\id ACT - DAWRO \ide UTF-8 \h Kiitetteeddawanttu Oosuwaa \toc3 Kit \toc2 Kiitetteeddawanttu Oosuwaa \toc1 Kiitetteeddawanttu Oosuwaa \mt1 Yesuusi Kiitteeddawanttu \mt2 Oosuwaa \imt Geluwaa \ip Yesuusi kiitteeddawanttu oosuwaa geetettiyaa maxaafay, Luuqaasa mishiraachchuwaa kaalliide xaafetteedda maxaafaa. Aw de7iyaa huuphe qofay koyro Yesuusa kaalleedda asatuu Geeshsha Ayyaanaan kaalesettiide, aabaa odiyaa mishiraachchuwaa qaalaa “Yeerusalaamen, Yihudaa gadiyaa ubbaan, Sammaaryan, sa7aa gaxaa gakkanaw” mishiraachchuwaa qaalaa wooti gadiyaa ubbaa gatheeddentto odanaassa (Kit 1:8). Maxaafay Kiristtinnaa ammanuu Ayihuda asatuwaa giddon doomettiide, kumentha alamiyaan de7iyaa asaa ubbaa ammanuwaa gidana gakkanaw waani aakkeeddentto odiyaa taarikiyaa. Xaafii, ammaniyaa asatuu Roomaa kawutethaa olanaw garssanna maqqettiyaa asaa gidennawaanne Kiristtinnaa ammanuu Ayihudatuwaa ammanuwaa kumentha udiyaawaa gidiyaawaa erissanaw darissi daaburiide ootheedda. \ip Yesuusi Kiitteeddawanttu Oosuu Yesuusabaa odiyaa mishiraachchuwaa qaalay gakkiyaa sa7ay wodiyaan wodiyaan aakki aakki biyaawaanne woosa golli eqqeeddawaa qonccissiyaawaa heezzu huuphe saan shaakkanaw danddayettee: \ip 1@ Kiristtinnaa ammanuu Yesuusi saluwaa pude bi simmina doometteeddabaa; \ip 2@ Israa7eeliyaa gadiyaa ubbaa gakkeeddabaanne \ip 3@ Roome gujjiide Meediteraaniyaa Abbaa yuushshuwaan de7iyaa gadiyaan aakkeeddawaa odee. \ip Yesuusi Kiitteeddawanttu Oosuwaa maxaafan daroppe erettowe Geeshsha Ayyaanaa oosuwaa gidishshin, Phenxxeqostte gallassi Yeerusalaamen de7iyaa ammaniyaawanttu bolla wolqqaappe I wodhdheeddawaa, hawaadankka maxaafaa giddon odetteedda oosatuwaa ubbaan beetteeddawaadan, Geeshsha Ayyaanay woosa golliyaanne woosa golliyaa kaalethiyaawantta kaaletheeddawaanne minisseeddawaa gujjiide odee. Beni wode oosettiyaa Kiristtinnaa kiitay dumma dumma odeedda qaalaa giddoppe maxi kessina, qanthaan shiiqeedda. Yesuusi Kiitteeddawanttu Oosuwaa giddon poletteedda kiitatuukka he oosuu ammaniyaa asaa de7uwaaninne ammaniyaawanttu ittippetethaan de7iyaa wolqqay ay keenaa darentto odee. \iot Shemppatuwaa Ubbatuwassi Imetteedda Qantha Qofatuwaa \io1 Markkatethaw giiguwaa (1:1-26) \io1 Wursethaan Yesuusi immeedda azazuwaanne hidootaa (1:1-14) \io1 Yihudaa kotaa geleeddawaa (1:15-26) \io1 Yeerusalaamen osetteedda markkatethaa (2:1-8:3) \io1 Yihudaaninne Sammariyaan osetteedda markkatethaa (8:4-12:25) \io1 Phawuloosi kiitetteedda oosuwaabaa (13:1-28:31) \io1 Phawuloosi kiitetteedda oosuwaassi koyro hametaa (13:1-14:28) \io1 Yeerusalaame shiiquwaa (15:1-35) \io1 Phawuloosi kiitetteedda oosuwaassi laa7etho hametaa (15:36-18:22) \io1 Phawuloosi kiitetteedda oosuwaassi heezzentho hametaa (18:23-21:16) \io1 Yeerusalaamen, Qeesariyaaninne Roomen haneedda Phawuloosa qashuwaa (21:17-28:31) \c 1 \p \v 1-2 Toofiloosaa, \x - \xo 1:1-2 \xo*\xt Luq 1:1-4\xt*\x* Yesuusi saluwaa beedda gallassay gakkanaw, oothanawunne tamaarissanaw doommeeddawaa ubbabaa taani ta koyro maxaafaan \f + \fr 1:1 \fr*\fq ta koyro maxaafaan: \fq*\ft Luuqaasa Mishiraachchuwaa Maxaafaa.\ft*\f* xaafaaddi. Saluwaa baanaappe kase I bare dooriide kiitteeddawantta Geeshsha Ayyaanaan azazeedda. \v 3 I bare kiitteeddawanttoo oytamu gallassaa beettiiddinne qassi Xoossaa kawutethaabaa unttunttoo odiidde, bare waayyiyaappe guyyiyan, hayquwaappe denddeeddawaa sidhe baynnaan loythi ammanthiide, barena unttuntta besseedda. \v 4 Unttunttunna ittippe de7iidde, unttuntta hawaadan yaagiide azazeedda; “Yeerusalaameppe kesoppite; shin hinttenttu Taappe siseedda Ta Aabbu hinttenttoo immana giide hidooteeddawaa naagite. \x - \xo 1:4 \xo*\xt Luq 24:49\xt*\x* \v 5 Ayissi gooppe, Yohaannisi haathaan xammaqeedda; shin guutha wodiyaappe guyyiyan, Geeshsha Ayyaanaan hinttenttu xammaqettanita” yaageedda. \s Yesuusi Saluwaa Beedda \r (Mar 16:19-20; Luq 24:50-53) \p \v 6 Yesuusi kiitteeddawanttu Yesuusanna gaketteedda wode A, “Godaw, ha wodiyaan Israa7eelatuwassi kawutethaa zaaranii?” yaagiide oochcheeddino. \p \v 7 Yesuusi unttuntta, “Ta Aabbu bare godatethaan keereedda agenaanne wodiyaa hinttenttu eranaassa gidenna. \v 8 Shin Geeshsha Ayyaanay hinttenttu bolla wodhdhiyaa wode, wolqqaa hinttenttu akkanita; yaatiide Yeerusalaameninne Yihudaa gadiyaa ubbaan, Sammaariyaaninne gadiyaa gaxaa ubbaa gakkanaw Taw markkattiyaawantta gidanita” yaageedda. \p \v 9 Hewaa geeddawaappe guyyiyan, unttunttu xeellishshin, dhoqqu dhoqqu giidde, saluwaa biina, unttunttu ayfiyaappe shaarii A gentheedda. \p \v 10 Yesuusi bollaw denddiyaa wode, unttunttu saluwaa caddi xeellishshin, bootha mayuwaa mayyeedda laa77u asatuu ellekka unttunttu matan eqqiide, \v 11 “Galiilaa asatoo, saluwaa xeelliidde, hinttenttu ayissi eqqeedditee? Ha hinttenttuppe saluwaa beedda Yesuusi saluwaa biyaawaa hinttenttu be7eeddawaadankka, simmiide yaanawaa” yaageeddino. \s Yihudaa Kotaa Maatiyaasi Dooretteedda \r (Mat 27:3-10) \p \v 12 Hewaappe guyyiyan, Yesuusi kiitteeddawanttu Debre Zayte geetettiyaa Wogaraa mithaa deriyaappe Yeerusalaame simmeeddino. Wogaraa mithaa derii Yeerusalaameppe itti kiilo mitiriyaa keena. \v 13 Yesuusi kiitteeddawanttu Yeerusalaame geliide, barenttu de7iyaa sa7aa dhoqqaa pude keseeddino; yaa keseeddawanttu sunthay Phexiroosa, Yohaannisa, Yayiqooba, Inddiraasa, Piliphphoosa, Toomaasa, Barttalamoosa, Maatoossa, Ilppiyoosa na7aa Yayiqooba, bare gadiyaassi seelettiyaa \f + \fr 1:13 \fr*\fq bare gadiyaassi seelettiyaa: \fq*\ft Ha sunthay kaallappe Roome asaanna eqettiide oletteedda Ayihude asaassi imetteeddawaa.\ft*\f* Simoonanne Yayiqooba na7aa Yihudaa. \v 14 Hawanttu ubbatuu maccawanttunna, Yesuusa dayi Mayraamminnanne Yesuusa ishatuwaanna ubbay itti wozanaa gidiide, ubba wode ittippetethaan woossaw shiiqiino. \p \v 15 He wode, Phexiroosi xeetanne laatama gidiyaa ammaniyaa asaa shiiquwaan ittippe de7iyaa bare ishatuwaa giddon denddi eqqiide, hawaadan yaageedda; \v 16 “Taanaadan ammaniyaawanttoo, Yesuusa oyqqeeddawantta kaaletheedda Yihudaabaa Geeshsha Ayyaanay kase Daawite doonaan odeedda Xoossaa maxaafaa qaalay polettanaw bessee. \v 17 Ayissi gooppe, Yihudaa Asqqorootu nuunanna de7ee; qassi nuunanna ittuwaa gidi paydettiide oosuwaa baggay de7ana mala dooretteedda” yaageedda. \p \v 18 Yihudaa Asqqorootu bare iita oosuwan demmeedda miishshaan gadiyaa shammeedda; sinthaw guufanniide kunddina, A uluu gidduwaappe daaketteedda; A maraccii ubbaykka karew phulxxetti kesi aggeedda. \v 19 Yihudaa bolla haneeddawaa Yeerusalaamen de7iyaa asay ubbay siseedda; hewaa diraw, he gadiyaa barenttu qaalaan Akelddaamaa giide suntheeddino; hewaa bilethay suuthaa gadiyaa giyaawaa. \p \v 20 Phexiroosi odiidde, “Ayissi gooppe, Mazimuriyaa Maxaafaan, \x - \xo 1:20 \xo*\xt Maz 69:25; 109:8\xt*\x* \q1 ‘A golli mela atto; \q2 ooninne hewaan de7oppo’ \m qassi \q1 ‘A sunthatethaakka haray akko’ \m geetettiide xaafetteedda. \v 21-22 Hewaa diraw, itti asay Godaa Yesuusa dendduwaa markkattanaw, nuunanna gakettanaw bessee; Yohaannisi xammaqeedda wodiyaappe doommiide, Yesuusi nuuppe saluwaa beedda wodii gakkanaassi, Godaa Yesuusi nuunanna hametteedda wodiyaa ubbaan I nuunanna de7iyaawanttuppe ittuwaa gidi sunthettanaw bessee.” \p \v 23 Hewaappe guyye ammaniyaa asay dooruwaassi Yosxxoosa giyaa Barssaabaa geetettiyaa Yooseefanne Maatiyaasa laa77uwaa esseeddino. \v 24-25 Hewaappe guyyiyan, Xoossaa woossiidde, “Ubbaa wozanaa eriyaa Godaw, Yihudaa Asqqorootu baresaa baanaw yeggiide beedda oosuwaanne Yesuusi kiitteedda oosuwaa hadaraa akkanaadan, ha laa77u asatuwaappe ittuwaa neeni dooreeddawaa nuuna bessa” yaageeddino. \v 26 Unttunttun saamaa yeggeeddino; saamay Maatiyaasa bollan wodhdhina, Maatiyaasi Yesuusi kiitteedda tammanne itti kiitettawanttunna paydetteedda. \c 2 \s Yesuusa Kaalliyaawanttu Bolla Geeshsha Ayyaanaa Wodhethaa \p \v 1 Phenxxeqostte \f + \fr 2:1 \fr*\fq Phenxxeqostte: \fq*\ft Ayihudiyaa asay Paasigaa Baalaa bonchchoodeppe ishatamu gallassay aadhdhi simmina bonchchettiyaa zarggaa qoychchaa baalaa geetettiyaawaa.\ft*\f* giyaa gallassay gakkeedda wode, ammaniyaawanttu ubbatuu ittippe gidiide, ittisaa shiiqi de7ishshin, \x - \xo 2:1 \xo*\xt Wog 23:15-21; Zar 16:9-11\xt*\x* \v 2 wolqqaama gotuwaadan guummiyaa gunthay wozanaa aathennaan saluwaappe yiide, unttunttu utteedda golliyaa ubbaa kumeedda. \v 3 Qassi tamaa lacuwaadan poddugiyaawe unttunttoo beettiide, shaaketti shaaketti, unttunttu ubbaa bolla wodhdheedda. \v 4 Unttunttu ubbaan Geeshsha Ayyaanay kumiide, dumma dumma qaalaan haasayana mala, unttuntta danddayissina, haasayaa doommeeddino. \p \v 5 Sa7aan de7iyaa asaa zerethaa ubbaappe yiide, Xoossaw yayyiyaa ittippe de7iyaa Ayihudatuu Yeerusalaamen de7iino. \v 6 Ha gunthaa siseedda wode, asay ubbay shiiqeedda; unttunttu barenttu qaalaan qaalaan haasayishshin siseedda diraw, giyaawaa dhayeeddino. \p \v 7 Asay ubbay maalalettiiddenne hawe oorathabaa giidde, “Be7ite; ha haasayiyaawanttu ubbatuu Galiilaa asatuwaa gidikkinoo? \v 8 Yaatina, nuuni nu yeletteedda gade qaalaan unttunttu haasayishshin waaniide siseettoo? \v 9 Nuuni Phartte asatuu, Meedoone asatuu, Elaameexe asatuu, laa77u shaafatuwaappe gidduwan de7iyaawanttu, Yihudaan, Qaphphadooqiyan, Phanxxoossan, Iisiyan, \v 10-11 Pirggiyan, Phinifiliyan, Gibxen, Qereena baggan de7iyaa Liibiyaa woradatuwan de7iyaawanttu, Roomeppe yeedda immathatuu, Ayihudatuu, Ayihudatethaw laametteedda nuuppe amareeddawanttu, Qarixxeese asatuunne, Arabiyaa asatuu, Xoossay ootheedda wolqqaama oosuwaa nu qaalaan unttunttu haasayishshin siseeddo” yaageeddino. \v 12 Ubbaykka maalalettiide, yewuu barenttoo gelennaan ixxina barenttu giddon, “Laa hawe waagiyaawee?” yaageeddino. \v 13 Shin hara asatuu ammaniyaawanttu bollan Qilliicciidde, “Hawanttu ushiide mathotteeddino” yaageeddino. \s Phexiroosa Haasayaa \p \v 14 Shin Phexiroosi, Yesuusi kiitteedda hara tammanne itti kiitettowanttunna denddi eqqiide, bare kooshshaa dhoqqu oothiide, unttunttoo hawaadan yaagi odeedda; “Ayihudatoo, qassi Yeerusalaamen de7iyaa ubbatoo, taani odiyaawaa sisite. Hawe hinttenttoo eretto; hinttenttu qoppiyaawaadan, hawanttu mathottibeykkino. \v 15 Ayissi gooppe, wonttaappe biro heezzu saate gidee. \v 16 Shin hawe Nabiyaa Iyu7eel haasayeeddawaa. \q1 \v 17 “I haasayiidde, ‘Xoossay hawaadan yaageedda; \q2 wodiyaa wurssethaan hawaadan hananawaa. \q1 Taani asaa ubbaa bollan ta Ayyaanaa gussana. \q2 Hinttenttu attuma naanaynne hinttenttu macca naanay \q2 timbbitiyaa odanawantta. \q1 Hinttenttu wodalla naanaykka saxaa be7anawantta; \q2 hinttenttu cimatuukka akumuwaa akumettanawantta. \x - \xo 2:17 \xo*\xt Iyu 2:28-32\xt*\x* \q1 \v 18 He gallassatun ta attuma qoomatuwaa bollaninne \q2 ta macca ashikkaratuwaa bollan \q2 Taani Ta Ayyaanaa gussana. \q1 Hewaappe guyye unttunttu timbbitiyaa odanawantta. \q1 \v 19 Qassi Taani bolla saluwan oorathabaa, \q2 garssa sa7ankka malaataa bessana. \q2 Suuthay, tamaynne shaariyaadan \q2 kammeedda cuway de7ana. \q1 \v 20 Wolqqaamanne bonchcho gideedda Godaa gallassay \q2 gakkanaappe kase away dhumaana; \q2 agenaykka suuthaa malatana. \q1 \v 21 He wode hawaadan hananawaa; \q1 Godaa sunthaa xeesiyaa ooninne attana’ \m yaageedda. \p \v 22 “Israa7eeliyaa asatoo, ha qaalaa sisite; Naazireetiyaa Yesuusi hinttenttu giddon Xoossay barenan ootheedda wolqqaama oosuwan, oorathabaaninne malaatan hinttenttoo dhiishisseedda asa; hewaa hinttenttukka eriita. \v 23 Yesuusi hinttenttoo imettana mala, Xoossay kase bare sheniyaaninne bare eraan bare qofaa qachchi wotheedda; yaatina, A hinttenttu nagaranchchatuwaa kushiyan masqqaliyaa bolla misimaariyan dhishissiide, kaqissi wodhisseeddita. \v 24 Shin hayquu Yesuusa oyqqanaw danddayibeenna diraw, Xoossay hayquwaa seelaa aappe dhayissiide, A dentheedda. \v 25 Ayissi gooppe, Daawite Yesuusabaa hawaadan yaageedda; \q2 ‘Taani metootennaadan, \q2 Goday ta ushechchaan de7iyaa diraw, \q taani ubba wode Godaa ta matan be7ay. \x - \xo 2:25 \xo*\xt Maz 16:8-11\xt*\x* \q1 \v 26 Hewaa diraw, ta wozanay nashetteedda; \q2 ta inxxarssankka nashechchay kumeedda. \q2 Qassi ta bollaykka lo77o de7ana giide, \q2 nashechchaan naagee. \q1 \v 27 Ayissi gooppe, ta shemppuwaa \q2 Si7ooliyan aggakka. \q2 Qassi ne Geeshsha Na7aa anhaakka wooqethakka. \q1 \v 28 Neeni taana de7uwaa ogiyaa erssaadda. \q2 Neeni taananna de7iyaawaan \q2 taani darii nashettay’ \m yaageedda. \p \v 29 “Ishatoo, nu aawatuwa kaappuwaa Daawitebaa taani hinttenttoo geeshshaade odanaw bessee; Daawite hayqqiide moogetteedda; A duufuu hachche gakkanawukka nu matan de7ee. \v 30 Daawite Nabiyaa gideedda dirawunne Xoossay A naanaa zerethaappe ittuwaa A kawutethaa oydiyaan utissanaw aw caaqqeeddawaa ereedda diraw, \x - \xo 2:30 \xo*\xt Maz 132:11; 2Sa 7:12-13\xt*\x* \v 31 Kiristtoosa dendduwaa sinthaw xeelliide, ‘A shemppuu Si7ooliyan attibeenna; A bollaykka wooqqibeenna’ giide odeedda. \p \v 32 “Xoossay Yesuusa hayquwaappe dentheeddawaassi nuuni ubbay markka. \v 33 Hewaa diraw, Xoossay bareppe ushechcha baggan \f + \fr 2:33 \fr*\fq ushechcha bagga: \fq*\ft Guussay bonchchuwaanne wolqqaa bessiyaa sa7aa.\ft*\f* A dhoqqu dhoqqu udiide, aw Geeshsha Ayyaanaa immana geeddawaadan, Geeshsha Ayyaanaa akkiide, hawaa hinttenttu ha77i be7iyaawaanne sisiyaawaa nu bolla gusseedda. \v 34-35 Ayissi gooppe, Daawite bare huuphew saluwaa kesibeenna; shin yaageedda; \q ‘Goday ta Godaa; “Taani ne morkketuwaa \q2 neeni gediyaan yedhdha eqqiyaawaa oothana gakkanaw \q hawaan taappe ushechcha bagganna utta” geedda’ \m yaageedda. \x - \xo 2:34-35 \xo*\xt Maz 110:1\xt*\x* \p \v 36 “Hewaa diraw, Xoossay masqqaliyaa bolla misimaariyan ha hinttenttu dhishiide kaqqeedda Yesuusa Godanne Kiristtoosa ootheeddawaa Israa7eeliyaa asaa zerethay ubbay tumuppe ero” yaageedda. \p \v 37 Asay Phexiroosi geeddawaa siseedda wode, asaw wozanay daroppe boshettina, Phexiroosanne Yesuusi kiitteedda haratuwaa, “Nu ishatoo, yaatina nuuni ayaa udanee?” yaageeddino. \p \v 38 Phexiroosi unttuntta, “Hinttenttu nagaray atto geetettana mala, nagaraappe simmiide, hinttenttu huuphiyan huuphiyan Yesuusi Kiristtoosa sunthan xammaqettite. Xoossay immiyaa Geeshsha Ayyaanaa hinttenttu akkana. \v 39 Ayissi gooppe, Xoossay immana geedda qaalay hinttenttussa, hinttenttu naanatuwassanne Goday nu Xoossay barekko xeesiyaa haakuwaan de7iyaawanttu ubbaassa” yaageedda. \p \v 40 Phexiroosi unttunttoo qaalaa haraakka gujji markkattiide, “Ha wodiyaa geella asaappe hinttenttu huuphiyaa ashshite” yaagiide zoreedda. \v 41 Phexiroosi odeeddawaa akkeeddawanttu xammaqetteeddino; he gallassi heezzu sha77a gidiyaa asay ammaneeddino. \v 42 Unttunttu Yesuusi kiitteeddawanttu timirttiyaan, ittippetethaan ukithaa menthi miyaawaaninne Xoossaa woosan gencciino. \s Ammaniyaa Asay Ishatethaaninne Ittippetethaan De7iyaa De7uwaa \p \v 43 Yesuusi kiitteeddawanttu kushiyan daro oorathabaynne malaatatuu oosettina, asaa ubbaa yashshay oyqqeedda. \v 44 Ammaneedda ubbatuu ittippe de7iino; qassi barenttoo de7iyaabaa ubbaakka ittippe shaakki akkeeddino. \v 45 Unttunttu barenttu gadiyaanne barenttoo de7iyaabaa zali77i zali77iide, oonanne koshsheedda keena miishshaa ubbaw shaakkeeddino. \v 46 Qassi ubba gallassi, itti wozanaa gidiide, Geeshsha Golliyaan paccennaan gakettiide, barenttu golle golle xeesettiide nashechchaaninne pashikka wozanaan qumaa miino. \v 47 Xoossaa galatiidde, asaa ubbaan sabetteeddino. Qassi Goday ammani attiyaawantta gallassi gallassikka unttunttu bolla gujjee. \c 3 \s Itti Wobba Bitani Paxeedda \p \v 1 Itti gallassi, Phexiroossinne Yohaannisi Xoossaa woossanaw udduppu saatiyaan Geeshsha Golliyaa beeddino. \v 2 Yelettoodeppe doommiide, gundda gidiide de7iyaa itti bitani Geeshsha Golliyaa geliyaa asaappe miishshaa woossanaw, ubba gallassi darii lo77a giyaa Geeshsha Golliyaa penggiyan asay afiide wothiyaawe de7ee. \v 3 He wobba bitani, Phexiroossinne Yohaannisi Geeshsha Golliyaa gelana hanishshin be7iide, miishshaa unttuntta woosseedda. \p \v 4 Phexiroosi Yohaannisanna A caddi xeelliide, “Nuukko haa xeella” yaageedda. \v 5 Wobba bitani unttunttuppe ittibaa akkanaw koyyiide, unttunttukko xeelleedda. \v 6 Shin Phexiroosi A, “Taw miishshay baawa; shin taw de7iyaabaa taani new immana; Naazireetiyaa Yesuusi Kiristtoosa sunthan denddaade hametta” yaageedda. \p \v 7 Yaatiide, wobba bitaniyaa bare ushechcha kushiyan oyqqiide, pude dentheedda; ellekka A gediinne meeshi meqethay minnii aggeedda. \v 8 Bitani pude guppiide, denddi eqqeedda; yaanne haanne hametaa doommeedda. Hewaappe guyyiyan hamettiidde, guppiiddinne Xoossaa galatiidde, unttunttunna ittippe Geeshsha Golliyaa geleedda. \p \v 9 I hamettishshiinanne Xoossaa galatishshin, asay ubbay A be7eedda. \v 10 Yaatiide, miishshaa woossanaw darii lo77a giyaa Geeshsha Golliyaa penggiyaan utteeddawe A gideeddawaa akeekeeddino; I haneeddawaa be7iide maalaletteeddino. \s Phexiroosi Geeshsha Golliyan Haasayeedda Haasayaa \p \v 11 Bitani Phexiroosanne Yohaannisa oyqqi utteedda wode, asay ubbay maalalettiide, Solomone baranddaa \f + \fr 3:11 \fr*\fq Solomone baranddaa: \fq*\ft Geeshsha golliyaa away doliyaa sintha bagganna cora asay shiiqiyaa adussanne aako sa7aa.\ft*\f* giyaasan ittippe unttunttukko woxxeeddino. \v 12 Phexiroosi asaa be7eedda wode unttunttoo yaageedda; “Israa7eeliyaa asatoo, ayissi hawoo maalalettiitee? Woy ayissi nuuna caddi xeelliitee? Nuuni nu wolqqaan woy Xoossaa malatiyaawaan ha bitaniyaa hametheeddawaa hinttenttoo malatii? \v 13 Abraahaamo Xoossay, Yisaaqa Xoossay, Yayiqooba Xoossay, nu aawatuwa Xoossay, hinttenttu aathi immeeddawaa Philaaxoosi billanaw qoppi utteedda wode, hinttenttu A sinthan, ‘Nuuni A erokko’ geedda bare Na7aa Yesuusa bonchcheedda. \v 14 Shin hinttenttu geeshshaanne xilluwaa, ‘Nuuni A erokko’ giide, shemppuwaa wodheeddawaa A diraa hinttenttoo billanaw Philaaxoosa woosseeddita. \v 15 De7uwaa immiyaawaa hinttenttu wodheeddita; shin Xoossay hayquwaappe A dentheeddawaassi nuuni markka. \v 16 Ha wobba bitaniyaa Yesuusa sunthaa wolqqay minisseedda; hinttenttu be7iyaawenne eriyaawekka I A sunthan ammaniyaawaan oosetteedda; ha hinttenttu ubbaa sinthan A hawaadan loytheeddawe, Yesuusa I ammaniyaawaa. \p \v 17 “Ha77ikka taanaadan ammaniyaawanttoo, hinttenttukka hinttentta kaalliyaawanttudan, erennaan ootheeddawaa taani eray. \v 18 Shin Xoossay beni, nabatuwaa ubbatuwaa doonaan, ‘Kiristtoosi waayyettana bessee’ yaagiide odeedda; bare odeeddawaakka hewaadan poleedda. \v 19-20 Simmi Xoossay hinttenttu nagaraa maaranaadan, Godaa matappe ayyaanaa minotethaa wodii hinttenttoo yaanaadaaninne Xoossay Yesuusi Kiristtoosa kase hinttenttoo odettowaadan yeddanaadan, hinttenttu nagaraa paaxiide Xoossaakko simmite. \v 21 Xoossay geeshshaa gideedda bare nabatuwaa doonan benippe doommiide haasayeeddawaadan, ubbabay ooraxxiyaa wodii gakkanaw, Yesuusi saluwan gami77anaw bessee. \v 22 Muse, ‘Goday Xoossay, hinttenttu zariyaa giddoppe hinttenttoo taanaadan nabiyaa denthana; hinttenttu I giyaawaa ubbaa sisite. \x - \xo 3:22 \xo*\xt Zar 18:15,18\xt*\x* \v 23 He nabii odiyaawaa sisenna asay ooninne asaa giddoppe shaaketti dhayo’ yaageedda. \x - \xo 3:23 \xo*\xt Zar 18:19\xt*\x* \p \v 24 “Qassi Saameelappe doommiide, aappe kaalla denddeedda nabatuu ubbatuu, ha wodiyaabaa odeeddino. \v 25 Hinttenttu nabatuwaa naanaa; qassi Xoossay Abraahaamossi, ‘Sa7aan de7iyaa asaa ubbaa taani ne zerethaa bagganna anjjana’ yaagiide nu aawatuwanna caaqqeedda caaquwaa laattiyaa naanaa. \x - \xo 3:25 \xo*\xt Dom 22:18\xt*\x* \v 26 Xoossay hinttentta ubbatuwaa hinttenttu iita oosuwaappe zaariide anjjana mala, bare Qoomaa \f + \fr 3:26 \fr*\fq Qoomaa: \fq*\ft Xoossaa Aawuwan dooretteedda Na7aa.