\id COL BECOL.SCP Eastern Bontoc Colossians. (MT drafter= Veronica Pinos-an; RSV= K. Torakawa; Con Check = Judi Maree) Date last revised: April 3, 2003 (7/11/03 for intro.) \h Colosas \toc1 Nan Surat Pablo As Nan Chiyuycha I-Colosas \toc2 Colosas \toc3 Col \mt2 Nan Surat Pablo As Nan Chiyuycha \mt1 I-Colosas \imt1 Nan Omona Ay Ammuwun \ip Nan nauy ay surat Pablo at para as nan chiyuycha omaafurot henan ili ay Colosas ay sag-un nan Efeso henan probinsiya ay Asia. As nan nun-is-isuruwan Pablo ad Efeso as nan chuwa ay tawwun, nunchinngor nan Ammay ay Chamag henan intiru ay probinsiya ay Asia (Ara. 19:1, 8-10). Kiapú ta hiyasa, wachacha nan enmafurot ad Colosas, Hierapolis ya Laodicea ay sasag-un nan siyudad ay Efeso. Fiakun hi Pablo nan nangelapu as nan iglesia ad Colosas, ngem ninunumnumna ya kanayona ay enkarkararakian chicha (1:7; 4:12-13) tay chaana uy finisfisita chicha (1:4; 2:1). \ip Insurat Pablo nan nauy as nan naifiafiaruchana ad Roma (4:3, 8). As nan hana ay timpu, nachamag Pablo ay wachacha nan achi tit-iwa ay mun-isursuru as nan iglesia hid-i ay mangali un achi maesarakan nan taku mu achina chaychayawun nan angheles (2:18). Nan hanacha achi tit-iwa ay mun-isursuru at kanancha us un masapor ay tongparun nan taku nan naepatawid ay ug-ukialen chi tataku (2:8, 16-23). Hiyasa nan kiapúna ay nunsurat hi Pablo kan chicha. \ip Enpakaammuna kan chicha as nan suratna ay hi Jesus nan kangatuwan as nan am-in, tay hiya nan nangepafiayangan Apo Dios as nan am-in ay ka-ichin. Wacha kan hiya nan am-in ay kenadios (1:15-17; 2:9), ya hiya yangkiay nan makaesarakan as nan tataku. Isunga tinukun Pablo nan chiyuycha i-Colosas ay achicha un-unuchun nan naepatawid ay ug-ukialen chi tataku, ngem kuncha at mataku ay nalintig ya nasantowan (3:1-25). \ip Enpaw-et Pablo kan Tikico nan nauy suratna as nan chiyuycha i-Colosas, ya enpatun-udna hi Onesimo ta munfiangad hiya kan Filemon ad Colosas (4:7-9). Hi Onesimo ay anna nan lenmayaw ay fiabfiaarun Filemon. Hiyana nan kiapúna as nangetapiyan Pablo as nan sursuru maepangkep as mafiabfiaor ya amo (Col. 3:11, 22; 4:1), ya maepangkep us as sug-ang ya pammakawan (Col. 3:12-13). \ib \iot Nan Nakudkudwaan Nan Nauy Surat \io1 Nan Laplapon Nan Surat 1:1-2 \io1 Nan Luwaron Pablo Para As Nan Chiyuycha Omaafurot Ad Colosas 1:3-14 \io1 Nan Kasasaad Cristo Ya Nan Chununa 1:15-23 \io1 Nan Panagserfen Pablo As Nan Iglesia 1:24-25 \io1 Nan Panagfiyag Chi Omaafurot 2:6-23 \io1 Nan Sikud Ya Nan Fiarú Ay Fiyag 3:1-4:6 \io1 Nan Anongos Nan Surat 4:7-18 \c 1 \s1 Nan Laplapon Nan Surat \p \v 1 Ha-un hi Pablo ay usa ay apostol Cristo Jesus, tay hiyasa nan enkeddeng Apo Dios. Nan kadwak hena ay nunsurat at hi Timoteo ay ifia takú. \p \v 2 Nauy nan suratmi kan chakayu ay tatakon Apo Dios ad Colosas ay matalek ay iib-ami ay nakius-usa kan Cristo. \p Sapay koma ta mawawacha kan chakayu nan grasya ya natalna ay numnum ay