\id COL - Fasu NT [faa] -Papua New Guinea 2011 (DBL 2014) \h Korosi \toc1 Korosi \toc2 Korosi \toc3 Kr \mt1 Korosi \imt1 Korosi sawi one mahemakapukusa someane oyapo. \ip Yasu Kereso hepene yapura hisiakipoko keremisi teti (30) su faraka, Poremo sawi one Keresoa paosa aporo hinamo Korosi taonea risiaki popasapo. Korosi aporo Epáfarase, sese ape asekea rea aporoane Pore aseako pesapo. Peraka Korosi aporomo kotafe someane kekemasane epo Poreaki somesapo. \ip Asiamo aporo metakiramo kotafe somesane oyapo. Ipu kotafe someraka, “Yu aporomo somememaneane kekemahoanie. Arirakano hepene aporoane kekerehoanie. Arirakano aporomo somemaneane kekemahoanie.” Airakano aporomo hemakapusuane ipu máfaraka, Yasu Kereso unihaeane mawakasemasapo. Asiaporakano Pore mahisiraka reke, kotafe someane maroporaka sawi one poparaka makesapo. Maiya amo Pore Rome apea tipura reasamo Tíkikasepe Onísimase tetaki sawi one makesapo. \iot Korosi sawia some kepo parakuraka popasane oyapo. \io1 \ior 1:1-2\ior* Sawi one Poremo kepomarekea popasapo. \io1 \ior 1:3-14\ior* Poremo Kotiaki suseraka, arirakano Korosi aporo hinamopoko kurikurinapo. \io1 \ior 1:15-23\ior* Kereso fanaraka unihaeaka rekenapo. \io1 \ior 1:24–2:5\ior* Keresoa paosa aporo hinamo ararehoasimo Poreane Kotimo murikimasapo. \io1 \ior 2:6–3:4\ior* Aporomo kotafe some karakano kakimakopo. Arirakano Yasu Keresoaki himu hakásaraka hemakapukua risikianie, aisapo. \io1 \ior 3:5-17\ior* Makata aina watikisane rukupateraka metakarikia, makata aina kotesane kekemahoanie, aisapo. \io1 \ior 3:18–4:1\ior* Kakimara aporo hinamomo ainane popasapo. \io1 \ior 4:2-18\ior* Some metakira someaka ayapasapo. \c 1 \s1 Poremo Korosi aporoaki sawi poparaka makesane oyapo. \p \v 1 Yasu Keresomo tarira aporo rekeasimo Kotimo ipi hemakapukua murikimasane anopo. Ano Poremo reaki sawi poparaka makerakanapo. Isiapo Keresoa paosa aporo mae Timoti anoyaki reke, reane hemakapuraka, \v 2 etapo sawi one reaki poparaka makerakanapo, Kotimo aporo hinamo Korosi taonea risia reaki sawi one poparaka makerakanapo. Repo Keresoaki himu hakásaraka risikino, isina su Kereso mae papāpo. Etapo hemakapuane, Koti isiapo Atamo re yaku ararerakano, re auaraka risikiasimo hemakapurakaripo. \s1 Some kotesane Korosi aporo hinamomo kakimaka risikinaporakano Poremo sesesane oyapo. \p \v 3 Kurikuriana maiya suamo re farimaka Kotiaki wáraka repoko Kotiaki suserakanapo. Kotiane Unihae Yasu Keresomo Atapo. \v 4 Asiamo repo Yasu Keresoaki himu hakásaraka hemakapukua risikinapakae. Keresoa paosa aporo hinamo suaki repo himu tumurumo hemakapurakanapakae. Hemakapurakanapakano kaisiasamo etapo repoko Kotiaki suseaka kurikuriraka risikinapo. \p \v 5 Hepene yapura Kotiyaki kakaro yaiya seseaka risikiakosaporakano repo kakimasapakae. Kakimaka hiakosakipoko re seseaka kau risikinapakae. Asiamo repo Yasu Keresoaki himu hakásaraka hemakapukua, arirakano aporo hinamo suaki soko himu tumurumo hemakapukua ayiáka risikinapakae. Arirakano kakaro someane some kasa maiya amo hepene yapura makata kotesa repoko Kotimo murikimasane repo kaisiapakae. Kakaro someane Yasu hemakapukusakipoko some kotesa ayapo. \p \v 6 Some kotesa repo kaisia hakása yine hauaka sua aporo hinamo suamo kairakanapakae. Some kotesane repo kakimasasamo makata watikisa metakarikia makata aina kotesane kekemaraka risikinapakae. Repo aina ayiáka hauaka sua soko aporo hinamo metakira Keresoa paoraka ayiáka risikinapakae. Asiamo some kotesa repo kaisia maiya amo, Kotimo yaku ararenane repo kaikia hemakapuraka, Kotimo aina kotesane repo kekemaraka rakirakanapakae. \p \v 7 