\id 1TI - Fasu NT [faa] -Papua New Guinea 2011 (DBL 2014) \h 1 Timoti \toc1 1 Timoti \toc2 1 Timoti \toc3 1 Ti \mt1 1 Timoti \imt1 1 Timoti sawi one mahemakapukusa someane oyapo. \ip Sawi one Poremo Timotiaki popasapo. Timotimo kaīyia Yu aporo hinamopo. Arirakano Timotimo wafayane kiriki aporopo. Aporo hinamomo Yasuane hemakapusimo Pore kimisi puraka, Timotiane keresoa paoraka rea aporosamo, eyaki hakāsa pukusakipoko Timoti karikia pusuapo. \ip Keseke Poremo Timotiaki someraka “Keresoa paosa aporo hinamo Efesase sesea risiane, nómo asekea rekeanie,” aisapo. Asiasamo Peremo arare someane some kasapo. \ip Asiasamo Poremo arare someane Timotiaki some kasapo. Paseto aporo soko tikone aporo soko uyáka risikianie, aisapo. Arirakano kotafe tisamo someane kakimaka kekemahokohoamo asekeanie, aisapo. Arirakano Timotimo ipi koteaka rekeasimo Poremo some kasapo. \iot 1 Timoti sawia some kepo parakuraka popasane oyapo. \io1 \ior 1:1-2\ior* Poremo sawi one kepomarekea popasapo. \io1 \ior 1:3-20\ior* Kotafe tisamo someane asekeanie, Timoti, nómo Kotimo someane kakaro ereketae somehoanie, aisapo. \io1 \ior 2:1-8\ior* Isu koteaka risikiasimo kamani aporopoko kurikurihoanie, aisapo. \io1 \ior 2:9-15\ior* Hinamo re, makahinamoraka tokoakopo, aisapo. \io1 \ior 3:1-16\ior* Pateso aporoane soko, tikone aporoane soko murikimakanie. \io1 \ior 4:1-5\ior* Kotafe tisa peraka makata somehokosane Poremo somesapo. \io1 \ior 4:6-16\ior* Timoti ne uyáka rekeanie, aisapo. \io1 \ior 5:1–6:21\ior* Keresoa paosa aporo hinamo asekea reke ayiakakosane Poremo somesapo. \c 1 \s1 Poremo Timotiaki sawi fana poparaka makesane oyapo. \p \v 1 Yasu Keresomo tarira aporo rekeasimo Kotimo mafasikia murikimasa aporoane ano Porepo. Arirakano Yasu Keresomo soko ano murikimasapo. E pariperakarihoamo isu kau risikinapo. \v 2 Timoti, néaki nōmo sawi one poparaka makerakanapo. Nōmo néaki Yasu Keresoane some kasane nómo kakimaka eaki rekeako parisapo. Asiasamo né nōmo hokosa asiapo. Nōmo hemakapusuane Ata Kotipe Unihae Yasu Kereso tetapō auaraka rerane soko, kamenakaraka rerane soko, yaku ararenane soko, néaki kakasimo nōmo hemakapurakaripo. \s1 “Kotafe someane kakimakopo.” Aisane oyapo. \p \v 3 Fana ano Masetónia hauaka pusua maiya amo, Timoti néaki nōmo someraka, “Né Efesase ape yia rekeanie.” Aíyaka nōmo neaki somesapo. Aisa ayiáka pipu soko, “Né Efesase ape yia efera hunia rekeanie.” Aíyaka nōmo néaki somerakanapo. Arirakano Efesase apea aporo metakiramo kotafe some karakano nómo iaki someraka, “Yasuane kotafe some kakakopo.” Aíyaka somehoanie. Aíyaka somehokosakipoko né yia rekeanie. \v 4 Aporo sisimamo wate ásiapakae aíyaka some kepoane rakupe pesane pipu metakarinie, aihoanie. Ipu makasa kamumamo aporo wainepe pesa yano taesa yakai popasane soko makáranapaka metakarinie, aihoanie. Wate fana ipu makasa kamumamo some kepo rakupe pesane soko, aporo wainepe pesa yano taesane soko somerakano aporomo kaikia someraka, “Kakaro asiarakapo.” Aíyaka himu tetáraka hemakapurapaka someane some kakakopo, aihoanie. Wate fana ipu makasa kamumamo some kepo some kape pesane soko, aporo wainepe pesa yano taesane soko somerakanone, aporomo Kotiane hemakapusimo ipu somerakanafapo. Arirakano aporomo Kotiaki himu hakásaraka hemakapurakano, Kotimo ipi hemakapusuane aporoaki karápo. \p \v 5 Nōmo néaki some akara one aporo hinamo suamo kakimaka risikino, i namo kakaro koteaka risikiakosapo. Arirakano makata watikisa metakarisiane efera hunia rakiako hemakapukusafapo. Arirakano Kotiaki kakaro himu hakásaraka hemakapukusapo. Asiasamo Kotiane soko aporo metakirane soko ipu himu tumurumo hemakapukusapo. Asiamo ipu namina yia himu tumurumo hemakapusimo some akara one nōmo reaki some karakanapo. \p \v 6 Arirakano some kotesane aporo metakiramo kakipayaraka ikia kara hasaka apura ayiáka purakanapo. Hasaka apura ayiáka nenakamaka me rukua mokome somerakanapakae. \v 7 Ipu someraka, “Kotimo somemane motosane some kepo kará aporo tisane isupo.” Aíyaka somesa nine Kotimo some kepoane ipu hemakapurakanafapo. Ipu wakapuaka someraka tiki somerakao asiane ipu namina some kepoane hemakapurakanafapo. \p \v 8 Arirakano Kotimo somemaneane Kotimo isuaki some karakano isiapo kakimaka rakirakano, somemaneane kotesapo. Ane isiapo hemakapurakanapo. \v 9 Asiamo aporo hinamo ereketaeraka risiakipoko Kotimo somemaneane motosafapo. Arirakano aporo hinamo watikiaka risiakipoko maropohoasimo somemane motosapo. Aporo hinamo úyaka risiakipoko somemaneane motosapo. Somemane mamosona