\id 2CO - Enga New Testament (2023 Edition) \h 2 Korina \toc1 Korina Tange Dupanya Polome Pepa Pyao Pyasakamaiyamo Lapo Pyoo Doko \toc2 2 Korina \toc3 2 Kor \mt1 KORINA \mt2 TANGE DUPANYA POLOME PEPA PYAO PYASAKAMAIYAMO LAPO PYOO DOKO \c 1 \s1 Pii Wambao Leamo Doko \p \v 1 \x - \xo 1:1 \xt Ap 18:1\x*Namba Polo, Goteme masiamoli pyoo Jisasa Kraisanya aposole kata leamo dokopa, Kristene kaiminingi Timotiapa, nalimbame Gotenya siosa Korina katenge dokopi, Akaeya yuu doko pitakanya endakali Gotenya latae dupa pitakapi, dupanya pepa dake pyao peekelyambano. \v 2 Naimanya Takange Gotepa Kamongo Jisasa Kraisapanya kondo kaenge dokopa, mona yaepenge dokopa, dolapo nyakama-kisa sipya laka lao masilyambano. \s1 Kenda Dupanya Goteme Naima Pyoo Nyiana Lao Polome Mambo Piamo Doko \p \v 3 Naimanya Kamongo Jisasa Kraisanya Takange Gote dokome endakali dupa kondo kaeyapala, dupanya mona tambo lasakamaingi. Dopa pingi dokonya baa iki auu petae. \v 4 Naima-kisa kenda tata dupa pitaka epelyamopa, Goteme naimanya mona tambo lasekenge. Endakali waka dupa kenda nyetaminopa, naimame dopaka pyoo mona tambo lasakamaiyepale lao, baame naimanya mona tambo lasekenge. \v 5 Kraisa tanda andake neamo dokonya, naima tanda etete longo nenge. Dopaka pyoo, mona tambo lasingi doko Kraisa-kisa longo lao epenge. \v 6 Naima-kisa kenda dupa ipatamo doko, Goteme nyakamanya mona tambo lasetakala pyoo nyina lao ipata. Naima tanda nyilyamano dopaka pyoo nyakama tanda nyoo kyeto joo kalyepale lao, Gotenya mona tambo lasingi dokome nisingi. Nyakama kyeto joo katatamina lao naimame kyeto joo masilyamano. Goteme naima mona tambo lasakatamo doko, nyakama apata mona tambo lasetakala pyoo nyina lao naimanya mona tambo lasakata. \v 7 Naima tanda nyilyamano dokonya, nyakama apata tanda nyilyamino. Dopana, naima mona tambo lasekelyamo dokonya, nyakama apata mona tambo lasekelyamoakana lao naimame masilyamano. \p \v 8 \x - \xo 1:8 \xt 1 Kor 15:32\x*Kaimii paluma, Esia yuu dokonya naima-kisa kenda epeamo dupa nyakamame dopale mendapu epea-lamo lao masimi laka lao naimame masilyamano. Kenda naima-kisa epeamo dupa, eteteaka andake mendapu epeamo dokome, naimanya kyeto dupa ita minala-kao miniamopa, naima kumalamane-lamo lao masiama. \v 9 Kiningi, naima pyao kumasemana lateami-lamo lao naimanya moname masiama. Naima tange tungi pyala naenya, endakali kumapae dupa malunya sakatasingi Gote doko tungi pyalapale lao masepae doko epea. \v 10-11 Kenda dopale dupame naima kumasalanya peteamopa, naima pyoo nyingi Gote dokome naima pyoo nyia. Goteme naima nisina lao nyakamame apata Gote tee lao loma sakataminopa, Goteme naima deaka pyoo nyetana lao kyeto joo masilyamano. Nyakama endakali longo dupame naima nisoo loma setaminopa, Goteme naima niseta. Niseta doko kandatala, endakali longome nyakama masetala Gote yaka pilyino latami. \s1 Polo Baa Korina Napeamo Dokonya Leamo Doko \p \v 12 Naima kyeto nyingi tenge doko dake: Gotenya kondo kaenge dokome nisimupa, naima mona lapo napaliu, Gote mona mendai palengeli pyoo naima mona mendai paliu, mana epe dupa minao isa yuu dakenya kalyamano. Naimame endakalinya masepae dupa wata-minao nakalyamano. Tenge dokonya, naimanya moname koelyaminona laa naeyamupa, naima auu kaeyapae andake mende nyilyamano. Naima nyakama-pipa kateamano dokopa, naimame mana epe minao kateama. \v 13-14 Naimame pii waka mende pepa pyao peakala naelyamano. Pii pepa pyapae simupa nyakamame itaki pyao tenge nyilyamino datupaka naimame pepa pyao peekelyamano. Wamba nyakamame pii tenge mendatupa nyepala, mendatupa nanyiami. Indupa nyakamame pii tenge dupa pitaka etao nyimi laka lao masilyo: Kamongo Jisasa ipata gii dokopa, nyakamame naima kandatala auu kaeyapae andake nyetaminopa, naimame nyakama kandatala auu kaeyapae andakeaka nyetama. \p \v 15 Dopa pitamana lao nambame kyeto joo masetala, nyakama nisepae lapo pyoo doko nyalapale lao, nambame nyakama wambao kanja ipanya pio. \v 16 \x - \xo 1:16 \xt Ap 19:21\x*Nambame nyakama kandama Masedonia pupala, dokonya katao pilyoto dokopa, nyakama kandamaka ipatona lao masio. Namba Judia paanya pito dokopa, nyakamame namba nisetala mapatamina lao masiowaka. \v 17 Nambame dopa pitoo lao masio dokopa, namba mona lapo paleope, pande isa yuu dakenya endakali dupame napimana lao masoo pituu, pimana lengema namba dopalena lao nyakamame masilyami? \v 18 Goteme mende pitona lelyamo dupa yakinala naeyao kiningiaka pingi. Dopaka pyoo, naimame nyakama langyoo “Ipatamana” lao pituu, “Naipatamana” lao masala naeyamana lelyamano dake kiningiaka. \v 19 \x - \xo 1:19 \xt Ap 18:5\x*Gote Ikiningi Jisasa Kraisa dokome mende pitona lao pituu, napitona laa naenge. Baame mende pitona lelyamo dupa petalaka kaenge. Jisasa doko dopalena lao, Sailasapi, Timotiapi, nambapi, naimame nyakama panao langiama. \v 20 Goteme pitona lao pii lanya setea dupa pitakanya mende yakinala naeyao Kraisa-kisa kiningi pingi. Dopa pingi dokonya, naimame Gotenya pii doko silyamano dokopa, Kraisanya kenge dokonya pii doko kiningi etetena lao naimame Gote kenge andake maingi. \v 21 Naima nyakama-pipa kyeto joo Kraisa-kisa kalyepale lao nisingi akali doko baa Gote. Baame wele kai lao naima aiyomba minani petala, \v 22 baanyana lao naima-kisa kongali pinya katea. Maitakao baame dopale naima dita dupa kiningi ditona lao panasoo, wambao baanya Spirita doko naimanya mona andaka epekena lea. \p \v 23 Goteme namba kandamupa dapa lelyo: Nambame nyakama pyalanya latopa nyakama mona kenda kaeyatamini-latala, namba dee Korina naepeo. \v 24 Nyakamanya Jisasa tungi pingi doko naimame isoo nakalyamano. Nyakama Jisasa tungi pyala-kao pyatala kalyamino dokonya, nyakama eteke pyao kalyepale lao naima nyakama-pipa kalai pyoo kalyamano. \c 2 \nb \v 1 Nambame nyakama dee mona kenda pisala naeyatoo latala, nyakama kateamino dokonya naipatoo lao masio. \v 2 Nambame nyakamanya mona kenda pisakato doko, apitupame nambanya mona auu pisakatami? Nambame mona kenda pisakamaito endakali dupameaka nambanya mona auu pisakatami. \v 3 Namba nyakama kalyamino dokonya ipato dokopa, nambanya mona auu pisakapenge endakali dupame namba mona kenda pisala naeyataminopa lao, nambame pepa mende doko nyakamanya pyao peekeo. Dopa piona, namba auu kaeyapae nyoto mendai dokoaka nyakama nyetamina lao nambame kyeto joo masio. \v 4 Nambame nyakama mona kenda pisalanya pepa pyao peakala naeyo. Nyakama etete auu kaenge namba-kisa silyamo doko masalapale lao, namba kenda andakepi, monanya maka kaeyapaepi, dupanya katao, namba ee longo lao, pepa pyao peekeo. \s1 Koo Pingiamo Doko Kame Sakamaiyepape Leamo Doko \p \v 5 Mona kenda pisiamo akali dokome namba iki mona kenda pisala naenya, nyakama pitaka kuki mona kenda pisiaka. (Nambame kyeto joo laa naelyo.) \v 6 Nyakamanya endakali longome baa tanda maitilyamino doko yaka. \v 7 Aopyoo latala baa etete mona kenda kaeyatana, nyakamame baanya koo dupa kame setakamai mona epe palisakamaiyepape. \v 8 Dopa petala nyakamame baa auu kaelyamanona lao, lao panalapale lao nambame kyeto joo lelyo. \v 9 Nambame pii langio dupa pitaka nyakamame