\id ACT - Dawuro Full Bible Latin Version \ide UTF-8 \h Kiitteeddawanttu Oosuwaa \toc1 Yesuusi Kiitteeddawanttu Oosuwaa \toc2 Kiitaa \toc3 Kit. \mt1 Yesuusi Kiitteeddawanttu Oosuwaa \imt Geluwaa \ip Yesuusi kiitteeddawanttu oosuwaa geetettiyaa mas'aafay, Luuk'aasa mishiraachchuwaa kaalliide s'aafetteedda mas'aafaa. Aw de'iyaa huup'e k'ofay koyro Yesuusa kaalleedda asatuu Geeshsha Ayyaanaan kaalesettiide, aabaa odiyaa mishiraachchuwaa k'aalaa «Yerusaalamen, Yihudaa gadiyaa ubbaan, Sammaariyaan, sa'aa gas'aa gakkanaw» mishiraachchuwaa k'aalaa wooti gadiyaa ubbaa gatseeddentto odanaassa (\xt Kit. 1:8\xt*). Mas'aafay Kiristtinnaa ammanuu Ayihuda asatuwaa giddon doomettiide, kumentsaa alamiyaan de'iyaa asaa ubbaa ammanuwaa gidana gakkanaw waan aakkeeddentto odiyaa taarikiyaa. S'aafii, ammaniyaa asatuu Roomaa kawutetsaa olanaw garssanna mak'k'ettiyaa asaa gidennawaanne Kiristtinnaa ammanuu Ayihudatuwaa ammanuwaa kumentsaa ootsiyaawaa gidiyaawaa erissanaw darssi daaburiide ootseedda. \ip Yesuusi Kiitteeddawanttu Oosuu Yesuusabaa odiyaa mishiraachchuwaa k'aalay gakkiyaa sa'ay wodiyaan wodiyaan aakki aakki biyaawaanne woosa gollii ek'k'eeddawaa k'onc'c'issiyaawaa heezzu huup'e saan shaakkanaw danddayettee: \ili 1. Kiristtinnaa ammanuu Yesuusi saluwaa pude bi simmina doometteeddabaa; \ili 2. Israa'eeliyaa gadiyaa ubbaa gakkeeddabaanne; \ili 3. Roome gujjiide Meeditiraaniyaa Abbaa yuushshuwaan de'iyaa gadiyaan aakkeeddawaa odee. \ip Yesuusi Kiitteeddawanttu Oosuwaa mas'aafan daroppe erettowe Geeshsha Ayaanaa oosuwaa gidishin, P'ens's'ek'ostte gallassi Yerusaalamen de'iyaa ammaniyaawanttu bolla wolk'k'aappe I wod'd'eeddawaa, hawaadankka mas'aafaa giddon odetteedda oosatuwaa ubbaan beetteeddawaadan, Geeshsha Ayyaanay woosa golliyaanne woosa golliyaa kaaletsiyaawantta kaaletseeddawaanne miniseeddawaa gujjiide odee. Beni wode oosettiyaa Kiristtinnaa kiitay dumma dumma odeedda k'aalaa giddoppe mas'i kessina, k'antsaan shiik'eedda. Yesuusi Kiitteeddawanttu Oosuwaa giddon poletteedda kiitatuukka he oosuu ammaniyaa asaa de'uwaaninne ammaniyaawanttu ittippetetsaan de'iyaa wolk'k'ay ay keenaa darentto odee. \iot Shemppatuwaa Ubbatoo Imetteedda K'antsa K'ofatuwaa \io1 Markkatetsaw giiguwaa \ior 1:1-26\ior* \io1 Wurssetsaan Yesuusi immeedda azazuwaanne hidootaa \ior 1:1-14\ior* \io1 Yihudaa kotaa geleeddawaa \ior 1:15-26\ior* \io1 Yerusaalamen oosetteedda markkatetsaa \ior 2:1—8:3\ior* \io1 Yihudaaninne Sammaariyaan oosetteedda markkatetsaa \ior 8:4—12:25\ior* \io1 P'awuloosi kiitetteedda oosuwaabaa \ior 13:1—28:31\ior* \io1 P'awuloosi kiitetteedda oosoo koyro hametaa \ior 13:1—14:28\ior* \io1 Yerusaalame shiik'uwaa \ior 15:1-35\ior* \io1 P'awuloosi kiitetteedda oosoo laa'entso hametaa \ior 15:36—18:22\ior* \io1 P'awuloosi kiitetteedda oosoo heezzentso hametaa \ior 18:23—21:16\ior* \io1 Yerusaalamen, k'eesariyaaninne Roomen haneedda P'awuloosa k'ashuwaa \ior 21:17—28:31\ior* \c 1 \p \v 1-2 Toofiloosaa,\x - \xo 1:1-2 \xo*\xt Luk'. 1:1-4\xt*\x* Yesuusi saluwaa beedda gallassay gakkanaw, ootsanawunne tamaarissanaw doommeeddawaa ubbabaa taani ta koyro mas'aafaan\f + \fr 1:1 \fr*\fk Ta koyro mas'aafaan: \fk*\ft Luuk'aasa Mishiraachchuwaa Mas'aafaa.\ft*\f* s'aafaad. Saluwaa baanaappe kase I bare dooriide kiitteeddawantta Geeshsha Ayyaanaan azazeedda. \v 3 I bare kiitteeddawanttoo oytamu gallassaa beettiiddinne k'ay S'oossaa kawutetsaabaa unttunttoo odiidde, bare waayiyaappe guyyiyaan, hayk'uwaappe denddeeddawaa sid'e baynnaan loytsi ammantsiide, barena unttuntta besseedda. \v 4 Unttunttunna ittippe de'iidde, unttuntta hawaadan yaagiide azazeedda; «Yerusaalameppe kesoppite; shin hinttenttu Taappe siseedda Ta Aabbu hinttenttoo immana giide hidooteeddawaa naagite.\x - \xo 1:4 \xo*\xt Luk'. 24:49\xt*\x* \v 5 Ayaw gooppe, Yohaannisi haatsaan s'ammak'eedda; shin guutsa wodiyaappe guyyiyaan, Geeshsha Ayyaanaan hinttenttu s'ammak'ettanita» yaageedda. \s Yesuusi Saluwaa Beedda \r (Mar. 16:19-20; Luk'. 24:50-53) \p \v 6 Yesuusi kiitteeddawanttu Yesuusanna gaketteedda wode Aa, «Godaw, ha wodiyaan Israa'eelatoo kawutetsaa zaaranii?» yaagiide oochcheeddino. \p \v 7 Yesuusi unttuntta, «Ta Aabbu bare godatetsaan keereedda agenaanne wodiyaa hinttenttu eranaassa gidenna. \v 8 Shin Geeshsha Ayyaanay hinttenttu bolla wod'd'iyaa wode, wolk'k'aa hinttenttu akkanita; yaatiide Yerusaalameninne Yihudaa gadiyaa ubbaan, Sammaariyaaninne gadiyaa gas'aa ubbaa gakkanaw Taw markkattiyaawantta gidanita» yaageedda. \p \v 9 Hewaa geeddawaappe guyyiyaan, unttunttu s'eellishshin, d'ok'k'u d'ok'k'u giidde, saluwaa biina, unttunttu ayfiyaappe shaarii Aa gentseedda. \p \v 10 Yesuusi bollaw denddiyaa wode, unttunttu saluwaa c'addi s'eellishshin, bootsa mayuwaa mayyeedda laa"u asatuu ellekka unttunttu matan ek'k'iide, \v 11 «Galiilaa asatoo, saluwaa s'eelliidde, hinttenttu ayaw ek'k'eedditee? Ha hinttenttuppe saluwaa beedda Yesuusi saluwaa biyaawaa hinttenttu be'eeddawaadankka, simmiide yaanawaa» yaageeddino. \s Yihudaa Kotaa Maatiyaasi Dooretteedda \r (Mat. 27:3-10) \p \v 12 Hewaappe guyyiyaan, Yesuusi kiitteeddawanttu Debre Zayite geetettiyaa Wogaraa mitsaa deriyaappe Yerusaalame simmeeddino. Wogaraa mitsaa derii Yerusaalameppe itti kiilo mitiriyaa keena. \v 13 Yesuusi kiitteeddawanttu Yerusaalame geliide, barenttu de'iyaa sa'aa d'ok'k'aa pude keseeddino; yaa keseeddawanttu suntsay P'es'iroosa, Yohaannisa, Yaak'ooba, Inddiraasa, Pilip'p'oosa, Toomaasa, Barttalamoosa, Maatoossa, Ilppiyoosa na'aa Yaak'ooba, bare gadiyaw seelettiyaa\f + \fr 1:13 \fr*\fk Bare gadiyaw seelettiyaa: \fk*\ft Ha suntsay kaallappe Roome asaana ek'ettiide oletteedda Ayihude asaw imetteeddawaa.\ft*\f* Simoonanne Yaak'ooba na'aa Yihudaa. \v 14 Hawanttu ubbatuu mac'c'awanttunna, Yesuusa daayi Mayraaminnanne Yesuusa ishatuwaanna ubbay itti wozanaa gidiide, ubbaa wode ittippetetsaan woossaw shiik'iino. \p \v 15 He wode, P'es'iroosi s'eetanne laatama gidiyaa ammaniyaa asaa shiik'uwaan ittippe de'iyaa bare ishatuwaa giddon denddi ek'k'iide, hawaadan yaageedda; \v 16 «Taanaadan ammaniyaawanttoo, Yesuusa oyk'k'eeddawantta kaaletseedda Yihudaabaa Geeshsha Ayyaanay kase Daawite doonaan odeedda S'oossaa mas'aafaa k'aalay polettanaw bessee. \v 17 Ayaw gooppe, Yihudaa Ask'k'orootu nuunanna de'ee; k'ay nuunanna ittuwaa gidi paydettiide oosuwaa baggay de'ana mala dooretteedda» yaageedda. \p \v 18 Yihudaa Ask'k'orootu bare iita oosuwaan demmeedda miishshaan gadiyaa shammeedda; sintsaw guufanniide kunddina, Aa uluu gidduwaappe daaketteedda; Aa marac'c'ii ubbaykka karew p'uls's'etti kesi aggeedda. \v 19 Yihudaa bolla haneeddawaa Yerusaalamen de'iyaa Asay ubbay siseedda; hewaa diraw, he gadiyaa barenttu k'aalaan Akelddaamaa giide suntseeddino; hewaa biletsay suutsaa gadiyaa giyaawaa. \p \v 20 P'es'iroosi odiidde, Ayaw gooppe, Mazimuriyaa Mas'aafaan,\x - \xo 1:20 \xo*\xt Maz. 69:25; 109:8\xt*\x* \q1 Aa gollii mela atto; \q2 ooninne hewaan de'oppo \m k'ay \q1 Aa suntsatetsaakka haray akko \m geetettiide s'aafetteedda. \v 21-22 Hewaa diraw, itti Asay Godaa Yesuusa dendduwaa markkattanaw, nuunanna gakettanaw bessee; Yohaannisi s'ammak'eedda wodiyaappe doommiide, Yesuusi nuuppe saluwaa beedda wodii gakkanaw, Godaa Yesuusi nuunanna hametteedda wodiyaa ubbaan I nuunanna de'iyaawanttuppe ittuwaa gidi suntsettanaw bessee. \p \v 23 Hewaappe guyye ammaniyaa Asay dooroo Yoss's'oosa giyaa Barssaabaa geetettiyaa Yooseefonne Maatiyaasa laa"uwaa esseeddino. \v 24-25 Hewaappe guyyiyaan, S'oossaa woossiidde, «Ubbaa wozanaa eriyaa Godaw, Yihudaa Ask'k'orootu baresaa baanaw yeggiide beedda oosuwaanne Yesuusi kiitteedda oosuwaa hadaraa akkanaadan, ha laa"u asatuwaappe ittuwaa neeni dooreeddawaa nuuna bessa» yaageeddino. \v 26 Unttunttun saamaa yeggeeddino; saamay Maatiyaasa bollan wod'd'ina, Maatiyaasi Yesuusi kiitteedda tammanne itti kiitettawanttunna paydetteedda. \c 2 \s Yesuusa Kaalliyaawanttu Bolla // Geeshsha Ayaanaa Wod'etsaa \p \v 1 P'ens's'ek'ostte\f + \fr 2:1 \fr*\fq P'ens's'ek'ostte: \fq*\ft Ayihudiyaa Asay Paasigaa Baalaa bonchchoodeppe ishatamu gallassay aad'd'i simmina bonchchettiyaa zarggaa k'oychchaa baalaa geetettiyaawaa.\ft*\f* giyaa gallassay gakkeedda wode, ammaniyaawanttu ubbatuu ittippe gidiide, ittisaa shiik'i de'ishshin,\x - \xo 2:1 \xo*\xt Wog. 23:15-21; Zar. 16:9-11\xt*\x* \v 2 wolk'k'aama gotuwaadan guummiyaa guntsay wozanaa aatsenan saluwaappe yiide, unttunttu utteedda golliyaa ubbaa kumeedda. \v 3 K'ay tamaa lac'uwaadan poddugiyaawe unttunttoo beettiide, shaaketti shaaketti, unttunttu ubbaa bolla wod'd'eedda. \v 4 Unttunttu ubbaan Geeshsha Ayyaanay kumiide, dumma dumma k'aalaan haasayana mala, unttuntta danddayissina, haasayaa doommeeddino. \p \v 5 Sa'aan de'iyaa asaa zeretsaa ubbaappe yiide, S'oossaw yayyiyaa ittippe de'iyaa Ayihudatuu Yerusaalamen de'iino. \v 6 Ha guntsaa siseedda wode, Asay ubbay shiik'eedda; unttunttu barenttu k'aalaan k'aalaan haasayishshin siseedda diraw, giyaawaa d'ayeeddino. \p \v 7 Asay ubbay maalalettiiddenne hawe ooratsabaa giidde, «Be'ite; ha haasayiyaawanttu ubbatuu Galiilaa asatuwaa gidikkinoo? \v 8 Yaatina, nuuni nu yeletteedda gade k'aalaan unttunttu haasayishshin waaniide siseettoo? \v 9 Nuuni P'artte asatuu, Meedoone asatuu, Elaamees'e asatuu, laa"u shaafatuwaappe gidduwaan de'iyaawanttu, Yihudaan, K'ap'p'adook'iyan, P'ans's'oossan, Iisiyaan, \v 10-11 Pirggiyaan, P'inifiliyaan, Gibs'en, K'ereena baggan de'iyaa Liibiyaa woradatuwaan de'iyaawanttu, Roomeppe yeedda imatsatuu, Ayihudatuu, Ayihudatetsaw laametteedda nuuppe amareedawanttu, K'aris's'eese asatuunne, Arabiyaa asatuu, S'oossay ootseedda wolk'k'aama oosuwaa nu k'aalaan unttunttu haasayishshin siseeddo» yaageeddino. \v 12 Ubbaykka maalalettiide, yewuu barenttoo gelennaan is's'ina barenttu giddon, «Laa hawe waagiyaawee?» yaageeddino. \v 13 Shin hara asatuu ammaniyaawanttu bollan K'iliic'iidde, «Hawanttu ushiide matsotteeddino» yaageeddino. \s P'es'iroosa Haasayaa \p \v 14 Shin P'es'iroosi, Yesuusi kiitteedda hara tammanne itti kiitettowanttunna denddi ek'k'iide, bare kooshshaa d'ok'k'u ootsiide, unttunttoo hawaadan yaagi odeedda; «Ayihudatoo, k'ay Yerusaalamen de'iyaa ubbatoo, taani odiyaawaa sisite. Hawe hinttenttoo eretto; hinttenttu k'oppiyaawaadan, hawanttu matsottibeykkino. \v 15 Ayaw gooppe, wonttaappe biro heezzu saate gidee. \v 16 Shin hawe Nabiyaa Iyu'eel haasayeeddawaa. \q1 \v 17 «I haasayiidde, ‹S'oossay hawaadan yaageedda; \q2 wodiyaa wurssetsaan hawaadan hananawaa. \q1 Taani asaa ubbaa bollan ta Ayaanaa gussana. \q2 Hinttenttu attuma naanaynne hinttenttu mac'c'a naanay \q2 timbbitiyaa odanawantta. \q2 Hinttenttu wodalla naanaykka sas'aa be'anawantta; \q2 hinttenttu c'imatuukka akumuwaa akumettanawantta.\x - \xo 2:17 \xo*\xt Iyu. 2:28-32\xt*\x* \q1 \v 18 He gallassatun ta attuma k'oomatuwaa bollaninne \q2 ta mac'c'a k'oomatuwaa bollan \q1 Taani Ta Ayaanaa gussana. \q2 Hewaappe guyye unttunttu timbbitiyaa odanawantta. \q1 \v 19 K'ay Taani bolla saluwaan ooratsabaa, \q2 garssa saankka malaataa bessana. \q1 Suutsay, tamaynne shaariyaadan, \q2 kammeedda c'uway de'ana. \q1 \v 20 Wolk'k'aamanne bonchcho gideedda Godaa gallassay, \q2 gakkanaappe kase away d'umaana; \q2 agenaykka suutsaa malatana. \q1 \v 21 He wode hawaadan hananawaa; \q2 Godaa suntsaa s'eesiyaa ooninne attana› \m yaageedda. \p \v 22 «Israa'eeliyaa asatoo, ha k'aalaa sisite; Naazireetiyaa Yesuusi hinttenttu giddon S'oossay barenan ootseedda wolk'k'aama oosuwaan, ooratsabaaninne malaatan hinttenttoo d'iishisseedda asaa; hewaa hinttenttukka eriita. \v 23 Yesuusi hinttenttoo imettana mala, S'oossay kase bare sheniyaaninne bare eraan bare k'ofaa k'achchi wotseedda; yaatina, Aa hinttenttu nagaranchchatuwaa kushiyan mask'k'aliyaa bolla misimaariyan d'ishissiide, kak'issi wod'iseeddita. \v 24 Shin hayk'uu Yesuusa oyk'k'anaw danddayibeenna diraw, S'oossay hayk'uwaa seelaa aappe d'ayissiide, Aa dentseedda. \v 25 Ayaw gooppe, Daawite Yesuusabaa hawaadan yaageedda; \q1 « ‹Taani metootennaadan, \q2 Goday ta ushechchaan de'iyaa diraw, \q2 taani ubbaa wode Godaa ta matan be'ay.\x - \xo 2:25 \xo*\xt Maz. 16:8-11\xt*\x* \q1 \v 26 Hewaa diraw, ta wozanay nashetteedda; \q2 ta ins's'arssankka nashechchay kumeedda. \q1 K'ay ta bollaykka lo"o de'ana giide, \q2 nashechchaan naagee. \q1 \v 27 Ayaw gooppe, ta shemppuwaa, \q2 Si'ooliyaan aggakka. \q1 K'ay ne Geeshsha Na'aa anhaakka wook'etsakka. \q1 \v 28 Neeni taana de'uwaa ogiyaa erissaadda. \q2 Neeni taananna de'iyaawaan, \q2 taani darii nashettay› \m yaageedda. \p \v 29 «Ishatoo, nu aawotuwaa kaappuwaa Daawitebaa taani hinttenttoo geeshshaade odanaw bessee; Daawite hayk'k'iide moogetteedda; Aa duufuu hachche gakkanawukka nu matan de'ee. \v 30 Daawite Nabiyaa gideedda dirawunne S'oossay Aa naanaa zeretsaappe ittuwaa Aa kawutetsaa oydiyaan utissanaw aw c'aak'k'eeddawaa ereedda diraw,\x - \xo 2:30 \xo*\xt Maz. 132:11; 2 Sam. 7:12-13\xt*\x* \v 31 Kiristtoosa dendduwaa sintsaw s'eelliide, ‹Aa shemppuu Si'ooliyaan attibeena; Aa bollaykka wook'k'ibeenna› giide odeedda. \p \v 32 «S'oossay Yesuusa hayk'uwaappe dentseeddawoo nuuni ubbay markka. \v 33 Hewaa diraw, S'oossay bareppe ushechcha baggan\f + \fr 2:33 \fr*\fk Ushechcha bagga: \fk*\ft Guussay bonchchuwaanne wolk'k'aa bessiyaa sa'aa.\ft*\f* Aa d'ok'k'u d'ok'k'u ootsiide, aw Geeshsha Ayaanaa immana geeddawaadan, Geeshsha Ayaanaa akkiide, hawaa hinttenttu ha"i be'iyaawaanne sisiyaawaa nu bolla gusseedda. \p \v 34-35 «Ayaw gooppe, Daawite bare huup'ew saluwaa kesibeenna; shin yaageedda; \q1 « ‹Goday ta Godaa; «Taani ne morkkatuwaa, \q2 neeni gediyaan yed'd'a ek'k'iyaawaa ootsana gakkanaw \q2 hawaan taappe ushechcha baggana utta» geedda› \m yaageedda.\x - \xo 2:34-35 \xo*\xt Maz. 110:1\xt*\x* \p \v 36 «Hewaa diraw, S'oossay mask'k'aliyaa bolla misimaariyan ha hinttenttu d'ishiide kak'k'eedda Yesuusa Godanne Kiristtoosa ootseeddawaa Israa'eeliyaa asaa zeretsay ubbay tumuppe ero» yaageedda. \p \v 37 Asay P'es'iroosi geeddawaa siseedda wode, asaw wozanay daroppe boshettina, P'es'iroosanne Yesuusi kiitteedda haratuwaa, «Nu ishatoo, yaatina nuuni ayaa udanee?» yaageeddino. \p \v 38 P'es'iroosi unttuntta, «Hinttenttu nagaray atto geetettana mala, nagaraappe simmiide, hinttenttu huup'iyaan huup'iyaan Yesuusi Kiristtoosa suntsan s'ammak'ettite. S'oossay immiyaa Geeshsha Ayaanaa hinttenttu akkana. \v 39 Ayaw gooppe, S'oossay immana geedda k'aalay hinttenttussa, hinttenttu naanatuwaassanne Goday nu S'oossay barekko s'eesiyaa haakuwaan de'iyaawanttu ubbaassa» yaageedda. \p \v 40 P'es'iroosi unttunttoo k'aalaa haraakka gujji markkattiide, «Ha wodiyaa geella asaappe hinttenttu huup'iyaa ashshite» yaagiide zoreedda. \v 41 P'es'iroosi odeeddawaa akkeeddawanttu s'ammak'etteeddino; he gallassi heezzu sha"a gidiyaa Asay ammaneeddino. \v 42 Unttunttu Yesuusi kiitteeddawanttu timirttiyaan, ittippetetsaan ukitsaa mentsi miyaawaaninne S'oossaa woosan genc'c'iino. \s Ammaniyaa Asay Ishatetsaaninne // Ittippetetsaan De'iyaa De'uwaa \p \v 43 Yesuusi kiitteeddawanttu kushiyan daro ooratsabaynne malaatatuu oosettina, asaa ubbaa yashshay oyk'k'eedda. \v 44 Ammaneedda ubbatuu ittippe de'iino; k'ay barenttoo de'iyaabaa ubbaakka ittippe shaakki akkeeddino. \v 45 Unttunttu barenttu gadiyaanne barenttoo de'iyaabaa zal"i zal"iide, oonanne koshsheedda keena miishshaa ubbaw shaakkeeddino. \v 46 K'ay ubbaa gallassi, itti wozanaa gidiide, Geeshsha Golliyaan pac'c'ennan gakettiide, barenttu golle golle s'eesettiide nashechchaaninne pashikka wozanaan k'umaa miino. \v 47 S'oossaa galatiidde, asaa ubbaan sabetteeddino. K'ay Goday ammani attiyaawantta gallassi gallassikka unttunttu bolla gujjee. \c 3 \s Itti Wobba Bitanii Pas'eedda \p \v 1 Itti gallassi, P'es'iroossinne Yohaannisi S'oossaa woossanaw udduppu saatiyaan Geeshsha Golliyaa beeddino. \v 2 Yelettoodeppe doommiide, gundda gidiide de'iyaa itti bitanii Geeshsha Golliyaa geliyaa asaappe miishshaa woossanaw, ubbaa gallassi darii lo"a giyaa Geeshsha Golliyaa penggiyaan Asay afiide wotsiyaawe de'ee. \v 3 He wobba bitanii, P'es'iroossinne Yohaannisi Geeshsha Golliyaa gelana hanishin be'iide, miishshaa unttuntta woosseedda. \p \v 4 P'es'iroosi Yohaannisanna Aa c'addi s'eelliide, «Nuukko haa s'eella» yaageedda. \v 5 Wobba bitanii unttunttuppe ittibaa akkanaw koyyiide, unttunttukko s'eelleedda. \v 6 Shin P'es'iroosi Aa, «Taw miishshay baawa; shin taw de'iyaabaa taani new immana; Naazireetiyaa Yesuusi Kiristtoosa suntsan denddaade hametta» yaageedda. \p \v 7 Yaatiide, wobba bitaniyaa bare ushechcha kushiyan oyk'k'iide, pude dentseedda; ellekka Aa gediinne meeshi mek'etsay min aggeedda. \v 8 Bitanii pude guppiide, denddi ek'k'eedda; yaanne haanne hametaa doommeedda. Hewaappe guyyiyaan hamettiidde, guppiiddinne S'oossaa galatiidde, unttunttunna ittippe Geeshsha Golliyaa geleedda. \p \v 9 I hamettishshiinanne S'oossaa galatishshin, Asay ubbay Aa be'eedda. \v 10 Yaatiide, miishshaa woossanaw darii lo"a giyaa Geeshsha Golliyaa penggiyaan utteeddawe Aa gideeddawaa akeekeeddino; I haneeddawaa be'iide maalaletteeddino. \s P'es'iroosi Geeshsha Golliyaan Haasayeedda Haasayaa \p \v 11 Bitanii P'es'iroosanne Yohaannisa oyk'k'i utteedda wode, Asay ubbay maalalettiide, Solomone baranddaa\f + \fr 3:11 \fr*\fq Solomone baranddaa: \fq*\ft Geeshsha golliyaa away doliyaa sintsa baggana c'ora Asay shiik'iyaa adussanne aako sa'aa.\ft*\f* giyaa saan ittippe unttunttukko wos's'eeddino. \v 12 P'es'iroosi asaa be'eedda wode unttunttoo yaageedda; «Israa'eeliyaa asatoo, ayaw hawoo maalalettiitee? Woy ayaw nuuna c'addi s'eelliitee? Nuuni nu wolk'k'aan woy S'oossaa malatiyaawaan ha bitaniyaa hametseeddawaa hinttenttoo malatii? \v 13 Abraahaamo S'oossay, Yisaak'a S'oossay, Yaak'ooba S'oossay, nu aawotuwaa S'oossay, hinttenttu aatsi immeeddawaa P'ilaas'oosi billanaw k'oppi utteedda wode, hinttenttu Aa sintsan, ‹Nuuni Aa erokko› geedda bare Na'aa Yesuusa bonchcheedda. \v 14 Shin hinttenttu geeshshaanne s'illuwaa, ‹Nuuni Aa erokko› giide, shemppuwaa wod'eeddawaa Aa diraa hinttenttoo billanaw P'ilaas'oosa woosseeddita. \v 15 De'uwaa immiyaawaa hinttenttu wod'eeddita; shin S'oossay hayk'uwaappe Aa dentseeddawoo nuuni markka. \v 16 Ha wobba bitaniyaa Yesuusa suntsaa wolk'k'ay miniseedda; hinttenttu be'iyaawenne eriyaawekka I Aa suntsan ammaniyaawaan oosetteedda; ha hinttenttu ubbaa sintsan Aa hawaadan loytseeddawe, Yesuusa I ammaniyaawaa. \p \v 17 «Ha"ikka taanaadan ammaniyaawanttoo, hinttenttukka hinttentta kaalliyaawanttudan, erennaan ootseeddawaa taani eray. \v 18 Shin S'oossay beni, nabatuwaa ubbatuwaa doonaan, ‹Kiristtoosi waayettana bessee› yaagiide odeedda; bare odeeddawaakka hewaadan poleedda. \v 19-20 Simmi S'oossay hinttenttu nagaraa maaranaadan, Godaa matappe ayaanaa minotetsaa wodii hinttenttoo yaanaadaaninne S'oossay Yesuusi Kiristtoosa kase hinttenttoo odettowaadan yeddanaadan, hinttenttu nagaraa paas'iide S'oossaakko simmite. \v 21 S'oossay geeshsha gideedda bare nabatuwaa doonaan benippe doommiide haasayeeddawaadan, ubbabay ooras's'iyaa wodii gakkanaw, Yesuusi saluwaan gam"anaw bessee. \v 22 Muse, ‹Goday S'oossay, hinttenttu zariyaa giddoppe hinttenttoo taanaadan nabiyaa dentsana; hinttenttu I giyaawaa ubbaa sisite.\x - \xo 3:22 \xo*\xt Zar. 18:15, 18\xt*\x* \v 23 He nabii odiyaawaa sisenna Asay ooninne asaa giddoppe shaaketti d'ayo› yaageedda.\x - \xo 3:23 \xo*\xt Zar. 18:19\xt*\x* \p \v 24 «K'ay Saameelappe doommiide, aappe kaala denddeedda nabatuu ubbatuu, ha wodiyaabaa odeeddino. \v 25 Hinttenttu nabatuwaa naanaa; k'ay S'oossay Abraahaamoo, ‹Sa'aan de'iyaa asaa ubbaa taani ne zeretsaa baggana anjjana› yaagiide nu aawotuwaana c'aak'k'eedda c'aak'uwaa laattiyaa naanaa.\x - \xo 3:25 \xo*\xt Dom. 22:18\xt*\x* \v 26 S'oossay hinttentta ubbatuwaa hinttenttu iita oosuwaappe zaariide anjjana mala, bare K'oomaa\f + \fr 3:26 \fr*\fq K'oomaa: \fq*\ft S'oossaa Aawuwaan dooretteedda Na'aa.\ft*\f* dentsiide, hinttenttoo koyro yeddeedda» yaageedda. \c 4 \s P'es'iroossinne Yohaannisi Ayihudatuwaa // Shanggatuwaa Sintsa Shiik'eeddino \p \v 1 P'es'iroossinne Yohaannisi asaw odishin, k'eesatuwaa kaappatuu, Geeshsha Golliyaa wotaadaratuwaa azaziyaawenne Saduk'aawanatuu, \v 2 unttunttu asaa tamaarissiyaa dirawunne hara asatuu hayk'uwaappe denddanawoo markka gidana mala, Yesuusi hayk'uwaappe denddeeddawaa odeedda diraw, darii yilotiide, unttunttukko yeeddino. \v 3 Unttuntta oyk'k'iide, sa'ay omarssidiggo diraw wonttanaw k'asho golle gelisseeddino. \v 4 Shin k'aalaa siseeddawanttuppe c'oratuu ammaneeddino; attuma asaa payduu ichcheshu sha"a keena gideedda. \p \v 5-6 Wonttetsa gallassi, unttuntta mooddiyaawanttu, Ayihuda asaa c'imatuu, Muse higgiyaa tamaarissiyaawanttu, k'eesatuwaa ubbatuwaa kaappatuu Haanni, K'ayaafi, Yohaannisi Iskkinddirinne k'eesatuwaa ubbatuwaa kaappatuwaa dabbattuu ubbay Yerusaalamen shiik'eeddino. \v 7 Yesuusi kiitteeddawantta barenttu gidduwaan essiide, «Ayaa wolk'k'aan woy O suntsan hawaa hinttenttu ootseedditee?» yaagiide oochcheeddino. \p \v 8 He wode P'es'iroosi barenan Geeshsha Ayyaanay kumina, unttuntta hawaadan yaageedda; «Asaa kaaletsiyaawanttoo, Ayihuda asaa c'imatoo, \v 9 hachche ha hargganchcha bitaniyaw oosetteedda lo"o oosuwaabaanne I waan pas'eeddentto, hinttenttu nuuna oochchooppe, \v 10 mask'k'aliyaa bolla misimaariyan hinttenttu d'ishiide kak'k'ina, S'oossay hayk'uwaappe dentseedda Naazireetiyaa Yesuusi Kiristtoosa suntsan ha bitanii pas'iide, hinttenttu sintsaan ek'k'eeddawe hinttenttu ubbawunne Israa'eeliyaa asaa ubbaw eretto. \v 11 Golliyaa kees's'iyaawanttu hinttenttu kad'iide is's'eedda tuussay golliyaa ubbaa tookkiyaa koshshiyaa tuussaa gideedda.