\id 1CO - Dawuro Full Bible Latin Version \ide UTF-8 \h 1 K'oronttoosa \toc1 P'awuloosi K'oronttoosa Asaw S'aafeedda Koyro Kiitaa \toc2 1 K'oronttoosa \toc3 1 K'or. \mt2 P'awuloosi \mt1 K'oronttoosa Asaw \mt2 S'aafeedda Koyro Kiitaa \imt Geluwaa \ip P'awuloosi K'oronttoosa asaw s'aafeedda koyro kiitay, P'awuloosi K'oronttoosa katamaan de'iyaa ammaniyaawanttu giddon Kiristtinnaa de'uwaanne ammanuwaa s'eelliyaabaan denddeedda metuwaa d'ayissanaw k'oppiide s'aafeeddawaa. He wode K'oronttoosa katamay he gaden de'iyaa Asay go"ettiyaa eretteedda Giriike katamaa. Hewaa bollaakka k'ay Akaayiyaa geetettiyaa Roomaa kawutetsaw huup'e katamaa. Ha katamay wolk'k'aama zal"iyaan, gam"iide minneedda wogaan, loytsi aakki aakki biyaa yeda de'uwaan woy giigennabaa haniyaawaaninne haymaanotiyaa c'oratetsaan eretteeddawaa. \ip Yesuusi kiitteeddawe minisiide odanaw koyyeeddawe, he ammaniyaawanttu giddon de'iyaa shaakotetsaabaanne yeda de'uwaabaa, woshummaabaanne geluwaa akaabaa, woosa golle wogaabaa, Geeshsha Ayaanaa imotatuwaabaanne hayk'uwaa dendduwaabaa. Yesuusi kiitteeddawe ha Mishiraachchuwaa K'aalaa ha ooshatuwaa bolla minisiide odiyaawaa naagiide shiishshee. \ip Siik'uu S'oossay bare asaw immeedda imotaa ubbaappe aad'd'iyaawaa gidiyaawaa odiyaa shemppuwaa tammanne heezzuu, ha mas'aafan daro eretteeddawaa geetettiide k'ofettee. \iot Shemppatuwaa Ubbatoo Imetteedda K'antsa K'ofatuwaa \io1 Geluwaa \ior 1:1-9\ior* \io1 Ammaniyaawanttu Giddon denddeedda shaakotetsaa \ior 1:10—4:21\ior* \io1 Yeda de'uwaabaanne soy asaa de'uwaabaa \ior 5:1—7:40\ior* \io1 Ammaniyaawanttanne kiristtinnaa ammanuwaa akkibeennawantta \ior 8:1—11:1\ior* \io1 Ammaniyaawanttu de'uwaanne goshetaa wogaa \ior 11:2—14:40\ior* \io1 Kiristtoosi hayk'uwaa s'ooni denddowaanne ammaniyaawanttu dendduwaabaa \ior 15:1-58\ior* \io1 Yihudaan de'iyaa metootanchchatoo imetteedda maaduwaabaa \ior 16:1-4\ior* \io1 Wurssetsaa k'utiyaa \ior 16:5-24\ior* \c 1 \p \v 1 Taani, S'oossaa sheniyaan Yesuusi Kiristtoosi kiitteeddawaa gidanaw s'eesetteedda P'awuloosinne, nu ishaa Sostteniisi, \v 2 K'oronttoosan de'iyaa S'oossaa ammaniyaa asatoo, Yesuusi Kiristtoosan geeyyeeddawanttussinne, nuw Godaa gidiyaa nu Godaa Yesuusi Kiristtoosa suntsaa ubbaa sa'aan s'eesiyaa ubbatuwaanna geeshsha gidanaw s'eesetteeddawanttoo ha dabddaabbiyaa s'aafeetto. \p \v 3 S'oossay, nu Aawuunne nu Goday Yesuusi Kiristtoosi hinttenttoo aad'd'o keekatetsaanne sarotetsaa immo. \s S'oossaa Galatussaa \p \v 4 S'oossay Kiristtoosa Yesuusa baggana hinttenttoo immeedda aad'd'o keekatetsaa diraw, taani ubbaa wode hinttenttoo S'oossaa galatay. \v 5-6 Taani Kiristtoosaw markkattiyaawe hinttenttun minneedda diraw, hintte ubbabaan, haasayaa ubbaan eratetsaa ubbaan, aan duretteeddita. \v 7 Hawaadan hintte nu Godaa Yesuusi Kiristtoosa yuussaa naagishin, ayaanaa imotaappe haray atto ittuunne hinttenttoo pac'c'enna. \v 8 K'ay nu Godaa Yesuusi Kiristtoosa gallassan hintte kad'ee baynnawantta gidanaadan, wurssetsay gakkanaw I hinttentta minisanawaa. \v 9 Bare Na'aa nu Godaa Yesuusi Kiristtoosa ittippetetsaw hinttentta s'eeseedda S'oossay ammanetteedawaa. \s Ammaniyaa Asaa Giddon Shaakotetsay Med'ettoppo \p \v 10 Shin taanaadan ammaniyaawanttoo, itti wozanaaninne itti k'ofaan ittippe gidanaappe attin, shaakotetsay hintte giddon de'enna mala, hintte ubbay itti haasayaa haasayanaadan, nu Godaa Yesuusi Kiristtoosa suntsan taani hinttentta woossay. \v 11 Ayaw gooppe, taanaadan ammaniyaawanttoo, K'aloo'a soy Asay hinttenttubaa, hintte giddon walassay de'iyaawaa, taw odeeddino. \v 12 Taani giyaawe hawaa; hinttenttu huup'iyaan huup'iyaan, «Taani P'awuloosawaa. Taani Ap'iloosawaa. Taani Keefawaa.\f + \fr 1:12 \fr*\fqa Keefaa: \fqa*\ft Hawe Giriike suntsaa gidiide, biletsay zaallaa giyaawaa. Hara Geeshsha Mas'aafatuwan Keefaa suntsay P'es'iroosa.\ft*\f* Taani Kiristtoosawaa» yaagiita. \v 13 Kiristtoosi shaaketteeddee? Hinttenttu diraw, mask'k'aliyaa bolla misimaariyan d'ishettiide kak'etteeddawe P'awuloosi? Woy hintte P'awuloosaw gidanaw s'ammak'etteedditee? \p \v 14 Taani K'arisip'p'oosappenne Gaayoosappe attin, hinttenttuppe oonanne s'ammak'abeenna diraw, S'oossaa galatay. \v 15 Hewaa diraw, ooninne hinttentta taw gidanaadan s'ammak'etteeddita gaanaw danddayenna. \v 16 K'ay, Ee, Iss's'ifaanoosa soy asaakka taani s'ammak'aad. Shin haraa gujjaade s'ammak'aadditanttonne wozanaa aatsikke. \v 17 Ayaw gooppe, Kiristtoosi taana mishiraachchuwaa k'aalaa odana mala kiitteeddappe attin, s'ammak'ana mala kiittibeenna; k'ay Kiristtoosi mask'k'aliyaa bolla hayk'k'eeddawe mela gidenna mala, taani asaa aad'd'eedda eratetsaa k'aalaan tamaarissikke. \s Kiristtoosi S'oossaa Aad'd'eedda Eraanne Wolk'k'aa \p \v 18 Ayaw gooppe, Kiristtoosi mask'k'aliyaa bolla hayk'k'eeddawaa odiyaa k'aalay d'ayiyaawanttoo eeyatetsaa. Shin nuw attiyaawanttoo S'oossaa wolk'k'aa. \v 19 S'oossaa Mas'aafay, \q1 «Taani eranchchatuwaa aad'd'eedda eratetsaa, \q2 bayizzana; \q2 k'ay akeekanchchatuwaa akeekaakka d'ayissana» \m yaagee.\x - \xo 1:19 \xo*\xt Isa. 29:14\xt*\x* \v 20 Aad'd'eedda eranchchay hak'an de'ii? Higgiyaa tamaarissiyaawe hak'an de'ii? Woy ha alamiyaa s'oonanaw palumettiyaawanttu waananddinooshsha? S'oossay ha sa'aa aad'd'o eratetsay eeyatetsaa gidiyaawaa besseedda!\x - \xo 1:20 \xo*\xt Yob. 12:17; Isa. 19:12; 33:18; 44:25\xt*\x* \p \v 21 Ayaw gooppe, Asay bare huup'e aad'd'o eratetsaan barena S'oossaa erenna mala, S'oossay bare aad'd'o eratetsaan diggiide, nuuni odiyaa eeyaa k'aalaan ammaniyaawantta ashshanaw k'oppeedda. \v 22 Ayihudatuu malaataa oochchiino. K'ay Giriike asatuu aad'd'o eratetsaa wolk'k'aama koshshaa koyyiino. \v 23 Shin nuuni mask'k'aliyaa bolla misimaariyan d'ishettiide kak'etteedda Kiristtoosabaa odeetto. Hewe Ayihudatoo d'ubo; k'ay Ayihuda gidennawanttoo eeyatetsaa. \v 24 Shin S'oossay s'eeseeddawanttoo Ayihudatookka Giriikatookka nuuni odiyaa S'oossaa wolk'k'aynne Aa aad'd'o eratetsay Kiristtoosa. \v 25 Ayaw gooppe, S'oossaa eeyatetsay asaa aad'd'eedda eratetsaappe aad'd'ee; k'ay Aa laafatetsaa geetettiyaawekka asaa minotetsaappe minnee. \p \v 26 Simmi taanaadan ammaniyaawanttoo, S'oossay hinttentta s'eesiyaa wode hintte woyssa mala asentto k'oppite. Asaa k'ofaan hintte giddon aad'd'o eranchchatuu, wolk'k'aamatuunne d'ok'k'a sheeshshatuu dara gidikkino. \v 27 Shin S'oossay aad'd'eedda eranchchatuwaa yeellayanaw, alamiyaan de'iyaa eeyatuwaa dooreedda; k'ay minatuwaa yeellayanaw, alamiyaan de'iyaa laafatuwaa dooreedda. \v 28 S'oossay ha alamiyaan wolk'k'aamabaa giide k'oppiyaawaa d'ayissanaw, ha alamiyaa maaddennabaa kad'ettobaanne hanibeennabaa dooreedda. \v 29 Hewaa diraw, ooninne S'oossaa sintsan c'eek'ettanaw bessena. \v 30 Shin S'oossay hinttenttoo Kiristtoosi Yesuusa de'uwaa ootsi immeedda. Kiristtoosi nuw aad'd'o eratetsaa, s'illotetsaa, geeshshatetsaanne atotetsaa gideedda. \v 31 Hewaa diraw, S'oossaa Mas'aafay, \q1 «C'eek'ettiyaa uray ooninne, \q2 Goday ootseeddawaan c'eek'etto» \m yaagee.\x - \xo 1:31 \xo*\xt Erm. 9:24\xt*\x* \c 2 \s Nuuni Kiristtoosa Kak'aabaa Markkatteetto \p \v 1 Taanaadan ammaniyaawanttoo, taani S'oossaa tumatetsaa s'uuraa\f + \fr 2:1 \fr*\fq S'oossaa tumatetsaa s'uuraa: \fq*\ft Itti itti Geeshsha Mas'aafaa biletsatuu, S'oossaabaa markkatetsaa, yaagiino.\ft*\f* hinttenttoo odanaw hinttenttukko yeedda wode, d'ok'k'a k'aalaaninne aad'd'eedda eratetsaan odanaw yabeykke. \v 2 Ayaw gooppe, taani hinttenttunna de'aadde, Yesuusi Kiristtoosappenne k'ay mask'k'aliyaa bolla misimaariyan d'ishettiide I kak'etteeddawaappe attin, harabaa erennaadan, ta k'ofaa k'achchaad. \v 3 Taani daaburaaninne yashshaan daro kokkorssaan hinttenttunna de'aaddi. \v 4 Taani tamaarissiyaawaanne odiyaawaa S'oossaa Ayyaanaaninne wolk'k'aan k'onc'c'issayppe attin, c'iimma gidiide aad'd'eedda eratetsaa k'aalaanna gidenna. \v 5 Hewaa diraw, hintte ammanuu S'oossaa wolk'k'aanappe attin, asaa aad'd'o eratetsaan zemppibeenna. \s S'oossaa Aad'd'eedda Eraa \p \v 6 Nuuni ayyaanan wozanaamatuwaa giddon aad'd'o eratetsaa haasayeetto. Shin hewekka ha alamiyaa aad'd'o eratetsaa gidenna; woy ha alamiyaa mooddiyaa d'ayiyaawanttu aad'd'o eratetsaa gidenna. \v 7 Shin nuuni odiyaa aad'd'o eratetsay, S'oossay kasetiide, c'ora wodiyaappe kase nu bonchchoo dooreedda asaappe geemmeedda Aa s'uuraa aad'd'o eratetsaa. \v 8 Ha alamiyaa mooddiyaawanttuppe ooninne ha aad'd'o eratetsaa eribeenna. Unttunttu ereeddawaa gidintto, bonchcho Godaa mask'k'aliyaa bolla misimaariyan d'ishiide kak'k'ikkino. \v 9 Shin S'oossaa Mas'aafay, \q1 «Ooninne ayfiyaan be'ibeennawe, \q2 haytsankka sisibeennawe, \q2 k'ay ooninne bare wozanaan k'oppibeennawe \q2 S'oossay barena siik'iyaawanttoo giigisseeddawaa» \m giyaawaadan nuuni haasayeetto.