\id 1TI \h 1 Timoti \toc3 1 Tim \toc1 Aitiutiu etikirighi uru ngai Pol ghe pitiela ta Timoti \toc2 1 Timoti \mt2 Aitiutiu etikirighi uru ngai Pol ghe pitiela ta \mt1 Timoti \imt1 Inangari emuemua \ip Pol ghe soula Timoti tale unna aiaaghaluene ateva nikasu, me ghe koloala tani mae aitauaa me euungu eitauaa teeia (Apostolo 16:1-3). Timoti ghe usila Pol, me lalu ghe uungu eitauaala oroi ninamanama. Tale nau eteva Pol ghe pitila ia oia uru ngai etikirighi, Timoti ghe tokatoka eIpises, me ghe muemueaa ale manga ateva okae. \ip Pol ghe aloannala tani akorokorongana Timoti me tee tani tau lao kasina niloeloe tale voto atoa laghe lutula tale ale manga eIpises. Ghe pitila voto tale nilooloo sae, vaalua tani aimatoonga elda ngatoa me rikina atoa, nisausi ta vause raue vulu etoa, vaalua tani nnaa ta lo atoa karika la tokatoka tale aloannaaira, me vaalua tani nnaa tale viliki veu. \iot Tani kila amuemua \io1 Aitiutiu tale inangari \ior 1:1-2 \ior* \io1 Pol me Timoti \ior 1:3-20 \ior* \io1 Vaalua tani kkaua ngakoronna tale ale manga \ior 2:1–4:16 \ior* \io1 Vaalua taumattu ngatoa la tani toka \ior 5:1–6:2 \ior* \io1 Inangari niloeloe ta Timoti \ior 6:3-20 \ior* \c 1 \p \v 1 Aghi Pol, kapuna \w apostolo\w* ieghi \w Karisto\w* Iesu ta niaulia ngasarasarakana ta God tau ngai asaangiita ia me Karisto Iesu ita aatoka tuutuliita etana. \p \v 2 \x - \xo 1:2 \xt Apos 16:1-3; Tts 1:4.\x*Ta Timoti natughu koronna io, ta poli unem niaikaaiaa. \p Alooloo sae va God Tamaita ia me Karisto Iesu kapuita Vau ngepona ia lalu tau aatu maamasinaane God me alousiusiaane me luei. \s1 Upanio tale lo atoa la aapasunga kamena inangari \p \v 3 Nongina aghe auliaala etam nau aghe anna tani lao eMesedonia, va utoka eIpises me uaulia ngasarasarakana ta kasina taumattu va la rau mene apasunga kamena inangari, karika va inangarina God. \v 4 \x - \xo 1:4 \xt 1 Tim 4:7; Tts 1:14.\x*La rau mene tau vella va la lao tale uunguaa kiukiu marripana me tani kila lao tuvuira atoa emua arau. Isaa o voto eaalakuti uunguaa niaikiso me karika egheelei uunguaane God tale niaikaaiaa. \v 5 Malloeana isaa o niaulia ngasarasarakana va niaielousi ekasukasu tale lo ateva urunguita raarangisana ia, me ninannaa masalike me niaikaaiaa koronna. \v 6 Katoa taumattu ngila ghe kasu vulila isaa o voto me ngila ghe kirila tani laa usilaa inangari karika righi malloeane. \v 7 La ghanna tani tau ngai aapasunga tale inangari nipaopao, me karikaaili la kilakila sa ateva la ghaulieinia. \p \v 8 \x - \xo 1:8 \xt Rom 7:12, 16.\x*Ita kilakila va inangari nipaopao masina arova teva taumattu eapasunga ngamasina voto etana. \v 9 Ita kilakila tee va, karika God ghe tau mae sio inangari nipaopao mausi ghulughuluena atoa taumattu. Ghe tau mae sio mausi lo atoa la gheelei saasakiaa inangari nipaopao me lo atoa la ghaamakatakata, me lo atoa karika la oneoneaa God me tau ssavoto ila, me karika manga ila, me karika la kakkauaa, me uneira lo atoa la uviuvi emate tamaira me kinaira atoa, me lo atoa la ghaiuuvi emate, \v 10 me lo atoa la ailai salosaloaa, me lo atoa taita la asoaso tee mene katoa taita, me lo atoa la ainao taumattu, me tau nikamekame atoa me lo atoa la kamekame tale niaisakei, me mene saa righi llo etam laolao aitauaa tee inangari koronna. \v 11 Isaa o voto eaasokoi tale \w masi kiukiuna|lemma="masi kiukiu"\w* God ghe tau mae sio etaghi. Ia o masi kiukiu ghe mae sio ta masi God ateva taumattu ngatoa la tautaue sae. \s1 Maamasinaane Vau ngepona ateva ta Pol \p \v 12 \x - \xo 1:12 \xt Apos 9:15; Gal 1:15-16; 1 Ko 15:9-10.