\id 1TI - Inupiatun NT -Northwest Alaska, USA 2010 (DBL -2013) \h 1 Timothy \toc1 Paul-ŋum Sivulliich Tuyuutai Timothy-mun \toc2 1 Timothy \toc3 1Ti \mt1 Paul-ŋum Sivulliich Tuyuutai Timothy-mun \c 1 \p \v 1 Uvaŋa Paul Timothy-mun aglaktuŋa. Christ Jesus-ŋum piksraqtaaġigaaŋa uqqiraqtautqupluŋa. Taamna Agaayyutim Anniqsuqtipta tillisigigaa suli Christ Jesus-ŋum niġiugaġikkapta. \v 2 Timothii! Ukpiqsrił̣ikun iḷumun iġñiġigikpiñ. Uvvatuq Agaayyutim Aapauruam suli Christ Jesus-ŋum Atannapta qaitchiḷisi iłuaqqutmik, iḷunŋusrił̣iġmik suli qiñuiññamik. \s1 Alġaqsruutai Akitñaqługich Taŋiġiḷaakun Iḷisauttutit \p \v 3 Uvaŋa Ephesus-mi itqugikpiñ ilvich uqautipmatun apqusraałłamni Macedonia-mun. Iñuich iḷaŋich taamani uqałiġnik taŋiġitchuanik iḷisautrirut, aasriiñ iñiqtiġlugich nutqaqtitaksraġigitin. \v 4 Uqautilugich suqutiginġitqulugich unipchaalianiglu kaŋŋiułiġmikniglu takisipiaġataqługich takku taatnatchich uqaatchagusrimałiġmun irrutauŋiñaqtut, pitḷaitchut sayyiḷḷaaġutaulutiŋ ukpiqqutmun. \v 5 Taavruma tillisim iñuŋnik piqpaksriyumapkaġayaġaatin, takku ipqitḷutin iḷisimaplugu qauġrimmaaġiutillautapni nalaunŋaruaġlu nalaunŋaitchuaġlu suli piqaqhutin ukpiqsrił̣iġmik iḷumutuuruamik. \v 6 Iñuich iḷaŋich ulapnaaraqtut Agaayyutim tumigitqukkaŋaniñ taŋiġiḷaanun uqavaaġutinun. \v 7 Iliŋich Agaayyutim pitqutaigun iḷisautrauyummiuġaluaqtut, aglaan uqałłatiŋ iŋmiŋ kaŋiqsitḷaitchaat tamarrumuuna uqaġikkaġmikkun nalupqisrunġiḷḷapiaqhutiŋ. \p \v 8 Agaayyutim maliġutaksraŋa nakuułha iḷisimagikput, kia-unniiñ atuqpagich Agaayyutim sivunniutaatun. \v 9 Itqaġipmiḷḷaan iḷumun maliġutaksrat iñiqtauruaq iñuŋnun nakuuruanun inġitchuq, aglaan navguirinun suli tupiguutaitchuanun, agaayyutaitchuanun suli killiqirinun, tamatkunuŋa ukpinġitchuanun unniiñ agaayyiaqtaitchuanun, iñuŋnun tuqqutchiullaktuanun aapamiknik unniiñ aakamiknik naagaqaa iñuaqtuqtinun, \v 10 tamatkunuŋa atlatuqtuanun, killuliqiruanun atugaġiplugich iyaalugruich aŋutitlu timiqaqtuat iŋmiktigun, tigliktuqtinun iñuŋnik, tamatkunuŋa saglutiruanun unniiñ iḷisimaruaraġaqtuanun taŋiġiḷaakun naagaqaa iḷisauttutinun iḷumutuuruanun qanusripayaanik akitñaummatiruanik. Taatnatchiñun maliġutaksraq iñiqtauruq. \v 11 Taatnasriq iḷisauttun Agaayyutim uqałhiñi paqitauruq, uvaŋnun qaisaupluni tusraayugaallautaq Agaayyutmiñ kamanaqtuamiñ quvianaqtuamiñ uqautigiraksraupluni. \s1 