\id MAT - Dawuro Full Bible Latin Version
\ide UTF-8
\h Maatoossa Mishiraachchuwaa
\toc1 Maatoossi S'aafeedda Mishiraachchuwaa K'aalaa
\toc2 Maatoossa Mishiraachchuwaa
\toc3 Mat.
\mt1 Maatoossi S'aafeedda
\mt2 Mishiraachchuwaa K'aalaa
\imt Geluwaa
\ip Maatoossi s'aafeedda mishiraachchuu, Yesuusi yaana geetettiyaa hidootay kase odetti utteedda d'aliyaa gidiyaawaanne S'oossay kase Ec'a C'aak'uwaan bare asaw immeedda hidootaa k'aalaa poleeddawe Yesuusa baggana gidiyaawaa odiyaa mishiraachchuwaa k'aalaa oyk'k'eeddawaa. Ha mishiraachchuwaa k'aalay Yesuusi unttunttu giddon yelettiide dic'c'eeddawe Ayihudatuu s'alalaassa gidennaan, alamiyaa ubbaan de'iyaa asaassa.
\ip Maatoossi s'aafeedda Mishiraachchuwaa K'aalay daro akeekan s'aafetteedda mas'aafaa. Yesuusa yeletaan doommiide, I s'ammak'etteeddawaanne I paac'etteeddawaa odi simmiide, Galiilaan I k'aalaa odeeddawaa, tamaarisseeddawaanne hargganchchatuwaa patseeddawaa odee. Hewaappe kaalliide Yesuusi Galiilaappe Yerusaalame beeddawaanne I ha alamiyaan gam"eedda wurssetsaa saaminttaan haneedda yewatuwaa k'onc'c'issee. Hewanttukka I kak'ettowaa, hayk'k'eeddawaanne denddeeddawaa odiino.
\ip Ha Mishiraachchuwaa K'aalay Yesuusa, S'oossaa higgiyaa biletsaa immanaw maatay de'iyaawaanne S'oossaa Kawutetsaabaa erissiyaa wolk'k'aama tamaarissiyaawaa ootsiide shiishsheedda. Aa timirttiyaappe dariyaa baggay, dumma dumma ogiyaan giigetteedda ichcheshu saan shaakettee.
\ili 1. S'oossaa kawutetsaan de'ana asaa eeshshaa, oosuwaa, maataanne wurssetsaa kaac'aa odiyaa Deriyaa Bolla Timirttiyaa (Mat. 5:1—7:28).
\ili 2. Tammanne laa"u Yesuusa kaalliyaawanttu Mishiraachchuwaa K'aalaa tamaarissanaw beedda wode unttunttoo imetteedda kaaletsuwaa (Mat. 10).
\ili 3. S'oossaa kawutetsaabaa tamaarissishshin shiik'eedda dumma dumma leemisatuwaa (Mat. 13).
\ili 4. Yesuusa kaalliyaawanttubaa billi odiyaa timirttiyaa (Mat. 18).
\ili 5. Ha"i wodiyaa wurssetsaanne S'oossaa Kawutetsaa yuussaa s'eelliyaawaan imetteedda timirttiyaa (Mat. 24-25).
\iot Shemppatuwaa Ubbatoo Imetteedda K'antsa K'ofatuwaa
\io1 Yesuusi Kiristtoosa guyye zeretsaanne yeletaa \ior 1:1—2:23\ior*
\io1 S'ammak'iyaa Yohaannisa oosuwaa \ior 3:1-12\ior*
\io1 Yesuusi s'ammak'ettowaanne paac'ettowaa \ior 3:13—4:11\ior*
\io1 Yesuusi oosuwaa Galiilaan doommowaa \ior 4:12—18:35\ior*
\io1 Yesuusi Galiilaappe Yerusaalame boowaa \ior 19:1—20:34\ior*
\io1 Yerusaalameninne izi yuushshuwaan Yesuusa wurssetsaa saaminttaa \ior 21:1—27:66\ior*
\io1 Nu Godaa Yesuusa dendduwaanne k'onc'c'etsaa \ior 28:1-20\ior*
\c 1
\s Yesuusi Kiristtoosa Yeletaa Maaraa
\r (Luk'. 3:23-38)
\p
\v 1 Hawe Daawita zariyaanne Abraahaame zare gideedda Yesuusi Kiristtoosa yeletaa odiyaa mas'aafaa.
\p
\v 2 Abraahaame, Yisaak'a yeleedda; Yisaak'i, Yaak'ooba yeleedda; Yaak'oobi, Yihudaanne Aa ishatuwaa yeleedda. 
\v 3 Yihuday Ti'imaarippe Paareesanne Zaraaha yeleedda; Paareese, Hes'iroona yeleedda; Hes'iroone, Raama yeleedda. 
\v 4 Raame Aminaadaaba yeleedda; Aminaadaabe, Na'asoona yeleedda; Na'asoone, Selimoona yeleedda. 
\v 5 Selimoone, Ra'aabo geetettiyaa mishirattippe Boo'eeza yeleedda; Boo'eezi, Uruuto\x - \xo 1:5 \xo*\xt Uru. 4:18-22; 1 Od. 2:13-15\xt*\x* geetettiyaa mishirattippe Iyyoobeedda yeleedda; Iyyoobeede, Issey yeleedda. 
\v 6 Issey Kaatiyaa Daawita yeleedda.
\p Kaatiyaa Daawite, Ooriyaa machchattippe Solomona yeleedda. 
\v 7 Solomone, Robi'aama yeleedda; Robi'aame, Aabiyaa yeleedda; Abii, Asaafa yeleedda. 
\v 8 Aasaafe, Yoosaafees'a yeleedda; Yoosaafees'e, Iyyooraama yeleedda; Iyyooraame, Ooziyaana yeleedda. 
\v 9 Ooziyaane, Iyyoo'aataama yeleedda; Iyyoo'aataame, Akaaza yeleedda; Akaazi, Hizk'k'iyaasa yeleedda. 
\v 10 Hizk'k'iyaase Minaasa yeleedda; Minaase, Amoos'a yeleedda; Amoos'e, Iyyoosiyaasa yeleedda. 
\v 11 Israa'eeliyaa Asay omoddettiide, Baabloone gadiyaa beedda wode, Iyyoosiyaase Ikkoniyaananne\f + \fr 1:11 \fr*\ft Hewaa guussay, Yo'aakina giyaawaa; k'ay payduwaa 12 de'iyaawookka biletsay ittuwaa.\ft*\f* Aa ishatuwaa yeleedda.\x - \xo 1:11 \xo*\xt 2 Kat. 24:14-15; 2 Od. 36:10; Erm. 27:20\xt*\x*
\p
\v 12 Baabloone omooduwaappe guyyiyaan, Ikkoniyaananne Salaatiyaala yeleedda; Salaatiyaale, Zerubaabeela yeleedda. 
\v 13 Zerubaabeeli, Abiyuuda yeleedda; Abiyuude, Eeliyaak'eema yeleedda; Eeliyaak'eemi, Azoora yeleedda. 
\v 14 Azoore Saadook'a yeleedda; Saadook'e, Akiima yeleedda; Akiime Eliyuuda yeleedda. 
\v 15 Eliyuude, Ali'aazara yeleedda; Ali'aazare, Maataana yeleedda; Maataane, Yaak'ooba yeleedda. 
\v 16 Yaak'oobi, Kiristtoosa geetettiyaa Yesuusa yeleedda Mayraamo oochcheedda Yooseefa yeleedda.
\p
\v 17 Simmi yeletay ubbay Abraahaamoppe Daawita gakkanaw tammanne oyddu yeletaa; Daawiteppe doommiide, Asay Baabloone gadiyaa omoddettiide beedda wodiyaa gakkanaw tammanne oyddu yeletaa; Asay Baabloone gadiyaa omoddettiide beedda wodiyaappe Kiristtoosi\f + \fr 1:17 \fr*\ft Kiristtoosa, giyaawe Giriike k'aalaanna gidoode, Mesih guussay Ibiraayiss's'e k'aalaanna gidiide laa"uwaa biletsaykka «Oketteeddawaa» guussaa.\ft*\f* yeletteedda wodiyaa gakkanaw tammanne oyddu yeletaa.
\s Yesuusi Kiristtoosa Yeletaa
\r (Luk'. 2:1-7)
\p
\v 18 Yesuusi Kiristtoosa yeletay hawaa mala; Aa daaya Mayraama Yooseefoo ooshetta k'ashetta uttaaddu. He wode Yooseefonna gakettennaan de'aadde, Geeshsha Ayyaanan shahaaraaddu. 
\v 19 Izo giigissi wotseedda Yooseefo s'illo asaa\f + \fr 1:19 \fr*\ft Yooseefo s'illo asaa giyaa k'ofaw heezzu ogiyaan biletsay imettana danddayee: 1. S'oossaabaw ubbaw eeno giide azazettiyaa asaa; amaliyaa lo"o asaa. 2. Garaa (k'aretanchchaa). 3. Lo"uwaa. Hewaa guussay, ubbaa kaala lo"obaa ootsiyaa asaa guussa.\ft*\f* gideedda diraw, izo kawushshanaw koyyibeenna; iibaa k'onc'c'issennaan izo agganaw k'oppeedda. 
\v 20 Shin I hewaa k'oppishin, Godaa kiitanchchay akumuwaan\f + \fr 1:20 \fr*\ft Akumuwaan guussay, c'ookka go"enna akumuwaa gidennaadan Ayihudatuwaa akumuwaa guussay, S'oossay likke k'onc'c'iyaa ogiyaa.\ft*\f* aanana gakettiide, «Daawite na'aa Yooseefoo, Mayraama Geeshsha Ayyaanan shahaareedda diraw\f + \fr 1:20 \fr*\ft Geeshsha Ayyaanan shahaareedda diraw, guussay iza hawaa gakkanaashshin yelettanaadan naagiyaa Na'ay, S'oossaa Geeshsha Ayyaanaappe yee guussaa.\ft*\f* izo akkanaw yayyoppa. 
\v 21 Iza attuma na'aa yelanawunnu; neenikka, I asaa nagaraappe ashshiyaa diraw Aa suntsaa Yesuusa gaade s'eesanaassa» yaageedda.\x - \xo 1:21 \xo*\xt Luk'. 1:31\xt*\x*
\p
\v 22-23 K'ay Goday nabiyaa baggana, «Wodoratta shahaaranawunnu; na'aakka yelanawunnu; Aa suntsaykka Ammaneela geetettanawaa» yaageeddawe polettana mala, hawe ubbay haaneedda; «Ammaneela» yaagiyaawe, «S'oossay nuunanna de'ee» yaagiyaawaa.\x - \xo 1:22-23 \xo*\xt Isa. 7:14\xt*\x*
\p
\v 24 Yooseefo gem"ishuwaappe beegottiide, Godaa kiitanchchay barena azazowaadan, Mayraamo bare golle afeedda. 
\v 25 Shin na'ay yelettana gakkanaw Yooseefo izikko shiik'ibeenna; k'ay na'aakka Yesuusa giide suntseedda.\x - \xo 1:25 \xo*\xt Luk'. 2:21\xt*\x*
\c 2
\s Dolahaa Baggappe Yeedda S'oolinttiyaa Paydiyaa Asatuwaa
\p
\v 1 Yesuusi Yihudaa gadiyaan Beeteleeme geetettiyaa katamaan Heroodise kawutiide de'iyaa wode yeletteedda; hewaappe guyyiyaan, s'oolinttiyaa paydiyaa asay\f + \fr 2:1 \fr*\ft S'oolinttiyaa paydiyaa asaa guussay, eretteedda maaraa biletsaan eranchcha asatuwaa guussaa.\ft*\f* awayifii doliyaa baggappe Yerusaalame yiide, 
\v 2 «Ayihuda kaatiyaa gidanaw yeletteedda na'ay hak'an de'ii? Nuuni awayifii doliyaa baggana keseedda Aa s'oolinttiyaa be'iide, aw goyinnanaw yeeddo» yaagiide oochcheeddino.
\p
\v 3 Kaatiyaa Heroodise, hewaa sisiide dagammeedda; Yerusaalamen de'iyaa Asay ubbaykka wozanaa bayeeddino. 
\v 4 Heroodise k'eesatuwaa kaappatuwaa ubbatuwaanne Muse higgiyaa tamaarissiyaawantta s'eesiide, «Kiristtoosi hak'an yelettanddeeshsha?» yaagiide oochcheedda.
\p
\v 5-6 Unttunttu zaariide, «Yihudaa gadiyaan Beeteleeme katamaan yelettanawaa. Nabii,
\q1 « ‹Yihudaa gadiyaan de'iyaa Beeteleeme,
\q2 neeni Yihudaa gadiyaan de'iyaa wolk'k'aama katamatuwaappe laafakka.
\q1 Israa'eeliyaa mooddiyaawe neeppe kesanawaa›
\m giide s'aafeedda» yaageeddino.\x - \xo 2:5-6 \xo*\xt Mik. 5:2\xt*\x*
\p
\v 7 Hewaappe kaala, Heroodise awayifii doliyaa baggappe yeedda asatuwaa geeman s'eesiide, s'oolinttii unttunttoo beetteedda wodiyaa unttunttuppe geeshshiide ereedda. 
\v 8 Yaatiide Beeteleeme unttuntta yeddiidde, «Biide na'aa loytsi koyyite; Aa demmeedda wode taanikka baade aw goyinnanaadan, taanakka erissite» yaageedda.
\p
\v 9 Unttunttu kaatii geeddawaa sisi biidde ogiyaan awayifii doliyaa baggana unttunttu kase be'eedda s'oolinttiyaa be'eeddino; na'ay de'iyaasaa gakkiide ek'k'ana gakkanaw, s'oolinttii unttuntta kaaletseedda. 
\v 10 Unttunttu he s'oolinttiyaa be'eedda wode, zaway baynna daro nashechchaa nashetteeddino. 
\v 11 Golle geliide, na'ay bare daay Mayraaminna de'iyaawaa be'eeddino; gulbbatiide aw goyinneeddino; hewaappe kaala, barenttu saas'iniyaa dooyyiide, work'k'aa, is'aanaanne kawaraa\f + \fr 2:11 \fr*\fq Is'aanaanne kawaraa: \fq*\ft Is'aanay, maaddiyaa d'iiliyaa gidiide, tamaan yeggiyaa wode sawanaassa; kawaraykka sawoo maaddiyaa d'iiliyaa gidiide shittuwaadan maaddee.\ft*\f* aw imotaa shiishsheeddino.
\p
\v 12 Unttunttu Heroodisakko simmenna mala, S'oossay akumuwaan unttuntta, «Hinttena erite» giina hara ogiyaanna barenttu gade simmeeddino.
\s Gibs'e Betussaa
\p
\v 13 Unttunttu beeddawaappe guyyiyaan, Godaa kiitanchchay akumuwaan Yooseefoo beettiide, «Heroodise na'aa wod'anaw koyyiyaa diraw, denddaade na'aanne Aa daayo akkaade Gibs'e gadiyaa beta; taani new odana gakkanaw, yaan de'ashsha» yaageedda.
\p
\v 14-15 Yooseefo k'amma denddiide, na'aanne Aa daayo akkiide, Gibs'e gadiyaa beedda; Goday nabiyaa baggana, «Taani ta na'aa Gibs'e gadiyaappe s'eesaad» yaageeddawe polettana mala, Heroodise hayk'k'ana gakkanaw I yaan de'eedda.\x - \xo 2:14-15 \xo*\xt Hos. 11:1\xt*\x*
\s Heroodise K'eeri Naanaa Wod'iseedda
\p
\v 16 Hewaappe guyyiyaan, Heroodise awayifii doliyaa baggappe yeeddawanttu barena c'immeeddawaa ereedda wode, daro hank'k'ettiide, s'oolinttii kase beetteedda wodiyaa unttunttuppe siseeddawaadan, wotaadaratuwaa yeddiide, Beeteleemeninne yuushshuwaan de'iyaa laa"u laytsaa attuma naanaanne laa"u laytsaappe garssanna de'iyaa attuma naanaa ubbaa wod'iseedda.
\p
\v 17-18 Nabiyaa Ermaasi,
\q1 «Yeekuunne zilaassay Raama geetettiyaa katamaan sisetteedda;
\q2 Raaheela bare naanaw yeekkaw.
\q1 Unttunttu hayk'k'idiggo diraw,
\q2 agga giina, aggenaan is's'aaddu»
\m giide odeeddawe poletteedda.\x - \xo 2:17-18 \xo*\xt Erm. 31:15\xt*\x*
\s Gibs'eppe Simaa
\p
\v 19 Heroodise hayk'k'eeddawaappe guyyiyaan, Godaa kiitanchchay Gibs'en Yooseefoo akumuwaan beettiide 
\v 20 Aa, «Dendda; na'aanne Aa daayo akkaade, Israa'eeliyaa gadiyaa simma. Na'aa wod'anaw koyyiyaawanttu hayk'k'i diggeeddino» yaageedda. 
\v 21 Yooseefo denddiide, na'aanne Aa daayo akkiide, Israa'eeliyaa simmeedda.
\p
\v 22 Shin Yooseefo Arkkelawoosi bare aawuwaa Heroodisa oydiyaan Yihudaa gadiyaan kawuteeddawaa siseedda wode, yaa baanaw yayyeedda; S'oossay aw akumuwaan hinttena erite giina, Galiilaa gadiyaa beedda. 
\v 23 Nabatuu, «Asay Aa, ‹Naazireetiyaa asaa›\f + \fr 2:23 \fr*\ft Hawaa geeddawe oonentto erettenna.\ft*\f* giide s'eesana» yaageeddawe polettana mala, Naazireete geetettiyaa katamaa biide de'eedda.\x - \xo 2:23 \xo*\xt Mar. 1:24; Luk'. 2:39; Yoh. 1:45\xt*\x*
\c 3
\s S'ammak'iyaa Yohaannisi K'aalaa Odeedda
\r (Mar. 1:1-8; Luk'. 3:1-18; Yoh. 1:19-28)
\p
\v 1-2 He wode S'ammak'iyaa Yohaannisi asaa, «Saluwaa kawutetsay matatteedda diraw, hintte nagaraappe simmite» yaagiidde, Yihudaa mela biittaan odiidde yeedda.\x - \xo 3:1-2 \xo*\xt Mat. 4:17; Mar. 1:15\xt*\x* 
\v 3 Ayaw gooppe, nabiyaa Isiyaase, Yohaannisabaa odiidde,
\q1 «Ittuu mela biittaan bare k'aalaa d'ok'k'u ootsiide,
\q2 ‹Godaa ogiyaa giigissite.
\q1 I hemettana loossuwaakka
\q2 aw sitti ootsite› geedda»
\m yaageedda.\x - \xo 3:3 \xo*\xt Isa. 40:3\xt*\x*
\p
\v 4 Yohaannisaw gaaluwaa isikiyaa dadetteedda mayuu de'ee; k'ay bare s'eessan dafuwaa danc'c'eedda; I miyaa k'umaykka booliyaanne bazzuwaa eessaa.\x - \xo 3:4 \xo*\xt 1 Kat. 1:8\xt*\x* 
\v 5 Asay he wode Yerusaalameppe, Yihudaa gadiyaa ubbaa saappenne Yorddaanoosa Shaafaa heeraan de'iyaa gadiyaa ubbaappe aakko yiino. 
\v 6 Barenttu nagaraa paas'ina, Yorddaanoosa Shaafaan asaa s'ammak'eedda.
\p
\v 7 Shin Yohaannisi daro Parisaawatuunne\f + \fr 3:7 \fr*\fqa Parisaawatuwaa: \fqa*\ft Guussay Ayihuda asatuwaa kaaletsiyaa asatuwaa giddoppe gidiide Geeshsha K'aalaan kase Ec'a C'aak'uwaa giddon de'iyaa K'aalaa Wogaa ubbaan ammaniyaawantta.\ft*\f* Saduk'aawanatuu\f + \fr 3:7 \fr*\fqa Saduk'aawanatuwaa: \fqa*\ft Guussay Ayihuda asatuwaa kaaletsiyaa asatuwaa giddoppe gidiide Geeshsha K'aalaan kase Ec'a C'aak'uwaa giddon de'iyaa K'aalaa Wogaappe Muse s'aafeedda koyro ichcheshu mas'aafatuwaa giddon de'iyaa Wogatuwaa s'alalaan ammaniyaawantta.\ft*\f* s'ammak'ettanaw barekko yiyaawantta be'iide, «Ha shooshshatoo, S'oossaa hank'k'uu yaana haniyaawaappe attana mala, hinttew oonee odeeddawe? 
\v 8 Simmi hintte, hinttenttu nagaraappe simmeeddawaa erissiyaa oosuwaa, ootsite. 
\v 9 Hintte hinttenttu wozanaan, ‹Abraahaame nu aabba› giide k'oppiyaawaa hinttew malatoppo. Ayaw gooppe, taani hinttenttoo oday; S'oossay ha shuchchatuwaappe Abraahaamoo naanaa ootsi dentsanaw danddayee. 
\v 10 Bees'i mitsaa s'ap'uwaan k'ans's'anaw giigi utteedda; lo"o ayfiyaa ayfena mitsaa ubbay k'ans's'ettiide, tamaan yegettana.
\p
\v 11 «Hintte hinttenttu nagaraappe simmiyaawaa bessanaw, taani hinttena haatsaan s'ammak'ay; shin taappe guyyenna yiyaawe, hinttentta Geeshsha Ayyaanaaninne tamaan s'ammak'ana.\f + \fr 3:11 \fr*\fqa Geeshsha Ayyaanaaninne tamaan s'ammak'ana: \fqa*\ft Guussay Yesuusi yiide asaa garssa ayaanaa asatetsaa laammiyaawaa tamaarissiyaawaa.\ft*\f* I taappe daro minnee; Aa c'aammaa tookkanawukka taani bessiyaa asaa gidikke. 
\v 12 Aa kushiyan katsaa ses's'iyaa layday de'ee. Uddumaan de'iyaa katsaa loytsi geeshshee; bare zarggaa diyiyaan k'olana; shin dalaa to'enna tamaan guuddana» yaageedda.
\s Yesuusi S'ammak'etteedda
\r (Mar. 1:9-11; Luk'. 3:21-22)
\p
\v 13 Yesuusi he wode Yohaannisan s'ammak'ettanaw, Galiilaappe Yorddaanoosa geetettiyaa shaafaa aakko beedda. 
\v 14 Shin Yohaannisi, «Taani neenan s'ammak'ettanaw bessiyaa wode, neeni taakko yay?» yaagiide, Aa digganaw koyyeedda.
\p
\v 15 Shin Yesuusi zaariide Aa, «Nuuni s'illotetsaa oosuwaa ubbaa hawaadan polanaw bessiyaa diraw, ha"i taw eeno ga» yaageedda. Yohaannisikka aw eeno geedda.
\p
\v 16 Yesuusi s'ammak'ettowaappe guyyiyaan, ellekka haatsaappe keseedda; saluu dooyettina, S'oossaa Ayyaanay harap'p'iyaadan saluwaappe wod'd'iide bare bolla yiyaa wode be'eedda; 
\v 17 k'ay saluwaappe, «Taani siik'iyaa, taana nashechchiyaa, ta Na'ay hawaa» yaagiyaa k'aalay yeedda.\x - \xo 3:17 \xo*\xt Dom. 22:2; Maz. 2:7; Isa. 42:1; Mat. 12:18; 17:5; Mar. 1:11; Luk'. 9:35\xt*\x*
\c 4
\s Yesuusi Paac'etteedda
\r (Mar. 1:12-13; Luk'. 4:1-13)
\p
\v 1 Hewaappe guyyiyaan, s'alahiyaan paac'ettana mala, Geeshsha Ayyaanay Asay de'enna sa'aa Yesuusa afeedda. 
\v 2 Yesuusi oytamu gallassaanne oytamu k'ammaa s'oomowaappe guyyiyaan koshatteedda. 
\v 3 S'alahii yiide Aa, «Neeni S'oossaa Na'aa gidooppe, ane ha shuchchatuwaa ukitsaa gidana mala ga» yaageedda.
\p
\v 4 Shin Yesuusi zaariide, «S'oossaa mas'aafaan, ‹Asay S'oossay haasayiyaa k'aalaa ubbaan de'anaappe attin, ukitsaa s'alalaan de'enna› yaagetti s'aafetteedda» yaageedda.\x - \xo 4:4 \xo*\xt Zar. 8:3\xt*\x*
\p
\v 5 Hewaappe guyyiyaan, s'alahii Yesuusa geeshsha katamaa afi Geeshsha Golliyaa s'eeraan essiide, 
\v 6 «Neeni S'oossaa Na'aa gidooppe, ane duge kundda. Ayaw gooppe, S'oossaa mas'aafaan,
\q1 « ‹S'oossay bare kiitanchchatuwaa
\q2 new azazanawaa›
\q2 k'ay ‹Unttunttu ne gedii shuchchaan d'ubettenna mala,
\q2 barenttu kushiyan neena dentsanawantta›
\m yaagetti s'aafetteedda» yaageedda.\x - \xo 4:6 \xo*\xt Maz. 91:11-12\xt*\x*
\p
\v 7 Yesuusi zaariide Aa, «K'aykka S'oossaa mas'aafaan, ‹Godaa ne S'oossaa paac'c'oppa› yaagetti s'aafetteedda» yaageedda.\x - \xo 4:7 \xo*\xt Zar. 6:16\xt*\x*
\p
\v 8 K'ay s'alahii Yesuusa itti daro wolk'k'aama deriyaa s'eeraa kessiide, ha alamiyaan de'iyaa kawutetsaa ubbaanne unttunttu bonchchuwaa 
\v 9 bessiide Aa, «Neeni taw gulbbataade goyinnooppe, taani hawaa ubbaa new immana» yaageedda.
\p
\v 10 He wode Yesuusi zaariide Aa, «Laa ha Sees'aanaw haakka; ayaw gooppe, S'oossaa mas'aafaan, ‹Godaw, ne S'oossaw goyinna; Aa s'alalaa gosheta› geetetti s'aafetteedda» yaageedda.\x - \xo 4:10 \xo*\xt Zar. 6:13\xt*\x*
\p
\v 11 Hewaappe guyyiyaan, s'alahii Yesuusa aggina, kiitanchchatuu yiide, aw ootseeddino.
\s Yesuusi Bare Tamaarissiyaa Oosuwaa Galiilaan Doommeedda
\r (Mar. 1:14-15; Luk'. 4:14-15)
\p
\v 12 Yohaannisi k'ashetteeddawaa Yesuusi siseedda wode, Galiilaa geetettiyaa gadiyaa beedda. 
\v 13 Naazireeteppe kesiide, K'ifirinaahooma katamaa biide, yaan de'eedda; K'ifirinaahoomi Zaabiloonaninne Nifttaaleeme gadiyaan de'iyaa Galiilaa abbaa mataan de'ee. 
\v 14 Hawe haneeddawe nabiyaa Isiyaasi,
\q1
\v 15 «Zaabiloone gadiyaaninne Nifttaaleeme gadiyaan,
\q2 abbaa ogiyaan Yorddaanoosa Shaafaappe hefintsa baggan,
\q1 Ayihuda gidenna Asay de'iyaa Galiilaan,
\q1
\v 16 d'umaan de'iyaa asay,
\q2 wolk'k'aama poo'uwaa be'eedda.
\q1 K'ay hayk'uwaa kuway de'iyaa gadiyaan utteeddawanttoo
\q2 poo'uu keseedda»
\m yaageeddawe polettana malaasa.\x - \xo 4:16 \xo*\xt Isa. 9:1-2\xt*\x*
\q1
\v 17 He wodiyaappe doommiide Yesuusi,
\q2 «Hintte nagaraa paas'ite; ayaw gooppe,
\q2 saluwaa kawutetsay matatteedda diraassa»
\m giide k'aalaa oduwaa doommeedda.
\s Yesuusi Barena Kaalliyaa Oyddatuwaa S'eegeedda
\r (Mar. 1:16-20; Luk'. 5:1-11)
\p
\v 18 Yesuusi Galiilaa Abbaa mataanna aad'd'iidde, laa"u ishatuu P'es'iroosa geetettiyaa Simooninne Aa ishaa Inddiraasi, moliyaa oyk'k'iyaawantta gido diraw, dabbaa\f + \fr 4:18 \fr*\fk Dabbaa: \fk*\ft Hawaa guussay moliyaa p'iranaw woy oyk'k'anaw haatsaan yeggiyaa amaaraatsuwan marabiyaa giyaawaa.\ft*\f* abbaan yeggiyaawantta be'eedda. 
\v 19 Unttuntta, «Taana kaallite; taani hinttena moliyaa oyk'k'iyaawaadan asaa taakko ahiyaa ogiyaa tamaarissana» yaageedda. 
\v 20 Unttunttu ellekka barenttu dabbaa aggiide, Yesuusa kaalleeddino.
\p
\v 21 Yesuusi hewaappe sintsakko biidde, hara laa"u ishatuwaa, Zabddiyoosa naanaa Yaak'oobanne Aa ishaa Yohaannisa be'eedda; unttunttu barenttu aawuwaa Zabddiyoosanna haatsaa bollan biyaa wonggiriyaa giddon barenttu dabbaa giigissiyaawantta be'iide, s'eeseedda. 
\v 22 Unttunttu ellekka haatsaan biyaa wonggiriyaanne barenttu aawuwaa aggiide, Yesuusa kaalleeddino.
\s Yesuusi C'ora Asaa Tamaarisseeddanne Patseedda
\r (Luk'. 6:17-19)
\p
\v 23 Yesuusi Ayihuda woosa golletuwaan tamaarissiidde, kawutetsaa mishiraachchuwaa k'aalaa odiiddinne k'ay harggiyaa ubbaappenne sakuwaa ubbaappe asaa patsiidde, Galiilaa gadiyaa ubbaan yuuyyeedda. 
\v 24 Aa waarii Sooriyaa gadiyaa ubbaa gakkeedda; dumma dumma harggiyaan oyk'ettiide harggeedda asaa ubbaa, s'alahatuwaan oyk'etteeddawantta, yiic'uwaa sakuu de'iyaawantta, k'ay gunddeeddawantta Asay Yesuusakko aheedda; I unttuntta patseedda. 
\v 25 C'ora Asay Galiilaappe, tammu katamatuwaappe, Yerusaalameppe, Yihudaappenne Yorddaanoosappe hefintsan de'iyaa gadiyaappe Yesuusa kaalleeddino.
\c 5
\s Yesuusi Deriyaa Bollan Gidiide Tamaarisseedda Timirttiyaa
\r (5:1—7:29)
\p
\v 1 Yesuusi c'ora asaa be'iide, pude deriyaa kesiide utteedda. Aa kaalliyaawanttu aakko shiik'eeddino. 
\v 2 Unttuntta hawaadan yaagi tamaarissuwaa doommeedda.
\s Tumu Anjjuwaa Akkiyaa Asatuwaa
\r (Luk'. 6:20-23)
\q1
\v 3 «Barenttu ayaanaa de'uwaan,
\q2 hiyyeesaa gideeddawaa eriyaawanttu anjjetteeddawantta;
\q2 ayaw gooppe, saluwaa kawutetsay unttunttussa.
\q1
\v 4 Kayyottiyaawanttu anjjetteeddawantta;
\q2 ayaw gooppe, S'oossay unttuntta minisana.\x - \xo 5:4 \xo*\xt Isa. 61:2\xt*\x*
\q1
\v 5 Ashikke gideeddawanttu anjjetteeddawantta;
\q2 ayaw gooppe,
\q2 unttunttu sa'aa laattana.\x - \xo 5:5 \xo*\xt Maz. 37:11\xt*\x*
\q1
\v 6 S'illotetsaa koshattiyaawanttunne saamettiyaawanttu,\f + \fr 5:6 \fr*\ft Hawaa biletsay S'oossaw eeno giyaawantta woy lo"obaa woy tumobaa ootsiyaawantta guussaa.\ft*\f*
\q2 anjjetteeddawantta;
\q2 ayaw gooppe, S'oossay unttuntta kalissana.
\q1
\v 7 Maariyaawanttu anjjetteeddawantta;
\q2 ayaw gooppe,
\q1 S'oossay unttuntta maarana.
\q1
\v 8 Wozanaa geeshshatuu anjjetteeddawantta;
\q2 ayaw gooppe,
\q2 unttunttu S'oossaa be'ana.
\q1
\v 9 Asaa sigetsiyaawanttu anjjetteeddawantta;
\q2 ayaw gooppe, S'oossay unttuntta,
\q2 bare naanaa giide s'eesana.
\q1
\v 10 S'illotetsaa diraw,
\q2 yederssettiyaawanttu anjjetteeddawantta;
\q2 ayaw gooppe, saluwaa kawutetsay unttunttussa.\f + \fr 5:10\fr*\fk Saluwaa kawutetsay unttunttussa: \fk*\ft Guussay he asatuu saluwaa kawutetsaa laattanaw danddayiyaawantta gidiyaawaa bessee.\ft*\f*
\p
\v 11 «Hintte taana kaalliyaa diraw, Asay hinttena boriyaa wodenne waayissiyaa wode, k'ay hintte bolla iitabaa ubbaa wordduwaan haasayiyaa wode, hintte anjjetteeddawantta. 
\v 12 Hinttew saluwaan wolk'k'aama woytay de'iyaa diraw, nashettite; hashshu giite; ayaw gooppe, Asay hintteppe kase de'eedda nabatuwaa hewaadan yedersseeddino.
\s Mas'iniyaanne Poo'uwaa Leemisuwaa
\r (Mar. 9:50; Luk'. 14:34-35)
\p
\v 13 «Asaa ubbaw hintte mas'ine mala; shin mas'inii mal"ana d'ayooppe, zaariide Aa wooti mal"etsanee? Kare olina, Asay Aa yed'd'i hamettanaappe attin, sintsaw ayinne maaddenna.
