\id GAL - Dawro \ide UTF-8 \h Galaatiyaa \toc3 Gal \toc2 Galaatiyaa \toc1 Galaatiyaa \mt2 Phawuloosi \mt1 Galaatiyaa Asaw \mt2 Xaafeedda Kiitaa \imt Geluwaa \ip Yesuusi Ashshiyaawaa gidiyaawaa odiyaa mishiraachchuwaa qaalay, dumma dumma sa7aan odettishshiinanne Ayihuda gidenna asaykka ammaniide akki akki biishshin, “Ammaniyaa asa gidanaw Muse higgiyaa polanaw koshshiiyee koshshennee?” giyaa walassay ittippe denddeedda. He wode Phawuloosi, “Ammaniyaa asa gidanaw Muse higgiyaa polanaw koshshenna; Yesuusan ooratha de7uwaa demmanaw aani ammano asay, Xoossaa sinthan xillanaw danddayiyaawe ammano xalalaana” yaagiide tamaarissuwaa doommeedda. Shin Qeeri Iisiyaa giddon, “Asay Xoossaa sinthan xillanaw Yesuusan ammaniyaawaa xalalaa gidennaan, Muse higgiyaakka polanawunne qaxxarettanaw koshshee” yaagiide Phawuloosa timirttiyaa phalqqiyaa asatuu de7iino. \ip Phawuloosi hawaa Galatiyaa kiitaa xaafeeddawe ha bala timirttiyaan cimetteedda asaa suure ammanuwaassinne Ammanuwaa de7uwaassi zaariide kaalethanaassa. Phawuloosi koyro doommiidde, I barena, “Taani Yesuusi Kiitteeddawaa” yaagi erissiidde doommee. Yesuusi Kiitteeddawaa oothiide A xeeseeddawe Xoossaappe attin, asaa gidennawaanne qassi I kiitetteeddawe Ayihuda gidenna asatuwaassa gidiyaawaa qonccissiide odee. Hewaannakka oyqettiide, asay xillanaw danddayiyaawe ammanuwaa xalalaana gidiyaawaa odee. Wurssetha shemppatuwaan Ammanuwaa eeshshay Yesuusa ammaniyaa ammanuwaappe kesiyaa siiquwaappe pulttiyaawaa gidiyaawaa odee. \iot Shemppatuwaa Ubbatuwaassi Imetteedda Qantha Qofatuwaa \io1 Geluwaa (1:1-10) \io1 Phawuloosi Xoossaappe kiitetteedda maataa (1:11-2:21) \io1 Xoossaa aadho keekatethaa mishiraachchuwaa qaalaa (3:1-4:31) \io1 Kiristtinnaa la77atethaanne ammanuwaa (5:1-6:10) \io1 Wurssethaa qutiyaa (6:11-18) \c 1 \p \v 1 Taani Phawuloosi, Yesuusi Kiristtoosinne qassi hayquwaappe A dentheedda Xoossay Aawuu kiitteeddawaappe attin, asaappe woy asaa bagganna kiitetteeddawaa gidikke. \v 2 Ha taaninne taananna de7iyaa ammaniyaa ishatuu ubbay, Galaatiyaa gadiyan de7iyaa ammaniyaa asaa ubbaw sarotaa kiitteetto. \p \v 3 Xoossay nu Aawuunne nu Goday Yesuusi Kiristtoosi hinttenttoo aadho keekatethaanne sarotethaa immo. \p \v 4 Nu Xoossaa, nu Aawuwaa sheniyaan Kiristtoosi ha iita oosuu oosettiyaa wodiyaappe nuuna ashshana mala, nu nagaraa diraw, bare huuphiyaa immeedda. \v 5 Xoossaw medhippe medhinaa gakkanaw bonchchuu gido. Amen77i. \s Mishiraachchuwaa Qaalaa Tumuu Ittuwaa Xalalaa \p \v 6 Kiristtoosa aadho keekatethaan hinttentta xeeseedda Xoossaa aggiide, hara wonggalaakko, hintte elleelliide, wooti simmeedditentto taw oorathabaa gideedda. \v 7 Hinttentta bul77akkiyaawanttunne Kiristtoosa mishiraachchuwaa qaalaa geellayanaw koyyiyaa amareedda asatuu de7iinoppe attin, tumuppe hara mishiraachchuwaa qaalay baawa. \v 8 Shin haray atto nuuna gidina, woy saluwaappe kiitanchchaa gidina, nuuni hinttenttoo kase odeedda mishiraachchuwaa qaalaappe dummatiyaawaa hinttenttoo odiyaawaa gidooppe, I medhinaw sheqetteeddawaa gido. \v 9 Kase nuuni geeddawaadan, ha77ikka laa7enthuwaa taani oday; hintte akkeedda mishiraachchuwaa qaalaappe dummatiyaawaa ooninne hinttenttoo odooppe, he uray medhinaw sheqetteeddawaa gido. \p \v 10 Hawe taana asaappe sabaa koyyiyaawaa malatissii? Malatissenna! Taani Xoossay lo77a giyaawaa koyyay. Woy taani asaa