\id JOB - Lokpa Bible portions [dop] -Benin 1999 (web edition -2017) \ide UTF-8 \h Soopu \toc1 SOOPU TƆM TAKƎLAƔA \toc2 Soopu \toc3 Soop \mt1 SOOPU \mt2 TƆM TAKƎLAƔA \imt1 Kʋtʋlʋtʋ \ip Tɑkǝlɑɣɑ kɑnɛ kɑ tɑɑ kɛ́ pɑ kɛɛsǝɣɩ ɑpɑlʋ wei pɑ yɑɑ sɩ Soopu tɔ ɩ tɔm. Ɩ kɑ tɔmɑ teu kɛ́ ɩ fɛɩnɑ ɩsɑɣɑtiyɑ. Hɑlǝnɑ ɩlɔɣɔʋ nɑ́ɑ́ tɔ sɩ Ɩsɔ hɑ Soopu tɔɣɔ ɩ tɔntɛ wɛ teu. Ḿpʋ́ɣʋ́ Ɩsɔ yelɑɑ nɑ pǝ́ mɑɣɑsɩ Soopu nɑ pǝ́ kpiisi ɩ piyɑ, nɑ ɩ wɛnɑʋ tǝnɑ, nɑ ɩ ɑlɑɑfǝyɑ tɔtɔ. Pɑɑ nɑ mpʋ Soopu tɑ lɔ tɔɔŋ. Amɑ ɩ cɛkǝnɑɑ kɛ́ sɩ Ɩsɔ kɛlɛ pǝ tǝnɑ pǝ tʋ nɑ ɩ lɑkɩ ɩsǝnɑ ɩ cɑɑkɩ tɔ. Pǝ wɑɑlɩ kɛ́ Ɩsɔ mǝŋnɑ Soopu kɛ ɩ wɛnɑʋ mpi pɩɩ kpiisɑɑ tɔ pǝ tǝnɑɣɑ tɔm nɑɑlɛ. \iot Ɩsǝnɑ pɑ fɑɣɑ Soopu tɑkǝlɑɣɑ tɔ: \io1 Soopu tɔm tɔɔ kʋtʋlʋtʋ, titite \ior 1–2\ior* \io1 Soopu nɑ ɩ tɑɑpɑlɑɑ tooso, titite \ior 3–31\ior* \io1 Ɩlihu kʋyɔɣɔtʋtʋ, titite \ior 32–37\ior* \io1 Ɩsɔ kʋyɔɣɔtʋtʋ, titite \ior 38:1–42:1-6\ior* \io1 Kʋtǝkǝtʋ, titite \ior 42:7-17\ior* \c 1 \s1 Sɑtɑnɩ mɑɣɑsʋɣʋ kɛ Soopu kɛ tɔm kɑncɑɑlɑɣɑ nyǝm \p \v 1 Apɑlʋ nɔɣɔlʋ ɩ kɑ wɛnnɑ Wusi tɛtʋ tɑɑ, nɑ pɑ́ yɑɑkɩ-ɩ sɩ Soopu. Apɑlʋ ɩnɩ ɩ fɛɩnɑ kɑwɑliyɑ, ɩ tǝŋǝɣɩ tɑmpɑnɑ, ɩ nyɑŋnɑ Ɩsɔ, nɑ ɩ́ cɔlǝɣɩ ɩsɑɣɑtʋ. \v 2 Soopu kɑ lʋlɑ ɑpɑlʋpiyɑ kɛ nɑɑtosompɔɣɔlɑɣɑ kɛ́, nɑ pɛɛlɑɑ tooso. \v 3 Ɩ wɛnɑ tǝmlɛ nyǝ́mɑ kɛ tuutuumɑ. Yooyoonɑɑ nɑ́ wɛ iyisi tooso (3000), nɑɑŋ kʋhɑlǝŋ kɛ nɑsǝlɛ nɑ nɩɩnʋwɑ (500). Kpɑŋɑsɩ nɑ́ wɛ nɑsǝlɛ nɑ nɩɩnʋwɑ (500), heeŋ kɛ iyisi nɑɑtosompɔɣɔlɑɣɑ (7000). Apɑlʋ ɩnɩ ɩ nyʋɣʋ kɑ kǝlǝnɑ kʋlʋɣʋ kɛ ilim tǝlɩɩlɛ tɛtʋ tɑɑ. \p \v 4 Ye ɩ pǝyɑlɑɑ ɩ́ kɛɛsɑɑ, pɑ lɑkɩ ɑcimɑ kɛ́ nɑ pɑ́ kɑɑsǝɣɩ tǝmɑ. Pɑ yɑɑkɩ pɑ newɑɑ ɑlʋ nyǝ́mɑ tooso, nɑ pɑ́ cɔɔkɩ tǝmɑ tɛ nɑ pɑ́ tɔkɩ nɑ pɑ́ nyɔɔkɩ. \v 5 Ye pɑ cɔɔ pɑ tǝnɑ pɑ tɛ nɑ pɑ́ cuɣusi, ɩlɛ Soopu koti ɩ piyɑ nɑ ɩ́ lɑ-wɛɣɛ nyɔɔŋ tɔɔ ɑsilimɑ kɛɛlʋɣʋ kɔtɑɣɑ. Kʋ feŋ tɑnɑŋ, ɩlɛnɑ ɩ́ kʋlɩ lɔŋ, nɑ ɩ́ lɑ́ pɑɑ wei ɩ nyʋɣʋ tɑɑ kɛ́ kɔtɑɣɑ ŋkɑ kɔkɔ lusɑ kɑ tǝnɑ tɔ. Mpi tɔ, Soopu mɑɣɑsɑɣɑ ɩ tɑɑ kɛ́ sɩ, ntɑnyɩ ɩ piyɑ tʋʋwɑ Ɩsɔ nɑ sɩ́ wɑkǝlǝnɑ-ɩ sɩ lotu tɑɑ. Ḿpʋ́ɣʋ́ ɩ lɑkɑɣɑ tɑm. \p \v 6 Ḿpʋ́ɣʋ́ kʋyɑkʋ nɑkʋlɩ ɩsɔtɑɑ yǝlɑɑ*fɑ* polɑ Tɑcɑɑ kiŋ, nɑ Sɑtɑnɩ wɛ pɑ hɛkʋ. \f ɑ \fr 1:6 \fr*\fk ɩsɔtɑɑ yǝlɑɑ: \fk*\ft Cǝnɛ ɩlɛ tǝ tǝŋɑ nɑsɑɑlɑ tɔm Piipilinɑɑ tɑɑ nɔɣɔlʋɣʋ. Ɩ́lɛ́\ft*\f* ɩ yɔɣɔtɑɑ kɛ́ sɩ Ɩsɔ pǝyɑlɑɑ. Amɑ tɑ́ tʋwɑ sɩ ɩsɔtɑɑ yǝlɑɑ. \v 7 Ntɛnɑ Tɑcɑɑ pɔɔsɩ-ɩ sɩ: N lɩɩnɑ le? \p Sɑtɑnɩ sɩ: Mɑ lɩɩwɑɣɑ sɩ mɑ cɔɔkɩ tɛtʋ. \v 8 Kɛlɛnɑ Tɑcɑɑ sɩ: Ɩsǝntɔ n tɑ lɑŋ mɑ tǝmlɛ tʋ Soopu kɛ nɑʋ. Ɩ fɛɩnɑ sɑɑlɑ kɛ́ ɑtɛ. Ɩ fɛɩnɑ kɑwɑliyɑ, ɩ tǝŋǝɣɩ tɑmpɑnɑ, ɩ́ nyɑŋnɑ-m, nɑ ɩ cɔlǝɣɩ ɩsɑɣɑtʋ. \v 9 Mpʋɣʋlɛ Sɑtɑnɩ nɔɣɔ tǝkpɑʋ sɩ: Yem tɔɔ kɛ́ Soopu nyɑŋnɑ-ŋ? \v 10 N kentɑ ɩ́ nɑ ɩ yǝlɑɑ nɑ ɩ wɛnɑʋ pɑ tɔɔ, nɑ ń kooli ɩ kʋlɑpǝm kɛ kʋpɑntʋ. Hɑlǝnɑ ɩ tɔlɑ huki kɑtɑtǝlɑɣɑ kɛ tɛtʋ tɑɑ tɔ se. \v 11 Tɔʋ, tʋ́ niŋ kɛ Soopu wɛnɑʋ tɔɔ nɑ ń nɑ́. Ye ɩ́lɛ́ ɩ tɑ tʋʋ-ŋ ɩlɛ mɑ yele nɔɣɔ. \p \v 12 Mpʋɣʋlɛ Tɑcɑɑ tɔmɑ Sɑtɑnɩ sɩ: Mɑ tʋwɑ Soopu kʋwɛnɑm kɛ nyɑ́ niŋ tɑɑ. Amɑ tɑɑ tokinɑ ɩ mɑɣɑmɑɣɑ kɛ́. Ɩlɛnɑ Sɑtɑnɩ yele Tɑcɑɑ nɑ ɩ́ tɛɛ. \p \v 13 Ḿpʋ́ɣʋ́ kʋyɑkʋ nɑkʋlɩ Soopu pǝyɑlɑɑ, nɑ ɩ pɛɛlɑɑ, pɑ wɛ pɑ tɑɑlʋ tɛ, nɑ pɑ́ tɔkɩ nɑ pɑ́ nyɔɔkɩ. \v 14 Ɩlɛ tǝmlɛ tʋ nɔɣɔlʋ polɑ Soopu kiŋ ntɛ́ nɑ ɩ́ heeli-ɩ sɩ: Tǝ hɑlɑɣɑnɑ nɑɑŋ ntɛ́ nɑ kpɑŋɑsɩ nɑ́ɑ́ tɔkɩ tǝnɑ. \v 15 Tǝnɑɣɑlɛ Sɑpɑ nyǝ́mɑ tii tɑ́ tɔɔ, nɑ pɑ́ kʋ́ tǝmlɛ nyǝ́mɑ lɛlɑɑ, nɑ pɑ́ kuu tɔlɑ. Mɑ tike mɑ fitinɑ nɑ mɑ́ kɔɔ sɩ mɑ heeliɣi-ŋ. \p \v 16 Tǝmlɛ tʋ ɩnɩ ɩ nɔɣɔ tɑ tɩɩ tiitɑ ɑtɛ ɩlɛ tǝmlɛ tʋ lɛlʋ nɑ́ kɔmɑɣɑlɛ, nɑ ɩ́ tɔ sɩ: Tɛʋ tii heeŋ kɑlǝkǝŋ nɑ tǝmlɛ nyǝ́mɑ pɑ tɔɔ, nɑ pǝ́ kʋ́ pɑ tǝnɑ. Mɑ tike kɛ pǝ sɔɔwɑ nɑ mɑ́ kɔɔ sɩ mɑ heeliɣi-ŋ. \p \v 17 Tǝmlɛ tʋ ɩnɩ ɩ nɔɣɔ tɑ tɩɩ tiitɑ ɑtɛ, ɩlɛ tǝmlɛ tʋ lɛlʋ kɔmɑɣɑlɛ nɑ ɩ́ tɔŋ sɩ: Pɑpiloni ŋmɩɩlɑɑ kpekɑ tooso tii tɑ́ tɔɔ. Ɩlɛnɑ pɑ́ kʋ́ tǝmlɛ nyǝ́mɑ nɑ lɑɣɑtɛ, nɑ pɑ́ kuu yooyoonɑɑ. Mɑ́ tike kɛ pǝ sɔɔwɑ nɑ mɑ́ kɔɔ sɩ mɑ heeliɣi-ŋ. \p \v 18 Tǝmlɛ tʋ ɩnɩ ɩ nɔɣɔ tɑ tɩɩ tiitɑ ɑtɛ, ɩlɛ tǝmlɛ tʋ lɛlʋ kɔmɑɣɑlɛ nɑ ɩ́ heeli Soopu sɩ: Nyɑ́ pǝyɑlɑɑ nɑ nyɑ́ pɛɛlɑɑ kɑ kotɑ pɑ tɑɑlʋ tɛ nɑ pɑ́ tɔkɩ nɑ pɑ́ nyɔɔkɩ. \v 19 Ɩlɛnɑ kɑcuculɑɣɑ sɔsɑɣɑ nɑkǝlɩ kɑ́ mɑ kutuluɣu ŋkuluŋɑsɩ liɣiti nɑ toŋ, nɑ kʋ́ kpɛsɩ nɑ kʋ́ tɑkɩ-wɛ nɑ pɑ́ sɩ. Mɑ tike kɛ pǝ sɔɔwɑ nɑ mɑ́ kɔɔ sɩ mɑ heeliɣi-ŋ. \p \v 20 Tǝnɑɣɑlɛ Soopu kʋlɑɑ nɑ ɩ́ cǝlɩ ɩ toko, nɑ ɩ́ looli ɩ nyʋɣʋ. Ḿpʋ́ɣʋ́ ɩ hǝntɑ Ɩsɔ kɛ́ ɑtɛ nɑ ɩ́ sɑɑlɩ ḿpʋ́ɣʋ́ ɩ ɩsɛntɔɔ. \v 21 Ɩlɛnɑ ɩ́ tɔ sɩ: \p Kpɛtɛ kɛ mɑ too lʋlɑ-m, \q1 nɑ kpɛtɛ tɔtɔɣɔ mɑɑ mǝlɩ tɛtʋ tɛɛ. \q1 Tɑcɑɑ hɑnɑ, kʋlʋm ɩnɩ ɩ kpɑɣɑnɑ. \q1 Mpʋ tɔ, mɑɑ sɛɛ-ɩ kɛ́. \p \v 22 Pǝ tǝnɑ mpi pǝ mɑɣɑnɑ Soopu kɛ mpʋ tɔ, ɩ tɑ pǝntǝnɑ Ɩsɔ kɛ́ pǝ tɑɑ. Pǝ́cɔ́ ɩ tɑ yɔɣɔtɩ-ɩ ɩsɑɣɑtʋ. \c 2 \s1 Soopu mɑɣɑsʋɣʋ tɔm nɑɑlɛ nyǝm \p \v 1 Ḿpʋ́ɣʋ́ kʋyɑkʋ nɑkʋlɩ ɩsɔtɑɑ yǝlɑɑ polɑ Tɑcɑɑ kiŋ tɔtɔ, nɑ Sɑtɑnɩ wɛ pɑ hɛkʋ. \v 2 Ntɛnɑ Tɑcɑɑ pɔɔsɩ-ɩ sɩ: N lɩɩnɑ le? \p Ɩlɛnɑ Sɑtɑnɩ cɔ-ɩ sɩ: Mɑ lɩɩwɑɣɑ sɩ mɑ cɔɔkɩ tɛtʋ. \v 3 Kɛlɛnɑ Tɑcɑɑ sɩ: Ɩsǝntɔ n tɑ lɑŋ mɑ tǝmlɛ tʋ Soopu kɛ nɑʋ. Ɩ fɛɩnɑ sɑɑlɑ kɛ́ ɑtɛ. Ɩ fɛɩnɑ kɑwɑliyɑ, ɩ tǝŋǝɣɩ tɑmpɑnɑ, ɩ nyɑŋnɑ-m, nɑ ɩ́ cɔlǝɣɩ ɩsɑɣɑtʋ. Ɩlɛnɑ Ɩsɔ tɑsɑ sɩ: Sɑtɑnɩ nyɑ́ yelinɑ nɑ mɑ́ tʋ́ Soopu kɛ wɑhɑlɑ kɛ yem. Amɑ ɩ́lɛ́ ɩ kisɑ kʋwɑkǝlǝm kɛ́ tǝsɑɣɑsɑɣɑ. \v 4 Tǝnɑɣɑlɛ Sɑtɑnɩ nɔɣɔ tǝkpɑʋ sɩ pɑ tukɑ ɩtuule sɩ: Pɑ hɑɑ pʋ́ʋ́ɣʋ́ kɛ́ nɑ kʋlɛ kʋ́ hɑ. Yʋlʋ wɛnɑ mpi tɔɣɔ ɩ kʋɣɩ nɑ ɩ́ yɑnɑ ɩ weesuɣu. \v 5 Tɔʋ, Ɩsɔ tʋ́ niŋ kɛ Soopu tɔnʋɣʋ nɑ ɩ mʋwɑ tɔɔ nɑ ń nɑ. Ye ɩ tɑ tʋʋ-ŋ, ɩlɛ mɑ yele nɔɣɔ. \p \v 6 Ntɛnɑ Tɑcɑɑ heeli Sɑtɑnɩ sɩ: Tɔʋ, mɑ tʋ Soopu kɛ nyɑ́ niŋ tɑɑ. Amɑ tɑɑ tokinɑ ɩ weesuɣu kɛ́. \p \v 7 Ḿpʋ́ɣʋ́ Sɑtɑnɩ yelɑ Tɑcɑɑ nɑ ɩ́ tɛɛ. Ɩlɛnɑ ɩ́ tʋ́ Soopu kɛ hiŋ ɩsɑɣɑŋ kɛ pǝ kpɑɣɑʋ ɩ nyʋɣʋ nɑ pǝ́ tii ɩ nɔntɑɑlǝŋ tɔ. \v 8 Ɩlɛnɑ Soopu cɑɣɑ tɔlʋmɑ tɑɑ, nɑ ɩ́ hiki tɑtɑɣɑ nɑ ɩ́ kɑɑlǝɣǝnɑ ɩ tɩ. \p \v 9 Ḿpʋ́ɣʋ́ Soopu ɑlʋ tɔmɑ-ɩ sɩ: N sɛɛsɑ ɩsǝlɛ sɩ ń tɑɑ wɑkǝlǝnɑ Ɩsɔ suwe? Tʋʋ-ɩ, nɑ ń sɩ nɑ ń hɛɛsɩ. \v 10 Ntɛnɑ Soopu cɔ-ɩ sɩ: Alʋ nyɑ́, n yɔɣɔtǝɣɩ mpʋ ɩsɩɩ kpɑŋtʋ suwe? Ye Ɩsɔ kɑ lɑkɑɣɑ-tʋɣʋ kʋpɑntʋ nɑ tɑ́ lɑŋɑ hɛɛwɑ. Ɩ́ kɔmɑ nɑ ɩ́ lɑkɩ-tʋɣʋ ɩsɑɣɑtʋ tǝ kisi? \p Pɑɑ nɑ Soopu wɑhɑlɑ ɩnǝɣɩ mpʋ tɔ, ɩ tɑ pǝntǝnɑ Ɩsɔ kɛ́ nɑtǝlǝɣɩ ɩ yɔɣɔtɑɣɑ tɑɑ. \s1 Soopu tɑɑpɑlɑɑ tooso tɔm \p \v 11 Soopu kɑ wɛnɑ tɑɑpɑlɑɑ tooso kɛ́. Mpɛɣɛlɛ Temɑŋ tʋ Ɩlifɑsɩ, nɑ Suhɑ tʋ Pilitɑtɩ, nɑ Nɑɑmɑ tʋ Sofɑɑ. Pɑ nɩɩwɑ Soopu wʋsɑsɩ tɔm, ɩlɛnɑ pɑ́ polo sɩ pɑ wiiliɣɩ-ɩ nɑ pɑ́ cɑɣɑ ɩ kiŋ nɑ pɑ́ hɛɛsɩ ɩ lɑŋlɛ. \v 12 Pɑ loosɑ Soopu kɛ pooluŋ nɑ pɑ́ wɩɩ-ɩ nyǝm. Pɑ kpǝtǝnɑ-ɩ nɑ pɑ́ cɛkǝnɑ-ɩ, ɩlɛnɑ pɑ́ tʋlɩ nɔɔsɩ, nɑ pɑ́ cǝlɩ pɑ tokonɑɑ, nɑ pɑ́ ŋmɩɩsɩ pɑ nyɔɔŋ tɑɑ kɛ́ tɛtʋ. \v 13 Ɩlɛnɑ pɑ́ cɑɣɑ ɑtɛɣɛ ilim nɑ ɑhoo kɛ kʋyɛɛŋ nɑɑtosompɔɣɔlɑɣɑ. Pɑ tɑ yɔɣɔtǝnɑ-ɩ nɑtǝlɩ kɛ ɩ wʋsɑsɩ nsɩ sɩ kɑtɑtǝlɑɣɑ tɔɔ. \ms1 SOOPU NA Ɩ TAAPALAA TOOSO \mr (Titite 3–31) \c 3 \s1 Soopu wulɑ \p \v 1-2 Pǝ wɑɑlɩ kɛ́ Soopu tʋʋwɑ ɩ kʋyɑkʋ kʋlʋlʋɣʋ nɑ wulɑ sɩ: \q1 \v 3 Pǝ́ hɩɩsɩ mɑ kʋyɑkʋ kʋlʋlʋɣʋ, \q1 nɑ ɑhoo nnɑ pɑ yɔɣɔtɑ mɑ lʋlʋɣʋ tɔm tɔ. \q1 \v 4 Pɑ́ nyǝnɩ-kʋɣʋ sǝkpɛtʋɣʋ nyǝŋkʋ. \q1 Ɩsɔtɑɑ Ɩsɔ ɩ́ tɑɑ pɔɔsɩ kʋ tɔm. \q1 Pǝyele nyɑɑlǝm nɑpǝlɩ pǝ́ tɑɑ nyɑɑlɩ-kʋ. \q1 \v 5 Ɩsotom nɑ ɑtɛtǝlɛ sǝkpɛtʋɣʋ ɩ́ pɔɔsɩ kʋ tɔɔ. \q1 Nɑ ɩsɔŋmʋntʋɣʋ kʋkpɛɛtʋɣʋ wɑɑsɩ-kʋ́, \q1 yɑɑ ilim sɩ́ nɑ pǝ́ yu ɩsɩɩ ɑhoo. \b \q1 \v 6 Ahoo ɑnɩ ɑ́ kǝlɩ lɛnnɑ kɛ sǝkpɛtʋɣʋ. \q1 Pɑ́ tɑɑ tɑsɑ-yɛɣɛ kɑlǝnɑʋ kɛ ɩsɔtʋnɑɑ, yɑɑ pǝnɑɣɑ tɑɑ. \q1 \v 7 Ahoo ɑnɩ, ɑ́ sɑɑlɩ kɑɑlʋlɑɣɑ kɛ tɑm tɔɔ. \q1 A tɑɑ nɩɩ lɑŋhʋlʋmlɛ kɑwilitɑɣɑ nɑkǝlɩ tɔtɔ. \q1 \v 8 Tʋwɑɑ mpɑ pɑ nyǝmɑ́ kʋyɛɛŋ kɛ mpusi tǝŋsʋɣʋ, \q1 nɑ pɑ́ kpɑɑsǝɣɩ tʋm sɔsɔ*fɑ* pɑ́ɑ́nɑ́ tɔ. \q1 Pɑ́ tǝŋsɩ ɑhoo ɑnǝɣɩ mpusi. \f ɑ \fr 3:8 \fr*\fk tʋm sɔsɔ: \fk*\ft Piipili yɑɑwɑ wontuɣu kʋnɛ sɩ (Lefiyɑtɑŋ) nɑ Nɑsɑɑlɑ tɑɑ, yɑɑ\ft*\f* (Tǝlɑɑkɔŋ) kɛnɑ tɑ́ɑ́ tɛlǝsɩ sɩ tʋm sɔsɔ. \q1 \v 9 Sǝkpɛtʋɣʋ ɩ́ wɑɑsɩ tʋlʋmɑlʋɣʋ tɔɔ, \q1 nɑ ɑhoo ɑnɩ ɑ́ tɑŋ ilim nɑ ɑ́ wɩɩ. \q1 Pǝ́cɔ́ ɑ́ tɑɑ loosi pǝ nyɑɑlǝm. \q1 \v 10 Mpi tɔ, ɑ tɑ kɑɣɑtɩ mɑ lʋlʋɣʋ, \q1 nɑ sɑŋɑ mɑ́ nɑɑkɩ wɑhɑlɑ sɔsɔ ɩnɛ. \b \q1 \v 11 Pepe tɔɔ kɛ́ mɑ tɑɑ sɩ́ nɑ pǝ́cɔ́ pɑ́ lʋlɩ-m, \q1 yɑɑ mɑ tɑɑ hɛɛ mɑ lɩɩʋ wɑɑtʋ? \q1 \v 12 Pepe tɔɔ kɛ́ pǝ hɑ-m too, \q1 nɑ ɩ́ sɩɩ-m ɩ tɔɔ nɑ mɑ́ mʋsɩ-ɩ? \q1 \v 13 Ɩsǝntɔ tɔ, mɑɑ hǝntɑɑ tǝpɑmm kɛ pǝlɑɑʋ tɑɑ, \q1 nɑ mɑ́ tooki, nɑ mɑ́ hɛɛsǝɣɩ. \q1 \v 14 Mɑ nɑ ɑwulɑɑ sɔsɑɑ nɑ tɛtʋ nyɔɔŋ nyǝ́mɑ, \q1 mpɑ pɑ ŋmɑɑkɩ tɛɛsɩ sɔsɔɔnsɩ tɔ, \q1 \v 15 yɑɑ ɑwulumpiyɑ mpɑ pɑ wɛnɑ wʋlɑ \q1 nɑ pɑ́ suuliɣi liɣitee kɛ tɛɛsɩ tɑɑ tɔ. \q1 \v 16 Mɑɑ wɛ ɩsɩɩ pǝ hɔlʋsʋɣʋ \q1 pǝyɑɣɑ nɑ kɑ́ tɑ nɑ́ ilim tɔ. \b \q1 \v 17 Ɩsɑɣɑʋ yeki ɩ ɩsɑɣɑtʋ kɛ pǝlɑɑʋ tɑɑ. \q1 Tǝnɑɣɑ mpɑ pɑ kɑwɑ kɑtɑtǝlɑɣɑ tɔ, \q1 pɑ hɛɛsǝɣɩ tɑm tɔɔ. \q1 \v 18 Sɑlǝkɑtʋnɑɑ tǝnɑ wɛ hɛɛsʋɣʋ tɑɑ kɛ tǝnɑɣɑ. \q1 Pɑɑ tɑsǝɣɩ ŋmɑkǝllɑɑ hólɑ kɛ nɩɩʋ. \q1 \v 19 Sǝkpelu nɑ sɔsɔ pɑ wɛ kʋlʋm kɛ tǝnɑɣɑ. \q1 Pǝyele pǝ cɛkɩ yom nɑ ɩ cɑɑ. \b \q1 \v 20 Pepe tɔɔ kɛ́ Ɩsɔ yeki nɑ wɑhɑlɑ nyǝ́mɑ nɑɑkɩ ilim? \q1 Nɑ ɩ́ hɑɑkɩ lɑŋwɑkǝllɛ nyǝ́mɑ kɛ weesuɣu? \q1 \v 21 Pɑ tɑŋɑ sǝm, nɑ pǝlɛ pɩɩ kɔŋ. \q1 Nɑ pɑ́ pɛɛkǝɣɩ-wǝɣɩ teu ɩsɩɩ liɣitee. \q1 \v 22 Yʋlʋ wei ɩ lɑŋlɛ kɑ́ hʋlʋmǝnɑ \q1 nɑ ɩ́ ŋmɑɑlɩ sɩ ɩ hikɑ pǝlɑɑʋ? \q1 \v 23 Wei ɩ mpɑɑʋ ŋmɛlɑɑ \q1 nɑ Ɩsɔ tɑmɑ-ɩ kotɑɣɑ tɔ yɑ́ɑ́? \q1 \v 24 Mɑ tɔɣɔnɑɣɑ ntɛ́ feesiŋ tisuɣu, \q1 nɑ mɑ́ mɔlǝɣɩ pǝ fɛɩ tǝnɑɣɑ, \q1 ɩsɩɩ lʋm kpeŋuɣu tɔ. \q1 \v 25 Ye mɑ tʋ́ mɑ tɑɑ kɛ pʋlʋpʋ sɔɣɔntʋ pǝ kɔŋ kɛ́. \q1 Mpi mɑ seeki tɔɣɔ mɑ nɑɑkɩ. \q1 \v 26 Mɑ tɑ nyɩ tǝpɑmm yɑɑ ɑlɑɑfǝyɑ \q1 yɑɑ hɛɛsʋɣʋ tɔm. \q1 Amɑ cɔɔsɛɛ wɑtǝɣǝnɑ-m. \c 4 \s1 Ɩlifɑsɩ kʋyɔɣɔtʋtʋ \p \v 1 Ḿpʋ́ɣʋ́ Temɑŋ tʋ Ɩlifɑsɩ tɔmɑ Soopu sɩ: \q1 \v 2 N kɑ́ pǝsɩ nɑ ń kɑntǝlɩ nɑ mɑ́ \q1 yɔɣɔtǝnɑ-ŋ? \q1 Mpi tɔ, tɔm wɛ mɑ tɑɑ kɛ́, \q1 mɑɑ pǝsǝɣɩ nɑ mɑ́ su. \q1 \v 3 Nyɑ́ sɛɣɛsǝnɑ yǝlɑɑ pɑɣɑlɛ. \q1 Pǝyele n nyǝmɑ́ ɑcɑmɑɑ kɛ ɑpɑlʋtʋ sɔɔsʋɣʋ. \q1 \v 4 Nyɑ́ tɑsɑɣɑnɑ lɑɣɑtʋ kɛ mpɑ pɑ cɑɑ hotuɣu tɔ, \q1 nɑ ń kʋsǝɣɩ mpɑ sǝɣǝlɑ nyǝkɑɑ tɔ. \q1 \v 5 Pǝ mɑɣɑnɑ nyɑ́, ɩlɛnɑ nyɑ́ ɑpɑlʋtʋ \q1 yɔɔlǝɣɩ nɑ ń huɣutiɣi lotu nɑ? \b \q1 \v 6 Ɩsɩɩ n nyɑŋɑɣɑnɑ Ɩsɔ kɛ́ nɑ pǝ́ wɑɑsǝɣɩ-ŋ? \q1 Nɑ nyɑ́ tɔntɛ kʋpɑntɛ nɑ́ɑ́ tʋɣʋ-ŋ nɑɑni? \q1 \v 7 Hʋʋ nyɑ́ tɑɑ, too tɔ, \q1 n nɑwɑ pǝ kpiisɑ kʋpɑmɑ, yɑɑ tɑmpɑnɑ tǝŋlɑɑ nɑ? \q1 \v 8 N nyǝmɑ́ teu tǝsiɣisiɣi sɩ, \q1 ye yʋlʋ hɑlɑ kʋtɑkɛɛsǝm yɑɑ ɩ tuu wɑhɑlɑ, \q1 mpʋ ɩnǝɣɩ ɩ kɔŋ kʋm. \q1 \v 9 Ɩsɔ wosɑ pǝ yǝlɑɑ kɛ heelim nɑ pɑ́ɑ́nɑ́, \q1 nɑ pǝ́ wɑkǝlɩ-wɛ nɑ pǝ́ kpiisi-wɛ. \q1 \v 10 Pɑ holiɣi kɛ́ ɩsɩɩ tɔɣɔlɑsɩ, \q1 nɑ Tɑcɑɑ tǝkǝɣɩ-wɛ nɑ ɩ́ pɛlǝɣɩ pɑ kelɑ. \q1 \v 11 Ye tɔɣɔlɑsɩ ɩ́ lɑŋɑ tɔɣɔnɑɣɑ sɩ sǝkɩ kɛ́, \q1 nɑ sɩ piyɑ nɑ́ɑ́ yɑ́ yem. \b \q1 \v 12 Pǝ wɛlǝtɑ mɑ ŋkpɑŋʋɣʋ tɑɑ \q1 kɛ́ tɔm kɛ mukɑɣɑ tɛɛ \q1 \v 13 kɛ́ ɑhoo tɑɑ kɛ́ sɑɑ wei toosee ɑsɑɣɛɛ \q1 kɔŋ nɑ tom pɩ́ɩ́ yǝlɑɑ tɔ. \q1 \v 14 Sɔɣɔntʋ wɑtʋ pǝlɑ-m tǝyʋlʋyʋlʋ, \q1 nɑ mɑ tɔnʋɣʋ tǝnɑ seliɣi. \q1 \v 15 Heelim fɛtɑ mɑ ɩsɛntɑɑ nɑ mɑ \q1 tɔnʋɣʋ tǝnɑ lʋlɩ kɑcǝncǝmpɔɣɔlɑsɩ. \q1 \v 16 Mɑ nɑɑkɑɣɑ nɔɣɔlʋ sǝŋɑɑ, mɑ tɑ nyǝmɩ-ɩ. \q1 Ɩlɛnɑ mɑ nɩɩ pʋntʋ miitiɣi sɩ: \q1 \v 17 Yʋlʋ pǝsǝɣɩ nɑ ɩ́ tǝŋ tɑmpɑnɑ ɩsɩɩ weɣe Ɩsɔ kiŋ? \q1 Yɑɑ ɩ pǝsǝɣɩ nɑ ɩ́ wɛɛ tǝnɑŋŋ ɩsɩɩ ɩ ŋmɑlʋ nɑ? \q1 \v 18 Ye Ɩsɔ tɑ́ lɑ́ nɑɑni kɛ́ ɩ tǝmlɛ nyǝ́mɑ, \q1 nɑ ɩ́ nɑɑkɩ ɩsɔtɑɑ tillɑɑ kiŋ kɛ kɑwɑlɑɣɑ. \q1 \v 19 Kɑcɑŋfɑnɑ mpɑ ɩ ŋmɑnɑ cʋɣʋ nɑ pɑ tɔnǝŋ kɛ́ tɛtʋ, \q1 nɑ ɩ yɔkʋɣʋ fɛɩ kɑtɛ ɩsɩɩ sonsompee tɔ? \q1 \v 20 Ɩsɔ nɑŋǝɣɩ-wɛɣɛ ɩsɩɩ mʋlʋm kɛ kʋyɑkʋ kʋlʋmʋɣʋ. \q1 Pɑɑ sɑɑlɩ tɑm, nɔɣɔlʋ ɩɩ tɩɩ pɑɑsǝɣǝnɑ. \q1 \v 21 Pɑ weesuɣu ŋmɩɩsɩ cɛpɑ. \q1 Ɩlɛnɑ pɑ́ sɩ́ pɑ fɛɩnɑ lǝmɑɣɑsɛɛ. \b \c 5 \q1 \v 1 Ɩlifɑsɩ sɩ: Soopu mɑ kɑpukɑ nɑ ń nɑ́ sɩ \q1 nɔɣɔlʋ kɑ́ cɔ-ŋ? \q1 Ɩsɔtɑɑ tillɑɑ nɑŋŋ nyǝ́mɑ tɑɑ ɑwe tɔɔ kɛ́ n kɑ́ kɛɛsǝnɑ? \b \q1 \v 2 Lǝmɑɣɑsɛɛ fɛɩ tʋ pɑ́ɑ́nɑ́ kʋɣɩ-ɩ kɛ́. \q1 Ɩlɛnɑ ɩsǝsɛɛmlɛ nɑ́ɑ́ kʋ́ kʋmɛlɛŋ. \q1 \v 3 Mɑ nɑwɑ pǝ lɑkǝnɑ kʋmɛlɛŋ. \q1 Ḿpʋ́ɣʋ́ mɑ koolɑ kʋ tǝyɑɣɑ kɛ mpusi kɛ́ kpɑkpɑɑ sɩ: \q1 \v 4 Nɔɣɔlʋ ɩ́ tɑɑ wɑɑsɩ kʋ piyɑ. \q1 Sɩ tɔm ɩ́ sɩ tǝnɑŋnɑŋ kɛ tǝhʋʋlɛ. \q1 \v 5 Nyɔɣɔtʋnɑɑ ɩ́ tɔɣɔ kʋmɛlɛŋ kʋmtʋ. \q1 Pɑɑ nɑ sɔwɑ kɑlɑɑ wɛɛ tɔ, pɑ́ lɛɛkɩ-tɩ. \q1 Lɑŋlɑɑ ɩ́ kuu kʋ wɛnɑʋ. \b \q1 \v 6 Kʋtɑkɛɛsǝm ɩɩ lɩɩkǝnɑ ɑtɛ. \q1 Pǝyele pǝ tɑɣɑ tɛtʋ tɛɛ kɛ́ wɑhɑlɑ nyɔɔkǝnɑ. \q1 \v 7 Amɑ pǝ tʋ́ yʋlʋ kɛ́ sɩ ɩ́ tɔɣɔ wɑhɑlɑ, \q1 ɩsɩɩ mɑmɑcǝɣǝlɑsɩ kʋlʋɣʋʋ ɩsɔtɑɑ tɔ. \b \q1 \v 8 Ye mɑɣɑ Soopu, Ɩsɔ kɛ́ mɑɑ tʋwɑ kpʋlʋɣʋ, \q1 nɑ mɑ́ pɛtɩ-ɩ mɑ tɔm. \q1 \v 9 Ɩ kʋlɑpǝm tɔɔwɑɣɑ, \q1 yʋlʋ kɑɑ pǝsɩ pǝ cɛkǝnɑʋ, \q1 yɑɑ ɩ́ nyɩ pǝ nyʋɣʋ. \q1 \v 10 Ɩsɔ yekinɑ nɑ tɛʋ nɩɩkɩ \q1 tɛtʋ tɔɔ, nɑ tɑwɑ nyɔɔkɩ. \q1 \v 11 Ɩ kʋsǝɣɩ mpɑ pǝ pɑsɑɑ tɔɣɔ, \q1 nɑ ɩ́ hɛɛsǝɣɩ lǝyɑɣɑ nyǝ́mɑ lɑŋɑ. \q1 \v 12 Ɩ wɑkǝlǝɣɩ mpi ɑcilɑɣɑtʋ nyǝ́mɑ sɩɩkɩ sɩ pɑ lɑkɩ tɔ. \q1 Ɩ sǝŋsǝɣɩ pɑ kʋlɑpǝm kɛ pɑ niŋ tɑɑ. \q1 \v 13 Ɩ kpɑɑkɩ nyǝntɑɑ nɑ pɑ ɑcilɑɣɑtʋ. \q1 Pɑ kpelikpekɑ lɑɣɑtʋ tɑsʋɣʋ ɩɩ wɑɑsǝɣɩ pʋlʋ. \q1 \v 14 Ilim nɑ pǝ ɩsǝlɛ kɛ pɑ tutiɣi ɩsɩɩ \q1 sǝkpɛtʋɣʋ wɛɛ, \q1 nɑ pɑ́ hɑkǝɣɩ ɩsɩɩ ɑhoo yuwɑ. \q1 \v 15 Amɑ Ɩsɔ nɑ́ lǝsǝɣɩ ɩcɑm kɛ sǝm tɑɑ, \q1 nɑ ɩ́ wɑɑsǝɣɩ-ɩ toŋ tʋ niŋ tɑɑ. \q1 \v 16 Ɩ tʋɣɩ kʋnyɔntʋ tɑɑ kɛ́ tɛɛlʋɣʋ, \q1 nɑ ɩ́ tǝkǝɣɩ ɩsɑɣɑlɑtɑɑ tǝnɑ nɔɔsɩ. \b \q1 \v 17 Wei ɩ ŋkpɑŋʋɣʋ Ɩsɔ hɔŋ tɔ, ɩ nɩɩ leleŋ kɛ́. \q1 Ɩlɛ tɑɑ kisi Toŋ tǝnɑ tʋ sɛɣɛsʋɣʋ. \b \q1 \v 18 Ɩsɔ lɑkǝnɑ yʋlʋ tɔɔ kɛ́ hiŋ nɑ ɩ́ tʋ-ɩ kɔɔlɛ. \q1 Ɩnɩ ɩ kʋɣʋnɑ nɑ ɩ́ wɑɑsǝnɑ ɩ niŋ. \q1 \v 19 Pɑɑ wɑɑtʋ wei kɛ́ ɩ yɑkɩ-ŋ \q1 wɑhɑlɑnɑɑ nɑ ɑsolɑ tɑɑ, \q1 nɑ ɩsɑɣɑtʋ nɑtǝlɩ tǝ kɑɑ mɑɣɑnɑ-ŋ. \q1 \v 20 Ɩ kɑ́ wɑɑsɩ-ŋ nyɔɣɔsɩ wɑɑtʋ. \q1 Nɑ ɩ́ yɑ-ŋ sǝm nɔɣɔ tɑɑ kɛ́ yoou tɑɑ. \q1 \v 21 Pɑɑ pɑ cɑɣɑ nyɑ́ ɑcɑɣɑ pɩɩ kenti nyɑ́ tɔɔ kɛ́. \q1 N kɑɑ nyɑnɑ pʋlʋɣʋ wɑhɑlɑ wɑɑtʋ. \q1 \v 22 Nyɔɣɔsɩ nɑ wɑhɑlɑ pǝ tɔm kɑ́ lɑ-ŋ woŋɑ. \q1 Pǝyele n kɑɑ nyɑnɑ tɑɑlɛ wontu. \q1 \v 23 Pɩɩ kenti nyɑ́ tɑwɑ kɛ wɑkǝllɑɑ. \q1 Pɑɑ pɛɛ kʋlɔlɔɣɔnɑ, yɑɑ tɑɑlɛ wontu. \q1 \v 24 Alɑɑfǝyɑ kɑ́ wɛɛnɑ nyɑ́ tǝyɑɣɑ tǝnɑ tɑɑ, \q1 nɑ kpǝntɛ nɑtǝlɩ tǝ kɑɑ lɑŋ nyɑ́ kɑlɑkǝŋ tɑɑ. \q1 \v 25 Nyɑ́ piyɑ nɑ nyɑ́ lʋlʋɣʋ nyǝ́mɑ kɑ́ huki, \q1 ɩsɩɩ tɑwɑ tɑɑ nyɩɩtʋ. \q1 \v 26 N kɑ́ kpɑtǝlɩ teu kɛ tǝkuŋkuŋku \q1 nɑ pǝ́cɔ́ ń sʋʋ pʋ́ʋ́ɣʋ́. \q1 Teitei ɩsɩɩ tɔɣɔnɑɣɑ pɩɩkʋɣʋ nɑ pǝ́cɔ́ pɑ́ kʋ́ tɔ. \b \q1 \v 27 Tǝ pɛɛkɑɑ nɑ tǝ́ nɑ́ mpi tɔɣɔlɛ. \q1 Nyɑɣɑ pǝ wɛɛ sɩ ń nɩɩ-tɩ nɑ ń cɛkǝnɑ-tɩ. \c 6 \s1 Soopu kʋcɔcɔtʋ \p \v 1 Mpʋɣʋlɛ Soopu cɔwɑ sɩ: \q1 \v 2 Ye pɩɩ wɛ pǝsʋɣʋ sɩ pɑ́ mɑɣɑsɩ \q1 mɑ wʋsɑsɩ nɑ mɑ wɑhɑlɑ tɔɔʋ, \q1 \v 3 pɩɩ kǝlɑ lʋm nɔɣɔ kɑnyǝŋɑ kɛ yuŋ. \q1 Pǝ tɔɔ kɛ́ pǝ yɔɣɔtǝɣɩ-m yem yem. \q1 \v 4 Tomɑ tǝnɑ tʋ yɑɣɑ-m nyǝmɑ́, \q1 nɑ ɑ sɔtʋ sʋʋ-m. \q1 Nɑ Ɩsɔ sɔɣɔntʋ pɩɩ-m. \b \q1 \v 5 Kpɑŋɑɣɑ ɩɩ wiiki kɑ tɔɣɔnɑɣɑ kʋpɑŋkɑ kiŋ. \q1 Pǝyele nɑʋ ɩɩ mʋtǝɣɩ nyɩɩtʋ tǝtɔɣɔlɛ. \q1 \v 6 Yʋlʋ ɩɩ pǝsǝɣɩ nɑ ɩ́ tɔɣɔ ɑkpofu pʋlʋpʋ. \q1 Pǝyele yɑtɛ lʋm kʋhʋlʋmǝm sǝpɑ yem kɛ́ tǝtɔtɔtɔ. \q1 \v 7 Mpi pɩɩ wɛ mɑɣɑ ɑcɑɑlǝtʋ nɑ mɑ tɑɑ kpǝtǝɣǝnɑ tɔ, \q1 mpǝɣǝlɛ mɑ tɔɣɔnɑɣɑ*fɑ*. \f ɑ \fr 6:7 \fr*\ft Hepǝlɑ tɑɑ looŋɑ kɑnɛ kɑ nɩɩʋ wɛ kɑtɛ.