\x*Akaakaili emasina ta Karisto ateva Iesu, kapuita Vau ngepona ia, ghe tau mae sio sarasarakana me ghe taraieghila va arooroo tani ghelei emasina uunguaane, me ghe suitoongainaghila va aghelei. \v 13 \x - \xo 1:13 \xt Apos 8:3; 9:1-5.\x*Arongona ta emua arau aghi aghe poppooaa saasakiaa tee God, me aghe uviuvi tau ngaiesoa ngatoa, me ssa taumattu ngaghi, Karisto ghe apasungaala alousiusiaane etaghi poli aghe gheelei voto karika aghe kilakila va sesa, me karika aghe aiesoaa. \v 14 Maamasinaane kapuita Vau ngepona ateva ghe arangise amasinaailieghila, oroieili tee niaikaaiaa me niaielousi isaa ta Karisto Iesu. \p \v 15 \x - \xo 1:15 \xt Luk 19:10.\x*Kateva inangari koronnaaili ia, erooroo va ita ghaaia, eue va, Karisto Iesu ghe mae sio tale kosa ateva oia tani asaangi tau ssavoto atoa, me ta ila o sesa taumattu ngatoa aghi tani sesaaili ieghi etaira akapa. \v 16 Poli aghi sesaaili ieghi, liuna avalua o me God ghe apasungaala alousiusiaane etaghi, me ta ngetaghi ssa taumattu ngaghi, Karisto Iesu ghe apasungaala vaalua toitoiaane aluse karika airuuruu etana, tani aimatoonga ta lo atoa aue la ghaiesoaa etana, me la ghaa maulue ateva tokatoka liu ia. \v 17 Tale kingi eteva tokatoka liu ia, karika ematemate me karika ita taataraia, ie nongaaili Goto ia, ita oneoneainia me ita taue sae nau ekapa atoa. Koronna. \p \v 18 Timoti, natughu, aloeloeo tale isaa oia inangari elaolao aitauaa tee niaulia ngamuemue laghe gheleila etam. Me nau uaimuli tee aue uaiuvii emasina tale unna niaiuvii eteae Vau ngepona ateva. \v 19 Uposo parasi tale niaikaaiaa me tale masalike ninannaa. Katoa laghe ratila isaa o voto me aikaaiaaira ang ghe sesala. \v 20 \x - \xo 1:20 \xt 2 Tim 4:14-15; 1 Ko 5:5.\x*Tale ia o ase taumattu ngateva, Aemenaeas me Aleksanda elome etaira. Ngaghe taulalue lao sio ta Satana tani apasunga etairarua va lalu rau mene ppooaa saasakiaa ta Vau ngepona ateva. \c 2 \s1 Uunguaa nikkauaa \p \v 1 Aghaaulia ngasarasarakana va aitiutiu tale isaa akapa voto, isaa akapa nilooloo sae me nikaili emasina ita gheelei ta taumattu ngakapa, \v 2 ta kingi etoa me ta lo atoa la uungu tale niuungu matuutuliena, va aue ita toka tale luei me karika nimatautu, tale salane God me tale nimanga. \v 3 Isaa o voto masina me eaamasimasi God tau ngai asaangiita ia. \v 4 Eaanna va taumattu ngakapa esaanga me la ghaa alomasaanga tale voto koronna. \v 5 Poli kateva nonga ia God ateva, me kateva nonga ia tau ngai sausia ngateva elome ta God me taumattu. Ia o taumattu ngateva \w Karisto\w* ia, Iesu etana. \v 6 \x - \xo 2:6 \xt Rom 3:29-30; Gal 1:4.\x*Ghe tau lao sio maamauluaane tani poli aaoghi isaa akapa taumattu. Isaa o inangari koronna ghe tau mae sio tale nauna tuunga ateva. \v 7 \x - \xo 2:7 \xt Apos 9:15; Gal 2:7-8; 2 Tim 1:11.