\id MAT Dawro
\ide UTF-8
\h Maatoossa
\toc3 Mat
\toc2 Maatoossa
\toc1 Maatoossa
\mt1 Maatoossi Xaafeedda
\mt2 Mishiraachchuwaa Qaalaa
\imt Geluwaa
\ip Maatoossi xaafeedda mishiraachchuu, Yesuusi yaana geetettiyaa hidootay kase odetti utteedda dhaliyaa gidiyaawaanne Xoossay kase Eca Caaquwaan bare asaassi immeedda hidootaa qaalaa poleeddawe Yesuusa bagganna gidiyaawaa odiyaa mishiraachchuwaa qaalaa oyqqeeddawaa. Ha mishiraachchuwaa qaalay Yesuusi unttunttu giddon yelettiide dicceeddawe Ayihudatu xalalaassa gidennaan, alamiyaa ubbaan de7iyaa asaassa.
\ip Maatoossi xaafeedda Mishiraachchuwaa Qaalay daro akeekan xaafetteedda maxaafaa. Yesuusa yeletan doommiide, I xammaqetteeddawaanne I paacetteeddawaa odi simmiide, Galiilaan I qaalaa odeeddawaa, tamaarisseeddawaanne hargganchchatuwaa patheeddawaa odee. Hewaappe kaalliide Yesuusi Galiilaappe Yeerusalaame beeddawaanne I ha alamiyaan gami77eedda wurssethaa saaminttaan haneedda yewatuwaa qonccissee. Hewanttukka I kaqettowaa, hayqqeeddawaanne denddeeddawaa odiino.
\ip Ha Mishiraachchuwaa Qaalay Yesuusa, Xoossaa higgiyaa bilethaa immanaw maatay de7iyaawaanne Xoossaa Kawutethaabaa erissiyaa wolqqaama tamaarissiyawaa oothiide shiishsheedda. A timirttiyaappe dariya baggay, dumma dumma ogiyaan giigetteedda ichcheshu saan shaakettee.
\ip 1@ Xoossaa kawutethaan de7ana asaa eeshshaa, oosuwaa, maataanne wurssethaa qaadaa odiyaa Deriyaa Bolla Timirttiyaa (Mat 5:1-7:28).
\ip 2@ Tammanne laa77u Yesuusa kaalliyaawanttu Mishiraachchuwaa Qaalaa tamaarissanaw beedda wode unttunttoo imetteedda kaalethuwaa (Mat 10).
\ip 3@ Xoossaa kawutethaabaa tamaarissishshin shiiqeedda dumma dumma leemisatuwaa (Mat 13).
\ip 4@ Yesuusa kaalliyaawanttubaa billi odiyaa timirttiyaa (Mat 18).
\ip 5@ Ha77i wodiyaa wurssethaanne Xoossaa Kawutethaa yuussaa xeelliyaawaan imetteedda timirttiyaa (Mat 24-25).
\iot Shemppatuwaa Ubbatuwaassi Imetteedda Qantha Qofatuwaa
\io1 Yesuusi Kiristtoosa guyye zerethaanne yeletaa (1:1-2:23)
\io1 Xammaqiyaa Yohaannisa oosuwaa (3:1-12)
\io1 Yesuusi xammaqettowaanne paacettowaa (3:13-4:11)
\io1 Yesuusi oosuwaa Galiilaan doommowaa (4:12-18:35)
\io1 Yesuusi Galiilaappe Yeerusalaame boowaa (19:1-20:34)
\io1 Yeerusalaameninne izi yuushshuwaan Yesuusa wursseethaa saaminttaa (21:1-27:66)
\io1 Nu Godaa Yesuusa dendduwaanne qonccethaa (28:1-20)
\c 1
\s Yesuusi Kiristtoosa Yeletaa Maaraa
\r (Luq 3:23-38)
\p
\v 1 Hawe Daawita zariyaanne Abraahaame zare gideedda Yesuusi Kiristtoosa yeletaa odiyaa maxaafaa.
\p
\v 2 Abraahaame, Yisaaqa yeleedda; Yisaaqi, Yayiqooba yeleedda; Yayiqoobi, Yihudaanne A ishatuwaa yeleedda. 
\v 3 Yihuday Ti7imaarippe Paareesanne Zaraahaa yeleedda; Paareese, Hexiroona yeleedda; Hexiroone, Raama yeleedda. 
\v 4 Raame Aminadaaba yeleedda; Aminadaabe, Na7asoona yeleedda; Na7asoone, Selimoona yeleedda. 
\v 5 Selimoone, Ra7aabo geetettiyaa mishirattippe Boo7eeza yeleedda; Boo7eezi, Uruuto \x - \xo 1:5 \xo*\xt Uru 4:18-22; 1Od 2:13-15\xt*\x* geetettiyaa mishirattippe Iyyoobeeda yeleedda; Iyyoobeede, Issey yeleedda. 
\v 6 Issey Kaatiyaa Daawita yeleedda.
\p Kaatiyaa Daawite, Ooriyaa machchattippe Solomona yeleedda. 
\v 7 Solomone, Robi7aama yeleedda; Robi7aame, Aabiyaa yeleedda; Aabiyay, Aasaafa yeleedda. 
\v 8 Aasaafe, Yoosaafeexa yeleedda; Yoosaafeexe, Iyyooraama yeleedda; Iyyooraame, Ooziyaana yeleedda. 
\v 9 Ooziyaane, Iyyoo7aataama yeleedda; Iyyoo7aataame, Akaaza yeleedda; Akaaze, Hizqqiyaasa yeleedda. 
\v 10 Hizqqiyaase Minaasa yeleedda; Minaase, Amooxa yeleedda; Amooxe, Iyyoosiyaasa yeleedda. 
\v 11 Isra7eeliya asay omodettiide, Baabiloone gadiya beedda wode, Iyyoosiyaase Ikkoniyaananne \f + \fr 1:11 \fr*\ft Hewaa guussay, Yo7aakina giyawaa; qassi payduwaa 12 de7iyaawookka bilethay ittuwaa.\ft*\f* A ishatuwaa yeleedda. \x - \xo 1:11 \xo*\xt 2Ka 24:14-15; 2Od 36:10; Erm 27:20\xt*\x*
\p
\v 12 Baabiloone omodduwaappe guyyiyan, Ikkoniyaananne Salaatiyaala yeleedda; Salaatiyaale, Zerubaabeela yeleedda. 
\v 13 Zerubaabeeli, Abiyuuda yeleedda; Abiyuude, Eeliyaaqeema yeleedda; Eeliyaaqeemi, Azoora yeleedda. 
\v 14 Azoore Saadooqa yeleedda; Saadooqe, Akiima yeleedda; Akiime Eliyuuda yeleedda. 
\v 15 Eliyuude, Ali7aazara yeleedda; Ali7aazare, Maataana yeleedda; Maataane, Yayiqooba yeleedda. 
\v 16 Yayiqoobe, Kiristtoosa geetettiyaa Yesuusa yeleedda Mayraamo oochcheedda Yooseefa yeleedda.
\p
\v 17 Simmi yeletay ubbay Abraahaamoppe Daawita gakkanaw tammanne oyddu yeleta; Daawiteppe doommiide, asay Baabiloone gadiya omodettiide beedda wodiyaa gakkanaw tammanne oyddu yeleta; asay Baabiloone gadiya omodettiide beedda wodiyaappe Kiristtoosi \f + \fr 1:17 \fr*\ft Kiristtoosa, giyaawe Griike qaalaana gidoode, Mesih guussay Ibiraayisxxe qaalaana gidiide laa77uwaa bilethaykka “Oketteeddawaa” guussaa.\ft*\f* yeletteedda wodiya gakkanaw tammanne oyddu yeleta.
\s Yesuusi Kiristtoosa Yeletaa
\r (Luq 2:1-7)
\p
\v 18 Yesuusi Kiristtoosa yeletay hawaa mala; A daaya Mayraama Yooseefoo ooshetta qashetta uttaaddu. He wode Yooseefonna gakettennaan de7aadde, Geeshsha Ayyaanan shahaaraaddu. 
\v 19 Izo giigissi wotheedda Yooseefo xillo asa \f + \fr 1:19 \fr*\ft Yooseefo xillo asa giyaa qofaw heezzu ogiyaan bilethay imettana danddayee: 1@ Xoossaabaw ubbaw eeno giide azazettiyaa asa; amaliyaa lo77o asa. 2@ Garaa (qaretanchchaa). 3@ Lo77uwaa. Hewaa guussay, ubba kaalla lo77obaa oothiyaa asa guussa.\ft*\f* gideedda diraw, izo kawushshanaw koyyibeenna; iibaa qonccissennaan izo agganaw qoppeedda. 
\v 20 Shin I hewaa qoppishshin, Godaa kiitanchchay akumuwan \f + \fr 1:20 \fr*\ft Akumuwan guussay, cookka go77enna akumuwaa gidennaadan Ayihudatuwaa akumuwaa guussay, Xoossay likke qoncciyaa ogiyaa.\ft*\f* aananna gakettiide, “Daawite na7aa Yooseefoo, Mayraama Geeshsha Ayyaanan shahaareedda diraw\f + \fr 1:20 \fr*\ft Geeshsha Ayyaanan shahaareedda diraw, guussay iza hawaa gakkanaashshin yelettanaadan naagiyaa Na7ay, Xoossaa Geeshsha Ayyaanaappe yee guussaa.\ft*\f* izo akkanaw yayyoppa. 
\v 21 Iza attuma na7aa yelanawunnu; neenikka, I asaa nagaraappe ashshiyaa diraw A sunthaa Yesuusa gaade xeesanaassa” yaageedda. \x - \xo 1:21 \xo*\xt Luq 1:31\xt*\x*
\p
\v 22-23 Qassi Goday nabiyaa bagganna, “Wodoratta shahaaranawunnu; na7aakka yelanawunnu; A sunthaykka Ammaneela geetettanawaa” yaageeddawe polettana mala, hawe ubbay haaneedda; “Ammaneela” yaagiyaawe, “Xoossay nuunanna de7ee” yaagiyaawaa. \x - \xo 1:22-23 \xo*\xt Isa 7:14\xt*\x*
\p
\v 24 Yooseefo gemi77ishuwaappe beegottiide, Godaa kiitanchchay barena azazowaadan, Mayraamo bare golle afeedda. 
\v 25 Shin na7ay yelettana gakkanaw Yooseefo izikko shiiqibeenna; qassi na7aakka Yesuusa giide suntheedda. \x - \xo 1:25 \xo*\xt Luq 2:21\xt*\x*
\c 2
\s Awayfi Doliyaa Baggappe Yeedda Xoolinttiyaa Paydiyaa Asatuwaa
\p
\v 1 Yesuusi Yihudaa gadiyan Beeteliheeme geetettiyaa katamaan Heroodise kawutiide de7iyaa wode yeletteedda; hewaappe guyyiyan, xoolinttiyaa paydiyaa asay \f + \fr 2:1 \fr*\ft Xoolinttiyaa paydiyaa asaa guussay, eretteedda maaraa bilethaan eranchcha asatuwaa guussaa.\ft*\f* awayfi doliyaa baggappe Yeerusalaame yiide, 
\v 2 “Ayihuda kaatiyaa gidanaw yeletteedda na7ay haqan de7ii? Nuuni awayfi doliyaa bagganna keseedda A xoolinttiyaa be7iide, aw goyinnanaw yeeddo” yaagiide oochcheeddino.
\p
\v 3 Kaatiyaa Heroodise, hewaa sisiide dagammeedda; Yeerusalaamen de7iyaa asay ubbaykka wozanaa bayeeddino. 
\v 4 Heroodise qeesatuwaa kaappatuwaa ubbatuwaanne Muse higgiyaa tamaarissiyaawantta xeesiide, “Kiristtoosi haqan yelettanddeeshsha?” yaagiide oochcheedda.
\p
\v 5-6 Unttunttu zaariide, “Yihudaa gadiyan Beeteliheeme katamaan yelettanawaa. Nabii,
\q ‘Yihudaa gadiyan de7iyaa Beeteliheeme,
\q2 neeni Yihudaa gadiyan de7iyaa woliqqaama katamatuwaappe laafakka.
\q2 Isra7eeliya mooddiyaawe neeppe kesanawaa’
\m giide xaafeedda” yaageeddino. \x - \xo 2:5-6 \xo*\xt Mik 5:2\xt*\x*
\p
\v 7 Hewaappe kaalla, Heroodise awayfi doliyaa baggappe yeedda asatuwaa geeman xeesiide, xoolinttii unttunttoo beetteedda wodiyaa unttunttuppe geeshshiide ereedda. 
\v 8 Yaatiide Beeteliheeme unttuntta yeddiidde, “Biide na7aa loythi koyyite; A demmeedda wode taanikka baade aw goyinnanaadan, taanakka erissite” yaageedda.
\p
\v 9 Unttunttu kaatii geeddawaa sisi biidde ogiyaan awayfi doliyaa bagganna unttunttu kase be7eedda xoolinttiyaa be7eeddino; na7ay de7iyaasaa gakkiide eqqana gakkanaw, xoolinttii unttuntta kaaletheedda. 
\v 10 Unttunttu he xoolinttiyaa be7eedda wode, zaway baynna daro nashechchaa nashetteeddino. 
\v 11 Golle geliide, na7ay bare daayi Mayraaminna de7iyaawaa be7eeddino; gulbbatiide aw goyinneeddino; hewaappe kaalla, barenttu saaxiniyaa dooyyiide, worqqaa, ixaanaanne kawaraa \f + \fr 2:11 \fr*\fq ixaanaanne kawaraa: \fq*\ft Ixaanay, maaddiyaa dhiilliyaa gidiide, tamaan yeggiyaa wode sawanaassa; kawaraykka sawoo maaddiyaa dhiilliyaa gidiide shittuwaadan maaddee.\ft*\f* aw imotaa shiishsheeddino.
\p
\v 12 Unttunttu Heroodisakko simmenna mala, Xoossay akumuwan unttuntta, “Hinttena erite” giina hara ogiyaanna barenttu gade simmeeddino.
\s Gibxe Betussaa
\p
\v 13 Unttunttu beeddawaappe guyyiyan, Godaa kiitanchchay akumuwan Yooseefoo beettiide, “Heroodise na7aa wodhanaw koyyiyaa diraw, denddaade na7aanne A daayo akkaade Gibxe gadiyaa beta; taani new odana gakkanaw, yaani de7ashsha” yaageedda.
\p
\v 14-15 Yooseefo qamma denddiide, na7aanne A daayo akkiide, Gibxe gadiyaa beedda; Goday nabiyaa bagganna, “Taani ta na7aa Gibxe gadiyaappe xeesaaddi” yaageeddawe polettana mala, Heroodise hayqqana gakkanaw I yaani de7eedda. \x - \xo 2:14-15 \xo*\xt Hos 11:1\xt*\x*
\s Heroodise Qeeri Naanaa Wodhisseedda
\p
\v 16 Hewaappe guyyiyan, Heroodise awayfi doliyaa baggappe yeeddawanttu barena cimmeeddawaa ereedda wode, daro hanqqettiide, xoolinttii kase beetteedda wodiyaa unttunttuppe siseeddawaadan, wottaaddaratuwaa yeddiide, Beeteliheemeninne yuushshuwaan de7iya laa77u laythaa attuma naanaanne laa77u laythaappe garssanna de7iyaa attuma naanaa ubbaa wodhisseedda.
\p
\v 17-18 Nabiyaa Ermiyaasi,
\q “Yeekuunne zilassay Raama geetettiyaa katamaan sisetteedda;
\q2 Raaheela bare naanaw yeekkaw.
\q Unttunttu hayqqidiggo diraw,
\q2 agga giina, aggennaan ixxaaddu”
\m giide odeeddawe poletteedda. \x - \xo 2:17-18 \xo*\xt Erm 31:15\xt*\x*
\s Gibxeppe Simaa
\p
\v 19 Heroodise hayqqeeddawaappe guyyiyan, Godaa kiitanchchay Gibxen Yooseefoo akumuwan beettiide 
\v 20 A, “Dendda; na7aanne A daayo akkaade, Isra7eeliya gadiya simma. Na7aa wodhanaw koyyiyawanttu hayqqidiggeeddino” yaageedda. 
\v 21 Yooseefo denddiide, na7aanne A daayo akkiide, Isra7eeliya simmeedda.
\p
\v 22 Shin Yooseefo Arkkelawoosi bare aawuwaa Heroodisa oydiyaan Yihudaa gadiyan kawuteeddawaa siseedda wode, yaa baanaw yayyeedda; Xoossay aw akumuwan hinttena erite giina, Galiilaa gadiya beedda. 
\v 23 Nabatuu, “Asay A, ‘Naazireetiyaa asa’ \f + \fr 2:23 \fr*\ft Hawaa geeddawe oonentto erettenna.\ft*\f* giide xeesana” yaageeddawe polettana mala, Naazireete geetettiyaa katamaa biide de7eedda. \x - \xo 2:23 \xo*\xt Mar 1:24; Luq 2:39; Yoh 1:45\xt*\x*
\c 3
\s Xammaqiyaa Yohaannisi Qaalaa Odeedda
\r (Mar 1:1-8; Luq 3:1-18; Yoh 1:19-28)
\p
\v 1-2 He wode Xammaqiyaa Yohaannisi asaa, “Saluwaa kawutethay matatteedda diraw, hintte nagaraappe simmite” yaagiidde, Yihudaa mela biittaan odiidde yeedda. \x - \xo 3:1-2 \xo*\xt Mat 4:17; Mar 1:15\xt*\x* 
\v 3 Ayissi gooppe, nabiyaa Iisiyaase, Yohaannisabaa odiidde,
\q “Ittuu mela biittaan bare qaalaa dhoqqu udiide,
\q2 ‘Godaa ogiyaa giigissite.
\q I hemettana loossuwaakka
\q2 aw sitti udite’ geedda”
\m yaageedda. \x - \xo 3:3 \xo*\xt Isa 40:3\xt*\x*
\p
\v 4 Yohaannisaw gaaluwaa iskiyan dadetteedda mayuu de7ee; qassi bare xeessan dafuwaa dancceedda; I miyaa qumaykka booliyaanne bazzuwaa eessaa. \x - \xo 3:4 \xo*\xt 2Ka 1:8\xt*\x* 
\v 5 Asay he wode Yeerusalaameppe, Yihudaa gadiyaa ubba saappenne Yorddaanoosa Shaafaa heeran de7iyaa gadiya ubbaappe aakko yiino. 
\v 6 Barenttu nagaraa paaxina, Yorddaanoosa Shaafan asaa xammaqeedda.
\p
\v 7 Shin Yohaannisi daro Parisaawatuunne \f + \fr 3:7 \fr*\fq Parisaawatuwaa, \fq*\ft guussay Ayihuda asatuwaa kaalethiyaa asatuwaa giddoppe gidiide Geeshsha Qaalaan kase Eca Caaquwaa giddon de7iyaa Qaalaa Wogaa ubbaan ammaniyaawantta.\ft*\f* Saduqaawanatuu \f + \fr 3:7 \fr*\fq Saduqaawanatuwaa, \fq*\ft guussay Ayihuda asatuwaa kaalethiyaa asatuwaa giddoppe gidiide Geeshsha Qaalaan kase Eca Caaquwaa giddon de7iyaa Qaalaa Wogaappe Muse xaafeedda koyro ichcheshu maxaafatuwaa giddon de7iyaa Wogatuwaa xalalaan ammaniyaawantta.\ft*\f* xammaqettanaw barekko yiyaawantta be7iide, “Ha shooshshatoo, Xoossaa hanqquu yaana haniyawaappe attana mala, hinttew oone odeeddawe? 
\v 8 Simmi hintte, hinttenttu nagaraappe simmeeddawaa erissiyaa oosuwaa, oothite. 
\v 9 Hintte hinttenttu wozanaan, ‘Abraahaame nu aabba’ giide qoppiyaawaa hinttew malatoppo. Ayissi gooppe, taani hinttenttussi oday; Xoossay ha shuchchatuwaappe Abraahaamossi naanaa udi denthanaw danddayee. 
\v 10 Beexi mithaa xaphuwan qanxxanaw giigi utteedda; lo77o ayfiyaa ayfenna mithaa ubbay qanxxettiide, tamaan yegettana.
\p
\v 11 “Hintte hinttenttu nagaraappe simmiyaawaa bessanaw, taani hinttena haathaan xammaqay; shin taappe guyyenna yiyaawe, hinttentta Geeshsha Ayyaanaaninne tamaan xammaqana. \f + \fr 3:11 \fr*\fq Geeshsha Ayyaanaaninne tamaan xammaqana, \fq*\ft guussay Yesuusi yiide asaa garssa ayyaanaa asatethaa laammiyaawaa tamaarissiyaawaa.\ft*\f* I taappe daro minnee; A caammaa tookkanawukka taani bessiyaa asa gidikke. 
\v 12 A kushiyan kathaa sexxiyaa layday de7ee. Uddummaan de7iyaa kaathaa loythi geeshshee; bare zarggaa diyyiyan qolana; shin dalaa to7enna tamaan guuddana” yaageedda.
\s Yesuusi Xammaqetteedda
\r (Mar 1:9-11; Luq 3:21-22)
\p
\v 13 Yesuusi he wode Yohaannisan xammaqettanaw, Galiilaappe Yorddaanoosa geetettiyaa shaafaa aakko beedda. 
\v 14 Shin Yohaannisi, “Taani neenan xammaqettanaw bessiyaa wode, neeni taakko yay?” yaagiide, A digganaw koyyeedda.
\p
\v 15 Shin Yesuusi zaariide A, “Nuuni xillotethaa oosuwaa ubbaa hawaadan polanaw bessiyaa diraw, ha77i taw eeno ga” yaageedda. Yohaannisikka aw eeno geedda.
\p
\v 16 Yesuusi xammaqettowaappe guyyiyan, ellekka haathaappe keseedda; saluu dooyettina, Xoossaa Ayyaanay haraphphiyaadan saluwaappe wodhdhiide bare bolla yiyaa wode be7eedda; 
\v 17 qassi saluwaappe, “Taani siiqiyaa, taana nashechchiyaa, ta Na7ay hawaa” yaagiyaa qaalay yeedda. \x - \xo 3:17 \xo*\xt Dom 22:2; Maz 2:7; Isa 42:1; Mat 12:18; 17:5; Mar 1:11; Luq 9:35\xt*\x*
\c 4
\s Yesuusi Paacetteedda
\r (Mar 1:12-13; Luq 4:1-13)
\p
\v 1 Hewaappe guyyiyan, xalahiyaan paacettana mala, Geeshsha Ayyaanay asay de7enna sa7aa Yesuusa afeedda. 
\v 2 Yesuusi oytamu gallassaanne oytamu qammaa xoomowaappe guyyiyan koshatteedda. 
\v 3 Xalahii yiide A, “Neeni Xoossaa Na7aa gidooppe, ane ha shuchchatuwaa ukithaa gidana mala ga” yaageedda.
\p
\v 4 Shin Yesuusi zaariide, “Xoossaa maxaafaan, ‘Asay Xoossay haasayiyaa qaalaa ubbaan de7anaappe attin, ukithaa xalalaan de7enna’ yaagetti xaafetteedda” yaageedda. \x - \xo 4:4 \xo*\xt Zar 8:3\xt*\x*
\p
\v 5 Hewaappe guyyiyan, xalahii Yesuusa geeshsha katamaa afi Geeshsha Golliyaa xeeraan essiide, 
\v 6 “Neeni Xoossaa Na7aa gidooppe, ane duge kundda. Ayissi gooppe, Xoossaa maxaafaan,
\q ‘Xoossay bare kiitanchchatuwaa
\q2 new azazanawaa’
\q qassi ‘Unttunttu ne gedi shuchchaan dhubettenna mala,
\q2 barenttu kushiyan neena denthanawantta’
\m yaagetti xaafetteedda” yaageedda. \x - \xo 4:6 \xo*\xt Maz 91:11-12\xt*\x*
\p
\v 7 Yesuusi zaariide A, “Qassikka Xoossaa maxaafaan, ‘Godaa ne Xoossaa paaccoppa’ yaagetti xaafetteedda” yaageedda. \x - \xo 4:7 \xo*\xt Zar 6:16\xt*\x*
\p
\v 8 Qassi xalahii Yesuusa itti daro wolqqaama deriyaa xeeraa kessiide, ha alamiyaan de7iyaa kawutethaa ubbaanne unttunttu bonchchuwaa 
\v 9 bessiide A, “Neeni taw gulbbataade goyinnooppe, taani hawaa ubbaa new immana” yaageedda.
\p
\v 10 He wode Yesuusi zaariide A, “Laa ha Seexaanaw haakka; ayissi gooppe, Xoossaa maxaafaan, ‘Godaw, ne Xoossaw goyinna; A xalalaa gosheta’ geetetti xaafetteedda” yaageedda. \x - \xo 4:10 \xo*\xt Zar 6:13\xt*\x*
\p
\v 11 Hewaappe guyyiyan, xalahii Yesuusa aggina, kiitanchchatuu yiide, aw ootheeddino.
\s Yesuusi Bare Tamaarissiyaa Oosuwaa Galiilaan Doommeedda
\r (Mar 1:14-15; Luq 4:14-15)
\p
\v 12 Yohaannisi qashetteeddawaa Yesuusi siseedda wode, Galiilaa geetettiyaa gadiyaa beedda. 
\v 13 Naazireeteppe kesiide, Qifirinaahooma katamaa biide, yaani de7eedda; Qifirinaahoomi Zaabiloonaninne Nifttaaleeme gadiyan de7iyaa Galiilaa abbaa mataan de7ee. 
\v 14 Hawe haneeddawe nabiyaa Iisiyaasi,
\q1
\v 15 “Zaabiloone gadiyaninne Nifttaaleeme gadiyan,
\q2 abbaa ogiyaan Yorddaanoosa Shaafaappe hefintha baggan,
\q Ayihuda gidenna asay de7iyaa Galiilaan,
\q1
\v 16 dhumaani de7iyaa asay
\q2 wolqqaama poo7uwaa be7eedda.
\q Qassi hayquwaa kuway de7iyaa gadiyan
\q2 utteeddawanttoo poo7uu keseedda”
\m yaageeddawe polettana malaassa. \x - \xo 4:15-16 \xo*\xt Isa 9:1-2\xt*\x*
\p
\v 17 He wodiyaappe doommiide Yesuusi,
\q1 “Hintte nagaraa paaxite; ayissi gooppe,
\q2 saluwaa kawutethay matatteedda diraassa”
\m giide qaalaa oduwaa doommeedda.
\s Yesuusi Barena Kaalliyaa Oyddatuwaa Xeegeedda
\r (Mar 1:16-20; Luq 5:1-11)
\p
\v 18 Yesuusi Galiilaa Abbaa mataanna aadhdhiidde, laa77u ishatuu Phexiroosa geetettiyaa Simooninne A ishaa Inddiraasi, moliyaa oyqqiyaawantta gido diraw, dabbaa \f + \fr 4:18 \fr*\fq dabbaa: \fq*\ft Hawaa guussay moliyaa phiranaw woy oyqqanaw haathaan yeggiyaa amaaraathuwan marabiyaa giyaawaa.\ft*\f* abbaan yeggiyaawantta be7eedda. 
\v 19 Unttuntta, “Taana kaallite; taani hinttena moliyaa oyqqiyaawaadan asaa taakko ahiyaa ogiyaa tamaarissana” yaageedda. 
\v 20 Unttunttu ellekka barenttu dabbaa aggiide, Yesuusa kaalleeddino.
\p
\v 21 Yesuusi hewaappe sinthakko biidde, hara laa77u ishatuwaa, Zabiddiyoosa naanaa Yayiqoobanne A ishaa Yohaannisa be7eedda; unttunttu barenttu aawuwaa Zabiddiyoosanna haathaa bollan biyaa wonggiriyaa giddon barenttu dabbaa giigissiyaawantta be7iide, xeeseedda. 
\v 22 Unttunttu ellekka haathaan biyaa wonggiriyaanne barenttu aawuwaa aggiide, Yesuusa kaalleeddino.
\s Yesuusi Cora Asaa Tamaarisseeddanne Patheedda
\r (Luq 6:17-19)
\p
\v 23 Yesuusi Ayihuda woosa golletuwan tamaarissiidde, kawutethaa mishiraachchuwaa qaalaa odiiddinne qassi harggiyaa ubbaappenne sakuwaa ubbaappe asaa pathiidde, Galiilaa gadiyaa ubbaan yuuyyeedda. 
\v 24 A waarii Sooriyaa gadiyaa ubbaa gakkeedda; dumma dumma harggiyaan oyqettiide harggeedda asaa ubbaa, xalahatuwaan oyqetteeddawantta, yiicuwaa sakuu de7iyaawantta, qassi gunddeedddawantta asay Yesuusakko aheedda; I unttuntta patheedda. 
\v 25 Cora asay Galiilaappe, tammu katamatuwappe, Yeerusalaameppe, Yihudaappenne Yorddaanoosappe hefinthan de7iyaa gadiyaappe Yesuusa kaalleeddino.
\c 5
\s Yesuusi Deriyaa Bollan Gidiide Tamaarisseedda Timirttiyaa
\r (Mat 5:1–7:29)
\p
\v 1 Yesuusi cora asaa be7iide, pude deriyaa kesiide utteedda. A kaalliyaawanttu aakko shiiqeeddino. 
\v 2 Unttuntta hawaadan yaagi tamaarissuwaa doommeedda.
\s Tumu Anjjuwaa Akkiya Asatuwaa
\r (Luq 6:20-23)
\q1
\v 3 “Barenttu ayyaanaa de7uwaan hiyyeesaa gideeddawaa
\q1 eriyaawanttu anjjetteeddawantta;
\q2 ayissi gooppe, saluwaa kawutethay unttunttussa.
\q1
\v 4 Kayyottiyaawanttu anjjetteeddawantta;
\q2 ayissi gooppe, Xoossay unttuntta minissana. \x - \xo 5:4 \xo*\xt Isa 61:2\xt*\x*
\q1
\v 5 Ashikke gideeddawanttu anjjetteeddawantta;
\q1 ayissi gooppe,
\q2 unttunttu sa7aa laattana. \x - \xo 5:5 \xo*\xt Maz 37:11\xt*\x*
\q1
\v 6 Xillotethaa koshattiyaawanttunne saamettiyaawanttu \f + \fr 5:6 \fr*\ft Hawaa bilethay Xoossaw eeno giyaawantta woy lo77obaa woy tumobaa oothiyaawantta guussaa.\ft*\f*
\q1 anjjetteeddawantta;
\q2 ayissi gooppe, Xoossay unttuntta kalissana.
\q1
\v 7 Maariyaawanttu anjjetteeddawantta;
\q1 ayissi gooppe,
\q2 Xoossay unttuntta maarana.
\q1
\v 8 Wozanaa geeshshatuu anjjetteeddawantta;
\q1 ayissi gooppe,
\q2 unttunttu Xoossaa be7ana.
\q1
\v 9 Asaa sigethiyaawanttu anjjetteeddawantta;
\q1 ayissi gooppe, Xoossay unttuntta,
\q2 bare naanaa giide xeesana.
\q1
\v 10 Xillotethaa diraw
\q1 yedersettiyaawanttu anjjetteeddawantta;
\q2 ayissi gooppe, saluwaa kawutethay unttunttussa. \f + \fr 5:10 \fr*\fq saluwaa kawutethay unttunttussa: \fq*\ft Guussay he asatuu saluwaa kawutethaa laattanaw danddayiyaawantta gidiyaawaa bessee.\ft*\f*
\p
\v 11 “Hintte taana kaalliyaa diraw, asay hinttena boriyaa wodenne waayissiyaa wode, qassi hintte bolla iitabaa ubbaa wordduwan haasayiyaa wode, hintte anjjetteeddawantta. 
\v 12 Hinttew saluwan wolqqaama woytay de7iyaa diraw, nashettite; hashshu giite; ayissi gooppe, asay hintteppe kase de7eedda nabatuwaa hewaadan yedersseeddino.
\s Maxiniyaanne Poo7uwaa Leemisuwaa
\r (Mar 9:50; Luq 14:34-35)
\p
\v 13 “Asaa ubbaassi hintte maxine mala; shin maxinii mal77ana dhayooppe, zaariide A wooti mal77ethanee? Kare olina, asay A yedhdhi hamettanaappe attin, sinthaw aynne maaddenna.
\p
\v 14 “Ha alamew hintte poo7o; deriyaa huuphiyan keexetteedda katamay geemmana danddayenna. 