Quyyatit Agaayyutim Iḷunŋuktaŋagun \p \v 12 Christ Jesus Ataniqput quyagiga savaapkun sayyiqsigikkaġa. Ilaa quyagiga piksraqtaaġipmaŋa tuniqsimanipḷuŋa aasrii savaktigiliutipluŋa. \v 13 Qaaŋiqsuami uvaŋnun uqautigigaluaqtitluni pigiiḷipḷugu suli piyuaqługu unniiñ piñġiqł̣ugu, Agaayyutim nagliginiġaaŋa takku ukpiqsriñġił̣ikun taatnaqama sutilaamnik nalupluŋa. \v 14 Taatnaqhuni Atannapta iłuaqqutiluġniġaaŋa atqunaq ukpiqsritḷasripḷuŋa suli piqpaksritḷasripḷuŋa Christ Jesus-kun. \v 15 Uvvauna nipliun iḷumutuuruaq akuqtuyunaqtuq ukpiġnaqhuni, Taamna Christ Jesus nunamun aggiqsuq killiqirinik anniqsuityaqhuni, taputipluŋa tamatkunakŋa pigiitḷuktuami. \v 16 Aglaan Agaayyutim nagliginiġaaŋa, pitḷuŋniqsraugaluaqtitluŋa killiqiriniñ, uumiŋa piqusriqł̣ugu qiñiqtitchitqupluŋa Christ Jesus-ŋum anuqsrułhanik. Iḷitchuqqutauyumiñaqtuŋa anuqsrułhanun iluqaitñun ukpiliġumaaqtuanun Ilaanun aasriiñ iñuutlasriḷutiŋ isruitchuamun. \v 17 Taavrumuŋa Umialiŋmun isruiḷaamun, piunġiġanġitchuamun suli qiñiġnaitchaluaqtuamun, Agaayyutmun kisianun—Ilaanun piipkaun suli kamanaun illi taimuŋa isruiḷaamun. Amen. \p \v 18 Timothii Iġñiiŋ! Tillisigikpiñ tunŋasimatquplutin savautrił̣ipni Agaayyutmik. Taamna tillisriaġa Agaayyutim uqałiġigaa ilipkun. Tamatkua sivuniksriqutit sayyiḷḷaaġutiyumigitin aŋuyałiqni pigiitchuamik. \v 19 Ukpiqsrił̣hiñ pigituiñaġlugu suli qauġrimmaaġiutillautaqaġutin. Iñuich iḷaŋich ayaŋniġaat qauġrimmaaġiutillautaq aasriiñ ukpiqsrił̣iqtiŋ piyaqquqługu. \v 20 Tamatkunani Hymenaeus-lu Alexander-lu akunnirautiruk, Tuunġaum saŋŋianun pilitakka, iliŋik iḷisaaqaquplugik nutqautrił̣iksraŋaknun uqamaqłuutriqałiġmiknik. \c 2 \s1 Ukpiqtuat Agaayumaaġvigiłiksraŋat \p \v 1 Sivulliuplugu agaayyutiqaġniałłapsitñi apiqsruutitqugipsi iŋiqsruutilugich suli quyyatigilugich Agaayyutmun iñupayaat \v 2 suli umialgiḷḷu suli atlat aŋalatchiruapayaat, iñuuniałiqaġumuugutli sułłuutaiḷaakun qiñuirrutrimaałikunlu suli agaayyutiqammaaġił̣ikunlu iłuatun iñuuniałikunlu. \v 3 Taamna nakuuruq suli quvianaqtuq Agaayyutmi Anniqsuutiptikni, \v 4 anniqsuquriruami iñuŋnik iluqaitñik suli iḷitchuqsritquruami iḷumutuułiġmik. \v 5 Uvvatakku atautchimik Agaayyutiqaqtuq suli atautchimik akunniġutauruamik Agaayyunlu iñuiḷḷu akunġatni, taamna iñuk Christ Jesus-ŋuruq, \v 6 qaitchuaq iŋmiñik iñupayaat satuqsaqługich. Taamna iḷitchuqqutauruq Agaayyutim