\id HEB - Dawawa NT [dww] -Papua New Guinea 2002 (DBL 2014) 
\h Hibru 
\toc1 Hibru adi letama 
\toc2 Hibru 
\toc3 Hi 
\mt1 Hibru  
\mt2 adi letama  
\c 1  
\s1 Yesu Keriso tauna ya saḡa guratana, nam anea maika  
\p
\v 1 Boni raḡandie Mamaitua keda tabu be tabu\f + \fr 1:1 \ft Keda tabu be tabu ḡarodie Mamaitua ya giugiuna inam umanama: Tauna rauguguye ya giugiu, raubonie, mataire, anea, be ya toi rereḡena.\f* ḡarodie raḡan toitoi waḡawaḡadama Israel ḡarodie ya giugiuna. Be inam giudima matabudi peroveta ya riuedi be taudi yatayatadama Israel ḡarodie a rarau guguyana.  
\v 2 Be yodi raḡan damodie tauna natuḡominama ya vine be ya riupore da tauna Mamaitua na giuma ḡarode ya rarau guguyena. Tauna vutuna Mamaitua ya vinena da yaba matabudi ei buderiedi be ei badedina, be mate taune Mamaitua dobu be yaba matabuna ya voiedina.  
\v 3 Be Mamaitua neneḡarinama matabuna natunama ḡarone e rawarawa maḡatarina, be tauna na yawasanama teneḡinama maika Mamaitua. Be tauna riunama wairewapanine yaba matabuna ta kenakena watanana. Be raḡanine tauna banaga adi gewagewama ya koḡakoḡa porena murine, tauna ya naḡo marae be Mamaitua wairewapana vavasaḡinama kasaune ya miana.   
\p
\v 4 Vutuna aubainama tauna Bada dosinama ya tubuḡana, be anea matabudi tauna ewai badedina. Be tauna isa wairewapana vavasaḡinama ya paḡona, be isanama ya saḡa guratana nam anea isedima maika.   
\p
\v 5 Mamaitua ya riuna,  
\q1 “Tam taugu natuḡomiguma, manaka taugu tam è tikam da tam taugu Natuguma.”  
\m Ko noḡoti da inam riunama nam anea ḡarodie nama i riuna, ibewa. Be mate Mamaitua ya riuna,  
\q1 “Tauna Tamanama taugu, be tauna taugu natuḡomiguma.”   
\m
\v 6 Be raḡanine natunama kaevou ya riuporena dobue, mate ya riu munaḡana, “Mamaitua na aneama matabudi tauna natunama sibo a rauduneena.”  
\v 7 Be anea adi giuma inam umanama,  
\q1 “Mamaitua na aneama taudi inam taunoya ḡoma be è riuriuporedina raḡanine, taudi maika sive bo kai.”   
\m
\v 8 Be tauna natuḡominama aubainama umanama Mamaitua ya giuna,  
\q1 “Tam Mamaitua, be am waibadama e kena da e kena nonoḡana.  
\q2 Be am waiguyaue didimanae banaga kwai badedi be kwa voiedi da taudi mate didimanae ta miana.   
\q1
\v 9 Tam didimana kuyai nuapaḡoe be yawasana barebaredima kuya tuaḡaiedina.  
\q2 Vutuna aubainama Mamaitua, am Mamaituama ya vinem  
\q2 be ya kawa saḡem da am waibadama dibune mara banegidima ya biridina.  
\q2 Inam kedane tauna ya kawa saḡem be nuavere dosinama ya utemna.”   
\m
\v 10 Be mate Mamaitua ya riuna,  
\q1 “Bada, boni pakane tam dobu kuyai tubuḡina, be mara matabudi nimame kuya voiedina.   
\q1
\v 11 Be taudi matabudi tokare tai kavedina, be tam kwa mia nonoḡana.  
\q2 Taudi tokare gara maika ta gwamatu,  
\v 12 be kwa viri kudukududi da kwai poraḡana.  
\q2 Be tam tokare teneḡimma nama kwa mia nonoḡana, be nam airaḡan kwa boru vitarem.”   
\m
\v 13 Mamaitua nam aba aneanama umanama i riuena,  
\q1 “Kasaugue kwa mia, be am ḡaviama kaḡamma dibune yà biridi be kwa vadididina.”   
\m
\v 14 Ibewa da anea taudi arua be tawai taunoyana, tauda aitauḡa Bada yawai yawasanidana ḡarode sagudama aubainama.   
\c 2  
\s1 Nam parata tà pare be wari kedaḡa tà naḡo  
\p
\v 1 Tauda vari verenama tè vaivaiena naumeki da tà kaididi da bagibaginaḡa. Inam kedane tokare dà paratama noḡode e kenakenana, nam tà pare be wari kedaḡa tà naḡo, ibewa!  
\v 2 Baninama ko noḡoti da boni Mamaitua na giuma anea a paḡo be banaga ḡarodie a giugiuedina, be aitauḡa anea adi giuma nam tiwai beavaiedi be ti vovo teyeteyedina, taudi adi kovoḡama a banabanavidina.  
\v 3 Be yodi Mamaitua yawasana dosi vavasaḡinama ya utedana. Be inam yawasaninama varinama Bada ḡominama ḡarode ya giuedina, be nam anea. Be tauma aitauḡa inam giudima Bada mudune kè vaivaiedina, tauma ka riuriuna da inam giudima matabudi riukaua. Vutuna aubainama deḡoda inam riudima nam tài beavaiedi be nam tài muriwatanedi, ko noḡonoḡotina tokare na kovoḡama tà vore, bo?  
\v 4 Be Mamaitua inam varinama verenama kawa rewapaninama, aubainama mataira be voia dosidima mate ya voivoiedina. Be tauna na ḡoane puyo Arua Babau banaga ya utedina. Inam kauidima matabudi ya voivoiedina banaga sibo a kataie da inam varinama riukaua.   
\s1 Yesu waiyawasanidama aubainama yai rawabanaga ḡomana  
\p
\v 5 Tauma kè riuemina da dobu vaunama e veraverauna, tokare e tavana. Be uma dobunama vaunama tokare nam anea tai bade, ibewa.  
\v 6 Baninama girugiruminama porane umanama ya riuna,  
\q1 “Banaga adi verema aba da tam sibo kuya sagudi? Be banaga adi sedama aba aubainama kwa raberabe kauedi?   
\q1
\v 7 Tam kuya voiedi da taudi raḡan ḡaubonaḡa anea adi rewapanama dibune a rautapa miana,  
\q2 be muriḡa tam kuya kawa saḡedi da neneḡara be vivira kuya utedina.   
\q1
\v 8 Dabudine yaba matabudi tauna na waibadama dibune kuya biridina.”  
\m Mamaitua yaba matabuna Yesu na waibadama dibune ya biridina, be nam aiyaba mabine ima raberabe munaḡena, ibewa. Avedi da inam kauidima yodi nam te katai kauedi be tama kitakita kauedina, be yaḡoro da taudi Yesu na waibadama dibune ta miamiana.  
\v 9 Be yodi tà kita da Yesu tauna raḡan ḡaubonaḡa anea adi rewapanama dibune ya rautapa miana, baninama Mamaitua na raukiviveree Yesu banaga aubaidama ya mariyawa be ya gurina. Vutuna aubainama yodi Mamaitua tauna neneḡara be vivira dosidima Yesu ya utena.  
\v 10 Mamaitua tauname aubainama yaba matabuna ya voiedina, be yodi na rewapanae e raberabedina. Mamaitua na ḡoana kauama da tauna na sedama matabudi e nawedi marae be ta mia kauana. Vutuna aubainama Mamaitua Yesu ya riupore be yai nuatoitoina. Be inam wainuatoitoine Mamaitua Yesu ya voie da banaga batuturinama ya tubuḡana. Yesu tauna vutuna taukuvesa.   
\p
\v 11 Yodi Yesu tauna banaga babaunama, be taudi aitauḡa ya kawakawa babaudina, taudi matabudi yodi tamedima tenaḡa. Vutuna aubainama Yesu debanama torane taudi e riuriuedina da tauna tasitasinama,  
\v 12 be mate Yesu umanama ya riuna,  
\q1 “Tam isamma taugu tasitasiguma tokare yài kataidina,  
\q2 be taparoro nopone isamma taugu yà kawa saḡena.”   
\m
\v 13 Be mate tauna ya riuna, “Taugu Mamaitua yàwai sumaḡena. Yodi ko kita, taugu umanema Mamaitua na sedama ya uteuteguna mate.”   
\p
\v 14 Mamaitua na sedama taudi banaga ḡoma, taudi visiḡodi be kosinidima ta kenakenana. Vutuna aubainama Yesu mate yai rawabanaga ḡoma be banaga tubuḡidama ya paḡona. Baninama inam kedane tauna teneteneḡinama da e gurina. Be ya gurigurina raḡanine tauna guri taupakinama na waibadama ya kawa gewagewana, guri taupakinama tauna vutuna Diaboro.  
\v 15 Inam kedane taudi aitauḡa noḡone guri na waibadama dibune a mia be a nainairana, matabudi ya kuvesidina.   
\p
\v 16 Be tauda tè kataie da Yesu ya verauna Eibraham na sedama sagudima aubainama, be nam anea sagudima aubaidi.  
\v 17 Vutuna aubainama tauna yai rawabanaga ḡomana, tasitasinama tauda maika. Be inam kedane tauna ya raunuatoieda be pirisi dosinama patupatutunama ya tubuḡana, be dabudine Mamaitua noḡone banaga adi gewagewama maesinama ya paḡona.  
\v 18 Baninama tauna ḡominama mate boni raurubu be wainuatoitoi Seitan ḡarone ya banavidina. Vutuna aubainama yodi aitauḡa da Seitan e rarau rubudina, Yesu tokare teneteneḡinama da e sagudina.   
\c 3  
\s1 Yesu tauna ya saḡa guratana, nam maika Mousis  
\p
\v 1 Vutuna aubainama yau bana, aitauḡa Mamaitua ya vinevinemina, yodi Yesu ko noḡotina, tauna Mamaitua ya riupore be tauda dà pirisima dosinama ya tubuḡana. Tauna vutuna tàwai sumaḡe be tà giugiuena.  
\v 2 Mamaitua Yesu ya vinena, be Yesu Mamaitua ḡarone yai patutu kauana maika Mousis. Nama Mousis Mamaitua na vadama ḡarodie yai patutuna.  
\v 3 Ko noḡoti da vada verenama banaga tokare ta kawa saḡena, be you vada taukerinama tokare ta kawa saḡe vavasaḡena, nam maika na vadama. Be teneḡinama nama Mamaitua Mousis ya kawa saḡena, be you Yesu tauna vada taukerinama aubainama, Mamaitua Yesu ya kawa saḡe guratena, nam maika Mousis, baninama Mousis tauna taunoya ḡoma.  
\v 4 Vada matabudi taukerinama banegidima ta miamiana, be Mamaitua tauna yaba matabudi taukeridima.   