\p
\v 14 «Ha alamew hintte poo'o; deriyaa huup'iyaan kees'etteedda katamay geemmana danddayenna. 
\v 15 S'omppiyaa s'omppiide, soyin de'iyaa asaa ubbaw poo'ana mala, d'ok'k'iyaa saan wotseeppe attin, kammiyaa miishshaa giddon k'um"i wotsiyaa Asay ooninne baawa. 
\v 16 Hewaadankka, Asay hintte ootsiyaa lo"o oosuwaa be'iide, saluwaan de'iyaa hintte Aawuwaa bonchchana mala, hintte poo'uu asaa sintsaan poo'o.
\s Muse Higgiyaabaa
\p
\v 17 «Taani Muse higgiyaanne nabatuu tamaarissiyaawaa\f + \fr 5:17 \fr*\fq Muse higgiyaanne nabatuu tamaarissiyaawaa: \fq*\ft Guussay Ayihudiyaa Geeshsha Mas'aafaa; hewenneekka Ec'a C'aak'uwaa.\ft*\f* d'ayissanaw yeeddawaa hinttew malatoppo; taani polanaw yeeddawaappe attin, d'ayissanaw yabeykke. 
\v 18 Ayaw gooppe, taani hinttew tumuwaa oday; saluunne sa'ay aad'd'ana gakkanaw, k'ay ubbabaykka polettana gakkanaw,\f + \fr 5:18 \fr*\fk Ubbabaykka polettana gakkanaw: \fk*\ft Guussay k'aalay tamaarissiyaa ubbay tumatetsaan k'onc'c'ana gakkanaw.\ft*\f* higgiyaappe itti c'achchaykka woy k'eeri pidoliikka aad'd'enna. 
\v 19 Hewaa diraw, ha azazuwaa ubbaappe guus's'iyaa itti azazuwaa mentsiyaa uray ooninne, k'ay haratuukka barewaadan hananaadan tamaarissiyaa uray ooninne, saluwaa kawutetsaan ubbaappe guutsa gidana; shin azazuwaa ootsiyaawenne haranttukka ootsanaadan tamaarissiyaawe ooninne saluwaa kawutetsaan d'ok'k'a gidana. 
\v 20 Ayaw gooppe, hintte s'illotetsay Muse higgiyaa tamaarissiyaawanttu s'illotetsaappenne Parisaawatuwaa s'illotetsaappe darana d'ayooppe, saluwaa kawutetsaa hintte mule gelennawaa taani oday.
\p
\v 21 «Beni asaw, ‹Asaa wod'oppa; asaa wod'eedda ooninne pirddettana› geeddawaa siseeddita.\x - \xo 5:21 \xo*\xt Kes. 20:13; Zar. 5:17\xt*\x* 
\v 22 Shin taani hinttew oday; bare ishaa hank'k'ettiyaa ubbay pirddettana; bare ishaa boriyaa ubbay shangguwaa pirddaw shiik'ana; k'ay bare ishaa, ‹D'ullowe› giyaa ubbay Gaannamiyaa tamaa pirddaw shiik'ana. 
\v 23 Hewaa diraw, neeni yarshshiyaasaan yarshshishshin, ne ishaa naak'k'eeddabay new hewaan hassayettooppe, 
\v 24 ne yarshshuwaa hewaan aggaade ba; kasetaade ne ishaanna sigetta digga; hewaappe kaala yaade, ne yarshshuwaa yarshsha.
\p
\v 25 «Neena mootiyaawaanna wodii de'ishshin elle aanana sigetta digga; hewe d'ayooppe, I neena daannaa sintsa aatsana; k'ay daannay neena polisew aatsi immina, polisii neena k'asho gollen yeggana. 
\v 26 Taani new tumuwaa oday; neeni itti santtimii attenaan, ne maggac'c'uwaa wurssaade c'iggana gakkanaw, mulekka k'asho golleppe kesakka.
\s Woshummaabaw Imetto Timirttiyaa
\p
\v 27 « ‹Woshummoppa› geeddawaa siseeddita.\x - \xo 5:27 \xo*\xt Kes. 20:14; Zar. 5:18\xt*\x* 
\v 28 Shin taani hinttew yaagay; ‹Mac'c'awuno s'eelliide amottiyaa ubbay, bare wozanaa giddon he wode iinanna woshummeedda.› 
\v 29 Ne ushechcha ayfii neena nagaraa oosisooppe, neeppe wooc'aade olaa agga; ayaw gooppe, ne bollay mulekka Gaannamiyaa tamaan olettiyaawaappe, aappe ittuu pac'c'intto new lo"a.\x - \xo 5:29 \xo*\xt Mat. 18:9; Mar. 9:47\xt*\x* 
\v 30 K'ay ne ushechcha kushii neena nagaraa oosisooppe, neeppe k'ans's'aade olaa agga; ayaw gooppe, ne bollay mulekka Gaannamiyaa tamaan olettiyaawaappe, aappe ittuu pac'c'intto new lo"a.
\s Machchiyaa Yeddennaadan Imetto Timirttiyaa
\r (Mat. 19:9; Mar. 10:11-12; Luk'. 16:18)
\p
\v 31 « ‹K'ay bare machchatto yeddiyaa ooninne izo yeddiyaa paramaa immo› geetetteedda.\x - \xo 5:31 \xo*\xt Zar. 24:1-4; Mat. 19:7; Mar. 10:4\xt*\x* 
\v 32 Shin taani hinttew yaagay; ‹Bare machchata woshummennaan de'ishshin yeddiyaa ooninne izo woshumma kessee; k'ay asinay yeddeedda mishiratto akkiyaawe ooninne woshummee.›\x - \xo 5:32 \xo*\xt Mat. 19:9; Mar. 10:11-12; Luk'. 16:18; 1 K'or. 7:10-11\xt*\x*
\s C'aak'k'ennaadaan Imetto Timirttiyaa
\p
\v 33 «K'ay beni asaw, ‹Wordduwaan c'aak'k'oppa; shin ne Godaw c'aak'k'eeddawaa pola› geeddawaa siseeddita.\x - \xo 5:33 \xo*\xt Wog. 19:12; Pay. 30:2; Zar. 23:21\xt*\x* 
\v 34 Shin taani hinttew yaagay; ‹Ubbakka c'aak'k'oppite›; saluu S'oossaa kawutetsaa oydiyaa gidiyaa diraw, ‹Saluwaan c'aak'k'oppite› 
\v 35 k'ay sa'ay Aa gedii yed'd'iyaa sa'aa gidiyaa diraw, ‹Sa'aan c'aak'k'oppite›; k'aykka, Yerusaalame wolk'k'aama kaatiyaa katamaa gidiyaa diraw, ‹Yerusaalamenikka c'aak'k'oppite.›\x - \xo 5:35 \xo*\xt Isa. 66:1; Maz. 48:2\xt*\x* 
\v 36 Neeni itti binnanaakka bootsa woy karetsa kessanaw danddayenna diraw, ‹Ne huup'iyankka c'aak'k'oppa.› 
\v 37 Shin hintte, ‹Ee› woy, ‹Gidenna› giite; hawanttuppe haray Sees'aanaappe yee.
\s Iitaa Iitan Zaarennaadan Imetto Timirttiyaa
\r (Luk'. 6:29-30)
\p
\v 38 « ‹Ayifiyaa diraw ayifiyaa; achchaa diraw achchaa› geeddawaa siseeddita.\x - \xo 5:38 \xo*\xt Kes. 21:24; Wog. 24:20; Zar. 19:21\xt*\x* 
\v 39 Shin taani hinttew yaagay; ‹Hinttew iitabaa ootsiyaa uraw iitan zaaroppite; ooninne ne ushechcha bagga shayiyaa bak'k'ooppe, ne haddirssa bagga shayiyaakka Aa bessa; 
\v 40 ne shaamic'c'iyaa akkanaw itti uray neena mootooppe, he uraw ne kootiyaakka gujja imma. 
\v 41 Ooninne neena itti saatiyaa ogiyaa barenanna baanaadan wolk'k'antsooppe, aanana laa"u saatiyaa ogiyaa ba. 
\v 42 Neena woossiyaa uraw imma; k'ay neeppe tal"ana koyyiyaa urawukka diggoppa.›
\s Morkkiyaa Siik'ana Mala Imetto Timirttiyaa
\r (Luk'. 6:27-36)
\p
\v 43 « ‹Ne laggetsatuwaa siik'a; ne morkkiyaa morkka› geeddawaa siseeddita.\x - \xo 5:43 \xo*\xt Kes. 19:18\xt*\x* 
\v 44-45 Shin taani hinttew yaagay; saluwaan de'iyaa hintte Aawoo naanaa gidana mala, hintte morkkatuwaa siik'ite; hinttena shek'k'iyaawantta anjjite; hinttena is's'iyaawanttoo lo"obaa ootsite; hinttena yederssiyaawanttoo, S'oossaa woossite; ayaw gooppe, iita asawukka lo"o asawukka S'oossay bare aawaa awas's'issee; k'ay s'illatookka nagaranchchatookka bare iraa bukissee. 
\v 46 Hintte hinttena siik'iyaawanttu s'alalaa siik'ooppe, hinttew ay woytay de'ii? Haray atto, nagaranchchatuukka hewaadan ootsiino. 
\v 47 Hintte hinttenttu ishatuwaa s'alalaa sarotooppe, haratuu ootsiyaawaappe aad'd'iyaabaa ayaa ootseeditee? Haray atto, Ayihude gidenna asaykka hewaadan ootsee. 
\v 48 Hewaa diraw, saluwaan de'iyaa hintte Aawuu polo gidowaadan, hinttekka polo gidite.\x - \xo 5:48 \xo*\xt Kes. 19:2; Zar. 18:13\xt*\x*
\c 6
\s Hiyyeesaw Immiyaa Maaraa Tamaarissuwaa
\p
\v 1 «Hintte lo"o oosuwaa asaa bessanaw asaa sintsaan ootsenna mala naagettite; hewe d'ayooppe, saluwaan de'iyaa hintte Aawuu hinttew gatiyaa immenna.
\p
\v 2 «Hewaa diraw, hintte awudenne hiyyeesaw immiyaa wode, lo"a malatiyaa iitatuu barentta bonchchissanaw, Ayihuda woosa golleninne ogiyaan haraani be'ettanaw ootsiyaawaadan ootsoppite; taani hinttew tumuwaa oday; unttunttu barenttu gatiyaa akki diggeeddino. 
\v 3-4 Shin neeni hiyyeesaw immiyaa wode, geeman immanaadan, ne ushechcha kushii ootsiyaawaa haddirssa kushii eroppo.\f + \fr 6:3-4 \fr*\fqa Ushechcha kushii ootseeddawaa haddirssa kushiikka eroppo, \fqa*\ft Guussay S'oossaappe attin, ooninne eroppo guussaa.\ft*\f* Geeman ootseeddawaa be'iyaa ne Aabbu, ne lo"o oosuwaa gatiyaa zaaranawaa.
\s Woosaabaa
\r (Luk'. 11:2-4)
\p
\v 5 «S'oossaa woossiidde, lo"a malatiyaa iitatuwaadan hanoppite; ayaw gooppe, barentta Asay be'ana mala, Ayihuda woosa golleninne ogiyaa doonaan ek'k'iide, S'oossaa woossiyaawaa dosiino; taani hinttew tumuwaa oday; unttunttu barenttu gatiyaa ubbaakka akkeeddino. 
\v 6 Shin neeni S'oossaa woossiyaa wode, ne golle gela; ifitsaa k'achchaade, beettena ne Aawuwaa woossa; geeman oosettowaa be'iyaa ne Aabbu new immanawaa.
\p
\v 7 «S'oossaa hintte woossiyaa wode, S'oossaa ammanenna asaadan, c'oo mela zaaretsuwaa darissoppite; unttunttu haasayaa daruwaan sisettee giide k'oppiino. 
\v 8 Hewaa diraw, he asaadan hanoppite; ayaw gooppe, hintte Aabbu hinttena koshshiyaawaa hinttenttu woossanaappe kasetiide eree.
\p
\v 9 «Simmi hinttenttu hawaa mala woosaa woossite;
\q1 « ‹Saluwaan de'iyaa nu Aabboo,
\q2 ne geeshsha suntsay anjjetto.
\q1
\v 10 Ne Kawutetsay yo;
\q2 ne shenii saluwaan haneeddawaadan,
\q2 saankka hano.
\q1
\v 11 Gallassaan gallassan koshshiyaa k'umaa
\q2 nuw hachche imma.
\q1
\v 12 Nuuni nuuna naak'k'owanttoo
\q2 atto yaagiyaawaadan,
\q2 neenikka nu naak'uwaa atto ga.
\q1
\v 13 Nuuna iitabaappe ashshappe attin,
\q2 paac'iyaan gelissoppa.
\q1 Kawutetsay, wolk'k'aynne bonchchuu
\q2 med'inawukka neessa.
\m Amen"i.›
\p
\v 14 «Hinttenttu hinttena naak'k'eedda hara asaa naak'uwaa atto gooppe, saluwaan de'iyaa hinttenttu Aawuukka hinttew atto gaana.
\p
\v 15 «Shin hinttenttu hinttena naak'k'eedda hara asaa naak'uwaa atto gaana d'ayooppe, hinttenttu Aawuukka hintte naak'uwaa atto geena.\x - \xo 6:15 \xo*\xt Mar. 11:25-26\xt*\x*
\s S'oomaabaa
\p
\v 16 «K'ay hinttenttu s'oomiyaa wode, lo"a malatiyaa iitatuwaadan, kayyottiyaawaa malatoppite; ayaw gooppe, unttunttu s'oomiyaawaa Asay be'ana mala, barenttu som"iyaa bullaalissiino; taani hinttenttoo tumuwaa oday; unttunttu barenttu gatiyaa akkeeddino.
\p
\v 17-18 «Shin hinttenttu s'oomiyaa wode, hinttenttu Aabbu hintte s'oomiyaawaa erooppe attin, Asay erenna mala, hintte som"iyaa meec'ettite; hintte huup'iyaakka okettite; yaatooppe, beettena hintte Aawuu hinttenttu ootsiyaawaa geeman be'iide, hintte gatiyaa immanawaa.
\s Saluwaan De'iyaa Miishshaabaa
\r (Luk'. 12:33-34)
\p
\v 19 «Miishshaa bil"ay miyasaaninne biratay shi'iide bayizziyaasan, kayisuukka bookkiide wuu"iyaasan, ha sa'aan hinttenttu huup'iyaw dagayoppite.\x - \xo 6:19 \xo*\xt Iya. 5:2-3\xt*\x* 
\v 20 Shin bil"ay meennasaaninne shi'enna saan, kayisuukka bookkiide wuu"enna saan hinttenttu huup'iyaw saluwaan miishshaa dagayite. 
\v 21 Ayaw gooppe, ne wozanay ne miishshay de'iyaa saan de'ana.
\s Bollaa Poo'uwaabaa
\r (Luk'. 11:34-36)
\p
\v 22 «Bollaa poo'uu ayfiyaa; hewaa diraw, ne ayfii pas'a gidooppe, ne bollaa ubbay poo'o gidana. 
\v 23 Shin ne ayfii pas'a gidana d'ayooppe, ne bollaa ubbay d'umana; simmi neenan de'iyaa poo'uu d'umooppe, d'umay ay keenaa daranee!
\s De'oo Hirgganaw Bessena
\r (Luk'. 16:13; 12:22-31)
\p
\v 24 «Laa"u godatoo moodettanaw danddayiyaawe ooninne baawa; ayaw gooppe, ittuwaa is's'iide, yekkuwaa siik'ee; woy ittuwaa bonchchiidde, yekkuwaa kad'ee; itti Asay S'oossawunne shaloo moodettanaw danddayenna.
\p
\v 25 «Hewaa diraw, taani hinttenttoo oday; hintte de'oo maanabawunne ushanabaw, woy hintte bollaw mayyanabaw hirggoppite; shemppuu k'umaappe aad'd'ennee? K'ay bollay mayuwaappe aad'd'ennee? 
\v 26 Paalliyaa kafatuwaa s'eellite; unttunttu zerikkino; c'akkikkino; diyyiyankka k'olikkino; shin saluwaan de'iyaa hinttenttu Aawuu unttuntta mizee; hinttenttu unttunttuppe loytsi darikkitee? 
\v 27 Hinttenttu giddon darssi hirggiide, bare geesaa bolla itti wad'aa gujjanaw danddayiyaawe oonee?
\p
\v 28 «Ayaw mayoo hirggiitee? Dembban de'iyaa c'iishshatuu wooti dic'c'iinontto, akeeki s'eellite; unttunttu daaburikkino woy puuttuwaa suk'k'ikkino.\x - \xo 6:28 \xo*\xt 1 Kat. 10:4-7; 2 Od. 9:3-6\xt*\x* 
\v 29 Shin taani hinttenttoo oday; haray atto, Solomone hewaa keena bonchchetteeddawaa gidiidde, he c'iishshatuwaappe ittuwaa malaakka mayyibeenna. 
\v 30 Shin laafa ammanuu de'iyaawanttoo, S'oossay, hachche de'iide, wontti tamaan ees's'iyaa dembbaa maataa mayzziyaawe, hinttena unttuwaappe aatsiide wooti mayzzennee? 
\v 31 Simmi, ‹Nuuni ayaa maanee? Woy ayaa ushanee? Woy ayaa mayyanee?› yaagiide hirggoppite. 
\v 32 Ayaw gooppe, he ubbabaa S'oossaa ammanennawanttu darissiide koyyiino; he ubbay hinttena koshshiyaawaa saluwaan de'iyaa hinttenttu Aawuu eree. 
\v 33 Shin kasetiide, S'oossaa kawutetsaanne Aa s'illotetsaa koyyite; I hinttenttoo he ubbabaa immana. 
\v 34 Hewaa diraw, wonttibaw hirggoppite; ayaw gooppe, wontti gallassay barew hirggana; gallassaa ubbawukka Aa huup'ew gidiyaa waayyii de'ee.
\c 7
\s Hara Asaa Bolla Pirddanaw Koshshenna
\r (Luk'. 6:37-42)
\p
\v 1 «S'oossay hinttenttu bolla pirddenna mala, hinttekka haratuwaa bolla pirddoppite. 
\v 2 Ayaw gooppe, hinttenttu haratuwaa bolla pirddiyaawaadan, S'oossay hinttenttu bolla pirddana; k'ay hinttenttu haratoo immanaw makkiyaabaan I hinttew makkana. 
\v 3 Ne ayfiyaan de'iyaa tuussaa be'akka; shin ne ishaa ayfiyaan de'iyaa suullaa ayaw s'eellay? 
\v 4 Woy ne ayfiyaan tuussay de'ishshin, neeni ne ishaa, ‹Taani ne ayfiyaappe suullaa kessoo› waanaade gaanaw danddayay? 
\v 5 Laa ha lo"uwaa malatiyaa iitaw! Kasetaade ne ayfiyaappe tuussaa kessa digga; hewaappe guyyiyaan, ne ishaa ayfiyaappe suullaa kessanaw geeshshaade s'eellanaw danddayaa.
\p
\v 6 «Geeshshabaa kanatoo immoppite; unttunttu guyye simmiide, hinttena sa"ana. K'ay ink'k'uwaa geetettiyaa hinttenttu al"o shuchchaa guduntsatuwaa sintsan oloppite; unttunttu barenttu gediyaan yed'd'ana.
\s Woossite, Koyyite, Kariyaakko Yiide S'eesite
\r (Luk'. 11:9-13)
\p
\v 7 «Woossite; hintte akkana. Koyyite; hintte demmana. Kariyaakko yiide s'eesite; hinttew penggii dooyettana. 
\v 8 Ayaw gooppe, woossiyaa ubbay akkana; koyyiyaa uray demmana; k'ay kariyaakko yiide s'eesiyaa uraw penggii dooyettana. 
\v 9 Woy hinttenttu giddon bare na'ay, ‹Ukitsaa imma› gooppe, shuchchaa immiyaa aawuu de'ii? 
\v 10 K'ay, ‹Moliyaa imma› gooppe, aw shooshshaa immanawee? 
\v 11 Hinttenttu iita gidiidde, hinttenttu naanaatoo lo"obaa immiyaawaa erooppe, yaatina, saluwaan de'iyaa hinttenttu Aawuu barena woossiyaawanttoo lo"obaa wooti darssi immennee!
\p
\v 12 «Hewaa diraw, hara Asay hinttew ootsanaw koyyiyaa ubbabaa hinttekka asaw ootsite; ayaw gooppe, Muse higgiyaa biletsaynne nabatuu tamaarissiyaawe hawaa.
\s Un"a Penggiyaabaa
\r (Luk'. 13:24)
\p
\v 13 «Un"a penggiyaanna gelite. Ayaw gooppe, bayetsaw afiyaa penggii aakuwaa; ogiikka wogaa. Hewaanna geliyaa asaykka c'ora.
\p
\v 14 «Shin, de'oo afiyaa penggii un"a; ogiikka s'untsaa. K'ay hewaa demmiyaawanttukka guutsa.
\s Mitsay Bare Ayfiyaan Erettee
\r (Luk'. 6:43-44)
\p
\v 15 «Bolla baggana dorssaa malatiide, hinttekko yiyaa worddo nabatuwaappe naagettite; shin unttunttu garssa baggana wallatuwaa mala. 
\v 16 Unttunttu ayfiyaa ayfiyaawaan hintte unttuntta erana; aguntsay woddentsaa ayfiyaa ayfena; gomi"oriikka kookkiyaa ayfiyaa ayfena. 
\v 17 Hewaadankka, lo"o mitsaa ubbay lo"o ayfiyaa ayfee; shin iita mitsay iita ayfiyaa ayfee. 
\v 18 Lo"o mitsay iita ayfiyaa ayfanaw danddayenna; k'ay iita mitsaykka lo"o ayfiyaa ayfanaw danddayenna. 
\v 19 Lo"o ayfiyaa ayfena mitsaa ubbay k'ans's'ettiide, tamaan yegettana. 
\v 20 Hewaa diraw, hintte unttunttu ayfiyaa ayfiyaawaan unttuntta eranita.
\p
\v 21 «Saluwaan de'iyaa Ta Aabbu geeddawaa ootsiyaa uray saluwaa kawutetsaa gelanaappe attin, ‹Godaw, Godaw› giyaa ubbay gelenna. 
\v 22 Pirddaa gallassi daro Asay taana, ‹Godaw, Godaw, nuuni ne suntsan S'oossay kiittowaa odibeykkoo? Ne suntsan s'alahatuwaa kessibeykkoo? K'ay nuuni S'oossay ootsiyaa maalalissiyaabaa ne suntsaan ootsibeykkoo?› yaaganawantta. 
\v 23 Taani he wode unttuntta, ‹Taani hinttena ubbakka erikke; iitabaa ootsiyaawanttu hintte ta matappe haakkite› yaagana.\x - \xo 7:23 \xo*\xt Maz. 6:8\xt*\x*
\s Laa"u Mala Gollatuwaa
\r (Luk'. 6:47-49)
\p
\v 24 «Hewaa diraw, hawaa ta k'aalaa sisiide ootsiyaa ubbay mino zaallaa bolla bare golliyaa kees's'eedda wozanaama asaa mala. 
\v 25 Iray bukkiide, di'uu di"eedda; c'arkkuukka c'arkkiide, he golliyaa sugeedda. Shin gollii mino zaallaa bolla kees'etteedda diraw, kunddibeenna.
\p
\v 26 «Hawaa ta k'aalaa sisiide ootsenna Asay ubbay, bare golliyaa shafiyaa bolla kees's'eedda booza asaa mala. 
\v 27 Iray bukkiide, di'uu di"eedda; c'arkkuukka c'arkkiide, he golliyaa sugina, gollii ellekka kunddeedda. He gollii wolk'k'aama kunddetsaa kunddeedda.»
\p
\v 28 Yesuusi bare haasayiyaawaa wursseedda wode, Asay I tamaarissiyaawaan maalaletteeddino. 
\v 29 Ayaw gooppe, I unttuntta tamaarissiidde, Muse higgiyaa tamaarissiyaawanttudan gidennaan, maatay de'iyaa asaadan tamaarisso diraassa.
\c 8
\s Yesuusi Oolluu Oyk'k'eedda Bitaniyaa Patseedda
\r (Mar. 1:40-45; Luk'. 5:12-16)
\p
\v 1 Yesuusi deriyaappe wod'd'eedda wode, c'ora Asay Aa kaalleedda. 
\v 2 He wode oolluu\f + \fr 8:2 \fr*\ft Oolluu oyk'k'eedda asaa bollay boos's'ee. Hawe sakkiyaa Asay he wode de'uwaan asaana de'iyaa wogaa ubbaappe shaakettiide de'ee. K'aykka geeshsha gidenna geetettiide hara asaan s'eesettee.\ft*\f* oyk'k'eedda itti bitanii Yesuusakko yi Aa sintsaan gulbbatiide, «Godaw, ne shene gidooppe, taana patsaade geeshshanaw danddayaa» yaageedda.
\p
\v 3 Yesuusi bare kushiyaa yeddi Aa bochchiide, «Taani koyyay; pas'aade geeyya!» yaageedda. Ellekka oolluu bitaniyaa yeddi aggeedda. 
\v 4 Yesuusi Aa, «Simmi hawaa oossinne odoppa; shin k'eesaakko baade ne pas'aade geeyyeeddawaa Aa bessa; ne pas'aade geeyyeeddawaa asaa erissanaw Muse azazeedda yarshshuwaa S'oossaw yarshsha» yaageedda.\x - \xo 8:4 \xo*\xt Wog. 14:1-32\xt*\x*
\s Yesuusi S'eetuwaa Kaappuwaa K'oomaa Patseedda
\r (Luk'. 7:1-10)
\p
\v 5-6 Yesuusi K'ifirinaahooma katamaa geleedda wode, itti Roomaa gade S'eetuwaa Kaappuu aakko yiide, «Ta Godaw, ta k'oomaa bollay gunddina, daro sakettiidde, soyin giseedda; hayya godo taw patsaarikkii» yaagi woosseedda.
\p
\v 7 Yesuusi, «Taani baade Aa patsana» yaageedda.
\p
\v 8 Shin s'eetuwaa kaappuu zaariide, «Ta Godaw, neena ta soy gelissanaw taw bessena; shin neeni k'aalaa s'alalaa haasaya; ta k'oomay pas'anawaa. 
\v 9 Ayaw gooppe, taani taappe bollanna de'iyaawanttoo eeno giyaa asaa; k'ay taappe garssaanna wotaadaratuu de'iino. Taani ittuwaa, ‹Ba!› gooppe bee; k'ay yekkuwaa, ‹Haaya!› gooppe yee; ta k'oomaa, ‹Hawaa ootsa!› gooppe ootsee» yaageedda.
\p
\v 10 Yesuusi hewaa siseedda wode maalalettiide, barena kaalliyaa asaa, «Taani hinttew tumuwaa oday; taani hawaa mala ammanuwaa haray atto, Israa'eeliyaa gadiyankka be'abeykke. 
\v 11 C'ora Asay awayifii doliyaa baggappenne wulliyaa baggappe yiide, Abraahaamona, Yisaak'ananne Yak'oobanna saluwaa kawutetsaa gaytaan ittippe uttanawantta yaagay. 
\v 12 Shin kawutetsaan de'anaw bessiyaa Asay wolk'k'aama d'umaa garssa kare olettana; hewaan unttunttu yeekkananne barenttu achchaa d'ak'anawantta» yaageedda.
\p
\v 13 Hewaappe kaala Yesuusi s'eetuwaa kaappuwaa, «Ne soy ba; neeni ammaneeddawaadan new hano» yaageedda; s'eetuwaa kaappuwaa k'oomay he saatiyankka pas'i aggeedda.
\s Yesuusi C'ora Asatuwaa Unttunttu  // Harggiyaappe Patseedda
\r (Mar. 1:29-34; Luk'. 4:38-41)
\p
\v 14 Yesuusi P'es'iroosa soy biide, Aa bollotatta k'os'uwaa harggaade giseeddawunno be'eedda. 
\v 15 Izi kushiyaa Yesuusi bochchina, k'os'uu izo bashi aggeedda; izakka denddaade aw miyaabaa giigissaaddu.
\p
\v 16-17 Sa'ay omarsseedda wode, Asay iita ayyaanatuu oyk'k'eedda c'ora asaa Yesuusakko aheedda; nabiyaa Isiyaasi, «I nu daaburaa barew akkeedda; k'ay nu harggiyaakka tookkeedda» yaageeddawe polettana mala, Yesuusi iita ayyaanatuwaa bare k'aalaan kessiide, harggeedda asaa ubbaakka patseedda.\x - \xo 8:16-17 \xo*\xt Isa. 53:4\xt*\x*
\s Yesuusa Kaalliyaawantta Gakkiyaa Metuwaa
\r (Luk'. 9:57-62)
\p
\v 18 Yesuusi c'ora Asay bare yuushshuwaan de'iyaawantta be'iide, abbaappe hefintsa pinnana mala, barena kaalliyaawantta azazeedda. 
\v 19 Hewaappe guyyiyaan Muse higgiyaa tamaarissiyaa ittuu aakko yiide, «Tamaarissiyaawoo, neeni biyaasaa ubbaa taani neena kaallana» yaageedda.
\p
\v 20 Yesuusi Aa, «Worakanatoo ollay de'ee; kafatuwaassikka keetsay de'ee; shin Taw, Asaa Na'aw, shemppa akkiyaasaykka baawa» yaageedda.
\p
\v 21 K'ay kaalliyaawanttuppe ittuu Yesuusa, «Godaw, taani sintsata baade ta aabba mooganaw ba yaagaarikkii» yaageedda.
\p
\v 22 Shin Yesuusi Aa, «Neeni taana kaala; hayk'k'eeddawanttu barenttu anhaa moogino» yaageedda.
\s Yesuusi Gotuwaanne Beetaa C'o"u Ootseedda
\r (Mar. 4:35-41; Luk'. 8:22-25)
\p
\v 23 Yesuusi wonggiriyaan geloode, Aa kaalliyaawanttu aanana beeddino. 
\v 24 Beetay wonggiriyaa mittana gakkanaw, abbaan wolk'k'aama hobbii denddeedda; shin Yesuusi gem"isheedda. 
\v 25 Aa kaalliyaawanttu aakko biide, gem"ishuwaappe dentseeddino; hewaappe simmiide Aa, «Godaw, nuuni d'ayeetto; nuuna ashshaarikkii» yaageeddino.
\p
\v 26 Yesuusi unttuntta, «Ha ammanuu pac'c'eeddawanttoo, ayaw yayyiitee?» yaageedda. Hewaappe guyyiyaan denddiide, gotuwaanne beetaa aggite giina, gotuunne beetay c'o"u geedda.
\p
\v 27 Asay maalalettiide, «Hawe laa haray atto, gotuunne beetay azazettiyaawe ayba asee?» yaageeddino.
\s Yesuusi Iita Ayyaanay Oyk'k'eedda  // Laa"u Asatuwaa Patseedda
\r (Mar. 5:1-20; Luk'. 8:26-39)
\p
\v 28 Yesuusi Galiilaa abbaappe hefintsan de'iyaa Gerggesenoona geetettiyaa gadiyaa pinneedda; iita ayyaanatuu oyk'k'eedda laa"u asatuu he gadiyaan de'iyaawanttu duufuwaappe kesiide, aanana gaketteeddino. Unttunttu daro iita gidiyaa diraw, ooninne he ogiyaanna aad'd'anaw danddayibeenna. 
\v 29 Unttunttu barenttu k'aalaa d'ok'k'u ootsiide, «S'oossaa Na'aw, nuunanna new ayi allaallii de'ii? Wodii gakkennaan nuuna muranaw yaaddii?» yaageeddino.
\p
\v 30 Unttunttuppe laafaa haakkiyaasan guduntsaa wudii heemettee. 
\v 31 Iita ayyaanatuu Yesuusa, «Neeni nuuna kessiyaawaa gidooppe, hini guduntsaa wudiyaa giddo yeddaarikkii» yaagiide woosseeddino.
\p
\v 32 Yesuusi unttuntta, «Biite!» giina unttunttu bitanatuwaappe kesi biide, guduntsatuwaan geleeddino. Guduntsaa wudii ubbay kakaa lank'k'iyaanna kajjottiidde, abbaan geliide, mitetti aggeeddino.
\p
\v 33 Guduntsaa wudiyaa heemmiyaawanttu bak'atiide katamaa bi aggeeddino; beeddasaan iita ayyaanatuu oyk'k'eedda asatuu haneeddabaa ubbaa odeeddino. 
\v 34 Hewaa siseedda katamaan de'iyaa Asay ubbay Yesuusanna gakettanaw keseeddino; Aa be'eedda wode, barenttu gadiyaappe baana mala woosseeddino.
\c 9
\s Yesuusi Bollay Gunddeedda Bitaniyaa Patseedda
\r (Mar. 2:1-12; Luk'. 5:17-26)
\p
\v 1 Hawaappe kaala Yesuusi wonggiriyaan geliide, abbaa pinniide, bare katamaa yeedda. 
\v 2 Amareeda Asay bollay gunddeedda itti bitaniyaa shanchchamaan tookkiide, Yesuusakko aheeddino; Yesuusi unttunttu ammanuwaa be'iide, bollay gunddeedda bitaniyaa, «Ta na'aw, yayyoppa; ne nagaray atto geetetteedda» yaageedda.
\p
\v 3 Higgiyaa tamaarissiyaawanttuppe ittuu ittuu barenttu wozanaan, «Laa ha bitanii S'oossaa bolla iitabaa haasayeettee!» yaagi k'oppeeddino.
\p
\v 4 Yesuusi unttunttu k'ofaa eriide, unttuntta hawaadan yaageedda; «Hinttenttu hintte wozanaan hawaa mala iitabaa ayaw k'oppiitee? 
\v 5 ‹Ne nagaray atto geetetteedda› yaagiyaawe mateeyee? Woy, ‹Dendda ek'k'aade hametta› yaagiyaawe matee? 
\v 6 Shin sa'aa bollan nagaraa atto gaanaw taw, Asaa Na'aw, maatay de'iyaawaa taani hinttena erissana» yaagiide, hewaappe guyye I he bollay gunddeedda bitaniyaa, «Dendda ek'k'a; yaataade ne shanchchamaa tookkaade, ne golle ba» yaageedda.
\p
\v 7 Gunddeedda bitaniikka denddi ek'k'iide, bare golle beedda. 
\v 8 Shin daro Asay hewaa be'iide yayyeeddino; asaw hawaa mala maataa immeedda S'oossaa galateeddino.
\s Yesuusi Leewiyaa Maatoossa S'eeseedda
\r (Mar. 2:13-17; Luk'. 5:27-32)
\p
\v 9 Yesuusi hewaanna aad'd'iidde, Maatoossa yaagiyaawe k'aras'aa k'ans's'iyaa saan utteeddawaa demmiide Aa, «Taana kaala» yaageedda.
\p Maatoossikka denddi ek'k'iide, Aa kaalleedda.
\p
\v 10 Yesuusi Maatoossa gollen k'umaa maanaw utti de'ishshin, k'aras'aa akkiyaa c'ora asaynne nagaranchchatuu yiide, aanananne Aa kaalliyaawanttunna ittippe gaytaan utteeddino. 
\v 11 Itti itti Parisaawatuu hewaa be'iide, Yesuusa kaalliyaawantta, «Hinttena tamaarissiyaawe k'aras'aa k'ans's'iyaawanttunnanne nagaranchchatuwaanna k'umaa ayaw ittippe mii?» yaageeddino.
\p
\v 12 Shin Yesuusi unttunttu yaagiyaawaa sisiide, «Hargganchchatuwaappe attin, pas'atoo aakimii koshshenna. 
\v 13 Shin hinttenttu biide, S'oossaa Mas'aafay, ‹Taani maarotetsaa koyyayippe attin, yarshshuwaa koyyikke› yaagiyaawe waagiyaawentto erite; ayaw gooppe, taani nagaranchchatuwaa s'eesanaw yeeddawaappe attin, s'illatuwaa s'eesanaw yabeykke» yaageedda.
\s S'oomaabaa Oochcheedda Ooshaa
\r (Mar. 2:18-22; Luk'. 5:33-39)
\p
\v 14 He wode Yohaannisa kaalliyaawanttu Yesuusakko yiide, «Nuuninne Parisaawatuu ubbaa wode s'oomeetto; shin neena kaalliyaawanttu ayaw s'oomikkinoo?» yaagiide Aa oochcheeddino.
\p
\v 15 Yesuusi unttuntta, «Bullachchaa yeedda Asay machchatto akkiyaawe barenttuna de'ishshin, kayyottanaw danddayiinoo? Danddayikkino; shin machchatto akkiyaawaa unttunttu matappe afana wodii yaana; unttunttu he wode s'oomanawantta» yaageedda.
\p
\v 16 «Ec'a mayuwaa bolla ooratsa d'efiyaa wotsiide sikkiyaa Asay baawa; ayaw gooppe, ooratsa d'efii ec'a mayuwaa peed'ereetsana; peed'etsaykka kasewaappe daranawaa. 
\v 17 Ho"o woyniyaa eessaa ec'a ogoruwaan naa"iyaa Asay baawa. Shin naa"ooppe, he woyniyaa eessay ogoruwaa daakkana; barewukka woofettana; ogoruukka bayanawaa. Shin, ho"o woyniyaa eessaa ooratsa ogoruwaan naa"anaw bessee; laa"uukka baykkino» yaageedda. \fig Woynniyaa Eesaa Ogoruwaa|alt="Wineskin" src="lb00145b.tif" size="span" ref="9:17"\fig*
\s Yaa'iroosa Naattibaanne Yesuusa Mayuwaa  // Bochcheedda Mishirattibaa
\r (Mar. 5:21-43; Luk'. 8:40-56)
\p
\v 18 Yesuusi unttunttoo hewaa odishin, Ayihude Woosa Golle kaappatuwaappe ittuu aakko yi Aa sintsaan gulbbatiide, «Ta naatta ha"i hayk'k'aaddu; shin neeni yaade ne kushiyaa izi bolla wotsaarikkii; iza de'uwaan de'anawunnu» yaageedda.
\p
\v 19 Yesuusi denddiide, barena kaalliyaawanttunna ittippe bitaniyaa kaalliide beedda. 
\v 20 He wode tammanne laa"u laytsaa kumentsaa, izi bollaappe suutsay goggiyaa itti mishiratta guyyenna shiik'aade, Yesuusa mayuwaa mac'araa bochchaaddu. 
\v 21 Hawaa iza ootsowe, iza bare wozanaan, «Taani Aa mayuwaa s'alalaa bochchantto pas'ana» yaagaade k'oppaaddu.
\p
\v 22 Shin Yesuusi yuuyyi izo s'eelliide, «Ta naattee, yayyoppa; neena ne ammanuu patseedda» yaageedda. He man''iyaan mishiratta pas'aa aggaaddu.
\p
\v 23 Yesuusi Ayihuda Woosa Golle kaappuwaa soy gakkeedda wode, yeekuwaan dinkkaa punniyaa asaanne yeekkiyaa asaa be'iide, 
\v 24 «Kare kesite; guutsa naatta gem"ishshaadduppe attin, hayk'k'abeykku» yaageedda. Hewaappe guyyiyaan Asay Aa bolla darii miic'c'eedda. 
\v 25 Shin c'ora asaa kare I kesseeddawaappe guyyiyaan, golle geliide, naatti kushiyaa oyk'k'eedda; naattakka dendda aggaaddu. 
\v 26 He waarii, he man''iyaan he gadiyaan ubbaan sisetteedda.
\s Yesuusi Laa"u K'ook'atuwaa Patseedda
\p
\v 27 Yesuusi hewaanna aad'd'iide biyaa wode, laa"u k'ook'atuu barenttu k'aalaa d'ok'k'u ootsiide, «Daawite na'aw, nuuna maaraarikkii» yaagiidde Aa kaalleeddino.
\p
\v 28 Yesuusi golle geleedda wode, k'ook'atuu aakko yeeddino; Yesuusi unttuntta, «Taani hawaa ootsanaw danddayiyaawaa ammaniitee?» yaageedda.
\p Unttunttu, «Ee Godaw» yaagi zaareeddino.
\p
\v 29 Hewaappe guyyiyaan, Yesuusi unttunttu ayfiyaa bare kushiyaan bochchiide unttuntta, «Hinttew hinttenttu ammanuwaadan hano» yaageedda. 
\v 30 Unttunttu ayfii dooyetti aggeedda; Yesuusi unttunttoo, «Hawaa oossinne odoppite» yaagiide minisiide odeedda. 
\v 31 Shin unttunttu biide, he gadiyaa ubbaan Yesuusabaa odeeddino.
\s Yesuusi Itti Duudiyaa Patseedda
\p
\v 32 Unttunttu kesiide biyaa wode, amareeda Asay iita ayyaanay oyk'k'ina duudeedda bitaniyaa Yesuusakko aheeddino. 
\v 33 Yesuusi iita ayaanaa kesseeddawaappe guyyiyaan, duude bitanii haasayeedda. Asay, «Hawe ooratsabaa; hawaa malabay Israa'eeliyaa gadiyaan ubbakka hanibeenna» yaagi maalaletteeddino.
\p
\v 34 Shin Parisaawatuu, «I iita ayyaanatuwaa kaappuwaa wolk'k'aan s'alahatuwaa kessee» yaageeddino.\x - \xo 9:34 \xo*\xt 10:25; 12:24; Mar. 3:22; Luk'. 11:15\xt*\x*
\s Yesuusi Asaw K'aretteedda
\p
\v 35 Yesuusi unttuntta Ayihuda woosa golletuwaan tamaarissiiddenne kawutetsaa wonggalaa mishiraachchuwaa odiidde, k'ay harggiyaa ubbaappenne sakuwaa ubbaappe asaa patsiidde, wogga katamatuwaaninne k'eeri katamatuwaa ubbaan yuuyyeedda.\x - \xo 9:35 \xo*\xt Mat. 4:23; Mar. 1:39; Luk'. 4:44\xt*\x* 
\v 36 C'ora asaa be'iide, heemmiyaa Asay baynna dorssaadan Asay hirggettiyaa dirawunne asaa maaddiyaabay baynna diraw, asaw k'aretteedda.\x - \xo 9:36 \xo*\xt Pay. 27:17; 1 Kat. 22:17; 2 Od. 18:16; Hiz. 34:5; Mar. 6:34\xt*\x* 
\v 37 Yaatiide barena kaalliyaawantta, «K'oychchaw gakka katsay dara; shin c'akkiyaa Asay guutsa. 
\v 38 Simmi katsaa Goday katsaa c'akkanaw oosanchchatuwaa yeddana mala, Aa woossite» yaageedda.
\c 10
\s Yesuusi Kiitteedda Tammanne Laa"u Asatuwaabaa
\r (Mar. 3:13-19; Luk'. 6:12-16)
\p
\v 1 Yesuusi bare tammanne laa"u kaalliyaawantta s'eesiide, unttunttu iita ayaanaa kessana mala, k'ay harggiyaa ubbaanne sakuwaa ubbaa patsana mala, unttunttoo maataa immeedda. 
\v 2 Yesuusi kiitteedda tammanne laa"atuwaa suntsay, koyrowe P'es'iroosa geetettiyaa Simoonanne Aa ishaa Inddiraasa, Zabddiyoosa naanaa, Yaak'oobanne Yohaannisa, 
\v 3 Pilip'p'oosa, Barttalamoosa, Toomaasa, k'aras'aa akkiyaa Maatoossa, Ilppiyoosa na'aa Yaak'oobanne Taadoosa; 
\v 4 bare gadew k'arettiyaa Simoonanne Yesuusa aatsi immeedda Ask'k'orootu Yihudaa.
\s Yesuusi Kiitteedda Tammanne Laa"atuu Tamaarissanaw Kiitetteeddino
\r (Mar. 6:7-13; Luk'. 9:1-6)
\p
\v 5 Yesuusi ha tammanne laa"atuwaa hawaadan yaagiide kiitteedda; «Ayihuda gidenna asaa gadiyaa booppite; k'ay Samaaretuwaa katamaakka geloppite; 
\v 6 hewaa diraa bayeedda dorssaakko, Israa'eeliyaa asaakko 
\v 7 biide, ‹Saluwaa kawutetsay mateedda› yaagiide odite.\x - \xo 10:7-15 \xo*\xt Luk'. 10:4-12\xt*\x* 
\v 8 Hargganchchatuwaa patsite; anhaa hayk'uwaappe dentsite; oolluu oyk'k'eeddawantta patsite; iita ayyaanatuwaakka kessite. Hinttenttu c'oo akkeeddita; c'oo immite. 
\v 9 Work'k'aa woy biraa woy santtimiyaa hinttenttu kiisiyaan oyk'k'oppite; 
\v 10 woy ogew k'arc'c'iitiyaa, woy laa'entsiyaa mayuwaa, woy c'aammaa woy s'am"aa oyk'k'oppite. Ayaw gooppe, oosanchchaw koshshiyaabay k'umaa.\x - \xo 10:10 \xo*\xt 1 K'or. 9:14; 1 S'im. 5:18\xt*\x*
\p
\v 11 «Hinttenttu geliyaa katamaan woy k'eeri katamaa ubbaan hinttena mokkanaw nashettiyaawe oonentto akeekan s'omoosite; hinttenttu hewaappe kesana gakkanaw, hewaan uttite. 
\v 12 K'ay golle geliidde sarotite. 
\v 13 He gollen de'iyaa Asay hinttena mokkooppe, hinttenttu saroteedda sarotay unttuntta gakko. Shin unttunttu hinttena mokkennaan is's'ooppe, hinttenttu saroteedda sarotay hinttew guyye simmo. 
\v 14 K'ay itti itti gollii woy katamay hinttena mokkennaan woy hinttenttu odiyaawaa sisennaan is's'ooppe, he golleppe woy he katamaappe kesiidde, hinttenttu gediyaappe baanaa shoc'ite. 
\v 15 Taani hinttew tumuwaa oday; S'oossay pirddiyaa gallassi he katamaa asaappe, Sodoomaa katamaa asawunne Gamoora katamaa asaw pirddaa kawushissana.\x - \xo 10:15 \xo*\xt Mat. 11:24; Dom. 19:24-28\xt*\x*
\s Goday Yaanaappe Kasetiide, Yederssuunne Metuu Hanana
\r (Mar. 13:9-13; Luk'. 21:12-17)
\p
\v 16 «Be'ite! Taani hinttena dorssaa wallatuwaa giddo yeddiyaawaadan yedday. Hewaa diraw, shooshshaadan c'inc'c'a gidite; k'ay harap'p'iyaadan, ashikke gidite. 
\v 17 Shin asaappe naagettite. Ayaw gooppe, Asay hinttena pirddaa gollew aatsiide immana; k'ay bare Ayihuda woosa golletuwaankka hinttena lissuwaan peeddana.\x - \xo 10:17-20 \xo*\xt Mar. 13:9-11; Luk'. 12:11-12; 21:12-15\xt*\x* 
\v 18 Gadiyaa ayissiyaawanttu sintsaaninne kaatatuwaa sintsaan ta diraw hinttenttu ek'k'iide, unttunttoonne Ayihuda gidenna asaa sintsaan taw markka gidanita. 
\v 19 Shin unttunttu hinttena pirddaw aatsiyaa wode, hinttenttu haasayanabaa he saatiyaan S'oossay hinttew immiyaa diraw, hinttenttu gaanabawunne woy waagiide haasayanenttonne hirggoppite. 
\v 20 Ayaw gooppe, hinttenttun ak'iide haasayiyaawe hinttenttu Aawuwaa Geeshsha Ayyaanaappe attin, haasayiyaawanttu hinttentta gidikkita.
\p
\v 21 «Ishay bare ishaa, aawuu bare na'aa bolla denddana; naanay barenttu aattinne aawuwaa bolla denddiide, unttuntta wod'isana. 
\v 22 K'ay Asay ubbay hinttentta ta suntsaa diraw is's'ana; shin wurssetsay gakkanaw genc'c'iyaawe attanawaa. 
\v 23 Unttunttu hinttena itti katamaappe yederssooppe, hara katamaa biite. Ayaw gooppe, taani hinttew tumuwaa gay; taani, Asaa Na'ay, yaana gakkanaw, hinttenttu hintte oosuwaa Israa'eeliyaa katamaa ubbaan ootsiide wurssikkita.
\p
\v 24 «Tamaariyaawe barena tamaarissiyaawaappe darenna; k'oomaykka bare godaappe darenna. 
\v 25 Tamaariyaawe barena tamaarissiyaawaa keena gidiyaawe, k'oomaykka bare godaa keena gidiyaawe aw gidana; unttunttu golle godaa Bi'eel-Zebuula giide s'eesooppe, Aa golle asaa waagi s'eesaneeshsha!
\s Oossi Yayyanaw Bessintto
\r (Luk'. 12:2-7)
\p
\v 26 «Simmi asaw yayyoppite; ayaw gooppe, gentsi wotseeddabay k'onc'c'iyaa kesennaan attena; k'oseeddabaykka erettennaan attena. 
\v 27 Taani hinttenttoo d'umaan odiyaabaa poo'uwaan haasayite; hinttew haytsaan saasukkiide odeeddawaa, d'ok'k'asaan awaayite. 
\v 28 Ashuwaa wod'iyaawanttoo yayyoppite; unttunttu, shemppuwaa wod'anaw danddaykkino. Shin shemppuwaanne ashuwaa Gaannamiyan d'ayissanaw danddayiyaa S'oossaw yayyite. 
\v 29 Laa"u suunniyaa kafatuu santtimiyaan zal"ettikkinoo? Hinttenttu Aawuwaa sheniyaa gidana d'ayooppe, he suunniyaa kafatuwaappe ittinnakka sa'aan wod'd'aade bayukku. 
\v 30 Shin haray atto, hinttenttu huup'iyaan de'iyaa binnaanay ubbaykka payduwaan de'ee. 
\v 31 Simmi yayyoppite; daro suunniyaa kafatuwaappe hinttenttu aad'd'iita.
\s Kiristtoosabaa Markkattanaw Bessee
\r (Luk'. 12:8-9)
\p
\v 32 «Hewaa diraw, asaa sintsaan tabaa markkattiyaa oossi gidooppenne, taanikka saluwaan de'iyaa ta Aabbu sintsan markkattana; 
\v 33 shin asaa sintsaan taana kaddiyaa oonanne taanikka k'ay saluwaan de'iyaa ta Aabbu sintsaan Aa kaddana.\x - \xo 10:33 \xo*\xt 2 S'im. 2:12\xt*\x*
\p
\v 34 «Taani sa'aw sarotetsaa ahanaw yeeddawaa hinttew malatoppo; taani tooraa ahanaw yeeddawaappe attin, sarotetsaa ahanaw yabeykke. 
\v 35 Ayaw gooppe, taani na'aa Aa aabbuppe, naatto izi daayippe, na'aa machchattokka izi bollotattippe shaakkanaw yaad;\x - \xo 10:35 \xo*\xt Mik. 7:6\xt*\x* 
\v 36 asaw morkketuu Aa golle asatuwaa gidanawantta.
\p
\v 37 «Bare aabba woy bare daayo taappe aatsiide siik'iyaawe tawaa gidanaw bessena; bare attuma na'aa woy bare mac'c'a naatto taappe aatsiide siik'iyaawe tawaa gidanaw bessena. 
\v 38 Bare mask'k'aliyaa tookkiide, ta geeduwaa kaallennawe tawaa gidanaw bessena. 
\v 39 Bare shemppuwaa ashshiyaawe bayizzanawaa; shin ta diraw bare shemppuwaa bayizziyaawe ashshanawaa.
\p
\v 40 «Hinttentta mokkiyaawe taana mokkee; k'ay taana mokkiyaawe taana kiitteeddawaa mokkee. 
\v 41 Nabiyaa, nabiyaa suntsaan mokkiyaawe, nabiyaa gatiyaa aanana gishettanawaa; k'ay s'illuwaa, s'illuwaa suntsaan mokkiyaawe, s'illuwaa gatiyaa aanana gishettanawaa. 
\v 42 Ooninne ha taana kaalliyaawanttuppe guus's'iyaa ittoo, haray atto buliyaa haatsaa s'alalaa ushanaw immooppekka, taani hinttenttoo tumuwaa gay; I bare gatiyaa akkana» yaageedda.
\c 11
\s S'ammak'iyaa Yohaannisappe Yesuusakko  // Kiitetteedda Asatuwaa
\r (Luk'. 7:18-35)
\p
\v 1 Yesuusi bare tammanne laa"u kaalliyaawantta azaziyaawaa poleedda wode, hewaappe denddiide, katamatuwaan tamaarissanawunne odanaw beedda.
\p
\v 2 S'ammak'iyaa Yohaannisi k'asho gollen de'iidde, Kiristtoosi ootseeddawaa sisiide, barena kaalliyaawantta aakko kiittiide, 
\v 3 «Yaanawe neeneeyye? Woy haraa naaganee?» yaagi oochchanaadan ootseedda.
\p
\v 4 Yesuusi zaariide, unttunttoo hawaadan yaageedda; «Biide hinttenttu be'iyaawaanne sisiyaawaa Yohaannisaw odite; 
\v 5 k'ook'atuu s'eelliino; wobbatuu hamettiino; oolluu oyk'k'eeddawanttu pas'iide geeyyiino;\f + \fr 11:5 \fr*\ft Pas'iide geeyyiino giyaawaa loytsi akeekanaw \ft*\xt 8:2\xt* s'adenna de'iyaa biletsaan s'aafetteeddawaa be'ana danddayettee.\f* tullatuu sisiino; hayk'k'eeddawanttu denddiino; hiyyeesatuu wonggalaa mishiraachchuwaa sisiino.\x - \xo 11:5 \xo*\xt Isa. 35:5-6; 61:1\xt*\x* 
\v 6 Tabaa sid'enna uray anjjetteeddaawaa» yaageedda.
\p
\v 7 Yohaannisa kaalliyaawanttu simmi beedda wode, Yesuusi Yohaannisabaa shiik'eedda asaw hawaadan yaagi haasayeedda; «Ayaa be'anaw Asay de'enna mela biittaa keseedditee? C'arkkuu k'aatsiyaa mak'k'aa be'anaw keseedditee? 
\v 8 Yaatina, ayaa be'anaw keseedditee? Lo"iyaa mayuwaa mayyeedda bitaniyaa be'anaw keseedditee? Lo"iyaa mayuwaa mayyeeddawanttu kaatatuwaa gollen de'iino. 
\v 9 Yaatina, ayaa be'anaw keseedditee? Nabiyaa be'anaw keseedditee? Ee, Taani hinttew oday; nabiyaappekka aad'd'iyaawaa be'eeddita. 
\v 10 Ayaw gooppe, S'oossaa Mas'aafan,
\q1 « ‹S'oossay, «Be'a, taani kiittiyaawaa
\q2 neeppe sintsaw yeddana.»
\q1 I new ogiyaa giigissanawaa› yaageedda
\m geetettiide Yohaannisabay s'aafetteedda.»\x - \xo 11:10 \xo*\xt Mil. 3:1\xt*\x*
\p
\v 11 Taani hinttenttoo tumuwaa oday; aatti uluwaappe yeletteedda asaa ubbaan S'ammak'iyaa Yohaannisappe aad'd'iyaawe ooninne denddibeenna; shin saluwaa kawutetsaan ubbaappe laafiyaawe aappe aad'd'ana. 
\v 12 S'ammak'iyaa Yohaannisa wodiyaappe doommiide, hachche gakkanaw, saluwaa kawutetsatta daro naak'ettaw; min baas'etiyaawanttu izo demmiino. 
\v 13 Ayaw gooppe, nabatuu ubbatuunne Muse higgii Yohaannisa wodii gakkanaw, timbbitiyaa haasayeeddino; 
\v 14 simmi hinttenttu unttunttu haasayowaa ammananawaa gidooppe, yaanawaa geetetteedda Eelaas ha Yohaannisa.\x - \xo 11:14 \xo*\xt Mil. 4:5; Mat. 17:10-13; Mar. 9:11-13\xt*\x* 
\v 15 Sisiyaa haytsay de'iyaawe siso!
\p
\v 16 «Shin taani ha wodiyaa asaa ayaanna leemisoo? Unttunttu k'oc'aan uttiyaa naanaa malatiino; unttunttu barenttu laggetsatuwaa s'eesiide, 
\v 17 ‹Nuuni hinttenttoo his'is'iyaa punneeddo; shin duribeykkita; yeekuwaa yetsaakka kesseeddo; shin yeekkibeykkita› yaagiino. 
\v 18 Ayaw gooppe, Yohaannisi s'oomiidenne woyniyaa eessaa ushennaan yiina unttunttu, ‹Aa bolla iita ayyaanay de'ee› yaageeddino. 
\v 19 Taani, Asaa Na'ay, maaddenne ushaadde yiina, unttunttu taana, ‹Ha nafisaamaanne woyniyaa eessaa ushiyaawaa be'ite; k'aras'aa k'ans's'iyaawanttunnanne nagaranchchatuwaanna siik'ettee› yaagiino; shin S'oossaa aad'd'eedda eratetsay bare oosuwaan tuma gidiide beettee» yaageedda.
\s Ammanennaan Is's'eedda Diraw Toshetteedda Katamatuwaa
\r (Luk'. 10:13-15)
\p
\v 20 Hewaappe guyyiyaan, Yesuusi bare malaataappe dariyaa bagga ootseedda katamatuwaan de'iyaa Asay barenttu nagaraappe simmibeenna diraw, unttuntta hawaadan yaagiide, tooshiyaa doommeedda; 
\v 21 «Koraaziine katamaw, new aayyero; Beetesayda katamaw, newukka aayyero; ayaw gooppe, hinttenttu bolla S'oossay ootseedda malaatay S'iiroosa katamaaninne Sidoonaa katamaan oosettowaa gidintto, unttunttu maak'iyaa mayyiide, bidintsaa okettiide, beni barenttu nagaraappe simmanawanttashshin.\x - \xo 11:21 \xo*\xt Isa. 23:1-18; Hiz. 26:1—28:26; Iyu. 3:4-8; Amo. 1:9-10; Zak. 9:2-4\xt*\x* 
\v 22 Taani hinttew oday; pirddaa gallassi S'oossay hintteppe S'iiroosa katamawunne Sidoonaa katamaw pirddaa kawushissana. 
\v 23 K'ay K'ifirinaahooma katamaw, neeni saluwaa pude d'ok'k'u gaanaw koyaad? Neeni Si'ooliyaa duge yegettana; ayaw gooppe, ne bolla S'oossay ootseedda malaatay Sodoomaa katamaan oosettowaa gidintto, Sodoomaa katamay hachche gakkanaassikka de'anawaashshin.\x - \xo 11:23 \xo*\xt Isa. 14:13-15; Dom. 19:24-28\xt*\x* 
\v 24 Taani hinttew oday; pirddaa gallassi S'oossay neeppe Sodoomaw pirddaa kawushissana» yaageedda.
\s Yesuusan Shemppuwaa Demmiyaawaa
\r (Luk'. 10:21-22)
\p
\v 25 Yesuusi he wode zaariide, hawaadan yaageedda; «Ta Aabboo, saluwaa sa'aa Godaw, neeni hawaa aad'd'eedda eranchchatuwaappenne akeekanchchatuwaappe gentsaade, erenna naanaatoo k'onc'c'isseedda diraw, neena galatay; 
\v 26 Ee ta Aabboo, ayaw gooppe, hawe ne sheniyaadan oosetteedda.
\p
\v 27 «Ta Aabbu taw ubbabaa immeedda; Aawuwaappe haray Na'aa erenna; Na'aappenne Na'ay Aawuwaa k'onc'c'issanaw koyyiyaa asaappe attin, haray Aawuwaa erenna.
\p
\v 28 «Daaburanchchatoo, dees'uwaa tookkowanttoo ubbatoo, taakko haa yiite; taani hinttentta shemppissana. 
\v 29 Taani garanne ta wozanaan ashikke gido diraw, ta morgge mitsaan waas'ettite; taappe tamaarite; hinttenttu sheemppookka hintte shemppuwaa demmana.\x - \xo 11:29 \xo*\xt Erm. 6:16\xt*\x* 
\v 30 Ayaw gooppe, ta morgge mitsay giigaa; k'ay taani hinttentta toosseeddawekka kawushsha» yaageedda.
\c 12
\s Sambbataabaw Shiik'eedda Ooshaa
\r (Mar. 2:23-28; Luk'. 6:1-5)
\p
\v 1 Yesuusi he wode Sambbata gallassi, tisha banggaa giddonna aad'd'ishshin Aa kaalliyaawanttu koshattiide, tisha banggaa duutsiide, muussaa doommeeddino.\x - \xo 12:1 \xo*\xt Zar. 23:25\xt*\x* 
\v 2 Shin Parisaawatuu hewaa be'iide Yesuusa, «Be'a, neena kaalliyaawanttu Sambbata gallassi ootsanaw woga gidennabaa ootsiino» yaageeddino.
\p
\v 3 Shin Yesuusi unttunttoo hawaadan yaageedda; «Daawitenne aanana de'iyaawanttu koshatteedda wode, Daawite ootseeddawaa nabbabi beykkitee?\x - \xo 12:3 \xo*\xt 1 Sam. 21:1-6\xt*\x* 
\v 4 Daawite S'oossaa golle geliide, k'eesatuwaa s'alalay maanaappe attin, inne aanana de'iyaawanttu maanaw woga gidenna S'oossaw yarshsheedda k'umaa meedda.\x - \xo 12:4 \xo*\xt Wog. 24:9\xt*\x* 
\v 5 Woy Sambbataa ubbaan Geeshsha Golliyaan de'iyaa k'eesatuu Sambbataa wogaa mentsiyaawaa, k'ay unttunttoo hewe bayizzo gidennawaa Muse higgiyan nabbabi beykkitee?\x - \xo 12:5 \xo*\xt Pay. 28:9-10\xt*\x* 
\v 6 Shin taani hinttew oday; Geeshsha Golliyaappe aad'd'iyaawe hawaan de'ee. 
\v 7 S'oossaa Mas'aafay, ‹Taani maarotetsaa koyyayippe attin, yarshshuwaa koyyikke› yaagiyaawe waagiyaawentto hinttenttu eriitentto, bayizzuu baynna asaa bolla pirddikkita.\x - \xo 12:7 \xo*\xt Mat. 9:13; Hos. 6:6\xt*\x* 
\v 8 Ayaw gooppe, taani, Asaa Na'ay, Sambbataa Godaa» yaageedda.
\s Yesuusi Kushii Gunddeedda Bitaniyaa Patseedda
\r (Mar. 3:1-6; Luk'. 6:6-11)
\p
\v 9 Yesuusi hewaappe denddiide, Ayihuda woosa golle beedda. 
\v 10 Hewaan kushii gunddeedda itti bitanii de'ee; Yesuusa mootanaw gaasuwaa koyyiyaa asatuu, «Sambbataan, hargganchchaa patsiyaawe wogee?» yaagiide Aa oochcheeddino.
\p
\v 11 Yesuusi unttuntta, «Hinttenttu giddon itti dorssay de'iyaa uray, he dorssay Sambbata gallassi ollaan kunddooppe, oyk'k'iide kessennawe oonee? 
\v 12 Yaatina, Asay dorssaappe wooti loytsiide darennee! Hewaa diraw, Sambbata gallassi lo"obaa ootsiyaawe woga» yaageedda. 
\v 13 Hewaappe guyyiyaan bitaniyaa, «Ne kushiyaa piddi ootsa» yaagina bitanii piddi ootsowaappe guyyiyaan, Aa kushii yekko kushiyaawaadankka pas'i aggeedda. 
\v 14 Shin Parisaawatuu kare kesiide, Yesuusa wooti wod'anentto mak'k'eteeddino.
\s S'oossay Dooreedda Aylliyaa
\p
\v 15 Shin Yesuusi unttunttu zoretaa eriide, hewaappe aggiide biyaa wode, daro Asay Aa kaalleedda; harggeedda ubbaa patseedda. 
\v 16-17 S'oossay nabiyaa Isiyaasa baggana odeeddawe polettana mala, Yesuusi asatoo, «Tabaa hara asaw odoppite» yaageedda. 
\v 18 S'oossay Isiyaasa baggana hawaadan yaageedda;
\q1 «Taani dooreedda ta ayilii,
\q2 taani siik'iyaa, taana nashechchiyaawe haweku.
\q1 Taani ta Ayaanaa Aa bolla wotsana.
\q2 I suure pirddaa asaw ubbaw odanawaa.\x - \xo 12:18 \xo*\xt Isa. 42:1-4\xt*\x*
\q1
\v 19 I palumettenna; woy waassenna.
\q2 Bare k'aalaakka ogiyaan sissenna.
\q1
\v 20 Suure pirdday s'ooni kesana gakkanaw,
\q2 tinc'c'etteedda mak'k'aa mentsenna;\f + \fr 12:20 \fr*\ft A. Tinc'c'etteedda mak'k'aa mentsenna; hawaa guussay, maaduu baynnawanttoonne daaburanchchatoo Yesuusi keekanne garaa guussa. B. C'uwattiyaa muk'aaddaa k'unc'c'uutiyaakka I toyissenna guussay, Yesuusi daaburanchchatoo guzuma gidennaadan keeka guussaa.\ft*\f*
\q2 k'ay c'uwattiyaa muk'aaddaa k'unc'c'uutiyaakka I toyissenna.
\q2
\v 21 Ayihuda gidenna Asay ubbay,
\q1 Aa bolla barenttu hidootaa wotsana»
\m yaageedda.
\s Yesuusabaanne Bi'eel-Zebuulabaa
\r (Mar. 3:20-30; Luk'. 11:14-23)
\p
\v 22 Hewaappe guyyiyaan, amareeda asatuu iita ayyaanay oyk'k'ina duudeedda itti k'ook'a bitaniyaa Yesuusakko aheeddino; Yesuusi he duude bitaniyaa patseedda; bitaniikka haasayaanne s'eelaa doommeedda. 
\v 23 Asay ubbay maalalettiide, «Laa hawe Daawite na'aa gidanddeeshsha?» yaageeddino.
\p
\v 24 Shin Parisaawatuu hewaa sisiide, «Ha bitanii iita ayyaanatuwaa kaappuu ‹Bi'eel-Zebuuli› barew wolk'k'aa immina, s'alahatuwaa kessee» yaageeddino.
\p
\v 25 Shin Yesuusi unttunttu k'ofaa eriide, unttuntta hawaadan yaageedda; «Bare giddon shaakettiyaa kawutetsay ubbay d'ayana; k'ay bare giddon shaakettiyaa katamay woy gollen de'iyaa asaykka minnenna. 
\v 26 K'ay Sees'aanay Sees'aanaa kessiyaawaa gidooppe, bare giddon shaakettee; yaatina, Aa kawutetsay waaniide min ek'k'anawee? 
\v 27 Taw Bi'eel-Zebuuli wolk'k'aa immina, taani s'alahatuwaa kessiyaawaa gidooppe, hinttenttu asaw wolk'k'aa ooni immina s'alahatuwaa kessanee? Hewaa diraw, unttunttu hintte bolla pirddana. 
\v 28 Shin S'oossaa Geeshsha Ayyaanay taw wolk'k'aa immina, taani s'alahatuwaa kessiyaawaa gidooppe, simmi S'oossaa kawutetsay hintte bolla yi diggeedda.
\p
\v 29 «Woy Asay kasetiide, wolk'k'aama asaa k'achchennaan de'iidde, Aa golle geliide, Aa miishshaa bonk'k'anaw waaniide danddayii? K'achcheeddawaappe guyyiyaan, Aa miishshaa bonk'k'anaw danddayee.