iñuich iluqaisa anniqsuquplugich. Taamna atuumaruq Agaayyutim piviksrirrutaagun. \v 7 Taatnaqługu uvaŋa tuyuuruŋa Agaayyutmik naluruanun uqaqtiġuqłuŋa suli iḷisautriġuqłuŋa, ukpiqsrił̣hum suli iḷumutuułhum uqauttutaa uqaġitquplugu. Sagluuqtaunġitchuŋa, iḷumutuuruamik uqaqtuŋa. \p \v 8 Aŋutit nanipayaaq iŋiqsrutlaqugitka, aŋutit iluqnauqsimaaqtuat Agaayyutmun iŋiqsrułikun pullutiŋ, patchisaiḷaakun uumisuutaiḷakunlu uqavaaġutaiḷaakunlu. \v 9 Aġnat itqugitka atnuġaaŋisigun iruqnaiḷḷugich suli isrumaugalgulugich, atnuġaaqtutlalugich iłuaqnaġlugu, niaqumik piññaqnaqsaŋiñałiq pigitlusruŋaqnagu unniiñ maniŋñiñ sulianik suli atnuġaanik akisuruanik, \v 10 aglaan aġnat agaayyutiqammaaġiksuat savaallautaqaġlich. \v 11 Aġnat iñuksruisaałikun atchiksualgułikunlu iḷisaqtuksraurut. \v 12 Uvaŋa aġnat iḷisautritqunġitchitka unniiñ aŋutit qarġullugich aglaan iñuksruisaaqtuksraurut. \v 13 Takku Adam Eve-miñ iñiqtaulġaaqsimaruq. \v 14 Adam kinnikkaunġitchuq, aglaan aġnaq kinnikkaupluni Agaayyutim tillisaanik tupiksriñġitḷuni. \v 15 Aglaan aġnaq ukpiqsrił̣iġmik piqpaktamiglu suli ipqił̣iġmik piaqtauyułikun piqaġumi qitunġiułiġmigun anniqsuġisiruq. \c 3 \s1 Qaukłiułiksraq Ukpiqtuaŋuruani \p \v 1 Uvvauna nipliun iḷumutuuruaq, Iñuk sivulliuqtaułiġmik agaayyuviŋmi piqaġukkumi, savaallautaq kimigigaa. \v 2 Qaukłiq agaayyuviŋmi ittuksrauruq patchisaiḷḷuni, atautchimik iḷaqatiqaġuni, qauġrimmaaġiguni, iŋmiñun aŋalalguluni, iruqnaiḷḷuni, tukkuġiŋñaġuni, suli iḷisautrił̣hiñaaŋuluni. \v 3 Taamna imiqtuqtauyumiñaitchuq unniiñ piaqłuktaiḷḷuni, aglaan aggaŋaiḷḷuni suli qiñuiḷḷuni, maniŋmik piqaġugruasruŋaqani, \v 4 ilaan kiñunni iłuatun aŋalalgulugu suli qitunġamiñun kamaksrił̣ikun tupigipkaġuni. \v 5 Uvvatakku aŋutim qitunġani aŋalalguitchumigich, qanuġuni ukpiqtuaŋuruanik agaayyuviŋmi aŋalatchiḷgugisiva? \v 6 Taatnasriq Agaayyutmun mumikpaaluktauŋuyumiñaitchuq. Kamagiliutiluni piyaqqukkauviaqtuq Tuunġaq pipmatun. \v 7 Taamna iñuuniaqtuksrauruq ukpiqsriruaŋunġitchuanun kamagiuraatlasriḷuni. Taatniinġisuaġumi kanŋusaaġutauniaqtuq ukpiqtuaŋuruanun aasiiñ Tuunġaġmun pisaġipkaġuni. \s1 Ikayuqtaułiksraq Ukpiqtuaŋuruani \p \v 8 Ikayuqtittuuq agaayyuviŋmi iñuuniusriġiksuksraurut, iḷumutuulutiŋ, imiqtuqtausruŋaqatiŋ, naagaqaa killukun piqaġugruaġutaiḷḷutiŋ. \v 9 Iliŋich ataramik ukpiqsriruksraurut arguaqtuutaiġutiŋ qauġrimmaaġiutillautaġmikni