\x - \xo 4:11 \xo*\xt Maz. 118:22\xt*\x* \v 12 Asay atotetsaa Yesuusa baggana demmanaappe attin, hara O baggannanne demmenna; nuuni Aa suntsan ootsanaw bessee; ayaw gooppe, S'oossay saluwaappe garssan asaw immeedda hara suntsay baawa» yaageedda. \p \v 13 Shiik'uwaa Asay P'es'iroossinne Yohaannisi s'aleedda s'alaa be'eedda wode, unttunttu tamaaribeenna c'oo asaa gideeddawaa akeekiide maalaletteeddino; unttunttu Yesuusanna de'iyaawaakka ereeddino. \v 14 K'ay pas'eedda bitanii P'es'iroossannanne Yohaannisanna ek'k'eeddawaa Asay be'iide, giyaawaa d'ayeeddino. \v 15 Shin P'es'iroossinne Yohaannisi shiik'uwaappe kare kesana mala Asay azaziide, bare giddon zorettiide, \v 16 «Ha asatuwaa ayaa udanee? Ayaw gooppe, unttunttu kushiyan oosetteedda wolk'k'aama malaatatuu Yerusaalamen de'iyaa ubbaw beetteedda. Nuuni hewaa erokko gaanaw danddayokko. \v 17 Shin yewuu asaw laalettenna mala, hawaappe sintsaw ha asatuu Yesuusa suntsaa oossinne odennaadan, minisiide unttuntta, ‹Hinttena erite› goytte» yaageeddino. \p \v 18 Unttunttu s'eesiide, Yesuusa suntsaa mulekka dentsenaadaaninne aabaa tamaarissennaadan azazeeddino. \v 19 Shin P'es'iroossinne Yohaannisi zaariide, «S'oossaw eeno giyaawaa aggiide, hinttenttoo eeno giyaawe S'oossaa sintsan lo"enttonne ane hintte pirddite. \v 20 Ayaw gooppe, nuuni be'eeddabaanne siseeddabaa odennaan agganaw danddayokko» yaagiide shiik'eedda asaw odeeddino. \p \v 21 Shiik'eedda Asay unttuntta muranaw gaasottiyaabay d'ayina, laa'entsuwaa darssi palumettiide, haneeddabaw Asay ubbay S'oossaa galatiyaa diraw, unttuntta billiide yeddeeddino. \v 22 He harggiyaappe patsiyaa malaatatuu aw oosetteedda bitanii yelettoodeppe laytsay aw oytamuwaappe aad'd'eedda. \s Yesuusi Kiitteeddawanttunne Hara Ammaniyaa // Asatuu D'uma Wode Woosseedda Woosaa \p \v 23 P'es'iroossinne Yohaannisi bilettiide, barenttu dabbatuwaakko biide, k'eesatuwaa kaappatuunne Ayihuda c'imatuu barentta geeddabaa ubbaa unttunttoo odeeddino. \v 24 Unttunttu hewaa siseedda wode, itti wozana gidiide, S'oossaa hawaadan yaagiide woosseeddino; «Ubbaa Mooddiyaa Godaw, saluwaa, sa'aa, abbaanne unttunttu giddon de'iyaa ubbabaa med'd'eeddawoo,\x - \xo 4:24 \xo*\xt Kes. 20:21; Nah. 9:6; Maz. 146:6\xt*\x* \v 25 Neeni New ootsiyaa nu aawuwaa Daawite doonaan Geeshsha Ayyaanan haasayaadde, \q1 « ‹Ayihuda gidenna Asay ayaw yiloteeddee? \q2 K'ay Asay ayaw danbbennabaw mak'k'eteeddee? \q1 \v 26 Sa'aa kaatatuu giigetteeddino; \q2 gadiyaa mooddiyaawanttu Godaa bollaninne \q1 I okkeedda Kiristtoosa bolla ittippe denddeeddino› \m yaagaade haasayaadda.\x - \xo 4:26 \xo*\xt 2:1-2\xt*\x* \p \v 27 «Ayaw gooppe, Heeroodisinne P'ens's'enaawiyaa P'ilaas'oosi Ayihuda gidenna asaananne Israa'eeliyaa asaana, neeni okkeedda Kiristtoosa ne Geeshsha Na'aa Yesuusa bolla denddanaw, ha katamaan shiik'eeddawe tuma. \v 28 K'ay neeni ne wolk'k'aaninne ne sheniyaan hanana gaade k'oppa utteeddabaa ubbaa ootsanaw shiik'eeddino. \v 29 Ha"ikka Godaw, unttunttu naasiyaa s'eella; nuuni neena kaalliyaawanttu, ne k'aalaa kumentsaa k'onc'c'etetsaan odanaadan, nuuna danddayissa. \v 30 Patsanaw ne wolk'k'aa bessa; k'ay ne Geeshsha Na'aa Yesuusa suntsan ooratsabaanne malaataa oosissa» giide woosseeddino. \p \v 31 Unttunttu S'oossaa woosseeddawaappe guyyiyaan, he unttunttu shiik'eeddasay k'aas's'eedda. Unttunttu ubbaan Geeshsha Ayyaanay kumina, S'oossaa k'aalaa k'onc'c'etetsaan odeeddino. \s Koyro Ammaneedda Asatuwaa Ittipetetsaa De'uwaa \p \v 32 Ammaniyaawanttu ubbatuu k'ofaaninne wozanaan ittuwaa gideeddino. Unttunttu mehii ubbay ittippe de'iyaawaappe attin, barew de'eeddabaa ooninne barenttubaa gibeenna. \v 33 Yesuusi kiitteeddawanttu Godaa Yesuusi hayk'uwaappe denddeeddawaa wolk'k'aama wolk'k'aan markkattiino; k'ay S'oossay unttunttoo ubbaw aad'd'o keekatetsaa darissiide immeedda. \v 34 Ammaniyaawanttu giddon metootanchchay ittuunne baawa; ayaw gooppe, biittay woy gollii de'iyaawanttu ubbatuu zal"iide, akkeedda miishshaa ahiide, \v 35 Yesuusi kiitteeddawanttoo immiino; he miishshay asaw koshshiyaawaadan shaaketti, huup'iyaan huup'iyaan imettee. \p \v 36 K'op'iroosa geetettiyaa saan yeletteedda Yooseefo giyaa Leewiyaa zarii ittuu de'ee; Aa suntsaa Yesuusi kiitteeddawanttu Barnaabaasa geeddino. Hewaa biletsay «Mentsetsiyaa Na'aa» giyaawaa. \v 37 Barnaabaasi barew de'iyaa gadiyaa zal"eedda miishshaa ahiide, Yesuusi kiitteeddawanttoo immeedda. \c 5 \s Hanaaniyaanne Aa Machchatti Sap'p'iiro \p \v 1 Itti Hanaaniyaa geetettiyaa bitanii bare machchatti Sap'p'iirinna gadiyaa zal"eedda. \v 2 He zal"eedda miishshaappe bare machchata erishshin ashshiide, attowaa Yesuusi kiitteeddawanttoo immeedda. \p \v 3 Shin P'es'iroosi Hanaaniyaa, «Neeni Geeshsha Ayaanaa c'immaade ne gadiyaa zal"eedda miishshaappe shaakka ashshana mala, s'alahii ne wozanaan ayaw geleeddee? \v 4 Neeni zal"anaappe kase gadii newaa gidennee? K'ay neeni zal"a simminakka miishshay neessa gidennee? Yaatina, hawaa malabaa ootsanaw ayaw ne wozanaan k'oppaaddii? Neeni S'oossaw worddotowaappe attin, asaw worddotabeykka» yaageedda. \p \v 5 Hanaanii he k'aalaa siseedda elekka kunddiide hayk'k'i aggeedda; hewaa siseedda ubbay daro yayyeedda. \v 6 Wodalla asatuu soy geliide, Aa anhaa s'aas'iide, karew kesi Aa moogeeddino. \p \v 7 Heezzu saate gidowaappe guyyiyaan, Hanaaniyaa machchata hewaa erennaan de'aadde gelaaddu. \v 8 P'es'iroosi izo, «Hinttenttu gadiyaa hanni keena miishshaan zal"eedditee? Ane taw oda» yaageedda. \p Iza, «Ee hanni keena miishshaan zal"eeddo» yaagaaddu. \p \v 9 P'es'iroosi mishiratto, «Neeninne ne asinay Godaa Ayaanaa paac'c'anaw ayaw zoretteedditee? Be'a; ne asinaa moogeedda asatuu karen de'iino; ne anhaakka unttunttu kare kessana» yaageedda. \p \v 10 Mishiratta he man''iyaan P'es'iroosa gediyaa matan kunddaade hayk'k'a aggaaddu; wodalla asatuu geliyaa wode hayk'k'eeddawunno demmiide, kare kesseeddawaappe guyye, izi asinaa duufuwaa matan moogeeddino. \v 11 Ammaniyaa asaa ubbaynne hewaa siseedda hara Asay ubbay darii yayyeedda. \s Yesuusi Kiitteeddawanttu Kushiyan Oosetteedda // Ooratsabatuwaanne Maalalissiyaawantta \p \v 12 Yesuusi kiitteeddawanttu daro malaataanne ooratsabaa asaa giddon ootsiino; ammaniyaa ubbatuu Solomone baranddaan ittippe shiik'iino. \v 13 Hara asaappe unttunttunna gakettanaw haray atto ittuunne s'alibeenna; shin Asay unttuntta bonchchee. \v 14 Ammaniyaa attuma asaynne mac'c'a Asay kasewaappe c'oray Godaw gujettee. \v 15 Hewaa diraw, Asay hargganchchatuwaa shanchchamaaninne saleenan k'eri tookkiide, P'es'iroosi hewaanna aad'd'iyaa wode haray atto, aw kuwenttonne unttunttuppe ittuwaa ittuwaa bollanna aad'd'ana mala, katamaa ogiyaa doonaa kessiide wotsee. \v 16 K'ay c'ora Asay Yerusaalame matan de'iyaa katamatuwaappe harganchchatuwaanne iita ayyaanan oyk'etteedda asatuwaa akki yeeddino; ubbatuukka pas'eeddino. \s Yesuusi Kiitteeddawanttu Bolla Yedesay Denddeedda \p \v 17 Hewaappe simmina k'eesatuwaa kaappuunne aanana de'iyaa Saduk'aawanatuu ubbatuu Yesuusi kiitteeddawantta daro k'anaatiide, unttunttu bolla denddeeddino. \v 18 K'ay Yesuusi kiitteeddawantta oyk'k'iide, ubbaa asaa k'achchiyaa golliyaan yeggeeddino. \v 19 Shin Godaa kiitanchchay k'amma k'asho golle penggiyaa dooyyiide, Yesuusi kiitteeddawantta kare kessiide, \v 20 «Hinttenttu biide, Geeshsha Golliyaan ek'k'iide, ha ooratsa de'uwaa k'aalaa ubbaa asaw odite» yaageedda. \v 21 Yesuusi kiitteeddawanttu hewaa siseedda wode, wonttumaatsaan Geeshsha Golliyaa geliide, tamaarissanaw doommeeddino. \p K'ay k'eesatuwaa kaappuunne aanana de'iyaawanttu yiide, shiik'eedda asaana Israa'eeliyaa c'imatuwaa ubbatuwaa ittippe s'eesiide, Yesuusi kiitteeddawantta barenttu sintsa ahana mala, wotaadaratuwaa k'asho golle kiitteeddino. \v 22-23 Shin wotaadaratuu k'asho golle biide, Yesuusi kiitteeddawantta demmibeykkino; guyye simmiide shiik'eedda asaw, «Nuuni biyaa wode k'asho golle kariyaa daro minisi k'achchina, naagiyaawanttukka penggiyaan ek'k'eeddawantta demmeeddo; shin nuuni k'asho golliyaa dooyyiyaa wode, golle garssan haray atto itti asaynne baawa» yaageeddino. \v 24 Geeshsha Golliyaa wotaadaratuwaa kiittiyaawenne k'eesatuwaa kaappatuu hewaa siseedda wode, «Hawe waanuwaashsha? K'ay gidini ayee hananddeeshsha?» yaagiide hirggeeddino. \p \v 25 Hewaappe guyyiyaan, itti bitanii unttunttukko yiide, «Be'ite; k'asho golliyaan hintte k'achcheedda asatuu Geeshsha Golliyaan ek'k'iide, asaa tamaarissiino» yaagiide unttunttoo odeedda. \v 26 Geeshsha Golliyaa wotaadaratuwaa azaziyaawe wotaadaratuwaanna biide, Yesuusi kiitteeddawantta aheedda; shin unttunttu barentta Asay shuchchaan c'addanawantta giide yayyeedda diraw, unttuntta loddan aheeddino. \p \v 27 Unttunttu Yesuusi kiitteeddawantta ahiide, hewaa shiik'eedda shangguwaa sintsan essina, k'eesatuwaa kaappuu unttuntta, \v 28 «Hinttentta nuuni he bitaniyaa suntsan tamaarissenna mala minisiide azazibeykkoo? Be'ite; hintte timirttiyaa Yerusaalame katamaa ubbaa gatseeddita; k'ay he bitaniyaa shemppuwaan nuuna oytsanaw k'oppiita!» yaagiide oochcheedda. \p \v 29 P'es'iroossinne Yesuusi kiitteedda haranttu zaariide yaageeddino; «Nuuni asaw azazettanaappe S'oossaw azazettanaw bessee. \v 30 Mask'k'aliyaa bolla misimaariyan d'ishi kak'k'iide, hintte wod'eedda Yesuusa nu aawotuwaa S'oossay hayk'uwaappe dentseedda; \v 31 Israa'eelatoo nagaraappe simaanne nagaraa atto guussaa Yesuusi immana mala, S'oossay mooddiyaawaanne ashshiyaawaa Aa ootsiide, bareppe ushechcha baggan d'ok'k'u d'ok'k'u ootseedda. \v 32 Hewoo nuuni markka; k'ay S'oossay barew azazettiyaawanttoo immeedda Geeshsha Ayyaanaykka markka» yaageeddino. \p \v 33 Shiik'eedda Asay hewaa siseedda wode, daro yilotiide, Yesuusi kiitteeddawantta wod'anaw k'oppeeddino. \v 34 Shin asaa ubbaan daro bonchchetteedda Gamaaliyaala geetettiyaa, higgiyaa tamaarissiyaa itti Parisaawii, shiik'uwaan denddi ek'k'iide, Yesuusi kiitteeddawanttu guutsa wodiyaa kare kesana mala \v 35 azaziide hewaan shiik'eedda asaa hawaadan yaageedda; «Israa'eeliyaa asatoo, hintte ha asatuwaa ootsana k'oppiyaawaan hinttentta naagite. \v 36 Ayaw gooppe, hawaappe kase wodiyaan Tewodaasa geettettiyaawe barena wolk'k'aama giide denddeedda; denddina oyddu s'eetu gidiyaa asatuu aanana gaketteeddino; shin Aa wod'ina, Aa kaalleedda ubbatuukka laalettiide, maaddenna asaa gidiide atteeddino. \v 37 Hewaappe guyyiyaan, Asay paydettiyaa wode, Galiilaa Yihuday denddiide, daro asaa paannuwaa ootsiide kaaletseedda; shin aakka wod'ina, Aa kaalleedda Asay ubbay laaletteedda. \p \v 38 «Ha"ikka taani hinttenttoo oday; ha asatuwaappe shaakettite; unttuntta bochchoppite. Ayaw gooppe, ha k'ofaynne ha oosuu Asay ootseeddawaa gidooppe d'ayana. \v 39 Shin ha k'ofaynne ha oosuu S'oossaappe yeeddawaa gidooppe, hintte unttuntta d'ayissanaw danddaykkita; ooni eri hawaa haniide S'oossaanna hintte iitettennaadan» yaageedda. \p \v 40 Hewaappe guyye shiik'eedda Asay Gamaaliyaala zoriyaa akkiide, Yesuusi kiitteeddawantta s'eesiide, lissuwaan shoc'isseeddino; hewaappe guyyiyaan unttuntta, «Yesuusa suntsaa laa'entsuwaa ubbakka dentsoppite» gi billiide yeddeeddino. \v 41 Yesuusa suntsaa diraw, unttunttu ugatiidde yeellatanaw bessiyaabaa k'oppeedda diraw, shangguwaa sintsaappe nashettiide keseeddino. \v 42 Unttunttu ubbaa gallassi Geeshsha Golliyaaninne asaa soyin Yesuusi, Kiristtoosa gideeddawaa tamaarissiyaawaanne odiyaawaa yaa gujjeeddino. \c 6 \s Woosa Golliyaa Maaddiyaa Laappu Asatuu Dooretteeddino \p \v 1 He wode, kaalliyaawanttu payduu dari dari biishshin, Giriike k'aalaa haasayiyaa Ayihudatuunne Yihudaan de'iyaa Ayihudatuu walak'etteeddino; ayaw gooppe, Giriike k'aalaa haasayiyaa Ayihudatuu, «Ubbaa gallassi gishettiyaa k'umaan nu asinay hayk'k'o mac'c'awanttu naak'ettiino» yaageeddino. \v 2 Yesuusi kiitteedda tammanne laa"atuu woosa golle asaa ubbaa s'eesiide, hawaadan yaageeddino; «Nuuni S'oossaa k'aalaa odiyaawaa aggiide, k'umaa gishanaw nuw bessena. \v 3 Ishatoo, lo"a geetettiyaawantta Geeshsha Ayyaanaynne aad'd'o eratetsay kumeedda laappu asatuwaa hintte giddoppe doorite; nuuni k'ay unttuntta ha oosoo suntsana. \v 4 Shin nuuni S'oossaa woosaaninne k'aalaa oduwaan minnana» yaageeddino. \p \v 5 Yesuusi kiitteeddawanttu haasayeedda haasayay asaa ubbaa nashechcheedda; hewaappe guyye, ammanuunne Geeshsha Ayyaanay kumeedda Iss's'ifaanoosa, Pilip'p'oosa, P'irookoroosa, Nik'aaroona, S'imoona, P'arimeenanne Ayihudatuwaa ammanuwaan geleedda Ans's'ookiyaa Niik'olaawoosa dooreeddino. \v 6 Yaatiide Yesuusi kiitteeddawanttu sintsaan unttuntta essina, Yesuusi kiitteeddawanttu S'oossaa woosseeddawaappe guyyiyaan, barenttu kushiyaa unttunttu bolla wotseeddino. \p \v 7 S'oossaa k'aalay aakki aakki beedda; kaalliyaawanttu payduwaan Yerusaalamen darssi dari dari beedda; k'ay c'ora k'eesatuukka ammaneeddino. \s Woosa golliyaa Kaaletsiyaa // Iss's'ifaanoosi Oyk'etteedda \p \v 8 Aad'o keekatetsaynne wolk'k'ay kumeedda Iss's'ifaanoosi, asaa giddon ooratsabaanne wolk'k'aama malaataa ootsee. \v 9 Ayiletetsaappe keseedda asaa giyaa Ayihuda ammaniyaawanttuppe, K'ereenappe, Iskkinddiriyaa asatuwaappe, Kilk'k'iyaappenne Iisiyaappe yeedda itti itti asatuu denddiide, Iss's'ifaanoosanna palumetteeddino. \v 10 Shin Iss's'ifaanoosi aad'd'o eratetsaaninne Ayyaanaan haasayiyaawaa digganaw danddaybbeykkino. \p \v 11 He wode unttunttu, «Muse bollanne S'oossaa bolla I boriyaa k'aalaa haasayishshin siseeddo» giyaa worddo asatuwaa shammeeddino. \v 12 Asaa ubbaa, c'imatuwaanne Muse higgiyaa tamaarissiyaawantta hank'k'etseeddino; Iss's'ifaanoosakko yiide Aa oyk'k'iide, shiik'eedda asaakko ahina, \v 13 Aa bolla s'eeseedda worddo markkatuu, «Ha bitanii ha Geeshsha Golliyaanne Muse higgiyaa boriyaawaa awudenne aggena. \v 14 Ayaw gooppe I, ‹Hawe Naazireetiyaa Yesuusi ha Geeshsha Golliyaa kolana; Muse nuw immeedda higgiyaakka laammana› yaagishin, nuuni siseeddo» yaageeddino. \p \v 15 Shiik'uwaan utteedda Asay ubbay Iss's'ifaanoosa akeekiide s'eelliyaa wode, Aa som"i kiitanchchaa som"iyaa malatee. \c 7 \s Iss's'ifaanoosa Haasayaa \p \v 1 K'eesatuwaa ubbatuwaa kaappuu Iss's'ifaanoosa, «Hawe tumee?» yaagiide oochcheedda. \p \v 2 Iss's'ifaanoosi, «Taanaadan ammaniyaawanttoo, ta aawaatoo, sisite! Nu aawuwaa Abraahaamo biro Kaaraane baanaappe kase Masip'p'es'oomiyan de'ishshin, bonchcho S'oossay aw beettiide,\x - \xo 7:2 \xo*\xt Dom. 12:1\xt*\x* \v 3 ‹Ne biittaappenne ne dabbatuwaappe shaakettaade, taani neena bessiyaa gadiyaa ba› yaageedda. \v 4 He wode Abraahaamo Kaladaawatuu gadiyaappe kesiide, Kaaraanen de'anaw beedda. Aa aabbu hayk'k'eeddawaappe guyyiyaan, S'oossay Aa ha gade hintte ha"i de'iyaasaa aheedda.\x - \xo 7:4 \xo*\xt Dom. 11:31; 12:4\xt*\x* \v 5 I ha gadiyaappe haray atto, gediyaan yed'd'iyaa sa'aakka Abraahaamoo immibeenna; shin aw na'ay d'ayooppekka, S'oossay Aa, ‹Taani newunne neeppe guyyiyaan, ne zeretsaw ha gadiyaa laata ootsaade immana› yaageedda.\x - \xo 7:5 \xo*\xt Dom. 12:7; 13:15; 15:18; 17:8\xt*\x* \v 6 S'oossay Abraahaamoo, ‹Ne zaratuu hara gadiyaan de'ana; yaan oyddu s'eetu laytsaw unttunttu ayiletananne naak'ettana.\x - \xo 7:6-7 \xo*\xt Dom. 15:13-14\xt*\x* \v 7 Shin taani ne zeretsaa mooddiyaa asaa bolla pirddana; hewaappe guyyiyaan, unttunttu he gadiyaappe kesiide, hawaan taw goyinnana› yaageedda.\x - \xo 7:7 \xo*\xt Kes. 3:12\xt*\x* \v 8 S'oossay Abraahaame zeretsay k'as's'arettana mala aanana c'aak'k'ina, Yisaak'a I yeliide, hosppuntsa gallassi k'as's'areedda; Yisaak'i Yaak'ooba k'as's'arina, k'ay Yaak'oobi tammanne laa"u aawotuwaa kaappatuwaa k'as's'areedda.\x - \xo 7:8 \xo*\xt Dom. 17:10-14; 21:2-4; 25:26; 29:31—35:18\xt*\x* \p \v 9 «Aawotuwaa kaappatuu Yooseefo k'anaatiide, Gibs'e gadiyaw ayiletanaadan, Aa zal"eeddino; shin S'oossay aanana ittippe de'ee.\x - \xo 7:9 \xo*\xt Dom. 37:11, 28; 39:2, 21\xt*\x* \v 10 S'oossay waayiyaa ubbaappekka Aa kesseedda; k'ay Gibs'e kaatiyaa sintsankka nashshuwaanne aad'd'o eratetsaa aw immeedda; Gibs'e kaatii Yooseefow Gibs'e gadiyaanne bare golliyaa ubbaa mooddanaadan, suntsatetsaa immeedda.\x - \xo 7:10 \xo*\xt Dom. 41:39-41\xt*\x* \p \v 11 «Gibs'e gadiyaaninne Kanaane gadiyaan ubbaan koshay geliide, c'ora asaa metootseedda; he gaasuwaan nu aawotuu k'umaa demmibeykkino.\x - \xo 7:11 \xo*\xt Dom. 42:1-2\xt*\x* \v 12 Yaak'oobi Gibs'e gadiyaan katsay de'iyaawaa sisiide, nu aawotuwaa koyro yaa yeddeedda. \v 13 Laa'entsuwaa buussan Yooseefo bare ishatoo eretteedda; k'ay Gibs'e kaatiikka Yooseefo zariyaa ereedda.\x - \xo 7:13 \xo*\xt Dom. 45:1, 16\xt*\x* \v 14 Yooseefo bare aawuwaa Yaak'oobinne bare dabbuu ubbay mulekka laappun tammanne ichcheshu Asay barekko yaana mala, kiittiide s'eegisseedda.\x - \xo 7:14 \xo*\xt Dom. 45:9-10, 17-18; 46:27\xt*\x* \v 15 Yaak'oobi Gibs'e gadiyaa wod'd'iide hayk'k'eedda; nu aawotuukka yaan hayk'k'eeddino.\x - \xo 7:15 \xo*\xt Dom. 46:1-7; 49:33\xt*\x* \v 16 Unttunttu anhay hewaappe Sekeema geetettiyaa gadiyaa tookettiide, yaan Abraahaamo Hamoora naanaappe daro biraan shammeedda duufuwaan moogetteedda.\x - \xo 7:16 \xo*\xt Dom. 23:3-16; 33:19; 50:7-13; Iya. 24:32\xt*\x* \p \v 17-18 «Shin S'oossay Abraahaamoo immana geeddawe polettiyaa wodii gakkana matina, Yooseefo erenna hara kaatii Gibs'e gadiyaan denddana gakkanaw, Asay dari dari beedda.\x - \xo 7:17-18 \xo*\xt Kes. 1:7-8\xt*\x* \v 19 He kaatii nu zariyaa c'immiidde, guutsa naanay hayk'k'ana mala, kare unttuntta kessi olanaadan, nu aawotuwaa un"etseedda.\x - \xo 7:19 \xo*\xt Kes. 1:10-11, 22\xt*\x* \p \v 20 «Muse yeletteeddawe he wode; S'oossaa sintsan I daro lo"o na'aa gideedda; bare aawuwaa golliyaan heezzu agenaa gakkanaw dic'c'eedda.\x - \xo 7:20 \xo*\xt Kes. 2:2\xt*\x* \v 21 Muse wora oletteedda wode, Gibs'e kaatiyaa naatta demmaade bare na'aadan Aa dichchaaddu.\x - \xo 7:21 \xo*\xt Kes. 2:3-10\xt*\x* \v 22 Muse Gibs'atuwaa aad'd'o eratetsaa ubbaa tamaariide, k'aalaaninne oosuwaan wolk'k'aama asaa gideedda. \p \v 23 «Shin Musew yelettoodeppe laytsay oytamuwaa kumeedda wode, bare ishatuwaa, Israa'eeliyaa asatuwaa be'anaw bare wozanaan k'oppeedda.\x - \xo 7:23-29 \xo*\xt Kes. 2:11-15\xt*\x* \v 24 Israa'eelatuwaappe ittuwaa Gibs'eppe ittuu naak'k'ishshin be'iide, he Israa'eeliyaa maaddeedda; he naak'k'eedda Gibs'e bitaniyaa wod'iide, Aa haluwaa kesseedda. \v 25 Muse bare ishatuwaa bare baggana S'oossay ashshana haniyaawaa unttunttu akeekeeddino giide k'oppeedda; shin unttunttu akeekibeykkino. \p \v 26 «Wonttetsa gallassi laa"u Israa'eeliyaa asatuu ittuu ittuwaanna wad'ettiyaawantta demmiide, unttuntta sigetsanaw koyyiide, ‹Asatoo, ishatuu hinttenttu ayaw ittuu ittuwaa naak'k'iitee?› yaageedda. \p \v 27 «Shin he bare shooruwaa naak'k'iyaawe Musa, ‹Neena nu bolla mooddiyaawaanne daannaa ootsiide, suntseeddawe oonee? \v 28 Neeni zino Gibs'e bitaniyaa wod'eeddawaadan, taanakka wod'anaw koyyay?› yaagiide, Musa karew sugi yegeedda. \v 29 Muse hewaa siseedda wode Gibs'eppe kesiide, Midiyaama gadiyaan bete gidi de'iidde, laa"u attuma naanaa yaan yeleedda.\x - \xo 7:29 \xo*\xt Kes. 18:3-4\xt*\x* \p \v 30 «Godaa kiitanchchay oytamu laytsaappe guyyiyaan, Siinaa Deriyaa matan de'iyaa bazzuwaa buuran ees's'iyaa tamaa lac'uwaa giddon Musew beetteedda.\x - \xo 7:30-34 \xo*\xt Kes. 3:1-10\xt*\x* \v 31-32 Muse bare be'eeddawoo maalalettiide, akeeki s'eellanaw buuraa mataan I shiik'i de'ishshin, Godaa k'aalay, ‹Taani ne aawotuwaa S'oossaa, Abraahaame S'oossaa, Yisaak'a S'oossaa, Yaak'ooba S'oossaa› yaagiide Musekko yeedda. Muse yashshaa kokkoriide, s'eellanaw s'alibeenna. \p \v 33 «Goday Musa, ‹Neeni ek'k'eedda biittay geeshsha gidiyaa diraw, ne gediyaan de'iyaa c'aammaakka kessa. \v 34 Taani Gibs'en de'iyaa Ta asaa waayiyaa geeshsha be'aade, k'ay unttunttu ooliyaakka sisaade, unttuntta ashshanaw wod'd'aad. Ha"i haaya. Taani neena Gibs'e kiittana› yaageedda. \p \v 35 «He Musa Israa'eelatuu; ‹Neena nuuna mooddiyaawaanne daannaa ootsiide suntseeddawe oonee?› yaagiide is's'eeddino; buuraa giddon aw beetteedda kiitanchchan mooddiyaawaanne ashshiyaawaa gidana mala, S'oossay Aa kiitteedda.\x - \xo 7:35 \xo*\xt Kes. 2:14\xt*\x* \v 36 He Muse Israa'eelatuwaa Gibs'e gadiyaan Zo'o Abbaaninne mela biittaan, oytamu laytsaw ooratsabaanne malaataa ootsiide, Gibs'eppe kaaletseedda.\x - \xo 7:36 \xo*\xt Kes. 7:5; 14:21; Pay. 14:33\xt*\x* \p \v 37 «Israa'eeliyaa asaw, ‹S'oossay taana dentseeddawaadan, hintte zariyaa giddoppe ta mala nabiyaa hinttenttoo dentsanawaa› yaageeddawe he Musa.\x - \xo 7:37 \xo*\xt Zar. 18:15, 18\xt*\x* \v 38 I Israa'eeliyaa asaa maabaraanna ittippe mela biittaan de'eeddawaa; I nu aawotuwaananne Siinaa Deriyaa bollan barew haasayeedda kiitanchchaanna ittippe de'eedda. Yaatiide S'oossaappe de'uwaa k'aalaa nuw immanaw akkeedda.\x - \xo 7:38 \xo*\xt Kes. 19:1—20:17; Zar. 5:1-33\xt*\x* \p \v 39 «Musew nu aawotuu azazettanaw dosibeykkino; shin gede Aa sugi oliide, guyye Gibs'e simmanaw amotteeddino. \v 40 K'ay Aaroona, ‹Nuuna kaaletsiyaa s'oossatuwaa nuw med'd'a; ayaw gooppe, ha nuuna Gibs'eppe aheedda Muse waaneeddentto nuuni erokko› yaageeddino.\x - \xo 7:40 \xo*\xt Kes. 32:1\xt*\x* \v 41 Miizzaa Maraa malatissiide, he wode eek'aa ootseeddino; he eek'aw yarshshuwaa yarshshiide, barenttu kushii ootseedda oosuwaan nashetteeddino.\x - \xo 7:41 \xo*\xt Kes. 32:2-6\xt*\x* \v 42 Shin S'oossay unttunttoo zokkiyaa zaareedda; unttunttu saluwaa s'oolinttiyaw goyinnanaadan, unttuntta aggeedda; nabatuwaa mas'aafan, \q1 « ‹Israa'eeliyaa asatoo, oytamu laytsaa, \q2 asay baynna saan shukkeedda mehiyaanne yarshshuwaa, \q2 taw yarshsheedditee? \q1 \v 43 Hinttenttu hinttenttoo goyinnanaw \q2 ootseedda eek'atuwaa, Molooka dunkkaaniyaanne \q1 Refaana giyaa hintte s'oossaa s'oolinttiyaa tookkeeddita. \q2 Taani hinttentta Baablooneppe \q2 hini bagga yeddana› \m geetettiide s'aafetteedda.\x - \xo 7:43 \xo*\xt Amo. 5:25-27\xt*\x* \p \v 44 «Muse bare be'eeddawaa malatissiide, Goday aw odeeddawaadan med'd'eedda markkaa dunkkaanii nu aawaatoo mela biittaan de'ee.