\x*Tale mausi llo me God ghe suitoongainaghila va tau ngai ppooaa ieghi me aghapostolo me tau ngai aapasunga ieghi tale koronna niaikaaiaa ta lo atoa karika \w aJiu|lemma="Jiu"\w* ila. Aghaaulia ngakoronna, karika akamekame. \p \v 8 Liuna avalua o me aghanna va taita akapa atoa tale isaa akapa voto la ssuaa sae nimaira manga tale nikokkolomi me karika emene sessaila o la ghaikiso. \p \v 9 \x - \xo 2:9 \xt 1 Pita 3:3-5.\x*Tale isaa o salana, aghanna va vause atoa la molu tale ase nimolu emasina tale tummatavanga me taatara taumattu. Karika va tani rungiaa viliki veu tani poli asease voto tani ghelei emasina taatara uu nguruira o tani asae gol o \w pels|lemma="pel"\w* o ghinna aipolina isaa arau epona. \v 10 \x - \xo 2:10 \xt 1 Tim 5:10.\x*Me tani molu tale niuungu masina, isaa o voto masinaaili ta lo atoa vause la ue va la kakkauaa God. \p \v 11 Vause ateva ekila voto tale uunguaa nimatua ngatoka me tani nongo inangari me tani oneoneaa lo ateva eaapasunga. \v 12 \x - \xo 2:12 \xt 1 Ko 14:34.\x*Karika aghanna va vause atoa la ghapasunga, o la ghelei niuungu sarasarakana tani lau taita atoa. Ila la nim matua atoka. \v 13 \x - \xo 2:13 \xt Aitiutiu 2:7, 21-22; 1 Ko 11:8-9.\x*Poli God ghe ghelei ekasinala Adam me avirina Ivi. \v 14 \x - \xo 2:14 \xt 2 Ko 11:3; Gal 3:1-6.\x*Me karika va Satana ghe kamela Adam ta ghe kamela vause ateva me ghe tau ssavotola. \v 15 Me vause atoa aue la saanga poli la kaakaai aliki, arova la tam mangoo vulu niaikaaiaa, niaielousi me nimanga tee tale taatara taumattu. \c 3 \p \v 1 \x - \xo 3:1 \xt Apos 20:28.\x*Kateva inangari koronnaaili ia, lo ateva ange annaala tale urunguitanina ateva va e-elda, ange nnaala niuungu eteva nioneoneaa etana. \v 2 \x - \xo 3:2 \xt Tts 1:6-9.\x*Ia o elda ngateva karika mene sesa gheeleiaane, me ekateva nonga vausenna ateva, me aue eapasunga va eaitaraa tokatokaane, taumattu ngatoa la oneoneainia, me eaaitaraa taumattu nau la laolao tanganuena, me tau ngai aapasunga ia, \v 3 karika tau niropi ia, me karika tau nisessai ia, ta ennaa mene kateva, me karika eaaikiso me karika eaielousiaa viliki veu. \v 4 Etani aaitara ngamasina vausenna ateva me natuna atoa, me etara va natuna atoa la nongonongo usilainia me la gheelei masi nioneoneaa etana. \v 5 Arova teva taumattu karika ekilakila vaalua tani aitaraa vausenna ateva me natuna atoa, vaalua aue eaitaraa alena \w ale manga\w* ateva God? \v 6 Karika va evira mene aikolikoliaa, ta erau tau sae nannaane, va ekatuu va eghaa niaisakei nongina raroai eteva. \v 7 \x - \xo 3:7 \xt 2 Ko 8:21.\x*Tau ngeleka atoa la tani oneoneainia me erau mene katuu lao tale voto karika masina me tale unna airrekati eteae raroai eteva. \p \v 8 Rikina atoa ila tee taumattu ngatoa la oneoneainila, me karika tau nikamekame ila, me karika la ropiropi sesa manu, me la rau mene kuruetu tale viliki veu. \v 9 La poso parasi voto eaaisulia tale niaikaaiaa, tee tale ninannaa masalike. \v 10 La toongila mua me arova karika righi voto sesa la tara etaira, erooroo va la rikina. \v 11 \x - \xo 3:11 \xt Tts 2:3.\x*Tale isaa o salana, vauseniira\f + \fr 3:11 \fq vauseniira \ft o \fqa rikinesi etoa.