\x - \xo 2:9 \xo*\xt Isa. 64:4\xt*\x* \v 10 S'oossay bare S'uura yewuwaa bare Ayyaanaan nuuna erisseedda; ayaw gooppe, Geeshsha Ayyaanay S'oossaabaa haray atto geemmeedda yewuwaa ubbaa biddee. \v 11 Ayaw gooppe, asaan de'iyaa asaa ayyaanaappe attin, asaabaa eriyaawe oonee? Hawaadankka, k'ay S'oossaabaa S'oossaa Ayyaanaappe attin, ooninne erenna. \v 12 Nuuni S'oossay nuw immeeddabaa ubbaa eranaw I nuw yeddeedda Ayaanaa akkeeddoppe attin, alamiyaa ayaanaa akkibeykko. \p \v 13 Nuuni ayaanaa yewuwaa\f + \fr 2:13 \fr*\fk Ayaanaa yewuwaa: \fk*\ft Geeshsha Ayyaanay immeedda k'aalaa.\ft*\f* ayaanaa yewuwaanna gatsiide, Geeshsha Ayyaanay nuuna tamaarisseedda k'aalaan hawaa haasayeettoppe attin, asaa aad'd'o eratetsay nuuna tamaarisseedda k'aalaan haasayokko. \v 14 Shin Geeshsha Ayyaanay baynna Asay S'oossaa Ayaanaa yewuwaa akkena; ayaw gooppe, hewe aw eeyatetsaa. Yewuu Geeshsha Ayyaanan paac'ettiyaa diraw, I eranaw danddayenna. \v 15 Shin Geeshsha Ayyaanay de'iyaa Asay ubbabaa shaakkee; shin I bare huup'ew oonaninne shaakettenna. \v 16 Ayaw gooppe, S'oossaa mas'aafay, \q1 «Godaa wozanaa eriyaawe oonee? \q2 Aa zoranaw danddayiyaawe oonee?» \m yaagee. Shin nuw Kiristtoosa wozanay de'ee.\f + \fr 2:16 \fr*\fk Nuw Kiristtoosa wozanay de'ee: \fk*\ft Hawaa guussay, nuuni Kiristtoosi k'oppiyaawaadan k'oppeetto guussaa.\ft*\f*\x - \xo 2:16 \xo*\xt Isa. 40:13\xt*\x* \c 3 \s S'oossaa Kaalliyaawanttu Oosuwaa \p \v 1 Taanaadan ammaniyaawanttoo, taani Geeshsha Ayyaanay de'iyaa asaw haasayiyaawaadan, hinttenttoo haasayanaw danddayabeykke. Shin ha alamiyaa asaw haasayiyaawaadaaninne ammanuwaan minnibeenna Kiristtoosan de'iyaa guutsa naanaa mala asaw haasayiyaawaadan haasayaaddi. \v 2 Hinttenttu biro mino k'umaa maanaw danddaybbeenna diraw, taani hinttentta maatsaa pakaad; haray atto, ha"ikka danddaybeykkita. \v 3 Ayaw gooppe, hintte ha"ikka ha alamiyaa asaadan de'iita. Hinttenttu ha alamiyaa asaa gidiyaawaa hintte giddon de'iyaa k'anaatiinne palumay erissennee? K'ay ha alamiyaa asaadan simerettiita. \v 4 Ayaw gooppe, hinttenttuppe ittuu, «Taani P'awuloosawaa» gooppe, haray k'ay, «Taani Ap'iloosawaa» gooppe, ha alamiyaa asaa mala gidikkitee? \p \v 5 Yaatina, Ap'iloosi oonee? P'awuloosi oonee? Nuuni hinttentta ammantseedda S'oossaa kaalliyaawantta. S'oossay nuw huup'iyaan huup'iyaan immeedda oosuwaa ootseetto. \v 6 Taani puutiyaa tokkaad; Ap'iloosi haatsaa ushsheedda; shin S'oossay puutiyaa dichcheedda. \v 7 Hewaa diraw, dichchiyaa S'oossaappe attin, tokkiyaawekka haatsaa ushshiyaawekka ayaanne gidenna. \v 8 Tokkiyaawenne haatsaa ushshiyaawe itti mala; shin S'oossay huup'iyaan huup'iyaan Aa daaburaa keenaa aw woytana. \v 9 Nuuni S'oossaw ittippe ootsiyaa Aa oosanchchatuwaa gidiyaa diraw, hintte Aa oosuwaa sa'aa. \p K'aykka hintte S'oossaa golliyaa. \v 10 S'oossay taw immeedda aad'd'o keekatetsaan eranchcha anaas'iyaadan, golliyaa baasuwaa baasaad. Hara uray Aa bolla kees's'ee. Shin Aa bolla kees's'iyaa ooninne wooti kees's'intto, bare huup'ew naagetto. \v 11 Ayaw gooppe, S'oossay Yesuusi Kiristtoosa s'alalaa baaso ootsiide wotseedda. Aappe hara baasuwaa baasanaw ooninne danddayenna. \v 12 Shin ha baasuwaa bolla ooninne work'k'aan gidina, biraan gidina, al"o shuchchaan gidina, mitsaan gidina, gattan woy mak'aan kees's'ooppe, \v 13 asaa ubbaa oosuu k'onc'c'iyaa kesanawaa. Ayaw gooppe, tamaan k'onc'c'ana diraw, he gallassay asaa ubbaa oosuwaa bessana. Asay ubbay bare oosuwaa wooti ootseeddenttonne tamay paac'c'ana. \v 14 Ooninne baasuwaa bolla kees's'eedda oosuu minniide attooppe, I woytaa akkanawaa. \v 15 O oosuunne guudettooppe, he uray k'ohettana. I bare huup'ew attana; shin tamaa giddoppe kessi akkowaadan attana. \p \v 16 Hinttenttu S'oossay ak'iyaa geeshsha golliyaa gidiyaawaanne S'oossaa Ayyaanay hinttenttun de'iyaawaa erikkitee? \v 17 Ooninne S'oossaa geeshsha golliyaa kolooppe, S'oossay Aa kolana. Ayaw gooppe, S'oossay ak'iyaa geeshsha gollii geeshsha; he geeshsha golliikka hinttentta. \p \v 18 Ooninne bare huup'iyaa c'immoppo. Hinttenttuppe ooninne barena ha alamiyaan aad'd'o eranchcha yaagiide k'oppooppe, aad'd'o eranchcha gidanaw, eeyaa gido. \v 19 Ayaw gooppe, ha alamiyaa aad'd'o eratetsay S'oossaa sintsan eeyatetsaa. S'oossaa mas'aafay, \q1 «S'oossay aad'd'o eranchchatuwaa, \q2 unttuntta unttunttu geniyaan oyk'k'ee» \m yaagee.\x - \xo 3:19 \xo*\xt Yob. 5:13\xt*\x* \v 20 K'ay, \q1 «Aad'd'eedda eranchchatuwaa k'ofaykka, \q2 maaduu baynnawaa gidiyaawaa Goday eree» \m yaagee.\x - \xo 3:20 \xo*\xt Maz. 94:11\xt*\x* \v 21 Hewaa diraw, ooninne asaan c'eek'ettoppo. Ayaw gooppe, ubbabaykka hinttewaa. \v 22 P'awuloosikka, Ap'iloosikka, Keefaykka, ha alamiikka, de'uukka, hayk'uukka, ha"i de'iyaawekka, sintsappe yaanawekka, ubbaykka hinttewaa. \v 23 Hinttenttu Kiristtoosawantta; Kiristtoosikka S'oossawaa. \c 4 \s Kiristtoosa Kaalliyaawantta \p \v 1 Asay nuuna Kiristtoosaw ootsiyaawanttudaninne S'oossaa gollen de'iyaa S'uuraa naagiyaa asaadan k'oppo. \v 2 Yaatiide he asatuu barenttu Godaw ammanetteedawantta gidiide, beettanaw koshshee. \v 3 Shin hintte woy haray ta bolla pirddooppe, ayinne gidenna. Haray atto, taanikka ta huup'iyaan pirddikke. \v 4 Ayaw gooppe, taani ta huup'iyaan ayaanneekka eriyaabay baawa; shin taana hewe s'illissenna. Taana pirddiyaawe Godaa. \v 5 Hewaa diraw, Goday d'umaan geemmeeddabaa poo'uwaa kessiyaawe, wozanaa k'ofaa k'onc'c'issiyaawe yaana wodii gakkanaw O bollaninne oonanne pirddoppite. He wode, Asay ubbay huup'iyaan huup'iyaan S'oossaappe sabaa demmanawaa. \p \v 6 Taanaadan ammaniyaawanttoo, hinttenttuppe ooninne ittuu tamaarissiyaawaa sabbiide, haray tamaarissiyaawaa borenna mala, «S'oossaa mas'aafan s'aafetteeddawaa bonchcha» yaagiyaawaa hintte nuunanna tamaarana mala, hintte diraw, tabaanne Ap'iloosabaa leemisuwaadan odaaddi. \v 7 Ayaw gooppe, haratuwaappe neena oonee d'ok'k'isseeddawe? Neeni S'oossaappe akkabeenabay new ayee de'iyaawe? Yaatina, neeni akkeeddawaa gidooppe, ayaw akkabeenawaadan c'eek'ettay? \p \v 8 Ha"i hintte kalleeddita. Ha"i duretteeddita. Nuuni baynnaan hintterekka kawuteeddita. Nuunikka hinttenttunna kaatetanaadan, hintte kawuteedditentto lo"a shin. \v 9 Ayaw gooppe, taw malatiyaawaadan, nuuni ha sa'aw, kiitanchchatoonne asaw kaassaa gideedda diraw, S'oossay nuuna Yesuusi kiitteeddawantta hayk'oo pirddetteedda asaadan, ubbaappe wurssetsaa ootseedda. \p \v 10 Nuuni Kiristtoosa diraw eeyaa, shin hintte Kiristtoosan aad'd'eedda eranchcha. Nuuni daaburanchcha, shin hintte mina. Hinttenttu bonchchetteeddawantta, shin nuuni tooshetteeddawantta. \v 11 Ha wodii gakkanaw, nuuni koshatteetto; saametteetto; kallotteetto; deshetteetto. K'ay de'iyaa sa'aa d'ayiide yuuyyeetto. \v 12 Nuuni nu kushiyan ootsiide daabureetto. Nuuna Asay shek'k'iyaa wode, anjjeetto. Nuuna yederssi yuuyyiyaa wodekka danddayeetto. \v 13 Nu bolla iitabaa haasayiyaa wode, nuuni lo"o k'aalaa zaareetto. Nuuni hawaa gakkanaassikka, ha sa'aa pituwaanne ubbabaa buuraa gideeddo. \p \v 14 Taani ta siik'iyaa naanaadan, hinttentta seeranaw hawaa s'aafaaddippe attin, yeellayanaw s'aafabeykke. \v 15 Ayaw gooppe, Kiristtoosan hinttentta dichchiyaa tammu sha"a Asay hinttenttoo de'ooppekka, hinttenttoo itti aawuwaappe haray baawa. Ayaw gooppe, taani mishiraachchuwaa k'aalaa hinttenttoo aheeddawaadan, Kiristtoosa Yesuusan hinttenttoo aawuwaa gidaaddi. \v 16 Simmi taanaadan hanite yaagaade hinttentta woossay. \v 17 Hewaa diraw, Godan ammanetteeda ta siik'iyaa ta na'aa S'imootoosa hinttenttukko kiittaad. I ubbaa sa'aan de'iyaa ammaniyaa asaa ubbaw taani tamaarissiyaa Kiristtoosa Yesuusan de'iyaa ta ogiyaa hinttentta hassayissanawaa. \p \v 18 Taani hinttentta be'anaw hinttenttukko yeennabaa malatina, otorettiyaa itti itti asatuu de'iino. \v 19 Shin Goday gooppe, taani hinttenttukko ellekka baade he otorettiyaa asatoo haasayaa gidennaan, unttunttu wolk'k'aa erana. \v 20 Ayaw gooppe, S'oossaa kawutetsay S'oossaa wolk'k'aanappe attin, haasayaana gidenna. \v 21 Taani hinttenttukko muriyaa s'am"aanna yooyye woy siik'uwaannanne ashikke ayyaanaanna yoo? Hak'awaa dooriitee? \c 5 \s Ammaniyaa Asaa Giddon Oosetteedda Pokkobaa \p \v 1 Hinttenttu giddon pokko woshumma oosuu de'iyaawe zigirettee; hewaa mala pokko woshumma oosuu haray atto, S'oossaa ammanenna asaa giddoninne baawa. Ayaw gooppe, bare aawuwaa machchatto akkeedda Asay de'ee.\x - \xo 5:1 \xo*\xt Zar. 22:30\xt*\x* \v 2 Hinttenttukka otoretteeddita. Hewaappe hintte kayyottanaw bessennee? Hewaa mala pokko oosuwaa ootseedda bitanii hintte giddoppe kichchanaw bessee. \p \v 3-4 Ayaa gidinakka taani ta asatetsaan hinttenttunna de'ennaan d'ayooppekka, ayyaanan hinttenttunna de'ay. Ha"i hinttenttunna de'iyaawaadan hanaade, hewaa mala oosuwaa ootseedda bitaniyaa bolla nu Godaa Yesuusi Kiristtoosa suntsan pirddadiggaaddi. Hinttenttunne ta ayyaanay nu Godaa Yesuusi Kiristtoosa wolk'k'aanna ittippe shiik'iide, \v 5 he bitaniyaa ayyaanay Godaa Yesuusi pirddaw yiyaa gallassan attana mala, nagaraan kumeedda Aa bollaa kolanaadan Sees'aanaw hintte immanaadan, taani pirddaaddi. \p \v 6 Hinttenttu c'eek'uu lo"a gidenna. Guutsa irshshuu munak'aa ubbaa dentsiyaawaa erikkitee? \v 7 Hinttenttu ooratsa gidana mala, nagaraa irshshuu c'aaleeddawaa kessite. Hinttenttu irshshuu baynna munak'aa mala. Ayaw gooppe, nu Paasigaa dorssay, Kiristtoosi yarshshetteedda.