aporo hinamoakipoko soko, somemane koaretaena aporo hinamoakipoko soko, Kotiane hemakapunafonona aporo hinamoakipoko soko, aporo hinamo watikisa akipoko soko, Kotimo ikia kara kekemahoanafonoraka hauaka wo makata rakirane kekemana aporo hinamoakipoko soko, ata ama tetā kukusimo rura aporo hinamoakipoko soko, aporomano rura aporo hinamoakipoko soko, \v 10 hinamo hakimara aporoakipoko soko, aporo hokosa takēyaki pura aporoakipoko soko, hokosa haki serafo maka karikia nena aporo hinamoakipoko soko, kotafe somera aporo hinamoakipoko soko, kotafe aumana aporo hinamoakipoko soko, kakaro someane metakarikia kakaro some kotesane mawakasemaraka rakira aporo hinamoakipoko soko, ayiáka aporo hinamo watikiaka risiakipoko somemaneane motosapo. \v 11 Arirakano kakaro someane soko, Yasuane hemakapusimo some kotesane soko, hakāsa yiyareapo. Arirakano Yasuane some kakasimo Kotimo ano murikimasapo. Koti faeraka reane soko, wakapuaka reane soko, epo someane nōmo some karakanapo. Arirakano sesenamo kepoane Koti ipipo. \s1 Poremo Kotiaki susesane oyapo. \p \v 12 Nōmo koteaka rakisimo Unihae Yasu Keresomo anoaki wakapu karakasupo. Wakapu karaka epo hemakapuraka, “Poremo anopoko siaraka rakiraka rekeakosapo.” Aíyaka hemakapukua nōmo epoko rakisimo epo ano murikimarakasupo. Murikimasasamo nōmo eaki suserakanapo. \v 13 Fana nōmo eane mainamareraka mawakasemaraka somesapo. Yasu soko arirakano Yasua paosa aporo hinamoane soko nōmo mokoatikirakano yia, Yasumo ano kamenakarakasupo. Nōmo epo someane kakimakasiraka meraruraka rekeno asekea, epo ano kamenakarakasupo. \v 14 Kamenakaraka Unihaemo ano yaku arareraka nōmo Yasu Keresoaki kataka marekea rekeno asekea, eaki himu hakásaraka hemakapurane soko, himu tumurumo hemakapurane soko, anoaki karakasupo. \p \v 15 Arirakano repo soko eaki himu hakásaraka hemakapukusakipoko kakaro some one kakimakanie. Aporo watikisane mafasiako Yasu Keresoane hauaka wo pesapo. Arirakano namo kakaro aporo watikisa fana reane anopo. \v 16 Asiane Kotimo ano kamenakarakasupo. Ano kakaro aporo watikisa rekeno, Yasu Keresomo anoaki foaka sapehoanafonoraka ano koteaka rekeasimo ano pasimarakasupo. Asiamo aporo hinamo suamo asekea hemakapusimo Yasumo anoaki foaka sapehoanafonoraka ano koteaka rekeasimo pasimarakasupo. Asiamo ipu hemakapuraka, “Yasumo Poreaki foaka sapehoanafonoraka e koteaka rekeasimo pasimasasamo anoaki soko ayiakakosapo.” Aíyaka Yasuaki himu hakásaraka hemakapurakano yaiya rerane makosapo. \v 17 Asiamo yaiya rera Unihae Kotiaki nōmo kekererakanapo. E kurafaraka reane soko, e isiapo asekeanafononane soko, Koti hákasa ipipo. Maiya suamo e yano motosane nōmo makáraraka kekererakanapo. Epo faesane soko yaiya faeraka rekeakosasamo eaki kekererakanapo. Kakaroripo. \s1 “Timoti né paroaka rekeanie.” Aíyaka Poremo somesane oyapo. \p \v 18 Timotio, né Keresoa paosa aporosasamo né nōmo hokosa asiapo. Asiasamo somemane one nōmo néaki some karakanapo. Kotimo somerakano kaira aporomo néaki fana some karakasuane kakimaka hemakapukua rekeanie. Nōmo some one hakāsa yiyapo. Ame aporo paroaka wakapuaka risike yunu awera ayiáka, nómo soko Kotipoko paroaka wakapuaka reke epo yunuane weanie. \v 19 Kotiaki kakaro himu hakásaraka hemakapukua rekeanie. Makata watikisa né himura kakerakano kairaka, ní himumo neaki tau somerakano kakipayahokopo. Kakimaka makata watikisane metakarinie. Metakarikia tau himumo hemakapukua kotesa susu hemakapukua someraka rekeanie. Arirakano aporo metakiramo himura tau makata watikisa kakerakano kaikia kakipayaraka, makata watikisane yia kake Kotiaki himu hakásaraka hemakapurane soko metakarisiapo. \v 20 Metakarisia ayiáka, aporo tetámo soko Kotiane metakarisiapo. Metakarisiane meta, yano motosa Himeneusepo. Metane yano motosa Arekesátapo. Tetapō himura tau watikisane yia kakerakano kaikia kakipayaraka, tetapō Kotiane mawakasemaraka mainamaresapo. Mainamaresane metakarisimo aporo tetāne nōmo Sataneaki kasapo. \c 2 \s1 Kotiaki kurikurinane oyapo. \p \v 1 Re uyáka risikiasimo nōmo hemakapurakaripo. Makata fanane aporo hinamo supoko hemakapukua farimaka kurikurihoanie. Arirakano Kotimo ipi hemakapusuane ayiakasimo eaki kurikuriraka wahoanie. Arirakano aporo hinamo suane Kotimo ararehoasimo kurikurihoanie. Makata supoko Kotiaki susehoanie. \p \v 2 Isiapo Kotiaki himu hakásaraka hemakapukua risike, tau auaraka risikiakosakipoko, kamani aporo unihae fanaraka kaya epoko soko farimaka kurikurihoanie. Arirakano kamaniyaki makata rakira aporo akipoko soko farimaka