kyeto joo wata-minilyamipi, wata-minala naelyamipi lao kandatoo latala, makande pyoo nambame nyakamanya pepa pyao peekeo. \v 10-11 Satanenya masingi koo dupa naimame kandenge dokonya, baame naima ita naminina lao, endakali mendenya koo dupa kame sakamaipenge jilyamo doko, nambame nyakama masetala, Kraisanya enombanya kame sakamaingi. Dopana, nyakamame endakali mendenya koo dupa kame sakamaitamino doko, nambame baanya koo dupa kameaka sakamaito. \s1 Kraisa-Kisa Katao Ita Miningi Dokonya Leamo Doko \p \v 12 \x - \xo 2:12 \xt Ap 20:6\x*Nambame Kraisanya wai pii epe doko lamaiyanya Troasa peopa, Kamongome baanya kalai doko pyakatale lao nambanya kaitini setekea. \v 13 Dopaka doko, nambanya Kristene kaiminingi Taitusa baa kutao kaeyapala, nambanya mona doko yaina piamosa, nambame endakali dupa katena lao lasa latala Masedonia peo. \p \v 14 Goteme Kraisa-kisa Satane yanda pimaiyoo ita minateona lao panasoo, endakali dupanya enombanya koteaka lao baame naima laminao paenge. Wele epe tunduma pingi mende tunduma pyoo taengeli pyoo, Kraisa doko dopale-lamo lao kandao nyingi mana doko naimame endakali dupa lamaiyoo yuu pitakanya taeyalapa lao Goteme lenge. Dopa lenge dokonya, nambame Gote yaka pilyino lenge. \v 15 Endakali pyoo nyepae dupapi, kumao alu pipenge dupapi, dupanya kainanya naima tunduma pingi epe mende, Kraisame Gote kundi maingi dopale joo kalyamano. \v 16 Tunduma epe doko, kumao alu pipenge endakali dupa-kisa etete ai pyatala dokome, dupa laminao kumingi dokonya penge. Dopaka doko, tunduma epe doko, pyoo nyepae kalyamino endakali dupa-kisa tunduma epe petala dokome, dupa laminao lete katenge dokonya penge. Dopana, apimi kalai dupa kapa pao pipenge? \v 17 Endakali yangi dupame Gotenya pii dokome bisinisa pyoo muni nyalanya lamaiyoo paengema. Naima dopale daa. Goteme naima kalai doko diamo dokonya, naimame sambo nalenya, Kraisa-kisa katao wai pii epe doko Gotenya enombanya endakali dupa lamaingi. \c 3 \s1 Pii Lao Yaki Petae Enenge Dokonya Naima Kalai Akalina Leamo Doko \p \v 1 Naima tange kenge andake nyoo, pii dake tee pyao langilyamape, pande endakali mendapuame pingimali pyoo, naima kenge epe dyoo pepa pyapae mende naimame nyepala nyakama dipengepe? Pande nyakamame naima kenge epe dyoo pepa mende pyakalapa lao, naimame tee lapenge? Daa, naimame dopa laa naeyapenge. \v 2 Naima kenge epe dyoo pepa pyapae joo nyakama naimanya monanya pepa pyatae kalyamino. Pepa pyatae doko endakali dupa pitakame kandatala itaki pingima. \v 3 \x - \xo 3:3 \xt Eks 24:12; Jer 31:33; Esek 11:19; 36:26\x*Nyakama pepa pyapae joo kalyamino doko Kraisame pepa pyateamopa, naimame peekeamina lao nyakamame panasilyamino. Pepa doko penepi mendeme pyala naeya. Gote kataowaka katenge dokonya Spirita dokome pia. Pepa doko kana patapi mendenya pyanya katala naeya. Endakali dupanya mona andaka pyanya katea. \p \v 4 Naima Gote tungi pyatala Kraisa-kisa kalyamano dokonya, naimame paka nakaeyao pii dutupa lelyamano. \v 5 Naimanya kyeto mendeme kalai dupa napilyamano dokonya, kalai dupa naima tangeme pilyamanona lao naimame masala naeyapenge. Goteme naima kyeto dilyamopa, naimame kalai dupa pingi. \v 6 \x - \xo 3:6 \xt Jer 31:31\x*Baame naima kyeto ditala, baanya pii lao yaki petae enenge dokonya naima kalai akali katasia. Pii lao yaki petae enenge doko, loo pepa pyapae singi dopale daa. Doko Spiritanya mende. Loo pepa pyapae singi dupame endakali dupa pyao kumasingi. Dopaka doko, Spirita dokome endakali dupa lete katenge doko maingi. \p \v 7 \x - \xo 3:7 \xt Eks 34:29\x*Endakali pyao kumasingi loo, kana patanya pepa pyatae dupa epeamopa, Goteme baanya tii pipae doko panasia-pyaa. Panasiamopa, Mosesanya lenge-lyaapi doko etete tii pia-pyaa. Israele dupame baanya lenge-lyaapi doko kanjanya piaminopa, dokaitanya lenge dupa aumakea-pyaa. Dopaka doko, tii pia doko maitakao etama-etama pyoo etea-pyaa. \v 8 Dopa pia-tamo doko, Spirita dokonya kalai dupa etete longo pyoo tii napitape? \v 9 Endakali dupa-kisa tenge setapala tanda maingi kalai dokonya Gotenya tii pipae doko epea-tamo doko, endakali dupa tolataena lapenge kalai dokonya Gotenya tii pipae doko eteteaka andake pyoo ipatea. \v 10 Tii pipae wamba epea dokome andake pyoo tii napingina lao, tii pipae eteteaka andake indupa epelyamo dokome panasilyamo. \v 11 Etapenge dupanya Gotenya tii pipae doko sia-tamo doko, etala naeyapenge dupanya Gotenya tii pipae doko eteteaka andake pyoo singi. \p \v 12 Tii pipae andake doko ipateana lao masetala, naimame paka nakaeyao Gotenya pii doko lao panelyamano. \v 13 \x - \xo 3:13 \xt Eks 34:33\x*Naimame Mosesame piali napingi. Mosesa-kisa tii pia doko etama-etama piamopa, Israele dupame nakandena lao, lapalapa yakane mendeme baanya lenge-lyaapi doko sanga pyata pia-pyaa. \v 14 Dopaka doko, Israele dupanya mona masingipi dupa Goteme kana jisia-pyaa. Pii lao yaki petae wambatae doko Israele dupame indupapi itaki pyaminopa, lapalapa mendai dokomeaka dupanya mona masingipi dupa sanga pyatae kalyamo. Kraisa tungi pingi dokonya-kaita iki lapalapa sanga pyatae doko nyoo nepenge. \v 15 Mosesame pii pepa pia dupa itaki pyaminopapi, lapalapa dokome dupanya mona masingipi dupa indupapi sanga pyataeyaka kalyamo. \v 16 \x - \xo 3:16 \xt Eks 34:34\x*Dopaka doko, endakali mende mona kapilyetala, Kamongo tungi pilyamopa, lapalapa sanga pyatae doko Goteme nyoo nepakamaingi. \v 17 Kamongo doko baa Spirita doko. Kamongonya Spirita doko katenge panda dokonya dopale mendeme endakali dupa anjala naelyamopa mokopae katengema. \v 18 Dopana, dopale mende galasanya kandengeli pyoo, naima lapalapa doko nyoo nepatae dupame Kamongonya tii pipae doko kandelyamano. Kandelyamanopa, Kamongo doko baa Spirita dokomena, baanya tii pipae dokome naima tii pisema-pisema pyoo baa-yale jalapale lao naima aloo pisingi. \c 4 \s1 Kenda Soo Yakinala Naeyao Kalai Pilyona Leamo Doko \p \v 1 Goteme naima kondo kaeyapala kalai dake diamo dokonya, naimame kalai doko yakinala naeyao pyoo kalyamano. \v 2 Elya kaeyapenge mana yalo petae dupa pitaka naimame maita maitiama. Naimame endakali dupa sambo pii lao minakasala naenge. Naimame Gotenya pii doko aloo pyaa naengeaka. Naima akali dopale-lamo lao endakali dupa pitakanya moname masina lao, Gotenya enombanya naimame kiningi pii doko lao panenge. \v 3 Naimame wai pii epe lamailyamano doko sanga pyatae katatamo doko, endakali kumao alu pipenge dupa-kisa sanga pyatae katata. \v 4 Gote waingi tapae Kraisanya wai pii epe dokonya tii pipae doko Jisasa tungi napingi endakali dupa-kisa naepena lao, isa yuu dakenya gote, Satane dokome dupanya lenge iminjilyamo. \v 5 Naima tange dopalena lao naimame pii lamaiya naenge. Jisasa Kraisa baa Kamongo dokona lao naimame pii lamaingi. Jisasanya kalai pyakamaiyoo, naima nyakamanya kalai akali kalyamanona lao pii lamaingiaka. \v 6 \x - \xo 4:6 \xt Jen 1:3\x*Naimame Jisasa Kraisa kandatala, Gotenya tii pipae doko dopalena lao masalapale latala, iminjetae dokonya tii pina lea Gote dokome baanya tii pipae doko naimanya mona andaka tii pina lea. \p \v 7 Tii pipae etete epe doko naima penge yuu