\id 1TH  - Inupiatun NT -Northwest Alaska, USA 2010 (DBL -2013) 
\h 1 Thessalonians 
\toc1 Paul-ŋum Sivulliich Tuyuutai Thessalonica-ġmiunun 
\toc2 1 Thessalonians 
\toc3 1Th 
\mt1 Paul-ŋum Sivulliich Tuyuutai Thessalonica-ġmiunun  
\c 1  
\p
\v 1 Paul-miñ Silas-miñḷu suli Timothy-miñ ukpiqtuaŋuruanun ittuanun Thessalonica-mi pigipkakkaŋi Agaayyutim Aapauruam suli Atanġuruam Jesus Christ-ŋum. Uvvatuq iłuaqqutmik suli qiñuiññamik qaitchiḷisi.   
\s1 Iñuuniałhatlu Ukpiġusriatlu  
\p
\v 2 Agaayyun iluqapsigun quyyatigiraġigikput, ataramik agaayułłaptikni itqaġiplusri.  
\v 3 Agaayyutmun uqaqaqtitluta itqaġigikput, qanutun ukpiqsriḷḷapiałiqsi, piqpaksriḷḷapiałiqsi, niġiugaqallapiałiqsi Atannaptiknik Jesus Christ-mik.  
\v 4 Aniqatiumaaŋ! Agaayyutim piqpaksrił̣ha ilipsitñik nalunġitchikput iŋmiñun piksraqtaaġiplusri.  
\v 5 Uvvatakku tusraayugaallautaq ilipsitñun tikiuti'aptigu, nipiłhiñakuunġitchuaq aglaan saŋŋikunlu suli Ipqitchuakun Irrutchikun, iḷumutuułha nalupqiginġiqł̣ugu, taatna tikiutigikput. Iḷisimagiksi qanuq iñuuniałiqput iłuałiksrapsitñun ittuaq ilipsitñiitnapta.  
\v 6 Ilipsi uvaptiknun suli Ataniġmun tuvrauti'apsi, atqunaq nagliksautigigaluaŋŋaan, uqałiq quvianakun Ipqitchuamiñ Irrutchimiñ akuqtuġiksi,  
\v 7 itna ilipsi iluqaitñun ukpiqtuanun Macedonia-mi suli Greece-mi atriraksraġuqhusri.\fig |src="HK00371B.TIF" size="span" copy="Horace Knowles ©The British & Foreign Bible Society, 1954, 1967, 1972, 1995." ref="1 Th 1.7" \fig*  
\v 8 Uvvatakku siaminniġiksi Atanġum uqałha iluqaitñun nunaŋiñun Macedonia-mlu Greece-ŋumlu, aasriiñ tusraayugaallautaq ukpiġutiqaġnipsigun Agaayyutmun siamitmiuq napmupayaaq, uvaptiknununniiñ iḷaraksraiqł̣ugu.  
\v 9 Iñuich iluqaġmiŋ uqaġigaat qanuq ilipsitñun akuqtułiqput taamuŋa tikitñapta, suli qanuq mumił̣iqsi aanġuaniñ Agaayyutmun, Agaayyun iñuuruaq iḷumunlu ittuaq savautisrukługu.  
\v 10 Uqaġipmigaat taqqisilaaqsi Iġñiġikkaŋanik Agaayyutim qiḷaŋmiñ, Jesus-mik, Ilaan aŋitqiksitaġikkaŋanik tuqułiġmiñ. Aasrii taavruma Jesus-ŋum annautigisigaatigut Agaayyutim qinnautaaniñ tikitchuksramiñ.   
\c 2  
\s1 Paul-ŋum Savaaŋa Thessalonica-mi  
\p
\v 1 Aniqatiumaaŋ! Ilipsipsuuq iḷitchuġianikkaqsi tikiumałiqput ilipsitñun suiḷaakun inġił̣ha.  
\v 2 Iḷisimarusri qanutun nagliksaaŋaniktilaaptiknik suli kanŋunakun aŋalakkautilaaptiknik Philippi-mi. Naagauvva Agaayyutipta sayyiqsimaaġaatigut quliaqtuaqupluta tusraayugaallautamik ilipsitñun igḷutułłaptikni atqunaq akiḷḷiḷiqsuutmik.  
\v 3 Uvvatakku ilipsitñik quliaqtuaqtitluta kinniqitqusraanġitchiptigiñ, unniiñ qaayuġnaqtuakun pitqusraanġitchiptigiñ, naagaqaa kisumik pisaasruġmigaġnianġitchugut.  