kurikurihoanie. \v 3 Ayiáka kurikuriraka risikino kotehokosapo. Koteaka risikino, Kotimo sesehokosapo. Asiamo Kotimo isu mafasikia ararenapo. \v 4 Kotimo aporo hinamo suane hemakapukua mafasiako seserakanapo. Arirakano kakaro someane repo koteaka hemakapusimo ipi hemakapukua rekenapo. \v 5 Asiamo Koti hákasa ipipo. Arirakano aporomo ainane soko Kotiaki some kaka, Kotimo ainane soko aporoaki some kaka, ayiakasimo, tipia reane Yasu Kereso ipi hákasapo. Yasu Kereso tipia rekeakosakipoko ipi aporomanomo kauane maka hauaka wo pesapo. \v 6 Aporo hinamo suamo makata watikisa mafahoko ipi kauane makata ropo akara ayiáka ipi kauane kaka kusuapo. Asiamo aporo hinamo suane Kotimo mafasiasimo ipi kusuapo. Kotimo murikimasa maiya hakasa yiamo Yasu ipi kusuapo. \v 7 Ipi kusuasamo eane soko nōmo some kakasimo epo ano tarira aporo rekeasimo murikimasapo. Murikimarakano Yu aporohoanafonosaki Kotimo kakaro someane ipu kakimaka, Kotiaki himu hakásaraka hemakapusimo nōmo tisamo atarira ayiáka tarikia some karakanapo. Nōmo kakaro somerakaripo. Kotafe somerakarifapo. \p \v 8 Asiamo nōmo hemakapusuane ape sumu su aeyaka Keresoa paosa aporo suamo hokono máfaraka\f + \fr 2:8 \ft Namina kurikurinane hokono máfaraka ayiáka Kotiaki kurikurinapo.\f* Koti makáraraka eaki kurikurihoanie. Sapesane soko tafatafasane soko metakarikia kurikurihoanie. Aíyaka nōmo hemakapurakaripo. \s1 “Hinamo re uyáka tokoanie.” Aisane oyapo. \p \v 9 Arirakano Keresoa paosa hinamo reaki nōmo some one some karakanapo. Reane aporomo asekeasimo makahinamohokopo. Pasu siaraka koteaka osohoanie. Arirakano pasu siaraka koteaka makafirinie. Arirakano hinamo repo uni itiane makahinamohoko hemakapukua rakiakopo. Arirakano hinamo repo makahinamohoko hemakapukua ikiare mawia taponane soko, seketenaeya fakaterapinane soko, pasu mone káramo roporaka osonane soko, aporo metamo asekeasimo kau rakiane siahoasifareapo. \v 10 Kau rakirane makárahokopo. Meta arareraka koteaka rakirane makárahoanie. Meta ararenane koteaka kau arakira ayiáka rakirakanapo. Meta ararenane Kotiaki himu hakásaraka hemakapusua hinamo amo anapo. \p \v 11 Kotimo some akara maiya amo Kotimo someane kaikia hemakapukusakipoko, hinamo re me faraka tau tokoanie. Some akarane koteaka kaikia tokoanie. \p \v 12 Hinamo repo aporoaki tisaraka some kaka, arirakano hokotakekea ayiane siahoasifareapo. Aíyaka nōmo hemakapurakaripo. Asiamo hinamo re tau tokoanie. \v 13 Arirakano Kotimo Atame fana rakikia Ifi keseke rakisiapo. \v 14 Arirakano Satanemo mahoperaka kotafe somesane Atamemo kakimasafapo. Ifimo kakimaka Kotimo someane koaretaesapo. \v 15 Koaretaesasamo hinamomo hokosa taka apera maiya amo kau terapo. Asiane hinamomo Kotiaki kakaro himu hakásaraka hemakapukua kake, arirakano meta ararehoko hemakapukua kake, arirakano makata watikisane kikisiraka metakarikia kake, arirakano koteaka tau kake, maiya suamo ayiáka kakeno, ipi hokosa taka apera maiya amo Kotimo e mafasiakosapo. \c 3 \s1 “Keresoa paosa aporo hinamoane asekea rea (paseto) aporo re uyáka risikianie.” Aisane oyapo. \p \v 1 Hao, kaisie, kakaro someane nōmo reaki some karakanapo. Aporomo someraka, “Keresoa paosa aporo hinamo asekea rea aporoamo arakirane nōmo rakiakoripo.” Aíyaka aporo metamo somerakanone, aporoamo makata rakira kotesane rakiako seserakanapo. \v 2 Asiamo asekea rea aporo, né uyáka rekeanie. Né koteaka reke nómo watikiaka rakianafonorakano aporo metakiramo né hokomaka somehokosafapo. Né koteaka ereketaeaka reke, Keresoa paosa aporo hinamoane nómo asekea rekenone ane, siahokosapo. Nómo hinamo hakása arumakanie. Né sipiriti he nekea himu maparitaehokopo. Kaumo hemakapusuane kekemaraka rakiakopo. Koteaka hemakapurane kekemaraka rakinie. Makata ereketae susu rakinie. Aporo kimisi soko perakano nómo tereraka pasimakanie. Aporo hinamo suaki nómo koteaka tisaraka tarinie. \v 3 Sipiriti he masuanane kára nakopo. Tapare saperaka weakopo. Tau auaraka rekeanie. Mone kára mokoakosakipoko hemakapukupo. \v 4 Nómo apea, nómo ní hinamomo soko, nómo ní hokosamo soko, ipu suamo nómo someane koteaka kakimakasimo iane koteaka asekea rekeanie. Nómo someane nómo ní hokosamo koaretaenafaraka, nómo ní hemakapusuane kekemaraka koteaka kakimaka risikiasimo nómo ní koteaka asekea rekeanie. \v 5 Arirakano nómo hinamomo soko, nómo hokosamo soko, ipu nómo someane kakimakanafonorakano, iane nómo koteaka asekea rekenafapo. Nómo iane koteaka asekea rekeanafonorakano, Keresoa paosa aporo hinamoane soko, nómo mayiáka koteaka asekea rekeakosare? Nómo