\id COL - Dobu NT [dob] -Papua New Guinea 1985 (web version -2013) \h KOLOSE \toc1 Me Kolose ꞌIdi Leta Paulo ꞌIꞌetoladina \toc2 Kolose \toc3 Kol \mt1 ME KOLOSE ꞌIDI LETA \mt1 PAULO ꞌIꞌETOLADINA \ip Toeꞌita kabokabo me Kolose siguguyedi, sigwae, “Yesu Keliso nigeya sawesawenaya ꞌiꞌetoseyeda ꞌida toꞌumalinao maiboꞌadi ꞌediyega. Tauna ꞌina waiwai tupwana namo, ta ꞌilobweneda be ꞌaina ꞌebe emisao wate tamuliyedi.” ꞌEnega me Kolose ꞌidi leta gete solanaya Paulo loguguya palupaludi ꞌiꞌebwaꞌedi, ꞌigwae, “Yesu Yaubada Natuna, Toewaiwai sana, tebweuna tauna yage maiboꞌana sawesawenaya.” \c 1 \s1 Lokagutoki \p \v 1 ꞌAboꞌagu Yaubada ꞌina esinuwega yaetoguinuwa Yesu Keliso manuna, ta tasidai Timoti ꞌilemegu ga ꞌimi leta gete yaꞌetoꞌetoladinawa, \v 2 me Kolose, ꞌomi Yaubada ꞌina bodao, ta Keliso ꞌana toemisao, ꞌemiya. Tamada Yaubada ꞌina oboboma ꞌenega wada miyaboboꞌana. \s1 Paulo me Kolose manudi ꞌilokagutoki \p \v 3 \x * \xo 1:3 \xt Ep 6:18\x*Tuta yauyauna ꞌima sidasida Yaubada, tauna ꞌida ꞌInapwana Yesu Keliso Tamana, ꞌenaya, ꞌanuwaꞌiꞌisimi ta manumi ꞌalokagutoki, \v 4 \x * \xo 1:4 \xt Ep 1:13, 15; 1 Pi 1:3-4\x*manuna tetelimi ꞌanononaya, ꞌaene Yesu Keliso waemisena, ta toekalesiyao yauyaudi waobobomedi, \v 5 manuna wanuwanuwayaina ꞌaene ꞌimi ꞌebe gwausowala maꞌetamo galewaya waloba, nadigega lowa tetela boboꞌaiꞌailina wanonona. \p \v 6 Tetela nina wanononaya sena yauyaudi ꞌediya, gete tuga ꞌisinasinabwa ta ꞌiuwauwa, nadigega ꞌomi tuta nina Yaubada ꞌina oboboma wagimi nononaya Epapila ꞌenega, ga waꞌawa ꞌaiꞌailena. \v 7 Onaꞌaiꞌaila, gosedai Epapila nina tai boboꞌana, ga tetela nina ꞌigimi eꞌitemi. Manuna ꞌilopaꞌeluma ꞌaboꞌama, ga ꞌietaetapewa Keliso manuna ꞌemiya, \v 8 ta ꞌenega Epapila nina Yaluyaluwa Tabuna ꞌana oboboma ꞌatemiya niꞌatu ꞌisimanena ꞌemaya. \s1 Keliso ꞌina guinuwa \p \v 9 Tuta nina tetelimi ꞌagimi nonona ga ꞌana laba batuwa, nigeya ꞌima sidasida manumi ꞌada losaꞌu, ta esi Yaubada ꞌena ꞌaꞌawaꞌawanoi be ꞌaene Yaluyaluwa Tabuna ꞌida gienuwa sabwalenimi, be ꞌenega wada mwalatoi ꞌaiꞌaila toꞌase ꞌina nuwena manumi, \v 10 \x * \xo 1:10 \xt Pi 1:27; Ep 2:10\x*be ꞌimi guinuwa nidi ꞌediyega ꞌida ꞌInapwana wada giegwausowali, be wate ꞌimi bubuna boboꞌana ꞌiuuwa, be Yaubada ꞌana mwalatoi ꞌemiya ꞌida sinabwa. \p \v 11 Ta wate tauna ꞌina waiwai sinabwana ꞌenega ꞌida giewaiwaiyemi, be ꞌimi guinuwa yauyaudi ꞌediya waeꞌalamaꞌiꞌita, be wada toolopaꞌala, be wate ma imi gwausowala \v 12 \x * \xo 1:12 \xt Ep 1:18-19\x*wada lokagutoki Tamada ꞌena, manuna tauna ꞌina tagwalega sena maemaedanina ꞌena tamiyami, ꞌina tomotaiyao maꞌedao. \v 13 \x * \xo 1:13 \xt Ep 6:12\x*Onaꞌaiꞌaila, sena guguyoi ꞌenega ꞌiꞌetoseyeda, ga ꞌisaꞌu gelaseda Natuna boboꞌana ꞌina ꞌebeloina ꞌenaya, \v 14 \x * \xo 1:14 \xt Ep 1:7-8\x*manuna tauna ꞌena ꞌetoseyana talobena, nate ꞌida loegesiyao ꞌediyega ꞌigieꞌesaseda. \p \v 15 \x * \xo 1:15 \xt Yo 1:18\x*ꞌAboꞌada nigeya sawesawenaya Yaubada taꞌita, ta esi ꞌana ꞌita tuga Natunana nadigega, ta Yaubada ꞌina mweluluwa maiboꞌadi Natunana ꞌiloetana sinedi, \v 16 \x * \xo 1:16 \xt Yo 1:3\x*manuna tauna yage maiboꞌadi galewaya be baleꞌuya ꞌaledi, yage nidi taꞌitaꞌitadi, be yage nidi nigeya tada ꞌitedi, nai taudi aniloseyao nai toloinao waiwaidi nai yaluyaluwao, maiboꞌadi Yaubada ꞌimweluluidi Natuna ꞌina guinuwega, ta Natunana manuna. \v 17 \x * \xo 1:17 \xt Yo 1:1\x*Ta lowaenei muliyega be mwelumweluluwao siapwesa, Natuna nugana ꞌimiyami, ta tauna ꞌina waiwaiyega yage maiboꞌadi simiyaꞌaiꞌaila ta sipaipaisewa. \p \v 18 \x * \xo 1:18 \xt Ep 1:22-23\x*ꞌAboꞌada toekalesiyao ꞌatuwa welawelaꞌanao, ta tauna debada, ta tauna ꞌebe eꞌale, ta mwawasega tauna togimitoolo limana, be ꞌenega yage maiboꞌadi ꞌiloetana sinedi. \v 19 \x * \xo 1:19 \xt Kol 2:9\x*Ta Yaubada nuwanuwana, ga tauna ꞌina waiwai be ꞌina bubuna maiboꞌadi ꞌediyega Yesu ꞌiloemaena, \v 20 \x * \xo 1:20 \xt Ep 2:16\x*ga Yesu nina kelose ꞌena lalana ꞌina dauyega yage maiboꞌadi baleꞌuya ta galewaya simiya dumaduma niꞌatu ꞌimeꞌedi Yaubada ꞌenaya sabi egosigosiyana limana. \p \v 21 \x * \xo 1:21 \xt Ep 2:3\x*ꞌOmi wate lowa wamiya ꞌedasola ta ꞌimi nuwanuwa ꞌenega Yaubada waetalauwalena, ga wabubuna toꞌumalina, \v 22 \x * \xo 1:22 \xt Ep 2:14-16\x*ta Yesu oona ꞌina mwawasa ꞌenega ꞌiꞌauꞌewemi ga Yaubada maꞌemi waegosigosiyana limana, ma imi bubuna boboꞌana ta ꞌesasena matanaya, \v 23 \x * \xo 1:23 \xt Ib 6:11\x*nate ꞌeguma ꞌimi emisa geyaꞌabo ꞌineeneta, be ꞌeguma watoolo paꞌala tetela boboꞌana nina wanononaya ꞌana emisa ꞌena, ta nigeya wapilipilisine. Tetela nina ꞌana loguguya tomota maiboꞌadi baleꞌuya sinononaya, ta ꞌaboꞌagu Paulo ꞌana tologuguya ꞌebweu. \s1 Paulo ꞌina paisewa toekalesiyao manudi \p \v 24 ꞌEnega gete tuga ꞌigu ꞌelouya ꞌomi manumi yalobalobadi, ta tuwa tuga ma igu gwausowala. Taugu bwalagu ꞌina ꞌelouya be Keliso ꞌina ꞌelouya ꞌiloeposeyanena ga ꞌisinabwa toekalesiyao manudi, nate taudi Keliso oona. \p \v 25 Ta toekalesiyao ꞌomi manumi ꞌaboꞌagu wate Yaubada ꞌina loinega