iḷisauttutinik iluqaitñik Agaayyutim iñuiñ ukpiġikkaŋitñik. \v 10 Tamatkua naipilġaaqtaksraurut, aasrii uuktuaġun pitḷuksimaaġniqpatruŋ, tarrali ikayułhiñaurut. \v 11 Iḷaqatiuŋittuuq iñuuniusriġiksuksraupmiut uqaksraqsiuqtausruŋaqatiŋ. Ittuksraurut qauġrimmaaġigutiŋ supayaakun qanutitaŋaiḷḷutiŋ. \v 12 Ikayuqtit agaayyuviŋmi atautchił̣hiñamik iḷaqatiqaqtuksraurut, qitunġamiñik kiñuniġmiñik iłuatun aŋalatchitḷarauŋuluni. \v 13 Tamatkua savaaqallautaqtuat ikayuqtauplutiŋ iŋmiknun kamagikkaułiksramik piññaktaaqaġaqtut, uqaqałiksramik taluqsrautaiqhuni ukpiqsrił̣ikun Christ Jesus-kun pigikkaptigun piqatigiiksitluta. \s1 Kamanaqtuaq Kaŋiqsiḷgunaitchuaq \p \v 14 Aglałłamni ukuniŋa tuyuutinik utlautiyummiiqsuŋa qiñiġiaġutin akuniisruŋaqnagu. \v 15 Aglaan pigallanġiññiġuma ukua aglaich iḷisimapkaġisigaatin qanuq iñuusriusriqaqtuksrautilaaptiknik Agaayyutim tupiqatiŋiñi, ukpiqtuaŋuruaġikkaŋiñi iñuuruam Agaayyutim, aasriiñ tamatkua ilaan ayagigai tunŋavigiplugich iḷumutuułhum. \v 16 Kia-unniiñ ukpiġusripta nalunaqtuaŋa kamanaqtuaq arguaġiyumiñaitchaa suli piiḷaaġiyumiñaitchaa, \q1 Agaayyun sagviqsuaq timinikhuni, \q2 Agaayyutim Irrusian nalaunŋasripkaqługu, \q1 israġulgich qiñiġaġiplugu, \q2 quliaqtuaġiplugu nunaaqqipayaani, \q1 iñuich nunami ukpiġiplugu, \q2 suli qiḷaŋmun mayuutikkaupluni. \c 4 \s1 Iḷisautrit Taŋiġiḷaakun \p \v 1 Ipqitchuaq Irrusriq uqaqtuq nalupqinaiqł̣ugu iñuich iḷaŋich ukpiġutaiġñiaġnipḷugich kiñuvaatigun, tupiksriḷiġutiŋ irrutchiñik sagluuqtuanik suli maliġuaġlutiŋ tuunġaich iḷisauttutiŋitñik. \v 2 Taatnatchich iḷisauttutit uqaġiraġigaich iñuich kinnitñiŋniaqtuat sagluuqtuaqhutiŋ, tammaipḷugu kaŋiqsitḷałiqtiŋ nalaunŋaruamiglu nalaunŋaitchuamiglu qauġrimmaaġiutillautaġmikni. \v 3 Taatnatchich iñuich iḷisautriraqtut iḷaqatniłiq suli niġił̣iq niqit iḷaŋitñik naġġunaqługu. Aglaan Agaayyutim niqiksrat iñiqtaġigai niqiksrauplugich iŋiqsrułhum quyaksrił̣ikun aquagun tamatkunuŋa ukpiqsriruanun suli iḷitchuġiruanun iḷumutuułiġmik. \v 4 Suapayaaq Agaayyutim iñiqtaġimakkaŋa nakuuruaŋuruq. Naġġugiraksramik piitchuq, aglaan iluqani quyałhum iŋiqsruutaagun iñuŋnun akuqtuumaaqtaksrauruq. \v 5 Uvvatakku Agaayyutim uqałhan suli agaayułhum akuqtuyunaqsipkaġaġigai. \s1 Christ Jesus-ŋum Savaktillautaŋa \p \v 6 Tamatkuniŋa ukpiqtuaqatiutin iḷisauttutiqaġupkich, Christ Jesus-mi savaktillautaugisirutin, sayyiqsimaałiqni