nongeaneme wasepae dupa-kisa silyamo dokome, kyeto etete andake doko naimanya daa, Gotenyana lao panelyamo. \v 8 Naima-kisa kenda tata-tata longo mendapu kaitini longonya epengeaka doko, dupame naima ita minala naenge. Naima aipa pimape lao tatake kaengeaka doko, naimanya mona dupa koeyala naenge. \v 9 Endakali dupame naima tanda dyoo koeyasingimaka doko, Goteme naima yakinala naenge. Naima pyao isa setengemaka doko, naima etete koeyasala naengema. \v 10 Jisasa lete kalyamo doko naima-kisa panatae katena lao, Kamongo Jisasa kumiamo doko koteaka lao naimanya yonge dokonya panena lao katenge. \v 11 Jisasa lete kalyamo doko naimanya kumapenge yonge dokonya panatae katena lao, naima lete kalyamano dupa Jisasanya kenge dokonya, endakali dupame pyao kumasepenge kalyamano. \v 12 Yandaita pii doko dake: Kumingi dokome naima-kisa kalai pimupa, lete katenge dokome nyakama-kisa kalai pilyamo. \p \v 13 \x - \xo 4:13 \xt Sam 116:10\x*Pii pepa pyapae singi dokonya dapa lao pepa pyapae silyamo: “Nambame Gote tungi pio dokonya, nambame pii lamaiyona” lapae silyamo. Gote tungi pingi dokonya naima-kisa mana mendai dopaleaka simupa, naimame Gote tungi pilyamano dokonya, naimame apata pii lamailyamano. \v 14 Kamongo Jisasa malunya sakatasiamo Gote dokomeaka naimapi, nyakamapi Jisasa-kisa malunya sakatasetala, baanya enomba dokonya nyoo katasetana lao naimame masilyamano. \v 15 Naima-kisa pilyamo dupa pitakame nyakama nisalanya pilyamo. Dopa pilyamo tenge doko, Gotenya kondo kaenge doko taeyama-taeyama pyoo endakali longo-kisa taeyatamopa, Gote kenge andake maiyoo, baa yaka pilyino lenge mana doko andake jeta. \s1 Jisasa Tungi Pyatala Kalyamanona Leamo Doko \p \v 16 Naimanya yonge doko tamuilyamoaka doko, yuu gii dii lao naimanya mona andaka enenge jisakao katenge. Dopa pyoo katenge dokonya, Goteme kalai naima diamo doko naimame yakinala naeyao pyoo katenge. \v 17 Naima-kisa kenda epelyamo dupa angi mende daa. Dupa gii kuki iki epelyamo. Indupa naima kenda yakane nyilyamano dupame, tii pipae etete andake tanga-tangapi soaka pupenge doko nyetaminopa lao depa lasilyamo. \v 18 Depa lasimupa, lengeme kandapenge dupa naimame kanja naenya, lengeme nakandapenge dupa naimame kandelyamano. Aipumape, lengeme kandapenge dupa gii kuki iki singi. Dopaka doko, lengeme nakandapenge dupa tanga-tangapi soaka pata. \c 5 \p \v 1 Naima isa yuu dakenya kalyamano sele anda dake\f + \fr 5:1 \fq Sele anda dake \ft latae kalyamo pii dutupa, naimanya yonge doko lao latae kalyamo.\f* lakyoo koeyatamo doko, anda Goteme petae kataowaka katenge doko naimanya kaiti-kisa kalyamona lao masilyamano. Anda doko endakali kingi mendeme petae daa. \v 2 Naimanya anda kaiti-kisa kalyamo doko yonge pee joo pimu laka lao masetala, naima yuu dakenya sele anda dokonya katao ee lao kalyamano. \v 3 Dopana, anda kaiti-kisa-tae doko naimame yonge pee joo nyoo pyoo katatamano doko, naima papata nakatatamana lao masilyamano. \v 4 Sele anda naima kalyamano dake yonge pee joo lyokao nepamana lao naimame masala naelyamano. Lete katapenge yonge dokome kumapenge yonge doko sanga pyatamopa lao, sele anda koeyapenge dake-kisa sele anda enenge mende yonge pee joo nyoo pitamana lao masilyamano. Tenge dokonya, naima sele anda koeyapenge dakenya katao kenda andake nyoo kalyamano dokopa, ee lao kalyamano. \v 5 Sele anda enenge doko yonge pee joo nyoo pitaminopa lao naima depa lasiamo akali doko baa Gote. Baame naima ditona leamo dupa kiningi ditona lao panasoo, wambao baanya Spirita doko naima dia. \p \v 6 Dopa piamo dokonya, koteaka lao naima paka nakaeyao kyeto joo kalyamano. Naima yuu dakenya yonge doko katamupa, Kamongo katapya dokonya naima londati kalyamanona lao masilyamano. \v 7 (Naimame baa lengeme nakandao, baa tungi pyao kalyamano.) \v 8 Yuu dakenya yonge doko yakinatala, Kamongo-kisa baanya anda dokonya katatamano doko yakana lao masetala, paka nakaeyao kyeto joo kalyamano. \v 9 Dopana, naima yuu dakenya yonge dokonya katatamanopapi, yonge doko yakinatamanopapi, naimame Kamongonya auu kaenge mana dupa minamana lao masilyamano. \v 10 \x - \xo 5:10 \xt Roma 14:10\x*Naima yuu dakenya yonge katapae kalyamano dokopa, naima mendai-mendai dupame mana koopi epepi dupa minatamali pyoo yole nyepenge dokonya Kraisame naima yapena lao, naima pitaka baanya kote singi toko dokonya pao katapenge. \s1 Gote-Pipa Mona Setao Katena Lapenge Dokonya Leamo Doko \p \v 11 Dopana, Kamongo paka kaenge mana doko naimame kandatala, endakali dupa masingi kakunyoo pii lao kalyamano. Goteme naima auu pyoo kandenge. Nyakamanya moname apata naima auu pyoo kandami laka lao masilyamano. \v 12 Naima tange kenge andake nyoo, pii doko dee laa naelyamano. Endakali mendapuame endakali dupanya mona andaka nakandenya, ketae yonge doko iki kandatala kenge andake nyoo sangali pilyamino. Endakali dopa pilyamino dupa nyakamame tanga latala, naimanya mana dupa epe mendapuana lao lamaipenge kaitini mende naimame nyakama laitaka pilyamano. \v 13 Naimame kyakaenge joo kalai piama-tamo doko, Gotenya kalai doko pyakamaiyanya piama. Naima mona paliu kalai pilyamano doko, nyakama nisalanya pilyamano. \v 14 Naima pitakanya panda nyoo akali mendai kumia-tamo doko, naima pitaka dokonya kumiamakana lao masilyamano. Dopa lao masilyamano dokonya, Kraisanya auu kaenge dokome naima kalai pyepale lao mona sakatasekenge. \v 15 Endakali saka kalyamino dupame nyakama tange masoo kalya naenya, nyakama alo pyoo kumapeamopa sakatasiamo akali doko masoo kalyepale lao, endakali dupa pitaka alo pyoo baa kumia. \p \v 16 Dopana endakalimi endakali yapengeli pyoo, naimame endakali mende indupa yapala naelyamano. Wamba naimame dopa pyoo Kraisa yapeamanoaka doko, indupa naimame baa dopa pyoo yapala naelyamano. \v 17 Pii yandaita doko dake: Endakali mende Kraisa-kisa kalyamo doko, baa Kraisame enenge joo pyoo wasepae mende katenge. Wambatae dupa etamupa, dupa pitaka enenge jisetelyamo. \v 18 Dutupa pitaka pingi Gote dokome Jisasa Kraisa-kisa naima Gote-pipa mendai jisetala, endakali dupa Gote-pipa mendai jisingi kalai doko naima dia. \v 19 Yuunya endakali dupame koo piamino dupa Goteme itaki pyala naenya, Kraisa-kisa endakali dupa Gote-pipa mendai jisia. Dopa petala, endakali dupa Gote-pipa mendai jisingi pii doko naima dia. \v 20 Dopana, naima Kraisanya kambu alo pyoo katao, pii kyeto joo lamaingi doko Goteme naima langilyamopa, naimame endakali dupa lamaingi. Kraisanya kenge dokonya naimame endakali dupa kyeto joo lamaiyoo, “Goteme nyakama baa-pipa mendai jisina kaeyalapape” lenge. \v 21 Akali koo nasingi doko Goteme naimanya koo dupanya baa kundi joo kumina lea. Goteme naima akali dokopa nyoo pyasetala, baanya mana tolatae dokonya katataminopa lao akali doko kumina lea. \c 6 \nb \v 1 Dopana, naima Gote-pipa kalai pyoo katao kyeto joo nyakama dapa langilyamano: Gotenya kondo kaenge nyakama nyiamino doko nyakama-kisa maa yangatae katena lao kaeyala naeyalapape. \v 2 \x - \xo 6:2 \xt Ais 49:8\x*Goteme lao pituu, “Gii epe mendenya nambame embanya pii doko sio. Pyoo nyingi gii mendenya nambame emba nisiona” lea-pyaa. Salapape! Gii epe mende lea-lumu doko indupa palelyamo. Pyoo nyingi gii mende lea-lumu doko indupa palelyamo. \v 3 Naimame Gotenya kalai pyakamaingi doko endakali mendeme pii koo nalena lao, endakali imbu pisepenge mende naimame napingi. \v 4 Naima Gotenya kalai akalina lao endakali dupa-kisa panasingi mana dutupa datupa: Yapa maka nakaeyao kenda dupa soo katengepi, naima koeyasingimapi, tanda dingimapi, daa jingipi, \v 5 \x - \xo 6:5 \xt Ap 16:23\x*konjame pingimapi, anjoo palyingimapi, yandapipi dupame naima katao kakopengemapi, lekeleke tao kalai pingipi, luu napalengepi, lopo kaengepi, \v 6 koo wandyoo katengepi, mana kandengepi, yapa imbu nakaengepi, kondo kaengepi, Oli Spirita naima-pipa katengepi, endakali dupa kiningi auu kaengepi, \v 7 kiningi pii doko lamaingipi, Gotenya kyeto dokome kalai pingipi, mana tolatae doko kingi tolaetename yandate minili, kingi koeyatename konambi minili pingipi, dutupa. \v 8 Endakali yangi dupame naima lalyilyaminopa, yangi dupame naima anda-anda singyala naengema. Yangi dupame naima lao nepelyaminopa, yangi dupame naimanya lao pii epe lengema. Yangi dupame naima minakasingi akalina lao masingimaka doko, naimame kiningi pii lenge. \v 9 Endakali yangimi naima dopalena lao nakandengemaka doko, yangimi naima auu pyoo kandengema. Naima kumalanya pingiaka doko, lete kalyamano kanjepa. Endakali dupame naima kende konjame pingimaka doko, dupame naima pyao kumasala naengema. \v 10 Naima mona kenda pisingimaka doko, koteaka lao naima eteke pyao katenge. Naima tipya joo katengeaka doko, naimame endakali longo kamongo jisingi. Naima oapi dupa daa jilyamopa katengeaka doko, dupa pitaka naimanya. \p \v 11 Nyakama Korina tange dupa mona setelyamanona lao naimame nyakama panao langilyamano. \v 12 Naimame nyakama mona setala naeyamana lao tuu pyoo nakalyamano. Nyakamame naima mona setala naeyamana lao tuu pyoo kalyamino. \v 13 Nambanya wane dupa lamaingili pyoo, nambame nyakama dapa langilyo: Naimame nyakama mona setengeli pyoo nyakamame naima mona setalapape. \s1 Jisasa Tungi Napingi Dupa-Pipa Nakalyepape Leamo Doko \p \v 14 Jisasa tungi napingi endakali dupa-pipa nyakama tole pyatala mendai joo nakalyepape. Mana tolatae dokopa, loo yalenge mana dokopa, dolapome kalai aki mende tole pingimba? Tii pipae dokopa, iminjetae dokopa, dolapo tole singimbape? \v 15 Kraisame aki mendenya Beliale-pipa mona mendai palyingimba? Jisasa tungi pingi endakali mendepa, Jisasa tungi pyala naenge endakali mendepa, dolapo lapotame aki mende andakenge nyingimba? \v 16 \x - \xo 6:16 \xt Lep 26:12; Esek 37:27; 1 Kor 3:16; 6:19\x*Gotenya lotuu anda nee nyetae dokopi, gotena lao wasepae dupapi, dupa aipa petala mendai jina lao pyasingi? Gote kataowaka katenge dokonya anda nee nyetae doko nyakama kalyaminona lao Goteme dapa lea-pyaa: “Namba dupa-kisa katao dupanya kaina dokonya paeyato. Namba dupanya Gote katatopa, dupa nambanya tata katatamina” lea-pyaa. \v 17 \x - \xo 6:17 \xt Ais 52:11\x*Dopana, “Namba Kamongo dokome dapa lelyo: ‘Endakali koo pingi dupa-pipa nyakama kalya naeyao, kaimala pipae mende watandala naeyaowaka kalyepape. Dopa pyoo katataminopa, nambame nyakama lanyoto. \v 18 \x - \xo 6:18 \xt 2 Sml 7:14; 1 Kron 17:13; Ais 43:6; Jer 31:9\x*Lanyepala namba nyakamanya takange katatopa, nyakama nambanya ikiningi wanengepi katatamina’ lao Kamongo Eteteaka Kyeto dokome lelyona” lapae silyamo. \c 7 \nb \v 1 Mona setenge paluma, Goteme pii lanya setea dutupanya naima kalyamano. Dopana, naimanya yongepa, imambupa dolapo koeyasepenge dupa pitaka naima-kisa nasina lao wasa pyao nepatala, Gote paka kaeyao naima etao baanya latae katamana. \s1 Polo Baa Mona Epe Paleamo Doko \p \v 2 Naimame endakali mende koo pimaiyapi, koeyasalapi naeyama. Naimame endakali mende minakasetala oapi dupa nyala naeyamaka. Dopana, nyakamame naima mona setalapape. \v 3 Nambame lelyo doko, nyakama-kisa tenge setao nalelyo. Nyakama naimanya monanya kalyamino dokonya, nyakama kumatamino doko, naima nyakama-pipa kumatamaka. Nyakama katatamino doko, naima nyakama-pipa katatamakana lao nambame wambao leo dokoaka dee lelyo. \v 4 Nambame nyakama pii langyanya etete paka nakaenge. Nambame nyakama lalyoo pii andake lenge. Naima-kisa kenda epelyamo dupa pitakanya namba etete eteke pyao, mona etete epe paliu katenge. \p \v 5 \x - \xo 7:5 \xt 2 Kor 2:13\x*Naima Masedonia pao kateama dokopa, naimanya yonge dupa kukipi mende koto nyala naeyami. Kenda tata-tata dupa pitaka naima-kisa epeamopa, endakali waka dupame naima laiya langiami. Dokopa naimanya mona andaka paka kaeyapae sia. \v 6 Dopaka doko, mona kenda kaelyami endakali dupa mona epe palisingi Gote dokome, Taitusa baa naima kateama dokonya epena lea dokome naima mona epe palisia. \v 7 Naimanya mona epe palisekea doko, Taitusa baa epea dokome iki daa, nyakamame baanya mona epe palisakamaiyamino dokome apata naimanya mona epe palisekeaka. Wamba piamo dupanya nyakama ee lao, namba etete kandamu laka lao masoo, namba-pipa tole katamu laka lao nee kaeyao kalyaminona lao Taitusame naima langia. Dokonya namba eteteaka eteke pyao kateo. \v 8 Nambame nyakamanya pepa mende pyao peekeo dokome, nyakama mona kenda pisiana lao masetala, nambame dopa napio naenya lao masala naelyo. (Dopaka doko, nambame pepa pyao peekeo dokome, gii kuki mendalapo nyakamanya mona kenda pisiamo doko kandatala, nambame dopa napio naenya lao masio.) \v 9 Dopa lao masiowaka doko, indupa namba eteke pilyo. Nambame nyakamanya mona kenda pisekeo dokonya namba eteke pyala naelyo. Goteme masiamoli pyoo, nyakama mona kenda kaeyapala mona kapilyiamino dokonya namba eteke pilyo. Dopana, naimame dopale mendeme nyakama koeyasala naeyama. \v 10 Goteme mona kenda kaeyamili lao masingili pyoo mona kenda kaenge dokome, naima mona kapilyetala pyoo nyepae kalyepale lao katasilyamopa, naima mona kapilyala naeyama naenya lao masingi doko naima-kisa naepenge. Dopaka doko, yuunya endakali dupanya mona kenda kaenge dokome kumingi doko mandenge. \v 11 Goteme mona kenda kaeyamili lao masingili pyoo nyakama mona kenda kaelyamino dokome, mana epe tata-tata datupa nyakama-kisa sakatasilyamo doko nyakamame masalapape: Mana tolatae dupa minaowani kaeyao, nyakama-kisa pii silyamo dupa yanu pyamana lao nee kaeyao, mana koo dupa etete maka kaeyao, Gote paka kaeyao, naima kandamu laka lao masoo, naima wata-minaowani kaeyao, kenda silyamo doko auu pyoo tolasalanya nee kaeyao kalyamino. Nyakamame dopa pilyamino dupa pitakame nyakama-kisa tenge mende nasilyamona lao panasilyamino. \v 12 Dopana, nambame pepa pyao peekeo doko, akali koo piamo dokopa, baame akali mende koo pimaiyamo dokopa, dolaponya mende masetala pyao peakala naeyo. Naima nyakama-pipa katamu laka lao nyakamame masiami doko Gotenya enomba dokonya panasalanya nambame pepa doko pyao peekeo. \v 13 Naima nyakama-pipa katamu laka lao nyakamame masiami dokonya, naima mona epe paliu kalyamano. \p Nyakama pitakame Taitusanya mona auu pisakamaiyaminopa baa eteke pyao kateamo dokonya, nyakamanya mona auu pisingi mana doko naimame kandatala, naima eteteaka eteke