo asesane aporo unihae kaeyakosu ayapo. Aporo unihae kaeyakosuamo soko, yasaro asíamo soko, aporo rea pura hinamoane hisihokosapo. Hisiraka hinamoane rukua mokoatikiraka, epo pasu ososane horomarakano, e patera yase rekeakosapo. Patera yase rekeno kauane soko maīya ane soko nakosapo. Nekea siaraka, metakira yia tokeno ira paiyakosapo. \v 17 Asiamo aporo unihae kaeyakosuamo namina himu hakásaraka hemakapukua, ipu hauaka yasaro asíamo unihaeaka asekea rekeasimo hemakapurane, Kotimo mahemakapukua marerapo. Kotimo ayiakakosaposane ayiakasiraka aporo unihae kaeyako suamo yasaro asíane makama fanahokosapo. \p \v 18 Arirakano hinamo nómo asesane kepoane siti kára ane ayapo. Siti kára a aporo unihaeaka reamo hauaka sua aporo unihaeane epo asekea rekeakosapo.” Aíyaka hepene aporomo somerakasapo. \c 18 \s1 Pápirone sitia aporo hinamo fanasisane oyapo. \p \v 1 Hepene aporomo someaka farakano, hepene aeyaka hepene aporo meta perakasapo. Peraka e wakapu kárayaki peraka, epo faesamo hauaka wo mafaerakasapo. \v 2 Epo sakepamo wáraka, “Pápirone siti kárane rukukoakataerakasapo.\f + \fr 18:2 \ft Tanio rea maiya amo Pápirone siti yaiya reapo. Pápirone sitia aporo hinamomo namo kakaro watikiaka rakisiasamo, Kotimo iane fanasiraka, sitiane rakaritiaesapo. Asiamo Pápirone siti takumeaka siti meta namo kakaro watikisane Kotimo kára fanasihokosapo.\f* Sitiane kakaro rukukoakataeraka farakasapo. Rukukoakataeraka farakano, sitia yatafu soko, yakasa ho soko, kurakaya hinamo soko, wafe soko, ira wafe soko risikinapo. \p \v 3 Asiamo sitiane rukukoakataehoasiraka makata watikisane aporo hinamo hauaka sua risiamo rakisimo Pápirone siti aeyaka tarisiapo. Aporomo waene he nenaka himu maparitaeraka hemaka apura ayiáka, aporo hinamo hauaka sua risiamo makata watikisane rakiraka watikiaka susu hemakapusuapo. Hinamo aporo Pápirone sitia risiane takumeaka someraka hinamo asiapo. Hinamoane aporo unihae hauaka sua risiamo hakimaraka risiapo. Pápirone sitia aporo suamo pisinisi watikisa rakiraka, yokotae mone kára mosapo. Asia ayiáka aporo hauaka sua risiamo pisinisi watikisane murikimaka rakikia mone kára mosapo.” Aíyaka hepene aporomo somerakasapo. \p \v 4 Arirakano nōmo kaiyíane, hepene aeyaka me metamo someraka, “Ano patera asesa aporo reo. Hinamoamo makata watikiaka arakira ayiáka, repo rakirakanone hinamoane fanasiraka, re soko fanasihokosapo. Fanasinapaka kikisiraka risikianie. \p \v 5 Hinamoamo makata watikisane namo kakaro kárapo. Kárasasamo Kotimo e fanasihokosapo. Fanasihokosane kakaro metakariakosafapo. \v 6 Hinamoamo re mokoatikisa ayiáka, repo ropo mokoatikihoanie. Hinamoamo re yape hakása mokoatikisakipoko, repo eane yape tetá mokoatikihoanie. Hinamoamo aporo yakaimo watikiaka rakisimo tarisiasamo, repo eane namo kakaro kára mokoatikihoanie. \p \v 7 Hinamoamo kára watikiaka rakisiasamo eane kára fanasiraka mokoatikihoanie. Hinamoamo fana watikiaka rakiraka epo yano motosane makáraraka seseraka kayapo. Asiāne epo watikiaka rakisia ayiáka eane ropo ayiáka kakanie. Asiamo hinamoamo himumo hemakapuraka, ‘Ano hinamo kára kuinipo. Hinamo yaroane ipi apia kurakano hiripuraka akaya ayiáka, ano ayiáka kakenafapo. Ano akaya makata umisa faserepeakosapo. Hiripuna kepoane anoa kakenafapo,’ aíyaka hemakapusuasamo \v 8 sere hakásamo e mokoatikihoko makata watikisane su faserepeakosapo. Fasereperaka, makata takamarane soko, himu nenane soko, makata nakosa fahokosane soko, makata suane faserepeakosapo. Ira rufimo soko eane inakakosapo. Aíyaka Unihae Kotimo hinamoane takekea fanasihokosane motosesapo. Koti ipi wakapuane namo kakaro kárapo.” Aíyaka memo somerakasapo. \p \v 9 Asiamo aporomo hinamo hakiamara ayiáka, aporo unihae hauaka sua risiamo, aporo hinamo Pápirone sitia risiamo makata watikiaka rakisiane enomaka, ipu soko watikiaka rakirakasapo. Rakisia akipoko Pápirone sitiane iramo inaraka, ira musu hinakano aserakasapo. Aseraka i kára hihiripuraka risikisapo. \p \v 10 Hihiripuraka yamenoa risike mokoatikisane aseraka fofaraka namoraka someraka, “Pápirone siti kárapo. Kárane iramo inaka fane asekea kamenakaripo. Maiya