nashechchanaw koyyaytaa? Taani ha77ikka asaa nashechchanaw koyyiyaawaa gidooppe, Kiristtoosa aylle gidikke. \s Phawuloosi Yesuusi Kiitteeddawaa Gideedda Hanuwaa \p \v 11 Ta ishatoo, taani hinttenttoo odeedda mishiraachchuwaa qaalay asaappe gidennawaa hinttenttoo oday. \v 12 Ayissi gooppe, taw Yesuusi Kiristtoosi qonccisseeddappe attin, taani mishiraachchuwaa qaalaa asaappe akkabeykke; asay taana tamaarissibeenna. \p \v 13 Kase taani Ayihuda ammanuwan de7iyaa wode, waanaade de7aadditantto, hintte siseeddita; taani Kiristtoosa ammaniyaawantta qaretay baynnaan yederssaaddinne dhayissanaw baaxetaaddi. \v 14 Ta wode de7eedda asatuwaappe coratuwaa Ayihuda ammanuwaa higgiyaa naaguwaan aadhdhay; nu aawotuwa wogaa ooppenne aadhdhaade siiqaaddi. \p \v 15-16 Shin Xoossay bare aadho keekatethaan, taani biro ta dayi uluwaan de7ishshin, barew oothanaw taana xeeseedda; aabaa odiyaa mishiraachchuwaa qaalaa Ayihuda gidenna asaw taani odana mala, Xoossay bare Na7aa taw qonccissanaw koyyeedda wode, zorettanaw ookkonne babeykki. \v 17 Woy taappe kase Yesuusi kiitteeddawanttunna gakettanaw Yeerusalaame babeykki; shin taani ellekka Arabiyaa geetettiyaa gadiyaa baaddi. Hewaappe Damasqqo giyaa katamaa simmaaddi. \v 18 Heezzu laythaappe guyyiyan, Phexiroosanna \f + \fr 1:18 \fr*\fq Phexiroosa: \fq*\ft Griike maxaafay Keefaa yaagee. Bilethaykka Aramaayike qaalaan “Zaallaa” giyaawaa.\ft*\f* gakettanaw Yeerusalaame baade, aananna tammanne ichcheshu gallassaa uttaaddi. \v 19 Shin Yesuusi kiitteeddawanttuppe Godaa ishaa Yayiqoobappe attin, haratuwaanna gakettabeykki. \p \v 20 Taani hinttenttoo xaafiyaawaan worii baawa; taani hinttenttoo wordduwaa odennawaa Xoossay markka! \p \v 21 Hewaappe guyyiyan, Sooriyaa geetettiyaa gadiyaanne Kilqqiyaa geetettiyaa gadiyaa baaddi. \v 22 Yihudaan de7iyaa Kiristtoosan ammaniyaawanttu taananna ereta gidikkino. \v 23 Shin hara asay, “Nuuna yederssi yuuyyiyaa bitani hawaappe kase I dhayissanaw koyyiyaa ammanuwaabaa ha77i odee” giyaawaa unttunttu \v 24 sisiide tabaan Xoossaa galateeddino. \c 2 \s Phawuloosi Kiiteettowaa Gidiyaawe Haratuwaa Mataan Eretteedda \p \v 1 Hewaappe simmaade taani tammanne oyddu laythaappe guyyiyan, Barinabaasanna laa7enthuwaa Yeerusalaame baadde, Tiitakka taananna akkaade baaddi. \v 2 Xoossay taw saxaan qonccisseedda diraw baade taani ha77i oothiyaa oosuu woy kase ootheeddawe mela attenna mala, Kiristtoosan ammaniyaawantta kaalethiyaawantta dumma shiishshaade, Ayihuda gidenna asaw taani odiyaa mishiraachchuwaa qaalay ay malentto unttunttoo odaaddi. \v 3 Shin haray atto taananna de7iyaa Tiita I Giriike gadiyaa asa gidishshin, qaxxaretto giide godetibeykkino. \v 4 Gidooppenneekka, wordduwaan nuussi ishatuwaa malati yiide, nuunanna walaketteedda cora asatuu A qaxxaranaw koyyeeddino. He asatuu Kiristtoosa Yesuusan nuussi de7iyaa nuuni koyyeeddawaadan hanana danddayiyaa la77atethaa wochchiide dhiishanaw, wuu7ettiide nu giddo geliide nuuna aylle oothanaw koyyeeddino. \v 5 Shin mishiraachchuwaa qaalaa tumatethay hinttenttunna minni de7ana mala, nuuni haray atto guutha wodiyaakka unttunttoo moodettibeykko. \p \v 6 Shin kaappatuwaa malatiyaawanttu taw aynne ooratha qofaa immibeykkino; hawaa ayissi gaytaa gooppe, hawaappe kase unttunttu oona gidinakka taana metiyaabaa gidenna; Xoossay asaa som77iyaa xeelliide pirddenna. \x - \xo 2:6 \xo*\xt Zar 