ilipnik irrutchipkun ukpiqsrił̣hum uqauttutaiñiñ suli iḷisauttutmiñ iḷumutun ilvich maliġuakkaqniñ. \v 7 Aglaan tamatkunakŋa uqaaqtuaniñ agaayyiaqtaiḷaakun piisimaaġumuutin, inġitchuaniñ uqautiknaġutiŋ. Ilipnun ayuqqiqsałiq agaayyutiqammaaġił̣ikun iñuułiġmi irvigilugu. \v 8 Pisuqsałiq timipkun piññautaugaluaqmiraqtuq, aglaan agaayyutiqammaaġił̣iq piññautauruq supayaakun, takku iñuułiġmik akiqsruutmik piqaqtuq pakma suli sivuniġmi. \v 9 Taamna nipliun iḷumutuuruaq akuqtuqtaksraq suli ukpiġiraksraq iluqnaġlugu. \v 10 Taatnaqhuta sakkiqirugut sakuukhuta, takku niġiugaqput inillaktisrimaaqługu Agaayyutmun iñuuruamun iñuich iluqatiŋ Anniqsuqtiksraŋatnun, pitḷuglugich tamatkua ukpiqsriruat. \p \v 11 Tamatkuniŋa tiliḷugich iḷisautiyumigitin. \v 12 Kimununniiñ piiŋiḷaġipkasruŋaqnak nutauniḷutintuuq, aglaan ukpiqtuani nipipkun iñuuniałłapkun piqpaktapkun ukpiqsrił̣ł̣apkun suli ipqił̣ł̣apkun atriñiaqtaksraġuġutin. \v 13 Aggił̣ł̣amnunaglaan piviqaqtillugu agliqqutrił̣iq, quliaqtuałiq suli iḷisautrił̣iq iñuŋnik Agaayyutim uqałhaniñ piyummatiqaġlugu. \v 14 Suqutiginġisruŋaqnagu Agaayyutim aatchuutaa ilipnun qaisauruaq sivuniksriqiruakun qaukłiŋich ukpiqtuaŋuruat patikmatigik argaktiŋ ilipnun. \v 15 Tamatkua atuyusraġlugich, tamatkunuuna sakuugutin, aasriiḷi iñuich iluqaġmiŋ qiñiġumagaat naułhiñ. \v 16 Ilipnun suli iḷisauttutipnun munaqqutiqaġutin, tamatkua sivutmun atuġlugich, taatnaġuvich anniqsuġisirutin suli tamatkua tusraaritin. \c 5 \s1 Niġiugaqaġviułhat Ukpiqtuat \p \v 1 Aŋutmik utuqqauruamik nipliatrisruŋaqnak, aglaan uqapsaaġummatiqaġlugu ilaa aapaptun iḷiḷugu. Aŋutit nutauruat aniqatiuptun irrutilugich, \v 2 aġnat utuqqauruat aakaptun suli aġnat nutauruat aġnauniuptun ipqitchuałikun. \p \v 3 Ikayuiyumałhiñ kamaksrił̣ikun uiḷgaġnaanik iḷaiḷaanik urriqsuġlugu. \v 4 Aglaan uiḷgaġnaaq qitunġaqaqpan unniiñ tutitchiaqaqpan, tamatkua agaayyutikuałhum atuqtaksraŋiñi aŋayuqaamiktigun sivulliulugu iḷisaksraġigaat. Taatnałiġmiktigun aŋayuqaatiŋ suli taataatiŋ utiqtitchivigigisigaich, taatniiłiq Agaayyutmi quyanaqtuq. \v 5 Aġnaq qaunaksriksraipiaqtuaq uiḷgaġnaapiaŋuruaq Agaayyutmun tunŋapluni agaayuraqtuq iŋiqsruqhuni ikayuġnałiġmigun unnuaqtuummaan. \v 6 Aglaan uiḷgaġnaaŋugaluaqhuni qaiñŋaruaq iŋmiñik killukun quvianamun, iñuuŋuraġniallaġmi tuqumaaŋaniktuq. \v 7 Taatna tiliyumigitin, iñuumli taavrumuuna