hi awa hakásamo Pápirone siti kárane inaka fane,” airakasapo. \p \v 11 Asiamo sitiane fanasiraka, iramo inaka fasekeno, hauaka sua pisinisi rakira aporoamo aseraka hihiripurakasapo. Hihiripuraka ipu makata ropona apeane iramo inaka fasekeno asekea someraka, “Isiapo menane epamo ropohoanapi. Pápirone sitia ropohoasifareapo,” airakasapo. \v 12 Arirakano ipu fana makata roponane oyapo. Koróto soko, siufa soko, eke kotesa mone káramo roponane soko, sekete asía soko, pasu kotesa soko, pasu hekenosa soko, pasu susa soko, ira wape yamona soko, saro érefane mere isi pakaesane mokoa makata metakira hokonomo rakisiane soko, ira hokonomo rakisiane soko, eke keamesa makata rakisiane soko, funu soko, eke kotesa soko, \v 13 samanu asía soko, káre asía soko, pauta wape yamona soko, pauta meta yano motosa mua soko, pauta meta yano motosa ferékesese soko, waene he soko, wera soko, farawa soko, witi hae soko, saro ponomakau soko, saro sipi soko, saro hose soko, wakone soko, aporo raipa roposa soko, makata suane ayiáka roporakasapo. Roporaka aporo raipa kakaro aporomanopo, aíyaka hemakapurakasafapo. Makata fato ropona ayiáka, aporomanoane soko ayiáka roporakasapo. \p \v 14 Arirakano Pápirone sitiane takumeaka yano motoraka hinamopo. Hinamoaki pisinisi rakira aporomo someraka, “Nómo makata kotesa ropohoko seseaka hemakapusuane yumo fareapo. Fasasamo efera hunia né káraraka unihaeaka kakakosafapo,” airakasapo. \p \v 15 Asiamo pisinisi rakira aporomo Pápirone sitia makata kotesa roporaka mone kára mosapo. Asiāne Pápirone sitiane iramo inaka fasekeno aseraka, namoraka yamenoa risike hihiripurakasapo. \p \v 16 Hihiripuraka someraka, “Pápirone siti kárane fane. Kamenakaripo. Pápirone sitia hinamo aporo risiane, takumeaka someraka hinamo asíapo. Hinamoane kau rakiraka, pasu hekenosa soko, pasu susa soko ososapo. Osoraka mawia sekete motokoa, korótomo rakisia senaki kera senakia kekea, eke mone káramo roponane hatiraka mawia koakatapikia, ayiáka kau rakisiapo. Mone káramo roporaka ayiáka kau rakisiane, \v 17 maiya hi wane awa hakása yiamo makatane su fane,” aíyaka hihiripurakasapo. Arirakano kasu sipi wafayamo soko, kasu sipi maropona aporomo soko, aporomo pisinisi makata rakiraka kasu sipia makata fato ripaka koraka risira aporoamo soko, he tawara aeyaka aseane, \v 18 sitiane inaraka ira musu hinakano aseraka risikisapo. Aseraka risike ipu someraka, “Sitiane kárapo. Siti asía meta rekerifapo.” \p \v 19 Aíyaka siti inasane aseraka, mahisiraka hauaka kokotonomoane mokoa wamoa paikia, hihiripuraka someraka, “Pápirone siti kárane fane. Kamenakaripo. Aporomo pisinisi makata rakiraka kasu sipia makata fato ripaka koraka risira aporoamo pisinisiane káraraka máfasapo. Máfasane maiya hi wane awa hakása yiamo pisinisiane fane,” airakasapo. \p \v 20 Arirakano Pápirone sitiane iramo inarakano aseraka hepene yapura risiamo soko, Keresoa paosa aporo hinamomo soko, tarira aporomo soko, porofete aporomo soko, repo suamo sesehoanie. Hinamoamo re mokoatikirakano Kotimo aseraka, repoko hinamoane ropo mokoatikisapo. \p \v 21 Arirakano hepene aporo wakapumo eke kára maka, he tawara numua makasuraka someraka, “Nōmo eke he tawara makasuraka, he numua kenepesa asekeanafonona ayiáka, Pápirone siti iramo inasane aporomo efera hunia aseakosafapo. \p \v 22 Pápirone sitia aporomo kita rurakarakano soko, wiroko takirakarakano soko, pikoro rurakarakano soko, efera hunia kaiyakosafapo. Pápirone sitia efera hunia aporomo makata rakirakarakano kaiyakosafapo. Aporomo farawa rakiakosakipoko ekemo witi hae tainane efera hunia tairakarakano kaiyakosafapo. \p \v 23 Nafa pakimaraka faenane efera hunia nafa pakimaraka faerakano aseakosafapo. Aporomo hinamo fitu parakuraka kesanane efera hunia kesarakarakano kaiyakosafapo. Asiamo fana Pápirone sitia pisinisi rakira aporo risiane aporo kárapo. Hauaka kára wo i hokopusuapo. Pápirone sitia aporomo kamurakano, aporo hauaka sua risiamo kaikia, makata kotafe hasakasane ipu kakimarakasapo,” aíyaka hepene aporomo somerakasapo. \p \v 24 Arirakano porofete aporo rusua kusuane soko, Keresoa paosa aporo hinamo rusua kusuane soko, hauaka sua aporo rusua kusuane soko kepoane Pápirone sitia aporo hinamo risia ayapo. Asiasamo makata watikisa su akiyaki Pápirone sitia aporo hinamo risiane soko su sarimaraka fanasirakasapo. \c 19 \s1 Hepene yapura Kotiaki kekeresane oyapo. \p \v 1 Pápirone siti fanasisane someaka farakano, nōmo kaiyíane hepene yapura aporo hinamo yakai mukisamo sakepamo somerakano kaisiapo. Ipu someraka, “Harerúyia.