\id MRK - Dawro
\ide UTF-8
\h Marqqoossa
\toc3 Mar
\toc2 Marqqoossa
\toc1 Marqqoossa
\mt1 Marqqoossi Xaafeedda
\mt2 Mishiraachchuwaa Qaalaa
\imt Geluwaa
\ip Marqqoossi xaafeedda mishiraachchuu koyro doommiiddikka, “Hawe Xoossaa Na7aa Yesuusi Kiristtoosa mishiraachchuwaa qaalaw doomethaa” yaagee. Ha mishiraachchuwaa qaalaa giddon Yesuusi oosuwaa asanne maatay de7iyaa asa gidiide shiiqeedda. Yesuusa maatay A timirttiyaan, xalahiyaa citaa bolla aw de7iyaa wolqqaaninne asaa nagaraa atto giyaawaan be7etteedda. Yesuusi, “Taani Asaa Na7ay yeeddawe, asaa, nagaraa aylletethaappe la77a kessanaw ta de7uwaa aathaade immanaassa” yaagiide I bare huuphew haasayeedda.
\ip Marqqoossi Yesuusa taarikiyaa suurenne wolqqaa kumeedda ogiyaan odeedda. I gaanaw koyyo qofaykka Yesuusa qaalaanne timirttiyaa gidennaan I ootheedda maalalissiyaa oosatuwaa bollana. Xammaqiyaa Yohaannisa taarikiyaa, Yesuusa xinqqataanne paaciyaa qanthaan erissi simmiide, Yesuusa timirttiyaanne pathuwaabaa aassiide odeedda. Wodiyaappe guyyiyan Yesuusa kaalliyaawanttu A loythi eri beeddawaa keena aananna eqettiyaawanttu A loythi ixxeeddino. Wurssethaa shemppatuu Yesuusa de7uwan wurssethaa saaminttaa giddon poletteedda oosatuwaa; hewanttukka A kaqethaabaanne A dendduwaabaa odiyaawantta.
\ip Marqqoossa mishiraachchuwaa wurssethaan qinnfiyaa giddon de7iyaa 16:9-20 paydatuu Geeshsha Qaalaa itti itti bilethaa xalalaan de7iyaawantta.
\iot Shemppatuwaa Ubbatuwaassi Imetteedda Qantha Qofatuwaa
\io1 Mishiraachchuwaa doomethaa (1:1-13)
\io1 Yesuusi oosuwaa Galiilaan doommeeddawaa (1:14-9:50)
\io1 Yesuusi Yeerusalaamen oothowaa (10:1-52)
\io1 Yeerusalaameninne izi yuushshuwaan Yesuusa wursseethaa saaminttaa (11:1-15:47)
\io1 Godaa Yesuusa dendduwaa (16:1-8)
\io1 Hayquwaappe denddeedda Godaa qonccethaanne saluwaa buussaa (16:9-20)
\c 1
\s Xammaqiyaa Yohaannisa Awaajjuwaa
\r (Mat 3:1-12; Luq 3:1-18; Yoh 1:19-28)
\p
\v 1 Xoossaa Na7aa \f + \fr 1:1 \fr*\fq Xoossaa Na7aa: \fq*\ft Beni xaafetteedda itti itti bilethaan hawe baawa.\ft*\f* Yesuusi Kiristtoosa wonggalaa mishiraachchuwaa doomethaa. 
\v 2 Nabiyaa Isiyaasi xaafeedda Maxaafan Xoossay,
\q1 “Be7a; ta kiittiyaawaa taani neeppe sinthaw yeddana.
\q2 I new ogiyaa kessanawaa. \x - \xo 1:2 \xo*\xt Mil 3:1\xt*\x*
\q1
\v 3 Itti bitani biittaa bazzuwan bare kooshshaa dhoqqu oothiide,
\q2 ‘Godaa ogiyaa giigissite.
\q1 I hamettana loossuwakka
\q2 aw suurissite’ geeddawaadan”
\m haneedda.
\p
\v 4 Xammaqiyaa Yohaannisi asaa xammaqiiddinne, “Xoossay hintte nagaraa atto gaana mala, hinttenttu nagaraappe simmiide xammaqettite” yaagi qaalaa odiidde biittaa bazzuwan kesi wodhdheedda. 
\v 5 Yihudaa gadiyaan de7iyaa asay ubbaynne Yeerusalaame katamaa asay ubbay Yohaannisakko yeeddino. Barenttu nagaraakka paaxina, Yohaannisi he asaa Yorddaanoosa Shaafan xammaqeedda.
\p
\v 6 Yohaannisi gaaluwaa iskiyaappe dadetteedda mayuwaa mayyiide, bare xeessan dafuwaa dancceedda; qassi booliyaanne woraa eessaa meedda. \x - \xo 1:6 \xo*\xt 2Ka 1:8\xt*\x* 
\v 7 Yohaannisi qaalaa odiidde, “Taappe guyyenna daro minniyaawe yee; haray atto, A caammaakka gediyaappe kessa tookkanaw taani bessikke. 
\v 8 Taani hinttentta haathaan xammaqay; shin I hinttentta Geeshsha Ayyaanan xammaqanawaa” yaageedda.
\s Yesuusi Xammaqetteeddawaanne Paacetteeddawaa
\r (Mat 3:13-17; 4:1-11; Luq 3:21-22; 4:1-13)
\p
\v 9 Yesuusi he wode Galiilaa gadiyaan de7iyaa Naazireete katamaappe yiina, Yohaannisi Yorddaanoosa Shaafan A xammaqeedda. 
\v 10 Yesuusi haathaappe kesosaanna saluu dooyettishiinanne Geeshsha Ayyaanay bare bolla haraphphiyaadan wodhdhishshin be7eedda. 
\v 11 Qassi saluwaappe, “Taani siiqiyaa ta Na7ay neena; taana nebay nashechchee” yaagiyaa qaalay sisetteedda. \x - \xo 1:11 \xo*\xt Dom 22:2; Maz 2:7; Isa 42:1; Mat 3:17; 12:18; Mar 9:7; Luq 3:22\xt*\x*
\p
\v 12 Ellekka Geeshsha Ayyaanay asay bayinna melasaa A yeddeedda. 
\v 13 Yesuusi asay bayinnasaani barena Seexaanay paaccishshin, oytamu gallassaa gatheedda; du7aannakka de7eedda; kiitanchchatuukka yiide, aw ootheeddino.
\s Yesuusi Moliyaa Oyqqiyaa Oyddu Asatuwaa Xeeseedda
\r (Mat 4:12-22; Luq 4:14-15; 5:1-11)
\p
\v 14 Yohaannisi qashettowaappe guyyiyan, Yesuusi Xoossaa kawutethaa wonggalaa mishiraachchuwaa odiidde, Galiilaa gadiyaa biide, 
\v 15 “Wodii gakkeedda; Xoossaa kawutethaykka matatteedda. Hinttenttu nagaraappe simmiide, wonggalaa mishiraachchuwaa ammanite” yaageedda.
\p
\v 16 Yesuusi Galiilaa Abbaa lanqqiyanna aadhdhiidde, moliyaa oyqqiyaawantta, Simoonanne A ishaa Inddiraasa, barenttu dabbaa abbaan yeggiyaawantta be7eedda. 
\v 17 Yaatiide unttuntta, “Taana kaallite; taani hinttentta moliyaa oyqqiyaawaadan asaa taakko ahiyaa ogiyaa tamaarissana” yaageedda. 
\v 18 Hewaappe guyyiyan unttunttu ellekka barenttu dabbaa aggiide, Yesuusa kaalleeddino.
\p
\v 19 Yesuusi guuthaa sinthawukko biide, Zabiddiyoosa naanaa laa77u ishatuwaa, Yayiqoobanne Yohaannisa wonggiriyaa giddon barenttu dabbaa giigissiyaawantta be7eedda. 
\v 20 I be7osankka unttuntta xeesina, barenttu aawuwaa, Zabiddiyoosa, A oosanchchatuwanna wonggiriyaa giddon aggiide, Yesuusa kaalliide beeddino.
\s Iita Ayyaanay Oyqqeedda Bitani Paxeedda
\r (Luq 4:31-37)
\p
\v 21 Unttunttu Qifirinaahooma geetettiyaa katamaa yiide geleeddino; Yesuusi Sambbata gallassay gakko wode, Ayihuda woosa golle geliide, tamaarissuwaa doommi aggeedda. 
\v 22 Barew maatay de7iyaa asaadan, asaa I tamarissiyaawaappe attin, higgiyaa tamaarissiyaawanttudan tamaarissenna diraw, asay A timirttiyaan maalaletteedda.
\p
\v 23 He wode iita ayyaanay de7iyaa itti bitani Ayihuda woosa golle gelosaannakka bare kooshshaa dhoqqu oothiide, 
\v 24 “Naazireetiyaa Yesuusaa, Neeni nuuppe ayaa koyyay? Nuuna dhayissanaw yaaddi? Neeni oonentto eray; neeni Xoossaappe kiitetteedda geeshshaa gidikkii!” yaageedda.
\p
\v 25 Yesuusi he iita ayyaanaa, “Hayzza; bitaniyaappe kesa” yaagiide azazeedda.
\p
\v 26 Iita ayyaanay bitaniyaa bucerethi, darii waasissiide, aappe kesii aggeedda. 
\v 27 Asay ubbay maalalettiide, “Hawe ayee? Ha bitani bare maataani haray atto, iita ayyaanatuwakka azazeedda; unttunttukka qassi aw azazettiino; hawe aybe ooratha timirttee?” yaagiide, bare giddon ittu ittuwaa oochcheedda.
\p
\v 28 Galiilaa gadiyaan de7iyaa heeray ubbay ellekka Yesuusa waariyaa siiseeddino.
\s Yesuusi Daro Hargganchchatuwaa Patheedda
\r (Mat 8:14-17; Luq 4:38-41)
\p
\v 29 Yesuusi Ayihuda woosa golliyaappe kesosaan, Yayiqoobannanne Yohaannisanna ittippe Simoonanne Inddiraasa soy bi aggeedda. 
\v 30 Simoona bollotatta qoxuwaa harggaade giseeddawunnibaa I yaa gakkosaannakka aw odi aggeeddino. 
\v 31 I izikko shiiqiide, izi kushiyaa oyqqiide, izo denthi esseedda; qoxuu izo aggina, iza unttunttoo oothaaddu.
\p
\v 32 Harggeedda asaa ubbaanne iita ayyaanatuu oyqqeedda asaa ubbaa omarssi away wulleeddawaappe guyyiyan, asay aakko aheeddino. 
\v 33 Katamaan de7iyaa asay ubbay he kariyaa shiiqeedda. 
\v 34 Yesuusi dumma dumma harggiyan oyqetteedda cora asaa pathiide, cora xalahatuwakka kesseedda. I Kiristtoosa gidiyaawaa iita ayyaanatuu ereedda diraw, unttuntta haasayissennaani diggeedda.
\s Yesuusi Galiilaan Tamaarisseedda
\r (Luq 4:42-44)
\p
\v 35 Yesuusi guura wonttumaathaani denddiide, soyippe kesiide, asay baynnasaa biide yaani Xoossaa woosseedda. 
\v 36 Simooninne aananna de7iyaawanttu A koyyiidde beeddino. 
\v 37 Unttunttu A demmiide, “Asay ubbay neena koyyee” yaageeddino.
\p
\v 38 Hewaappe guyye Yesuusi qassi unttuntta, “Hewaa heeran de7iyaa hara katamatuwaa boytte; taani hewaan qaalaa odanaw bessee; ayissi gooppe, taani yeeddawe hewaassa” yaageedda. 
\v 39 Ayihuda woosa golletuwaan qaalaa odiiddinne iita ayyaanatuwaa kessiidde, Galiila gadiyaa ubbaa yuuyyeedda.
\s Yesuusi Oolluu Oyqqeedda Bitaniyaa Patheedda
\r (Mat 8:1-4; Luq 5:12-17)
\p
\v 40 Oolluu oyqqeedda itti bitani Yesuusakko yiide, A sinthan gulbbatiide, “Neeni koyyooppe, taana geeshsha pathanaw \f + \fr 1:40 \fr*\fq taana geeshsha patha: \fq*\ft Hawaa guussay, ha harggii qofetteeddawe laamettanaw danddayenna eretteedda gade wogaanne maaraani, hara asaa qofaan itti asay geeshsha gidenna gaana mala odiyaawaa.\ft*\f* danddayaa” yaagiide woosseedda.
\p
\v 41 Yesuusi aw qaretteedda; bare kushiyaa yeddi, A bochchiide, “Taani koyyay; geeyya; paxa!” yaageedda. 
\v 42 Ellekka oolluu bitaniyaa yeddi aggina, bitani geeyyi paxi aggeedda. 
\v 43 Yesuusi darii hanqqettiide, ellekka A kessi yeddeedda. 
\v 44 I bitaniyaa, “Neena era! Hawaa oossinne odoppa; shin baade ne bollaa qeesaa bessa; qassi neeni ha77i geeshsha gideeddawaa asaa erissanaw, Muse azazeedda yarshshuwaa yarshsha” yaageedda.
\p
\v 45 Shin bitani biide, yewuwaa ubbasan asaa ubbaw oduwanne laalethaa doommeedda; hewaa diraw, Yesuusi qoncciyaa kesiide, katamaa gelanaw danddayibeenna; shin asay bayinnasaa gaxaan de7eedda; qassi asay ubbasaappe aakko yeeddino.
\c 2
\s Yesuusi Bollay Sileedda Bitaniyaa Patheedda
\r (Mat 9:1-8; Luq 5:17-26)
\p
\v 1 Amareedda gallassaappe guyyiyan, “Yesuusi Qifirinaahooma guyye simmiide, soyin de7ee” giyaa haasayay sisetteedda. 
\v 2 Gollii akkennaan ixxina, haray atto, kariikka un77ana gakkanaassi cora asay shiiqeedda; hewanttussi Yesuusi qaalaa odee. 
\v 3 Oyddu asatuu bollay sileedda itti bitaniyaa tookkiide, aakko aheeddino. 
\v 4 Asay coreedda diraw, bitaniyaa Yesuusakko afanaw unttunttoo danddayettennan ixxina, Yesuusi de7iyaa bagganna golliya qaariide, kaaraa lukkeeddino; he lukkeeddasaanna bitaniyaa I giseedda shanchchamaanna duge wotheeddino. 
\v 5 Yesuusi unttunttu ammanuwaa be7iide, he bollay sileedda bitaniyaa, “Ta na7aw, ne nagaray atto geetetteedda” yaageedda.
\rem fig 7 fig*
\p
\v 6 Higgiyaa tamaarissiyaawanttuppe hewaan utteedda ittu ittu barenttu wozanaani, 
\v 7 “Laa ha bitani hawaa mala iitabaa Xoossaa bolla ayissi haasayi? Xoossaa xalalaappe attin, haray oone nagaraa atto gaanaw danddayiyaawe?” yaagiide qoppeeddino.
\p
\v 8 Unttunttu barenttu wozanaan hewaadan qoppowaa Yesuusi ellekka bare ayyaanan eriide, unttuntta “Hinttenttu hintte wozanaan ayissi hewaadan qoppiitee? 
\v 9 Bollay sileedda bitaniyaa, ‘Ne nagaray atto geetetteedda’ giyaawe mateeyee? Woy, ‘Dendda eqqaade ne shanchchamaa tookkaade hametta’ giyaawe matee? 
\v 10 Shin taani, Asaa Na7aw, sa7aa bollan nagaraa atto gaanaw maatay de7iyaawaa taani hinttentta erissana” yaagiide he bollay sileedda bitaniyaa, 
\v 11 “Neena gay; dendda eqqa; yaataade ne shanchchamaa tookkaade ne soy ba” yaageedda.
\p
\v 12 Bitani ellekka denddi eqqiide, bare shanchchamaa tookkiide, asay ubbay xeellishshin biina asay ubbay maalalettiide, “Nuuni hawaa malabaa ubbakka be7i erokko” yaagiide Xoossaa galateeddino.
\s Yesuusi Leewiyaa Xeeseedda
\r (Mat 9:9-13; Luq 5:27-32)
\p
\v 13 Yesuusi gujjikka Galiilaa Abbaa doonaa beedda; asay ubbay aakko yeeddawantta tamaarisseedda. 
\v 14 Hewaanna aadhdhiidde, Ilppiyoosa na7aa Leewiyaa, giyaawe qaraxaa qanxxiyaasaan utteeddawaa demmiide, “Taana kaalla” yaageedda. Hewaappe guyye Leewii denddi eqqiide, A kaalleedda.
\p
\v 15 Yesuusi qumaa maanaw Leewiyaa soyin utteedda wode, qaraxaa akkiya cora asaynne nagaranchchatuu aanannanne A kaalliyaawanttunna ittippe utteeddino. A kaalliyaawanttu giddon hewanttu mala asatuu dareeddino. 
\v 16 Higgiyaa tamaarissiyaa itti itti Parisaawatuu Yesuusi nagaranchchatuwaannanne qaraxaa akkiyawanttunna qumaa miishshin be7iide, “I ayissi nagaranchchatuwaannanne qaraxaa akkiyawanttunna qumaa mii?” yaagiide, A kaalliyaawantta oochcheeddino.
\p
\v 17 Yesuusi unttunttu giyaawaa sisiide, “Hargganchchatuwappe attin, paxa asaw aakimii koshshenna; taani nagaranchchatuwaa xeesanaw yeeddawaappe attin, xillatuwaa xeesanaw yabeykke” yaagiide unttunttoo zaareedda.
\s Xoomaabaa Eranaw Shiiqeedda Ooshaa
\r (Mat 9:14-17; Luq 5:33-39)
\p
\v 18 Xammaqiyaa Yohaannisa kaalliyaawanttunne Parisaawatuu xoomiino; amareedda asatuu Yesuusakko yiide, “Yohaannisa kaalliyaawanttunne Parisaawatuwaa kaalliyaawanttu xoomiino; shin neena kaalliyaawanttu ayissi xoomikkinoo?” yaageeddino.
\p
\v 19 Yesuusi unttuntta “Bullachchaa yeedda asatuu machchatto akkiyawe barenttunna de7ishshin, xoomanaw danddayiinoo? Machchatto akkiyawe unttunttunna de7ishshin, xoomanaw danddaykkino. 
\v 20 Shin machchatto akkiyawaa unttunttu matappe afana wodii yaanawaa; unttunttu he wode xoomanawantta.
\p
\v 21 “Eca mayuwaa bolla ooratha dhefiyaa wothi sikkiyaa asay baawa; ecaa wothi sikkooppe, ooratha dhefii eca mayuwaa peedherethee; peedhethaykka koyrowaappe darana. 
\v 22 Qassi ho77o woyiniyaa eessaa eca ogoruwan naa77iyaa asay baawa; shin naa77ooppe, he woyiniyaa eessay ogoruwaa daakkee; barewukka woofettee; ogoruukka bayee; shin ho77o woyiniyaa eessaa ooratha ogoruwan naa7ettee” yaageedda.
\s Sambbataabaa Eranaw Shiiqeedda Ooshaa
\r (Mat 12:1-8; Luq 6:1-5)
\p
\v 23 Yesuusi itti Sambbata gallassi tisha banggaa giddonna aadhdhishshin, A kaalliyaawanttunna aananna biidde, banggaa tishaappe duusaa doommeeddino. \x - \xo 2:23 \xo*\xt Zar 23:25\xt*\x* 
\v 24 Parisaawatuu Yesuusa, “Be7a; neena kaalliyaawanttu Sambbata gallassi higge gidennabaa ayissi oothiinoo?” yaageeddino.
\p
\v 25 Yesuusi unttuntta, “Daawite koshattiide, miyaabaa koyyeedda wode, barenanna de7iyaawanttunna ootheeddawaa ubbakka nabbabibeykkitee? \x - \xo 2:25 \xo*\xt 1Sa 21:1-6\xt*\x* 
\v 26 Abiyaataari qeesatoo ubbatoo kaappo gideedda wode, Daawite Xoossaa golliya geliide, qeesatuwaa xalalay maanaappe attin, ooninne maanaw higge gidennawaa Godaa sinthan wotheedda qumaa miide, barenanna de7iyaawanttookka immeedda” yaageedda. \x - \xo 2:26 \xo*\xt Wog 24:9\xt*\x*
\p
\v 27 Qassikka Yesuusi unttuntta, “Sambbatay asaw medhetteeddawaappe attin, asay Sambbataw medhettibeenna. 
\v 28 Hewaa diraw, taani, Asaa Na7ay, haray atto, Sambbatawukka Godaa” yaageedda.
\c 3
\s Kushii Sileedda Bitaniyaa
\r (Mat 12:9-14; Luq 6:6-11)
\p
\v 1 Yesuusi Ayihuda woosa golliyaa shirettikka geleedda; hewaan kushii sileedda itti bitani de7ee. 
\v 2 Itti itti asay Yesuusa mootanaw koyyiide, kushii sileedda bitaniyaa Sambbataan I pathooppe be7anaw naagee. 
\v 3 Yesuusi he kushii sileedda bitaniyaa, “Dendda eqqaade sinthaw haa ya” yaageedda. 