\f* tee atoa, taumattu ngatoa la oneoneainila. Karika va tau nighelei saasakiaa taumattu ila tale inangariira, ta la aitaraa tokatokaaira me tale isaa akapa voto ita rooroo tani atoka tuutuliita etaira. \v 12 Rikina ateva evausenna nonga kateva me etani aitara ngamasina natuna atoa me lo atoa la tokatoka tanganuena. \v 13 Lo atoa la uungu emasina, la ghaaghaa nioneoneaa me la sarasarakanaaili tani auliaa aikaaiaaira ta \w Karisto\w* ateva Iesu. \p \v 14 Arongona ta aghaaiesoaa va ghaisa ngarighi amae taraiem, apitipiti isaa oia inangari niloeloe \v 15 me arova atam mae parasi, aue ukila vaalua taumattu ekasu me euungu tale tau ngaiesoa ngatoa, kapuna ila Goto ateva etokatoka liu. Ale manga ateva suena ia me voto koronna etokatoka saoaa etana. \v 16 \x - \xo 3:16 \xt Jon 1:14; Kol 1:23; Mak 16:19.\x*Koronnaaili, voto aisuliaane emua arau tale salane God namungaili: \q1 Ghe rekataala taumattu ia \q2 me Spiriti eteva ghe apasunga ngamasalikala va ia Natuna ia God. \q1 \w Ensolo\w* atoa laghe taraiela \q2 me \w apostolo\w* atoa laghe ppooainiela tale anue namu ngatoa. \q1 Taumattu tale kosa ateva laghe aikaaiaala etana, \q2 me God ghe ghaaie saela \w epona liu\w*. \c 4 \s1 Inangari niloeloe Pol ghe auliaala ta Timoti \p \v 1 Spiriti eteva ghe aulia ngamasalikangailila va tale isaa oia nau me nau too emaemae, katoa aue la kasu vuli niaikaaiaa me la usi raroai etoa tau nikamekame ila me voto raroai etoa la ghaapasunga. \v 2 Isaa o ase niapasunga emaemae ta \w usimaghalua\w* atoa tau nikamekame ila. Nannaaira karika eroo tani kila voto masina me sesa. \v 3 \x - \xo 4:3 \xt Aitiutiu 9:3; Rom 14:6; 1 Ko 10:30-31.\x*La gheelei runga taumattu ngatoa va la rau mene lai, la ue va la rau mene nama kasina ase nginana, God ghe gheleila me pei ninama tee nikaili emasina ta lo atoa la ghaiesoaa me la kilakila llo koronna. \v 4 Isaa akapa voto God ghe gheleila, masina, me karika ita mene rati righi ase nginana arova ita ghaa tee nikaili emasina. \v 5 Poli God eaamangaia tale inangarina ateva me tale uneita nilooloo sae. \p \v 6 Nau uauliaa isaa o voto ta kapuita atoa, io aue umasi tau ngai uungu ta \w Karisto\w* Iesu, nau uanginio tale voto kanna God tale inangari niaikaaiaa me tale niapasunga koronna uaimuli tee. \v 7 \x - \xo 4:7 \xt 1 Tim 1:4.\x*Urau mene aimuli tee kiukiu marripana me kiukiu kaluira vause namu ngatoa, karika la oneoneaa God. Ta ugheleio nonga tani ghaa gheeleiaane God. \v 8 Poli niaimatoonga tale nianamisi masina, ta egheelei emasina vilikiita, me gheeleiaane God esausio tale isaa akapa voto me egheelei \w inangari nialokoi\w* tale maulue ateva ghaine me auena. \p \v 9 Kateva inangari koronnaaili ia, erooroo va ita ghaaia. \v 10 \x - \xo 4:10 \xt 1 Tim 2:3-4.\x*Mausi isaa o voto me ita uungu tale niaanasa me niasaraka me ngita ghe atokala tuutuliita ta Goto ateva etokatoka liu. Ia tau ngai asaangi ia ta taumattu ngakapa atoa, me tani lo atoa la ghaiesoaa. \p \v 11 Uapasunga isaa o voto me uaulia ngasarasarakana etaira va la nongo usilaa. \v 12 \x - \xo 4:12 \xt Tts 2:15.\x*Utingina asarasarakana tale voto koronna. Urau mene ghelei va taumattu ngatoa la tara aloio sio euu poli aliki taita io. Utau niaimatoonga ta tau ngaiesoa ngatoa tale inangari, tale gheeleiaam, tale niaielousi, tale niaikaaiaa me tale \w niraarangisana|lemma="raarangisana"\w*. \v 13 Uatoka maamauluaam tani riti Uru ngai Manga ateva tale tummatavanga, tani ppooaa me tani apasunga, me auena amae. \v 14 \x - \xo 4:14 \xt 2 Tim 1:6.