\x - \xo 5:7 \xo*\xt Kes. 12:5\xt*\x* \v 8 Hewaa diraw, nuuni Ukitsaa Baalaa suuretetsaaninne tumatetsaan bonchchanaappe attin, c'aala irshshuwaan, iitatetsaa irshshuwaaninne geellatetsaa irshshuwaan bonchchokko.\x - \xo 5:8 \xo*\xt Kes. 13:7; Zar. 16:3\xt*\x* \p \v 9 Woshummanaw k'oppiyaawanttunna hintte ittippe gaytenna mala, hinttenttoo dabddaabbiyaa s'aafaad.\f + \fr 5:9 \fr*\fk Dabddaabbiyaa s'aafaad: \fk*\ft Hawaa s'aafanaappe kasenna P'awuloosi K'oronttoosa asaw s'aafeedda hara k'onc'c'iyaan erettibeenna dabddaabbii de'ee guussaa.\ft*\f* \v 10 Taani giyaawe ha alamiyaan de'iyaa woshummanaw k'oppiyaawanttuppe woy yorattiyaawanttuppe, kayisotiyaawanttupenne woy eek'aw goyinniyaawanttuppe ubbakka shaakettana mala gidenna. Hewaa gidooppe, ha alamiyaappe hintte shaaketti baanaw bessee guussaa. \v 11 Shin ishatuwaa ha"i geetettiyaawanttuppe ittuunne woshummanaw k'oppiyaawanttu woy miishshaw yorattiyaawanttu woy eek'aw goyinniyaawanttu woy asaa suntsaa bayzziyaawanttu woy matsottiyaawanttu woy wuu"iyaawanttunna hinttenttu ittippetetsaa ootsenna mala, taani hinttenttoo s'aafaad. Hewanttu malaanna haray atto, k'umaakka ittippe mooppite. \p \v 12 Ayaw gooppe, woosa golleppe karenna de'iyaawanttu bolla pirddanaw taana ayee gatsii? Hinttenttu giddon woosa gollen de'iyaawanttu bollan hintte pirddikkiteeyye? \v 13 Shin karenna de'iyaawanttu bollan S'oossay pirddana. He iitabaa ootsiyaa uraa hintte giddoppe kessi diggite.\x - \xo 5:13 \xo*\xt Zar. 13:5; 17:7\xt*\x* \c 6 \s Ammaniyaa Asaa Giddon De'iyaa // Walassaa Wootiide D'ayissanaw Bessii? \p \v 1 Hinttenttuppe itti uraw bare ishaanna mootuu de'iyaabaa gidooppe, ammaniyaawanttu bolla pirddettanawaa bashiide, ammanennawanttu bolla pirddettanaw waan s'aliide beedda? \v 2 Ammaniyaawanttu alamiyaa bolla pirddanawaa erikkitee? Yaatina, alamiyaa bolla hintte pirddanawantta gidooppe, ubbabaappe guus's'iyaawaa pirddanaw danddaykkitee? \v 3 Ha de'uwaabay atto shin, ammaniyaawanttu kiitanchchatuwaa bolla pirddanawaa erikkitee? \v 4 Yaatina, hinttentta ha alamiyaa de'uwaabaw pirddaa golle buussay koshshooppe, ammaniyaa Asay kad'eedda asaan pirddissanaw afiitee? \v 5 Taani hinttentta yeellayanaw hawaa gay; hawaa gidanaw bessii? Hinttenttu giddon ishatuwaa sigetsanaw danddayiyaa lo"o eranchcha Asay ittuunne baawee? \v 6 Shin itti ishay yekko ishaa pirddaa gollen mootiidde, he yewuwaa ammanenna asaan pirddissii? \p \v 7 Simmi ittuu ittuwaa mootiyaawe hintte giddon de'ooppe, hewe hintte kunddeeddawaa bessee. Hewaappe hintte naak'ettiyaawenne c'imettiyaawe lo"ennee? \v 8 Shin hintte hintte huup'ew ittuu ittuwaa haray atto, hintte ishatuwaakka naak'k'iitanne c'immiitta. \p \v 9 Woy makkalanchchatuu S'oossaa kawutetsaa laattennawaa erikkitee? Baloppite. Woshummanaw k'oppiyaawanttu woy eek'aw goyinniyaawanttu woy woshummiyaawanttu woy attumawaa gidiide, attumawaana gisiyaawanttu, \v 10 woy kayisatuu woy miishshaw yorattiyaawanttu woy matsottiyaawanttu woy asaa suntsaa bayzziyaawanttu woy bonk'k'iyaawanttu S'oossaa kawutetsaa laattikkino. \v 11 Hinttenttuppekka itti itti Asay hewanttu mala. Shin Godaa Yesuusi Kiristtoosa suntsaaninne nu S'oossaa Ayyaanaan hintte meec'ettiide geeyyeeddita; k'ay s'illeeddita. \s Hinttenttu Asatetsaa S'oossaa Bonchchoo Peeshshite \p \v 12 Itti uray, «Taani koyyeeddabaa ubbaa ootsanaw danddayay» gaana danddayee. Shin ubbaykka taana maaddenna. Taani koyyeeddabaa ubbaa ootsanaw danddayay. Shin ayeenneekka taana mooddenna. \v 13 K'ay haraykka, «K'umay uluwaassa; uluukka k'umaassa» gee. Shin S'oossay uluwaakka k'umaakka d'ayissana. Asaa asatetsay Godaa Yesuusassappe attin, woshummaassa gidenna. Godaa Yesuusikka asaa asatetsaassa. \v 14 S'oossay Godaa Yesuusa hayk'uwaappe dentseedda; k'ay nuunakka hayk'uwaappe bare wolk'k'aan dentsana. \p \v 15 Hinttenttu asatetsay Kiristtoosa asatetsaana ittuwaa gidiyaawaa hintte erikkitee? Yaatina, taani Kiristtoosa asatetsaana ittuwaa gideeddawaa afaade, c'aaratti asatetsaana ittuwaa ootsanaw bessii? Bessena! \v 16 Woy c'aarattinna ittipetetsaa med'd'iyaa uray izinna itti asatetsaa gidiyaawaa erikkitee? Ayaw gooppe, S'oossaa mas'aafay, «Unttunttu laa"atuu itti asho gidana» yaagee.\x - \xo 6:16 \xo*\xt Dom. 2:24\xt*\x* \v 17 Shin Godaanna ittipetetsaa med'd'iyaa uray ayyaanan aanana ittuwaa gidee. \p \v 18 Woshummaappe haakkite. Itti uray ootsiyaa hara nagaraa ubbay Aa asatetsaappe karenna de'ee; shin woshummiyaawe bare bollan nagaraa ootsee. \v 19 Woy hintte bollay S'oossay hinttenttoo immeedda hinttenttun de'iyaa Geeshsha Ayyaanay ak'iyaa geeshsha golliyaa gidiyaawaa erikkitee? K'ay hintte hintte huup'iyaassa gidikkita. \v 20 Ayaw gooppe, S'oossay hinttentta gatiyaan shammeedda. Hewaa diraw, hintte asatetsaan Aa bonchchite. \c 7 \s Geluwaa Akaabaassi Ooshetteedda Ooshaanne Imetteedda Zaaruwaa \p \v 1 Hinttenttu taw s'aafeedda yewoo attuma Asay mac'c'awuno bochchennentto lo"a. \v 2 Shin woshumma gaasuwaa diraw, attuma asaw huup'iyaan huup'iyaan machchata de'uu. K'ay mac'c'a asawukka huup'iyaan huup'iyaan asinay de'o. \p \v 3 Asinay bare machchattiw asinatetsaan bessiyaabaa ootso; k'ay hewaadan, machchattakka bare asinaw machchetetsaan bessiyaabaa ootsu. \v 4 Machchata bare asatetsaw goda gidukku; shin izi asinay goda. Hawaadankka, k'ay asinay bare asatetsaw godaa gidenna; shin Aa machchata goda. \v 5 Hinttenttu hintte giddon S'oossaa woosaan genc'c'anaw he wodiyaw zoretan digettanaappe attin, ittuu ittuwaa diggoppite. Hinttenttu hinttentta naagenna diraw, Sees'aanay hinttentta paac'c'ennaadan, ittippe de'ite. \v 6 Shin taani hinttentta hewaa hintte dosowaadan hanite gayippe attin, azazikke. \v 7 Taani Asay ubbay taanaadan hanintto dosay. Shin S'oossay asaw huup'iyaan huup'iyaan dumma dumma imotaa immi wotseedda; ittoo hawaadan, k'ay yekkoo hewaadan immi wotseedda. \p \v 8 Hewaa diraw, taani machchatto akkibeennawanttunne asinay hayk'k'o mac'c'awanttu taanaadan c'oo de'iinontto, unttunttoo lo"a gay. \v 9 Shin amuwaan guudettiyaawaappe akkiyaawenne geliyaawe lo"a gidiyaa diraw, unttunttu barentta naaganaw danddayana d'ayooppe, akkinonne gelino. \p \v 10-11 Machchata bare asinaappe shaakettuppu. Shin shaakettooppenne gelennaan de'uu; woy bare asinaana sigettu. Asinaykka bare machchatto yeddoppo yaagaade, akkeeddawanttanne geleeddawantta azazay. Shin hawaa azaziyaawe Godaappe attin, taana gidikke. \p \v 12 Taani haratuwaa hawaadan gay; Godaa gidenna. Ammanenna machchata de'iyaa ammaniyaa Asay ooninne de'ooppe, Aa machchata aanana ittippe de'iyaawaa I dosooppe, izo yeddoppo. \v 13 K'ay ammanenna asinay de'iyaa ammaniyaa machchata de'ooppe, izi asinay izinna ittippe de'iyaawaa iza dosooppe, aappe shaakettuppu. \v 14 Ayaw gooppe, ammanenna asinay bare ammaniyaa machchattinna de'iide geeyyeedda. K'ay ammanenna machchata bare ammaniyaa asinaana de'aade geeyyaaddu. Hewe baawentto, hinttenttu naanay tunaa; shin ha"i unttunttu geeshsha. \v 15 Shin ammanennawe shaakettana koyyooppe shaaketto. Ammaniyaa machchatto gidina, woy asinaa gidina, hawaa mala yewuwaan k'ashettikkino. Ayaw gooppe, S'oossay nuuna sarotetsaan de'anaw s'eeseedda. \v 16 Ammaniyaa machchattee, neeni ne asinaa ashshaninttonne O eri? Woy ammaniyaa asinaw neeni ne machchatto ashshaninttonne O eri? \s S'oossay Hinttentta Koyro S'eesiyaa // Wode Hinttenttu De'iyaa Hanotaan De'ite \p \v 17 Gidooppenne, Asay huup'iyaan huup'iyaan Goday aw immeeddawaadaaninne k'ay S'oossay barena s'eeseeddawaadan de'o. Hewe ammaniyaa asaa ubbaa taani tamaarisseedda higgiyaa. \v 18 Ooninne k'as's'aretti uttiide, S'oossaa ammaneeddawaa gidooppe, bare k'as's'araa mallaa diggoppo. K'ay ooninne k'as's'arettennan de'iidde, s'oossaa ammaneeddawaa gidooppe k'as's'arettoppo. \v 19 Ayaw gooppe, S'oossaa azazuwaa naaganaappe attin, k'as's'arettina k'as's'arettana d'ayina allaallii baawa. \p \v 20 Asay huup'iyaan huup'iyaan S'oossay barena s'eesiyaa wode de'iyaawaadan de'o. \v 21 S'oossay neena s'eesiyaa wode neeni ayile? Ayinne baawa; shin neeni ayiletetsaappe kesanaw danddayooppe kesa. \v 22 Ayaw gooppe, ayile gidi utteedda asaa Goday s'eesooppe, I Goday ayiletetsaappe kesseedda asaa. Hawaadankka, ayile gidenna asaa Kiristtoosi s'eesooppe, I Kiristtoosa ayile. \v 23 S'oossay hinttentta gatiyaan shammeedda. Asaa ayile gidoppite. \v 24 Taanaadan ammaniyaawanttoo, Asay