nurpu kan Apo Dios ay Ama takú. \s1 Nan Luwaron Pablo Para As Nan Omaafurot \p \v 3 As nan mangekarkararakianmi kan chakayu, kanayon kami ay munyaman kan Apo Dios ay Aman Apo takú ay Jesu Cristo, \v 4 tay nachamagmi nan maepangkep as nan pammatiyu kan Cristo Jesus ya nan layadyu as nan am-in ay tatakon Apo Dios. \v 5 Nan nauy pammatiyu ya layadyu at naifisar as nan namnamayu ay hiyasa nan mang-awatanyuntu as nan ensasakianan Apo Dios ad chaya para kan chakayu. Naammuwanyu nan maepangkep as nan nauy ay namnamayu nunlapu as nan nanngoranyu as nan tit-iwa ay sursuru ay hiyasa nan Ammay ay Chamag. \v 6 Nan nauy Ammay ay Chamag ay naekasaba kan chakayu at cha maepadpachamag henan tukutukún ay lukiar asna's luta, ya chacha omong-ongor nan omab-afurot kan Cristo. As nan chacha tit-iwa omab-afurotan, cha mafiarfialiwan nan panagfiyagcha ay kaman as nan enommat kan chakayu nunlapu as nan nanngoranyu as nan maepangkep as nan grasyan Apo Dios ya as nan nangammuwanyu as nan kenatit-iwana. \v 7 Sinuruyu na kan Epafras ay laylaychunmi ay pachongmi ay usa ay matalek ay munserserfi kan Cristo. Hiya nan pannakaachormi ay omali hesa kan chakayu. \v 8 Hiya us nan nangepakaammu kan chakami as nan maepangkep as nan layadyu as nan am-in ay tatakon Apo Dios ay ichat nan Espiritu Santo kan chakayu. \p \v 9 Hiyana nan kiapúna ay nunlapu as nan nangchamakianmi as nan maepangkep kan chakayu, chami iturturuy ay cha mangekarkararag kan chakayu. Chami chawachawatun kan Apo Dios ay epakaammuna koma kan chakayu nan ustu ay laychuna ay atunyu babaen as nan am-in ay kenasilib ya pannakaawat ay ichat nan Espiritu Santo.\f + \fr 1:9 \ft Efe. 1:8, 15-17\f* \v 10 Tay mu hiyasa, matataku kayu koma ay maiyunud as nan panagfiyag ay laychun Apo Dios, ya kanayonyu ay atun nan mangepalaylayad kan hiya. O, mu assesa, kaman kayuntu fumkias as nan am-in ay karasen chi ammay ay ekamkaman, ya mataptapiyantu us nan ammuyu maepangkep kan Apo Dios. \v 11 Ekararagmi us ay nan nakaskaschaaw ay pannakafialin Apo Dios nan mangepapapigsa koma as nan numnumyu ta naragsak kayu challu ay mun-eta-ta-un as likiat ya mangan-anos as nan chiyuycha mamalikiat kan chakayu. \v 12 Fiakun yangkiay sa, ngem munyaman kayu us koma kan Apo Dios ay Ama takú, tay infilangna chitaku as maekari ay makifingaytu as nan am-in ay ensasakianana para as nan tatakuna ay naetatapi henan muntorayana ay maid poros ngongotna. \v 13 Tay nan enat Apo Dios at ensarakana chitaku manipud as nan pannakafialin Satanas ay cha mangetortoray as nan chiyuycha kaman ngongot chi numnumcha, ya entapina chitaku henan muntorayan nan laylaychuna ay Anakna. \v 14 Babaen as nan nangesarakan nan Anakna kan chitaku, nawayawayaan takú as nan panangchusan Apo Dios. Nan laychuna ay kanan at napakawan takú as nan fiasfiasor takú. \s1 Nan Kasasaad Cristo Ya Nan Enatna \p \v 15 Hi Cristo at hiya nan ustuustu ay kail-an nan kenadios nan achi poros maila ay Dios. Hiya us nan katotorayan as nan am-in ay nafiayang. \v 16 Tay babaen kan hiya, finayang Apo Dios nan am-in ay wacha ad chaya ya asna's luta ay maila ya achi maila patí nan chiyuycha anennet ay ar-ari, anap-apu, totoray ya nan chiyuycha wachay kalibfengana. O, nan am-in ay wacha at nafiayangcha babaen kan Cristo ya para kan Cristo.