Arirakano Yasu hemakapusimo some kotesane, Epáfarase Keresomo aporo raipa reasamo reaki some kasapakae. Epo Kotiaki himu hakásaraka hemakapukua rakiraka reke, maiya suamo yaiya rakiraka rekenapo. Etapo Kotipoko arakira ayiáka, epo soko hakása yaiya rakirakanapo. Isina hakāsa rakirakano eaki kára seserakanapo. \v 8 Epo etoaki someraka, “Ho Kotesamo ararena aeyaka Korosi aporo hinamomo namina yia himu tumurumo hemakapurakanapo,” airakasupo. \s1 Korosi aporo hinamopoko Poremo kurikurisane oyapo. \p \v 9 Re Keresoa paoraka koteaka risikinaporakano etapo kaisia maiya amo, etapo repoko Kotiaki maiya suamo kurikurirakanapo. Asiamo kurikurinane etapo úyaka kurikurirakanapo. Kotimo takekea hemakapusua ayiáka repo hemakapukua, arirakano koteaka hemakapurane Ho Kotesamo reaki mahemakapurakarakano kaikia, ayiáka Kotimo hemakapusuane repo kakaro koteaka hemakapusimo etapo kurikurirakanapo. \p \v 10 Asiamo Kotimo reaki uyáka risikianiesane re ayiáka risikiasimo kurikurirakanapo. Repo ayiáka arakiramo Koti masesehoasimo kurikurirakanapo. Ira wate pesa kára ana ayiáka repo aporo hinamo metakira makotenane ayiáka kárahoasimo kurikurirakanapo. Kotimo ainane repo hemakapukua kárahoasimo repoko kurikurirakanapo. \p \v 11 Re wakapuaka risikiasimo kurikurirakanapo. Kotimo wakapu kárane repo mokoasimo kurikurirakanapo. Ayiáka wakapuaka risike, reaki makata umisa fasereperakano, repo Kotiane metakarianafonoraka, eaki himu hakásaraka hemakapusuane rosaka taehoasimo kurikurirakanapo. Aporo metakiramo re mokoatikirakano repo aporoaki ropo mokoatikinapaka kurikurirakanapo. Re aporo metakiramo mokoatikiana maiya amo re seseaka risikiasimo kurikurirakanapo. \p \v 12 Kotimo ipi aporo hinamoaki makata kotesa kakakosaposane repo mokoasimo epo re yaku araresapo. Kotimo faesa hauaka á ipi aporo hinamo akiyaki re soko hakāsa hiane siahoasireapo, aisapo. Asiamo Ataki susehoanie. \v 13 Fana katosa amo unihae Satanemo isu asekea reapo. Asiāne yumo Kotimo isu arareraka mafasikia, ipi hokosamo isu asekea rekeasimo pasimosapo. Arirakano Kotimo ipi hokosane himu tumurumo hemakapurapo. \v 14 Kotimo hokosamo isupoko farimaka api kaka marekea isu tonotaesapo. Isiapo watikisane epo mafasapo. \s1 “Kepo suane Kereso ipipo,” aisane oyapo. \p \v 15 Kotiane aporomo aserafapo. Koti Kereso tati hakása yinesasamo Kotiane Yasu Keresomo isuaki tariako pesapo. Kotimo makata su kepomareasiraka Kereso ipi yaiya reapo. Ipi kakaro fanapo. Arirakano makata su rakisiane Kereso ipi fanaraka rekenapo. \v 16 Ti yapura makata arisiane soko, hauaka wo makata arisiane soko, Kotimo Yasu aeyaka kepomarekea faserepepesapo. Makata aserane soko, makata asekeanafononane soko, suane Yasu aeyaka kepomarekea faserepepesapo. Arirakano hauaka wo aporo fanaraka risirane soko, aporo wakapuaka risirane soko, ti yapura hepene aporo risirane soko, makata ane su Kereso aeyaka kepomarekea faserepepesapo. Arirakano makata suane Keresopoko kepomarekea faserepepesapo. \p \v 17 Makata suane kepomareasiraka Kereso ipi fana yaiya reapo. Makata suane epo siaraka maka rekeno, makata suane koteaka risikinapo. \v 18 Arirakano Keresoa paosa aporo hinamo su ipi kaupo. Ipu unihaeane Kereso ipipo. Kepomaresa kepoane Kereso ipipo. Arirakano kukua turikia puramo kepoane soko Kereso ipipo. Ipi kakaro fanapo. Makata su fanane Kereso ipipo. \v 19 Asiamo Kotimo hemakapuraka, “Nōmo aina suane Keresoaki karakáno ano siaraka area ayiáka, ipi soko siaraka rekeakosapo. Ipi soko ayiáka siaraka rekeno ano seseripo.” Aíyaka Kotimo ipi aina suane Keresoaki karakáno Keresoane Koti ayiáka reapo. \v 20 Asiamo