\id GEN - Dawuro Full Bible Latin Version \ide UTF-8 \h Doometsaa \toc1 Doometsaa Mas'aafaa \toc2 Doometsaa \toc3 Dom. \mt1 Doometsaa Mas'aafaa \imt Geluwaa \ip Ha mas'aafay «Doometsaa» geetettiide s'eesetteedda gaasuu yewuwaa ubbaa doometsaa bessiyaa diraassa. \ip Doometsaabaa geetettiyaa mas'aafay ha alamii wooti med'etteeddentto: salotuunne sa'ay med'etteedda med'etaabaa, asaa zarii yeedda yuussaabaa, nagaraanne nagaraa maarotaabaa, anjjuunne shek'ay doometteedda doometsaabaa, S'oossaannanne asaa zaratuwaanna de'iyaa gaketetsaabaa odee. Doometsaabay laa"u huup'e gishuwaan shaakettiide s'eelettanaw danddayee. \ip Shemppuwaa ittuwaappe biide tammanne ittuwaa gakkanaw de'iyaa sa'ay, saluunne sa'ay med'etteedda med'etaabaanne asaa zariyaa koyro taarikiyaa odee. Addaamenne Hewaani taarikii, K'aayeelanne Aabeela taarikii, Nohenne bashshaa haatsaa taarikii, hewaadankka Baabloone Gimbbiyaa taarikii de'iyaawe ha shaakuwaana. \ip Shemppuwaa tammanne laa"uwaappe biide ishatamuwaa gakkanaw de'iyaa sa'ay Israa'eeliyaa asaw beni mayza aawotuwaa taarikiyaa odee. Unttuttu gidduwaan koyro bare ammanuwaaninne S'oossaw azazettiyaa hanotaan eretteeddawe Abrahaama. Hewaappe k'ay Aa na'aa Yisaak'a, Aa na'aa na'aa Yaak'oobanne Yaak'ooba naanaa tammanne laa"atuwaa taarikii kaalleedda. Hawanttu Yaak'ooba naanay tammanne laa"atuu, tammanne laa"u Israa'eeliyaa zaretoo ano gideeddawantta. Hawanttu ha tammanne laa"u Israa'eeliyaa naanatuwaa giddonkka Yooseefa dummayiide, hewaaddankka k'ay Yaak'oobanne Aa naanaa yenkkotuwaa unttuttu golle asaana Gibs'e gadiyaa afeedda hanotatuwaa minissiide s'eellee. \ip Ha mas'aafay asaa taarikiyaa odiyaawaa gidooppenne, ubbaappe aatsiide I odiyaawe S'oossay ootseedda oosuwaabaa. S'oossay salotuwaanne sa'aa med'd'eedda taarikiyaa oduwaa doommiide S'oossay bare asaw k'oppiyaawaa aggennawaa odiyaa hidootaan polee. Ha mas'aafaa giddon ha gas'aappe ya gas'aa gakkanaw odettiyaa taarikiyaa Goday, balabaa haniyaawantta pirddiyaawenne muriyaawe, bare asaa kaaletsiyaawenne maaddiyaawe, unttuttu taarikiyaa tangguwaakka giigissiyaawe bare huup'iyaan S'oossaa. Hawe beni mas'aafay s'aafetteeddawe asaa ammanuwaa taarikiyaa mazggabiide oyk'k'anaassanne he ammanuukka pas'a de'anaadan ootsanaassa. \iot Shemppatuwaa Ubbatoo Imetteedda K'antsa K'ofatuwaa \io1 Med'etaa Doometsaabaa \ior 1:1—2:3\ior* \io1 Eden Gennetiyaabaa \ior 2:4-25\ior* \io1 Nagaraanne Nagaraa Maarotaabaa \ior 3:1-24\ior* \io1 Addaamappe Noha Gakkanaw \ior 4:1—5:32\ior* \io1 Nohanne Bashshaa Haatsaa \ior 6:1—10:32\ior* \io1 Baabloona Gimbbiyaa \ior 11:1-9\ior* \io1 Seemappe Abraama Gakkanaw \ior 11:10-32\ior* \io1 Abraama, Yisaak'anne Yaak'ooba Taarikiyaa \ior 12:1—35:29\ior* \io1 Eesaa Yeletaa \ior 36:1-43\ior* \io1 Yoosefanne Aa Ishatuwaa \ior 27:1—45:28\ior* \io1 Israa'eelatuu Gibs'e Gadiyaan \ior 46:1—50:26\ior* \c 1 \s Med'etaa Doometsaabaa \r (1:1—2:3) \p \v 1 S'oossay salotuwaanne sa'aa koyro med'd'eedda. \v 2 He wode sa'ay giigibeennanne ayaynne baynna mela; c'iimmuwaa bollan d'umay de'ee; S'oossaa Ayyaanay\f + \fr 1:2 \fr*\fq S'oossaa Ayyaanay: \fq*\ft S'oossaa Wolk'k'aa; S'oossaappe gideedda C'arkkuwaa.\ft*\f* haatsaappe bollanna mayyi utteedda. \p \v 3 S'oossay hewaappe guyye hawaadan yaagiide haasayeedda; «Poo'uu Hano» yaageedda; poo'uukka haneedda.\x - \xo 1:3 \xo*\xt 2 K'or. 4:6\xt*\x* \v 4 Poo'uu lo"a gideeddawaa S'oossay be'eedda; yaatiide poo'uwaa d'umaappe shaakkeedda. \v 5 S'oossay poo'uwaa «Gallassaa» giide suntseedda; d'umaa «K'ammaa» giide suntseedda. Sa'ay k'ammeeddanne wontteedda; hewenne koyro gallassaa. \p \v 6-7 S'oossay hewaappe guyye hawaadan yaagiide haasayeedda; «Bollanna de'iyaa haatsaa garssanna de'iyaa haatsaappe shaakkiyaa saluwaa guufantsuu hano» yaageedda; geetettowaadankka haneedda. S'oossay saluwaa guufantsuwaa giigissiide, saluwaa guufantsuwaappe bollanna de'iyaa haatsaa garssanna de'iyaa haatsaappe shaakkeedda.\x - \xo 1:6-8 \xo*\xt 2 P'es'. 3:5\xt*\x* \v 8 S'oossay he guufantsuwaa «Saluwaa» giide suntseedda. Sa'ay k'ammeeddanne wontteedda; hewenne laa'entso gallassaa. \p \v 9 S'oossay hewaappe guyye hawaadan yaagiide haasayeedda; «Saluwaappe garssanna de'iyaa haatsay ittisaan eello; mela sa'ay k'onc'c'o» yaageedda; hewaappe guyyiyaan haneedda. \v 10 S'oossay he mela sa'aa «Biittaa» giide suntseedda; k'ay itti sa'aan eelleedda haatsaa «Abbaa» giide suntseedda. Yaatiide S'oossay hewe lo"a gideeddawaa be'eedda. \v 11 Hewaappe simmiide S'oossay, «Biittay mitsaa maataa dolisso; zeretsaa ayfii de'iyaa katsaanne zeretsaa ayfiyaana de'iyaa teeriyaa mitsaa dolisso» yaageedda; hewekka haneedda. \v 12 Biittay, mitsaa maataa Aa k'ommuwaan k'ommuwaan doleedda. S'oossay hewe lo"a gideeddawaa be'eedda. \v 13 Sa'ay k'ammeeddanne wontteedda; hewenne heezzentso gallassaa. \p \v 14 S'oossay hewaappe guyye hawaadan yaagiide haasayeedda; «Gallassaa k'ammaappe shaakkanaw poo'otuu saluwaa guufantsuwaan hanino; unttuttu gallassaa, wodiyaanne laytsaa erissanaw mallaa gidino; \v 15 sa'aa bollan poo'issana mala unttuttu saluwaa guufantsuwaan poo'ino» yaageedda; hewaappe guyyiyaan haneedda. \v 16 S'oossay laa"u wolk'k'aama poo'otuwaa, dariyaawe gallassaa mooddanaadaninne k'eera"iyaawe k'ammaa mooddanaadan med'd'eedda; s'oolinttetuwaakka I med'd'eedda. \v 17-18 S'oossay unttuttu ha sa'aa bollan poo'issana mala, gallassaanne k'ammaa mooddana malanne poo'uwaa d'umaappe shaakkana mala, saluwaa guufantsuwaan unttuntta wotseedda. Yaatiide S'oossay hewe lo"a gideeddawaa be'eedda. \v 19 Sa'ay k'ammeeddanne wontteedda; hewenne oyddentso gallassaa. \p \v 20 S'oossay hewaappe guyye hawaadan yaagiide haasayeedda; «De'uwaan de'iyaa dumma dumma med'etatuu haatsaan darino; kafuukka sa'aappe bollananne saluwaa guufantsuwaappe garssana paallo» yaageedda. \v 21 Yaatiide S'oossay abbaan de'iyaa wolk'k'aamaa do'atuwaa, haatsaa giddon wos's'i k'aas's'iyaa med'etaa ubbaanne k'efiyaana de'iyaa kafuwaa ubbaa Aa k'ommuwaan k'ommuwaan med'd'eedda. S'oossay hewe lo"a gideeddawaa be'eedda. \v 22 S'oossay unttuntta, «Yelettite; c'orite; abbaa haatsaa kumite; kafuukka biittaa bollan c'oratto» yaagiide anjjeedda. \v 23 Sa'ay k'ammeeddanne wontteedda; hewenne ichcheshentso gallassaa. \p \v 24 S'oossay hewaappe guyye hawaadan yaagiide haasayeedda; «De'uwaan de'iyaa med'etatuu barenttu k'ommuwaan k'ommuwaan: mehetuu, biittaana gooshettiyaa med'etatuunne do'atuu barenttu k'ommuwaan k'ommuwaan biittaa bollan kesino» yaageedda; haneedda. \v 25 S'oossay do'atuwaa unttunttu k'ommuwaan k'ommuwaan, mehetuukka unttunttu k'ommuwaan k'ommuwaan, biittaana gooshettiyaa med'etatuwaakka ubbaa unttunttu k'ommuwaan k'ommuwaan med'd'eedda. S'oossay hewe lo"a gidiyaawaa be'eedda. \p \v 26 Hewaappe simmiide S'oossay, «Asaa nu leemisuwaan nuuna malattisiidde ane med'd'oytte; unttunttu abbaa moliyaa, saluwaa kafuwaa, biittaa bolla wos's'i k'aas's'iyaa med'etaa ubbaa mooddino» yaageedda. \v 27 Hawaadan S'oossay asaa bare leemisuwaan med'd'eedda; I asaa S'oossaa leemisuwaan med'd'eedda; I unttuntta attuma asaanne mac'c'a asaa ootsiide med'd'eedda.\x - \xo 1:27 \xo*\xt Mat. 19:4; Mar. 10:6\xt*\x*\x - \xo 1:27-28 \xo*\xt Dom. 5:1-2\xt*\x* \p \v 28 S'oossay unttuntta hawaadan yaagiide anjjeedda; «Yelettite; c'orite; ha sa'aa kumitenne mooddite; abbaa moliyaa, saluwaa kafuwaanne biittaa bolla wos's'i k'aas's'iyaa, de'uwaan de'iyaa med'etaa ubbaa mooddite» yaageedda. \p \v 29 Hewaappe simmiide S'oossay, «Be'ite! Taani ha biittaa ubbaa bollan zeretsaa ayfiiyaana de'iyaa katsaa ubbaanne zeretsaa ayfiiyaana de'iyaa teeriyaa mitsaa ubbaa hinttenttoo immaad; unttunttu hinttenttoo k'uma gidana. \v 30 K'aykka ha sa'aan de'iyaa mehiyawunne do'aa ubbaw, saluwaa kafuwaa ubbaw, biittaana gooshettiyaa med'etaa ubbawunne shemppuwaanna de'iyaa med'etaa ubbaw miyaawaa gidanaadan, irs's'a mitsaanne maataa immaad» yaageedda; haneedda. \v 31 S'oossay bare med'd'eedda ubbabaakka s'eelleedda; daro lo"a gideeddawaa be'eedda. Sa'ay k'ammeeddanne wontteedda; hewenne usuppuntso gallassaa. \c 2 \p \v 1 Salotuunne sa'ay unttunttun de'iyaawe ubbabay hawaadan med'etti poletteedda. \v 2 S'oossay bare ootseedda oosuwaa usuppuntsa gallassi poliide, bare ootseedda oosuwaa ubbaappe laappuntsa gallassi shemppeedda.\x - \xo 2:2 \xo*\xt Ibr. 4:4, 10\xt*\x* \v 3 K'ay S'oossay laappuntsa gallassaa anjjeeddanne geeshsha ootseedda; ayaw gooppe, S'oossay bare ootsiyaa oosuwaa wurssiide shemppeeddawe he gallassaana. \s Edene Gennetiyaabaa \r (2:4-25) \p \v 4 Saluunne sa'ay med'etteeddawe hawaadaana. \p Med'inaa Goday S'oossay sa'aanne saluwaanne med'd'eedda wode, \v 5 sa'aa bollan mitsaynne maatay dolibeenna; c'arshshaynne c'aaribeenna; ayaw gooppe, Med'ina Goday S'oossay iraa bukkissibeenna; k'ay biittaa ootsiyaa asaykka baawa. \v 6 Gidooppenne sa'aappe haatsay pude kesiide, biittaa ubbaa irs's'issee. \v 7 Hewaappe guyye, Med'inaa Goday S'oossay biittaa baanaappe itti asaa\f + \fr 2:7 \fr*\ft Asaa: «Asaa» guussay Ibraawatuwaa k'aalaan «Addaama» geetettee; «Addaama» guussay «Biittaa» guussaa; hewoo laa"u k'aalatuu ittuu ittuwaa malatiino.\ft*\f* med'd'iide Aa siid'iyaan de'uwaa shemppuwaa shemppi gelisseedda; yaatina bitanii de'uwaan de'iyaa asaa gideedda. \p \v 8 Med'inaa Goday S'oossay away doliyaa baggana Edene giyaa sa'aan gennetiyaa tokkeedda; yan bare med'd'eedda bitaniyaa wotseedda. \v 9 Med'inaa Goday S'oossay s'eellanaw lo"iyaa, maanawukka mal"iyaa ubbaa k'ommo mitsaa biittaappe doliseedda. Gennetiyaa gidduwaan de'uwaa mitsaanne lo'uwaanne iitaa erissiyaa mitsaa wotseedda.\x - \xo 2:9 \xo*\xt Sas'. 2:7; 22:2, 14\xt*\x* \p \v 10 Gennetiyaa ushshiyaa shaafaa haatsay Edeneppe goggee. Edeneppe keseeddawaappe guyye, oyddu shaafaa kes shaakettee. \v 11 Koyro shaafaa suntsay Pisoona; Pisooni work'k'ay de'iyaa Ewulaas'a giyaa biittaa ubbaa bollan goggee. \v 12 He biittaa work'k'ay geeshsha work'k'aa; k'ay al"o shittuunne loytsi lo"iyaa shuchchay yan de'ee. \v 13 Laa"entso shaafaa suntsay Giyoona; Giyooni Top'p'iyaa\f + \fr 2:13 \fr*\fq Top'p'iyaa: \fq*\ft Ibraawatuwaa Mas'aafaan «Kuushi» geetettee. Hewekka Gibs'e gadiyaa dugehaa, ha"i de'iyaa Top'p'iyaa gadiyaanne Sudaane gadiyaa guussa.\ft*\f* biittaa ubbaa bollan goggee. \v 14 Heezzentso shaafaa suntsay S'egiroosa; S'egiroosi Asooreppe away doliyaa baggana goggee. K'ay oyddentso shaafay Efiraas'iisa. \p \v 15 Bitanii Edene Gennetiyaa ootsana malanne naagana mala, Med'inaa Goday S'oossay Aa afiide wotseedda. \v 16 Med'inaa Goday S'oossay bitaniyaa, «Gennetiyaa mitsaa teeraa ubbaappe neeni maana gooppe ma; \v 17 shin lo"uwaanne iitaa erissiyaa mitsaa teeraappe mooppa; ayaw gooppe, neeni aappe meedda gallassi tumu hayk'k'ana» yaagiide azazeedda. \p \v 18 Hewaappe guyye Med'inaa Goday S'oossay, «Bitanii barekka de'iyaawe lo"a gidenna; taani aw injjetiyaanonne Aa maaddiyaano med'ana» yaageedda. \p \v 19 Med'inaa Goday S'oossay mehetuwaa ubbaa, do'atuwaa ubbaanne saluwaa kafotuwaa ubbaa biittaappe med'd'eedda; k'ay bitanii unttuntta waagi suntsanenttonne be'anaw aakko aheedda; bitanii de'uwaan de'iyaa med'etaa ubbaa suntseedda suntsay unttunttu suntsaa gidiide atteedda. \v 20 Hewaadan bitanii mehetuwaa ubbaa, saluwaa kafotuwaanne bazuwaa do'atuwaa ubbaa suntseedda; shin Addaamaw\f + \fr 2:20 \fr*\ft Addaama: Ibraawattu k'aalaan «Addaama» giyaa suntsay «Asaa» giyaawaa.\ft*\f* injjetiyaanne Aa maaddiyaawe beettibeenna. \v 21 Hewaa diraw Med'inaa Goday S'oossay bitaniyaa gem"ishshuwaa kayroyeedda; I gem"ishshuwaa kayrotti de'ishshin, Aa miyyiyaa mek'etsaappe\f + \fr 2:21 \fr*\ft Miyyiyaa mek'etsaappe: Addaama miyye ashuwaappe aketeeddawaa guussaa.\ft*\f* ittuwaa akkiidde, he sa'aa ashuwaa kuntseedda. \v 22 Med'inaa Goday S'oossay bitaniyaappe akkeedda mek'etsaa mac'c'aano ootseedda; yaatiide izo bitaniyaakko aheedda. \v 23 Yaatina bitanii, «Hayanaasho! Ha mek'etsatta ta mek'etsaappe, ha ashattakka ta ashuwaappe aketteeddawunno; izakka attuma asaappe\f + \fr 2:23 \fr*\ft Attuma asaa: guussay Ibraawatuwaa k'aalan «Ishi» geetettee; «Mac'c'a asaa» guussay «Ishah» geetettee; hewoo laa"u k'aalatuu ittuu ittuwaa malatiino.\ft*\f* aketeedda diraw, mac'c'awunno geetettu» yaageedda. \v 24 Hewaa diraw Asay bare aawuwaanne bare aatto aggiide, bare machchattinna ittippe de'ana; unttunttu laa"u itti asho gidanawantta.\x - \xo 2:24 \xo*\xt Mat. 19:5; Mar. 10:7-8; 1 K'or. 6:16; Efe. 5:31\xt*\x* \v 25 Bitaniinne Aa machatanne laa"attukka kallo s'iira de'ino; shin ittuu ittoo yeellattikkino. \c 3 \s Nagaraanne Nagaraa maarotaabaa \r (3:1-24) \p \v 1 Shooshshay Med'inaa Goday S'oossay med'd'eedda do'aa ubbaappe aad'd'eedda genanchcha. Itti gallassi shooshshay he mishiratto, «S'oossay tumu hinttentta, ‹Gennetiyaan de'iyaa mitsaa teeraa ubbaappe mooppite› geeddee?» yaagiide oochcheedda.\x - \xo 3:1 \xo*\xt Sas'. 12:9; 20:2\xt*\x* \p \v 2-3 Mishirata shooshshaw zaaraade, «Tuytti, S'oossay hawaadan gibeenna; nuuni gennetiyaan de'iyaa mitsatuwaa teeraa maanaw danddayeetto; shin S'oossay nuuna, Gennetiyaa gidduwaan de'iyaa mitsaa teeraa mooppite; bochchoppite; hewe d'ayooppe hinttenttu hayk'k'anita geedda» yaagaaddu. \p \v 4 Shooshshay mishiratto, «Tuytti, hinttenttu ayine hayk'k'ikitta; \v 5 S'oossay hewaa geeddawe, he mitsaa teeraa hinttenttu mooppe, hinttenttu ayfii dooyettina, lo"uwaanne iitaa S'oossaadan\f + \fr 3:5 \fr*\fq S'oossaadan: \fq*\ft S'oossatuwaadan.\ft*\f* hinttenttu eranawaa I eriyaa diraassa» yaageedda. \p \v 6 Mishirata he mitsaa teeray maanaw mal"iyaawaa, s'eellanaw lo"iyaawaa, k'ay Asay aad'd'eedda eraa demmanaw amoyiyaawaa gidiyaawaa be'aaddu; he mitsaa teeraappe akkaade maaddu; k'ay barenana de'iyaa bare asinawukka hewaappe immina, ikka meedda. \p \v 7 Hewaappe unttunttu laa"uwaa ayfiikka dooyetteedda; yaatina unttunttu barenttoo kallo s'iira de'iyaawaa ereeddino; balasiyaa giyaa mitsaa haytsaa sikkiide, barenttoo k'antsaan danc'c'eeddino. \p \v 8 Sa'ay omarsseedda wode, gennetiyaa gidduwaan Med'inaa Goday S'oossay hamettishin, Aa kooshshaa bitaniinne Aa machata siseeddino; unttunttu gennetiyaa mitsaa giddon Med'inaa Godaa S'oossaappe k'osetteeddinno. \v 9 Shin Med'inaa Goday S'oossay bitaniyaa s'eesiide, «Addaamaa, hak'an de'ay?» yaageedda. \p \v 10 Bitanii, «Gennetiyaa gidduwaan ne kooshshaa sisaadde, taani kallo de'iyaa diraw, yayaade k'osettaad» yaageedda. \p \v 11 Med'ina Goday S'oossay Aa, « ‹Neeni kallo de'aasa› giide new odeeddawe oonee? Taani neena, ‹Mooppa› gaade azazeedda mitsaa teeraappe maadiyyee?» yaagiide oochcheedda. \p \v 12 Shin I, «Taananna de'anaadan neeni immeedda mac'c'awunna he mitsaa teeraappe taw immina maad» yaageedda. \p \v 13 Med'inaa Goday S'oossay hewaappe guyye machchatto, «Neeni hewaa ayaw ootsaad?»\x - \xo 3:13 \xo*\xt 2 K'or. 11:3; 1 S'im. 2:14\xt*\x* yaagiide oochcheedda. \p Mishirata, «Taana shooshshay c'immina maad» yaagaaddu. \s S'oossaa Pirddaa \p \v 14 Med'inaa Goday S'oossay hewaappe guyye shooshshaa, «Neeni hawaa ootseedda diraw, mehiyaa ubbaanne do'aa ubbaa garssan ne s'alalay shek'k'etteeddawaa! Neeni ne uluwaan biittaana gooshettana; ne de'uwaa laytsaa ubbaan baanaa laac'c'ana. \v 15 Taani neenanne mishirato, ne zeretsaanne izi zeretsaa\f + \fr 3:15 \fr*\fq Izi zeretsaa: \fq*\ft Unttunttu zeretsaa.\ft*\f* morkke kessana; I ne huup'iyaa k'os's'ana; neenikka Aa ginddiyaa dukkanaassa» yaageedda.\x - \xo 3:15 \xo*\xt Sas'. 12:17\xt*\x* \p \v 16 Mishirattokka Med'inaa Goday S'oossay, «Ne shahaaro wode daro tuggatana; k'ay neeni wolk'k'aama oytsan naanaa yelana. Gidooppenne neeni ne asinaana de'anaw amottana; I neena mooddana» yaageedda. \p \v 17 Bitaniyaakka Med'inaa Goday S'oossay hawaadan yaageedda; «Neeni ne machchatti oduwaa siseedda dirawunne taani neena, ‹He mitsaa teeraa mooppa› gaade azazeedda mitsaa ayfiyaa neeni meedda diraw, biittay ne gaasuwaan shek'etteeddawaa gido! Neeni ne de'uwaa laytsaa ubbaan wolk'k'aama daaburan biittaa goshaadde maana.\x - \xo 3:17-18 \xo*\xt Ibr. 6:8\xt*\x* \v 18 Biittay new aguntsaanne kashiyaa dolana; neeni woran doleeddawaa maana. \v 19 Neeni biittaw simmana gakkanaw, daaburan ne som"i c'awattina ootseedda ne k'umaa maana; ayaw gooppe, neeni biittaappe aketaadda; neeni baana; neeni baanaw simmana» yaageedda. \p \v 20 Addaame bare machchatto Hewaano\f + \fr 3:20 \fr*\ft Hewaano: Ha suntsaa biletsay «De'iyaanno» giyaawaa.\ft*\f* giide suntseedda; ayaw gooppe, iza de'uwaan de'iyaa asaa ubbaw aatto. \p \v 21 Med'inaa Goday S'oossay Addaamawunne Aa machatiw c'alaa giigissiide unttuntta mayzzeedda. \p \v 22 Hewaappe guyye Med'inaa Goday S'oossay, «Simmi Asay nuuppe ittuwaadan lo"uwaanne iitaa eriyaawaa gideedda. I bare kushiyaa yeddiide, de'uwaa mitsaappe akkiidde, k'ay meenna malanne med'inaw de'uwaan de'enna mala te'ettanaw koshshee» yaageedda. \v 23 Hewaa diraw, I bare aketeedda biittaa ootsana mala, Med'ina Goday S'oossay Edene Gennetiyaappe Aa keseedda. \v 24 Aa kesi diggiide, de'uwaa mitsaakko afiyaa ogiyaa naagana mala, kiruubeela giyaa kiitanchchatuwaanne aad'd'i aad'd'i wod'd'iyaa tamaa lac'uwaa mashshaa Edene Gennetiyaappe away doliyaa baggana wotseedda. \c 4 \ms Addaamappe Noha Gakkanaw \mr (Dom. 4:1—5:32) \s K'aayeelanne Aabeela \p \v 1 Addaami bare machchatti Hewaanina ak'eeda; iza shahaaro wode attuma na'aa yelaaddu; «Med'inaa Goday taana maaddina, attuma na'aa demmaad» gaade Aa K'aayeela\f + \fr 4:1 \fr*\ft K'aayeela: Ibraawetso k'aalaan «K'ayin» geetettee. Biletsay «Demmaad» giyaawaa.\ft*\f* suntsaaddu. \v 2 K'ay Aa ishaa Aabeela yelaaddu. \p Aabeeli dorssaa heemmee; k'ay K'aayeeli biittaa goshee. \v 3 Unddenna wodiyaappe guyye, K'aayeeli bare gaden doliyaa katsaappe Med'inaa Godaw yarshshuwaa yarshsheedda; \v 4 shin Aabeeli bare dorssaa wudiyaa giddon bayira yeletteedda maratuwaappe akki shukkiide, unttunttu ashuwaappe mod'd'iyaawaa yarshsheedda. Med'inaa Goday Aabeelanne Aa yarshshuwaa akkeedda;\x - \xo 4:4 \xo*\xt Ibr. 11:4\xt*\x* \v 5 shin K'aayeelanne Aa yarshshuwaa akibeenna. Hewaa diraw, K'aayeeli loytsi yiloteedda; bare deemuwaakka d'umisseedda. \p \v 6 Yaatina Med'inaa Goday K'aayeela, «Ayaw yilotay? Ne deemuukka ayaw d'umeedee? \v 7 Neeni lo"obaa ootsowaa gidintto, ne som"i pashikkennee?\f + \fr 4:7 \fr*\fq Ne som"i pashikkennee? \fq*\ft Ta ne yarshshuwaa akkanashin.\ft*\f* Shin neeni lo"obaa ootsana d'ayooppe, nagaray do'aadan ne penggiyaan muggee; I neena mooddana koyee; shin neeni Aa s'oonana bessee» yaageedda. \p \v 8 Hewaappe guyye, K'aayeeli bare ishaa Aabeela, «Ane dembbaa boytte» yaageedda. Unttunttu dembban de'ishshin, K'aayeeli bare ishaa Aabeela bolla denddiide wod'eedda.\x - \xo 4:8 \xo*\xt Mat. 23:35; Luk'. 11:51; 1 Yoh. 3:12\xt*\x* \p \v 9 Med'inaa Goday K'aayeela, «Ne ishay Aabeeli hak'anee?» yaagiide oochcheedda. \p K'aayeeli zaariide, «Taani erikke; ta ishaa naagiyaawe taaneeyye?» yaageedda. \p \v 10 Med'inaa Goday K'aayeela, «Hawaa ayaw ootsaad? Be'a; ne ishaa suutsay biittaappe taakko waassee.\x - \xo 4:10 \xo*\xt Ibr. 12:24\xt*\x* \v 11 Ne kushiyaappe ne ishaa suutsaa akkiide, mittanaw hanggeedda biittaappe ha"i neeni shek'etteeddawaa. \v 12 Neeni goshinakka biittay new ayfena; betiyaadan neeni sa'aa bollan toyilakattanaassa» yaageedda. \p \v 13 K'aayeeli Med'inaa Godaa, «Poora! Neeni taana muriyaa muray taani ubbakka danddayennawaa. \v 14 Hekko neeni taana hachche ha biittaappe yederssaassa; taani ne sintsaappe k'osettana; betiyaadan taani sa'aa bollan toyilakattana; taana demmowe ooninne wod'ana» yaageedda. \p \v 15 Med'inaa Goday Aa, «Neena ooninne wod'ena; wod'ooppe, ne haluwaa aan laappun kushiyaa kesana» yaageedda. Hewaa diraw, demmowe ooninne Aa wod'enaadan Med'inaa Goday Aa bolla malaataa wotseedda. \v 16 K'aayeeli Med'inaa Godaa sintsaappe kesiide, Edene baggaappe away doliyaa baggana de'iyaa Nooda biittaan de'eeddino.\f + \fr 4:16 \fr*\fq Nood: \fq*\ft Ha suntsaa birshshetsay «Toyilakattiyaa sa'aa» giyaawaa giyaa gadiyaan de'eedda.\ft*\f* \s K'aayeela Yeletaa \p \v 17 K'aayeeli bare machchattina ak'eeda; Iza shahaaro wode Heenooka yelaaddu. K'aayeeli katamaa he wode kees's'iide, he katamaa bare na'aa suntsan «Heenooka» giide suntseedda. \v 18 Heenooki Iraada yeleedda; Iraadi Mahuyaa'eela yeleedda; Mahuyaa'eeli Matushaa'eela yeleedda; Matushaa'eeli Laameeka yeleedda. \p \v 19 Laameeki Aadonne S'iilo giyaa laa"u machatuwaa dawutsaa akkeedda. \v 20 Aada Yaabaala yelaaddu; Yaabaali mehiyaa mooddiyaa, dunkkaaniyaan de'iyaa asatuwaa aawuwaa. \v 21 Aa ishaa suntsay Yuubaala; Yuubaali k'ay diitsaa diis's'iyaanne uldduudiyaa punniyaa asatuwaa ubbaa aawuwaa; \v 22 S'iila k'ay Tubaalik'ayna giyaa na'aa yelaaddu; Tubaalik'ayni nahaasiyaappenne birataappe dumma dumma miishshatuwaa k'os'iyaawaa.\f + \fr 4:22 \fr*\fq Nahaasiyaappenne birataappe dumma dumma miishshatuwaa k'os'iyaawaa: \fq*\ft Itti beni turggumii birataa k'os'iyaawanttu ubbaa mayza aawuwaa yaagee.\ft*\f* Tubaalik'ayna michchata Naa'imo. \p \v 23 Itti gallassi Laameeki bare machchetuwaa, «Aadee, S'iilee, sisite; ta machattoo, ane taani odiyaawaa hayzitte. Itti bitanii taana dechcheedda diraw, taani Aa wod'aad; ee, taani he taana masuntseedda wodallaa wod'aad. \v 24 K'aayeela haluwaa kessanaw laappun kushii koshooppe, Laameeka haluwaa kessanaw laappun tammanne laappun kushii koshshee» yaageedda. \s Seetanne Heenoosa \p \v 25 Addaame bare machchattina gisina hara na'aa yelaade, «K'aayeeli wod'eedda Aabeela diraw S'oossay taw hara na'aa immeedda» gaade, Aa Seeta\f + \fr 4:25 \fr*\fq Seeta: \fq*\ft Ha suntsaa birshshetsay «Immeedda» giyaawaa.\ft*\f* gaade suntsaaddu. \v 26 Seetikka attuma na'aa yeleedda; Aa «Heenoosa» giide suntseedda. Aasi Med'inaa Godaa suntsaa s'eesiide goyniyaawaa he wode doomeedda. \c 5 \s Addaama Yeletaa \r (1 Od. 1:1-4) \p \v 1 Addaama yeletay hawaappe kaalliide s'aafetteedda. S'oossay asaa med'd'eedda gallassi barena malatisiidde med'd'eedda.\x - \xo 5:1-2 \xo*\xt Dom. 1:27-28\xt*\x* \v 2 I attuma asaanne mac'c'a asaa ootsi med'd'iide, unttuntta anjjeedda. Unttuntta med'd'iide Asaa\f + \fr 5:2 \fr*\fq Asaa: \fq*\ft Ibraawetso k'aalan «Asaa» guussay «Addaama» giyaawaa.\ft*\f* giide suntseedda. \p \v 3 Addaami 130 laytsaa de'iide, barena malatiyaa attuma na'aa yeleedda; Aa «Seeta» giide suntseedda. \v 4 Addaami Seeta yeleeddawaappe guyye, 800 laytsaa de'eedda; hara attuma naanaanne mac'c'a naanaa yeleedda. \v 5 Addaami mule 930 laytsaa de'iide hayk'k'eedda. \p \v 6 Seeti 105 laytsaa de'iide, Heenoosa yeleedda; \v 7 Seeti Heenoosa yeleeddawaappe guyye, 807 laytsaa de'eedda; hara attuma naanaanne mac'c'a naanaa yeleedda. \v 8 Seeti mule 912 laytsaa de'iide hayk'k'eedda. \v 9 Heenoosi 90 laytsaa de'iide, K'aynaana yeleedda; \v 10 Heenoosi K'aynaana yeleeddawaappe guyye, 815 laytsaa de'eedda; hara attuma naanaanne mac'c'a naanaa yeleedda. \v 11 Heenoosi mule 905 laytsaa de'iide hayk'k'eedda. \p \v 12 K'aynaani 70 laytsaa de'iide, Malaali'eela yeleedda; \v 13 K'aynaani Malaali'eela yeleeddawaappe guyye, 840 laytsaa de'eedda; hara attuma naanaanne mac'c'a naanaa yeleedda. \v 14 K'aynaani mule 910 laytsaa de'iide hayk'k'eedda. \p \v 15 Malaali'eeli 65 laytsaa de'iide, Yaareedda yeleedda; \v 16 Malaali'eeli Yaareedda yeleeddawaappe guyye, 830 laytsaa de'eedda; hara attuma naanaanne mac'c'a naanaa yeleedda. \v 17 Malaali'eeli mule 895 laytsaa de'iide hayk'k'eedda. \p \v 18 Yaareed 162 laytsaa de'iide, Heenooka yeleedda; \v 19 Yaareed Heenooka yeleeddawaappe guyye, 800 laytsaa de'eedda; hara attuma naanaanne mac'c'a naanaa yeleedda. \v 20 Yaareed mule 962 laytsaa de'iide hayk'k'eedda. \p \v 21 Heenooki 65 laytsaa de'iide, Maatusaala yeleedda; \v 22 Maatusaala yeleeddawaappe guyye, Heenooki 300 laytsaa S'oossanna hamettiidde de'eedda; hara attuma naanaanne mac'c'a naanaa yeleedda. \v 23 Heenooki mule 365 laytsaa de'eedda; \v 24 I S'oossanna hamettiidde d'ayeedda; ayaw gooppe, S'oossay Aa afeedda.\x - \xo 5:24 \xo*\xt Ibr. 11:5; Yih. 14\xt*\x* \p \v 25 Maatusaali 187 laytsaa de'iide, Laameeka yeleedda; \v 26 Maatusaali Laameeka yeleeddawaappe guyye, 782 laytsaa de'eedda; hara attuma naanaanne mac'c'a naanaa yeleedda. \v 27 Maatusaali mule 969 laytsaa de'iide hayk'k'eedda. \p \v 28 Laameeki 182 laytsaa de'iide, attuma na'aa yeleedda. \v 29 «Ha na'ay Med'inaa Goday shek'k'eedda biittaa bollan nuuna nu kushiyaa oosuwaa daaburaappe shemppissana» giide Noha\f + \fr 5:29 \fr*\fq Noha: \fq*\ft Ha suntsay «Shemppisseedda» giyaawaa malatee.\ft*\f* suntseedda. \v 30 Laameeki Noha yeleeddawaappe guyye, 595 laytsaa de'eedda; hara attuma naanaanne mac'c'a naanaa yeleedda. \v 31 Laameeki mule 777 laytsaa de'iide hayk'k'eedda. \p \v 32 Nohe 500 laytsaa de'iide, Seema, Kaamanne Yaafeeta yeleedda. \c 6 \ms Nohanne Bashshaa Haatsaa \mr (6:1—10:32) \s Asaa Iitatetsaa \p \v 1 Aasi sa'aa bollan dareedda wode, unttunttoo mac'c'a naanay yeletteeddino;\x - \xo 6:1-4 \xo*\xt Yob. 1:6; 2:1\xt*\x* \v 2 «Saluwaa Med'etatuwaa»\f + \fr 6:2 \fr*\fq Saluwaa Med'etatuwaa: \fq*\ft S'oossaa naanatuwaa; s'oossatuwaa naanatuwaa.\ft*\f* geetettiyaawanttu ha asaa mac'c'a naanay malaa lo"a gidiyaawaa be'eeddino; yaatiide unttunttuppe barenttoo dooreeddawantta akkeeddino. \v 3 Med'inaa Goday, «Ta Ayyaanay asan med'inaw de'enna; ayaw gooppe, Asay hayk'k'iyaawaa; Aa laytsatuukka itti s'eetanne laatama gidana» yaageedda. \v 4 He wodenne hewaappe guyye Saluwaa med'etatuu asaa mac'c'a naanaa akkina, naanay yeletteedda wode, wogga adussa asatuu sa'aa bollan de'eeddino. Unttunttune beni wode olaw minanne eretteedda asaa. \p \v 5 Med'inaa Goday he wode sa'aa bollan de'iyaa asaa iitatetsay dareeddawaanne unttunttu wozanay k'oppiyaabay ubbay ubbaa wodekka iita s'alala gideeddawaa be'eedda;\x - \xo 6:5-8 \xo*\xt Mat. 24:37; Luk'. 17:26; 1 P'es'. 3:20\xt*\x* \v 6 Med'inaa Goday asaa ha sa'aa bollan med'd'eeddawoo kayyotteedda; bare wozanaan loytsi seeletteedda. \v 7 Hewaa diraw Med'inaa Goday, «Taani med'd'eedda asaa ha sa'aa bollappe mule d'ayssana; asaa, mehiyaa, do'aa, biittaana gooshettiyaa med'etatuwaanne saluwaa kafotuwaa d'ayssana; ayaw gooppe, taani unttuntta med'd'eeddawoo kayyottaad» yaageedda. \v 8 Shin Nohe Med'inaa Godaa sintsan nashetteedda. \s Noha \p \v 9 Nohe haneeddabay hawaappe kaalliide s'aafetteedda. Nohe s'illo asaa; I bare wodiyaan de'eedda asaa giddon suure asaa; Nohe S'oossanna hametteedda. \v 10 Nohe Seema, Kaamanne Yaafeeta giyaa heezzu attuma naanaa yeleedda.\x - \xo 6:10 \xo*\xt 2 P'es'. 2:5\xt*\x* \p \v 11 He wode biittay sa'ay S'oossaa sintsan tuneedda; sa'ay ubbay makkalan kumeedda. \v 12 S'oossay ha sa'aa s'eelleedda; sa'ay tuneeddawaa be'eedda; ayaw gooppe, sa'aan de'iyaa Asay ubbay bare ogiyaa tunissi wotseedda. \p \v 13 Hewaa diraw, S'oossay Noha hawaadan yaagiide azazeedda; «Taani asaa ubbaa d'ayssana hanay; unttunttu gaasuwaan sa'ay makkalan kumeedda diraw, taani tumuppe asaakka sa'aakka d'ayssana. \v 14 Hewaa diraw, mino mitsaappe new markkabiyaa kees's'a; he markkabiyaa giddon c'ora k'ol"otuwaa kessa; yaataade soonnanne karenna shidiyaan bara. \fig Noha Markkabiyaa |alt="The Ark of Noha" src="CO00628B.TIF" size="span" ref="6:14"\fig* \v 15 Markkabiyaa hawaadan yaataade kees's'a; adussatetsaa heezzu s'eetu wad'aa, gomppaa ishatamu wad'aa, geesaa hattamu wad'aa ootsa; \v 16 markkabiyaw kaaraa\f + \fr 6:16 \fr*\fq Kaaraa: \fq*\ft Maskkootiyaa.\ft*\f* med'd'a; kaaraappenne godaappe gidduwaan itti wad'aa gidiyaa sa'aa kallo agga basha; penggiyaa markkabiyaw miyiyaanna kessa; markkabiyaa heezzu pook'iyaa kessaade kees's'a. \p \v 17 «Taani saluwaappe garssan de'uwaa shemppuwaanna de'iyaa med'etaa ubbaa d'ayssanaw, ha sa'aa bollan bashshaa haatsaa yeddana; ha sa'aan de'iyaabay ubbay d'ayana. \v 18 Shin taani ta k'aalaa c'aak'k'uwaa neenana c'aak'k'ettana. Neeni ne machchatto, ne attuma naanaanne ne attuma naanaa machatuwaa neenanna akkaade markkabiyaa giddo gela. \v 19 Unttunttu neenana shemppuwaanna attana mala, shemppuu de'iyaa med'etaa ubbaappe k'ommuwaan k'ommuwaan attumawaanne mac'c'awaa laa"uwaa laa"uwaa akkaade, markkabiyaa giddo gelissa. \v 20 Dumma dumma k'ommo kafuwaappe, dumma dumma k'ommo mehiyaappenne biittaana gooshettiyaa dumma dumma k'ommo med'etatuwaa ubbaappe laa"uwaa laa"uwaa gidiide, shemppuwaanna attana mala neekko yaana. \v 21 K'ay neeninne neenanna de'iyaawanttu maanaw, dumma dumma k'ommu miyaa katsaa Eefeera, markkabiyaa giddon k'ola» yaageedda. \p \v 22 Nohe ubbabaakka S'oossay azazeeddawaadan ootseedda.\x - \xo 6:22 \xo*\xt Ibr. 11:7\xt*\x* \c 7 \p \v 1 Med'inaa Goday hewaappe guyye Noha hawaadan yaageedda; «Neeni ne soo asaa ubbaanna markkabiyaa giddo gela; ayaw gooppe, taani ha wodiyaa yeletaa giddon neeni s'illo gideeddawaa be'aaddi. \v 2-3 Neeni geeshsha gideedda mehiyaanne do'aa ubbaappe Aa k'ommuwaappe k'ommuwaappe attumawaanne mac'c'awaa laappunuwaa laappunuwaa, geeshsha gidenna mehiyaanne do'aa ubbaappe Aa k'ommuwaappe k'ommuwaappe itti attumawaanne itti mac'c'awaa, k'ay saluwaa kafuwaappe Aa k'ommuwaappe k'ommuwaappe attumawaanne mac'c'awaa laappunuwaa laappunuwaa ootsaade, sa'aa ubbaa bollan dumma dumma zeretsay shemppuwaanna attana mala neenana akkaade gela. \v 4 Ayaw gooppe, laappun gallassaappe guyye, taani oytamu gallassaanne oytamu k'ammaa ha sa'aa bollan iraa bukissana; yaataade taani med'd'eedda med'etaa ubbaa sa'aa bollaappe d'ayssana» yaageedda. \p \v 5 Nohe Med'inaa Goday Aa azazeedda ubbabaa ootseedda. \p \v 6 Bashshaa haatsay ha sa'aa bolla yeedda wode, Nohe laytsay usuppun s'eeta. \v 7 Nohe, Aa attuma naanay, Aa machatanne Aa naanaa machchetuu bashshaa haatsaappe attanaw markkabiyaa giddo geleeddino.\x - \xo 7:7 \xo*\xt Mat. 24:38-39; Luk'. 17:27\xt*\x* \v 8 Geeshsha mehiyaappenne do'aappe, geeshsha gidenna mehiyaappenne do'aappe, kafuwaappenne biittaana gooshettiyaawanttu ubbaappe \v 9 S'oossay Noha azazeeddawaadankka attumawenne mac'c'awe laa"uwaa laa"uwaa gidi, Nohekko yiide markkabiyaa giddo geleeddino. \v 10 Laappun gallassaappe guyye, bashshaa haatsay ha sa'aa bollan yeedda. \p \v 11 Nohe usuppun s'eetu laytsaa de'ina, laa"entsa aginaan, tammanne laappuntsa gallassan, he gallassan biittaa giddon de'iyaa wolk'k'aama c'iimmaa pulttuwaa ubbay d'uuk'k'i aggeeda; saluwaan de'iyaa haatsaa penggetuukka dooyetti wod'd'eeddino;\x - \xo 7:11 \xo*\xt 2 P'es'. 