\f + \fr 19:1 \ft Harerúyia airane namo meaka Kotiane makáraraka kekerena ayapo.\f* Kotimo yano motosane kárapo. Kotimo isu pasimosapo. Kotimo faesane kárapo. Kotimo wakapuane kárapo. \p \v 2 Kotimo kakaro somerapo. Kotimo takekea ereketae susu hemakapurapo. Hauaka sua aporo hinamo risiamo watikiaka rakisimo, aporo rea pura hinamoamo kirimarakano ipu watikiaka rakiraka, Kotimo makata rakira aporo hinamoane rusua kusuapo. Rusua kusuasamo hinamoane Kotimo takekea fanasiraka ropo mokoatikiane,” airakasapo. \p \v 3 Arirakano ipu efera hunia someraka, “Harerúyia. Kotimo yano motosane kárapo. Pápirone sitiane iramo inaraka ira musu maiya suamo hinaka rekeakosapo,” airakasapo. \p \v 4 Airakano aporo kára tuaneti foane (24) soko, makata kakayia kitafasuane soko, Koti unihaeaka kaya sea á wamomo hauaka atura kataka risike kekereraka someraka, “Kakaroripo. Kakaroripo. Harerúyia. Kotimo yano motosane kárapo,” airakasapo. \p \v 5 Airakano Koti kaya sea aeyaka memo someraka, “Re Kotimo makata rakira aporo hinamo su risiane, re metakira wakasemamo soko, metakira káramo soko Kotiane hemakapuraka kekerehoanie,” airakasapo. \s1 Saro Sipi Manomo hinamo arumarakano asesane oyapo. \p \v 6 Nōmo kaiyíane aporo hinamo yakaimo meraka siki, he kára peraka siki, kikiriraka siki, airakano nōmo kaisiapo. Kaiyíane ipu someraka, “Harerúyia. Kotimo yano motosane kárapo. Isiapo Unihae Kotimo isu unihaeaka asekea rekenapo. Kotiane namo kakaro wakapu kárapo. \p \v 7 Asiamo isiapo seseraka e yano motosane makárarakanapo. Arirakano Saro Sipi Manomo\f + \fr 19:7 \ft Saro Sipi Mano aisane Yasu Kereso ipipo. Hinamo aisane Yasu Keresoa paosa aporo hinamo ayapo.\f* hinamo arumakosa maiyane maiya yuyapo. Hinamoane aporo puko makeraka kakenapo. \v 8 Kakeno hinamoane pasu osohoasimo pasu pakae kotesa faesa Kotimo kasapo,” airakasapo. Arirakano pasu pakae kotesa kasa kepoane Keresoa paosa aporo hinamomo makata koteaka rakisia ayapo. \p \v 9 Arirakano hepene aporomo anoaki someraka, “Úyaka popahoanie. Saro Sipi Manomo hinamo arumaraka makata paikia nenaka, aporo hinamo su sarimahoko peae airakano, pesa aporo hinamoamo kára sesehokosapo. Aíyaka popahoanie. Someane Kotimo kakaro somepo,” airakasapo. \p \v 10 Airakano nōmo hepene aporoaki kekerehoko e korakea ano kakopesapo. Kakopekea kakeno, epo anoaki someraka, “Anoaki kekerehokopo. Né soko, nómo ní Keresoa paosa aporo mae soko, re Kotimo aporo raipa arisia ayiáka, ano soko Kotimo aporo raipa rekenapo. Repo Yasumo someane kakimaka aporo metakiraki some akara ayiáka, nōmo soko ayiáka some karakanapo. Asiamo nómo Kotiaki hákasa kekerehoanie,” aíyaka hepene aporomo anoaki somerakasapo. Ho Kotesamo porofete aporoaki himura mahemakapurakarakano, ipu kaikia some akara ayiáka, Yasuane aporomo some kakasimo Ho Kotesamo i ararerakano ayiáka some karápo. \s1 Saro hose hakesa matia aporo ripaka pesane oyapo. \p \v 11 Hepene aporomo someaka farakano, nōmo aseane hepene yapura tiane kikisi aka hikia, kikisi ro pukua, asiakipoko tipia saro hose hakesa matia aporo ripaka rekesapo. Ripaka reane e yano motosa tetá yano motosesapo. E yano motosa metane Himu Hakásaraka Koteaka Rakira Aporopo. Arirakano e yano motosa metane Kakaro Somera Aporopo. Aíyaka yano motosesapo. Arirakano hukurura maiya amo aporoamo koteaka takekea ereketae susu hukururapo. Asiamo e yunu aporo yaki awera maiya amo, aporo watikisamo kakaro someane koaretaesa aporo akiyaki epo werapo. \v 12 E hiane ira rufi asisapo. Epo aporo hinamo yakaiane unihaeaka asekea reasasamo napa rea hati yakai karotapisisapo. E kaua ipi yano motosa meta popasane ipi hákasamo aserasesapo. Aporo metamo aserasesafapo. \p \v 13 Ipi pasu ososane yapi sususesapo. E yano motosane Kotimo Somepo, aíyaka yano motosesapo. \v 14 Asiamo saro hose hakesa matia ripasa aporoane purakano, hepene yapura ame aporo yakai pasu pakae kotesa susu osoraka risiamo, e patera asekea purakasapo. \p \v 15 Arirakano aporo unihae saro hosea ripaka fana pusuane, e akaia ferepe taku teta waresa horopokara akaia rekesapo. Hauaka sua aporo risia akiyaki epo weraka, ferepe taku teta waresamo rurakasapo. Rukua faraka, epo unihaeaka wakapuaka paroaka asekea rekesapo. Asekea reke aporomo sako karepe wate he pusimo finiraka taiana ayiáka, aporo unihaeamo aporo hinamo hauaka wo risiane ayiáka finiraka tairakasapo. Koti Namo Kakaro Wakapu Karamo saperakano aporo unihaeamo finiraka tairakasapo. \v 16 Aporoamo pasu ososa á soko, e korakea soko, e yano motosa úyaka popasesapo. “Aporo unihae suamo unihaeane anopo. Aporo yano motosa kára suamo yano motosa kárane anopo,” aíyaka popasesapo. \p \v 17 Arirakano nōmo aseane hepene aporo meta sere maiya á rekesapo. Reke mena koraka toraki sakepamo wáraka, “Kotimo reaki makata nakosa kára kakakosapo. Nako peae. \v 18 Pekea amano rusua kusua maīyane nanie. Amano rusua kusuane oyapo. Aporo unihae soko, ame aporo satini soko, ame aporo soko, saro hose soko, saro hose matia aporo ripasane soko, aporo raipane soko, aporo raipahoanafonosane soko, aporo kára soko, aporo wakasema soko, aporo su rusua kusua maīyane nanie,” aíyaka hepene aporomo mená koraka toraki wárakasapo. \p \v 19 Hepene aporomo someaka farakano, nōmo aseane yasaro asíane soko, aporo unihae hauaka sua risiane soko, ipu ame aporo yakaiane soko, su sarimarakasapo. Sarimaraka aporo saro hosea ripasaki soko, epo ame aporoaki soko weakosakipoko sarimarakasapo. \v 20 Sarimaraka werakano, yasaro asía soko, kotafe porofete aporoane soko, waseremorakasapo. Fana kotafe porofete aporo yasaro asíayaki hakāsa rea maiya amo, epo hemakapukua wakapuaka rakisisupo. Ayiáka rakiraka epo kotafe rakirane aporo hinamo yakaimo kakimaka yasaro asíaki himu hakásaraka kekemasapo. Aporo hinamoamo yasaro asíamo yano motasane i kaua popasa risikisapo. Ipu yasaro asía murikimaka hokonomo kotafe koti pariraka rakisiaki kekeresesupo. Kekereraka ayiáka kotafe porofete aporomo wakapuaka rakisiane soko kekemasesupo. Arirakano yasaro asíane soko, kotafe porofete aporoane soko, tetā hitafe risiane fanasiraka, ira rufi he kekea kaya asía, ira rufiyaki, saofa rufiyaki, wariwarisa tuiya asía arakarua mokoasurakasapo. \p \v 21 Mokoasuraka aporo saro hose matia ripaka pesane akaia ferepe taku tetakara waresa e akaia reamo yasaro asíamo ame aporoane rukufarakasapo. I rusuane maīyane menamo nekea katukunu kaporakasapo. \c 20 \s1 Keremisi wane taosene amo (1,000) Satane taporaka tipura makerakano asesane oyapo. \p \v 1 Arirakano hepene aporo hepene yapunaka pekea hokonomo ki maka rekesapo. Kiane hauaka kutu mato kunututu kakanafonosa kutuane ikia koro ki maka rekesapo. Sene kára soko epo maka rekesapo. \v 2-3 Maka reke siapora asíane waseremaka, seneamo taporaka keremisi wane taosene amo (1,000) rekeasimo, hauaka kutu mato kunututu kakanafonosa a makasuraka, kutuane ikia koro mapirikia roko motorakasapo. Roko motokoa keremisi wane taosene amo reke, aporo hinamo hauaka sua risiamo watikiaka rakisimo kirimaraka somehokohoamo tipura makerakasapo. Makekea keremisi wane taosene ane faraka, siapora asíane tonotaerakasapo. Tonotaerakano maiya wakasemamo e koraka rekesapo. Wate fana kuyaremo aporoaki kirimaraka kotafe someane kakimakasimo hokokakako pesane eane hákasa yiyapo. E Satanepo. \p \v 4 Arirakano nōmo aseane, unihaemo sea asía risiá aporo tokesapo. Aporo toaki Kotimo someraka, “Aporo suane takekea parakuhoanie.” Aíyaka Kotimo someaka marerakasapo. Someaka marerakano nōmo aseane, aporo hinamomo Kotimo someane kakimaka Yasuaki himu hakásaraka hemakapukua risiasamo i mawi pateketaesa kusuane ho risikino nōmo asesapo. Aporo hinamoamo fana yasaro asía aki soko, yasaro murikimaka hokonomo kotafe koti pariraka rakisiaki soko, kekeresesufapo. Kekerehoanafonoraka yasaro asíamo