Kotimo ipi hokosa pusierakano pesapo. Pekea ira matopesa paremarerakano ipi yapi pusuapo. Yapi purakano aporo suamo asekea Kotiaki himu hakásaraka hemakapusimo e kusuapo. Hepene yapura soko hauaka wo soko Kotiaki yunuraka risiane fahoasimo Kereso kusuapo. \p \v 21 Arirakano fana repo watikiaka hemakapukua, watikiaka rakikia Kotiaki yunuraka fasikia risiapo. \v 22 Asiāne yumo Kotimo hokosa Yasu Kereso ira matopesa paremarekea kusuasamo Kotimo reane pasimosapo. Asiamo Kotimo yaku ararena amo re maereketaesapo. Asiamo keseke Yasu pariaperamo e hikumisia re su koteaka ereketaeraka risike, arirakano repo makata watikisane mafasasamo re koteaka risikiakosapo. Repo makata watikisa mafasasamo hukurukusane kakakosafapo. \p \v 23 Arirakano ira kesa paroaka mapoana ayiáka, Yasuane hemakapukusakipoko some kotesane kakimaka paroaka risikianie. Yasu hemakapukusakipoko some kotesane repo kaisia maiya amo, some kotesane repo kakimasapo. Kakimaka Kotiyaki yaiya risikiakosane hemakapunie. Aporo metamo some haku somerakano, someamo reane kirimanapaka paroaka risikikanie. Yasuane hemakapusimo some kotesane repo aporo metakiraki some kaka, arirakano ipu aporo metakiraki some kaka, arirakano aporo metakiramo aporo metakiraki some karakano, ayiáka some kape pusuapo. Hauaka sua aporo hinamo suaki some kape pusuapo. Some kotesane ano Pore Kotimo aporo raipa reasamo some kape pusuapo. \s1 Keresoa paosa aporo hinamopoko Poremo rakisiane oyapo. \p \v 24 Nōmo Yasuane some kasakipoko aporo metakiramo ano mokoatikirakanapo. Mokoatikirakano nōmo hisiraka rekenafapo. Keresoa paosa aporo hinamoane nōmo ararehoko seserakanapo. Iane Keresomo kau hakása asiapo. Aporo hinamoane ararehokosakipoko Kereso ipi kau teraka himu nesapo. Asiamo Kereso kau teraka himu nesane yaiya rekenapo. Ano soko Kereso asia ayiáka kau teraka himu nenaka rekenapo. \p \v 25 Keresoa paosa aporo hinamo akipoko rakisimo Kotimo ano murikimasapo. Epo someaka maresane, i suaki nōmo some kakasimo epo ano pusiesapo. \v 26 Wate fana Kotimo ipi hemakapusua suane aporoaki tarikia somesafapo. Aporo wainepe pesaki maiya káramo Kotimo somesafapo. Asiane yumo Kotimo ipi kakimara aporo hinamo suaki tarikia somerakanapo. \v 27 Makata kakaro kotesane mahamesapo. Aporo su Yu aporo soko, Yu aporohoanafonosa soko, i supoko ipi mahamesane hufitaeraka somerane oyapo. Kereso reyaki rekenapo. Reasasamo ipi faesa kotesane repo mokoakosapo. \p \v 28 Arirakano Keresoane hemakapusimo isiapo aporo hinamo suaki some karakanapo. Re Koti rea yapura ahira maiya amo, hokosa manomo hemakapunafonoraka mahimeteraka ahira ayiáka, re ayiáka mahimeteraka hirapaka, nōmo reaki tarikia some karakanapo. Asiamo aporo sisimamo koteaka takekea hemakapukua ahira ayiáka hiasimo, yumo nōmo some karakanapo. Koteaka takekea hemakapurane repo koteaka kaikia takekea hemakapusimo nōmo tarikia some karakanapo. \v 29 Aporo su siaraka hiasimo nōmo rakirakanapo. Keresomo ipi wakapu kárane ano himura reasasamo ipi wakapu kára aeyaka nōmo wafororaka rakiraka rekenapo. \c 2 \s1 Korosi aporomo Kotiaki himu hakásaraka hemakapurane kárahoasimo Poremo hemakapusuane oyapo. \p \v 1 Repo hemakapusimo nōmo some one somerakanapo. Repoko soko, Keresoa paosa aporo hinamo Reotisía taonea risia akipoko soko, aporo hinamomo ano hikumisi asekeanafonona akipoko soko, re supoko nōmo kára hemakapukua wafororaka rakirakanapo. \p \v 2 Asiamo nōmo hemakapusuane repo namina yia suaki himu tumurumo hemakapukua, arirakano repo Keresoaki himu hakásaraka hemakapusuane paroaka wakapuaka risikiasimo nōmo hemakapurakaripo. Koti menane repo