huup'iyaan huup'iyaan S'oossay Aa s'eesiyaa wode de'iyaa de'uwaadan, S'oossaanna de'o. \s Geletti Aketibeennawanttubaanne Am"etuwaabaw Ooshetteedda Ooshaa \p \v 25 Wodoratoo Goday taana azazeeddabay baawa. Shin taani Godaw ammanetteedawaa gideedda diraw, aappe maarotetsaa akkeeddawaadan, hinttentta zoray. \v 26 Simmi ha"i metoo taw hawe lo"a malatee; Asay hawaadan haniide de'ooppe lo"a. \v 27 Neeni machchatto akka diggeeddawaa gidooppe, izo yeddanaw koyyoppa. Machchatto akkabeenawaa gidooppe, akkanaw koyyoppa. \v 28 Shin neeni machchatto akkooppe, nagaraa ootsabeykka. Wodorattaakka asinaa gelooppe, nagaraa ootsabeykku. Shin akettiyaawanttoonne gelettiyaawanttoo unttunttu de'uwaan wolk'k'aama metuu de'ee. Taani hinttentta he metuwaappe ashshanaw koyyay. \p \v 29 Shin taanaadan ammaniyaawanttoo, taani giyaawe hawaa; wodii wureedda. Hawaappe sintsaw akkeedda asatuu, akkibeenna asaadan hanino. \v 30 Yeekkiyaawanttu yeekkennawaadan, nashettiyaawanttu nashettennawaadan, shammiyaawanttukka shammiide ayinne baynnawaadan, \v 31 ha alamiyaa de'uwaan maadettiyaawanttu ubbakka maadettennawaadan hanino. Ayaw gooppe, ha alamiyaa de'uu attiyaawaa. \p \v 32 Hinttenttu hirggennan de'anawaa taani dosay. Akkibeennawe Godaa nashechchanaw koyyiyaa diraw, Aa oosuwaabaa k'oppee. \v 33 Shin akkeeddawe bare machchatto nashechchanaw koyyiyaa diraw, sa'aabaa k'oppee. \v 34 Aa k'ofay shaaketteedda. Asinaa gelabeenna gellayatta bare ashuwaaninne bare shemppuwaan geeyyanaw koyyiyaa diraw, Godaa oosuwaabaa k'oppaw. Shin asinaa geleeddawunna bare asinaa nashechchanaw koyyiyaa diraw, sa'aabaa k'oppaw. \p \v 35 Taani hawaa hinttentta maaddana mala gayippe attin, hinttentta d'ubbanaw giikke. Shin hintte bessiyaawaadan de'iidde, Godaa oosuwaa hinttena immiide ootsana mala koyyay. \p \v 36 Ooninne bare giigisseedda wodoratto akkiyaa wodii gakkina, barena naaganaw aw danddayettennaan is's'ooppe, izo akko. I izo akkooppe, hewaan nagaray baawa. \v 37 Shin I bare wozanaan minnooppe, akkenaan gam"ana danddayee. K'ay barena naagiide, bare giigisseedda wodoratto akkenaan gam"ana gooppe, ooninne wolk'k'antsennaan bare wozanaan k'ofaa k'achcheeddawaa gidooppe loytseedda. \v 38 Hewaa diraw, wodoratto akkiyaa uray loytseedda; k'ay akkenawe ubbaa aatsi loytseedda. \p \v 39 Asinaa geleedda mishiratta bare asinay de'eedda keenan aanana ittippe de'anaadan k'ashetta uttaaddu. Shin I hayk'k'ooppe, Godaa ammaniyaa asaa oonanne gidooppe, bare doseedda asinaa gelanaw danddayaw. \v 40 Ta k'ofaa gidooppe, gelennaan de'antto, iza nashechchaan de'ana. K'ay taanan S'oossaa Ayyaanay de'iyaawaa taani eray. \c 8 \s Eek'aw Yarshshetteedda K'umaabaa \p \v 1 Eek'aw yarshsheedda k'umaabaa gidooppe, nuuni ubbaykka ereetto. Eray otorssee; shin siik'uu ammanuwaan dichchee. \v 2 Ooninne barew ittibaa eriyaawaa malatooppe, I biro eranaw bessiyaawaa eribeenna. \v 3 Shin ooninne S'oossaa siik'ooppe, S'oossay Aa eree. \p \v 4 Hewaa diraw, eek'aw yarshsheedda k'umaa muussaabaa gidooppe, eek'aa ubbay alamiyaan ayaanne gidennawaanne, itti S'oossaappe attin, haray baynnawaa nuuni ereetto. \v 5 Ayaw gooppe, c'ora s'oossatuunne c'ora godatuu de'iino. Shin haray atto, saluwaan gidina sa'aan gidina, s'oossatuwaa geetettiyaawanttu de'ooppekka, \v 6 ubbabaa med'd'eeddawe nuuni aw de'iyaawe, itti S'oossay, Aawuu, nuw de'ee. K'ay ubbabay aan med'etteeddawenne nuuni aan de'iyaawe itti Goday, Yesuusi Kiristtoosikka nuw de'ee. \p \v 7 Shin ha eray asaa ubbaw de'enna. Itti itti asatuu eek'aa dooyeedda diraw, ha"i gakkanawukka, «Eek'aw yarshsheedda k'umaa» yaagiidde miino. K'ay unttunttu wozanay shuga gideeddawaan, unttunttoo ha k'umaan tuneeddawaa malatee. \v 8 Shin k'umay nuuna S'oossaakko shiik'anaadan maaddenna. Nuuni maana d'ayinttokka nuw ayinne pac'c'enna; mooppenne nuw ayinne gujettenna. \p \v 9 Shin hawe hintte hintte dosowaadan haniyaawe shugo ammanuwaanna de'iyaawantta nagaraan yeggenna mala naagettite. \v 10 Ayaw gooppe, neeni eranchchay eek'aw yarshsheedda k'umaa maanaw eek'aa golliyaan utteedda wode, shugo ammanuwaanna de'iyaa itti Asay neena be'ooppe, eek'aw yarshsheedda k'umaa I maanaw Aa wozanay k'oppenneeyee? \v 11 Hewaa gidooppe ha shugo ammanuwaanna de'iyaa ne ishay, Kiristtoosi Aa diraw hayk'k'eeddawe, ne eraan bayee. \v 12 Hawaadankka, hintte hintte ishatuwaa naak'k'iyaawaaninne unttunttu shugo wozanaa maytsiyaawaan Kiristtoosa naak'k'iita. \v 13 Hewaa diraw, k'umay ammaniyaa ta ishaa d'ubbiyaawaa gidooppe, Aa d'ubbenna mala, ta de'iyaa laytsaan mulekka ashuwaa miikke. \c 9 \s Yesuusi Kiitteeddawanttoo De'iyaa Maataanne // Unttunttu Ootsanaw Bessiyaabaa \p \v 1 Taani ayiletetsay baynna asaa gidikkitaa? Yesuusi kiitteeddawaa gidikkitaa? Nu Godaa Yesuusi Kiristtoosa be'abeykkitaa? Hinttenttu taani Godaw ootseedda ta oosuwaappe beetteeddawantta gidikkiteeyee? \v 2 Taani haranttoo Yesuusi kiitteeddawaa gidana d'ayooppekka, hinttenttoo Yesuusi kiitteeddawaa gidiyaawe eretteeddawaa; ayaw gooppe, taani Godan Yesuusi kiitteeddawaa gidiyaawoo hintte markka. \p \v 3 Taana boriyaawanttoo taani immiyaa zaaruu hawaa. \v 4 Maanawunne ushanaw nuw maati baawee? \v 5 Yesuusi kiitteedda haratuwaadaaninne Godaa ishatuwaadan, P'es'iroosawaadan, eeno giyaa machchatto ittippe akkiide baanaw nuw maatay baawee? \v 6 Woy nu de'oo ootsiidde baas'etanaw bessiyaawe taananne Barnaabaasa s'alalee? \v 7 Ay wodenne bare miishshaa miidde, wotaadaratetsaa ootsiyaawe oonee? Woy woyniyaa turaa tokkiide, Aa ayfiyaa meennawe oonee? Woy miizza wudiyaa heemmiidde, he miizza wudiyaappe maatsaa ushennawe oonee? \p \v 8 Taani hawaa asaa k'ofaa s'alalaan gaytaa? Woy higgii k'ay hawaa geennee? \v 9 Ayaw gooppe, Muse Higgiyan, «Katsaa yed'd'iyaa mehiyaa doonaa k'achchoppa» geetettiide s'aafetteedda. S'oossay mehiyaabaa k'oppiide hawaa gii?\x - \xo 9:9 \xo*\xt Zar. 25:4; 1 S'im. 5:18\xt*\x* \v 10 Woy I hewaa giyaawe mulekka nu diraassa gidennee? Tumakka nu diraw s'aafetteedda; goshiyaa bitaniikka katsaa bukkiyaa bitaniikka, «Taana gakkiyaawaa akkana» yaagiidde ootsanaw bessee. \v 11 Nuuni hintte giddon ayaanaa yewuwaa zereeddawantta gidiide, nu ashoo maado gidiyaawaa hinttenttuppe c'akkooppe darobee? \v 12 Haratuu hewaa hinttenttuppe akkanaw unttunttoo maatay de'ooppe, nuw unttunttuwaappe aad'd'iyaa maatay baawee? \p Shin nuuni Kiristtoosa mishiraachchuwaa k'aalaw d'ubo gidennaadan, ubbabaa genc'c'iyaawaappe attin, he maataan go"ettibeykko. \v 13 Geeshsha Golliyaan ootsiyaa asatuu barenttu k'umaa Geeshsha Golliyaappe akkiyaawaa erikkitee? K'ay yarshshiyaasaan ootsiyaawanttu yarshshuwaappe akkiyaawaa erikkitee?\x - \xo 9:13 \xo*\xt Zar. 18:1\xt*\x* \v 14 Hawaadankka, k'ay mishiraachchuwaa k'aalaa odiyaawanttu barenttu de'oo koshshiyaabaa aappe demmanaadan, Goday azazeedda. \p \v 15 Shin taani ha maataa ubbaan ayinne go"ettabeykke. Taani hawaa s'aafeeddawe hewaa mala maatay taw de'anaw bessee yaagiyaawaana gidenna. Ayaw gooppe, ta c'eek'uwaa ooninne mela kessiyaawaappe hayk'k'iyaawe taw lo"a. \v 16 Mishiraachchuwaa k'aalaa odanaw taani azazetta utteedda diraw, Aa odooppekka taw c'eek'ettiyaabay baawa. Mishiraachchuwaa k'aalaa odennaan aggooppe, taw aayyero. \v 17 Ayaw gooppe, taani hawaa dosaade ootsooppe, taw woytay de'ee. Shin taani dosennaan is's'ooppekka, mishiraachchuwaa k'aalaa diraw hadaraa S'oossay taw immeedda. \v 18 Yaatina, ta woytay ayee? Mishiraachchuwaa k'aalaa odaadde, taw wonggalaan de'iyaa kumentsaa maataan go"ettennan, mishiraachchuwaa k'aalaa c'oo odiyaawaa. \p \v 19 Taani oossinne ayile gidikke shin, c'oratuwaa zaaranaw taana ubbaw ayile kessaad. \v 20 Taani Ayihudatuwaa zaaranaw unttunttunna unttuntta gidaade de'aaddi. Ta huup'ew higgiyaappe garssanna de'ikke. Shin higgiyaappe garssanna de'iyaawantta zaaranaw higgiyaappe garssanna de'iyaa asaa mala gidaaddi. \v 21 Taani higgii baynna asatuwaana de'aadde, higgii baynna asaadan hanaad. S'oossaa higgii d'ayina gidenna. Shin higgii baynnawantta zaaranaw, Kiristtoosa higgiyaappe garssanna de'aaddi. \v 22 Taani ammanuwaan daaburiyaawantta zaaranaw, unttunttu mala gidaaddi. Taani ay ogiyaaninne amareeda asatuwaa ashshanaw, ubbaa asatuwaana ubbabaan unttunttu mala gidaaddi. \v 23 Taani mishiraachchuwaa k'aalaa anjjuwaa shaakkanaw, mishiraachchuwaa k'aalaa diraw, ubbabaa ootsay. \p \v 24 Wotsaan s'oonana giide wos's'iyaa ubbay ittippe wos's'ee. Shin ittuwaa s'alalay woytaa akkiyaawaa erikkitee? Hawaadan hinttenttukka woytaa akkanaw wos's'ite. \v 25 Kaassaw barena giigissiyaa ooninne ubbabaan barena naagee. Asay hewaa daaburiyaawe s'ooneeddawoo imettiyaa bayiyaa kalachchaa demmanaassa. Shin nuuni daaburiyaawe med'inaw de'iyaawaanne bayenna kalachchaa demmanaassa. \v 26 Hewaa diraw, taani k'ofi baynnaan wos's'iyaawaadan wos's'ikke. C'arkkuwaa yimppiyaa asaadankka c'oo olettikke. \v 27 Shin taani haranttoo odeeddawaappe guyyiyaan, ta huup'ew woytaappe attena mala, ta asatetsaa naagettanaadan ootsay. \c 10 \s Eek'aw Goyinnanaw Bessena \p \v 1 Hewaa bollan taanaadan ammaniyaawanttoo, taani hintte hawaa erana mala koyyay. Nu aawotuu ubbay shaariyaappe garssanna de'eeddino; ubbaykka abbaa giddonna pinneeddino.