upyaktunġitchumigai. \v 8 Aglaan kisum iñuum iḷani qaunakkutaitchumigich, suvaluk iḷani iŋmi kiñuniġmiñi, taavruma ukpiqsrił̣iq ayyaumigaa ukpiqsriñġitchuamiñ pigiiḷitḷukhuni. \p \v 9 Uiḷgaġnaaq iḷaliutiniaqnagu atiqaġviatnun ikayuġnaqtuat kisianik piñasrukipiaq ukiuq qaaŋiġñiqpagu, suli taamna atautchił̣hiñami iḷaqatniksimaruksrauruq, \v 10 uqautigitchiiḷḷautałiġmik savaallautatigun piqaġuni, qitunġamiñik iłuatun iñuguktitchianiksimaaġuni, iglaanik kiñuniġmiñun tukkiqsuimaluni, Agaayyutim iñuiñ isigaŋitñik iġġuimaluni, iłuiḷḷiuqtuanik ikayuimaluni, suli savaallautaqaqsimaluni. \v 11 Aglaan uiḷgaġnaat nutautluktuat ikayuqtaksranun iḷaginiaqnagich, takku iliŋisa kimmutaata iḷaqatnitqigułikun Christ-miñ tunutitkisiyai, \v 12 taavrumuuna navguił̣iġmiktigun akiqsruutiqqaaġmiknik Ilaanun patchisiñigutiŋ. \v 13 Tamatkuasuli suuviġiiġałiġmik siñiqsrałikun tupiġni iḷitchigisirut naagasuli iḷitchił̣hat uqaksraqsiułiġmik suli qaunaginġirrutiqałhat atlamik pigiitḷuktuq sunik uqaksraġinġisaġmiknik uqautiqaqhutiŋ. \v 14 Taatnaqługu uiḷgaġnaat nutautluktuat iḷaqatnitqiqugitka qitunġiuġlugich kiñuniġmiknik qaunaksraganiglugich. Taatnaġumiŋ piviisinnayaġaich uumiksrivut uqautiqałiksraŋatniñ uvaptigun pigiiḷiḷugu. \v 15 Uvvatakku uiḷgaġnaat iḷaŋich sannitmuaniktut malikługu Tuunġaq. \v 16 Aglaan kiña aġnaq ukpiqtuaŋuruaq kiñuniġmiñi uiḷgaġnaaqaġniġumi qaunagiraksraġigaa, taamnaasrii ukpiqtuaŋuruanun natmausruŋaqani, aasriiñ ukpiqtuaŋuruat uiḷgaġnaanik iḷaitchuanik qaunaksritḷalutiŋ. \p \v 17 Qaukłiich aŋalatchiruat ukpiqtuaŋuruanik isrummatigiraksraurut akiḷiusriaqaqtuksraupiaġlugich malġuġuġlugu, suvaluk tamatkua quliaqtuaqtuat suli iḷisautriruat sakuukhutiŋ. \v 18 Uvvatakku Agaayyutim uqałhi uqaqtut, “Savaktuam aŋŋutim qanġa qiḷiqsruġumiñaitchiksi savaŋŋaan.” Taatnatuntuuq, “Savaktim akiksrani piraksraġipmigaa.”\fig |src="HK00096B.TIF" size="span" copy="Horace Knowles ©The British & Foreign Bible Society, 1954, 1967, 1972, 1995." ref="1 Ti 5.18" \fig* \v 19 Agvisiksraqsiuġutinun naalaġnisruŋaqnak qaukłiuruaq akitñaġlugu kisianik iḷisimaritigun malġukkun naagaqaa piñasrutigun tikiutraukpan. \v 20 Tamatkua killuqsaqtaqtuat iñiqtiġutiqaġumigitin takkuatni iñuich iluqaġmiŋ, tamatkuali atlat taluqsriḷiġumuut killiqiłiksraġmikkun. \v 21 Sivuġaani Agaayyutim suli Christ Jesus-ŋum suli israġulgich piksraqtaaġikkaŋi