3:6\xt*\x* \v 12 Iray ha sa'aa bollan oytamu gallassaanne oytamu k'ammaa bukkeedda. \v 13 He gallassan Nohenne Aa attuma naanay, Seeme, Kaamenne Yaafeeti, Nohe machatanne Aa naanaa heezzatuwaa machatuu ittippe markkabiyaa giddo geleeddino. \v 14 Unttunttune do'aa ubbaappe bare k'ommuwaan k'ommuwaan, mehiyaa ubbaappe bare k'ommuwaan k'ommuwaan, sa'aanna gooshettiyaawanttu ubbaappe bare k'ommuwaan k'ommuwaan, kafuwaa ubbaappe bare k'ommuwaan k'ommuwaan, unttunttunna ittippe geleeddino; \v 15 de'uwaa shemppuwaanna de'iyaawanttu ubbay laa"uwaa laa"uwaa gidi, Nohekko yiide markkabiyaan geleeddino; \v 16 S'oossay Noha azazeeddawaadan, med'etaa ubbaappe attumawaanne mac'c'awaa gidiide, markkabiyaa giddo geli simmowaan, Med'inaa Goday markkabiyaa penggiyaa gorddeedda. \p \v 17 Bashshaa haatsay oytamu gallassaa sa'aa bollan bukkiidde gam"eedda; haatsay dariide, markkabiyaa biittappe pude dentseedda. \v 18 Haatsay biittaa bollan loytsi darina, markkabii haatsaa bollan tooketteedda. \v 19 Saluwaappe garssaana de'iyaa d'ok'k'a deretuu ubbay mitettana gakkanaw, haatsay ha sa'aa bollan loytsi wolk'k'aappe dareedda. \v 20 Haatsay deretuwaa s'eeraappe aad'd'iide, tammanne ichcheshu wad'aa gakkanaw tookeedda. \v 21 Yaatina sa'aa bollan shemppuwaanna k'aas's'iyaa med'etatuu ubbay: kafuu, mehii, do'ay, sa'aa bollan sham"i giyaa med'etaa ubbaynne Asay ubbay hayk'k'eedda. \v 22 Ee, mela biittaa bollan de'iyaa, bare siid'iyaan de'uwaa shemppuwaa shemppiyaa ubbaykka hayk'k'eedda. \v 23 Ha sa'aan pas'a de'iyaabay ubbay: asay, mehiinne do'ay, biittaana gooshettiyaa med'etatuunne saluwaa kafotuu ubbaykka sa'aappe d'ayeeddino. Nohe s'alalaynne aanana markkabiyaa giddon de'iyaawanttu atteeddino. \v 24 He haatsay s'eetanne ishatamu gallassaa gakkanaw sa'aa bollan gam"eedda. \c 8 \s Bashshaa Haatsay shooreedda \p \v 1 Shin S'oossay Noha, aanana markkabiyaa giddon de'iyaa do'aa ubbaanne mehiyaa ubbaa k'oppeedda; sa'aa bollan c'arkkuwaa c'arkkisseedda; he haatsay wod'd'i wod'd'i beedda. \v 2 K'ay biittaa gidduwaan de'iyaa c'iimmuwaa pulttuunne saluwaan de'iyaa haatsaa penggetuu gorddetteeddino; iraykka saluwaan ek'k'eedda. \v 3 Yaatina haatsay wod'd'i wod'd'i beedda. He s'eetanne ishatamuntsa gallassaappe guyye, haatsay wod'd'eedda. \v 4 Haatsay wod'd'ina markkabii laappuntsa aginaan, tammanne laappuntsa gallassan Araaraate giyaa deretuwaa bolla utteedda. \v 5 Haatsay tammantsa aginay gakkanaw wod'd'i wod'd'i beedda; tammantsa aginaw koyro gallassi deretoo s'eeray beetteedda. \p \v 6 Oytamu gallassaappe guyye, Nohe bare kees's'eedda markkabiyaa maskkootiyaa dooyyeedda; \v 7 yaatiide itti k'uuruwaa kare yeddina; k'uuruu haatsay biittaa bollappe melana gakkanaw, yaanne haanne paalliidde gam"eedda. \v 8 K'ay Nohe haatsay biittaa bollappe wod'd'i wureeddenttonne be'anaw itti harap'p'atto kare yedeedda; \v 9 shin he harap'p'atta haatsay biittaa ubbaa bollan ha"ikka de'iyaa diraw, shemppiyaa sa'aa demmabeykku. Hewaa diraw simmaade, markkabiyaa giddon de'iyaa Nohekko yaaddu; I bare kushiyaa yeddiide, barekko markkabiyaa giddo akkeedda. \p \v 10 Hewaappe guyye, hara laappun gallassaa gam"iide, Dogomatto zaariidekka markkabiyaa giddoppe kessiide yeddeedda. \v 11 He harap'p'atta sa'ay omarssiyaa wode aakko simmaade yaaddu; wogaraa malatiyaa mitsaappe duutseedda irs's'a haytsaa bare doonaan sa"a akkaade yaaddu. Hewaa diraw, haatsay biittaa bollappe wod'd'eeddawaa Nohe ereedda. \v 12 K'ay Nohe hara laappun gallassaa gam"iide, he harap'p'atto zaaretsiide yedeedda; shin he harap'p'atta aakko simmaade yabeykku. \p \v 13 Nohe usuppun s'eetanne itti laytsaa de'ina, koyro aginaan koyro gallassi, haatsay biittaa bollappe s'i"eedda; Nohe markkabiyaa k'um"iyaa dooyi s'eelliide, biittay s'i"eeddawaa be'eedda. \v 14 Laa"entso aginaan laatamanne laappuntsa gallassan, biittay mule meleedda. \p \v 15 S'oossay he wode Noha hawaadan yaagiide azazeedda; \v 16 «Neeni ne machchatto, ne attuma naanaanne ne naanaa machatuwaa akkaade markkabiyaa giddoppe kesa. \v 17 Unttunttu yelettiide, dariide c'orana mala, shemppuu de'iyaa med'etaa ubbaappe neenana de'iyaawantta: kafotuwaa, mehetuwaa, do'atuwaanne biittaana gooshettiyaa ubbaa neenana kessa» yaageedda. \v 18 Nohe bare attuma naanatuwaan, bare machchattinanne bare naanaa machchetuwaanna markkabiyaa giddoppe kesseedda. \v 19 Mehiyaanne do'aa ubbay, biittaana gooshettiyaa med'etaa ubbay, kafuwaa ubbaynne sa'aa bollan wos's'i k'aas's'iyaabaa ubbay bare k'ommuwaan k'ommuwaan markkabiyaa giddoppe keseeddino. \p \v 20 Nohe Med'inaa Godaw yarshshiyaa sa'aa gimbbeedda; geeshsha mehiyaanne do'aa ubbaappenne geeshsha kafuwaa ubbaappe akkiide, yarshshiyaa sa'aan s'uuggiide yarshsheedda. \v 21 Yaatina Med'inaa Goday yarshshuwaa peenuwaa sawiyaawaa singgiide, bare wozanaan hawaadan yaageedda; «Na'atetsaappe doommina, Asay wozanaan k'oppiyaabay ubbay iita gidooppenne, taani asaa diraw gaade laa'entso ubbakka ha sa'aa shek'k'ikke. K'ay taani ha"i ootseeddawaadan pas'a de'iyaa med'etaa ubbaa laa'entso ubbakka d'ayssikke. \v 22 Ha sa'ay de'eedda keeshshaa ubbaan, zeriyaa wodiinne c'akkiyaa wodii, meeguunne hombbii, boniinne balgguu, gallassaynne k'ammay ubbaadekka de'ana» yaageedda. \c 9 \s S'oossay Nohena Geleedda // K'aalaa C'aak'uwaa \p \v 1 S'oossay Nohanne Aa attuma naanaa hawaadan yaagiide anjjeedda; «Yelettite; c'orite; sa'aa ubbaa kumite.\x - \xo 9:1 \xo*\xt Dom. 1:28\xt*\x* \v 2 Sa'aa do'atuu ubbay, saluwaa kafatuu ubbay, gadiyaan wos's'i k'aas's'iyaabaa ubbaynne abban de'iyaa moletuu ubbay hinttenttoo yayyinonne dagammino. Unttunttu hinttenttoo aad'd'iide imetteeddino; \v 3 taani mokkiyaa dumma dumma katsatuwaa hinttenttoo immeeddawaadankka, shemppuu de'iyaa wos's'i k'aas's'iyaa med'etaa ubbay hinttenttoo k'uma gidana. \v 4 Shin suutsaa giddon shemppuu de'iyaa diraw suutsay Aa gidduwaan de'iyaa ashuwaa mooppite.\x - \xo 9:4 \xo*\xt Dom. 17:10-14; Wog. 19:26; Zar. 12:16, 23; 15:23\xt*\x* \v 5 Taani hinttenttu shemppuwaanna de'iyaa hinttenttu suutsaa do'aa ubbaappe tumu achchana; k'ay asaa ubbaappe, Aa mala asaa suutsaa achchana. \v 6 S'oossay asaa barena malatisiidde med'd'eedda diraw, asaa suutsaa gussiyaa oonanne gidooppenne, Aa suutsaykka asaa kushiyaan gukkanawaa.\x - \xo 9:6 \xo*\xt Dom. 1:26; Kes. 20:13\xt*\x* \v 7 Hinttenttu yelettite; c'orite; sa'aan darite; an c'orite» yaageedda.\x - \xo 9:7 \xo*\xt Dom. 1:28\xt*\x* \p \v 8 Hewaappe guyye, S'oossay Nohanne aanana de'iyaa Aa attuma naanaa, \v 9-10 «Simmi ha"i, taani ta c'aak'uwaa hinttenana, hintteppe guyye hinttenttu zeretsaannanne pas'a neenana de'iyaa med'etaa ubbaanna c'aak'k'etay; ee, taani ta c'aak'k'uwaa kafuwaanna, mehiyaanna, sa'aa do'aa ubbaananne, markkabiyaappe hinttenana keseedda, shemppuwaanna de'iyaa med'etaa ubbaanna c'aak'k'ay. \v 11 Taani hinttenana ta c'aak'k'uwaa c'aak'k'etay; hawaappe sintsan shemppuu de'iyaabay ubbay bashshaa haatsaan ubbakka bayenna; ha sa'aa bayzziyaa haatsay hawaappe sintsan ubbakka de'enna» yaageedda. \p \v 12 K'aykka S'oossay, «Taani taappenne hintteppe, hinttenana de'iyaa pas'a med'etatuwaa ubbaappe gidduwaan yaana yeletaa ubbaanna c'aak'k'etiyaa c'aak'uwaa malaatay hawaa; \v 13 taani ta zuluwaa shaariyaan essaad; I taappenne ha sa'aappe gidduwaan de'iyaa c'aak'k'oo mallaa gidana. \v 14 Taani sa'aappe bollan shaariyaa aheedda wodenne shaariyaan zuluu beetteedda wode, \v 15 taappenne hintteppe shemppuu de'iyaa dumma dumma k'ommo med'etaa ubbaappe gidduwaan c'aak'k'eteedda ta c'aak'uwaa hassayana; pas'a de'iyaawaa ubbaa d'ayssanaw hawaappe sintsan ubbakka bashshaa haatsay yeenna. \v 16 Zuluu shaariyaan beetteedda wode awudenne, taani Aa be'ana; taappe S'oossaappenne ha sa'aa bollan shemppuwaanna de'iyaa dumma dumma k'ommo med'etaa ubbaappe gidduwaan c'aak'k'eteedda med'ina c'aak'k'uwaa taani hassayana» yaageedda. \p \v 17 S'oossay Noha, «Taani taappenne ha sa'aa bollan shemppuwaanna de'iyaawaa ubbaappe gidduwaan c'aak'k'etteedda c'aak'k'uwaa malay hawaa» yaageedda. \s Nohanne Aa Naanaa \p \v 18 Markkabiyaappe keseedda Nohe attuma naanay Seema, Kaamanne Yaafeeta; Kaame Kanaane aawuwaa. \v 19 Hawanttu heezzuukka Nohe naanaa; sa'aan ubbaan de'iyaa Asay unttunttuppe yeletteedda. \p \v 20 Nohe goshshanchcha; I woyniyaa turaa toketsaa doommeedda. \v 21 Itti gallassi I he woyniyaa eessaa ushiidde matsotteedda; bare dunkkaaniyaa giddon kallo s'iira giseedda. \v 22 Kanaane aawuwaa Kaame bare aawuwaa kalluwaa be'eedda; kare kesiide, bare laa"u ishatoo odeedda. \v 23 Shin Seeminne Yaafeeti afilaa ittuwaa akkiide, laa"attukka barenttu hashiyaana hashiyaana gatsi oyk'k'iide, guyyegutsaan hametti geliide, barenttu aawuwaa kalluwaa kammeeddino; unttunttu barenttu aawuwaa kalluwaa be'enna mala barenttu deemuwaa wora zaareeddino. \p \v 24 Nohe matsuu aad'd'ina beegottiide, Aa na'ay ubbaappe teefay Aa ootseeddawaa ereedda. \v 25 Aa, \q1 «Kanaane shek'etteeddawaa gido! \q2 I bare ishatoo wurssetsa ayiliyaa gido» yaageedda. \q1 \v 26 K'aykka Nohe, \q2 «Med'inaa Goday, Seema S'oossay galatetto! \q1 Kanaane Seema ayiliyaa gido; \q1 \v 27 S'oossay Yaafeeta\f + \fr 9:27 \fr*\fq Yaafeeta: \fq*\ft Ibraaweetsuwaan ha suntsaa biletsay, «gujjo» giyaawaa malatee.\ft*\f* biittaa aasso. \q2 Yaafeeta zaratuu Seema zaratuwaa giddon de'ino; \q1 Kanaane Yaafeeta ayiliyaa gido» yaageedda. \p \v 28 Bashshaa haatsaappe guyye, Nohe 350 laytsaa de'eedda. \v 29 Nohe mule 950 laytsaa de'iide hayk'k'eedda. \c 10 \s Nohe Naanatuwaa Yeletaa \r (1 Od. 1:5-23) \p \v 1 Nohe naanaa, Seema, Kaamanne Yaafeeta yeletay hawaappe kaalliide s'aafetteeddawaa; bashshaa haatsaappe guyye, unttunttoo attuma naanay yeletteeddino. \s Yaafeeta Naanaa \p \v 2 Yaafeeta attuma naanay: Goomera, Maagooga, Maadaaya, Yaawaana, Tubaala, Meshekanne Tiiraasa. \p \v 3 Goomera attuma naanay: Ashkkanaaza, Riifaatanne Togarmma. \p \v 4 Yaawaana attuma naanay: Eliisha, Tarsseese, Kitiimanne Rooda. \p \v 5 Hawanttuppe abbaa doonaan de'iyaa Asay ubbay bare gadiyaan gadiyaan, bare k'aalan k'aalan, bare yaran yaraaninne, bare kawutetsan kawutetsan shaaketteeddino. \s Kaama Naanaa \p \v 6 Kaama attuma naanay: Kuusha, Mis'irayma, Puus'anne Kanaana. \p \v 7 Kuusha attuma naanay: Saaba, Ewulaas'a, Saabita, Raa'imanne Sabttaka. \p Raa'ima attuma naanay: Saabanne Dadaana. \p \v 8 Kuushi Naamiruuda yeleedda; Naamiruudi ha sa'aan koyro wolk'k'aama olanchchaa gideedda; \v 9 Med'inaa Godaa sintsankka I wolk'k'aama shankkanchcha gideedda; «Naamiruudadan Med'inaa Godaa sintsan wolk'k'aama shankkanchcha gideedda» guussay hewaa diraassa. \v 10 Aa kawutetsay koyro katamati Sanaa'oore gadiyaan de'iyaa Baabloone, Ereeka, Akkaadanne Kalnna. \v 11-12 I he biittaappe Asoore biide, Nenewe, Rohobootanne Kaalaha kees's'eedda; k'ay Nanaweppenne Kaalaahappe gidduwaan de'iyaa Reseena giyaa wolk'k'aama katamaakka kees's'eedda. \p \v 13-14 Mis'irayme Ludetuwaa, Anaamaawatuwaa, Lahaabetuwaa, Nafttuuhetuwaa, Patiroosatuwaa, Kaasiluhetuwaanne Piliss's'eematuwaa zeretsatuwaa yeleedda Kafttooretuwaa yeleedda. \v 15-18 Kanaane bare bayira na'aa Sidoonanne Heeta yeleedda; k'ay Kanaane Yaabuusa asaa, Amoore asaa, Gerggeese asaa, Hiiwe asaa, Ark'k'e asaa, Siina asaa, Ariwaade asaa, S'amaare asaanne Hamaata asaa yeleedda. \p Hewaappe guyye, Kanaane zaratuu laalettina, \v 19 Kanaane biittaa zaway Sidoonappe doommiide, Geeraarananne Gaazaanna aad'd'iidde, Sodoomaanne Gamoora, Adaamanne S'aboyma biide, Lashaa'an zawatee. \v 20 Kaame attuma naanay barenttu yaran yaran, barenttu k'aalan k'aalan, barenttu biittan biittaaninne barenttu kawutetsan kawutetsan s'aafetteeddawanttu hawantta. \s Seema Naanaa \p \v 21 Seemaw naanay yeletteeddino; I Yaafeetaw bayira ishaanne Eboora naanaa ubbaw mayza aawuwaa. \v 22 Seema attuma naanay: Elaama, Asoora, Arifaakisaada, Luudanne Araama. \p \v 23 Araama attuma naanay: Uus'a, Huula, Geteeranne Mesheka. \p \v 24 Arifaakisaadi Shelaaha yeleedda. \p Shelaahi Eboora yeleedda. \p \v 25 Ebooraw laa"u attuma naanay yeletteeddino. Ittuwaa suntsay Peeleega; ayaw gooppe, sa'aan de'iyaa Asay Aa wodiyaan shaakketeedda; Aa ishaa suntsay Yok'is'aana. \p \v 26 Yok'is'aani naanaa yeleedda. Unttunttune: Almmodaada, Sheleefa, Has'armmaaweta, Yeraaha, \v 27 Hadoraama, Uzaala, Diik'ila, \v 28 Oobaala, Abimaa'eela, Saaba, \v 29 Ofiira, Hawiilanne Yobaaba. Hawanttu ubbaykka Yok'is'aana attuma naanaa. \p \v 30 Unttunttu de'eedda heeray Meeshappe biide away doliyaa baggana de'iyaa derii dariyaa gadiyaan Safaara gakkee. \v 31 Seema attuma naanay barenttu yaran yaran, barenttu k'aalan k'aalan, barenttu gadiyaan gadiyaaninne barenttu kawutetsan kawutetsan s'aafetteeddawanttu hawantta. \p \v 32 Hawanttu barenttu yaran yaraaninne barenttu kawutetsan kawutetsan s'aafetteedda Nohe attuma naanaa zaratuwaa. Bashshaa haatsaappe simmiide, kawutetsatuwaa hawanttuppe sa'aa ubbaw yeletti aakkeeddinno. \c 11 \s Baabloona Gimbbiyaa \r (11:1-9) \p \v 1 Sa'aa bollan de'iyaa Asay ubbay koyro itti doonaanne itti k'aalaa haasayiino. \v 2 Asatuu away kesiyaa bagga simmiide beedda wode, Sanaa'oore giyaa gadiyaan dembbaa ittuwaa demmiide yan, utteeddino. \p \v 3 Unttunttu ittuu ittuwaa, «Haa yiite; s'uubiyaa med'd'iide, taman s'uuggoytte» yaageeddino. Unttunttu shuchchaa diraw s'uubiyaa, urk'k'aa diraw shidiyaa akkeeddino; \v 4 «Haa yiite; nu suntsaa s'eesissanawunne k'ay nuuni ha sa'aa ubbaa bollan laalettennaan attanaw itti wolk'k'aama katamaanne s'eeray saluwaa gakkiyaa itti pook'iyaa nuw kees's'oytte» yaageeddino. \p \v 5 Shin Goday asatuu kees's'eedda wolk'k'aama katamaanne pook'iyaa be'anaw duge wod'd'eedda; \v 6 Med'inaa Goday «Hekko unttunttu itti asaa; k'ay unttunttu ubbaykka itti k'aalan haasayiino; unttunttu ha"i hawaa ootsanaw doommowaappe guyye, unttunttu barenttoo ootsanaw k'oppowaa unttunttoo danddayettenawe ayaynne baawa. \v 7 Haa yiite; duge wod'd'iide unttunttu ittuu haasayiyaa k'aalaa ittuu erenna mala, unttunttu k'aalaa dummayoyitte» yaageedda. \v 8 Med'inaa Goday unttuntta hewaappe sa'aa ubbaa bollan laalina, unttunttu he wolk'k'aama katamaa kees's'iyaawaa aggiisheedino. \v 9 Med'inaa Goday sa'aa asaa k'aalaa yan dummayeedda diraw, he katamay Baabeela\f + \fr 11:9 \fr*\fq Baabeela: \fq*\ft Ibraaweetsuwaan ha suntsaa biletsay Walaketeeddawaa giyaawaa malatee.\ft*\f* geetetteedda. Goday unttuntta hewaappe sa'aa ubbaa bollan laaleedda. \s Seemappe Abraama Gakkanaw \r (11:10-32) \p \v 10 Seema yeletay hawaappe kaaliide s'aafetteeddawaa. Bashshaa haatsaappe guyye, laa"u laytsaa gidina, Seema laytsay 100 gideedda wode, Seemi Arifaakisaada yeleedda. \v 11 Seemi Arifaakisaada yeleeddawaappe guyye, 500 laytsaa de'eedda; hara attuma naanaakka mac'c'a naanaakka yeleedda. \p \v 12 Arifaakisaadi 35 laytsaa de'iide, Shelaaha yeleedda; \v 13 Arifaakisaadi Shelaaha yeleeddawaappe guyye, 403 laytsaa de'eedda; hara attuma naanaakka mac'c'a naanaakka yeleedda. \p \v 14 Shelaahi 30 laytsaa de'iide, Eboora yeleedda; \v 15 Shelaahi Eboora yeleeddawaappe guyye, 403 laytsaa de'eedda; hara attuma naanaakka mac'c'a naanaakka yeleedda. \p \v 16 Eboori 34 laytsaa de'iide, Peeleega yeleedda; \v 17 Eboori Peeleega yeleeddawaappe guyye, 430 laytsaa de'eedda; hara attuma naanaakka mac'c'a naanaakka yeleedda. \p \v 18 Peeleegi 30 laytsaa de'iide, Raa'a yeleedda; \v 19 Peeleegi Raa'a yeleeddawaappe guyye, 209 laytsaa de'eedda; hara attuma naanaakka mac'c'a naanaakka yeleedda. \p \v 20 Raa'u 32 laytsaa de'iide, Saruuga yeleedda; \v 21 Raa'u Saruuga yeleeddawaappe guyye, 207 laytsaa de'eedda; hara attuma naanaakka mac'c'a naanaakka yeleedda. \p \v 22 Saruugi 30 laytsaa de'iide, Naakoora yeleedda; \v 23 Saruugi Naakoora yeleeddawaappe guyye, 200 laytsaa de'eedda; hara attuma naanaakka mac'c'a naanaakka yeleedda. \p \v 24 Naakoori 29 laytsaa de'iide, Taara yeleedda; \v 25 Naakoori Taara yeleeddawaappe guyye, 119 laytsaa de'eedda; hara attuma naanaakka mac'c'a naanaakka yeleedda. \p \v 26 Taari 70 laytsaa de'iide, Abraama, Naakooranne Haaraana yeleedda. \s Taara Yeletaa \p \v 27 Taara yeletay hawaappe kaaliide s'aafetteeddawaa. Taari Abraama, Naakooranne Haaraana yeleedda; Haaraani Loos'a yeleedda. \v 28 Haaraani bare aawuu Taari pas'a de'ishshin, bare yeletteedda Kaladaawetuwaa gadiyaan, Uura giyaa wolk'k'aama kataman hayk'k'eedda. \v 29 Abraaminne Naakoorinne laa"attuukka akkeeddino; Abraamo machchatti suntsay Saaro; k'ay Naakoora machchatti suntsay Milkko; Milkka Haaraana naatto; Haaraani Milkkiwunne Yiskkaaniw aawuwaa. \v 30 Saara mantsato; iziw na'i baawa. \p \v 31 Taari bare na'aa Abraama, bare na'aa Haaraana na'aa Loos'anne, bare na'aa Abraamo machchatto Saaro akkiidde kesina, unttunttu ittippe Kanaane gadiyaa baanaw Uuri giyaa Kaladaawetuwaa katamaappe denddeeddino; shin unttunttu Kaaraane giyaa katamaa gakkanaw biide, yan utteeddino. \v 32 Taari 205 laytsaa de'iide, Kaaraanen hayk'k'eedda. \c 12 \ms Abraama, Yisaak'anne Yaak'ooba Taarikkiyaa \mr (12:1—35:29) \s Abraamo S'eesaa \p \v 1 Med'inaa Goday Abraama yaageedda; «Neeni ne gadiyaappe, ne dabbotuwaappenne ne aawuwaa golle asaappe shaakettaade, taani neena bessiyaa gadiyaa ba.\x - \xo 12:1 \xo*\xt Kit. 7:2-3; Ibr. 11:8\xt*\x* \v 2 Taani neena wolk'k'aama kawutetsaa ootsana; k'ay taani neena anjjana; taani ne suntsaa gitayana; yaatina neeni anjjo gidana; \v 3 taani neena anjjiyaawantta anjjana;\x - \xo 12:3 \xo*\xt Gal. 3:8\xt*\x* k'ay neena shek'k'iyaawantta taani shek'k'ana; ha sa'aa bollan de'iyaa Asay ubbay ne baggana anjjettana»\f + \fr 12:3 \fr*\fq Ne baggana anjjettana: \fq*\ft Neena anjjowaada anjjana mala ubbay woosana.\ft*\f* yaageedda. \p \v 4 Abraame Med'inaa Goday aw odeeddawaadan denddiide beedda; Loos'ekka aanana beedda; Abraame Kaaraaneppe beedda wode, aw laytsay laappun tammanne ichchesha. \v 5 Abraame bare machchatto Saaro, bare ishaa na'aa Loos'a, yan shiishsheedda barenttu mas'uwaa ubbaanne, Kaaraanen unttunttu demmeedda k'oomatuwaa akkiide, Kanaane gadiyaa baanaw denddeedda; biide unttunttu Kanaane gadiyaa gakkeeddino. \p \v 6 Abraame he gadiyaan Sekeema giyaa sa'aan de'iyaa Moore giyaa wolk'k'aama wolaa gakkanaw hametiidde beedda. He wode Kanaane asatuu he gadiyaan de'ino. \v 7 Shin Med'inaa Goday Abraamaw k'onc'c'iide Aa, «Ha gadiyaa taani ne zeretsaw immana» yaageedda. I barew k'onc'c'eedda Med'inaa Godaw he sa'aan yarshshiyaa sa'aa kees's'iide goynneedda.\x - \xo 12:7 \xo*\xt Kit. 7:5; Gal. 3:16\xt*\x* \v 8 Hewaappe denddiide, Beeteeleppe away doliyaa baggana de'iyaa deretiyaa sa'aa biide, hewaan Beeteele away wulliyaa bagga aggiide, k'ay Ayi away doliyaa bagga aggiide, gidduwaan bare dunkkaaniyaa d'ogeedda; hewaan Med'inaa Godaw yarshshiyaa sa'aa kees's'iide, Med'inaa Godaa suntsaa s'eeseedda. \v 9 Hewaappe guyye, Abraame yaappe denddi biide Neegeeba bazzuwaa gakkeedda. \s Abraame Gibis'e Beedda \p \v 10 He wode he gadii koshateedda; koshay s'iis's'i de'iyaa diraw, Abraame amareeda wodiyaa de'anaw duge Gibis'e wod'd'eedda. \v 11 Gibis'e gelana hanishin, Abraame bare machchatto Saaro hawaadan yaageedda; «Sisa; neeni loytsa malaa lo"o mac'c'a asaa gidiyaawaa taani eray. \v 12 Gibis'e asatuu neena be'iyaa wode unttunttu, ‹Hanna Aa machchatto› yaagiide unttunttu taana wod'ana; shin neena pas'a aggana. \v 13 Simmi unttunttu taw ne gaasuwaan keekana malanne, k'ay taani hayk'k'ennan ne gaasuwaan attana mala neeni, ‹Taani Aa michchato› yaaga»\x - \xo 12:13 \xo*\xt Dom. 20:2; 26:7\xt*\x* yaageedda. \p \v 14 Abraame Gibis'e biittaa geleedda wode, Gibis'e asatuu he mishirata daro malaa lo"o mac'c'a asaa gidiyaawaa be'eeddino. \v 15 K'ay Gibis'e kaatiyaw ootsiyaa kaappatuukka izo be'eedda wode, kaatiyaa sintsan izo nashsheeddino; yaatiide izo kaatiyaa golle afeedino. \v 16 Yaatina izi gaasuwaan kaatii Abraama lo"o ayfiyaan s'eelleedda; Abraamaw dorssatuwaanne booratuwaa, attuma haretuwaanne mac'c'a haretuwaa, attuma k'oomatuwaanne mac'c'a k'oomatuwaa, gaaluwaa immeedda. \p \v 17 Shin Med'inaa Goday Abraama machchatti Saari gaasuwaan Gibis'e kaatiyaa bollanne Aa soo asaa bolla daro kaa'iyaa harggiyaa yeddeedda. \v 18 Yaatina kaatii Abraama s'eesiide, «Neeni hawaa ayaw ta bolla ootsaad? iza ne machchatto gideeddawaa ayaw taw odabeykkii? \v 19 Neeni izo, ‹Iza ta michchato› gaade taw ayaw odaaddii? Taani izo taw machche ootsanaw akkeeddawe hewaa diraassa. Simmi ha"i ne machchatto hanno be'a; izo akkaade ba» yaageedda. \v 20 Bare asaa azazina, unttunttu Abraama Aa machchattinanne aw de'iyaa ubbabaanna kessiide yeddeeddino. \c 13 \s Abraaminne Loos'e Shaaketteeddino \p \v 1 Hewaa diraw Abraame bare machchattinanne, barew de'iyaawaa ubbaanna Gibs'eppe Negeeba bazzuwaa beedda; Loos'ekka aanana beedda. \v 2 Abraame he wode miizaa, biraaninne work'k'aan darii duretteedda. \p \v 3 I Negeebappe denddiide Beeteele gakkanaw beedda; he sa'aynne Beeteeleppenne Ayippe gidduwaan I koyro bare dunkkaaniyaa d'ogeedda sa'aanne \v 4 yarshshiyaa sa'aa I koyro kees's'eedda sa'aa. Yan Abraame Med'inaa Godaa suntsaa s'eeseedda. \p \v 5 Abraamena yuuyyiyaa Loos'ewukka miizzay, dorssaa wudiinne dunkkaanii de'ee. \v 6 Shin unttunttu ittippe de'anaw unttunttoo biittay gidibeenna; unttunttoo daro mehii de'iyaa diraw, unttunttu ittippe de'anaw danddayibeykkino. \v 7 Hewaa gaasuwaan Abraamo wudiyaa heemmiyaawanttu giddoninne Loos'e wudiyaa heemmiyaawanttu giddon walassay kesseedda. He wode Kanaanatuunne Parzzetuu he gadiyaan de'ino. \p \v 8 Yaanina Abraame Loos'a, «Nuuni ishatuwaa gidiyaa diraw, ta giddoninne ne giddon, ta wudiyaa heemmiyaawanttu giddoninne ne wudiyaa heemmiyaawanttu giddon walassaa kessoppa. \v 9 Biittaa ubbay ne sintsan de'ennee? Ane nuuni shaakettoytte; neeni haddirssa bagga booppe, taani ushechcha bagga baana; neeni ushechcha bagga booppe, taani haddirssa bagga baana» yaageedda. \p \v 10 Loos'e yuuyyi aad'd'i s'eelliide, Yorddaanoosa Shaafaa wombbay ubbay biide Zoo'aara gakkanaw, Med'inaa Godaa gennetiyaa\f + \fr 13:10 \fr*\fq Med'inaa Godaa Gennetiyaa: \fq*\ft Edene Gennetiyaa bessiyaawaa.\ft*\f* woy Gibis'e biittaa mala daro haatsay de'iyaawaa gidiyaawaa be'eedda. (Hewenne Med'ina Goday Sodoomanne Gamoora geetettiyaa katamato d'ayissanaappe kase).\x - \xo 13:10 \xo*\xt Dom. 2:10\xt*\x* \v 11 Hewaa diraw Loos'e barew Yorddaanoosa wombbaa ubbaa dooriide, away doliyaa bagga beedda; yaatina unttunttu ittuu ittiwaappe shaaketteeddino. \v 12 Abraame Kanaane gadiyaan de'eedda; shin Loos'e wombban de'iyaa wolk'k'aama katamatuwaa gidduwaan uttiide, Sodooma katamaa matan bare dunkkaaniyaa d'ogeedda. \v 13 He wode Sodooma asatuu iitanne Med'inaa Godaa bolla pala nagaraa ootsiyaawantta. \p \v 14 Loos'e Abraameppe shaaketteeddawaappe guyye, Med'inaa Goday Abraama hawaadan yaageedda; «D'ok'k'u gaade neeni de'iyaasaappe away doliyaa bagganne away wulliyaa bagga, k'ay huup'issa bagganne gedissa bagga s'eella. \v 15 Ha neeni s'eelliyaa biittaa ubbaa taani newunne ne zariyaw med'inaw immana;\x - \xo 13:15 \xo*\xt Kit. 7:5\xt*\x* \v 16 taani ne zariyaa sa'aa shafiyaadan darissana; ooninne sa'aa shafiyaa paydana danddayooppe, ne zariikka paydettana. \v 17 Dendda; biittaa gomppan pudenne dugenne hininne haanne hamettaadde be'a; ayaw gooppe, taani ha biittaa new immana» yaageedda. \p \v 18 Abraame bare dunkkaaniyaa shoddiide, Kebroone katamaan de'iyaa Mamire wolatuwaa woggatuwaa matan de'anaw beedda. Hewaan Med'inaa Godaw yarshshiyaa sa'aa kees's'eedda. \c 14 \s Abraame Loos'a Wotsi Akkeedda \p \v 1 He wode Sanaa'oore Kaatii Amiraafeeli, Elaasaara Kaatii Ariyooki, Elaama Kaatii Kadorllaa'oomerinne Goyma Kaatii Tidi'aali oydduu, \v 2 Sodooma Kaatiyaa Beera'aara, Gamoora Kaatiyaa Birshshaara, Adaama Kaatiyaa Shin"aabaara, S'aboyma Kaatiyaa Shemebeeraaranne (S'oo'aaro geetettiyaa) Belaa'a Kaatiyaanna olaw salppeeddino. \v 3 Hawanttu ichcheshu kaatetu gaketiide itti wolk'k'aa gidiide, (Mas'ine Abbaa giyaa) Siiddima Wombban shiik'eeddino. \v 4 Unttunttu kase tammanne laa"u laytsaa Kadorllaa'oomeraw moodetteeddino; shin tammanne heezzentsa laytsan aw makkaleeddino. \p \v 5 Tammanne oyddentso laytsan Kadorllaa'oomerinne aanana zuppeteedda kaatetu barenttu olanchchatuwaa akki biide, Asttaarooti s'arnnayman de'iyaa Raafaayeta, Haaman de'iyaa Zuuzetanne Shaawe-K'iriyaatayman de'iyaa Eemeta oliide s'ooneeddino. \v 6 Hoora biittaa asatuwaakka Se'iira Deriyaan oliide, bazzuwaa matan de'iyaa Elpparaana giyaa sa'aa gakkanaw yedersseeddino. \v 7 Hewaappe guyye simmiide, Ayin-Mishppaas'a yeeddino. (Ha"i he sa'ay K'aadeesa geetettee.) Unttunttu Amaaleek'atuwaa biittaa ubbaanne k'ay Has'aas'oone Taamaara giyaa sa'aan de'iyaa Amooratuwaa oliide s'ooneeddino. \p \v 8 Hewaappe simmiide, Sodooma kaatii, Gamoora kaatii, Addaama kaatii, S'aboyma kaatiinne (S'oo'aaro geetettiyaa) Belaa'a kaatii denddeeddino; Siiddima Wombban salppeeddino. \v 9 Hawanttu ubbay Elaama kaatiyaanna, Goyma kaatiyaanna, Sanaa'oore kaatiyaannanne Elaasaara kaatiyaanna (ha ichcheshu kaatetu oyddu kaatetuwaanna) oletteeddino. \v 10 Siiddima Wombban he wode, shidiyaadan oyk'k'iyaabay kumeedda ollay besseedda; Sodooma kaatiinne Gamoora kaatii barenttu olanchchatuwaanna olaappe bak'atishin, unttunttuppe amareedawanttu he ollatuwaan kunddeeddino; shin atteedawanttu deriyaa bak'ateeddino. \v 11 Oyddu kaatetu Sodoomanne Gamoora katamatuwaa mas'uwaa ubbaanne unttunttu k'umaa ubbaa bonk'k'iide akkeeddino. \v 12 Abraamo ishaa na'ay Loos'e Sodooman de'iyaa diraw, aakka Aa mas'uwaakka akkeeddino. \p \v 13 Hewaappe guyye, itti bitanii bak'ati yiide Ibraawiyaa Abraamaw hawaa odeedda. Abraame he wode, Eshkkolanne Aneera ishaa Amooriyaa Mamire wolaa matan de'ee. Unttunttu ubbaykka olaa zaaranaw Abraamena c'aak'k'uwaa c'aak'k'eti utteeddino. \v 14 Abraame bare dabbuu omoodetteeddawaa siseedda wode, olaa eriyaa bare son yeletteedda 318 asaa dentseedda; he oyddu kaatetuwaa kaalliidde Daani giyaa katamaa gakkanaw beedda. \v 15 K'amman bare asaa c'uguwaan c'uguwaan shaakki, bare morkkatuwaanna olettiide unttuntta s'ooneedda. Demask'k'oppe huup'issa baggana de'iyaa Hooba giyaa sa'aa gakkanaw yedersseedda. \v 16 Mas'uwaa ubbaa, k'ay bare dabbuwaa Loos'anne Aa mas'uwaa, mac'c'a asaanne hara asaa wotsi akkeedda. \p \v 17 Abraame Kadorllaa'oomeranne aanana zuppeteedda kaatetuwaa s'ooniide simmeeddawaappe guyye, Sodooma kaatii, (Kaatetuwaa Wombbaa giyaa) Shaaweeha Wombban Aa mokkanaw keseedda. \s Malkka-S'edek'k'i Abraama Anjjeedda \p \v 18 He wode, Saleeme Kaatii Malkka-S'edek'k'i ukitsaanne woyniyaa eessaa akkiide yeedda; I Ubbaappe d'ok'k'iyaa S'oossaa k'eesiyaa.\x - \xo 14:18-20 \xo*\xt Ibr. 7:1-10\xt*\x* \v 19 I Abraama hawaadan yaagiide anjjeedda; \q1 «Ubbaappe D'ok'k'iyaa S'oossay, \q2 saluwaanne sa'aa med'd'eeddawe Abraama anjjo. \q1 \v 20 K'ay Ubbaappe D'ok'k'iyaa S'oossay, \q2 ne morkkatuwaa ne kushiyaan \q2 aatsi immeeddawe galatetto» yaageedda. \m Abraame ubbabaappe asiraataa kessiide, Malkka-S'edek'k'aw immeedda. \p \v 21 Sodooma kaatii Abraama, «Asaa taw immaade, mas'uwaa new akka» yaageedda. \p \v 22 Shin Abraame Sodooma kaatiyaa, «Taani Med'inaa Godaw, Ubbaappe D'ok'k'iyaa S'oossaw, saluwaanne sa'aa med'd'eddawoo, ta kushiyaa dentsaade c'aak'k'aad. \v 23-24 Ta Asay meeddawaappenne taananna beedda Aneera, Eshkkolanne Mamire gakkiyaawaappe attina, neeni, ‹Abraama taani dureyaad› ubbakka geena mala, taani newaappe haray atto k'unc'c'uutiyaa woy c'aammaa k'achchiyaawaanne akkikke. Unttunttu barena gakkiyaawaa akkino» yaageedda. \c 15 \s Med'inaa Goday Abraamena C'aak'k'eteedda \p \v 1 Hewaappe guyye, Med'inaa Godaa k'aalay sas'aani Abraamekko yiide, «Abraamaa, yayyoppa! Taani new gonddalle; ne gatii loytsi dara» yaageedda. \p \v 2 Abraame, «Abeet Ubbaa Mooddiyaa Med'inaa Godaw, taw ubbakka na'i baynna diraw, neeni immiyaa gatii taw ayissee? Demask'k'o El"eezeri taana laattana shin»\f + \fr 15:2 \fr*\fk El"eezeri taana laattana: \fk*\ft Ibraaweetsuwaan k'onc'c'e gidena.\ft*\f* yaageedda. \v 3 K'aykka Abraame, «Neeni taw na'aa immabaakka; hewaa diraw ta son de'iyaa k'oomay taana laattiyaawaa» yaageedda. \p \v 4 Med'inaa Godaa k'aalay aakko yiide, «Ha k'oomay neena laattenna; shin ne gulbbataappe kesiyaawe neena laattana» yaageedda. \v 5 Simmiide kare Aa kessiide, «Saluwaa pude s'eella; neeni s'oolinttetuwaa paydanaw danddayooppe payda; ne zeretsaykka hawaa keeshshaa gidana» yaageedda.\x - \xo 15:5 \xo*\xt Rom. 4:18; Ibr. 11:12\xt*\x* \p \v 6 Abraamo Med'inaa Godaa ammaneedda; Med'inaa Goday hewaa aw s'illotetsaadan paydeedda.\x - \xo 15:6 \xo*\xt Rom. 4:3; Gal. 3:6; Yak'. 2:23\xt*\x* \p \v 7 Med'inaa Goday k'aykka Aa, «Taani neeni ha biittaa laattana mala new immanaw Uuri giyaa Kaladaawetuwaa katamaappe neena kessa aheedda Med'inaa Godaattee» yaageedda. \p \v 8 Shin Abraamo Aa, «Abeet Ubbaa Mooddiyaa Med'inaa Godaw, taani ha biittaa laattanawaa ayaan eroo?» yaageedda. \p \v 9 Med'inaa Goday Aa, «Heezzu laytsaa ussaa, heezzu laytsaa deeshshaa, heezzu laytsaa dorssaanne laa"u k'ommo harap'p'etuwaa taw akkaade ya» yaageedda. \v 10 I hawantta ubbaa aw afeedda; unttuntta p'alk'k'iide laa"u keseedda; laa"uwaa keseeddawaa ittuwaa ittuwaa baggan wotseedda; shin kafotuwaa laa"u kessi p'alk'k'ibeenna. \v 11 He wode ankkotu he ashuwaa bolla wod'd'eeddino; shin Abraame unttuntta yedersseedda. \p \v 12 Away wulliyaa wode Abraama wolk'k'aama gem"ishuu oyk'k'eedda; d'ip'p'i geedda d'umay Aa bolla wod'd'eedda.\x - \xo 15:12 \xo*\xt Yob. 4:13, 14\xt*\x* \v 13 Yaatina Med'inaa Goday Aa, «Ne zeretsay hara gadiyaan bete gidiide de'anawaa neeni tumuppe era; unttunttu ayiletiide oyddu s'eetu laytsaa naak'ettana.\x - \xo 15:13 \xo*\xt Kes. 1:1-14; Kit. 7:6\xt*\x* \v 14 Shin ayileyiide unttuntta mooddiyaa kawutetsaa taani murana; hewaappe guyye, unttunttu daro ak'uwaana he biittaappe kessana.