\id AMO - Dawuro Full Bible Latin Version \ide UTF-8 \h Amoos'a \toc1 Amoos'a Timbbitiyaa \toc2 Amoos'a \toc3 Amo. \mt1 Amoos'a Timbbitiyaa \imt Geluwaa \ip Ha timbbitiyaan odetteedda kiitay Geeshsha Mas'aafaa giddon haratuwaappe adussa wodiyaappe kasena s'aafetteedda mas'aafay Amoos'a timbbitiyaa mas'aafaa. Amoos'i Yihudaan de'iyaa itti katamaappe yeedda asaa gidooppenne, Kiristtoosa yeletaappe kase, hosppuntsa s'eetu laytsaw bagga heeraan ha kiitaa huup'issa baggana de'iyaa Israa'eeliyaa kawutetsaw aatseedda. He wodii daro duretetsay, ayaanaa de'uwaankka Asay dic'c'eeddanne ammantsiyaa hanotetsay beetteedda wode. Gidooppenne Amoos'i duretetsay dure asaa s'alalaw imetteeddawaa be'eedda; k'ay hara baggana suure pirdday d'ayiyaawenne hiyyeesatuwaa uk'k'unniyaawe gadiyaan dareeddawaa be'eedda. Ammanuwaa oyk'k'etsaa gidooppekka tumuwaappe haakkeeddawaa, lo"o malatiyaa iitay kumeeddawaanne anuu bayinna sarotetsay de'iyaawaakka be'eedda. Hewaa gaasuwaan S'oossay bare asaa bolla muruwaa ahanawaa hank'k'uwaaninne s'alan kumiide odeedda. Hewaanakka, «Suure pirdday shaafaa haatsaadan goggo» yaagiide k'ofisseedda. Hewaadan hanooppe, «Ubbaa Mooddiyaa Goday atteeda Israa'eeliyaa asaw k'arettiide maaranenttonne ooni erii!» yaageedda (\xt 5:15\xt*). \iot Shemppatuwaa Ubbatoo Imetteedda K'antsa K'ofatuwaa \io1 Asaa Zeretsaa Ubbay Bare Wonjjalaan Ooshetiyaawaa \ior 1:1—3:2\ior* \io1 Israa'eeliyaanne Samaariyaa Bashshaa \ior 3:3—6:14\ior* \io1 Israa'eeliyaa Muruwaabaa Amoos'i Be'eedda Ichcheshu Sas'atuwaa \ior 7:1—9:10\ior* \io1 Israa'eeliyaa poo'o Hidootaa \ior 9:11-15\ior* \c 1 \s Asaa Zeretsaa Ubbay Bare Wonjjalaan Ooshetiyaawaa \r (1:1—3:2) \p \v 1 Ooziyaane Yihudaa gadiyaan kaatiyaa, k'ay Yo'aasha na'ay Iyorbbaami Israa'eeliyaa gadiyaan kaatiyaa gidiide de'eedda laytsan Tak'o"a gadiyaan dorssaa heemmiyaawanttuppe ittuu Amoos'i, biittay k'aas's'anaappe laa"u laytsaappe kase Israa'eeliyaabaa be'eedda sas'ay hawaa.\x - \xo 1:1 \xo*\xt 2 Kat. 15:1-7; 2 Od. 26:1-23; 2 Kat. 14:23-29\xt*\x* \p \v 2 I hawaadan yaageedda;\x - \xo 1:2 \xo*\xt Iyu. 3:16\xt*\x* «Med'inaa Goday S'iyoone Deriyan gudee; Yerusaalame katamankka bare kooshshaa sissee. Hentsanchchatuu mehiyaa heemmiyaa hentsaa gadetuu meliino; K'armmeloosa Deriyaa huup'iyaan de'iyaa irs's'aykka shullee» yaageedda. \ms Israa'eeliyaa Yuushshuwaan De'iyaa Gadetuwaa Bollan S'oossay Pirddiyaa Pirddaa \s Sooriyaa \p \v 3 Med'inaa Goday hawaadan yaagee; «Damask'k'o Asay zaari zaariide ootseedda nagaraa diraw, taani unttuntta murenan aggikke. Ayaw gooppe, unttunttu Gala'aade biittaa asaa birataa achchaana de'iyaa gaariyan yed'isiide k'os's'eeddino.\x - \xo 1:3-5 \xo*\xt Isa. 17:1-3; Erm. 49:23-27; Zak. 9:1\xt*\x* \v 4 Hewaa diraw, taani Kaatiyaa Hazaa'eela golliyaan tamaa yeddana; yeddina he tamay Kaatiyaa Benihadaada geessuwaakka maana. \v 5 Taani Damask'k'o katamaa penggiyaa kulbbuwaa mentsana; Aweena zanggaaraan de'iyaa asaa yederssananne kaatetuwaa s'am"aa oyk'k'eeddawaakka Beeti-Edeenappe d'ayissana; k'ay Sooriyaa gadiyaa asaykka omoodettiide, K'iira giyaasaa baana» yaagee Med'inaa Goday. \s Piliss's'eema \p \v 6 Med'inaa Goday hawaadan yaagee; «Gaaza katamaa Asay zaari zaariide ootseedda nagaraa diraw, taani unttuntta murenan aggikke. Ayaw gooppe, unttunttu gadiyaan de'iyaa asaa ubbaa omoodiide, Eedooma gadiyaa asaw bayzzeeddino.\x - \xo 1:6-8 \xo*\xt Isa. 14:29-31; Erm. 47:1-7; Hiz. 25:15-17; Iyu. 3:4-8; Sof. 2:4-7; Zak. 9:5-7\xt*\x* \v 7 Hewaa diraw, taani Gaaza katamaa dirssaan tamaa yeddana; he tamay katamaa geessuwaakka maana. \v 8 Ashddoodan de'iyaa asaa taani yederssananne kaatetuwaa s'am"aa oyk'k'eeddawaakka Ask'k'elonappe d'ayissana. Ek'iroona kataman de'iyaa asaakka murana; k'ay Piliss's'eema gadiyaa asaappe atteedawanttukka hayk'k'ana. Taani Ubbaa Mooddiyaa Med'inaa Goday hawaa oday» yaagee. \s S'iiroosa \p \v 9 Med'inaa Goday hawaadan yaagee; «S'iiroosa katamaa Asay zaari zaariide ootseedda nagaraa diraw, taani unttuntta murenan aggikke. Ayaw gooppe, unttunttu c'aak'k'eteedda ishatetsaa c'aak'uwaa aad'd'iidde, omoodetteedda asaa ubbaa Eedooma asaw bayzzeeddino.