\x - \xo 7:44 \xo*\xt Kes. 25:9, 40\xt*\x* \v 45 K'ay nu aawotuu dunkkaaniyaa barenttu aawotuwaappe kaallaan akkiide, S'oossay kase yedersseedda Ayihuda gidenna asaa biittaa oyk'k'eedda wode, Iyyaasunna gelisseeddino; he dunkkaanii Daawite de'iyaa wodii gakkanawukka hewaan de'eedda.\x - \xo 7:45 \xo*\xt Iya. 3:14-17\xt*\x* \v 46 Daawite S'oossaan sabetteedda; k'ay Yaak'ooba, Goday de'ana golliyaa kees's'anaw S'oossaa woosseedda.\x - \xo 7:46 \xo*\xt 2 Sam. 7:1-16; 1 Od. 17:1-14\xt*\x* \v 47 Shin aw golliyaa kees's'eeddawe Solomona.\x - \xo 7:47 \xo*\xt 1 Kat. 6:1-38; 2 Od. 3:1-17\xt*\x* \p \v 48-50 «Shin nabii, \q1 « ‹Goday, «Saluu ta kawutetsaa oydiyaa; \q2 sa'aykka ta gedii yed'd'iyaa saa. \q1 Yaatina, taw ayaa mala golliyaa kees's'anitee? \q2 Woy taani shemppanasay hak'anee? \q1 Ha ubbabaa ta kushiyan med'd'abeykkitaa?» yaagee› \m geeddawaadan, Ubbaappe Bolla S'oossay Asay kees's'eedda golliyaan de'enna.\x - \xo 7:48-50 \xo*\xt Isa. 66:1-2\xt*\x* \p \v 51 «Hinttenttu aybe morggii mino asee? Hinttenttu wozanay S'oossaa k'aalaa akkanaw aybe dammeeddawee? Hinttenttu haytsaykka waan tulleeddee? Ubbaa wode Geeshsha Ayyaanaw azazettenan is's'iita.\x - \xo 7:51 \xo*\xt Isa. 63:10\xt*\x* \v 52-53 Nabatuwaan hinttenttu aawotuu yederssibeennawe oonee? S'oossaa Na'ay S'illuu yaanawaa kasetiide odeeddawanttakka wod'eeddino. Ha"i hinttenttukka kiitanchchatuwaa kushiyaappe S'oossaa higgiyaa akkiide azazettibeenawanttu, S'illuwaa aatsi immiide wod'eeddita» yaageedda. \s Iss's'ifaanoosa Shuchchaan Dechchiide Wod'eeddino \p \v 54 Unttunttu hewaa siseedda wode, barenttu wozanaan Iss's'ifaanoosaw daro yilotiide, barenttu mettershshaa sa"iide naasseeddino. \v 55 Shin Iss's'ifaanoosi barenan Geeshsha Ayyaanay kumina, saluwaa pude c'addi s'eelliide, S'oossaa bonchchuwaanne Yesuusi S'oossaappe ushechcha baggan ek'k'eeddawaa be'eedda. \v 56 Yaatiide, «S'eellite, taani saluu dooyettina, Asaa Na'ay S'oossaappe ushechcha baggan ek'k'eeddawaa be'ay» yaageedda. \p \v 57 Kooshshaa d'ok'k'u ootsi waassiidde, barenttu haytsaa tuc'c'iide, ittippe gidi aakko wos's'eeddino. \v 58 Katamaappe gas'aa Aa kessiide, shuchchaan c'addeeddino. Markkatuukka barenttu mayuwaa kessiide, itti Saa'oola geetettiyaa wodallaa matan wotseeddino. \p \v 59 Iss's'ifaanoosi, «Ta Godaa Yesuusaa, ta shemppuwaa akka» yaagiide s'eegishshin, unttunttu shuchchaan Aa dechchiino. \v 60 He wode I gulbbatiide, bare kooshshaa d'ok'k'u ootsiide, «Ta Godaw, ha nagaraa unttunttoo atto ga» yaageedda. Hewaa giinne hayk'k'i aggeedda. \c 8 \s Saa'ooli Ammaniyaa Asaa Yedersseedda \p \v 1 Saa'ooli Iss's'ifaanoose hayk'uu lo"a gi akkeedda. He gallassi Yerusaalamen de'iyaa ammaniyaawanttu bolla wolk'k'aama yederssuu denddeedda; Yesuusi kiitteeddawanttuppe attin, ammaniyaawanttu ubbatuu Yihudaa gadiyaaninne Sammaariyaa gadiyaan laaletteeddino. \v 2 S'oossaa asatuu Iss's'ifaanoosa moogeeddino; k'ay aw daro yeekkeeddino. \v 3 Shin Saa'ooli ammaniyaa asaa d'ayissanaw baas'etee; ubbaa golliyaa geli geliide, attuma asaanne mac'c'a asaa goochchi goochchiide, k'asho golle yeddee. \s Wonggalaa Mishiraachchuu Sammaariyaan Odetteedda \p \v 4 Laaletteedda ammaniyaawanttu k'aalaa odiidde, ubbasaa beeddino. \v 5 Pilip'p'oosi Sammaariyaa katamaa wod'd'iide, Kiristtoosabaa asaw odeedda. \v 6 C'ora Asay Pilip'p'oosi geeddawaa darssi akeekiide siseedda; I ootsiyaa malaataakka be'eedda. \v 7 Ayaw gooppe, iita ayyaanatuu kooshshaa d'ok'k'u ootsi haasayiidde, c'ora asaappe keseeddino; k'ay c'ora sileeddawanttunne wobbatuu pas'eeddino. \v 8 He katamaan Asay daro nashetteedda. \p \v 9 Shin Simoona geetettiyaa itti bitanii kase, barena wolk'k'aama gi kaayiid, Sammaariyaa asaa, «Laa hawe aybe ooratsabee» giissiidde he katamaan de'eedda. \v 10 Guutsatetsaappe doommiide, woggatetsaa gakkanaw, Asay ubbay, «S'oossaa wolk'k'ay daro wolk'k'aamay hawaa» giide aabaa sisee. \v 11 Daro wodiyaappe doommiide, kaayuwaan Sammaariyaa asaa «Laa hawe ayba ooratsabee» giisseedda diraw, Asay aabaa sisee. \v 12 Shin Pilip'p'oosi S'oossaa kawutetsaabaanne Yesuusi Kiristtoosa suntsaabaa attumawanttoonne mac'c'awanttoo mishiraachchuwaa odiidde, unttunttu aabaa ammaniide s'ammak'etteeddino. \v 13 K'ay Simoonikka bare huup'ew ammaniide s'ammak'etteeddawaappe guyyiyaan, Pilip'p'oosanna ittippe de'iidde, oosettiyaa malaataanne S'oossay ootseedda wolk'k'aama malaataa be'iide maalaletteedda. \p \v 14 Yesuusi kiitteedda Yerusaalamen de'iyaawanttu, Sammaariyaa Asay S'oossaa k'aalaa akkeeddawaa siseedda wode, P'es'iroosanne Yohaannisa unttunttukko yeddeeddino. \v 15 P'es'iroossinne Yohaannisi wod'd'iide, ammaniyaawanttu Geeshsha Ayaanaa akkana mala, unttunttoo S'oossaa woosseeddino; \v 16 ayaw gooppe, Sammaariyaa asatuu Godaa Yesuusa suntsan s'ink'k'ataa s'alalaa s'ammak'etteeddawaappe attin, unttunttuppe ittuwaa bollaninne Geeshsha Ayyaanay wod'd'ibeenna. \v 17 He wode P'es'iroossinne Yohaannisi barenttu kushiyaa unttunttu bolla wotsowaappe guyyiyaan unttunttu Geeshsha Ayaanaa akkeeddino. \p \v 18 Yesuusi kiitteeddawanttu barenttu kushiyaa unttunttu bolla wotsina, unttunttoo Geeshsha Ayyaanay imetteeddawaa Simooni be'eedda wode, P'es'iroosassinne Yohaannisaw miishshaa ahiide, \v 19 «Taanikka ta kushiyaa wotsiyaa ubbay Geeshsha Ayaanaa akkana mala, ha maataa tawukka immeerikkitee» yaageedda. \p \v 20 Shin P'es'iroosi aw hawaadan yaageedda; «Neeni S'oossaa imotaa miishshaan shammanaw k'oppeedda diraw, ne miishshay neenanna c'oo d'ayo. \v 21 Ne wozanay S'oossaa sintsan suure gidenna diraw, new hawaan gishuu baawa. \v 22 Yaatowaappe guyyiyaan ha ne wozanaa iita k'ofaa diraw, nagaraappe simma; ooni eri ne wozanaan de'iyaa iita k'ofaa S'oossay atto gaanenttonne S'oossaa woossa. \v 23 Ayaw gooppe, neeni daro k'anaatiyaa oyk'k'aade nagaraa k'ashuwaan de'iyaawaa taani be'ay» yaageedda. \p \v 24 Hewaappe guyye Simooni P'es'iroosassinne Yohaannisaw zaariide, «Hinttenttu geeddawaappe ittibaynne taana gakkenna mala, hintte taw S'oossaa woossite» yaageedda. \p \v 25 P'es'iroossinne Yohaannisi markkatteeddawaappenne Godaa k'aalaa odeeddawaappe guyyiyaan, guyye Yerusaalame simmeeddino; yaatiide Sammaariyaan de'iyaa daro k'eeri katamatuwaan mishiraachchuwaa k'aalaa odeeddino. \s Pilip'p'oosi Top'p'iyaa Asaa // Gideedda Shuufaa S'ammak'eedda \p \v 26 Godaa kiitanchchay Pilip'p'oosa, «Denddaade Yerusaalameppe Gaaza afiyaa asi baynna mela sa'aa ogiyaakko ba; he ogii away kesiyaasaa s'eelliyaa wode ushechcha dugehaa baggana de'ee» yaageedda. \v 27 Pilip'p'oosi denddiide beedda. Hinddekko geetettiyaa Top'p'iyaa kaatattiw biittaa mooddiyaa I miishshaa ubbaakka naagiyaa Top'p'iyaa asaa gideedda itti shuufay de'iyaawe goyinnanaw Yerusaalame beedda. \v 28 Paray goochchiyaa gaariyaan uttiide, Yerusaalameppe guyye simmiide, nabiyaa Isiyaasa mas'aafaa nabbabee. \p \v 29 Geeshsha Ayyaanay Pilip'p'oosa, «He gaariyaakko shiik'aade ittippe gida» yaageedda. \p \v 30 Pilip'p'oosi wos's'i yiide, nabiyaa Isiyaasa mas'aafaa shuufay nabbabishshin sisiide Aa, «Neeni nabbabiyaawaa akeekay?» yaageedda. \p \v 31 Shuufay, «Taw odiide akeekissiyaa Asay baynnaan waaniide akeekettii?» yaageedda; k'ay barenanna gaariyaan kesiide uttana mala, Pilip'p'oosa woosseedda. \v 32 Shuufay nabbabiyaa mas'aafay, \q1 «Dorssaadan I shukettanaw laagettee. \q2 Dorssaa maray bare isikiyaa \q2 k'ans's'iyaawaa sintsan c'o"u giyaawaadan, \q2 ikka bare doonaa pokibeenna. \q1 \v 33 I kawusheeddawaadan aw s'illo pirdday d'ayeedda. \q2 Yesuusa de'uu ha sa'aappe pude aketti diggeedda diraw, \q1 Aa zariyaabaa oonee odanawe?» \m yaageedda.\x - \xo 8:33 \xo*\xt Isa. 53:7-8\xt*\x* \p \v 34 Shuufay zaariide Pilip'p'oosaw, «Nabii hawaa oowaa odii? Barebaa odiyee woy hara asaabaa odii? Taw odaarikkii» yaageedda. \v 35 Pilip'p'oosi zaariide, S'oossaa mas'aafaa I nabbabiyaasaappe doommiide, Yesuusabaa mishiraachchuwaa k'aalaa aw odeedda. \p \v 36 Unttunttu ogiyaa oyk'k'i biidde, haatsay de'iyaasaa gakkeeddino; shuufay, «Haatsaa hawaa be'a; s'ammak'ettiyaawaa taana diggiyaawe ayee?» yaageedda. \p \v 37 Pilip'p'oosi Aa, «Neeni ne kumentsaa wozanaappe ammanooppe, danddayaa» yaageedda. \p I zaariide, «Yesuusi Kiristtoosi S'oossaa Na'aa gidiyaawaa taani ammanay» yaageedda. \p \v 38 Gaari ek'k'ana mala shuufay azazina, inne Pilip'p'oosi laa"atuu duge wod'd'iide, haatsaan gelina Pilip'p'oosi Aa s'ammak'eedda. \v 39 Unttunttu haatsaappe gas'aa keseedda wode, Godaa Ayyaanay Pilip'p'oosa lip'p'i ootsiide, afi aggeedda; laa'entsuwaa shuufay Pilip'p'oosa be'ibeenna; shin bare ogiyaa nashettiide beedda. \v 40 Pilip'p'oosi bare huup'ew Azos's'oosan de'iyaawaa ereedda; k'ay K'iisaariyaa yaana gakkanawukka, katamaa ubbaan yuuyyiidde mishiraachchuwaa k'aalaa odee. \c 9 \s Saa'ooli Kiristtoosan Ammaneedda \r (22:6-16; 26:12-18) \p \v 1 Shin Saa'ooli Godaa kaalliyaawantta wod'anaw manddiide, k'eesatuwaa ubbatuwaa kaappuwaakko beedda. \v 2 Yaatiide Godaa ogiyaa kaalliyaa asatuwaa mac'c'awanttanne attumawantta demmooppe, k'achchiide Yerusaalame ahanaw, Damask'k'on de'iyaa Ayihuda woosa golletoo dabddaabbiyaa s'aafanaw Aa woosseedda. \p \v 3 I biidde, Damask'k'o katamaa gakkana matoode, k'oppennaan saluwaappe wolk'k'aama poo'uu Aa yuushshuwaa ubbaan poo'eedda. \v 4 Saa'ooli sa'aan kunddi uttina, «Saa'oolaa Saa'oolaa, ayaw Taana waayissay?» giyaa k'aalaa siseedda. \p \v 5 Saa'ooli, «Ta Godaw, neeni oonee?» yaagiide oochcheedda. \p Yesuusikka, «Taani neeni yederssaadde de'iyaa Yesuusa» yaageedda. \p \v 6 Shin Saa'ooli kokkoriiddinne maalalettiidde, «Ta Godaw, taani ayaa ootsanaadan koyyay?» yaageedda. \p Goday Aa, «Denddaade katamaa gela; neeni ootsanaw bessiyaabay new yaan odettanawaa» yaageedda. \p \v 7 Saa'oolanna ogiyaan biyaa asatuu ayinne haasayennan ek'k'i aggiide, kooshshaa sisiino; shin oonanne be'ibeykkino. \v 8 Saa'ooli sa'aappe denddina, Aa ayfii doyetteedda wode, ayinne s'eellanaw danddayibeenna; hewaa diraw, unttunttu Aa kushiyaa oyk'k'i goochchiide, Damask'k'o gelisseeddino. \v 9 Heezzu gallassaa gakkanawukka I s'eellibeenna; ayinne mibeenna; ayaanneekka ushibeenna. \p \v 10 Damask'k'on itti Hanaaniyaa giyaa kaalliyaawe de'ee; Goday sas'aan Aa, «Hanaanew» yaageedda. \p Hanaanii, «Ta Godaw, hawaan de'ay» yaageedda. \p \v 11 Goday Aa, «Denddaade Suure geetettiyaa ogiyaa baade, Yihudaa soyin itti Saa'oola giyaa S'ersseeseppe yeedda bitaniyaa koya; ayaw gooppe, I woossee. \v 12 K'ay Hanaaniyaa giyaa bitanii geliide, Saa'ooli laa'entsuwaa s'eelanaadan, bare kushiyaa Aa bolla wotsiyaawaa sas'aan be'eedda» yaageedda. \p \v 13 Hanaanii zaariide, «Ta Godaw, Yerusaalamen ne geeshsha asaa bolla he bitanii ay keena iitabaa ootseeddentto, taani daro asaappe sisaad. \v 14 K'ay Damask'k'on ne suntsaa s'eesiyaawantta ubbaa k'achchanaw, k'eesatuwaa kaappatuu aw maataa immeeddino» yaageedda. \p \v 15 Shin Goday Aa, «Saa'ooli Ayihuda gidenna asaa sintsan, kaatatuwaa sintsaaninne Israa'eeliyaa asaa sintsan, Ta suntsaa erissanawunne Taw ootsanaadan dooretteedda miishshaa gidiyaa diraw, neeni ba. \v 16 Ayaw gooppe, Ta suntsaa diraw, I ay keenaa waayettanaw bessintto, Taani Aa bessana» yaageedda. \p \v 17 Hanaanii biide, soy geliide, bare kushiyaa Saa'oola bolla wotsiide, «Ta ishaw Saa'oolaa, neeni yiyaa ogiyaan new beetteedda Yesuusi, neeni s'eelana malanne Geeshsha Ayyaanay neenan kumana mala, taana kiitteedda» yaageedda. \v 18 Ellekka, ayentto pok'uwaa malay Saa'oola ayfiyaappe wod'd'ina, Saa'ooli laa'entsuwaa s'eelleedda; k'ay denddiide s'ammak'etteedda. \v 19 K'umaa miide minetti, Damask'k'on de'iyaa kaalliyaawanttunna amareeda gallassaa gam"eedda. \s Saa'ooli Damask'k'on Tamaarisseedda \p \v 20 Ellekka, «Yesuusi Kiristtoosi S'oossaa Na'aa» yaagiide, Ayihuda woosa golletuwaan k'aalaa odeedda. \p \v 21 Hewaa siseedda ubbay maalalettiide, «Hawe Yerusaalamen Yesuusa suntsaa s'eesiyaawantta d'ayissiyaawaa gidennee? K'ay unttuntta k'achchiide, k'eesatuwaa kaappatuwaa sintsa afanaw yibeenneeyye?» yaageeddino. \p \v 22 Shin Saa'ooli k'aalaa odiyaa oduu min min beedda; Yesuusi k'ay Kiristtoosa gidiyaawaakka I akeekissiide odeedda diraw, Damask'k'on de'iyaa Ayihudatuu aw zaariyaawaa d'ayeeddino. \p \v 23 C'ora gallassaappe guyyiyaan, Ayihudatuu shiik'iide, Saa'oola wod'anaw zoretteeddino. \v 24 Shin Ayihudatuu barena wod'anaw k'oppowaa Saa'ooli siseedda; unttunttu Aa wod'anaw k'ammanne gallassi katamaa penggiyaa naagiino. \v 25 Shin kaalliyaawantta Aa k'amma afiide, dirssaa huup'iyaanna k'un"aan duge wotseeddino. \s Saa'ooli Yerusaalamen Tamaarisseedda \p \v 26 Saa'ooli Yerusaalame gakkeedda wode, kaalliyaawanttunna ittippe gakettanaw shiik'i be'eedda; shin kaalliyaawaa I gideeddawaa ubbay ammanennaan is's'iide, aw yayyeeddino. \v 27 Shin Barnaabaasi Saa'oola Yesuusi kiitteeddawanttukko afeedda; ogiyaan Godaa I waaniide be'eeddentto, aw Goday wooti haasayeeddenttonne k'ay Saa'ooli Damask'k'on Yesuusa suntsan yayyenaan wooti k'aalaa odeeddentto, unttunttoo geeshshiide odeedda. \v 28 Saa'ooli Yerusaalamen yuuyyiiddenne Godaa Yesuusa suntsan yayyenaan k'aalaa odiidde, Yesuusi kiitteeddawanttunna ittippe de'eedda. \v 29 K'ay Saa'ooli Giriike k'aalaa haasayiyaa Ayihudatuwaana haasayeenne palumettee; shin unttunttu Aa wod'anaw koyyeeddino. \v 30 Ishatuu hewaa sisiide, Saa'oola duge K'iisaariyaa afiide, S'ersseese yeddeeddino. \p \v 31 Yihudaan, Galiilaaninne Sammaariyaan ubbaan de'iyaa ammaniyaa asatuu sarotetsaan de'eeddino; k'ay minneeddino; Godaw yayyiyaawaaninne Geeshsha Ayaanaa maaduwaan geemettiidde, payduwaankka dari dari beeddino. \s P'es'iroosi Liidiyaaninne Yoop'p'en Tamaarisseedda \p \v 32 P'es'iroosi ubba saan yuuyyiidde, Liidaan de'iyaa geeshsha asatuwaakko k'ay wod'd'eedda. \v 33 Yaatiide hewaan hosppun laytsaa siliide, arssaan gisiide de'iyaa itti Eeniyaa giyaa bitaniyaa demmeedda. \v 34 P'es'iroosi Eeniyaa, «Eenaw, Yesuusi Kiristtoosi neena patsee; denddaade ne hiis'aa yegga»\f + \fr 9:34 \fr*\fk Hiis'aa yegga: \fk*\ft Hawaa guussay meetettiyaabaa giigissa guussaa.\ft*\f* yaageedda. Hewaappe guyye ellekka denddi ek'k'eedda. \v 35 Liidaaninne Saaroonan de'iyaa Asay ubbay Eeniyaa be'iide, Godaakko simmeeddino. \p \v 36 Yoop'p'e katamaan itti S'aabbito geetettiyaa ammanewunna de'aw; S'aabbito guussay Giriike k'aalaan Dork'k'o giyaawaa. Iza bare de'eedda wodiyaa ubbaan lo"obaa ootsaaddenne hiyyeesaa maaddaadde de'aw. \v 37 He wode iza harggaade hayk'k'ina, Asay izi anhaa meec'c'iide, poo'iyaa pude kessiide gisisseedda. \v 38 Liiday Yoop'p'ew mata; kaalliyaawanttu P'es'iroosi Liidiyaan de'iyaawaa Yoop'p'en sisiide, «Hayyanaa nuukko ellekka yaarikkii» yaagiyaa kiitaa laa"u asatuwaa bolla aakko kiitteeddino. \p \v 39 Hewaappe guyye P'es'iroosi denddiide, unttunttunna bi gakkina, pook'iyaa pude Aa kessiide, kifiliyaa gelisseeddino. Asini baynna am"e mac'c'awanttu ubbay yeekkiiddenne Dork'k'a unttunttunna de'iyaa wode ootseedda k'amishatuwaanne mayatuwaa ubbaa P'es'iroosa bessiidde, Aa yuushshuwaan yuuyyi aad'd'iide ek'k'eeddino. \v 40 P'es'iroosi unttuntta ubbaa kare kessiide, gulbbati S'oossaa woosseedda; k'ay anhaakko simmiide, «S'aabbitee, dendda» yaageedda; S'aabbitakka bare ayfiyaa dooya P'es'iroosa be'aade, d'ok'k'a uttaaddu. \v 41 P'es'iroosi izo bare kushiyan maaddiide, dentsi esseedda; hewaappe guyyiyaan, ammaniyaawanttanne asini baynna am"e mac'c'awantta s'eesiide, pas'eeddawunno unttunttoo immeedda. \p \v 42 Ha yewuu Yoop'p'e katamaa ubbaan laalettina c'ora Asay Godaa ammaneeddino. \v 43 P'es'iroosi Yoop'p'en itti Simoona giyaa galbbaa k'aac'iyaawaanna daro wodiyaa gam"eedda. \c 10 \s P'es'iroosanne K'ornneliyoosa \p \v 1 K'iisaariyaan «S'aalatuwaa Olaa asatuwaa» geetettiyaa olanchchatoo itti s'eetatuwaa kaappuu K'ornneliyoosa giyaawe de'ee. \v 2 K'ornneliyoosi S'oossaa loytsiide ammaniyaa asanne, bare soy asaa ubbaanna ittippe S'oossaw goyinniyaa asaa; Ayihuda hiyyeesaakka I daro maaddee; k'ay S'oossaa ubbaa wode woossee. \v 3 Itti gallassi udduppu saatiyaa heeraan, «K'ornneliyoosa» giide s'eesiyaa S'oossaa kiitanchchay barekko gelishshin, K'ornneliyoosi sas'aan geeshshiide be'eedda. \p \v 4 K'ornneliyoosi yayyiide, kiitanchchaa c'addi s'eelliide, «Ta Godaw, I ayee?» yaageedda. \p Kiitanchchay zaariide, hawaadan yaageedda; «Ne woosaynne neeni hiyyeesaa maaddiyaawe S'oossaa sintsan hassayettanaw saluwaa beedda. \v 5 Ha"i Yoop'p'e asaa kiittaade, P'es'iroosa geetettiyaa Simoona ahissa. \v 6 P'es'iroosi abbaa doonaan de'iyaa galbbaa k'aac'iyaa Simoona gollen imatsatetsaan utteedda; neeni ootsanaw bessiyaawaa I new odanawaa» yaageedda. \p \v 7 K'ornneliyoosi barew odeedda kiitanchchay biina, bare k'oomatuwaappe laa"atuwaanne S'oossaw goyinniyaa bareppe shaakettenna wotaadaratuwaappe ittuwaa s'eesiide, \v 8 unttunttoo ubbabaa odiide, unttuntta Yoop'p'e kiitteedda. \p \v 9 Wonttetsa gallassi unttunttu biide, Yoop'p'e katamaakko matishshin, P'es'iroosi usuppun saatiyaa heeraan golliyaa bollan dembbayiide ootseeddasaa S'oossaa woossanaw keseedda. \v 10 K'ay koshattiide, k'umaa maanaw koyyeedda; shin k'umay ka"ishshin, sas'aa be'eedda. \v 11 Saluu dooyettina, wolk'k'aama mayuwaa malatiyaabay oyddu baggana oyk'ettiide, sa'aan wod'd'ishin, P'es'iroosi be'eedda. \v 12 Hewaan oyddu gediyaanna de'iyaa mehii, do'ay, shooshshay, zariinne kafuu ubbay de'ee. \v 13 «P'es'iroosaa, dendda ek'k'aade shukka ma» giyaa k'aalay aakko yeedda. \p \v 14 Shin P'es'iroosi, «Ta Godaw, hanenna! Taani tunabaanne sheneyiyaabaa ubbakka ma erikke» yaageedda. \p \v 15 K'ay laa'entsuwaa, «S'oossay geeshsheeddawaa neeni tunissoppa» giyaa k'aalay aakko yeedda. \v 16 Heezzu gede hewaadan geedda; hewaappe guyyiyaan, ellekka he wolk'k'aama mayuwaa malatiyaawe pude saluwaa aketti aggeedda. \p \v 17 P'es'iroosi bare be'eedda sas'aa biletsay ayaa gidanddeeshsha? Yaagiide, bare wozanaa giddon, «Laa hawe ayee?» giishshin, K'ornneliyoosi kiitteedda asatuu Simoona gollii de'iyaasaa koyyiidde, Aa penggiyaan ek'k'eeddino. \v 18 Barenttu kooshshaa d'ok'k'u ootsiide, «P'es'iroosa geetettiyaa Simoona giyaa imatsay hewaan de'ii?» yaagiide oochcheeddino. \p \v 19 P'es'iroosi sas'aan be'eeddabaa akeekanaw k'ofaan sheekkide'ishshin, Geeshsha Ayyaanay Aa, «Be'a, heezzu\f + \fr 10:19 \fr*\fk Heezzu: \fk*\ft Itti itti mas'aafatuu c'ora giino; itti mas'aafay laa"uu yaagee.\ft*\f* asatuu neena koyyiino; \v 20 denddaade wod'd'a; Taani unttuntta kiitteedda diraw, sid'ennaan unttunttunna ba» yaageedda. \p \v 21 P'es'iroosi asatuwaakko wod'd'iide, «Hinttenttu koyyiyaawe taana. Ayaa akkana yeedditee?» yaageedda. \p \v 22 Unttunttu, «S'oossaw yayyiyaa s'illuu Ayihuda asaa ubbaan daro bonchchetteedda s'eetatuwaa kaappuwaa K'ornneliyoosi, neena bare soy afissiide, k'aalaa neeppe sisana mala, S'oossaa geeshsha kiitanchchay aw odeedda» yaageeddino. \v 23 P'es'iroosi asatuwaa imatsa ootsi shoobbanaw soy mokkeedda. \p Wonttetsa gallassi, denddiide unttunttunna beedda; Yoop'p'e katamaan de'iyaa ishatuwaappe ittuu ittuu aanana ittippe beeddino. \v 24 Wonttetsa gallassi, K'iisaariyaa gakkeeddino; K'ornneliyoosi bare dabbatuwaanne bare laggetsatuwaa ittippe s'eesi shiishshiide, P'es'iroosa naagee. \v 25 P'es'iroosi gelana hanishin, K'ornneliyoosi aanana gakettiide, Aa sintsan kunddiide, aw goyinneedda. \v 26 Shin P'es'iroosi, «Dendda! Taanikka ta huup'ew asaa» yaagiide Aa dentseedda. \p \v 27 P'es'iroosi K'ornneliyoosanna haasayiidde, soy geleedda; I geliyaa wode c'ora Asay shiik'eeddawaa demmiide, \v 28 asaa, «Ayihuda Asay hara zariyaanna ittippetetsaan de'anaw, woy gakettanaw woga gidennawaa hintte huup'ew eriita; shin taani oonanne tunaa woy sheneyiyaabaa geena mala, S'oossay taana besseedda. \v 29 Hewaa diraw, hintte taw kiittina, palumay baynnaan yaad. Ha"i, ‹Taana ayaw ahisseedditee?› yaagaade hinttentta oochchay» yaageedda. \p \v 30 K'ornneliyoosi hawaadan yaageedda; «Taani hachche oyddu gallassaappe kase ha saatiyaan udduppu saatiyaa woosaa ta soyin S'oossaa woossishin, p'olk'k'iyaa mayuwaa mayyeedda Asay ta sintsaan ek'k'iide, \v 31 taana, ‹k'ornneliyoosa, S'oossay ne woosaa siseedda; neeni hiyyeesaa maaddiyaawaakka hassayeedda. \v 32 Simmi asaa Yoop'p'e kiittaade, Simooni P'es'iroosa giyaawaa s'eesissa; Simooni P'es'iroosi Simoona giyaa galbbaa k'aac'c'iyaawaa gollen abbaa doonaan imatsatetsaa utteedda› yaageedda. \v 33 Hewaa diraw, taani neekko ellekka kiittaad; neeninne yaadde loytsaadda; simmi neeni nuw odanaw S'oossay neena azazeeddawaa ubbaa sisanaw ha"i nuuni ubbay hawaan S'oossaa sintsan de'eetto» yaageedda. \s P'es'iroosa Haasayaa \p \v 34-35 P'es'iroosi haasayaa hawaadan yaagi doommeedda; «S'oossay asaa som"iyaa s'eellenna; shin gade ubbaan barew yayyiyaawaanne s'illo oosuwaa ootsiyaawaa galatiyaawaa taani tumu akeekaad.