pyao kalyamano. \v 14 Wamba nambame nyakama lalyoo, nyakamanya mana epe miningima dupa Taitusa lamaiyo. Naimame nyakama lalyoo Taitusa lamaiyama pii dupa kiningi leama dopaka pyoo, naimame pii nyakama langiamano dupa pitaka kiningi. Tenge dokonya, namba elya sala naeyo. \v 15 Nyakamame walu lao paka kaeyao Taitusa lanyepala, baanya pii lea dupa wata-miniami-lamo. Dopa piami doko baame masetala, nyakama etete nee kaelyamo. \v 16 Dupa pitakanya nyakamame mana epe minalaminona lao kyeto joo masetala, namba eteke pyao kalyo. \c 8 \s1 Muni Konda Pingi Kalai Doko Pyoo Etasalapape Leamo Doko \p \v 1 \x - \xo 8:1 \xt Roma 15:26\x*Kaimii paluma, Gotenya kondo kaenge doko Masedonia yuu dokonya siosa dupa maiya doko nyakamame masimi laka lao naimame masilyamano. \v 2 Kenda andake mendapuame siosa dupa makande piamopa, dokaita etete daa jepae kateami. Dopaka doko, dokaita etete eteke pyao katao, Kristene yango dupa nisemana latala, muni etete longo konda piami. \v 3 Dokaitame konda pipenge jia dupa konda pyoaka, dokaitanya auu kaengeme wakao mendapu konda pyoaka piami doko nambame lao panelyo. \v 4 Endakali Gotenya latae Jerusalema kalyamino dupa nisemana kaeyalapa lao dokaitame naima kyeto joo tee leami. \v 5 Dokaitame pyaamino lao naimame masiamali pyoo pyaa naeyami. Goteme masiali pyoo, dokaita tange wambao Kamongo maitala, naima diamiaka. \v 6 Dopana, nyakamanya kainanya kondo kaenge kalai Taitusame tee pia-pyomo doko, nyakamame pyoo etasalapale lao, baame nyakama nisina lao kyeto joo lamaiyama. \v 7 Jisasa tungi pingi dokopi, pii lamaingi dokopi, mana kandenge dokopi, dupa pitaka nyakama-kisa kapa pumupa, Gotenya kalai doko nee kaeyao pyoo pituu, nyakamame naima auu kaelyamino. Dopaka pyoo, nyakamame Kristene yango dupa kondo kaeyao nisilyamino doko auu pyoo nisalapape. \p \v 8 Nambame lelyoliaka pyepale lao laa naelyo. Siosa yangi dupame Kristene daa jepae dupa nee kaeyao nisilyaminoli pyoo, nyakamame kiningi auu kaeyao nisilyamipi lao kanjanya dopa lelyo. \v 9 Naimanya Kamongo Jisasa Kraisanya kondo kaenge doko nyakamame masilyamino. Baa Kamongoaka doko, baame nyakama kamongo jisetala nyakama-kisa longo sina lao baa daa jepae mende jia. \v 10 Ee kana pumu amanya, nyakamame nisingi kalai dake pimana lao masetala tee pyao piami. Dopana, kalai dake pyoo etasetamino dokome, nyakama tange nisetaminosa pitana lao nambame masilyo doko nyakama langilyo. \v 11 Dopana, nyakamame kalai doko pyoo etasalapape. Wamba nyakamanya mona sakatatala, nee kaeyao kalai doko tee piami-pyomo dopaka pyoo, indupa kalai doko pyoo etasemana lao masoo, konda pipenge jetali pyoo konda pyepape. \v 12 Endakali mende-kisa konda pyoani kaenge doko setamo doko, dopale mende baa-kisa seta doko auu kaengeme konda pitamo doko yaka. Dopale mende baa-kisa nasetamo doko konda pyaa naeyapenge. \v 13 Nisepae nyetami endakali dupa auu pyoo katataminopa, muni maiyoo nisilyamino dupa nyakama kenda nyoo kalyepale lao nambame nalelyo. Nyakama pitaka kapa-kapa lao kalyepale lao nambame lelyo. Indupa gii dakepa, nyakama dopale longo silyamo dupame endakali daa jilyamo dupa maipenge. \v 14 Dopaka pyoo, dupa-kisa longo seta dupame nyakama daa jetamopa nisepengeaka. Dopa pitami dokome, nyakama pitaka kapa-kapa lao katatami. \v 15 \x - \xo 8:15 \xt Eks 16:18\x*Dokonya dapa lao pii pepa pyapae silyamo: “Longo nyoo seteamo endakali dokonya etete longo nasia. Kuki nyoo seteamo endakali doko daa jiamopa nakateana” lapae silyamo. \s1 Taitusapi Baa-Pipa Kalai Pingipi Dupanya Leamo Doko \p \v 16 Nambame nyakama nisoani kaengeli pyoo, Taitusame nyakama nisoani kaena lao, Goteme baanya masingi sakatasakamaiya dokonya, nambame Gote yaka pilyino lelyo. \v 17 Naimame baa epena lamanopa ipatoo lapumu dokonya iki daa, baa tangeme nyakama nisalanya ipatoo lao nee kaeyapala, nyakama kalyamino dokonya ipupya. \v 18 Naimame Kristene kaiminingi mende baa-pipa epena lamu. Kristene kaiminingi dokome wai pii epe doko etete auu pyoo lamaingi dokonya, siosa dupa pitakanya baa kenge singi. \v 19 Doko iki daa. Baa naima-pipa paeyao, endakali Gotenya latae dupa nisingi kalai epe dake pina lao siosa dupame baa makande leami. Nisingi kalai dake naimame pilyamano dokome, Kamongo lalyoaka, naimame kalai dake pyoani kaelyamanona lao endakali dupa-kisa panasoaka pilyamano. \v 20 Muni longo mailyamino dupa naimame kopeta isilyaminona lao, endakali mendeme laa naeyapya laka lao masetala, Kristene kaiminingi doko apata epena lamu. \v 21 Kamongonya enombanya iki naimame mana epe dupa minamana lao masala naenya, endakalinya enombanya apata mana epe dupa minamana lao masilyamano. \v 22 Naimanya Kristene kaiminingi mende akali dolapo-pipa epena lamuaka. Paa longosa naimame baa makande pyoo kandelyamanopa, baame kalai pyoani kaeyao pingi. Indupa nyakamame mana epe minalaminona lao kyeto joo masetala, baame nyakama nisoo kalai etete pyoani kaelyamo. \v 23 Taitusa baa apipi lao endakali mendeme tipa pia-kandeno doko, nyakama nisoo namba-pipa kalai mendai pingina lao nyakamame lamaiyepape. Naimanya Kristene kaiminingi dolapo apilyapope lao endakali mendeme tipa pia-kandeno doko, akali dolapome kalai pilyambi dokome Kraisa kenge andake maingimba dokonya, siosa dokome dolapo epena lamupa ipumbina lao nyakamame lamaiyepape. \v 24 Naimame nyakama mee lalyala naengema-lamo lao siosa dupame masina lao, siosa dupanya enombanya nyakamanya auu kaenge mana doko akali dutupa-kisa panasalapape. \c 9 \s1 Jerusalema Tange Kristene Dupa Nisepenge Dokonya Leamo Doko \p \v 1 Endakali Gotenya latae Jerusalema kalyamino dupa nisingi dokonya lao, nambame nyakamanya pepa pyao peakapenge nanjilyamo. \v 2 Nyakamame kalai doko pyoani kaelyamino lao nambame masetala, Masedonia tange dupa lamaiyoo, “Ee kana pumu amanya Akaeya tange dupame kalai doko pyaanya depa lateamina” lao nambame nyakama lalyingi. Nyakamame kalai doko yapa pimana lao nee kaelyamino dokome, nyakamame Masedonia tange longonya masingi yaka lasakamailyamino. \v 3 Nyakamame kalai doko pyoani kaelyaminona lao pii lelyamano dupa mee jala naena, nyakamame kalai doko pyaanya depa latae kalyepale lao, nambame Kristene kaiminingi dutupa nyakama kalyamino dokonya epena lapu. \v 4 Masedonia tange mendatupa namba-pipa ipupala kandatamanopa, aopyoo latala nyakama depa latae nakatatamino doko, naimapi, nyakamapi, elya setama. Aipumape, nambame nyakama lalyoo, nyakama depa latae kalyaminona lao dokaita lamaingi. \v 5 Dopa lamaingi dokonya naima elya setamane-latala, nyakamame epe mendapu maitamana lao wambao leamino dupa mumu lao maiya naenya, maiyoani kaengeme maiyepale latala, depa lao kalyepale lao Kristene kaiminingi dutupa wambao epena lao masetala epena lapu. \p \v 6 Nyakamame pii dake masalapape: Endakali mendeme ee wai kuki pokelya dokome, nee kukiaka mandenge. Ee wai longo pokelya dokome, nee longoaka mandenge. \v 7 Endakali mendai-mendaimi maitoo lao moname masetali pyoo maipenge. Mona kenda kaeyaowapi, mendeme mai lao tuu laowapi pitamopa maiya naeyapenge. Mona yaepao maingima endakali dupa Goteme auu kaenge. \v 8 Nyakama epe