\x - \xo 1:9-10 \xo*\xt Isa. 23:1-18; Hiz. 26:1—28:19; Iyu. 3:4-8; Zak. 9:1-4; Mat. 11:21-22; Luk'. 10:13-14\xt*\x* \v 10 Hewaa diraw, taani S'iiroosa katamaa dirssaan tamaa yeddana; he tamay katamaa geessuwaakka maana» yaagee. \s Eedooma \p \v 11 Med'inaa Goday hawaadan yaagee; «Eedooma gadiyaa Asay zaari zaariide ootseedda nagaraa diraw, taani unttuntta murennan aggikke. Ayaw gooppe, unttunttu barenttu ishatuwaa Israa'eelatuwaa mashshaan yedersseeddino; unttunttu unttunttoo k'arettibeykkino. Unttunttu ubbaa gede hank'k'ettiino; unttunttu yiluu med'inawukka simmenna.\x - \xo 1:11-12 \xo*\xt Isa. 34:5-17; 63:1-6; Erm. 49:7-23; Hiz. 25:12-14; 35:1-15; Abd. 1-14; Mil. 1:2-5\xt*\x* \v 12 Hewaa diraw, taani Teemaana katamaa bolla tamaa yeddana; he tamay Boos'ira katamaa geessotuwaa maana» yaagee. \s Amoona \p \v 13 Med'inaa Goday hawaadan yaagee; «Amoona gadiyaa Asay zaari zaariide ootseedda nagaraa diraw, taani unttuntta murenan aggikke. Ayaw gooppe, unttunttu barenttu zawaa aassanaw Gala'aade gadiyaan de'iyaa shahaara mac'c'a asatuu uluwaa daakkeeddino.\x - \xo 1:13-15 \xo*\xt Erm. 49:1-6; Hiz. 21:28-32; 25:1-7; Sof. 2:8-11\xt*\x* \v 14 Hewaa diraw, taani Raaba katamaa dirssaan tamaa yeddana; he tamay katamaa geessotuwaa maana. Hewaappe guyyiyaan, olaa gallassi waasuu darana; k'ay olanchchatuu gotiyaadan wolk'k'aamana. \v 15 Unttunttu kaatiinne aanana ootsiyaa kaappatuu ubbay omoodettiide ittippe baana» yaagee Med'inaa Goday. \c 2 \s Moo'aaba \p \v 1 Med'inaa Goday hawaadan yaagee; «Moo'aaba gadiyaa Asay zaari zaariide ootseedda nagaraa diraw, taani unttuntta murenan aggikke. Ayaw gooppe, unttunttu Eedooma gadiyaa kaatiyaa mek'etsaa bidintsaa kesana gakkanaw s'uuggeeddino.\x - \xo 2:1-3 \xo*\xt Isa. 15:1—16:14; 25:10-12; Erm. 48:1-47; Hiz. 25:8-11; Sof. 2:8-11\xt*\x* \v 2 Hewaa diraw, taani Moo'aaba gadiyaan tamaa yeddana; he tamay K'iriyoota katamaa geessotuwaa maana. Moo'aaba gadiyaa Asay shabbirssaa giddon, olaa waasuwaa gidduwaaninne malakataa punuwaa giddon hayk'k'i wurana. \v 3 Taani Moo'aaba gadiyaa mooddiyaawaa d'ayissana; k'ay kaappatuwaa ubbaakka aanana ittippe wod'ana» yaagee Med'inaa Goday. \p \v 4 Med'inaa Goday hawaadan yaagee; «Yihudaa gadiyaa Asay zaari zaariide ootseedda nagaraa diraw, taani unttuntta murenan aggikke. Ayaw gooppe, unttunttu Med'inaa Godaa higgiyaa is's'eeddino; Aa azazuwaakka naagibeykkino. Unttunttu aawotuu kaalleedda worddo s'oossatuu unttunttakka baletseeddino. \v 5 Hewaa diraw, taani Yihudaa gadiyaa bolla tamaa yeddana; he tamay Yerusaalame geessotuwaa maana» yaagee. \s Israa'eeliyaa Bollan S'oossay Pirddiyaa Pirddaa \p \v 6 Med'inaa Goday hawaadan yaagee; «Israa'eeliyaa Asay zaari zaariide ootseedda nagaraa diraw, taani unttuntta murenan aggikke. Ayaw gooppe, unttunttu miishshaa akkana diraw, s'illuwaa zal"iino; k'ay c'aammaa ac'uwaa akkana gishshawukka hiyyeesaa zal"iino. \v 7 Mank'k'otuwaa gadiyaa baanan kunddissiidde, unttunttu huup'iyaa yed'd'iino; naak'etteeddawanttu pirddaakka geellayiino. K'ay aawunne na'ay laa"u itti mishirato woshumiyaawaan ta geeshsha suntsaa loytsi tunissiino. \v 8 Unttunttu asaappe ac'oo oyk'k'eedda mayuwaa yarshshiyaa sa'aan ubbaa matan hiis's'iide, aan gisiino; k'ay asaappe mak'k'ac'o ootsiide akkeedda woyniyaa eessaa barenttu S'oossaa golliyaan ushiino. \p \v 9 «Gidooppenne, zigaadan aduk'k'iide, wolaadan minneedda Amoore gadiyaa asatuwaa unttunttu sintsaappe d'ayisseeddawe taana. Taani unttunttoo bolla ayifiyaanakka garssa s'ap'uwaanakka ubbaa d'ayissaad.\x - \xo 2:9 \xo*\xt Zar. 3:8-11\xt*\x* \v 10 Taani hinttena Gibs'e gadiyaappe kessaade, bazzuwaan oytamu laytsaa kaaletsaad; k'ay Amooretuu biittaakka hinttenttoo laata ootsaade immaad. \p \v 11 «Hintte attuma naanatu giddoppe timbbitiyaa odiyaawantta, hintte yalaga asaa giddoppekka barena S'oossaw dummayeedda Naaziraawetuwaa dentsaad. Hinttenoo, Israa'eeliyaa asatoo, hawe tuma gidennee? Hawaa taani S'oossay odaad.