\x - \xo 10:1 \xo*\xt Kes. 13:21-22; 14:22-29\xt*\x* \v 2 Unttunttu ubbay Mussenna ittippe gidanaw, shaariyaaninne abbaan s'ammak'etteeddino. \v 3 Unttunttu ubbay he itti ayaanaa k'umaa meeddino.\x - \xo 10:3 \xo*\xt Kes. 16:35\xt*\x* \v 4 K'ay ubbaykka he itti ayaanaa ushshaa usheeddino. Ayaw gooppe, unttunttu barentta kaaletsiyaa ayaanaa zaallaappe pulttowaa usheeddino; he zaallaykka Kiristtoosa.\x - \xo 10:4 \xo*\xt Kes. 17:6; Pay. 20:11\xt*\x* \v 5 Shin S'oossay unttunttuppe dariyaa baggatuwaan nashettibeenna diraw, unttunttu anhay Asay baynna saan laaletteedda.\x - \xo 10:5 \xo*\xt Pay. 14:29-30\xt*\x* \p \v 6 Unttunttu iitabaa amotteeddawaadan, nu wozanay k'ay iitabaa amuwaappe naagettanaadan, hewe ubbay nuw timirtte gideedda.\x - \xo 10:6 \xo*\xt Pay. 11:4\xt*\x* \v 7 S'oossaa mas'aafay, «Asay maanawunne ushanaw utteeddino; k'ay duroo denddi ek'k'eeddino» yaagiyaawaadan, unttunttuppe ittuu ittuu eek'aw goyinneeddawaadan, hintte goyinnoppite.\x - \xo 10:7 \xo*\xt Kes. 32:6\xt*\x* \v 8 Unttunttuppe ittuu ittuu woshummeeddawaadan, nuuni woshummanaw bessena. Hewaa gaasuwaan unttunttuppe itti gallassi laatamanne heezzu sha"ay hayk'k'eedda.\x - \xo 10:8 \xo*\xt Pay. 25:1-18\xt*\x* \v 9 Unttunttuppe ittuu ittuu Godaa paac'c'iide, shooshshaan duketti hayk'k'eeddawaadan, nuuni Kiristtoosa paac'c'anaw bessena. \v 10 Unttunttuppe ittuu ittuu zuuzummina, wod'iyaa kiitanchchaan unttuntta d'ayisseeddawaadan zuuzummoppite.\x - \xo 10:10 \xo*\xt Pay. 16:41-49\xt*\x* \p \v 11 Hawe ubbay haratoo timirtte gidanaadan unttunttu bolla gakkeedda. K'ay nuuna wodiyaa wurssetsay gakkana mateeddawantta seeranaw s'aafetteedda. \p \v 12 Hewaa diraw, minna ek'k'aad giide k'oppiyaa uray ooninne kunddennaadan, barena naago. \v 13 Hinttentta gakkiyaa paac'ii, asaa ubbaa gakkiyaa paac'iyaa malappe attin, ayinne dummatenna. Hinttenttu wolk'k'ay danddayiyaawaappe aad'd'iyaa paac'iyaan hintte paac'ettanaw koyyenna S'oossay ammanetteedawaa. Shin hinttentta paac'ii gakkiyaa wode, he paac'iyaa I hinttentta danddayissana. K'ay he paac'iyaappe hinttenttu kesiyaa ogiyaakka I immana. \p \v 14 Hewaa diraw, ta dosiyaawanttoo, eek'aw goyinnoppite. \v 15 Hinttenttu wozanaama asaa gideedda diraw, taani hinttenttoo oday. Taani giyaawaa hintte pirddite. \v 16 Nuuni S'oossaa galatiide shaakkiyaa anjjuwaa s'uu'ay Kiristtoosa suutsaanna ittippetetsay de'iyaawaa gidennee? K'ay nuuni mentsiyaa ukitsay Kiristtoosa ashuwaana ittippetetsay de'iyaawaa gidennee? \v 17 Itti ukitsay de'iyaa diraw, nuuni c'ora gidooppekka, itti asatetsaa. Ayaw gooppe, nuuni ubbaykka he itti ukitsaa shaaketteetto. \p \v 18 Israa'eeliyaa asaa s'eellite. Yarshshuwaa miyaawanttu yarshshiyaasaanna ittippetetsay de'iyaawantta gidikkinoo?\x - \xo 10:18 \xo*\xt Wog. 7:6\xt*\x* \v 19 Simmi taani waagaytaa? Eek'aw yarshshetteedda k'umay maaddii woy eek'ay maaddii? \v 20 Maaddenna; shin taani giyaawe S'oossaa ammanenna asatuu iita ayyaanatoo yarshshiyaawaappe attin, S'oossaw yarshshikkino. Iita ayyaanatuwaana hintte ittippe zuppetana mala, taani koyyikke.\x - \xo 10:20 \xo*\xt Zar. 32:17\xt*\x* \v 21 Godaa s'uu'aappe ushiidde k'ay iita ayyaanatuwaa s'uu'aappe ushanaw hintte danddaykkita. Godaa gaytaappe hintte gishettiidde k'ay iita ayyaanatuwaa gaytaappe maanaw danddaykkita. \v 22 Hewaa ootsiide nuuni Godaanna s'iinottanaw koshshii? Nuuni aappe minneettoo?\x - \xo 10:22 \xo*\xt Zar. 32:21\xt*\x* \p \v 23 Hintteppe ittuu ittuu, «Ubbabaa ootsanaw taana diggiyaabay baawa»; shin ubbabay maaddenna. «Ubbabaa ootsanaw diggiyaabay baawa; shin ubbabay geeshshenna» yaagiino. \v 24 Ooninne hara asaa maaddiyaabaa k'oppooppe attin, haray atto ittuunne barena maaddiyaabaa k'oppoppo. \p \v 25 Geyaan as'aare taraan zal"ettiyaa ashuwaa hintte wozanaa k'ofaan, ayinne sid'ennaan miite. \v 26 Ayaw gooppe, alamiinne aan de'iyaabay ubbay Godaabaa.\x - \xo 10:26 \xo*\xt Maz. 24:1\xt*\x* \p \v 27 Itti ammanenna Asay hinttentta imatsa ootsi shoobbanaw s'eesina baanaw koyyooppe, hintte wozanaa k'ofaan, ayinne sid'ennaan hintte sintsa I aatsiyaabaa ubbaa miite. \v 28 Shin itti uray hinttenttoo, «Hawe eek'aw yarshsheeddawaa» gooppe, he hinttenttoo odeedda bitaniyaa dirawunne k'ay hintte wozanaa k'ofaa diraw, he k'umaa mooppite. \v 29 Taani giyaawe ne wozanaa k'ofaa diraassa gidenna; shin yekko bitaniyaa wozanaa k'ofaa diraassa. \p Taani ta hananaw danddayiyaa ta hanotaa hara asaa wozanay ayaw pirddii? \v 30 Taani S'oossaa galataade k'umaa mooppe, S'oossaa galataade meedda k'umaw ayaw borettaytaa? \p \v 31 Simmi hintte ayaanne mooppe, woy ayaanne ushooppe, woy hintte ayaanne ootsooppe, ubbabaa S'oossaa bonchchoo ootsite. \v 32 Hinttenttu Ayihuda asatoo woy Giriike asatoo woy S'oossaa ammaniyaawanttoo d'ubo gidoppite. \v 33 Taani k'ay c'oratuu attana mala, unttunttu ubbaa maaddanaadaanippe attin, ta huup'ew maaduwaa koyyennaan, asaa ubbaa ubbabaan nashechchiyaawaadan, hinttenttukka hewaada ootsite. \c 11 \p \v 1 Taani Kiristtoosa leemisuwaa kaalliyaawaadan, hinttenttukka tawaa kaallite. \s Asay Ittippe Woossiyaa Wode De'anaw Bessiyaa Wogaa \p \v 2 Taanaadan ammaniyaawanttoo, hintte ubbabaan taana hassayiyaa dirawunne, wogaa taani hinttenttoo immeeddawaadan, hintte minisiide naagiyaa diraw, hinttentta galatay. \v 3 Shin Kiristtoosi attumawaa ubbaw huup'e gidiyaawaa, attuma Asay mac'c'a asaw huup'e gidiyaawaanne k'ay S'oossay Kiristtoosaw huup'e gidiyaawaa hintte erana mala koyyay. \v 4 S'oossaa woossiidde, woy timbbitiyaa odiidde, bare huup'iyaa gooziyaa attuma Asay ubbay Kiristtoosa toochchee. \v 5 K'ay S'oossaa woossaade woy timbbitiyaa odaadde, bare huup'iyaa goozenna mac'c'awunna bare asinaa toochchaw; ayaw gooppe, iza bare huup'iyaa meedetta diggooninna itti mala. \p \v 6 Mac'c'awunna bare huup'iyaa goozana d'ayooppe, k'ans's'issu. Shin iza bare huup'iyaa k'ans's'issanawe woy meedissanawe pokkooppe, bare huup'iyaa goozu. \v 7 Attumawe S'oossaa leemisuwaanne bonchchuwaa gidiyaa diraw, bare huup'iyaa goozanaw bessena; shin mac'c'awunna attumawoo bonchcho.\x - \xo 11:7 \xo*\xt Dom. 1:26-27\xt*\x* \v 8 Ayaw gooppe, mac'c'awunna attumawaappe beettaadduppe attin, attumawe mac'c'awunippe beettibeenna.\x - \xo 11:8 \xo*\xt Dom. 2:18-23\xt*\x* \v 9 Ayaw gooppe, mac'c'awunna attumawaa diraw med'ettaadduppe attin, attumawe mac'c'awuni diraw med'ettibeenna. \v 10 Hewaa diraw, mac'c'awunna bare asinaa ayissuwaappe garssanna de'iyaawaa erissanawunne kiitanchchatuwaa diraw, izi huup'iyaan gooziyaabay de'anaw bessee. \p \v 11 Shin Godaan mac'c'awunna attumawe baynnaan de'ukku; attumawekka mac'c'awunna baynnaan de'enna. \v 12 Ayaw gooppe, mac'c'awunna attumawaappe med'etteeddawaadan, k'ay attumawekka mac'c'awunippe yeletteedda. K'ay ubbabaykka S'oossaappe yee. \p \v 13 Hinttenttu hintte huup'ew pirddite. Mac'c'awunna bare huup'iyaa goozennaan S'oossaa woossanaw bessii? \v 14-15 Attumawe bare huup'iyaa dichchooppe, aw pokko. Shin mac'c'awunna bare huup'iyaa dichchooppe, iziw bonchcho gidiyaawaa haray atto, med'etenttonne hinttentta tamaarissennee? Ayaw gooppe, mac'c'awuni huup'ii izo kammanaw iziw imetteedda. \v 16 Shin ooninne ha yewuwaan palumettanaw koyyooppe, nuw gidina woy S'oossaa ammaniyaawanttoo gidinakka, hawaappe hara wogay baawa. \s Godaa Kawuwaa Akkiyaa Wogaa \r (Mat. 26:26-29; Mar. 14:22-25; Luk'. 22:14-20) \p \v 17 Hintte shiik'iyaawe iitabaassappe attin, lo"obaassa gidenna diraw, taani ha azazuwaa immaadde hinttentta galatikke. \v 18 Shin hintte woosa gollen shiik'iyaa wode, hintte giddon p'alk'k'etsay de'iyaawaa taani sisay. K'ay hewe itti baggana tuma gidiyaawaa ammanay. \v 19 Ayaw gooppe, hintte matan ammanetteedawanttu k'onc'c'i erettana mala, hintte giddonkka k'ay shaakuu de'anaw bessee. \v 20 Hewaa diraw, hintte ittippe shiik'iyaa wode, hintte shiik'uu Godaa kawuwaa maanaassa gidenna. \v 21 Ayaw gooppe, hintte k'umaa miyaa wode, ubbay huup'iyaan huup'iyaan barewaa barewaa miyaa diraw, ittuu koshattee; ittuu k'ay matsottee. \v 22 Maanawunne ushanaw hinttenttoo gollii baawee? Woy S'oossaa woosa golliyaa kad'iitee? K'ay ayinne baynnawantta yeellayiitee? Taani hinttentta waagoo? Ha yewuwaan taani hinttentta galatoo? Galatikke. \p \v 23 Ayaw gooppe, taani k'ay hinttenttoo immeedda timirttiyaa Godaappe akkaad. Godaa Yesuusi unttunttu Aa aatsiide immeedda k'amma daabbuwaa akkiide,\x - \xo 11:23-24 \xo*\xt Mat. 26:26-28; Mar. 14:22-24; Luk'. 