\v 4 Hewaappe guyyiyan asaa, “Sambbataan lo77obaa oothiyaawe wogeeyee iitabaa oothiyaawe wogee? Asaa shemppuwaa ashshiyaawe wogeeyee wodhiyaawe wogee?” yaagiide oochcheedda.
\p Shin asay co77u geedda. 
\v 5 Yesuusi hanqqettiide, unttuntta yuushshi aathi xeelliide, unttunttu odina sisennawantta gidiyaa diraw, unttunttoo darii kayyotteedda; he bitaniyaa, “Ne kushiyaa piddi ootha” yaageedda; bitani piddi oothina, A kushii paxi aggeedda. 
\v 6 Parisaawatuu Ayihuda woosa golliyappe kare kesiide, Yesuusa wooti wodhanentto Heroodisanna de7iyaawanttunna maqqetteeddino.
\s Asay Abbaa Lanqqiyan Yesuusakko Shiiqeeddino
\p
\v 7 Yesuusi barena kaalliyaawanttunna Galiilaa Abbaa beedda; Galiilaappe cora asay A kaalleedda. 
\v 8 Qassikka cora asay Yihuudaappe, Yeerusalaameppe, Eedomiyaasappe, Yorddaanoosa Shaafaappe hefintha baggappe, Xiiroosa katamaappenne Sidoonaa katamaappe Yesuusi ootheeddawaa sisiide, aakko yeedda. 
\v 9 Yesuusi cora asay barena sugi un77ethenna mala, barena kaalliyaawantta wonggiriyaa barew gami77ethana mala azazeedda. 
\v 10 Daro asaa I patheedda diraw, harggiyaa asay ubbay A bochchanaw sugerettee. 
\v 11 Iita ayyaanay de7iyaa asatuukka A be7eedda wode ubbaan A sinthan guufanniide, barenttu qaalaa dhoqqu oothiide, “Neen Xoossaa Na7aa gidikkii!” yaageeddino.
\p
\v 12 Yesuusi he iita ayyanatuu barebaa asaw odiide, barena qoncciyaa kessenna mala, unttuntta minissiide azazeedda.
\s Yesuusi Bare Kiittiyaawantta Dooreedda
\r (Mat 10:1-4; Luq 6:12-16)
\p
\v 13 Yesuusi deriyaa bolla kesiide, bare koyyeedda asatuwaa barekko xeeseedda; hewaappe guyye aakko beeddino. 
\v 14-15 Unttunttu barenanna de7ana malanne qaalaa odanaw unttuntta kiittana mala, iita ayyaanatuwaa asaappe kessanaw unttunttoo maatay de7ana mala, tammanne laa77u asatuwaa dooreedda.
\p
\v 16 I dooreedda tammanne laa77atuu hawantta: Phexiroosa yaagiide suntheedda Simoona, 
\v 17 Bo7aanerggeessa yaagiide suntheedda Zabiddiyoosa naanaa Yayiqoobanne Yayiqooba ishaa Yohaannisa. “Bo7aanerggeessa” giyaawe “Wolqqaama asatuwaa” giyaawaa. 
\v 18 Inddiraasanne Piliphphoosa, Barttalamoosanne Maatoossa, Toomaasanne Ilppiyoosa na7aa Yayiqooba, Taadoosanne bare biittaw seelettiyaa Simoona, 
\v 19 Yesuusa aathi immeedda Yihudaa Asqqoroota. \x - \xo 3:19 \xo*\xt 14:10\xt*\x*
\s Yesuusanne Bi7eel-Zebuula
\r (Mat 12:22-32; Luq 11:14-23; 12:10)
\p
\v 20 Yesuusi soy beedda; laa7enthuwaakka qassi cora asay shiiqina, inne A kaalliyaawanttunna haray atto, qumaa maanawukka danddaybeykkino; 
\v 21 asay A, “Gooyee” giyaa diraw, A dabbatuu hewaa sisiide, A akkanaw beeddino.
\p
\v 22 Higgiyaa tamaarissiyaa itti itti asatuu Yeerusalaameppe yiide, “Yesuusa bolla Bi7eel-Zebuul de7ee” yaageeddino; qassi, “Xalahatuwaa kaappuu barew wolqqaa immina, iita ayyaanatuwaa kessee” yaagiide haaseyeeddino. \x - \xo 3:22 \xo*\xt Mat 9:34; 10:25\xt*\x*
\p
\v 23 Yesuusi asaa barekko xeesiide, leemisuwaa odiidde, “Seexaanay Seexaanaa wooti kessanaw danddayi? 
\v 24 Itti kawutethay bare giddon shaakettooppe, he kawutethay eqqanaw danddayenna; 
\v 25 qassi itti golle asaykka bare giddon shaakettooppe, he golle asaykka eqqanaw danddayenna. 
\v 26 Seexaanay barenanna walaqettiide shaakettooppe, bayanaappe attin, de7ana danddayenna.
\p
\v 27 “Shin wolqqaama asaa golle geliide kasetiide A qachchennaan de7iidde, A miishshaa bonqqanaw danddayiyaa asay baawa; qachcheeddawaappe guyyiyan, A golliya bonqqanaw danddayee.
\p
\v 28 “Taani hinttenttoo tumuwaa gay; Xoossay asaa naanaw nagaraa ubbaanne unttunttu boriyaa boriyaa \f + \fr 3:28 \fr*\fq Boriyaa boriyaa: \fq*\ft Guussay Xoossaa bollan asay haasayiyaa iita, balanne geella haasayaa.\ft*\f* ubbaa atto gaana; 
\v 29 shin Geeshsha Ayyaanaa bolla iita boriyaa haasayiyaa oossinne medhinaw nagaraa gidanaappe attin, Xoossay ubbakka atto geenna” yaageedda. \x - \xo 3:29 \xo*\xt Luq 12:10\xt*\x* 
\v 30 Yesuusi hewaa geeddawe, itti itti asatuu, “Yesuusa bolla iita ayyaanay de7ee” yaageedda diraassa.
\s Yesuusa Daayonne Ishatuwaa
\r (Mat 12:46-50; Luq 8:19-21)
\p
\v 31 Yesuusa daayanne A ishatuu yiide, karen eqqi aakko asaa kiittiide, A xeesisseeddino. 
\v 32 Cora asay A matan utteeddino; he kiitetteeddawe A, “Be7a; ne daayanne ne ishatuu karen eqqiide, neenanna gakettanaw koyyiino” yaageedda.
\p
\v 33 Yesuusi zaariide, “Ta daaya oone? Qassi ta ishatuu oone?” yaageedda. 
\v 34 Bare matan utteedda asaa yuushshi aathi xeelliide, “Be7ite; ta daayanne ta ishatuu hawanttushi. 
\v 35 Xoossay koyyiyaawaa oothiyaa ubbay ta ishaa, ta michchattonne ta daayo” yaageedda.
\c 4
\s Zerethaa Zeriyaawaa Leemisuwaa
\r (Mat 13:1-9; Luq 8:4-8)
\p
\v 1 Yesuusi shirettikka Galiilaa Abbaa mataan tamaarissuwaa doommeedda; cora asay bare miyyiyaan yuuyyi aadhdhiide shiiqi uttina, abbaan de7iyaa wonggiriyaa giddo geliide, aani utteeddino; qassi he asay ubbay abbaa miyyiyaan de7ee. \x - \xo 4:1 \xo*\xt Luq 5:1-3\xt*\x* 
\v 2 I unttuntta darobaa leemisuwan tamaarissiidde,
\p
\v 3 “Sisite; itti bitani zerethaa zeranaw keseedda. 
\v 4 I zerishshin, itti itti zerethay ogiyaa doonan wodhdheedda; hewaa kafuu yiide meedda. 
\v 5 Itti itti zerethay ancco biittaa bolla wodhdheedda; daro biittay baynna diraw, he zerethay ellekka mokkeedda. 
\v 6 Away keseedda wode shulleedda; adussa xaphuwaa yeddibeenna diraw, melii aggeedda. 
\v 7 Itti itti zerethay agunthaa giddon wodhdheedda; hewaan mokkeeddawaa agunthay dicciide cuullina, ayfennaan atteedda. 
\v 8 Itti itti zerethay tu7e biittaan zerettiide mokkeedda; dicciide ittu hattamuwaa, ittu usuppun tammuwaa ayfina, ittu xeetuwaa ayfeedda.” 
\v 9 Qaykka Yesuusi, “Sisanaw haythay de7iyaa uray siso” yaageedda.
\s Yesuusi Leemisuwan Odeedda Gaasuwaa
\r (Mat 13:10-17; Luq 8:9-10)
\p
\v 10 Tammanne laa77u Yesuusa kaalliyaawanttunne I odeeddawaa siseedda hara asatuu I barekka de7ishshin aakko shiiqiide, he leemisuwaa bilethaa A oochcheeddino. 
\v 11-12 Yesuusi unttunttussi, “Hinttenttoo Xoossaa kawutethaa xuuraa yewuwaa eray imetteedda; shin haratuu kawutethaappe karenna de7iyaawanttu, xeelaa xeelliidde be7enna mala, qassi sissaa sisiiddikka akeekenna mala, unttunttu shirettiide Xoossaakko simmina, I unttunttu nagaraa atto geenna mala, unttunttoo ubbabay leemisuwan odettee” yaageedda. \x - \xo 4:11-12 \xo*\xt Isa 6:9-10\xt*\x*
\s Zeriyaawaa Leemisuwaa Bilethaa
\r (Mat 13:18-23; Luq 8:11-15)
\p
\v 13 Yesuusi unttuntta, “Ha leemisuwaa erikkitee? Yaatina, leemisuwaa ubbaa wooti eranitee? 
\v 14 Zeriyaawe Xoossaa qaalaa zeree. 
\v 15 Qaalay zerettiyaa ogiyaa doonan de7iyaawanttu hawantta; unttunttu qaalaa sisiyaa wode, Seexaanay ellekka yiide, unttunttu wozanaan zeretteedda qaalaa afidiggeedda. 
\v 16 Hawaadankka qassi anccotiyaa biittaan zeretteeddawanttu hawantta; unttunttu qaalaa sisiide, ellekka nashechchaan akkiino. 
\v 17 Unttunttu ha77iw de7iinoppe attin, unttunttoo mino xaphuu baawa; guyyeppe qaalaa gaasuwan waayyii woy yederssuu yiyaa wode, unttunttu ellekka dhubetti aggiino. 
\v 18 Qassi agunthaa giddon zeretteeddawanttu hawantta; unttunttu qaalaa sisiyaawantta. 
\v 19 Shin ha sa7aa de7oo hirggiyaawe duretethaa dosiyaawenne harabaa amottiyaawe unttunttu wozanaan geliide, qaalaa cuullina ayfennaan atti aggeedda. 
\v 20 Shin tu7e biittaan zeretteeddawanttu qaalaa sisiide akkiyawantta; ittu hattamuwaa, ittu usuppun tammuwaa ayfina, ittu xeetuwaa ayfeedda” yaageedda.
\s Xomppiyaa Leemisuwaa
\r (Luq 8:16-18)
\p
\v 21 Yesuusi gujjiide, “Xomppiyaa ahiide, gillaappe woy arssaappe garssanna wothiyaa asay de7ii? Dhoqqasaan wothennee? 
\v 22 Ayissi gooppe, qoseeddabay ubbay qoncciyaa kesanawaa; qassi geeman wotheeddabay ubbay beettennaan attenna. 
\v 23 Sisanaw haythay de7iyaa uray de7ooppe siso” yaageedda.
\p
\v 24 Qassikka unttuntta, “Hinttenttu sisiyaawaa akeekiide sisite; Xoossay hintte makkeedda qun77aan hinttenttoo makkanawaa. I hinttenttoo darissiide immana; 
\v 25 de7iyaa uraw gujji immana; baynnawaappe haray atto, aw de7iyaa he guuthattokka akkidiggana” yaageedda.
\s Dicciyaa Zerethaa Leemisuwaa
\p
\v 26 Yesuusi qassikka, “Xoossaa kawutethay gaden kathaa zeriyaa asaa mala. 
\v 27 He bitani qamma gemi77ishee; guura denddee; I bare huuphew waanintto erennaan, he zerethay mokkeenne diccee. 
\v 28 Biittay kathaa barekka mokkeenne ayfee; koyro carshshay caaree; guyyeppe ayfanaw kuukummee; qassi wurssethaan kumentha ayfiyaa ayfee. 
\v 29 Shin kathay gakkiyaa wode, kathaa shiishshiyaa wodii gakkeedda diraw, bitani ellekka baacaan cakuwaa gelii aggeedda” yaageedda. \x - \xo 4:29 \xo*\xt Iyu 3:13\xt*\x*
\s Sannaaficiyaa Zerethaa Leemisuwaa
\r (Mat 13:31-34; Luq 13:18-19)
\p
\v 30 Yesuusi, “Nuuni Xoossaa kawutethaa ayaa malatee gaanee? Woy ayaanna leemisanee? 
\v 31 Xoossaa kawutethay sannaaficiyaa ayfatto malatee. He ayfatta zeriyaa wode, sa7aan de7iyaa mithaa ayfiiyaa ubbaappekka guuxxaw; 
\v 32 henno zerina mokkaade hara atakilttiyaa ubbaappe daraw; daro daashshaa daashaw. Kafuu izi qankkaa kuwaan golliya keexxana danddayee” yaageedda.
\p
\v 33 Yesuusi hawaa mala daro leemisuwan asay sisanaw danddayiyaawaa keenaa, bare qaalaa odeedda. 
\v 34 Asaw leemisuu baynnaan odenna; shin Yesuusi barena kaalliyaawanttu xalalaanna de7iyaa wode, unttunttoo ubbabaa billiide odee.
\s Yesuusi Beetaa Co77u Ootheedda
\r (Mat 8:23-27; Luq 8:22-25)
\p
\v 35 He gallassi sa7ay omarssina, Yesuusi barena kaalliyaawantta “Abbaappe hefintha pinnoytte” yaageedda. 
\v 36 A kaalliyaawanttu asaa aggiide, Yesuusi kase geli utteedda wonggiriyaan geliide, Yesuusa barenttunna afeeddino; hara wonggiratuukka hewaan de7iino. 
\v 37 Wolqqaama gotuu denddina, beetay wongiriyaa shocina, haathay kumana gakkanaw wongiriyaa giddo geleedda. 
\v 38 He wode Yesuusi wonggiriyaan guyye bagganna borkkothaa borkkotiide gemi77isheedda. Yesuusa kaalliyaawanttu A denthiide, “Tamaarissiyaawoo, nuuni dhayiyaa wode co77u gaade xeellay?” yaageeddino.
\p
\v 39 I beegottiide gotuwaa, “Co77u ga” giide, abbaakka, “Woppu ga” geedda; gotuukka co77u giina, ubbabaykka woppu geedda. 
\v 40 Yesuusi barena kaalliyaawantta “Ayissi hawaadan yayyiitee? Hinttenttu waani ammanikkitee?” yaageedda.
\p
\v 41 Unttunttu daro yayyiide barenttu giddon, “Hawe laa haray atto, gotuunne abbay azazettiyaawe oone?” yaageeddino.
\c 5
\s Yesuusi Iita Ayyaanay Oyqqeedda Bitaniyaa Patheedda
\r (Mat 8:28-34; Luq 8:26-39)
\p
\v 1 Yesuusinne A kaalliyaawanttu abbaappe hefinthaw pinniide, Gerggesenoona geetettiyaa gadiyaa gakkeeddino. 
\v 2 Asaa moogiyaa duufuu de7iyaasaappe iita ayyaanay de7iyaa itti bitani kesiide, Yesuusi wonggiriyaappe keseedda wode, Yesuusanna gaketteedda. 
\v 3 Bitani he duufuu de7iyaasaan aqi peeshiide, yaani de7ee; A ooninne haray atto, santhalataan qachchanawukka danddaybeenna. 
\v 4 Ayissi gooppe, I daro wode uqqinnaaninne santhalataan qashettiide de7ee; shin santhalataa duseretheedda; uqqinnaakka menthereetheedda; A xoonanaw danddayeeddawe ooninne baawa. 
\v 5 I ubba wode gallassinne qamma, he duufuu de7iyaasaaninne deriyaa bolla waassee; bare bollaakka shuchchan gaaree.
\p
\v 6 Yesuusa haakuwaan be7eedda wode, aakko woxxi yiide aw goyinneedda. 
\v 7 He bitani bare kooshshaa dhoqqu oothiide, “Ubbaappe Bolla Xoossaa Na7aw, Yesuusaa, neenanne taana ayee gathii? Taana murenna mala, taani neena Xoossaa sunthan woossay” yaageedda. 
\v 8 I hewaa ayissi geeddee gooppe, Yesuusi A, “Laa ha iita ayyaanaw, ha bitaniyaappe kesa” yaageeddawaassa.
\p
\v 9 Yesuusi A, “Ne sunthay oone?” yaagiide oochcheedda.
\p I, “Nuuni cora gidiyaa diraw, ta sunthay Leegiyoona” yaageedda. 
\v 10 Iita ayyaanatuwaa he gadiyaappe kessi yeddenna mala, Yesuusa minissiide woosseedda.
\p
\v 11 He deriyaa bollan cora gudunthaa wudii heemettee; 
\v 12 iita ayyanatuu Yesuusa, “Nuuna hini gudunthaa wudiyaakko yeddaarkkii; unttunttun biide gelana” yaagiide woossina, 
\v 13 Yesuusi, “Biite” yaageedda. Iita ayyanatuu bitaniyaappe kesiide, gudunthatuwaan geleeddino; laa77u sha77a gidiyaa gudunthaa wudii kakaa huuphiyaanna kajjottiidde, abbaan geliide, mitetti aggeedda.
\p
\v 14 Gudunthaa wudiyaa heemmiyaawanttu baqatiide, haneeddawaa katamaaninne katamaappe gaxaa gadiyaan odeeddino; hewaa be7anaw asay yeedda. 
\v 15 Asay Yesuusakko yiide, cora iita ayyaanatuu beni oyqqeedda bitani bare wozanay simmina, mayuwaa mayyiide, hewaan utteeddawaa be7iide, ubbay yayyeedda. 
\v 16 Hewaa be7eedda asatuu iita ayyaanatuu oyqqeedda bitani haneeddawaanne qassi gudunthaa wudiyaabaa he asaassi odeeddino. 
\v 17 Hewaa diraw, asay barenttu gadiyaappe Yesuusi baana mala, woosaa doommeedda.
\p
\v 18 Yesuusi wonggiriyaan gelishshin, iita ayyaanatuu oyqqeedda bitani Yesuusanna de7ana mala, Yesuusa woosseedda. 
\v 19 Shin Yesuusi ixxiide A, “Ne soy simmaade, Goday new ay mala wolqqaamabaa ootheeddenttonne qassi I new ay mala keekentto ne soy asaw oda” yaageedda. 
\v 20 Bitani biide, Tammu Katamaa \f + \fr 5:20 \fr*\fq Tammu Katamaa: \fq*\ft Hawanttu itti cita gideedda katamatuu Sammaariyaappenne Galiilaa gadiyaa away doliyaa bagganna de7iyaawantta gidiide, hewanttun de7iyaa asatuwaa eeshshaykka Griike asatuwaa de7uwaa ogiyaa kaalliyaawaa bessee.\ft*\f* giyaasan yuuyyiide, Yesuusi barew ay mala wolqqaamabaa ootheeddentto, oduwaa doommeedda; I odeeddawaa siseedda asay ubbay maalaletteedda.
\s Yaa7iroosa Naattonne Yesuusa Mayuwaa Bochcheedda Mishiratto
\r (Mat 9:18-26; Luq 8:40-56)
\p
\v 21 Yesuusi simmiide, wonggiriyaan geliide, abbaa pinneeddawaappe guyyiyan, cora asay abbaa mataan Aakko yuuyyi aadhdhiide shiiqeeddino. 
\v 22 Yaa7iroosa giyaawe, Ayihuda woosa golliya kaappatuwaappe ittuu, Yesuusa be7eedda wode aakko yi A gediyaan kunddiide, 
\v 23 “Ta naatta harggaade hayqqana hanaw; iza paxaade lo77o de7ana mala, yaade ne kushiyaa izi bolla wothaarikkii” yaagiide Yesuusa minissiide woosseedda.
\p
\v 24 Yesuusi Yaa7iroosanna beedda; I biishshin cora asay A kaalliidde metootheeddino.
\p
\v 25 Tammanne laa77u laythaa ubbaa izi bollaappe suuthay goggiyaa itti mishiratta de7aw. 
\v 26 Cora aakimatuu izo aakimishshinkka, iza paxa kaa7ettaaddu; bare miishshaa ubbaa wurssinakka iziw haa iiteeddawaappe attin, aynne izo maaddibeenna. 
\v 27 He mishiratta Yesuusabaa sisaade, asaa giddonna Yesuusappe guyyenna yaade, A mayuwaa bochchaaddu. 
\v 28 Ayissi gooppe iza, “Taani haray atto, A mayuwaa bochchooppekka paxana” yaagaade qoppaaddu.
