\id 2CO - Dawuro Full Bible Latin Version \ide UTF-8 \h 2 K'oronttoosa \toc1 P'awuloosi K'oronttoosa Asaw S'aafeedda Laa'entso Kiitaa \toc2 2 K'oronttoosa \toc3 2 K'or. \mt2 P'awuloosi \mt1 K'oronttoosa Asaw \mt2 S'aafeedda Laa'entso Kiitaa \imt Geluwaa \ip P'awuloosi K'oronttoosa asaw s'aafeedda laa'entso kiitay s'aafetteeddawe, P'awuloosaw K'oronttoosan de'iyaa ammaniyaa asaana de'iyaa gakketsay daro metuwaa giddo geli utteedda wodiyaanna. Itti itti ammaniyaa asatuu itti itti tooshiyaa P'awuloosa bolla wotseeddino; gidooppenne P'awuloosi sigatetsaa med'd'anaw laamotay barew de'iyaawaa bessiide, hewe haniyaa wode wolk'k'aama nashechchaa nashettanaw danddayiyaawaa k'onc'c'issee. \ip Ha kiitaa koyro doometsaan P'awuloosi K'oronttoosan de'iyaa ammaniyaawanttunna barew de'iyaa gakotetsaa k'onc'c'issiide, ammaniyaawanttu giddon denddeedda tooshiyaassinne p'alk'k'etsaw, I unttunttoo ayaw mino zaaruwaa immeeddentto odee. Hewaannakka gatsiide hawe Aa seeray unttuntta nagaraappe simawunne sigatetsaw kaaletseedda diraw, sisetteedda nashechchaa unttunttoo k'onc'c'issee. Kaalliide k'ay Yihudaan de'iyaa ammaniyaawantta maaddiyaawaa barenttuwaappe c'oo immana mala, unttuntta hassayissee. Wurssetsaa shemppatuwaan P'awuloosi Yesuusappe Kiitetteeddawaa gidiyaawaa bolla shiik'eedda mootoo zaaruwaa k'aalaa immee. Ayaw gooppe, K'oronttoosa ammaniyaawanttu giddon itti itti asatuu barentta tumu Yesuusi Kiitteeddawantta kessiide, «P'awuloosi Yesuusi Kiitteeddawaa gidenna; I wordduwaa» yaagiide, Aa mootiino. \iot Shemppatuwaa Ubbatoo Imetteedda K'antsa K'ofatuwaa \io1 Ubbaappe sintsatiyaa yewuwaa \ior 1:1-11\ior* \io1 P'awuloosanne K'oronttoosan de'iyaa ammaniyaawantta \ior 1:12—7:16\ior* \io1 Yihudaan de'iyaa ammaniyaawanttoo imetteedda maaduwaa \ior 8:1—9:15\ior* \io1 P'awuloosi bare kiitetteedda maataw ek'ettanaw shiishsheedda k'aalaa markkaa \ior 10:1—13:10\ior* \io1 Wurssetsaa k'utiyaa \ior 13:11-14\ior* \c 1 \p \v 1 Taani P'awuloosi, S'oossaa sheniyaan, Kiristtoosi Yesuusi kiitteeddawenne nu ishay S'imootoosi S'oossaw goyinniyaa K'oronttoosa katamaan de'iyaa ammaniyaawanttoonne Akaayiyaan de'iyaa S'oossaa naanaatoo ha dabddaabbiyaa s'aafeetto. \p \v 2 S'oossaa nu Aawuwaappenne Godaa Yesuusi Kiristtoosappe, aad'd'o keekatetsaynne sarotetsay hinttenttoo gido. \s P'awuloosi S'oossaw Shiishsheedda Galataa \p \v 3 S'oossaa nu Godaa Yesuusi Kiristtoosa Aawuwaa, maarotetsaa Aawuwaanne mentsetsuwaa ubbaa S'oossaa galatay gakko; \v 4 S'oossay nuuna nu huup'ew mentsetseedda mentsetsuwaadan, daro waayiyaa waayettiyaawantta nuunikka mentsetsanaadan, nu waayiyaa ubbaan I nuuna mentsetsee. \v 5 Ayaw gooppe, nuuni Kiristtoosa baggana daro waayiyaa waayettiyaawaadan, hewaadankka, k'ay nuuna Aa baggana daro mentsetsuwaan mentsetsee. \v 6 Nuuni waayettooppe, hewe hinttena mentsetsanaassanne hinttena ashshanaassa; k'ay nuuni minettooppe, nuuni danddayeedda waayiyaa malaa hinttekka genc'c'iide danddayana mala, S'oossay hinttewukka k'ay mentsetsuwaanne danddayaa immanaassa. \v 7 Hintte demmana giide, hidootaan naagi utteeddawe daro mina; ayaw gooppe, hintte nuunanna waayetteeddawaadan, hewaadan mentsetsuwaakka nuunanna akkanawaa nuuni ereetto. \p \v 8 Nu nuunaadan S'oossaa kaalliyaawanttoo, nuuni Iisiyaa gadiyaan waayetteedda waayiyaa hinttena hassayissanaw koyyeetto; nu waayyii nu wolk'k'aappe darina, nuuna wod'ee giide, hirggana gakkanaw, nuuna wogay bayinnawaa dees's'eedda. \v 9 Nuuni nu bolla hayk'uwaa pirdday pirddetteedda yaagiide k'oppeeddo; shin hewe haneeddawe hayk'k'eedda asaa hayk'uwaappe dentsiyaa S'oossaan nuuni ammanettanappe attin, nu huup'iyaan ammanettennaadaana. \v 10 S'oossay hawaa mala iita hayk'uwaappe nuuna ashsheeda; I nuuna ashshana; sintsappekka I nuuna ashshanawaa giide, hidootaan naagi utteeddo. \v 11 Hintte woosseedda daro woosan nuw anjjuu simmeedda diraw, daro Asay nu diraw S'oossaa galatana mala, hinttekka k'ay nuuna woosan maaddana koshshee. \s Laametteedda P'awuloosa K'ofaa \p \v 12 Nuuni c'eek'ettiyaawe hawaa; ha sa'aan nuuni de'iyaa de'uu, ubbaa k'ay hinttenanna nuw de'iyaa ittippetetsay S'oossaa aad'd'o keekatetsaanappe attin, asaa aad'd'eedda eratetsaanna gidennawaa, k'ay S'oossay immeedda geeshshatetsaaninne suuretetsaan nuuni de'iyaawaa wozanaa k'ofay nuw markkattee. \v 13-14 Ayaw gooppe, hintte nabbabanawunne akeekanaw danddayiyaawaa s'alalaa hinttenttoo s'aafiyaawaappe attin, nuuni harabaa hinttenttoo s'aafokko. Nu Godaa Yesuusa gallassi nuuni hinttenan c'eek'ettanawaadan, hinttekka nuunan c'eek'ettana mala, hintte ha"i wurssi akeekena yewuwaa gidini wurssi akeekana gaade k'oppay. \p \v 15 Hewaa taani loytsa ereedda diraw, hintte laa"u gede go"ettana mala, ubbaappe kasetaade hinttekko baanaw k'ofaa k'achchaad. \v 16 Taani Mak'idooniyaa baadde hinttenanna gakettanawaanne k'ay yaappe simmaadde hintte mataanna Yihudaa aad'd'ishshin, hintte taana maaddanawaa k'oppa uttaad. \v 17 Hewaa diraw, taani hewaa k'oppaadde taanan ammanettibeykkita? Taani ta k'ofaa k'achchiyaa wode, sa'aa asaadan itti kutsaan, «Ee, Ee» woy, «Gidenna, gidenna» gaanaw giiga uttaadditaa? \p \v 18 Shin S'oossay ammanetteedawaa gidiyaawe tuma gidiyaawaadan, nuuni hinttenttoo odiyaa k'aalay «Ee» giyaawaanne «Gidenna» giyaawaa gidenna. \v 19 Ayaw gooppe, taani, Sillaasenne S'imootoosi hintte giddon odeedda S'oossaa Na'ay, Yesuusi Kiristtoosi «Ee» giyaawaappe attin, «Gidenna» giyaawaa gidenna. Shin S'oossaa baggana I ubbaa wodekka «Ee». \v 20 Ayaw gooppe, S'oossay immana geeddabaw ubbaw eeno geeddawe Kiristtoosa baggana polettana; hewaa diraw, nuuni Kiristtoosa baggana S'oossaa bonchchoo, amen"i\f + \fr 1:20 \fr*\fq Amen"i: \fq*\ft «Amen"i» giyaa k'aalay hawaan «Ee» yaagettiyaa biletsaa oyk'k'ee.