yaetoanugana, be ꞌaene Yaubada ꞌina ona yasimana apwese, \v 26 \x * \xo 1:26 \xt Ep 3:3-6\x*ona nina lowa gimi tomota ta tubudao ꞌediyega ꞌikwaiyena, ga gete tuga ꞌiloapwesena ꞌina tomotaiyao ꞌaboꞌada ꞌedaya. \v 27 \x * \xo 1:27 \xt Ep 1:18-19\x*Mwalatoi gete lowa kwaikwaiyina, ta ꞌiboboꞌana wawasae, Yaubada nuwanuwana be ꞌiloeapwese ꞌomi nigeya me Yudia ꞌemiya. Mwalatoi nina nate Keliso ꞌatemiya ꞌimiyami, be tauna ꞌenega wada nuwayaina ꞌaene sena esaesa ꞌena walulugu. \v 28 \x * \xo 1:28 \xt Ep 4:13\x*Tauna Keliso nina ꞌasimasimane, ta ꞌima mwalatoi ꞌaiꞌailega ꞌaloguguya ta ꞌaeꞌieꞌita tomota maiboꞌami ꞌemiya, be ꞌaene Keliso ꞌana toemisao ꞌomi ꞌada gieapwesemi ma imi bubuna maiboꞌana boboꞌana, ta matuwana. \v 29 \x * \xo 1:29 \xt 1 Ko 15:10\x*Gete manuna ꞌaboꞌagu yaetaetapewa, ta yaewaiwai, tauna ꞌina waiwai ꞌateguya ꞌiꞌebwaꞌeguya ꞌenega. \c 2 \p \v 1 Nuwanuwagu be wada nuwasabwalena ꞌaene ꞌaboꞌagu yaetaetapewa sinabwana ꞌomi manumi, be me Laodisia manudi, be wate taudi ꞌetamo maninigu nigeya siꞌitaꞌita manudi, \v 2 \x * \xo 2:2 \xt Ep 3:3-4, 16-19\x*be ꞌaene taudi wate obobomega sida egosigosiyana ꞌaiꞌaila, ma ꞌadi lotoona boboꞌana, be ma idi mwalatoi ꞌaiꞌaila, ꞌenega sida gwausowala sinabwana, manuna niꞌatu sinuwanuwa sabwalena mwalatoi lowa kwaikwaiyina manuna, nate Keliso. \v 3 \x * \xo 2:3 \xt 1 Ko 1:30\x*Ta Keliso nina ꞌena sinasinapu be mwalatoi maiboꞌadi simiyami, nate ꞌida esaesa sinabwana. \p \v 4 \x * \xo 2:4 \xt Lo 16:18\x*Gete yaonaona be ꞌenega geyaꞌabo mali tomota ꞌidi ona dibidibiyega sikabokaboemi. \v 5 Gete tuga tomotenigu ꞌimiya ꞌedasola ꞌemiyega, ta ꞌigu nuwanuwa ꞌemiya ꞌimiyami, ga yagwaugwausowala ꞌimi miya boboꞌana be ꞌimi emisa paꞌalina Keliso ꞌena manuna. \s1 Keliso maꞌedai \p \v 6 Niꞌatu ꞌida ꞌInapwana Yesu Keliso ꞌena waꞌatetagwala, ꞌenega ꞌilobwenemi be tauna ꞌina waiwaiyega wada tautauya, \v 7 \x * \xo 2:7 \xt Ep 3:16-18\x*manuna Keliso nina ꞌimi emisa ꞌalena, ta ꞌana togiesinabwa, ta wate ꞌana togiepaꞌala, nadigega ꞌaeꞌitaꞌesemi, ga manuna walokagutoki sinabwana. \p \v 8 Geyaꞌabo ꞌebweu yaita ꞌikabokaboemi tomota ꞌidi sinasinapu ꞌenega, manuna mwalatoi nidi yage besobeso baleꞌuyega, ta nigeya Keliso ꞌenega. \v 9 \x * \xo 2:9 \xt Yo 1:14, 16\x*Manuna Keliso namo ꞌenaya Yaubada ꞌina waiwai ta ꞌina bubuna maiboꞌana simiyami. \v 10 \x * \xo 2:10 \xt Ep 1:21-22\x*Ta Keliso ꞌenega boboꞌana ꞌaiꞌaila niꞌatu walobena, tauna aniloseyao be yaluyaluwa biꞌi maiboꞌadi ꞌiewaiwai sinedi ta ꞌiloina sinedi. \p \v 11 \x * \xo 2:11 \xt Lo 2:28-29\x*Ta wate Keliso ꞌenega ꞌami weꞌiweꞌiyaya walobena, ꞌatuwa nadigega lodaba\f + \fr 2:11 \fk daba nai lodaba: \ft Nugana 17:10-14 ꞌena Yaubada Ebelaamo ꞌiloinena be ꞌaene tauna be natunao meꞌolotodi be tubunao meꞌolotodi ꞌidi yage bwaladi sida ꞌupwa yauledi, nate weꞌiweꞌiyaya nai ꞌebe ꞌinana sida guinuwe, ta ꞌana mwalatoi taudi Yaubada ꞌina tomotaiyao esiesinuwadi.\f*, nigeya lodaba oomi ꞌenaya, ta esi bubuna baleꞌu ꞌatemiyega ꞌidaba yaulena. \v 12 \x * \xo 2:12 \xt Lo 6:4-5\x*ꞌEnega wate Keliso maꞌemiya bapitaiso walobena, ꞌatuwa sisaꞌu ꞌaliꞌaliyemi, ta wate Keliso maꞌemiya ꞌimi bapitaisoega watoolo limana, manuna Yaubada ꞌina waiwai waemisena ꞌaene Keliso mwawasega ꞌigietoolo limena. \p \v 13 \x * \xo 2:13 \xt Ep 2:1, 4-5\x*ꞌOmi lowa lodaba nigeya walobaloba, ta ꞌimi loegesiyao manudi ꞌatuwa mwawamwawasimi, ta esi Keliso maꞌedai yawasi boboꞌana Yaubada ꞌiꞌebwaꞌeda, ga ꞌida loegesiyao ꞌinuwataudi, \v 14 \x * \xo 2:14 \xt Ep 2:14-16\x*ta ꞌida lowaga ꞌana loina mwauna ꞌiꞌupwa yaulena, ga ꞌana kelose ꞌena ꞌitutu epaꞌiyena. \v 15 \x * \xo 2:15 \xt Kol 1:13\x*Ta wate welabanao be yaluyaluwa biꞌiyao maiboꞌadi ꞌigie mwaꞌutedi, ga ꞌana keloseyega ꞌadi omayamaya ꞌisaꞌuna, ta ꞌiewaiwai sinedi. \p \v 16 \x * \xo 2:16 \xt Lo 14:1-12\x*ꞌEnega geyaꞌabo ꞌebweu yaita ꞌiloꞌaloꞌaegilemi ꞌami masula be ꞌami bwasi manudi, ꞌeguma ꞌomi taudi ꞌidi ꞌemasula nigeya waguiguinuwedi, nai nawalae auwauna ꞌina tutaya, nai sabate ꞌediya. \v 17 \x * \xo 2:17 \xt Ib 10:1\x*Yage getedi ꞌebeꞌita tuga, ta ꞌadi mwalatoi ꞌaiꞌaila Keliso tauna ꞌigieapwesedi. \v 18 \x * \xo 2:18 \xt 1 Ko 4:6\x*ꞌEnega geyaꞌabo ꞌebweu yaita ꞌida ꞌawaꞌawa toꞌumaliyemi manuna ꞌomi nigeya watapwatapwalolo ma imi nuwamwaꞌuta aniloseyao ꞌediya, manuna tomota nidi ꞌidi mwalatoi madawalega manudi sigagasa, ta sinuwatuꞌe bubuna baleꞌu ꞌediyega, \v 19 \x * \xo 2:19 \xt Ep 4:15-16\x*ta esi Keliso nigeya sigiyagiyai, tauna debada, ta ꞌaboꞌada welawelaꞌanao oo ꞌebweuna ꞌena, ga welawelaꞌanao ꞌebweuna ꞌebweuna siguiguinuwa oo ꞌebweuna ꞌina boboꞌana manuna, be oo nina ꞌisinasinabwa, ta ꞌana sinabwa nina Yaubada ꞌina guinuwega. \s1 Yawasida auwauna Keliso ꞌenega \p \v 20 \x * \xo 2:20 \xt Ga 4:3-5, 9\x*Lowa wamwawasa Keliso maꞌemiya ꞌenega bubuna baleꞌu ꞌina loina ꞌemiya niꞌatu ꞌilosaꞌu, ta toꞌase manuna ꞌetamo waguiguinuwa ꞌatuwa me baleꞌu ꞌidi guinuwa nadigega? \v 21 Toꞌase manuna tomota ꞌidi eꞌitao be loinao waematamatanedi ꞌaene, “Geyaꞌabo masula