koteaka asekea rekeasifareapo. \p \v 6 Arirakano né Yasuaki kawe rekeako pariraka he tapukumarerakano, nómo Keresoa paosa aporo hinamoane asekea rekeane siahoasifareapo. Né hea kawe tapukumaresasamo, Keresoa paosa aporo hinamoane asekea reke, né níane makáraraka hemakapurapaka, Keresoa paosa aporo hinamoane nómo asekea rekeakopo. Arirakano né níane makárarakano, Kotimo fana Sataneaki someraka, “Né metakarikia pusie.” Aisa ayiáka, né soko Kotimo metakarikia pusie aihokosapo. \v 7 Arirakano Keresoa paohoanafonosa aporomo soko nómo ainane asekea néane seserakano, nómo Keresoa paosa aporo hinamoane asekea rekeane, siahokosapo. Asiane Keresoa paohoanafonosa aporomo né asekea hisiraka, néane hokomaka someraka, “Epo watikiaka arakire,” airakano né kaiyahokosapo. Ne kaiyanamo, kasipumo pokoa amara ayiáka Satanemo kasipu amo né makosapo. Anapaka Keresoa paosa aporo hinamoane asekea rekeakosa aporo murikimakosakipoko, Keresoa Paohoanafonosa aporomo nómo ainane asekea someraka, “Epo koteaka rakirapo,” aihokosapo. \s1 “Tikone aporo re uyáka risikianie.” Aisane oyapo. \p \v 8 Tikone aporo re uyáka risikianie. Keresoa paosa aporo hinamoane asekea risia aporo koteaka arisia ayiáka, re soko ayiáka koteaka risikianie. Koteaka ereketae susu hemakapukua rakiraka risikianie. Aporo metaki some meta kaka, aporo metaki some meta kaka, ayiáka some koaka mareakea somehokopo. Sipiriti he soko he watikisa soko nakopo. Makata kemo soko, mone soko, kára mokoako hemakapukupo. \v 9 Arirakano Keresoa paosa aporo hinamoaki Kotimo kakaro someane ipi tarisiapo. Asiamo ipi kakaro some kotesane kaikia himu hakásaraka hemakapukua paroaka risikianie. Paroaka risike ipu namina himua makata watikisa kakerakano kaiyanafonona aporoane murikimakanie. \v 10 Tikone aporoane murikimakosakipoko, haru murikimarafaraka, epo makata rakirane fana asekeanie. Epo koteaka rakirakanare? Epo watikiaka rakirakanare? Ayiáka repo asekeanie. Repo aseane epo koteaka rakiraka rekeno asekea, epo sia tikone aporomo rakirane rakisireapo, aíyaka hemakapukua murikimakanie. \p \v 11 Tikone aporomo koteaka arakira ayiáka, tikonemo hinamo re soko ayiáka koteaka tokoanie. Metane hokomaka somehokopo. Arirakano he watikisa nekea himu maparitaeraka aina ayiáka tokoakopo. Maiya suamo koteaka susu rakiraka toke, arirakano kakaro ereketae susu someraka tokoanie. \p \v 12 Arirakano tikone aporo nómo hinamo hakása arumakanie. Nómo ní hokosamo soko, nómo ní hinamomo soko, ipu suamo nómo someane kakimakasimo iane koteaka asekea rekeanie. \v 13 Nómo koteaka rakirakano ne yano motosane kotehokosapo. Arirakano Yasu Keresoaki himu hakásaraka hemakapukua reasasamo epo someane nómo somehoko kaiyanafaraka mapiraraka wakapuaka somehokosapo. \s1 Kakaro some kepoane oyapo. \p \v 14 Yumo nōmo sawi one poparaka reke, nōmo ne foaka aseako peako hemakapurakaripo. \v 15 Ano peakosapoko asiane ano foaka peanafonorakano ane, aporomo koteaka ereketae rakiraka risikiakosane ipu hemakapusimo nōmo poparaka ayiakakosapo. Yaiya rera Kotimo ipi kakaro someane Keresoa paosa aporo hinamomo kakimaka makama fananapo. Aina ayiáka ira warupi paroaka area ayiáka Keresoa paosa aporo hinamomo Kotimo kakaro someane kakimarakano ane ayiáka paroaka risirapo. \v 16 Kotimo kakaro some kepoane namo kakaro kárapo. Some kepoane aporomo marakoraka hurutapiakosafapo. Kotimo someane isiapo kakimasa kepoane oyapo. Yasu Keresomo aporomano kau maka perakano isiapo aporo hinamomo asesapo. Arirakano ipiane ereketae susu reane Ho Kotesamo isuaki tarisiapo. Arirakano hepene aporomo soko eane asesapo. Arirakano hauaka su aeyaka aporo suamo eane hemakapusimo aporo metakiramo some kasapo. Some karakano kaisia aporo hinamomo eaki himu hakásaraka hemakapusuapo. E hepene yapunaka pasimarakano faeraka reke e yano motosa káraraka rekenapo. \c 4 \s1 Kotafe tisa aporo peakosane oyapo. \p \v 1 Kotafe tisa aporo peakosapo aíyaka ho Kotesamo hufitaeraka somesane oyapo. Hauaka one fahoko ana maiya amo, aporo metakiramo Yasu Keresoaki hemakapusuane metakarikia, kotafe hora aporoaki patera aseakosapo. Patera asekea, kotafe hora hoamo someane soko kakimaka, Satanemo aporo raipa yakasa hope yatafu tetapō some akarane kakimaka rakiraka risikiakosapo. \v 2 Arirakano kotafe some kepoane oyapo. Aporomo himu tetáraka hemakapukua risiamo kotafe somerapo. Ipu himu tetáraka risirane mokopayarakano, ipu himuane Satanemo murikimaka marerapo. Murikimaka mareraka, “Himuane nōmenapo.” Aíyaka Satanemo murikimaka marerapo.