\v 15 Xomppiyaa xomppiide, soyin de7iyaa asaa ubbaw poo7ana mala, dhoqqiyaa saan wotheeppe attin, kammiyaa miishshaa giddon qum77i wothiyaa asay ooninne baawa. 
\v 16 Hewaadankka, asay hintte oothiyaa lo77o oosuwaa be7iide, saluwan de7iya hintte Aawuwaa bonchchana mala, hintte poo7uu asaa sinthaan poo7o.
\s Muse Higgiyaabaa
\p
\v 17 “Taani Muse higgiyaanne nabatuu tamaarissiyaawaa \f + \fr 5:17 \fr*\fq Muse higgiyaanne nabatuu tamaarissiyaawaa: \fq*\ft Guussay Ayihudiyaa Geeshsha Maxaafaa; hewenneekka Eca Caaquwaa.\ft*\f* dhayissanaw yeeddawaa hinttew malatoppo; taani polanaw yeeddawaappe attin, dhayissanaw yabeykke. 
\v 18 Ayissi gooppe, taani hinttew tumuwaa oday; saluunne sa7ay aadhdhana gakkanaw, qassi ubbabaykka polettana gakkanaw,\f + \fr 5:18 \fr*\fq Ubbabaykka polettana gakkanaw: \fq*\ft guussay qaalay tamaarissiyaa ubbay tumatethaan qonccana gakkanaw.\ft*\f* higgiyaappe itti cachchaykka woy qeeri pidoliikka aadhdhenna. 
\v 19 Hewaa diraw, ha azazuwaa ubbaappe guuxxiyaa itti azazuwaa menthiyaa uray ooninne, qassi haratuukka barewaadan hananaadan tamaarissiyaa uray ooninne, saluwaa kawutethaan ubbaappe guutha gidana; shin azazuwaa oothiyaawenne haranttukka oothanaadan tamarissiyaawe ooninne saluwaa kawutethaan dhoqqa gidana. 
\v 20 Ayissi gooppe, hintte xillotethay Muse higgiyaa tamaarissiyaawanttu xillotethaappenne Parisaawatuwaa xillotethaappe darana dhayooppe, saluwaa kawutethaa hintte mule gelennawaa taani oday.
\p
\v 21 “Beni asaw, ‘Asaa wodhoppa; asaa wodheedda ooninne pirddettana’ geeddawaa siseeddita. \x - \xo 5:21 \xo*\xt Kes 20:13; Zar 5:17\xt*\x* 
\v 22 Shin taani hinttew oday; bare ishaa hanqqettiyaa ubbay pirddettana; bare ishaa boriyaa ubbay shangguwaa pirddaw shiiqana; qassi bare ishaa, ‘Dhullowe’ giyaa ubbay Gaannamiyaa tamaa pirddaw shiiqana. 
\v 23 Hewaa diraw, neeni yarshshiyaasaan yarshshishshin, ne ishaa naaqqeeddabay new hewaan hassayettooppe, 
\v 24 ne yarshshuwaa hewaan aggaade ba; kasetaade ne ishaanna sigetta digga; hewaappe kaalla yaade, ne yarshshuwaa yarshsha.
\p
\v 25 “Neena mootiyaawaanna wodii de7ishshin elle aananna sigetta digga; hewe dhayooppe, I neena daannaa sintha aathana; qassi daannay neena polisew aathi immina, polisii neena qasho gollen yeggana. 
\v 26 Taani new tumuwaa oday; neeni itti santtimii attennaan, ne maggaccuwaa wurssaade ciggana gakkanaw, mulekka qasho golleppe kesakka.
\s Woshummaabaw Imetto Timirttiyaa
\p
\v 27 “ ‘Woshummoppa’ geeddawaa siseeddita. \x - \xo 5:27 \xo*\xt Kes 20:14; Zar 5:18\xt*\x* 
\v 28 Shin taani hinttew yaagay; ‘Maccawunno xeelliide amottiyaa ubbay, bare wozanaa giddon he wode iinanna woshummeedda.’ 
\v 29 Ne ushechcha ayfii neena nagaraa oosisooppe, neeppe woocaade olaa agga; ayissi gooppe, ne bollay mulekka Gaannamiyaa tamaan olettiyaawaappe, aappe ittuu paccintto new lo77a. \x - \xo 5:29 \xo*\xt Mat 18:9; Mar 9:47\xt*\x* 
\v 30 Qassi ne ushechcha kushii neena nagaraa oosisooppe, neeppe qanxxaade olaa agga; ayissi gooppe, ne bollay mulekka Gaannamiyaa tamaan olettiyaawaappe, aappe ittuu paccintto new lo77a.
\s Machchiyaa Yeddennaadan Imetto Timirttiyaa
\r (Mat 19:9; Mar 10:11-12; Luq 16:18)
\p
\v 31 “ ‘Qassi bare machchatto yeddiyaa ooninne izo yeddiyaa paramaa immo’ geetetteedda. \x - \xo 5:31 \xo*\xt Zar 24:1-4; Mat 19:7; Mar 10:4\xt*\x* 
\v 32 Shin taani hinttew yaagay; ‘Bare machchatta woshummennaan de7ishshin yeddiyaa ooninne izo woshumma kessee; qassi asinay yeddeedda mishiratto akkiyawe ooninne woshummee.’ \x - \xo 5:32 \xo*\xt Mat 19:9; Mar 10:11-12; Luq 16:18; 1Qo 7:10-11\xt*\x*
\s Caaqqennaadaan Imetto Timirttiyaa
\p
\v 33 “Qassi beni asaw, ‘Wordduwan caaqqoppa; shin ne Godaw caaqqeeddawaa pola’ geeddawaa siseeddita. \x - \xo 5:33 \xo*\xt Wog 19:12; Pay 30:2; Zar 23:21\xt*\x* 
\v 34 Shin taani hinttew yaagay; ‘Ubbakka caaqqoppite’; saluu Xoossaa kawutethaa oydiyaa gidiyaa diraw, ‘Saluwan caaqqoppite’ 
\v 35 qassi sa7ay A gedi yedhdhiyaasaa gidiyaa diraw, ‘Sa7aan caaqqoppite’; qassikka, Yeerusalaame wolqqaama kaatiyaa katamaa gidiyaa diraw, ‘Yeerusalaamenikka caaqqoppite’ \x - \xo 5:35 \xo*\xt Isa 66:1; Maz 48:2\xt*\x* 
\v 36 Neeni itti binnanaakka bootha woy karethaa kessanaw danddayenna diraw, ‘Ne huuphiyankka caaqqoppa.’ 
\v 37 Shin hintte, ‘E’ woy, ‘Gidenna’ giite; hawanttuppe haray Seexaanaappe yee.
\s Iitaa Iitan Zaarennaadan Immetto Timirttiyaa
\r (Luq 6:29-30)
\p
\v 38 “ ‘Ayifiyaa diraw ayifiyaa; achchaa diraw achchaa’ geeddawaa siseeddita. \x - \xo 5:38 \xo*\xt Kes 21:24; Wog 24:20; Zar 19:21\xt*\x* 
\v 39 Shin taani hinttew yaagay; ‘Hinttew iitabaa oothiyaa uraw iitan zaaroppite; ooninne ne ushechcha bagga shayyiyaa baqqooppe, ne haddirssa bagga shayyiyaakka A bessa; 
\v 40 ne shaamiciyaa akkanaw itti uray neena mootooppe, he uraw ne kootiyaakka gujja imma. 
\v 41 Ooninne neena itti saatiyaa ogiyaa barenanna baanaadan wolqqanthooppe, aananna laa77u saatiyaa ogiyaa ba. 
\v 42 Neena woossiyaa uraw imma; qassi neeppe tal77ana koyyiyaa urawukka diggoppa.’
\s Morkkiyaa Siiqana Mala Imetto Timirttiyaa
\r (Luq 6:27-36)
\p
\v 43 “ ‘Ne laggethatuwaa siiqa; ne morkkiyaa morkka’ geeddawaa siseeddita. \x - \xo 5:43 \xo*\xt Kes 19:18\xt*\x* 
\v 44-45 Shin taani hinttew yaagay; saluwan de7iyaa hintte Aawuwassi naanaa gidana mala, hintte morkketuwaa siiqite; hinttena sheqqiyaawantta anjjite; hinttena ixxiyaawanttoo lo77obaa udite; hinttena yederssiyaawanttoo, Xoossaa woossite; ayissi gooppe, iita asawukka lo77o asawukka Xoossay bare awaa awaxxissee; qassi xillatuwassikka nagaranchchatuwaassikka bare iraa bukissee. 
\v 46 Hintte hinttena siiqiyaawanttu xalalaa siiqooppe, hinttew ay woytay de7ii? Haray atto, nagaranchchatuukka hewaadan udiino. 
\v 47 Hintte hinttenttu ishatuwaa xalalaa sarotooppe, haratuu udiyaawaappe aadhdhiyaabaa ayaa udeedditee? Haray atto, Ayihude gidenna asaykka hewaadan udee. 
\v 48 Hewaa diraw, saluwan de7iyaa hintte Aawuu polo gidowaadan, hinttekka polo gidite. \x - \xo 5:48 \xo*\xt Kes 19:2; Zar 18:13\xt*\x*
\c 6
\s Hiyyeesaw Immiyaa Maaraa Tamaarissuwaa
\p
\v 1 “Hintte lo77o oosuwaa asaa bessanaw asaa sinthaan oothenna mala naagettite; hewe dhayooppe, saluwan de7iya hintte Aawuu hinttew gatiyaa immenna.
\p
\v 2 “Hewaa diraw, hintte awudenne hiyyeesaw immiyaa wode, lo77a malatiyaa iitatuu barentta bonchchissanaw, Ayihuda woosa golleninne ogiyaan haraani be7ettanaw udiyaawaadan udoppite; taani hinttew tumuwaa oday; unttunttu barenttu gatiyaa akkidiggeeddino. 
\v 3-4 \f + \fr 6:3-4 \fr*\fq ushechcha kushii ootheeddawaa haddirssa kushiikka eroppo, \fq*\ft guussay Xoossaappe attin, ooninne eroppo guussaa.\ft*\f* Shin neeni hiyyeesaw immiya wode, geeman immanaadan, ne ushechcha kushii oothiyaawaa haddirssa kushii eroppo. Geeman ootheeddawaa be7iyaa ne Aabbu, ne lo77o oosuwaa gatiyaa zaaranawaa.
\s Woosaabaa
\r (Luq 11:2-4)
\p
\v 5 “Xoossaa woossiidde, lo77a malatiyaa iitatuwadan hanoppite; ayissi gooppe, barentta asay be7ana mala, Ayihuda woosa golleninne ogiyaa doonan eqqiide, Xoossaa woossiyaawaa dosiino; taani hinttew tumuwaa oday; unttunttu barenttu gatiyaa ubbaakka akkeeddino. 
\v 6 Shin neeni Xoossaa woossiyaa wode, ne golle gela; ipithaa qachchaade, beettenna ne Aawuuwaa woossa; geeman oosettowaa be7iyaa ne Aabbu new immanawaa.
\p
\v 7 “Xoossaa hintte woossiyaa wode, Xoossaa ammanenna asaadan, coo mela zaarethuwaa darissoppite; unttunttu haasayaa daruwan sisettee giide qoppiino. 
\v 8 Hewaa diraw, he asaadan hanoppite; ayissi gooppe, hintte Aabbu hinttena koshshiyaawaa hinttenttu woossanaappe kasetiide eree. 
\v 9 Simmi hinttenttu hawaa mala woosaa woossite;
\q2 ‘Saluwan de7iyaa nu Aabboo,
\q2 ne geeshsha sunthay anjjetto.
\q1
\v 10 Ne Kawutethay yo;
\q2 ne shenii saluwan haneeddawaadan,
\q2 sa7ankka hano.
\q1
\v 11 Gallassaan gallassan koshshiyaa qumaa
\q2 nuussi hachche imma.
\q1
\v 12 Nuuni nuuna naaqqowanttussi
\q2 atto yaagiyaawaadan,
\q2 neenikka nu naaquwaa atto ga.
\q1
\v 13 Nuuna iitabaappe ashshappe attin,
\q2 paaciyaan gelissoppa.
\q2 Kawutethay, wolqqaynne bonchchuu
\q2 medhinawukka neessa.
\m Amen77i’
\p
\v 14 “Hinttenttu hinttena naaqqeedda hara asaa naaquwaa atto gooppe, saluwan de7iyaa hinttenttu Aawuukka hinttew atto gaana.
\p
\v 15 “Shin hinttenttu hinttena naaqqeedda hara asaa naaquwaa atto gaana dhayooppe, hinttenttu Aawuukka hintte naaquwaa atto geenna. \x - \xo 6:14-15 \xo*\xt Mar 11:25-26\xt*\x*
\s Xoomaabaa
\p
\v 16 “Qassi hinttenttu xoomiyaa wode, lo77a malatiyaa iitatuwaadan, kayyottiyaawaa malatoppite; ayissi gooppe, unttunttu xoomiyaawaa asay be7ana mala, barenttu som77iyaa bullaalissiino; taani hinttenttoo tumuwaa oday; unttunttu barenttu gatiyaa akkeeddino.
\p
\v 17-18 “Shin hinttenttu xoomiyaa wode, hinttenttu Aabbu hintte xoomiyaawaa erooppe attin, asay erenna mala, hintte som77iyaa meecettite; hintte huuphiyaakka okettite; yaatooppe, beettenna hintte Aawuu hinttenttu oothiyaawaa geeman be7iide, hintte gatiyaa immanawaa.
\s Saluwan De7iyaa Miishshaabaa
\r (Luq 12:33-34)
\p
\v 19 “Miishshaa bil77ay miyasaaninne biratay shi7iide bayizziyaasan, kayisuukka bookkiide wuu77iyaasan, ha sa7aan hinttenttu huuphiyaassi dagayoppite. \x - \xo 6:19 \xo*\xt Yay 5:2-3\xt*\x* 
\v 20 Shin bil77ay meennasaaninne shi7enna saan, kayisuukka bookkiide wuu77enna saan hinttenttu huuphiyaassi saluwan miishshaa dagayite. 
\v 21 Ayissi gooppe, ne wozanay ne miishshay de7iyaasaan de7ana.
\s Bollaa Poo7uwaabaa
\r (Luq 11:34-36)
\p
\v 22 “Bollaa poo7uu ayfiyaa; hewaa diraw, ne ayfii paxa gidooppe, ne bollaa ubbay poo7o gidana. 
\v 23 Shin ne ayfii paxa gidana dhayooppe, ne bollaa ubbay dhumana; simmi neenan de7iyaa poo7uu dhumooppe, dhumay ay keenaa daranee!
\s De7uwaassi Hirgganaw Bessenna
\r (Luq 16:13; 12:22-31)
\p
\v 24 “Laa77u godatuwaassi moodettanaw danddayiyaawe ooninne baawa; ayissi gooppe, ittuwaa ixxiide, yokkuwaa siiqee; woy ittuwaa bonchchiide, yokkuwaa kadhee; itti asay Xoossaassinne shaluwaassi moodettanaw danddayenna.
\p
\v 25 “Hewaa diraw, taani hinttenttoo oday; hintte de7oo maanabawunne ushanabaw, woy hintte bollaw mayyanabaw hirggoppite; shemppuu qumaappe aadhdhennee? Qassi bollay mayuwaappe aadhdhennee? 
\v 26 Paalliyaa kafatuwaa xeellite; unttunttu zerikkino; cakkikkino; diyyiyankka qolikkino; shin saluwan de7iyaa hinttenttu Aawuu unttuntta mizee; hinttenttu unttunttuppe loythi darkkitee? 
\v 27 Hinttenttu giddon darissi hirggiide, bare geesaa bolla itti wadhaa gujjanaw danddayiyaawe oonee?
\p
\v 28 “Ayissi mayuwassi hirggiitee? Dembban de7iya ciishshatuu wooti dicciinontto, akeeki xeellite; unttunttu daaburikkino woy puuttuwaa suqqikkino. \x - \xo 6:28 \xo*\xt 1Ka 10:4-7; 2Od 9:3-6\xt*\x* 
\v 29 Shin taani hinttenttoo oday; haray atto, Solomone hewaa keena bonchchetteeddawaa gidiidde, he ciishshatuwaappe ittuwaa malaakka mayyibeenna. 
\v 30 Shin laafa ammanuu de7iyaawanttoo, Xoossay, hachche de7iide, wontti tamaan eexxiyaa dembbaa maataa mayizziyawe, hinttena unttuwaappe aathiide wooti mayizzennee? 
\v 31 Simmi, ‘Nuuni ayaa maanee? Woy ayaa ushanee? Woy ayaa mayyanee?’ yaagiide hirggoppite. 
\v 32 Ayissi gooppe, he ubbabaa Xoossaa ammanennawanttu darissiide koyyiino; he ubbay hinttena koshshiyaawaa saluwan de7iyaa hinttenttu Aawuu eree. 
\v 33 Shin kasetiide, Xoossaa kawutethaanne A xillotethaa koyyite; I hinttenttoo he ubbabaa immana. 
\v 34 Hewaa diraw, wonttibaassi hirggoppite; ayissi gooppe, wontti gallassay barew hirggana; gallassaa ubbawukka A huuphew gidiyaa waayyii de7ee.
\c 7
\s Hara Asaa Bolla Pirddanaw Koshshenna
\r (Luq 6:37-42)
\p
\v 1 “Xoossay hinttenttu bolla pirddenna mala, hinttekka haratuwaa bolla pirddoppite. 
\v 2 Ayissi gooppe, hinttenttu haratuwaa bolla pirddiyaawaadan, Xoossay hinttenttu bolla pirddana; qassi hinttenttu haratuwaassi immanaw makkiyaabaan I hinttew makkana. 
\v 3 Ne ayfiyan de7iyaa tuussaa be7akka; shin ne ishaa ayfiyan de7iyaa suullaa ayissi xeellay? 
\v 4 Woy ne ayfiyan tuussay de7ishshin, neeni ne ishaa, ‘Taani ne ayfiyaappe suullaa kessoo’ waanaade gaanaw danddayay? 
\v 5 Laa ha lo77uwaa malatiyaa iitaw! Kasetaade ne ayfiyaappe tuussaa kessadigga; hewaappe guyyiyan, ne ishaa ayfiyaappe suullaa kessanaw geeshshaade xeellanaw danddayaa.
\p
\v 6 “Geeshshabaa kanatuwassi immoppite; unttunttu guyye simmiide, hinttena sa77ana. Qassi inqquwaa geetettiyaa hinttenttu al77o shuchchaa gudunthatuwaa sinthan oloppite; unttunttu barenttu gediyan yedhdhana.
\s Woossite, Koyyite, Kariyaakko Yiide Xeesite
\r (Luq 11:9-13)
\p
\v 7 “Woossite; hintte akkana. Koyyite; hintte demmana. Kariyaakko yiide xeesite; hinttew penggi dooyettana. 
\v 8 Ayissi gooppe, woossiyaa ubbay akkana; koyyiyaa uray demmana; qassi kariyaakko yiide xeesiyaa uraw penggi dooyettana. 
\v 9 Woy hinttenttu giddon bare na7ay, ‘Ukithaa imma’ gooppe, shuchchaa immiyaa aawuu de7ii? 
\v 10 Qassi, ‘Moliyaa imma’ gooppe, aw shooshshaa immanawee? 
\v 11 Hinttenttu iita gidiidde, hinttenttu naanatuwassi lo77obaa immiyaawaa erooppe, yaatina, saluwan de7iyaa hinttenttu Aawuu barena woossiyaawanttussi lo77obaa wooti darissi immennee!
\p
\v 12 “Hewaa diraw, hara asay hinttew oothanaw koyyiyaa ubbabaa hinttekka asaw oothite; ayissi gooppe, Muse higgiyaa bilethaynne nabatuu tamaarissiyaawe hawaa.
\s Un77a Penggiyaabaa
\r (Luq 13:24)
\p
\v 13 “Un77a penggiyaanna gelite. Ayissi gooppe, bayethaw afiyaa penggi aakuwaa; ogiikka woggaa. Hewaanna geliyaa asaykka cora.
\p
\v 14 “Shin, de7oo afiyaa penggi un77a; ogiikka xunthaa. Qassi hewaa demmiyaawanttukka guutha.
\s Mithay Bare Ayfiyan Erettee
\r (Luq 6:43-44)
\rem fig 1 fig*
\p
\v 15 “Bolla bagganna dorssaa malatiide, hinttekko yiyaa worddo nabatuwaappe naagettite; shin unttunttu garssa bagganna wallatuwaa mala. 
\v 16 Unttunttu ayfiya ayfiyaawaan hintte unttuntta erana; agunthay woddenthaa ayfiyaa ayfenna; gomi77oriikka kookiyaa ayfiyaa ayfenna. 
\v 17 Hewaadankka, lo77o mithaa ubbay lo77o ayfiya ayfee; shin iita mithay iita ayfiyaa ayfee. 
\v 18 Lo77o mithay iita ayfiyaa ayfanaw danddayenna; qassi iita mithaykka lo77o ayfiyaa ayfanaw danddayenna. 
\v 19 Lo77o ayfiyaa ayfenna mithaa ubbay qanxxettiide, tamaan yegettana. 
\v 20 Hewaa diraw, hintte unttunttu ayfiyaa ayfiyaawaan unttuntta eranita.
\p
\v 21 “Saluwan de7iyaa Ta Aabbu geeddawaa oothiyaa uray saluwaa kawutethaa gelanaappe attin, ‘Godaw, Godaw’ giyaa ubbay gelenna. 
\v 22 Pirdda gallassi daro asay taana, ‘Godaw, Godaw, nuuni ne sunthan Xoossay kiittowaa odibeykkoo? Ne sunthan xalahatuwaa kessibeykkoo? Qassi nuuni Xoossay oothiyaa maalalissiyaabaa ne sunthaan oothibeykkoo?’ yaaganawantta. 
\v 23 Taani he wode unttuntta, ‘Taani hinttena ubbakka erikke; iitabaa oothiyaawanttu hintte ta matappe haakkite’ yaagana. \x - \xo 7:23 \xo*\xt Maz 6:8\xt*\x*
\s Laa77u Mala Gollatuwaa
\r (Luq 6:47-49)
\p
\v 24 “Hewaa diraw, hawaa ta qaalaa sisiide oothiyaa ubbay mino zaallaa bolla bare golliya keexxeedda wozanaama asaa mala. 
\v 25 Iray bukkiide, di7uu di77eedda; carkkuukka carkkiide, he golliya sugeedda. Shin golli mino zaallaa bolla keexetteedda diraw, kunddibeenna.
\p
\v 26 “Hawaa ta qaalaa sisiide oothenna asay ubbay, bare golliya shafiyaa bolla keexxeedda booza asaa mala. 
\v 27 Iray bukkiide, di7uu di77eedda; carkkuukka carkkiide, he golliya sugina, golli ellekka kunddeedda. He golli wolqqaama kunddethaa kunddeedda.”
\p
\v 28 Yesuusi bare haasayiyawaa wursseedda wode, asay I tamaarissiyawaan maalaletteeddino. 
\v 29 Ayissi gooppe, I unttuntta tamaarissiidde, Muse higgiya tamaarissiyaawanttudaan gidennaan, maatay de7iyaa asaadan tamaarisso diraassa.
\c 8
\s Yesuusi Oolluu Oyqqeedda Bitaniyaa Patheedda
\r (Mar 1:40-45; Luq 5:12-16)
\p
\v 1 Yesuusi deriyaappe wodhdheedda wode, cora asay A kaalleedda. 
\v 2 He wode oolluu \f + \fr 8:2 \fr*\ft Oolluu oyqqeedda asaa bollay booxxee. Hawe sakkiyaa asay hewode de7uwan asaanna de7iyaa wogaa ubbaappe shaakettiide de7ee. Qaykka geeshsha gidenna geetettiide hara asaan xeesettee.\ft*\f* oyqqeedda itti bitani Yesuusakko yi A sinthaan gulbbatiide, “Godaw, ne shene gidooppe, taana pathaade geeshshanaw danddayaa” yaageedda.
\p
\v 3 Yesuusi bare kushiyaa yeddi A bochchiide, “Taani koyyay; paxaade geeyya!” yaageedda. Ellekka oolluu bitaniyaa yeddi aggeedda. 
\v 4 Yesuusi A, “Simmi hawaa oossinne odoppa; shin qeesaakko baade ne paxaade geeyyeeddawaa A bessa; ne paxaade geeyyeeddawaa asaa erissanaw Muse azazeedda yarshshuwaa Xoossaw yarshsha” yaageedda. \x - \xo 8:4 \xo*\xt Wog 14:1-32\xt*\x*
\s Yesuusi Xeetuwaa Kaappuwaa Qoomaa Patheedda
\r (Luq 7:1-10)
\p
\v 5-6 Yesuusi Qifirinaahooma katamaa geleedda wode, itti Roomaa gade Xeetuwaa Kaappuu aakko yiide, “Ta Godaw, ta qoomaa bollay gunddina, daro sakettiidde, soyin giseedda; hayyagodo taw pathaarikki” yaagi woosseedda.
\p
\v 7 Yesuusi, “Taani baade A pathana” yaageedda.
\p
\v 8 Shin xeetuwaa kaappuu zaariide, “Ta Godaw, neena ta soy gelissanaw taw bessenna; shin neeni qaalaa xalalaa haasaya; ta qoomay paxanawaa. 
\v 9 Ayissi gooppe, taani taappe bollanna de7iyaawanttoo eeno giyaa asa; qassi taappe garssaanna wottaaddaratuu de7iino. Taani ittuwaa, ‘Ba!’ gooppe bee; qassi yokkuwaa, ‘Haaya!’ gooppe yee; ta qoomaa, ‘Hawaa ootha!’ gooppe oothee” yaageedda.
\p
\v 10 Yesuusi hewaa siseedda wode maalalettiide, barena kaalliyaa asaa, “Taani hinttew tumuwaa oday; taani hawaa mala ammanuwaa haray atto, Isra7eeliya gadiyankka be7abeykke. 
\v 11 Cora asay awayfi doliyaa baggappenne wulliyaa baggappe yiide, Abraahaamonna, Yisaaqannanne Yayiqoobanna saluwaa kawutethaa gayitaan ittippe uttanawantta yaagay. 
\v 12 Shin kawutethaan de7anaw bessiyaa asay wolqqaama dhumaa garssa kare olettana; hewaan unttunttu yeekkananne barenttu achchaa dhaqanawantta” yaageedda.
\p
\v 13 Hewaappe kaalla Yesuusi xeetuwaa kaappuwaa, “Ne soy ba; neeni ammaneeddawaadan new hano” yaageedda; xeetuwaa kaappuwaa qoomay he saatiyankka paxi aggeedda.
\s Yesuusi Cora Asatuwa Unttunttu Harggiyaappe Patheedda
\r (Mar 1:29-34; Luq 4:38-41)
\p
\v 14 Yesuusi Phexiroosa soy biide, A bollotatta qoxuwaa harggaade giseeddawunno be7eedda. 
\v 15 Izi kushiyaa Yesuusi bochchina, qoxuu izo bashi aggeedda; izakka denddaade aw miyaabaa giigissaaddu.
\p
\v 16-17 Sa7ay omarsseedda wode, asay iita ayyaanatu oyqqeedda cora asaa Yesuusakko aheedda; nabiyaa Iisiyaasi, “I nu daaburaa barew akkeedda; qassi nu harggiyaakka tookkeedda” yaageeddawe polettana mala, Yesuusi iita ayyaanatuwaa bare qaalaan kessiide, harggeedda asaa ubbaakka patheedda. \x - \xo 8:16-17 \xo*\xt Isa 53:4\xt*\x*
\s Yesuusa Kaalliyaawantta Gakkiyaa Metuwaa
\r (Luq 9:57-62)
\p
\v 18 Yesuusi cora asay bare yuushshuwaan de7iyaawantta be7iide, abbaappe hefintha pinnana mala, barena kaalliyaawantta azazeedda. 
\v 19 Hewaappe guyyiyaan Muse higgiyaa tamaarissiyaa ittuu aakko yiide, “Tamaarissiyaawoo, neeni biyaasaa ubbaa taani neena kaallana” yaageedda.
\p
\v 20 Yesuusi A, “Worakanatuwassi ollay de7ee; kafatuwaassikka keethay de7ee; shin Taw, Asaa Na7aw, shemppa akkiyaasaykka baawa” yaageedda.
\rem fig 2 fig*
\p
\v 21 Qassi kaalliyaawanttuppe ittuu Yesuusa, “Godaw, taani sinthata baade ta aabba mooganaw ba yaagaarikkii” yaageedda.
\p
\v 22 Shin Yesuusi A, “Neeni taana kaalla; hayqqeeddawanttu barenttu anhaa moogino” yaageedda.
\s Yesuusi Gotuwanne Beetaa Co77u Ootheedda
\r (Mar 4:35-41; Luq 8:22-25)
\p
\v 23 Yesuusi wonggiriyaan geloode, A kaalliyaawanttu aananna beeddino. 
\v 24 Beetay wonggiriyaa mittana gakkanaw, abbaan wolqqaama hobbii denddeedda; shin Yesuusi gemi77isheedda. 
\v 25 A kaalliyaawanttu aakko biide, gemi77ishuwaappe dentheeddino; hewaappe simmiide A, “Godaw, nuuni dhayeetto; nuuna ashshaarikkii” yaageeddino.
\p
\v 26 Yesuusi unttuntta, “Ha ammanuu pacceeddawanttoo, ayissi yayyiitee?” yaageedda. Hewaappe guyyiyan denddiide, gotuwanne beetaa aggite giina, gotuunne beetay co77u geedda.
\p
\v 27 Asay maalalettiide, “Hawe laa haray atto, gotuunne beetay azazettiyaawe ayba asee?” yaageeddino.
\s Yesuusi Iita Ayyanay Oyqqeedda Laa77u Asatuwaa Patheedda
\r (Mar 5:1-20; Luq 8:26-39)
\p
\v 28 Yesuusi Galiilaa abbaappe hefinthan de7iyaa Gerggesenoona geetettiyaa gadiyaa pinneedda; iita ayyaanatuu oyqqeedda laa77u asatuu he gadiyaan de7iyaawanttu duufuwaappe kesiide, aananna gaketteeddino. Unttunttu daro iita gidiyaa diraw, ooninne he ogiyaanna aadhdhanaw danddayibeenna. 
\v 29 Unttunttu barenttu qaalaa dhoqqu oothiide, “Xoossaa Na7aw, nuunanna new ayi allaalli de7ii? Wodii gakkennaan nuuna muranaw yaaddii?” yaageeddino.
\p
\v 30 Unttunttuppe laafaa haakkiyaasan gudunthaa wudii heemettee. 
\v 31 Iita ayyanatuu Yesuusa, “Neeni nuuna kessiyawaa gidooppe, hini gudunthaa wudiyaa giddo yeddaarkkii” yaagiide woosseeddino.
\p
\v 32 Yesuusi unttuntta, “Biite!” giina unttunttu bitanatuwaappe kesi biide, gudunthatuwan geleeddino. Gudunthaa wudii ubbay kakaa lanqqiyanna kajjottiidde, abbaan geliide, mitetti aggeeddino.
\p
\v 33 Gudunthaa wudiyaa heemmiyaawanttu baqatiide katamaa bi aggeeddino; beeddasaan iita ayyanatuu oyqqeedda asatuu haneeddabaa ubbaa odeeddino. 
\v 34 Hewaa siseedda katamaan de7iyaa asay ubbay Yesuusanna gakettanaw keseeddino; A be7eedda wode, barenttu gadiyaappe baana mala woosseeddino.
\c 9
\s Yesuusi Bollay Gunddeedda Bitaniyaa Patheedda
\r (Mar 2:1-12; Luq 5:17-26)
\p
\v 1 Hawaappe kaalla Yesuusi wonggiriyaan geliide, abbaa pinniide, bare katamaa yeedda. 
\v 2 Amareedda asay bollay gunddeeddda itti bitaniyaa shanchchamaan tookkiide, Yesuusakko aheeddino; Yesuusi unttunttu ammanuwaa be7iide, bollay gunddeeddda bitaniyaa, “Ta na7aw, yayyoppa; ne nagaray atto geetetteedda” yaageedda.
\p
\v 3 Higgiyaa tamaarissiyaawanttuppe ittu ittu barenttu wozanaan, “Laa ha bitani Xoossaa bolla iitabaa haasayeettee!” yaagi qoppeeddino.