uvaŋa tiligikpiñ tupigitquplugich tamatkua iḷisauttutit. Isivġił̣iġmik suli iłuaksriñġił̣iġmik kisumun sułipayaaqni qiñiqtitchisuŋaqnak. \v 22 Kisumik Atanġuruam savaaŋanun qilamiksrułikun patiglugu argapnik inillairaġasruŋaqnak, unniiñ killuqsautiŋitñun piqasriqsuutisruŋaqnak, ipqił̣iksran qaunagilugu. \p \v 23 Tarakŋaaglaan imiłhiñamik imiqasruŋaqnak aglaan iḷuvich ikayułiksraŋanun misruġuqtullaalutin atniġñaqtuiñaġuułłapkun. \v 24 Iñuich iḷaŋisa killuqsautiŋich sagvirut aasriiñ iḷisimanaqhutiŋ atannikkaugaluaqnatiŋ. Aglaan atlat killuqsautiŋich aquagun sagviġisirut. \v 25 Taatnatuntuuq savaallautat sagvirut suli inġitchaluaŋŋaġmiŋ sagviḷutiŋ iriqsimaanikkumiñaitchut. \c 6 \p \v 1 Kisupayaat tigutaaŋuplutiŋ savaktauruat isrummatigiraksraġigaich savagvisiŋ piġuġlugich taluqqutiqallapiaġlugich, kisumli iñuum Agaayyutim atqa suli uvagut iḷisauttutvut uqautiginġitchumigaa pigiiḷiḷugu. \v 2 Tamatkua savaktit savautriqaqtuat ukpiqtuanik naġġuuqtaksraġinġitchaich, takku iliŋisa aniqatigigaich. Taatnasruŋaqatiŋ savautraksraġigaich iłuatluglugu sakuugutiŋ, takku piññaktuat savaaŋatniñ ukpiqtuaġigaich piqpagiplugich. Uqautigilugich iḷisauttutigillapiaġumigitin tamatkua. \s1 Taŋiġitchuat Iḷisauttutit suli Iḷumutuuruat Umialgutit \p \v 3 Kiña iñuk iḷisauttinik atlakkamik iḷisauttutiqaġniqpan, Atannapta Jesus Christ-ŋum uqautaiñik iḷumun suli ukpiġvipsa iḷisauttutaiñik agaayyutiqammaaġił̣ikun maliġurrutinġitpan, \v 4 taatnasriq kamagiliutiraqtuq iŋmiñik sumik iḷisimanġitmiuq. Taamna ikayuutaunġitchuamik qapiqsiġiił̣ikun suli uqavaaġumałikun taiyuutitigun kimmutinikhuni. Taatnasriq siqñakutrałiġmik, avgumałiġmik, atniiyumałiġmik suli iḷimasrułiġmik killukun tikiutriraqtuq. \v 5 Ataramik qapiqsiġiutraġummatinikhutiŋ iñuŋni isrummatiŋich savallautanġiqsuani iḷumutuułiġmik piqanġiqhutiŋ, iliŋisa isrummatigiliutiplugu agaayyutiqammaaġił̣iq piññallaksautauplugu. \p \v 6 Iḷumun agaayyutiqammaaġiłhum iñuk piññaktillapiaġaġigaa apaigigumigich pigikkani. \v 7 Sumik nunamun tikiutrimavisa? Tikiutraitchugut. Sumik nunamiñ aullautrigisivisa? Aullautriyumiñaitchugut. \v 8 Taatnaġlugu atnuġaaqauraqsiñaġupta suli niqiqaqsiñaġupta, apaigiraksraġigivut. \v 9 Aglaan tamatkua umialgusrisuktuat aŋiqusraaqtittaqtut aasrii pisaġipkaqhutiŋ naniġiaŋiñun. Napitittaqtut iñugiaktuanun kinniqqutinun suli atniutauruanun kimmutinun