\p
\v 5 Mousis tauna Mamaitua na taunoyama be Mamaitua na vadama ḡarodie yaba matabuna ya noya kauedina. Be Mamaitua muriḡa da tokare aba e vatona, Mousis noḡone yawai maḡatari dokedina.  
\v 6 Be Keriso tauna nam Mousis maika, ibewa. Keriso tauna vutuna vada taupakinama natuḡominama, vutuna aubainama Mamaitua na vadama ḡarodie Keriso e noyanoya kauana. Be yodi tauda aitauḡa waisumeḡidama, naumeki da nuadama torane tà midi da bagibaginaḡa, baninama tauda vutuna Mamaitua na vada ḡomama. Inam noḡitinama vutuna ma nuavereda tà noḡota watanena naumeki da, dà raḡanima damone.   
\s1 Mamaitua aba e riuriuena nam ko raukosoḡaiḡai  
\p
\v 7 Vutuna aubainama Arua Babau umanama e riuriuna,  
\q1 “Manaka taumi yau giuma ko vaivaiena,  
\v 8 nam ko kawa nopobadomi, maika boni waḡewaḡemima a voivoiana nama.  
\q1 Inam raḡanine  
\v 9 waḡewaḡemima taudi modi 40 nopodie yau voiama dosidima a kitedina,  
\q2 be yaḡoro taudi a raukosoḡaiḡai be dobu kavakavane a rarau rubuguna.   
\q1
\v 10 Vutuna aubainama taugu nuaguma yai medi kaua be ḡarodie umanama è riuna,  
\q2 ‘Taudi raḡan matabuna adi ḡoane nama ta naḡonaḡona, be taugu yau kedama nam tima katakataie be timawai muriwatanena.’   
\q1
\v 11 Naumeki da taugu nuaguma yai medi be umanama è sauga wapana,  
\q2 ‘Taudi nam airaḡan yau gabuma ḡaukune ta tava be ta sipere’.”   
\m
\v 12 Yau bana, ko kita kaua da raḡan matabuna Mamaitua koi sumaḡena, be nopomie nam gewagewa e kena da Mamaitua yawayawasaninama ko mia tautaurie, avedi.  
\v 13 Vutuna aubainama yau bana, taumi manaka raḡandie raḡan matabuna ami banagama ami banagama mate koi kawa duḡu vivira da gewagewa nam sibo ya boru waideḡemi be ya kawa nopobadomi. Inam vutuna aubainama Mamaitua ya riuna, “Manaka taumi yau giuma ko vaiena”.  
\v 14 Tauda waisumaḡa tèwai karena raḡanine, tauda Keriso na banagama tè tubuḡana, be dà waisumaḡama yai rewapana kauana. Be yodi tà kita kaua da dà waisumaḡe tà midi da bagibaginaḡa, be nam tauna tà gose pore, naumeki da damone.  
\v 15 Vutuna aubainama Mamaitua na giuma, kaite è riuriuemina yodi yà riu munaḡemina,  
\q1 “Manaka taumi Mamaitua na giuma ko vaivaiena,  
\q2 nam ko kawa nopobadomi,  
\q2 maika boni koya voivoiana nama.”   
\p
\v 16 Abaḡa banegidima boni Mamaitua riunama a vaie be a rarau kosoḡaiḡai? Inam aitauḡa Ijiptma be Mousis yawai doka dobiḡedina, taudi vutudi.  
\v 17 Be modi 40 nopodie boni abaḡa banegidima ḡarodie Mamaitua nuanama yawai medi? Inam aitauḡa gewagewa a voivoiedi be muriḡa dobu kavakavane a gurina, taudi vutudi.  
\v 18 Be abaḡa banegidima ḡarodie boni Mamaitua ya sauga wapa be umanama ya riu? “Taudi nam airaḡan yau gabuma ḡaukune ta tava be ta sipere.” Inam aitauḡa Mamaitua a rawarawa ḡaiḡaiena, taudi ḡarodie.  
\v 19 Yodi tà kita da aba aubainama taudi Mamaitua na gabuma ḡaukune nam ti tava. Inam baninama nam tauna ti sumaḡena.   
\c 4  
\s1 Mamaitua na gabuma ḡaukune tà naḡona  
\p
\v 1 Be Mamaitua na saugama yaḡoro e kenakenana, da na damma gabu ḡaukune sibo a tavana. Be Israel banegidima Mamaitua na gabuma ḡaukune nam ti tavana be na saugama yaḡoro e kenakenana. Vutuna aubainama tauda inam gabunama tà paḡona. Be tà kita kaua da tauda dà waisumaḡe nam inam banegidima maika kedae tà guri rovo.  
\v 2 Tauda inam riunama verenama tè vaivaiena teneḡinama maika taudi. Be taudi inam riunama nam ti sumaḡena aubainama, inam riunama na verema nam ti banavina.  
\v 3 Baninama tauda aitauḡa tà waisumaḡana, inam gabunama ḡaukune tokare tà saḡana. Be aitauḡa nam timawai sumaḡana, Mamaitua umanama ya sauga wapa be ya riuedina,  
\q1 “Taugu nuaguma yai medi da è sauga wapa be è riuna:  
\q2 Taudi nam airaḡan yau gabuma ḡaukune ta tava be ta sipere.”  
\m Mamaitua boni dobu yawai tubuḡie da yodi tauna gabu ya vokaukaua wainonoḡi da e kenakenana, be yaḡoro taudi tokare nam inam gabune ta saḡa be ta sipere.  
\v 4 Baninama raḡan aniwai 7-nama na giuma Mamaitua umanama ya riuna, “Mamaitua yaba matabuna ya voivoiedina yai kovidi be raḡan aniwai 7 ne ya siperena.”  
\v 5 Be muriḡa ya riuna, “Taudi nam airaḡan yau gabuma ḡaukune ta tava be ta sipere.”  
\v 6 Be yodi tà kita da Mamaitua na saugama yaḡoro e kenakenana, da na damma gabu ḡaukune sibo a tavana. Be tauna riunama verenama Israel banegidima ḡarodie a rauguguya dokena, be taudi a rawaḡaiḡaiena, aubainama nam dabudi ti tavana.  
\v 7 Vutuna aubainama Mamaitua raḡan ḡesau vaunama ya boruna da na damma gabu ḡaukune sibo tè tavana. Be inam raḡaninama tauna yai isana, ‘Manaka’. Be riu ‘Manaka’ boni Deivid ḡarone ya vatovatona, inam vutuna kaite è riuemina,  
\q1 “Manaka taumi yau giuma ko vaivaiena,  
\q2 nam ko kawa nopobadomi.”   
\m
\v 8 Be Josua Israel banegidima nam Mamaitua na gabuma ḡaukune i doka tavaitedina, ibewa. Deḡoda inam gabune sibo i doka tavaitedina, naumeki da Mamaitua tokare nam raḡan ḡesau vaunama sibo ya boru.  
\v 9 Vutuna aubainama yodi tà kita da Sabat siperenama yaḡoro kaikaiporenama e kenakenana Mamaitua na damma aubaidima.  
\v 10 Be aitau da Mamaitua na gabuma ḡaukune e saḡasaḡana, na noyama ya voivoiena mate siperenama e paḡona, maika Mamaitua na noyama damone ya siperena nama.  
\v 11 Vutuna aubainama tà raurubu gurata da inam gabunama ḡaukune tà saḡana, be nam aitau e rawarawa ḡaiḡai be e beku, Israel banegidima maika.   
\p
\v 12 Mamaitua riunama inam yawayawasanima be wairewapana vavasaḡinama, kwatikwati menanama murine be karone gamgam kaukauinama maika. Tauna banaga nuadama e tiremi be kaninopodama e nigonigo wanena. Be mate nopo na ḡoanama be na noḡotama e kaikai viredina.  
\v 13 Be Mamaitua matane nam aiyaba moisirie ima kenakena rubuna, ibewa. Yaba matabudi tauna matane, neganegae ta kenakenana. Be tauna dà voiama matabudi tokare e kaiviredina.   
\s1 Yesu tauna dà pirisima dosinama\f + \fr 4:14 \ft Pirisi matabudi debedie inam tauna pirisi dosinama.\f*  
\p
\v 14 Be yodi waisumaḡa tà giugiuena, vutuna tà kaididi da bagibaginaḡa, baninama tauda dà pirisima dosi vavasaḡinama marae e miamiana, tauna vutuna Yesu, Mamaitua Natunama.  
\v 15 Be tauda dà pirisima dosinama Yesu tauna dà vogwaḡagwaḡama ya kataiedina, be tokare teneteneḡinama da e raunuatoiedana, baninama tauna mate boni raurubu tabu be tabu ya banavidina, maika tauda yodi tà banabanavidina nama. Be tauna na raurubue nam gewagewae i beku rubuna, ibewa.  
\v 16 Vutuna aubainama tauda yodi ma raudebatorada raukivivere Mamaituanama ḡarone tà naḡona, be dabudine tauna na raunuatoie e sagudana dà piripirima raḡandie.   
\c 5  
\p
\v 1 Pirisi dosinama uma dobue na voiama inam umanama: Tauna nam tauname ima vinevine munaḡena, ibewa da Mamaitua e vine be tauna banaga aubaidima poune e midimidina, be adi puyoma e ragaudi be gewagewa aubaidima e tipatipana Mamaitua ḡarone.  
\v 2 Be tauna banaga kwakokwakodi be buebuedima adi vogwaḡagwaḡae e rarau nuatoiedina, baninama tauna mate nama kitanama maika taudi.  
\v 3 Vutuna aubainama tauna puyo e ragaudi be Mamaitua ḡarone e tipatipana, tauname na gewagewama aubaidi be banaga adi gewagewama aubaidima.  
\v 4 Be ko noḡoti da dobue nam aitau tauname ima kawa saḡe be pirisi dosinama ima tubutubuḡana, ibewa da Mamaitua tauna e vine be e kawakawa saḡena, maika boni Eron ya vinena nama.   
\p
\v 5 Be yodi Keriso ḡarone tà kita da tauna nam tauname i vine munaḡe be pirisi dosinama i tubuḡana, ibewa da Mamaitua tauna ya vine be umanama ya riuena,  
\q1 “Tam taugu natuḡomiguma, manaka taugu tam è tikam da tam taugu Natuguma.”   
\m
\v 6 Be gabu ḡesaune buka nopone ya riuna,  
\q1 “Tam pirisi miamia nonoḡimma, Melkisedek maika.”   
\p
\v 7 Yesu uma dobue ya miamiana raḡanine, tauna moiragie ya ḡaba be ma matasuruna Mamaitua yawai baḡana da tauna sibo na gurie Mamaitua yai yawasanina. Be Mamaitua tauna na moiragima ya paḡona, baninama Yesu Mamaitua ya vivira kaue be na waibadama dibune ya miana.  
\v 8 Be avedi da tauna Mamaitua Natuḡominama, be yaḡoro tauna na wainuatoitoie ya raurubu da voteyateya ya kataiena.  