\x - \xo 10:34-35 \xo*\xt Zar. 10:17\xt*\x* \v 36 S'oossay asaa ubbaa Godaa, Yesuusi Kiristtoosa baggana, sarotetsaa odiidde, ha wonggalaa mishiraachchuwaa Israa'eeliyaa asaw kiitteeddawaa hinttenttu eriita. \v 37 Yohaannisi k'aalaa odeedda s'ink'k'ataappe guyyiyaan, Galiilaappe doommiide, Yihudaa gadiyaa ubbaan haneeddawaa hintte eriita. \v 38 S'oossay Naazireetiyaa Yesuusa Geeshsha Ayyaanaaninne wolk'k'aan kuntseedda; S'oossay aanana de'iyaa diraw, lo"obaa I ootsiiddinne s'alahiyaa kaappoo moodetteedda ubbaa patsiidde yuuyyeedda. \p \v 39 «Ayihuda gadiyaaninne Yerusaalamen I ootseedda ubbabaw nuuni markka. Unttunttu mask'k'aliyaa bolla misimaariyan d'ishi kak'k'iide, Aa wod'eeddino. \v 40 Shin S'oossay heezzentsiyaa gallassan hayk'uwaappe Aa dentsiide besseedda. \v 41 S'oossay koyro dooreedda markkatuwaa nuuna, Aa besseeddappe attin, asaa ubbaa gidenna; hayk'uwaappe I denddeeddawaappe guyyiyaan, nuuni aanana meeddonne usheeddo. \v 42 S'oossay wonggalaa mishiraachchuwaa asaw nuuni odanawunne, pas'a de'iyaawanttu bollaninne hayk'k'eeddawanttu bollan pirddanaw I suntseeddawe Yesuusa gideeddawaa nuuni markkattanaw nuuna azazeedda. \v 43 S'oossay aan ammaniyaa ubbaa nagaraa Aa suntsan atto gaanawaa nabatuu ubbatuu markkattiino» yaageedda. \s Ayihuda Gidenna Asatuu Ammaniide // Geeshsha Ayaanaa Akkeeddino \p \v 44 P'es'iroosi biro he yewuwaa odishin, k'aalaa sisiyaa ubbaa bolla Geeshsha Ayyaanay wod'd'i aggeedda. \v 45 P'es'iroosanna Yoop'p'eppe yeedda, ammaniyaa k'as's'aretteedda Ayihuda ubbatuu Ayihuda gidennawanttu bollankka Geeshsha Ayaanaa imotay gukkeedda diraw maalaletteeddino. \v 46 Ayaw gooppe, unttunttu dumma dumma k'aalaan haasayishshiininne S'oossaa darotetsaa sabbishshin siseeddino. \p He wode P'es'iroosi zaariide, \v 47 «Hawanttu k'ay nuunaadan Geeshsha Ayaanaa akkeeddawanttu s'ammak'ettennaadan, haatsaa unttuntta digganaw danddayiyaawe oonee?» yaageedda. \v 48 Unttunttu Yesuusi Kiristtoosa suntsan s'ammak'ettana mala, unttuntta azazeedda; hewaappe guyyiyaan, unttunttu barenttuna amareeda gallassaa uttana mala, Aa woosseeddino. \c 11 \s P'es'iroosi Ayihuda Gidenna Asaappe Ammaneeddawanttu // Soy Ayaw Geleeddentto Odeedda \p \v 1 Yesuusi kiitteeddawanttunne Yihudaa ubbaan de'iyaa ishatuu, Ayihuda gidennawanttukka S'oossaa k'aalaa akkeeddawaa siseeddino. \v 2 P'es'iroosi Yerusaalame beedda wode, k'as's'aretteedda asatuu aanana palumettiidde, \v 3 Aa, «Neeni k'as's'arettibeennawanttukko gelaade, unttunttunna k'umaa maada» yaageeddino. \p \v 4 Shin P'es'iroosi haneeddawaa koyruwaappe doommiide, maaran maaran hawaadan yaagiide odeedda; \v 5 «Taani Yoop'p'e katamaan S'oossaa woossishin, taani Ayyaanaan gidaade sas'aa be'aaddi; wolk'k'aama mayuwaa malatiyaawe oyddu baggana oyk'ettiide, saluwaappe wod'd'iide, taakko yeedda. \v 6 Hewaa gidduwaa taani c'adda s'eelliyaa wode, oyddu gedii de'iyaa mehiyaa, du'aa, shooshshaa, zariyaanne kafuwaa be'aaddi. \v 7 K'ay, ‹P'es'iroosaa, dendda; shukka ma› giyaa k'aalaa taani sisaad. \p \v 8 «Shin taani, ‹Ta Godaw, hanenna! Tunabay woy sheneyiyaabay ubbakka ta doonaakko shiik'i erenna› gaad. \p \v 9 «K'aalay saluwaappe laa'entsuwaakka, ‹S'oossay geeshsheeddawaa neeni tunaa gooppa› yaagiide taw zaareedda. \p \v 10 «Hewe heezzu gede hanina, wurssetsaan ubbabay saluwaa pude gooshetteedda. \v 11 He man''iyaan heezzu asatuu K'iisaariyaappe taakko kiitettiide, taani de'iyaa golliyaa gakki aggeeddino. \v 12 Taanikka sid'ennaan unttunttunna baana mala, Geeshsha Ayyaanay taw odeedda. K'ay ha usuppun ishatuu Yoop'p'eppe taananna K'iisaariyaa biina, nuuni K'ornneliyoosa soy geleeddo. \v 13-14 Kiitanchchay bare soyin ek'k'iide barena, ‹P'es'iroosa geetettiyaa Simoona s'eesanaw asaa Yoop'p'e kiitta; neeninne ne golle Asay ubbay attiyaa k'aalaa I new odanawaa› geeddawaa K'ornneliyoosi wooti siseeddentto, nuw odeedda. \p \v 15 «Taani haasayanaw doommiyaawaan Geeshsha Ayyaanay koyro nu bolla wod'd'eeddawaadan, unttunttu bollaakka wod'd'i aggeedda. \v 16 Goday, ‹Yohaannisi haatsaan s'ammak'eedda; shin hinttenttu Geeshsha Ayyaanaan s'ammak'ettanita› yaageedda k'aalaa taani hassayaaddi. \v 17 S'oossay nuw Godaa Yesuusi Kiristtoosa ammaneeddawanttoo immeedda imotaa malaa Ayihuda gidennawanttookka k'ay immooppe, simmi S'oossaa digganaw taani oonee?» yaageedda. \s Ammaniyaawanttu Kiristtaane Geetetteeddino \p \v 18 Unttunttu hawaa siseedda wode barenttu palumaa aggiide, «Yaatina, S'oossay Ayihuda gidennawanttukka k'ay nagaraappe simmiide de'anaadan, unttuntta kaac'eedda» yaagiide S'oossaa galateeddino. \p \v 19 Iss's'ifaanoosa bolla gakkeedda waayiyaa geeduwaan laaletteedda ammaniyaawanttu k'aalaa Ayihudatuwaa s'alalaappe attin, haraw ittoonne odennaan, Pink'k'e, K'op'iroosanne Ans's'ookiyaa gakkanaw yuuyyeeddino. \v 20 Shin K'op'iroosappenne K'ereenappe yeedda itti itti ammaniyaa asatuu Ans's'ookiyaa biide, Godaa Yesuusa wonggalaa mishiraachchuwaa odiidde, Giriike asawukka\f + \fr 11:20 \fr*\fqa Giriike asaa: \fqa*\ft Hawaa guussay Giriike k'aalaa haasayiyaa Ayihude woy hara asaa.\ft*\f* odeeddino. \v 21 Godaa wolk'k'ay unttunttunna de'ee; k'ay c'ora Asay ammaniide, Godaakko simmeeddino. \p \v 22 Ha yewuu Yerusaalamen de'iyaa ammaniyaa asaw sisettina, ammaniyaa Asay Barnaabaasa Ans's'ookiyaa kiitteedda. \v 23 Barnaabaasi Ans's'ookiyaa beedda wode, S'oossaa aad'd'o keekatetsaa oosuwaa be'iide nashetteedda; unttunttu ubbay Godan barenttu kumentsaa wozanaappe min de'anaadan, unttuntta zoreedda. \v 24 Ayaw gooppe, Barnaabaasi Geeshsha Ayyaanaynne ammanuu kumeedda lo"o asaa; he gaasuwaan c'ora Asay Godaakko yeeddino. \p \v 25 Hewaappe guyyiyaan, Barnaabaasi Saa'oola koyyanaw S'ersseese beedda. \v 26 Yaatiide Saa'oola demmeedda wode, Ans's'ookiyaa aheedda. Barnnaabaasinne Saa'ooli ammaniyaa asaana itti laytsaa kumentsaa uttiide, c'ora asaa tamaarisseeddino; kaalliyaawanttu Ans's'ookiyaan Ammaniyaa asaa geetettiide, koyro s'eesetteeddino. \p \v 27 Nabatuu Yerusaalameppe Ans's'ookiyaa he wode wod'd'eeddino. \v 28 Unttunttu giddoppe Agaaboosa giyaawe denddiide, sa'aa ubbaan wolk'k'aama koshay denddanawaa Ayaanaa wolk'k'aan timbbitiyaa odeedda; hewe haneeddawe K'alawudeyoosa kawutetsaa wodiyaanna. \v 29 Kaalliyaawanttu huup'iyaan huup'iyaan barenttu wolk'k'aa keena miishshaa kessiide, Yihudaan de'iyaa barenttu ishatoo maaduwaa yeddanaw k'ofaa k'achcheeddino. \v 30 Unttunttu hewaadan ootsiide, miishshaa Barnaabaasa bollaninne Saa'oola bolla woosa golle c'imatoo yeddeeddino. \c 12 \s Woosa Gollen Wolk'k'aama Iita Yedesay Doommeedda \p \v 1 Kaatiyaa Heroodise\f + \fr 12:1 \fr*\fq Heroodise: \fq*\ft Hawaa guussay Heroodise Agriip'p'a koyruwaa gidiide, Paalasttiine giyaa gadiyaa ubbaa mooddiyaawaa. Hewenneekka wogga Heroodise heezzetsa yeletaa.\ft*\f* he wode woosa golle asaappe amareedawantta waayissuwaa doommeedda. \v 2 Yohaannisa ishaa Yaak'ooba mashshaan wod'iseedda. \v 3 Hewe Ayihudatuwaa nashechcheeddawaa be'iide, gujji P'es'iroosakka oyk'k'eedda; hewe Maagage Ukitsaa Baalaa bonchchiyaa gallassatuwaanna. \v 4 P'es'iroosa oyk'k'iide k'achcheedda. Paasigaa Baalaa Bonchchiyaa gallassatuwaappe guyyiyaan, gade asaa sintsa aatsanaw k'oppiide, oyddu oyddu wotaadaratuu Aa naaganaadan, tammanne usuppun wotaadaratoo aatsiide immeedda.\x - \xo 12:4 \xo*\xt Kes. 12:1-27\xt*\x* \v 5 Hewaa diraw, P'es'iroosi k'asho golliyaan naagettee; shin woosa golle Asay aw minisiide S'oossaa woossee. \s Kiitanchchay P'es'iroosa K'asho Golleppe Kesseedda \p \v 6 Heroodise P'es'iroosa asaa sintsa aatsanaw k'oppanaappe kase k'amma, P'es'iroosi laa"u santsalataan k'ashettiide, laa"u wotaadaratuwaappe gidduwaan gem"isheedda; naagiyaawanttukka k'asho golle penggiyaan ek'k'iide naagiino. \v 7 Akeekenaan de'ishshin, Godaa kiitanchchay hewaan ek'k'i aggeedda; k'asho gollenkka poo'uu poo'ii aggeedda. Kiitanchchay P'es'iroosa miyyiyaa dechchi beegotsiide Aa, «Elle dendda» yaageedda; he man''iyaan santsalatay Aa kushiyaappe wod'd'i aggeedda. \v 8 Kiitanchchay Aa, «Ne suriyaa danc'c'a; ne c'aammaakka wotsa» yaagina, P'es'iroosi hewaadan ootseedda; kiitanchchay, «Ne mayuwaa mayyaade taana kaala» yaageedda. \p \v 9 P'es'iroosi k'asho golliyaappe kesiide, kiitanchchaa kaalleedda; aw sas'aa be'iyaawaa malateeddappe attin, kiitanchchay ootsiyaabay tuma gideeddawaa eribeenna. \v 10 Kiitanchchaynne P'es'iroosi koyro wotaadaraappenne laa'entso wotaadaraappe aad'd'iide, katamaa afiyaa birataa penggiyaakko gakkeeddino; penggiikka unttunttoo barekka dooyetti aggeedda; unttunttu kesiide itti ogiyaanna biishshin, kiitanchchay ellekka P'es'iroosappe shaaketti aggeedda. \p \v 11 P'es'iroosi barena gakkeeddabaa akeekiide, «Taana Goday bare kiitanchchaa kiittiide, Heroodisa kushiyaappenne Ayihuda Asay naagi utteedda ubbabaappe ashsheeddawaa ha"i tumu eraad» yaageedda. \p \v 12 I hewaa akeekeedda wode, c'ora Asay ittippe shiik'iide S'oossaa woossiyaasaa, Mark'k'oossa giyaa Yohaannisa daayi Mayraami soy \v 13 biide penggiyaan s'eesina, itti Roodo giyaa k'oomata dooyyanaw yaaddu. \v 14 Rooda P'es'iroosa k'aalaa gideeddawaa ereedda wode, barena nashechchina, penggiyaa dooyyennan guyye wos's'aadde, P'es'iroosi karen ek'k'eeddawaa asaw odaaddu. \p \v 15 Asay izo, «Hanne, neeni gooyaa» yaageedda. Rooda P'es'iroosa gideeddawaa geeshshaade odaaddu. Unttunttu, «Hewe Aa kiitanchchaa»\f + \fr 12:15 \fr*\fq Aa kiitanchchaa: \fq*\ft Aa naagiyaa kiitanchchaa gidennaan aggena guussaa.\ft*\f* yaageeddino. \p \v 16 Shin P'es'iroosi karen s'eesiide aggenaan is's'ina, Asay kariyaa dooyyi, Aa be'iide maalaletteeddino. \v 17 Shin unttunttu c'o"u gaana mala, P'es'iroosi bare kushiyan s'orssiide, Goday k'asho golliyaappe Aa wooti kesseeddentto, unttunttoo k'onc'c'issi odiide, «Hawaa Yaak'oobawunne\f + \fr 12:17 \fr*\fq Yaak'ooba: \fq*\ft Godaa ishaa.\ft*\f* ishatoo\f + \fr 12:17 \fr*\fk Ishatoo: \fk*\ft Ammaniyaa haratoo.\ft*\f* odite» giide, kesi harasaa beedda. \s Heroodisa Hayk'uwaa \p \v 18 Sa'ay wontteedda wode, P'es'iroosi hak'a bidiggeeddentto giina wotaadaratuwaa giddon daro walassay keseedda. \v 19 Heroodise P'es'iroosa koyyishshin, I d'ayeedda wode, naagiyaawantta k'oriide, unttuntta wod'ana mala azazeedda; hewaappe guyyiyaan, Yihudaappe K'iisaariyaa wod'd'iide, hewaan amareeda wodiyaa utteedda. \p \v 20 Heroodise S'iiroosa asawunne Sidoonaa asaw loytsi hank'k'etteedda; unttunttu gade Asay katsaa Heroodisa gade asaappe demmiyaa diraw, unttunttu ittippe gidiide, Aa golliyaa kaappuwaa Bilass's'oosa barenttu bagga ootsiide, sigettana mala woossanaw Heeroodisakko beeddino. \p \v 21 Heroodise suntsetteedda gallassi, bare kawutetsaa mayuwaa mayyiide, kawutetsaa oydiyaan uttiide, asaw haasayeedda. \v 22 Asay, «Hawe S'oossaa k'aalaa; asaa k'aalaa gidenna» yaagiide kooshshaa d'ok'k'issiide haasayeedda. \v 23 Heroodise S'oossaa bonchchibeenna diraw, he man''iyaan Godaa kiitanchchay Aa dechchina, gus'uniyaan meetettiide, hayk'k'i aggeedda. \p \v 24 Shin S'oossaa k'aalay dic'c'eenne dari dari bee. \p \v 25 Barnnaabaasinne Saa'ooli barenttu oosuwaa poliide, Mark'k'oossa giyaa Yohaannisa barenttuna akkiide, Yerusaalameppe simmeeddino. \c 13 \s Barnnaabaasinne Saa'ooli Geeshsha Ayyaanay Doorina, Tamaarissanaw Kiitetteeddino \p \v 1 Ans's'ookiyaan de'iyaa ammaniyaa asaa giddon nabatuunne tamaarissiyaawanttu de'iino; unttunttukka Barnaabaasa, Karetsa giyaa Simoona, K'ereenappe yeedda Luuk'iyoosa, gadiyaa mooddiyaa Heroodisanna\f + \fr 13:1 \fr*\fq Heroodisa: \fq*\ft Herood Anttip'aasa geetettiyaa wogga Heroodise na'aa. Hewenneekka Galiilaa giyaa gadiyaa mooddiyaawaa. \ft*\xt Luk'. 3:1\xt* s'eellite.\f* dic'c'eedda Minaahanne Saa'oola. \v 2 Unttunttu Godaw goyinnishshinanne s'oomishshin, Geeshsha Ayyaanay, «Taani s'eeseedda oosoo Barnnaabaasanne Saa'oola taw dummayite» yaageedda. \p \v 3 Unttunttu s'oomeeddawaappenne woosseeddawaappe guyyiyaan, barenttu kushiyaa Barnaabaasa bollaninne Saa'oola bollan wotsiide, unttuntta yeddeeddino. \s Barnnaabaasinne Saa'ooli K'op'iroosa Beeddino \p \v 4 Hewaa diraw, Geeshsha Ayyaanay unttuntta kiittina, Seeluuk'iyaa wod'd'eeddino; hewaappe wonggiriyaan geliide, K'op'iroosa haatsaani dooddetteeddasaa beeddino. \v 5 Unttunttu Silmaana gakkiide, Ayihuda woosa golletuwaan S'oossaa k'aalaa odeeddino; unttuntta maaddanaw Yohaannisi\f + \fr 13:5 \fr*\fqa Yohaannisa: \fqa*\ft Hara suntsay \ft*\xt Mar. 12:12, 25\xt* s'eellite.\f* unttunttunna de'ee. \p \v 6 Unttunttu K'op'iroosa haatsaan dooddetteedda sa'aa ubbaa P'aafu gakkanaw yuuyyiide, nabiyaa itti worddanchchaa, Ayihuda asaa Bar-Yesuusa giyaa shareechchuwaa demmeeddino. \v 7 He shareechchuu gadiyaa mooddiyaa Sarggiyoosa P'awuloosa giyaa akeekanchcha bitaniyaanna de'ee. Sarggiyoosa P'awuloosa Barnnaabaasanne Saa'oola barekko s'eesiide, S'oossaa k'aalaa sisanaw koyyeedda. \v 8 Shin shareechchuwaa Elimaasi (Giriike k'aalaan hewe Aa suntsaa) gadiyaa mooddiyaawaa ammanuwaa digganaw koyyiide, unttunttu haasayaa p'alk'k'eedda. \p \v 9 Shin P'awuloosa giyaa Saa'ooli barenan Geeshsha Ayyaanay kumina, shareechchuwaa c'addi s'eelliide, \v 10 Aa, «Laa ha s'alahiyaa kaappuwaa na'aw, genetetsay ubbaynne iitatetsay ubbay kumeeddawoo, s'illotetsaa ubbaa morkkew, Godaa ogiyaa suuriyaa geellayiyaawaa aggikkii? \v 11 Be'a; ha"i Godaa kushii ne bolla de'ee; neeni k'ook'a gidana; amareeda wodii gakkanaw, aawaa poo'uwaa be'akka» yaageedda. \p He man''iyaan shaannochchaynne d'umay Aa ayfiyaa goozina, bare kushiyaa oyk'k'iide, kaaletsiyaa uraa koyyiidde yuuyyeedda. \v 12 He wode gadiyaa mooddiyaawe hewaa be'eedda wode, Goday tamaarissiyaawaan maalalettiide ammaneedda. \s Barnnaabaasinne P'awuloosi P'iisiidiyan De'iyaa Ans's'ookiyaa Beeddino \p \v 13 P'awuloosinne aanana de'iyaawanttu P'aafuppe denddiide, P'inifiliyaan de'iyaa P'ergge wonggiriyaan beeddino; Yohaannisi unttunttuppe shaaketti, Yerusaalame simmeedda. \v 14 Shin unttunttu P'erggeppe aad'd'iide, P'iisiidiyan de'iyaa Ans's'ookiyaa gakkeeddino; Sambbata gallassan Ayihuda woosa golle geliide utteeddino. \v 15 Muse higgiinne nabatuwaa mas'aafay nabbabetteeddawaappe guyyiyaan, Ayihuda woosa golle kaappatuu, «Nu ishatoo asaa minisiyaa k'aalay hinttenttoo de'ooppe, asaw haasayeerikkitee» yaagiide unttunttoo kiitteeddino. \p \v 16 P'awuloosi denddi ek'k'iide, bare kushiyan s'orssiide, hawaadan yaageedda; «Israa'eeliyaa asatoo, S'oossaw yayyiyaawanttoo sisite. \v 17 Ha Israa'eeliyaa asaa S'oossay nu aawotuwaa dooriide, Gibs'e gadiyaan imatsatetsaan unttunttu de'ishshin, unttuntta c'orisseedda; bare wolk'k'aama wolk'k'aankka Gibs'e gadiyaappe unttuntta kesseedda.\x - \xo 13:17 \xo*\xt Kes. 1:7; 12:51\xt*\x* \v 18 Bazzuwaan oytamu laytsaa keenaa nu aawotuwaa I danddayeedda.\x - \xo 13:18 \xo*\xt Pay. 14:34; Zar. 1:31\xt*\x* \v 19 Kanaane giyaa gadiyaan Ayihuda gidenna laappu kawutetsaa d'ayissiide, unttunttu gadiyaa bare asaa laatisseedda.\x - \xo 13:19 \xo*\xt Zar. 7:1; Iya. 14:1\xt*\x* \v 20 Hewaappe guyyiyaan, nabiyaa Saameela wodiyaa gakkanaw, oyddu s'eetanne ishatamu laytsaa keenaa daannatuwaa unttunttoo immeedda.\x - \xo 13:20 \xo*\xt Dan. 2:16; 1 Sam. 3:20\xt*\x* \v 21 Hewaappe guyyiyaan, unttunttu barenttoo kaatiyaa immana mala woossina, S'oossay Biiniyaama zariyaappe K'iisa na'aa Saa'oola oytamu laytsaw kaatetana mala, unttunttoo immeedda.\x - \xo 13:21 \xo*\xt 1 Sam. 8:5; 10:21\xt*\x* \v 22 S'oossay Saa'oola shaareeddawaappe guyyiyaan, unttunttu bolla Daawite kaatetana mala, Aa dentseedda; Daawitebaa markkattiidde, ‹Taani koyyiyaa ubbabaa ta wozanaadan ootsiyaa Issey na'aa Daawita demmaad› yaageedda.\x - \xo 13:22 \xo*\xt 1 Sam. 13:14; 16:12; Maz. 89:20\xt*\x* \p \v 23 «S'oossay, ‹Taani Daawita zariyaappe Israa'eeliyaa asaa ashshiyaawaa ahana› k'aalaa geleeddawaadankka, Yesuusa aheedda. \v 24 Yesuusi yaanaappe kase Israa'eeliyaa Asay ubbay barenttu nagaraappe simmiide s'ammak'ettana mala, Yohaannisi k'aalaa odeedda.\x - \xo 13:24 \xo*\xt Mar. 1:4; Luk'. 3:3\xt*\x* \v 25 K'ay Yohaannisi bare oosuwaa wurssana haniidde asaa, ‹Taana oona giide k'oppiitee? Taani hintte naagiyaawaa gidikke; shin be'ite, Aa gediyaa c'aammaa k'ashuwaakka gediyaappe billanaw taw bessenawe taappe guyyenna yee› yaageedda. \p \v 26 «Taanaadan ammaniyaawanttoo, Abraahaame zeretsatoo, k'ay hawaan Ayihuda gidennawanttoo S'oossaw yayyiyaawanttoo, ha atotetsaa k'aalay nuw kiitetteedda. \v 27 Ayaw gooppe, Yerusaalamen de'iyaa asaynne unttunttu kaappatuu Yesuusanne Sambbata gallassaa ubbaan nabbabettiyaa nabatuwaa k'aalaa akeekibeenna diraw, Aa bolla pirddiide, nabatuwaa k'aalaa poleeddino. \v 28 Yesuusa wod'isanaw itti gaasuukka unttunttoo beettenaan is's'ina, P'ilaas'oosi Aa wod'ana mala woosseeddino. \p \v 29 «Unttunttu Yesuusabay S'oossaa Mas'aafan s'aafetteeddawaa ubbaa poleedda wode, mask'k'aliyaappe Aa wotsiide moogeeddino. \v 30 Shin S'oossay hayk'uwaappe Yesuusa dentseedda. \v 31 Hewaappe guyyiyaan I barenanna Galiilaappe Yerusaalame yeedda asatoo c'ora gallassaa beetteedda unttunttu ha"i aabaa asaw markkattiino. \p \v 32 «S'oossay nu aawaatoo immana geedda wonggalaa mishiraachchuwaa nuuni hinttenttoo odeetto. \v 33 Daawite Mazimuriyaa Mas'aafaan laa'entso shemppuwaan, \q1 « ‹Neeni Ta Na'aa. \q2 Hachche Taani ne Aawuwaa gidaaddi› \m geetettiide s'aafetteeddawaadan, S'oossay Yesuusa dentsiide, nu aawaatoo immana geeddawaa nuw unttunttu naanaw poleedda.\x - \xo 13:33 \xo*\xt Maz. 2:7\xt*\x* \v 34 Laa'entsuwaa I hayk'k'enna mala, hayk'uwaappe Aa dentseeddawoo S'oossay, ‹Taani Daawitew immana geedda ammanetteeda geeshsha anjjuwaa hinttenttoo immana› yaagiide haasayeedda. \v 35 Hewaa diraw, Mazimuriyaa Mas'aafaan harasaan k'ay, ‹Ne Geeshsha Na'aa anhaakka musissakka› yaageedda.\x - \xo 13:35 \xo*\xt Maz. 16:10\xt*\x* \v 36 Ayaw gooppe, Daawite bare wodiyaan S'oossaa k'ofaa ootseeddawaappe guyyiyaan hayk'k'iide, bare aawotuwaana hayk'k'i museedda. \v 37 Shin S'oossay hayk'uwaappe dentseeddawe musibeenna. \p \v 38-39 «Hewaa diraw, taanaadan ammaniyaawanttoo, nagaraa atto geetetteeddawe hinttenttoo Yesuusa baggana odetteeddawenne, Muse higgiyan s'illanaw hinttenttoo danddayettenna ubbabaappe aan ammaniyaa ubbay s'illanawe hinttenttoo eretto. \v 40 Hewaa diraw, nabatuu geeddawe hintte bolla gakkenna mala naagettite; \q1 \v 41 « ‹S'oossay geeddabaa k'iliic'iyaawanttoo,\x - \xo 13:41 \xo*\xt Imb. 1:5\xt*\x* \q2 be'ite; haray atto itti uray hinttenttoo odinttokka, \q2 hintte ammanenna oosuwaa taani hinttenttu wodiyaan, \q2 ootsiyaa diraw, poora giite; hayk'k'ite› \m geeddino» yaageedda. \p \v 42 P'awuloosinne Barnaabaasi Ayihuda woosa golliyaappe kesishshin, Asay unttuntta laa'entsuwaa Sambbatankka hewaa gujjiide odana mala woosseeddino. \v 43 Shiik'uu laaletteeddawaappe guyyiyaan, c'ora Ayihudatuunne Ayihudatuwaa ammanuwaan geliide S'oossaw yayyiyaa c'oratuu, P'awuloosanne Barnaabaasa kaalleeddino; Yesuusi kiitteeddawanttu S'oossaa aad'd'o keekatetsaan min de'ana mala, unttunttoo odiide miniseeddino. \p \v 44 Laa'entsuwaa Sambbataan amareeda asatuwaappe attin, katamaa Asay ubbay S'oossaa k'aalaa sisanaw shiik'eedda. \v 45 Shin Ayihudatuu c'ora asaa be'eedda wode, P'awuloosa k'anaateeddino; Aa haasayaa p'alk'k'iide, Aa boreeddino. \p \v 46 P'awuloosinne Barnaabaasi s'aliide, «S'oossaa k'aalay kasetiide hinttenttoo odettanaw koshshee; shin k'aalaa hintte is's'eedda dirawunne med'inaa de'uwaa akkanaw hinttenttoo bessena giide, hintte hinttenttu huup'iyaan pirddeedda diraw, be'ite, nuuni Ayihuda gidennawanttukko simmeetto. \v 47 Ayaw gooppe, Goday nuuna,\x - \xo 13:47 \xo*\xt Isa. 42:6; 49:6\xt*\x* \q1 « ‹Asay ubbay hintte baggana attana mala, \q2 hinttentta taani, \q1 Ayihuda gidennawanttoo poo'uwaa ootsaad› yaagi azazeedda» \m yaageeddino. \p \v 48 Ayihuda gidennawanttu hewaa siseedda wode, nashettiide S'oossaa k'aalaa bonchcheeddino; k'ay med'inaa de'oo dooretteedda ubbay ammaneeddino. \p \v 49 Godaa k'aalay he gadiyaa ubbaa gakkeedda. \v 50 Shin Ayihudatuu S'oossaw goyinniyaa bonchchetteedda mac'c'awanttanne katamaan de'iyaa wolk'k'aama asatuwaa P'awuloosa bollaninne Barnaabaasa bolla dentsetsina, asatuu unttuntta yederssuwaa doommiide, barenttu gadiyaappe keseeddino. \v 51 Shin Yesuusi kiitteeddawanttu unttuntta is's'iyaawanttoo malaataa gidana mala, barenttu gediyaappe baanaa shoc'iide,\f + \fr 13:51 \fr*\fk Barenttu gediyaappe baanaa shoc'iide: \fk*\ft Hawe asay akkenaan is's'owaa bessiyaa ogiyaa.\ft*\f* Ik'ooniyoone katamaa beeddino. \v 52 K'ay Ans's'ookiyaan de'iyaa kaalliyaawanttunkka Geeshsha Ayyaanaynne nashechchay kumeedda. \fig P'awuloosa Koyro Ogiyaa|alt="Paul's 1st Journey" src="GPS_Paul1_B&WFlat.indd" size="span" loc="ACT 13:1—14:28" ref="13:1—14:28"\fig* \c 14 \s P'awuloosinne Barnaabaasi Ik'k'ooniyoone Beeddino \p \v 1 Kasewaadankka P'awuloosinne Barnaabaasi Ik'ooniyoonen Ayihudatuwaa woosa golle geliide, k'aalaa odeeddino; hewaappe guyyiyaan c'ora Ayihudatuunne Ayihuda gidennawanttu ammaneeddino. \v 2 Shin ammanibeenna Ayihudatuu Ayihuda gidennawanttu wozanaa laammiide, ishatuwaa bolla hank'k'etseeddino. \v 3 Yesuusi kiitteeddawanttu hewaan daro wodiyaa gam"eeddino; unttunttu Godaabaa yayyenaan odeeddino; Goday malaataanne ooratsabaa unttunttu ootsana mala, unttunttoo wolk'k'aa immeeddawaan bare aad'd'o keekatetsaa k'aalaabay tuma gideeddawaa markkatteedda. \v 4 Shin katamaa Asay shaaketti, baggay Ayihudatuwaakko, baggay Yesuusi kiitteeddawanttukko simmeeddino. \p \v 5 Ayihuda gidennawanttunne Ayihudatuu barenttu kaappatuwaanna ittippe Yesuusi kiitteeddawantta k'ohanawunne shuchchaan c'addanaw k'oppeedda wode, \v 6 Yesuusi kiitteeddawanttu hewaa eriide, Liss's'iraanne Derbbe geetettiyaa Lik'aa'ooniyaa katamatuwaanne unttunttu heeraan de'iyaa gadiyaa bi aggeeddino; \v 7 hewaan wonggalaa mishiraachchuwaa odiino. \p \v 8 Bare daayi uluwaappe yelettoodeppe doommiide, laa"u gedii silina, ubbakka hamettenna itti bitanii Liss's'iraan de'ee. \v 9 He bitanii P'awuloosi odishin sisee; P'awuloosi Aa c'addi s'eelliyaa wode, pas'anaw aw ammanuu de'iyaawaa be'iide, \v 10 kooshshaa d'ok'k'issiide Aa, «Sitti gaade ne gediyaan ek'k'a» yaageedda; guppi denddiide, hametaa doommeedda. \p \v 11 P'awuloosi ootseeddawaa Asay be'iide, bare kooshshaa Lik'aa'ooniyaa k'aalaan d'ok'k'u ootsiide, «S'oossatuu asaa malatiide nuukko wod'd'eeddino» yaageedda. \v 12 Asay Barnaabaasa, «Diyaa»\f + \fr 14:12 \fr*\fq Diyaa: \fq*\ft Guussay Giriikatuwaa s'oossatuwaa ubbatuwaappe bolla geetetti paydettiyaa unttunttu eek'aa.\ft*\f* giide, P'awuloosi haasayaw waannatiyaa diraw, Aa, «Hermeesa» giide suntseedda. \v 13 Geeshsha Gollii katamaa matan de'iyaa Diyaa k'eesaynne Asay korumatuwaanne darii lo"iyaa c'iishshatuwaa Yesuusi kiitteeddawanttoo yarshshuwaa yarshshanaw koyyiide, penggiyaa aheeddino. \p \v 14 Shin Yesuusi kiitteedda Barnnaabaasinne P'awuloosi hewaa siseedda wode barenttu mayuwaa peed'iide, asaa giddo wos's'iidde, \v 15 barenttu kooshshaa d'ok'k'u ootsiide, hawaadan yaageeddino; «Asaw, hawaa ayaw ootsiitee? Nuunikka hinttenttuwaadan med'etteedda asaa; ha patsenna yewuwaappe saluwaanne sa'aa, abbaanne unttunttu giddon de'iyaa ubbabaa med'd'eedda de'uwaa S'oossaakko hintte simmana mala, hinttenttoo nuuni wonggalaa mishiraachchuwaa odeetto.