koteaka hemakapukua rosaka taehoasimo nōmo hemakapurakaripo. Asiamo repo rosaka taeraka hemakapuraka Kotimo makata kepo mahamesane repo sia hemakapukusapo. Kotimo makata fana mahamesane Kereso ipipo. \v 3 Arirakano makata mahimunane maua á kerapo. Kesane mokoako kimo ropanapo. Aina ayiáka Kotimo koteaka hemakapuramo kepoane soko, takekea hemakapurane soko, Koti ipiyaki tokenapo. Isiapo mokoakosane Yasu Keresoane ipi ki asiapo. \p \v 4 Arirakano aporo metakira pekea reane kirimahokosakipoko kotafe somerapo. Asiamo kotafe someane repo kakimakopo. \v 5 Ano kakaro reyaki rekeasifareapo. Asiāne nōmo reane kakaro kára hemakapurakanapo. Nōmo himu hemakapurane reyaki hakāsa rekenapo. Repo suamo namina yia kikinaraka risike, arirakano Yasu Keresoaki kakaro himu hakásaraka hemakapukua risikinapakano ano seseripo. \s1 “Kotafe someane kakimakopo,” aisane oyapo. \p \v 6 Repo Yasu Keresoaki himu hakásaraka hemakapukua, Yasu Kereso repo Unihaepo, aíyaka hemakapukua epo someane repo kekemaraka risikinapo. Asiamo re Keresoa paoraka risike maiya suamo Yasu Keresoaki yaiya himu hakásaraka hemakapukua risikianie. \v 7 Arirakano ape kiako ira kesa paroaka mapoana ayiáka repo hemakapusuane ayiáka paroaka hemakapukua risikianie. Keseke ape namo kiki amara ayiáka repo Kotiaki hemakapusuane kárahokosapo. “Kotiaki kakaro himu hakásaraka hemakapunie,” aíyaka reaki some kasane meraruhokopo. Maiya suamo Kotiaki susehoanie. \p \v 8 Aporo metakiramo kotafe someane somerakano repo kakimarapaka asekeanie. Hauaka omo makata hemakapurane soko, yatafu yakasa ho menane soko, makasa kauamo makata ainane soko, makata ane ipu máfaraka some karápo. Aporoamo Kereso menane some karáfapo. Asiamo someane repo kekemarakanone, re keresoa paosane hurupeakosapo. Anapaka asekeanie. \v 9 Arirakano Yasu Kereso hauaka wo pesane aporomanomo kauane maka pekea reapo. Asiamo Kotimo wakapuane soko, koteaka hemakapurane soko, Kotimo makata aina suane Yasu Keresoyaki hakāsa reapo. Asiamo Kereso kaua Koti menane su komarukua rekenapo. \v 10 Asiamo repo eaki kataka marekea risikino epo menane reaki karáka rekenapo. Arirakano hepene aporo soko, ho soko wakapuaka unihaeaka arisiane Yasu ipi hakásamo marokeraka fanaraka unihaeaka asekea rekenapo. \p \v 11 Repo eaki himu hakásaraka kataka marekea risikino repo kaumo watikiaka rakirane soko, kaumo hemakapurane soko, Keresomo rukupatesapo. Arirakano Yu aporomo kau hahaeraka patenane, kaumo menane hákasa patenapo. Makata amo aporo himuane ararenafapo. Asiāne aporomo ipi kaumo watikiaka hemakapukua rakirane rukupaterakano aporoane namo kakaro Kereso aporopo. \p \v 12 Re hea tapukuamurira maiya amo re Keresoyaki kusua hauaka amarera ayiáka hea tapukumurisiapo. Hea tapukumurikia ima yapura ahiramo re Keresoyaki kusuane maturikia taena ayiáka maturikia taesapo. Arirakano repo hemakapuraka, “Kotimo wakapumo Keresoane maturikia taesapo.” Aíyaka hemakapuraka repo Kotimo wakapuaki himu hakásaraka hemakapurakano re soko Keresoyaki hakāsa maturikia taeraka re makawesa risikinapo. \p \v 13 Fana re watikiaka risike Kotimo ipi ainane repo hemakapusuafapo. Hemakapunafonoraka kaumo hemakapukua watikiaka rakirane repo rukupateraka metakarisiafapo. Asiamo re kusua arisia ayiáka risiapo. Asiāne repo watikisane Kotimo mafasapo. Mafaraka Kereso maturikia taesa ayiáka re soko ayiáka maturikia taesapo. \v 14 Kotimo somemaneane kekemahoanafonosasamo somemane motosa amo isu hukurusuapo. Hukurukua api kakanie aíyaka motosapo. Asiane somemaneane soko, api kakaniesane soko, Kotimo maka ira matopesa ikokosapo. Ikokosa maiya amo somemanemo