\ft*\f* denthiide, hinttenttoo koyro yeddeedda” yaageedda. \c 4 \s Phexiroossinne Yohaannisi Ayihudatuwaa Shanggatuwaa Sintha Shiiqeeddino \p \v 1 Phexiroossinne Yohaannisi asaassi odishshin, qeesatuwaa kaappatuu, Geeshsha Golliyaa wottaaddaratuwaa azaziyaawenne Saduuqaawanatuu, \v 2 unttunttu asaa tamaarissiyaa dirawunne hara asatuu hayquwaappe denddanawoo markka gidana mala, Yesuusi hayquwaappe denddeeddawaa odeedda diraw, darii yilotiide, unttunttukko yeeddino. \v 3 Unttuntta oyqqiide, sa7ay omarssidiggo diraw wonttanaassi qasho golle gelisseeddino. \v 4 Shin qaalaa siseeddawanttuppe coratuu ammaneeddino; attuma asaa payduu ichcheshu sha77a keena gideedda. \p \v 5-6 Wonttetha gallassi, unttuntta mooddiyaawanttu, Ayihuda asaa cimatuu, Muse higgiyaa tamaarssiyaawanttu, qeesatuwaa ubbatuwaa kaappatuu Haanni, Qayaafi, Yohaannisi Iskkinddirinne qeesatuwaa ubbatuwaa kaappatuwaa dabbatuu ubbay Yeerusalaamen shiiqeeddino. \v 7 Yesuusi kiitteeddawantta barenttu gidduwan essiide, “Ayaa wolqqaan woy O sunthan hawaa hinttenttu ootheedditee?” yaagiide oochcheeddino. \p \v 8 He wode Phexiroosi barenan Geeshsha Ayyaanay kumina, unttuntta hawaadan yaageedda; “Asaa kaalethiyaawanttoo, Ayihuda asaa cimatoo, \v 9 hachche ha hargganchcha bitaniyaassi oosetteedda lo77o oosuwaabaanne I waani paxeeddentto, hinttenttu nuuna oochchooppe, \v 10 masqqaliyaa bolla misimaariyan hinttenttu dhishiide kaqqina, Xoossay hayquwaappe dentheedda Naazireetiyaa Yesuusi Kiristtoosa sunthan ha bitani paxiide, hinttenttu sinthaan eqqeeddawe hinttenttu ubbaassinne Israa7eeliyaa asaa ubbaw eretto. \v 11 Golliyaa keexxiyaawanttu hinttenttu kadhiide ixxeedda tuussay golliyaa ubbaa tookkiyaa koshshiyaa tuussaa gideedda. \x - \xo 4:11 \xo*\xt Maz 118:22\xt*\x* \v 12 Asay atotethaa Yesuusa bagganna demmanaappe attin, hara O baggannanne demmenna; nuuni A sunthan oothanaw bessee; ayissi gooppe, Xoossay saluwaappe garssan asaassi immeedda hara sunthay baawa” yaageedda. \rem fig 14 fig* \p \v 13 Shiiquwaa asay Phexiroossinne Yohaannisi xaleedda xalaa be7eedda wode, unttunttu tamaaribeenna coo asaa gideeddawaa akeekiide maalaletteeddino; unttunttu Yesuusanna de7iyaawaakka ereeddino. \v 14 Qassi paxeedda bitani Phexiroossannanne Yohaannisanna eqqeeddawaa asay be7iide, giyaawaa dhayeeddino. \v 15 Shin Phexiroossinne Yohaannisi shiiquwaappe kare kesana mala asay azaziide, bare giddon zorettiide, \v 16 “Ha asatuwaa ayaa udanee? Ayissi gooppe, unttunttu kushiyan oosetteedda wolqqaama malaatatuu Yeerusalaamen de7iyaa ubbaw beetteedda. Nuuni hewaa erokko gaanaw danddayokko. \v 17 Shin yewuu asaw laalettenna mala, hawaappe sinthaw ha asatuu Yesuusa sunthaa oossinne odennaadan, minissiide unttuntta, ‘Hinttena erite’ goytte” yaageeddino. \p \v 18 Unttunttu xeesiide, Yesuusa sunthaa mulekka denthenaadaninne aabaa tamaarissennaadan azazeeddino. \v 19 Shin Phexiroossinne Yohaannisi zaariide, “Xoossaw eeno giyaawaa aggiide, hinttenttoo eeno giyaawe Xoossaa sinthan lo77enttonne ane hintte pirddite. \v 20 Ayissi gooppe, nuuni be7eeddabaanne siseeddabaa odennaan agganaw danddayokko” yaagiide shiiqeedda asaw odeeddino. \p \v 21 Shiiqeedda asay unttuntta muranaw gaasottiyaabay dhayina, laa7ethuwaa darissi palumettiide, haneeddabaw asay ubbay Xoossaa galatiyaa diraw, unttuntta billiide yeddeeddino. \v 22 He harggiyaappe pathiyaa malaatatuu aw oosetteedda bitani yelettoodeppe laythay aw oytamuwaappe aadhdheedda. \s Yesuusi Kiitteeddawanttunne Hara Ammaniyaa Asatuu Dhuma Wode Woosseedda Woosaa \p \v 23 Phexiroossinne Yohaannisi bilettiide, barenttu dabbatuwakko biide, qeesatuwaa kaappatuunne Ayihuda cimatuu barentta geeddabaa ubbaa unttunttoo odeeddino. \v 24 Unttunttu hewaa siseedda wode, itti wozana gidiide, Xoossaa hawaadan yaagiide woosseeddino; “Ubbaa Mooddiyaa Godaw, saluwaa, sa7aa, abbaanne unttunttu giddon de7iyaa ubbabaa medhdheeddawoo, \x - \xo 4:24 \xo*\xt Kes 20:21; Nah 9:6; Maz 146:6\xt*\x* \v 25 Neeni New oothiyaa nu aawuwaa Daawite doonaan Geeshsha Ayyaanan haasayaadde, \q ‘Ayihuda gidenna asay ayissi yiloteeddee? \q2 Qassi asay ayissi danbbennabaw maqqetteeddee? \q \v 26 Sa7aa kaatatuu giigetteeddino; \q gadiyaa mooddiyaawanttu Godaa bollaninne \q2 I okkeedda Kiristtoosa bolla ittippe denddeeddino’ \m yaagaade haasayaadda. \x - \xo 4:25-26 \xo*\xt 2:1-2\xt*\x* \p \v 27 “Ayissi gooppe, Heeroodisinne Phenxxenaawiyaa Philaaxoosi Ayihuda gidenna asaannanne Israa7eeliyaa asaanna, neeni okkeedda Kiristtoosa ne Geeshsha Na7aa Yesuusa bolla denddanaw, ha katamaan shiiqeeddawe tuma. \v 28 Qassi neeni ne wolqqaaninne ne sheniyaan hanana gaade qoppa utteeddabaa ubbaa oothanaw shiiqeeddino. \v 29 Ha77ikka Godaw, unttunttu naasiyaa xeella; nuuni neena kaalliyaawanttu, ne qaalaa kumentha qonccetethaan odanaadan, nuuna danddayissa. \v 30 Pathanaw ne wolqqaa bessa; qassi ne Geeshsha Na7aa Yesuusa sunthan oorathabaanne malaataa oosissa” giide woosseeddino. \p \v 31 Unttunttu Xoossaa woosseeddawaappe guyyiyan, he unttunttu shiiqeeddasay qaaxxeedda. Unttunttu ubbaan Geeshsha Ayyaanay kumina, Xoossaa qaalaa qonccetethaan odeeddino. \s Koyro Ammaneedda Asatuwaa Ittipetethaa De7uwaa \p \v 32 Ammaniyaawanttu ubbatuu qofaaninne wozanaan ittuwaa gideeddino. Unttunttu mehii ubbay ittippe de7iyaawaappe attin, barew de7eeddabaa ooninne barenttubaa gibeenna. \v 33 Yesuusi kiitteeddawanttu Godaa Yesuusi hayquwaappe denddeeddawaa wolqqaama wolqqaan markkattiino; qassi Xoossay unttunttoo ubbaw aadho keekatethaa darissiide immeedda. \v 34 Ammaniyaawanttu giddon metootanchchay ittuunne baawa; ayissi gooppe, biittay woy golli de7iyaawanttu ubbatuu zali77iide, akkeedda miishshaa ahiide, \v 35 Yesuusi kiitteeddawanttussi immiino; he miishshay asaw koshshiyaawaadan shaaketti, huuphiyan huuphiyan imettee. \p \v 36 Qophiroosa geetettiyaa saan yeletteedda Yooseefa giyaa Leewiyaa zarii ittuu de7ee; A sunthaa Yesuusi kiitteeddawanttu Barnaabaasa geeddino. Hewaa bilethay “Menthethiyaa Na7aa” giyaawaa. \v 37 Barnaabaasi barew de7iyaa gadiyaa zali77eedda miishshaa ahiide, Yesuusi kiitteeddawanttussi immeedda. \c 5 \s Hanaaniyaanne A Machchatti Saphphiiro \p \v 1 Itti Hanaaniyaa geetettiyaa bitani bare machchatti Saphphiirinna gadiyaa zali77eedda. \v 2 He zali77eedda miishshaappe bare machchatta erishshin ashshiide, attowaa Yesuusi kiitteeddawanttussi immeedda. \p \v 3 Shin Phexiroosi Hanaaniyaa, “Neeni Geeshsha Ayyaanaa cimmaade ne gadiyaa zali77eedda miishshaappe shaakka ashshana mala, xalahii ne wozanaan ayissi geleeddee? \v 4 Neeni zali77anaappe kase gadii newaa gidennee? Qassi neeni zali77a simminakka miishshay neessa gidennee? Yaatina, hawaa malabaa oothanaw ayissi ne wozanaan qoppaaddii? Neeni Xoossaw worddotowaappe attin, asaw worddotabeykka” yaageedda. \p \v 5 Hanaanii he qaalaa siseedda man77iyankka kunddiide hayqqi aggeedda; hewaa siseedda ubbay daro yayyeedda. \v 6 Wodalla asatuu soy geliide, A anhaa xaaxiide, karew kesi A moogeeddino. \p \v 7 Heezzu saate gidowaappe guyyiyan, Hanaaniyaa machchatta hewaa erennaan de7aadde gelaaddu. \v 8 Phexiroosi izo, “Hinttenttu gadiyaa hanni keena miishshaan zali77eedditee? Ane taw oda” yaageedda. \p Iza, “E hanni keena miishshaan zali77eeddo” yaagaaddu. \p \v 9 Phexiroosi mishiratto, “Neeninne ne asinay Godaa Ayyaanaa paaccanaw ayissi zoretteedditee? Be7a; ne asinaa moogeedda asatuu karen de7iino; ne anhaakka unttunttu kare kessana” yaageedda. \p \v 10 Mishiratta he man77iyankka Phexiroosa gediyaa matan kunddaade hayqqaa aggaaddu; wodalla asatuu geliyaa wode hayqqeeddawunno demmiide, kare kesseeddawaappe guyye, izi asinaa duufuwaa matan moogeeddino. \v 11 Ammaniyaa asaa ubbaynne hewaa siseedda hara asay ubbay darii yayyeedda. \s Yesuusi Kiitteeddawanttu Kushiyan Oosetteedda Oorathabatuwanne Maalalissiyaawantta \p \v 12 Yesuusi kiitteeddawanttu daro malaataanne oorathabaa asaa giddon oothiino; ammaniyaa ubbatuu Solomone baranddaan ittippe shiiqiino. \v 13 Hara asaappe unttunttunna gakettanaw haray atto ittuunne xalibeenna; shin asay unttuntta bonchchee. \v 14 Ammaniyaa attuma asaynne macca asay kasewaappe coray Godaassi gujettee. \v 15 Hewaa diraw, asay hargganchchatuwaa shanchchamaaninne saleenan qeri tookkiide, Phexiroosi hewaanna aadhdhiyaa wode haray atto, aw kuwenttonne unttunttuppe ittuwaa ittuwaa bollanna aadhdhana mala, katamaa ogiyaa doonaa kessiide wothee. \v 16 Qassi cora asay Yeerusalaame matan de7iyaa katamatuwaappe harganchchatuwanne iita ayyaanan oyqetteedda asatuwaa akki yeeddino; ubbatuukka paxeeddino. \s Yesuusi Kiitteeddawanttu Bolla Yedesay Denddeedda \p \v 17 Hewaappe simmina qeesatuwaa kaappuunne aananna de7iyaa Saduqaawanatuu ubbatuu Yesuusi kiitteeddawantta daro qanaatiide, unttunttu bolla denddeeddino. \v 18 Qassi Yesuusi kiitteeddawantta oyqqiide, ubba asaa qachchiyaa golliyaan yeggeeddino. \v 19 Shin Godaa kiitanchchay qamma qasho golle penggiyaa dooyyiide, Yesuusi kiitteeddawantta kare kessiide, \v 20 “Hinttenttu biide, Geeshsha Golliyan eqqiide, ha ooratha de7uwaa qaalaa ubba asaw odite” yaageedda. \v 21 Yesuusi kiitteeddawanttu hewaa siseedda wode, wonttumaathaan Geeshsha Golliyaa geliide, tamaarssanaw doommeeddino. \p Qassi qeesatuwaa kaappuunne aananna de7iyaawanttu yiide, shiiqeedda asaanna Israa7eeliyaa cimatuwaa ubbatuwaa ittippe xeesiide, Yesuusi kiitteeddawantta barenttu sintha ahana mala, wottaaddaratuwaa qasho golle kiitteeddino. \v 22-23 Shin wottaaddaratuu qasho golle biide, Yesuusi kiitteeddawantta demmibeykkino; guyye simmiide shiiqeedda asaw, “Nuuni biyaa wode qasho golle kariyaa daro minissi qachchina, naagiyaawanttukka penggiyaan eqqeeddawantta demmeeddo; shin nuuni qasho golliyaa dooyyiyaa wode, golle garssan haray atto itti asaynne baawa” yaageeddino. \v 24 Geeshsha Golliyaa wottaaddaratuwaa kiittiyaawenne qeesatuwaa kaappatuu hewaa siseedda wode, “Hawe waanuwashshaa? Qassi gidini aye hananddeeshsha?” yaagiide hirggeeddino. \p \v 25 Hewaappe guyyiyan, itti bitani unttunttukko yiide, “Be7ite; qasho golliyaan hintte qachcheedda asatuu Geeshsha Golliyan eqqiide, asaa tamaarissiino” yaagiide unttunttoo odeedda. \v 26 Geeshsha Golliyaa wottaaddaratuwaa azaziyaawe wottaaddaratuwaanna biide, Yesuusi kiitteeddawantta aheedda; shin unttunttu barentta asay shuchchan caddanawantta giide yayyeedda diraw, unttuntta loddaan aheeddino. \p \v 27 Unttunttu Yesuusi kiitteeddawantta ahiide, hewaa shiiqeedda shangguwaa sinthan essina, qeesatuwaa kaappuu unttuntta, \v 28 “Hinttentta nuuni he bitaniyaa sunthan tamaarissenna mala minissiide azazibeykkoo? Be7ite; hintte timirttiyaa Yeerusalaame katamaa ubbaa gatheeddita; qassi he bitaniyaa shemppuwaan nuuna oythanaw qoppiita!” yaagiide oochcheedda. \p \v 29 Phexiroossinne Yesuusi kiitteedda haranttu zaariide yaageeddino; “Nuuni asaw azazettanaappe Xoossaw azazettanaw bessee. \v 30 Masqqaliyaa bolla misimaariyan dhishi kaqqiide, hintte wodheedda Yesuusa nu aawatuwa Xoossay hayquwaappe dentheedda; \v 31 Israa7eelatuwassi nagaraappe simaanne nagaraa atto guussaa Yesuusi immana mala, Xoossay mooddiyaawaanne ashshiyaawaa A oothiide, bareppe ushechcha baggan dhoqqu dhoqqu ootheedda. \v 32 Hewaassi nuuni markka; qassi Xoossay barew azazettiyaawanttussi immeedda Geeshsha Ayyaanaykka markka” yaageeddino. \p \v 33 Shiiqeedda asay hewaa siseedda wode, daro yilotiide, Yesuusi kiitteeddawantta wodhanaw qoppeeddino. \v 34 Shin asaa ubbaan daro bonchchetteedda Gamaaliyaala geetettiyaa, higgiyaa tamaarissiyaa itti Parisaawii, shiiquwaan denddi eqqiide, Yesuusi kiitteeddawanttu guutha wodiyaa kare kesana mala \v 35 azaziide hewaan shiiqeedda asaa hawaadan yaageedda; “Israa7eeliyaa asatoo, hintte ha asatuwaa oothana qoppiyaawaan hinttentta naagite. \v 36 Ayissi gooppe, hawaappe kase wodiyaan Tewodaasa geettettiyaawe barena wolqqaama giide denddeedda; denddina oyddu xeetu gidiyaa asatuu aananna gaketteeddino; shin A wodhina, A kaalleedda ubbatuukka laalettiide, maaddenna asa gidiide atteeddino. \v 37 Hewaappe guyyiyan, asay paydettiyaa wode, Galiilaa Yihuday denddiide, daro asaa paannuwaa udiide kaaletheedda; shin aakka wodhina, A kaalleedda asay ubbay laaletteedda. \p \v 38 “Ha77ikka taani hinttenttoo oday; ha asatuwaappe shaakettite; unttuntta bochchoppite. Ayissi gooppe, ha qofaynne ha oosuu asay ootheeddawaa gidooppe dhayana. \v 39 Shin ha qofaynne ha oosuu Xoossaappe yeeddawaa gidooppe, hintte unttuntta dhayissanaw danddaykkita; ooni eri hawaa haniide Xoossaanna hintte iitettennaadan” yaageedda. \p \v 40 Hewaappe guyye shiiqeedda asay Gamaaliyaala zoriyaa akkiide, Yesuusi kiitteeddawantta xeesiide, lissuwan shocisseeddino; hewaappe guyyiyan unttuntta, “Yesuusa sunthaa laa7ethuwaa ubbakka denthoppite” gi billiide yeddeeddino. \v 41 Yesuusa sunthaa diraw, unttunttu ugatiidde yeellatanaw bessiyaabaa qoppeedda diraw, shangguwaa sinthaappe nashettiide keseeddino. \v 42 Unttunttu ubba gallassi Geeshsha Golliyaaninne asaa soyin Yesuusi, Kiristtoosa gideeddawaa tamaarissiyaawaanne odiyaawaa yaa gujjeeddino. \c 6 \s Woosa Golliyaa Maaddiyaa Laappu Asatuu Dooretteeddino \p \v 1 He wode, kaalliyaawanttu payduu dari dari biishshin, Giriike qaalaa haasayiyaa Ayihudatuunne Yihudaan de7iyaa Ayihudatuu walaqetteeddino; ayissi gooppe, Giriike qaalaa haasayiyaa Ayihudatuu, “Ubba gallassi gishettiyaa qumaan nu asinay hayqqo maccawanttu naaqettiino” yaageeddino. \v 2 Yesuusi kiitteedda tammanne laa77atuu woosa golle asaa ubbaa xeesiide, hawaadan yaageeddino; “Nuuni Xoossaa qaalaa odiyaawaa aggiide, qumaa gishanaw nuussi bessenna. \v 3 Ishatoo, lo77a geetettiyaawantta Geeshsha Ayyaanaynne aadho eratethay kumeedda laappu asatuwaa hintte giddoppe doorite; nuuni qassi unttuntta ha oosuwaassi sunthana. \v 4 Shin nuuni Xoossaa woosaaninne qaalaa oduwan minnana” yaageeddino. \p \v 5 Yesuusi kiitteeddawanttu haasayeedda haasayay asaa ubbaa nashechcheedda; hewaappe guyye, ammanuunne Geeshsha Ayyaanay kumeedda Isxxifaanoosa, Piliphphoosa, Phirookoroosa, Niqaaroona, Ximoona, Pharimeenanne Ayihudatuwaa ammanuwan geleedda Anxxookiyaa Niiqolaawoosa dooreeddino. \v 6 Yaatiide Yesuusi kiitteeddawanttu sinthaan unttuntta essina, Yesuusi kiitteeddawanttu Xoossaa woosseeddawaappe guyyiyan, barenttu kushiyaa unttunttu bolla wotheeddino. \p \v 7 Xoossaa qaalay aakki aakki beedda; kaalliyaawanttu payduwaan Yeerusalaamen darissi dari dari beedda; qassi cora qeesatuukka ammaneeddino. \s Woosa golliyaa Kaalethiyaa Isxxifaanoosi Oyqetteedda \p \v 8 Aadho keekatethaynne wolqqay kumeedda Isxxifaanoosi, asaa giddon oorathabaanne wolqqaama malaataa oothee. \v 9 Aylletethaappe keseedda asaa giyaa Ayihuda ammaniyaawanttuppe, Qereenappe, Iskkinddiriyaa asatuwaappe, Kilqqiyaappenne Iisiyappe yeedda itti itti asatuu denddiide, Isxxifaanoosanna palumetteeddino. \v 10 Shin Isxxifaanoosi aadho eratethaaninne Ayyaanaan haasayiyaawaa digganaw danddaybeykkino. \p \v 11 He wode unttunttu, “Muse bollanne Xoossaa bolla I boriyaa qaalaa haasayishshin siseeddo” giyaa worddo asatuwaa shammeeddino. \v 12 Asaa ubbaa, cimatuwaanne Muse higgiyaa tamaarissiyaawantta hanqqetheeddino; Isxxifaanoosakko yiide A oyqqiide, shiiqeedda asaakko ahina, \v 13 A bolla xeeseedda worddo markkatuu, “Ha bitani ha Geeshsha Golliyaanne Muse higgiyaa boriyaawaa awudenne aggenna. \v 14 Ayissi gooppe I, ‘Hawe Naazireetiyaa Yesuusi ha Geeshsha Golliyaa kolana; Muse nuussi immeedda higgiyaakka laammana’ yaagishshin, nuuni siseeddo” yaageeddino. \p \v 15 Shiiquwaan utteedda asay ubbay Isxxifaanoosa akeekiide xeelliyaa wode, A som77i kiitanchchaa som77iyaa malatee. \c 7 \s Isxxifaanoosa Haasayaa \p \v 1 Qeesatuwaa ubbatuwaa kaappuu Isxxifaanoosa, “Hawe tumee?” yaagiide oochcheedda. \p \v 2 Isxxifaanoosi “Taanaadan ammaniyaawanttoo, ta aawatoo, sisite! Nu aawuwaa Abraahaamo biro Kaaraane baanaappe kase Masiphphexoomiyan de7ishshin, bonchcho Xoossay aw beettiide, \x - \xo 7:2 \xo*\xt Dom 12:1\xt*\x* \v 3 ‘Ne biittaappenne ne dabbatuwaappe shaakettaade, taani neena bessiyaa gadiyaa ba’ yaageedda. \v 4 He wode Abraahaamo Kaladaawatuu gadiyaappe kesiide, Kaaraanen de7anaw beedda. A aabbu hayqqeeddawaappe guyyiyan, Xoossay A ha gade hintte ha77i de7iyaasaa aheedda. \x - \xo 7:4 \xo*\xt Dom 11:31; 12:4\xt*\x* \v 5 I ha gadiyaappe haray atto, gediyaan yedhdhiyaa sa7aakka Abraahaamossi immibeenna; shin aw na7ay dhayooppekka, Xoossay A, ‘Taani newunne neeppe guyyiyan, ne zerethaw ha gadiyaa laata oothaade immana’ yaageedda. \x - \xo 7:5 \xo*\xt Dom 12:7; 13:15; 15:18; 17:8\xt*\x* \v 6 Xoossay Abraahaamossi, ‘Ne zaratuu hara gadiyan de7ana; yaani oyddu xeetu laythaw unttunttu aylletananne naaqettana. \x - \xo 7:6-7 \xo*\xt Dom 15:13-14\xt*\x* \v 7 Shin taani ne zerethaa mooddiyaa asaa bolla pirddana; hewaappe guyyiyan, unttunttu he gadiyaappe kesiide, hawaan taw goyinnana’ yaageedda. \x - \xo 7:7 \xo*\xt Kes 3:12\xt*\x* \v 8 Xoossay Abraahaame zerethay qaxxarettana mala aananna caaqqina, Yisaaqa I yeliide, hosppuntha gallassi qaxxareedda; Yisaaqi Yayiqooba qaxxarina, qassi Yayiqoobi tammanne laa77u aawatuwa kaappatuwaa qaxxareedda. \x - \xo 7:8 \xo*\xt Dom 17:10-14; 21:2-4; 25:26; 29:31–35:18\xt*\x* \p \v 9 “Aawatuwaa kaappatuu Yooseefa qanaatiide, Gibxe gadiyaassi aylletanaadan, A zali77eeddino; shin Xoossay aananna ittippe de7ee. \x - \xo 7:9 \xo*\xt Dom 37:11,28; 39:2,21\xt*\x* \v 10 Xoossay waayyiyaa ubbaappekka A kesseedda; qassi Gibxe kaatiyaa sinthankka nashshuwaanne aadho eratethaa aw immeedda; Gibxe kaatii Yooseefossi Gibxe gadiyaanne bare golliyaa ubbaa mooddanaadan, sunthatethaa immeedda. \x - \xo 7:10 \xo*\xt Dom 41:39-41\xt*\x* \p \v 11 “Gibxe gadiyaaninne Kanaane gadiyan ubbaan koshay geliide, cora asaa metootheedda; he gaasuwaan nu aawatuu qumaa demmibeykkino. \x - \xo 7:11 \xo*\xt Dom 42:1-2\xt*\x* \v 12 Yayiqoobi Gibxe gadiyan kathay de7iyaawaa sisiide, nu aawatuwaa koyro yaa yeddeedda. \v 13 Laa7ethuwaa buussan Yooseefo bare ishatuwaassi eretteedda; qassi Gibxe kaatiikka Yooseefo zariyaa ereedda. \x - \xo 7:13 \xo*\xt Dom 45:1,16\xt*\x* \v 14 Yooseefo bare aawuwaa Yayiqoobinne bare dabbu ubbay mulekka laappun tammanne ichcheshu asay barekko yaana mala, kiittiide xeegisseedda. \x - \xo 7:14 \xo*\xt Dom 45:9-10,17-18; 46:27\xt*\x* \v 15 Yayiqoobi Gibxe gadiyaa wodhdhiide hayqqeedda; nu aawatuukka yaani hayqqeeddino. \x - \xo 7:15 \xo*\xt Dom 46:1-7; 49:33\xt*\x* \v 16 Unttunttu anhay hewaappe Sekeema geetettiyaa gadiyaa tookettiide, yaani Abraahaamo Hamoora naanaappe daro biraan shammeedda duufuwan moogetteedda. \x - \xo 7:16 \xo*\xt Dom 23:3-16; 33:19; 50:7-13; Iya 24:32\xt*\x* \p \v 17-18 “Shin Xoossay Abraahaamossi immana geeddawe polettiyaa wodii gakkana matina, Yooseefa erenna hara kaatii Gibxe gadiyan denddana gakkanaassi, asay dari dari beedda. \x - \xo 7:17-18 \xo*\xt Kes 1:7-8\xt*\x* \v 19 He kaatii nu zariyaa cimmiide, guutha naanay hayqqana mala, kare unttuntta kessi olanaadan, nu aawatuwa un77etheedda. \x - \xo 7:19 \xo*\xt Kes 1:10-11,22\xt*\x* \p \v 20 “Muse yeletteeddawe he wode; Xoossaa sinthan I daro lo77o na7aa gideedda; bare aawuwaa golliyaan heezzu agenaa gakkanaassi dicceedda. \x - \xo 7:20 \xo*\xt Kes 2:2\xt*\x* \v 21 Muse wora oletteedda wode, Gibxe kaatiyaa naatta demmaade bare na7aadan A dichchaaddu. \x - \xo 7:21 \xo*\xt Kes 2:3-10\xt*\x* \v 22 Muse Gibxatuwaa aadho eratethaa ubbaa tamaariide, qaalaaninne oosuwan wolqqaama asa gideedda. \p \v 23 “Shin Musew yelettoodeppe laythay oytamuwaa kumeedda wode, bare ishatuwaa, Israa7eeliyaa asatuwaa be7anaw bare wozanaan qoppeedda. \x - \xo 7:23-29 \xo*\xt Kes 2:11-15\xt*\x* \v 24 Isra7eelatuwappe ittuwaa Gibxeppe ittu naaqqishshin be7iide, he Israa7eeliyaa maaddeedda; he naaqqeedda Gibxe bitaniyaa wodhiide, A haluwaa kesseedda. \v 25 Muse bare ishatuwaa bare bagganna Xoossay ashshana haniyaawaa unttunttu akeekeeddino giide qoppeedda; shin unttunttu akeekibeykkino. \p \v 26 “Wonttetha gallassi laa77u Israa7eeliyaa asatuu ittu ittuwaanna wadhettiyaawantta demmiide, unttuntta sigethanaw koyyiide, ‘Asatoo, ishatuu hinttenttu ayissi ittu ittuwaa naaqqiitee?’ yaageedda. \p \v 27 “Shin he bare shooruwaa naaqqiyaawe Musa, ‘Neena nu bolla mooddiyaawaanne daannaa udiide, suntheeddawe oonee? \v 28 Neeni zino Gibxe bitaniyaa wodheeddawaadan, taanakka wodhanaw koyyay?’ yaagiide, Musa karew sugi yegeedda. \v 29 Muse hewaa siseedda wode Gibxeppe kesiide, Midiyaama gadiyan bete gidi de7iidde, laa77u attuma naanaa yaani yeleedda. \x - \xo 7:29 \xo*\xt Kes 18:3-4\xt*\x* \p \v 30 “Godaa kiitanchchay oytamu laythaappe guyyiyan, Siinaa Deriyaa matan de7iyaa bazzuwaa buuran eexxiyaa tamaa lacuwaa giddon Musew beetteedda. \x - \xo 7:30-34 \xo*\xt Kes 3:1-10\xt*\x* \v 31-32 Muse bare be7eeddawoo maalalettiide, akeeki xeellanaw buuraa mataan I shiiqide7ishshin, Godaa qaalay, ‘Taani ne aawatuwa Xoossaa, Abraahaame Xoossaa, Yisaaqa Xoossaa, Yayiqooba Xoossaa’ yaagiide Musekko yeedda. Muse yashshaa kokkoriide, xeellanaw xalibeenna. \p \v 33 “Goday Musa, ‘Neeni eqqeedda biittay geeshsha gidiyaa diraw, ne gediyaan de7iyaa caammaakka kessa. \v 34 Taani Gibxen de7iyaa Ta asaa waayyiyaa geeshsha be7aade, qassi unttunttu ooliyaakka sisaade, unttuntta ashshanaw wodhdhaaddi. Ha77i haa ya. Taani neena Gibxe kiittana’ yaageedda. \p \v 35 “He Musa Israa7eelatuu; ‘Neena nuuna mooddiyaawaanne daannaa udiide suntheeddawe oonee?’ yaagiide ixxeeddino; buuraa giddon aw beetteedda kiitanchchan mooddiyaawaanne ashshiyaawaa gidana mala, Xoossay A kiitteedda. \x - \xo 7:35 \xo*\xt Kes 2:14\xt*\x* \v 36 He Muse Israa7eelatuwaa Gibxe gadiyan Zo7o Abbaaninne mela biittaan, oytamu laythaw oorathabaanne malaataa oothiide, Gibxeppe kaaletheedda. \x - \xo 7:36 \xo*\xt Kes 7:5; 14:21; Pay 14:33\xt*\x* \p \v 37 “Israa7eeliyaa asaassi, ‘Xoossay taana dentheeddawaadan, hintte zariyaa giddoppe ta mala nabiyaa hinttenttoo denthanawaa’ yaageeddawe he Musa. \x - \xo 7:37 \xo*\xt Zar 18:15,18\xt*\x* \v 38 I Israa7eeliyaa asaa maabaraanna ittippe mela biittaan de7eeddawaa; I nu aawatuwannanne Siinaa Deriyaa bollan barew haasayeedda kiitanchchaanna ittippe de7eedda. Yaatiide Xoossaappe de7uwaa qaalaa nuussi immanaw akkeedda. \x - \xo 7:38 \xo*\xt Kes 19:1–20:17; Zar 5:1-33\xt*\x* \p \v 39 “Musew nu aawatuu azazettanaw dosibeykkino; shin gede A sugi oliide, guyye Gibxe simmanaw amotteeddino. \v 40 Qassi Aaroona, ‘Nuuna kaalethiyaa xoossatuwaa nuussi medhdha; ayissi gooppe, ha nuuna Gibxeppe aheedda Muse waaneeddentto nuuni erokko’ yaageeddino. \x - \xo 7:40 \xo*\xt Kes 32:1\xt*\x* \v 41 Miizzaa Maraa malatissiide, he wode eeqaa ootheeddino; he eeqaassi yarshshuwaa yarshshiide, barenttu kushii ootheedda oosuwan nashetteeddino. \x - \xo 7:41 \xo*\xt Kes 32:2-6\xt*\x* \v 42 Shin Xoossay unttunttoo zokkiyaa zaareedda; unttunttu saluwaa xoolinttiyaassi goyinnanaadan, unttuntta aggeedda; nabatuwaa maxaafan, \q ‘Israa7eeliyaa asatoo, oytamu laythaa \q2 asay baynna saan shukkeedda mehiyaanne yarshshuwaa \q taw yarshsheedditee? \q \v 43 Hinttenttu hinttenttoo goyinnanaw \q ootheedda eeqatuwaa, Molooka dunkkaaniyaanne \q2 Refaana giyaa hintte xoossaa xoolinttiyaa tookkeeddita. \q Taani hinttentta Baabilooneppe \q2 hini bagga yeddana’ \m geetettiide xaafetteedda.