\p
\v 4 Yesuusi unttunttu qofaa eriide, unttuntta hawadaan yaageedda; “Hinttenttu hintte wozanaan hawa mala iitabaa ayissi qoppiitee? 
\v 5 ‘Ne nagaray atto geetetteedda’ yaagiyaawe mateeyee? Woy, ‘Dendda eqqaade hametta’ yaagiyaawe matee? 
\v 6 Shin sa7aa bollan nagaraa atto gaanaw taw, Asaa Na7aw, maatay de7iyaawaa taani hinttena erissana” yaagiide, hewaappe guyye I he bollay gunddeedda bitaniyaa, “Dendda eqqa; yaataade ne shanchchamaa tookkaade, ne golle ba” yaageedda.
\p
\v 7 Gunddeedda bitaniikka denddi eqqiide, bare golle beedda. 
\v 8 Shin daro asay hewaa be7iide yayyeeddino; asaw hawaa mala maataa immeedda Xoossaa galateeddino.
\s Yesuusi Leewiyaa Maatoossa Xeeseedda
\r (Mar 2:13-17; Luq 5:27-32)
\p
\v 9 Yesuusi hewaanna aadhdhiidde, Maatoossa yaagiyaawe qaraxaa qanxxiyaa saan utteeddawaa demmiide A, “Taana kaalla” yaageedda.
\p Maatoossikka denddi eqqiide, A kaalleedda.
\p
\v 10 Yesuusi Maatoossa gollen qumaa maanaw utti de7ishshin, qaraxaa akkiya cora asaynne nagaranchchatuu yiide, aanannanne A kaalliyaawanttunna ittippe gayitaan utteeddino. 
\v 11 Itti itti Parisaawatuu hewaa be7iide, Yesuusa kaalliyawantta, “Hinttena tamaarissiyaawe qaraxaa qanxxiyaawanttunnanne nagaranchchatuwanna qumaa ayissi ittippe mii?” yaageeddino.
\p
\v 12 Shin Yesuusi unttunttu yaagiyaawaa sisiide, “Hargganchchatuwaassappe attin, paxatuwaassi aakimii koshshenna. 
\v 13 Shin hinttenttu biide, Xoossaa Maxaafay, ‘Taani maarotethaa koyyayppe attin, yarshshuwaa koyyikke’ yaagiyaawe waagiyaawentto erite; ayissi gooppe, taani nagaranchchatuwaa xeesanaw yeeddawaappe attin, xillatuwaa xeesanaw yabeykke” yaageedda.
\s Xoomaabaa Oochcheedda Ooshaa
\r (Mar 2:18-22; Luq 5:33-39)
\p
\v 14 He wode Yohaannisa kaalliyawanttu Yesuusakko yiide, “Nuuninne Parisaawatuu ubba wode xoomeetto; shin neena kaalliyawanttu ayissi xoomikkinoo?” yaagiide A oochcheeddino.
\p
\v 15 Yesuusi unttuntta, “Bullachchaa yeedda asay machchatto akkiyawe barenttunna de7ishshin, kayyottanaw danddayiinoo? Danddayikkino; shin machchatto akkiyawaa unttunttu matappe afana wodii yaana; unttunttu he wode xoomanawantta” yaageedda.
\p
\v 16 “Eca mayuwaa bolla ooratha dhefiyaa wothiide sikkiyaa asay baawa; ayissi gooppe, ooratha dhefii eca mayuwaa peedhereethana; peedhethaykka kasewaappe daranawaa. 
\v 17 Ho77o woyiniyaa eessaa eca ogoruwan naa77iyaa asay baawa. Shin naa77ooppe, he woyiniyaa eessay ogoruwaa daakkana; barewukka woofettana; ogoruukka bayanawaa. Shin, ho77o woyiniyaa eessaa ooratha ogoruwaan naa77anaw bessee; laa77uukka baykkino” yaageedda.
\rem fig 3 fig*
\s Yaa7iroosa Naattibaanne Yesuusa Mayuwaa Bochcheedda Mishirattibaa
\r (Mar 5:21-43; Luq 8:40-56)
\p
\v 18 Yesuusi unttunttoo hewaa odishshin, Ayihude Woosa Golle kaappatuwaappe ittuu aakko yi A sinthaan gulbbatiide, “Ta naatta ha77i hayqqaaddu; shin neeni yaade ne kushiyaa izi bolla wothaarikkii; iza de7uwaan de7anawunnu” yaageedda.
\p
\v 19 Yesuusi denddiide, barena kaalliyawanttunna ittippe bitaniyaa kaalliide beedda. 
\v 20 He wode tammanne laa77u laythaa kumenthaa, izi bollaappe suuthay goggiyaa itti mishiratta guyyenna shiiqaade, Yesuusa mayuwaa macaraa bochchaaddu. 
\v 21 Hawaa iza udowe, iza bare wozanaan, “Taani A mayuwaa xalalaa bochchantto paxana” yaagaade qoppaaddu.
\p
\v 22 Shin Yesuusi yuuyyi izo xeelliide, “Ta naattee, yayyoppa; neena ne ammanuu patheedda” yaageedda. He man77iyankka mishiratta paxaa aggaaddu.
\p
\v 23 Yesuusi Ayihuda Woosa Golle kaappuwaa soy gakkeedda wode, yeekuwan dinkkaa punniyaa asaanne yeekkiyaa asaa be7iide, 
\v 24 “Kare kesite; guutha naatta gemi77ishaadduppe attin, hayqqabeykku” yaageedda. Hewaappe guyyiyan asay A bolla darii miicceedda. 
\v 25 Shin cora asaa kare I kesseeddawaappe guyyiyan, golle geliide, naatti kushiyaa oyqqeedda; naattakka dendda aggaaddu. 
\v 26 He waarii, he man77iyankka he gadiyan ubbaan sisetteedda.
\s Yesuusi Laa77u Qooqatuwaa Patheedda
\p
\v 27 Yesuusi hewaanna aadhdhiide biyaa wode, laa77u qooqatuu barenttu qaalaa dhoqqu udiide, “Daawite na7aw, nuuna maaraarikki” yaagiidde A kaalleeddino.
\p
\v 28 Yesuusi golle geleeddda wode, qooqatuu aakko yeeddino; Yesuusi unttuntta, “Taani hawaa oothanaw danddayiyaawaa ammaniitee?” yaageedda.
\p Unttunttu, “E Godaw” yaagi zaareeddino.
\p
\v 29 Hewaappe guyyiyan, Yesuusi unttunttu ayfiyaa bare kushiyaan bochchiide unttuntta, “Hinttew hinttenttu ammanuwaadan hano” yaageedda. 
\v 30 Unttunttu ayfii dooyetti aggeedda; Yesuusi unttunttoo, “Hawaa oossinne odoppite” yaagiide minissiide odeedda. 
\v 31 Shin unttunttu biide, he gadiyaa ubbaan Yesuusabaa odeeddino.
\s Yesuusi Itti Duudiyaa Patheedda
\p
\v 32 Unttunttu kesiide biya wode, amareedda asay iita ayyanay oyqqina duudeedda bitaniyaa Yesuusakko aheeddino. 
\v 33 Yesuusi iita ayyaanaa kesseeddawaappe guyyiyan, duude bitani haasayeedda. Asay, “Hawe oorathabaa; hawaa malabay Isra7eeliyaa gadiyaan ubbakka hanibeenna” yaagi maalaletteeddino.
\p
\v 34 Shin Parisaawatuu, “I iita ayyaanatuwaa kaappuwaa wolqqaan xalahatuwaa kessee” yaageeddino. \x - \xo 9:34 \xo*\xt 10:25; 12:24; Mar 3:22; Luq 11:15\xt*\x*
\s Yesuusi Asaassi Qaretteedda
\p
\v 35 Yesuusi unttuntta Ayihuda woosa golletuwan tamaarissiiddenne kawutethaa wonggalaa mishiraachchuwaa odiidde, qassi harggiyaa ubbaappenne sakuwaa ubbaappe asaa pathiidde, wogga katamatuwaninne qeeri katamatuwaa ubbaan yuuyyeedda. \x - \xo 9:35 \xo*\xt Mat 4:23; Mar 1:39; Luq 4:44\xt*\x* 
\v 36 Cora asaa be7iide, heemmiyaa asay baynna dorssaadan asay hirggettiyaa dirawunne asaa maaddiyaabay baynna diraw, asaw qaretteedda. \x - \xo 9:36 \xo*\xt Pay 27:17; 1Ka 22:17; 2Od 18:16; Hiz 34:5; Mar 6:34\xt*\x* 
\v 37 Yaatiide barena kaalliyaawantta, “Qoychchaw gakka kathay dara; shin cakkiyaa asay guutha. 
\v 38 Simmi kathaa Goday kathaa cakkanaw oosanchchatuwaa yeddana mala, A woossite” yaageedda.
\c 10
\s Yesuusi Kiitteedda Tammanne Laa77u Asatuwaabaa
\r (Mar 3:13-19; Luq 6:12-16)
\p
\v 1 Yesuusi bare tammanne laa77u kaalliyawantta xeesiide, unttunttu iita ayyaanaa kessana mala, qassi harggiyaa ubbaanne sakuwaa ubbaa pathana mala, unttunttoo maataa immeedda. 
\v 2 Yesuusi kiitteedda tammanne laa77atuwaa sunthay, koyrowe Phexiroosa geetettiyaa Simoonanne A ishaa Inddiraasa, Zabiddiyoosa naanaa, Yayiqoobanne Yohaannisa, 
\v 3 Piliphphoosa, Barttalamoosa, Toomaasa, qaraxaa akkiya Maatoossa, Ilppiyoosa na7aa Yayiqoobanne Taadoosa; 
\v 4 bare gadew qarettiyaa Simoonanne Yesuusa aathi immeedda Asqqorootu Yihudaa.
\s Yesuusi Kiitteedda Tammanne Laa77atuu Tamaarissanaw Kiitetteeddino
\r (Mar 6:7-13; Luq 9:1-6)
\p
\v 5 Yesuusi ha tammanne laa77atuwaa hawaadan yaagiide kiitteedda; “Ayihuda gidenna asaa gadiyaa booppite; qassi Samaaretuwaa katamaakka geloppite; 
\v 6 hewaa diraa bayeedda dorssaakko, Isra7eeliya asaakko 
\v 7 biide, ‘Saluwaa kawutethay mateedda’ yaagiide odite. \x - \xo 10:7-15 \xo*\xt Luq 10:4-12\xt*\x* 
\v 8 Hargganchchatuwaa pathite; anhaa hayquwaappe denthite; oolluu oyqqeeddawantta pathite; iita ayyanatuwakka kessite. Hinttenttu coo akkeeddita; coo immite. 
\v 9 Worqqaa woy biraa woy santtimiyaa hinttenttu kiisiyan oyqqoppite; 
\v 10 woy ogew qarcciitiyaa, woy laa7ethiyaa mayuwaa, woy caammaa woy xam77aa oyqqoppite. Ayissi gooppe, oosanchchaw koshshiyaabay qumaa. \x - \xo 10:10 \xo*\xt 1Qo 9:14; 1Xi 5:18\xt*\x*
\p
\v 11 “Hinttenttu geliyaa katamaan woy qeeri katamaa ubbaan hinttena mokkanaw nashettiyaawe oonentto akeekan xomoosite; hinttenttu hewaappe kesana gakkanaw, hewaan uttite. 
\v 12 Qassi golle geliidde sarotite. 
\v 13 He gollen de7iyaa asay hinttena mokkooppe, hinttenttu saroteedda sarotay unttuntta gakko. Shin unttunttu hinttena mokkennaan ixxooppe, hinttenttu saroteedda sarotay hinttew guyye simmo. 
\v 14 Qassi itti itti golli woy katamay hinttena mokkennaan woy hinttenttu odiyaawaa sisennaan ixxooppe, he golleppe woy he katamaappe kesiidde, hinttenttu gediyaappe baanaa shocite. 
\v 15 Taani hinttew tumuwaa oday; Xoossay pirddiyaa gallassi he katamaa asaappe, Sodoomaa katamaa asawunne Gamooraa katamaa asaw pirddaa kawushissana. \x - \xo 10:15 \xo*\xt Mat 11:24; Dom 19:24-28\xt*\x*
\s Goday Yaanaappe Kasetiide, Yederssuunne Metuu Hanana
\r (Mar 13:9-13; Luq 21:12-17)
\p
\v 16 “Be7ite! Taani hinttena dorssaa wallatuwaa giddo yeddiyaawaadan yedday. Hewaa diraw, shooshshaadan cincca gidite; qassi haraphphiyaadan, ashikke gidite. 
\v 17 Shin asaappe naagettite. Ayissi gooppe, asay hinttena pirdda gollew aathiide immana; qassi bare Ayihuda woosa golletuwaanikka hinttena lissuwan peeddana. \x - \xo 10:17-20 \xo*\xt Mar 13:9-11; Luq 12:11-12; 21:12-15\xt*\x* 
\v 18 Gadiyaa ayissiyaawanttu sinthaaninne kaatatuwaa sinthaan ta diraw hinttenttu eqqiide, unttunttussinne Ayihuda gidenna asaa sinthaan taw markka gidanita. 
\v 19 Shin unttunttu hinttena pirddaw aathiyaa wode, hinttenttu haasayanabaa he saatiyaan Xoossay hinttew immiya diraw, hinttenttu gaanabawunne woy waagiide haasayanenttonne hirggoppite. 
\v 20 Ayissi gooppe, hinttenttun aqiide haasayiyaawe hinttenttu Aawuuwaa Geeshsha Ayyaanaappe attin, haasayiyaawanttu hinttentta gidikkita.
\p
\v 21 “Ishay bare ishaa, aawuu bare na7aa bolla denddana; naanay barenttu aattinne aawuwaa bolla denddiide, unttuntta wodhissana. 
\v 22 Qassi asay ubbay hinttentta ta sunthaa diraw ixxana; shin wursethay gakkanaw gencciyaawe attanawaa. 
\v 23 Unttunttu hinttena itti katamaappe yederssooppe, hara katamaa biite. Ayissi gooppe, taani hinttew tumuwaa gay; taani, Asaa Na7ay, yaana gakkanaw, hinttenttu hintte oosuwaa Isra7eeliyaa katamaa ubbaan oothiide wurssikkita.
\p
\v 24 “Tamaariyaawe barena tamaarissiyaawaappe darenna; qoomaykka bare godaappe darenna. 
\v 25 Tamaariyaawe barena tamaarissiyaawaa keena gidiyaawe, qoomaykka bare godaa keena gidiyaawe aw gidana; unttunttu golle godaa Bi7eel-Zeebula giide xeesooppe, A golle asaa waagi xeesaneeshsha!
\s Oossi Yayyanaw Bessintto
\r (Luq 12:2-7)
\p
\v 26 “Simmi asaassi yayyoppite; ayissi gooppe, genthi wotheeddabay qoncciyaa kesennaan attenna; qoseeddabaykka erettennaan attenna. 
\v 27 Taani hinttenttoo dhumaani odiyaabaa poo7uwan haasayite; hinttew haythaan saasukkiide odeeddawaa, dhoqqa saan awaayyite. 
\v 28 Ashuwaa wodhiyaawanttoo yayyoppite; unttunttu, shemppuwaa wodhanaw danddaykkino. Shin shemppuwaanne ashuwaa Gaannamiyan dhayissanaw danddayiyaa Xoossaassi yayyite. 
\v 29 Laa77u suunniyaa kafatuu santtimiyaan zali77ettikkinoo? Hinttenttu Aawuuwaa sheniyaa gidana dhayooppe, he suunniyaa kafatuwaappe ittinnakka sa7aan wodhdhaade bayukku. 
\v 30 Shin haray atto, hinttenttu huuphiyan de7iyaa binnanay ubbaykka payduwaan de7ee. 
\v 31 Simmi yayyoppite; daro suunniyaa kafatuwaappe hinttenttu aadhdhiita.
\s Kiristtoosabaa Markkattanaw Bessee
\r (Luq 12:8-9)
\p
\v 32 “Hewaa diraw, asaa sinthaan tabaa markkattiyaa oossi gidooppenne, taanikka saluwan de7iya ta Aabbu sinthan markkattana; 
\v 33 shin asaa sinthaan taana kaddiyaa oonanne taanikka qassi saluwan de7iya ta Aabbu sinthaan A kaddana. \x - \xo 10:33 \xo*\xt 2Xi 2:12\xt*\x*
\p
\v 34 “Taani sa7aassi sarotethaa ahanaw yeeddawaa hinttessi malatoppo; taani tooraa ahanaw yeeddawaappe attin, sarotethaa ahanaw yabeykke. 
\v 35 Ayissi gooppe, taani na7aa A aabbuppe, naatto izi daayippe, na7aa machchattokka izi bollotattippe shaakkanaw yaaddi; \x - \xo 10:35 \xo*\xt Mik 7:6\xt*\x* 
\v 36 asaassi morkketuu A golle asatuwaa gidanawantta.
\p
\v 37 “Bare aabba woy bare daayo taappe aathiide siiqiyaawe tawaa gidanaw bessenna; bare attuma na7aa woy bare macca naatto taappe aathiide siiqiyaawe tawaa gidanaw bessenna. 
\v 38 Bare masqqaliyaa tookkiide, ta geeduwaa kaallennawe tawaa gidanaw bessenna. 
\v 39 Bare shemppuwaa ashshiyaawe bayizzanawaa; shin ta diraw bare shemppuwaa bayizziyaawe ashshanawaa.
\p
\v 40 “Hinttentta mokkiyaawe taana mokkee; qassi taana mokkiyaawe taana kiitteeddawaa mokkee. 
\v 41 Nabiyaa, nabiyaa sunthaan mokkiyaawe, nabiyaa gatiyaa aananna gishettanawaa; qassi xilluwaa, xilluwaa sunthaan mokkiyaawe, xilluwaa gatiyaa aananna gishettanawaa. 
\v 42 Ooninne ha taana kaalliyaawanttuppe guuxxiyaa ittoo, haray atto buliyaa haathaa xalalaa ushanaw immooppekka, taani hinttenttoo tumuwaa gay; I bare gatiyaa akkana” yaageedda.
\c 11
\s Xammaqiyaa Yohaannisappe Yesuusakko Kiitetteedda Asatuwaa
\r (Luq 7:18-35)
\p
\v 1 Yesuusi bare tammanne laa77u kaalliyawantta azaziyaawaa poleedda wode, hewaappe denddiide, katamatuwaan tamaarissanawunne odanaw beedda.
\p
\v 2 Xammaqiyaa Yohaannisi qasho gollen de7iidde, Yesuusi ootheeddawaa sisiide, barena kaalliyawantta aakko kiittiide, 
\v 3 “Yaanawe neeneeyee? Woy haraa naaganee?” yaagi oochchanaadan udeedda.
\p
\v 4 Yesuusi zaariide, unttunttoo hawadaan yaageedda; “Biide hinttenttu be7iyaawaanne sisiyaawaa Yohaannisaw odite; 
\v 5 qooqatuu xeelliino; wobbatuu hamettiino; oolluu oyqqeeddawanttu paxiide geeyyiino; \f + \fr 11:5 \fr*\ft Paxiide geeyyiino giyaawaa loythi akeekanaw 8:2 xadenna de7iyaa bilethaan xaafetteeddawaa be7ana danddayettee.\ft*\f* tullatuu sisiino; hayqqeeddawanttu denddiino; hiyyeesatuu wonggalaa mishiraachchuwaa sisiino. \x - \xo 11:5 \xo*\xt Isa 35:5-6; 61:1\xt*\x* 
\v 6 Tabaa sidhenna uray anjjetteeddaawaa” yaageedda.
\p
\v 7 Yohaannisa kaalliyaawanttu simmi beedda wode, Yesuusi Yohaannisabaa shiiqeedda asaassi hawaadan yaagi haasayeedda; “Ayaa be7anaw asay de7enna mela biittaa keseedditee? Carkkuu qaathiyaa maqqaa be7anaw keseedditee? 
\v 8 Yaatina, ayaa be7anaw keseedditee? Lo77iyaa mayuwaa mayyeedda bitaniyaa be7anaw keseedditee? Lo77iyaa mayuwaa mayyeeddawanttu kaatatuwaa gollen de7iino. 
\v 9 Yaatina, ayaa be7anaw keseedditee? Nabiyaa be7anaw keseedditee? E, Taani hinttew oday; nabiyaappekka aadhdhiyaawaa be7eeddita. 
\v 10 Ayissi gooppe, Xoossaa Maxaafan,
\q1 ‘Xoossay, “Be7a, taani kiittiyaawaa
\q2 neeppe sinthaw yeddana.
\q1 I new ogiyaa giigissanawaa” yaageedda
\m geetettiide Yohaannisabay xaafetteedda. \x - \xo 11:10 \xo*\xt Mil 3:1\xt*\x* 
\v 11 Taani hinttenttoo tumuwaa oday; aatti uluwaappe yeletteedda asaa ubbaan Xammaqiyaa Yohaannisappe aadhdhiyaawe ooninne denddibeenna; shin saluwaa kawutethaan ubbaappe laafiyaawe aappe aadhdhana. 
\v 12 Xammaqiyaa Yohaannisa wodiyaappe doommiide, hachche gakkanaw, saluwaa kawutethatta daro naaqettaw; minni baaxetiyaawanttu izo demmiino. 
\v 13 Ayissi gooppe, nabatuu ubbatuunne Muse higgii Yohaannisa wodii gakkanaw, timbbitiyaa haasayeeddino; 
\v 14 simmi hinttenttu unttunttu haasayowaa ammananawaa gidooppe, yaanawaa geetetteedda Eelaas ha Yohaannisa. \x - \xo 11:14 \xo*\xt Mil 4:5; Mat 17:10-13; Mar 9:11-13\xt*\x* 
\v 15 Sisiyaa haythay de7iyaawe siso!
\p
\v 16 “Shin taani ha wodiyaa asaa ayaanna leemisoo? Unttunttu qocaan uttiyaa naanaa malatiino; unttunttu barenttu laggethatuwaa xeesiide, 
\v 17 ‘Nuuni hinttenttoo hixixiyaa punneeddo; shin duribeykkita; yeekuwaa yethaakka kesseeddo; shin yeekkibeykkita’ yaagiino. 
\v 18 Ayissi gooppe, Yohaannisi xoomiiddinne woyiniyaa eessaa ushennaan yiina unttunttu, ‘A bolla iita ayyanay de7ee’ yaageeddino. 
\v 19 Taani, Asaa Na7ay, maaddenne ushaadde yiina, unttunttu taana, ‘Ha nafisaamaanne woyiniyaa eessaa ushiyaawaa be7ite; qaraxaa qanxxiyaawanttunnanne nagaranchchatuwanna siiqettee’ yaagiino; shin Xoossaa aadhdheedda eratethay bare oosuwaan tuma gidiide beettee” yaageedda.
\s Ammanennaan Ixxeedda Diraw Toshetteedda Katamatuwaa
\r (Luq 10:13-15)
\p
\v 20 Hewaappe guyyiyan, Yesuusi bare malaataappe dariya baggaa ootheedda katamatuwaan de7iya asay barenttu nagaraappe simmibeenna diraw, unttuntta hawadaan yaagiide, toshiyaa doommeedda; 
\v 21 “Koraaziine katamaw, new aayyero; Beetesayda katamaw, newukka aayyero; ayissi gooppe, hinttenttu bolla Xoossay ootheedda malaatay Xiiroosa katamaaninne Sidoonaa katamaan oosettowaa gidintto, unttunttu maaqiyaa mayyiide, bidinthaa okettiide, beni barenttu nagaraappe simmanawanttashshin. \x - \xo 11:21 \xo*\xt Isa 23:1-18; Hiz 26:1–28:26; Iyu 3:4-8; Amo 1:9-10; Zak 9:2-4\xt*\x* 
\v 22 Taani hinttew oday; pirddaa gallassi Xoossay hintteppe Xiiroosa katamawunne Sidoonaa katamaw pirddaa kawushissana. 
\v 23 Qassi Qifirinaahooma katamaw, neeni saluwaa pude dhoqqu gaanaw koyyaaddii? Neeni Si7ooliyaa duge yegettana; ayissi gooppe, ne bolla Xoossay ootheedda malaatay Sodoomaa katamaan oosettowaa gidintto, Sodoomaa katamay hachche gakkanaassikka de7anawaashshin. \x - \xo 11:23 \xo*\xt Isa 14:13-15; Dom 19:24-28\xt*\x* 
\v 24 Taani hinttew oday; pirddaa gallassi Xoossay neeppe Sodoomaw pirddaa kawushissana” yaageedda.
\s Yesuusan Shemppuwaa Demmiyaawaa
\r (Luq 10:21-22)
\p
\v 25 Yesuusi he wode zaariide, hawadaan yaageedda; “Ta Aabboo, saluwaa sa7aa Godaw, neeni hawaa aadhdheedda eranchchatuwaappenne akeekanchchatuwaappe genthaade, erenna naanatuwassi qonccisseedda diraw, neena galatay; 
\v 26 E ta Aabboo, ayissi gooppe, hawe ne sheniyaadan oosetteedda.
\p
\v 27 “Ta Aabbu taw ubbabaa immeedda; Aawuwaappe haray Na7aa erenna; Na7aappenne Na7ay Aawuuwaa qonccissanaw koyyiyaa asaappe attin, haray Aawuwaa erenna.
\p
\v 28 “Daaburanchchatoo, deexuwaa tookkowanttoo ubbatoo, taakko haa yiite; taani hinttentta shemppissana. 
\v 29 Taani garanne ta wozanaan ashikke gido diraw, ta morgge mithaan waaxettite; taappe tamaarite; hinttenttu sheemppuwassikka hintte shemppuwaa demmana. \x - \xo 11:29 \xo*\xt Erm 6:16\xt*\x* 
\v 30 Ayissi gooppe, ta morgge mithay giigaa; qassi taani hinttentta toosseeddawekka kawushsha” yaageedda.
\c 12
\s Sambbataabaassi Shiiqeedda Ooshaa
\r (Mar 2:23-28; Luq 6:1-5)
\p
\v 1 Yesuusi he wode Sambbata gallassi, tisha banggaa giddonna aadhdhishshin A kaalliyaawanttu koshattiide, tisha banggaa duuthiide, muussaa doommeeddino. \x - \xo 12:1 \xo*\xt Zar 23:25\xt*\x* 
\v 2 Shin Parisaawatuu hewaa be7iide Yesuusa, “Be7a, neena kaalliyawanttu Sambbata gallassi oothanaw woga gidennabaa oothiino” yaageeddino.
\p
\v 3 Shin Yesuusi unttunttussi hawadaan yaageedda; “Daawitenne aananna de7iyaawanttu koshatteedda wode, Daawite ootheeddawaa nabbabibeykkitee? \x - \xo 12:3 \xo*\xt 1Sa 21:1-6\xt*\x* 
\v 4 Daawite Xoossaa golle geliide, qeesatuwaa xalalay maanaappe attin, iinne aananna de7iyaawanttu maanaw woga gidenna Xoossaassi yarshsheedda qumaa meedda. \x - \xo 12:4 \xo*\xt Wog 24:9\xt*\x* 
\v 5 Woy Sambbataa ubbaan Geeshsha Golliyan de7iya qeesatuu Sambbataa wogaa menthiyaawaa, qassi unttunttussi hewe bayizzo gidennawaa Muse higgiyan nabbabibeykkitee? \x - \xo 12:5 \xo*\xt Pay 28:9-10\xt*\x* 
\v 6 Shin taani hinttew oday; Geeshsha Golliyaappe aadhdhiyaawe hawaan de7ee. 
\v 7 Xoossaa Maxaafay, ‘Taani maarotethaa koyyayppe attin, yarshshuwaa koyyikke’ yaagiyaawe waagiyaawentto hinttenttu eriitentto, bayizzuu baynna asaa bolla pirddikkita. \x - \xo 12:7 \xo*\xt Mat 9:13; Hos 6:6\xt*\x* 
\v 8 Ayissi gooppe, taani, Asaa Na7ay, Sambbataa Godaa” yaageedda.
\s Yesuusi Kushii Gunddeedda Bitaniyaa Patheedda
\r (Mar 3:1-6; Luq 6:6-11)
\p
\v 9 Yesuusi hewaappe denddiide, Ayihuda woosa golle beedda. 
\v 10 Hewaan kushii gunddeedda itti bitani de7ee; Yesuusa mootanaw gaasuwaa koyyiyaa asatuu, “Sambbataan, hargganchchaa pathiyaawe wogee?” yaagiide A oochcheeddino.
\p
\v 11 Yesuusi unttuntta, “Hinttenttu giddon itti dorssay de7iya uray, he dorssay Sambbata gallassi ollaan kunddooppe, oyqqiide kessennawe oone? 
\v 12 Yaatina, asay dorssaappe wooti loythiide darennee! Hewaa diraw, Sambbata gallassi lo77obaa oothiyaawe woga” yaageedda. 
\v 13 Hewaappe guyyiyan bitaniyaa, “Ne kushiyaa piddi ootha” yaagina bitani piddi oothowaappe guyyiyan, A kushii yokko kushiyaawadankka paxi aggeedda. 
\v 14 Shin Parisaawatuu kare kesiide, Yesuusa wooti wodhanentto maqqetteeddino.
\s Xoossay Dooreedda Ayilliyaa
\p
\v 15 Shin Yesuusi unttunttu zoretaa eriide, hewaappe aggiide biya wode, daro asay A kaalleedda; harggeedda ubbaa patheedda. 
\v 16-17 Xoossay nabiyaa Isiyaasa bagganna odeeddawe polettana mala, Yesuusi asatuwassi, “Tabaa hara asaassi odoppite” yaageedda. 
\v 18 Xoossay Isiyaasa bagganna hawadaan yaageedda;
\q1 “Taani dooreedda ta ayillii,
\q2 taani siiqiyaa, taana nashechchiyaawe haweku.
\q1 Taani ta Ayyaanaa A bolla wothana.
\q2 I suure pirddaa asaw ubbaw odanawaa. \x - \xo 12:18 \xo*\xt Isa 42:1-4\xt*\x*
\q1
\v 19 I palumettenna; woy waasseenna.
\q2 Bare qaalaakka ogiyaan sissenna.
\q1
\v 20 Suure pirdday xooni kesana gakkanaw,
\q2 tinccetteedda maqqaa menthenna \f + \fr 12:20 \fr*\ft A@ Tinccetteedda maqqaa menthenna; hawaa guussay, maaduu baynnawanttussinne daaburanchchatuwaassi Yesuusi keekanne garaa guussa. B@ Cuwattiyaa muqaaddaa qunccuutiyaakka I toyissenna guussay, Yesuusi daaburanchchatuwaassi guzuma gidennaadan keeka guussaa.\ft*\f*
\q1 qassi cuwattiyaa muqaaddaa qunccuutiyaakka I toyissenna.
\q2
\v 21 Ayihuda gidenna asay ubbay
\q1 aabolla barenttu hidootaa wothana”
\m yaageedda.
\s Yesuusabaanne Bi7eel-Zeebulabaa
\r (Mar 3:20-30; Luq 11:14-23)
\p
\v 22 Hewaappe guyyiyan, amareedda asatuu iita ayyanay oyqqina duudeedda itti qooqa bitaniyaa Yesuusakko aheeddino; Yesuusi he duude bitaniyaa patheedda; bitaniikka haasayaanne xeelaa doommeedda. 
\v 23 Asay ubbay maalalettiide, “Laa hawe Daawite na7aa gidanddeeshsha?” yaageeddino.
\p
\v 24 Shin Parisaawatuu hewaa sisiide, “Ha bitani iita ayyaanatuwaa kaappuu ‘Bi7eel-Zeebuli’ barew wolqqaa immina, xalahatuwaa kessee” yaageeddino.
\p
\v 25 Shin Yesuusi unttunttu qofaa eriide, unttuntta hawadaan yaageedda; “Bare giddon shaakettiyaa kawutethay ubbay dhayana; qassi bare giddon shaakettiyaa katamay woy gollen de7iyaa asaykka minnenna. 
\v 26 Qassi Seexaanay Seexaanaa kessiyaawaa gidooppe, bare giddon shaakettee; yaatina, A kawutethay waaniide minni eqqanawee? 
\v 27 Taw Bi7eel-Zeebuli wolqqaa immina, taani xalahatuwaa kessiyaawaa gidooppe, hinttenttu asaw wolqqaa ooni immina xalahatuwaa kessanee? Hewaa diraw, unttunttu hintte bolla pirddana. 