hukurukusakipoko asiane kososapo. \v 15 Arirakano Yasu Kereso ira matopesa paremaresa kusuapo. Kusua maiya amo makata fanaraka risiane soko, yatafu yakasa ho wakapuaka risiane soko, Yasumo rukua mosakaterapiraka fasapo. \s1 “Kereso kusua ayiáka isu ayiáka kusuapo. Kusuasamo somemanemo isu asekea rekenafapo,” aisane oyapo. \p \v 16 Asiamo he soko makata nakosane soko repo sokoaihoanafonorakanone aporo metamo reane hukuruane siahoasifareapo. Arirakano aporo metamo someraka, “Yu aporomo somemaneane kekemahoanie. Maiya metakira yapohoanie. Arirakano oko kawe fasereperakano yapohoanie. Arirakano fenena maiya ane yapohoanie,” airapo. Asiamo Yu aporomo somemaneane repo kekemahoanafonorakanone, aporoamo re hukuruane siahoasifareapo. Asiamo Yu aporomo somemaneane repo metakarisiasamo efera hunia kekemahoane siahoasifareapo. \p \v 17 Hiho aseramo aserane namo kakaroane hiho asera á rekenafapo. Namo kakaroane haku reke hiho aseramo aserane nenakamaka murikimasa ayapo. Asiamo somemaneamo Kotimo ainane nenakamaka murikimasa ayapo. Asiāne namo kakaroane Kereso ipipo. Arirakano somemaneane fana pesapo. Yasu Kereso keseke pesapo. Kereso pesa maiya amo somemaneane fasapo. \v 18 Arirakano aporo metamo ipi kituamo asesane kára somerapo. Asiamo aporoamo someraka, “Repo suamo hepene aporoaki kekerehoanie.” Aihoane repo waerakano epo reane makaiyaraka hukuruane siahoasifareapo. Aporoamo Kotimo hemakapusuane kekemarakanafapo. Ipi kaumo hemakapusuane kekemaraka ipi yia makáraraka rekenapo. Aporoamo reaki someraka, “Re namina Koti hikumisia mawakasemaraka risikianie,” airapo. Aisa nine e ipiane mawakasemaraka rekeafunusa nine epo ainafapo. \v 19 Aporoane Yasu Keresoaki kataka marekea rekenafapo. Yasu Kereso isiapo Unihaepo. Asiane aporoamo Unihaeane metakarikia, eaki kataka marekea rekenafapo. Isu Keresoa paosa aporo hinamoane aporomano kau hakása asiapo. Yasu Kereso ipi unihaepo. Aporomano unihaea ipi kiki suane kataka risikinapo. Kataka risikino unihaemo kiki kataka risia memetereane soko sarimaraka mawakapunapo. Aina ayiáka isiapo Unihae Keresoaki kataka marekea risikino Kotimo isuane mawakapurakanapo. \p \v 20 Re Keresoyaki kusuasamo hauaka wo makata amo soko yatafumo soko re asekea rekenafapo. Asekea rekeanafonorakano yia, marirakano makata amo rakiniesane repo yaiya rakiraka risikinare? \p \v 21 Aporomo hauaka omo menane kekemaraka someraka, “Makatane makopo. Makatane nakopo. Makatane sakaihokopo.” Aisane marirakano repo kakimarakanare? \v 22 Aporoamo ipi hemakapusua aeyaka somerakanapo. Aporomo somemaneane repo kekemarakanone, ane makata amo reane ararehokosafapo. \p \v 23 Aporomo makata yaposane soko, somemane motosane soko, epo someanamo kotesa someraka sikiraka somehokosapo. Aporo metakiramo namina yia kaumo rakirane hurutapiasimo mawafororaka rakiraka risirapo. Asiane ipu kaumo hemakapusuane hurutapirafapo. Aporomo somemaneane kekemaraka kaumo hemakapusuane hurutapiasimo asiane somemaneamo wakapuane rekeanafonosasamo kaumo hemakapusuane hurutapirafapo. \c 3 \s1 Yasu kusua maturikia taesa ayiáka, isu soko ayiáka kusua maturikia taesane oyapo. \p \v 1 Re Keresoyaki risikiasimo Kotimo re Keresoyaki maturikia taesapo. Maturikia taesasamo hauaka omo makata ainane su metakarikia hepene yapura makata ainane makama fanaraka hemakapukua risikianie. Arirakano hepene yapura Koti hokono tumuru takua Yasu rekenapo. \v 2 Arirakano hepene hauaka ane hemakapukua, arirakano Yasumo makata ainane su makama fanaraka hemakapukua risikianie. Hauaka wo makatane hemakapukupo. \v 3 Asiamo Yasu kusua ayiáka, re soko ayiáka kusuapo. Yasu