\x - \xo 2:11 \xo*\xt Pay. 6:1-8\xt*\x* \v 12 Shin hintte he Naaziraawetuwaa c'aak'uwaa kolissiide, woyniyaa eessaa ushsheeddita; timbbitiyaa odiyaawanttakka, ‹Timbbitiyaa odoppite› yaagiide azazeeddita. \p \v 13 «Be'ite, katsaa darissiide c'aaneedda gaarii me"iyaawaadan, taani hinttena mentsana. \v 14 Pala wos's'iyaawe bak'atiide kessi akkena; minoo wolk'k'ay is's'ana; olanchchaykka bare shemppuwaa ashshenna. \v 15 Wonddaafiyaan dukkiyaawe bare sa'aan ek'k'anaw danddayenna; gediyaa eesukka kessi akkena; paraawukka bare shemppuwaa ashshenna. \v 16 He gallassi haray atto olanchchatuwaa giddon loytsi s'alanchcha giyaawanttukka kallo s'iira bak'atana» yaagee Med'inaa Goday. \c 3 \p \v 1 Hinttenoo Israa'eeliyaa asatoo, Med'inaa Goday hintte bolla, Gibs'e gadiyaappe I Kesseedda asaa ubbaa bolla haasayeeddawaa sisite. \v 2 «Sa'aan de'iyaa asaa ubbaappe taani hintte s'alalaa dooraad. Hewaa diraw, hintte ootseedda nagaraa ubbaw taani hinttena murana» yaagee. \s Israa'eeliyaanne Samaariyaa Bashshaa \r (3:3—6:14) \p \v 3 Laa"u asatuu k'ofay itta gidenaan de'iidde ittippe hamettiino? \p \v 4 Gaammuu oyk'k'iyaawaa demmennaan woran c'oo gudiiyye? Woy wodalla gaammuu ayentto yederssiide oyk'k'ennan bare geessuwaan daariiyye? \p \v 5 Oyk'k'anaw yeggeedda gitiyaa giddon katsay d'ayooppe, kafuu c'oo oyk'k'ettii? Woy p'irii ayentto oyk'k'iyaabay bayinnan c'oo pirii? \p \v 6 Katamaa giddon olaa malakatay punettiyaa wode, Asay yashshan kokkorenneeyye? Woy Med'inaa Goday kiittennan de'ishshin, bashshay itti katamaa bollan yiiyye? \p \v 7 Tumuwaappe Ubbaa Mooddiyaa Med'inaa Goday bare s'uuraa timbbitiyaa odiyaa bare k'oomatoo kasetiide k'onc'c'issennaan de'iidde, ayaanne ootsenna. \p \v 8 Gaammuu gudina, yayyenawe oonee? Ubbaa Mooddiyaa Med'inaa Goday odina, timbbitiyaa odenawe oonee? \s Samaariyaa Kunddetsaa \p \v 9 Ashddooda katamaaninne Gibs'e kaatiyaa golletuwaan de'iyaa ubbatoo hawaadan yaagiide awaayite; «Samaariyaa deretuwaa bolla shiik'ite; shiik'iide yan haniyaa wolk'k'aama wac'etsaanne sugetsaa oosuwaa be'ite» yaagite. \p \v 10 Med'inaa Goday hawaadan yaagee; «Ha asatuu suurebaa ootsiyaawaa erikkino; sugetsaaninne bonk'k'iide aheedda shaluwaan barenttu golliyaa kuntsi wotseeddino» yaagee. \v 11 Hewaa diraw, Ubbaa Mooddiyaa S'oossay hawaadan yaagee; «Morkkii hintte biittaa dooddana; hintte geesuwaa laalana; hintte duretuwaa golliyaakka bonk'k'ana» yaagee. \p \v 12 Med'inaa Goday hawaadan yaagee; «Hentsanchchay gaammuwaa doonaappe dorssaa wotsi akkiyaa wode, dorssaw laa"u gedetuwaa woy duus'a haytsaa wotsi akkiyaawaadan, hewaadankka Samaariyaa gadiyaan ishaluwaan utteedda Israa'eeliyaa asaappe amareedawanttu s'alalay attana» yaagee. \p \v 13 Med'inaa Goday, Ubbaappe Wolk'k'aama S'oossay Med'inaa Goday hawaadan yaagee; «Hawaa sisite; Yaak'ooba zaratuwaa bolla markkattite. \v 14 Taani Israa'eeliyaa asaa unttunttu nagaraa diraw muriyaa gallassi, Beeteele kataman de'iyaa yarshshiyaa sa'aa kolana; yarshshiyaa sa'aan de'iyaa kac'etuukka me"iide, sa'aan wod'd'ana.\x - \xo 3:14 \xo*\xt 2 Kat. 23:15\xt*\x* \v 15 Balgguwaan unttunttu de'iyaa golliyaanne boniyaan unttunttu de'iyaa golliyaa ubbaa taani d'ayissana. Danggarssaa zaaliyaan alleek'k'issiide, unttunttu kees's'eedda golliikka kolettana; k'ay wolk'k'aama wolk'k'aama golletuu ubbaykka d'ayana» yaagee Med'inaa Goday. \c 4 \p \v 1 Hinttenoo, Samaariyaa mac'c'awanttoo, Baasaane gadiyaa mac'c'a miizzatuwaadan mod'd'eeddawanttoo, hawaa sisite! Hintte hiyyeesatuwaa uk'k'unniita; mank'k'otuwaakka tuggayiita. Hintte asinatuwaakka, «Nuw ushshaa hammite» yaagiita. \v 2 Ubbaa Mooddiyaa Med'inaa Goday hawaadan yaagiide, bare geeshshatetsaan c'ak'k'a; «Hintte maaggan oyk'k'iide gooshettana gallassaynne hintteppe atteeda amareedawanttukka maaggan oyk'k'iide biyaa moletuwaadan hanana gallassay