\v 28 Shin Xoossaa Geeshsha Ayyaanay taw wolqqaa immina, taani xalahatuwaa kessiyaawaa gidooppe, simmi Xoossaa kawutethay hintte bolla yidiggeedda.
\p
\v 29 “Woy asay kasetiide, wolqqaama asaa qachchennaan de7iidde, A golle geliide, A miishshaa bonqqanaw waaniide danddayii? Qachcheeddawaappe guyyiyan, A miishshaa bonqqanaw danddayee.
\p
\v 30 “Ta bagga gidenna uray tawaa ixxee; qassi taananna ittippe shiishshennawe laalee. 
\v 31 Hewaa diraw, taani hinttew oday; Xoossay asaw ay nagaraa gidinakka, qassi ay bore gidinakka atto gaana; shin Geeshsha Ayyaanaa boriyaawaa atto geenna. 
\v 32 Ta bolla, Asaa Na7aa bolla, iitabaa haasayiyaa O nagaraanne Xoossay atto gaana; shin Geeshsha Ayyaanaa bolla iitabaa haasayiyaa O nagaraanne sa7aan gidina, saluwankka Xoossay atto geenna.
\s Lo77o Mithay Bare Ayfiyan Erettee
\r (Luq 6:43-45)
\p
\v 33 “Lo77o ayfiyaa demmanaw lo77o mithaa dichchanaw bessee; iita mithaa hinttenttu dichchooppe, iita ayfiyaa demmanita; ayissi gooppe, mithay erettiyaawe bare ayfiyaa ayfiyawaana. 
\v 34 Shooshshatoo, hinttenttu iita gidiidde, wooti lo77obaa haasayanaw danddayiitee? Ayissi gooppe, doonay wozanaa giddon kumeeddawaa haasayee. 
\v 35 Lo77o asay bare lo77o minjjuwaappe lo77obaa kessee; qassi iita asay bare iita minjjuwaappe iitabaa kessee. 
\v 36 Taani hinttenttoo oday; asay bare haasayeedda maaddenna haasayaa ubbaw pirddaa gallassi zaaruwaa immanawaa. 
\v 37 Ayissi gooppe, ne haasayay neena xillissana; woy ne haasayay ne bolla pirddissana” yaageedda.
\s Malaataa Be7anaw Shiiqeedda Ooshaa
\r (Mar 8:11-12; Luq 11:29-32)
\p
\v 38 Hewaappe guyyiyan, higgiya tamaarissiyaa itti itti asaynne Parisaawatuu zaariide Yesuusa, “Tamaarissiyaawoo, neeni malaataa oothishshin, nuuni be7anaw koyyeetto” yaageeddino.
\p
\v 39 Shin I zaariide, unttunttoo hawadaan yaageedda; “Ha wodiyaa asay iitanne Xoossaa ammanenna diraw, malaataa koyyee; nabiyaa Yoonaasa malaataappe attin, hara malaatay imettenna. 
\v 40 Yoonaasi wogga moliyaa uluwaan heezzu gallassaanne heezzu qammaa de7eeddawaadan, Asaa Na7aykka, biittaa giddon heezzu gallassaanne heezzu qammaa de7anawaa. 
\v 41 Nennewe asay Yoonaasi odeeddawaan barenttu nagaraappe simmeedda diraw, pirddaa gallassi denddiide, hinttentta mootanawantta; beyte, Yoonaasappe aadhdhiyaawe hawaan de7ee. 
\v 42 Duge bagga gadiya kaatatta Solomonew de7iyaa aadho eratethaa sisanaw sa7aa gaxaappe yeedda diraw, pirddaa gallassi denddaade, hinttentta mootanawunnu; beyte, Solomoneppekka aadhdhiyaawe hawaan de7ee. \x - \xo 12:42 \xo*\xt 1Ka 10:1-10; 2Od 9:1-12\xt*\x*
\s Iita Ayyaanay Asaa Garssa Simmiide Geliyaawaa
\r (Luq 11:24-26)
\p
\v 43 “Iita ayyaanay asaappe keseedda wode, barew shemppiyaasaa koyyiide, haathay baynna melasaanna yuuyyee; shin demmenna. 
\v 44 He wode, ‘Taani aggaade yeedda ta golle simmana’ yaagee; simmiide yiyaa wode, gollii mela de7iyaawaanne pitetti geeyyiide, giigi utteeddawaa demmee. 
\v 45 Hewaappe guyyiyan, biide bareppe iitiya laappu hara ayyaanatuwa akkiide yee; he ayyaanatuu geliide, hewaan de7iino. He bitaniyaa de7uu kasewaappe darii iitee. Ha wodiyaa iita asawukka qassi hewaadan hanana” yaageedda.
\s Yesuusa Daayonne A Ishatuwaa
\r (Mar 3:31-35; Luq 8:19-21)
\p
\v 46 Yesuusi daro asaw haasayishshin, A daayanne A ishatuu aananna haasayanaw koyyiide, karen eqqeeddino. 
\v 47 Hewaan de7iyaa asaappe ittuu A, “Ne daayanne ne ishatuu neenanna haasayanaw koyyiide, karen eqqeeddino” yaageedda. \f + \fr 12:47 \fr*\ft Itti itti Geeshsha Maxaafaa bilethaan ha payduu baawa.\ft*\f*
\p
\v 48 Shin Yesuusi zaariide, “Ta daaya oone? Ta ishatuu oone?” yaageedda. 
\v 49 Bare kushiyan barena kaalliyaawanttukko xorssiide, “Beyte, ta daayanne ta ishatuu hawanttushi. 
\v 50 Ayissi gooppe, saluwan de7iyaa ta Aabbu sheniyaa oothiyaa ubbay, ta ishaa, ta michchattonne ta daayo” yaageedda.
\c 13
\s Zeriyaawaa Leemisuwaa
\r (Mar 4:1-9; Luq 8:4-8)
\p
\v 1 Yesuusi he gallassi soyippe kesiide, abbaa gaxaan utteedda. 
\v 2 Daro cora asay bare yuushshuwaan yuuyyi aadhdhiide shiiqina, wonggiriyaa giddo geliide utteedda; asay ubbay abbaa gaxaan eqqeedda. 
\v 3 Asaassi leemisuwan darobaa hawaadan yaagiide odeedda; “Itti bitani zerethaa zeranaw keseedda. 
\v 4 I zerishshin, itti itti zerethay ogiyaa doonan wodhdheedda; yaatina kafuu yiide meedda. 
\v 5 Qassi itti itti zerethay ancco gideedda biittaa bolla wodhdheedda; daro biittay baynna diraw, he zerethay ellekka doleedda. 
\v 6 Shin away keseedda wode carshshay shulleedda; adussa xaphuwaa yeddibeenna diraw melii aggeedda. 
\v 7 Itti itti zerethay agunthaa giddon wodhdheedda; hewaan doleeddawaa agunthay dicciide cuulleedda. 
\v 8 Itti itti zerethay tu7e biittaan wodhdhiide doleedda; ittuu xeetu ayfiyaa, ittuu usuppun tammuwaa, ittuu hattamuwaa ayfeedda. 
\v 9 Sisiyaa haythay de7iyaa uray siso!” yaageedda.
\s Yesuusi Leemisuwan Odo Gaasuwaa
\r (Mar 4:10-12; Luq 8:9-10)
\p
\v 10 Yesuusa kaalliyaawanttu aakko shiiqiide, “Neeni ayissi asaassi leemisuwan oday?” yaageeddino.
\p
\v 11 Yesuusi zaariide, unttunttussi hawadaan yaageedda; “Hinttenttussi saluwaa kawutethaa xuuraa erussay imetteedda; shin unttunttussi imettibeenna. 
\v 12 Ayissi gooppe, de7iyaawoo gujettana; aw daranawaa; shin baynnawaappe haray atto, he de7iyaawekka akettanawaa. 
\v 13 Taani unttunttu xeelliidde xeellennawaadan, sisiidde sisennawaadan haniyaa diraw, woy qassi akeekenna diraw unttunttoo leemisuwan oday.
\p
\v 14 “Isiyaasi unttunttubaa hawaadan odowe polettanawaa;
\q ‘Hinttenttu sissaa sisana;
\q2 shin hinttenttoo gelenna;
\q1 hinttenttu xeelaa xeellana;
\q2 shin be7ikkita. \x - \xo 13:14 \xo*\xt Isa 6:9-10\xt*\x*
\q1
\v 15 Ayissi gooppe, ha asaa wozanay guzumeedda;
\q2 barenttu haythaa tullisseeddino;
\q2 barenttu ayifiyaakka ciilummeeddino.
\q1 Hawe baawentto, unttunttu barenttu ayfiyan be7ana;
\q2 barenttu haythaan sisana;
\q2 barenttu wozanankka akeekaanna;
\q1 unttunttu taakko, Xoossaakko simmana;
\q2 taanikka unttuntta pathana’
\m yaagee.
\p
\v 16 “Shin hinttenttu ayfii xeelliyaa dirawunne hinttenttu haythaykka sisiyaa diraw, hinttenttu anjjetteeddawantta. 
\v 17 Taani hinttenttoo tumuwaa oday; daro nabatuunne xillatuu hinttenttu be7iyaawaa be7anaw amotteeddino; shin be7ibeykkino. Hinttenttu sisiyaawaa sisanaw amotteeddino; shin sisibeykkino.
\s Yesuusi Zeriyaawaa Leemisuwaa Bilethaa Odeedda
\r (Mar 4:13-20; Luq 8:11-15)
\p
\v 18 “Simmi kathaa zeriyaawaa leemisuwaa bilethay giyawaa sisite. 
\v 19 Kawutethaa qaalaa sisiide, akeekenna ooninne ogiyaa doonan wodhdheedda zerethaa mala; xalahiyaa kaappuu yiide, unttunttu wozanaan zeretteeddawaa maxi diggee. 
\v 20 Ancco biittaan wodhdheedda zerethay qaalaa sisiide, ellekka nashechchaan akkiyawantta malatee. 
\v 21 Shin he asatuu ha77issaappe attin, unttunttun xaphuu baawa; qaalaa gaasuwan metuu woy yedesay yiyaa wode, ellekka dhubetti aggiino. 
\v 22 Qassi agunthaa giddon wodhdheeddawe qaalaa sisiyaawaa bessee; shin ha sa7aa de7uwaassi hirggussaynne duretethaa siiqussay qaalaa cuullee; ha gasuwaan he zerethaykka ayfennaan atti aggee. 
\v 23 Tu7e biittaan zeretteeddawe, qaalaa sisiide, akeekiyaa asaa bessee; ikka ayfee; ittuu xeetuwaa, ittuu usuppun tammuwaa, ittuu hattamuwaa ayfee” yaageedda.
\s Zaaringgiyaa Leemisuwaa
\p
\v 24 Yesuusi unttunttoo hara leemisuwaa hawaadan yaagiide odeedda; “Saluwaa kawutethay bare goshshan lo77o zerethaa zereedda bitaniyaa malatee. 
\v 25 Shin qamma asay gemi77ishidiggina, A morkkii yiide, zarggaa zereeddawaa bolla zaaringgiyaa zeriide beedda. 
\v 26 Shin zarggay doli ayfeedda wode, zaaringgi he wode beetteedda.
\p
\v 27 “A qoomatuu aakko yiide, ‘Godaw, neeni ne goshshan lo77o zerethaa zerabeykkii? Yaatina, zaaringgi haqappe yeeddee?’ yaageeddino.
\p
\v 28 “Hewaappe guyyiyan goday, ‘Hewaa morkkii ootheedda’ yaageedda.
\q “Qoomatuu, ‘Nuuni biide shoddanaadan dosay?’ yaageeddino.
\p
\v 29 “Shin I, ‘Aggite, zaaringgiyaa hinttenttu shoddiidde, zarggaanna shoddanita. 
\v 30 Bochchoppite; qoyciyaa wodii gakkanaw, ittippe diccino. Qoyciyaa wodii gakkoode, taani qoyciyaawantta, kasetiide zaaringgiyaa maxite; tamaan guuddanaw pochchiyan pochchiyan qachchite; shin zarggaa shiishshiide diyyiyan qolite’ gaana” yaageedda.
\s Sannaaficiyaa Geetettiyaa Mithatti Zerethaa Leemisuwaa
\r (Mar 4:30-32; Luq 13:18-19)
\p
\v 31 Yesuusi unttunttoo hara leemisuwaa yaagiide odeedda; “Saluwaa kawutethay sannaaficiyaa geetettiyaa guutha mithatti ayfiya malatee; he mithatti ayfiya asay akkiide, bare goshshan zereedda. 
\v 32 He zerethatta hara zerethaa ubbaappe guuxxaw; shin dicceedda wode, hara atakilttiyaa ubbaappe daraw; kafuu yiide, izi qankkaan keexxiyaawaa keena wogga mithaa gidaaddu” yaageedda.
\s Irshshuwaa Leemisuwaa
\r (Luq 13:20-21)
\p
\v 33 Qassikka Yesuusi hara leemisuwaa unttunttoo yaagiide odeedda; “Saluwaa kawutethay itti mishiratta heezzu keriyaa dhiilliyaa akkaade, munaqqeedda munaqay ubbay denddana gakkanaw, aani tigeedda irshshuwaa malatee” yaageedda.
\s Yesuusi Leemisuwan Tamariseedda Gaasuwaa
\r (Mar 4:33-34)
\p
\v 34-35 Yesuusi asaw he ubbaa leemisuwan odeedda; leemisuu baynnaan I ittibaakka odenna; nabii,
\q “Taani unttunttoo haasayiyaa wode,
\q2 leemisuwan haasayay.
\q Alamii medhettoodeppe doommiide
\q2 geemmeedda yewatuwaa oday” \x - \xo 13:34-35 \xo*\xt Maz 78:2\xt*\x*
\m yaageeddawe polettana mala, hewaa I odeedda.
\s Yesuusi Zaaringgiyaa Leemisuwaa Bilethaa Odeedda
\p
\v 36 Hewaappe guyyiyan, Yesuusi asaa aggiide, soy geleedda; A kaalliyaawanttu aakko biide, “Goshshan de7iyaa zaaringgiyaa leemisuwaa bilethaa nuussi oda” yaageeddino.
\p
\v 37 Yesuusi zaariide, hawaadan yaageedda; “Lo77o zerethaa zeriyaawe Asaa Na7aa; 
\v 38 goshshay ha alamiyaa; lo77o zerethay Xoossaa kawutethaa asaa; zaaringgi xalahiyaa kaappuwaa naanaa. 
\v 39 Zaaringgiyaa zereeddawe morkkiyaa xalahiyaa; qoychchaa wodii, wodiyaa wurssethaa; qassi qoyciyaawanttu kiitanchchatuwaa.
\p
\v 40 “Hewaa diraw, zaaringgiyaa maxiide, tamaan guuddiyaawaadan, wodiyaa wurssethaan hewaa mala gidanawaa. 
\v 41 Asaa Na7ay, kiitanchchatuwaa kiittanawaa; unttunttu A kawutethaa giddon nagaraw gaaso gidiyaa ubbatuwaanne iitabaa oothiyaawantta maxiide kessanawantta. 
\v 42 Yaatiide to7enna tamaan olanawantta; hewaan unttunttu yeekkanawanttanne achchaa dhaqanawantta. 
\v 43 He wode xillatuu barenttu aabbu kawutethaan awaadan poo7ana. Sisiyaa haythay de7iya uray siso!
\s Moogetteedda Miishshaa Leemisuwaa
\p
\v 44 “Saluwaa kawutethay goshshaan moogetteedda miishshaa bessee; itti bitani he miishshaa demmiide, zaariide moogi aggeedda; daro nashettiidde biide, barew de7iyaawaa ubbaa zali77iide, he goshshaa shammeedda.
\s Inqquwaa Geetettiyaa Daro Al77o Shuchchaa Leemisuwaa
\p
\v 45 “Qassi saluwaa kawutethay inqquwaa geetettiyaa daro al77o shuchchaa shammanaw koyyiyaa zali77anchchaa malatee. 
\v 46 He zali77anchchay daro al77o inqquwaa demmiide, biide barew de7iyaawaa ubbaa zali77iide, A shammeedda.
\s Dabbaa Leemisuwaa
\p
\v 47 “Qassi saluwaa kawutethay ubba qommo moliyaa oyqqiyaa, abbaan yegetteedda dabbaa malatee. 
\v 48 Molii dabbaa kumeedda wode, moliyaa oyqqiyaa asatuu abbaappe gaxaa kesiide utteeddino; yaatiide lo77o moliyaa qoriide, yeggiyaa miishshaan yeggeeddino; shin iita moliyaa wora oleeddino. 
\v 49 Wodiyaa wurssethaan hewaadan hanana; kiitanchchatuu yiide, nagaranchchatuwaa xillatuwaa gidooppe qoriide, 
\v 50 to7enna tamaan olanawantta; hewaan unttunttu yeekkanawanttanne achchaa dhaqanawantta.
\p
\v 51 “Hawe ubbay hinttenttoo geleeddee?” yaagiide unttuntta oochcheedda.
\p Unttunttu, “E,” yaageeddino.
\p
\v 52 I, “Hewaa diraw, saluwaa kawutethaa xuuraa loythi eriyaa, higgiyaa tamaarissiyaa ubbay, bare miishshaa shiishshi wotheedda golliyaappe ooratha miishshaanne eca miishshaa shaakki kessiyaa izawa malatee” yaagi zaareedda.
\s Naazireeten Yesuusa Gakkeedda Ixuwaa
\r (Mar 6:1-6; Luq 4:16-30)
\p
\v 53 Yesuusi ha leemisatuwaa odi wurssowaappe guyyiyan, hewaappe denddiide, 
\v 54 bare katamaa Naazireete beedda. Ayihuda woosa gollen tamaarissiyaawaa siseedda asay maalalettiide, hawaadan yaageedda; “Hawe ha aadho eratethaanne Xoossay oothiyaa malaataa oothanaw wolqqaa haqappe akkeeddee? 
\v 55 Hawe anaaxiyaa na7aa gidennee? A daaya Mayraamo gidekkee? A ishatuu Yayiqoobaa, Yooseefa, Simoonanne Yihudaa gidikkinoo? 
\v 56 A michchatuu ubbay nuunanna de7ikkinoo? Yaatina, I ha eraa ubbaa haqappe demmeeddee?” yaageeddino. 
\v 57 Unttunttu I giyaabaa akkennaan ixxeeddino.
\p Shin Yesuusi he asaassi, “Nabii bare gadiyaninne bare soy asaan bonchchettenna; shin harasaa ubbaan bonchchettee” yaageedda. 
\v 58 Unttunttu ammanibeenna diraw, Yesuusi daro malaataa he saan oothibeenna.
\c 14
\s Xammaqiyaa Yohaannisa Hayquwaa
\r (Mar 6:14-29; Luq 9:7-9)
\p
\v 1 He wode Galiilaa gadiyaa ayissiyaa Heroodise Yesuusabaa siseedda; 
\v 2 yaatiide bare qoomatuwaassi, “Hawe hayquwaappe denddeedda Xammaqiyaa Yohaannisa; Xoossay oothiyaa wolqqaama malaataa I oothiyaawe hewaassa” yaageedda.
\p
\v 3 Ayissi gooppe, Heroodisi bare ishaa Piliphphoosa machchatti Heeroodiyaadi gaasotaan Yohaannisa oythi qashissiide, qasho gollen yeggi wotheedda. 
\v 4 Ayissi gooppe, Yohaannisi Heroodisa, “Neeni Heeroodiyaado, ne ishaa machchatto akkanaw higgii diggee” yaageedda. \x - \xo 14:4 \xo*\xt Wog 18:16; 20:21\xt*\x* 
\v 5 Heroodisi Yohaannisa wodhanaw koyyeedda; shin Yihudaa asay nabiyaadan Yohaannisa xeelleedda diraw, asaw yayyeedda.
\p
\v 6 Shin Heroodisi yeletteedda gallassaa baalay gakkina, Heeroodiyaadi naatta asaa sinthaan duraade Heroodisa nashechchaw. 
\v 7 Heroodisi naatto, “Neena lo77eeddawaa ayaanne gidooppe, taana oochcha; taani new immana” yaagiide iziw caaqqeedda. 
\v 8 Naatta bare daay zoriyaa akkaade Heroodisa, “Xammaqiyaa Yohaannisa huuphiyaa ha wociitiyaan wothaade taw imma” yaagaaddu. 
\v 9 Kaatii aw qaretteedda; shin bare caaquwaa dirawunne barenanna maaddaan utteedda imathaa diraw, iziw Yohaannisa huuphii imettana mala azazeedda. 
\v 10 Kaatii kiittiide, Yohaannisa qoodhiyaa qasho gollen muucisseedda. 
\v 11 Huuphiyaa wociitiyaan wothi ahiide, naattiw immeeddino; naatta he huuphiyaa bare aattikko afaaddu. 
\v 12 Yohaannisa kaalliyaawanttu yiide, A anhaa afiide moogeeddino; hewaappe simmiide ha yewuwaa Yesuusaw biide odeeddino.
\s Yesuusi Ichcheshu Sha77a Asaa Mizeedda
\r (Mar 6:30-44; Luq 9:10-17; Yoh 6:1-14)
\p
\v 13 Yesuusi hewaa sisiide, wonggiriyaan geliide, hewaappe barekka asay baynnasaa beedda; asay hewaa sisiide, katamaappe denddiide, gediyan A kaalleeddino. 
\v 14 Yesuusi wonggiriyaappe keseedda wode, daro asaa be7iide, he asaw qaretteedda; yaatiide unttunttunna de7iyaa hargganchchatuwaa patheedda.
\p
\v 15 Sa7ay omarssiyaa wode, Yesuusa kaalliyawanttu aakko yiide, “Hawe sa7ay asay baynnasaa; ha77i sa7ay qammidiggeedda; asay ubbay qeeri katamatuwaa biide, barenttoo qumaa shammana mala, asaa moyizza” yaageeddino.
\p
\v 16 Shin Yesuusi unttuntta, “Asay baanaw koshshenna; asaw meetettiyaabaa hinttenttu immite” yaageedda.
\p
\v 17 Unttunttu zaariide A, “Nuussi hawaan ichcheshu ukithaappenne laa77u moliyaappe attin, haray baawa” yaageeddino.
\p
\v 18 Yesuusi unttuntta, “Hewantta, haa taakko ahite” yaageedda. 
\v 19 Asay maataani uttana mala, Yesuusi azazeedda; ichcheshu ukithaanne laa77u moliyaa oyqqiide, saluwaa pude xeelliide, Xoossaa galateedda; he ukithaa menthiide, barena kaalliyaawanttussi immina, unttunttu cora asaw gisheeddino. 
\v 20 Asay ubbay miide kalleedda; atteedda suuppa dokkaa tammanne laa77u zambbeeliyaa kumeeddawaa dentheeddino. 
\v 21 Meedda asay macca asaanne naanaa paydennaan, ichcheshu sha77aa gidiyaawaa keena.
\s Yesuusi Abbaa Bollanna Hameettiidde Beedda
\r (Mar 6:45-52; Yoh 6:15-21)
\p
\v 22 Yesuusi cora asaa moyizziidde, barena kaalliyawantta wonggiriyaan geliide, bareppe sinthatiide, abbaappe hefintha pinnana mala azazeedda. 
\v 23 Asaa moyizziide, Xoossaa woossanaw deriyaa huuphiyaa barekka keseedda; sa7ay qammi digginakka hewaan barekka de7ee. 
\v 24 Shin wonggirii he wode, abbaa bollan de7ishshin, sintha bagganna carkkuu carkkiyaa diraw, beetay wonggiriyaa yaanne haanne sugee.
\p
\v 25 Bayra kuttuu waassi simmina, Yesuusi abbaa bolla hamettiidde, unttunttukko yeedda. 
\v 26 A kaalliyaawanttu abbaa bolla I hamettishshin be7i dagammiide, “Hawe moytilliyaa gidennee!” gi yayyiide waasseeddino.
\p
\v 27 Shin Yesuusi ellekka unttuntta, “Aynne baawa; taanattennee; yayyoppite!” yaageedda.
\p
\v 28 Phexiroosi zaariide A, “Ta Godaw, hawe neena gidooppe, taani haathaa bollanna neekko baana mala, taana azazaarikkii” yaageedda.
\p
\v 29 Yesuusi Phexiroosa, “Haaya!” yaageedda.
\p Phexiroosi wonggiriyaappe wodhdhiide, haathaa bollanna hamettiidde, Yesuusakko buussaa doommeedda. 
\v 30 Shin carkkuwaa wolqqaa be7iide, yayyeedda; haathay barena mituwaa doommeedda wode, bare kooshshaa dhoqqu oothiide, “Ta Godaw taana ashshaarikkii!” yaagi waasseedda.
\p
\v 31 He man77iyankka Yesuusi bare kushiyaa yeddi Phexiroosa oyqqiide, “Laa ha ammanuu laafeeddawoo! Ayissi sidhaaddii?” yaageedda.
\p
\v 32 Unttunttu laa77uu wonggiriyaan geleedda wode, carkkuu woppu geedda. 
\v 33 Wonggiriyaa giddon de7iyaa A kaalliyaawanttu Yesuusa, “Neeni Xoossaa Na7aa gideeddawe tuma” yaagiide aw goyinneeddino.
\s Yesuusi Gensaareexen Hargganchchaa Patheedda
\r (Mar 6:53-56)
\p
\v 34 Unttunttu abbaa pinniide, Gensaareexa geetettiyaa gadiyaa gakkeeddino. 
\v 35 He gadiyaa asay Yesuusa gidiyaawaa ereeddino; hewaa heeraa gadiyaa ubbaa kiittiide, harggiyaa asaa ubbaa aakko aheeddino. 
\v 36 Harggiyaa asay A mayuwaa macaraa xalalaa bochchana mala, A woosseeddino; A mayuwaa macaraa bochcheedda ubbaykka paxeedda.
\c 15
\s Aawatuwaa Wogaabaa
\r (Mar 7:1-13)
\p
\v 1 Hewaappe guyyiyan, higgiya tamaarissiyaa itti itti asaynne Parisaawatuu Yeerusalaameppe Yesuusakko yiide, 
\v 2 “Neena kaalliyawanttu ayissi nu aawotuwa wogaa bayzziinoo? Ayissi gooppe, unttunttu qumaa maanaappe kasetiide, barenttu kushiyaa meecettikkino” yaageeddino.
\p
\v 3 Yesuusi zaariide, unttuntta hawadaan yaageedda; “Hinttenttu hintte wogaa diraw, Xoossaa azazuwaa poliyaawaa ayissi ixxiitee? 
\v 4 Ayissi gooppe Xoossay, ‘Ne aabbanne ne daayo bonchcha’ qassi, Bare aabba woy bare daayo boriyaawe hayqqo yaageedda. \x - \xo 15:4 \xo*\xt Kes 20:12; 21:17; Zar 5:16; Wog 20:9\xt*\x* 
\v 5-6 Shin hinttenttu, ‘Itti asay bare aabba woy bare daayo maaddiyaabay barew de7iina, “Hewe Xoossaawaa” gooppe, bare aabba woy bare daayo bonchchanaw bessenna’ yaagiita; yaatiide hinttenttu hinttenttu wogaa polanaw Xoossaa qaalaw azazettikkita. 
\v 7 Ha lo77a malatiyaa iita asatoo, Isiyaasi balennaan hinttenttubaw timbbitiyaa odiidde,
\q1
\v 8 ‘Xoossay hawadaan yaageedda;
\q1 “Hawe asay taana
\q2 bare bolla doonan bonchchee;
\q1 shin unttunttu wozanay
\q2 taappe haakuwan de7ee.
\q1
\v 9 Asay taw mela goyinnee;
\q2 ayissi gooppe, asay ootheedda azazuwaa
\q1 Xoossaa higgiya malatissiide
\q2 tamaarisseeddino” geedda’ ”
\m yaageedda. \x - \xo 15:8-9 \xo*\xt Isa 29:13\xt*\x*
\s Asaa Tunissiyaawantta
\r (Mar 7:14-23)
\p
\v 10 Yesuusi daro asaa barekko xeesiide, “Sisitenne akeekite; 
\v 11 asaa tunissiyaawe doona giddo geliyaawaa gidenna; shin asaa tunissiyaawe doonaappe kesiyaawaa” yaageedda.
\p
\v 12 Hewaappe guyyiyan, A kaalliyawanttu aakko yiide, “Parisaawatuu neeni haasayeeddawaa sisiide, hanqqetteeddawaa akeekay?” yaageeddino.
\p
\v 13 Shin Yesuusi zaariide, “Saluwan de7iya ta Aabbu tokkibeenna mithaa ubbay shodettanawaa. 
\v 14 Unttunttoo hirggoppite; unttunttu qooqaa kaalethiyaa qooqatuwaa; qooqay qooqaa kaalethooppe, laa77uukka ollaan kunddee” yaageedda.
\p
\v 15 Phexiroosi zaariide, “Ha leemisuwaa bilethaa nuussi odaarikkii” yaageedda.
\p
\v 16 Yesuusi unttuntta hawaadan yaageedda; “Hinttenttoo qassi ha77i gakkanawukka gelibeennee? 
\v 17 Doonaanna geliyaa ubbay uluwaa giddo biide, qassi uluwaappe kare kesiyaawaa erikkitee? 
\v 18 Shin doonaappe kesiyaawe wozanaappe kesee; asaa tunissiyaawe hewaa malaa. 
\v 19 Ayissi gooppe, wozanaa giddoppe iita qofay, wodhiyaawe, woshummiyaawe, qassi woshummanaw kajjeeliyaawe ubbay, wuu77iyaawe, wordduwaan markkattiyaawe, borii kesee. 
\v 20 Hewaa malatiyaawe asaa tunissiyaawaappe attin, meeccibeenna kushiyaan miyaawe asaa tunissenna” yaageedda.
\s Kanaane Asa Gideedda Itti Maccawunni Ammanuwaa
\r (Mar 7:24-30)
\p
\v 21 Hewaappe guyyiyan, Yesuusi hewaappe aggiide, Xiiroosanne Sidoonaa geetettiyaa katamatuu de7iya gadiya beedda. 
\v 22 Kanaane geetettiyaa gadiya maccawunna ittinna hewaappe Yesuusakko yaade, bare kooshshaa dhoqqu oothaade, “Ta Godaw, Daawita na7aw, taw qarettaarikkii; ta naatto iita ayyanay lo77enna oythaa oyqqeedda” yaagaaddu.
\p
\v 23 Shin Yesuusi iziw ay qaalaanne qaattibeenna; A kaalliyawanttu aakko yiide, “Ha mishiratta nu geeduwaa kaalla kaallaade, bare kooshshaa dhoqqu oothaade odaw; hewaa diraw, neeni izo yeddaarkkii” yaagiide woosseeddino.
\p
\v 24 Yesuusi zaariide, “Taani bayeedda dorssaw, Isra7eeliya asa xalalaw kiitettaaddi” yaageedda.
\p
\v 25 Shin iza yaade, “Ta Godaw, taana maaddaarikkii!” yaagaade aw goyinnaaddu.
\p
\v 26 Qassi I zaariide, “Naanaa qumaa akkiide, kana maraw oliyaawe lo77a gidenna” yaageedda.
\p
\v 27 Mishiratta, “E ta Godaw, hewe tuma; shin haray atto kana maratuu barenttu godatuu miina, samppaappe laaletteedda suuppaa miinottennee” yaagaaddu.
\p
\v 28 Yesuusi zaariide izo, “Ha mishirattee, ne ammanuu wolqqaama; neeni koyyeeddawaadan new hano” yaageedda. Izi naatta ellekka paxa aggaaddu.
\s Yesuusi Cora Hargganchchatuwaa Patheedda
\p
\v 29 Yesuusi hewaappe denddiide, Galiilaa Abbaa mataa beedda; qassi itti deriyaa bolla kesiide, hewaan utteedda. 
\v 30 Daro asay wobbatuwaa, qooqatuwaa, quunatuwaanne duudetuwaa, qassi hara coratuwaa aakko ahiide, A mataan wotheedda. Yesuusi unttuntta patheedda. 
\v 31 Hewaa diraw, asay duudatuu haasayishshin, quunatuu suurishshin wobbatuu hamettishshin, qooqatuu xeellishshin be7i maalalettiide, Isra7eeliyaa Xoossaa galateeddino.