\v 4 Aglaan Agaayyutim pitqułhagun ataramik uqaqaqtugut, takku Ilaan piksraqtaaġigaatigut tusraayugaallautamik quliaqtuaqupluta. Iñuŋnik quyalitñiŋniaġummataitchugut aglaan Agaayyutmik iñuuniałłapta naipiqtuqtaanik.  
\v 5 Tikiumanġił̣iqput uqayusrałikun nalupqiginġitchiksi naagaqaa kaviułiq matummiñiaġlugu—Agaayyun iḷisimarigigikput.  
\v 6-7 Ilipsitñiñ unniiñ atlaniñ quyagitchiuniałhiñanġitchugut. Nanġaquułhiñaugaluaqtugut ilipsitñun atakkii Christ-ŋum uqqiraqtigipluta, aglaan ilipsitñi ittugut aggaŋaiqhuta aakauruam qaunaksrił̣ha qitunġamiñik atripḷugu.  
\v 8 Piqpagivagitḷusri Agaayyutim uqałhiñaġinġisaŋagun aglaan iñuułłaptigunlu piqasriqsułiksraqsi itqanairrutigikput. Ilipsi uvaptikni piqpaknallapiaqhusri.  
\v 9 Aniqatiumaaŋ! Iḷumun itqaġigiksi qanuq savałiqput sakuukhuta! Unnuaqtuummaan savaktugut, ilipsitñi akiyauyumanġitḷuta Agaayyutim tusraayugaallautaŋa ilipsitñun uqauti'aptigu.  
\v 10 Iḷisimarusri, Agaayyutim iḷisimapmiuq, irrutchiqput ilipsitñik ukpiqtuaŋuruanik ipqisilaaŋa nalaunŋapluniḷu patchisaitḷuniḷu.  
\v 11 Iḷisimagiksi pitchuksaaġiłiqput ilipsitñik atripḷugu aapa nakuuruaq qitunġamiñik pitchuksaaġipmatun.  
\v 12 Pitchuksaaġipsi arakhusri itqugaluaqhusri iñuuniałiġitqukkaŋagun Agaayyutim tuqłuumaripsi aŋaayuqautmiñi suli kamanautmiñi piqatautqupluta.   
\p
\v 13 Agaayyutim uqałha tikiuti'aptigu, tusraa'apsiuŋ, akuqtuġiksi iñuŋmiñ pipmatuunġitchuaq aglaan Agaayyutmiñ uqałiġiplugu, taatniillapiaqmipḷuniḷu. Uvvatakku akunnapsitñi ukpiqsriruani Agaayyun savaaqaqtuq. Taatnaqługu uvaguttuuq ataramik Agaayyun quyagikput.  
\v 14 Aniqatiumaaŋ! Agaayyutim ukpiqtuaŋuruaŋisun Judea-mi iliŋisitun pigiliutipkaqtuatun Christ Jesus-mun taatnatuntuuq savauttusriaqaqtusri. Ilipsipsuuq taatnatun piyuaqsiułiġmik nunaqatipsitñiñ igḷutuqtusri Jew-ŋuruaniñ tasrapkua igḷutuipmatun,  
\v 15 tuqqutchiruaniñ Ataniġmik Jesus-mik suli sivuniksriqirinik, tasrapkua uvaŋalu iḷakkalu piyuaqmigaatigut. Qanutun Agaayyutmi quyaqnaisigivat! Iñuŋni uumiksriŋuplutiŋ!  
\v 16 Uqautrił̣iksraptikniñunniiñ Jew-ŋunġitchuanun anniqsułiksraŋatnik nutqaqtinniaġaluaġaatigut. Taatnatchich killuġmik ataramik iñiqtaqaqtut Agaayyutim qinnautaanun tikiññiałiġmiknunaglaan.   
\s1 Paul-ŋum Tikitqikkummiułha Iliŋitñun  
\p
\v 17 Aniqatiumaaŋ! Uvagut piisaallałłaptikni ilipsitñiñ sivikisuurami, qanutun piitchivisi qiñitqikkumagaluaqhusri. Isrumaptigun nayuġaluaġipsi.  
\v 18 Ilipsitñun utitqigukkaluaqhuta, uvaŋa Paul utitqiŋñiallakkaluaqtuŋa. Aglaan Tuunġaum piraiḷigaatigut.  
\v 19 Aglaan ilipsi kisipsi niġiugaqaġvigigipsi, quvianaġiplusri, suli akimałikun uqautigitlaplusri Atannapta Jesus-ŋum sivuġaani aggiqpan.  