\x - \xo 15:14 \xo*\xt Kes. 12:40-41; Kit. 7:7\xt*\x* \v 15 Neena gidooppe, neeni ne mayza aawotuwaakko sarotetsaan baana; neeni loytsa c'imaade hayk'k'ananne moogettana. \v 16 Shin oyddentso yeletaan ne zeretsay ha gadiyaa simmana; ayaw gooppe, Amooretuu nagaray biro likkiyaa gakkibeenna» yaageedda. \p \v 17 Away wullina sa'ay d'umeedda; c'ooc'iyaa c'uwaynne tamaa lac'uu akeekenan beettiide, he laa"u kessi p'alk'k'eteeddawanttuppe gidduwaana aad'd'eedda. \v 18 He gallassi Med'inaa Goday Abraamena hawaadan yaagiide c'aak'k'uwaa c'aak'k'eteedda; «Gibis'e Shaafaappe doommiide Efiraas'iisa giyaa wolk'k'aama shaafaa gakkanaw, ha biittaa taani ne zeretsaw immaad;\x - \xo 15:18 \xo*\xt Kit. 7:5\xt*\x* \v 19-21 ha biittay K'eenatuwaa, K'eniizetuwaa, K'adimoonetuwaa, Hiitetuwaa, Parzzetuwaa, Raafaayetuwaa, Amooretuwaa, Kanaanetuwaa, Gerggeesetuwaanne Yaabuusatuwaa biittaa» yaageedda. \c 16 \s Aggaaronne Isimaa'eela \p \v 1 Abraamo machata Saara aw na'aa yelabeykku; shin iziw Gibis'eppe yeedda Aggaaro giyaa itti ayilata de'aw. \v 2 Hewaa diraw Saara Abraama s'eesaade, «Be'a, Med'inaa Goday taw yeluwaa diggeedda. Neeni baade, ta ayilatina gisa; ooni erii, taani izi baggana na'aa daayo gidanenttonne» yaagaaddu. Abraame Saari k'aalaa sisiide mayyeedda. \v 3 Abraame Kanaane gadiyaan tammu laytsaa utteeddawaappe guyye, Abraamo machata Saara Gibis'eppe aheedda bare ayilatto Aggaaro, bare asinaa Abraamaw machchetetsaw immaaddu. \v 4 Aggaaro akkeedda; iza shahaaraaddu. Iza barew shahaaray atteedawaa ereedda wode, bare godatto kad'iyaa doommaaddu. \p \v 5 He wode Saara Abraama, «Taana ha naak'uwaa naak'k'issiyaawe neena;\f + \fr 16:5 \fr*\fq Taana ha naak'uwaa naak'k'issiyaawe neena: \fq*\ft Neeni ta bolla ootsowe ne bolla peesho guussaa.\ft*\f* taani ta ayilatto new immina, iza ha"i barew shahaaray atteeddawaa eraade, taana kad'aw. Nebaanne tabaa Med'inaa Goday pirddo» yaagaaddu. \p \v 6 Abraame Saaro, «Hanno be'a; ne ayilata ne kushiyaanna; neeni izo new lo"owaa ootsa» yaageedda. Hewaappe guyye, Saara Aggaaro naak'k'ina, iza kesaade iippe bak'attaaddu. \p \v 7 Med'inaa Godaa kiitanchchay pulttuwaa matan woran Aggaaro demmeedda; he pulttuu Shura giyaa gadiyaa afiyaa ogiyaa mataana. \v 8 I Aggaaro, «Hanne Saari ayilattee Aggaaree, hak'appe yaad? K'ay hak'a bay?» yaagiide oochcheedda. \p Iza, «Taani ta godatti Saarippe bak'atay» yaagaaddu. \p \v 9 Med'inaa Godaa kiitanchchay iziw, «Neeni ne godattikko guyye simmaade ba; iziw moodeta» yaagiide odeedda. \v 10 K'aykka Med'inaa Godaa kiitanchchay izo, «Ne zarii paydanaw danddayettennawaa keenaa taani c'orissana» yaageedda. \v 11 K'aykka Med'inaa Godaa kiitanchchay izo, «Ha"i neeni shahaara; neeni attuma na'aa yelana; Aa Isimaa'eela\f + \fr 16:11 \fr*\fq Isimaa'eela: \fq*\ft Ha suntsaa Biletsay S'oossay siseedda guussaa.\ft*\f* gaade suntsana; ayaw gooppe, Med'inaa Goday ne waasuwaa siseedda. \v 12 I woran yeda de'iyaa hariyaa mala asaa gidana; asaa ubbaanna I ek'ettana; k'ay Asay ubbaykka aanana ek'ettana; I bare ishatuwaa ubbaanna is'o gidiide de'ana» yaageedda. \p \v 13 Aggaara, «Taani taana be'iyaawaa be'aade pas'a attanee?» yaagaaddu; iza barew haasayeedda Med'inaa Godaa, «Neeni taana be'iyaa S'oossaa» yaagaade suntsaaddu. \v 14 Hewaa diraw he pulttuwaa ollay, «Taana Be'iyaa De'uwaa S'oossaa Pulttuwaa» geetetteedda; he ollay hanno gakkanaw K'aadeeseppenne Baareedappe gidduwaan de'ee. \p \v 15 Aggaara Abraamaw attuma na'aa yelaaddu; Abraame Aggaara yeleedda na'aa Isimaa'eela giide suntseedda.\x - \xo 16:15 \xo*\xt Gal. 4:22\xt*\x* \v 16 Aggaara Isimaa'eela Abraamew yeleedda wode, Abraamo laytsay hosppun tammanne usuppuna. \c 17 \s K'as's'araa, C'aak'k'uwaa Mallaa \p \v 1 Abraamo laytsay udduppun tammanne udduppuna gidiyaa wode, Med'inaa Goday aw k'onc'c'iide Aa, «Taani Ubbaa Danddayiyaa S'oossaa; neeni ta sintsan hametta; suure gidaa. \v 2 Taani taappenne neeppe gidduwaan ta c'aak'k'uwaa wotsay; taani neena loytsa c'orissana» yaageedda. \v 3 Abraame bare deemuwaan duge guufanneedda; S'oossay aw hawaadan yaageedda; \v 4 «Simmi, taani neenana c'aak'k'etiyaa c'aak'uu hawaa; neeni daro kawutetsaa aawuwaa gidana. \v 5 Hawaappe doommiide ne suntsay Abraama geetettenna; shin ne suntsay Abrahaama\f + \fr 17:5 \fr*\fk Abrahaama: \fk*\ft Ha suntsaa biletsay daro kawutetsaw aawuwaa giyaawaa malatee.\ft*\f* gidana. Ayaw gooppe, taani neena daro kawutetsaa aawuwaa ootsaad.\x - \xo 17:5 \xo*\xt Rom. 4:17\xt*\x* \v 6 Taani neena loytsa c'orissana; taani neeppe kawutetsatuwaa med'd'ana; kaatetuukka neeppe kesana. \v 7 Taani taappenne neeppe, neeppe guyye ne zeretsaappenne gidduwaan, yeletaappe yeletaa gakkanaw ta c'aak'k'uwaa c'aak'k'etay; ha c'aak'k'uu taani newunne neeppe guyye ne zeretsaw S'oossaa gidana mala med'inaa c'aak'uwaa.\x - \xo 17:7 \xo*\xt Luk'. 1:55\xt*\x* \v 8 Ha"i neeni bete gidaade de'iyaa Kanaane biittay ubbay newunne neeppe guyye ne zeretsaw med'inaw laata gidana mala taani immana; k'ay taani unttunttu S'oossaa gidana» yaageedda.\x - \xo 17:8 \xo*\xt Kit. 7:8\xt*\x* \p \v 9 K'aykka S'oossay Abrahaama, «Neena gidooppe, neeni ta c'aak'uwaa naaga; neenikka neeppe guyye ne zeretsaykka, yeletaappe yeletaa gakkanaw naagite. \v 10 Taappenne neeppenne, neeppe guyye ne zeretsaappe gidduwaan hinttenttu naagana ta c'aak'uu hawaa; hinttenttu gidduwaan de'iyaa attumawe ubbay k'as's'aretto.\x - \xo 17:10 \xo*\xt Kit. 7:8; Rom. 4:11\xt*\x* \v 11 Hinttenttu attumatetsaa shookuwaa k'as's'arettiita; hewe taappenne hintteppe gidduwaan de'iyaa c'aak'k'oo mallaa gidanawaa. \v 12 Hinttenttu giddon sintsappe yelettana attuma naanay ubbay yeletteedda hosppuntsa gallassan k'as's'arettanaw koshshee. Ne soon yeletteeddawantta gidina, woy allagaappe shaluwaan shametteedda ayiletuwaa gidina, ne zeretsaa gidenawanttakka attumawantta k'as's'aranaw koshshee. \v 13 Ne son yeletteeddawanttu ne shaluwaan shamettowanttu k'as's'arettino. Hawe hinttenttu ashuwaan de'iyaa ta c'aak'k'uu med'inaa c'aak'uwaa gidana. \v 14 K'as's'arettibeenna, bare shookuwaanna de'iyaa attuma Asay ubbay bare asaappe duus's'ana; ayaw gooppe, I ta c'aak'uwaa mentseedda» yaageedda. \p \v 15 K'aykka S'oossay Abrahaame, «Simmi, ne machchatti Saari suntsaa Saaray gooppa; hawaappe sintsaw izi suntsay Saaro.\f + \fr 17:15 \fr*\fq Saaro: \fq*\ft Ha suntsaa biletsay kawutetsaa aato guussaa.\ft*\f* \v 16 Taani izo anjjana; taani iippe new attuma na'aa tumu immana. Izo taani anjjana; iza kawutetsatuwaa aatto gidana; asaa kaatetu iippe yaana» yaageedda. \p \v 17 Abrahaame bare deemuwaan guufanneedda; I miic'c'iide bare wozanaan, «S'eetu laytsaa Asay tumu na'aa yelanee? K'ay udduppun tammu laytsaa gideedda Saara na'aa yelanee?» yaagiide k'oppeedda. \v 18 Abrahaame S'oossaa, «Isimaa'eeli taana laattiyaawaa gidanaw danddayennee?» yaageedda. \p \v 19 Shin S'oossay, «Tuytti, ne machata Saara new attuma na'aa tumuppe yelana; neeni Yisaak'a\f + \fr 17:19 \fr*\fq Yisaak'a: \fq*\ft Ha suntsaa biletsay I Miic'eedda giyaawaa.\ft*\f* gaade Aa suntsana. Aappe guyye, Aa zeretsaw med'inaa c'aak'uwaa gidana mala, taani aanana ta c'aak'uwaa c'aak'k'etana. \v 20 K'ay Isimaa'eelabaa gidooppenne, neeni oochcheeddawaa taani sisaad; taani aakka anjjana; taani Aa anjjananne Aa zeretsaa loytsa c'orissana; I tammanne laa"u yeletatuwaa yelana; taani Aa zeretsaa wolk'k'aama kawutetsaa ootsana. \v 21 Shin taani ta c'aak'uwaa laytsi hannoode Saara new yeliyaa Yisaak'ana c'aak'k'etana» yaageedda. \v 22 S'oossay Abrahaamaana haasayiide wursseeddawaappe guyye, Abrahaameppe shaakettiide pude beedda. \p \v 23 He gallassan Abrahaame bare na'aa Isimaa'eela, bare son yeletteedda ubbaa, bare shaluwaan shammeeddawantta ubbaa, bare son de'iyaa attuma asaa ubbaa, S'oossay aw odeeddawaadan unttunttu attumatetsaa k'as's'areedda. \v 24 Abrahaame bare attumatetsaa k'as's'arettiyaa wode, udduppun tammanne udduppun laytsaa asaa; \v 25 Aa na'ay Isimaa'eeli bare attumatetsaa k'as's'arettiyaa wode, tammanne heezzu laytsaa na'aa. \v 26 Abrahaamenne Aa na'ay Isimaa'eeli laa"attuukka he gallassi k'as's'aretteeddino. \v 27 Abrahaame son de'iyaa attuma Asay ubbay, Aa son yeletteeddawanttunne shaluwaan shammeeddawanttu ubbay aanana k'as's'aretteeddino. \c 18 \s Heezzu Imatsatuwaa \p \v 1 Abrahaame Mamire wolatuwaa wogatuwaa garssan bare dunkkaaniyaa penggiyaan seeta gallassi utti de'ishshin, Med'inaa Goday aw k'onc'c'eedda. \v 2 Abrahaame d'ok'k'u giide s'eelliide heezzu asatuu Aa matan ek'k'eeddawantta be'eedda; unttunttunna gaketanaw bare dunkkaaniyaa penggiyaappe denddi wos's'eedda; gakkiide, gediyaan hokkiide, unttunttu sintsan goyneedda.\x - \xo 18:2 \xo*\xt Ibr. 13:2\xt*\x* \v 3 Simmiide I, «Abeet ta Godaw, taani ne sintsan nashshetteedawaa gidooppe, taana ne k'oomaa aggaade aad'd'oppa. \v 4 Hayanaa guutsa haatsay yo; hinttenttu gedii meec'ettina, ha mitsaa kuwaan shemppi akkite. \v 5 Hinttenttu ha"i taakko hinttenttu k'oomaakko yeedda diraw, kam"i giide hinttenttu biyaasa'aa baana mala, taani hinttenttoo miyaawaa ahay» yaageedda. \p Unttunttu, «Daro lo"a; neeni giyaawaadan ootsa» yaageeddino. \p \v 6 Abrahaame dunkkaaniyaa giddo Saarikko elleelli biide, «Elleellaade liik'o d'iiliyaappe heezzu kere gidiyaawaa akka munak'aade ukitsaa uukka» yaageedda. \v 7 K'ay, Abrahaame bare mehiyaakko wos's'i biide, lo"o bolttiboltta bolttiboltta maraa dooriide, itti k'oomaw immina, I elleelli shukkiide giigisseedda. \v 8 Yaatina Abrahaame me"eedda maatsaanne giigisseedda maraa ashuwaa imatsatuwaa sintsa aatseedda; unttunttu miishshin, I he mitsaa garssan unttunttu matan ek'k'eedda. \p \v 9 Unttunttu Aa, «Ne machata Saara hak'anee?» yaagiide oochcheeddino. \p Iza, «Hini dunkkaaniyaa gidduwaan de'aw» yaageedda. \p \v 10 Med'inaa Goday Aa, «Taani laytsi hannoode tumu neekko simmana; he wode ne machata Saara attuma na'aa yelana» yaageedda. \p Saara he wode aappe guyye baggana de'iyaa dunkkaaniyaa penggiyaan de'iyaana hewaa sisaaddu.\x - \xo 18:10 \xo*\xt Rom. 9:9\xt*\x* \v 11 Abrahaamenne Saara barenttu laytsaa loytsi sugiide c'imeeddino. Saariw piilay yiyaawaa aggeedda. \v 12 Hewaa diraw Saara bare wozanaan, «Taani ha"i c'ima wura kichchowaappe guyyiyaaninne ta goday c'imowaappe guyye, ha"i taw attuma asaana gaketiyaawe waan hananee?» yaagaade miic'c'aaddu.\x - \xo 18:12 \xo*\xt 1 P'es'. 3:6\xt*\x* \p \v 13 Med'inaa Goday Abrahaame he wode, « ‹Taani c'ima kichchowaappe guyye, tumu na'aa yelanitaayye?› gaade, Saara ayaw miic'c'aade? \v 14 Med'inaa Godaw danddayettennabay tumu de'ii? Laytsi hannoode taani neekko simmana; he wode Saara attuma na'aa yelana» yaageedda.\x - \xo 18:14 \xo*\xt Luk'. 1:37\xt*\x* \p \v 15 Saara loytsa yayyeedda diraw, «Taani miic'c'abeykke» yaagaade lakaaddu. \p Shin I, «Ee, neeni tumu miic'c'aadda» yaageedda. \s Abrahaame Sodooma Diraw Gaannateedda \p \v 16 Hewaappe guyye asatuu denddiide bi, Sodooma katamaa duge zaari s'eelleeddino; Abrahaamenne unttuntta moyzziide unttunttunna beedda. \v 17 Med'inaa Goday he wode, «Taani ta ootsanaw haniyaabaa Abrahaameppe k'osikke. \v 18 Abrahaame tumuppe gitanne wolk'k'aama kawutetsaa gidana; ha sa'aa kawutetsatuu ubbay Aa baggana anjjettana.\f + \fr 18:18: \fr*\fq Kawutetsatuu ubbay Aa baggana anjjettana: \fq*\ft Kawutetsay ubbay neena anjjowaadan barenakka anjjanaadan taana woossanawantta giyaawaa.\ft*\f* \v 19 Ayaw gooppe, s'illotetsaanne pirddaa ootsiide, Med'inaa Godaa ogiyaa naaganaadan bare naanaanne bareppe guyye, bare soo asaa I zorana mala, taani Aa dooraad; hewenne Med'inaa Goday Abrahaamew immana geeddawaa ubbaa polanaassa» yaageedda. \p \v 20-21 Med'inaa Goday Abrahaame, «Sodoomappenne Gamoorappe waassiyaa waasuu loytsi dareedda dirawunne unttunttu nagaray loytsi dees'eedda diraw, unttunttu ootseeddabay taakko gakkeedda waasuwaa keeshshaa iitenttonne be'anaw ane taani duge wod'd'ay; hewaa mala iita gidana d'ayinttonne erana» yaageedda. \p \v 22 Hewaappe guyye, laa"u asatuu Sodoomakko simmiide beeddino; shin Abrahaame Med'inaa Godaa sintsan woosi de'ee. \v 23 He wode Abrahaame Med'inaa Godaakko shiik'iide yaageedda; «Tumu neeni s'illotuwaa iitatuwaana d'ayssay? \v 24 He wolk'k'aama katamaan ishatamu s'illotuu de'inttokka, neeni d'ayssay? Neeni aan de'iyaa ishatamu s'illotuwaa diraw he katamaa ashshikkii? \v 25 Hewe neeppe haakko; s'illotuwaa iitatuwaana wod'iyaawenne s'illotuwaanne iitatuwaa itti ayfiyaan s'eelliyaawe neeppe haakko. Ha sa'aa ubbaa pirddiyaawe s'illuwaa pirddenneeyye?» yaageedda. \p \v 26 Med'inaa Goday, «He Sodooma kataman ishatamu s'illotuu de'ooppe, he sa'aa ubbaa unttunttu diraw taani ashshana» yaageedda. \p \v 27 Hewaappe guyye Abrahaame, «Taani biittanne bidintsaa gidaadde ta Godaana s'alaade haasayanaw simmi doomma kichchaad; \v 28 ishatamu s'illotuwaappe ichcheshu pac'c'intto, neeni he ichcheshatuwaa diraw he katamaa ubbaa d'ayssay?» yaageedda. \p Med'inaa Goday, «Taani yan oytamanne ichcheshu s'illotuwaa demmintto, he katamaa d'ayisikke» yaageedda. \p \v 29 Abrahaame zaaretsiidekka, «Yan oytamu s'alalay beettintto shin?» yaageedda. \p I, «Taani he oytamatuwaa diraw, he katamaa d'ayisikke» yaageedda. \p \v 30 Hewaappe guyye I, «Hay Goday taw hank'k'ettoppo; taani gujjaadekka haasayay. Yan hattamu s'alalay beettintto shin?» yaageedda. \p Med'inaa Goday, «Taani yan hattamuwaa demmintto, he katamaa d'ayssikke» yaageedda. \p \v 31 Abrahaame k'aykka, «Taani Godaana s'alaade haasayanaw doomma kichchaad; yan laatamuwaa s'alalay beettintto shin?» yaageedda. \p Med'inaa Goday, «He laatamatuwaa diraw taani Aa d'ayssikke» yaageedda. \p \v 32 Hewaappe guyye Abrahaame, «Hay Goday taw hank'k'ettoppo; taani mes's'i itti gede haasayay; yan tammu s'alalay beettintto shin?» yaageedda. \p Med'inaa Goday, «He tammatuwaa diraw taani he katamaa d'ayssikke» yaageedda. \p \v 33 Med'inaa Goday Abrahaamena haasayaa wursseeddawaappe guyye beedda; Abrahaamekka bare soo simmeedda. \c 19 \s Sodooma Nagaraa \p \v 1 He laa"u kiitanchchatuu omarssi Sodooma katamaa gakkeeddino; he wode Loos'e he katamaa penggiyaan utteedda. Loos'e unttuntta be'inne unttunttunna gaketanaw ek'k'iide beedda; bare deemuwaa sa'aa gatsiide goyneedda; \v 2 «Ta godatoo, hinttenttu k'oomaa soo simmeerikkitee; hinttenttu gediyaa meec'ettiide k'ammaa ak'ite; guuran denddiide hinttenttu biyaasa'aa baanita» yaageedda. \p Unttunttu, «Tuytti; nuuni ha katamaa dabaabaan ak'ana» yaageeddino. \p \v 3 Shin I unttuntta loytsi shoobbeedda diraw, aanana biide Aa soo geleeddino; I unttunttoo k'umaa katsiide, c'aalenna ukitsaa uukkiide aatsina, unttunttu meeddino. \p \v 4 Unttunttu gisennan de'ishshin, Sodooma katamaa attuma Asay ubbay, naanatuwaappe c'imaa gakkanaw, ittuunne attenaan yiide, golliyaa yuuyyi aad'd'i dooddeeddino. \v 5 Loos'a s'eesiide yaageeddino; «Hachche k'amma ne soo yeedda attuma asatuu hak'an de'iinoo? Nuuni unttunttunna sharmus'ana mala unttuntta nuukko kare kessa» yaageeddino.\x - \xo 19:5-8 \xo*\xt Dat. 19:22-24\xt*\x* \p \v 6 Loos'e unttunttunna gaketanaw kare kesiide, kariyaa guyye gorddeedda; \v 7 unttuntta hawaadan yaageedda; «Ta ishatoo, ha iita oosuwaa ootsoppite. \v 8 Simmi taw laa"u mac'c'a naanay, attuma asaa eribeenna wodoratuu de'iino; taani unttuntta hinttenttoo kare kessay; hinttenttu unttuntta hinttew lo"owaadan ootsana danddayiita. Shin ha asatuwaa bolla ayinne ootsoppite; ayaw gooppe, unttunttu ta golle geliide ta kaaraa garssan de'iino» yaageedda. \p \v 9 Asatuu Aa, «Nu sintsaappe kichcha!» yaageeddino; k'aykka unttunttu, «Ha bitanii ha gadiyaan bete gidi yiide, ha"i nu bolla pirddanaw kajjeeleedda! Ha"i nuuni neena unttunttu bolla ootsanaw k'oppeeddawaappe iitaa ootsana!» yaageeddino. Unttunttu Loos'a guyye sugi yeggiide penggiyaa mentsanaw shiik'eeddino. \v 10 Shin he laa"u asatuu barenttu kushiyaa kare yeddiide, Loos'a soo goochchi gelissiide penggiyaa gorddeeddino. \v 11 Hewaappe guyye, unttunttu golle penggiyaan de'iyaa asaa, guutsaappe gitaa gakkanaw k'ook'isseeddino. Yaatina unttunttu penggiyaa demmanaw koyiide daabureeddino.\x - \xo 19:11 \xo*\xt 2 Kat. 6:18\xt*\x* \s Loos'e Sodoomappe Kesiide Beedda \p \v 12 He laa"u asatuu Loos'a, «New hawaan ne mac'c'a naanaa giigisseeddawanttu, ne attuma naanay woy ne mac'c'a naanay woy nebaa gideedda Asay oona gidooppene ha katamaan de'ii? Unttuntta hawaappe kessa digga. \v 13 Ayaw gooppe, nuuni ha sa'aa d'ayssana haneetto. Unttunttu waassiyaa waasuu Godaa sintsan loytsi dareedda diraw, Med'inaa Goday nuuna ha katamaa d'ayssanaw kiitteedda» yaageeddino. \p \v 14 Hewaa diraw Loos'e kesiide, bare mac'c'a naanaa giigisseeddawanttukko biide unttuntta, «Elleelli denddiide hawaappe kesite; ayaw gooppe, Med'inaa Goday ha katamaa d'ayssana hanee» yaageedda. Shin Aa mac'c'a naanaa giigisseeddawanttu I k'id'd'eedda giide k'oppeeddino. \p \v 15 Sa'ay wonttanaw holjjojji zo"iyaa wode, he kiitanchchatuu Loos'a, «Dendda! Ne machchattonne hawaan de'iyaa ne laa"u mac'c'a naanaa akkaade elleella kesa! Hewe d'ayooppe, ha katamay pirddettiyaa wode neenikka d'ayaassa» yaagiide dirbbiseeddino. \v 16 Shin Loos'e yatti giina, he asatuu Aa kushiyaa, Aa machchatti kushiyaanne Aa mac'c'a naanaa laa"uwaa kushiyaa oyk'k'iide, he katamaappe unttuntta kesseeddino; ayaw gooppe, Med'inaa Goday unttunttoo k'aretteedda.\x - \xo 19:16 \xo*\xt 2 P'es'. 2:7\xt*\x* \v 17 Kiitanchchatuu unttuntta katamaappe kesseedda saannakka, he kiitanchchatuwaappe ittuu yaageedda; «Hinttenttu shemppuwaa akkiide bak'atite! Guye s'eelloppite! K'ay ha wombban hak'ankka ek'k'oppite! Deriyaakko bak'atite! Hinkkoode hinttenttu d'ayana» yaageedda. \p \v 18 Shin Loos'e unttunttoo yaageedda; «Tuytti! Hay ta godatoo, yaagoppite. \v 19 Taani hinttenttu k'oomay hinttenttu sintsan nashshetteeddawaa diraw, taana ashshanaw taw daroppe loytsi maadeeddita. Shin taani deriyaakko bak'atanaw danddaykke; hawe bashshay gakkiide taana muukkananne taanikka hayk'k'ana. \v 20 S'eellite; hawaan itti katamay de'ee; I wos's'anaw matanne guutsa katamaa. Taani yaa bak'atoo? I k'eeri guutsa katamaa gidennee? Ta shemppuu yan attanawaa» yaageedda. \p \v 21 Kiitanchchay, «Ee, taani ne ooshaa sisana; taani neeni giyaa katamaa d'ayssikke. \v 22 Shin yaa elleella bak'ata; ayaw gooppe, neeni yaa gakkanaw, taani ayinne ootsanaw danddaykke» yaageedda. Hewaa diraw he katamaa suntsay zoo'aaro\f + \fr 19:22 \fr*\fq Zoo'aaro: \fq*\ft Ha suntsaa biletsay Ibraaweetsuwaa k'aalan «Guutsaa» giyaawaa malatee.\ft*\f* geetetteedda. \s Sodoomanne Gamoora Katamatuu D'ayeeddino \p \v 23 Loos'e S'oo'aaro gakkeedda wode, biro s'alk'k'ii doleedda. \v 24 Med'inaa Goday he wode tamaanne ees's'iyaa diiniyaa Sodoomanne Gamoora bollan Med'inaa Godaa mataappe saluwaappe bukiide bayzzeedda.\x - \xo 19:24-25 \xo*\xt Mat. 10:15; 11:23-24; Luk'. 10:12; 17:29; 2 P'es'. 2:6; Yih. 7\xt*\x* \v 25 Hewaadan ootsiide Med'ina Goday he katamata, he wombbaa ubbaa, he katamatuwaa giddon de'iyaa ubbaanne he gadiyaan de'iyaa mitsaa maataa d'aysseedda. \v 26 Shin Loos'e machata guyye s'eellaade mas'ine tuussaa gidaaddu.\x - \xo 19:26 \xo*\xt Luk'. 17:32\xt*\x* \p \v 27 Wonttetsa gallassi wontta guuran Abrahaame denddiide, Med'inaa Godaa sintsan kase I ek'k'eedda sa'aa simmiide beedda. \v 28 I Sodoomanne Gamoora he zanggaaraan de'iyaa biittaa ubbaa duge s'eelleedda; he wode c'uway c'ooc'iyaa tamaa c'uwaadan he biittaappe denddiyaawaa be'eedda. \p \v 29 S'oossay he zanggaaraa katamatuwaa d'aysseedda wode, Abrahaama hassayeedda; Loos'e de'eedda katamatuwaa d'ayssiide Loos'a bashshaappe keseedda. \s Loos'e Yeletaa \p \v 30 Loos'e zoo'aaran uttanaw yayyeedda diraw, bare mac'c'a naanaa laa"uwaanna deriyaa keseedda; gonggolo giddon bare laa"u mac'c'a naanatuwaanna utteedda. \v 31 Itti gallassi bayira naatta teefatto, «Nu aawuu c'imeedda; sa'aa ubbaan\f + \fr 19:31 \fr*\fq Sa'aa ubbaan: \fq*\ft Ha biittaan giyaawaa.\ft*\f* de'iyaa wogaadan nuunana gisanaw ha gadiyaan ubbakka attuma Asay baawa. \v 32 Haaya; woyniyaa eessaa nu aawuwaa ushshiide, aanana gisiide, nu aawuwaappe nu zariyaa turaa ashshooytte» yaagaaddu. \v 33 He gallassaa k'amma barenttu aawuwaa woyniyaa eessaa ushsheeddino; bayirata gelaade aanana gisaaddu; iza aanana gisiyaa wodekka denddiyaa wodekka I eribeenna. \p \v 34 Wonttetsa gallassi bayirata teefatto, «Sisa; zino taani ta aabunna gisaad; hachche k'amma k'ay woyniyaa eessaa ushshina, neenikka gelaade aanana gisa; yaatiide nuuni nu aawuwaappe nu zariyaa turaa ashshoytte» yaagaaddu. \v 35 He gallassi k'amma k'aykka woyniyaa eessaa ushsheeddino; teefatakka gelaade aanana gisaaddu; iza aanana gisiyaa wodekka denddiyaa wodekka I eribeenna. \v 36 Yaatide Loos'e mac'c'a naanay laa"attuukka barenttu aawuwaappe shahaareeddino. \v 37 Bayirata attuma na'aa yelaaddu; Aa suntsaa Moo'aaba\f + \fr 19:37 \fr*\fq Moo'aaba: \fq*\ft Ha suntsaa biletsay Ibraaweetsuwaan «Ta aawuwaappe giyaawaa malatee»\ft*\f* gaade suntsaaddu; inne hachche gakkanaw Moo'aabatuwaa aawuwaa. \v 38 K'ay teefattakka attuma na'aa yelaaddu; Aa suntsaa Ben"aama\f + \fr 19:38 \fr*\fq Ben"aama: \fq*\ft Ha suntsaa biletsay Ibraaweetsuwaan «Ta asatuwaa na'aa giyaawaa».\ft*\f* gaade suntsaaddu; inne hachche gakkanaw Amoonatuwaa aawuwaa. \c 20 \s Abrahaamenne Abimeleeka \p \v 1 Abrahaame Mamireppe denddiide, Negeeba giyaa gadiyaa beedda; K'aadeesanne Shura giyaa katamatuwaappe gidduwaan de'eedda; Garaarankka amareeda wodiyaa takkeedda. \v 2 Yan Abrahaame bare machchatto Saaro, «Aa ta michchato» yaageedda. Garaara Kaatii Abimeleeki kiittiide Saaro afeedda.\x - \xo 20:2 \xo*\xt Dom. 12:13; 26:7\xt*\x* \v 3 Shin S'oossay itti k'amman akumuwaan Abimeleekekko yiide, Aa hawaadan yaageedda; «Neeni aheedda machati gaasuwaan hayk'k'aasa; ayaw gooppe, iza asaa machchatto» yaageedda. \p \v 4 Shin Abimeleeki iikko shiik'ibeenna. Yaateeddawe, «Godaw, neeni s'illo kawutetsaa d'ayssaniiyye? \v 5 I, ‹Iza ta michchato› gibeenneyye? K'ay iza, ‹I ta ishaa› gabeykkee? Taani ta wozanaa suuretetsaaninne ta kushiyaa geeshshatetsaan hawaa ootsaad» yaageedda. \p \v 6 Hewaappe guyye, S'oossay akumuwaan Aa yaageedda; «Ee, neeni ne wozanaa geeshshatetsaan ootseeddawaa taani eraad; hewaa diraw, neeni izo bochchenna malanne ta sintsan nagaraa ootsenna mala neena taani te'aad. \v 7 Ha"i ha bitaniyaa machchatto zaara; ayaw gooppe, I Timbbitiyaa odiyaawaa; I new S'oossaa woosana; neeni pas'a de'ana. Shin izo zaarana d'ayooppe, neeninne new de'iyaabay ubbay hayk'k'iyaawaa tumuppe era» yaageedda. \p \v 8 Abimeleeki wonttetsa gallassi wontta bare kawutetsaa kaappatuwaa ubbaa s'eeseedda; ha yewuwaa ubbaa unttunttoo odina, unttunttu loytsi daro yayyeeddino. \v 9 Yaatina Abimeleeki Abrahaama s'eesiide, «Neeni ayaa nu bolla ootsaaddii? Neeni ta bollanne ta kawutetsaa bolla wolk'k'aama nagaraa ahanaw taani new ay iitabaa ootsaadditaa? Neeni ta bolla oosetanaw bessenabaa ootsaadda» yaageedda. \v 10 K'aykka Abimeleeki Abrahaama, «Neena hawaa oosisseeddawe ayee?» yaagiide oochcheedda. \p \v 11 Abrahaame yaageedda; « ‹S'oossaw yayyiyaa itti asaynne ha sa'aan baawa› gaade k'oppeedda diraassanne, ‹Ta machchatti gaasuwaan unttunttu taana wod'ana› gaade k'oppeedda diraassa. \v 12 Hewaa bolla iza tumukka ta michchato; ta aati naatto gidukkuppe attin, ta aabbu naatto; k'ay iza ta machchatto gidaaddu. \v 13 S'oossay taana ta aawuwaa golliyaappe kesseedda wode taani iziw, ‹Nuuni beedda gadiyaan ubbaan neeni taw ootsana keekatetsay hawaa; «I ta ishaa» gaade tabaa haasaya› yaagaad» yaageedda. \p \v 14 Hewaappe guyye Abimeleeki dorssaa, mehiyaa, mac'c'a ayiletuwaanne attuma ayiletuwaa ahiide, Abrahaamew immeedda; k'ay Aa machchatto Saaro aw zaareedda. \v 15 Abimeleeki, «Simmi ta biittay ne sintsaana; neena lo"osan de'a» yaageedda. \v 16 Saarokka, «Taani ne ishaw itti sha"a s'agaraa biraa\f + \fr 20:16 \fr*\fk Itti sha"a s'agaraa biraa: \fk*\ft Hawe tammanne ittanne bakka kiilo giraame dees'ee.\ft*\f* immay; hawe simmi neenana de'iyaa ubbaa sintsan neeni s'illatto gidiyaawaanne neeni shatimmeeddawaa erissiyaawaa gido» yaageedda. \p \v 17-18 Med'inaa Goday Abrahaame machchatti Saari gaasuwaan Abimeleeka golle asaa ubbaa k'antsaa maynissi wotseedda diraw, Abrahaame S'oossaa woossina, Abimeleeki, Aa machatanne Aa mac'c'a k'oomatuwaa na'aa yelana mala S'oossay unttuntta patseedda. \c 21 \s Yisaak'i Yeletteedda \p \v 1 S'oossay bare odeeddawaadan Saarikko yeedda; S'oossay Saaro bare geeddawaadan ootseedda. \v 2 Saara shahaaraade, c'imeedda Abrahaamew S'oossay geedda wodii gakkina, attuma na'aa yelaaddu. \v 3 Saara Aw yeleedda bare na'aa suntsaa Abrahaame «Yisaak'a» yaagiide suntseedda.\x - \xo 21:3 \xo*\xt Ibr. 11:11\xt*\x* \v 4 Abrahaame bare na'aa Yisaak'a S'oossay azazeeddawaadan hosppuntsa gallassan k'as's'areedda.\x - \xo 21:4 \xo*\xt Dom. 17:12; Kit. 7:8\xt*\x* \v 5 Aa na'aa Yisaak'i aw yeletteedda wode, Abrahaame laytsay s'eeta. \v 6 Saara, «S'oossay taw miichchaa\f + \fr 21:6 \fr*\fq Miichchaa: \fq*\ft Ha suntsaa biletsay «I miic'c'ee» giyaawaa (gujji s'eelite \ft*\xt 17:17-19\xt*).\f* immeedda; k'ay hawaa sisiyaawe ubbay taananna miic'c'ana» yaagaaddu. \v 7 K'aykka Saara, «Abrahaamew Saara na'aa d'antsana geeddawe oonee? Gidooppenne taani ha"i aw I c'imeedda wodiyaan na'aa yelaad» yaagaaddu. \s Aggaaranne Ismaa'eeli Yedersseteeddino \p \v 8 Guutsa na'ay dic'c'iide; d'antsaa duutseedda; Abrahaame Yisaak'i d'antsaa duutseedda gallassi wolk'k'aama baalaa keseedda. \v 9 Shin Gibs'eppe yeedda Aggaara Abrahaamew yeleedda na'ay Yisaak'ana kaa'iyaawaa Saara be'aaddu. \v 10 Abrahaama, «Ha ayilatti na'ay ta na'aa Yisaak'ana ubbakka laattenna diraw, ayilatonne izi na'aa kessa yedda» yaagaaddu.\x - \xo 21:10 \xo*\xt Gal. 4:29-30\xt*\x* \p \v 11 Ha yewuu bare na'aa bochchiyaa diraw, Abrahaame loytsi metooteedda. \v 12 Shin S'oossay Abrahaame, «Na'awunne ne ayilatiw loytsa metoottoppa; Saara new odiyaawaa ubbaa sisa; ayaw gooppe, ne zeretsay Yisaak'a baggana s'eesettanawaa.\x - \xo 21:12 \xo*\xt Rom. 9:7; Ibr. 11:18\xt*\x* \v 13 K'ay ayilatti na'aa taani kawutetsaa kessana; ayaw gooppe, ikka ne zare» yaageedda. \p \v 14 Wontta guuran Abrahaame denddeedda; k'umaanne ogoruwaan haatsaa akkiide, Aggaaro hashiyaan toossiide, izi na'aakka iziw immiide kessi yeddeedda. Iza baade, Berssaabehe giyaa woraan toyilakattaw. \v 15-16 Haatsaykka ogoruwaan wureedda wode iza, «Na'ay hayk'k'ishin, uttaade be'ikke» yaagaade, na'aa itti buuraa garssan wotsaade, laa"u s'eetu wad'aa gidiyaawaa keeshshaa baade uttaaddu. Matan uttaade, bare k'aalaa d'ok'k'issaade yeekkaaddu. \p \v 17 S'oossay na'aa waasuwaa siseedda; S'oossaa kiitanchchay Aggaaro saluwaappe s'eesiide, «Aggaaree, waanaaddii? S'oossay na'ay giseedda sa'aan waassiyaawaa siseedda diraw yayyoppa; \v 18 dendda ek'k'a; na'aanne ne kushiyaan dentsa; ayaw gooppe, taani Aa wolk'k'aama kawutetsaa ootsana» yaageedda. \v 19 S'oossay izi ayfiyaa dooyina, haatsaa ollaa be'aaddu; baade ogoruwaan haatsaa kuntsaaddu; na'aakka ushshaaddu. \v 20 Na'ay dic'c'iyaa wode, S'oossay aanana gideedda; I woran de'iide, wonddaafiyaa dukkiyaa asaa gideedda. \v 21 I Paaraana giyaa woran de'ishshin, Aa daaya Gibs'eppe aw machchatto demmaaddu. \s Abrahaameppenne Abimeleekeppe Gidduwaan Wotseedda C'aak'k'uwaa \p \v 22 He wode, Abimeleeki bare wotaadaratuwaa kaappuwaa Pikoolaana Abrahaamekko biide, «Neeni ootsiyaa ubbaban S'oossay neenana de'ee.\x - \xo 21:22 \xo*\xt Dom. 26:26\xt*\x* \v 23 Neeni ta bolla woy ta naanaa bolla woy ta zeretsaa bolla genebaa ootsenna mala, ha"i hawaan, S'oossaa sintsan taw c'aak'k'a; taani new keekeeddawaadan, neenikka tawunne neeni imatsatetsan de'iyaa ha biittaw lo"a» yaageedda. \p \v 24 Abrahaame, «Taani c'aak'k'ay» yaageedda. \p \v 25 He wode, Abrahaame Abimeleeka k'oomatuu akkeedda haatsaa ollaabaa Abimeleekaw maganneedda. \v 26 Shin Abimeleeki, «Hewaa ooni ootseedentto taani erikke; neenikka k'ay taw odabaakka; taani hachche gakkanaw hewaa sisabeykke» yaageedda. \p \v 27 Hewaappe guyye Abrahaame dorssaanne miizzatuwaa ahiide, Abimeleekaw immina, unttunttu laa"u c'aak'uwaa c'aak'k'eteeddino. \v 28 Abrahaame laappun mac'c'a dorssaa maratuwaa wudiyaappe shaakkeedda; \v 29 Abimeleeki Abrahaama, «Ha neeni dumma shaakka wotseedda laappun mac'c'a dorssaa maratuwaa ayaw shaakkaadii?» yaagiide oochcheedda. \p \v 30 Abrahaame, «Taani ha haatsaa ollaa bookkeeddawoo markka gidana mala, ha laappun mac'c'a dorssaa maratuwaa ta kushiyaappe akka» yaageedda. \p \v 31 Hewaan he laa"u asatuu c'aak'k'eteedda diraw, he sa'ay Berssaabehe\f + \fr 21:31 \fr*\fq Berssaabehe: \fq*\ft Ha suntsaa biletsay, «C'aak'uwaa haatsaa ollaa» woy «Laappun haatsaa ollaa» giyaawaa (gujji s'eelite \ft*\xt 26:33\xt*).\f* geetetteedda. \p \v 32 Berssaabehen c'aak'uwaa c'aak'k'eteeddawaappe guyye, Abimeleekenne Aa wotaadaratuu kaappuwaa Pikooli denddiide, Pilss's'eema biittaa simmeeddino. \v 33 Abrahaame Berssaabehen Tamaariskke geetettiyaa mitsaa tokkeedda. Hewaan Godaa, Med'ina S'oossaa, suntsaa s'eeseedda. \v 34 Abrahaame Pilss's'eema gadiyaan daro wodiyaa de'eedda. \c 22 \s Yisaak'a Barew Yarshshanaadan // S'oossay Abrahaama Azazeedda \p \v 1 Hewaappe simmiide, S'oossay Abrahaama paac'c'eedda; I Aa, «Abrahaamee» yaagiide s'eeseedda. \p I, «Abee» yaagiide koyeedda.\x - \xo 22:1-23 \xo*\xt Ibr. 11:17-19\xt*\x* \p \v 2 S'oossay, «Neeni siik'iyaa ne mes's'i itti na'aa Yisaak'a akkaade, Mooriyaa giyaa gadiyaa ba; yan taani new odiyaa itti deriyaa bollan Aa s'uuggiyaa yarshshuwaa ootsaade taw yarshsha» yaageedda.\x - \xo 22:2 \xo*\xt 2 Od. 3:1\xt*\x* \p \v 3 Wonttetsa gallassi Abrahaame guuran denddiide, bare hariyaa c'aaneedda; bare k'oomatuwaappe laa"uwaanne bare na'aa Yisaak'a barenana akkiide, s'uuggiyaa yarshshuwaa mitsaa p'alk'k'i akkiide, S'oossay aw odeedda sa'aa baanaw denddeedda. \v 4 Biide heezzentsa gallassi Abrahaame d'ok'k'u giide, he sa'aa haakuwaan be'eedda. \v 5 Abrahaame bare k'oomatuwaa, «Ha hariyaana hawaan de'ishshite; taaninne ta na'ay yaa biide S'oossaw goyinniide, hinttenttukko simmana» yaageedda. \p \v 6 Abrahaame yarshshuwaa mitsaa dentsiide, bare na'aa Yisaak'a tooseedda; tamaanne mashshaa I barew oyk'k'eedda. Unttunttu laa"u ittippe biishshin, \v 7 Yisaak'i bare aawuwaa Abrahaama, «Ta aawoo» yaageedda. \p Abrahaame, «Abee, ta na'aw» yaageedda. \p I, «Tamaynne mitsay hawesh; shin s'uuggiide yarshshiyaa dorssaa maray hak'anee?» yaageedda. \p \v 8 Abrahaame, «Ta na'aw, s'uuggiide yarshshiyaa dorssaa maraa S'oossay giigisana» yaageedda. Unttunttu laa"u ittippe beeddino. \p \v 9 Unttunttu S'oossay aw odeedda sa'aa gakkeedda wode, Abrahaame yarshshuwaa yarshshiyaa sa'aa yan gimbbiide, mitsaa maari yeggeedda; bare na'aa Yisaak'a k'achchiide, he mitsaa bollan gisiseedda.