\s Yesuusi Oyddu Sha77a Asaa Mizeedda
\r (Mar 8:1-10)
\p
\v 32 Yesuusi barena kaalliyawantta barekko xeesiide, “Ha cora asay taananna heezzu gallassay gakkanaw gami77eedda diraw, taani ha asaw qarettay; unttunttoo ha77i miyaawe baawa. Qassi unttunttu ogiyaan daaburiide kunddenna mala, qumaa mizennaan unttuntta mela yeddanawukka koyyikke” yaageedda.
\p
\v 33 A kaalliyawanttu zaariide Yesuusa, “Nuuni ha bazzuwan hawaa keena asaa kalissiyaa qumaa haqappe demmanee?” yaageeddino.
\p
\v 34 Qassi Yesuusi unttuntta, “Hinttenttoo aappun ukithay de7ii?” yaagiide oochcheedda.
\p Unttunttu, “Laappu ukithaynne moletuwaappe amareeddawanttu de7iino” yaageeddino.
\p
\v 35 Yesuusi asaa, “Sa7aan uttite” yaageedda. 
\v 36 He laappu ukithaanne moliyaa oyqqiide, Xoossaa galateedda; menthereethiide barena kaalliyaawanttussi immeedda; qassi unttunttu cora asaassi immeeddino.
\p
\v 37 Asay ubbay miide kalleedda; miina atteedda laappu zambbeeliyaa kumeedda suuppaa A kaalliyawanttu dentheeddino. 
\v 38 Meedda asay macca asaanne naanaa paydennaan, oyddu sha77a attuma asaa. 
\v 39 Yesuusi asaa yeddowaappe guyyiyan, wonggiriyaan geliide, Megedoone geetettiyaa gadiya beedda.
\c 16
\s Malaataa Be7anaw Oochcheedda Ooshaa
\r (Mar 8:11-13; Luq 12:54-56)
\p
\v 1 Itti itti Parisaawatuunne Saduqaawanatuu Yesuusakko yiide, A paaccanaw koyyeeddino; yaatiide barentta saluwaappe malaata bessana mala woosseeddino. 
\v 2 Shin Yesuusi zaariide, unttuntta hawadaan yaageedda; “Sa7ay qammiyaa wode hinttenttu, ‘Saluu zo77eedda diraw, sa7ay shammanawaa’ yaagiita; 
\v 3 wonttumaathaan qassi, ‘Saluu zo77iide gubbaneedda diraw, hachche iray bukkanawaa’ yaagiita; saluwaa xeelliide, sa7ay hananawaa eranaw danddayiita; shin ta yuussaa wodiyaa malaataa shaakki eranaw danddaykkitee? \f + \fr 16:2-3 \fr*\ft Itti itti Geeshsha Maxaafaa beni bilethatuwan Yesuusa qaalatuu ha paydatuwan baawa.\ft*\f* 
\v 4 Ha wodiyaa asay iitaynne woshummiyaawe, Xoossaw ammanettennawe, malaataa koyyee; nabiyaa Yoonaasa malaataappe attin, hara malaatay aw imettenna” yaageedda. Hewaappe simmiide, unttuntta aggiide beedda.
\s Parisaawatuwanne Saduqaawanatuwaa Irshshuwaa
\r (Mar 8:14-21)
\p
\v 5 A kaalliyawanttu abbaa pinneedda wode, qumaa afanawaa dogeeddino. 
\v 6 Yesuusi unttuntta, “Parisaawatuwaa irshshuwaappenne Saduqaawanatuwaa irshshuwaappe hinttentta eriide naagettite” yaageedda.
\p
\v 7 Unttunttu barenttu giddon, “I hawaa yaagiyaawe nuuni qumaa ahibeenna diraassa” yaagiide haasayaa doommeeddino.
\p
\v 8 Shin unttunttu giyaawaa Yesuusi eriide, “Ha ammanuu pacceeddawanttoo, qumay baynna diraw, ayissi hinttenttu giddon haasayiitee? 
\v 9 Ha77ikka hinttenttoo gelibeennee? Taani ichcheshu ukithaa ichcheshu sha77a asaa mizaade kalisseeddawaa, qassi hinttenttu aappun zambbeeliyaa kunthiide atteedda suuppaa dentheedditentto wozanaa aathikkitee? 
\v 10 Woy taani laappu ukithaa oyddu sha77a asaa miza kalisseeddawaa, qassi hinttenttu aappun zambbeeliyaa kunthiide atteedda suuppaa dentheedditentto wozanaa aathikkitee? 
\v 11 Taani hinttentta Parisaawatuwaa irshshuwaappenne Saduqaawanatuwaa irshshuwaappe naagettite giyawaappe attin, ukithaabaa hinttenttoo haasayabeennaawaa hinttenttu waaniide akeekikkitee?” yaageedda.
\p
\v 12 A kaalliyawanttu Yesuusi barenttoo odeeddawaa, Parisaawatuwaa timirttiyaappenne Saduqaawanatuwaa timirttiyaappe unttunttu naagettana mala odettowaappe attin, munaqaan tigiyaa irshshuwaappe naagettana mala gidennaawaa he wode akeekeeddino.
\s Phexiroosa Ammanuwaanne Markkatethaa
\r (Mar 8:27-30; Luq 9:18-21)
\p
\v 13 Yesuusi Qiisaariyaa Piliiphphoosa geetettiyaa gadiya gakkeedda wode, barena kaalliyaawantta, “Asay taana, Asa Na7aa oona gii?” yaagiide oochcheedda.
\p
\v 14 A kaalliyawanttu zaariide, “Neena itti itti asay, Xammaqiyaa Yohaannisa yaagee; haranttu qassi Eelaasa yaagiino; qassi haranttu Ermiyaasa woy nabatuwaappe ittuwaa yaagiino” yaageeddino.
\p
\v 15 Yesuusi unttuntta, “Yaatina hinttenttu taana oona giitee?” yaageedda.
\p
\v 16 Simooni Phexiroosi zaariide, “Neeni de7uwa Xoossaa Na7aa Kiristtoosa” yaageedda.
\p
\v 17 Yesuusi zaariide, hawadaan yaageedda; “Yoona na7aa Simoonaa, hawaa new saluwan de7iya ta Aabbu erisseeddawaappe attin, asay ooninne neena erissibeenna diraw, neeni anjjetteeddaawaa. 
\v 18 Phexiroosaa, taani new oday; neeni shuchchaa; taani ha zaallaa bolla ta woosa golliya keexxana; ta woosa golliya haray atto, Si7ooliyaa wolqqaykka xoonanaw danddayenna. 
\v 19 Taani new saluwaa kawutethaa qulppiyaa immana; neeni sa7an hano goowe ubbay saluwan Xoossaa sinthan hanana; shin neeni sa7aan hanoppo geeddawe saluwankka hanenna” yaageedda.
\p
\v 20 Hewaappe guyyiyan, I Kiristtoosa gideeddawaa A kaalliyawanttu oossinne odenna mala, unttuntta azazeedda.
\s Yesuusi Barena Gakkana Metuwaabaanne Hayquwaabaa Koyro Oduwaa Odeedda
\r (Mar 8:31-33; Luq 9:22-27)
\p
\v 21 He wodiyaappe doommiide Yesuusi, “Taani Yeerusalaame biina, taana cimatuu, qeesatuwaa kaappatuunne higgiya tamaarissiyaawanttu darii waayissanaw bessee; unttunttu taana wodhanawunne taani heezzentho gallassi hayquwaappe denddanaw bessee” yaagiide, barena kaalliyaawanttussi geeshshiide oduwaa doommeedda.
\p
\v 22 Phexiroosi A itti bagga zaariide, “Ta Godaw, Xoossay neena hewaappe ashsho; hawe ne bolla ubbakka yeenna” yaagiide A zoranaw doommeedda.
\p
\v 23 Shin Yesuusi guyye simmiide Phexiroosa, “Ha Seexaanaw, neeni ta matappe kichcha; neeni asay dosiyaawaa qoppiyaawaappe attin, Xoossay dosiyaawaa qoppenna diraw, taw dhubo gidaadda” yaageedda.
\s Yesuusa Kaallanaw Bessiyaa Ogiyaa
\r (Mar 8:34–9:1; Luq 9:23-27)
\p
\v 24 Hewaappe guyyiyan, Yesuusi barena kaalliyawantta hawadaan yaageedda; “Taana kaallanaw koyyiyaa uray de7ooppe, barena kaado; yaatiide bare masqqaliyaa tookkiide, taana kaallo. 
\v 25 Ayissi gooppe, bare shemppuwaa ashshanaw koyyiyaa uray bayizzanawaa; shin bare shemppuwaa ta diraw bayizziya uray ashshanawaa. 
\v 26 Itti uray sa7an de7iya ubbabaa barew shiishshiide, bare shemppuwaa bayizzooppe, A ayaa maaddanee? Woy itti uray bare shemppuwaa wozanaw ayaa immana danddayii? 
\v 27 Ayissi gooppe, taani, Asa Na7ay, ta Aabbu bonchchuwan ta kiitanchchatuwaanna yaana hanay; asaa ubbaw he wode A oosuwaa gatiyaa immana. \x - \xo 16:27 \xo*\xt 25:31; Maz 62:12; Rom 2:6\xt*\x* 
\v 28 Taani hinttenttoo tumuwaa gay; amareedda asatu, taani, Asa Na7ay, kaatiyaa gidaade yiyaawaa be7ana gakkanaw, hayqqennawanttu hawaan de7iino” yaageedda.
\c 17
\s Yesuusa Malay Laametteedda
\r (Mar 9:2-13; Luq 9:28-36)
\p
\v 1 Yesuusi usuppun gallassaappe guyyiyan, barenanna Phexiroosa, Yayiqoobanne, Yayiqooba ishaa Yohaannisa akkiide, unttunttu xalalaa wogga deriyaa huuphiyaa kesseedda. \x - \xo 17:1-5 \xo*\xt 2Ph 1:17-18\xt*\x* 
\v 2 Qassi unttunttu xeellishshin, unttunttu sinthaan laametteedda; A deemuu awayfiyaadaan poo7eedda; A mayuukka poo7uwaadan phooleedda. 
\v 3 Musenne Eelaas Yesuusanna haasayishshin, ha heezzu A kaalliyawanttu be7eeddino. 
\v 4 Phexiroosi Yesuusa, “Ta Godaw, nuuni hawaan de7iyaawe nuussi lo77a; neeni dosooppe, nuuni hawaan heezzu daasiyaa ittuwa new, ittuwa Musew, ittuwa Eelaasaw keexxana” yaageedda.
\p
\v 5 I haasayishshin, poo7iyaa shaarii yiinne unttuntta kammi aggeedda; shaariyaa giddoppe, “Hawe taani siiqiyaa taana nashechchiyaa ta Na7aa; I giyaawaa sisite” giya qaalay yeedda. \x - \xo 17:5 \xo*\xt Dom 22:2; Zar 18:15; Maz 2:7; Isa 42:1; Mat 3:17; 12:18; Mar 1:11; Luq 3:22\xt*\x*
\p
\v 6 A kaalliyawanttu he qaalaa siseedda wode, daro yayyiide, guufanni aggeeddino. 
\v 7 Yesuusi unttunttukko yiide, unttuntta bochchiide, “Denddite; yayyoppite” yaageedda. 
\v 8 Unttunttu dhoqqu giide xeelliyaa wode, Yesuusa xalalaappe attin, hara asaa oonanne be7ibeykkino.
\p
\v 9 Unttunttu deriyaappe wodhdhishshin, Yesuusi unttuntta, “Taani Asa Na7ay, hayquwaappe denddana gakkanaw, ha hinttenttu be77eeddawaa oossinne odoppite” yaagiide azazeedda.
\p
\v 10 A kaalliyawanttu Yesuusa, “Yaatina, higgiyaa tamaarissiyaawanttu ayissi, ‘Eelaas kasetiide yaanaw bessee’ giinoo?” yaagiide oochcheeddino. \x - \xo 17:10 \xo*\xt Mil 4:5\xt*\x*
\p
\v 11 I zaariide yaageedda; “Eelaas kaset yiide, ubbabaa giigissanawaa. 
\v 12 Shin taani hinttenttoo oday; Eelaas hawaappe kase yidiggeedda. Hewode asay A, barenttoo koyyeeddawaadan ubbaa ootheeddawaappe attin A eribeykkino; hewaadankka, qassi taana, Asa Na7aa, asay waayissanawaa” yaageedda.
\p
\v 13 A kaalliyawanttu he wode barenttoo Yesuusi Xammaqiyaa Yohaannisabaa odiyaawaa akeekeeddino.
\s Yesuusi Iita ayyanay Oyqqeedda Na7aa Patheedda
\r (Mar 9:14-29; Luq 9:37-43)
\p
\v 14 Unttunttu daro asaakko yeedda wode, itti bitani Yesuusakko yiide, A sinthaan gulbbatiide, 
\v 15 “Ta Godaw, ta na7aa wozanaa bayizziyaa harggii oyqqina, I daro wode tamaan, qassi daro wode haathaan kunddiyaa diraw, I darii sakettee; A pathaarikki. 
\v 16 Neena kaalliyaawanttukkokka A ahaaddi; shin pathanaw danddayibeykkino” yaageedda.
\p
\v 17 Yesuusi zaariide unttuntta, “Ammanenna ha wodiyaa geella asaw! Taani hinttenanna awude gakkanaw de7anee? Qassi hinttenttubaa awude gakkanaw danddayanee? Na7aa taakko haa akkiide yiite” yaageedda. 
\v 18 Yesuusi iita ayyaana, “Aappe kesa” giide azazina, iita ayyanay na7aappe kesi aggeedda; ellekka na7ay paxi aggeedda.
\p
\v 19 Hewaappe guyyiyan, A kaalliyawanttu barenttu xalala Yesuusakko yiide, “Nuuni iita ayyaana kessanaw ayissi danddayibeykkoo?” yaageeddino.
\p
\v 20 Yesuusi unttuntta yaageedda; “Hewe hinttenttu ammanuu guuxxeedda diraassa; taani hinttenttoo tumuwaa oday; hinttenttoo sannaaficiyaa geetettiyaa guutha mithatti ayfiya keena ammanuu de7intto, hinttenttu ha deriyaa, ‘Hawaappe yaa shiiqa’ yaagintto I shiiqana; hinttenttu ayaanne oothanawukka danddayanita. 
\v 21 Shin hawaa malaa woosaappenne xoomaappe harabay kessanaw danddayenna” yaageedda.
\s Yesuusi Bare Hayquwaabaa Laa7enthuwaa Odeedda
\r (Mar 9:30-32; Luq 9:43-45)
\p
\v 22 A kaalliyawanttu Galiilaan, ittippe shiiqi utti de7ishshin, Yesuusi unttuntta, “Taana, Asa Na7aa, asay asaw aathiide immana. 
\v 23 Asay taana wodhanawaa; hewaappe guyyiyan taani heezzenthiyaa gallassi hayquwaappe denddana” yaageedda. A kaalliyawanttu daro qaretteeddino.
\s Geeshsha Golliyaa Giiraa Giiriyaawaa
\p
\v 24 Yesuusinne A kaalliyawanttu Qifirinaahooma katamaa yeedda wode, Geeshsha Golliyaassi qaraxaa akkiyawanttu Phexiroosakko yiide, “Hinttentta tamarissiyaawe Geeshsha Golliyaa giiraa giirennee?” yaageeddino. \x - \xo 17:24 \xo*\xt Kes 30:13; 38:26\xt*\x*
\p
\v 25 I zaariide, “Giiree” yaageedda.
\p Phexiroosi soy geleedda wode, Yesuusi kasetiide A, “Simoonaa, ne qofay ayee? Ha sa7aa kaatatuu qaraxaa woy giiraa ooppe akkiinoo? Barenttu gadiya asaappe akkiinoo woy hara gadiya asaappe akkiinoo?” yaageedda.
\p
\v 26 Phexiroosi, “Hara gadiya asaappe akkiino” yaageedda.
\p Yesuusi Phexiroosa, “Yaatooppe, gadiya asay giiranaw bessenna. 
\v 27 Shin nuuni ha asatuwa hanqqethanaw koyyokko; neeni abbaa baade aani dabbaa yegga; yaataade koyro kesiyaa moliyaa oyqqaade, A doonaa pooqiyaa wode, giiraw gidiyaa miishshaa neeni demmana. Hewaa akkaade, ta giiraanne ne giiraa unttunttoo imma” yaageedda.
\c 18
\s Ubbaappe Aadhdhiyaawe Oonee?
\r (Mar 9:33-37; Luq 9:46-48)
\p
\v 1 A kaalliyawanttu Yesuusakko he wode yiide, “Saluwaa kawutethaan ubbaappe aadhdhiyaawe oone?” yaageeddino.
\p
\v 2 Yesuusi itti guutha na7aa xeesi unttunttu giddon essiide, hawadaan yaageedda; 
\v 3 “Taani hinttenttoo tumuwaa oday; Xoossaakko hinttenttu simmiide, guutha naanaadan hanana dhayooppe, saluwaa kawutethaa ubbakka gelanaw danddayikkita. 
\v 4 Simmi ha guutha na7aadan, barena kawushshiyaa ooninne saluwaa kawutethaan ubbaappe aadhdhiyaawaa. 
\v 5 Qassi hawaa mala na7aa ta sunthaan mokkiyaa ooninne taana mokkee. 
\v 6 Shin taana ammaniyaa ha guutha naanaappe ittuwa balethiya ooninne, gaacciyaa wogga woxaa bare qoodhiyaan qachchiide, abbaa ciimmuwaan mitettiyaawe aw lo77a.
\s Dhubuwaassi Gaaso Gidiyaawaa
\r (Mar 9:42-48; Luq 17:1-2)
\p
\v 7 “Alamii asaa dhubbiyaa diraw, sa7aw aayyero; ayissi gooppe, dhubbiyaabay yuussaa aggenna; shin dhubuu A gaasotaan yiyaa uraw aayyero.
\p
\v 8 “Neena kushii woy ne gedi neena balethooppe, neeppe qanxxa ola; neeni laa77u kushiyaannanne laa77u gediyaanna medhinaa tamaan olettiyaawaappe wobba woy duuxa kushiyaanna medhinaa de7uwaa geliyaawe new lo77a. 
\v 9 Qassi ne ayfii neena balethooppe, neeppe wooca kessa ola; neeni laa77u ayifiyanna Gaannamiyaa tamaan olettiyaawaappe itti ayifiyanna medhinaa de7uwaa geliyaawe new lo77a.
\p
\v 10 “Hinttenttu ha guuthatuwappe ittuwanne kadhenna mala, hinttentta naagite; ayissi gooppe, taani hinttenttoo oday; saluwan unttunttu kiitanchchatuu ubba wode, saluwan de7iya ta Aabbu sinthaan de7iino. 
\v 11 Ayissi gooppe, taani, Asa Na7ay, bayeeddawaa ashshanaw yaaddi.
\s Bayeedda Dorssaa Leemisuwaa
\r (Luq 15:3-7)
\p
\v 12 “Itti asaw xeetu dorssatuu de7iyaawanttuppe ittuu bayooppe, udduppu tammanne udduppunuwaa deriyaan aggiide, he bayeeddawaa koyyanaw beennee? Hinttenttu waagiitee? 
\v 13 Taani hinttenttoo tumuwaa gay; I demmooppe, bayibeenna udduppu tammanne udduppu dorssatuwaappe aathiide, he itti dorssaan nashettee. 
\v 14 Hewaadankka, saluwan de7iya hinttenttu Aabbu ha guuthatuwappe ittuu bayanawaakka koyyenna.
\s Bayzzeedda Asaassi Oothanaw Bessiyaabaa
\p
\v 15 “Ne ishay neena naaqqooppe, neerekka aakko baade, A naaquwaa aw oda; I newaa sisooppe, ne ishaa balaappe zaaraadda. 
\v 16 Shin I newaa sisennaan ixxooppe, laa77u woy heezzu markkay markkattowaan yewuu ubbay tumattiyaa diraw, hara itti woy laa77u asaa neenanna ittippe afa. 
\v 17 I unttunttubaa sisennaan ixxooppe, ubbabaa ammaniyaa asaw oda; qassi ammaniyaa asay giyaawaakka I sisennaan ixxooppe, ammanenna asaadaaninne qaraxaa shiishshiyaa asaadan A payda.
\p
\v 18 “Taani hinttenttoo tumuwaa gay; neeni sa7aan hano goowe ubbay saluwan Xoossaa sinthaan hanana; shin neeni sa7aan hanoppo geeddawe saluwankka hanenna.
\p
\v 19 “Qassikka taani hinttenttoo oday; hintteppe laa77u uray sa7an Xoossaa woossiyaawaan ay yewuwaaninne itti wozanaa gidooppe, saluwan de7iya ta Aabbu hewaa hinttenttoo immana. 
\v 20 Ayissi gooppe, laa77u uray woy heezzu uray ta sunthaan shiiqiyaasaan, taani hewaan unttunttu gidduwan de7ay” yaageedda.
\s Atto Giyaawaa
\p
\v 21 Phexiroosi; he wode Yesuusakko yiide, “Godaw, ta ishay taana aappu kaalla naaqqooppe taani aw atto gaanaw bessii? Laappunuwaa gakkanaw naaqqineeyee?” yaagiide A oochcheedda.
\p
\v 22 Yesuusi zaariide A, “Gidenna, taani neena laappun tammu kaalla laappunuwaa gayippe attin, laappunuwaa xalalaa giikke. \x - \xo 18:22 \xo*\xt Dom 4:24\xt*\x*
\p
\v 23 “Ayissi gooppe, saluwaa kawutethay bare qoomatuwaanna miishshaa heetettanaw qoppeedda kaatiyaa bessee. 
\v 24 He kaatii miishshaa heetettanaw doommeedda wode, daro miiloone biraa acuu de7iyaa itti bitaniyaa aakko aheeddino. 
\v 25 Shin he qoomaw acuwaa ciggiyaawe dhayina, A goday he acuwaa cigganaw, A machchattanne iinne A naanay, qassi aw de7iya ubbabay zali77ettana mala, A azazeedda. 
\v 26 Hewaa diraw, qoomay bare godaa sinthaan gulbbatiide, ‘Ta godaw, hayyagodo guutha wodiyaa naagarikkii; taani new ubbabaakka ciggana yaagiide A woosseedda. 
\v 27 A goday aw qarettiide, A yeddi aggeedda; A acuwaakka aw maarii aggeedda.
\p
\v 28 “Shin he qoomay kesiide, bare laggethaa qoomatuwaappe ittuu bareppe xeetu biraa santtimiyaa tal77eeddawaanna gakettiide, ‘Ne bolla de7iya ta miishshaa cigga’ yaagi oyqqiide, A cuulleedda.
\p
\v 29 “Yaatina he A laggethaa qoomay A sinthaan gulbbatiide, ‘Ha77i ta7ishay guutha wodiyaa naagarikkii; taani new ubbabaakka ciggana’ yaagiide A woosseedda.
\p
\v 30 “Shin ixxi akki biide, A laggethay he acuwaa qanxxana gakkanaw, qasho golle gelisseedda. 
\v 31 Hewaa diraw, A laggethaa qoomatuu hewaa be7iide, daro yiloteeddino; barenttu godaakko biide, I ootheedda ubbabaa aw odeeddino.
\p
\v 32 “Hewaappe guyyiyan, goday he qoomaa xeesiide, ‘Ha iita qoomaw, neeni taana woosseedda diraw, taani he acuwaa ubbaa new maaraa aggaaddi. 
\v 33 Taani new he acuwaa maareeddawaadaan, neenikka ne laggetha qoomaw maaranaw bessennee?’ yaageedda. 
\v 34 Hewaappe simmiide aw daro hanqqettiide, bare acuwaa ubbaa I ciggi wurssana gakkanaw, paxa kaa7ettana mala, qasho golle gelisseedda.
\p
\v 35 “Hinttenttu huuphiyan huuphiyan hinttenttu ishaw wozanappe atto gaana dhayooppe, he goday bare qoomaa ootheeddawaadan, saluwan de7iya ta Aabbukka hinttentta hewaadan oothana” yaageedda.
\c 19
\s Yesuusi Geluwaabaanne Akaabaa Tamaarisseedda
\r (Mar 10:1-12)
\p
\v 1 Yesuusi he haasayaa wurssowaappe guyyiyan, Galiilaappe denddiide, Yorddaanoosa Shaafaappe hefinthan de7iya Yihudaa gadiya beedda. 
\v 2 Daro asay A kaalliide beeddawaa hewaan patheedda.
\p
\v 3 Itti itti Parisaawatuu paaccanaw Yesuusakko yiide, “Itti asay ay gaasuwaaninne, bare machchatto yeddanaw nu higgii azazii?” yaagiide A oochcheeddino.
\p
\v 4 Yesuusi zaariide, hawaadan yaageedda; “Xoossay koyro unttuntta medhdhiidde, attumawaanne maccawunno ootheedda. \x - \xo 19:4 \xo*\xt Dom 1:27; 5:2\xt*\x* 
\v 5 Hewaa diraw, ‘Itti asay bare aabbanne bare daayo aggiide, bare machchattinna ittippe de7ee; unttunttu laa77uu itti asaa gidiino’ yaagiyaa qaalaa nabbabibeykkitee? \x - \xo 19:5 \xo*\xt Dom 2:24\xt*\x* 
\v 6 Hewaa diraw, unttunttu itti asa gidiyaawaappe attin, laa77u asa gidikkino; hewaa diraw, Xoossay ittippe de7anaadan gathowaa asay shaakkoppo” yaageedda.
\p
\v 7 Parisaawatuu Yesuusa, “Yaatina, Muse ayaw itti uray bare machchatto pirimaa peedhiide yeddana mala azazeeddee?” yaageeddino.
\p
\v 8 Yesuusi zaariide, “Hinttenttu hinttenttu machchatuwaa yeddana mala, Muse hinttentta azazeeddawe, hinttenttu odina sisenna guzuma gido diraappe attin, koyro hewaa mala gidenna. 
\v 9 Taani hinttenttoo oday; bare machchatto woshummennaan de7ishshin yeddiide, hararo akkiya ooninne woshummee; haray yeddeeddawunno akkiyawekka woshummee” yaageedda.
\p
\v 10 Yesuusa kaalliyawanttu A, “Asinaa gidduwaninne machchatti gidduwaan de7iya wogay hewaa mala gidooppe, akkennaaninne gelennaan de7iyaawe lo77a” yaageeddino.
\p
\v 11 Shin Yesuusi unttuntta yaageedda; “Hewaa mala timirttii Xoossay immowanttussappe attin, asaa ubbaassa gidenna; 
\v 12 ayaw gooppe, barenttu daayi uluwaappe yelettiyaa wodekka, shuufa gideeddawanttu de7iino; qassi asay qaaratina mureesa gideeddawanttu de7iino; qassi saluwaa kawutethaa diraw, barentta shuufa udeeddawanttu de7iino; ha timirttiyaa akkanaw danddayiyaawe ooninne akko” yaageedda.
\s Yesuusi Qeeri Naanaa Bolla Bare Kushiyaa Wotheedda
\r (Mar 10:13-16; Luq 18:15-17)
\p
\v 13 Yesuusi he wode bare kushiyaa guutha naanaa bolla wothiide, Xoossaa woossana mala, itti itti asay naanaa aakko aheedda; shin Yesuusa kaalliyawanttu he asaa ahenna mala hanqqetteeddino. 
\v 14 Shin Yesuusi, “Qeeri naanay taakko yiyaawaa diggoppite; ayaw gooppe, saluwaa kawutethay hewanttu malaassa” yaageedda.
\p
\v 15 Hewaappe simmiide bare kushiyaa unttunttu bolla wotheeddawaappe guyyiyan, hewaappe bashi beedda.
\s Yalaga, Dure Bitaniyaa Ooshaa
\r (Mar 10:17-31; Luq 18:18-30)
\p
\v 16 Itti bitani Yesuusakko yiide, “Tamaarissiyaawoo, taani medhinaa de7uwaa demmanaw lo77obaa ayaa oothoo?” yaageedda.
\p
\v 17 Yesuusi A, “Lo77obay ayentto taana ayaw oochchay? Ittuwaa xalalay lo77a; shin neeni medhinaw de7anaw koyyooppe, azazatuwaa naaga” yaageedda.
\p
\v 18 Bitani, “Haqawantta?” yaagiide oochcheedda.
\p Yesuusi zaariide, “Wodhoppa; woshummoppa; wuu77oppa; wordduwaa markkattoppa; \x - \xo 19:18 \xo*\xt Kes 20:13-16; Zar 5:17-20\xt*\x* 
\v 19 ne aabbanne ne daayo bonchcha; ne shooruwaakka ne huuphiyaadaan siiqa” yaageedda. \x - \xo 19:19 \xo*\xt Kes 20:12; Zar 5:16; Wog 19:18\xt*\x*
\p
\v 20 He yalaga bitani Yesuusa, “Taani hewaa ubbaakka guuthatethaappe doommaade naagaaddi; yaatina, taw pacciyaawe ayee?” yaageedda.
\p
\v 21 Yesuusi bitaniyaa, “Neeni polo asa gidanaw koyyooppe, baade new de7iyaawaa zali77aade, he miishshaa hiyyeesaw imma; neeni saluwan durettana; yaataade yaade taana kaalla” yaageedda.
\p
\v 22 Shin he yalaga bitani hewaa siseedda wode, I daro dure gidiyaa diraw, qarettiidde bashi beedda.
\p
\v 23 Yesuusi barena kaalliyaawanttussi, “Taani hinttenttoo tumuwaa gay; dure asay saluwaa kawutethaa gelanawe daro meto gidanawaa. 
\v 24 Taani gujjaadekka hinttenttoo oday; dure asay Xoossaa kawutethaa gelanaappe, gaaluu marppiyaa lukuwaanna aadhdhanawe matattee” yaageedda.
\rem fig 4 fig*
\p
\v 25 A kaalliyawanttu hewaa sisi maalalettiide, “Yaatina, ooni attanaw danddayii?” yaageeddino.
\p
\v 26 Yesuusi unttuntta caddi xeelliide, “Hawe asaw danddayettenna; shin Xoossaw ubbabay danddayettee” yaageedda.
\p
\v 27 Phexiroosi he wode zaariide Yesuusa, “Be7a, nuuni nuussi de7iya ubbabaa bashiide, neena kaalleeddo; yaatiide nuuni ayaa demmaneeshsha?” yaageedda.
\p
\v 28 Yesuusi unttuntta hawadaan yaageedda; “Taani hinttenttoo tumuwaa gay; taani, Asa Na7ay, ooratha gadiyan ta kawutethaa oydiyaan uttiyaa wode, taana kaalleedda hinttenttukka tammanne laa77u Isra7eeliya zaratuwaa bolla pirddanaw, tammanne laa77u kawutethaa oydiyaan uttanita. 
\v 29 Ta sunthaa diraw, golliya woy ishatuwaa woy michchatuwaa, woy aawuwaa woy aatto woy machchatto, woy naanaa woy gadiyaa aggeedda ooninne, xeetu dakkuwaappe daruwaa akkana; qassi medhinaa de7uwaakka laattana. 
\v 30 Shin coratuu ha77i sinthateeddawanttu guyyetanawantta; qassi coratuu ha77i guyyen de7iyaawanttu sinthatanawantta.
\c 20
\s Woyiniyaa Turaa Giddon Oothiyaa Oosanchchatuwaa Leemisuwaa
\p
\v 1 “Saluwaa kawutethay woyiniyaa geetettiyaa turaa gidduwaa oothiyaawantta uniyaa oosissanaw, wontta guuraan keseedda woyiniyaa turaa godaa bessee. 
\v 2 I he oosanchchatoo hachche hachche ootheeddawaa wolqqaa gatiyaa cigganaw unttunttunna giigiide, bare woyiniyaa turaa gidduwaa oosissanaw unttuntta yeddeedda.
\p
\v 3 “Qassi heezzu saatiyaa gidoode kesiide, oosuu baynnaan qocaan eqqeedda hara asatuwa be7iide, 
\v 4 unttuntta, ‘Hinttenttukka qassi ta woyiniyaa turaa gidduwaa oothanaw biite; taani hinttenttoo bessiyaa gatiyaa ciggana’ yaageedda; hewaappe guyyiyan unttunttu beeddino. 
\v 5 Laa7ethuwaakka usuppun saatiyaaninne udduppu saatiyaan kesiide, hewaadan ootheedda. 
\v 6 Tammanne itti saatiyaa heran I kesiyaa wode, haranttu hewaan eqqeeddawantta demmiide, ‘Oosuwaa oothennaan kumentha gallassaa hawaan ayaw eqqi peeshedditee?’ yaageedda.