10:17\xt*\x* \v 7 Shin guyyeppe Xoossay Phexiroosaw, Ayihudatoo mishiraachchuwaa qaalaa odiyaa hadaraa immeeddawaadan, tawukka Ayihuda gidenna asaw mishiraachchuwaa qaalaa odiyaa hadaraa immeeddawaa unttunttu be7eeddino. \v 8 Ayissi gooppe, Phexiroosi Ayihudatoo Yesuusi kiitteeddawaa gideeddawaadan, taanikka Xoossaa wolqqaan Ayihuda gidenna asaw Yesuusi kiitteeddawaa gidaaddi. \v 9 Qassi kaalethiyaawantta malatiide beettiyaawanttu, Yayiqoobi, Phexiroossinne Yohaannisi, taw imetteedda aadho keekatethaa eriide, taananne Barnaabaasa nu kushiyaa oyqqiide saroteeddino. Taaninne Barnaabaasi Ayihuda gidenna asaa giddon oothanaadan, qassi unttunttu Ayihudatuwaa giddon oothanaadan qachchiide denddeeddo. \v 10 Unttunttu nuuna kaseppekka taani oothanaw qoppaadde de7iyaa hiyyeesatuwaa maaddanawaa xalalaa qofisseeddino. \s Phawuloosi Anxxookiyan Phexiroosa Timirttiyaa Phalqqeedda \p \v 11 Shin Phexiroosi Anxxookiyaa giyaa katamaa yeedda wode, I bayizzeedda diraw, qoncciyaan taani A, “Neeni bayizzanchchaa” yaagaaddi. \v 12 Ayissi gooppe, Yayiqooba matappe kiitetteedda amareedda asay yaanaappe kase Ayihuda gidenna asatuwaanna qumaa mee; shin unttunttu yeeddawaappe guyyiyan, Ayihuda gidennawanttu ammaniyaawantta gidanaw qaxxarettanaw koshshee giyaawanttoo yayyeedda diraw, miyaawaa essiide, Ayihuda gidennawanttuppe shaaketteedda. \v 13 Qassi yokko ammaneedda Ayihudatuu Phexiroosanna yashshaa doommeeddino; haray atto Barnnaabaasikka unttunttunna yashshanchcha gideedda. \p \v 14 Shin unttunttu mishiraachchuwaa qaalaa tumatethaadan, suure hamettennawaa be7aade, Phexiroosa he ubba asaa sinthan, “Neeni Xoossaa asaa Ayihuda gidaadde, unttunttuudan gidennaan Xoossaa asa gidenna Ayihuda gidennawanttudan de7aa; shin yaatina, wootaade Ayihuda gidennawantta, ‘Ayihudatuwaadan de7ite’ gaade gidday?” yaagaaddi. \s Ayihudatuukka Ayihuda Gidennawanttukka Attiyaawe Ammanuwaana \p \v 15 Nuuni yeletaan Ayihuda; “Nagaranchcha gideedda Ayihuda gidenna asatuwaa” gidokko. \v 16 Hewaa gidooppekka, asay Yesuusi Kiristtoosa ammaniide Xoossaa sinthan xillanaappe attin, Muse higgiyaa naaguwaan xillennawaa ereeddo; ashuwaa mayyeedda asay ubbay Muse higgiyaa naaguwaan xillenna diraw, nuuni nu huuphewukka Muse higgiyaa naaguwaan gidennaan, Kiristtoosan ammaniide xillana mala, Kiristtoosi Yesuusan ammaneeddo. \x - \xo 2:16 \xo*\xt Maz 143:2; Rom 3:20,22\xt*\x* \p \v 17 Shin nuussi Kiristtoosan de7iyaa ittippetethaan xillanaw koyyiyaawantta gidiide, nu huuphew nagaranchcha gidiide beettooppe, yaatina Kiristtoosi nagaraa tamaarissiyaawe? Hewe mulekka worddo! \v 18 Ayissi gooppe, itti kaallakka agga diggeeddawaa taani laa7ethuwaa oothiyaawaa gidooppe, taani ta huuphew higgiyaa menthiyaawaa gidiyaawaa erissay. \v 19 Taani Xoossaw paxa de7ana mala, higgiyaa bagganna higgew hayqqaaddi. \v 20 Taani Kiristtoosanna A masqqaliyaa bolla misimaariyan dhishettaade kaqettaaddi; simmi, ha77i paxa de7iyaawe taana gidikke. Shin Kiristtoosi ta giddon de7ee; taani ha77i de7iyaa de7uu, taana siiqiide, ta diraw, bare huuphiyaa immeedda Xoossaa Na7an de7iyaa ammanuwaana. \v 21 Taani Xoossaa aadho keekatethaa ixxikke; asay higgiyaa bagganna xillotethaa demmiyaawaa gidooppe, Kiristtoosi coo mela hayqqeedda guussaa. \c 3 \s Xillotethay Ammano Xalalaan Beettee \p \v 1 Akeekay baynna Galaatiyaa asatoo, taani hinttena Kiristtoosi