\ft*\f* \b \q1 \v 8 Hɑɩ, ye Ɩsɔ kɑ mʋkɑɣɑ mɑ kʋsʋlʋmʋtʋ \q1 nɑ ɩ́ lɑ-m mpi mɑ tɛɛlǝɣɩ tɔ. \q1 \v 9 Ye ɩ kɑ tisɑɣɑ sɩ ɩ́ tǝlǝkɩ-m, \q1 nɑ ɩ́ kʋsɩ ɩ niŋ kʋkentiŋ kɛ mɑ tɔɔ. \q1 \v 10 Mɑɑ pɑɑnɑ lɑŋhʋlʋmlɛ, \q1 nɑ mɑ́ nyɔɔ toŋ kɛ wɑhɑlɑnɑɑ pɑnɛ pɑ tɑɑ. \q1 Mɑ tɑ cɔlǝsɩ Ɩsɔ Nɑŋŋtʋ kʋyɔɣɔtʋtʋ kɛ tiili. \b \q1 \v 11 Pepe tɔɔ kɛ́ mɑɑ tɛɛlɩ nɑ mɑ́ fɛɩnɑ toŋ? \q1 Yɑɑ mɑ́ tɑsɑ tɑŋʋɣʋ nɑ mɑ tomle tɑmɑ? \q1 \v 12 Mɑ tomɑ tɑ kɛ pǝlɛ \q1 yɑɑ nyǝɣǝlʋɣʋ kʋsɛɛmʋɣʋ nyǝnɑ. \q1 \v 13 Mɑ fɛɩnɑ toŋ nɩɩlɩ, \q1 pǝ́cɔ́ mɑ fɛɩnɑ wei ɩ kɑ́ yɑ mɑ nyʋɣʋ tɔ. \b \q1 \v 14 Pǝ wɛɛ sɩ kʋnyɔntɔɣɔlʋ tɑɑpɑlʋ ɩ́ lɑpɩ-ɩ kʋpɑntʋ kɛ́. \q1 Pǝ́ tɑɑ kɔɔ nɑ ɩ́ lɔ́ Tomɑ tǝnɑ tʋ. \q1 \v 15 Amɑ mɑ tɑɑpɑlɑɑ yɔɔlɑ mɑ ɑpɑlʋtʋ \q1 kɛ́ ɩsɩɩ lɔɔʋ ŋku kɩɩ lɑɑ nyɔɔʋ tɔ. \q1 \v 16 Wɑɑtʋ wei tɛʋ tɔmpɛɛ \q1 hooki ɩlɛnɑ lɔɔŋ ɩnɩ ɩ́ su. \q1 \v 17 Hɑŋɑɣɑ kɔŋ ɩlɛnɑ ɩ́ nyɔɔ. \q1 Nɑ ilim nyɑɣɑ ɩlɛnɑ lɔɔŋ wʋlɩ. \q1 \v 18 Lʋkɔtʋ pɩɩkɩ mpɑtɔntɑɑ ɩlɛnɑ pɑ́ yele \q1 pɑ mpɑɑʋ nɑ pɑ́ sʋʋ nyɩɩtʋ nɑ pɑ́ le nɑ pǝ́ sɑɑlɩ. \q1 \v 19 Temɑ tɔntɑɑ nɑ Sɑpɑ nyǝ́mɑ pɑ yɑsǝɣɩ ɩsɛ \q1 nɑ pɑ́ pɛɛkǝɣɩ lʋm nɑ ɩsǝlɛ kʋsɛɛmlɛ. \q1 \v 20 Pɑ tɑlɑ lɔɔʋ, ɩlɛnɑ pǝ́ yeɣeti-wɛ, \q1 nɑ fɛɛlɛ kpɑ-wɛɣɛ pɑ ɩsǝlɛ sɛɛsʋɣʋ tɔm. \b \q1 \v 21 Mɑ tɑɑpɑlɑɑ mɛ ɩ́ wɛ-m \q1 teitei kɛ́ ɩsɩɩ lɔɔʋ ŋkʋ. \q1 Ɩ́ nɑɑkɩ mɑ wɑhɑlɑ nɑ sɔɣɔntʋ pɩɩ-mɛ. \q1 \v 22 Mɑ tɑ sǝlǝmɩ-mɛɣɛ pʋlʋ, \q1 yɑɑ sɩ ɩ́ hɑ-m kʋhɑʋ nɑkʋlɩ. \q1 \v 23 Yɑɑ ɩ́ fiti-m kolontunɑɑ niŋ tɑɑ, \q1 yɑɑ ɩ́ wɑɑsɩ-m ŋmɑkǝllɑɑ niŋ tɑɑ. \q1 \v 24 Ɩ́ sɛɣɛsɩ-m, mɑɑ su nɑ mɑ́ nɩɩ. \q1 Ɩ́ hʋlɩ-m timpi mɑ wɑkǝlɑɑ tɔ. \q1 \v 25 Yʋlʋ nɩɩkɩ tɑmpɑnɑ kʋyɔɣɔtʋtʋ kɛ́ nɑ ɩ́ tisi. \q1 Amɑ mɑ tɑɑpɑlɑɑ kɑlǝnɑʋ nɑ́ɑ́ wɑɑsǝɣɩ pʋlʋ. \q1 \v 26 Ɩ́ mɑɣɑsǝɣɩ sɩ ɩ́ footi mɑ kʋyɔɣɔtʋtʋ \q1 nɑ ɩ́ nyǝnɩ yem kɛ́ nɑɑni fɛɩ tʋ mɑ́ nɑ? \q1 \v 27 Hɑlɩ ɩ́ tɔɔkɩ tɛtɛ kɛ́ sulɑʋ tɔɔ \q1 nɑ ɩ́ kpɛŋǝɣǝnɑ mǝ ceu mɑɣɑmɑɣɑ nɑ ɩ́ pɛɛtǝɣɩ. \b \q1 \v 28 Ɩ́ nyǝnɩ-m teu \q1 nɑ ɩ́ nɑ́, mɑɑ looliɣi-mɛ. \q1 \v 29 Ɩ́ su, kʋtɑkɛɛsǝm ɩ́ tɑɑ kɔɔ, \q1 Ɩ́ su, mpi tɔ, mɑ wɛ mɑ tɑmpɑnɑ tɑɑ kɛ́. \q1 \v 30 Mɑɑ yɔɣɔtǝɣɩ ɩsɑɣɑtʋ, \q1 pǝyele kʋwɑkǝlǝtʋ ɩɩ lɩɩkǝnɑ mɑ nɔɣɔ. \c 7 \s1 Soopu kʋyɔɣɔtʋtʋ tɔtɔ \q1 \v 1 Yʋlʋ wɛɛʋ kɛ ɑtɛ cǝnɛ wɛɛ kɛ́ ɩsɩɩ yoolu. \q1 Ɩlɛnɑ ɩ kʋyɛɛŋ nɑ́ɑ́ wɛ ɩsɩɩ \q1 wei ɩ lɑkɩ tǝmlɛ nɑ pɑ́ fɛlǝɣɩ-ɩ tɔ. \q1 \v 2 Ɩ wɛ teitei kɛ́ ɩsɩɩ yom pɛɛkʋɣʋ ɩsotom sɩ ɩ́ hɛɛsɩ, \q1 yɑɑ tǝmlɛ tʋ kʋnyɔntʋ tɑŋʋɣʋ ɩ kʋfɛlʋɣʋ tɔ. \q1 \v 3 Mpʋ ɩnɩ tɔtɔɣɔ mɑ kpɑncoou ntɛ́ wʋsɑsɩ ɩsɔtʋnɑɑ. \q1 Ahoo wɑhɑlɑ nyǝnɑ kɛ pǝ cɛlɑ-m mɑ pɑɑ tete. \q1 \v 4 Ye mɑ hǝntɑɑ, mɑ pɔɔsǝɣɩ mɑ tǝɣɩ sɩ, \q1 pǝlee kɛ́ mɑɑ kʋlɩ? \q1 Ye pǝ tɑ fe lɔŋ ɩlɛ \q1 hʋwɛɛ kpɑɩ nyǝnɑ cɔɔsǝɣɩ-m kɛ́, hɑlǝnɑ pǝ́ nyɑɑlɩ. \q1 \v 5 Hiŋ tɔlɑsɩ nɑ sonsompee wɑɑsɑ mɑ tǝnɑ. \q1 Mɑ tɔnʋɣʋ yɑ́ pɔɣɔlɛɛ nɑ lʋm kpeŋ. \q1 \v 6 Mɑ weesuɣu ɩɩ lɑɑ tɛm, \q1 ɩsɩɩ sɑɣɑtɑ lʋʋlʋ kpoŋkpoloku. \q1 Ye kʋ kpoŋkpontuɣu ɩ́ tɛmɑ kʋ tǝnɑɣɑ ntɛ́. \b \q1 \v 7 Hɑɩ, Ɩsɔ tɑɑ sɔɔ sɩ mɑ weesuɣu kɛ́ heelim. \q1 Mɑ ɩsɛ kɑɑ nɑ kʋpɑntʋ tɔtɔ. \q1 \v 8 Ɩsɔ wei ɩ feŋiɣi mɑ tɔɔ tɔ, \q1 pǝ kɑɑsɑ pǝcɔ ɩ kɑɑ tɑsɑ-m nɑʋ. \q1 Mɑɑ sɑɑlɩ yem nɑ ɩ́ pɛɛkɩ-m nɑ ɩ́ wɩɩ. \q1 \v 9 Ɩsɩɩ ɩsɔŋmʋntʋɣʋ yɑɑkʋɣʋ nɑ kʋ sɑɑlɩ yem tɔ. \q1 Ḿpʋ́ɣʋ́ yʋlʋ tiiki ɑtɛtǝlɛ tɑɑ, ɩɩ tɑsǝɣɩ \q1 kpɑʋ. \q1 \v 10 Pǝ́cɔ́ ɩɩ mǝlǝɣɩ ɩ tǝyɑɣɑ tɑɑ. \q1 Ɩlɛ kɛlɛ kɑɑ tɑsǝɣɩ-ɩ nyǝm. \b \q1 \v 11 Pǝ tɔɔ kɛ́ mɑ kɑɑ su. \q1 Mɑ lɑɑkɑlɩ pǝsɑɑ kɛ́. \q1 Pǝ wɛɛ sɩ mɑ́ yɔɣɔtɩ. \q1 Mɑ lɑŋlɛ kǝlɑ wɑkǝlʋɣʋ, \q1 mɑɑ hʋlɩ-tɛɣɛ. \q1 \v 12 Mɑɣɑ teŋku, \q1 yɑɑ ɩ tɑɑ tʋm sɔsɔ, \q1 nɑ Ɩsɔ ń feŋiɣi mɑ tɔɔ kɛ́ mpʋ? \q1 \v 13 Ye mɑ tɔmɑ sɩ mɑ kɑto kɑ́ hɛɛsɩ mɑ lɑŋlɛ, \q1 nɑ mɑ kʋhǝntʋɣʋ nɑ́ɑ́ kʋ́ mɑ pɑ́ɑ́nɑ́. \q1 \v 14 Ɩlɛ n nyɑɑsɩ-m nɑ toosee ɑsɑɣɛɛ. \q1 N hʋlɑ-m yɑɑsinɑɑ, nɑ sɔɣɔntʋ sɔsɔɔntʋ kpɑ-m. \q1 \v 15 Hɑɩ, ye n kɑ lǝlɑ mɑ luɣu tɛɛ, pɩɩ kǝlɑ-m teu. \q1 Sǝm lɑpɑ-m sɑnɑ, nɑ tɑɑsɩ tɛm kɑtɑtǝlɑɣɑ pǝnɛ. \q1 \v 16 Pǝ nɩɩ-m, mɑ kɑɑ tɩɩ wɛɛ tɑm. \q1 Mɑ weesuɣu tɑ kɛ pʋlʋ, yele-m tǝhɛɛ. \b \q1 \v 17 Yʋlʋ kɛ́ we nɑ ń tʋɣʋnɑ-ɩ mpʋ pǝ tɑkɑ? \q1 Nɑ ń keŋnɑ-ɩ mpʋ suwe? \q1 \v 18 N cɔɔkɩ ɩ tɔɔ kɛ́ pɑɑ tɑnɑŋ ŋku. \q1 Nɑ ń mɑɣɑsǝɣɩ-ɩ pɑɑ wɑɑtʋ wei? \q1 \v 19 Pǝlee kɛ́ n kɑ́ kʋsɩ nyɑ́ ɩsǝlɛ kɛ mɑ tɔɔ? \q1 Nɑ mɑ tɩɩ lipu ntɑɣɑmǝtɛ mɑɣɑmɑɣɑ? \q1 \v 20 Yǝlɑɑ tɔɔ cɔɔlʋ, \q1 ye mɑ pǝntɑɑ weɣe mɑ wɑkǝlǝnɑ-ŋ? \q1 Pepe tɔɔ kɛ́ n siɣisinɑ mɑ tɔɔ kɛ́ nyɑ́ nyǝmɑ́? \q1 Nɑ mɑ́ pǝsɩ-ŋ ɩsɩɩ sǝɣǝlɑ? \q1 \v 21 Pepe tɔɔ kɛ́ n kɑɑ yele mɑ ɩsɑɣɑtʋ tɔm? \q1 Nɑ ń tɛɛ mɑ kʋpǝntʋɣʋ tɔɔ? \q1 Pǝ tɑɣɑ pʋlʋ, \q1 mɑɑ hǝntɩ nɔɔnɔɔ kɛ́ tɛtʋ tɑɑ. \q1 N kɑ́ pɛɛkɩ-m n kɑɑ nɑ-m. \c 8 \s1 Pilitɑ kʋyɔɣɔtʋtʋ \p \v 1 Ḿpʋ́ɣʋ́ Suhɑ tʋ Pilitɑ tɔmɑ Soopu sɩ: \q1 \v 2 Pǝlee kɛ́ n kɑ́ hɛɛsɩ nyɑ́ yɔɣɔtɑɣɑ ŋkɛ? \q1 Nyɑ́ kʋyɔɣɔtʋtʋ kɑ́ wɛɛ ɩsɩɩ heelim sɔsɔɔm nɑ? \q1 \v 3 Hɑ, n tɛŋ nyɑ́ tɑɑ sɩ \q1 Ɩsɔ Tomɑ tǝnɑ tʋ kɛɛkɩ siɣisuɣu yɑɑ tɑmpɑnɑ kɛ? \q1 \v 4 Ye nyɑ́ piyɑ wɑkǝlǝnɑ Ɩsɔ, \q1 ɩ fɛlǝɣɩ-sǝɣɩ sɩ ɩsɑɣɑtʋ kɛ́. \b \q1 \v 5 Amɑ ye nyɑɑ kɛɛsǝnɑ Ɩsɔ tɔɔ \q1 nɑ ń tɛkǝɣɩ Tomɑ tǝnɑ tʋ kɛ niŋ, \q1 \v 6 ye n sɛɛsɑ ɩsǝlɛ nɑ ń tǝŋǝɣɩ tɑmpɑnɑ, \q1 Ɩsɔ pɑɑsǝɣǝnɑ-ŋ kɛ́ nɑ ɩ́ hɑ-ŋ \q1 tǝcɑɣɑlɛ nte tǝ mʋnɑ-ŋ tɔ. \q1 \v 7 Hɑlɩ nyɑ́ wɛnɑʋ nɔɔnɔɔ nyǝm kɑ́ \q1 kǝlɩ kɑncɑɑlɑɣɑ nyǝm kɛ tɔɔʋ. \b \q1 \v 8 Pɔɔsɩ lɔŋ nyǝ́mɑ, \q1 nɑ ń tɔkɩ pɛlɛ pɑ cɑɑnɑɑ lɑɣɑtʋ tɑsʋɣʋ. \q1 \v 9 Mpi tɔ, tete tete kɛ pǝ lʋlɑ tɑ́, \q1 tǝ tɑ nyɩ pʋlʋ. \q1 Tɑ weesuɣu ɩɩ lɑɑ tɛɛʋ kɛ cǝnɛɣɛ ɩsɩɩ ɩsotom. \q1 \v 10 Amɑ pɛlɛ pɑɑ tɑsɑ-ŋ lɑɣɑtʋ \q1 kɛ timpi timpi pɑ nyǝmɑ́ tɔ. \q1 \v 11 Mʋlʋɣʋ*fɑ* ɩɩ sǝŋǝɣɩ timpi lʋm fɛɩ tɔ. \q1 Pǝyele sǝsǝncɑŋɑ ɩɩ hɑtǝlǝɣǝnɑ nikɑɣɑ. \f ɑ \fr 8:11 \fr*\fk Mʋlʋɣʋ: \fk*\ft Pɛlɛ pɑ tɛ mʋlʋɣʋ yɑɑ pɑ tɛ sǝsǝncɑɑsɩ kɛ pɑ kɛɛsǝɣɩ\ft*\f* cǝnɛ. \q1 \v 12 Lʋm ɩ́ nyɔɔwɑ kɑ wʋlǝɣɩ kɛ́, \q1 nɑ pɑ́ tɑ tɩɩ sɛtǝtɑ-kɛ sɩ, pɑ́ lɑnɑ pʋlʋ. \b \q1 \v 13 Ḿpʋ́ɣʋ́ Ɩsɔ tɔ́ɔ́ sɔɔlɑɑ tɛɛsǝɣǝnɑ, \q1 nɑ ɩ kisilɑɑ tɛɛlʋɣʋ nɑ́ɑ́ sɑɑlǝɣɩ yem. \q1 \v 14 Pɑ nɑɑni cɛkɩ kɛ́ ɩsɩɩ kponkpontu, \q1 nɑ pɑ nyʋɣʋ tǝtʋlɛ nɑ́ɑ́ wɛ ɩsɩɩ ɑcɑɣɑnyɑtʋɣʋ. \q1 \v 15 Ye pɑ nyǝkɑ pɑ tɛɛsɩ tɔɔ sɩ leŋliɣi kɛ́. \q1 Pɑ nyɔkǝlǝɣǝnɑ-sǝɣɩ teu ɩlɛnɑ sɩ́ yɔkɩ. \b \q1 \v 16 Pɑ wɛɛ kɛ́ ɩsɩɩ tʋɣʋ sǝŋʋɣʋ \q1 ilim tɑɑ kɛ́ teu, \q1 nɑ cǝlǝm tɔɔ kʋ tɑɑ \q1 nɑ kʋ tiikɑsɩ kɛ hɑlǝm tǝnɑ tɔ. \q1 \v 17 Kʋ kɑŋ kʋ lilɑ kɛ́ nɑ ɑ́ lɛɣɛtǝnɑ pɛɛ huɣule, \q1 nɑ ɑ́ hikiɣi nikɑɣɑ kɛ kʋkpɑmǝŋ hɛkʋ. \q1 \v 18 Amɑ ye pɑ kpɛsɑ-kʋɣʋ kʋ lonte tɑɑ, \q1 ɩlɛ tǝnɑ nyǝ́mɑ kpɛɛsɩ sɩ mpɛ pɑ tɑɑ nɑɑkɩ-kʋ. \q1 \v 19 Yʋlʋ ɩsɩɩ mpʋ tǝnɑɣɑ ntɛ́. \q1 Kʋfɑlʋ kɑ́ kʋlǝnɑ ɩ lonte tɑɑ. \b \q1 \v 20 Ɩsɔ ɩɩ lɔɔkɩ tɑmpɑnɑ tǝŋlʋ, \q1 pǝyele ɩ kɑɑ sǝnɑ ɩsɑɣɑlɑtʋ. \q1 \v 21 Ɩsɔ tɛŋ ɩ́ yele nɑ ń woŋ, \q1 nɑ ń kpɑlǝsǝnɑ lɑŋhʋlʋmlɛ. \q1 \v 22 Amɑ nyɑ́ kolontunɑɑ kɑ́ tɔɣɔnɑ fɛɛlɛ, \q1 nɑ pǝ́ yɔkɩ ɑsɑɣɑɑ tɛɛsɩ. \c 9 \s1 Soopu nyǝntʋ \p \v 1 Ḿpʋ́ɣʋ́ Soopu cɔwɑ sɩ: \q1 \v 2 Pɔpɔtʋ fɛɩ leleŋ, \q1 mɑ nyǝmɑ́ teu sɩ ḿpʋ́ɣʋ́ pǝ wɛɛ. \q1 Ɩsǝnɑɣɑ yʋlʋ kɑ́ lɑ nɑ ɩ́ wɛɛ Ɩsɔ kɛ́ teu? \q1 \v 3 Ye n cɑɑkɩ-ɩ nɑ yoou, ɩ pɔɔsɩ-ŋ tɔmnɑɑ iyɑɣɑ. \q1 Amɑ n kɑɑ cɔ pɑɑ kʋlʋmʋɣʋ. \q1 \v 4 Ɩ kɛ́ toŋ tɑɑ toŋ tʋ kɛ́, \q1 nɑ lǝmɑɣɑsɛɛ tǝnɑ tʋ. \q1 Nɔɣɔlʋ kɑɑ kpɑɑsɩ ɩ tǝɣɩ ɩ tɔɔ, nɑ pʋntʋ lɩɩ tǝsoolii. \b \q1 \v 5 Ɩ́ lɑɣɑsǝɣɩ pɔ́ɔ́ŋ́ kɛ lonɑ kɛ́, \q1 pɔ́ɔ́ŋ́ ɩɩ nyǝŋ. \q1 Nɑ ɩ́ pǝsǝɣɩ-ɩ kpɛntǝlɑsɩ nɑ pɑ́ɑ́nɑ́. \q1 \v 6 Ɩ ciɣitiɣi tɛtʋ kɛ \q1 hɑtoo tǝ kite tɛɛ, nɑ tǝ ɑkelenɑɑ seliɣi. \q1 \v 7 Ye ɩ yɔɣɔtǝnɑ ilim pɩɩ lɩɩkɩ. \q1 Ɩ tɑɑlǝɣɩ ɩsɔtʋlʋŋɑsɩ tɔɔ kɛ́. \b \q1 \v 8 Ɩ tike ɩ hɛtǝɣǝnɑ ɩsɔtɔnʋɣʋ \q1 nɑ ɩ́ tɔŋ teŋku holɑ tɔɔ. \q1 \v 9 Nɑ ɩ́ lɑ ɩsɔtʋlʋŋɑsɩ nsi tǝ yɑɑkɩ sɩ, \q1 ɩsɔtʋ ɩ́ sɩ nɑ mɑ́ tɔɣɔ tǝyɑɣɑ tɔ, \q1 nɑ hɑɣɑ nɑ kpɑcɑ nɑ yʋlʋ. \q1 Nɑ kɑntuɣu nɑ kʋ piyɑ nɑ lɛnsɩ tɔtɔ*fɑ*. \f ɑ \fr 9:9 \fr*\ft Ɩsɔtʋlʋŋɑsɩ sǝnɛ sɩ nyǝm wɛ kɑtɛ, pǝ tɔɔ kɛ́ tǝ tʋwɑ\ft*\f* nsi Lǝkpɑ nyǝ́mɑ nyǝmɑ́ tɔ. \q1 \v 10 Ɩ kʋlɑpǝm kɛ sɔsɔɔm kɛ́ pǝ fɛɩ cɛkǝnɑʋ, \q1 pǝ́cɔ́ ɩ piti tǝmɑ fɛɩ kɑlʋɣʋ. \b \q1 \v 11 Pɑɑ ɩ tɛɛnɑ mɑ cɔlɔ mɑ kɑɑ nɑ-ɩ, \q1 pǝ́cɔ́ mɑ kɑɑ nyɩ ɩ tɛɛʋ. \q1 \v 12 Ye ɩnɩ ɩ kpɑɣɑnɑ ɑweɣelɛ lɛɛkǝlʋ? \q1 Yɑɑ ɑwe kɑ́ tɔnɑ sɩ: Kɑɩ? \q1 \v 13 Ye Ɩsɔ mʋ pɑ́ɑ́nɑ́ ɑ hɛɛsǝlʋ fɛɩ. \q1 Pǝ kpɛŋnɑ teŋku tɑɑ tɔɣɔlʋɣʋ sɔsɔɔʋ \q1 Lɑhɑpɩ*fɑ* nɑ kʋ wɑɑlɩ nyǝ́mɑ tǝnɑɣɑ, \q1 nɑ pɑ́ hǝntǝɣɩ-ɩ ɑtɛ. \f ɑ \fr 9:13 \fr*\fk Lɑhɑpɩ: \fk*\ft Lɔŋtɑɑ nyǝ́mɑ mʋlɑ tɑɑ kɛ́ pɑ yɔɣɔtǝɣɩ coco ɩnɛ ɩ tɔm.\ft*\f* \b \q1 \v 14 Nɑ tɔm ntiɣi mɑɑ \q1 cɔ-ɩ yɑɑsi ɩnɛ ɩ tɑɑ? \q1 \v 15 Pɑɑ mɑɑ tɩɩ wɛnɑ tɑmpɑnɑ, mɑɑ cɔɔkɩ. \q1 Pɛɛlɛɛ kɛ pǝ wɛɛ sɩ mɑ́ sǝlǝmɩ mɑ hʋʋnlʋ. \q1 \v 16 Pɑɑ mɑ yɑɑ-ɩ kɛ́ nɑ ɩ́ cɔ-m, \q1 mɑ tɑ sɑ sɩ ɩ nɩɩwɑ mɑ nɔɣɔ. \q1 \v 17 Ɩ heelim sɔsɔɔm pɛtɑ-m ɑtɛ, \q1 nɑ ɩ́ fetili-m hiŋ hiŋ kɛ yem. \q1 \v 18 Ɩ wɑkǝlǝɣɩ mɑ lɑŋlɛ kɛ́. \q1 Ɩɩ yeki-m sɩ mɑ́ feesi. \b \q1 \v 19 Ye toŋ kɛ mɑ tɛɛlǝɣɩ, \q1 Ɩsɔ kɛlɛ toŋ tʋ. \q1 Yɑɑ mɑ cɑɑ mɑ hʋ́lɩ́ mɑ tɑmpɑnɑ, \q1 ɑwe kɑ́ tɩɩ hɑ-m-yɛ? \q1 \v 20 Pɑɑ mɑɑ wɛɛnɑ tɑmpɑnɑ, \q1 mɑ nɔɣɔ kɑ́ kʋnɑ mɑ tɔm. \q1 Yɑɑ mɑ tewɑ teu, ŋkɛ kɑɑ kʋnɑ-tɩ. \q1 \v 21 Ɩlɛ mɑ tɩɩ tewɑ teu nɑ? \q1 Mɑ mɑɣɑmɑɣɑ mɑ tɑ nyɩ. \q1 Mɑ weesuɣu lɩɩ-m sɔŋ kɛ́. \q1 \v 22 Pǝ tǝnɑ pǝ wɛ-m teitei kɛ́. \q1 Pǝ tɑɣɑ pʋlʋ, \q1 Ɩsɔ kʋɣɩ yʋlʋpɑŋ nɑ ɩsɑɣɑʋ kɛ́. \q1 \v 23 Wɑhɑlɑ ɩ́ kɔmɑ kpɑkpɑɑ, nɑ ɩ́ kʋ́ telɑɑ, \q1 Ɩsɔ nɑ́ woŋiɣi pɑ lɑŋwɑkǝllɛ tǝnɑɣɑ. \q1 \v 24 Ɩsɔ tʋnɑ tɛtʋ kɛ ɩsɑɣɑʋ niŋ tɑɑ. \q1 Ɩlɛnɑ ɩ́ tɑkɩ hʋʋlɑɑ ɩsɛntɔɔ. \q1 Ye pǝ tɑɣɑ ɩnɩ ɑwe kɑ́ lɑnɑ mpʋ? \b \q1 \v 25 Mɑ pɩɩsɩ tɛɛkɩ lɛʋlɛʋ kɛ́ ɩsɩɩ selu. \q1 Sɩ mʋkɑ yem kɛ́, mɑ tɑ nɩɩ leleŋ. \q1 \v 26 Sɩ tɛɛwɑɣɑ tǝlɩɩɩ, ɩsɩɩ sǝsǝncɑɑsɩ kpɩɩlʋɣʋ, \q1 yɑɑ ɩsɩɩ hɛkǝlɛ tiluɣuu ɩ tɔɣɔnɑɣɑ wɑɑlɩ tɔ. \b \q1 \v 27 Ye mɑ tʋ́ mɑ tɑɑ sɩ mɑɑ sɔɔ \q1 mɑ tɑɑ pɑ́ɑ́nɑ́ tɔɔ, nɑ mɑ́ yele \q1 lɑŋwɑkǝllɛ nɑ mɑ ɩsɛntɑɑ hɛtɩ, \q1 \v 28 ɩlɛ mɑ lɑŋlɛ cɛkǝnɑ mɑ wɑhɑlɑ tǝnɑɣɑ. \q1 Mɑ nyǝmɑ́ teu sɩ, Ɩsɔ kɑɑ hɑ-m tɑmpɑnɑ. \q1 \v 29 Mɑ tɔm kɑ́ sǝnɑ. \q1 Ɩlɛ pepe tɔɔ kɛ́ mɑɑ nɔkɩ nɑ mɑ́ cɑɑlɩ mɑ tɩ? \q1 \v 30 Pɑɑ mɑɑ sɔnɑ kpɑlǝkpɑm, nɑ mɑ́ kilisinɑ tɛʋ lʋm. \q1 \v 31 Ɩ tɑɣɑnǝɣɩ-m ɑfǝlɑ tɑɑ kɛ́ pɛtʋɣʋ kɛ́, \q1 nɑ mɑ wontu mɑɣɑmɑɣɑ pǝsɩ-m kʋsɔɣɔtʋ pʋlʋpʋ. \b \q1 \v 32 Ɩsɔ tɑ́ kɛ́ yʋlʋ ɩsɩɩ mɑ́ sɩ ɩ kɑ́ cɔ-m, \q1 yɑɑ mɑ́ yɑɑ-ɩ nɔnɔɣɔ. \q1 \v 33 Nɔɣɔlʋ fɛɩ sɩ ɩ kɑ́ sʋʋ mɑ́ nɑ-ɩ \q1 tɑ́ hɛkʋ tɑɑ, nɑ ɩ́ loli-tʋ. \q1 \v 34 Ɩsɔ sɩɩ kpɑ́tʋ́ɣʋ́ ŋku n mɑkǝnɑ-m tɔ, \q1 nɑ nyɑ́ sɔɣɔntʋ hɛɛsɩ-m cɔɔsʋɣʋ. \q1 \v 35 Ɩlɛ mɑɑ yɔɣɔtǝnɑ-ŋ mɑ kɑɑ nyɑ́. \q1 Amɑ pǝ tɑɣɑ mpʋɣʋlɔ. \q1 Mɑɑ pǝsǝɣɩ pʋlʋ. \c 10 \s1 Soopu kʋyɔɣɔtʋtʋ tɔtɔ \q1 \v 1 Soopu sɩ: Weesuɣu lɩɩ-m sɔŋ kɛ́. \q1 Mɑɑ wii mɑ tɩ tɔm. \q1 Mɑ lɑŋlɛ kǝlɑ wɑkǝlʋɣʋ, mɑ kɑɑ tɑsɑ sum. \q1 \v 2 Ɩsɔ, mɑɑ heeli-ŋ sɩ, tɑɑ kʋ mɑ tɔm. \q1 Amɑ heeli-m mpi pǝ tɔɔ n yookinɑ-m tɔ. \q1 \v 3 Pǝ wɛ-ŋ teu sɩ ń ŋmɑkǝlɩ \q1 mɑ́ wei n ŋmɑwɑ tɔ, \q1 nɑ ń yele nɑ pǝ́ lɑnɑ ɑsɑɣɑɑ nɑ? \q1 \v 4 Anɩ n nɑɑkɩ nɑ pǝ́ kǝlɩ yǝlɑɑ, \q1 nɑ ń mɑɣɑsǝɣɩ nɑ pǝ́ kǝlǝɣɩ-wɛ. \q1 \v 5 Ɩsɔ nyɑ́ weesuɣu topilɑ ɩsɩɩ yʋlʋ nyǝŋkʋ kɛ? \q1 Yɑɑ nyɑ́ pɩɩsɩ tɛɛkɩ ɩsɩɩ yʋlʋ pǝyɑɣɑ nyǝnsɩ? \q1 \v 6 Pepe tɔɔ kɛ́ n pɛɛkǝɣɩ mɑ tɑsǝkǝlɛ \q1 nɑ ń feŋiɣi sɩ ń kuli mɑ ɩsɑɣɑtʋ tɔɔ? \q1 \v 7 Anɩ n nyǝmɑ́ sɩ mɑ tɑ wɑkǝlɩ, \q1 pǝ́cɔ́ nɔɣɔlʋ kɑɑ yɑ-m nyɑ́ niŋ tɑɑ. \b \q1 \v 8 Nyɑ́ niŋ ŋmɑnɑ mɑ tǝnɑ, \q1 nɑ ń cɑɑ sɩ n wɑkǝlǝɣɩ-m. \q1 \v 9 Ɩsɔ tɔɔsɩ sɩ, nyɑ́ ŋmɑnɑ-m, ɩsɩɩ cʋɣʋ. \q1 Ɩlɛ n kɑ́ tɑɣɑnɩ-m yɔkʋɣʋ nɑ mɑ́ pǝsɩ mʋsʋɣʋ nɑ? \q1 \v 10 Nyɑ́ ŋmɑɣɑnɑ-m mɑ too tɑɑ, \q1 ɩsɩɩ nɑɑlǝm kiikuɣu fulɑɣɑ tɑɑ tɔ. \q1 \v 11 Nyɑ́ lɑpǝnɑ-m mʋwɑ nɑ holɑ, \q1 nɑ ń wɑɑsɩ pǝ tɔɔ kɛ́ nɑntʋ, nɑ ń suu-m tɔnʋɣʋ. \q1 \v 12 Ɩlɛnɑ ń lɑ-m pɛɛlɛɛ, \q1 nɑ ń hɑ-m weesuɣu nɑ ń feŋiɣi kʋ tɔɔ. \b \q1 \v 13 Amɑ mɑ nyǝmɑ́ nyɑ́ lǝmɑɣɑsɛɛ wenɑ \q1 n kɑ ŋmɛsɑ nyɑ́ lotu tɑɑ tɔ. \q1 \v 14 N feŋiɣi kɛ́ sɩ, ye n nɑwɑ mɑ wɑkǝlɑɑ \q1 ɩlɛ n kisi-m suulu hʋ́lʋ́ɣʋ́. \q1 \v 15 Ye mɑ wɑkǝlǝnɑ-ŋ mɑ lepɑɣɑ, \q1 pɑɑ mɑ tɔm tewɑ, nyʋɣʋ kɑmɑ ḿpʋ́ɣʋ́. \q1 Nɑ wɑhɑlɑ nɩɩ-m nɑ fɛɛlɛ kʋɣʋ-m. \q1 \v 16 Ye mɑ kʋsɑ nyʋɣʋ ɩlɛ n tʋ mɑ wɑɑlɩ, \q1 ɩsɩɩ tɔɣɔlɑɣɑ, nɑ ń kʋlǝɣɩ mɑ tɔɔ nɑ piti tǝmɑ. \q1 \v 17 Nɑ ń kɔŋnɑ-m ɑseetɑ nyǝ́mɑ \q1 mpɑ pɑɑ cɑɑkɩ-m tɔ, nɑ nyɑ́ pɑ́ɑ́nɑ́ sɔɔsǝɣɩ mɑ tɔɔ. \q1 Nɑ ń kpɛtǝlǝɣɩ-m nɑ wɑhɑlɑnɑɑ. \b \q1 \v 18 Pepe tɔɔ kɛ́ Ɩsɔ lǝsɑ-m mɑ too lotu tɑɑ? \q1 Ɩsǝntɔ mɑɑ sǝpɑ nɔɣɔlʋ tɑ nɑ-m. \q1 \v 19 Pɑɑ tɛɛnɑ pǝlɑɑʋ tɑɑ kɛ́ kpɑkpɑɑ, \q1 nɑ pǝ́ wɛɛ ɩsɩɩ pɑ tɑ lʋlɩ-m. \q1 \v 20 Mɑ weesuɣu kʋyɛɛŋ kɑɑsɑ-m pǝ́cɔ́ tike ntɔ. \q1 Ɩlɛ Ɩsɔ, yele-m mpʋ nɑ mɑ́ \q1 yɔɔlǝnɑ wɛɛ pǝ́cɔ́ wei ɩ kɑɑsɑ-m tɔ. \q1 \v 21 Ɩlɛnɑ pǝ́cɔ́ mɑ́ polo ɑtɛtǝlɛ tɑɑ. \q1 Mɑ kɑɑ tɑsɑ mǝlʋɣʋ kɛ cǝnɛ. \q1 Tɛtʋ ntɩ tǝ tɑɑ kɛ́ sǝkpɛtʋɣʋ ɑnɑɑm wɛɛ. \q1 \v 22 Sǝkpɛtʋɣʋ tɛtʋ wɛɛ kɛ́ ɩsɩɩ ɑhoo. \q1 Ɩsotom sɔsɔɔm kɛ́, pʋlʋ tɑ tǝŋ. \q1 Ɩlɛnɑ nyɑɑlǝm nɑ́ɑ́ wɛɛ ɩsɩɩ pǝ yukuɣu tɔ. \c 11 \s1 Sofɑɑ nyǝntʋ \p \v 1 Ḿpʋ́ɣʋ́ Nɑɑmɑ tʋ Sofɑɑ cɔwɑ Soopu sɩ: \q1 \v 2 Nyɑ́ yɔɣɔtɑɣɑ kɛkɛkɛ tɔɔ, pǝ wɛɛ sɩ mɑ́ cɔ. \q1 Pǝ tɑɣɑ yɔɣɔtɑɣɑ nyǝm kɛ yʋlʋ tɔm teekinɑ. \q1 \v 3 Nyɑ́ nɔɔleleŋ ɩɩ tǝkǝɣɩ yǝlɑɑ nɔɔsɩ. \q1 N kɑɑ pǝsɩ ń woŋ nɔɣɔlʋ nɑ pɑ́ tɑ́ tʋ-ŋ fɛɛlɛ. \q1 \v 4 Hɑlɩ n tɩɩ yɔɣɔtɑɑ sɩ nyɑ́ tɔm tewɑ, \q1 sɩ n tɑ wɑkǝlǝnɑ Ɩsɔ. \b \q1 \v 5 Hɑɩ, ye ɩsɩɩ Ɩsɔ kɑ kulɑɣɑɑ \q1 nɔɣɔ nɑ ɩ́ tɩɩ yɔɣɔtɩ. \q1 \v 6 Hɑlɩ ɩ kɑ hʋlɑ-ŋ ɩ nyǝmtʋ tete. \q1 Tǝ tɛɛ yʋlʋ lɑɣɑtʋ tɔɔ. \q1 Tǝnɑɣɑ n kɑ nɑwɑ sɩ Ɩsɔ ɩɩ \q1 pɔɔsǝɣɩ nyɑ́ ɩsɑɣɑtʋ tǝnɑ tɔɔ. \b \q1 \v 7 N pǝsǝɣɩ nɑ ń mɑɣɑsɩ Ɩsɔ lotu tɑɑ tɔm \q1 nɑ ń cɛkǝnɑ Tomɑ tǝnɑ tʋ ɩnɩ ɩ sɔsɔɔntʋ nɑ? \q1 \v 8 Tǝ kǝlɑ ɩsɔtɔnʋɣʋ kɛ kʋŋkʋlʋmǝŋ. \q1 Yʋlʋ kɑɑ keesi tǝ tǝnɑɣɑ, \q1 tǝ tɛɛ ɑtɛtǝlɛ kɛ lumɑŋ. \q1 Yʋlʋ kɑɑ cɛkǝnɑ tǝ tɔm kɛ sɔsɔm. \q1 \v 9 Ɩsɔ sɔsɔɔntʋ ntɩ tǝ kǝlɑ tɛtʋ \q1 kɛ tɔɔʋ, nɑ tǝ́ kǝlɩ teŋku kɛ́ wɑŋ. \b \q1 \v 10 Ye Ɩsɔ kpɑ tɑsǝkǝlɛ tʋ \q1 yɑɑ ɩ yɑɑ-ɩ nɔnɔɣɔ, ɑwe kpesiɣinɑ? \q1 \v 11 Pǝ tɑɣɑ pʋlʋ, Ɩsɔ nyǝmɑ́ yʋlʋyemnɑɑ kɛ́. \q1 Pǝyele pǝ fɛɩ-ɩ kɑtɛ sɩ ɩ́ nɑ́ pɑ kɑwɑlɑɣɑ. \q1 \v 12 Mpi lǝmɑɣɑsɛɛ fɛɩ tʋ kɑ́ hiiki lɑɣɑtʋ tɔ, \q1 tɑɑlɛ kpɑŋɑɣɑ lʋlɑ tǝyɑɣɑ nyǝŋkɑ. \b \q1 \v 13 Amɑ pǝ kɑɑsʋɣʋ Soopu nyɑ́ tɔ, \q1 kɛɛsǝnɑ Ɩsɔ tɔɔ, nɑ ń tɛɣɛ-ɩ niŋ. \q1 \v 14 Hɑtǝlǝnɑ mpi pǝ tɑ siɣisi tɔ. \q1 Tɑɑ yele nɑ ɩsɑɣɑtʋ wɛɛ nyɑ́ tǝyɑɣɑ tɑɑ. \q1 \v 15 Wɑɑtʋ ɩnǝɣɩ n kɑ́ tɔŋ nɑ ń kʋsɑ nyʋɣʋ. \q1 Pʋlʋpʋ kɑɑ kɛɛ-ŋ, yɑɑ pǝ́ lɑ-ŋ sɔɣɔntʋ. \q1 \v 16 Ɩlɛnɑ ń sɔɔ nyɑ́ wɑhɑlɑ tɔɔ, ɩsɩɩ lʋm kpemnɑ. \q1 \v 17 Wɑɑtʋ ɩnǝɣɩ nyɑ́ weesuɣu kʋyɛɛŋ \q1 kɑ́ wɛɛ tǝcɛɩcɛɩ, ɩsɩɩ ilim sikuɣu. \q1 Nɑ nyɑ́ sǝkpɛtʋɣʋ cɛ́ ɩsɩɩ pǝ nyɑɑlʋɣʋ tɔ. \q1 \v 18 Ɩlɛnɑ ń cɑɣɑnɑ nyɑ́ tɩ nɑ ń tɛɛlǝɣɩ tɔtɔ. \q1 N kɑɑ wɛɛnɑ fɛɛlɛ nɑtǝlɩ, nɑ ń tooki teu. \q1 \v 19 Nɔɣɔlʋ kɑɑ wɑkǝlɩ nyɑ́ tom. \q1 Hɑlɩ yǝlɑɑ pɑɣɑlɛ kɑ́ pɛɛkɩ sɩ ń sǝnɑ-wɛ. \q1 \v 20 Amɑ ɑsɑɣɑɑ ɩsɛ kɑ́ nyǝŋ kɛ́. \q1 Pɑ hɛɛsʋɣʋ kɑ́ sɩɩ tǝnɑɣɑ, nɑ pɑ́ tɑŋɑ sǝm tike. \c 12 \s1 Soopu nyǝntʋ \p \v 1 Mpʋɣʋlɛ Soopu cɔwɑ sɩ: \q1 \v 2 Pʋwɛ! Amɑ ɩ́ wɛnɑ yʋlʋ lǝmɑɣɑsɛɛ yoo! \q1 Mǝ sǝm wɑɑlɩ, ɑ kɑɑ tɑsɑ wɛɛʋ. \q1 \v 3 Mɑ́ mɑɣɑmɑɣɑ mɑ wɛnɑ nyǝmtʋ kɛ \q1 ḿpʋ́ɣʋ́ ɩsɩɩ mɛ, ɩ́ tɑ́ tɛɛ-m. \q1 Pɑɑ ɑwe nɑ́ pǝsǝɣɩ nɑ ɩ́ yɔɣɔtɩ ɩsɩɩ mɛ. \b \q1 \v 4 Mɑ pǝsɑ yʋlʋ wei ɩ tɑɑpɑlɑɑ pɑɑkǝnɑ tɔɣɔ. \q1 Pǝyele mɑ yɑɑkǝnɑ Ɩsɔ sɩ ɩ́ cɔ-m. \q1 Mɑ siɣisɑɑ kɛ́ mɑ fɛɩ kɑwɑlɑɣɑ. \q1 \v 5 Mɛ mpɑ pǝ cɑɣɑnɑɑ tɔ, mǝ footiɣi wɑhɑlɑ tʋ kɛ́. \q1 Ḿpʋ́ɣʋ́ pɑ́ tusiɣi wei ɩ cɛŋlǝɣɩ tɔ. \q1 \v 6 Nmɩɩlɑɑ nɑ Ɩsɔ pɑ́ɑ́nɑ́ kpɑɑsǝlɑɑ, \q1 cɑɣɑnɑ pɑ tǝɣɩ pɑ tɛɛsɩ tɑɑ kɛ́. \q1 Mpɛ pɑ toŋ ntɛ́ pɑ Ɩsɔ. \b \q1 \v 7-8 Pɔɔsɩ sumɑsɩ nɑ tɔlɑ nɑ \q1 tiinɑ ɑ kɑ́ sɛɣɛsɩ-ŋ, \q1 nɑ tɛtʋ hʋlɩ-ŋ tɔtɔ. \q1 \v 9 Kʋŋmɑŋmɑm mpi pǝ tɑ nyǝnɑ sɩ, \q1 Tɑcɑɑ niŋ lɑpǝnɑ pǝ tǝnɑ? \q1 \v 10 Ɩnɩ ɩ tɔkǝnɑ ɩ kʋlɑpǝm tǝnɑ weesuɣu, \q1 nɑ yǝlɑɑ tǝnɑ feesiŋ kɛ ɩ niŋ tɑɑ. \b \q1 \v 11 Ɩsɩɩ ŋkpɑŋʋɣʋ nɩɩkʋɣʋ tɔm kʋyɔɣɔtʋtʋ tɔ, \q1 ḿpʋ́ɣʋ́ nɔɣɔ nɑ́ nɩɩkɩ tɔɣɔnɑɣɑ leleŋ. \q1 \v 12 Akpɑtǝlɑɑ nɑ mpɑ pɑ pɩɩsɩ tɔɔwɑ tɔ, \q1 pɑ wɛnɑ lǝmɑɣɑsɛɛ nɑ nyǝm kɛ́. \q1 \v 13 Amɑ Tɑcɑɑ kɛlɛ lǝmɑɣɑsɛɛ nɑ nyǝm mɑɣɑmɑɣɑ tʋ, \q1 nɑ lɑɣɑtʋ tɑsʋlʋ nɑ toŋ tʋ. \b \q1 \v 14 Ye ɩ yɔkɑ mpi, nɔɣɔlʋ kɑɑ ŋmɑ́, \q1 ye ɩ tǝkɑ wei, nɔɣɔlʋ kɑɑ tʋlɩ-ɩ. \q1 \v 15 Ye ɩ kpɑ tɛʋ, ɩlɛ wʋlɑɣɑ wʋlɩ. \q1 Ɩ́ tʋlɑ-kʋ, ɩlɛ lʋm wɑkǝlɩ tɛtʋ. \q1 \v 16 Ɩ wɛnɑ tomɑ kɛ́ nɑ ɩ́ nyǝmɑ́ ɑ lɑpǝnɑʋ, \q1 nɑ ɩ́ tɔkɑ letɑɑ nɑ mpɑ pɑ tolisiɣi lɛlɑɑ tɔ. \q1 \v 17 Ɩ yeki nɑ pɑ́ kuuki tɛtʋ nyʋɣʋ nyǝ́mɑ, nɑ pɑ́ tɛɛkǝnɑ. \q1 Ɩ wɑkǝlǝɣɩ hʋʋlɑɑ lǝmɑɣɑsɛɛ. \q1 \v 18 Nɑ ɩ́ cɛkɩ kʋhɔkʋm mpi ɑwulɑɑ kɑ \q1 hɔkɑ yǝlɑɑ tɔ, nɑ ɩ́ hɔkǝɣɩ pɑ mɑɣɑmɑɣɑ. \q1 \v 19 Ɩ yeki nɑ pɑ́ kuuki kɔtǝlɑɑ, \q1 nɑ ɩ́ pǝsǝɣɩ toŋtʋnɑɑ mpɑ pǝ cɑɣɑnɑ \q1 teu tɔɣɔ kpɛntǝlɑsɩ. \q1 \v 20 Ɩ tǝkǝɣɩ nɔɔleleŋ nyǝ́mɑ nɔɔsɩ, \q1 nɑ ɩ́ kʋɣɩ ɑkpɑtǝlɑɑ lǝmɑɣɑsɛɛ. \q1 \v 21 Ɩ yeki nɑ pɑ́ footiɣi sɔsɑɑ, \q1 nɑ ɩ́ yɔkǝɣɩ ŋmɑkǝllɑɑ toŋ. \q1 \v 22 Ɩ cɛkɩ pɑ sǝkpɛtʋɣʋ ɑnɑɑm kɛ́, \q1 nɑ ɩ́ kɔnɑ nyɑɑlǝm kɛ ɑtɛtǝlɛ sǝkpɛtʋɣʋ tɑɑ. \q1 \v 23 Ɩ yeki kɛ́ nɑ piitimnɑɑ huki, \q1 ɩlɛnɑ ɩ́ wɑkǝlɩ-wɛ nɑ ɩ́ yɑsɩ-wɛɣɛ pooluŋ, \q1 ɩlɛnɑ ɩ́ kpiisi-wɛ. \q1 \v 24 Ɩ kʋɣɩ pɑ nyʋɣʋ nyǝ́mɑ lɑɣɑtʋ, \q1 nɑ pɑ́ cɔɔkɩ yem kɛ́ nyɩɩtʋ tɑɑ, \q1 pɑ fɛɩnɑ tǝpote. \q1 \v 25 Pɑ hɑkǝɣɩ yem kɛ́ sǝkpɛtʋɣʋ tɛɛ, \q1 nyɑɑlǝm fɛɩ, nɑ pɑ́ cɛŋlǝɣɩ yem ɩsɩɩ \q1 mpɑ sʋlʋm kʋwɑ tɔ. \c 13 \s1 Soopu nyǝntʋ tɔtɔ \q1 \v 1 Mpʋɣʋlɛ Soopu tɑsɑɑ sɩ: Mɑ tɛmɑ nti \q1 mɑ yɔɣɔtǝɣɩ tɔɣɔ nɩɩʋ \q1 nɑ mɑ ŋkpɑŋʋɣʋ, nɑ mɑ́ nɑ-tɩ nɑ mɑ ɩsǝpǝle, \q1 nɑ mɑ́ cɛkǝnɑ-tɩ. \q1 \v 2 Mɑ mɑɣɑmɑɣɑ mɑ nyǝmɑ́ nti \q1 mǝ nyǝmɑ́ mpʋ tɔɣɔ, mǝ tɑ́ tɛɛ-m. \q1 \v 3 Amɑ Tomɑ tǝnɑ tʋ Ɩsɔ kɛ́ mɑ yɔɣɔtǝɣǝnɑ \q1 nɑ mɑ́ hʋlǝɣɩ-ɩ mɑ kʋnyɔŋ. \q1 \v 4 Mǝ kɛ́ ɑcɛsɑɑcɛsɑɑ fɛtɑɑ kɛ́, \q1 pɔpɔtʋ tike kɛ ɩ́ mɑɣɑsǝɣɩ. \q1 \v 5 Ye ɩ́ kɑ sumɑ, ɩ́ kɑ nǝɣǝsǝnɑ \q1 lǝmɑɣɑsɛɛ nyǝ́mɑ ntɛ́. \b \q1 \v 6 Ɩ́ ke ŋkpɑŋŋ nɑ ɩ́ nɩɩ \q1 mɑ́ kʋnyɔwiinɑ nɑ mɑ kʋyɔɣɔtʋtʋ. \q1 \v 7 Kɑloolɑɣɑ nɑ tɔm kʋkɛkɛɛtʋ \q1 kɛ ɩ́ kɑ́ sɛɛnɑ Ɩsɔ tɔɔ? \q1 \v 8 Ɩsɔ tɔɔ kɛ́ mǝ cɑɑkɩ sɩ ɩ́ sɛɛnɑ? \q1 \v 9 Nɑ ye ɩ feŋɑ-mɛ ɩ kɑ́ sɑ-mɛ? \q1 Ɩsɔ tɑ́ kɛ́ yʋlʋ sɩ pɑ puɣusiɣi-ɩ. \q1 \v 10 Ye mukɑɣɑ tɛɛ kɛ́ ɩ́ \q1 sɛɛkǝnɑ ɩ tɔɔ, ɩsɩɩ ɩ kɑlǝnɑ-mɛ. \q1 \v 11 Ɩ sɔsɔɔntʋ ɩɩ tilisiɣi mǝ pʋntʋ nɑ \q1 ɩ tɔm kpɑ-mɛɣɛ sɔɣɔntʋ sɔsɔɔntʋ? \q1 \v 12 Mǝ kʋyɔɣɔtʋtʋ wɛ kɛ́ ɩsɩɩ tɔlʋmɑ. \q1 Nɑ mǝ kʋmɑɣɑsǝtʋ nɑ́ɑ́ wɛɛ ɩsɩɩ cʋɣʋ. \b \q1 \v 13 Ɩ́ su, ɩ yele nɑ mɑ yɔɣɔtɩ, \q1 ye mɑ tɩɩ tɛmnɑ nti ntǝɣǝlɛ. \q1 \v 14 Mɑ sɔɔlʋ pɩɩwɑɣɑ sɩ ye mpi mpi. \q1 Pɑɑ mɑ weesuɣu lɩɩwɑ. \q1 \v 15 Ɩsɔ ɩ́ nɔkɑɑ ɩ kʋ-m, mɑ tɑ tɑŋ pʋlʋ. \q1 Amɑ mɑ tɔntɛ teu nyɩɩlʋɣʋ kɛ mɑɑ lǝsɩ. \q1 \v 16 Ye pǝ tɩɩ lɑpɑ mpʋ pǝ wɑɑsɑ-m kɛ́. \q1 Mpi tɔ, ɩsɑɣɑʋ ɩɩ kpǝtǝɣǝnɑ Ɩsɔ. \q1 \v 17 Tɔʋ, ɩ́ ke ŋkpɑŋŋ kɛ teu \q1 nɑ ɩ́ nɩɩ mɑ kʋyɔɣɔtʋtʋ. \q1 \v 18 Mɑ sɔɔlʋ pɩɩwɑ sɩ mɑ lǝsǝɣɩ mɑ tɩ nyɩɩlʋɣʋ. \q1 Mɑ nyǝmɑ́ sɩ mɑ tɔm tenɑ. \q1 \v 19 Ye nɔɣɔlʋ cɑɑ sɩ ɩ hʋʋnɑ-m, \q1 ɩlɛ mɑ su nɑ mɑ́ sɩ́. \b \q1 \v 20 Hɑɩ, mɑ Ɩsɔ, \q1 yɑɑsinɑɑ nɑɑlɛ tike kɛ mɑ cɑɑ ń lɑ-m, \q1 nɑ nyɑ́ kiŋ sǝŋʋɣʋ ɩ́ tɑɑ lɑ-m kɑtɛ. \q1 \v 21 Kʋsɩ nyɑ́ niŋ kɛ mɑ tɔɔ, \q1 nyɑ́ sɔɣɔntʋ ɩ́ tɑɑ lɑ-m kɑtɑtǝlɑɣɑ. \q1 \v 22 Ɩlɛnɑ ń pɔɔsɩ-m nɑ mɑ́ cɔ-ŋ, \q1 yɑɑ mɑ́ yɔɣɔtɩ nɑ nyɑɑ cɔ-m. \q1 \v 23 Ɩsɑɣɑtʋnɑɑ ɩsǝnɑɣɑ mɑ lɑpɑ? \q1 Hʋlɩ-m mɑ tǝpǝntǝlɛ. \q1 \v 24 Pepe tɔɔ kɛ́ nyɑ́ ɩsɛntɑɑ tɑ́ hɛtǝnɑ-m, \q1 nɑ ń nyǝnǝɣɩ-m ɩsɩɩ nyɑ́ kolontu? \q1 \v 25 Anɩ mɑ wɛ kɛ́ ɩsɩɩ kɑɑwʋlɑɣɑ, \q1 yɑɑ nyɩɩliyɑ ŋkɑ heelim kpɑkǝɣɩ tɔ, \q1 nɑ ń tɔɣɔnǝɣɩ-m? \q1 \v 26 Pǝ tɑɣɑ pʋlʋ, n ŋmɑɑkɩ mɑ tɔm ɩsɑɣɑtʋ \q1 nɑ ń fɛlǝɣɩ-m mɑ pǝcɑɑtʋ kʋpǝntǝŋ suwe? \q1 \v 27 N tʋ-m nkeɣelee suwe, \q1 nɑ ń feŋiɣi mɑ kʋlɑpǝlɛ? \q1 Nɑ ń ŋmɑɑkɩ mɑ nɔntɑɑlǝŋ wei \q1 mɑ fɛlɑ kɑnyǝŋɑ tɑɑ tɔɣɔ tɑkǝlɑɣɑ tɑɑ. \q1 \v 28 Nɑ mɑ tɔnʋɣʋ nɑ́ɑ́ tɑsǝɣɩ ɩsɩɩ tɑɑʋ, \q1 yɑɑ ɩsɩɩ ŋkpɑm mʋʋkʋɣʋ wontu kʋsusuutu tɔ. \c 14 \s1 Soopu nyǝntʋ tɔtɔ \q1 \v 1 Yʋlʋ pǝyɑɣɑ weesuɣu wɛ kɛ́ tǝtopi, \q1 nɑ kʋ́ nɑ cɔɔsɛɛ kɛ kʋtɑmsɑ. \q1 \v 2 Ɩ lɩɩkɩ kɛ́ ɩsɩɩ tʋɣʋ hɛ́tʋ́ɣʋ́ nɑ ɩ́ lontili, \q1 nɑ ɩ́ mʋkɩ kpɑkpɑɑ ɩsɩɩ ɩsotom. \q1 \v 3 Ɩsɔ nn kʋsǝɣɩ ɩsǝlɛ kɛ mɑ tɔɔ. \q1 Pǝyele ń yɑɑkɩ-m hʋʋlɛ. \b \q1 \v 4 Wulee nɔɣɔlʋ lǝsɑ kʋpɑm kɛ ɩsɑɣɑm tɑɑ? \q1 Pʋntʋ fɛɩ. \q1 \v 5 Anɩ Ɩsɔ tɛmɑ yʋlʋ ɩsɔtʋnɑɑ kɛ kɑlʋɣʋ \q1 nɑ ɩ́ sɩɩ ɩ kʋyɛɛŋ. \q1 Ɩsɔ n tɛmɑ yʋlʋ weesuɣu tǝnɑɣɑ kɛ pɩɩʋ ɩ kɑɑ ŋmɑɑ kɑ tɔɔ. \q1 \v 6 Pǝ tɔɔ tɔ, kʋsɩ nyɑ́ ɩsǝlɛ kɛ yʋlʋ tɔɔ nɑ ɩ́ hɛɛsɩ, \q1 nɑ ɩ lɑŋlɛ tɩɩ hʋlʋmɩ, ɩsɩɩ ɑpɑɑ tʋ kɛ tɑɑnɑɣɑ. \b \q1 \v 7 Tʋɣʋ wɛnɑ tɛɛlʋɣʋ kɛ́, ye pɑ sɛtɑ-kʋ, \q1 kʋ nɛɣɛtɩ nɑ kʋ́ hɛlǝɣɩ piliŋɑsɩ kʋfɑsɩ. \q1 \v 8 Pɑɑ kʋ lilɑ kpɑtǝlɑ tɛtʋ tɑɑ, nɑ kʋ kite sɩ́. \q1 \v 9 Ye kʋ nɩɩwɑ lʋmɑɣɑ tɑŋ kʋ \q1 tɑɣɑnǝɣɩ nɛɣɛtʋɣʋ kɛ́ nɑ \q1 kʋ́ hɛlɩ piliŋɑsɩ kʋfɑsɩ ɩsɩɩ tiikɑ. \b \q1 \v 10 Amɑ yʋlʋ sǝkɩ kɛ́, nɑ ɩ tomɑ sɩɩ tǝnɑɣɑ. \q1 Ye ɩ tisɑ feesuɣu, ɩ wɛ le tɔtɔ? \q1 \v 11 Teŋku lʋm pǝsǝɣɩ nɑ pǝ́ pɑsɑ, \q1 nɑ pusi nyǝm nɑ́ɑ́ nyɔɔ nɑ sɩ́ wʋlɩ. \q1 \v 12 Mpʋ tɔtɔɣɔ yʋlʋ kɑ́ hǝntɩ, ɩ kɑɑ tɑsɑ kʋlʋɣʋ. \q1 Ɩ kɑɑ tɑsɑ fem nɑ pǝ́cɔ́ ɩsɔtɔnʋɣʋ mʋkɩ. \q1 Ɩ kɑɑ kʋlǝnɑ ɩ tom tɔɔ. \q1 \v 13 Ye Ɩsɔ kɑ tisɑɣɑ, \q1 ɩ kɑ ŋmɛsɑ-m ɑtɛtǝlɛ tɑɑ, \q1 nɑ ɩ́ tɑkɩ mɑ tɔɔ, hɑlǝnɑ ɩ́ kʋ́ ɩ pɑ́ɑ́nɑ́. \q1 Ɩlɛnɑ ɩ́ sɩɩ-m sɑɑ wei ɩ kɑ́ tɑɣɑnɩ-m kʋpɑntʋ lɑpʋ tɔ. \q1 \v 14 Ye ɩsɩɩ yʋlʋ kɑ sǝkɑɣɑ nɑ ɩ́ tɑɣɑnɩ \q1 fem mɑɑ wɛ tɑŋʋɣʋ tɑɑ kɛ́ mɑ tǝmlɛ kʋyɛɛŋ tǝnɑ. \q1 Hɑlǝnɑ kʋyɑkʋ ŋku ɩ kɑ́ tɑɣɑnɩ-m kʋsʋɣʋ tɔ. \q1 \v 15 Ɩlɛ wɑɑtʋ wei Ɩsɔ kʋŋmɑŋmɑm mɑ́, \q1 mɑ tɔm kɑ́ nyɩɩlɩ-ɩ nɑ ɩ́ yɑɑ-m tɔ mɑ kɑɑ cɔ. \q1 \v 16 Amɑ sɑŋɑ ɩlɛ, \q1 Ɩsɔ ɩsǝlɛ kɑɑ wɛɛ mɑ́ mɑ tɔɔ, \q1 nɑ ɩ́ kɑlǝɣɩ mɑ nɔɔhɛɛ. \q1 \v 17 Ɩ suuwɑ mɑ ɩsɑɣɑtʋ kɛ huluɣu nɑkʋlɩ kʋ tɑɑ kɛ́, \q1 nɑ ɩ́ tɑɑlɩ mɑ kɑwɑlɑɣɑ tɔɔ tǝkpɑm. \b \q1 \v 18 Amɑ ɩsɩɩ pɔ́ɔ́ŋ́ yɔkʋɣʋʋ \q1 nɑ pǝ́ lɑɣɑsǝɣɩ kʋkpɑmǝŋ kɛ lonɑ, \q1 \v 19 nɑ lʋm nɑ́ɑ́ niisiɣi pǝlɛ, \q1 nɑ tɛʋ nɑ́ɑ́ kuuki tɛtʋ tɔ. \q1 Ḿpʋ́ɣʋ́ n wɑkǝlǝɣɩ yʋlʋ tɛɛlʋɣʋ. \q1 \v 20 N tii yʋlʋ tɔɔ kɛ́ nɑ ń wɑkǝlɩ ɩ ɩsɛntɑɑ, \q1 nɑ ń tɔɣɔnɩ-ɩ nɑ ɩ́ tɛɛ nɑ pǝ́ sɑɑlɩ. \q1 \v 21 Pɑɑ yʋlʋ piyɑ nyʋɣʋ kʋlɑɑ \q1 yɑɑ pǝ tʋ-sǝɣɩ fɛɛlɛ yʋlʋ ɩɩ nɑɑkɩ pʋlʋ. \q1 \v 22 Mpi pǝ tɔm yʋlʋ nɩɩkǝnɑ tɔɣɔlɛ \q1 ɩ mɑɣɑmɑɣɑ ɩ tɔnʋɣʋ wʋsɑsɩ nɑ ɩ lɑŋwɑkǝllɛ. \c 15 \s1 Ɩlifɑsɩ nyǝntʋ tɔtɔ \p \v 1 Ḿpʋ́ɣʋ́ Temɑŋ tʋ Ɩlifɑsɩ cɔwɑ Soopu sɩ: \q1 \v 2 Yʋlʋ lǝmɑɣɑsɛɛ tʋ ɩsɩɩ nyɑ́ tɑkɑ, \q1 kɑɑ yɔɣɔtǝɣɩ tɔm kpɑɩ nyǝntʋ, \q1 yɑɑ ɩ́ hɔŋ ɩ tǝɣɩ yem kɛ́ mpʋ. \q1 \v 3 Nyɑ́ kɑlʋɣʋ wɛ kpɛtɛ kɛ́, \q1 pǝ tɑɑ fɛɩ kɑwɑɑɣɑ. \q1 \v 4 Ɩsɔ nyɑmnɑʋ mɑɣɑmɑɣɑ \q1 nɑ ɩ sɛɛʋ kite kɛ n wɑkǝlǝɣɩ yoo! \b \q1 \v 5 Nyɑ́ ɩsɑɣɑtʋ tɔm kɛ nyɑ́ nɔɣɔ yɔɣɔtǝɣɩ. \q1 Pǝyele ɑcilɑɣɑtʋ nyǝ́mɑ kʋyɔɣɔtʋtʋ kɛ n kpɑɣɑɑ. \q1 \v 6 Nyɑ́ nɔɣɔ hʋlǝɣǝnɑ nyɑ́ ɩsɑɣɑtʋ. \q1 Nyɑ́ ntompee kʋɣʋnɑ nyɑ́ tɔm pǝ tɑɣɑ mɑ́. \b \q1 \v 7 Nyɑɣɑ pǝ tɑɑlǝnɑ lʋlʋɣʋ nɑ? \q1 Yɑɑ n lɑɑlɑ pulɑsɩ kɛ ilim nɑʋ? \q1 \v 8 N nɩɩwɑ Ɩsɔ lɑɣɑtʋ tɑsʋɣʋ, \q1 nɑ ń hii lɑɣɑtʋ kɛ nyɑ́ tike nɑ? \b \q1 \v 9 N tɑ tɛɛ-tʋɣʋ nyǝm, \q1 pǝ́cɔ́ n tɑ cɛkǝnɑ pʋlʋ \q1 nɑ pǝ́ wɛ-tʋɣʋ sǝkpɛtʋɣʋ. \q1 \v 10 Tɑ tɑɑ cǝnɛ wɛ nyʋŋhʋlʋmǝŋ nyǝ́mɑ, \q1 nɑ ɑkpɑtǝlɑɑ mpɑ pɑ tɛɛ nyɑ́ cɑɑ kɛ sɔsɔɔntʋ tɔ. \q1 \v 11 N nyǝnǝɣɩ yem kɛ́ Ɩsɔ lɑŋhɛɛsǝlɛ tɔm \q1 nti ɩ tɛlǝsǝɣɩ-ŋ tǝpɑmm nɑ tɑ́ nɔɔsɩ tɔɣɔ? \b \q1 \v 12 Pepe tɔɔ kɛ́ nyɑ́ pɑ́ɑ́nɑ́ huuki mpʋ, \q1 nɑ ń cɩɩlǝɣɩ-tʋɣʋ ɩsɛ? \q1 \v 13 Ɩsɔ kɛ́ n mʋnɑ pɑ́ɑ́nɑ́, \q1 nɑ ń yɔɣɔtǝɣɩ tɔmnɑɑ mpɛ? \b \q1 \v 14 Yʋlʋ ɩɩ pǝsǝɣɩ nɑ ɩ́ wɛɛ \q1 tǝnɑŋŋ yɑɑ ɩ́ siɣisɑ teu kɛ Ɩsɔ. \q1 \v 15 Pɑɑ ɩsɔtɑɑ tillɑɑ mɑɣɑmɑɣɑ Ɩsɔ fɛɩnɑ-wɛɣɛ nɑɑni. \q1 Pǝyele ɩsɔtɔnʋɣʋ fɛɩ tǝnɑŋŋ. \q1 \v 16 Kɑcɑŋfɑnɑ yʋlʋ ɩsɑɣɑʋ nɑ ɑcɑɑlʋɣʋ \q1 ŋku kʋ mɑlǝnɑ ɩsɑɣɑtʋ ɩsɩɩ lʋm nyɔɔʋ tɔ? \b \q1 \v 17 Tɔʋ, Soopu ke ŋkpɑŋŋ nɑ mɑ́ sɛɣɛsɩ-ŋ \q1 nɑ mɑ́ kɛɛsɩ-ŋ nti mɑ nɑwɑ tɔ. \q1 \v 18 Nti lǝmɑɣɑsɛɛ nyǝ́mɑ nɩɩwɑ \q1 pɑ cɑɑnɑɑ kiŋ nɑ pɑ́ hʋ́lɩ́ tɔ. \q1 \v 19 Pɑ tike kɛ Ɩsɔ kɑ hɑwɑ tɛtʋ, \q1 kpɑɩ tʋ nɔɣɔlʋ ɩ tɑ siti pɑ hɛkʋ. \b \q1 \v 20 Ɩsɑɣɑʋ wɛ ɩsǝnyǝŋlɛ tɑɑ kɛ́ \q1 ɩ weesuɣu pɩɩsɩ tǝnɑɣɑ, hɑlǝnɑ ɩ sǝm. \q1 Pǝyele pɑ kɑlɑ ŋmɑkǝllʋ pɩɩsɩ tǝnɑɣɑ. \q1 \v 21 Sɔɣɔntʋ tɔm kɛ pɑ nɩɩkɩ. \q1 Pɑ tɩ cɑɣɑnɑʋ wɑɑtʋ tɑɑ kɛ́ wɑkǝllʋ kɑ́ tii pɑ tɔɔ. \q1 \v 22 Ɩ nɑɑkɩ lɑɣɑtɛ cɛŋǝɣɩ-ɩ, \q1 ɩlɛ ɩɩ tɛɛlǝɣɩ sɩ ɩ kɑ́ fiti sǝkpɛtʋɣʋ. \q1 \v 23 Ɩ pɛɛkǝɣɩ tɔɣɔnɑɣɑ, \q1 nɑ ɩ́ nyǝmɑ́ sɩ sǝkpɛtʋɣʋ kʋyɑkʋ tɑŋɑ-ɩ. \q1 \v 24 Lɑŋwɑkǝllɛ nɑ nǝɣǝsɛɛ \q1 pǝ tʋɣɩ-ɩ sɔɣɔntʋ sɔsɔɔntʋ kɛ́. \q1 Pǝ tiiki ɩ tɔɔ kɛ́ ɩsɩɩ wulɑʋ sɔɔlʋ \q1 pɩɩkʋɣʋ sɩ ɩ tɛɛkɩ yoou tɔ. \b \q1 \v 25 Pǝ tɑɣɑ pʋlʋ, ɩ kʋsɑ niŋ sɩ ɩ mɑkɩ Ɩsɔ. \q1 Ɩ cɑɑkɩ sɩ ɩ kʋlǝɣɩ Tomɑ tǝnɑ tʋ tɔɔ. \b \q1 \v 26 Hɑlɩ ɩ hikɑ ɑpɑlʋtʋ sɩ ɩ́ kʋlɩ Ɩsɔ tɔɔ, \q1 nɑ ɩ́ kentɑ ɩ tǝɣɩ ɩ kpɑlʋɣʋ \q1 kpɩɩsǝŋ nyǝŋkʋ. \q1 \v 27 Ɩ kiiwɑɣɑ nɑ ɩ́ wɛnɑ ɑlɑɑfǝyɑ. \q1 \v 28 Acɑlɛɛ kʋyɔkɛɛ nɑ tɛɛsɩ nsi sɩ tɑɑ yǝlɑɑ \q1 lɩɩwɑ nɑ sɩ́ cɑɑ yɔkʋɣʋ tɔ, sɩ tɑɑ kɛ́ ɩ kɑ́ cɑɣɑ. \b \q1 \v 29 Ɩ kɑɑ tɑsɑ wɛnɑʋ hikuɣu nɑ pǝ́ leeli, \q1 pǝ́cɔ́ pǝ kɑɑ tɑsɑ-ɩ lɑpǝnɑʋ kɛ tɛtʋ tɔɔ. \q1 \v 30 Ɩ kɑɑ fiti sǝkpɛtʋɣʋ. \q1 Ɩ wɛ kɛ́ ɩsɩɩ kɔkɔ nyɑkʋɣʋ tʋɣʋ piliŋɑsɩ tɔ, \q1 Ɩsɔ kɑ́ woso-ɩ ɩ heelim nɑ pǝ́ kpiisi-ɩ. \b \q1 \v 31 Ye kpɛtɛ kɛ ɩ tʋ nɑɑni, ɩ tʋsɑ ɩ tǝɣɩ. \q1 Mpi tɔ, kpɛtɛ ntɛɣɛlɛ ɩ kɑsǝyɑɣɑ. \q1 \v 32 Hɑlɩ pɩɩ lɑ mpʋ nɑ pǝ́cɔ́ pǝ́ tɑlɑ ɩ sǝm. \q1 Teitei ɩsɩɩ piliŋɑ lɑŋʋɣʋ cǝlǝm nɑ kɑ́ sɩ́ tɔ. \q1 \v 33 Ɩ kɑ́ wɛɛ kɛ́ ɩsɩɩ tʋɣʋ ŋku pɑ yɑɑ sɩ, lɛsɛŋ tɔ, \q1 kʋ ɑkɑɑ tɔɔkʋɣʋ nɑ ɑ́ tɑ pɩɩtɑ tɔ. \q1 Yɑɑ ɩsɩɩ ŋku pɑ yɑɑ sɩ, Olifi tɔ kʋ hɛtʋ luluɣu tɔ. \b \q1 \v 34 Ɩsɑɣɑʋ tǝyɑɣɑ kɑ́ pǝsɩ kɑɑlʋlɑɣɑ, \q1 ɩlɛnɑ kɔkɔ nɑ́ɑ́ nyɑɣɑ muɣullu tǝcɑɣɑlɛ. \q1 \v 35 Ɩsɑɣɑtʋ kɛ ɩ hɑkɩ nɑ ɩ́ lʋlɩ kʋlʋmtʋ ntɩ. \q1 Ɩ lotu tɑɑ kɛ́ mpi pɩɩ tʋsɩ-ɩ tɔ pǝ pɩɩkɩ. \c 16 \s1 Soopu nyǝntʋ \p \v 1 Ḿpʋ́ɣʋ́ Soopu cɔwɑ sɩ: \q1 \v 2 Tɑm kɛ́ mɑ nɩɩkɩ tɔmnɑɑ pɑnɛwɛ. \q1 Mǝ tǝnɑ ɩ́ kɛ́ lɑŋɑ hɛɛsǝlɑɑ \q1 mpɑ pɑ kɔŋnɑ wɑhɑlɑ tɔɣɔ. \q1 \v 3 Pǝlee kɛ́ tɔm kpɛtɛ \q1 nyǝntʋ ntɩ tɩɩ sɩɩ tǝnɑɣɑ? \q1 Pepe tɔɔ kɛ́ pɑ́ɑ́nɑ́ sitɑ nyɑ́ kʋcɔcɔtʋ tɑɑ? \b \q1 \v 4 Ye mɑɑ wɛnnɑ ɩsɩɩ mɛ, \q1 mɑ pǝsǝɣɩ mɑ́ yɔɣɔtɩ mpʋ tɔtɔɣɔ, hɑlɩ pǝ́ tɛɛ mpʋ. \q1 Mǝ tɔm lɑpɑ-m pǝtɔɔtǝlɛ, nɑ mɑ́ kpɛɛtɩ nyʋɣʋ. \q1 \v 5 Hɑlɩ mɑɑ kpɑɑsɑ mǝ ɑpɑlʋtʋ, \q1 nɑ mɑ kʋyɔɣɔtʋtʋ nɑ pǝ́ hɛɛsɩ mǝ lɑŋɑ. \b \q1 \v 6 Pɑɑ mɑɑ yɔɣɔtɩ yɑɑ mɑ sumɑ, \q1 mɑ wɑhɑlɑnɑɑ kɑɑ sɩɩ tǝnɑɣɑ, yɑɑ pɑ́ tɩɩ pɑsʋ. \q1 \v 7 Hɑɩ Ɩsɔ, tɔʋ, \q1 nɔɔnɔɔ n yɔkɑ mɑ tomɑ nɑ ń kpiisi mɑ tǝyɑɣɑ tǝnɑ. \q1 \v 8 Mɑ cɔlɔ nyǝ́mɑ cɑɑlǝɣɩ-m kɛ́. \q1 Nɑ wei ɩ yɑsǝɣɩ mɑ ɩsɑɣɑtʋ tɔ, \q1 ɩ́ pǝsɩ mɑ ɑseetɑ tʋ nɑ ɩ́ kʋlǝɣɩ mɑ tɔɔ, \q1 nɑ ɩ́ kɑlǝɣǝnɑ-m mɑ ɩsɛntɑɑ. \q1 \v 9 Mɑ kolontu cɩɩlǝɣɩ-m ɩsɛ, nɑ ɩ́ kpɑsǝɣɩ mpee, \q1 nɑ ɩ́ tiiki mɑ tɔɔ nɑ pɑ́ɑ́nɑ́, nɑ ɩ́ cǝlǝɣɩ-m. \b \q1 \v 10 Yǝlɑɑ hɑɑwɑ nɔɔsɩ tǝcɑɑɑ, nɑ mɑ tɔɔ, \q1 nɑ pɑ́ tʋʋkɩ-m nɑ pɑ́ mɑkɩ mɑ lǝkpɑɑsɩ. \q1 Pɑ pɛɛlɑ nɔɣɔ kɛ mɑ tɔɔ. \q1 \v 11 Ɩsɔ tʋ-m kʋtɑkɛɛsǝŋ kɛ́ \q1 nɑ ɩ́ pɛtɩ-m ɑsɑɣɑɑ niŋ tɑɑ. \b \q1 \v 12 Mɑɑ wɛ hɛɛsʋɣʋ tɑɑ kɛ́ nɑ ń pǝsɩ mɑ lɑŋlɛ. \q1 N kpɑ mɑ lumɑɣɑ kɛ́ nɑ ń pɛlɩ-m, \q1 nɑ ń kɛɛsǝɣǝnɑ-m nɑ ń tɔɔkɩ nyɑ́ nyǝmɑ́. \q1 \v 13 Nyɑ́ nyǝmɑ́ ɑnɩ ɑ tɑmɑ-m kotɑɣɑ kɛ́ \q1 nɑ ɑ́ tʋlɩ mɑ lotu nɑ pǝtɔɔtǝlɛ fɛɩ, \q1 hɑlɩ mɑ kɑncǝlɑɣɑ kpe ɑtɛ. \q1 \v 14 A tiiki mɑ tɔɔ kɛ́ ɩsɩɩ \q1 yoolu nɑ ɑ́ tʋlǝɣɩ-m pɔɔŋ. \b \q1 \v 15 Mɑ suu fɔlǝtɔ tɑkɑnɑɑ mpɑ pɑ kɛ́ lǝyɑɣɑ wontu tɔɣɔ, \q1 nɑ mɑ́ pilimiɣi ɑtɛ. \q1 \v 16 Wulɑ sɛɛsɑ mɑ ɩsɛ kɛ́ nɑ ɑ́ mʋlɩ, \q1 nɑ ɑtɛtǝlɛ sǝkpɛtʋɣʋ tɑkɩ mɑ ɩsǝhutu tɔɔ. \q1 \v 17 Anɩ mɑ tɑ lɑ mʋsʋŋ, \q1 pǝ́cɔ́ mɑ tɑ sǝlǝmǝnɑ mǝnɑɑfikitʋ. \b \q1 \v 18 Hɑɩ, tɛtʋ, tɑɑ pi-m. \q1 Yele nɑ mɑ kɑkiisɑɣɑ nɩɩkɩ tɑm. \q1 \v 19 Pǝ kpɑɣɑʋ nɔɔnɔɔ tɔ, \q1 ɩsɔtɔnʋɣʋ tɑɑ kɛ́ mɑ ɑseetɑ tʋ wɛɛ. \q1 Wei ɩ cɔɔkɩ-m tɔ hɑtoo ɩsɔtɑɑ kɛ́ ɩ wɛɛ. \b \q1 \v 20 Mɑ tɑɑpɑlɑɑ nɑ́ pɑɑkǝnɑ-m kɛ́. \q1 Amɑ Ɩsɔ kɛ́ mɑ tekiɣinɑ ɩsǝlʋm. \q1 \v 21 Mɑ cɑɑ sɩ nɔɣɔlʋ ɩ́ sɛɛnɑ mɑ tɔɔ, \q1 nɑ Ɩsɔ nɑɑkɩ ɩsɩɩ yʋlʋ lɑkʋɣʋ ɩ tɑɑpɑlʋ tɔ. \q1 \v 22 Mpi pǝ tɔɔ tɔ, pɑ kɑlɑ mɑ weesuɣu pɩɩsɩ. \q1 Mɑɑ tǝŋ mpɑɑʋ ŋku nɑ mɑ tɛɛ tɔ, kʋmǝlʋɣʋ fɛɩ. \c 17 \s1 Soopu kʋcɔcɔtʋ tɔtɔ \q1 \v 1 Ḿpʋ́ɣʋ́ Soopu tɑsɑɑ sɩ: \q1 Mɑ feesiŋ liki. Mɑ kʋyɛɛŋ tɛŋ nɑ pǝlɑɑʋ tɑŋɑ-m. \q1 \v 2 Woŋlɑɑ tɑmɑ-m kɛ́ nɑ pɑ́ tʋʋkɩ-m, \q1 nɑ mɑ kpisiɣi tom kɛ ɑhoo. \b \q1 \v 3 Hɑɩ, Ɩsɔ sǝŋ nyɑ́ mɑɣɑmɑɣɑ kɛ \q1 mɑ nɔɣɔ tɔɔ kɛ́ hʋʋlɛ tɑɑ. \q1 Ye pǝ tɑɣɑ nyɑ́, mɑ fɛɩnɑ nɔɣɔlʋ. \q1 \v 4 N kentɑ pɑ lǝmɑɣɑsɛɛ tɔɔ kɛ́, \q1 n kɑɑ yele sɩ pɑ́ kǝlɩ. \q1 \v 5 Pɑ wɛɛ kɛ́ ɩsɩɩ pɑ tukuɣu ɩtuule sɩ: \q1 Yʋlʋ yɑɑ ɩ tɑɑpɑlɑɑ nɑ pɑ́ tɑlɑ ɩ tɔɣɔnɑɣɑ, \q1 nɑ ɩ piyɑ nɑ́ɑ́ tɑŋ nɑ sɩ niŋ wʋlɩ. \b \q1 \v 6 Mɑɣɑ yǝlɑɑ yookinɑ yontu, \q1 nɑ pɑ́ tɔɔkɩ mɑ ɩsɛntɑɑ kɛ́ ntɑɣɑmɑ. \q1 \v 7 Wɑhɑlɑ wɑkǝlɑ mɑ ɩsɛntɑɑ, \q1 nɑ mɑ́ pǝsɩ ɩsɩɩ ɩlɛɛmʋɣʋ. \b \q1 \v 8 Kʋsiɣisim tǝŋlɑɑ nɑɑkɩ mɑ wʋsɑsɩ, \q1 pɑ nɔɣɔ tɑɑ fɛɩ kete. \q1 Kʋpɑmɑ kʋlǝɣɩ ɑsɑɣɑɑ tɔɔ. \q1 \v 9 Tɑmpɑnɑ tǝŋlʋ nɑ́ kɑmɑ nyʋɣʋ kɛ ɩ mpɑɑʋ tɑɑ kɛ́. \q1 Nɑ wei ɩ fɛɩnɑ kɑwɑlɑɣɑ tɔ, ɩ toŋ sɔɔsǝɣɩ. \q1 \v 10 Mɑ tɑɑpɑlɑɑ, ɩ́ kɔɔ mǝ tǝnɑ. \q1 Mɑɑ nɑɑkɩ mǝ tɑɑ kɛ́ lǝmɑɣɑsɛɛ tʋ. \b \q1 \v 11 Mɑ kʋyɛɛŋ tɛɛwɑ, nɑ pǝ́ kpɛŋnɑ \q1 tǝmɑ nnɑ ɑ pǝlɛ mɑ tʋwɑ tɔ. \q1 Mpi mɑ nyɩɩlǝɣɩ sɔsɔm kɛ hɑtoo mɑ tɑɑ tɔ pǝ wɑkǝlɑɑ. \q1 \v 12 Mpɛ pɑ yɑɑkɩ ɑhoo kɛ ilim kɛ́, \q1 nɑ sǝkpɛtʋɣʋ ɩ nyɑlɑɑ ɩlɛ, \q1 pɑ tɔŋ sɩ pǝ cɑɑ nyɑɑlʋɣʋ. \b \q1 \v 13 Atɛtǝlɛ kɛ mɑ tɑŋɑɑ sɩ \q1 mɑ́ sʋʋ mɑ́ hǝntɩ tǝ sǝkpɛtʋɣʋ tɑɑ. \q1 \v 14 Pǝlɑɑʋ nyɑɣɑlɛ mɑ cɑɑ, \q1 sonsompee mɛɣɛlɛ mɑ too nɑ mɑ kɔɣɔ. \q1 \v 15 Mɑ fɛɩnɑ tǝtɛɛllɛ tɔtɔ, \q1 nɑ pǝ́ tɩɩ nii ɩsǝlɛ. \q1 \v 16 Mɑɑ kpɛŋnɑ-tɛɣɛ nɑ mɑ́ tiinɑ sǝtɑɑ tɛ, \q1 nɑ mɑ́ hǝntǝnɑ mʋsʋɣʋ tɑɑ. \c 18 \s1 Pilitɑ nyǝntʋ \p \v 1 Ḿpʋ́ɣʋ́ Suhɑ tʋ Pilitɑ tɔmɑ sɩ: \q1 \v 2 Wɑɑtʋ wei kɛ́ ɩ́ kɑ su yɔɣɔtɑɣɑ, \q1 nɑ ɩ́ kpɑɣɑ lǝmɑɣɑsɛɛ. \q1 Ɩlɛnɑ tǝ́ yɔɣɔtɩ tɔm kʋpɑntʋ. \q1 \v 3 Ɩ́ sumɑ sɩ Soopu ɩ́ nyǝnɩ-tʋɣʋ heeŋ suwe? \q1 Pepe tɔɔ kɛ́ ɩ nyǝnǝɣɩ-tʋɣʋ kʋmɛlɛmǝŋ? \b \q1 \v 4 Soopu ɩsɩɩ n huɣutuɣu lotu kɛ mpʋ nɑ pɑ́ɑ́nɑ́ tɔ, \q1 n hʋʋ sɩ nyɑ́ tɔɔ kɛ́ pǝ lɔ tɛtʋ \q1 nɑ kʋkpɑmǝŋ kpɛsɩ nɑ ɩ́ lɑɣɑsɩ lonɑ nɑ? \b \q1 \v 5-6 Ɩsɑɣɑʋ tǝyɑɣɑ tɑɑ kɔkɔ \q1 kɑ te kɛ́ nɑ kɑ nyɑlǝmǝlɛ mʋkɩ. \b \q1 \v 7 Ɩsǝnɑ ɩ kɑ tɔŋɑɣɑnɑ nɑɑni tɔ pɩɩ pɑsɑ. \q1 Ɩlɛnɑ ɩ mɑɣɑmɑɣɑ ɩ tɑɑ lɑɣɑtʋ nɑ́ɑ́ yele nɑ ɩ́ hoti. \q1 \v 8 Mpi tɔ, puluɣu tɑɑ kɛ́ ɩ nɔɔhɛɛ tiiwɑ, \q1 nɑ ɩ́ tɔŋ kʋ kpɑlɑhuuŋ tɔɔ. \q1 \v 9 Kɑtɔkɑ kɑ́ kpɑ ɩ nɔntɑɑlʋɣʋ \q1 nɑ kɑ ŋmɩɩsɩ nɑ́ɑ́ hɔkɔ-ɩ. \b \q1 \v 10 Puluɣu pimɑ ɑtɛɣɛ, \q1 nɑ kʋnyǝpǝm kɛ ɩ mpɑɑʋ tɑɑ. \q1 \v 11 Sɔɣɔntʋ sɔsɔɔntʋ kpɑɑ-ɩ nɑ pɑɑ timpiɣi, \q1 nɑ tǝ́ tǝŋǝɣɩ-ɩ nɔɔhǝlɛ nɔɔhǝlɛ. \b \q1 \v 12 Pɑɑ ɩ kɑ kɛ́ toŋ tʋ, \q1 nyɔɣɔsɩ kɑ́ lɩɩ-ɩ kɛ́ nɑ ɩ́ sʋʋ kʋnyɔŋ tɑɑ. \q1 \v 13 Kʋtɔŋ ɩsɑɣɑʋ tɔɣɔ ɩ nɑntʋ kɛ \q1 pǝ kpɑɣɑʋ ɩ niŋ nɑ ɩ nɔɔhɛɛ tǝnɑ tɔ. \b \q1 \v 14 Pɩɩ lǝsɩ-ɩ nɑ toŋ kɛ ɩ tɛ́ timpi \q1 ɩ cɑɣɑnɑ nɑɑni tɔ, nɑ pǝ́ ponɑ-ɩ sǝtɑɑ wulɑʋ tɛ́. \q1 \v 15 Ɩ tǝyɑɣɑ tɑ kɛ ɩ nyǝŋkɑ tɔtɔ, \q1 yʋlʋ pǝsǝɣɩ nɑ ɩ́ sʋʋ kɑ tɑɑ. \q1 Pɑ ŋmɩɩsɑ kɑ tɑɑ kɛ́ kɔkɔ mɑmɑcǝɣǝlɑsɩ. \q1 \v 16 Ɩlɛnɑ ɩ́ pǝsɩ ɩsɩɩ tʋɣʋ sǝkʋɣʋ too \q1 kʋ lilɑ nɑ pǝ́ yoosinɑ kʋ piliŋɑsɩ tɔ. \b \q1 \v 17 Ɩ hǝtɛ kɑ́ sɑɑlɩ tɛtʋ tǝnɑ tɑɑ. \q1 Nɔɣɔlʋ kɑɑ tɔɔsɩ ɩ tɔɔ. \q1 \v 18 Pɑɑ lǝsɩ-ɩ nyɑɑlǝm tɑɑ nɑ ɩ́ sʋʋ sǝkpɛtʋɣʋ tɑɑ, \q1 nɑ pɑ́ tɩɩ lǝsɩ-ɩ tɛtʋ. \b \q1 \v 19 Ɩ kɑɑ yele pǝyɑɣɑ, yɑɑ lʋlʋɣʋ tʋ, \q1 yɑɑ pǝ́ kɑɑsɩ nɔɣɔlʋ nɑ ɩ ɩsɛ kɛ ɩ tǝcɑɣɑlɛ. \q1 \v 20 Ilim tǝlɩɩlɛ, nɑ pǝtǝtʋlɛ nyǝ́mɑ kɑ́ nɩɩ \q1 ɩ wɑkǝlʋɣʋ tɔm, nɑ pǝ́ sʋsɩ-wɛɣɛ wɑtʋ. \q1 \v 21 Ɩsǝnɑ kʋtɑkɛɛsǝŋ tɛɛsɩ kɑ́ tɛɛsǝnɑ tɔɣɔlɛ. \q1 Mpɑ pɑ tɑ nyɩ Ɩsɔ tɔ pɑ lonte ntɛ́. \c 19 \s1 Soopu nyǝntʋ \p \v 1 Ḿpʋ́ɣʋ́ Soopu cɔwɑ sɩ: \q1 \v 2 Pǝlee kɛ́ ɩ́ kɑ́ hɛɛsɩ-m \q1 kʋnyɔŋ tʋɣʋ nɑ mǝ́ kʋyɔɣɔtʋtʋ? \q1 \v 3 Tɔm nɑɑnʋwɑ kɛlɛ ɩ́ tɛmɑ-m kʋtʋɣʋ, \q1 pǝ fɛɩ-mɛɣɛ fɛɛlɛ sɩ ɩ́ cɔɔsǝɣɩ-m mpʋ? \b \q1 \v 4 Ye tɑmpɑnɑ mɑ tɩɩ lɑpɑ ɩsɑɣɑtʋ, \q1 mɑ nyʋɣʋ tɑɑ kɛ́ pǝ tɛŋ. \q1 \v 5 Ɩsɩɩ ɩ hɔŋ mǝ tɩ nɑ kɑlɑmpɑɑnɩ nɑ \q1 ɩ́ mɑɣɑsǝɣɩ sɩ mɑ kɑwɑlɑɣɑ kʋnyɔŋ kɛ mɑ tɔkɩ tɔ, \q1 \v 6 ɑmɑ ɩ́ nyɩ sɩ Ɩsɔ kpɑnɑ-m \q1 ɩ puluɣu tɑɑ, nɑ ɩ́ tʋɣʋ-m kʋnyɔŋ. \b \q1 \v 7 Ye mɑ wiiki sɩ pɑ lɑkɩ-m mʋsʋŋ, \q1 nɔɣɔlʋ ɩɩ cɔɔkɩ. \q1 Nɑ mɑ́ yɑɑkɩ sɩ pɑ́ wɑɑsɩ-m, \q1 nɔɣɔlʋ ɩɩ sɛɛkǝnɑ mɑ tɔɔ. \q1 \v 8 Ɩsɔ kɑɣɑ mɑ mpɑɑʋ, mɑɑ pǝsǝɣɩ tɛɛʋ. \q1 Ɩ yelɑ-m sǝkpɛtʋɣʋ tɑɑ, nɑ mɑ hɑkǝɣɩ. \q1 \v 9 Ɩsɔ kʋwɑ mɑ hǝtɛ yɑɑʋ, \q1 nɑ ɩ́ kɔɔlɩ mɑ teeli ntenuɣu. \b \q1 \v 10 Ɩsɔ wɑkǝlɑ-m pǝ tǝnɑ pǝ tɑɑ kɛ́, \q1 nɑ ɩ́ kpɛsɩ mɑ tɛɛlʋɣʋ ɩsɩɩ tʋɣʋ, nɑ mɑ́ sɩ́. \q1 \v 11 Ɩsɔ pɑ́ɑ́nɑ́ sɔsɔɔnɑ huunɑ-m \q1 nɑ ɩ́ nyǝnǝɣɩ-m ɩ kolontunɑɑ tɑɑ lɛlʋ. \q1 \v 12 Ɩ yʋlʋkʋlɑɑ kpekɑ kpɛntɑ nɔɣɔ nɑ pɑ́ kɔɔ mɑ tɔɔ, \q1 nɑ pɑ́ siki nɑ pɑ́ cɔɔnɑ-m. \b \q1 \v 13 Ɩsɔ hɑtǝlǝnɑ-m mɑ tɛɛtʋnɑɑ, \q1 nɑ mɑ ɑsǝmɑɑ nɑ́ɑ́ yɑɑkɩ nɑ pɑ́ yeki-m. \q1 \v 14 Mɑ cɔlɔ nyǝ́mɑ nɑ mɑ lʋlǝtɑnɑɑ \q1 nɑ́ sɔɔ mɑ tɔɔ. \q1 \v 15 Mɑ tǝyɑɣɑ tɑɑ mʋʋlɑɑ nɑ mɑ tǝmlɛ nyǝ́mɑ \q1 nɑ́ yʋɣʋ-m nɑ pɑ́ nyǝnǝɣɩ-m kpɑɩ tʋ. \q1 \v 16 Pɑɑ mɑ yɑɑ mɑ tǝmlɛ tʋ \q1 nɑ mɑ́ wiinɑ-ɩ, ɩɩ cɔɔkɩ-m. \b \q1 \v 17 Mɑ lɩɩ sɔŋ kɛ mɑ ɑlʋ mɑɣɑmɑɣɑ kɛ́. \q1 Mɑ pǝyɑlɑɑ nɑ́ nyǝɣǝsɑ-m. \q1 \v 18 Pǝ kpɛŋnɑ piyɑ nɑ ye mɑ kʋlǝɣɩ ɩlɛ sɩ woŋiɣi-m. \q1 \v 19 Mɑ tɑɑpɑlɑɑ kʋpɑmɑ mpɑ mɑɑ sɔɔlɑɑ tɔ, \q1 pɑ lɩɩ-m luɣu nɑ pɑ́ kʋlǝɣɩ mɑ tɔɔ. \q1 \v 20 Mɑ lɩɩnɑ pǝcɛmtɛɣɛ. \q1 Mɑ tɛmɑ tɑɑsɩ tǝkɔŋɔkɔŋɔ. \b \q1 \v 21 Mɑ tɑɑpɑlɑɑ mɛ, hɑɩ, ɩ́ nyǝnɩ mɑ pǝtɔɔtǝlɛ. \q1 Ɩsɔ tʋnɑ mɑ tɔɔ kɛ́ niŋ. \q1 \v 22 Pepe tɔɔ kɛ́ ɩ́ tʋɣʋ-m kʋnyɔŋ ɩsɩɩ Ɩsɔ? \q1 Ɩsǝnɑ ɩ́ tʋ-m wɑhɑlɑ tɔ, pǝ tɑ nɩɩ-mɛɣɛlɛ? \b \q1 \v 23 Hɑɩ, ye ɩsɩɩ pɑɑ ŋmɑɑwɑ \q1 mɑ kʋyɔɣɔtʋtʋ tǝnɛɣɛ tɑkǝlɑɣɑ tɑɑ. \q1 \v 24 Ɩsɩɩ pɑɑ ŋmɑɑ-tɩ nɑ nyǝmlɛ kɛ kʋkpɑmʋɣʋ tɔɔ, \q1 nɑ pɑ́ piisi, nɑ tǝ́ wɛɛ tɑm tɔɔ, tǝ tɑɑ hɩɩsɩ. \q1 \v 25 Mɑ nyǝmɑ́ teu sɩ mɑ tɔɔ sɛɛnlʋ wɛnɑ \q1 ɩ weesuɣu. \q1 Ɩnɩ ɩ kɑ́ yɔɣɔtǝnɑ nɑ pǝ́ sɩɩ tǝnɑɣɑ kɛ ɑtɛ cǝnɛ. \q1 \v 26-27 Pɑɑ pǝ kɔɔlɑ mɑ nɑntʋ nɑ pǝ́ yele mʋwɑ tike, \q1 mɑɑ nɑ́ Ɩsɔ nɑ mɑ ɩsǝlɛ kɛ́, \q1 ɩ kɑɑ wɛɛ-m mʋʋlʋ. \q1 Mpi mɑ sɔɔlɑɑ tɔɣɔlɛ, \q1 hɑlɩ pɩɩ lɑkɩ-m lɔŋ. \b \q1 \v 28 Ɩ́ kɑ́ pɔɔsɩ mǝ tɩ sɩ ɩsǝnɑɣɑ ɩ́ kɑ́ kʋlɩ \q1 mɑ tɔɔ, nɑ ɩ́ hiki tǝwɑɑnlɛ nɑ ɩ́ hʋʋnɑ-m? \q1 \v 29 Ɩ́ lɑ lɑɑkɑlɩ, nɑ pǝ tɑɑ kɔɔ nɑ lɑɣɑtɛ tɑlɑ mǝ mɑɣɑmɑɣɑ. \q1 Mpi tɔ, mǝ kɑwɑlɑɣɑ mʋnɑ sǝm kɛ́. \q1 Ɩ́ nyɩ sɩ hʋʋlɛ tɑŋɑ-mɛ. \c 20 \s1 Sofɑɑ nyǝntʋ \p \v 1 Ḿpʋ́ɣʋ́ Nɑɑmɑ tʋ Sofɑɑ tɔmɑ Soopu sɩ: \b \q1 \v 2 Nyɑ́ tɔm wɑkǝlɑ mɑ lɑŋlɛ, \q1 ɩlɛnɑ pɩɩ lɑkɩ-m lɔŋ sɩ mɑ́ cɔ. \q1 \v 3 Mɑ nɩɩwɑ ɩsǝnɑ n kɑlǝnɑ-m nɑ ń tʋʋ-m tɔ. \q1 Ɩlɛ mɑ nyǝmɑ́ kʋcɔcɔtʋ kɛ mɑ lǝmɑɣɑsɛɛ tɑɑ. \b \q1 \v 4 Mɑ nyǝmɑ́ teu sɩ pǝ kpɑɣɑʋ \q1 hɑtoo kʋyɑŋku Ɩsɔ sɩɩ yʋlʋ kɛ ɑtɛ tɔ, \q1 \v 5 ɑsɑɣɑɑ ɑkɑɩtʋ ɩɩ leeliɣi. \q1 Pǝyele pɑ ɑŋmɑɑlɑ nɑ́ wɛ tǝnyɔsɩ kɛ́. \b \q1 \v 6 Pɑɑ ɩsɑɣɑʋ nyʋɣʋ kɑ́ kʋlɩ ɩsǝnɑ, \q1 nɑ kʋ tokiɣinɑ ɩsɔŋmʋntʋ. \q1 \v 7 Ɩ tɛɛsǝɣǝnɑ kɛ́ ɩsɩɩ ɩ mɑɣɑmɑɣɑ ɩ pʋntʋ. \q1 Ɩlɛnɑ mpɑ pɑ nɑɑkɑɣɑ-ɩ tɔ pɑ́ pɔɔsǝɣɩ sɩ: Ɩ tɛmnɑ-we? \b \q1 \v 8 Ɩsɑɣɑʋ sɑɑlǝɣɩ yem kɛ́ ɩsɩɩ toosee. \q1 Pɑ kɑɑ tɑsɑ-ɩ nɑʋ. \q1 \v 9 Mpɑ pɑ nɑɑkɑɣɑ-ɩ tɔ, pɑ kɑɑ tɑsɑ-ɩ nɑʋ. \q1 Pǝyele ɩ kɑɑ wɛɛ ɩ lonte tɑɑ. \b \q1 \v 10 Ɩsɑɣɑʋ kɑ́ mǝŋnɑ wɛnɑʋ ŋku ɩ kɑ hikinɑ mʋsʋŋ \q1 tɔɣɔ kʋ nyǝ́mɑ. \q1 Nɑ kʋnyɔntʋnɑɑ nɑ́ɑ́ wɑtɩ ɩ piyɑ. \q1 \v 11 Ɩ kɑ wɛnɑ ɩfepile kɛ́ nɑ ɑlɑɑfǝyɑ. \q1 Amɑ ɩ kɑ́ kpɛnnɑ pǝ tǝnɑɣɑ mpʋ nɑ ɩ́ sʋʋnɑ pʋ́ʋ́ɣʋ́. \b \q1 \v 12 Ɩsɑɣɑtʋ kɑ wɛ-ɩ leleŋ kɛ́ tǝkʋlʋŋkʋlʋ. \q1 Ɩlɛnɑ ɩ́ ŋmɛsɩ-tǝɣɩ ɩ nsǝmlɛ tɛɛ. \q1 \v 13 Nɑ ɩ́ kisi tǝ lɔʋ nɑ ɩ́ ŋmɛsɩ-tǝɣɩ teu, \q1 nɑ tǝ́ wɛ ɩ tɑntɑhɑɑʋ tɑɑ. \q1 \v 14 Amɑ ɩ tɔɣɔnɑɣɑ ŋkɛ kɑ leleŋ \q1 kɑ́ pǝsɩ pɑɑsǝlɛ sɔtʋ kɛ ɩ lotu tɑɑ. \q1 \v 15 Ɩ kɑ lipɑ lɛlɑɑ wɛnɑʋ ŋku tɔ, \q1 Ɩsɔ kɑ́ cɑɑlɩ-ɩ nɑ ɩ́ tɔ-kʋ nɑ ɩ nɔɣɔ. \q1 \v 16 Mpi ɩ mʋʋkɑɣɑ tɔ pǝ kɛ́ pɑɑsǝlɛ sɔtʋ kɛ́, \q1 nɑ ntɩ tɩɩ kʋnɑ-ɩ. \b \q1 \v 17 Ɩsɑɣɑʋ kɑɑ tɑsɑ nɑʋ kɛ nɑɑlǝm nɑ tɩɩŋ \q1 nim mpi pǝ kpeŋ ɩsɩɩ pusi nɑ lɔɔŋ tɔ. \q1 \v 18 Wɛnɑʋ ŋku ɩ tɑɑtɑɑ nɑ ɩ́ konti hɑŋɑɣɑ nɑ ɩ́ hiki tɔ, \q1 ɩ kɑɑ tɔɣɔ-kʋ, ɩ kɑ́ mǝŋnɑ-kʋɣʋ. \b \q1 \v 19 Mpi tɔ, ɩ muɣulɑ ɑcɑmɑɑ nɑ ɩ́ lɔ-wɛ. \q1 Ɩ́ lɛɛkɑ pɑ kutuluŋ, ɩ tɑ ŋmɑ-wɛɣɛ pɑɑ kʋlʋmʋɣʋ. \q1 \v 20 Ɩ wɛnɑʋ luluɣu kɑ wɛ sɔɣɔntʋ. \q1 Ɩ kɑɑ pǝsɩ nɑ ɩ́ kpɑ pǝ tɑɑ pʋlʋ. \q1 \v 21 Ɩsɑɣɑʋ liki pǝ tǝnɑɣɑ pʋlʋpʋ ɩɩ fitiɣi. \q1 Amɑ ɩ lɑŋhʋlʋmlɛ kɑɑ leelinɑ. \b \q1 \v 22 Hɑɣɑnɑɣɑ ɑnɑɑm tɑɑ kɛ́ lɑŋwɑkǝllɛ kɑ́ tii ɩ tɔɔ, \q1 pǝ tǝnɑ pɩɩ tʋ-ɩ wɑhɑlɑ kɛ́. \q1 \v 23 Wɑɑtʋ wei ɩnɩ ɩ kɑ́ liki mpʋ tɔɣɔ \q1 Tɑcɑɑ kɑ́ tisi ɩ tɔɔ kɛ́ ɩ pɑ́ɑ́nɑ́ kɔkɔ, \q1 ɩsɩɩ tɛʋ tɔmpɛɛ, nɑ ɑ́ yɑɣɑ-ɩ ɩsɩɩ nyǝmɑ́. \b \q1 \v 24 Ye ɩ fitɑ nyǝɣǝlʋɣʋ mɑɣɑmɑɣɑ yoou wontu, \q1 nyǝɣǝlʋɣʋ kʋsɛɛmʋɣʋ tɔɔʋ kɛ pɑɑ tɔnɑ-ɩ nɑ pɑ́ yɑɣɑ-ɩ. \q1 \v 25 Ɩ kpɛsɑ kɔkɔ nyǝmlɛ nte \q1 tǝ tʋlɑ ɩ tɔnʋɣʋ nɑ ɩ hɔɔlɛ tɔ. \q1 Ɩlɛnɑ sǝm tii ɩ tɔɔ kɛ́ kpɑkpɑɑ. \b \q1 \v 26 Sǝkpɛtʋɣʋ kɛ ɩ tɛŋnɑ, nɑ kɔkɔ ŋkɑ nɔɣɔlʋ \q1 tɑ lu tɔ kɑ́ nyɑɣɑ ɩ mɑɣɑmɑɣɑ. \q1 Ɩlɛnɑ kɑ́ kpɛŋnɑ mpi pǝ kɑɑsɑ ɩ tɛ tɔ. \q1 \v 27 Ɩsɔtɔnʋɣʋ ɩ́ kɛɛlɩ yʋlʋ ɩnɩ ɩ ɩsɑɣɑtʋ tɔɔ, \q1 nɑ tɛtʋ nɑ́ɑ́ kʋlɩ ɩ tɔɔ. \q1 \v 28 Ɩsɔ pɑ́ɑ́nɑ́ kɑ́ kuu ɩ tǝyɑɣɑ wɛnɑʋ tǝnɑɣɑ, \q1 ɑ kʋyɑkʋ wule kɛ́ ɩsɩɩ lʋm. \b \q1 \v 29 Ɩsǝnɑ Ɩsɔ sɩɩwɑ ɩsɑɣɑlɑtɑɑ sɩ pɑɑ tɛɛsǝnɑ tɔɣɔlɛ. \c 21 \s1 Soopu nyǝntʋ \p \v 1 Ḿpʋ́ɣʋ́ Soopu cɔwɑ sɩ: \b \q1 \v 2 Ɩ́ ke ŋkpɑŋŋ kɛ teu nɑ ɩ́ nɩɩ mɑ tɔm. \q1 Pǝlɛ pǝ hɛɛsǝɣǝnɑ mɑ lɑŋlɛ. \q1 \v 3 Mɑ kpɑ mǝ yule, \q1 ɩ́ yele nɑ mɑ yɔɣɔtɩ. \q1 Ye mɑ tɛmɑ ɩlɛ mǝ pǝsǝɣɩ nɑ ɩ́ woŋi-m. \q1 \v 4 Anɩ pǝ tɑɣɑ yʋlʋ kɛ mɑ wiikinɑ. \q1 Ɩlɛ pepe tɔɔ kɛ́ mɑ suulu kɑɑ tɛ? \q1 \v 5 Ɩ́ nyǝnɩ mɑ tɔm tɑɑ, \q1 pɩɩ lɑ-mɛɣɛ hɑ, nɑ ɩ́ kpɑ nɔɔsɩ. \q1 \v 6 Ye mɑ mɑɣɑmɑɣɑ mɑ hʋʋ mpi pǝ mɑkǝnɑ-m tɔ \q1 pǝ tɔm, mɑ lɑŋlɛ wɑkǝlǝɣɩ kɛ́ nɑ mɑ́ seliɣi. \b \q1 \v 7 Pepe tɔɔ kɛ́ Ɩsɔ yeki nɑ ɑsɑɣɑɑ wɛnɑ weesuɣu nɑ toŋ, \q1 hɑlǝnɑ pɑ́ kpɑtǝlǝɣɩ? \q1 \v 8 Pɑ lʋlʋɣʋ nyǝ́mɑ sʋʋkɩ toŋ kɛ pɑ kiŋ \q1 nɑ pɑ sɑɑlǝnɑɑ pɩɩkɩ nɑ pɑ́ nɑɑkɩ. \q1 \v 9 Pǝ cɑɣɑnɑ-wɛɣɛ pɑ tɛɛsɩ tɑɑ kɛ́. \q1 Pɑ tɑ nyɩ sɔɣɔntʋ tɔm. \q1 Pǝyele Ɩsɔ ɩɩ mɑkɩ-wɛɣɛ kpɑ́tʋ́ɣʋ́. \b \q1 \v 10 Pɑ nɑɑŋ wɛnɑ ɑlɑɑfǝyɑ kɛ́, \q1 nɑ ɩ́ kpɑɑkɩ teu nɑ ɩ́ lʋlǝɣɩ ɩɩ hɔlǝsǝɣɩ. \q1 \v 11 Pɑ yeki pɑ piyɑ kɛ́ nɑ sɩ kpɑkǝɣɩ \q1 ɑsewɑ ɩsɩɩ heeŋ, nɑ sɩ ŋmɑɑlǝɣǝnɑ lɑŋhʋlʋmlɛ. \q1 \v 12 Pɑ yooki yontu nɑ ɑkilimɑnɑɑ, \q1 nɑ sɑŋkʋnɑɑ, nɑ hǝsɩ, nɑ pɑ́ nɩɩkɩ leleŋ. \q1 \v 13 Pɑ yɔɔlǝɣɩ ɑtɛ cǝnɛɣɛ mpʋ, \q1 ɩlɛnɑ pɑ́ tii ɑtɛtǝlɛ tɑɑ nɑ hɛɛsʋɣʋ. \b \q1 \v 14 Pǝ́cɔ́ pɑ tɔŋɑɣɑ Ɩsɔ kɛ́ sɩ ɩ́ tɛɛ ɩ́ kɑɑsɩ-wɛ. \q1 Mpɛ pɑ pɑɑ fɛɩnɑ ɩ luɣu nyǝntʋ kɛ nyǝm. \q1 \v 15 Hɑlǝnɑ pɑ́ tɔŋ sɩ: \q1 Aweɣe Tomɑ tǝnɑ tʋ, \q1 nɑ tɑ́ɑ́ lɑkɩ-ɩ tǝmlɛ? \q1 Ye tǝ yɑɑ-ɩ, pǝ wɑɑsɩ-tʋɣʋ we? \q1 \v 16 Pǝ tɑɣɑ mpɛ pɑ tǝnnɑ pɑ tɩ cɑɣɑnɑʋ tɔm. \q1 Asɑɣɑɑ lǝmɑɣɑsɛɛ ɩɩ kpǝtǝɣǝnɑ Ɩsɔ. \q1 \v 17 Anɩ sǝm ɩɩ tutiɣi-wɛɣɛ tɑm tɑm. \q1 Pǝyele wɑhɑlɑ ɩɩ wɑkǝlǝɣɩ-wɛ. \q1 Pǝ́cɔ́ Ɩsɔ ɩɩ mʋɣɩ-wɛ nɑ pɑ́ɑ́nɑ́. \q1 \v 18 Yǝlɑɑ kooliɣinɑ-wɛɣɛ ɩsɑɣɑtʋ \q1 sɩ heelim ɩ́ kpɑɣɑ-wɛ ɩsɩɩ nyɩɩtʋ yɑɑ mʋsʋɣʋ kpɛtɛ. \b \q1 \v 19 Ɩsɔ ɩɩ fɛlǝɣɩ ɩsɑɣɑʋ pǝyɑɣɑ kɛ kɑ cɑɑ ɩsɑɣɑtʋ. \q1 Pǝ tɑɣɑ pǝyɑɣɑ ŋkpɑŋʋɣʋ kɛ \q1 Ɩsɔ kɑ́ hɔ nɑ cɛcɛ nɩɩ pǝ tɑɑ. \q1 \v 20 Pǝ wɛɛ kɛ́ sɩ Tomɑ tǝnɑ tʋ ɩ́ mʋ ɑsɑɣɑɑ mpɛ \q1 nɑ pɑ́ɑ́nɑ́ nɑ pɑ́ nɑ́ pɑ wɑkǝlʋɣʋ. \q1 \v 21 Ye pɑ weesiŋ tɛmɑ cǝnɛ, \q1 pɑ piyɑ tɔm ɩɩ tɑsǝɣɩ-wɛɣɛ nɑʋ tɔtɔ. \b \q1 \v 22 Pɑ kɑɑ nɔkɩ tǝlɛɣɛ Ɩsɔ kɛ hʋlʋɣʋ. \q1 Mpi tɔ, ɩnɩ ɩ hʋʋkǝnnɑ ɩsɔtɑɑ tillɑɑ mɑɣɑmɑɣɑ. \q1 \v 23-24 Nɔɣɔlʋ ɩlɛ, pǝ cɑɣɑnɑ-ɩ kɛ́ \q1 nɑ ɩ́ tɔkɩ teu, ɩ fɛɩnɑ nǝɣǝsɛɛ, \q1 ɩɩ kpɑtǝlǝɣɩ lɔŋ, \q1 nɑ ɩ wɛnɑ tɔnʋɣʋ, hɑlǝnɑ ɩ kɑntǝkɑɣɑ kʋyɑkʋ. \q1 \v 25 Amɑ nɔɣɔlʋ nɑ́ sǝkǝnɑ ɩ nɔɣɔ nɑ kɑ nyɑŋ, \q1 ɩ tɑ yɔɔlǝnɑ kʋpɑntʋ nɑtǝlɩ. \q1 \v 26 Pɑ tǝnɑɣɑ mpʋ mʋsʋɣʋ tɑɑ kɛ́ pɑɑ hǝntɩ \q1 nɑ sonsompee wɑɑsɩ pɑ tɔɔ. \b \q1 \v 27 Amɑ, mɑ nyǝmɑ́ mǝ tɑɑ lɑɣɑtʋ, \q1 nɑ hʋwɛɛ nnɑ ɩ́ hʋʋkɩ mɑ tɔɔ tɔ. \q1 \v 28 Ɩ́ pɔɔsǝɣɩ sɩ toŋtʋnɑɑ \q1 nɑ ɑsɑɣɑɑ mpɛ pɑ tɛɛsɩ wɛ le? \b \q1 \v 29 Ɩlɛ ɩ́ tɑ́ pɔɔsɩ mpɑtɔntɑɑ \q1 nɑ ɩ́ cɛkǝnɑ mpi pɑ nɑwɑ nɑ pɑ́ yɔɣɔtɩ tɔ? \q1 \v 30 Pǝ kentiɣi ɩsɑɣɑʋ tɔɔ kɛ́ ɑsɑɑlɑ \q1 kʋyɑkʋ kɛ́, nɑ pǝ́ cɔlɔ-ɩ nɑ Ɩsɔ pɑ́ɑ́nɑ́. \q1 \v 31 Awe kɑ́ pɔɔsǝnɑ-m tɔntɛ nte mɑ tɔŋ tɔ tǝ tɔɔ? \q1 Nɑ ɩ́ lɛɛtɩ-m mɑ ɩsɑɣɑtʋ? \b \q1 \v 32 Pɑɑ ponɑ-ɩ tǝpinte kɛ́, \q1 nɑ pɑ́ feŋiɣi ɩ pǝlɑɑʋ tɔɔ. \q1 \v 33 Yǝlɑɑ tǝnɑ tʋɣʋnɑ cɑŋɑ nɑ pɑ́ tǝŋǝɣɩ \q1 ɩ wɑɑlɩ, nɑ pɑ́ kooliɣi-ɩ sɩ: Tɛtʋ ɩ́ lɑ-ŋ kɑɑfɑlɑ. \b \q1 \v 34 Mɛ ɩlɛ, tɔm kpɑɩ nyǝntʋ kɛ ɩ́ hɛɛsǝɣǝnɑ mɑ lɑŋlɛ. \q1 Mǝ kʋcɔcɔtʋ tǝnɑ kɛ́ kʋtʋsʋtʋ kɛ́. \c 22 \s1 Ɩlifɑsɩ nyǝntʋ \p \v 1 Ḿpʋ́ɣʋ́ Temɑŋ tʋ Ɩlifɑsɩ cɔwɑ Soopu sɩ: \b \q1 \v 2 Ɩsɔ ɩɩ tɛɛlǝɣɩ yʋlʋ sɩ ɩ́ wɑɑsɩ-ɩ. \q1 Amɑ ye yʋlʋ wɛnɑ nyʋɣʋ tɑɑ mɑɣɑsǝm, ɩ tǝɣɩ ɩ wɛɛkɩ teu. \q1 \v 3 Nɑ yʋlʋ ɩ́ siɣisɑɑ yɑɑ ɩ tewɑ tǝkpɑtɑɑ, \q1 weɣe pǝ wɑɑsǝɣɩ Tomɑ tǝnɑ tʋ? \b \q1 \v 4 Pǝ tɑɣɑ nyɑ́ ɩsɔsɛɛlɛ teu tɔɔ kɛ́ \q1 ɩ hɔŋ nyɑ́ ŋkpɑŋʋɣʋ nɑ ɩ́ hʋʋkǝnɑ-ŋ. \q1 \v 5 Nyɑ́ kɑwɑlɑɣɑ kɑtɑtǝlɑɣɑ nɑ nyɑ́ ɩsɑɣɑtʋ \q1 tɑm nyǝntʋ tɔɔ kɛ́ Ɩsɔ hɔŋ nyɑ́ ŋkpɑŋŋ. \b \q1 \v 6 Mpi tɔ, n mʋkɑɣɑ nyɑ́ tɛɛtʋnɑɑ wontu \q1 kɛ tɔlʋmɑ kɛ mʋsʋŋ, nɑ pǝ́ yeki-wɛɣɛ kpɛtɛ. \q1 \v 7 N pɛmɑ lʋm nɑ tɔɣɔnɑɣɑ \q1 kɛ wei lʋkɔtʋ nɑ nyɔɣɔsɩ kɑ pɩɩwɑ tɔ. \q1 \v 8 Yʋlʋ toŋ tʋ nɑ kɑlɑmpɑɑnɩ tʋ \q1 kɑ tǝnnɑ tɛtʋ, nɑ ɩ́ cɑɣɑ tǝ tɑɑ. \q1 \v 9 N tɔɣɔnɑ leelu kɛ niŋ kɑkpɑsɩ, n pɛlɑ sulɑʋ niŋ. \b \q1 \v 10 Pǝ tɔɔ kɛ́ kɑtɔsɩ tɑmɑ-ŋ \q1 nɑ sɔɣɔntʋ ɑnɑɑm nɑ́ɑ́ tuti-ŋ. \q1 \v 11 Sǝkpɛtʋɣʋ nyɑlɑ nyɑ́ tɔɔ, \q1 nn nɑɑnɑ tiili, lʋm sɔsɔɔm lipɑ-ŋ. \b \q1 \v 12 Ɩsɔ wɛ hɑtoo ɩsɔtɑɑ kɛ́ nɑ ɩ́ tɛɛ \q1 ɩsɔtʋlʋŋɑsɩ tɔɔ, nɑ ɩ́ nyǝnǝɣǝnɑ sɩ nyɔɔŋ tɑɑ. \q1 \v 13 Ɩlɛnɑ nyɑɑ mɑɣɑsǝɣɩ sɩ Ɩsɔ tɑ́ nyɩ pʋlʋ. \q1 Ɩ kɑɑ pǝsɩ nɑ ɩ́ tɛɛ ɩsɔŋmʋntʋ tɔɔ \q1 nɑ ɩ́ hʋʋnɑ-tʋɣʋ ɑtɛ. \q1 \v 14 Ɩsɔ tɔŋ ɩsɔtɔnʋɣʋ ntompee tɔɔ, \q1 nɑ ŋmʋntʋ tɑkɑ ɩ tɔɔ, ɩɩ nɑɑnɑ tiili. \b \q1 \v 15 N cɑɑ sɩ ń tǝŋ \q1 ɑsɑɣɑɑ mpɑɑʋ kʋpǝnʋɣʋ kɛ? \q1 \v 16 Pǝ tɛmɑ-wɛɣɛ kpiisuɣu kɛ́, nɑ pǝ wɑɑtʋ tɑ tɑtɑ, \q1 ɩsɩɩ lʋm kuukuɣu koluŋɑ tɔ. \b \q1 \v 17 Hɑlǝnɑ yǝlɑɑ mpɛ pɑ́ tɔŋ \q1 Ɩsɔ Tomɑ tǝnɑ tʋ sɩ: Yele-tʋ tǝpɑmm. \q1 Weɣe n pǝsǝɣɩ nɑ ń lɑ-tʋ? \q1 \v 18 Pǝyele ɩnɩ ɩ kɑ hɑɣɑsǝnɑ pɑ tɛɛsɩ nyǝ́mɑ kɛ toŋ. \q1 Ɩsɔ ɩ́ ponɑ ɑsɑɣɑɑ lǝmɑɣɑsɛɛ ɑnǝɣɩ pooluŋ. \b \q1 \v 19 Yǝlɑɑ kʋpɑmɑ nɑ mpɑ pɑ fɛɩ tɔm tɔ, \q1 pɑɑ nɑ́ pɑ wɑkǝlʋɣʋ nɑ pɑ́ woŋ-wɛ. \q1 \v 20 Pǝ wɑkǝlɑ pɑ kolontunɑɑ \q1 nɑ kɔkɔ nyɑɣɑ pɑ wɛnɑʋ. \b \q1 \v 21 Tɔʋ, nyɑ́ nɑ Ɩsɔ ɩ́ ciiki nɑ pǝ́ hɛtɩ-ŋ. \q1 Wɑɑtʋ ɩnǝɣɩ n kɑ́ nɩɩ leleŋ. \q1 \v 22 Mʋ mɑ kʋsɛɣɛsǝtʋ nɑ \q1 ń tɔkɩ mɑ tɔm kɛ nyɑ́ lotu tɑɑ. \b \q1 \v 23 Lǝsɩ mpi pǝ tɑ siɣisi tɔɣɔ nyɑ́ tɛ, \q1 nɑ ń mǝlɩ Tomɑ tǝnɑ tʋ tɛɛ nɑ ɩ́ tɑɣɑnɩ-ŋ. \q1 \v 24 Lɔ nyɑ́ wʋlɑ kʋpɑmpɑŋ kɛ \q1 ɑtɛɣɛ lɔɔʋ pɛɛ hɛkʋ tɑɑ. \q1 \v 25 Ɩlɛnɑ Tomɑ tǝnɑ tʋ pǝsɩ nyɑ́ wʋlɑ, \q1 nɑ nyɑ́ liɣitee hɔwɑ. \b \q1 \v 26 Wɑɑtʋ ɩnǝɣɩ ɩ kɑ́ pǝsɩ nyɑ́ leleŋ kʋpɑŋ \q1 tǝlɩɩlɛ nɑ ń tɛkǝɣɩ-ɩ niŋ. \q1 \v 27 N kɑ́ sǝlǝmǝɣɩ-ɩ nɑ ɩ́ nɩɩkɩ, \q1 nɑ ń yoosiɣi nti n kɑ yɔɣɔtɑɑ nɑ ń sɩɩ tɔ. \q1 \v 28 Pɑɑ ntiɣi n sɩɩwɑ, n wɑɑkɩ kɛ́, \q1 nɑ nyɑ́ mpɑɑʋ hʋlʋmɩ. \b \q1 \v 29 Mpi tɔ, Ɩsɔ tisiɣi kɑlɑmpɑɑnɩ nyǝ́mɑ kɛ́. \q1 Ɩlɛnɑ ɩ́ wɑɑsǝɣɩ wei ɩ pɑsǝɣɩ ɩ tɩ tɔ. \q1 \v 30 Ɩsɔ kɑ́ wɑɑsɩ wei ɩ tɑ kɛ ɩsɑɣɑʋ \q1 tɔɣɔ ɩ tǝnɑŋŋ wɛɛtʋ tɔɔ. \q1 Pɑɑ tɑsǝkǝlɛ tʋ ɩ wɑɑsǝɣɩ-ɩ kɛ́. \q1 Sɩ ɩ́ tɔ tǝnɑŋŋ tɑɑ, \q1 ɩlɛnɑ pǝ́ yɑ ɩ nyʋɣʋ. \c 23 \s1 Soopu nyǝntʋ \p \v 1 Ḿpʋ́ɣʋ́ Soopu cɔwɑ sɩ: \b \q1 \v 2 Nɔɔnɔɔ tɔ, mɑ wulɑ pǝsɑ pɑ́ɑ́nɑ́ kɛ́. \q1 Ɩlɛnɑ mɑ wɑhɑlɑ nɑ́ɑ́ tǝkǝɣɩ mɑ feesiŋ. \q1 \v 3 Hɑɩ, ye mɑɑ nyǝmɑ́ Ɩsɔ tɛ, \q1 mɑɑ polɑ ɩ tǝcɑɣɑlɛ kɛ́. \q1 \v 4 Mɑɑ hʋlɑ-ɩ mɑ tɑmpɑnɑ. \q1 Mpi tɔ, tɔmnɑɑ su mɑ nɔɣɔ tɑɑ kɛ́. \q1 \v 5 Hɑlɩ mɑɑ nyǝmɑ́ nti ɩ cɔɔkɑɣɑ-m tɔ \q1 nɑ mɑ cɛkǝnɑ nti ɩ heelɑɣɑ-m tɔ. \b \q1 \v 6 Ɩlɛ ɩ kɑ́ kɑɑsɩ ɩ tɑɑ tomɑ sɩ ɩ kʋlǝɣɩ mɑ tɔɔ? \q1 Aɑɩ, ɩ kɑ́ ke ŋkpɑŋʋɣʋ kɛ́ nɑ ɩ́ nɩɩ mɑ kʋyɔɣɔtʋtʋ. \q1 \v 7 Ɩlɛ ɩ kɑ́ nɑ́ sɩ ɩ kolontu ɩnɩ ɩ \q1 tǝŋǝɣɩ tɑmpɑnɑ, ɩlɛnɑ ɩ́ nɑ́ sɩ ɩ tɔm hʋʋlʋ \q1 kɑ cɛ-m tɑm tɔɔ. \b \q1 \v 8 Pɑɑ mɑ polɑ ilim tǝlɩɩlɛ, ɩ fɛɩ, \q1 yɑɑ mɑ mǝŋnɑ pǝ tǝtʋlɛ mɑɑ keesiɣi-ɩ. \q1 \v 9 Pɑɑ mɑ pɛɛkǝnɑ ilim ntɔɣɔŋ tɔɔ, mɑɑ nɑɑkɩ-ɩ. \q1 Yɑɑ mɑ kɛɛnɑ pǝ mpǝtǝŋ tɔɔ, ɩ fɛɩ loosuɣu. \b \q1 \v 10 Pǝyele ɩ nyǝmɑ́ mpɑɑʋ ŋku mɑ kpɑɣɑɑ tɔ. \q1 Pɑɑ ɩ mɑɣɑsɑ-m mɑ lɩɩ kɛ́ tǝsoolii, ɩsɩɩ wʋlɑ kʋpɑŋ. \q1 \v 11 Ɩ nɔntɑɑlǝŋ tɑɑ kɛ́ mɑ tʋkɑɣɑ mɑ nyǝŋ. \q1 Mɑ tǝŋɑ ɩ mpɑɑʋ kɛ ḿpʋ́ɣʋ́ mɑ tɑ hɛlɩ. \q1 \v 12 Mɑ tɑ lɔ ɩ nɔɣɔ tɑɑ kʋsǝsɩɩtʋ. \q1 Mɑ pɛtɑ mɑ tǝɣɩ ɩ luɣu nyǝntʋ tɑɑ kɛ́. \b \q1 \v 13 Amɑ ye ɩ tʋ ntiɣi ɩ tɑɑ, \q1 ɩɩ yeki-tɩ. Nti ɩ sɔɔlɑɑ tɔ ntǝɣɩ ɩ lɑkɩ. \q1 \v 14 Nti ɩ kɑ sɩɩwɑ mɑ tɔɔ tɔɣɔ ɩ lɑkɩ-m, \q1 Ɩ kɑ́ sɩɩ lɛntǝnɑɑ kɛ mpʋ tɔtɔ. \q1 \v 15 Pǝ tɔɔ kɛ́ mɑ ɑpɑlʋtʋ leki Ɩsɔ kiŋ. \q1 Ye mɑ kpɑɣɑ hʋwɛɛ ɩlɛ sɔɣɔntʋ kpɑɑkɩ-m. \q1 \v 16 Ɩsɔ Tomɑ tǝnɑ tʋ yɔkǝnɑ mɑ ɑpɑlʋtʋ \q1 nɑ ɩ́ tʋ-m sɔɣɔntʋ sɔsɔɔntʋ. \q1 \v 17 Mpi tɔ, pǝ tɑɣɑ sǝkpɛtʋɣʋ ŋku kʋ wɑɑsɑ mɑ tɔɔ tɔ, \q1 ŋkʋ kʋ wɑkǝlǝnɑ-m. \c 24 \s1 Soopu nyǝntʋ tɔtɔ \q1 \v 1 Ḿpʋ́ɣʋ́ Soopu tɑsɑɑ sɩ: \q1 Pepe tɔɔ kɛ́ Ɩsɔ Tomɑ tǝnɑ tʋ tɑ sɩɩ kʋyɑkʋ \q1 ŋku ɩ nyǝntɑɑ kɑ́ nɑ-ɩ nɑ ɩ́ hʋʋkǝnɑ tɔ? \q1 \v 2 Pǝyele yǝlɑɑ tuusiɣi pɑ tɛtʋ toosi, \q1 nɑ lɛlɑɑ nɑ́ɑ́ tiikiɣi kɑlǝkǝŋ kʋŋmɩɩlǝŋ. \q1 \v 3 Pɑ lɛɛkǝɣɩ sulɑʋ kɛ ɩ kpɑŋɑɣɑ, \q1 nɑ pɑ́ kpɑɣɑ leelu nɑʋ kɛ tɔlʋmɑ. \b \q1 \v 4 Ɩlɛnɑ pɑ́ suliɣi kʋnyɔntʋnɑɑ kɛ mpɑɑʋ tɑɑ, \q1 nɑ pɑ́ yɔkǝɣɩ-wɛ nɑ pɑ́ tusiɣi. \q1 Nɑ pɑ́ cɑɑlǝɣɩ-wɛ sɩ pɑ́ ŋmɛlǝɣɩ. \q1 \v 5 Pɑ pǝsɑ ɩsɩɩ tɑɑlɛ kpɑŋɑsɩ kɛ nyɩɩtʋ tɑɑ kɛ́. \q1 Tɑnɑŋ ɑhulɑ kɛ pɑ lɩɩkɩ nɑ pɑ́ puki \q1 pɑ piyɑ tɔɣɔnɑɣɑ pɛɛkʋɣʋ kɛ wʋlɑɣɑ tɛtʋ nti tǝ tɑɑ fɛɩ cɑɣɑʋ tɔ. \b \q1 \v 6 Tɛtɛlɑtʋ tɑɑlɛ tɑɑ kɛ́ pɑ kʋŋ. \q1 Ɩlɛnɑ pɑ́ kunti ɩsɑɣɑʋ tɩɩŋ wei pɑ yɑɑ sɩ lɛsɛŋnɑɑ tɔ. \q1 \v 7 Pɑ hǝntǝɣɩ ɑhoo kɛ kpɛtɛ kɛ́, kʋtɑkǝm fɛɩ. \q1 Pɑ fɛɩnɑ sɑɣɑtɑnɑɑ kɛ sɑɑ wei wɑtʋ kpɑɑkɩ tɔ. \q1 \v 8 Tɛʋ nɩɩkɩ-wɛɣɛ pulɑsɩ tɑɑ kɛ́. \q1 Tǝsʋʋlɛ fɛɩ. \q1 Ɩlɛnɑ pɑ́ cɔɔsǝɣǝnɑ kʋkpɑmǝŋ. \b \q1 \v 9 Pɑ kɔɔlǝɣɩ sulɑʋ kɛ hǝlɑ tɔɔ, \q1 nɑ pɑ́ lɛɛkɩ-ɩ nɑ toŋ. \q1 Ɩlɛnɑ pɑ́ kpɑkǝɣɩ kʋnyɔntʋnɑɑ tokonɑɑ kɛ tɔlʋmɑ. \q1 \v 10 Pǝ wɑɑlɩ ɩlɛnɑ pɑ́ tʋ-wɛɣɛ tɔntɛ kɛ kpɛtɛ, wontu fɛɩ. \q1 Nɑ pɑ́ sʋkǝɣɩ-wɛɣɛ tɔɣɔnɑɣɑ kɛ nyɔɣɔsɩ. \q1 \v 11 Pɑ mʋlǝɣɩ tʋɣʋ ŋku pɑ yɑɑ sɩ Olifi tɔ kʋ pee nim, \q1 nɑ pɑ́ nyɑɑsǝɣɩ tʋɣʋ ŋku pɑ yɑɑ sɩ lɛsɛŋ tɔ kʋ pee lʋm nɑ lʋkɔtʋ. \b \q1 \v 12 Acɑlɛɛ tɑɑ yǝlɑɑ mpɑ pǝ kʋwɑ \q1 nɑ mpɑ pɑ cɑɑkɩ sǝpʋ tɔ, \q1 pɑ mɔlǝɣɩ nɑ pɑ́ mɑkɩ kɑpusi nɑ pɑ́ pɛɛkǝɣɩ sɩ pɑ́ wɑɑsɩ-wɛ. \q1 Amɑ Tɑcɑɑ nɑɑ pɑɑsǝɣǝnɑ ɑcɑɑlǝtʋ ntɩ. \b \q1 \v 13 Lɛmpɑ nɑ́ kɛ́ mpɑ pɑɑ cɑɑkɩ nyɑɑlǝm tɔ. \q1 Anɩ pɑ tɑ nyɩ Ɩsɔ mpɑɑŋ, \q1 pǝ́cɔ́ pɑɑ tɩɩ tǝŋǝɣɩ-ɩ. \q1 \v 14 Tefemle kɛ yʋlʋkʋlʋ kʋlǝɣɩ \q1 nɑ ɩ́ kʋ́ wɑhɑlɑ tʋ nɑ kʋnyɔntʋ, \q1 nɑ ɑhoo yu, ɩlɛnɑ ɩ́ tɛɛ ŋmɩɩlǝm. \q1 \v 15 Apɑlʋ wɑsɑŋkɑlɩ feŋiɣi sǝkpɛtʋɣʋ tɑɑ kɛ́, \q1 nɑ ɩ́ tɑkǝɣɩ ɩ ɩsɛntɔɔ kɛ́ pǝcɛkǝlɛ \q1 nɑ ɩ́ tɔŋ sɩ: Nɔɣɔlʋ kɑɑ nɑ-m. \q1 \v 16 Ahoo kɛ ŋmɩɩlʋ yɔkǝɣɩ kutuluɣu nɑ ɩ́ ŋmɩɩlɩ. \q1 Ilim tɑɑ, ɩlɛnɑ ɩ́ tǝkɩ ɩ tǝɣɩ ɩ tɛ. \q1 Ɩ tɑ nyɩ ɩsǝnɑ nyɑɑlǝm wɛɛ tɔ. \b \q1 \v 17 Pɑɑ tɑnɑŋ ŋku kʋ kɛ́ mpɛɣɛ sǝm sǝkpɛtʋɣʋ kɛ́. \q1 Mpi tɔ, pɑ nɩɩkɩ pǝ sɔɣɔntʋ sɔsɔɔntʋ. \b \q1 \v 18 Ɩsɑɣɑʋ wɛɛ kɛ́ ɩsɩɩ lʋm tɛɛkʋɣʋnɑ kɑɑwʋlɑɣɑ tɔ. \q1 Ɩ tǝcɑɣɑlɛ kɛ́ mpusi nyǝntɛ kɛ tɛtʋ tɑɑ kɛ́, \q1 ɩ kɑɑ tɑsɑ tɩɩŋ wei pɑ yɑɑ \q1 sɩ lɛsɛŋnɑɑ tɔ ɩ tɑɑlɛ mpɑɑʋ kɛ́ tǝŋʋɣʋ. \q1 \v 19 Teitei ɩsɩɩ wʋlɑɣɑ \q1 nɑ hɑŋɑɣɑ nyɔɔkʋɣʋ tɛʋ tɔmpɛɛ lʋm tɔ. \q1 Ḿpʋ́ɣʋ́ ɑtɛtǝlɛ tɛɛkǝnɑ ɩsɑɣɑʋ. \q1 \v 20 Ɩ too kʋlʋlʋ kɑ́ sɔɔ ɩ tɔɔ. \q1 Pɑ kɑɑ ŋmɑɑ ɩ hǝtɛ kɛ tiili. \q1 Ɩlɛ pǝ pɛlɑ ɩsɑɣɑʋ ntɛ́ ɩsɩɩ tʋɣʋ. \b \q1 \v 21 Mpi tɔ, ɩ tʋɣɩ wɑhɑlɑ kɛ kɑɑlʋlɑɣɑ kɛ́, \q1 nɑ ɩ́ kisiɣi kʋpɑntʋ lɑpʋ kɛ leelu. \q1 \v 22 Aɑɩ, Ɩsɔ toŋ tɔɔ, \q1 ɩ yeki kɛ́ nɑ mʋsʋŋtʋnɑɑ weesiŋ tɑɣɑlǝɣɩ. \q1 Pɑ tɑɣɑnǝɣɩ pɑ nɔɔhɛɛ tɔɔ kɛ́ sǝŋʋɣʋ, \q1 pǝyele pɑ tɑɑ tɛɛlǝɣɩ weesuɣu. \q1 \v 23 Ɩsɔ yeki nɑ pɑ́ cɑɣɑnɑ pɑ tɩ. \q1 Amɑ ɩ feŋiɣi pɑ tɔntɛ tɑɑ. \q1 \v 24 Lɑɑsɑɣɑ tɔɔ kɛ́ yǝlɑɑ \q1 mpɛ pɑ sǝŋǝɣɩ, ɩlɛnɑ pǝ́ sɑɑlɩ. \q1 Nɑ pɑ́ kpili nyɔɔŋ, ɩsɩɩ tʋɣʋ hɛtʋɣʋ wʋlʋɣʋ tɔ. \q1 Nɑ pɑ́ lontili, ɩsɩɩ pɑ sɛtʋɣʋ lɔɔlʋɣʋ tɔ. \b \q1 \v 25 Awe kɑ kpɛɛsǝnɑ-m sɩ pǝ tɑɣɑ mpʋ? \q1 Awe kɑ́ pǝsɩ mɑ tɔm kɛ kpɛtɛ? \c 25 \s1 Pilitɑ nyǝntʋ \p \v 1 Ḿpʋ́ɣʋ́ Suhɑ tʋ Pilitɑ cɔwɑ Soopu sɩ: \b \q1 \v 2 Ɩsɔ kɛlɛ toŋ sɔsɔɔŋ sɔɣɔntʋ nyǝŋ tʋ. \q1 Ɩ hɑɑkɩ hɛɛsʋɣʋ nɑ tomɑ kɛ́ hɑtoo ɩsɔtɑɑ. \q1 \v 3 Awe pǝsǝɣɩ nɑ ɩ́ kɑlɑ ɩ sɑmɑɑ? \q1 Yɑɑ ɑwe ɩɩ nɑɑkǝnɑ ɩ nyɑɑlǝm? \b \q1 \v 4 Yʋlʋ kɑɑ pǝsɩ nɑ ɩ́ siɣisi \q1 yɑɑ ɩ́ wɛɛ Ɩsɔ tǝnɑŋŋ. \q1 \v 5 Pɑɑ ɩsɔtʋ mɑɣɑmɑɣɑ, yɑɑ \q1 ɩsɔtʋlʋŋɑsɩ, sɩ fɛɩ Ɩsɔ tǝnɑŋŋ. \q1 \v 6 Kɑcɑŋfɑnɑ yʋlʋ pǝyɑɣɑ \q1 ŋkɑ kɑ́ wɛ ɩsɩɩ ɑtɑntɑɑliyɑ tɔ? \c 26 \s1 Soopu nyǝntʋ \p \v 1 Mpʋɣʋlɛ Soopu cɔwɑ sɩ: \b \q1 \v 2 Pʋwɛ! Amɑ n nyǝmɑ́ ɩcɑm sǝnɑʋ, \q1 n nyǝmɑ́ wei ɩ fɛɩnɑ tomɑ tɔ ɩ tem. \q1 \v 3 Amɑ n nyǝmɑ́ lǝmɑɣɑsɛɛ fɛɩ tʋ kɛ lɑɣɑtʋ \q1 tɑsʋɣʋ, nɑ ń hʋlǝɣɩ nyǝm sɔsɔɔm. \q1 \v 4 Aweɣe n yɔɣɔtǝɣɩ tɔmnɑɑ mpɛ? \q1 Nɑ ɑwe tɩɩ tʋnɑ-tǝɣɩ nyɑ́ tɑɑ? \s1 Ɩsɔ toŋ kɛ pǝ tǝnɑ pǝ tɔɔ \q1 \v 5 Sǝtɑɑ seliɣi pɑ tǝcɑɣɑlɛ tɑɑ kɛ́ hɑtoo lʋm tɛɛ. \q1 \v 6 Mpi tɔ, Ɩsɔ nɑɑkɩ ɑtɛtǝlɛ tɑɑ kɛ́ tǝcɛɩcɛɩ. \q1 Pǝyele pǝ kɛɛlɑ pʋ́ʋ́ɣʋ́ sɔsɔɔʋ ŋkʋ kʋ tɔɔ kɛ́, \q1 pʋlʋ tɑ́ kenti-ɩ. \b \q1 \v 7 Ɩnɩ ɩ pɔnɑ ɩsɔtɔnʋɣʋ kɛ yem tɑɑ, \q1 nɑ ɩ́ susi ɑntulinyɑ kɛ kpɛtɛ tɑɑ. \q1 \v 8 Ɩnɩ ɩ hɑɣɑsǝnɑ tɛʋ lʋm kɛ ɩsɔŋmʋntʋ tɑɑ \q1 nɑ tǝ́ lɑ́ yuŋ, pǝ́cɔ́ tǝ kɑɑ yɑ. \q1 \v 9 Ɩnɩ ɩ tɑkǝɣǝnɑ ɩ kumte tɔɔ \q1 kɛ́ ɩsɔŋmʋntʋ ɩsɩɩ sɑɑlɑɣɑ. \b \q1 \v 10 Ɩ pɩɩ ŋmɑɑlɑɣɑ kɛ teŋku tɔɔ, \q1 nɑ ɩ́ cɔɔ nɑ ɩ́ tɑ. \q1 Hɑlǝnɑ pǝ́ sɩɩnɑ sǝkpɛtʋɣʋ nɑ nyɑɑlǝm pǝ tǝnɑɣɑ. \q1 \v 11 Ye Ɩsɔ holɑɑ, sɔɣɔntʋ kpɑɑkɩ \q1 ɩsɔtɔnʋɣʋ ɑkelenɑɑ kɛ́ nɑ pɑ́ seliɣi. \b \q1 \v 12 Ɩ toŋ kɛ ɩ selisiɣinɑ teŋku. \q1 Ɩlɛnɑ ɩ́ wɑkǝlɩ ɩsǝcɑʋ nɑ ɩ lɑɣɑtʋ. \q1 \v 13 Ɩ feesiŋ kɛɛlɑ ɩsɔtɔnʋɣʋ tɔɔ. \q1 Ɩlɛnɑ ɩ niŋ nɑ́ɑ́ tʋlɩ tʋm sɔsɔ wei ɩ seekɑɣɑ tɔ. \q1 \v 14 Pǝ tǝnɑɣɑ mpʋ ɩ tǝmɑ nyɑlǝmlɛ ntɛ́, \q1 nɑ tǝ́ nɩɩkɩ ɑ tɑŋ kɛ pǝcɔ pǝcɔ. \q1 Ɩlɛ ɑwe kɑ́ pǝsɩ ɩ toŋ kɔkɔtɛ sɔsɔɔlɛ kɛ nɩɩʋ? \c 27 \s1 Soopu nyǝntʋ tɔtɔ \p \v 1 Mpʋɣʋlɛ Soopu kpɑɣɑ ɩ kʋnyɔwiinɑ sɩ: \b \q1 \v 2 Mɑ tuukinɑ weesuɣu tʋ Ɩsɔ Tomɑ tǝnɑ tʋ. \q1 Wei ɩ pɛŋɩ-m tɑmpɑnɑ, nɑ ɩ́ wɑkǝlǝɣɩ mɑ lɑŋlɛ tɔ. \q1 \v 3 Ye mɑ weesuɣu kɑɑsɑɑ, \q1 nɑ Ɩsɔ feesiŋ wɛ mɑ mɩɩnɑ tɛɛ. \q1 \v 4 Mɑ ntompee kɑɑ yɔɣɔtɩ ɩsɑɣɑtʋ. \q1 Pǝyele mɑ nsǝmlɛ kɑɑ lǝsɩ pɔpɔtʋ tɔm nɑtǝlɩ. \b \q1 \v 5 Mpusi ɩ́ polo pooluŋ, nɑ mpi mɑɑ hɑ-mɛɣɛ tɑmpɑnɑ tɔ. \q1 Hɑlǝnɑ mɑ sǝm, mɑ kɑɑ kisi hʋlʋɣʋ sɩ mɑ fɛɩnɑ tɑɑlɩ. \q1 \v 6 Mɑ tɔkɑ mɑ tɑmpɑnɑ kɛ́, mɑ kɑɑ yele. \q1 Pǝyele mɑ kʋyɛɛŋ tɔm fɛɩ-m fɛɛlɛ kɛ mɑ tɑɑ. \b \q1 \v 7 Pǝ́ pǝsɩ mɑ kolontu kɛ ɩsɑɣɑʋ, \q1 nɑ pǝ́ pǝsɩ mɑ tɔɔ kʋllʋ kɛ wei ɩ fɛɩnɑ tɑmpɑnɑ tɔ. \q1 \v 8 Ye Ɩsɔ tɑmɑ ɩsɑɣɑʋ tomle \q1 nɑ ɩ́ lǝsɩ ɩ weesuɣu, \q1 pepeɣe ɩ tɑsǝɣɩ tɛɛlʋɣʋ? \q1 \v 9 Ye lɑŋwɑkǝllɛ mɑɣɑnɑ-ɩ Ɩsɔ kɑɑ nɩɩ ɩ wulɑ. \q1 \v 10 Pɩɩ wɛɛ sɩ Tomɑ tǝnɑ tʋ kɛ \q1 ɩ lɑŋlɛ ɩ́ hɛɛnɑ nɑ ɩ́ sǝlǝmǝɣɩ-ɩ tɑm. \b \q1 \v 11 Mɑɑ sɛɣɛsɩ-mɛɣɛ Ɩsɔ mpɑɑŋ tɔm \q1 mɑ kɑɑ ŋmɛsɩ-mɛɣɛ mpi pǝ pǝlɛ Tomɑ tǝnɑ tʋ tʋwɑ tɔ. \q1 \v 12 Amɑ pɑ tǝnɑ pɑ nyǝmɑ́ nti tǝ wɛɛ tɔ. \q1 Ɩlɛ pepe tɔɔ kɛ́ pɑ yɔɣɔtǝɣɩ tɔm kpɛtɛ nyǝntʋ? \s1 Kɑwɑɑɣɑ ŋkɑ kɑɑ leeliɣi tɔ \q1 \v 13 Mpi Ɩsɔ Tomɑ tǝnɑ tʋ sɩɩwɑ sɩ yʋlʋ ɩsɑɣɑʋ tete, \q1 nɑ mʋsʋntʋ kpɑncoou tɔɣɔlɛ sɩ: \q1 \v 14 Ye ɩ piyɑ hukɑɑ, yoou kɑ́ kʋnɑ-wɛ. \q1 Pǝyele tɔɣɔnɑɣɑ kɑɑ tɑlɑ pɑ piyɑ piyɑ. \q1 \v 15 Yʋlʋkʋsǝkʋ kɑ́ kʋnɑ mpɑ pɩɩ sɔɔ tɔ, \q1 pɑ leelɑɑ kɑɑ wii-wɛ. \b \q1 \v 16 Ye ɩ kɑɑwɑ liɣitee ɩsɩɩ kɑnyǝŋɑ, \q1 nɑ wontu ɩsɩɩ ɑfǝlɑ. \q1 \v 17 Siɣisilu kɑ suunɑ-tɩ, \q1 nɑ yʋlʋ kʋpɑŋ nɑ́ɑ́ tɔɣɔ ɩ liɣitee. \b \q1 \v 18 Ɩ tǝyɑɣɑ wɛ kɛ́ ɩsɩɩ huu huukuɣu tɔ, \q1 yɑɑ ɩsɩɩ tɑŋlʋ sikuɣu cokǝle tɔ. \q1 \v 19 Ɩ hǝntʋɣʋ wɑɑtʋ, ɩ kɛ́ liɣitee tʋ. \q1 Amɑ ɩ kɑ́ feŋ tɔ, ɑ́ mʋkɑ yem. \q1 \v 20 Lɑŋwɑkǝllɛ tutiɣi-ɩ kɛ́ ɩsɩɩ lʋm, \q1 nɑ kɑcuculɑɣɑ nɑ́ɑ́ kpɑɣɑ-ɩ ɑhoo tɑɑ. \q1 \v 21 Ilim tǝlɩɩlɛ heelim lǝsǝɣǝnɑ-ɩ \q1 ɩ tǝcɑɣɑlɛ nɑ toŋ, nɑ pǝ́ kɛlɩ nɑ pǝ́ tɛɛnɑ. \b \q1 \v 22 Pɑ tɔɔkɩ-ɩ nyǝmɑ́ kɛ́ nɑ pǝtɔɔtǝlɛ fɛɩ, \q1 nɑ ɩ́ kɑɑsǝɣɩ ɩ tɩ sɩ ɩ́ se. \q1 \v 23 Ɩlɛnɑ ɩ nɑlɑɑ kpɑsǝɣɩ ɑmʋkʋŋ kɛ ɩ tɔm, \q1 nɑ pɑ́ hʋlǝɣɩ kɑcʋɣʋlɑsɩ. \c 28 \s1 Lǝmɑɣɑsɛɛ kɛ́ Ɩsɔ kʋcɔɔʋ \q1 \v 1 Tǝ́ nyǝmɑ́ liɣitee nyǝɣǝtʋ tǝhulle, \q1 nɑ timpi pɑ nyɑɑlǝɣɩ wʋlɑ tɔ. \q1 \v 2 Tɛtʋ tɛɛ kɛ́ pɑ́ lǝsǝɣɩ nyǝɣǝlʋɣʋ. \q1 Ɩlɛnɑ pɑ́ lǝsɩ kʋsɛɛmʋɣʋ kɛ pǝlɛ tɑɑ. \b \q1 \v 3 Nyǝɣǝtʋ hullɑɑ pukinɑ fǝtǝlɑ kɛ́ \q1 nɑ pɑ́ pɛɛkɩ timpi timpi kǝlɑ \q1 lumɑŋ tɔɣɔ pɛɛ wenɑ ɑ ŋmɛlɑ ɑtɛtǝlɛ tɑɑ tɔ. \q1 \v 4 Pɑ huliɣi pʋ́ʋ́ɣʋ́ kɛ́ nɑ pɑ́ hɑtǝlǝnɑ yǝlɑɑ tǝcɑɣɑlɛ. \q1 Nɔɔhɛɛ kpisiɣi sǝnɑʋ, \q1 ɩlɛnɑ pǝ́ susi-wɛɣɛ yem tɑɑ, nɑ pǝ́ fiisiɣi-wɛ. \b \q1 \v 5 Tɛtʋ nti tǝ tɔɔ pɑ hɑlǝɣɩ tɔɣɔnɑɣɑ tɔ \q1 pǝ cɑɣɑ kɛ́ ɩsɩɩ kɔkɔ pǝsɑ-tǝɣɩ kpɛntǝlɑsɩ \q1 kɛ tǝ kite tɛɛ. \q1 \v 6 Timpi tɛtʋ ntɩ tǝ pɛɛ wɛɛ tɔɣɔ pɑ hikiɣi \q1 liɣitee pǝlɛ nte tǝ wɛ pooku tǝlɛ tɔ, nɑ wʋlɑ mʋlʋm. \q1 \v 7 Cɔ́lɔ́ʋ tɑ nyɩ pʋ́ʋ́ɣʋ́ ŋkʋ kʋ mpɑɑʋ. \q1 Pǝyele yepeleku tɑ́ loosi-kʋ́. \q1 \v 8 Tɑɑlɛ wontuɣu ɑkɑ nɔɣɔlʋ, \q1 yɑɑ tɔɣɔlɑɣɑ tɑ tǝŋtɑ-kʋ. \b \q1 \v 9 Yʋlʋ pɑɑsi tʋnɑ kʋkpɑmʋɣʋ kɛ niŋ, \q1 hɑlǝnɑ ɩ́ kpɛsǝɣɩ pɔɔŋ nɑ ɩ kilɑ tɛɛ, \q1 nɑ ɩ́ pǝsǝɣɩ-ɩ kpɛntǝlɑsɩ. \q1 \v 10 Nɑ ɩ́ huliɣi kʋkpɑmʋɣʋ tɑɑ kɛ́ pɔɔŋ, \q1 nɑ ɩ́ nɑɑkɩ kʋ tɑɑ kʋpɑmpɑm nɑ ɩ ɩsǝpǝle. \q1 \v 11 Nɑ ɩ́ tɔɔkɩ lʋm tǝkpentenɑɑ kɛ́ ɑkɔlɑ, \q1 nɑ ɩ́ pukinɑ mpi pǝ ŋmɛlɑɑ tɔɣɔ nyɑɑlǝm tɑɑ. \b \q1 \v 12 Ɩlɛ leɣe lǝmɑɣɑsɛɛ nɑ́ wɛɛ? \q1 Nyǝm tǝcɑɣɑlɛ kɛ le? \q1 \v 13 Yʋlʋ nɑ́ tɑ́ nyɩ pǝ teu. \q1 Pǝyele pǝ tɩɩ fɛɩ yǝlɑɑ tɛtʋ tɑɑ. \q1 \v 14 Pʋ́ʋ́ɣʋ́ ɑnɑɑm sɩ: Lǝmɑɣɑsɛɛ fɛɩ mɑ tɑɑ. \q1 Teŋku sɩ: Lǝmɑɣɑsɛɛ fɛɩ mɑ cɔlɔ. \b \q1 \v 15 Pɑɑ yɑkɩ-yɛ nɑ wʋlɑ yɑɑ liɣitee. \q1 \v 16 Pǝyele pɑɑ lɑɣɑsǝɣǝnɑ-yɛ \q1 nɑ Ofii tɛtʋ wʋlɑ, yɑɑ liɣitee pɛɛ \q1 kʋkpɛɛtɛɛ nɑ pooku nyǝnɑ. \q1 \v 17 Pɑ kɑɑ kɛɛsǝnɑ-yɛ nɑ kpɑlǝpɑ yɑɑ wʋlɑ. \q1 Pǝyele pɑ kɑɑ pǝsɩ nɑ pɑ́ lɑɣɑsɩ-yɛ \q1 nɑ wʋlɑ kʋpɑmpɑŋ hǝyɑɣɑ. \q1 \v 18 Pɑɑ kɛɛsǝɣǝnɑ lǝmɑɣɑsɛɛ kɛ \q1 pɔɣɔlɑsɩ, yɑɑ kpɑlǝpɑ nyininyini. \q1 A kǝlɑ teu kɛ lɩɩtʋ pee nnɑ ɑ wɛ liɣitee tɔ. \q1 \v 19 Ɩtiyopii liɣitee pǝlɛ nte tǝ wɛ \q1 Kɑsɑsɑŋɑ tɔ tǝ tɑ hɑŋnɑ-yɛ. \q1 Pǝyele wʋlɑ kʋpɑmpɑŋ mɑɣɑmɑɣɑ ɩɩ kɛɛsǝɣǝnɑ-yɛ. \b \q1 \v 20 Ɩlɛ leɣe lǝmɑɣɑsɛɛ nɑ́ lɩɩkǝnɑ? \q1 Yɑɑ nyǝm tǝcɑɣɑlɛ kɛ le? \q1 \v 21 Lǝmɑɣɑsɛɛ ŋmɛlɑ weesuɣu nyǝm tǝnɑɣɑ, \q1 sumɑsɩ ɩɩ loosiɣi-yɛ. \q1 \v 22 Sǝm nɑ pʋ́ʋ́ɣʋ́ sɔsɔɔŋkʋ pɑ tɔŋ sɩ: \q1 Tǝ nɩɩ pɑ yɔɣɔtǝɣɩ ɑ tɔm kɛ kʋnɩɩ kɛ́. \q1 \v 23 Ɩsɔ tike nyǝmnɑ ɑ mpɑɑʋ nɑ ɑ tǝcɑɣɑlɛ. \q1 \v 24 Mpi tɔ, ɩ nɑɑkɩ kɛ́ nɑ pǝ́ tɑlɑ tɛtʋ tǝnɑɣɑ. \q1 Pǝyele ɩ cɛkǝnɑ pǝ tǝnɑ mpi pǝ wɛɛ tɔ. \b \q1 \v 25 Wɑɑtʋ wei ɩ tʋwɑ heelim kɛ \q1 toŋ, nɑ ɩ́ pɩɩ teŋku tǝnɑsɩ tɔ. \q1 \v 26 Ɩ sɩɩ tɛʋ kɛ kʋ wɑɑtʋnɑɑ nɑ kʋ lonɑ, \q1 nɑ ɩ́ hɛɛ mpɑɑʋ kɛ tɛʋ nyǝɣǝsʋɣʋ nɑ kʋ cɑlɑnɑɑ. \q1 \v 27 Wɑɑtʋ ɩnǝɣɩ ɩ nɑwɑ lǝmɑɣɑsɛɛ nɑ ɩ́ mɑɣɑsɩ-yɛ, \q1 nɑ ɩ́ sɩɩ ɑ kite nɑ ɩ́ sɑ-yɛ. \q1 \v 28 Tǝnɑɣɑ ɩ sɩɩwɑ yǝlɑɑ sɩ: \q1 Lǝmɑɣɑsɛɛ ntɛ́ Tɑcɑɑ Ɩsɔ nyɑmnɑʋ, \q1 nɑ ɩsɑɣɑtʋ yepu ntɛ́ nyǝm. \c 29 \s1 Soopu tɔm kɑntǝkɑɣɑ nyǝntʋ \p \v 1 Ḿpʋ́ɣʋ́ Soopu kpɑɣɑ ɩ kʋnyɔwiinɑ sɩ: \b \q1 \v 2 Pepe mǝlǝɣǝnɑ-m ɩsɩɩ too ɩlɛ, \q1 sɑɑ wei Tɑcɑɑ feŋɑɣɑ mɑ tɔɔ, \q1 \v 3 nɑ ɩ fǝtǝlɑ mʋɣɩ mɑ nyʋɣʋ tɑɑ tɔ. \q1 Mɑ tɔŋɑɣɑnɑ ɩ nyɑɑlǝm kɛ ɑhoo kɛ́. \b \q1 \v 4 Ye pɩɩ mǝlɑɣɑnɑ-m mɑ wule tɑɑ, \q1 ɩsɩɩ wɑɑtʋ wei Ɩsɔ yɑɑkɑɣɑ-m ɩ tɑɑpɑlʋ, \q1 nɑ ɩ́ feŋiɣi mɑ tǝyɑɣɑ tɔɔ tɔ. \q1 \v 5 Tomɑ tǝnɑ tʋ kɑ wɛ mɑ kiŋ, \q1 nɑ mɑ piyɑ tʋ-m hɛkʋ. \q1 \v 6 Nɑɑlǝm kɑ tɔlǝnɑ-m kɛ́ tǝhɔ, \q1 nɑ nim kpeŋ pǝ tǝnyɑɑsǝlɛ kɛ kʋkpɑmʋɣʋ tɔɔ. \b \q1 \v 7 Wɑɑtʋ wei mɑ lɩɩkɩ nɔnɔɣɔ tɛɛ sɩ, \q1 mɑ cɑkɩ ɩcɑtɛ sɔsɑɑ tǝcɑɣɑlɛ tɔ. \q1 \v 8 Ye pɑ nɑ-m, ɩfepiyɑ nɑ́ hɛlǝɣɩ kɛ́, \q1 nɑ kʋkpɑtǝlɑɑ nɑ́ɑ́ kʋlǝɣɩ nɑ pɑ́ sǝŋǝɣɩ. \q1 \v 9 Kʋpɑɣɑlɑɑ nɑ suŋɑɣɑ yɔɣɔtɑɣɑ, \q1 nɑ pɑ́ kpɑɑkɩ nɔɔsɩ. \q1 \v 10 Awulɑɑ mɑɣɑmɑɣɑ nɑ́ suŋɑɣɑ kɛ́, \q1 nɑ pɑ nsǝmɑ mɑtǝnɑ pɑ tɑntɑhɑɑŋ. \b \q1 \v 11 Mpɑ pɑ nɩɩkɑɣɑ mɑ tɔm tɔ, pɑ yɑɑkɑɣɑ-m leleŋ nɩɩlʋ kɛ́. \q1 Mpɑ pɑ nɑɑkɑɣɑ-m tɔ, pɑ lǝsǝɣɩ mɑ ɑseetɑ. \q1 \v 12 Mpi tɔ, ye kʋnyɔntʋ wiiki mɑ wɑɑsǝɣɩ-ɩ kɛ́. \q1 Mɑ sǝŋnɑ sulɑʋ wei ɩ fɛɩnɑ pɑɑsǝnlʋ tɔ. \q1 \v 13 Mpɑ pɑ cɑɑkɩ sǝpʋ tɔ, \q1 pɑ kooliɣi-m kʋpɑntʋ kɛ́, \q1 nɑ mɑ́ hɛɛsǝɣɩ leelɑɑ lɑŋɑ. \b \q1 \v 14 Siɣisuɣu kɛ mɑ suuwɑ ɩsɩɩ toko, \q1 nɑ tɑmpɑnɑ tǝŋʋɣʋ, ɩsɩɩ cɑpɑ nɑ kɑhukɑ. \q1 \v 15 Mɑɑ wɛɛ kɛ́ ɩsɩɩ yʋlʋm ɩsǝlɛ. \q1 Mɑɑ wɛɛ ɩsɩɩ kɑɑkɑlɑɣɑ nɔɔhǝlɛ. \q1 \v 16 Mɑɣɑlɛ kʋnyɔntʋnɑɑ cɑɑ. \q1 Mɑ pɑɑsǝɣǝnɑ mpɑ mɑ tɑ nyɩ tɔ, pɑ tɔm kɛ teu. \q1 \v 17 Mɑ yɔkǝɣɩ ɑsɑɣɑɑ tɑmɑsɩ, \q1 nɑ mɑ́ wɔɣɔsǝɣɩ tɔɣɔnɑɣɑ kɛ pɑ kelɑ tɑɑ. \b \q1 \v 18 Mɑ tɔŋɑɣɑ sɩ mɑɑ kpɑtǝlɩ kɛ́ tǝkuŋkuŋku. \q1 Mɑɑ sɩ mɑ tɑntɛ tɑɑ ɩsɩɩ sumɑɣɑ. \q1 \v 19 Mɑ wɛɛ kɛ́ ɩsɩɩ tʋɣʋ ŋku kʋ lilɑ kɑmɑ lʋm tɑɑ, \q1 nɑ cɔlɔʋ niɣitiɣi kʋ piliŋɑsɩ kɛ ɑhoo tɔ. \q1 \v 20 Mɑ teeli kɑ́ wɛɛ tɑm kɛ́ ɩ kɑɑ sɩ, \q1 nɑ mɑ tomɑ ɩsɩɩ tɔɔʋ ŋku kʋ nyɔɔ teu