\p
\v 29 Iippe goggiyaa suuthay ellekka eqqi aggeedda; iza bare waayyiyaappe paxeeddawaa bare bollaan eraa aggaaddu. 
\v 30 Yesuusi bareppe wolqqay kesseeddawaa bare huuphew eriide, ellekka cora asaa giddon guyye simmiide, “Ta mayuwaa bochcheeddawe oone?” yaageedda.
\p
\v 31 Yesuusa kaalliyaawanttu A, “Asay neena sugiyaa wode be7aadde, ‘Taana oone bochcheeddawe?’ yaagay?” geeddino.
\p
\v 32 Yesuusi hewaa oone ootheeddenttonne be7anaw yuushshi aathiide xeelleedda; 
\v 33 shin mishiratta barew haneeddawaa eraade, yashshaa kokkoraadde yaade Yesuusa sinthan guufannaaddu; qassi tumatethaan haneeddawaa ubbaa aw odaaddu. 
\v 34 Yesuusi izo, “Ta naattee, neena ne ammanuu patheedda; saruwan ba; ne waayyiyaappenne paxa” yaageedda.
\p
\v 35 Yesuusi biro hewaa giishshin, Ayihuda woosa golliya kaappuwaa soyippe kiitetteedda asatuu yiide, “Ne naatta hayqqadiggaaddu; simmi tamaarssiyaawaa ayissi daaburssay?” yaageeddino.
\p
\v 36 Shin Yesuusi unttunttu giyaawaa sisiide, Ayihuda woosa golliya kaappuwaa, “Ammano xalalaa ammanappe attin, yayyoppa” yaageedda. 
\v 37 Yesuusi Phexiroosappe, Yayiqoobappenne Yayiqooba ishaa Yohaannisappe haray ooninne barena kaallenna mala diggeedda. 
\v 38 Unttunttu Ayihuda woosa golliya kaappuwaa soy gakkeedda wode, Yesuusi asay loythi yeekkiyaawaanne zilaliyaawaa be7eedda. 
\v 39 Geliide asaa, “Ayissi loythi yeekkiitee? Naatta gemi77ishaadduppe attin, hayqqabeykku” yaageedda.
\p
\v 40 Hewaappe guyye asay A bolla miicceedda; shin asaa ubbaa kare kessiide, naatti aawuwaanne aatto hewaan barenanna de7iyaa A kaalliyaawanttanne akkiide, naatta de7iyaasaa geleedda. 
\v 41 Yesuusi naatti kushiyaa oyqqiide, “Xaalitaa, quumii” \f + \fr 5:41 \fr*\fq Xaalitaa, quumii: \fq*\ft Ha qaalatuu Aramaayike geetettiyaa qaalaan Yesuusa wodiyaan Paalestine gaden haasayettiyaawaa. Xaalitaa giyaawenne quumi giyaawe amaarathuwaa qaalaa gidenna. Shin Griikiyaa qaalaa.\ft*\f* yaageedda; hewaa bilethay, “Guutha naattee, taani neena dendda gay” giyaawaa.
\p
\v 42 Naatta ellekka dendda eqqaade hamettaaddu; iza tammanne laa77u laythaa naatto; hewe haniyaawaan asay daro maalaletteedda. 
\v 43 Yesuusi hewaa unttunttu oossinne odenna mala, unttuntta minissi azaziide, “Iziw miyaabaa immite” yaageedda.
\c 6
\s Yesuusa Naazireeten Akkennaan Ixxeeddino
\r (Mat 13:53-58; Luq 4:16-30)
\p
\v 1 Yesuusi hewaappe kesiide, bare gadiyaa Naazireete katamaa beedda; A kaalliyaawanttukka A kaalliide beeddino. 
\v 2 Sambbataa gallassi Ayihuda woosa golliyan tamaarissuwaa doommeedda; I tamaarssiyaawaa siseedda cora asay maalalettiide, “Hawe ha ubbabaa haqappe demmeeddee? Ha aw imetteedda aadho eratethay ayee? Xoossay oothiyaa malaataa I wooti oothii? 
\v 3 Hawe anaaxiyaa \f + \fr 6:3 \fr*\fq anaaxiyaa: \fq*\ft Griike bilethaan shuchchaa woy urqqaa melissiide medhdhiyaa asaa giide go77ettee.\ft*\f* gidennee? Mayraami na7aa, Yayiqooba ishaa, Yoosa ishaa, Yihudaa ishaa, Simoona ishaa gidennee? A michchatuu nuunanna hawaan de7iyaawantta gidikkinoo?” yaagiide, I giyaawaa akkennaan ixxeeddino.
\rem fig 8 fig*
\p
\v 4 Yesuusi he asaassi, “Nabii bare gadiyaan, bare dabbatuwaaninne barenttu soy asaan bonchchettennawaappe attin, ubbasan bonchchettee” yaageedda. 
\v 5 I hewaan bare kushiyaa amareedda asatuwaa bolla wothiide, unttuntta patheeddawaappe attin, cora malaataa oothanaw aynne danddaybeenna. 
\v 6 Asay ammanibeenna diraw maalaletteedda.
\s Yesuusi Tammanne Laa77u Barena Kaalliyaawanttu Tamaarissanaadan Kiitteedda
\r (Mat 10:5-15; Luq 9:1-6)
\p Hewaappe guyyiyan, Yesuusi hewaa heeran de7iyaa qeeri katamatuwaan yuuyyi yuuyyiide, asaa tamaarsseedda. 
\v 7 Yesuusi tammanne laa77u barena kaalliyaawantta barekko xeesiide, laa77uwaa laa77uwaa kiitteedda; qassi unttunttoo iita ayyaanatuwaa kessiyaa maataa immeedda. 
\v 8 Unttuntta, “Ogiyaa xam77aappe attin, qumaa, qarcciitiyaa, hinttew miishshaa ayaanneekka oyqqoppite. 
\v 9 Hinttenttu gediyaan caammaakka wothite; shin laa77u mayuwaa mayyoppite” yaageedda. 
\v 10 Qassikka unttuntta, “Hinttentta asay haqan mokkooppenne, hewaappe kesana gakkanaw, he golliyan utti aggite. 
\v 11 Hinttentta asay mokkennasaa woy hintte odiyaabaa sisennasaa haqa gidooppekka, he gadiyaan de7iyaa asaw hewe markka gidana mala, hewaappe kesiidde, hintte gediyaappe baanaa shocite” \f + \fr 6:11 \fr*\fq hintte gediyaappe baanaa shocite: \fq*\ft Hawe asay ixxeeddawaa bessiyaawaa.\ft*\f* yaageedda.
\p
\v 12 Tammanne laa77u A kaalliyaawanttu biide, asay barenttu nagaraappe simmanaadan, qaalaa odeeddino. 
\v 13 Unttunttu asaappe daro iita ayyaanatuwaa kessiide, harggiyaa asaa coraa zaytiyaa okkiide patheeddino. \x - \xo 6:13 \xo*\xt Yay 5:14\xt*\x*
\s Xammaqiyaa Yohaannisa Hayquwaa
\r (Mat 14:1-12; Luq 9:7-9)
\p
\v 14 Asay Yesuusa sunthaa denthiyaa diraw, Kaatiyaa Heroodise hewaa ubbaa siseedda; itti itti asay, “Xammaqiyaa Yohaannisi hayquwaappe denddeedda; hewaassi aw wolqqaama malaataa oothiyaa wolqqay de7ee” yaageedda.
\p
\v 15 Shin haranttu A, “Hawe Eelaasa” yaageeddino.
\p Haranttu qassi, “Hawe beni wode nabatuwaa malatiyaa nabiyaa” yaageeddino.
\p
\v 16 Shin Heroodise hewaa siseedda wode, “Hewe taani qoodhiyaa muucisseedda xammaqiyaa Yohaannisa. I hayquwaappe paxeedda” yaageedda.
\p
\v 17 Ayissi gooppe, Heroodise bare ishaa Piliphphoosa machchatto Heroodiyaado akki wotheedda; Heroodise izi diraw, bare huuphew asaa kiittiide, Yohaannisa oythiide, qashissi wotheedda. 
\v 18 Ayissi gooppe, Yohaannisi Heroodisa, “Neeni ne ishaa machchatto akkanaw bessenna” yaagi wotheedda.
\p
\v 19 Heroodiyaada Yohaannisaw uluwaan morkkiyaa oyqqaade A wodhissanaw koyyaaddu; shin danddayabeykku. 
\v 20 Yohaannisi xillo asanne geeshsha asaa gideeddawaa Heroodise ereedda diraw, aw yayyiide, loythi naagi wotheedda; Yohaannisi giyaawaa sisiide, bare wozanaan darissi metootiiddekka aabaa nashechchaan siseedda.
\p
\v 21 Heroodise bare yeletteedda gallassi, gadiyaa ayissiyaawanttoo, shaalaqatuwaassinne Galiilaan de7iyaa wolqqaama asaw shoobiyaa giigisseedda wode, wurssethaan Heroodiyaada injje gallassaa demmaaddu. 
\v 22 Heroodiyaadi naatta imathaa mokkiyaasaa gela duraade, Heroodisanne A imathatuwaa nashechchaaddu; Hewaappe guyye kaatii naattiw, “Neena lo77eeddawaa ayaa gidooppenne taana oochcha; taani new immana” yaageedda. 
\v 23 Qassi iziw darii caaqqiide, “Neeni oochcheeddawaa ayaa gidooppekka, taani new immana; haray atto, ta kawutethaappe baggaa gidooppekka, taani new immana” yaageedda.
\p
\v 24 Naatta kare kesaade bare daayo, “Ayaa imma goo?” yaagaade oochchaaddu.
\p I daaya, “Xammaqiyaa Yohaannisa huuphiyaa imma ga” yaagaaddu.
\p
\v 25 Naatta ellekka kaatiyaakko baade A, “Xammaqiyaa Yohaannisa huuphiyaa wociitiyaan wothaade, neeni ha77i taw immanaadan koyyay” yaagaaddu.
\p
\v 26 Hewaappe guyye kaatii darii qaretteedda; shin bare caaquwaa dirawunne bare imathatuwaa diraw iziw caaqqeedda caaquwaa kolanaw koyyibeenna. 
\v 27 Hewaa diraw, ellekka naagiyaawaa kiittiide, Yohaannisa huuphiyaa ahana mala azazeedda; naagiyaawe qasho golle biide, Yohaannisa qoodhiyaa muuceedda. 
\v 28 He muuceeddawaa wociitiyaan wothi ahiide, naattiw immeedda; naatta qassi bare aattiw immaaddu. 
\v 29 Yohaannisa kaalliyaawanttu hewaa siseedda wode yiide, A anhaa afiide moogeeddino.
\s Yesuusi Ichcheshu Sha77a Asaa Miziide Kalsseedda Taarikiyaa
\r (Mat 14:13-21; Luq 9:10-17; Yoh 6:1-14)
\p
\v 30 Yesuusi kiitteeddawanttu simmiide, Yesuusanna gakettiide, barenttu ootheeddabaanne barenttu tamaarsseeddabaa ubbaa Yesuusassi odeeddino. 
\v 31 Biya asaynne yiyaa asay darina, haray atto qumaa maanawukka unttuntta gathennaan ixxeedda diraw, Yesuusi unttuntta, “Nuurekka guuthaa shemppi akkanaw asay baynnasaa boytte” \f + \fr 6:31 \fr*\fq asay baynnasaa: \fq*\ft Hawe Galiilaa geetettiyaa wombbaappe pudehaa dola bagganna de7ee. 6:45 xeellite.\ft*\f* yaageedda. 
\v 32 Yesuusinne unttunttu barenttu xalalaa wonggiriyaan uttiide, asay baynnasaa beeddino.
\p
\v 33 Unttunttu biishshin, cora asay unttuntta be7iide ereedda; katamaa ubbaappe gediyaan woxxiidde, unttunttu biyaasaa unttunttuppe kasetiide gakkeeddino. 
\v 34 Yesuusi wonggiriyaappe kesiide, cora asaa be7eedda; asay heemmiyaa asay baynna dorssaa mala gideedda diraw, qarettiide asaa darobaa tamaarissuwaa doommeedda. \x - \xo 6:34 \xo*\xt Pay 27:17; 1Ka 22:17; 2Od 18:16; Hiz 34:5; Mat 9:36\xt*\x*
\p
\v 35 Sa7ay omarssiyaa wode, Yesuusa kaalliyaawanttu aakko yiide, “Hawe sa7ay asay baynna sa7aa; ha77i sa7aykka qammidiggeedda; 
\v 36 asay heeraanne qeeri katamatuwaa giddo biide, barenttoo miyaabaa shammana mala, asaa moyizza” yaageeddino.
\p
\v 37 Shin Yesuusi zaariide unttuntta, “Asaw miyaabaa hintte immite” yaageedda.
\p Hewaappe guyye unttunttu, “Nuuni biide, laa77u xeetu biraa santtimiyaa \f + \fr 6:37 \fr*\fq biraa santtimiyaa: \fq*\ft Beni wodiyaan asaa gadiyan itti gallassaa uniyaa oothi peesheedda asaw itti biraa santtimii imettee. Mat 20:2 xeellite.\ft*\f* qumaa shammiide, asay maanaw immanee?” yaagiide A oochcheeddino.
\p
\v 38 Yesuusi unttuntta, “Hinttenttoo aappun daabbuu de7ii? Biide be7ite” yaageedda.
\p Unttunttu be7iide, “Ichcheshu daabbuwaanne laa77u moliyaa” yaageeddino.
\p
\v 39 Yesuusi barena kaalliyaawantta asaa ubbaa citan citan shaakki shaakkiide, maataan utissana mala azazeedda. 
\v 40 Asay xeetuu xeetuunne ishatamuu ishatamuu citan citan utteeddino. 
\v 41 Yesuusi ichcheshu daabbuwaanne laa77u moliyaa oyqqiide, pude saluwaa xeelliide, Xoossaa galateedda; daabbotuwaa menthiide asaw gishana mala, barena kaalliyaawanttussi immeedda; qassi laa77u moliyaakka unttunttu ubbaw shaakkeedda. 
\v 42 Asay ubbay miide kalleeddino. 
\v 43 Hewaappe guyye atteedda daabbotuwaa dokkaynne moliyaa dokkay tammanne laa77u zambbeeliyaa kumeeddawaa Yesuusa kaalliyaawanttu dentheeddino. 
\v 44 Daabbuwaa meedda attuma asay ichcheshu sha77a.
\s Yesuusi Abbaa Bollan Hamettiidde Beedda
\r (Mat 14:22-33; Yoh 6:15-21)
\p
\v 45 Ellekka Yesuusi he cora asaa moyizziide, barena kaalliyaawanttu wonggiriyaan geliide, abbaappe hefinthan de7iyaa Beetesayda giyaa katamaa bareppe sinthatiide baanaadan azazeedda. 
\v 46 Unttuntta moyizzeeddawaappe guyyiyan, Xoossaa woossanaw zooziyaa keseedda.
\p
\v 47 Sa7ay qammiyaa wode wonggirii wombbaa gidduwan de7ishshin, Yesuusi wombbaappe gaxaan barekka de7ee. 
\v 48 Carkkuu A kaalliyaawanttukko carkkiyaa diraw, barena kaalliyaawantta wombbaa beetay metoothiyaawaa Yesuusi be7iide, kuttuu waassana haniyaa wode wombbaa bollan hamettiidde, unttunttukko yeedda; unttuntta yeggi aadhdhanaw koyyeedda. 
\v 49 Shin wombbaa bollan I hamettishshin, unttunttu A be7iide, barenttoo moytilliyaa malatina waasseeddino. 
\v 50 Ayissi gooppe, unttunttu ubbay A be7iide, yashshaa kokkoreeddino; shin ellekka Yesuusi unttuntta, “Aynne baawa; taanattennee yayyoppite” yaageedda. 
\v 51 Yesuusi unttunttunna ittippe wonggiriyaan gelina, carkkuu woppu geedda; unttunttu daro maalaletteeddino. 
\v 52 Ayissi gooppe, unttunttu wozanay jolleedda diraw, unttunttu ukithaabaa akeekibeykkino.
\s Yesuusi Gensaareexen Hargganchchatuwaa Patheedda
\r (Mat 14:34-36)
\p
\v 53 Unttunttu abbaa pinniide, Gensaareexa giyaa biittaa gakkeeddino; yaani wongiriyaa gaxaa shiishshi qachcheeddino. 
\v 54 Unttunttu wonggiriyaappe wodhdhiyaawaan, asay ellekka Yesuusa erinne 
\v 55 hewaa heeran de7iyaa gadiyaa ubbaan woxerettiide, hargganchchatuwaa shanchchamaan tookkiide, “Yesuusi de7ee” giina siseeddasaa ahuwaa doommeedda. 
\v 56 Yesuusi beeddasaa ubbaan qeeri katamaan gidina, wolqqaama katamaan gidina, heeraa giddon gidinakka, geyaa denbbaan asay hargganchchatuwaa aakko afee. Yesuusi bare mayuwaa macaraa gidooppenne hargganchchatuwaa boshissana mala, asay A woosseedda; bochcheedda ubbay paxeedda.
\c 7
\s Yesuusi Asaa Wogaappe Koshshennawaa Phalqqeedda
\r (Mat 15:1-9)
\p
\v 1 Parisaawatuunne Yeerusalaameppe yiide, Muse higgiyaa tamaarissiyaa amareedda asatuu Yesuusakko shiiqeeddino. 
\v 2 Yesuusa kaalliyaawanttuppe ittu ittu tuna kushiyan, hewaa giyaawe meecettennaan qumaa miyaawantta \f + \fr 7:2 \fr*\fq meecettennaan qumaa miyaawantta: \fq*\ft Ayihude asatuwaa wogaan meecettenna kushiyan qumaa muussay tunaadan paydettee. Hewaassi qumaa maanappe kasenna kushiyaa meechchaa loythi minissiino.\ft*\f* be7eeddino.
\p
\v 3 Ayissi gooppe, Parisaawatuunne Ayihuda asay ubbay barenttu aawatuwa wogaa naagiide, barenttu kushiyaa loythi meecettennaan miikkino. 
\v 4 Qassi geyaappe yiidekka meecettennaan de7iidde miikkino. Qassi unttunttu barenttu aawatuwappe akkeedda hara cora wogay de7ee; hewekka wanccaa, keriyaa, birataappe medhdheedda miishshaanne arssaa meecciyaa wogaa.
\p
\v 5 Parisaawatuunne Muse higgiyaa tamaarssiyaawanttu Yesuusa, “Neena kaalliyaawanttu ayissi nu aawatuwa wogaa kaallennaan ixxiide, barenttu kushiyaa meecettennaan qumaa miinoo?” yaagiide oochcheeddino.
\p
\v 6-7 Yesuusi unttuntta hawaadan yaageedda; “Isiyaasi timbbitiyaa odeedda wode, hinttenttubaa, lo77a malatiyaa iitatubaa xaafeeddawaadankka,
\q ‘Xoossay, “Hawe asay taana
\q2 bare bolla doonan bonchchee.
\q Shin unttunttu wozanay taappe haakuwaan de7ee;
\q2 asay taw mela goyinnee.
\q Ayissi gooppe, asay ootheedda azazuwaa
\q2 Xoossaa higgiyaa malatissiide tamaarssee” geedda’
\m yaagiide timbbitiyaa tumuwaa odeedda. \x - \xo 7:6-7 \xo*\xt Isa 29:13\xt*\x*
\p
\v 8 “Xoossaa azazuwaa hintte aggiide, asaa wogaa minissiide naagiita” yaageedda.
\p
\v 9 Qassikka Yesuusi, “Hinttenttu hintte wogaa naaganaw Xoossaa azazuwaa aggiita. 
\v 10 Ayissi gooppe Muse, ‘Ne aabbanne ne daayo bonchcha’ Qassi, ‘Bare aabbanne bare aatto boriyaawe hayquwan muretto’ yaageedda. \x - \xo 7:10 \xo*\xt Kes 20:12; 21:17; Wog 20:9; Zar 5:16\xt*\x* 
\v 11 Shin itti uraw bare aawuwaa woy bare aatto maaddiyaabay de7ishshin I, ‘Hawe qurbbaaniyaa; hawaa guussay Xoossaabaa giyaawaa’ gooppe, 
\v 12 I bare aawuwaa woy bare aatto wodeppe maaddanaawaa aynne koyyikkita. 
\v 13 Ha hanotaan hintte hinttenttu wogaa naaganaw, Xoossaa qaalaa koliide, hewaa mala darobaa oothiita” yaageedda.
\s Asaa Tunissiyaawantta
\r (Mat 15:10-20)
\p
\v 14 Yesuusi cora asaa qassikka barekko xeesiide, “Ubbay taani giyaawaa sisitenne akeekite. 
\v 15 Asaappe kesiyaawe asaa tunissiyaawaappe attin, kareppe asaa giddo geliide, asaa tunissiyaabay aynne baawa; 
\v 16 sisanaw haythay de7iyaa uray ooninne siso” yaageedda.
\p
\v 17 Yesuusi cora asaa aggiide soy geleedda wode, A kaalliyaawanttu he leemisuwaabaa A oochcheeddino. 