\v 9 Inam kedane Mamaitua Yesu ya voie da banaga batuturinama ya tubuḡa be ya voie da tauna yodi Tauwai yawasana ya tubuḡana. Be nama yodi aitauḡa ta vovo teyeteyena, taudi tokare inam yawasaninama kenakena nonoḡinama ta paḡona,  
\v 10 baninama Mamaitua Yesu ya voie da tauna pirisi dosinama ya tubuḡana maika Melkisedek.   
\s1 Nam seda wawaidima maika ko mia  
\p
\v 11 Inam kauidima adi giuma a toina ta kenakena, yaḡoro sibo kèi katakataimina, be nam teneteneḡina da kai katakataimi, baninama taumi ami noḡotama yakukuridima nam komawai beavaia kauana.  
\v 12 Taumi yodi uma paratine sibo koyawai katakataina, be taumi nam aba ko kataiena, aubainama naumeki da taumi ko munaḡa pakane be seda adi waikatakataie Mamaitua na giuma sibo ai katakatai dokemina. Taumi seda wawaidima maika, yaḡoro susu ko kanikanina, be nam kani bagibaginama koma kanikanina.  
\v 13 Aitau da yaḡoro susu e kanikanina, tauna inam gomana wawainama maika be Mamaitua na waikatakataima didimanidima nam i kataiedina.  
\v 14 Be kani bagibaginama inam banaga nopodima batuturidima aubaidima. Taudi a raurubu be a kaikai guratena damone vere be gewagewa yodi kitedima a katai kauedina.   
\c 6  
\p
\v 1 Vutuna aubainama banaga nopodima batuturidima aba awai katakataimina, vutudi sibo taumi koya kataiedina. Be nam Kuristen koyawai karena na waikatakataie ko miamia watana, inam seda adi waikatakataima. Inam waikatakataidima taudi keda anisepanama, maika voia gewegewedima damodie guri ta kenakenana sibo tè gosedina, be waisumaḡa Mamaitua ḡarone na waikatakataima,  
\v 2 babataito na waikatakataima, waiaiaina na waikatakataima, gurie be midisuḡu munaḡa na waikatakataima be maraetara be kovoḡa kenakena nonoḡinama adi waikatakataima. Inam waikatakataidima matabudi taudi keda anisepanama aubainama.  
\v 3 Vutuna aubainama Mamaitua na ḡoane yodi waikatakatai ḡesaudima tà kitedina.   
\p
\v 4 Deḡoda Mamaitua banaga i rawayanedi, be tauna na puyoma ti ragaudi be Arua Babau ti paḡona,  
\v 5 be Mamaitua na giuma verenama be na waibadama na rewapanama tokare e veraverauna e tavana, taudi kaite a dami be a kataiena,  
\v 6 be inam banegidima waisumaḡa ta gose pore be Mamaitua ta mia tautauriena, taudi tokare nam teneteneḡina da ta verau munaḡa be tai sumaḡa. Baninama taudi Mamaitua Natunama ta tupatuparatu munaḡe be patare tawai diboḡina.   
\p
\v 7 Baninama ko noḡoti da raḡanine biga e dobi be sipi ei kutuvi da sipi e banibani kauana, inam sipinama Mamaitua na waiaiainama e paḡopaḡona.  
\v 8 Be deḡoda sipi noponama mui ta gogo be e burouna, inam sipinama nam dauna da taudi tokare ta riu tuaḡaie be kai e kara goruna.   
\p
\v 9 Be yau bana, tauma umanama giudima yodi ḡaromie ka giugiuna nam taumi tunimie e rawakarati, ibewa da tauma yaḡoro ka noḡonoḡotina da taumi ami waisumaḡe tokare yawasana ko banavina.  
\v 10 Mamaitua tauna didimanae yaba e voivoiedina. Be taumi tauna koyai nuapaḡoe be ami noyae banaga waisumeḡidima koya sagusagudina, be yodi yaḡoro da kowai saguna, Mamaitua nam aitau maika da tokare nuanama e koa, ibewa.  
\v 11 Vutuna aubainama tauma ka ḡoeḡoena da taumi inam yawasanidima ko kaiguratedina naumeki da ami raḡanima damone. Be aba kowai nuanoḡonoḡotena, tokare teneteneḡinama ami maesama ko paḡona.  
\v 12 Be tauma nam kama ḡoeḡoe da taumi ami noyae ko matagayawa, ibewa da banaga waisumeḡidi be wairaba nuetau banegidima ko ruvedi be segoye be Mamaitua aba ya sausaugena tokare ko paḡona, baninama taudi nama tokare sauginama teneḡinama ta paḡona.   
\p
\v 13-14 Maika Mamaitua na saugama Eibraham ḡarone ko noḡoti. Mamaitua umanama ya sauga wapana,  
\q1 “Taugu tam yài aiainim,  
\q2 be yatayatam be nosinosimma toitoi tokare yà utemna.”  
\m Be inam sauginama Mamaitua tauname isane ya sauga wapana, baninama nam aitau Mamaitua maika i saḡa guratana da sibo isane Mamaitua ya sauga wapa.  
\v 15 Naumeki da Eibraham inam sauginama ya paḡo be yai raba nuetauna da damone inam sauginama ya tubuḡana.   
\p
\v 16 Banaga sauga wapa e ḡoena raḡanine, tauna banaga bo aiyaba ḡesau dosinama isane e sauga wapa be inam sauginama ei rewapanana, be dabudine banaga ta kataie da inam sauginama tokare e tubuḡana, be riunuababaḡa matabudi e tom poredina.  
\v 17 Be Mamaitua ya ḡoena da na buderima aitauḡa ta paḡona sibo a katai kaue da tauna na saugama bagibaginama e kenakenana, be nam tokare e vitare. Vutuna aubainama tauna nam waria isane i sauga wapana, ibewa da tauname isane ya saugana.  
\v 18 Mamaitua na giuma bagibaginama, be na saugama ya biridina, inam giudima rabui ta kena nonoḡana, be nam tokare nuanama e vitare, baninama Mamaitua nam teneteneḡina da e kaiyovueda. Inam kedane tauda nuadama e duḡuduḡu kauena, be tà noḡonoḡotina da tokare yawasana kenakena nonoḡinama tà paḡona.   
\p
\v 19 Inam noḡotinama bagibaginama waga ewai anikina maika, nopodama marae yai yasi kaididi be dà waisumaḡe tà midimidina,  
\v 20 baninama Yesu tauda aubaidama kaite ya doka ḡome be ya saḡa ya naḡona. Inam vutuna aubainama Tempol nopone gara waisaurinama ya nuatiri be mara kedanama ya kaiporena. Be Mamaitua Yesu ya voie da tauna pirisi dosinama ya tubuḡana, Melkisedek na derima nopone.   
\c 7  
\s1 Pirisi Melkisedek  
\p
\v 1 Mamaitua tauna guyau saḡasaḡa vavasaḡinama. Be Melkisedek tauna Mamaitua na pirisima. Be mate tauna Salem kana guyauma. Be Eibraham ko noḡoti, raḡanine guyaguyau ḡesaudima yai ḡaviedi be ya munamunaḡana raḡanine, Melkisedek ya banavina. Be dabudine Melkisedek Eibraham yai aiainina.  
\v 2 Be Eibraham yaba matabudi ḡavia nopone ya ragaragaudina, tauna ya rawadamdamdi da matabudi 10, be aniwai 10-nama Melkisedek ya utena. Be isa ‘Melkisedek’  
\m baniḡominama inam ‘didimana guyaunama’. Be isa ‘Salem’  
\m baniḡominama inam ‘suba’. Vutuna aubainama Melkisedek mate tauna ‘suba kana guyaunama’.  
\v 3 Be nam aitau Melkisedek tamana bo tinanama i kataiena. Be mate deḡo be ya verauna, bo airaḡan ya tubuḡa be airaḡan ya gurina nam aitau tenaḡa i katai rubuena. Melkisedek tauna pirisi noyane e miamia watanana, Mamaitua Natuḡominama maika.   
\p
\v 4 Yodi tà kita da Melkisedek tauna banaga dosi vavasaḡinama aubainama, Eibraham tauna dede pakanama yaba matabudi ḡavia nopone ya ragaragaudina ya rawadamdamdi da matabudi 10, be aniwai 10-nama Melkisedek ya utena.  
\v 5 Tautauḡoma Livai damnama nopone pirisi noyanama sibo a paḡona. Be Mousis na tarawatuma e riuriuna da Israel banegidima taudi yaba matabudi sibo a rawadamdamdi da matabudi 10, be aniwai 10-nama inam pirisidima sibo a utedina, avedi da taudi tamedima teneḡinama Eibraham.  
\v 6 Be Melkisedek tà kita da tauna nam Livai damnama nopone, be yaḡoro tauna Eibraham na utama aniwai 10-nama ya paḡo be tauna Eibraham yai aiainina, tauna vutuna Mamaitua na saugama ya paḡona.  
\v 7 Matabuda tè kataiena da aitau rewapana ya paḡo be banaga ḡesau ewai aiainina, tauna inam banaga dosinama, nam maika tauna aitau waiaiaina e paḡopaḡona nama.   
\p
\v 8 Noḡone tè kita da piripirisi uta aniwai 10-nama banaga ḡarodie a ragaragaudina. Be inam pirisidima tokare ta mia nam dauna da ta gurina, be Melkisedek tauna tokare e mia watanana, be nam e guri.  
\v 9-10 Be Livai damnama taudi uta aniwai 10-nama banaga ḡarodie tauragaudima. Be inam raḡanine taudi nam ti tubuḡana raḡanine, tamedima Eibraham na utama aniwai 10-nama Melkisedek ya utena, dabudine yodi anikitanama da Livai damnama taudi mate a raupuyo tenaḡana, avedi da dobue nam ti tubuḡana, taudi yaḡoro gwenagwena vegane.   
\s1 Keriso tauna pirisi vaunama  
\p
\v 11-13 Boni Israel banegidima taudi tarawatu a paḡona. Be inam tarawatunama ya riuna da tautauḡoma dam Livai nopone pirisi noyanama sibo a paḡona. Be Livai pirisidima taudi nam teneteneḡina da sibo banaga a kawa didimanidi Mamaitua matane. Vutuna aubainama Mamaitua pirisi vaunama ḡesau Melkisedek maika ya riuporena sagudama aubainama. Be inam pirisinama vaunama tauna vutuna dà Badama. Be yodi inam umanama: Deḡoda Mamaitua pirisi adi vaivaima e vitaredina, naumeki da tauna tarawatu mate e vitavitaredina. Be dà Badama tauna nam dam Livai nopone, maika Eron, ibewa. Yesu tauna Juda na damma nopone ya tubuḡana.  
\v 14 Be Mousis na tarawatuma nam aba i riuena da Juda banegidima pirisi noyanama sibo a paḡo, ibewa.   