\x - \xo 7:42-43 \xo*\xt Amo 5:25-27\xt*\x* \p \v 44 “Muse bare be7eeddawaa malatissiide, Goday aw odeeddawaadan medhdheedda markkaa dunkkaanii nu aawatuwassi mela biittaan de7ee. \x - \xo 7:44 \xo*\xt Kes 25:9,40\xt*\x* \v 45 Qassi nu aawatuu dunkkaaniyaa barenttu aawatuwappe kaallaan akkiide, Xoossay kase yedersseedda Ayihuda gidenna asaa biittaa oyqqeedda wode, Iyyaasunna gelisseeddino; he dunkkaanii Daawite de7iyaa wodii gakkanawukka hewaan de7eedda. \x - \xo 7:45 \xo*\xt Iya 3:14-17\xt*\x* \v 46 Daawite Xoossaan sabetteedda; qassi Yayiqooba, Goday de7ana golliyaa keexxanaw Xoossaa woosseedda. \x - \xo 7:46 \xo*\xt 2Sa 7:1-16; 1Od 17:1-14\xt*\x* \v 47 Shin aw golliyaa keexxeeddawe Solomona. \x - \xo 7:47 \xo*\xt 1Ka 6:1-38; 2Od 3:1-17\xt*\x* \p \v 48-50 “Shin nabii, \q ‘Goday, “Saluu ta kawutethaa oydiyaa; \q2 sa7aykka ta gedi yedhdhiyaasaa. \q Yaatina, taw ayaa mala golliyaa keexxanitee? \q2 Woy taani shemppanasay haqanee? \q Ha ubbabaa ta kushiyan medhdhabeykkitaa?” yaagee’ \m geeddawaadan, Ubbaappe Bolla Xoossay asay keexxeedda golliyaan de7enna. \x - \xo 7:48-50 \xo*\xt Isa 66:1-2\xt*\x* \p \v 51 “Hinttenttu aybe morggii mino asee? Hinttenttu wozanay Xoossaa qaalaa akkanaw aybe dammeeddawee? Hinttenttu haythaykka waani tulleeddee? Ubba wode Geeshsha Ayyaanaassi azazettennan ixxiita. \x - \xo 7:51 \xo*\xt Isa 63:10\xt*\x* \v 52-53 Nabatuwan hinttenttu aawatuu yederssibeennawe oonee? Xoossaa Na7ay Xilluu yaanawaa kasetiide odeeddawanttakka wodheeddino. Ha77i hinttenttukka kiitanchchatuwaa kushiyaappe Xoossaa higgiyaa akkiide azazettibeennawanttu, Xilluwaa aathi immiide wodheeddita” yaageedda. \s Isxxifaanoosa Shuchchan Dechchiide Wodheeddino \p \v 54 Unttunttu hewaa siseedda wode, barenttu wozanaan Isxxifaanoosassi daro yiillotiide, barenttu menttershshaa sa77iide naasseeddino. \v 55 Shin Isxxifaanoosi barenan Geeshsha Ayyaanay kumina, saluwaa pude caddi xeelliide, Xoossaa bonchchuwaanne Yesuusi Xoossaappe ushechcha baggan eqqeeddawaa be7eedda. \v 56 Yaatiide, “Xeellite, taani saluu dooyettina, Asaa Na7ay Xoossaappe ushechcha baggan eqqeeddawaa be7ay” yaageedda. \p \v 57 Kooshshaa dhoqqu oothi waassiidde, barenttu haythaa tucciide, ittippe gidi aakko woxxeeddino. \v 58 Katamaappe gaxaa A kessiide, shuchchan caddeeddino. Markkatuukka barenttu mayuwaa kessiide, itti Saa7oola geetettiyaa wodallaa matan wotheeddino. \p \v 59 Isxxifaanoosi, “Ta Godaa Yesuusaa, ta shemppuwaa akka” yaagiide xeegishshin, unttunttu shuchchan A dechchiino. \v 60 He wode I gulbbatiide, bare kooshshaa dhoqqu oothiide, “Ta Godaw, ha nagaraa unttunttoo atto ga” yaageedda. Hewaa giinnee hayqqi aggeedda. \c 8 \s Saa7ooli Ammaniyaa Asaa Yedersseedda \p \v 1 Saa7ooli Isxxifaanose hayquu lo77a gi akkeedda. He gallassi Yeerusalaamen de7iyaa ammaniyaawanttu bolla wolqqaama yederssuu denddeedda; Yesuusi kiitteeddawanttuppe attin, ammaniyaawanttu ubbatuu Yihudaa gadiyaaninne Sammaariyaa gadiyan laaletteeddino. \v 2 Xoossaa asatuu Isxxifaanoosa moogeeddino; qassi aw daro yeekkeeddino. \v 3 Shin Saa7ooli ammaniyaa asaa dhayissanaw baaxetee; ubbaa golliyaa geli geliide, attuma asaanne macca asaa goochchi goochchiide, qasho golle yeddee. \s Wonggalaa Mishiraachchuu Sammaariyan Odetteedda \p \v 4 Laaletteedda ammaniyaawanttu qaalaa odiidde, ubbasaa beeddino. \v 5 Piliphphoosi Sammaariyaa katamaa wodhdhiide, Kiristtoosabaa asaassi odeedda. \v 6 Cora asay Piliphphoosi geeddawaa darissi akeekiide siseedda; I oothiyaa malaataakka be7eedda. \v 7 Ayissi gooppe, iita ayyanatuu kooshshaa dhoqqu oothi haasayiidde, cora asaappe keseeddino; qassi cora sileeddawanttunne wobbatuu paxeeddino. \v 8 He katamaan asay daro nashetteedda. \p \v 9 Shin Simoona geetettiyaa itti bitani kase, barena wolqqaama gi kaayiiddi, Sammaariyaa asaa, “Laa hawe aybe oorathabee” giissiidde he katamaan de7eedda. \v 10 Guuthatethaappe doommiide, woggatethaa gakkanaw, asay ubbay, “Xoossaa wolqqay daro wolqqaamay hawaa” giide aabaa sisee. \v 11 Daro wodiyaappe doommiide, kaayuwan Sammaariyaa asaa “Laa hawe ayba oorathabee” giisseedda diraw, asay aabaa sisee. \v 12 Shin Piliphphoosi Xoossaa kawutethaabaanne Yesuusi Kiristtoosa sunthaabaa attumawanttussinne maccawanttussi mishiraachchuwaa odiidde, unttunttu aabaa ammaniide xammaqetteeddino. \v 13 Qassi Simoonikka bare huuphew ammaniide xammaqetteeddawaappe guyyiyan, Piliphphoosanna ittippe de7iidde, oosettiyaa malaataanne Xoossay ootheedda wolqqaama malaataa be7iide maalaletteedda. \p \v 14 Yesuusi kiitteedda Yeerusalaamen de7iyaawanttu, Sammaariyaa asay Xoossaa qaalaa akkeeddawaa siseedda wode, Phexiroosanne Yohaannisa unttunttukko yeddeeddino. \v 15 Phexiroossinne Yohaannisi wodhdhiide, ammaniyaawanttu Geeshsha Ayyaanaa akkana mala, unttunttoo Xoossaa woosseeddino; \v 16 ayissi gooppe, Sammaariyaa asatuu Godaa Yesuusa sunthan xinqqataa xalalaa xammaqetteeddawaappe attin, unttunttuppe ittuwaa bollaninne Geeshsha Ayyaanay wodhdhibeenna. \v 17 He wode Phexiroossinne Yohaannisi barenttu kushiyaa unttunttu bolla wothowaappe guyyiyaan unttunttu Geeshsha Ayyaanaa akkeeddino. \p \v 18 Yesuusi kiitteeddawanttu barenttu kushiyaa unttunttu bolla wothina, unttunttoo Geeshsha Ayyaanay imetteeddawaa Simooni be7eedda wode, Phexiroosassinne Yohaannisassi miishshaa ahiide, \v 19 “Taanikka ta kushiyaa wothiyaa ubbay Geeshsha Ayyaanaa akkana mala, ha maataa tawukka immeerikkitee” yaageedda. \p \v 20 Shin Phexiroosi aw hawaadan yaageedda; “Neeni Xoossaa imotaa miishshaan shammanaw qoppeedda diraw, ne miishshay neenanna coo dhayo. \v 21 Ne wozanay Xoossaa sinthan suure gidenna diraw, new hawaan gishuu baawa. \v 22 Yaatowaappe guyyiyaan ha ne wozanaa iita qofaa diraw, nagaraappe simma; ooni eri ne wozanaan de7iyaa iita qofaa Xoossay atto gaanenttonne Xoossaa woossa. \v 23 Ayissi gooppe, neeni daro qanaatiyaa oyqqaade nagaraa qashuwan de7iyaawaa taani be7ay” yaageedda. \p \v 24 Hewaappe guyye Simooni Phexiroosassinne Yohaannisassi zaariide, “Hinttenttu geeddawaappe ittibaynne taana gakkenna mala, hintte taw Xoossaa woossite” yaageedda. \p \v 25 Phexiroossinne Yohaannisi markkatteeddawaappenne Godaa qaalaa odeeddawaappe guyyiyan, guyye Yeerusalaame simmeeddino; yaatiide Sammaariyan de7iyaa daro qeeri katamatuwaan mishiraachchuwaa qaalaa odeeddino. \s Piliphphoosi Tophphiyaa Asaa Gideedda Shuufaa Xammaqeedda \p \v 26 Godaa kiitanchchay Piliphphoosa, “Denddaade Yeerusalaameppe Gaaza afiyaa asi baynna mela sa7aa ogiyaakko ba; he ogii away kesiyaasaa xeelliyaa wode ushechcha dugehaa bagganna de7ee” yaageedda. \v 27 Piliphphoosi denddiide beedda. Hinddeko geetettiyaa Tophphiyaa kaatattissi biittaa mooddiyaa I miishshaa ubbaakka naagiyaa Tophphiyaa asa gideedda itti shuufay de7iyaawe goyinnanaw Yeerusalaame beedda. \v 28 Paray goochchiyaa gaariyaan uttiide, Yeerusalaameppe guyye simmiide, nabiyaa Isiyaasa maxaafaa nabbabee. \p \v 29 Geeshsha Ayyaanay Piliphphoosa, “He gaariyaakko shiiqaade ittippe gida” yaageedda. \p \v 30 Piliphphoosi woxxi yiide, nabiyaa Isiyaasa maxaafaa shuufay nabbabishshin sisiide A, “Neeni nabbabiyaawaa akeekay?” yaageedda. \p \v 31 Shuufay, “Taw odiide akeekissiya asay baynnaan waaniide akeekettii?” yaageedda; qassi barenanna gaariyaan kesiide uttana mala, Piliphphoosa woosseedda. \v 32 Shuufay nabbabiyaa maxaafay \rem fig 15 fig* \q “Dorssaadan I shukettanaw laagettee. \q2 Dorssa maray bare isikiyaa \q qanxxiyaawaa sinthan co77u giyaawaadan, \q2 ikka bare doonaa pokibeenna. \q \v 33 I kawusheeddawaadan aw xillo pirdday dhayeedda. \q2 Yesuusa de7uu ha sa7aappe pude akettidiggeedda diraw, \q A zariyaabaa oonee odanawe?” \m yaageedda.\x - \xo 8:32-33 \xo*\xt Isa 53:7-8\xt*\x* \p \v 34 Shuufay zaariide Piliphphoosaw, “Nabii hawaa oowaa odii? Barebaa odiyee woy hara asaabaa odii? Taw odaarikkii” yaageedda. \v 35 Piliphphoosi zaariide, Xoossaa maxaafaa I nabbabiyaasaappe doommiide, Yesuusabaa mishiraachchuwaa qaalaa aw odeedda. \p \v 36 Unttunttu ogiyaa oyqqi biidde, haathay de7iyaasaa gakkeeddino; shuufay, “Haathaa hawaa be7a; xammaqettiyaawaa taana diggiyaawe ayee?” yaageedda. \p \v 37 Piliphphoosi A, “Neeni ne kumentha wozanaappe ammanooppe, danddayaa” yaageedda. \p I zaariide, “Yesuusi Kiristtoosi Xoossaa Na7aa gidiyaawaa taani ammanay” yaageedda. \p \v 38 Gaari eqqana mala shuufay azazina, inne Piliphphoosi laa77atuu duge wodhdhiide, haathaan gelina Piliphphoosi A xammaqeedda. \v 39 Unttunttu haathaappe gaxaa keseedda wode, Godaa Ayyaanay Piliphphoosa liphphi udiide, afi aggeedda; laa7ethuwaa shuufay Piliphphoosa be7ibeenna; shin bare ogiyaa nashettiide beedda. \v 40 Piliphphoosi bare huuphew Azoxxoosan de7iyaawaa ereedda; qassi Qiisaariyaa yaana gakkanawukka, katamaa ubbaan yuuyyiidde mishiraachchuwaa qaalaa odee. \c 9 \s Saa7ooli Kiristtoosan Ammaneedda \r (Kit 22:6-16; 26:12-18) \p \v 1 Shin Saa7ooli Godaa kaalliyaawantta wodhanaw manddiide, qeesatuwaa ubbatuwaa kaappuwaakko beedda. \v 2 Yaatiide Godaa ogiyaa kaalliyaa asatuwaa maccawanttanne attumawantta demmooppe, qachchiide Yeerusalaame ahanaw, Damasqqon de7iyaa Ayihuda woosa golletoo dabidaabbiyaa xaafanaw A woosseedda. \p \v 3 I biidde, Damasqqo katamaa gakkana matoode, qoppennaan saluwaappe wolqqaama poo7uu A yuushshuwaa ubbaani poo7eedda. \v 4 Saa7ooli sa7aan kunddi uttina, “Saa7oolaa Saa7oolaa, ayissi Taana waayissay?” giyaa qaalaa siseedda. \p \v 5 Saa7ooli, “Ta Godaw, neeni oonee?” yaagiide oochcheedda. \p Yesuusikka, “Taani neeni yederssaadde de7iyaa Yesuusa.” yaageedda. \p \v 6 Shin Saa7ooli kokkoriiddinne maalalettiidde, “Ta Godaw, taani ayaa oothanaadan koyyay?” yaageedda. \p Goday A, “Denddaade katamaa gela; neeni oothanaw bessiyaabay new yaani odettanawaa” yaageedda. \p \v 7 Saa7oolanna ogiyaan biyaa asatuu aynne haasayennan eqqi aggiide, kooshshaa sisiino; shin oonanne be7ibeykkino. \v 8 Saa7ooli sa7aappe denddina, A ayfii doyetteedda wode, aynne xeellanaw danddayibeenna; hewaa diraw, unttunttu A kushiyaa oyqqi goochchiidde, Damasqqo gelisseeddino. \v 9 Heezzu gallassa gakkanawukka I xeellibeenna; aynne mibeenna; ayaanneekka ushibeenna. \p \v 10 Damasqqon itti Hanaaniyaa giyaa kaalliyaawe de7ee; Goday saxaan A, “Hanaanew” yaageedda. \p Hanaanii, “Ta Godaw, hawaan de7ay” yaageedda. \p \v 11 Goday A, “Denddaade Suure geetettiyaa ogiyaa baade, Yihudaa soyin itti Saa7oola giyaa Xersseeseppe yeedda bitaniyaa koyya; ayissi gooppe, I woossee. \v 12 Qassi Hanaaniyaa giyaa bitani geliide, Saa7ooli laa7enthuwaa xeellanaadan, bare kushiyaa A bolla wothiyaawaa saxaan be7eedda” yaageedda. \p \v 13 Hanaanii zaariide, “Ta Godaw, Yeerusalaamen ne geeshsha asaa bolla he bitani ay keena iitabaa ootheeddentto, taani daro asaappe sisaaddi. \v 14 Qassi Damasqqon ne sunthaa xeesiyaawantta ubbaa qachchanaw, qeesatuwaa kaappatuu aw maataa immeeddino” yaageedda. \p \v 15 Shin Goday A, “Saa7ooli Ayihuda gidenna asaa sinthan, kaatatuwaa sinthaaninne Israa7eeliyaa asaa sinthan, Ta sunthaa erissanawunne Taw oothanaadan dooretteedda miishshaa gidiyaa diraw, neeni ba. \v 16 Ayissi gooppe, Ta sunthaa diraw, I ayikeenaa waayyettanaw bessintto, Taani A bessana” yaageedda. \p \v 17 Hanaanii biide, soy geliide, bare kushiyaa Saa7oola bolla wothiide, “Ta ishaw Saa7oolaa, neeni yiyaa ogiyaan new beetteedda Yesuusi, neeni xeellana malanne Geeshsha Ayyaanay neenan kumana mala, taana kiitteedda” yaageedda. \v 18 Ellekka, ayentto poquwaa malay Saa7oola ayfiyaappe wodhdhina, Saa7ooli laa7enthuwaa xeelleedda; qassi denddiide xammaqetteedda. \v 19 Qumaa miide minetti, Damasqqon de7iyaa kaalliyaawanttunna amareedda gallassaa gami77eedda. \s Saa7ooli Damasqqon Tamaarisseedda \p \v 20 Ellekka, “Yesuusi Kiristtoosi Xoossaa Na7aa” yaagiide, Ayihuda woosa golletuwaan qaalaa odeedda. \p \v 21 Hewaa siseedda ubbay maalalettiide, “Hawe Yeerusalaamen Yesuusa sunthaa xeesiyaawantta dhayissiyaawaa gidennee? Qassi unttuntta qachchiide, qeesatuwaa kaappatuwaa sintha afanaw yibeenneeyee?” yaageeddino. \p \v 22 Shin Saa7ooli qaalaa odiyaa oduu minni minni beedda; Yesuusi qassi Kiristtoosa gidiyaawaakka I akeekissiide odeedda diraw, Damasqqon de7iyaa Ayihudatuu aw zaariyaawaa dhayeeddino. \p \v 23 Cora gallassaappe guyyiyan, Ayihudatuu shiiqiide, Saa7oola wodhanaw zoretteeddino. \v 24 Shin Ayihudatuu barena wodhanaw qoppowaa Saa7ooli siseedda; unttunttu A wodhanaw qammanne gallassi katamaa penggiyaa naagiino. \v 25 Shin kaalliyaawantta A qamma afiide, dirssaa huuphiyaanna taayyiyaan duge wotheeddino. \rem fig 16 fig* \s Saa7ooli Yeerusalaamen Tamaarisseedda \p \v 26 Saa7ooli Yeerusalaame gakkeedda wode, kaalliyaawanttunna ittippe gakettanaw shiiqi be7eedda; shin kaalliyaawaa I gideeddawaa ubbay ammanennaan ixxiide, aw yayyeeddino. \v 27 Shin Barnaabaasi Saa7oola Yesuusi kiitteeddawanttukko afeedda; ogiyaan Godaa I waaniide be7eeddentto, aw Goday wooti haasayeeddenttonne qassi Saa7ooli Damasqqon Yesuusa sunthan yayyennaan wooti qaalaa odeeddentto, unttunttoo geeshshiide odeedda. \v 28 Saa7ooli Yeerusalaamen yuuyyiiddenne Godaa Yesuusa sunthan yayyennaan qaalaa odiidde, Yesuusi kiitteeddawanttunna ittippe de7eedda. \v 29 Qassi Saa7ooli Giriike qaalaa haasayiyaa Ayihudatuwaanna haasayeenne palumettee; shin unttunttu A wodhanaw koyyeeddino. \v 30 Ishatuu hewaa sisiide, Saa7oola duge Qiisaariyaa afiide, Xersseese yeddeeddino. \p \v 31 Yihudaan, Galiilaaninne Sammaariyan ubbaan de7iyaa ammaniyaa asatuu sarotethaan de7eeddino; qassi minneeddino; Godaassi yayyiyaawaaninne Geeshsha Ayyaanaa maaduwan geemettiidde, payduwankka dari dari beeddino. \s Phexiroosi Lidiyaninne Yoophphen Tamaarisseedda \p \v 32 Phexiroosi ubbasan yuuyyiidde, Liidaan de7iyaa geeshsha asatuwaakko qassi wodhdheedda. \v 33 Yaatiide hewaan hosppun laythaa siliide, arssaan gisiide de7iyaa itti Eeniyaa giyaa bitaniyaa demmeedda. \v 34 Phexiroosi Eeniyaa, “Eenaw, Yesuusi Kiristtoosi neena pathee; denddaade ne hiixaa yegga” \f + \fr 9:34 \fr*\fq hiixaa yegga: \fq*\ft Hawaa guussay meetettiyaabaa giigissa guussaa.\ft*\f* yaageedda. Hewaappe guyye ellekka denddi eqqeedda. \v 35 Liidaaninne Saaroonan de7iyaa asay ubbay Eeniyaa be7iide, Godaakko simmeeddino. \p \v 36 Yoophphe katamaan itti Xaabito geetettiyaa ammanewunna de7aw; Xaabito guussay Giriike qaalaan Dorqqo giyaawaa. Iza bare de7eedda wodiyaa ubbaan lo77obaa oothaaddenne hiyyeesaa maaddaadde de7aw. \v 37 He wode iza harggaade hayqqina, asay izi anhaa meecciide, pooqiyaa pude kessiide gisisseedda. \v 38 Liiday Yoophphessi mata; kaalliyaawanttu Phexiroosi Lidiyan de7iyaawaa Yoophphen sisiide, “Hayyanaa nuukko ellekka yaarikkii” yaagiyaa kiitaa laa77u asatuwaa bolla aakko kiitteeddino. \p \v 39 Hewaappe guyye Phexiroosi denddiide, unttunttunna bi gakkina, pooqiyaa pude A kessiide, kifiliyaa gelisseeddino. Asini baynna am77e maccawanttu ubbay yeekkiiddenne Dorqqa unttunttunna de7iyaa wode ootheedda qamishatuwanne mayatuwaa ubbaa Phexiroosa bessiidde, A yuushshuwaan yuuyyi aadhdhiide eqqeeddino. \v 40 Phexiroosi unttuntta ubbaa kare kessiide, gulbbati Xoossaa woosseedda; qassi anhaakko simmiide, “Xaabitee, dendda” yaageedda; Xaabitakka bare ayfiyaa dooyya Phexiroosa be7aade, dhoqqa uttaaddu. \v 41 Phexiroosi izo bare kushiyan maaddiide, denthi esseedda; hewaappe guyyiyan, ammaniyaawanttanne asini baynna am77e maccawantta xeesiide, paxeeddawunno unttunttoo immeedda. \p \v 42 Ha yewuu Yoophphe katamaa ubbaan laalettina cora asay Godaa ammaneeddino. \v 43 Phexiroosi Yoophphen itti Simoona giyaa galbbaa qaaciyaawaanna daro wodiyaa gami77eedda. \c 10 \s Phexiroosanne Qornneliyoosa \p \v 1 Qiisaariyaan “Xaalatuwaa Olaa asatuwaa” geetettiyaa olanchchatoo itti xeetatuwaa kaappuu Qornneliyoosa giyaawe de7ee. \v 2 Qornneliyoosi Xoossaa loythiide ammaniyaa asanne, bare soy asaa ubbaanna ittippe Xoossaassi goyinniyaa asa; Ayihuda hiyyeesaakka I daro maaddee; qassi Xoossaa ubba wode woossee. \v 3 Itti gallassi udduppu saatiyaa heeran, “Qornneliyoosa” giide xeesiyaa Xoossaa kiitanchchay barekko gelishshin, Qornneliyoosi saxaan geeshshiide be7eedda. \p \v 4 Qornneliyoosi yayyiide, kiitanchchaa caddi xeelliide, “Ta Godaw, I ayee?” yaageedda. \p Kiitanchchay zaariide, hawaadan yaageedda; “Ne woosaynne neeni hiyyeesaa maaddiyawe Xoossaa sinthan hassayettanaw saluwaa beedda. \v 5 Ha77i Yoophphe asaa kiittaade, Phexiroosa geetettiyaa Simoona ahissa. \v 6 Phexiroosi abbaa doonan de7iyaa galbbaa qaaciyaa Simoona gollen imathatethaani utteedda; neeni oothanaw bessiyaawaa I new odanawaa” yaageedda. \p \v 7 Qornneliyoosi barew odeedda kiitanchchay biina, bare qoomatuwaappe laa77atuwaanne Xoossaassi goyinniyaa bareppe shaakettenna wottaaddaratuwaappe ittuwaa xeesiide, \v 8 unttunttoo ubbabaa odiide, unttuntta Yoophphe kiitteedda. \p \v 9 Wonttetha gallassi unttunttu biide, Yoophphe katamaakko matishshin, Phexiroosi usuppun saatiyaa heeran golliyaa bollan dembbayiide ootheeddasaa Xoossaa woossanaw keseedda. \v 10 Qassi koshattiide, qumaa maanaw koyyeedda; shin qumay ka77ishshin, saxaa be7eedda. \v 11 Saluu dooyettina, wolqqaama mayuwaa malatiyaabay oyddu bagganna oyqettiide, sa7aan wodhdhishshin, Phexiroosi be7eedda. \v 12 Hewaan oyddu gediyaanna de7iyaa mehii, do7ay, shooshshay, zariinne kafuu ubbay de7ee. \v 13 “Phexiroosaa, dendda eqqaade shukka ma” giyaa qaalay aakko yeedda. \p \v 14 Shin Phexiroosi, “Ta Godaw, hanenna! Taani tunabaanne sheneyiyaabaa ubbakka ma erikke” yaageedda. \p \v 15 Qassi laa7enthuwaa, “Xoossay geeshsheeddawaa neeni tunissoppa” giyaa qaalay aakko yeedda. \v 16 Heezzu gede hewaadan geedda; hewaappe guyyiyan, ellekka he wolqqaama mayuwaa malatiyaawe pude saluwaa aketti aggeedda. \p \v 17 Phexiroosi bare be7eedda saxaa bilethay ayaa gidanddeeshsha? Yaagiide, bare wozanaa giddon, “Laa hawe ayee?” giishshin, Qornneliyoosi kiitteedda asatuu Simoona golli de7iyaasaa koyyiidde, A penggiyaan eqqeeddino. \v 18 Barenttu kooshshaa dhoqqu oothiide, “Phexiroosa geetettiyaa Simoona giyaa imathay hewaan de7ii?” yaagiide oochcheeddino. \p \v 19 Phexiroosi saxaan be7eeddabaa akeekanaw qofaan sheekkide7ishshin, Geeshsha Ayyaanay A, “Be7a, heezzu \f + \fr 10:19 \fr*\fq heezzu: \fq*\ft Itti itti maxaafatuu coraa giino; itti maxaafay laa77uu yaagee.\ft*\f* asatuu neena koyyiino; \v 20 denddaade wodhdha; Taani unttuntta kiitteedda diraw, sidhennaan unttunttunna ba” yaageedda. \p \v 21 Phexiroosi asatuwaakko wodhdhiide, “Hinttenttu koyyiyaawe taana. Ayaa akkana yeedditee?” yaageedda. \p \v 22 Unttunttu, “Xoossaassi yayyiyaa xilluu Ayihuda asaa ubbaan daro bonchchetteedda xeetatuwaa kaappuwaa Qornneliyoosi, neena bare soy afissiide, qaalaa neeppe sisana mala, Xoossaa geeshsha kiitanchchay aw odeedda” yaageeddino. \v 23 Phexiroosi asatuwaa immatha udi shoobbanaw soy mokkeedda. \p Wonttetha gallassi, denddiide unttunttunna beedda; Yoophphe katamaan de7iyaa ishatuwaappe ittu ittu aananna ittippe beeddino. \v 24 Wonttetha gallassi, Qiisaariyaa gakkeeddino; Qornneliyoosi bare dabbatuwanne bare laggethatuwaa ittippe xeesi shiishshiide, Phexiroosa naagee. \v 25 Phexiroosi gelana hanishshin, Qornneliyoosi aananna gakettiide, A sinthan kunddiide, aw goyinneedda. \v 26 Shin Phexiroosi, “Dendda! Taanikka ta huuphew asa” yaagiide A dentheedda. \p \v 27 Phexiroosi Qornneliyoosanna haasayiidde, soy geleedda; I geliyaa wode cora asay shiiqeeddawaa demmiide, \v 28 asaa, “Ayihuda asay hara zariyaanna ittippetethaan de7anaw, woy gakettanaw woga gidennawaa hintte huuphew eriita; shin taani oonanne tunaa woy sheneyiyaabaa geenna mala, Xoossay taana besseedda. \v 29 Hewaa diraw, hintte taw kiittina, palumay baynnaan yaaddi. Ha77i, ‘Taana ayissi ahisseedditee?’ yaagaade hinttentta oochchay” yaageedda. \p \v 30 Qornneliyoosi hawaadan yaageedda; “Taani hachche oyddu gallassaappe kase ha saatiyaan udduppu saatiyaa woosaa ta soyin Xoossaa woossishshin, pholqqiyaa mayuwaa mayyeedda asay ta sinthaan eqqiide, \v 31 taana, ‘Qornneliyoosa, Xoossay ne woosaa siseedda; neeni hiyyeesaa maaddiyaawaakka hassayeedda. \v 32 Simmi asaa Yoophphe kiittaade, Simooni Phexiroosa giyaawaa xeesissa; Simooni Phexiroosi Simoona giyaa galbbaa qaacciyaawaa gollen abbaa doonaan imathatethaa utteedda’ yaageedda. \v 33 Hewaa diraw, taani neekko ellekka kiittaaddi; neeninne yaadde loythaadda; simmi neeni nuussi odanaw Xoossay neena azazeeddawaa ubbaa sisanaw ha77i nuuni ubbay hawaan Xoossaa sinthan de7eetto” yaageedda. \s Phexiroosa Haasayaa \p \v 34-35 Phexiroosi haasayaa hawaadan yaagi doommeedda; “Xoossay asaa som77iyaa xeellenna; shin gade ubbaan barew yayyiyaawaanne xillo oosuwaa oothiyaawaa galatiyaawaa taani tumu akeekaaddi. \x - \xo 10:34-35 \xo*\xt Zar 10:17\xt*\x* \v 36 Xoossay asaa ubbaa Godaa, Yesuusi Kiristtoosa bagganna, sarotethaa odiidde, ha wonggalaa mishiraachchuwaa Israa7eeliyaa asaassi kiitteeddawaa hinttenttu eriita. \v 37 Yohaannisi qaalaa odeedda xinqqataappe guyyiyan, Galiilaappe doommiide, Yihudaa gadiyaa ubbaan haneeddawaa hintte eriita. \v 38 Xoossay Naazireetiyaa Yesuusa Geeshsha Ayyaanaaninne wolqqaan kuntheedda; Xoossay aananna de7iyaa diraw, lo77obaa I oothiiddinne xalahiyaa kaappuwaassi moodetteedda ubbaa pathiidde yuuyyeedda. \p \v 39 “Ayihuda gadiyaaninne Yeerusalaamen I ootheedda ubbabaassi nuuni markka. Unttunttu masqqaliyaa bolla misimaariyan dhishi kaqqiide, A wodheeddino. \v 40 Shin Xoossay heezzenthiyaa gallassan hayquwaappe A denthiide besseedda. \v 41 Xoossay koyro dooreedda markkatuwaa nuuna, A besseeddappe attin, asaa ubbaa gidenna; hayquwaappe I denddeeddawaappe guyyiyan, nuuni aananna meeddonne usheeddo. \v 42 Xoossay wonggalaa mishiraachchuwaa asaassi nuuni odanawunne, paxa de7iyaawanttu bollaninne hayqqeeddawanttu bollan pirddanaw I suntheeddawe Yesuusa gideeddawaa nuuni markkattanaw nuuna azazeedda. \v 43 Xoossay aani ammaniyaa ubbaa nagaraa A sunthan atto gaanawaa nabatuu ubbatuu markkattiino” yaageedda. \s Ayihuda Gidenna Asatuu Ammaniide Geeshsha Ayyaanaa Akkeeddino \p \v 44 Phexiroosi biro he yewuwaa odishshin, qaalaa sisiyaa ubbaa bolla Geeshsha Ayyaanay wodhdhii aggeedda. \v 45 Phexiroosanna Yoophpheppe yeedda, ammaniyaa qaxxaretteedda Ayihuda ubbatuu Ayihuda gidennawanttu bollankka Geeshsha Ayyaanaa imotay gukkeedda diraw maalaletteeddino. \v 46 Ayissi gooppe, unttunttu dumma dumma qaalaan haasayishshiininne Xoossaa darotethaa sabbishshin siseeddino. \p He wode Phexiroosi zaariide, \v 47 “Hawanttu qassi nuunaadan Geeshsha Ayyaanaa akkeeddawanttu xammaqettennaadan, haathaa unttuntta digganaw danddayiyaawe oonee?” yaageedda. \v 48 Unttunttu Yesuusi Kiristtoosa sunthan xammaqettana mala, unttuntta azazeedda; hewaappe guyyiyan, unttunttu barenttunna amareedda gallassaa uttana mala, A woosseeddino. \c 11 \s Phexiroosi Ayihuda Gidenna Asaappe Ammaneeddawanttu Soy Ayaw Geleeddentto Odeedda \p \v 1 Yesuusi kiitteeddawanttunne Yihudaa ubbaan de7iyaa ishatuu, Ayihuda gidennawanttukka Xoossaa qaalaa akkeeddawaa siseeddino. \v 2 Phexiroosi Yeerusalaame beedda wode, qaxxaretteedda asatuu aananna palumettiidde, \v 3 A, “Neeni qaxxarettibeennawanttukko gelaade, unttunttunna qumaa maadda” yaageeddino. \p \v 4 Shin Phexiroosi haneeddawaa koyruwaappe doommiide, maaran maaran hawaadan yaagiide odeedda; \v 5 “Taani Yoophphe katamaan Xoossaa woossishshin, taani ayyaanaani gidaade saxaa be7aaddi; wolqqaama mayuwaa malatiyaawe oyddu bagganna oyqettiide, saluwaappe wodhdhiide, taakko yeedda. \v 6 Hewaa gidduwaa taani cadda xeelliyaa wode, oyddu gedi de7iyaa mehiyaa, du7aa, shooshshaa, zariyaanne kafuwaa be7aaddi. \v 7 Qassi, ‘Phexiroosaa, dendda; shukka ma’ giyaa qaalaa taani sisaaddi. \p \v 8 “Shin taani, ‘Ta Godaw, hanenna! Tunabay woy sheneyiyaabay ubbakka ta doonaakko shiiqi erenna’ gaaddi. \p \v 9 “Qaalay saluwaappe laa7ethuwaakka, ‘Xoossay geeshsheeddawaa neeni tunaa gooppa’ yaagiide taw zaareedda. \p \v 10 “Hewe heezzu gede hanina, wurssethaan ubbabay saluwaa pude gooshetteedda. \v 11 He man77iyankka heezzu asatuu Qiisaariyaappe taakko kiitettiide, taani de7iyaa golliyaa gakki aggeeddino. \v 12 Taanikka sidhennaani unttunttunna baana mala, Geeshsha Ayyaanay taw odeedda. Qassi ha usuppun ishatuu Yoophpheppe taananna Qiisaariyaa biina, nuuni Qornneliyoosa soy geleeddo. \v 13-14 Kiitanchchay bare soyin eqqiide barena, ‘Phexiroosa geetettiyaa Simoona xeesanaw asaa Yoophphe kiitta; neeninne ne golle asay ubbay attiyaa qaalaa I new odanawaa’ geeddawaa Qornneliyoosi wooti siseeddentto, nuussi odeedda. \p \v 15 “Taani haasayanaw doommiyaawan Geeshsha Ayyaanay koyro nu bolla wodhdheeddawaadan, unttunttu bollaakka wodhdhii aggeedda. \v 16 Goday, ‘Yohaannisi haathaan xammaqeedda; shin hinttenttu Geeshsha Ayyaanaan xammaqettanita’ yaageedda qaalaa taani hassayaaddi. \v 17 Xoossay nuussi Godaa Yesuusi Kiristtoosa ammaneeddawanttussi immeedda imotaa malaa Ayihuda gidennawanttookka qassi immooppe, simmi Xoossaa digganaw taani oonee?” yaageedda. \s Ammaniyaawanttu Kiristtaane Geetetteeddino \p \v 18 Unttunttu hawaa siseedda wode barenttu palumaa aggiide, “Yaatina, Xoossay Ayihuda gidennawanttukka qassi nagaraappe simmiide de7anaadan, unttuntta qaadeedda” yaagiide Xoossaa galateeddino. \p \v 19 Isxxifaanoosa bolla gakkeedda waayyiyaa geeduwan laaletteedda ammaniyaawanttu qaalaa Ayihudatuwaa xalalaappe attin, haraassi ittuwaassinne odennaan, Pinqqe, Qophiroosanne Anxxookiyaa gakkanaw yuuyyeeddino. \v 20 Shin Qophiroosappenne Qereenappe yeedda itti itti ammaniyaa asatuu Anxxookiyaa biide, Godaa Yesuusa wonggalaa mishiraachchuwaa odiidde, Giriike asaassikka \f + \fr 11:20 \fr*\fq Griike asaa: \fq*\ft Hawaa guussay Griike qaalaa haasayiyaa Ayihude woy hara asaa.\ft*\f* odeeddino. \v 21 Godaa wolqqay unttunttunna de7ee; qassi cora asay ammaniide, Godaakko simmeeddino. \p \v 22 Ha yewuu Yeerusalaamen de7iyaa ammaniyaa asaassi sisettina, ammaniyaa asay Barnaabaasa Anxxookiyaa kiitteedda. \v 23 Barnaabaasi Anxxookiyaa beedda wode, Xoossaa aadho keekatethaa oosuwaa be7iide nashetteedda; unttunttu ubbay Godan barenttu kumentha wozanaappe minni de7anaadan, unttuntta zoreedda. \v 24 Ayissi gooppe, Barnaabaasi Geeshsha Ayyaanaynne ammanuu kumeedda lo77o asaa; he gaasuwan cora asay Godaakko yeeddino. \p \v 25 Hewaappe guyyiyan, Barnaabaasi Saa7oola koyyanaw Xersseese beedda. \v 26 Yaatiide Saa7oola demmeedda wode, Anxxookiyaa aheedda. Barnnaabaasinne Saa7ooli ammaniyaa asaanna itti laythaa kumenthaa uttiide, cora asaa tamaarisseeddino; kaalliyaawanttu Anxxookiyan Ammaniyaa asaa geetettiide, koyro xeesetteeddino. \p \v 27 Nabatuu Yeerusalaameppe Anxxookiyaa he wode wodhdheeddino. \v 28 Unttunttu giddoppe Agaaboosa giyaawe denddiide, sa7aa ubbaan wolqqaama koshay denddanawaa Ayyaanaa wolqqaan timbbitiyaa odeedda; hewe haneeddawe Qalawudeyoosa kawutethaa wodiyaana. \v 29 Kaalliyaawanttu huuphiyan huuphiyan barenttu wolqqaa keena miishshaa kessiide, Yihudaan de7iyaa barenttu ishatuwaassi maaduwaa yeddanaw qofaa qachcheeddino. \v 30 Unttunttu hewaadan oothiide, miishshaa Barnaabaasa bollaninne Saa7oola bolla woosa golle cimatoo yeddeeddino. \c 12 \s Woosa Gollen Wolqqaama Iita Yedesay Doommeedda \p \v 1 Kaatiyaa Heroodise \f + \fr 12:1 \fr*\fq Heroodisa: \fq*\ft Hawaa guussay Heroodise Agriiphpha koyruwaa gidiide, Paalestine giyaa gadiyaa ubbaa mooddiyaawaa. Hewenneekka wogga Heroodise heezzetha yeletaa.\ft*\f* he wode woosa golle asaappe amareeddawantta waayissuwaa doommeedda. \v 2 Yohaannisa ishaa Yayiqooba mashshaan wodhisseedda. \v 3 Hewe Ayihudatuwaa nashechcheeddawaa be7iide, gujji Phexiroosakka oyqqeedda; hewe Maagage Ukithaa Baalaa bonchchiya gallassatuwana. \v 4 Phexiroosa oyqqiide qachcheedda. Paasigaa Baalaa Bonchchiya gallassatuwaappe guyyiyan, gade asaa sintha aathanaw qoppiide, oyddu oyddu wottaaddaratuu A naaganaadan, tammanne usuppun wottaaddaratuwaassi aathiide immeedda. \x - \xo 12:4 \xo*\xt Kes 12:1-27\xt*\x* \v 5 Hewaa diraw, Phexiroosi qasho golliyaan naagettee; shin woosa golle asay aw minissiide Xoossaa woossee. \s Kiitanchchay Phexiroosa Qasho Golleppe Kesseedda \p \v 6 Heroodise Phexiroosa asaa sintha aathanaw qoppanaappe kase qamma, Phexiroosi laa77u santhalataan qashettiide, laa77u wottaadaratuwaappe gidduwan gemi77isheedda; naagiyaawanttukka qasho golle penggiyaan eqqiide naagiino. \v 7 Akeekennaan de7ishshin, Godaa kiitanchchay hewaan eqqi aggeedda; qasho gollenkka poo7uu poo7ii aggeedda. Kiitanchchay Phexiroosa miyyiyaa dechchi beegothiide A, “Elle dendda” yaageedda; he man77iyankka santhalatay A kushiyaappe wodhdhii aggeedda. \v 8 Kiitanchchay A, “Ne suriyaa dancca; ne caammaakka wotha” yaagina, Phexiroosi hewaadan ootheedda; kiitanchchay, “Ne mayuwaa mayyaade taana kaalla” yaageedda. \p \v 9 Phexiroosi qasho golliyaappe kesiide, kiitanchchaa kaalleedda; aw saxaa be7iyaawaa malateeddappe attin, kiitanchchay oothiyaabay tuma gideeddawaa eribeenna. \v 10 Kiitanchchaynne Phexiroosi koyro wottaaddaraappenne laa7entho wottaaddaraappe aadhdhiide, katamaa afiyaa birataa penggiyaakko gakkeeddino; penggiikka unttunttoo barekka dooyetti aggeedda; unttunttu kesiide itti ogiyaanna biishshin, kiitanchchay ellekka Phexiroosappe shaaketti aggeedda. \p \v 11 Phexiroosi barena gakkeeddabaa akeekiide, “Taana Goday bare kiitanchchaa kiittiide, Heroodisa kushiyaappenne Ayihuda asay naagi utteedda ubbabaappe ashsheeddawaa ha77i tumu eraaddi” yaageedda. \p \v 12 I hewaa akeekeedda wode, cora asay ittippe shiiqiide Xoossaa woossiyaasaa, Marqqoossa giyaa Yohaannisa dayi Mayraami soy \v 13 biide penggiyaan xeesina, itti Roodo giyaa ashikkaratta dooyyanaw yaaddu. \v 14 Rooda Phexiroosa qaalaa gideeddawaa ereedda wode, barena nashechchina, penggiyaa dooyyennan guyye woxxaadde, Phexiroosi karen eqqeeddawaa asaassi odaaddu. \p \v 15 Asay izo, “Hanne, neeni gooyaa” yaageedda. Rooda Phexiroosa gideeddawaa geeshshaade odaaddu. Unttunttu, “Hewe A kiitanchchaa” \f + \fr 12:15 \fr*\fq A kiitanchchaa: \fq*\ft A naagiyaa kiitanchchaa gidennaan aggenna guussaa.\ft*\f* yaageeddino. \p \v 16 Shin Phexiroosi karen xeesiide aggennaan ixxina, asay kariyaa dooyyi, A be7iide maalaletteeddino. \v 17 Shin unttunttu co77u gaana mala, Phexiroosi bare kushiyan xorssiide, Goday qasho golliyaappe A wooti kesseeddentto, unttunttoo qonccissi odiide, “Hawaa Yayiqoobassinne \f + \fr 12:17 \fr*\fq Yayiqooba: \fq*\ft Godaa ishaa.\ft*\f* ishatuwaassi \f + \fr 12:17 \fr*\fq ishatuwaassi: \fq*\ft Ammaniyaa haratuwaassi.\ft*\f* odite” giide, kesi harasaa beedda. \s Heroodisa Hayquwaa \p \v 18 Sa7ay wontteedda wode, Phexiroosi haqa bidiggeeddentto giina wottaaddaratuwaa giddon daro walassay keseedda. \v 19 Heroodise Phexiroosa koyyishshin, I dhayeedda wode, naagiyaawantta qoriide, unttuntta wodhana mala azazeedda; hewaappe guyyiyan, Yihudaappe Qiisaariyaa wodhdhiide, hewaan amareedda wodiyaa utteedda. \p \v 20 Heroodise Xiiroosa asaassinne Sidoonaa asaassi loythi hanqqetteedda; unttunttu gade asay kathaa Heroodisa gade asaappe demmiyaa diraw, unttunttu ittippe gidiide, A golliyaa kaappuwaa Bilasxxoosa barenttu bagga oothiide, sigettana mala woossanaw Heeroodisakko beeddino. \p \v 21 Heroodise sunthetteedda gallassi, bare kawutethaa mayuwaa mayyiide, kawutethaa oydiyan uttiide, asaassi haasayeedda. \v 22 Asay, “Hawe Xoossaa qaalaa; asaa qaalaa gidenna” yaagiide kooshshaa dhoqqisside haasayeedda. \v 23 Heroodise Xoossaa bonchchibeenna diraw, he man77iyankka Godaa kiitanchchay A dechchina, guxuniyan meetettiide, hayqqi aggeedda. \p \v 24 Shin Xoossaa qaalay dicceenne dar dar bee. \p \v 25 Barnnaabaasinne Saa7ooli barenttu oosuwaa poliide, Marqqoossa giyaa Yohaannisa barenttunna akkiide, Yeerusalaameppe simmeeddino. \c 13 \s Barnnaabaasinne Saa7ooli Geeshsha Ayyaanay Doorina, Tamaarissanaw Kiitetteeddino \p \v 1 Anxxookiyan de7iyaa ammaniyaa asaa giddon nabatuunne tamaarssiyaawanttu de7iino; unttunttukka Barnaabaasa, Karethaa giyaa Simoona, Qereenappe yeedda Luuqiyoosa, gadiyaa mooddiyaa Heroodisanna \f + \fr 13:1 \fr*\fq Heroodisa: \fq*\ft Herood Anttiphaasa geetettiyaa wogga Heroodise na7aa. Hewenneekka Galiilaa giyaa gadiyaa mooddiyaawaa. Luq 3:1 xeellite.\ft*\f* dicceedda Minaahanne Saa7oola. \v 2 Unttunttu Godaassi goyinnishshinanne xoomishshin, Geeshsha Ayyaanay, “Taani xeeseedda oosuwaassi Barnnaabaasanne Saa7oola taw dummayite” yaageedda. \p \v 3 Unttunttu xoomeeddawaappenne woosseeddawaappe guyyiyan, barenttu kushiyaa Barnaabaasa bollaninne Saa7oola bollan wothiide, unttuntta yeddeeddino. \s Barnnaabaasinne Saa7ooli Qophiroosa Beeddino \p \v 4 Hewaa diraw, Geeshsha Ayyaanay unttuntta kiittina, Seeluuqiyaa wodhdheeddino; hewaappe wonggiriyaan geliide, Qophiroosa haathaani doodetteeddasaa beeddino. \v 5 Unttunttu Silmaana gakkiide, Ayihuda woosa golletuwaan Xoossaa qaalaa odeeddino; unttuntta maaddanaw Yohaannisi \f + \fr 13:5 \fr*\fq Yohaannisa: \fq*\ft Hara sunthay Marqqoossa. 12:12,25 xeellite.\ft*\f* unttunttunna de7ee. \p \v 6 Unttunttu Qophiroosa haathaan doodetteedda sa7aa ubbaa Phaafu gakkanaw yuuyyiide, nabiyaa itti worddanchchaa, Ayihuda asaa Bar-Yesuusa giyaa shareechchuwaa demmeeddino. \v 7 He sharechchuu gadiyaa mooddiyaa Sarggiyoosa Phawuloosa giyaa akeekanchcha bitaniyaanna de7ee. Sarggiyoosa Phawuloosa Barnnaabaasanne Saa7oola barekko xeesiide, Xoossaa qaalaa sisanaw koyyeedda. \v 8 Shin shareechchuwaa Elimaasi (Giriike qaalaan hewe A sunthaa) gadiyaa mooddiyaawaa ammanuwaa digganaw koyyiide, unttunttu haasayaa phalqqeedda. \p \v 9 Shin Phawuloosa giyaa Saa7ooli barenan Geeshsha Ayyaanay kumina, shareechchuwaa caddi xeelliide, \v 10 A, “Laa ha xalahiyaa kaappuwaa na7aw, genetethay ubbaynne iitatethay ubbay kumeeddawoo, xillotethaa ubbaa morkkew, Godaa ogiyaa suuriyaa geellayiyaawaa aggikkii? \v 11 Be7a; ha77i Godaa kushii ne bolla de7ee; neeni qooqa gidana; amareedda wodii gakkanaw, awaa poo7uwaa be7akka” yaageedda. \p He man77iyankka shaannochchaynne dhumay A ayfiyaa goozzina, bare kushiyaa oyqqiide, kaalethiyaa uraa koyyiidde yuuyyeedda. \v 12 He wode gadiyaa mooddiyaawe hewaa be7eedda wode, Goday tamaarissiyaawaan maalalettiide ammaneedda. \s Barnnaabaasinne Phawuloosi Phiisiidiyan De7iyaa Anxxookiyaa Beeddino \p \v 13 Phawuloosinne aananna de7iyaawanttu Phaafuppe denddiide, Phinifiliyan de7iyaa Phergge wonggiriyaan beeddino; Yohaannisi unttunttuppe shaaketti, Yeerusalaame simmeedda. \v 14 Shin unttunttu Pherggeppe aadhdhiide, Phiisiidiyan de7iyaa Anxxookiyaa gakkeeddino; Sambbata gallassan Ayihuda woosa golle geliide utteeddino. \v 15 Muse higgiinne nabatuwaa maxaafay \f + \fr 13:15 \fr*\fq Muse higgiyaanne nabatuwaa maxaafaa: \fq*\ft Ayihudatuwaa maxaafaa, Eca Caaquwaa Maxaafaa.\ft*\f* nabbabetteeddawaappe guyyiyan, Ayihuda woosa golle kaappatuu, “Nu ishatoo asaa minissiyaa qaalay hinttenttoo de7ooppe, asaw haasayeerikkitee” yaagiide unttunttoo kiitteeddino. \p \v 16 Phawuloosi denddi eqqiide, bare kushiyan xorssiide, hawaadan yaageedda; “Israa7eeliyaa asatoo, Xoossaassi yayyiyaawanttoo sisite. \v 17 Ha Israa7eeliyaa asaa Xoossay nu aawatuwa dooriide, Gibxe gadiyan imathatethaan unttunttu de7ishshin, unttuntta corisseedda; bare wolqqaama wolqqaanikka Gibxe gadiyaappe unttuntta kesseedda. \x - \xo 13:17 \xo*\xt Kes 1:7; 12:51\xt*\x* \v 18 Bazzuwan oytamu laythaa keenaa nu aawatuwa I danddayeedda. \x - \xo 13:18 \xo*\xt Pay 14:34; Zar 1:31\xt*\x* \v 19 Kanaane giyaa gadiyan Ayihuda gidenna laappu kawutethaa dhayissiide, unttunttu gadiyaa bare asaa laatisseedda. \x - \xo 13:19 \xo*\xt Zar 7:1; Iya 14:1\xt*\x* \v 20 Hewaappe guyyiyan, nabiyaa Saameela wodiyaa gakkanaassi, oyddu xeetanne ishatamu laythaa keenaa daannatuwaa unttunttoo immeedda. \x - \xo 13:20 \xo*\xt Daa 2:16; 1Sa 3:20\xt*\x* \v 21 Hewaappe guyyiyan, unttunttu barenttoo kaatiyaa immana mala woossina, Xoossay Biiniyaama zariyaappe Qiisa na7aa Saa7oola oytamu laythaw kawutana mala, unttunttoo immeedda. \x - \xo 13:21 \xo*\xt 1Sa 8:5; 10:21\xt*\x* \v 22 Xoossay Saa7oola shaareeddawaappe guyyiyan, unttunttu bolla Daawite kawutana mala, A dentheedda; Daawitebaa markkattiidde, ‘Taani koyyiyaa ubbabaa ta wozanaadan oothiyaa Issey na7aa Daawita demmaaddi’ yaageedda. \x - \xo 13:22 \xo*\xt 1Sa 13:14; 16:12; Maz 89:20\xt*\x* \p \v 23 “Xoossay, ‘Taani Daawita zariyaappe Israa7eeliyaa asaa ashshiyaawaa ahana’ qaalaa geleeddawaadankka, Yesuusa aheedda. \v 24 Yesuusi yaanaappe kase Israa7eeliyaa asay ubbay barenttu nagaraappe simmiide xammaqettana mala, Yohaannisi qaalaa odeedda. \x - \xo 13:24 \xo*\xt Mar 1:4; Luq 3:3\xt*\x* \v 25 Qassi Yohaannisi bare oosuwaa wurssana haniidde asaa, ‘Taana oona giide qoppiitee? Taani hintte naagiyaawaa gidikke; shin be7ite, A gediyaa caammaa qashuwaakka gediyaappe billanaw taw bessennawe taappe guyyenna yee’ yaageedda. \p \v 26 “Taanaadan ammaniyaawanttoo, Abraahaame zerethatoo, qassi hawaan Ayihuda gidennawanttoo Xoossaassi yayyiyaawanttoo, ha atotethaa qaalay nuussi kiitetteedda. \v 27 Ayissi gooppe, Yeerusalaamen de7iyaa asaynne unttunttu kaappatuu Yesuusanne Sambbata gallassaa ubbaan nabbabettiyaa nabatuwaa qaalaa akeekibeenna diraw, A bolla pirddiide, nabatuwaa qaalaa poleeddino. \v 28 Yesuusa wodhissanaw itti gaasuukka unttunttoo beettennaan ixxina, Philaaxoosi A wodhana mala woosseeddino. \p \v 29 “Unttunttu Yesuusabay Xoossaa Maxaafan xaafetteeddawaa ubbaa poleedda wode, masqqaliyaappe A wothiide moogeeddino. \v 30 Shin Xoossay hayquwaappe Yesuusa dentheedda. \v 31 Hewaappe guyyiyan I barenanna Galiilaappe Yeerusalaame yeedda asatoo cora gallassaa beetteedda unttunttu ha77i aabaa asaassi markkattiino. \p \v 32 “Xoossay nu aawatuwassi immana geedda wonggalaa mishiraachchuwaa nuuni hinttenttoo odeetto. \v 33 Daawite Mazimuriyaa Maxaafaan laa7etho shemppuwaan, \q ‘Neeni Ta Na7aa. \q2 Hachche Taani ne Aawuwaa gidaaddi’ \m geetettiide xaafetteeddawaadan, Xoossay Yesuusa denthiide, nu aawatuwassi immana geeddawaa nuussi unttunttu naanaassi poleedda. \x - \xo 13:32-33 \xo*\xt Maz 2:7\xt*\x* \v 34 Laa7enthuwaa I hayqqenna mala, hayquwaappe A dentheeddawaassi Xoossay, ‘Taani Daawitew immana geedda ammanetteedda geeshsha anjjuwaa hinttenttoo immana’ yaagiide haasayeedda. \v 35 Hewaa diraw, Mazimuriyaa Maxaafaan harasaan qassi, ‘Ne Geeshsha Na7aa anhaakka musissakka’ yaageedda. \x - \xo 13:35 \xo*\xt Maz 16:10\xt*\x* \v 36 Ayissi gooppe, Daawite bare wodiyaan Xoossaa qofaa ootheeddawaappe guyyiyan hayqqiide, bare aawatuwanna hayqqi museedda. \v 37 Shin Xoossay hayquwaappe dentheeddawe musibeenna. \p \v 38-39 “Hewaa diraw, taanaadan ammaniyaawanttoo, nagaraa atto geetetteeddawe hinttenttoo Yesuusa bagganna odetteeddawenne, Muse higgiyan xillanaw hinttenttoo danddayettenna ubbabaappe aani ammaniyaa ubbay xillanawe hinttenttoo eretto. \v 40 Hewaa diraw, nabatuu geeddawe hintte bolla gakkenna mala naagettite; \q \v 41 ‘Xoossay geeddabaa qilliicciyaawanttoo, \x - \xo 13:41 \xo*\xt Ibr 1:5\xt*\x* \q2 be7ite; haray atto itti uray hinttenttoo odinttokka, \q hintte ammanenna oosuwaa taani hinttenttu wodiyaan \q2 oothiyaa diraw, poora giite; hayqqite’ \m geeddino” yaageedda. \p \v 42 Phawuloosinne Barnaabaasi Ayihuda woosa golliyaappe kesishshin, asay unttuntta laa7enthuwaa Sambbatankka hewaa gujjiide odana mala woosseeddino. \v 43 Shiiquu laaletteeddawaappe guyyiyan, cora Ayihudatuunne Ayihudatuwaa ammanuwan geliide Xoossaw yayyiyaa coratuu, Phawuloosanne Barnaabaasa kaalleeddino; Yesuusi kiitteeddawanttu Xoossaa aadho keekatethaan minni de7ana mala, unttunttoo odiide minisseeddino. \p \v 44 Laa7enthuwaa Sambbataan amareedda asatuwaappe attin, katamaa asay ubbay Xoossaa qaalaa sisanaw shiiqeedda. \v 45 Shin Ayihudatuu cora asaa be7eedda wode, Phawuloosa qanaateeddino; A haasayaa phalqqiide, A boreeddino. \p \v 46 Phawuloosinne Barnaabaasi xaliide, “Xoossaa qaalay kasetiide hinttenttoo odettanaw koshshee; shin qaalaa hintte ixxeedda dirawunne medhinaa de7uwaa akkanaw hinttenttoo bessenna giide, hintte hinttenttu huuphiyan pirddeedda diraw, be7ite, nuuni Ayihuda gidennawanttukko simmeetto. \v 47 Ayissi gooppe, Goday nuuna, \x - \xo 13:47 \xo*\xt Isa 42:6; 49:6\xt*\x* \q1 “ ‘Asay ubbay hintte bagganna attana mala, \q2 hinttentta taani Ayihuda gidennawanttoo poo7uwaa oothaaddi’ \q1 yaagi azazeedda” \m yaageeddino. \p \v 48 Ayihuda gidennawanttu hewaa siseedda wode, nashettiide Xoossaa qaalaa bonchcheeddino; qassi medhinaa de7uwaassi dooretteedda ubbay ammaneeddino. \p \v 49 Godaa qaalay he gadiyaa ubbaa gakkeedda. \v 50 Shin Ayihudatuu Xoossaw goyinniyaa bonchchetteedda maccawanttanne katamaan de7iyaa wolqqaama asatuwaa Phawuloosa bollaninne Barnaabaasa bolla denthethina, asatuu unttuntta yederssuwaa doommiide, barenttu gadiyaappe keseeddino. \v 51 Shin Yesuusi kiitteeddawanttu unttuntta ixxiyaawanttussi malaata gidana mala, barenttu gediyaappe baanaa shociide, \f + \fr 13:51 \fr*\fq barenttu gediyaappe baanaa shociide: \fq*\ft Hawe asay akkennaan ixxowaa bessiyaa ogiyaa.\ft*\f* Iqooniyoone katamaa beeddino. \v 52 Qassi Anxxookiyan de7iyaa kaalliyaawanttunikka Geeshsha Ayyaanaynne nashechchay kumeedda. \c 14 \s Phawuloosinne Barnaabaasi Iqooniyoone Beeddino \p \v 1 Kasewaadankka Phawuloosinne Barnaabaasi Iqooniyoonen Ayihudatuwaa woosa golle geliide, qaalaa odeeddino; hewaappe guyyiyan cora Ayihudatuunne Ayihuda gidennawanttu ammaneeddino. \v 2 Shin ammanibeenna Ayihudatuu Ayihuda gidennawanttu wozanaa laammiide, ishatuwaa bolla hanqqetheeddino. \v 3 Yesuusi kiitteeddawanttu hewaan daro wodiyaa gami77eeddino; unttunttu Godaabaa yayyennaan odeeddino; Goday malaataanne oorathabaa unttunttu oothana mala, unttunttoo wolqqaa immeeddawaan bare aadho keekatethaa qaalaabay tuma gideeddawaa markkatteedda. \v 4 Shin katamaa asay shaaketti, baggay Ayihudatuwakko, baggay Yesuusi kiitteeddawanttukko simmeeddino. \p \v 5 Ayihuda gidennawanttunne Ayihudatuu barenttu kaappatuwaanna ittippe Yesuusi kiitteeddawantta qohanawunne shuchchan caddanaw qoppeedda wode, \v 6 Yesuusi kiitteeddawanttu hewaa eriide, Lisxxiraanne Derbbe geetettiyaa Liqaa7ooniyaa katamatuwaanne unttunttu heeran de7iyaa gadiyaa bii aggeeddino; \v 7 hewaan wonggalaa mishiraachchuwaa odiino. \p \v 8 Bare dayi uluwaappe yelettoodeppe doommiide, laa77u gedi silina, ubbakka hamettenna itti bitani Lisxxiraan de7ee. \v 9 He bitani Phawuloosi odishshin sisee; Phawuloosi A caddi xeelliyaa wode, paxanaw aw ammanuu de7iyaawaa be7iide, \v 10 kooshshaa dhoqqissiide A, “Sitti gaade ne gediyaan eqqa” yaageedda; guppi denddiide, hametaa doommeedda. \p \v 11 Phawuloosi ootheeddawaa asay be7iide, bare kooshshaa Liqaa7ooniyaa qaalaan dhoqqu oothiide, “Xoossatuu asaa malatiide nuukko wodhdheeddino” yaageedda. \v 12 Asay Barnaabaasa, “Diyaa” \f + \fr 14:12 \fr*\fq Diyaa: \fq*\ft Guussay Griikatuwaa xoossatuwaa ubbatuwaappe bolla geetetti paydettiyaa unttunttu eeqaa.