\f + \fr 4:2 \ft Murikimaka marerane aporomo saro senaki pateraka, saroane nōmenapo. Aihokosakipoko pateana ayiáka murikimaka patenapo.\f* \p \v 3 Murikimaka maresa aporoamo someraka, “Hinamo arumakopo. Arirakano makata nakosa metakira soko sokoaihoanie. Asiamo hinamo arumaraka makata sokoaisane nenakanone ane, re watikiaka risikinapo.” Aíyaka ipu kotafe some kakakosapo. Asiamo kotafe someane repo kakimakopo. Makata nakosane Kotimo ipi rakisiapo. Asiamo Kotiaki himu hakásaraka hemakapusua aporo hinamomo Kotimo kakaro someane kakimarakano, ipu makata nenane nasimo Kotimo rakisiapo. \v 4 Asiamo makata su Kotimo rakikia maresane namo kakaro kotesapo. Kotesasamo makata nakosa metakira hisiraka sokoaihokopo. Makata nakosa su maka suseaka kurikuriraka neane siahoasireapo. \v 5 Asiamo Kotimo someamo soko kurikurianamo soko makata nakosane makotenapo. \s1 Yasu Keresomo aporo raipa kotesane oyapo. \p \v 6 Arirakano nōmo some one neaki tarirakanapo. Keresoa paosa aporo maemo koteaka hemakapusimo nómo some karakano ane, né Yasu Keresomo aporo raipa kotesane népo. Arirakano né kau kárahokosakipoko, nómo asipa nenapo. Aina ayiáka nómo Yasu keresoaki himu hakásaraka hemakapusuane kárahokosakipoko, Kotimo kakaro someane yaiya kakimaka rekeanie. \v 7 Kakimaka reke aporo metakiramo Kotiane metakarikia, aporo sisimamo soko, hinamo sisimamo soko, makata some rakupe pesane kakimakopo. Asiamo someamo Kotiane makáranafapo. Arirakano Kotipoko wakapuaka rakiraka rekeakosakipoko Kotimo ainane koteaka enomaka rekeanie. \v 8 Arirakano aporomo makata rakiako kau hisiraka yofenapaka maiya suamo apea karáfapo. Kau mawakapuhokosakipoko aporomo makata rakirapo. Ane wakasema kotesapo. Arirakano namo kakaro kára kotesane oyapo. Himu soko ho soko tetákara yofenapaka, Kotipoko rakiako seseraka, Kotimo ipi ainane enomaka hemakapunie. Enomaka hemakapurakano yumo soko koteaka rekeakosapo. Keseke soko yaiya koteaka rekeakosapo. \p \v 9 Hao, kaisie. Nōmo some akara one kakaro somerakanapo. Some one kaikia, kakaro kakimakanie. \v 10 Isiapo Kotiane ipi wate fana reane, yumo soko yaiya rekenapo. Kotimo aporo hinamo suane mafasiakosakipoko hemakapusuane, epo someane kakimara aporo hinamoane hákasa mafasirapo. Asiamo Kotiaki isiapo himu hakásaraka hemakapuraka risikinapo. Isiapo epoko rakiane isu aporo metakiramo mokoatikirakano yia, isiapo wafororaka rakiraka risikinapo. \p \v 11 Arirakano some one aporo hinamo suaki some kakanie. Some karaka, “Re uyáka risikianie.” Aíyaka maroporaka some kakanie. \v 12 Timoti, nómo some karakano, né hokosa rauasasamo aporo metakiramo néaki someraka, “Né nenakamaka hokosa reapo.” Aíyaka aporoamo né makefehoane siahoasifareapo. Keresoa paosa aporo hinamomo néane asekea ipu né kekemahoasimo koteaka someraka, arirakano koteaka reke, arirakano aporo hinamo metakirane himu tumurumo hemakapukua reke, arirakano Kotiaki soko himu hakásaraka hemakapukua reke, arirakano himura watikisane metakarikia koteaka susu rekeanie. Asiamo né koteaka rekeno, ipu né asekea kekemahoasimo né koteaka rekeanie. \p \v 13 Ano peasiraka nómo uyáka rakinie. Aporo hinamo suamo kaiyisimo Kotimo sawiane kakama menohoanie. Menoraka Kotimo someane some kakanie. Arirakano aporo hinamomo hemakapusimo Kotimo some kepoane tisaraka koteaka some kakanie. \v 14 Kotimo ipi wakapu yaku ararenane néaki karakano, nómo masane metakariakopo. Kotimo somerakano kaira aporomo néaki some kaka, arirakano Keresoa paosa aporo asekea risia aporoamo ipu hokonomo né sakaisa maiya amo, Kotimo ararena wakapuane néaki yaku kasapo. Kasane maka rakinie. \v 15 Nōmo someraka one kaikia hemakapunie. Hemakapukua reke, some one murikimaka rakiraka rekeanie. Arirakano Kotimo ikia kara koteaka rakipe purakano, néane aporo metakiramo asekea someraka, “E Kotimo ikia kara koteaka apure.” Aíyaka néane somehokosapo. \p \v 16 Ipu nómo makata rakirane asekeasimo nómo koteaka rakiako hemakapukua rekeanie. Nómo tisaraka makata some akaramo nómo hasaka some karápaka asekeanie. Ayiáka koteaka hemakapukua rakiraka rekeno, né níane soko arirakano nómo someane kakimasa aporo hinamoane soko Kotimo mafasiakosapo. \c 5 \s1 Kakimara aporo hinamoane maroponane oyapo. \p \v 1 Aporo sisimamo watikiaka rakirakano, nómo sakepamo iriraraka somehokopo. Ní ataki somera ayiáka eaki maroporaka tau auaraka somehoanie. Aporo rauaki someraka, ní maeaki somera ayiáka somehoanie. \v 2 Arirakano hakama sisimaki someraka, ní amaki somera ayiáka somehoanie. Hinamo rauaki soko, hinamo sakoraki soko, someraka, ní