\x - \xo 14:15 \xo*\xt Kes. 20:11; Maz. 146:6\xt*\x* \v 16 I beni asaa zeretsay ubbay barenttu ogiyaa baana mala yeddi aggeedda. \v 17 Hinttenttoo iraa saluwaappe bukisseedda; katsaakka I wodiyaan immeedda; k'ay k'umaa immiide, hinttentta loytsi nashechchee; yaatiide hinttenttoo lo"obaa ootsiide, ubbaa wodekka barew markkaa d'ayibeenna» yaageeddino. \v 18 Yesuusi kiitteeddawanttu hewaa giide, barenttoo Asay yarshshenna mala, metootiide diggeeddino. \p \v 19 Ans's'ookiyaappenne Ik'ooniyooneppe yeedda Ayihudatuu asaa barenttu bagga zaariide, shuchchaan P'awuloosa c'addeeddino; unttunttoo hayk'k'eeddawaa malatina, katamaappe karew Aa goochchi kesseeddino. \v 20 Shin kaalliyaawanttu Aa matan yuuyyi aad'd'iide ek'k'ishshin, I denddiide, katamaa geleedda. Wonttetsa gallassi Barinabaasanna ittippe Derbbe beedda. \s P'awuloosinne Barnaabaasi Ans's'ookiyaa Simmeeddino \p \v 21-22 Unttunttu Derbbe katamaan wonggalaa mishiraachchuwaa odiide, c'ora Asay Yesuusa ammanana mala ootseeddawaappe guyyiyaan, Liss's'iraa, Ik'ooniyoonenne P'iisiidiyan de'iyaa Ans's'ookiyaa simmeeddino; yaatiide hewaan kaalliyaawantta minisiiddenne unttunttu ammanuwaan min de'ana mala zoriidde, «Nuuni S'oossaa kawutetsaa gelanaw loytsi waayettana bessee» yaageeddino. \v 23 K'ay ammaniyaawanttoo de'iyaa saan de'iyaa saan c'imatuwaa dooriide, s'oomeeddawaappenne woosseeddawaappe guyyiyaan, unttunttu ammaneedda Godaw unttuntta hadaraa immeeddino. \p \v 24 P'iisiidiyaa gadiyaappe aad'd'iide, P'inifiliyaa yeeddino; \v 25 P'erggen k'aalaa odeeddawaappe guyyiyaan, As'aaliyaa beeddino. \v 26 Hewaappe unttunttu barenttu poleedda oosuwaa diraw, Asay unttunttu hadaraa S'oossaa aad'd'o keekatetsaw immeedda Ans's'ookiyaa Markkabiyaan simmeeddino. \p \v 27 Ans's'ookiyaa gakkeedda wode ammaniyaa asaa shiishshiide, S'oossay barenttuna ittippe ootseedda ubbabaanne, Ayihuda gidenna Asay ammanana mala, unttunttoo penggiyaa dooyyeeddawaa, asaw odeeddino. \v 28 Yaatiide hewaan kaalliyaawanttunna daro wodiyaa gam"eeddino. \c 15 \s Yerusaalame Shiik'uwaa \p \v 1 Itti itti asatuu Yihudaappe Ans's'ookiyaa wod'd'iide, «Muse wogaadan, hintte k'as's'arettennawaa gidooppe, attanaw danddaykkita» yaagiide ishatuwaa tamaarissuwaa doommeeddino.\x - \xo 15:1 \xo*\xt Wog. 12:3\xt*\x* \v 2 P'awuloosinne Barnaabaasi unttunttunna darssi walak'ettiide palumettina, Ans's'ookiyaan de'iyaa itti itti hara asatuu he palumaa diraw, P'awuloosannanne Barinabaasanna Yerusaalame biide, Yesuusi kiitteeddawanttunnanne c'imatuwaanna gakettanaw k'ofay k'ashetteedda. \p \v 3 Ammaniyaa asatuu unttuntta kiittiide ogiyaan maaddishshin, Ayihuda gidennawanttu S'oossaakko simmeeddawaa odiidde, Pink'k'iyaannanne Sammaariyaanna aad'd'eeddino; hewe ishatuwaa ubbaa loytsi nashechcheedda. \v 4 Unttunttu Yerusaalame gakkeedda wode, ammaniyaawanttu, Yesuusi kiitteeddawanttunne c'imatuu unttuntta mokkeeddino; S'oossay barenttun ootseeddawaa ubbaa odeeddino. \v 5 Shin Parisaawatuwaa baggappe ammaneedda itti itti asatuu denddi ek'k'iide, «Hinttenttu unttuntta k'as's'aranawunne Muse higgiyaa naagana mala azazanaw bessee» yaageeddino. \p \v 6 Yesuusi kiitteeddawanttunne c'imatuu hewaa zorettanaw shiik'eeddino. \v 7 Loytsi haasayeeddawaappe guyyiyaan, P'es'iroosi denddi ek'k'iide, unttuntta hawaadan yaageedda; «Taanaadan ammaniyaawanttoo, Ayihuda gidennawanttu wonggalaa mishiraachchuwaa k'aalaa ta doonaappe sisiide ammanana mala, taana S'oossay hintte giddoppe beni dooreeddawaa hinttenttu eriita. \v 8 Asaa wozanaa eriyaa S'oossay Geeshsha Ayaanaa nuw immeeddawaadan, unttunttookka immiide tumayeedda. \v 9 Unttunttu ammaneedda diraw, I unttunttu wozanaa geeshshiide, nu gidduwaaninne unttunttu gidduwaan dummatetsaa wotsibeenna. \v 10 Hewaa diraw, nu aawotuunne nuuni tookkanaw danddayibeenna wolk'k'aama tookuwaa kaalliyaawanttu morggiyaan wotsiide, ha"i hintte ayaw S'oossaa paac'c'iitee? \v 11 Shin Godaa Yesuusi Kiristtoosa aad'd'o keekatetsaan unttunttu atteeddawaadan, nuunikka atteeddawaa ammaneetto» yaageedda. \p \v 12 Asay ubbay c'o"u giide, Barnnaabaasinne P'awuloosi Ayihuda gidenna asaa giddon barenttu baggana S'oossay ootseedda malaataanne ooratsabaa ubbaa odishin sisee. \p \v 13 Unttunttu haasayaa wursseeddawaappe guyyiyaan, Yaak'oobi hawaadan yaagiide zaareedda; «Ishatoo, taani giyaawaa sisite. \v 14 S'oossay Ayihuda gidennawanttu giddoppe barew haniyaa asaa akkanaw Ayihuda gidennawanttoo koyro wooti k'oppeeddentto Simooni odeedda. \v 15-18 Nabiyaa k'aalay hawaanna giigee; Goday daro wodiyaappe doommiide, asaa hawaa erissiide, S'oossaa Mas'aafan hawaadan yaageedda;\x - \xo 15:15 \xo*\xt Amo. 9:11-12\xt*\x* \q1 « ‹Hawaappe guyyiyaan, sa'aan de'iyaa hara Asay ubbay, \q2 tawaa gidanaw, \q2 taani s'eeseedda Ayihuda gidenna Asay ubbay, \q2 Godaa koyyana mala, taani simmana. \q1 Taani kolettiide kunddeedda golliyaadan, \q2 haneedda Daawite kawutetsaa dentsana. \q1 Koletteeddawaakka zaaraade kees's'ana; \q2 taani laa'entsuwaa Aa essana› \m yaageedda. \p \v 19 «Hewaa diraw, ta k'ofaa gidooppe, Ayihuda gidennawanttuppe S'oossaakko simmiyaawantta nuuni metootsanaw koshshenna. \v 20 Shin unttunttu eek'aani tuneeddawaa meenna mala, woshummenna mala, bakkuteedda mehiyaa ashuwaa meenna malanne suutsaa ushenna mala, unttunttoo nuuni dabddaabbiyaa s'aafanaw koshshee.\x - \xo 15:20 \xo*\xt Kes. 34:15-17; Wog. 17:10-16; 18:6-23\xt*\x* \v 21 Ayaw gooppe, Muse higgiyaa kase yeletaappe doommiide Sambbataan Sambbataan Ayihuda woosa golletuwaan nabbabiidde, Aa k'aalaa katamaa ubbaan odiyaawanttu de'iino» yaageedda. \p \v 22 Hewaappe guyyiyaan, Yesuusi kiitteeddawanttunne c'imatuu woosa golle asaa ubbaanna ittippe barenttu giddoppe amareeda asatuwaa dooriide, P'awuloosannanne Barinabaasanna Ans's'ookiyaa yeddanaw k'ofaa k'achcheeddino; unttunttu daro bonchchetteedda laa"u asatuwaa Barssaabaa geetettiyaa Yihudaanne Sillaasa dooreeddino. \v 23 Yaatiide hawaadan giyaa dabddaabbiyaa s'aafiide, unttunttu bolla kiitteeddino; «Nuuni Yesuusi kiitteeddawanttunne c'imatuu hintte ishatuu, Ans's'ookiyaan, Sooriyaaninne Kilk'k'iyaan de'iyaa Ayihuda bagga gidenna ishatoo nu sarotaa kiitteetto. \p \v 24 «Nuuni azazibeena asatuu nu giddoppe biide, ‹Hinttenttu k'as's'arettanawunne Muse higgiyaa naaganaw bessee› giide, hinttentta metootseeddawaanne yiloyeeddawaa sisiide, \v 25-26 nu Godaa Yesuusi Kiristtoosa suntsaa diraw, barenttu shemppuwaa oleedda nuuni siik'iyaa Barnnaabaasannanne P'awuloosanna dooretteedda asatuwaa hinttenttukko kiittanaw itti wozanaan nu k'ofaa k'achcheeddo. \v 27 Hewaa diraw, nuuni s'aafeeddawaa unttunttu barenttu huup'ew barenttu doonaan hinttenttoo odana mala, Yihudaanne Sillaasa kiitteeddo. \p \v 28-29 «Ayaw gooppe, eek'aw yarshsheeddawaa mooppite; suutsaa ushoppite; bakkuteedda mehiyaa ashuwaa mooppite; woshummoppite. Ha koshshiyaawanttuppe attin, hara dees'iyaa yewuwaa hinttentta toossenna mala, nuuninne Geeshsha Ayyaanay yewuwaa eeno giide akkeeddo; ha ubbabaappe hintte huup'iyaa naagooppe, hinttenttu lo"obaa ootsiita. Simmi saro de'ite» yaageeddino. \p \v 30 Hewaa diraw, kiitetteeddawanttu moyzzetti, Ans's'ookiyaa wod'd'iide, ammaniyaa asaa shiishshiide, dabddaabbiyaa asaw immeeddino. \v 31 Unttunttu he minisiyaa dabddaabbiyaa nabbabeedda wode, nashetteeddino. \v 32 K'ay Yihudaynne Sillaase barenttu huup'ew nabatuwaa gidiyaa diraw, ishatuwaa loytsi mak'k'iide miniseeddino. \v 33 Unttunttu Ans's'ookiyaan amareeda gallassaa utteeddawaappe guyyiyaan, ishatuu sarotetsaan moyzzina, barentta kiitteeddawanttukko simmeeddino. \v 34 Shin Sillaase yaan attanaw bare k'ofaa k'achcheedda.\f + \fr 15:34 \fr*\ft Sillaase Ans's'ookiyaan attanaw bare k'ofaa k'achcheedda, giyaawe c'ora hara k'aalaa biletsaan baawa.\ft*\f* \p \v 35 K'ay P'awuloosinne Barnaabaasi hara c'ora asatuwaana ittippe Godaa k'aalaa tamaarissiiddenne wonggalaa mishiraachchuwaa odiidde, Ans's'ookiyaan utteeddino. \s P'awuloosinne Barnaabaasi Shaaketteeddino \p \v 36 Amareeda gallassaappe guyyiyaan, P'awuloosi Barnaabaasa, «Nuuni Godaa k'aalaa odeedda katamaa ubbaan nu ishatuu wooti de'iinontto, guyye simmiide, s'omoos be'oytte» yaageedda. \v 37 Hewaappe guyye Barnaabaasi Mark'k'oossa geetettiyaa Yohaannisa barenttuna afanaw koyyeedda. \v 38 Shin P'awuloosi Mark'k'oossa barenttuna afanaw koyyibeenna; ayaw gooppe, I unttunttuppe P'inifiliyaan shaaketteedda; k'ay unttunttunna oosoo bibeena. \v 39 Unttunttu gidduwaan lo"enna walassay kesina, ittuu ittuwaappe shaaketteedda; Barnaabaasi Mark'k'oossa akkiide, markkabiyaan K'op'iroosa beedda. \v 40 Shin P'awuloosi Sillaasa akkina, ishatuu Aa hadaraa S'oossaa aad'd'o keekatetsaw immeeddawaappe guyyiyaan beedda. \v 41 Yaatiide ammaniyaa asatuwaa minisiide, Sooriyaannanne Kilk'k'iyaanna aad'd'eedda. \fig Pawuloosa Laa'entso Ogiyaa|alt="Paul's 2nd Journey" src="Paul2_B&WFlat.indd" size="span" loc="ACT 15:36—18:22" ref="15:36—18:22"\fig* \c 16 \s S'imootoose P'awuloosannanne Sillaasenna Gaketteedda \p \v 1 P'awuloosi k'ay Derbbenne Liss's'iraa beedda; hewaan S'imootoosa geetettiyaa kaalliyaawe, itti ammaniyaa Ayihuda mishiratti na'ay de'ee; Aa aabbu Giriike asaa. \v 2 Liss's'iraaninne Ik'ooniyoonen de'iyaa ishatuu S'imootoosabaa loytsi markkatteeddino. \v 3 P'awuloosi Aa S'imootoosa barenanna afanaw koyyiide, Aa aabbu Giriike\f + \fr 16:3 \fr*\fqa Aa aabbu Giriike Aa oyk'k'iide k'as's'areedda: \fqa*\ft Giriike Asay barenttu naanaa k'as's'arikkino. Shin S'imootoose k'as's'arettana d'ayooppe, Ayihude Asay Aa akkena diraw, P'awuloosi Aa oyk'k'iide k'as's'areedda.\ft*\f* asaa gideeddawaa hewaan de'iyaa Ayihuda ubbay eriyaa diraw, Aa oyk'k'iide k'as's'areedda. \v 4 Unttunttu katamatuwaanna biidde, Yesuusi kiitteedda Yerusaalamen de'iyaawanttunne c'imatuu wotseedda higgiyaa ammaniyaawanttu naagana mala, unttunttoo odiidde aad'd'eeddino. \v 5 Hewaa diraw, ammaniyaawanttu ammanuwaan min, payduwaankka gallassaappe gallassan dari dari beeddino. \s P'awuloosi Mak'idooniyaa Baanaadan S'eegetteedda \p \v 6 Iisiyaan k'aalaa odenna mala, Geeshsha Ayyaanay unttuntta diggeedda diraw, Pirggiyaa gadiyaannanne Galaatiyaa gadiyaanna aad'd'eeddino. \v 7 Unttunttu Miisiyaa zawaa gakkeedda wode, Biitaniyaa baanaw koyyeeddino; shin Yesuusa Ayyaanay unttuntta diggeedda. \v 8 Hewaa diraw, unttunttu Miisiyaa mataanna aad'd'iide, S'iro'aadaa wod'd'eeddino. \v 9 P'awuloosi k'amma sas'aan itti Mak'idooniyaa bitanii barena, «Mak'idooniyaa pinnaade nuuna maaddaarikkii» yaagiidde ek'k'i woossishin be'eedda. \v 10 Sas'aa I be'eeddawaappe guyyiyaan, nuuni ellekka Mak'idooniyaa baanaw koyyeeddo; ayaw gooppe, wonggalaa mishiraachchuwaa yaan de'iyaa asaw odanaw, S'oossay nuuna s'eeseeddawaa nuw malateedda. \s Liidiyaa Pilip'p'isiyoosan Kiristtoosa Ammanaaddu \p \v 11 Hewaa diraw, S'iro'aadappe denddiide, sitti giide markkabiyaan Saamootiraak'e beeddo; wonttetsa gallassi Naap'p'ule beeddo. \v 12 Hewaappe Pilip'p'isiyoosa beeddo; Pilip'p'isiyoosi Mak'idooniyaa biittaw huup'e katamaa; k'ay Roome Asay de'iyaa katamaa; nuuni he katamaan amareeda gallassaa utteeddo. \p \v 13 Sambbata gallassi, katamaappe gas'aan shaafaa doonaan Ayihudatuu S'oossaa woossiyaa sa'ay de'iyaawaa akeekiide beeddo; hewaan uttiide shiik'eedda mac'c'a asaw k'aalaa odeeddo. \p \v 14 Itti Liidiyaa geetettewunna, Tiyaas'iroona katamaappe yaade S'oossaa ammanewunna, zo'o mayuwaa zal"iyaa mishiratta, nuuni odiyaawaa sisaaddu; P'awuloosi odiyaawaakka iza sisana mala S'oossay I wozanaa dooyeedda. \v 15 Liidiyaa bare soy asaana ittippe s'ammak'etteeddawaappe guyyiyaan nuuna, «Hinttenttu taana Godaa tumatetsaan ammanaw giide k'oppooppe, ta soyin de'ishshite» gaade woossaaddu; minisaade shoobbaaddu. \s P'awuloosinne Sillaase K'ashetteeddino \p \v 16 Nuuni S'oossaa woossiyaasaa biishshin, iita ayyaanay izi bolla ak'ina kaayiyaa itti k'ooma naatta nuunanna gakettaaddu; he naatta kaayaade daro miishshaa bare godatoo demmaaddu. \v 17 Gakettaade P'awuloosanne nuuna kaalaadde, «Hawanttu hinttenttoo attana ogiyaa odiyaawanttu, Ubbaappe Bolla S'oossaa ayiletuwaa» gaade kooshshaa d'ok'k'u ootsaade haasayaw. \p \v 18 Ubbaa gallassi hewaadan gaw; shin P'awuloosi yilotiide guyye simmi, he iita ayaanaa, «Neeni iippe kesana mala Yesuusi Kiristtoosa suntsan neena azazay» yaageedda; he man''iyaan iita ayyaanay iippe kesi aggeedda. \p \v 19 Shin izi godatuu barenttu miishshaa demmana ogii d'ayeeddawaa be'iide, P'awuloosanne Sillaasa oyk'k'iide, geyaa sa'aan de'iyaa daannatuwaa sintsa goochchi kesseeddino. \v 20 Daannatuwaa sintsa unttuntta afiide, «Hawanttu Ayihuda asaa gidiide, nu katamaa asaa loytsi metootsiino. \v 21 Nuuni Roome gadiyaa asaa gidiide, akkanawunne ootsanaw woga gidennabaa tamaarissiino» yaageeddino. \p \v 22 Asay itti bagga gidiide, P'awuloosa bollaninne Sillaasa bolla denddeedda; daannatuukka unttunttu mayuwaa k'aari akkiide, s'am"aan unttuntta shoc'ana mala azazeeddino. \v 23 Unttunttu darssi wad'd'eeddawaappe guyyiyaan, k'asho golliyaan yeggeeddino. K'asho golliyaa naagiyaawekka unttuntta minisi naaganaadan azazeeddino. \v 24 K'asho golliyaa naagiyaawe he azazuwaa akkiide, P'awuloosanne Sillaasa k'asho golliyaa k'ol"o gelisseedda; unttunttu gediyaakka mitsaanna gatsi daras'iide k'achcheedda. \p \v 25 Shin k'amma bilahe gidiyaa heeraan P'awuloosinne Sillaase S'oossaa woossiidde, mazimuriyaa yes's'iide S'oossaa galatiino; k'ashetto Asay unttunttu giyaawaa sisee. \fig P'awuloosinne Silaasi K'asho Gollen|alt="Paul and Silas in stocks" src="lb00337b.tif" size="span" ref="16:25"\fig* \v 26 K'asho golliyaa s'ap'uu k'aas's'ana gakkanaw wozanaa aatsenan biittay darssi k'aas's'eedda; he man''iyaan penggiikka ubbay dooyetti aggina, k'ashetteedda asaa ubbaa santsalatay biletti wod'd'eedda. \v 27 K'asho golliyaa naagiyaawe gem"ishuwaappe beegottiyaa wode, k'asho golliyaa penggiikka ubbay dooyetteeddawaa be'iide, k'ashetto Asay kessi akkiide bidiggeeddawaa aw malatina, barena wod'anaw k'oppiide, c'ubiyaa akkeedda. \v 28 Shin P'awuloosi kooshshaa d'ok'k'u ootsiide, «Neeni neena ayaanne ootsoppa; ayaw gooppe, nuuni ubbay hawaan de'eetto» yaageedda. \p \v 29 K'asho golliyaa naagiyaawe s'omppiyaa woossi akkiide, ellekka k'ol"o wos's'eedda; kokkoriidde P'awuloosa sintsaaninne Sillaase sintsan guufanneedda; \v 30 unttuntta kare kessiide, «Ta godatoo, taani attanaw ayaa ootsana bessii?» yaageedda. \p \v 31 P'awuloosinne Sillaase Aa, «Godaa Yesuusi Kiristtoosa ammana; neeni attana; ne soy asaykka» yaageeddino. \v 32 Unttunttu awunne Aa soyin de'iyaa ubbaw Godaa k'aalaa odeeddino. \v 33 K'amma he saatiyankka k'asho golliyaa naagiyaawe unttuntta afiide unttunttu maytsaa meec'c'eedda; he man''iyaan bare soy asaa ubbaanna s'ammak'etti aggeedda. \v 34 P'awuloosanne Sillaasa pude bare soy afiide, unttunttoo k'umaa aatseedda; I bare soy asaa ubbaanna S'oossaa ammaneedda diraw, nashetteedda. \p \v 35 Wonttina daannatuu, «He asatuwaa billa» yaagiide, polisiyaa kaappatuwaa aakko kiitteeddino. \v 36 Hewaappe guyye k'asho golliyaa naagiyaawe, «Hinttenttu bilettana mala, daannatuu taw kiitteeddino; simmi ha"i kesiide sarotetsaan biite» yaagiide he kiitaa P'awuloosaw odeedda. \p \v 37 Shin P'awuloosi he polisiyaa kaappatuwaa, «Nuuni Roome gade asaa\f + \fr 16:37 \fr*\fq Roome gade asaa: \fq*\ft Roome kawutetsaan erettiide de'iyaa guutsa asay he gade asatuwaa geetettiino. Hewanttookka k'ay haratuwaappe dummatiyaa maataynne kaac'ay de'ee.\ft*\f* gidishin, unttunttu nuuna pirdday baynnaan asaa sintsan wad'd'iide, k'asho golliyaan yeggeeddino. Ha"i nuuna geeman kessi yeddiinoo? Hanenna; unttunttu barenttu huup'ew yiide, nuuna kessino» yaageedda. \p \v 38 Polisiyaa kaappatuu daannatoo hewaa odina, P'awuloosinne Sillaase Roome gade asaa gideeddawaa siseedda wode, yayyeeddino. \v 39 Hewaa diraw, daannatuu yiide unttuntta, «Nuuni hinttentta naak'k'eeddo» geeddino. K'asho golliyaappe kare unttuntta kessiide, katamaappe kesiide baana mala woosseeddino. \v 40 P'awuloosinne Sillaase k'asho golliyaappe kesiide, Liidiyaa soy beeddino; yaan ishatuwaanna gakettiide, unttuntta minisiide hewaappe beeddino. \c 17 \s Teselonk'k'en Denddeedda Walassaa \p \v 1 P'awuloosinne Sillaase, Amppip'oliisaannanne Ap'olooniyanna aad'd'iide, Teselonk'k'e yeeddino; Teselonk'k'en Ayihuda woosa gollii de'ee. \v 2 P'awuloosi bare dooyaadankka yaa geleedda; hewaan heezzu Sambbata gallassatuwaan S'oossaa Mas'aafatuwaappe asaana haasayeedda; \v 3 Kiristtoosi waayiyaa akkanawunne hayk'uwaappe denddanaw bessiyaawaa unttunttoo billiide odiiddinne tuma gideeddawaakka unttuntta erissiidde, «Yesuusi ha taani hinttenttoo odiyaawe Kiristtoosa» yaagee. \v 4 Unttunttuppe ittuu ittuu yewuu tuma gideeddawaa akeekiide, P'awuloosannanne Sillaasenna gaketteeddino; hawaadankka, S'oossaw goyinniyaa c'ora Giriike asaynne c'ora bonchchetteedda mac'c'awanttu, P'awuloosannanne Sillaasenna gaketteeddino. \p \v 5 Shin Ayihudatuu k'anaatiide, itti itti oosuu bayinna iita asatuwaa k'oc'aappe shiishshiide katamaa asaa walasseeddino; P'awuloosanne Sillaasa asaakko kessana mala koyyiide, Yaasoona golliyaa dooddeeddino. \v 6 P'awuloosinne Sillaase unttunttoo beettenaan is's'ina, Yaasoonanne itti itti ishatuwaa katamaa kaappatuwaakko afiide, «Hawanttu gadiyaa ubbaa metootseeddawanttu, hawaakka yeeddino. \v 7 Yaatina Yaasooni unttuntta bare soyin wotseedda; hawanttu ubbay, ‹Yesuusa giyaa hara kaatii de'ee› giide K'eesaare azazuwaa minisiino» yaagiide, kooshshaa d'ok'k'issiide haasayeeddino. \p \v 8 Shiik'eedda asaynne katamaa kaappatuu hewaa sisiide metooteeddino. \v 9 Kaappatuu Yaasoonanne haratuwaa waasiyaan billeeddino. \s P'awuloosinne Sillaase Beeriyaa Beeddino \p \v 10 Ammaniyaawanttu P'awuloosanne Sillaasa sa'ay k'ammiyaawaan ellekka Beeriyaa yeddeeddino. Yaa gakkiide, Ayihuda woosa golle geleeddino. \v 11 Beeriyaa asatuu Teselonk'k'en de'iyaa asatuwaappekka aad'd'i dooyetto wozanay de'iyaa diraw, «P'awuloosi geeddawe tumenttonne» yaagiide, ubbaa gallassi S'oossaa Mas'aafatuwaa tamaariidde, k'aalaa kumentsaa laamotaan akkeeddino. \v 12 Hewaa diraw, unttunttuppe c'oratuu, Giriikatuwaappe bonchchetteedda c'ora mac'c'awanttunne c'ora attuma asatuu ammaneeddino. \p \v 13 Shin Teselonk'k'en de'iyaa Ayihudatuu P'awuloosi S'oossaa k'aalaa Beeriyankka odeeddawaa siseedda wode, Beeriyaa yiide, asaa aanana walasseeddino. \v 14 Hewaappe guyyiyaan, ishatuu ellekka P'awuloosa abbaa mataan yeddi aggeeddino; shin Sillaasenne S'imootoose Beeriyan atteeddino. \v 15 P'awuloosa moyzzeedda asatuu Ateenaa gatseeddino; he asatuu Sillaasenne S'imootoose barenttoo danddayetteeddawaadan, ellekka barekko yaana mala, P'awuloosi kiitteedda kiitaa akkiide, Beeriyaa simmeeddino. \s P'awuloosi Ateenaa Beedda \p \v 16 P'awuloosi Ateenaan Sillaasanne S'imootoosa naagiidde, katamaan eek'ay kumeeddawaa be'iide yiloteedda. \v 17 Hewaa diraw, Ayihuda woosa golliyaan Ayihudatuwaananne S'oossaw goyinniyaa Ayihuda gidenna asatuwaana palumettee; k'ay ubbaa gallassi geyaan barenanna gakettiyaa asaanakka palumettee. \v 18 K'ay Eppik'oroosappenne\f + \fr 17:18 \fr*\fq Eppik'oroosa: \fq*\ft Hawe gadiyaa gidiide, ha gadiyaan de'iyaa asatuu nashechchiyaa asaa de'oo koyro sa'aa oyk'k'eedda yaagi tamaarissiyaa Eppik'oroosa giyaa bitaniyaa timirttiyaa kaalliyaawantta.\ft*\f* Iss's'o'ikiyaappe\f + \fr 17:18 \fr*\fq Iss's'o'ikiya: \fq*\ft Hawekka gadiyaa gidiide, ha gaden de'iyaa asatuu, barena moodussaanne bare k'ofaan kaalesettiyaawaa asay tamaarana bessee, yaagiyaa timirttiyaa tamaarissiyaa Zeeno yaagettiyaa bitaniyaa timirittiyaa kaalliyaawantta.\ft*\f* yeedda itti itti eranchchatuu P'awuloosanna palumetteeddino; unttunttuppe ittuu ittuu, «Ha toofiinay ayaa haasayanaw koyyii?» yaageeddino. \p Haratuu P'awuloosa Yesuusabaanne hayk'uwaappe I denddeeddawaa barenttoo odiyaa diraw, «Ooratsa s'oossatubaa odiyaawaa malatee» yaageeddino. \p \v 19-20 P'awuloosa oyk'k'iide, «Ha neeni tamaarissiyaa ooratsa yewuu ayentto nuuna erissaarikkii? Ayaw gooppe, neeni nuw ooratsabaa odaasa; simmi hawe ayentto nuuni eranaw koyyeetto» yaagiide P'awuloosa Ariyosppaagoosa geetettiyaasaa afeeddino. \v 21 Ateenaa Asay ubbaynne hewaan de'iyaa imatsatuu ooratsabaa haasayiiddinne sisiide peeshiyaawaappe attin, harabaan peeshikkino. \p \v 22 P'awuloosi Ariyosppaagoosan de'iyaa shiik'uwaa sintsan ek'k'iide, hawaadan yaageedda; «Ateenaa asatoo, s'oossatoo ubbabaan hinttenttu darii yayyiyaawaa taani be'ay. \v 23 Ayaw gooppe, taani hinttenttu goyinniyaawaa s'eellaadde aad'd'ishshin, ‹Erettenna S'oossaw› geetettiide s'aafetteedda yarshshuwaa sa'aa k'ay demmaad; hewaa diraw, ha hintte erennaan goyinniyaawaa taani hinttenttoo oday. \p \v 24 «Alamiyaanne alamiyaan de'iyaa ubbabaa med'd'eedda S'oossay saluwaanne sa'aa Goday, Asay kees's'eedda Geeshsha Golliyaan de'enna.