\f + \fr 1:16 \ft Efe. 1:21; Rom. 8:38; Efe. 2:2; 6:12; Heb. 1:5-14; 1 Ped. 3:22\f* \v 17 Hi Cristo at nawawacha sakbay mafiayang nan am-in, ya hiya nan mangiyoornos ya mangepaturturuy as nan am-in. \v 18 Hiya nan maepachong as nan uru ay mangepanguru as nan iglesia ay naifilang as achorna. Hiya us nan nurpuwan nan maid patingkiana ay fiyag nan am-in ay omafurot kan hiya, tay hiya nan enmona ay nataku in-inkiana as nan nunkatuy ta hiya nan katotorayan as nan am-in.\f + \fr 1:18 \ft Efe. 1:22; 5:23-24\f* \v 19 Tay nan enkeddeng Apo Dios at mawawacha challu nan am-in ay kenadiosna as nan Anakna. \v 20 O, babaen as nan Anakna, enkeddeng us Apo Dios ay nan am-in ay wacha ad chaya ya asna's luta at maepakappiacha kan hiya. Enatna na babaen as nan enmayas ay charan nan Anakna ay hi Cristo as nan natuyana as nan koros.\f + \fr 1:20 \ft Efe. 1:10; 2:13-16\f* \p \v 21 Uray chakayu ad kasin at naisiyan kayu kan Apo Dios, ya naifilang kayu as kafusorna kiapú as nan manangotettet ay ninumnumnumyu ya en-enatyu.\f + \fr 1:21 \ft Rom. 5:10; Efe. 2:13-16; 4:18\f* \v 22 Ngem ad wani, babaen as nan natuyan Cristo as nan koros, enpakappian Apo Dios chakayu kan hiya mismu ta nasantowan, nacharos ya maid maepabpafiasor kan chakayu as nan maepasakianganyuntu as nan sangwanana.\f + \fr 1:22 \ft Efe. 1:4; 5:27\f* \v 23 Ngem masapor challu munturturuy kayu ay kukumnug as nan pammatiyu kan Cristo ay achi kayu munchuwachuwa. Achiyu eparufus chi uray ngachana ay mangepasiyan kan chakayu as nan namnamayu ay enawatyu as nan nanngoranyu as nan Ammay ay Chamag. O, nan nauy Ammay ay Chamag at naekaskasaba as nan am-in ay tataku asna's luta, ya hiyana nan kiapúna ay ha-un ay Pablo at nunfialinak as munserserfi kan Cristo. \s1 Nan Nunserserfiyan Pablo As Nan Am-in Ay Omaafurot \p \v 24 Ad wani, munlagragsakak kiapú as nan chiyuycha chak iliwliwas ay para as nan omammayanyu. O, naragsakak ay mangiliwas as nan am-in ay ekeddeng Cristo ay masapor iliwasku as nan munserserfiyak kan hiya para as nan omammayan nan iglesia ay naifilang as achorna.\f + \fr 1:24 \ft Ara. 9:16; 2 Co. 1:6; Pal. 12:17\f* \v 25 Maiyunud as nan nangchutokanak kan Apo Dios, nunfialinak as munserserfi para as nan iglesia, ya tongparok nan libfengku ay mangepakaammu ay ustu as nan Ammay ay Chamag kan chakayu ay Gentil. \v 26 Nan nauy ay kali ay epakaammok at chaan enpakpakaammon Apo Dios as nan am-in ay kaap-uwan ad pus-uy, ngem ad wani enpakaammuna kan chitaku ay tatakuna. \v 27 O, enkeddeng Apo Dios ay epakaammuna as nan tatakuna nan sikud ay chaana