\ft*\f* giide, Phawuloosi haasayaassi waannatiyaa diraw, A, “Hermeesa” giide suntheedda. \v 13 Geeshsha Golli katamaa matan de7iyaa Diyaa qeesaynne asay korumatuwaanne darii lo77iyaa ciishshatuwaa Yesuusi kiitteeddawanttussi yarshshuwaa yarshshanaw koyyiide, penggiyaa aheeddino. \p \v 14 Shin Yesuusi kiitteedda Barnnaabaasinne Phawuloosi hewaa siseedda wode barenttu mayuwaa peedhiide, asaa giddo woxxiidde, \v 15 barenttu kooshshaa dhoqqu oothiide, hawaadan yaageeddino; “Asaw, hawaa ayissi oothiitee? Nuunikka hinttenttuwaadan medhetteedda asaa; ha pathenna yewuwaappe saluwaanne sa7aa, abbaanne unttunttu giddon de7iyaa ubbabaa medhdheedda de7uwaa Xoossaakko hintte simmana mala, hinttenttoo nuuni wonggalaa mishiraachchuwaa odeetto. \x - \xo 14:15 \xo*\xt Kes 20:11; Maz 146:6\xt*\x* \v 16 I beni asaa zerethay ubbay barenttu ogiyaa baana mala yeddii aggeedda. \v 17 Hinttenttoo iraa saluwaappe bukisseedda; kathaakka I wodiyaan immeedda; qassi qumaa immiide, hinttentta loythi nashechchee; yaatiide hinttenttoo lo77obaa oothiide, ubba wodekka barew markkaa dhayibeenna” yaageeddino. \v 18 Yesuusi kiitteeddawanttu hewaa giide, barenttoo asay yarshshenna mala, metootiide diggeeddino. \p \v 19 Anxxookiyaappenne Iqooniyooneppe yeedda Ayihudatuu asaa barenttu bagga zaariide, shuchchan Phawuloosa caddeeddino; unttunttoo hayqqeeddawaa malatina, katamaappe karew A goochchi kesseeddino. \v 20 Shin kaalliyaawanttu A matan yuuyyi aadhdhiide eqqishshin, I denddiide, katamaa geleedda. Wonttetha gallassi Barinabaasanna ittippe Derbbe beedda. \s Phawuloosinne Barnaabaasi Anxxookiyaa Simmeeddino \p \v 21-22 Unttunttu Deribe katamaan wonggalaa mishiraachchuwaa odiide, cora asay Yesuusa ammanana mala ootheeddawaappe guyyiyan, Lisxxiraa, Iqooniyoonenne Phiisiidiyan de7iyaa Anxxookiyaa simmeeddino; yaatiide hewaan kaalliyaawantta minissiiddenne unttunttu ammanuwan minni de7ana mala zoriidde, “Nuuni Xoossaa kawutethaa gelanaw loythi waayyettana bessee” yaageeddino. \v 23 Qassi ammaniyaawanttoo de7iyaasan de7iyaasan cimatuwaa dooriide, xoomeeddawaappenne woosseeddawaappe guyyiyan, unttunttu ammaneedda Godaassi unttuntta hadaraa immeeddino. \p \v 24 Phiisiidiyaa gadiyaappe aadhdhiide, Phinifiliyaa yeeddino; \v 25 Pherggen qaalaa odeeddawaappe guyyiyan, Axaaliyaa beeddino. \v 26 Hewaappe unttunttu barenttu poleedda oosuwaa diraw, asay unttunttu hadaraa Xoossaa aadho keekatethaw immeedda Anxxookiyaa Markkabiyan simmeeddino. \p \v 27 Anxxookiyaa gakkeedda wode ammaniyaa asaa shiishshiide, Xoossay barenttunna ittippe ootheedda ubbabaanne, Ayihuda gidenna asay ammanana mala, unttunttoo penggiyaa dooyyeeddawaa, asaw odeeddino. \v 28 Yaatiide hewaan kaalliyaawanttunna daro wodiyaa gami77eeddino. \c 15 \s Yeerusalaame Shiiquwaa \p \v 1 Itti itti asatuu Yihudaappe Anxxookiyaa wodhdhiide, “Muse wogaadan, hintte qaxxarettennawaa gidooppe, attanaw danddaykkita” yaagiide ishatuwaa tamaarissuwaa doommeeddino. \x - \xo 15:1 \xo*\xt Wog 12:3\xt*\x* \v 2 Phawuloosinne Barnaabaasi unttunttunna darissi walaqettiide palumettina, Anxxookiyan de7iyaa itti itti hara asatuu he palumaa diraw, Phawuloosannanne Barinabaasanna Yeerusalaame biide, Yesuusi kiitteeddawanttunnanne cimatuwaanna gakettanaw qofay qashetteedda. \p \v 3 Ammaniyaa asatuu unttuntta kiittiide ogiyaan maaddishshin, Ayihuda gidennawanttu Xoossaakko simmeeddawaa odiidde, Pinqqiyaannanne Sammaariyaanna aadhdheeddino; hewe ishatuwaa ubbaa loythi nashechcheedda. \v 4 Unttunttu Yeerusalaame gakkeedda wode, ammaniyaawanttu, Yesuusi kiitteeddawanttunne cimatuu unttuntta mokkeeddino; Xoossay barenttun ootheeddawaa ubbaa odeeddino. \v 5 Shin Parisaawatuwaa baggappe ammaneedda itti itti asatuu denddi eqqiide, “Hinttenttu unttuntta qaxxaranawunne Muse higgiyaa naagana mala azazanaw bessee” yaageeddino. \p \v 6 Yesuusi kiitteeddawanttunne cimatuu hewaa zorettanaw shiiqeeddino. \v 7 Loythi haasayeeddawaappe guyyiyan, Phexiroosi denddi eqqiide, unttuntta hawaadan yaageedda; “Taanaadan ammaniyaawanttoo, Ayihuda gidennawanttu wonggalaa mishiraachchuwaa qaalaa ta doonaappe sisiide ammanana mala, taana Xoossay hintte giddoppe beni dooreeddawaa hinttenttu eriita. \v 8 Asaa wozanaa eriyaa Xoossay Geeshsha Ayyaanaa nuussi immeeddawaadan, unttunttookka immiide tumayeedda. \v 9 Unttunttu ammaneedda diraw, I unttunttu wozanaa geeshshiide, nu gidduwaaninne unttunttu gidduwan dummatethaa wothibeenna. \v 10 Hewaa diraw, nu aawatuunne nuuni tookkanaw danddayibeenna wolqqaama tookuwaa kaalliyaawanttu morggiyan wothiide, ha77i hintte ayissi Xoossaa paacciitee? \v 11 Shin Godaa Yesuusi Kiristtoosa aadho keekatethaan unttunttu atteeddawaadan, nuunikka atteeddawaa ammaneetto” yaageedda. \p \v 12 Asay ubbay co77u giide, Barnnaabaasinne Phawuloosi Ayihuda gidenna asaa giddon barenttu bagganna Xoossay ootheedda malaataanne oorathabaa ubbaa odishshin sisee. \p \v 13 Unttunttu haasayaa wursseeddawaappe guyyiyan, Yayiqoobi hawaadan yaagiide zaareedda; “Ishatoo, taani giyaawaa sisite. \v 14 Xoossay Ayihuda gidennawanttu giddoppe barew haniyaa asaa akkanaw Ayihuda gidennawanttoo koyro wooti qoppeeddentto Simooni odeedda. \v 15-18 Nabiyaa qaalay hawaanna giigee; Goday daro wodiyaappe doommiide, asaa hawaa erissiide, Xoossaa Maxaafan hawaadan yaageedda; \x - \xo 15:15 \xo*\xt Amo 9:11-12\xt*\x* \q ‘Hawaappe guyyiyan, sa7aan de7iyaa \q2 hara asay ubbaynne tawaa gidanaw \q taani xeeseedda Ayihuda gidenna asay ubbay \q2 Godaa koyyana mala, taani simmana. \q Taani kolettiide kunddeedda golliyaadan \q2 haneedda Daawite kawutethaa denthana. \q Koletteeddawaakka zaaraade keexxana; \q2 taani laa7ethuwaa A essana’ \m yaageedda. \p \v 19 “Hewaa diraw, ta qofaa gidooppe, Ayihuda gidennawanttuppe Xoossaakko simmiyaawantta nuuni metothanaw koshshenna. \v 20 Shin unttunttu eeqaani tuneeddawaa meenna mala, woshummenna mala, bakuteedda mehiyaa ashuwaa meenna malanne suuthaa ushenna mala, unttunttoo nuuni dabidaabbiyaa xaafanaw koshshee. \x - \xo 15:20 \xo*\xt Kes 34:15-17; Wog 17:10-16; 18:6-23\xt*\x* \v 21 Ayissi gooppe, Muse higgiyaa kase yeletaappe doommiide Sambbataan Sambbataan Ayihuda woosa golletuwaan nabbabiidde, A qaalaa katamaa ubbaan odiyaawanttu de7iino” yaageedda. \p \v 22 Hewaappe guyyiyan, Yesuusi kiitteeddawanttunne cimatuu woosa golle asaa ubbaanna ittippe barenttu giddoppe amareedda asatuwaa dooriide, Phawuloosannanne Barinabaasanna Anxxookiyaa yeddanaw qofaa qachcheeddino; unttunttu daro bonchchetteedda laa77u asatuwaa Barssaabaa geetettiyaa Yihudaanne Sillaasa dooreeddino. \v 23 Yaatiide hawaadan giyaa dabidaabbiyaa xaafiide, unttunttu bolla kiitteeddino; “Nuuni Yesuusi kiitteeddawanttunne cimatuu hintte ishatuu, Anxxookiyan, Sooriyaaninne Kilqqiyaan de7iyaa Ayihuda bagga gidenna ishatuwaassi nu sarotaa kiitteetto. \p \v 24 “Nuuni azazibeenna asatuu nu giddoppe biide, ‘Hinttenttu qaxxarettanawunne Muse higgiyaa naaganaw bessee’ giide, hinttentta metootheeddawaanne yiloyeeddawaa sisiide, \v 25-26 nu Godaa Yesuusi Kiristtoosa sunthaa diraw, barenttu shemppuwaa oleedda nuuni siiqiyaa Barnnaabaasannanne Phawuloosanna dooretteedda asatuwaa hinttenttukko kiittanaw itti wozanaan nu qofaa qachcheeddo. \v 27 Hewaa diraw, nuuni xaafeeddawaa unttunttu barenttu huuphew barenttu doonaan hinttenttoo odana mala, Yihudaanne Sillaasa kiitteeddo. \p \v 28-29 “Ayissi gooppe, eeqaw yarsheeddawaa mooppite; suuthaa ushoppite; bakuteedda mehiyaa ashuwaa mooppite; woshummoppite. Ha koshshiyaawanttuppe attin, hara deexiyaa yewuwaa hinttentta toossenna mala, nuuninne Geeshsha Ayyaanay yewuwaa eeno giide akkeeddo; ha ubbabaappe hintte huuphiyaa naagooppe, hinttenttu lo77obaa oothiita. Simmi saro de7ite” yaageeddino. \p \v 30 Hewaa diraw, kiitetteeddawanttu moyizzetti, Anxxookiyaa wodhdhiide, ammaniyaa asaa shiishshiide, dabidaabbiyaa asaassi immeeddino. \v 31 Unttunttu he minissiyaa dabidaabbiyaa nabbabeedda wode, nashetteeddino. \v 32 Qassi Yihudaynne Sillaase barenttu huuphew nabatuwaa gidiyaa diraw, ishatuwaa loythi maqqiide minisseeddino. \v 33 Unttunttu Anxxookiyan amareedda gallassaa utteeddawaappe guyyiyan, ishatuu sarotethaan moyizzina, barentta kiitteeddawanttukko simmeeddino. \v 34 Shin Sillaase yaani attanaw bare qofaa qachcheedda. \f + \fr 15:34 \fr*\ft Sillaase Anxxookiyan attanaw bare qofaa qachcheedda, giyaawe cora hara qaalaa bilethaan baawa.\ft*\f* \p \v 35 Qassi Phawuloosinne Barnaabaasi hara cora asatuwaanna ittippe Godaa qaalaa tamaarissiiddenne wonggalaa mishiraachchuwaa odiidde, Anxxookiyan utteeddino. \s Phawuloosinne Barnaabaasi Shaaketteeddino \p \v 36 Amareedda gallassaappe guyyiyan, Phawuloosi Barnaabaasa, “Nuuni Godaa qaalaa odeedda katamaa ubbaan nu ishatuu wooti de7iinontto, guyye simmiide, xomoosi be7oytte” yaageedda. \v 37 Hewaappe guyye Barnaabaasi Marqqoossa geetettiyaa Yohaannisa barenttunna afanaw koyyeedda. \v 38 Shin Phawuloosi Marqqoossa barenttunna afanaw koyyibeenna; ayissi gooppe, I unttunttuppe Phinifiliyan shaaketteedda; qassi unttunttunna oosuwaassi bibeenna. \v 39 Unttunttu gidduwan lo77enna walassay kesina, ittu ittuwaappe shaaketteedda; Barnaabaasi Marqqoossa akkiide, markkabiyaan Qophiroosa beedda. \v 40 Shin Phawuloosi Sillaasa akkina, ishatuu A hadaraa Xoossaa aadho keekatethaw immeeddawaappe guyyiyan beedda. \v 41 Yaatiide ammaniyaa asatuwaa minissiide, Sooriyaannanne Kilqqiyaanna aadhdheedda. \c 16 \s Ximootoose Phawuloosannanne Sillaasenna Gaketteedda \p \v 1 Phawuloosi qassi Derbbenne Lisxxiraa beedda; hewaan Ximootoosa geetettiyaa kaalliyaawe, itti ammaniyaa Ayihuda mishiratti na7ay de7ee; A aabbu Giriike asa. \v 2 Lisxxiraaninne Iqooniyoonen de7iyaa ishatuu Ximootoosabaa loythi markkatteeddino. \v 3 Phawuloosi Ximootoosa barenanna afanaw koyyiide, A aabbu Giriike \f + \fr 16:3 \fr*\fq A aabbu Griike ... A oyqqiide qaxxareedda: \fq*\ft Griike asay barenttu naanaa qaxxarikkino. Shin Ximootoose qaxxarettana dhayooppe, Ayihude asay A akkenna diraw, Phawuloosi A oyqqiide qaxxareedda.\ft*\f* asa gideeddawaa hewaan de7iyaa Ayihuda ubbay eriyaa diraw, A oyqqiide qaxxareedda. \v 4 Unttunttu katamatuwaanna biidde, Yesuusi kiitteedda Yeerusalaamen de7iyaawanttunne cimatuu wotheedda higgiyaa ammaniyaawanttu naagana mala, unttunttoo odiidde aadhdheeddino. \v 5 Hewaa diraw, ammaniyaawanttu ammanuwan minni, payduwankka gallassaappe gallassan dari dari beeddino. \s Phawuloosi Maqidooniyaa Baanaadan Xeegetteedda \p \v 6 Iisiyan qaalaa odenna mala, Geeshsha Ayyaanay unttuntta diggeedda diraw, Pirggiyaa gadiyaannanne Galaatiyaa gadiyaanna aadhdheeddino. \v 7 Unttunttu Miisiyaa zawaa gakkeedda wode, Biitiiniya baanaw koyyeeddino; shin Yesuusa Ayyaanay unttuntta diggeedda. \v 8 Hewaa diraw, unttunttu Miisiyaa mataanna aadhdhiide, Xiro7aadaa wodhdheeddino. \v 9 Phawuloosi qamma saxaan itti Maqidooniyaa bitani barena, “Maqidooniyaa pinnaade nuuna maaddaarikkii” yaagiidde eqqi woossishshin be7eedda. \v 10 Saxaa I be7eeddawaappe guyyiyan, nuuni ellekka Maqidooniyaa baanaw koyyeeddo; ayissi gooppe, wonggalaa mishiraachchuwaa yaani de7iyaa asaassi odanaw, Xoossay nuuna xeeseeddawaa nuussi malateedda. \s Liidiyaa Piliphphisiyoosan Kiristtoosa Ammanaaddu \p \v 11 Hewaa diraw, Xiro7aadappe denddiide, sitti giide markkabiyaan Saamootiraaqe beeddo; wonttetha gallassi Naaphphule beeddo. \v 12 Hewaappe Piliphphisiyoosa beeddo; Piliphphisiyoosi Maqidooniyaa biittaw huuphe katamaa; qassi Roome asay de7iyaa katamaa; nuuni he katamaan amareedda gallassaa utteeddo. \p \v 13 Sambbata gallassi, katamaappe gaxaan shaafaa doonaan Ayihudatuu Xoossaa woossiyaa sa7ay de7iyaawaa akeekiide beeddo; hewaan uttiide shiiqeedda macca asaassi qaalaa odeeddo. \p \v 14 Itti Liidiyaa geetettewunna, Tiyaaxiroona katamaappe yaade Xoossaa ammanewunna, zo7o mayuwaa zali77iyaa mishiratta, nuuni odiyaawaa sisaaddu; Phawuloosi odiyaawaakka iza sisana mala Xoossay I wozanaa doyyeedda. \v 15 Liidiyaa bare soy asaanna ittippe xammaqetteeddawaappe guyyiyan nuuna, “Hinttenttu taana Godaa tumatethaan ammanaw giide qoppooppe, ta soyin de7ishshite” gaade woossaaddu; minissaade shoobbaaddu. \s Phawuloosinne Sillaase Qashetteeddino \p \v 16 Nuuni Xoossaa woossiyaasaa biishshin, iita ayyaanay izi bolla aqina kaayiyaa itti ashikkare naatta nuunanna gakettaaddu; he naatta kaayaade daro miishshaa bare godatuwaassi demmaaddu. \v 17 Gakettaade Phawuloosanne nuuna kaallaadde, “Hawanttu hinttenttoo attana ogiyaa odiyaawanttu, Ubbaappe Bolla Xoossaa aylletuwaa” gaade kooshshaa dhoqqu oothaade haasayaw. \p \v 18 Ubba gallassi hewaadan gaw; shin Phawuloosi yilotiide guyye simmi, he iita ayyaanaa, “Neeni iippe kesana mala Yesuusi Kiristtoosa sunthan neena azazay” yaageedda; he man77iyankka iita ayyaanay iippe kesi aggeedda. \p \v 19 Shin izi godatuu barenttu miishshaa demmana ogii dhayeeddawaa be7iide, Phawuloosanne Sillaasa oyqqiide, geyaa sa7aan de7iyaa daannatuwaa sintha goochchi kesseeddino. \v 20 Daannatuwaa sintha unttuntta afiide, “Hawanttu Ayihuda asaa gidiide, nu katamaa asaa loythi metoothiino. \v 21 Nuuni Roome gadiyaa asaa gidiide, akkanawunne oothanaw woga gidennabaa tamaarissiino” yaageeddino. \p \v 22 Asay itti bagga gidiide, Phawuloosa bollaninne Sillaasa bolla denddeedda; daannatuukka unttunttu mayuwaa qaari akkiide, xam77aan unttuntta shocana mala azazeeddino. \v 23 Unttunttu darissi wadhdheeddawaappe guyyiyan, qasho golliyaan yeggeeddino. Qasho golliyaa naagiyaawekka unttuntta minissi naaganaadan azazeeddino. \v 24 Qasho golliyaa naagiyaawe he azazuwaa akkiide, Phawuloosanne Sillaasa qasho golliyaa qol77o gelisseedda; unttunttu gediyaakka mithaanna gathi daraxiide qachcheedda. \rem fig 17 fig* \p \v 25 Shin qamma bilahe gidiyaa heeran Phawuloosinne Sillaase Xoossaa woossiidde, mazimuriyaa yexxiide Xoossaa galatiino; qashetto asay unttunttu giyaawaa sisee. \v 26 Qasho golliyaa xaphuu qaaxxana gakkanaw wozanaa aathennaan biittay darissi qaaxxeedda; he man77iyankka penggiikka ubbay dooyetti aggina, qashetteedda asaa ubbaa santhalatay biletti wodhdheedda. \v 27 Qasho golliyaa naagiyaawe gemi77ishuwaappe beegottiyaa wode, qasho golliyaa penggiikka ubbay dooyetteeddawaa be7iide, qashetto asay kessi akkiide bidiggeeddawaa aw malatina, barena wodhanaw qoppiide, cubiyaa akkeedda. \v 28 Shin Phawuloosi kooshshaa dhoqqu oothiide, “Neeni neena ayanne udoppa; ayissi gooppe, nuuni ubbay hawaan de7eetto” yaageedda. \p \v 29 Qasho golliyaa naagiyaawe xomppiyaa woossi akkiide, ellekka qol77o woxxeedda; kokkoriidde Phawuloosa sinthaaninne Sillaase sinthan guufanneedda; \v 30 unttuntta kare kessiide, “Ta godatoo, taani attanaw ayaa oothana bessii?” yaageedda. \p \v 31 Phawuloosinne Sillaase A, “Godaa Yesuusi Kiristtoosa ammana; neeni attana; ne soy asaykka” yaageeddino. \v 32 Unttunttu awunne A soyin de7iyaa ubbaw Godaa qaalaa odeeddino. \v 33 Qamma he saatiyankka qasho golliyaa naagiyaawe unttuntta afiide unttunttu maythaa meecceedda; he man77iyankka bare soy asaa ubbaanna xammaqetti aggeedda. \v 34 Phawuloosanne Sillaasa pude bare soy afiide, unttunttoo qumaa aatheedda; I bare soy asaa ubbaanna Xoossaa ammaneedda diraw, nashetteedda. \p \v 35 Wonttina daannatuu, “He asatuwaa billa” yaagiide, polisiyaa kaappatuwaa aakko kiitteeddino. \v 36 Hewaappe guyye qasho golliyaa naagiyaawe, “Hinttenttu bilettana mala, daannatuu taw kiitteeddino; simmi ha77i kesiide sarotethaan biite” yaagiide he kiitaa Phawuloosaw odeedda. \p \v 37 Shin Phawuloosi he polisiyaa kaappatuwaa, “Nuuni Roome gade asaa \f + \fr 16:37 \fr*\fq Roome gade asa: \fq*\ft Roome kawutethaan erettiide de7iyaa guutha asay he gade asatuwaa geetettiino. Hewanttookka qay haratuwaappe dummatiyaa maataynne kaacay de7ee.\ft*\f* gidishshin, unttunttu nuuna pirdday baynnaan asaa sinthan wadhdhiide, qasho golliyaan yeggeeddino. Ha77i nuuna geeman kessi yeddiinoo? Hanenna; unttunttu barenttu huuphew yiide, nuuna kessino” yaageedda. \p \v 38 Polisiyaa kaappatuu daannatuwaassi hewaa odina, Phawuloosinne Sillaase Roome gade asa gideeddawaa siseedda wode, yayyeeddino. \v 39 Hewaa diraw, daannatuu yiide unttuntta, “Nuuni hinttentta naaqqeeddo” geeddino. Qasho golliyaappe kare unttuntta kessiide, katamaappe kesiide baana mala woosseeddino. \v 40 Phawuloosinne Sillaase qasho golliyaappe kesiide, Liidiyaa soy beeddino; yaani ishatuwaanna gakettiide, unttuntta minissiide hewaappe beeddino. \c 17 \s Teselonqqen Denddeedda Walassaa \p \v 1 Phawuloosinne Sillaase, Amppipholiisaannanne Apholooniyanna aadhdhiide, Teselonqqe yeeddino; Teselonqqen Ayihuda woosa golli de7ee. \v 2 Phawuloosi bare dooyaadankka yaa geleedda; hewaan heezzu Sambbata gallassatuwan Xoossaa Maxaafatuwaappe asaanna haasayeedda; \v 3 Kiristtoosi waayyiyaa akkanawunne hayquwaappe denddanaw bessiyaawaa unttunttoo billiide odiiddinne tuma gideeddawaakka unttuntta erissiidde, “Yesuusi ha taani hinttenttoo odiyaawe Kiristtoosa” yaagee. \v 4 Unttunttuppe ittu ittuu yewuu tuma gideeddawaa akeekiide, Phawuloosannanne Sillaasenna gaketteeddino; hawaadankka, Xoossaassi goyinniyaa cora Giriike asaynne cora bonchchetteedda maccawanttu, Phawuloosannanne Sillaasenna gaketteeddino. \p \v 5 Shin Ayihudatuu qanaatiide, itti itti oosuu bayinna iita asatuwaa qocaappe shiishshiide katamaa asaa walasseeddino; Phawuloosanne Sillaasa asaakko kessana mala koyyiide, Yaasoona golliyaa dooddeeddino. \v 6 Phawuloosinne Sillaase unttunttoo beettennaan ixxina, Yaasoonanne itti itti ishatuwaa katamaa kaappatuwaakko afiide, “Hawanttu gadiyaa ubbaa metootheeddawanttu, hawaakka yeeddino. \v 7 Yaatina Yaasooni unttuntta bare soyin wotheedda; hawanttu ubbay, ‘Yesuusa giyaa hara kaatii de7ee’ giide Qeesaare azazuwaa minissiino” yaagiide, kooshshaa dhoqqisside haaseyeeddino. \p \v 8 Shiiqeedda asaynne katamaa kaappatuu hewaa sisiide metooteeddino. \v 9 Kaappatuu Yaasoonanne haratuwaa waasiyan billeeddino. \s Phawuloosinne Sillaase Beeriyaa Beeddino \p \v 10 Ammaniyaawanttu Phawuloosanne Sillaasa sa7ay qammiyaawaani ellekka Beeriyaa yeddeeddino. Yaa gakkiide, Ayihuda woosa golle geleeddino. \v 11 Beeriyaa asatuu Teselonqqen de7iyaa asatuwaappekka aadhdhi dooyetto wozanay de7iyaa diraw, “Phawuloosi geeddawe tumenttonne” yaagiide, ubba gallassi Xoossaa Maxaafatuwaa tamaariidde, qaalaa kumentha laamotaan akkeeddino. \v 12 Hewaa diraw, unttunttuppe coratuu, Giriikatuwappe bonchchetteedda cora maccawanttunne cora attuma asatuu ammaneeddino. \p \v 13 Shin Teselonqqen de7iyaa Ayihudatuu Phawuloosi Xoossaa qaalaa Beeriyankka odeeddawaa siseedda wode, Beeriyaa yiide, asaa aananna walasseeddino. \v 14 Hewaappe guyyiyan, ishatuu ellekka Phawuloosa abbaa mataan yeddii aggeeddino; shin Sillaasenne Ximootoose Beeriyan atteeddino. \v 15 Phawuloosa moyizzeedda asatuu Ateenaa gatheeddino; he asatuu Sillaasenne Ximootoose barenttoo danddayetteeddawaadan, ellekka barekko yaana mala, Phawuloosi kiitteedda kiitaa akkiide, Beeriyaa simmeeddino. \s Phawuloosi Ateenaa Beedda \p \v 16 Phawuloosi Ateenaan Sillaasanne Ximootoosa naagiidde, katamaan eeqay kumeeddawaa be7iide yiloteedda. \v 17 Hewaa diraw, Ayihuda woosa golliyaan Ayihudatuwannanne Xoossassi goyinniyaa Ayihuda gidenna asatuwaanna palumettee; qassi ubba gallassi geyaan barenanna gakettiyaa asaannakka palumettee. \v 18 Qassi Eppiqoroosappenne \f + \fr 17:18 \fr*\fq Eppiqoroosa: \fq*\ft Hawe gadiyaa gidiide, ha gadiyaan de7iyaa asatuu nashechchiyaa asaa de7uwaassi koyro sa7aa oyqqeedda yaagi tamaarissiyaa Eppiqoroosa giyaa bitaniyaa timirttiyaa kaalliyaawantta.\ft*\f* Isxxo7ikiyaappe \f + \fr 17:18 \fr*\fq Isxxo7ikiya: \fq*\ft Hawekka gadiyaa gidiide, ha gaden de7iyaa asatuu, barena moodussaanne bare qofaan kaalesettiyaawaa asay tamaarana bessee, yaagiyaa timirttiyaa taamaarissiyaa Zeeno yaagettiyaa bitaniyaa timirittiyaa kaalliyaawantta.\ft*\f* yeedda itti itti eranchchatuu Phawuloosanna palumetteeddino; unttunttuppe ittu ittuu, “Ha toofiinay ayaa haasayanaw koyyii?” yaageeddino. \p Haratuu Phawuloosa Yesuusabaanne hayquwaappe I denddeeddawaa barenttoo odiyaa diraw, “Ooratha xoossatubaa odiyaawaa malatee” yaageeddino. \p \v 19-20 Phawuloosa oyqqiide, “Ha neeni tamaarissiyaa ooratha yewuu ayentto nuuna erissaarikkii? Ayissi gooppe, neeni nuussi oorathabaa odaasa; simmi hawe ayentto nuuni eranaw koyyeetto” yaagiide Phawuloosa Ariyosppaagoosa geetettiyaasaa afeeddino. \v 21 Ateenaa asay ubbaynne hewaan de7iyaa immathatuu oorathabaa haasayiiddinne sisiidde peeshiyaawaappe attin, harabaan peeshikkino. \p \v 22 Phawuloosi Ariyosppaagoosan de7iyaa shiiquwaa sinthan eqqiide, hawaadan yaageedda; “Ateenaa asatoo, xoossatuwassi ubbabaani hinttenttu darii yayyiyaawaa taani be7ay. \v 23 Ayissi gooppe, taani hinttenttu goyinniyaawaa xeellaadde aadhdhishshin, ‘Erettenna Xoossaassi’ geetettiide xaafetteedda yarshshuwaa sa7aa qassi demmaaddi; hewaa diraw, ha hintte erennaan goyinniyaawaa taani hinttenttoo oday. \p \v 24 “Alamiyaanne alamiyaan de7iyaa ubbabaa medhdheedda Xoossay saluwaanne sa7aa Goday, asay keexxeedda Geeshsha Golliyan de7enna. \x - \xo 17:24 \xo*\xt 1Ka 8:27; Isa 42:5; Kit 7:48\xt*\x* \v 25 Ayentto pacceedda asaadan, asaa kushiyaa I xeellenna; ayissi gooppe, I bare huuphew de7uwaa shemppuwaanne ubbabaa asaa ubbaw immeedda. \v 26 Xoossay asaa zariyaa ubbaa itti uraappe medhdhiide, gadiyaa ubbaan wotheedda; I bare huuphew unttunttu de7ana wodiyaanne sa7aa kase zawayeedda. \p \v 27 “I hewaa ootheeddawe unttunttu oyqqi oyqqi xeelliide, barena koyyiidde, ooni eri demmanawantteeshsha giyaawaana; gidooppenne, Xoossay nuuppe oossinne haako gidenna. \v 28 Ayissi gooppe, hinttenttuppe itti itti eranchchatuu, ‘Nuuni A naanaa’ geeddawaadan, nuuni aani paxa de7eettonne qaaxetteetto. \v 29 Simmi nuuni Xoossaa naanaa gideedda diraw, Xoossay asaa cinccatethaaninne qofaan worqqaappe woy biraappe woy shuchchaappe oosetteeddawaa malatee yaagiide, qoppanaw bessenna. \v 30 Hewaa diraw, Xoossay asay eribeenna wodiyaa aatheedda; shin ha77i ubbasan asay ubbay nagaraappe simmana mala azazeedda. \v 31 Ayissi gooppe, Xoossay wodiyaa keeri wotheedda; he wodiyaan bare dooreedda uraan sa7aan de7iyaa asaa ubbaa bolla xillo pirddaa I pirddana; asaa ubbaw hayquwaappe Yesuusa dentheeddawaan hewaa tumayeedda” yaageedda. \p \v 32 Unttunttuppe itti itti asatuu hayquwaappe dendduwaabaa Phawuloosappe sisiide, A bolla qilliicceeddino; shin hara asatuu A, “Nuuni hawaa neeppe gujjiide sisana koyyeetto” geeddino. \v 33 Hewaa diraw, Phawuloosi unttunttu giddoppe keseedda. \v 34 Shin itti itti attuma asatuu Phawuloosanna gakettiide ammaneeddino; unttunttu gidduwan Ariyosppaagoosan de7iyaa pirdda golle daannay Diyoonaasiyoosi, Damaariiso geetettiyaa itti mishirattinna hara asatuu de7iino. \c 18 \s Phawuloosi Qoronttoosa Beedda \p \v 1 Hewaappe guyyiyan, Phawuloosi Ateenaappe kesiide, Qoronttoosa beedda. \v 2 Hewaan Aqiilaa giyaa itti Ayihuda bitaniyaa demmeedda; Aqiilay Phanxxoossan yeletteedda; Ayihuda asay ubbay Roomeppe kesana mala, Qalawudeyoosi azazeedda diraw, amareedda wodiyaappe kase, I bare machchatti Phirisqqillaanna Xaaliyappe yeedda; Phawuloosi unttunttunna gakettanaw beedda. \v 3 A oosuunne unttunttu oosuu itti mala dunkkaaniyaa sikaa gidiyaa diraw, unttunttunna uttiide, ittippe ootheedda. \v 4 Phawuloosi Sambbataa ubbaan Ayihudatuwaanna Giriikatuwaa ammanthanaw Ayihuda woosa golliyaan palumettee. \p \v 5 Sillaasenne Ximootoose Maqidooniyaappe yeedda wode, Phawuloosi Ayihudatuwaassi Yesuusi bare huuphew Kiristtoosa gideeddawoo qaalaa oduwaa toleedda. \v 6 Shin unttunttu Phawuloosa haasayaa phalqqinanne A borina, Phawuloosi bare mayuwaappe baanaa qoqqofiidde, \f + \fr 18:6 \fr*\fq mayuwaappe baanaa qoqqofee: \fq*\ft Hawaa guussay gediyaappe baanaa qoqqofiyaawaanna itta.\ft*\f* “Hinttenttu iitatethay hinttentta oyqqo; taani hewaan gelikke; hawaappe hini baggan taani Ayihuda gidenna asaakko bay” yaageedda. \p \v 7 Hewaappe kesiide, Xoossaassi goyinniyaa Yosxxoosa giyaa bitaniyaa soy beedda; Yosxxoosa golli Ayihuda woosa golliyaa matan de7ee. \v 8 Ayihuda woosa golle kaappuu Qarisiphphoosi bare soy asaa ubbaanna Godaa ammaneedda; Qoronttoosa asatuwaappekka coratuu Xoossaa qaalaa siseedda wode, ammaniide xammaqetteeddino. \p \v 9-10 Goday itti qamma saxaan Phawuloosa, “Yayyoppa; oda; co77u gooppa. Taani neenanna de7iyaa diraw, neena qohanaw iitabaan yeggana asay ooninne baawa; ayissi gooppe, taw ha katamaan cora asay de7ee” yaageedda. \v 11 Phawuloosi Xoossaa qaalaa asaa tamaarissiidde, itti laythanne usuppun agenaa unttunttunna utteedda. \p \v 12 Gaaliyoose Akaayiyaa gadiyaa mooddiyaa wode, Ayihudatuu ittippe Phawuloosa bolla denddiide, pirdda golle A afiide, \v 13 “Ha bitani Muse higgiyaa ixxiide, asay Xoossaassi goyinnana mala cimmee” yaageeddino. \p \v 14 Phawuloosi haasayana hanishshin, Gaaliyoose Ayihudatuwaa, “Ayihudatoo, hewe bala oosuwaa woy iita naaqo gidooppe, taani hinttenttubaa danddayaade sisanaw bessee. \v 15 Shin qaalaassi sunthaassinne hintte huuphe higgiyaassi hinttenttu palumettooppe, hintte huuphew erite; hawaa taani pirddikke” yaageedda. \v 16 Pirdda golliyaappe karew unttuntta kesseedda. \v 17 Hewaappe guyyiyan, Giriike asay ubbay Ayihuda woosa golle kaappuwaa Sostteniisa oyqqiide, pirdda golliyaa sinthan shoceeddino; shin Gaaliyoosa hewe aynne metibeenna. \s Phawuloosi Anxxookiyaa Beedda \p \v 18 Phawuloosi daro wodiyaa Qoronttoosan utteeddawaappe guyyiyan, ishatuwaa sarotiide, Phirisqqillinnanne Aqiilaanna markkabiyaan Sooriyaa beedda; barew shiiqqeedda gasuu de7iyaa diraw, Kinkkiriyaa katamaan bare huuphiyaa meedetteedda. \f + \fr 18:18 \fr*\fq huuphiyaa meedetteedda: \fq*\ft Phawuloosi guutha wodiyaassi “dummatana” giide caaqqeedda. Hawaa guussay, bare huuphiyaakka meedettenna; woyiniyaakka ushenna guussaa. Shin I caaqqeedda wodi wuroode, bare huuphiyaa meedettiide Xoossaw yarshshuwaa yarshshanaw bessee guussaa.\ft*\f* \x - \xo 18:18 \xo*\xt Pay 6:18\xt*\x* \v 19 Unttunttu Efesoone gakkeedda wode, Phawuloosi Phirisqqillonne Aqiilaa yaani yeggi yeedda; shin barew Ayihuda woosa golle geliide, Ayihudatuwaanna palumetteedda. \v 20 Unttunttu barenttunna daro wodiyaa uttana mala Phawuloosa woossina I ixxeedda. \v 21 Shin unttunttuppe shaakettiide, “Xoossay gooppe, laa7ethuwaa hinttenttukko simmana” yaagiide Efesoonappe markkabiyaan beedda. \v 22 Qiisaariyaa gakkeedda wode Yeerusalaame biide, ammaniyaa asaa saroteeddawaappe guyyiyan, Anxxookiyaa wodhdheedda. \p \v 23 Yaani amareedda wodiyaa gami77iide beedda; kaalliyaawantta ubbaa minissiide, Galatiyaannanne Pirggiyaanna aadhdheedda. \s Aphiloosi Efesoonanne Qoronttoosa Beedda \p \v 24 Iskkinddiriyan yeletteedda Ayihuda asaa itti Aphiloosa giyaa lo77o haasayiyaawe Efesoone beedda; Xoossaa Maxaafatuwaa I darissi eriyaa asa. \v 25 Godaa ogiyaakka tamaareedda asa; Yohaannisa xinqqataa xalalaa eriide, ayyaanan bare garssan eexettiidde, Yesuusabaa suurissiide haasayeeddanne tamaarsseedda. \v 26 Yaatiide Ayihuda woosa golliyaan yayyennaan haasayaa doommeedda. Phirisqqillaynne Aqiilay I odiyaawaa siseedda wode, barenttunna soy A afiide, Xoossaa ogiyaa kaseppe suurissiide, aw geeshshi odeeddino. \p \v 27 Aphiloosi Akaayiyaa pinnana koyyina, ishatuu A minissiide, Akaayiyaan de7iyaa kaalliyaawanttu A mokkana mala, unttunttoo dabidaabbiyaa xaafeeddino; I yaa gakkiide, Xoossaa aadho keekatethaan ammaniyaawantta daro maaddeedda. \v 28 Ayissi gooppe, Yesuusi bare huuphew Kiristtoosa gideeddawaa Ayihudatuwaassi Xoossaa Maxaafatuwaappe qonccissiide, asaa sinthan minissiide odeedda. \c 19 \s Phawuloosi Efesoone Beedda \p \v 1 Aphiloosi Qoronttoosan de7ishshin, Phawuloosi qommo bagganna aadhdhiide, Efesoone beedda; itti itti kaalliyaawantta demmeedda. \v 2 Phawuloosi unttuntta, “Hinttenttu ammaneedda wode Geeshsha Ayyaanaa akkeedditee?” yaagiide oochcheedda. \p Unttunttu, “Tuytti, akkibeykko; haray atto, Geeshsha Ayyaanay de7iyaawaakka sisibeykko” yaageeddino. \p \v 3 Phawuloosi unttuntta, “Yaatina, Ayaan xammaqetteedditee?” \f + \fr 19:3 \fr*\fq Ayaan xammaqetteedditee? \fq*\ft Hawaa guussay O sunthaan xammaqetteedditee, guussaa.\ft*\f* yaageedda. \p Unttunttu, “Nuuni Yohaannisa xinqqataani xammaqetteeddo” yaagiide zaareeddino. \p \v 4 Phawuloosi, “Yohaannisi bareppe guyyiyan yiyaa Yesuusi Kiristtoosan asay ammanana mala, asaassi odiidde, nagaraappe simmiyaa xinqqataani xammaqeedda” yaageedda. \p \v 5 Unttunttu hewaa siseedda wode, Godaa Yesuusi Kiristtoossassi gidanaw xammaqetteeddino. \v 6 Phawuloosi bare kushiyaa unttunttu bolla wotheedda wode Geeshsha Ayyaanay unttunttu bollan wodhdhina, dumma dumma qaalaan haaseyeeddino; qassi timbbitiyaakka odeeddino. \v 7 Hewaan tammanne laa77u asatuwaa gidiyaawanttu de7iino. \p \v 8 Phawuloosi Ayihuda woosa golle geliide, Xoossaa kawutethaabaa palumettiiddinne akeekissiidde, asaanna heezzu agenaa gidiyaawaa keenaa yayyennaan haasayee. \v 9 Shin unttunttuppe ittu ittuu makkaliide, cora asaa sinthan Godaa ogiyaa boriidde ammanennaan ixxina, Phawuloosi unttunttuppe shaaketti, barena kaalliyaawantta barenanna afeedda; Xiraanoosa giyaa timirtte golliyaan ubba gallassi palumettee. \v 10 Phawuloosi laa77u laythaa gakkanaw qaalaa odeedda; hewaa diraw, Iisiyan de7iyaa asay ubbay, Ayihudatuukka Ayihuda gidennawanttukka Godaa qaalaa siseeddino. \s Xoossay Phawuloosa Kushiyan Ootheedda Oorathabaa \p \v 11 Xoossay Phawuloosa bagganna dumma malaataa ootheedda. \v 12 Hewaa diraw, asay A bollay bochcheedda maarabiyaa woy mayuwaa hargganchchatuwassi afee; hargganchchatuukka paxiino; iita ayyaanatuukka unttunttuppe kesiino. \p \v 13 Iita ayyaanatuwaa kessiidde yuuyyiyaa Ayihudatuwaappe ittu ittuu, “Phawuloosi qaalaa odiyaa Yesuusa sunthan nuuni hinttentta kesite giide azazeetto” yaagiide, iita ayyanatuu de7iyaa asatuwaa bollan Godaa Yesuusa sunthaa xeesi be7eeddino. \v 14 Qeesatuwaa kaappuwaa Asqqeewa giyaa itti Ayihuda bitaniyaassi hewaa ootheedda laappu naanay de7iino. \p \v 15 Iita ayyaanay unttunttoo zaariide, “Taani Yesuusa eray; Phawuloosakka eray. Shin hinttenttu oonee?” yaageedda. \p \v 16 Iita ayyaanay de7iyaa bitani unttunttu bolla guppi wodhdhina, unttunttu masunxxiide, he golliyaappe kallo woxxana gakkanaassi, wolqqaamiide xooneedda. \v 17 Efesoonen de7iyaa Ayihudatuunne Ayihuda gidennawanttu ubbay hewaa sisiide ubbay daro yayyeeddino; Godaa Yesuusa sunthaykka daro bonchchetteedda. \v 18 Ammaniyaawanttuppe cora asatuu barenttu ootheeddawaa paaxiiddinne qoncciyaan odiidde yiino. \v 19 Bitiyaawanttuppe coratuu barenttu maxaafatuwaa shiishshiide, asaa ubbaa sinthan guuddeeddino; he maxaafatuwaa gatiyaa heettiyaa wode, ishatamu sha77a Biraa santtimiyaa gideedda. \v 20 Hewaa mala wolqqaama ogiyaan Xoossaa qaalay dicceenne aakkee. \s Efesoone Katamaan Walassay Denddeedda \p \v 21 Hewe poletteeddawaappe guyyiyan Phawuloosi, “Taani Yeerusalaame baade Roomekka qassi be7anaw bessee” \f + \fr 19:21 \fr*\ft Phawuloosi hawaa Ayyaanaa Geeshshaan kaalesettiide hasayeeddawaa.\ft*\f* yaagiide, Maqidooniyaannanne Akaayiyaanna aadhdhiide, Yeerusalaame baanaw qofaa qachcheedda. \v 22 Qassi barena maaddiyaawanttuppe laa77atuwaa Ximootoosanne Erasxxoosa Maqidooniyaa kiittiide, barew Iisiyan amareedda wodiyaa gami77eedda. \p \v 23 Godaa ogiyaa diraw, he wode daro walassay keseedda. \v 24 Ayissi gooppe, xagaraa biraa muushissiide tigi medhdhiyaa Dimexiroosa giyaa itti bitani Arxxemiisi Geeshsha Golliyaa misiliyaa biraappe tigi tigiide, oosanchchatuwaassi daro wodhiyaa demmee. \v 25 Hewanttanne unttunttuwaa mala oosuwaa oothiyaawantta ittippe shiishshiide, hawaadan yaageedda; “Asaw, nu duretethay ha oosuwaanna gidiyaawaa hintte eriita. \v 26 Hewe Phawuloosi, ‘Asaa kushii medhdheeddawanttu xoossatuwaa gidikkino’ yaagiide, Efesoone xalalaan gidennaan amareedda gadatuwaappe attin, Iisiyan ubbaan cora asaassi odi ammantheeddawaa hinttenttu be7eedditanne siseeddita. \v 27 Lo77ennabay, nu oosuu kadhettanawaa xalalaa gidenna; shin Iisiyan de7iyaa ubbatuunne sa7aa ubbaan de7iyaawanttu goyinniyaa wolqqaama xoossatto geetettiyaa Arxxemiisi geeshsha golli bonchchettennan attanawaanne, izi darotethay kunddanawaa” yaageedda. \p \v 28 Asay hewaa siseedda wode loythi hanqqettiide “Efesoone Arxxemiisa wolqqaama” yaagiide cabbotteeddino. \v 29 Katamaa ubbaan walassay denddeedda; Phawuloosanna hamettiyaa Maqidooniyaa asatuwaa Gaayoosanne Arisxxirokoosa barenttunna oyqqi akkiide, ittippe kaassaa sa7aa woxxeeddino. \v 30 Phawuloosikka asay shiiqeeddasaa gelanaw koyyeedda. Shin kaalliyaawanttu A diggeeddino. \v 31 Iisiyaa gadiyaa kaappatuwaappe Phawuloosa laggethatuwaappe ittu ittuu Phawuloosaw kiittiide, kaassaa sa7aan qoncciyaa kesiide I beettenna mala, A woosseeddino. \p \v 32 Shiiquwaan walassay denddina, dariya bagga asay haray atto ayissi shiiqeeddentto erenna diraw, ittu ittibaw walaqettiyaa wode, yokkuu qay harabaw walaqettee. \v 33 Ayihudatuu Iskkinddira aathi bessina, itti itti asay I haasayana mala, asaa giddoppe sinthaw A aatheedda; asay co77u gaana mala, I bare kushiyan xorssi bessiide, asaassi mootettanaw koyyeedda. \v 34 Shin Iskkinddire Ayihuda asaa gideeddawaa asay ereedda wode, laa77u saate gidiyaawaa keenaa ubbay itti qaalaan, “Efesoone Arxxemiisa wolqqaama” yaagiide cabbotteeddino. \rem fig 18 fig* \p \v 35 Katamaw xaafe gideeddawe asaa co77u oothiide, hawaadan yaageedda; “Efesoone asaw, Efesoone katamay wolqqaama Arxxemiisissinne saluwaappe wodhdheedda eeqaa shuchchaassi eeqaa golliyaa naagiyaawaa gideeddawaa erenna asay oonee? \v 36 Hawaa kaddiyaa asay baynna diraw, hinttenttu woppu gaanawunne dirbbennan agganaw bessee. \v 37 Ayissi gooppe, hawanttu Geeshsha Golliyaa miishshaa wuu77ibeennawantta nu xoossatuwaakka boribeennawantta aheeddita. \v 38 Hewaa diraw, Dimexiroosinne aananna de7iyaa oosanchchatuu asaa mootanaw koyyooppe, pirdda golli dooya de7ee; qassi gadiyaa mooddiyaawanttukka de7iino; unttunttu barenttu giddon mootettiino. \v 39 Shin hintte hara yewuwaa koyyooppe, higgiyaa shiiquwaan yewuwaa qachchana. \v 40 Ayissi gooppe, hachche haneeddawaa shabbirethaa giide, Roome gadiyaa asatuu nuuna mootana; ha shiiqookka gaasuu bayinna diraw, nuuni gaasuwaa odanaw danddayokko” \v 41 yaagiide shiiquwaa laaleedda. \c 20 \s Phawuloosi Maqidooniyaanne Giriike Beedda \p \v 1 Walassay irxxeeddawaappe guyyiyan, Phawuloosi kaalliyaawantta ahissiide zoreedda; unttuntta, “Saruwan de7ite” giide, Maqidooniyaa baanaw keseedda. \v 2 He gadiyaanna aadhdhiidde, qaalaa odiide, asaa loythi minisseeddawaappe guyyiyan, Giriike gade yeedda. \v 3 I hewaan heezzu agenaa uttiide, markkabiyaan Sooriyaa baanaw qoppishshin, Ayihudatuu barena wodhanaw koyyiyaawaa be7iide, Maqidooniyaanna guyye simmanaw bare qofaa qachcheedda. \p \v 4 Phawuloosa moyizzeeddawanttu, Beeriyaappe Pharihaasa na7aa Sosiiphaaxiroosa, Teselonqqeppe Arisxxirokoosanne Sikonddisa, Derbbeppe Gaayoosanne Iisiyappe Tikiqoosanne Xirofimoosa, qassi Ximootoosa. \v 5 Hewanttu sinthaw biide, nuuna Xiro7aadan naagiino. \v 6 Nuuni Ukithaa Baalaa gallassaa bonchchowaappe guyyiyan, Piliphphisiyoosa giyaa gadiyaappe markkabiyaan denddiide, ichcheshu gallassan Xiro7aadan unttuntta gakkiide, yaani laappu gallassaa utteeddo. \s Phawuloosi Xiro7aadaa Beedda \p \v 7 Nuuni Woggaa gallassi \f + \fr 20:7 \fr*\fq Woggaa gallassi: \fq*\ft Griikiyaa maxaafaan, Sambbatatuwaappe ittuwan yaagee.\ft*\f* ukithaa menthanaw shiiqide7ishshin, Phawuloosi wonttina baanaw qoppeedda diraw, unttunttoo qaalaa odiidde, qamma bilahii gakkanaw yewuwaa adusseedda. \v 8 Nuuni shiiqi utteedda pooqiyan cora xomppii de7ee. \v 9 Ewuxikoosa giyaa itti wodallay maskkootiyaa bolla uttiide, darissi gemi77isheedda. Phawuloosi haasayaa adusseedda wode, Ewuxikoosi gemi77ishuwan hayreeddawe heezzenthiyaa pooqiyaappe sa7aan kunddiide hayqqeeddawaa asay dentheedda. \v 10 Shin Phawuloosi wodhdhiide, A bolla guufanneedda. A idimmiide, “A shemppuu kesibeenna diraw hirggoppite” yaageedda. \v 11 Yaatiide pude pooqiyaa kesiide, ukithaa menthiide meedda; sa7ay wonttana gakkanaassi, daro wodiyaa haasayeeddawaappe guyyiyan beedda. \v 12 Wodallay paxina, soy afiide, darissi nashetteeddino. \s Phawuloosi Xiro7aadaappe Miliixe Beedda \p \v 13 Shin Phawuloosi barena yaappe nuuni mokkana mala, nuussi odeedda diraw, kasetiide markkabiyaakko biide, Asoosa baanaw denddeeddo; ayissi gooppe, gediyaan baanaw I qoppeedda diraw nuuna hewaadan azazeedda. \v 14 I nuunanna Asoosan gakettina, markkabiyaan A akkiide Mixiliine yeeddo. \v 15 Wonttetha gallassi yaappe markkabiyaan denddiide, Kiyoosa heeraa gakkeeddo; qassi wonttetha gallassi Saamoosa pinneeddo; Tirogiliyoomen aqiide, wonttina Miliixe yeeddo. \v 16 Ayissi gooppe, Phawuloosi Iisiyan darii gami77ennaan Efesoone lanqqiyanna aadhdhanaw bare qofaa qachcheedda; barew danddayettooppe, Phenxxeqostte geetettiyaa gallassi Yeerusalaame gakkanaw elleellee. \s Phawuloosi Efesoone Cimatoo Wursethaa Haasayaa Haasayeedda \p \v 17 Phawuloosi Miliixeppe Efesoone kiittiide, ammaniyaa asaa kaalethiyaawantta xeegisseedda. \v 18-19 Woosa golle cimatuu Phawuloosakko yiina, unttuntta I hawaadan yaageedda; “Taani Iisiya geleedda koyro gallassaappe doommin, kawushshatethaaninne daro afothaani Godaassi oothaadde, Ayihudatuwaa shiiquwaappe taana gakkeedda paace gideedda wodiyaa ubbaan hinttenttunna waanaade de7aadditantto hinttenttu eriita. \v 20-21 Nagaraappe Xoossaakko simmiyaawaanne nu Godaa Yesuusi Kiristtoosa ammaniyaawaa Ayihudatuwassinne Ayihuda gidennawanttoo markkattaadde, shiiquwankka hinttenttu gollen gollenkka hinttenttoo odaadde tamaarisseeddawaappe attin, hinttentta go77iyaabaappe ittibaanne pacissa beykke. \p \v 22 “Be7ite; ha77ikka taani Geeshsha Ayyaanaassi azazettaade, Yeerusalaame bay; yaani taw ayee kesanenttonne erikke. \v 23 Geeshsha Ayyaanay qashuunne waayyii taana naagiyaawaa katamaa ubbaan taw odee. \v 24 Shin ta wothaa polanawunne Godaa Yesuusi Kiristtoosappe taani akkeedda oosuwaa Xoossaa aadho keekatethaa wonggalaa mishiraachchuwaa markkattiyaawaa polanaw, ta shemppuwaa maaddennawaadan payday. \p \v 25 “Be7ite; taani ha77ikka Xoossaa kawutethaabaa odaadde, hinttenttu ubbaa giddon yuuyyaaddi; simmi hawaappe sinthaw hinttenttuppe ooninne taana be7ennawaa eray. \v 26 Hewaa diraw, hinttenttuppe itti uray bayooppekka taani hewaan gelennawaa hachche hinttenttoo geeshshaade oday. \v 27 Ayissi gooppe, Xoossay oothanaw qoppeeddawaa ubbaa hinttenttoo aynne ashshennaan odaaddi. \p \v 28 “Yesuusi bare suuthaan wozeedda Xoossaa ammaniyaawantta naagite; qassi Geeshsha Ayyaanay hinttentta kaappatuwaa oothiide suntheedda wudiyaa ubaanne hinttenttu huuphiyaa naagite. \v 29-30 Taani beeddawaappe guyyiyan, wudiyaassi qarettenna iita worakanatuu hinttenttu giddo gelanawanttanne, kaalliyaawantta barenttu geeduwaa kaalethanaw wordduwaa haasayiyaa asatuu hinttenttu giddoppe denddanawaa eray. \v 31 Hewaa diraw, taani heezzu laythaa qammanne gallassaa afothaani hinttentta huuphiyan huuphiyan minissiyaawaa aggabeennawaa qoppiide genccite. \p \v 32 “Ha77ikka hinttentta minissanawunne geeshsha asaa ubbaa giddon laatissanaw danddayiyaa Xoossaassinne A aadho keekatethaa qaalaassi hinttentta hadaraa immay. \p \v 33 “Taani ooppenne biraa woy worqqaa woy mayuwaa amottabeykki; \v 34 taani ha ta kushiyan taananne taananna ittippe de7iyaawantta kooshsheeddawaa ootheeddawaa hinttenttu hinttenttu huuphew eriita. \v 35 Hinttenttu hawaadan daaburi oothiidde, daaburanchchatuwaa maaddanaassinne Godaa Yesuusi bare huuphew, ‘Akkiyawaappe immiyaawe anjjetteeddawaa’ geeddawaadan, A qaalaa hinttenttu wozanaa aathanaw bessiyaawaa taani cora ogiyaan hinttentta bessaaddi” yaageedda. \p \v 36 Phawuloosi hewaa haasay wurssiide, unttunttu ubbaanna ittippe gulbbatiide, Xoossaa woosseedda. \v 37 Unttunttu ubbay Phawuloosa idimmiide, yeekkiidde yereeddino. \v 38 Ubbaappe I, “Taana laa7ethuwaa ubbakka be7ikkita” yaageedda qaalay unttuntta daro qarethina markkabiyaa gakkanaw A moyizzeeddino. \c 21 \s Phawuloosi Yeerusalaame Beedda \p \v 1 Nuuni Efesoone cimatuwaappe shaakettiide, Qoosa geetettiyaa haathaan doodetto sa7aa yii aggeeddo; wonttissa gallassi Rooda gakkeeddo; hewaappe Phaaxira beeddo. \v 2 Pinqqe pinniyaa markkabiyaa demmiide, aani geliide baanaw denddeeddo. \v 3 Nuuni Qophiroosappe be7anaw danddayiyaasaa yiide, away kesiyaasaa xeelliyaa wode Qophiroosa haddirssa bagga yeggiide, Sooriyaa beeddo; hewaappe guyyiyaan Xiiroosa gakkeeddo; ayissi gooppe, markkabii bare caanaa Xiiroosan wothee. \v 4 Yaani kaalliyaawantta demmiide, unttunttunna laappu gallassaa utteeddo; Phawuloosi Yeerusalaame beenna mala, unttunttu aw Ayyaanaan odeeddino. \v 5 Nuuni unttunttunna uttiyaa wodii wurina, kesiide beeddo; unttunttu ubbatuu barenttu maccawanttunnanne barenttu naanaanna ittippe katamaappe karew kessana gakkanaassi, nuuna moyizzeeddino; nuuni abbaa doonaan gulbbatiide, Xoossaa woosseeddo. \v 6 Hewaappe guyyiyan, ittu ittuwaa sarotiide, markkabiyaan geleeddo; unttunttu barenttu soy simmeeddino. \p \v 7 Nuuni abbaa ogiyaa wurssiide, Xiiroosappe Phexelemayse gakkeeddo; ishatuwaa sarotiidde, unttunttu matan itti gallassaa peesheeddo. \v 8 Wonttissa gallassi kesiide, Qiisaariyaa beeddo; wonggalaa mishiraachchuwaa odiyaa Piliphphoosa soy gakkiide, A matan utteeddo; Yeerusalaamen dooretteedda laappunatuwappe I ittuwaa. \v 9 Piliphphoosassi nabatuwaa gideedda oyddu wodoro macca naanatuu de7iino. \p \v 10 Nuuni unddenneedda gallassaa utteedda wode, nabiyaa Agaaboosa giyaa bitani Yihudaappe Qiisaariyaa yeedda. \v 11 Nuukko yiide, Phawuloosa saqqiyaa akkiide bare kushiyaanne bare gediyaa qachchiide, “Geeshsha Ayyaanay giyaawe hawaa; ha saqqiyaa godaa Yeerusalaamen Ayihudatuu hawaadan qachchiide, Ayihuda gidenna asatuwaassi aathiide immana” yaageedda. \p \v 12 Nuuni hewaa siseedda wode, nuuninne yaani de7iyaa asatuu Phawuloosi Yeerusalaame beenna mala woosseeddo. \v 13 Shin Phawuloosi zaariide, “Hinttenttu yeekkiiddenne ta wozanaa qaretissiidde waaniitee? Taani Godaa Yesuusa sunthaa diraw qashettanawaa xalalaa gidennaan, haray atto Yeerusalaamen hayqqanawukka giiga uttaaddi” yaageedda. \p \v 14 Zoriyaa I akkennaan ixxina, “Goday geeddawe hano” yaagiide co77u geeddo. \p \v 15 Yaani amareedda wodiyaa gami77eeddawaappe guyyiyan, giigettiide Yeerusalaame baanaw keseedda. \v 16 Qiisaariyaan de7iyaa kaalliyaawanttuppe amareeddawanttu qassi nuunanna beeddino; unttunttu nuuni aqanasaa Minaasoona giyaa Qophiroosa bitaniyaa soy nuuna afeeddino; Minaasooni daro wodiyaappe doommiide kaalliyaawaa. \s Phawuloosi Yeerusalaamen Yayiqooba Oochcheedda \p \v 17 Nuuni Yeerusalaame gakkeedda wode, ishatuu nuuna nashechchaan mokkeeddino. \v 18 Wonttissa gallassi, Phawuloosinne nuuni Yayiqoobanna gakettanaw beeddo. Woosa golle cimatuu ubbatuukka de7iino. \v 19 Phawuloosi unttuntta saroteeddawaappe guyyiyan, Ayihuda gidenna asaa giddon bare bagganna Xoossay ootheeddawaa unttunttoo wurssiide odeedda. \p \v 20 Unttunttu hewaa siseedda wode Xoossaa galatiide, Phawuloosa hawaadan yaageeddino; “Nu ishaw, Ayihudatuwaa giddon Xoossaa ammaneeddawanttuppe aappun sha77ay de7iinontto be7aasa; unttunttu ubbay higgiyaa minissi naagiino. \v 21 Yeerusalaame Ayihudatuu, Ayihuda gidennawanttu gadiyan de7iyaa Ayihuda ubbatuu barenttu naanaa qaxxarenna mala, woy Ayihudatuu oothiyaawaa kaallenna