\x - \xo 22:9 \xo*\xt Yak'. 2:21\xt*\x* \v 10 Abrahaame bare na'aa shukkanaw bare kushiyaa yeddiide mashshaa akkeedda. \v 11 Shin Med'inaa Godaa kiitanchchay saluwaappe Aa, «Abrahaamee, Abrahaamee» yaagiide s'eeseedda. \p I, «Abee» giide koyeedda. \p \v 12 Aa, «Na'aa bollan ne kushiyaa wotsoppa; Aa ayinne ootsoppa; neeni ne mes's'i itti na'aakka taana diggabeenna diraw, neeni S'oossaw yayyiyaawaa gidiyaawaa taani ha"i eray» yaageedda. \p \v 13 Abrahaame d'ok'k'u gi s'eelliide, hewaan dorssaa ittuu kac'ii buuran geli k'as'etti utteeddawaa be'eedda. Abrahaame biide he dorssaa akkiide, bare na'aa diraw s'uuggiyaa yarshshuwaa ootsiide yarshshi basheedda. \v 14 Hewaa diraw Abrahaame, «Med'ina Goday immana»\f + \fr 22:14 \fr*\fq Med'ina Goday immana: \fq*\ft Med'inaa Goday s'eelee.\ft*\f* yaagiide he sa'aa suntseedda; hachche gakkanaasikka, «Med'inaa Godaa deriyaan imettana» geetettee. \p \v 15 Med'inaa Godaa kiitanchchay saluwaappe laa"entsiide Abrahaama s'eesiide yaageedda; \v 16 «Med'ina Goday, ‹Hawaadan yaagaade new taani ta huup'iyaan c'aak'k'ay; neeni hawaa ootseedda dirawunne ne mes's'i itti na'aakka taana diggabeenna diraw,\x - \xo 22:16-17 \xo*\xt Ibr. 6:13-14\xt*\x* \v 17 taani neena tumu anjjana; ne zeretsaakka taani saluwaa s'oolinttiyaa keenanne abbaa doonaa shafiyaa keena ootsaade c'orissana. Ne zeretsatuu barenttu morkkatuwaa katamatuwaa laattana.\x - \xo 22:17 \xo*\xt Ibr. 11:12\xt*\x* \v 18 Neeni taw azazetteedda diraw, ha sa'aa kawutetsatuu ubbay ne zeretsaa baggana anjjettana› yaagee» yaageedda.\x - \xo 22:18 \xo*\xt Kit. 3:25\xt*\x* \p \v 19 Hewaappe guyye, Abrahaame bare k'oomatuwaakko simmiide, unttunttu ubbay ittippe Berssaabehe denddiide beeddino. Abrahaame Berssaabehen de'eedda. \s Naakoora Yeletaa \p \v 20 Hewaappe simmiide Abrahaamew, «Milkka ne ishaa Naakooraw naanaa yelaaddu; \v 21 unttunttune bayiray Uus'a; Uus'a ishatuu Buuza, \v 22 Araama aawuwaa K'amu'eela, Keesade, Haazo, Pilddaasha, Yidilaafanne Baatu'eela. \v 23 Hawantta ha hosppun naanaakka Milkka Abrahaame ishaa Naakooraw yelaaddu; Baatu'eeli Ribik'o yeleedda. \v 24 Raa'uma giyaa Aa k'oomata k'ay S'ebaaha, Gahaama, Tahaashanne Maa'ika yelaaddu» yaagiide odeeddino. \c 23 \s Saari Hayk'k'uwaa \p \v 1 Saara s'eetanne laatamanne laappun laytsaa de'aaddu. \v 2 Hewaappe guyye iza Kanaane gadiyaan de'iyaa (Kebroone giyaa) K'iriyaati-Arbba'a kataman hayk'k'aaddu. Abrahaame Saariw yeekkanawunne kayyottanaw beedda. \p \v 3 Yeekki simmiide, Abrahaame bare machchatti anhaa mataappe denddi biide, Hiitetuwaa hawaadan yaageedda; \v 4 «Taani hinttenttu giddon betenne imatsaa; ta machchatti anhaa mooganaw taw hinttenttu gadiyaappe duufuwaa zal"eerikkitee!» yaageedda.\x - \xo 23:4 \xo*\xt Ibr. 11:9, 13; Kit. 7:16\xt*\x* \p \v 5-6 Hiitetuu aw, «Godaw, nuuni odiyaawaa sisa; neeni nu giddon wolk'k'aama kaappuwaa; neeni ne machchatti anhaa nu duufuwaappe new lo"eeddawaan mooga; neeni ne machchatti anhaa mooganaw bare duufuwaa ooninne neena diggenna» yaagi zaareeddino. \p \v 7 Yaagina Abrahaame denddi ek'k'iide, Hiitetuwaa sintsan goynneedda. \v 8-9 I unttunttoo, «Hinttenttu taana, ‹Ne machchatti anhaa mooga› gooppe sisite; S'ohaara na'aa Efiroonaw Aa gadiyaa gas'an de'iyaa Maakip'eela giyaa gonggoluwaa taw duufuwaa kessanaw zal"ana mala kumentsaa gatiyaan nuuna zal"iseerikkite» yaageedda. \p \v 10 Hiitiyaa Efiroone he wode katamaa penggiyaan shiik'eedda bare asaa giddon utteedda; Hiitetuu ubbay sisishshin, Abrahaamew yaageedda; \v 11 «Hewaadan gidenna; ta godaw, ta odiyaawaa sisa; taani gadiyaakka Aa giddon de'iyaa gonggoluwaakka new immay; taani new Aa ta asaa sintsan immay; neeni ne machchatti anhaa mooga» yaageedda. \p \v 12 Abrahaame he gade asaa sintsan zaaretsi goynneedda, \v 13 asay sisishshin Efiroona, «Ta odiyaawaa sisaarikkii! Taani he gadiyaa gatiyaa c'iggana; neeni taappe akkaarikkii! Hewaan taani ta machchatti anhaa moogana» yaageedda. \p \v 14-15 Efiroone Abrahaamew zaariide, «Ta godaw, taani odiyaawaa sisa; gadii oyddu s'eetu s'agaraa biraa\f + \fr 23:14 \fr*\fk Oyddu s'eetu s'agaraa biraa: \fk*\ft Hawe oyddu kiilo giraamenne bakkaa dees'ee.\ft*\f* kessiyaawaa; shin hewe ne giddoninne ta giddon ayinne gidenna; ne machchatti anhaa mooga» yaageedda. \v 16 Abrahaame Hiitetuu sisishshin, Efiroone geedda gatiyaa mayyeedda; he wode shaluwaan oyddu s'eetu s'agaraa biraa Efiroonaw immeedda. \p \v 17 Mamire katamaa matan Maakip'eelan de'iyaa Efiroona gadii, hewan de'iyaa gonggoluunne he gadiyaan de'iyaa mitsaa ubbay, \v 18 katamaa penggiyaan shiik'eedda Hiitetuwaa ubbaa sintsan higgiyaan Abrahaame gade gideedda. \p \v 19 Hewaappe guyye, Abrahaame bare machchatto Saaro Kanaane gadiyaan (Kebroone giyaa) Mamire katamaa matan de'iyaa Maakip'eela giyaa gade gonggoluwaan moogeedda. \v 20 Hewaa diraw he gadiinne hewaan de'iyaa gonggoluu Hiitetuwaa sintsan higgiyaan Abrahaamew duufuwaa gideedda. \c 24 \s Yisaak'aw Machchata Ooshettaaddu \p \v 1 Abrahaame loytsi laytsaa sugiide c'imeedda; Med'ina Goday Aa ubbabankka anjjeedda. \v 2 Abrahaame bare k'oomaa, bare soo asaa ubbaw kaappotiyaa, bare asaa ubbaw godattiyaawaa hawaadan yaageedda; «Ne kushiyaan ta gulbbataa oyk'k'a;\f + \fr 24:2 \fr*\fq Ne kushiyaan ta gulbbataa oyk'k'a: \fq*\ft Hawaa guussay c'aak'uu polo laamettenawaa bessee.\ft*\f* \v 3 taani unttunttu giddon de'iyaa Kanaanetuwaa mac'c'a naanatuwaappe ta na'aw machchatto oochchenna mala, Med'inaa Godaan, saluwaa S'oossaaninne sa'aa S'oossan taani neena c'aak'k'etsay; \v 4 shin neeni ta yeletteedda biittaa, ta dabbotuwaakko baade, ta na'aa Yisaak'aw machchatto oochcha» yaageedda. \p \v 5 Aa k'oomay, «Mac'c'aanna taananna yaanaw dosennabaa gidooppe, ne na'aa neeni yeedda gadiyaa guyye afoo?» yaagiide oochcheedda. \p \v 6 Abrahaame, «Ta na'aa yaa afenaadan neena era! \v 7 Med'ina Goday, saluwaa S'oossay, taana ta aawuwaa sooppenne ta yeletteedda biittaappe keseeddawe taw, ‹Ne zariyaw taani ha biittaa immana› yaagiide c'aak'k'eeddawe, neeni ta na'aw yaappe machchatto demmana mala, I bare kiitanchchaa neeppe sintsaw kiittana. \v 8 Mishirata neenana guyye yaanaw dosennabaa gidooppe, ha taani neena c'aak'k'etseedda c'aak'uu new gometenna; shin ta na'aa yaa guyye ubbakka afoppa» yaageedda. \v 9 K'oomay bare godaa Abrahaame gulbbataa oyk'k'eedda; ha yewoo c'aak'k'eedda. \p \v 10 Hewaappe guyye, k'oomay bare godaa gaalotuwaappe tammuwaa akkiidde, bare godaa miishshaappekka muruta murutaa akkiidde beedda; Masp'p'es'oomiyaa giyaa gadiyaan Naakoora katamaa gakkeedda. \v 11 Omarssi, mac'c'a Asay haatsaa tikkanaw yiyaa wodiyaan, katamaappe gas'an haatsaa ollaa matan bare gaalotuwaa gulbbatisseedda. \p \v 12 Yaatiide I hawaadan yaagiide woosseedda; «Med'inaa Godaw, ta godaa Abrahaame S'oossaw, hachche taani k'oppaade yeeddabaa taw injjeya; k'ay ta godaa Abrahaamew lo"obaa ootsa. \v 13 Be'a! Taani ha haatsaa pulttiyaa matan ek'k'ay; ha katamaa asaa mac'c'a naanay haatsaa tikkanaw haa yaana. \v 14 Taani, ‹Ane otuwaa hokisaadde taana haatsaa ushsha› giyaa wode, izakka, ‹Hey usha; k'ay ne gaaluwaa taani ushshana› yaagiyaanna, henna ne k'oomaa Yisaak'aw neeni dooreeddaano gidu; neeni ta godaw lo"obaa ootseeddawaa taani hewaan erana» yaageedda. \p \v 15 Biro I woosaa wurissenaan de'ishshin, Ribik'a haatsaa otuwaa tookkaade puttu gaaddu. Izo Baatu'eeli yeleedda; Baatu'eeli Milkka na'aa; Milkka Abrahaame ishaa Naakoora machchatto. \v 16 Ribik'a loytsa puulanchchanne attuma Asay bochchibeenna wodoratto. Pulttuwaa duge wod'd'aade, bare otuwaa kuntsaade kessaaddu. \v 17 He k'oomay iikko wos's'i biide izo, «Ne otuwaappe taana guutsa haatsaa ushshaarikkii!» yaageedda. \p \v 18 Iza, «Eeno ta godaw, ushikkii» yaagaaddu. Elleellaadde otuwaa bare hashiyaappe wotsaade, gede zaara oyk'k'aadde Aa ushshaaddu. \v 19 Aa ushsheeddawaappe guyye, «Ne gaalatuwaakka alana gakkanaw taani unttunttoo haatsaa duuk'k'ana» yaagaaddu. \v 20 Atteedda haatsaa elleella wonggiriyaan tigaade, hara haatsaa duuk'k'anaw ollaa wos's'aaddu; gaalatuu ubbay alana gakkanaw, haatsaa ollaappe duuk'k'a duuk'k'aade ahaade wonggiriyaan tigaade ushshaaddu. \v 21 I k'oppiide yeedda k'ofaa Med'inaa Goday injjeyiidde de'intto eranaw bitanii c'o"u giide izo s'eellee. \p \v 22 Gaalotuu haatsaa ushi simmiina, bitanii ichcheshu giraamenne bakka gideedda work'k'aa migiduwaanne, s'eetanne tammu giraame gideedda laa"u work'k'aa sagaayetuwaa keseedda; \v 23 izo, «Neeni O naatti? Ane taw oda; ne aawuwaa son nuw ak'iyaa sa'ay de'anee?» yaageedda. \p \v 24 Iza, «Taani Baatu'eela naatto; Baatu'eeli Milkka Naakooraw yeleedda na'aa. \v 25 Nuwaan gidiyaa dalaynne bassuu de'ee; k'ay hinttenttu ak'anawukka sa'ay de'ee» yaagaaddu. \p \v 26 Bitanii gulbbati Med'inaa Godaw goynniidde, \v 27 hawaadan yaageedda; «Ta godaw keekiyaawaanne ammanettiyaawaa aggibeenna Med'ina Goday, ta godaa Abrahaama S'oossay galatetto! Taani yiishshin, Med'inaa Goday taana ta godaa dabbatuwaa soy kaaletseedda» yaageedda. \p \v 28 Naatta wos's'a baade, bare aati son de'iyaa asaw haneeddabaa odaaddu. \v 29 Ribik'iw Laabaana giyaa ishay de'ee; Laabaani kare kesiide, haatsaa pulttuwaa matan de'iyaa bitaniyaakko wos's'eedda. \v 30 Migiduwaanne bare michchati kushiyaan de'iyaa sagaayetuwaa be'eeddasaana Ribik'a bitanii barena geeddawaa odina sisosaanna, kesiide bitaniyaakko bi be'eedda; bitaniyaa gaalotuwaanna pulttuwaa matan ek'k'eeddawaa demmeedda. \v 31 Aa, «Med'inaa Goday neena anjjeedawo, haaya! Neeni hawaan karen ayaw ek'k'ay? Taani new golliyaanne gaalotookka sa'aa giigissaad» yaageedda. \p \v 32 Bitanii soo geleedda; Laabaani gaalotuwaa c'aanaa billeedda; dalaanne bassuwaa gaalotoo yegeedda. Gediyaa meec'c'anaw aasinne aanana de'iyaa asatoo haatsaa aheedda; \v 33 k'umaykka Aa sintsa aad'd'eedda. Shin I, «Taani taana aheedabaa hinttenttoo odennan de'aadde k'umaa miikke» yaageedda. \p Laabaani, «Yaatooppe oda» yaageedda. \p \v 34 Hewaa diraw I, «Taani Abrahaame k'oomaa. \v 35 Med'inaa Goday ta godaa loytsi anjjina, I duretteedda; dorssaa, miizzaa, biraa, work'k'aa, attuma k'oomatuwaa, mac'c'a k'oomatuwaa, gaalotuwaanne haretuwaa aw immeedda. \v 36 Ta godaa machata Saara bare c'iimmatetsaa laytsan aw attuma na'aa yelaaddu; I barew de'iyaawaa ubbaa aw immeedda. \v 37 Ta goday taana hawaadan c'aak'k'iseedda; ‹Taani de'iyaa Kanaane biittaa mac'c'a naanatuwaappe ta na'aw machchatto oochchoppa; \v 38 shin ta aawuwaa asaakko, ta zaratuwaakko baade, ta na'aw machchatto oochcha› yaageedda. \v 39 Taani ta godaa, ‹Naatta taananna yaanaw dosennan aggooppe shin?› yaagaad. \v 40 I, ‹Med'inaa Goday, taani Aa sintsan hametteeddawe neenana bare kiitanchchaa kiittana; neeni ta na'aw ta aawuwaa asaappe, ta zaratuwaappe machchatto demmana mala, ne biyaasaakka injjeyana. \v 41 Neeni ta zaratuwaakko biina, unttunttu new izo immennan is's'ooppe, he wode new c'aak'uu gometenna› yaageedda. \p \v 42 «Taani hachche ha pulttuwaakko yeedda wode yaagaad; ‹Med'inaa Godaw, ta godaa Abrahaame S'oossaw, ne shene gidooppe, taani biyaa yewuwaa injjeya. \v 43 Be'a; taani ha pulttuwaa matan ek'k'ay; gellayatta ittina haatsaa tikkanaw yooppe, taani izo, «Taana ne otuwaappe guutsa haatsaa ushshaarikkii!» yaagana. \v 44 Iza taana, «Eeno usha; k'ay ne gaalotookka taani haatsaa duuk'k'ana» yaagiyaanna, Med'inaa Goday ta godaa na'aw dooreeddaano gidu› yaagaad. \p \v 45 «Taani ta wozanaan woossiyaawaa wurissenaan de'ishshin, Ribik'a bare otuwaa tookka akkaade, puttu gaaddu; pulttuwaa duge wod'd'aade haatsaa duuk'k'aadu; taani izo, ‹Taana haatsaa ushshaarikkii› yaagaad. \p \v 46 «Iza elleella bare hashiyaappe otuwaa wotsaade, ‹Hekko usha; k'ay taani ne gaalotuwaa ushshana› yaagaaddu. Taani ushaad; k'ay ta gaalotuwaa iza ushshaaddu. \p \v 47 «Taani izo, ‹Neeni O naatti?› yaagaad. \p «Iza, ‹Taani Baatu'eela naatto; Baatu'eeli, Milkka Naakooraw yeleedda na'aa› yaagaaddu. \p «Taani iziw migiduwaa aatsaad; izi kushiyaankka sagaayetuwaa wotsaad. \v 48 Hewaappe guyye taani gulbbataade, Med'inaa Godaw goynnaad; taani Med'inaa Godaa, ta godaa Abrahaame S'oossaa, ta godaa ishaa na'aa naatto Aa na'aw akkanaw taana likke ogiyaa kaaletseeddawaa galatay. \v 49 Ha"ikka hinttenttu ta godaw keekanabaanne ammanettanawaa gidooppe, taw odite; gidana d'ayinttonne odite; hewaappe sintsan taani hananawaa erana» yaageedda. \p \v 50 Laabaaninne Baatu'eeli zaariide yaageeddino; «Ha yewuu Med'inaa Godaappe yeedda; nuuni new yaa haa gaanaw danddayokko. \v 51 Ribik'o hanno be'a; akkaade ba; Med'inaa Goday geeddawaadan ne godaa na'aw machchatto gidu» yaageeddino. \p \v 52 Abrahaama k'oomay unttunttu giyaawaa siseedda wode, sa'aan gulbbatiide Med'inaa Godaw goynneedda. \v 53 K'oomay biraa alleek'k'uwaanne work'k'aa alleek'k'uwaa, mayuwaakka kessiide, Ribik'iw immeedda; k'ay al"o miishshatuwaa izi ishawunne izi aatiw immeedda. \p \v 54 Hewaappe guyye, inne aanana de'iyaawanttu meeddinonne usheeddino; yaatiide yan ak'eedino; unttunttu guuran denddiide, «Taana ta godaakko yeddite» yaageedda. \p \v 55 Izi ishaynne izi aata, «Naatta itti tammu gallassaa keeshshaa nuunana takku; hewaappe guyye iza baana» yaageeddino. \p \v 56 Shin I, «Med'inaa Goday taani yeeddawaa injjey diggina, hinttenttu taana gam"etsoppite; taani ta godaakko baana mala taana moyzzite» yaageedda. \p \v 57 Unttunttu, «Naatto s'eesiide ane izo oochchoytte» yaageeddino. \v 58 Ribik'o s'eesiide, «Ha bitaniyaanna baanii?» yaagiide oochcheeddino. \p Iza, «Ee; taani baana» yaagaaddu. \p \v 59 Unttunttu barenttu michchato Ribik'o, izo dichchiyaanina, Abrahaama k'oomaananne Aa asatuwaana moyzzeeddino. \v 60 Unttunttu Ribik'o, \q1 «Nu michchati Ribik'ee, \q2 sha"aappe sha"aa gakkanaw c'oratta. \q1 Ne zaratuu barenttu morkkatuwaa katamatuwaa laattino» yaagiide anjjeeddino. \m \v 61 Hewaappe guyye, Ribik'anne izi danggaas'iretuu denddiide, gaalotuwaa toggiide, bitaniyaanna beeddino. Yaatina k'oomay Ribik'o akkiidde beedda. \p \v 62 He wode Yisaak'i, «Taana Be'iyaa De'uwaa S'oossaa Pulttuwaa» giyaa pulttuwaa mata biide, Neegeeba woran de'ee. \v 63 Itti gallassi omarssi Yisaak'i bare wozanaan k'oppiide dembbaa kesiide yuuyyee; I d'ok'k'u giide s'eelliyaa wode, gaalatuu yiyaawantta be'eedda. \v 64 Ribik'akka d'ok'k'u gaade s'eelliyaa wode, Yisaak'a be'aaddu; gaaluwaappe wod'd'aaddu. \v 65 K'oomaa, «Ha nuunana gaketanaw dembbaana yiyaa bitanii oonee?» yaagaaddu. \p K'oomay, «I ta godaattee» yaageedda. Iza bare shaashiyaa akkaade gullottaaddu. \p \v 66 K'ay k'oomay bare ootseeddawaa ubbaa Yisaak'aw odeedda. \v 67 Yisaak'i Ribik'o bare aati Saari dunkkaaniyaa afeedda. Izo akeedda; izakka aw machchatto gidaaddu. Yaatina I izo siik'eeddanne bare aati hayk'k'uwaan kayyottiyaawaappe minetteedda. \c 25 \s Abrahaame Hara Naanaa Yeleedda \r (1 Od. 1:32-33) \p \v 1 K'ay Abrahaame K'as'uro geetettiyaa hara machchatto akkeedda. \v 2 Iza Ziimiraana, Yok'ishaana, Madaana, Midiyaama, Yishibaak'anne Shuha aw yelaaddu. \p \v 3 Yok'ishaani Saabanne Dadaana yeleedda. Dadaani Ashooreta, Les'uushetanne Le'aamata yeleedda. \p \v 4 Midiyaama naanay Eefa, Eefeera, Hanooka, Abiidaa'anne Elddaa'a. Hawanttu ubbaykka K'as'uri naanaa. \p \v 5 Abrahaame barewaa ubbaa Yisaak'a laatisseedda. \v 6 Shin I biro pas'a de'iidde, bare hara machatuwaappe yeleedda naanaatoo barew de'iyaawaappe woyteedda. Bare na'aa Yisaak'appe unttuntta shaakki, away doliyaa bagga biittaw yeddeedda. \s Abrahaame Hayk'uwaa \p \v 7 Abrahaame mule itti s'eetanne laappun tammanne ichcheshu laytsaa de'eedda. \v 8 Abrahaame daro wodiyaa de'iide, lo"o c'imiide hayk'k'eedda; bare mayzzatuwaanna gaketteedda. \v 9 Aa naanay Yisaak'inne Isimaa'eeli Aa Maakip'eela giyaa gonggolo duufuwaan moogeeddino; he gonggoluu Mamire matan, Hiitiyaa S'ohaara na'aa Efiroona gadiyaan de'ee. \v 10 Hewenne Abrahaame Hiitetuwaappe shammeedda gadiyaa. Abrahaame bare machata Saara moogetteedda sa'aan moogetteedda.\x - \xo 25:10 \xo*\xt Dom. 23:3-16\xt*\x* \v 11 Abrahaame hayk'k'eeddawaappe guyye, S'oossay Aa na'aa Yisaak'a anjjeedda. He wode Yisaak'i, «Taana Be'iyaa De'uwaa S'oossaa Pulttuwaa» giyaa pulttuwaa matan de'ee. \s Isimaa'eela Yeletaa \p \v 12 Saari ayilata, Gibs'eppe yeedda Aggaara, Abrahaamew yeleedda na'aa Isimaa'eela yeletay hawaappe kaalliide s'aafetteeddawaa. \v 13 Isimaa'eela naanay barenttu suntsaaninne barenttu yeletaa maaran hawantta; hewanttunne: Nabaayoota, K'eedaara, Adibi'eela, Mibssaama, \v 14 Mishimaa'a, Duuma, Maasa, \v 15 Hadaada, Teema, Yis'ura, Naafiishanne K'eedima. \v 16 Isimaa'eela naanay hawantta; unttunttu suntsay unttunttu mootsaaninne de'iyaa sa'aan hawaa. Unttunttu barenttu yaran tammanne laa"u kaappatuwaa. \v 17 Isimaa'eeli mule s'eetanne hattamanne laappun laytsaa de'iide, hayk'k'eedda; bare mayzzatuwaanna gaketteedda. \v 18 Isimaa'eela zaratuu Gibs'eppe away doliyaa baggan de'iyaa Hawiilappenne Shurappe gidduwaan, Asoora afiyaa ogiyaa matan de'eeddino. Unttunttu barenttu ishatuwaa ubbaanna morkkiyaan de'eeddino. \s Yaak'oobinne Eesay Yeletteedda \p \v 19 Abrahaama na'aa Yisaak'a yeletay hawaappe kaaliide s'aafetteeddawaa. Abrahaame Yisaak'a yeleedda. \v 20 Yisaak'aw laytsay oytamuwaa gideedda wode, Ribik'o akkeedda; iza Masp'p'es'oomiyaan de'iyaa Sooriyaa Baatu'eela naattiwune Sooriyaa Laabaana michchato. \v 21 Yisaak'i bare machata mantsato gideedda diraw, iziw Med'inaa Godaa woosseedda; Med'inaa Goday Aa woosaa siseedda. Yaatina Aa machata Ribik'a shahaaraaddu. \v 22 Shin izi ulo giddon de'iyaa naanay mantte gidi uttiide, ittuu ittuwaanna sugetteeddino; yaatina iza, «Hawe taw ayaw hanii?» yaagaaddu. Hewaa diraw Med'inaa Godaa oochchanaw baaddu. \p \v 23 Med'inaa Goday iziw,\x - \xo 25:23 \xo*\xt Rom. 9:12\xt*\x* \q1 «Ne uluwaan laa"u kawutetsay de'ee; \q2 K'ay ne gidduwaan de'iyaa laa"u gade asatuu ittuu ittuwaappe shaakettana; \q1 Itti gade asatuu hinkkotuwaappe minnana; \q2 K'ay bayiray teefaw azazettana» yaageedda. \p \v 24 Iza yeliyaa wodii gakkina, izi uluwaan mantte attuma naanay de'iino. \v 25 Koyro yeletteeddawe arssa; Aa bollaa ubbaa isikii mayyeedda; hewaa diraw unttunttu Aa Eesaw\f + \fr 25:25 \fr*\fq Eesaw: \fq*\ft Ha suntsaa biletsay, «Isikaama» giyaawaa.\ft*\f* giide suntseeddino. \v 26 Hewaappe guyye, Aa ishay yeletteedda; I bare kushiyaan Eesaw ginddiyaa oyk'k'i utteedda; hewaa diraw Aa Yaak'ooba\f + \fr 25:26 \fr*\fq Yaak'ooba: \fq*\ft Ha suntsaa biletsay, Ginddiyaa oyk'k'iyaawaa giyaawaa.\ft*\f* giide suntseeddino. Ribik'a unttuntta yeleedda wode, Yisaak'aw usuppun tammu laytsaa gideedda. \p \v 27 Naanay dic'c'eeddino; Eesay shankkaa hiillaa eriyaa bazuwaa asaa gideedda; shin Yaak'oobi dunkkaaniyaan de'iyaa woppa asaa gideedda. \v 28 Yisaak'i Eesaa siik'eedda; ayaw gooppe, I shankkateeddabaappe maanaw doseedda; shin Ribik'a Yaak'ooba siik'aaddu. \p \v 29 Itti gede Yaak'oobi wos'iyaa katsishin, Eesay koshay wod'eeddawe, woraappe yeedda. \v 30 Eesay Yaak'ooba, «Taana ha zo'o wos'iyaappe miza; taana koshay wod'eedda» yaageedda. (Hewaa diraw k'ay Aa suntsay Eedooma\f + \fr 25:30 \fr*\fq Eedooma: \fq*\ft Ha suntsay Ibraaweetsuwaan, «Zo'uwaa» giyaawaa.\ft*\f* geetetteedda). \p \v 31 Yaak'oobi Aa, «Koyro taw ne bayiratetsaa zal"a» yaageedda. \p \v 32 Eesay, «Be'a! Taani hayk'k'ana hanay; ha bayiratetsay taw ayaa go"i de'ii?» yaageedda. \p \v 33 Yaak'oobi zaariide, «Ane taw koyro neeni c'aak'k'a»\x - \xo 25:33 \xo*\xt Ibr. 12:16\xt*\x* yaageedda. \p I c'aak'k'eedda; bare bayiratetsaa Yaak'oobaw zal"eedda. \v 34 Yaak'oobi Eesaw sooluwaanne missiriyaa wos'iyaa immeedda; I meeddanne usheedda; hewaappe guyye denddiide beedda. Eesay bare bayiratetsaa hawaadan kad'eedda. \c 26 \s Yisaak'anne Abimeleeka \p \v 1 He gadiyaan kase Abrahaame wodiyaan de'iyaa koshaa bolla hara koshay denddeedda; yaatina Yisaak'i Piliss's'eema kaatiyaa Abimeleekekko Garaara beedda. \v 2 Med'ina Goday Yisaak'aw k'onc'c'iide hawaadan yaageedda; «Gibis'e gadiyaa duge booppa; taani new odeedda gadiyaan de'a. \v 3 Ha gadiyaan amareedawaa takkashsha; taani neenana gidana; neena anjjana; ayaw gooppe, ha biittaa ubbaa taani newunne ne zeretsaw immana; taani ne aawuwaa Abrahaamew c'aak'k'eedda c'aak'uwaa minisana.\x - \xo 26:3-4 \xo*\xt Dom. 22:16-18\xt*\x* \v 4 Ne zeretsaa saluwaa s'oolinttiyaadan darissana; ha biittaa ubbaa taani unttunttoo immana; sa'aa kawutetsaa ubbay ne zeretsaa baggana anjjettana. \v 5 Ayaw gooppe, Abrahaame ta k'aalaa siseedda; ta pirddatuwaanne ta azazuwaa, ta awaayotuwaanne ta higgiyaa naageedda» yaageedda. \v 6 Hewaa diraw Yisaak'i Garaaran utteedda. \p \v 7 He biittaa Asay Ribik'ibaa dentsiide Yisaak'a, «Hanna new ayee?» yaagiide oochcheedda. \p I, «Hanna taw michchato» yaageedda. Ayaw gooppe, I Ribik'a daro puulanchcha gidiyaa diraw, «Taani, ‹Iza ta machchatto gooppe›, ha gade Asay izi gaasuwaan taana wod'anenttonne» yaagi k'oppiide yayyeedda.\x - \xo 26:7 \xo*\xt Dom. 12:13; 20:2\xt*\x* \v 8 Yisaak'i hewaan daro wodiyaa de'owaappe guyye, Pilss's'eema Kaatii Abimeleeki maskkootiyaanna duge s'eeliide, Yisaak'i bare machchatti Ribik'ina gaketishin be'eedda. \v 9 Hewaa diraw Abimeleeki Yisaak'a s'eesiide, «Hekko iza tumu ne machchato! Neeni ayaw, ‹Iza ta michchato› gaaddii?» yaagiide oochcheedda. \p Yisaak'i, « ‹Iza ta machchatto gooppe›, izi gaasuwaan Asay taana wod'ana gaade gaad» yaageedda. \p \v 10 Abimeleeki, «Hawe neeni nu bollan ootseeddabay ayee? Ta asaappe itti Asay ne machchattina gisi diggeeddashin; neeni nu bollan gomiyaa ahaadashin» yaageedda. \v 11 Hewaa diraw Abimeleeki bare asaa ubbaa, «Ha bitaniyaa woy Aa machchatto bochchiyaa ooninne tumu hayk'k'ana» yaagiide azazeedda. \p \v 12 Yisaak'i he gadiyaan katsaa zeriide, he laytsan s'eetu kushiyaa c'akkeedda; ayaw gooppe, Med'inaa Goday Aa anjjeedda. \v 13 I duretteedda; duretaa bolla duretay aw dari dari beedda. \v 14 Yisaak'aw dorssaa wudii, miizzaa wudiinne k'oomatuu loytsi dareedda diraw, Pilss's'eema asatuu Aa k'anaateeddino. \v 15 Hewaa diraw, Aa aawuwaa Abrahaame wodiyaan, Aa aawuwaa k'oomatuu bookkeedda haatsaa ollaa ubbaa Pilss's'eema asatuwaa biittaa zaariide bareedino. \p \v 16 He wode Abimeleeki Yisaak'a, «Nuuppe shaakettaade ba; neeni nuuppe aad'd'a minnaadda» yaageedda. \v 17 Yisaak'i hewaappe denddiide, Garaara Wombbaa biide yan utteedda. \v 18 Yisaak'i bare aawuwaa Abrahaame wodiyaan booketteedda haatsaa ollatuwaa, Abrahaame hayk'k'eeddawaappe guyye, Pilss's'eema asatuu bareedawantta zaari bookki kessiide, Aa aawuu suntseedda suntsan unttuntta s'eeseedda. \p \v 19 Yisaak'a k'oomatuu wombban bookkiide, pulttiyaa haatsaa ollaa yan demmeeddino. \v 20 Shin Garaara hentsanchchatuu Yisaak'a hentsanchchatuwaana, «Haatsay nuwaa» yaagiide walak'etteeddino. Unttunttu aanana palumetteedda diraw, Yisaak'i he haatsaa ollaa, «Palumiyaa» giide suntseedda. \p \v 21 Hewaappe guyye, unttunttu hara haatsaa ollaakka bookkeeddino; shin unttunttu he haatsaa ollaa geeduwaan walak'etteeddino; hewaa diraw I he haatsaa ollaa «Morkketiitta» giide suntseedda. \v 22 Hewaappe guutsaa zardda''iide, hara haatsaa ollaa bookisseedda; Aa gaasuwaan ooninne walak'ettibeenna; «S'oossay ha"i nuw aasseeda; nuuni ha gadiyaan c'oraana» giide Aa, «Aako sa'aa» giide suntseedda. \p \v 23 Hewaappe denddiide, pude Berssaabehe beedda. \v 24 He beedda gallassi k'amma Med'ina Goday Aw k'onc'c'iide Aa, «Taani ne aawuwaa Abrahaame S'oossaa; taani neenana de'iyaa diraw, neeni yayyoppa; taani neena anjjana; ta k'oomaa Abrahaame diraw ne zeretsaa taani c'orissana» yaageedda. \v 25 Yisaak'i hewaan yarshshiyaa sa'aa kees's'iide, Med'inaa Godaa suntsaa s'eeseedda. Yan I bare dunkkaaniyaa d'ogeedda; k'ay yan Aa k'oomatuu haatsaa ollaa bookkeeddino. \p \v 26 Hewaappe guyye, Abimeleeki barena zoriyaa Ahuuzatanne bare wotaadaratuwaa kaappuwaa Pikoola akkiidde, Garaarappe Yisaak'akko yeedda.\x - \xo 26:26 \xo*\xt Dom. 21:22\xt*\x* \v 27 Yisaak'i unttuntta, «Hinttenttu kase taana is's'iide, hinttenttu biittaappe kessi yeddeeddita; ha"i k'ay taakko ayaa akkana yedditee?» yaageedda. \p \v 28-29 Unttunttu Aa, «Med'inaa Goday neenana de'iyaawaa nuuni k'onc'c'iyaan be'eeddo. Hewaa diraw c'aak'k'o c'aak'uu nu giddoninne ne giddon de'ana koshshee yaagetto. Nuuni neena bochchibeykko; shin nuuni new keekatetsaa s'alalaa ootsiide, neena sarotetsaan moyzzi yeddeeddo. Hewaaddankka neeni nu bolla iitabaa ootsenna mala, ane neenana c'aak'uwaa c'aak'k'etoytte. Ha"i neeni Med'inaa Goday anjjeedawaa» yaageeddino. \v 30 He wode Yisaak'i unttunttoo baalaa giigissina, meeddinonne usheeddino. \v 31 Wonttetsa gallassi wontta guuran denddiide, unttunttu ittuu ittuwaanna c'aak'k'eteeddino. Yisaak'i unttuntta moyzzina, unttunttu aappe saro shaakettiide beeddino. \p \v 32 He gallassi Yisaak'a k'oomatuu yiide, barenttu bookkeedda haatsaa ollaabaa aw odeeddino; «Nuuni haatsaa demmeeddo» yaageeddino. \v 33 I he haatsaa ollaa Saabehi giide suntseedda; hewaa diraw he katamaa suntsay hachche gakkanaw Berssaabehi\f + \fr 26:33 \fr*\fq Berssaabehi: \fq*\ft Ha suntsaa biletsay Ibraaweetsuwaan, «C'aak'uwaa haatsaa ollaa» giyaawaa (gujji s'eelite \ft*\xt 21:31\xt*).\f* geetettee. \s Eesay Hiitetuwaa Machatuwaa Akkeedda \p \v 34 Eesaa laytsay oytamuwaa gidiyaa wode, Hiitiyaa Bi'eedo naatto Yooditonne Hiitiyaa Eloona naatto Baasemaato akkeedda. \v 35 Unttunttu Yisaak'anne Ribik'o kayyoyiidde de'eeddino. \c 27 \s Yisaak'i Yaak'ooba Anjjeedda \p \v 1 Yisaak'i c'imina, Aa ayfii s'eelaa is's'eedda wode, bare bayiratiyaa na'aa Eesaa s'eesiide Aa, «Ta na'aw» yaageedda. \p I, «Abee» giide koyeedda. \p \v 2 I, «Be'a, ha"i taani c'imaad; taani hayk'ana gallassaa erikke. \v 3 Yaatiyaa diraw, ha"i ne shankkatiyaa wonddaafiyaanne zubbiyaa akkaade, bazuwaa ba; do'aa taw shankkataade, ashuwaa akkaade ya. \v 4 Mal"o k'umaa, taani dosiyaawaa katsaade aatsa; hewenne taani hayk'k'anaappe kase neena anjjanaassa» yaageedda. \p \v 5 Ribik'a Yisaak'i bare na'aa Eesaw odiyaa wode sisaaddu. Eesay do'aa shankkatiide ahanaw bazuwaa beeddawaappe guyye, \v 6 Ribik'a bare na'aa Yaak'ooba, «Ne aawuu ne ishaa Eesaw, \v 7 ‹Do'aa shankkata ahaade, taw mal"o k'umaa taani maanaw katsaa; hewenne taani hayk'k'anaappe kasetaade, Med'inaa Godaa sintsaan neena anjjanaassa› yaagiyaawaa taani sisaad. \v 8 Ta na'aw, ha"i taani neena azaziyaawaa loytsaade sisa. \v 9 Wudiyaa garssa baade, laa"u bolttiboltta deeshshaa maratuwaa taw akkaade ya; taani ne aabboo mal"o k'umaa I dosiyaawaadan katsana. \v 10 Ne aawuu miide hayk'k'ennan kasetiide neena anjjana mala, aw aatsaasa» yaagaaddu. \p \v 11 Shin Yaak'oobi bare aatto Ribik'o, «Ta ishaa Eesaa bollan isikii de'ee; shin ta bollay liik'o. \v 12 Ta aawuu taana oyk'k'i be'ooppe shin? Taani Aa c'immiyaawaa aw malatina, taani anjjuwaa diraw shek'aa ta bolla ahanenttone» yaageedda. \p \v 13 Aa daaya Aa, «Ta na'aw, he shek'ay taana gakko. Taani new odiyaawaa ootsa; baade deeshsha maratuwaa taw akkaade ya» yaagaaddu. \p \v 14 Bi ahiide bare daayiw immeedda; Aa daaya mal"o k'umaa Aa aawuu dosiyaawaadan katsaaddu. \v 15 Hewaappe guyye, Ribik'a son bare matan de'iyaa bare bayira na'aa Eesaa mayuwaa lo"uwaa ahaade, bare teefa na'aa Yaak'ooba mayzzaaddu. \v 16 K'ay he deeshshatuwaa galbbaa Aa kushiyaanne Aa liik'o k'ood'iyaa mayzzaaddu. \v 17 Bare katseedda mal"o k'umaanne ukitsaa bare na'aa Yaak'ooba kushiyaan wotsaaddu. \p \v 18 Yaatina I bare aawuwaakko biide geliide, «Ta aawoo» yaageedda. \p I, «Abee! Ta na'aw, neeni oonee?» yaageedda. \p \v 19 Yaak'oobi bare aawuwaa, «Taani ne bayira na'aa Eesaa; neeni taana azazeeddawaadan taani ootsaad; dendda; dendda uttaade, taani shankkaappe aheedawaa ma; yaataade taana anjja» yaageedda. \p \v 20 Yisaak'i bare na'aa, «Ta na'aw, waata elleella demmad?» yaagiide oochcheedda. \p I, «Med'inaa Goday ne S'oossay taana maaddeedda» yaageedda. \p \v 21 Yisaak'i Yaak'ooba, «Ta na'aw, neeni tumu ta na'aa Eesenttonne taani oyk'k'a be'anaw ane taakko shiik'a» yaageedda. \v 22 Yaak'oobi bare aawuwaa Yisaak'akko shiik'ina oyk'k'i be'iide, «Ha k'aalay Yaak'ooba k'aalaa; shin kushii Eesaa kushiyaa» yaageedda. \v 23 Aa kushii Aa ishaa Eesaa kushiyaadan isikiyaana de'iyaa diraw, eribeenna; I erennan Aa anjjeedda. \v 24 Aa, «Tumu neeni ta na'aa Eeseyee?» yaagiide oochcheedda. \p I, «Ee, taanattee» yaageedda. \p \v 25 I, «Ta na'aw, taani neeni shankkateeddawaa maanaw haa aatsa; maade taani neena anjjana» yaageedda. Yaak'oobi aatsina, I meedda; k'ay I aw woyniyaa eessaa ahina usheedda. \p \v 26 Hewaappe guyye Aa aawuwaa Yisaak'i, «Ta na'aw, haaya; shiik'aade taana yera» yaageedda. \p \v 27 Yaak'oobi shiik'iide Aa yereedda; Yisaak'i Aa mayuwaa singgi sisiide, hawaadan yaagiide anjjeedda; «Ta na'aa peenuu Med'inaa Goday anjjeedda goshshaadan sawee.\x - \xo 27:27-29 \xo*\xt Ibr. 11:20\xt*\x* \v 28 S'oossay saluwaa c'okkuwaanne sa'aa shic'aa, katsaanne ooratsa woyniyaa eessaa darssiide new immo. \v 29 Kawutetsatuu new moodettino; asatuu new gulbbatino. Neeni ne ishatoo goda gida; ne aati zaratuu new gulbbatino. Neena shek'k'iyaawe shek'etteeddawaa gido; neena anjjiyaawe anjjetteeddawaa gido» yaageedda.\x - \xo 27:29 \xo*\xt Dom. 12:3\xt*\x* \p \v 30 Yisaak'i Yaak'ooba anjji wursseeddawaappe guyye, Yaak'oobi bare aawuwaa Yisaak'a sintsaappe kesowaan Eesay shankkaappe puttu geedda. \v 31 Ikka k'ay mal"o k'umaa katsiide, bare aawoo aatseedda. Aa, «Ta aawoo, dendda; dendda uttaade, taani shankkateeddawaappe ma; yaataade taana anjja» yaageedda. \p \v 32 Aa aawuu Yisaak'i Aa, «Neeni oonee?» yaagiide oochcheedda. \p I, «Taani ne na'aa, ne bayira na'aa Eesaa» yaageedda. \p \v 33 Yisaak'i dagammiide kokkoriidde; «Yaatina do'aa shankkateeddawaa akkiidde taw aatseedawe oonee? Taani ha"i neeni yaana sintsan maade, Aa anjja diggaad; tumukka I anjjetteeddawaa gidanawaa» yaageedda. \p \v 34 Eesay bare aawuwaa k'aalaa siseedda wode, bare k'aalaa d'ok'k'u ootsiide, daro yibbaata yeekuwaa yeekkiide bare aawuwaa, «Taana anjja; ta aawoo, taanakka anjja!» yaageedda. \p \v 35 Shin I, «Ne ishay yiide c'immiidde, ne anjjuwaa aki diggeedda» yaageedda. \p \v 36 Eesay, «Aa eriide Yaak'ooba\f + \fr 27:36 \fr*\fq Yaak'ooba: \fq*\ft Ha suntsaa biletsay Ibraaweetsuwaan, «C'immeedda» giyaawaa.