dupa pitaka nyalapale lao dingi kyeto doko Gote-kisa singi. Kyeto singi Gote dokome ditamopa, koteaka lao nyakama etete yaka jetamopa, kalai epe dupa pitaka nyakamame pitami. \v 9 \x - \xo 9:9 \xt Sam 112:9\x*Dokonya dapa lao pii pepa pyapae silyamo: “Akali dokome endakali daa jepae dupa oapi longo mokosoo maiya. Baanya mana tolatae doko tanga-tangapi soaka patana” lapae silyamo. \v 10 \x - \xo 9:10 \xt Ais 55:10\x*Ee wai pokena lao maingi Gote dokome nyakama breta nalapale lao dita, ee wai longo andasakata petala, nyakamanya mana tolatae dokome dii longo mandimi laka lao nambame masilyo. \v 11 Nyakamame koteaka lao longo lao mokosoo maiyepale lao, baame kaitini dupa pitakanya nyakama kamongo jisipya laka lao masilyoaka. Naimame kalai pilyamano dokonya-kaita nyakamame longo lao maitami dokome, endakali dupanya Gote yaka pilyino lenge doko andasakamaita. \v 12 Endakali Gotenya latae Jerusalema kalyamino dupa nisingi kalai doko nyakamame pitami dokome, endakali dokaitanya daa jingi dupa iki yaka jisakamaiya naeyata. Endakali longome Gote yaka pilyino lenge doko apata nisingi kalai dokome sakataseta. \v 13 Nyakamame Kraisanya wai pii epe doko lao panata, wata-minata pilyamino dokopa, endakali Gotenya latae Jerusalema kalyamino dupapi, endakali wakapi, dupa longo lao mailyamino dokopa, dolapo endakali Gotenya latae Jerusalema kalyamino dupame kandatala, yaka pilyamino lao Gote kenge andake maitami. \v 14 Gotenya kondo kaenge doko nyakama-kisa eteteaka tumbilyamo lao, endakali Gotenya latae Jerusalema kalyamino dupame kandatala, nyakama etete auu kaeyapala nyakamanya loma sekelyamino. \v 15 Dopalena lao piimi kapa pao nalapenge mende Goteme naima mee diamo dokonya, naimame baa yaka piana lamana. \c 10 \s1 Polome Baanya Kalai Dupa Kame Pinyoo Pii Leamo Doko \p \v 1 Namba nyakama-pipa kalyo dokopa, namba anasale joo katapala, waka kalyo dokopa, nambame paka nakaeyao nyakama pii tolao langingina lao endakali mendapuame lelyamino. Namba Polo doko akali dopale-lumu dokome, Kraisa baa anasale jetala, tambo-tambo lao kateamo doko masetala, nyakama kyeto joo dapa langilyo: \v 2 Endakalinya masingili pyoo naimame kalai pilyaminona lao masingima endakali dupa, namba ipato dokopa, paka nakaeyao kyeto joo pii lamaiya naeyatopa lao, indupa nambame kyeto joo nyakama langilyo. \v 3 Naima isa yuu dakenya endakaliaka doko, naimame endakalinya mana minao yanda pyaa naenge. \v 4 Naimame yanda pyaanya yanda yandatepi miningi dupa isa yuu dakenya-tae daa. Yanda yandatepi dupanya Gotenya kalai pyakamaipenge kyeto doko palenge. Kyeto dokome yandapipi dupanya lome kyeto dupa kaluingi. \v 5 Pii tanga lengepi, Gote masala naena lao kaita lyokenge luiyapae manapi, dupa pitaka naimame koeyasoo, endakalinya masingi dupa pitaka naimame anjetala, dupa Kraisa watao paena lenge. \v 6 Dopana nyakamame naimanya pii dupa pitaka wata-minakondape pitaminopa, pii tanga latami endakali dupa pitaka naimame tanda maimana lao depa latae kalyamano. \p \v 7 Nyakamame ketae iki kandelyamipi? Endakali mendeme baa Kraisanyana lao kyeto joo masetamo dokome, baa Kraisanyana lao masetamo dopaka pyoo, baanya moname naima apata Kraisanyakana lao masepenge. \v 8 Naimame nyakama koeyasalanya daa, nyakama kyeto nyalapale lao Kamongome naima kyeto diana lao masetala, kuki mende longo lao namba tange apata kenge minalyepenge jetamo doko, namba elya sala naeyato. \v 9 Nambame nyakama paka pisalanya, pepa dupa pyao peekelyenona lao masala naeyami laka lao masilyo. \v 10 Endakali mendapuame namba lao dapa lelyamino: “Baanya pepa pyapya dupanya pii tenge palipae mendapu kyeto joo pepa pyapya-lamo. Dopaka doko, baa kyeto nasingi dokome baanya pii lapya dupanya angi mende nalelyamona” lelyamino. \v 11 Naima nyakama-pipa nakatao pii pepa pyao peekelyamano dupa, naima nyakama-pipa katatama gii dokopa angi pitamina lao endakali dopa lelyamino dupame masepenge. \p \v 12 Tange lalyingi endakali mendapu kalyamino dupa-pipa naima mendai dopalena laanyapi, naimanya mana dupa dokaitanya mana dupa-pipa kapa laanyapi, paka pilyamo. Dokaitanya mana dupa dokaita tange makande setelyami dokoaka minao yapengema. Endakali dokaitanya mendeme baanya mana doko dupanya mendenya mana doko-pipa makande pingima. Dopa pilyamino dokome, dupa-kisa masepae epe mende nasilyamona lao panenge. \v 13 Dopaka doko, kalai pipengena latala Goteme naima diamo doko yalatala, naima tange kenge minalyala naeyatama. Kalai pipengena latala Goteme naima diamo dokopa kopao tange kenge minalyetama. Panda diamo doko soo ipao, nyakama kalyamino dokonya tuu lelyamo. \v 14 Dopana, naimanya kalai pingi panda dokonya nyakama kalyamino. Naimame Kraisanya wai pii epe doko nyakama langya epeamano dokopa, kalai pipengena latala Goteme naima konjoo ditae doko yalala naeyama. \v 15 Naimame panda doko yalatala, endakali waka mendenya kalai petae dupanya naima tange kenge minalyala naenge. Nyakamame kyeto joo Kraisa tungi pyataminopa, naimanya kalai doko nyakamanya kaina dokonya etete andake jipya laka lao nambame masingi. \v 16 Andake jetamopa, nyakamanya maita-kaita yuu silyamo dupanya naimame wai pii epe doko lamaitama. Dopa pitamano doko, endakali waka mendenya kalai petae dupanya naima tange kenge minalyala naeyatamanosa pita. \v 17 \x - \xo 10:17 \xt Jer 9:24\x*“Endakali mendeme baa tange kenge minalyotoo lao masetamo dokome Kamongonya kenge doko minalyepenge.” \v 18 Endakali mendeme baa tange kenge minalyetamo doko, baa Kamongome yakana laa naenge. Kamongome endakali mende kenge andake mailyamo doko, baa Kamongome yakana lenge. \c 11 \s1 Polome Baapi Sambo Aposolepi Dupanya Leamo Doko \p \v 1 Nambame kyakaenge pii kuki latoo, nyakamame latale kaeyami laka lao masilyona, latoo kaeyalapape. \v 2 Goteme nyakama nee kaengeli pyoo, nambame nyakama nee kaelyo. Nyakama wanaku mapukae, akali tole napingi dopale dupa nambame akali mendai maitona lao pii lanya seteo. Akali doko baa Kraisa. \v 3 \x - \xo 11:3 \xt Jen 3:1-5\x*Dopaka doko, kanopato dokome baanya waa katao sambo lenge mana dokome enda Ipa minakasiali pyoo nyakama minakasetamopa, mona mendai paliu Kraisa wata-miningi doko nyakamame yakinatamini-lao paka kaelyo. \v 4 Tenge doko, endakali mende nyakama kalyamino dokonya ipupala, naimame Jisasa baa dopalena lao langiamanoli pyoo langya naenya, Jisasa baa waka mendepalena lao langilyaminopi, wamba nyakama Spirita nyiamino doko nyala naenya, spirita waka mende nyilyaminopi, wai pii epe wamba soo nyiamino dopale daa, waka mendepale mende silyaminopi, dupanya nyakama kukipi mende mona kenda nakaengema. \v 5 Aposole etete alyasale joo kalyamanona lelyamino dupanya mendaipi mendeme namba ita naminilyamona lao nambame masilyo. \v 6 Pii lamaipenge dokonya namba mana nanyingiaka doko, masingi epe doko dopalena lao namba mana nyepae. Naimame mana minilyamano dupa pitakame kaitini dupa pitakanya naima akali dopalena lao nyakamanya enombanya panenge. \p \v 7 Nambame nyakamanya kenge minalyalanya, namba koo jetala, Gotenya wai pii epe doko nyakama mee langio. Dopa pio doko koo piope? \v 8 Nambame