enpakpakaammu ay nan kenaongor nan nakaskaschaaw ay bendisyon Cristo at para as nan am-in ay tataku, kaskasin kan chakayu ay Gentil. Nan nauy chaan enpakpakaammon Apo Dios at hiyana: Wacha at hi Cristo kan chakayu ay Gentil. Babaen kan hiya, wacha at nan namnamayu ay mawad-an as fiyag ay maid patingkiana as nan kawad-an Apo Dios ad chaya. \v 28 Isunga hi Cristo nan ekaskasabami as nan am-in ay tataku. Fiag-anmi ya isuruwanmi nan tunggal usa babaen as nan am-in ay kenasilibmi ta mafialin ay epasakiangmintu kan Apo Dios nan am-in ay maonngan chi pammaticha kan Cristo. \v 29 O, hiyana nan kiapúna ay chaak munforforay as nan chunok. Uray mu hiyasa, fiakun babaen as nan mismu ay pigsak nan mangekamanak as na ngem babaen as nan am-in ay pannakafialin Cristo ay nangepapigsa kan ha-un. \c 2 \p \v 1 Laychok ay maammuwanyu nan ongor ay forayku para kan chakayu ay i-Colosas ya i-Laodicea, ya para as nan am-in ay chaan nangil-ila kan ha-un. \v 2 O, chak at-atun na ta pumigsa koma nan numnumyu ya mun-us-usa kayu babaen as nan munlelennayachanyu. Hiyasa us ta maawatanyu koma ay ustu ay maid poros chuwachuwayu as nan mangammuwanyu as nan maepangkep as nan planon Apo Dios ay chaana enpakpakaammu. Nan nauy at maepangkep kan Cristo mismu \v 3 ay hiya yangkiay nan mangammuwan takú as nan am-in ay naitutupug ay kenasilib ya numnum Apo Dios. \p \v 4 Ifiakiak na ta maid koma mangallilaw kan chakayu babaen as nan chiyuycha achi tit-iwa ay makaawis ay sososekcha.\f + \fr 2:4 \ft Rom. 16:17-18; Efe. 5:6-8; Col. 2:8\f* \v 5 Tay uray mu maichak hesa kan chakayu, nunumnumok challu chakayu. Maragsakanak as nan mun-uus-usaanyu ya kukumnukian nan pammatiyu kan Cristo. \s1 Nan Panagfiyag Nan Omaafurot \p \v 6 Kiapú ta enawatyu nan sursuru ay hi Cristo Jesus at hiya nan Apo, unuchunyu ngarud nan panagfiyag ay maifiakiay as nan taku ay nakius-usa kan hiya. \v 7 Nan pammatiyu kan Jesus at maepachong koma as nan kaiw ay inmuinmuy ad chur-um chi lamotna, winnu maepachong as nan naammaan ay afong ay kunug chi tukudna. Kaman as nan naisursuruwananyu maepangkep kan hiya, kaskasin pay koma pumigsa nan pammatiyu, ya kanayon kayu ay munyaman kan Apo Dios. \p \v 8 Il-ilaunyu ta maid koma mamabfiaor kan chakayu babaen as nan chiyuycha maid kotkotokcha ya makaallilaw ay sursuru. Tay nan assisid-i ay sursuru at enpatawid chi tataku ya nurpucha as nan chiyuycha tukutukún ay penapakianu ay ukiali ay muntortoray asna's luta.\f + \fr 2:8 \ft Winnu “ya nurpu as nan aanennet ay muntortoray asna's luta.”\f* Achi maiyunud chasa as nan sursuron Cristo. \v 9 Tay nan kenatit-iwana at nunfialin hi Cristo as taku, ngem wacha kan hiya nan am-in ay kenadios Apo Dios.