papāki somera ayiáka somehoanie. Hinamoaki maropoana maiya amo nómo hasaka hemaka purapaka nómo Kotiaki himu hakásaraka hemakapukua maropohoanie. \s1 “Hinamo yaro asekea rekeanie.” Aisane oyapo. \p \v 3 Hinamo yaroane aporo metamo ararehoanafonorakano, nómo ararehoanie. \v 4 Arirakano hinamo yaro ipi hokosamo soko, ipi hokosamo hokosamo soko, eane asekea risikianie. Fana ama, ata, hakamape, makasa kaua, ipu soko hokosa re asekea risiasamo, repo hokosamo soko iane ropo asekea risikianie, aihoanie. Asekea risikino Kotimo sesehokosapo. \p \v 5 Arirakano hinamo yaro meta, aporo metamo asekea rekeanafonoraka, ipi hokosa soko rekeanafonoraka, ipi haku kake, ipi Kotiaki himu hakásaraka hemakapukua kake, maiya suamo Kotiaki kurikuriraka kakeno asekea, eane repo ararehoanie. Asiamo ereamo soko, maíyamo soko, maiya suamo ipi Kotiaki kurikuriraka kake, hinamo yaroane koteaka kakakosapo. \v 6 Arirakano hinamo yaro metamo kaumo hemakapusuane kekemaraka, aporo metakirayaki mokome purakano, hinamoamo ipi apia kusua ayiáka ipi himuane kurakanapo. \v 7 Nōmo some akarane hinamo yaro suamo hemakapusimo some one some kakanie. Iane Keresoa paohoanafonosa aporomo hokomakohoamo some one, Timoti, nómo some kakanie. \v 8 Keresoa paosa aporomo ipi ama, ata, hakamape, makasa kaua, i suane asekea rekeanafonorakano, epo Kotimo someane koaretaerakanapo. Epo apea amano hakāsa risiane asekea rekeanafonorakano, epo Kotiaki soko himu hakásaraka hemakapukua rekenafapo. Epo watikisa amo Keresoa paohoanafonosa aporomo watikisane marokenapo. \p \v 9 Arirakano hinamo yaro sisima meta, keremisi kaeyako namasu (60) amo kayane, e yano motosa popahoane\f + \fr 5:9 \ft Hinamo yaroane Keresoa paosa aporo hinamomo asekea risikiasimo yano motosa popanapo.\f* siahoasireapo. E yano motosa poparaka ararehokosakipoko hinamo yaro uyáka kayane yano motosa popahoanie. Hinamo yaroane aporo hakása pusuane popahoane siahoasireapo. \v 10 Arirakano aporo hakása pusua hinamoane hinamo metakiramo asekea someraka “Hinamo amo koteaka rakirapo. Ipi hokosa koteaka asekea kayapo. Arirakano aporo kimisi perakano soko, ipoko ipi apiaki makata nakosa akará ayiáka karápo. Keresoa paosa aporo soko hinamo soko i korake epo kusunapo. Aporo hinamo metakira makata meta tomekesane epo ararenapo. Metapoko epo koteaka kára rakirapo.” Airakano hinamo yaro ayiáka koteaka kayane yano motosa popahoane siahoasireapo. \p \v 11 Arirakano hinamo yaro raua yano motosa popahokopo. Asiamo hinamo yaro rauamo maiya suamo Keresopoko makata rakirane metakarikia, aporomo e arumakasimo hemakapukua, aporoyaki puko kára hemakapukusapo. Hinamo rauamo anapo. \v 12 Asiamo fana epo Keresoaki someraka, “Népoko nōmo rakiakosapo.” Aisane metakirikia aporo metayaki purakano, aporo metakiramo asekea someraka, “Epo Keresopoko rakiakosapo, aisane metakarirane, hinamoamo kakaro hasakane.” Aihokosapo. \v 13 Ayiáka hinamo yaromo Kotimo makata rakira ane soko metakarikia, ipi kau hisiraka, masakariaraka kake, ape meta á purakano, ape meta á purakano, ayiáka tipia kotafe somehaeraka koraka rerapo. Makata somehoanafonosane epo hemakapukua tipia kotafe koaka marekea somerapo. \v 14 Anapaka nōmo hemakapusuane oyapo. Hinamo yaro raua aporomo arumayane siahoasireapo. Arumaka hokosa hokono marekea, ipi apia soko, hokosane soko, koteaka asekea tokoanie, aihoanie. Arirakano hinamo yaro rauamo watikiaka rakirakano, Keresoa paohoanafonosa aporomo asekea, isuaki hokomaka someraka, “Re watikirareapo.” Airapaka hinamo yaro rauaki nōmo someana one some kakanie. \v 15 Arirakano hinamo yaro metakiramo Kereso ane metakarikia Satane ane kekemarakanapakae. \p \v 16 Asiamo hinamo re Keresoa paosasamo hinamo yaro meta repo apea kakeno, hinamo repo namina yiamo hinamo yaroane asekea tokoanie. Arirakano kurikuri apea Keresoa paosa aporo hinamoaki someraka, “Hinamo yaroane repo asekea risikianie.” Aihokopo. I waforonapaka nómo apea hinamo yaro kakeno, nómo ní yiamo asekea rekeanie. Hinamo yaro ipi haku tipia kakeno ane, Keresoa paosa aporo hinamo metakiramo asekea risikianie. Nómo ní apea hinamo yaro meta kakeno, nómo ní yiamo asekea rekeanie. \s1 Keresoa paosa aporo hinamo asekea reane oyapo. \p \v 17 Keresoa paosa aporo hinamo asekea rea aporomo ipi namo kakaro koteaka asekea rekeno, eaki makata ropo karáka, hakása karáka, hakása meta soko, yaiya yaku ripaka marekea kakanie. Tetá karáka, tetá meta soko, yaiya yaku ripaka marekea kakanie. Epo Kotimo someane koteaka some kaka, arirakano koteaka tisaraka