nyakama nisotoo latala, siosa yangi dupa-kisa nisepae nyio doko pake nyiina lao endakali mendapuame lelyamino. \v 9 \x - \xo 11:9 \xt Pil 4:15-18\x*Namba nyakama-pipa kateamano dokopa, namba dopale mende daa jiamopa, nyakamanya mende kenda pisala naeyo. Kristene kaiminingi Masedonia katao epeamino dupame namba daa jiamo dupa yaka jisiami. Nambame kalai pio dupanya mendaipi mendeme nyakama kenda pisala naeyo. Dopana, tangapi nambame nyakama kenda pisala naeyaowaka katato. \v 10 Kraisanya kiningi pii doko namba-kisa silyamo dokonya, nambame kiningi pii dake lelyo: Nambame nyakama kenda pisala naengena lao namba tange lalyilyo pii doko Akaeya yuu doko pitakanya endakali mendeme kaita lyokala naeyata. \v 11 Aipuma nambame nyakama kenda pisala naelyo? Nambame nyakama auu nakaeyapala kenda pisala naelyope? Daa, nambame nyakama auu kaenge doko Goteme kandenge. \p \v 12 Akali mendapuame tange kenge minalyoo, nyakama naima-yalena lao endakali dupa lamaiyanya kaitini kutilyamino. Dopa pilyaminoaka doko, dupame kutao nakandena lao nambame nyakama kenda pisala naelyo dopaka pyoo, kenda pisala naeyaowaka katato. \v 13 Akali dopale dupa sambo aposole. Dupame sambo lao minakasoo kalai pyoo katao, Kraisanya kiningi aposole mendapu paele pingima. \v 14-15 Sataneme baa tii pipae enjele mende paele pingina, baanya kalai akali dupame mana tolataenya kalai akali paele pitaminopa, doko mana enenge mendena lao masetala walu laa naeyalapape. Akali dupa etatami dokopa, dupanya kalai pitamili pyoo yole nyetami. \s1 Aposole Kalai Dokonya Tanda Nyiamo Dokonya Leamo Doko \p \v 16 Nambame deaka nyakama langilyo: Endakali mendeme namba kyakaengena lao masala naeyapenge. Dopaka doko, namba kyakaengena lao nyakamame masingima-tamo doko, namba kyakaenge joo kuki mendalapo namba tange kenge minalyotoo, nyakamame pii lelyo datupa soo nyalapape. \v 17 Namba paka nakaeyao namba tange kenge minalyoo pii laanya pilyo doko, Kamongonya mana doko watao laanya napilyo. Namba kyakaenge joo laanya pilyo. \v 18 Endakali dupanya masingili pyoo, endakali longome tange kenge minalyingima. Dopaka pyoo namba tange kenge minalyotoaka. \v 19 Nyakama masepae epe palengena lelyamino dupame endakali kyakaenge dupanya pii dupa auu kaeyao singima. \v 20 Endakali mendeme nyakama kendemane nyoapi, nyakamanya oapi dupa pitaka etasakaowapi, sambo lao minakasoapi, tange lalyoapi, lenge-lyaapi pyao takyoapi pilyaminopa, nyakamame dopa pina lao kaeyapala mona kenda nakaengema. \v 21 Naima kyeto nasingina lao endakali mendapuame lelyamino. Naima akali dopale dupame mana koo dopale dupa nyakama-kisa naminiama. Tenge dokonya, namba elya kaeyapae nyepengena lelyamino. Endakali mendeme kyeto nyepala, tange kenge minalyoo pii lengeli pyoo, nambame kyeto nyepala namba tange kenge minalyoo pii latoo. (Nambame pii lelyo doko, kyakaenge joo lelyo.) \v 22 Sambo aposole dupa Ibrupi? Namba apata Ibruaka. Dupa Israelepe? Namba apata Israeleaka. Dupa Abraamenya mandipaenya mandipaepe? Namba apata Abraamenya mandipaenya mandipaeyaka. \v 23 \x - \xo 11:23 \xt Ap 16:23\x*Dupa Kraisanya kalai akalipi? Akali dupa ita minao namba Kraisanya kalai akali kalyo. (Nambame lelyo doko, namba etete kyakaenge joo lelyo.) Paa longosa nambame lekeleke tao kalai pyoo kateo. Paa longosa namba konjame piami. Paa longosa namba anjetae paleo. Paa longosa namba kumapenge joo kateo. \v 24 \x - \xo 11:24 \xt Diut 25:3\x*Paa yungisa Juu dupame namba konjame piami dupanya, yuu gii mendainya 39 laowaka piami. \v 25 \x - \xo 11:25 \xt Ap 14:19; 16:22\x*Paa tepomasa namba kyeo konjame piami. Paa mendaisa namba kaname piami. Paa tepomasa namba sipinya peopa, sipi dutupa koeya. Koeya gii dutupanya mendenya, kuka gii dokopa, kotaka gii dokopa, dolapo namba solowata andake dokome soo paeyao katea. \v 26 \x - \xo 11:26 \xt Ap 9:23; 14:5\x*Paa longosa namba kaitini paeyao, endaki lyingi dupa yalaowaka pio. Akali makongopae dupame kaitinisa anga petala namba piamili jia. Namba tatapi, akali tata wakapi, dupame namba koeyasiamili jia. Siti dupanyapi, endakali napalenge yuu dupanyapi, solowata andake dokonyapi, dupanya koeyoli jia. Sambo Kristene kaiminingi dupame namba koeyasiamili jiaka. \v 27 Nambame kalai lekeleke tao tanda nyoo pio. Paa longosa namba luu napaleo. Namba lopo kaeyao, endaki nanu kaeyaowaka kateo. Paa longosa namba nee nanao kateo. Paa longosa namba kupa kaeyao yongenya pingi dupa daa jiamopa kateo. \v 28 Dopa pio dupa iki daa, nambame siosa dupa pitaka masipusa, yuu gii dii lao namba kenda andake nyoo kalyo. \v 29 Endakali kyeto nasingi mende kalyamopa, namba kyeto nasingiaka joo nakatengepe? Endakali mendeme endakali mende koo pina lao mapusilyamopa, dokonya namba imbumi pitilyoo pyakalyala naengepe? \p \v 30 Namba tange kenge minalyepenge jetamo doko, dopale dupame namba akali kyeto nasingina lao panasingi dokonya namba tange kenge minalyotoo. \v 31 Nambame sambo nalelyenona lao Kamongo Jisasa Kraisanya Takange Gote, kataowaka katenge auu petae dokome kandelyamo. \v 32 \x - \xo 11:32 \xt Ap 9:24-25\x*Namba siti Damasakasa dokonya kateopa, Kiŋi Atetasame gapena makande latae akali dokome namba anjalanya kaita kembo dupanya anga pina lea. \v 33 Dopa pina leaka doko, namba baseketa mendenya mandipala, dokonya kende katatala, kende dokonya minatae katao, siti kaname kame petae dokonya windo mendenya-kaita yakinama-yakinama pyoo kamalyatena isa pyandeami. Dopa peteaminopa namba paka peo. \c 12 \s1 Lee Manemaneme Kandeapi, Yalo Petae Dupa Kandeapi, Dupanya Leamo Doko \p \v 1 Tange kenge minalyingi mana dokome namba nisala naenge. Dopaka doko, Kamongome panasiamopa, lee manemaneme kandeopi, dopale yalo petae dupa kandeopi, dupanya nambame latoo. \v 2 Kraisa tungi pingi akali mende kaiti tepo pyoo dokonya nyokonyia doko ee kana 14 patelyamo. Akali doko nambame kandenge.\f + \fr 12:2 \ft Akali doko baa Polo tange lao lelyamo.\f* (Baa lenge tapeta nyokonyiape, imambu iki nyokonyiape lao nambame masala naelyo. Goteme iki masilyamo.) \v 3-4 Akali doko Goteme baanya yuu etete epe dokonya nyokonyia doko nambame masilyo. (Baa lenge tapeta nyokonyiape, imambu iki nyokonyiape lao nambame masala naelyo. Goteme iki masilyamo.) Gotenya yuu etete epe dokonya, pii etete nee nyetae, endakalimi nalapenge dupa akali dokome sia. \v 5 Nambame akali dokonya kenge minalyotoo. Dopaka doko, namba tange kenge minalyala naeyatoo. Namba akali kyeto nasingina lao panenge dupanya namba tange kenge minalyotoo. \v 6 Namba tange kenge minalyotoo lao masipuli doko, nambame kiningi piaka lao katapuli. Tenge dokonya, namba tange kenge minalyotoo lao masipuli doko, namba kyakaenge joo nakatapuli. Dopaka doko, nambame mana minilyopa kandengepi, pii lelyopa singipi, dupanya iki namba akali dokona lao endakali dupame masina latala, namba tange kenge minalyala naeyatoo. \v 7 Kamongome eteteaka epe yalo petae mendapu namba-kisa panasia. Dopaka doko, dupanya namba sangali pyala naeyatale latala, baame nambanya yongenya teke mende palyekea. Teke palyekea doko Satanenya wai minao paenge dopale dokonyana, dokome