\id RUT - Dawuro Full Bible Latin Version
\ide UTF-8
\h Uruuto
\toc1 Uruuti Mas'aafaa
\toc2 Uruuto
\toc3 Uru.
\mt1 Uruuti mas'aafaa
\imt Geluwaa
\ip Uruuti taarikii sarotetsay kumeedda taarikiiyaa; ha taarikii beetteeddawe daannatuwaa mas'aafan odetteedda makkalay de'iyaa wodiyaanna. Moo'aabe gade asaa gideedda uruuta Israa'eeliyaa asaa ittuwaa gelaaddu. De'ishshin I asinay hayk'k'ina, Israa'eeliyaa asaa gideedda bare bollotattiw loytsi malalissiyaa hanotan ammanettadu. Hewaadankka k'ay Israa'eeliyaa S'oossaa loytsa siik'aaddu. Wurssetsan beni bare asina dabbatuwaappe ittuwaa gelaaddu. He geluwaa bagganna Israa'eeliyaa gadiyaan wolk'k'aama kaatiyaa gideedda Daawitew mayza aatto gidiyaa kaac'aa demmaaddu.
\ip Daannatuwaa Mas'aafan de'iyaa taarikii S'oossaa Asay S'oossappe haakkeedda gaasuwaan unttuntta gakkeedda bashshaa bessino. Uruuti Mas'aafan de'iyaa taarikii k'ay bare deemuwaa Israa'eeliyaa S'oossaakko zaareedda itti allaga mishirata anjjetteeddanne ammanetteeda asaappe ittinno gidaade paydetteedda izi danddayaa besse.
\iot Shemppatuwaa Ubbatoo Imetteedda K'antsa K'ofatuwaa
\io1 Nuhaama Uruutinna Beeteleeme Simusaa \ior 1:1-22\ior*
\io1 Uruutanne Boo'eeze Gaketussaa \ior 2:1—3:18\ior*
\io1 Boo'eeze Uruuto Akussaa \ior 4:1-22\ior*
\c 1
\ms Nuhaama Uruutinna Beeteleeme Simussaa
\mr (1:1-22)
\s Elimeleekinne Aa Soy Asay Moo'aabe Beteeddino
\p
\v 1 Israa'eeliyaa gade daannatu mooddiyaa wode, he gadiyaan koshay denddeedda. Itti bitaniyaa bare machchattinanne bare laa"u naanaanne Yihudaa gadiyaan Beeteleeme katamaappe denddiide, Moo'aabe gadiyaa betteedda. 
\v 2 He bitaniyaa suntsay Eelimeleeka; Aa machati suntsay Nuhaamo; Aa laa"u naanaa suntsay Mahiloonanne Keeliwoonanne. Unttunttu Yihudaa Beeteleemen de'iyaa Efiraataa yara. Hewanttu Moo'aabe biide yan de'eeddino.
\p
\v 3 Nuhaami asinay Elimeleeki hayk'k'eedda. Iza bare laa"u naanatuwaan attaddu. 
\v 4 He naanay Moo'aabe gade mac'c'a naanatuwaappe Orpponne Uruutonne geetettiyaa machatuwaa akkeeddino. Hewan tammu laytsaa gidiyaawaa uttiide, 
\v 5 Mahilooninne Keeliwooninne laa"attuukka hayk'k'eeddino. Nuhaama bare asinaykka bare laa"u naanaykka hayk'ina barekka attaddu.
\s Nuhaama Uruutinna Beeteleeme Simmaaddu
\p
\v 6 Aa Moo'aaben de'aadde, Med'inaa Goday bare asaa Israa'eeliyaa maariide, katsaa unttunttoo gatseeddawaa sisaaddu. Moo'aabe gadiyaappe simmanaw bare naanaa machatuwaa laa"atuwaanna denddaddu; 
\v 7 bare naanaa machatuwaa laa"atuwaanna ittippe bare de'iyaasaappe kesaaddu. Unttunttu guyye Yihudaa gadiyaa afiyaa ogiyaan geleeddino.
\p
\v 8 Nuhaama bare naanaa machatuwaa, «Simmite; hinttenttu ubbaykka hinttenttu aati soo aati soo biite. Hinttenttu hayk'k'eeddawanttoonne tawunne keekeddawaaddan, Med'inaa Goday hinttenttoo keeko. 