\ft*\f* suntseedda; I taana c'immoode, hawe laa"entsuwaa; I ta bayiratetsaa akkeedda; k'ay ha"i ta anjjuwaa akkeedda» yaageedda. K'ay I, «Neeni taw anjjuwaappe ayaanne ashshabeykkii?» yaagiide oochcheedda. \p \v 37 Yisaak'i Eesaa, «Taani Aa new goda ootsaad; Aa ishatuwaa ubbaakka Aa k'oomatuwaa ootsaad; k'ay taani katsaaninne ooratsa woyniyaa eessan Aa minisaad. Yaatina, ta na'aw, new taani ayaa ootsoo?» yaageedda. \p \v 38 Eesay bare aawuwaa, «Ta aawoo, new itti anjjo s'alalay de'ii? Ta aawoo, taanakka k'ay anjja» yaageedda. Hewaappe guyye, Eesay bare k'aalaa d'ok'k'u ootsiide yeekkeedda.\x - \xo 27:38 \xo*\xt Ibr. 12:17\xt*\x* \p \v 39 Aa aawuwaa Yisaak'i zaariide,\x - \xo 27:39-40 \xo*\xt Ibr. 11:20\xt*\x* \q1 «Ne de'iyaa ha sa'aa duretetsaappe haakkaade de'ana; \q2 Saluwaa c'okkuukka new wod'd'enna; \q1 \v 40 Neeni ne mashshaan ak'ana;\x - \xo 27:40 \xo*\xt Dom. 36:8; 2 Kat. 8:20\xt*\x* \q2 Neeni ne ishaw moodetana. \q1 Shin neeni aanana ek'ettiyaa wode, \q2 Aa morge mitsa ne morggiyaappe olana» yaageedda. \p \v 41 Yaak'ooba Aa aawuu anjjeedda diraw, Eesay bare uluwaan Aa morkkeedda; I bare wozanaan, «Ta aawuu hayana mateedda; taani aw kayyotta simmaade, ta ishaa Yaak'ooba wod'ana» yaageedda. \p \v 42 Shin Ribik'a ha bare bayira na'aa Eesaa k'aalaa siseedda diraw, bare teefa na'aa Yaak'ooba s'eesissa ahaade hawaadan yaagaaddu; «Ne ishay Eesay neena wod'iide haluwaa kesanaw halchcheedda. \v 43 Hayyanaa ta na'aw, taani new odowaa ootsa. Dendda! Kaaraanen de'iyaa ta ishaa Laabaanakko bak'ata! \v 44 Yaataade ne ishaa hank'k'uu dochchana gakkanaw, amareeda wodiyaa aanana de'ashsha. \v 45 Ne ishay new hank'k'ettiyaawaa aggiyaa wodenne, neeni Aa bolla ootseeddawaa I dogiyaa wode, taani kiittaade neena yaappe ahissana. Taani itti gallassi hinttenttu laa"uwaappe mela kessana koyikke» yaagaaddu. \s Yisaak'i Yaak'ooba Laabaanakko Yeddeedda \p \v 46 Hewaappe guyye Ribik'a Yisaak'a, «Eesay akkeedda Hiitetuwaa mac'c'a naanaa gaasuwaan taani ta de'uwaa shenetaad; k'ay Yaak'oobikka hawanttu mala Hiitetuwaa mac'c'a naanatuwaappe machchatto akkooppe, taani simmi hayk'k'anaw koyaad» yaagaaddu. \c 28 \p \v 1 Hewaa diraw, Yisaak'i Yaak'ooba s'eesiide hawaadan anjjeedanne azazeedda; «Kanaane gadiyaa mac'c'a naanatuwaappe new machchatto akkoppa. \v 2 Dendda! Ne daay aawuwaa Baatu'eelakko, Masp'p'es'oomiyaa gadiyaa baade yaappe ne daay ishaa Laabaana mac'c'a naanatuwaappe ittinno new machchatto ootsaade akka. \v 3 Ubbaa Danddayiyaa S'oossay neena anjjo; I ne yeletaa aasso; neeni itti dere asaa keena gakkanaw neena c'orisso. \v 4 Neeni ha"i betetetsan utteedda ha biittaa newaa ootsana mala newunne ne zeretsaw S'oossay Abrahaame anjjuwaa immo» yaageedda.\x - \xo 28:4 \xo*\xt Dom. 17:4-8\xt*\x* \v 5 Yisaak'i Yaak'ooba yeddeedda; Yaak'oobi Masp'p'es'oomiyaa gadiyaa Laabaanakko beedda. Laabaani Yaak'oobanne Eesaa yeleedda aati Ribik'a ishaanne Sooriyaa Baatu'eela na'aa. \s Eesay Hara Machchiyaa Gujjiide Akkeedda \p \v 6 Yisaak'i Yaak'ooba anjjeedawaanne, yaappe machchatto akkanaw Masp'p'es'oomiyaa gadiyaa Aa yedeeddawaa, k'ay I Yaak'ooba anjjeedda wode, «Kanaane mac'c'a asaa akkoppa» yaagiide azazeeddawaanne, \v 7 Yaak'oobi bare aawuwaanne bare aatonne azazettiide, Masp'p'es'oomiyaa gadiyaa beeddawaa Eesay ereedda. \v 8 Eesay hewaan Kanaane biittaa mac'c'awunna bare aawuwaa Yisaak'a ay keeshshaa iitintto akeekeedda. \v 9 Hewaa diraw Eesay Abrahaame na'aa Isimaa'eelekko biide, Aa naatto Maahilaato bare machatuwaa bolla gujjiide akkeedda. Iza Nabaayoota michchato. \s Yaak'oobi Beeteelen Be'eedda Akumuwaa \p \v 10 Yaak'oobi Berssaabeheppe Kaaraane baanaw denddeedda. \v 11 I itti sa'aa gakkina away wullina, yan k'ammaa ak'eeda. He sa'aan de'iyaa shuchchatuwaappe ittuwaa akkiidde, bare huup'iyaan borkkotiide he sa'aan gem"isheedda. \v 12 I akumuwaa akumeteedda; he akumuwaan gayyiyaa ittuu biittan ek'k'ina, aw s'eeray saluwaa gakkiyaawaan, S'oossaa kiitanchchatuu gi"ishiinanne wod'd'ishin be'eedda;\x - \xo 28:12 \xo*\xt Yoh. 1:51\xt*\x* \v 13 gayyiyaw bolla s'eeran Med'inaa Goday ek'k'iide Aa, «Taani Med'inaa Godaa, ne aawuwaa Abrahaama S'oossaa, Yisaak'a S'oossaa. Ha neeni giseedda biittaa newunne ne zeretsaw immana;\x - \xo 28:13 \xo*\xt Dom. 13:14-15\xt*\x* \v 14 Ne zeretsay sa'aa shafiyaadan darana; neeni away wulliyaa baggananne, away doliyaa baggana, huup'issananne hirkki baggana de'iyaa sa'aa gakkanaw aakkana; sa'aa bollan de'iyaa Asay ubbay ne baggananne ne zeretsaa baggana\f + \fr 28:14 \fr*\fq Ne baggananne ne zeretsaa baggana: \fq*\ft Sa'aa bollan de'iyaa asay ubbay neenanne ne zeretsaa anjjowaadan anjjana mala taana woosana guussaa.\ft*\f* anjjettana \v 15 Taani neenana de'ay; neeni biyaasa'aa ubbaan taani neena naagana; k'ay taani neena ha gadiyaa guyye zaaraade ahana; taani new ootsana geeddawaa ootsana gakkanaw neena yeggikke» yaageedda. \p \v 16 Yaak'oobi gem"ishuwaappe beegotteedda wode, «Med'inaa Goday tumu ha sa'aan de'ee; taani erabeykkeppe attin» yaageedda. \v 17 I yayyiide, «Ha sa'ay wooti yashshii! Ha sa'ay S'oossaa golliyaappe attin, ayinne hara sa'aa gidenna; hawe saluwaa penggiyaa» yaageedda. \p \v 18 Wonttetsa gallassi wontta guuran Yaak'oobi denddiide, bare borkkoteedda shuchchaa akkiidde, tuussaadan essiide, S'oossaw dummayanaw Aa bolla zayitiyaa tigeedda. \v 19 Yaak'oobi he sa'aa Beeteele\f + \fr 28:19 \fr*\fk Beeteele: \fk*\ft Ha suntsaa biletsay Ibraaweetsuwaan, «S'oossaa Golliyaa» giyaawaa.\ft*\f* giide s'eeseedda. Shin he katamay hewaappe kase Looza geetettee. \p \v 20-21 Yaak'oobi hawaadan yaagiide shiik'k'eedda; «Ta aawuwaa soo taani saro simmana mala S'oossay taananna gidooppe, taani biyaa ha buussan taana naagooppenne taw miyaa k'umaanne mayiyaa mayuwaa immooppe, Med'inaa Goday ta S'oossaa gidana; \v 22 taani tuussaadan esseedda ha shuchchay S'oossaa golliyaa gidana. Neeni taw immiyaawaa ubbaappe tammuwaappe ittuwaa taani new immana» yaageedda. \c 29 \s Yaak'oobi Laabaana Soo Gakkeedda \p \v 1 Hewaappe guyye, Yaak'oobi denddi biide, away doliyaa bagga asatuwaa gadiyaa gakkeedda. \v 2 Itti haatsaa ollay dembban de'iyaawaa be'eedda; heezzu dorssaa wudii k'ay he ollaa matan giseeddino. Ayaw gooppe, wudii ubbay haatsaa ushiyaawe he ollaappe. He haatsaa ollaa doonaan de'iyaa shuchchay wolk'k'aama. \v 3 Dorssaa wudii ubbay hewaan dagatteedda wode, he wudiyaa heemmiyaawanttu haatsaa ollaa doonaappe he shuchchaa gonddorssiide dorssaa ushshiino. He shuchchaa ollaa doonaan zaariide wotsino. \p \v 4 Yaak'oobi unttuntta, «Ta ishatoo, hinttenttu hak'appe yeddite?» yaagiide oochcheedda. \p Unttunttu, «Nuuni Kaaraaneppe yeeddo» yaageeddino. \p \v 5 I, «Naakoora na'aa na'aa Laabaana hinttenttu eriiteyye?» yaageedda. \p Unttunttu, «Ee, Aa ereetto» yaageeddino. \p \v 6 Yaak'oobi unttuntta, «I lo"o de'ii?» yaagiide oochcheedda. \p Unttunttu, «Ee, lo"a; Aa naatta Raaheela dorssaa akkaade yewunno hanno be'a» yaageeddino. \p \v 7 Yaak'oobi unttuntta, «Be'ite; away ha"i wullibeena; wudiyaa mehii soo shiik'iyaa wodii biro gakkibeenna; dorssaa ha"i ushshi afiide, heemmite» yaageedda. \p \v 8 Shin unttunttu, «Wudii ubbay shiik'ana gakkanaw, shuchchaa haatsaa ollaa doonaappe gonddorssana gakkanaw, nuuni ushshanaw danddayokko. Hewaappe guyye, nuuni dorssaa ushshana» yaageeddino. \p \v 9 I biro haasayishin, Laabaana naatta Raaheela bare aawuwaa dorssatuwaa laagga akkaade gakkaaddu; ayaw gooppe, iza dorssaa hentsanchchaa. \v 10 Yaak'oobi bare aati ishaa Laabaana naatto Raaheelo be'eedda wodenne, bare aati ishaa Laabaana dorssaa be'eedda wode, biide ollaa doonaappe shuchchaa gonddorsseedda; bare aati ishaa dorssatuwaa haatsaa ushsheedda. \v 11 Yaak'oobi Raaheelo yeriide, nashechchaw bare k'aalaa d'ok'k'isiide yeekkeedda. \v 12 Yaak'oobi iziw aawuwaa dabbonne Ribik'i na'aa gidiyaawaa Raaheeliw odeedda. Hewaa diraw iza wos's'a baade bare aawoo odaaddu. \p \v 13 Laabaani bare michchati na'aa Yaak'ooba woriyaa siseedda saannakka, aanana gaketanaw wos's'eedda. Aa idimmi yeriide, bare soo afeedda. Yan Yaak'oobi haneeddawaa ubbaa Laabaanaw odeedda. \v 14 Laabaani Aa, «Neeni tumu ta ashonne ta suutsaa» yaageedda. Yaak'oobi aanana itti aginaa kumentsaa utteedda. \s Yaak'oobi Raaheeli Dirawunne Liya Diraw Laabaw Ootseedda \p \v 15 Hewaappe guyye Laabaani Aa, «Neeni taw dabbo gideedda diraw, taw c'oo mela ootsaniyee? Ane new ayaa c'igganaw bessintto taw oda» yaageedda. \v 16 Laabaanaw laa"u mac'c'a naanatuu de'iino; bayirati suntsay Liyo, teefattiwe Raaheelo. \v 17 Liya ayfiyaana c'uuc'a; shin Raaheela geesanchanne malaa lo"a. \p \v 18 Yaak'oobi Raaheelo siik'iide Aa, «Taani ne teefa naatti Raaheeli diraw new laappun laytsaa ootsana» yaageedda. \p \v 19 Laabaani, «Izo hara asaw immanaappe new immiyaawe lo"a; neeni taananna hawaan de'a» yaageedda. \v 20 Hewaa diraw Yaak'oobi Raaheelo akkanaw laappun laytsaa ootseedda; shin I izo siik'iyaa diraw, aw amareeda gallassaa malateedda. \p \v 21 Hewaappe guyye Yaak'oobi Laabaana, «Ta machchato taw imma; ta wodii poletteedda; taani izo akkanaw koyaad» yaageedda. \v 22 Hewaa diraw Laabaani hewaan de'iyaa asaa ubbaa s'eesiide, bullachchaa keseedda. \v 23 Shin sa'ay k'ammina, I bare naatto Liyo afiide Yaak'oobaw immeedda. Yaak'oobi izo akkeedda. \v 24 K'ay Laabaani bare k'oomatoo Zilppo bare naatti Liyiw danggaas'ire gidanaadan immeedda. \p \v 25 Sa'ay wonttina s'eelliyaa wode, hekko Liyo! Yaatina Yaak'oobi Laabaana, «Hawe neeni ta bolla ootseeddawe ayee? Taani new ootseeddawe Raaheeli dirassa gidenneeyye? Taana ayaw c'immaad?» yaageedda. \p \v 26 Laabaani Aa, «Nu biittan bayirata de'ishshin, teefatto asinaw immiyaawe woga gidenna. \v 27 He mishiraa saaminttaa wurssa; k'ay teefatiyaanokka nuuni new immana; hewaappe guyye, hara laappun laytsaa taw ootsaasa» yaageedda. \p \v 28 Yaak'oobi hewaadan haniide he saaminttaa wursseedda; hewaappe guyye, Laabaani bare naatto Raaheelo aw immeedda. \v 29 K'ay Laabaani bare k'oomato Baalo bare naatti Raaheeliw danggaas'ire gidanaadan immeedda. \v 30 Yaak'oobi Raaheelo akkeedda. Raaheelo Liyippe aatsiide siik'eedda. Hara laappun laytsaa Laabaanaw ootseedda. \s Yaak'oobaw Naanay Yeletteeddino \p \v 31 Med'inaa Goday Liya siik'ettabeennawaa be'iide, iziw yeliyaa uluwaa dooyeedda; shin Raaheela mantsato. \v 32 Liya shahaaraade attuma na'aa yelaaddu. Aa suntsakka Roobeela\f + \fr 29:32 \fr*\fk Roobeela: \fk*\ft Ha suntsaa birshshetsay «Hashshu! Attuma na'aa!» woy «Ta metuwaa be'eedda» giyaawaa.\ft*\f* suntsaaddu; ayaw gooppe iza, «Med'inaa Goday ta metuwaa be'eedda; ha"i tumu taana ta asinay siik'ana» yaagaaddu. \p \v 33 Iza haraakka shahaaraade attuma na'aa yelaaddu. Iza, «Med'inaa Goday taani siik'ettabeenawaa siseedda diraw, taw hawaakka gujjeedda» yaagaadde, Aa Simoona\f + \fr 29:33 \fr*\fq Simoona: \fq*\ft Ha suntsaa Biletsay Ibraaweetsuwaan, «Siseedda» giyaawaa.\ft*\f* suntsaaddu. \p \v 34 Aa haraakka shahaaraade attuma na'aa yelaaddu. Iza, «Taani aw heezzu attuma naanaa yeleedda diraw, ta asinay ha"i taananna waas'ettana» yaagaadde, Aa Leewii\f + \fr 29:34 \fr*\fq Leewii: \fq*\ft Ha suntsaa biletsay Ibraaweetsuwaan, «Waas'ettana» giyaawaa.\ft*\f* suntsaaddu. \p \v 35 Aa haraakka shahaaraade attuma na'aa yelaaddu. Iza, «Hachchiwaan taani Med'inaa Godaa galatana» yaagaaddu. Hewaa diraw Aa Yihudaa\f + \fr 29:35 \fr*\fq Yihudaa: \fq*\ft Ha suntsaa biletsay Ibraaweetsuwaan, «Galataa» giyaawaa.\ft*\f* suntsaaddu. Hewaappe guyye yeluwaa essaaddu. \c 30 \p \v 1 Raaheela Yaak'oobaw naanaa yelabeennawaa be'eedda wode, bare michchato k'anaataaddu; hewaa diraw Yaak'ooba, «Taw naanaa imma; hewe d'ayooppe, taani hayk'k'ana» yaagaaddu. \p \v 2 Yaak'oobi Raaheelo hank'k'etsiide, «Taana new yeluwaa diggeedda S'oossaa gaaddiyye?» yaageedda. \p \v 3 Iza, «Ta danggaas'irato Baalo hinno be'a; iza ta diraw yelana mala neeni izo akka; yaatooppe izi baggana taanikka na'aa daayo gidana» yaagaaddu. \v 4 Bare danggaas'iratto Baalo machchatto ootsiide akkana mala, aw immaaddu; Yaak'oobi izo akkeedda. \v 5 Baala shahaaraade attuma na'aa Yaak'oobaw yelaaddu. \v 6 Yaatina Raaheela, «S'oossay taw daannateedda; ta woosaakka sisiide, taw attuma na'aa immeedda» yaagaaddu. Hewaa diraw Aa Daana\f + \fr 30:6 \fr*\fq Daana: \fq*\ft Ha suntsaa biletsay Ibraaweetsuwaan, «S'oossay taw daannateedda» giyaawaa.\ft*\f* suntsaaddu. \p \v 7 Raaheeli danggaas'irata Baala haraa shahaaraade, Yaak'oobaw laa"entsuwaa attuma na'aa yelaaddu. \v 8 Raaheela, «Taani ta michchatina wolk'k'aama baas'iyaa baas'etaade s'oonaad» yaagaaddu. Hewaa diraw Aa Nifttaaleema\f + \fr 30:8 \fr*\fq Nifttaaleema: \fq*\ft Ha suntsaa biletsay Ibraaweetsuwaan, «Baas'iyaa» giyaawaa.\ft*\f* suntsaaddu. \p \v 9 Liya barew yeluu ek'k'eeddawaa be'aade, bare danggaas'irato Zilppo afaade Yaak'oobi izo akkana mala immaaddu. \v 10 Liya danggaas'irata Zilppa attuma na'aa Yaak'oobaw yelaaddu. \v 11 Liya, «Laa hawe ayaa lo"o kaac'ee!» yaagaaddu. Hewaa diraw Gaada\f + \fr 30:11 \fr*\fq Gaada: \fq*\ft Ha suntsaa biletsay Ibraaweetsuwaan, «Lo"o kaac'aa» giyaawaa.\ft*\f* suntsaaddu. \p \v 12 Liya danggaas'irata Zilppa Yaak'oobaw laa"entsuwaa attuma na'aa yelaaddu. \v 13 Liya, «Taani ay keeshshaa nashettayttaasha! Mac'c'a Asay taana nashettiyaanno gaana» yaagaaddu. Hewaa diraw Aa Aaseera\f + \fr 30:13 \fr*\fq Aaseera: \fq*\ft Ha suntsaa biletsay Ibraaweetsuwaan, «Nashechchaa» giyaawaa.\ft*\f* suntsaaddu. \p \v 14 Zarggaa c'akkiyaa aginaan Roobeeli gade biide, inkkoyiyaa giyaa timaatimiyaa malatiyaa teeraa demmiide, bare aati Liyiw aheedda. Raaheela Liyo, «Ne na'aa inkkoyiyaappe taw imma» yaagaaddu. \p \v 15 Shin Liya, «Ta asina neeni wotsa akkeeddawe gidennaan is's'ina, k'ay ta na'aa inkkoyiyaa\f + \fr 30:15 \fr*\fq Inkkoyiyaa: \fq*\ft Yeluwaanne siik'uwaa immee giide k'ofetiyaa mitsaa.\ft*\f* akkay?» yaagaaddu. \p Raaheela, «Yaatooppe, ne na'aa inkkoyiyaa diraw Yaak'oobi hachche k'ammaa neenanna ak'o» yaagaaddu. \p \v 16 He gallassaa omarssi Yaak'oobi woraappe yeedda wode, Liya Aa mokkanaw kesaade Aa, «Neeni taananna ak'ana koshshee; ayaw gooppe, taani ta na'aa inkkoyiyaan neena keraw akka diggaad» yaagaaddu. Hewaa diraw I he gallassaa k'amma izina ak'eeda. \p \v 17 S'oossay Liya woosaa siseedda; iza shahaaraade, ichcheshantsa attuma na'aa Yaak'oobaw yelaaddu. \v 18 Liya, «Taani ta danggaas'irato ta asinaw immeedda diraw, S'oossay hewaa keraa taw c'iggeedda» yaagaaddu. Hewaa diraw Aa Yisaakoora\f + \fr 30:18 \fr*\fq Yisaakoora: \fq*\ft Ha suntsaa biletsay Ibraaweetsuwaan, «Keraa taw c'iggeedda» giyaawaa.\ft*\f* gaade suntsaaddu. \v 19 Liya haraakka shahaaraade, usuppuntsa attuma na'aa Yaak'oobaw yelaaddu. \v 20 Liya, «S'oossay taw al"o imotaa immeedda; taani ta asinaw usuppun naanaa yeleedda diraw, ha"i I taana bonchchanawaa» yaagaaddu. Hewaa diraw Aa Zaabiloona\f + \fr 30:20 \fr*\fq Zaabiloona: \fq*\ft Ha suntsaa biletsay Ibraaweetsuwaan, «Bonchchuwaa» giyaawaa.\ft*\f* suntsaaddu. \v 21 Hewaappe guyye itti mac'c'a naatto yelaaddu; izo Diino suntsaaddu. \p \v 22 S'oossay Raaheelo hassayeedda; izi woosaa sisiide izi yeliyaa uluwaa dooyeedda. \v 23 Iza shahaaraade attuma na'aa yelaaddu; «S'oossay ta yeellaa k'aareedda. \v 24 Med'ina Goday taw hara attuma na'aakka gujjeerenneeshsha» yaagaaddu. Hewaa diraw Aa Yooseefo\f + \fr 30:24 \fr*\fq Yooseefo: \fq*\ft Ha suntsaa Biletsay Ibraaweetsuwaan, «Gujjo» woy «K'aareedda» giyaawaa.\ft*\f* suntsaaddu. \s Yaak'oobi Laabaana Dirgguwaan Palumetteedda \p \v 25 Raaheela Yooseefa yeleeddawaappe guyye, Yaak'oobi Laabaana, «Taani ta aawuwaa gadiyaa simmana mala, taana moyzza. \v 26 Taani unttunttu diraw new ootseedda ta machatuwaanne ta naanaa hamma; taani baana; ayaw gooppe, taani new ay keeshshaa oosuwaa ootseedentto neeni eraasa» yaageedda. \p \v 27 Shin Laabaani Aa, «Taani new ittibaa oday; Med'inaa Goday ne gaasuwaan taana anjjeedawaa taani be'aaddi. \v 28 Ne dirgguwaa taw oda; taani new c'iggana» yaageedda. \p \v 29 Yaak'oobi, «Taani new waata ootseedentto, ne mehiikka waan yeletteeddentto neeni eraasa. \v 30 Taani yaanaappe kase new de'iyaa guutsay ha"i loytsi dareedda; Med'inaa Goday neena taani aad'd'eedda sa'aan ubbaan anjjeedda. Shin ha"i, taani ta soo asaw ootsanawe awudee?» yaageedda. \p \v 31 Laabaani, «Taani new ayaa immoo?» yaagiide Aa oochcheedda. \p Yaak'oobi, «Taw ayinne immoppa; shin neeni taw ittibaa ootsooppe, taani ne wudiyaa k'aykka heemmananne naagana. \v 32 Taani hachche ne wudiyaa ubbaa gidduwaana aad'd'ana; hewaan ne dorssaappe punc'c'ariyaa woy gazzaa ubbaa, karetsa dorssaa mara ubbaanne deeshshaappe gazzaanne punc'c'ariyaa ubbaa taani shaakkana; unttunttu ta dirgguwaa gidana. \v 33 Hewaa diraw ta s'illotetsay neeni taw c'iggeedda dirgguwaa paydanaw sintsappe yiyaa wode, taw markkattana; ta deeshshaappe gazza woy punc'c'are gidennawe woy karetsa gidenna ay dorssaa maraynne ta matan beettintto, wuu"etteeddawaadan payddettana» yaageedda. \p \v 34 Laabi, «Mayyaad; neeni geeddawaadan gido» yaageedda. \v 35 Shin he gallassan Laabi danc'c'aa woy gazza gideedda attuma deeshshaa ubbaa, punc'c'are woy gazza gideedda mac'c'a deeshshaa ubbaa, bootsa gideedda ubbaanne karetsa dorssaa mara ubbaa kessiide, bare attuma naanaa hentseedda. \v 36 Yaatiide he wudiyaanna heezzu gallassaa ogiyaa Yaak'oobappe haakkiide beedda. Shin Yaak'oobi atteeda Laabaana wudiyaa heemmeedda. \p \v 37 Yaak'oobi deeshsha loomiyaappe, gumariyaappenne s'ank'k'arssaappe k'ayye gatimaa kessiide, pok'uwaa pok'k'i pok'k'iide, giddo bootsa bagga k'aariide gazzayeedda. \v 38 Wudii haatsaa ushanaw yiyaa sa'aa ubbaan, wonggiriyaan, wudiyaa sintsan pok'k'eedda gatimatuwaa wotseedda. Kahowanttu haatsaa ushanaw yiide, \v 39 he gatimatuwaa sintsan birasseeddino; unttunttu danc'c'aa, punc'c'arenne gazza maratuwaa yeleeddino. \v 40 Yaak'oobi maratuwaa wudiyaappe shaakki dumma wotseedda; atteeda wudiyaa danc'c'anne karetsa gideedda Laabaana mehiyaa sintsa zaareedda. Yaatiide barew wudiyaa dummayeedda; Laabaana mehetuwaanna unttuntta gatsibeenna. \p \v 41 Pas's'anne mino mac'c'awanttu kahiyaa wode awudenne, unttunttu he gatimatuwaa matan birassana mala, Yaak'oobi he gatimatuwaa haatsaa wonggiriyaan, miizatuwaa sintsaan wotsee. \v 42 Shin mehetuu laafa gidooppe, unttunttu sintsaan gatimatuwaa wotsenna. Hewaa diraw laafiyaa mehetuu Laabawaa gidina, dariyaawanttu Yaak'oobawaa gideeddino. \v 43 Hawaadan haniide, Yaak'oobi loytsi duretiide, daro wudiyaa, mac'c'a k'oomatuwaanne attuma k'oomatuwaa, daro gaalotuwaanne haretuwaa mooddeedda. \c 31 \s Yaak'oobi Laabaappe Bak'atiide Beedda \p \v 1 Yaak'oobi Laabaana naanay barena, «Yaak'oobi nu aawuwaa ubbaa aki diggeedda; ha duretaa ubbaa nu aawuwaappe demmeedda» giyaawaa siseedda. \v 2 Yaak'oobi Laabaana som"i barew kasewaa mala gidennawaa be'eedda. \p \v 3 He wode Med'inaa Goday Yaak'ooba, «Neeni ne aawotuwaa gadiyaa, ne dabbotuwaakko guyye simma; taani neenana gidana» yaageedda. \p \v 4 Yaak'oobi Raaheelonne Liyo bare wudii de'iyaa sa'aa dembbaa yaana mala kiittiide s'eesisseedda. \v 5 I unttuntta, «Hinttenttu aawuwaa som"i taw kasewaa mala gidennawaa taani be'ay; shin ta aawuwaa S'oossay taananna de'ee. \v 6 Taani ta wolk'k'aa ubbaan hinttenttu aawuu ootseeddawaa hinttenttu eriita; \v 7 shin hinttenttu aawuu taana c'immiidde, ta dirgguwaa tammu gede laammeedda. Gidooppenne S'oossay taana I k'ohenaadan diggeedda. \v 8 I, ‹Punc'c'aretuu ne dirgguwaa gidana› giina, wudii ubbay punc'c'ariyaa yeleedda; k'ay I, ‹shachchatuu ne dirgguwaa gidana› giina, wudii ubbay shachchaa yeleedda. \v 9 S'oossay hawaadan hinttenttu aawuwaa mehiyaa wotsi akkiidde taw immeedda. \p \v 10 «Mehetuu kahiyaa aginaan, taani itti akumuwaa akumetaad; he akumuwaan taani s'eelliyaa wode, wudiyaa birassiyaa deeshsha koletuu danc'c'aa, punc'c'arenne gazza. \v 11 S'oossaa kiitanchchay akumuwaan taana, ‹Yaak'ooba› yaageedda; taani, abee yaagaadde koyaad. \v 12 Taana I, d'ok'k'u gaade wudiyaa s'aaliyaa deeshshaa koliyaa ubbaa shachchaa, punc'c'ariyaanne gazzaa be'a; ayaw gooppe, Laabi ne bolla ootsiyaawaa ubbaa taani be'aaddi. \v 13 Neeni esseedda shuchchaa okkaadde, taw shiik'etteedda Beeteele S'oossay taana ha"i dendda; ha biittaappe kesa; guyye ne yeletaa gadiyaa simma yaageedda» yaageedda.\x - \xo 31:13 \xo*\xt Dom. 28:18-22\xt*\x* \p \v 14 Hewaappe guyye, Raaheelanne Liya hawaadan yaagiide zaareeddino; «Nu aawuwaappe nuuna gakkanabay ayee? \v 15 I nuuna allagaadan s'eellee gidennee? I nuuna zal"i akkeedda; zal"iidde akkeeddawaakka mi d'aysseedda. \v 16 S'oossay nu aawuwaappe wotsi akkeedda mas'uu ubbay tumukka nuwaanne nu naanaawaa. Hewaa diraw s'oossay new odeeddawaa ubbaa ootsa» yaageeddino. \p \v 17-18 Yaak'oobi Kanaane gadiyaan de'iyaa bare aawuwaa Yisaak'akko baanaw denddeedda; I bare naanaanne bare machatuwaa gaaluwaa togisseedda; wudiyaa ubbaa bareppe sintsanna laaggiide, Masp'p'es'oomiyaan de'iidde I shiishsheedda mas'uwaa ubbaa akkiidde beedda. \v 19 Laabi bare dorssatuwaa isikiyaa k'ans's'anaw bidigeeddoshin, Raaheela bare aawuwaa soo misiletuwaa wuu'aaddu. \v 20 K'ay Yaak'oobi Sooriyaa Laabaanaw bare bak'atiyaawaa odenaan c'immeedda. \v 21 I barew de'iyaawaa ubbaa akkiidde bak'ateedda; Efiraas'iisa Shaafaa pinniide, Gala'aade giyaa gezziyaakko simmiide beedda. \s Laabi Yaak'ooba Kaalleedda \p \v 22 Heezzentsa gallassan, Laabi Yaak'oobi bak'ati bi kichcheeddawaa siseedda. \v 23 Bare dabbotuwaa barenana akkiidde, laappun gallassaa ogiyaa Yaak'ooba geeduwaa kaalliidde, Gala'aade gezziyaan Aa gakkeedda. \v 24 He wode S'oossay k'amma Sooriyaa Laabaanakko akumuwaan yiide Aa, «Neeni Yaak'ooba bolla iita gidina, lo"a gidina, ayinne haasayennaadan neena era!» yaageedda. \v 25 Laabi gakkiyaa wode, Yaak'oobi Gala'aade gezziyaan dunkkaaniide utteedda; k'ay Laabinne Aa dabbotuu yan dunkkaaneeddino. \p \v 26 Hewaappe guyye Laabi Yaak'ooba, «Neeni hawaadan ayaw ootsaaddii? Neeni taana c'immaade, ta mac'c'a naanaa olan omoodetteeddawaadan laaggaade kessaadda. \v 27 Neeni ayaw k'osuwaan taappe kessa akkaade, taana c'immaadii? Taani neena nashechchaaninne yetsaan, karabuwaaninne diitsaan moyzzana mala taw ayaw odabeykkii? \v 28 Neeni haray atto, ta naanaa naanaanne ta mac'c'a naanaa taani yera akkena mala diggaadda. Neeni eeyyabaa ootsaadda. \v 29 Taani neena genanaw taw wolk'k'ay de'ee; shin ne aawuwaa S'oossay zino k'amma taana, ‹Yaak'ooba bolla iita gidina, lo"a gidina, ayinne haasayennaadan neena era!› yaagiide taw odeedda. \v 30 Ha"i gidooppenne, neeni ne aawuwaa soo baanaw loytsa laamoteedda diraw kesaadda. Shin ta soo misiletuwaa neeni ayaw wuu'aadii?» yaageedda. \p \v 31 Yaak'oobi Laabaana, «Neeni ne naanaa taappe wolk'k'an wotsa akkaninttonne gaade k'oppeedda dirawunne yayyeedda diraw, hawaadan ootsaad. \v 32 Shin ne soo misiletuwaa oyk'k'eedda asaa oonanne neeni demmooppe, he uray siifetto! Newaa gideeddawe ta matan beettintto, nu dabbatuwaa sintsan koya; newaa gidooppe akka» yaageedda; ayaw gooppe, Yaak'oobi Raaheela he soo misiletuwaa wuu'eeddawaa eribeenna. \p \v 33 Hewaa diraw Laabi Yaak'ooba dunkkaaniyaa giddo, Liya dunkkaaniyaa giddon laa"u k'oomatuwaa dunkkaaniyaa giddo geleedda; shin ayinne demmibeenna. Liya dunkkaaniyaappe kesiide, Raaheeli dunkkaaniyaa geleedda. \v 34 Raaheela soo misiletuwaa akkaade, gaaluwaa kooraa garssan k'osaade, Aa bolla uttaaddu. Laabi dunkkaaniyaan de'iyaawaa ubbaa bulluuk'k'i koyeedda; shin ayinne demmibeenna. \v 35 Raaheela bare aawuwaa, «Ta godaw, taana hank'k'etsoppa; taani new ek'k'ana danddaykke; taw piilay yi utteedda» yaagaaddu. I koyeedda; shin soo misiletuwaa demmibeenna. \p \v 36 Yaak'oobi Laabaana hank'k'ettiide wok'k'aseedda; Yaak'oobi Laabaana, «Taani ayaa bayzaadittaa? Hawaa neeni taana kaallanaw, taani ootseedda nagaray ayee? \v 37 Ha"i neeni ta miishshaa ubbaa bulluk'k'aadde koyaadda; ne soo miishshaappe ayaa demmaad? Unttunttu nu laa"uwaa gidduwaan pirddana mala, ta dabbatuwaa sintsaaninne ne dabbatuwaa sintsaan hawaan wotsa. \p \v 38 «Taani neenana laatamu laytsaa kumentsaa de'aad; ne dorssaykka ne deeshshaykka boshetibeenna; woy ne wudiyaappe s'abootiyaa mabeykke. \v 39 Do'ay mentseeddawaanne new ahabeyikke; shin hewaa taanan paydaad. Gallassi wuu'etteeddawaa woy k'amma wuu'etteeddawaa taana c'igissaadda. \v 40 Gallassaa suuluu, k'amma meeguu taana k'oheedda; gem"ishuu taappe d'ayeedda. \v 41 Taani hawaadan ne soon laatamu laytsaa de'aad; tammanne oyddu laytsaa ne laa"u mac'c'a naanaa dirawunne usuppun laytsaa ne wudiyaa diraw new ootsaadde de'aad; shin neeni ta dirgguwaa tammu gede laammaadda. \v 42 Ta aawuwaa S'oossay, Abrahaame S'oossay, Yisaak'i yayyeeddawe taananna gidibeennawaa gidintto, sid'e baynnan neeni taana mela kushe kessa yeddaadda; shin S'oossay ta tuggaanne ta kushiyaa oosuwaa be'iide, zino k'amma neena seereedda» yaageedda. \s Yaak'oobinne Laabi C'aak'k'eteedda C'aak'uwaa \p \v 43 Laabi Yaak'ooba, «Machatuu ta mac'c'a naanaa; naanaykka ta naanaa; wudiikka ta wudiyaa; neeni be'iyaa ubbay tawaa. Hachche ha mac'c'a naanaa tawanttu bollanne unttunttu yeleedda naanaa bolla ayaa ootsanaw danddayayitaa? \v 44 Ha"i haaya; neeninne taani c'aak'uwaa c'aak'k'etoytte; hewe neeppenne taappe gidduwaan markka gido» yaageedda. \p \v 45 Hewaa diraw Yaak'oobi itti shuchchaa akkiidde tuussaadan esseedda. \v 46 I bare dabbotuwaa, «Shuchchaa shiishshite» yaageedda; unttunttu shuchchaa shiishshiide keeleeddinno; he keelaa lank'k'iyaan meeddino. \v 47 Laabi he keelaa, Yigaari-Sahaaduta\f + \fr 31:47 \fr*\fq Yigaari-Sahaaduta: \fq*\ft Ha suntsaa biletsay Aramayssis's'e k'aalan, «Markkatetsaa keelaa» giyaawaa.\ft*\f* giide suntseedda; k'ay Yaak'oobi Aa C'imeedda giide suntseedda. \v 48 Laabi, «Ha keelay neeppenne taappe gidduwaan hachche markka» yaageedda. Hewaa diraw Aa suntsay C'imeedda geetetteedda. \p \v 49 K'ay I he shuchchaa tuussaa Mis'ip'p'a\f + \fr 31:49 \fr*\fk Mis'ip'p'a: \fk*\ft Ha suntsaa biletsay Ibraaweetsuwaan, «Naagiyaa sa'aa» giyaawaa.\ft*\f* giide suntseedda; ayaw gooppe, Laabi, «Nuuni ittuu ittuwaappe haakkiide de'iyaa wode, Med'inaa Goday ne gidduwaaninne ta gidduwaan gidiide naago. \v 50 Neeni ta mac'c'a naanaa naak'k'ooppe, woy neeni ta mac'c'a naanaa bolla hara machatuwaa akkooppe, nuunana ha"i ooninne baynnawaa gidooppenne ne gidduwaaninne ta gidduwaan S'oossay markka gidiyaawaa hassaya» yaageedda. \p \v 51 Laabi k'aykka Yaak'ooba, «Keeleteedda shuchchay hawesh; k'ay taani ne gidduwaaninne ta gidduwaan esseedda shuchchaa tuussay hawesh. \v 52 Taani ha keelaappe neena genanaw neekko aad'd'enaaddan, neenikka taana genanaw ha keelaappenne ha shuchchaa tuussaappe aad'd'enaaddan, ha keelaynne ha shuchchaa tuussay markka. \v 53 Abrahaame S'oossay, Naakoora S'oossay, unttunttu aawuwaa S'oossay, nu gidduwaan I pirddo» yaageedda. Yaak'oobi bare aawuu Yisaak'i Yayyeeddawaa suntsaan c'aak'k'eedda. \v 54 Yaak'oobi deriyaa bollan yarshshuwaa yarshsheedda; bare dabbotuwaakka k'umaa maanaw s'eeseedda. Unttunttu miide deriyaa bollan ak'eedino. \p \v 55 Wonttetsa gallassi guuran Laabi denddiide, bare naanaa naanaanne bare mac'c'a naanaa yereedda; k'ay unttuntta anjjeedda. Bare soo simmeedda. \c 32 \s Yaak'oobi Eesaanna Gaketanaw Giigeedda \p \v 1 Yaak'oobi denddiide bare ogiyaa biishshin, S'oossaa kiitanchchatuu aanana gaketeeddino. \v 2 Yaak'oobi unttuntta be'eedda wode, «Hawe S'oossay ak'iyaa sa'aa» yaagiide, he sa'aa Maahinayma\f + \fr 32:2 \fr*\fq Maahinayma: \fq*\ft Ha suntsaa biletsay Ibraaweetsuwaan, «Laa"u c'uguu ak'iyaa sa'aa» giyaawaa.\ft*\f* giide suntseedda. \p \v 3 Yaak'oobi Se'iira giyaa sa'aan, Eedooma biittan de'iyaa bare ishaa Eesaakko kiitaa bareppe sintsaw kiitteedda. \v 4 I unttuntta hawaadan yaagiide azazeedda; «Hinttenttu ta godaa Eesaw gaanawe hawaa; ‹Ne k'oomay Yaak'oobi, «Taani Laabaana matan de'aadde hanno gakkanaw gam"aad. \v 5 Taw miizzaynne harii, dorssaynne deeshshay, attuma k'oomatuunne mac'c'a k'oomatuu de'iino; ha"i taani ha kiitaa ta godaa sintsaan nashettana mala kiittaad» yaageedda› yaagite» yaageedda. \p \v 6 Kiitetteeddawanttu Yaak'oobakko simmiide Aa, «Nuuni ne ishaa Eesaakko beeddo; ha"i I k'ay neenana gaketanaw yee; aanana oyddu s'eetu Asay de'ee» yaageeddino. \p \v 7 Yaak'oobi yayyiide batibateedda; barenana de'iyaa asaa laa"u c'itan shaakkeedda; k'ay bare dorssaa, deeshshaa, miizzaanne gaaluwaa laa"u c'itan shaakkeedda. \v 8 I, «Eesay yiide itti c'itaa oliyaawaa gidooppe, atteeda c'uguu kessi akkooppenne» yaagiide k'oppeedda. \p \v 9 He wode Yaak'oobi hawaadan yaagiide woosseedda; «Abeet Med'inaa Godaw, ta aawuwaa Abrahaame S'oossaw, ta aawuwaa Yisaak'a S'oossaw, taana, ‹Ne gadiyaa, ne dabbotuwaakko simma; taani new lo"obaa ootsana› geeddawoo, \v 10 neeni ne k'oomaw ootseedda keekkatetsawunne tumatetsaw ubbaw taani bessenawaa. Taani ha Yorddaanoosa Shaafaa pinneedda wode, taw itti s'am"aa s'alalay de'ee; shin ha"i taani laa"u c'ugo gidaaddi. \v 11 Taani neena woossay; ta ishaa Eesaa kushiyaappe taana ashsha; ayaw gooppe, I yiide, taananne mac'c'awantta unttunttu naanatuwaakka d'ayssanawenttonne gaade yayaad. \v 12 Shin neeni taana, ‹Taani new tumu lo"obaa ootsana; taani ne zeretsaanne paydanaw danddayettenna abbaa shafiyaa keeshshaa ootsana› geeddawaa k'oppa» yaageedda.\x - \xo 32:12 \xo*\xt Dom. 22:17\xt*\x* \p \v 13 He gallassaa k'amma I yan ak'eeda; barew de'iyaawaa ubbaappe bare ishaa Eesaw immiyaawaa k'oriide keseedda; \v 14-15 I kesseeddawanttu laa"u s'eetu mac'c'a deeshshatuwaanne laatamu deeshsha koletuwaa, laa"u s'eetu mac'c'a dorssatuwaanne laatamu dorssaa koletuwaa, hattamu d'antsiyaa gaalotuwaa unttunttu maratuwaanna, oytamu mac'c'a miizzatuwaa, tammu korumaa booratuwaa, laatamu mac'c'a haretuwaanne tammu attuma haretuwaa. \v 16 Hawantta wudiyaan wudiyaan shaakki, bare k'oomatuwaa kushiyaan wotsiide, bare k'oomatuwaa, «Taappe sintsaw biide, wudiyaa wudiyaappe haakuwaan haakuwaan laaggite» yaageedda. \p \v 17 Sintsan kaaletsiyaawaa, «Ta ishay Eesay neenana gaketiide neena, ‹Neeni oossee? Neeni hak'a bay? Ne sintsan de'iyaa mehiyaa ubbay oossee?