namba sangali pyala naeyatale lao tanda dingi. \v 8 Nambanya teke palyekeamo doko nyoo nepekena lao, paa tepomasa Kamongo loma soo tee leo. \v 9 Dopaka doko, baame namba langyoo, \wj “Nambanya kyeto dokome endakali kyeto nasingi dupa-kisa kalai pyokondape pyoo pingi. Tenge dokonya, nambanya kondo kaenge dokome emba nisetamo doko yakana”\wj* lea. Dopana, namba kyeto nasingina lao masetala, Kraisanya kyeto doko namba-kisa sina lao, namba eteteaka auu kaeyao namba tange kenge minalyoo katatoo. \v 10 Namba kyeto nasingi kalyo dokopa, kiningi namba kyeto palipae katenge. Namba Kraisa watao paelyo tenge dokonya, endakali dupame namba pii koo latamipi, namba-kisa kenda ipatapi, koeyasetamipi, tanda ditamipi, dupanya namba kyeto nasingi joo katao, mona epe paliu katenge. \s1 Siosa Korina Katenge Dupa Masoo Leamo Doko \p \v 11 Namba kyakaenge joo namba tange kenge minalyoo pii lelyo doko, nyakama mambele lelyo. Namba etete anasale joo katengeaka doko, etete alyasale joo kalyamanona lelyamino aposole dupame kalai piami dupanya mendaipi mendeme namba ita minala naeyami. Tenge dokonya, nyakamame namba lalyiamili doko yaka. \v 12 Nambame kenda soo maka nakaeyao kateopa, Goteme namba-kisa kalai paka pipaepi, mirakolopi dupa nyakamanya kainanya piamo dokome, namba kiningi aposolena lao panasia. \v 13 Nambame siosa yangi dupa-kisa mana miningili pyoo nyakama-kisa minio. Nambame mana aki mende minio dokome nyakama kandanya palyio? Nambame mana mendai mende iki nyakama-kisa minala naeyo doko dake: Namba dopale mende daa jiamopa, nyakama kenda pisala naeyo. Nambame nyakama kenda pisala naeyo doko, nambame koo mende piana lao endakali mendapuame lelyamino. Nambame koo pio-lumu doko nyakamame kame sakalapape. \p \v 14 Salapape! Indupa nambame nyakama tepo pyoo kanja ipanya depa latae kalyo. Nambame nyakama kenda pisetala, dopale mende nyalanya naipato. Nambame nyakama nisalanya ipato. Wane koo dupame endangi takangepa nisalanya oapi dupa nyoo setala naenge. Endangi takangepa dolapome wane dupa nisalanya oapi dupa nyoo setenge. \v 15 Nambame nyakama longo lao auu kaelyopa, nyakamame namba kuki lao auu kaengema. Dopaka doko, nyakama nisalanya nambanya oapi dupa pitaka yakinao, namba tange apata yakinapenge jipyali doko, nambame auu kaeyao yakinapuli. \v 16 Kiningi, nambame nyakama kenda pisala naeyo. Dopaka doko, nambame waa katao nyakama minakasoo sambo leana lao endakali mendapuame lelyamino. \v 17 Nambame epena leopa nyakama kateami dokonya epeamino akali dokaita-kisa, nambame nyakama minakasetala dopale mende nyiope? \v 18 Taitusa baa nyakama kateami dokonya epena lao nambame kyeto joo leo. Kristene kaiminingi mende doko baa-pipa epena leowaka. Taitusame nyakama minakasetala dopale mende nyiape? Baa namba-pipa masingi mendai paliu, mana mendaiyaka minao paeyala naeyambape? \p \v 19 Naimame pii lelyamano dupame naima tange kame pinyoo lelyamipi lao nyakamame masetaeyaka kalyamipi? Gotenya enombanya naima Kraisa-kisa katao nyakama pii langilyamano. Mona setenge paluma, naimame pilyamano dupa pitakame, nyakama kyeto tasalanya pilyamano. \v 20 Namba nyakama kalyamino dokonya ipupala kandatopa, nyakama kalyamino lao nambame masotoli pyoo nakatatamini-lao paka kaelyo. Namba kalyapeno lao nyakamame masetamili pyoo nakatatone-lao paka kaelyo. Nyakama laiya lao, tilya nyoo, imbu kaeyao, tange iki masoo, lao nepao, nambonambo pyoo, luiyao, kyakalya-kyakane pyoo katatamini-lao namba paka kaelyo. \v 21 Nyakama kalyamino dokonya namba dee ipato dokopa, nambanya Gote dokome nyakamanya enombanya namba anasale joo kata latamopa, namba elya sotone-lao paka kaelyo. Wamba endakali longo mendapuame koo pyoo elya pingi napipenge piamipi, kepo koleamipi, yongenya pyoani kaenge mana koeyapae dupa miniamipi, dupa mona kapilyala naeyamino kandatala, namba ee latone-lao paka kaelyoaka. \c 13 \s1 Etao Lasa Leamo Dupa \p \v 1 \x - \xo 13:1 \xt Diut 17:6; 19:15\x*Indupa nambame nyakama kanja epelyo dakeme, tepo pyoo epelyo. Endakali mende-kisa tenge mende setamopa, baa-kisa tenge silyamona lao, endakali lapomapi, tepomapi mendeme lao panapenge. \v 2-3 Wamba namba lapo pyoo ipupala nyakama-pipa kateamano dokopa, endakali koo pyoo kateamino dupapi, endakali wakapi, dupa pitaka nambame dee koo napina lao lamaiyo. Indupa namba dokaita-pipa nakatao, nambame pii leo dutupa dapa lao pepa pyao peakamailyo: Nambanya nenge-kaita dokonya Kraisame pii lenge-lamo lao kandamu laka lao nyakamame masilyamino dokonya, namba dee ipato doko, dokaita koaka pyoo katena lao kaeyala naeyato. Kraisame nyakama tolasilyamo dokopa, baa kyeto nasingi joo nakatenge. Nyakamanya kaina dokonya baame kalai kyeto joo pingi. \v 4 Wamba baa kyeto nasingi joo kateamopa, poko itanya pyao yukuiyaminoaka doko, indupa Gotenya kyeto doko mambele baa lete kalyamo. Naima baa-kisa kyeto nasingi joo kalyamanoaka doko, baa-pipa kalyepale lao Goteme naima kyeto ditamopa, nyakamanya kainanya naimame dupa pitaka pitama. \p \v 5 Nyakamame Jisasa tungi pyao kalyamape, daape lao nyakama tange yapalapape. Jisasa Kraisa baa nyakama-kisa kalyamo doko masala naelyamipi? Nyakama tange yapataminopa, baa nyakama-kisa nakalyamo lao kandatamino doko, baa nyakama-kisa kalyamo lao masala naeyapenge. \v 6 Nyakamame naima kiningi aposole kalyamipi lao makande pitaminopa, naima kiningi aposole kalyamino lao kandami laka lao nambame masilyo. \v 7 Nyakamame mana koopi mende naminalapale lao, Goteme nyakama nisina lao nambame loma silyo. Nambame loma silyo dokome aposole kalai doko kopeta napilyamanona lao panasalanya loma sala naelyo. Nyakamame mana epe minao kalyepale lao loma silyo. Aposole kalai doko naimame kopeta pilyaminona lao endakali dupame masetaminopapi, nyakamame mana epe minao katatamino doko yaka. \v 8 Kiningi pii doko isa pyandalanya naimame dopale mende napipenge. Kiningi pii doko nisepenge kalai dupa iki naimame pipenge. \v 9 Naima kyeto nasingi kalyamanopa, nyakama kyeto singi kalyamino dokopa, naima eteke pyao katenge. Nyakama Kristene angi kalyepale lao naimame loma sekenge. \v 10 Kamongome namba kyeto diamo dokome nyakama koeyasatale lao daa, nyakama kyeto jisatale lao dia. Dopana, namba nyakama-pipa nakatao, nyakamanya pepa pyao peekelyo pii dutupa, namba ipato dokopa, Kamongome namba kyeto diamo dokome nyakama longo lao pyalanya nalatopa lao pepa pyao peekelyo. \p \v 11 Kaimii paluma, nambame pii dake etao lelyo: Nyakama eteke pyao kalyepape. Nyakamanya mana dupa tolasalapape. Nyakama-lapo mende mona tambo lasa-lasa pyoo kalyepape. Nyakama masingi mendai paliu mona setao kalyepape. Dopa pyoo katataminopa, endakali auu kaenge, mona yaepasingi Gote doko nyakama-pipa katata. \v 12 Endakali Gotenya latae dupame pipengeli pyoo, nyakama-lapo mende kopyoo nunu pii-pii pyoo auu kaeyao lanyalapape. \v 13 Endakali Gotenya latae dupa pitakame nyakama auu pyoo kalyepape lelyamino. \p \v 14 Kamongo Jisasa Kraisanya kondo kaenge dokopi, Gotenya auu kaenge dokopi, Oli Spiritanya tole katenge mana dokopi, dutupa nyakama pitaka-kisa sipya laka lao masilyo. \d Doko kiningi.