\x - \xo 17:24 \xo*\xt 1 Kat. 8:27; Isa. 42:5; Kit. 7:48\xt*\x* \v 25 Ayentto pac'c'eedda asaadan, asaa kushiyaa I s'eellenna; ayaw gooppe, I bare huup'ew de'uwaa shemppuwaanne ubbabaa asaa ubbaw immeedda. \v 26 S'oossay asaa zariyaa ubbaa itti uraappe med'd'iide, gadiyaa ubbaan wotseedda; I bare huup'ew unttunttu de'ana wodiyaanne sa'aa kase zawayeedda. \p \v 27 «I hewaa ootseeddawe unttunttu oyk'k'i oyk'k'i s'eelliide, barena koyyiidde, ooni eri demmanawantteeshsha giyaawaana; gidooppenne, S'oossay nuuppe oossinne haako gidenna. \v 28 Ayaw gooppe, hinttenttuppe itti itti eranchchatuu, ‹Nuuni Aa naanaa› geeddawaadan, nuuni aan pas'a de'eettonne k'aas'etteetto. \v 29 Simmi nuuni S'oossaa naanaa gideedda diraw, S'oossay asaa c'inc'c'atetsaaninne k'ofaan work'k'aappe woy biraappe woy shuchchaappe oosetteeddawaa malatee yaagiide, k'oppanaw bessena. \v 30 Hewaa diraw, S'oossay Asay eribeenna wodiyaa aatseedda; shin ha"i ubba saan Asay ubbay nagaraappe simmana mala azazeedda. \v 31 Ayaw gooppe, S'oossay wodiyaa keeri wotseedda; he wodiyaan bare dooreedda uraan sa'aan de'iyaa asaa ubbaa bolla s'illo pirddaa I pirddana; asaa ubbaw hayk'uwaappe Yesuusa dentseeddawaan hewaa tumayeedda» yaageedda. \p \v 32 Unttunttuppe itti itti asatuu hayk'uwaappe dendduwaabaa P'awuloosappe sisiide, Aa bolla k'iliic'eeddino; shin hara asatuu Aa, «Nuuni hawaa neeppe gujjiide sisana koyyeetto» geeddino. \v 33 Hewaa diraw, P'awuloosi unttunttu giddoppe keseedda. \v 34 Shin itti itti attuma asatuu P'awuloosanna gakettiide ammaneeddino; unttunttu gidduwaan Ariyosppaagoosan de'iyaa pirddaa golle daannay Diyoonaasiyoosi, Damaariiso geetettiyaa itti mishirattinna hara asatuu de'iino. \c 18 \s P'awuloosi K'oronttoosa Beedda \p \v 1 Hewaappe guyyiyaan, P'awuloosi Ateenaappe kesiide, K'oronttoosa beedda. \v 2 Hewaan Ak'iilaa giyaa itti Ayihuda bitaniyaa demmeedda; Ak'iilay P'ans's'oossan yeletteedda; Ayihuda Asay ubbay Roomeppe kesana mala, K'alawudeyoosi azazeedda diraw, amareeda wodiyaappe kase, I bare machchatti P'irisk'k'illanna S'aaliyaappe yeedda; P'awuloosi unttunttunna gakettanaw beedda. \v 3 Aa oosuunne unttunttu oosuu itti mala dunkkaaniyaa sikaa gidiyaa diraw, unttunttunna uttiide, ittippe ootseedda. \v 4 P'awuloosi Sambbataa ubbaan Ayihudatuwaana Giriikatuwaa ammantsanaw Ayihuda woosa golliyaan palumettee. \p \v 5 Sillaasenne S'imootoose Mak'idooniyaappe yeedda wode, P'awuloosi Ayihudatoo Yesuusi bare huup'ew Kiristtoosa gideeddawoo k'aalaa oduwaa toleedda. \v 6 Shin unttunttu P'awuloosa haasayaa p'alk'k'inanne Aa borina, P'awuloosi bare mayuwaappe baanaa k'ok'k'ofiidde,\f + \fr 18:6 \fr*\fk Mayuwaappe baanaa k'ok'k'ofiidde: \fk*\ft Hawaa guussay gediyaappe baanaa k'ok'k'ofiyaawaanna itta.\ft*\f* «Hinttenttu iitatetsay hinttentta oyk'k'o; taani hewaan gelikke; hawaappe hini baggan taani Ayihuda gidenna asaakko bay» yaageedda. \p \v 7 Hewaappe kesiide, S'oossaw goyinniyaa Yoss's'oosa giyaa bitaniyaa soy beedda; Yoss's'oosa gollii Ayihuda woosa golliyaa matan de'ee. \v 8 Ayihuda woosa golle kaappuu K'arisip'p'oosi bare soy asaa ubbaanna Godaa ammaneedda; K'oronttoosa asatuwaappekka c'oratuu S'oossaa k'aalaa siseedda wode, ammaniide s'ammak'etteeddino. \p \v 9-10 Goday itti k'amma sas'aan P'awuloosa, «Yayyoppa; oda; c'o"u gooppa. Taani neenanna de'iyaa diraw, neena k'ohanaw iitabaan yeggana Asay ooninne baawa; ayaw gooppe, taw ha katamaan c'ora Asay de'ee» yaageedda. \v 11 P'awuloosi S'oossaa k'aalaa asaa tamaarissiidde, itti laytsanne usuppun agenaa unttunttunna utteedda. \p \v 12 Gaaliyoose Akaayiyaa gadiyaa mooddiyaa wode, Ayihudatuu ittippe P'awuloosa bolla denddiide, pirddaa golle Aa afiide, \v 13 «Ha bitanii Muse higgiyaa is's'iide, Asay S'oossaw goyinnana mala c'immee» yaageeddino. \p \v 14 P'awuloosi haasayana hanishin, Gaaliyoose Ayihudatuwaa, «Ayihudatoo, hewe balaa oosuwaa woy iita naak'o gidooppe, taani hinttenttubaa danddayaade sisanaw bessee. \v 15 Shin k'aalaw suntsawunne hintte huup'e higgiyaw hinttenttu palumettooppe, hintte huup'ew erite; hawaa taani pirddikke» yaageedda. \v 16 Pirddaa golliyaappe karew unttuntta kesseedda. \v 17 Hewaappe guyyiyaan, Giriike Asay ubbay Ayihuda woosa golle kaappuwaa Sostteniisa oyk'k'iide, pirddaa golliyaa sintsan shoc'eeddino; shin Gaaliyoosa hewe ayinne metibeenna. \s P'awuloosi Ans's'ookiyaa Beedda \p \v 18 P'awuloosi daro wodiyaa K'oronttoosan utteeddawaappe guyyiyaan, ishatuwaa sarotiide, P'irisk'k'illinnanne Ak'iilaanna markkabiyaan Sooriyaa beedda; barew shiik'k'eedda gaasuu de'iyaa diraw, Kinkkiriyaa katamaan bare huup'iyaa meedetteedda.\f + \fr 18:18 \fr*\fk Huup'iyaa meedetteedda: \fk*\ft P'awuloosi guutsa wodiyaw «dummatana» giide c'aak'k'eedda. Hawaa guussay, bare huup'iyaakka meedettenna; woyniyaakka ushenna guussaa. Shin I c'aak'k'eedda wodii wuroode, bare huup'iyaa meedettiide S'oossaw yarshshuwaa yarshshanaw bessee guussaa.\ft*\f*\x - \xo 18:18 \xo*\xt Pay. 6:18\xt*\x* \v 19 Unttunttu Efesoone gakkeedda wode, P'awuloosi P'irisk'k'illonne Ak'iilaa yaan yeggi yeedda; shin barew Ayihuda woosa golle geliide, Ayihudatuwaana palumetteedda. \v 20 Unttunttu barenttuna daro wodiyaa uttana mala P'awuloosa woossina I is's'eedda. \v 21 Shin unttunttuppe shaakettiide, «S'oossay gooppe, laa'entsuwaa hinttenttukko simmana» yaagiide Efesoonappe markkabiyaan beedda. \v 22 K'iisaariyaa gakkeedda wode Yerusaalame biide, ammaniyaa asaa saroteeddawaappe guyyiyaan, Ans's'ookiyaa wod'd'eedda. \p \v 23 Yaan amareeda wodiyaa gam"iide beedda; kaalliyaawantta ubbaa minisiide, Galaatiyaannanne Pirggiyaanna aad'd'eedda. \s Ap'iloosi Efesoonanne K'oronttoosa Beedda \p \v 24 Iskkinddiriyaan yeletteedda Ayihuda asaa itti Ap'iloosa giyaa lo"o haasayiyaawe Efesoone beedda; S'oossaa Mas'aafatuwaa I darssi eriyaa asaa. \v 25 Godaa ogiyaakka tamaareedda asaa; Yohaannisa s'ink'k'ataa s'alalaa eriide, ayyaanan bare garssan ees'ettiidde, Yesuusabaa suurissiide haasayeeddanne tamaarisseedda. \v 26 Yaatiide Ayihuda woosa golliyaan yayyenaan haasayaa doommeedda. P'irisk'k'illaynne Ak'iilay I odiyaawaa siseedda wode, barenttuna soy Aa afiide, S'oossaa ogiyaa kaseppe suurissiide, aw geeshshi odeeddino. \p \v 27 Ap'iloosi Akaayiyaa pinnana koyyina, ishatuu Aa minisiide, Akaayiyaan de'iyaa kaalliyaawanttu Aa mokkana mala, unttunttoo dabddaabbiyaa s'aafeeddino; I yaa gakkiide, S'oossaa aad'd'o keekatetsaan ammaniyaawantta daro maaddeedda. \v 28 Ayaw gooppe, Yesuusi bare huup'ew Kiristtoosa gideeddawaa Ayihudatoo S'oossaa Mas'aafatuwaappe k'onc'c'issiide, asaa sintsan minisiide odeedda.\fig Pawuloosa Heezzentso Ogiyaa|alt="Paul's 3rd Journey" src="Paul3_B&WFlat.indd" size="span" loc="ACT 18:23—21:17" ref="18:23—21:17"\fig* \c 19 \s P'awuloosi Efesoone Beedda \p \v 1 Ap'iloosi K'oronttoosan de'ishshin, P'awuloosi k'ommo baggana aad'd'iide, Efesoone beedda; itti itti kaalliyaawantta demmeedda. \v 2 P'awuloosi unttuntta, «Hinttenttu ammaneedda wode Geeshsha Ayaanaa akkeedditee?» yaagiide oochcheedda. \p Unttunttu, «Tuytti, akkibeykko; haray atto, Geeshsha Ayyaanay de'iyaawaakka sisibeykko» yaageeddino. \p \v 3 P'awuloosi unttuntta, «Yaatina, Ayaan s'ammak'etteedditee?»\f + \fr 19:3 \fr*\fq Ayaan s'ammak'etteedditee? \fq*\ft Hawaa guussay O suntsaan s'ammak'etteedditee, guussaa.\ft*\f* yaageedda. \p Unttunttu, «Nuuni Yohaannisa s'ink'k'ataani s'ammak'etteeddo» yaagiide zaareeddino. \p \v 4 P'awuloosi, «Yohaannisi bareppe guyyiyaan yiyaa Yesuusi Kiristtoosan Asay ammanana mala, asaw odiidde, nagaraappe simmiyaa s'ink'k'ataani s'ammak'eedda» yaageedda. \p \v 5 Unttunttu hewaa siseedda wode, Godaa Yesuusi Kiristtoossaw gidanaw s'ammak'etteeddino. \v 6 P'awuloosi bare kushiyaa unttunttu bolla wotseedda wode Geeshsha Ayyaanay unttunttu bollan wod'd'ina, dumma dumma k'aalaan haasayeeddino; k'ay timbbitiyaakka odeeddino. \v 7 Hewaan tammanne laa"u asatuwaa gidiyaawanttu de'iino. \p \v 8 P'awuloosi Ayihuda woosa golle geliide, S'oossaa kawutetsaabaa palumettiiddinne akeekissiide, asaana heezzu agenaa gidiyaawaa keenaa yayyenaan haasayee. \v 9 Shin unttunttuppe ittuu ittuu makkaliide, c'ora asaa sintsan Godaa ogiyaa boriidde ammanennaan is's'ina, P'awuloosi unttunttuppe shaaketti, barena kaalliyaawantta barenanna afeedda; S'iraanoosa giyaa timirtte golliyaan ubbaa gallassi palumettee. \v 10 P'awuloosi laa"u laytsaa gakkanaw k'aalaa odeedda; hewaa diraw, Iisiyaan de'iyaa Asay ubbay, Ayihudatuukka Ayihuda gidennawanttukka Godaa k'aalaa siseeddino. \s S'oossay P'awuloosa Kushiyan Ootseedda Ooratsabaa \p \v 11 S'oossay P'awuloosa baggana dumma malaataa ootseedda. \v 12 Hewaa diraw, Asay Aa bollay bochcheedda maarabiyaa woy mayuwaa hargganchchatoo afee; hargganchchatuukka pas'iino; iita ayyaanatuukka unttunttuppe kesiino. \p \v 13 Iita ayyaanatuwaa kesiide yuuyyiyaa Ayihudatuwaappe ittuu ittuu, «P'awuloosi k'aalaa odiyaa Yesuusa suntsan nuuni hinttentta kesite giide azazeetto» yaagiide, iita ayyaanatuu de'iyaa asatuwaa bollan Godaa Yesuusa suntsaa s'eesi be'eeddino. \v 14 K'eesatuwaa kaappuwaa Ask'k'eewa giyaa itti Ayihuda bitaniyaw hewaa ootseedda laappu naanay de'iino. \p \v 15 Iita ayyaanay unttunttoo zaariide, «Taani Yesuusa eray; P'awuloosakka eray. Shin hinttenttu oonee?» yaageedda. \p \v 16 Iita ayyaanay de'iyaa bitanii unttunttu bolla guppi wod'd'ina, unttunttu masuns's'iide, he golliyaappe kallo wos's'ana gakkanaw, wolk'k'aamiide s'ooneedda. \v 17 Efesoonen de'iyaa Ayihudatuunne Ayihuda gidennawanttu ubbay hewaa sisiide ubbay daro yayyeeddino; Godaa Yesuusa suntsaykka daro bonchchetteedda. \v 18 Ammaniyaawanttuppe c'ora asatuu barenttu ootseeddawaa paas'iiddinne k'onc'c'iyaan odiidde yiino. \v 19 Bitiyaawanttuppe c'oratuu barenttu mas'aafatuwaa shiishshiide, asaa ubbaa sintsan guuddeeddino; he mas'aafatuwaa gatiyaa heettiyaa wode, ishatamu sha"a Biraa santtimiyaa gideedda. \v 20 Hewaa mala wolk'k'aama ogiyaan S'oossaa k'aalay dic'c'eenne aakkee. \s Efesoone Katamaan Walassay Denddeedda \p \v 21 Hewe poletteeddawaappe guyyiyaan P'awuloosi, «Taani Yerusaalame baade Roomekka k'ay be'anaw bessee»\f + \fr 19:21 \fr*\ft P'awuloosi hawaa Ayaanaa Geeshshaan kaalesettiide haasayeeddawaa.\ft*\f* yaagiide, Mak'idooniyaannanne Akaayiyaana aad'd'iide, Yerusaalame baanaw k'ofaa k'achcheedda. \v 22 K'ay barena maaddiyaawanttuppe laa"atuwaa S'imootoosanne Erass's'oosa Mak'idooniyaa kiittiide, barew Iisiyaan amareeda wodiyaa gam"eedda. \p \v 23 Godaa ogiyaa diraw, he wode daro walassay keseedda. \v 24 Ayaw gooppe, s'agaraa biraa muushissiide tigi med'd'iyaa Dimes'iroosa giyaa itti bitanii Ars's'emiisi Geeshsha Golliyaa misiliyaa biraappe tigi tigiide, oosanchchatoo daro wod'iyaa demmee. \v 25 Hewanttanne unttunttuwaa mala oosuwaa ootsiyaawantta ittippe shiishshiide, hawaadan yaageedda; «Asaw, nu duretetsay ha oosuwaanna gidiyaawaa hintte eriita. \v 26 Hewe P'awuloosi, ‹Asaa kushii med'd'eeddawanttu s'oossatuwaa gidikkino› yaagiide, Efesoone s'alalaan gidennaan amareeda gadatuwaappe attin, Iisiyaan ubbaan c'ora asaw odi ammantseeddawaa hinttenttu be'eedditanne siseeddita. \v 27 Lo"ennabay, nu oosuu kad'ettanawaa s'alalaa gidenna; shin Iisiyaan de'iyaa ubbatuunne sa'aa ubbaan de'iyaawanttu goyinniyaa wolk'k'aama s'oossatto geetettiyaa Ars's'emiisi geeshsha gollii bonchchettennan attanawaanne, izi darotetsay kunddanawaa» yaageedda. \p \v 28 Asay hewaa siseedda wode loytsi hank'k'ettiide «Efesoone Ars's'emiisa wolk'k'aama» yaagiide c'abbotteeddino. \v 29 Katamaa ubbaan walassay denddeedda; P'awuloosanna hamettiyaa Mak'idooniyaa asatuwaa Gaayoosanne Ariss's'irokoosa barenttuna oyk'k'i akkiide, ittippe kaassaa sa'aa wos's'eeddino. \v 30 P'awuloosikka Asay shiik'eeddasaa gelanaw koyyeedda. Shin kaalliyaawanttu Aa diggeeddino. \v 31 Iisiyaa gadiyaa kaappatuwaappe P'awuloosa laggetsatuwaappe ittuu ittuu P'awuloosaw kiittiide, kaassaa sa'aan k'onc'c'iyaa kesiide I beettena mala, Aa woosseeddino. \p \v 32 Shiik'uwaan walassay denddina, dariyaa bagga Asay haray atto ayaw shiik'eeddentto erenna diraw, ittuu ittibaw walak'ettiyaa wode, yekkuu k'ay harabaw walak'ettee. \v 33 Ayihudatuu Iskkinddira aatsi bessina, itti itti Asay I haasayana mala, asaa giddoppe sintsaw Aa aatseedda; Asay c'o"u gaana mala, I bare kushiyan s'orssi bessiide, asaw mootettanaw koyyeedda. \v 34 Shin Iskkinddire Ayihuda asaa gideeddawaa Asay ereedda wode, laa"u saate gidiyaawaa keenaa ubbay itti k'aalaan, «Efesoone Ars's'emiisa wolk'k'aama» yaagiide c'abbotteeddino. \p \v 35 Katamaw s'aafe gideeddawe asaa c'o"u ootsiide, hawaadan yaageedda; «Efesoone asaw, Efesoone katamay wolk'k'aama Ars's'emisisinne saluwaappe wod'd'eedda eek'aa shuchchaw eek'aa golliyaa naagiyaawaa gideeddawaa erenna Asay oonee? \v 36 Hawaa kaddiyaa Asay baynna diraw, hinttenttu woppu gaanawunne dirbbennan agganaw bessee. \v 37 Ayaw gooppe, hawanttu Geeshsha Golliyaa miishshaa wuu"ibeennawantta nu s'oossatuwaakka boribeennawantta aheeddita. \v 38 Hewaa diraw, Dimes'iroosinne aanana de'iyaa oosanchchatuu asaa mootanaw koyyooppe, pirddaa gollii dooyaa de'ee; k'ay gadiyaa mooddiyaawanttukka de'iino; unttunttu barenttu giddon mootettiino. \v 39 Shin hintte hara yewuwaa koyyooppe, higgiyaa shiik'uwaan yewuwaa k'achchana. \v 40 Ayaw gooppe, hachche haneeddawaa shabbiretsaa giide, Roome gadiyaa asatuu nuuna mootana; ha shiik'ookka gaasuu bayinna diraw, nuuni gaasuwaa odanaw danddayokko» \v 41 yaagiide shiik'uwaa laaleedda. \c 20 \s P'awuloosi Mak'idooniyaanne Giriike Beedda \p \v 1 Walassay irs's'eeddawaappe guyyiyaan, P'awuloosi kaalliyaawantta ahissiide zoreedda; unttuntta, «Saruwaan de'ite» giide, Mak'idooniyaa baanaw keseedda. \v 2 He gadiyaanna aad'd'iidde, k'aalaa odiide, asaa loytsi miniseeddawaappe guyyiyaan, Giriike gade yeedda. \v 3 I hewaan heezzu agenaa uttiide, markkabiyaan Sooriyaa baanaw k'oppishin, Ayihudatuu barena wod'anaw koyyiyaawaa be'iide, Mak'idooniyaanna guyye simmanaw bare k'ofaa k'achcheedda. \p \v 4 P'awuloosa moyzzeeddawanttu, Beeriyaappe P'arihaasa na'aa Sosiip'aas'iroosa, Teselonk'k'eppe Ariss's'irokoosanne Sikonddisa, Derbbeppe Gaayoosanne Iisiyaappe Tikik'oosanne S'irofimoosa, k'ay S'imootoosa. \v 5 Hewanttu sintsaw biide, nuuna S'iro'aadan naagiino. \v 6 Nuuni Ukitsaa Baalaa gallassaa bonchchowaappe guyyiyaan, Pilip'p'isiyoosa giyaa gadiyaappe markkabiyaan denddiide, ichcheshu gallassan S'iro'aadan unttuntta gakkiide, yaan laappu gallassaa utteeddo. \s P'awuloosi S'iro'aadaa Beedda \p \v 7 Nuuni Wogaa gallassi\f + \fr 20:7 \fr*\fq Wogaa gallassi: \fq*\ft Giriikiyaa mas'aafaan, Sambbatatuwaappe ittuwaan yaagee.\ft*\f* ukitsaa mentsanaw shiik'i de'ishshin, P'awuloosi wonttina baanaw k'oppeedda diraw, unttunttoo k'aalaa odiidde, k'amma bilahii gakkanaw yewuwaa adusseedda. \v 8 Nuuni shiik'i utteedda pook'iyaan c'ora s'omppii de'ee. \v 9 Ewus'ikoosa giyaa itti wodallay maskkootiyaa bolla uttiide, darssi gem"isheedda. P'awuloosi haasayaa adusseedda wode, Ewus'ikoosi gem"ishuwaan hayreeddawe heezzentsiyaa pook'iyaappe sa'aan kunddiide hayk'k'eeddawaa Asay dentseedda. \v 10 Shin P'awuloosi wod'd'iide, Aa bolla guufanneedda. Aa idimmiide, «Aa shemppuu kesibeenna diraw hirggoppite» yaageedda. \v 11 Yaatiide pude pook'iyaa kesiide, ukitsaa mentsiide meedda; sa'ay wonttana gakkanaw, daro wodiyaa haasayeeddawaappe guyyiyaan beedda. \v 12 Wodallay pas'ina, soy afiide, darssi nashetteeddino. \s P'awuloosi S'iro'aadaappe Miliis'e Beedda \p \v 13 Shin P'awuloosi barena yaappe nuuni mokkana mala, nuw odeedda diraw, kasetiide markkabiyaakko biide, Asoosa baanaw denddeeddo; ayaw gooppe, gediyaan baanaw I k'oppeedda diraw nuuna hewaadan azazeedda. \v 14 I nuunanna Asoosan gakettina, markkabiyaan Aa akkiide Mis'iliine yeeddo. \v 15 Wonttetsa gallassi yaappe markkabiyaan denddiide, Kiyoosa heeraa gakkeeddo; k'ay wonttetsa gallassi Saamoosa pinneeddo; Tirogiliyoomen ak'iide, wonttina Miliis'e yeeddo. \v 16 Ayaw gooppe, P'awuloosi Iisiyaan darii gam"ennaan Efesoone lank'k'iyaanna aad'd'anaw bare k'ofaa k'achcheedda; barew danddayettooppe, P'ens's'ek'ostte geetettiyaa gallassi Yerusaalame gakkanaw elleellee. \s P'awuloosi Efesoone C'imatoo Wurssetsaa // Haasayaa Haasayeedda \p \v 17 P'awuloosi Miliis'eppe Efesoone kiittiide, ammaniyaa asaa kaaletsiyaawantta s'eegisseedda. \v 18-19 Woosa golle c'imatuu P'awuloosakko yiina, unttuntta I hawaadan yaageedda; «Taani Iisiyaa geleedda koyro gallassaappe doommina, kawushshatetsaaninne daro afotsaan Godaw ootsaadde, Ayihudatuwaa shiik'uwaappe taana gakkeedda paac'e gideedda wodiyaa ubbaan hinttenttunna waanaade de'aadditantto hinttenttu eriita. \v 20-21 Nagaraappe S'oossaakko simmiyaawaanne nu Godaa Yesuusi Kiristtoosa ammaniyaawaa Ayihudatoonne Ayihuda gidennawanttoo markkattaadde, shiik'uwaankka hinttenttu gollen gollenkka hinttenttoo odaadde tamaarisseeddawaappe attin, hinttentta go"iyaabaappe ittibaanne pac'issa beykke. \p \v 22 «Be'ite; ha"ikka taani Geeshsha Ayyaanaw azazettaade, Yerusaalamebay; yaan taw ayee kesanenttonne erikke. \v 23 Geeshsha Ayyaanay k'ashuunne waayyii taana naagiyaawaa katamaa ubbaan taw odee. \v 24 Shin ta wotsaa polanawunne Godaa Yesuusi Kiristtoosappe taani akkeedda oosuwaa S'oossaa aad'd'o keekatetsaa wonggalaa mishiraachchuwaa markkattiyaawaa polanaw, ta shemppuwaa maaddennawaadan payday. \p \v 25 «Be'ite; taani ha"ikka S'oossaa kawutetsaabaa odaadde, hinttenttu ubbaa giddon yuuyyaad; simmi hawaappe sintsaw hinttenttuppe ooninne taana be'ennawaa eray. \v 26 Hewaa diraw, hinttenttuppe itti uray bayooppekka taani hewaan gelennawaa hachche hinttenttoo geeshshaade oday. \v 27 Ayaw gooppe, S'oossay ootsanaw k'oppeeddawaa ubbaa hinttenttoo ayinne ashshenaan odaaddi. \p \v 28 «Yesuusi bare suutsaan wozeedda S'oossaa ammaniyaawantta naagite; k'ay Geeshsha Ayyaanay hinttentta kaappatuwaa ootsiide suntseedda wudiyaa ubbaanne hinttenttu huup'iyaa naagite. \v 29-30 Taani beeddawaappe guyyiyaan, wudiyaw k'arettenna iita worakanatuu hinttenttu giddo gelanawanttanne, kaalliyaawantta barenttu geeduwaa kaaletsanaw wordduwaa haasayiyaa asatuu hinttenttu giddoppe denddanawaa eray. \v 31 Hewaa diraw, taani heezzu laytsaa k'ammanne gallassaa afotsaan hinttentta huup'iyaan huup'iyaan minisiyaawaa aggabeennawaa k'oppiide genc'c'ite. \p \v 32 «Ha"ikka hinttentta minisanawunne geeshsha asaa ubbaa giddon laatissanaw danddayiyaa S'oossawunne Aa aad'd'o keekatetsaa k'aalaw hinttentta hadaraa immay. \p \v 33 «Taani ooppenne biraa woy work'k'aa woy mayuwaa amottabeykke; \v 34 taani ha ta kushiyan taananne taananna ittippe de'iyaawantta koshsheeddawaa ootseeddawaa hinttenttu hinttenttu huup'ew eriita. \v 35 Hinttenttu hawaadan daaburi ootsiidde, daaburanchchatuwaa maaddanawunne Godaa Yesuusi bare huup'ew, ‹Akkiyaawaappe immiyaawe anjjetteeddawaa› geeddawaadan, Aa k'aalaa hinttenttu wozanaa aatsanaw bessiyaawaa taani c'ora ogiyaan hinttentta bessaaddi» yaageedda. \p \v 36 P'awuloosi hewaa haasay wurssiide, unttunttu ubbaanna ittippe gulbbatiide, S'oossaa woosseedda. \v 37 Unttunttu ubbay P'awuloosa idimmiide, yeekkiidde yereeddino. \v 38 Ubbaappe I, «Taana laa'entsuwaa ubbakka be'ikkita» yaageedda k'aalay unttuntta daro k'aretsina markkabiyaa gakkanaw Aa moyzzeeddino. \c 21 \s P'awuloosi Yerusaalame Beedda \p \v 1 Nuuni Efesoone c'imatuwaappe shaakettiide, K'oosa geetettiyaa haatsaan doodetto sa'aa yii aggeeddo; wonttisa gallassi Rooda gakkeeddo; hewaappe P'aas'ira beeddo. \v 2 Pink'k'e pinniyaa markkabiyaa demmiide, aan geliide baanaw denddeeddo. \v 3 Nuuni K'op'iroosappe be'anaw danddayiyaasaa yiide, away kesiyaasaa s'eelliyaa wode K'op'iroosa haddirssa bagga yeggiide, Sooriyaa beeddo; hewaappe guyyiyaan S'iiroosa gakkeeddo; ayaw gooppe, markkabii bare c'aanaa S'iiroosan wotsee. \v 4 Yaan kaalliyaawantta demmiide, unttunttunna laappu gallassaa utteeddo; P'awuloosi Yerusaalame beenna mala, unttunttu aw Ayyaanaan odeeddino. \v 5 Nuuni unttunttunna uttiyaa wodii wurina, kesiide beeddo; unttunttu ubbatuu barenttu mac'c'awanttunnanne barenttu naanaanna ittippe katamaappe karew kessana gakkanaw, nuuna moyzzeeddino; nuuni abbaa doonaan gulbbatiide, S'oossaa woosseeddo. \v 6 Hewaappe guyyiyaan, ittuu ittuwaa sarotiide, markkabiyaan geleeddo; unttunttu barenttu soy simmeeddino. \p \v 7 Nuuni abbaa ogiyaa wurssiide, S'iiroosappe P'es'elemayse gakkeeddo; ishatuwaa sarotiidde, unttunttu matan itti gallassaa peesheeddo. \v 8 Wonttisa gallassi kesiide, K'iisaariyaa beeddo; wonggalaa mishiraachchuwaa odiyaa Pilip'p'oosa soy gakkiide, Aa matan utteeddo; Yerusaalamen dooretteedda laappunatuwaappe I ittuwaa. \v 9 Pilip'p'oosaw nabatuwaa gideedda oyddu wodoro mac'c'a naanatuu de'iino. \p \v 10 Nuuni unddenneedda gallassaa utteedda wode, nabiyaa Agaaboosa giyaa bitanii Yihudaappe K'iisaariyaa yeedda. \v 11 Nuukko yiide, P'awuloosa sak'k'iyaa akkiide bare kushiyaanne bare gediyaa k'achchiide, «Geeshsha Ayyaanay giyaawe hawaa; ha sak'k'iyaa godaa Yerusaalamen Ayihudatuu hawaadan k'achchiide, Ayihuda gidenna asatoo aatsiide immana» yaageedda. \p \v 12 Nuuni hewaa siseedda wode, nuuninne yaan de'iyaa asatuu P'awuloosi Yerusaalame beenna mala woosseeddo. \v 13 Shin P'awuloosi zaariide, «Hinttenttu yeekkiiddenne ta wozanaa k'aretissiidde waaniitee? Taani Godaa Yesuusa suntsaa diraw k'ashettanawaa s'alalaa gidennaan, haray atto Yerusaalamen hayk'k'anawukka giiga uttaad» yaageedda. \p \v 14 Zoriyaa I akkenaan is's'ina, «Goday geeddawe hano» yaagiide c'o"u geeddo. \p \v 15 Yaan amareeda wodiyaa gam"eeddawaappe guyyiyaan, giigettiide Yerusaalame baanaw keseedda. \v 16 K'iisaariyaan de'iyaa kaalliyaawanttuppe amareedawanttu k'ay nuunanna beeddino; unttunttu nuuni ak'anasaa Minaasoona giyaa K'op'iroosa bitaniyaa soy nuuna afeeddino; Minaasooni daro wodiyaappe doommiide kaalliyaawaa. \s P'awuloosi Yerusaalamen Yaak'ooba Oochcheedda \p \v 17 Nuuni Yerusaalame gakkeedda wode, ishatuu nuuna nashechchaan mokkeeddino. \v 18 Wonttisa gallassi, P'awuloosinne nuuni Yak'oobanna gakettanaw beeddo. Woosa golle c'imatuu ubbatuukka de'iino. \v 19 P'awuloosi unttuntta saroteeddawaappe guyyiyaan, Ayihuda gidenna asaa giddon bare baggana S'oossay ootseeddawaa unttunttoo wurssiide odeedda. \p \v 20 Unttunttu hewaa siseedda wode S'oossaa galatiide, P'awuloosa hawaadan yaageeddino; «Nu ishaw, Ayihudatuwaa giddon S'oossaa ammaneeddawanttuppe aappun sha"ay de'iinontto be'aasa; unttunttu ubbay higgiyaa minisi naagiino. \v 21 Yerusaalame Ayihudatuu, Ayihuda gidennawanttu gadiyaan de'iyaa Ayihuda ubbatuu barenttu naanaa k'as's'arenna mala, woy Ayihudatuu ootsiyaawaa kaallenna mala, Muse higgiyaakka bayizzana mala neeni tamaarissiyaawaa siseeddino. \v 22 Yaatina, ayee lo"uu? Neeni yeeddawaa c'oratuu sisiyaa diraw, shiik'ennaan aggikkino. \p \v 23 «Hewaa diraw, hawaa nuuni new odiyaawaa ootsa; ittippe shiik'uu de'iyaa oyddu asatuu nu matan de'iino.