\ft*\f* geetto. \v 21 S'oossay Kiristtoosa baggana nuunanne hinttena mentsetseenne okkee. \v 22 Nuuni aawaa gidiyaawaa erissiyaa maatafaa I nu bolla wotsiide, bare Geeshsha Ayaanaa waasiyaadan, nu wozanaa giddon wotseedda. \p \v 23 K'ay taani K'oronttoosa beennaan aggeeddawe hinttena K'ohennaadaana. Hewe worddo gidooppe taana muranaw ta shemppuwaan S'oossay markka. \v 24 Nuuni hinttena nashechchanaw hinttenanna ittippe ootsiyaawanttappe attin, hintte ammaniyaawaan hinttena godetanaw koyyiyaawantta gidokko; ayaw gooppe, hinttenttu hintte ammanussan minniide de'iita. \c 2 \p \v 1 Taani laa'entsuwaa hinttena kayyoyenna mala, hinttekko beennaadan, ta k'ofaa k'achchaad. \v 2 Ayaw gooppe, taani hinttena kayyoyiyaawaa gidooppe, ha taani kayyoyeedda hintte taana nashechchanaappe attin, oonee taana nashechchanawe? \v 3 Taani hinttenttoo he dabddaabbiyaa s'aafeeddawe, taana nashechchanaw bessiyaa asatuwaan taani kayyottanaw hinttekko baanaw koyabeennawaassa; taani nashettiyaa wode, hintte ubbaykka k'ay nashettanawaa hintte ubbaan ammanettay. \v 4 Ayaw gooppe, taani hinttenttoo daro waayiyaaninne tuggaan k'ay daro afotsaana s'aafeeddawe, hinttena kayyoyanaassa gidenna; shin taani hinttena ubbatuwaa ay keenaa siik'aytantto hintte eranaadaana. \s Bayizzanchchaw Atto Giyaawaa \p \v 5 Shin itti uray haraa kayyoyeeddawaa gidooppe, taani Aa yewuwaa darissanaw koyyikke; I hinttena ubbatuwaa kayyoyeeddappe attin, ta s'alalaa kayyoyibeenna. \v 6 Hintteppe dariyaa bagga Asay he bitaniyaa mala asaa hewaadan murooppe, he muray aw gidanawaa. \v 7 Hewaa diraw, he bitanii loytsi kayyottenna mala, hintte aw atto gaanawunne Aa mentsetsanaw bessee. \v 8 Hewaa diraw, hintte Aa minisiide siik'iyaawaa I erana mala, taani hinttena woossay. \v 9 Ayaw gooppe, hintte taw azazettanaw ubbaa wode giigi utteedditenttonne k'ay paac'iyaa hintte danddayintto eranaw, he dabddaabbiyaa hinttenttoo s'aafaad. \v 10 Itti uray naak'k'eeddawaa hintte atto giyaa wode, taanikka k'ay atto gay; taani atto geeddawaa gidooppe, atto geeddawaa ayaanne Kiristtoosa sintsan hintte diraw, atto gaad. \v 11 Sees'aanay nuukko yiide, nuuna c'immenna mala, taani aatto gaad; ayaw gooppe, nuuni Aa k'ofaa ereetto. \s Ooratsa C'aak'uwaa Oosanchchatuwaa S'oonuwaa \p \v 12 Taani Kiristtoosa mishiraachchuwaa k'aalaa odanaw S'iro'aadaa beedda wode, Goday yaan taw penggiyaa dooyyi wotseedda. \v 13 Taani ta ishaa Tiita yaan demmabeenna diraw, taw ayyaanay shemppibeenna. Hewaa diraw, yaan de'iyaa asaa, «Saro de'ite» gaade Mak'idooniyaa baad. \p \v 14 Shin Kiristtoosa baggana ubbaa wode nuuna s'oonoo kaaletsiyaa S'oossaa, k'ay Kiristtoosa timirttiyaa nu baggana shittuwaadan, ubbasaa gatsiyaawaa galatay gakko. \v 15 Ayaw gooppe, nuuni attiyaa asaa gidduwaaninne d'ayiyaa asaa giddon Kiristtoosi S'oossaw yarshshiyaa sawuwaa toshikku giyaa shittuwaa mala. \v 16 Nuuni d'ayiyaawanttoo zee"iyaa hayk'uwaa; k'ay attiyaawanttoo de'uwaa immiyaa sawiyaa shittuwaa; yaatina, hewaa ootsanaw danddayiyaawe oonee? \v 17 Nuuni S'oossaa k'aalaa gelobaadan, walakkiide zal"iyaa hara c'ora asatuwaa mala gidokko; shin S'oossay nuuna kiittina, ammanettiide S'oossaa sintsan Kiristtoosa baggana k'aalaa odeetto. \c 3 \s S'oossaa Ooratsa C'aak'uwaa \p \v 1 Nuuni shirettiide, nu huup'iyaa sabbanaw doommeeddoyee? Woy hara asatuwaawaadan, sabaa dabddaabbiyaa hinttenttoo yeddanaw woy hintteppe akkanaw koyyeettoo? \v 2 Hinttenttu hintte huup'iyaan Asay ubbay eranaadaaninne nabbabanaadan, nu wozanaan s'aafetti utteedda nu dabddaabbiyaa. \v 3 Ha dabddaabbiyaa Kiristtoosi bare huup'iyaan s'aafiide, nu bolla kiitteeddawe tuma; ha dabddaabbii de'uwaa S'oossaa Geeshsha Ayyaanan asaa wozanaan s'aafetteeddawaappe attin, shuchchaa bolla k'alamiyaan s'aafettibeenna.\x - \xo 3:3 \xo*\xt Kes. 24:12; Erm. 31:33; Hiz. 11:19; 36:26\xt*\x* \p \v 4 Nuw Kiristtoosa baggana S'oossaan hawaa mala ammanuu de'ee. \v 5 Nu danddayay S'oossaappe yiyaawaappe attin, ha oosuwaa nuuni nu huup'iyaan ootsanaw danddayeetto giyaawe nuw ayaynne baawa. \v 6 Nuuni Ooratsa C'aak'k'oo ootsana mala, S'oossay nuuna danddayisseedda; he Ooratsa C'aak'uu Geeshsha Ayyaanawaappe attin, s'aafetteedda higgiyaawaa gidenna. S'aafetteedda higgii hayk'uwaa ahee; shin Geeshsha Ayyaanay de'uwaa ahee.\x - \xo 3:6 \xo*\xt Erm. 31:31\xt*\x* \p \v 7 Shuchchaa wooc'iide s'aafeedda higgii imettiyaa wode, S'oossaa bonchchuu beetteedda; Muse som"iyaan de'iyaa p'ooletsay d'ayiyaawaa gidooppekka, he p'ooletsay daro wolk'k'aama gidiyaa diraw, Israa'eeliyaa Asay Aa som"iyaa tishshi ootsi s'eellanaw danddayibeenna. Hayk'uwaa ahiyaa higgii ootsiyaa oosuu hawaa mala bonchchuwaanna yiyaawaa gidooppe,\x - \xo 3:7 \xo*\xt Kes. 34:29\xt*\x* \v 8 Geeshsha Ayyaanay ootsiyaa oosuwaa bonchchuu ay keenaa daranee? \v 9 Ayaw gooppe, Asay pirddaa akkiyaa oosuu bonchcho gidooppe, Asay s'illiyaa oosuwaa bonchchuu waaniide daranddeeshsha? \v 10 Ayaw gooppe, kase bonchchuu ha"i bareppe loytsi aad'd'iyaa bonchchuwaa gaasuwaan bonchchuwaa d'ayeeddawe tuma. \v 11 Ayaw gooppe, he d'ayeeddawan bonchchuu de'iyaawaa gidooppe, med'inaw de'iyaawaan ay keenaa wolk'k'aama bonchchuu de'anddeeshsha? \p \v 12 Nuuni hidootaan naagiyaa hawaa malabay nuw de'iyaa diraw, k'onc'c'iyaan s'aliide haasayeetto. \v 13 Israa'eeliyaa Asay d'ayiyaa bonchchuwaa wurssetsaa be'enna mala, bare som"iyaa nas'alaan kammeedda Muse mala gidokko.\x - \xo 3:13 \xo*\xt Kes. 34:33\xt*\x* \v 14 Shin unttunttu wozanay donc'c'illeedda; ayaw gooppe, unttunttu Ec'a C'aak'uwaa nabbabiyaa wode, hachche gakkanawukka, he nas'alay unttunttu wozanaa kammi wotseedda; ooninne Kiristtoosanna gakettiyaa wode s'alalaan he nas'alay kichchee. \v 15 Shin unttunttu Muse mas'aafaa nabbabiyaa wode ubbaan hachche gakkanawukka, he nas'alay unttunttu wozanaa kammi wotseedda. \v 16 Shin S'oossaa Mas'aafay, «Ooninne Godaakko simmiyaa wode, awudenne he nas'alay k'aarettee» yaagee.