yano motosane i hikumisia soko metao, hokonoa soko metao popasesafapo. Popahoanafonosa aporo hinamoane maturikia taeraka, keremisi wane taosene amo Yasu Keresoyaki hakāsa unihaeaka risikisapo. \p \v 5-6 Arirakano aporo hinamo kusuane fana maturikia taesane oyapo. Aporo hinamo fana rusua kusua maturikia taesane Kotimo makikisiraka makoterakasapo. Asiamo aporo hinamo fana maturikia taesane, efera hunia kukusafapo. Pirisiti aporomo Kotimo makata rakirane arakira ayiáka, ipu ayiáka Kotimo makata rakirane soko, Yasu Keresomo makata rakirane rakirakasapo. Rakiraka keremisi wane taosene amo, Yasu Keresoyaki hakāsa unihaeaka risikisapo. Arirakano keremisi wane taosene ane faraka, aporo hinamo fana maturikia taehoanafonosane i su maturikia taerakasapo. \s1 Satane fanasisane oyapo. \p \v 7 Keremisi wane taosene ane faraka, Satane tipura makesa reane tonotaerakano aporo hinamo hauaka sua risiamo watikiaka rakisimo kirimarakasapo. \v 8 Kirimaraka aporo ira yano motosa Koke soko, aporo ira yano motosa Makoke soko, ipu weakosakipoko sarimarakasapo. Sarimasane hauaka sakipu menohoanafonona ayiáka i aporo sarimasane asisapo. \p \v 9 Ipu weakosakipoko hauaka sua pukua, Keresoa paosa aporo hinamo arisiane soko, Kotimo sesena siti Yarusarame sitiane soko ipu kauraka hahaeraka toperemotosesapo. Toperemotosekeno Kotimo saperaka hepene yapunaka ira rufi makasurakano, ira rufiamo i suane inarakasapo. \v 10 Satanemo i kirimasakipoko he kekea kaya asia saofa rufi wariwarisa tuiya asía arakarua Sataneane makasurakasapo. Yasaro asíane soko, kotafe porofete aporoane soko, fana mokoasusa risia á, Sataneane soko makasurakasapo. Makasusane maiya suamo sere soko ereamo soko yaiya i kau terakasapo. Kau tenane farakasafapo. \s1 Aporo hinamo hukurukua fanasihokosakipoko takekea parakurakano nōmo asesane oyapo. \p \v 11 Nōmo aseane unihaemo sea pakaesa kotesa á Unihae kakesapo. Kakeno nōmo aseane, tiane soko hauaka ane soko pukua farakasapo. Purakano asesane hunia asesafapo. \v 12 Arirakano unihae sea kaya hikumisi neneme takua aporo hinamo kára soko, aporo hinamo wakasema soko, kusua maturikia taesane risikisapo. Risikino sawi yakai Unihaemo tetaorakasapo. Aporo hinamo kusua maturikia taesane, kukusiraka risia maiya amo, ipu makata rakisiane sawia popasane, Unihaemo tetaorakasapo. Arirakano sawi meta á aporo hinamo yaiya risikiakosane yano motosa popasa sawiane taorakasapo. Taoraka menoraka faraka, fanasina motoakosakipoko takekea parakurakasapo. \p \v 13 Maiya amo he tawara aporo he nekea kukua kesane maturikia taerakasapo. Arirakano aporo hinamo kusua hoane kuramo asekea rea hétisi hauaka aeyaka Kotimo poparipeae, aíyaka maturikia taerakasapo. Maturikia taeraka, Kotimo sawia popasane tetaoraka menoraka, fana i kukusiraka hauaka wo risia maiya amo, ipu makata rakisiane menoraka hakása hakasaraka takekea parakurakasapo. \p \v 14-15 Asiamo aporo hinamomo yano motosane Kotimo sawia aporo hinamo Kotiyaki yaiya risikiakosane popahoanafonosekeno aporo hinamoane parakuraka, he kekea kaya asía saofa rufi wariwarisa tuiya asiakipoko arakarua mokoasurakasapo. Kurane soko Hétisi hauakane soko mokoa, he kekea kaya asía saofa rufi wariwarisa tuiya asia arakarua mokoasurakasapo. Yape teta akura ayiáka kurakasapo. \c 21 \s1 Ti kawe soko hauaka kawe soko nōmo asesane oyapo. \p \v 1 Ti fana reane soko, hauaka fana reane soko fasakipoko, ti kawe soko hauaka kawe ane soko nōmo asesapo. Nōmo aseane he tawarane fasesapo. \v 2 Asiamo siti kotesane Yarusarame siti kawe metane, hepene yapunaka Koti rea hauaka aeyaka perakasapo. Pesane hinamo aporo motoako apura ayiáka, kau rakisia kotesa ayiáka Yarusarame sitiane kakaro kotesesapo. \p \v 3 Asiamo nōmo kaiyíane unihaemo sea anaka memo sakepamo someraka, “Kotimo apeane aporo hinamoyaki hakāsa are. Aporo hinamoyaki Kotiane soko hakāsa are. Aporo hinamo suane Kotimo aporo hinamopo. Aporo hinamoamo unihaeane Koti ipipo. Koti iyaki hakāsa are. \p \v 4 Aporo hinamo suamo hiripu heane Kotimo ipi hokeane. Hokeraka faraka amano kurakano hiripunane kakaro fane. Efera hunia i hiripuhokosafapo. Amano