\v 18 I unttuntta, “Hinttenttookka qassi gelibeennee? Kareppe asaa wozanaan geliyaabay aynnee asaa tunissanaw danddayennawaa akeekiitee? 
\v 19 Ayissi gooppe, qumay asaa uluwaa giddo geliide, karew kesiyaawaappe attin, asaa wozanaa giddo gelenna” yaageedda. Hawaadankka Yesuusi qumaa ubbay tuna gidennawaa erisseedda.
\p
\v 20 Qassikka Yesuusi hawaadan yaageedda; “Asaa tunissiyaabay asaa wozanaa giddoppe kesiyaabaa. 
\v 21 Ayissi gooppe, asaa wozanaa giddoppe kesiyaawe iita qofaa; woshummiyaawaa; wuu77iyaawaa; wodhiyaawaa; caaratethaa; 
\v 22 yoratethaa; uuziyaa woy barena dosiyaawaa; iitatethaa woy cimmiyaawaa; geniyaa; maccawaa amottiyaawaa; qanaatiyaawaa; boriyaawaa woy zigiriyaawaa; ayyuwaa; eeyatethaa. 
\v 23 Ha iitabay ubbay asaa wozanaa giddoppe kesiide, asaa tunissee” yaageedda.
\s Itti Giriike Mishiratti Ammanuwaa
\r (Mat 15:21-28)
\p
\v 24 Yesuusi hewaappe aggiide, Xiiroosanne Sidoonaa giyaa katamatuwaa matan de7iyaa gadiyaa biide, itti golliya geleedda; qassi I yaani de7iyaawaa ooninne eranawaa koyyibeenna; shin qosettiide gami77anaw danddayibeenna. 
\v 25 Shin bare guutha naatti bolla iita ayyaanay de7iyaa itti mishiratta Yesuusabaa sisaade, ellekka aakko yaanne A gediyaan guufannaa aggaaddu. 
\v 26 He mishiratta Ayihuda asa gidukku; A yeletteeddawekka Sooriyaa giyaa gadiyaana; A bare naattippe xalahiyaa kessana mala, Yesuusa woossaaddu.
\p
\v 27 Shin Yesuusi zaariide, “Naanay kasetiide qumaa kallino; ayissi gooppe, naanaa qumaa akkiide, kanatuwassi \f + \fr 7:27 \fr*\fq kanatuwaassi: \fq*\ft Ha qaalaa itti itti Ayihude asay, Ayihude gidenna asatuwaassi go77ettiyaawaa.\ft*\f* oliyaawe lo77a gidenna” yaageedda.
\p
\v 28 Mishiratta zaaraade, “Tumakka ta Godaw, haray atto samppaa miyyiyaan de7iyaa kanatuukka naanatuwappe atteedda suuppaa miino” yaagaaddu.
\p
\v 29 Yesuusi qassi izo, “Ha neeni hasayeedda qaalaa diraw, xalahii ne naattippe keseedda; simmi ne soy ba” yaageedda.
\p
\v 30 Mishiratta bare soy biyaa wode, izi naattippe xalahii kesina, hiixan giseeddawunno demmaaddu.
\s Yesuusi Tullenne Duude Gideedda Itti Bitaniyaa Patheedda
\p
\v 31 Yesuusi Xiiroosa gadiyaappe kesiide, Sidoonaannanne Tammu Katamaa giyaa gadiyaanna kanthiide, Galiilaa Abbaakko beedda. 
\v 32 Asay tullenne duude gideedda bitaniyaa Yesuusakko ahiide, bare kushiyaa A bollan wothana mala, Yesuusa woosseeddino. 
\v 33 Yesuusi barekka he bitaniyaa cora asaappe gaxaa kessiide, bare biradhdhiyaa A haythaan yeddeedda; qassi cuchchaa cuchchiide, A inxxarssaa bochcheedda. 
\v 34 Saluwaa pude xeelliide, tookki shemppiide, “Eftahi” \f + \fr 7:34 \fr*\fq “Eftahi”: \fq*\ft Ha qaalay Yesuusi ha alamiyaan de7iidde tamaarissiyaa wode, go77ettiyaa Aramaayike yaagettiyaa qaalaan haasayeeddawaa.\ft*\f* yaageedda; hewaa giyaawe dooyetta giyaawaa. 
\v 35 Bitaniyaa haythay ellekka dooyetti aggeedda; qassi A haasayenna inxxarssaykka biletti aggeedda; bitani aynne waayyettennan haasayii aggeedda.
\p
\v 36 Yesuusi asaw, “Hawaa oossinne odoppite” yaagiide odeedda; shin I darissi minissi odina, asay qassi oduwaa yaa darisseedda. 
\v 37 Hewaa siseedda asay ubbay daro maalalettiide, “Ubbabaakka I loythi oothee. Haray atto tulliyaakka sissee; qassi duudiyaakka haasayissee” yaageeddino.
\c 8
\s Yesuusi Oyddu Sha77a Asaa Mizeedda
\r (Mat 15:32-39)
\p
\v 1 Hewode, cora asay qassi Yesuusakko shiiqeedda; asaw miyaabay dhayina, Yesuusi barena kaalliyaawantta barekko xeesiide, 
\v 2 “Ha cora asay taananna heezzu gallassay gakkanaw gami77iide, miyaabaa aynne demmibeenna diraw, taani unttunttoo qarettay. 
\v 3 Taani unttuntta koshaanna soy yeddooppe, biidde ogiyaan daaburiide kunddana; ayissi gooppe, ittu ittu haakosaappe yeedda” yaageedda.
\p
\v 4 A kaalliyaawanttu zaariide, “Ha asay bayinna saan ha asaa ubbaa mizanaw gidiyaa qumaa demmanaw danddayiyaawe oone?” yaageeddino.
\p
\v 5 Yesuusi unttuntta, “Hinttenttoo aappun daabbuu de7ii?” yaagiide oochcheedda.
\p Unttunttu, “Laappu daabbuu de7ee” yaageeddino.
\p
\v 6 Yesuusi asaa, “Sa7aan uttite” yaagiide azazeedda; qassi laappu daabbuuwaa akkiide, Xoossaa galateedda; he daabbuwaa menthiide, asaw gishana mala, barena kaalliyaawanttoo immeedda. Yesuusa kaalliyaawanttu he cora asaassi gisheeddino. 
\v 7 Unttunttoo qassikka amareedda suuppaa moletuu de7iino; Yesuusi hewanttookka Xoossaa galatiide, asaw gishana mala, barena kaalliyaawantta azazeedda. 
\v 8 Asay ubbay miide kallina atteedda dokkay laappu zambbeeliyaa kumeeddawaa A kaalliyaawanttu dentheeddino. 
\v 9 Qumaa meedda asay oyddu sha77a gidana; hewaappe guyyiyan, Yesuusi asaa yeddeedda. 
\v 10 I qassi barena kaalliyaawanttunna ellekka wonggiriyaan geliide, Dalmmanutaa \f + \fr 8:10 \fr*\fq Dalmanutaa: \fq*\ft Hawe erettenna sa7aa.\ft*\f* giyaa gadiyaa beedda.
\s Parisaawatuu Barenttoo Malaatay Oosettana Mala Oochcheeddino
\r (Mat 16:1-4)
\p
\v 11 Parisaawatuu yiide, Yesuusanna palumaa doommeeddino.
\p Yesuusa paaccanaw koyyiide, saluwaappe malaataa barentta bessana mala oochcheeddino. 
\v 12 Yesuusi darissi tookki shemppiide, “Ha wodiyaa asay ayissi malaataa koyyii? Taani hinttenttoo tumuwaa oday; ha wodiyaa asaw malaatay ubbaakka imettenna” yaageedda. 
\v 13 Qassi unttuntta hewaan aggiide, zaari wonggiriyaan geliide, abbaappe hefintha pinneedda.
\s Parisaawatuwaa Irshshuwaanne Heroodisa Irshshuwaa
\r (Mat 16:5-12)
\p
\v 14 Yesuusa kaalliyaawanttu qumaa afanawaa dogeeddino; unttunttoo wongiriyaa giddon itti ukithaappe haray baawa. 
\v 15 Yesuusi unttuntta, “Hinttentta erite; Parsaawatuwaa irshshuwaappenne Heroodisa \f + \fr 8:15 \fr*\fq Heroodisa: \fq*\ft Hawe Heroodise Anttiphaasa geetettiyaa wogga Heroodisa geetettiyaawaa na7aa.\ft*\f* irshshuwaappe naagettite” yaagiide azazeedda.
\p
\v 16 Unttunttu barenttu giddon, “I hawaa giyaawe nuussi qumay baynna diraassa” yaagiide haasayaa doommeeddino.
\p
\v 17 Yesuusi unttunttu giyaawaa eriide, “Hinttenttoo daabbuu bayinnawaa ayissi haasayiitee? Ha77i gakkanaw hinttew gelennee? Woy akeekikkitee? Hintte wozanay jolleeddee? 
\v 18 Hinttenttoo ayfii de7ee; be7ikkitee? Qassi haythay de7ee; siskkitee? Hinttenttoo hassayettennee? \x - \xo 8:18 \xo*\xt Erm 5:21; Hiz 12:2; Mar 4:12\xt*\x* 
\v 19 Taani ichcheshu daabbuwaa ichcheshu sha77a asaw mentha immeedda wode, aappun zambbeeliyaa kumeedda dokkaa dentheedditee?” yaageedda.
\p Unttunttu, “Tammanne laa77u zambbeeliyaa kumeedda dokkaa dentheeddo” yaageeddino.
\p
\v 20 “Taani qassikka laappu daabbuwaa oyddu sha77a asaw menthaade immeedda wode, aappun zambbeeliyaa kumeedda dokkaa dentheedditee?” yaageedda.
\p Unttunttu, “Laappu zambbeeliyaa kumeedda dokkaa dentheeddo” yaageeddino.
\p
\v 21 I qassi, “Ha77ikka akeekibeykkitee?” yaageedda.
\s Yesuusi Beetesaydan Itti Qooqaa Patheedda
\p
\v 22 Yesuusinne A kaalliyaawanttu Beetesayda giyaa katamaa beeddino; asatuu qooqa bitaniyaa Yesuusakko ahiide, he bitaniyaa bochchana mala, A woosseeddino. 
\v 23 Yesuusi qooqa bitaniyaa kushiyaa oyqqiide, heeraappe gaxaa kesseedda; A ayfiyaan cuchchiide, bare kushiyaa A bolla wothiide, “New ayentto beettii?” yaagiide oochcheedda.
\p
\v 24 Bitani dhoqqiide, “Taani asaa be7ay; shin asay hamettiidde, mithaa malatee” yaageedda.
\p
\v 25 Hewaappe guyyiyan, Yesuusi shirettiide bitaniyaa ayfiyaan bare kushiyaa wotheedda. A ayfii paxeedda; bitaniikka loythi xeelleedda; qassi ubbabaakka geeshshiide be7eedda. 
\v 26 Yesuusi bitaniyaa, “Heeraa geloppa” yaagi A soy yeddeedda.
\s Phexiroosa Ammanuwaanne A Markkatethaa
\r (Mat 16:13-20; Luq 9:18-21)
\p
\v 27 Yesuusi barena kaalliyaawanttunna Qiisaariyaa Piliiphphoosa de7iyaa qeeri heeratuwaa beedda; I biishshin ogiyaan Yesuusi, “Taana asay oona gii?” yaagiide barena kaalliyaawantta oochcheedda.
\p
\v 28 A kaalliyaawanttu, “Itti itti asay neena, ‘Xammaqiyaa Yohaannisa’ gee; haranttuu, ‘Eelaasa’ giino; qassi haranttuu, ‘Nabatuwaappe ittuwaa’ giino” yaageeddino.
\p
\v 29 Yesuusi unttuntta, “Hintteshi taana oona giitee?” yaagiide oochcheedda.
\p Phexiroosi, “Neeni Dooretteedda Kiristtoosa” yaagiide zaareedda.
\p
\v 30 Yesuusi, “Tabaa oossinne odoppite” yaagiide unttuntta azazeedda.
\s Yesuusi Barena Gakkana Metuwaabaanne Waayyiyaabaa Koyruwaa Haasayee
\r (Mat 16:21-28; Luq 9:22-27)
\p
\v 31 Yesuusi barena kaalliyaawantta, “Taani, Asaa Na7ay, darii waayyettanaw bessee; cimatuu, qeesatuwaa kaappatuunne higgiyaa tamaarssiyaawanttu taana ixxanaw bessee; unttunttu taana wodhanawunne taani heezzenthiyaa gallassaappe guyyiyan, hayquwaappe denddanaw bessee” yaagiide tamaarissuwaa doommeedda. 
\v 32 Hewaa I unttunttoo geeshshiide odeedda; Phexiroosi A itti bagga zaariide, zoretaa doommeedda.
\p
\v 33 Shin Yesuusi guyye simmiide, barena kaalliyaawantta xeelliide Phexiroosa, “Ha Seexaanaw, kichcha ta matappe! Neen asay qoppiyaawaa qoppaasappe attin, Xoossay qoppiyaawaa gidenna” yaageedda.
\s Yesuusa Kaalussay Oochchiyaa Gatiyaa
\r (Mat 10:38-39; 16:24-28; Luq 9:23-27; 14:26-27)
\p
\v 34 Yesuusi cora asaanne barena kaalliyaawantta barekko xeesiide, “Taana kaallana koyyiyaa uray de7ooppe, barena kaddo; yaatiide bare masqqaliyaa tookkiide, taana kaallo. 
\v 35 Ayissi gooppe, bare shemppuwaa \f + \fr 8:35 \fr*\fq shemppuwaa: \fq*\ft Griikiyaa qaalaan izaawaa woy asaa shemppuwaa geetetti biletteedda.\ft*\f* ashshana koyyiyaa uray bayizzanawaa; shin ta dirawunne wonggalaa mishiraachchuwaa diraw bare shemppuwaa bayizziyaa uray ashshanawaa. 
\v 36 Itti uray sa7aan de7iyaa ubbabaa barew shiishshiide, bare shemppuwaa bayizzooppe, A ayaa maaddanee? 
\v 37 Itti uray bare shemppuwaa wozanaw ayaa immana danddayi? 
\v 38 Xoossaa ammanenna ha nagaranchcha yeletaa wodiyaan, itti uray taananinne ta qaalaan yeellatooppe, taanikka, Asaa Na7ay, qassi ta Aawuwaa bonchchuwan geeshsha kiitanchchatuwaanna yiyaa wodekka, aani yeellatana” yaageedda.
\c 9
\s Yesuusa Malay Laametteeddawaa Odiyaa Taarikiyaa
\r (Mat 17:1-13; Luq 9:28-36)
\p
\v 1 Yesuusi unttuntta, “Taani hinttenttoo tumuwaa gay; amareedda asatuu Xoossaa kawutethay wolqqaanna yiyaawaa be7ennaan hayqqennawanttu hawaan de7iino” yaageedda.
\p
\v 2 Yesuusi usuppun gallassaappe guyyiyan, barenanna Phexiroosa, Yayiqoobanne Yohaannisa akkiide, unttunttu xalalaa wolqqaama deriyaa bolla kesseedda; unttunttu sinthaan laametteedda; \x - \xo 9:2-7 \xo*\xt 2Ph 1:17-18\xt*\x* 
\v 3 A mayuukka phooleedda; sa7aan mayuwaa meecciyaa ooninne geeshshanaw danddayennawaa keenaa darii booxxeedda. 
\v 4 He heezzu Yesuusa kaalliyaawanttu, Eelaasinne Muse Yesuusanna haasiyaawantta be7eeddino.
\p
\v 5 Phexiroosi Yesuusa, “Tamaarissiyaawoo, nuuni hawaan de7iyaawe nuussi lo77a; nuuni heezzu daasatuwaa ittuwaa new, ittuwaa Musew, qassi ittuwaa Eelaasassi keexxana” yaageedda. 
\v 6 I waaganenttonne eribeenna; ayissi gooppe, ikka yokkonttukka darii yayyeeddino.
\p
\v 7 Hewaappe guyyiyan, shaarii yiide unttuntta kammina shaariyaappe, “Hawe taani siiqiyaa ta Na7aa; I giyaawaa sisite” giyaa qaalay yeedda. 
\v 8 Ellekka unttunttu yuushshi aathi xeelliyaa wode, Yesuusappe attin, haraa oonanne barenttu matan be7ibeykkino.
\p
\v 9 Unttunttu deriyaappe wodhdhishshin, Yesuusi unttuntta, “Taani, Asaa Na7ay, hayquwaappe denddana gakkanaw, hintte be7eeddabaa oossinne odoppite” yaagiide azazeedda.
\p
\v 10 I azazeeddawaa unttunttu, “ ‘Eeno’ giide, ha hayquwaappe denddiyaawaa giyaawe waagiyaawe” yaagiide, barenttu giddon haasayetteeddino.
\p
\v 11 Unttunttu Yesuusa, “Higgiyaa tamaarssiyaawanttu ayissi, ‘Eelaas kasetiide yaanaw bessee’ giinoo?” yaagiide oochcheeddino.
\p
\v 12 I zaariide yaageedda; “Tumakka, Eelaas kaset yiide, ubbabaa giigissee; yaatina, ayissi Xoossaa Maxaafay, ‘Asaa Na7ay darii waayyettananne ixettana’ yaagii? 
\v 13 Shin taani hinttenttoo oday; Eelaas yeedda; qassi aabay Xoossaa Maxaafan xaafetteeddawaadankka, asay A bare koyyeeddabaa ootheedda” yaageedda.
\s Yesuusi Iita Ayyaanay Oyqqeedda Na7aa Patheedda
\r (Mat 17:14-21; Luq 9:37-43)
\p
\v 14 Yesuusi, Phexiroosi, Yayiqoobinne Yohaannisi yokko Yesuusa kaalliyaawanttukko simmiide yiyaa wode, cora asay he kaalliyaawanttu yuushshuwaan eqqeeddawaanne higgiyaa tamaarissiyaa amareedda asatuu unttunttunna palumettiyaawantta be7eeddino. 
\v 15 He cora asay Yesuusa be7eedda wode maalaletti dagammiide, ellekka aakko woxxi yiide, A saroteedda. 
\v 16 Yesuusi barena kaalliyaawantta “Unttunttunna ayaa palumettiitee?” yaagiide oochcheedda.
\p
\v 17 He cora asaa giddoppe itti bitani zaariide, “Tamaarissiyaawoo, ta na7aa bollan haasayaa diggiyaa iita ayyaanay de7iyaa diraw, A neekko akkaade yaaddi. 
\v 18 Ha iita ayyaanay A oyqqiyaa wode ubbaan, A olee; A doonaannakka hoommuu paarottee; qassi achchaa garccissee; bollaakka zoolissee. Aappe ha iita ayyaanaa kessana mala, neena kaalliyaawanttoo odaaddi, shin kessanaw danddaybeykkino” yaageedda.
\p
\v 19 Yesuusi zaariide unttuntta, “Ammanenna ha wodiyaa asaw! Taani hinttenttunna awude gakkanaw de7anee? Qassi hinttenttubaa awude gakkanaw danddayanee? Na7aa taakko haa akki yiite” yaageedda. 
\v 20 Unttunttu na7aa aakko aheeddino; he iita ayyaanay Yesuusa be7eedda man77iyankka na7aa kokkorssii aggeedda; na7ay sa7aan kunddiide, doonaanna hoommuu goppu giishshin gonddoretteedda. 
\v 21 Yesuusi he na7aa aawuwaa, “Hawe ne na7aa oyqqoodeppe woysa wode gidanee?” yaagiide oochcheedda.
\p Na7aa aabbu, “I na7atethaan de7iyaa wodiyaappe doommeedda. 
\v 22 A wodhanaw daro wode tamaaninne haathaan oleedda; shin neeni danddayooppe, nuussi qarettaade nuuna maaddaarikkii” yaageedda.
\p
\v 23 Yesuusi A, “Neeni danddayooppe gay? Ammaniyaa asaw ubbabay danddayettee” yaageedda.
\p
\v 24 Ellekka na7aa aabbu bare kooshshaa dhoqqu oothiide, “Taani ammanay; shin gujja ammananaadan, taana maaddaarikkii” yaageedda.
\p
\v 25 Yesuusi asay dari dari biyaawaa be7iide, iita ayyaanaa, “Na7aa tullenne duude udeedda ayyaanaw, ha na7aappe kesa gaade neena ta azazay; qassi zaarethaade aani geloppa” yaageedda.
\p
\v 26 He iita ayyaanay waassiide, na7aa darissi kokkorssiide, aappe keseedda. Na7ay hayqqeeddawaa malatina, daro asay, “Na7ay hayqqeedda” yaageedda. 
\v 27 Shin Yesuusi na7aa kushiyaa oyqqiide denthina, na7ay denddi eqqeedda.
\p
\v 28 Yesuusi soy geleeddawaappe guyyiyan, A kaalliyaawanttu Yesuusa dumma, “Nuuni he iita ayyaanaa kessanaw ayissi danddaybeykkoo?” yaagiide oochcheeddino.