\f + \fr 2:9 \ft 2 Co. 5:19; Efe. 1:23; 4:13\f* \v 10 Kiapú as nan nakius-usaanyu kan Cristo ay hiya nan mangetoray as nan am-in ay wachay torayna ya kalibfengana, wacha kan chakayu nan am-in ay kasaporanyu as nan fiarú ay fiyagyu. \p \v 11 O, kiapú as nan nakius-usaanyu kan hiya, kaman kayu nasugyatan. Nan nasugyatananyu at fiakun kaman as nan panangsugyat chi taku as nan achor, ngem kun at naespirituwan ay hiyasa nan mangaanan Cristo as nan managfiasor ay panagfiyagyu. \v 12 Tay as nan nafunyakiananyu, kaman kayu naetapi kan Cristo as nan nailubkana. Assesa us ay naetapi kayu as nan natakuwana manipud as nan utúy babaen as nan pammatiyu as nan pannakafialin Apo Dios ay nangtaku kan Cristo manipud as nan utúy. \v 13 Ad kasin at naifilang kayu as natuy as nan mangiilan Apo Dios kiapú as nan ongor ay fiasoryu ya kiapú ta Gentil kayu ay chaan nangunud as nan Lintig Moises kaman as nan panagsugyat. Ngem ad wani, entapen Apo Dios chakayu kan Cristo as nan natakuwana manipud as nan utúy babaen as nan nakius-usaanyu kan hiya. Penakawana chitaku as nan am-in ay fiasfiasor takú. \v 14 Nan enat Apo Dios at kamana pinunasan nan lestaan nan chiyuycha utang takú kan hiya ay chicha nan nangepaneknek ay finmasor takú kiapú as nan chaan takú nanongtongparan as nan lintigna. O, nan enatna at kamana entapi chaná ay nangelansa kan Cristo as nan koros. \v 15 Babaen us as nan natuyan Cristo as nan koros, kenaan Apo Dios nan pannakafialin nan chiyuycha manangotettet ay achi maila ay anap-apu ya wachay kalibfengancha ay muntoray, ya enpailana ay naamischa as nan sangwanan nan am-in ay wacha. \p \v 16 Isunga kunyu iyangkiayan nan chiyuycha mangmangsot kan chakayu mu achiyu un-unuchun nan chiyuycha lintigcha maepangkep as makan, maikop winnu ongor ay ngilincha ay kaman as nan fiastan nan pomat-oran nan furan winnu nan Urkiw ay Mun-iblayan. \v 17 Tay am-in chaná ay naisursuru ad pus-uy at kamancha yangkiay aiw ay inchat Apo Dios as nan tatakuna ay mangepaila as nan atunantu ay mangesarakan kan chicha. Nan tit-iwa ay nakin aiw at hi Cristo mismu. \v 18 Achiyu poros eparufus ay wachay mamelet kan chakayu ay munpakumbaba kayu ya munchaychayaw kayu as nan angheles ta maesarakan kayu. Nan assesesa ay tataku at epangpangascha nan inilacha ay kaman iitaw, ya napangascha us uray maid kiapkiapúna, tay nan wacha asna's luta yangkiay nan chacha numnumnumun. \v 19 Chaancha inturuy ay omafurot as nan tit-iwa ay sursuron Cristo ay hiya nan pannakauru takú, ya chitaku nan pannakaachorna. Kaman as nan am-in ay parten nan achor ay ustuustuy enatcha ay naesoop, assesa us ay mun-us-usaun ya papigsaun Cristo nan tatakuna ta masikun nan achor ay maiyunud as nan planon Apo Dios. \p \v 20 Chakayu ay omaafurot, kiapú ta naetapi kayu as nan natuyan Cristo, nawayawayaan kayu as nan chiyuycha anennet ay cha muntortoray asna's luta. Anuyyu pay laing cha at-atun nan achi tit-iwa ay sursuru? Anuyyu cha un-unuchun nan filfilin ay kaman as nan nauycha:\f + \fr 2:20 \ft Gal. 4:3, 9; Col. 2:8\f* \v 21 “Achiyu un-unnan chaná! Achiyu tamtamtaman chaná! Achiyu kapkaprosun chaná”? \v 22 Nan nauycha am-in