\p
\v 15 Be yodi pirisi vaunama maika Melkisedek ya tubuḡana. Yodi tè katai kaue da  
\v 16 tauna nam Livai adi vaivaie i rawapirisina, ibewa da taunaḡa na yawasanama wairewapanine yai rawapirisina. Be tauna tokare nam teneteneḡina da tai guri munaḡe.  
\v 17 Vutuna aubainama Mamaitua umanama ya riuena,  
\q1 “Tam pirisi miamia nonoḡimma, maika Melkisedek.”   
\m
\v 18 Be Livai pirisidima Mamaitua yodi ya gose poredina, baninama adi vaivaima poredima nam banibiribiridi, be  
\v 19 Mousis na tarawatuma nam ti rewapanana da banaga ta kawa didimanidi. Vutuna aubainama Mamaitua yodi keda vaunama verenama ya utedana, be inam kedane tauda yodi tè katai kauena da Mamaitua ḡarone tokare tà tavana.   
\p
\v 20 Be mate Mamaitua e sauga wapana da Yesu ei pirisina. Be ḡesaudima awai pirisina taudi nam Mamaitua na sauge tiwai pirisina, ibewa.  
\v 21 Be Yesu aubainama Mamaitua umanama ya riuna,  
\q1 “Bada ya sauga wapana da tam pirisi miamia nonoḡimma.  
\q2 Be Bada aba ya sausaugena, nam tokare na noḡotama e vitare.”   
\m
\v 22 Inam sauginama aubainama Yesu tauna waianina vaunama verenama ya utedana, tauna tokare e kawa didimanidana Mamaitua matane, nam waianina poranama maika.   
\p
\v 23 Be yaba ḡesaunama inam umanama: Boni taudi pirisi toitoi yavayava a miamiana, be deḡoda raḡanine ḡesau ya gurina na epaiyama ḡesau ya saḡasaḡana.  
\v 24 Be Yesu ḡarone inam natabu. Tauna e miamia nonoḡana aubainama nam na yavayavama ḡesaudima tima miamiana. Tauna inam pirisi miamia nonoḡinama.  
\v 25 Vutuna aubainama tauna yodi teneteneḡinama da tauda aitauḡa Yesu Kerisoe Mamaitua ḡarone tà naḡonaḡona tokare Yesu ei yawasanidana, baninama tauna miamia nonoḡinama, be aubaidama Mamaitua ḡarone ewai baḡana.   
\p
\v 26 Inam nama pirisinama dosinama tauda tà ḡoeḡoena. Tauna inam banaga babaunama, tauna wavu nam ḡarone, tauna nam yawasana miremiredima tauvoiena, be tauna nam banaga gewegewedima mate timawai popona. Be Mamaitua tauna ya kawa saḡe vavasaḡena marae, be tauna na waibadama dibune yaba matabudi ta miamiana.  
\v 27 Be Yesu tauna nam pirisi dosidima ḡesaudima maika, ibewa. Pirisi dosidima ḡesaudima taudi pomai pomai musara a ragaudi be Mamaitua ḡarone a tipatipana, taudime adi gewagewama be mate banaga adi gewagewama aubaidima. Be Yesu inam tauname tubuḡinama yai uta munaḡe be raḡan tenaḡa kavakava banaga adi gewagewama aubainama tubuḡine ya tipa tenaḡana, nam muriḡa e tipa munaḡa.  
\v 28 Be Mousis na tarawatuma ya riuna da banaga ḡoma sibo tè vinedi be ai pirisina. Be inam pirisidima dosidima taudi adi vogwaḡagwaḡae ta bekubekuna. Be inam tarawatunama murine Mamaitua ya sauga wapana da tauna natuḡominama e vine be e voie da tauna pirisi dosinama verenama be miamia nonoḡinama.   
\c 8  
\s1 Keriso tauna dà pirisima saḡasaḡa vavasaḡinama  
\p
\v 1 Be taugu aba è giugiuedina baniḡominama inam uma: Tauda dà pirisima dosinama tauna marae ya saḡa be Mamaitua wairewapana vavasaḡinama na kaba miae kasaunama yauwane e miamiana.  
\v 2 Be dabudine tauna riukaua taparoronama vadanama nopone e noyanoyana. Inam vutuna Bada ya kerina, be nam banaga ḡoma.   
\p
\v 3 Pirisi dosidima dobue adi noyama inam puyo a ragaudi be a tipatipana Mamaitua ḡarone. Vutuna aubainama naumeki da tauda dà pirisima dosinama Yesu, tauna mate e tipana.  
\v 4 Be deḡoda tauna uma dobue sibo i miamiana, tauna tokare nam yai pirisi, baninama pirisi ḡesaudima kaite dobue ta miamiana, tarawatu e riuriuna maika.  
\v 5 Taudi taparoro vadane ta noyanoyana inam aba marae e kenakenana, vutuna keyaunama uma dobue tawai tupotupoḡanena. Vutuna aubainama boni Mamaitua Mousis nuanama ya boru be ya riuna, “Kwa kita kaua da oya debane nema taparoro vadanama kerinama èwai kataimna, nama ruvane kwa kerina.”  
\v 6 Be Yesu pirisi noyanama ya paḡona inam ya vere kauana, nam pirisi ḡesaudima adi noyama maika. Be mate Yesu tauna waianina vaunama ya utedana. Tauna vutuna tauda be Mamaitua poude e midimidina. Be waianina vaunama inam yai rewapana be ya vere vavasaḡana, nam maika waianina poranama nama. Be waianina vaunama nopone Mamaitua yaba veredima e sausaugedana, nam maika waianina poranama nama.\f + \fr 8:6 \ft Waianina vaunama inam Mamaitua ya saugedana da gewagewa e noḡota poredi be na tarawatuma nopode e girumina. Vers 12 nopone ko kitana.\f*   
\p
\v 7 Uma ko noḡoti, deḡoda waianina poranama teneteneḡinama da banaga sibo i kawakawa didimanidina, naumeki da waianina vaunama tokare nam poranama na gabuma sibo ya paḡo.  
\v 8 Be Mamaitua na banagama ya riutuaḡaiedi be umanama ya riuna,  
\q1 “Raḡan e veraverauna e tavana, taugu tokare waianina vaunama yau banagama Israel be Juda ḡarodie yà boruna.   
\q1
\v 9 Be inam tauna nam maika waianina poranama tametamedima ḡarodie è boruboruna maika,  
\q2 raḡanine taugu Ijiptma be èi doka dobiḡedina.  
\q1 Be you, inam raḡanine taudi waianina poranama a rawaḡaiḡaiena aubainama, taugu è mia tautauriedina.   
\q1
\v 10 Be waianina vaunama yau damma Israel ḡarodie yà boruna inam umanama:  
\q2 Taugu tokare yau tarawatuma nuedie yà girumi be taudi nopodie e kenana.  
\q2 Be taugu tokare taudi adi Mamaituama, be taudi taugu yau banagama.   
\q1
\v 11 Inam raḡanine taudi nam tokare adi damma bo adi banagama adi banagama tai katakataidi da sibo Bada a kataie.  
\q2 Baninama inam raḡandie kamai banabanaga be banaga dosidima, taudi matabudi tokare taugu ta kataieguna.   
\q1
\v 12 Be taugu tokare adi voiama barebaredima yà noḡota poredina, be adi gewagewama nam airaḡan yà noḡota munaḡedi.”   
\p
\v 13 Be waianina vaunama vutuna Mamaitua yai isana ‘Keda vaunama’. Vutuna aubainama waianina poranama inam yodi yai rawakita poraḡana. Be raḡanine yaba aba tawai rawakita poraḡana, taudi tokare ta kena nam dauna da ta samoana.   
\c 9  
\s1 Boni pirisi musara kosinine a tipatipana  
\p
\v 1 Be waianina poranama nopone Mamaitua Israel banegidima waitaparoro tarawatudima toitoi ya utedina. Be Israel adi kaba waitaparoroma vadanama inam dobue.  
\v 2 Be vadanama noponama kitanama inam umanama: Inam vadanama nopone rum rabui, noḡone be murine a kenakenana. Be noḡone rumnama inam rum babaunama. Be inam rumnama nopone inam kendoro kaidima a midimidina. Be vatara debane buredi babaudima a kenakenana.  
\v 3 Be gara waisaurinama murine inam rum ḡesau ya kenakenana. Be inam rumnama inam rum babau vavasaḡinama.  
\v 4 Be inam rumnama nopone olta goldie voivoienama ya midimidina, be debane piupiu adi kaba gabuma. Be mate waianina bogesinama ya kenakenana. Bogesinama kopinama matabuna goldie voivoienama. Be bogesinama nopone yaba a kenakenana inam:  
\pi1 Keyaka goldie voivoienama. Be keyekinama nopone kani isanama ‘Mana’ ya kenakenana.  
\pi1 Be Eron na diḡoninama, inam diḡoninama vutuna boni ya busona.  
\pi1 Yeku tabatabanama debane Mamaitua na waianinama riunama girugiruminama.   
\p
\v 5 Be boges debane anea boruborumidima rabui isedima ‘Kerubim’ a midimidina. Taudi mapedima ai rauyaya be poudie noḡotaporaḡa gabunama a rupurupuna. Be uma yabedima yodi nam tokare matabudi ka giu waibatedi.   
\p
\v 6 Be raḡanine yaba matabudi a vokaukauedi be a kovikovina murine, pirisi raḡan patapatanama noḡone rumnama nopone ya saḡa be na noyama yawai karena.  
\v 7 Be murine rumnama inam pirisi dosinama taunaḡa modi matabuna nopodie raḡan tenaḡa kavakava ya saḡasaḡana. Tauna musara kosinama mate ya paḡo be Mamaitua ya uteutena, tauname na gewagewama aubainama, be banaga adi voia nuababaḡama mate aubaidima.  
\v 8 Inam kauine Arua Babau ewai kataidana da banaga ḡoma nam teneteneḡina da gabu babau vavasaḡine sibo a saḡa, baninama waianina poranama yaḡoro keda ya guduguduna.   
\p
\v 9 Waianina poranama boni inam mataira maika tawai katakataidana da aba yodi raḡanine ta tubuḡana aubainama. Banaga puyo be musara Mamaitua ḡarone ta tipatipana, nam teneteneḡina da nopodima e kawa vere. Taudi yaḡoro Mamaitua ḡarone ma nairidi ta miamiana, baninama inam puyodima nam teneteneḡina da adi gewagewama e kaipore.  
\v 10 Inam puyodima taudi nam wairewapanidi, taudi inam anikani be anitego ḡoma. Inam kauidima be mate wainimakoḡa, taudi matabudi tarawatu kitekitedima ta voivoiedina. Be yodi waianina vaunama ya tavana aubainama, inam yabedima adi raḡanima a kovina.   
\s1 Keriso tauname kosinine aubaidama ya tipana  
\p
\v 11 Be yodi Keriso dà pirisima dosinama ya tubuḡana, tauna vutuna waiaiaina veredima yodi e uteutedana. Be tauna gabu babaune be riuriukauine ya saḡana. Inam gabunama nam banaga nimedie ti kerina, be inam gabunama nam uma dobune ima kenakena.  