yaana. \v 3 Hintte ubbaykka dirssaa s'oo'iyaanna goochchina kesiide, Hermmoonen olettana» yaagiide c'aak'k'eedda Med'inaa Goday. \s Israa'eeliyaa Asay Bare Balaappe Tamaaranaw Danddayibeykkino \p \v 4-5 Ubbaa Mooddiyaa Med'inaa Goday hawaadan yaagee; «Hinttenoo, Israa'eeliyaa asatoo, biite; Beeteele biide, nagaraa ootsite; Galggalakka biide, nagaraa gujjiide ootsite. Wontta wontta hintte yarshshuwaa yarshshite; heezzentso gallassi gallassi hintte asiraataa ahite. Irshshuwaa yeggiide uukkeedda ukitsaa s'uugiide, galataa yarshshuwaa yarshshite. Hintte hintte dosuwaan immiyaawaa diraw, otorettiidde awaayite. Ayaw gooppe, hintte ootsanaw dosiyaawe hewaa» yaagee. \p \v 6 K'aykka Med'inaa Goday hawaadan yaagee; «Hintte katamaa ubbaan taani koshaa yeddaade, haray atto hintte matan das'iyaabaakka d'ayissaad; shin hintte hewaankka taakko simmibeykkita. \v 7 Katsaa c'akkiyaa wodii gakkanaw biro heezzu aginay de'ishshin, taani hinttenttoo iraa te"aad. Taani itti kataman iraa bukissaade hara kataman bukkennaadan diggaad; itti shoyk'aan bukkeedda; hara bukkibeenna shoyk'ay k'ay meleedda. \v 8 Hewaa diraw, laa"u woy heezzu katamatuwaa Asay haatsaa ushanaw itti katamaa beeddino; shin alibeykkino. Hewankka k'ay hintte taakko simmibeykkita» yaagee Med'inaa Goday. \p \v 9 Med'inaa Goday, «Taani hintte katsaa bollan harggiyaa yeddaad; hintte ataakilttiyaanne hintte woyniyaa turaa, hintte balasiyaa mitsaanne hintte wogaraa ubbaa boolii meedda; shin hintte hewaankka taakko simmibeykkita» yaagee. \p \v 10 Med'inaa Goday, «Taani Gibs'e asatuwaa bolla iita harggiyaa yeddeeddawaadan, hintte bollankka boshaa yeddaad; hintte wodalla naanatuwaa mashshaan wod'aad; hintte paratuukka omoodettanaadan udaad. Hintte mootsan hayk'k'eedda asaa anhaa s'ink'k'uwaan hinttena ulaad; shin hintte hewaankka taakko simmibeykkita» yaagee. \p \v 11 Med'inaa Goday, «Sodoomanne Gamoora katamatuwaa d'aysseeddawaadan, hintteppekka darotuwaa d'ayissaad; ha atteeda hinttekka tamaappe ees's'iidde atteeda s'iifa mala; shin hintte hewaankka taakko simmibeykkita» yaagee.\x - \xo 4:11 \xo*\xt Dom. 19:24\xt*\x* \p \v 12 S'oossay, «Hewaa diraw, Israa'eeliyaa asatoo, taani hinttena hewaadan ootsaade murana hanay. Taani hinttena hawaadan ootsaade murana haniyaa diraw, Israa'eeliyaa asaw, hintte S'oossaanna gakkettanaw giigite» yaagee. \p \v 13 Deretuwaa giigisseeddawe, c'arkkuwaakka med'd'eeddawe, bare wozanaa k'ofaa asaw k'onc'c'issiyaawe, wontta poo'uwaa d'umaw laammiyaawe, gadiyaan de'iyaa d'ok'k'a deretuwaa yed'd'iyaawe, aw suntsay Med'inaa Godaa, Ubbaappe Wolk'k'aama S'oossaa. \c 5 \s Israa'eeliyaa Asay Nagaraa Paas'ana Mala Odeteedda \p \v 1 Israa'eeliyaa asatoo, taani hintte bolla zilaaliyaa zilaassaa sisite! \b \q1 \v 2 «Wodoro Israa'eelatta kunddaaddu; \q2 simmi laa"entso denddukku. \q1 Sa'aan olettaaddu; \q2 izo dentsiyaawekka baawa!» yaagaad. \p \v 3 Ubbaa Mooddiyaa Med'inaa Goday hawaadan yaagee; «Sha"u olanchchatuwaa olaw yeddiyaa Israa'eeliyaa katamaw s'eetu olanchchatuwaa s'alalay attana; s'eetu olanchchatuwaa olaw yeddiyaa Israa'eeliyaa katamaw k'ay tammu olanchchatuwaa s'alalay attana» yaagee. \p \v 4 Med'inaa Goday Israa'eeliyaa asaw hawaadan yaagee; «Taanna koyite; yaatooppe, hintte de'uwaan de'ana. \v 5 Shin Beeteele koyoppite. Gelggala geloppite. Berssaabehe pinnoppite. Ayaw gooppe, Gelggali omoodettana; Beeteelikka d'ayana» yaagee. \p \v 6 Med'inaa Godaa koyite; yaatooppe, hintte de'uwaan de'ana. Hewe d'ayooppe, I Yooseefo zariyaa tamaadan s'uuggana; Beeteelen de'iyaa asaakka tamay maana. He tamaa unttunttoo ooninne toyissenna. \p \v 7 Hinttenoo, suure pirddaa geellayeeddawanttoo, s'illotetsaakka sa'aan oliyaawanttoo, hawaa sisite. \p \v 8 Piliyaadisa geetettiyaa laappun s'oolinttetuwaanne Ooriyoona geetettiyaa s'oolinttetuwaa c'itaa med'd'eeddawe,\x - \xo 5:8 \xo*\xt Yob. 9:9; 38:31\xt*\x* bara d'umaa wonttaw, gallassaa poo'uwaakka k'ammaw laammiyaawenne abban de'iyaa haatsatuwaa pude