kurane soko kakaro fane. Faraka efera hunia kukusafapo. Kau teraka himu nenakarane soko fane. Faraka efera hunia kau tehokosafapo. Himu nakosafapo. Makata fana ainane su fane,” airakasapo. \p \v 5 Airakano unihae sea á kayamo someraka, “Kaisie, makata suane nōmo makawenapo. Úyaka popahoanie. Nōmo someane kakaro somepo. Nōmo someraka ayiakakosaposane kakaro ayiakakosapo. Asiamo repo kakimakanie,” airakasapo. \p \v 6 Epo efera hunia someraka, “Fanane soko anopo. Arirakano kesekeane soko anopo. Makata su kepomarerane soko anopo. Arirakano rakikia marane soko anopo. Asiamo aporo metamo someraka, ‘Ano he nariripo,’ airakano he fuaka taena ane nasimo yaku kakakosapo. Karakano heane nenaka e yaiya rekeakosapo. \p \v 7 Yaiya rekeakosane yunu rukumosakatapisia aporoamo makosapo. Aporoane nōmo hokosapo. Ipi Kotiane anopo. \v 8 Arirakano aporomo Kotimo yunu aporoyaki weraka namoraka fimiti pura aporoane soko, aporo anoaki himu hakásaraka hemakapunafonona aporoane soko, watikiaka rakira aporoane soko, aporo kukusimo rura aporoane soko, hinamo hakimara aporoane soko, ira hami rura aporoane soko, kamuna aporoane soko, ho kamuna aporoane soko, yatafu yakasa hoaki kekereaka somera aporoane soko, fofo mora aporoane soko, kotafe somera aporoane soko, i suane he kekea kaya asía saofa rufi wariwarisa tuiya asía arakarua mokoasurakasapo. Mokoasusane yape tetá akura ayiáka kurakanapo,” aíyaka unihae sea á kayamo somerakasapo. \s1 Yarusarame siti kaweane oyapo. \p \v 9 Arirakano hepene aporo yatipinu sumo tisi yatipinusu mokoa risia amo, hepene aporo hakása metamo anoaki someraka, “Ne anoyaki peae. Saro Sipi Manomo hinamo arumakosane néaki tariakosapo.” \v 10 Airakano Ho Kotesa ano himua káraraka reke, hepene aporomo ano ūri terayia karikia hinakasapo. Hikia pauraka risike, hepene aporomo anoaki tariraka someraka, “Kotimo siti kotesa Yarusarame sitiane Kotimo hauaka hepene yapunaka aperane asesie,” aíyaka tarirakasapo. \p \v 11 Tarirakano nōmo aseane, Kotimo faesamo apeane kakaro faesesapo. Faesane eke yano motosa yásepa ho piakaesa asía, arirakano he sirisa kotesa asera asia, sitiane faesa ho piakaesesapo. \p \v 12 Arirakano Yarusarame sitiane rurusesapo. Rurusane huturusakipoko ikia koro kenosua hepene aporo keno sumo asekea risikisapo. Ikia koro kenosua Isiraya aporo ira yano motosa kenosu popasesapo. \v 13 Sere maiya apera takua anaka, ikia koro isia risikisapo. Arirakano sere maiya apura takua anaka, ikia koro yaiya isia risikisapo. Arirakano ketayia takua soko, ikia koro yaiya isia risikisapo. Arirakano ketayia takua soko, ikia koro yaiya isia risikisapo. \v 14 Arirakano ruruane parohoasimo ruru kepoa eke kenosu taesesapo. Eke kenosua Saro Sipi Manomo tarira aporo kenosu yano taesane popasesapo. \p \v 15 Arirakano hepene aporoamo anoaki fana somesa hakása yiamo korótomo rakisia rura hokonomo maka rekesapo. Sitiane soko, siti ikia koroane soko, sitiane ruruane soko, murikimakosakipoko, rura ane maka rekesapo. \v 16 Rura amo siti murikimaraka, siti horopokarane soko, siti parauane soko, siti huturuane soko, murikimasane hakása yinesesapo. Horopokarane soko kakaro yameno tu taosene tu harote kiromita (2,200), arirakano parauane soko kakaro yameno, tu taosene tu harote kiromita (2,200), arirakano huturuane soko kakaro huturu, tu taosene tu harote kiromita (2,200), ayiáka murikimarakasapo. \v 17 Arirakano siti ruru parauane murikimaraka, wane harote foti fo (144) ayiáka murikimarakasapo. Murikimaraka aporomo ape kiako murikiamara ayiáka hepene aporomo murikimarakasapo. \p \v 18 Ape rurusane eke yano motosa yásepa faesa kotesamo ape rurusesapo. Siti kisiane korótomo kisisapo. Korótomo kisiane karási faesa asisapo. \p \v 19 Ruruane parohoasimo eke taesa risikisapo. Eke risiane siti ruruane makotehoasimo eke mone káramo roponane ekea paremurisisapo. Paremurisiane menoane eke faesa yano motosa yásepa, tetáne eke hekenosa yano motosa sáfaea, isíane eke pakaesa yano motosa ákete, kitafane eke hisukusa yano motosa émarao, kakoreane eke pakaesa susayaki yano motosa satónikisa, \v 20 namane eke susa yano