\v 9 Hinttenttu huup'iyaan huup'iyaan geliyaa hara asinatuu son Med'inaa Goday woppaa immo» yaagaade unttuntta yeraaddu.
\p Shin unttunttu barenttu k'aalaa d'ok'k'u ootsiidde yeekkiide, 
\v 10 «Nuuni neenanna ne asaakko baana» yaageeddino.
\p
\v 11 Shin Nuhaama unttuntta, «hay ta naatto, simmite. Hinttenttu taananna ayaw biitee? hinttenttoo asinaa gidanaw attuma naanaa taani hawaappe guyye yelanitaayye? 
\v 12 Ta naatto, simmite; taani hara asinaa gelennaadan ec'akichaad. Won taani yelana gaytanttone, hachche k'amma ubbaa asinaa gelaade, attuma naanaa yelaytanttone, 
\v 13 hewanttu dic'c'i gakkanaw naaganiteyee? Unttunttu diraw giidde, asinaa gelennaan atti agganiteeyye? Ta naatto, hewe hanennawaa gidiyaawaa hinttenttu eriita. Med'inaa Goday taanna metootseeddawaa diraw, hinttentta gakkeeddabay taanna loytsi seellee» yaagaaddu.
\p
\v 14 Hewan unttunttu barenttu k'aalaa d'ok'k'u ootsiidde yeekkeeddino. Yaatina Orppa bare bollotatto yera akkaade, simma aggaaddu. Shin uruuta O bak'k'a oyk'k'aade is's'aaddu. 
\v 15 Nuhaama O, «Be'a, ne asinaa ishaa machchata bare asaakkonne bare s'oossakkonne simmaaddu. Neenikka izina simmaade ba» yaagaaddu.
\p
\v 16 Uruuta zaaraade, «Taani neeppe shaaketanaadan woy neena aggade guyye simmanaadan taana metootsoppa. Neeni biyaasa'aa hak'anne taani baana; neeni de'iyaa sa'aan hak'aninne taani de'ana. Ne Asay ta asaa gidana; ne S'oossay ta S'oossaa gidana. 
\v 17 Neeni hayk'k'iyaa sa'aan taani hayk'k'ana; hewan moogetta aggana. Hayk'oppe attin, harabay taana neeppe shaakkooppe, Med'inaa Goday taana wod'o» yaagaaddu.
\p
\v 18 Uruuta izina baanaw bare k'ofaa k'achcheeddawaa Nuhaama eraade, c'o"u gaade agga bashaaddu. 
\v 19 Hewaa diraw, laa"u mac'c'a asatuu Beeteleeme gakkanaw beeddino. Unttunttu Beeteleeme gakkiyaa wode, he katamaa Asay ubbay unttunttuban maalaletteedda. K'ay mac'c'a asatuu, «Hanna Nuhaamii?» yaageeddino.
\p
\v 20 Aa zaaraade unttuntta, «Taana, Nuhaamo\f + \fr 1:20 \fr*\fq Nuhaamo: \fq*\ft Ha suntsaa biletsay, «C'ametteeddaano» giyaawaa.\ft*\f* gooppite; ‹C'ametteedaanne› giite. Ayaw gooppe, Ubbaa Danddayiyaa S'oossay ta de'uwaa darssi c'amisseedda. 
\v 21 Taani kumentsan kesaade baad; shin Med'inaa Goday taana mela zaareedda. Med'inaa Goday taana tuggayiidde Ubbaa Danddayiyaa S'oossay taanan palabaa gatseedda. Yaatina, taana ayaw Nuhaame giide s'eesiitee?» yaagaaddu.
\p
\v 22 Hewaadan hanaade, Nuhaama bare na'aa machchatti Moo'aabe Uruutinna simmaaddu. Unttunttu Beeteleeme gakkeeddawe banggaa c'akay doomettiyaa wodiyaanna.
\c 2
\ms Uruutanne Boo'eeza Gakkettussaa
\mr (2:1—3:18)
\s Uruuta Boo'eeza Gade K'aarimiyaa K'oranaw Baaddu
\p
\v 1 Nuhaamiw izi asina Eelimeleeka bagganna dabbotiyaa, Boo'eeza giyaa itti eretteedda dure bitanii de'ee. 