\p
\v 7 “Unttunttu, ‘Nuuna oosissiyaa asay dhayeedda diraw eqqi peesheeddo’ yaageeddino.
\p “I, ‘Hinttunttukka qassi ta woyiniyaa turaa gidduwaa oothanaw biite’ yaageedda.
\p
\v 8 “Sa7ay omarssiyaa wode, woyiniyaa turaa goday oothiyaawanttu kaappuwaa, ‘Oosanchchatuwaa xeesaade, wurssethaan oosuwan geleeddawanttuppe doommaade koyro geleeddawantta gakkanaw, unttunttu oosuwaa dirgguwaa cigga’ yaageedda. \x - \xo 20:8 \xo*\xt Wog 19:13; Zar 24:15\xt*\x*
\p
\v 9 “Tammanne itti saatiyaa heeran oosuwaa doommeeddawanttu yiide, huuphiyan huuphiyan oothiide peesheedda wolqqaa gatiyaa akkeeddino. 
\v 10 Koyro oosuwaa doommeedda asay yeedda wode, daruwaa akkanaw qoppeeddino; shin unttunttukka huuphiyan huuphiyan barenttu oosuwaa wolqqaa gatiyaa akkeeddino. 
\v 11-12 Hewaappe guyyiyan, ‘Ha guyyeppe yeeddawanttu itti saatiyaa xalalaa ootheeddino; kumentha gallassaa daaburiide cawotteedda nuwaanna unttunttu oosuwaa dirgguwaa qaraa oothaadda’ yaagiide barentta oosuwan gelisseeddawaa bolla zuuzummeeddino.
\p
\v 13 “Shin I unttunttuppe ittuwa hawadaan yaageedda; ‘Ta laggew, taani neena naaqqabeykki; oothaade peesheedda wolqqaa gatiyaa taananna giigabeykkiyee? 
\v 14 Newaa akkaade ba; taani ha77i wurssethaan oosuwan geleeddawookka newaa keenaa immanaw koyyay. 
\v 15 Taani ta miishshaan ta koyyeeddawaadan oothanaw taw maatay baawee? Woy taani lo77a gideedda diraw, neeni qanaatay?’ yaageedda.
\p
\v 16 “Hewaadankka, qassi guyyeteeddawanttu sinthatanawantta; sinthateeddawanttu qay guyyetanawantta; ayaw gooppe, xeesetteeddawanttu cora; shin dooretteeddawanttu guutha” yaageedda.
\s Yesuusi Bare Hayquwaabaa Heezzenthuwaa Odeedda
\r (Mar 10:32-34; Luq 18:31-34)
\p
\v 17 Yesuusi Yeerusalaame biidde, ogiyaan barenanna biya tammanne laa77u barena kaalliyaawantta gaxaa kessiide, dumma unttunttussi yaageedda. 
\v 18 “Be7ite, nuuni Yeerusalaame ha77i keseetto. Yaani taana, Asa Na7aa qeesatuwaa kaappatuwaassinne higgiya tamaarissiyaawanttussi aathiide immanawantta; unttunttu ta bolla hayquwaa pirddaa pirddanawantta. 
\v 19 Qassi Ayihuda gidenna asaassikka taana aathiide immanawantta; he Ayihuda gidenna asay ta bolla qilliiccanawanttanne taana lissuwan shocanawantta; yaatiide masqqaliyaa bolla misimaariyan dhishiide, taana kaqqanawantta; taani heezzenthiyaa gallassi hayquwaappe denddana” yaageedda.
\s Zabiddiyoosa Naanaa Daayi Woosaa
\r (Mar 10:35-45)
\p
\v 20 He wode Zabiddiyoosa naanaa daaya bare naanaanna Yesuusakko yaaddu; A sinthaan gulbbataade ittibaa A woossaaddu.
\p
\v 21 Yesuusi izo, “Ayaa koyyay?” yaagiide oochcheedda.
\p Iza zaaraade, “Ha ta laa77u naanay ne kawutethaan ittuu neeppe ushechcha bagganna, qassi ittuu neeppe haddirssa bagganna uttino yaagaarikkii” yaagaade woossaaddu.
\p
\v 22 Shin Yesuusi zaariide naanaa, “Hinttenttu ayaa woossanaw bessintto erikkita. Taana gakkiya woliqqaama metuwaa metootanitee? Taani xammaqettana xinqqataa xammaqettanaw danddayiitee?” yaageedda.
\p Unttunttu, “E danddayana” yaageeddino.
\p
\v 23 Yesuusi, “Taana gakkiya woliqqaama metuwaa tumakka hinttenttu metootanita; shin taappe ushechcha baggannanne haddirssa bagganna uttanawantta dooranaw taw maatay baawa; shin he sa7ay ta Aabbu immanaw giigissi wotheeddawanttussa” yaageedda.
\p
\v 24 Yokko tammu Yesuusa kaalliyawanttu hewaa siseedda wode, he laa77u ishatuwassi hanqqetteeddino. 
\v 25 Shin Yesuusi unttunttu ubbatuwakka barekko xeesiide, hawadaan yaageedda; “Ahizaabe asatuwaa kaappatuunne hawantta kaalethiyaa asatu barenttu asaa ayissiyaawaa eriita. 
\v 26 Hinttenttu gidduwaan hewaa mala gidenna; shin hinttenttu gidduwaan dhoqqatethaa koyyiyaa ooninne hinttenttoo qooma gidanaw bessee. 
\v 27 Qassi hinttenttu gidduwaan ubbaappe bolla gidanaw koyyiyaawe ooninne hinttenttoo aylle gidanaw bessee. 
\v 28 Hewaadan taani, Asaa Na7ay, asaw oothanawunne daro asaa wozanaw ta shemppuwaa immanaw yeeddawaappe attin, asay taw oothana mala yabeykke” yaageedda.
\s Yesuusi Laa77u Qooqatuwaa Patheedda
\r (Mar 10:46-52; Luq 18:35-43)
\p
\v 29 Yesuusinne A kaalliyawanttu Iyyarkkoppe kesishshin, daro asay unttuntta kaalleedda. 
\v 30 Laa77u qooqa asatuu ogiyaa doonaan utteeddawanttu Yesuusi hewaanna aadhdhiyaawaa sisiide, barenttu kooshshaa dhoqqu oothiide, “Godaw, Daawita na7aw, nuussi qarettaarikkii” yaageeddino.
\p
\v 31 Daro asay unttuntta, “Hayzzite” giide hanqqetteedda; shin unttunttu barenttu kooshshaa darii dhoqqu oothiide, “Godaw, Daawita na7aw, nuuna maaraarikki!” yaageeddino.
\p
\v 32 Yesuusi ogiyaan eqqiide, unttuntta xeesiide, “Taani hinttenttoo ayaa oothana mala koyyiitee?” yaageedda.
\p
\v 33 Qooqatuu, “Godaw, nu ayfiyaa pathaarikki” yaageeddino.
\p
\v 34 Yesuusi unttunttoo qarettiide, unttunttu ayfiyaa bochcheedda; ellekka unttunttu ayfii xeelli aggina, A kaallii aggeeddino.
\c 21
\s Yesuusi Wolqqaama Bonchchuwan Yeerusalaame Geleedda
\r (Mar 11:1-11; Luq 19:28-40; Yoh 12:12-19)
\p
\v 1 Unttunttu Yeerusalaame matiide, Debre Zayte geetettiyaa deriyaa lanqqiyan de7iya Beetefaage geetettiyaa qeeri katamaa gakkeeddino; Yesuusi barena kaalliyaawanttuppe laa77uwaa sinthaw kiittiide, 
\v 2 unttuntta hawadaan yaageedda; “Hinttenttuppe sinthaan de7iya qeeri katamaa biite; hewaan itti haratta qashuwan de7ewunno izi maraanna hinttenttu bi simmo sankka demmanita; unttuntta billiide, taw akki yiite. 
\v 3 Ooninne hinttentta oochchooppe, ‘Goday hawantta koyyee’ yaagite; ellekka I unttuntta yeddi agganawaa.” \f + \fr 21:3 \fr*\fq Goday: \fq*\ft Haratuwaa godaa guussaa.\ft*\f* 
\v 4-5 Timbbitiyaa odiyaa nabii,
\q “Xiyoone katamaa asaw,
\q2 ‘Be7a, ne kaatii ashikke gidiide,
\q2 hariyaa bolla, hare maraa bolla uttiide,
\q neekko yee’ yaagite”
\m yaagiide haasayeeddawe polettana mala, hawe haaneedda. \x - \xo 21:4-5 \xo*\xt Zak 9:9\xt*\x*
\p
\v 6 A kaalliyawanttu biide, Yesuusi barentta azazowaadan ootheeddino. 
\v 7 Harattonne hare maraa ahiide, barenttu mayuwaa unttunttu zokkiyaan wotheeddino; hewaappe simmina Yesuusi toggeedda. 
\v 8 He cora asaappe dariya baggay bare mayuwaa ogiyaan hiixxeedda; qassi haranttu mithaa haythaa kar kariide, ogiyaan yeggeeddino. 
\v 9 Yesuusappe sinthanna hamettiyaa cora asaynne qassi A geeduwaa kaalliyaa cora asay, barenttu kooshshaa dhoqqu oothiide,
\q1 “Daawita na7ay galatetto!
\q2 Godaa sunthaan yiyaawe anjjetteeddawaa!
\q1 Xoossay galatetto!”
\m yaageedda. \x - \xo 21:9 \xo*\xt Maz 118:25,26\xt*\x*
\p
\v 10 Yesuusi Yeerusalaame katamaa geleedda wode, katamaan de7iya asay ubbay, “Hawe oone?” yaagiide shabbiretteeddino.
\p
\v 11 Asay, “Hawe Galiilaan de7iya Naazireete geetettiyaa katamaappe yeedda nabiyaa Yesuusa” yaageedda.
\s Yesuusi Geeshsha Golliyaa Geleedda
\r (Mar 11:15-19; Luq 19:45-48; Yoh 2:13-22)
\p
\v 12 Yesuusi Geeshsha Golliyaa geliide, hewaan zali77iyaawanttanne shammiyaawantta ubbaa kare yedersseedda; qassi miishshaa laammiyaawanttu xaraphpheezaanne dogommuwaa zali77iyaawanttu oydiyaa guphi yeggiide, 
\v 13 unttuntta, “Xoossaa Maxaafan, ‘Ta gollii Xoossaa woossiyaa golliyaa geetettana’ yaagettiide xaafetti utteedda; shin hinttenttu A bonqqiyaawanttu qosettiyaa gonggoluwaa kesseeddita” yaageedda. \x - \xo 21:13 \xo*\xt Isa 56:7; Erm 7:11\xt*\x*
\p
\v 14 Qooqatuunne gedi sileeddawanttu Yesuusakko Geeshsha Golliyaa yiina, I unttuntta patheedda. 
\v 15 Shin qeesatuwaa kaappatuunne higgiya tamaarissiyaawanttu Yesuusi oothiyaa oorathabaa be7eedda wodenne, guutha naanay Geeshsha Golliyan barenttu kooshshaa dhoqqu oothiide, “Daawita na7ay galatetto” yaagiyaawaa be7eedda wode hanqqetteeddino.
\p
\v 16 Yaatiide Yesuusa, “Hawanttu giyaawaa sisay?” yaageeddino. \x - \xo 21:16 \xo*\xt Maz 8:2\xt*\x*
\p Yesuusi, “E sisay; Xoossaa Maxaafay, ‘Guutha naanaynne dhammiyaa naanay neena galatana mala, unttuntta erissaadda’ yaagiyaawaa ubbakka nabbabibeykkitee?” yaageedda. 
\v 17 Yesuusi unttuntta aggiide, he katamaappe Biitaaniyaa geetettiyaa katamaa biide, yaani aqeedda.
\s Ayfii dhayeedda Balasiyaa Mithatto
\r (Mar 11:12-14,20-24)
\p
\v 18 Yesuusi wontta guuraanna katamaa beedda diraw koshatteedda. 
\v 19 Ogiyaa doonaan itti balasiyaa geetettiyaa mithatto be7iide, iikko beedda; bi gakkiya wode he mithattin haythaa xalalaappe attin, ayfiya aynne demmibeenna; izo, “Laa7ethuwaa medhinawukka ayfoppa” yaagina, he balasatta man77iyan melaa aggaaddu.
\p
\v 20 A kaalliyawanttu hewaa be7iide maalalettiide, “Ha balasatta waanaade itti kuthaan mela aggaaddee?” yaageeddino.
\p
\v 21 Yesuusi zaariide, “Taani hinttenttoo tumuwaa gay; hinttenttu ammanuu de7iyaawanttanne sidhennawantta gidooppe, ha balasatto taani ootheeddawaa mala xalalaa oothikkita; shin haray atto hinttenttu ha deriyaa, ‘Denddaade abbaan kundda’ ginttokka hanana; 
\v 22 hinttenttu ammaniide Xoossaa woossiyaawaa ayaa gidinttokka akkana” yaageedda.
\s Yesuusa Maatay Yeeddasaa
\r (Mar 11:27-33; Luq 20:1-8)
\p
\v 23 Yesuusi Geeshsha Golliyaa yiide tamaarissishshin, qeesatuwaa kaappatuunne Ayihuda cimatuu aakko yiide, “Neeni hawaa oothanaw new ay maatay de7ii? New ha maataa oone immeeddawee?” yaageeddino.
\p
\v 24 Yesuusi zaariide unttuntta, “Taanikka hinttentta ittibaa oochchana; hinttenttu taw hewaa odooppe, taani hawaa ay maataani oothaytantto, hinttenttoo odana; 
\v 25 Yohaannisi xammaqiyaa maatay haqappe yeeddee? Xoossaappe yeeddeyee asaappe yeeddee?” yaageedda.
\p Unttunttu barenttu gidduwaan palumaa doommiide, “Nuuni, ‘Xoossaappe yeedda’ yaagooppe I nuuna, ‘Yaatooppe, Yohaannisi odeeddawaa ayaw ammanibeykkitee?’ yaaganawaa. 
\v 26 Shin nuuni, ‘Asaappe yeedda’ yaagooppe, asay ubbay Yohaannisi nabiyaa gideeddawaa eriya diraw, asaw yayyeetto” yaageeddino. 
\v 27 Unttunttu Yesuusaw, “Nuuni erokko” yaagiide zaareeddino.
\p Yesuusi, “Taanikka hawaa ay maataani oothaytantto, hinttenttoo odikke” yaageedda.
\s Laa77u Naanaa Leemisuwaa
\p
\v 28 “Shin hinttenttu ayaa qoppiitee? Laa77u naanay de7iya itti bitani de7ee; he bitani bayra na7aakko biide, ‘Ta na7aw, hachche baade ta woyiniyaa turaa ootha’ yaageedda. 
\v 29 Na7ay zaariide, ‘Biikke’ geedda; shin guyyeppe bare wozanaan qoppi akkiide, woyiniyaa turaa oothanaw beedda. 
\v 30 Aawuu yokko na7aakko biide, bayraw geeddawaadankka aw geedda; teefa na7ay zaariide, ‘Lo77a ta godaw’ yaageedda; shin bibeenna. 
\v 31 Ha laa77u naanaappe bare aawuu koyyeeddawaa ootheeddawe haqawee?” yaageedda.
\p Unttunttu, “Bayraa” yaageeddino.
\p Yesuusi unttuntta hawaadan yaageedda; “Taani hinttenttoo tumuwaa gay; qaraxaa akkiyawanttunne woshummiyaawanttu hintteppe sinthatiide, Xoossaa kawutethaa gelana. 
\v 32 Ayissi gooppe, Xammaqiyaa Yohaannisi xillotethaa ogiyaa tamaarissiidde, hinttekko yiina, I giyaawaa ammanibeykkita. Shin qaraxaa akkiyawanttunne woshummiyaawanttu I giyaawaa ammaneeddino; hinttenttu haray atto hewaa be7iidikka, hinttenttu nagaraappe simmiide, I giyiyawaa ammanibeykkita” yaageedda.
\s Woyiniyaa Turaa Giddon Oothiyaa Goshshanchchatuwaa Leemisuwaa
\r (Mar 12:1-12; Luq 20:9-19)
\p
\v 33 Qassikka Yesuusi hawaadan yaageedda; “Hara leemisuwaakka sisite; woyiniyaa geetettiyaa turaa tokkeedda itti bitani de7ee; woyiniyaa turaa yuushshi aathiide direedda; qassi he woyiniyaa gumi77iyaa ollaakka bookkeedda; hewaa naagiyaa asaw adussa shuchchaa gimbbeedda. Hewaappe guyyiyan, kothaa oothiyaa asaw immiide, hara gade beedda. \x - \xo 21:33 \xo*\xt Isa 5:1-2\xt*\x* 
\v 34 Woyiniyaa ayfiyaa maxiyaa wodii gakkina, barena gakkiyawaa akkiide yaana mala, bare qoomatuwaa bare kothawatuwaakko kiitteedda. 
\v 35 Kothaawatuu A qoomatuwaa oyqqiide, ittuwa wodheeddino; qassi yokkuwaa shuchchan phalqqeeddino. 
\v 36 Qassikka he bitani kasewanttuppe dariya hara qoomatuwaa kiitteedda; kothawatuu he qoomatuwaakka kasewanttuwaadaan ootheeddino.
\p
\v 37 “Shin wurssethaan I, ‘Ta na7aa unttunttu bonchchanawantta’ yaagiide bare na7aa unttunttukko kiitteedda.
\p
\v 38 “Shin kothawatuu na7aa be7iide, barenttu gidduwaan, ‘Gadiyaa laattanawe hawaa; biide A wodhiide, gadiyaa nuuni laattana’ yaageeddino. 
\v 39 Na7aa oyqqiide, woyiniyaa turaa giddoppe gaxaa kessiide wodheeddino.
\p
\v 40 “Simmi woyiniyaa turaa goday yiyaa wode, he kothawatuwaa wootanee?” yaagiide oochcheedda.
\p
\v 41 Unttunttu, “I he iita asatuwa wodhi wurssiide, woyiniyaa turay ayfiya wode barena gakkiyawaa wodiyaan sheedhdhiyaa hara kothaawatuwaassi immana” yaageeddino.
\p
\v 42 Yesuusi unttuntta hawadaan yaageedda;
\q “ ‘Gimbbiyaawanttu kadhiide ixxeedda shuchchay
\q2 godaa xaphuwaa minissiyaa, ubbaappe aadhdhiyaa shuchchaa gideedda.
\q Hawe Goday ootheeddawaa;
\q2 qassi nu xeelawukka maalalissiyaawaa’
\m yaagiyaawaa Xoossaa maxaafaappe ubbakka nabbabibeykkitee? \x - \xo 21:42 \xo*\xt Maz 118:22-23\xt*\x*
\p
\v 43 “Hewaa diraw, taani hinttenttoo oday; Xoossaa kawutethay hintteppe akettiide, lo77o ayfiyaa immiya asaw imettanawa. 
\v 44 He shuchchaa bolla kunddiyaa ubbay me7erettana; qassi he shuchchay asaa bolla kunddooppe, he kunddeedda uraa liiqissana” yaageedda.
\p
\v 45 Qeesatuwaa kaappatuunne Parisaawatuu Yesuusi odeedda leemisuwaa siseedda wode, barenttuwaa haasayiyawaa ereeddino. 
\v 46 Unttunttu Yesuusa oyqqanaw koyyeeddino; shin Yesuusa daro asay nabiyaa giide qoppi utteedda diraw, he asaw yayyeeddino.
\c 22
\s Akaanne Geluwaa Oduwaa Leemisuwaa
\r (Luq 14:15-24)
\p
\v 1 Yesuusi asaw laa7ethuwaa leemisuwan hawadaan yaagiide haasayeedda; 
\v 2 “Saluwaa kawutethay bare na7aw machchiyaa immanaw ubbabaa makkeedda kaatiyaa mala. 
\v 3 He kaatii bullachchaw odi wotheedda asatuwa xeesanaw bare qoomatuwaa kiitteedda; shin asatu yaanaw koyyibeykkino.
\p
\v 4 “Qassi hara qoomatuwaa, ‘Xeesetteeddawantta, “Taani qumaa giigissaaddi; ta sanggatuunne ta modhdho miyatuu shuketteeddino; ubbabaykka maketteedda. Bulachchaa haa yiite” yaagite’ yaagiide kiitteedda. 
\v 5 Shin xeesetteeddawanttu koyyennaan ixxiide, barenttu oosoo beeddino; ittuu bare goshshaw biina, yokkuu bare zali77ew beedda. 
\v 6 Atteeddawanttu qassi kaatiyaa qoomatuwaa oyqqi wadhdhiide wodheeddino.
\p
\v 7 “Kaatii daro hanqqetteedda; qassi bare wottaaddaratuwaa yeddiide, he shemppuwaa wodheeddawantta wodhissiide, unttunttu katamaa guudisseedda. 
\v 8 Hewaappe guyyiyan, bare qoomatuwaa, ‘Bullachchay maketteedda; shin xeesetteeddawanttu bullachchaw bessiyaa asa gidikkino. 
\v 9 Hewaa diraw, wogga qadhdhaa biide, hinttenttu demmeedda asaa ubbaa bullachchaw xeesite’ yaageedda. 
\v 10 He qoomatuu qadhdhaa biide, barenttu demmeedda asaa ubbaa lo77uwaa iitaa shiishshiide, bullachchaa daasiyaa kuntheeddino.
\p
\v 11 “Shin kaatii qumaa maanaw utteedda asaa be7anaw geleeddda wode, bullachchaa mayuwaa mayyibeenna itti bitaniyaa hewaan be7iide, 
\v 12 ‘Ta laggew, bullachchaa mayuwaa mayyennaan waanaade hawaa gelaaddii?’ yaagina bitani co77u geedda.
\p
\v 13 “Hewaappe guyyiyan, kaatii bare qoomatuwaa, ‘Ha bitaniyaa kushiyaanne gediya qachchiide, kare dhumaa kessi olite; I hewaan yeekkananne achchaa dhaqana’ yaageedda.
\p
\v 14 “Ayissi gooppe, xeesetteeddawanttu dara; shin dooretteeddawanttu guutha” yaageedda.
\s Giiraa Wooti Giiranentto Oochcheedda Ooshaa
\r (Mar 12:13-17; Luq 20:20-26)
\p
\v 15 Hewaappe guyyiyan, Parisaawatuu biide, A haasayaappe balaa demmiide, A oyqqana mala maqqetteeddino. 
\v 16 Qassi barentta kaalliyaawanttupenne Heroodisa baggatuwaappe amareeddawantta aakko kiitteeddino. Unttunttu, “Tamaarissiyaawoo, neeni tumuwaa haasayiyaawaanne Xoossaa ogiyaa tumatethaan tamaarissiyaawaa nuuni ereetto; ayaw gooppe, neeni asaappe asaa shaakkakkanne dummayakka. 
\v 17 Ne qofay ayentto nuussi oda; nuuni Roome gadiya Kaatiyaa Qeesaarew giiraa giiriyaawe wogeeyee woga gidennee?” yaageeddino.
\p
\v 18 Shin Yesuusi unttunttu iita qofaa eriide, “Ha lo77a malatiyaa iita asatoo, ayaw taana paacciitee? 
\v 19 Giiraa giiriyaa miishshaa taana bessite” yaageedda. Hewaappe guyye unttunttu biraa santtimiyaa aw aheeddino. 
\v 20 I, “Ha malaynne sunthay oowee?” yaageedda.
\p
\v 21 Hewaappe simmiide unttuntta oochchina, unttunttu, “Roome gadiya Kaatiyaa Qeesaarewaa” yaageeddino.
\p Hewaappe guyyiyan, Yesuusi unttuntta, “Yaatooppe, Qeesaarewaa Qeesaaressi, Xoossaawaa Xoossaassi immite” yaageedda. 
\v 22 Unttunttu hewaa siseedda wode, maalalettiide A aggiide beeddino.
\s Hayqqeeddawanttu Dendduwaabaa
\r (Mar 12:18-27; Luq 20:27-40)
\p
\v 23 Hayqqeedda asay denddenna giyaa Saduqaawanatuwaappe itti itti asatuu he gallassi Yesuusakko yiide, hawadaan yaagiide, A oochcheeddino; 
\v 24 “Tamaarissiyaawoo, Muse, ‘Itti asay na7aa yelennaan hayqqooppe, he hayqqeeddawaa ishay A machchatto laattiide, bare ishaw na7aa yelanaw bessee’ yaageedda. \x - \xo 22:24 \xo*\xt Zar 25:5\xt*\x* 
\v 25 Nuunanna laappu ishatuu de7iino; bayray machchatto akkiide, na7aa yelennaan hayqqeedda; hewaappe guyyiyan A machchatto A ishay akkeedda. 
\v 26 Qassi laa7ethiyaawekka hayqqeedda; heezzethiyaawekka, laappuntha gakkanawukka hewaadan haneeddino. 
\v 27 Ubbaappe guyyiyan, he mishiratta hayqqaaddu. 
\v 28 Yaatina, hayqqeedda asay hayquwaappe denddiyaa gallassi he mishiratta laappunatuwaappe haqawoo machche gidanee? Ayissi gooppe, laappunatuu ubbaykka izo akkeeddino” yaageeddino.
\p
\v 29 Yesuusi zaariide, hawaadan yaageedda; “Xoossaa Maxaafatuwaa woy A wolqqaa hinttenttu erenna diraw baliita. 
\v 30 Ayissi gooppe, hayqqeedda asay hayquwaappe denddiyaa gallassi, saluwan de7iya kiitanchchatuwa mala gidanaappe attin, attuma asaynne akkenna; macca asaynne gelenna. 
\v 31-32 Shin hayqqeeddawanttu dendduwaabaa gidooppe, Xoossay, ‘Taani Abraahaame Xoossaa, Yisaaqa Xoossaa, Yayiqooba Xoossaa’ yaagiide hinttew odeeddawaa ubbakka nabbabibeykkitee? Xoossay paxa de7iyaawanttu Xoossaa gidiyaawaappe attin, hayqqeeddawanttu Xoossaa gidenna” yaageedda. \x - \xo 22:31-32 \xo*\xt Kes 3:6\xt*\x*
\p
\v 33 Daro asay hewaa sisiide, A timirttiyaan maalaletteeddino.
\s Ubbaappe Aadhdhiyaa Azazuwaa
\r (Mar 12:28-34; Luq 10:25-28)
\p
\v 34 Shin Yesuusi Saduqaawanatuwaa co77u ootheeddawaa Parisaawatuu siseedda wode, ittisaa shiiqeeddino. 
\v 35 Unttunttu giddoppe higgiya tamaarissiyaa ittuu, Yesuusa paaccanaw ittibaa oochcheedda. 
\v 36 “Tamaarissiyaawoo, higgiya gidduwaan ubbaappe aadhdhiyaa azazu haqawee?” yaagiide A oochcheedda.
\p
\v 37 Yesuusi zaariide, hawaadan yaageedda; “ ‘Neeni Godaa ne Xoossaa ne kumentha wozanaappe, ne kumentha shemppuwaappe, ne kumentha qofaappe siiqa’ yaageedda. \x - \xo 22:37 \xo*\xt Zar 6:5\xt*\x* 
\v 38 Hewe ubbaappe dariya azazuwaanne qassi ubbaappe aadhdhiyaa azazuwa. 
\v 39 Qassi laa7ethiyaa azazuukka A mala; hewe, ‘Neeni ne shooruwaa ne huuphiyaadaan siiqa’ giyaawaa. \x - \xo 22:39 \xo*\xt Wog 19:18\xt*\x* 
\v 40 Muse higgiya ubbaynne nabatuwaa timirttii ha laa77u azazatuwaan qashettee” yaageedda.
\s Kiristtoosabaa Oochcheedda Ooshaa
\r (Mar 12:35-37; Luq 20:41-44)
\p
\v 41-42 Parisaawatuu ittisaa shiiqeeddasaan Yesuusi unttuntta, “Kiristtoosabaa waagiide qoppiitee? I O na7ee?” yaagiide oochcheedda.
\p Unttunttu, “Kiristtoosi Daawita na7aa” yaageeddino.
\p
\v 43 Yesuusi unttuntta, “Yaatina, Daawite barena Geeshsha Ayyaanay haasayissina Kiristtoosa waagiide, ‘Godaa’ giide xeesii? 
\v 44 Qassikka Daawite,
\q1 ‘Goday ta Godaa,
\q2 “Taani ne morkketuwaa neeni yedhdha eqqiyaawaa oothana gakkanaw,
\q1 hawaan taappe ushechcha bagganna uttaade taananna ittippe daannata geedda’
\m yaageedda. \x - \xo 22:44 \xo*\xt Maz 110:1\xt*\x* 
\v 45 Daawite Kiristtoosa, ‘Godaa’ giide xeesooppe, yaatina, Kiristtoosi waaniide Daawita na7aa gidii?” yaageedda.
\p
\v 46 Yesuusaw itti qaalaa zaaranaw danddayeedda itti asaynne baawa; qassi he gallassaappe doommina, hara ooshaa A oochchanaw xaleeddawe ooninne baawa.
\rem fig 5 fig*
\c 23
\s Muse Higgiyaa Tamaarissiyaawanttunne Parisaawatuwaa Iitatethaa
\r (Mar 12:38-39; Luq 11:43-46; 20:45-46)
\p
\v 1 Hewaappe guyyiyan, Yesuusi shiiqeedda asawunne barena kaalliyaawanttoo hawaadan yaagiide haasayeedda; 
\v 2 “Higgiyaa tamaarissiyaawanttunne Parisaawatuu Muse higgiyaa tamaarissiyaa maataanna de7iino. 
\v 3 Hewaa diraw, hinttenttu oothana mala, unttunttu hinttentta azaziya ubbabaa oothitenne qassi naagite; shin unttunttu oothiyaawaadan oothoppite; ayaw gooppe, unttunttu barenttu odiyaawaa oothikkino. 
\v 4 Tookkanaw deexiyaa tookuwaa unttunttu qachchiide, asaa toossiino; shin barenttu huuphiyaan haray atto, he tookuwaa biradhdhiyan bochchanawukka koyyikkino.
\p
\v 5 “Shin unttunttu barenttu oosuwaa ubbaa asay be7anaadan oothiino; ayaw gooppe, barenttu som77iyaaninne barenttu kushiyaa qessiyan qachchiyaa xiqisiyaanna de7iya kitaafaa aassiinonne barenttu mayuwaa macaraakka adussiino. \x - \xo 23:5 \xo*\xt Mat 6:1; Pay 15:37-41; Zar 6:8\xt*\x* 
\v 6 Asay barentta shoobbiide afosaan bonchcho utuwaa dosiino; qassi Ayihuda woosa golletuwaanikka daro lo77iyaa oydiyaa dosiino. 
\v 7 Asay gewaan barentta bonchchiide sarotana malanne ‘Tamaarissiyaawoo’ giide barentta xeesanaadan koyyiino.
\p
\v 8 “Shin hinttentta tamaarissiyaawe ittuwa xalalaa gideedda dirawunne hinttenttu ubbay ishatuwaa gideedda diraw, ittuu ittuwa, ‘Tamaarissiyaawoo’ giide xeesoppite. 
\v 9 Ha sa7an oonanne ‘Aawuwaa’ giide xeesoppite; ayaw gooppe, hinttenttoo saluwan de7iya itti Aawuu de7ee. 
\v 10 Ittu ittuwaa, ‘Tamaarissiyaawoo’ giidekka xeesoppite; ayaw gooppe, hinttenttoo itti Goday, Kiristtoosa xalalay de7ee. 
\v 11 Hinttenttu giddon ubbaappe dariyaawe hinttenttoo qooma gidanaw bessee. 
\v 12 Barena darissiyaawe ooninne tooshettana; qassi barena toochchiyaawe ooninne dhoqqu gaana.
\s Higgiyaa Tamaarissiyaawanttunne Parisaawatuu Boretteeddino
\r (Mar 12:40; Luq 11:39-42,44,52; 20:47)
\p
\v 13 “Lo77a malatiyaa iitatoo, higgiya tamaarissiyaawanttoonne Parisaawatoo, asaw saluwaa kawutethaa hinttenttu gorddiya diraw, hinttenttoo aayyero; ayaw gooppe, hinttenttu huuphewunne gelikkita; qassi gelanaw koyyiyaawanttakka gelissikkita.