› yaagiide oochchiyaawaa gidooppe, \v 18 neeni aw, ‹Hawanttu ne k'oomaa Yaak'oobawaa; unttunttu ta godaa Eesaw immanaw yeddeeddawantta; k'ay ikka nuuppe guyyenna yide'ee› yaaga» yaagiide azazeedda. \p \v 19 K'ay I laa'entsa heezzantsuwaan wudiyaa kaalliyaa haratuwaa ubbatuwaa hawaadan azazeedda; «Hinttenttu Eesaanna gaketiyaa wode, hanniidankka giita; \v 20 ‹Ne k'oomaa Yaak'oobi nuuppe guyyenna yide'ee› geenan aggoppite» yaageedda. Ayaw gooppe I, «Taani taappe sintsaw immanaw kiitteeddawaan Aa doshissana; ooni erii, hewaappe guyye taani aanana gaketiyaa wode, I taana mokki akkanenttonne» yaagiide k'oppeedda. \v 21 Hewaa diraw bare immiyaawaa bareppe sintsaw yeddeedda. Shin I bare huup'iyaw he gallassi k'amma yan ak'eeda. \s Yaak'oobi S'oossanna Baas'eteedda \p \v 22-23 He gallassi k'amma Yaak'oobi denddiide, bare laa"u machatuwaa, bare laa"u k'oomatuwaanne bare naanaa tammanne ittatuwaa akkiidde, Yaabook'a giyaa pinuwaa gakkeedda; I unttuntta shaafaa pintseedda; barew de'iyaawaa ubbaakka pintsiide yeddeedda; \v 24 shin Yaak'oobi barekka atteedda.\x - \xo 32:24-26 \xo*\xt Hos. 12:3-4\xt*\x* \p He wode itti Asay sa'ay wonttana gakkanaw aanana baas'eteedda. \v 25 He Asay Aa s'oonanaw danddayibeenawaa be'eedda wode, Yaak'oobaw muk'k'eechchaa mek'etsaa bochcheedda; Aa muk'k'eechchaa mek'etsay kes wod'd'eedda. \v 26 Yaatina bitanii Aa, «Sa'ay wontteedda diraw, taana yedda» yaageedda. \p Shin Yaak'oobi Aa, «Neeni taana anjjenan taani neena yeddikke» yaageedda. \p \v 27 Bitanii Aa, «Ne suntsay oonee?» yaagiide oochcheedda. \p I, «Yaak'ooba» yaagiide zaareedda. \p \v 28 Bitanii Aa, «Hawaappe sintsaw ne suntsay Israa'eeliyaa\f + \fr 32:28 \fr*\fq Israa'eeliyaa: \fq*\ft Ha suntsaa biletsay Ibraaweetsuwaan, «S'oossaanna baas's'etteedda» giyaawaa.\ft*\f* geetettooppe attina, Yaak'ooba geetettoppo; ayaw gooppe, neeni S'oossaananne asaana baas'etaade s'oonaadda»\x - \xo 32:28 \xo*\xt Dom. 35:10\xt*\x* yaageedda. \p \v 29 Yaak'oobi Aa, «Ne suntsay oonee?»\x - \xo 32:29 \xo*\xt Dat. 13:17-18\xt*\x* yaagiide oochcheedda. \p Shin bitanii, «Neeni ta suntsaa ayaw oochchay?» yaageedda giide Aa anjjeedda. \p \v 30 Hewaa diraw Yaak'oobi he sa'aa P'iini"eela\f + \fr 32:30 \fr*\fq P'iini"eela: \fq*\ft Ha suntsaa biletsay Ibraaweetsuwaan, «S'oossaa Deemuwaa» giyaawaa.\ft*\f* giide suntseedda; ayaw gooppe I, «Taani S'oossaa bazzuwaan s'eellaad; gidooppenne taani pas'a ataad» yaageedda. \v 31 I P'iini"eelappe denddiyaa wode, Aa bolla s'alk'k'ii doleedda. I bare muk'k'eechchaa mek'etsaa diraw dooggee. \v 32 Yaak'ooba muk'k'eechchaa ashuwaa matan bosheteedda diraw, Israa'eeliyaa Asay mehiyaa muk'k'eechchaa ashuwaa hachche gakkanaw meenna. \c 33 \s Yaak'oobi Eesaanna Gaketteedda \p \v 1 Yaak'oobi d'ok'k'u gi s'eelliide, Eesay bare oyddu s'eetu asaana yiyaawaa be'eedda. Hewaa diraw naanaa Liyiw, Raaheeliwunne laa"u k'oomatuwaakko shaakkeedda. \v 2 K'oomatuwaanne unttunttu naanaa sintsan, Liyonne I naanaa unttunttu geeduwaan, Raaheelonne Yooseefa wurssetsan wotseedda. \v 3 Shin I bare huup'iyaw sintsaw aad'd'iide, bare ishaakko matiidde, sa'aa gakki gakkiide laappun kaala goynneedda. \p \v 4 Shin Eesay aanana gaketanaw wos's'iide, Aa k'ood'iyaa k'oommi yereedda. Unttunttu yeekkeeddino. \v 5 Yaatina Eesay d'ok'k'u gi s'eelliide, machatuwaanne naanaa be'eedda; I, «Ha neenana de'iyaawanttu oonee?» yaagiide oochcheedda. \p Yaak'oobi, «Unttunttu S'oossay ne k'oomaw keekatetsaan immeedda naanaa» yaageedda. \v 6 K'oomatuu barenttu naanatuwaanna shiik'iide goynneeddinno. \v 7 Hewaappe guyye, Liyanne izi naanay yiide goynneeddinno; wurssetsaan Yooseefonne Raaheela yiide goynneeddinno. \p \v 8 Eesay, «Ha sintsan taananna gaketeedda wudii ubbay k'ay ayee?» yaagiide oochcheedda. \p I, «Ta godaw, hewe taani ne sintsaan nashettanaassa» yaageedda. \p \v 9 Shin Eesay, «Ta ishaw, taw darobay de'ee; newe neessa gido» yaageedda. \p \v 10 Yaak'oobi, «Tuytti, ha"i taani ne sintsaan nashshetteedawaa gidooppe, ha taani immiyaawaa taappe akka. Neeni taana mokka akkeedda diraw, taani ne deemuwaa be'iyaawe S'oossaa deemuwaa be'iyaawaa mala. \v 11 Taani new aheedda ha imuwaa akka; ayaw gooppe, S'oossay keekiidde immina, taw besseedda» yaageedda. Yaak'oobi shoobiyaa toleedda diraw, Eesay hewaa akkeedda. \p \v 12 Hewaappe guyye Eesay, «Ane dendda; nu ogiyaa boytte; taani neenana ittippe baana» yaageedda. \p \v 13 Shin Yaak'oobi Aa, «Ta godaw, naanay shuga gidiyaawaa eraasa; k'ay taani barenttu galo maratuwaa d'antsiyaa dorssatuwaanne miizzaa naagana koshshee; Asay unttunttu itti gallassaa dirbbissi laaggooppe, mehiyaa ubbay hayk'k'ana. \v 14 Hewaa diraw, ta godaw, ne k'oomaappe sintsataade ba; taani Se'iiran ta godaa gakkanaw, ta sintsaan de'iyaa mehiyaa hemetaa keenaanne naanaa hemetaa keenaa loddan kaallana» yaageedda. \p \v 15 Eesay Aa, «Yaatooppe taani ta asaappe amareedawaa new ashshay» yaageedda. \p Shin Yaak'oobi Aa, «Hewe ayissee? Taani ta godaa sintsaan nashshettiyaawe taw gidana» yaageedda. \p \v 16 Hewaa diraw Eesay he gallassi ogiyaan geliide, Se'iira simmeedda. \v 17 Shin Yaak'oobi Sukkoota beedda; yan barew golliyaa kees's'eedda; bare mehetookka daasiyaa daaseedda. Hewaa diraw he sa'aa Sukkoota\f + \fr 33:17 \fr*\fq Sukkoota: \fq*\ft Ha suntsaa biletsay Ibraaweetsuwaan, «Daasiyaa» giyaawaa.\ft*\f* giide suntseedda. \p \v 18 Yaak'oobi Masp'p'es'oomiyaappe simmeedda wode, Kanaane biittan de'iyaa Sekeeme giyaa katamaa sarotetsaan gakkeedda; I he katamaw bazzuwaan utteedda. \v 19 Bare dunkkaaniyaa d'ogeedda gadiyaa Shekeema aawuwaa Hamoora naanatuwaappe s'eetu s'agaraa biran shammeedda.\x - \xo 33:19\xo*\xt Iya. 24:32; Yoh. 4:5\xt*\x* \v 20 Yan yarshshiyaa sa'aa kees's'iide Aa, «S'oossaa, Israa'eeliyaa S'oossaa» giide suntseedda. \c 34 \s Shekeeme Diino Horeedda \p \v 1 Liya Yaak'oobaw yeleedda naatta Waana, he wode he gadiyaa mac'c'awantta be'anaw kesaaddu. \v 2 He gadiyaa mooddiyaa Hiwiyaa Hamoora na'aa Shekeeme izo be'iide, izo hori afiide bayzzeedda. \v 3 Aa wozanay Yaak'ooba naatto Diino amotteedda; I izo siik'eedda; iziw lo"iyaawaa haasayeedda. \v 4 Shekeeme bare aawuwaa Hamoora, «Taw ha naatto machchetetsaw oochchaarikki» yaageedda. \p \v 5 Yaak'oobi bare naatta Diinaa bayeeddawaa sisiyaa wode, Aa attuma naanay woran mehiyaanna de'ino; hewaa diraw unttunttu gakkanaw c'o"u geedda. \p \v 6 Hewaappe guyye, Shekeema aawuwaa Hamoori Yaak'oobanna haasayanaw yeedda. \v 7 Yaak'ooba attuma naanay hewaa siseedda saanna woraappe yeeddino; unttunttu kayyotteeddinonne hank'k'eteeddino; ayaw gooppe, Shekeeme Yaak'ooba naatto hori afiide bayzziyaawaa, Israa'eeliyaa bolla pokkobaa, ootsanaw bessenabaa ootseedda. \p \v 8 Shin Hamoori unttuntta, «Ta na'ay Shekeeme hinttenttu naattiw darssi dagammeedda; hayyanaa izo aw machchetetsaw immeerikkitee! \v 9 Nuunana akettitenne gelettite; hinttenttu mac'c'a naanaa nuw immite; nu mac'c'a naanaanne hinttenttoo akkite. \v 10 Hinttenttu nu giddon uttanaw danddayiita; biittay loytsi aaka; aan de'ite; zal"ite; aan mas'uwaa demmite» yaageedda. \p \v 11 He wode Shekeeme Diini aawuwaanne I ishatuwaa, «Taani hinttenttu sintsaan nashettooppe, hinttenttu oochchiyaawaa ayaa gidooppenne immana. \v 12 Hinttenttu mishira naattiw immiyaawaanne c'ilooshshaa hinttenttu koyowaa keeshshaa darissiide taana oochchite; taani hinttenttu taana oochcheeddawaa ayaanne immana; shin taani akkanaaddan naatto taw immeerikkitee!» yaageedda. \p \v 13 Barenttu michchato Diino Shekeeme tunisseedda diraw, Yaak'ooba attuma naanay Shekeemawunne Aa aawuwaa Hamooraw wordduwaa odeeddino; \v 14 unttuntta hawaadan yaageeddino; «Nuuni hewaa mallaa ootsana danddayokko; nuuni nu michchato k'as's'arettibeenna asaw immokko; hewe nuuna kawushshiyaawaa. \v 15 Nuuni hinttenttu ittibaa ootsooppe hinttenttoo, ‹Eeno› gaana; hewe ayee gooppe, hinttenttu gadiyaa attuma Asay ubbay k'as's'arettiide nuunaadan hanooppe, \v 16 nuuni nu mac'c'a naanaa hinttenttoo immanaw ‹Eeno› gaana; hinttenttu mac'c'a naanaakka nuw akkana. Nuuni hinttenttu giddon uttiide, hinttenana itti asaa gidana. \v 17 Shin hinttenttu k'as's'arettanaw eeno geenawaa gidooppe, nuuni nu michchato akkiidde baana» yaageeddino. \p \v 18 Unttunttu geeddawe Hamoorawunne Aa na'aa Shekeemaw lo"a malateedda. \v 19 He wodallay, bare aawuwaa gollen de'iyaa ubbaappe aad'd'i bonchchetteeddawe, Yaak'ooba naattin nashetteedda diraw, unttunttu geeddawaa ootsanaw gam"ibeena. \v 20 He wode Hamoorinne Aa na'ay Shekeeme barenttu katamaa gutaraa biide, barenttu katamaa asaw hawaadan yaagiide odeeddino; \v 21 «Ha asatuu nuunana siga; unttunttu nu biittan de'iinonne zal"iino; biittay loytsi aaka. Unttunttu mac'c'a naanaakka nuuni akkana; unttunttukka nu mac'c'a naanaa akkana. \v 22 Shin nuunana unttunttu itti asaadan de'anaw nuuni ittibaa mayettanaw koshshee; hewenne, unttunttu k'as's'aretteeddawaadan nu attuma Asay ubbay k'as's'arettanawaa. \v 23 Nuuni hewaadan ootsooppe, unttunttu miizzay, unttunttu mas'uunne unttunttu hara mehii ubbay nuwaa gidennee? Hewaa diraw ane nuuni unttunttu giyaawaa eeno goytte; unttunttukka nu giddon de'ana» yaageeddino. \p \v 24 Katamaa gutaraa shiik'eedda asatuu ubbay Hamoorawunne Aa na'aa Shekeemaw, «Eeno» geeddino. Yaatina he katamaa attuma asatuu ubbay k'as's'aretteeddino. \p \v 25 Heezzentso gallassi, unttunttu ubbay barenttu k'as's'araa madutsan saketi de'ishshin, Yaak'ooba attuma naanatuwaappe laa"uu, Simooninne Leewii, Diini ishatuu, barenttu mashshaa akkiidde, ooninne erennan katamaa geliide, attuma asatuwaa ubbaa wod'eeddino. \v 26 Hamooranne Aa na'aa Shekeema mashshaan wod'iide, barenttu michchato Diino Shekeema golliyaappe akkiidde afeedino. \v 27 Yaak'ooba attuma naanay he anhatuwaa bolla geliide, barenttu michchato Diino tunisseedda katamaa bonk'k'eeddino. \v 28 Unttunttu dorssaa wudiyaa, miizzaa wudiyaa, hariyaa, katamaa giddon de'iyaawaanne gas'an de'iyaawaa ubbaa akkeeddino. \v 29 Unttunttu mas'uwaa ubbaa, unttunttu naanaa ubbaanne machatuwaa ubbaa omoodeeddino; gollen de'eeddawaa ubbaa bonk'k'eeddino. \p \v 30 Yaak'oobi Simoonanne Leewiyaa, «Hinttenttu ta bolla metuwaa ahi kichcheedditta; ha gadiyaan de'iyaa Kanaanatuunne Parzzetuu taana is's'anawantta; nuuni payduwaan guutsa; unttunttu ittippe gidiide ta bolla denddooppe, taaninne ta soo Asay d'ayana» yaageedda. \p \v 31 Shin unttunttu, «Yaatina I nu michchato sharmus'aadan ootsana bessii?» yaageeddino. \c 35 \s Yaak'oobi Beeteele Simmeedda \p \v 1 S'oossay hewaappe guyye Yaak'ooba, «Denddaade pude Beeteele baade yan de'a. Neeni ne ishaa Eesaappe bak'atiyaa wode new k'onc'c'eedda S'oossaw yan yarshshiyaa sa'aa kees's'a» yaageedda.\x - \xo 35:1 \xo*\xt Dom. 28:11-17\xt*\x* \p \v 2 Yaak'oobi bare soo asaanne barenana de'iyaawantta ubbaa, «hinttenttu gidduwaan de'iyaa allaga S'oossatuwaa misiletuwaa diggite; hinttenttu bollaa geeshshite; hinttenttu mayuwaanne laammite. \v 3 Ane denddiide, pude Beeteele boytte; ta metuwaa gallassi taana siseedda, taani beedda sa'aan ubbaan taananna gideedda S'oossaw, taani yan yarshshiyaa sa'aa kees's'ana» yaageedda. \v 4 Hewaa diraw unttunttu barenttoo de'iyaa allaga s'oossatuwaa misiletuwaa ubbaanne barenttu haytsaan de'iyaa gudichchaa ubbaa Yaak'oobaw immeeddino; Yaak'oobi hewantta Sekeeman de'iyaa wolaa garssan moogeedda. \p \v 5 Hewaappe guyye, Yaak'oobinne Aa attuma naanay denddiide biishshin, itti uraynne unttuntta oyk'k'anaw kaallibeenna; ayaw gooppe, unttunttu biishshin, unttunttu yuushshuwaan de'iyaa katamaa asaa ubbaa bolla S'oossaa dagamay wod'd'eedda. \p \v 6 Yaak'oobinne aanana de'iyaa Asay ubbay Kanaane gadiyaan de'iyaa (Beeteele giyaa) Looza gakkeeddino. \v 7 Yan I yarshshiyaa sa'aa kees's'eedda; I he sa'aa El-Beeteele giide suntseedda; ayaw gooppe, I bare ishaappe bak'atiide biyaa wode, S'oossay aw k'onc'c'eedda sa'ay hewaa. \p \v 8 Ribik'o dichchiyaa Deboora yan hayk'k'aaddu; Beeteeleppe hirkkinna de'iyaa wolaa garssan iza moogettaaddu; hewaa diraw he mitsaa suntsay Yeekuwaa Wolaa geetetteedda. \p \v 9 Yaak'oobi Masp'p'es'oomiyaappe simmeeddawaappe guyye, S'oossay aw zaaretsi k'onc'c'iide, Aa anjjeedda; \v 10 S'oossay Aa, «Ne suntsay Yaak'ooba; shin hawaappe sintsanaw neeni ubbakka Yaak'ooba geetettakka; ne suntsay israa'eeliyaa gidana» yaagiide I Aa israa'eeliyaa suntseedda.\x - \xo 35:10 \xo*\xt Dom. 32:28\xt*\x* \p \v 11 K'ay S'oossay Yaak'ooba, «Taani Ubbaa Danddayiyaa S'oossaa; neeni yeletta; c'oratta; kawutetsatuunne kawutetsaa Asay neeppe kessana; kaatetuukka ne gulbbataappe kessana.\x - \xo 35:11-12 \xo*\xt Dom. 17:4-8\xt*\x* \v 12 Taani Abrahaamewunne Yisaak'aw immeedda biittaa, k'ay new immay; neeppe guyyenna taani ha biittaa ne zeretsaw immana» yaageedda. \v 13 Hewaappe guyye, S'oossay aanana haasayeedda sa'aappe pude kesseedda. \p \v 14 Yaak'oobi S'oossay barenana haasayeedda sa'aan shuchchaa essiide, Aa bolla ushshaa yarshshuwaa tigeedda; zayitiyaakka bolla tigeedda.\x - \xo 35:14-15 \xo*\xt Dom. 28:18-19\xt*\x* \v 15 Yaak'oobi S'oossay barenana haasayeedda sa'aa «Beeteele» giide suntseedda. \s Raaheelinne Yisaak'a Hayk'k'uwaa \p \v 16 Unttunttu hewaappe guyye, Beeteeleppe denddeeddino. Unttunttu Efiraataa gakkanaw laafaa ashshiyaa wode, Raaheelo yeluu oyk'k'eedda; yeluwaan iza loytsa waayettaaddu. \v 17 Yeluu izo waayisseedda wode izo yelissiyaana, «Yayyoppa; hawekka attuma na'aa» yaagaaddu. \v 18 Shin iza hayk'k'aadde, shemppu kesishshin, bare na'aa Been"oona\f + \fr 35:18: \fr*\fq Been"oona: \fq*\ft Ha suntsaa biletsay Ibraaweetsuwaan, «Ta metuwaa na'aa» giyaawaa.\ft*\f* suntsaaddu; shin Aa aawuu Aa Biiniyaama\f + \fr 35:18 \fr*\fq Biiniyaama: \fq*\ft Ha suntsaa biletsay Ibraaweetsuwaan, «Ta ushechcha Kushiyaa na'aa» giyaawaa.\ft*\f* suntseedda. \p \v 19 Hewaappe guyye, Raaheela hayk'k'a bashaaddu; Beeteleeme giyaa Efiraataa afiyaa ogiyaa doonaan moogettaaddu. \v 20 Yaak'oobi izi duufuwaan hawulttiyaa shuchchaa esseedda; he hawulttii hachche gakkanaw Raaheeli duufuwaa erissee. \p \v 21 Israa'eelii hewaappe denddiide, Edera gimbbiyaappe hefintsaan bare dunkkaaniyaa tokkeedda. \v 22 Israa'eelii he gadiyaan de'ishshin, Roobeeli biide, bare aawoo yeleedda k'oomatti Baalina giseedda. Israa'eelii ha yewuwaa siseedda.\x - \xo 35:22 \xo*\xt Dom. 49:4\xt*\x* \p Yaak'ooba attuma naanay tammanne laa"a. \v 23 Liya naanay Yaak'ooba bayira na'aa Roobeela, Simoona, Leewa, Yihudaa, Yisaakooranne Zaabiloona. \v 24 Raaheeli attuma naanay Yooseefanne Biiniyaama. \v 25 Raaheeli danggaas'iratti Baali attuma naanay Daananne Nifttaaleema. \v 26 Liya danggaas'iratti Zilppi attuma naanay Gaadanne Aaseera. Hawanttu Masp'p'es'oomiyaan Yaak'oobaw yeletteedda Aa attuma naanaa. \p \v 27 Yaak'oobi (Kebroona giyaa) K'iriyaati-Arbba'a matan Maamiren de'iyaa, bare aawuwaa Yisaak'a soo yeedda; he sa'ay kase Abrahaamenne Yisaak'i de'eedda sa'aa.\x - \xo 35:27 \xo*\xt Dom. 13:18\xt*\x* \v 28 Yisaak'i s'eetanne hosppun tammu laytsaa de'eedda; \v 29 I daro wodiyaa de'iide, lo"o c'imi hayk'k'iidde bare mayzzan gaketeedda. Aa naanay Eesaynne Yaak'oobi Aa moogeeddino. \c 36 \s Eesaa Yeletaa \r (36:1-43; 1 Od. 1:34-37) \p \v 1 Eedooma giyaa Eesaa yeletay hawaappe kaalliide s'aafetteeddawaa. \v 2 Eesay Kanaane biittaa mac'c'a naanatuwaappe barew machchetuwaa akkeedda; unttunttune Hiitiyaa Eloona naatto Aado, Hiiwiyaa S'ibaa'oona na'ay Aani yeleedda Oholiibaamonne.\x - \xo 36:2 \xo*\xt Dom. 26:34\xt*\x* \v 3 Isimaa'eela naatto, Nabaayoota michchato Baasemaato.\x - \xo 36:3 \xo*\xt Dom. 28:9\xt*\x* \v 4 Aada Eesaw Elifaaza yelaaddu; Baasemaatakka Ra'u'eela yelaaddu; \v 5 Oholiibaama Ya'uusha, Yaa'ilaamanne K'oraaha yelaaddu; Kanaane gadiyaan Eesaw yeletteedda attuma naanay hawantta. \p \v 6 Eesay bare machchetuwaa, bare attuma naanaanne mac'c'a naanaa, bare soo asaa ubbaa, bare miizzatuwaanne bare mehiyaa ubbaa Kanaane gadiyaan I mooddeeddawaa ubbaa akkiidde, bare ishaa Yaak'oobappe haakkiyaa gadiyaa beedda. \v 7 Unttunttu mas'uu dareedda diraw, unttunttu ittippe de'anaw danddayibeykkino; unttunttu mehii dareedda diraw, unttunttu de'iyaa biittay unttunttu mehiyaw gidanaw danddayibeenna. \p \v 8 Yaatina Eedooma giyaa Eesay Se'iira giyaa gezziyaan utteedda. \p \v 9 Se'iira gezziyaan de'eedda Eedoomatuwaa aawuwaa Eesaa yeletay hawaappe kaalliide s'aafetteeddawaa. \v 10 Hawe Eesaa attuma naanaa suntsaa; hewanttunne Eesaa machchatti Aadi na'aa Elifaazanne Eesaa machchatti Baasemaati na'aa Ra'u'eela. \p \v 11 Elifaaza naanay Temaana, Omaara, S'afa, Ga'itaamanne K'anaaza. \v 12 K'ay Timinaa'a Eesaa na'aa Elifaazaw k'oomatuwaa; iza Elifaazaw Amaaleek'a yelaaddu. Hawanttu Eesaa machchatti Aadi na'aa naanaa. \p \v 13 Ra'u'eela attuma naanay Nahaata, Zaraaha, Shammanne Miizaa; hawanttu Eesaa machchatti Baasemaati na'aa naanaa. \p \v 14 S'ibaa'oona na'ay Aani yeleedda Oholiibaama attuma naanay hawantta; iza Eesaw Ya'uusha, Yaa'ilaamanne K'oraaha yelaaddu. \p \v 15 Eesaa yeletaa kaappatuu hawaappe kaalliide s'aafetteeddawantta. Eesaw bayira na'aa Elifaaza attuma naanay, kaappuwaa gideeddawanttu Temaana, Omaara, S'afa, K'anaaza, \v 16 K'oraaha, Ga'itaamanne Amaaleek'a; Eedooma biittan Elifaazi yeleedda kaappatuu hawantta; hawanttu ubbay Aadi na'aa naanaa. \p \v 17 Eesaa na'aa Ra'u'eela attuma naanay, kaappuwaa gideeddawanttu Nahaata, Zaraaha, Shammanne Miizaa; Eedooma biittan Ra'u'eeli yeleedda kaappatuu hawantta; unttunttu Eesaa machchatti Baasemaati na'aa naanaa. \p \v 18 Eesaa machchatti Oholiibaami attuma naanay, kaappuwaa gideeddawanttu Ya'uusha, Yaa'ilaamanne K'oraaha; unttunttu Aana naatti, Eesaa machchatti Oholiibaamippe yeletteedda kaappatuwaa. \p \v 19 Eedooma giyaa Eesaa attuma naanay hawantta; unttunttu kaappatuukka hawantta. \s Se'iira Yeletaa \r (1 Od. 1:38-42) \p \v 20 Eedooma gadiyaan de'iyaa Hooriyaa Se'iira attuma naanay hawaappe kaalliide s'aafetteeddawantta; hewanttukka Los'aana, Shobaala, S'ibaa'oona, Aana, \v 21 Dishoona, Es'eeranne Dishaana; hewanttu, Eedooma gadiyaan de'iyaa Se'iira attuma naanay, Hooretuwaa kaappatuwaa. \p \v 22 Los'aana attuma naanay Hooranne Heemaama; Los'aana michchata Timinaa'o. \p \v 23 Shobaala attuma naanay Aaliwaana, Maanahaata, Eebaala, Shefanne Oonaama. \p \v 24 S'ibaa'oona attuma naanay Aayanne Aana; hawe Aani woran bare aawuwaa S'ibaa'oona haretuwaa heemiidde haatsaa bol"uwaa demmeeddawaa. \p \v 25 Aana na'ay Dishoona; naatta k'ay Oholiibaamo. \p \v 26 Dishoona attuma naanay Hemddaana, Eshibaana, Yitiraananne Karaana. \p \v 27 Es'eera attuma naanay Bilihaana, Za'iwaananne Ak'ana. \p \v 28 Dishaana attuma naanay Uus'anne Araana. \p \v 29 Hooretuwaa kaappatuu hawantta; Los'aana, Shobaala, S'ibaa'oona, Aana, \v 30 Dishoona, Es'eeranne Dishaana. Hawanttu Se'iira biittan barenttu yaran yaran shaaketteedda Hooretuwaa kaappatuwaa. \s Eedooma Kaatetuwaa \r (1 Od. 1:43-54) \p \v 31 Israa'eelan kaatii kawutanaappe kase Eedooma biittan kaateteedda kaatetu hawaappe kaalliide s'aafetteeddawantta. \p \v 32 Ba'oora na'ay Belaa'i Eedooman kaateteedda; Aa katamaa suntsay Dinaaba geetettee. \p \v 33 Belaa'i hayk'k'ina, Boos'irappe yeedda Zaraaha na'ay Yobaabi kaateteedda. \p \v 34 Yobaabi hayk'k'ina, Temaana biittaappe yeedda Hushaami kaateteedda. \p \v 35 Hushaami hayk'k'ina, Badaada na'ay Hadaadi, Midiyaama asaa moo'aabe gadiyaan s'ooneeddawe kaateteedda; Aa katamaa suntsay Awiita geetetteedda. \p \v 36 Hadaadi hayk'k'ina, Maasireek'appe yeedda Saamili kaateteedda. \p \v 37 Saamili hayk'k'ina, shaafaa matan de'iyaa Rahobootappe yeedda Shaa'uuli kaateteedda. \p \v 38 Shaa'uuli hayk'k'ina, Akiboora na'ay Ba'aalihanaani kaateteedda. \p \v 39 Akiboora na'aa Ba'aalihanaani hayk'k'ina, Hadaari kaateteedda; Aa katamaa suntsay Paa'u geetettee; Aa machata Mezaahaaba naatta Maas'ireeda yeleedda Mahes'aabi'eelo geetettaw. \p \v 40 Eesaa yeletaa kaappatuu barenttu yaran yaran, barenttu sa'aan ellekka barenttu suntsan suntsan hawantta; Timinaa'a, Aliwa, Yeteeta, \v 41 Oholiibaama, Eela, Piinoona, \v 42 K'anaaza, Temaana, Mibs's'aara, \v 43 Maagidi'eelanne Iraama. Hawanttu barenttu mooddiyaa biittan, barenttu de'iyaa sa'aan de'iyaa sa'aan Eedooma kaappatuwaa. Hawe Eesay, Eedoomatuwaa aawuwaa. \c 37 \s Yooseefanne Aa Ishatuwaa \r (37:1—45:28) \p \v 1 Yaak'oobi bare aawuu de'eedda Kanaane biittan utteedda. \p \v 2 Yaak'ooba naanay haneeddabay hawaappe kaalliide s'aafetteeddawaa. \p Yooseefo tammanne laappun laytsaa na'aa gideedda wode, bare aawoo hara machchetuwaappe, Baalippenne Zilppippe yeletteedda bare ishatuwaanna wudiyaa heeme. He wode I bare aawoo unttunttu ootseedda iitabaa odeedda. \p \v 3 Israa'eelii Yooseefa c'imiide yeleedda diraw, bare hara attuma naanaa ubbaappe aatsiide siik'ee. I aw alleek'k'eedda mayuwaa giigisseedda. \v 4 Aa ishatuu barenttu aawuu Aa unttunttuppe aatsiide siik'iyaawaa be'eedda wode, unttunttu Aa is's'iide, lo"o k'aalaa aw haasayanaw danddayibeykkino. \p \v 5 Yooseefo akumuwaa akumetiide, bare ishatoo odeedda; unttunttu Aa yaa darissiide is's'eeddino. \v 6 I unttuntta, «Taani akumeteedda akumuwaa sisite. \v 7 Nuuni gaden pochchiyaa k'achchishin, ta mirk'k'ii itti kutsaan denddiide sitti gi ek'k'ishshina, hinttenttu mirk'k'etuu yuuyyi aad'd'iide ta mirk'k'iyaw goynneeddinno» yaageedda. \p \v 8 Aa ishatuu Aa, «Neeni nu bollan kaatetana hanayiyee? Woy nuuna tumu mooddana hanayiyee?» yaageeddino. Unttunttu Aa akumuwaa dirawunne Aa oduwaa diraw, yaa darissiide is's'eeddino. \p \v 9 K'ay Yooseefo hara akumuwaa akumetiide, bare ishatoo odeedda; «sisite; taani hara akumuwaakka akumetaad. He akumuwaan away, aginaynne tammanne itti s'oolinttetuu taw goynniino» yaageedda. \p \v 10 Bare aawoonne bare ishatoo he akumuwaa odeedda wode, Aa aawuu Aa, «Hawe neeni akumeteedawe ayaa akumee? Tumu taani, ne daayanne ne ishatuu yiide, ne sintsaan sa'aan guufaniide new goynnaneyye?» yaagiide seereedda. \v 11 Aa ishatuu Aa k'anaateeddino; shin Aa aawuu ha yewuwaa bare wozanaan wotseedda.\x - \xo 37:11 \xo*\xt Kit. 7:9\xt*\x* \s Ishatuu Yooseefa zal"eeddino \p \v 12 Itti gallassi Aa ishatuu Sekeema matan barenttu aawuwaa dorssaa heemanaw beeddino. \v 13 Israa'eelii Yooseefa, «Ne ishatuu Sekeeman wudiyaa heemiyaawaa eraasa. Haaya; taani neena unttunttukko kiittana» yaageedda. \p Yooseefo, «Eeno» yaageedda. \p \v 14 I Aa, «Ba; ne ishatuwaanne wudii sara gidiyaawaa be'a; unttunttubaa taw odaasa» yaageedda. Aa Kebroona dilbbaappe kiitteedda. \p I Sekeema beedda. \v 15 Yan dembbaa giddon yaa haa simerettishin, itti Asay Aa demmiide, «Laa ayaa koyay?» yaagiide oochcheedda. \p \v 16 I, «Ta ishatuwaa koyay; unttunttu wudiyaa heemiyaa sa'ay hak'anentto hayana taw odaarikkii!» yaageedda. \p \v 17 Bitanii, «Hawaappe denddi kichcheeddino; unttunttu, ‹Nuuni Dootaana beto› giishin sisaad» yaageedda. Hewaa diraw, Yooseefo bare ishatuwaa geeduwaa biide, unttuntta Dootaanan demmeedda. \p \v 18 Shin I haakuwaan de'ishshin, unttunttu Aa be'eeddino; I unttunttukko gakkennan de'ishshin, unttunttu Aa wod'anaw Aa bolla mak'etteeddinno. \v 19 Ittuu ittuwaa, «Be'ite! Akumuwaawu yee. \v 20 Haayite; Aa wod'iide, ha ollatuwaappe ittuwaa giddo yeggoytte. Hewaappe guyye, ‹Iita do'ay Aa meedda› yaagana; yaatiide Aa akumuu ahiyaawaa be'ana» yaageeddino. \p \v 21 Roobeeli hewaa siseedda wode, unttunttu kushiyaappe Aa ashshanaw koyiide, «Aa wod'enaan aggoytte. \v 22 Suutsaa gussoppite; Aa hinttenttu woran de'iyaa ha ollaa giddo olite; Aa bolla kushiyaa wotsoppite» yaageedda. Roobeeli hawaa Aa unttunttuppe ashshiide guyye Aa aawuwaakko yeddanaw geedda. \p \v 23 Yooseefo bare ishatuwaakko gakkeedda wode, I mayyeedda alleek'k'eedda mayuwaa aappe k'aari akkeeddino; \v 24 Aa afiide haatsay baynna mela ollaan yegeeddino. \p \v 25 Unttunttu barenttu k'umaa maanaw utti de'ishshin, Isimaa'eela asatuu Gibs'e baanaw Gala'aadeppe yiyaawantta d'ok'k'u giide be'eeddino; unttunttu barenttu gaaluwaan sawuwaa, balasaane giyaa d'aliyaanne karbbiyaa c'aani wotseeddino. \p \v 26 Yihuday bare ishatuwaa, «Nuuni nu ishaa wod'iide Aa suutsaa k'osiyaawaa gidooppe nuuna ayaa go"ii? \v 27 Haayite; Aa Isimaa'eelatoo zal"oytte; Aa bolla nu kushiyaa wotsokko; ayaw gooppe, I nu ishaa, nu ashuwaa» yaageedda. Aa ishatuu mayetteeddino. \v 28 Hewaa diraw Midiyaama biittaa zal"anchchatuu hewaanna aad'd'ishshin, Aa ishatuu Yooseefa ollaappe kessiide, Isimaa'eela asatoo laatamu s'agaraa biraan zal"eeddino. Unttunttu Yooseefa Gibs'e gadiyaa afeeddino.\x - \xo 37:28 \xo*\xt Kit. 7:9\xt*\x* \p \v 29 Roobeeli ollaakko simmiide, Yooseefo yan baynnawaa be'eedda wode, kayyotiide bare mayuwaa pooshsheedda. \v 30 I guyye bare ishatuwaakko biide, «Na'ay yan baawa; ha"i taani hak'a booshsha!» yaageedda. \p \v 31 Hewaappe guyye unttunttu Yooseefo mayuwaa akkiidde, deeshsha orggiyaa shukkiide, he suutsan naak'k'eeddino. \v 32 Alleek'k'eedda Aa mayuwaa barenttu aawuwaakko afiide Aa, «Nuuni hawaa demmeeddo; hawe ne na'aa mayenttonne ane s'eella» yaageeddino. \p \v 33 Mayuwaa I eriide, «Hawe ta na'aa mayuwaa! wora do'ay Aa mi diggeedda. Yooseefo tumukka dus's'ereti kichcheedda» yaageedda. \p \v 34 Yaak'oobi kayyottiidde, bare mayuwaa peed'eedda; bare s'eessan waaruwaa danc'c'iidde, bare na'aw daro gallassaa yeekkeedda. \v 35 Aa attuma naanaynne mac'c'a naanay ubbay Aa mintsetsanaw yeeddino; shin I minnenaan is's'iide, «tuytti, taani yeekkaadde ta na'aakko baade, duufuwaan gelana» yaagiide, Aa aawuu aw yeekkeedda. \p \v 36 He wode Miidiyaama biittaa asatuu Yooseefa Gibs'e kaatiyaa oosanchchaa P'oos'ifaaraw Gibs'en zal"eeddino; I naagiyaawanttu kaappuwaa. \c 38 \p \v 1 He wode Yihuday bare ishatuwaappe shaakettiide, Adulaama giyaa kataman de'iyaa Hiira giyaa bitaniyaanna de'anaw beedda. \v 2 Yan Yihuday Shuu'a giyaa Kanaane naattinna gaketeedda; I izo akkeedda. \v 3 Iza aw shahaaraade attuma na'aa yelaaddu; Aa Eera suntsaaddu. \v 4 K'aykka shahaaro wode attuma na'aa yelaaddu; Aa Oonaana suntsaaddu. \v 5 K'ay gujjaadekka attuma na'aa yelaaddu; Aa Sheela suntsaaddu. Iza yeleeddawe Akiziiba giyaa biittaana. \p \v 6 Yihuday bare bayira na'aa Eeraw Ti'imaaro giyaa machchato immeedda. \v 7 Yihudaa bayira na'ay, Eeri, Med'inaa Godaa sintsaan iita asaa gidiyaa diraw, Med'ina Goday Aa wod'eedda. \p \v 8 Yihuday Oonaana, «Ne ishaa machchatikko gelaade, izo akka; ne ishaw na'aa yelaade Aa s'eesissa» yaageedda. \v 9 Shin Oonaani yelettiyaa naanay barewantta gidenawaa ereedda; hewaa diraw bare ishaa machchattinna gisiyaa wode awudenne, bare ishaw na'i yelettenna mala, bare zeretsaa biittan gussee. \v 10 I ootseeddabay Med'inaa Godaa sintsaan iitabaa gideedda diraw, Med'inaa Goday aakka wod'eedda. \p \v 11 Hewaappe guyye, Yihuday bare na'aa machchato Ti'imaaro, «Ta na'ay Sheeli dic'c'ana gakkanaw ne aawuwaa soo baade, am"etetsaan de'ashsha» yaageedda. Hewaa I ayaw geedde gooppe, ikka bare ishatuwaadan hayk'k'anenttonne giide hirggeedda diraassa. Hewaa diraw Ti'imaara baade bare aawuwaa soon de'aaddu. \p \v 12 Daro wodiyaappe guyye Yihudaa machata, Shuu'a naatta hayk'k'aaddu. Yihuday bare kayyuwaappe minetteedda wode, bare dorssaa isikiyaa meediyaa asatuwaakko Timina kesseedda; k'ay Aa lagge, Adulaamiyaa Hiiri aanana beedda. \p \v 13 Aasi Ti'imaaro, «Be'a; ne bolluu Yihuday, bare dorssatuwaa isikiyaa meedanaw Timina kesseedda» yaagiide odeedda. \v 14 Iza bare am"etetsaa mayuwaa k'aaraaddu; barena baletsanaw shaashiyaa akkaade gullottaaddu. Timina afiyaa ogiyaa doonaan de'iyaa Enayma katamaa penggiyaan uttaaddu. Hewaa iza ootseeddawe, Sheeli dic'c'i gakkinkka iza aw machchatto gidanaw imettabeennawaa ereedda diraassa. \p \v 15 Yihuday izo be'eedda wode, sharmus'atto giide k'oppeedda; ayaw gooppe, iza bare deemuwaa gullotta uttaaddu. \v 16 Bare na'aa machchato gidiyaawaa erennan de'iide, ogiyaa gas'aa iikko shiik'iide izo, «Taananna gisaarikii!» yaageedda. \p Iza, «Taani neenana gisooppe, neeni taw ayaa immanii?» yaagaadde oochchaaddu. \p \v 17 I, «Taani ta wudiyaappe itti deeshsha maraa new yeddana» yaageedda. \p Iza, «Neeni hewaa taw yeddana gakkanaw ayaa ootsanii?» yaagaaddu. \p \v 18 I, «Ayaa ootsoo?» yaageedda. \p Iza, «Ne maatafaa wotsiyaa migiduwaa, Aa aatsiyaa sak'k'iyaanne ne kushiyaan de'iyaa gatimaa oytsa» yaagaaddu. I hewantta immiide, izina gisina, iza aw shahaaraaddu. \v 19 Iza hewaappe denddaade beeddawaappe guyye, bare gullotsaa shaashiyaa k'aaraade, bare am"etetsaa mayuwaa mayyaaddu. \p \v 20 Yihuday bare oytseeddawaa he mishiratippe zaari akkanaw deeshsha maraa bare laggiyaa Adulaama bolla iziw kiitteedda; shin I izo demmibeenna. \v 21 I he biittaa asaa, «Enayma kataman, ogiyaa doonaan utteedda sharmus'a mishirata hak'anee?» yaagiide oochcheedda. \p Aasi, «Sharmus'a mac'c'aanna hawaan ubbakka baawa» yaageedda. \p \v 22 I Yihudaakko simmiide Aa, «Taani izo demmabeykke; hewaa bollakka he biittaa asay, ‹Sharmus'a mac'c'aanna hawaan ubbakka baawaa› yaageedda» yaageedda. \p \v 23 Yihuday, «Bare oyk'k'eeddawaa barew akku; hewe d'ayooppe, Asay nuuna miic'c'ana. Simmi taani iziw deeshsha maraa yeddaad; shin neeni izo demmabeykka» yaageedda. \p \v 24 Heezzu aginaa keeshshaappe guyye asay, «Ne na'aa machata Ti'imaara sharmus'aade shahaaraaddu» yaagiide Yihudaw odeedda. \p Yihuday, «Izo kare kessiide taman s'uuggite» yaageedda. \p \v 25 Izo kare kessiyaa wode, «Taani shahaareeddawe ha miishshaa godaassa; be'a; ha maatafaa wotsiyaa migiduu, Aa aatsiyaa sak'k'iinne gatimay oowentto erana danddayooppe era» yaagaadde bare bolloo kiitaa kiittaaddu. \p \v 26 Yihuday he miishshatuwaa eriide, «Taappe iza s'illa; ayaw gooppe, taani izo ta na'aa Sheelaw immabeykke» yaageedda. Hewaappe guyye, I izina zaari gisibeenna. \p \v 27 Iza yelana haniyaa wode, izi uluwaan mantte attuma naanay de'iino. \v 28 Iza yelishiin, unttunttuppe ittuu bare kushiyaa keseedda; maarissiyaanna, «Be'ite; hawe koyro kesseedda» gaanaw zo'o k'unc'c'uutiyaa akkaade Aa kushiyaan k'achchaaddu. \v 29 Shin I bare kushiyaa guyye akkeedda wode, Aa ishay kesseedda; iza, «Neeni waana portsu gaade kesaadii!» yaagaaddu. Hewaa diraw, Paareesa\f + \fr 38:29 \fr*\fq Paareesa: \fq*\ft Ha suntsaa biletsay Ibraaweetsuwaan, «Portsu geedda» giyaawaa.\ft*\f* gaade Aa suntsaaddu. \v 30 Hewaappe guyye, Aa kushiyaan zo'o k'unc'c'uutii de'iyaa Aa ishay keseedda; Aa suntsay Zaaraaha\f + \fr 38:30 \fr*\fq Zaaraaha: \fq*\ft Ha suntsaa biletsay Ibraaweetsuwaan, «Zo'uwaa» giyaawaa.