22:19, 20\xt*\x* \v 24 S'oossaa galateedda; daabbuwaa mentsiide, «Heytte; miite. Hawe hintte gishshataw barena immeedda ta ashuwaa. Hawaan taana k'oppite» yaageedda. \v 25 Hawaadankka, kawuwaa miide simmina, s'uu'aa k'ay akkiide, «Hawe s'uu'ay ta suutsaan taani c'aak'k'eedda ooratsa c'aak'uwaa. Hinttenttu aappe usheedda wode ubbaan hewaan taana k'oppite» yaageedda.\x - \xo 11:25 \xo*\xt Kes. 24:6-8; Erm. 31:31-34\xt*\x* \v 26 Ayaw gooppe, hintte ha daabbuwaa meedda wode ubbaaninne ha s'uu'aappe usheedda wode ubbaan Goday yaana gakkanawukka, Aa hayk'uwaa odiita. \p \v 27 Hewaa diraw, bessenaan de'iidde Godaa daabbuwaa miyaawe, woy Godaa s'uu'aappe ushiyaawe ooninne Aa ashuwaanne Aa suutsaa ac'otee. \v 28 Shin Asay bare huup'iyaa paac'c'o. Yaatiide daabbuwaa mo. S'uu'aappekka usho. \v 29 Ayaw gooppe, Godaa ashuwaa shaakkiide erennaan daabbuwaa miyaawenne s'uu'aappekka ushiyaawe bare huup'ewaa pirddaa meennee ushee. \v 30 Hewaa diraw, hintte giddon c'oratuu daaburanchchanne hargganchcha gideeddino; k'ay unddenneeddawanttu hayk'k'eeddino. \v 31 Shin nuuni nu huup'iyaa tumu paac'c'eeddentto, S'oossay nuuna pirddenna. \v 32 Nuuni pirddettiyaa wode, ha alamiyaanna ittippe pirddettenna mala, Goday nuuna seeree. \p \v 33 Hewaa diraw, taanaadan ammaniyaawanttoo, Godaa kawuwaa maanaw hintte shiik'iyaa wode, ittuu ittuwaa naagite. \v 34 Ooninne koshatteeddawaa gidooppe, ittippe shiik'iyaa wode S'oossaa pirddan hintte gelenna mala, bare soyin mo. \p Atteeddawaa taani yaa baade giigissana. \c 12 \s Geeshsha Ayaanaa Imotatuwaa \p \v 1 Taanaadan ammaniyaawanttoo, Geeshsha Ayaanaa imotaabaa hintte eranaw koyyay. \v 2 Hinttenttu S'oossaa ammanenna wode, ubbaa wode kaalliyaawaadankka, haasayenna eek'atuwaakko hintte beeddawaa eriita. \v 3 Hewaa diraw, S'oossaa Ayyaanay kaaletsiyaa Asay ooninne, «Yesuusi shek'etto» yaagiide haasayennawaanne k'ay Geeshsha Ayyaanay kaaletsooppeppe attin, haray atto itti asaynne, «Yesuusi Godaa» gaanaw danddayennawaa taani hinttentta erissay. \p \v 4 Ayaanaa imotay dumma dumma; shin immiyaa Ayyaanay ittuwaa.\x - \xo 12:4-11 \xo*\xt Rom. 12:6-8\xt*\x* \v 5 K'ay ootsiyaa oosuu dumma dumma; shin Goday ittuwaa. \v 6 Oosuwaa ootsanaw dumma dumma ogii de'ishshin, he ootsiyaa ogiyaa ubbaa asaa ubbaw k'onc'c'issiyaa S'oossay ittuwaa. \v 7 Shin asaa ubbaa maaddanaw, Geeshsha Ayaanaa k'onc'c'issiyaa wolk'k'ay ubbaw huup'iyaan huup'iyaan imetteedda. \p \v 8 Ayaw gooppe, Geeshsha Ayyaanay ittoo aad'o eratetsaa haasayaa immeedda; k'ay ittoo eratetsaa haasayaa immeedda. \v 9 He Geeshsha Ayyaanay ittoo ammanuwaa immiide, yekkoo hargganchchaa patsiyaa wolk'k'aa immeedda. \v 10 Geeshsha Ayyaanay ittoo malaataa ootsiyaa wolk'k'aa immiide, ittoo timbbitiyaa odiyaa wolk'k'aa immeedda. Ittoo ayyaanatuwaa gidduwaan de'iyaa dummatetsaa eriyaa wolk'k'aa immiide, ittoo dumma dumma k'aalaan haasayiyaa wolk'k'aa immeedda. K'ay ittoo dumma dumma k'aalaan haasayeeddawaa billiyaa wolk'k'aa immeedda \v 11 Shin ha ubbabaa ootsiyaawe he itti Geeshsha Ayaanaa. Asaa ubbaw I bare koyyiyaawaadan, dumma dumma imotaa shaakki shaakkiide immeedda. \s Itti Bollaan De'iyaa Dumma Dumma Asatetsatuwaa \p \v 12 Kiristtoosi c'ora asatetsatuu de'iyaa itti bollaa mala. Bollay c'ora asatetsatuwaappe med'etteeddawaa gidooppekka, itti bollaa.\x - \xo 12:12 \xo*\xt Rom. 12:4-5\xt*\x* \v 13 Ayaw gooppe, nuuni Ayihuda asaa gidooppenne woy Giriike asaa gidooppe, woy ayile gidooppenne woy womaanno gidooppe, ubbay itti Geeshsha Ayyaanaan itti bollaa gidanaw s'ammak'etteeddo. K'ay nuuni ubbay itti Geeshsha Ayaanaa usheeddo. \p \v 14 Ayaw gooppe, bollaw asatetsay c'ora gidiyaawaappe attin, ittuwaa gidenna. \v 15 Gedii, «Taani kushiyaa gidenna diraw, bollaa k'ommo gidikke» gooppe, I hewaa giyaawe bollaa k'ommo gidiyaawaa digganee? \v 16 Haytsaykka, «Taani ayfiyaa gidenna diraw, bollaa k'ommo gidikke» gooppe, I hewaa giyaawe bollaa k'ommo gidiyaawaa digganee? \v 17 Bollay ubbay ayfiyaa s'alalaa gidintto, wootiide sisanaw danddayii? K'ay bollay ubbay haytsaa s'alalaa gidintto, wootiide singganaw danddayii? \p \v 18 Shin S'oossay bare koyyeeddawaadan, bollaa asatetsatuwaa ittuwaa ittuwaa bollan wotseedda. \v 19 Ubbay itti k'ommo gidintto, bollay hak'an de'anee? \v 20 Shin asatetsatuu c'ora gidooppekka, bollay ittuwaa. \p \v 21 Ayifii kushiyaa, «Neeni taana koshshakka» gaanaw danddayenna. Woy k'ay huup'ii gedatuwaa, «Hinttenttu taana koshshikkita» gaanaw danddayenna. \v 22 Shin laafa malatiyaa bollaa asatetsatuu loytsi koshshiyaawantta. \v 23 Bollaa asatetsatuwaappe bonchchettennawantta nuw malatiyaawantta nuuni loytsi bonchcheetto. K'ay nuuna yeellayiyaa bollaa asatetsatuwaakka loytsi bonchcheetto. \v 24 Nu bollaappe beettiyaa baggaw mayuu koshshenna; shin pokkiyaa bagga asatetsatuwaa loytsi mayzzanaadan, S'oossay asatetsaa ittippe gatseedda. \v 25 Bollaa asatetsatuu ittuu ittoo itti mala k'ofaa k'oppanaappe attin, bollaan dummatetsay de'anaw bessena. \v 26 Bollaa asatetsatuwaappe ittuu seelettooppe, bollaa asatetsatuu ubbaykka aanana seelettiino; bollaa asatetsatuwaappe ittuu bonchchettooppe, bollaa asatetsatuu ubbay aanana nashettiino. \p \v 27 Hinttenttu ubbay Kiristtoosa bollaa; k'ay huup'iyaan huup'iyaan hintte ubbaykka Aa bollaa asatetsatuwaa. \v 28 S'oossay woosa gollen itti itti asatuwaa, koyruwaan Yesuusi kiitteeddawantta, laa'entsuwaan nabatuwaa, heezzentsuwaan tamaarissiyaawantta, hewaappe guyyiyaan, malaataa ootsiyaawantta, hewaappe guyyiyaan, patsiyaa wolk'k'ay de'iyaawantta, maaddiyaawantta, woosa golliyaa ayissiyaawantta dumma dumma k'aalaan haasayiyaawantta ootseedda.\x - \xo 12:28 \xo*\xt Efe. 4:11\xt*\x* \v 29 Ubbatuu Yesuusi kiitteeddawanttee? Ubbatuu nabatee? Ubbatuu tamaarissiyaawanttee? Ubbatuu malaataa ootsiinoo? \v 30 Ubbaw patsiyaa wolk'k'ay de'ii? Ubbatuu dumma dumma k'aalaan haasayiinoo? K'ay dumma dumma k'aalaan haasayeeddawaa ubbatuu billiinoo? \v 31 Shin ubbaappe aad'd'iyaa imotaa loytsi koyyite. \p K'ay ubbaappe loytsi aad'd'iyaa ogiyaa taani hinttentta bessana. \c 13 \s Tumu Siik'uwaa \p \v 1 Taani asaa k'aalaaninne kiitanchchaa k'aalaan haasayooppekka taw siik'uu d'ayooppe, ta haasayay c'oo waassiyaa dawalaa mala; woy k'olc'c'akattiyaa s'inaas'iliyaa mala. \v 2 Nabetetsaa imotay taw de'ooppekka, taani geemmeedda yewuwaa ubbaanne eratetsaa ubbaa erinttokka, k'ay deriyaa dentsi diggiyaa ammanuu taw de'ooppekka, siik'uu d'ayooppe, taani ayaanne gidikke.\x - \xo 13:2 \xo*\xt Mat. 17:20; 21:21; Mar. 11:23\xt*\x* \v 3 Taw de'iyaawaa ubbaa hiyyeesatuwaa mizanaw imminttokka haray atto, ta bollaa tamaan guuddanaw aatsa imminttokka siik'uu d'ayooppe, taana ayinne maaddenna. \p \v 4 Siik'uu danddayanchchaa. Siik'uu keekee. Siik'uu k'anaatenna. C'eek'ettenna; k'ay otorettenna. \v 5 Siik'uu barew bessenawaa ootsenna; Uuzeetenna; Yilotenna; Siik'uu naak'etteeddawaakka paydenna. \v 6 Siik'uu tumatetsaan nashettiyaawaappe attin, wordduwaan nashettenna. \v 7 Siik'uu ubbabaa danddayee. Ubbabaykka hananawaa giide, nashechchaan naagee. Ubbabaan genc'c'ee. \p \v 8 Siik'uu mulekka d'ayenna. Shin nabetetsaykka attana. Dumma dumma k'aalaan haasayiyaawekka attana. Eratetsaykka d'ayana. \v 9 Ayaw gooppe, nuuni eratetsaappe pac'aa ereetto; timbbitiyaappekka pac'aa odeetto. \v 10 Shin kumentsaa gideeddawe yiyaa wode, pac'ay d'ayana. \p \v 11 Taani na'atetsaan de'iyaa wode, na'aadan haasayay. Na'aadan k'oppay. K'ay na'aadankka akeekay. Wodalla gideedda wode, na'atetsaa hanuwaa aggaad. \v 12 Nuuni ha"i be'iyaawe masttootiyan be'iyaa lem"i lem"iyaa malaa mala; shin he wode nuuni nu ayfiyaan k'onc'c'iyaan be'ana. Ha"i taani eratetsaappe pac'aa eray; shin S'oossay taana wurssiide eriyaawaadan, he wode taanikka wurssa erana. \p \v 13 Shin hewaa gidooppe, ammanuu, hananawaa giide nashechchaan naagiyaawenne siik'uu, hawanttu heezzatuu minniide de'iino. Hawanttuppe aad'd'iyaawe siik'uwaa. \c 14 \s Geeshsha Ayaanaa Imotaanne Unttunttu Maaduwaa \p \v 1 Siik'uwaa kaallite. Ayaanaa imotaakka loytsi koyyite. Shin ubbaappe aatsiide, nabetetsaa koyyite. \v 2 Ayaw gooppe, dumma dumma k'aalaan haasayiyaa uray S'oossaw haasayeeppe attin, asaw haasayenna. Ayaw gooppe, I haasayiyaawaa ooninne akeekena. Shin asaw k'onc'c'ibeenna yewuwaa Ayaanaa wolk'k'aan haasayee. \v 3 Shin nabii asaa maaddanaw, zoranawunne minisanaw asaw haasayee. \v 4 Dumma dumma k'aalaan haasayiyaa uray barena maaddee. Shin nabii woosa golliyaa maaddee. \p \v 5 Hinttenttu ubbay dumma dumma k'aalaan hasayaanawaa taani dosay. Shin nabetetsaa hewaappe aatsaade dosay. Ayaw gooppe, dumma dumma k'aalaan haasayiyaawe he haasayeeddawaa woosa golliyaa maaddanaw billiyaa Asay d'ayooppe, dumma dumma k'aalaan haasayiyaawaappe nabetetsay aad'd'ee. \p \v 6 Shin taanaadan ammaniyaawanttoo, ha"i taani hinttenttukko baade, dumma dumma k'aalaan haasayaadde, sas'aan woy eratetsaan woy nabetetsaan woy tamaarissiyaawaan