tɔ. \b \q1 \v 21 Yǝlɑɑ nɩɩkɑɣɑ mɑ tɔm kɛ́, \q1 nɑ pɑ́ tɑŋɑɑ nɑ pɑ́ mʋɣɩ mɑ lɑɣɑtʋ tɑsʋɣʋ nɑ pɑ́ sumɑ. \q1 \v 22 Pɑ nɩɩkɑɣɑ mɑ tɔm kɛ́ pɑ tǝnɑɣɑ. \q1 Ye mɑ tɛmɑ yɔɣɔtʋɣʋ nɔɣɔlʋ ɩɩ cɔɔkɩ nɑtǝlɩ. \b \q1 \v 23 Yǝlɑɑ tɑŋɑɣɑ-m kɛ́, nɑ pɑ́ hɑɑwɑ \q1 nɔɔsɩ ɩsɩɩ pɑ tɑŋʋɣʋ tɛʋ tɔ. \q1 \v 24 Mɑ mʋɣʋlɑɣɑnɑ-wɛɣɛ, ɩlɛ pɑɑ tʋɣʋnɑ. \q1 Pǝyele pɑɑ pǝsǝɣɩ nɑ pɑ́ wɑkǝlɩ mɑ ɩsɛntɑɑ hɛtʋɣʋ. \q1 \v 25 Mɑɑ kɛnɑ pɑ nyʋɣʋ tʋ, \q1 nɑ mɑ́ hʋlǝɣɩ-wɛɣɛ mpɑɑʋ ŋku pɑɑ tǝŋ tɔ, \q1 nɑ mɑ́ wɛ ɩsɩɩ wulɑʋ kɛ ɩ kpekǝle yǝlɑɑ tɑɑ. \q1 Mɑ hɛɛsɑɣɑ lɑŋwɑkǝllɛ nyǝ́mɑ lɑŋɑ. \c 30 \s1 Soopu tɔm kɑntǝkɑɣɑ nyǝntʋ tɔtɔ \q1 \v 1 Ḿpʋ́ɣʋ́ Soopu tɑsɑɑ sɩ: \q1 Amɑ nɔɔnɔɔ ɩlɛ, \q1 piyɑ woŋiɣinɑ-m. \q1 Pɑɑ nyɑŋnɑ mɑ kpɑtǝlɑɣɑ. \q1 Pǝyele pɑ cɑɑnɑɑ tɑɑ tɑlɑ sɩ, \q1 mɑ́ tʋ-wɛɣɛ hɑsɩ nsi sɩ feŋiɣi mɑ kɑlǝkǝŋ tɔ sɩ tɑɑ. \q1 \v 2 Pepeɣe pɑ toŋ wɑɑsǝɣɩ? \q1 Anɩ pɑ kɑɑ tɩɩ pǝsɩ nɑ pɑ́ kpɑtǝlɩ. \b \q1 \v 3 Nyɔɣɔsɩ, nɑ lɑŋʋɣʋ pɩɩ-wɛ, \q1 nɑ pɑ́ tɛ tɑɑsɩ, nɑ pɑ́ seeki lonɑ nnɑ pǝ kpiisɑ \q1 too lɔŋ nɑ ɑ wʋlɑɑ tɔ, ɑ tɑɑ. \q1 \v 4 Pɑ kpɛsǝɣɩ tuusi hɑtʋ kɛ hotisi kilɑ. \q1 Pɑ tɔɣɔnɑɣɑ ntɛ́ pɑ tɛ tiikɑsɩ nɑsǝlɩ sɩ lilɑ. \b \q1 \v 5 Pɑ tɔɣɔnǝɣɩ-wɛɣɛ yǝlɑɑ tɑɑ, \q1 nɑ kokoole, ɩsɩɩ ŋmɩɩlɑɑ. \q1 \v 6 Pɑ tǝcɑɣɑlɛ ntɛ́ tɛtɛkɑ sɔsɔɔnɑ kʋtemiŋ tɛɛ, \q1 nɑ pɛɛ tɛɛ, nɑ kʋkpɑmǝŋ pɔɔŋ tɑɑ. \q1 \v 7 Sɔwɑ hotisi tɛɛ kɛ́ pɑ mɑwɑ tǝtim tǝtim, \q1 nɑ yǝlɑɑ nɩɩkɩ pɑ wulɑ. \q1 \v 8 Pɑ kɛ́ tɛtɛlɑtɑɑ, nɑ nyɔɔŋ fɛɩnɑɑ, \q1 nɑ pɑ́ tɔɣɔnǝɣɩ-wɛɣɛ tɛtʋ tɑɑ. \b \q1 \v 9 Nɔɔnɔɔ mɑɣɑ pɑ cɑkǝnɑ, nɑ pɑ́ yookinɑ-m yontu. \q1 \v 10 Pɑ tɑɑ kpɑɑkǝnɑ-m nɑ pɑ́ hɑɑkɩ-m siɣile, \q1 hɑlɩ pɑ́ tɔɔkɩ-m ntɑɣɑmɑ. \q1 \v 11 Ɩsɔ pɑsɑ-m nɑ ɩ́ mǝŋnɑ-m ɑtɛ. \q1 Ɩlɛnɑ pɑ́ kpisi pɑ tɩ kpɑʋ, nɑ pɑ́ nyǝnǝɣɩ-m yem. \b \q1 \v 12 Mɑ ntɔɣɔŋ tɔɔ kɛ́ pɑ kʋlǝɣɩ. \q1 Pɑ tʋɣʋ-m kɑtɔsɩ sɩ pɑ́ pɛtɩ-m nɑ pɑ́ pɛɛkǝɣɩ \q1 mpɑɑʋ sɩ pɑ́ hiki-m nɑ pɑ́ wɑkǝlɩ-m. \q1 \v 13 Pɑ tǝkɑ mɑ mpɑɑʋ nɑ pɑ́ lʋkɩ \q1 mɑ wɑkǝlʋɣʋ. Nɔɣɔlʋ ɩɩ sǝŋnɑ-wɛ. \q1 \v 14 Pɑ tɑpɑɣɑ ɩsɩɩ pʋ́ʋ́ɣʋ́ sɔsɔɔʋ kɛ pɑ sʋʋnɑɑ, \q1 nɑ pɑ́ kpɛtǝlǝɣɩ tǝmɑɣɑ tɑmpɑnɑ tɔɔ. \b \q1 \v 15 Sɔɣɔntʋ kpɑɑkɩ-m kɛ́ nɑ pǝ́ kpiisi \q1 mɑ teeli ɩsɩɩ heelim. \q1 Mɑ nyʋɣʋ yɑpʋ ńɑ sɑlɑɑ, ɩsɩɩ ɩsɔŋmʋntʋ. \q1 \v 16 Nɔɔnɔɔ mɑ weesuɣu cɑɑkɩ lɩɩʋ kɛ́, \q1 mɑ wɛ wɑhɑlɑ kʋyɛɛŋ tɑɑ. \b \q1 \v 17 Pǝ sɑ́lǝ́ɣɩ́ mɑ mʋwɑ tɑɑ kɛ́, \q1 pɑɑ ɑhoo mɑ́ɑ́ hɛɛsǝɣɩ wʋsɑsɩ. \q1 \v 18 Ɩsɔ kpɑ mɑ toko tɑɑ nɑ tomɑ, \q1 nɑ ɩ lǝlɑ mɑ cɑpɑ luɣu tɛɛ. \q1 \v 19 Ɩ lɔɣɔ-m ɑfǝlɑ tɑɑ. \q1 Mɑ pǝsɑ tɔlʋmɑ nɑ mʋsʋɣʋ. \b \q1 \v 20 Ɩsɔ mɑ yɑɑkɩ-ŋ, nn sɑŋ cɔʋ. \q1 Pǝyele n sǝŋɑ mɑ kɔŋkɔŋ tɑɑ, \q1 nn tɩɩ nyǝnǝɣɩ-m. \q1 \v 21 N tʋɣɩ-m kʋnyɔŋ nɑ pǝtɔɔtǝlɛ fɛɩ, \q1 n cɔɔsǝɣɩ-m nɑ nyɑ́ toŋ. \b \q1 \v 22 N yelɑɑ nɑ heelim sɔsɔɔm kpɑɣɑ-m. \q1 N yelɑɑ nɑ mɑ seliɣi kɑcuculɑɣɑ sɔsɑɣɑ tɑɑ. \q1 \v 23 Mɑ nyǝmɑ́ teu sɩ sǝm tɛɣɛ ń pukinɑ-m. \q1 Weesiŋ nyǝ́mɑ tǝpote ntɛ́. \q1 \v 24 Ye yʋlʋ cɑɑkɩ lepu, ɩɩ tɛkǝɣɩ niŋ? \q1 Wei ɩ wɛ wɑhɑlɑ tɑɑ tɔ, \q1 ɩɩ wiiki nɑ ɩ́ yɑɑ sɩ pɑ́ sǝnɑ-ɩ? \b \q1 \v 25 Mɑ wiikɑɣɑ wɑhɑlɑ nyǝ́mɑ tɔɔ kɛ́, \q1 nɑ mɑ́ wɛnɑ kʋnyɔntʋnɑɑ pǝtɔɔtǝlɛ. \q1 \v 26 Tǝcɑɣɑnɑʋ, nɑ nyɑɑlǝm kɛ mɑɑ tɑŋɑɑ. \q1 Ɩlɛnɑ sǝkpɛtʋɣʋ nɑ wɑhɑlɑ nɑ́ɑ́ mɑɣɑnɑ-m. \b \q1 \v 27 Wɑhɑlɑ kʋyɛɛŋ tutuɣu-m kɛ́, \q1 nɑ mɑ lɑɑkɑlɩ pǝsǝɣɩ kʋtɑmsɑ. \q1 \v 28 Ye mɑ tɔŋ sǝkpɛtʋɣʋ, nɔɣɔlʋ ɩɩ hɛɛsǝɣɩ mɑ lɑŋlɛ. \q1 Ye mɑ sǝŋɑ sɑmɑɑ tɑɑ wulɑ kɛ́. \q1 \v 29 Mɑ pǝsɑ ɩsɩɩ tɑɑlɛ hɑsɩ tɑɑpɑlʋ kɛ́, \q1 yɑɑ tɑɑtɑɑnɑɑ cɑmnɑ. \b \q1 \v 30 Mɑ tɔnʋɣʋ piliɣi kɛ́, \q1 nɑ kʋ́ litiɣi. Pǝ sɑ́lǝ́ɣɩ mɑ mʋwɑ tɑɑ, nɑ ɑ́ wʋlǝɣɩ. \q1 \v 31 Mɑ sɑŋkʋ pǝsɑ sǝm nyǝŋ kɛ́, \q1 nɑ mɑ hǝlɑɣɑ nɑ́ɑ́ hʋlǝɣɩ sǝm yontu. \c 31 \s1 Soopu kɑntǝkɑɣɑ nyǝntʋ tɔtɔ \q1 \v 1 Mɑ sɩɩ mɑ tǝɣɩ nɔɣɔ nɑ tuunɑʋ sɩ, \q1 mɑ́ tɑɑ nyǝnɩ pɛɛlɔ nɔɣɔlʋ nɑ mɑ́ nyɩɩlɩ-ɩ. \q1 \v 2 Ye pǝ tɑɣɑ mpʋ, mɑ fɛɩnɑ kpɑncoou, \q1 yɑɑ mɑ pɑɑ nyǝm nɑpǝlɩ. \q1 Mɑɑ tɑŋ sɩ Tomɑ tǝnɑ tʋ ɩ́ tilinɑ-m nɑ ɩsɔtɑɑ? \q1 \v 3 Kʋtɑkɛɛsǝŋ kɛ pǝ wɑkǝlǝɣɩ, \q1 nɑ wɑhɑlɑ nɑ́ɑ́ mɑɣɑnɑ wɑkǝllɑɑ. \q1 \v 4 Ɩsɔ nyǝmɑ́ mɑ mpɑɑŋ nɑ mɑ tɔntɛ tǝnɑ. \b \q1 \v 5 Mɑ tɑ tɔ mpɑɑʋ kʋlooluɣu tɑɑ. \q1 Pǝyele mɑ tɑ lɑ ɑcilɑɣɑtʋ nɑtǝlɩ. \q1 \v 6 Ɩsɔ mɑɣɑsɩ-m nɑ nyɑ́ mɑɣɑsǝlɑɣɑ kʋsiɣisɑɣɑ. \q1 N kɑ́ nɑ́ sɩ mɑ tɑ wɑkǝlɩ tiili. \q1 \v 7 Ye mɑ yelɑ mpɑɑʋ kʋsiɣisuɣu, \q1 yɑɑ mɑ ɩsɛ yelɑɑ nɑ mɑ́ nyɩɩlɩ mɑ lotu tɑɑ, \q1 nɑ mɑ́ pilisi mɑ tɩ nɑ ɩsɑɣɑtʋ nɑtǝlɩ. \q1 \v 8 Ɩlɛ nɔɣɔlʋ ɩ́ tɔɣɔ mɑ kʋhɑlǝm \q1 nɑ pɑ́ kpɛsɩ mpi mɑ sɔwɑ tɔ. \b \q1 \v 9 Ye mɑ nyɩɩlɑ lɛlʋ ɑlʋ, \q1 yɑɑ mɑ tɩɩ cɛŋɑ ɑlʋ kɛ mɑ tɔɣɔntǝlɛ nɔnɔɣɔ tɛɛ. \q1 \v 10 Ɩlɛ mɑ nyǝŋ ɩ́ pǝsɩ nɔɣɔlʋ tǝmlɛ tʋ, \q1 nɑ pɑɑ ɑpɑlʋ wei ɩ́ lɑnɑ-ɩ ɩsǝnɑ ɩ cɑɑkɩ tɔ. \b \q1 \v 11 Pǝ tɑɣɑ pʋlʋ, \q1 mpʋ ɩnɩ pǝ kɛ́ ɑcɑɑlǝtʋ sɔsɔɔntʋ kɛ́. \q1 Pǝ wɛɛ sɩ pɑɑ hʋʋlʋ wei, ɩ́ hɔ pǝ lɑtʋ ŋkpɑŋʋɣʋ. \q1 \v 12 Ye ɩsɩɩ mɑɑ lɑpɑ mpʋ mɑ ɩsɑɣɑtʋ kɑ pǝsɑ kɔkɔ kɛ́ \q1 nɑ kɑ́ nyɑɣɑ mɑ wɛnɑʋ tǝnɑ. \b \q1 \v 13 Ye ɩsɩɩ mɑ nyǝnɑ mɑ tǝmlɛ tʋ ɑpɑlʋ yɑɑ \q1 ɑlʋnyǝŋ kɛ yem kɛ́ hʋʋlɛ tɑɑ, nɑ mɑ́ tɑ́ hɑ-ɩ tɑmpɑnɑ. \q1 \v 14 Ɩlɛ wɑɑtʋ wei Ɩsɔ kɑ́ kɔɔ feŋuɣu nɑ ɩ́ pɔɔsɩ-m tɔ, \q1 wentiɣi mɑɑ cɔ? \q1 \v 15 Mpi tɔ, Ɩsɔ kʋlʋm wei ɩnɩ \q1 ɩ lɑpɑ-m mɑ too lotu tɑɑ tɔ, \q1 ɩnɩ ɩ lɑpǝnɑ pɛlɛ tɔtɔ. \b \q1 \v 16 Mɑ tɑ pɛ ɑcɑmɑɑ kɛ mpi pɑ nyɩɩlǝɣɩ tɔ. \q1 Pǝyele mɑ tɑ yele nɑ leelu ɩsɛ nyǝŋ. \q1 \v 17 Mɑ tɑ tɔɣɔtɑ mɑ mʋtiyɑ \q1 kɛ mɑ tike nɑ mɑ́ pɛ́ sulɑʋ. \q1 \v 18 Hɑtoo mɑ pǝcɑɑtʋ kɛ mɑ nɑ sulɑʋ tǝ pɩɩwɑ, \q1 ɩsɩɩ yʋlʋ nɑ ɩ cɑɑ. \q1 Mɑ pɑɑsǝɣǝnɑ leelu kɛ too ɩ hɔɔʋ tɛɛ kɛ́. \b \q1 \v 19 Ye mɑ nɑwɑ nɔɣɔlʋ nɑ ɩ́ cɔɔkɩ, \q1 nɑ ɩ́ fɛɩnɑ wontu, \q1 yɑɑ kʋnyɔntʋ lɑŋɑ kʋtɑkʋɣʋ, \q1 \v 20 mɑ hɑɑkɩ-ɩ mɑ heeŋ hʋntʋ kunti kɛ́, \q1 nɑ ɩ́ tɑkɩ nɑ pǝ́ hɑŋɩ-ɩ nɑ ɩ́ sɛɛ-m. \b \q1 \v 21 Ye ɩsɩɩ tɔm hʋʋlɑɑ sǝnɑ-m \q1 nɑ mɑ́ nyɑɑsɩ sulɑʋ nɔɣɔlʋ, \q1 \v 22 ɩlɛ pǝ́ kpɛɛsɩ mɑ ŋkpɑlǝŋɑ \q1 kɛ mɑ ɑsǝŋkpeku tɔɔ, nɑ kɑ́ pɛlɩ mɑ ŋkuluŋɑ tɑɑ. \q1 \v 23 Mpi tɔ, mɑ nyɑŋnɑ Ɩsɔ mpusi kɛ́, \q1 mɑɑ pǝsǝɣɩ nɑ mɑ sǝŋ. \q1 Mɑ fɛɩnɑ mɑ tǝɣɩ Ɩsɔ sɔsɔɔntʋ kiŋ. \b \q1 \v 24 Mɑ tɑ tʋ mɑ nɑɑni kɛ wʋlɑ tɔɔ. \q1 Pǝyele mɑ tɑ pɛtɩ mɑ tǝɣɩ liɣitee nyǝɣǝlʋɣʋ. \q1 \v 25 Pǝ tɑɣɑ mɑ wɛnɑʋ sɔsɔɔm \q1 yɑɑ mpi mɑ hikɑɑ tɔɣɔ mɑ tʋ nɑɑni. \b \q1 \v 26 Ye mɑ nɑwɑ ilim nɑ pǝ nyɑɑlǝm teu, \q1 nɑ mɑ́ nyǝnɩ ɩsɔtʋ, nɑ ɩ́lɛ́ ɩ tɛɛkǝnɑ ɩ cɑŋǝm. \q1 \v 27 Pǝ́ puɣusi-m mɑ lotu tɑɑ \q1 nɑ mɑ́ nyǝnɩ-wɛ, ɩsɩɩ Ɩsɔ, yɑɑ mɑ́ sɛɛ-wɛ. \q1 \v 28 Ye mɑ lɑpɑ mpʋ, pǝ kɛ́ ɩsɑɣɑtʋ sɔsɔɔntʋ kɛ́, \q1 pǝ mʋnɑ hʋʋlɑɑ ɩ́ tʋ-m sɑlǝkɑ. \q1 Mpi tɔ, mɑ lɩɩ Ɩsɔ wɑɑlǝɣɩ. \b \q1 \v 29 Mɑ lɑŋlɛ tɑ hɛɛnɑ mɑ kolontu wɑhɑlɑ. \q1 Pǝyele mɑ tɑ ŋmɑɑlǝnɑ ɩ kʋnyɔntɔɣɔlɛ nte tǝ mɑɣɑnɑ-ɩ tɔ. \q1 \v 30 Mɑ tɑ tisi sɩ mɑ nsǝmlɛ ɩ́ sǝlǝmɩ \q1 mɑ kolontu ɩnɩ ɩ sǝm nɑ tǝ́ pǝntɩ. \q1 \v 31 Mɑ tǝyɑɣɑ nyǝ́mɑ yɔɣɔtǝɣɩ sɩ \q1 nɔɣɔlʋ fɛɩ wei ɩ tɑ tɔɣɔ mɑ tɛɣɛ nɑntʋ nɑ ɩ́ nyǝɣǝsɩ tɔ. \q1 \v 32 Mʋʋlʋ ɩɩ hǝntǝɣɩ ɑwɑlɩ kɛ́ mɑ tɛ. \q1 Mɑ tʋlǝɣɩ mɑ nɔnɔɣɔ kɛ mpɑtɔntʋ kɛ́. \b \q1 \v 33 Mɑ tɑ ŋmɛsɩ mɑ kɑwɑlɑɣɑ, ɩsɩɩ lɛlɑɑ lɑkʋɣʋ tɔ. \q1 Yɑɑ mɑ́ kisi mɑ tɑsǝkǝlɛ tisuɣu. \q1 \v 34 Mɑ tɑ nyɑnɑ sɑmɑɑ, yɑɑ yǝlɑɑ kʋtʋɣʋ \q1 nɑ mɑ́ su nɑ mɑ́ yele nɔnɔɣɔ kɛ tǝŋnɑʋ. \b \q1 \v 35 Hɑɩ, ɑwe hikiɣi-m wei ɩ kɑ́ nɩɩnɑ-m tɔ? \q1 Mɑ kɑntǝkɑɣɑ kʋyɔɣɔtʋtʋ ntɔ. \q1 Tomɑ tǝnɑ tʋ ɩ́ cɔ-m nɑ ɩ́ hʋlɩ-m nti \q1 mɑ kolontu ŋmɑɑwɑ mɑ tɔɔ tɔ. \q1 \v 36 Mɑɑ te mɑ nyʋɣʋ kɛ mɑ kolontu kʋŋmɑŋmɑɑtʋ ntǝɣɩ, \q1 ɩsɩɩ ntenuɣu, nɑ mɑ́ lɑɣɑlɩ-tǝɣɩ mɑ ɑsǝŋkpekiŋ tɔɔ. \q1 \v 37 Mɑɑ heeli Ɩsɔ kɛ́ mɑ kʋlɑpǝlɛ tǝnɑ tɔm \q1 nɑ mɑ́ polo ɩ kiŋ tǝkɑɑ, ɩsɩɩ ɑwulumpu. \b \q1 \v 38 Ye mɑ tɑɑlɛ wiiki sɩ pǝ́ lɛɛtɩ-m \q1 nɑ tǝ tɑɑ ɑwɑsɑ pǝlǝɣɩ ɩsǝlʋm. \q1 \v 39 Ye mɑ tɔɣɔ ɑ kʋlʋlʋm kɛ fɑɑlɑɑ, \q1 nɑ mɑ́ muɣuli ɑ nyǝ́mɑ kʋpǝmɑ. \q1 \v 40 Ɩlɛ mɑ kʋtutuum ɩ́ yele nyɔʋ, \q1 nɑ sɔwɑ nɑ nyɩɩtʋ ɩsɑɣɑtʋ lɛɛtɩ. \b \q1 Soopu kʋyɔɣɔtʋtʋ tǝnɑɣɑ ntɔ. \ms1 ƖLIHU KƲYƆƔƆTƲTƲ \mr (Titite 32–37) \c 32 \p \v 1 Ḿpʋ́ɣʋ́ Ɩlifɑsɩ nɑ Pilitɑ nɑ Sofɑɑ, pɑ yelɑ Soopu kɛ cɔʋ kɛ timpi ɩ nyǝnǝɣɩ ɩ tǝɣɩ yʋlʋ kʋpɑŋ tɔ. \v 2 Ntɛnɑ pɑ́ɑ́nɑ́ hɑŋ Ɩlihu, wei ɩ kɛ́ Pusi kpekǝle tʋ Lɑm lʋlʋɣʋ tʋ Pɑlɑkɛlɩ pǝyɑlʋ tɔ. Mpi tɔ, Soopu tɔŋ sɩ Ɩsɔ nyǝnǝɣɩ ɩnǝɣɩ siɣisilu. \v 3 Pǝ́ kɑɑsɩ ɩ tɑɑ hɑŋnɑ ɩ tɑɑpɑlɑɑ tooso kɛ́. Mpi pǝ tɔɔ pɑ tɑ pǝsɩ nɑ pɑ́ cɔ Soopu kɛ nɑtǝlɩ tɔ. Pɑɑ nɑ mpʋ, pɑ kʋ́ ɩ tɔm. \v 4 Ɩlihu kɑ kɛnɑ ɩ tɑɑpɑlɑɑ tɑɑ sǝkpelu. Pǝ tɔɔ kɛ́ ɩ sumɑ nɑ pǝ́ tǝkǝnɑ-ɩ yɔɣɔtɑɣɑ. \v 5 Ɩ kɔmɑ nɑ ɩ́ nɑ́ sɩ ɑpɑlɑɑ tooso ɩnɩ ɩ lɑŋɑ kʋcɔcɔtʋ, ɩlɛnɑ pɑ́ɑ́nɑ́ hɑŋɩ-ɩ sɔsɔm. \s1 Ɩlihu hʋlǝɣɩ ɩ kʋcɔcɔtʋ kʋtoluɣu \p \v 6 Ḿpʋ́ɣʋ́ Ɩlihu tɔmɑ sɩ: \q1 Mɛɣɛ sɔsɑɑ \q1 nɑ mɑɣɑ pǝyɑɣɑ tɔɣɔ mɑ selɑɣɑ sɩ, \q1 mɑ́ tɑɑ hʋlɩ-mɛɣɛ mɑ nyǝmtʋ sɔsɔɔntʋ. \q1 \v 7 Kʋkpɑtǝlɑɑ nɑ mpɑ pɑ pɩɩsɩ tɔɔwɑ tɔ, \q1 mpɛɣɛ pǝ wɛɛ sɩ pɑ́ sɛɣɛsɩ lǝmɑɣɑsɛɛ tɔm. \b \q1 \v 8 Tɔm tɑmpɑnɑ tɔɔ, feesuɣu ŋku kʋ kɛ́ \q1 Tomɑ tǝnɑ tʋ nyǝŋkʋ tɔ, ŋkʋ kʋ wɛnɑ yʋlʋ tɑɑ \q1 nɑ kʋ́ hɑɑkɩ-ɩ nyǝm. \q1 \v 9 Pǝ tɑɣɑ pɩɩsɩ pɑɣɑlɛ tʋɣʋnɑ yʋlʋ kɛ lǝmɑɣɑsɛɛ. \q1 Pǝyele pǝ tɑɣɑ kʋkpɑtǝlɑɑ tike nyǝmnɑ kʋsiɣisim. \q1 \v 10 Pǝ tɔɔ kɛ́ mɑ tɔŋ sɩ, ɩ́ ke ŋkpɑŋŋ \q1 nɑ mɑ́ tɔtɔ, mɑ́ kilisi-mɛɣɛ mɑ nyǝm tɔm. \b \q1 \v 11 Mɑ́ kemɑ ŋkpɑŋʋɣʋ kɛ mǝ lǝmɑɣɑsɛɛ tɑɑ, \q1 ɩlɛ mɑɑ tɑŋɑɑ kɛ́ sɩ, \q1 mǝ kʋyɔɣɔtʋtʋ ɩ́ tɛ. \q1 Hɑlǝnɑ ɩ́ tɛ mǝ tɔm mɑɣɑsʋɣʋ kɛ teu kɛ hɑtoo mǝ lotu tɑɑ. \q1 \v 12 Mɑ nɩɩ mǝ tɔm kɛ teu kɛ́. \q1 Amɑ nɔɣɔlʋ tɑ kǝlɩ Soopu nɑ tɔm. \q1 Pǝyele nɔɣɔlʋ tɑ pǝsɩ nɑ ɩ́ cɔ Soopu kʋyɔɣɔtʋtʋ. \b \q1 \v 13 Ɩ́ tɑɑ tɔ sɩ: \q1 Tǝ hikɑ lǝmɑɣɑsɛɛ. \q1 Ɩsɔ tike kɑ kǝlǝnɑ-ɩ, pǝ tɑɣɑ yʋlʋ. \q1 \v 14 Pǝ tɑɣɑ mɑɣɑ Soopu yɔɣɔtɑɑ, \q1 ɩlɛ mɑ kɑɑ cɔ-ɩ mǝ kʋyɔɣɔtʋtʋ. \b \q1 \v 15 Sɔɣɔntʋ kpɑ-mɛ, ɩ́ lɑŋɑ kʋyɔɣɔtʋtʋ, \q1 ɩɩ tɑsǝɣɩ cɔʋ. \q1 \v 16 Mɑɑ tɑŋɑɑ kɛ́ ɩsɩɩ ɩ́ kɑ́ yɔɣɔtɩ. \q1 Amɑ ɩ́ sumɑ yem nɑ ɩ́ kpisi cɔʋ. \q1 \v 17 Ɩlɛ mɑɑ cɔ nɑ mɑ́ hʋlɩ-mɛɣɛ \q1 nti mɑ hʋʋkɩ tɔ. \b \q1 \v 18 Tɔm su mɑ lotu kɛ́, \q1 nɑ feesuɣu cɑɑlǝɣɩ-m sɩ mɑ́ yɔɣɔtɩ. \q1 \v 19 Tɔm kpɑɑkɩ mɑ tɑɑ, ɩsɩɩ pɑ suukuɣu sʋlʋm kɛ \q1 pǝ huluŋ kʋfɑŋ tɑɑ, nɑ pǝ́ cɑɑ pǝ yɑsɩ-ɩ tɔ. \q1 \v 20 Mɑɑ kuli mɑ nɔɣɔ kɛ́, nɑ mɑ́ yɔɣɔtɩ, \q1 nɑ mɑ́ cɔ, ɩlɛnɑ pǝ́cɔ́ pǝ́ hɛɛnɑ-m. \q1 \v 21 Mɑ kɑɑ sɛɛnɑ nɔɣɔlʋ tɔɔ, \q1 yɑɑ mɑ́ cɛsɩ mǝ tɑɑ nɔɣɔlʋ. \q1 \v 22 Pǝ tɑɣɑ pʋlʋ, mɑ tɑ nyɩ cɛsʋɣʋ. \q1 Ye mɑ tɩɩ lɑpɑ mpʋ, \q1 mɑ ŋmɑlʋ kɑ́ kɔɔlɩ-m lɔŋ kɛ́. \c 33 \s1 Ɩlihu kʋyɔɣɔtʋtʋ tɔtɔ \q1 \v 1 Ḿpʋ́ɣʋ́ Ɩlihu tɑsɑɑ sɩ: \q1 Pǝnɛntɛ Soopu ke ŋkpɑŋŋ, nɑ ń nɩɩ mɑ kʋyɔɣɔtʋtʋ. \q1 \v 2 Nɔɔnɔɔ mɑ kuliɣi mɑ nɔɣɔ, \q1 nɑ mɑ nsǝmlɛ yɔɣɔtɩ. \q1 \v 3 Hɑtoo mɑ lotu tɑɑ siɣisuɣu tɔm kɛ mɑɑ yɔɣɔtɩ. \q1 Tɑmpɑnɑ siɣisiɣi tike kɛ mɑ nɔɣɔ kɑ́ yɔɣɔtɩ. \q1 \v 4 Ɩsɔ Tomɑ tǝnɑ tʋ feesuɣu ŋmɑnɑ-m, \q1 nɑ kʋ́ hɑɑkɩ-m weesuɣu. \b \q1 \v 5 Ye n pǝsǝɣɩ n cɔ-m, \q1 tɑɣɑnɩ nyɑ́ tɩ nɑ mɑ́ nɑ-ŋ tǝ́ suli. \q1 \v 6 Ɩsɔ nyǝnǝɣɩ mɑ nɑ-ŋ kɛ́ kʋlʋm kɛ́, \q1 cʋɣʋ tɔtɔɣɔ pɑ ŋmɑnɑ mɑ́. \q1 \v 7 Mpʋ tɔ, tɑɑ nɩɩ mɑ sɔɣɔntʋ nɑ pǝ́ liɣiti-ŋ \q1 nɑ mɑ sɔsɔɔntʋ kǝlɩ-ŋ. \b \q1 \v 8 Soopu yɔɣɔtɑ mɑ ŋkpɑŋŋ tɑɑ, \q1 nɑ mɑ́ nɩɩ ɩ nɔɣɔ sɩ: \q1 \v 9 Mɑ wɛ tǝnɑŋŋ kɛ́, mɑ tɑ lɑ kɑwɑlɑɣɑ, \q1 yɑɑ ɩsɑɣɑtʋ nɑtǝlɩ kɛ pɑɑ pǝcɔ. \q1 \v 10 Pɑɑ nɑ mpʋ, Ɩsɔ hikiɣi timpi ɩ kɑ́ kɑlǝnɑ-m \q1 nɑ ɩ́ nyǝnɩ-m ɩ kolontu tɔ. \q1 \v 11 Ɩ kɑɣɑtǝɣɩ-m nɑ ɩ́ feŋiɣi \q1 mɑ tɔntɛ tǝnɑ tɑɑ. \b \q1 \v 12 Soopu, ń fɛɩnɑ tɑmpɑnɑ. \q1 Mpi tɔ, Ɩsɔ kǝlɑ yʋlʋ tǝcɑɣɑcɑɣɑ kɛ́. \q1 \v 13 Pepe tɔɔ kɛ́ n cɑɑ n yoonɑ Ɩsɔ? \q1 Mpi tɔ, yʋlʋ ɩɩ pǝsǝɣɩ nɑ ɩ́ cɔ ɩ kʋyɔɣɔtʋtʋ tǝnɑ. \b \q1 \v 14 Wulee Ɩsɔ yɔɣɔtǝɣǝnɑ yɑɑsi lɛlʋ kɛ́. \q1 Ɩlɛnɑ wulee ɩ́ yɔɣɔtǝnɑ lɛlʋ. \q1 Pɑɑ nɑ mpʋ yǝlɑɑ ɩɩ lɑkɩ lɑɑkɑlɩ. \q1 \v 15 Wɑɑtʋ wei yǝlɑɑ hǝntǝɣɩ ɑhoo, \q1 nɑ pɑ́ too ɩsɩɩ pɑ sǝpɑ tɔɣɔ \q1 Ɩsɔ yɔɣɔtǝɣǝnɑ-wɛɣɛ pɑ tooseenɑɑ tɑɑ. \b \q1 \v 16 Ɩ lɩɩkɩ pɑ tɔɔ nɑ sɔɣɔntʋ kpɑ-wɛ, \q1 nɑ ɩ́ yɔɣɔtǝɣǝnɑ-wɛɣɛ pɑ ŋkpɑŋŋ tɑɑ. \q1 \v 17 Ɩlɛnɑ ɩ́ kɛɛ yʋlʋ kɛ ɩ kʋlɑpʋtʋ tɑɑ, \q1 nɑ ɩ́ sɩɩ tǝnɑɣɑ kɛ yʋlʋ kɑlɑmpɑɑnɩ. \q1 \v 18 Ḿpʋ́ɣʋ́ ɩ wɑɑsǝɣɩ yǝlɑɑ kɛ sǝm tɑɑ, \q1 nɑ ɩ́ yɑkɩ-wɛɣɛ nyǝmɑ́ nɔɣɔ tɑɑ. \b \q1 \v 19 Ɩsɔ kpɑɑlǝɣɩ yʋlʋ nɑ wʋsɑsɩ nsi \q1 sɩ hɩɩsɑ-ɩ nɑ ɩ́ lʋkɩ ɩ tɔnʋɣʋ tɑɑ kɛ́ kʋtɑmsɑ tɔɣɔ. \q1 \v 20 Ɩlɛnɑ mʋtʋ lɩɩ-ɩ luɣu, \q1 nɑ pǝ́ kpɛŋnɑ tɔɣɔnɑɣɑ ŋkɑ ɩ sɔɔlɑ teu tɔ. \q1 \v 21 Ɩlɛnɑ ɩ́ tɛ́ tɑɑsɩ kɛ kɑtɑtǝlɑɣɑ, \q1 nɑ ɩ́ yele nyʋɣʋ tike. \q1 \v 22 Wɑɑtʋ ɩnɩ ɩ wɛ pǝlɑɑʋ nɔɣɔ tɔɔ kɛ́ tǝcomlɑɑ, \q1 nɑ ɩ weesuɣu kɛ sǝm niŋ tɑɑ. \b \q1 \v 23 Amɑ ye ɩsɔtɑɑ tillɑɑ iyɑɣɑ tɑɑ kʋlʋm \q1 wei ɩ sǝŋnɑ yǝlɑɑ, nɑ ɩ́ hʋlǝɣɩ yʋlʋ kɛ \q1 ɩ kʋlɑpǝlɛ tɔ, ɩ wɛ ɩ kiŋ, \q1 \v 24 ɩsɔtɑɑ tillu ɩnɩ ɩ́ wii yʋlʋ ɩnɩ ɩ pǝtɔɔtǝlɛ, \q1 nɑ ɩ́ sǝlǝmɩ Ɩsɔ sɩ: \q1 Yɑpɩ-ɩ. Tɑɑ yele nɑ ɩ́ tii pǝlɑɑʋ tɑɑ. \q1 Mɑ hikɑ mpi mɑɑ lɑɣɑsǝnɑ ɩ weesuɣu tɔ. \b \q1 \v 25 Ɩlɛnɑ yʋlʋ ɩnɩ ɩ tɔnʋɣʋ mǝlɩ kʋ wule tɑɑ, \q1 nɑ ɩ́ pǝsɩ ɩsɩɩ ɩ ɩfepile wɑɑtʋ. \q1 \v 26 Ɩlɛnɑ ɩ́ sǝlǝmɩ Ɩsɔ, nɑ Ɩsɔ nɩɩ nɑ ɩ́ nɑ́ ɩ teu \q1 nɑ lɑŋhʋlʋmlɛ, ɩlɛnɑ Ɩsɔ nɑ́ɑ́ hɑ-ɩ ɩ tɑmpɑnɑ. \b \q1 \v 27 Ɩlɛnɑ ɩ́ yooki yontu kɛ yǝlɑɑ kiŋ sɩ: \q1 Mɑɑ pǝntɑɑ kɛ́ nɑ mɑ́ wɑkǝlɩ tɑmpɑnɑ. \q1 Ɩlɛ pɑ tɑ lɑnɑ-m ɩsɩɩ pǝ mʋnɑɑ tɔ. \q1 \v 28 Ɩsɔ yɑpɑ mɑ lǝsɑɣɑ sɩ kɑ́ tɑɑ sʋʋ \q1 pǝlɑɑʋ tɑɑ. Mɑɑ tɑsɑ nyɑɑlǝm kɛ nɑʋ tɔtɔ. \b \q1 \v 29 Pǝ tǝnɑɣɑ ḿpʋ́ɣʋ́ Ɩsɔ lɑkɩ yʋlʋ \q1 kɛ tɔm nɑɑlɛ, hɑlɩ pǝ́ polo tɔm tooso. \q1 \v 30 Ɩlɛnɑ ɩ́ lǝsɩ-ɩ pǝlɑɑʋ tɑɑ, nɑ ɩ́ yele nɑ weesuɣu nyǝ́mɑ nyɑɑlǝm nɑ ɩ tɔɔ. \b \q1 \v 31 Soopu, pǝ wɛɛ sɩ ń nɩɩnɑ-m kɛ́. \q1 Ke ŋkpɑŋŋ nɑ mɑ́ yɔɣɔtɩ. \q1 \v 32 Ye n wɛnɑ nɔɣɔ ŋkɑ n kɑ́ cɔnɑ tɔ, \q1 n yɔɣɔtɩ, mɑɑ hɑ-ŋ tɑmpɑnɑ. \q1 \v 33 Ye n fɛɩnɑ nɑtǝlɩ ɩlɛ n su, \q1 nɑ ń nɩɩ nɑ mɑ́ hʋlɩ-ŋ lǝmɑɣɑsɛɛ tɔm. \c 34 \s1 Ɩlihu kɑlǝnɑʋ kɛ Soopu \p \v 1 Ḿpʋ́ɣʋ́ Ɩlihu tɑsɑ yɔɣɔtʋɣʋ sɩ: \b \q1 \v 2 Lǝmɑɣɑsɛɛ nyǝ́mɑ mɛ, \q1 ɩ́ nɩɩ mɑ kʋyɔɣɔtʋtʋ, \q1 nyǝntɑɑ mɛ ɩ́ ke ŋkpɑŋŋ. \q1 \v 3 Pǝ tɑɣɑ pʋlʋ, ŋkpɑŋʋɣʋ nɩɩkǝnɑ tɔmnɑɑ, \q1 ɩsɩɩ nsǝmlɛ nɩɩkʋɣʋ tɔɣɔnɑɣɑ leleŋ tɔ. \q1 \v 4 Tǝ́ lǝsɩ tɑ́ tǝɣɩ mpi pǝ siɣisɑɑ tɔ. \q1 Tǝ́ cɛkǝnɑ tɑ́ tɑɑ kɛ́ mpi pǝ wɛ teu tɔ. \b \q1 \v 5 Soopu sɩ: \q1 Mɑ siɣisɑɑ kɛ́. Amɑ Ɩsɔ pɛŋɩ-m tɑmpɑnɑ. \q1 \v 6 Pɑɑ nɑ mɑ tɑmpɑnɑ tǝŋʋɣʋ tɔ, \q1 pɑ nyǝnǝɣɩ-m pɔpɔtʋ kɛ́. \q1 Anɩ mɑ tɑ pǝntɩ. \q1 Pǝyele mɑ hiŋ fɛɩ wɑɑʋ. \b \q1 \v 7 Yʋlʋ nɔɣɔlʋ ɩ fɛɩ ɩsɩɩ Soopu \q1 nɑ ɩ́ nyɔɔkɩ kʋtʋɣʋ kɛ lʋm tǝlɛ. \q1 \v 8 Nɑ ɩ́ tɔŋ mpɑ pɑɑ tǝŋǝɣɩ siɣisuɣu tɔ \q1 pɑ kpekǝle tɑɑ, nɑ ɩ́ nɑ ɑsɑɣɑɑ pɑ́ kɑɑkɩ mpɑɑʋ. \q1 \v 9 