\v 2 Itti gallassi Moo'aabbata Uruuta Nuhaamo, «Taw k'arettiyaa asaa kaallaade k'aarimiyaa k'oranaw katsaa c'akkiyaa sa'aa booshsha?» yaagaaddu.\x - \xo 2:2 \xo*\xt Wog. 19:9-10; Zar. 24:10\xt*\x*
\p Iza, «Ee ta naatte, ba» yaagaaddu.
\p
\v 3 Uruuta baade, katsaa c'akkiyaa asaa geeduwaappe k'aarimiyaa doommaaddu. Kaac'aadan Aa k'aarimiyaa mas'iyaawaa gadii Eelimeleeka dabbuwaa Boo'eeza gade. 
\v 4 He wodenkka Boo'eezi Beeteleeme katamaappe gakki wod'd'eedda; katsaa c'akkiyaa asaa, «Med'inaa Goday hinttenttoo wolk'k'aa immo» yaageedda.
\p Unttunttukka zaariide, «Neenakka Med'inaa Goday anjjo» yaageeddino.
\p
\v 5 Yaatina Boo'eezi katsaa c'akkiyaawanttu kaappuwaa, «Hanna yalaga mac'c'awunna oonnii?» yaagiide oochcheedda.
\p
\v 6 C'akkiyaawanttu kaappuu zaariide, «Hanna yalagatta Nuhaamina Moo'aabe gadiyaappe yeedda Moo'aabe mac'c'a asaa. 
\v 7 Aa taana, ‹Katsaa c'akkiyaawanttu geeduwaa kaallaade pochchatuwaa gidduwaappe k'aarimiyaa mas'oo?› gaade oochchaaddu. Yaateeddaana wontta yoodeppe doommaade ha"i gakkanaw, guutsaanne shemppennan hawaan mas'aadde gam"aaddu» yaageedda.
\p
\v 8 Boo'eezi Uruuto, «Ta naatte, sisa; k'aarimiyaa mas'anaw hara gade booppa. K'ay hawaappe hak'anne k'aas's'oppa. Ta mac'c'a k'oomatuwanna hawaan peesha. 
\v 9 Asay katsaa c'akkiyaa sa'aa s'eella s'eellaade, unttunttu geeduwaa kaallaade mas'a. Attuma k'oomatuu neena bochchennaadan taani unttunttoo odaaddi. K'ay neena saammiyaa wode, attuma k'oomatuu tikki wotseedda haatsaa otuwaakko baade usha» yaageedda.
\p
\v 10 Uruuta som"i sa'aa gakkanaw hokkaade wutishaaddu; «Taani imatsaa asaa gidikkittaa? Neeni hawaa keeshshaa taw k'aretteeddawe ayaa diraassee?» yaagaaddu.
\p
\v 11 Boo'eezi zaariide, «Ne asinay hayk'k'oodeppe doommina, neeni ne bollotattiw ootseedda kumentsaa ubbaa taani sisaad. Neeni ne aatto, ne aawuwaanne ne yeletteedda gadiyaa aggaade, hawaappe kase ne erenna asaana de'anaw yeeddawaa taani geeshshaade eraad. 
\v 12 Neeni haneeddawaa kushiyaa Med'inaa Goday new zaaro. Neeni Aa k'efiyaa garssan attanaw yeedda Med'inaa Goday, Israa'eeliyaa S'oossay new kumentsabaa immo» yaageedda.
\p
\v 13 Uruuta, «Ta godaw, neeni taw darssa k'arettaadda; taani ne k'oomatuppe ittuwaa gakkikke, shin taw lo"obaa haasayaade, taana mintsetsaadda» yaagaaddu.
\p
\v 14 Laas'aa miyaa wode Boo'eezi O, «Haa shiik'a; ukitsaa akkaade woyniyaa eessaa c'aalan tusha tushaade ma» yaageedda. Katsaa c'akkiyaawanttu matan uttaaddu. Iziw tishaa s'iis's'eeddawaakka immeedda; Aa maade kallina, k'umay palaheedda.