\p
\v 14 “Lo77a malatiyaa iitatoo, higgiya tamaarissiyaawanttoonne Parisaawatoo am77etuwaa golliyaa hinttenttu bonqqiide, hinttenttoo lo77a malatanaw Xoossaa woosaa adussiita; hewaa diraw, hinttenttoo aayyero; ubbaappe aadhdhiyaa pirddaa hinttenttu akkana.
\p
\v 15 “Lo77a malatiyaa iitatoo, higgiya tamaarissiyaawanttoonne Parisaawatoo hinttenttu itti uraa ammanthanaw abbaaninne sa7an yuuyyiyaa dirawunne qassi hinttenttu A ammanthiya wode, he uraa hinttenttuwaappe laa77u kushiyaa iiteedda Gaannamew na7a oothiyaa diraw, hinttenttoo aayyero.
\p
\v 16 “ ‘Ooninne Geeshsha Golliyan caaqqooppe, aynne baawa; shin Geeshsha Golliyan de7iya worqqaan caaqqooppe, he caaquu A gakkee’ giya hinttenttoo qooqi uttiide asaa kaalethiyaawanttoo, hinttenttoo aayyero. 
\v 17 Ha eeyatuu, ha qooqatuu, worqqay aadhdhiiyee? Worqqaa geeshsha oothiyaa Geeshsha Golli aadhdhii? 
\v 18 Qassi hinttenttu, ‘Ooninne yarshshuwaa yarshshiyaaban caaqqooppe, aynneekka baawa; shin ooninne A bolla de7iya yarshshuwaan caaqqooppe, he caaquu A gakkee’ yaagiide tamaarissiita. 
\v 19 Ha eeyatuu, ha qooqatuu, yarshshuu aadhdhiiyee? Woy yarshshuwaa geeshsha oothiyaa A yarshshiyaabay aadhdhii? 
\v 20 Hewaa diraw, yarshshuwaa yarshshiyaaban caaqqiya uray he yarshshiyaawaanikka caaqqee; qassi A bolla de7iya ubbabankka caaqqee. 
\v 21 Geeshsha Golliyan caaqqiya uray, he Geeshsha Golliyaninne A giddon de7iya Xoossaan caaqqee. 
\v 22 Saluwan caaqqiya uray, Xoossaa kawutethaa oydiyaaninne he oydiyaan uttiyaawan caaqqee. \x - \xo 23:22 \xo*\xt Isa 66:1; Mat 5:34\xt*\x*
\p
\v 23 “Lo77a malatiyaa iitatoo, higgiya tamaarissiyaawanttoonne Parisaawatoo, hinttenttoo aayyero. Ayissi gooppe, karethaa anuugaappe, shillaariyaappenne okashiyaappe asirataa hinttenttu immiita; shin higgiyan de7iya darii koshshiyaawantta aggiita; hewanttu pirddaa, maarotethaanne xillotethaa. Haranttakka aggennaan, hinttenttu oothanaw bessiyaa yewatuu hawantta. 
\v 24 Hinttenttoo qooqi uttiide, asaa kaalethiyaawanttoo, hinttenttu ushshaappe udunxxiyaa gacciide, gaaluwaa mittiita.
\p
\v 25 “Lo77a malatiyaa iitatoo, higgiya tamaarissiyaawanttoonne Parisaawatoo, hinttenttoo aayyero. Ayissi gooppe, hinttenttu shaataanne keriyaa bolla baggaa geeshshiita; shin A gidduwan bonqqiyaaninne uuzetethaan kuntheeddita. 
\v 26 Ha qooqa Parisaawew, shaataanne keriyaa garssaa kasetaade geeshsha digga; hewaappe guyyiyan, bolla baggaykka geeshsha gidanawa.
\p
\v 27 “Lo77a malatiyaa iitatoo, higgiya tamaarissiyaawanttoonne Parisaawatoo, hinttenttoo aayyero. Ayissi gooppe, kare bagganna booshinchchaan okettiide, lo77i uttiide, qassi garssa bagganna hayqqeedda asaa meqethaynne wooqqeeddabay ubbabay kumeedda duufotuwa malatiita. 
\v 28 Hewaadankka, qassi bolla bagganna asaa ubbaw xilluwaa malatiita; shin hinttenttoo garssa bagganna lo77a malatiyaa iitatethaynne makkalay kumi utteedda.
\p
\v 29 “Lo77a malatiyaa iitatoo, higgiya tamaarissiyaawanttoonne Parisaawatoo, hinttenttoo aayyero. Ayissi gooppe, nabatuwaa duufuwaa bolla golliyaa keexxiita; qassi xillatuwaa duufuwaakka loythiita. 
\v 30 Qassi hinttenttu, ‘Nuuni beni nu aawotuwa wode de7eeddawantta gidintto, unttunttunna ittippe nabatuwaa wodhokko shin’ yaagiita. 
\v 31 Hewaa gidooppe, nabatuwaa wodheeddawanttu naanaa hinttenttu gideeddawaa hinttenttu huuphiyaan markkattiita. 
\v 32 Simmi hinttenttu aawotuu doommeeddawaa polikkitee!
\p
\v 33 “Ha shooshshatoo, shooshshaa naanaw, Gaannamiyaa pirddaappe waaniide attanitee? 
\v 34 Hewaa diraw, beyte, taani nabatuwaa aadho eranchchatuwaanne higgiya tamaarissiyaawantta hinttekko kiittana. Unttunttuppe ittuwa ittuwa hinttenttu wodhananne masqqaliyaa bolla misimaariyan dhishiide kaqqanita; qassi ittuwa ittuwa hinttenttu woosa golletun lissuwan shocanitanne katamaappe katamaa yederssanita. 
\v 35 Hewaa diraw, xilluwaa Aabeela wodhoodeppe doommiide, Geeshsha Golliyaappenne yarshshiyaasaappe gidduwan hinttenttu wodheedda Baraakiyya na7aa Zakkaraasa wodiyaa gakkanaw, hayqqeedda xillatuwa ubbatuwaa suuthaa diraw, hinttenttu murettanita. \x - \xo 23:35 \xo*\xt Dom 4:8; 2Od 24:20-21\xt*\x* 
\v 36 Taani hinttenttoo tumuwaa oday; ha ubbabay ha wodiyaa asaa bolla gakkanawaa.
\s Yeerusalaamessi Odetteedda Mino Oduwaa
\r (Luq 13:34-35)
\p
\v 37 “Yeerusalaame katamaa asaw, Yeerusalaame katamaa asaw, nabatuwaa hinttenttu wodhiita; Xoossay hinttenttukko kiitteeddawanttakka shuchchan caddiita; kuttatta bare maratuwaa bare qefiyan haphphiyaawaadan, taani hinttenttu asaa ittisaa shiishshanaw aappu kaalla koyyaaddita! Shin taana diggeeddita. 
\v 38 Be7ite, hinttenttu gollii ubbakka ona gidanawa. \x - \xo 23:38 \xo*\xt Erm 22:5\xt*\x* 
\v 39 Ayissi gooppe, taani hinttenttoo oday; hinttenttu, ‘Godaa sunthaan yiyaawe anjjetteeddawaa gaana gakkanaw, laa7enthuwaa taana be7ikkita’ gay” yaageedda. \x - \xo 23:39 \xo*\xt Maz 118:26\xt*\x*
\c 24
\s Yesuusi Geeshsha Golli Kolettanawaa Kasetiide Odeedda
\r (Mar 13:1-2; Luq 21:5-6)
\p
\v 1 Yesuusi Geeshsha Golliyaappe kesiide biya wode, Geeshsha Golliyaa dirssaa giddon de7iya golliya bessanaw A kaalliyawanttu aakko yeeddino. 
\v 2 Yesuusi zaariide unttuntta, “Hewaa ubbaa be7iite? Taani hinttenttoo tumuwaa oday; ha golletuwan de7iya itti shuchchaynne attennaan ubbay kolettana” yaageedda.
\s Wodiyaa Wurssethaabaa
\r (Mar 13:3-13; Luq 21:7-19)
\p
\v 3 Yesuusi Debre Zayte geetettiyaa deriyaa bollan uttide7ishshin, A kaalliyawanttu barenttu xalalaa aakko yiide A, “Hewe awude hananentto, nuussi odaarikkii; qassi ne yuussawunne wodiyaa wursethaw mallay ayaa gidanee?” yaageeddino.
\p
\v 4 Yesuusi zaariide, unttuntta hawaadan yaageedda; “Hinttentta ooninne balethenna mala naagettite. 
\v 5 Ayissi gooppe, daro asay ta sunthaan, ‘Taani Kiristtoosa’ yaagiidde yaana; yaatiide daro asaa balethana. 
\v 6 Matan de7iya olaa waasuwanne haakuwan de7iya olaa oduwaa sisanaw hinttenttu de7iita; hewaa malabay hananaw bessiyaa diraw, naagettite; hirggoppite; shin wursethay bira. 
\v 7 Ayissi gooppe, itti gadiya asay hara gadiya asaanna olettana; qassi itti kawutethay hara kawutethaanna olettana; koshaynne biittaa qaathay ubbasan de7anawaa. 
\v 8 Hewe ubbaykka koyro oythaa mala.
\p
\v 9 “Asay he wode hinttentta wayyissananne wodhanawaa; ta sunthaa diraw, gade ubbay hinttentta ixxanawaa. \x - \xo 24:9 \xo*\xt Mat 10:22\xt*\x* 
\v 10 He wode cora asay ammanuwaa agganawantta; barenttu giddon ittuu ittuwa aathiide immananne ittuu ittuwa ixxanawaa. 
\v 11 Qassi worddo nabatuu coratuu denddiide, daro asaa cimmanawantta. 
\v 12 Makkalay dariya diraw, cora asaa siiquu irxxanawa. 
\v 13 Shin wurssethay gakkanaw gencciyaa uray attanawaa. 
\v 14 Asaw ubbaw markka gidana mala, kawutethaa wonggalaa mishiraachchuu sa7aa ubbaan odettanawaa; hewaappe guyyiyan, wursethay gakkanawaa.
\s Bashshaa tunatethaa
\r (Mar 13:14-23; Luq 21:20-24)
\p
\v 15 “Hewaa diraw, nabiyaa Daaneel odeedda bashshaa tunatethay geeshsha saan eqqeeddawaa hinttenttu be7ana; hewe waagiyaawentto, nabbabiyaawe akeeko. \x - \xo 24:15 \xo*\xt Dan 9:27; 11:31; 12:11\xt*\x*
\p
\v 16 “Yihudaa gadiyan he wode de7iyaawanttu deriyaakko kesino. 
\v 17 Golliyaa huuphiyan de7iya uraykka bare soyin de7iyaawaa akkanaw wodhdhoppo. 
\v 18 Gaden de7iyaawe bare mayuwaa akkanaw guyye simmoppo. 
\v 19 He wode shahaara maccawanttussinne dhanthiyaa maccawanttussi aayyero. 
\v 20 Balgguwan woy Sambbataan hinttenttu betenna mala, Xoossaa woossite; 
\v 21 ayaw gooppe, alamii medhettoodeppe hachche gakkanaw de7ibeennabaynne qassi hawaappe sinthawukka ubba de7enna iita waayyii he wode de7anawaa. \x - \xo 24:21 \xo*\xt Dan 12:11; Sax 7:14\xt*\x* 
\v 22 Xoossay he gallassatuwaa payduwaa guuthiyaawe baawentto, asaa gideedda ooninne attenna; shin I bare dooreedda asatuwa diraw, he gallassatuwaa payduwaa guuthanawaa.
\p
\v 23 “He wode ooninne hinttentta, ‘Be7ite. Kiristtoosi hawaan de7ee’ woy, ‘Hewaan de7ee’ yaagooppe awaa ammanoppite. 
\v 24 Ayissi gooppe, worddo Kiristtoosatuunne worddo nabatuu denddana; yaatiide barenttoo danddayettooppe, haray atto Xoossay dooreeddawanttakka balethanaw wolqqaama malaataanne maalalissiyaabaa bessanawaa. 
\v 25 Be7ite, taani hinttew hewaa kasetaade odaaddi.
\p
\v 26 “Hewaa diraw, asay hinttentta, ‘Be7ite, Kiristtoosi bazzuwan de7ee’ gooppe, yaa booppite; woy hinttentta, ‘Be7ite, qol77on de7ee’ ginttokka, unttunttubaa ammanoppite. 
\v 27 Ayissi gooppe, walqqanthay awayfi doliyaa baggappe walqqammiide, awayfi wulliyaa bagga gakkanaw pholqqugiyaawaadan, ta yuussay, Asaa Na7aa yuussay, hewaadan hananawaa.
\p
\v 28 “Bakutay de7iyaasaa shorttii shiiqana.
\s Asaa Na7ay, Kiristtoosi Laa7ethuwaa Yaana
\r (Mar 13:24-27; Luq 21:25-28)
\p
\v 29 “He wode waayyiyaappe guyyiyan,
\q man77iyan away dhumaana;
\q2 agenay poo7iyaawaa agganawaa;
\q xoolinttatuu saluwaappe kunddanawantta;
\q2 qassi saluwan de7iya wolqqatuukka qaaxettanawantta. \x - \xo 24:29 \xo*\xt Isa 13:10; 34:4; Hiz 32:7; Iyu 2:10,31; 3:15; Sax 6:12-13\xt*\x*
\m
\v 30 He wode ta mallay, Asa Na7aa mallay, saluwan beettanawaa; sa7an he wode de7iya asaa zarii ubbay yeekkanawantta. Qassi taani, Asaa Na7ay, wolqqaannanne wolqqaama bonchchuwaanna saluwaappe shaariyaa giddonna yiishshin, unttunttu be7ana. \x - \xo 24:30 \xo*\xt Dan 7:13; Zak 12:10-14; Sax 1:7\xt*\x* 
\v 31 I bare kiitanchchatuwa wolqqaama malakataanna kiittana; kiitanchchatuu alamew ha gaxaappe ya gaxaa gakkanaw, qassi sa7aan oyddu baggappe aw dooretteedda asaa shiishshanawaa.
\s Goday Yaana Gallassaa Malaataa
\r (Mar 13:28-31; Luq 21:29-33)
\p
\v 32 “Leemisuwaa balasatto geetettiyaa mithattippe akeekite; balasatta aaciya wodenne izi haythay qolettiyaa wode, bonii mateeddawaa hinttenttu eranita. 
\v 33 Hewaadankka, hinttenttu he ubbabaa be7iyaa wode, I matiide penggiyaa shiiqeeddawaa erite. 
\v 34 Taani hinttenttoo tumuwaa oday; ha ubbabay hanana gakkanaw, ha wodiyaa asay hayqqidiggenna. 
\v 35 Saluunne sa7ay aadhdhana; shin ta qaalay ubbakka aadhdhenna.
\s Goday Yaana Gallassaa Ooninne Erenna
\r (Mar 13:32-37; Luq 17:26-30,34-36)
\p
\v 36 “Shin he gallassaanne he saatiyaa Aawuwaa xalalaappe attin, haray atto saluwan de7iya kiitanchchatuwa gidina, woy taana Na7aa gidinakka ooninne eriyaawe baawa. 
\v 37 Ta yuussay, Asaa Na7aa yuussay, Nohe wode hanowaa mala gidanawa. \x - \xo 24:37 \xo*\xt Dom 6:5-8\xt*\x* 
\v 38 Ayissi gooppe, bashshaa haathaa yuussaappe kase wode, Nohe markkabiyaan geleedda gallassay gakkanaw, asay meenne usheenne; qassi attuma asay akkeenne macca asay asinaa gelee. 
\v 39 Bashshaa haathay yiide, unttuntta ubbaa afana gakkanaw, unttunttu akeeki beykkino; taani, Asa Na7ay, yiyaa wodii, hewaa mala gidanawa. \x - \xo 24:39 \xo*\xt Dom 7:6-24\xt*\x*
\p
\v 40 “He wode laa77u asatuu gaden oothiyaawanttuppe ittuwa afana; ittuu attanawaa. 
\v 41 Laa77u maccawanttu woxaan gaacciyaawanttuppe ittinno afana; ittinna attana.
\p
\v 42 “Simmi hintte Goday ay gallassi yaanawentto hinttenttu erenna diraw, naagi uttite. 
\v 43 Shin kayisuu qammaappe woysa wodiyaan yaanentto golliya goday ereeddentto, bare gollii bookettenna mala, beegottiide naagi uttanawaa erite. 
\v 44 Hewaa diraw, hinttenttukka giigi uttite; ayaw gooppe, taani, Asaa Na7ay, hinttenttu qoppenna saatiyaan yaana.
\s Iitanne Lo77o Qoomaa Leemisuwaa
\r (Luq 12:41-48)
\p
\v 45 “Yaatina, bare soy asaw qumaa koshshiyaa wodiyaan immana mala, A goday suntheedda ammanetteedda wozanaama qoomay oonee? 
\v 46 I hewaadan oothishshin, A goday yiide demmiyaa qoomay anjjetteeddaawaa. 
\v 47 Taani hinttenttoo tumuwaa oday; goday he qoomaa barewaa ubbaa bolla sunthana. 
\v 48 Shin qoomay iita gidooppe, ‘Ta goday gami77iide yaanawaa’ yaagiide bare wozanaan qoppiide, 
\v 49 bare laggethaa qoomatuwaa wadhaa doommooppe, mathottiyaawanttunna mooppenne ushooppe, 
\v 50 he qoomaa goday I qoppibeenna gallassaaninne I eribeenna saatiyaan yaana. 
\v 51 Hewaappe guyyiyan A qanxxereethiide, \f + \fr 24:51 \fr*\fq A qanxxereethiide, \fq*\ft guussay kessi kare olanawaa giyaawaa.\ft*\f* lo77a malatiyaa iita asatuu de7iyaasaan wothana; hewaan I yeekkananne achchaa dhaqana.
\c 25
\s Tammu Wodoratuwaa Leemisuwaa
\p
\v 1 “He wode saluwaa kawutethay barenttu kuraaziyaa oyqqiide, machchatto akkiyawaa mokkanaw kare keseedda tammu wodoratuwaa malatana. 
\v 2 Unttunttuppe ichcheshatuu boozatuwaa; qassi ichcheshatuu cincca. 
\v 3 Boozatuu barenttu kuraaziyaa oyqqeeddino; shin lambbaa oyqqibeykkino. 
\v 4 Shin cinccatuu barenttu kuraaziyaanne xaarumusiyan lambbaa oyqqeeddino. 
\v 5 Machchatto akkiyawe yeennaan gami77ina, he wodoratuu barentta gemi77ishissina gisii aggeeddino.
\p
\v 6 “Bilahe gideedda wode, ‘Be7ite, machchatto akkiyawe gakkeedda; A mokkanaw kare kesite’ yaagiyaa wolqqaama cabbuu denddeedda.
\p
\v 7 “He wode he wodoratuu ubbatuu beegottiide, barenttu kuraaziyaa giigisseeddino. 
\v 8 Boozatuu cinccatuwaa, ‘Nu kuraazi to7ana haniyaa diraw, hinttenttu lambbaappe nuussi immeerikkitee’ yaageeddino.
\p
\v 9 “Shin cinccatuu zaariide unttuntta, ‘Aggite, nuussinne hinttenttussi gidenna; hewaa dira hinttew zali77iyaawanttukko biide shammi akkite’ yaageeddino. 
\v 10 Hewaappe guyye booza wodoratuu lambbaa shammanaw bidiggina, machchatto akkiyawe puttu giina, giigi utteedda ichcheshu wodoratuu aananna ittippe bullachchaa golliyaa geleeddino; ipithaykka gorddetti aggeedda.
\p
\v 11 “Guyyeppe qassi yokko wodoratuu yiide, ‘Godaw, godaw, nuussi dooyyaarikkii’ yaageeddino.
\p
\v 12 “Shin machchatto akkiyawe zaariide, ‘Taani hinttenttoo tumuwaa oday; taani hinttentta erikke’ yaageedda.
\p
\v 13 “Simmi taani, Asaa Na7ay, yaana gallassaa woy saatiyaa hinttenttu erenna diraw, naagi uttite.
\s Heezzu Qoomatuwaa Leemisuwaa
\r (Luq 19:11-27)
\p
\v 14 “Ayissi gooppe, saluwaa kawutethay bare qoomatuwaa xeesiide, barew de7iyaawaa unttunttoo sheedhdhiide, ogiyaa baana haniyaa bitaniyaa bessee. 
\v 15 Unttunttu huuphiyan huuphiyan unttunttu wolqqaa keenaa ittoo ichcheshu sha77a biraa, ittoo laa77u sha77a biraa, qassi ittoo itti sha77a biraa immiide, bare ogiyaa beedda. 
\v 16 Ichcheshu sha77a biraa akkeedda qoomay ellekka biide zali77iide, hara ichcheshu sha77a biraa wodhisseedda. 
\v 17 Hewaadankka, qassi laa77u sha77a biraa akkeedda qoomay hara laa77u sha77a biraa wodhisseedda. 
\v 18 Shin itti sha77a biraa akkeeddawe biide, ollaa bookkiide, bare godaa miishshaa moogi aggeedda.
\p
\v 19 “Daro wodiyaappe guyyiyan, he qomatuwaa goday yiide, bare miishshaa unttunttunna heetetteedda. 
\v 20 Ichcheshu sha77a biraa akkeedda qoomay yiide, hara ichcheshu sha77a biraa sheedhdhiidde, ‘Ta godaw, neeni taw ichcheshu sha77a biraa immaadda; be7a, hara ichcheshu sha77a biraa wodhissaaddi’ yaageedda. 
\v 21 A goday A, ‘Hayyanaashsho! Neeni lo77anne ammanettiya qoomaa; neeni guuthaban ammanettaadda. Taani neena darobaw kaappo oothana; haa gelaade ne godaanna nashetta’ yaageedda.
\p
\v 22 “Qassi laa77u sha77a biraa akkeeddawekka yiide, ‘Ta godaw, neeni taw laa77u sha77a biraa immaadda; be7a, taani hara laa77u sha77a biraa wodhissaaddi’ yaageedda. 
\v 23 A goday A, ‘Hayyanaashsho! Neeni lo77anne ammanettiyaa qoomaa; neeni guuthaban ammanettaadda. Taani neena darobaw kaappo oothana; haa gelaade ne godaanna nashetta’ yaageedda.
\p
\v 24 “Itti sha77a biraa akkeeddawe qassi yiide, ‘Ta godaw, neeni zerabeennasaappe qoyciyaa asa gidiyaawaanne kathaa laalabeennasaappe maxiyaa meqethi baynna asa gidiyaawaa taani eray. 
\v 25 Taani yayyaaddi; yaataade baade ne biraa biittaan moogaaddi; be7a, ne biray haweku’ yaageedda.
\p
\v 26 “A goday zaariide, A hawadaan yaageedda; ‘Ha iita azalla ashikkarew, taani zerabeennasaappe qoyciyaa asa gidiyaawaanne kathaa laalabeennasaappe maxiyaa asa gidiyaawaa eraaddii? 
\v 27 Yaatina, neeni ta miishshaa wodhissiyaawanttu matan wotheeddawaa gidintto, taani simmiyaa wode ta miishshaa wodhiyaanna akkanawaashshin atteedda. 
\v 28 Hewaa diraw, he miishshaa aappe wothi akkiide, tammu sha77a biray de7iyaawoo immite. 
\v 29 Ayissi gooppe, de7iya ubbaw haray gujettana; I barew gidiyaawaappe darissiide akkana; shin baynnawoo haray atto, he aw de7iya guuthaykka aappe akettanawaa. 
\v 30 Go77enna qoomaa kare dhumaa kessi olite; hewaan I yeekkananne bare achchaa dhaqana’ yaageedda.
\s Wodiyaa Wursethaan Hanana Pirddaa
\p
\v 31 “Taani, Asaa Na7ay, kiitanchchatuwa ubbatuwanna bonchchuwan yiyaa wode, ta bonchcho kawutethaa oydiyaan uttana. \x - \xo 25:31 \xo*\xt Mat 16:27; 19:28\xt*\x* 
\v 32 Sa7aan de7iya asay ubbay ta sintha shiiqanawantta; heemmiyaawe dorssatuwaa deeshshatuwaappe shaakkiyawaadan, taani he asaa laa77u kessaade shaakkana. 
\v 33 Qassi dorssatuwaa taappe ushechcha bagganna essaade, deeshshatuwaa taappe haddirssa bagganna essana.
\p
\v 34 “Hewaappe guyyiyan, taani kaatii taappe ushechcha bagganna de7iyaawantta hawaadan yaagana; ‘Ta Aabbu anjjeeddawantto, haa yiide sa7ay medhettoodeppe hachche gakkanaw, hinttenttoo giigeedda kawutethaa laattite. 
\v 35 Ayissi gooppe, taani koshattina mizeeddita; saamettina ushsheeddita; imatha gidaade biinakka mokkeeddita. 
\v 36 Taani kallottina mayizzeeddita; harggina be7eeddita; qashettina taakko gakkiide oochcheeddita’ yaagana.
\p
\v 37 “Hewaappe guyyiyan, xillatuu zaariide, A hawaadan yaagana; ‘Godaw, neeni koshattina, awude be7iide mizeeddoo? Woy neeni saamettina, awude be7iide ushsheeddoo? 
\v 38 Neeni imatha gidaade yiina awude be7iide mokkeeddoo? Woy neeni kallottina awude mayizzeeddo? 
\v 39 Qassi neeni harggina, woy qashettina neekko biide awude neena be7eeddoo?’ yaaganawantta. 
\v 40 Taani kaatii zaaraade, ‘Taani hinttenttoo tumuwaa oday; hinttenttu ha ta ishatuwaa ubbaappe haray atto, laafiyaa ittoo ootheeddawaa gidinttokka, hewaa taw ootheeddita’ yaagana.
\p
\v 41 “He wode, taappe haddirssa bagganna de7iyaawantta taani yaagana; ‘Ha sheqetteeddawanttoo, ta matappe kichchite; biide xalahiyaa kaappoonne A kiitanchchatuwaassi giigeedda medhinaa tamaan gelite. 
\v 42 Ayissi gooppe, taani koshattina, taana mizibeykkita; saamettina ushshibeykkita. 
\v 43 Taani imatha gidaade biina, taana mokkibeykkita; kallottina mayizzibeykkita; qassi harggina, qashettinakka taana be7ibeykkita’ yaagana.
\p
\v 44 “He wode unttunttu qassi hawaadan yaagiide zaaranawantta; ‘Godaw, neeni koshattina woy saamettina, woy imatha gidaade biina woy kallottina, woy harggina woy qashettina, awude be7iide, neena maaddennaan ixxeeddoo?’ yaaganawantta.
\p
\v 45 “He wode taani kaatii zaaraade unttuntta, ‘Taani hinttenttoo tumuwaa oday; hinttenttu ha ubbaappe laafiyaa ittuwa maaddennaan ixxeeddawee, taana maaddennaan ixxeeddawaa’ yaagana. 
\v 46 Hewanttu medhinaa muraw baana; shin xillatuu medhinaa de7oo baana” yaageedda. \x - \xo 25:46 \xo*\xt Dan 12:2\xt*\x*
\c 26
\s Yesuusa Bolla Maqqetteeddino
\r (Mar 14:1-2; Luq 22:1-2; Yoh 11:45-53)
\p
\v 1 Yesuusi ha timirttiyaa ubbaa wurisseedda wode, barena kaalliyaawantta, 
\v 2 “Laa77u gallassaappe guyyiyan, Paasigaa Baalaa bonchchiya gallassa gidiyaawaa eriita. He gallassi Taana, Asa Na7aa, asay masqqaliyaa bolla misimaariyan dhishiide kaqqanaw aathiide immana” yaageedda. \x - \xo 26:2 \xo*\xt Kes 12:1-27\xt*\x*
\p
\v 3 He wode qeesatuwaa kaappatuunne gadiyaa cimatuu Qayaafaa geetettiyaa qeesatuwaa ubbatuwaa kaappuwaa wogga golliyan shiiqiide, 
\v 4 asay erennaan Yesuusa oyqqiide, wodhanaw maqqetteeddino. 
\v 5 Shin unttunttu, “Asay walassaa kessenna mala, Paasigaa bonchchiyaa gallassi hewaa oothokko” yaageeddino.
\s Itti Macca Mishiratta Yesuusa Shittuwaa Caccafaaddu
\r (Mar 14:3-9; Yoh 12:1-8)
\p
\v 6 Yesuusi Biitaaniyaa katamaan oolluwaa harggiyaa Simoona soyin de7ishshin, 
\v 7 itti mishiratta albbasxxiroosa geetettiyaa shuchchaappe oosetteedda bilqqaasiyaa kumeedda darii al77o shittuwaa akkaade yeeddawunna qumaa I miina, he shittuwaa Yesuusa huuphiyan caccafaaddu. 
\v 8 Shin Yesuusa kaalliyawanttu hewaa be7iide, “Ha shittuwaa coo bayizzussay ayaassee? 
\v 9 Ayissi gooppe, ha shittuwaa al77o gatiyaan zali77iide, miishshaa hiyyeesaw immanaw danddayettee” yaageeddino.
\p
\v 10 Yesuusi unttunttu giyaawaa eriide, unttuntta hawaadan yaageedda; “Ha mishiratto ayaw waayyissiitee? Iza taw lo77obaa oothaaddu. 
\v 11 Hiyyeesatuu ubba wode hinttenanna de7iino; shin taani hinttenanna ubba wode de7ikke; \x - \xo 26:11 \xo*\xt Zar 15:11\xt*\x* 
\v 12 Iza ha shittuwaa ta bolla tigiyaawe taana mooganaw giigissanaassa. 
\v 13 Taani hinttenttoo tumuwaa oday; sa7aa ubbaan ha wonggalaa mishiraachchuwaa odiyaasan haqaninne, asay izo wozanaa aathana mala, iza ootheeddawe odettanawaa” yaageedda.
\s Yihuday Yesuusa Aathiide Immanaw Yewuwaan Giigeedda
\r (Mar 14:10-11; Luq 22:3-6)
\p
\v 14 He wode tammanne laa77u Yesuusa kaalliyaawanttuppe ittuu Yihudaa Asqqorootu yaagettiyaawe qeesatuwaa kaappatuwakko 
\v 15 biide, “Taani hinttenttussi Yesuusa oythooppe, taw ayaa immanitee?” yaagina unttunttu aw hattamu biraa qoppiide immeeddino. \x - \xo 26:15 \xo*\xt Zak 11:12\xt*\x* 
\v 16 Hewaappe guyyiyan, Yihuday Yesuusa aathi immanaw injjetiyaa wodiyaa wochchee.
\s Yesuusi Ayihudatu Paasigaa Kawuwaa Barena Kaalliyaawanttunna Meedda
\r (Mar 14:12-21; Luq 22:7-14,21-23; Yoh 13:21-30)
\p
\v 17 Baalaa daabbuwaa miyaa gallassaa bonchchiya koyro gallassi, Yesuusa kaalliyawanttu aakko yiide, “Paasigaa bonchchiya gallassi neeni maana qumaa haqan giigissanee?” yaageeddino.
\p
\v 18 Hewaappe guyye Yesuusi unttuntta, “Katamaa biide, itti bitaniyaa, ‘Tamaarissiyaawe neena, “Taw wodii gakkeedda; taani taana kaalliyawanttunna Paasigaa bonchchiya gallassaa ne soyin aathana” geedda’ giite” yaageedda.
\p
\v 19 A kaalliyawanttu Yesuusi barentta azazowaadan oothiide, Paasigaa bonchchiya gallassi maana qumaa giigisseeddino.
\p
\v 20 Sa7ay omarsseedda wode, Yesuusi tammanne laa77u A kaalliyaawanttunna qumaa maanaw utteedda. 
\v 21 Unttunttu miishshin, Yesuusi unttuntta, “Taani hinttenttoo tumuwaa oday; hintteppe itti uray taana aathiide immanawaa” yaageedda.
\p
\v 22 Unttunttu darii dagammiide, huuphiyan huuphiyan, “Godaw, tumu taaneeshsha?” guussaa doommeeddino.
\p
\v 23 Yesuusi zaariide, “Bare kushiyaa taananna ittippe wociitiyaappe yeddiide tushiyaawe taana aathi immana. \x - \xo 26:23 \xo*\xt Maz 41:9\xt*\x* 
\v 24 Taani, Asaa Na7ay, Xoossaa Maxaafay hayqqana geeddawaadan hayqqana; shin Taana, Asaa Na7aa, aathi immiya uraw aayyero; he uray yelettennaan atteeddentto aw lo77ashshin” yaageedda.
\p
\v 25 A aathi immiyaa Yihuday zaariide, “Tamaarissiyaawoo, neeni giyaawe tanee?” yaageedda.