maturikia taesa ayiáka, re soko ayiáka maturikia taesapo. Yumo re Yasu Keresoyaki paoraka hakāsa risikinapo. Makata amo kepoane Koti ipipo. \v 4 Asiamo re hitaferaka koteaka arisiamo kepoane soko, arirakano keseke yaiya risikiakosamo kepoane soko Kereso ipipo. Kereso pariapera maiya amo re soko eyaki hakasa faeraka risikiakosapo. \s1 Makata patéane soko makata kaweane soko oyapo. \p \v 5 Hauaka omo makata rakira kaumo hemakapusuane makukunie. Arirakano kaumo hemakapurane oyapo. Hinamo sakora hakimarane soko, aporo metamo hinamo hakimarane soko, hinamo mokotokonane soko, metamo hinamo himu purane soko, metamo makata kemo ano makaripi, aíyaka himu purane soko, ayiáka hemakapura aporoamo ipi himu tumurumo hemaka purane makata ayapo. Ayiáka makaripi, aíyaka hemakapurane koti pariraka hemakapukua rerapo. \v 6 Aina aporo hinamoamo Kotimo someane koaretaenasamo Kotimo saperaka fanasihoko motoakosapo. \v 7 Arirakano aporo hinamomo hauaka omo makata ainane kekemaraka arakira ayiáka repo soko fana ayiáka rakiraka risiapo. Ipu hemakapura ayiáka fana repo soko ayiáka hemakapusuapo. Asiāne pipu yumo makata ane su makukua fasapo. \p \v 8 Arirakano makata aina metakirane soko metakariniesane oyapo. Sape merane soko, nanaerane soko, aporo metaki himumo mahisinane soko, hokomaka somerane soko, ekene merane soko, makatane su rukupateraka metakarikia kusua ayiáka risikianie. \v 9 Fana repo kotafe somera ayiáka metaki yaiya kotafe hoakopo. Fana risiane metakarikia yumo \v 10 kawe hitafe hakuraka risikianie. Arirakano pasu pate osoraka reane horomaka mamakateraka pasu kawe hitafe haku osona ayiáka wate fana makata rakira makata pateane metakarikia, makata aina hitafe haku maka risikianie. Makata aina kaweane Koti area ayiáka risikiasimo makata ainane Kotimo maiya suamo makaweraka rekenapo. Makaweraka rekeno Kotimo aina kepoane hemakapukusapo. \p \v 11 Asiamo Yu aporoyaki Yu aporohoanafonosa akiyaki enonosapaka hemakapukupo. Aporo kau hahaeraka patesayaki aporo kau hahaeraka patehoanafonosa akiyaki enonosapaka hemakapukupo. Aporoane Kiriki aporofapo. E aporo meta hakupo. Aíyaka risiane pipu yumo metakarinie. Aporo metaki, “Né aporo raipa pariraka rekeasimo aporo metamo né roposapo.” Aíyaka aporo metaki, “Né aporo ropohoanafonosa ayapo.” Aíyaka aporo raipayaki aporo raipahoanafonosa akiyaki enonosapaka hemakapukupo. Namina enonosane metakarinie. Makata hakásane Kereso ipipo. Ipiane re su himua rekenapo. \p \v 12 Kotimo murikimasa aporo hinamoane repo. Reane epo himu tumurumo hemakapurakanapo. Asiasamo aporo hinamo metakirane repo kamenakahoanie. Arirakano aporo hinamo metakirane makotehoko rakinie. Repo namina yano motosane makárahokopo. Tau auaraka risikianie. Aporo metakiramo reane mokoatikirakano repo foaka ropo mokoatikihokopo. \v 13 Metakiraki foaka sapehokopo. Repo namina aporo metamo neaki saperaka ne mokoatikirakano ne himu umisane mameraruhoanie. Aporomo ne mokoatikirakano ne sapesane soko hisisane soko mameraruhoanie. Asiamo nómo watikisane Unihae Kotimo mamerarusapo. Asia ayiáka nómo soko aporo metamo neaki mokoatikirakano mameraruhoanie. \p \v 14 Repo namina aporo metamo aporo metaki himu tumurumo hemakapunie. Asiamo aporo metaki himu tumurumo hemakapura kakaro makata fanapo. Himu tumurumo hemaka apuramo makata aina kotesa suane mawakapunapo. Asiamo makata aina kotesa suane kepo hakása ane metaki himu tumurumo hemaka apura ayapo. \p \v 15 Keresomo ipi auaraka reramo re himua asekea rekenapo. Asiamo re namina kau hakasasamo tau auaraka risikianie. Repo maiya suamo eaki susehoanie. \p \v 16 Keresomo somesane koteaka hemakapukua risikianie. Someane káraraka rekerakano metamo hemakapusimo some kakanie. Keresomo someamo reane mawakapurakano repo soko metakiramo hemakapusimo some kakanie. Arirakano aporo metakiramo hasakanapaka repo takekea hemakapukua some kakanie. Kotimo some Same\f + \fr 3:16 \ft Wate fana tefetemo Kotiaki kesasane Buk Song á popasapo. Buk Song ane Same sawiane ayapo.