\p
\v 15 K'aykka k'aarimiyaa mas'anaw Aa denddiyaa wode, Boo'eezi bare k'oomatuwaa, «Pochchiyaa garssappekka Aa k'orooppekka, O yeellayoppite. 
\v 16 Ubbaa pochchiyaappekka shoddiide, iziw yeggi aggite; Iza mas'uu; O amaassaloppite» yaageedda.
\p
\v 17 Hewan Uruuta omarssi gakkanaw k'oraaddu. Bare mas'a peeshowaa Aa bukkina, tammu kiilo giraame bangga gidiyaawaa kesseedda. 
\v 18 Aa he katsaa ba"a akkaade, katamaa simmaaddu; ay keeshshaa katsaa mas'aaddentto Aa bare bollotatto bessaadu. K'ay bare miishshin palahiide atteedda k'umaa aheedawaa kessaade iziw immaaddu.
\p
\v 19 Yaatina, izi bollotatta O, «Hachche hawaa hak'appe mas'aadii? Hak'an ootsaaddii? New hawaadan keekeedda bitanii anjjetto» yaagaaddu.
\p Iza bare ootsa peesheedda gadiyaa godaabaa bare bollotattiw odaaddu. «Taani hachche ootsaadde peesheedda gadiyaa godaa suntsay Boo'eeza» yaagaaddu.
\p
\v 20 Nuhaama zaaraade, «Hayk'k'eeddawanttookka pas'a de'iyaawanttookka bare keekatetsaa aggibeenna Med'inaa Goday anjjo» yaagaaddu. Gujjaadekka Nuhaama O, «He bitanii nuu mata dabbuwaattee; ubbaa nubaa wozanaw gatsiyaawanttuppekka ittuu Aa» yaagaaddu.\x - \xo 2:20 \xo*\xt Wog. 25:25\xt*\x*
\p
\v 21 Moo'aabbata Uruuta, «I ubbaa taana, Ta katsay c'akettiide wurana gakkanaw, ta oosanchchatuwaappe shaakettennan k'aarimiyaa mas'a yaageedda» yaagaaddu.
\p
\v 22 Nuhaama bare na'aa machato Uruuto, «Ta naatte, tumukka Boo'eeza gadiyaan ootsiyaa mac'c'a asatuwaana booppe, new lo"a. Ayaw gooppe, hara asaa gade booppe, neena attuma Asay bochchanawaa» yaagaaddu.
\p
\v 23 Hewaa diraw, Uruuta Boo'eeza mac'c'a k'oomatuwaakko shiik'ade, banggaanne zarggaa c'akay wurana gakkanaw, k'aarimiyaa mas'aadde gam"aaddu. K'ay bare bollotattina ittippe de'aaddu.
\c 3
\s Uruuta Asinaa Demmaaddu
\p
\v 1 Itti gallassi Nuhaama bare na'aa machchattio, «Ta naatte, neeni giigina de'anaw, taani new asinaa koyintto iitanee? 
\v 2 Neeni unttunttuna gam"eedda mac'c'a k'oomatuu aw kiitettiyaa Boo'eezi nuw mata dabbo gidennee? Sisa, I hachche k'amma uddumaan banggaa bukkanawaa. 
\v 3 Neeni meec'etta; shittuwaa oketta. Yaataade ne lo"o mayuwaa mayyaade, duge udduma ba; shin baade Boo'eezi miiddinne ushidde simmana gakkanaw, Aa ayfiyaan beettoppa. 
\v 4 I gisiyaa wode, hak'an I gisinttone be'aade, I gem"ishoonin Aa afilaa k'aaraade, Aa gedissanna gisa basha. Neeni hananabaa I new odanawaa» yaagaaddu.
\p
\v 5 Uruuta, «Neeni geeddawaa ubbaa ta hanana» yaagaaddu. 
\v 6 Hewoo Uruuta duge udduma baade, izi bollotatta iziw odeeddabaa ubbaa hanaaddu.
\p
\v 7 Boo'eezi miide ushidde bare bollaa pashikkiseeddawaappe guyye, katsaa uliyaa matan aad'd'iide giseedda. Uruuta loddan shiik'ade, Aa gediyaa k'aaraade, gedissanna gisa aggaaddu. 