hinttenttoo odana d'ayooppe, taani hinttentta ayaa maaddaytaa? \v 7 Haray atto, shemppuu baynnabay suusulliyaa gidina woy diitsaa gidina kaa'iidde, bare kaassaa dummatetsaa erissana d'ayooppe, suusulliyaa punnooppenne, woy diitsaa diis's'ooppe, Asay wootiide eranee? \v 8 K'ay s'urumbbaa waasuu loytsi erettana d'ayooppe, olaw oonee giigettanawee? \v 9 Hawaadankka, k'ay dumma dumma k'aalaan hintte haasaayiyaawe k'onc'c'e gidennaan d'ayooppe, hintte haasayiyaawaa Asay wooti akeekanee? Ayaw gooppe, c'arkkoo hintte haasayiita. \p \v 10 Ha alamiyaan c'ora k'aalay de'ee; shin biletsay baynna k'aalay ittuunne baawa. \v 11 Shin itti Asay haasayiyaa k'aalaa taani erana d'ayooppe, he haasayiyaawe taw imatsaa gidee; taanikka aw imatsaa giday. \v 12 Hawaadankka, k'ay Geeshsha Ayaanaa imotaa hintte akkanaw loytsi koyyiyaawantta gidiyaa diraw, woosa golliyaa dichchanaw maaddawaa ubbabaappe aatsiide koyyite. \p \v 13 Hewaa diraw, dumma dumma k'aalaan haasayiyaawe bare haasayeeddawaa billanaw danddayana mala, S'oossaa woosso. \v 14 Ayaw gooppe, taani dumma dumma k'aalaan S'oossaa woossooppe, ta ayyaanaykka woossee; shin ta garssa k'ofay ayinne go"ettenna. \v 15 Yaatina, taani wootoo? Taani ta ayyaanan S'oossaa woosana; k'ay ta k'ofankka S'oossaa woosana. Ta ayyaanan yes's'ana; k'ay ta k'ofankka yes's'ana. \v 16 Hewaa gidana d'ayooppe, neeni ne ayaanaa s'alalaan S'oossaa galatiyaawaa gidooppe, he sa'aan neeni giyaawaa erenna Asay neeni S'oossaa galatiyaawaa erennaan, neeni galateeddawaan wootiide, «Amen"i» gaanee? \v 17 Neeni S'oossaa galatiyaawe lo"a; shin hewe yekko bitaniyaa maaddenna. \p \v 18 Taani dumma dumma k'aalaan hintte ubbaappe aatsaade haasayiyaa diraw, S'oossaa galatay. \v 19 Shin taani woosa gollen haratuwaa tamaarissanaw dumma dumma k'aalaan tammu sha"a k'aalatuwaa haasayiyaawaappe ichcheshu k'aalatuwaa ta wozanaa k'ofaan haasayanaw dosay. \p \v 20 Taanaadan ammaniyaawanttoo, hintte iita yewuwaan guutsa naanaa mala gidanaappe attin, k'ofaan guutsa naanaa mala gidoppite; hintte garssa k'ofaan wozanaamatuwaa gidite. \v 21 S'oossaa Mas'aafan, \q1 «Goday, ‹Taani ha asaw, \q2 dumma dumma k'aalaan haasayiyaa asaaninne, \q2 imatsatuwaa doonaan haasayana. \q2 Shin hewankka, \q2 taani giyaawaa unttunttu sisikkino› yaagee» \m geetettiide s'aafetteedda.\x - \xo 14:21 \xo*\xt Isa. 28:11-12\xt*\x* \p \v 22 Simmi dumma dumma k'aalaan haasaayiyaawe ammanennawanttoo malaataa gidiyaawaappe attin, ammaniyaawanttoo malaataa gidenna. K'ay nabatuwaappe haasayettiyaawe ammaniyaawanttoo malaataa gidiyaawaappe attin, ammanennawanttoo malaataa gidenna. \p \v 23 Hewaa diraw, ammaniyaa Asay ubbay ittippe shiik'iide, k'ay ubbaykka dumma dumma k'aalaan haasayooppe, tamaaribeenna Asay woy ammanenna Asay geliide, hinttentta ubbaa, «Gooyiita» geennee? \v 24 Shin tamaaribeenna Asay woy ammanenna Asay woosa golle geliyaa wode, Asay ubbay timbbitiyaa odooppe, I bare sisiyaawaan bare nagaraa akeekee. K'ay he siseeddabaa ubbankka I pirddettana. \v 25 Aa wozanaan geemmeedda k'ofaykka k'onc'c'ana. Hawaadankka k'ay, «S'oossay tumu hintte giddon de'ee» yaagiide markkattiidde, guufanniide S'oossaw goyinnana. \s Asay Ittippe Woossiyaa Wode De'anaw Bessiyaa Wogaa \p \v 26 Simmi taanaadan ammaniyaawanttoo, ayee? Hinttenttu ittippe shiik'iyaa wode, huup'iyaan huup'iyaan, ittoo mazimurii de'ee; ittoo tamaarissiyaawe de'ee; ittoo sas'ay de'ee; k'ay ittoo dumma dumma k'aalaan haasaayiyaawe de'ee; ittoo billiyaawe de'ee. Ubbaykka woosa golliyaa maaddiyaawaa gidanaw bessee. \v 27 Ooninne dumma dumma k'aalaan haasayooppe, laa"u gidiide, woy darooppe heezzu gidiide, kaallaan kaallaan haasayanaw bessee. K'ay hara ittuu unttunttu haasayeeddawaa billo. \v 28 Shin billiyaa Asay d'ayooppe, dumma dumma k'aalaan haasayiyaawe woosa golliyaan c'o"u go. Bare huup'ewunne S'oossaw haasayo. \p \v 29 Nabatuukka laa"u gidiide woy heezzu gidiide haasayino. K'ay haranttu unttunttu giyaawaa shaakkino. \v 30 Shin S'oossay he sa'aan utteedda haraw ittibaa k'onc'c'issooppe, kasenna haasayiyaawe c'o"u go. \v 31 Ayaw gooppe, ubbay tamaarana malanne ubbay minnana mala, kaallaan kaallaan timbbitiyaa odanaw danddayiita. \v 32 Timbbitiyaa odiyaawanttu imotay unttunttoo azazettee. \v 33 Ayaw gooppe, S'oossay sarotetsaa S'oossaappe attin, c'abbuwaa S'oossaa gidenna. \p Geeshshatuu woosa golletuwaa ubbaan, \v 34 mac'c'awanttu shiik'uwaa garssan c'o"u giino. Ayaw gooppe, Ayihudatuwaa higgii giyaawaadankka unttunttu moodettanaappe attin, shiik'uwaa garssan haasayanaw unttunttoo maati baawa. \v 35 Mac'c'awanttu shiik'uwaa garssan haasaayiyaawe pokko gidiyaa diraw, ayentto eranaw koyyooppenne soyin barenttu asinaa oochchino. \p \v 36 S'oossaa k'aalay koyro hintteppe yeeddee? Woy hintte s'alalaakko yeeddee? \v 37 Ooninne barena nabiyaa woy S'oossaa Ayyaanay de'iyaa asaa yaagiide k'oppooppe, taani hinttenttoo s'aafiyaawe Godaa azazuwaa gidiyaawaa akeeko. \v 38 Shin ooninne akeekana d'ayooppe, akeekoppo bashi aggo. \p \v 39 Hewaa diraw, taanaadan ammaniyaawanttoo, timbbitiyaa odanaw loytsi amottite. K'ay dumma dumma k'aalaan haasayiyaawaakka diggoppite. \v 40 Shin ubbabaykka wogaaninne maaran hano. \c 15 \s Kiristtoosi Hayk'uwaappe Denddeeddabaa \p \v 1 Taanaadan ammaniyaawanttoo, taani hinttenttoo odeedda mishiraachchuwaa k'aalaa hintte akkeeddawaanne k'ay hintte ammanuu aan ek'k'eeddawaa hinttentta k'ofetsay. \v 2 Hinttenttu ammanuu mela gidana d'ayooppe, k'ay taani hinttenttoo odeedda k'aalaa loytsi oyk'k'ooppe, hintte he mishiraachchuwaa k'aalaan atteeddita. \p \v 3 Ayaw gooppe, taani k'ay akkeeddawaa ubbabaappe aad'd'iide koshshiyaawaa kasetaade hinttenttoo immaaddi. Hewe ayee gooppe, S'oossaa mas'aafay giyaawaadan, Kiristtoosi nu nagaraa diraw\x - \xo 15:3 \xo*\xt Isa. 53:5-12\xt*\x* \v 4 hayk'k'iide moogetteedda. S'oossaa Mas'aafay giyaawaadankka, heezzentsiyaa gallassi hayk'uwaappe\x - \xo 15:4 \xo*\xt Maz. 16:8-10; Mat. 12:40; Kit. 2:24-32\xt*\x* \v 5 denddiide, P'es'iroosaw k'onc'c'eedda. Hewaappe guyyiyaan, bare kiitteedda tammanne laa"atoo k'onc'c'eedda.\x - \xo 15:5 \xo*\xt Mat. 28:16-17; Mar. 16:14; Luk'. 24:34, 36; Yoh. 20:19\xt*\x* \v 6 Hewaappe guyyiyaan, ichcheshu s'eetuwaappe dariyaa barena kaalliyaa asaw itti kaala k'onc'c'eedda. Unttunttuppe dariyaa baggay hanno gakkanaassikka pas'a de'iino; shin amareedawanttu hayk'k'eeddino. \v 7 Hewaappe guyyiyaan, Yaak'oobaw k'onc'c'eedda; guyyeppe bare kiitteedda ubbatoo k'onc'c'eedda. \p \v 8 K'ay ubbaappe wurssetsaan, wodii gakkennaan yeletteedda tawukka k'onc'c'eedda.\x - \xo 15:8 \xo*\xt Kit. 9:3-6\xt*\x* \v 9 Ayaw gooppe, Yesuusi kiitteedda ubbaappe taani laafa; taani S'oossaa woosa golliyaa waayisseedda diraw, Yesuusi kiitteeddawaa geetettaade s'eesettanawukka bessikke. \v 10 Shin S'oossaa aad'd'o keekatetsaan taani taanakka. K'ay taw I immeedda aad'd'o keekatetsay mela gidibeenna; shin taani unttuntta ubbaappe aatsaade ootsaad. Shin taananna de'iyaa S'oossaa aad'd'o keekatetsay ootseeddappe attin, taana gidikke. \v 11 Simmi taana gidooppekka, woy unttuntta gidooppekka, nuuni ubbay odiyaawe hawaa; hinttenttukka hawaa ammaneeddita. \s Asay Hayk'uwaappe Denddanabaa \p \v 12 Kiristtoosi hayk'uwaappe denddeeddawaa odiyaawaa gidooppe, hinttenttuppe itti itti asatuu yaatina wootiide, «Hayk'k'eedda Asay hayk'uwaappe denddenna» yaagiinoo? \v 13 Hayk'k'eedda uray hayk'uwaappe denddibeennawaa gidooppe, yaatina hekko Kiristtoosikka hayk'uwaappe denddibeenna giyaawaa. \v 14 Kiristtoosi hayk'uwaappe denddibeennawaa gidooppe, yaatina nuuni odiyaawekka mela; k'ay hintte ammanuukka mela. \v 15 K'ay nuuni, «Kiristtoosa hayk'uwaappe dentseedda» yaagiide S'oossaabaa markkatteedda diraw, Aa worddo markkatuwaa gidiide beetteeddo. Shin hayk'k'eeddawantta hayk'uwaappe I dentsibeennawaa gidooppe, Kiristtoosakka dentsibeenna. \v 16 Ayaw gooppe, hayk'k'eeddawanttu hayk'uwaappe denddennawaa gidooppe, simmi Kiristtoosikka denddibeenna. \v 17 Kiristtoosi hayk'uwaappe denddibeennawaa gidooppe, hintte ammanuukka mela; k'ay hintte hawaa gakkanawukka nagaraanna de'iita. \v 18 Simmi Kiristtoosa ammaniide hayk'k'eeddawanttukka k'ay d'ayeeddino giyaawaa. \v 19 Nuuni ha de'uwaa s'alalaw Kiristtoosan hidooteedda\f + \fr 15:19\fr*\fqa Hidootaa: \fqa*\ft Kiristtoosan nu wotseedda nu ubbaa hidootay, ha alamiyaan de'uwaassa gidooppe, ha alamiyaan de'iyaa hara asatuwaa ubbaappekka nubay aad'd'iide iita, guussaa.