saluwaa s'eesiide, sa'aa mic'etsaa bolla duge tigiyaawe, aw suntsay Med'inaa Godaa. \v 9 I geessotuwaa laalanaw wolk'k'aamatuwaa bolla bashshaa ayee. \p \v 10 Hintte pirddaa gutaran seeriyaawaa is's'iita; tumuwaa odiyaawaakka shenetiita. \v 11 Hintte hiyyeesatuwaa yed'd'iide, unttunttu katsaakka unttunttuppe bonk'k'iide akkeeddita. Yaatiide masetteedda shuchchaan golletuwaa gimbbeeddita; shin hintte he golletuwaan de'ikkita. Lo"iyaa woyniyaa turatuwaakka tokkeeddita; shin hintte he woyniyaa eessaa ushikkita. \v 12 Ayaw gooppe, hintte naak'uu aappunenttonne hintte nagaraykka ay keeshshaa wolk'k'aamentto taani eray. Hintte s'illotuwaa naak'k'iita; mattaayiyaakka akkiita; k'ay gutaran hiyyeesatuwaa pirddaa geellayiita. \v 13 Hewaa diraw, hawaa mala wodiyaan c'inc'c'a Asay c'o"u gee; ayaw gooppe, wodii iita. \p \v 14 De'uwaan de'anaw lo"obaappe attina, iitabaa ootsoppite; yaatooppe, hintte giyaawaadan, Med'inaa Goday, Ubbaappe Wolk'k'aama Med'inaa Goday hinttenana gidanawaa. \v 15 Iitabaa is's'ite. Lo"obaa dosite. Pirddaa gutarankka suure pirddaa pirddite. Yaatooppe, ooni erii, S'oossay, Ubbaappe Wolk'k'aama S'oossay Yooseefo zeretsatuwaappe atteeda amareedawanttoo k'arettanenttonne. \p \v 16 Hewaa diraw, Goday, Ubbaappe Wolk'k'aama Med'inaa Goday hawaadan yaagee; «Dabaabaa ubbaan waasuu kesana; oge ubbankka asay, ‹Aayye, aayye!› gaana. Goshshanchchatuu yeekoo, zilaaliyaawanttukka zilaassaw s'eesettana. \v 17 Woynniyaa turaa sa'aa ubbaan yeekku de'ana; ayaw gooppe, taani hinttena muranaw hintte giddona aad'ana» yaagee Med'inaa Goday. \p \v 18 Hinttenoo, Med'inaa Godaa gallassay yaanaadan amottiyaawanttoo, hinttenttoo aayye ana! Med'inaa Godaa gallassaa ayaw amottiitee? He gallassay d'umaappe attina, poo'o gallassaa gidenna. \v 19 He gallassi hintte gaammuwaappe bak'ati attiyaa wode, maahii gaketiyaa asaa mala, hewaappekka k'ay bak'ati bare golle geliide, bare kushiyaa godan zemppissiyaa wode, shooshshay dukkiyaa asaa mala gidanawaa. \v 20 Med'inaa Godaa gallassay d'umaappe attina, poo'o gidenna; bara d'umaappe attina, poo'o shoray mulekka baawa! \p \v 21 S'oossay hawaadan yaagee; «Taani hintte bonchchiyaa baalatuwaa is's'aaddinne shenetaad; hintte geeshsha shiik'uukka taana nashechchikkino.\x - \xo 5:21-22 \xo*\xt Isa. 1:11-14\xt*\x* \v 22 Hintte taw s'uuggiyaa yarshshuwaanne katsaa yarshshuwaakka yarshshiita; shin taani hewaa akkikke. K'ay hintte taw galataw ahiyaa ittippetetsaa yarshshuwaa mod'd'o mehetuwaakka s'eellikke. \v 23 Hintte mazimuriyaa c'anc'c'etsaa ta mataappe haassite; hintte diis's'iyaa diitsaakka sisikke. \v 24 Shin suure pirdday pultto haatsaadan, s'illotetsaykka to"enna shaafaa haatsaadan goggo. \p \v 25 «Hinttenoo, Israa'eeliyaa asatoo, taani hinttena bazzuwaan oytamu laytsaa kaaletsiyaa wode, taw yarshshuwaa yarshsheedditee? Woy imotaa immeedditee?\x - \xo 5:25-27 \xo*\xt Kit. 7:42-43\xt*\x* \v 26 He wode hintte hintte kushiyan med'd'eedda Kaatiyaa Sakkuuta giyaa eek'aanne Keewaana giyaa hintte s'oolinttiyaa s'oossaa eek'aa tookkeeddita. \v 27 Hewaa diraw, taani hinttena omoodissaade Damask'k'o katamaappe aatsaade haako sa'aa yeddana» yaagee. Hawaa giyaawe aw suntsay Ubbaappe Wolk'k'aama S'oossaa geetettiyaa Med'inaa Godaattee. \c 6 \s Israa'eeliyaa D'ayuwaa \p \v 1 Hinttenoo, Israa'eeliyaa Asay maaduwaa oochchiyaa bonchchetteedda Israa'eeliyaa gadiyaa kaappatoo, hinttenoo, S'iyoonen ishaluwaan de'iyaawanttoo, Samaariyaa katamankka hirggi bayinnan utteeddawanttoo, hinttenttoo aayye ana! \v 2 Ane Kalnne giyaa katamaa biide be'ite. Hewaappe k'ay Hamaata giyaa wolk'k'aama katamaa biide, yaana k'ay duge Piliss's'eematuwaa katamaa Gaate wod'd'ite. Unttunttu hintte laa"u kawutetsatuwaappe keekkiino? Unttunttu gaddii hintte gadiyaappe aakkii? \v 3 Hinttenoo, iita gallassay ellekka yeenna giide, sugetsaa oosuwaa ootsiyaawanttoo, \v 4 danggarssaa zaaliyaappe ootseedda arssaan gisiyaawanttoo, mins's'aafiyankka injjetiide uttiyaawanttoo, k'ay