Hɑlǝnɑ ɩ́ tɔŋ sɩ pɑɑ yʋlʋ cɑɑ sɩ \q1 ɩ́ wɛɛ Ɩsɔ kɛ́ teu, \q1 weɣe ɩ wɑɑkɩ pǝ tɑɑ. \b \q1 \v 10 Lǝmɑɣɑsɛɛ nyǝ́mɑ mɛ ɩ́ nɩɩ mɑ tɔm \q1 Ɩsɔ ɩɩ lɑkɩ kɑwɑlɑɣɑ. \q1 Pǝyele Tomɑ tǝnɑ tʋ ɩɩ lɑkɩ mpi pǝ tɑ siɣisi tɔ. \q1 \v 11 Mpi yʋlʋ lɑpɑ tɔɣɔ ɩ lɛɛtǝɣɩ-ɩ. \q1 Ɩ fɛlǝɣɩ pɑɑ wei kɛ́ ɩsǝnɑ pǝ mʋnɑɑ tɔɣɔ. \b \q1 \v 12 Aɑɩ yoo, tɑmpɑnɑ tɔɔ, Ɩsɔ ɩɩ lɑkɩ ɩsɑɣɑtʋ. \q1 Tomɑ tǝnɑ tʋ ɩnɩ ɩɩ wɑkǝlǝɣɩ siɣisuɣu. \q1 \v 13 Ye pɩɩ wɛ mpʋ, \q1 ɑwe cɛlǝnɑ-ɩ tɛtʋ sɩ ɩ́ pɑɑsǝnɑ-tɩ? \q1 Yɑɑ ɑwe tʋ-ɩ sɩ ɩ́ pɑɑsǝnɑ ɑntulinyɑ tǝnɑ? \q1 \v 14 Ye Ɩsɔ kɑ hʋʋkɑɣɑ ɩ tɩ tɔm tike, \q1 ɩ kɑ mʋ ɩ feesiŋ kɛ yǝlɑɑ kiŋ. \q1 \v 15 Tɔfɔ weesuɣu nyǝm tǝnɑ kɑ sǝpɑ \q1 tɔm kʋlʋm tɔɔ kɛ́, nɑ yʋlʋ pǝsɩ tɛtʋ. \b \q1 \v 16 Soopu ye n wɛnɑ lɑɣɑtʋ, \q1 ke ŋkpɑŋŋ nɑ ń nɩɩ mɑ tɔm. \q1 \v 17 Wei ɩ kɛ́ siɣisuɣu kolontu tɔ, \q1 ɩ kɑ́ pǝsɩ nɑ ɩ́ tɔkɩ tɛtʋ nɑ? \q1 Ɩlɛ ɩsǝnɑɣɑ nyɑ́ mɑɣɑsǝɣɩ sɩ \q1 ń kʋ Siɣisilu Toŋ tʋ tɔm? \q1 \v 18 Ɩ tike ɩ wɛnnɑ mpɑɑʋ sɩ, \q1 ɩ́ yɑɑ ɑwulɑɑ sɔsɑɑ sɩ ɑsɑɣɑɑ nɑ ɑwulumpiyɑ sɩ wɑkǝllɑɑ. \q1 \v 19 Ɩsɔ ɩɩ fɑɣɑsǝɣɩ ɑwulumpiyɑ. \q1 Pǝyele ɩɩ pɑɑsǝɣǝnɑ liɣitee nyǝ́mɑ, \q1 nɑ pǝ́ kǝlɩ kʋnyɔntʋnɑɑ. \q1 Mpi tɔ, pɑ tǝnɑ pɑ kɛ́ ɩ niŋ kʋlɑpǝm kɛ́. \q1 \v 20 Sɔsɑɑ sǝkɩ kɛ́ nɑ pǝ́ sɑɑlǝɣɩ, \q1 ɑhoo tɑɑ kɛ́ pɑ sǝkɩ kpɑkpɑɑ. \q1 Pǝyele pɑ kpɛsǝɣɩ ŋmɑkǝllʋ kɛ́ tǝhɛɛ. \q1 \v 21 Ɩsɔ nyǝnǝɣɩ yʋlʋ mpɑɑŋ tǝnɑɣɑ, \q1 nɑ ɩ́ nɑɑkɩ ɩ tɔntɛ. \q1 \v 22 Sǝkpɛtʋɣʋ yɑɑ ɑtɛtǝlɛ nɑtǝlɩ tǝ fɛɩ \q1 nte tǝ tɑɑ ɑsɑɣɑɑ pǝsǝɣɩ nɑ pɑ́ ŋmɛlɩ tɔ. \b \q1 \v 23 Ɩsɔ pɑɑ fɛɩnɑ sɩ ɩ́ pɑɑsǝnɑ yʋlʋ \q1 nɑ pǝ́ leeli nɑ pǝ́cɔ́ ɩ́ yɑɑ-ɩ hʋʋlɛ. \q1 \v 24 Pɑɑ ɩ tɑ feŋ toŋtʋnɑɑ, ɩ wɑkǝlǝɣɩ-wɛɣɛ, \q1 nɑ ɩ́ lɛɛtɩ pɑ lonɑ tɑɑ kɛ́ kʋfɑmɑ. \q1 \v 25 Mpi tɔ, ɩ nyǝmɑ́ pɑ kʋlɑpǝlɛ kɛ́. \q1 Ahoo kɛ ɩ kʋsǝɣɩ-wɛ nɑ ɩ́ tǝlǝkɩ-wɛ. \q1 \v 26 Nɑ ɩ́ mɑkɩ-wɛ ɩsɩɩ ɑsɑɣɑɑ, \q1 nɑ yǝlɑɑ nɑɑkɩ. \b \q1 \v 27 Pǝ tɑɣɑ pʋlʋ, pɑ kisɑ-ɩ kɛ́, \q1 pɑ tɑ pǝsɩ nɑ pɑ́ cɛkǝnɑ ɩ mpɑɑŋ. \q1 \v 28 Pɑ lɑpɑ nɑ kʋnyɔntʋnɑɑ \q1 nɑ wɑhɑlɑ nyǝ́mɑ wii nɑ Ɩsɔ nɑ́ɑ́ nɩɩ. \b \q1 \v 29 Ye Ɩsɔ hɑwɑ nɔɣɔlʋɣʋ hɛɛsʋɣʋ \q1 ɑwe kɑ́ kʋ pʋntʋ tɔm? \q1 Ye ɩ tɑkɑ ɩ ɩsɛntɔɔ, ɑwe nɑ-ɩ? \q1 Ɩnɩ ɩ feŋiɣinɑ piitimnɑɑ nɑ yǝlɑɑ pɑ tɔɔ. \q1 \v 30 Ɩ lɑkɩ ḿpʋ́ɣʋ́ sɩ ɩsɑɣɑʋ ɩ́ tɑɑ tɔɣɔ kɑwulɑɣɑ \q1 nɑ ɩ́ pǝsɩ ɩsɩɩ kɑtɔkɑ kɛ yǝlɑɑ. \b \q1 \v 31 Ye pʋntʋ heelɑ Ɩsɔ sɩ: \q1 Pɩɩ tʋsɑ-m kɛ́, \q1 mɑ kɑɑ tɑsɑ ɩsɑɣɑtʋ kɛ lɑpʋ. \q1 \v 32 Mɑ pǝntɑɑ kɛ́, ɩlɛ Ɩsɔ sɛɣɛsɩ-m. \q1 Mɑ lɑpɑ mpi pǝ tɑ siɣisi tɔɣɔ, ɩlɛ mɑ kɑɑ lɛlɩ. \q1 \v 33 Ɩsɩɩ Soopu, n kisuɣu \q1 nti Ɩsɔ sɩɩwɑ tɔ. \q1 Mpʋ tɔ, n mɑɣɑsǝɣɩ sɩ pǝ wɛɛ sɩ \q1 Ɩsɔ ɩ́ tʋ pʋntʋ kɛ sɑlǝkɑ? \q1 Timpi pǝ wɛɛ sɩ nyɑ́ mɑɣɑsǝɣǝnɑ nɑ \q1 ń sɩɩkɩ pǝ tɑɣɑ nɔɣɔlʋ tɔ, \q1 hʋlɩ-tʋɣʋ nyɑ́ nyǝm. \b \q1 \v 34 Amɑ yǝlɑɑ mpɑ pɑ wɛnɑ hʋwɛɛ tɔ, \q1 nɑ lǝmɑɣɑsɛɛ nyǝ́mɑ tǝnɑ, mpɑ pɑ nɩɩkɩ \q1 mɑ tɔm tɔ pɑɑ heeli-m sɩ: \q1 \v 35 Soopu yɔɣɔtǝɣɩ kɛ́, ɩ tɑ nyɩ pʋlʋ, \q1 yɑɑ ɩ fɛɩnɑ lǝmɑɣɑsɛɛ. \q1 \v 36 Soopu mɑɣɑsʋɣʋ ɩ́ tɑɑ sɩɩ tǝnɑɣɑ. \q1 Mpi tɔ, ɩ tɔm kʋcɔcɔtʋ wɛ kɛ́ ɩsɩɩ \q1 yǝlɑɑ mpɑ pɑ tɑ siɣisi tɔ. \q1 \v 37 Pǝ tɑɣɑ pʋlʋ, \q1 ɩ kʋlǝɣɩ Ɩsɔ tɔɔ, nɑ pǝ́ sɔɔsǝɣɩ ɩ ɩsɑɣɑtʋ tɔɔ. \q1 Hɑlɩ ɩ kɑ́ tɛɛsǝnɑ sikɑ tʋɣʋ kɛ́ tɑ́ tɑɑ. \c 35 \s1 Ɩlihu kʋyɔɣɔtʋtʋ tɔtɔ \p \v 1 Ḿpʋ́ɣʋ́ Ɩlihu tɑsɑɑ sɩ: \b \q1 \v 2 Soopu, n pǝsǝɣɩ nɑ ń hɑ nyɑ́ tǝɣɩ tɑmpɑnɑ \q1 nɑ ń yɔɣɔtɩ nyɑ́ siɣisuɣu tɔm kɛ Ɩsɔ kiŋ nɑ sikɑ fɛɩ? \q1 \v 3 Mpi tɔ, n tɑsɑɑ sɩ: \q1 Ye mɑ pǝntɑɑ yɑɑ mɑ tɑ pǝntɩ pepeɣe mɑ wɑɑkɩ? \q1 \v 4 Mɑɑ kpɛntɩ nyɑ́ nɑ nyɑ́ tɑɑpɑlɑɑ nɑ mɑ́ cɔ-mɛ. \b \q1 \v 5 Nyǝnɩ ɩsɔtɔnʋɣʋ, nɑ ń pɑɑsǝnɑ ɩsɔŋmʋntʋ, \q1 tǝ kǝlɑ-ŋ kʋŋkʋlʋmǝŋ. \q1 \v 6 Ye n lɑpɑ ɩsɑɣɑtʋ, weɣe pǝ wɑkǝlǝɣɩ Ɩsɔ? \q1 Yɑɑ n kʋlɑ ɩ tɔɔ kɛ́ tɔm pɑɣɑlɛ, \q1 pɩɩ tokiɣinɑ ɩ́lɛ́. \q1 \v 7 Ye n tǝŋǝɣɩ tɑmpɑnɑ, \q1 ɩlɛ pepeɣelɛ n hɑwɑ Ɩsɔ? \q1 Yɑɑ weɣe Ɩ́sɔ mʋɣɩ nyɑ́ niŋ tɑɑ? \q1 \v 8 Yʋlʋ ɩsɩɩ nyɑɣɑ ɩsɑɣɑtʋ wɑkǝlǝɣɩ, \q1 nɑ siɣisuɣu wɑɑsɩ nyɑ́ tɔɣɔntǝlɛ. \b \q1 \v 9 Ye ɩsɩɩ ŋmɑkǝllɑɑ kǝlɑ tɔɔʋ, yǝlɑɑ mɑkɩ kɑpusi kɛ́. \q1 Ye mʋsʋŋtʋnɑɑ kǝlɑ pɑɣɑlɛ, \q1 ɩlɛ yǝlɑɑ yɑɑ sɩ pɑ́ wɑɑsɩ-wɛ. \q1 \v 10 Amɑ pɑ tɑɑ nɔɣɔlʋ ɩɩ pɔɔsǝɣɩ Ɩsɔ wei ɩ lɑpɑ-ɩ, \q1 nɑ ɩ́ tʋɣɩ yǝlɑɑ tɑɑ kɛ́ lɑŋhʋlʋmlɛ yontu \q1 nɑ pɑ́ yooki ɑhoo tɔ sɩ: N wɛ le? \q1 \v 11 Ɩnɩ ɩ sɛɣɛsǝɣǝnɑ-tʋ, nɑ pǝ́ kǝlɩ tɑɑlɛ wontu. \q1 Pǝyele ɩ tɑsǝɣɩ-tʋɣʋ lǝmɑɣɑsɛɛ nɑ pǝ́ kǝlɩ sumɑsɩ. \b \q1 \v 12 Pɑ yɑɑwɑ Ɩsɔ, nɑ ɩ́ kisi cɔʋ \q1 kɛ ɑsɑɣɑɑ kɑlɑmpɑɑnɩ tɔɔ. \q1 \v 13 Pɔpɔtʋ fɛɩ leleŋ, \q1 pɑ koo yem kɛ́ Ɩsɔ ɩɩ nɩɩkɩ. \q1 Tomɑ tǝnɑ tʋ ɩɩ pɑɑsǝɣǝnɑ. \b \q1 \v 14 Pɑɑ Soopu n tɔŋ sɩ nn nɩɩkɩ Ɩsɔ tɑŋ tɔ \q1 Ɩsɔ nyǝ́mɑ nyɑ́ tɔm tǝnɑɣɑ, nyɑɑ keŋnɑ-ɩ. \q1 \v 15 Ɩɩ tʋɣɩ sɑlǝkɑ nɑ pɑ́ɑ́nɑ́. \q1 Pǝyele ɩɩ pɑɑsǝɣǝnɑ yǝlɑɑ ɩsɑɣɑtʋ. \q1 Ɩlɛ pǝ tɑɣɑ sɩ ɩɩ nɑɑkɩ. \b \q1 \v 16 Soopu nyɑ́ nɔɣɔ tɑɑ tɔm wɛ yem kɛ́, \q1 nɑ ń lʋlǝsǝɣɩ tɔm nti tǝ tɑɑ fɛɩ lɑɣɑtʋ tɔ. \c 36 \s1 Ɩlihu nyǝntʋ tɔtɔ \p \v 1 Ḿpʋ́ɣʋ́ Ɩlihu tɑsɑɑ tɔtɔ sɩ: \b \q1 \v 2 Soopu, sǝŋ pǝcɔ nɑ mɑ́ sɛɣɛsɩ-ŋ. \q1 Mpi tɔ, mɑ tɑ yɔɣɔtɩ Ɩsɔ nyǝntʋ tǝnɑ. \q1 \v 3 Hɑtoo pooluŋ kɛ mɑɑ hiki mɑ nyǝm \q1 mpi mɑɑ hɑnɑ mɑ ŋmɑlʋ kɛ tɑmpɑnɑ tɔ. \q1 \v 4 Tɑmpɑnɑ mɑ kʋyɔɣɔtʋtʋ tɑɑ fɛɩ pɔpɔtʋ. \q1 Mɑ wei mɑ yɔɣɔtǝɣǝnɑ-ŋ ɩsǝntɔ tɔ, \q1 mɑ wɛnɑ nɑɑni kɛ́ mɑ nyǝmtʋ tɔɔ kɛ́. \b \q1 \v 5 Ɩsɔ kɛ́ pǝsǝlʋ kɛ́, ɩlɛ ɩɩ lɔɔkɩ tɑmpɑnɑ tǝŋlʋ. \q1 Ɩ lɑɣɑtʋ tomɑ tɔɔ kɛ́ ɩ wɛnɑ pǝsʋɣʋ ŋkʋ. \q1 \v 6 Ɩɩ yeki ɩsɑɣɑʋ nɑ ɩ weesuɣu. \q1 Amɑ ɩ siɣisiɣi kʋnyɔntʋnɑɑ tɔm. \q1 \v 7 Ɩɩ yeki siɣisilɑɑ kɛ́ nyǝnʋɣʋ. \b \q1 Hɑlɩ ɩ cɑɣɑsǝɣɩ-wɛɣɛ ɑwulɑɑ kumlee tɔɔ kɛ́, \q1 nɑ ɩ́ kʋsǝɣɩ pɑ nyɔɔŋ kɛ tɑm tɔɔ. \q1 \v 8 Ɩsɔ tʋɣɩ ɑsɑɣɑɑ kɛ ɑlukpɑlɑ kɛ́ nɑ wɑhɑlɑ tɔkɩ-wɛ. \q1 \v 9 Ɩ hʋlǝɣɩ-wɛɣɛ pɑ tǝmɑ, nɑ pɑ kɑwɑlɑɣɑ. \q1 Kɛ wɑɑtʋ wei pɑ lɑkɩ kɑlɑmpɑɑnɩ tɔ. \q1 \v 10 Isɔ yeki nɑ pɑ́ nɩɩkɩ kʋkpɑɑlǝtʋ \q1 kɛ pɑ ŋkpɑŋŋ tɑɑ, nɑ ɩ́ tʋɣɩ-wɛ sɩ \q1 pɑ́ cɔlɔ mpi pǝ tɑ́ siɣisi tɔ. \b \q1 \v 11 Ye pɑ kemɑ ŋkpɑŋŋ nɑ pɑ́ pɛtɩ pɑ tǝɣɩ \q1 Ɩsɔ, ɩlɛ pǝ cɑɣɑnɑ-wɛ nɑ pɑ́ nɩɩ leleŋ kɛ \q1 pɑ weesuɣu kʋyɛɛŋ nɑ pǝ pɩɩsɩ tɑɑ. \q1 \v 12 Ye pɑ kisɑ nɩɩʋ, \q1 ɩlɛ ŋmɑntɑɑɣɑ sɔ-wɛ nɑ pɑ́ sɩ́ pɑ nyǝm lɑŋʋɣʋ tɔɔ. \q1 \v 13 Yǝlɑɑ ɑsɑɣɑɑ hɑ pɑ tǝɣɩ pɑ́ɑ́nɑ́ tɑɑ kɛ́. \q1 Pɑɑ wiikinɑ Ɩsɔ sɩ ɩ́ wɑɑsɩ-wɛɣɛ \q1 sɑɑ wei ɩ tʋɣɩ-wɛɣɛ ɑlukpɑlɑ tɔ. \q1 \v 14 Pɑ sǝkǝnɑ pɑ ɩfepile \q1 nɑ pǝ́ sɔɔsǝɣɩ-wɛɣɛ wɑsɑŋkɑlǝnɑɑ*fɑ* tɔɔ. \f ɑ \fr 36:14 \fr*\fk wɑsɑŋkɑlǝnɑɑ: \fk*\ft Wɑsɑŋkɑlǝtʋ nti tǝ tɛlǝsɑ cǝnɛ tɔ. Hepǝlɑ tɑɑ ɩlɛ pǝ kɛ́\ft*\f* ɑpɑlɑɑ nɑ ɑlɑɑ mpɑ pɑ lɑɑkɩ tɩɩŋ nɑ pɑ lɑkɩ pǝ wɑsɑŋkɑlǝtʋ tɔɣɔ. \b \q1 \v 15 Amɑ Ɩsɔ yɑkɩ wɑhɑlɑ tʋ, nɑ ɩ wɑhɑlɑ kɛ́, \q1 ɩlɛnɑ ɩ́ kpɑɑlɩ-ɩ nɑ ɩ wʋsɑsɩ. \q1 \v 16 Wɑɑtʋ nɔɣɔlʋ Ɩsɔ kɑ lǝsɑ-ŋ wɑhɑlɑ tɑɑ kɛ́, \q1 nɑ ɩ́ sɩɩ-ŋ timpi pɩɩ cɑɣɑnɑ-ŋ nɑ ń wɛɛ nyɑ́ tɩ tɔɔ \q1 nɑ ń tɔkɩ tɔɣɔnɑsɩ kʋpɑmpɑnsɩ tɔ. \q1 \v 17 Amɑ ye n hʋʋkɩ nyɑ́ hʋʋlɛ ɩsɩɩ ɑsɑɣɑɑ nyǝntɛ, \q1 ɩlɛ hʋʋlɛ nɑ pǝ ŋkpɑŋʋɣʋ hɔm kɑ́ kpɑ-ŋ kɛ́. \q1 \v 18 Tɑɑ yele nɑ pɑ́ɑ́nɑ́ sʋsɩ-ŋ Ɩsɔ woŋɑ tɑɑ, \q1 nɑ ń puɣusi nyɑ́ tɩ sɩ n kɑ́ yɑ Ɩsɔ nɑ kʋhɑʋ sɔsɔɔʋ. \q1 \v 19 Nyɑ́ kɑkiisɑɣɑ, yɑɑ pɑɑ nyɑ́ toŋ sɔsɔɔŋ \q1 tɑ tɑlɑ sɩ pǝ́ lǝsɩ-ŋ lɑŋwɑkǝllɛ tɑɑ. \q1 \v 20 Tɑɑ ŋmɑkǝlɩ mʋʋlɑɑ nɑ ń lɛɛtɩ \q1 pɑ lonɑ tɑɑ kɛ́ nyɑ́ lʋlʋɣʋ nyǝ́mɑ. \q1 \v 21 Lɑ lɑɑkɑlɩ, tɑɑ kɛɛsǝnɑ ɩsɑɣɑtʋ tɔɔ. \q1 Pǝ mɑɣɑmɑɣɑ pǝ tɔɔ kɛ́ n wɛ wɑhɑlɑ tɑɑ. \s1 Ɩsɔ sɔsɔɔntʋ \q1 \v 22 Ɩsɔ hʋlǝɣɩ ɩ sɔsɔɔntʋ nɑ ɩ toŋ tɑɑ kɛ́. \q1 Nɔɣɔlʋ tɑ nyɩ sɛɣɛsʋɣʋ ɩsɩɩ ɩnɩ. \q1 \v 23 Awe hʋlǝnɑ-ɩ mpɑɑʋ ŋku ɩ kɑ tǝŋ tɔ, \q1 nɑ ɑwe kɑ́ mɑnɑ ɩ lɑŋlɛ tɑɑ, \q1 nɑ ɩ́ heeli-ɩ sɩ: N lɑpɑ mpi pǝ tɑ́ siɣisi tɔ? \b \q1 \v 24 Tɔɔsɩ nɑ ń sɑ ɩ tǝmɑ nnɑ yǝlɑɑ sɑŋ \q1 pɑ yontunɑɑ tɑɑ, nɑ pɑ́ pʋɣʋlǝɣɩ-yɛ tɔ. \q1 \v 25 Yǝlɑɑ tǝnɑ loosiɣi-yɛɣɛ pooluŋ kɛ́ \q1 nɑ pɑ́ nyǝnǝɣɩ-yɛɣɛ teu. \b \q1 \v 26 Ɩsɔ tɔɔwɑ kɑtɑtǝlɑɣɑ kɛ́ \q1 nɑ pǝ́ tɛɛ tɑ nyǝmtʋ tɔɔ. \q1 Ɩ pɩɩsɩ fɛɩ kɑlʋɣʋ. \q1 \v 27 Ɩnɩ ɩ cosiɣinɑ lʋm nɑ ɩ́ yele \q1 nɑ heelim nyɔɔ-wɩ, \q1 nɑ ɩ́ pǝsɩ-wǝɣɩ tɛʋ. \q1 \v 28 Ɩlɛnɑ ɩsɔŋmʋntʋ nɑ́ɑ́ yele nɑ tɛʋ nɩɩ yǝlɑɑ tɔɔ. \b \q1 \v 29 Awe nyǝŋnɑ ɩsɔŋmʋntʋ tɔntɛ, \q1 nɑ tɛʋ holɑ kɛ ɩsɔtɔnʋɣʋ tɑɑ? \q1 \v 30 Ɩnɩ ɩ kɛɛlǝɣǝnɑ ɩ nyɑɑlǝm tɔɔ \q1 nɑ pǝ́ nɑ́ nɑ pǝ́ cɔɔnɑ-ɩ. \q1 Ɩlɛnɑ ɩ́ tɑɣɑnɩ tɑkʋɣʋ kɛ teŋkunɑɑ lumɑŋ tɔɔ. \q1 \v 31 Yɑɑsinɑɑ mpɛɣɛ ɩ hʋʋkǝnɑ yǝlɑɑ \q1 nɑ ɩ́ cɛlǝɣɩ-wɛɣɛ tɔɣɔnɑɣɑ kɛ tuutuumɑ. \q1 \v 32 Ɩ kpɑkǝɣɩ tɛʋ cɑlɑ kɛ ɩ niŋ tɑɑ kɛ́, \q1 nɑ ɩ́ lɔɣɔ-ɩ timpi ɩ cɑɑkɩ tɔ. \q1 \v 33 Tɛʋ holɑ kɛ ɩ hʋlǝɣǝnɑ sɩ kʋ kɔŋ, \q1 nɑ kɑlǝkǝŋ mɑɣɑmɑɣɑ nɩɩkɩ kʋ tɑŋ. \b \c 37 \q1 \v 1 Mɑ lɑŋlɛ cɛpǝnɑ tɛʋ ŋkʋɣʋ kɑtɑtǝlɑɣɑ kɛ́, \q1 hɑlǝnɑ mɑ lɑŋlɛ lɩɩ tǝ lonte tɑɑ. \q1 \v 2 Ɩ́ ke ŋkpɑŋŋ nɑ ɩ́ nɩɩ Ɩsɔ nɔɣɔ tɑŋ. \q1 Ɩ́ welisi teu nɑ ɩ́ nɩɩ ɩ nɔɣɔ yuŋ. \q1 \v 3 Ɩsɔtɔnʋɣʋ tǝnɑ tɑɑ kɛ́ ɩ nɔɣɔ nɩɩkɩ. \q1 Ɩlɛnɑ ɩ́ yele nɑ tɛʋ ŋmɛlǝsɩ, \q1 nɑ pǝ́ tɑlɑ tɛtʋ tǝnɑsɩ. \b \q1 \v 4 Pǝlɛ pǝ wɑɑlɩ, ɩlɛnɑ tɛʋ holi nɑ Ɩsɔ nɔɣɔ nɩɩ. \q1 Ɩlɛ ɩ tɑ tɑsɑ tɛʋ ŋmɛlǝsʋɣʋ sǝŋsʋɣʋ kɛ wɑɑtʋ ɩnɩ. \q1 \v 5 Ɩsǝnɑ Ɩsɔ yɔɣɔtǝɣǝnɑ ɩ nɔɣɔ tɔ, \q1 pǝ teu wɛ sɔɣɔntʋ. \q1 Tǝmɑ sɔsɔɔnɑ wenɑ tǝ tɑ nyɩ tɔɣɔ ɩ lɑkɩ. \q1 \v 6 Ɩnɩ ɩ tɔŋnɑ sɩ tɛʋ tɔmpɛɛ kpɑɑkpɑɑcɑʋ*fɑ* \q1 ɩ́ nɩɩ tɛtʋ tɔɔ. Ɩlɛnɑ ɩ́ tɔ tɛʋ sɩ \q1 kʋlɛ kʋ́ nɩɩ nɑ pǝ́ kpɛŋnɑ tɛʋ sɔsɔɔʋ. \f ɑ \fr 37:6 \fr*\fk tɛʋ tɔmpɛɛ kpɑɑkpɑɑcɑʋ: \fk*\ft Mpi pɑ yɑɑnɑ nɑsɑɑlɑ tɑɑ sɩ (nɛɛsɩ) tɔɣɔ tǝ tɛlǝsɑɑ sɩ tɛʋ\ft*\f* tɔmpɛɛ kpɑɑkpɑɑcɑʋ. Pǝ wɛ teitei kɛ́ ɩsɩɩ kpɑɑkpɑɑcɑʋ nɑ pǝ́ hʋlʋmɑ mpʋ. Ɩlɛ tɔmpiisi hotiɣinɑ nɑ pǝ́ kɑɑkɩ ɑtɛɣɛ huwɑ. \q1 \v 7 Ɩnɩ ɩ sǝŋsǝɣǝnɑ yǝlɑɑ tǝnɑ tǝmɑ. \q1 Ɩlɛnɑ pɑ́ cɛkǝnɑ sɩ ɩnɩ ɩ ŋmɑnɑ-wɛ. \q1 \v 8 Tɑɑlɛ wontu mɑɣɑmɑɣɑ nɑ́ sʋʋkɩ tǝ tǝcɔɔsǝlɛ kɛ́, \q1 nɑ tǝ́ sʋʋkɩ tǝ tɑnɑ tɑɑ nɑ tǝ́ ŋmɛlǝɣɩ. \b \q1 \v 9 Kɑcuculɑɣɑ nɑ́ lɩɩkǝnɑ ilim ntɔɣɔŋ kɛ́, \q1 nɑ wɑtʋ nɑ́ɑ́ lɩɩnɑ pǝ mpǝtǝŋ. \q1 \v 10 Ye Ɩsɔ ɩ́ feesɑ lʋm tɔɔ, pǝ kii kɛ́ ɩsɩɩ tɔmpǝlɛ. \b \q1 \v 11 Ɩ hɑɣɑsǝɣɩ nikɑɣɑ kɛ ŋmʋntʋ tɑɑ kɛ́. \q1 Ɩlɛnɑ tɛʋ ŋmɛlǝsǝɣɩ ŋmʋntʋ ntɩ tǝ tɑɑ. \q1 \v 12 Ɩnɩ ɩ yekinɑ nɑ ɩsɔŋmʋntʋ cɔɔkɩ nɑ tǝ́ lɑkɩ \q1 pǝ tǝnɑ mpi ɩ tʋ-tɩ tɔɣɔ tɛtʋ tɔɔ. \q1 \v 13 Tɛʋ ŋkʋɣʋ Ɩsɔ hɔŋnɑ ɩ tɛtʋ ŋkpɑŋʋɣʋ. \q1 Kʋlʋmʋɣʋ ŋkʋɣʋ ɩ lɑkǝnɑ-tǝɣɩ kʋpɑntʋ. \b \q1 \v 14 Soopu, ke ŋkpɑŋʋɣʋ kɛ tɔm tǝnɛ tǝ tɑɑ \q1 nɑ ń welisi nɑ ń cɛkǝnɑ Ɩsɔ tǝmɑ sɔsɔɔnɑ. \q1 \v 15 N nyǝmɑ́ ɩsǝnɑ Ɩsɔ lɑkɩ ɩ tǝmɑ ɑnɩ, \q1 nɑ ɩsǝnɑ ɩ tisiɣi cɑlɑnɑɑ nɑ ɩsɔŋmʋntʋ tɑɑ tɔ? \q1 \v 16 N cɛkǝnɑ ɩsǝnɑ ɩsɔŋmʋntʋ sǝŋɑ teitei tɔ? \q1 Pǝ kɛ́ Ɩsɔ wei ɩ kɛ́ nyǝntʋ mɑɣɑmɑɣɑ tɔ ɩ tǝmlɛ kɛ́. \b \q1 \v 17 Ɩsǝnɑɣɑ pǝ lɑpɑ nɑ ye ilim \q1 mpǝtǝŋ heelim kʋhɑŋǝm mɑkɩ tɛtʋ tɔɔ, \q1 n nɩɩkɩ hɑŋɑɣɑ kɛ nyɑ́ wontu tɑɑ? \q1 \v 18 N pǝsǝɣɩ nɑ ń lɑ ɩsɔŋmʋntʋ kɛ ɩsɔtɑɑ \q1 nɑ tǝ́ wɛɛ toŋ ɩsɩɩ nyǝɣǝlʋɣʋ tiŋ? \b \q1 \v 19 Soopu hʋlɩ-tʋɣʋ nti \q1 tɩɩ heeli Ɩsɔ tɔ. \q1 Ɩlɛ tɩɩ tɑsǝɣɩ \q1 nɑtǝlǝɣɩ yɔɣɔtʋɣʋ kɛ tɑ́ kɑɑnyǝmtʋ tɔɔ. \q1 \v 20 Mɑɑ pǝsǝɣɩ nɑ mɑ kɛ́ɛ́sǝ́nɑ́ Ɩsɔ tɔɔ \q1 kɛ́ sɑɑ wei mɑ yɔɣɔtǝɣǝnɑ-ɩ tɔ. \q1 Pǝ fɛɩ sɩ mɑ́ heeli-ɩ nɑ pǝ́cɔ́ ɩ́ cɛkǝnɑ. \b \q1 \v 21 Ye pǝ kɛɛsɑɑ nɑ ŋmʋntʋ tɑkɩ nyɑɑlǝm tɔɔ, \q1 pɩɩ tɑsǝɣɩ nɑʋ. \q1 Pǝ wɑɑlɩ, ɩlɛnɑ heelim mɑ́, nɑ pǝ́ kɛɛlɩ pǝ tɔɔ. \q1 \v 22 Ilim ntɔɣɔŋ tɔɔ kɛ́ nyɑɑlǝm lɩɩkǝnɑ \q1 nɑ pǝ́ wɛ ɩsɩɩ wʋlɑ. Ɩsɔ teu mpi \q1 pǝ cɔɔnɑ-ɩ tɔ, pǝ wɛ sɔɣɔntʋ. \q1 \v 23 Tɩɩ pǝsǝɣɩ nɑ tǝ́ kpǝtǝnɑ Tomɑ tǝnɑ tʋ sɔsɔ, \q1 nɑ tɑmpɑnɑ tǝŋlʋ ɩnɩ, ɩ kɛ́ siɣisuɣu tʋ́ kɛ́. \q1 Ɩɩ muɣuliɣi nɔɣɔlʋ. \q1 \v 24 Pǝ tɔɔ kɛ́ pǝ wɛɛ sɩ, yǝlɑɑ ɩ́ nyɑnɑ-ɩ. \q1 Amɑ ɩ pɑɑ fɛɩnɑ mpɑ pɑ yɑɑ pɑ tǝɣɩ lǝmɑɣɑsɛɛ nyǝ́mɑ tɔ. \ms1 TACAA ƖSƆ KƲYƆƔƆTƲTƲ \mr (Titite 38:1–42:6) \c 38 \p \v 1 Ḿpʋ́ɣʋ́ Tɑcɑɑ cɔwɑ Soopu kɛ kɑcuculɑɣɑ tɑɑ sɩ: \b \q1 \v 2 Aweɣelɛ pʋntʋ wei ɩnɩ ɩ kɔŋnɑ sǝkpɛtʋɣʋ \q1 kɛ nti mɑ sɩɩwɑ nɑ mɑ́ lɑkɩ tɔ tǝ tɑɑ, \q1 nɑ tɔmnɑɑ mpɑ pɑ fɛɩnɑ hʋwɛɛ tɔ? \q1 \v 3 Tɔʋ, tɔkɩ nyɑ́ tɩ ɩsɩɩ ɑpɑlʋ. \q1 Mɑɑ pɔɔsɩ-ŋ tɔm nɑ ń cɔ-m. \s1 Ɩsɔ kɛ́ ɑntulinyɑ tɑɑ nyǝm mpi pɩɩ yɔɣɔtǝɣɩ tɔ pǝ tʋ \q1 \v 4 Leɣe n kɑ wɛ wɑɑtʋ wei mɑ sɩɩkɑɣɑ \q1 ɑntulinyɑ kite tɔ. \q1 Ye n nyǝmɑ́ tɑmpɑnɑ n cɔ-m. \q1 \v 5 Awe pɩɩwɑ ɑntulinyɑ ɩnɩ ɩ tǝnɑsɩ? \q1 N nyǝmɑ́ pʋntʋ nɑ? \q1 Yɑɑ ɑwe mɑɣɑsǝnɑ-ɩ nɑ ŋmǝnɑɣɑ? \q1 \v 6 Awe cɑɑlǝnɑ kite tɛɛ pǝlɛ kɛ sɩɩʋ? \q1 Yɑɑ pepe tɔɔ kɛ́ kite ńtɛ́ tǝ sǝŋɑɑ? \q1 \v 7 Wɑɑtʋ ɩnǝɣɩ tɑnɑŋ ɩsɔtʋlʋŋɑsɩ yookɑɣɑ yontu, \q1 nɑ ɩsɔtɑɑ yǝlɑɑ nɑ́ɑ́ wilitiɣinɑ lɑŋhʋlʋmlɛ. \b \q1 \v 8 Awe tǝkɑ teŋku lʋm nɑ kɑmpʋnɑɑ \q1 kɛ sɑɑ wei pǝ lɩɩ tɛtʋ tɛɛ nɑ pǝ ŋmɑɑ tɔ? \q1 \v 9 Wɑɑtʋ wei mɑ suu-wǝɣɩ ɩsɔŋmʋntʋ kɛ toko, \q1 nɑ mɑ́ tɑkɩ-wǝɣɩ ɩhunte tɔ. \q1 \v 10 Nɑ mɑ́ pɩɩ-wǝɣɩ tǝnɑɣɑ, \q1 nɑ mɑ́ tʋ kʋtǝkʋɣʋ nɑ kʋkɑlǝsʋɣʋ. \q1 \v 11 Nɑ mɑ́ hʋlɩ-wɩ sɩ pǝ́ sǝŋ tǝnɑ, pǝ́ tɑɑ tuusi, \q1 tǝnɑɣɑ pǝ holɑ kɑlɑmpɑɑnɩ kɑ́ sɩɩnɑ. \b \q1 \v 12 Too n wɛʋ tɔ, n tɛmɑ tɑnɑŋ kɛ ŋmɑkǝlʋɣʋ, \q1 yɑɑ ń hʋlɩ tefemle kɛ tǝ lonte nɑ? \q1 \v 13 Yɑɑ tefemle ńtɛ́ tǝ kpɑ tɛtʋ ntompee \q1 nɑ tǝ́ ciɣiti ɑsɑɣɑɑ kɛ teu nɑ? \q1 \v 14 Ɩlɛnɑ tɛtʋ lɑɣɑsɩ wɛɛtʋ ɩsɩɩ \q1 pɑ yʋsʋɣʋ cʋɣʋ tɔɔ tɔ, \q1 nɑ pǝ tǝnɑ pǝ́ wɛɛ kɑcɔkɑ ɩsɩɩ pʋʋɣʋ tɔɔ? \q1 \v 15 Tefemle nyɑɑlǝm kɔŋ, \q1 ɩlɛnɑ ɑsɑɣɑɑ kʋlɑpʋtʋ fiɣini nɑ pǝ́ pɛlɩ pɑ niŋ. \b \q1 \v 16 Too tɔ, n tɛmɑ teŋku tɑɑ kɛ́ tiiu \q1 hɑlǝnɑ ń tɑlɑ ɩ sɛɛlɑɑ tɑɑ? \q1 Yɑɑ n cɔɔwɑ ɩ lumɑŋ sɔsɔɔŋ tɑɑ? \q1 \v 17 Pɑ tɛmɑ-ŋ sǝm nɔnɔɔsɩ kɛ hʋlʋɣʋ nɑ? \q1 Yɑɑ n nɑwɑ ɑtɛtǝlɛ nɔnɔɔsɩ? \q1 \v 18 Yɑɑ n tɛmɑ mɑɣɑsʋɣʋ kɛ tɛtʋ wɑŋ tɔm nɑ? \q1 Ye n nyǝmɑ́ pǝ tǝnɑɣɑ mpʋ n kɛɛsɩ-m. \b \q1 \v 19 N nyǝmɑ́ nyɑɑlǝm tǝcɑɣɑlɛ mpɑɑʋ nɑ? \q1 Nɑ leɣe sǝkpɛtʋɣʋ nɑ́ wɛɛ? \q1 \v 20 N pǝsǝɣɩ nɑ ń ponɑ-wǝɣɩ pǝ lonte tɑɑ. \q1 Yɑɑ ń tɑnɑ-wǝɣɩ timpi pǝ wɛɛ tɔ? \q1 \v 21 N nyǝmɑ́. Mpi tɔ, \q1 wɑɑtʋ ɩnɩ ɩ tɑɑ pɑ tɛmɑ-ŋ lʋlʋɣʋ. \q1 Pǝ́cɔ́ nyɑ́ pɩɩsɩ tɔɔwɑ. \b \q1 \v 22 N tɛmɑ pote nɑ n nɑ́ tɛʋ tɔmpɛɛ \q1 nɑ ɑ kpɑɑkpɑɑcɑʋ tǝcɑɣɑlɛ nɑ? \q1 \v 23 Lɑŋwɑkǝllɛ wɑɑtʋ, nɑ yoou kʋyɛɛŋ tɔɔ \q1 kɛ́ mɑ sɩɩ-yɛɣɛ mpʋ. \q1 \v 24 N nyǝmɑ́ mpɑɑʋ ŋku nyɑɑlǝm tǝŋǝɣɩ tɔ? \q1 N nyǝmɑ́ timpi tɔɔ ilim tǝlɩɩlɛ \q1 heelim mɑkǝnɑ tɛtʋ tɔɔ tɔ? \b \q1 \v 25 N nyǝmɑ́ wei ɩ hɛɛwɑ tɛʋ kɛ kʋ mpɑɑʋ tɔ? \q1 Nɑ wei ɩ hɛɛ tɛʋ ŋmɛlǝsʋɣʋ \q1 nɑ kʋ cɑlɑnɑɑ kɛ pɑ nyǝŋkʋ tɔ? \q1 \v 26 N nyǝmɑ́ wei ɩ yeki nɑ tɛʋ nɩɩkɩ \q1 wʋlɑɣɑ tɛtʋ nti tǝ tɑɑ nɔɣɔlʋ fɛɩ tɔ? \q1 Yɑɑ wei ɩ kɔŋnɑ tɛʋ kɛ wʋlɑɣɑ tɛtʋ nti tǝ tɑɑ yǝlɑɑ fɛɩ tɔ? \q1 \v 27 Nɑ wei ɩ yeki nɑ lʋm hɑɣɑ wʋlɑɣɑ tɛtʋ, \q1 nɑ nyɩɩtʋ nɑ kʋnyɔnyɔm mpi pǝ wɛ \q1 tǝlɛkʋlɛkʋ tɔ pǝ́ nyɔ tǝ tɔɔ tɔ? \q1 \v 28 Tɛʋ wɛnɑ cɑɑ kɛ? \q1 Yɑɑ ɑwe lʋlǝɣǝnɑ ɑŋkpǝlɛɛ? \q1 \v 29 Lʋm tɔmpɛɛ*fɑ* yɑɑ cɔlɔʋ nyǝnɑ wɛnɑ too kɛ? \f ɑ \fr 38:29 \fr*\fk Lʋm tɔmpɛɛ: \fk*\ft Lʋm tɔmpɛɛ yɑɑ cɔlɔʋ nyǝnɑ. Ɩsɩɩ lʋm kiikuɣu ɩsɩɩ pǝlɛ\ft*\f* nɑ pǝ́ niɣitɑɑ tɔ tɛtʋnɑɑ mpɑ pɑ tɑɑ wɛ wɑtʋ kɛ teu tɔ ɑŋkpǝlɛɛ mɑɣɑmɑɣɑ kiiki ḿpʋ́ɣʋ́. \q1 \v 30 Mpɩ pǝ pǝsǝɣǝnɑ pɔɣɔ lʋm ɩsɩɩ pǝlɛ, \q1 nɑ pǝ́ kii teŋku tɔɔ nyǝm tǝkpɑŋɑsɑŋ. \b \q1 \v 31 N pǝsǝɣɩ nɑ ń hɔkɔ ɩsɔtʋlʋŋɑsɩ*fɑ* \q1 nsi pɑ yɑɑ sɩ kɑntuɣu nɑ kʋ piyɑ tɔ. Yɑɑ ń hɛtɩ nsi \q1 pɑ yɑɑ sɩ hɑɣɑ nɑ kpɑcɑ nɑ yʋlʋ tɔ. \f ɑ \fr 38:31 \fr*\fk ɩsɔtʋlʋŋɑsɩ: \fk*\ft Ɩsɔtʋlʋŋɑsɩ wɛnɑ pɑɑ ŋkɑ nɑ kɑ hǝtɛ kɛ́.