masqqaliyaa bollan misimaariyan dhishettiide kaqetteeddawaa qonccissaade tamaarissaaddi. Yaatina, tumoo hintte eeno geenna mala, hinttentta biteeddawe oonee? \v 2 Ane taw ha itti yewuwaa xalalaa odite: Xoossaa Ayyaanaa, higgii giyaawaa naagiide akkeeddite woy ammanuwan sisiide akkeedditee? \v 3 Hinttenttu hewaa keena eeyee? Xoossaa Ayyaanan de7uwaa doommiide, ha77i hintte wolqqaan poliitee? \v 4 Hinttenttu daaburaa ubbaw aynne maaduu baawee? Tuma maaduu de7ee. \v 5 Yaatina, Xoossay hinttenttoo Geeshsha Ayyaanaa immiyaawenne hintte giddon malaataa oothiyaawe, Muse higgiyaa hintte ootheedda diraassee? Woy mishiraachchuwaa qaalaa sisiide, hintte ammaneedda diraassee? \p \v 6 Hawaadankka, Abraahaamo Xoossaa ammaneedda diraw, Xoossay A xilluwaadan xeelleedda. \v 7 Hewaa diraw, ammaniyaawanttu Abraahaame zare \f + \fr 3:7 \fr*\fq ammaniyaawanttu Abraahaame zare: \fq*\ft Xoossay Abraahaama dooreedda; he diraw ooninneekka Abraahaame na7aa geetetteeddawe, Xoossaa na7aa gidiyaawe ammanetteedda. 3:29 xeellite.\ft*\f* gidiyaawaa erite. \x - \xo 3:7 \xo*\xt Rom 4:16\xt*\x* \v 8 Xoossay Ayihuda gidenna asaa ammanuwan xillissanawaa Xoossaa Maxaafay kaset be7iide, “Ha alamiyaan de7iyaa asay ubbay neenan anjjettana” yaagiide, mishiraachchuwaa qaalaa Abraahaamossi kasetiide odeedda. \x - \xo 3:8 \xo*\xt Dom 12:3\xt*\x* \v 9 Hewaa diraw, Abraahaamo ammaniide anjjetteeddawaadan, ammaniyaawanttu aawaadakka anjjettana. \p \v 10 Higgiyaa oosuwan ammanettiide de7iyaawanttu ubbay sheqaa giddon de7iino; ayissi gooppe, Xoossaa Maxaafay, “Higgiyaa maxaafan xaafetteedda ubbabaani de7ennawenne polennawe ooninne sheqetteeddawaa” yaagee. \v 11 Xoossaa Maxaafay, “Xoossaa sinthaan xillatuu aani ammanettiide de7uwan de7ana” \f + \fr 3:11 \fr*\fq “Xoossaa sinthaan xillatuu aani ammanettiide de7uwan de7ana”: \fq*\ft Xoossay akkeedda asay ammanuwaappe denddeeddawaan de7uwan de7ee.\ft*\f* giyaa diraw, ooninne Xoossaa sinthan higgiyaa naagiyaawaan xillennawe eretteeddawaa. \v 12 Higgii ammanuwan baasetti eqqi beenna; shin Xoossaa Maxaafay, “Higgii giyaawaa poliyaawe aani de7uwan de7ana” yaagee. \x - \xo 3:12 \xo*\xt Wog 18:5\xt*\x* \p \v 13 Xoossaa Maxaafan, “Mithaa bolla kaqetti hayqqiyaa ooninne sheqetteeddawaa” geetetti xaafetteedda diraw, Kiristtoosi nu diraw sheqetteeddawaa gidiide, nuuna higgiyaa sheqaappe wozi akkeedda. \x - \xo 3:13 \xo*\xt Zar 21:23\xt*\x* \v 14 Kiristtoosi hewaa ayissi ootheeddee gooppe, Xoossay immana gooppe, Geeshsha Ayyaanaa nuuni ammanuwan akkanaadaninne Abraahaame anjjuu bare bagganna Ayihuda gidenna asaa gakkana mala giide ootheedda. \s Higgii Hidootaa Qaalaa Kolenna \p \v 15 Taanaadan ammaniyaawanttoo, taani asay giyaawaadan hinttenttoo gay; haray atto laa77u asatuu itti yewuwaa haasayiide, caaquwaa wotheeddawaappe hini baggan, ooninne he caaquwaa billanaw woy harabaa he caaquwaa bolla gujjanaw danddayenna. \v 16 Abraahaamonne A zarii Xoossay sinthappe immana giide haasayeeddawaa siseeddino. Xoossaa Maxaafay cora asaw haasayiyaawaadan, “Ne zerethatuwassi” geenna; waagii gooppe, “Ne zarew” yaagee. Hewenne, itti asa xalalaa gee; ikka Kiristtoosa. \x - \xo 3:16 \xo*\xt Dom 12:7\xt*\x* \p \v 17 Taani giyaawe hawaa; Xoossay Abraahaamossi caaqqiidde, ha caaquwaa taani naagana yaageedda. Oyddu xeetanne hattamu laythaappe guyyiyan yeedda Muse higgii Xoossay wotheedda