mala, Muse higgiyaakka bayizzana mala neeni tamaarssiyaawaa siseeddino. \v 22 Yaatina, ayee lo77uu? Neeni yeeddawaa coratuu sisiyaa diraw, shiiqennaan aggikkino. \p \v 23 “Hewaa diraw, hawaa nuuni new odiyaawaa ootha; ittippe shiiquu de7iyaa oyddu asatuu nu matan de7iino. \x - \xo 21:23 \xo*\xt Pay 6:13-21\xt*\x* \v 24 Unttuntta akkaade unttunttunna geeyya; qassi unttunttu barenttu huuphiyaa meedettana mala, unttunttoo miishshaa imma; unttunttu ubbay newaa siiseeddawe tuma gidennawaanne neeni ne huuphewukka qassi Muse higgiyaa naagaadde maaran de7iyaawaa erana. \p \v 25 “Shin ammaneedda Ayihuda gidenna asatuwaa gidooppe, unttunttu eeqaw yarsheeddawaa meenna malanne suuthaa ushenna mala, bakuteedda mehiyaa ashuwaa meenna malanne woshummenna mala, nuuni yewuwaa qachchiide, unttunttoo dabidaabbiyaa xaafeeddo” yaageeddino. \p \v 26 Hewaappe guyyiyan, Phawuloosi wonttissa gallassi asatuwaa akkiide, unttunttunna geeyyeedda; I barentta geeshshussaa awude polintto erissanawunne qassi yarshshuwaa huuphiyan huuphiyan awude immanentto erissanaw Geeshsha Golliyaa geleedda. \s Phawuloosi Geeshsha Golliyaan Oyqetteedda \p \v 27-28 Laappu gallassay wurana hanoode, Iisiyappe yeedda Ayihudatuu Geeshsha Golliyaan Phawuloosa be7iide, asaa ubbaa hanqqethiide, “Israa7eeliyaa asaw, nuuna maaddite; Israa7eeliyaa asaa, Muse higgiyaanne ha Geeshsha Golliyaa ixxiide, ubbasan asaa ubbaa tamaarissiyaawe ha bitaniyaa; gujjiide qassi Giriike asaakka Geeshsha Golliyaa gelissiide, ha geeshsha sa7aa tunisseedda” yaagi waassiidde, Phawuloosa oyqqeeddino. \v 29 Unttunttu kase Efesoonen de7iyaa Xirofimoosa Phawuloosanna katamaan be7eedda diraw, Geeshsha Golliyaa Phawuloosi A gelisseeddawaa unttunttoo malateedda. \p \v 30 Katamaa ubbay shabbiretteedda; asay ubbay shiiqiide Phawuloosa oyqqiide, Geeshsha Golliyaappe karew goochchi kesseedda; he man77iyankka Geeshsha Golliyaa penggetuu qashettii aggeeddino. \v 31 Asay Phawuloosa wodhana hanishshin, “Yeerusalaame katamay mulekka shabbirettidiggeedda” giyaa haasayay Roome gadiyaa olaa kaappuwaassi gakkeedda. \v 32 He olaa kaappuu wottaaddaratuwaanne xeetatuwaa kaappatuwaa ittippe akkiide, woxxiidde asaa bolla kesi wodhdheedda; asay olaa kaappuwaanne wottaaddaratuwaa be7eedda wode, Phawuloosa shociyaawaa bashi aggeedda. \p \v 33 He wode, he olaa kaappuu shiiqi, Phawuloosa oyqqiide, laa77u santhalataan qashettana mala azaziide, I oonenttonne qassi ayaa ootheeddenttonne asaa oochcheedda. \v 34 Asaappe baggay ittibaw waassiyaa wode, baggay harabaw waassee; waasuu coreedda diraw, olaa kaappuwaassi tumuwaa eranaw danddayettennan ixxina, wottaaddaratuu Phawuloosa barenttu de7iyaasaa afana mala, unttuntta azazeedda. \v 35 Yedhdhiide kesiyaa dethaa Phawuloosi gakkeedda wode, asaa sugethaa diraw, wottaaddaratuu A tookkeeddino. \v 36 Ayissi gooppe, cora asay, “A wodha!” yaagiiddinne waassiidde kaallee. \s Phawuloosi Mootuwaassi Zaaruwaa Immeedda \p \v 37 Wottaaddaratuu Phawuloosa barenttu de7iyaasaa afana hanishshin Phawuloosi olaa kaappuwaa, “Taani new ittibaa odoo?” yaageedda. \p He olaa kaappuu Phawuloosa, “Neeni Giriike qaalaa eray? \v 38 Neeni hawaappe kase wode, walassaa kessaade shemppuwaa wodheeddawanttuppe oyddu sha77a asatuwaa asay baynna mela sa7aa kaaletheedda Gibxe bitaniyaa gidikkii?” yaageedda. \p \v 39 Shin Phawuloosi, “Taani Ayihuda asa; qassi Kilqqiyaan de7iyaa Xersseesen yeletteedda huuphe katamaan de7iyaa asa. Hayyanaa taana asaassi haasayissarikkii?” yaageedda. \p \v 40 Olaa kaappuu A, “Haasaya” yaagina, Phawuloosi yedhdhiide kesiyaa dethaan eqqiide, asay co77u gaana mala, bare kushiyan asaakko xorsseedda. Asay co77u giina, Ibraayisxxe qaalaan haasayiidde, hawaadan yaageedda. \c 22 \p \v 1 “Taanaadan ammaniyaawanttoo, ta aawatoo, taani ha77i hinttenttoo odiyaa yewuwaa sisite!” \v 2 Phawuloosi unttunttoo Ibraayisxxe qaalaan haasayiyaawaa sisiide, kaseppe loythi co77u giina I hawaadan yaageedda. \p \v 3 “Taani Kilqqiyaan de7iyaa Xersseesen yelettaade, ha katamaan Gamaaliyaali taana tamaarissina diccaade, nu aawatuwa higgiyaakka minissa tamaaraade, hachche hintte ubbay haniyaawaadankka, taani Xoossaa yewuwaassi seelettiyaa Ayihuda asa. \v 4 Taani macca asaanne attuma asaa oyqqa oyqqaade qasho gollen yeggeedda asaanne, ha ogiyaa kaalliyaa asaa wodhissana gakkanaassi metootheedda asa. \v 5 Hawaadankka, qassi, qeesatuwaa ubbatuwaa kaappuunne cimaa ubbaa shiiquu tawaa markkattanaw danddayee; taani Damasqqon de7iyaa unttunttu ishatuwaa Ayihudatuwaassi, unttunttuppe dabidaabbiyaa akkaade, hewaan de7iyaa asatuu qashettiide murettanaadan, Yeerusalaame unttuntta ahanaw yaa baaddi. \s Phawuloosi Kiristtoosakko Simmeedda Bare Simaabaa Odeedda \r (Kit 9:1-19; 26:12-18) \p \v 6 “Taani baade Damasqqo mateedda wode, seeta gallassaa gidishshin, qoppennaan saluwaappe wolqqaama poo7uu ta matan yuuyyi aadhdhiide poo7eedda. \v 7 Taani sa7aan kundda uttaade, ‘Saa7oolaa, Saa7oolaa, taana ayaw yederssay?’ giyaa qaalaa sisaaddi. \p \v 8 “Taani zaaraade, ‘Ta Godaw, neeni oonee?’ yaagaaddi. \p “Hewaappe guyye, ‘Taani neeni yederssiyaa Naazireetiyaa Yesuusa’ yaageedda. \v 9 Taananna ittippe de7iyaawanttu poo7uwaa be7iide yayyeeddino; shin taw haasayiyaawaa qaalaa sisibeykkino. \p \v 10 “ ‘Ta Godaw, taani ayaa udoo?’ yaagaaddi. \p “Goday taana, ‘Denddaade Damasqqo ba. Neeni oothanaw Xoossay qoppeedda ubbabay new yaani odettanawaa’ yaageedda. \v 11 He wolqqaama poo7uwaa diraw, ta ayfii qooqina, taananna de7iyaa asatuu ta kushiyaa oyqqiide, taana goochchina, Damasqqo gakkaaddi. \p \v 12 “Damasqqon de7iyaa Ayihuda ubbay loythi bonchchiya itti Hanaaniyaa giyaa bitani, nu higgiyaassi azazettiide, Xoossaw imetteedda asa. \v 13 Hanaanii taakko yiide, ta matan eqqiide taana, ‘Ta ishaw Saa7oolaa, xeella’ yaageedda. Taani he wode he man77iyankka aakko xeellaa aggaaddi. \p \v 14 “I taana hawaadan yaageedda; ‘Nu aawatuwa Xoossay neeni A qofaa eranaw, A xillo Na7aa be7anawunne A doonaappekka haasayaa sisanaw neena kasenna dooreedda. \v 15 Ayissi gooppe, neeni be7eeddabaanne siseeddabaa asaa ubbaa sinthan aw markkattanaassa. \v 16 Ha77ikka ayaw gami77ay? Denddaade xammaqetta; A sunthaa xeesaadde, ne nagaraappekka meecetta’ yaageedda. \p \v 17 “Taani guyye Yeerusalaame simmaade Geeshsha Golliyan woossishshin, ta ayyaanaan gidaaddi. \v 18 Goday taana, ‘Elleellaade, Yeerusalaame kesa ayaw gooppe, neeni taw hawaan markkattiyaawaa asay akkenna’ yaagishshin taani A be7aaddi. \p \v 19 “Taani, ‘Ta Godaw, Ayihuda woosa golliyaa ubbaan neena ammaniyaawantta oyqqaade wadhdheeddawaanne qasho golliyaan yeggeeddawaa unttunttu eriino. \v 20 Unttunttu ne markkaa Isxxifaanoosa wodhiyaa wode, taani he yewuwaa eeno gaaddi. Qassi unttunttu miyyiyaan eqqaade, A wodhiyaawanttu mayuwaa naagay’ yaageedda. \p \v 21 “Goday taana, ‘Taani neena Ayihuda gidenna asaakko haakosaa kiittiyaa diraw ba’ geedda” yaageedda. \s Phawuloosi Roome Asa Gidiyaawaa Qonccisseedda \p \v 22 Phawuloosi he qaalaa haasayana gakkanaw asay I giyaawaa sisee; hewaappe guyyiyan, barenttu kooshshaa dhoqqu oothiide, “Hawaa gadiyaappe dhayissa; I de7anaw bessenna” yaageeddino. \p \v 23-24 Unttunttu waassishshin, barenttu mayuwaa bollaw olishshiininne baanaa carkkuwan laalishshin, olaa kaappuu wottaaddaratuu Phawuloosa barenttu de7iyaasaa afana mala azazeedda. Qassi asay ayissi hewaadan aabolla waasseeddinontto eranaw, Phawuloosa lissuwan shocana mala, unttuntta azazeedda. \v 25 Shin wottaaddaratuu Phawuloosa dafuwan minissi qachcheedda wode, Phawuloosi bare matan eqqeedda xeetatuwaa kaappuwaa, “Roome gadiyaa asaa pirdday baynnaan shociyaawe hinttenttoo wogee?” yaageedda. \p \v 26 Hewaa xeetatuwaa kaappuu siseedda wode, olaa kaappuwaakko biide, “Ha bitani Roome asa. Neeni ayaa oothana qoppay?” yaagiide oochcheedda. \p \v 27 Olaa kaappuu Phawuloosakko shiiqiide, “Neeni Roome asee? Taw oda” yaageedda. \p Phawuloosi, “E” yaageedda. \p \v 28 Olaa kaappuu Phawuloosaw zaariide, “Taani ha zaretethaa daro miishshaan shammaaddi” yaageedda. \p Shin Phawuloosi, “Taani he zerethaappe yelettaaddi” yaageedda. \p \v 29 Hewaa diraw, Phawuloosa biddanaw qooppeeddawanttu man77iyan aappe shaaketti aggeeddino. Olaa kaappuukka Phawuloosi Roome asa gideeddawaa ereedda wode yayyeedda; ayissi gooppe, santhalataan A qashissi wotheedda. \s Phawuloosi Ayihudatuwaa Shanggatuwaakko Shiiqeedda \p \v 30 Wonttetha gallassi olaa kaappuu, Ayihudatuu Phawuloosa ayissi mooteeddinonttonne geeshshiide eranaw koyyiide, Phawuloosa billeedda. Yaatiide qeesatuwaa kaappatuunne asay ubbay shiiqana mala azazeedda; qassi Phawuloosa duge wothiide, unttunttu sinthan esseedda. \c 23 \p \v 1 Phawuloosi hewaan shiiqeedda asaa caddi xeelliide, “Taanaadan ammaniyaawanttoo, taani hachche gakkanawukka Xoossaa sinthan ta de7uwaa ubbaan tilla wozanaan de7aaddi” yaageedda. \v 2 Qeesatuwaa ubbatuwaa kaappuu Hanaanii, Phawuloosa doonaa baqqana mala, A matan eqqeeddawantta azazeedda. \v 3 Phawuloosi he wode A, “Laa ha booshinchchaan okkeedda \f + \fr 23:3 \fr*\fq booshinchchaan okkeedda: \fq*\ft Itti uray lo77a malatana mala oosussaa, shin gidenna.\ft*\f* godaw, Xoossay neena baqqana. Neeni ta bolla higgiyan pirddanaw uttaade, wogay baynnaan taana baqqana mala azazay?” yaageedda. \p \v 4 Phawuloosa matan eqqeeddawanttu A, “Neeni Xoossaa qeesatuwaa ubbatuwaa kaappuwaa boray?” yaageeddino. \p \v 5 Hewaappe guyye Phawuloosi, “Taanaadan ammaniyaawanttoo, I qeesatuwaa ubbatuwaa kaappuwaa gideeddawaa taani erabeykke; ayissi gooppe, ‘Ne gadiyaa mooddiyaawaa bolla iita qaalaa haasayoppa’ geetettiide Xoossaa Maxaafan xaafetteedda” yaageedda. \x - \xo 23:5 \xo*\xt Kes 22:28\xt*\x* \p \v 6 Shin Phawuloosi baggatuu Saduqaawanatuwaa; baggatuu Parisaawatuwaa gideeddawaa be7iide, “Taanaadan ammaniyaawanttoo, taani Parisaawiyaanne Parisaawiyaa na7aa; ‘Hayqqeeddawanttu hayquwaappe denddanawantta’ gaade taani nashechchaan naagiyaa diraw, unttunttu ta bolla pirddiino” yaagiide, dhoqqu oothiide haasayeedda. \p \v 7 Phawuloosi hewaa yaagina, Parisaawatuwaa giddoninne Saduqaawanatuwaa giddon walassay kesina, shiiqeedda asay laaletteedda. \v 8 Ayissi gooppe, Saduuqaawanatuu, “Hayqqeedda asay denddenna; kiitanchchaykka ayyaanaykka baawa” yaageeddino; Parisaawatuu qassi laa77uukka de7iyaawaa ammaniino. \v 9 Wolqqaama walassay denddeedda; Parisaawatuwaa baggappe Muse higgiyaa tamaarssiyaawanttu denddi eqqiide, “Ha bitaniyaa bolla aynne balaa demmibeykko; aw ayyaanay woy kiitanchchay haasayennan aggenna” yaagiide palumetteeddino. \p \v 10 Walassay darina, olaa kaappuu Phawuloosa unttunttu menthereethanenttonne gi yayyiide, bare wottaaddaratuu wodhdhiide, unttunttu giddoppe A ellekka kesiide, barenttu de7iyaasaa afana mala azazeedda. \p \v 11 He qamma Goday Phawuloosa matan eqqiide, “Phawuloosaa, neeni taw Yeerusalaamen markkatteeddawaadan, Roomenkka markkattanaw bessee; minna; aynne baawa” yaageedda. \s Phawuloosa Wodhanaw Oosetteedda Maqquwaa \p \v 12 Wonttissa gallassi, Ayihudatuu Phawuloosa wodhana gakkanaassi, meennaadaaninne ushennaadan, caaqettiide giigetteeddino. \v 13 Phawuloosa bolla hewaa maqqetteedda asatuu oytamuwaappe dariino. \v 14 Unttunttu qeesatuwaa kaappatuwakkonne cimatuwaakko yiide, “Nuuni Phawuloosa wodhana gakkanaassi, aynne baarennaadan, giigetti utteeddo. \v 15 Hewaa diraw, hinttenttunne shiiqeedda asay Phawuloosabaa geeshshiide biddiyaawaa malatiide, olaa kaappuu A hinttenttukko duge wothana mala oochchite; nuuni I haa shiiqanaappe kasenna A wodhanaw giigi utteeddo” yaageeddino. \p \v 16 Shin Phawuloosa michchatti na7ay he maqquwaa siseedda wode, biide wottaaddaratuu de7iyaasaa geliide, Phawuloosaw odeedda. \v 17 Phawuloosi xeetatuwaa kaappatuwaappe ittuwaa xeesiide, “Ha na7aa olaa kaappuwaakko afa; ayissi gooppe, olaa kaappuwaassi I odiyaawe de7ee” yaageedda. \p \v 18 Hewaa diraw, xeetatuwaa kaappuu na7aa olaa kaappuwaakko afiide, “Qasho gollen de7iyaa Phawuloosi, ha na7ay new ayentto odiyaabay de7iyaa diraw, taana barekko xeesiide, A neekko ahanaadan, taana woosseedda” yaageedda. \p \v 19 Olaa kaappuu na7aa kushiyaa oyqqiide, dumma gaxaa kessiide, “Neeni taw odanabay ayee?” yaagiide oochcheedda. \p \v 20 Na7ay olaa kaappuwaassi, “Ayihudatuu Phawuloosabaa kaseppe minissi oochchiyaawaa malatiide, neeni shiiquwaa A utissanaadan, neena wontti woossanaw zoretaa qachcheeddino. \v 21 Shin neeni unttunttu giyaawaa sisoppa; ayissi gooppe, oytamuwaappe dariya asatuu Phawuloosa wodhana gakkanaassi, qumaa meennaadaaninne haathaa ushennaadan, caaqettiide geemetti uttiide A naagiino; neeni giyaawaa sisanaw ha77ikka giigetti uttiide naagiino” yaageedda. \p \v 22 Hewaa diraw, olaa kaappuu na7aa, “Ha yewuwaa neeni taana erisseeddawaa oossinne odoppa” yaagiide azazeeddawaappe guyyiyan, A yeddeedda. \s Phawuloosi Gadiyaa Mooddiyaa Filikisa Sintha Shiiqeedda \p \v 23 Olaa kaappuu xeetatuwaa kaappatuwaappe laa77uwaa xeesiide, “Qiisaariyaa baanaw, laa77u xeetu wottaaddaratuwaa, laappun tammu paraa oyqqeedda asatuwaanne laa77u xeetu tooranchchatuwaa qammaappe heezzu saatiyaan giigissite; \v 24 gadiyaa mooddiyaa Filikisakko Phawuloosa sarotethaan gathanaw togissiyaa mehiyaanne giigissite” yaagiide, unttuntta azazeedda. \v 25 Olaa kaappuu hawaadan giyaa dabidaabbiyaa xaafeedda. \p \v 26 “Qalawudeyoosa Luusiyoosappe; gadiyaa mooddiyaa bonchchetteedda Filikisaa! Sarotethay new gido. \v 27 Ayihudatuu ha bitaniyaa oyqqiide wodhana hanishshin, Roome katamaa asa I gideeddawaa eraade, wottaddaratuwaanna gakkaade A ashshaaddi. \v 28 Unttunttu A ayissi mooteeddinontto eranaw koyyaade, duge unttunttu shiiquwaassi A afaaddi. \v 29 Unttunttu barenttu higgiyaabaa I oochcheeddawaassi A mooteeddawaappe attin, A wodhissiyaa woy qashissiyaa mooto gidenna. \v 30 Unttunttu ha bitaniyaa bolla maqqetti utteedda zigirissay taana gakkina, taani he man77iyankka A neekko yeddaa aggaaddi; A mootiyaawanttukka biide, ne sinthan mootana mala odaaddi; saro de7a” yaageedda. \p \v 31 Hewaa diraw, wottaaddaratuu azazetteeddawaadankka Phawuloosa akkiide, qamma Anttiphaaxiriisa gatheeddino. \v 32 Wonttissa gallassi aananna baana mala paraa toggo asatuwaa wothiide, gediyaan biyaawanttu guyye wottaaddaratuu de7iyaasaa simmeeddino. \v 33 Paraawanttu Qiisaariyaa geliide, dabidaabbiyaa gadiyaa mooddiyaawoo immiide, Phawuloosa A sintha aatheeddino. \v 34 Gadiyaa mooddiyaawe dabidaabbiyaa nabbabeeddawaappe guyyiyan, Phawuloosi haqa awuraajjaa asentto A oochcheedda; Kilqqiyaa asa I gideeddawaa ereedda wode, \v 35 “Taani nebaa neena mootiyaawanttu yiyaa wode sisana” yaagiide, wottaaddaratuu Heroodisa kawutethaa gollen A naagana mala azazeedda. \c 24 \s Phawuloosa Ayihudatuu Mooteeddino \p \v 1 Ichcheshu gallassaappe guyyiyan, qeesatuwaa ubbatuwaa kaappuu, Hanaaniyaa, cimatuwaannannee Xarxxaluusa giyaa itti xabaqaanna duge Qiisaariyaa wodhdheedda; unttunttu gadiyaa mooddiyaawaa bolla Phawuloosa mooteeddino. \v 2-3 Phawuloosi xeesetteedda wode, Xarxxaluuse A hawaadan yaagiide, mootuwaa doommeedda. \p “Bonchchetteedda Filikisaa, nuuni ne bagganna daro sarotethaa demmeeddoshshin, ne qofaan ha gadiyaassi ubbabaani ubbasankka lo77o laamii beettiyaawoo neena loythi galatiide, hawaa akkeetto. \v 4 Shin taani neena gami77ethennaan, dooya gideedda ne keekatethaan nubaa neeni qanthaan sisana mala, neena woossay. \v 5 Ayissi gooppe, ha bitani dhubo gidiide, sa7aa ubbaan de7iyaa Ayihudatuwaa giddon walassaa dentheedda, Naaziraawatu bagga asaa kaalethiyaawaa gideeddawaa ereeddo. \v 6 Haray atto Geeshsha Golliyaakka tunissanaw koyyishshin A oyqqiide, nu higgiyaadan, A bolla pirddanaw qoppeeddo; \v 7 shin olaa kaappuwaa Luusiyoosi yiide, wolqqaan nu kushiyaappe A wothi akkeedda. \v 8 A mootiyaawanttukka neekko yaana mala azazeedda; neeni ne huuphew ha bitaniyaa biddaade, nuuni A mootiyaa yewuwaa ubbaa eranaw danddayaa” yaageedda. \p \v 9 Ayihudatuukka qassi, “Ha yewuu tuma” giide, A qofaa akkeeddino. \s Phawuloosi Filikisa Sinthan Mootoo Zaaruwaa Immeedda \p \v 10 Gadiyaa mooddiyaawe Phawuloosa yaanaadan wuttina, I hawaadan yaagiide zaareedda; “Neeni daro wodiyaappe doommaade, ha asaassi pirddaadde de7iyaawaa taani eraade, ta yewuwaa nashechchaan zaaray. \v 11 Taani Yeerusalaame goyinnanaw kesoodeppe tammanne laa77u gallassaappe darennawaa neeni ne huuphew erana danddayaa. \v 12 Ayihudatuu taana Geeshsha Golliyan gidina, Ayihuda woosa gollen gidina, katamaan gidina, oonannanne palumettishshin woy asaa shiishshaade maqqishshin, itti uraannanne be7ibeykkino. \v 13 Unttunttu ha77ikka taana mootiyaawaa shatimmanaw danddaykkino. \p \v 14 “Shin taani hawaa new oday; taani Muse higgiyan de7iyaawaanne nabatuu xaafeedda ubbabaa ammananaadan, nu aawatuwa Xoossaassi unttunttu worddo giyaa ogiyaan goshetay. \v 15 Hawanttu barenttu huuphew, ‘Asay ubbay, wordduukka xilluukka hayquwaappe denddanawantta’ giyaawaadan, taanikka unttunttu denddiyaawaa Xoossaani hidootaa wothaade amuwaani naagay. \v 16 Hewaa diraw, taani qassi, Xoossaa sinthaninne asaa sinthan ubba wode, pokkuu baynna tilla wozanay taw de7ana mala minnay. \p \v 17 “Taani Yeerusalaameppe kesoodeppe cora laythaappe guyyiyan, ta gade hiyyeesaassi miishshaa immanawunne yarshshuwaa yarshshanaw Yeerusalaame baaddi. \v 18 Hewaa oothishshin, asay shiiqennaan, walassay denddennaan, taani Geeshsha Golliyan geeyyishshin, unttunttu taana demmeeddino. \v 19 Shin Iisiyappe yeedda itti itti Ayihudatuu hewaan de7iino; unttunttu ta bolla yewuwaa koyyooppe, yiide taana ne bollan mootanaw bessee. \v 20-21 Woy taani unttunttu giddon eqqaade, ‘Hayqqeeddawanttu denddanawaa ammaniyaa diraw, hachche hintte sinthaan ta bolla pirddiino’ gaade haa dhoqqissaade hasayeedda itti qaalaappe attin, shiiquwaa sinthan eqqishshin, ta bolla itti bayizzuwaa demmeeddawaa gidooppe, hawanttu barenttu huuphew hawaan odanawantta” yaageedda. \p \v 22 Shin Filikise Xoossaa ogiyaabaa geeshshi ereedda diraw, “Taani hintte yewuwaa olaa kaappuwaa Luusiyoosi yiyaa wode ogiyaa oythana” yaagiide, pirddiyaa wodiyaa sinthaw keereedda. \v 23 Filikise qassi Phawuloosa qachchennaan naagana malanne A dabbatuwaappe ooninne aw oothishshin, woy aakko yiishshin diggenna mala, xeetatuwaa kaappuwaa azazeedda. \s Phawuloosi Filikisanne Dirusilla Sintha Shiiqeedda \p \v 24 Amareedda gallassaappe guyyiyan, Filikise Ayihuda asaa zare gideedda bare machchatti Dirusillinna yiide, Phawuloosa kiitti ahissiide, Yesuusi Kiristtoosan ammaniyaa ogiyaa I haasayishshin siseedda. \v 25 Phawuloosi xillotethaabaa, bare huuphiyaa naaguwaabaanne yaana pirddaabaa haasayishshin, Filikise yayyiide, “Neeni ha77iw ba; taw miikkeedda wode, neena kiittaade xeegissana” yaageedda. \v 26 He wode qassi Phawuloosi bilettanaw, barew maganxxaa immanddeeshsha giide qoppeedda; hewaa diraw, daro wode A ahissi ahissiide, aananna haasayee. \p \v 27 Laa77u laythaa kumeeddawaappe guyyiyan, Filikisa kotaa Phorqqiyoosa Pisxxoosi akkeedda. Filikise Ayihudatuwaa nashechchanaw koyyiide, qasho gollen Phawuloosa bashi aggeedda. \c 25 \s Phawuloosi Roome Kaatiyaakko Bare Yewuwaa Akkiide Baanaw Oochcheedda \p \v 1 Pisxxoosi awuraajjaa geleedda heezzenthiyaa gallassaappe guyyiyan, Qiisaariyaappe Yeerusalaame beedda. \v 2 Yaani qeesatuwaa kaappatuunne Ayihudatuwaa kaalethiyaawanttu Phawuloosa mooteeddino. \v 3 Unttunttu Phawuloosa wodhanaw ogiyaan qosetti uttanaw, barenttoo lo77obaa udiide A Yeerusalaame ahana mala, Pisxxoosa woosseeddino. \v 4 Pisxxoosi unttunttoo, “Phawuloosi Qiisaariyaan qashetti utteedda; taani ta huuphewukka ellekka yaa guyye simmanaw qoppa uttaaddi. \v 5 Hewaa diraw, I ayentto bayizzeeddawe de7ooppe, hinttenttu giddon aawotiyawanttu taananna Qiisaariyaa biide, A mootino” yaagiide zaareedda. \p \v 6 Pisxxoosi Yeerusalaamen hosppun woy tammu gallassaappe aathennaan uttiide, Qiisaariyaa beedda; wonttissa gallassi pirddiyaasan uttiide, Phawuloosa ahana mala azazeedda. \v 7 I gakkeedda wode, Yeerusalaameppe yeedda Ayihudatuu A matan yuuyyi aadhdhi eqqiide, barenttoo shatimmanaw danddayettenna daro deexo mootuwaa A bolla wotheeddino. \v 8 Phawuloosi mootettiidde, “Taani Ayihudatuwaa higgiyaakka Geeshsha Golliyaakka Roome Kaatiyaa Qeesaarakka aynne naaqqabeykki” yaageedda. \p \v 9 Pisxxoosi Ayihudatuwaa nashechchanaw koyyiide Phawuloosa, “Pude Yeerusalaame kesaade, ha yewuwaabaa yaani ta sinthan ooshettanaw koyyay?” yaagiide oochcheedda. \p \v 10 Shin Phawuloosi, “Taani ooshettanaw bessiyaa Qeesaara pirdda gollen eqqaaddi. Neenikka loytha eriyaawaadan, taani Ayihudatuwaa aynne naaqqabeykki. \v 11 Simmi taani naaqqeeddawaa woy hayqqanaw bessiyaawaa ootheeddawaa gidooppe, hayquwaappe attana giikke; shin unttunttu taana mootiyaa mootuu mela gideeddawaappe hini baggan, ooninne taana unttunttoo aathiide immanaw danddayenna; Qeesaare tabaa pirddo gaade oochchay” yaageedda. \p \v 12 Hewaappe guyyiyan, Pisxxoosi barenanna zorettiyaawanttunna zoretti simmiide A, “Neeni Qeesaare tabaa pirddo gaade oochchaadda; Qeesaarakko baanaassa” yaagiide zaareedda. \s Pisxxoosi Phawuloosabaa Agriphaanna Maqqetteedda \p \v 13 Amareedda gallassaappe guyyiyan, Kaatiyaa Agriiphphaynne Bariniiqe Pisxxoosa sarotanaw Qiisaariyaa beeddino. \v 14 Yaani unttunttu cora gallassaa utti de7ishshin, Pisxxoosi kaatiyaassi Phawuloosabaa hawaadan yaagiide odeedda; “Hawaan Filikise qachchiide bashi beedda itti bitani de7ee. \v 15 Taani Yeerusalaamen de7ishshin, qeesatuwaa kaappatuunne Ayihuda cimatuu A bolla pirddana mala, taana woossiidde, aabaa taw odeeddino. \v 16 Taani, ‘Mootetteedda