\x - \xo 21:23 \xo*\xt Pay. 6:13-21\xt*\x* \v 24 Unttuntta akkaade unttunttunna geeyya; k'ay unttunttu barenttu huup'iyaa meedettana mala, unttunttoo miishshaa imma; unttunttu ubbay newaa siiseeddawe tuma gidennawaanne neeni ne huup'ewukka k'ay Muse higgiyaa naagaadde maaran de'iyaawaa erana. \p \v 25 «Shin ammaneedda Ayihuda gidenna asatuwaa gidooppe, unttunttu eek'aw yarshsheeddawaa meenna malanne suutsaa ushenna mala, bakkuteedda mehiyaa ashuwaa meenna malanne woshummenna mala, nuuni yewuwaa k'achchiide, unttunttoo dabddaabbiyaa s'aafeeddo» yaageeddino. \p \v 26 Hewaappe guyyiyaan, P'awuloosi wonttisa gallassi asatuwaa akkiide, unttunttunna geeyyeedda; I barentta geeshshussaa awude polintto erissanawunne k'ay yarshshuwaa huup'iyaan huup'iyaan awude immanentto erissanaw Geeshsha Golliyaa geleedda. \s P'awuloosi Geeshsha Golliyaan Oyk'etteedda \p \v 27-28 Laappu gallassay wurana hanoode, Iisiyaappe yeedda Ayihudatuu Geeshsha Golliyaan P'awuloosa be'iide, asaa ubbaa hank'k'etsiide, «Israa'eeliyaa asaw, nuuna maaddite; Israa'eeliyaa asaa, Muse higgiyaanne ha Geeshsha Golliyaa is's'iide, ubba saan asaa ubbaa tamaarissiyaawe ha bitaniyaa; gujjiide k'ay Giriike asaakka Geeshsha Golliyaa gelissiide, ha geeshsha sa'aa tunisseedda» yaagi waassiidde, P'awuloosa oyk'k'eeddino. \v 29 Unttunttu kase Efesoonen de'iyaa S'irofimoosa P'awuloosanna katamaan be'eedda diraw, Geeshsha Golliyaa P'awuloosi Aa gelisseeddawaa unttunttoo malateedda. \p \v 30 Katamaa ubbay shabbiretteedda; Asay ubbay shiik'iide P'awuloosa oyk'k'iide, Geeshsha Golliyaappe karew goochchi kesseedda; he man''iyaan Geeshsha Golliyaa penggetuu k'ashetti aggeeddino. \v 31 Asay P'awuloosa wod'ana hanishin, «Yerusaalame katamay mulekka shabbiretti diggeedda» giyaa haasayay Roome gadiyaa olaa kaappoo gakkeedda. \v 32 He olaa kaappuu wotaadaratuwaanne s'eetatuwaa kaappatuwaa ittippe akkiide, wos's'iidde asaa bolla kesi wod'd'eedda; Asay olaa kaappuwaanne wotaadaratuwaa be'eedda wode, P'awuloosa shoc'iyaawaa bashi aggeedda. \p \v 33 He wode, he olaa kaappuu shiik'i, P'awuloosa oyk'k'iide, laa"u santsalataan k'ashettana mala azaziide, I oonenttonne k'ay ayaa ootseeddenttonne asaa oochcheedda. \v 34 Asaappe baggay ittibaw waassiyaa wode, baggay harabaw waassee; waasuu c'oreedda diraw, olaa kaappoo tumuwaa eranaw danddayettennan is's'ina, wotaadaratuu P'awuloosa barenttu de'iyaasaa afana mala, unttuntta azazeedda. \v 35 Yed'd'iide kesiyaa detsaa P'awuloosi gakkeedda wode, asaa sugetsaa diraw, wotaadaratuu Aa tookkeeddino. \v 36 Ayaw gooppe, c'ora asay, «Aa wod'a!» yaagiiddinne waassiidde kaallee. \s P'awuloosi Mootoo Zaaruwaa Immeedda \p \v 37 Wotaadaratuu P'awuloosa barenttu de'iyaasaa afana hanishin P'awuloosi olaa kaappuwaa, «Taani new ittibaa odoo?» yaageedda. \p He olaa kaappuu P'awuloosa, «Neeni Giriike k'aalaa eray? \v 38 Neeni hawaappe kase wode, walassaa kessaade shemppuwaa wod'eeddawanttuppe oyddu sha"a asatuwaa Asay baynna mela sa'aa kaaletseedda Gibs'e bitaniyaa gidikkii?» yaageedda. \p \v 39 Shin P'awuloosi, «Taani Ayihuda asaa; k'ay Kilk'k'iyaan de'iyaa S'ersseesen yeletteedda huup'e katamaan de'iyaa asaa. Hayyanaa taana asaw haasayissaarikkii?» yaageedda. \p \v 40 Olaa kaappuu Aa, «Haasaya» yaagina, P'awuloosi yed'd'iide kesiyaa detsaan ek'k'iide, Asay c'o"u gaana mala, bare kushiyan asaakko s'orsseedda. Asay c'o"u giina, Ibraayiss's'e k'aalaan haasayiidde, hawaadan yaageedda. \c 22 \p \v 1 «Taanaadan ammaniyaawanttoo, ta aawaatoo, taani ha"i hinttenttoo odiyaa yewuwaa sisite!» \v 2 P'awuloosi unttunttoo Ibraayiss's'e k'aalaan haasayiyaawaa sisiide, kaseppe loytsi c'o"u giina I hawaadan yaageedda. \p \v 3 «Taani Kilk'k'iyaan de'iyaa S'ersseesen yelettaade, ha katamaan Gamaaliyaali taana tamaarissina dic'c'aade, nu aawotuwaa higgiyaakka minisa tamaaraade, hachche hintte ubbay haniyaawaadankka, taani S'oossaa yewoo seelettiyaa Ayihuda asaa. \v 4 Taani mac'c'a asaanne attuma asaa oyk'k'a oyk'k'aade k'asho gollen yeggeedda asaanne, ha ogiyaa kaalliyaa asaa wod'isana gakkanaw metootseedda asaa. \v 5 Hawaadankka, k'ay, k'eesatuwaa ubbatuwaa kaappuunne c'imaa ubbaa shiik'uu tawaa markkattanaw danddayee; taani Damask'k'on de'iyaa unttunttu ishatuwaa Ayihudatoo, unttunttuppe dabddaabbiyaa akkaade, hewaan de'iyaa asatuu k'ohettiide murettanaadan, Yerusaalame unttuntta ahanaw yaa baad. \s P'awuloosi Kiristtoosakko Simmeedda Bare Simaabaa Odeedda \r (9:1-19; 26:12-18) \p \v 6 «Taani baade Damask'k'o mateedda wode, seeta gallassaa gidishin, k'oppennaan saluwaappe wolk'k'aama poo'uu ta matan yuuyyi aad'd'iide poo'eedda. \v 7 Taani sa'aan kundda uttaade, ‹Saa'oolaa, Saa'oolaa, taana ayaw yederssay?› giyaa k'aalaa sisaad. \p \v 8 «Taani zaaraade, ‹Ta Godaw, neeni oonee?› yaagaad. \p «Hewaappe guyye, ‹Taani neeni yederssiyaa Naazireetiyaa Yesuusa› yaageedda. \v 9 Taananna ittippe de'iyaawanttu poo'uwaa be'iide yayyeeddino; shin taw haasayiyaawaa k'aalaa sisibeykkino. \p \v 10 « ‹Ta Godaw, taani ayaa ootsoo?› yaagaad. \p «Goday taana, ‹Denddaade Damask'k'o ba. Neeni ootsanaw S'oossay k'oppeedda ubbabay new yaan odettanawaa› yaageedda. \v 11 He wolk'k'aama poo'uwaa diraw, ta ayfii k'ook'ina, taananna de'iyaa asatuu ta kushiyaa oyk'k'iide, taana goochchina, Damask'k'o gakkaaddi. \p \v 12 «Damask'k'on de'iyaa Ayihuda ubbay loytsi bonchchiyaa itti Hanaaniyaa giyaa bitanii, nu higgiyaw azazettiide, S'oossaw imetteedda asaa. \v 13 Hanaanii taakko yiide, ta matan ek'k'iide taana, ‹Ta ishaw Saa'oolaa, s'eella› yaageedda. Taani he wode he man''iyaan aakko s'eella aggaad. \p \v 14 «I taana hawaadan yaageedda; ‹Nu aawotuwaa S'oossay neeni Aa k'ofaa eranaw, Aa s'illo Na'aa be'anawunne Aa doonaappekka haasayaa sisanaw neena kasenna dooreedda. \v 15 Ayaw gooppe, neeni be'eeddabaanne siseeddabaa asaa ubbaa sintsan aw markkattanaassa. \v 16 Ha"ikka ayaw gam"ay? Denddaade s'ammak'etta; Aa suntsaa s'eesaadde, ne nagaraappekka meec'etta› yaageedda. \p \v 17 «Taani guyye Yerusaalame simmaade Geeshsha Golliyaan woossishin, ta ayaanaan gidaaddi. \v 18 Goday taana, ‹Elleellaade, Yerusaalame kesa ayaw gooppe, neeni taw hawaan markkattiyaawaa Asay akkena› yaagishin taani Aa be'aaddi. \p \v 19 «Taani, ‹Ta Godaw, Ayihuda woosa golliyaa ubbaan neena ammaniyaawantta oyk'k'aade wad'd'eeddawaanne k'asho golliyaan yeggeeddawaa unttunttu eriino. \v 20 Unttunttu ne markkaa Iss's'ifaanoosa wod'iyaa wode, taani he yewuwaa eeno gaad. K'ay unttunttu miyyiyaan ek'k'aade, Aa wod'iyaawanttu mayuwaa naagay› yaageedda. \p \v 21 «Goday taana, ‹Taani neena Ayihuda gidenna asaakko haako sa'aa kiittiyaa diraw ba› geedda» yaageedda. \s P'awuloosi Roome Asaa Gidiyaawaa K'onc'c'isseedda \p \v 22 P'awuloosi he k'aalaa haasayana gakkanaw Asay I giyaawaa sisee; hewaappe guyyiyaan, barenttu kooshshaa d'ok'k'u ootsiide, «Hawaa gadiyaappe d'ayissa; I de'anaw bessena» yaageeddino. \p \v 23-24 Unttunttu waassishshin, barenttu mayuwaa bollaw olishshiininne baanaa c'arkkuwaan laalishshin, olaa kaappuu wotaadaratuu P'awuloosa barenttu de'iyaasaa afana mala azazeedda. K'ay Asay ayaw hewaadan Aa bolla waasseeddinontto eranaw, P'awuloosa lissuwaan shoc'ana mala, unttuntta azazeedda. \v 25 Shin wotaadaratuu P'awuloosa dafuwaan minisi k'achcheedda wode, P'awuloosi bare matan ek'k'eedda s'eetatuwaa kaappuwaa, «Roome gadiyaa asaa pirdday baynnaan shoc'iyaawe hinttenttoo wogee?» yaageedda. \p \v 26 Hewaa s'eetatuwaa kaappuu siseedda wode, olaa kaappuwaakko biide, «Ha bitanii Roome asaa. Neeni ayaa ootsana k'oppay?» yaagiide oochcheedda. \p \v 27 Olaa kaappuu P'awuloosakko shiik'iide, «Neeni Roome asee? Taw oda» yaageedda. \p P'awuloosi, «Ee» yaageedda. \p \v 28 Olaa kaappuu P'awuloosaw zaariide, «Taani ha zaretetsaa daro miishshaan shammaad» yaageedda. \p Shin P'awuloosi, «Taani he zeretsaappe yelettaad» yaageedda. \p \v 29 Hewaa diraw, P'awuloosa biddanaw k'ooppeeddawanttu elekka aappe shaaketti aggeeddino. Olaa kaappuukka P'awuloosi Roome asaa gideeddawaa ereedda wode yayyeedda; ayaw gooppe, santsalataan Aa k'ashissi wotseedda. \s P'awuloosi Ayihudatuwaa Shanggatuwaakko Shiik'eedda \p \v 30 Wonttetsa gallassi olaa kaappuu, Ayihudatuu P'awuloosa ayaw mooteeddinonttonne geeshshiide eranaw koyyiide, P'awuloosa billeedda. Yaatiide k'eesatuwaa kaappatuunne Asay ubbay shiik'ana mala azazeedda; k'ay P'awuloosa duge wotsiide, unttunttu sintsan esseedda. \c 23 \p \v 1 P'awuloosi hewaan shiik'eedda asaa c'addi s'eelliide, «Taanaadan ammaniyaawanttoo, taani hachche gakkanawukka S'oossaa sintsan ta de'uwaa ubbaan tilla wozanaan de'aaddi» yaageedda. \v 2 K'eesatuwaa ubbatuwaa kaappuu Hanaanii, P'awuloosa doonaa bak'k'ana mala, Aa matan ek'k'eeddawantta azazeedda. \v 3 P'awuloosi he wode Aa, «Laa ha booshinchchaan okkeedda\f + \fr 23:3 \fr*\fk Booshinchchaan okkeedda: \fk*\ft Itti uray lo"a malatana mala oosussaa, shin gidenna.\ft*\f* godaw, S'oossay neena bak'k'ana. Neeni ta bolla higgiyan pirddanaw uttaade, wogay baynnaan taana bak'k'ana mala azazay?» yaageedda. \p \v 4 P'awuloosa matan ek'k'eeddawanttu Aa, «Neeni S'oossaa k'eesatuwaa ubbatuwaa kaappuwaa boray?» yaageeddino. \p \v 5 Hewaappe guyye P'awuloosi, «Taanaadan ammaniyaawanttoo, I k'eesatuwaa ubbatuwaa kaappuwaa gideeddawaa taani erabeykke; ayaw gooppe, ‹Ne gadiyaa mooddiyaawaa bolla iita k'aalaa haasayoppa› geetettiide S'oossaa Mas'aafan s'aafetteedda» yaageedda.\x - \xo 23:5 \xo*\xt Kes. 22:28\xt*\x* \p \v 6 Shin P'awuloosi baggatuu Saduk'aawanatuwaa; baggatuu Parisaawatuwaa gideeddawaa be'iide, «Taanaadan ammaniyaawanttoo, taani Parisaawiyaanne Parisaawiyaa na'aa; ‹Hayk'k'eeddawanttu hayk'uwaappe denddanawantta› gaade taani nashechchaan naagiyaa diraw, unttunttu ta bolla pirddiino» yaagiide, d'ok'k'u ootsiide haasayeedda. \p \v 7 P'awuloosi hewaa yaagina, Parisaawatuwaa giddoninne Saduk'aawanatuwaa giddon walassay kesina, shiik'eedda Asay laaletteedda. \v 8 Ayaw gooppe, Saduk'aawanatuu, «Hayk'k'eedda Asay denddenna; kiitanchchaykka ayyaanaykka baawa» yaageeddino; Parisaawatuu k'ay laa"uukka de'iyaawaa ammaniino. \v 9 Wolk'k'aama walassay denddeedda; Parisaawatuwaa baggappe Muse higgiyaa tamaarissiyaawanttu denddi ek'k'iide, «Ha bitaniyaa bolla ayinne balaa demmibeykko; aw ayyaanay woy kiitanchchay haasayennan aggena» yaagiide palumetteeddino. \p \v 10 Walassay darina, olaa kaappuu P'awuloosa unttunttu mentsereetsanenttonne gi yayyiide, bare wotaadaratuu wod'd'iide, unttunttu giddoppe Aa ellekka kesiide, barenttu de'iyaasaa afana mala azazeedda. \p \v 11 He k'amma Goday P'awuloosa matan ek'k'iide, «P'awuloosaa, neeni taw Yerusaalamen markkatteeddawaadan, Roomenkka markkattanaw bessee; minna; ayinne baawa» yaageedda. \s P'awuloosa Wod'anaw Oosetteedda Mak'k'uwaa \p \v 12 Wonttisa gallassi, Ayihudatuu P'awuloosa wod'ana gakkanaw, meennaadaaninne ushennaadan, c'aak'k'etiide giigetteeddino. \v 13 P'awuloosa bolla hewaa mak'k'eteedda asatuu oytamuwaappe dariino. \v 14 Unttunttu k'eesatuwaa kaappatuwaakkonne c'imatuwaakko yiide, «Nuuni P'awuloosa wod'ana gakkanaw, ayinne baarennaadan, giigetti utteeddo. \v 15 Hewaa diraw, hinttenttunne shiik'eedda Asay P'awuloosabaa geeshshiide biddiyaawaa malatiide, olaa kaappuu Aa hinttenttukko duge wotsana mala oochchite; nuuni I haa shiik'anaappe kasenna Aa wod'anaw giigi utteeddo» yaageeddino. \p \v 16 Shin P'awuloosa michchati na'ay he mak'k'uwaa siseedda wode, biide wotaadaratuu de'iyaasaa geliide, P'awuloosaw odeedda. \v 17 P'awuloosi s'eetatuwaa kaappatuwaappe ittuwaa s'eesiide, «Ha na'aa olaa kaappuwaakko afa; ayaw gooppe, olaa kaappoo I odiyaawe de'ee» yaageedda. \p \v 18 Hewaa diraw, s'eetatuwaa kaappuu na'aa olaa kaappuwaakko afiide, «K'asho gollen de'iyaa P'awuloosi, ha na'ay new ayentto odiyaabay de'iyaa diraw, taana barekko s'eesiide, Aa neekko ahanaadan, taana woosseedda» yaageedda. \p \v 19 Olaa kaappuu na'aa kushiyaa oyk'k'iide, dumma gas'aa kessiide, «Neeni taw odanabay ayee?» yaagiide oochcheedda. \p \v 20 Na'ay olaa kaappoo, «Ayihudatuu P'awuloosabaa kaseppe minisi oochchiyaawaa malatiide, neeni shiik'uwaa Aa utissanaadan, neena wontti woossanaw zoretaa k'achcheeddino. \v 21 Shin neeni unttunttu giyaawaa sisoppa; ayaw gooppe, oytamuwaappe dariyaa asatuu p'awuloosa wod'ana gakkanaw, k'umaa meennaadaaninne haatsaa ushennaadan, c'aak'k'etiide geemetti uttiide Aa naagiino; neeni giyaawaa sisanaw ha"ikka giigetti uttiide naagiino» yaageedda. \p \v 22 Hewaa diraw, olaa kaappuu na'aa, «Ha yewuwaa neeni taana erisseeddawaa oossinne odoppa» yaagiide azazeeddawaappe guyyiyaan, Aa yeddeedda. \s P'awuloosi Gadiyaa Mooddiyaa Filikisa Sintsa Shiik'eedda \p \v 23 Olaa kaappuu s'eetatuwaa kaappatuwaappe laa"uwaa s'eesiide, «K'iisaariyaa baanaw, laa"u s'eetu wotaadaratuwaa, laappun tammu paraa oyk'k'eedda asatuwaanne laa"u s'eetu tooranchchatuwaa k'ammaappe heezzu saatiyaan giigissite; \v 24 gadiyaa mooddiyaa Filikisakko P'awuloosa sarotetsaan gatsanaw togissiyaa mehiyaanne giigissite» yaagiide, unttuntta azazeedda. \v 25 Olaa kaappuu hawaadan giyaa dabddaabbiyaa s'aafeedda. \p \v 26 «K'alawudeyoosa Luusiyoosappe; gadiyaa mooddiyaa bonchchetteedda Filikisaa! Sarotetsay new gido. \v 27 Ayihudatuu ha bitaniyaa oyk'k'iide wod'ana hanishin, Roome katamaa asaa I gideeddawaa eraade, wotaadaratuwaanna gakkaade Aa ashshaad. \v 28 Unttunttu Aa ayaw mooteeddinontto eranaw koyaade, duge unttunttu shiik'oo Aa afaad. \v 29 Unttunttu barenttu higgiyaabaa I oochcheeddawoo Aa mooteeddawaappe attin, Aa wod'isiyaa woy k'ashissiyaa mooto gidenna. \v 30 Unttunttu ha bitaniyaa bolla mak'k'etti utteedda zigirissay taana gakkina, taani he man''iyaan Aa neekko yedda aggaad; Aa mootiyaawanttukka biide, ne sintsan mootana mala odaaddi; saro de'a» yaageedda. \p \v 31 Hewaa diraw, wotaadaratuu azazetteeddawaadankka P'awuloosa akkiide, k'amma Anttip'aas'iriisa gatseeddino. \v 32 Wonttisa gallassi aanana baana mala paraa toggo asatuwaa wotsiide, gediyaan biyaawanttu guyye wotaadaratuu de'iyaasaa simmeeddino. \v 33 Paraawanttu K'iisaariyaa geliide, dabddaabbiyaa gadiyaa mooddiyaawoo immiide, P'awuloosa Aa sintsa aatseeddino. \v 34 Gadiyaa mooddiyaawe dabddaabbiyaa nabbabeeddawaappe guyyiyaan, P'awuloosi hak'a awuraajjaa asentto Aa oochcheedda; Kilk'k'iyaa asaa I gideeddawaa ereedda wode, \v 35 «Taani nebaa neena mootiyaawanttu yiyaa wode sisana» yaagiide, wotaadaratuu Heroodisa kawutetsaa gollen Aa naagana mala azazeedda. \c 24 \s P'awuloosa Ayihudatuu Mooteeddino \p \v 1 Ichcheshu gallassaappe guyyiyaan, k'eesatuwaa ubbatuwaa kaappuu, Hanaaniyaa, c'imatuwaannannee S'ars's'aluusa giyaa itti s'abak'aanna duge K'iisaariyaa wod'd'eedda; unttunttu gadiyaa mooddiyaawaa bolla P'awuloosa mooteeddino. \v 2-3 P'awuloosi s'eesetteedda wode, S'ars's'aluuse Aa hawaadan yaagiide, mootuwaa doommeedda. \p «Bonchchetteedda Filikisaa, nuuni ne baggana daro sarotetsaa demmeeddoshshin, ne k'ofaan ha gadiyaw ubbabaan ubbasankka lo"o laamii beettiyaawoo neena loytsi galatiide, hawaa akkeetto. \v 4 Shin taani neena gam"etsennaan, dooyaa gideedda ne keekatetsaan nubaa neeni k'antsaan sisana mala, neena woossay. \v 5 Ayaw gooppe, ha bitanii d'ubo gidiide, sa'aa ubbaan de'iyaa Ayihudatuwaa giddon walassaa dentseedda, Naaziraawatu bagga asaa kaaletsiyaawaa gideeddawaa ereeddo. \v 6 Haray atto Geeshsha Golliyaakka tunissanaw koyyishshin Aa oyk'k'iide, nu higgiyaadan, Aa bolla pirddanaw k'oppeeddo; \v 7 shin olaa kaappuwaa Luusiyoosi yiide, wolk'k'aan nu kushiyaappe Aa wotsi akkeedda. \v 8 Aa mootiyaawanttukka neekko yaana mala azazeedda; neeni ne huup'ew ha bitaniyaa biddaade, nuuni Aa mootiyaa yewuwaa ubbaa eranaw danddayaa» yaageedda. \p \v 9 Ayihudatuukka k'ay, «Ha yewuu tuma» giide, Aa k'ofaa akkeeddino. \s P'awuloosi Filikisa Sintsan Mootoo Zaaruwaa Immeedda \p \v 10 Gadiyaa mooddiyaawe P'awuloosa yaanaadan wuttina, I hawaadan yaagiide zaareedda; «Neeni daro wodiyaappe doommaade, ha asaw pirddaadde de'iyaawaa taani eraade, ta yewuwaa nashechchaan zaaray. \v 11 Taani Yerusaalame goyinnanaw kesoodeppe tammanne laa"u gallassaappe darennawaa neeni ne huup'ew erana danddayaa. \v 12 Ayihudatuu taana Geeshsha Golliyaan gidina, Ayihuda woosa gollen gidina, katamaan gidina, oonannanne palumettishshin woy asaa shiishshaade mak'k'ishshin, itti uraannanne be'ibeykkino. \v 13 Unttunttu ha"ikka taana mootiyaawaa shatimmanaw danddaykkino. \p \v 14 «Shin taani hawaa new oday; taani Muse higgiyan de'iyaawaanne nabatuu s'aafeedda ubbabaa ammananaadan, nu aawotuwaa S'oossaw unttunttu worddo giyaa ogiyaan goshetay. \v 15 Hawanttu barenttu huup'ew, ‹Asay ubbay, wordduukka s'illuukka hayk'uwaappe denddanawantta› giyaawaadan, taanikka unttunttu denddiyaawaa S'oossaan hidootaa wotsaade amuwaan naagay. \v 16 Hewaa diraw, taani k'ay, S'oossaa sintsaninne asaa sintsan ubbaa wode, pokkuu baynna tilla wozanay taw de'ana mala minnay. \p \v 17 «Taani Yerusaalameppe kesoodeppe c'ora laytsaappe guyyiyaan, ta gade hiyyeesaw miishshaa immanawunne yarshshuwaa yarshshanaw Yerusaalame baad. \v 18 Hewaa ootsishshin, Asay shiik'ennaan, walassay denddennaan, taani Geeshsha Golliyaan geeyyishshin, unttunttu taana demmeeddino. \v 19 Shin Iisiyaappe yeedda itti itti Ayihudatuu hewaan de'iino; unttunttu ta bolla yewuwaa koyyooppe, yiide taana ne bollan mootanaw bessee. \v 20-21 Woy taani unttunttu giddon ek'k'aade, ‹Hayk'k'eeddawanttu denddanawaa ammaniyaa diraw, hachche hintte sintsaan ta bolla pirddiino› gaade haa d'ok'k'issaade haasayeedda itti k'aalaappe attin, shiik'uwaa sintsan ek'k'ishshin, ta bolla itti bayizzuwaa demmeeddawaa gidooppe, hawanttu barenttu huup'ew hawaan odanawantta» yaageedda. \p \v 22 Shin Filikise S'oossaa ogiyaabaa geeshshi ereedda diraw, «Taani hintte yewuwaa olaa kaappuwaa Luusiyoosi yiyaa wode ogiyaa oytsana» yaagiide, pirddiyaa wodiyaa sintsaw keereedda. \v 23 Filikise k'ay P'awuloosa k'achchennaan naagana malanne Aa dabbatuwaappe ooninne aw ootsishshin, woy aakko yiishshin diggenna mala, s'eetatuwaa kaappuwaa azazeedda. \s P'awuloosi Filikisanne Dirusilla Sintsa Shiik'eedda \p \v 24 Amareeda gallassaappe guyyiyaan, Filikise Ayihuda asaa zare gideedda bare machchatti Dirusillinna yiide, P'awuloosa kiitti ahissiide, Yesuusi Kiristtoosan ammaniyaa ogiyaa I haasayishshin siseedda. \v 25 P'awuloosi s'illotetsaabaa, bare huup'iyaa naaguwaabaanne yaana pirddaabaa haasayishshin, Filikise yayyiide, «Neeni ha"iw ba; taw miikkeedda wode, neena kiittaade s'eegissana» yaageedda. \v 26 He wode k'ay P'awuloosi bilettanaw, barew magans's'aa immanddeeshsha giide k'oppeedda; hewaa diraw, daro wode Aa ahissi ahissiide, aanana haasayee. \p \v 27 Laa"u laytsaa kumeeddawaappe guyyiyaan, Filikisa kotaa P'ork'k'iyoosa Piss's'oosi akkeedda. Filikise Ayihudatuwaa nashechchanaw koyyiide, k'asho gollen P'awuloosa bashi aggeedda. \c 25 \s P'awuloosi Roome Kaatiyaakko Bare Yewuwaa Akkiide Baanaw Oochcheedda \p \v 1 Piss's'oosi awuraajjaa geleedda heezzentsiyaa gallassaappe guyyiyaan, K'iisaariyaappe Yerusaalame beedda. \v 2 Yaan k'eesatuwaa kaappatuunne Ayihudatuwaa kaaletsiyaawanttu P'awuloosa mooteeddino. \v 3 Unttunttu P'awuloosa wod'anaw ogiyaan k'osetti uttanaw, barenttoo lo"obaa ootsiide Aa Yerusaalame ahana mala, Piss's'oosa woosseeddino. \v 4 Piss's'oosi unttunttoo, «P'awuloosi K'iisaariyaan k'ashetti utteedda; taani ta huup'ewukka ellekka yaa guyye simmanaw k'oppa uttaad. \v 5 Hewaa diraw, I ayentto bayizzeeddawe de'ooppe, hinttenttu giddon aawotiyaawanttu taananna K'iisaariyaa biide, Aa mootino» yaagiide zaareedda. \p \v 6 Piss's'oosi Yerusaalamen hosppun woy tammu gallassaappe aatsenan uttiide, K'iisaariyaa beedda; wonttisa gallassi pirddiyaasan uttiide, P'awuloosa ahana mala azazeedda. \v 7 I gakkeedda wode, Yerusaalameppe yeedda Ayihudatuu Aa matan yuuyyi aad'd'i ek'k'iide, barenttoo shatimmanaw danddayettenna daro dees'o mootuwaa Aa bolla wotseeddino. \v 8 P'awuloosi mootettiidde, «Taani Ayihudatuwaa higgiyaakka Geeshsha Golliyaakka Roome Kaatiyaa K'eesaarakka ayinne naak'k'abeykke» yaageedda. \p \v 9 Piss's'oosi Ayihudatuwaa nashechchanaw koyyiide P'awuloosa, «Pude Yerusaalame kesaade, ha yewuwaabaa yaan ta sintsan ooshettanaw koyyay?» yaagiide oochcheedda. \p \v 10 Shin P'awuloosi, «Taani ooshettanaw bessiyaa K'eesaara pirddaa gollen ek'k'aad. Neenikka loytsa eriyaawaadan, taani Ayihudatuwaa ayinne naak'k'abeykke. \v 11 Simmi taani naak'k'eeddawaa woy hayk'k'anaw bessiyaawaa ootseeddawaa gidooppe, hayk'uwaappe attana giikke; shin unttunttu taana mootiyaa mootuu mela gideeddawaappe hini baggan, ooninne taana unttunttoo aatsiide immanaw danddayenna; K'eesaare tabaa pirddo gaade oochchay» yaageedda. \p \v 12 Hewaappe guyyiyaan, Piss's'oosi barenanna zorettiyaawanttunna zoretti simmiide Aa, «Neeni K'eesaare tabaa pirddo gaade oochchaadda; K'eesaarakko baanaassa» yaagiide zaareedda. \s Piss's'oosi P'awuloosabaa Agrip'p'aana Mak'k'eteedda \p \v 13 Amareeda gallassaappe guyyiyaan, Kaatiyaa Agriip'p'aynne Bariniik'e Piss's'oosa sarotanaw K'iisaariyaa beeddino. \v 14 Yaan unttunttu c'ora gallassaa utti de'ishshin, Piss's'oosi kaatiyaw P'awuloosabaa hawaadan yaagiide odeedda; «Hawaan Filikise k'achchiide bashi beedda itti bitanii de'ee. \v 15 Taani Yerusaalamen de'ishshin, k'eesatuwaa kaappatuunne Ayihuda c'imatuu Aa bolla pirddana mala, taana woossiidde, aabaa taw odeeddino. \v 16 Taani, ‹Mootetteedda uray barena