\f* sawia popasane kesahoanie. Arirakano Kotimo kesa ane kesahoanie. Ho Kotesamo reaki mahemakapurakano ane kesahoanie. Suseaka ayiáka kesahoanie. \v 17 Arirakano Unihae Yasuaki himu hakásaraka hemakapukua risike, makata some karáne soko, makata rakirane soko, makata suane Kotimo sesehoasimo rakinie. Kotimo sesehoasimo somehoanie. Kereso aeyaka Ata Kotiaki suseaka kurikurihoanie. \s1 “Keresoa paosa aporo hinamo re uyáka risikianie,” aisane oyapo. \p \v 18 Hinamo repo namina aporo pusuamo someane kakimakanie. Kakimarakano Unihae Yasu Keresoa paosa hinamomo anapo. \v 19 Arirakano aporo, repo namina hinamoane himu tumurumo hemakapukua koteaka asekea risikianie. Repo namina hinamoyaki tau auaraka risikianie. Matewaraka sapehokopo. \p \v 20 Arirakano hokosa, repo namina ata ama tetapō someane maiya suamo kakimakanie. Kakimarakano Kotimo sesehokosapo. \p \v 21 Arirakano hokosa wafayao, repo hokosamo hisihokohoamo hokosaki sape marekea matewahokopo. Matewarakano hokosa ane seseaka risikikosafapo. \p \v 22 Arirakano aporo raipa roposao, reane aporo metakiramo roposapo. Aporoamo reane roposasamo repo ipoko makata rakikia marerapo. Ipu someane repo kakimakanie. Ipu asekea arisia maiya amo hákasa wakapuaka rakiane siahoasifareapo. Maiya suamo repo koteaka wakapuaka rakinie. Aporoamo hákasa asekea sesehoasimo rakiakopo. Kotiaki hemakapukua Kotimo sesehoasimo rakinie. \v 23 Asiamo makata rakira suane repo himu hakásaraka wakapuaka rakinie. Rakiraka risike úyaka hemakapukua, “Aporomo asekeasimo isiapo makata rakirakanafapo. Unihae Yasu Keresomo sesehoasimo isiapo epoko rakirakanapo.” Aíyaka hemakapukua koteaka rakinie. \p \v 24 Repo úyaka hemakapunie. Re kakaro asekea rera aporoane Yasu Keresopo. Asiamo repo Yasu Keresopoko makata rakirakanapo. Arirakano epo reane makata ropo kakakosapo. Asiamo Yasu Keresomo ipi kakimara aporo hinamo suane makata ropo kakakosapo. \v 25 Asiane aporomo watikiaka rakirakano, epo ropo watikisane makosapo. Makata su Kotimo asekea takekea parakunapo. Aporomo makata rakisia yaiya Kotimo hakása yine kakakosapo. Kotimo makata ropo karáne ereketae karápo. \c 4 \p \v 1 Aporo roposa wafayao repo aporo raipaki koteaka some kakanie. Koteaka asekea risikianie. Aporo raipamo wafayane repo. Repo wafayane hepene yapura rekenapo, aíyaka hemakapunie. \s1 Kakimara aporo hinamoaki Poremo someaka motosane oyapo. \p \v 2 Repo kurikurinane metakariakopo. Wakakoraka sikiraka kurikurihokopo. Koteaka hemakapukua kurikuriraka Kotiaki suseaka kurikurihoanie. \v 3 Repo kurikuriana maiya amo isupoko soko farimaka kurikurihoanie. Kurikuriraka úyaka kurikurihoanie. “Kotio, nómo someane, aporo hinamomo kaiyako sesehoasimo Koti, nómo ikia koro ropaka amara ayiáka, kaiyako sesenane aporoaki kakanie. Isiapo nómo someane aporo hinamoaki some kakasimo ikia koro ropakamakanie. Kereso mahamesane isiapo kakama somehoasimo ikia koroane nómo ropakamakanie.” Aíyaka kurikurihoanie. Arirakano aporo hinamomo Keresoane hemakapusimo some ane nōmo some karakano, aporo metakiramo ano tipura makesapo. \v 4 Ano tipura makerakano yia, Yasuane nōmo some kakakoripo. Some kepoane nōmo koteaka some kakasimo, repo anopoko farimaka Kotiaki