\v 12 Be raḡanine Yesu inam gabune ya saḡasaḡana, tauna nam musara kosinidima mate i saḡana, ibewa da tauname kosininama ya paḡo be Mamaitua ḡarone aubaidama ya tipa tenaḡana, be tokare nam airaḡan e tipa munaḡa. Inam kedane tauna yai yawasanidana, be yodi tokare tà mia nonoḡana.   
\p
\v 13 Boni pirisi taudi musara kitedima maika gote, burumakau be burumakau natunatudima mate kosinidima a ragaudi be kavu mate banaga debediḡa awai yaraiedina, tubuḡe kawa veredima aubainama.  
\v 14 Be Keriso kosininama inam yai rewapana kauana, nam maika musara kosinidi. Keriso nam aba gewagewanama ḡarone, be Arua Babau miamia nonoḡinama na rewapanae Yesu tauname yai uta munaḡe be ya tipana Mamaitua ḡarone, be Yesu e voivoiemina da gewagewa voiedima ko gosedina. Be inam gewegewedima taudi ta voivoiemina da taumi tokare tai gurimina. Be yodi taumi teneḡinama da Mamaitua yawayawasaninama koi yaragena.  
\v 15 Be aitauḡa Mamaitua ya vinedi be ya yokoyokoedina, yodi taudi tokare teneteneḡinama da Mamaitua na saugama tai buderie be ta mia nonoḡana. Be yodi tauna na gurie waianina porane gewagewa ya panipanidana tauna ya kuvesidana. Vutuna aubainama yodi tauda be Mamaitua poude Keriso e midimidina. Inam vutuna yodi waianina vaunama.   
\p
\v 16 Be uma ko noḡoti. Raḡanine banaga e miamiana, raḡanine tauna na saugama e boru be e riuna, “Raḡanine taugu deḡo, uma vokaidima ko ragaudina.”  
\v 17 Be deḡoda banaga e gurina raḡanine, inam giudima tai rewapana be ta tubuḡana. Be deḡoda banaga yaḡoro yawayawasaninama e miamiana, inam giudima tokare nam tai rewapana be ta tubuḡa.   
\p
\v 18 Be teneḡinama nama waianina porane, raḡanine kosina e rauḡinina, waianina rewapana e paḡona.  
\v 19 Vutuna aubainama raḡanine Mousis Mamaitua na tarawatuma Israel ya riuriuedina murine, tauna musara kosininama ya paḡo be upa mate ya rawateḡeina. Yodibe Mousis berana ya virigasi be vuvuḡa sabasabanama mate ya pani tenaḡe be kosina nopone yai sonomna. Murine buka be banaga debediḡa yai rautepotepo nawe  
\v 20 be umanama ya riuna, “Uma inam waianina kosininama be Mamaitua aba ya riuriuemina, vutuna sibo koya voteyeteyena.”  
\v 21 Be teneḡinama nama taparoro vadanama be nopone taparoro purepuredima matabudi debediḡa yai rautepotepo nawedina.  
\v 22 Tarawatu e riuriuna da anikitanama yaba toitoi tokare kosina e kawa veredina. Baninama deḡoda kosina nam e rauḡini, tokare Mamaitua gewagewa nam e noḡota poredi.   
\p
\v 23 Be marae yaba riuriukauidima keyaudima uma dobue, inam naumeki da musara kosinidie ya kawakawa veredina. Be yaba riuriukauidima marae, taudi Keriso kosinine ya kawa veredina, be nam musara kosinidie.  
\v 24 Baninama gabu babaunama dobue inam banaga nimedie a voiena. Be Keriso nam inam gabune i saḡana, ibewa. Inam gabunama tauna yaba marae riuriukauinama vutuna keyaunama. Be Yesu tauna gabu babau vavasaḡine marae ya saḡana. Inam gabunama riuriukauinama be dabudine tauna yodi Mamaitua noḡone e miamiana, sagudama aubainama.  
\v 25 Be Keriso marae ya saḡana, nam tubuḡine modi patapatanama aubaidama e tipatipa watana, pirisi dosidima dobue a voivoiana maika. Taudi musara kosinidima a ragaudi da modi patapatanama taparoro vadane a saḡa be Mamaitua ḡarone a tipatipana.  
\v 26 Be deḡoda Yesu modi patapatanama sibo aubaidama i tipatipa watanana, naumeki da dobu pakane da yodi tauna sibo yawai nuatoitoi watanana. Be yodi raḡan damone tè tavatavae, Yesu ya maḡatara be tauname tubuḡine ya tipana dà gewagewama kaiporenama aubainama.   
\p
\v 27 Tauda banaga raḡan tenaḡa kavakava tà gurina, be murine tokare etare tà midina.  
\v 28 Inam kauinama teneḡinama nama Keriso raḡan tenaḡa kavakava tauname tubuḡine ya tipana banaga toitoi adi gewagewama kaiporenama aubainama. Be raḡanine e verau munaḡana, tauna nam gewagewa kaiporenama aubainama e verau, ibewa da taudi aitauḡa na kaba verauma ta raberabena, taudi yawasana e utedina.   
\c 10  
\s1 Keriso raḡan tenaḡa kavakava aubaidama ya tipana  
\p
\v 1 Taparoro yabedima riuriukauidima taudi marae ta kenakenana, tokare ta verauna. Be inam yabedima riuriukauidima keyau kavedima Mousis na tarawatuma uma dobue ewai tupotupoḡanedina. Vutuna aubainama avedi da modi patapatanama Mamaitua ḡarone musare ta tipatipana, be tokare nam didimana ta banavi.  
\v 2 Deḡoda musare ti tipatipa be didimana sibo ti banavina, dabudi tokare tipa a gose pore be nuedima ya subana. Be nam nama i tubuḡana.   
\p
\v 3 Inam museridima modi da modi ta tipatipana, taudi adi gewagewama yaḡoro da e tatai noḡonoḡotidina.  
\v 4 Baninama musara kosinidima tokare nam gewagewa e kaipore be teneteneḡina, maika burumakau bo gote, ibewa.  
\v 5 Vutuna aubainama Keriso dobue ya yovona raḡanine tauna umanama ya riuna,  
\q1 “Banaga musare ta tipatipa be ta rarau puyona, tam yabedima nam kuma ḡoeḡoedina.  
\q2 Tam tubuḡiguma kaite kuya vokaukaua wainonoḡina.   
\q1
\v 6 Gewagewa aninoḡotaporenama tam tipa be puyo kuya tuaḡaiedina.   
\q1
\v 7 Vutuna aubainama taugu è riuna, ‘Taugu umanema, girugiruminama porane aubaiguma ya riuriuna nama.  
\q2 Taugu è verauna Mamaitua am ḡoanama yà voiena aubainama.’”   
\p
\v 8 Yodi koya kita, uma giudima nopodie aba Keriso ya vato dokena inam, “Banaga musare ta tipatipa be ta rarau puyona, tam yabedima nam kuma ḡoeḡoedina, tam kuya tuaḡaiedina”. Tauna nama ya riuna, avedi da tarawatu ya riuriuna da banaga nama sibo a voiena.  
\v 9 Be murine tauna ya riuna, “Taugu umanema. Taugu è verauna Mamaitua am ḡoanama yà voiena aubainama.” Inam kedane tauna waianina poranama ya varia pore be epaiyanama waianina vaunama waianina poranama yai gabu raupunana.  
\v 10 Vutuna aubainama Mamaitua na ḡoanama ruvane tauda yodi banaga babaudama tè tubuḡana. Baninama Yesu Keriso tubuḡine aubaidama ya tipa tenaḡana, be nam airaḡan e tipa munaḡa.   
\p
\v 11 Pirisi tenatenaḡaḡa adi vaivaie taudi pomaipomai tipanama teneḡidima a rarau puyo watanedina. Be inam puyodima nam teneteneḡina da gewagewa sibo a kaipore.  
\v 12 Be uma pirisinama Yesu tauna raḡan tenaḡa kavakava dà gewagewama aubainama ya tipana, be murine tauna Mamaitua kasaune ya miana.  
\v 13 Dabudine yodi tauna e mia be ewai rabana, naumeki da Mamaitua Yesu na ḡaviama e ragaudi be Yesu kaḡanama dibune e sivudi be e vadididina.  
\v 14 Baninama inam tipanama tenaḡa kavakava ḡarone banaga aitauḡa Mamaitua yawai aninedina, tauna ya kawa babaudina. Be yodi taudi tokare ta mia nonoḡana.   
\p
\v 15 Be mate uma kauidima ḡaromaie Arua Babau ya kawa neganega yaḡedi be umanama ya riu dokana,   
\q1
\v 16 “Taugu tokare waianina vaunama yau damma Israel ḡarodie yà boruna, nama Bada ya riuna.  
\q1 Taugu tokare yau tarawatuma nopodie yà biridi be nuedie yà girumina.”   
\m
\v 17 Be mate ya riuna,  
\q1 “Adi gewagewa be adi voiama barebaredima nam airaḡan yà noḡota munaḡedi.”   
\m
\v 18 Vutuna aubainama taugu yodi nam tipa ḡesaudima ama ḡoeḡoedina, baninama adi gewagewama kaite ya noḡota poredina.   
\s1 Ami waisumaḡe ko kaiguratana  
\p
\v 19 Vutuna aubainama yau bana, tauda yodi tokare nuadama torane marae gabu babau vavasaḡine tà naḡona, baninama Yesu kosininama ya rauḡinina aubaidama.  
\v 20 Inam vutuna yodi keda vaunama be yawayawasaninama aubaidama kaikaiporenama e kenakenana, baninama matakedae gara waisaurinama ya nuatirina. Be inam garanama vutuna Keriso tubuḡinama yai matairena.   
\p
\v 21 Be yodi tauda aubaidama pirisi dosinama Mamaitua na vadama ewai badena.  
\v 22 Vutuna aubainama tauda nopodama riuriukauine Mamaitua ḡarone tà naḡona dà waisumaḡe. Be nam tà noḡota bekubeku, baninama Yesu kosinine mira nopode ya kawa vere be tubuḡidama upa verene ya koḡedina. Vutuna aubainama yodi Mamaitua ḡarone nam nuadama e vonainaira.   
\p
\v 23 Be dà noḡotama deḡo tè boruboruna, vutuna tà kaididi da bagibaginaḡa, baninama Mamaitua tauna patupatutunama, be tokare teneteneḡinama da na saugama e voiedina.  
\v 24 Be ami banagama ami banagama ko riu sagusagudi da tai nuapaḡo vivira be voia veredima ta voiedina.  
\v 25 Be wairawateḡei nonoḡa nam ko gose pore, banaga ḡesaudima ta voivoiana maika. Taumi koya kita da Bada na raḡanima kaiteka maida e tavatavana. Vutuna aubainama dà banagama dà banagama mate waikawa duḡu vivira tà kaiguratena.   