dorssaa wudiyaappe boltti bolttatuwaanne miizzaa zadaluwaappe mod'd'o maraa ashuwaa miyaawanttoo, \v 5 Daawitedan yetsaa miishshaa hinttenttoo giigissiide, maasink'k'uwaan dumma dumma yetsaa yes's'iyaawanttoo, \v 6 woyniyaa eessaa keriyaanna ganiyaawanttoo, loytsi al"o shittuwaakka okettiyaawanttoo, Yooseefo zaratuwaa bayzzaad ayinne kayyottenawanttoo, hinttenttoo aayye ana! \v 7 Hewaa diraw, omoodettiide baanawanttuppe koyrotuu hinttena gidana; he wode hintte injje de'ussaynne hintte ishaliyaawe attana. \p \v 8 Med'inaa Goday, Ubbaappe Wolk'k'aama Med'inaa Goday S'oossay hawaadan yaagiide, barekka barenan c'aak'k'eedda; «Taani Yaak'ooba otoruwaa is's'ay; unttunttu geessuwaakka shenetaad; taani katamaanne kataman de'iyaa ubbaa unttunttu morkketoo aatsaade immana» yaageedda. \p \v 9 Itti golliyaan tammu Asay attooppe, unttunttukka hayk'k'ana. \v 10 Unttunttu dabbotuwaappe ittuu anhaa mooganaw golleppe kessiide afana; he golliyaa k'ol"on de'iyaa bitaniyaa, «Neenana atteeda hara Asay de'ii?» yaagiide oochchana. I zaariide, «Baawa» yaagana. Oochchiyaawe, «Hayzza, hayzza! Med'inaa Godaa suntsaa nuuni s'eesanaw koshshenna» yaagana. \p \v 11 Med'inaa Goday azazina, wogga golletuu kolettana; k'eeri golletuukka me'erettana. \v 12 Paratuu zaallaa bollan gaalifanaw danddayiino? Woy k'ay goshshanchchay booraa waas'iide, abbaa goshshanaw danddayii? Shin hintte tumu pirddaa marzziyaw, s'illotetsaa ayfiyaakka c'amoo laammeeddita. \v 13 Hintte Lodabaara katamaa s'ooneedda diraw nashettiita; k'ay, «Nuuni K'arnnayima katamaakka nu minotetsan oyk'k'eeddo» yaagiita. \p \v 14 Med'inaa Goday, Ubbaappe Wolk'k'aama S'oossay hawaadan yaagee; «Hinttenoo, Israa'eeliyaa asatoo, taani hintte bolla itti kawutetsaa dentsana; unttunttu hinttena Hamaata Pinuwaappe doommiide, Araba Wombbaa gakkanaw tuggayana» yaagee. \c 7 \ms Israa'eeliyaa Muruwaabaa Amoos'i Be'eedda Ichcheshu Sas'atuwaa \mr (7:1—9:10) \s Boolii Yaanawaa Bessiyaa Sas'aa \p \v 1 Ubbaa Mooddiyaa Med'inaa Goday taana sas'aa besseedda. He sas'aan taani kaatiyaa gakkiyaa katsay c'aketteeddawaappe guyyiyaan, laa"entsuwaa c'aareeda c'arshshaa bolla I booliyaa wudiyaa med'd'ishin be'aad. \v 2 Unttunttu irs's'abaa ubbaa miide wursseedda wode taani, «Abeet Ubbaa Mooddiyaa Med'inaa Godaw, hayyanaa atto gaarikkii! Yaak'ooba zaratuu waaniide attanaw danddayiino? Unttunttu k'eeri guutsattuwaattee!» yaagaad. \p \v 3 Hewaa diraw, Med'inaa Goday k'aretteedda, bare k'ofaa laammeedda; laammiide hawaadan yaageedda; «Ha neeni be'eeddabay polettennawaa» yaageedda Med'inaa Goday. \s Taman Pirddanawaa Bessiyaa Sas'aa \p \v 4 Ubbaa Mooddiyaa Med'inaa Goday taana hara sas'aa besseedda. Ubbaa Mooddiyaa Med'inaa Goday bare asaa pirddanaw tamaa s'eeseedda; he tamay wolk'k'aama c'iimma abbaa mi diggiide, biittaakka s'uugganaw doommeedda. \v 5 Yaatina taani hawaadan yaagaad; «Abeet Ubbaa Mooddiyaa Med'inaa Godaw, hayyanaa ha tamaa toyissaarikkii! Yaak'ooba zaratuu waaniide attanaw danddayiino? Unttunttu k'eeri guutsattuwaattee!» yaagaad. \p \v 6 Hewaa diraw, Med'inaa Goday k'aretteedda, bare k'ofaa laammeedda; laammiide Ubbaa Mooddiyaa Med'inaa Goday hawaadan yaageedda; «Hawekka k'ay polettennawaa» yaageedda. \s Gimbbiyaa Sittatetsaa Likkiyaa Tumbbiyaa Bessiyaa Sas'aa \p \v 7 K'aykka I taana hara sas'aa besseedda. Taani he sas'aan be'iyaa wode, Goday gimbbiyaa sittatetsaa likkiyaa tumbbiyaa oyk'k'iide, tumbbiyaan likkettiide gimbbetteedda gimbbiyaa matan ek'k'eedda. \v 8 Med'inaa Goday taana, «Amoos'aa, ha neeni s'eelliyaawe ayee?» yaagiide oochcheedda. \p Taani, «Tumbbiyaa» yaagaad. \p Med'inaa Goday taana, «Be'a, taani ta asaa Israa'eeliyaa giddon tumbbiyaa yeggay; taani unttuntta murenan aad'd'ikke. \v 9 Yisaak'a zaratuu goyinniyaa d'ok'k'a sa'atuu kolettana; Israa'eeliyaa geeshsha sa'atuukka d'ayana; k'ay Iyorbbaama kawutetsaa bollakka taani mashshaanna denddana» yaageedda. \s Amoos'anne Ameesiyaasa \p \v 10 Beeteele kataman k'eesiyaa gidiide