\x - \xo 3:16 \xo*\xt Kes. 34:34\xt*\x* \v 17 Goday Geeshsha Ayaana. Godaa Ayyaanay de'iyaa saan ayiletetsay baawa. \v 18 Nuuni ubbaykka nas'alaan kamettibeenna som"iyaan Godaa bonchchuwaa be'ana\f + \fr 3:18 \fr*\fk Nas'alaan kamettibeenna som"iyaan: \fk*\ft Itti asaa de'uwaan sintsa hananabay, kahaa garssan p'olk'k'i beettiyaawaadan guussaa.\ft*\f* k'ay Geeshsha Ayaana gidiyaa Godaappe yiyaa he bonchchuu nuuna barena malatissiide, bonchchuwaappe bonchchoo laammana. \c 4 \s P'awuloosi Bare Oosuwaan Ammanetteeda Asaa \p \v 1 Simmi S'oossay nuw ha oosuwaa bare maarotetsaan ootsanaadan immeedda diraw, nuuni salettokko. \v 2 Nuuni geeman ootsiyaa yeellayiyaa oosuwaa ubbaa aggoytte; k'ay geniyaa oosuwaakka ootsokko; woy S'oossaa k'aalaa wordduwaanna walakkokko. Hewaadankka, tumuwaa k'onc'c'iyaan haasayiide, S'oossaa sintsan suure wozanaw nuuna shiishshoytte. \p \v 3 Nuuni odiyaa wonggalaa mishiraachchuu geemmeeddawaa gidooppekka, d'ayiyaa asatuwaa s'alalaw geemmeedda. \v 4 Ha sa'aa s'oossay ammanenna asatuwaa k'ofaa jollisseedda; Kiristtoosa bonchchuwaa, wonggalaa mishiraachchuwaa poo'uwaa barenttoo poo'iyaawaa, S'oossaa malatiyaawaa unttunttu be'enna mala, unttuntta diggeedda. \v 5 Ayaw gooppe, Yesuusi Kiristtoosi Godaa gidiyaawaanne Aa diraw nuuni nu huup'iyaan hinttenttoo k'ooma gidiyaawaa odettooppe attin, nubaa odokko. \v 6 Ayaw gooppe, «D'umaappe poo'uu poo'ana» geedda S'oossay nu wozanaan bare poo'uwaa poo'isseedda; k'ay I bare bonchcho eratetsaa poo'uwaa Kiristtoosa sintsan poo'iyaawaa nuw immanaw poo'isseedda.\x - \xo 4:6 \xo*\xt Dom. 1:3\xt*\x* \p \v 7 Shin ubbaappe aad'd'iyaa wolk'k'ay S'oossawaappe attin, nuussa gidennawaa bessanaw nuw ha minjjay urk'k'aappe med'etteedda miishshaa gideedda nu giddon de'ee. \p \v 8 Nuuni ubbaa bagganakka un"etteeddo; shin me'erettibeykko; k'ay itti itti wode sid'eetto; shin nu ubbaannakka aggibeykko. \v 9 Nuuni yederssetteeddo; shin S'oossay nuuna olibeenna; k'ay nu morkketuu nuuna oli aggeeddino; shin nuuni d'ayibeykko. \v 10 K'ay Yesuusa de'uu nu asatetsan beettana mala, nuuni ubbaa wode Aa hayk'uwaa nu asatetsan tookki yuuyyeetto. \v 11 Ayaw gooppe, hayk'k'iyaa nu asatetsaa bolla Yesuusa de'uu beettana mala, pas'a de'iyaa nuuni Aa diraw, ubbaa wode hayk'k'eetto. \v 12 Hewaa diraw, hayk'uu nu giddon ootsee; shin de'uu k'ay hintte giddon ootsee. \p \v 13 S'oossaa Mas'aafay, «Taani ammaneedda diraw haasayaaddi» yaagee; he ammanuwaa ayyaanay nuwukka de'iyaa diraw, nuunikka ammaneetto; hewaa diraw, haasayeetto.\x - \xo 4:13 \xo*\xt Maz. 116:10\xt*\x* \v 14 S'oossay, Godaa Yesuusa hayk'uwaappe dentseeddawe, nuunakka k'ay Yesuusanna hayk'uwaappe dentsiide, hinttenanna ittippe bare sintsa shiishshanawaa ereetto. \v 15 Hawe ubbay hintte diraassa; S'oossaa aad'd'o keekatetsay daro asaa gakkiyaa wode, Asay S'oossaa bonchchoo daro galataa immana. \s Ammanuwaan De'ussaa \p \v 16 Hewaa diraw, nuuni salettokko; nuw haray atto, bolla bagga asatetsay wook'k'inttokka, garssa bagga asatetsay gallassan gallassan ooras's'ee. \v 17 Ayaw gooppe, ha"iw waayettiyaa ha guutsa waayyii, ubbaappe loytsi dariyaa med'inaa bonchchuwaa nuw beetissana. \v 18 Nuuni beettenawaa s'eelleettoppe attin, beettiyaawaa s'eellokko; ayaw gooppe, beettiyaabay ha"issa; shin beettenawe med'inaw de'iyaawaa. \c 5 \p \v 1 Ayaw gooppe, nuuni de'iyaa ha sa'aa dunkkaanii kolettooppe, nuw Asay kees's'ibeenna gollii, S'oossay kees's'eeddawe, saluwaan med'inaw de'iyaawaa nuuni ereetto. \v 2 Nuuni ha alamiyaan de'iidde daro ooleettonne saluwaan de'ana nu golliyaa mayyanaw loytsi amotteetto. \v 3 Nuuni hewaa mayyiide, kallottokko; \v 4 nuuni ha sa'aa dunkkaaniyaan de'iidde, dees'ettiide ooleetto; ayaw gooppe, hayk'k'iyaa asatetsay de'uwaan mitettana mala, nuuni mayyanaw koyeettoppe attin, kallottanaw koyyokko. \v 5 Nuuna hawoo giigisseeddawe S'oossaa; k'ay I bare Geeshsha Ayaanaa waase ootsiide, immeeddawe Aa. \p \v 6 Hewaa diraw, nuuni ubbaa wode ammanetteeto; k'ay nuuni nu gollen ha asatetsan de'eedda keenan, Godaappe shaakettiide de'iyaawaakka ereetto. \v 7 Ayaw gooppe, nuuni ammanuwaan de'eettoppe attin, be'iyaawaan de'okko. \v 8 Nuuna ammantsee; k'ay ha asatetsan nu golliyaa aggi golle biide Godaanna ittippe de'iyaawe nuuna nashechchee. \v 9 Hewaa diraw, nuuni k'ay ashuwaan de'ina de'ana d'ayina, nu k'ofay Aa nashechchanaassa. \v 10 Ayaw gooppe, nuuni huup'iyaan huup'iyaan ootseedda oosuu lo"a gidina, woy iita gidina, nuw bessiyaawaa akkanaw, Kiristtoosa pirddaa oydiyaa sintsan ubbaykka shiik'anaw bessee. \s Asaa S'oossaanna Dabboyiyaa Oosuwaa \p \v 11 Hewaa diraw, nuuni S'oossaw yayyussay ayentto eriide, hewaadan k'ay asaakka ammantseetto; S'oossay nuuna ubbaanna eree; k'ay hinttekka hintte wozanaa k'ofaan nuuna eriita yaagaade k'oppay. \v 12 Beettiyaaban c'eek'ettiyaawanttuppe attin, wozanaan de'iyaawan c'eek'ettenna asatoo hintte odi zaariyaabay de'ana mala, hintte nuunan c'eek'ettanaadan, nuuni hinttenttoo gaasuwaa gidanaw koyyiyaawaappe attin, nuuna galatanaw koyyokko. \v 13 Nuuni gooyiyaawaa gidooppe, S'oossaa bonchchuwaassa; woy k'ay wozanaanna de'iyaawaa gidooppekka, hinttena go"anaassa. \v 14 Kiristtoosa siik'uu nuuna giddee; ayaw gooppe, itti Asay asaa ubbaw hayk'k'eeddawaa nuuni akeekeeddo; hewaa gidooppe Asay ubbay aanana hayk'k'eedda. \v 15 Pas'a de'iyaawanttu barenttu diraw hayk'k'eeddawoonne k'ay hayk'uwaappe denddeeddawoo de'anaappe attin, sintsappe barenttu huup'ew de'enna mala, I asaa ubbaa diraw hayk'k'eedda. \p \v 16 Hewaa diraw, nuuni hawaappe sintsaw oonanne asaa k'ofaan pirddokko; haray