tarikia, asiamo eaki makata ropo meta soko yaku paoraka kakanie. \v 18 Kotimo sawia popasane oyapo. “Saro ponomakaumo witi hae kauane haketarisimo finirape apura maiya amo, witi hae namoane nasimo, ponomakau akaia tapohokopo. Neane siahoasireapo.” Aíyaka popahoareapo. \rq (Lo 25:4)\rq* \p Makata meta soko popasane oyapo. “Aporomo makata rakirakano ipi makata rakisiakipoko makata ropo makasireapo.” Aíyaka popahoareapo. \p \v 19 Aporo hakásamo Keresoa paosa aporo hinamo asekea rea aporoaki hukururakano kaiyakopo. Aporo tetámo soko metao, aporo isiamo soko metao, ayiáka ipu suamo hakāsa yine asekea hukururakano ane, kaiyinie. \v 20 Asekea rea aporo metamo yaiya watikiaka rakiraka rekeno aporo suamo kaiyisimo aporoaki ayiakakopo, aihoanie. Epo ainane aporo suamo kekemaraka, watikiaka rakirapaka eaki kakama metakarisie, aihoanie. \p \v 21 Asiamo nōmo some akarane ereketaeraka kekemahoanie. Aporo meta makama fanaraka aporo meta makama kesekeraka ayiáka rakiakopo. Asiamo Kotimo soko, Yasu Keresomo soko, Kotimo hepene aporo kotesamo soko, nómo arakirane aserakanapo. \v 22 Aporo metamo Unihae kotipoko rakisimo, wate foaka nómo hokonomo e sakairaka kurikurinane ayiakakopo. Foaka nómo hokonomo sakairaka kurikurisane, epo watikiaka rakirakano ane, nómo kererepo. Anapaka nómo ní koteaka susu rakiraka reke, watikisane metakarikia rekeanie. \v 23 Maiya káramo Timoti né himu nenakaraka makata takamasasamo, namo he hákasa nakopo. Waene he soko wakasema nanie.\f + \fr 5:23 \ft Efesase taonea á namo heane watikisasamo, aporomanomo neane makata takamarapaka, ipu waene heane wakasema nenapo.\f* \p \v 24 Arirakano aporo metakiramo makata watikisane aporo suamo wate foaka aserapo. Arirakano aporo metakiramo makata watikiaka rakikia mahamesane repo asekeanafonosane kesekea mafekemarakano aserapo. \v 25 Aina ayiáka aporo metakiramo makata koteaka rakirakano wate foaka repo aserapo. Arirakano aporo metakiramo makata koteaka rakisiane, kakama rakianafonosane repo wate foaka aserafapo. Asekeanafonosane, ipu makata koteaka rakisiane keseke repo aseakosapo. Asiamo ipu koteaka rakisiasamo ipu makata rakisiane keseke faserepeakosapo. \c 6 \s1 Aporo hinamo raipa roposaki “Uyáka risikianie.” Aisane oyapo. \p \v 1 Keresoa paosa aporo hinamo raipa roposao, re roposa wafayane hemakapunie. Epo né roposasamo eane hemakapukua, epo someane kakimaka rakinie. Aporo metakiramo Kotiane mawakasemahokohoamo, isiapo some akarane soko watikirareapo, aíyaka hokomakohoamo, re roposa wafayane hemakapunie. \v 2 Arirakano aporo raipa roposa wafayane soko Keresoa paoraka, arirakano aporo raipa roposane soko Keresoa paoraka, tati Keresoa paosa aporo maeraka risike, aporo raipa roposamo someraka, “Eto tetákara Keresoa paosasamo epo someane nōmo kaiyakosafapo.” Aíyaka hemakapukupo. Teto titi Keresoa paoraka mae hakāsasamo epoko wakapuaka rakinie. Keresoa paosa aporo ararehokosakipoko epoko wakapuaka rakinie. Timotio, nōmo some one ipu kakimaka rakisimo some akarane nómo tisaraka some kakanie. \s1 Kotafe tisa aporomo rakirane oyapo. \p \v 3 Kotimo ainane Unihae Yasu Keresomo isuaki tarikia some kasapo. Some kasane aporo metamo aoraka kakimakanafonoraka, arirakano epo ipi some meta haku some karáka, ipi Koti kekemana some hakasa yinesa someane karakánafapo. \v 4 Aporoamo koaretaeraka reke e ipiane makáranapo. Makáraraka reke ipi himeteraka nenakamaka makatane hemakapurapo. Aporoamo tafatafaraka somehoko seseraka, tafatafaraka somerane makáranapo. Nenakamaka tafatafaraka somera aeyaka kakanakeraka rerane fasereperapo. Arirakano saperaka rerane soko, mainamareraka somerane soko, topakamaraka hemakapukua somerane soko fasereperapo. \v 5 Maiya suamo ipu namina saperaka tafatafaraka risike namina himu hemaka apuramo koteaka hemakapunafonoraka, kakaro someane hemakapurafapo. Koteaka hemakapunafonoraka ipu hemakapuraka “Kotimo ikia kara kekemarakanone, makata kemo kára mora ayapo.” Aíyaka hasaka hemakapukua risikinapo. \p \v 6 Arirakano aporo metamo someraka, “Makata su ano mokoaripi,” aíyaka hemakapukua rerafaraka epo someraka, “Hauaka wo makata su ano siaraka rekenapo.” Aíyaka hemakapura aporoamo Kotiane kekemarakano eane Kotimo makotenapo. \v 7 Arirakano ipi kaīyiamo hokosa kiri taka apera maiya amo, makata kemo maka yia takaperare? Wae. Makata kemo maka yia takaperafapo. Kau huyaraka takaperapo. Akura maiya amo soko, makata kemo maka hiakosare? Wae. Makata kemo maka hiakosafapo. \v 8 Arirakano hauaka wo aporomo fiti tapirane soko, hinamomo