\p
\v 29 Yesuusi zaariide, “Hewaa malay woosappenne xoomaappe attin, harabaan kesanaw danddayenna” yaageedda.
\s Yesuusi Barena Gakkana Metuwaabaanne Hayquwaabaa Laa7enthuwaa Odeedda
\r (Mat 17:22-23; Luq 9:43-45)
\p
\v 30 Unttunttu hewaappe denddiide, Galiilaanna aadhdhiide beeddino; Yesuusi bare de7iyaasaa ooninne erana mala koyyibeenna. 
\v 31 Ayissi gooppe, I barena kaalliyaawantta “Taana, Asaa Na7aa, asay asaw aathiide immananne wodhana; taani qassi heezzu gallassaappe guyyiyan, hayquwaappe denddana” yaagiide tamaarissee.
\p
\v 32 Shin unttunttoo I giyaawe gelibeenna; qassi A oochchanawukka yayyeeddino.
\s Ubbaappe Aadhdhiyaawe Oonee?
\r (Mat 18:1-5; Luq 9:46-48)
\p
\v 33 Unttunttu Qifirinaahooma giyaa katamaa beeddino; soy geleeddawaappe guyyiyan, Yesuusi unttuntta, “Ogiyaan ayaa palumettiitee?” yaagiide oochcheedda. 
\v 34 Shin unttunttu biidde ogiyaan, “Nu giddon nu ubbaappe aadhdhiyaawe oone?” yaagiide palumetteedda diraw, co77u geeddino. 
\v 35 Yesuusi uttiide, tammanne laa77u barena kaalliyaawantta xeesiide unttuntta, “Ooninne sinthaw aadhdhana koyyooppe, ubbaappe guyye aadhdhiide, he ubbaw qooma gidanaw bessee” yaageedda.
\p
\v 36 Itti guutha na7aa oyqqiide, unttunttu giddon esseedda; he guutha na7aa idimmiide unttuntta, 
\v 37 “Hawanttu mala guutha naanaappe ittuwaa ta sunthan mokkiyaa ooninne taana mokkee; qassi taana mokkiyaa ooninne taana kiitteeddawaa mokkiyaawaappe attin, ta xalalaa mokkenna” yaageedda.
\s Yesuusi, “Nubaa Eqettenna Uray Nu Bagga” Yaageedda
\r (Luq 9:49-50)
\p
\v 38 Yohaannisi A, “Tamaarissiyaawoo, itti asay ne sunthan iita ayyaanatuwaa kessiyaawaa nuuni be7iide, nu bagga gidenna diraw, A diggeeddo” yaageedda.
\p
\v 39 Shin Yesuusi yaageedda; “Ooninne ta sunthan malaataa oothiide, ellekka ta bolla iitabaa haasayanaw danddayiyaawe bayinna diraw diggoppite; 
\v 40 ayissi gooppe, nubaa eqettenna uray nu bagga. 
\v 41 Taani hinttenttoo tumuwaa oday; hintte tawantta Kiristtoosawantta gidiyaa diraw, ooninne hinttenttoo ta sunthan buliyaa haathaa ushanaw immooppekka, bare gatiyaa akkanawaa.
\s Nagaraa Gaasuwaa
\r (Mat 18:6-9; Luq 17:1-2)
\p
\v 42 “Taana ammaniyaa ha guuthatuwaappe ittuwaa balethiya oonanne, gaacciyaa wogga woxaa A qoodhiyaan qachchiide, abbaan A oliyaawe aw lo77a. 
\v 43-44 Ne kushii neena balethooppe, qanxxa ola; neeni laa77u kushiyaanna \f + \fr 9:43-44 \fr*\ft Hara Geeshsha Maxaafaa bilethatuu, guxinii mule hayqqennasaanne qassi mulekka to7enna Gaannamiyaa tamaan, yaagee. 9:45, 47 xeellite.\ft*\f* qassi ubbakka to7enna Gaannamiyaa tamaan geliyaawaappe, duuxa kushiyaanna de7uwaa geliyaawe new lo77a. 
\v 45-46 Ne gedi neena balethooppe, qanxxa ola; neen laa77u gediyaanna ubbakka to7enna Gaannamiyaa tamaan yegettiyaawaappe, dooma gidaade de7uwaa geliyaawe new lo77a. 
\v 47-48 Ne ayfii neena balethooppe, wooca ola; neeni laa77u ayfiyaanna ubbakka to7enna Gaannamiyaa tamaan yegettiyaawaappe, itti ayfiyaanna Xoossaa kawutethaa geliyaawe new lo77a.
\p
\v 49 “Qumaan maxiniyaa yeggiyaawaadan, tamay asaa ubbaa bolla yegettana. 
\v 50 Maxinii lo77a; shin I mal77ana dhayooppe, zaariide A wooti mal77ethanitee? Hinttenttun maxinii de7o; \f + \fr 9:50 \fr*\fq Hinttenttun maxinii de7o: \fq*\ft Hawaa guussay Yesuusan ammaniyaawanttu barenttu ammanuwaappe denddo gaasuwan unttunttu bolla metuu gakkinttokka ittu ittuwanna sarotethaan de7anaw bessee.\ft*\f* yaatiide ittu ittuwaanna sarotethaan de7ite” yaageedda.
\c 10
\s Machchatto Yeddanaw Bessenna
\r (Mat 19:1-2; Luq 16:18)
\p
\v 1 Yesuusi hewaappe denddiide, Yorddaanoosa Shaafaappe hefintha bagganna Yihudaa gadiyaa beedda. Cora asay shirettiide aakko shiiqina, kase I oothiyaawaadankka he asaa tamaarissuwaa doommeedda.
\p
\v 2 Itti itti Parisaawatuu paaccanaw Yesuusakko yiide, “Itti asay bare machchatto yeddanaw nuussi higgii azazii?” yaagiide A oochcheeddino.
\p
\v 3 I zaariide, “Muse hinttentta waagi azazeeddee?” yaageedda.
\p
\v 4 Unttunttu, “Muse, ‘Itti asay bare machchatto paramaa immiide yeddo’ geedda” yaageeddino. \x - \xo 10:4 \xo*\xt Zar 24:1-4; Mat 5:13\xt*\x*
\p
\v 5 Yesuusi zaariide unttuntta, “Hinttenttu odina sisennawantta gidiyaa diraw, Muse ha azazuwaa hinttenttoo xaafeedda. 
\v 6 Shin Xoossay koyro medhdhiyaa wode, attuma asanne macca asa oothiide, unttuntta medhdheedda. \x - \xo 10:6 \xo*\xt Dom 1:27; 5:2\xt*\x* 
\v 7 Hewaa diraw, itti asay bare aabbanne bare daayo aggiide, bare machchattinna ittuwaa gidee; 
\v 8 unttunttu laa77atuu itti asho gidiino; hewaa diraw, unttunttu itti asa gidiyaawaappe attin, laa77u asa gidikkino. \x - \xo 10:7-8 \xo*\xt Dom 2:24\xt*\x* 
\v 9 Hewaa diraw, Xoossay ittippe gatheeddawaa asay shaakkoppo” yaageedda.
\p
\v 10 Unttunttu soy simmeedda wode, Yesuusa kaalliyaawanttu ha yewuwaabaa Yesuusa zaari oochcheeddino. 
\v 11 Yesuusi unttuntta, “Bare machchatto yeddiide, hararo akkiyaa uray ooninne izinna woshummee. 
\v 12 Qassi maccawunnakka bare asinaappe kesaade hara asinaa gelooppe woshummaw” yaageedda.
\s Yesuusi Guutha Naanaa Anjjeedda
\r (Mat 19:13-15; Luq 18:15-17)
\p
\v 13 Yesuusi guutha naanaa bochchana mala, itti itti asay naanaa aakko aheedda; shin Yesuusa kaalliyaawanttu he asaa seereeddino. 
\v 14 Yesuusi hewaa be7iide, barena kaalliyaawantta hanqqetteedda; unttuntta, “Guutha naanay taakko yiyaawantta diggoppite; ayissi gooppe, Xoossaa kawutethay hawanttu malaassa. 
\v 15 Taani hinttenttoo tumuwaa gay; Xoossaa kawutethaa guutha na7aadan akkenna uray ooninne he kawutethaa ubbakka gelenna” yaageedda. 
\v 16 Guutha naanaa idimmiide, bare kushiyaa unttunttu bolla huuphiyan huuphiyan wothiide, unttuntta anjjeedda.
\s Miishshaa Siiqussay Ahiyaa Metuwaa
\r (Mat 19:16-30; Luq 18:18-30)
\p
\v 17 Yesuusi baanaw keseedda wode, itti bitani woxxiidde yi A sinthan gulbbatiide, “Lo77o tamaarssiyaawoo, medhinaa de7uwaa laattanaw taani ayaa oothoo?” yaagiide A oochcheedda.
\p
\v 18 Yesuusi, “Ayissi taana lo77oo gay? Xoossaa xalalaappe attin, hara lo77uu ooninne baawa. 
\v 19 Xoossaa azazuwaa, ‘Wodhoppa; woshummoppa; wuu77oppa; wordduwaa markkattoppa; cimmoppa; ne aabbanne ne daayo bonchcha’ yaagiyaawaa eraasa” yaageedda. \x - \xo 10:19 \xo*\xt Kes 20:12-16; Zar 5:16-20\xt*\x*
\p
\v 20 Bitani Yesuusa, “Tamaarissiyaawoo, taani hewaa ubbaa na7atethaappe doommaade ha77i gakkanawukka naagay” yaageedda.
\p
\v 21 Yesuusi bitaniyaa doseedda; A caddi xeelliide, “New ittibay pacceedda; baade new de7iyaabaa ubbaa zal77aade, he miishshaa hiyyeesaw imma; neen saluwan durettana. Yaatowaappe guyyiyan yaade taana kaalla” yaageedda. 
\v 22 Shin bitani hewaa sisiide, I daro dure gidiyaa diraw, bare som77iyaa dhumissiide, nashettennaan aggiide beedda.
\p
\v 23 Yesuusi barena kaalliyaawantta yuushshi aathi xeelliide, “Daro dure asay Xoossaa kawutethaa gelanaw waani metanddeeshsha!” yaageedda.
\p
\v 24 A kaalliyaawanttu A haasayaa sisiide maalaletteeddino; shin Yesuusi qassikka unttuntta, “Naatoo, Xoossaa kawutethaa gelanaw wooti metanddeeshsha! \f + \fr 10:24 \fr*\fq wooti metanddeeshsha: \fq*\ft Hawaa itti itti bilethay barew de7iyaabaan ammanettiya asaa yaage.\ft*\f* 
\v 25 Dure asay Xoossaa kawutethaa gelanawaappe, gaaluu marppiyaa xoo7iyaanna aadhdhanawe matattee” yaageedda.
\p
\v 26 Yesuusa kaalliyaawanttu maalalettiide, “Yaatina, oone attanaw danddayiyaawe?” yaagiide ittu ittuwaa oochcheeddino.
\p
\v 27 Yesuusi unttuntta caddi xeelliide, “Hawe Xoossaw danddayettiyaawaappe attin, asaw danddayettenna; ayissi gooppe, Xoossaw ubbabaykka danddayettee” yaageedda.
\p
\v 28 Phexiroosi Yesuusa, “Be7a; nuuni nubaa ubbaa aggiide, neena kaalleeddo” yaageedda.
\p
\v 29 Yesuusi, “Taani hinttenttoo tumuwaa gay; ta dirawunne wonggalaa mishiraachchuwaa diraw, golliya woy ishatuwaa woy michchatuwaa, woy aawuwaa woy aatto woy machchatto, woy naanaa woy gadiyaa ageedda asay ooninne, 
\v 30 ha77i ha wodiyaan xeetu dakkuwaappe dariya golletuwaa, ishatuwaa, michchatuwaa, aatto, naanaa, gadiyaa, qassi metuwakka akkanawaa. Sinthappe yaana wodiyankka medhinaa de7uwaa akkanawaa. 
\v 31 Shin coratuu ha77i sinthan de7iyaawanttu guyye aadhdhana; qassi coratuu ha77i guyyen de7iyaawanttu sinthaw aadhdhana” yaageedda.
\s Yesuusi Barena Gakkana Metuwaabaanne Hayquwaabaa Heezzenthuwaa Odeedda
\r (Mat 20:17-19; Luq 18:31-34)
\p
\v 32 Unttunttu Yeerusalaame biidde, ogiyaan de7iino; Yesuusi barena kaalliyaawanttuuppe sinthanna hamettee. Unttunttu maalaletteeddino; A kaalliyaawanttu yayyeeddino. Zaariide tammanne laa77u barena kaalliyaawantta gaxaa kessiide, barena gakkanabaa dummayiide unttunttussi hawaadan yaagiide odeedda; 
\v 33 “Be7ite; nuuni Yeerusalaame ha77i kesoytte; yaani taana, Asaa Na7aa, qeesatuwaa kaappatuwassinne Muse higgiyaa tamaarssiyaawanttussi aathiide immana. Unttunttu ta bollan hayquwaa pirddaa pirddana; qassi Ayihuda gidenna asaassikka taana aathiide immana. 
\v 34 He Ayihuda gidenna asay ta bolla qilliiccananne cuchchana; taana lissuwan shocananne wodhana; taani qassi heezzu gallassaappe guyyiyan, hayquwaappe denddana.”
\s Yayiqoobinne Yohaannisi Woosseedda Woosaa
\r (Mat 20:20-28)
\p
\v 35 Zabiddiyoosa naanay Yayiqoobinne Yohaannisi Yesuusakko yiide, “Tamaarissiyaawoo, nuuni neena woossiyaabaa ubbabaa nuussi oothaarikkii” yaageeddino.
\p
\v 36 Yesuusi unttuntta, “Taani hinttenttoo ayaa oothoo?” yaageedda.
\p
\v 37 Unttunttu A, “Ne bonchcho kawutethaan neeni uttiyaa wode, nuuppe ittuwaa neeppe ushechcha bagganna qassi ittuwaa haddirssa bagganna utissaarikkii” yaageeddino.
\p
\v 38 Shin Yesuusi unttuntta, “Hinttenttu ayaa woossanaw bessinttokka erikkita; taani ushanaw bessiyaa metuwaa xuu7aa ushanaw danddayiitee? Qassi taani xammaqettanaw bessiyaa xinqqataa \f + \fr 10:38 \fr*\fq xinqqataa: \fq*\ft Hawaa guussay Yesuusa gakkeedda metuwaa xu7aa guussaa.\ft*\f* xammaqettanaw danddayiitee?” yaageedda.
\p
\v 39 Hewaappe guyye unttunttu zaariide, “E danddayeetto” yaageeddino.
\p Yesuusi qassi, “Taani ushanaw bessiyaa metuwaa xuu7aa hintte ushana; taani xammaqettanaw bessiyaa xinqqataakka hintte xammaqettana. 
\v 40 Shin taappe ushechcha baggannanne haddirssa bagganna uttanawantta dooriyawe taana gidikke; shin he sa7ay Xoossay immanaw giigissi wotheeddawanttussa” yaageedda.
\p
\v 41 Yokko tammu Yesuusa kaalliyaawanttu hewaa siseedda wode, Yayiqoobanne Yohaannisa hanqqetteeddino. 
\v 42 Yesuusi unttuntta ubbaa barekko xeesiide, hawaadan yaageedda; “ ‘Ayihuda gidennawantta mooddiyaawantta’ giide qoppiyaawanttunne hewantta kaalethiyaa asatuu barenttu asaa mooddiyaawaa eriita. 
\v 43 Shin hintte giddon hewaa mala gidenna; hintte giddon woggatana koyyiyaa ooninne hinttenttoo qoomaa gidanaw bessee. 
\v 44 Qassi hintte giddon ubbaappe bolla gidana koyyiyaa ooninne hintte ubbaw ayille gidanaw bessee. 
\v 45 Ayissi gooppe, haray atto taani, Asaa Na7aykka, asaw oothanawunne coratuwaa wozanaw yeeddawaappe attin, asay taw oothana mala yabeykke” yaageedda.
\s Yesuusi Qooqaa Barxxamoosa Ayfiyaa Patheedda
\r (Mat 20:29-34; Luq 18:35-43)
\p
\v 46 Unttunttu Iyarkko giyaa katamaa beeddino; Yesuusi barena kaalliyaawanttunnanne cora asaanna Iyarkkoppe kesishshin, Ximoosa na7ay qooqay, Barxxamoosa giyaawe, ogiyaa doonan woossiidde utteedda. 
\v 47 Barxxamoos Naazireetiyaa Yesuusa gideeddawaa sisiide, bare kooshshaa dhoqqu oothiide, “Daawite na7aa \f + \fr 10:47 \fr*\fq Daawite na7aa: \fq*\ft Ayihude asatuu Xoossaan Okettowe Daawite zerethaappe yelettanawaa yaagiide qooppiyaa diraw, Xoossaan Okettowe “Daawite na7aa” yaagetti xeesettee.\ft*\f* Yesuusaa, taana maaraarikki!” yaagussaa doommeedda.
\p
\v 48 Cora asay A, “Hayzza!” giide hanqqetteedda.
\p Shin, I bare kooshshaa kasewaappekka darissi dhoqqu oothiide, “Daawite na7aw, taana maaraarikki!” yaageedda.
\p
\v 49 Yesuusi ogiyaan eqqiide, “A haa xeesite” yaageedda.
\p Unttunttu qooqaa, “Aynne baawa; dendda eqqa; neena xeesee” yaagiide xeeseeddino. 
\v 50 Qooqay bare mayuwaa olii aggiide, guppi denddi eqqiide, Yesuusakko beedda.
\p
\v 51 Yesuusi A, “Taani new ayaa oothanaw koyyay?” yaageedda.
\p Qooqay, “Tamaarissiyaawoo, taani xeellanawaa koyyay” yaageedda.
\p
\v 52 Yesuusi A, “Ba; ne ammanuu neena patheedda” yaageedda. Elekka A ayfii xeellii aggina, ogiyaan Yesuusa kaallii aggeedda.
\c 11
\s Yesuusi Wolqqaama Bonchchuwan Yeerusalaame Geleedda
\r (Mat 21:1-11; Luq 19:28-40; Yoh 12:12-19)
\p
\v 1 Unttunttu Yeerusalaame matiidde, Debre Zayte Deriyaa matan de7iyaa Beetefaagenne Biitaaniyaa gakkeeddino; Yesuusi barena kaalliyaawanttuppe laa77uwaa sinthaw kiittiide, 
\v 2 “Hinttenttuppe sinthan de7iyaa heraa biite; yaa gelosaanna ooninne ubba toggibeenna qashuwan de7iyaa hare maraa hintte demmana; A billi haa akkiide yiite. 
\v 3 Ooninne hinttentta, ‘Hewaa ayissi oothite?’ yaagiide oochchooppe, ‘Godaw \f + \fr 11:3 \fr*\fq Godaa: \fq*\ft Hawaa guussay hariyaa godaa.\ft*\f* hawe koshshee; ellekka zaari haa yeddanawaa’ yaagite” yaageedda.
\p
\v 4 Unttunttu biide, hare maraa penggiyaa matan ogiyaan qachchi wotheeddawaa demmiide billeeddino. 
\v 5 Hewaan eqqeedda itti itti asatuu unttuntta, “Hare maraa wootanaw billiitee?” yaageeddino. 
\v 6 Yesuusa kaalliyaawanttu Yesuusi barentta azazeeddawaa odina, asatuu yeddii aggeeddino. 
\v 7 Unttunttu hare maraa Yesuusakko ahiide, barenttu mayuwaa A zokkiyaan wotheeddino; Yesuusi he hare maraa toggeedda. 
\v 8 Cora asay barenttu mayuwaa ogiyaan hiixxeedda; qassi harantuu mithaa haythaa kar kariide, ogiyaan hiixxeeddino. 
\v 9 Yesuusappe sinthanna hamettiyaa asaynne A geeduwaa kaalliyaa asay barenttu kooshshaa dhoqqu oothiide,
\q1 “Xoossay galatetto!
\q2 Godaa sunthan yiyaawe anjjetteeddawaa. \x - \xo 11:9 \xo*\xt Maz 118:25-26\xt*\x*
\q1
\v 10 Godaa sunthan yiyaa nu aawuwaa
\q2 Daawite kawutethay anjjetteeddawaa.
\q1 Saluwaa ubbaappe bolla saluwan
\q2 de7iyaa Xoossay galatetto”
\m yaageeddino.
\p
\v 11 Yesuusi Yeerusalaame biide, Geeshsha Golliyaa geleedda; qassi ubbabaa yuuyyi yuuyyi xeelleeddawaappe guyyiyan, sa7ay qammiyaa diraw, tammanne laa77u Yesuusa kaalliyaawanttunna Biitaaniyaa beedda.
\s Yesuusi Sheqqeedda Balasiyaa Mithatto
\r (Mat 21:18-19)
\p
\v 12 Wonttetha gallassi unttunttu Biitaaniyaappe kesiide biishshin, Yesuusi koshatteedda. 