atto, nuuni Kiristtoosa kase asaa k'ofaan pirddeeddawaa gidooppekka, simmi sintsappe hewaadan pirddokko. \v 17 Hewaa diraw, ooninne Kiristtoosanna de'ooppe, ooratsa med'etaa; c'imay aad'd'eedda; be'ite, ubbabaykka ooras's'eedda. \v 18 Kiristtoosa baggana nuuna barenanna sigetseedda S'oossay ubbabaakka ootseedda; k'ay I nuw haratuwaa barenanna sigetsiyaa oosuwaa immeedda. \v 19 S'oossay Kiristtoosa baggana asaa ubbaa barenanna sigetsee; asaa nagaraakka asaa bolla paydenna; k'ay asaa barenanna sigetsiyaa kiitaakka nuw immeedda. \p \v 20 Simmi S'oossay nu baggana hinttenttoo haasayiyaawaadan, nuunikka Kiristtoosa diraw haasayiyaa I kiitteeddawantta; k'ay nuuni hinttena, «S'oossaanna sigettite» giide, Kiristtoosa diraw woosseetto. \v 21 Nuuni S'oossaa s'illotetsaa Kiristtoosa baggana akkana mala, nagaraa erenna Kiristtoosa nu diraw, S'oossay nagaranchcha ootseedda. \c 6 \p \v 1 Hintte nuunanna S'oossaa oosuwaa ootsiidde, Aa aad'd'o keekatetsaa akkiide hanenna ogiyaan go"ettenna mala, nuuni hinttena woosseetto. \v 2 Ayaw gooppe S'oossay, \q1 «Taani injje wodiyaan, \q2 neeni giyaawaa sisaad; \q2 k'ay atotetsaa gallassi, \q2 neena maaddaaddi» \m yaagee. Be'ite, injje wodii ha"a. Be'ite, atotetsaa gallassay hachcha.\x - \xo 6:2 \xo*\xt Isa. 49:8\xt*\x* \p \v 3 Nuuni nu oosuwaa ooninne boranawaa koyyokko; k'ay oonanne d'ubbanawaa koyyokko. \v 4 Shin ubbabaan nuuni S'oossaa oosanchchatuwaa gidiyaawaa nu huup'iyaan besseeddo; daro genc'c'an, waayiyaan, metuwaan, wolk'k'aama tuggaan, \v 5 lissuwaan shoc'ettiyaawaan, k'ashuwaan, shabbirettussaan, daaburaan, gem"ishuwaa d'ayiyaawan, s'oomaan, \v 6 geeshshatetsaan, eratetsan, danddayan, keekatetsan, Geeshsha Ayyaanan, tumu siik'uwaan, \v 7 tumuwaa haasayiyaawan, S'oossaa wolk'k'an nuuni S'oossaa oosanchchatuwaa gidiyaawaa nu huup'iyaan besseeddo; k'ay s'illotetsaa tooraa ushechcha kushiyan, gonddalliyaa haddirssa kushiyan oyk'k'ana. \v 8 Nuuni bonchchetteeddonne tooshetteeddo; boretteeddonne galatetteeddo. K'ay tumuwaa haasayeetto; shin Asay nuuna wordduwaa giide k'oppee. \v 9 Nuuni Asay erenna asaa mala; shin Asay ubbay nuuna eree; nuuni hayk'k'eedda asaa mala; shin hintte be'iyaawaadankka de'eetto; muretteedda asaa mala; shin hayk'k'ibeykko. \v 10 Nuuni kayyottiyaawantta gidooppekka, ubbaa wode nashetteetto. Hiyyeesaa malateetto; shin daro asaa dureyeetto; k'ay ayaynne baynna asaa malateetto; shin ubbabaykka nuwaa. \p \v 11 K'oronttoosan de'iyaa asaw, nuuni hinttenttoo k'onc'c'iyaan odeeddo; nu uluwaakka hinttena besseeddo; \v 12 Nuuni hinttenttoo d'ibibeykko; d'ibeeddawanttu hinttena. Nuuni nu uluwaa hinttenttoo gentsibeykko; shin hintte uluwaa nuw gentseeddawanttu hinttena. \v 13 Ha"i taani ta naanaw haasayiyaawaadan, hinttenttoo haasayay; nuuni hinttena nu uluwaa besseeddawaadan, hinttekka nuuna hintte uluwaa aassi dooyyiide bessite. \s Ammanenna Asaana Zuppetenna Mala Seeraa \p \v 14 Ammanenna asatuwaana zuppetiide, giigenna oosuwaa ootsoppite. Ayaw gooppe, s'illotetsawunne nagaraw ayaan gaketsay de'ii? Poo'oonne d'umaw ayaan ittippetetsay de'ii? \v 15 Kiristtoosanne Daabiloosa\f + \fr 6:15 \fr*\fq Daabiloosa: \fq*\ft Giriikiyaa mas'aafay «Beliyar» gee. Hewaa guussay Ibrayiss's'iyaan «Beliyal» giyaawaa. Laa"uwaa biletsaykka «Makkalanchchaa» woy «Maaddennawaa» guussaa.\ft*\f* ittippe gatsiyaabay ayee? K'ay ammaniyaawenne ammanennawe kos's'iyaawe ayee de'ii? \v 16 S'oossaa Geeshsha Gollewunne eek'aw aybe zuppetetsay de'ii? Ayaw gooppe S'oossay, \q1 «Taani unttunttu giddon de'ananne \q2 unttunttu giddon hamettana. \q1 Taani unttunttu S'oossaa gidana; \q2 k'ay unttunttukka ta asatuwaa gidana» \m geeddawaadan, nuuni de'uwaa S'oossaa geeshsha golliyaa.\x - \xo 6:16 \xo*\xt Wog. 26:12; Hiz. 37:27; 1 K'or. 3:16; 6:19\xt*\x* \q1 \v 17 Hewaadankka, k'ay Goday, \q2 «Unttunttu giddoppe kesite; \q2 unttunttuppe shaakettite. \q2 Tunabaakka bochchoppite. \q2 Taani hinttena mokka akkana.\x - \xo 6:17 \xo*\xt Isa. 52:11\xt*\x* \q1 \v 18 K'ay taani hinttenttoo aawuwaa gidana; \q2 hinttekka taw attuma naanatuwaanne, \q2 mac'c'a naanatuwaa gidanita. \q2 Taani Ubbaappe Wolk'k'aama Goday, \q2 hawaa oday» \m yaageedda.\x - \xo 6:18 \xo*\xt 2 Sam. 7:14; 1 Od. 17:13; Isa. 43:6; Erm. 31:9\xt*\x* \c 7 \p \v 1 Hewaa diraw, ta siik'atoo, S'oossay ha ubbabaa nuw immana geeddawaappe hini baggan, nu ashuwaanne nu shemppuwaa tunissiyaa ubbabaappe nu huup'iyaa ane geeshshoytte; k'ay S'oossaw yayyiyaawaan ubbaanna geeyyiide de'eetto. \s P'awuloosa Nashechchaa \p \v 2 Hintte uluwaa nuuna bessite; nuuni oonanne naak'k'ibeykko; oonanne k'ohibeyikko; k'ay oonanne c'immibeykko. \v 3 Taani hewaa hintte bolla pirddanaw giikke; ayaw gooppe, taani kase hinttenttoo geeddawaadankka, hinttenttu nu wozanaan de'iita; nuuni de'inakka hayk'k'inakka, ittippe de'eetto. \v 4 Taani haasayiyaawaa hintteppe k'osikke; taani hinttenan c'eek'ettay; nu waayiyaa ubbaan taani loytsa minnaynne nashettay. \p \v 5 Ayaw gooppe, haray atto nuuni Mak'idooniyaa beedda wode, ubbaa baggankka waayetteeddoppe attin, shemppibeykko; hara asaana walassay de'ee; nu wozanaankka yashshay de'ee. \v 6 Shin kawusheeddawantta mentsetsiyaa S'oossay, Tiito yuussaan nuuna mentsetseedda. \v 7 Nuuna kasewaappe aatsi nashechchiyaawe, Tiito yuussaa s'alalaa gidenna; shin hintte Aa mentsetseeddawe, hintte taana be'anaw amotteeddawaanne taw k'aretteeddawaa k'ay hintte taana maaddanaw giigetteeddawaa I nuw odeedda. \p \v 8 Ayaw gooppe, ta dabddaabbii hinttena kayyoyeeddawaa gidooppekka, ayaw s'aafaadditaashsha giikke; ayaw s'aafaadditaashsha gooppekka, ta dabddaabbii hinttena guutsaa wodiyaa kayyoyeeddawaa be'ay. \v 9 Ha"i taana nashechchiyaawe taani hinttena kayyoyeedda diraassa gidenna; shin hintte kayyuu hinttena nagaraappe zaareeddawaa diraassa; ayaw gooppe, nuuni hinttena ayaaninne k'ohennaadan, S'oossay bare koyyeeddawaadan, hinttena kayyoyeedda. \v 10 Ayaw gooppe, S'oossay koyyiyaa kayyuu nagaraappe zaariide atotetsaakko ahee; hewekka taani bayizzaaddi geena wozanaa; shin alamiyaa kayyuu hayk'uwaa ahee. \v 11 S'oossay he hintte kayyuwaan ay ayifiyaa immeeddentto be'ite. Hinttena ay keenaa dentsetseeddenttonne hintte geeshshatetsaa tumayanaw hinttena ay keenaa zaaruwaa imisseeddentto, ay keenaa hank'k'etseeddenttonne ay keenaa taw yashisseeddentto, ay keenaa seelisseeddentto, ayaa keenaa taana laamotisseeddenttonne naak'o oosuwaa ootsawantta muranaw ay keenaa giigisseeddentto paac'c'i be'ite; hintte hintte huup'iyaan geeshsha gideeddawaa ubbabankka erisseeddita. \p \v 12 Hewaa diraw, taani he dabddaabbiyaa hinttenttoo s'aafeeddawaa gidooppekka, naak'k'eedda uraa woy naak'etteedda uraa diraassa gidenna; shin hintte nuw woyissaa k'oppinttonne S'oossaa sintsan hinttenttoo k'onc'c'issanaw taani s'aafaad. \v 13 Nuuni minneeddawe hewaa diraassa; he nu minotaa bolla, Tiito nashetteeddawoo nuuni ubbaappe dariyaa nashechchaa nashetteeddo. Ayaw gooppe, hintte ubbay Aa hirggaappe shemppisseeddita. \v 14 Taani hinttewaa sabbaade aw odina, hintte taana yeellayibeykkita; shin nuuni hinttenttoo ubbaa wode tumuwaa haasayeeddo; hewaadankka, nuuni Tiito sintsan hinttewaa sabbeeddawe tuma gideedda. \v 15 Hewaa diraw, hintte ubbay aw yayyiide kokkoriidde, Aa wooti mokkeedditenttonne k'ay aw ay keenaa azazetteedditentto I hassayiyaa wode, hinttena loytsi siik'ee. \v 16 Taani ubbabaan hinttena ammaniyaa diraw nashettay. \c 8 \s S'oossaa Asatuwaa Keekatetsaa Imotaa \p \v 1 Nuwaadan S'oossaa asatoo, S'oossaa aad'd'o keekatetsay Mak'idooniyaa ammaniyaawanttu giddon ootseeddawaa hinttena erissanaw koyyeetto. \v 2 Unttunttu aad'd'eedda waayiyaan wolk'k'aama paac'iyaa paac'etteeddino; shin unttunttu hiyyeesaa gidooppekka, barenttu immiyaawan daro keekinonne k'ay wolk'k'aama nashechchaa nashettiino. \v 3 Ayaw gooppe, unttunttu barenttu wolk'k'aa keenaa k'ay haray atto barenttu wolk'k'aappekka dariyaawaa dosiide immeeddawoo taani markka. \v 4 Unttunttu S'oossaa asatuwaa maaddiyaa lo"o oosuwaa nuunanna ootsanaw nuuna daro woosseeddino. \v 5 Unttunttu nuuni k'oppeeddawaappe aatsiide ootseeddino; kasetiide unttunttu barenttu huup'iyaa Godaw immeeddawaappe guyyiyaan, S'oossaa sheniyaadan, nuwukka barenttu huup'iyaa immeeddino. \p \v 6 Hewaa diraw, nuuni ha lo"o oosuwaa doommeedda Tiito gujji ootsanaadaninne hinttena maaddiide, he oosuwaa polissanaadan Aa woosseeddo. \v 7 Shin hintte ubbabaan, ammanuwaan, haasayan, eratetsan, wolk'k'aama lo"o amuwaan, nuuna siik'iyaawankka duretteeddawaadan, ha lo"o oosuwaankka hinttenttu keeka gidanawaa nuuni koyyeetto. \p \v 8 Taani hewaa azazanaw giikke; shin haratuwaa wolk'k'aama lo"o amuwaa baggana hintte siik'uu ay keenaa tumentto eranaw gay. \v 9 Ayaw gooppe, hintte nu Godaa Yesuusi Kiristtoosa aad'd'o keekatetsaa eriita; Kiristtoosi dure gidi de'iide, hintte Aa hiyyeesatetsan durettanaadan, hintte diraw hiyyeeseedda. \p \v 10 Taani ha yewuwaa hinttena zoriyaawe hawaa; zillaytsi hintte doommeeddawaa ha"i wurssiyaawe hinttenttoo lo"a; hintte ooso s'alalaw gidennaan, ootsana k'ofawukka kaseteeddawantta. \v 11 Hintte ootsanaw loytsi amotteeddawe ootsiide poleeddawaanna giiga gidana mala, hinttenttoo danddayetteeddawaadankka oosuwaa polite. \v 12 Ayaw gooppe, itti uray immanaw loytsi koyyooppe, I barew de'eedda keenaa immanaappe attin, aw baynnawaa aappe akkena. \p \v 13 Ayaw gooppe, taani haranttu waayiyaappe shemppina, hintte waayettite giikke; hintte ubbaykka k'araa de'anaadanappe attin. \v 14 Unttunttu palahay hintte pac'aa kuntsana mala, hinttenttoo ha wodiyaan de'iyaa palahay unttunttu pac'aa kuntsana koshshee; laa"uukka hewan k'araan go"ettiino. \v 15 S'oossaa Mas'aafan, «Darissiide shiishsheeddawoo palahibeenna; k'ay guutsaa shiishsheeddawookka pac'c'ibeenna» geetettiide s'aafetteedda.\x - \xo 8:15 \xo*\xt Kes. 16:18\xt*\x* \s Tiitanne Aa Laggetsaa \p \v 16 Shin nuuni hinttenttoo k'oppiyaawaa mala, wolk'k'aama k'ofaa Tiita k'ofisseedda S'oossaa galatay gakko. \v 17 Tiito hinttekko baanaw bare k'ofaa k'achcheeddawe, bare huup'iyaan hinttena maaddanaw daro amotteedda gishshaappe attin, nu zoriyaa s'alalaa akkeeddawaana gidenna. \v 18 Mishiraachchuwaa k'aalaa odiyaa bare oosuwaan ammanettiyaa ammaniyaawanttu sintsa ubbaan daro bonchchetteedda ishaa nuuni aanana ittippe kiitteetto. \v 19 Hewaa bollan k'ay, ha nuuni ootsiyaa lo"o oosuwaa I nuunanna ittippe ootsanawunne Godaa bonchchoo nuuni haratuwaa maaddanaw loytsi amottiyaawaa bessanaw ammaniyaa asatuu Aa dooriide suntseeddino. \p \v 20 Nuuni ootsiyaa ha keeka imotaa diraw, ooninne nuuna zigirenna mala naagetteetto. \v 21 Ayaw gooppe, nuuni Godaa sintsaan lo"obaa ootsanawaa s'alalaa gidenna; shin asaa sintsankka lo"obaa ootsanaw k'oppeetto.