\v 20 Iḷumutun kamanautigigipsi quvianaġiplusri.   
\c 3  
\p
\v 1 Aasriiñ igḷutulguiqaptigu, ittuallałiksraptigun Athen-mi sivunniqsugut  
\v 2 tuyuġiłhani Timothy aniqatvut savaqatigikkaqput Agaayyutikun quliaqtuaqałiġmi tusraayugaallautamik Christ-kun. Tuyuġigikput sayyiquplusri suli ukpiqsrił̣iqsi ikayuquplugu,  
\v 3 nalliqsiunniiñ utiqunġitḷugu makuniŋa piyuaqsiułiġnik piqusriġuni. Taatnatchich piyuaqqutit Agaayyutim pisułiġigai uvaptiknun. Taatna iḷitchuġianikkiksi.  
\v 4 Uvvatakku innaptikni ilipsitñi sivuani uqautigipsi taatna piyuaqsiugisiñipḷuta, aasriiñ kaŋiqsianiłłapsisun tamarra taatnatchich atuummirut.  
\v 5 Igḷutuutilguiqama ukpiqsrił̣iqsi kaŋiqsisukługu, taatnaqługu Timothy tuyuġigiga. Piŋiksraqtuŋa Tuunġaġmun killuqsaqtinniaġasugalusri, iluqaniasrii savaaqput suiḷaamun innasugalugu.   
\p
\v 6 Pakma Timothy ilipsitñiñ uvaptiknun utiqman, tusraayugaaġiksaanik ukpiqsrił̣ł̣apsigun suli piqpakkutipsigun tikiutripḷuni, uqautigaatigut ataramik uvaptiknik itqaqsriñipḷusripsuuq suli atqunaq qiñiġuŋnipḷuta uvaguttuuq ilipsitñik qiñiġukmatun.  
\v 7 Aniqatiumaaŋ! Taatnaqhuta iluqaani iłuiḷḷiułłaptikni suli nagliksaaqsiułłaptikni ilipsigun piyummasriḷaakkaurugut. Ilipsi ukpiqsrił̣ł̣apsi sayyiḷḷaaġaatigut.  
\v 8 Pakma iñuugisipiaqtugut iḷitchuġianikapta makitatilaapsitñiksuli payaŋaiġusri iñuuniałłapsitñi Agaayyutikun.  
\v 9 Quyyatinik Agaayyutmun ilipsigun qaitchił̣hiñaaġuqtugut, quyalugu quvianaġipkakkaŋagun sivuqqamiñi ilipsi pigiplusri.  
\v 10 Unnuaqtuummaan iŋiqsrullapiaġikput qiñitqigukhusri aasriiñ inuqnaqtuanik ukpiqsrił̣ł̣apsitñi qaitchipsaaġusri.   
\p
\v 11 Uvvatuq Agaayyutipta Aapauruam iŋmiñik suli Atannapta Jesus-ŋum tikisilisigut ilipsitñun.  
\v 12 Uvvatuq Atanġum Jesus-ŋum piqpakkutri avatmun suli iñuŋnun iluqaitñun naupkallaŋniaġumigaa, piqpaksrił̣iqput ilipsitñik atriḷugu.  
\v 13 Taatnaġupsi sayyiġisigaasri, Aapauruam Agaayyutipta sivuġaani patchisaiġusri suli ipqiḷḷusri qakugu Atanniġikkaqput Jesus aggiqpan piqasriġuni iñuŋnik pigikkaġmiñik.   
\c 4  
\s1 Iñuuniałiq Quyaqnaqtuaq Agaayyutmi  
\p
\v 1 Aniqatiumaaŋ! Uvvasuli uvaptikniñ iḷiñŋanikkaqsi qanuq iñuuniałiksraqsi Agaayyutmi quyaqnaġlugu, iḷumun iñuuniałiġianikkapsisun. Pakma Atanġuruam Jesus-ŋum atqagun iŋiġipsi uqapsaaqhusri atuitquplusri pitḷuglugu.  
\v 2 Uvvatakku iḷisimagisri iḷisauttutigianikkavut ilipsitñun Atanġuruam Jesus-ŋum aŋalatchił̣hagun.  
\v 3 Taamna Agaayyutim ilipsitñun pitqutigigaa, ipqiḷḷusri piisimaaġusri sayuŋałiġmiñ.  