gete wagitogitoo, nai walotolotoo?” \v 22 \x * \xo 2:22 \xt 1 Ko 6:13\x*Ta yage getedi sawasawalidi be ꞌabo taepaisewadi sigugumwala. \v 23 Onaꞌaiꞌaila, loina nidi ꞌadi ꞌita ꞌatuwa sinasinapu ꞌaiꞌaila, manuna ꞌadi tomuliyao ꞌidi tapwalolo ꞌena sietaetapewa ma idi nuwamwaꞌuta, ta wate bwaladi siliuliunedi, ta tuga nigeya ꞌebweu wate ꞌidi waiwaimo, ta esi bwaladi ꞌidi yalakwaiya ꞌiloiloinedi. \c 3 \p \v 1 \x * \xo 3:1 \xt Mk 16:19\x*Manuna Keliso maꞌemi niꞌatu watoolo limana, ꞌilobwenemi be galewa yagenao waꞌebesedi, manuna Keliso nina Yaubada ꞌatainaya galewaya ꞌimiyamiya. \v 2 \x * \xo 3:2 \xt Md 6:33\x*Wate ꞌimi nuwanuwao wada saꞌudi yage galewa ꞌediya ta geyaꞌabo yage baleꞌu ꞌediya, \v 3 \x * \xo 3:3 \xt 2 Ko 5:17; Lo 6:6-7\x*manuna niꞌatu wamwawasa, ta gete tuga yawasimi Keliso maꞌiyana Yaubada ꞌenaya. \v 4 \x * \xo 3:4 \xt 1 Yo 3:2\x*Manuna yawasida boboꞌana Keliso nina ꞌenega taꞌewena, ꞌenega tuta nina ꞌabo Keliso ꞌiapwesama, ꞌomi wate Keliso maꞌemiya waapwesa ꞌina esaesa tuyatuyayalina ꞌenaya. \p \v 5 \x * \xo 3:5 \xt Ep 5:3-5\x*ꞌEnega baleꞌu bubuninao ꞌemiya wada loemwawasidi, nate loelata be guinuwa baibailidi be yalakwaiyao be eesaesa, nate mali ꞌebe emisa ꞌadi bwagobwago. \v 6 \x * \xo 3:6 \xt Lo 1:18\x*Ta yage getedi manudi maꞌetamo Yaubada ꞌigamwasowaleda. \v 7 Onaꞌaiꞌaila, bubuna toꞌumalidi getedi lowa waguinuwedi. \v 8 \x * \xo 3:8 \xt Ep 4:25-32; Lo 12:2\x*Ta esi gete tuga ꞌilobwenena be waguitoyasedi, nate saiya be gamwasowala be eꞌipiꞌipi be sinala be ꞌawatoꞌumali be \v 9 wate geyaꞌabo waekabokabo gosemiyao ꞌediya, manuna bubuna baleꞌu niꞌatu waguitoyasena, \v 10 ta bubuna auwauna walobena, manuna Tomweluluwa nina tuta maiboꞌana ꞌigiegie auwaumi, be ꞌaene tauna wada mwalamwalatoni be ꞌina bubuna wada etotowane. \p \v 11 ꞌEnega nigeya ꞌebweu wate weyala ꞌimiyami be wada gwae, “Me Yudia mali boda ta ꞌaboꞌama mali boda”, nai wagwae, “Taudi bwaladi sidabedi mali boda, ta taudi nigeya, mali boda”, nai “ꞌOwagao be toꞌuꞌumalao mali bodao”, nai “ꞌAliꞌeiyao mali boda be ꞌinapwanao mali boda”, ta tuwa tuga Keliso ꞌina boda maiboꞌada, ga ꞌatedaya Keliso namo ꞌiloegogoneda. \p \v 12 \x * \xo 3:12 \xt Ga 5:22-23\x*Ta ꞌomi Yaubada ꞌina obobomega ꞌiesinuwemi tauna manuna, ꞌenega ꞌilobwenemi be waꞌatenuwa ꞌoleꞌole, be waeobooboboma, be wanuwamwaꞌuta ma imi ꞌatetagwala ta ma imi eꞌalamaꞌiꞌita, \v 13 \x * \xo 3:13 \xt Md 6:14\x*ta wada elemalema ꞌebweuna ꞌebweuna ꞌenaya, ta geyaꞌabo wate gosemiyao waloꞌaloꞌaegiledi, ta