\p
\v 30 «Ta bagga gidenna uray tawaa is's'ee; k'ay taananna ittippe shiishshennawe laalee. 
\v 31 Hewaa diraw, taani hinttew oday; S'oossay asaw ay nagaraa gidinakka, k'ay ay bore gidinakka atto gaana; shin Geeshsha Ayaanaa boriyaawaa atto geena. 
\v 32 Ta bolla, Asaa Na'aa bolla, iitabaa haasayiyaa O nagaraanne S'oossay atto gaana; shin Geeshsha Ayaanaa bolla iitabaa haasayiyaa O nagaraanne sa'aan gidina, saluwankka S'oossay atto geena.
\s Lo"o Mitsay Bare Ayfiyaan Erettee
\r (Luk'. 6:43-45)
\p
\v 33 «Lo"o ayfiyaa demmanaw lo"o mitsaa dichchanaw bessee; iita mitsaa hinttenttu dichchooppe, iita ayfiyaa demmanita; ayaw gooppe, mitsay erettiyaawe bare ayfiyaa ayfiyaawaana. 
\v 34 Shooshshatoo, hinttenttu iita gidiidde, wooti lo"obaa haasayanaw danddayiitee? Ayaw gooppe, doonay wozanaa giddon kumeeddawaa haasayee. 
\v 35 Lo"o Asay bare lo"o minjjuwaappe lo"obaa kessee; k'ay iita Asay bare iita minjjuwaappe iitabaa kessee. 
\v 36 Taani hinttenttoo oday; Asay bare haasayeedda maaddenna haasayaa ubbaw pirddaa gallassi zaaruwaa immanawaa. 
\v 37 Ayaw gooppe, ne haasayay neena s'illissana; woy ne haasayay ne bolla pirddissana» yaageedda.
\s Malaataa Be'anaw Shiik'eedda Ooshaa
\r (Mar. 8:11-12; Luk'. 11:29-32)
\p
\v 38 Hewaappe guyyiyaan, higgiyaa tamaarissiyaa itti itti asaynne Parisaawatuu zaariide Yesuusa, «Tamaarissiyaawoo, neeni malaataa ootsishshin, nuuni be'anaw koyyeetto» yaageeddino.
\p
\v 39 Shin I zaariide, unttunttoo hawaadan yaageedda; «Ha wodiyaa Asay iitanne S'oossaa ammanenna diraw, malaataa koyyee; nabiyaa Yoonaasa malaataappe attin, hara malaatay imettenna. 
\v 40 Yoonaasi wogga moliyaa uluwaan heezzu gallassaanne heezzu k'ammaa de'eeddawaadan, Asaa Na'aykka, biittaa giddon heezzu gallassaanne heezzu k'ammaa de'anawaa. 
\v 41 Nanawe Asay Yoonaasi odeeddawaan barenttu nagaraappe simmeedda diraw, pirddaa gallassi denddiide, hinttentta mootanawantta; beyte, Yoonaasappe aad'd'iyaawe hawaan de'ee. 
\v 42 Duge bagga gadiyaa kaatatta Solomonew de'iyaa aad'd'o eratetsaa sisanaw sa'aa gas'aappe yeedda diraw, pirddaa gallassi denddaade, hinttentta mootanawunnu; beyte, Solomoneppekka aad'd'iyaawe hawaan de'ee.\x - \xo 12:42 \xo*\xt 1 Kat. 10:1-10; 2 Od. 9:1-12\xt*\x*
\s Iita Ayyaanay Asaa Garssa Simmiide Geliyaawaa
\r (Luk'. 11:24-26)
\p
\v 43 «Iita ayyaanay asaappe keseedda wode, barew shemppiyaa sa'aa koyyiide, haatsay baynna melasaanna yuuyyee; shin demmenna. 
\v 44 He wode, ‹Taani aggaade yeedda ta golle simmana› yaagee; simmiide yiyaa wode, gollii mela de'iyaawaanne pitetti geeyyiide, giigi utteeddawaa demmee. 
\v 45 Hewaappe guyyiyaan, biide bareppe iitiyaa laappu hara ayyaanatuwaa akkiide yee; he ayyaanatuu geliide, hewaan de'iino. He bitaniyaa de'uu kasewaappe darii iitee. Ha wodiyaa iita asawukka k'ay hewaadan hanana» yaageedda.
\s Yesuusa Daayonne Aa Ishatuwaa
\r (Mar. 3:31-35; Luk'. 8:19-21)
\p
\v 46 Yesuusi daro asaw haasayishshin, Aa daayanne Aa ishatuu aanana haasayanaw koyyiide, karen ek'k'eeddino. 
\v 47 Hewaan de'iyaa asaappe ittuu Aa, «Ne daayanne ne ishatuu neenanna haasayanaw koyyiide, karen ek'k'eeddino» yaageedda.\f + \fr 12:47 \fr*\ft Itti itti Geeshsha Mas'aafaa biletsaan ha payduu baawa.\ft*\f*
\p
\v 48 Shin Yesuusi zaariide, «Ta daaya oonee? Ta ishatuu oonee?» yaageedda. 
\v 49 Bare kushiyan barena kaalliyaawanttukko s'orssiide, «Beyte, ta daayanne ta ishatuu hawanttushi. 
\v 50 Ayaw gooppe, saluwaan de'iyaa ta Aabbu sheniyaa ootsiyaa ubbay, ta ishaa, ta michchatonne ta daayo» yaageedda.
\c 13
\s Zeriyaawaa Leemisuwaa
\r (Mar. 4:1-9; Luk'. 8:4-8)
\p
\v 1 Yesuusi he gallassi soyippe kesiide, abbaa gas'aan utteedda. 
\v 2 Daro c'ora Asay bare yuushshuwaan yuuyyi aad'd'iide shiik'ina, wonggiriyaa giddo geliide utteedda; Asay ubbay abbaa gas'aan ek'k'eedda. 
\v 3 Asaw leemisuwaan darobaa hawaadan yaagiide odeedda; «Itti bitanii zeretsaa zeranaw keseedda. 
\v 4 I zerishshin, itti itti zeretsay ogiyaa doonaan wod'd'eedda; yaatina kafuu yiide meedda. 
\v 5 K'ay itti itti zeretsay anc'c'o gideedda biittaa bolla wod'd'eedda; daro biittay baynna diraw, he zeretsay ellekka doleedda. 
\v 6 Shin away keseedda wode c'arshshay shulleedda; adussa s'ap'uwaa yeddibeenna diraw meli aggeedda. 
\v 7 Itti itti zeretsay aguntsaa giddon wod'd'eedda; hewaan doleeddawaa aguntsay dic'c'iide c'uulleedda. 
\v 8 Itti itti zeretsay tu'e biittaan wod'd'iide doleedda; ittuu s'eetu ayfiyaa, ittuu usuppun tammuwaa, ittuu hattamuwaa ayfeedda. 
\v 9 Sisiyaa haytsay de'iyaa uray siso!» yaageedda.
\s Yesuusi Leemisuwaan Odo Gaasuwaa
\r (Mar. 4:10-12; Luk'. 8:9-10)
\p
\v 10 Yesuusa kaalliyaawanttu aakko shiik'iide, «Neeni ayaw asaw leemisuwaan oday?» yaageeddino.
\p
\v 11 Yesuusi zaariide, unttunttoo hawaadan yaageedda; «Hinttenttoo saluwaa kawutetsaa s'uuraa erussay imetteedda; shin unttunttoo imettibeenna. 
\v 12 Ayaw gooppe, de'iyaawoo gujettana; aw daranawaa; shin baynnawaappe haray atto, he de'iyaawekka aketanawaa. 
\v 13 Taani unttunttu s'eelliidde s'eellennawaadan, sisiide sisennawaadan haniyaa diraw, woy k'ay akeekena diraw unttunttoo leemisuwaan oday.
\p
\v 14 «Isiyaasi unttunttubaa hawaadan odowe polettanawaa;
\q1 « ‹Hinttenttu sissaa sisana;
\q2 shin hinttenttoo gelenna;
\q2 hinttenttu s'eelaa s'eelana;
\q2 shin be'ikkita.\x - \xo 13:14 \xo*\xt Isa. 6:9-10\xt*\x*
\q1
\v 15 Ayaw gooppe, ha asaa wozanay guzumeedda;
\q2 barenttu haytsaa tullisseeddino;
\q2 barenttu ayifiyaakka c'iilummeeddino.
\q2 Hawe baawentto, unttunttu barenttu ayfiyaan be'ana;
\q2 barenttu haytsaan sisana;
\q2 barenttu wozanaankka akeekaana;
\q2 unttunttu taakko, S'oossaakko simmana;
\q2 taanikka unttuntta patsana›
\m yaagee.
\p
\v 16 «Shin hinttenttu ayfii s'eelliyaa dirawunne hinttenttu haytsaykka sisiyaa diraw, hinttenttu anjjetteeddawantta. 
\v 17 Taani hinttenttoo tumuwaa oday; daro nabatuunne s'illatuu hinttenttu be'iyaawaa be'anaw amotteeddino; shin be'ibeykkino. Hinttenttu sisiyaawaa sisanaw amotteeddino; shin sisibeykkino.
\s Yesuusi Zeriyaawaa Leemisuwaa Biletsaa Odeedda
\r (Mar. 4:13-20; Luk'. 8:11-15)
\p
\v 18 «Simmi katsaa zeriyaawaa leemisuwaa biletsay giyaawaa sisite. 
\v 19 Kawutetsaa k'aalaa sisiide, akeekena ooninne ogiyaa doonaan wod'd'eedda zeretsaa mala; s'alahiyaa kaappuu yiide, unttunttu wozanaan zeretteeddawaa mas'i diggee. 
\v 20 Anc'c'o biittaan wod'd'eedda zeretsay k'aalaa sisiide, ellekka nashechchaan akkiyaawantta malatee. 
\v 21 Shin he asatuu ha"issappe attin, unttunttun s'ap'uu baawa; k'aalaa gaasuwaan metuu woy yedesay yiyaa wode, ellekka d'ubetti aggiino. 
\v 22 K'ay aguntsaa giddon wod'd'eeddawe k'aalaa sisiyaawaa bessee; shin ha sa'aa de'oo hirggussaynne duretetsaa siik'ussay k'aalaa c'uullee; ha gaasuwaan he zeretsaykka ayfenaan atti aggee. 
\v 23 Tu'e biittaan zeretteeddawe, k'aalaa sisiide, akeekiyaa asaa bessee; ikka ayfee; ittuu s'eetuwaa, ittuu usuppun tammuwaa, ittuu hattamuwaa ayfee» yaageedda.
\s Zaaringgiyaa Leemisuwaa
\p
\v 24 Yesuusi unttunttoo hara leemisuwaa hawaadan yaagiide odeedda; «Saluwaa kawutetsay bare goshshan lo"o zeretsaa zereedda bitaniyaa malatee. 
\v 25 Shin k'amma Asay gem"ishidiggina, Aa morkkii yiide, zarggaa zereeddawaa bolla zaaringgiyaa zeriide beedda. 
\v 26 Shin zarggay doli ayfeedda wode, zaaringgii he wode beetteedda.
\p
\v 27 «Aa k'oomatuu aakko yiide, ‹Godaw, neeni ne goshshan lo"o zeretsaa zerabeykkii? Yaatina, zaaringgii hak'appe yeeddee?› yaageeddino.
\q1
\v 28 «Hewaappe guyyiyaan goday, ‹Hewaa morkkii ootseedda› yaageedda.
\q2 K'oomatuu, ‹Nuuni biide shoddanaadan dosay?› yaageeddino.
\p
\v 29 «Shin I, ‹Aggite, zaaringgiyaa hinttenttu shoddiidde, zarggaanna shoddanita. 
\v 30 Bochchoppite; k'oyc'iyaa wodii gakkanaw, ittippe dic'c'ino. K'oyc'iyaa wodii gakkoode, taani k'oyc'iyaawantta, kasetiide zaaringgiyaa mas'ite; tamaan guuddanaw pochchiyaan pochchiyaan k'achchite; shin zarggaa shiishshiide diyiyaan k'olite› gaana» yaageedda.
\s Sannaafic'iyaa Geetettiyaa Mitsatti Zeretsaa Leemisuwaa
\r (Mar. 4:30-32; Luk'. 13:18-19)
\p
\v 31 Yesuusi unttunttoo hara leemisuwaa yaagiide odeedda; «Saluwaa kawutetsay sannaafic'iyaa geetettiyaa guutsa mitsatti ayfiyaa malatee; he mitsatti ayfiyaa Asay akkiide, bare goshshan zereedda. 
\v 32 He zeretsata hara zeretsaa ubbaappe guus's'aw; shin dic'c'eedda wode, hara atakilttiyaa ubbaappe daraw; kafuu yiide, izi k'ankkaan kees's'iyaawaa keena wogga mitsaa gidaaddu» yaageedda.
\s Irshshuwaa Leemisuwaa
\r (Luk'. 13:20-21)
\p
\v 33 K'ay Yesuusi hara leemisuwaa unttunttoo yaagiide odeedda; «Saluwaa kawutetsay itti mishiratta heezzu keriyaa d'iiliyaa akkaade, munak'k'eedda munak'ay ubbay denddana gakkanaw, aan tigeedda irshshuwaa malatee» yaageedda.
\s Yesuusi Leemisuwaan Tamaariseedda Gaasuwaa
\r (Mar. 4:33-34)
\p
\v 34-35 Yesuusi asaw he ubbaa leemisuwaan odeedda; leemisuu baynnaan I ittibaakka odenna; nabii,
\q1 «Taani unttunttoo haasayiyaa wode,
\q2 leemisuwaan haasayay.
\q1 Alamii med'ettoodeppe doommiide
\q2 geemmeedda yewatuwaa oday»\x - \xo 13:34-35 \xo*\xt Maz. 78:2\xt*\x*
\m yaageeddawe polettana mala, hewaa I odeedda.
\s Yesuusi Zaaringgiyaa Leemisuwaa Biletsaa Odeedda
\p
\v 36 Hewaappe guyyiyaan, Yesuusi asaa aggiide, soy geleedda; Aa kaalliyaawanttu aakko biide, «Goshshan de'iyaa zaaringgiyaa leemisuwaa biletsaa nuw oda» yaageeddino.
\p
\v 37 Yesuusi zaariide, hawaadan yaageedda; «Lo"o zeretsaa zeriyaawe Asaa Na'aa; 
\v 38 goshshay ha alamiyaa; lo"o zeretsay S'oossaa kawutetsaa asaa; zaaringgii s'alahiyaa kaappuwaa naanaa. 
\v 39 Zaaringgiyaa zereeddawe morkkiyaa s'alahiyaa; k'oychchaa wodii, wodiyaa wurssetsaa; k'ay k'oyc'iyaawanttu kiitanchchatuwaa.
\p
\v 40 «Hewaa diraw, zaaringgiyaa mas'iide, tamaan guuddiyaawaadan, wodiyaa wurssetsaan hewaa mala gidanawaa. 
\v 41 Asaa Na'ay, kiitanchchatuwaa kiittanawaa; unttunttu Aa kawutetsaa giddon nagaraw gaaso gidiyaa ubbatuwaanne iitabaa ootsiyaawantta mas'iide kessanawantta. 
\v 42 Yaatiide to'enna tamaan olanawantta; hewaan unttunttu yeekkanawanttanne achchaa d'ak'anawantta. 
\v 43 He wode s'illatuu barenttu aabbu kawutetsaan awaadan poo'ana. Sisiyaa haytsay de'iyaa uray siso!
\s Moogetteedda Miishshaa Leemisuwaa
\p
\v 44 «Saluwaa kawutetsay goshshaan moogetteedda miishshaa bessee; itti bitanii he miishshaa demmiide, zaariide moogi aggeedda; daro nashettiidde biide, barew de'iyaawaa ubbaa zal"iide, he goshshaa shammeedda.
\s Ink'k'uwaa Geetettiyaa Daro Al"o Shuchchaa Leemisuwaa
\p
\v 45 «K'ay saluwaa kawutetsay ink'k'uwaa geetettiyaa daro al"o shuchchaa shammanaw koyyiyaa zal"anchchaa malatee. 
\v 46 He zal"anchchay daro al"o ink'k'uwaa demmiide, biide barew de'iyaawaa ubbaa zal"iide, Aa shammeedda.
\s Dabbaa Leemisuwaa
\p
\v 47 «K'ay saluwaa kawutetsay ubbaa k'ommo moliyaa oyk'k'iyaa, abbaan yegetteedda dabbaa malatee. 
\v 48 Molii dabbaa kumeedda wode, moliyaa oyk'k'iyaa asatuu abbaappe gas'aa kesiide utteeddino; yaatiide lo"o moliyaa k'oriide, yeggiyaa miishshaan yeggeeddino; shin iita moliyaa wora oleeddino. 
\v 49 Wodiyaa wurssetsaan hewaadan hanana; kiitanchchatuu yiide, nagaranchchatuwaa s'illatuwaa gidooppe k'oriide, 
\v 50 to'enna tamaan olanawantta; hewaan unttunttu yeekkanawanttanne achchaa d'ak'anawantta.
\p
\v 51 «Hawe ubbay hinttenttoo geleeddee?» yaagiide unttuntta oochcheedda.
\p Unttunttu, «Ee» yaageeddino.
\p
\v 52 I, «Hewaa diraw, saluwaa kawutetsaa s'uuraa loytsi eriyaa, higgiyaa tamaarissiyaa ubbay, bare miishshaa shiishshi wotseedda golliyaappe ooratsa miishshaanne ec'a miishshaa shaakki kessiyaa izaawa malatee» yaagi zaareedda.
\s Naazireeten Yesuusa Gakkeedda Is'uwaa
\r (Mar. 6:1-6; Luk'. 4:16-30)
\p
\v 53 Yesuusi ha leemisatuwaa odi wurssowaappe guyyiyaan, hewaappe denddiide, 
\v 54 bare katamaa Naazireete beedda. Ayihuda woosa gollen tamaarissiyaawaa siseedda Asay maalalettiide, hawaadan yaageedda; «Hawe ha aad'd'o eratetsaanne S'oossay ootsiyaa malaataa ootsanaw wolk'k'aa hak'appe akkeeddee? 
\v 55 Hawe anaas'iyaa na'aa gidennee? Aa daaya Mayraamo gidekkee? Aa ishatuu Yaak'ooba, Yooseefo, Simoonanne Yihudaa gidikkinoo? 
\v 56 Aa michchatuu ubbay nuunanna de'ikkinoo? Yaatina, I ha eraa ubbaa hak'appe demmeeddee?» yaageeddino. 
\v 57 Unttunttu I giyaabaa akkenaan is's'eeddino.
\p Shin Yesuusi he asaw, «Nabii bare gadiyaaninne bare soy asaan bonchchettenna; shin harasaa ubbaan bonchchetee» yaageedda. 
\v 58 Unttunttu ammanibeenna diraw, Yesuusi daro malaataa he saan ootsibeenna.
\c 14
\s S'ammak'iyaa Yohaannisa Hayk'uwaa
\r (Mar. 6:14-29; Luk'. 9:7-9)
\p
\v 1 He wode Galiilaa gadiyaa ayissiyaa Heroodise Yesuusabaa siseedda; 
\v 2 yaatiide bare k'oomatoo, «Hawe hayk'uwaappe denddeedda S'ammak'iyaa Yohaannisa; S'oossay ootsiyaa wolk'k'aama malaataa I ootsiyaawe hewaassa» yaageedda.
\p
\v 3 Ayaw gooppe, Heroodisi bare ishaa Pilip'p'oosa machchatti Heeroodiyaadi gaasotaan Yohaannisa oytsi k'ashissiide, k'asho gollen yeggi wotseedda. 
\v 4 Ayaw gooppe, Yohaannisi Heroodisa, «Neeni Heeroodiyaado, ne ishaa machchatto akkanaw higgii diggee» yaageedda.\x - \xo 14:4 \xo*\xt Wog. 18:16; 20:21\xt*\x* 
\v 5 Heroodisi Yohaannisa wod'anaw koyyeedda; shin Yihudaa Asay nabiyaadan Yohaannisa s'eelleedda diraw, asaw yayyeedda.
\p
\v 6 Shin Heroodisi yeletteedda gallassaa baalay gakkina, Heeroodiyaadi naatta asaa sintsaan duraadde Heroodisa nashechchaw. 
\v 7 Heroodisi naatto, «Neena lo"eeddawaa ayaanne gidooppe, taana oochcha; taani new immana» yaagiide iziw c'aak'k'eedda. 
\v 8 Naatta bare daay zoriyaa akkaade Heroodisa, «S'ammak'iyaa Yohaannisa huup'iyaa ha woc'iitiyaan wotsaade taw imma» yaagaaddu. 
\v 9 Kaatii aw k'aretteedda; shin bare c'aak'uwaa dirawunne barenanna maaddaan utteedda imatsaa diraw, iziw Yohaannisa huup'ii imettana mala azazeedda. 
\v 10 Kaatii kiittiide, Yohaannisa k'ood'iyaa k'asho gollen muuc'isseedda. 
\v 11 Huup'iyaa woc'iitiyaan wotsi ahiide, naattiw immeeddino; naatta he huup'iyaa bare aattikko afaaddu. 
\v 12 Yohaannisa kaalliyaawanttu yiide, Aa anhaa afiide moogeeddino; hewaappe simmiide ha yewuwaa Yesuusaw biide odeeddino.
\s Yesuusi Ichcheshu Sha"a Asaa Mizeedda
\r (Mar. 6:30-44; Luk'. 9:10-17; Yoh. 6:1-14)
\p
\v 13 Yesuusi hewaa sisiide, wonggiriyaan geliide, hewaappe barekka Asay baynnasaa beedda; Asay hewaa sisiide, katamaappe denddiide, gediyaan Aa kaalleeddino. 
\v 14 Yesuusi wonggiriyaappe keseedda wode, daro asaa be'iide, he asaw k'aretteedda; yaatiide unttunttunna de'iyaa hargganchchatuwaa patseedda.
\p
\v 15 Sa'ay omarssiyaa wode, Yesuusa kaalliyaawanttu aakko yiide, «Hawe sa'ay Asay baynnasaa; ha"i sa'ay k'ammi diggeedda; Asay ubbay k'eeri katamatuwaa biide, barenttoo k'umaa shammana mala, asaa moyzza» yaageeddino.
\p
\v 16 Shin Yesuusi unttuntta, «Asay baanaw koshshenna; asaw meetettiyaabaa hinttenttu immite» yaageedda.
\p
\v 17 Unttunttu zaariide Aa, «Nuw hawaan ichcheshu ukitsaappenne laa"u moliyaappe attin, haray baawa» yaageeddino.
\p
\v 18 Yesuusi unttuntta, «Hewantta, haa taakko ahite» yaageedda. 
\v 19 Asay maattaani uttana mala, Yesuusi azazeedda; ichcheshu ukitsaanne laa"u moliyaa oyk'k'iide, saluwaa pude s'eelliide, S'oossaa galateedda; he ukitsaa mentsiide, barena kaalliyaawanttoo immina, unttunttu c'ora asaw gisheeddino. 
\v 20 Asay ubbay miide kalleedda; atteedda suuppa dokkaa tammanne laa"u zambbeeliyaa kumeeddawaa dentseeddino. 
\v 21 Meedda Asay mac'c'a asaanne naanaa paydennaan, ichcheshu sha"aa gidiyaawaa keena.
\s Yesuusi Abbaa Bollanna Hamettiidde Beedda
\r (Mar. 6:45-52; Yoh. 6:15-21)
\p
\v 22 Yesuusi c'ora asaa moyzziidde, barena kaalliyaawantta wonggiriyaan geliide, bareppe sintsatiide, abbaappe hefintsa pinnana mala azazeedda. 
\v 23 Asaa moyzziide, S'oossaa woossanaw deriyaa huup'iyaa barekka keseedda; sa'ay k'ammi digginakka hewaan barekka de'ee. 
\v 24 Shin wonggirii he wode, abbaa bollan de'ishshin, sintsa baggana c'arkkuu c'arkkiyaa diraw, beetay wonggiriyaa yaanne haanne sugee.
\p
\v 25 Bayira kuttuu waassi simmina, Yesuusi abbaa bolla hamettiidde, unttunttukko yeedda. 
\v 26 Aa kaalliyaawanttu abbaa bolla I hamettishshin be'i dagammiide, «Hawe moyttilliyaa gidennee!» gi yayyiide waasseeddino.
\p
\v 27 Shin Yesuusi ellekka unttuntta, «Ayinne baawa; taanattee; yayyoppite!» yaageedda.
\p
\v 28 P'es'iroosi zaariide Aa, «Ta Godaw, hawe neena gidooppe, taani haatsaa bollanna neekko baana mala, taana azazaarikkii» yaageedda.
\p
\v 29 Yesuusi P'es'iroosa, «Haaya!» yaageedda.
\p P'es'iroosi wonggiriyaappe wod'd'iide, haatsaa bollanna hamettiidde, Yesuusakko buussaa doommeedda. 
\v 30 Shin c'arkkuwaa wolk'k'aa be'iide, yayyeedda; haatsay barena mituwaa doommeedda wode, bare kooshshaa d'ok'k'u ootsiide, «Ta Godaw taana ashshaarikkii!» yaagi waasseedda.
\p
\v 31 He man''iyaan Yesuusi bare kushiyaa yeddi P'es'iroosa oyk'k'iide, «Laa ha ammanuu laafeeddawoo! Ayaw sid'aaddii?» yaageedda.
\p
\v 32 Unttunttu laa"uu wonggiriyaan geleedda wode, c'arkkuu woppu geedda. 
\v 33 Wonggiriyaa giddon de'iyaa Aa kaalliyaawanttu Yesuusa, «Neeni S'oossaa Na'aa gideeddawe tuma» yaagiide aw goyinneeddino.
\s Yesuusi Gensaarees'en Hargganchchaa Patseedda
\r (Mar. 6:53-56)
\p
\v 34 Unttunttu abbaa pinniide, Gensaarees'a geetettiyaa gadiyaa gakkeeddino. 
\v 35 He gadiyaa Asay Yesuusa gidiyaawaa ereeddino; hewaa heeraa gadiyaa ubbaa kiittiide, harggiyaa asaa ubbaa aakko aheeddino. 
\v 36 Harggiyaa Asay Aa mayuwaa mac'araa s'alalaa bochchana mala, Aa woosseeddino; Aa mayuwaa mac'araa bochcheedda ubbaykka pas'eedda.
\c 15
\s Aawotuwaa Wogaabaa
\r (Mar. 7:1-13)
\p
\v 1 Hewaappe guyyiyaan, higgiyaa tamaarissiyaa itti itti asaynne Parisaawatuu Yerusaalameppe Yesuusakko yiide, 
\v 2 «Neena kaalliyaawanttu ayaw nu aawotuwaa wogaa bayzziinoo? Ayaw gooppe, unttunttu k'umaa maanaappe kasetiide, barenttu kushiyaa meec'ettikkino» yaageeddino.
\p
\v 3 Yesuusi zaariide, unttuntta hawaadan yaageedda; «Hinttenttu hintte wogaa diraw, S'oossaa azazuwaa poliyaawaa ayaw is's'iitee? 
\v 4 Ayaw gooppe S'oossay, ‹Ne aabbanne ne daayo bonchcha› k'ay, Bare aabba woy bare daayo boriyaawe hayk'k'o yaageedda.\x - \xo 15:4 \xo*\xt Kes. 20:12; 21:17; Zar. 5:16; Wog. 20:9\xt*\x* 
\v 5-6 Shin hinttenttu, ‹Itti Asay bare aabba woy bare daayo maaddiyaabay barew de'iina, Hewe S'oossaawaa gooppe, bare aabba woy bare daayo bonchchanaw bessena› yaagiita; yaatiide hinttenttu hinttenttu wogaa polanaw S'oossaa k'aalaw azazettikkita. 
\v 7 Ha lo"a malatiyaa iita asatoo, Isiyaasi balenaan hinttenttubaw timbbitiyaa odiidde,
\q1
\v 8 « ‹S'oossay hawaadan yaageedda;
\q2 «Hawe Asay taana,
\q2 bare bolla doonaan bonchchee;
\q2 shin unttunttu wozanay,
\q2 taappe haakuwaan de'ee.
\q1
\v 9 Asay taw mela goyinnee;
\q2 ayaw gooppe, Asay ootseedda azazuwaa,
\q1 S'oossaa higgiyaa malatissiide,
\q2 tamaarisseeddino» geedda› »
\m yaageedda.\x - \xo 15:9 \xo*\xt Isa. 29:13\xt*\x*
\s Asaa Tunissiyaawantta
\r (Mar. 7:14-23)
\p
\v 10 Yesuusi daro asaa barekko s'eesiide, «Sisitenne akeekite; 
\v 11 asaa tunissiyaawe doonaa giddo geliyaawaa gidenna; shin asaa tunissiyaawe doonaappe kesiyaawaa» yaageedda.
\p
\v 12 Hewaappe guyyiyaan, Aa kaalliyaawanttu aakko yiide, «Parisaawatuu neeni haasayeeddawaa sisiide, hank'k'etteeddawaa akeekay?» yaageeddino.
\p
\v 13 Shin Yesuusi zaariide, «Saluwaan de'iyaa ta Aabbu tokkibeenna mitsaa ubbay shodettanawaa. 
\v 14 Unttunttoo hirggoppite; unttunttu k'ook'aa kaaletsiyaa k'ook'atuwaa; k'ook'ay k'ook'aa kaaletsooppe, laa"uukka ollaan kunddee» yaageedda.
\p
\v 15 P'es'iroosi zaariide, «Ha leemisuwaa biletsaa nuw odaarikkii» yaageedda.
\p
\v 16 Yesuusi unttuntta hawaadan yaageedda; «Hinttenttoo k'ay ha"i gakkanawukka gelibeennee? 
\v 17 Doonaana geliyaa ubbay uluwaa giddo biide, k'ay uluwaappe kare kesiyaawaa erikkitee? 
\v 18 Shin doonaappe kesiyaawe wozanaappe kesee; asaa tunissiyaawe hewaa malaa. 
\v 19 Ayaw gooppe, wozanaa giddoppe iita k'ofay, wod'iyaawe, woshummiyaawe, k'ay woshummanaw kajjeeliyaawe ubbay, wuu"iyaawe, wordduwaan markkattiyaawe, borii kesee. 
\v 20 Hewaa malatiyaawe asaa tunissiyaawaappe attin, meec'c'ibeenna kushiyaan miyaawe asaa tunissenna» yaageedda.
\s Kanaane Asaa Gideedda Itti Mac'c'awuni Ammanuwaa
\r (Mar. 7:24-30)
\p
\v 21 Hewaappe guyyiyaan, Yesuusi hewaappe aggiide, S'iiroosanne Sidoonaa geetettiyaa katamatuu de'iyaa gadiyaa beedda. 
\v 22 Kanaane geetettiyaa gadiyaa mac'c'awunna ittinna hewaappe Yesuusakko yaade, bare kooshshaa d'ok'k'u ootsaade, «Ta Godaw, Daawita na'aw, taw k'arettaarikkii; ta naatto iita ayyaanay lo"enna oytsaa oyk'k'eedda» yaagaaddu.
\p
\v 23 Shin Yesuusi iziw ay k'aalaanne k'aattibeenna; Aa kaalliyaawanttu aakko yiide, «Ha mishiratta nu geeduwaa kaala kaalaade, bare kooshshaa d'ok'k'u ootsaade odaw; hewaa diraw, neeni izo yeddaarikkii» yaagiide woosseeddino.
\p
\v 24 Yesuusi zaariide, «Taani bayeedda dorssaw, Israa'eeliyaa asaa s'alalaw kiitettaad» yaageedda.
\p
\v 25 Shin iza yaade, «Ta Godaw, taana maaddaarikkii!» yaagaade aw goyinnaaddu.
\p
\v 26 K'ay I zaariide, «Naanaa k'umaa akkiide, kanaa maraw oliyaawe lo"a gidenna» yaageedda.
\p
\v 27 Mishiratta, «Ee ta Godaw, hewe tuma; shin haray atto kanaa maratuu barenttu godatuu miina, samppaappe laaletteedda suuppaa miinottennee» yaagaaddu.
\p
\v 28 Yesuusi zaariide izo, «Ha mishirattee, ne ammanuu wolk'k'aama; neeni koyyeeddawaadan new hano» yaageedda. Izi naatta ellekka pas'a aggaaddu.
\s Yesuusi C'ora Hargganchchatuwaa Patseedda
\p
\v 29 Yesuusi hewaappe denddiide, Galiilaa Abbaa mataa beedda; k'ay itti deriyaa bolla kesiide, hewaan utteedda. 
\v 30 Daro Asay wobbatuwaa, k'ook'atuwaa, k'uunatuwaanne duudetuwaa, k'ay hara c'oratuwaa aakko ahiide, Aa mataan wotseedda. Yesuusi unttuntta patseedda. 
\v 31 Hewaa diraw, Asay duudatuu haasayishshin, k'uunatuu suurishshin wobbatuu hamettishshin, k'ook'atuu s'eellishshin be'i maalalettiide, Israa'eeliyaa S'oossaa galateeddino.
\s Yesuusi Oyddu Sha"a Asaa Mizeedda
\r (Mar. 8:1-10)
\p
\v 32 Yesuusi barena kaalliyaawantta barekko s'eesiide, «Ha c'ora Asay taananna heezzu gallassay gakkanaw gam"eedda diraw, taani ha asaw k'arettay; unttunttoo ha"i miyaawe baawa. K'ay unttunttu ogiyaan daaburiide kunddenna mala, k'umaa mizennaan unttuntta mela yeddanawukka koyyikke» yaageedda.
\p
\v 33 Aa kaalliyaawanttu zaariide Yesuusa, «Nuuni ha bazzuwaan hawaa keena asaa kalissiyaa k'umaa hak'appe demmanee?» yaageeddino.