\v 8 Hekka bilahe gidiyaa wode, bitaniyaa ittibay dagantsina beegottiide, aad'd'i wod'd'iide, itti mac'c'awunna Aa gedissanna giseeddaano demmeedda.
\p
\v 9 «Hannee, neeni oonee?» yaagiide oochcheedda.
\p Iza, «Taani ne k'oomatoo Uruuto; neeni ta asinaw mata dabbo gidiyaa diraw, taana akka» yaagaaddu.
\p
\v 10 Boo'eezi zaariide, «Ta naatte, Med'inaa Goday neena anjjo! Hawe ne ooshay neeni kase ne bollotattiw ootseedda keekatetsaappekka aad'd'ee; neeni mank'k'o woy dure gideedda yalaga attuma asaa koyabaakka. 
\v 11 Ha"i simmi ta naatte, yayyoppa. Neeni oochcheedda ubbaa new taani ootsana. Ayaw gooppe, ta kataman de'iyaa Asay ubbay neeni lo"obaa haniyaa mac'c'a asaa gidiyaawaa ereedda. 
\v 12 Taani mata dabbo gidiyaawe tuma; shin taappe mataa dariyaawe de'ee.\x - \xo 3:12 \xo*\xt Uru. 2:20\xt*\x* 
\v 13 Hachche k'ammaa hawaan ak'a. Wonttina I neena ayissanaw koyooppe, lo"a; akko. Shin I ayissanaw koyennan is's'ooppe, Med'inaa Goday ero, taani neena akkana. Sa'ay wonttanaw hawaan gisashsha» yaageedda.
\p
\v 14 Iza Boo'eeza gedissanna sa'ay wonttanaw gisaaddu; Boo'eezi, «Mac'c'aanna katsaa udduma yeeddawaa ooninne eroppo» geedda diraw, Uruuta Asay asaa be'enna wodiyaan denddaddu. 
\v 15 Boo'eezi O, «Ne mayyeedda k'amishiyaa haa ahaade, piddi ootsa oyk'k'a» yaageedda. Aa oyk'k'ina laatamu kiilo giraame banggaa makki k'oliide, O ba'iseedda. Aa ba"ade guyye katamaa baaddu.
\p
\v 16 Uruuta bare bollotattikko yiina, Nuhaama O, «Ta naatte, nebay waaneedee?» yaagaade oochchaaddu. Bitanii iziw ootseeddabaa ubbaa odaaddu; 
\v 17 « ‹Ne bollotattikko mela kushe booppa› giide hawaa laatamu kiilo giraame banggaa immeedda» yaagaaddu.
\p
\v 18 Yaatina, Nuhaama, «Ta naatte, ayde hananawentto be'ana gakkanaw naaga. Bitanii hachche ha yewuwaa wurssennan shemppenna» yaagaaddu.
\c 4
\s Boo'eezi Uruuto Akkussaa
\r (4:1-22)
\p
\v 1 Boo'eezi katamaa penggiyaa matan de'iyaa gutaraa pude kesiide, yan utteedda. I odeedda mata dabbuu yaanna aad'd'ee. Boo'eezi «Ta ishaw, haa simmaade hawaan utta» yaageedda. I simmiide utteedda. 
\v 2 Boo'eezi he katamaa c'imatuwaappe tammu asaa dooriide, «Hawaan uttite» yaageedda; unttunttu utteeddino. 
\v 3 Boo'eezi bare mata dabbuwaa hawaadan yaageedda; «Moo'aabe gadiyaappe simmaade yeedda Nuhaama, nu ishaa Eelimeleeka gadiyaa bayzzaw. 
\v 4 Hewaa diraw, taani new, hawaan utteedda asaa sintsaaninne ta katamaa c'imatuwaa sintsan, ‹Shamma› gaade odanaw k'oppaad. Neeni wozanaw koyooppe woza; koyana d'ayooppe, taani eranaw taw oda. Ayaw gooppe, wozanaw maatay de'iyaawe neeppe hara Asay baawa; neeppe kaallaade taani de'ay» yaageedda.
\p I, «Taani wozana» yaageedda.
\p
\v 5 Boo'eezi, «Gadiyaa Naa'oomippe shammiyaa gallassi, am"atto Uruuto akkaasa; yaatooppe, hayk'k'eeddawaa suntsay Aa laata gadiyaan s'eesettanawaa» yaageedda.