ha caaquwaa dhayissanawunne sinthappe immana giide haasayeeddawaa digganaw danddayenna. \x - \xo 3:17 \xo*\xt Kes 12:40\xt*\x* \v 18 Ayissi gooppe, Xoossay immiyaa laatay higgiyan beettiyaawaa gidooppe, yaatina Xoossay sinthappe immana giide, qaalaa geleeddawaana gidenna giyaawaa; shin Xoossay immana giide qaalaa geleeddawaan laataa Abraahaamossi immeedda. \p \v 19 Yaatina, higgii ayissi de7ii? Higgii bayizzo oosuwaa gidiyaabay ayentto bessanaw Xoossay immana giide haasayeedda Abraahaame zarii yaana gakkanaw gujetteedda; kiitanchchaa bagganna Muse gaannatiyaawaan imetteedda. \v 20 Gaannay itti uraa xalalaassa gidenna; shin Xoossay ittuwaa. \s Higgiyaa Qofaa \p \v 21 Yaatina, Xoossay sinthappe immana giide haasayeeddawaa, itti higgii, “Hanenna” yaagii? A77a! Hewaa geenna. Ayissi gooppe, higgii asaw de7uwaa immanaw danddayiyaabaa gidooppe, xillotethaykka tumu higgiyaa azazettiyaawaappe beettee giyaawaa. \v 22 Shin Yesuusi Kiristtoosa ammanina, Xoossay sinthappe immana giide qaalaa geleedda la77atethay, ammaniyaawanttoo imettana mala, asay ubbay nagaraassi moodettiide de7iyaawaa, Xoossaa Maxaafay odee. \p \v 23 Shin kase ha ammanuu yaanaassi, sinthappe qonccana ammanoo higgii nuuna qashetteedda asaadan gorddi wotheedda. \v 24 Hewaa diraw, nuuni ammanuwan xillana mala, Kiristtoosi yaana gakkanaw higgii nuuna naagiyaawaa gideedda. \v 25 Shin ha77i simmi ammanuu yeedda diraw, higgii hawaappe sinthaw nuuna naagiyaawaa gidenna. \p \v 26 Hinttenttu ubbay ammanuwaa bagganna Kiristtoosa Yesuusan ittuwaa gideedda Xoossaa naanaa. \v 27 Ayissi gooppe, hintte Kiristtoosanna ittuwaa gidana mala xammaqetteedda ubbatuu Kiristtoosa mayyeeddita. \v 28 Hewaa diraw, Ayihuda asaa giddoninne Giriike asaa giddon dummatethay baawa; aylliyaa woy womaannuwaa giddon dummatethay baawa; attumawaa woy macca asaa giddon dummatethay baawa. Ayissi gooppe, hinttenttu ubbaykka Kiristtoosa Yesuusan itti asa. \v 29 Hinttenttu Kiristtoosawaa gidooppe, simmi hinttenttu Abraahaame zare; \f + \fr 3:29 \fr*\fq Abraahaame zare: \fq*\ft Ha77i nuuni Abraahaame golle asa. Hewaassa Phawuloosi Galaatiyaa asaw odiidde, itti asay Yesuusa ammaneedda ammanuwan Abraahaamew tumu na7aa yaagettiide xeegettee. Hewaa guussay Xoossaa na7aa guussaa. 3:7 xeellite.\ft*\f* qassi Xoossay sinthappe immana giide qaalaa geleeddawaa laattiyaawantta. \c 4 \s Nuuni Xoossaa Naanaa Gidiyaawaa \p \v 1 Shin akeekite; bare aabbuwaa laattiyaa na7ay na7atethaan de7iidde, de7iyaawaa ubbaw godaa gidooppekka, ayllatuwaappe aw dummatiyaasay baawa. \v 2 Shin bare aabbu geedda wodii wurana gakkanaw, A hadaraa akkeeddawanttu kushiyaaninne A miishshaa naagiyaawanttu kushiyan de7ee. \v 3 Hawaadan nuunikka qassi na7atethaan de7iyaa wode, ha alamiyaa mooddiyaa ayyaanatuwassi aylleteeddo. \v 4 Shin yaanaw bessiyaa wodii gakkeedda wode, Xoossay maccawunnippe yelettowaa, Muse higgew moodettiyaa asaa garssan yeletteeddawaa, bare Na7aa kiitteedda. \v 5 Ayissi kiitteeddee gooppe, higgiyan moodettiide de7iyaawantta wozanawunne nuuna bare naanaa oothanaw kiitteedda. \p \v 6 Xoossay hintte A naanaa gidiyaa diraw, “Abbabboo, ta Aabboo” giide waassiyaa bare Na7aa Ayyaanaa, nu wozanaa giddo kiitteedda. \v 7 Hewaa diraw, hawaappe sinthaw neeni Xoossaa na7aa gidiyaawaappe attin, aylle gidakka; qassi neeni A na7aa gidooppe, Kiristtoosa bagganna Xoossay qaalaa