\x - \xo 8:21 \xo*\xt Lem. 3:4\xt*\x* \p \v 22 Nuuni daro gede paac'c'i be'eedda nu ishaa, ubbaa wode hinttena maaddanaw daro amottiyaawaa, ha asatuwaana hinttekko kiitteetto; k'ay ha"i I hinttena daro ammaniyaa diraw, hinttena maaddanaw kasewaappe aatsiide loytsi amottee. \v 23 Tiitowaa gidooppe, I hinttena maaddanaw taananna ittippe ootsiyaa ta laggiyaa; yekko ishatuwaabaa gidooppe, unttunttu ammaniyaa asatuu kiitteeddawanttanne unttunttu de'uu Kiristtoosa bonchchissiyaawaa. \v 24 Simmi ammaniyaawanttu ubbatuu hintte siik'uu tuma gidiyaawaa erana mala, k'ay nuuni hinttewaa sabbiyaawe likke gidiyaawaa erana mala, hintte siik'uwaa unttuntta bessite. \c 9 \s Pac'ay De'iyaawantta Maadussaa \p \v 1 Yihudaan de'iyaa geeshsha asatuwaa maaddanaw yeddiyaabaw taani hinttenttoo s'aafanaw koshshenna. \v 2 Hintte maaddanaw loytsi amottiyaawaa taani eriyaa diraw, Mak'idooniyaan de'iyaa asaw hinttewaa sabbaad. Taani unttunttoo, «Akaayiyaan de'iyaa ishatuu zillaytsippe doommiide, maaddanaw giigetteeddino» yaagaade odaaddi; k'ay hintte wolk'k'aama amuukka unttunttuppe dariyaa bagga dentsetseedda. \v 3 Shin taani unttunttoo geeddawaadankka nuuni ha yewuwaa hinttenan c'eek'ettiyaawe mela gidenna mala, hintte giigetteeddawantta gidanaadan, ha ishatuwaa hinttekko kiittay. \v 4 Mak'idooniyaa asatuu taananna yiide, hintte giigettennan de'ishshin, hinttena demmooppe, nu s'alalaa gidennaadan, hintte nuuppe aad'uwaa yeellatanita; shin nuuni hinttena loytsi ammaniide c'eek'etteeddawaassa. \v 5 Hewaa diraw, taani ha ishatuu taappe sintsati hinttekko biide, hintte immana geedda imotaa kasetiide giigissana mala, unttuntta woossanaw koshshiyaawaa akeekaad. Hewaappe guyyiyaan, he imotay taani gakkiyaa wode giigi uttanawaa; hewe k'ay wolk'k'aan hintte immiyaawaa gidennaan, dosiide immiyaawaa erissee. \p \v 6 Hawaa akeekite; guutsa zeretsaa zeriyaa uray guutsa katsaa c'akkana; daro zeretsaa zeriyaa uray k'ay daro katsaa c'akkana. \v 7 S'oossay nashechchan immiyaa uraa siik'iyaa diraw, k'arettiidde woy dosennan immiyaawaa gidennaan, immiyaa uray huup'iyaan huup'iyaan bare wozanaan k'oppeeddawaa immo. \v 8 S'oossay hinttenttoo gidiyaawe ubbaa wode de'anaadaaninne k'ay haratookka hintte immanaw gidiyaawe de'anaadan hinttena koshshiyaa ubbabaa hinttenttoo immanaw danddayee. \v 9 S'oossaa Mas'aafay, \q1 «I hiyyeesaa asaw darissiide immee; \q2 k'ay Aa s'illotetsay med'inaw de'anawaa» \m yaagee.\x - \xo 9:9 \xo*\xt Maz. 112:9\xt*\x* \v 10 S'oossay, zeriyaawoo zeretsaanne maanaw k'umaa immiyaawe, hinttena koshshiyaa zeretsaa ubbaa hinttenttoo immana; k'ay hintte s'illotetsaappe daro ayfiyaa ayifissanaw he zeretsaa dichchanawaa.\x - \xo 9:10 \xo*\xt Isa. 55:10\xt*\x* \p \v 11 Daro Asay hintte immiyaa imotaa nuuppe akkiide, S'oossaa galatanaadan, hintte ubbaa wode darissiide immiyaawantta gidana mala, S'oossay hinttena ubbaa baggana dureyana. \v 12 Ayaw gooppe, ha hintte ootsiyaa oosuu S'oossaa naanaw koshshiyaawaa kuntsi immiyaawaa s'alalaa gidenna; shin S'oossaw daro galataa immiyaawan kumiide goggee. \v 13 Ha hintte oosuu hintte ammanuwaa erissiyaa diraw, daro Asay Kiristtoosa wonggalaa hintte ammaniide markkattiyaawoonne hintte maaduwaa unttunttunnanne haraa ubbatuwaanna shaakkiide, darssi immiyaawoo S'oossaa bonchchana. \v 14 Unttunttu hinttenttoo S'oossaa woossiidde, hinttenan de'iyaa S'oossaa aad'd'o keekatetsay zaway bayinnawaa diraw, hinttena laamoteetto. \v 15 Zaway bayinna S'oossaa aad'd'o keekatetsaa diraw, S'oossaa galatay gakko. \c 10 \s P'awuloosi Mootiyaawantto Zaareedda Zaaruwaa \p \v 1 Taani P'awuloosi, hintte, «I nuunanna de'iyaa wode ashikke» giyaawe, k'ay, «Nuuppe haakki de'iyaa wode nu bolla s'alee» giyaawe, lo"anne ashikke gideedda Kiristtoosa baggana hinttena woossay. \v 2 Nuuna ha sa'aa dooyaadan de'iino giide k'oppiyaa itti itti asatuwaa bolla taani s'alanawaa eray; shin taani hinttekko biyaa wode hintte taana s'alissenna mala, hinttena woossay. \v 3 Ayaw gooppe, nuuni ha sa'aan de'ooppekka, ha sa'aa asaadan olettokko. \v 4-5 Ayaw gooppe, nuuni olettiyaa tooray ha sa'aawaa gidenna. Shin geessuwaa laalanaw wolk'k'aanna de'iyaa S'oossaa tooraa. Nuuni asaa k'ofaa d'ayisseetto; k'ay S'oossaa eratetsaa bolla denddiide d'ubbiyaa otoro k'ofaa ubbaa laaleetto. He k'ofaa ubbay Kiristtoosaw azazettana mala omoodeetto. \v 6 Hintte azazettiyaawaa poleeddawaappe guyyiyaan, azazettenan is's'iyaawaa ubbaa nuuni muranaw giigettana. \p \v 7 Hintte sintsan de'iyaawaa s'eellite; ooninne barena Kiristtoosawaa giide k'oppooppe, hewaa gujji k'oppo; Kiristtoosawaa I gideeddawaadan, nuunikka k'ay aawaa. \v 8 Ayaw gooppe, Goday nuw immeedda nu aawotetsaan taani loytsa otorettiyaawaa gidooppekka, hewan yeellatikke; he nuw immeedda aawotetsay hinttena kees's'anaassappe attin, kolanaassa gidenna. \v 9 Taani ta dabddaabbiyaan hinttena yashissanaw s'aafo asaa malaataade beettanaw koyyikke. \v 10 Ayaw gooppe, itti itti asay, «P'awuloosa dabddaabbii dees'onne wolk'k'aama; shin s'eelliyaa wode I daaburanchcha; Aa haasayaykka patsenna» yaagee. \v 11 Hewaa mala Asay nuuni haakuwaan de'iidde s'aafiyaa dabddaabbiyaaninne yaan hinttenanna de'iidde ootsiyaa oosuwaan dummatetsi bayinnawaa akeekana koshshee. \p \v 12 Nuuni barena nashshiyaa itti itti asatuwaana nuuna paydanaw woy likkissanaw koyyokko; shin unttunttu barena ittuu ittuwaanna likkissiiddinne k'ay barena ittuu ittuwaanna k'arayiidde, ubbaanna eeyeeddino. \p \v 13 Shin nuuni S'oossay nuw esseedda zawaa giddon c'eek'ettiyaawaappe attin, he zawaappe pinniide c'eek'ettokko; he zaway hinttekkokka gakkee. \v 14 Nuuni hinttekko gakkibeennawaa malatiide, zawaa pinnokko; ayaw gooppe, nuuni Kiristtoosa mishiraachchuwaa k'aalaa odiidde, hinttekko kase gakkeeddo. \v 15 Nuuni S'oossay esseedda zawaa pinniide, hara Asay ootseedda oosuwaan c'eek'ettokko; shin hintte ammanuu dic'c'i dic'c'i biyaa wode, nuuni hintte giddon ootsiyaa oosuwaa zaway kasewaappe loytsi aakki aakki baanawaa giide k'oppeetto. \v 16 Nuuni mishiraachchuwaa k'aalaa hintte de'iyaasaappe hini baggan odana; k'ay hara zawaan oosetti diggeedda oosuwaankka c'eek'ettokko. \v 17 Shin S'oossaa Mas'aafay, \q1 «C'eek'ettiyaa uray ooninne \q2 Godaa lo"otetsaabaan c'eek'etto» \m yaagee.