\p
\v 26 Be deḡoda riukaua tè kataiena, be yaḡoro da gewagewa tàwai borudidina, tauda nam deḡo dà tipama ḡesau ima kenakenana da noḡotaporaḡa tà banavi,  
\v 27 ibewa da etara e tavana raḡanine, tam am kovoḡama dosinama aubainama tokare kwa naira da kwa naira kauana. Baninama inam raḡanine Mamaitua na ḡaviama kaimenanama dosi vavasaḡine e kawa gewegewedina.  
\v 28 Ko noḡoti da boni aitau Mousis na tarawatuma ya riuriu tuatuaḡaie be matamata rabui bo rabuiteḡa inam baneginama a kita be ai samanina, dabudine inam baneginama na kovoḡama ya paḡopaḡona. Be banaga matabudi inam baneginama ai gurina, be nam ti raunuatoiena.  
\v 29 Vutuna aubainama aitauḡa Mamaitua Natunama ta riuriu tuatuaḡaiena, taudi adi kovoḡama tokare ya moraba vavasaḡana ta paḡona, nam Mousis na raḡanie maika. Deḡoda Mamaitua Natunama ko mia tautaurie be kosininama vutuna waianina vaunama ya kawa veremina ko kita waidibodiboḡina, taumi ami kovoḡama dosi vavasaḡinama tokare ko paḡona. Be mate deḡoda Raunuatoi Aruinama ko kunurena, naumeki da teneḡinama nama tokare ami kovoḡama dosi vavasaḡinama ko paḡona, nam maika Mousis na raḡanie nama.   
\p
\v 30 Ko noḡoti da Mamaitua ya riuna,  
\q1 “Taugu tauraubiwa, aubainama biwa yà paḡona.”  
\m Be mate ya riuna,  
\q1 “Bada tokare na banagama e etaredina.”   
\m
\v 31 Inam ya gewagewa ḡaḡa da Mamaitua yawayawasaninama na tausukuma ḡarome e paḡona.   
\p
\v 32 Ami noḡotama e munaḡa da yanae koya saḡasaḡana raḡaninama ko noḡoti. Inam raḡandie taumi piripiri toitoi nopodie koyai nuatoitoi kauana, be you yaḡoro da koya vadidina.  
\v 33 Raḡan ḡesaudie patara matedie a kunuremi be a raraukivi gewegewemina. Be wari raḡan aitauḡa a raraukivi gewegewedina, taumi koya midimidi waituni bagidina.  
\v 34 Be raḡanine taumi ami banagama ḡidoidima dibure a sivusivudina, taumi koya raunuatoiedi be koya sagusagudina. Be mate raḡanine banaga a kwayemi be ami purapurama a ragau viviridina, taumi yaḡoro ma nuaveremi koya damiporedina. Baninama taumi koya kataiena da tokare marae yaba veredie koi purapurana. Be inam purepuredima tokare ta kena nonoḡana.   
\p
\v 35 Vutuna aubainama inam raudebatoranama nam ko gose pore, taumi naumeki da ko midi bagibagina, baninama ami maesama dosinama tokare ko paḡona.  
\v 36 Be ya verena da taumi inam piripiridima ko dami poredina. Inam kedane taumi Mamaitua na ḡoanama ko voivoiena, be damone tokare Mamaitua aba ya sausaugena ko banavina.   
\q1
\v 37 “Be raḡan ḡaubonaḡa tauna aitau verau ewai taina, tokare e verauna, be nam ei riuriukoa.   
\q1
\v 38 Be didimana baneginama tauna waisumaḡe tokare yawasana e banavina.  
\q2 Be deḡoda tauna e naira be ei tautinamurina, taugu tokare nam ḡarone yài nuavere.”   
\m
\v 39 Be tauda nam aitau maika da muride tà munamunaḡa da Mamaitua gienae e pore nawedana, ibewa da tauda tàwai sumaḡana aubainama, Mamaitua ei yawasanidana.   
\c 11  
\s1 Waisumaḡa inam aiyaba?  
\p
\v 1 Waisumaḡa inam umanama: Yaba aba nam tama kitakitana, be nopode tè katai kaue da inam yabanama riukaua be tokare teneḡinama da tà paḡona. Be aba tauda tàwai nuanoḡonoḡotedina, inam tè katai kauena da tokare ta tubuḡana. Inam vutuna waisumaḡa.  
\v 2 Bonimai banaga nama awai sumaḡana, aubainama Mamaitua yai aninedina.   
\p
\v 3 Nama tauda dà waisumaḡe tè kataie da Mamaitua bonane mara be dobu matabudi yai tubuḡidina. Be yaba nam maḡamaḡataridi, vutudi Mamaitua ya voiedi da yaba yodi tà kitekitedina a tubuḡana.   
\p
\v 4 Be Eibol na waisumaḡama aubainama tauna na puyoma Mamaitua matane ya verena, nam maika Kein na puyoma nama. Tauna na waisumaḡama aubainama Mamaitua na puyoma yai aninena, dabudine yodi tè kataie da Eibol tauna banaga didimaninama. Be avedi da tauna kaite ya gurina, be na waisumaḡama aubainama tauna yaḡoro da ewai katakataidana.   
\p
\v 5 Be Inok tauna nam i gurina, na waisumaḡama aubainama Mamaitua ya nawena marae, be banaga tauna nam ti banavina. Vutuna aubainama yodi tè kataiena da Inok muriḡa da Mamaitua ya nawena marae, noḡone tauna na yawasanae Mamaitua yai nuavere dokena.  
\v 6 Deḡoda aitau nam ima waisumaḡana, tokare nam Mamaitua ei nuavere be teneteneḡina, ibewa. Be aitau da Mamaitua ḡarone e naḡonaḡona, naumeki da inam baneginama sibo yai sumaḡa da Mamaitua e miamiana. Be aitauḡa nopodima tabutabune Mamaitua ta wanewanena, taudi adi maesama tokare e utedina.   
\p
\v 7 Be Mamaitua Noa nuanama ya boru be ya riuena da yaba aba e veraverauna tokare e tubuḡana. Be avedi da Noa inam yabedima nam matane i kitedina, be tauna na waisumaḡama aubainama, yaḡoro Mamaitua ya voteyeteye be waga ya voiena na sedama waiyawasanidima aubainama. Be mate na waisumaḡama aubainama Mamaitua ya riuna, “Tam Noa banaga didimanimma.” Raḡanine Mamaitua nama ya riuriuna, kupi banegidima neganegae a maḡatara be a midi poredina, be murine gewagewa a banavina.   
\p
\v 8 Be Mamaitua Eibraham ya saugena da tokare dobu vaunama e utena. Be Eibraham na waisumaḡama aubainama, tauna Mamaitua ya voteyeteye da na dobuma ya gose be vaḡai yai karena, avedi da nam i kataiena tauna aikedae e naḡonaḡona e tava, be tauna yaḡoro da ya naḡona Mamaitua ya riuriuena nama.  
\v 9 Be na waisumaḡama aubainama, raḡanine inam dobune ya tavatavana, tauna parai nopodiḡa ware adi miane ya miamia naḡona. Be muriḡa kauinama teneḡinama nama Aisik be Jeikob a voivoiana, baninama taudi mate Mamaitua na saugama ḡarodie ya boruna.  
\v 10 Eibraham nama ya voivoiana, baninama tauna yawai sumaḡana da meagai bagibaginama marae Mamaitua tokare e voiena, vutuna kana naḡoma ya naḡonaḡona.   
\p
\v 11 Be Eibraham na waisumaḡama aubainama tauna na visarama Sera mate ai natunana. Avedi da tauna yai dosi kaua be Sera kaikaipoki dosinama, be yaḡoro tauna yai natunana, baninama tauna Mamaitua na saugama yai sumaḡena da tokare teneteneḡinama aba ḡarone ya sausaugena e voiena.  
\v 12 Vutuna aubainama tauna tenaḡa be yai natunatuna da yodi na sedama sievidima a toi kauana, maika kipora bo gimori gerese nama. Be nam aitau teneteneḡina da Eibraham na sedama bo yatayatanama e sievidi be teneḡina. Be avedi da Eibraham tauna guri na parate ya tavana, be yaḡoro da yawai natunatunana.   
\p
\v 13 Inam banegidima matabudi tà giugiuedina, taudi Mamaitua na saugama nam ti paḡona, be adi waisumaḡe a miamia da a gurina. Be taudi adi waisumaḡe yaḡoro a kataie da Mamaitua aba ya sausaugena yaḡoro noḡodie ya veraverauna, avedi da madanie. Vutuna aubainama taudi ai nuavere be adi waisumaḡe nam ti bekuna. Be ma raudebatoredi a riuriuna da taudi uma dobune vaḡavaḡai ta naḡonaḡona, be adi gabuma nam uma ima kenakenana.  
\v 14 Banaga inam nama giudima ta giugiuna, taudi adi gabu ḡomama deḡo e kenakenana, vutuna ta wanewanena.  
\v 15 Taudi adi vaḡaie gabu muridie a gosegosedina nam vutuna ti wane be ti naḡonaḡona, ibewa. Baninama deḡoda inam dobudima a gosegosedina sibo ti wanena, taudi tokare teneteneḡinama sibo a munaḡana.  
\v 16 Be taudi nam ti munaḡana aubainama, inam tawai kataidana da taudi gabu ḡesau vere vavasaḡinama marae, kana naḡoma a naḡonaḡona. Vutuna aubainama raḡanine deḡoda Mamaitua ḡarone tai kawa mamaina, tauna tokare nam debanama e suba. Baninama taudi adi meagaima Mamaitua kaiteka ya vokaukaua wainonoḡi be e kenakenana.   
\p
\v 17-18 Be Mamaitua Eibraham na waisumaḡama ya rarau rubuna raḡanine, Eibraham na waisumaḡama aubainama tauna ya vokaukauana da nuanama natunama Aisik sibo yai guri be Mamaitua ḡarone ya tipana. Avedi da Mamaitua Eibraham ḡarone umanama ya saugana, “Aisik na dame tokare am sedama è sausaugemna yà utemna.”  
\v 19 Be Eibraham yaḡoro yai sumaḡa da Mamaitua teneteneḡinama da tokare Aisik gurie be e kawa midisuḡuna. Be anikitanama da Aisik guri maida, be Mamaitua ya paḡo munaḡena.   
\p
\v 20 Be Aisik na waisumaḡama aubainama tauna Jeikob be Iso yai aiainidina adi yawasanama raḡan muriḡa aubainama.   
\p
\v 21 Be Jeikob raḡan ḡaubonaḡa da sibo nuanama ya tauyakasi be ya gurina, tauna na waisumaḡama aubainama diḡona yai tupa yasi da ya midi be noḡone Mamaitua ya kawa saḡe dokena, be mate Jousep natunatunama tenatenaḡaḡa yai aiainidina.   