maepangkep as nan makan ya maikop at enammaan Apo Dios as osarun chi tataku ta mam-incha. Tay nan nauycha ay filfilin at naifisarcha as nan numnum chi taku. \v 23 Kaman met kayman wachay kenasilib nan filfilincha as nan mangepeletancha ay munchaychayaw as nan angheles, munpakumbabaancha ay mangtongpar as nan ukialicha, ya as nan mamalikiatancha as achorcha. Ngem nan kenatit-iwana at maid kafiaelan chatosa ay mangetpor as nan mun-ongosán nan achorcha. \c 3 \s1 Nan Sikud Ya Nan Fiarú Ay Panagfiyagyu \p \v 1 Kiapú ta naetapi kayu ay nataku as nan natakuwan Cristo manipud as nan utúy, kanayon kayu koma ay mataku ay mangepalaylayad kan Apo Dios ad chaya ay kawad-an Cristo ay nangatokor as nan tronona as apét kannawan Apo Dios. \v 2 O, kanayon koma ay nunumnumunyu nan maepangkep as nan chiyuycha wacha ad chaya, fiakun nan wacha asna's luta. \v 3 Tay chakayu at naifilang kayu as natuy mu maepangkep as nan sikud ay panagfiyagyu. Ad wani, nan fiarú ay fiyagyu kiapú as nan nakius-usaanyu kan Cristo ay nakius-usa kan Apo Dios ad chaya at achi pay mailan chi tataku. \v 4 As nan kasintu munpail-an Cristo ay hiya nan murpuwan nan hana fiarú ay fiyagyu, maetapi kayu kan hiya ay munpaila, ya makelak-am kayu us as nan kaichayawana. \p \v 5 Isunga ikinakyu ay mataku as nan sikud ay panagfiyagyu. Achiyunyu nan uray ngachana ay mangepapasan as assi ay lachok, assi ay numnum, ya kaiisiw ay mun-ongosán. Assesa us ay achiyunyu nan manglaylaychanan ay mangekaman as manangotettet ya kenaakum. Tay nan kenaakum at usa ay karasen chi panagchaychayaw as didiosen.\f + \fr 3:5 \ft Mar. 7:21-23; 1 Co. 6:9-10; Gal. 5:19-21; Efe. 5:3-5\f* \v 6 Kiapú as nan hanacha, chusaun Apo Dios nan tataku ay achi mangtongpar kan hiya.\f + \fr 3:6 \ft Efe. 5:6\f* \v 7 Uray chakayu ad kasin at assesa nan panagfiyagyu. \p \v 8 Ngem ad wani, ikinakyu chaná am-in: fungat, ingor ya mangotettet ay pangkep. Achi kayu at omekak-ali ya munkarkali as assi ay kali.\f + \fr 3:8 \ft Efe. 4:22-32\f* \v 9 Achi kayu at munkikinnutum, tay kenaanyu met nan sikud ay katatakuyu ya panagfiyagyu, \v 10 ya enawatyu nan fiarú ay katatakuyu ay inchat Apo Dios ay cha mangepafiarú kan chakayu ta komaman kayu kan hiya ya maam-ammuyu ay ustu hiya.\f + \fr 3:10 \ft Rom. 12:1-2; Efe. 2:15; 4:24\f* \v 11 Kiapú as nan nauy ay enat Apo Dios, maid paspasikuna as Gentil winnu Judio, nasugyatan winnu chaan, nan chaan nakaachar, nan songel ay taku, nan mafiabfiaor winnu fiakun, ngem hi Cristo nan mangetortoray as nan am-in, ya hiya nan wacha as nan am-in ay omafurot kan hiya.