\x*Urau mene rati voto God ghe nim tau aatu sio, ughe ghaala tale inangari kanna God nau elda ngatoa laghe saoaala nimaira etam. \p \v 15 Utani uungu esarasarakana tale isaa o voto. Utauo lao akapa tale isaa o voto me ila akapa aue la tara uunguaam ugheelei. \v 16 Utani aitokaa tee maamauluaam me tale voto uapasunga. Arova utam oghi vulu isaa o voto, aue easaangio me lo atoa tee la nongonongoio. \c 5 \s1 Uunguaane Timoti tale tau ngaiesoa ngatoa \p \v 1 Urau mene sama anamuu tee taita namu ngateva me esessaio etana, ta uloea tani asarasarakanaia nongina va tamam ia. Ughelei aliki taita atoa va tue me nenga iem, \v 2 vause namu ngatoa va kinam ila, me aliki vause atoa va kapum vause ila. Ughelei isaa o llo voto tale \w niraarangisana|lemma="raarangisana"\w*. \p \v 3 Utani aitara ngamasina lo atoa vause raue vulu ila karika poi righi aisausiira. \v 4 Me arova vause raue vulu eteva righi natuna o tuvuna, ila la kila akasina tani apasunga aikaaiaaira tale uunguaa nikkauaa tani aitaraa lo atoa kalakalangina ila etaira, tani liu aaitaraa kinaira me tamaira me tuvuira atoa etaira, poli isaa o voto God emasimasia. \v 5 Lo ateva vause raue vulu ia etuutukuna tale voto ealoannaaili me karika toa tani aitarainia, eaatoka tuutulina ta God me elooloo sae voo me llaa tani kolomi niaisausi ta God. \v 6 Me lo ateva vause raue vulu etokatoka tani amasimasia, ang ghe matela arongona ta sakesake ia. \v 7 Utaula ta taumattu ngatoa isaa oia inangari niloeloe me karika teva taumattu aue eroo tani auliaa saasakiaa teeila. \v 8 Arova teva taumattu karika eaitaraa mangalina atoa me tee tamane me kinna me tuena me nengane atoa me natuna atoa, ang ghe ratila niaikaaiaa me sesaane elaulau lo atoa karika la ghaiesoaa. \p \v 9 La piti sio arariira lo atoa vause raue vulu ila aneira ninamanama ang ghe laula ghaonomongauluae (60), me laghe tokatoka amasina tee taitaniira atoa, \v 10 me laghe kilakila akapaila tale masi gheeleiaaira, nongina aaitaraaira tale aliki, me masinaaili ila tani aitaraa taumattu ghe laolao tanganueira, me laghe porapora kkeira kapuna taumattu ngatoa God, me laghe saasausi lo atoa laghe tokatoka tale sesa nau, me laghe tautau lao maamauluaaira tani ghelei isaa akapa asease masi niuungu. \p \v 11 Lo atoa raue vulu aliki vause ila, urau mene piti sio arariira va raue vulu ila, poli aaloannaaira tani lai namungaili me elaulau \w inangari nialokoi\w* laghe gheleila ta \w Karisto\w*. \v 12 Isaa avalua o me aue la aisakei poli karika la gheelei llo laghe auliaala tale inangari nialokoi va la ghelei. \v 13 \x - \xo 5:13 \xt 2 Tes 3:11.\x*Me tee la nim toka gheelei kateva ase voto tani nim toka me la paapaangale me karika nonga va la nim tokatoka ta la ghaikusia me la nim toka auliaa uunguaaira katoa. La ghaauliaa voto karika masina va la ghauliaa. \v 14 \x - \xo 5:14 \xt 1 Ko 7:9.