\p
\v 22 Be mate Jousep raḡanine ḡaubonaḡa da sibo nuanama ya tauyakasi be ya gurina, tauna na waisumaḡama aubainama Israel banegidima nema Ijiptma be ta dobina adi giuma ya giu dokena. Be mate tauna ya riuwai nonoḡidina da raḡanine Ijipt ta dobidobi porena, tauna turiḡinama mate ta kiroḡidi be ta naḡo da ta dobodina.   
\p
\v 23 Be Mousis na dosima adi waisumaḡama aubainama taudi Mousis ya tubutubuḡana murine, tauna a semona naumeki da nawaravi rabuiteḡa a kovina. Baninama taudi a kita da Mousis tauna nam kamai gomagomana i tubuḡana, be guyau Pero aba ya riuriuena taudi nam ti nairena.   
\p
\v 24 Be Mousis ya moramoraba poraḡana raḡanine, banaga a riuriuna da guyau Pero natunama waivinama kabe Mousis i tikatika. Be tauna na waisumaḡama aubainama ya riutuaḡaiedi da nam nama sibo a riu.  
\v 25 Be Mousis na ḡoanama da Mamaitua na banagama mate tai nuatoitoi tenaḡana, be tauna nam gewagewa na wainuaverema rautupo ḡominama nuanama ti soruna.  
\v 26 Be Mousis waivaravara matabuna Kerisoe tunine ya biridi be ya dami poredina. Baninama inam waivarevaredima vutudi tauna ya ḡoeḡoedina, be nam Ijipt na waiguyauma taukaiedima i ḡoena. Be tauna yawai nuaverena da tokare Mamaitua maesa e utena.  
\v 27 Be na waisumaḡama aubainama Ijipt ya gosena, be guyau Pero na medima matabudi murine ya sivudi be nam i nairena. Be Mousis tauna naumeki da Mamaitua waimuriwatanenama ya kaiguratena, maika kabe mataḡomine Mamaitua i kita be iwai muriwatane.  
\v 28 Be Mousis na waisumaḡama aubainama, tauna Naḡopore soinama ya voie be sipu kosinidie matakeda ya rodedina da tauwai guri aneanama nam Israel sededima kaevoudima sibo yai guridi.   
\p
\v 29 Israel banegidima adi waisumaḡama aubainama, taudi egasi sabasabanama a davuna maika kabe dobu ḡasaḡasarine ti naḡonaḡo. Inam raḡanine Ijipt banegidima ai sinedi da muridiḡa kabe ta naḡo da a monu rovona.   
\p
\v 30 Israel banegidima adi waisumaḡama aubainama, Jeriko meagainama raḡan 7 nopodie taudi ai verau kwaviviro be adi waisumaḡe inam garibabanama ya rauburirina.   
\p
\v 31 Be toretore waivinama isanama Reiheb, tauna na waisumaḡama aubainama tauwai neneḡana rabui ya sagudina. Vutuna aubainama Israel banegidima tauna nam ti gurina, rawarawaḡaiḡaidima ḡesaudima ai guridina maika.   
\p
\v 32 Be aba ḡesaunama sibo yà riuemi? Nam gavogavo ima kenakenana da banaga ḡesaudima adi giuma sibo è riuemi maika, Gidion, Barak, Samson, Jepta, Deivid, Samuel be peroperoveta ḡesaudima.  
\v 33 Taudi vutudi adi waisumaḡe guyaguyau ḡesaudima adi tauiḡarama ai gwaḡedina. Be taudi adi waisumaḡe didimanae awai badana. Be ḡesaudima Mamaitua aba ḡarodie ya sausaugena, taudi a paḡona. Be ḡesaudima laion iḡeiḡeridima a kawa gaugaudina.  
\v 34 Be ḡesaudima adi waisumaḡama aubainama kai menamenane be nam ti kara gorudina. Be mate tauiḡara ḡesaudima nam teneteneḡina da sibo taudi ai guridi. Be adi vogwaḡagwaḡae ai rewapana, be adi ḡaviama ai gwaḡedi be a tavudina.  
\v 35 Be waiwaivi ḡesaudima adi banagama guriguridima peroveta ai yawasanidi be a ragau munaḡedina.  
\p Be tauwai sumaḡa ḡesaudima piripiri dosidima a banavidina. Banaga gewegewedima tauwai sumaḡa ḡesaudima waiguri makaiedima nam ti ḡoena. Baninama taudi adi ḡoanama da ta kovoḡa da ta kovoḡa guratedi, be muriḡa da tai guri ḡomedina. Be a riuriuedina, “Deḡoda Mamaitua ko riutuatuaḡaiena, tokare ka riuporemi be ko naḡona” Be tauwai sumaḡa taudi Mamaitua riutuatuaḡaienama nam ti ḡoena, baninama taudi a kataiena da tokare midisuḡu munaḡa na raḡanie taudi mate ta midisuḡu be yawasana vere vavasaḡinama ta paḡona. Vutuna aubainama taudi waiguri makaiedima a tuaḡai be noḡone a kovokovo guratedina, muriḡa da awai guri ḡomedina.  
\v 36 Be tauwai sumaḡa ḡesaudima ai diboḡidi, a kwapudi, a rauseinidi be dibure a biribiridina.  
\v 37 Be ḡesaudima a rauyekudi da a gurigurina, be ḡesaudima soae a soasoa rakedina, be ḡesaudima a rarau kwatikwatidina. Inam banegidima waisumeḡidima, taudi gara ragoragodima a kotekotedina maika sipu bo gote kopidima. Be taudi waikaruwaḡawaḡa banegidima, be banaga taudi a raraukivi gewegewedi be a kawakawa gewegewedina.  
\v 38 Banaga gewegewedima tauwai sumaḡa a kauedi da adi kaba miama dobu kavekavedie, oya debediḡa, guba be dom nopodiḡa a miamia naḡona. Inam nama banegidima waisumeḡidima uma dobunama nam i raukitedina da sibo a mia.   
\p
\v 39 Inam banegidima Mamaitua yai aninedi be e kawakawa saḡedina adi waisumaḡama aubainama. Be yaḡoro da Mamaitua aba ḡarodie ya sausaugena nam ti paḡona.  
\v 40 Baninama Mamaitua na ogama verenama ya taraḡina da yawasana kenakena nonoḡinama nam taudiḡa sibo a paḡo doke. Ibewa da taudi tauda ta raberabedana, naumeki da tauda taudi mate tàwai rawateḡeina raḡanine, Mamaitua aba ya sausaugedana baniḡominama, tokare matabuda tà banavina.   
\c 12  
\s1 Matadama tà pore da Yesu taunaḡa tà kita didina  
\p
\v 1 Yodi tè kita da waisumaḡa kana matamatama toitoi dobu matabuna yai verau kwaviviro da ya tava munaḡana. Vutuna aubainama abaḡa kauidima ta panipanida be ta sorusoru waitinamuridana, vutudi tà kaiporaporaḡana. Be mate gewagewa tà gose poredina, be tauda naumeki da waireisis nopone tà manini kauana.  
\v 2 Be matadama tà pore da Yesu taunaḡa tà kita didina. Tauna vutuna dà waisumaḡama yai kare be parate e tavaitedana. Tauna nuavere dosinama paḡonama aubainama guri waimata warawaranama korosie ya dami porena. Be yodi tauna Mamaitua na waiguyauma gabune, kasaunama yauwane e miamiana.  
\v 3 Ko noḡoti da tauna banaga gewegewedima adi pariviravirama matabudi yai niuredina. Vutuna ko noḡoti da taumi tokare nam ko tunigari be nuemima e beku.   
\s1 Mamaitua natunatunama e kwapukwapudina  
\p
\v 4 Taumi gewagewa ko waiḡaviena inam naumeki, be yaḡoro nam piripiri ko banavi be kosinimima i darorona.  
\v 5 Mamaitua na sedama ḡarodie aba ya riuriuna nuemima ya koa, bo? Tauna duḡumima aubainama umanama ya riuna,  
\q1 “Taukui, raḡanine Bada waikatakataimma aubainama e kwapukwapumna, nam kwai nuaboya.  
\q2 Be raḡanine aba kuya voivoie be e riutuaḡaiemna, nam nuamma e beku.   
\q1
\v 6 Baninama Bada aitauḡa ewai nuapaḡoedina taudi vutudi e kwapukwapudina.  
\q2 Be aitauḡa da ewai kawa natunedina, tauna e kovokovoḡidi be ewai katakataidina.”   
\p
\v 7 Deḡoda piripiri ko banabanavidina, naumeki da ko dami poredi be ko noḡoti da inam Mamaitua e kwapukwapumina, baninama taumi na sedama aubainama. Baninama tamatamadama matabudi adi vaivaima inam nama.  
\v 8 Mamaitua na sedama matabudi e kwapukwapudina. Be deḡoda Mamaitua tam nam e kwapum, tam inam nam tauna natuḡomina. Tam maika keda gomenimma, be nam tamam.  
\v 9 Tauda matabuda tamatamadama uma dobue ta kwapuda be tà viviviviredina. Vutuna aubainama Mamaitua mate tà vivire be tà yawasanana. Baninama tauna tauda aruidama matabudi tamedima.   
\p
\v 10 Raḡanine tauda ḡauḡaubode tamatamadama uma dobue taudi adi ḡoane nama modi bisanama nopodie a rautapa kwapudana. Be Mamaitua e kwapukwapudana, inam tauda sagudama aubainama, da tauda tokare tauna maika banaga babaudama ta tubuḡana.  
\v 11 Be Mamaitua e kwapukwapudana raḡanine, tauda nam tamawai nuaverena. Be tauna na waikwapuma banidima tokare tà kataiedina, inam kawapudima damodie didimana be suba tà banavidina.   
\p
\v 12 Vutuna aubainama nimemima ko kawa didimanidi, be kaḡemima koya nokudi be ko miamiana, ko midisuḡu be ko varoronidi da tai rewapana munaḡa.  
\v 13 Be ami waisumaḡe naḡo koi karena keda didimanine. Inam kedane tokare nam ko beku, ibewa da ko yawasanana.   
\s1 Mamaitua nam ko miatautaurie  
\p
\v 14 Ko raurubu gurata da banaga matabudi mate subae ko miana. Be mate taumi sibo yawasana babaunama banagimima koya tubuḡana, baninama deḡoda taumi nam nama ko tubuḡa, taumi tokare Bada nam ko kita.  
\v 15 Ko kita kaua da ḡaromie nam aitau Mamaitua na raukiviverema e miatautaurie. Baninama deḡoda inam baneginama tokare pesi gewagewanama e tubuḡa, be gewagewa ḡesaudima mate e saḡedi be banaga e kawa miremiredina.  
\v 16 Be mate ko kita kaua da nam aitau ḡaromie e badara yabayababa. Be mate nam Mamaitua ko noḡota tuaḡaie maika Iso, baninama Iso tauna yaba gewagewanama ya voiena. Iso tauna tautuaḡa aubainama, raḡan muriḡa tamanama na waiguyauma sibo yai buderiena. Be kaniguri yai sina da na waiguyauma tasinama ya utena, be tasinama ḡarone kani ya paḡona.  