\ft*\f* gidooppe, ha alamiyaan de'iyaa asaa ubbaappekka nubay lo"enna. \p \v 20 Shin Kiristtoosi hayk'k'eeddawanttu denddoo bayira gidiide, hayk'uwaappe denddeeddawe tuma. \v 21 Ayaw gooppe, hayk'uu itti asaa baggana ha alamiyaa yeedda, hayk'k'eeddawanttu dendduukka k'ay itti asaa baggana yeedda. \v 22 Ayaw gooppe, Asay ubbay Addaamana ittippetetsaa med'd'eedda diraw hayk'k'eeddawaadan, Kiristtoosanna ittippetetsaa med'd'eedda diraw, ubbay de'oo denddana. \v 23 Shin ubbaykka bare kaallaan kaallaan denddana. Kiristtoosi ubbaappe kasetiide denddeedda; hewaappe guyyiyaan, Kiristtoosawanttu Kiristtoosi yiyaa wode denddana. \p \v 24 Hewaappe guyyiyaan, Kiristtoosi maataa ubbaa, godatetsaa ubbaanne wolk'k'aa ubbaa d'ayissiide, S'oossaw bare Aabboo kawutetsaa immiyaa wode, wodiyaa wurssetsay yaanawaa. \v 25 Ayaw gooppe, S'oossay Aa morkkatuwaa ubbaa Aa gediyaappe garssanna wotsana gakkanaw, Kiristtoosi mooddanaw bessee.\x - \xo 15:25 \xo*\xt Maz. 110:1\xt*\x* \v 26 Ubbaappe wurssetsaan d'ayiidde de'iyaa morkkii hayk'uwaa. \v 27 Ayaw gooppe, S'oossaa Mas'aafay, «S'oossay ubbabaa Aa gediyaappe garssanna wotsiide moodisseedda» yaagee. Shin ubbabaa Aa gediyaappe garssanna wotsiide moodisseedda giyaa wode, ubbabaa ootseedda S'oossaappe attin, yekko ubbay moodetteedda giyaawe k'onc'c'e.\x - \xo 15:27 \xo*\xt Maz. 8:6\xt*\x* \v 28 Shin ubbabay Kiristtoosaw moodetteeddawaappe guyyiyaan, Kiristtoosi k'ay bare huup'ew ubbabaa barena moodisseedda S'oossaw moodetana. S'oossay k'ay ubbabaa wurssiide mooddana. \p \v 29 Hewaa gidana d'ayooppe, hayk'k'eeddawanttu kotaa s'ammak'ettiyaawanttu ayaa ootsiinoo? Hayk'k'eeddawanttu ubbakka denddennawaa gidooppe, Asay hayk'k'eeddawanttu kotaa ayaw s'ammak'ettii? \p \v 30 Yaatina, nuuni ubbaa wode ayaw hassayenna metuwaan geleettoo? \v 31 Taanaadan ammaniyaawanttoo, taani nu Godaa Kiristtoosa Yesuusan taw de'iyaa hinttenan c'eek'ettaadde, gallassaan gallassaan hayk'k'ay. \v 32 Taani Efesoonen asaa k'ofaadan du'aanna baas'eteeddawe taana ayaa maaddii? Shin hayk'k'eeddawanttu hayk'uwaappe denddennawaa gidooppe, \q1 «Simmi moyttenne ushoytte; \q2 ayaw gooppe, nuuni wontti hayk'k'ana» giyaawaa mala.\x - \xo 15:32 \xo*\xt Isa. 22:13\xt*\x* \p \v 33 C'imettoppite; iita laggetetsay lo"o hanotaa bayizzee. \v 34 S'illotetsaakko simmite. Nagaraa ootsoppite. Hinttenttuppe itti itti Asay S'oossaa erenna; taani hawaa hinttentta yeellayanaw gay. \s Hayk'uwaappe Denddeedda Bollaa Hanotaa \p \v 35 Shin itti asay, «Hayk'k'eedda Asay waaniide denddanee? Unttunttu ayaa mala bollaanna yaannee?» yaagennaan aggena. \v 36 Neenoo eeyaw, neeni gadiyaan zeriyaa zeretsay hayk'k'ennan mokkenna. \v 37 Neeni zeriyaawe zarggaa gidina woy hara k'ommo katsaa gidina, ayfiyaa s'alalaappe attin, lammi doliide kesiyaawaa gidenna. \v 38 Shin S'oossay zeretsaw bare doseedda bollaa immee; k'ay zeretsaa ubbawukka huup'iyaan huup'iyaan unttunttu bollaa immee. \v 39 Med'etaa ubbaa ashuu ittuwaa gidenna. Shin asaa ashuu ittuwaa; mehiyaa ashuu dumma; kafatuwaa ashuukka dumma; k'ay moliyaa ashuukka dumma. \p \v 40 K'ay saluwaa asatetsatuunne sa'aa asatetsatuu de'iino. Shin saluwaa bollaa bonchchuu dumma; k'ay sa'aa bollaa bonchchuu dumma. \v 41 Awayfiyaw Aa huup'e bonchchuu de'ee. Agenawukka Aa huup'e bonchchuu de'ee. K'ay s'oolinttatookka dumma bonchchuu de'ee; ayaw gooppe, itti s'oolinttii yekko s'oolinttiyaappe bonchchuwaan dummatee. \p \v 42 K'ay hayk'k'eeddawanttu hayk'uwaappe denddiyaa wode hewaadan hanana; hayk'k'iyaa bollay moogettiide, hayk'k'enna bollaa gidiide denddana. \v 43 Bollay tooshiyaan moogettiide, bonchchuwaan denddana. K'ay daaburaan moogettiide, wolk'k'aan denddana. \v 44 Med'etaa bollay moogettiide, Geeshsha Ayyaanan kaalesettiyaa bollaa gidiide denddana. Med'etaa bollay de'ooppe, k'ay Geeshsha Ayyaanaan kaalesettiyaa bollaykka de'ee. \p \v 45 Hawaadankka, k'ay S'oossaa Mas'aafan, «Koyro bitanii, Addaami, pas'a de'iyaa asaa gidiide med'etteedda» yaagee. Shin wurssetsaa Addaami de'uwaa immiyaa asaa gideedda.\x - \xo 15:45 \xo*\xt Dom. 2:7\xt*\x* \v 46 Shin med'etaa Asay koyro yiina, geeddoppe ayaanaa Asay yeeddappe attin, ayyaanaawe koyro yibeenna. \v 47 Koyro Addaami biittaappe med'etteedda; I biittaappe med'etteeddawaa. Laa'entsuwaa Addaami saluwaappe yeedda. \v 48 Ha sa'aa asatuu biittaappe med'etteeddawaa malatiino. K'ay saluwaa asatuu saluwaappe yeeddawaa malatiino. \v 49 Nuuni biittaappe med'etteeddawaa malaa mayyeeddawaadan, saluwaappe yeeddawaa malaakka k'ay mayyana. \p \v 50 Taanaadan ammaniyaawanttoo, taani giyaawe hawaa; ashuunne suutsay\f + \fr 15:50 \fr*\ft Ha sa'aa bolla de'iidde Asay mayyeedda ashuwaanne suutsaa, guussay ha alamiyaa asatetsaa guussaa.\ft*\f* S'oossaa kawutetsaa laattana danddayenna. K'ay wook'k'iyaawe wook'k'ennawaa laattenna. \p \v 51-52 Sisite! Taani hinttenttoo ittibaa s'uuray. Nuuni ubbay hayk'k'okko. Shin wurssetsaa s'urumbbay punettiyaa wode, lip'eedda ayfii s'eellanaw wozanaa aatsenan laamettana. Ayaw gooppe, s'urumbbay punettiyaa wode, hayk'k'eedda Asay wook'k'enna asaa gidiide denddana; nuunikka laamettana.\x - \xo 15:51-52 \xo*\xt 1 Tes. 4:15-17\xt*\x* \v 53 Ayaw gooppe, hawe wook'k'iyaawe wook'k'ennawaa mayyanaw bessee; k'ay hawe hayk'k'iyaawe hayk'k'ennawaa mayyanaw bessee. \p \v 54 Shin hawe wook'k'iyaawe wook'k'ennawaa mayiyaa wode, k'ay hawe hayk'k'iyaawe hayk'k'ennawaa mayiyaa wode, he wode, S'oossaa Mas'aafay, \q1 «Hayk'uu s'oonettiide mitetteedda.\x - \xo 15:54 \xo*\xt Isa. 25:8\xt*\x* \q1 \v 55 Hayk'oo, ne yishshay hak'anee? \q2 Hayk'oo, ne s'oonuu hak'anee?» \m geedda k'aalay polettana.\x - \xo 15:55 \xo*\xt Hos. 13:14\xt*\x* \v 56 Hayk'uu dukkiyaa wolk'k'aa nagaraappe demmee; k'ay nagaray wolk'k'aa higgiyaappe demmee. \v 57 Shin nu Godaa Yesuusi Kiristtoosa baggana nuuna s'oonissiyaa S'oossaa galatay gakko. \p \v 58 Taani siik'iyaa taanaadan ammaniyaawanttoo, hewaa diraw, k'aas's'ennaan min ek'k'ite. Hinttenttu daaburay Godaa baggana mela gidennawaa eriide, ubbaa wode Godaa oosuwaa azallenan ootsite. \c 16 \s Yerusaalamen De'iyaa Ammaniyaa Asaw // Shiik'eedda Miishshaa Maaduwaa \p \v 1 S'oossaa asatoo miishshaa shiishshanaw Galaatiyaan de'iyaa ammaniyaa asatoo taani k'aalaa geleeddawaadan, hinttenttukka k'ay hewaadan ootsite. \v 2 Hinttenttu taani yaa biyaa wode, miishshaa shiishshenna mala, hintte ubbay Wogaa gallassi gallassi, hintte demmiyaa keenaappe hintte gollen dagayite. \v 3 Taani yaa gakkiyaa wode, hintte ammaniyaa asaa oona gidooppenne, hintte immeeddawaa gatsana mala, dabddaabbiyaanna unttuntta Yerusaalame kiittana. \v 4 K'ay taani unttunttunna baanaw koshshooppe, unttunttu taananna ittippe baanawantta. \s P'awuloosa K'ofatuwaa \p \v 5 Taani Mak'idooniyaanna aad'd'aadde, hinttenttukko baana; ayaw gooppe, taani Mak'idooniyaanna aad'd'ay. \v 6 Taani biyaasaa hak'a gidooppenne, ta buussan hintte taana maaddana mala, hintte matan amareeda wodiyaa gam"ennaan aggikke. Woy balgguwaakka hintte matan shaac'c'ennan waayya aggana. \v 7 Ayaw gooppe, taani ha"i yaanna aad'd'aadde he ogiyaanna hinttentta be'anaw koyyikke. Goday gooppe, hintte matan amareeda wodiyaa takkanaw k'oppay. \p \v 8 Shin taani P'ens's'ek'ostte giyaa gallassay gakkanaw Efesoonen gam"ana. \v 9 Taw oosuu kumeedda aako penggiikka yaan dooyetteedda. K'ay taw c'ora morkketuu de'iino. \p \v 10 S'imootoose hinttenttukko yooppe, hintte matan I yayyenaan de'anaadan, Aa loytsi oyk'k'ite. Ayaw gooppe, ikka k'ay Godaa oosuwaa ootsee. \v 11 Hewaa diraw, ooninne Aa kad'oppo. Shin I taakko saro simmana mala, Aa maaddiide sarotetsaan moyzzite. Ayaw gooppe, taani I ishatuwaanna simmanawaa naaga uttaad. \p \v 12 Shin nu ishaa Ap'iloosi yekko ishatuwaanna hinttenttukko baana mala, taani Aa minisa woossaad. Shin ha"i hinttenttukko baanaw koyyibeenna; I barew miikkiyaa wode hinttenttukko baanawaa. \s Wurssetsaa Zoriyaanne Sarotaa \p \v 13 Beegottite. Ammanuwaan min ek'k'ite. S'alite. Goobite. \v 14 Oosuwaa ubbaa siik'uwaan ootsite. \p \v 15-16 Taanaadan ammaniyaawanttoo, Iss's'ifaanoosinne Aa soy Asay Giriiken koyro ammaneeddawantta gidiyaawaanne S'oossaa asatoo ootsanaw barentta immeeddawaa hintte eriita. Hinttenttukka unttunttu mala asawunne, unttunttunna ootsiyaa ubbaw daaburiyaa ubbaw eeno gaanaadan, taani hinttentta woossay. \p \v 17 Iss's'ifaanoosi, Parddonaas'isinne Akayk'oosi hintte baynnasaan taana boorasissibeenna diraw, unttunttu yuussaan taani nashettay. \v 18 Unttunttu hinttentta ayyaanan miniseeddawaadan, taanakka ayyaanan miniseedda diraw, hewanttu mala asatuwaa dogoppite. \p \v 19 Iisiyaan de'iyaa ammaniyaa Asay hinttentta, «Saree, lo"ee» giino. Ak'iilaynne P'irisk'k'illa barenttu soyin shiik'iyaa woosa golle asaanakka hinttenttoo Godaa sarotaa wozanaappe kiittiino. \v 20 Ishatuu ubbay hinttenttoo sarotaa kiittiino. \p Ittuu ittuwaanna geeshsha yeretaa yerettiidde sarotettite. \v 21 Taani P'awuloosi ha sarotaa ta kushiyan s'aafaad. \p \v 22 Godaa Yesuusi Kiristtoosa siik'enna Asay de'ooppe, I shek'etteeddawaa gido. Nu Godaw, haaya. \p \v 23 Godaa Yesuusi Kiristtoosa aad'd'o keekatetsay hinttenttunna gido. \p \v 24 Kiristtoosa Yesuusan de'iyaa hinttenttu ubbaanna ta siik'uu gido. Amen"i.