uray barena mootiyaawanttunna ittippe eqqennaaninne barena mooteedda yewuwaassi zaaruwaa immennaan, oona gidooppenne aathiide immiyaawe Roome asaassi woga gidenna’ yaagaade unttunttoo zaaraaddi. \p \v 17 “Hewaa diraw, unttunttu hawaan shiiqeedda wode, taani gami77ennaan wonttissa gallassi, pirdda golle gelaade Phawuloosa ahana mala azazaaddi. \v 18 A mootiyaawanttu eqqiide, iitabaan A mootennaan aggikkino gaade taani qoppeeddawaadan, aynne A mootibeykkino. \v 19 Shin unttunttu barenttu ammaneeddabanttubaanne Phawuloosi, ‘Paxa de7ee’ giyaa hayqqeedda itti Yesuusa geetettiyaa bitaniyaabaa aananna palumetteeddino. \v 20 Taani ha yewuwaa wootaade bidda demmanitantto, qofaa qachchennaan de7aadde, Phawuloosi Yeerusalaame biide, ha yewuwaa yaani ooshettanaw koyyinttonne gaade A oochchaaddi; \v 21 shin Phawuloosi bare yewuwaa Awugisxxoose Qeesaare ogiyaa oythana gakkanaw naagettanaadan oochchina, taani A Qeesaarakko yeddana gakkanaassi, I qashettana mala azazaaddi” yaageedda. \p \v 22 Hewaappe guyye Agriiphphay Pisxxoosa, “Taani ta huuphewukka qassi he bitani giyaawaa sisana koyyay” yaageedda. \p Pisxxoosi A, “Neeni wontti I giyaawaa sisanaassa” yaageedda. \p \v 23 Wonttissa gallassi, Agriiphphaynne Bariniiqe daro bonchchuwan olaa kaappatuwaannanne katamaan de7iyaa wolqqaama asaanna yiide, pirdda golle geleeddino; Pisxxoosi Phawuloosa ahana mala azazina aheeddino. \v 24 Pisxxoosi hawaadan yaageedda; “Kaatiyaa Agriiphphaa, hawaan nuunanna de7iyaa asaa ubbaw, Ayihuda asay ubbay Yeerusalaamenikka hawankka waassiidde, ‘I hawaappe sinthaw paxa de7anaw bessenna’ yaagiide, taana woosseedda bitaniyaa hawaa be7iita. \v 25 Shin I aynne hayqqanaw bessiyaawaa ootheeddawaa taani demmabeykke; I bare huuphew, ‘Awugisxxoose Qeesaare tabaa pirddo yaagaade oochchaaddi’ geedda diraw, Qeesaarakko A yeddanaw taani qoppaaddi. \v 26 Taani aabaa ta godaa Awugisxxoose Qeesaaressi xaafanaw tumu yewuu taw aynnee baawa; hewaa diraw, I loythi ooshettowaappe guyyiyan, taani xaafiyaabaa demmana mala, hinttenttu sintha, Kaatiyaa Agriiphphaa, ubba ne sintha A ahaaddi. \v 27 Ayissi gooppe, qashetteedda uraa kiittiyaa wode, A ayaw mooteeddentto, erissennaan co77u gi bashiyaawe taw eeyatethaa malatee” yaageedda. \c 26 \s Phawuloosi Agriiphphaa Sinthan Haasayeedda Haasayaa \p \v 1 Agriiphphay Phawuloosa, “Neeni nebaa haasayanaw danddayaa” yaageedda. He wode Phawuloosi bare kushiyaa micciide hawaadan yaagi zaareedda. \p \v 2-3 “Kaatiyaa Agriiphphaa, Ayihudatuwaa wogaanne palumaa ubbaa neeni loythaade eriyaa diraw, taana Ayihudatuu mootiyaa yewuwaa ubbaa hachche taani ne sinthan zaariyaawoo ta qaaday darissi lo77a yaagaade qoppay; hewaa diraw, neeni ta haasayaa salettennaan sisana mala, neena woossay. \p \v 4 “Taani na7atethaappe doommaade ta asaa giddoninne Yeerusalaamen de7eedda ta de7uwaa Ayihuda ubbatuu kaseppe doommiide eriino. \v 5 Taani koyroppe doommaade, nu ammanuwaa higgiyaa ooppenne minissiide naagiyaa Parisaawatuwaa bagga Parisaawe gidaade de7iyaawaa, unttunttu markkattanaw koyyooppe eriino. \v 6 Taani ha77ikka Xoossay nu aawatuwassi immana geeddawaa nashechchaan naagiyaa diraw, pirddettanaassi hawaan eqqay. \v 7 Qassi tammanne laa77u nu aawatuwa zaratuu Xoossaw qammanne gallassi ubbaade minissi goyinniidde, Xoossay immana geeddawaa akkanaw nashechchaan naagiino; Kaatiyaa Agriiphphaa, Ayihudatuu taana mootiyaawe taani hewaa nashechchaan naagiyaa diraassa. \v 8 Ayihudatoo, Xoossay hayqqeeddawantta denthiyaawaa ayissi ammanikkitee? \p \v 9 “Taani ta huuphewukka Naazireetiyaa Yesuusa eqettanaw bessee gaade kase qoppaaddi. \v 10 Taani Yeerusalaamen ootheeddawe hawaa; qeesatuwaa kaappatuwaappe maataa akkaade, Xoossaa asatuwaappe coratuwaa qashissaaddi; unttuntta wodhiyaa wodekka unttunttu hayqqiyaawaa dosaaddi. \v 11 Ayihuda woosa golle ubbaan daro wode unttuntta muraadde, barenttu ammanuwaa unttunttu aggana mala godetaaddi; taani wogay baynnawaa unttunttoo hanqqettaade, haray atto, hara gadiyaa katamaa gakkanawukka unttuntta metoothay. \s Phawuloosi Bare Huuphew Kiristtoosa Wooti Ammaneeddentto Odeedda \r (Kit 9:1-19; 22:6-16) \p \v 12 “Taani ha yewuwaassi qeesatuwaa kaappatuwaappe maataanne azazuwaa akkaade Damasqqo baaddi. \v 13 Kaatew, taani seeta gallassi ogiyaan de7ishshin, awaa poo7uwaappe loythi aadhdhiyaa poo7uu taananne taananna beeddawantta yuuyyi aadhdhiide, saluwaappe poo7ishshin be7aaddi. \v 14 Nuuni ubbay sa7aan kunddeedda wode, Ibraayisxxe qaalaan, ‘Saa7oolaa, Saa7oolaa, taana ayaw yedesaan metoothay? Neeni taana ixussaan neena qohaasa’ yaagiide taw odishshin sisaaddi. \p \v 15 “Yaataade, ‘Ta Godaw, neeni oonee?’ yaagaaddi. \p “Goday, ‘Taani neeni yedesaan metoothiyaa Yesuusa. \v 16 Shin dendda eqqa; ayissi gooppe, hachche neeni taana bee7eeddawaanne taani neena sinthappe bessanawaa haranttoo markkattana mala, taw oothiyaawaa udaade neena sunthanaw new qonccaaddi. \v 17-18 Unttunttu taana ammanina, unttunttu nagaray atto geetettanaadan, Xoossay dooreedda asaa giddon unttunttu barenttu de7iyaasaa demmanaadan, qassi dhumaappe poo7uwaa simmanaadaaninne xalahiyaa godatethaappekka Xoossaakko simmanaadan, unttunttu ayfiyaa neeni dooyyana mala, Israa7eeliyaa asaappenne taani neena unttunttukko kiittiyaa Ayihuda gidennawanttuppe neena ashshana’ yaageedda. \p \v 19 “Kaatiyaa Agriiphphaa, hewaa diraw, taw saluwaappe beetteedda saxaassi taani azazettanawaa ixxabeykke. \v 20 Shin taani kasetaade, Damasqqoninne Yeerusalaamen hewaappe guyyiyan, Yihudaa gadiyaa ubbaan de7iyaawanttussinne Ayihuda gidennawanttoo barenttu nagaraappe simmana mala, qassi nagaraappe simmanaw bessiyaawaa oothiidde, Xoossaakko simmana mala qaalaa odaaddi. \v 21 Hewaa diraw, Ayihudatuu taana Geeshsha Golliyan oyqqiide wodhanaw koyyeeddino. \v 22-23 Hewaa diraw, taani Xoossaa maaduwaa akkaade, daroonne guuthaw hachche gakkanawukka eqqaade markkattay. Nabatuunne Muse, ‘Kiristtoosi metootanaw bessee; qassi hayquwaappe koyro denddiide, Ayihudatuwassinne Ayihuda gidennawanttoo atotethaa poo7uwaa odanaw bessee’ geeddawaadan, taanikka unttunttu haasayeeddawaappe haraa ittibaanne haasayeeddabay baawa” yaageedda. \x - \xo 26:22-23 \xo*\xt Isa 42:6; 49:6; 1Qo 15:20\xt*\x* \p \v 24 Phawuloosi barenttubaa hawaadan yaagiide zaarishshin, Pisxxoosi kooshshaa dhoqqu udiide A haasayaa dhubbanaw, “Phawuloosaa, neeni gooyaa; neeni darii tamaareeddawe neena gooshshana hanee” yaageedda. \p \v 25 Shin Phawuloosi hawaadan yaageedda; “Bonchchetteedda Pisxxoosaa, taani tumatethaan lo77o yewuwaanne wozanaa qofaa haasayiyaawaappe attin gooyikke. \v 26 Taani Kaatiyaa Agriiphphaassi ha yewuwaa qoncciyaan odiyaawaa I eree; ayissi gooppe, ha yewuu geeman oosettibeenna diraw, hawaappe ittuunne aappe geemmennawaa taani geeshshaade eray. \p \v 27 “Kaatiyaa Agriiphphaa, neeni nabatuu geeddawaa ammanay? Neeni unttunttu geeddawaa ammaniyaawaa taani eray” yaageedda. \p \v 28 Kaatiyaa Agriiphphay Phawuloosa, “Ha77i ha qantha wodattinkka taana ammanthanaw koyyay?” yaageedda. \p \v 29 Hewaappe guyye Phawuloosi, “Daro wode gidina, guutha wode gidina, ne xalalaa gidakka; shin hachche taani odiyaawaa sisiyaa ubbay qassi tawaadan qashettoppino attin, ta mala gidanaadan Xoossaa woossay” yaageedda. \p \v 30 Hewaappe guyyiyan kaatii, mooddiyaa Pisxxoose, Bariniiqenne, unttunttunna de7iyaa ubbay denddi, \v 31 itti bagga simmiide, ittu ittuwaanna, “Ha bitani hayqussay atto shin, qashuwaassikka bessiyaabaa oothibeenna” yaagi haaseyeeddino. \v 32 Agriiphphay Pisxxoosa, “Ha bitani, ‘Qeesaari tabaa pirddo’ gibeennentto, bilettanaw danddayee shin” yaageedda. \c 27 \s Phawuloosi Roome Beedda \p \v 1 Nuuni markkabiyaan Xaaliya baanaw qoppi utteedda wode, Phawuloosanne hara amareedda qashetteedda asatuwaa Awugisxxoosa wottaaddaratuwaa giyaawanttuppe itti Yuuliyoosa giyaa xeetatuwaa kaappuwaassi aathiide immeeddino. \v 2 Iisiya gaxaan de7iyaa gadatuwaa biyaa Adiraamixiyoona markkabiyaan geliide beeddo; Maqidooniyaa asa gidiyaa Teselonqqe Arisxxirokoosi nuunanna de7ee. \p \v 3 Wonttissa gallassi nuuni Sidoonaa gakkishshin, Yuuliyoosi Phawuloosaw daroppe A, “Ne dabbatuu neena koshshiyaabaa maaddana mala, neeni unttunttukko baanaw danddayaa” yaageedda. \v 4 Hewaappe denddiide, sinthanna nu bolla carkkiyaa diraw, Qophiroosa haathaan doodetteedda sa7aan carkkenna bagga beeddo. \v 5 Kilqqiyaa mataaninne Phinifiliyaa matan de7iyaa abbaa pinniide, Liqiyan de7iyaa Muura gakkeeddo. \v 6 Hewaan xeetatuwaa kaappuu Xaaliya biyaa Iskkinddiriyaa markkabiyaa demmiide, aani nuuna gelisseedda. \p \v 7 Nuuni cora wodiyaa loddaan biidde, daro metuwan Qenidoosa katamaa gakkeeddo; hewaanna baanaw nuuna carkkuu diggina Salmoonanna aadhdhiide, haathaan doodetteedda Qarxxeesan carkkuwaappe te7ettiidde beeddo. \v 8 Qassikka daro metuwan gaxanna gaxanna aadhdhiide, Laasiya katamaa matan de7iyaa abbaa doonaan Markkabii Woppu Giide Shemppiyaasaa geetettiyaasaa yeeddo. \p \v 9 Nuuni hewaan cora wodiyaa gami77eeddawaappe guyyiyan, Xoomay bilettidiggeedda diraw, markkabiyaan biyaawekka hirggishshin Phawuloosi unttuntta zoriidde, \v 10 “Asaw, nu buussan wolqqaama boshaynne daro bashshay de7anawe taw beettee; bashshay yiyaawe caanaa bollanne markkabiyaa bolla xalalaan gidenna; nu shemppuwaa bollaakka yaanawaa” yaageedda. \v 11 Shin xeetatuwaa kaappuu Phawuloosi geeddawaappe aathiide, markkabiyaan de7iyaawantta azaziyaawenne markkabiyaa goday giyaawaa ammanee. \v 12 He abbaa mataa katamay balgguwaa shaaccanaw unttunttoo miikkenna katamaa; hewaa diraw, cora asatuu barenttoo danddayettooppe, Pinqqe giyaa katamaa gakkiide, balgguwaa yaani shaaccana mala, yaappe denddanaw zoretteeddino; Pinqqen de7iyaa markkabii shemppiyaa miikko sa7ay doyetteeddawe, away wulliyaasaappenne ushechcha baggappe gidduwan, qassi wulliyaasaappenne haddirssappe gidduwana. \s Abbaa Bollan Gotuu Denddeedda \p \v 13 Away kesiyaasaa xeelliyaa wode ushechcha dugehaa bagga carkkuu loddaan carkkeedda wode, barenttu qoppeeddawaadan haneeddawaa unttunttoo malatina denddeeddino; markkabii beenna mala oyqqiyaa birataa pude dafiide, Qarxxeesa matattiide, lanqqiyanna aadhdheeddino. \v 14 Shin darii gami77ennaan, “Awuraaqiis” \f + \fr 27:14 \fr*\fq “Awuraaqiis” \fq*\ft geetettiyaa wolqqaama gotuu killi pudehaappe wulaa bagga carkkiyaawaa gidiyaawaa beessee.\ft*\f* giyaa daro wolqqaama gotuu haathaa giddon de7iyaa sa7aappe duge unttunttu bolla denddeedda. \v 15 He gotuu markkabiyaa dechchiide aathennaan diggina, baanaw nuussi danddayettennan ixxeedda diraw, markkabiyaa I afiyaasaa aggiide beeddo. \p \v 16 Nuuni Qeeda giyaa haathaan doodetteedda carkkuwaappe geemmeedda saanna aadhdhiyaa wode, darissi metootiide markkabiyaa wonggiriyaan naagi ashshanaw danddayeeddo. \v 17 Unttunttu wonggiriyaa pude kesseeddawaappe guyyiyan, gaadiyaan markkabiyaa xaaxiide, minissi qachcheeddino; Sirxxisa giyaa shafii kumeedda saan barentta kunddissanenttonne giide hirggiide, markkabiyaa afiyaa sharaa wothiide, carkkuwan markkabiyaa coo yeddii aggeeddino. \p \v 18 Gotuu wolqqaamiide nu bollan wolqqaameedda diraw, wonttissa gallassi caanaappe abbaan oluwaa doommeeddino. \v 19 Heezzenthiyaa gallassikka markkabiyaan de7iyaa miishshaa unttunttu barenttu kushiyan oleeddino. \v 20 Nuuni daro wodiyaa awaanne xoolinttiyaa be7ennaan, wolqqaama uushuu nu bolla bukkishshin, sinthappe dhayanaan attokko giide qoppeeddo. \p \v 21 Unttunttu daro wodiyaa qumaa meennaan gami77eeddawaappe guyyiyan, Phawuloosi he wode unttunttu giddon denddi eqqiide, hawaadan yaageedda; “Asaw, hinttenttu ta zoriyaa akkeeddenttonne Qarxxeesappe denddennaan atteeddentto, hawaa mala bayethaynne qohuu nuuna gakkenna. \v 22 Shin ha77ikka taani hinttentta yayyoppite gaade zoray; ayissi gooppe, ha markkabii bayanaappe attin, hinttenttuppe itti uraa shemppuukka bayenna. \v 23 Ayissi gooppe, Xoossaa kiitanchchay, taana mooddeedda taani goyinniyaa Xoossaawe, zino qamma ta matan eqqiide, \v 24 ‘Phawuloosaa, yayyoppa; neeni Roome gadiyaa Kaatiyaa Qeesaara sinthan eqqanaw bessee; be7a, Xoossay bare keekatethaan neenanna biyaa asaa ubbaa shemppuwaa ashshana’ yaageedda. \v 25 Hewaa diraw asaw, yayyoppite. Ayissi gooppe, he kiitanchchay taw odeeddawaadan hananawaa taani Xoossaa ammanay; \v 26 shin carkkuu nuuna itti haathaan doodetteedda sa7aan abbaa doonaan dom77issana” yaageedda. \rem fig 19 fig* \p \v 27 Tammanne oyddentho gallassi Meediteraaniyaa Abbaan nuuna carkkuu yaanne haanne sugishshin, markkabiyaan oothiyaawanttussi qamma bilahii biittaakko mateeddawaa malateedda. \v 28 Unttunttu likkiyaa gaadiyaa xeeraan dexiyaabaa qachchiide, haathaan yeggina, haathay oytamu mitiriyaa ciimmateeddawaa ereeddino. Guuthaa gami77iidde, laa7ethuwaa yeggiide, hattamu mitiriyaa ciimmateeddawaa ereeddino. \v 29 Unttunttu shuchchattiyaasan kunddenna mala yayyiide, markkabii beenna mala oyqqiyaa oyddu birataa markkabiyaappe guyyenna abbaan yeggiide, sa7ay wonttana mala, barenttu xoossatuwaa woossiino. \v 30 Markkabiyan oothiyaawanttu markkabiyaappe kichchanaw koyyiide, markkabii beenna mala oyqqiyaa amareedda biratatuwaa markkabiyaappe sintha bagganna abbaan yeggiyaawaa malatiide, wonggiriyaa abbaan wotheedda wode, \v 31 Phawuloosi xeetatuwaa kaappuwaanne wottaaddaratuwaa, “Hawanttu markkabiyaa giddon de7ana dhayooppe, hinttenttu attanaw danddaykkita” yaageedda. \v 32 Hewaappe guyyiyan, wottaaddaratuu wonggirii qashetteedda gaadiyaa qanxxiide, yeddii aggeeddino. \p \v 33 Sa7ay wonttana hanishshin, Phawuloosi ubbay qumaa maana mala, hawaadan yaagiide woosseedda; “Hinttenttu hachchenna tammanne oyddu gallassaa naageeddita; qassi he ubbankka qumaa mibeykkita. \v 34 Hewaa diraw, guutha qumaa hinttenttu maana mala, taani hinttentta woossay; ayissi gooppe, hinttenttu paxa de7anaw guutha qumaa maana koshshee; haray atto hinttenttu huuphiyaa binnanaappe ittuukka bayenna” yaageedda. \v 35 Phawuloosi hawaa giide, ukithaa akkiide, ubbaa sinthan Xoossaa galateedda; menthi Muussaa doommeedda. \v 36 Hewaappe guyyiyaan ubbay loythi, barenttoo qassi qumaa meeddino. \v 37 Nuuni markkabiyaan de7iyaawanttu laa77u xeetanne laappun tammanne usuppuna. \v 38 Unttunttu miide kaalleedda wode, caanaa zarggaa abbaan oliide markkabiyaa deexuwaa kawushisseeddino. \s Markkabiyaa Me7ussaa \p \v 39 Sa7ay wontteedda wode, markkabiyaan oothiyaawanttu gadiyaa eribeykkino; shin haathay goggiide abbaan geleeddasaa miyyiyaan de7iyaa shafiyaa akeekaan xeelleeddino. Barenttussi danddayettintto, markkabiyaa he shafiyaakko laagganaw barenttu qofaa qachcheeddino. \v 40 Yaatiide markkabii beenna mala oyqqiyaa biratatuwaa billiide, abbaa giddo yeggeeddino; he wode, markkabiyaa koyyeeddasaa zaariide laaggiyaa mithaa qachcheedda gaadiyaa billeeddino; hewaappe guyyiyan, carkkuu markkabiyaa sinthaw sugana mala, markkabiyaa afiyaa sharaa sintha bagganna dhoqqu udiide, buussaa doommeeddino. \v 41 Shin markkabii ciimmuu de7iyaasaappe aadhdhiide haathaan doodetteedda sa7aa matan de7iyaa dethasaan dom77etti eqqeedda; markkabiyaassi guyye baggay beetaa sugethaan me7erettishshin, sintha baggay duge dhishettiide, qaaxxennaan ixxi aggeedda. \p \v 42 Wottaaddaratuu qashetteedda asaappe ittuunne haathaa wadhdhiide kessi akki beenna mala, unttuntta wodhanaw zoretteeddino. \v 43 Shin xeetatuwaa kaappuu Phawuloosa ashshanaw koyyiide, wottaaddaratuwaa maqquwaa ixxeedda; haathaa wadhaa eriyaa ubbay markkabiyaappe haathaan guppi guppiide kasetiide gaxaa kesana mala azazeedda. \v 44 Atteeddawanttuppe amareeddawanttu sanqqaan, amareeddawanttu qay markkabiyaa me7uwan kesana mala azazeedda; hewaadan ubbatuukka gaxaa sarotethaan keseeddino. \c 28 \s Phawuloosi Malttaa Giyaa Haathaan Doodetteedda Sa7aa Beedda \p \v 1 Nuuni gaxaa sarotethaan keseedda wode, he haathaan doodetteedda sa7ay Malttaa geetettiyaawaa ereeddo. \v 2 Haathaan doodetteedda sa7aan de7iyaa asatuu nuussi daro keekatethaa keekeeddino; iray bukkanaw doommeedda dirawunne meeguwaa diraw, tamaa eethiide, nuuna ubbaa mokkeeddino. \p \v 3 Phawuloosi daro qayxeeriyaa mithaa mixiide tamaan yeggishshin, marzzaama shooshshay seelaa diraw kesiide, A kushiyan xaaxettiide, A dukkeedda. \v 4 Haathaan doodetteedda sa7aan de7iyaa asatuu qirccanttiyaa shooshshay Phawuloosa kushiyan xaaxetteeddawaa be7eedda wode ittu ittuwaassi, “Tumu ha bitani shemppuwaa wodhiyaa asa; haray atto abbaappe I attinakka nu Xoossaa pirdday A paxa de7o gibeenna” yaageeddino. \p \v 5 Shin Phawuloosi bare kushiyaappe qirccanttiyaa shooshshaa wuxakkiide, tamaan oleedda; A aynne oothibeenna. \v 6 Unttunttu, “A bollay gaafee; woy akeekennaan kunddiide hayqqee” yaagiide A naagiino; shin cora wodiyaa naagiide, A bollan aynnee dummateeddabay dhayina, “Hawe xoossaa” yaagiide barenttu qofaa bashi aggeeddino. \p \v 7 Hewaa heeran haathaan doodetti utteedda sa7aa kaappuwaa Pupiliyoosa giyaawaassi gadii de7ee; I nuuna imathatethaa, heezzu gallassaa siiquwan mokki moyizzeedda. \v 8 Pupiliyoosa aabbu qoxuwaa, seelaanne uluwaa kadhaa saketti gisiide de7ee; Phawuloosi A soy geliide, aw Xoossaa woosseedda; bare kushiyaa A bolla wothiide, A patheedda. \v 9 Hewaappe guyyiyan, he haathaan doodetteedda sa7aan harggiyaa hara ubba asaykka qassi yiide paxeedda. \v 10 Hewaappe simmina nuuna daro bonchchuwaa bonchcheeddino; nuuni markkabiyaan baanaw denddeedda wode, ogew nuuna koshshiyaabaa nuussi immeeddino. \s Phawuloosi Malttappe Roome Beedda \p \v 11 Heezzu agenaappe guyyiyan, haathaan doodetteedda sa7aan balgguwaa aathiide, “mantte xoossaa” \f + \fr 28:11 \fr*\fq mantte xoossaa: \fq*\ft Hawanttu laa77u attuma naanatuu, Kastoorinne Paalokisa geetettiyaawanttu Zewusse naanatuwaa gidiide, markkabiyaan de7iyaa asatuwaa naagiyaa xoossatuwaa geetettiide xeesettiino.\ft*\f* giyaa Iskkinddiriyaa markkabiyaan baanaw denddeeddo. \v 12 Nuuni Siraakuse giyaa katamaa geliide, yaani heezzu gallassaa utteeddo. \v 13 Hewaappe yuuyyiidde, Regiiyume giyaa katamaa gakkeeddo. Itti gallassaappe guyyiyan, away kesiyaasaa xeelliyaa wode ushechcha dugehaa bagga carkkuu carkkina, wonttissa gallassi Putiyaaluusa giyaa katamaa yeeddo. \v 14 Hewaan nuuni itti itti ammaniyaawantta demmina, barenttunna laappu gallassaa uttana mala, nuuna woosseeddino; hewaappe qassi Roome yeeddo. \p \v 15 Roomen de7iyaa ammaniyaawanttu nubaa sisiide, Afiyaasaa Geyaanne “Heezzu Aqiyaasaa geetettiyaasaa” gakkanaassi nuuna mokkanaw yeeddino; Phawuloosi unttuntta be7eedda wode Xoossaa galatiide, wozanaan minisseedda. \s Phawuloosi Roomen Tamaarisseedda \p \v 16 Nuuni Roome geleedda wode, Phawuloosi barena naagiyaa wottaaddaraanna barekka de7anaadan udetteedda. \p \v 17 Heezzu gallassaappe guyyiyan, Phawuloosi Ayihudatuwaa kaappatuwaa barekko xeeseedda; unttunttu shiiqeedda wode, unttuntta hawaadan yaageedda; “Taanaadan ammaniyaawanttoo, taani nu asaa woy nu aawatuwa wogaa iitabaa aynne oothennaan, taana Yeerusalaamen qachchiide, Roome asaassi aathiide immeeddino. \v 18 Unttunttu taana biddeeddawaappe guyye, hayqqanaw bessiyaabay ta bolla aynne bayinna diraw, taana billanaw koyyeeddino. \v 19 Shin hewaa Ayihudatuu eeno geennaan ixxeedda wode, ‘Tabaa Qeesaare pirddo’ gaanawe taana koshsheeddappe attin, taani ta zariyaa mootiyaabay taw de7ina gidenna. \v 20 Taani hinttenttunna gakettanawunne haasayanaw hinttentta xeeseeddawe hewaassa; ayissi gooppe, Israa7eeliyaa asay nashechchaan naagiyaawaa diraw taani ha santhalataan qashettaaddi” yaageedda. \p \v 21 Ayihuda cimatuu Phawuloosa, “Nuuni Yihudaappe nebaw dabidaabbiyaa akkibeykko. Nu ishatuwaappekka haray atto, ittuukka yiide, nebaa odibeenna; woy ne sunthaa bayizziide, nuussi odibeenna. \v 22 Shin he asaa sunthaa ubbasan asay bayizziide haasayiyaawaa nuuni eriyaa diraw, ne qofaa sisanaw koyyeetto” yaageeddino. \p \v 23 Unttunttu barenttu yaana gallassaa Phawuloosaw keeriide, he gallassi coriide I de7iyaasaa yeeddino; ikka unttunttoo Xoossaa kawutethaabaa markkatteedda. Qassi unttunttu Yesuusabaa ammanana mala, Muse higgiyaappenne nabatuu xaafeeddawaappe akkiide unttuntta tamaarissiidde, wonttappe omarssi gakkanaw loythi odeedda. \v 24 Baggatuu Phawuloosi geeddawaa ammaneeddino; shin baggatuu ammanibeykkino. \v 25 Unttunttu barenttu giddon yewuwaa eeno geennaan ixxeedda wode, Phawuloosi ittibaa geeddawaappe guyyiyan beeddino; I hawaadan yaageedda; “Geeshsha Ayyaanay nu aawatuwassi nabiyaa Iisiyaasa maxaafaan, \q \v 26 ‘Neeni he asaakko baade hawaadan ga; \q “Hinttenttu sissaa sisana, \q2 shin hinttenttoo gelenna; \q hinttenttu xeelaa xeellana, \q2 shin be7ikkita. \q \v 27 Ayissi gooppe, ha asaa wozanay guzumeedda; \q barenttu haythaa tullisseeddino; \q2 barenttu ayifiyaakka ciilummeeddino. \q Hewe baawentto, barenttu ayfiyaan be7ana; \q2 unttunttu haythaykka sisana; \q unttunttu wozanaykka akeekana; \q2 unttunttu taakko Xoossaakko simmana. \q Qassi taanikka unttuntta pathana” \m yaaga’ yaageedda. \x - \xo 28:27 \xo*\xt Isa 6:9-10\xt*\x* \p \v 28 “Simmi hawe Xoossaa atotethay, Ayihuda gidennawanttoo kiitetteeddawe hinttenttoo eretto. Qassi unttunttukka sisana” yaageedda. \p \v 29 [Phawuloosi hewaa geeddawaappe guyyiyan, Ayihudatuu barenttu giddon daro palumettiidde beeddino.] \f + \fr 28:29 \fr*\ft Dumma dumma maxaafatuu hawaa guujiyaawe, Phawuloosi haawaa geeddawaappe guyyiyan giyaawaana.\ft*\f* \p \v 30 Phawuloosi kiraa golliyaan laa77u laythaa kumenthaa de7iidde, barekko yiyaa ubbaa mokkee. \v 31 Barena ooninne diggennan Xoossaa kawutethaabaanne Godaa Yesuusi Kiristtoosabaa odiidde, yayyennaan darii qonccissiide tamaarsseedda.