\v 17 Be ko noḡoti da muriḡa tauna tamanama na waiaiainama ya ḡoena be you, tamanama Iso ya riutuaḡaiena. Be tauna nam keda deḡo i banavina da na voia waigewama sibo ya kawa didimani, avedi da ma ḡabana keda ya wanewanena, be nam teneteneḡina.   
\p
\v 18 Be taumi Mamaitua ḡarone koya naḡo be koyawai sumaḡena raḡanine, dabudine taumi yodi Mamaitua nam koma nainairena, Israel banegidima maika. Taudi boni oya Sainai diane a midi be oyanama debane kai ya remremna a kitana, Mamaitua Mousis mate a giugiuna raḡanine. Dabudine dobu yai kupikupi be kaibitibiti dosinama ya tavana.  
\v 19 Naumeki da bogigi ya riuriuna murine, bona dosinama a vaiena maika parere. Dobudine taudi a naira da a naira kauana, vutuna aubainama taudi Mousis a riuena da tauna Mamaitua sibo yai baḡana, baninama taudi Mamaitua bonanama vaienama nam ti ḡoena.  
\v 20 Dabudine Mamaitua ya riuna, “Deḡoda ai banaga bo ai musara uma oyane e naḡona, taudi ko rauyekudi da ta gurina. Dabudine nama a vaivaiena, taudi a naira da a naira kauana.”  
\v 21 Be abaḡa taudi a kitekitedina inam ai nuanainaira kauana. Vutuna aubainama Mousis ya riuna, “Taugu naira e kawakawa kaḡagusugusuguna.”   
\p
\v 22 Be taumi inam nam nama. Taumi oya Saionma, Mamaitua yawayawasaninama na meagaie koya tavana. Inam vutuna Jerusalem marae be dabudine anea ḡumnama nam anisiesievi ma mosaridi a rawateḡeidina, dabudine taumi koya tavana.  
\v 23 Be mate taumi Mamaitua na damma ḡarodie koya tavana. Taudi vutudi kaevoudima yai yawasana dokedina. Taudi isedima Mamaitua marae ya girumi be ta kenakenana. Be mate taumi Mamaitua ḡarone koya tavana, tauna vutuna tokare banaga matabudi e etaredina. Be mate taumi didimana banegidima aruidima ḡarodie koya tavana. Taudi vutudi Mamaitua ya voiedi da banaga batuturidima a tubuḡana.  
\v 24 Be mate taumi Yesu ḡarone koya tavana, tauna vutuna waianina vaunama ya utedana. Yesu tauna Mamaitua be tauda poude e midimidina. Be kosininama dà gewagewama ya koḡa poredina. Yesu kosininama nopone vari verenama e kenakenana, nam Eibol kosininama maika.   
\p
\v 25 Vutuna aubainama ko kita kaua da Mamaitua aba e giugiuena ko voteyeteyena, be nam ko vaia pore. Baninama boni Israel nama uma dobue Mousis Mamaitua na giuma ya giugiuena, taudi a vaia pore be kovoḡa dosinama a banavina. Be yodi inam mara banaginama e giugiuedana, be deḡoda riunama tà rawaḡaiḡaiena, tokare dà kovoḡama ya moraba da ya moraba vavasaḡana tà paḡona.  
\v 26 Boni Mamaitua ya giugiuna, bonane dobu ya gusuna. Be yodi tauna na saugama ya boru munaḡe be ya riuna, “Taugu tokare raḡan ḡesaune gunuma be dobu yà gusu waidaberara munaḡedina.”  
\v 27 Be inam giunama: “Raḡan ḡesaune e voia munaḡena”, baniḡominama inam umanama: Tauna doḡae be gunume, yaba matabudi boni ya voivoiedina, vutudi e gusu waidaberaridi be ta samoana. Be nam teneḡidima nama ta kenakena. Be deḡo yabedima nam e gusu waidaberaridi, taudi tokare ta kena nonoḡana, be nam ta samoa.   
\p
\v 28 Be tauda sibo naumeki da Mamaitua tèi kaiwena, baninama tauda na waiguyauma wairewapana vavasaḡinama tokare tà paḡona. Be inam waiguyaunama tokare bagibaginama e midina, be nam ta gusu waidaberari. Vutuna aubainama tauda Mamaitua ḡarone ma vivirida be ma nairida tà rauduneena.  
\v 29 Baninama tauda dà Mamaituama tauna maika kai yaba matabuna tauwai karamutunama.   
\c 13  
\s1 Kuristen banagidama nema sibo tè mia bakona  
\p
\v 1 Ko kaigurate da Kuristen wainuapaḡone ami banagama ami banagama koi nuapaḡoedina.  
\v 2 Be vaḡavaḡai sibo koyai aninedi da ami vadae sibo a saḡana, baninama banaga ḡesaudima nama a voivoiana, muriḡa anea a kayowai doka saḡedina adi vadae.  
\v 3 Be ami banagama dibure miemienidima nam ko noḡota poredi, baninama ko noḡoti da taumi mate kabe dibure ko dibudibura tenaḡa. Be banaga tawai nuatoitoina mate nam ko noḡota poredi, baninama ko noḡoti da taumi mate kabe nama kowai nuatoitoi.   
\p
\v 4 Be matabumi naḡi sibo koya vivira kauena. Be nam am visarama bo am tauḡomama debane mui kwa pore. Baninama aitauḡa nama ta voivoiana, Mamaitua tokare etare e sivudina, be teneḡinama nama banaga badabadaridima ḡarodie e tubuḡana.   
\p
\v 5 Ami yawasanae mane nam koi nuapaḡoe. Deḡoda aiyabaḡa ḡaromie tima kenakena inam sibo naumeki, baninama Mamaitua umanama ya riuna,  
\q1 “Taugu tokare tam nam yà gosem be nam nuaguma e koa.”   
\m
\v 6 Vutuna aubainama tauda nuadama torane umanama tokare tà riuna,  
\q1 “Bada tauna vutuna yau tausaguma. Taugu tokare nam yà naira. Aitau tokare nema e bakegu?”   
\p
\v 7 Aitauḡa boni aubaimima ai bada be Mamaitua riunama ḡaromie a giugiuena, vutudi ko noḡotidi. Be adi yawasanae nema awai patutuna, vutuna koi nuanoḡonoḡotedi be adi waisumaḡama koi tupotupoḡanena.   
\p
\v 8 Yesu Keriso tauna vutuna teneḡinama boni, yodi be nokoi ya naḡona e miamia nonoḡana.  
\v 9 Waikatakatai tabu be tabu kaikaiyovudima nam taumi tai doka waigewemi. Be verenama da Mamaitua na raukiviverema nopodama sibo ya kawa rewapanina, be nam kani adi tarawatu. Kani adi tarawatuma inam nam banibiribiridi.   
\p
\v 10 Tauda dà oltama riuriu kauinama inam marae. Be pirisi aitauḡa dobue tarawatu poredima tawai muriwatanedina, taudi nam teneteneḡina da inam oltane kani ta sana rubu.  
\v 11 Boni pirisi dosinama tauna musara kosinidima ya kiroḡa nawe gabu babaune, be dabudine musara kosinidie Mamaitua ḡarone ya tipatipana, tauna be banaga adi gewagewama aubaidima. Be musara banikavediḡa ḡavoe meagai diane a gabugabu gorudina.  
\v 12 Be kauinama teneḡinama nama Yesu ḡarone, tauna kosinine na banagama ya kawa babaudina, be meagai diane yai nuatoitoina.  
\v 13 Vutuna aubainama tauda mate nama, yodi ḡavoe tà naḡona tauna ḡarone. Be deḡoda dobu e tuaḡaieda be Yesu isanama aubainama tai varavaradana, naumeki da inam waivarevaredima tunide tà biridi be tà dami poredina.  
\v 14 Baninama tauda dà meagaima kenakena nonoḡinama nam uma dobune ima kenakenana. Ibewa da tauda dà meagaima kenakena nonoḡinama tokare e veraverauna e tavana, vutuna yodi tà wanewanena.   
\p
\v 15 Vutuna aubainama raḡan matabuna Yesu Kerisoe tauda dà puyoma kaisuḡusuḡu Mamaitua tà utena. Inam vutuna tauda mudude Yesu Keriso tàwai maḡatarina.  
\v 16 Be mate nam nuemima e koa da ami banagama ḡarodie vere ko voie be koi saguna. Inam waisagudima vutudi taudi puyo, be inam puyodima vutudi Mamaitua ta voie da ewai nuaverena.   
\p
\v 17 Taumi ekalesia ami babadama ko voteyeteyedi be aba ta riuriuemina, naumeki da ko voiedina. Baninama taudi vutudi ta raberabemina da ami waisumaḡe nam ko beku, be nema ḡaromie ta noyanoya bakona, tokare Mamaitua e kaiviredina. Vutuna aubainama ko voteyeteyedi da adi noyae ma nuaveredi ta noyana, be nam ko tainuaboyedi. Baninama deḡoda ko tainuaboyedina, tokare nema ta sagu bakemi?   
\p
\v 18 Yau bana, aubaimaima ko moiragi nonoḡana, baninama tauma ama noḡote nam aba ima tatai paraparamaina, be tauma ka rarau rubu guratana da yaba matabuna ḡarone sibo yawasana verene kè miana.  
\v 19 Be yau waibaḡama tenaḡa ḡaromie yà boruboruna da aubaiguma ko moiragi da taugu waiḡapa sibo ḡaromie è tava munaḡana.   
\p
\v 20 Tauda dà Badama Yesu, tauna sipu taurabenama wairewapaninama. Tauna kosinine waianina vaunama ya kawa rewapani be yodi e kenakena nonoḡana. Vutuna aubainama tauna gurie be Mamaitua ya kawa midisuḡu munaḡena. Be yodi taugu yà moimoiragina Mamaitua suba tauvoienama ḡarone,  
\v 21 da tauna sibo ya voiemi da taumi yawasana matabuna ḡarone tauna sibo koyai nuaverena. Yodibe taumi teneteneḡinama da na ḡoanama ruvane nama voia veredima sibo Yesu Kerisoe koya voiedina. Tauna vutuna tà kaisuḡusuḡu nonoḡena. Inam riukaua!   
\p
\v 22 Yau bana, yàwai baḡa guratemina da yau raukurama matabudi ko ragau kauedina. Baninama taugu yau letama rautupo ḡominama ḡaromie è girumina.   
\p
\v 23 Be yài varimi be ko kataie da turadama Timoti dibure be a kaiporena. Deḡoda waiḡapa ḡarogue e tavana, naumeki da tokare ka verau be ka vakitemina.   
\p
\v 24 Ekalesia babadidima matabudi ko riuedina tauma kawai kaiwedina. Be mate Mamaitua na damma matabudi kawai kaiwedina. Be Itali banegidima mate taumi tawai kaiwemina.   
\p
\v 25 Mamaitua na raukiviverema sibo matabumi ḡaromie ya kenana.