\v 13 Haakuwan itti balasiyaa giyaa mithatto haythaa mayya utteeddawunno be7iide, ooni eri I bolla ayfii beettooppenne giide, be7anaw izikko beedda; shin izikko I biyaa wode, haythaa xalalaappe attin, aynne ayfiyaa demmibeenna; ayissi gooppe, balasii ayfiyaa wodii gakkibeenna. 
\v 14 Yesuusi he balasatto, “Neeppe shirettiide medhinaw ooninne ayfiyaa mooppo” yaageedda. Yesuusa kaalliyaawanttu I giyaawaa siseeddino.
\s Yesuusi Geeshsha Golliyan Zali77iyaawantta Kesseedda
\r (Mat 21:12-17; Luq 19:45-48; Yoh 2:13-22)
\p
\v 15 Unttunttu Yeerusalaame beeddino; Yesuusi Geeshsha Golliyaa geliide, hewaan zali77iyaawanttanne shammiyaawantta kare yederssuwaa doommeedda; qassi miishshaa laammiyaawanttu xaraphpheezaanne dogommuwaa zali77iyaawanttu oydiyaa aathi yeggiide, 
\v 16 ooninne ayentto tookkiide, Geeshsha Golliyaa gibbiyaa giddonna aadhdhanawaa diggeedda. 
\v 17 Yesuusi asaa hawaadan yaagiide tamaarisseedda: “Xoossaa Maxaafan, ‘Ta golli Ayihuda gidenna asay ubbay Xoossaa woossiyaa golle geetettana’ yaagettiide xaafeetti utteedda; shin hintte A bonqqanchchatuu qosettiyaa gonggoluwaa kesseeddita.” \x - \xo 11:17 \xo*\xt Isa 56:7; Erm 7:11\xt*\x*
\p
\v 18 Qeesatuwaa kaappatuunne Muse higgiyaa tamaarssiyaawanttu hewaa sisiide, A wodhana ogiyaa koshshaa doommeeddino; shin cora asay I tamaarissiyaawaan maalalettiyaa diraw, aw yayyeeddino.
\p
\v 19 Sa7ay omarsseedda wode, Yesuusinne A kaalliyaawanttu katamaappe gaxaa keseeddino.
\s Balasiyaa Giyaa Mithatta Melaaddu
\r (Mat 21:20-22)
\p
\v 20 Unttunttu wonttetha gallassi guura ogiyaanna aadhdhiidde, he balasatta xaphuwaanna meladiggeeddawunno be7eeddino. 
\v 21 Phexiroosi hassayiide, “Tamaarissiyaawoo, be7a; neen sheqqeedda balasatta meladiggaaddu” yaageedda.
\p
\v 22 Yesuusi zaariide, unttuntta hawaadan yaageedda; “Xoossaa ammanite. 
\v 23 Taani hinttenttoo tumuwaa gay; ooninne bare wozanaan sidhennaan bare geeddabay hananawaa ammaniide, ha deriyaa, ‘Denddaade abbaan kundda’ gooppe hanana. 
\v 24 Hewaa diraw, Xoossaa hintte woossiyaabaanne oochchiyaabaa ubbaa akkidiggowaadan ammanite; hintte akkana. 
\v 25 Xoossaa woossanaw hintte eqqiyaa wode, saluwan de7iyaa hintte Aawuu hintte nagaraa atto gaana mala, ooninne hinttentta naaqqeeddabay de7ooppe, aw atto giite. 
\v 26 Shin asaa nagaraa hintte atto gaana dhayooppe, saluwan de7iyaa hintte Aawuukka hintte nagaraa hinttenttoo atto geenna.”
\s Yesuusi Ayaa Maataani Oothii Giyaa Ooshaa
\r (Mat 21:23-27; Luq 20:1-8)
\p
\v 27 Unttunttu qassikka Yeerusalaame beeddino; Yesuusi Geeshsha Golliyan hamettishshin, qeesatuwaa kaappatuu, Muse higgiyaa tamaarissiyaawanttunne cimatuu Yesuusakko yeeddino. 
\v 28 A, “Neeni hawaa oothanaw new ay maatay de7ii? Woy new ha maataa immeeddawe oone?” yaageeddino.
\p
\v 29 Yesuusi zaariide unttuntta, “Taanikka hinttentta ittibaa oochchana; taw odite; taani qassi hawaa ay maataan oothaytantto, hinttenttoo odana. 
\v 30 Yohaannisi xammaqiyaa maataa akkeeddawe Xoossaappeeyee woy asaappee? Taw odite” yaageedda.
\p
\v 31 Unttunttu barenttu giddon palumaa doommiide, “Nuuni, ‘Xoossaappe yeedda’ yaagooppe, I nuuna, ‘Yaatina, Yohaannisi odeeddawaa ayissi ammanibeykkitee?’ yaagana. 
\v 32 Shin, ‘Asaappe yeedda gaanee?’ ” yaageeddino; qassi asay ubbay Yohaannisi nabiyaa gideeddawaa eriyaa diraw, asaw yayyeeddino. 
\v 33 Hewaa diraw, unttunttu Yesuusaw, “Nuuni erokko” yaagiide zaareeddino;
\p Yesuusi, “Taanikka hawaa ay maataan oothaytantto, hinttenttoo odikke” yaageedda.
\c 12
\s Woyiniyaa Turaa Tokkiyaa Oosanchchatuwaa Leemisuwaa
\r (Mat 21:33-46; Luq 20:9-19)
\p
\v 1 Yesuusi unttunttoo oduwaa leemisuwan yaagiide doommeedda; “Itti bitani woyiniyaa giyaa turaa tokkiide, dirssaa yuushshi aathiide direedda; qassi he woyiniyaa gumi77iyaa ollaakka bookkeedda; hewaa naagiyaa asaw naagiyaasaa keexxeedda; hewaappe guyyiyan, kothaa oothiyaa asaw immiide, hara gade beedda. \x - \xo 12:1 \xo*\xt Isa 5:1-2\xt*\x* 
\v 2 Woyiniyaa ayfiyaa maxiyaa wodii gakkina, barena gakkiyawaa akkiide yaana mala, itti qoomaa bare kothaawatuwaakko kiitteedda. 
\v 3 Kothaa oothiyaawanttu A qoomaa oyqqi wadhdhiide, kushe mela yeddeeddino. 
\v 4 Laa7ethuwaa hara qoomaa unttunttukko kiitteedda; unttunttu he qoomaa huuphiyaa phalqqiide pokkissi yeddeeddino. 
\v 5 Woyiniyaa turaa goday qassikka hara qoomaa kiitteedda; he qoomaa wodheeddino; qassi hara coratuwakka hewaadan ootheeddino; ittuwaa ittuwaa wadhdhiide, haratuwaa wodheeddino.
\p
\v 6 “Woyiniyaa turaa godaw kiittanaw ubbaappe wurssethaan I darii siiqiyaa A na7aa xalalay atteedda; I, ‘Unttunttu ta na7aa bonchchennaan aggikkino’ giide, bare na7aa unttunttukko kiitteedda.
\p
\v 7 “Shin kothaa oothiyaawanttu barenttu giddon, ‘Laattanawe hawaa; biide A wodhoytte; aw de7iyaawe nuwaa gidana!’ yaageeddino. 
\v 8 Na7aa oyqqi wodhiide, A anhaa woyiniyaa turaa giddoppe gaxaa kessi oleeddino.
\p
\v 9 “Simmi woyiniyaa turaa goday wootanee? Yiide he kothawatuwaa wodhi wurssiide, woyiniyaa turaa kothaa oothiyaa hara asaw immanawaa.
\q1
\v 10-11 ‘Gimbbiyaawanttu kadhi ixxeedda shuchchay
\q1 godaa xaphuwaa minissiyaa,
\q2 ubbaappe aadhdhiyaa shuchcha gideedda.
\q1 Hawe Goday ootheeddawaa;
\q2 qassi nuunakka maalalissiyaawaa’
\q1 yaagiyaawaa Xoossaa maxaafaappe nabbabibeykkitee?”
\m yaageedda. \x - \xo 12:10-11 \xo*\xt Maz 118:22-23\xt*\x*
\p
\v 12 Qeesatuwaa kaappatuu, higgiyaa tamaarissiyaawanttunne cimatuu Yesuusi he leemisuwaa barenttun leemiseeddawaa ereedda diraw, A oyqqanaw koyyeeddino; shin asaw yayyiide, bashi beeddino.
\s Giiraa Giiranee Agganee Giyaa Ooshaa
\r (Mat 22:15-22; Luq 20:20-26)
\p
\v 13 Qassi A haasayaappe balaa demmana mala, Parisaawatuwaappenne Heroodisa baggatuwaappe \f + \fr 12:13 \fr*\fq Heroodisa baggatuwaa: \fq*\ft Hawantta guussay hewode de7iyaa kawutethaa poletikaa bagganna kase wogga Heroodisanne A na7aa Herood Anttiphaasa baggatuwanne unttuntta kaalliyaa asatuwaa.\ft*\f* amareeddawanttu aakko kiittina yiide, 
\v 14 “Tamaarissiyaawoo, neeni tumuwaa haasayiyaawaanne asaappe asaa shaakkeennawaa nuuni ereetto; ayissi gooppe, neeni asaa dummayakka; qassi Xoossaa ogiyaa tumatethaan tamaarissaa. Nuuni Roomaa Kaatiyaa Qeesaarew giiraa giiriyaawe wogeeyee woga gidennee? Giiraa giiraneeyee digganee?” yaageeddino.
\p
\v 15 Shin unttunttu lo77a malatiyaa iita asaa gideeddawaa Yesuusi eriide, “Taana ayissi paacciitee? Itti santtimiyaa haa taakko ahite; taani ane be7ana” yaageedda. 
\v 16 Unttunttu aw aheeddino; “Ha malaynne sunthay oowee?” yaagiide unttuntta oochcheedda.
\p Unttunttu, “Qeesaarewaa” yaageeddino.
\p
\v 17 Yesuusi zaariide unttuntta, “Yaatooppe, Qeesaarewaa Qeesaaressi, Xoossaawaa Xoossaassi immite” yaagina unttunttu aabaa maalaletteeddino.
\s Hayquwaappe Dendduwaa Ooshaa
\r (Mat 22:23-33; Luq 20:27-40)
\p
\v 18 Hayqqeedda asay denddenna giyaa Saduqaawanatuwappe itti itti asatuu Yesuusakko yiide, hawaadan yaagiide, A oochcheeddino; 
\v 19 “Tamaarissiyaawoo, Muse nuussi higgiyaa xaafiidde, ‘Machchatto akkeedda asay na7aa yelennaan hayqqooppe, he hayqqeeddawaa ishay A machchatto laattiide, bare ishaw na7aa yelanaw bessee’ yaagiyaawaa xaafeedda. \x - \xo 12:19 \xo*\xt Zar 25:5\xt*\x* 
\v 20 Itti wode laappu ishatuu de7iyaawanttuppe bayray machchatto akkiide, na7aa yelennaan hayqqeedda. 
\v 21 Laa7ethiyaa ishay izo akkeedda; ikka na7aa yelennaan hayqqeedda; heezzenthiyaawekka hewaadan haneedda. 
\v 22 Laappunatuukka izo akkiide, na7aa yelennaan hayqqeeddino; ubbaappe guyyiyan, qassi he mishiratta hayqqaaddu. 
\v 23 Yaatina, hayqqeedda asay hayquwaappe denddiyaa wode, iza unttunttuppe haqawoo machche gidanee? Ayissi gooppe, laappunatuukka izo akkeeddino”.
\p
\v 24 Yesuusi zaariide unttuntta, “Hinttenttu balettiyaawe, Xoossaa Maxaafatuwaanne A wolqqaa erenna diraassa! 
\v 25 Ayissi gooppe, hayqqeedda asay hayquwaappe denddiyaa wode, saluwan de7iyaa kiitanchchatuwaa mala gidanaappe attin, attuma asaynne akkenna; macca asaynne gelenna. 
\v 26 Shin hayqqeeddawanttu dendduwaabaa gidooppe, Muse maxaafan xaafetteedda xaragay miyaa buuraabaa odiyaa sa7aan, Xoossay Musa, ‘Taani Abraahaame Xoossaa, Yisaaqa Xoossaa, Yayiqooba Xoossaa’ gidiyaawaa ubbakka nabbabibeykkitee? \x - \xo 12:26 \xo*\xt Kes 3:6\xt*\x* 
\v 27 I paxa de7iyaawanttu Xoossaa gidiyaawaappe attin, hayqqeeddawanttu Xoossaa gidenna; hintte darissi baleeddita” yaageedda.
\s Ubbaappe Aadhdhiyaa Azazuwaa
\r (Mat 22:34-40; Luq 10:25-28)
\p
\v 28 Higgiyaa tamaarissiyaawanttuppe ittu unttunttu palumettiyaawaa shiiqiide siseedda; qassi Yesuusi unttunttoo lo77o zaareeddawaa sisiide, “Azazuwaa ubbaappe aadhdhiyaa azazuu haqawee?” yaagiide Yesuusa oochcheedda.
\p
\v 29 Yesuusi zaariide, A “Azazuwaa ubbaappe aadhdhiyaa azazuwaa, ‘Israa7eeliyaa asay sisite, Goday nu Xoossay itti Godaa. \x - \xo 12:29 \xo*\xt Zar 6:4-5\xt*\x* 
\v 30 Hinttenttu Godaa hintte Xoossaa hintte kumentha wozanaappe, hintte kumentha shemppuwaappe, hintte kumentha qofaappe, hintte kumentha wolqqaappe siiqite’ yaagee. 
\v 31 Qassi azazuwaa ubbaappe aadhdhiyaa laa7entho azazuu hawaa; ‘Neeni ne shooruwaa ne huuphiyaadan siiqa’ giyaawaa; hawanttuppe aadhdhiyaa hara azazuu baawa” yaageedda. \x - \xo 12:31 \xo*\xt Wog 19:18\xt*\x*
\p
\v 32 Higgiyaa tamaarissiyaawe Yesuusa yaageedda; “Tamaarissiyaawoo, tumuwaa gaadda; neeni ‘Xoossay itti Xoossa xalala. Aappe attin, haray baawa’ geeddawe tuma. \x - \xo 12:32 \xo*\xt Zar 4:35\xt*\x* 
\v 33 Xoossaa kumentha wozanaappe, kumentha qofaappenne kumentha wolqqaappe dosiyaawenne qassi bare shooruwaakka bare huuphiyaadan siiqiyaawe, guuddiyaa yarshshuwaappenne hara yarshshuwaa ubbaappe aadhdhee” yaageedda. \x - \xo 12:33 \xo*\xt Hos 6:6\xt*\x*
\p
\v 34 Yesuusi higgiyaa tamaarssiyaawaa zaaruu aadho eranchcha asaa zaaruwaa gideeddawaa be7iide, “Neeni Xoossaa kawutethaappe haakkabeykka” yaageedda; hewaappe guyyiyan, Yesuusa harabaa oochchanaw ooninne xalibeenna.
\s “Yesuusi O Na7ee” Yaagiyaa Ooshaa
\r (Mat 22:41-46; Luq 20:41-46)
\p
\v 35 Yesuusi Geeshsha Golliyan tamaarissiidde, “Higgiyaa tamaarssiyaawanttu Kiristtoosa wooti Daawite na7aa giinoo? 
\v 36 Daawite barena Geeshsha Ayyaanay haasayissina,
\q ‘Goday ta Godaa, “Taani ne morkketuwaa
\q2 neeni yedhdha eqqiyaabaa oothana gakkanaw,
\q hawaan taappe bonchchettaade ushechcha bagganna utta” geedda’
\m yaageedda. \x - \xo 12:36 \xo*\xt Maz 110:1\xt*\x* 
\v 37 Daawite bare huuphew Kiristtoosa, ‘Godaa’ giide xeesooppe, yaatina, Kiristtoosi waaniide, Daawite na7aa gidii?” yaageedda.
\p Cora asay Yesuusi giyaawaa nashechchaan siseedda.
\s Yesuusi, “Muse Higgiyaa Tamaarissiyaawanttuppe Naagettite” Yaageedda
\r (Mat 23:1-36; Luq 20:45-47)
\p
\v 38 Yesuusi tamaarissiidde, “Higgiyaa tamaarissiyaawanttuppe naagettite; unttunttu adussa mayuwaa mayyiide yuuyyiyaawaanne geyaa heerankka asay unttuntta bonchchiide sarotiyaawaa dosiino. 
\v 39 Unttunttu Ayihuda woosa golletuwaan darii lo77iyaa oydiyaa dosiino; qassi asay barentta imathatethaan mokkiyaasankka bonchcho sa7aa dosiino. 
\v 40 Unttunttu am77etu golliya bonqqiidde, barenttoo lo77a malatanaw Xoossaa woosaa adussiino; unttunttu ubbaappe aadhdhiyaa muraa akkanawantta” yaageedda.
\s Am77atti Mixuwaataa
\r (Luq 21:1-4)
\p
\v 41 Yesuusi Geeshsha Golliyan imotaa yeggiyaa saaxniyaa matan uttiide, asay bare miishshaa he saaxniyaan yeggiyaawaa be7eedda; cora dure asay daro miishshaa he saaxniyaan yeggeeddino. 
\v 42 Itti hiyyeesaa am77atta yaade, itti santtimiyaan laamettiyaa laa77u sembberatuwaa he saaxniyaan yeggaaddu. 
\v 43 Yesuusi barena kaalliyaawantta xeesiide, “Taani hinttenttoo tumuwaa gay; imotaa saaxniyaan yeggeedda asaa ubbaappe ha hiyyeesaa am77atta darissaade yeggaaddu. 
\v 44 Ayissi gooppe, haratuu ubbay barenttoo palaheedda miishshaappe yeggeeddino; shin iza bare pacaappe, barew de7iyaa de7uwaa mulekka immaa aggaaddu” yaageedda.
\c 13
\s Yesuusi Geeshsha Golli Kolettanawaa Kasetiide Odeedda
\r (Mat 24:1-2; Luq 21:5-6)
\p
\v 1 Yesuusi Geeshsha Golliyaappe kesishshin, A kaalliyaawanttuppe ittu A, “Tamaarissiyaawoo, hawe aybe lo77o shuchchatenttonne qassi aybe lo77o shuchchaa gollatuwaa be7ay!” yaageedda.
\p
\v 2 Yesuusi zaariide, “Ha wolqqaama shuchchaa gollatuwaa be7ay? Ha gollatuwaan de7iyaa itti shuchchaynne attennaan ubbay kolettana” yaageedda.
\s Goday Yaanaappe Kasetiide Gakkana Yederssuwaanne Waayyiyaa
\r (Mat 24:3-14; Luq 21:7-19)
\p
\v 3 Yesuusi Geeshsha Golliyaappe hini bagganna Debre Zayte Deriyaa bollan utteedda wode, Phexiroosi, Yayiqoobi, Yohaannisinne Inddiraasi barenttu xalala aakko yiide A, 
\v 4 “Hewe awude hananentto, nuussi odaarikkii; qassi hewe ubbay polettana wodiyaa erissiyaa mallatuu ayaa gidanee?” yaagiide oochcheeddino.
\p
\v 5 Yesuusi qassi unttunttoo hawaadan yaagiide, oduwaa doommeedda; “Hinttentta ooninne balethenna mala naagettite. 
\v 6 Cora asatuu ta sunthan, ‘Taani Kiristtoosa’ yaagiidde yaanawaa; cora asaa balethana. 
\v 7 Matan de7iyaa olaa kooshshaanne haakuwaan de7iyaa olaa oduwaa hintte sisiyaa wode, hirggoppite; hewaa malabay hananaw bessee; shin wurssethay bira. 
\v 8 Ayissi gooppe, itti gade asay hara gade asaanna olettana; qassi itti kawutethay hara kawutethaanna olettana; biittaa qaathay ubbasan de7ana; koshaykka de7ana; shin hewe koyro yeluwaa oythaa mala.
\p
\v 9 “Shin hintte hinttenttu huuphew naagettite; ayissi gooppe, asay hinttentta oyqqiide, pirdda gollew aathiide immana; qassi bare Ayihuda woosa golletuwanikka hinttentta lissuwan shocana; gadiyaa mooddiyaawanttu sinthaaninne kaatatuwaa sinthan ta diraw hintte markkattanaw eqqana. 
\v 10 Mishiraachchuwaa qaalay koyronna asaw ubbaw odettidigganaw bessee. 
\v 11 Unttunttu hinttentta pirdda golle ahiyaa wodenne aathiide immiyaa wode, wooti haasayanitentto koyronna hirggoppite; he saatiyaan Xoossay hinttenttoo immiyaabaa haasayite. Ayissi gooppe, Geeshsha Ayyaanay haasayanaappe attin, haasayiyaawanttu hinttentta gidikkita.
\p
\v 12 “Ishay bare ishaa, aawuu bare na7aa wodhissana; qassi naanay barenttu aawatuwa bollaninne barenttu aayetuwaa bolla denddiide, unttuntta wodhissana. 
\v 13 Asay ubbay hinttentta ta sunthaa diraw ixxana; shin wurssethay gakkanaw gencciyaawe attana.