\p Yesuusi zaariide A, “Neeni ne huuphiyaan gaadda” yaageedda.
\s Godaa Kawuwaa Akkiyaa Wogaa
\r (Mar 14:22-26; Luq 22:15-20; 1Qo 11:23-25)
\p
\v 26 Unttunttu miishshin, Yesuusi daabbuwaa akkiide, Xoossaa galateedda; he daabbuwaa menthereethiide, barena kaalliyaawanttussi immiidde, “Heyte; miite; hawe ta ashuwaa” yaageedda.
\rem fig 6 fig*
\p
\v 27 Xuu7aa akkiide, Xoossaa galateedda. Unttunttoo immiidde, “Ubbay hawaappe ushite; 
\v 28 ayaw gooppe, hawe daro asaa nagaray atto geetettana diraw gukkiyaa ta suuthaa; ta suuthay ooratha caaquwaa. \x - \xo 26:26-28 \xo*\xt Kes 24:8; Erm 31:31-34\xt*\x* 
\v 29 Shin taani hinttenttoo oday; taani ta Aabbu kawutethaan ooratha woyiniyaa eessaa hinttenttunna ushana gallassay gakkanaw, laa7ethuwaa ha woyiniyaa eessaa ubbakka ushikke” yaageedda.
\p
\v 30 Mazimuriyaa yexxowaappe guyyiyan, Debre Zayte geetettiyaa deriyaa beeddino.
\s Yesuusi Phexiroosi Kaddanawaa Kasetiide Odeedda
\r (Mar 14:27-31; Luq 22:31-34; Yoh 13:36-38)
\p
\v 31 Yesuusi he wode unttuntta, “Hachche qamma hinttenttu ubbay taana aggiide kichchana; ayaw gooppe, Xoossaa Maxaafay,
\q ‘Xoossay dorssaa heemmiyaawaa wodhanawaa;
\q2 hewaappe guyyiyan dorssaa wudii laalettanawaa’
\m yaagee. \x - \xo 26:31 \xo*\xt Zak 13:7\xt*\x* 
\v 32 Shin taani hayquwaappe denddowaappe guyyiyan, hintteppe kasetaade Galiilaa baana” yaageedda.
\p
\v 33 Phexiroosi zaariide, “Unttunttu ubbatuu neena aggiide kichchanawantta; taani neena ubbakka yeggaade kichchikke” yaageedda.
\p
\v 34 Yesuusi Phexiroosa, “Taani new tumuwaa oday; hachche qamma kuttuu waassanaappe kase, neeni taana heezzu kaalla kaadanaassa” yaageedda.
\p
\v 35 Phexiroosi zaariide, “Taani haray atto, neenanna ittippe hayqqinttokka, neena ubbakka kaddikke” yaageedda. Qassi Yesuusa kaalliyawanttu ubbatuukka hewaadan geeddino.
\s Yesuusi Geetesemaaniyaan Woosseedda
\r (Mar 14:32-42; Luq 22:39-46)
\p
\v 36 Yesuusi he wode barena kaalliyawanttunna Geetesemaaniyaa geetettiyaasaa biide unttuntta, “Taani hini baade Xoossaa woossishshin, hinttenttu hawaan uttiishshite” yaageedda. 
\v 37 Hewaappe guyye Phexiroosanne Zabiddiyoosa naanaa laa77uwaa barenanna afiide, daro kayyuwaanne ugaa doommeedda. 
\v 38 Qassi unttuntta, “Taani hayqqana gakkanaassikka kayyottay; hawaan beegottiide, taananna naagite” yaageedda.
\p
\v 39 Laafaa sinthakko shiiqiide, sa7aan guufanniide, “Ta Aabboo, danddayettiyaawaa gidooppe, ha xuu7aa taappe digga; shin neeni koyyiyaawadan hanoppe attin, taani koyyiyaawadan hanoppo” yaagiide Xoossaa woosseedda.
\p
\v 40 Yesuusi barena kaalliyaawanttukko simmiide yeedda; gemi77ishowantta demmiide Phexiroosa, “Hinttenttu itti saatenttonneekka gemi77ishennaan taananna naaganaw danddayibeykkitee? 
\v 41 Paaciyaan hinttenttu gelenna mala, minnittenne Xoossaa woossite; ayyaanay giigi utteedda; shin asatethaa eeshshay daaburanchchaa” yaageedda.
\p
\v 42 Yesuusi qassi laa7enthuwaa biide, “Ta Aabboo, taani ha woliqqaama metuwaa akkennaan de7ishshin xuu7aa denthanaw danddayettenawaa gidooppe, neeni giyaawe hano” yaagiide Xoossaa woosseedda. 
\v 43 Qassikka simmi yiide, A kaalliyaawanttu ayfiyaa gemi77ishuu goozzi wotheedda diraw, gemi77ishowantta demmeedda.
\p
\v 44 Qassikka unttuntta yeggi biide, hezenthuwaa kase qaalaa zaariide, Xoossaa woosseedda. 
\v 45 Hewaappe guyyiyan, barena kaalliyaawanttoo yiide, “Ha77i gakkanawukka gemi77ishiiteenne shemppiitee? Be7ite, Taana, Asaa Na7aa, nagaranchcha asatuwassi aathiide immiya wodii gakkeedda. 
\v 46 Denddina boytte; be7ite, taana aathi immiyaawe haweku gakkeedda” yaageedda.
\s Yesuusi Bare Morkketuwan Oyqetteedda
\r (Mar 14:43-50; Luq 22:47-53; Yoh 18:3-12)
\p
\v 47 Yesuusi hewaa biro haasayishshin, tammanne laa77u A kaalliyaawanttuppe ittuu, Yihuday, gakki wodhdheedda; qassi qeesatuwaa kaappatuunne gadiyaa cimatuu kiittina, mashshaanne xam77aa oyqqeedda cora asay aananna ittippe yeedda. 
\v 48 Yesuusa aathi immiyaawe he cora asaa, “Taani yeriyaawe A; A oyqqite” yaagiide mallaa odi wotheedda.
\p
\v 49 Ellekka Yesuusakko shiiqiide, “Tamaarissiyaawoo, saro de7ay” yaagiide A yeri akkeedda.
\p
\v 50 Yesuusi Yihudaa, “Ta laggew, neeni oothanabaa ootha agga” yaageedda.
\p Hewaappe guyyiyan, he cora asay shiiqiide, Yesuusa loythi oyqqeedda. 
\v 51 Yesuusanna de7iyaawanttuppe ittuu bare mashshaa kessiide qeesatuwaa ubbatuwaa kaappuwaa qoomaa haythaa qanxxi oleedda. 
\v 52 Yesuusi he wode A hawaadan yaageedda; “Ne mashshaa akkeeddasaani zaaraade wotha; ayaw gooppe, mashshaa denthiyaa ubbay mashshaan hayqqana. 
\v 53 Ta Aabbu daro sha77a kiitanchchatuwa itti kuthaan yeddiide, taana maaddana mala, taani A woossanaw danddayiyaawaa erikkii? 
\v 54 Yaatina, Xoossaa qaalay hawaadan hananaw bessee yaageeddawe waaniide polettanaw danddayii?” yaageedda.
\p
\v 55 Hewaappe guyyiyan, Yesuusi hewaan shiiqeedda cora asaa hawaadan yaageedda; “Taana kayiso kessiide, kayisuwaa oyqqiyaawaadan oyqqanaw mashshaanne xam77aa oyqqiide yeedditee? Taani Geeshsha Golliyan tamaarissaadde, gallassan gallassan hinttenttunna oothiyaa wode taana oyqqibeykkita; 
\v 56 shin hawe ubbay haneeddawe nabatuu Xoossaa qaalaan xaafeeddawe polettanaassa” yaageedda.
\p Yesuusa kaalliyawanttu he wode ubbatuu A yeggi beeddino.
\s Yesuusi Pirdda Shanggoo Aadhdheedda
\r (Mar 14:53-65; Luq 22:54-55,63-71; Yoh 18:13-14,19-24)
\p
\v 57 Yesuusa oyqqeeddawanttu qeesatuwaa ubbatuwaa kaappuwaa Qayaafaakko, higgiya tamaarissiyaawanttunne cimatuu shiiqeeddasaa aakkiide beeddino. 
\v 58 Shin Phexiroosi qeesatuwaa ubbatuwaa kaappuwaa dirssaa giddo gakkanaw, haakuwan A kaalleedda; yewuwaa wurssethaa be7anaw dirssaa giddo geliide, naagiyaawanttunna utti aggeedda.
\p
\v 59 Qeesatuwaa kaappatuunne shiiqeedda asay ubbay Yesuusa wodhanaw A bolla wordduwaa markkaa demmanaw koyyeeddino. 
\v 60 Shin haray atto cora asay yiide, A bolla wordduwaan markkattinakka aappe aynne demmibeykkino. Guyyeppe laa77atuu yiide, 
\v 61 “Ha bitani, ‘Taani Xoossaa Geeshsha Golliyaa kolaade, heezzu gallassaan zaaraade keexxanaw danddayay’ geedda” yaageeddino.
\p
\v 62 Qeesatuwaa ubbatuwaa kaappuu denddi eqqiide Yesuusa, “Hawanttu neena mootiyaa mootoo new zaariyaabay baawee?” yaageedda. 
\v 63 Shin Yesuusi co77u geedda; qassikka qeesatuwaa ubbatuwaa kaappuu A, “Taani neena de7uwa Xoossaa sunthaan callay; neeni Xoossaa Na7aa Kiristtoosa gidooppe nuussi oda” yaageedda.
\p
\v 64 Yesuusi zaariide, “Neeni ne huuphewukka gaadda; shin taani hinttenttussi oday; hawaappe sinthaan, hinttenttu taana, Asaa Na7aa, wolqqaama Xoossaappe ushechcha bagganna utteeddawaanne saluwaa shaariyaanna yiishshin be7ana” yaageedda. \x - \xo 26:64 \xo*\xt Dan 7:13\xt*\x*
\p
\v 65 Hewaappe guyyiyan, qeesatuwaa ubbatuwaa kaappuu bare mayuwaa pheedhi oliide, “Hawe boreedda; nuuna hawaappe sinthan ayaw hara markkaa koshshii? I ha77i boriyaawaa hinttenttu siseeddita. 
\v 66 Hinttenttu qofay ayee?” yaageedda.
\p Unttenttu, “Aw hayquu bessee” yaagiide zaareeddino. \x - \xo 26:66 \xo*\xt Wog 24:16\xt*\x*
\p
\v 67 Hewaappe guyyiyan, unttunttu A deemuwaan cuchchiide, A dechcheeddino; haranttu qassi A baqqiide, \x - \xo 26:67 \xo*\xt Isa 50:6\xt*\x* 
\v 68 “Kiristtoosaa! Neen neena nabe gaasashshin, neena shoceeddawe oonentto ane nuussi oda!” yaageeddino.
\s Phexiroosi Yesuusa Kaddeedda
\r (Mar 14:66-72; Luq 22:56-62; Yoh 18:15-18,25-27)
\p
\v 69 Phexiroosi golliyaappe karenna dirssaa giddon uttide7ishshin, itti ashikkaratta aakko yaade, “Neenikka Galiilaa Yesuusanna ittippe de7aa” yaagaaddu.
\p
\v 70 Shin I unttunttu ubbaa sinthaan he ashikkaratto, “Neeni giyaawe ayentto taani erikke” yaagiide kaadeedda.
\p
\v 71 Qassi biide dirssaa penggiyaakko kesishshin, hara ashikkaratta A be7aade, hewaan de7iya asatuwassi, “Ha bitani Naazireetiyaa Yesuusanna de7ee” yaagaaddu.
\p
\v 72 Phexiroosi laa7enthuwaa caaqqiidde, “Taani hewaa bitaniyaa erikke” yaageedda.
\p
\v 73 Laafaa gami77ishshin, hewaan eqqeedda asay Phexiroosakko yiide, “Neenikka tuma unttunttunna ittippe de7aa; ayaw gooppe, neeni haasayiyaa haasayaykka neena erissee” yaageeddino.
\p
\v 74 Hewaappe guyyiyan Phexiroosi, “Taani hewaa bitaniyaa erikke!” yaagiide, barena sheqaanne caaquwaa doommeedda.
\p He wode ellekka kuttuu waassi aggeedda. 
\v 75 Phexiroosi barena Yesuusi, “Neeni kuttuu waassanaappe kase heezzu kaalla taana kaadanaassa” geeddawaa hassayiide, kare kesiide, seeletti yeekkeedda.
\c 27
\s Yesuusi Philaaxoosa Sintha Pirddaw Shiiqeedda
\r (Mar 15:1; Luq 23:1-3; Yoh 18:28-32)
\p
\v 1 Wontta guuraan qeesatuwaa kaappatuu ubbatuunne gadiyaa cimatuu Yesuusa wodhanaw maqqetteeddino; 
\v 2 unttunttu Yesuusa qachchi afiide, gadiyaa ayissiyaa Philaaxoosaw aathi immeeddino.
\p
\v 3 Yesuusa he wode oytheedda Yihuday Philaaxoosi Yesuusa bolla pirddeeddawaa be7iide, “Aayyeero! Oythennaan aggaarikkita!” yaagiide, he man77iyankka hattamu biraa qeesatuwaa kaappatoonne gadiyaa cimatoo guyye zaariide, 
\v 4 “Taani geeshsha asaa oythaade nagaraa oothaaddi” yaageedda.
\p Shin unttunttu A, “Hewe nuussi ayaa metee? Hewe ne shene” yaageeddino.
\p
\v 5 Yihuday biraa Geeshsha Golliyan oli aggeedda; unttunttu matappe biide, suletti hayqqeedda.
\p
\v 6 Qeesatuwaa kaappatuu biraa akkiide, “Ha biray suuthaa miishshaa gidishshin, nuuni Geeshsha Golliyaa miishshaanna gathiyaawe woga gidenna” yaageeddino. 
\v 7 Hewaappe guyye ittippe zorettiide, imatha asaw moogo gadiya oothanaw urqqaappe miishshaa medhdhiyaawanttu gadiyaa shammeeddino. 
\v 8 Hewaa diraw, he gadii hachche gakkanawukka, suuthaa gadiya geetettiide xeesettee.
\p
\v 9 Nabiyaa Ermiyaasi, “Unttunttu aw immanaw qoppeedda hattamu shuchchaa biraa akkiide, 
\v 10 Goday taana azazowaadan, urqqaappe miishshaa medhdhiyaawanttu gadiya shammanaw immeeddino” geetettowe he wode poletteedda geedda. \x - \xo 27:10 \xo*\xt Zak 11:12-13\xt*\x*
\s Philaaxoosi Yesuusa Ubbabaa Oochcheedda
\r (Mar 15:2-5; Luq 23:3-5; Yoh 18:33-38)
\p
\v 11 Yesuusi gadiyaa ayissiyaawaa sintha shiiqina, gadiyaa ayissiyaawe A, “Neeni Ayihudatuwaa kaatee?” yaagiide oochcheedda.
\p Yesuusi A, “Neenikka gade7aa” yaageedda.
\p
\v 12 Qeesatuwaa kaappatuunne gadiyaa cimatuu A mootina, unttunttoo aynne zaaruwaa immibeenna. 
\v 13 He wode, Philaaxoosi Yesuusa, “Hawanttu neena mootiyaabaa ubbaa sisikkii?” yaageedda.
\p
\v 14 Yesuusi haray atto, itti qaalaakka zaarennaan ixxina, gadiyaa ayissiyaawanttu darii maalaletteedda.
\s Yesuusi Hayqoo Pirddeetteedda
\r (Mar 15:6-15; Luq 23:13-25; Yoh 18:39-40; 19:1-16)
\p
\v 15 Gadiyaa ayissiyaawe Paasigaa bonchchiya gallassaan, asay koyyiyaa itti uraa qashuwaappe billiyaa wogay de7ee. 
\v 16 He wode itti Barbbaana geetettiyaa Yesuusi daro eretteedda iita bitani qasho gollen de7ee. 
\v 17 Hewaa diraw, cora asay ittisaa shiiqeeddasaan Philaaxoosi, “Taani hinttenttoo Barbbaana giyaa Yesuusa billoo, woy Kiristtoosa geetettiyaa Yesuusa billoo?” yaagiide asaa oochcheedda. 
\v 18 Ayissi gooppe, unttunttu qanaatiide Yesuusa ootheeddawaa I eree.
\p
\v 19 Philaaxoosi pirdda gollen uttide7ishshin, A machchatta aw, “He xillo bitaniyaa aynne oothoppa; ayaw gooppe, taani hachche qamma akumuwan aabaan daro metootaaddi” yaagaade kiittaaddu.
\p
\v 20 Shin qeesatuwaa kaappatuunne gadiyaa cimatuu Philaaxoosi Barbbaana billiide, Yesuusa wodhanaadan, shiiqeedda asay A woossana mala, asaa cimmeeddino.
\p
\v 21 Philaaxoosi zaariide unttuntta, “Taani unttunttu laa77atuwaappe hinttew oona billanaadan koyyiitee?” yaagina unttunttu, “Barbbaana billanaadan koyyeetto” yaageeddino.
\p
\v 22 Philaaxoosi, “Yaatina, Kiristtoosa geetettiyaa Yesuusa wootoo?” yaagiide unttuntta oochchina ubbay, “Masqqaliyaa bolla misimaariyan dhishettiide kaqetto” yaageeddino.
\p
\v 23 Philaaxoosi asaa, “Ayissi? Ay iitabaa ootheeddee?” yaageedda.
\p Shin asay kasewaappekka barenttu kooshshaa dhoqqu oothiide, “Masqqaliyaa bolla misimaariyan dhishettiide I kaqetto” yaageeddino.
\p
\v 24 Walassay denddanawaappe attin, aynne hanennawaa Philaaxoosi be7iide, haathaa akkiide, “Ha bitani hayqqiyaawaan taani gelikke; hewaa hinttenttu erite” yaagiide shiiqeedda asaa sinthaan bare kushiyaa meecetteedda. \x - \xo 27:24 \xo*\xt Zar 21:6-9\xt*\x*
\p
\v 25 Shiiqeedda asay ubbay zaariide, “A suuthaa gomii nuunanne nu naanaa gakko” yaageedda.
\p
\v 26 Hewaappe guyyiyan, Philaaxoosi Barbbaana unttunttoo billeedda; lissuwan Yesuusa shociide, masqqaliyaa bolla misimaariyan dhishiide kaqqanaw unttunttoo aathiide immeedda.
\s Wottaaddaratuu Yesuusa Bolla Qilliicceeddino
\r (Mar 15:16-20; Yoh 19:2-3)
\p
\v 27 Hewaappe guyyiyan, Philaaxoosa wottaaddaratuu Yesuusa gadiyaa ayissiyaawaa beeruwaa afina, wottaaddaratuu ubbay A miyyiyaan yuuyyi aadhdhiide eqqeeddino. 
\v 28 A mayuwaa qaari akkiide, zo7o mayuwaa A mayizzeeddino. 
\v 29 Qassi agunthaa akililiyaa giigissiide, A huuphiyan wotheeddino; A ushechcha kushiyan maqqaa xam77aa oythiide, A sinthan gulbbatiide, “Ayihudatuwaa kaatew, saro de7ay!” yaagiide, A bolla qilliicceeddino. 
\v 30 A bolla cuchcheeddino; he maqqaa xam77aa akkiide, A huuphiyaa shoceeddino. 
\v 31 Unttunttu A bolla qilliicceeddawaappe guyyiyan, zo7o mayuwaa aappe qaari akkiide, A mayuwaa A mayizzeeddino; qassi masqqaliyaa bolla misimaariyan dhishiide A kaqqanaw afeeddino.
\s Yesuusi Kaqetteedda
\r (Mar 15:21-32; Luq 23:25-43; Yoh 19:17-27)
\p
\v 32 Unttunttu kare kesiide, itti Simoona geetettiyaa Qereena gade asaa demmiide, Yesuusa masqqaliyaa wolqqaan toosseeddino. 
\v 33 Golgootaa geetettiyaasaa gakkeeddino. “Golgootaa” yaagettiyaawe “Huuphiyaasaa” giyaawaa. 
\v 34 Hewaan unttunttu cammeedda woyiniyaa eessaa Yesuusaw ushanaw immeeddino; I hewaa ganxxi xeelliide, ushennaan ixxeedda. \x - \xo 27:34 \xo*\xt Maz 69:21\xt*\x*
\p
\v 35 Unttunttu masqqaliyaa bolla misimaariyan dhishiide A kaqqowaappe guyyiyan, A mayuwaa shaakkiide, saamaa yeggiide akkeeddino. \x - \xo 27:35 \xo*\xt Maz 22:18\xt*\x* 
\v 36 Hewaappe guyyiyan, A naaganaw hewaan utti aggeeddino. 
\v 37 Qassi, “Hawe Ayihudatu Kaatiyaa Yesuusa” yaagiide mootuu xaafettowaa A huuphe bagganna wotheeddino. 
\v 38 Yesuusanna he wode laa77u kayisatuwaa ittuwa aappe ushechcha bagganna, qassi ittuwa aappe haddirssa bagganna, masqqaliyaa bolla misimaariyan dhishiide kaqqeeddino.
\p
\v 39 Ogiyaanna aadhdhiya asay Yesuusa kadhiide, barenttu huuphiyaa qaathiidde boreeddino. \x - \xo 27:39 \xo*\xt Maz 22:7; 109:25\xt*\x* 
\v 40 “Geeshsha Golliyaa kolaade heezzu gallassa giddon keexxiyaawoo, ne huuphiyaa ashsha; neeni Xoossaa Na7aa gidooppe, ane masqqaliyaa bollappe wodhdha” yaageeddino. \x - \xo 27:40 \xo*\xt Mat 26:61; Yoh 2:19\xt*\x*
\p
\v 41 Hewaadankka, qeesatuwaa kaappatuu higgiya tamaarissiyaawanttunnanne cimatuwaanna ittippe Yesuusa bolla qilliicciidde, hawaadan yaageeddino; 
\v 42 “Harantta ashsheedda; shin barena ashshanaw danddayenna. I Isra7eeliya kaatiyaa; ane masqqaliyaa bollappe ha77i wodhdho; nuunikka qassi aani ammanana. 
\v 43 Xoossaan I ammanettee; Xoossay A ashshanaw koyyooppe ane ashsho; ayaw gooppe, I barena, ‘Taani Xoossaa Na7aa’ gee” yaageeddino. \x - \xo 27:43 \xo*\xt Zar 22:8\xt*\x*
\p
\v 44 Qassi haray atto, aananna masqqaliyaa bolla misimaariyan dhishettiide kaqetteedda kayisatuukka hewaadan giide, A bolla qilliicceeddino.
\s Yesuusi Hayqqeedda
\r (Mar 15:33-41; Luq 23:44-49; Yoh 19:28-30)
\p
\v 45 Usuppun saatiyaappe doommiide, udduppu saatiyaa gakkanaw, biittay ubbay dhumeedda. 
\v 46 Udduppu saate gidiyaa heeran Yesuusi bare qaalaa dhoqqu oothiide, “Elohee, Elohee, laamaa sabaqitaanii?” yaageedda. Hewaa guussay, “Ta Xoossaw, ta Xoossaw, taana ayissi co77u gaaddi?” guussaa. \x - \xo 27:46 \xo*\xt Maz 22:1\xt*\x*
\p
\v 47 Hewaan eqqeedda asaappe ittuu hewaa sisiide, “Ha bitani Eelaasa xeesee” yaageedda. 
\v 48 He man77iyankka unttunttuppe ittuu woxxiidde, ispponjjiyaa akkiide, caala woyiniyaa eessaa giddo yeggiide, hewaa maqqaa xam77aa xeeraan wothiide, ushshanaw A doonaakko shiishsheedda. \x - \xo 27:48 \xo*\xt Maz 69:21\xt*\x* 
\v 49 Shin yokkonttu, “Ane de7ashsha, Eelaas A ashshanaw yaanawentto be7ana” yaageeddino. 
\v 50 Yesuusi laa7enthuwaa bare qaalaa dhoqqu oothi waassiide, hayqqi aggeedda.
\p
\v 51 Akeekite; Geeshsha Golliyan kaqetteedda gaariiduu qommoppe duge gakkanaw, laa77u kesiide, pooshetti wodhdheedda; sa7ay qaaxxeedda. Qassi zaallaykka phalqqetteedda; \x - \xo 27:51 \xo*\xt Kes 26:31-33\xt*\x* 
\v 52 cora duufuu dooyetteedda. Xoossaa asaappe coratuu hayqqeeddawanttu, hayquwaappe denddeeddino. 
\v 53 Unttunttu duufuwaappe kesiide, Yesuusi hayquwaappe denddowaappe guyyiyan, geeshsha katamaa beeddino; hewaan unttuntta cora asay be7eedda.
\p
\v 54 Xeetuwaa kaappuunne aananna Yesuusa naagiyaa wottaaddaratuu sa7ay qaaxxiyaawaanne hewaan haneeddawaa ubbaa be7eedda wode daro yayyeeddino; yashshaa gaasuwaan, “Tumu hawe Xoossaa Na7aa” yaageeddino.
\p
\v 55 Hewaan cora maccawanttu, Galiilaappe doommiide, Yesuusa maaddiidde kaalliyaawanttu, haakuwan eqqiide xeelliino. 
\v 56 Unttunttu giddon Magdala geetettiyaa katamaappe yeedda Mayraama, Yayiqoobanne Yooseefo daaya Mayraamanne Zabiddiyoosa naanaa daaya de7iino.
\s Yesuusi Moogetteedda
\r (Mar 15:42-47; Luq 23:50-56; Yoh 19:38-42)
\p
\v 57 Sa7ay omarssiyaa wode, Yooseefa geetettiyaa itti dure bitani, Armmaatiyaasa katamaa bitani yeedda; I bare huuphewukka Yesuusa kaalliyaawaa. 
\v 58 Yooseefo Philaaxoosakko biide, Yesuusa anhaa akkanaw woosseedda; Philaaxoosi Yooseefoo imettana mala azazeedda. 
\v 59 Yesuusa anhaa akkiide, geeshsha mooguwaa mayuwaan 
\v 60 xaaxiide barew moogettanaw shuchchaa wooceedda ooratha gonggoluwaa giddon A anhaa wotheedda; qassi he gonggoluwaa doonan wogga shuchchaa gonddorssi wothiide, bashi beedda. 
\v 61 Magdala katamaappe yeedda Mayraamanne yokko Mayraama hewaan gonggoluwaakko simmiide utteeddino.
\p
\v 62 Sambbataassi giigettiyaa gallassaappe wonttetha gallassi, qeesatuwaa kaappatuunne Parisaawatuu Philaaxoosanna gakettiide, hawaadan yaageeddino; 
\v 63 “Godaw, he wordduu paxa de7iya wode, ‘Taani heezzu gallassaappe guyyiyan, hayquwaappe denddana’ yaagowaa nuuni hassayeeddo. \x - \xo 27:63 \xo*\xt Mat 16:21; 17:23; 20:19; Mar 8:31; 9:31; 10:33-34; Luq 9:22; 18:31-33\xt*\x* 
\v 64 Hewaa diraw, A moogeedda gonggoluwaa heezzu gallassa gakkanaw, loythi naagana mala azazaarikkii; hewe dhayooppe A kaalliyaawanttu biide, A anhaa wuu77iide asaw, ‘Hayquwaappe denddeedda’ yaaganawantta; laa7enthiyaa balay kase balaappe ubba yaa iitana” yaageeddino.
\p
\v 65 Philaaxoosi unttuntta, “Hinttenttoo naagiyaawanttu de7iino; biide hinttenttoo danddayettiyaa keenaa naagishshite” yaageedda.
\p
\v 66 Hewaappe guyye unttunttu biide, shuchchaa bolla maatafaa attamiide, qassi naagiyaawaa yaani wothiide, Yesuusa moogeedda gonggoluwaa naagisseeddino.
\c 28
\s Yesuusi Hayquwaappe Denddeedda
\r (Mar 16:1-10; Luq 24:1-12; Yoh 20:1-10)
\p
\v 1 Sambbatay aadhdhina Woggaa gallassi wonttaa bakkaaliyan, Magdala geetettiyaa katamaappe yeedda Mayraamanne yokko Mayraama Yesuusi moogetteedda gonggoluwaa be7anaw beeddino. 
\v 2 Godaa kiitanchchay saluwaappe wodhdheedda diraw, sa7ay daro qaaxxeedda; he kiitanchchay yiide, shuchchaa gonddorssi oliide, A bolla kesi utteedda. 
\v 3 A malay walqqantha malatee; A mayuukka shachchaadan boothaa. 
\v 4 Naagiyaawanttu kiitanchchaw yashshaa kokkoriide, hayqqeedda asaadan haneeddino.
\p
\v 5 Kiitanchchay maccawantta hawaadan yaageedda; “Yayyoppite; ayaw gooppe, masqqaliyaa bolla misimaariyan dhishiide kaqqeedda Yesuusa hinttenttu koyyiyaawaa taani eray. 
\v 6 I hawaan baawa; ayaw gooppe, I bare geeddawaadankka hayquwaappe denddi diggeedda; haa yiide, I moogetti gisosaa be7ite. 
\v 7 Hinttenttu ha77i ellekka biide, Yesuusa kaalliyaawanttoo, ‘Yesuusi hayquwaappe denddi diggeedda. Qassi I hintteppe kasetiide, Galiilaa bee; hinttenttu A yaani be7ana’ yaagiide odite. Be7ite, taani hinttenttussi odaaddi” yaageedda.
\p
\v 8 Unttunttu yayyiiddinne qassi daro nashettiidde, Yesuusi moogetteedda gonggoluwaa matappe ellekka kichchiide, Yesuusa kaalliyaawanttoo odanaw woxxeeddino.
\p
\v 9 He man77iyankka Yesuusi unttunttunna gakettiide unttuntta, “Saro de7iitee” yaagi aggeedda; unttunttu aakko shiiqi A gediya oyqqiide, aw goyinneeddino. 
\v 10 Yesuusi he wode unttuntta, “Yayyoppite; ta ishatuu Galiilaa baana mala, biide unttunttoo odite; unttunttu taana yaani be7anawantta” yaageedda.
\p
\v 11 He maccawanttu biya wode, gonggoluwaa naagiyaa wottaaddaratuwaappe amareeddawanttu katamaa biide, haneeddawaa ubbaa qeesatuwaa kaappatoo odeeddino. 
\v 12 Qeesatuwaa kaappatuu cimatuwanna ittippe shiiqi zorettiide, wottaaddaratoo daro miishshaa immiide, 
\v 13 “ ‘Nuuni gemi77ishuwaan de7ishshin A kaalliyaawanttu qamma yiide, A anhaa wuu77eeddino’ yaagite. 
\v 14 Ha yewuwaa gadiyaa ayissiyaawe sisooppe, nuuni aw odi ammanthana; qassi hinttentta aynne hirggissennaadan oothana” yaageeddino.
\p
\v 15 Wottaaddaratuu miishshaa akkiide, barenttoo odeeddawaadan ootheeddino. Ha yewuu Ayihudatuwaa mataan hachche gakkanaw, odettiidde de7ee.
\s Yesuusi Barena Kaalliyaawanttoo Beetteedda
\r (Mar 16:14-18; Luq 24:36-49; Yoh 20:19-23; Kit 1:6-8; 1Qo 15:3-8)
\p
\v 16-17 Shin tammanne itti A kaalliyaawanttu Yesuusi barentta biite geedda Galiilaa gadiyaa biide A be7eedda wode, aw goyinneeddino; shin unttunttuppe ittu ittu sidheeddino. \x - \xo 28:16 \xo*\xt Mat 26:32; Mar 14:28\xt*\x*
\p
\v 18 Yesuusi unttunttukko shiiqiide, unttuntta hawaadan yaageedda; “Maatay ubbay saluwaaninne sa7aan taw imetteedda. 
\v 19 Hewaa diraw, hinttenttu biide, asaa ubbaa taana kaalliyawantta oothite; Aawuwaa sunthaan, Na7aa sunthaaninne Geeshsha Ayyaanaa sunthaan unttuntta xammaqite. \x - \xo 28:19 \xo*\xt Kit 1:8\xt*\x* 
\v 20 Taani hinttentta azazeeddabaa ubbaa unttunttu naagana mala, unttuntta tamaarissite; taani wodiyaa wursethay gakkanaassikka ubba wode hinttenttunna de7iyaawaa akeekite” yaageedda.