\f + \fr 3:11 \ft 1 Co. 12:13-14; Gal. 3:28; 5:6\f* \p \v 12 Isunga kiapú ta pinilen Apo Dios chakayu as tatakuna ay laylaychuna ya penakawana, masapor ngarud mannakelekna ya manangfiachang kayu as nan pachongyu ay taku. Masapor us napakumbaba, naanos ya manang-eta-un kayu. \v 13 Mun-eennanos kayu, ya munpepennakawan kayu mu wachay munlinnili kan chakayu. Pomakawan kayu ay kaman as nan enat Apo Jesus ay namakawan kan chakayu. \v 14 Nan kaamuchan ay atunyu at munlelennayad kayu. Tay mu hiyasa nan tit-iwa ay atunyu, munkatornosan kayu ay maid munkurangan nan nun-us-usaan chi numnumyu. \v 15 Nan panagtotornos ay inchat Cristo kan chakayu nan kanayon koma ay mangetortoróng as numnumyu, tay hiyasa nan kiapúna ay enayakian chakayu kan Apo Dios as nan us-usa ay achor Cristo. Munyaman kayu ngarud kan Apo Dios. \v 16 Kanayonyu ay numnumun nan chiyuycha insursuron Cristo. Munsisinnuru ya muntitinnukun kayu koma babaen as nan am-in ay kenasilib ay inchat Apo Dios kan chakayu. Ekantayu kan Apo Dios nan chiyuycha salmo, nan kalen Apo Dios ay maekankanta, ya tapina pay ay kankantan chi omaafurot ay wachay panagyamanyu kan hiya.\f + \fr 3:16 \ft 1 Co. 14:26; Efe. 5:19\f* \v 17 As nan kumpurmi ay atunyu winnu ifiakiayu, atunyu nan am-in as usa ay pannakaachor Apo Jesus, ya munyaman kayu kan Apo Dios ay Ama takú babaen kan Apo Jesus. \s1 Nan Atun Nan Naetatapi As Nan Fiarú Ay Fiyag \r (Efe. 5:22-33; 1 Ped. 3:1-7) \p \v 18 Chakayu ay fianafiai ay naasaw-an, waschi un munpaetoray as nan asawana, tay hiyasa nan ustu ay atun nan omafurot kan Apo Jesus. \p \v 19 Chakayu ay lanaraki ay naasaw-an, waschi un masapor laylaychuna nan asawana, ya achi songel kan hiya. \p \v 20 Chakayu ay an-ak, manangtongpar kayu as nan chanakchakoryu as nan am-in, tay hiyasa nan mangepalaylayad kan Apo Dios. \p \v 21 Chakayu ay chanakchakor, achiyu ifungtan as solet nan an-akyu, tay mu atunyu, machismayachantu. \p \v 22 Chakayu ay mafiabfiaor, manangtongpar kayu as nan chiyuycha amoyu asna's luta as nan am-in. Fiakun yangkiay as nan mangiil-an nan chiyuycha amoyu nan manongtongparanyu kan chicha ta aprobarancha chakayu, ngem manangtongpar kayu ay maid etabtafunyu as mangisiw ay pangkep kiapú as nan chayu mangichayawan kan Apo Jesus.\f + \fr 3:22 \ft Tit. 2:9-10\f* \v 23 Uray ngachana nan chunuyu, epapatiyu nan kafiaelanyu ay munchunu ay kaman hi Cristo nan chayu munserfiyan, fiakun taku. \v 24 Numnumunyu ay ichattu Apo Jesus kan chakayu nan gun-guna ay enkarina as nan tatakuna, tay hi Cristo nan tit-iwa ay Apo ay chayu munserserfiyan. \v 25 Ngem nan ngachana ay mangekaman as achi nalintig, awatunantu nan chusa ay nunfianakian nan enkamana, tay mapapchong nan atun Apo Dios ay mun-okóm.\f + \fr 3:25 \ft Rom. 2:11; Efe. 6:9; 1 Ped. 1:17\f* \c 4 \p \v 1 Chakayu ay amo, nalintig ya ustu nan atunyu as nan fiabfiaarunyu. Numnumunyu ay uray chakayu at wacha us nan Apoyu ad chaya. \s1 Nan Tukun Pablo As Nan Am-in Ay Omaafurot \p \v 2 Epapasnekyu ay mangiturturuy ay munkararag. As nan munkararakianyu, etatalengaanyu, ya munyaman kayu kan Apo Dios. \v 3 Ekarkararakianyu us chakami ta ichat Apo Dios nan chansami ay mangekaskasaba as nan chaan naepakpakaammu ad pus-uy maepangkep kan Cristo. O, nan nauy nangekaskasabaak