\s Yeerusalaame Gakkana Wolqqaama Iita Metuwaa
\r (Mat 24:15-28; Luq 21:20-24)
\p
\v 14 “Shin nabiyaa Daaneel odeedda bashshaa tunatethay eqqanaw bessennasan eqqishshin hintte be7iyaa wode, hewe waagiyaawentto, nabbabiyaawe akeeko; Yihudaa gadiyaan he wode de7iyaawanttu deriyaakko betino. \x - \xo 13:14 \xo*\xt Dan 9:27; 11:31; 12:11\xt*\x* 
\v 15 Golliyaa huuphiyan de7iyaa uraykka ittibaa akkanaw duge wodhdhiide, bare soy geloppo. 
\v 16 Gaden de7iyaawekka bare mayuwaa akkanaw guyye simmoppo. 
\v 17 He wode shahaara maccawanttoonne dhanthiyaa maccawanttoo aayyeero. 
\v 18 Shin hawe ubbay haniyaa wodii balgguwaa gidenna mala, Xoossaa woossite; 
\v 19 ayissi gooppe, Xoossay sa7aa koyro medhdheeddawaappe doommiide, ha77i gakkanaw, ubbakka de7ibeenna metuu, qassi hawaappe sinthawukka ubba de7enna metuu asaa bolla he wode de7ana. \x - \xo 13:19 \xo*\xt Dan 12:1; Sax 7:14\xt*\x* 
\v 20 Goday he gallassatuwaa payduwaa guuthiyaawe baawentto, asaa gideedda ooninne attenna; shin I bare dooreedda asatuwaa diraw, he gallassatuwaa payduwaa guutheedda.
\p
\v 21 “He wode ooninne hinttentta, ‘Be7ite; Kiristtoosi hawaan de7ee’ woy, ‘Be7ite; Kiristtoosi hewaan de7ee’ yaagooppe, hewaa ammanoppite. 
\v 22 Ayissi gooppe, worddanchcha Kiristtoosatuunne worddo nabatuu denddiide barenttoo danddayettooppe, haray atto Xoossay dooreeddawanttakka balethanaw malaataanne maalalissiyaabaa bessana. 
\v 23 Shin hintte naagettite; taani hinttenttoo ubbabaa kasetaade odaaddi.
\s Kiristtoosa Laa7entho Yuussaa
\r (Mat 24:29-31; Luq 21:25-28)
\p
\v 24 “Shin he wode he waayyiyaappe guyyiyan,
\q1 away dhumaana;
\q2 agenay poo7iyaawaa aggana; \x - \xo 13:24 \xo*\xt Isa 13:10; Hiz 32:7; Iyu 2:10,31; 3:15; Sax 6:12\xt*\x*
\q1
\v 25 xoolinttatuu saluwaappe kunddana;
\q2 qassi saluwan de7iyaa wolqqatuukka qaaxettana. \x - \xo 13:25 \xo*\xt Isa 34:4; Iyu 2:10; Sax 6:13\xt*\x*
\m
\v 26 He wode taani, Asaa Na7ay, wolqqaama wolqqaannanne bonchchuwaanna shaariyaa giddonna yiishshin, unttunttu be7ana. \x - \xo 13:26 \xo*\xt Dan 7:13; Sax 1:7\xt*\x* 
\v 27 He wode taani kiitanchchatuwaa sa7aa oyddu bagga kiittana; sa7aa gaxaappe saluwaa gaxaa gakkanaw, Xoossay dooreedda asaa shiishshana.
\s Wodiyaa Wurssethay Gakkeeddawaa Malaataa Bessiyaa Balasiyaa Mithatto
\r (Mat 24:32-35; Luq 21:29-33)
\p
\v 28 “Leemisuwaa balasatto giyaa mithattippe tamaarite; balasatta aaciya wodenne izi haythay haytiyaa wode, bonii mateeddawaa hintte eriita. 
\v 29 Hawaadankka hintte he ubbabay haniyaawaa be7iyaa wode, I \f + \fr 13:29 \fr*\fq I: \fq*\ft Yesuusa guussaa.\ft*\f* matattiide penggiyaa shiiqeeddawaa \f + \fr 13:29 \fr*\fq matiide penggiyaa shiiqeeddawaa: \fq*\ft Guussay, Yesuusa yuussay mateedda guussaa.\ft*\f* erite. 
\v 30 Taani hinttenttoo tumuwaa oday; ha ubbabay hanana gakkanaw, ha wodiyaa yeletay hayqqidiggenna. 
\v 31 Saluunne sa7ay aadhdhana; shin ta qaalay ubbakka aadhdhenna.
\s Wurssetha Gallassaanne Saatiyaa Ooninne Erenna
\r (Mat 24:36-44)
\p
\v 32 “Shin he gallassaanne he saatiyaa Aawuwaa xalalaappe attin, haray atto saluwan de7iyaa kiitanchchatuwaa gidina, woy taana Na7aa gidinakka ooninne eriyaabay baawa. 
\v 33 He wodii awude gidanentto, hintte erenna diraw, naagettite; minnite; Xoossaa woossite. 
\v 34 Ta yuussay bare golliya aggiide, ogiyaa biyaa bitaniyaa mala; bitani bare qoomatuwassi huuphiyaan huuphiyaan oosuwaa immiide, unttuntta bare oosuwaassi kaappo ootheedda; qassi kariyaa naagiyaawekka minissiide naagana mala azazeedda.
\p
\v 35 “Hewaa diraw, minnite; ayissi gooppe, golliyaawu omarssa gidina, woy qamma bilahe gidina, woy kuttuu waassiyaa wode gidina, woy guura wonttumaathaana gidina awude yaanentto, hintte erikkita. 
\v 36 Hinttenttu akeekennaan I yooppe, hinttentta gemi77isheeddawantta demmenna mala minnite. 
\v 37 Taani hinttenttoo odiyaawaa asaa ubbaw oday; minnite.”
\c 14
\s Kiristtoosa Bolla Maqqetteeddino
\r (Mat 26:1-5; Luq 22:1-2; Yoh 11:45-53)
\p
\v 1 Paasigaa Baalaa giyaawaa bonchchiya gallassaynne Caalibeenna ukithaa muussaa bonchchiya baalaa gallassay gakkanaw laa77u gallassay atteedda; qeesatuwaa kaappatuunne higgiyaa tamaarssiyaawanttu asay erennaan Yesuusa oyqqiide wodhana ogiyaa koyyiino. \x - \xo 14:1 \xo*\xt Kes 12:1-27\xt*\x* 
\v 2 “Asay walassaa kessenna mala, Paasigaa bonchchiya gallassi hewaa oothokko” yaageeddino.
\s Yesuusa Shittuwaa Okkeedda Mishiratto
\r (Mat 26:6-13; Yoh 12:1-8)
\p
\v 3 Yesuusi Biitaaniyaa gadiyan oolluwaa harggiyaa Simoona soyin qumaa maanaw utteedda wode, itti mishiratta bilqqaasiyaa kumeedda narddoosa giyaa darii al77o shittuwaa \f + \fr 14:3 \fr*\fq darii al77o shittuwaa: \fq*\ft Guussay loythi sawiyaawaa guussaa.\ft*\f* akkaade yaaddu; he bilqqaasiyaa menthaade shittuwaa Yesuusa huuphiyan tigaaddu. 
\v 4-5 Hewaan de7iyaa asaappe ittu ittu hanqqettiide, “Ha shittuwaa coo ayaw bayizzay? Ha shittuwaa heezzu xeetu biraa santtimiyaan \f + \fr 14:4 \fr*\fq biraa santtimiyaa: \fq*\ft 6:37 xeellite.\ft*\f* zali77iide, miishshaa hiyyeesaw immanaw danddayettee” yaagiide barenttu giddon haasayiino; yaatiide he mishiratto darissi hanqqetteeddino.
\p
\v 6 Shin Yesuusi hawaadan yaageedda; “Ha mishiratto aynne gooppite; izo ayissi metoothiitee? Iza taw lo77obaa oothaaddu. 
\v 7 Hiyyeesatuu ubba wode hinttenttunna de7iino; hintte koyyeedda wode awudenne unttuntta maaddanaw danddayiita; shin taani ubba wode hinttenttunna de7ikke. \x - \xo 14:7 \xo*\xt Zar 15:11\xt*\x* 
\v 8 Iza barew danddayetteeddawaa oothaaddu; qassi ta asatethay moogettanaappe kasetaade moogoo giigissanaw shittuwaa okkaaddu. 
\v 9 Taani hinttenttoo tumuwaa oday; sa7aa ubbaan wonggalaa mishiraachchuwaa odiyaasan haqaninneekka, asay izo qoppana mala, ha iza ootheeddawe odettana” yaageedda.
\s Yihudaa Asqqorootu Yesuusa Aathiide Immanaw Zoretaa Eeno Geedda
\r (Mat 26:14-16; Luq 22:3-6)
\p
\v 10 Tammanne laa77u Yesuusa kaalliyaawanttuppe ittuu Yihudaa Asqqorootu \f + \fr 14:10 \fr*\fq Yihudaa Asqqorootu: \fq*\ft 3:19 xeellite.\ft*\f* giyaawe, Yesuusa qeesatuwaa kaappatuwaassi aathiide immanaw unttunttukko beedda. 
\v 11 Unttunttu hewaa siseedda wode nashettiide, “Nuuni new miishshaa immana” yaageeddino; Yihudaa Asqqorootu Yesuusa aathiide immanaw injjetiyaa wodiyaa wochchee.
\s Yesuusi Barena Kaalliyaawanttunna Paasigaa Quumaa Meedda
\r (Mat 26:17-25; Luq 22:7-14,21-23; Yoh 13:21-30)
\p
\v 12 Caalibeenna ukithaa miyaa baalaa gallassaa bonchchiya koyro gallassi, Paasigaa qumaa maanaw dorssaa shukkiyaa wode, Yesuusa kaalliyaawanttu A, “Paasigaa bonchchiya gallassi neeni maana qumaa nuuni haqa biide giigissanee?” yaagiide oochcheeddino.
\p
\v 13 Yesuusi barena kaalliyaawanttuppe laa77atuwaa hawaadan yaagiide kiitteedda; “Katamaa biite; hintte biishshin, otuwan haathaa tookkeedda itti bitani hinttenttunna gakettanawaa; A kaallite. 
\v 14 I biide geliyaa golliyaawuwaa, ‘Tamaarissiyaawe neena, “Taani taana kaalliyaawanttunna Paasigaa qumaa maanaw ta imathaa kifili haqanee?” yaagee’ yaagite. 
\v 15 Golliyaawuu hinttentta pooqiyaa bollan de7iyaa giigi utteedda aako kifiliyaa bessana; hewaan nuussi giigissite” yaageedda.
\rem fig 9 fig*
\p
\v 16 He laa77u Yesuusa kaalliyaawanttu kesiide, katamaa beeddino; Yesuusi barenttoo odeeddawaadankka ubbabaa demmiide, Paasigaa qumaa giigsseeddino.
\p
\v 17 Sa7ay omarssiyaa wode Yesuusi tammanne laa77u barena kaalliyaawanttunna yaa beedda. 
\v 18 Unttunttu uttiide samppaappe qumaa miishshin, Yesuusi unttuntta, “Taani hinttenttoo tumuwaa oday; hinttenttuppe ittu taananna miyaawe, taana aathiide immanawaa” yaageedda. \x - \xo 14:18 \xo*\xt Maz 41:9\xt*\x*
\p
\v 19 A kaalliyaawanttu loythi sisettina, huuphiyan huuphiyan A, “Tumu taaneeshsha?” giyaawaa doommeeddino.
\p
\v 20 Yesuusi zaariide, “I ha hinttenttu tammanne laa77atuwaappe ittuwaa; I taananna ittippe tushanaw bare daabbuwaa shaataan yeddiyaawaa. 
\v 21 Taani, Asaa Na7ay, Xoossaa maxaafay hayqqana geeddawaadan hayqqana; shin taana, Asaa Na7aa, aathiide immiyaa uraw aayyeero; he uray yelettennaan atteeddentto, aw lo77a shin” yaageedda.
\s Godaa Kawuwaa Akkiyaa Wogaa
\r (Mat 26:26-30; Luq 22:14-20; 1Qo 11:23-25)
\p
\v 22 Unttunttu miishshin, Yesuusi daabbuwaa akkiide, Xoossaa galateedda; he daabbuwaa menthiide, barena kaalliyaawanttoo immiidde, “Heyte; hawe ta ashuwaa” yaageedda.
\p
\v 23 Xuu7aa akkiide, Xoossaa galatiide, unttunttoo immeedda; ubbay he xuu7aappe usheeddino. 
\v 24 Yesuusi, “Hawe ooratha caaquwaan \f + \fr 14:24 \fr*\fq ooratha caaquwaa: \fq*\ft Xoossay bare asaassi Yesuusa hayquwaa bagganna qaalaa geleedda ooratha qaalaa caaquwaa. Hewenneekka A gakkiyaa xuu7aa, I bare suuthaa gussiide aathi immeedda A de7uwaa. Hewenneekka, nu eca asatethay ubbay laamettina, ooraxxeedda Xoossaa higgii nu wozanaani xaafetteeddawaa odee.\ft*\f* cora asaa diraw gukkiyaa ta suuthaa. \x - \xo 14:24 \xo*\xt Kes 24:8; Erm 31:31-34\xt*\x* 
\v 25 Taani hinttenttoo tumuwaa oday; taani Xoossaa kawutethaan ooratha woyiniyaa eessaa ushana gallassay gakkanaw, laa7enthuwaa ha woyiniyaa eessaa ubbakka ushikke” yaageedda.
\p
\v 26 Mazimuriyaa yexxeeddawaappe guyyiyan, Debre Zayte Deriyaa beeddino.
\s Phexiroosi Kaddanawaa Yesuusi Kasetiide Odeedda
\r (Mat 26:31-35; Luq 22:31-34; Yoh 13:36-38)
\p
\v 27 Yesuusi barena kaalliyaawanttoo,
\q1 “Hinttenttu ubbay taana yeggiide woxxanita; ayissi gooppe,
\q2 Xoossaa Maxaafay, ‘Xoossay dorssaa heemmiyaawaa wodhana;
\q2 hewaappe guyyiyan dorssay ubbay laalettana gee’
\m yaageedda. \x - \xo 14:27 \xo*\xt Zak 13:7\xt*\x* 
\v 28 Shin taani hayquwaappe denddeeddawaappe guyyiyan, hinttenttuppe kasetaade Galiilaa baana” yaageedda.
\p
\v 29 Phexiroosi zaariide, “Unttunttu ubbatuu neena yeggiide booppekka, taani neena mulekka yeggikke” yaageedda.
\p
\v 30 Yesuusi Phexiroosa, “Taani new tumuwaa oday; hachche qamma kuttuu laa7ethuwaa waassanaappe kase, neen taana heezzu gede kaddanaassa” yaageedda.
\p
\v 31 Shin Phexiroosi kasewaappekka minissiide, “Taani haray atto, neenanna ittippe hayqqinttokka, neena mulekka kaddikke” yaageedda. Qassi haratuu ubbatuukka hewaadan geeddino.
\s Yesuusi Geetesemaaniyaan Woosseedda
\r (Mat 26:36-46; Luq 22:39-46)
\p
\v 32 Geetesemaane giyaa sa7aa beeddino; Yesuusi barena kaalliyaawantta “Taani Xoossaa woossanaassi, hinttenttu hawaan uttiishshite” yaageedda.
\p
\v 33 Yesuusi Phexiroosa, Yayiqoobanne Yohaannisa barenanna afeedda; darii kayyotteeddanne metooteedda. 
\v 34 Qassi unttuntta, “Taani hayqqana gakkanawukka kayyottay; hawaan takkishshite; gemi77ishoppite” yaageedda.
\p
\v 35 Guuthaa sinthakko shiiqiide, sa7aan guufanniide, danddayettiyaawaa gidooppe, he wodii bareppe aadhdhana mala, Xoossaa woosseedda. 
\v 36 Qassikka, “Abbabbo, \f + \fr 14:36 \fr*\fq Abbaa: \fq*\ft Guussay Griike qaalankka “Abbaa” gidiyaa wode, Aramaayike qaalaani “Aabba” giyaawaa.\ft*\f* ta Aabboo, ubbabay new danddayettee; ha xuu7aa taappe digga; shin ne sheniyaadan hanoppe attin, ta sheniyaadan hanoppo” yaageedda.
\p
\v 37 Yesuusi barena kaalliyaawanttukko simmi yiide, gemi77isheeddawantta demmiide Phexiroosa, “Simoonaa, gemi77ishaaddii? Neen itti saatenttonne naaganaw danddayabeykkii? 
\v 38 Paaciyaan hintte gelenna mala, naagettitenne Xoossaa woossite; ayyaanay giigi utteedda; shin ashuu daaburanchcha” yaageedda.
\p
\v 39 Qassikka biide kasewaadankka Xoossaa woosseedda. 
\v 40 A kaalliyaawanttukko guyye simmiide I yiyaa wode, gemi77isheeddawantta demmeedda; unttunttu ayfiyaa gemi77ishuu goozzi wotheedda diraw, aw ayaa haasayiinonttokka eribeykkino.
\p
\v 41 Heezzenthuwaa unttunttukko yiide, “Ha77i gakkanawukka gemi77ishiiteenne shemppiitee? Gidana; wodii gakkeedda; be7ite, taana, Asaa Na7aa, nagaranchcha asatuwaa kushiyaan aathiide immiyaa wodii gakkeedda. 
\v 42 Denddina boytte; be7ite, taana aathiide immiyaawe haweku gakkeedda” yaageedda.
\s Yesuusi Bare Morkketuwaa Kushiyan Oyqetteedda
\r (Mat 26:47-56; Luq 22:47-53; Yoh 18:3-12)
\p
\v 43 Yesuusi hewaa biro haasayishshin, tammanne laa77u A kaalliyaawanttuppe ittuu, Yihudaa Asqqorootu, ellekka gakki wodhdheedda; qassi qeesatuwaa kaappatuu higgiyaa tamaarissiyaawanttunne cimatuu kiittina, mashshaanne xam77aa oyqqeedda cora asay aananna ittippe yeedda. 
\v 44 Yesuusa aathi immiyaawe he cora asaw, “Taani yeriyaawe A; A oyqqiide loythi naagiide, afite” yaagiide mallaa odi wotheedda.
\p
\v 45 Yihudaa Asqqorootu gakkosaannakka Yesuusakko shiiqiide, “Tamaarissiyaawoo” yaagiide Yesuusa yeri akkeedda. 
\v 46 He cora asay Yesuusa minissi oyqqeedda. 
\v 47 Shin matan eqqeeddawanttuppe ittuu bare cubiyaa shoddinne qeesatuwaa ubbatuwaa kaappuwaa qoomaa shociide, A haythaa qanxxi oleedda.
\p
\v 48 Yesuusi zaariide, he shiiqeedda cora asaa, “Taana bonqqanchcha kessiide, bonqqanchchaa oyqqiyaawaadan oyqqanaw cubiyaanne xam77aa oyqqiide yeedditee? 
\v 49 Taani Geeshsha Golliyan tamaarissaadde, gallassan gallassan hinttenttunna de7iyaa wode taana oyqqibeykkita; shin Xoossaa Maxaafatuu geeddawe polettanaw bessee” yaageedda.
\p
\v 50 Yesuusa kaalliyaawanttu ubbatuu A yeggiide bii aggeeddino.
\p
\v 51 Naxalaa xalalaa mayyeedda itti yalaga bitani Yesuusa kaalliyaawaa asay oyqqeedda. 
\v 52 Shin he bitani naxalaa oliide, kallo xiira woxxeedda.
\s Yesuusa Pirddiyaa Shanggatuwaakko Afeeddino
\r (Mat 26:57-68; Luq 22:54-55,63-71; Yoh 18:13-14,19-24)
\p
\v 53 Asay Yesuusa qeesatuwaa ubbatuwaa kaappuwaa soy, qeesatuwaa kaappatuwaa ubbatuu, cimatuunne higgiyaa tamaarssiyaawanttu shiiqeeddasaa afeeddino. 
\v 54 Phexiroosi qeesatuwaa ubbatuwaa kaappuwaa dirssaa gidduwaa gakkanaassi haakuwaan A kaalleedda; yaani naagiyaawaanna tamaa kashiidde, utti aggeedda.
\p
\v 55 Qeesatuwaa kaappatuunne hewaan shiiqeedda asay ubbay Yesuusa wodhanaw A bolla markkaa koyyeeddino; shin aynne demmibeykkino. 
\v 56 Ayissi gooppe, cora asatuu A bollan wordduwaa markkatteeddino; shin unttunttu markkatethay itti mala gidenna.
\p
\v 57-58 Itti itti asatuu denddi eqqiide Yesuusa bolla, “I, ‘Taani asay keexxeedda ha Geeshsha Golliyaa kolaade, asay keexxibeenna hara Geeshsha Golliyaa heezzu gallassaa giddon keexxana’ giishshin, nuuni siseeddo” yaagiide wordduwaa markkatteeddino. 
\v 59 Shin haray atto unttunttu markkatethay hewaan itti mala gidibeenna.