\v 4 Atausriukattaaġusri aŋutit iḷitchuġiraksraġigiksi qanuq iḷaqatiksrałiksraqsi ipqił̣ikun nalaullugu,  
\v 5 itna killukun kimiksrił̣ikuunġitchuaq piruatitun Agaayyutmik naluplutiŋ.  
\v 6 Tarra kia-unniiñ killukuanġiḷḷiuŋ aasiiñ saglutaġlugu aniqatni atlatuaġilugu nuliaŋa. Taatnatchikun sivuani uqautianikapsi alġaqsrullapiaqhusri, Ataniġmun anasriñŋuqsautiqaġisiñipḷugich tamatkua taatnaiḷipḷugu nalaunġitchuat.  
\v 7 Agaayyutim tuqłunġitchaatigut iñuuniaqupluta qaayuġnaqtuakun aglaan ipqił̣ikun.  
\v 8 Taatnaġuni kia tamatkua iḷisauttutit ayaummiyumigich iñuŋnik ayaksimanġitchuq aglaan Agaayyutmik, qaitchirigikkapsitñik Ipqitchuamik Irrutchimik.   
\p
\v 9 Taamna aglanġitchumaunniiñ nakuuruq piqpaksrił̣ł̣apsigun ukpiqtuaqatiupsitñik. Uvvatakku ilipsi Agaayyutmiñ iḷisauttusriaqaaniksimaplusri, qanuq piqpakkutiłiksrapsigun avatmun.  
\v 10 Suli taatnaiḷipḷugu aniqatiupayaapsitñun iluqaani Macedonia-mi irrusriġianikługu. Aniqatiumaaŋ, taatnaqługu iŋiġipsi atuitquplusri pitḷuglugu.  
\v 11 Sivunniutilugu iñuuniałiksraqsi iñuksruiġusri, iñuich atlat iḷaksianġiġḷugich suli iñuuniutiksraqsi piññaktaaġiniaġlugu, maliglugu uqautianiłiqput ilipsitñun.  
\v 12 Taatnaġupsi iłuaġitchiułiq tamatkunakŋa ukpiqsriñġitchuaniñ piññaktaaġigisigiksi, suli kisumun inuġikkapsigun tunŋaaqsiyumiñaitchusri.   
\s1 Atanġum Aggił̣iksraŋa  
\p
\v 13 Aniqatiumaaŋ, pakma iḷisimatqugipsi iḷumutuułiġmik ukpiqsriruatigun tuquruatigun alianniugaqsisruŋaqasri tamatkunatitun niġiugaitchuatitun iñuułiġmik isruitchuamik.  
\v 14 Ukpiġigikput Jesus tuqulġaaqhuni aŋitqił̣ha. Taatnatuntuuq, ukpiġigikput Agaayyutmun aggiutipkaġisił̣hat Jesus-mun tamatkua tuquruat Ilaanik ukpiqsripḷutiŋ.  
\v 15 Tamarrumiŋa Atanġum iḷisauttutaanik uqautigipsi, uvagut iñuuruani taivrumani uvlumi Atanġum aggił̣hani tamatkua tuquaniktuat sivulikkumiñaitchivut.  
\v 16 Nipituruaq tilliñ itkisiruq, suli qaukłiat israġulgich nipliqpan suli Agaayyutim qalġuqtautaa nipliqpan Ataniq iŋmiñik pakmakŋa qiḷaŋmiñ atqaġisiruq. Taipchua tuquruat Christ-mik ukpiqsripḷutiŋ iñuułiġmun aŋiqqaaġisirut.  
\v 17 Tarakŋa uvagulli iñuuruani taivrumani tatpauŋautrauniaqtugut piqatigilugich nuviyanun paaġlugu Ataniq siḷami, aasriiñ Ataniġmi ataramik iqataugaqsiḷuta.  
\v 18 Taatnaġusri avatmun tamatkunuuna uqałiqtigun arautisitchi.   
\c 5  
\s1 Itqanaiġitchi Atanġum Aggił̣iksraŋanun  
\p
\v 1 Aniqatiumaaŋ! Atuummiruksrat aglałiksraŋat ilipsitñun inuqnanġitchuq.  
\v 2 Uvvatakku ilipsi kaŋiqsimmaġiksianikkiksi Atanġum uvlua aggiqsuksraq niġiunġisillusri atriḷugu tigliŋniaqti unnuami.  
\v 3 “Suapayaaq nuyuaġnaiqsuq.” Taatna iñuich nipinikpata, taimmaiñaq piyaqqułhum tikitkisigai annakkumiñaiġḷugich, itna liilaa auliyautikkaŋatun aġnaq iġñił̣iksraŋanun.  