\x*Liuna avalua o me atautaula masi ninannaa ta aliki vause atoa raue vulu ila va la mene lai, me la ssu aliki, me la ghaitaraa tanganueira, me karika aue la taula righi nauna tau ngai ssateeita atoa tani auliaa saasakiaa teeila. \v 15 Katoa ngila ghe kirila tani aimuli tee Satana. \p \v 16 Arova teva vause tau ngaiesoaa ia, me toa raue vulu la tokatoka teeia, eaitarainila me esausila tani ghelei me \w ale manga\w* ateva erau mene maate. Me ale manga ateva aue esausi nonga lo atoa vause raue vulu ila la tuutukuna tani ghaa aaloannaaira. \p \v 17 Lo atoa elda la gheelei emasina uunguaa ale manga ateva, la taula namuu nioneoneaa, tani lo atoa uunguaaira tani ppooaa me apasunga. \v 18 \x - \xo 5:18 \xt Diut 25:4; 1 Ko 9:9; Mat 10:10.\x*Poli Uru ngai Manga ateva eue va, “Nau vulumakao ateva euungu tani ghaa velu viliki raisi, am rau mene ghelei runga paane ateva va karika emene nama isaa o raisi,” me, “Emaamasina va tau ngai uungu eteva eghaa aipolipoli tale uunguaane egheelei.” \v 19 \x - \xo 5:19 \xt 2 Ko 13:1.\x*Urau mene nongo teva taumattu eauliaa tee teva elda. Arova evira ghalua o kotolu taumattu la vira auliaa teeia ta ie nonga o voto ateva. \v 20 \x - \xo 5:20 \xt Ips 5:11.\x*Lo atoa la gheelei sesa voto, usama anamuu teeila tale tummatavanga, me mene katoa elda aue la matautu tani ghelei sesa voto. \p \v 21 Ngatautau aatu isaa o voto tani aitaraa isaa oia inangari niloeloe, ta matana God me Karisto Iesu me \w ensolo\w* atoa suisuitoongainila. Urau mene aimassiaa. \p \v 22 Urau mene ailuilui tani saoaa nimam me urau mene usi katoa tani ghelei ssavoto. Uaitarainio tani raarangisana. \p \v 23 Urau mene ropi nonga manu ta ukaai tee uaeni enim pisikeaili tani sausi kovam ateva poli unim toka iisiki. \p \v 24 Katoa taumattu eotuotu kaluira ssavoto tale ia arau o nau eteva, me auena eghaa nau niaisakei. Me mene katoa kaluira ssavoto karika eotuotu, ta auena etani otu tale nau niaisakei. \v 25 Tale isaa o nonga ase salana masi niuungu eotuotu, arongona ta llo karika eotuotu, isaa o voto karika aue eaisuliaa. \c 6 \p \v 1 \x - \xo 6:1 \xt Ips 6:5.\x*Lo atoa la uungu me karika la tokatoka tale aloannaaira, la nnaa va vauira atoa la rooroo va la ghaa nioneoneaa namuu, me karika aue la ppooaa saasakiaa tee ararina ateae God me voto ita aapasunga. \v 2 \x - \xo 6:2 \xt Plm 16.\x*Lo atoa vauira atoa la ghaiesoaa, la rau mene ghelei va oneoneaaira etaira episike poli la kakkaua ngaitauaa. La tani uungu emasinaaili etaira, poli lo atoa la ghaaghaa voto etaira nau la uungu, tau ngaiesoaa ila me masinaaili ila etaira. \p Uapasunga isaa o voto etaira me uaulia ngasarasarakana va la ghelei. \s1 Niaielousiaa viliki veu \p \v 3 \x - \xo 6:3 \xt Gal 1:6-9.\x*Arova teva eapasunga kamena niaiesoaa, me karika elao aitauaa tee masi inangari niloeloe kanna kapuita Vau eteva Iesu \w Karisto\w*, me tale niapasunga eoneoneaa God, \v 4 ia etautaue sae nonga me karika ekilakila righi voto. Eanna nonga tani toka aikiso me aissakeana tee inangari, eaalutu nisessaia ta katoa peiira me ia karika, me niaikiso elome ta ghalua taumattu, niauliaa saasakiaa ta kateva, me sesa voto la nim nannaa tee mene kateva, \v 5 \x - \xo 6:5 \xt 2 Tim 3:8; 4:4; Tts 1:14.\x*karika niruu tale niaitamammarasii elome tale taumattu nannaaira karika masina. Karika la roo tani alomasaanga tee voto koronna, me la ghanna va salane God la ghaaghaa viliki veu etana. \p \v 6 \x - \xo 6:6 \xt 1 Tim 4:8; Plp 4:11-12; Hib 13:5.\x*Emaamasina etaita tani ghelei llo voto eamasimasi God me ita masimasiaa saa llo etautau mae. \v 7 \x - \xo 6:7 \xt Job 1:21.