as nan Ammay ay Chamag nan kiapón nan naifiafiaruchak ad wani. \v 4 Ekarkararakianak ta fiadnganak kan Apo Dios ay mangelawlawag ay ustu as nan maepangkep kan Cristo, tay hiyasa challu nan masapor ay atok. \p \v 5 Masilib kayu ngarud as nan am-in ay atunyu as nan chiyuycha achi omaafurot, ya osarunyu nan tunggal chansayu ay mangifiakia as nan maepangkep kan Cristo. \v 6 As nan munkaliyanyu as nan chiyuycha achi omaafurot, kanayonyu koma ay epaila nan rispituyu kan chicha ya ifiakiayu nan omepalaylayad ta ammuwunyu nan atunyu ay manfor ay ustu as nan am-in ay munsarudsud kan chakayu. \s1 Nan Anongos Nan Surat \p \v 7 Ad wani, nan am-in ay cha om-ommat kan ha-un at hi Tikico nan ifiaorku ay mangepakaammuntu kan chakayu. Hiya nan laylaychunmi ya matalek ay ifiami ay pachongmi ay cha munserserfi kan Apo Jesus.\f + \fr 4:7 \ft Ara. 20:4; Efe. 6:21-22; 2 Tim. 4:12\f* \v 8 Hiyana nan kiapúna ay ifiaorku hiya kan chakayu ta maammuwanyu nan cha om-ommat kan chakami am-in hena ya ta papigsauna nan numnumyu. \v 9 Nan mangadwa kan hiya at hi Onesimo ay kailiyanyu. Hi Onesimo at matalek ya laylaychunmi ay ifiami. Chicha nan uy mangepakaammu kan chakayu as nan am-in ay cha om-ommat hena. \p \v 10 Cha chakayu pakomostaun kan Aristarco ay kadwak ay fiarud hena, ya kaman us kan Marcos ay kasinsin Bernabe. (Enpakaammok met at kan chakayu nan maepangkep kan Marcos. Mu umuy hesa, ammay koma nan atunyu ay mangmangili kan hiya.) \v 11 Cha chakayu pakomostaun us kan Jesus ay makali un Justo. Cha Aristarco, Marcos ya Jesus yangkiay nan Judio ay omaafurot ay pachongku ay munchunchunu as nan maepangkep henan muntorayan Apo Dios. Ongor paat chi naifiachang nan nauycha turu kan ha-un. \p \v 12 Hi Epafras ay usa pay ay kailiyanyu ay cha munserserfi kan Cristo Jesus at chana us pakomostaun chakayu. Kanayona ay epapasnek ay mangekararag kan chakayu ta maonngan kayu koma as nan pammatiyu, ya achi kayu munchuwachuwa ay mangtongpar as nan am-in ay enkeddeng Apo Dios. \v 13 Paneknekak ay makakud hiya ay munchunu para kan chakayu ya para as nan chiyuycha omaafurot us ad Laodicea ya ad Hierapolis. \v 14 Hi Lucas ay laylaychun takú ay choktor ya hi Demas at cha chakayu pakomostaun. \p \v 15 Id-anyu nan pakomostak as nan iib-a hesa ad Laodicea ya kaman us kan Nimfas ya as nan chiyuycha omaafurot ay maam-among as afongna. \v 16 As nan marpasanyu ay mamasa as nan nauy ay suratku, epafiasayu ay epafiasa as nan iglesia ad Laodicea. Angkiay araunyu nan suratku kan chicha ta maifiasa us kan chakayu hesa ad Colosas. \v 17 Nan usa pay at ifiakiayu kan Arkipo ay masapor lopasuna nan chunu ay naetalek kan hiya kiapú as nan munserserfiyana kan Apo Jesus. \p \v 18 Ha-un hi Pablo ay mismu ay cha mangisurat as nan nauy anongos ay pakomosta kan chakayu. Achiyu pay liwliw-an ay mangekarkararag kan ha-un as nan nauy naifiafiaruchak. \p Sapay koma ta mawawacha kan chakayu nan grasya.