nahuri kerane soko, makata nakosane soko, makatane tokeno repo uyáka somehoanie. “Makata su siareapo. Isu seseraka risikinapo.” Aihoanie. \v 9 Arirakano aporo metakiramo makata kemo kára mokoaripi, aíyaka hemaka apuramo, aporoane sipinamo makata kakayia maka, hea sokoperaka maka apura ayiáka, aporoane maka sokoperaka maka purapo. Maka purakano aporoamo ipi makata watikisane seseraka rakirakano, makata watikisamo e kirimaraka maka purapo. Puraka koteaka hemakapunafonoraka aporo masuasamo arakira ayiáka rakiraka i arupukusapo. \v 10 Asiamo makata watikisa su kepoane mone himu tumurumo hemakapura ayapo. Aporo metakiramo mone kára hemakapuraka, Kotimo ikia kara á kekemahoanafonoraka, mone mokoako hemakapura ikia kara á kekemaraka rakipe puraka, namina himu takunine ferepemo karesa akura ayiáka, himuane kukua risikinapo. \s1 Poremo Timotiaki someraka, “Né paroaka rekeanie,” aisane oyapo. \p \v 11 Timoti, né Keresoa paosa aporopo. Né monemo ikia kara á kekemaraka purapaka metakarikia takaripunie. Takaripukua ereketae rera ikia kara á kekemaraka puraka, Kotimo ainane hákasane rakiako hemakapurane soko, eaki himu hakásaraka hemakapurane soko, aporo metane himu tumurumo hemakapurane soko, makata umisa fasereperakano Koti metakarianafononane soko, irirahoanafonoraka tau auaraka rerane soko, ikia kara á kekemarape punie. \v 12 Aporomo winiraka makata ropo makosakipoko foaka apura ayiáka, Kotiaki himu hakásaraka hemakapura ikia kara á kekemarape puraka, yaiya rerane makosakipoko foaka apura ayiáka punie. Winiraka makata ropo amara ayiáka yaiya rerane makosapo. Yaiya rekeasimo Kotimo né murikimasapo. Murikimarakano nómo someraka “Nōmo Yasuaki himu hakásaraka hemakapukua rekenapo. Epo kakaro someane soko nōmo kakimarakanapo.” Aíyaka aporo suamo kaiyisimo nómo hufitaeraka somesapo. \p \v 13 Arirakano makata su hitafe arisia amo kepoane Koti ipipo. Asiamo kotimo ipi kakaro somesane Yasu Keresomo Potiase Pairateaki hufitaeraka somesapo. Asiamo Kotipe Yasu Kereso tetapō kaiyisimo Timoti, néaki nōmo someaka marerakanapo. \v 14 Fana néaki nōmo some kasane kakimaka rakinie. Kakimaka rakiraka Kotimo some kasane makata watikisayaki hakāsa sarimahokopo. Yumo rakipe pukua, keseke Unihae Yasu Kereso haru paripeasiraka, tipia area maiya amo, epo somemaneane koaretaehokopo. \v 15 Arirakano Yasu paripeakosane, Kotimo ipi maiya te motosa á paurakano, Yasuane hauaka wo paripusie, aihokosapo. Asiamo isiapo Unihae kárane Koti ipi hákasapo. E yano motosane isiapo makárarakanapo. Makata su unihaemo unihaeane Koti ipipo. Makata su hokopukua risiramo hokopusuane Koti ipipo. \v 16 E ipi hákasa kurafapo. Faesa kára rekeno e area aporo purafapo. Fana eane aporomo asesafapo. Yumo soko aserafapo. E káraraka yaiya wakapuaka rekeno eane nōmo kekererakanapo. Kakaroripo. \s1 Hauaka wo makata kemo kára mosa aporoaki Poremo somesane oyapo. \p \v 17 Timotio, aporomo hauaka wo makata kemo kára mokoa risiaki uyáka somehoanie. Né níane makárahokopo. Aporo meta makeferaka rekeakopo. Yokotae moneaki himu hakásaraka hemakapukupo. Maiya metamo mone kakeno soko maiya metamo mone fasekeno soko, moneaki himu hakásaraka hemakapukupo. Kotiaki himu hakásaraka hemakapunie. Kotimo makata su ipimenapo. Ipi aeyaka makata kára kasane isiapo seseraka risikiasimo karápo. Eaki himu hakásaraka hemakapunie, aihoanie. \v 18 Arirakano koteaka rakinie, aihoanie. Mone káraraka akaya ayiáka koteaka rakirane káraraka rakinie aihoanie. Makata kemoane taeraka umuhokopo, aihoanie. Aporo metakirane soko arareraka, parakuraka kakanie, aihoanie. \p \v 19 Arirakano ape kiakosakipoko ira kesa parosa maponapo. Aina ayiáka né paroaka rekeasimo ira kesa asiane aporo metane arareraka, makata akara ayapo. Hepene apea keseke koteaka rekeakosakipoko, aporo metakirane arareraka, makata kakanie. Ayiáka makata karakanone, né yaiya rerane maka koteaka rekeakosapo, aihoanie. Aíyaka aporo hokopusuaki some kakanie. \s1 Poremo Timotiaki some meta some kasane oyapo. \p \v 20 Timotio, Kotimo ipi kakaro someane néaki some kasane asekea rekeanie. Aporo metakiramo Kotiane hemakapurafaraka nenakamaka makatane somerakano, ane kaiyakopo. Aporo metakiramo someraka, “Hemakapura su kepoane oyapo.” Aíyaka kotafe somerakano kaiyakopo. \v 21 Aporo metakiramo someraka “Makata su kepoane nōmo hemakapurakanapo.” Aíyaka someraka rekeno, aporoamo Kotiaki himu hakásaraka hemakapurane epo fasirakanapo. Ayapa. Kotimo re su yaku ararehoasimo nōmo hemakapurakaripo. Timoti, né ayapa. Ano Porepo.