geleeddabaa laattiyaawaa. \s Phawuloosi Galaatiyaa Asaabaa Hirggeedda \p \v 8 Shin hintte hawaappe kase Xoossaa erennaan de7iidde, tuma gidenna xoossatuwaassi aylle gidiide eeno geeddita. \v 9 Shin ha77i Xoossaa eriide, ubbaakka Xoossaan erettiide, laafanne qassi kadhetteedda ha ayyaanatuwaakko waaniide simmiitee? Shiretti simmi, aylle gidiide, laa7ethuwaa unttunttoo eeno gaanaw koyyiitee? \v 10 Dummateedda gallassattuwaa, agenatuwaa, wodetuwaanne laythatuwaa hintte loythi naaguwaan aylleteeddita. \v 11 Taana hinttebay yashshee; taani hinttenttoo coo gaade mela daaburaadditaashsha? \p \v 12 Taanaadan ammaniyaawanttoo, taani hinttenttuudan haneedda diraw, “Hinttenttukka taanaadan hanite” gaade, hinttentta woossay; hintte taana aynne naaqqibeykkita. \v 13 Taani koyro hinttenttoo mishiraachchuwaa qaalaa odeeddawe taana harggissishshiina gidiyaawaa hintte eriita. \v 14 Taw paxatethay dhayiide, hinttenttoo paace gidinakka, taana kadhibeykkita; shenetikkabeykkita. Hewaa diraa ubba taana Xoossaa kiitanchchaa mokkiyaawaadan, woy Kiristtoosa Yesuusa mokkiyaawaadan mokkeeddita. \p \v 15 Yaatina, hekko hintte nashettiyaawe beettenna! Taana gidooppe, hinttenttoo danddayettiyaabaa gidina, taw hintte hinttenttu ayfiyaa wooci imminttonne ixxennawaa markkattay. \v 16 Yaatina taani hinttenttoo tumuwaa odiyaa diraw, hintte morkke gidaytaa? \p \v 17 Hara asatuu hinttenttoo qarettiyaawaa malatiino; shin unttunttu qofay lo77enna; ayissi gooppe, hintte unttunttoo qarettana mala, taappe hinttentta shaakkanaw koyyiino. \v 18 Shin taani hintte matan de7iyaa wode xalalaan gidennaan, ubba wodekka lo77obaan hintte koyettiyaawantta gidooppe lo77a. \p \v 19 Ta siiqo naatoo, Kiristtoosa medhetay hinttenttun beettana gakkanaw, maccawunno oythay sakkiyaa keenaa, taani hintte diraw sakettay. \v 20 Shin taani hinttenttoo hirggiyaa diraw, ha77i hintte mata baade hinttenttunna doonan haasayantto, darii dosay. \s Aggaarinne Saari Leemisuwaa \p \v 21 Muse higgiyan moodettiide de7anaw koyyiyaawanttoo, higgii giyaawaa siskkitee? Ane taw odite. \v 22 Ayissi gooppe, Xoossaa Maxaafay, “Abraahaamossi danggaaxirattippenne godattippe yeletteedda laa77u naanay de7iino” yaagee. \x - \xo 4:22 \xo*\xt Dom 16:15; 21:2\xt*\x* \v 23 Shin danggaaxiratti na7ay asay na7aa yeliyaa maaraadankka yeletteedda; qassi godatti na7ay, Xoossay sinthappe immana giide qaalaa geleeddawaan yeletteedda. \p \v 24 Ha laa77u maccawanttu laa77u caaquwassi gidiyaa leemiso. Unttunttuppe ittinna, Musessi higgii imetteedda Siinaa Deriyaappe caaquu yeeddawunna, bare naanaa aylletethaw yelaaddu; izakka Aggaaro. \v 25 Ha Aggaara Arabiyaa geetettiyaa gadiyan de7iyaa Siinaa Deriyaan leemisettaw; qassikka ha77i de7iyaa Yeerusalaamen leemisettaw; ayissi gooppe, Yeerusalaame katamay bare giddon de7iyaa asaa ubbaanna Muse higgiyaa aylletethaan de7ee. \v 26 Shin saluwan de7iyaa Yeerusalaame aylletethaan de7ukku; iza nuussi aatto gideedda Saaro. \v 27 Ayissi gooppe, Xoossaa Maxaafay, \q “Hannee, yelabeenna manthattee, nashetta; \q2 yeluwaa oythay oyqqi erennawunnee, \q2 ne kooshshaa dhoqqu oothaade ilila! \q Ayissi gooppe, bare asinaanna \q2 de7iyaa maccawunnippe, \q barekka de7iyaa maccawunniw \q2 cora naanay de7ana” \m yaagee. \x - \xo 4:27 \xo*\xt Isa 54:1\xt*\x* \p \v 28 Taanaadan ammaniyaawanttoo, nuunikka Saari na7aa Yisaaqaadan, Xoossay