mootiyaawanttunna ittippe ek'k'ennaaninne barena mooteedda yewoo zaaruwaa immennaan, oona gidooppenne aatsiide immiyaawe Roome asaw woga gidenna› yaagaade unttunttoo zaaraad. \p \v 17 «Hewaa diraw, unttunttu hawaan shiik'eedda wode, taani gam"ennaan wonttisa gallassi, pirddaa golle gelaade P'awuloosa ahana mala azazaad. \v 18 Aa mootiyaawanttu ek'k'iide, iitabaan Aa mootennaan aggikkino gaade taani k'oppeeddawaadan, ayinne Aa mootibeykkino. \v 19 Shin unttunttu barenttu ammaneeddabanttubaanne P'awuloosi, ‹Pas'a de'ee› giyaa hayk'k'eedda itti Yesuusa geetettiyaa bitaniyaabaa aanana palumetteeddino. \v 20 Taani ha yewuwaa wootaade bidda demmanitantto, k'ofaa k'achchennaan de'aadde, P'awuloosi Yerusaalame biide, ha yewuwaa yaan ooshettanaw koyyinttonne gaade Aa oochchaad; \v 21 shin P'awuloosi bare yewuwaa Awugiss's'oose k'eesaare ogiyaa oytsana gakkanaw naagettanaadan oochchina, taani Aa K'eesaarakko yeddana gakkanaw, I k'ashettana mala azazaad» yaageedda. \p \v 22 Hewaappe guyye Agriip'p'ay Piss's'oosa, «Taani ta huup'ewukka k'ay he bitanii giyaawaa sisana koyyay» yaageedda. \p Piss's'oosi Aa, «Neeni wontti I giyaawaa sisanaassa» yaageedda. \p \v 23 Wonttisa gallassi, Agriip'p'aynne Bariniik'e daro bonchchuwaan olaa kaappatuwaannanne katamaan de'iyaa wolk'k'aama asaana yiide, pirddaa golle geleeddino; Piss's'oosi P'awuloosa ahana mala azazina aheeddino. \v 24 Piss's'oosi hawaadan yaageedda; «Kaatiyaa Agriip'p'aa, hawaan nuunanna de'iyaa asaa ubbaw, Ayihuda Asay ubbay Yerusaalamenikka hawankka waassiidde, ‹I hawaappe sintsaw pas'a de'anaw bessena› yaagiide, taana woosseedda bitaniyaa hawaa be'iita. \v 25 Shin I ayinne hayk'k'anaw bessiyaawaa ootseeddawaa taani demmabeykke; I bare huup'ew, ‹Awugiss's'oose K'eesaare tabaa pirddo yaagaade oochchaad› geedda diraw, K'eesaarakko Aa yeddanaw taani k'oppaad. \v 26 Taani aabaa ta godaa Awugiss's'oose K'eesaarew s'aafanaw tumu yewuu taw ayinne baawa; hewaa diraw, I loytsi ooshettowaappe guyyiyaan, taani s'aafiyaabaa demmana mala, hinttenttu sintsa, Kaatiyaa Agriip'p'aa, ubbaa ne sintsa Aa ahaad. \v 27 Ayaw gooppe, k'ashetteedda uraa kiittiyaa wode, Aa ayaw mooteeddentto, erissennan c'o"u gi bashiyaawe taw eeyatetsaa malatee» yaageedda. \c 26 \s P'awuloosi Agriip'p'a Sintsan Haasayeedda Haasayaa \p \v 1 Agriip'p'ay P'awuloosa, «Neeni nebaa haasayanaw danddayaa» yaageedda. He wode P'awuloosi bare kushiyaa mic'c'iide hawaadan yaagi zaareedda. \p \v 2-3 «Kaatiyaa Agriip'p'aa, Ayihudatuwaa wogaanne palumaa ubbaa neeni loytsaade eriyaa diraw, taana Ayihudatuu mootiyaa yewuwaa ubbaa hachche taani ne sintsan zaariyaawoo ta kaac'ay darssi lo"a yaagaade k'oppay; hewaa diraw, neeni ta haasayaa salettenaan sisana mala, neena woossay. \p \v 4 «Taani na'atetsaappe doommaade ta asaa giddoninne Yerusaalamen de'eedda ta de'uwaa Ayihuda ubbatuu kaseppe doommiide eriino. \v 5 Taani koyroppe doommaade, nu ammanuwaa higgiyaa ooppenne minisiide naagiyaa Parisaawatuwaa bagga Parisaawe gidaade de'iyaawaa, unttunttu markkattanaw koyyooppe eriino. \v 6 Taani ha"ikka S'oossay nu aawaatoo immana geeddawaa nashechchaan naagiyaa diraw, pirddettanaw hawaan ek'k'ay. \v 7 K'ay tammanne laa"u nu aawotuwaa zaratuu S'oossaw k'ammanne gallassi ubbaade minisi goyinniidde, S'oossay immana geeddawaa akkanaw nashechchaan naagiino; Kaatiyaa Agriip'p'aa, Ayihudatuu taana mootiyaawe taani hewaa nashechchaan naagiyaa diraassa. \v 8 Ayihudatoo, S'oossay hayk'k'eeddawantta dentsiyaawaa ayaw ammanikkitee? \p \v 9 «Taani ta huup'ewukka Naazireetiyaa Yesuusa ek'ettanaw bessee gaade kase k'oppaad. \v 10 Taani Yerusaalamen ootseeddawe hawaa; k'eesatuwaa kaappatuwaappe maataa akkaade, S'oossaa asatuwaappe c'oratuwaa k'ashissaad; unttuntta wod'iyaa wodekka unttunttu hayk'k'iyaawaa dosaad. \v 11 Ayihuda woosa golle ubbaan daro wode unttuntta muraadde, barenttu ammanuwaa unttunttu aggana mala godetaaddi; taani wogay baynnawaa unttunttoo hank'k'ettaade, haray atto, hara gadiyaa katamaa gakkanawukka unttuntta metootsay. \s P'awuloosi Bare Huup'ew Kiristtoosa Wooti Ammaneeddentto Odeedda \r (9:1-19; 22:6-16) \p \v 12 «Taani ha yewoo k'eesatuwaa kaappatuwaappe maataanne azazuwaa akkaade Damask'k'o baad. \v 13 Kaatew, taani seeta gallassi ogiyaan de'ishshin, aawaa poo'uwaappe loytsi aad'd'iyaa poo'uu taananne taananna beeddawantta yuuyyi aad'd'iide, saluwaappe poo'ishshin be'aaddi. \v 14 Nuuni ubbay sa'aan kunddeedda wode, Ibraayiss's'e k'aalaan, ‹Saa'oolaa, Saa'oolaa, taana ayaw yedesaan metootsay? Neeni taana is'ussaan neena k'ohaasa› yaagiide taw odishin sisaad. \p \v 15 «Yaataade, ‹Ta Godaw, neeni oonee?› yaagaad. \p «Goday, ‹Taani neeni yedesaan metootsiyaa Yesuusa. \v 16 Shin dendda ek'k'a; ayaw gooppe, hachche neeni taana bee'eeddawaanne taani neena sintsappe bessanawaa haranttoo markkattana mala, taw ootsiyaawaa udaade neena suntsanaw new k'onc'c'aad. \v 17-18 Unttunttu taana ammanina, unttunttu nagaray atto geetettanaadan, S'oossay dooreedda asaa giddon unttunttu barenttu de'iyaasaa demmanaadan, k'ay d'umaappe poo'uwaa simmanaadaaninne s'alahiyaa godatetsaappekka S'oossaakko simmanaadan, unttunttu ayfiyaa neeni dooyana mala, Israa'eeliyaa asaappenne taani neena unttunttukko kiittiyaa Ayihuda gidennawanttuppe neena ashshana› yaageedda. \p \v 19 «Kaatiyaa Agriip'p'aa, hewaa diraw, taw saluwaappe beetteedda sas'aw taani azazettanawaa is's'abeykke. \v 20 Shin taani kasetaade, Damask'oninne Yerusaalamen hewaappe guyyiyaan, Yihudaa gadiyaa ubbaan de'iyaawanttussinne Ayihuda gidennawanttoo barenttu nagaraappe simmana mala, k'ay nagaraappe simmanaw bessiyaawaa ootsiidde, S'oossaakko simmana mala k'aalaa odaaddi. \v 21 Hewaa diraw, Ayihudatuu taana Geeshsha Golliyaan oyk'k'iide wod'anaw koyyeeddino. \v 22-23 Hewaa diraw, taani S'oossaa maaduwaa akkaade, daronne guutsaw hachche gakkanawukka ek'k'aade markkattay. Nabatuunne Muse, ‹Kiristtoosi metootanaw bessee; k'ay hayk'uwaappe koyro denddiide, Ayihudatoonne Ayihuda gidennawanttoo atotetsaa poo'uwaa odanaw bessee› geeddawaadan, taanikka unttunttu haasayeeddawaappe haraa ittibaanne haasayeeddabay baawa» yaageedda.\x - \xo 26:22-23 \xo*\xt Isa. 42:6; 49:6; 1 K'or. 15:20\xt*\x* \p \v 24 P'awuloosi barenttubaa hawaadan yaagiide zaarishshin, Piss's'oosi kooshshaa d'ok'k'u ootsiide Aa haasayaa d'ubbanaw, «P'awuloosaa, neeni gooyaa; neeni darii tamaareeddawe neena gooshshana hanee» yaageedda. \p \v 25 Shin P'awuloosi hawaadan yaageedda; «Bonchchetteedda Piss's'oosaa, taani tumatetsaan lo"o yewuwaanne wozanaa k'ofaa haasayiyaawaappe attin gooyikke. \v 26 Taani Kaatiyaa Agriip'p'aw ha yewuwaa k'onc'c'iyaan odiyaawaa I eree; ayaw gooppe, ha yewuu geeman oosettibeenna diraw, hawaappe ittuunne aappe geemmennawaa taani geeshshaade eray. \p \v 27 «Kaatiyaa Agriip'p'aa, neeni nabatuu geeddawaa ammanay? Neeni unttunttu geeddawaa ammaniyaawaa taani eray» yaageedda. \p \v 28 Kaatiyaa Agriip'p'ay P'awuloosa, «Ha"i ha k'antsa wodattinkka taana ammantsanaw koyyay?» yaageedda. \p \v 29 Hewaappe guyye P'awuloosi, «Daro wode gidina, guutsa wode gidina, ne s'alalaa gidakka; shin hachche taani odiyaawaa sisiyaa ubbay k'ay tawaadan k'ashettoppino attin, ta mala gidanaadan S'oossaa woossay» yaageedda. \p \v 30 Hewaappe guyyiyaan kaatii, mooddiyaa Piss's'oose, Bariniik'enne, unttunttunna de'iyaa ubbay denddi, \v 31 itti bagga simmiide, ittuu ittuwaanna, «Ha bitanii hayk'ussay atto shin, k'ashuwaassikka bessiyaabaa ootsibeenna» yaagi haasayeeddino. \v 32 Agriip'p'ay Piss's'oosa, «Ha bitanii, ‹K'eesaarii tabaa pirddo› gibeennentto, bilettanaw danddayee shin» yaageedda. \c 27 \s P'awuloosi Roome Beedda \p \v 1 Nuuni markkabiyaan S'aaliyaa baanaw k'oppi utteedda wode, P'awuloosanne hara amareeda k'ashetteedda asatuwaa Awugiss's'oosa wotaadaratuwaa giyaawanttuppe itti Yuuliyoosa giyaa s'eetatuwaa kaappoo aatsiide immeeddino. \v 2 Iisiyaa gas'aan de'iyaa gadatuwaa biyaa Adiraamis'iyoona markkabiyaan geliide beeddo; Mak'idooniyaa asaa gidiyaa Teselonk'k'e Ariss's'irokoosi nuunanna de'ee. \p \v 3 Wonttisa gallassi nuuni Sidoonaa gakkishshin, Yuuliyoosi P'awuloosaw daroppe Aa, «Ne dabbattuu neena koshshiyaabaa maaddana mala, neeni unttunttukko baanaw danddayaa» yaageedda. \v 4 Hewaappe denddiide, sintsanna nu bolla c'arkkiyaa diraw, K'op'iroosa haatsaan dooddetteedda sa'aan c'arkkenna bagga beeddo. \v 5 Kilk'k'iyaa mataaninne P'inifiliyaa matan de'iyaa abbaa pinniide, Lik'iyan de'iyaa Muura gakkeeddo. \v 6 Hewaan s'eetatuwaa kaappuu S'aaliyaa biyaa Iskkinddiriyaa markkabiyaa demmiide, aan nuuna gelisseedda. \p \v 7 Nuuni c'ora wodiyaa loddan biidde, daro metuwaan K'enidoosa katamaa gakkeeddo; hewaanna baanaw nuuna c'arkkuu diggina Salmoonanna aad'd'iide, haatsaan dooddetteedda K'ars's'eesan c'arkkuwaappe te'ettiidde beeddo. \v 8 K'aykka daro metuwaan gas'anna gas'anna aad'd'iide, Laasiya katamaa matan de'iyaa abbaa doonaan Markkabii Woppu Giide Shemppiyaa sa'aa geetettiyaasaa yeeddo. \p \v 9 Nuuni hewaan c'ora wodiyaa gam"eeddawaappe guyyiyaan, S'oomay biletti diggeedda diraw, markkabiyaan biyaawekka hirggishshin P'awuloosi unttuntta zoriidde, \v 10 «Asaw, nu buussan wolk'k'aama boshaynne daro bashshay de'anawe taw beettee; bashshay yiyaawe c'aanaa bollanne markkabiyaa bolla s'alalaan gidenna; nu shemppuwaa bollaakka yaanawaa» yaageedda. \v 11 Shin s'eetatuwaa kaappuu P'awuloosi geeddawaappe aatsiide, markkabiyaan de'iyaawantta azaziyaawenne markkabiyaa goday giyaawaa ammanee. \v 12 He abbaa mataa katamay balgguwaa shaac'c'anaw unttunttoo miikkenna katamaa; hewaa diraw, c'ora asatuu barenttoo danddayettooppe, Pink'k'e giyaa katamaa gakkiide, balgguwaa yaan shaac'c'ana mala, yaappe denddanaw zoretteeddino; Pink'k'en de'iyaa markkabii shemppiyaa miikko sa'ay doyetteeddawe, away wulliyaasaappenne ushechcha baggappe gidduwaan, k'ay wulliyaasaappenne haddirssappe gidduwaanna. \s Abbaa Bollan Gotuu Denddeedda \p \v 13 Away kesiyaasaa s'eelliyaa wode ushechcha dugehaa bagga c'arkkuu loddan c'arkkeedda wode, barenttu k'oppeeddawaadan haneeddawaa unttunttoo malatina denddeeddino; markkabii beenna mala oyk'k'iyaa birataa pude dafiide, K'ars's'eesa matattiide, lank'k'iyaanna aad'd'eeddino. \v 14 Shin darii gam"ennaan, «Awuraak'iis»\f + \fr 27:14 \fr*\fq «Awuraak'iis» \fq*\ft Geetettiyaa wolk'k'aama gotuu killi pudehaappe wulahaa bagga c'arkkiyaawaa gidiyaawaa bessee.\ft*\f* giyaa daro wolk'k'aama gotuu haatsaa giddon de'iyaa sa'aappe duge unttunttu bolla denddeedda. \v 15 He gotuu markkabiyaa dechchiide aatsenan diggina, baanaw nuw danddayettennan is's'eedda diraw, markkabiyaa I afiyaasaa aggiide beeddo. \p \v 16 Nuuni K'eeda giyaa haatsaan dooddetteedda c'arkkuwaappe geemmeedda saanna aad'd'iyaa wode, darssi metootiide markkabiyaa wonggiriyaan naagi ashshanaw danddayeeddo. \v 17 Unttunttu wonggiriyaa pude kesseeddawaappe guyyiyaan, gaadiyaan markkabiyaa s'aas'iide, minisi k'achcheeddino; Sirs's'isa giyaa shafii kumeedda saan barentta kunddissanenttonne giide hirggiide, markkabiyaa afiyaa sharaa wotsiide, c'arkkuwaan markkabiyaa c'oo yeddi aggeeddino. \p \v 18 Gotuu wolk'k'aamiide nu bollan wolk'k'aameedda diraw, wonttisa gallassi c'aanaappe abbaan oluwaa doommeeddino. \v 19 Heezzentsiyaa gallassikka markkabiyaan de'iyaa miishshaa unttunttu barenttu kushiyan oleeddino. \v 20 Nuuni daro wodiyaa awaanne s'oolinttiyaa be'ennaan, wolk'k'aama uushuu nu bolla bukkishshin, sintsappe d'ayenaan attokko giide k'oppeeddo. \p \v 21 Unttunttu daro wodiyaa k'umaa meennaan gam"eeddawaappe guyyiyaan, P'awuloosi he wode unttunttu giddon denddi ek'k'iide, hawaadan yaageedda; «Asaw, hinttenttu ta zoriyaa akkeeddenttonne K'ars's'eesappe denddennaan atteeddentto, hawaa mala bayetsaynne k'ohuu nuuna gakkenna. \v 22 Shin ha"ikka taani hinttentta yayyoppite gaade zoray; ayaw gooppe, ha markkabii bayanaappe attin, hinttenttuppe itti uraa shemppuukka bayenna. \v 23 Ayaw gooppe, S'oossaa kiitanchchay, taana mooddeedda taani goyinniyaa S'oossaawe, zino k'amma ta matan ek'k'iide, \v 24 ‹P'awuloosaa, yayyoppa; neeni Roome gadiyaa Kaatiyaa K'eesaara sintsan ek'k'anaw bessee; be'a, S'oossay bare keekatetsaan neenanna biyaa asaa ubbaa shemppuwaa ashshana› yaageedda. \v 25 Hewaa diraw asaw, yayyoppite. Ayaw gooppe, he kiitanchchay taw odeeddawaadan hananawaa taani S'oossaa ammanay; \v 26 shin c'arkkuu nuuna itti haatsaan dooddetteedda sa'aan abbaa doonaan dom"issana» yaageedda. \p \v 27 Tammanne oyddentso gallassi Meeditiraaniyaa Abbaan nuuna c'arkkuu yaanne haanne sugishshin, markkabiyaan ootsiyaawanttoo k'amma bilahii biittaakko mateeddawaa malateedda. \v 28 Unttunttu likkiyaa gaadiyaa s'eeraan dees's'iyaabaa k'achchiide, haatsaan yeggina, haatsay oytamu mitiriyaa c'iimmateeddawaa ereeddino. Guutsaa gam"iidde, laa'entsuwaa yeggiide, hattamu mitiriyaa c'iimmateeddawaa ereeddino. \v 29 Unttunttu shuchchattiyaasan kunddenna mala yayyiide, markkabii beenna mala oyk'k'iyaa oyddu birataa markkabiyaappe guyyenna abbaan yeggiide, sa'ay wonttana mala, barenttu s'oossatuwaa woossiino. \v 30 Markkabiyaan ootsiyaawanttu markkabiyaappe kichchanaw koyyiide, markkabii beenna mala oyk'k'iyaa amareeda biratatuwaa markkabiyaappe sintsa baggana abbaan yeggiyaawaa malatiide, wonggiriyaa abbaan wotseedda wode, \v 31 P'awuloosi s'eetatuwaa kaappuwaanne wotaadaratuwaa, «Hawanttu markkabiyaa giddon de'ana d'ayooppe, hinttenttu attanaw danddaykkita» yaageedda. \v 32 Hewaappe guyyiyaan, wotaadaratuu wonggirii k'ashetteedda gaadiyaa k'ans's'iide, yeddi aggeeddino. \p \v 33 Sa'ay wonttana hanishin, P'awuloosi ubbay k'umaa maana mala, hawaadan yaagiide woosseedda; «Hinttenttu hachchenna tammanne oyddu gallassaa naageeddita; k'ay he ubbankka k'umaa mibeykkita. \v 34 Hewaa diraw, guutsa k'umaa hinttenttu maana mala, taani hinttentta woossay; ayaw gooppe, hinttenttu pas'a de'anaw guutsa k'umaa maana koshshee; haray atto hinttenttu huup'iyaa binnanaappe ittuukka bayenna» yaageedda. \v 35 P'awuloosi hawaa giide, ukitsaa akkiide, ubbaa sintsan S'oossaa galateedda; mentsi Muussaa doommeedda. \v 36 Hewaappe guyyiyaan ubbay loytsi, barenttoo k'ay k'umaa meeddino. \v 37 Nuuni markkabiyaan de'iyaawanttu laa"u s'eetanne laappun tammanne usuppuna. \v 38 Unttunttu miide kaalleedda wode, c'aanaa zarggaa abbaan oliide markkabiyaa dees'uwaa kawushisseeddino. \s Markkabiyaa Me'ussaa \p \v 39 Sa'ay wontteedda wode, markkabiyaan ootsiyaawanttu gadiyaa eribeykkino; shin haatsay goggiide abbaan geleeddasaa miyyiyaan de'iyaa shafiyaa akeekaan s'eelleeddino. Barenttoo danddayettintto, markkabiyaa he shafiyaakko laagganaw barenttu k'ofaa k'achcheeddino. \v 40 Yaatiide markkabii beenna mala oyk'k'iyaa biratatuwaa billiide, abbaa giddo yeggeeddino; he wode, markkabiyaa koyyeeddasaa zaariide laaggiyaa mitsaa k'achcheedda gaadiyaa billeeddino; hewaappe guyyiyaan, c'arkkuu markkabiyaa sintsaw sugana mala, markkabiyaa afiyaa sharaa sintsa baggana d'ok'k'u ootsiide, buussaa doommeeddino. \v 41 Shin markkabii c'iimmuu de'iyaasaappe aad'd'iide haatsaan dooddetteedda sa'aa matan de'iyaa detsasaan dom"etti ek'k'eedda; markkabiyaw guyye baggay beetaa sugetsaan me'erettishshin, sintsa baggay duge d'ishettiide, k'aas's'ennaan is's'i aggeedda. \p \v 42 Wotaadaratuu k'ashetteedda asaappe ittuunne haatsaa wad'd'iide kessi akkibeenna mala, unttuntta wod'anaw zoretteeddino. \v 43 Shin s'eetatuwaa kaappuu P'awuloosa ashshanaw koyyiide, wotaadaratuwaa mak'k'uwaa is's'eedda; haatsaa wad'aa eriyaa ubbay markkabiyaappe haatsaan guppi guppiide kasetiide gas'aa kesana mala azazeedda. \v 44 Atteeddawanttuppe amareedawanttu sank'k'aan, amareedawanttu k'ay markkabiyaa me'uwaan kesana mala azazeedda; hewaadan ubbatuukka gas'aa sarotetsaan keseeddino. \fig Pawuloosa Rooma Ogiyaa|alt="Paul's Journey to Rome" src="Paul4_B&WFlat.indd" size="span" ref="Kit. 27:1—28:14"\fig* \c 28 \s P'awuloosi Malttaa Giyaa Haatsaan Dooddetteedda Sa'aa Beedda \p \v 1 Nuuni gas'aa sarotetsaan keseedda wode, he haatsaan dooddetteedda sa'ay Malttaa geetettiyaawaa ereeddo. \v 2 Haatsaan dooddetteedda sa'aan de'iyaa asatuu nuw daro keekatetsaa keekeeddino; iray bukkanaw doommeedda dirawunne meeguwaa diraw, tamaa eetsiide, nuuna ubbaa mokkeeddino. \p \v 3 P'awuloosi daro k'ays's'eeriyaa mitsaa mis'iide tamaan yeggishshin, marzzaama shooshshay seelaa diraw kesiide, Aa kushiyan s'aas'ettiide, Aa dukkeedda. \v 4 Haatsaan dooddetteedda sa'aan de'iyaa asatuu k'irc'c'anttiyaa shooshshay P'awuloosa kushiyan s'aas'etteeddawaa be'eedda wode ittuu ittoo, «Tumu ha bitanii shemppuwaa wod'iyaa asaa; haray atto abbaappe I attinakka nu S'oossaa pirdday Aa pas'a de'o gibeenna» yaageeddino. \p \v 5 Shin P'awuloosi bare kushiyaappe k'irc'c'anttiyaa shooshshaa wus'akkiide, tamaan oleedda; Aa ayinne ootsibeenna. \v 6 Unttunttu, «Aa bollaykka gaafee; woy akeekenaan kunddiide hayyee» yaagiide Aa naagiino; shin c'ora wodiyaa naagiide, Aa bollan ayinne dummateeddabay d'ayina, «Hawe s'oossaa» yaagiide barenttu k'ofaa bashi aggeeddino. \p \v 7 Hewaa heeraan haatsaan dooddetti utteedda sa'aa kaappuwaa Pupiliyoosa giyaawoo gadii de'ee; I nuuna imatsatetsaa, heezzu gallassaa siik'uwaan mokki moyzzeedda. \v 8 Pupiliyoosa aabbu k'os'uwaa, seelaanne uluwaa kad'aa saketti gisiide de'ee; P'awuloosi Aa soy geliide, aw S'oossaa woosseedda; bare kushiyaa Aa bolla wotsiide, Aa patseedda. \v 9 Hewaappe guyyiyaan, he haatsaan dooddetteedda sa'aan harggiyaa hara ubbaa asaykka k'ay yiide pas'eedda. \v 10 Hewaappe simmina nuuna daro bonchchuwaa bonchcheeddino; nuuni markkabiyaan baanaw denddeedda wode, ogew nuuna koshshiyaabaa nuw immeeddino. \s P'awuloosi Malttappe Roome Beedda \p \v 11 Heezzu agenaappe guyyiyaan, haatsaan dooddetteedda sa'aan balgguwaa aatsiide, «mantte s'oossaa»\f + \fr 28:11 \fr*\fk Mantte s'oossaa: \fk*\ft Hawanttu laa"u attuma naanatuu, Kastoorinne Paalokisa geetettiyaawanttu Zewusse naanatuwaa gidiide, markkabiyaan de'iyaa asatuwaa naagiyaa s'oossatuwaa geetettiide s'eesettiino.\ft*\f* giyaa Iskkinddiriyaa markkabiyaan baanaw denddeeddo. \v 12 Nuuni Siraakuse giyaa katamaa geliide, yaan heezzu gallassaa utteeddo. \v 13 Hewaappe yuuyyiidde, Regiiyume giyaa katamaa gakkeeddo. Itti gallassaappe guyyiyaan, away kesiyaasaa s'eelliyaa wode ushechcha dugehaa bagga c'arkkuu c'arkkina, wonttisa gallassi Putiyaaluusa giyaa katamaa yeeddo. \v 14 Hewaan nuuni itti itti ammaniyaawantta demmina, barenttuna laappu gallassaa uttana mala, nuuna woosseeddino; hewaappe k'ay Roome yeeddo. \p \v 15 Roomen de'iyaa ammaniyaawanttu nubaa sisiide, Afiyaasaa Geyaanne «Heezzu Ak'iyaasaa geetettiyaasaa» gakkanaw nuuna mokkanaw yeeddino; P'awuloosi unttuntta be'eedda wode S'oossaa galatiide, wozanaan miniseedda. \s P'awuloosi Roomen Tamaarisseedda \p \v 16 Nuuni Roome geleedda wode, P'awuloosi barena naagiyaa wotaadaraanna barekka de'anaadan ooseteedda. \p \v 17 Heezzu gallassaappe guyyiyaan, P'awuloosi Ayihudatuwaa kaappatuwaa barekko s'eeseedda; unttunttu shiik'eedda wode, unttuntta hawaadan yaageedda; «Taanaadan ammaniyaawanttoo, taani nu asaa woy nu aawotuwaa wogaa iitabaa ayinne ootsennaan, taana Yerusaalamen k'achchiide, Roome asaw aatsiide immeeddino. \v 18 Unttunttu taana biddeeddawaappe guyye, hayk'k'anaw bessiyaabay ta bolla ayinne bayinna diraw, taana billanaw koyyeeddino. \v 19 Shin hewaa Ayihudatuu eeno geenaan is's'eedda wode, ‹Tabaa K'eesaare pirddo› gaanawe taana koshsheeddappe attin, taani ta zariyaa mootiyaabay taw de'ina gidenna. \v 20 Taani hinttenttunna gakettanawunne haasayanaw hinttentta s'eeseeddawe hewaassa; ayaw gooppe, Israa'eeliyaa Asay nashechchaan naagiyaawaa diraw taani ha santsalataan k'ashettaad» yaageedda. \p \v 21 Ayihuda c'imatuu P'awuloosa, «Nuuni Yihudaappe nebaw dabddaabbiyaa akkibeykko. Nu ishatuwaappekka haray atto, ittuukka yiide, nebaa odibeenna; woy ne suntsaa bayizziide, nuw odibeenna. \v 22 Shin he asaa suntsaa ubba saan Asay bayizziide haasayiyaawaa nuuni eriyaa diraw, ne k'ofaa sisanaw koyyeetto» yaageeddino. \p \v 23 Unttunttu barenttu yaana gallassaa P'awuloosaw keeriide, he gallassi c'oriide I de'iyaasaa yeeddino; ikka unttunttoo S'oossaa kawutetsaabaa markkatteedda. K'ay unttunttu Yesuusabaa ammanana mala, Muse higgiyaappenne nabatuu s'aafeeddawaappe akkiide unttuntta tamaarissiidde, wonttappe omarssi gakkanaw loytsi odeedda. \v 24 Baggatuu P'awuloosi geeddawaa ammaneeddino; shin baggatuu ammanibeykkino. \v 25 Unttunttu barenttu giddon yewuwaa eeno geenaan is's'eedda wode, P'awuloosi ittibaa geeddawaappe guyyiyaan beeddino; I hawaadan yaageedda; «Geeshsha Ayyaanay nu aawaatoo nabiyaa Isiyaasa mas'aafaan, \q1 \v 26 « ‹Neeni he asaakko baade hawaadan ga; \q2 «Hinttenttu sissaa sisana, \q2 shin hinttenttoo gelenna; \q2 hinttenttu s'eelaa s'eelana, \q2 shin be'ikkita. \q1 \v 27 Ayaw gooppe, ha asaa wozanay guzumeedda; \q2 barenttu haytsaa tullisseeddino; \q2 barenttu ayifiyaakka c'iilummeeddino. \q2 Hewe baawentto, barenttu ayfiyaan be'ana; \q2 unttunttu haytsaykka sisana; \q2 unttunttu wozanaykka akeekana; \q2 unttunttu taakko S'oossaakko simmana. \q2 K'ay taanikka unttuntta patsana» \m yaaga› yaageedda.\x - \xo 28:27 \xo*\xt Isa. 6:9-10\xt*\x* \p \v 28 «Simmi hawe S'oossaa atotetsay, Ayihuda gidennawanttoo kiitetteeddawe hinttenttoo eretto. K'ay unttunttukka sisana» yaageedda. \p \v 29 [P'awuloosi hewaa geeddawaappe guyyiyaan, Ayihudatuu barenttu giddon daro palumettiidde beeddino.]\f + \fr 28:29 \fr*\ft Dumma dumma mas'aafatuu hawaa gujjiyaawe, P'awuloosi hawaa geeddawaappe guyyiyaan giyaawaana.\ft*\f* \p \v 30 P'awuloosi kiraa golliyaan laa"u laytsaa kumentsaa de'iidde, barekko yiyaa ubbaa mokkee. \v 31 Barena ooninne diggennan S'oossaa kawutetsaabaanne Godaa Yesuusi Kiristtoosabaa odiidde, yayyenaan darii k'onc'c'issiide tamaarisseedda.