\p
\v 6 Ha mata dabbuu, «Hewaa gidoppe, taani wozanaw danddaykke; ayaw gooppe, hewe taana ta buzo laata gadiyaa bayzissana. Hewaa neeni new woza; taani danddaykke» yaageedda.
\p
\v 7 Beni wode Israa'eeliyaa gadiyaan ooninne ak'uwaa wozooppe woy laammooppe, zal"iyaa duutsanaw itti baggay bare c'aammaa gediyaappe shoddiide, hinkko baggawaa immeedda. Israa'eeliyaa gadiyaan ittibaa ittuwaappe ittoo sheed'd'iyaa maaray hewaa.\x - \xo 4:7-8 \xo*\xt Zar. 25:9\xt*\x* 
\v 8 Hewaa diraw, he mata dabbuu Boo'eeza, «Neeni shamma» yaagiide, bare c'aammaa gediyaappe shoddeedda.
\p
\v 9 Yaatina, Boo'eezi c'imatuwaanne asaa ubbaa, «Taani Elimeleekawunne Keliwoonawunne Ma'iloonaw de'iyaawaa ubbaa Naa'oomippe shammeeddawoo hachche hinttenttu markka. 
\v 10 K'ay hayk'k'eeddawaa suntsay unttunttu soo asaa suntsaa giddoppe woy katamaa asaa mazggobaappe d'ayennaadan, Aa suntsaa Aa laata gadiyaan s'eesissanaw Ma'iloona am"atto Uruutokka taani akiyaawoo hachche hinttenttu markka» yaageedda.\x - \xo 4:10 \xo*\xt Zar. 25:5-6\xt*\x*
\p
\v 11 Pengge gutaran de'iyaa c'imatuunne Asay ubbay, «Ee, hawoo nuuni markka! Med'inaa Goday hanno ne soo yiyaa machchattio, Israa'eeliyaa asaw mayza aatto gideedda Raaheelidaaninne Liyadan ootso. Neenikka Efiraatan dure gideedda ne suntsay Beeteleemen eretto.\x - \xo 4:11 \xo*\xt Dom. 29:31\xt*\x* 
\v 12 Med'inaa Goday ha lo"a yalaga machatippe new immiyaa zariyaan, Ti'imaara Yihudaw yeleedda Paareesa gollen hano» yaageedda.\x - \xo 4:12 \xo*\xt Dom. 38:27-30\xt*\x*
\s Boo'eeza Yeletaa
\p
\v 13 Hewaadan ootsiide, Boo'eezi Uruuto akkeedda; Aw machchattio gidaaddu. Med'inaa Goday iziw uluwaan yeluwaa immina, attuma na'aa yelaaddu. 
\v 14 Mac'c'a asatuu Nuhaamo, «Hachche neena heemmanaw new na'aa na'aa d'ayisibeenna Med'inaa Goday galatetto! Aa suntsay Israa'eeliyan eretto! 
\v 15 I new sa'aa keekissana; neeni ec'iyaa wodiyaan neena I heemmana. Ayaw gooppe, neena dosiyaanna, laappun attuma naanaappekka aad'd'a new keekiyaanno, ne na'aa machchata Aa yelaaddu» yaageeddino.
\p
\v 16 Nuhaama yeera akkaade idimmaaddu; yaataade Aa dichchaaddu. 
\v 17 I shooruwaan de'iyaa mac'c'a asatuu, «Nuhaamiw attuma na'ay yeletteedda» yaagiide Aa Yoobeeda suntseeddino. Yoobeedi Daawite aawuwaa Isseyaa yeleeddawaa.
\p
\v 18 Paareesa yeletay hawaappe kaalliide s'aafetteeddawaadan: Paareesi Hes'iroona yeleedda; 
\v 19 Hes'irooni Raama yeleedda; Raami Amminadaaba yeleedda; 
\v 20 Aminaadaabe Na'asoona yeleedda; Na'asoone Salmoona yeleedda; 
\v 21 Salmoone Boo'eeza yeleedda; Boo'eezi Yoobeeda yeleedda; 
\v 22 Yoobeedi Isseya yeleedda; Isseyi Daawita yeleedda.