\x - \xo 10:17 \xo*\xt Erm. 9:24\xt*\x* \v 18 Ayaw gooppe, Goday nashshiyaa uraappe attin, barena nashshiyaa uray galatettenna. \c 11 \s P'awuloosanne Barena Yesuusi Kiitteedda Giyaa Worddanchchatuwaa \p \v 1 Hintte ta eeyatetsaa guutsaa danddayintto lo"a. Hayyanaa danddayite. \v 2 S'oossay k'anaattiyaawaadan, taanikka hinttew k'anaatay; ayaw gooppe, taani hinttena itti attumawoo, Kiristtoosaw immana gaade, attumawaa erenna geeshsha wodorattiidan giigissa wotsaad. \p \v 3 Shin shooshshay bare makkalaan Hewaano baletseeddawaadan, Kiristtoosaw hintte immeedda hintte suure k'ofay bayibeennawe wora banddeeshsha gaade hirggay.\x - \xo 11:3 \xo*\xt Dom. 3:1-5\xt*\x* \v 4 Ayaw gooppe, itti uray yiide, nuuni hinttenttoo odeedda Yesuusappe hara Yesuusa hinttenttoo odooppe, woy hintte akkeedda Ayyaanaappenne wonggalaappe dumma ayyaanaanne wonggalaa hintte akkooppe, hintte eeno giide akkeeddita guussa. \p \v 5 Yesuusi kiitteedda ha waannatuwaappe taani ayankka laafiyaawaa taw malatenna. \v 6 Taani haasayiyaa haasayan tamaarabeenna asaa gidooppekka, eratetsan gidikke; shin nuuni hinttenttoo ha yewuwaa asaa ubbaa giddon ubbaa baggana k'onc'c'isseeddo. \p \v 7 Woy taani hinttena miishshaa oochchennan, S'oossaa mishiraachchuwaa k'aalaa hinttenttoo c'oo odeeddawenne hinttena d'ok'k'u ootsanaw ta huup'iyaa toochcheeddawe taw nagaraa gidanddeeshsha? \v 8 Taani hinttenttoo ootsanaw hara ammaniyaa asaappe miishshaa akkeeddawoo, hewantta bonk'k'aad. \v 9 K'ay taani hinttenanna de'ishshin, taana metina, hintteppe itti uraakka waayissabeykke. Ayaw gooppe, Mak'idooniyaappe yeedda ishatuu taana koshsheedda ubbabaa taw immeeddino; taani hinttena waayissenna mala, kase tooko gidabeenawaadankka sintsawukka tooko gidikke. \v 10 Kiristtoosa tumatetsay taanan de'ishshin, ha ta c'eek'uu Akaayiyaa gadiyaan hak'aninne attena. \v 11 Taani hawaa ayaw gaytaa? Hinttena siik'enna diraassee? Taani hinttena siik'iyaawaa S'oossay eree. \p \v 12 Shin he barenttu c'eek'ettiyaawaan nuuni ootsiyaawaadan ootsanaw gaasottiyaawanttu gaasuwaa digganaw, ha"i taani ootsiyaa oosuwaa gujjaade ootsana. \v 13 Ayaw gooppe, unttunttu Yesuusi kiittibeenna worddo asatuwaa; hewanttu mala asatuu Kiristtoosi kiitteeddawantta malatanaw barenttu malaa laameretsiyaa kiitettibeenna worddanchchatuwaanne labanchchaa oosanchchatuwaa. \v 14 Hewe maalalissiyaawaa gidenna; ayaw gooppe, Sees'aanay bare huup'ew poo'uwaa kiitanchchaa malatanaw bare malaa laammee. \v 15 Hewaa diraw, Sees'aanaa oosanchchatuu s'illotetsaa oosanchchatuwaa malatanaw barenttu malaa laammooppe, hewe wolk'k'aamabaa gidenna; unttunttu wurssetsaan barenttu oosuwaa malaa akkana. \s P'awuloosa Gakkeedda Metuwaa \p \v 16 Taani laa"entsuwaakka gay; taana ooninne eeyaa giide k'oppoppo; shin hintte taana, I eeyaa gooppekka, taani guutsaa c'eek'ettanaadan, taana eeyaa giite. \v 17 Taani hawaadan s'alaade c'eek'ettaadde haasayiyaawe, eeyatetsaa haasayaappe attin, taana Goday azazina gidenna. \v 18 Daro Asay ha sa'aaban c'eek'ettiyaa diraw, taanikka c'eek'ettana. \v 19 Hintte aad'd'eedda eranchcha gidiyaa diraw, eeyaa asaawaa nashechchan danddayiita. \v 20 Ayaw gooppe, ooninne hinttena ayileyooppe, woy hinttewaa mooppe, woy hinttewaa bonk'k'ooppe, hintte bolla otorettooppe, woy hintte shayiyaa bak'k'ooppe, danddayiita. \v 21 Nuuni hewaa ootsanaw daro daaburanchcha gideeddawaa taani yeellataadde oday. \p Shin ooninne ittibaan s'aliide c'eek'ettooppe, taanikka c'eek'ettanaw s'alay; taani eeyaa asaadan haasayay. \v 22 Unttunttu Ibraawee? Taanikka Ibraawe. Unttunttu Israa'eeliyaa asee? Taanikka Israa'eeliyaa asaa. Unttunttu Abraahaame zare? Taanikka k'ay Abraahaama zare. \v 23 Unttunttu Kiristtoosa k'oomatee? Taanikka unttunttuppe aad'd'iyaa k'oomaa; taani gooyiyaa asaadan haasayay; taani daro ootsa daaburaad; daro wodiyaa k'ashettaaddinne lissuwaan shoc'ettaad; k'ay daro wodiyaa hayk'k'aadde ataad. \v 24 Ayihudatuu taana ichcheshu gede, hattamanne udduppunuwaa lissuwaan shoc'eeddino.\x - \xo 11:24 \xo*\xt Zar. 25:3\xt*\x* \v 25 Roome Asay taana heezzu gede s'am"aan shoc'eedda; itti gallassi shuchchaan c'addi c'addiide aggeedda; markkabii heezzu gede me"ina, abbaa giddon itti k'ammaanne itti gallassaa ak'aade peeshaad. \v 26 Taani daro ogiyaa hamettaaddi; taana kuntso haatsaynne bonk'k'anchchatuu bonk'k'i diggiide ashsheeda; k'ay ta biittaa asaynne Ayihuda gidenna Asay bonk'k'i diggiide ashsheeddino. K'aykka katamay, bazzuu, abbay, taana yashisseedda; wordduwaa dabbatuukka taana bonk'k'i diggiide ashsheeddino. \v 27 Taani daaburaaddinne metootaad. Daro gede gem"ishuwaa d'ayaad; koshattaad; saamettaaddi. Daro gede s'oomaad; k'ay meegettaaddinne kallottaad. \p \v 28 Harabaa ubbaappekka ubbaa gallassi taw tookuwaa gideeddabay, woosa golliyaa ubbaw hirggiyaawaa. \v 29 Daaburiyaawe oonee? Taani daaburikkitaayee? Nagaraan geliyaawe oonee? Taani un"ettaade aw k'arettikkitayee? \p \v 30 Taani c'eek'ettanaw koshshiyaawaa gidooppe, taani daaburanchcha gidiyaawaa erissiyaawan c'eek'ettana. \v 31 Med'inaw anjjetteedda S'oossay, nu Godaa Yesuusi Kiristtoosa Aawuu, taani worddotennawaa eree. \v 32 Damask'k'o katamaan Aretaasa giyaa kaatiyaappe garssanna gadiyaa mooddiyaawe, taana oytsanaw Damask'k'o Katamaa naagissee. \v 33 Shin Katamaa gimbbiyaa dirssaa maskkootiyaanna taana k'un"aan duge wotsina, aappe kessa akkaad. \c 12 \s P'awuloosa Sas'aa \p \v 1 C'eek'ettiyaawe taw ayinne go"ennawaa gidooppekka, taani c'eek'ettanaw bessee. Shin taani sas'aabaanne Godaappe k'onc'c'eeddawaa haasayana. \v 2 Tammanne oyddu laytsaappe kase, heezzentso saluwaa pude beedda itti bitaniyaa, Kiristtoosa ammaniyaawaa, taani eray; he bitanii bare asatetsaan beedee woy sas'aan beeddentto, taani erikke; S'oossay eree. \v 3 He bitaniyaa, heezzentso saluwaa pude beeddawaa, eray; I bare asatetsaan beeddenttonne woy sas'aan beeddentto, taani erikke; S'oossay eree. \v 4 Hewan he bitanii Asay haasayanaw danddayennawaa, asaa ins's'arssaykka haasayanaw danddayennawaa siseedda. \v 5 Taani he bitaniyaaban