kurikurihoanie. \p \v 5 Arirakano Keresoa paohoanafonosa aporo hinamomo mahisihokohoamo re iyaki koteaka tau risikianie. Re arisia maiya amo nenakamaka risikiakopo. Nena aporo hinamomo Kotiane hemakapusimo repo wakapuaka rakinie. Ipu Kotimo someane kaiyako seserakano, repo someraka, “Isiapo keseke somehokosapo.” Aihokopo. Ipu kairakano pipu yiamo somehoanie. \v 6 Aporo metamo reaki kairakano repo aporoaki some parihinaka kifirimo makata nakosa rusua wapeana ayiáka repo aporo suaki koteaka some parihinie. Aporo metamo makata meta kairakano eaki ereketae koteaka some parihinie. Epo kakaro hemakapusimo koteaka some parihinie. \s1 Tíkikase soko Onísimase soko Korosi taonea Poremo pusiesane oyapo. \p \v 7 Isiapo Keresoa paosa aporo mae Tíkikase re arisia peraka anoane epo reaki somehokosapo. Unihae Keresopoko nōmo arakira ayiáka epo soko hakása yineraka rakirakanapo. Rakirane epo metakarirakanafapo. Eane nōmo himu tumurumo hemakapurakanapo. \p \v 8 Isu uyáka risiane repo hemakapusimo nōmo eaki somehoko pusie airakanapo. Repo someraka, “Pore mayiáka rekenarakapo,” aíyaka hemakapukohoamo epo somehoko peakosapo. \v 9 Arirakano aporo meta yano motosa Onísimase soko eyaki hakāsa pusierakanapo. E Keresoa paosa aporo mae kotesapo. E repo namina ape sumu hakásapo. Ape wo makata rakirane tetapō reaki somehokosapo. \s1 Poremo ayapasane oyapo. \p \v 10 Arisitákase anoyaki tipura rekenapo. Epo soko reane hemakapurakaripo, aisapo. Pánapasemo ipi makai hokosa Makamo soko reane hemakapurakaripo, aisapo. Asiamo Maka perakano repo eane pasimakanie. Fana nōmo reaki someaka marerakanapo. Keseke e perakano eane repo tereraka pasimakanie. \p \v 11 Arirakano aporo meta yano motosa Yasu\f + \fr 4:11 \ft Aporoane Yasu Keresofapo. Ane aporo metapo.\f* Yásatasemo soko reane hemakapurakaripo, aisapo. Aporo isia ane Yu aporopo. Iane Yasu Keresoaki risikiako parisapo. Aporo isia amo anoyaki hakāsa rakirakanapo. Ipu Yasu Kereso unihaeaka reane some karapo. Arirakano ipu ano soko ararenapo. \p \v 12 Epáfarasemo soko reane hemakapurakaripo, aisapo. E repo namina ape sumu hakásapo. E Yasu Keresomo makata rakira aporo metane épo. Re Yasuaki paroaka risikiasimoripo, aíyaka epo hemakapukua kurikurirakanapo. Repo Kereso menane serekehokohoamo kurikurirakanapo. Kotimo hemakapusua á susu hemakapusimo kurikurirakanapo. Kotimo someane kakaroripo aihoasimo epo kurikurirakanapo. \v 13 Epo repoko kára rakirakano nōmo aserakanapo. Arirakano Reotisía aporo hinamo soko Hiráporisi aporo hinamo soko i supoko epo kára rakirakano nōmo aserakanapo. \p \v 14 Isiapo aporo táke mitikoro Rukimo soko reane hemakapurakaripo aisapo. Témasemo soko reane hemakapurakaripo, aisapo. \v 15 Arirakano Reotisía aporo Keresoa paosa aporo maeane nōmo hemakapurakanapo. Repo iaki someraka, “Poremo reane hemakapurakanapo.” Aíyaka somehoanie. Nimifaki soko nōmo hemakapurakanapo. Epo apea kakimara aporo hinamo sarimarakano i suane nōmo hemakapurakanapo. Repo iaki someraka, “Poremo reane hemakapurakanapo,” aíyaka somehoanie. \p \v 16 Repo sawi one menoraka faraka, Reotisía sése apea Keresoa paosa aporomo sawi one menohoasimo iaki makeanie. Arirakano sawi meta Reotisía aporoaki nōmo poparaka makesane repo menohoanie. \v 17 Arirakano Akípaseaki úyaka somehoanie. “Kotimo neaki makata rakisimo kasane rakikia makanie,” aihoanie. \p \v 18 Arirakano sawi one popana aporomo penesoroane nōmo maka, makata feteraka popana one, “Ano Poremo reane hemakapurakanapo,” aíyaka nōmo hokonomo poparakanapo. Ano tipura makesane repo hemakapunie. Arirakano Kotimo re ararehoasimo nōmo hemakapurakaripo.