\ft*\f* geetetteedda. \c 39 \s Yooseefanne P'oos'ifaara Machchatto \p \v 1 Isimaa'eela asatuu Yooseefa Gibs'e afi wotseeddino. Gibs'aawe P'oos'ifaari, kaatiyaa oosanchchatuwaappe ittuu, naagiyaawanttu kaappuu Yooseefa Isimaa'eeletuwaappe shammeedda. \p \v 2 Med'inaa Goday Yooseefonna de'ee; hewaa diraw, I ootsiyaawaa ubbaa aw injjeyeedda; yaatina bare godaa, Gibs'aawiyaa soon de'eedda.\x - \xo 39:2 \xo*\xt Kit. 7:9\xt*\x* \v 3 Med'inaa Goday aanana de'iyaawaanne Med'inaa Goday I ootseeddawaa ubbaa aw suurisiyaawaa P'oos'ifaari be'eedda wode, \v 4 Yooseefo Aa sintsaan nashetteedda; I aw kiitetteedda. P'oos'ifaari Aa bare golle asaa bolla suntseedda; barew de'iyaawaa ubbaa Aa kushiyaan wotseedda. \v 5 P'oos'ifaari bare gollen de'iyaawaa ubbaa bollanne bare mas'uwaa ubbaa bolla suntseedda wodiyaappe doommiide, Med'inaa Goday Gibs'e bitaniyaa golliyaa Yooseefo diraw anjjeedda. Med'inaa Godaa anjjuu P'oos'ifaara sooninne gaden de'eedda ubbabaa bolla wod'd'eedda. \v 6 Hewaa diraw barew de'iyaa ubbabaa Yooseefow sheed'd'eedda; I bare miyaa k'umaappe attina, ayinne k'oppenna. \p Yooseefo geesanchanne malaa lo"o asaa. \v 7 Amareeda wodiyaappe guyye, Aa godaa machata Yooseefa s'eella be'aade, «Haaya; taananna gisa» yaagaaddu. \p \v 8 Shin I is's'eedda. Bare godaa machchatto, «Be'a; ta goday taw sheed'd'iide bare son de'iyaabaw ayawunne hirggenna; barew de'iyaawaa ubbaa ta kushiyaan wotseedda. \v 9 Ha son taappe gitatiyaawe ooninne baawa. Neeni Aa machchatto gidiyaa diraw ne s'alalaappe attina, ta goday taw immibeennabay baawa. Yaatina taani waataade hawaa mala daro iitabaa hanaade S'oossaa bolla nagaraa ootsoo?» yaageedda. \v 10 Iza ha yewuwaa hachche hachche Yooseefow odooppenne, I izina gisennan woy izi matan uttennan is's'eedda. \p \v 11 Itti gallassi I bare oosuwaa ootsanaw soo geliyaa wode, soo k'oomatuwaappe ooninne son baawa. \v 12 Iza Yooseefo afilaa oyk'k'aadde, «Taananna gisa» yaagaaddu. Shin I bare afilaa I kushiyaan yeggiide, sooppe kare wos's'iide kesseedda. \p \v 13 Yooseefo bare afilaa I kushiyaan yeggiide, sooppe kare wos's'i kesowaa iza be'eedda wode, \v 14 bare soo k'oomatuwaa s'eesaade unttuntta, «Be'ite; ta asinay aheedda ha Ibraawe bitanii taana baletsi diggiide ashsheeda; I taananna gisanaw hawaa geleedda; shin taani ta kooshshaa d'ok'k'issaade waassaad. \v 15 Taani waassina siseedda wode, I bare afilaa ta matan yeggiide, sooppe kare wos's'iide kesseedda» yaagaaddu. \p \v 16 Aa goday soo yaana gakkanaw iza Yooseefo afilaa bare matan wotsaaddu. \v 17 Hewaappe guyye, iza aw hawaadan yaagaadde odaaddu; «Hewe neeni nuw aheedda Ibraawe ayilii taananna gisanaw taakko geleedda; \v 18 shin taani ta k'aalaa d'ok'k'issaade waassowe, bare afilaa ta matan yeggiide, sooppe kare wos's'eedda» yaagaaddu. \p \v 19 Aa goday bare machata, «Ne ayilii taana hawaadan ootseedda» yaagaadde odeedda k'aalaa sisiide, hank'k'uwaan pentteedda. \v 20 Yooseefa A goday afiide, kaatiyaa k'ashuwaa sa'ay de'iyaa k'asho gollen yeggeedda. \p \v 21 Shin Yooseefo yan k'asho gollen de'iyaa wode, Med'inaa Goday aanana de'ee. I aw k'aretteedda; k'asho golle kaappuwaa sintsan aw nashshuwaa immeedda.\x - \xo 39:21 \xo*\xt Kit. 7:9\xt*\x* \v 22 Yaatina k'asho golle kaappuu k'ashuwaa asaa ubbaa Yooseefo kushiyaan wotseedda; hewaan oosettiyaawaa ubbaa ootsiyaawe Aa. \v 23 K'asho golle kaappuu Yooseefo kushiyaan de'iyaabaw ayawunne hirggenna; ayaw gooppe, Med'inaa Goday aanana de'ee; I ootsiyaawaakka ubbaa aw injjeyeedda. \c 40 \s Yooseefo K'ashuwaa Asatuwaa akumuwaa Billeedda \p \v 1 Amareeda wodiyaappe guyye, Gibs'e kaatew eessaa tigiyaawenne ukitsaa uukkiyaawe barenttu godaa Gibs'e kaatiyaa naak'k'eeddino. \v 2 Kaatii eessaa tigiyaawanttu kaappuwaanne ukitsaa uukkiyaawanttu kaappuwaa laa"uwaakka loytsi hank'k'etteedda. \v 3 Yooseefo k'ashetteedda k'asho gollen, naagiyaawanttu kaappuwaa son unttuntta wotseedda. \v 4 Naagiyaawanttu kaappuu unttuntta Yooseefow sheed'd'eedda; I unttunttoo ootsee. Unttunttu k'asho gollen amareeda wodiyaa utteeddino. \p \v 5 Gibs'e kaatiyaw eessaa tigiyaawenne ukitsaa uukkiyaawe, k'asho gollen de'iyaa laa"attuukka, itti k'amma dumma dumma akumuwaa akumeteeddino. K'ay akumotoo huup'iyaan huup'iyaan unttunttu biletsay de'ee. \v 6 Yooseefo wontta unttunttukko geleedda wode, kayyoti utteeddawantta be'eedda. \v 7 Hewaa diraw bare godaa soon barenana k'asho gollen de'iyaa kaatiyaa oosanchchatuwaa, «Hachche hinttenttu demuu ayaw d'umeedee?» yaagiide oochcheedda. \p \v 8 Unttunttu Aa, «Nuuni laa"u akumuwaa akumetteeddo; shin nuw biliyaawe d'ayeedda» yaageeddino. \p Yooseefo unttuntta, «Akumuwaa biletsay S'oossawaa gidenneeyyee? Hinttenttu akumuwaa taw odite» yaageedda. \p \v 9 Eessaa tigiyaawanttu kaappuu bare akumuwaa Yooseefow hawaadan yaagiide odeedda; «Taani ta akumuwaan itti woyniyaa turaa ta sintsaan be'aaddi. \v 10 K'ay he woyniyaa turaw heezzu tashii de'ee. I maraa yeliide, c'iishshaa c'iishiide, wurc'c'uwaa wurc'c'eedda; wurc'c'unne teereedda. \v 11 Kaatiyaa wanc'c'ay ta kushiyaan de'ee; taani woyniyaa teeraa akkaade, kaatiyaa wanc'c'an gum"aade, he wanc'c'aa Aa kushiyaan wotsaad» yaageedda. \p \v 12 Yooseefo, «Hewaa birshshetsay hawaa; heezzu tashetuu heezzu gallassatuwaa. \v 13 Heezzu gallassaa gidduwaan kaatii neena dentsana; I neena kase ne suntsatetsaw zaarana; kase neeni eessaa tigiyaa wode ootseeddawaadan, neeni kaatiyaa wanc'c'aa Aa kushiyaan wotsana. \v 14 Shin new sa'ay lo"eedda wode taana dogoppa; taw lo"a; tabaa kaatiyaw odaadde, ha k'asho golliyaappe taana kesissa; \v 15 ayaw gooppe, taana Ibraawetuwaa biittaappe gidiide aheeddino; haray atto hawankka taana k'ashissiyaawaa ayinne ootsabeykke» yaageedda. \p \v 16 Ukitsaa uukkiyaawanttu kaappuu Yooseefo akumuwaa loytsi billeeddawaa be'eedda wode Yooseefo, «Taanikka akumuwaa akumetaad; ta huup'iyaan heezzu samppa ukitsay de'ee; \v 17 bolla bagga samppan Gibs'e kaatiyaw uuketteedda ubbaa k'ommo ukitsay de'ee. Shin kafuu hewaa ta huup'iyaan de'iyaa samppaappe mee» yaageedda. \p \v 18 Yooseefo, «Hewaa birshshetsay hawaa; heezzu samppatuu heezzu gallassatuwaa. \v 19 Heezzu gallassaa giddon kaatii neena dentsana; ne k'ood'iyaa muuc'issiide mitsaan kak'issana; ne ashuwaakka kafuu maana» yaageedda. \p \v 20 Heezzentso gallassan Gibs'e kaatii bare yeletteedda gallassi bare oosanchchatuwaa ubbaw baalaa giigisseedda. Eessaa tigiyaawanttu kaappuwaanne ukitsaa uukkiyaawanttu kaappuwaa dentsiide, bare oosanchchatuwaa giddon esseedda. \v 21 Eessaa tigiyaawanttu kaappuwaa Aa suntsatetsaw zaarina, I kaatiyaa kushiyaan wanc'c'aa wotseedda. \v 22 Shin kaatii ukitsaa uukkiyaawanttu Kaappuwaa unttunttu akumuwaa biletsaa Yooseefo odeeddawaadankka kak'isseedda. \v 23 Shin eessaa tigiyaawanttu kaappuu Yooseefo hassayibeenna; dogiisheedda. \c 41 \s Yooseefo Gibs'e Kaatiyaa akumuwaa Billeedda \p \v 1 Laa"u laytsaa kumentsay aad'd'eedda wode, Gibs'e kaatii akumuwaa akumeteedda; akumuwaan I Nayle Shaafaa doonaan ek'k'eedda; \v 2 Laappun orddenne mod'd'o miizzatuu Nayle Shaafaappe kes wod'd'iide, mak'k'aa gidduwaan miyaawantta be'eedda. \v 3 Unttunttuppe simmiide, hara laappun malaa iitanne gilk'k'a miizzatuu Nayle Shaafaappe keseeddino; shaafaa doonaan de'iyaa hara miizzatuu matan ek'k'eeddinno. \v 4 He malaa iitanne gilk'k'a miizzatuu laappun orddanne mod'd'o miizzatuwaa meeddino. Hewaappe guyye kaatii beegotteedda. \p \v 5 I zaaretsi gem"ishiide, laa"entso akumuwaakka akumeteedda; laappun lo"anne muruta tishatuu itti anuwaan dic'c'eeddino. \v 6 Unttunttuppe simmiide, c'eec'c'edanne away doliyaa bagga c'arkkuwaan shulleedda hara laappun tishatuu keseeddino. \v 7 He c'eec'c'eedda tishatuu lo"anne muruta tishatuwaa mitteeddino. Hewaappe guyye kaatii beegottiide, akumuwaa gidiyaawaa ereedda. \v 8 Sa'ay wonttina, Aa wozanay shabbiretteedda; hewaa diraw Gibs'en de'iyaa bitiyaawanttu ubbawunne aad'd'eeda eranchchatuwaa ubbaw kiittiide s'eesisseedda; kaatii unttunttoo bare akumuwaa odeedda; shin aw he akumuwaa birshshiyaawe d'ayeedda.\x - \xo 41:8 \xo*\xt Dan. 2:2\xt*\x* \p \v 9 Eessaa tigiyaawanttu kaappuu he wode Gibs'e kaatiyaa hawaadan yaageedda; «Taani ta bayzzuwaa hachche hassayay. \v 10 Itti gede kaatii bare k'oomatoo hank'k'ettiide, taananne ukitsaa uukkiyaawanttu kaappuwaa k'asho gollen yeggeedda. \v 11 Yan de'iidde nuuni huup'iyaan huup'iyaan akumuwaa akumetteeddo; akumoo dumma dumma birshshetsay de'ee. \v 12 He wode naagiyaawanttu kaappuu, k'oomay, Ibraawe wodallay nuunana k'asho gollen de'ee. Nuuni nu akumuwaa aw odeeddo; I nuw huup'iyaan huup'iyaan akumuwaa birshsheedda. \v 13 Yaanina he yewotuu I nuw billeeddawaadankka haneeddino. Hewe ayee gooppe, taani ta suntsatetsaw simmaad; hinkko bitanii kak'etteedda» yaageedda. \p \v 14 Gibs'e kaatii Yooseefow kiittiide s'eesisseedda. Unttunttu Aa k'asho golliyaappe ellekka aheeddino. I meedettiide bare mayuwaa laammiide, kaatiyaakko geleedda. \v 15 Kaatii Yooseefo, «Taani akumuwaa akumetaad; shin Aa ittuunne billanaw danddayibeenna. Shin taani, ‹Yooseefo akumuwaa sisooppe, billanaw danddayee› giyaawaa sisaad» yaageedda. \p \v 16 Yooseefo, «Taani hewaa danddaykke; shin S'oossay kaatiyaw likke birshshetsaa immana» yaageedda. \p \v 17 Kaatii, «Taani ta akumuwaan Nayle Shaafaa doonaan ek'k'a de'ishin, \v 18 laappun orddanne mod'd'o miizzatuu Nayle Shaafaappe kesiide, mak'k'aa gidduwaan miino. \v 19 Unttunttuppe simmiide, hara laappun malaa iita, gilk'k'anne laafa miizzatuu keseeddino; taani hewaa mala malaa iita miizzaa Gibs'e gadiyaan ubbakka be'a erikke. \v 20 Malaa iitanne laafa miizzatuu koyrowantta, laappun mod'd'o miizzatuwaa meeddino. \v 21 Shin unttuntta meeddawaappe guyyenna, unttunttu meeddawaa ooninne eranaw danddayibeenna; ayaw gooppe, unttunttu malay kasewaadankka iiti utteedda. Hewaappe guyye taani beegottaad. \p \v 22 «Taani ta akumuwaan k'ay laappun lo"anne muruta tishatuwaa itti anuwaan dic'c'eeddawantta be'aaddi. \v 23 Unttunttuppe simmiide, c'eec'c'edanne away doliyaa bagga c'arkkuwaan shulleedda hara laappun tishatuu keseeddino. \v 24 He c'eec'c'eedda tishatuu laappun lo"o tishatuwaa mitteeddino. Taani ha akumuwaa bitiyaawanttoo odaad; shin taw akumuwaa biliyaawe beettibeenna» yaageedda. \p \v 25 Hewaappe guyye Yooseefo Gibs'e kaatiyaa, «Kaatiyaa akumotuu ittuwaa. S'oossay bare ootsana haniyaawaa kaatiyaw k'onc'c'isseedda. \v 26 He laappun lo"o miizzatuu laappun laytsatuwaa; k'ay laappun lo"o tishatuu laappun laytsatuwaa; ha akumuu ittuwaa. \v 27 He laappun malaa iitanne laafa miizzatuu laappun laytsatuwaa; k'ay away doliyaa bagga c'arkkuwaan shulleedda, c'eec'o laappun tishatuu laappun koshaa laytsatuwaa. \p \v 28 «Taani kaatiyaw odeeddawaadankka, S'oossay bare ootsana haniyaawaa kaatiyaw besseedda. \v 29 Laappun daro kalo laytsatuu Gibs'e biittaw ubbaw yaana; \v 30 shin laappun koshaa laytsay hewaa kaallana. He wode Gibs'e kaluu ubbay dogettana; koshay biittaa s'iis's'ana. \v 31 He biittaa kaluu hassayettenan attanawaa; ayaw gooppe, hewaa kaalleedda koshay loytsi suullana. \v 32 Laa"u ogiyaan kaatiyaw he akumuu beetteeddawe ayaasee gooppe, ha yewuwaa S'oossay minisiidde k'achcho diraassa; S'oossay hewaa ellekka ootsana. \p \v 33 «Ha"i simmi, kaatii aad'd'eeda eranchchanne c'inc'c'a asaa koyiide, Gibs'e biittan suntso. \v 34 Kaatii biittan suntsatuwaa laappun kalo laytsaan bukiyaa katsaappe ichcheshu kushiyaappe ittuwaa shiishshanaw suntso. \v 35 Unttunttu yiyaa kalo laytsatuwaan katsaa shiishshiide, kaatiyaa aawotetsaan minjjino; he katsaa katamatuwaan naagino. \v 36 Biittay koshaan d'ayenna mala, ha katsay Gibs'e biittan laappun laytsaan denddana koshaw minjjettiide de'o» yaageedda. \s Kaatii Yooseefa Gibs'e Biittaa Ubbaa Bollan Suntseedda \p \v 37 Ha yewuu Gibs'e kaatiyawunne Aa oosanchchatoo lo"a gidiide beetteedda. \v 38 Hewaa diraw kaatii unttuntta, «Nuuni S'oossaa Ayyaanana de'iyaa hawaa mala hara asaa demmaneeyye?» yaagiide oochcheedda. \p \v 39 Hewaappe guyye kaatii Yooseefo, «S'oossay hawaa ubbaa neena erisseedda diraw, ne mala aad'd'eeda eraynne c'inc'c'atetsay de'iyaawe ooninne baawa. \v 40 Taani neena ta gollen suntsay; ta Asay ubbay new azazettana; taani neeppe aad'd'iyaawe ta kawutetsaa araataa s'alalaana gido» yaageedda.\x - \xo 41:40 \xo*\xt Kit. 7:10\xt*\x* \p \v 41 Hewaa diraw kaatii Yooseefo, «Be'a; taani neena Gibs'e gadiyaa ubbaa bollan suntsaad» yaageedda. \v 42 Hewaappe guyye, kaatii bare paramiyaa migiduwaa bare birad'd'iyaappe kessiide, Yooseefo birad'd'iyaan wotseedda. Talbbaappe dadetteedda mayuwaa I Aa mayzziide, Aa k'ood'iyaankka work'k'aa sanssalataa aatseedda.\x - \xo 41:42 \xo*\xt Dan. 5:29\xt*\x* \v 43 Kaatii bare laa"entso paraa gaariyaa Yooseefa togisseedda; k'oomatuu, «Goynnite! Goynnite!» yaagiidde aappe sintsanna hametteeddino. Hawaadan ootsiide, kaatii Aa Gibs'e biittaa ubbaa bollan suntseedda. \p \v 44 Hewaappe guyye kaatii Yooseefo, «Taani kaatiyaa; shin neeni dentso geenan Gibs'e biittaa ubbaan ooninne kushiyaa woy gediyaa dentsenna» yaageedda. \v 45 Kaatii Yooseefa, «S'aafinaati-Pa'inaaha» giide suntseedda; I aw Oona giyaa katamaa k'eesiyaa P'oos'ifaara naatto Asinaato machche ootsi immeedda. Yaatina Yooseefo Gibs'e biittaa ubbaa saanna aad'd'eedda. \p \v 46 Yooseefo Gibs'e kaatiyaw ootsanaw doommiyaa wode, aw laytsay hattama. K'ay Yooseefo kaatiyaa sintsappe kesiide, Gibs'e biittaa ubbaa gidduwaa hametteedda. \v 47 He laappun kalo laytsatuwaan biittay daro katsaa doleedda. \v 48 Yooseefo Gibs'e biittan he laappun kalo laytsaa katsaa ubbaa shiishshiide, katamatuwaan minjjeedda. Itti itti katamaa yuushshuwaan de'iyaa goshshaa katsaa ubbaa he katamatuwaan minjjeedda. \v 49 Yooseefo abbaa shafiyaa keeshshaa daro katsaa minjjeedda; katsay darina, makkanaw danddayibeenna diraw, makki makki k'oliyaawaa aggi basheedda. \p \v 50 Koshaa laytsay yaanaappe kase, Oona katamaa k'eesiyaa P'oos'ifaara naatti Asinaatippe Yooseefo laa"u attuma naanaa yeleedda. \v 51 Yooseefo bare bayira na'aa Minaasa\f + \fr 41:51 \fr*\fq Minaasa: \fq*\ft Ibraaweetsuwaan S'oossay ta metuwaa ubbaanne ta aawuwaa soo asaa ubbaa dogiseedda giyaawaa.\ft*\f* suntseedda. \v 52 Laa"entso na'aa Efireema\f + \fr 41:52 \fr*\fq Efireema: \fq*\ft Ha suntsaa biletsay Ibraaweetsuwaan «S'oossay taan tuggateedda biittaan taana ayfiseedda» yaagiyaawaa.\ft*\f* suntseedda. \p \v 53 Gibs'e biittan de'iyaa he laappun kalo laytsatuu wureeddino. \v 54 K'ay Yooseefo odeeddawaadan laappun koshaa laytsatuu doommeeddino. Hara biittan ubbaan koshay denddeedda; shin Gibs'e biittaa ubbaan katsay de'ee.\x - \xo 41:54 \xo*\xt Kit. 7:11\xt*\x* \v 55 Gibs'e biittay ubbay koshateedda wode, Asay katsaw kaatiyaa waasseedda. Kaatii Gibs'e asaa ubbaa, «Yooseefokko biite; I odiyaawaa ootsite» yaageedda.\x - \xo 41:55 \xo*\xt Yoh. 2:5\xt*\x* \p \v 56 Koshay Gibs'e biittaa ubbaa gakkeedda wode, Yooseefo katsaa minjjeedda golliyaa ubbaa dooyiide, katsaa Gibs'e asaw zal"eedda; ayaw gooppe, Gibs'en koshay pentteedda. \v 57 Sa'aa ubbaan koshay s'iis's'i de'iyaa diraw, sa'aan de'iyaa Asay ubbay katsaa Yooseefoppe woomanaw Gibs'e yeedda. \c 42 \s Yooseefo Ishatuu Gibs'e beeddino \p \v 1 Yaak'oobi Gibs'en katsay de'iyaawaa siseedda wode, bare attuma naanaa, «hinttenttu ittuu ittuwaa ayaw s'eelliitee? \v 2 Be'ite! Gibs'en katsay de'iyaawaa taani sisaad; yaa duge biide, nuuni hayk'k'ennan pas'a de'ana mala, yaappe amareedawaa nuw woomite» yaageedda.\x - \xo 42:2 \xo*\xt Kit. 7:12\xt*\x* \v 3 Yooseefo ishatuu tamattu katsaa woomanaw duge Gibs'e beeddino. \v 4 Shin Yaak'oobi Yooseefo ishaa Biiniyaama Aa ishatuwaanna yeddibeenna; ayaw gooppe, I k'ohettanenttonne giide k'oppeedda. \v 5 Kanaane biittan wolk'k'aama koshay de'iyaa diraw, katsaa woomanaw yeeddawanttuna israa'eeliyaa attuma naanay Gibs'e geleeddino. \p \v 6 He wode Yooseefo he biittaa ayissiyaawanttanne biittan de'iyaa asaw ubbaw katsaa zal"iyaawaa; hewaa diraw Yooseefo ishatuu gakkeedda wode, barenttu deemuwaa sa'aa gatsiide aw goynneeddinno. \v 7 Yooseefo bare ishatuwaa be'o saani eri aggeeda; shin I unttuntta erennawaadan laametteedda; I unttuntta, «hinttenttu hak'appe yeedditee?» yaagiide oochcheedda. \p Unttunttu, «Katsaa woomanaw, Kanaane biittaappe yeeddo» yaageeddino. \p \v 8 Yooseefo bare ishatuwaa ereedda; shin unttunttu Aa eribeykkino. \v 9 Hewaappe guyye, Yooseefo unttunttuwaa akumeteedda bare akumuwaa hassayiide unttuntta, «hinttenttu geeddi s'eelliyaa asaa; hinttenttu nu biittan naagu leppiyaa baggay hak'awentto be'anaw yeeddita» yaageedda.\x - \xo 42:9 \xo*\xt Dom. 37:5-10\xt*\x* \p \v 10 Unttunttu, «tuytti, nu godaw, nuuni geeddi s'eelliyaa asaa gidokko; nuuni ne k'oomatuu katsaa woomanaw yeeddo. \v 11 Nuuni ubbaykka itti aawuwaa naanaa. Nuuni ne k'oomatuu ammanettiyaa asaa» yaageeddino. \p \v 12 Yooseefo unttuntta, «tuytti; hinttenttu nu biittan naagu leppiyaa baggay hak'awentto be'anaw yeeddita» yaageedda. \p \v 13 Shin unttunttu, «Nuuni ne k'oomatuu tammanne laa"u ishatuwaanne Kanaane biittan de'iyaa itti bitaniyaa naanaa. Wurssetsa d'antsaa duusuu ha"i nu aabunna de'ee; ittuu d'ayeedda» yaageeddino. \p \v 14 Yooseefo unttuntta, «Taani hinttenttoo odeeddawaadankka hinttenttu biittaa geediyaawantta. \v 15 K'ay hinttenttu paac'ettanawe hawaana; tumuwaappe kaatii hayk'k'o; hinttenttu wurssetsa teefa ishay hawaa yaana d'ayooppe, hinttenttu hawaappe biikkita. \v 16 Hinttenttu odiyaawe tuma gidiyaawaa paac'c'anaw, hintteppe ittuwaa kiittite; I hinttenttu ishaa akkiidde yo; atteedawanttu k'asho gollen gam"iita. Hewaa gidana d'ayooppe, kaatii hayk'k'o; hinttenttu biittaa geediyaawantta» yaageedda. \v 17 Unttuntta heezzu gallassaw k'asho gollen yeggeedda. \p \v 18 Heezzentso gallassan Yooseefo unttuntta, «Taani S'oossaw yayyiyaa asaa; hinttenttu ittibaa ootsooppe, pas'a de'ana. \v 19 Hinttenttu tumukka ammanettiyaa asaa gidooppe, hinttenttu ishatuwaappe ittuu hawaan k'asho gollen de'o; atteedawanttu koshatiyaa hinttenttu soo asaw katsaa akkiidde afite; \v 20 shin hinttenttu k'aalaa tumayana malanne hinttenttu hayk'k'enna mala hinttenttu hinttenttu wurssetsa teefa ishaa taakko ahana koshshee» yaageedda. Unttunttunne ha yewuwaa mayyeeddino. \p \v 21 Unttunttu ittuu ittuwaa, «Tumu nuuni nu ishaw ootseeddabay nuuna kaa'ee. I bare shemppo haniyaabay is's'ina, nuw watiwatiyaa wode, nuuni sisiide is's'eeddo; ha waayii nuuna gakkeeddawe hewaa diraassa» yaageeddino. \p \v 22 Roobeeli, «Taani hinttentta, ‹Na'aa bolla nagaraa ootsoppite› gaade odabeykkitaa? Shin hinttenttu sisennan is's'eeddita. Simmi ha"i, Aa suutsay nuuna achchee» yaageedda.\x - \xo 42:22 \xo*\xt Dom. 37:21-22\xt*\x* \v 23 Unttunttu giyaabaa Yooseefo ereeddawaa unttunttu akeekibeykkino; ayaw gooppe, I unttunttunna wokkaaliyaan haasayiyaa diraassa. \v 24 I unttunttuppe wora simmiide yeekkeedda; shin k'ay unttunttukko simmiide, unttunttoo gujjiide haasayeedda. I Simoona unttunttuppe duutsi ashshiide unttunttu be'ishin k'achcheeda. \s Yooseefo Ishatuu Kanaane Biittaa Simmeeddino \p \v 25 Yooseefo bare k'oomatuwaa, «Katsaa unttunttu ogoruwaa kuntsite; unttunttu biraakka zaariide, unttunttu ogoruwaan ogoruwaan wotsite; k'ay unttunttu ogiyaw shink'k'aa immite» yaagiide azazeedda. \v 26 I geeddawaadan ootseeddawaappe guyye, Yooseefo ishatuu katsaa barenttu haretuwaan c'aaniide, denddiide beeddino. \p \v 27 Unttunttu k'ammaa ak'anaw simmeeddino unttunttuppe ittuu bare hariyaw katsaappe yegganaw bare ogoruwaa biliide, he ogoruwaa doonaan de'iyaa bare biraa be'eedda. \v 28 I bare ishatuwaa, «Ta biray taw simmeedda; tumu hawaa be'ite! Ta ogoruwaan de'ee» yaageedda. \p Unttunttu wozanay dagaminna, kokkoriidde ittuu ittuwaakko simmiide, «S'oossay nu bolla ootseeddabay hawe ayee?» yaageeddino. \p \v 29 Unttunttu Kanaane biittan de'iyaa barenttu aawuwaa Yaak'oobakko yeedda wode, barena gakkeeddawaa ubbaa aw odeeddino. \v 30 Unttunttu aw, «He biittaw goda gideedda bitanii nuuna hank'k'eteedda. Hewaappe guyye, I nuuna he biittaa geeddiyaawaadan godatteedda. \v 31 Shin nuuni Aa, ‹Nuuni ammanettiyaa asaa; biittaa geediyaawantta gidokko. \v 32 Nuuni tammanne laa"u ishatuu itti aawuwaa naanaa; ittuu d'ayeedda; wurssetsa teefay Kanaane biittan ha"i nu aabunna de'ee› yaageeddo. \v 33 He biittaw goda gideedda bitanii nuuna, ‹Hintte ammanettiyaa asaa gidiyaawaa taani hawaan erana; hinttenttu ishatuwaappe ittuwaa hawaan ta matan yeggiide, koshatiyaa hinttenttu soo asaw katsaa akkiidde biite. \v 34 Hinttenttu biittaa geediyaawantta gidenaan, ammanettiyaa asaa gidiyaawaa taani erana mala, hinttenttu wurssetsa teefa ishaa taakko akki yiite. Yaatooppe taani haan atteeda hinttenttu ishaa hinttenttoo zaaraadde immana; hinttenne ha biittan zal"iita› geedda» yaageeddino. \p \v 35 Unttunttu barenttu ogoruwaappe katsaa k'oliidde, barenttu ogoruwaan ogoruwaan barenttu biraa k'ashuwaana utteeddawaa demmeeddino. Unttunttunne unttunttu aawuu he k'ashuwaana de'iyaa biraa be'iide yayyeeddino. \v 36 Unttunttu aawuwaa Yaak'oobi unttuntta, «hinttenttu taana ta naanatuwaappe mela kesseeddita; Yooseefo baawa, Simooni baawa; k'ay hinttenttu Biiniyaama afana koyiita. Ubbabay taw tiraan sitti geedda» yaageedda. \p \v 37 Hewaappe guyye Roobeeli bare aawuwaa, «Taani Biiniyaama new zaaraadde ahana d'ayooppe, ta attuma naanaa laa"uwaakka wod'a; taana ammanettaade Aa ta kushiyaan wotsa; k'ay taani Aa zaaraadde ahana» yaageedda. \p \v 38 Shin Yaak'oobi unttuntta, «Ta na'ay hinttenana yaa duge beenna; Aa ishay hayk'k'ina, atteedawe Aa s'alala; hinttenttu afishshin, ogiyaan iitabay Aa gakkiyaawaa gidooppe, hinttenttu ta puuluntsaa huup'iyaa kayyuwaan duufuwaan yeggiita» yaageedda. \c 43 \s Yooseefo Ishatuu Biiniyaamana Simmiide Gibs'e beeddino \p \v 1 Ha"inne koshay Kanaane biittan wolk'k'aameedda. \v 2 Yaatina unttunttu Gibs'eppe aheedda katsaa ubbaa mi wurssi diggina, unttunttu aawuu, «K'aykka guyye biide nuw amareeda katsaa woomite» yaageedda. \p \v 3 Shin Yihuday Aa, «He bitanii nuuna, ‹Hintte ishay hinttenana yaana d'ayooppe, ta deemuwaa zaari be'ikkita› yaagiide loytsi odeedda. \v 4 Neeni nu ishaa nuunana yeddooppe, nuuni duge biide new katsaa shammana. \v 5 Shin neeni Aa yeddennawaa gidooppe, nuuni duge bookko; ayaw gooppe, he bitanii nuuna, ‹Hintte ishay hinttenana yaana d'ayooppe, hinttenttu ta deemuwaa zaari be'ikkita› geedda» yaageedda. \p \v 6 Israa'eelii, «Hinttenttu, ‹Nuw hara ishay de'ee› giide odiide ha metuwaa ta bolla ayaw aheedditee?» yaageedda. \p \v 7 Unttunttu Aa, «He bitanii nubaanne nu soo asaabaa loytsi oochcheedda. I nuuna, ‹Hintte aawuu ha"ikka pas'a de'ii? hinttenttoo hara ishay de'ii?› yaagiide oochcheedda. Nuuni I oochcheeddawaa aw zaareeddo. I nuuna, ‹Hintte ishaa duge haa ahite› gaanawaa nuuni ayan eranee?» yaageeddino. \p \v 8 Yihuday bare aawuwaa israa'eeliyaa, «Nuunikka neenikka nu naanaykka pas'a de'ana malanne hayk'k'ennan attana mala, na'aa taananna yedda; nuuni ellekka baana. \v 9 Na'aa ta waasetetsaan imma; aban taana oochcha; taani Aa new saro zaaraadde ahana d'ayooppe, ta de'uwaa ubbaan ne shek'ay taana gakko! \v 10 Nuuni gam"ibeenawaa gidintto, hannoode laa'entsuwaa yaa gakkiide simmana shin» yaageedda. \p \v 11 Hewaappe guyye unttunttu aawuu Israa'eele unttuntta, «Hewaa gidooppe, yaatite; he bitaniyaw kushiyaa gentsiyaawaa ha biittan doleeddawaa ubbaappe lo"iyaawaa doorite; hewenne balasaane giyaa d'aliyaa, eessaa, sawuwaa, karbbiyaanne tamire lawuziyaa giyaa mitsatuwaa teeraa hinttenttu ogoruwaan yeggiide akki biite. \v 12 Hinttenttu ogoruwaa doonaan simmeedda biray baletseeddawaa gidanaw danddayiyaa diraw, biraakka laa"u kushe ootsiide akki biite. \v 13 K'ay hinttenttu ishaanne akkiidde, he bitaniyaakko ellekka guyye biite. \v 14 I hinkko hinttenttu ishaa yeddana mala, Biiniyaamenne hinttenana yaana mala, Ubbaa Danddayiyaa S'oossay he bitanii hinttenttoo k'arettanaadan ootso. Taana gidooppe, ta naanatuwaappe mela attooppenne ataad» yaageedda. \p \v 15 Hewaa diraw he asatuu imotaanne laa"u kushe biraanne k'ay Biiniyaamanne akkeeddino. Unttunttu duge Gibs'e biide, Yooseefo sintsa shiik'eeddino. \v 16 Yooseefo Biiniyaama unttunttunna be'eedda wode, bare golle kaappuwaa, «He asaa ta soo akkaade ba; itti mehiyaa shukkaade giigissa; unttunttu seeta gallassan laas'aa taananna miino» yaagiide azazeedda. \p \v 17 Yaatina I Yooseefo aw odeeddawaadan he asaa Yooseefo soo afeedda. \v 18 Asatuu Yooseefo soo beedda diraw, yayyeeddino; unttunttu, «Nuuni hawaa yeeddawe koyro ogoruwaanna simmiide beedda biraa diraassa; I nuuna wad'd'anaw, ayiletetsaan mooddanawunne nu haretuwaa akkanaw haneedda» yaagiide k'oppeeddino. \p \v 19 Hewaa diraw unttunttu Yooseefo golle penggiyaa gakkiide, golliyaa kaappuwaa haasayisseeddino; \v 20 «Ta godaw, nuuni koyro katsaa woomanaw hawaa yeeddo; \v 21 simmiide nuuni k'ammaa ak'iyaa sa'aan ogoruwaa biliide, huup'iyaan huup'iyaan nu biray pac'c'ennan nu ogoruwaa doonaan de'iyaawaa demmeeddo; hewaa diraw ha"i nuuni Aa guyye akkiidde yeeddo. \v 22 K'ay nuuni katsaa woomanaw hara biraakka aheeddo. Nu biraa nu ogoruwaa ogoruwaa doonaan ooni wotseeddenttonne erokko» yaageeddino. \p \v 23 I unttuntta, «Hewe ayinne baawa; yayyoppite! hinttenttu S'oossay, hinttenttu aawuwaa S'oossay, hinttenttu ogoruwaa giddon hinttenttoo biraa immeedda; taani hinttenttu biraa akkaad» yaageedda. Hewaappe guyye, I Simoona unttunttukko keseedda. \p \v 24 He bitanii he asaa Yooseefo soo afiide, unttunttu gediyaw haatsaa ayina, barenttu gediyaa meec'etteeddino. Unttunttu haretoo hark'k'uwaa yeggeedda. \v 25 Yooseefo seeta gallassi yiina immanaw, unttunttu barenttu immotaa aw giigisseeddino; ayaw gooppe, unttunttu yan maanawaa sisi utteeddino. \p \v 26 Yooseefo bare soo geleedda wode, unttunttu soo aheedda barenttu immiyaawaa son aw immeeddino; unttunttu Aa sintsan sa'aa gakkiide goynneeddinno. \v 27 I unttunttu sarotetsaa oochchi simmiide, «Hinttenttu taw odeedda hinttenttu aawuu c'imay lo"ee? Ha"ikka I pas'a de'ii?» yaageedda. \p \v 28 Unttunttu, «Ee, ne k'oomay, nu aawuu ha"ikka pas'a de'ee; I lo"a» yaagiide hokkiide aw goynneeddinno. \p \v 29 I bare aati na'aa Biiniyaama be'eedda wode unttuntta, «hinttenttu odeedda wurssetsa teefa hinttenttu ishay hawe?» yaageedda. K'ay I Biiniyaama, «Ta na'aw, neena S'oossay anjjo» yaageedda. \v 30 Yooseefo Aa ishay aw gomppay mishetteedda diraw, yeekkanaw itti sa'aa lawuhu geedda. I bare dumma k'ol"uwaa geliide yan yeekkeedda. \p \v 31 I bare deemuwaa meec'ettowaappe guyye kesiide, barena mintsetsiide, «K'umaa aatsite» yaageedda. \p \v 32 Unttunttu aw dumma, he ishatoo dumma, hewaan aanana miyaa Gibs'e asatoo dumma aatseeddino; ayaw gooppe, Gibs'e asatuu Ibraawe asatuwaana ittippe miikkino. Hewe Gibs'e biittaa asaa sheneyiyaawaa. \v 33 Unttunttu Yooseefo sintsan bayiray bare bayiratetsaadan, teefay bare teefatetsaadan maaran utteeddino. Unttunttu ittuu ittuwaa s'eelliide, unttuntta wooti utisseeddinontto be'iide maalaleteeddino. \v 34 Yooseefo maaddaappe unttunttoo k'umaa gishiyaa wode, Biiniyaamew gakkeeddawe haratuwaappe ichcheshu kushiyaa daree; yaatina unttunttu nashettiidde aanana meeddinonne usheeddino. \c 44 \s Yooseefo Biraa Wanc'c'aa \p \v 1 Yooseefo bare golle kaappuwaa, «Neeni ha asatuwaa ogoruu akiyaawaa keeshshaa katsaa unttunttoo kuntsaa; unttunttu ubbaa biraakka unttunttu ogoruwaa ogoruwaa doonaan wotsa; \v 2 yaataade wurssetsa teefaa ogoruwaa doonaan ta biraa wanc'c'aanne Aa katsaa biraa wotsa» yaagiide azazeedda; I Yooseefo geeddawaadan ootseedda. \p \v 3 Sa'ay wonttina he asatuu barenttu haretuwaa akkiidde baanaw moyzzeteeddino. \v 4 Unttunttu he katamaappe kesiide haakki beennan de'ishshin, Yooseefo bare golle kaappuwaa, «Dendda! Ha asatuwaa geeduwaa kaala; neeni unttuntta gakkeedda wode unttunttu, ‹Hintte ayaw keekaa iitan zaareedditee? \v 5 Hawe ta goday ushiyaanne k'ay s'uurabaa demmiyaa wanc'c'aa gidennee? Hawe hinttenttu ootseeddabay balabaa› yaaga» yaageedda. \p \v 6 I unttunttu geeduwaa gakkiide, ha geeddawaadankka unttunttoo odeedda. \v 7 Shin unttunttu, «Ta goday hawaa mala k'aalaa ayaw haasayii? Hewaa malaa ootsiyaawe nuuppe ne k'oomatuwaappe haakko! \v 8 Nuuni haray atto nu ogoruwaa doonaappe demmeedda biraa Kanaane biittaappe guyye new zaari aheeddo. \v 9 Ne godaa golliyaappe nuuni work'k'aa woy biraa wooti wuu'eetoo? Ne k'oomatuwaa giddon he wanc'c'ay beetteedda uray hayk'k'o; k'ay atteeda nuuni nu godaw ayile gidana» yaageeddino. \p \v 10 I unttuntta, «Hewaa gidooppe lo"a; hinttenttu geeddawaadan wanc'c'aa akkeedda ooninne ta ayile gidana; hinkko atteeda hinttenttu boriyaappe saro attana» yaageedda. \p \v 11 Hewaappe guyye, unttunttu ellekka barenttu ogoruwaa ogoruwaa sa'aan wotsiide billeeddino. \v 12 He kaappuu ubbaappe bayiratiyaawaa ogoruwaappe doommiide wurssetsa teefa gakkanaw koyeedda; he wanc'c'aa Biiniyaama ogoruwaa giddoppe demmeedda. \v 13 Hewaan unttunttu kayyotiide, barenttu mayuwaa peed'eeddino; barenttu ogoruwaa barenttu haretuwaan c'aaniide, guyye katamaa simmeeddino. \p \v 14 Yihuday bare ishatuwaanna Yooseefokko geliyaa wode, Yooseefo son de'ee; unttunttu Aa sintsan sa'aan guufanneeddino. \v 15 Yooseefo unttuntta, «hinttenttu ayaa iitabaa ootseeddite? Ta mala Asay s'uurabaa demmiyaawaa erikkiteeyye?» yaageedda. \p \v 16 Yihuday, «Ta godaw nuuni ayaa gaanee? Nuuni ayaa haasayanee? Woy nuuni s'illuwaa gidiyaawaa wooti bessanee? S'oossay ne ayiletuwaa bayzzuwaa k'onc'c'issi diggeedda. Simmi nuunikka he wanc'c'ay aappe beetteeddawekka ta godaw ayile gideedda» yaageedda. \p \v 17 Shin Yooseefo, «Hawaa malaa ootsiyaawe taappe haakko; ta wanc'c'ay aappe beetteedda bitaniyaa s'alalay ta ayile gidana. Hinkko hinttenttu hinttenttu aawuwaakko guyye saro simmite» yaageedda. \p \v 18 Yihuday aakko shiik'iide Aa, «Ta godaw, taani itti k'aalaa haasayana mala neena woossay; taana ne ayiliyaa hank'k'ettoppa; ayaw gooppe, neeni kaatiyaa mala. \v 19 Neeni ta goday nuuna ne ayiletuwaa, ‹Hinttenttoo aawuu de'iiyye woy ishay de'ii?