\id HEB - Lokpa Bible portions [dop] -Benin 1999 (web edition -2017) \ide UTF-8 \h Hepǝlɑ \toc1 TAKƎLAƔA ŊKA PA NMAAWA HEPƎLA NYƎ́MA TƆ \toc2 Hepǝlɑ \toc3 Hep \mt2 TAKƎLAƔA ŊKA PA NMAAWA \mt1 HEPƎLA \mt2 NYƎ́MA TƆ \imt1 Kʋtʋlʋtʋ \ip Tɑkǝlɑɣɑ kɑnɛ kɑ ŋmɑɑlʋ tɑ tʋ ɩ hǝtɛ sɩ tǝ nyǝmɩ-ɩ. Ɩlɛ ŋmɑɑlʋ ɩnɩ ɩ tɑ lɑŋ Yutɑ tʋ wei ɩ́ pǝsɑ Yesu tǝŋlʋ wei ɩ nyǝmɑ́ nɔɣɔ sɩɩʋ kʋpǝnɑɣɑ tɑɑ tɔm tɔ. Yutɑ nyǝ́mɑ mpɑ pɑ pǝsɑ Yesu tǝŋlɑɑ mpɑ pɑ tɔŋnɑ mǝlʋɣʋ kɛ pɑ lɔŋ ɩsɔsɛɛlɛ tɑɑ tɔ mpɛɣɛ ɩ́ ŋmɑɑ-kɛ. Amɑ tɑkǝlɑɣɑ ŋmɑɑlʋ tɑsǝɣɩ-wɛɣɛ ɑpɑlʋtʋ sɩ pɑ́ tɔkɩ tɔnǝŋ sɩ Yesu kǝlɑ ɩsɔtɑɑ tillɑɑ nɑ Apǝlɑhɑm nɑ Moisi nɑ Alɔŋ mpɑ pɑ kɛ pɑ lɔŋ cɑɑnɑɑ tɔ. Yesu kǝlɑ kɔtɑsɩ nɑ nɔɔsɩ pɛɛlʋɣʋ tɔtɔ. Mpi tɔ, Yesu kpeɣelɑ pǝ tǝnɑ nɑ ɩ́ lɑ tɔm kʋlʋm kɛ tɑm tɔɔ. \iot Ɩsǝnɑ pɑ fɑɣɑ Hepǝlɑ tɑkǝlɑɣɑ tɔ: \io1 Ɩsɔ Pǝyɑlʋ Yesu, titite \ior 1–4\ior* \io1 Yesu kɔtɑɣɑ kɛ sɔsɔɔŋkɑ, titite \ior 5:1–10:18\ior* \io1 Tɑɑ tɛm nɑ kɑntǝlʋɣʋ, titite \ior 10:19–13:25\ior* \c 1 \s1 Ɩsǝnɑ Ɩsɔ hʋlɑ ɩ hʋwɛɛ tɔ \p \v 1 Lɔŋ Ɩsɔ kɑ wɛ Ɩsɔ kʋyɔɣɔtʋtʋ tɛlǝsǝlɑɑ kiŋ kɛ́ nɑ ɩ́ yɔɣɔtǝnɑ tɑ́ cɑɑnɑɑ cɑɑnɑɑ kɛ tɔm pɑɣɑlɛ tɑɑ nɑ yɑɑsinɑɑ pɑɣɑlɛ tɑɑ. \v 2 Amɑ pǝ tɑlɑ kɑɣɑnɑ kʋyɛɛŋ kʋtɛɛsǝŋ ɩnɛ ɩ tɑɑ tɔ ɩ mɑɣɑmɑɣɑ ɩ Pǝyɑɣɑ kiŋ kɛ ɩ wɛɛ nɑ ɩ́ yɔɣɔtǝnɑ-tʋ. Nɑ ɩ Pǝyɑɣɑ ŋkɛ kɑ niŋ kɛ ɩ lɑpǝnɑ ɩsɔtɑɑ nɑ ɑtɛ, nɑ ŋkɛɣɛ ɩ lǝsɑɑ sɩ kɑ́ tɩ pǝ tǝnɑ tǝpɑɩ. \v 3 Nkɛ kɑ kiŋ kɛ Ɩsɔ teeli nɑɑkɩ nɑ pǝ́ tee ɩsɩɩ kɔkɔ. Nɑ kɑ kiŋ tɔtɔɣɔ pǝ hʋ́lǝ́ɣɩ́ teitei kɛ́ ɩsǝnɑ Ɩsɔ wɛɛtʋ mɑɣɑmɑɣɑ wɛɛ tɔ. Ɩ nɔɣɔ tɑɑ tɔm tomɑ kɛ ɩ tɔkǝnɑ ɩsɔtɑɑ nɑ ɑtɛ nɑ pǝ́ sǝŋɑɑ. Ɩ tɛmɑ yǝlɑɑ ɩsɑɣɑtʋ kpiisuɣu tǝkpɑtɑkpɑtɑ ɩlɛnɑ ɩ́ kpɑ nɑ ɩ́ cɑɣɑ Ɩsɔ kɑwulɑɣɑ tʋ kɔŋkɔŋ tɑɑ. \s1 Ɩsɔ Pǝyɑɣɑ kǝlɑ ɩsɔtɑɑ tillɑɑ tǝcɑɣɑcɑɣɑ \p \v 4 Ɩsɩɩ Ɩsɔ Pǝyɑɣɑ ŋkɛ kɑ kǝlɑ ɩsɔtɑɑ tillɑɑ tǝcɑɣɑcɑɣɑ tɔ, ḿpʋ́ɣʋ́ Ɩsɔ hɑ-kɛɣɛ hǝtɛ nte tǝ kǝlɑ ɩsɔtɑɑ tillɑɑ nyǝnɑ tɔ. \v 5 Pǝ tɑɣɑ pʋlʋ tɔɔ, Ɩsɔ tɑ yɔɣɔtǝtɑ ɩsɔtɑɑ tillu nɔɣɔlʋ sɩ: \q1 Nyɑɣɑlɛ mɑ Pǝyɑɣɑ, \q1 sɑŋɑ kɛ mɑ pǝsɑ nyɑ́ Cɑɑ. \m Ɩ tɑ yɔɣɔtǝtɑ ɩsɔtɑɑ tillu nɔɣɔlʋ ɩ tɔm tɔtɔ sɩ: \q1 Mɑɑ lɑ nyɑ́ Cɑɑ nɑ nyɑɑ pǝsɩ mɑ Pǝyɑɣɑ. \m \v 6 Amɑ wɑɑtʋ wei Ɩsɔ kɔŋɑɣɑnɑ ɩ Pǝyɑɣɑ kɑncɑɑlɑɣɑ nyǝŋkɑ kɛ ɑntulinyɑ tɑɑ tɔ ɩ tɔmɑ sɩ: \q1 Ɩsɔ ɩsɔtɑɑ tillɑɑ tǝnɑ kɑ́ sɛɛ-ɩ kɛ́. \m \v 7 Mpi Ɩsɔ yɔɣɔtɑ ɩsɔtɑɑ tillɑɑ tɔɔ tɔɣɔlɛ sɩ: \q1 Ɩsɔ kpɑɣɑ ɩsɔtɑɑ tillɑɑ nɑ ɩ́ lɑnɑ-wɛ nɑ pɑ́ pǝsɩ heelim. \q1 Ɩ lɑpɑ nɑ ɩ tǝmlɛ nyǝ́mɑ nɑ́ɑ́ pǝsɩ kɔkɔsɩ nsi sɩ mʋɣɩ kemkem tɔ. \m \v 8 Amɑ pǝ tɑlɑ ɩ Pǝyɑɣɑ ɩlɛnɑ ɩ́ yɔɣɔtɩ tǝfoo sɩ: \q1 Ɩsɔ, ɑɑ, nyɑ́ kumte wɛ tɑm kɛ́. \q1 Tɑmpɑnɑ tɑɑ kɛ́ n tɔkɩ nyɑ́ kɑwulɑɣɑ. \q1 \v 9 N sɔɔlɑ kʋpɑntʋ nɑ ń kisi ɩsɑɣɑtʋ tǝcɑɣɑcɑɣɑ. \q1 Ɩsɔ, pǝ tɔɔ kɛ́ nyɑ́ Ɩsɔ lǝsɑ-ŋ nɑ nyɑ́ mpɑɑ. \q1 Ɩ sɩɩ-ŋ teeli tǝcɑɣɑlɛ tɑɑ sɩ \q1 nyɑ́ lɑŋlɛ ɩ́ hʋlʋmɩ sɔsɔm. \q1 Tǝcɑɣɑlɛ nte tǝ tɑɑ ɩ sɩɩ-ŋ mpʋ tɔ, \q1 tǝ kǝlɑ nte tǝ tɑɑ ɩ sɩɩ nyɑ́ tɑɑpɑlɑɑ lɛlɑɑ tɔ tǝcɑɣɑcɑɣɑ. \m \v 10 Ɩ yɔɣɔtɑɑ tɔtɔ sɩ: \q1 Tɑcɑɑ, nyɑ́ lɑpǝnɑ tɛtʋ tǝnɑɣɑ kɑncɑɑlɑɣɑ. \q1 Nyɑ́ mɑɣɑmɑɣɑ nyɑ niŋ lɑpǝnɑ ɩsɔtɑɑ. \q1 \v 11 Pǝ tǝnɑɣɑ mpʋ pɩɩ sɑɑlɩ yem. \q1 Amɑ nyɑɑ cɑɣɑ tɑm. \q1 Pǝ tǝnɑɣɑ mpʋ pɩɩ cɛɣɛtɩ ɩsɩɩ \q1 wontu kususuutu cɛɣɛtʋɣʋ tɔ. \q1 \v 12 N kɑ́ kpili-wɩ ɩsɩɩ pɑ kpiluɣu kpɑɩ tɔ. \q1 Pɑɑ lɑɣɑsɩ-wɩ ɩsɩɩ yʋlʋ lɑɣɑsʋɣʋ \q1 ɩ tɔɔ wontu kʋsusuutu tɔ. \q1 Amɑ nyɑ́, nyɑɑ wɛɛ tɑm kɛ́ ḿpʋ́ɣʋ́, \q1 n kɑɑ kpɑtǝlɩ. \m \v 13 Tuu tɔ Ɩsɔ tɑ yɔɣɔtǝtɑ ɩ ɩsɔtɑɑ tillɑɑ tɑɑ nɔɣɔlʋ sɩ: \q1 Cɑɣɑ mɑ kɔŋkɔŋ tɑɑ hɑlǝnɑ mɑ́ kɔnɑ nyɑ́ kolontunɑɑ \q1 nɑ ń loosi nyɑ́ nɔɔhɛɛ kɛ pɑ tɔɔ. \m \v 14 Mpʋ tɔ, ɩsɔtɑɑ tillɑɑ nɑ́ kɛ́ weɣelɔ? Pɑ tǝnɑ pɑ kɛ́ Ɩsɔ tǝmlɛ nyǝ́mɑ kɛ́, nɑ pɑɑ nɑɑ ɩsɛntɔɔ. Mpɛɣɛ Ɩsɔ tiliɣi sɩ pɑ́ teŋ mpɑ pǝ kɛ́ sɩ pɩɩ yɑ pɑ nyɔɔŋ tɔ. \c 2 \s1 Nyʋɣʋ yɑpʋ sɔsɔɔm \p \v 1 Pǝ tɔɔ kɛ́ tɩɩ tɔkɩ teu kɛ tɑmpɑnɑ tɔmnɑɑ mpɑ pɑ heelɑ-tʋ tɔ nɑ pǝ́cɔ́ pǝ tɑɑ kɔɔ nɑ pǝ ponɑ-tʋɣʋ tǝlete tɑɑ kɛ́ yem. \v 2 Ɩsɔtɑɑ tillɑɑ kpɑɑlɑ tɔm nti tɔ tǝlɛ tǝ hikɑ nyʋɣʋ kɛ́, hɑlǝnɑ ye wei ɩ pǝntɑ-tɩ yɑɑ ɩ kisɑ-tɩ pɑ tʋɣɩ pʋntʋ kɛ sɑlǝkɑ wei pǝ nǝɣǝsǝnɑɑ sɩ pɑ́ tʋ-ɩ tɔɣɔ. \v 3 Tɔʋ, pɑ tɑ kisi sɑlǝkɑ tʋɣʋ kɛ mpɑ pɑ kisɑ ɩsɔtɑɑ tillɑɑ nyǝntʋ tɔ, kɑcɑŋfɑnɑ tɑ mpɑ tɩɩ lɑ ɑwusɑ kɛ nyʋɣʋ yɑpʋ sɔsɔɔm pǝnɛ pǝ tɑkɑ tɔ? Tɑcɑɑ kɑ cɑɑlǝnɑ nyʋɣʋ yɑpʋ pǝnɛ pǝ tɔm heeluɣu kɛ ɩ mɑɣɑmɑɣɑ. Ɩlɛnɑ mpɑ pɛlɛ pɑ nɩɩ-tɩ tɔ pɛlɛ pɑ́ tɛlǝsɩ tɑɣɑ pǝ tɑmpɑnɑ. \v 4 Nɑ Ɩsɔ kʋsɑ pɑ tɔm nyʋɣʋ nɑ ɩ kɔkɔlɔ nyǝm nɑ sɔɣɔntʋ tǝmɑ nɑ piti tǝmɑ tǝnɑ lɑpʋ tɑɑ. Ɩ yelɑɑ nɑ ɩ Feesuɣu Nɑŋŋtʋ lɑ́ nɑ pʋlʋ lɑpʋ sɑɑ yǝlɑɑ ɩsɩɩ ɩ nɔkɑɑ tɔ. \s1 Wei ɩ tɔɔ pǝ yɑkɩ yǝlɑɑ nyɔɔŋ tɔ \p \v 5 Ḿpʋ́ɣʋ́ pǝ wɛɛ, mpi tɔ pǝ tɑɣɑ ɩsɔtɑɑ tillɑɑ nɔɔhɛɛ tɛɛ kɛ́ Ɩsɔ mǝŋnɑ ɑntulinyɑ wei ɩ kɔŋ nɑ tǝ́ yɔɣɔtǝɣɩ ɩ tɔm tɔ. \v 6 Amɑ nɔɣɔlʋ yɔɣɔtɑ Ɩsɔ Tɔm tɑɑ kɛ́ tiili sɩ: \q1 Hɑɩ Ɩsɔ, yʋlʋ kɛ́ we nɑ ń tɔɔsǝɣɩ ɩ tɔm? \q1 Yʋlʋ wɛʋ mpʋ tǝkpem tɔ ɩ kɛ́ we nɑ ń pɑɑsǝɣǝnɑ-ɩ? \q1 \v 7 N yelɑɑ sɩ ɩ́ sɛkɩ ɩsɔtɑɑ tillɑɑ kɛ pǝcɔ. \q1 N tʋ-ɩ teeli nɑ ń kʋsɩ ɩ nyʋɣʋ ɩsɩɩ wulɑʋ. \q1 \v 8 N mǝŋnɑ pǝ tǝnɑ tǝpɑɩ kɛ́ ɩ nɔɔhɛɛ tɛɛ. \m Pɑ yɔɣɔtʋɣʋ mpʋ sɩ Ɩsɔ mǝŋnɑ pǝ tǝnɑɣɑ ɩ nɔɔhɛɛ tɛɛ tɔ, pǝ nyʋɣʋ ntɛ́ sɩ ɩ kpɑɣɑ pǝ tǝnɑ tǝpɑɩ kɛ́ nɑ ɩ́ tʋ́ yʋlʋ niŋ tɑɑ, pǝ tɑ kɑɑsɩ pʋlʋ cǝcǝkɑ. Pɑɑ nɑ mpʋ tǝ nɑɑ kɑɣɑnɑ sɩ pǝ tǝnɑ pǝ tɑ mǝlɩ yʋlʋ nɔɔhɛɛ tɛɛ. \v 9 Amɑ mpi tǝ nɑɑ tɔɣɔlɛ sɩ pǝ lɑpɑ Yesu nɑ ɩ́ sɛkɩ ɩsɔtɑɑ tillɑɑ kɛ pǝcɔ sɩ ɩ́ sɩ yǝlɑɑ tǝnɑ sǝm kɛ Ɩsɔ pɛɛlɛɛ tɔɔ. Wɑhɑlɑ wei ɩ tɔɣɑɑ nɑ ɩ́ cɑŋ ɩ́ sɩ tɔ ɩ tɔɔ, nɔɔnɔɔ tǝ nɑɑ pɑ tʋ-ɩ teeli nɑ pɑ́ kʋsɩ ɩ nyʋɣʋ ɩsɩɩ wulɑʋ. \v 10 Kʋpɑm pɩɩ mʋnɑ mpʋ sɩ Ɩsɔ wei ɩ lɑpɑ pǝ tǝnɑ nɑ ɩ tɔɔ kɛ́ pɑɑ mpi pǝ wɛɛ tɔ ɩ́ lɑ nɑ Yesu te tǝkpɑtɑɑ kɛ́ ɩ kʋnyɔntɔɣɔlɛnɑɑ tɑɑ, nɑ pǝ́cɔ́ ɩ́ ponɑ pǝyɑlɑɑ pɑɣɑlɛ kɛ ɩ teeli tɑɑ. Pǝ tɑɣɑ pʋlʋ tɔɔ, Yesu yekinɑ nɑ pǝ́ yɑkɩ pɑ nyɔɔŋ. \p \v 11 Yesu kpiisiɣinɑ yǝlɑɑ ɩsɑɣɑtʋ. Pɑ tǝnɑ mpɑ pɑ ɩsɑɣɑtʋ kpiisɑ mpʋ tɔ, ɩ́ nɑ-wɛ pɑ kpɛntɑ Cɑɑ kʋlʋm kɛ́. Pǝ tɔɔ kɛ́ pǝ fɛɩ Yesu kɛ́ fɛɛlɛ sɩ ɩ́ yɑɑ-wɛ sɩ ɩ newɑɑ \m \v 12 kɛ wɑɑtʋ wei ɩ tɔŋ sɩ: \q1 Hɑɩ Ɩsɔ, mɑɑ heeli mɑ newɑɑ kɛ nyɑ́ tɔm. \q1 Mɑɑ yoo yontu nɑ mɑ́ tɑlɑ-ŋ sɑmɑɑ tǝnɑ tɑɑ. \m \v 13 Ɩ tɔmɑ tɔtɔ sɩ: \q1 Mɑɑ tʋ Ɩsɔ kɛ́ nɑɑni. \m Ɩ tɑsɑ yɔɣɔtɑɣɑ tɔtɔ sɩ: \q1 Mɑ́ nɑ piyɑ mpɑ Ɩsɔ hɑ-m tɔɣɔlɔ. \p \v 14 Ɩsɩɩ mpɑ ɩ yɑɑ mpʋ sɩ piyɑ tɔ pɑ kɛ́ tɔnʋɣʋ nɑ cɑlǝm kʋlʋmǝm tɔ, Yesu mɑɣɑmɑɣɑ pǝsɑ teitei ɩsɩɩ mpɛ, nɑ ɩ́ nɑ-wɛ pɑ́ kpɛntɩ kʋlʋm. Ɩ lɑpɑ ḿpʋ́ɣʋ́ sɩ ɩ́ yɔkɩ ɩlɔɣɔʋ wei ɩ kiŋ sǝm toŋ wɛɛ tɔ ɩ ɩ́lɛ́ ɩ tomɑ ɩ́ yɔkɩ tǝkpɑtɑɑ tɔɔ kɛ́ ɩnɩ ɩ lɑpɑ mpʋ nɑ ɩ́ sɩ ɩlɛnɑ \v 15 ɩ́ wɑɑsɩ mpɑ sǝm sɔɣɔntʋ tɔɔ pɑ pǝsɑ ɩsɩɩ yomɑɑ kɛ pɑ weesiŋ tǝnɑ tɑɑ tɔ. \v 16 Mpi tɔ pǝ tɑɣɑ ɩsɔtɑɑ tillɑɑ kɛ ɩ wɑɑsǝɣɩ. Amɑ Apǝlɑhɑm piyɑ kɛ ɩ wɑɑsǝɣɩ ɩsɩɩ pɑ ŋmɑɑʋ Ɩsɔ Tɔm tɑɑ tɔ. \v 17 Pǝ tɔɔ kɛ́ pǝ wɛɛ sɩ ɩ́ nǝɣǝsǝnɑ ɩ newɑɑ tǝkpɑtɑɑ, nɑ ɩ́ pǝsɩ pɑ kɔtʋlʋ sɔsɔ kʋpɑŋ wei ɩ hʋlǝɣɩ yǝlɑɑ kɛ suulu kɛ sɔsɔm kɛ ɩ tǝmlɛ tɑɑ kɛ́ Ɩsɔ ɩsɛntɑɑ tɔ, pǝ́cɔ́ pǝ́ hɩɩsɩ sɑmɑɑ ɩsɑɣɑtʋ. \v 18 Nɑ ɩsɩɩ pǝ mɑɣɑsʋɣʋ ɩnɩ nɑ ɩ́ nɑ́ kʋnyɔŋ tɔ, pǝnɛntɛ ɩ pǝsǝɣɩ nɑ ɩ́ wɑɑsɩ mpɑ pɑ wɛ mɑɣɑsʋɣʋ tɑɑ tɔ. \c 3 \s1 Yesu kǝlʋɣʋ kɛ Moisi \p \v 1 Mɑ tɑɑpɑlɑɑ Ɩsɔ sɛɛlɑɑ mɛ mpɑ Ɩsɔ yɑɑwɑ tɔ, ɩ́ pɑɑsǝnɑ Yesu wei Ɩsɔ tilɑɑ nɑ ɩ́ kɛ́ tɑ Ɩsɔ sɛɛʋ mpi pǝ tɔm tǝ hʋ́lǝ́ɣɩ́ ɩsǝntɔ tɔ pǝ kɔtʋlʋ sɔsɔ nɑ ɩ́ nɑ́. \v 2 Ɩsɔ kɑ lǝsǝnɑ-ɩ sɩ ɩ́ lɑ tǝmlɛ tǝnɛ, nɑ ɩ́ nɩɩnɑ Ɩsɔ kɛ́ teu ɩsɩɩ Moisi kɑ nɩɩnɑ Ɩsɔ nɑ ɩ́ lɑ ɩ tǝmlɛ kɛ Ɩsɔ tǝyɑɣɑ tǝnɑ tɑɑ tɔ. \v 3 Kutuluɣu ŋmɑlʋ wɛnnɑ sɑm nɑ pǝ́ kǝlɩ kutuluɣu mɑɣɑmɑɣɑ. Mpʋ tɔtɔɣɔ Yesu mʋnɑ sɑm nɑ pǝ́ kǝlɩ Moisi tǝcɑɣɑcɑɣɑ. \v 4 N kɑɑ nɑ kutuluɣu kɛ yem nɑ kʋ fɛɩnɑ kʋ ŋmɑlʋ, nɑ Ɩsɔ ɩ́lɛ́ ɩ kɛnɑ wei ɩ lɑpɑ pǝ tǝnɑ tɔ. \v 5 Ye Moisi ɩlɛ, ɩ́lɛ́ ɩ nɩɩnɑ Ɩsɔ kɛ́ teu kɛ Ɩsɔ tǝyɑɣɑ tǝnɑ tɑɑ. Ɩnǝɣɩ pɑ tʋ tǝmlɛ sɩ ye Ɩsɔ ɩ́ yɔɣɔtɑ nti ɩlɛ ɩnɩ ɩ heeli. \v 6 Amɑ Kilisiti wei ɩ́lɛ́ ɩ kɛ́ Pǝyɑlʋ mɑɣɑmɑɣɑ nɑ pɑ sɩɩ-ɩ Ɩsɔ tǝyɑɣɑ sɔsɔ tɔ ɩ́lɛ́ ɩ nɩɩnɑ Ɩsɔ kɛ́ teu tɔtɔ. Ye tǝ tɔkɑ tɑ́ tɛɛlʋɣʋ nɑ nɑɑni nɑ pǝ́ tɑ́ ciɣiti-tʋ ɩlɛ tǝ kɛ́ ɩ tǝyɑɣɑ nyǝ́mɑ ntɛ́. \s1 Hɛɛsʋɣʋ ŋku pɑ hɑ Ɩsɔ yǝlɑɑ tɔ kʋ tɔm \p \v 7 Pǝ tɔɔ kɛ́ Feesuɣu Nɑŋŋtʋ mɑɣɑmɑɣɑ kɑ yɔɣɔtɑ mpʋ sɩ: \q1 Ye ɩ́ nɩɩ Ɩsɔ nɔɣɔ kɛ sɑŋɑ, \q1 \v 8 ɩ́ tɑɑ tɑsɑ ŋkpɑntɛɛlǝŋ lɑpʋ, \q1 ɩsɩɩ ɩ́ kɑ lɑpʋ wɑɑtʋ wei ɩ́ kpɛɛsǝnɑ \q1 Ɩsɔ kɛ́ kʋyɑŋku ɩ́ mɑɣɑsɑ-ɩ sɩ ɩ́ nɑɑ \q1 ɩ wɑɑlɩ kɛ́ wʋlɑɣɑ tɛtʋ tɑɑ tɔ. \m Ɩsɔ yɔɣɔtɑɑ sɩ: \q1 \v 9 Mǝ cɑɑnɑɑ cɑɑnɑɑ mɑɣɑsɑ-m tǝnɑ, \q1 nɑ pɑ́ lɑ́ sɩ pɑ nɑɑ mɑ wɑɑlɩ. \q1 Pǝyele pɑ nɑ́ pǝ tǝnɑ mpi mpi mɑ lɑpɑ pɩɩsɩ nɩɩlɛ tɑɑ tɔ. \q1 \v 10 Pǝ tɔɔ kɛ́ yǝlɑɑ pɑnɛ pɑ tɔm kpɑ-m pɑ́ɑ́nɑ́ nɑ mɑ́ tɔ sɩ: \q1 Tɑm ḿpʋ́ɣʋ́ pɑ liɣitiɣi pɑ hʋwɛɛ tɑɑ. \q1 Pɑ tɑ tɩɩ cɛkǝnɑ mɑ yɑɑsi kɛ́ pɑɑ pǝcɔ. \q1 \v 11 Pɑ́ɑ́nɑ́ kpɑ-m mpʋ ɩlɛnɑ mɑ́ tuu sɩ: \q1 Pɑ kɑɑ sʋʋ mɑ hɛɛsʋɣʋ tete kɛ pɑɑ pǝcɔ. \p \v 12 Mɑ tɑɑpɑlɑɑ ɩ́ lɑ lɑɑkɑlɩ nɑ mǝ tɑɑ nɔɣɔlʋ ɩ́ tɑɑ kɔɔ nɑ ɩ́ lɑ́ ɩsɑɣɑtʋ kɛ ɩ lotu tɑɑ nɑ ɩ́ lɑ lɑŋkpɩɩsǝŋ nɑ ɩ́ hɑ weesuɣu Ɩsɔ kɛ́ siɣile. \v 13 Amɑ ɩ́ tɑsǝɣɩ tǝmɑɣɑ ɑpɑlʋtʋ kɛ pɑɑ ɩfemle nte, hɑlǝnɑ mpi pɑ yɑɑ sɩ sɑŋɑ kɛ Ɩsɔ Tɔm tɑɑ tɔ pǝ́ sɩɩ tǝnɑɣɑ. Nɔɣɔlʋ ɩ́ tɑɑ yele nɑ ɩsɑɣɑtʋ puɣusi-ɩ nɑ ɩ́ lɑ́ lɑŋkpɩɩsǝŋ. \v 14 Pǝ wɛ mpʋ sɩ ye tǝ tɔkɑ tɑ kɑncɑɑlɑɑɣɑ nɑɑni wei tɩɩ wɛnɑ tɔɣɔ teu hɑlǝnɑ pǝ tǝnɑɣɑ, tɑ́ nɑ Kilisiti tɩɩ pǝsɩ tɑɑpɑllɛ. \p \v 15 Nti pɑ ŋmɑɑ Ɩsɔ Tɔm tɑɑ tɔɣɔlɛ sɩ: \q1 Ye ɩ́ nɩɩ Ɩsɔ nɔɣɔ kɛ sɑŋɑ, \q1 ɩ́ tɑɑ tɑsɑ ŋkpɑntɛɛlǝŋ lɑpʋ, \q1 ɩsɩɩ ɩ́ kɑ lɑpʋ wɑɑtʋ wei ɩ́ kpɛɛsǝnɑ Ɩsɔ tɔ. \m \v 16 Mpɑ pɑ tɑɑ nɩɩnɑ Ɩsɔ nɔɣɔ nɑ pɑ́ kʋ́lɩ́ nɑ pɑ́ kpɛɛsǝnɑ-ɩ? Mpɑ pɑ tǝnɑ Moisi lǝsɑ Icipiti tɑɑ tɔɣɔ mɛɛ. \v 17 Nɑ mpɑ pɑ tɔm kpɑnɑ Ɩsɔ kɛ́ pɑ́ɑ́nɑ́ kɛ pɩɩsɩ nɩɩlɛ tɑɑ? Mpɑ pɑ lɑpɑ ɩsɑɣɑtʋ nɑ pɑ́ sɩ́ wʋlɑɣɑ tɛtʋ tɑɑ tɔɣɔ. \v 18 Mpɑɣɑ Ɩsɔ kɑ tuunɑɑ sɩ pɑ kɑɑ sʋʋ ɩ hɛɛsʋɣʋ tete kɛ pɑɑ pǝcɔ? Mpɑ pɑɑ kpɛɛsǝnɑ-ɩ tɔɣɔ. \v 19 Tǝ nɑwɑ mpʋ sɩ pɑ tɑ tɛ Ɩsɔ nɑ pɑ tɑɑ tɔɣɔ pɑ tɑ sʋʋ. \c 4 \p \v 1 Ɩsɔ tɛmɑ-tʋɣʋ heeluɣu tǝkpɑtɑɑ sɩ tǝ pǝsǝɣɩ nɑ tǝ́ sʋʋ timpi tɑ́ nɑ-ɩ tɩɩ cɑɣɑ nɑ tǝ́ hɛɛsɩ tɔ. Mpʋ tɔ tǝ́ lɑ lɑɑkɑlɩ nɑ pǝ́ tɑɑ kɔɔ nɑ mǝ tɑɑ nɔɣɔlʋ ɩ́ wɩɩnɑ hɛɛsʋɣʋ ŋkʋ kʋ tɑɑ kɛ́ sʋʋʋ. \v 2 Pǝ tɑɣɑ pʋlʋ tɔɔ, tǝ nɩɩ Lɑɑpɑɑlɩ Kʋpɑŋ ɩnǝɣɩ teitei kɛ́ ɩsɩɩ wʋlɑɣɑ tɛtʋ tɑɑ nyǝ́mɑ mpɛ. Pɑ nɩɩ tɔm ntɩ tɔ tǝ tɑ wɑɑsɩ-wɛɣɛ pʋlʋ. Mpi tɔ, pɑ nɩɩʋ-tɩ tɔ pɑ tɑ mʋ-tɩ nɑ pɑ́ tɛ́ Ɩsɔ nɑ pɑ tɑɑ. \v 3 Tɑ mpɑ tǝ tɛmnɑ Ɩsɔ kɛ́ tɑ́ tɑɑ tɔ tɩɩ sʋʋ hɛɛsʋɣʋ ŋkʋ kʋ tɑɑ. Hɛɛsʋɣʋ ŋkʋ kʋ tɔm kɛ Ɩsɔ yɔɣɔtɑɑ sɩ: \q1 Pɑ́ɑ́nɑ́ kpɑ-m nɑ mɑ́ tuu sɩ, \q1 pɑ kɑɑ sʋʋ mɑ hɛɛsʋɣʋ tete kɛ pɑɑ pǝcɔ. \m Ɩ yɔɣɔtɑ mpʋ, pǝyele ɩ tǝmlɛ tɛmɑ tɛm kɛ hɑtuu wɑɑtʋ wei ɩ lɑpɑ ɑntulinyɑ tɔ. \v 4 Pɑ yɔɣɔtɑ kʋyɑkʋ nɑɑtosompɔɣɔlɑɣɑ nyǝŋkʋ tɔm kɛ Ɩsɔ Tɔm tɑɑ kɛ́ tiili sɩ: Ɩsɔ yelɑ ɩ tǝmlɛ tǝnɑ nɑ ɩ́ hɛɛsɩ kʋyɑkʋ nɑɑtosompɔɣɔlɑɣɑ nyǝŋkʋ wule. \v 5 Nɑ pɑ́ tɑsɑ tiiliɣi yɔɣɔtʋɣʋ sɩ: Pɑ kɑɑ sʋʋ mɑ hɛɛsʋɣʋ tete kɛ pɑɑ pǝcɔ. \v 6 Mpɑ pɑ cɑɑlɑ Lɑɑpɑɑlɩ Kʋpɑŋ ɩnǝɣɩ nɩɩʋ tɔ pɑ tɑ sʋʋ hɛɛsʋɣʋ ŋkʋ kʋ tɑɑ, mpi tɔ pɑ tɑ tɛ Ɩsɔ nɑ pɑ tɑɑ. Pǝ nɑ pǝ mpʋ tɔ pǝ wɛ pǝsʋɣʋ sɩ lɛlɑɑ ɩ́ sʋʋ. \v 7 Pǝ tɔɔ kɛ́ Ɩsɔ tɑsɑ kʋyɑkʋ kʋfɑlʋɣʋ kɛ sɩɩʋ nɑ ɩ́ yɑɑ-kʋ sɩ Sɑŋɑ. Tǝ mɑɣɑmɑɣɑ tǝ tɔm kɛ pɩɩsɩ kɔmɑ nɑ sɩ́ siki sɔsɔm ɩlɛnɑ Ɩsɔ yele nɑ Tɑfiiti yɔɣɔtɩ tɔm nti tǝ tɛmɑ nɩɩʋ tɔ sɩ: \q1 Ye ɩ́ nɩɩ Ɩsɔ nɔɣɔ kɛ sɑŋɑ, \q1 ɩ́ tɑɑ tɑsɑ ŋkpɑntɛɛlǝŋ lɑpʋ. \p \v 8 Ye Yosuwee kɑ sʋsɑ yǝlɑɑ mpɛɣɛ hɛɛsʋɣʋ ŋkʋ kʋ tɑɑ, Ɩsɔ tɑɑ tɑsɑ kʋyɑkʋ lɛŋkʋ tɔm kɛ yɔɣɔtʋɣʋ. \v 9 Amɑ hɛɛsʋɣʋ nɑkʋlɩ kʋ wɛɛ nɑ pɑ hʋlɑ-kʋɣʋ Ɩsɔ yǝlɑɑ, nɑ kʋ nǝɣǝsǝnɑ Ɩsɔ kʋyɑkʋ nɑɑtosompɔɣɔlɑɣɑ wule nyǝŋkʋ. \v 10 Pǝ wɛɛ kɛ́ sɩ ye wei ɩ sʋʋ Ɩsɔ hɛɛsʋɣʋ tete ntɛ́ tǝ tɑɑ pʋntʋ kɑ́ yele ɩ tǝmɑ nɑ ɩ́ hɛɛsɩ ɩsɩɩ Ɩsɔ mɑɣɑmɑɣɑ yepu ɩ́lɛ́ ɩ nyǝnɑ nɑ ɩ́ hɛɛsɩ tɔ. \v 11 Pǝ tɔɔ kɛ́ tɩɩ lɑ kookɑlɩ nɑ tǝ́ sʋʋ hɛɛsʋɣʋ ŋkʋ kʋ tɑɑ. Tǝ́ tɑɑ yele nɑ tɑ́ tɑɑ nɔɣɔlʋ kɔɔ nɑ ɩ́ lɑ kpɛɛsʋlʋ ɩsɩɩ lɛlɑɑ lɑpʋ wʋlɑɣɑ tɛtʋ tɑɑ tɔ nɑ ɩ́ lɑŋ hɛɛsʋɣʋ ŋkʋ kʋ tɑɑ sʋʋʋ. \p \v 12 Ɩsɔ Tɔm wɛnɑ tomɑ nɑ tǝ lɑkɩ tǝmlɛ. Tǝ kǝlɑ lɑɣɑtɛ nte tǝ sɛtǝɣɩ tɑɑ nɑ wɑɑlɩ tɔɣɔ lɔŋ. Ɩsɔ Tɔm ntɩ tǝ sʋʋkɩ nɑ hɑlɩ tǝ tɑkɩ timpi lǝsɑɣɑ nɑ lǝmɑɣɑsǝlɛ pǝ nyǝm suliɣi tɔ. Tǝ fɑkɩ ɑtɑmɑ nɑ mʋɣʋlɛ tɑɑ pɛɛlǝm, nɑ tǝ fɑɣɑsǝɣɩ nti yʋlʋ nyɩɩlǝɣɩ nɑ nti ɩ hʋʋkɩ ɩ lotu tɑɑ tɔ. \v 13 Kʋŋmɑŋmɑm nɑpǝlɩ pǝ fɛɩ mpi Ɩsɔ ɩɩ nɑɑkɩ tɔ. Ɩsɔ ɩ́lɛ́ ɩ nɑɑ pǝ tǝnɑɣɑ tǝyɑɩɩ, pʋlʋ tɑ ŋmɛlɩ-ɩ. Ɩ kiŋ kɛ tɑ́ tǝnɑ tɩɩ polo nɑ tǝ́ kɛɛsɩ tɑ kʋlɑpʋtʋ tǝnɑ. \s1 Yesu kɛ́ kɔtǝlɑɑ sɔsɑɑ sɔsɔ \p \v 14 Ye mpʋ tǝ́ tɔkɩ tɑ́ Ɩsɔ sɛɛʋ ŋku kʋ tɔm tǝ hʋlǝɣɩ ɩsǝntɔ tɔɣɔ teu. Mpi tɔ, tǝ wɛnɑ kɔtǝlɑɑ sɔsɑɑ tɑɑ sɔsɔ wei ɩ tɔmɑ nɑ ɩ́ tɑlɑ Ɩsɔ cɔlɔ mɑɣɑmɑɣɑ tɔ, ɩnǝɣǝlɛ Ɩsɔ Pǝyɑlʋ Yesu. \v 15 Tɑ kɔtʋlʋ sɔsɔ ɩnɩ ɩ kɛ́ wei ɩ pǝsǝɣɩ nɑ ɩ́ cɛkǝnɑ tɑ ɩcɑntʋ tete tɔ. Pǝ mɑɣɑsɑ ɩ mɑɣɑmɑɣɑ kɛ pǝ tǝnɑ pǝ tɑɑ ɩsɩɩ tɑ, ɩ tɑ lɑ ɩsɑɣɑtʋ kɛ pɑɑ pǝcɔ. \v 16 Ye mpʋ tǝ́ kpǝtǝnɑ Ɩsɔ pɛɛlɛɛ kumte nɑ nɑɑni, tɩɩ hiki suulu nɑ pɛɛlɛɛ nɑ pǝ́ wɑɑsɩ-tʋɣʋ wɑɑtʋ wei pǝ nǝɣǝsǝnɑɑ tɔ. \c 5 \p \v 1 Pǝ lǝsʋɣʋ yǝlɑɑ hɛkʋ kɛ kɔtʋlʋ sɔsɔ nɑ pǝ sɩɩ tɔ, pǝ sɩɩ-ɩ ḿpʋ́ɣʋ́ sɩ ɩ́ lɑ Ɩsɔ tǝmlɛ nɑ pǝ́ wɑɑsɩ sɑmɑɑ. Ɩ pukinɑ kʋhɑhɑm nɑ ɩ́ lɑkɩ kɔtɑɣɑ kɛ yǝlɑɑ ɩsɑɣɑtʋ tɔɔ. \v 2 Kɔtʋlʋ sɔsɔ nɑ́ tɑkɑɑ nɑ ɩ́ nɑ́ ɩsǝnɑ ɩcɑntʋ wɛɛ tɔ, ɩlɛ ɩ pǝsǝɣɩ nɑ ɩ́ hʋ́lɩ́ suulu kɛ pǝcɔɣɔ ɩsɛ kʋkpɛɛtɛɛ nyǝ́mɑ nɑ mpɑ pɑ pǝntǝɣɩ kʋpǝntʋ tɔ. \v 3 Nɑ ɩsɩɩ kɔtʋlʋ sɔsɔ mɑɣɑmɑɣɑ wɛnɑ ɩcɑntʋ tɔ ɩ lɑkɩ kɔtɑsɩ kɛ ɩ mɑɣɑmɑɣɑ ɩ tɔɔ nɑ sɑmɑɑ tɔɔ tɔtɔ. \v 4 Pǝ fɛɩ sɩ nɔɣɔlʋ kɑ́ tʋ ɩ tǝɣɩ teeli nɑ ɩ́ sʋsɩ ɩ tǝɣɩ kɔtʋlʋ sɔsɔɔntʋ tɑɑ. Ɩsɔ kpɑɑnɑ kɔtʋlʋ sɔsɔ, nɑ mpʋ ɩnɩ pǝ mɑɣɑmɑɣɑ kɛ pǝ lɑpɑ Alɔŋ kiŋ. \p \v 5 Mpʋ ɩnǝɣɩ nɑ Kilisiti, ɩ tɑ tʋ ɩ tǝɣɩ teeli nɑ ɩ́ kpɑ ɩ tǝɣɩ kɔtʋlʋ sɔsɔ. Amɑ Ɩsɔ mɑɣɑmɑɣɑ tɔmnɑ-ɩ tǝkelekele sɩ: \q1 Nyɑɣɑlɛ mɑ Pǝyɑɣɑ, sɑŋɑ kɛ mɑ pǝsɑ nyɑ́ Cɑɑ. \m \v 6 Ɩ tɔmɑ tiili tɔtɔɣɔ Ɩsɔ Tɔm tɑɑ sɩ: \q1 N kɑ pǝsɩ kɔtʋlʋ kɛ tɑm tɔɔ ɩsɩɩ Mɛlǝcisetɛɛkɩ. \p \v 7 Sɑɑ wei Yesu kɑ wɛ ɑtɛ cǝnɛ tɔ ɩ sǝlǝmɑɣɑ Ɩsɔ wei ɩ pǝsǝɣɩ nɑ ɩ́ lǝsɩ-ɩ sǝm tɑɑ tɔɣɔ, nɑ ɩ́ wiikinɑ-ɩ nɑ kɑpusi sɔsɔɔnsɩ nɑ ɩsǝlʋm. Ɩlɛnɑ Ɩsɔ mʋ ɩ sǝlǝmʋɣʋ kɛ ɩ seekɑɣɑ Ɩsɔ tɔ pǝ tɔɔ. \v 8 Pɑɑ nɑ ɩ kɑ kɛ́ Ɩsɔ Pǝyɑɣɑ tɔ, kʋnyɔntɔɣɔlɛnɑɑ tɑɑ kɛ́ ɩ nyǝmɑ́ nɩɩnɑʋ tɔm. \v 9 Pɑ kɔmɑ nɑ pɑ́ tɛmɩ-ɩ lɑpʋ nɑ ɩ́ te tǝkpɑtɑɑ, ɩlɛnɑ ɩ́ pǝsɩ wei ɩ kiŋ mpɑ pɑ tǝnɑ pɑ nɩɩkǝnɑ-ɩ tɔ pǝ yɑkǝnɑ pɑ nyɔɔŋ kɛ tɑm tɔɔ tɔ. \v 10 Ɩlɛnɑ Ɩsɔ tɔ sɩ ɩnɩ ɩ kɛnɑ kɔtʋlʋ sɔsɔ ɩsɩɩ Mɛlǝcisetɛɛkɩ. \s1 Ɩsɔ sɛɛlɑɑ mpɑ pɑ tɑɣɑnǝɣɩ kpisuɣu tɔ pɑ tɔm \p \v 11 Tǝ wɛnɑ kʋyɔɣɔtʋtʋ kɛ sɔsɔm kɛ tɔm tǝnɛ tǝ tɔɔ, nɑ pǝ wɛ kɑtɛ sɩ tǝ kilisi-mɛɣɛ pǝ tǝnɑ tǝcɛɩcɛɩ kɛ́ ɩɩ cɛkǝɣǝnɑ lɔŋ tɔ pǝ tɔɔ. \v 12 Hɑtuu tɔ pǝ nǝɣǝsǝnɑ ɩsɩɩ ɩsǝntɔ mǝ sɛɣɛsǝɣǝnɑ lɛlɑɑ, ɩlɛnɑ mɩɩ mǝlɩ nɑ ɩ́ pǝsɩ ɩsɩɩ mpɑ pɑɑ hʋ́lɩ́ Ɩsɔ Tɔm ɩsɩɩ kpɛlǝmǝlɑɑ tɔ. Pǝ tɑlɑ mǝ mʋtʋ tɔɣɔʋ, ɩlɛnɑ ɩ́ mǝlɩ nɑ ɩ́ nyɔɔkɩ kɑfɑ kɛ tɑm. \v 13 Wei ɩ pɑɑsǝɣǝnɑ kɑfɑ nyɔɔʋ tɔ ɩ kɛ́ ɑhʋlʋm kɛ́. Ɩ tɑ nyɩ sɩ pǝnɛ pǝ tewɑ, ɑɑɩ pǝnɛ pǝ tɑ te. \v 14 Amɑ sɔsɑɑ mpɑ tɑm lɑpʋ tɔɔ pɑ nyǝmɑ́ tɑmpɑm nɑ ɩsɑɣɑm pǝ fɑɣɑʋ tɔ mʋtʋ kɛ pɛlɛ pɑ tɔkɩ. \c 6 \p \v 1 Pǝ tɔɔ tɔ tǝ lɩɩ Kilisiti tɔm nti pɑ cɑɑlǝɣǝnɑ sɛɣɛsʋɣʋ tɔ tǝ tɑɑ nɑ tǝ sʋʋ mpɑ pɑ pɩɩ pǝ tɑɑ tɔ pɑ nyǝntʋ tɑɑ. Tǝ́ tɑɑ tɑɣɑnɩ kite tɛɛ nyǝntʋ tɑɑ kɛ́ mǝlʋɣʋ, ɩsɩɩ kpɑɩ tǝmɑ yeluɣu nɑ tɑɑ tɛmnɑʋ kɛ Ɩsɔ, \v 2 nɑ lʋm sɔʋnɑɑ nɑ niŋ tǝnʋɣʋ pǝ tɔmnɑɑ, nɑ sǝtɑɑ feesuɣu nɑ tɑm hʋʋlɛ pǝ tɔmnɑɑ. \v 3 Tǝ́ pukinɑ pǝ ɩsɛntɑɑ kɛ́ tɑm. Mpʋ pǝ mɑɣɑmɑɣɑ kɛ tɩɩ lɑ ye Ɩsɔ ɩ́ tisɑɑ. \p \v 4 Nɑ mpɑ pɛlɛ pɑ tɑɣɑnǝɣɩ ɩsɑɣɑtʋ tɑɑ kɛ́ hotuɣu tɔ pɛlɛ pɑ tɔm kɑ́ tɛnɑ weɣelɛ ɩlɛ? Tɔʋ, Ɩsɔ tɛmɑ pɑ ɩsɛ kuluɣu nɑ pɑ́ tǝŋ ɩsɔtɑɑ kʋcɔɔʋ leleŋ nɑ pɑ́ hiki pɑ pɑɑ nyǝm kɛ Ɩsɔ Feesuɣu Nɑŋŋtʋ kiŋ. \v 5 Pǝlɛ pǝ wɑɑlɩ pɑ nɑwɑ sɩ Ɩsɔ Tɔm wɛ teu nɑ pɑ cɛkǝnɑ ɩsǝnɑ ɑntulinyɑ wei ɩ kɔŋ tɔ ɩ tomɑ wɛɛ tɔ. \v 6 Pǝ tǝnɑɣɑ mpʋ pǝ wɑɑlɩ kɛ́ pɑ lɩɩwɑ nɑ pɑ́ tɑɣɑnɩ ɩsɑɣɑtʋ tɑɑ kɛ́ hotuɣu. Yǝlɑɑ ɩsɩɩ mpʋ pǝ tɑkɑ pǝ fɛɩ pǝsʋɣʋ sɩ pɑ́ hʋ́lɩ́-wɛ sɩ pɑ́ tɑɣɑnɩ tɔntɛ kʋfɑtɛ kɛ lɑɣɑsʋɣʋ. Pǝ tɑɣɑ pʋlʋ tɔɔ, Ɩsɔ Pǝyɑɣɑ kɛ pɑ lɛlǝɣɩ kɑm kɛ sǝm tesikɑ tɔɔ nɑ pɑ́ tʋɣɩ-kɛɣɛ fɛɛlɛ kɛ sɑmɑɑ tɑɑ. \p \v 7 Ye pɑ hɑlɑ hɑlǝm nɑ tɛʋ nɩɩkɩ pǝ tɑɑ kɛ́ tɑm nɑ pǝ tɑ lɑŋ nikɑɣɑ, nɑ kʋtɔɣɔʋ lɑ pǝ tɑɑ kɛ́ teu nɑ pǝ́ wɑɑsɩ hɑllɑɑ, ɩlɛ hɑlǝm mpɩ Ɩsɔ koolɑ-wǝɣɩ kʋpɑntʋ kɛ́. \v 8 Amɑ ye sɔwɑ kɛ yem nɑ kpɑɩ nyɩɩtʋ tike lɑkǝnɑ pǝ tɑɑ, hɑlǝm mpɩ pǝ pǝsɑ yem kɛlɛ, nɑ Ɩsɔ nɑɑ kpɑlɩ-wɩ nɑ pɑ́ tɛɛsǝnɑ-wǝɣɩ kɔkɔ sɔpʋ. \p \v 9 Mɑ tɑɑpɑlɑɑ mɛ, pɑɑ tǝ yɔɣɔtǝɣɩ mpʋ tɔ tǝ tɛmɑ tɑ́ tɑɑ tǝkpɑtɑɑ sɩ ɩ́ tɑ́ tooli, ɩ wɛ wɑɑsʋɣʋ mpɑɑʋ tɑɑ kɛ́. \v 10 Ɩsɔ tɑ́ kɛ́ wei ɩɩ tǝŋǝɣɩ tɑmpɑnɑ tɔ, nɑ ɩ kɑɑ sɔɔ mǝ tǝmɑ tɔɔ. Pǝyele ɩ kɑɑ sɔɔ ɩsǝnɑ ɩ́ pɑɑsɑɑ nɑ ɩ́ sɔɔlɩ-ɩ nɑ ɩ́ wɑɑsɩ mǝ Ɩsɔ sɛɛlɑɑ lɛlɑɑ, nɑ ɩ́ tɩɩ tɔŋnɑ-wɛɣɛ wɑɑsʋɣʋ tɔ. \v 11 Tɑ luuŋ wɛɛ sɩ pɑɑ mǝ tɑɑ wei ɩ́ tɑsɑ ɩsǝlɛ sɛɛsʋɣʋ kɛ mpʋ hɑlǝnɑ pǝ tǝnɑɣɑ, pǝcɔ pǝ́ lɑ́ teitei ɩsɩɩ ɩ́ tɛɛlʋɣʋ tɔ. \v 12 Tɑ́ luuŋ fɛɩ sɩ ɩ́ loosi nɔɔhɛɛ. Amɑ tǝ cɑɑ kɛ́ sɩ ɩ́ tǝŋ mpɑ pɑ tɛŋ Ɩsɔ nɑ pɑ tɑɑ nɑ pɑ́ wɛnɑ suulu nɑ pɑɑ hiki mpi Ɩsɔ kɑ tɔmɑ sɩ ɩ kɑ́ hɑ tɔ pɑ ɑkpɑɑ. \s1 Ɩsɔ tɔmɑ sɩ ɩ lɑkɩ mpi tɔ ɩ lɑkɩ-wǝɣɩ \p \v 13 Wɑɑtʋ wei Ɩsɔ heelɑɣɑ Apǝlɑhɑm sɩ ɩ kɑ́ lɑpɩ-ɩ pǝnɛ nɑ pǝnɛ tɔ, nɑ tuunɑʋ kɛ́. Nɑ ɩsɩɩ nɔɣɔlʋ fɛɩ wei ɩ kǝlɑ-ɩ nɑ ɩ́ kɑ́ tuunɑ ɩlɛ tɔ ɩlɛnɑ ɩ́ tuunɑ ɩ tɩ, \v 14 nɑ ɩ́ tɔ sɩ: Mɑ heeliɣi-ŋ tǝkpɑtɑɑ sɩ mɑɑ lɑ-ŋ kʋpɑntʋ, nɑ mɑɑ lɑ nɑ ń hiki piyɑ kɛ sɔsɔm. \v 15 Ḿpʋ́ɣʋ́ Apǝlɑhɑm cɑɣɑnɑ suulu, hɑlǝnɑ ɩ́ kɔɔ nɑ ɩ́ hiki mpi Ɩsɔ kɑ tɔmɑ sɩ ɩ kɑ́ lɑpɩ-ɩ mpʋ tɔ. \v 16 Ye yǝlɑɑ ɩ́ cɑɑ tuunɑʋ, wei ɩ kǝlɑ-wɛ tɔ ɩ hǝtɛ kɛ pɑ yɑɑkɩ nɑ pɑ́ tuunɑ. Tuunɑʋ kɛ́ pʋlʋ mpi pǝ loliɣi yǝlɑɑ kɛ wɑɑtʋ wei pɑ lɑkɩ ntɔŋkpɛɛsɑɣɑ tɔɣɔ. \v 17 Ɩsɔ ɩ́lɛ́ ɩ cɑɑkɑɣɑ kɛ́ sɩ mpɑ ɩ tɔmɑ sɩ ɩ kɑ́ lɑ kʋpɑntʋnɑɑ mpɛ tɔ, pɑ́ nyɩ tǝkelekele sɩ ɩ́ yɔɣɔtɑ nti, ɩ yɔɣɔtɑɑ kɛ́ tǝ kɑɑ lɑɣɑsɩ. Pǝ tɔɔ kɛ́ ɩ yɔɣɔtɑɑ nɑ ɩ tuu. \v 18 Tɔm nɑɑlɛ ɩnɛ ɩ fɛɩ lɑɣɑsʋɣʋ, nɑ pǝ fɛɩ pǝsʋɣʋ sɩ Ɩsɔ ɩ́ looli-tɩ. Pǝ tɔɔ mɑɣɑmɑɣɑ kɛ pǝ sɔɔsɑ tɑ mpɑ tǝ hikɑ tǝŋmɛllɛ kɛ ɩ kiŋ tɔɣɔ ɑpɑlʋtʋ, sɩ tǝ́ tɔkɩ tɛɛlʋɣʋ ŋku kʋ tɔm pɑ kɛɛsɑ-tʋ tɔɣɔ teu tǝkeŋkeŋ. \v 19 Tɛɛlʋɣʋ ŋkʋ kʋ wɛɛ kɛ́ ɩsɩɩ tɑ lǝsɑsɩ kɑŋkɑnʋɣʋ kʋtǝlʋɣʋ ŋku tǝ wɛnɑ nɑɑni nɑ kʋ kiiwɑ tɔ. Tǝ nyǝmɑ́ sɩ tɑ mɑɣɑmɑɣɑ tǝ pǝsǝɣɩ nɑ tǝ́ sʋʋ nɑ tǝ́ polo nɑ tǝ́ lɩɩ ɩsɔtɑɑ Ɩsɔ tǝsɛɛlɛ tɑɑ pʋʋɣʋ kʋkɑkɑɣɑʋ wɑɑlɩ hɑlǝnɑ tǝ́ tɑlɑ pǝ tɑɑ nɑŋ tɑɑ. \v 20 Tǝnɑɣɑ Yesu tɛɛ-tʋɣʋ nɔɣɔ, nɑ ɩ́ pǝsɩ kɔtʋlʋ sɔsɔ ɩsɩɩ Mɛlǝcisetɛɛkɩ kɛ tɑm tɔɔ. \c 7 \s1 Kɔtʋlʋ nɑ wulɑʋ Mɛlǝcisetɛɛkɩ \p \v 1 Mɛlǝcisetɛɛkɩ ɩnɩ ɩ kɑ kɛ́ Sɑlɛm wulɑʋ, nɑ ɩ kɛ́ ɩsɔtɑɑ Ɩsɔ Sɔsɔ kɔtʋlʋ. Mɛlǝcisetɛɛkɩ ɩnɩ ɩ sǝŋnɑ Apǝlɑhɑm kɛ wɑɑtʋ wei ɩ́lɛ́ ɩ tɛmɑ ɑwulɑɑ kɛ kǝlʋɣʋ kɛ yoou tɑɑ nɑ ɩ́ mǝlǝɣɩ kpente tɔ, nɑ ɩ́ kooli-ɩ kʋpɑntʋ. \v 2 Tǝnɑɣɑ Apǝlɑhɑm tɑlɑ pǝ tǝnɑ mpi ɩ kɑ wɛnɑ tɔɣɔ tɔm nɑɑnʋwɑ nɑ ɩ́ kpɑɣɑ hɔɣɔlʋɣʋ kʋlʋmʋɣʋ nɑ ɩ́ hɑ-ɩ. Mɛlǝcisetɛɛkɩ hǝtɛ nyʋɣʋ ntɛ́ sɩ tɑmpɑnɑ tʋ. Pǝlɛ pǝ wɑɑlɩ ɩ kɛ́ Sɑlɛm wulɑʋ, nɑ pǝlɛ pǝ nyʋɣʋ ntɛ́ sɩ hɛɛsʋɣʋ tʋ. \v 3 Nɔɣɔlʋ tɑ nyɩ Mɛlǝcisetɛɛkɩ cɑɑ, pɑ tɑ nyɩ ɩ too. Nɔɣɔlʋ tɑ nyɩ sɩ ɑkele lʋlǝnɑ nɑ pǝ́ lʋlɩ nɑ pǝ́ tɑlɑ-ɩ. Pɑ tɑ yɔɣɔtɩ ɩ lʋlʋɣʋ tɔm kɛ tiili, yɑɑ ɩ sǝm tɔm. Ɩ nǝɣǝsǝnɑ Ɩsɔ Pǝyɑɣɑ, nɑ ɩ kɛ́ kɔtʋlʋ kɛ tɑm tɔɔ kɛ́. \p \v 4 Ɩ pɑɑsɩ nɑ ɩ́ nɑ́ ɑpɑlʋ ɩnɩ ɩ sɔsɔɔntʋ yee. Hɑlɩ tɑ cɑɑnɑɑ cɑɑnɑɑ cɑɑ sɔsɔ Apǝlɑhɑm nɑ́ fɑɣɑ pǝ tǝnɑ mpi ɩ hikɑ yoou tɑɑ tɔɣɔ tɔm nɑɑnʋwɑ nɑ ɩ́ kpɑɣɑ hɔɣɔlʋɣʋ kʋlʋmʋɣʋ nɑ ɩ́ hɑ-ɩ. \v 5 Lefii nyǝ́mɑ mpɑ pɑ kɛ́ kɔtǝlɑɑ tɔ kʋsǝsɩɩtʋ hɑ-wɛɣɛ mpɑɑ kɛ́ sɩ pɑ́ pɔɔsǝɣɩ Ɩsɛɣɛlɩ nyǝ́mɑ sɩ pɑ́ cɛlǝɣɩ-wɛɣɛ pɑ kʋhikim tǝnɑ hɔɣɔlǝŋ nɑɑnʋwɑ tɑɑ kʋlʋmʋɣʋ. Pǝyele pɑɑ kɛ́ yǝlɑɑ kʋlʋmɑɑ kɛ́, nɑ pɑ tǝnɑ pɑ kɛ́ Apǝlɑhɑm piyɑ. \v 6 Mɛlǝcisetɛɛkɩ nɑ tɑɑ kɛ́ Lefii tʋ, pɑɑ nɑ mpʋ ɩ mʋ mpi Apǝlɑhɑm wɛnɑ tɔ pǝ hɔɣɔlǝŋ nɑɑnʋwɑ tɑɑ kʋlʋmʋɣʋ. Pǝlɛ pǝ pɑɑsi ɩ koolɑ koolee kʋpɑnɑ kɛ wei ɩ hikɑ kʋpɑntʋ nti Ɩsɔ tɔmɑ sɩ ɩ kɑ́ lɑ tɔ. \v 7 Nɑ ɩsǝnɑ pǝ wɛɛ tɔ, sɔsɔ kooliɣinɑ sǝkpelu kɛ kʋpɑntʋ. \v 8 Amɑ kɔtǝlɑɑ kiŋ ɩlɛ, mpɑ pɑ mʋɣɩ mpi yǝlɑɑ wɛnɑ tɔ pǝ hɔɣɔlǝŋ nɑɑnʋwɑ tɑɑ kʋlʋmʋɣʋ tɔ, pɑ kɛ́ yǝlɑɑ mpɑ sɑŋɑ pɑ wɛɛ cele pɑ fɛɩ tɔɣɔ. Amɑ ye Mɛlǝcisetɛɛkɩ kiŋ ɩlɛ wei ɩ wɛ tɑm ɩsɩɩ pɑ ŋmɑɑʋ Ɩsɔ Tɔm tɑɑ tɔ ɩ́lɛ́ ɩ mʋnɑ hɔɣɔlǝŋ nɑɑnʋwɑ tɑɑ kʋlʋmʋɣʋ ŋkʋ. \v 9 Ye pǝ lɑpɑ mpʋ tǝ pǝsǝɣɩ nɑ tǝ́ tɔ sɩ wɑɑtʋ wei Apǝlɑhɑm fɑɣɑ ɩ wɛnɑʋ tɑɑ kɛ́ tɔm nɑɑnʋwɑ nɑ ɩ́ hɑ mpʋ tɔ, Lefii mɑɣɑmɑɣɑ nyɑ́ fɛlɑɑ kɛ́. Pǝyele Lefii nyǝ́mɑ mpɛɣɛ pɑ tɑɣɑnǝɣɩ fɑɣɑʋ nɑɑnʋwɑ ɩnɩ ɩ wontu cɛlʋɣʋ. \v 10 Pǝ tɑɣɑ pʋlʋ tɔɔ, wɑɑtʋ ɩnɩ pɑɑ pɑ tɑ lʋlǝtɑ Lefii tɔ ɩ kɑ wɛ ɩ cɔsɔ Apǝlɑhɑm tɑɑ kɛ́ sɑɑ wei Mɛlǝcisetɛɛkɩ sǝŋɑɣɑ-ɩ tɔɣɔ. \p \v 11 Lefii nyǝ́mɑ kɔtʋɣʋ lɩɩnɑ kʋsǝsɩɩtʋ nti pɑ tʋ Ɩsɛɣɛlɩ nyǝ́mɑ sɩ pɑ́ tǝŋ tɔ tǝ kiŋ. Pǝ nɑ pǝ mpʋ tɔ Lefii nyǝ́mɑ kɔtǝlɑɑ mpɛ pɑ tɑ lɑ tǝmlɛ nte tǝ tewɑ tǝkpɑtɑɑ tɔ. Tɔfɔ pǝ tɑɑ yele Alɔŋ looŋɑ tɑɑ nɑ pǝ tɑsɑ kɔtʋlʋ kʋfɑlʋ sɩɩʋ ɩsɩɩ Mɛlǝcisetɛɛkɩ. \v 12 Mpi tɔ, pǝ wɛɛ kɛ́ sɩ ye kɔtǝlɑɑ ɩ́ lɑɣɑsɑɑ, kʋsǝsɩɩtʋ nɑ́ɑ́ lɑɣɑsɩ tɔtɔ. \v 13 Tɔʋ, Tɑcɑɑ wei ɩ tɔm pɑ yɔɣɔtǝɣɩ ɩsǝntɔ tɔ ɩ kɛ́ kpekǝle lɛntɛ tʋ kɛ́. Nɑ pɑ kpekǝle tɑɑ tʋ nɔɣɔlʋ tɑɑ lɑtɑ kɔtʋlʋ sɔsɔ tǝmlɛ kɛ kɔtɑɣɑ tǝlɑtɛ tɑɑ. \v 14 Tǝ nyǝmɑ́ teu tǝkpɑtɑɑ sɩ ɩ kɛ́ Yutɑ kpekǝle tʋ. Moisi yɔɣɔtɑɣɑ kɔtǝlɑɑ tɔm tɔ ɩ tɑ yɑɑ kpekǝle ntɛ́ tǝ hǝtɛ. \s1 Kɔtʋlʋ wei ɩ nǝɣǝsǝnɑ Mɛlǝcisetɛɛkɩ tɔ \p \v 15 Mpi pǝ tɛɛsǝɣɩ-tʋɣʋ pǝ tɑmpɑnɑ kilisuɣu tɔɣɔlɛ sɩ: Kɔtʋlʋ nɔɣɔlʋ nɑ́ lɩɩwɑ nɑ ɩ́ nǝɣǝsǝnɑ Mɛlǝcisetɛɛkɩ. \v 16 Pǝ tɑɣɑ yǝlɑɑ kʋkɛɛsǝtʋ kɛ pǝ tǝŋɑɑ nɑ pǝ́ kpɑ-ɩ kɔtʋlʋ. Amɑ weesuɣu ŋku kʋ fɛɩ wɑkǝlʋɣʋ tɔ kʋ toŋ tɑɑ kɛ́ pǝ kpɑnɑ-ɩ kɔtʋlʋ. \v 17 Pɑ ŋmɑɑ ḿpʋ́ɣʋ́ Ɩsɔ Tɔm tɑɑ sɩ: \q1 N kɑ pǝsɩ kɔtʋlʋ kɛ tɑm tɔɔ ɩsɩɩ Mɛlǝcisetɛɛkɩ. \m \v 18 Nti pɑ sɩɩ lɔŋ nɑ pɑ́ tǝŋǝɣɩ-tɩ tɔ tǝlɛ tǝ tɑɑ fɛɩnɑ tomɑ, nɑ tɩɩ wɑɑsǝɣɩ pʋlʋ, ɩlɛnɑ pɑ́ kʋ́ tǝlɛ. \v 19 Moisi kʋsǝsɩɩtʋ nɑ́ tɑɑ lɑ nɔɣɔlʋ nɑ ɩ́ té tǝkpɑtɑɑ, tǝ nɑ́ mpʋ. Amɑ pǝ kɔnɑ-tʋɣʋ tɛɛlʋɣʋ kʋfɑlʋɣʋ kʋpɑmpɑŋkʋ ŋku kʋ yeki nɑ tǝ kpǝtǝnɑ Ɩsɔ tɔ. \p \v 20 Mpi pǝ tɔɔ nɔɔnɔɔ nyǝŋ ɩnɛ ɩ kǝlɑɑ tɔ, pɑ kpɑ-ɩ kɔtʋlʋ nɑ Ɩsɔ tuunɑʋ kɛ́. Amɑ pɑ kpɑ lɛlɑɑ kɛ kɔtǝlɑɑ kɛ yem kɛ́. \v 21 Pɑ kpɑ Yesu kɛ́ kɔtʋlʋ nɑ tuunɑʋ, hɑlɩ Ɩsɔ yɔɣɔtɩ tǝfoo sɩ: \q1 Tɑcɑɑ yɔɣɔtɑɑ nɑ ɩ́ tuu sɩ, \q1 n kɑ́ pǝsɩ kɔtʋlʋ sɔsɔ kɛ tɑm tɔɔ. \q1 Ɩ kɑɑ tuli tɑpǝŋ kɛ nti ɩ yɔɣɔtɑ mpʋ tɔ tǝ tɑɑ. \m \v 22 Pǝ tɔɔ mɑɣɑmɑɣɑ kɛ Yesu nɑ́ kɔnɑ-tʋɣʋ nɔɣɔ pɛɛlʋɣʋ kʋpɑmpɑm mpi pɑɑ pɩɩ kpɑ nɑ pǝ tii pǝ kɑɑ sɑɑlɩ tɔ. \p \v 23 Pǝ kɑɑsɑ lɛntɩ tɔtɔ sɩ kɔtǝlɑɑ kpɑɩ nyǝ́mɑ mpɛ pɑɑ wɛ pɑɣɑlɛ, pǝ tɑɣɑ pʋlʋ tɔɔ, lɛlɑɑ sǝkɑɣɑ kɛ́ nɑ lɛlɑɑ lɛɛtǝɣɩ pɑ lʋnɑ tɑɑ. \v 24 Amɑ Yesu ɩ́lɛ́ ɩ wɛnɑ ɩ weesuɣu kɛ tɑm nɑ ɩ́ tɔkɩ ɩ kɔtʋlʋtʋ kɛ tɑm, nɑ nɔɣɔlʋ kɑɑ lɛɛtɩ ɩ lonte. \v 25 Pǝ tɔɔ kɛ́ pɑɑ pǝlee ɩ pǝsǝɣɩ nɑ ɩ́ wɑɑsɩ pɑ tǝnɑ mpɑ pɑ kpǝtǝɣǝnɑ Ɩsɔ kɛ́ ɩnɩ ɩ tɔɔ tɔ. Pǝ tɑɣɑ pʋlʋ tɔɔ, ɩ wɛnɑ weesuɣu kɛ tɑm kɛ́, nɑ ɩ́ sǝlǝmǝɣǝnɑ-wɛɣɛ Ɩsɔ. \p \v 26 Yesu kɛ́ pǝ tɩɩ mʋnɑ mpʋ sɩ pɑ́ kpɑ-tʋɣʋ kɔtʋlʋ sɔsɔ. Pǝ tɑɣɑ pʋlʋ tɔɔ, ɩ wɛ tǝnɑŋŋ, ɩ fɛɩnɑ tɑɑlɩ nɔɣɔlʋ. Pǝcɔ ɩsɑɣɑtʋ fɛɩ ɩ kiŋ tɔ se. Pɑ fɑɣɑ ɩ́ nɑ ɑsɑɣɑɑ nɑ hɑlɩ pɑ́ kpɑɑsɩ-ɩ nɑ ɩ́ tɛɛ ɩsɔtɔnʋɣʋ tɔɔ. \v 27 Pǝ fɛɩ sɩ ɩ kɑ́ lɑkɩ kɔtɑsɩ kɛ tɑm kɛ́ ɩnɩ ɩ mɑɣɑmɑɣɑ ɩ ɩsɑɣɑtʋ tɔɔ, nɑ pǝ́ kɑɑsɩ nɑ ɩ́ lɑ́ sɑmɑɑ ɩsɑɣɑtʋ tɔɔ, ɩsɩɩ kɔtǝlɑɑ sɔsɑɑ lɛlɑɑ lɑkʋɣʋ tɔ. Amɑ wɑɑtʋ wei ɩ hɑ ɩ tɩ nɑ ɩ́ sɩ tɔ pǝ wɛ ɩsɩɩ ɩ lɑpɑ kɔtɑɣɑ kɛ tɔm kʋlʋm kɛ kpɑkpɑɑ kɛ tɑm tɔɔ kɛ́. \v 28 Mpɑ Moisi kʋsǝsɩɩtʋ kpɑɑkɩ kɔtǝlɑɑ tɔ pɑ teu tɑ tʋlɩ. Amɑ Ɩsɔ nɑ́ kɔmɑ nɑ ɩ́ nyɔsɩ kʋsǝsɩɩtʋ nɔɣɔ tɑɑ, nɑ ɩ́ yɔɣɔtǝnɑ tuunɑʋ nɑ ɩ Pǝyɑɣɑ pǝsɩ kɔtʋlʋ sɔsɔ, nɑ ɩ teu tʋlɑ kpɑkpɑɑ kɛ tɑm tɔɔ. \c 8 \s1 Yesu kɛlɛ tɑ kɔtʋlʋ sɔsɔ \p \v 1 Tɔm nti tǝ tɔŋnɑ yɔɣɔtɑɣɑ kɛ mpʋ tɔ tǝ kite ntɛ́ sɩ, tǝ wɛnɑ kɔtʋlʋ sɔsɔ kɛ mpʋ wei ɩ kpɑwɑ nɑ ɩ́ cɑɣɑ Ɩsɔ kɑwulɑɣɑ tʋ kumte kɔŋkɔŋ tɑɑ kɛ́ ɩsɔtɑɑ tɔ. \v 2 Ɩ lɑkɩ kɔtʋlʋ sɔsɔ kʋlɑpǝlɛ kɛ kɔtɑɣɑ tǝlɑtɛ cokǝle nte yʋlʋ tɑ siki, ɑmɑ Tɑcɑɑ mɑɣɑmɑɣɑ sikinɑ-tɛ tɔ tǝ tɑɑ. \p \v 3 Pɑ kpɑɑ kɔtʋlʋ sɔsɔ tɔ sɩ ɩ́ ponɑ Ɩsɔ kɛ́ kʋhɑhɑm nɑ ɩ́ lɑ kɔtɑsɩ kɛ́. Pǝ tɔɔ kɛ́ pǝ wɛɛ sɩ tɑ́ kɔtʋlʋ sɔsɔ ɩ́ wɛɛnɑ mpi ɩ kɑ́ polo nɑ ɩ́ lɑpɩ-ɩ kɔtɑɣɑ tɔ. \v 4 Ye ɑtɛ cǝnɛɣɛ Yesu kɑ wɛɛ ɩ tɑɑ tɩɩ lɑpʋ kɔtʋlʋ. Mpi tɔ kɔtǝlɑɑ kɑ wɛɛ nɑ pɑ́ tɔŋnɑ Ɩsɔ kɛ́ kʋhɑhɑm ponɑʋ ɩsɩɩ pɑ kɛɛsɑ kʋsǝsɩɩtʋ tɑɑ tɔ. \v 5 Mpi mpi kɔtǝlɑɑ mpɛ pɑ lɑkɩ mpʋ tɔ, pɑ kɛɛsǝnɑ mpi pǝ wɛ ɩsɔtɑɑ tɔɣɔ nɑ pɑ́ lɑkɩ. Ɩlɛ pǝ nǝɣǝsǝlɛ kɛ́ pǝ tɑɣɑ pǝ mɑɣɑmɑɣɑ. Pǝ lɑpɑ kʋlʋm nɑ nti tɩɩ tɛm Moisi kiŋ kɛ lɑpʋ tɔ. Sɑɑ wei ɩ lɑpɑ sɔɔlʋ sɩ ɩ sikiɣi cokǝle tɔ Ɩsɔ heelɑ-ɩ sɩ ɩ́ siki-tɛɣɛ teitei ɩsɩɩ pɑɑ kɛɛsɑ-ɩ pʋɣʋ tɔɔ tɔ, ɩ́ tɑɑ coti. \v 6 Amɑ tǝmlɛ nte pɑ tʋ Yesu tɔ tǝ kǝlɑ mpɛ pɑ nyǝnɑ tǝcɑɣɑcɑɣɑ. Pǝ tɑɣɑ pʋlʋ tɔɔ, ɩnɩ ɩ tɛlǝsǝnɑ-tʋɣʋ nɔɣɔ pɛɛlʋɣʋ kʋpɑmpɑm mpi pǝ lɩɩnɑ kʋpɑntʋ kʋkǝlǝtʋ nti Ɩsɔ kɑ tɔmɑ sɩ ɩ kɑ́ lɑ tɔ tǝ kiŋ tɔ. \p \v 7 Ye kɑncɑɑlɑɣɑ nɔɣɔ pɛɛlʋɣʋ kɑ tewɑ tǝkpɑtɑɑ pɑ tɑɑ tɑsɑ nɔɣɔ kʋfɑlɑɣɑ kɛ pɛɛlʋɣʋ tɔtɔɣɔ kʋpǝnɑɣɑ lonte. \v 8 Amɑ Ɩsɔ yǝlɑɑ lɑpɑ tɑɑlɩ nɑ Ɩsɔ kɑlǝɣǝnɑ-wɛ sɩ: \q1 Pǝ́ kɔmɑ nɑ pǝ́ kɔɔ mɑɑ yele nɑ mɑ́ nɑ Ɩsɛɣɛlɩ \q1 nyǝ́mɑ tǝ́ tɑsɑ nɔɔsɩ kʋfɑsɩ pɛɛlʋɣʋ, \q1 nɑ pǝ́ kpɛnnɑ Yutɑ kpekǝle nyǝ́mɑ tɔtɔ. \q1 Tɑcɑɑ mɑ́ mɑ yɔɣɔtǝnɑ mpʋ. \q1 \v 9 Nɔɣɔ ŋkɑ mɑ nɑ-wɛ tɩɩ pɛɛlɩ tɔ kɑ kɑɑ wɛɛ \q1 ɩsɩɩ mɑ́ nɑ pɑ cɑɑnɑɑ cɑɑnɑɑ tɩɩ pɛɛlʋɣʋ ŋkɑɣɑ \q1 wɑɑtʋ wei mɑ hɔmɑ-wɛ nɑ mɑ́ lǝsɩ Icipiti tɑɑ tɔ. \q1 Pɑ tɑ tɔkɩ nɔɣɔ ŋkɑ mɑ́ nɑ-wɛ tɩɩ pɛɛlɑ mpʋ tɔ. \q1 Mpʋ pǝ lɑpǝnɑ nɑ mɑ́ɑ́ lɔ pɑ tɔm kɛ luɣu. \q1 Tɑcɑɑ mɑ́ mɑ yɔɣɔtǝnɑ mpʋ. \q1 \v 10 Nn, Tɑcɑɑ mɑ́ mɑ yɔɣɔtɑ mpʋ sɩ: \q1 Nɔɣɔ ŋkɑ kʋyɛɛŋ ɩnɩ ɩ wɑɑlɩ mɑɑ yele nɑ mɑ́ nɑ \q1 Ɩsɛɣɛlɩ nyǝ́mɑ tǝ́ pɛɛlɩ tɔɣɔlɛ sɩ: \q1 Mɑɑ kpɑɣɑ mɑ kʋsǝsɩɩtʋ nɑ mɑ́ tʋ hɑtuu pɑ lǝmɑɣɑsɛɛ tɑɑ. \q1 Mɑɑ ŋmɑɑ-tǝɣɩ pɑ lotu tɑɑ. \q1 Mɑɑ pǝsɩ pɑ Ɩsɔ nɑ mpɛ pɑɑ pǝsɩ mɑ yǝlɑɑ. \q1 \v 11 Sɑɑ ɩnɩ nɔɣɔlʋ kɑɑ nɔkɩ ɩ tɔɣɔntǝlɛ kɛ sɛɣɛsʋɣʋ. \q1 Nɔɣɔlʋ kɑɑ tɔ ɩ tɑɑpɑlʋ sɩ: \q1 Nyɩ Tɑcɑɑ. \q1 Pǝ tɑɣɑ pʋlʋ tɔɔ, \q1 pɑ tǝnɑ pɑɑ nyɩ-m. \q1 Pǝ kpɑɣɑʋ pǝyɑɣɑ nɑ pǝ polo sɔsɔ tɔ. \q1 \v 12 Mɑɑ hɩɩsɩ pɑ kʋpǝntǝŋ. \q1 Mɑ kɑɑ tɔɔsɩ pɑ ɩsɑɣɑtʋ tɔɔ kɛ́ pɑɑ pǝcɔ. \m \v 13 Ɩlɛ timpi Ɩsɔ yɔɣɔtǝɣɩ nɔɣɔ kʋfɑlɑɣɑ pɛɛlʋɣʋ tɔm tɔ pǝ wɛɛ sɩ kɑncɑɑlɑɣɑ nyǝŋkɑ pǝnɑɑ kɛ́. Nɑ pʋlʋ ɩ́ pǝnɑɑ nɑ pǝ́ cɛɣɛtǝɣɩ, pǝ cɑɑ tɛm kɛ́. \c 9 \s1 Atɛ cǝnɛ Ɩsɔ sɛɛʋ nɑ ɩsɔtɑɑ Ɩsɔ sɛɛʋ \p \v 1 Kɑncɑɑlɑɣɑ nɔɣɔ ŋkɑ pɑɑ pɛɛlɑɑ tɔ kɛlɛ kɑɑ wɛnɑ nti pɑ sɩɩwɑ nɑ pɑ tǝŋǝɣɩ nɑ pɑ́ sɛɛkɩ Ɩsɔ tɔɣɔ, nɑ tǝ Ɩsɔ tǝsɛɛlɛ kɑ wɛ ɑtɛ cǝnɛ. \v 2 Pɑɑ sikɑ cokǝle kɛ́, nɑ ntɛ́ tǝ kɛnɑ pǝ tɔɔ pǝ tɔɔ nyǝntɛ, nɑ pɑ yɑɑ-tɛ sɩ kɑtɛ tɑɑ. Nɑ tǝnɑɣɑ pɑ sɩɩkɑɣɑ fǝtǝlɑ nɑ tɑɑpǝlɩ nɑ potopotonɑɑ mpɑ pɑ hɑ Ɩsɔ tɔ. \v 3 Pʋʋɣʋ kʋkɑkɑɣɑʋ nɑɑlɛ nyǝŋkʋ wɑɑlɩ kɛnɑ cokǝle nte pɑ yɑɑ sɩ kɑtɛ tɑɑ kɑtɛ tɔ. \v 4 Nɑ tǝnɑɣɑ wʋlɑ cofolo kɑ wɛɛ nɑ pɑ́ wɔkɩ tulɑɑlʋnɑɑ kɛ ɩ tɑɑ, nɑ Ɩsɔ nɔɣɔ pɛɛlʋɣʋ ɑtɑkɑɑ nɑ pɑ́ wɑɑsɑ ɩ tǝnɑɣɑ wʋlɑ tǝpɑɩ. Atɑkɑɑ ɩnɩ ɩ tɑɑ kɑ wɛ wʋlɑ nyǝnɑɣɑ nɑ kɑ tɑɑ nɑ mɑnɑ, nɑ Alɔŋ kpɑ́tʋ́ɣʋ́ ŋku kɩɩ tʋwɑ hɛtʋ tɔ nɑ pɛɛ kpɑɑtɑnɑɑ mpɑ pɑ tɔɔ pɑ ŋmɑɑ nɔɣɔ pɛɛlʋɣʋ tɔm tɔ. \v 5 Atɑkɑɑ ɩnɩ ɩ tɔɔ kɑ wɛ teeli nyǝ́mɑ nɑpǝlɩ mpɑ pɑ hʋ́lǝ́ɣɩ́ sɩ Ɩsɔ wɛ tǝnɑ tɔ, nɑ pɑ keŋ lɔpɑ timpi pɑ lɑkɑɣɑ kɔtɑɣɑ kɛ yǝlɑɑ ɩsɑɣɑtʋ hɩɩsʋɣʋ tɔɔ tɔ. Pǝ tɑɣɑ sɩ cǝnɛɣɛ tɩɩ yɑsɩ-mɛɣɛ pǝ kɑntǝlɑsɩ tǝnɑ tǝcɛɩcɛɩ. \p \v 6 Ḿpʋ́ɣʋ́ pǝ tǝnɑ pɩɩ wɛɛ, pɑɑ mpiɣi pǝ lonte tɑɑ, nɑ kɔtǝlɑɑ nɑ́ sʋʋkɑɣɑ tɑm kɛ́ pǝ tɔɔ pǝ tɔɔ cokǝle tɑɑ nɑ pɑ́ lɑkɩ pɑ tǝmlɛ. \v 7 Amɑ hɑtuu pǝ tɑɑ nyǝntɛ tɑɑ ɩlɛ kɔtʋlʋ sɔsɔ tike sʋʋkɑɣɑnɑ tǝnɑ, nɑ pǝnɑɣɑ tɑɑ tɔm kʋlʋm tǝkoŋ kɛ́ ɩ sʋʋkɑɣɑ. Cɑlǝm kɛ ɩ pukɑɣɑnɑ tǝnɑɣɑ fɛɛnʋɣʋ kɛ Ɩsɔ kɛ́ ɩ mɑɣɑmɑɣɑ ɩ kʋpǝntǝŋ nɑ kʋpǝntǝŋ wei ɩlɛ sɑmɑɑ nɑ́ pǝntɑ kʋpǝntʋ tɔ ɩ tɔɔ tɔtɔ. \v 8 Feesuɣu Nɑŋŋtʋ hʋ́lǝ́ɣɩ́ tǝnɑ sɩ pǝ tɔɔ pǝ tɔɔ cokǝle wɑɑtʋ tǝnɑ tɑɑ, mpɑɑʋ fɛɩ sɩ yʋlʋ ɩ́ tɑlɑ timpi pɑ yɑɑ sɩ kɑtɛ tɑɑ kɑtɛ tɑɑ tɔ. \v 9 Mpʋ ɩnɩ pǝ hʋ́lǝ́ɣɩ́ ɩsǝnɑ tǝ wɛ kɑɣɑnɑ ɩsǝntɔ tɔ. Pǝ nyʋɣʋ ntɛ́ sɩ ɩsɩɩ pɑ kpɑkʋɣʋʋ kʋhɑhɑm nɑ pɑ kpɑkʋɣʋʋ wontu nɑ pɑ́ lɑkɩ Ɩsɔ kɛ́ kɔtɑsɩ tɔ, mpʋ ɩnɩ pɩɩ pǝsǝɣɩ nɑ pǝ́ tɑɣɑnɩ teu tǝkpɑtɑɑ kɛ́ wei ɩ lɑkɩ mpʋ tɔ ɩ lotu tɑɑ. \v 10 Kʋtɔɣɔʋ nɑ kʋnyɔnyɔɔm nɑ nyʋɣʋ tɔɔ ɑsilimɑ kɛɛlʋɣʋ tɔm tike kɛ pǝ pɑɑsǝnɑɑ. Pǝ kɛ́ yʋlʋ tɔnʋɣʋ nyǝm mpi pɑ sɩɩwɑ sɩ pɑ tǝŋǝɣɩ, hɑlǝnɑ kʋyɑŋku Ɩsɔ kɑ́ tɑɣɑnɩ pǝ tǝnɑɣɑ kʋfɑm tɔ. \p \v 11 Amɑ Kilisiti nɑ́ lɑpɑ kʋpɑntʋnɑɑ mpɑ pɑ tɛmɑ kɔntɛ tɔ pɑ kɔtʋlʋ sɔsɔ. Nɑ cokǝle nte tǝ tɑɑ ɩ lɑkɩ tǝmlɛ tɔ tǝ kǝlɑɑ, nɑ tǝ tewɑ tǝkpɑtɑɑ. Pǝ tɑɣɑ yǝlɑɑ sikinɑ-kɛ, nɑ tǝ tɑ tɩɩ kɛʋ ɑntulinyɑ wei pɑ lɑpɑ kʋlɑpʋ kɛ ɩsǝntɔ tɔ ɩ nyǝntɛ. \v 12 Kilisiti sʋʋʋ tɔm kʋlʋm kɛ ɩ kpɑkpɑɑ sʋʋʋ kɛ kɑtɛ tɑɑ kɑtɛ tɑɑ tɔ pǝ tɑɣɑ ɑcɔɔnɑɑ nɑ nɑwee cɑlǝm kɛ ɩ lɑpǝnɑ kɔtɑɣɑ. Amɑ ɩ mɑɣɑmɑɣɑ ɩ cɑlǝm kɛ́, ɩlɛnɑ pǝ́ kɔnɑ-tʋɣʋ tɑ́ nyɔɔŋ yɑpʋ kɛ tɑm tɔɔ. \v 13 Ye ɑcɔɔnɑɑ nɑ lɑtǝcɛnɑɑ pǝ cɑlǝm nɑ nɑɑŋ ɑlʋ nyǝŋ wei pɑ nyɑɣɑsɑ ɩ tǝnɑ nɑ pɑ́ ŋmɩɩsǝɣɩ ɩ tɔlʋmɑ kɛ yǝlɑɑ ɑsilimɑ nyǝ́mɑ tɔɔ tɔ tɑ kpisi pɑ ɑsilimɑ kɛ kpiisuɣu, \v 14 kɑcɑŋfɑnɑ Kilisiti cɑlǝm nɑ? Feesuɣu tɑm nyǝŋkʋ toŋ tɑɑ kɛ́ ɩ lɑpǝnɑ ɩ tǝɣɩ Ɩsɔ kɛ́ kɔtɑɣɑ ŋkɑ kɑ tewɑ tǝkpɑtɑɑ tɔ. Ɩ cɑlǝm kɑ́ lǝsɩ tɑ lotu tɑɑ kɛ́ kpɑɩ tǝmɑnɑɑ lǝmɑɣɑsɛɛ nɑ tǝ́ pǝsɩ nɑ tǝ́ lɑ Ɩsɔ weesuɣu tʋ tǝmlɛ. \p \v 15 Pǝ tɔɔ kɛ́ Kilisiti kɛ wei ɩ tɛlǝsǝɣɩ nɔɣɔ pɛɛlʋɣʋ kʋfɑm kɛ lɛlɑɑ tɔ sɩ mpɑ Ɩsɔ yɑɑwɑ tɔ pɑ́ hiki kʋpɑntʋ tɑm nyǝntʋ nti Ɩsɔ kɑ tɔmɑ sɩ ɩ kɑ́ hɑ nɑ pǝ́ wɛɛ ɩsɩɩ pɑ kpɑncoou tɔ. Pɑ pǝsǝɣɩ nɑ pɑ́ hiki-tɩ. Pǝ tɑɣɑ pʋlʋ tɔɔ, sǝm lɑpɑ pǝ tɑɑ, nɑ sǝm mpɩ pǝ yekinɑ nɑ mpɑ pɑɑ wɛ nɔɣɔ pɛɛlʋɣʋ kʋpǝm tɑɑ nɑ pɑ́ pǝntǝɣɩ tɔ, pɑ́ lɩɩ kʋpǝntǝŋ ɩnɩ ɩ tɑɑ. \p \v 16 Ye yʋlʋ cɑɣɑɑ nɑ ɩ́ tɑɣɑnɩ ɩsǝnɑ ɩ cɑɑ pɑ́ lɑnɑ ɩ wɛnɑʋ kɛ ɩ sǝm wɑɑlɩ tɔ nɑ pɑ́ tʋ tɑkǝlɑɣɑ tɑɑ nɑ pɑ́ sɩɩ, ɩsɩɩ ɩ sǝpɑ nɑ pǝ́cɔ́. \v 17 Ye ɩ wɛnɑ ɩ ɩsɛ, tɑkǝlɑɣɑ ɩsɩɩ mpʋ kɑɑ lɑ tǝmlɛ. Amɑ ye ɩ kɔmɑ nɑ ɩ́ sɩ kɛ pɑɑ lɑnɑ-kɛɣɛ tǝmlɛ. \v 18 Pǝ tɔɔ kɛ́ pɑ tʋlɑ kɑncɑɑlɑɣɑ nɔɣɔ pɛɛlʋɣʋ tɔɔ nɑ cɑlǝm. \v 19 Kɑncɑɑlɑɣɑ ɩlɛ Moisi kpɑɣɑ Ɩsɔ kʋsǝsɩɩtʋ tɑɑ heeliɣi mpi pǝ tǝnɑ tɔɣɔ nɑ ɩ́ kɛɛsɩ sɑmɑɑ tǝnɑ. Ɩlɛnɑ ɩ́ kpɑɣɑ hisɔpʋ kpɑ́tʋ́ɣʋ́ nɑ heeŋ hʋntʋ kʋsɛɛmtʋ nɑ ɩ́ lii nɑwee cɑlǝm nɑ lʋm pǝ tɑɑ, nɑ ɩ́ kpɛntǝnɑ Ɩsɔ Tɔm tɑkǝlɑɣɑ nɑ yǝlɑɑ pɑ tɔɔ nɑ ɩ́ ŋmɩɩsɩ. \v 20 Nɑ ɩ́ tɔ sɩ: Pǝnɛ ɩnɩ pǝ kɛnɑ cɑlǝm mpi pǝ lɑkɩ nɑ nɔɣɔ ŋkɑ Ɩsɔ pɛɛlɑɑ nɑ ɩ́ tɔ sɩ ɩ́ tɔkɩ tǝkeŋkeŋ tɔ kɑ́ lɑ tɑmpɑnɑ. \v 21 Ɩlɛnɑ Moisi tɑsɑ cɑlǝm kɛ kpɑɣɑʋ nɑ ɩ́ ŋmɩɩsɩ cokǝle tɔɔ nɑ Ɩsɔ sɛɛʋ wontu tǝnɑ tɔɔ. \v 22 Nɑ ɩsɩɩ pɑ kɛɛsɑ kʋsǝsɩɩtʋ tɑɑ tɔ, cɑlǝm mpɩ, pǝ wɛ ɩsɩɩ pǝ tǝnɑɣɑ pǝ tɑɣɑnɑɑ, nɑ ye cɑlǝm ɩ tɑ ti, pɑ kɑɑ hɩɩsɩ nɔɣɔlʋ ɩ ɩsɑɣɑtʋ kɛ pɑɑ pǝcɔ. \s1 Kilisiti kɔtɑɣɑ hɩɩsʋɣʋ kɛ ɩsɑɣɑtʋ \p \v 23 Nɑ ɩsɩɩ pɑ tɑɣɑnɑ mpi pǝ wɛ ɩsɔtɑɑ tɔ pǝ nǝɣǝsǝlɛ kɛ mpʋ tɔ, pǝ wɛɛ sɩ pɑ́ lɑ ɩsɔtɑɑ nyǝm mɑɣɑmɑɣɑ kɛ kɔtɑsɩ kʋpɑŋsɩ nsi sɩ kǝlɑ ḿpʋ́ɣʋ́ teu tɔ. \v 24 Pǝ tɑɣɑ pʋlʋ tɔɔ, kɑtɛ tete nte tǝ tɑɑ Kilisiti sʋʋwɑ tɔ tǝ tɑ kɛ nte yǝlɑɑ lɑpɑ nɑ tǝ nǝɣǝsǝnɑ ɩsɔtɑɑ nyǝntɛ kɛ kʋnǝɣǝsʋ tɔ. Amɑ ɩsɔtɑɑ mɑɣɑmɑɣɑ kɛ ɩ kpɑwɑ sɩ ɩ puki ɩ́ sǝŋ Ɩsɔ ɩsɛntɑɑ nɑ ɩ́ wiiki tɑ kʋnyɔŋ. \v 25 Pɑɑ pǝnɑɣɑ ŋkɑ Yutɑ nyǝ́mɑ kɔtʋlʋ sɔsɔ pukinɑ wontu cɑlǝm kɛ kɑtɛ tete kɛ́. Amɑ Kilisiti ɩ́lɛ́ ɩ tɑ sʋʋ sɩ ɩ lɑkɩ ɩ tǝɣɩ kɔtɑɣɑ nɑ ɩ́ lɛlǝɣɩ. \v 26 Ye pɩɩ wɛ mpʋ ɩ kɑ tɔɣɔ kʋnyɔŋ kɛ tɔm pɑɣɑlɛ kɛ hɑtuu ɑntulinyɑ lɑpʋ wɑɑtʋ. Amɑ ɩ kɔmɑ kɑɣɑnɑɣɑ tɔm kʋlʋm kɛ ɩ kpɑkpɑɑ kɔntɛ kɛ tǝnɑɣɑ kʋyɛɛŋ ɩnɛ ɩ tɑɑ sɩ ɩ́ lɑ ɩ tǝɣɩ kɔtɑɣɑ nɑ ɩ́ kʋ́ ɩsɑɣɑtʋ tǝnɑŋnɑŋ. \v 27 Pǝ tɛmɑ sɩɩʋ sɩ pɑɑ yʋlʋ wei ɩ kɑ́ sɩ tɔm kʋlʋm kɛ́, nɑ pǝlɛ pǝ wɑɑlɩ ɩlɛnɑ Ɩsɔ hʋʋnɑ-ɩ tɔm. \v 28 Mpʋ ɩnɩ tɔtɔɣɔ pɑ lɑpɑ Kilisiti kɛ kɔtɑɣɑ kɛ tɔm kʋlʋm sɩ pǝ́ lǝsɩ yǝlɑɑ sɑmɑɑ ɩsɑɣɑtʋ. Ɩ kɑ́ tɑsɑ mǝlʋɣʋ, ɩlɛ pǝ tɑɣɑ ɩsɑɣɑtʋ tɔm tɔɔ kɛ́ ɩ kɑ́ kɔɔ pǝlɛ. Amɑ mpɑ pɑ tɑŋɑ-ɩ tɔ pɑ nyɔɔŋ yɑpʋ kɛ́. \c 10 \p \v 1 Kʋsǝsɩɩtʋ nti pɑɑ tʋwɑ Yutɑ nyǝ́mɑ tɔ tǝ tɑ hʋlɩ kʋpɑntʋnɑɑ mpɑ pɑɑ kɔɔ cele tɔ pɑ mɑɣɑmɑɣɑ kɛ teitei. Amɑ pǝ nǝɣǝsǝlɛ kɛ pǝ hʋlɑɑ. Pǝ tɔɔ kɛ́ kʋsǝsɩɩtʋ ntɩ tǝ tɑ pǝsɩ nɑ tǝ́ lɑ́ nɑ mpɑ pɑ kpǝtǝɣǝnɑ Ɩsɔ tɔ pɑ́ te tǝkpɑtɑɑ, nɑ kɔtɑsɩ kʋlʋmɑsɩ nsi pɑ lɑkɩ pɑɑ pǝnɑɣɑ ŋkɑɣɑ tɑm tɔ. \v 2 Ye pɩɩ kpiisɑ mpɑ pɑ sɛɛkɑɣɑ Ɩsɔ kɛ́ mpʋ pǝ tɑkɑ tɔ pɑ ɩsɑɣɑtʋ tǝkpɑtɑɑ kɛ tɔm kʋlʋm tɔɔ, pɛlɛ pɑ tɑɑ tɑsǝɣɩ pɑ ɩsɑɣɑtʋ tɔm tɔɔsʋɣʋ, pǝcɔ pɑ tɑɑ nɔkɩ kɔtɑsɩ nɑsǝlǝɣɩ lɑpʋ tɔtɔ. \v 3 Mpi tɔɣɔlɛ sɩ pɑ lɑkʋɣʋ kɔtɑsɩ nsǝɣɩ pɑɑ pǝnɑɣɑ ŋkɑ tɔ pǝ tɔɔsǝɣɩ yǝlɑɑ kɛ pɑ ɩsɑɣɑtʋ tɔɔ kɛ́. \v 4 Pǝ tɑɣɑ pʋlʋ tɔɔ, lɑtǝcɛnɑɑ nɑ ɑcɔɔnɑɑ pɑ cɑlǝm kɑɑ pǝsɩ nɑ pǝ́ lǝsɩ ɩsɑɣɑtʋ kɛ pɑɑ pǝcɔ. \p \v 5 Pǝ tɔɔ kɛ́ wɑɑtʋ wei Kilisiti kɔŋɑɣɑ ɑntulinyɑ tɑɑ tɔ ɩ tɔmɑ Ɩsɔ sɩ: \q1 Nn cɑɑ kɔtɑsɩ pǝyele nn cɑɑ kʋhɑhɑm. \q1 Amɑ n ŋmɑ-m tɔnʋɣʋ. \q1 \v 6 Kɔtɑsɩ nsi kɔkɔ lusɑ sɩ tǝnɑ tɔ sɩ tɑ kɛ-ŋ pʋlʋ. \q1 Nɑ ɩsɑɣɑtʋ hɩɩsʋɣʋ kɔtɑsɩ wɛ-ŋ yem tɔtɔ. \q1 \v 7 Tǝnɑɣɑ mɑ tɔmɑ sɩ: \q1 Hɑɩ Ɩsɔ, mɑɣɑlɔ. \q1 Mɑ kɔŋ sɩ mɑ́ lɑ nyɑ́ luɣu nyǝntʋ ɩsɩɩ pɑ kɛɛsɑ \q1 mɑ tɔm kɛ Ɩsɔ kʋsǝsɩɩtʋ tɑkǝlɑɣɑ tɑɑ tɔ. \m \v 8 Ɩ cɑɑlɑ yɔɣɔtʋɣʋ kɛ sɩ: Nn cɑɑ kɔtɑsɩ nɑ kʋhɑhɑm nɑ kɔtɑsɩ nsi kɔkɔ nyɑɣɑ sɩ tǝnɑ tɔ nɑ ɩsɑɣɑtʋ hɩɩsʋɣʋ kɔtɑsɩ. Pǝ tǝnɑɣɑ mpʋ pǝ tɑ kɛ-ŋ pʋlʋ. Pǝyele pǝ wɛ kʋsǝsɩɩtʋ tɑɑ sɩ pɑ́ lɑ kɔtɑsɩ nsǝɣɩ mpʋ. \v 9 Ɩ tɛmɑ ḿpʋ́ɣʋ́ yɔɣɔtʋɣʋ tɔɣɔ ɩ tɔmɑ sɩ: Hɑɩ Ɩsɔ, mɑɣɑlɔ. Mɑ kɔŋ sɩ mɑ́ lɑ nyɑ́ luɣu nyǝntʋ. Ḿpʋ́ɣʋ́ pǝ lɑpɑ nɑ Ɩsɔ kʋ́ kɔtɑsɩ nsi pɑ lɑkɑɣɑ tɔ, ɩlɛnɑ Kilisiti kɔtɑsɩ lɑpʋ nɑ́ɑ́ mʋ kʋpǝm lonte. \v 10 Yesu Kilisiti lɑpɑ Ɩsɔ luɣu nyǝntʋ nɑ ɩ́ lɑ́ ɩ tǝɣɩ kɔtɑɣɑ nɑ pǝ́ kpiisi tɑ ɩsɑɣɑtʋ kɛ tɑm tɔɔ. \p \v 11 Pɑɑ kɔtʋlʋ wei ɩ sǝŋʋɣʋ ɩsɔ nɑ ɩ́ lɑkɩ kɔtɑsɩ kɛ pɑɑ ɩfemle nte tɔ, kʋlʋmɑsɩ nsǝɣɩ ɩ lɑkɩ tɑm. Pǝyele sɩ kɑɑ pǝsɩ nɑ sɩ hɩɩsɩ ɩsɑɣɑtʋ kɛ pɑɑ pǝcɔ. \v 12 Amɑ Kilisiti ɩ́lɛ́ ɩ lɑpɑ ɩsɑɣɑtʋ hɩɩsʋɣʋ kɔtɑɣɑ kɛ tɔm kʋlʋm tǝkoŋ, nɑ kɔtɑɣɑ ŋkɛ kɑ lɑkɩ tǝmlɛ kɛ tɑm. Kilisiti tɛmɑ mpʋ ɩlɛnɑ ɩ́ kpɑ nɑ ɩ́ cɑɣɑ Ɩsɔ kɔŋkɔŋ tɑɑ. \v 13 Kɑɣɑnɑ tǝnɑɣɑ ɩ wɛɛ nɑ ɩ́ cɑɣɑɑ nɑ ɩ́ tɑŋɑɑ sɩ Ɩsɔ ɩ́ kɔnɑ ɩ kolontunɑɑ nɑ ɩ́ loosi nɔɔhɛɛ kɛ pɑ tɔɔ. \v 14 Tɔm kʋlʋm tǝkoŋ kɛ́ ɩ hɑ ɩ tɩ sɩ pɑ tǝnɑ mpɑ pɑ ɩsɑɣɑtʋ kpiisɑɑ tɔ pɑ́ té tǝkpɑtɑɑ. \p \v 15 Nɑ Feesuɣu Nɑŋŋtʋ hʋlǝɣɩ-tʋɣʋ pǝ tɑmpɑnɑ. Pǝ tɔɔ kɛ́ ɩ cɑɑlɑ yɔɣɔtʋɣʋ sɩ: \q1 \v 16 Nn, Tɑcɑɑ yɔɣɔtɑ mpʋ sɩ, \q1 nɔɣɔ ŋkɑ kʋyɛɛŋ ɩnɩ ɩ wɑɑlɩ mɑɑ yele nɑ \q1 mɑ́ nɑ-wɛ tǝ́ pɛɛlɩ tɔɣɔlɛ sɩ, \q1 mɑɑ kpɑɣɑ mɑ kʋsǝsɩɩtʋ nɑ mɑ́ tʋ pɑ lotunɑɑ tɑɑ. \q1 Mɑɑ ŋmɑɑ-tǝɣɩ pɑ lǝmɑɣɑsɛɛ tɑɑ. \m \v 17 Ɩlɛnɑ ɩ́ tɑsɑ sɩ: Mɑ kɑɑ tɑsɑ tɔɔsʋɣʋ kɛ pɑ ɩsɑɣɑtʋ nɑ pɑ kʋpǝntǝŋ tɔɔ kɛ́ pɑɑ pǝcɔ. \v 18 Ye pɑ tɛmɑ yʋlʋ ɩsɑɣɑtʋ kɛ hɩɩsʋɣʋ ɩɩ nɔkǝɣɩ nɑ ɩ́ tɑsɑ kɔtɑɣɑ kɛ lɑpʋ sɩ pǝ́ hɩɩsɩ ɩ ɩsɑɣɑtʋ tɔtɔ. \s1 Ɩsɔ kpǝtǝnɑʋ \p \v 19 Tɔʋ, mɑ tɑɑpɑlɑɑ, ɩsɩɩ Yesu weesuɣu lɩɩʋ tɔ pǝ tɔɔ tǝ pǝsǝɣɩ nɑ tǝ́ sʋʋ kɑtɛ tɑɑ kɑtɛ tɑɑ tǝkɑɑ. \v 20 Pǝnɛntɛ ɩ tʋlɑ-tʋɣʋ weesuɣu mpɑɑʋ kʋfɑlʋɣʋ, kʋ lɩɩnɑ pʋʋɣʋ kʋkɑkɑɣɑʋ nɑ wɑɑlɩ. Pʋʋɣʋ ŋkʋ kʋ kɛnɑ ɩsɩɩ ɩ tɔnʋɣʋ mɑɣɑmɑɣɑ. \v 21 Tǝ wɛnɑ kɔtʋlʋ sɔsɔ wei pɑ sɩɩwɑ sɩ ɩ́ nyǝnǝɣɩ Ɩsɔ tǝyɑɣɑ tɔɔ tɔ. \v 22 Ye mpʋ ɩlɛ tǝ́ kpǝtǝnɑ Ɩsɔ nɑ lotu kʋlʋmtʋ nɑ nɑɑni kʋpɑmpɑŋ nɑ tɔnǝŋ wei pɑ sɔwɑ lʋm kʋpɑm tɔ. Tǝ tɑɑ nɩɩ ɩsɑɣɑtiyɑ tɑŋ kɛ tɑ lotu tɑɑ. \v 23 Tǝ́ tɔkɩ tɑ́ tɛɛlʋɣʋ ŋku kʋ tɔm tǝ hʋ́lǝ́ɣɩ́ ɩsǝntɔ tɔɣɔ teu. Pǝ tɑɣɑ pʋlʋ tɔɔ, tǝ pǝsǝɣɩ nɑ tǝ́ cɑɣɑnɑ nɑɑni sɩ mpi mpi Ɩsɔ kɑ tɔmɑ sɩ ɩ kɑ́ lɑ-tʋ tɔ ɩ kɑ́ lɑ-wɩ. \v 24 Tǝ́ nyǝnǝɣɩ tɑ tǝmɑ tɔɔ nɑ tǝ́ lɑ́ nɑ tǝ sɔɔsɩ tǝmɑɣɑ sɔɔlʋɣʋ nɑ tǝ́ kʋsɩ tɑ kʋnyɩɩlǝŋ kɛ kʋpɑntʋ lɑpʋ tɔɔ. \v 25 Tǝ́ tɑɑ yele timpi pǝ kɛ́ sɩ tɑ́ tǝnɑ tǝ́ koti tɔɣɔ pote ɩsɩɩ lɛlɑɑ nɑ́ kisuɣu pote tɔ. Amɑ tǝ́ teŋ tǝmɑɣɑ tɑm nɑ pǝ tɩɩ kǝlǝnɑ wɑɑtʋ ɩnɛ wei ɩ tɑɑ tǝ loosiɣi Tɑcɑɑ kʋyɑkʋ nɑ kʋ́ kɔŋ tɔ. \p \v 26 Pǝ tɑɣɑ pʋlʋ, ye tǝ tɔŋnɑ ɩsɑɣɑtʋ lɑpʋ tǝfɑɑ pǝyele tǝ tɛmɑ tɑmpɑnɑ nyǝm, pǝ tɑ kɑɑsɩ ɩsɑɣɑtʋ hɩɩsʋɣʋ kɔtɑɣɑ nɑkǝlɩ tɔtɔ. \v 27 Amɑ tǝ́ cɑɣɑnɑ tɑpɑhoii sɩ Ɩsɔ hʋʋlɛ nɑ́ tɑŋɑ-tʋɣʋ cele. \v 28 Pɑ sɩɩwɑ sɩ ye nɔɣɔlʋ pǝntɑ Moisi kʋsǝsɩɩtʋ nɑ yǝlɑɑ nɑɑlɛ yɑɑ tooso nɑ-ɩ nɑ pɑ ɩsǝpee nɑ pɑ́ tisi sɩ yɛɛ ḿpʋ́ɣʋ́, pɑ́ kʋ-ɩ, pɑ́ tɑɑ nyǝnɩ ɩ pǝtɔɔtǝlɛ. \v 29 Tɔʋ ye pǝ wɛ mpʋ ɩlɛ ɩsǝnɑɣɑ pɑɑ lɑnɑ wei ɩ fɛlɑ Ɩsɔ pǝyɑɣɑ kɛ ɩ nɔɔhɛɛ tɛɛ nɑ ɩ́ nyǝnɩ nɔɣɔ pɛɛlʋɣʋ cɑlǝm mpi pǝ tɑɣɑnɑ-ɩ tɔɣɔ yem nɑ ɩ́ kʋ Feesuɣu Nɑŋŋtʋ nyʋɣʋ tɔ? Ɩ́ nyɩ teu sɩ ɩ sɑlǝkɑ kɑɑ wɛɛ kɛɛsʋɣʋ. \v 30 Tǝ nyǝmɑ́ wei ɩ yɔɣɔtɑɑ sɩ: Mɑ́ɑ́ lɛɛtǝnɑ pɑɑ wei kɛ́ ɩ ɩsɑɣɑtʋ nɑ mɑ́ɑ́ fɛlǝnɑ pɑɑ wei kɛ́ mpi ɩ lɑpɑ tɔ. Nɑ kʋlʋm ɩnɩ ɩ tɑsǝnɑ yɔɣɔtʋɣʋ sɩ: Tɑcɑɑ kɑ́ hʋʋnɑ ɩ yǝlɑɑ kɛ tɔm. \v 31 Sɩ ń tuti nyɑ́ tǝɣɩ Ɩsɔ weesuɣu tʋ niŋ tɑɑ tɔ pǝ wɛ sɔɣɔntʋ kɛ sɔsɔm yoo. \p \v 32 Ɩ́ tɔɔsɩ ɩsǝnɑ pǝ tɛmɑ-mɛɣɛ lɑpʋ kɛ wɑɑtʋ wei Ɩsɔ lɑpɑ nɑ mǝ ɩsɛntɔɔ cɛ tɔ. Pɩɩ sʋsʋɣʋ-mɛɣɛ kʋnyɔntɔɣɔlɛ sɔsɔɔlɛ tɑɑ kɛ́ kpɑkpɑɑ nɑ ɩ́ sǝŋ tǝcɑ kɛ wɑhɑlɑ ɩnɩ ɩ tɑɑ tɔ. \v 33 Kʋlʋmɑɑ mɛɣɛ pɑ tɔŋnɑ tʋʋʋ nɑ pɑ́ lɑkɩ mpi pǝ fɛɩ teu tɔɣɔ sɑmɑɑ tɑɑ. Pǝyele kʋlʋmɑɑ mɛ mǝ sɔɔlʋ nɑ́ pɩɩnɑ sɩ ɩ́ te mpɑ pɑ tɔŋnɑ wɑhɑlɑ tʋɣʋ ɩsɩɩ mɛ tɔ. \v 34 Ɩ́ tɑ́ cɔɔlɩ mǝ tɩ nɑ sɑlǝkɑtʋnɑɑ kʋnyɔŋ tɔɣɔʋ. Wɑɑtʋ wei pɑ lɛɛkɑɣɑ mǝ wɛnɑʋ tɔ ɩ́ tɑ́ kɛɛ nyʋɣʋ mɑɣɑmɑɣɑ. Pǝ tɑɣɑ pʋlʋ tɔɔ, ɩ́ kɑ nyǝmɑ́ teu sɩ ɩ́ wɛnɑ wɛnɑʋ mpi pǝ kǝlɑ ḿpʋ́ɣʋ́ teu nɑ pǝ tɑɑŋǝɣɩ tɑm tɔ. \v 35 Ye mpʋ ɩlɛ mǝ nɑɑni ɩ́ tɑɑ sɩ. Mpi tɔ ɩ tɔɔ kɛ́ pɑ sɩɩ-mɛɣɛ kɑsǝyɑɣɑ sɔsɔɣɑ. \v 36 Ye ɩ fɛɩnɑ suulu ɩ́ kɑɑ pǝsɩ nɑ ɩ́ lɑ Ɩsɔ luɣu nyǝntʋ nɑ ɩ́lɛ́ ɩ hɑ-mɛɣɛ mpi ɩ kɑ tɔmɑ sɩ ɩ kɑ́ hɑ-mɛ tɔ. \v 37 Pǝ mɑɣɑmɑɣɑ kɛ pɑ ŋmɑɑ Ɩsɔ Tɔm tɑɑ sɩ: \q1 Pǝ kɑɑsɑ pǝcɔ mɑɣɑmɑɣɑ kɛ́ sɩ \q1 wei ɩ kɑɣɑ ɩ kɔɔ tɔ ɩ́ kɔɔ. \q1 Ɩ kɑɑ tɑɑŋɩ se. \q1 \v 38 Nɑ wei mɑ yɑɑ mɑ yʋlʋpɑŋ tɔ ɩ kɑ́ tɛ-m nɑ ɩ tɑɑ kɛ́ ɩlɛnɑ ɩ́ tʋlɩ-tɩ. \q1 Amɑ ye ɩ tulɑ tɑpǝŋ mɑ kɑɑ lɑpɩ-ɩ luɣu tɔtɔ. \m \v 39 Tɑ́ tɑ kɛ́ mpɑ pɑ tuliɣi tɑpǝŋ nɑ pɑ́ leki yem tɔ. Amɑ tǝ kɛ́ mpɑ pɑ tɛmɑ Ɩsɔ nɑ pɑ tɑɑ nɑ pɩɩ yɑ pɑ nyɔɔŋ tɔɣɔ. \c 11 \s1 Tɑɑ tɛmnɑʋ kɛ Ɩsɔ lɑkɩ mpi tɔ \p \v 1 Timpi pɑ tɔŋ sɩ yʋlʋ tɛmɑ ɩ tɑɑ nɑ Ɩsɔ tɔɣɔlɛ wɑɑtʋ wei ɩ tɑŋɑ pʋlʋ nɑ sikɑ fɛɩ tɔ, nɑ ɩ́ tʋɣɩ pʋlʋpʋ nɑɑni pǝyele pǝlɛ pɩɩ nɑɑ tɔ. \v 2 Ɩsɔ tɑɑ tɛmnɑʋ mpɩ pǝ tɔɔ kɛ́ Ɩsɔ sɑmɑ lɔŋtɑɑ nyǝ́mɑ. \p \v 3 Ɩsɔ tɑɑ tɛmnɑʋ mpɩ pǝ yelinɑ nɑ tǝ́ cɛkǝnɑ sɩ Ɩsɔ yɔɣɔtɑ kʋyɔɣɔtʋ nɑ ɩsɔtɑɑ nɑ ɑtɛ pǝ́ lɑ́, hɑlǝnɑ mpi pɩɩ nɑɑ tɔ pǝ lɩɩnɑ mpi pǝ nɑɑ tɔ pǝ tɑɑ. \p \v 4 Ɩsɔ tɑɑ tɛmnɑʋ mpɩ pǝ tɔɔ kɛ́ Apɛɛlɩ lɑpɑ Ɩsɔ kɛ́ kɔtɑɣɑ ŋkɑ kɑ kǝlɑ Kɑyini nyǝŋkɑ kɛ teu tɔ. Ɩ tɛmnɑ Ɩsɔ nɑ ɩ tɑɑ tɔɣɔ Ɩsɔ nɑ́ yɑɑ-ɩ yʋlʋpɑŋ, pǝ tɑɣɑ pʋlʋ tɔɔ Ɩsɔ sɑmɑ ɩ kʋhɑʋ. Apɛɛlɩ tɛmnɑ Ɩsɔ nɑ ɩ tɑɑ tɔɣɔ pɑɑ nɑ ɩ sǝpʋ tɔ ɩ tɔŋnɑ yɔɣɔtɑɣɑ. \p \v 5 Ɩsɔ tɑɑ tɛmnɑʋ mpɩ pǝ tɔɔ kɛ́ pǝ tɑ yele sɩ Henɔkɩ ɩ́ sɩ kʋsǝpʋ. Amɑ pǝ kpɑɣɑ-ɩ nɑ ɩ ɩsɛ nɑ pǝ́ kpɑɑsɩ-ɩ Ɩsɔ cɔlɔ, nɑ nɔɣɔlʋ tɑ tɑsɑ-ɩ keesuɣu, Ɩsɔ kpɑɑsɑ-ɩ ɩ cɔlɔ tɔ pǝ tɔɔ. Pɑ ŋmɑɑ Ɩsɔ Tɔm tɑɑ sɩ: Henɔkɩ te Ɩsɔ tɔɣɔ Ɩsɔ kpɑɑsɑ-ɩ. \v 6 Nɑ ḿpʋ́ɣʋ́ pǝ wɛɛ, ye pǝ tɑɣɑ Ɩsɔ tɑɑ tɛmnɑʋ tɔɔ yʋlʋ kɑɑ te Ɩsɔ. Mpi tɔ, ye yʋlʋ cɑɑ ɩ́ kpǝtǝnɑ Ɩsɔ, pʋntʋ kɑ́ tɛ ɩ tɑɑ kɛ́ tǝkpɑtɑɑ sɩ Ɩsɔ wɛɛ nɑ ɩ fɛlǝɣɩ mpɑ pɑ pɛɛkǝɣɩ-ɩ tɔ. \p \v 7 Ɩsɔ tɑɑ tɛmnɑʋ mpɩ pǝ tɔɔ kɛ́ Nowee nɩɩ Ɩsɔ kpɑɑlʋɣʋ kɛ wɑɑtʋ wei ɩ heelɑɣɑ-ɩ sɩ pʋlʋ kɑ́ kɔɔ tɔ. Pɑɑ nɑ ɩ tɑ nɑtɑ-wɩ nɑ ɩ ɩsǝpǝle tɔ ɩ nɩɩ Ɩsɔ nɔɣɔ tɑɑ tɔm, ɩlɛnɑ ɩ́ sɑɑkɩ ɑtɑkɑɑ pɔɣɔlʋɣʋ sɔsɔɔʋ nɑ pǝ́ yɑ́ ɩ́ nɑ ɩ tǝyɑɣɑ nyǝ́mɑ pɑ nyɔɔŋ. Ḿpʋ́ɣʋ́ pǝ lɑpɑ nɑ ɩ́ kʋ ɑntulinyɑ tɔm nɑ Ɩsɔ nɑ́ɑ́ yɑɑ-ɩ yʋlʋpɑŋ kɛ ɩ tɛm ɩ tɑɑ nɑ Ɩsɔ tɔ pǝ tɔɔ. \p \v 8 Ɩsɔ tɑɑ tɛmnɑʋ mpɩ pǝ tɔɔ kɛ́ Apǝlɑhɑm lɑpɑ mpi Ɩsɔ yɑɑ-ɩ nɑ ɩ́ heeli-ɩ sɩ ɩ́ lɑ tɔ. Ɩ kʋlɑɑ nɑ ɩ́ tɛɛ tɛtʋ nti Ɩsɔ cɑɑ sɩ tǝ́ lɑ ɩ́ nɑ ɩ piyɑ pɑ nyǝntʋ tǝkpɑtɑɑ tɔ. Ɩ yelɑ ɩ tɛtʋ nɑ ɩ́ tɛɛ, ɩ tɑ tɩɩ nyǝm timpi mɑɣɑmɑɣɑ ɩ puki tɔ. \v 9 Ɩsɔ kɛ́ ɩ tɛmnɑ ɩ tɑɑ nɑ pǝ́ lɑ́ ɩ cɑɣɑ tɛtʋ nti Ɩsɔ kɑ tɔmɑ sɩ ɩ kɑ́ cɛlɛ-ɩ tɔ tǝ tɑɑ, nɑ n nɑwɑ n tɔ sɩ ɩ kɑ kɛ́ mʋʋlʋ. Ḿpʋ́ɣʋ́ ɩ sʋʋ cokɑ tɛɛ, nɑ Ɩsɑɑkɑ nɑ Yɑkɔpʋwɛ. Ɩsɔ kɑ heelɑ pɛlɛ pɑ mɑɣɑmɑɣɑ sɩ ɩ kɑ́ lɑ-wɛɣɛ mpʋ. \v 10 Pǝ tɑɣɑ pʋlʋ tɔɔ, Apǝlɑhɑm cɑɑkɑɣɑ ɩcɑtɛ nte tǝ kutuluŋ kilɑ kii teu tɔɣɔ, nte Ɩsɔ mɑɣɑmɑɣɑ pɩɩwɑ nɑ ɩ́ ŋmɑ tɔ. \p \v 11 Ɩsɔ tɑɑ tɛmnɑʋ tɔɔ kɛ́ pǝ yelɑɑ nɑ Apǝlɑhɑm pǝsɩ nɑ ɩ́ hiki pǝyɑɣɑ nɑ ɩ́ tɛmɑ kpɑtǝlʋɣʋ, nɑ Sɑɑlɑ nɑ́ tɑ́ɑ́ fɛɩ lʋlʋɣʋ tɔm tɑɑ tɔtɔ. Ɩ tʋ nɑɑni kɛ́ teu tǝkpɑtɑɑ sɩ nti Ɩsɔ yɔɣɔtɑɑ sɩ ɩ kɑ́ lɑpɩ-ɩ tɔ tǝ kɑɑ sɑɑlɩ. \v 12 Ḿpʋ́ɣʋ́ pǝ lɑpɑ nɑ yʋlʋ kʋlʋm wei ɩ tɛmɑ ḿpʋ́ɣʋ́ sǝpʋ tɔ ɩ́ lʋlɩ nɑ pǝ́ lʋlɩ tǝyomyom ɩsɩɩ ɩsɔtʋlʋŋɑsɩ kɛ ɩsɔtɔnʋɣʋ tɑɑ, nɑ ɩsɩɩ teŋku nɔɣɔ kɑnyǝŋɑ pee. \p \v 13 Pɑnɛ ɩnɩ pɑ tǝnɑ pɑ tɛmɑ Ɩsɔ nɑ pɑ tɑɑ, hɑlǝnɑ pɑ́ polo pɑ́ sɩ, pɑ tɑ hiki mpi Ɩsɔ kɑ tɔmɑ sɩ ɩ kɑ́ hɑ-wɛ tɔ. Amɑ pɑ loosɑ-wǝɣɩ kʋloosu kɛ hɑtuu pooluŋ kɛ́, nɑ pɑ́ mʋɣʋlɩ nɑ pɑ́ tɔ sɩ mpɛ pɑ kɛ́ mʋʋlɑɑ nɑ pɑ cɔɔsɑ kʋcɔɔsʋ kɛ ɑtɛ cǝnɛɣɛ. \v 14 Mpɑ pɑ yɔɣɔtǝɣɩ mpʋ tɔ pɑ hʋ́lǝ́ɣɩ́ tǝkpɑtɑɑ kɛ́ sɩ pɑ pɛɛkǝɣɩ pɑ mɑɣɑmɑɣɑ pɑ tɛtʋ. \v 15 Ye pɑ lǝsɑsɩ kɑ wɛ timpi pɑ lɩɩwɑ tɔ, pɑ tɑɑ lɑŋ mpɑɑʋ nɑ pɑ́ mǝlɩ. \v 16 Amɑ tɑmpɑnɑ tɔɔ pɑ pɛɛkɑɣɑ tɛtʋ nti tǝ kǝlɑ teu tɔɣɔ. Ntǝɣǝlɛ ɩsɔtɑɑ nyǝntʋ. Pǝ tɔɔ kɛ́ pǝ fɛɩ Ɩsɔ kɛ́ fɛɛlɛ sɩ pɑ́ yɑɑ-ɩ pɑ Ɩsɔ, ɩ tɛmɑ-wɛɣɛ ɩcɑtɛ kʋpɑntɛ tɑɣɑnʋɣʋ tɔ se. \p \v 17 Ɩsɔ tɑɑ tɛmnɑʋ yelinɑ Apǝlɑhɑm kpɑ ɩ pǝyɑɣɑ Ɩsɑɑkɑ sɩ ɩ kʋɣɩ-kɛ nɑ ɩ́ lɑ́ Ɩsɔ kɛ́ kɔtɑɣɑ kɛ wɑɑtʋ wei Ɩsɔ nɑ́ tɛɛ ɩ wɑɑlɩ kɛ́ kʋtɛɛ sɩ ɩ nɑɑ tɔ. Ɩsɔ kɑ tɛmɑ Apǝlɑhɑm kɛ nɔɔsɩ sɩɩʋ, pɑɑ nɑ mpʋ ɩ kpɑɣɑ ɩ pǝyɑɣɑ ŋkɑ kɑ tike ɩ kɑ lʋlɑ mpʋ tɔ sɩ ɩ kʋɣɩ. \v 18 Ɩsɔ kɑ heelɑ-ɩ sɩ Ɩsɑɑkɑ kiŋ kɛ ɩ kɑ́ hikinɑ piyɑ. \v 19 Apǝlɑhɑm kɑ mɑɣɑsɑ ɩ tɑɑ sɩ Ɩsɔ pǝsǝɣɩ nɑ ɩ́ tɑɣɑnɩ Ɩsɑɑkɑ kɛ feesuɣu. Nɑ pǝ wɛ ɩsɩɩ mpʋɣʋlɛ pǝ tɩɩ lɑpɑ. Ɩ sǝpɑɣɑ nɑ pǝ́ feesi-ɩ nɑ pǝ́ tɑɣɑnɩ-ɩ Apǝlɑhɑm kɛ cɛlʋɣʋ. \p \v 20 Ɩsɔ tɑɑ tɛmnɑʋ mpɩ pǝ tɔɔ kɛ́ Ɩsɑɑkɑ koolɑɑ sɩ Ɩsɔ ɩ́ lɑ kʋpɑntʋ kɛ Yɑkɔpʋ nɑ Ɩsɑʋ kɛ cele. \p \v 21 Sɑɑ wei Yɑkɔpʋ wʋsɑ sǝm tɔ Ɩsɔ tɑɑ tɛmnɑʋ mpɩ pǝ yelinɑ nɑ ɩ́ kooli Yosɛɛfʋ piyɑ tǝnɑ tɔɔ kɛ́ kʋpɑntʋ nɑ ɩ́ sɛɛ Ɩsɔ nɑ ɩ́ nyǝkɑ ɩ kpɑ́tʋ́ɣʋ́ tɔɔ. \p \v 22 Ɩsɔ tɑɑ tɛmnɑʋ mpɩ pǝ tɔɔ kɛ́ wɑɑtʋ wei Yosɛɛfʋ cɑɑkɑɣɑ sǝm tɔ ɩ yɔɣɔtɑ Ɩsɛɣɛlɩ nyǝ́mɑ Icipiti tɑɑ lɩɩʋ tɔm, nɑ ɩ́ kɛɛsɩ-wɛɣɛ ɩsǝnɑ pɑɑ lɑnɑ ɩ mʋwɑ tɔ. \p \v 23 Ɩsɔ tɑɑ tɛmnɑʋ mpɩ pǝ tɔɔ kɛ́ Moisi cɑɑ nɑ ɩ too pɑ ŋmɛsɑ-ɩ ɩsɔtʋnɑɑ tooso kɛ́ ɩ lʋlʋɣʋ wɑɑlɩ. Pɑ nɑwɑ sɩ ɩ tewɑ ɩlɛ pɑ tɑ nyɑnɑ nti wulɑʋ kɑ tɔmɑ sɩ pɑ́ tɑɑ lɑ tɔ tǝ lɑpʋ. \p \v 24 Wɑɑtʋ wei Moisi lɑpɑ sɔsɔ tɔ ɩ tɛmɑ Ɩsɔ nɑ ɩ tɑɑ tɔɣɔ ɩ kisɑɑ sɩ pɑ́ tɑɑ yɑɑ-ɩ Icipiti wulɑʋ sɔsɔ pɛɛlɔ pǝyɑɣɑ. \v 25 Pǝ kǝlɑ-ɩ leleŋ sɩ pɑ́ tʋ́ ɩ́ nɑ Ɩsɔ yǝlɑɑ kɛ kʋnyɔŋ nɑ mpi ɩ kɑ́ yɔɔlǝnɑ ɩsɑɣɑtʋ kɛ wɛɛ nɑɑlɛ tike tɔ. \v 26 Ɩ nɑwɑ sɩ ye yǝlɑɑ ɩ́ kisɑ-ɩ ɩsɩɩ pɑ kisuɣu Mesii tɔ pǝ kǝlɑ-ɩ teu kɛ Icipiti ɑpititu tǝnɑ. Pǝ tɑɣɑ pʋlʋ tɔɔ, cele kʋfɛlʋɣʋ kɛ ɩ pɛɛkǝɣɩ. \p \v 27 Moisi tɛmɑ Ɩsɔ nɑ ɩ tɑɑ tɔɣɔ wɑɑtʋ wei ɩ́ lɩɩ Icipiti nɑ wulɑʋ pɑ́ɑ́nɑ́ huu ɩ tɔɔ tɔ pǝ tɑ tɔ ɩ lɑŋlɛ. Ɩ sǝŋɑ teu tǝcɑ, mpi tɔ ɩ nɑɑkɑɣɑ Ɩsɔ wei ɩ fɛɩ pɑ́ nɑ-ɩ tɔ. \v 28 Ɩsɔ tɑɑ tɛmnɑʋ tɔɔ kɛ́ ɩ sɩɩ Tɛɛʋ ɑcimɑ tɔɣɔʋ, nɑ ɩ́ tɔ sɩ pɑ́ tɑɑ cɑlǝm kɛ nɑŋŋ nɔnɔɔsɩ nɑ sǝm ɩsɔtɑɑ tillu ɩ́ tɑɑ kʋ Ɩsɛɣɛlɩ nyǝ́mɑ kɑncɑɑlɑɣɑ kʋlʋlɑɑ. \p \v 29 Ɩsɔ tɑɑ tɛmnɑʋ mpɩ pǝ tɔɔ kɛ́ Ɩsɛɣɛlɩ nyǝ́mɑ tɛsɑ sǝsǝncɑɑsɩ teŋku kɛ puɣulɑɣɑ ɩsɩɩ kɑcɑŋɑ tɔɔ. Icipiti nyǝ́mɑ nɑ́ kɛɛnɑ-wɛ ɩlɛnɑ lʋm tɔɣɔ pɛlɛ. \p \v 30 Ɩsɔ tɑɑ tɛmnɑʋ mpɩ pǝ yelinɑ Yeliko koloŋɑ timɑ tǝmʋɣʋmʋɣʋ kɛ́ wɑɑtʋ wei Ɩsɛɣɛlɩ nyǝ́mɑ tɔmɑ nɑ pɑ́ cɔɔnɑ-kɛɣɛ kʋyɛɛŋ nɑɑtosompɔɣɔlɑɣɑ tɔ. \v 31 Ɩsɔ tɑɑ tɛmnɑʋ mpɩ pǝ tɔɔ kɛ́ pɑ tɑ kpɛntǝnɑ mpɑ pɑ kisɑ Ɩsɔ nyǝntʋ tɔ nɑ ɑpɑlɑɑ tǝnɑ ɑlʋ Lɑhɑpɩ nɑ pɑ́ kʋ. Mpi tɔ ɑlʋ ɩnɩ ɩ tɔkɑ ɩcɑtɛ feŋlɑɑ kɛ teu kɛ wɑɑtʋ wei pɑ tɑlɑ ɩ tɛ tɔ. \p \v 32 Ntiɣi mɑɑ tɑsɑ yɔɣɔtɑɣɑ ɩlɛ yee? Tɑpɑcɑɣɑlɛ fɛɩ-m sɩ mɑ́ yɔɣɔtɩ Ketiyɔŋ, nɑ Pɑlɑkɩ, nɑ Sɑmsɔŋ, nɑ Yɛfɛtɛ, nɑ Tɑfiiti, nɑ Sɑmiyɛɛlɩ, nɑ Ɩsɔ kʋyɔɣɔtʋtʋ tɛlǝsǝlɑɑ pɑ tɔm. \v 33 Pɑ tɛmɑ Ɩsɔ nɑ pɑ tɑɑ tɔɣɔ pɑ tɔɣɑ lɛlɑɑ tɛtʋ, nɑ pǝ tɔɔ kɛ́ pɑ tǝŋɑ tɑmpɑnɑ, ɩlɛnɑ Ɩsɔ hɑ-wɛɣɛ mpi ɩ kɑ tɔmɑ sɩ ɩ kɑ́ hɑ-wɛ tɔ. Pɑ tɛmɑ Ɩsɔ nɑ pɑ tɑɑ tɔɔ kɛ́ pɑ tǝkɑ tɔɣɔlɑsɩ nɔɔsɩ, \v 34 nɑ pɑ́ teesi kɔkɔsɩ nsi sɩ mʋɣɩ kemkem tɔ. Pɑ tɛmɑ Ɩsɔ nɑ pɑ tɑɑ tɔɣɔ pɑ lɩɩ lɑɣɑtɛ nɔɣɔ tɑɑ. Mpʋ pǝ yelinɑ nɑ pɑɑ kɛʋ ɑcɑmɑɑ tɔ pɑ́ pǝsɩ tɑmpɑnɑ nyǝ́mɑ. Pɑ tɛmɑ Ɩsɔ nɑ pɑ tɑɑ tɔɣɔ pɑ lɑpɑ ɑkɑnɑɑ kɛ yooŋ tɑɑ nɑ pɑ́ kǝlɩ pɑ kolontunɑɑ yoolɑɑ loosi. \v 35 Ɩsɔ tɑɑ tɛmnɑʋ tɔɔ kɛ́ pɑ feesɑ ɑlɑɑ kɛ pɑ sǝtɑɑ nɑ pɑ́ cɛlɑ-wɛ. \p Lɛlɑɑ nɑ́ nɑwɑ kɑŋkɑŋsi nɑ hɑlǝnɑ pɑ́ cɑŋ nɑ pɑ́ sɩ, pɑ tɑ kisi wɑhɑlɑ ɩnɩ ɩ tɔɣɔʋ. Pǝ tɑɣɑ pʋlʋ tɔɔ, pɑ cɑɑkɑɣɑ kɛ́ sɩ pɑ́ feesi-wɛ nɑ pɑ́ hiki weesuɣu kʋpɑmpɑŋkʋ. \v 36 Pɑ footɑ lɛlɑɑ nɑ pɑ́ mɑ-wɛɣɛ ɑkpɑtɛɛ, pɑ hɔkɑ lɛlɑɑ kɛ ɑlukpɑlɑ nɑ pɑ́ tʋ-wɛɣɛ sɑlǝkɑ. \v 37 Pɑ yɑɣɑ lɛlɑɑ kɛ pɛɛ nɑ pɑ́ sɩ, nɑ pɑ́ nɑɑsɩ lɛlɑɑ, nɑ pɑ́ tɑlɑ lɛlɑɑ kɛ tilimɑ nɑɑlɛ nɑɑlɛ nɑ pɑ ɩsɛ. Pɑ lɑɑ lɛlɑɑ kɛ kʋlɑɑ nɑ sɛɛsɩ. Heeŋ nɑ pǝŋ pǝ ɑlemɑ kɛ pɑ tɔɣɔlɑɣɑ nɑ pɑ́ yɛlǝɣɩ. Anɩ pɑ hʋlʋmɑɑ tǝkoŋkoŋ pǝyele pɑ tɔŋnɑ-wɛɣɛ wɑhɑlɑ tʋɣʋ nɑ pɑ́ lɑkɩ-wɛɣɛ nyɑŋ. \v 38 Yǝlɑɑ pɑnɛ pɑ tɛɛ ɑntulinyɑ tɑɑ cǝnɛ cɑɣɑʋ. Pɑ cɔɔkɑɣɑ yem kɛ́ wʋlɑɣɑ tɛtʋ tɑɑ nɑ pɔɔŋ tɑɑ. Pɑ tǝsʋʋlɛnɑɑ ntɛ́ kʋkpɑmǝŋ tɛɛ nɑ tulukusi tɑɑ. \p \v 39 Pɑnɛ ɩnɩ pɑ tǝnɑ pɑ tɛmɑ pɑ tɑɑ nɑ Ɩsɔ tɔɣɔ Ɩsɔ sɑmɑ-wɛ. Pɑɑ nɑ mpʋ pɑ tɑ hiki mpi Ɩsɔ kɑ tɔmɑ sɩ ɩ kɑ́ hɑ-wɛ tɔ. \v 40 Pǝ tɑɣɑ pʋlʋ tɔɔ, Ɩsɔ kɑ hʋʋwɑ sɩ ɩ kɑ́ lɑ tɑɣɑ mpi pǝ kǝlɑ teu tɔ ɩlɛ ɩ tɑ tisi sɩ pɑ́ te tǝkpɑtɑɑ nɑ tɑɑ fɛɩ. \c 12 \s1 Ɩsɔ kɛlɛ Tɑcɑɑ \p \v 1 Tɔʋ, ɩsɩɩ yǝlɑɑ sɑmɑɑ tuutuumɑ ɩnɛ ɩ tɑmɑ-tʋɣʋ kotɑɣɑ nɑ ɩ tɛmɑ ḿpʋ́ɣʋ́ lɑpʋ nɑ tǝ nyǝmɑ́ tǝkelekele tɔ, tɑ tɔtɔ tǝ́ hɔɣɔsɩ nɑ tǝ́ pɛtɩ pǝ tǝnɑ mpi pɩɩ kɑɣɑtɩ-tʋ sɩ tǝ́ tɑɑ polo lɔŋlɔŋ tɔ, nɑ tǝ́ lɔ ɩsɑɣɑtʋ nti tǝ mɑtǝnɑ-tʋɣʋ tɑm tɔ. Ɩlɛnɑ tǝ́ kpɑɣɑ cɑsǝlɛ kɛ teu kɛ mpi pǝ wɛ tɑ́ nɔɣɔ tɔɔ tɔ pǝ wɑɑlɩ. \v 2 Tǝ́ kpɑɣɑ tɑ́ ɩsɛ nɑ tǝ́ pɑ́ Yesu tɔɔ, ɩnɩ ɩ kɛnɑ tɑ Ɩsɔ sɛɛʋ nyʋɣʋ nɑ pǝ tɑpʋɣʋ. Ɩ tɑ nyǝnɩ tesikɑ tɔɔ sǝm fɛɛlɛ, ɩ tisɑɑ sɩ pɑ́ kɑmɩ-ɩ tesikɑ tɔɔ nɑ ɩ́ sɩ. Pǝ tɑɣɑ pʋlʋ tɔɔ kɛ́ ɩ tisɑ mpʋ, lɑŋhʋlʋmlɛ nte tǝ tɑŋɑ-ɩ cele tɔɣɔ ɩ nyǝnɑɣɑ. Nɑ kɑɣɑnɑ ɩ́ cɑɣɑ Ɩsɔ kumte kɔŋkɔŋ tɑɑ. \p \v 3 Mɛ mɩɩ cɑɣɑ nɑ ɩ́ mɑɣɑsɩ mǝ tɑɑ nɑ ɩ́ nɑ ɩsǝnɑ ɑsɑɣɑɑ yoonɑ-ɩ nɑ ɩ́ tɑ́ kpɛɛsɩ tɔ. Ɩ́ nyǝnnɑ tǝnɑ, pǝcɔ ɩ́ tɑɑ kɔɔ nɑ ɩ́ kpisi nɑ ɩ́ lɔ tɔɔŋ. \v 4 Pǝ tɑɣɑ pʋlʋ tɔɔ, tuu mǝ nɑ ɑsɑɣɑɑ ɩ́ lʋkɩ tɔ ɩ́ tɑ lʋtɑ nɑ hɑlɩ ɩ́ cɑŋ ɩ́ sɩ mǝ tǝlʋtɛ tɑɑ. \v 5 Ɩ́ sɔɔwɑ ɑpɑlʋtʋ sɔɔsʋɣʋ tɔm nti Ɩsɔ heeliɣi-mɛ ɩsɩɩ yʋlʋ sɛɣɛsʋɣʋ ɩ piyɑ tɔ yɛɛ? Ɩ tɔmɑ sɩ: \q1 Mɑ pǝyɑlʋ, pɑɑsǝnɑ teu kɛ wɑɑtʋ wei \q1 Tɑcɑɑ hɔŋ nyɑ́ ŋkpɑŋʋɣʋ tɔ. \q1 Nɑ ye ɩ kɑlǝɣǝnɑ-ŋ tɑɑ lɔ nyɑ́ ɑpɑlʋtʋ. \q1 \v 6 Pǝ tɑɣɑ pʋlʋ tɔɔ, \q1 wei Tɑcɑɑ sɔɔlɑɑ tɔ pʋntʋ ŋkpɑŋʋɣʋ kɛ ɩ hɔŋ. \q1 Nɑ wei ɩ nyǝnǝɣɩ ɩ pǝyɑɣɑ tɔ pʋntʋ kɛ ɩ kɔtǝɣɩ. \m \v 7 Ɩ́ tɔɣɔ mǝ kʋnyɔmǝŋ nɑ suulu nɑ ɩ́ nyǝnɩ-ɩ ɩsɩɩ cɛcɛ hɔŋʋɣʋ ɩ pǝyɑɣɑ ŋkpɑŋʋɣʋ tɔ. Kʋnyɔmǝŋ wei ɩ́ tɔkʋɣʋ mpʋ tɔ ɩnɩ ɩ hʋlǝɣǝnɑ sɩ Ɩsɔ nyǝnǝɣɩ-mɛɣɛ ɩ piyɑ. Pǝyɑɣɑ ŋkɑ kɑ ŋkpɑŋʋɣʋ kɛ kɑ cɑɑ ɩɩ hɔŋ? \v 8 Ye ɩɩ hɔŋ mǝ ŋkpɑŋŋ ɩsɩɩ ɩ lɑkɩ ɩ piyɑ tǝnɑ tɔ pǝ hʋ́lǝ́ɣɩ́ kɛ́ sɩ ɩ́ tɑ́ kɛ́ ɩ piyɑ mɑɣɑmɑɣɑ. Amɑ ɩ́ kɛ́ ɑpɑlɑɑ nɑɑlɛ piyɑ kɛ́. \v 9 Tǝ́ nyǝnnɑ tɑ cɑɑnɑɑ mɑɣɑmɑɣɑ kɛ ɑtɛ cǝnɛ. Pɑ hɔŋ tɑ́ ŋkpɑŋŋ nɑ tǝ́ seeki-wɛ. Ye tɑ́ cɑɑnɑɑ hɔŋ tɑ́ ŋkpɑŋŋ nɑ tǝ́ seeki-wɛ, pǝ wɛɛ sɩ tɩɩ nɩɩnɑ tɑ́ ɩsɔtɑɑ Cɑɑ nɑ pǝ́ kǝlɩ mpʋ nɑ tǝ́ hiki weesiŋ. \v 10 Tɑ cɑɑnɑɑ mɑɣɑmɑɣɑ nɑ́ hɔŋ tɑ́ ŋkpɑŋŋ kɛ wɛɛ nɑɑlɛ kɛ ɩsǝnɑ pǝ mɑɣɑ-wɛ tɔ. Amɑ sɩ pǝ́ wɑɑsɩ-tʋ tɔɔ kɛ́ Ɩsɔ nɑ́ hɔŋ tɑ́ ŋkpɑŋŋ sɩ tǝ́ kpɑɣɑ ɩ tǝnɑŋŋ wɛɛtʋ. \v 11 Wɑɑtʋ wei pɑ hɔŋ tɑ́ ŋkpɑŋŋ tɔ pǝ cɑɣɑ-tʋɣʋ ɩsɩɩ pɑ tʋɣɩ-tʋɣʋ wɑhɑlɑ, pǝ fɛɩ lɑŋhʋlʋmlɛ se. Amɑ pǝ kɔŋ nɑ pǝ leeli ɩlɛnɑ mpɑ pɑ ŋkpɑŋŋ pɑ hɔmɑ mpʋ nɑ pǝ sɛɣɛsɩ-wɛ tɔ, pɑ́ nɑ kʋpɑntʋ kɛ pǝ tɑɑ. Pʋntʋnɑɑ tɔntɛ teeki nɑ pǝ́ kɔnɑ-wɛɣɛ hɛɛsʋɣʋ. \s1 Kʋsɛɣɛsǝtʋ nɑ kʋkpɑɑlǝtʋ \p \v 12 Ɩ́ lɑ nɑ mǝ niŋ kʋsǝpǝŋ nɑ mǝ nɔɔhɛɛ ɑcɑmɑɑ pǝ nyɔɔ toŋ. \v 13 Nɑ ɩ́ tǝŋǝɣɩ ḿpʋ́ɣʋ́ tɑm kɛ́ mpɑɑŋ kʋsiɣisiŋ, pǝ́ tɑɑ kɔɔ nɑ sɛkǝllʋ nɔɣɔlʋ ɩ́ cɔlǝsɩ mpɑɑʋ, ɑmɑ ɩ́ hiki tomɑ. \p \v 14 Ɩ́ lɑ kookɑlɩ nɑ mǝ nɑ yǝlɑɑ tǝnɑ ɩ́ wɛɛnɑ tǝmɑ nɑ leleŋ nɑ mǝ tɔntɛ kɛɛsɩ teu. Pǝ tɑɣɑ pʋlʋ, ye yʋlʋ tɔntɛ tɑ kɛɛsɩ teu pʋntʋ kɑɑ keesi Tɑcɑɑ. \v 15 Ɩ́ lɑ lɑɑkɑlɩ nɑ nɔɣɔlʋ ɩ́ tɑɑ kɔɔ nɑ ɩ́ tɑɣɑnɩ Ɩsɔ pɛɛlɛɛ kɛ lɑŋʋɣʋ. Ɩ́ lɑ lɑɑkɑlɩ tɔtɔ nɑ pǝ́ tɑɑ kɔɔ nɑ mǝ tɑɑ nɔɣɔlʋ pǝsɩ ɩsɩɩ tʋɣʋ ɩsɑɣɑʋ nyɔɔkʋɣʋ nɑ kʋ nyɑŋ wɑkǝlǝɣɩ yǝlɑɑ tɔ. \v 16 Ɩ́ lɑ lɑɑkɑlɩ tɔtɔ nɑ mǝ tɑɑ nɔɣɔlʋ ɩ́ tɑɑ lɑ ɑsilimɑ yɑɑ Ɩsɔ nyǝm pǝsɩ ɩ ɩsɛntɑɑ kɛ́ yem, ɩsɩɩ pǝ lɑpʋ Ɩsɑʋ nɑ ɩ́ kpɑɣɑ ɩ sɔsɔɔntʋ lonte nɑ ɩ́ pɛɛtɩ tɔɣɔniyɑ tɔɔ tɔ. \v 17 Mǝ mɑɣɑmɑɣɑ ɩ́ nɑwɑ ɩsǝnɑ pǝ kɔmɑ wɑɑlɩ wɑɑlɩ nɑ ɩ́ nyɩɩlɩ sɩ ɩ cɑɑ ɩ́ kooli-ɩ kʋpɑntʋ, ɩlɛnɑ pɑ́ lɔ-ɩ tɔ. Pǝ tɑɣɑ pʋlʋ tɔɔ, pǝ fɛɩ pǝsʋɣʋ sɩ ɩ́ mǝlɩ wɑɑlɩ nɑ ɩ́ tɑɣɑnɩ mpi ɩ kɑ tɛmɑ wɑkǝlʋɣʋ tɔ, ɩlɛnɑ ɩ́ wii yem. \p \v 18 Mɛ ɩ́ tɑ́ kpǝtǝnɑ pʋɣʋ ŋku yʋlʋ pǝsǝɣɩ nɑ ɩ́ tokinɑ tɔ ɩsɩɩ Ɩsɛɣɛlɩ nyǝ́mɑ, ŋku kʋ tɔɔ kɔkɔ toŋ nyǝŋkɑ mʋkɑɣɑ tɔ, nɑ ɩsɔŋmʋntʋ nɑ sǝkpɛtʋɣʋ nɑ heelimuɣu pǝ nyɑlɑɑ tɔ, \v 19 nɑ pɑ́ nɩɩ ɑkɑntǝlɛ wulɑ nɑ pǝ́ yɔɣɔtǝɣɩ tɔ. Sɑɑ wei Ɩsɛɣɛlɩ nyǝ́mɑ nɩɩ pǝ yɔɣɔtɑɣɑ mpʋ tɔ, pɑ tɔmɑ sɩ pǝ́ yele mpʋ, pǝ́ tɑɑ tɑsɑ-wɛɣɛ yɔɣɔtǝnɑʋ kɛ pɑɑ pǝcɔ mɑɣɑmɑɣɑ. \v 20 Pǝ tɑɣɑ pʋlʋ tɔɔ, tɔm nti pɑɑ heelɑ-wɛ sɩ ye yʋlʋ yɑɑ kpǝntɛ mɑɣɑmɑɣɑ tokinɑ pʋɣʋ ŋkʋ, pɑɑ yɑɣɑ-tɛɣɛ pɛɛ nɑ pɑ́ kʋ tɔ, tǝ kǝlɑ-wɛɣɛ toŋ. \v 21 Pǝ nyǝnʋɣʋ lɑpɑ sɔɣɔntʋ hɑlǝnɑ Moisi mɑɣɑmɑɣɑ tɔ́ sɩ sɔɣɔntʋ kǝlɑ ɩnɩ nɑ ɩ́ seliɣi. \p \v 22 Amɑ mɛ mǝ kpǝtǝnɑ Siyɔŋ pʋɣʋ, nɑ Ɩsɔ weesuɣu tʋ ɩcɑtɛ ɩsɔtɑɑ Yosɑlɛm nɑ tǝ ɩsɔtɑɑ tillɑɑ tuutuumɑ. \v 23 Ɩ́ kpǝtǝnɑ Ɩsɔ kɑncɑɑlɑɣɑ kʋlʋlɑɑ mpɑ pɑ hǝlɑ pɑ ŋmɑɑ ɩsɔtɑɑ nɑ pɑ́ kotinɑ lɑŋhʋlʋmlɛ tɔ. Ɩ́ kpǝtǝnɑ Ɩsɔ wei ɩ kɑ́ hʋʋnɑ yǝlɑɑ tǝnɑɣɑ tɔm tɔ, nɑ ɩ́ kpǝtǝnɑ ɩ yǝlɑɑ kʋpɑmɑ mpɑ pɑ lɑpɑ nɑ pɑ́ te tǝkpɑtɑɑ tɔ pɑ lǝsɑsɩ. \v 24 Ɩ́ kpǝtǝnɑ Yesu wei ɩ kɛ́ nɔɣɔ pɛɛlʋɣʋ kʋfɑm tɛlǝsʋlʋ tɔ. Ɩ́ kpǝtǝnɑ ɩ cɑlǝm kʋŋmɩɩsǝm mpi pǝ yɔɣɔtɑɣɑ kǝlɑ Apɛɛlɩ nyǝm nyǝŋkɑ tǝcɑɣɑcɑɣɑ tɔ. \p \v 25 Ɩ́ lɑ lɑɑkɑlɩ, ɩ́ tɑɑ kisi wei ɩ yɔɣɔtǝɣǝnɑ-mɛ tɔ ɩ tɔm kɛ nɩɩʋ. Mpɑ pɑ kisɑ wei ɩ kpɑɑlɑɣɑ Ɩsɔ Tɔm kɛ ɑtɛ cǝnɛ tɔ ɩ tɔm nɩɩʋ tɔ pɑ tɑ kpisi pɛlɛ pɑ ŋkpɑŋʋɣʋ kɛ hɔm, kɑcɑŋfɑnɑ tɑ mpɑ tɩɩ hɑ lumɑɣɑ kɛ wei ɩ wɛ hɑtuu ɩsɔtɑɑ nɑ ɩ́ yɔɣɔtǝnɑ-tʋ tɔ? \v 26 Ɩ yɔɣɔtɑɑ nɑ ɩ yɔɣɔtɑɣɑ ciɣiti tɛtʋ tǝnɑ. Amɑ ɩ tɑsɑ-tʋɣʋ heeluɣu sɩ ɩ kɑ́ tɑsɑ ɑtɛɣɛ ciɣituɣu, hɑlǝnɑ ɩ́ kpɛntǝnɑ ɩsɔtɑɑ. \v 27 Timpi pɑ tɔŋ mpʋ sɩ pɑɑ tɑsɑ tɔ pǝ wɛɛ kɛlɛ sɩ mpi mpi pǝ lɑpɑ nɑ pɩɩ ciɣiti-wɩ tɔ pɩɩ sɑɑlɩ yem ɩlɛnɑ mpi pɩɩ cɑɣɑ tɑm tɔ pǝlɛ pǝ lɛɛtɩ. \p \v 28 Tɩɩ hiki kɑwulɑɣɑ ŋkɑ kɑɑ cɑɣɑ tɑm tɔ ɩlɛ tǝ́ lɑ Ɩsɔ kɛ́ tǝmlɛ kɛ ɩsǝnɑ mpi pɩɩ mɑɣɑ-ɩ tɔ, nɑ tǝ́ see-ɩ nɑ tǝ́ nyɑŋnɑ-ɩ nɑ tǝ́ hʋlɩ sɩ ɩ nyɑnɑ tǝmlɛ sɛɛʋ ntɛ́. \v 29 Tɑ́ Ɩsɔ kɛ́ kɔkɔ ŋkɑ kɑ nyɑkɩ pǝ tǝnɑ tɔɣɔ. \c 13 \s1 Ɩsǝnɑ tɩɩ lɑ nɑ Ɩsɔ sɔɔlɩ-tʋ tɔ \p \v 1 Ɩ́ sɔɔlǝɣɩ tǝmɑɣɑ tɑm ɩsɩɩ yʋlʋ nɑ ɩ neu. \v 2 Anɩ pǝ wɛɛ sɩ ɩ́ tɔkǝɣɩ mʋʋlɑɑ mpɑ pɑ kɔŋ mǝ tɛ tɔɣɔ teu tɔ ɩ nɩɩwɑ. Lɛlɑɑ lɑpɑ ɩsɔtɑɑ tillɑɑ kɛ mʋʋllɛ kɛ pǝ lɑpʋ tɑɑ, pɑ tɔŋnɑ sɩ yǝlɑɑ kɛ yem. \v 3 Ɩ́ tɔɔsɩ sɑlǝkɑtʋnɑɑ tɔɔ ɩsɩɩ ye mǝ nɑ-wɛ ɩ́ kɑ wɛnnɑ sɑlǝkɑ ɩnɩ ɩ tɑɑ ɩ́ kɑ lɑpɑ tɔ. Nɑ ɩ́ tɔɔsɩ mpɑ pɑ lɑkɩ nyɑŋ tɔ pɑ tɔm ɩsɩɩ mǝ mɑɣɑmɑɣɑ kɛ pɑ lɑkɩ mpʋ. \p \v 4 Pɑɑ wei ɩ́ nyǝnɩ ɑlʋ kpɑɣɑʋ tɔm ɩsɩɩ pʋlʋ sɔsɔɔm. Nɑ ɑpɑlʋ nɑ ɑlʋ pɑ tɑɑ nɔɣɔlʋ nɑ́ɑ́ tɑɑ lɑ yem yem tɔtɔ. Ɩsɔ kɑ́ hʋʋnɑ tɔm kɛ mpɑ pɑ lɑkɩ ɑsilimɑ nɑ mpɑ pɑ lɑkɩ wɑsɑŋkɑlǝtʋ tɔ. \p \v 5 Ɩ́ tɑɑ nyǝnǝɣɩ pɔɣɔlɑɣɑ kɛ mǝ kʋlɑpʋtʋ tɑɑ. Amɑ mǝ lɑŋɑ ɩ́ hɛɛnɑ mpi ɩ wɛnɑ tɔ. Pǝ tɑɣɑ pʋlʋ tɔɔ, Ɩsɔ yɔɣɔtɑɑ sɩ: Mɑ kɑɑ lɔ-ŋ pɑɑ pǝcɔ, mɑɑ wɛɛ nyɑ́ wɑɑlɩ kɛ́ tɑm. \v 6 Pǝ tɔɔ kɛ́ tǝ pǝsǝɣɩ nɑ tǝ́ yɔɣɔtǝnɑ nɑɑni sɩ: \q1 Tɑcɑɑ kɛlɛ mɑ tentu, \q1 mɑ kɑɑ nyɑnɑ pʋlʋ. \q1 Yʋlʋ pǝsǝɣɩ nɑ ɩ́ lɑ-m we? \p \v 7 Ɩ́ tɔɔsɩ mǝ kɑncɑɑlɑɣɑ sɔsɑɑ mpɑ pɑ cɑɑlɑ-mɛɣɛ Ɩsɔ Tɔm heeluɣu tɔ pɑ tɔɔ. Ɩ́ nyǝnnɑ ɩsǝnɑ pɑ yɑɑsi kɑ wɛɛ tɔ, nɑ ɩsǝnɑ pɛlɛ pɑ sǝpɑ tɔ, nɑ ɩ́ kɛɛsǝnɑ ɩsǝnɑ pɛlɛ pɑ tɛmɑ Ɩsɔ nɑ pɑ tɑɑ tɔ nɑ ɩ́ lɑ́ mpʋ. \v 8 Ɩsǝnɑ Yesu Kilisiti kɑ wɛɛ tɔ ḿpʋ́ɣʋ́ ɩ wɛ sɑŋɑ, nɑ ḿpʋ́ɣʋ́ ɩ kɑ́ wɛɛ tɑm. \v 9 Ɩ́ tɑɑ yele nɑ sɛɣɛsǝŋ kʋfɑŋ ɩnɩ ɩ tǝnɑ, ɩ nɔɣɔ nɑ ɩ sukɑ, ɩ́ tolisi-mɛ. Pǝ tɑɣɑ pʋlʋ tɔɔ, mpi pǝ kǝlɑ teu tɔɣɔlɛ sɩ Ɩsɔ pɛɛlɛɛ ɩ́ lɑ nɑ tǝ́ hikiɣi toŋ kɛ tɑ hʋwɛɛ tɑɑ. Pǝ́ tɑɑ wɛɛ kʋtɔɣɔʋ cɔlʋɣʋ kiŋ. Mpɑ pɑ pɑɑsǝɣǝnɑ kʋtɔɣɔʋ cɔlʋɣʋ tɔ pɑɑ wɑɑkɩ pǝ tɑɑ kɛ́ pʋlʋ. \p \v 10 Kɔtǝlɑɑ mpɑ pɑ lɑkɩ tǝmlɛ kɛ Yutɑ kɔtɑsɩ cokǝle tɑɑ tɔ pɑ fɛɩnɑ mpɑɑ sɩ pɑ́ tɔɣɔ mpi pɑ kʋ tɑ́ kɔtɑɣɑ tǝlɑtɛ tɑɑ tɔ. \v 11 Yutɑ kɔtʋlʋ sɔsɔ kpɑkǝɣɩ wontu ntɩ tǝ cɑlǝm kɛ́, nɑ ɩ́ ponɑ cokǝle tɑɑ nɑ ɩ́ fɛɛnɩ sɩ pǝ́ hɩɩsɩ yǝlɑɑ ɩsɑɣɑtʋ. Ɩlɛnɑ pɑ́ kpɑɣɑ wontu nti pɑ kʋwɑ mpʋ tɔ tǝ mɑɣɑmɑɣɑ nɑ pɑ́ ponɑ tǝsikile wɑɑlɩ nɑ pɑ́ tʋ kɔkɔ. \v 12 Pǝ tɔɔ kɛ́ Yesu sǝpɑ ɩcɑtɛ nɑ wɑɑlɩ sɩ ɩ mɑɣɑmɑɣɑ ɩ cɑlǝm ɩ́ tɑɣɑnɩ yǝlɑɑ sɑmɑɑ. \v 13 Mpʋ tɔ tǝ́ polo ɩ kiŋ kɛ tǝsikile wɑɑlɩ nɑ pɑ́ kisi-tʋ ɩsɩɩ pɑ kisuɣu ɩnɩ tɔ. \v 14 Mpi tɔ tǝ fɛɩnɑ ɩcɑtɛ tɑm nyǝntɛ kɛ ɑtɛ cǝnɛ. Amɑ cele nyǝntɛ kɛ tǝ pɛɛkǝɣɩ. \v 15 Tǝ sɑŋ Ɩsɔ kɛ́ tɑm nɑ pǝ́ lɑ́ teitei ɩsɩɩ tǝ lɑpɑ-ɩ kɔtɑɣɑ nɑ Yesu toŋ tɑɑ. Pǝ nyʋɣʋ ntɛ́ sɩ ɩ hǝtɛ ɩ́ yɑɑkɩ tɑ́ nɔɔsɩ tɑɑ kɛ́ tɑm. \v 16 Ɩ́ tɑɑ sɔɔ kʋpɑntʋ lɑpʋ nɑ tǝmɑɣɑ tem kɛ tɑm, pǝ tɑɣɑ pʋlʋ tɔɔ, kɔtɑɣɑ ɩsɩɩ ḿpʋ́ɣʋ́ Ɩsɔ sɔɔlɑɑ. \p \v 17 Ɩ́ nɩɩkǝnɑ mǝ sɔsɑɑ nɑ ɩ́ seeki-wɛ. Pǝ tɑɣɑ pʋlʋ tɔɔ, pɑ feniɣi mǝ lǝsɑsɩ tɔɔ kɛ́. Mpi tɔ pɑ nyǝmɑ́ sɩ cele Ɩsɔ kɑ́ pɔɔsɩ-wɛɣɛ sɩ tɔm. Ye ɩ́ nɩɩkǝnɑ-wɛ, pɑ tǝmlɛ lɑpʋ kɑɑ lɑ-wɛɣɛ felentu. Amɑ ye ɩɩ nɩɩkǝnɑ-wɛ, pɑ tǝmlɛ kɑ́ pǝsɩ-wɛɣɛ tǝlɑsɩ tɔm, nɑ sɑɑ ɩnɩ pǝ kɑɑ wɑɑsɩ-mɛɣɛ pʋlʋ. \p \v 18 Ɩ́ sǝlǝmǝnɑ-tʋɣʋ Ɩsɔ kɛ́ ḿpʋ́ɣʋ́ tɑm. Tǝ nyǝmɑ́ teu kɛ tɑ́ tɑɑ tǝkpɑtɑɑ sɩ tǝ wɛnɑ lotu kʋlʋmtʋ. Pǝ tɑɣɑ pʋlʋ tɔɔ, tǝ cɑɑ kɛ́ sɩ pɑɑ mpi pǝ tɑɑ tɑ́ tɔntɛ ɩ́ mɑɣɑ. \v 19 Nti mɑ wiikinɑ-mɛ tǝsiɣisiɣi tɔɣɔlɛ sɩ ɩ́ sǝlǝmɩ Ɩsɔ nɑ ɩ́ lɑ́ luɣu nɑ mɑ́ mǝlɩ mǝ kiŋ kɛ lɔŋ. \s1 Ɩsɔ sǝlǝmʋɣʋ \p \v 20 Ɩsɔ feesɑ Tɑcɑɑ Yesu kɛ sǝm tɑɑ, ɩnǝɣǝlɛ heeŋ tiikilu sɔsɔ kɛ ɩ sǝpʋ tɔ pǝ tɔɔ. Nɑ ɩ sǝm mpɩ pǝ yelinɑ nɑ nɔɣɔ pɛɛlʋɣʋ tɑm nyǝm lɑ tɑmpɑnɑ. \v 21 Hɛɛsʋɣʋ Ɩsɔ ɩ́ lɑ nɑ mɩɩ pǝsɩ nɑ ɩ́ lɑ́ kʋpɑntʋnɑɑ nɑ ɩ́ lɑ́ ɩ luɣu nyǝntʋ tǝmɑmmɑm. Ɩsɔ ɩnɩ ɩ́ yele nɑ Yesu Kilisiti lɑ tɑ́ kiŋ kɛ mpi pǝ wɛ-ɩ teu tɔ. Yesu ɩ́ hiki teeli kɛ tɑm. Ami. \s1 Kɑntǝkɑɣɑ tɔm nɑ sɛɛtʋ \p \v 22 Mɑ tɑɑpɑlɑɑ mɑ wiikinɑ-mɛ sɩ ɩ́ nɩɩ ɑpɑlʋtʋ sɔɔsʋɣʋ tɔm tǝnɛ nɑ suulu. Pǝ tɑɣɑ pʋlʋ tɔɔ, tɔm nti mɑ ŋmɑɑ-mɛɣɛ cǝnɛ tɔ tǝ tɑ tɔɔ. \v 23 Mɑ heeliɣi-mɛ sɩ pɑ tʋlɑ tɑ tɑɑpɑlʋ Timotee. Ye ɩ tɑlɑ lɔŋ kɛ cǝnɛ mɑ nɑ-ɩ tɩɩ kɔnnɑ mǝ tɛ. \p \v 24 Ɩ́ sɛɛ mǝ sɔsɑɑ tǝnɑ nɑ Ɩsɔ yǝlɑɑ tǝnɑ tǝpɑɩ. Tɑ tɑɑpɑlɑɑ Ɩtɑlii nyǝ́mɑ sɛɛ-mɛ. \p \v 25 Ɩsɔ ɩ́ lɑ mǝ tǝnɑɣɑ pɛɛlɛɛ.