\x*Poli karika ita ghe mae aitauaa tee sio righi voto tale kosa ateva oia me karika aue ita kasu eitauaa tee righi voto tale kosa ateva oia. \v 8 Arova righi inana me aiaasae etaita, ita masimasiaa isaa o voto. \v 9 Lo atoa taumattu la ghanna tani tue peipeiena la kaakatuu lao tale nitootoonga me airrekati eteae, me tale ase voto alokapakapanna me sesa nialoanna, me ekaakatulainila lao tale voto sesa me aue la ghaa nitturuu. \v 10 \x - \xo 6:10 \xt Ips 5:5.\x*Poli uunguaa niaielousiaa viliki veu liuena ia tale isaa akapa ase voto sesa. Kasina taumattu eannaaili tani ghaa viliki veu me ngila ghe kasu vulila niaikaaiaa, me ngila ghe ghaala nimmarikana tale asease nialousiusi. \s1 Airuuruu tale inangarina niloeloe Pol \p \v 11 \x - \xo 6:11 \xt 2 Tim 2:22.\x*Me io, kapuna taumattu ngateva God, uilou vulu isaa o voto, me uaimuli parasi tani ghaa voto ghulughuluena, aloannaane God, niaikaaiaa, niaielousi, nitoka akorokorongana ta God, me uunguaa tani siuaa ninannaa. \v 12 \x - \xo 6:12 \xt 1 Ko 9:25-26; 2 Tim 4:7.\x*Uaiuuvii tale masi niaiuuvii tale niaikaaiaa, me uposo parasi maulue ateva tokatoka liu ia nongina God ghe koloola nau ughe gheleila masi niaulia ngaotu ta mata ngoroi etoa. \v 13 \x - \xo 6:13 \xt Jon 18:36-37.\x*Tale taataraane God, ia etautaula maulue tale isaa akapa voto, me ta Karisto Iesu, ghe auliaala inangari koronna nau Pontius Paelat ghe kolomila nikokkolomi, aghaaulia ngasarasarakana etam va \v 14 utani aitaraa niaulia ngasarasarakana akapa me karika teva aue etara righi sesa gheeleiaam me karika aue la aliu teeio righi voto, lomosina ta kapuita Vau eteva Iesu Karisto esio, \v 15 \x - \xo 6:15 \xt Aotu 17:14.\x*me God aue emaeaa tale nauna ia ghe suitoongaala. God ateva taumattu ngatoa la tautaue sae me ie nonga tau ngaitoitoi ia, kingi ia ta kingi ekapa atoa me vau ia ta vau ekapa atoa, \v 16 ia nonga karika aue emate, me etokatoka tale mallanga karika ita rooroo tani lao etana, ia karika teva ghe taraia o erooroo tani taraia. Ta ngetana taumattu ngatoa la tau lao nioneoneaa me sarasarakana nau ekapa atoa. Koronna. \p \v 17 \x - \xo 6:17 \xt Luk 12:20-21.\x*Uaulia ngasarasarakana ta lo atoa tue peipeiena ila tale kosa ateva oia tale isaa oia nau tani rau mene aasake me la rau mene atoka tuutuliira tale peiira, poli isaa o voto eroo tani kapa parasi. Me la atoka tuutuliira ta God poli ia etautau mae oroieili voto etaita me isaa akapa voto tani amasimasita. \v 18 Uaulia ngasarasarakana etaira tani ghelei oroieili masi niuungu, me la aitauaa peiira me la masimasi tani aiparruuii. \v 19 \x - \xo 6:19 \xt Mat 6:20.\x*Tale ia o salana atikirighi, aue la atoka oroieili masi voto atoa tani sueila nau ngemuli \w epona liu\w*, me aue la ghaa maulue ateva koronnaaili ia. \p \v 20 Timoti! Uaitara ngamasina saa llo voto laghe tau aatu sio etam va uaitaraa. Uliu vilim tale nisama kamena me karika eauliaa God, me uakekkelio tale lo atoa la apasunga inangari kamena la ue va alomasaanga. \v 21 \x - \xo 6:21 \xt 1 Tim 1:6; 2 Tim 2:18.\x*Katoa taumattu laghe usilaala ia o salana atikirighi, me laghe tiu ppaela tale uunguaa niaikaaiaa. \p Alooloo sae va maamasinaane ateva God aue etoka teeio.