motosa koníriane, yatipinuane eke keamesa yano motosa kirísoraete, kariane eke hisukusa yano motosa péreo, tokonane eke keamesa yano motosa topase, kaeyakoane eke hisukusa soko keamesa soko yano motosa kirisoperése, kinuane eke hekenosa yano motosa háyasine, kenoane eke susa yano motosa ametíse, ayiáka eke yano taesane paremurisisapo. \p \v 21 Arirakano ikia koro keno suane sekete asía keno sumo rakisisapo. Ikia koro keno suane sekete asiamo hakása hakásaraka ayiáka rakipe pusisapo. Asiamo siti ikia karane korótomo rakisisapo. Korótomo rakisiane karasi faesa asisapo. \p \v 22 Arirakano Yarusarame siti kawea Kotiaki kekerehokosa apeane fasesapo. Koti Namo Kakaro Unihae Kara ane soko, Saro Sipi Manoane soko, á risiasamo maiya suamo tetāki kekererakasapo. \v 23 Yarusarame siti kawea sere maiyamo soko, ere maiyamo soko, faerakasafapo. Kotimo ipi faesa hákasamo faerakasapo. Asiamo nafa faena ayiáka Saro Sipi Manoane ayiáka faerakasapo. \v 24 Arirakano Yarusarame sitia faesa amo aporo hinamo su hauaka kekepoa risiane faehokosapo. Hauaka sua aporo unihaemo Yarusarame siti kawea makata kotesa mahimuraka taesane mokoa hiakosapo. \p \v 25 Arirakano Yarusarame siti kaweane erehokosafapo. Ayiakakosasamo ikia koroane mapiriakosafapo. Mapirianafonoraka, maiya suamo ikia koroane ropakataeraka risikiakosapo. \v 26 Asiamo hauaka kekepo aeyaka aporomo makata kotesa mahimuraka taesane, Yarusarame siti kawea mokoa hiakosapo. \p \v 27 Arirakano makata watikisane Yarusarame siti kawea mokoa hiakosafapo. Yatafu yakasa hoaki kekerena aporoane soko, kotafe somera aporoane soko, Yarusarame siti kawea hiakosafapo. Arirakano Saro Sipi Manomo sawia aporo hinamo yaiya risikiakosane, yano motosa popasa aporo hinamoane hákasa Yarusarame siti kawea hiakosapo. \c 22 \s1 Yarusarame siti kawea nōmo makata asesane oyapo. \p \v 1 Hepene aporomo anoaki makata tarisiane oyapo. Kotimo sea aeyaka soko, Saro Sipi Manomo sea aeyaka soko he pekerekesapo. He Pekereane ho piakaerakasapo. Aporo hinamo yaiya risikiakosakipoko he nenane he ayapo. \p \v 2 Heane Yarusarame siti ikia kara tipia pekerekesapo. Pekereakipoko ira tetá meta he fe taku ra, arirakano meta he fe taku wo, ayiáka risikisapo. Ayiáka risiane ira wateane aporo hinamo yaiya risikiakosakipoko ira wate nenane ayapo. Keremisi hakásamo ira wateane yape keno sumo perakasapo. Ere maiya hakásamo irane wate yape hakása pekea, yaiya ere maiya metamo irane wate yape hakása pekea, ayiáka ere maiya keno suane murikimaka, ira wateane yaiya yape kenosu perakasapo. Arirakano hauaka sua aporo hinamo fana risia maiya amo makata umisa masane, ira kuamo mafaraka iane makotehokosapo. \p \v 3 Arirakano Yarusarame siti kawea makata watikisane rekeakosafapo. Sitia Kotipe Saro Sipi Mano tetā unihaemo sea á tokoakosapo. Tokeno Kotimo aporo hinamo raipamo eaki kekerehokosapo. \v 4 Kekereraka Koti hikumisi ipu aseakosapo. Aserakano i hikumisia Koti yano motosane popahokosapo. \p \v 5 Arirakano efera hunia erehokosafapo. Kotimo ipi faesane kárasasamo, nafamo soko sere maiyamo soko faehokosafapo. Kotimo ipi faesa hákasamo faehokosapo. Faerakano Kotimo aporo hinamo raipa ane maiya suamo unihaeaka risikiakosapo. \s1 Yasu paripeakosane oyapo. \p \v 6 Hepene aporomo anoaki someraka, “Nōmo someane kakaro somepo. Kakaro somesasamo kakimakanie. Unihae Kotimo makata ayiakakosane ipi porofete aporoaki mahemakapurakarakano, ipu some kasesupo. Yumo makata ayiakako makesane, Kotimo aporo hinamo raipamo hemakapusimo Kotimo ipi hepene aporomo tariako pusiesapo. Pusierakano nōmo somehoko pesapo,” airakasapo. \p \v 7 Airakano Yasumo someraka, “Hao, kaisie. Ano paripeakosa maiyane makepo.” Aíyaka Yasumo somerakasapo. Arirakano Kotimo someane sawi wo popasane kakimara aporo hinamoane Kotimo makoterakano iane seseaka risikiakosapo. \p \v 8 Arirakano ano Yonemo makata su sawi wo popasane nōmo asekea nōmo kaikia asiapo. Asiamo hepene aporomo anoaki makata tarikia somerakano, nōmo kaikia asekea asiasamo, hepene aporoaki kekerehoko e korakea ano kakopesapo. \v 9 Kakopekea kakeno epo someraka, “Nómo ayiakakopo. Né