\p
\v 34 K'ay Yesuusi unttuntta, «Hinttenttoo aappun ukitsay de'ii?» yaagiide oochcheedda.
\p Unttunttu, «Laappu ukitsaynne moletuwaappe amareedawanttu de'iino» yaageeddino.
\p
\v 35 Yesuusi asaa, «Sa'aan uttite» yaageedda. 
\v 36 He laappu ukitsaanne moliyaa oyk'k'iide, S'oossaa galateedda; mentsereetsiide barena kaalliyaawanttoo immeedda; k'ay unttunttu c'ora asaw immeeddino.
\p
\v 37 Asay ubbay miide kalleedda; miina atteedda laappu zambbeeliyaa kumeedda suuppaa Aa kaalliyaawanttu dentseeddino. 
\v 38 Meedda Asay mac'c'a asaanne naanaa paydennaan, oyddu sha"a attuma asaa. 
\v 39 Yesuusi asaa yeddowaappe guyyiyaan, wonggiriyaan geliide, Megedoone geetettiyaa gadiyaa beedda.
\c 16
\s Malaataa Be'anaw Oochcheedda Ooshaa
\r (Mar. 8:11-13; Luk'. 12:54-56)
\p
\v 1 Itti itti Parisaawatuunne Saduk'aawanatuu Yesuusakko yiide, Aa paac'c'anaw koyyeeddino; yaatiide barentta saluwaappe malaataa bessana mala woosseeddino. 
\v 2 Shin Yesuusi zaariide, unttuntta hawaadan yaageedda; «Sa'ay k'ammiyaa wode hinttenttu, ‹Saluu zo"eedda diraw, sa'ay shammanawaa› yaagiita; 
\v 3 wonttumaatsaan k'ay, ‹Saluu zo"iide gubbaneedda diraw, hachche iray bukkanawaa› yaagiita; saluwaa s'eelliide, sa'ay hananawaa eranaw danddayiita; shin ta yuussaa wodiyaa malaataa shaakki eranaw danddaykkitee?\f + \fr 16:3 \fr*\ft Itti itti Geeshsha Mas'aafaa beni biletsatuwaan Yesuusa k'aalatuu ha paydatuwaan baawa.\ft*\f* 
\v 4 Ha wodiyaa Asay iitaynne woshummiyaawe, S'oossaw ammanettennawe, malaataa koyyee; nabiyaa Yoonaasa malaataappe attin, hara malaatay aw imettenna» yaageedda. Hewaappe simmiide, unttuntta aggiide beedda.
\s Parisaawatuwaanne Saduk'aawanatuwaa Irshshuwaa
\r (Mar. 8:14-21)
\p
\v 5 Aa kaalliyaawanttu abbaa pinneedda wode, k'umaa afanawaa dogeeddino. 
\v 6 Yesuusi unttuntta, «Parisaawatuwaa irshshuwaappenne Saduk'aawanatuwaa irshshuwaappe hinttentta eriide naagettite» yaageedda.
\p
\v 7 Unttunttu barenttu giddon, «I hawaa yaagiyaawe nuuni k'umaa ahibeena diraassa» yaagiide haasayaa doommeeddino.
\p
\v 8 Shin unttunttu giyaawaa Yesuusi eriide, «Ha ammanuu pac'c'eeddawanttoo, k'umay baynna diraw, ayaw hinttenttu giddon haasayiitee? 
\v 9 Ha"ikka hinttenttoo gelibeennee? Taani ichcheshu ukitsaa ichcheshu sha"a asaa mizaade kalisseeddawaa, k'ay hinttenttu aappun zambbeeliyaa kuntsiide atteedda suuppaa dentseedditentto wozanaa aatsikkitee? 
\v 10 Woy taani laappu ukitsaa oyddu sha"a asaa miza kalisseeddawaa, k'ay hinttenttu aappun zambbeeliyaa kuntsiide atteedda suuppaa dentseedditentto wozanaa aatsikkitee? 
\v 11 Taani hinttentta Parisaawatuwaa irshshuwaappenne Saduk'aawanatuwaa irshshuwaappe naagettite giyaawaappe attin, ukitsaabaa hinttenttoo haasayabeennaawaa hinttenttu waaniide akeekikkitee?» yaageedda.
\p
\v 12 Aa kaalliyaawanttu Yesuusi barenttoo odeeddawaa, Parisaawatuwaa timirttiyaappenne Saduk'aawanatuwaa timirttiyaappe unttunttu naagettana mala odettowaappe attin, munak'aan tigiyaa irshshuwaappe naagettana mala gidennawaa he wode akeekeeddino.
\s P'es'iroosa Ammanuwaanne Markkatetsaa
\r (Mar. 8:27-30; Luk'. 9:18-21)
\p
\v 13 Yesuusi K'iisaariyaa Piliip'p'oosa geetettiyaa gadiyaa gakkeedda wode, barena kaalliyaawantta, «Asay taana, Asaa Na'aa oona gii?» yaagiide oochcheedda.
\p
\v 14 Aa kaalliyaawanttu zaariide, «Neena itti itti asay, S'ammak'iyaa Yohaannisa yaagee; haranttu k'ay Eelaasa yaagiino; k'ay haranttu Ermaasa woy nabatuwaappe ittuwaa yaagiino» yaageeddino.
\p
\v 15 Yesuusi unttuntta, «Yaatina hinttenttu taana oona giitee?» yaageedda.
\p
\v 16 Simooni P'es'iroosi zaariide, «Neeni de'uwaa S'oossaa Na'aa Kiristtoosa» yaageedda.
\p
\v 17 Yesuusi zaariide, hawaadan yaageedda; «Yoona na'aa Simoonaa, hawaa new saluwaan de'iyaa ta Aabbu erisseeddawaappe attin, Asay ooninne neena erissibeenna diraw, neeni anjjetteeddaawaa. 
\v 18 P'es'iroosaa, taani new oday; neeni shuchchaa; taani ha zaallaa bolla ta woosa golliyaa kees's'ana; ta woosa golliyaa haray atto, Si'ooliyaa wolk'k'aykka s'oonanaw danddayenna. 
\v 19 Taani new saluwaa kawutetsaa k'ulppiyaa immana; neeni sa'aan hano goowe ubbay saluwaan S'oossaa sintsan hanana; shin neeni sa'aan hanoppo geeddawe saluwankka hanenna» yaageedda.
\p
\v 20 Hewaappe guyyiyaan, I Kiristtoosa gideeddawaa Aa kaalliyaawanttu oossinne odenna mala, unttuntta azazeedda.
\s Yesuusi Barena Gakkana Metuwaabaanne  // Hayk'uwaabaa Koyro Oduwaa Odeedda
\r (Mar. 8:31-33; Luk'. 9:22-27)
\p
\v 21 He wodiyaappe doommiide Yesuusi, «Taani Yerusaalame biina, taana c'imatuu, k'eesatuwaa kaappatuunne higgiyaa tamaarissiyaawanttu darii waayissanaw bessee; unttunttu taana wod'anawunne taani heezzentso gallassi hayk'uwaappe denddanaw bessee» yaagiide, barena kaalliyaawanttoo geeshshiide oduwaa doommeedda.
\p
\v 22 P'es'iroosi Aa itti bagga zaariide, «Ta Godaw, S'oossay neena hewaappe ashsho; hawe ne bolla ubbakka yeenna» yaagiide Aa zoranaw doommeedda.
\p
\v 23 Shin Yesuusi guyye simmiide P'es'iroosa, «Ha Sees'aanaw, neeni ta matappe kichcha; neeni Asay dosiyaawaa k'oppiyaawaappe attin, S'oossay dosiyaawaa k'oppenna diraw, taw d'ubo gidaadda» yaageedda.
\s Yesuusa Kaallanaw Koshshiyaa Ogiyaa
\r (Mar. 8:34—9:1; Luk'. 9:23-27)
\p
\v 24 Hewaappe guyyiyaan, Yesuusi barena kaalliyaawantta hawaadan yaageedda; «Taana kaallanaw koyyiyaa uray de'ooppe, barena kaado; yaatiide bare mask'k'aliyaa tookkiide, taana kaallo. 
\v 25 Ayaw gooppe, bare shemppuwaa ashshanaw koyyiyaa uray bayizzanawaa; shin bare shemppuwaa ta diraw bayizziyaa uray ashshanawaa. 
\v 26 Itti uray sa'aan de'iyaa ubbabaa barew shiishshiide, bare shemppuwaa bayizzooppe, Aa ayaa maaddanee? Woy itti uray bare shemppuwaa wozanaw ayaa immana danddayii? 
\v 27 Ayaw gooppe, taani, Asaa Na'ay, ta Aabbu bonchchuwaan ta kiitanchchatuwaanna yaana hanay; asaa ubbaw he wode Aa oosuwaa gatiyaa immana.\x - \xo 16:27 \xo*\xt 25:31; Maz. 62:12; Rom. 2:6\xt*\x* 
\v 28 Taani hinttenttoo tumuwaa gay; amareeda asatuu, taani, Asaa Na'ay, kaatiyaa gidaade yiyaawaa be'ana gakkanaw, hayk'k'ennawanttu hawaan de'iino» yaageedda.
\c 17
\s Yesuusa Malay Laametteedda
\r (Mar. 9:2-13; Luk'. 9:28-36)
\p
\v 1 Yesuusi usuppun gallassaappe guyyiyaan, barenanna P'es'iroosa, Yaak'oobanne, Yaak'ooba ishaa Yohaannisa akkiide, unttunttu s'alalaa wogga deriyaa huup'iyaa kesseedda.\x - \xo 17:1-5 \xo*\xt 2 P'es'. 1:17-18\xt*\x* 
\v 2 K'ay unttunttu s'eellishshin, unttunttu sintsaan laametteedda; Aa deemuu awayfiyaadaan poo'eedda; Aa mayuukka poo'uwaadan p'ooleedda. 
\v 3 Musenne Eelaas Yesuusanna haasayishshin, ha heezzu Aa kaalliyaawanttu be'eeddino. 
\v 4 P'es'iroosi Yesuusa, «Ta Godaw, nuuni hawaan de'iyaawe nuw lo"a; neeni dosooppe, nuuni hawaan heezzu daasiyaa ittuwaa new, ittuwaa Musew, ittuwaa Eelaasaw kees's'ana» yaageedda.
\p
\v 5 I haasayishshin, poo'iyaa shaarii yiinne unttuntta kammi aggeedda; shaariyaa giddoppe, «Hawe taani siik'iyaa taana nashechchiyaa ta Na'aa; I giyaawaa sisite» giyaa k'aalay yeedda.\x - \xo 17:5 \xo*\xt Dom. 22:2; Zar. 18:15; Maz. 2:7; Isa. 42:1; Mat. 3:17; 12:18; Mar. 1:11; Luk'. 3:22\xt*\x*
\p
\v 6 Aa kaalliyaawanttu he k'aalaa siseedda wode, daro yayyiide, guufanni aggeeddino. 
\v 7 Yesuusi unttunttukko yiide, unttuntta bochchiide, «Denddite; yayyoppite» yaageedda. 
\v 8 Unttunttu d'ok'k'u giide s'eelliyaa wode, Yesuusa s'alalaappe attin, hara asaa oonanne be'ibeykkino.
\p
\v 9 Unttunttu deriyaappe wod'd'ishin, Yesuusi unttuntta, «Taani Asaa Na'ay, hayk'uwaappe denddana gakkanaw, ha hinttenttu be"eeddawaa oossinne odoppite» yaagiide azazeedda.
\p
\v 10 Aa kaalliyaawanttu Yesuusa, «Yaatina, higgiyaa tamaarissiyaawanttu ayaw, ‹Eelaas kasetiide yaanaw bessee› giinoo?» yaagiide oochcheeddino.\x - \xo 17:10 \xo*\xt Mil. 4:5\xt*\x*
\p
\v 11 I zaariide yaageedda; «Eelaas kaseti yiide, ubbabaa giigissanawaa. 
\v 12 Shin taani hinttenttoo oday; Eelaas hawaappe kase yi diggeedda. He wode Asay Aa, barenttoo koyyeeddawaadan ubbaa ootseeddawaappe attin Aa eribeykkino; hewaadankka, k'ay taana, Asaa Na'aa, Asay waayissanawaa» yaageedda.
\p
\v 13 Aa kaalliyaawanttu he wode barenttoo Yesuusi S'ammak'iyaa Yohaannisabaa odiyaawaa akeekeeddino.
\s Yesuusi Iita ayyaanay Oyk'k'eedda  // Na'aa Patseedda
\r (Mar. 9:14-29; Luk'. 9:37-43)
\p
\v 14 Unttunttu daro asaakko yeedda wode, itti bitanii Yesuusakko yiide, Aa sintsaan gulbbatiide, 
\v 15 «Ta Godaw, ta na'aa wozanaa bayizziyaa harggii oyk'k'ina, I daro wode tamaan, k'ay daro wode haatsaan kunddiyaa diraw, I darii sakettee; Aa patsaarikkii. 
\v 16 Neena kaalliyaawanttukkokka Aa ahaad; shin patsanaw danddayibeykkino» yaageedda.
\p
\v 17 Yesuusi zaariide unttuntta, «Ammanenna ha wodiyaa geella asaw! Taani hinttenanna awude gakkanaw de'anee? K'ay hinttenttubaa awude gakkanaw danddayanee? Na'aa taakko haa akkiide yiite» yaageedda. 
\v 18 Yesuusi iita ayaana, «Aappe kesa» giide azazina, iita ayyaanay na'aappe kesi aggeedda; ellekka na'ay pas'i aggeedda.
\p
\v 19 Hewaappe guyyiyaan, Aa kaalliyaawanttu barenttu s'alala Yesuusakko yiide, «Nuuni iita ayaana kessanaw ayaw danddayibeykkoo?» yaageeddino.
\p
\v 20 Yesuusi unttuntta yaageedda; «Hewe hinttenttu ammanuu guus's'eedda diraassa; taani hinttenttoo tumuwaa oday; hinttenttoo sannaafic'iyaa geetettiyaa guutsa mitsatti ayfiyaa keena ammanuu de'intto, hinttenttu ha deriyaa, ‹Hawaappe yaa shiik'a› yaagintto I shiik'ana; hinttenttu ayaanne ootsanawukka danddayanita. 
\v 21 Shin hawaa malaa woosaappenne s'oomaappe harabay kessanaw danddayenna» yaageedda.
\s Yesuusi Bare Hayk'uwaabaa Laa'entsuwaa Odeedda
\r (Mar. 9:30-32; Luk'. 9:43-45)
\p
\v 22 Aa kaalliyaawanttu Galiilaan, ittippe shiik'i utti de'ishshin, Yesuusi unttuntta, «Taana, Asaa Na'aa, Asay asaw aatsiide immana. 
\v 23 Asay taana wod'anawaa; hewaappe guyyiyaan taani heezzentsiyaa gallassi hayk'uwaappe denddana» yaageedda. Aa kaalliyaawanttu daro k'aretteeddino.
\s Geeshsha Golliyaa Giiraa Giiriyaawaa
\p
\v 24 Yesuusinne Aa kaalliyaawanttu K'ifirinaahooma katamaa yeedda wode, Geeshsha Golliyaassi k'aras'aa akkiyaawanttu P'es'iroosakko yiide, «Hinttentta tamaarissiyaawe Geeshsha Golliyaa giiraa giirennee?» yaageeddino.\x - \xo 17:24 \xo*\xt Kes. 30:13; 38:26\xt*\x*
\p
\v 25 I zaariide, «Giiree» yaageedda.
\p P'es'iroosi soy geleedda wode, Yesuusi kasetiide Aa, «Simoonaa, ne k'ofay ayee? Ha sa'aa kaatatuu k'aras'aa woy giiraa ooppe akkiinoo? Barenttu gadiyaa asaappe akkiino woy hara gadiyaa asaappe akkiinoo?» yaageedda.
\p
\v 26 P'es'iroosi, «Hara gadiyaa asaappe akkiino» yaageedda.
\p Yesuusi P'es'iroosa, «Yaatooppe, gadiyaa Asay giiranaw bessena. 
\v 27 Shin nuuni ha asatuwaa hank'k'etsanaw koyyokko; neeni abbaa baade aan dabbaa yegga; yaataade koyro kesiyaa moliyaa oyk'k'aade, Aa doonaa pook'iyaa wode, giiraw gidiyaa miishshaa neeni demmana. Hewaa akkaade, ta giiraanne ne giiraa unttunttoo imma» yaageedda.
\c 18
\s Ubbaappe Aad'd'iyaawe Oonee?
\r (Mar. 9:33-37; Luk'. 9:46-48)
\p
\v 1 Aa kaalliyaawanttu Yesuusakko he wode yiide, «Saluwaa kawutetsaan ubbaappe aad'd'iyaawe oonee?» yaageeddino.
\p
\v 2 Yesuusi itti guutsa na'aa s'eesi unttunttu giddon essiide, hawaadan yaageedda; 
\v 3 «Taani hinttenttoo tumuwaa oday; S'oossaakko hinttenttu simmiide, guutsa naanaadan hanana d'ayooppe, saluwaa kawutetsaa ubbakka gelanaw danddaykkita. 
\v 4 Simmi ha guutsa na'aadan, barena kawushshiyaa ooninne saluwaa kawutetsaan ubbaappe aad'd'iyaawaa. 
\v 5 K'ay hawaa mala na'aa ta suntsaan mokkiyaa ooninne taana mokkee. 
\v 6 Shin taana ammaniyaa ha guutsa naanaappe ittuwaa baletsiyaa ooninne, gaac'c'iyaa wogga wos'aa bare k'ood'iyaan k'achchiide, abbaa c'iimmuwaan mitettiyaawe aw lo"a.
\s D'uboo Gaaso Gidiyaawaa
\r (Mar. 9:42-48; Luk'. 17:1-2)
\p
\v 7 «Alamii asaa d'ubbiyaa diraw, sa'aw aayyero; ayaw gooppe, d'ubbiyaabay yuussaa aggena; shin d'ubuu Aa gaasotaan yiyaa uraw aayyero.
\p
\v 8 «Neena kushii woy ne gedii neena baletsooppe, neeppe k'ans's'a ola; neeni laa"u kushiyaannanne laa"u gediyaanna med'inaa tamaan olettiyaawaappe wobba woy duus'a kushiyaanna med'inaa de'uwaa geliyaawe new lo"a. 
\v 9 K'ay ne ayfii neena baletsooppe, neeppe wooc'a kessa ola; neeni laa"u ayifiyaana Gaannamiyaa tamaan olettiyaawaappe itti ayifiyaana med'inaa de'uwaa geliyaawe new lo"a.
\p
\v 10 «Hinttenttu ha guutsatuwaappe ittuwaanne kad'enna mala, hinttentta naagite; ayaw gooppe, taani hinttenttoo oday; saluwaan unttunttu kiitanchchatuu ubbaa wode, saluwaan de'iyaa ta Aabbu sintsaan de'iino. 
\v 11 Ayaw gooppe, taani, Asaa Na'ay, bayeeddawaa ashshanaw yaad.
\s Bayeedda Dorssaa Leemisuwaa
\r (Luk'. 15:3-7)
\p
\v 12 «Itti asaw s'eetu dorssatuu de'iyaawanttuppe ittuu bayooppe, udduppu tammanne udduppunuwaa deriyaan aggiide, he bayeeddawaa koyyanaw beennee? Hinttenttu waagiitee? 
\v 13 Taani hinttenttoo tumuwaa gay; I demmooppe, bayibeenna udduppu tammanne udduppu dorssatuwaappe aatsiide, he itti dorssaan nashettee. 
\v 14 Hewaadankka, saluwaan de'iyaa hinttenttu Aabbu ha guutsatuwaappe ittuu bayanawaakka koyyenna.
\s Bayzzeedda Asaw Ootsanaw Bessiyaabaa
\p
\v 15 «Ne ishay neena naak'k'ooppe, neerekka aakko baade, Aa naak'uwaa aw oda; I newaa sisooppe, ne ishaa balaappe zaaraadda. 
\v 16 Shin I newaa sisennaan is's'ooppe, laa"u woy heezzu markkay markkattowaan yewuu ubbay tumattiyaa diraw, hara itti woy laa"u asaa neenanna ittippe afa. 
\v 17 I unttunttubaa sisennaan is's'ooppe, ubbabaa ammaniyaa asaw oda; K'ay ammaniyaa Asay giyaawaakka I sisennaan is's'ooppe, ammanenna asaadaaninne k'aras'aa shiishshiyaa asaadan Aa payda.
\p
\v 18 «Taani hinttenttoo tumuwaa gay; neeni sa'aan hano goowe ubbay saluwaan S'oossaa sintsaan hanana; shin neeni sa'aan hanoppo geeddawe saluwankka hanenna.
\p
\v 19 «K'aykka taani hinttenttoo oday; hintteppe laa"u uray sa'aan S'oossaa woossiyaawaan ay yewuwaaninne itti wozanaa gidooppe, saluwaan de'iyaa ta Aabbu hewaa hinttenttoo immana. 
\v 20 Ayaw gooppe, laa"u uray woy heezzu uray ta suntsaan shiik'iyaasaan, taani hewaan unttunttu gidduwaan de'ay» yaageedda.
\s Atto Giyaawaa
\p
\v 21 P'es'iroosi; he wode Yesuusakko yiide, «Godaw, ta ishay taana aappu kaala naak'k'ooppe taani aw atto gaanaw bessii? Laappunuwaa gakkanaw naak'k'ineeyee?» yaagiide Aa oochcheedda.
\p
\v 22 Yesuusi zaariide Aa, «Gidenna, taani neena laappun tammu kaala laappunuwaa gayippe attin, laappunuwaa s'alalaa giikke.\x - \xo 18:22 \xo*\xt Dom. 4:24\xt*\x*
\p
\v 23 «Ayaw gooppe, saluwaa kawutetsay bare k'oomatuwaanna miishshaa heetettanaw k'oppeedda kaatiyaa bessee. 
\v 24 He kaatii miishshaa heetettanaw doommeedda wode, daro miiloone biraa ac'uu de'iyaa itti bitaniyaa aakko aheeddino. 
\v 25 Shin he k'oomaw ac'uwaa c'iggiyaawe d'ayina, Aa goday he ac'uwaa c'igganaw, Aa machchattanne inne Aa naanay, k'ay aw de'iyaa ubbabay zal"ettana mala, Aa azazeedda. 
\v 26 Hewaa diraw, k'oomay bare godaa sintsaan gulbbatiide, ‹Ta godaw, hayya godo guutsa wodiyaa naagaarikkii; taani new ubbabaakka c'iggana yaagiide Aa woosseedda.› 
\v 27 Aa goday aw k'arettiide, Aa yeddi aggeedda; Aa ac'uwaakka aw maari aggeedda.
\p
\v 28 «Shin he k'oomay kesiide, bare laggetsaa k'oomatuwaappe ittuu bareppe s'eetu biraa santtimiyaa tal"eeddawaanna gakettiide, ‹Ne bolla de'iyaa ta miishshaa c'igga› yaagi oyk'k'iide, Aa c'uulleedda.
\p
\v 29 «Yaatina he Aa laggetsaa k'oomay Aa sintsaan gulbbatiide, ‹Ha"i tayishay guutsa wodiyaa naagaarikkii; taani new ubbabaakka c'iggana› yaagiide Aa woosseedda.
\p
\v 30 «Shin is's'i akki biide, Aa laggetsay he ac'uwaa k'ans's'ana gakkanaw, k'asho golle gelisseedda. 
\v 31 Hewaa diraw, Aa laggetsaa k'oomatuu hewaa be'iide, daro yiloteeddino; barenttu godaakko biide, I ootseedda ubbabaa aw odeeddino.
\p
\v 32 «Hewaappe guyyiyaan, goday he k'oomaa s'eesiide, ‹Ha iita k'oomaw, neeni taana woosseedda diraw, taani he ac'uwaa ubbaa new maaraa aggaad. 
\v 33 Taani new he ac'uwaa maareeddawaadan, neenikka ne laggetsaa k'oomaw maaranaw bessennee?› yaageedda. 
\v 34 Hewaappe simmiide aw daro hank'k'ettiide, bare ac'uwaa ubbaa I c'iggi wurssana gakkanaw, pas'a kaa'ettana mala, k'asho golle gelisseedda.
\p
\v 35 «Hinttenttu huup'iyaan huup'iyaan hinttenttu ishaw wozanaappe atto gaana d'ayooppe, he goday bare k'oomaa ootseeddawaadan, saluwaan de'iyaa ta Aabbukka hinttentta hewaadan ootsana» yaageedda.
\c 19
\s Yesuusi Geluwaabaanne akaabaa Tamaarisseedda
\r (Mar. 10:1-12)
\p
\v 1 Yesuusi he haasayaa wurssowaappe guyyiyaan, Galiilaappe denddiide, Yorddaanoosa Shaafaappe hefintsan de'iyaa Yihudaa gadiyaa beedda. 
\v 2 Daro Asay Aa kaalliide beeddawaa hewaan patseedda.
\p
\v 3 Itti itti Parisaawatuu paac'c'anaw Yesuusakko yiide, «Itti Asay ay gaasuwaaninne, bare machchatto yeddanaw nu higgii azazii?» yaagiide Aa oochcheeddino.
\p
\v 4 Yesuusi zaariide, hawaadan yaageedda; «S'oossay koyro unttuntta med'd'iidde, attumawaanne mac'c'awuno ootseedda.\x - \xo 19:4 \xo*\xt Dom. 1:27; 5:2\xt*\x* 
\v 5 Hewaa diraw, ‹Itti Asay bare aabbanne bare daayo aggiide, bare machchattinna ittippe de'ee; unttunttu laa"uu itti asaa gidiino› yaagiyaa k'aalaa nabbabibeykkitee?\x - \xo 19:5 \xo*\xt Dom. 2:24\xt*\x* 
\v 6 Hewaa diraw, unttunttu itti asaa gidiyaawaappe attin, laa"u asaa gidikkino; hewaa diraw, S'oossay ittippe de'anaadan gatsowaa Asay shaakkoppo» yaageedda.
\p
\v 7 Parisaawatuu Yesuusa, «Yaatina, Muse ayaw itti uray bare machchatto pirimaa peed'iide yeddana mala azazeeddee?» yaageeddino.
\p
\v 8 Yesuusi zaariide, «Hinttenttu hinttenttu machchatuwaa yeddana mala, Muse hinttentta azazeeddawe, hinttenttu odina sisenna guzuma gido diraappe attin, koyro hewaa mala gidenna. 
\v 9 Taani hinttenttoo oday; bare machchatto woshummennaan de'ishshin yeddiide, hararo akkiyaa ooninne woshummee; haray yeddeeddawunno akkiyaawekka woshummee» yaageedda.
\p
\v 10 Yesuusa kaalliyaawanttu Aa, «Asinaa gidduwaaninne machchatti gidduwaan de'iyaa wogay hewaa mala gidooppe, akkenaaninne gelennaan de'iyaawe lo"a» yaageeddino.
\p
\v 11 Shin Yesuusi unttuntta yaageedda; «Hewaa mala timirttii S'oossay immowanttussappe attin, asaa ubbaassa gidenna; 
\v 12 ayaw gooppe, barenttu daay uluwaappe yelettiyaa wodekka, shuufa gideeddawanttu de'iino; k'ay Asay k'aaratina mureesa gideeddawanttu de'iino; k'ay saluwaa kawutetsaa diraw, barentta shuufa ootseeddawanttu de'iino; ha timirttiyaa akkanaw danddayiyaawe ooninne akko» yaageedda.
\s Yesuusi K'eeri Naanaa Bolla Bare Kushiyaa Wotseedda
\r (Mar. 10:13-16; Luk'. 18:15-17)
\p
\v 13 Yesuusi he wode bare kushiyaa guutsa naanaa bolla wotsiide, S'oossaa woosana mala, itti itti Asay naanaa aakko aheedda; shin Yesuusa kaalliyaawanttu he asaa ahenna mala hank'k'etteeddino. 
\v 14 Shin Yesuusi, «K'eeri naanay taakko yiyaawaa diggoppite; ayaw gooppe, saluwaa kawutetsay hewanttu malaasa» yaageedda.
\p
\v 15 Hewaappe simmiide bare kushiyaa unttunttu bolla wotseeddawaappe guyyiyaan, hewaappe bashi beedda.
\s Yalaga, Dure Bitaniyaa Ooshaa
\r (Mar. 10:17-31; Luk'. 18:18-30)
\p
\v 16 Itti bitanii Yesuusakko yiide, «Tamaarissiyaawoo, taani med'inaa de'uwaa demmanaw lo"obaa ayaa ootsoo?» yaageedda.
\p
\v 17 Yesuusi Aa, «Lo"obay ayentto taana ayaw oochchay? Ittuwaa s'alalay lo"a; shin neeni med'inaw de'anaw koyyooppe, azazatuwaa naaga» yaageedda.
\p
\v 18 Bitanii, «Hak'awantta?» yaagiide oochcheedda.
\p Yesuusi zaariide, «Wod'oppa; woshummoppa; wuu"oppa; wordduwaa markkattoppa;\x - \xo 19:18 \xo*\xt Kes. 20:13-16; Zar. 5:17-20\xt*\x* 
\v 19 ne aabbanne ne daayo bonchcha; ne shooruwaakka ne huup'iyaadaan siik'a» yaageedda.\x - \xo 19:19 \xo*\xt Kes. 20:12; Zar. 5:16; Wog. 19:18\xt*\x*
\p
\v 20 He yalaga bitanii Yesuusa, «Taani hewaa ubbaakka guutsatetsaappe doommaade naagaad; yaatina, taw pac'c'iyaawe ayee?» yaageedda.
\p
\v 21 Yesuusi bitaniyaa, «Neeni polo asaa gidanaw koyyooppe, baade new de'iyaawaa zal"aade, he miishshaa hiyyeesaw imma; neeni saluwaan durettana; yaataade yaade taana kaala» yaageedda.
\p
\v 22 Shin he yalaga bitanii hewaa siseedda wode, I daro dure gidiyaa diraw, k'arettiidde bashi beedda.
\p
\v 23 Yesuusi barena kaalliyaawanttoo, «Taani hinttenttoo tumuwaa gay; dure Asay saluwaa kawutetsaa gelanawe daro meto gidanawaa. 
\v 24 Taani gujjaadekka hinttenttoo oday; dure Asay S'oossaa kawutetsaa gelanaappe, gaaluu marppiyaa lukuwaanna aad'd'anawe matattee» yaageedda. \fig C'aanettibeena Gaaluwaa Kaaletsiyaawaa|alt="Man leading unloaded camel" src="lb00039b.tif" size="span" ref="19:24"\fig*
\p
\v 25 Aa kaalliyaawanttu hewaa sisi maalalettiide, «Yaatina, ooni attanaw danddayii?» yaageeddino.
\p
\v 26 Yesuusi unttuntta c'addi s'eelliide, «Hawe asaw danddayettenna; shin S'oossaw ubbabay danddayettee» yaageedda.
\p
\v 27 P'es'iroosi he wode zaariide Yesuusa, «Be'a, nuuni nuw de'iyaa ubbabaa bashiide, neena kaalleeddo; yaatiide nuuni ayaa demmaneeshsha?» yaageedda.
\p
\v 28 Yesuusi unttuntta hawaadan yaageedda; «Taani hinttenttoo tumuwaa gay; taani, Asaa Na'ay, ooratsa gadiyaan ta kawutetsaa oydiyaan uttiyaa wode, taana kaalleedda hinttenttukka tammanne laa"u Israa'eeliyaa zaratuwaa bolla pirddanaw, tammanne laa"u kawutetsaa oydiyaan uttanita. 
\v 29 Ta suntsaa diraw, golliyaa woy ishatuwaa woy michchatuwaa, woy aawuwaa woy aatto woy machchatto, woy naanaa woy gadiyaa aggeedda ooninne, s'eetu dakkuwaappe daruwaa akkana; k'ay med'inaa de'uwaakka laattana. 
\v 30 Shin c'oratuu ha"i sintsateeddawanttu guyyetanawantta; k'ay c'oratuu ha"i guyyen de'iyaawanttu sintsatanawantta.
\c 20
\s Woynniyaa Turaa Giddon Ootsiyaa  // Oosanchchatuwaa Leemisuwaa
\p
\v 1 «Saluwaa kawutetsay woyniyaa geetettiyaa turaa gidduwaa ootsiyaawantta uniyaa oosissanaw, wontta guuraan keseedda woyniyaa turaa godaa bessee. 
\v 2 I he oosanchchatoo hachche hachche ootseeddawaa wolk'k'aa gatiyaa c'igganaw unttunttunna giigiide, bare woyniyaa turaa gidduwaa oosissanaw unttuntta yeddeedda.
\p
\v 3 «K'ay heezzu saatiyaa gidoode kesiide, oosuu baynnaan k'oc'aan ek'k'eedda hara asatuwaa be'iide, 
\v 4 unttuntta, ‹Hinttenttukka k'ay ta woyniyaa turaa gidduwaa ootsanaw biite; taani hinttenttoo bessiyaa gatiyaa c'iggana› yaageedda; hewaappe guyyiyaan unttunttu beeddino. 
\v 5 Laa'entsuwaakka usuppun saatiyaaninne udduppu saatiyaan kesiide, hewaadan ootseedda. 
\v 6 Tammanne itti saatiyaa heeraan I kesiyaa wode, haranttu hewaan ek'k'eeddawantta demmiide, ‹Oosuwaa ootsennaan kumentsaa gallassaa hawaan ayaw ek'k'i peesheedditee?› yaageedda.
\p
\v 7 «Unttunttu, ‹Nuuna oosissiyaa Asay d'ayeedda diraw ek'k'i peesheeddo› yaageeddino.
\p «I, ‹Unttunttakka k'ay ta woyniyaa turaa gidduwaa ootsanaw biite› yaageedda.