sinthappe immana giide qaalaa geleedda naanaa. \v 29 Shin he wode asaa maaraadan yeletteeddawe, Xoossaa Ayyaanay geeddawaadan yeletteeddawaa yederssi diggowaadan, ha77ikka hewaa mala. \x - \xo 4:29 \xo*\xt Dom 21:9\xt*\x* \v 30 Shin Xoossaa Maxaafay waagii? “Danggaaxirtti na7ay godatti na7anna ittippe laattenna diraw, danggaaxiratto izi na7anna ittippe kessa yedda” yaagee. \x - \xo 4:30 \xo*\xt Dom 21:10\xt*\x* \v 31 Hewaa diraw, taanaadan ammaniyaawanttoo, nuuni godatti naanaa gidiyaawaappe attin, danggaaxiratti naanaa gidokko. \c 5 \s Kiristtoosan Aylletethaappe Kesussaa \p \v 1 Nuuni aylletethay baynnaan, de7ana mala, Kiristtoosi nuuna aylletethaappe kesseedda; simmi minniide eqqite; laa7enthuwaa aylletethaa morgge mithaan waaxettoppite. \p \v 2 Sisite, taani Phawuloosi, hinttentta yaagay; hintte qaxxarettiyaawaa gidooppe, Kiristtoosi hinttentta aynne maaddenna. \v 3 Qaxxarettiyaa ubbatuu higgii giyaawaa ubbaa poliide naaganaw bessiyaawaa gujjaade qopethay. \v 4 Higgiyaa naagiide xillanaw koyyiyaawanttoo, Kiristtoosappe shaaketteeddita; Xoossaa aadho keekatethaappekka kunddeeddita. \v 5 Nuuna gidooppe, nuuni Xoossaa Ayyaanaa bagganna ammanuwan xillanaw nashechchaan naageetto. \v 6 Ayissi gooppe, nuuni Kiristtoosi Yesuusanna ittippe de7ooppe, siiquwan oothiyaa ammanuwaappe attin, qaxxarettinakka, qaxxarettennaani agginakka nuuna aynne maaddenna. \p \v 7 Kase lo77o woxxiita; shin tumatethaw hintte eeno geenna mala, oonee hinttentta diggeeddawe? \v 8 Ha cimuu hinttentta xeeseedda Xoossaappe yibeenna. \v 9 Asay giyaawaadan, guutha irshshuu munaqaa ubbaa denthee. \v 10 Hinttenttu harabaa qoppennawaa taani Xoossaan ammanettay; shin hinttentta metiyaa uray oona gidooppenne, Xoossaappe bare pirddaa akkanawaa. \p \v 11 Shin taanaadan ammaniyaawanttoo, taani hawaa gakkanaw qaxxaray koshshiyaawaa odiyaawaa gidooppe, taana ayissi yederssiinoo? Hewe tuma gidooppe, taani Kiristtoosa masqqaliyaabaa tamaarissina aynne metiyaabay baawa. \v 12 Hinttentta metoothiyaawanttu barentta barenttookka goyreerikkinooshsha! \p \v 13 Hinttentta gidooppe, taanaadan ammaniyaawanttoo, aylletethaappe kesanaw xeesetteeddita. Gidooppenneekka aylletethaappe hintte keseeddawaan, hintte asatethaa amuu hinttentta mooddoppo. Hewaa diraa siiquwan ittuu ittoo moodettite. \v 14 Ayissi gooppe, higgii ubbay itti haasayan qashetteedda; ikka, “Ne shooruwaa ne huuphiyaadan siiqa” yaagiyaawaa. \x - \xo 5:14 \xo*\xt Wog 19:18\xt*\x* \v 15 Shin hintte ittu ittuwaanna sa7ettiyaawaanne meetettiyaawaa gidooppe, hintte hintte giddon wurenna mala naagettite. \s Ayyaanaanne Ashuwaa \p \v 16 Shin sisite; Xoossaa Ayyaanay hinttentta kaalethiyaawaa gidooppe, hintte ashuwaa amuwaa mulekka polikkita. \v 17 Ayissi gooppe, nu ashuu amottiyaawaa Geeshsha Ayyaanay ixxee; qassi Geeshsha Ayyaanay amottiyaawaa nu ashuu ixxee; hawanttu ittuu ittuwaanna ixettiino. Hewaa diraw, hintte dosiyaawaa oothanaw danddaykkita. \v 18 Shin Xoossaa Ayyaanay hinttentta kaalethiyaawaa gidooppe, Muse higgii hinttentta mooddenna. \p \v 19 Ashuwaa oosuu eretteeddawaa; ikka ayee gooppe, woshummiyaawaa, tunatethaa, aadhdheedda tunatethaa oosuwaa, \v 20 eeqaw goyinniyaawaa, bitiyaawaa, morkketethaa, palumaa, qanaatiyaawaa, hanqquwaa, barena dosiyaawaa, walaqettiyaawaa, ittuu ittuwaappe shaakettiyaawaa, \v 21 asawaa amottiyaawaa, mathottiyaawaa, yethanchchaa