de'iyaa Ameesiyaasee Israa'eeliyaa Kaatiyaa Iyorbbaamekko hawaadan yaagiide kiitteedda; «Amoos'i Israa'eeliyaa asaa giddon de'iidde, ne bolla mak'k'eteedda; I bare oduwaan gadiyaa bayzzee. \v 11 Ayaw gooppe, I hawaadan yaagee; ‹Iyorbbaami mashshaan hayk'k'ana; Israa'eeliyaa asaykka barenttu gadiyaappe omoodettiide baana› yaagee» yaageedda. \p \v 12 Yaatina Ameesiyaasee Amoos'a hawaadan yaageedda; «Neenoo timbbitiyaa odiyaawoo, ba; hini Yihudaa biittaa bak'ata baade, yan k'uma ma; timbbitiyaa yan oda. \v 13 Shin hawe Beeteele kaatii goyinniyaa sa'aanne kawutetsaa geeshsha sa'aa gidiyaa diraw, laa"entso ha sa'aan timbbitiyaa odoppa» yaageedda. \p \v 14 Amoos'i zaariide, Ameesiyaasassi hawaadan yaageedda; «Taani mehiyaa heemmiyaawaanne unttunttu ayfiyaa mas'iyaawaappe attina, timbbitiyaa odiyaawaa woy timbbitiyaa odiyaawaa na'aa gidikke. \v 15 Shin Med'inaa Goday taana dorssaa wudiyaa heemmiyaa saappe akkiide, ‹Baade ta asaw Israa'eeliyaw timbbitiyaa oda› yaageedda. \v 16 Ha"i simmi Med'inaa Goday giyaawaa sisa! Neeni, ‹Israa'eeliyaa bolla timbbitiyaa odoppa; Yisaak'a zaratuwaa bollakka markkattoppa› yaagaadda. \v 17 Hewaa diraw, Med'inaa Goday hawaadan yaagee; ‹Ne machchata katamaa giddon sharmus'a gidanawaa; ne attuma naanatuunne ne mac'c'a naanay mashshaan hayk'k'ana; ne biittaykka wodoruwaan shaakettana; k'ay neeni ne huup'iyawukka allaga gadiyaan hayk'k'ana. Israa'eeliyaa asaykka barenttu gadiyaappe omoodettiide tuma baana› yaagee» yaageedda. \c 8 \s Teeray Kumeedda Keeshshaa Bessiyaa Sas'aa \p \v 1 Ubbaa Mooddiyaa Med'inaa Goday taana hara sas'aa besseedda; hewekka, teeray kumeedda keeshshaa. \v 2 I taana, «Amoos'aa, ha neeni be'iyaawe ayee?» yaagiide oochcheedda. \p Taani, «Teeray kumeedda keeshshaa be'ay» yaagaad. \p Yaatina Med'inaa Goday taw hawaadan yaageedda; «Ta asaa Israa'eelaw wurssetsay\f + \fr 8:2 \fr*\fqa Wurssetsay: \fqa*\ft Giyaawe Ibrayiss's'e k'aalan «Teeraa» malatee.\ft*\f* gakkeedda; hawaappe sintsanaw taani unttuntta murenan aad'd'ikke» yaageedda. \p \v 3 Ubbaa Mooddiyaa Med'inaa Goday hawaadan yaagee; «He gallassi kaatiyaa golliyaan yes's'iyaa yetsay yeekoo laamettanawaa; hayk'k'eedda asaa anhay mule sa'aan darana; k'ay c'o"u giina, yan haan olettana» yaagee. \s Israa'eeliyaa Kunddetsaa \p \v 4 Hinttenoo, metootanchchatuwaa yed'd'iyaawanttoo, gadiyaan de'iyaa hiyyeesatuwaakka d'ayissanaw koyiyaawanttoo, hawaa sisite! \v 5 Hintte hawaadan yaagiita; «Nuuni katsaa zal"anaw aginay s'eeriya baalay awude aad'd'anee! K'ay nuuni nu zal"iyaa doommanaw Sambbatay awude aad'd'anddeeshsha! Yaatintto nuuni katsaa guutsaban makki makkiide, daro miishshaa akkiide bayizzana. K'ay worddo miizaanan likkii likkiide, asaa c'immana. \v 6 Nuuni hiyyeesaa biran, metootanchchaakka mes's'i laa"u gediyaa c'aamman shammana; k'ay zarggaa hark'k'uwaa muruta zarggaa gatiyaan bayizzana» yaagiita. \p \v 7 Med'inaa Goday Yaak'oobi c'eek'ettiyaa bare suntsan hawaadan yaagiide c'aak'k'eedda; «Taani unttunttu ootseedda iita oosuwaa mulekka dogikke. \v 8 Biittay k'aas's'iyaawenne gadiyaan de'iyaa Asay ubbay yeekkiyaawe hewaa gaasuwaana gidenneeyye? Ee Nayle Shaafay kuntsiide k'aas's'iyaawaadan, biittaa ubbay k'aas's'iide balbbuk'ettana; k'ay he kuntsuu wod'd'iyaawaadan wod'd'ana» yaageedda. \p \v 9 Ubbaa Mooddiyaa Med'inaa Goday hawaadan yaagee; «He gallassi taani aawaa seeta gallassi wulissana; sa'aakka gallassi d'umissana. \v 10 Taani hintte baalaa nashshechchaa kayyoo, hintte yetsaakka yeekoo laammana. Mes's'i itti na'ay hayk'k'ina yeekkiyaa asaadan, hintte hintte huup'iyaa meedettiide waaruwaa mayyanaadan, taani hinttena ootsana. He gallassaa wurssetsay daro c'amo gidanawaa» yaagee. \p \v 11 Ubbaa Mooddiyaa Med'inaa Goday hawaadan yaagee; «Be'ite, taani biittaa ubbaa bollan koshaa yeddiyaa gallassatuu yiino. Taani koshaa yeddiyaa gallassi, Asay sisanaw Med'inaa Godaa k'aalaa d'ayiide koshatanappe attina, katsaa d'ayiide koshattenna woy haatsaa d'ayiide saamettenna. \v 12 Asay away wulliyaa bagga abbaappe away doliyaa bagga abbaa gakkanawunne huup'issappe gedissa gakkanaw bichchaarana. Unttunttu Med'inaa Godaa k'aalaa koyanaw yaanne haanne wos's'ana, shin demmikkino. \v 13 He gallassi malaa lo"o wodoratuunne wodallatuu saamuwaan ziili aggana. \v 14 Samaariyaa eek'atuwaan c'aak'k'iyaawanttu, ‹Daana s'oossay ero!