\p
\v 8 «Sa'ay omarssiyaa wode, woyniyaa turaa goday ootsiyaawanttu kaappuwaa, ‹Oosanchchatuwaa s'eesaade, wurssetsaan oosuwaan geleeddawanttuppe doommaade koyro geleeddawantta gakkanaw, unttunttu oosuwaa dirgguwaa c'igga› yaageedda.\x - \xo 20:8 \xo*\xt Wog. 19:13; Zar. 24:15\xt*\x*
\p
\v 9 «Tammanne itti saatiyaa heeraan oosuwaa doommeeddawanttu yiide, huup'iyaan huup'iyaan ootsiide peesheedda wolk'k'aa gatiyaa akkeeddino. 
\v 10 Koyro oosuwaa doommeedda Asay yeedda wode, daruwaa akkanaw k'oppeeddino; shin unttunttukka huup'iyaan huup'iyaan barenttu oosuwaa wolk'k'aa gatiyaa akkeeddino. 
\v 11-12 Hewaappe guyyiyaan, ‹Ha guyyeppe yeeddawanttu itti saatiyaa s'alalaa ootseeddino; kumentsaa gallassaa daaburiide c'awotteedda nuwaanna unttunttu oosuwaa dirgguwaa k'araa ootsaadda› yaagiide barentta oosuwaan gelisseeddawaa bolla zuuzummeeddino.
\p
\v 13 «Shin I unttunttuppe ittuwaa hawaadan yaageedda; ‹Ta laggew, taani neena naak'k'abeykke; ootsaade peesheedda wolk'k'aa gatiyaa taananna giigabeykkiyee? 
\v 14 Newaa akkaade ba; taani ha"i wurssetsaan oosuwaan geleeddawookka newaa keenaa immanaw koyyay. 
\v 15 Taani ta miishshaan ta koyyeeddawaadan ootsanaw taw maatay baawee? Woy taani lo"a gideedda diraw, neeni k'anaatay?› yaageedda.
\p
\v 16 «Hewaadankka, k'ay guyyeteeddawanttu sintsatanawantta; sintsateeddawanttu k'ay guyyetanawantta; ayaw gooppe, s'eesetteeddawanttu c'ora; shin dooretteeddawanttu guutsa» yaageedda.
\s Yesuusi Bare Hayk'uwaabaa Heezzentsuwaa Odeedda
\r (Mar. 10:32-34; Luk'. 18:31-34)
\p
\v 17 Yesuusi Yerusaalame biidde, ogiyaan barenanna biyaa tammanne laa"u barena kaalliyaawantta gas'aa kessiide, dumma unttunttoo yaageedda. 
\v 18 «Be'ite, nuuni Yerusaalame ha"i keseetto. Yaan taana, Asaa Na'aa k'eesatuwaa kaappatoonne higgiyaa tamaarissiyaawanttoo aatsiide immanawantta; unttunttu ta bolla hayk'uwaa pirddaa pirddanawantta. 
\v 19 K'ay Ayihuda gidenna asawukka taana aatsiide immanawantta; he Ayihuda gidenna Asay ta bolla k'iliic'anawanttanne taana lissuwaan shoc'anawantta; yaatiide mask'k'aliyaa bolla misimaariyan d'ishiide, taana kak'k'anawantta; taani heezzentsiyaa gallassi hayk'uwaappe denddana» yaageedda.
\s Zabddiyoosa Naanaa Daay Woosaa
\r (Mar. 10:35-45)
\p
\v 20 He wode Zabddiyoosa naanaa daaya bare naanaanna Yesuusakko yaaddu; Aa sintsaan gulbbataade ittibaa Aa woossaaddu.
\p
\v 21 Yesuusi izo, «Ayaa koyyay?» yaagiide oochcheedda.
\p Iza zaaraade, «Ha ta laa"u naanay ne kawutetsaan ittuu neeppe ushechcha baggana, k'ay ittuu neeppe haddirssa baggana uttino yaagaarikkii» yaagaade woossaaddu.
\p
\v 22 Shin Yesuusi zaariide naanaa, «Hinttenttu ayaa woossanaw bessintto erikkita. Taana gakkiyaa wolk'k'aama metuwaa metootanitee? Taani s'ammak'ettana s'ink'k'ataa s'ammak'ettanaw danddayiitee?» yaageedda.
\p Unttunttu, «Ee danddayana» yaageeddino.
\p
\v 23 Yesuusi, «Taana gakkiyaa wolk'k'aama metuwaa tumakka hinttenttu metootanita; shin taappe ushechcha baggannanne haddirssa baggana uttanawantta dooranaw taw maatay baawa; shin he sa'ay ta Aabbu immanaw giigissi wotseeddawanttussa» yaageedda.
\p
\v 24 Yekko tammu Yesuusa kaalliyaawanttu hewaa siseedda wode, he laa"u ishatoo hank'k'etteeddino. 
\v 25 Shin Yesuusi unttunttu ubbatuwaakka barekko s'eesiide, hawaadan yaageedda; «Ahizaabe asatuwaa kaappatuunne hawantta kaaletsiyaa asatuu barenttu asaa ayissiyaawaa eriita. 
\v 26 Hinttenttu gidduwaan hewaa mala gidenna; shin hinttenttu gidduwaan d'ok'k'atetsaa koyyiyaa ooninne hinttenttoo k'ooma gidanaw bessee. 
\v 27 K'ay hinttenttu gidduwaan ubbaappe bolla gidanaw koyyiyaawe ooninne hinttenttoo ayile gidanaw bessee. 
\v 28 Hewaadan taani, Asaa Na'ay, asaw ootsanawunne daro asaa wozanaw ta shemppuwaa immanaw yeeddawaappe attin, Asay taw ootsana mala yabeykke» yaageedda.
\s Yesuusi Laa"u K'ook'atuwaa Patseedda
\r (Mar. 10:46-52; Luk'. 18:35-43)
\p
\v 29 Yesuusinne Aa kaalliyaawanttu Iyyarkkoppe kesishshin, daro Asay unttuntta kaalleedda. 
\v 30 Laa"u k'ook'a asatuu ogiyaa doonaan utteeddawanttu Yesuusi hewaanna aad'd'iyaawaa sisiide, barenttu kooshshaa d'ok'k'u ootsiide, «Godaw, Daawita na'aw, nuw k'arettaarikkii» yaageeddino.
\p
\v 31 Daro Asay unttuntta, «Hayzzite» giide hank'k'etteedda; shin unttunttu barenttu kooshshaa darii d'ok'k'u ootsiide, «Godaw, Daawita na'aw, nuuna maaraarikkii!» yaageeddino.
\p
\v 32 Yesuusi ogiyaan ek'k'iide, unttuntta s'eesiide, «Taani hinttenttoo ayaa ootsana mala koyyiitee?» yaageedda.
\p
\v 33 K'ook'atuu, «Godaw, nu ayfiyaa patsaarikkii» yaageeddino.
\p
\v 34 Yesuusi unttunttoo k'arettiide, unttunttu ayfiyaa bochcheedda; ellekka unttunttu ayfii s'eelli aggina, Aa kaalli aggeeddino.
\c 21
\s Yesuusi Wolk'k'aama Bonchchuwaan Yerusaalame Geleedda
\r (Mar. 11:1-11; Luk'. 19:28-40; Yoh. 12:12-19)
\p
\v 1 Unttunttu Yerusaalame matiide, Debre Zayite geetettiyaa deriyaa lank'k'iyaan de'iyaa Beetefaage geetettiyaa k'eeri katamaa gakkeeddino; Yesuusi barena kaalliyaawanttuppe laa"uwaa sintsaw kiittiide, 
\v 2 unttuntta hawaadan yaageedda; «Hinttenttuppe sintsaan de'iyaa k'eeri katamaa biite; hewaan itti haratta k'ashuwaan de'ewunno izi maraanna hinttenttu bi simmo sankka demmanita; unttuntta billiide, taw akki yiite. 
\v 3 Ooninne hinttentta oochchooppe, ‹Goday hawantta koyyee› yaagite; ellekka I unttuntta yeddi agganawaa.»\f + \fr 21:3 \fr*\fq Goday: \fq*\ft Haratuwaa godaa guussaa.\ft*\f* 
\v 4-5 Timbbitiyaa odiyaa nabii,
\q1 «S'iyoone katamaa asaw,
\q2 ‹Be'a, ne kaatii ashikke gidiide,
\q2 hariyaa bolla, hare maraa bolla uttiide,
\q2 neekko yee› yaagite»
\m yaagiide haasayeeddawe polettana mala, hawe haaneedda.\x - \xo 21:4-5 \xo*\xt Zak. 9:9\xt*\x*
\p
\v 6 Aa kaalliyaawanttu biide, Yesuusi barentta azazowaadan ootseeddino. 
\v 7 Harattonne hare maraa ahiide, barenttu mayuwaa unttunttu zokkiyaan wotseeddino; hewaappe simmina Yesuusi toggeedda. 
\v 8 He c'ora asaappe dariyaa baggay bare mayuwaa ogiyaan hiis's'eedda; k'ay haranttu mitsaa haytsaa kar kariide, ogiyaan yeggeeddino. 
\v 9 Yesuusappe sintsanna hamettiyaa c'ora asaynne k'ay Aa geeduwaa kaalliyaa c'ora asay, barenttu kooshshaa d'ok'k'u ootsiide,
\q1 «Daawita na'ay galatetto!
\q2 Godaa suntsaan yiyaawe anjjetteeddawaa!
\q1 S'oossay galatetto!»
\m yaageedda.\x - \xo 21:9 \xo*\xt Maz. 118:25, 26\xt*\x*
\p
\v 10 Yesuusi Yerusaalame katamaa geleedda wode, katamaan de'iyaa Asay ubbay, «Hawe oonee?» yaagiide shabbiretteeddino.
\p
\v 11 Asay, «Hawe Galiilaan de'iyaa Naazireete geetettiyaa katamaappe yeedda nabiyaa Yesuusa» yaageedda.
\s Yesuusi Geeshsha Golliyaa Geleedda
\r (Mar. 11:15-19; Luk'. 19:45-48; Yoh. 2:13-22)
\p
\v 12 Yesuusi Geeshsha Golliyaa geliide, hewaan zal"iyaawanttanne shammiyaawantta ubbaa kare yedersseedda; k'ay miishshaa laammiyaawanttu s'arap'p'eezaanne dogommuwaa zal"iyaawanttu oydiyaa gup'p'i yeggiide, 
\v 13 unttuntta, «S'oossaa Mas'aafan, ‹Ta gollii S'oossaa woossiyaa golliyaa geetettana› yaagettiide s'aafetti utteedda; shin hinttenttu Aa bonk'k'iyaawanttu k'osettiyaa gonggoluwaa kesseeddita» yaageedda.\x - \xo 21:13 \xo*\xt Isa. 56:7; Erm. 7:11\xt*\x*
\p
\v 14 K'ook'atuunne gedii sileeddawanttu Yesuusakko Geeshsha Golliyaa yiina, I unttuntta patseedda. 
\v 15 Shin k'eesatuwaa kaappatuunne higgiyaa tamaarissiyaawanttu Yesuusi ootsiyaa ooratsabaa be'eedda wodenne, guutsa naanay Geeshsha Golliyaan barenttu kooshshaa d'ok'k'u ootsiide, «Daawita na'ay galatetto» yaagiyaawaa be'eedda wode hank'k'etteeddino.
\p
\v 16 Yaatiide Yesuusa, «Hawanttu giyaawaa sisay?» yaageeddino.\x - \xo 21:16 \xo*\xt Maz. 8:2\xt*\x*
\p Yesuusi, «Ee sisay; S'oossaa Mas'aafay, ‹Guutsa naanaynne d'ammiyaa naanay neena galatana mala, unttuntta erissaadda› yaagiyaawaa ubbakka nabbabi beykkitee?» yaageedda. 
\v 17 Yesuusi unttuntta aggiide, he katamaappe Biitaaniyaa geetettiyaa katamaa biide, yaan ak'eeda.
\s Ayfii d'ayeedda Balasiyaa Mitsatto
\r (Mar. 11:12-14, 20-24)
\p
\v 18 Yesuusi wontta guuraanna katamaa beedda diraw koshatteedda. 
\v 19 Ogiyaa doonaan itti balasiyaa geetettiyaa mitsatto be'iide, iikko beedda; bi gakkiyaa wode he mitsattin haytsaa s'alalaappe attin, ayfiyaa ayinne demmibeenna; izo, «Laa'entsuwaa med'inawukka ayfoppa» yaagina, he balasatta elekka mela aggaaddu.
\p
\v 20 Aa kaalliyaawanttu hewaa be'iide maalalettiide, «Ha balasatta waanaade itti kutsaan mela aggaaddee?» yaageeddino.
\p
\v 21 Yesuusi zaariide, «Taani hinttenttoo tumuwaa gay; hinttenttu ammanuu de'iyaawanttanne sid'ennawantta gidooppe, ha balasatto taani ootseeddawaa mala s'alalaa ootsikkita; shin haray atto hinttenttu ha deriyaa, ‹Denddaade abbaan kundda› ginttokka hanana; 
\v 22 hinttenttu ammaniide S'oossaa woossiyaawaa ayaa gidinttokka akkana» yaageedda. \fig Balasiyaa Mitsaa|alt="Fig tree" src="lb00085b.tif" size="col" ref="21:22"\fig*
\s Yesuusa Maatay Yeeddasaa
\r (Mar. 11:27-33; Luk'. 20:1-8)
\p
\v 23 Yesuusi Geeshsha Golliyaa yiide tamaarissishshin, k'eesatuwaa kaappatuunne Ayihuda c'imatuu aakko yiide, «Neeni hawaa ootsanaw new ay maatay de'ii? New ha maataa oonee immeeddawee?» yaageeddino.
\p
\v 24 Yesuusi zaariide unttuntta, «Taanikka hinttentta ittibaa oochchana; hinttenttu taw hewaa odooppe, taani hawaa ay maattaani ootsaytantto, hinttenttoo odana; 
\v 25 Yohaannisi s'ammak'iyaa maatay hak'appe yeeddee? S'oossaappe yeeddeyye asaappe yeeddee?» yaageedda.
\p Unttunttu barenttu gidduwaan palumaa doommiide, «Nuuni, ‹S'oossaappe yeedda› yaagooppe I nuuna, ‹Yaatooppe, Yohaannisi odeeddawaa ayaw ammanibeykkitee?› yaaganawaa. 
\v 26 Shin nuuni, ‹Asaappe yeedda› yaagooppe, Asay ubbay Yohaannisi nabiyaa gideeddawaa eriyaa diraw, asaw yayyeetto» yaageeddino. 
\v 27 Unttunttu Yesuusaw, «Nuuni erokko» yaagiide zaareeddino.
\p Yesuusi, «Taanikka hawaa ay maattaani ootsaytantto, hinttenttoo odikke» yaageedda.
\s Laa"u Naanaa Leemisuwaa
\p
\v 28 «Shin hinttenttu ayaa k'oppiitee? Laa"u naanay de'iyaa itti bitanii de'ee; he bitanii bayira na'aakko biide, ‹Ta na'aw, hachche baade ta woyniyaa turaa ootsa› yaageedda. 
\v 29 Na'ay zaariide, ‹Biikke› geedda; shin guyyeppe bare wozanaan k'oppi akkiide, woyniyaa turaa ootsanaw beedda. 
\v 30 Aawuu yekko na'aakko biide, bayiraw geeddawaadankka aw geedda; teefa na'ay zaariide, ‹Lo"a ta godaw› yaageedda; shin bibeena. 
\v 31 Ha laa"u naanaappe bare aawuu koyyeeddawaa ootseeddawe hak'awee?» yaageedda.
\p Unttunttu, «Bayiraa» yaageeddino.
\p Yesuusi unttuntta hawaadan yaageedda; «Taani hinttenttoo tumuwaa gay; k'aras'aa akkiyaawanttunne woshummiyaawanttu hintteppe sintsatiide, S'oossaa kawutetsaa gelana. 
\v 32 Ayaw gooppe, S'ammak'iyaa Yohaannisi s'illotetsaa ogiyaa tamaarissiidde, hinttekko yiina, I giyaawaa ammanibeykkita. Shin k'aras'aa akkiyaawanttunne woshummiyaawanttu I giyaawaa ammaneeddino; hinttenttu haray atto hewaa be'iidekka, hinttenttu nagaraappe simmiide, I giyiyaawaa ammanibeykkita» yaageedda.
\s Woynniyaa Turaa Giddon Ootsiyaa  // Goshshanchchatuwaa Leemisuwaa
\r (Mar. 12:1-12; Luk'. 20:9-19)
\p
\v 33 K'aykka Yesuusi hawaadan yaageedda; «Hara leemisuwaakka sisite; woyniyaa geetettiyaa turaa tokkeedda itti bitanii de'ee; woyniyaa turaa yuushshi aatsiide direedda; k'ay he woyniyaa gumi"iyaa ollaakka bookkeedda; hewaa naagiyaa asaw adussa shuchchaa gimbbeedda. Hewaappe guyyiyaan, kotsaa ootsiyaa asaw immiide, hara gade beedda.\x - \xo 21:33 \xo*\xt Isa. 5:1-2\xt*\x* 
\v 34 Woynniyaa ayfiyaa mas'iyaa wodii gakkina, barena gakkiyaawaa akkiide yaana mala, bare k'oomatuwaa bare kotsaawatuwaakko kiitteedda. 
\v 35 Kotsaawatuu Aa k'oomatuwaa oyk'k'iide, ittuwaa wod'eeddino; k'ay yekkuwaa shuchchaan p'alk'k'eeddino. 
\v 36 K'aykka he bitanii kasewanttuppe dariyaa hara k'oomatuwaa kiitteedda; kotsaawatuu he k'oomatuwaakka kasewanttuwaadan ootseeddino.
\p
\v 37 «Shin wurssetsaan I, ‹Ta na'aa unttunttu bonchchanawantta› yaagiide bare na'aa unttunttukko kiitteedda.
\p
\v 38 «Shin kotsaawatuu na'aa be'iide, barenttu gidduwaan, ‹Gadiyaa laattanawe hawaa; biide Aa wod'iide, gadiyaa nuuni laattana› yaageeddino. 
\v 39 Na'aa oyk'k'iide, woyniyaa turaa giddoppe gas'aa kessiide wod'eeddino.
\p
\v 40 «Simmi woyniyaa turaa goday yiyaa wode, he kotsaawatuwaa wootanee?» yaagiide oochcheedda.
\p
\v 41 Unttunttu, «I he iita asatuwaa wod'i wurssiide, woyniyaa turay ayfiyaa wode barena gakkiyaawaa wodiyaan sheed'd'iyaa hara kotsaawatoo immana» yaageeddino.
\p
\v 42 Yesuusi unttuntta hawaadan yaageedda;
\q1 « ‹Gimbbiyaawanttu kad'iide is's'eedda shuchchay,
\q2 godaa s'ap'uwaa minisiyaa, ubbaappe aad'd'iyaa shuchchaa gideedda.
\q1 Hawe Goday ootseeddawaa;
\q2 k'ay nu s'eelawukka maalalissiyaawaa›
\m yaagiyaawaa S'oossaa mas'aafaappe ubbakka nabbabi beykkitee?\x - \xo 21:42 \xo*\xt Maz. 118:22-23\xt*\x*
\p
\v 43 «Hewaa diraw, taani hinttenttoo oday; S'oossaa kawutetsay hintteppe aketiide, lo"o ayfiyaa immiyaa asaw imettanawaa. 
\v 44 He shuchchaa bolla kunddiyaa ubbay me'erettana; k'ay he shuchchay asaa bolla kunddooppe, he kunddeedda uraa liik'issana» yaageedda.
\p
\v 45 K'eesatuwaa kaappatuunne Parisaawatuu Yesuusi odeedda leemisuwaa siseedda wode, barenttuwaa haasayiyaawaa ereeddino. 
\v 46 Unttunttu Yesuusa oyk'k'anaw koyyeeddino; shin Yesuusa daro Asay nabiyaa giide k'oppi utteedda diraw, he asaw yayyeeddino.
\c 22
\s Akaanne Geluwaa Oduwaa Leemisuwaa
\r (Luk'. 14:15-24)
\p
\v 1 Yesuusi asaw laa'entsuwaa leemisuwaan hawaadan yaagiide haasayeedda; 
\v 2 «Saluwaa kawutetsay bare na'aw machchiyaa immanaw ubbabaa makkeedda kaatiyaa mala. 
\v 3 He kaatii bullachchaw odi wotseedda asatuwaa s'eesanaw bare k'oomatuwaa kiitteedda; shin asatuu yaanaw koyyibeykkino.
\p
\v 4 «K'ay hara k'oomatuwaa, ‹S'eesetteeddawantta, «Taani k'umaa giigissaaddi; ta sanggatuunne ta mod'd'o miyatuu shuketteeddino; ubbabaykka maketteedda. Bullachchaa haa yiite» yaagite› yaagiide kiitteedda. 
\v 5 Shin s'eesetteeddawanttu koyyennaan is's'iide, barenttu oosoo beeddino; ittuu bare goshshaw biina, yekkuu bare zal"ew beedda. 
\v 6 Atteeddawanttu k'ay kaatiyaa k'oomatuwaa oyk'k'i wad'd'iide wod'eeddino.
\p
\v 7 «Kaatii daro hank'k'etteedda; k'ay bare wotaadaratuwaa yeddiide, he shemppuwaa wod'eeddawantta wod'isiide, unttunttu katamaa guudisseedda. 
\v 8 Hewaappe guyyiyaan, bare k'oomatuwaa, ‹Bullachchay maketteedda; shin s'eesetteeddawanttu bullachchaw bessiyaa asaa gidikkino. 
\v 9 Hewaa diraw, wogga k'ad'd'aa biide, hinttenttu demmeedda asaa ubbaa bullachchaw s'eesite› yaageedda. 
\v 10 He k'oomatuu k'ad'd'aa biide, barenttu demmeedda asaa ubbaa lo"uwaa iitaa shiishshiide, bullachchaa daasiyaa kuntseeddino.
\p
\v 11 «Shin kaatii k'umaa maanaw utteedda asaa be'anaw geleedda wode, bullachchaa mayuwaa mayyibeenna itti bitaniyaa hewaan be'iide, 
\v 12 ‹Ta laggew, bullachchaa mayuwaa mayyennaan waanaade hawaa gelaaddii?› yaagina bitanii c'o"u geedda.
\p
\v 13 «Hewaappe guyyiyaan, kaatii bare k'oomatuwaa, ‹Ha bitaniyaa kushiyaanne gediyaa k'achchiide, kare d'umaa kessi olite; I hewaan yeekkananne achchaa d'ak'ana› yaageedda.
\p
\v 14 «Ayaw gooppe, s'eesetteeddawanttu dara; shin dooretteeddawanttu guutsa» yaageedda.
\s Giiraa Wooti Giiranentto Oochcheedda Ooshaa
\r (Mar. 12:13-17; Luk'. 20:20-26)
\p
\v 15 Hewaappe guyyiyaan, Parisaawatuu biide, Aa haasayaappe balaa demmiide, Aa oyk'k'ana mala mak'k'eteeddino. 
\v 16 K'ay barentta kaalliyaawanttuppenne Heroodisa baggatuwaappe amareedawantta aakko kiitteeddino. Unttunttu, «Tamaarissiyaawoo, neeni tumuwaa haasayiyaawaanne S'oossaa ogiyaa tumatetsaan tamaarissiyaawaa nuuni ereetto; ayaw gooppe, neeni asaappe asaa shaakkakkanne dummayakka. 
\v 17 Ne k'ofay ayentto nuw oda; nuuni Roome gadiyaa Kaatiyaa K'eesaarew giiraa giiriyaawe wogeeyye woga gidennee?» yaageeddino.
\p
\v 18 Shin Yesuusi unttunttu iita k'ofaa eriide, «Ha lo"a malatiyaa iita asatoo, ayaw taana paac'c'iitee? 
\v 19 Giiraa giiriyaa miishshaa taana bessite» yaageedda. Hewaappe guyye unttunttu biraa santtimiyaa aw aheeddino. 
\v 20 I, «Ha malaynne suntsay oowee?» yaageedda.
\p
\v 21 Hewaappe simmiide unttuntta oochchina, unttunttu, «Roome gadiyaa Kaatiyaa K'eesaarewaa» yaageeddino.
\p Hewaappe guyyiyaan, Yesuusi unttuntta, «Yaatooppe, K'eesaarewaa K'eesaarew, S'oossaawaa S'oossaw immite» yaageedda. 
\v 22 Unttunttu hewaa siseedda wode, maalalettiide Aa aggiide beeddino.
\s Hayk'k'eeddawanttu Dendduwaabaa
\r (Mar. 12:18-27; Luk'. 20:27-40)
\p
\v 23 Hayk'k'eedda Asay denddenna giyaa Saduk'aawanatuwaappe itti itti asatuu he gallassi Yesuusakko yiide, hawaadan yaagiide, Aa oochcheeddino; 
\v 24 «Tamaarissiyaawoo, Muse, ‹Itti Asay na'aa yelennaan hayk'k'ooppe, he hayk'k'eeddawaa ishay Aa machchatto laattiide, bare ishaw na'aa yelanaw bessee› yaageedda.\x - \xo 22:24 \xo*\xt Zar. 25:5\xt*\x* 
\v 25 Nuunanna laappu ishatuu de'iino; bayiray machchatto akkiide, na'aa yelennaan hayk'k'eedda; hewaappe guyyiyaan Aa machchatto Aa ishay akkeedda. 
\v 26 K'ay laa'entsiyaawekka hayk'k'eedda; heezzetsiyaawekka, laappuntsa gakkanawukka hewaadan haneeddino. 
\v 27 Ubbaappe guyyiyaan, he mishiratta hayk'k'aaddu. 
\v 28 Yaatina, hayk'k'eedda Asay hayk'uwaappe denddiyaa gallassi he mishiratta laappunatuwaappe hak'awoo machche gidanee? Ayaw gooppe, laappunatuu ubbaykka izo akkeeddino» yaageeddino.
\p
\v 29 Yesuusi zaariide, hawaadan yaageedda; «S'oossaa Mas'aafatuwaa woy Aa wolk'k'aa hinttenttu erenna diraw baliita. 
\v 30 Ayaw gooppe, hayk'k'eedda Asay hayk'uwaappe denddiyaa gallassi, saluwaan de'iyaa kiitanchchatuwaa mala gidanaappe attin, attuma asaynne akkena; mac'c'a asaynne gelenna. 
\v 31-32 Shin hayk'k'eeddawanttu dendduwaabaa gidooppe, S'oossay, ‹Taani Abraahaame S'oossaa, Yisaak'a S'oossaa, Yaak'ooba S'oossaa› yaagiide hinttew odeeddawaa ubbakka nabbabi beykkitee? S'oossay pas'a de'iyaawanttu S'oossaa gidiyaawaappe attin, hayk'k'eeddawanttu S'oossaa gidenna» yaageedda.\x - \xo 22:31-32 \xo*\xt Kes. 3:6\xt*\x*
\p
\v 33 Daro Asay hewaa sisiide, Aa timirttiyaan maalaletteeddino.
\s Ubbaappe Aad'd'iyaa Azazuwaa
\r (Mar. 12:28-34; Luk'. 10:25-28)
\p
\v 34 Shin Yesuusi Saduk'aawanatuwaa c'o"u ootseeddawaa Parisaawatuu siseedda wode, ittisaa shiik'eeddino. 
\v 35 Unttunttu giddoppe higgiyaa tamaarissiyaa ittuu, Yesuusa paac'c'anaw ittibaa oochcheedda. 
\v 36 «Tamaarissiyaawoo, higgiyaa gidduwaan ubbaappe aad'd'iyaa azazuu hak'awee?» yaagiide Aa oochcheedda.
\p
\v 37 Yesuusi zaariide, hawaadan yaageedda; « ‹Neeni Godaa ne S'oossaa ne kumentsaa wozanaappe, ne kumentsaa shemppuwaappe, ne kumentsaa k'ofaappe siik'a› yaageedda.\x - \xo 22:37 \xo*\xt Zar. 6:5\xt*\x* 
\v 38 Hewe ubbaappe dariyaa azazuwaanne k'ay ubbaappe aad'd'iyaa azazuwaa. 
\v 39 K'ay laa'entsiyaa azazuukka Aa mala; hewe, ‹Neeni ne shooruwaa ne huup'iyaadaan siik'a› giyaawaa.\x - \xo 22:39 \xo*\xt Wog. 19:18\xt*\x* 
\v 40 Muse higgiyaa ubbaynne nabatuwaa timirttii ha laa"u azazatuwaan k'ashettee» yaageedda.
\s Kiristtoosabaa Oochcheedda Ooshaa
\r (Mar. 12:35-37; Luk'. 20:41-44)
\p
\v 41-42 Parisaawatuu ittisaa shiik'eeddasaan Yesuusi unttuntta, «Kiristtoosabaa waagiide k'oppiitee? I O na'ee?» yaagiide oochcheedda.
\p Unttunttu, «Kiristtoosi Daawita na'aa» yaageeddino.
\p
\v 43 Yesuusi unttuntta, «Yaatina, Daawite barena Geeshsha Ayyaanay haasayissina Kiristtoosa waagiide, ‹Godaa› giide s'eesii? 
\v 44 K'aykka Daawite,
\q1 «Goday ta Godaa, Taani, ‹Ne morkkatuwaa,
\q2 neeni yed'd'a ek'k'iyaawaa ootsana gakkanaw,
\q2 hawaan taappe ushechcha baggana uttaade taananna ittippe daannata geedda›
\m yaageedda.\x - \xo 22:44 \xo*\xt Maz. 110:1\xt*\x* 
\v 45 Daawite Kiristtoosa, ‹Godaa› giide s'eesooppe, yaatina, Kiristtoosi waaniide Daawita na'aa gidii?» yaageedda.
\p
\v 46 Yesuusaw itti k'aalaa zaaranaw danddayeedda itti asaynne baawa; k'ay he gallassaappe doommina, hara ooshaa Aa oochchanaw s'aleeddawe ooninne baawa.
\c 23
\s Muse Higgiyaa Tamaarissiyaawanttunne Parisaawatuwaa Iitatetsaa
\r (Mar. 12:38-39; Luk'. 11:43-46; 20:45-46)
\p
\v 1 Hewaappe guyyiyaan, Yesuusi shiik'eedda asawunne barena kaalliyaawanttoo hawaadan yaagiide haasayeedda; 
\v 2 «Higgiyaa tamaarissiyaawanttunne Parisaawatuu Muse higgiyaa tamaarissiyaa maataanna de'iino. 
\v 3 Hewaa diraw, hinttenttu ootsana mala, unttunttu hinttentta azaziyaa ubbabaa ootsitenne k'ay naagite; shin unttunttu ootsiyaawaadan ootsoppite; ayaw gooppe, unttunttu barenttu odiyaawaa ootsikkino. 
\v 4 Tookkanaw dees'iyaa tookuwaa unttunttu k'achchiide, asaa toossiino; shin barenttu huup'iyaan haray atto, he tookuwaa birad'd'iyan bochchanawukka koyyikkino.
\p
\v 5 «Shin unttunttu barenttu oosuwaa ubbaa Asay be'anaadan ootsiino; ayaw gooppe, barenttu som"iyaaninne barenttu kushiyaa k'esiyaan k'achchiyaa s'ik'isiyaanna de'iyaa kitaafaa aassiinonne barenttu mayuwaa mac'araakka adussiino.\x - \xo 23:5 \xo*\xt Mat. 6:1; Pay. 15:37-41; Zar. 6:8\xt*\x* 
\v 6 Asay barentta shoobbiide afosaan bonchcho utuwaa dosiino; k'ay Ayihuda woosa golletuwaankka daro lo"iyaa oydiyaa dosiino. 
\v 7 Asay gewaan barentta bonchchiidde sarotana malanne ‹Tamaarissiyaawoo› giide barentta s'eesanaadan koyyiino.
\p
\v 8 «Shin hinttentta tamaarissiyaawe ittuwaa s'alalaa gideedda dirawunne hinttenttu ubbay ishatuwaa gideedda diraw, ittuu ittuwaa, ‹Tamaarissiyaawoo› giide s'eesoppite. 
\v 9 Ha sa'aan oonanne ‹Aawuwaa› giide s'eesoppite; ayaw gooppe, hinttenttoo saluwaan de'iyaa itti Aawuu de'ee. 
\v 10 Ittuu ittuwaa, ‹Tamaarissiyaawoo› giidekka s'eesoppite; ayaw gooppe, hinttenttoo itti Goday, Kiristtoosa s'alalay de'ee. 
\v 11 Hinttenttu giddon ubbaappe dariyaawe hinttenttoo k'ooma gidanaw bessee. 
\v 12 Barena darissiyaawe ooninne tooshettana; k'ay barena toochchiyaawe ooninne d'ok'k'u gaana.
\s Higgiyaa Tamaarissiyaawanttunne Parisaawatuu Boretteeddino
\r (Mar. 12:40; Luk'. 11:39-42, 44, 52; 20:47)
\p
\v 13 «Lo"a malatiyaa iitatoo, higgiyaa tamaarissiyaawanttoonne Parisaawatoo, asaw saluwaa kawutetsaa hinttenttu gorddiyaa diraw, hinttenttoo aayyero; ayaw gooppe, hinttenttu huup'ewunne gelikkita; k'ay gelanaw koyyiyaawanttakka gelissikkita.
\p
\v 14 «Lo"a malatiyaa iitatoo, higgiyaa tamaarissiyaawanttoonne Parisaawatoo am"etuwaa golliyaa hinttenttu bonk'k'iide, hinttenttoo lo"a malatanaw S'oossaa woosaa adussiita; hewaa diraw, hinttenttoo aayyero; ubbaappe aad'd'iyaa pirddaa hinttenttu akkana.