Kotimo aporo raipa ayiáka, ano soko Kotimo aporo raipapo. Né soko, nómo Keresoa paosa aporo mae porofete aporoane soko, sawi wo popasane kakimara aporoane soko, isiapo suamo makata rakirane hakása yiyapo. Asiasamo nómo anoaki kekerehokopo. Koti ipiaki hákasa kekerehoanie,” aíyaka hepene aporomo somerakasapo. \p \v 10 Hepene aporoamo anoaki efera hunia someraka, “Sawi wo ayiakakosapo, aíyaka popasane nómo mahameakopo. Makata ayiakakosa maiyane makesasamo mahameakopo. \v 11 Asiamo aporo watikiaka risiane yaiya watikiaka risikiakosapo. Aporo yatafu yakasa hoaki kekerena aporoamo yaiya kekereraka risikiakosapo. Aporo ereketaeraka risiane yaiya ereketaeraka risikiakosapo. Aporo Kotiaki kekerenamo yaiya Kotiaki kekereraka risikiakosapo,” airakasapo. \p \v 12 Airakano Yasumo someraka, “Hao, kaisie. Ano paripeakosa maiyane makepo. Aporo hinamomo makata rakisiane nōmo asekea makata ropo hakása nineraka takekea kakakosapo. Asiamo aporo hinamomo watikiaka rakisiaki, makata ropo watikisane kakakosapo. Arirakano aporo hinamomo koteaka rakisiaki, makata ropo kotesane kakakosapo. \p \v 13 Kakaro fanane anopo. Arirakano kesekeane soko anopo. Fana reane anopo. Arirakano keseke rekeakosane soko anopo. Makata su kepomarerane soko anopo. Arirakano rakikia marane soko anopo. \p \v 14 Arirakano aporo hinamomo namina pasu pikirisane kusuraka makotena ayiaka, aporo hinamomo namina himu pikirisa watikisane metakarikia mafaraka risiane seseraka risikiakosapo. Seseraka risike, yaiya risikiakosakipoko ira wateane nakosapo. Aporo hinamoane Yarusarame siti kawea ikia koroa yorokoa siti kakarua hiakosapo. \p \v 15 Asiāne kásamo rakira ayiáka rakira aporoane soko, aporo ira hami rurane soko, aporo ho kamunane soko, aporo makata kamunane soko, aporo ho pairane soko, aporomo fofo morane soko aporomo hinamo hakimarane soko, aporo kukusimo rura aporoane soko, yatafu yakasa hoaki kekerena aporo hinamoane soko, kotafe koti parisaki kekerena aporo hinamoane soko, kotafe somehoko sesena aporo hinamoane soko, kotafe hokoa rura aporo hinamoane soko, aporoane su Yarusarame siti kawe ape kakarua yorokoa hiakosafapo. \p \v 16 Ano Yasupo. Nōmo hepene aporo re arisia pusiesapo. Re Keresoa paosa aporo hinamo sése apea risiamo makata ayiakakosane hemakapusimo, hepene aporoamo reaki tarirakanapo. Ano Tefetemo aporo irapo. Tefetemo aporo ira aeyaka wainepe pesane anopo. Mituru fiahoko makeanamo ti makata kára faena ayiáka faenane anopo,” aíyaka Yasumo somerakasapo. \p \v 17 Arirakano Ho Kotesamo soko, Saro Sipi Manomo hinamo arumakosamo soko tetapō someraka, “Né peae,” airakano kaisia aporo hinamoamo hakása hakásaraka someraka, “Né peae,” aihokosapo. Arirakano aporo meta he narirakano he nako peae. Heane nenaka yaiya risikiakosapo. Heane Kotimo yaku karápo. Karakano heane narirakano nanie. \p \v 18 Arirakano sawi wo Kotimo ayiakakosapo aíyaka popasane kaisia aporo hinamo reaki ano Yonemo paroaka somerakanapo. “Hao, kaisie. Kotimo sawi wo makata ayiakakosane popasapo. Popasa akiyaki nómo ní hemakapuraka ayiakasireapo, aíyaka hemakapusua akiyaki sarimaraka some kakakopo. Sarimaraka some karakano, Kotimo né fanasinane motoakosapo. Kotimo saperaka mokoatikina makata sawi wo popasane su néaki kakakosapo. \p \v 19 Arirakano Kotimo ipi ayiakakosapo, aíyaka sawi wo popasane repo aporo metamo asekea, sape metane some kaka, sape metane mahamekea kakaro metakarirakano, aporoane Kotimo fanasinane motoakosapo. Arirakano sawi wo popasa some kará aporoane Yarusarame siti kawea hinaka, yaiya risikiakosakipoko ira wate nakosapo. Arirakano Kotimo aporoane fanasina motoraka someraka, ‘Yarusarame siti kawea hiakopo. Ira wateane soko tumaka nakopo,’ aihokosapo. Asiamo re ayiakakohoamo ano Yonemo reaki somerakanapo,” aíyaka Yonemo somesapo. \p \v 20 Arirakano Yasumo someraka, “Sawi wo popasane kakaro someane popasapo. Ano paripeakosa maiyane makepo. Nōmo kakaro somerakaripo,” airakano nōmo someraka, “Kakarorakae. Unihae Yasu né peae,” aisapo. \p \v 21 Keresoa paosa aporo hinamo re suane Unihae Yasumo hemakapuraka ararehoasimoripo. Kakaroripo.