› yaagiyaawanttunne, ‹Berssaabeeha s'oossay ero› yaagiyaawanttu kunddana. Unttunttu laa"entso mulekka denddikkino» yaagee. \c 9 \s S'oossaa Pirddaa \p \v 1 Yarshshiyaa sa'aa matan Goday ek'k'a de'ishin, taani be'aad. I taana hawaadan yaageedda; «Baasuu k'aas's'anaadan, Geeshsha Mak'idasiyaa gumbbuwaa shoc'a; asaa ubbaa huup'iyaan mentsereetsa. Hewaappe attiyaa asaa taani mashshaan wod'ana. Bak'atiyaa Asay kessi akkena; kessi akkeedda asikka pas'a attena. \v 2 Unttunttu gadiyaa bookkiide, Si'ooliyaw duge wod'd'ooppekka, taani unttuntta hewaappe kessana. Saluwaa pude kesooppekka, taani unttuntta hewaappe duge wotsana. \v 3 Unttunttu K'armmeloosa Deriyaa s'eeran k'osettooppekka, taani unttuntta koyaade hewaappe kessana. Abbaa c'iimmuwaa giddo geliide, ta sintsaappe geemmooppekka, taani dawiyaa azazina, I unttuntta dukkana. \v 4 K'ay barenttu morkkatuwaan omoodettiide, unttunttu booppekka, yan unttunttu mashshaan hayk'k'anaadan, taani azazana; taani unttuntta iita ayifiyaan s'eellanaappe attina, lo"o ayifiyaan s'eellikke» yaageedda. \p \v 5 Goday, Ubbaappe Wolk'k'aama Med'inaa Goday sa'aa bochchee; sa'ay seeree; k'ay sa'aan de'iyaabay ubbaykka yeekkee. Nayle Shaafay kuntsiide balbbuk'ettiyaawaadan, biittaa ubbay balbbuk'ettee; k'ay he kuntsuu wod'd'iyaawaadankka wod'd'ee. \v 6 I barew de'iyaa sa'aa saluwaan giigissee; Aa baasuwaakka sa'aan baasee. K'ay I abbaa haatsatuwaa s'eesiide, gadiyaa bollan duge gussee; aw suntsay Med'inaa Godaa. \p \v 7 Med'inaa Goday hawaadan yaagee; «Hinttenoo, Israa'eeliyaa asatoo, hintte taw Toop'p'iyaa asaa mala gidikkiteeyye? Taani hinttena Gibs'e gadiyaappe kesseeddawaadan, Piliss's'eema asaa Kafttoorappe, k'ay Sooriyaa asaakka K'iirappe kessaad» yaagee. \p \v 8 Med'inaa Goday hawaadan yaagee; «Be'ite, Ubbaa Mooddiyaa Med'inaa Godaa ayfii nagaranchcha kawutetsaa bollan de'ee. Taani Aa gadiyaa bollappe d'ayssana; shin taani Yaak'ooba zariyaa ubbaanna d'ayissikke. \p \v 9 «Be'ite, katsaa zazziriyaan zazziriyaawaadan, Israa'eeliyaa asaa kawutetsatuwaa ubbaa giddon zazziranaadan, taani azazana; shin unttunttu giddon ammanettiyaawanttuppe ittuunne sa'aan wod'd'iide d'ayenna. \v 10 ‹Nuuna ayaa iitabaynne gakkenna woy demmenna› yaagiyaa ta asaa giddon de'iyaa nagaranchchatuu ubbay mashshaan wurana» yaagee. \s Israa'eeliyaa Poo'o Hidootaa \r (9:11-15) \p \v 11 K'aykka S'oossay, «He gallassi taani kolettiide kunddeedda golliyaadan haneedda Daawita kawutetsaa dentsana; s'oo'eteedda sa'atuwaakka barana; k'ay koletteeddasaakka ooratsana; taani Aa beniwaadan ootsaade kees's'ana.\x - \xo 9:11-12 \xo*\xt Kit. 15:16-18\xt*\x* \v 12 Hewenne Israa'eeliyaa Asay Eedooma gadiyaappe atteedawanttanne ta suntsan s'eesetteedda kawutetsatuwaa ubbaa laattanaassa» yaagee. Hawaa ootsiyaawe taana Med'inaa Godaa. \p \v 13 Med'inaa Goday hawaadan yaagee; «Be'ite, katsaa c'akkiyaawanttu c'akkiide wurssennan de'ishshin, gadiyaa goshiyaawanttu gakkiyaa wodii, woyniyaa teeraa gum"iyaawanttukka gum"iide wurssennan de'ishshin, woyniyaa zeriyaawanttu gakkiyaa gallassatuu yaana. He wode deretuu mal"o woyniyaa eessaa s'okana; zoozetuwaa ubbaappekka woyniyaa eessay goggana. \v 14 Omooduwaan beedda ta asaa Israa'eeliyaa zaaraade ishalissana. Unttunttu koletteedda katamatuwaa zaaretsi kees's'iide, unttunttun de'ana. Woynniyaa turaakka tokkiide, aappe woyniyaa eessaa ushana. K'ay ataakilttetuwaakka tokkiide, unttunttu ayfiyaa maana. \v 15 Taani Israa'eeliyaa unttunttu gadiyaan tokkana; unttunttu taani unttunttoo immeedda gadiyaappe laa"entso mulekka shodettikkino» yaagee. Hawaa odiyaawe Med'inaa Godaa hintte S'oossaa.