c'eek'ettana; shin taani daaburanchcha gidiyaawaa erissiyaa diraw, ta huup'iyaan c'eek'ettikke. \v 6 Taani c'eek'ettanaw koyyiyaawaa gidooppekka eeyaa gidikke; ayaw gooppe, taani tumuwaa haasayay. Shin Asay tawaa taanan be'iyaawaappenne taappe sisiyaawaappe aatsiide k'oppenna mala naagettay. \p \v 7 K'ay S'oossay taw daro k'onc'c'eedda wolk'k'aama yewuwaappe denddeeddawaan otorettennaadan digganaw taana c'addi oyk'k'iyaa, Sees'aanaa kiitanchchay, taana metootsanawunne taani otorettenna mala, taana naaganaw taw imetteedda. \v 8 Hewaa taappe shaakkana mala, taani Godaa heezzu gede woossaad. \v 9 Goday taana, «Ta aad'd'o keekatetsay new gidanawaa; ayaw gooppe, ta wolk'k'ay ne daaburan polettee» yaageedda; hewaa diraw, Kiristtoosa wolk'k'ay taanan de'ana mala, ta daaburan c'eek'ettanaw taani daro nashettay. \v 10 Taani Kiristtoosa diraw daaburiyaawaan, asaan borettiyaawan, waayettiyaawaan, yederssettiyaawaan, metootiyaawan nashettay; ayaw gooppe, taani daaburiyaa wode, he wode minnay. \s P'awuloosi K'oronttoosa Asaw Un"ettiide K'oppeedda \p \v 11 Taani c'eek'etteeddawaan eeyaad; shin hewaa hintte taana wolk'k'an oosisseeddita; ayaw gooppe, hintte taana galatanaw bessee; taani ayaaninne erettennaan d'ayooppekka, Yesuusi kiitteedda d'ok'k'a geetetteedda ubbatuwaappe laafikke. \v 12 Taana Yesuusi kiitteeddawe tuma gidiyaawaa erissiyaa mallay, ooratsabaynne wolk'k'aama oosuu hintte giddon daro genc'c'an oosetteedda. \v 13 Taani ta huup'iyaan hinttena waayissabeennawaappe attin, hara ammaniyaa asatuwaappe hintte ayaan laafiitee? Hayyanaa taani hinttena naak'k'eeddawaa taw atto giite. \p \v 14 Taani hinttekko baanaw giigoodeppe, hawe taw heezzentso wode; taani hinttena waayissikke. Taani hinttena koyyiyaawaappe attin, hintte miishshaa koyyikke; ayaw gooppe, aawuunne aata barenttu naanaw miishshaa minjjiyaawaappe attin, naanay barenttu aawoonne aattiw minjjikkino. \v 15 Taani hintte shemppoo taw de'iyaawaa taananna gatsaade nashechchaan immana; yaatina, taani hinttena loytsa siik'iyaa diraw, hintte taana laafaa siik'iitee? \p \v 16 Gidooppekka, taani hinttena waayissabeykke; shin hintte taana, «Neeni nuuna c'immaade makkalaan oyk'k'aadda» yaaganita. \v 17 Taani haray atto, hinttekko kiitteedda itti asaa bagganakka hintteppe go"ettaadditaa? \v 18 Tiito hinttekko baana mala, taani woossaad; k'ay ammaniyaa ishaakka aanana yeddaad. Tiito hintteppe go"etteeddee? Nuuni nu oosuwaa itti k'ofaan ootsibeykkoo? K'ay nu hanuukka ittuwaa gidenneeyee? \p \v 19 Nuuni ubbaa wodekka hintte sintsaan nu huup'ew mootettiyaawaa hinttenttoo malatii? Nuuni Kiristtoosan de'iyaawanttudan, S'oossaa sintsan ha"i gakkanaassikka haasayeetto. Nu siik'atoo, nuuni ootsiyaa ubbabaykka hinttena maaddanaassa. \v 20 Ayaw gooppe, taani hinttekko biyaa wode, ooni eri taani koyiyaawaa mala hintte gidennaan agganenttonne; k'ay taanikka hintte koyiyaawaa mala gidennaan agganenttonne. K'ay ooni eri hewan palumii, k'anaatii, hank'k'uu, yoray, zigirssay, sarotetsaa digussay, otoruu, metuu de'ennaan waayyii aggana; taana yashshee. \v 21 Taani hinttekko laa'entsuwaa biyaa wode, ta S'oossay hintte sintsan taana kawushshanenttonne yayyay; taani nagaraa kase ootsiide, barenttu ootseedda tunatetsaappe, woshummiyaawaappenne amuwaappe simmibeenna daro asatoo yeekkenaan aggikke gaade yayyay. \c 13 \s Wurssetsaa Zoriyaanne Sarotaa \p \v 1 Hawe taw hinttekko yuussay heezzentso wode. Ay mootuukka laa"u woy heezzu markkay markkattina pirddettanaw koshshee.\x - \xo 13:1 \xo*\xt Zar. 17:6; 19:15\xt*\x* \v 2 Taani laa'entsuwaa hinttenanna gaketteedda wode, hinttena naagettite gaad; ha"ikka haakuwaan de'ooppekka, hinttena naagettite gay. Taani k'aykka hinttekko biyaa wode, nagaraa kase ootseeddawanttakka k'ay haratuwaa ubbatuwaakka murenan aggikke. \p \v 3 Ayaw gooppe, Kiristtoosi ta baggana haasayiyaawaa erissiyaawaa hintte koyyiita. I hinttenanna haasayiyaa wode Aa wolk'k'aappe attin beettiyaawe Aa daaburaa gidenna. \v 4 Ayaw gooppe, Kiristtoosi mask'k'aliyaa bolla misimaariyan d'ishettiide, daaburan kak'etteedda; shin S'oossaa wolk'k'an pas'a de'ee. Ayaw gooppe, I daaburanchcha gideeddawaadan, nuunikka daaburanchcha; shin hinttenanna haasayiyaawan nuuni S'oossaa wolk'k'aan aanana de'ana. \p \v 5 Ammanuwaan hintte min de'intto ane hinttena paac'c'ite; hinttena biddite. Kiristtoosi hinttenan de'iyaawaa hintte erikkitee? Hewe d'ayooppe paac'iyaan kunddeeddita guussa. \v 6 Nuuni paac'iyaan kunddibeennawaa hintte eriyaawaa ammanay. \p \v 7 Hintte iitabaa mulekka ootsenna mala, nuuni S'oossaa woosseetto. Nuuni paac'iyaa danddayiyaawantta gidiide beettanaassa gidenna; shin nuuni paac'iyaa danddayennawantta malatiide beettooppekka, lo"obaa hintte ootsanaassa. \v 8 Ayaw gooppe, nuuni tumuwaa s'alalaw ootsanaappe attin, tumuwaappe haraa ayinne ootsanaw danddayokko; \v 9 nuuni daaburanchcha shin hintte wolk'k'aama gidoode nashetteetto. Hintte polo gidana mala nuuni S'oossaa woosseetto. \p \v 10 Taani hintteppe haakuwaan de'aadde s'aafeeddawe hewaa diraassa; taani hinttekko biyaa wode, Goday taw immeedda maattaani zemppaade, hinttena metootsanaw taana waayyii koshshana. He maatay taani hinttena kees's'anaw taw imetteeddawaappe attin, hinttena kolanaw imettibeenna. \p \v 11 Wurssetsaan taanaadan S'oossaa kaalliyaawanttoo, saro de'ite; bali baynnaan de'ite; ta zoriyaa sisite; itti wozana gidiide de'ite; sarotetsaan de'ite. Siik'uwaanne sarotetsaa S'oossay, hinttenanna ittippe de'ana. \p \v 12 Ittuu ittuwaanna geeshsha yeretaa yerettiidde sarotettite. \v 13 S'oossaa asaa ubbatuu hinttena saro saro giino. \p \v 14 Godaa Yesuusi Kiristtoosa aad'd'o keekatetsay, S'oossaa siik'uu, Geeshsha Ayaanaa ittippetetsay hinttenanna ubbaanna gido. Amen"i.