\v 4 Aniqatiumaaŋ! Aglaan taamna nalunġiġiksi, suli Atanġum uvluan niġiunġiḷḷaġumiñaiġaasri tigliŋniaqti atriḷugu.  
\v 5 Iluqasri iñuŋni qaumami iñuuniaqtusri, savaasri sagvipḷutiŋ. Uvagut taaġmi iñuunianġitchugut iriġaqtułikun.  
\v 6 Taatnaġuta atlatitun siñiktuanġiqsa, iqiiġuta qauġrimaaġiksa.  
\v 7 Takku unnuami iñuich siñigaqtut, unniiñ unnuamik imiliġviqaqtut.  
\v 8 Aglaan uvagut uvlumik irviqaqtuani qauġrimaaġiruksraurugut. Satqagutiruksraurugut ukpiqsrił̣iġmik suli piqpaksrił̣iġmik suli nasrautiluta niġiugaqałiksramik anniqsułiksraptiknik.  
\v 9 Agaayyutim tigusriaġinġitchaatigut qinnautni igḷutuqulugu aglaan anniqsuġiaq piññaktaaġitquplugu uumuuna Atannaptigun Jesus Christ-kun,  
\v 10 tuquruakun piqutigipluta, iŋmiñi iñuuniaqatigisrukhuta qakugu aggiqpan, iñuugaluaŋŋapta naagaqaa tuqugaluaŋŋapta.  
\v 11 Taatnaġusri araaqtuutititchi avatmun sayyiḷḷaaġutilusri tuniqsimatlasriḷusri taatna pakma pisuupmatun.   
\s1 Aqulliich Iḷisauttutit suli Iḷammiuġutit  
\p
\v 12 Aniqatiumaaŋ, iŋiġipsi kamagitquplugich tamatkua savaaqaqtuat akunnapsitñi, tamatkua Atanġum tigusriaġikkaŋi sivulliuqtautquplugiḷḷu alġaqsruitquplugiḷḷu.  
\v 13 Kamagiuraaġlugich tamatkua savaaġikkaŋat piqpaksrił̣hatlu piqutigilugu. Akunnapsitñi qiñuiġusrimaaġusri.  
\v 14 Aniqatiumaaŋ, iqiasruuruat alġaqsruqsigik, qapiŋasriruat pitchuksaaġlugich, sayaitchuat ikayuġlugich, iluqaisa anuqsrutilugich,  
\v 15 kaŋiqsimalugu akisaqtunġił̣iksraqsi pigiitchuamun pigiiḷiḷugu, aglaan ataramik savaaqałiksraqsi nakuuruamik avatmun suli iñupayaamun.  
\v 16 Ataramik quviatchauġigusri,  
\v 17 iñiġlugu agaayulusri,  
\v 18 qanusripayaami irviqaŋŋapsi quyalusri. Taatnatun Agaayyutim pitqugaasri iñuuniałłapsitñi Christ Jesus-kun.  
\v 19 Nutqaqtinniasruŋaqnagu Ipqitchuam Irrutchim savaaġikkaŋa, qamitchiñiaqmatun ikniġmik.  
\v 20 Sivuniksriqirit uqałhich ayaumasruŋaqnagich.  
\v 21 Sua iluqaan naipillugu, qanusriq nakuuruaq akuqtuaġilugu piññaktaġilugulu,  
\v 22 qanusripayaamiñ pigiitchuamiñ piisimaaġusri.   
\p
\v 23 Agaayyutimtuq qiñuiññamik qaitchirigikkapta ipqiqsaġumigaasri iŋmiñun iluqnaġusri, suli qaunagiyummigaasri irrutchisiḷu iñuusrisiḷu timisiḷu patchisaiḷḷugich Atannapta Jesus Christ-ŋum aggił̣iksraŋanun.  
\v 24 Taatna Ilaan tuqłuqtigikkapsi iñiqtaġitlagaa, takku tuniqsimaruq.   
\p
\v 25 Aniqatiumaaŋ! Iŋiksruutiyumigiptigut.  
\v 26 Paġlalugich aniqatiut iluqaisa kunigutmik ipqitchuakun piqpakkutiłikun.  
\v 27 Tillisigillapiaġiga Atanġuruam aŋalatchisaagun taapkua tuyuutit agliqiłiksraŋat aniqatiunun iluqaitñun.  
\v 28 Atannapta Jesus Christ-ŋum iłuaqqutrisaan nayuġumigaasri.