› yaagaadde oochchaadda. \v 20 Nuunikka, ‹Nuw c'imeedda aawuu de'ee; I c'imi kichchiide yeleedda teefa na'aykka de'ee; he na'aa ishay hayk'k'eedda; bare aatiw itti Aa s'alalay atteedda; Aa aawuu Aa siik'ee› yaageedda. \p \v 21 «Neeni ne ayiletuwaa, ‹Taani Aa be'ana mala taw ahite› yaagaadda. \v 22 Nuuni ta godaa, ‹He na'ay bare aawuwaappe shaakettanaw danddayenna; shaakettooppe Aa aawuu hayk'k'anita› yaageedda. \v 23 Shin neeni ne ayiletuwaa, ‹Hintte teefa ishay hinttenana duge yaana d'ayooppe, laa"entsuwaa ta deemuwaa be'ikkita› yaagaadda. \v 24 Nuuni ne ayilatuu nu aawuwaakko simmiide beedda wode, ta goday geeddawaa aw odeeddo. \p \v 25 «Nu aawuu, ‹Guye biide amareeda katsaa woomite› yaagina, \v 26 nuuni Aa, ‹Nu teefa ishay nuunana booppe attin, duge baanaw danddayokko; ayaw gooppe, nu ishay teefay nuunana beennawaa gidooppe, nuuni he bitaniyaa deemuwaa be'anaw danddayokko› yaageeddo. \p \v 27 «Nu aawuu ne ayili nuuna, ‹Ta machata Raaheela taw laa"u attuma naanaa yeleeddawaa hinttenttu eriita; \v 28 unttunttuppe ittuu taappe shaakettiide biina, «Tumu Aa do'ay puuzereetsi meedda» yaagaad; hachche gakkanaw taani Aa be'abeykke. \v 29 Hawaa k'ay hinttenttu taappe shaakki afina, iitabay Aa gakkooppe, hinttenttu ta puuluntsaa huup'iyaa kayyuwaan duufuwaan yeggana› yaageedda. \p \v 30-31 «Hewaa diraw, ha"i taani guyye ne ayiliyaa ta aawuwaakko biyaa wode, ta aawuu, na'aa bare shemppuwaadan siik'iyaawe, na'ay nuunana baynnaawaa be'ooppe hayk'k'i aggana. Nuuni ne ayiletuu nu aawuwaa puuluntsaa huup'iyaa kayyuwaan duufuwaan yeggeetto. \v 32 Taani ne ayili na'aa ta waasetetsaan akkaad; taani Aa, ‹Ta aawoo, taani Aa new saro zaaraadde ahana d'ayooppe, ta de'uwaa ubbaan ne shek'ay taana gakko!› yaaga wotsaad. \p \v 33 «Yaateedda diraw, taani ne ayili ta godaw na'aa diraw ayiletaade, hawaan attina, na'ay bare ishatuwaanna guyye simmo. \v 34 Na'ay baynnan taani waanaade guyye ta aawuwaakko simmanee? tuytti, taana ta aawuu seelettana seelaa bessoppa» yaageedda. \c 45 \s Yooseefo Barena Bare Ishatoo Erisseedda \p \v 1 He wode Yooseefo he asaa ubbaa sintsaan genc'c'ana danddayibeenna; «Asaa ubbaa ta sintsaappe kessite» yaagiide waasseedda. Hewaa diraw Yooseefo barena bare ishatoo erisseedda wode, aanana ooninne baawa.\x - \xo 45:1 \xo*\xt Kit. 7:13\xt*\x* \v 2 I bare k'aalaa d'ok'k'isiide, Gibs'etuu Aa sisana gakkanaw loytsi yeekkeedda. Kaatiyaa soo Asay he woriyaa siseedda. \p \v 3 Yooseefo bare ishatoo, «Taani Yooseefattee! Ta aawuu hanno gakkanaw pas'a de'iiyye?» yaagiide oochcheedda. Shin Aa ishatuu loytsi dagammeedda diraw, aw zaarana danddayibeykkino. \p \v 4 Yaatina Yooseefo bare ishatuwaa, «Taakko haa shiik'ite» yaageedda. Unttunttu aakko shiik'eeddino; I unttuntta, «Taani hinttenttu ishaa Yooseefa; hinttenttu Gibs'e biittaw zal"eeddawaa. \v 5 K'ay hinttenttu taana hawoo zal"eedda diraw, k'um"ettopitenne kayyotoppite; ayaw gooppe, S'oossay taana hintteppe sintsaw kiitteeddawe asaa shemppuwaa ashshanaassa. \v 6 Ha biittaa koshay geloodeppe laa"entso laytsaa; k'ay yiyaa ichcheshu laytsatuwaan Asay goshenna woy c'akkenna. \v 7 Shin taani sa'aan hinttenttoo zeretsaa ashshana malanne hinttenttu de'uwaa darissa ashshana mala, S'oossay taana hintteppe sintsaw kiitteedda. \v 8 Simmi taana ha sa'aa kiitteeddawe S'oossaa gidiyaawaappe attina, hinttentta gidikkita. I taana Gibs'e kaatiyaw aawuwaa, aw de'iyaawaa ubbaw godanne Gibs'e biittaa mooddiyaawaa ootseedda. \p \v 9 «Ha"i elleelli guyye ta aawuwaakko biide Aa, ‹Ne na'ay Yooseefo hawaadan yaagee; «S'oossay taana Gibs'e biittaa ubbaa bollan goda keseedda; neeni taakko duge haaya; gam"oppa.\x - \xo 45:9-11 \xo*\xt Kit. 7:14\xt*\x* \v 10 Neeni Geseeme biittan uttaasa; k'ay neeni, ne naanay, ne naanaa naanay, ne dorssaa wudii, ne miizzaa wudiinne new de'iyaabay ubbay ta matan de'iita. \v 11 Biro ichcheshu koshaa laytsatuu atteeddino; neena, ne soo asaanne ne mehiyaa koshay oyk'k'enna mala, taani neena mizana» yaageedda› yaagite» yaageedda. \p \v 12 K'aykka Yooseefo unttuntta, «Hinttekka ta ishaa Biiniyaamekka, ha hinttenanna haasayiyaawe tumu taana Yooseefa gidiyaawaa hinttenttu ayfiyaan be'iita. \v 13 Taw Gibs'e biittan de'iyaa bonchchuwaa ubbaanne hinttenttu be'eeddawaa ubbaa ta aawoo odite; ta aawuwaanne ellekka haa duge akki yiite» yaageedda. \p \v 14 Bare ishaa Biiniyaama k'ood'iyaa k'oommi yeekkeedda; Biiniyaamekka bare ishaa k'oommi yeekkeedda. \v 15 Yooseefo bare ishatuwaa ubbaa yeriide, unttunttu bollankka yeekkeedda. Hewaappe guyye, Aa ishatuu aanana haasayeeddino. \p \v 16 Yooseefo ishatuu yeedda worii kaatiyaa golle gakkeedda wode, kaatiinne Aa oosanchchatuu nashetteeddino. \v 17 Kaatii Yooseefo, «Neeni ne ishatuwaa yaatite ga; ‹Hintte mehiyaa c'aaniide, Kanaane gadiyaa simmite; \v 18 hinttenttu aawuwaanne hinttenttu soo asaa akkiidde, guyye taakko haa ahite. Taani hinttenttoo Gibs'e biittan ubbaa sa'aappe lo"iyaa sa'aa immina, hinttenttu ha biittaa mod'd'uwaa kaashana› yaaga. \v 19 K'aykka neeni ne ishatuwaa, ‹Paraa gaariyaa hinttenttu naanatuwaanne hinttenttu mac'c'a asatuwaa ahiyaawantta Gibs'eppe akkiide biite; hinttenttu aawuwaanne akkiidde yiite. \v 20 Gibs'e biittan de'iyaa ubbaappe aad'd'i lo"iyaawe hinttessa gidiyaa diraw, hinttenttu mas'uwaa k'oppoppite› yaagaade oda» yaageedda. \p \v 21 Israa'eeliyaa attuma naanay geeddawaadan ootseeddino. Yooseefo kaatii azazeeddawaadan paraa gaaretuwaanne ogiyaw shink'k'aa unttunttoo immeedda. \v 22 Unttunttoo ubbawukka huup'iyaan huup'iyaan ooratsa mayuwaa immeedda; shin Biiniyaamew heezzu s'eetu s'agaraa biraanne ichcheshu kumentsaa mayuwaa immeedda. \v 23 I bare aawoo yeddeeddawe hawaa; Gibs'en de'iyaa ubbabaappe lo"iyaawaa tammu hariyaan c'aaniide, k'ay ogiyaw katsaa, ukitsaanne hara shink'k'aa tammu mac'c'a haretuwaan c'aaniide yedeedda. \v 24 Yooseefo bare ishatuwaa moyzzeedda. Unttunttu biishshin I unttuntta, «Ogiyaan biidde walak'ettoppite» yaageedda. \p \v 25 Unttunttu Gibs'eppe kesiide beeddino; Kanaane biittaa biide, barenttu aawuwaa Yaak'oobakko gakkeeddino. \v 26 Unttunttu aw hawaadan yaagiide odeeddino; «Yooseefo pas'a de'ee! I hewaappenne Gibs'e biittaa ubbaa mooddiyaawaa» yaageeddino; Yaak'ooba dagamay wozanaa bayzzeedda diraw, unttuntta ammanibeenna. \v 27 Shin unttunttu Yooseefo barenttoo odeeddawaa ubbaa aw odinanne Aa akki ahana mala Yooseefo kiitteedda paraa gaaretuwaa I be'ina, unttunttu aawuwaa Yaak'ooba shemppu simmeedda. \v 28 Israa'eelii, «Hewe taw gidee; ta na'aa Yooseefo hanno gakkanaw pas'a de'ee! Taani hayk'k'anaappe kase baade, Aa be'ana» yaageedda. \c 46 \ms Israa'eelatuu Gibs'e Gadiyaan \mr (46:1—50:26) \s Yaak'oobinne Aa Soo Aasi Duge Gibs'e beeddino \p \v 1 Israa'eelii barew de'iyaawaa ubbaa akki denddiide, Berssaabeha gakkeedda; I bare aawuwaa Yisaak'a S'oossaw yarshshuwaa yarshsheedda. \v 2 S'oossay k'amma akumuwaan Aa, «Yaak'ooba, Yaak'ooba» yaageedda. \p I, «abee» giide koyeedda. \p \v 3 Aa, «Taani S'oossaa, ne aawuwaa S'oossaa; neeni duge Gibs'e baanaw yayyoppa; ayaw gooppe, taani neena yan wolk'k'aama kawutetsaa kesana. \v 4 Taani neenana ittippe Gibs'e baana; k'ay taani ne zeretsaa yaappe kesana. Yooseefo bare kushiyaan ne ayfiyaa shiishshana» yaageedda. \p \v 5 Hewaappe guyye, Yaak'oobi Berssaabeheppe denddeedda; Israa'eeliyaa attuma naanay barenttu aawuwaa Yaak'ooba, barenttu naanaanne barenttu machatuwaa Gibs'e kaatii unttunttoo kiitteedda paraa gaariyaan wotsiide afeedino. \v 6 Unttunttu Kanaane biittan mooddeedda mas'uwaanne mehiyaa ubbaa afeedino. Yaak'oobinne Aa zeretsaa ubbay aanana Gibs'e beeddino.\x - \xo 46:6 \xo*\xt Kit. 7:15\xt*\x* \v 7 I bare attuma naanaanne bare naanaa attuma naanaa, bare mac'c'a naanaanne bare naanaa mac'c'a naanaa, hewenne bare zeretsaa ubbaa barenana Gibs'e afeedda. \s Yaak'ooba Yeletaa \p \v 8 Israa'eelana Gibs'e gadiyaa beedda israa'eeliyaa naanaa suntsay hawaappe kaalliide s'aafetteeddawaa. \p Yaak'ooba bayira na'ay Roobeela; \v 9 Roobeela attuma naanay Hanooka, Paalu, Hes'iroonanne Karmma. \v 10 Simoona attuma naanay Yimu'eela, Yaamiina, Ohaada, Yaakiina, S'ohaaranne Kanaane mishiratti na'aa Shaa'uula. \v 11 Leewii attuma naanay Gershshoona, K'ahaatanne Maraara. \v 12 Yihudaa attuma naanay Eera, Oonaana, Sheela, Paareesanne Zaraaha; shin Eerinne Oonaani Kanaane biittan hayk'k'eeddino. Paareesa attuma naanay Hes'iroonanne Hamuula. \v 13 Yisaakoora attuma naanay Tolaa'a, Puuwa, Yaashuubanne Shimiroona. \v 14 Zaabiloona attuma naanay Sereeda, Eloonanne Yaahila'eela. \v 15 Hawanttu Liya Masp'p'es'oomiyaan Yaak'oobaw yeleedda attuma naanaa; I mac'c'a naatta Diino. Hawanttu Aa naanaynne naanaa naanay mulii hattamanne heezza. \p \v 16 Gaade attuma naanay S'afoona, Hagga, Shuuna, Es'iboona, Eri, Aroodanne Ari"eela. \v 17 Aaseera attuma naanay Yimina, Yishiwa, Yishiwaahanne Barii'a; unttunttu michchata Seraaho. Barii'a attuma naanay Hebeeranne Malkki'eela. \v 18 Laabaani bare naatti Liyo immeedda Zilppa Yaak'oobaw yeleedda naanay hawantta; unttunttu mulii tammanne usuppuna. \p \v 19 Yaak'ooba machchatti Raaheeli attuma naanay Yooseefonne Biiniyaama. \v 20 Oona katamaa k'eesiyaa P'oos'ifaara naatta Asinaata Yooseefow Gibs'en Minaasanne Efireema yelaaddu.\x - \xo 46:20 \xo*\xt Dom. 41:50-52\xt*\x* \v 21 Biiniyaama naanay Belaa'a, Bekeera, Ashibeela, Geera, Naa'imaana, Eeha, Roosha, Muppiima, Huppiimanne Arada. \v 22 Yaak'oobaw yeletteedda Raaheeli attuma naanay hawantta; unttunttu mulii tammanne oydda. \p \v 23 Diinaa attuma na'ay Hushiima. \v 24 Nifttaaleema attuma naanay Yaahis'i'eela, Guna, Yes'eeranne Shiileema. \v 25 Laabaani bare naatti Raaheeliw immeedda Baala Yaak'oobaw yeleedda naanay hawantta; unttunttu mulii laappuna. \p \v 26 Yaak'oobanna Gibs'e beedda, Aa gulbbataappe yeletteeddawanttu, Aa naanaa machatuwaa gujjennan, mulii usuppun tammanne usuppuna. \v 27 Gibs'en Yooseefow yeletteedda laa"u naanaa gujjina, Gibs'e beedda Yaak'ooba soo Asay mulii laappun tamma.\x - \xo 46:27 \xo*\xt Kit. 7:14\xt*\x* \s Yaak'oobinne Aa Soo Aasi Gibs'en De'eeddino \p \v 28 Geseeme biittan mokkana mala, Yaak'oobi Yihudaa bareppe sintsaw Yooseefokko kiitteedda; unttunttu Geseeme gakkeedda wode, \v 29 Yooseefo bare paraa gaariyaa giigissiide, bare aawuwaa Israa'eelana gaketanaw Geseeme beedda. Yooseefo bare aawuwaa demmeedda saannakka Aa k'ood'iyaan s'aas'etti k'oommi, daro wodiyaa yeekkeedda. \p \v 30 Israa'eelii Yooseefo, «Neeni pas'a de'ishshin, taani ne ayfiyaa be'eedda diraw, ha"i taani hayk'k'inttonne ayinne baawa» yaageedda. \p \v 31 Hewaappe guyye, Yooseefo bare ishatuwaanne bare aawuwaa soo asaa, «Taani Gibs'e kaatiyaakko baana; aw, ‹Kanaane biittan de'iyaa ta ishatuwaanne ta aawuwaa soo Asay taakko yeeddino. \v 32 Unttunttu dorssaa hentsanchchaa; unttunttu mehiyaa heemmino; unttunttu barenana barenttu dorssatuwaa, barenttu miyatuwaanne barenttoo de'iyaawaa ubbaa akkiidde yeeddino› yaagana. \v 33 Kaatii hinttentta s'eesissiide, ‹Hintte kiittay ayee?› yaagiide oochchooppe, \v 34 hinttenttu aw, ‹Nuuni ne k'oomatuu na'atetsaappe doommiide, nu aawotuwaadan mehiyaa heemmeetto› yaagite. I hinttentta Geseeme gadiyaan wotsanawaa; ayaw gooppe, dorssaa hentsanchchaa ubbay Gibs'e asan kad'eteeddawaa» yaageedda. \c 47 \p \v 1 Yooseefo geliide Gibs'e kaatiyaw hawaadan yaagiide odeedda; «Ta aawunne ta ishatuu, barenttu dorssaa wudiyaanna, barenttu miyaa wudiyaannanne barenttoo de'iyaawaa ubbaanna Kanaane biittaappe yiide, ha"i Geseeme biittan de'ino» yaageedda. \v 2 I bare ishatuwaappe ichcheshatuwaa dooriide kaatiyaa sintsa aatseedda. \p \v 3 Kaatii he ishatuwaa, «hinttenttu kiittay ayee?» yaagiide oochcheedda. \p Unttunttu kaatiyaw, «Nuuni ne k'oomatuu nu aawotuwaadankka dorssaa wudiyaa heemmeetto» yaagiide zaareeddino. \v 4 K'ay unttunttu aw, «Kanaane biittan koshay s'iis's'i de'iyaa dirawunne ne k'oomatuwaa mehiyaw miyaabay ayinne baynna diraw, nuuni hawaan amareeda wodiyaa de'anaw yeeddo; hayyanaa nuuna ne k'oomatuwaa Geseemen wotsaarikkii!» yaageeddino. \p \v 5 Kaatii Yooseefo, «Ne aawunne ne ishatuu neekko yeeddino. \v 6 Simmi Gibs'e biittay ne kushiyaan de'ee; ha gadiyaan ubbaa saappe aad'd'iide lo"iyaasan ne aawuwaanne ne ishatuwaa wotsa; unttunttu Geseeme biittan de'iino. Neeni erina, unttunttu giddoppe dumma eratetsay de'iyaawanttu de'ooppe, hewantta ta mehiyaa bolla suntsaa» yaageedda. \p \v 7 Hewaappe guyye, Yooseefo bare aawuwaa Yaak'ooba gelissiide, kaatiyaa sintsa aatseedda. Yaak'oobi Gibs'e kaatiyaa anjjeedawaappe guyye, \v 8 kaatii Yaak'ooba, «New woyssa laytsee?» yaagiide oochcheedda. \p \v 9 Yaak'oobi kaatiyaa, «Taani yuuyyaadde de'eedda laytsay s'eetanne hattama; ta laytsay beni ta aawotuu yuuyyiidde de'eedda laytsatuwaappe guutsanne metuu dareeddawaa» yaageedda. \v 10 Hewaappe guyye, Yaak'oobi kaatiyaa anjjiide, Aa sintsaappe kare kesseedda. \p \v 11 Yooseefo bare aawuwaanne bare ishatuwaa Gibs'e biittan wotseedda; kaatii azazeeddawaadan Gibs'e biittan Raamisa giyaa katamaa matan de'iyaa, ubba saappe aad'd'iide lo"iyaa gadiyaa unttunttoo immeedda. \v 12 Yooseefo k'ay bare aawoo, bare ishatoonne bare aawuwaa soo asaa ubbaw unttunttu naanaa payduwaadan katsaa immeedda. \s Gibs'en Koshay Suulleedda \p \v 13 Gidooppenne koshay s'iis's'i de'iyaa diraw, he biittaa ubbaan katsi baawa. He koshan Gibs'enne Kanaane biittay laa"attuukka k'ohetteeddino. \v 14 Yooseefo Gibs'e katsaa zal"iidde, Gibs'enne Kanaane biittatuwaan de'iyaa miishshaa ubbaa shiishsheedda; Gibs'e kaatiyaa golle gelisseedda. \v 15 Gibs'enne Kanaane shaluu wureedda wode, Gibs'e Asay ubbay Yooseefokko yiide Aa, «Nuw katsaa imma; nu shaluu wureedda diraw, nuuni ne sintsan ayaw hayk'k'eettoo?» yaageeddino. \p \v 16 Yooseefo unttuntta, «Yaatooppe hinttenttu mehiyaa akki yiite; hinttenttu shaluu wuri kichcheeddawaa gidooppe, taani katsaa hinttenttu mehiyaanna laammana» yaageedda. \v 17 Hewaa diraw unttunttu barenttu mehiyaa Yooseefow aheeddino. Yooseefo unttunttu paraa, dorssaa, deeshshaa, miyaanne hariyaa katsanna laammeedda; I he laytsaa unttunttu mehiyaa ubbaanna katsaa laammiidde unttuntta mizi shaachcheedda. \p \v 18 He laytsay wurina, unttunttu laa"entsa laytsan aakko yiide Aa, «Nuuni nu godaappe k'osiyaabay baawa; nu miishshaa ubbay wuri diggina, nu mehiyaakka new sheed'd'iide, nu bollaappenne nu gadiyaappe attin, nu godaw atteedabay harabay baawa. \v 19 Nuuni ne sintsan ayaw hayk'k'eettoo? Nu gadiikka ayaw d'ayii? Nuunakka nu gadiyaakka katsaan shamma; nuuni kaatiyaw ayiletana; nu gadiikka aawaa gido; nuuni pas'a attana mala, hayk'k'enna malanne nu gadiikka os's'enna mala, zeretsaa nuw imma» yaageeddino. \p \v 20 Yooseefo Gibs'e biittaa ubbaa kaatiyaw shammeedda. Gibs'etuu ubbay koshay s'iis's'i de'iyaa diraw, barenttu gadiyaa zal"eeddino; gadii kaatiyaawaa gideedda. \v 21 Yooseefo asaa ubbaa Gibs'ew ha gas'aappe doommiide hini gas'aa gakkanaw kaatiyaw ayile kesseedda. \v 22 Gidooppenne I k'eesetuwaa gadiyaa shammibeenna; ayaw gooppe, kaatii k'eesatoo katsaa immeedda. Hewaa diraw barenttu gadiyaa zal"ibeykkino. \p \v 23 Yooseefo asaa, «Simmi hachche taani hinttenanne hinttenttu gadiyaa kaatiyaw shammaad. Zeretsaa afiide, gaden zerite. \v 24 Shin katsaa c'akki gelissiyaa wode, ayfeeddawaappe ichcheshu kushiyaappe itti kushiyaa kaatiyaw immite. Ichcheshu kushiyaappe atteeda oyddu kushii hinttenttu gadiyaa zeretsaanne hinttenttoo, hinttenttu soo asawunne hinttenttu naanaw k'uma gido» yaageedda. \p \v 25 Unttunttu, «Neeni nuuna ashshaada! Nu godaa sintsan nuuni sabaa demeerokoshsha; nuuni kaatiyaw ayiletana» yaageeddino. \v 26 Hewaa diraw, Yooseefo Gibs'en biittappe ayfeeddawaappe ichcheshu kushiyaappe ittuwaa kaatiyaw immiyaawaa higgiyaa kesseedda. He higgii hachche gakkanaw ek'k'iide de'ee. Kaatiyaawaa gidibeenna gadii k'eesetuwaa gadiyaa s'alala. \p \v 27 Israa'eeletuu Gibs'e biittan Geseeme giyaa saan utteeddino; unttunttu yan mas'uwaa demmeeddino; unttunttu yeletteeddinonne daro c'oratteeddino. \p \v 28 Yaak'oobi Gibs'e biittaan tammanne laappun laytsaa de'eedda. Yaak'oobi de'eedda laytsay s'eetanne oytamanne laappuna. \v 29 Israa'eele hayk'k'iyaa wodii matattina, bare na'aa Yooseefa s'eesissiide hawaadan yaageedda; «Taani ne sintsan sabetteeddawaa gidooppe, ne kushiyaa ta gulbbatan wotsaade,\f + \fr 47:29 \fr*\fq Ne kushiyaa ta gulbbatan wotsaade: \fq*\ft Hawaa guusay taana Gibs'en moogenaadan geppa giyaawaa.\ft*\f* ane geppa.\x - \xo 47:29-30 \xo*\xt Dom. 49:29-32; 50:6\xt*\x* \v 30 Shin taani ta mayzzan gaketiyaa wode, taana Gibs'eppe afaade, unttunttu moogetteedda sa'aan mooga» yaageedda. \p Yooseefo, «Taani neena neeni geeddawaadan ootsana» yaageedda. \p \v 31 Yaak'oobi Aa, «Ane taw c'aak'k'a» yaageedda. Yooseefo aw c'aak'k'eedda; hewaappe guyye, Israa'eelii bare hiis'an guufanniide, S'oossaw goynneedda. \c 48 \s Minaasanne Efireema \p \v 1 Hewaappe guyye Asay Yooseefo, «Ne aawuu saketteedda» yaagiide odeedda. I bare laa"u attuma naanaa Minaasanne Efireema akkiidde beedda. \v 2 Aasi Yaak'ooba, «Be'a; ne na'ay Yooseefo neekko yeedda» yaageedda; Israa'eelii minettiide bare hiis'an utteedda. \p \v 3 Yaak'oobi Yooseefo, «Ubbaa Danddayiyaa S'oossay Kanaane biittaan Looza giyaa sa'aan taw k'onc'c'iide, yan taana anjjeedda.\x - \xo 48:3-4 \xo*\xt Dom. 28:13-14\xt*\x* \v 4 I taana, ‹Taani neena yelettissananne c'orissana; taani neena daro dere ootsana. Ha biittaa taani neeppe guyye, ne zeretsaw med'ina laata ootsaadde immana› yaageedda. \p \v 5 «Simmi ha"i, ne laa"u attuma naanay, taani neekko hawaa yaanaappe kase Gibs'en new yeletteeddawanttu tawantta; Efireeminne Minaase taw Roobeelanne Simoona mala. \v 6 Unttunttuppe guyye new yeletteeddawanttu newantta; unttunttu laattana biittay Efireemanne Minaasa suntsan gido. \v 7 Taani Masp'p'es'oomiyaappe simmishin, Efiraataa gakkanaw laafa ashshiyaa wode, Raaheela Kanaane biittaan hayk'k'aaddu. Taani izo Beeteleeme giyaa Efiraataa afiyaa ogiyaa doonaan moogaad» yaageedda.\x - \xo 48:7 \xo*\xt Dom. 35:16-19\xt*\x* \p \v 8 Israa'eelii Yooseefo attuma naanaa laa"atuwaa be'eedda wode, «hawanttu oonee?» yaagiide oochcheedda. \p \v 9 Yooseefo bare aawuwaa, «hawanttu S'oossay taw hawaan immeedda ta naanaa» yaageedda. \p Israa'eelii, «Taani unttuntta anjjana mala, unttuntta taakko haa shiishsha» yaageedda. \p \v 10 Israa'eelii c'imina Aa ayfii labbaneedda diraw, s'eellanaw danddayenna. Hewaa diraw Yooseefo bare attuma naanaa aakko shiishshina, Aa aawuu unttuntta idimmiide yereedda. \v 11 Israa'eele Yooseefa, «Taani ne deemuwaa be'ana gaade k'oppabeykke; shin S'oossay hekko ne naanaakka taana besseedda» yaageedda. \v 12 Yooseefo unttuntta Aa gulbbataappe dentsiide, bare deemuwaa sa'aa gatsiide goynneedda. \p \v 13 Yooseefo bare laa"u attuma naanaa, Efireema bare ushechcha baggan Israa'eeliyaw haddirssa baggana, Minaasa bare haddirssa baggan Israa'eeliyaw ushechcha baggana akkiide, aakko shiishsheedda. \v 14 Efireeme teefa gidooppenne, Israa'eelii bare ushechcha kushiyaa yeddiide Aa huup'iyaan wotseedda; k'ay Minaase bayira gidooppenne, Israa'eelii bare kushiyaa yediidde, bare haddirssa kushiyaa Minaase huup'iyaan wotseedda. \p \v 15 Hewaappe guyye, Yaak'oobi Yooseefa hawaadan yaagiide anjjeedda; \q1 «Ta aawotuu Abrahaamenne Yisaak'i \q2 Aa sintsan hemetteedda S'oossay, \q1 Ta de'uwaa ubbaan hachche gakkanaw \q2 taana heemmeedda S'oossay, \q1 \v 16 Iitabaa ubbaappe taana ashsheeda kiitanchchay, \q2 ha naanaa anjjo. \q1 Ta suntsaynne \q2 ta aawotuwaa Abrahaamanne Yisaak'a suntsay unttunttun s'eesetto. \q1 Unttunttu sa'aa bollan c'orattino» yaagiide anjjeedda. \p \v 17 Yooseefo bare aawuu bare ushechcha kushiyaa Efireema huup'iyaan wotseeddawaa be'eedda wode dosibeenna. Hewaa diraw, Efireema huup'iyaappe dentsiide, Minaase huup'iyaan wotsanaw bare aawuwaa kushiyaa oyk'k'eedda. \v 18 Yooseefo bare aawuwaa, «Ta aawoo, hewaa gidenna; bayiray hawaatte; ne ushechcha kushiyaa hawaa bolla wotsa» yaageedda. \p \v 19 Shin Aa aawuu is's'iide Aa, «Taani eray; ta na'aw, taani eray; ikka wolk'k'aama dere gidana. Gidooppenne Aa teefa ishay aappe aad'd'i gitatana; Aa zeretsaykka darii wolk'k'aama kawutetsaa gidana» yaageedda. \q1 \v 20 I he gallassi unttuntta anjjiide, \q2 «Israa'eelatuu anjjiyaa wode, \q2 ‹S'oossay hinttentta Efireemedaaninne Minaasedan ootso› \q2 Yaagiide hinttenttu suntsan anjjana» yaageedda. \m Efireema Minaaseppe sintsayeedda.\x - \xo 48:20 \xo*\xt Ibr. 11:21\xt*\x* \p \v 21 Hewaappe guyye Israa'eelii Yooseefo, «Taani hayana hanay; shin S'oossay hinttenana gidana; k'ay I hinttenttu aawotuwaa gadiyaa hinttentta guyye zaarana. \v 22 K'ay neena ne ishatuwaanna gakkiyaa biittaappe itti saamaa darissaade new immay; hewenne taani Amooratuwaappe ta mashshaaninne ta wonddaafiyaan akkeedda biittaa» yaageedda. \c 49 \s Yaak'oobi Bare Naanaa Anjjeedda \p \v 1 Hewaappe guyye, Yaak'oobi bare attuma naanaa s'eesissiide hawaadan yaageedda; «Sintsappe hinttenttoo hananabaa taani hinttenttoo odana mala shiik'ite.» \q1 \v 2 «Hinttenttoo Yaak'ooba naanaatoo, \q2 ittippe shiik'iide sisite; \q2 hinttenttu aawuu Israa'eelii hinttenttoo odiyaawaa hayzitte. \b \q1 \v 3 «Roobeelaa, ta bayira na'aw, \q2 neeni ta wolk'k'aa; \q2 ta minotetsaw koyruwaa. \q2 Neeni bonchchuwaankka wolk'k'ankka ubbaappe aad'd'iyaawaa. \q1 \v 4 Neeni di'uwaa mala; ek'k'osa'an de'akka; \q2 neeni ubbaappe aad'd'iyaawaa gidakka. \q2 Ayaw gooppe, neeni ne aawuwaa gisuwaa kesaadda; \q2 ne aawuwaa gisuwaa tunissaadda. \b \q1 \v 5 «Simooninne Leewii ishatuwaa; \q2 unttunttu mashshay makkalatetsaw olaa miishshaa. \q1 \v 6 Taani unttunttu zoretan gelikke; \q2 taani unttunttu shiik'uwaankka uttikke; \q2 ayaw gooppe, unttunttu barenttu hank'k'uwaan \q2 asaa wod'eeddino barena akka akka giina, // booratuwaa k'ans's'eeddino. \q1 \v 7 Unttunttu suulo hank'k'uu \q2 unttunttu mek'etsaa iitatetsaynne shek'etteeddawaa gido! \q2 Taani unttuntta Yaak'ooba asaa gidduwaan laalana; \q2 Israa'eeliyaa biittaan tiskki ootsana. \b \q1 \v 8 «Yihudaw, ne ishatuu neena galatana. \q2 Ne kushii ne morkkatuwaa pillanttiyaa oyk'k'ana. \q2 Ne aawuwaa naanay new hokkiide goynnana. \q1 \v 9 Yihudaw, neeni wodalla gaammo.\x - \xo 49:9 \xo*\xt Pay. 24:9; Sas'. 5:5\xt*\x* \q2 Ta na'aw, neeni shankkaappe wod'i simmiide, \q2 c'ogottiide giseedda gaammuwaa mala. \q2 Neeni asaa bosheretsanaw koyenna mac'c'a gaammatti mala. \q1 \v 10 Ayissiyaawe yaana gakkanaw, \q2 Kawutetsaa s'am"ay Yihudaappe, \q2 deriyaa ayissiyaawanttu gatimay Aa gediyaa giddoppe shaakettenna. \q2 K'ay deriyaa Asay aw azazettana. \q1 \v 11 I bare hariyaa woyniyaa anuwaan, \q2 bare hare maraa muruta woyniyaa turaan k'achchana. \q2 I bare afilaa woyniyaa eessan, \q2 bare mayuwaa suutsaa malatiyaa woyniyaa eessan meec'c'ana. \q1 \v 12 Aa ayfii woyniyaa eessaappe aad'd'i zo"ana; \q2 Aa achchaykka maatsaappe aad'd'i boos's'ana. \b \q1 \v 13 «Zaabiloone abbaa doonaan de'ana; \q2 I abbaa doonaan markkabatuu ek'k'iyaa sa'aa gidana; \q2 Aa zaway Sidoona gakkanawaa. \b \q1 \v 14 «Yisaakoore mino hariyaa; \q2 c'aaniyaa laa"u doonniyatuwaa gidduwaan gis bashee \q1 \v 15 I bare shemppiyaasaa lo"a gidiyaawaanne \q2 bare biittay nashechiyaawaa gidiyaawaa be'iyaa wode, \q2 c'aanaa tookkanaw bare hashiyaa hokisiide, \q2 ayiletetsaa oosuwaa ootsana. \b \q1 \v 16 «Daani israa'eeliyaa zaratuwaappe \q2 ittuwaa gideedda bare asaa bolla daannatanawaa. \q1 \v 17 Daani ogiyaa doonaan de'iyaa shooshshaa; \q2 Paraa toggeeddawe guyye kunddana mala \q2 paraa ginddiyaa dukkiyaa, \q2 ogiyaan de'iyaa hasuwaa. \q1 \v 18 Abeet Med'inaa Godaw, taani neeni ashshanaadan naagay. \q1 \v 19 Gaadi bonk'k'iyaawanttun deshettanawaa; \q2 Shin ikka unttunttu k'atamaa kaalliide \q2 unttuntta bonk'k'anawaa. \q1 \v 20 Aaseera ukitsay ordduwaa; \q2 kaatiyaw I lo"o k'umaa immana. \q1 \v 21 Nifttaaleeme k'ashettennan yeda de'iyaa, \q2 lo"o maratuwaa yeliyaa gen"iyaa. \q1 \v 22 Yooseefo ayfiyaana yonddodeedda woyniyaa turaa. \q2 I pulttuwaa matan yonddodda ayfiyaana de'iyaa, \q2 daashshaykka godaappe bollaanna zaa'iyaa woyniyaa turaa. \q1 \v 23 Wonddaafiyaa dukkiyaawanttu \q2 Aa bolla dooddeeddino; \q2 barenttu wonddaafiyaankka, \q2 dukkeeddinonne mayttiseeddino. \q1 \v 24 Aa wonddaafii min utteedda; \q2 Aa wolk'k'aykka minniide gam"eedda. \q2 Hewekka Yaak'ooba S'oossaa Wolk'k'aama kushiyaa gaasuwaana, \q2 ne hentsanchchaa, Israa'eeliyaa Zaallaa gaasuwaana, \q1 \v 25 Neena maaddiyaa ne aawotuwaa S'oossaa gaasuwaaninne, \q2 neena bolla saluwaa anjjuwaan, \q2 garssa c'iimmaa anjjuwaan, d'antsaa anjjuwaaninne \q2 yeliyaa uluwaa anjjuwaan anjjiyaa, \q2 Ubbaa Danddayiyaa S'oossaa gaasuwaana. \q1 \v 26 Ne aawuwaa anjjuu beni deretuwaa anjjuwaappekka \q2 med'inaappe de'iyaa anjjuwaappekka aad'd'ee. \q2 Hawe ubbay Yooseefo huup'iyaan, \q2 bare ishatuwaa gidduwaan kaappuwaa gidiyaawaa liip'iyaan shemppo. \q1 \v 27 Biiniyaame bonk'k'iyaa walliyaa. \q2 Bare shankkateeddawaa wontta mee; \q2 bare omoodeeddawaa omarssi shaakkee» yaageedda. \p \v 28 Hawanttu tammanne laa"u israa'eeliyaa zaratuwaa; k'ay unttunttu aawuu unttuntta huup'iyaan huup'iyaan unttunttoo bessiyaa anjjuwaa anjjiidde unttunttoo geeddawe hawaa. \s Yaak'ooba Hayk'k'uwaa \p \v 29 Hewaappe guyye, I unttuntta hawaadan yaagiide azazeedda; «Taani ta mayza asatuwaan gakettanaw hanay; taana Hiitiyaa Efiroona gaden de'iyaa gonggoluwaan, ta aawotuwaana moogite. \v 30 Hewekka Kanaane biittaan, Mamire matan de'iyaa, Maakip'eela giyaa gonggoluwaa; hewe Abrahaame Hiitiyaa Efiroonappe Aa gadiyaanna shammeedda gonggoluwaa.\x - \xo 49:30 \xo*\xt Dom. 23:3-20\xt*\x* \v 31 Abrahaamenne Aa machata Saara yan moogetteeddino; Yisaak'inne Aa machata Ribik'a yan moogetteeddino; taani k'ay Liyo yan moogaad.\x - \xo 49:31 \xo*\xt Dom. 25:9-10; 35:29\xt*\x* \v 32 He gadiinne an de'iyaa gonggoluu Hiitetuwaappe shametteeddawaa» yaageedda. \p \v 33 Yaak'oobi bare naanaw azazuwaa wursseedda wode, bare gediyaa pude bare hiis'aw shiishshi akkiidde, hayk'k'i aggeeda; bare mayzzan gaketeedda.\x - \xo 49:33 \xo*\xt Kit. 7:15\xt*\x* \c 50 \p \v 1 Yooseefo bare aawuwaa anhaa bolla kunddiide, yeekkeeddanne Aa yereedda. \v 2 Hewaappe guyye, Yooseefo d'aliyaa shiishshiyaa bare oosanchchatuwaa bare aawuwaa israa'eeliyaa ahaa sawiyaa shittuwaa okkiide melissana mala azazeedda; unttunttu okkiide melisseeddino. \v 3 Shittuwaa okkiyaawe oytamu gallassaa kumentsaa wursseedda; ayaw gooppe, hewe gadiyaa wogaan oytamu gallassaa akkeedda. Gibs'e asatuu aw laappun tammu gallassaa yeekkeeddino. \p \v 4 Yeekuwaa gallassatuu aad'd'eedda wode, Yooseefo Gibs'e kaatiyaa golle asaa, «Taani hinttenttu sintsan nashetteeddawaa gidooppe, hinttenttu kaatiyaw hawaadan yaagiide odite; \v 5 ‹Ta aawuu taana itti c'aak'uwaa c'aak'k'iseedda; I taana, «Taani hayana hanay; taani taw Kanaane biittaan bookkeedda gonggolo duufuwaan taana mooga» yaageedda. Hewaa diraw ha"i taani pude baade ta aawuwaa moogana mala yeddaarikkii! Hewaappe guyye taani simmana› yaagite» yaageedda.\x - \xo 50:5 \xo*\xt Dom. 47:29-31\xt*\x* \p \v 6 Kaatii, «I neena c'aak'k'iseeddawaadan pude baade ne aawuwaa mooga» yaageedda. \p \v 7 Yooseefo bare aawuwaa mooganaw pude beedda. Kaatiyaa oosanchchatuu ubbay, Aa kaatiyaa gollen de'iyaa wolk'k'aama Asay ubbaynne Gibs'e biittaan de'iyaa wolk'k'aama Asay ubbay Yooseefa kaalliide beeddino. \v 8 K'ay Yooseefo soo Asay ubbay, Aa ishatuwaanne Aa aawuwaa soo Asay beeddino; unttunttu naanay, unttunttu miizzaynne unttunttu dorssaa wudii s'alalay Geseemen atteedda. \v 9 Paraa gaaretuukka paraa asatuukka aanana pude beeddino; Aa kaalliide beedda Asay loytsi dara. \p \v 10 Unttunttu Yorddaanoosa Shaafaa matan de'iyaa As'aade giyaa udduma gakkiidde, barenttu k'aalaa d'ok'k'u ootsiide, aw zilaaleeddinonne yeekkeeddino; yan Yooseefo bare aawuwaa yeekuwaan laappun gallassaa utteedda. \v 11 He biittaan de'iyaa Kanaane asatuu As'aade giyaa uddumaan he yeekuwaa be'eedda wode, «Gibs'etuu ayaa yibbaata yeekuwaa yeekkino!» yaageeddino. Hewaa diraw Yorddaanoosa matan de'iyaa he sa'ay, Aabeeli-Mis'irayma geetetteedda. \p \v 12 Yaak'ooba naanay barenttu aawuu unttuntta azazeeddawaadan ootseeddino; \v 13 unttunttu Aa ahaa Kanaane gadiyaa afiide, Mamire matan de'iyaa Maakip'eela giyaa gonggoluwaan, Abrahaame Hiitiyaa Efiroonappe moogoo shammeedda gadiyaan Aa moogeeddino.\x - \xo 50:13 \xo*\xt Kit. 7:16\xt*\x* \v 14 Yooseefo bare aawuwaa moogeeddawaappe guyye, bare ishatuwaannanne Aa aawuwaa mooganaw aanana beedda hara asatuwaa ubbatuwaanna Gibs'e simmeedda. \s Yooseefo Bare Ishatuwaa Woppisseedda \p \v 15 Unttunttu aawuu hayk'k'i diggeeddawaa be'iide, Yooseefo ishatuu barenttu gidduwaan, «Ooni erii Yooseefo nuuna bare uluwaan morkkooppenne nuuni aw ootseedda iitabaa ubbaw haluwaa kessana koyooppe, nuuni waananee?» yaageeddino. \v 16 Hewaa diraw Yooseefokko hawaa mala kiitaa kiitteeddino; «Ne aawuu hayk'k'anaappe kase; \v 17 ‹Hintte Yooseefo, «Neeni ne ishatuwaa nagaraanne unttunttu neena naak'k'eedda iita naak'uwaa hayyanaa atto yaaga» yaageedda giide odite› yaageedda. Hewaa diraw ha"i hayyanaa, nu nagaraa, ne aawuwaa S'oossaa k'oomatuwaa nagaraa atto yaaga» yaageeddino. Kiitay barekko gakkeedda wode, Yooseefo yeekkeedda. \p \v 18 Hewaappe guyye Aa ishatuu barenttu huup'iyaw aakko yiide, Aa sintsan guufanniide, «Nuuni ne ayiletuwaa» yaageeddino. \p \v 19 Shin Yooseefo unttuntta, «Yayyoppite; taana hinttenttoo S'oossaa geedditeyye? \v 20 Hinttenttu taw iitanaw ootseeddita; shin hachchewaadan daro Asay hayk'k'ennan attana mala, S'oossay lo"otetsaw hawaa ootseedda. \v 21 Hewaa diraw simmi hinttenttu yayyoppite; taani hinttenanne hinttenttu naanaa mizana» yaagiide, I unttuntta mintsetsiide lo"o k'aalaa haasayeedda. \s Yooseefo Hayk'k'uwaa \p \v 22 Yooseefo bare aawuwaa soo asaa ubbaanna Gibs'en gam"eedda; I s'eetanne tammu laytsaa de'eedda; \v 23 Efireema naanaa, heezzentsa yeletaa be'eedda; k'ay Minaase na'aa Maakiina naanaanne I bare naanaa ootseedda. \p \v 24 Hewaappe guyye Yooseefo bare ishatuwaa, «Taani hayana hanay; shin S'oossay hinttentta maaddanaw tumu s'omoosana; I hinttentta ha biittaappe kessiide, Abrahaamew, Yisaak'awunne Yaak'oobaw immana giide c'aak'k'eedda biittaa afana» yaageedda. \v 25 Yooseefo israa'eeliyaa naanaa, «S'oossay hinttentta maaddanaw tumu s'omoosiyaa wode, hinttenttu ta mek'etsaa ha biittaappe pude akkiidde biite» yaagiide c'aak'k'iseedda.\x - \xo 50:25 \xo*\xt Kes. 13:19; Iya. 24:32; Ibr. 11:22\xt*\x* \p \v 26 Yooseefo s'eetanne tammu laytsaa de'iide hayk'k'eedda; unttunttu shittuwaan Aa anhaa okkiide melisseeddawaappe guyye, Gibs'e biittaan saas'iniyaan yeggeeddino.