\p
\v 15 «Lo"a malatiyaa iitatoo, higgiyaa tamaarissiyaawanttoonne Parisaawatoo hinttenttu itti uraa ammantsanaw abbaaninne sa'aan yuuyyiyaa dirawunne k'ay hinttenttu Aa ammantsiyaa wode, he uraa hinttenttuwaappe laa"u kushiyaa iiteedda Gaannamew na'aa ootsiyaa diraw, hinttenttoo aayyero.
\p
\v 16 « ‹Ooninne Geeshsha Golliyaan c'aak'k'ooppe, ayinne baawa; shin Geeshsha Golliyaan de'iyaa work'k'aan c'aak'k'ooppe, he c'aak'uu Aa gakkee› giyaa hinttenttoo k'ook'i uttiide asaa kaaletsiyaawanttoo, hinttenttoo aayyero. 
\v 17 Ha eeyatuu, ha k'ook'atuu, work'k'ay aad'd'iiyee? Work'k'aa geeshsha ootsiyaa Geeshsha Gollii aad'd'ii? 
\v 18 K'ay hinttenttu, ‹Ooninne yarshshuwaa yarshshiyaaban c'aak'k'ooppe, ayinneekka baawa; shin ooninne Aa bolla de'iyaa yarshshuwaan c'aak'k'ooppe, he c'aak'uu Aa gakkee› yaagiide tamaarissiita. 
\v 19 Ha eeyatuu, ha k'ook'atuu, yarshshuu aad'd'iiyee? Woy yarshshuwaa geeshsha ootsiyaa Aa yarshshiyaabay aad'd'ii? 
\v 20 Hewaa diraw, yarshshuwaa yarshshiyaaban c'aak'k'iyaa uray he yarshshiyaawaanikka c'aak'k'ee; k'ay Aa bolla de'iyaa ubbabankka c'aak'k'ee. 
\v 21 Geeshsha Golliyaan c'aak'k'iyaa uray, he Geeshsha Golliyaaninne Aa giddon de'iyaa S'oossaan c'aak'k'ee. 
\v 22 Saluwaan c'aak'k'iyaa uray, S'oossaa kawutetsaa oydiyaaninne he oydiyaan uttiyaawaan c'aak'k'ee.\x - \xo 23:22 \xo*\xt Isa. 66:1; Mat. 5:34\xt*\x*
\p
\v 23 «Lo"a malatiyaa iitatoo, higgiyaa tamaarissiyaawanttoonne Parisaawatoo, hinttenttoo aayyero. Ayaw gooppe, karetsa anuugaappe, shillaariyaappenne okashiyaappe asiraataa hinttenttu immiita; shin higgiyan de'iyaa darii koshshiyaawantta aggiita; hewanttu pirddaa, maarotetsaanne s'illotetsaa. Haranttakka aggenaan, hinttenttu ootsanaw bessiyaa yewatuu hawantta. 
\v 24 Hinttenttoo k'ook'i uttiide, asaa kaaletsiyaawanttoo, hinttenttu ushshaappe uduns's'iyaa gac'c'iide, gaaluwaa mittiita.
\p
\v 25 «Lo"a malatiyaa iitatoo, higgiyaa tamaarissiyaawanttoonne Parisaawatoo, hinttenttoo aayyero. Ayaw gooppe, hinttenttu shaataanne keriyaa bolla bagga geeshshiita; shin Aa gidduwaan bonk'k'iyaaninne uuzetetsaan kuntseeddita. 
\v 26 Ha k'ook'a Parisaawew, shaataanne keriyaa garssaa kasetaade geeshsha digga; hewaappe guyyiyaan, bolla baggaykka geeshsha gidanawaa.
\p
\v 27 «Lo"a malatiyaa iitatoo, higgiyaa tamaarissiyaawanttoonne Parisaawatoo, hinttenttoo aayyero. Ayaw gooppe, kare baggana booshinchchaan okettiide, lo"o uttiide, k'ay garssa baggana hayk'k'eedda asaa mek'etsaynne wook'k'eeddabay ubbabay kumeedda duufotuwaa malatiita. 
\v 28 Hewaadankka, k'ay bolla baggana asaa ubbaw s'illuwaa malatiita; shin hinttenttoo garssa baggana lo"a malatiyaa iitatetsaynne makkalay kumi utteedda.
\p
\v 29 «Lo"a malatiyaa iitatoo, higgiyaa tamaarissiyaawanttoonne Parisaawatoo, hinttenttoo aayyero. Ayaw gooppe, nabatuwaa duufuwaa bolla golliyaa kees's'iita; k'ay s'illatuwaa duufuwaakka loytsiita. 
\v 30 K'ay hinttenttu, ‹Nuuni beni nu aawotuwaa wode de'eeddawantta gidintto, unttunttunna ittippe nabatuwaa wod'okko shin› yaagiita. 
\v 31 Hewaa gidooppe, nabatuwaa wod'eeddawanttu naanaa hinttenttu gideeddawaa hinttenttu huup'iyaan markkattiita. 
\v 32 Simmi hinttenttu aawotuu doommeeddawaa polikkitee!
\p
\v 33 «Ha shooshshatoo, shooshshaa naanaw, Gaannamiyaa pirddaappe waaniide attanitee? 
\v 34 Hewaa diraw, beyte, taani nabatuwaa aad'd'o eranchchatuwaanne higgiyaa tamaarissiyaawantta hinttekko kiittana. Unttunttuppe ittuwaa ittuwaa hinttenttu wod'ananne mask'k'aliyaa bolla misimaariyan d'ishiide kak'k'anita; k'ay ittuwaa ittuwaa hinttenttu woosa golletun lissuwaan shoc'anitanne katamaappe katamaa yederssanita. 
\v 35 Hewaa diraw, s'illuwaa Aabeela wod'oodeppe doommiide, Geeshsha Golliyaappenne yarshshiyaa saappe gidduwaan hinttenttu wod'eedda Baraakiyaa na'aa Zakkaraasa wodiyaa gakkanaw, hayk'k'eedda s'illatuwaa ubbatuwaa suutsaa diraw, hinttenttu murettanita.\x - \xo 23:35 \xo*\xt Dom. 4:8; 2 Od. 24:20-21\xt*\x* 
\v 36 Taani hinttenttoo tumuwaa oday; ha ubbabay ha wodiyaa asaa bolla gakkanawaa.
\s Yerusaalamew Odetteedda Mino Oduwaa
\r (Luk'. 13:34-35)
\p
\v 37 «Yerusaalame katamaa asaw, Yerusaalame katamaa asaw, nabatuwaa hinttenttu wod'iita; S'oossay hinttenttukko kiitteeddawanttakka shuchchaan c'addiita; kuttatta bare maratuwaa bare k'efiyaan hap'p'iyaawaadan, taani hinttenttu asaa ittisaa shiishshanaw aappu kaala koyaadditaa! Shin taana diggeeddita. 
\v 38 Be'ite, hinttenttu gollii ubbakka ona gidanawaa.\x - \xo 23:38 \xo*\xt Erm. 22:5\xt*\x* 
\v 39 Ayaw gooppe, taani hinttenttoo oday; hinttenttu, ‹Godaa suntsaan yiyaawe anjjetteeddawaa gaana gakkanaw, laa'entsuwaa taana be'ikkita› gay» yaageedda.\x - \xo 23:39 \xo*\xt Maz. 118:26\xt*\x*
\c 24
\s Yesuusi Geeshsha Gollii Kolettanawaa Kasetiide Odeedda
\r (Mar. 13:1-2; Luk'. 21:5-6)
\p
\v 1 Yesuusi Geeshsha Golliyaappe kesiide biyaa wode, Geeshsha Golliyaa dirssaa giddon de'iyaa golliyaa bessanaw Aa kaalliyaawanttu aakko yeeddino. 
\v 2 Yesuusi zaariide unttuntta, «Hewaa ubbaa be'iitee? Taani hinttenttoo tumuwaa oday; ha golletuwaan de'iyaa itti shuchchaynne attenaan ubbay kolettana» yaageedda.
\s Wodiyaa Wurssetsaabaa
\r (Mar. 13:3-13; Luk'. 21:7-19)
\p
\v 3 Yesuusi Debre Zayite geetettiyaa deriyaa bollan utti de'ishshin, Aa kaalliyaawanttu barenttu s'alalaa aakko yiide Aa, «Hewe awude hananentto, nuw odaarikkii; k'ay ne yuussawunne wodiyaa wurssetsaw mallay ayaa gidanee?» yaageeddino.
\p
\v 4 Yesuusi zaariide, unttuntta hawaadan yaageedda; «Hinttentta ooninne baletsena mala naagettite. 
\v 5 Ayaw gooppe, daro Asay ta suntsaan, ‹Taani Kiristtoosa› yaagiidde yaana; yaatiide daro asaa baletsana. 
\v 6 Matan de'iyaa olaa waasuwaanne haakuwaan de'iyaa olaa oduwaa sisanaw hinttenttu de'iita; hewaa malabay hananaw bessiyaa diraw, naagettite; hirggoppite; shin wurssetsay biraa. 
\v 7 Ayaw gooppe, itti gadiyaa Asay hara gadiyaa asaana olettana; k'ay itti kawutetsay hara kawutetsaanna olettana; koshaynne biittaa k'aatsay ubba saan de'anawaa. 
\v 8 Hewe ubbaykka koyro oytsaa mala.
\p
\v 9 «Asay he wode hinttentta waayissananne wod'anawaa; ta suntsaa diraw, gade ubbay hinttentta is's'anawaa.\x - \xo 24:9 \xo*\xt Mat. 10:22\xt*\x* 
\v 10 He wode c'ora Asay ammanuwaa agganawantta; barenttu giddon ittuu ittuwaa aatsiide immananne ittuu ittuwaa is's'anawaa. 
\v 11 K'ay worddo nabatuu c'oratuu denddiide, daro asaa c'immanawantta. 
\v 12 Makkalay dariyaa diraw, c'ora asaa siik'uu irs's'anawaa. 
\v 13 Shin wurssetsay gakkanaw genc'c'iyaa uray attanawaa. 
\v 14 Asaw ubbaw markka gidana mala, kawutetsaa wonggalaa mishiraachchuu sa'aa ubbaan odettanawaa; hewaappe guyyiyaan, wurssetsay gakkanawaa.»
\s Bashshaa Tunatetsaa
\r (Mar. 13:14-23; Luk'. 21:20-24)
\p
\v 15 «Hewaa diraw, nabiyaa Daaneel odeedda bashshaa tunatetsay geeshsha saan ek'k'eeddawaa hinttenttu be'ana; hewe waagiyaawentto, nabbabiyaawe akeeko.\x - \xo 24:15 \xo*\xt Dan. 9:27; 11:31; 12:11\xt*\x*
\p
\v 16 «Yihudaa gadiyaan he wode de'iyaawanttu deriyaakko kesino. 
\v 17 Golliyaa huup'iyaan de'iyaa uraykka bare soyin de'iyaawaa akkanaw wod'd'oppo. 
\v 18 Gaden de'iyaawe bare mayuwaa akkanaw guyye simmoppo. 
\v 19 He wode shahaara mac'c'awanttoonne d'antsiyaa mac'c'awanttoo aayyero. 
\v 20 Balgguwaan woy Sambbataan hinttenttu betenna mala, S'oossaa woossite; 
\v 21 ayaw gooppe, alamii med'ettoodeppe hachche gakkanaw de'ibeennabaynne k'ay hawaappe sintsawukka ubbaa de'enna iita waayyii he wode de'anawaa.\x - \xo 24:21 \xo*\xt Dan. 12:11; Sas'. 7:14\xt*\x* 
\v 22 S'oossay he gallassatuwaa payduwaa guutsiyaawe baawentto, asaa gideedda ooninne attena; shin I bare dooreedda asatuwaa diraw, he gallassatuwaa payduwaa guutsanawaa.
\p
\v 23 «He wode ooninne hinttentta, ‹Be'ite. Kiristtoosi hawaan de'ee› woy, ‹Hewaan de'ee› yaagooppe aawaa ammanoppite. 
\v 24 Ayaw gooppe, worddo Kiristtoosatuunne worddo nabatuu denddana; yaatiide barenttoo danddayettooppe, haray atto S'oossay dooreeddawanttakka baletsanaw wolk'k'aama malaataanne maalalissiyaabaa bessanawaa. 
\v 25 Be'ite, taani hinttew hewaa kasetaade odaaddi.
\p
\v 26 «Hewaa diraw, Asay hinttentta, ‹Be'ite, Kiristtoosi bazzuwaan de'ee› gooppe, yaa booppite; woy hinttentta, ‹Be'ite, k'ol"on de'ee› ginttokka, unttunttubaa ammanoppite. 
\v 27 Ayaw gooppe, walk'k'antsay awayifii doliyaa baggappe walk'k'ammiide, awayifii wulliyaa bagga gakkanaw p'olk'k'u giyaawaadan, ta yuussay, Asaa Na'aa yuussay, hewaadan hananawaa.
\p
\v 28 «Bakkutay de'iyaasaa shorttii shiik'ana.»
\s Asaa Na'ay, Kiristtoosi Laa'entsuwaa Yaana
\r (Mar. 13:24-27; Luk'. 21:25-28)
\q1
\v 29 «He wode waayiyaappe guyyiyaan,
\q2 elekka away d'umaana;
\q2 agenay poo'iyaawaa agganawaa;
\q2 s'oolinttatuu saluwaappe kunddanawantta;
\q2 k'ay saluwaan de'iyaa wolk'k'atuukka k'aas'ettanawantta.\x - \xo 24:29 \xo*\xt Isa. 13:10; 34:4; Hiz. 32:7; Iyu. 2:10, 31; 3:15; Sas'. 6:12-13\xt*\x*
\m
\v 30 He wode ta mallay, Asaa Na'aa mallay, saluwaan beettanawaa; sa'aan he wode de'iyaa asaa zarii ubbay yeekkanawantta. K'ay taani, Asaa Na'ay, wolk'k'aannanne wolk'k'aama bonchchuwaanna saluwaappe shaariyaa giddonna yiishshin, unttunttu be'ana.\x - \xo 24:30 \xo*\xt Dan. 7:13; Zak. 12:10-14; Sas'. 1:7\xt*\x* 
\v 31 I bare kiitanchchatuwaa wolk'k'aama malakataanna kiittana; kiitanchchatuu alamew ha gas'aappe ya gas'aa gakkanaw, k'ay sa'aan oyddu baggappe aw dooretteedda asaa shiishshanawaa.
\s Goday Yaana Gallassaa Malaataa
\r (Mar. 13:28-31; Luk'. 21:29-33)
\p
\v 32 «Leemisuwaa balasatto geetettiyaa mitsattippe akeekite; balasatta aac'iya wodenne izi haytsay k'olettiyaa wode, bonii mateeddawaa hinttenttu eranita. 
\v 33 Hewaadankka, hinttenttu he ubbabaa be'iyaa wode, I matiide penggiyaa shiik'eeddawaa erite. 
\v 34 Taani hinttenttoo tumuwaa oday; ha ubbabay hanana gakkanaw, ha wodiyaa Asay hayk'k'idiggenna. 
\v 35 Saluunne sa'ay aad'd'ana; shin ta k'aalay ubbakka aad'd'enna.
\s Goday Yaana Gallassaa Ooninne Erenna
\r (Mar. 13:32-37; Luk'. 17:26-30, 34-36)
\p
\v 36 «Shin he gallassaanne he saatiyaa Aawuwaa s'alalaappe attin, haray atto saluwaan de'iyaa kiitanchchatuwaa gidina, woy taana Na'aa gidinakka ooninne eriyaawe baawa. 
\v 37 Ta yuussay, Asaa Na'aa yuussay, Nohe wode hanowaa mala gidanawaa.\x - \xo 24:37 \xo*\xt Dom. 6:5-8\xt*\x* 
\v 38 Ayaw gooppe, bashshaa haatsaa yuussaappe kase wode, Nohe markkabiyaan geleedda gallassay gakkanaw, Asay meenne usheenne; k'ay attuma Asay akkeenne mac'c'a Asay asinaa gelee. 
\v 39 Bashshaa haatsay yiide, unttuntta ubbaa afana gakkanaw, unttunttu akeekibeykkino; taani, Asaa Na'ay, yiyaa wodii, hewaa mala gidanawaa.\x - \xo 24:39 \xo*\xt Dom. 7:6-24\xt*\x*
\p
\v 40 «He wode laa"u asatuu gaden ootsiyaawanttuppe ittuwaa afana; ittuu attanawaa. 
\v 41 Laa"u mac'c'awanttu wos'aan gaac'c'iyaawanttuppe ittinno afana; ittinna attana.
\p
\v 42 «Simmi hintte Goday ay gallassi yaanawentto hinttenttu erenna diraw, naagi uttite. 
\v 43 Shin kayisuu k'ammaappe woyssa wodiyaan yaanentto golliyaa goday ereeddentto, bare gollii bookettenna mala, beegottiide naagi uttanawaa erite. 
\v 44 Hewaa diraw, hinttenttukka giigi uttite; ayaw gooppe, taani, Asaa Na'ay, hinttenttu k'oppenna saatiyaan yaana.
\s Iitanne Lo"o K'oomaa Leemisuwaa
\r (Luk'. 12:41-48)
\p
\v 45 «Yaatina, bare soy asaw k'umaa koshshiyaa wodiyaan immana mala, Aa goday suntseedda ammanetteeda wozanaama k'oomay oonee? 
\v 46 I hewaadan ootsishshin, Aa goday yiide demmiyaa k'oomay anjjetteeddaawaa. 
\v 47 Taani hinttenttoo tumuwaa oday; goday he k'oomaa barewaa ubbaa bolla suntsana. 
\v 48 Shin k'oomay iita gidooppe, ‹Ta goday gam"iide yaanawaa› yaagiide bare wozanaan k'oppiide, 
\v 49 bare laggetsaa k'oomatuwaa wad'aa doommooppe, matsottiyaawanttunna mooppenne ushooppe, 
\v 50 he k'oomaa goday I k'oppibeenna gallassaaninne I eribeenna saatiyaan yaana. 
\v 51 Hewaappe guyyiyaan Aa k'ans's'ereetsiide,\f + \fr 24:51 \fr*\fk Aa k'ans's'ereetsiide: \fk*\ft Guussay kessi kare olanawaa giyaawaa.\ft*\f* lo"a malatiyaa iita asatuu de'iyaa saan wotsina; hewaan I yeekkananne achchaa d'ak'ana.
\c 25
\s Tammu Wodoratuwaa Leemisuwaa
\p
\v 1 «He wode saluwaa kawutetsay barenttu kuraaziyaa oyk'k'iide, machchatto akkiyaawaa mokkanaw kare keseedda tammu wodoratuwaa malatana. 
\v 2 Unttunttuppe ichcheshatuu boozatuwaa; k'ay ichcheshatuu c'inc'c'a. 
\v 3 Boozatuu barenttu kuraaziyaa oyk'k'eeddino; shin lambbaa oyk'k'ibeykkino. 
\v 4 Shin c'inc'c'atuu barenttu kuraaziyaanne s'aaramusiyaan lambbaa oyk'k'eeddino. 
\v 5 Machchatto akkiyaawe yeennaan gam"ina, he wodoratuu barentta gem"ishissina gisi aggeeddino.
\p
\v 6 «Bilahe gideedda wode, ‹Be'ite, machchatto akkiyaawe gakkeedda; Aa mokkanaw kare kesite› yaagiyaa wolk'k'aama c'abbuu denddeedda.
\p
\v 7 «He wode he wodoratuu ubbatuu beegottiide, barenttu kuraaziyaa giigisseeddino. 
\v 8 Boozatuu c'inc'c'atuwaa, ‹Nu kuraazi to'ana haniyaa diraw, hinttenttu lambbaappe nuw immeerikkitee› yaageeddino.
\p
\v 9 «Shin c'inc'c'atuu zaariide unttuntta, ‹Aggite, nuwunne hinttenttoo gidenna; hewaa diraa hinttew zal"iyaawanttukko biide shammi akkite› yaageeddino. 
\v 10 Hewaappe guyye booza wodoratuu lambbaa shammanaw bidiggina, machchatto akkiyaawe puttu giina, giigi utteedda ichcheshu wodoratuu aanana ittippe bullachchaa golliyaa geleeddino; ifitsaykka gorddetti aggeedda.
\p
\v 11 «Guyyeppe k'ay yekko wodoratuu yiide, ‹Godaw, godaw, nuw dooyaarikkii› yaageeddino.
\p
\v 12 «Shin machchatto akkiyaawe zaariide, ‹Taani hinttenttoo tumuwaa oday; taani hinttentta erikke› yaageedda.
\p
\v 13 «Simmi taani, Asaa Na'ay, yaana gallassaa woy saatiyaa hinttenttu erenna diraw, naagi uttite.
\s Heezzu K'oomatuwaa Leemisuwaa
\r (Luk'. 19:11-27)
\p
\v 14 «Ayaw gooppe, saluwaa kawutetsay bare k'oomatuwaa s'eesiide, barew de'iyaawaa unttunttoo sheed'd'iide, ogiyaa baana haniyaa bitaniyaa bessee. 
\v 15 Unttunttu huup'iyaan huup'iyaan unttunttu wolk'k'aa keenaa ittoo ichcheshu sha"a biraa, ittoo laa"u sha"a biraa, k'ay ittoo itti sha"a biraa immiide, bare ogiyaa beedda. 
\v 16 Ichcheshu sha"a biraa akkeedda k'oomay ellekka biide zal"iide, hara ichcheshu sha"a biraa wod'iseedda. 
\v 17 Hewaadankka, k'ay laa"u sha"a biraa akkeedda k'oomay hara laa"u sha"a biraa wod'iseedda. 
\v 18 Shin itti sha"a biraa akkeeddawe biide, ollaa bookkiide, bare godaa miishshaa moogi aggeedda.
\p
\v 19 «Daro wodiyaappe guyyiyaan, he k'oomatuwaa goday yiide, bare miishshaa unttunttunna heetetteedda. 
\v 20 Ichcheshu sha"a biraa akkeedda k'oomay yiide, hara ichcheshu sha"a biraa sheed'd'iide, ‹Ta godaw, neeni taw ichcheshu sha"a biraa immaadda; be'a, hara ichcheshu sha"a biraa wod'isaad› yaageedda. 
\v 21 Aa goday Aa, ‹Hayyanaashsho! Neeni lo"anne ammanettiyaa k'oomaa; neeni guutsaban ammanettaada. Taani neena darobaw kaappo ootsana; haa gelaade ne godaanna nashetta› yaageedda.
\p
\v 22 «K'ay laa"u sha"a biraa akkeeddawekka yiide, ‹Ta godaw, neeni taw laa"u sha"a biraa immaadda; be'a, taani hara laa"u sha"a biraa wod'isaad› yaageedda. 
\v 23 Aa goday Aa, ‹Hayyanaashsho! Neeni lo"anne ammanettiyaa k'oomaa; neeni guutsaban ammanettaada. Taani neena darobaw kaappo ootsana; haa gelaade ne godaanna nashetta› yaageedda.
\p
\v 24 «Itti sha"a biraa akkeeddawe k'ay yiide, ‹Ta godaw, neeni zerabeennasaappe k'oyc'iyaa asaa gidiyaawaanne katsaa laalabeennasaappe mas'iyaa mek'etsi baynna asaa gidiyaawaa taani eray. 
\v 25 Taani yayaad; yaataade baade ne biraa biittaan moogaad; be'a, ne biray haweku› yaageedda.
\p
\v 26 «Aa goday zaariide, Aa hawaadan yaageedda; ‹Ha iita azalla k'oomaw, taani zerabeennasaappe k'oyc'iyaa asaa gidiyaawaanne katsaa laalabeennasaappe mas'iyaa asaa gidiyaawaa eraaddii? 
\v 27 Yaatina, neeni ta miishshaa wod'isiyaawanttu matan wotseeddawaa gidintto, taani simmiyaa wode ta miishshaa wod'iyaanna akkanawaashshin atteedda. 
\v 28 Hewaa diraw, he miishshaa aappe wotsi akkiide, tammu sha"a biray de'iyaawoo immite. 
\v 29 Ayaw gooppe, de'iyaa ubbaw haray gujettana; I barew gidiyaawaappe darissiide akkana; shin baynnawoo haray atto, he aw de'iyaa guutsaykka aappe aketanawaa. 
\v 30 Go"enna k'oomaa kare d'umaa kessi olite; hewaan I yeekkananne bare achchaa d'ak'ana› yaageedda.
\s Wodiyaa Wurssetsaan Hanana Pirddaa
\p
\v 31 «Taani, Asaa Na'ay, kiitanchchatuwaa ubbatuwanna bonchchuwaan yiyaa wode, ta bonchcho kawutetsaa oydiyaan uttana.\x - \xo 25:31 \xo*\xt Mat. 16:27; 19:28\xt*\x* 
\v 32 Sa'aan de'iyaa Asay ubbay ta sintsa shiik'anawantta; heemmiyaawe dorssatuwaa deeshshatuwaappe shaakkiyaawaadan, taani he asaa laa"u kessaade shaakkana. 
\v 33 K'ay dorssatuwaa taappe ushechcha baggana essaade, deeshshatuwaa taappe haddirssa baggana essana.
\p
\v 34 «Hewaappe guyyiyaan, taani kaatii taappe ushechcha baggana de'iyaawantta hawaadan yaagana; ‹Ta Aabbu anjjeeddawantto, haa yiide sa'ay med'ettoodeppe hachche gakkanaw, hinttenttoo giigeedda kawutetsaa laattite. 
\v 35 Ayaw gooppe, taani koshattina mizeeddita; saamettina ushsheeddita; imatsaa gidaade biinakka mokkeeddita. 
\v 36 Taani kallottina mayzzeeddita; harggina be'eeddita; k'ashettina taakko gakkiide oochcheeddita› yaagana.
\p
\v 37 «Hewaappe guyyiyaan, s'illatuu zaariide, Aa hawaadan yaagana; ‹Godaw, neeni koshattina, awude be'iide mizeeddoo? Woy neeni saamettina, awude be'iide ushsheeddoo? 
\v 38 Neeni imatsaa gidaade yiina awude be'iide mokkeeddoo? Woy neeni kallottina awude mayzzeeddo? 
\v 39 K'ay neeni harggina, woy k'ashettina neekko biide awude neena be'eeddoo?› yaaganawantta. 
\v 40 Taani kaatii zaaraade, ‹Taani hinttenttoo tumuwaa oday; hinttenttu ha ta ishatuwaa ubbaappe haray atto, laafiyaa ittoo ootseeddawaa gidinttokka, hewaa taw ootseeddita› yaagana.
\p
\v 41 «He wode, taappe haddirssa baggana de'iyaawantta taani yaagana; ‹Ha shek'etteeddawanttoo, ta matappe kichchite; biide s'alahiyaa kaappoonne Aa kiitanchchatoo giigeedda med'inaa tamaan gelite. 
\v 42 Ayaw gooppe, taani koshattina, taana mizibeykkita; saamettina ushshibeykkita. 
\v 43 Taani imatsaa gidaade biina, taana mokkibeykkita; kallottina mayzzibeykkita; k'ay harggina, k'ashettinakka taana be'ibeykkita› yaagana.
\p
\v 44 «He wode unttunttu k'ay hawaadan yaagiide zaaranawantta; ‹Godaw, neeni koshattina woy saamettina, woy imatsaa gidaade biina woy kallottina, woy harggina woy k'ashettina, awude be'iide, neena maaddennaan is's'eeddoo?› yaaganawantta.
\p
\v 45 «He wode taani kaatii zaaraade unttuntta, ‹Taani hinttenttoo tumuwaa oday; hinttenttu ha ubbaappe laafiyaa ittuwaa maaddennaan is's'eeddawe, taana maaddennaan is's'eeddawaa› yaagana. 
\v 46 Hewanttu med'inaa muraw baana; shin s'illatuu med'inaa de'oo baana» yaageedda.\x - \xo 25:46 \xo*\xt Dan. 12:2\xt*\x*
\c 26
\s Yesuusa Bolla Mak'k'etteeddino
\r (Mar. 14:1-2; Luk'. 22:1-2; Yoh. 11:45-53)
\p
\v 1 Yesuusi ha timirttiyaa ubbaa wurisseedda wode, barena kaalliyaawantta, 
\v 2 «Laa"u gallassaappe guyyiyaan, Paasigaa Baalaa bonchchiyaa gallassaa gidiyaawaa eriita. He gallassi Taana, Asaa Na'aa, Asay mask'k'aliyaa bolla misimaariyan d'ishiide kak'k'anaw aatsiide immana» yaageedda.\x - \xo 26:2 \xo*\xt Kes. 12:1-27\xt*\x*
\p
\v 3 He wode k'eesatuwaa kaappatuunne gadiyaa c'imatuu K'ayaafaa geetettiyaa k'eesatuwaa ubbatuwaa kaappuwaa wogga golliyaan shiik'iide, 
\v 4 asay erennaan Yesuusa oyk'k'iide, wod'anaw mak'k'eteeddino. 
\v 5 Shin unttunttu, «Asay walassaa kessenna mala, Paasigaa bonchchiyaa gallassi hewaa ootsokko» yaageeddino.
\s Itti Mac'c'a Mishiratta Yesuusa  // Shittuwaa C'ac'c'afaaddu
\r (Mar. 14:3-9; Yoh. 12:1-8)
\p
\v 6 Yesuusi Biitaaniyaa katamaan oolluwaa harggiyaa Simoona soyin de'ishshin, 
\v 7 itti mishiratta albbass's'iroosa geetettiyaa shuchchaappe oosetteedda albbass's'iroosa baareeta kumeedda darii al"o shittuwaa akkaade yeeddawunna k'umaa I miina, he shittuwaa Yesuusa huup'iyaan c'ac'c'afaaddu. 
\v 8 Shin Yesuusa kaalliyaawanttu hewaa be'iide, «Ha shittuwaa c'oo bayizzussay ayaasee? 
\v 9 Ayaw gooppe, ha shittuwaa al"o gatiyaan zal"iide, miishshaa hiyyeesaw immanaw danddayettee» yaageeddino.
\p
\v 10 Yesuusi unttunttu giyaawaa eriide, unttuntta hawaadan yaageedda; «Ha mishiratto ayaw waayissiitee? Iza taw lo"obaa ootsaaddu. 
\v 11 Hiyyeesatuu ubbaa wode hinttenanna de'iino; shin taani hinttenanna ubbaa wode de'ikke;\x - \xo 26:11 \xo*\xt Zar. 15:11\xt*\x* 
\v 12 Iza ha shittuwaa ta bolla tigiyaawe taana mooganaw giigissanaassa. 
\v 13 Taani hinttenttoo tumuwaa oday; sa'aa ubbaan ha wonggalaa mishiraachchuwaa odiyaasan hak'aninne, Asay izo wozanaa aatsana mala, iza ootseeddawe odettanawaa» yaageedda.
\s Yihuday Yesuusa Aatsiide Immanaw Yewuwaan Giigeedda
\r (Mar. 14:10-11; Luk'. 22:3-6)
\p
\v 14 He wode tammanne laa"u Yesuusa kaalliyaawanttuppe ittuu Yihudaa Ask'k'orootu yaagettiyaawe k'eesatuwaa kaappatuwaakko 
\v 15 biide, «Taani hinttenttoo Yesuusa oytsooppe, taw ayaa immanitee?» yaagina unttunttu aw hattamu biraa k'oppiide immeeddino.\x - \xo 26:15 \xo*\xt Zak. 11:12\xt*\x* 
\v 16 Hewaappe guyyiyaan, Yihuday Yesuusa aatsi immanaw injjetiyaa wodiyaa wochchee.
\s Yesuusi Ayihudatuu Paasigaa Kawuwaa Barena  // Kaalliyaawanttunna Meedda
\r (Mar. 14:12-21; Luk'. 22:7-14, 21-23; Yoh. 13:21-30)
\p
\v 17 Baalaa daabbuwaa miyaa gallassaa bonchchiyaa koyro gallassi, Yesuusa kaalliyaawanttu aakko yiide, «Paasigaa bonchchiyaa gallassi neeni maana k'umaa hak'an giigissanee?» yaageeddino.
\p
\v 18 Hewaappe guyye Yesuusi unttuntta, «Katamaa biide, itti bitaniyaa, ‹Tamaarissiyaawe neena, «Taw wodii gakkeedda; taani taana kaalliyaawanttunna Paasigaa bonchchiyaa gallassaa ne soyin aatsana» geedda› giite» yaageedda.
\p
\v 19 Aa kaalliyaawanttu Yesuusi barentta azazowaadan ootsiide, Paasigaa bonchchiyaa gallassi maana k'umaa giigisseeddino.
\p
\v 20 Sa'ay omarsseedda wode, Yesuusi tammanne laa"u Aa kaalliyaawanttunna k'umaa maanaw utteedda. 
\v 21 Unttunttu miishshin, Yesuusi unttuntta, «Taani hinttenttoo tumuwaa oday; hintteppe itti uray taana aatsiide immanawaa» yaageedda.
\p
\v 22 Unttunttu darii dagammiide, huup'iyaan huup'iyaan, «Godaw, tumu taaneeshsha?» guussaa doommeeddino.
\p
\v 23 Yesuusi zaariide, «Bare kushiyaa taananna ittippe woc'iitiyaappe yeddiide tushiyaawe taana aatsi immana.\x - \xo 26:23 \xo*\xt Maz. 41:9\xt*\x* 
\v 24 Taani, Asaa Na'ay, S'oossaa Mas'aafay hayk'k'ana geeddawaadan hayk'k'ana; shin Taana, Asaa Na'aa, aatsi immiyaa uraw aayyero; he uray yelettennaan atteeddentto aw lo"a shshin» yaageedda.
\p
\v 25 Aa aatsi immiyaa Yihuday zaariide, «Tamaarissiyaawoo, neeni giyaawe taanee?» yaageedda.
\p Yesuusi zaariide Aa, «Neeni ne huup'iyaan gaadda» yaageedda.