\ft*\f* \q1 \v 32 Nyɑ́ lǝsǝɣǝnɑ tʋlʋmɑlʋɣʋ kɛ kʋ wɑɑtʋ? \q1 Yɑɑ n tiikiɣi ɩsɔtʋlʋŋɑsɩ nsi \q1 pɑ yɑɑ sɩ ɩsɔtʋ ɩ́ sɩ nɑ mɑ́ tɔɣɔ tǝyɑɣɑ tɔ? \q1 \v 33 N nyǝmɑ́ kiiŋ wei ɩsɔtɔnʋɣʋ tǝŋǝɣɩ tɔ? \q1 Nɑ ɩsǝnɑ tɛtʋ wɛɛ nɑ pǝ́ tɔŋ tǝ tɑɑ tɔ? \b \q1 \v 34 Yɑɑ n yɔɣɔtǝɣǝnɑ ɩsɔŋmʋntʋ \q1 nɑ tɛʋ nɩɩ kɑtɑtǝlɑɣɑ nɑ? \q1 \v 35 Nyɑ́ yɑɑkǝnɑ tɛʋ ŋmɛlǝsʋɣʋ \q1 nɑ pǝ́ cɔɔkɩ-ŋ sɩ mpǝɣǝlɔ, \q1 nɑ ń tiliɣi-wɩ? \q1 \v 36 Awe tʋnɑ lǝmɑɣɑsɛɛ kɛ hɑtoo yʋlʋ lotu tɑɑ? \q1 Nɑ ɑwe tʋnɑ lɑɣɑtʋ kɛ lǝmɑɣɑsɛɛ tɑɑ*fɑ*? \f ɑ \fr 38:36 \fr*\fk lǝmɑɣɑsɛɛ tɑɑ: \fk*\ft Mpi tǝ tɛlǝsɑɑ sɩ lotu tɑɑ nɑ lǝmɑɣɑsɛɛ tɑɑ tɔ, tɔmǝŋ ɩnɩ ɩ\ft*\f* nɩɩʋ wɛ kɑtɛ kɛ́, lɛlɑɑ nɑ́ hʋʋkɩ sɩ tɔlɑ nɑɑlɛ kɛ pɑ yɔɣɔtǝɣɩ mpʋ. Ɩsɩɩ kɑmpɑɑʋ nɑ Icipiti tɛtʋ tɑɑ sumɑɣɑ ŋkɑ pɑ yɑɑ sɩ ipii tɔ. \q1 \v 37 Awe kɑlǝɣɩ ɩsɔŋmʋntʋ nɑ ɩ lǝmɑɣɑsɛɛ? \q1 Yɑɑ ɩ́ huti ɩsɔtɔnʋɣʋ tɑɑ lʋm huluŋ \q1 \v 38 kɛ wɑɑtʋ wei tɛtʋ kiiwɑ ɩsɩɩ nyǝɣǝlʋɣʋ \q1 nɑ tɑmpɑɣɑ nyɔkǝlǝnɑ tǝmɑ tɔ? \s1 Ɩsɔ kɛlɛ tǝyɑɣɑ wontu nɑ tɑɑlɛ nyǝntʋ pǝ tʋ \q1 \v 39 Nyɑ́ kpɑɑkǝnɑ tɔɣɔlɑɣɑ ɑlʋ nyǝŋkɑ kɛ kɑ tɔɣɔnɑɣɑ, \q1 yɑɑ ń cɑlɩ tɔɣɔlɑsɩ piyɑ, nɑ sɩ́ hɑɣɑ? \q1 \v 40 Wɑɑtʋ wei sɩ sopɑ sɩ lonɑ tɑɑ, \q1 yɑɑ sɩ pɑpɑ nyɩɩtʋ tɛɛ tɔ? \q1 \v 41 Awe cɑlǝɣǝnɑ kɑtǝkɑtǝŋ kɛ wɑɑtʋ wei ɩ piiŋ \q1 lɑŋǝɣɩ tɔɣɔnɑɣɑ nɑ ɩ́ wiikinɑ-m nɑ ɩ́ yɛlǝmǝɣɩ tɔ? \b \c 39 \q1 \v 1-2 N nyǝmɑ́ tɑɑlɛ pǝ́ŋ nɑ nɑmǝŋ \q1 husi ɩsɔtʋnɑɑ nɑ? \q1 Nyɑ́ feŋiɣinɑ ɩ tɔɔ \q1 kɛ́ sɑɑ wei lʋlʋɣʋ wʋsɑsɩ tɑpɑ-ɩ tɔ? \q1 Yɑɑ n tɩɩ nyǝmɑ́ ɩ lʋlʋɣʋ wɑɑtʋ? \q1 \v 3 Ɩ sopiɣi kɛ́ nɑ ɩ́ lʋlǝɣɩ ɩ piyɑ. \q1 Ɩlɛnɑ ɩ́ hɛɛsǝɣɩ wʋsɑsɩ. \q1 \v 4 Nɑ ɩ piyɑ wɛnɑ ɑlɑɑfǝyɑ nɑ sɩ́ pɩɩkɩ nyɩɩtʋ tɑɑ. \q1 Kʋyɑkʋ nɑkʋlɩ, ɩlɛnɑ sɩ́ tɛɛ. \q1 Sɩɩ tɑsǝɣɩ mǝlʋɣʋ. \b \q1 \v 5 Awe hɛtǝnɑ tɑɑlɛ kpɑŋɑɣɑ \q1 nɑ ɩ́ yele-kɛ́ sɩ kɑ́ tɛɛ? \q1 \v 6 Mɑ́ lɑpǝnɑ kɑ tǝcɑɣɑlɛ kɛ wʋlɑɣɑ tɛtʋ \q1 nti tǝ wɛ tǝnyɑŋŋ tɔ tǝ tɔɔ. \q1 \v 7 Sɩ woŋiɣi ɩcɑtɛ tɑɑ kɔkɔtɛ kɛ́. \q1 Pǝyele sɩɩ nɩɩkɩ cɛcɛ holɑ. \q1 \v 8 Pulɑɣɑ tɔɔ kɛ́ sɩ cɑɑkɩ sɩ sɩ́ hiki sɩ tɔɣɔnɑɣɑ, \q1 nɑ sɩ́ pɛɛkǝɣɩ nyɩɩtʋ kʋlɛkǝlɛkǝtʋ. \b \q1 \v 9 Tɑɑlɛ nɑʋ kɑ́ kɔɔ sɩ ń lɑnɑ-ɩ tǝmlɛ \q1 yɑɑ ɩ́ hǝntɩ nyɑ́ tɔlɑ tǝtɔɣɔlɛ kiŋ kɛ ɑhoo nɑ? \q1 \v 10 N kɑ́ tʋ ɩ luɣu tɛɛ kɛ́ ŋmǝnɑɣɑ, \q1 yɑɑ ɩ́ hɔ ɑkuɣu nɑ wɑɑlɩ tɔɔ, nɑ ɩ́ hɛɛ kpɛɛsɩ nɑ? \q1 \v 11 N kɑ́ lɑpɩ-ɩ nɑɑni kɛ́ ɩ tomiŋ sɔsɔɔŋ tɔɔ, \q1 nɑ ń yelinɑ-ɩ nyɑ́ tǝmɑ sɩ ɩ́ pɑɑsǝnɑ? \q1 \v 12 Yɑɑ nyɑ́ kʋmtʋ kɛ ń kɑ́ yelinɑ-ɩ sɩ ɩ́ kpeenɑ tǝyɑɣɑ, \q1 yɑɑ ɩ kuu pee kɛ kɑtɑɣɑ tɑɑ? \q1 \v 13 Tɑɑtɑɑnɑɑ hɛtǝɣǝnɑ pɑ keŋ nɑ lɑŋhʋlʋmlɛ kɛ́, \q1 nɑ ɩ́ nǝɣǝsǝnɑ ɩsɩɩ kʋlɑɑlʋɣʋ nyǝŋ. \q1 \v 14 Wɑɑtʋ wei tɑɑtɑɑ tʋɣɩ ɩ yɑlɑ nɑ ɩ́ tɑkɩ-yɛɣɛ \q1 ilim kɔkɔ kɑnyǝŋɑ sɩ ɑ́ tiisi tɔ, \q1 \v 15 ɩ sɔɔkɩ kɛ́ sɩ tɑɑlɛ wontuɣu nɑkʋlɩ \q1 kɩɩ fɛlɩ-yɛɣɛ nɔɔhǝlɛ nɑ ɑ́ yɔkɩ. \b \q1 \v 16 Ɩ tɔkǝɣɩ ɩ piiŋ kɛ́ nɑ toŋ, ɩsɩɩ pǝ tɑɣɑ ɩnɩ ɩ tǝnnɑ. \q1 Ɩ fɛɩ sɔɣɔntʋ sɩ ɩ wɑhɑlɑ kɑ́ lɑ yem. \q1 \v 17 Mpi tɔ, mɑ tɑ tʋ-ɩ lǝmɑɣɑsɛɛ \q1 yɑɑ lɑɣɑtʋ kɛ sɑɑ wei mɑ ŋmɑ-ɩ tɔ. \q1 \v 18 Amɑ wɑɑtʋ wei ɩ kʋlǝɣɩ sewɑ tɔ, \q1 ɩ pɑɑ fɛɩnɑ kpɑɣɑnʋ nɑ ɩ cɑɣɑlʋ. \b \q1 \v 19 Nyɑ́ tʋnɑ kpɑɣɑnʋ kɛ tomiŋ nɑ? \q1 Yɑɑ nyɑ́ tʋnɑ ɩ luɣu tɛɛ kpɛɛm? \q1 \v 20 Nyɑ́ yekinɑ nɑ ɩ́ ŋmɑɑkɩ ɩsɩɩ lɑkǝlɛ \q1 nɑ ɩ́ wiikinɑ ɑpɑlʋtʋ nɑ sɔɣɔntʋ kpɑɑkɩ kolontu nɑ? \q1 \v 21 Ɩ hɑlǝɣɩ ɑcʋwɑ kɛ tɛtɛkǝlɛ tɑɑ, \q1 nɑ ɩ lɑŋlɛ hɛɛnɑ ɩ toŋ. \q1 Ɩlɛnɑ ɩ́ ŋmɑɑ kolontu nɔɣɔ tɔɔ kɛ́ yoou tɑɑ. \q1 \v 22 Ɩ fɛɩ sɔɣɔntʋ, \q1 pǝ́cɔ́ ɩɩ nyɑŋnɑ pʋlʋ, \q1 ɩɩ tuliɣi tɑpǝŋ kɛ kolontu lɑɣɑtɛ kiŋ. \q1 \v 23 Ɩ tɔɔ cɑɣɑlʋ ŋmɑntɑɑɣɑ, nɑ ɩ lɑɣɑtɛ pǝ mʋɣɩ kɔkɔ, \q1 nɑ ɩ kɔɔkɑ nɑ́ɑ́ cɛɣɛtǝɣɩ ɩ tɔɔ. \q1 \v 24 Tutuɣu wiiki nɑ pǝ́ nyɑɣɑlɩ-ɩ teu \q1 nɑ ɩ́ kpisi ɩ tǝɣɩ kpɑʋ, ɩlɛnɑ ɩ́ tʋ cɑsǝlɛ. \q1 \v 25 Tutuɣu wiiki, ɩlɛnɑ ɩ́ yɑɣɑ ɑpɑlʋkɑkiisɑɣɑ tǝwɑpɑpɑ. \q1 Too pooluŋ tɑɑ kɛ́ ɩ nɩɩkɩ yoou tɑŋ \q1 nɑ yoolɑɑ sɔsɑɑ holɑ nɑ pɑ kɑkiisɑsɩ. \b \q1 \v 26 Nyɑ́ lɑɣɑtʋ kɛ ŋmɑkǝlɛ kʋlǝɣǝnɑ \q1 nɑ tǝ́ hɛtǝɣɩ tǝ keŋ nɑ ilim mpǝtǝŋ tɔɔ? \q1 \v 27 Nyɑ́ hɑɑnɑ cɔlɔʋ sɔsɔ kɛ nɔɣɔ sɩ \q1 ɩ́ kʋlǝɣɩ, yɑɑ ɩ́ tʋɣɩ ɩ tɑntɛ kɛ pulɑɣɑ tɑɑ? \q1 \v 28 Kʋkpɑmǝŋ tɑɑ kɛ́ ɩ cɑkɩ nɑ ɩ́ sʋʋkɩ \q1 kʋkpɑmʋɣʋ kʋkʋlʋɣʋ nyʋɣʋ tɑɑ, \q1 timpi nɔɣɔlʋ ɩɩ tɑkɩ tɔ. \q1 \v 29 Hɑtoo nyʋɣʋ tɑɑ tǝnɑɣɑ ɩ wɛɛkɩ, \q1 nɑ ɩ́ loosiɣi ɩ tɔɣɔnɑɣɑ nɑ ɩ́ cɛŋǝɣɩ-kɛ. \q1 \v 30 Ɩ piiŋ nyɔɔkɩ cɑlǝm kɛ́ \q1 nɑ timpi wontu kʋsǝpʋtʋ wɛɛ tɔɣɔ ɩ cɑkɩ. \c 40 \s1 Soopu kɑ cɔnɑ \p \v 1-2 Ḿpʋ́ɣʋ́ Tɑcɑɑ Tomɑ tǝnɑ tʋ yɔɣɔtǝnɑ Soopu nɑ ɩ́ pɔɔsɩ-ɩ sɩ: \q1 N suukɑɣɑ-m tɔm tɔ, n kɑ́ tɑsɑ-m kʋtʋɣʋ nɑ? \q1 N yookɑɣɑnɑ-m tɔ, n wɛnɑ kʋcɔcɔtʋ tɔtɔ? \p \v 3 Mpʋɣʋlɛ Soopu cɔwɑ Tɑcɑɑ sɩ: \b \q1 \v 4 Mɑ kǝlɑ pǝciiu, wentiɣi mɑɑ cɔ? \q1 Mɑɑ tɑkɩ mɑ nɔɣɔ tɔɔ kɛ́ mɑ niŋ kɛ́. \q1 \v 5 Mɑ tɛmɑ yɔɣɔtʋɣʋ kɛ tɔm kʋlʋm, \q1 mɑɑ tɑsǝɣɩ nɑtǝlɩ. \q1 Mɑ cɔwɑ tɔm nɑɑlɛ, \q1 ɩlɛ mɑɑ tɑsǝɣɩ nɑtǝlɩ. \s1 Soopu nyǝnǝɣɩ ɩ tǝɣɩ Ɩsɔ \p \v 6 Ḿpʋ́ɣʋ́ Tɑcɑɑ cɔwɑ Soopu kɛ kɑcuculɑɣɑ tɑɑ sɩ: \q1 \v 7 Tɔʋ, tɔkɩ nyɑ́ tɩ ɩsɩɩ ɑpɑlʋ \q1 nɑ mɑ́ pɔɔsɩ-ŋ nɑ ń cɔ-m. \q1 \v 8 Kʋpɑm n cɑɑ sɩ ń kʋ mɑ tɔm \q1 nɑ ń wɛɛnɑ tɑmpɑnɑ nɑ ń hʋlɩ sɩ mɑ tɑ siɣisi? \q1 \v 9 N tɑlɑ-m tomɑ nɑ? \q1 Yɑɑ nyɑ́ yɔɣɔtɑɣɑ wɛ ɩsɩɩ tɛʋ holɑ, \q1 yɑɑ ɩsɩɩ mɑ nyǝŋkɑ? \b \q1 \v 10 Tɔʋ, suu nyɑ́ tǝɣɩ nyʋɣʋ kʋlʋɣʋ nɑ sɔsɔɔntʋ \q1 nɑ ń tɑkɩ nyɑ́ tǝɣɩ teu sɔsɔɔm nɑ teeli. \q1 \v 11 Mʋ pɑ́ɑ́nɑ́ nɑ kɑlɑmpɑɑnɩ nyǝ́mɑ. \q1 Nyǝnɩ-wɛɣɛ ɩsɛ nɑ ń mǝŋnɑ-wɛɣɛ ɑtɛ. \q1 \v 12 Nyǝnɩ-wɛɣɛ tɔm kʋlʋm nɑ pǝ́ lumsi-wɛ. \q1 Nɑŋtɩ ɑsɑɣɑɑ kɛ tɔm kʋlʋm. \q1 \v 13 Nmɛsɩ pɑ tǝnɑɣɑ tɛtʋ tɛɛ. \q1 Tǝkɩ-wɛɣɛ ɑtɛtǝlɛ tɑɑ. \q1 \v 14 Pǝlɛɣɛlɛ mɑɑ sɑ-ŋ. \q1 Mpi tɔ, n hikɑ ɑkɑɩtʋ kɛ nyɑ́ toŋ tɔɔ. \s1 Cutɑɣɑ tɔm \q1 \v 15 Nyǝnnɑ Cutɑɣɑ, \q1 mɑ́ ŋmɑnɑ-kɛ́ tɔtɔ, ɩsɩɩ yʋlʋ. \q1 Ɩlɛnɑ kɑ́ tɔkɩ nyɩɩtʋ ɩsɩɩ nɑʋ. \q1 \v 16 Kɑ tǝnɑɣɑ tɑɑ kɛ́ kɑ toŋ wɛɛ. \q1 Alɑɑfǝyɑ hɑɣɑ kɑ lotɔnɑ tɑɑ. \b \q1 \v 17 Kɑ sukɑ nɑ toŋ kɛ́ ɩsɩɩ tʋɣʋ sɔsɔɔʋ, \q1 nɑ kɑ tɑlɑ holɑ lɛɣɛtɑ tǝmɑ tɑɑ. \q1 \v 18 Kɑ mʋwɑ cɑɣɑ kɛ́ ɩsɩɩ nyǝɣǝlʋɣʋ kʋsɛɛmʋɣʋ foofoo. \q1 Kɑ koŋkoolɑsɩ nǝɣǝsǝnɑ nyǝɣǝlʋɣʋ kpɑtǝŋ. \q1 \v 19 Nkɛɣɛlɛ mɑ kʋlɑpǝm tɑɑ kɑncɑɑlɑɣɑ nyǝm*fɑ*. \q1 Mɑ lɑpǝnɑ-kɛ nɑ mɑ́ tʋ-kɛɣɛ lɑɣɑtɛ. \f ɑ \fr 40:19 \fr*\ft Looŋɑ kɑnɛ kɑ nɩɩʋ wɛ kɑtɛ nɑ hepǝlɑ tɑɑ, tǝ tɑ nyɩ mpi kpem\ft*\f* pɑ cɑɑ yɔɣɔtʋɣʋ tɔ. Mpi pɑ yɑɑ cǝnɛ sɩ lɑɣɑtɛ tɔ, wontuɣu kʋnɛ kʋ kelɑ tɔm kɛ pɑ yɔɣɔtǝɣɩ. \q1 \v 20 Pɔɔŋ lʋlǝɣǝnɑ kɑ tɔɣɔnɑɣɑ. \q1 Tǝnɑɣɑ tɑɑlɛ wontu ŋmɑɑlǝɣɩ. \q1 \v 21 Kɑcǝkɑ nyɩɩtʋ ɩsotom tɛɛ kɛ́ kɑ hǝntǝɣɩ. \q1 Tǝnɑɣɑ sǝsǝncɑɑsɩ lɔpɑ lʋcɑɣɑm nɔɣɔ. \q1 \v 22 Nyɩɩtʋ ntɩ tǝ tɛɛ kɛ́ kɑ wɛɛ, \q1 lɔɔʋ nɔɣɔ nyɩɩtʋ tʋ-kɛɣɛ hɛkʋ. \b \q1 \v 23 Pɑɑ pɔɣɔ sɔsɑɣɑ suwɑ kɑɑ nǝɣǝsǝɣɩ. \q1 Yɑɑ Yɑɑtɑnɩ pɔɣɔ lʋm sʋʋnɑ kɑ nɔɣɔ tɑɑ, \q1 kɑ cɑɣɑnɑ nɑɑni kɛ́. \q1 \v 24 Nɔɣɔlʋ kɑɑ kpǝtǝnɑ-kɛ nɑ kɑ ɩsɛ sɩ ɩ kpɑɑ-kɛ. \q1 Pǝyele pɑ kɑɑ kpɑ-kɛɣɛ kɑtɔkɑ sɩ pɑ tʋlǝɣɩ kɑ mɩɩnɑ. \c 41 \s1 Nyɩɩʋ tɔm \q1 \v 1 N pǝsǝɣɩ nɑ ń kpɑ nyɩɩʋ*fɑ* nɑ kulɑɣɑ nɑ? \q1 Yɑɑ kʋ nsǝmlɛ kɛ ń pǝsǝɣɩ nɑ ń hɔkɔ ŋmǝnɑɣɑ? \f ɑ \fr 40:25 \fr*\fk nyɩɩʋ: \fk*\ft Wei ɩnɩ pɑ yɑɑ sɩ nyɩɩʋ tɔ, pǝ pǝsǝɣɩ nɑ pǝ́ wɛɛ sɩ\ft*\f* tʋm sɔsɔ wei pɑ yɑɑ sɩ coco tɔ, ɩsɩɩ pɑ tɔŋʋɣʋ sɩ tɔɣɔlʋɣʋ tɔ. \q1 \v 2 N kɑ́ pǝsɩ nɑ ń sʋsɩ sǝsǝncɑŋɑ kɛ kʋ mɩɩnɑ tɛɛ? \q1 Yɑɑ n kɑ́ pǝsɩ nɑ ń tʋlɩ kʋ tɑmɑɣɑ nɑ kulɑɣɑ? \b \q1 \v 3 N mɑɣɑsǝɣɩ sɩ kɩɩ wiinɑ-ŋ nɑ pǝ́ leeli \q1 yɑɑ kʋ yɔɣɔtǝnɑ-ŋ tǝpɑmm kɛ? \q1 \v 4 Nyɑnɑ-kʋ ɩ́ kɑ́ pɛɛlɩ nɔɣɔ nɑ? \q1 Yɑɑ n kɑ́ kpɑ-kʋɣʋ yomle kɛ tɑm tɔɔ? \q1 \v 5 N kɑ́ liɣilinɑ-kʋ ɩsɩɩ sumɑɣɑ nɑ? \q1 Yɑɑ n kɑ́ tɑmsɩ-kʋɣʋ ŋmǝnɑɣɑ, \q1 nɑ nyɑ́ pɛɛlɑɑ liɣiliɣinɑ? \b \q1 \v 6 Tiinɑ kpɑlɑɑ kɑɑ pɛɛtɩ-kʋ. \q1 Pǝyele tɑɑtǝlɑɑ nɑ́ kɑɑ tɑlɑ-kʋ. \q1 \v 7 N kɑ́ pǝsɩ nɑ ń wɑɑsɩ kʋ \q1 tɔnʋɣʋ tǝnɑɣɑ ŋmɑntɑɑsɩ nɑ? \q1 Yɑɑ kʋ nyʋɣʋ kɛ n kɑ́ sɔ lʋm tɑɑ \q1 wontu sɔsɔɔntʋ kulɑɣɑ? \q1 \v 8 Ye n kpɑ kʋ tɔɔ, \q1 ɩlɛnɑ ń tɔɔsɩ yoou tɔm, \q1 n kɑɑ tɑsɑ nyɩɩlʋɣʋ. \q1 \v 9 Ḿpʋ́ɣʋ́ Tɑcɑɑ tɑsɑɑ sɩ: \q1 Ye yʋlʋ tɑŋɑ-kʋ pǝ tʋsɑ-ɩ kɛ́. \q1 Ɩ kɔŋ nɑ ɩ́ loosi-kʋɣʋ loosuɣu mɑɣɑmɑɣɑ tɔ, \q1 ɩ pǝsǝɣɩ kpɛntǝlɑsɩ kɛ́. \q1 \v 10 Yʋlʋ nɔɣɔlʋ ɩ kpɑŋʋɣʋ tɑ tɑlɑ sɩ \q1 ɩ́ kʋlɩ nyɩɩʋ ŋkʋ kʋ tɔɔ. \q1 Mpʋ tɔtɔɣɔ nɔɣɔlʋ kɑɑ mɑɣɑsɩ sɩ \q1 ɩ kʋlǝɣɩ mɑɣɑ Ɩsɔ mɑ tɔɔ. \q1 \v 11 Awe kǝntǝnɑ-m nɑ pǝ́ wɛɛ sɩ mɑ́ fɛlɩ pʋntʋ? \q1 Mɑ tǝnnɑ pǝ tǝnɑ mpi pǝ wɛ tɛtʋ tɔɔ tɔ. \b \q1 \v 12 Mɑ kɑɑ su yɔɣɔtʋɣʋ kɛ kʋ tɔnʋɣʋ tɔɔ nyǝm tɔm. \q1 Ɩsɩɩ kʋ nɔɔhɛɛ nɑ kʋ toŋ nɑ kʋ teu pǝ tɔm. \q1 \v 13 Awe kulɑ kʋ tɔɔ pɔɣɔlɛɛ nɑ kʋ́ nɑɑkɩ? \q1 Yɑɑ ɑwe kɑ́ sʋʋ kʋ nɔɣɔ tɑɑ? \q1 \v 14 Awe hɑɑnɑ kʋ nɔɔle ńtɛ́ nɑ toŋ? \q1 Kʋ kelɑ tɔm wɛ sɔɣɔntʋ kɛ́. \b \q1 \v 15 Kʋ siɣile tɑɑ pɔɣɔlɛɛ wɛ kɛ́ ɩsɩɩ \q1 pɑ tɑmsɑ kpɑlǝŋ kɛ tǝntǝmlɛ, \q1 nɑ pǝ́ nyɔɔ ɩsɩɩ pɑ tɑɑlɑ kʋtɑɑlʋ. \q1 \v 16 A mɑtǝnɑ tǝmɑɣɑ teu kɛ́ tǝkpɑm. \q1 Heelim mɑɣɑmɑɣɑ ɩɩ pǝsǝɣɩ nɑ pǝ́ sʋʋ ɑ hɛkʋ tɑɑ. \q1 \v 17 Pɔɣɔlɛɛ ɑnɩ ɑ nyɔkǝlǝnɑ tǝmɑɣɑ teu \q1 kɛ́ nɑ ɑ́ kpɛntɩ kʋlʋm, pʋ́ʋ́ɣʋ́ fɛɩ. \b \q1 \v 18 Ye kʋ cimsɑɑ, kɔkɔ lɩɩkɩ kɛ́. \q1 Kʋ ɩsɛ nǝɣǝsǝnɑ ɩsɩɩ tɑnɑŋ ilim yɑɑkʋɣʋ tɔ. \q1 \v 19 Nɑ kɔkɔ mɑmɑtǝsǝŋ lɩɩkǝnɑ kʋ nɔɣɔ, \q1 nɑ mɑmɑcǝɣǝlɑsɩ nɑ́ɑ́ kʋlǝɣɩ. \b \q1 \v 20 Kɔkɔ nyɔɔsɩ lɩɩkǝnɑ kʋ mɩɩnɑ tɛɛ kɛ́ \q1 ɩsɩɩ tiyɑɣɑ wɑsʋɣʋ mǝsɑɣɑ tɔɔ nɑ huluɣu kpɑɑkɩ tɔ. \q1 \v 21 Kʋ feesiŋ wɛ kɛ́ ɩsɩɩ ŋmɑlɑ kɔkɔ \q1 nɑ mɑmɑtǝsʋɣʋ lɩɩkǝnɑ kʋ nɔɣɔ. \q1 \v 22 Kʋ luɣu tɑɑ kɛ́ toŋ wɛɛ. \q1 Ɩlɛnɑ wei ɩ́ nɑ́-kʋ ɩ tɛɛ sʋʋkɩ. \b \q1 \v 23 Kʋ tɔnʋɣʋ tɔɔ pɔɣɔlɛɛ tɑmsɑɑ kɛ́, \q1 nɑ ɑ́ kpɛntɩ kʋlʋm, nɑ pǝ́ wɛɛ tomɑ, pɩɩ ciɣitiɣi. \q1 \v 24 Kʋ nyɑmlɛ wɛ toŋ kɛ́ ɩsɩɩ pǝlɛ. \q1 Tǝ wɛ tomɑ kɛ́ ɩsɩɩ nem*fɑ*. \f ɑ \fr 41:16 \fr*\fk nem: \fk*\ft Pɛlɛ pɑ tɛ nyǝ́mɑ nɑmɑ fɛɩ ɩsɩɩ tɑ́ nyǝnɑ. Nem nɑ nɑmlɛ pɑ\ft*\f* tɔɔʋ wɛ teitei kɛ́ nɑ ɑ tǝnɑ tǝmɑ tɔɔ, nɑ pɑ́ cɔɔsǝɣɩ ɩsɔtɑɑ nyǝntɛ nɑ kpɑ́tʋ́ɣʋ́. \b \q1 \v 25 Ye kʋ kʋlɑɑ, sɔɣɔntʋ kpɑɑkɩ \q1 ɑlɑɑfǝyɑ tɑɑ ɑlɑɑfǝyɑ nyǝ́mɑ kɛ́, \q1 nɑ pɑ ɑpɑlʋtʋ yɔɔlɩ nɑ pɑ́ seeki. \q1 \v 26 Pɑɑ pɑ sɔpɑ-kʋɣʋ lɑɣɑtɛ pɩɩ sʋʋkɩ. \q1 Mpʋ tɔtɔɣɔ, nɑ ŋmɑntɑɑsɩ nɑ nyǝmɑ́. \q1 \v 27 Nyǝɣǝlʋɣʋ wɛ-kʋɣʋ teitei kɛ́ ɩsɩɩ keemɑɣɑ. \q1 Nɑ nyǝɣǝlʋɣʋ kʋsɛɛmʋɣʋ nɑ́ɑ́ wɛɛ-kʋ ɩsɩɩ \q1 tɑɑʋ kʋpʋkʋɣʋ. \q1 \v 28 Pɑɑ tɔɣɔnǝɣɩ-kʋ nɑ nyǝmɑ́. \q1 Pǝyele pǝntɔlʋpɛɛ nɑ́ wɛ-kʋɣʋ ɩsɩɩ nyɩɩtʋ. \q1 \v 29 Akɑlʋɣʋ wɛ-kʋɣʋ ɩsɩɩ keemɑɣɑ, \q1 nɑ kʋ́ nɩɩkɩ ŋmɑntɑɑsɩ wulɑ nɑ kʋ́ woŋiɣi. \b \q1 \v 30 Kʋ lotu tɔɔ wɛ kɛ́ ɩsɩɩ tɑtɑɑsɩ kʋsɛŋtɑsɩ, \q1 nɑ kʋ́ tɛɛkɩ nɑ kʋ́ yeki ɑfǝlɑ tɔɔ kɛ́ ɩkpɑtɛ ɩsɩɩ ɑkuɣu. \q1 \v 31 Kʋ pǝsǝɣɩ teŋku lʋm kɛ́ ɩsɩɩ tiyɑɣɑ wɑsʋɣʋ tɔ, \q1 nɑ kʋ́ ciɣitiɣi-wɩ, ɩsɩɩ tulɑɑlʋ nɑ kpɑlǝpɑ. \q1 \v 32 Kʋ yeki ɩkpɑtɛ nɑ wɑɑlɩ kɛ́, nɑ tǝ́ teeki kɔkɔ. \q1 Ɩlɛnɑ kʋhulɑŋ kʋlɩ teŋku tɔɔ, ɩsɩɩ ɑkpɑtʋlʋ nyɔɔsɩ. \b \q1 \v 33 Kʋ fɛɩnɑ tʋ́ kɛ ɑtɛ cǝnɛ. \q1 Pǝyele pǝ ŋmɑ-kʋɣʋ sɩ kʋ́ tɑɑ nɩɩ sɔɣɔntʋ. \q1 \v 34 Tɑɑlɛ wontu fɛɩ-kʋɣʋ sɔɣɔntʋ. \q1 Nkʋɣʋlɛ wontu sɔsɔɔntʋ tɑɑ sɔsɔɔntʋ wulɑʋ. \c 42 \s1 Soopu tisɑɑ sɩ ɩ kɛ́ ɩcɑm \p \v 1 Ḿpʋ́ɣʋ́ Soopu cɔwɑ Tɑcɑɑ sɩ: \b \q1 \v 2 Mɑ nyǝmɑ́ sɩ n pǝsǝɣɩ pǝ tǝnɑ. \q1 Ye n tʋwɑ mpi pǝ pǝlɛ n lɑkɩ-wǝɣɩ. \q1 \v 3 Mɑ́ tɑkɑɣɑɑnɑ nti mɑ sɩɩwɑ nɑ mɑ́ lɑkɩ tɔ tǝ tɔɔ, \q1 nɑ kʋyɔɣɔtʋtʋ nti tǝ tɑɑ fɛɩ lǝmɑɣɑsɛɛ tɔ. \q1 Tɑmpɑnɑ mɑ yɔɣɔtɑɑ kɛ́, mɑ tɑɑ cɛkǝnɑ. \q1 Tǝmɑ sɔsɔɔnɑ wenɑ Ɩsɔ lɑpɑ tɔ ɑ tɛɛ-m kɛ́. \q1 Ɩlɛ mɑ tɑɑ nyɩ-yɛ. \q1 \v 4 Ɩsɔ ke ŋkpɑŋŋ nɑ mɑ́ yɔɣɔtɩ. \q1 Mɑɑ pɔɔsɩ-ŋ nɑ ń cɔ-m. \q1 \v 5 Pɑɑ yɔɣɔtɑ Ɩsɔ tɔm kɛ́ \q1 nɑ mɑ́ nɩɩnɑ mɑ ŋkpɑŋʋɣʋ. \q1 Amɑ nɔɔnɔɔ kɛ́ mɑ nɑ-ɩ nɑ mɑ ɩsǝpǝle. \q1 \v 6 Pǝ tɔɔ kɛ́ mɑ nyǝɣǝsɑ mɑ tɩ. \q1 Mɑ pɑsɑ mɑ tɩ nɑ mɑ́ cɑɣɑ tɛtʋ nɑ tɔlʋmɑ tɑɑ. \ms1 ƖSƆ MƎLƎNA SOOPU KƐ Ɩ WULE TAA \p \v 7 Wɑɑtʋ wei Tɑcɑɑ tɛmɑ Soopu kɛ yɔɣɔtǝnɑʋ kɛ mpʋ, ɩlɛnɑ ɩ́ tɔ Temɑŋ tʋ Ɩlifɑsɩ sɩ: Mɑ mʋ nyɑ́ nɑ nyɑ́ tɑɑpɑlɑɑ nɑɑlɛ nɑ pɑ́ɑ́nɑ́ kɛ́. Pǝ tɑɣɑ pʋlʋ, ɩ́ tɑ tǝŋ tɑmpɑnɑ nɑ ɩ́ yɔɣɔtɩ mɑ tɔm, ɩsɩɩ mɑ tǝmlɛ tʋ Soopu lɑpɑ tɔ. \v 8 Pǝ tɔɔ tɔ, ɩ́ cɑɑ lɑtǝcɛnɑɑ nɑɑtosompɔɣɔlɑɣɑ, nɑ ɩwɑɑŋ kɛ mpʋ tɔtɔ. Ɩ́ mɑɣɑnɑ Soopu nɑ ɩ́ lɑ mǝ nyɔɔŋ tɔɔ kɛ́ kɔtɑɣɑ ŋkɑ kɔkɔ lusɑ kɑ tǝnɑ tɔ, nɑ ɩ́ sǝlǝmǝnɑ-mɛ. Ɩlɛ Soopu tɔɔ, mɑ kɑɑ hɔ mǝ ŋkpɑŋʋɣʋ nɑ pǝ́ kɛɛsǝnɑ mǝ kpɑŋʋɣʋ lɑkɑsɩ. Mpi tɔ, ɩ́ tɑ́ tǝŋ tɑmpɑnɑ nɑ ɩ́ yɔɣɔtɩ mɑ tɔm ɩsɩɩ mɑ tǝmlɛ tʋ Soopu lɑpʋ tɔ. \p \v 9 Mpʋɣʋlɛ Ɩlifɑsɩ, nɑ Pilitɑ, nɑ Sofɑɑ pɑ polɑɑ nɑ pɑ́ lɑ ɩsɩɩ Tɑcɑɑ heelɑ-wɛ tɔ, nɑ ɩ́lɛ́ ɩ mʋ Soopu sǝlǝmʋɣʋ. \p \v 10 Soopu tɛmɑ ḿpʋ́ɣʋ́ ɩ tɑɑpɑlɑɑ kɛ sǝlǝmǝnɑʋ, ɩlɛnɑ Tɑcɑɑ mǝlǝnɑ Soopu kɛ ɩ wule tɑɑ. Ḿpʋ́ɣʋ́ Ɩsɔ hɑ-ɩ ɩ wɛnɑʋ ŋku ɩ kɑ wɛnɑ tɔ kʋ tɔm nɑɑlɛ. \v 11 Ɩlɛnɑ Soopu tɑɑlʋnɑɑ, nɑ ɩ newɑɑ ɑlʋnyǝmɑ, nɑ ɑpɑlʋnyǝmɑ, nɑ mpɑ pɑɑ nyǝmɑ-ɩ hɑtoo lɔŋ tɔ, pɑ́ kɔɔ ɩ tǝyɑɣɑ tɑɑ nɑ ɩ́ nɑ-wɛ pɑ́ tɔɣɔ. Ɩlɛnɑ pɑ́ wii ɩ kʋnyɔŋ, nɑ pɑ́ sɔɔsɩ-ɩ ɑpɑlʋtʋ kɛ wɑhɑlɑnɑɑ mpɑ Tɑcɑɑ kɑ tʋ-ɩ tɔ pɑ tɔɔ. Pǝ wɑɑlɩ kɛ́ pɑɑ wei ɩ hɑ-ɩ pɑ tɛ liɣitee nyǝɣǝlʋɣʋ nɑ wʋlɑ kukuule. \p \v 12 Ḿpʋ́ɣʋ́ Tɑcɑɑ koolɑ Soopu pɩɩsɩ kɑntǝkɑɣɑ nyǝnsɩ kɛ kʋpɑntʋ, nɑ pǝ́ kǝlɩ kɑncɑɑlɑɣɑ nyǝnsɩ. Ɩ kɑ wɛnɑ heeŋ kɛ iyisi nɑɑnʋwɑ nɑ liɣiti (14000), nɑ yooyoonɑɑ kɛ iyisi nɑɑtoso (6000), nɑ nɑɑŋ kʋhɑlǝŋ kɛ iyɑɣɑ (1000), nɑ kpɑŋɑsɩ ɑlʋnyǝnsɩ kɛ iyɑɣɑ (1000). \v 13 Ḿpʋ́ɣʋ́ Soopu lʋlɑ ɑpɑlʋpiyɑ kɛ nɑɑtosompɔɣɔlɑɣɑ, nɑ ɑlʋpiyɑ kɛ tooso. \v 14 Ɩlɛnɑ ɩ́ yɑɑ kɑncɑɑlɑɣɑ pɛɛlɔ sɩ Yemimɑ (Alukuku), nɑ nɑɑlɛ nyǝŋ sɩ Kesiyɑ (Yɑɑye), nɑ tooso nyǝŋ sɩ Kelɑɑ-Hɑpuki (Cǝlɑʋfulɑɣɑ). \v 15 Tɛtʋ tǝnɑ tɑɑ, ɑlɑɑ nɑpǝlɩ pɑ tɑɑ fɛɩ nɑ pɑ́ tewɑ ɩsɩɩ Soopu pɛɛlɑɑ mpɛ. Ḿpʋ́ɣʋ́ pɑ cɑɑ hɑ-wɛɣɛ pɑ kpɑncoou kɛ teitei ɩsɩɩ pɑ tɑɑlʋnɑɑ. \p \v 16 Pǝlɛ pǝ wɑɑlɩ kɛ́ Soopu tɑsɑ pɩɩsɩ nɩɩnʋwɑ nɑ nɩɩlɛ (140) kɛ tɔɣɔʋ. Hɑlǝnɑ ɩ́ nɑ́ ɩ piyɑ piyɑ, nɑ sǝlɛ sɩ piyɑ piyɑ. \v 17 Soopu pɩɩsɩ tɔɔwɑɣɑ, nɑ ɩ́ kpɑtǝlɩ teu tǝkuŋkuŋku, ɩlɛnɑ ɩ́ sɩ́.