gidiyaawaanne hawantta malatiyaawantta. Kasekka taani hinttenttoo odeeddawaadan, hawantta malatiyaawantta oothiyaawanttoo Xoossaa kawutethaan geliyaasay baawa. \p \v 22 Shin Geeshsha Ayyaanaa ayfii, siiquwaa, nashechchaa, sarotethaa, danddayaa, keekatethaa, lo77otethaa, ammanettiyaawaa, \v 23 ashikketethaa, bare huuphiyaa naagiyaawaa. Hewantta malatiyaawantta diggiyaa higgii baawa. \p \v 24 Kiristtoosa Yesuusabaa gidiyaawanttu barenttu asatethaa A iita qofaannanne A amuwaanna ittippe masqqaliyaa bollan misimaariyan dhishiide kaqqeeddino. \v 25 Nuussi Geeshsha Ayyaanay de7uwaa immowaappe guyyiyan, nuuna qassi I kaaletho. \v 26 Ane otorettiyaawaa, woy ittuu ittuwaa hanqqethiyaawaa, woy ittuu ittuwaa qanaatiyaawaa aggoytte. \c 6 \s Ittu Ittuwaanna Maadettiyaawaa \p \v 1 Taanaadan ammaniyaawanttoo, hinttenan Geeshsha Ayyaanan de7iyaawanttu itti uray ay bayizzuwaa oothiide, beettooppekka, ashikketethaa ayyaanan A suurissite; qassi hintte paacettenna mala, hintte huuphiyaa naagite. \v 2 Ittu ittuwaa tookuwaa tookkite; hewaa oothiyaawaan Kiristtoosa higgew azazettiita. \v 3 Ayissi gooppe, itti uray aynne hanennaan de7iidde, ittibaa I haneeddawaa aw malatooppe, bare huuphiyaa cimmee. \v 4 Shin asay ubbay huuphiyan huuphiyan bare oosuwaa paacco; hewaappe guyyiyan, hara asawaanna likkennaan, bare huuphe oosuwaa xalalaan ammanettiyaawaa demmana. \v 5 Ayissi gooppe, asay ubbay huuphiyan huuphiyan bareppe naagettiyaawaa oothana bessee. \p \v 6 Shin Xoossaa qaalaa tamaariyaawe barew de7iyaa lo77obaa ubbaa barena tamaarissiyaawaanna shaakko. \p \v 7 Hinttentta hinterekka cimmoppite. Ooninne Xoossaa bolla qilliiccanaw danddayenna; ayissi gooppe, asay bare zeriyaawaa zarethiide qoycana. \v 8 Bare ashuwaa amuwan zeriyaawaa gidooppe, ashuwaa amuwaappe hayquwaa qoycana. Shin Xoossaa Ayyaanan zeriyaawaa gidooppe, Xoossaa Ayyaanaappe medhinaa de7uwaa qoycana. \v 9 Ane lo77o oosuwaa oothanaw minnoytte. Ayissi gooppe, nuuni minni oothooppe, qoyciyaa wodii sinthappe yaanawaa. \v 10 Hewaa gidooppe ha oothanaw nuuni danddayiyaawaan, asaa ubbaw lo77obaa oothoytte; shin ubbaappe aathiide, nuunanna ammanuwan de7iyaawanttoo lo77obaa oothoytte. \s Wurssethaa Zoriyaanne Sarotaa \p \v 11 Taani ta kushiyan, ay mala wolqqaama pidolatuwan, hawaa hinttenttoo xaafaadditantto be7ite. \v 12 Asaa sinthan lo77iide beettanaw koyyiyaa ubbatuu, hintte qaxxarettana mala koyyiino; shin hewaa unttunttu oothiyaawe barenttoo Kiristtoosa masqqaliyaa diraw yederssettennaan attana xalalaassa. \v 13 Ayissi gooppe, unttunttu hintte qaxxaretteeddawaan ceeqettanaw hinttentta qaxxarettino giinoppe attin, haray atto qaxxaretteeddawanttukka barenttu huuphew Muse higgiyaa naagikkino. \p \v 14 Shin alami taw kaqettina, taanikka alamew kaqetteedda Yesuusi Kiristtoosa masqqaliyaappe attin, taani ceeqettiyaabay harabay taappe haakko. \v 15 Ayissi gooppe, Kiristtoosi Yesuusan ooratha medhetaa gidiyaawe maaddeeppe attin, qaxxarettinakka qaxxarettennaan agginakka aynne maaddenna. \v 16 Ha wogaan hamettiyaa ubbatuwaa bollaninne Xoossaa asaa ubbaa bolla, sarotethaynne maarotethay gido. \p \v 17 Taani Yesuusaw mayteedd mallaa ta bollan tokkeedda diraw, hawaappe sinthaw itti asaykka taana metoothoppo. \p \v 18 Taanaadan ammaniyaawanttoo, nu Godaa Yesuusi Kiristtoosa aadho keekatethay hinttenttunna gido. Amen77i.