\s Godaa Kawuwaa Akkiyaa Wogaa
\r (Mar. 14:22-26; Luk'. 22:15-20; 1 K'or. 11:23-25)
\p
\v 26 Unttunttu miishshin, Yesuusi daabbuwaa akkiide, S'oossaa galateedda; he daabbuwaa mentsereetsiide, barena kaalliyaawanttoo immiidde, «Heytte; miite; hawe ta ashuwaa» yaageedda.
\p
\v 27 S'uu'aa akkiide, S'oossaa galateedda. Unttunttoo immiidde, «Ubbay hawaappe ushite; 
\v 28 ayaw gooppe, hawe daro asaa nagaray atto geetettana diraw gukkiyaa ta suutsaa; ta suutsay ooratsa c'aak'uwaa.\x - \xo 26:28 \xo*\xt Kes. 24:8; Erm. 31:31-34\xt*\x* 
\v 29 Shin taani hinttenttoo oday; taani ta Aabbu kawutetsaan ooratsa woyniyaa eessaa hinttenttunna ushana gallassay gakkanaw, laa'entsuwaa ha woyniyaa eessaa ubbakka ushikke» yaageedda.
\p
\v 30 Mazimuriyaa yes's'owaappe guyyiyaan, Debre Zayite geetettiyaa deriyaa beeddino.
\s Yesuusi P'es'iroosi Kaddanawaa Kasetiide Odeedda
\r (Mar. 14:27-31; Luk'. 22:31-34; Yoh. 13:36-38)
\p
\v 31 Yesuusi he wode unttuntta, «Hachche k'amma hinttenttu ubbay taana aggiide kichchana; ayaw gooppe, S'oossaa Mas'aafay,
\q1 « ‹S'oossay dorssaa heemmiyaawaa wod'anawaa;
\q2 hewaappe guyyiyaan dorssaa wudii laalettanawaa›
\m yaagee.\x - \xo 26:31 \xo*\xt Zak. 13:7\xt*\x* 
\v 32 Shin taani hayk'uwaappe denddowaappe guyyiyaan, hintteppe kasetaade Galiilaa baana» yaageedda.
\p
\v 33 P'es'iroosi zaariide, «Unttunttu ubbatuu neena aggiide kichchanawantta; taani neena ubbakka yeggaade kichchikke» yaageedda.
\p
\v 34 Yesuusi P'es'iroosa, «Taani new tumuwaa oday; hachche k'amma kuttuu waassanaappe kase, neeni taana heezzu kaala kaadanaassa» yaageedda.
\p
\v 35 P'es'iroosi zaariide, «Taani haray atto, neenanna ittippe hayk'k'inttokka, neena ubbakka kaddikke» yaageedda. K'ay Yesuusa kaalliyaawanttu ubbatuukka hewaadan geeddino.
\s Yesuusi Geetesemaaniyaan Woosseedda
\r (Mar. 14:32-42; Luk'. 22:39-46)
\p
\v 36 Yesuusi he wode barena kaalliyaawanttunna Geetesemaaniyaa geetettiyaasaa biide unttuntta, «Taani hini baade S'oossaa woossishin, hinttenttu hawaan uttishshite» yaageedda. 
\v 37 Hewaappe guyye P'es'iroosanne Zabddiyoosa naanaa laa"uwaa barenanna afiide, daro kayyuwaanne ugaa doommeedda. 
\v 38 K'ay unttuntta, «Taani hayk'k'ana gakkanawukka kayyottay; hawaan beegottiide, taananna naagite» yaageedda.
\p
\v 39 Laafaa sintsakko shiik'iide, sa'aan guufanniide, «Ta Aabboo, danddayettiyaawaa gidooppe, ha s'uu'aa taappe digga; shin neeni koyyiyaawaadan hanoppe attin, taani koyyiyaawaadan hanoppo» yaagiide S'oossaa woosseedda.
\p
\v 40 Yesuusi barena kaalliyaawanttukko simmiide yeedda; gem"ishowantta demmiide P'es'iroosa, «Hinttenttu itti saatenttonnekka gem"ishennaan taananna naaganaw danddayibeykkitee? 
\v 41 Paac'iyaan hinttenttu gelenna mala, minnitenne S'oossaa woossite; ayyaanay giigi utteedda; shin asatetsaa eeshshay daaburanchchaa» yaageedda.
\p
\v 42 Yesuusi k'ay laa'entsuwaa biide, «Ta Aabboo, taani ha wolk'k'aama metuwaa akkenaan de'ishshin s'uu'aa dentsanaw danddayettenawaa gidooppe, neeni giyaawe hano» yaagiide S'oossaa woosseedda. 
\v 43 K'aykka simmi yiide, Aa kaalliyaawanttu ayfiyaa gem"ishuu goozi wotseedda diraw, gem"ishowantta demmeedda.
\p
\v 44 K'aykka unttuntta yeggi biide, hezentsuwaa kase k'aalaa zaariide, S'oossaa woosseedda. 
\v 45 Hewaappe guyyiyaan, barena kaalliyaawanttoo yiide, «Ha"i gakkanawukka gem"ishiiteenne shemppiitee? Be'ite, Taana, Asaa Na'aa, nagaranchcha asatoo aatsiide immiyaa wodii gakkeedda. 
\v 46 Denddina boytte; be'ite, taana aatsi immiyaawe haweku gakkeedda» yaageedda.
\s Yesuusi Bare Morkketuwaan Oyk'etteedda
\r (Mar. 14:43-50; Luk'. 22:47-53; Yoh. 18:3-12)
\p
\v 47 Yesuusi hewaa biro haasayishshin, tammanne laa"u Aa kaalliyaawanttuppe ittuu, Yihuday, gakki wod'd'eedda; k'ay k'eesatuwaa kaappatuunne gadiyaa c'imatuu kiittina, mashshaanne s'am"aa oyk'k'eedda c'ora Asay aanana ittippe yeedda. 
\v 48 Yesuusa aatsi immiyaawe he c'ora asaa, «Taani yeriyaawe Aa; Aa oyk'k'ite» yaagiide mallaa odi wotseedda.
\p
\v 49 Ellekka Yesuusakko shiik'iide, «Tamaarissiyaawoo, saro de'ay» yaagiide Aa yeri akkeedda.
\p
\v 50 Yesuusi Yihudaa, «Ta laggew, neeni ootsanabaa ootsa agga» yaageedda.
\p Hewaappe guyyiyaan, he c'ora Asay shiik'iide, Yesuusa loytsi oyk'k'eedda. 
\v 51 Yesuusanna de'iyaawanttuppe ittuu bare mashshaa kessiide k'eesatuwaa ubbatuwaa kaappuwaa k'oomaa haytsaa k'ans's'i oleedda. 
\v 52 Yesuusi he wode Aa hawaadan yaageedda; «Ne mashshaa akkeeddasaani zaaraade wotsa; ayaw gooppe, mashshaa dentsiyaa ubbay mashshaan hayk'k'ana. 
\v 53 Ta Aabbu daro sha"a kiitanchchatuwaa itti kutsaan yeddiide, taana maaddana mala, taani Aa woossanaw danddayiyaawaa erikkii? 
\v 54 Yaatina, S'oossaa k'aalay hawaadan hananaw bessee yaageeddawe waaniide polettanaw danddayii?» yaageedda.
\p
\v 55 Hewaappe guyyiyaan, Yesuusi hewaan shiik'eedda c'ora asaa hawaadan yaageedda; «Taana kayiso kessiide, kayisuwaa oyk'k'iyaawaadan oyk'k'anaw mashshaanne s'am"aa oyk'k'iide yeedditee? Taani Geeshsha Golliyaan tamaarissaadde, gallassan gallassan hinttenttunna ootsiyaa wode taana oyk'k'ibeykkita; 
\v 56 shin hawe ubbay haneeddawe nabatuu S'oossaa k'aalaan s'aafeeddawe polettanaassa» yaageedda.
\p Yesuusa kaalliyaawanttu he wode ubbatuu Aa yeggi beeddino.
\s Yesuusi Pirddaa Shanggoo Aad'd'eedda
\r (Mar. 14:53-65; Luk'. 22:54-55, 63-71; Yoh. 18:13-14, 19-24)
\p
\v 57 Yesuusa oyk'k'eeddawanttu k'eesatuwaa ubbatuwaa kaappuwaa K'ayaafaakko, higgiyaa tamaarissiyaawanttunne c'imatuu shiik'eeddasaa aakkiide beeddino. 
\v 58 Shin P'es'iroosi k'eesatuwaa ubbatuwaa kaappuwaa dirssaa giddo gakkanaw, haakuwaan Aa kaalleedda; yewuwaa wurssetsaa be'anaw dirssaa giddo geliide, naagiyaawanttunna utti aggeedda.
\p
\v 59 K'eesatuwaa kaappatuunne shiik'eedda Asay ubbay Yesuusa wod'anaw Aa bolla wordduwaa markkaa demmanaw koyyeeddino. 
\v 60 Shin haray atto c'ora Asay yiide, Aa bolla wordduwaan markkattinakka aappe ayinne demmibeykkino. Guyyeppe laa"atuu yiide, 
\v 61 «Ha bitanii, ‹Taani S'oossaa Geeshsha Golliyaa kolaade, heezzu gallassaan zaaraade kees's'anaw danddayay› geedda» yaageeddino.
\p
\v 62 K'eesatuwaa ubbatuwaa kaappuu denddi ek'k'iide Yesuusa, «Hawanttu neena mootiyaa mootoo new zaariyaabay baawee?» yaageedda. 
\v 63 Shin Yesuusi c'o"u geedda; k'aykka k'eesatuwaa ubbatuwaa kaappuu Aa, «Taani neena de'uwaa S'oossaa suntsaan c'allay; neeni S'oossaa Na'aa Kiristtoosa gidooppe nuw oda» yaageedda.
\p
\v 64 Yesuusi zaariide, «Neeni ne huup'ewukka gaadda; shin taani hinttenttoo oday; hawaappe sintsaan, hinttenttu taana, Asaa Na'aa, wolk'k'aama S'oossaappe ushechcha baggana utteeddawaanne saluwaa shaariyaanna yiishshin be'ana» yaageedda.\x - \xo 26:64 \xo*\xt Dan. 7:13\xt*\x*
\p
\v 65 Hewaappe guyyiyaan, k'eesatuwaa ubbatuwaa kaappuu bare mayuwaa peed'i oliide, «Hawe boreedda; nuuna hawaappe sintsan ayaw hara markkaa koshshii? I ha"i boriyaawaa hinttenttu siseeddita. 
\v 66 Hinttenttu k'ofay ayee?» yaageedda.
\p Unttunttu, «Aw hayk'uu bessee» yaagiide zaareeddino.\x - \xo 26:66 \xo*\xt Wog. 24:16\xt*\x*
\p
\v 67 Hewaappe guyyiyaan, unttunttu Aa deemuwaan c'uchchiide, Aa dechcheeddino; haranttu k'ay Aa bak'k'iide,\x - \xo 26:67 \xo*\xt Isa. 50:6\xt*\x* 
\v 68 «Kiristtoosaa! Neeni neena nabe gaasashshin, neena shoc'eeddawe oonentto ane nuw oda!» yaageeddino.
\s P'es'iroosi Yesuusa Kaddeedda
\r (Mar. 14:66-72; Luk'. 22:56-62; Yoh. 18:15-18, 25-27)
\p
\v 69 P'es'iroosi golliyaappe karenna dirssaa giddon utti de'ishshin, itti k'oomata aakko yaade, «Neenikka Galiilaa Yesuusanna ittippe de'aa» yaagaaddu.
\p
\v 70 Shin I unttunttu ubbaa sintsaan he k'oomato, «Neeni giyaawe ayentto taani erikke» yaagiide kaadeedda.
\p
\v 71 K'ay biide dirssaa penggiyaakko kesishshin, hara k'oomata Aa be'aade, hewaan de'iyaa asatoo, «Ha bitanii Naazireetiyaa Yesuusanna de'ee» yaagaaddu.
\p
\v 72 P'es'iroosi laa'entsuwaa c'aak'k'iidde, «Taani hewaa bitaniyaa erikke» yaageedda.
\p
\v 73 Laafaa gam"ishin, hewaan ek'k'eedda Asay P'es'iroosakko yiide, «Neenikka tuma unttunttunna ittippe de'aa; ayaw gooppe, neeni haasayiyaa haasayaykka neena erissee» yaageeddino.
\p
\v 74 Hewaappe guyyiyaan P'es'iroosi, «Taani hewaa bitaniyaa erikke!» yaagiide, barena shek'aanne c'aak'uwaa doommeedda.
\p He wode ellekka kuttuu waassi aggeedda. 
\v 75 P'es'iroosi barena Yesuusi, «Neeni kuttuu waassanaappe kase heezzu kaala taana kaadanaassa» geeddawaa hassayiide, kare kesiide, seeletti yeekkeedda.
\c 27
\s Yesuusi P'ilaas'oosa Sintsa Pirddaw Shiik'eedda
\r (Mar. 15:1; Luk'. 23:1-3; Yoh. 18:28-32)
\p
\v 1 Wontta guuraan k'eesatuwaa kaappatuu ubbatuunne gadiyaa c'imatuu Yesuusa wod'anaw mak'k'eteeddino; 
\v 2 unttunttu Yesuusa k'achchi afiide, gadiyaa ayissiyaa P'ilaas'oosaw aatsi immeeddino.
\p
\v 3 Yesuusa he wode oytseedda Yihuday P'ilaas'oosi Yesuusa bolla pirddeeddawaa be'iide, «Aayyeero! Oytsennaan aggaarikkitaa!» yaagiide, he man''iyaan hattamu biraa k'eesatuwaa kaappatoonne gadiyaa c'imatoo guyye zaariide, 
\v 4 «Taani geeshsha asaa oytsaade nagaraa ootsaad» yaageedda.
\p Shin unttunttu Aa, «Hewe nuw ayaa metee? Hewe ne shene» yaageeddino.
\p
\v 5 Yihuday biraa Geeshsha Golliyaan oli aggeedda; unttunttu matappe biide, suletti hayk'k'eedda.
\p
\v 6 K'eesatuwaa kaappatuu biraa akkiide, «Ha biray suutsaa miishshaa gidishin, nuuni Geeshsha Golliyaa miishshaanna gatsiyaawe woga gidenna» yaageeddino. 
\v 7 Hewaappe guyye ittippe zorettiide, imatsaa asaw moogo gadiyaa ootsanaw urk'k'aappe miishshaa med'd'iyaawanttu gadiyaa shammeeddino. 
\v 8 Hewaa diraw, he gadii hachche gakkanawukka, suutsaa gadiyaa geetettiide s'eesettee.
\p
\v 9 Nabiyaa Ermaasi, «Unttunttu aw immanaw k'oppeedda hattamu shuchchaa biraa akkiide, 
\v 10 Goday taana azazowaadan, urk'k'aappe miishshaa med'd'iyaawanttu gadiyaa shammanaw immeeddino» geetettowe he wode poletteedda geedda.\x - \xo 27:10 \xo*\xt Zak. 11:12-13\xt*\x*
\s P'ilaas'oosi Yesuusa Ubbabaa Oochcheedda
\r (Mar. 15:2-5; Luk'. 23:3-5; Yoh. 18:33-38)
\p
\v 11 Yesuusi gadiyaa ayissiyaawaa sintsa shiik'ina, gadiyaa ayissiyaawe Aa, «Neeni Ayihudatuwaa kaatee?» yaagiide oochcheedda.
\p Yesuusi Aa, «Neenikka gade'aa» yaageedda.
\p
\v 12 K'eesatuwaa kaappatuunne gadiyaa c'imatuu Aa mootina, unttunttoo ayinne zaaruwaa immibeenna. 
\v 13 He wode, P'ilaas'oosi Yesuusa, «Hawanttu neena mootiyaabaa ubbaa sisikkii?» yaageedda.
\p
\v 14 Yesuusi haray atto, itti k'aalaakka zaarennaan is's'ina, gadiyaa ayissiyaawanttu darii maalaletteedda.
\s Yesuusi Hayk'oo Pirddetteedda
\r (Mar. 15:6-15; Luk'. 23:13-25; Yoh. 18:39-40; 19:1-16)
\p
\v 15 Gadiyaa ayissiyaawe Paasigaa bonchchiyaa gallassaan, Asay koyyiyaa itti uraa k'ashuwaappe billiyaa wogay de'ee. 
\v 16 He wode itti Barbbaana geetettiyaa Yesuusi daro eretteedda iita bitanii k'asho gollen de'ee. 
\v 17 Hewaa diraw, c'ora Asay ittisaa shiik'eeddasaan P'ilaas'oosi, «Taani hinttenttoo Barbbaana giyaa Yesuusa billoo, woy Kiristtoosa geetettiyaa Yesuusa billoo?» yaagiide asaa oochcheedda. 
\v 18 Ayaw gooppe, unttunttu k'anaatiide Yesuusa ootseeddawaa I eree.
\p
\v 19 P'ilaas'oosi pirddaa gollen utti de'ishshin, Aa machchata aw, «He s'illo bitaniyaa ayinne ootsoppa; ayaw gooppe, taani hachche k'amma akumuwaan aabaan daro metootaad» yaagaade kiittaaddu.
\p
\v 20 Shin k'eesatuwaa kaappatuunne gadiyaa c'imatuu P'ilaas'oosi Barbbaana billiide, Yesuusa wod'anaadan, shiik'eedda Asay Aa woosana mala, asaa c'immeeddino.
\p
\v 21 P'ilaas'oosi zaariide unttuntta, «Taani unttunttu laa"atuwaappe hinttew oona billanaadan koyyiitee?» yaagina unttunttu, «Barbbaana billanaadan koyyeetto» yaageeddino.
\p
\v 22 P'ilaas'oosi, «Yaatina, Kiristtoosa geetettiyaa Yesuusa wootoo?» yaagiide unttuntta oochchina ubbay, «Mask'k'aliyaa bolla misimaariyan d'ishettiide kak'etto» yaageeddino.
\p
\v 23 P'ilaas'oosi asaa, «Ayaw? Ay iitabaa ootseedee?» yaageedda.
\p Shin Asay kasewaappekka barenttu kooshshaa d'ok'k'u ootsiide, «Mask'k'aliyaa bolla misimaariyan d'ishettiide I kak'etto» yaageeddino.
\p
\v 24 Walassay denddanawaappe attin, ayinne hanennawaa P'ilaas'oosi be'iide, haatsaa akkiide, «Ha bitanii hayk'k'iyaawaan taani gelikke; hewaa hinttenttu erite» yaagiide shiik'eedda asaa sintsaan bare kushiyaa meec'etteedda.\x - \xo 27:24 \xo*\xt Zar. 21:6-9\xt*\x*
\p
\v 25 Shiik'eedda Asay ubbay zaariide, «Aa suutsaa gomii nuunanne nu naanaa gakko» yaageedda.
\p
\v 26 Hewaappe guyyiyaan, P'ilaas'oosi Barbbaana unttunttoo billeedda; lissuwaan Yesuusa shoc'iide, mask'k'aliyaa bolla misimaariyan d'ishiide kak'k'anaw unttunttoo aatsiide immeedda.
\s Wotaadaratuu Yesuusa Bolla K'iliic'eeddino
\r (Mar. 15:16-20; Yoh. 19:2-3)
\p
\v 27 Hewaappe guyyiyaan, P'ilaas'oosa wotaadaratuu Yesuusa gadiyaa ayissiyaawaa beeruwaa afina, wotaadaratuu ubbay Aa miyyiyaan yuuyyi aad'd'iide ek'k'eeddino. 
\v 28 Aa mayuwaa k'aari akkiide, zo'o mayuwaa Aa mayzzeeddino. 
\v 29 K'ay aguntsaa kalachchaa giigissiide, Aa huup'iyaan wotseeddino; Aa ushechcha kushiyan mak'k'aa s'am"aa oytsiide, Aa sintsan gulbbatiide, «Ayihudatuwaa kaatew, saro de'ay!» yaagiide, Aa bolla k'iliic'eeddino. 
\v 30 Aa bolla c'uchcheeddino; he mak'k'aa s'am"aa akkiide, Aa huup'iyaa shoc'eeddino. 
\v 31 Unttunttu Aa bolla k'iliic'eeddawaappe guyyiyaan, zo'o mayuwaa aappe k'aari akkiide, Aa mayuwaa Aa mayzzeeddino; k'ay mask'k'aliyaa bolla misimaariyan d'ishiide Aa kak'k'anaw afeeddino.
\s Yesuusi Kak'etteedda
\r (Mar. 15:21-32; Luk'. 23:25-43; Yoh. 19:17-27)
\p
\v 32 Unttunttu kare kesiide, itti Simoona geetettiyaa K'ereena gade asaa demmiide, Yesuusa mask'k'aliyaa wolk'k'aan toosseeddino. 
\v 33 Golggootaa geetettiyaasaa gakkeeddino. «Golggootaa» yaagettiyaawe «Huup'iyaasaa» giyaawaa. 
\v 34 Hewaan unttunttu c'ammeedda woyniyaa eessaa Yesuusaw ushanaw immeeddino; I hewaa gans's'i s'eelliide, ushennaan is's'eedda.\x - \xo 27:34 \xo*\xt Maz. 69:21\xt*\x*
\p
\v 35 Unttunttu mask'k'aliyaa bolla misimaariyan d'ishiide Aa kak'k'owaappe guyyiyaan, Aa mayuwaa shaakkiide, saamaa yeggiide akkeeddino.\x - \xo 27:35 \xo*\xt Maz. 22:18\xt*\x* 
\v 36 Hewaappe guyyiyaan, Aa naaganaw hewaan utti aggeeddino. 
\v 37 K'ay, «Hawe Ayihudatuu Kaatiyaa Yesuusa» yaagiide mootuu s'aafettowaa Aa huup'e baggana wotseeddino. 
\v 38 Yesuusanna he wode laa"u kayisatuwaa ittuwaa aappe ushechcha baggana, k'ay ittuwaa aappe haddirssa baggana, mask'k'aliyaa bolla misimaariyan d'ishiide kak'k'eeddino.
\p
\v 39 Ogiyaanna aad'd'iyaa Asay Yesuusa kad'iide, barenttu huup'iyaa k'aatsiidde boreeddino.\x - \xo 27:39 \xo*\xt Maz. 22:7; 109:25\xt*\x* 
\v 40 «Geeshsha Golliyaa kolaade heezzu gallassaa giddon kees's'iyaawoo, ne huup'iyaa ashsha; neeni S'oossaa Na'aa gidooppe, ane mask'k'aliyaa bollappe wod'd'a» yaageeddino.\x - \xo 27:40 \xo*\xt Mat. 26:61; Yoh. 2:19\xt*\x*
\p
\v 41 Hewaadankka, k'eesatuwaa kaappatuu higgiyaa tamaarissiyaawanttunnanne c'imatuwaanna ittippe Yesuusa bolla k'iliic'iidde, hawaadan yaageeddino; 
\v 42 «Harantta ashsheeda; shin barena ashshanaw danddayenna. I Israa'eeliyaa kaatiyaa; ane mask'k'aliyaa bollappe ha"i wod'd'o; nuunikka k'ay aan ammanana. 
\v 43 S'oossaan I ammanettee; S'oossay Aa ashshanaw koyyooppe ane ashsho; ayaw gooppe, I barena, ‹Taani S'oossaa Na'aa› gee» yaageeddino.\x - \xo 27:43 \xo*\xt Zar. 22:8\xt*\x*
\p
\v 44 K'ay haray atto, aanana mask'k'aliyaa bolla misimaariyan d'ishettiide kak'etteedda kayisatuukka hewaadan giide, Aa bolla k'iliic'eeddino.
\s Yesuusi Hayk'k'eedda
\r (Mar. 15:33-41; Luk'. 23:44-49; Yoh. 19:28-30)
\p
\v 45 Usuppun saatiyaappe doommiide, udduppu saatiyaa gakkanaw, biittay ubbay d'umeedda. 
\v 46 Udduppu saate gidiyaa heeraan Yesuusi bare k'aalaa d'ok'k'u ootsiide, «Elohee, Elohee, laamaa sabak'itaanii?» yaageedda. Hewaa guussay, «Ta S'oossaw, ta S'oossaw, taana ayaw c'o"u gaad?» guussaa.\x - \xo 27:46 \xo*\xt Maz. 22:1\xt*\x*
\p
\v 47 Hewaan ek'k'eedda asaappe ittuu hewaa sisiide, «Ha bitanii Eelaasa s'eesee» yaageedda. 
\v 48 He man''iyaan unttunttuppe ittuu wos's'iidde, ispponjjiyaa akkiide, c'aala woyniyaa eessaa giddo yeggiide, hewaa mak'k'aa s'am"aa s'eeraan wotsiide, ushshanaw Aa doonaakko shiishsheedda.\x - \xo 27:48 \xo*\xt Maz. 69:21\xt*\x* 
\v 49 Shin yekkonttu, «Ane de'ashsha, Eelaas Aa ashshanaw yaanawentto be'ana» yaageeddino. 
\v 50 Yesuusi laa'entsuwaa bare k'aalaa d'ok'k'u ootsi waassiide, hayk'k'i aggeedda.
\p
\v 51 Akeekite; Geeshsha Golliyaan kak'etteedda gaaridduu k'ommoppe duge gakkanaw, laa"u kesiide, pooshetti wod'd'eedda; sa'ay k'aas's'eedda. K'ay zaallaykka p'alk'k'etteedda;\x - \xo 27:51 \xo*\xt Kes. 26:31-33\xt*\x* 
\v 52 c'ora duufuu dooyetteedda. S'oossaa asaappe c'oratuu hayk'k'eeddawanttu, hayk'uwaappe denddeeddino. 
\v 53 Unttunttu duufuwaappe kesiide, Yesuusi hayk'uwaappe denddowaappe guyyiyaan, geeshsha katamaa beeddino; hewaan unttuntta c'ora Asay be'eedda.
\p
\v 54 S'eetuwaa kaappuunne aanana Yesuusa naagiyaa wotaadaratuu sa'ay k'aas's'iyaawaanne hewaan haneeddawaa ubbaa be'eedda wode daro yayyeeddino; yashshaa gaasuwaan, «Tumu hawe S'oossaa Na'aa» yaageeddino.
\p
\v 55 Hewaan c'ora mac'c'awanttu, Galiilaappe doommiide, Yesuusa maaddiidde kaalliyaawanttu, haakuwaan ek'k'iide s'eelliino. 
\v 56 Unttunttu giddon Magdala geetettiyaa katamaappe yeedda Mayraama, Yaak'oobanne Yooseefo daaya Mayraamanne Zabddiyoosa naanaa daaya de'iino.
\s Yesuusi Moogetteedda
\r (Mar. 15:42-47; Luk'. 23:50-56; Yoh. 19:38-42)
\p
\v 57 Sa'ay omarssiyaa wode, Yooseefo geetettiyaa itti dure bitanii, Armmaatiyaasa katamaa bitanii yeedda; I bare huup'ewukka Yesuusa kaalliyaawaa. 
\v 58 Yooseefo P'ilaas'oosakko biide, Yesuusa anhaa akkanaw woosseedda; P'ilaas'oosi Yooseefoo imettana mala azazeedda. 
\v 59 Yesuusa anhaa akkiide, geeshsha mooguwaa mayuwaan 
\v 60 s'aas'iide barew moogettanaw shuchchaa wooc'eedda ooratsa gonggoluwaa giddon Aa anhaa wotseedda; k'ay he gonggoluwaa doonaan wogga shuchchaa gonddorssi wotsiide, bashi beedda. 
\v 61 Magdala katamaappe yeedda Mayraamanne yekko Mayraama hewaan gonggoluwaakko simmiide utteeddino.
\p
\v 62 Sambbataw giigettiyaa gallassaappe wonttetsa gallassi, k'eesatuwaa kaappatuunne Parisaawatuu P'ilaas'oosanna gakettiide, hawaadan yaageeddino; 
\v 63 «Godaw, he wordduu pas'a de'iyaa wode, ‹Taani heezzu gallassaappe guyyiyaan, hayk'uwaappe denddana› yaagowaa nuuni hassayeeddo.\x - \xo 27:63 \xo*\xt Mat. 16:21; 17:23; 20:19; Mar. 8:31; 9:31; 10:33-34; Luk'. 9:22; 18:31-33\xt*\x* 
\v 64 Hewaa diraw, Aa moogeedda gonggoluwaa heezzu gallassaa gakkanaw, loytsi naagana mala azazaarikkii; hewe d'ayooppe Aa kaalliyaawanttu biide, Aa anhaa wuu"iide asaw, ‹Hayk'uwaappe denddeedda› yaaganawantta; laa'entsiyaa balay kase balaappe ubbaa yaa iitana» yaageeddino.
\p
\v 65 P'ilaas'oosi unttuntta, «Hinttenttoo naagiyaawanttu de'iino; biide hinttenttoo danddayettiyaa keenaa naagishshite» yaageedda.
\p
\v 66 Hewaappe guyye unttunttu biide, shuchchaa bolla maatafaa attamiide, k'ay naagiyaawaa yaan wotsiide, Yesuusa moogeedda gonggoluwaa naagisseeddino.
\c 28
\s Yesuusi Hayk'uwaappe Denddeedda
\r (Mar. 16:1-10; Luk'. 24:1-12; Yoh. 20:1-10)
\p
\v 1 Sambbatay aad'd'ina Wogaa gallassi wontta bakkaaliyan, Magdala geetettiyaa katamaappe yeedda Mayraamanne yekko Mayraama Yesuusi moogetteedda gonggoluwaa be'anaw beeddino. 
\v 2 Godaa kiitanchchay saluwaappe wod'd'eedda diraw, sa'ay daro k'aas's'eedda; he kiitanchchay yiide, shuchchaa gonddorssi oliide, Aa bolla kesi utteedda. 
\v 3 Aa malay walk'k'antsaa malatee; Aa mayuukka shachchaadan bootsaa. 
\v 4 Naagiyaawanttu kiitanchchaw yashshaa kokkoriide, hayk'k'eedda asaadan haneeddino.
\p
\v 5 Kiitanchchay mac'c'awantta hawaadan yaageedda; «Yayyoppite; ayaw gooppe, mask'k'aliyaa bolla misimaariyan d'ishiide kak'k'eedda Yesuusa hinttenttu koyyiyaawaa taani eray. 
\v 6 I hawaan baawa; ayaw gooppe, I bare geeddawaadankka hayk'uwaappe denddi diggeedda; haa yiide, I moogetti gisosaa be'ite. 
\v 7 Hinttenttu ha"i ellekka biide, Yesuusa kaalliyaawanttoo, ‹Yesuusi hayk'uwaappe denddi diggeedda. K'ay I hintteppe kasetiide, Galiilaa bee; hinttenttu Aa yaan be'ana› yaagiide odite. Be'ite, taani hinttenttoo odaaddi» yaageedda.
\p
\v 8 Unttunttu yayyiiddinne k'ay daro nashettiidde, Yesuusi moogetteedda gonggoluwaa matappe ellekka kichchiide, Yesuusa kaalliyaawanttoo odanaw wos's'eeddino.
\p
\v 9 He man''iyaan Yesuusi unttunttunna gakettiide unttuntta, «Saro de'iitee» yaagi aggeedda; unttunttu aakko shiik'i Aa gediyaa oyk'k'iide, aw goyinneeddino. 
\v 10 Yesuusi he wode unttuntta, «Yayyoppite; ta ishatuu Galiilaa baana mala, biide unttunttoo odite; unttunttu taana yaan be'anawantta» yaageedda.
\p
\v 11 He mac'c'awanttu biyaa wode, gonggoluwaa naagiyaa wotaadaratuwaappe amareedawanttu katamaa biide, haneeddawaa ubbaa k'eesatuwaa kaappatoo odeeddino. 
\v 12 K'eesatuwaa kaappatuu c'imatuwaanna ittippe shiik'i zorettiide, wotaadaratoo daro miishshaa immiide, 
\v 13 « ‹Nuuni gem"ishuwaan de'ishshin Aa kaalliyaawanttu k'amma yiide, Aa anhaa wuu"eeddino› yaagite. 
\v 14 Ha yewuwaa gadiyaa ayissiyaawe sisooppe, nuuni aw odi ammantsana; k'ay hinttentta ayinne hirggissennaadan ootsana» yaageeddino.
\p
\v 15 Wotaadaratuu miishshaa akkiide, barenttoo odeeddawaadan ootseeddino. Ha yewuu Ayihudatuwaa mataan hachche gakkanaw, odettiidde de'ee.
\s Yesuusi Barena Kaalliyaawanttoo Beetteedda
\r (Mar. 16:14-18; Luk'. 24:36-49; Yoh. 20:19-23; Kit. 1:6-8; 1 K'or. 15:3-8)
\p
\v 16-17 Shin tammanne itti Aa kaalliyaawanttu Yesuusi barentta biite geedda Galiilaa gadiyaa biide Aa be'eedda wode, aw goyinneeddino; shin unttunttuppe ittuu ittuu sid'eeddino.\x - \xo 28:16 \xo*\xt Mat. 26:32; Mar. 14:28\xt*\x*
\p
\v 18 Yesuusi unttunttukko shiik'iide, unttuntta hawaadan yaageedda; «Maatay ubbay saluwaaninne sa'aan taw imetteedda. 
\v 19 Hewaa diraw, hinttenttu biide, asaa ubbaa taana kaalliyaawantta ootsite; Aawuwaa suntsaan, Na'aa suntsaaninne Geeshsha Ayaanaa suntsaan unttuntta s'ammak'ite.\x - \xo 28:19 \xo*\xt Kit. 1:8\xt*\x* 
\v 20 Taani hinttentta azazeeddabaa ubbaa unttunttu naagana mala, unttuntta tamaarissite; taani wodiyaa wurssetsay gakkanawukka ubbaa wode hinttenttunna de'iyaawaa akeekite» yaageedda.