tikiutrisuuruanun iñuŋnik suksraunġiġviŋmun. \v 10 Uvvatakku kimmutiqałiq maniŋmik pigiitchuat qanutchipayaurat kaŋigigai. Iḷaŋich piqaġugrualiqamiŋ tamarrumiŋa ulapnaaraqtut ukpiqsrił̣iġmiñ aasriiñ iŋmiknun isrumaaqpautiksriuqhutiŋ. \s1 Iḷisauttutit Timothy-mun \p \v 11 Aglaan ilvich Agaayyutim iñugigaatin. Taatnatchiñiñ iluqaitñiñ piisimaaġiñ. Nalaunŋaruałiq, agaayyutiqammaaġił̣i, ukpiqsrił̣iq, piqpaksrił̣iq, anuqsrułiq suli aggaŋaił̣iq, taapkua sakuugutigilugich. \v 12 Pisuqtilaaqni ukpiqsrił̣ikun piqqautraġiñ, aasiiḷi iñuułiġmik isruitchuamik piññaktaaqaġutin. Uvvatakku taavrumuŋa iñuułiġmun Agaayyutim tuqłuġaatin uqauti'apkich nalupqinaiqhutin iñuich ukpiqsriḷḷapiaqtilaapnik. \v 13 Agaayyun iñuułiġmik iluqaitñun qaitchiruq. Suli Christ Jesus-ŋum Agaayyun Pontius Pilate-mun uqautigillautaġaa. Iliŋik uvaŋni iḷisimarauruk, taatnaqhutin tiligikpiñ, \v 14 taivrumuŋaaglaan Jesus Christ-mun Atannapta sagviġviksraŋan uvluanun tilliñ tupigilugu, ipqisillugu suli patchisaisillugu. \v 15 Ilaan sagvił̣ha tikiutikkaugisiruq, Agaayyutim piviksriutaagun nalaullugu Aŋalatim, kisimi umialgich Umialgat suli atanġich Atanġat kamanaqhuni. \v 16 Ilaa kisimi tuquyumiñaitchuaq, Ilaa qaumami iñułhiñam tikitchumiñaisaŋani iñuuruaq, iñuum qiñinġaqsimaitchaa, iñułhiñauluni qiñiġnaġumiñaitḷuni. Agaayyutmun kamanaun suli saŋŋi isruitchuaq illi. Taatnatuq. \p \v 17 Alġaqsruġumiutin tamatkua umialguruat suuratigun mattumani iñuułiġmi kamanaġniaqunġiḷḷugich, taatnatchiñun suuranun piunġiḷḷaaruanun tunŋatqunġiḷḷugich, aglaan Agaayyutmun iłuaqqutrił̣iġmigun qaitchirigikkaptiknun supayaamik quviagiraksraptiknik. \v 18 Tillisiqaġlugich nakuuruamik savaaqaqulugich, savaallautanik umialgutiqaqulugich, iłuaqqutrił̣ikun atlat piqasriqsułiksraŋat itqanairrutilugu. \v 19 Taatnaġumiŋ suuraksraġmiknik iŋmiknun tugvaigisirut, tunŋaviksramiknik piiġumiñaitchuamik, aasrii iliŋich piññaktaaqatlalutiŋ iñuułiġmik iḷumutuuruamik. \p \v 20 Timothii! Tamanna ilipnun qaunaksraqsrirrutauruaq qaunagillautaġumigiñ. Piisimaaġutin uqaqałiġmiñ agaayyiaqtaiḷaakun suli uqaksraqtułiġmiñ isiḷġaił̣ikun. Iñuich iḷaŋisa uqaqaqtuat taatna isrummatigiraqtut iŋmiknun isrumaturuaŋuplutiŋ, aglaan taatniinġitchut. \v 21 Iñuich iḷaŋisa isrumattun piññaktaaġinigaluaqługu, aglaan taatnałiġmiktigun ukpiqsrił̣iq tammairaġigaat. Agaayyutimtuq iłuaqqutrił̣han iluqasri nayuutilisi.