\p
\v 60 Qeesatuwaa ubbatuwaa kaappuu asaa ubbaa sinthan denddi eqqiide Yesuusa, “Hawanttu neena mootiyaa mootoo new zaariyaabay baawee?” yaagiide oochcheedda. 
\v 61 Shin Yesuusi co77u giide, aynne zaaribeenna; qeesatuwaa ubbatuwaa kaappuu A, “Anjjetteedda Xoossaa Na7ay Kiristtoosi neenee?” yaagiide laa7enthuwaa oochcheedda.
\p
\v 62 Yesuusi zaariide, “E, taana; hintte taana, Asaa Na7aa, wolqqaama Xoossaappe ushechcha bagganna uttide7ishshinanne saluwaa shaariyaanna yiishshin be7ana” yaageedda. \x - \xo 14:62 \xo*\xt Dan 7:13\xt*\x*
\p
\v 63 Qeesatuwaa ubbatuwaa kaappuu bare mayuwaa peedhi oliide, “Nuuna hawaappe sinthan ayissi hara markkaa koshshii? 
\v 64 Hinttenttu A boriyaa siseeddita; hintte qofay ayee?” yaageedda; unttunttu ubbay, “I hayqqana bessee” yaagiide A bolla pirddeeddino. \x - \xo 14:64 \xo*\xt Wog 24:16\xt*\x*
\p
\v 65 Unttunttuppe ittu ittu A bolla cushethaa doommeeddino; A ayfiyaa kammi dechchiide, “Neena dechcheeddawe oone? Ane timbbitiyaa oda!” yaageeddino; qassi naagiyaawanttukka A qinxxalliyaa baqqiidde afeeddino.
\s Phexiroosi Yesuusa Kaddeedda
\r (Mat 26:69-75; Luq 22:56-62; Yoh 18:15-18,25-27)
\p
\v 66 Phexiroosi dirssaa giddon hirkkinna de7ishshin, qeesatuwaa ubbatuwaa kaappuwaa macca ashikkaratuwaappe ittinna yaaddu. 
\v 67 Phexiroosi tamaa kashiyaawaa be7aade, cadda xeellaade, “Neenikka Naazireetiyaa Yesuusanna ittippe de7aa” yaagaaddu.
\p
\v 68 Shin Phexiroosi, “Neeni giyaawe ayentto taani erikke; taw akeekettenna” yaagiide kaddeedda; yaatiide dirssaa penggiyaakko keseedda; kuttuukka waasseedda. \f + \fr 14:68 \fr*\fq kuttuukka waasseedda: \fq*\ft Ha qaalay beni biletteedda itti itti bilethaani baawa.\ft*\f*
\p
\v 69 He ashikkaratta Phexiroosa be7aade, A matan eqqeedda asatuwaa, “Ha bitaniikka unttunttunna de7ee” gaade gujjaade oduwaa doommaaddu. 
\v 70 Shin Phexiroosi qassikka kaddeedda.
\p Guuthaa gami77ishshin, matan eqqeedda asatuu laa7enthuwaa Phexiroosa, “Neeni tuma unttunttunna ittippe de7aa; ayissi gooppe, neeni Galiilaa gadiyaa asaa” yaageeddino.
\p
\v 71 Shin Phexiroosi, “Taani hewaa hintte giyaa bitaniyaa erikke!” yaagiide barena sheqaanne caaquwaa doommeedda.
\p
\v 72 Elekka kuttuu laa7ethuwaa waassii aggeedda; Phexiroos barena Yesuusi, “Neeni kuttuu laa7ethuwaa waassanaappe kase heezzu gede taana kaddanaassa” geeddawaa hassayiide, darii yeekkeedda.
\c 15
\s Yesuusa Philaaxoosakko Afeeddino
\r (Mat 27:1-2,11-14; Luq 23:1-5; Yoh 18:28-38)
\p
\v 1 Wontta guuran ellekka qeesatuwaa kaappatuu cimatuwaannannee Muse higgiyaa tamaarissiyaawaanttunna hewaan shiiqeedda Ayihuda shanggatuwaa ubbaanna maqqettiide, Yesuusa qachchi afiide, Philaaxoosaw aathiide immeeddino.
\p
\v 2 Philaaxoosi A, “Neeni Ayihudatuwaa kaatee?” yaagiide oochcheedda.
\p Yesuusi zaariide A, “Ne giyaawaadana” yaageedda.
\p
\v 3 Qeesatuwaa kaappatuu Yesuusa daroban mooteeddino. 
\v 4 Philaaxoosi shirettiide Yesuusa, “New zaariyaabay baawee? Unttunttu ne bolla woyisa mootuwaa ahintto be7ikkii?” yaagiide oochcheedda.
\p
\v 5 Shin Yesuusi harabaa zaarennaan ixxina, Philaaxoosi maalaletteedda.
\s Yesuusa Bolla Hayquwaa Pirddeeddino
\r (Mat 27:15-26; Luq 23:13-25; Yoh 18:39-40; 19:1-16)
\p
\v 6 Philaaxoosaw Paasigaa Baalaa bonchchiya gallassaan asay koyyiyaa itti uraa qashuwaappe billiyaa wogay de7ee. 
\v 7 He wode itti Barbbaana giyaa bitani walassaa kessiide shemppuwaa wodheedda asatuwaanna ittippe qasho golliyan de7ee. 
\v 8 Shiiqeedda cora asay Philaaxoosi kase erettowaadankka barenttoo maarotaa oothana mala, A oochcheeddino. 
\v 9 Philaaxoosi asaa zaariide, “Taani hinttenttoo Ayihudatuwaa kaatiyaa billiyaawaa koyyiitee?” yaagiide oochcheedda. 
\v 10 Ayissi gooppe, qeesatuwaa kaappatuu Yesuusa qanaatiide aathi immeeddawaa Philaaxoosi ereedda.
\p
\v 11 Shin qeesatuwaa kaappatuu Yesuusa kotaa Barbbaana billanaadan, he shiiqeedda asay Philaaxoosa woossana mala, asaa maqqeeddino. 
\v 12 Philaaxoosi laa7enthuwaa zaariide, “Yaatina, ha Ayihuda kaatiyaa hinttenttu giyaawaa wootoo?” yaageedda.
\p
\v 13 Asay Philaaxoosaw zari zari barenttu kooshshaa dhoqqu oothiide, “A kaqqa” yaageeddino.
\p
\v 14 Philaaxoosi asaa, “Ayissi? I ay iitabaa ootheeddee?” yaageedda.
\p Shin asay kasewaappekka bare kooshshaa dhoqqu oothiide, “A kaqqa” yaageeddino.
\p
\v 15 Philaaxoosi asaa nashechchanaw koyyiide, Barbbaana asaw billeedda; yaatiide lissuwan Yesuusa wottaaddaratuwaan shocissiide, kaqqana mala unttunttoo aathi immeedda.
\s Wottaaddaratuu Yesuusa Qilliicceeddino
\r (Mat 27:27-31; Yoh 19:2-3)
\p
\v 16 Hewaappe guyyiyan, wottaaddaratuu Yesuusa gadiyaa mooddiyaawaa gibbiyaa afiide, hara wottaaddaratuwaa ubbaa ittippe xeeseeddino. 
\v 17 Qassi zo7o mayuwaa A mayizzeeddino; agunthaa akililiyaa giigissiide, A huuphiyan wotheeddino. 
\v 18 Hewaappe guyyiyan A, “Ayihudatuwaa kaatew, sarotay new gido” yaagi sarotiidde, A qilliiccuwaa doommeeddino. 
\v 19 Yesuusa huuphiyaa maqqaa xam77aan shoceeddino; qassi A bollan cuchcheeddino; gulbbatiide aw goyinneeddino. 
\v 20 A bolla qilliicceeddawaappe guyyiyan, zo7o mayuwaa aappe qaari akkiide, A mayuwaa A mayizzeeddino; yaatiide masqqaliyaa bollan misimaariyan dhishiide, A kaqqanaw afeeddino.
\s Yesuusa Kaqqeeddino
\r (Mat 27:32-44; Luq 23:26-43; Yoh 19:17-27)
\p
\v 21 Unttunttu biide, Iskkinddiranne Rufoosa yeleedda aawuwaa, itti Simoona giyaa Qereena gadiyaa asay, gaxaappe katamaa yiyaawaanna gakettiide, Yesuusa masqqaliyaa wolqqaan toosseeddino. \x - \xo 15:21 \xo*\xt Rom 16:13\xt*\x* 
\v 22 Yaatiide Golgootaa geetettiyaasaa Yesuusa afeeddino. “Golgootaa” giyaawe “Huuphiyaa Gosiyaasaa” \f + \fr 15:22 \fr*\fq “Huuphiyaa Gosiyaasaa” \fq*\ft geetettiyaawe, asaa huuphiyaa malatiyaa shuchchay hewaan de7iyaa diraw, huuphiyaa gosiyaasaa geetetteedda.\ft*\f* giyaawaa. 
\v 23 Kawaraa giyaa dhalii walaketteedda woyiniyaa eessaa Yesuusaw ushanaw immeeddino; shin I ushennaan ixxeedda. 
\v 24 Unttunttu A kaqqeeddino; qassi oona oona gakkanentto eranaw A mayuwaa shaakkiide, saamaa yeggeeddino. \x - \xo 15:24 \xo*\xt Maz 22:18\xt*\x*
\p
\v 25 Unttunttu A kaqqiyaa wode, wonttaappe heezzu saate. 
\v 26 “Ayihudatuwaa kaatiyaa” yaagi A mootiyaa xaafuu xaafeetti utteedda. 
\v 27 Yesuusanna laa77u kayisatuwaa ittuwaa aappe ushechcha bagganna, qassi ittuwaa aappe haddirssa bagganna masqqaliyaa bolla misimaariyan dhishiide kaqqeeddino. 
\v 28 Xoossaa Maxaafay, “Iitabaa ootheedda asatuwaanna I paydetteedda” yaagiyaawe poletteedda. \x - \xo 15:28 \xo*\xt Isa 53:12\xt*\x*
\p
\v 29 Ogiyaanna aadhdhiyaa asay Yesuusa kadhiide, barenttu huuphiyaa qaathiidde boreeddino; “Simmi, Geeshsha Golliyaa kolaade heezzu gallassaa giddon keexxiyaawoo, \x - \xo 15:29 \xo*\xt Maz 22:7; 109:25; Mar 14:58; Yoh 2:19\xt*\x* 
\v 30 ane masqqaliyaa bollappe wodhdhaade, ne huuphiyaa ashsha” yaageeddino.
\p
\v 31 Hawaadankka qeesatuwaa kaappatuu Muse higgiyaa tamaarissiyaawaanttunna ittippe Yesuusa bolla, “Hara asatuwaa ashsheedda; shin barena ashshanaw danddayenna; 
\v 32 nuuni be7iide ammanana mala, Kiristtoosi Israa7eeliyaa kaatii, ane masqqaliyaa bollappe ha77i wodhdho” giide qilliicceeddino. Qassi haray atto, aananna masqqaliyaa bolla misimaariyan dhishettiide kaqetteeddawanttukka A bolla qilliicceeddino.
\s Yesuusa Hayquwabaa
\r (Mat 27:45-56; Luq 23:44-49; Yoh 19:28-30)
\p
\v 33 Usuppun saatiyaappe doommiide, udduppu saatiyaa gakkanaw, gadiyaa ubbay dhumeedda. 
\v 34 Udduppu saatiyaan Yesuusi bare qaalaa dhoqqu oothiide, “Elohee, Elohee, laamaa sabaqitaanii?” \f + \fr 15:34 \fr*\fq “Elohee ... laamaa sabaqitaani”: \fq*\ft Ha qaalatuu Yesuusi ha alamiyaan ashuwaa mayyiide simerettiyaa wode haasayettiyaa Aramaayike geetettiyaa qaalaan haaseyettowaa.\ft*\f* yaageedda. Hewaa giyaawe, “Ta Xoossaw, ta Xoossaw, taana ayissi aggaaddii?” giyaawaa. \x - \xo 15:34 \xo*\xt Maz 22:1\xt*\x*
\p
\v 35 Hewaan eqqeedda asaappe ittu ittu hewaa sisiide, “Be7ite; Eelaasa xeesee” yaageedda. 
\v 36 He asaappe ittu woxxi yiide, zanzaa malatiyaawaan caala woyiniyaa eessaa kuntheedda; hewaa maqqaa gatimaa xeeraan wothiide, “De7ishshite ane; Eelaas masqqaliyaappe A wothanaw yaanenttonne ane be7oytte” yaagiidde Yesuusa doonaakko ushshanaw shiishsheedda. \x - \xo 15:36 \xo*\xt Maz 69:21\xt*\x*
\p
\v 37 Yesuusi qaalaa dhoqqu oothi waassiide, hayqqi aggeedda.
\p
\v 38 Geeshsha Golliyan qashetteedda gaariduu qommoppe duge gakkanaw, laa77u kesiide pooshetti wodhdheedda. \x - \xo 15:38 \xo*\xt Kes 26:31-36\xt*\x* 
\v 39 Masqqaliyaappe sintha bagganna hewaan eqqeedda itti xeetuwaa Kaappuu, hewaa keenaa Yesuusi waassiide hayqqeeddawaa be7eedda wode, “Ha bitani tumu Xoossaa Na7aa” yaageedda.
\p
\v 40 Hewaan haakuwaan eqqiide xeelliyaa amareedda maccawanttu de7iino; unttunttu giddon Magdala giyaa katamaappe yeedda Mayraama, tefaa Yayiqoobanne Yoosa daaya Mayraamanne Salooma de7iino. 
\v 41 He macca asatuu Yesuusi Galiilaan de7iyaa wode, A kaalleeddawanttanne A maaddeeddawantta; qassi Yesuusanna ittippe Yeerusalaame beedda hara cora macca asatuu hewaan de7iino.
\s Yesuusa Mooguwaabaa
\r (Mat 27:57-61; Luq 23:50-56; Yoh 19:38-42)
\p
\v 42-43 Sa7ay omarsseedda wode, hewaan shiiqeedda asaan bonchchetteedda itti Yooseefa giyaa bitani, Xoossaa kawutethay yaanawaa naagi utteeddawe, Armmaatiyaasa giyaa katamaa asay yeedda; he gallassay wonttetha Sambbataw giigettiyaa gallassaa gideedda diraw, Yooseefo xaliide Philaaxoosakko biide, Yesuusa anhaa akkanaw woosseedda. 
\v 44 Philaaxoosi, Yesuusi man77iyankka hayqqidiggeeddawaa siseedda wode maalaletteedda; xeetuwaa kaappuwaa xeesiide, “I hayqqoodeppe gami77eeddee?” yaagiide oochcheedda. 
\v 45 Philaaxoosi Yesuusi hayqqeeddawaa xeetuwaa kaappuwaappe sisiide, A anhaa Yooseefo akkanaadan udeedda. 
\v 46 Yooseefo mooguwaa mayuwaa shammeedda; Yesuusa anhaa masqqaliyaappe wothi mayuwan xaaxiide, shuchchaa wooceedda asaa moogiyaa gonggoluwaa giddon A anhaa wotheedda; qassi he gonggoluwaa doonaan wolqqaama shuchchaa gonddorssiide wotheedda. 
\v 47 Magdala katamaappe yeedda Mayraamanne Yoosa daaya Mayraama Yesuusa anhaa unttunttu haqan wothintto be7iino.
\c 16
\s Yesuusi Hayquwaappe Denddeedda
\r (Mat 28:1-8; Luq 24:1-12; Yoh 20:1-10)
\p
\v 1 Sambbatay aadhdheeddawaappe guyyiyan, Magdala katamaappe yeedda Mayraama, Yayiqooba daaya Mayraamanne Salooma biide, Yesuusa anhaa okkanaw shittuwaa shammeeddino. 
\v 2 Woggaa gallassi wonttumaatha daro guuran xalqqii kesishshin, he gonggoluwaa beeddino. 
\v 3 Unttunttu barenttu giddon ittu ittuwaanna, “Gonggoluwaa doonaappe nuussi shuchchaa oone gonddorssiide digganaweeshsha?” yaagiide haasayiino.
\p
\v 4 Unttunttu xeelliyaa wode, he daro wolqqaama shuchchaa gonddorssidiggeeddawaa be7eeddino. 
\v 5 Yesuusi moogetteedda gonggoluwaa giddo geliyaa wode, itti wodalla bitani bootha mayuwaa mayyiide, ushechcha bagganna utteeddawaa be7iide dagammeeddino.
\p
\v 6 Shin I unttuntta, “Dagammoppite. Masqqaliyaa bolla kaqetteedda Naazireetiyaa Yesuusa hinttenttu koyyiyaawaa eray. I hawaan baawa; denddidiggeedda. Unttunttu A wotheeddasaa hawaa be7ite. 
\v 7 Shin biide Yesuusi barena kaalliyaawanttoonne Phexiroosaw, ‘Yesuusi hinttenttuppe kasetiide Galiilaa bee; I hinttenttoo odeeddawaadankka hinttenttu A yaani be7ana’ yaagiide hawaa odite” yaageedda.
\p
\v 8 Macca asatuu yashshaan kokkoriidde, Yesuusi moogetteedda gonggoluwaappe kesiide baqati aggeeddino; qassi unttunttu yayyeedda diraw, asaw hewaa oossinne aynne odibeykkino.
\p Macca asatuu biide, barenttoo odetteeddabaa ubbaa Phexiroosawunne aananna de7iyaawanttoo qanthaan odeeddino; hewaappe guyyiyan, Yesuusi bare huuphew barena kaalliyaawanttu bolla, medhinaw ashshiyaa laamettenna geeshsha mishiraachchuwaa qaalaa, away mokkiyaasaappe wulliyaasaa gakkanaw kiitteedda.
\s Yesuusi Magdala Mayraamiw Beetteedda
\r (Mat 28:9-10; Yoh 20:11-18)
\p
\v 9 Yesuusi hayquwaappe denddeeddawaappe guyyiyan, Woggaa gallassi guura, laappu iita ayyaanatuwaa kesseedda Magdala katamaappe yeedda Mayraamiw kasetiide beetteedda. 
\v 10 Iza baade kase aananna de7iyaawanttoo, qarettiiddinne yeekkiidde utteeddawanttoo odaaddu; 
\v 11 shin Yesuusi paxa de7iyaawaanne iziw beetteeddawaa unttunttu siseedda wode, Izi oduwaa tuma gibeykkino.
\s Yesuusi Laa77u Barena Kaalliyaawanttussi Beetteedda
\r (Luq 24:13-35)
\p
\v 12 Hewaappe guyyiyan, unttunttuppe laa77atuu katamaappe kesiide biishshin, ogiyaan Yesuusi koyrowaappe dummatiide, unttunttoo beetteedda. 
\v 13 Unttunttu guyye simmiide, haratuwassi odeeddino; shin hewanttu unttunttu oduwaa tuma gibeykkino.
\s Yesuusi Tammanne Itti Barena Kaalliyaawanttussi Beetteedda
\r (Mat 28:16-20; Luq 24:36-49; Yoh 20:19-23; Kit 1:6-8)
\p
\v 14 Guyyeppe tammanne itti Yesuusa kaalliyaawanttu qumaa miishshin, Yesuusi unttunttoo beetteedda. Unttunttoo ammanuu baynna diraw, I unttuntta seereedda; qassi hayquwaappe I denddeeddawaa be7eeddawanttu unttunttoo odina, unttunttu ammanennaan ixxeedda dirawunne odina sisennawantta gidiyaa diraw, I unttuntta seereedda.
\p
\v 15 I unttuntta hawaadan yaageedda; “Alamiyaa ubbaa biide, asaa ubbaw wonggalaa mishiraachchuwaa qaalaa odite. 
\v 16 Ammanowenne xammaqettowe attana; shin ammanennawaa bolla Xoossay pirddana. 
\v 17 Taanan ammaniyaawanttu ha malaatatuwaa oothanawantta: unttunttu ta sunthan iita ayyaanatuwaa kessanawantta; qassi unttunttu dumma dumma oratha qaalaan haasayanawantta. 
\v 18 Unttunttu shooshshaa oyqqoopekka, woy ayaanne wodhiyaa marzziyaa ushinttokka unttuntta qohenna. Qassi unttunttu barenttu kushiyaa hargganchchatuwaa bolla wothana; he hargganchchatuu paxana” yaageedda.
\s Yesuusi Saluwaa Pude Keseedda
\r (Luq 24:50-53; Kit 1:9-11)
\p
\v 19 Godaa Yesuusi barena kaalliyaawanttunna haasayeeddawaappe guyyiyan, Xoossay A pude saluwaa afina, Xoossaappe ushechcha bagganna utteedda. 
\v 20 A kaalliyaawanttu biide, ubbasan wongalaa mishiraachchuwaa odeeddino. Godaykka unttunttunna ittippe oothee; unttunttu odiyaa qaalaykka tuma gideeddawaa unttunttu oothiyaa malaatatuwaan erisseedda. \f + \fr 16:9-20 \fr*\ft Itti itti beni Geeshsha Maxaafatuwan ha paydatuu baawa.\ft*\f*