esi ꞌidi toꞌumalinao wada nuwataudi, manuna ꞌida ꞌInapwana tauna wate ꞌimi loegesiyao ꞌinuwataudi. \v 14 \x * \xo 3:14 \xt Lo 13:8-10\x*Ta saꞌi ꞌilobwenemi be adelimi wada eobooboboma, manuna oboboma ꞌenega guinuwa maiboꞌadi sipalupalu. \v 15 \x * \xo 3:15 \xt Yo 14:27\x*Be wate Keliso ꞌina nuwasiwalowa ꞌatemi ꞌida loinedi. Gete manuna Yaubada maiboꞌada ꞌibwauyeda ga taeboda ꞌebweuna, be manuna tada lokagutoki Yaubada ꞌena. \v 16 \x * \xo 3:16 \xt Ep 5:19\x*Wate Keliso ꞌina ona boboꞌaiꞌailidi ꞌatemiya sida tabwa boboꞌana, be ꞌenega ꞌebweuna ꞌebweuna ꞌenaya wada eꞌieꞌita be wada loguloguguya mwalatoi ꞌaiꞌaila ꞌenega, be ꞌimi wali be Same walinao ꞌediyega, be edale walinao Yaluyaluwa Tabuna ꞌenega ꞌediyega, ma imi lokagutoki Yaubada ꞌena ꞌatemiya. \p \v 17 \x * \xo 3:17 \xt Ep 5:20\x*Ta ꞌimi guinuwa maiboꞌadi, nate ꞌimi onao nai ꞌimi paisewao, maiboꞌana ꞌida ꞌInapwana Yesu ꞌana esanega wada guinuwa, ma imi lokagutoki Yesu ꞌana esanega, Tamada Yaubada ꞌenaya. \s1 Mali boda be mali boda ꞌadi loina \p \v 18 \x * \xo 3:18 \xt 1 Pi 3:1-2\x*ꞌIda ꞌInapwana ꞌina tomotaiyao ꞌaboꞌada ꞌada lobwene ꞌaene iine aiai nimi mwanemiyao ꞌidi onao wada ematamatanedi. \v 19 \x * \xo 3:19 \xt 1 Pi 3:7\x*Wate nadigega ꞌomi meꞌolotomi mwanemiyao waobobomedi be geyaꞌabo waꞌenaꞌena paꞌalidi. \v 20 \x * \xo 3:20 \xt Ep 6:1-3\x*Gogama ꞌomi wate tuta yauyauna tamamiyao be sinamiyao ꞌenadi wada ematamatanedi, gete ꞌida ꞌInapwana ꞌina ꞌebe gwausowala. \v 21 \x * \xo 3:21 \xt Ep 6:4\x*Ta ꞌomi enaenatunimi, geyaꞌabo natumiyao wagiegie gamwasowalidi ꞌabona nai ꞌadi ꞌoataꞌoata wasaꞌusaꞌu. \p \v 22 ꞌOmi toguinuwao wate ꞌimi ꞌinapwanao baleꞌuya ꞌenadi wada ematamatanedi yage yauyaudi manudi. Ta geyaꞌabo ꞌabo tuta nina silomataꞌiꞌisimi namo ꞌenaya wada paisewa ma imi gwaunuwa, be ꞌenega ꞌaene wada giegwausowalidi, ta esi tuta maiboꞌana ꞌediya ma imi ꞌatetagwala, Yaubada ꞌana ꞌamayabega. \v 23 Ta ꞌimi guinuwa maiboꞌadi ꞌediya wada gwaunuwa, nigeya ꞌaene tomota manudi, ta esi Yaubada manuna, \v 24 be muliyega ꞌInapwana nina ꞌenega ꞌami pali waꞌewa, manuna ꞌida ꞌInapwana Keliso manuna taguiguinuwa. \v 25 \x * \xo 3:25 \xt Gu 10:34\x*Ta esi totoꞌumali nidi ꞌida emaisidi yage toꞌumalidi ꞌediyega. Manuna nigeya ꞌebweu wate mali loina ꞌimiyami. \c 4 \p \v 1 Ta ꞌomi ꞌinapwanao, wada loina palupalu ꞌimi toguinuwao ꞌebweuna ꞌebweuna ꞌediya, manuna wanuwaꞌiꞌisi ꞌaene ꞌomi wate ꞌimi ꞌInapwana ꞌimiyami galewaya. \s1 Loguguya sidasida manuna \p \v 2 \x * \xo 4:2 \xt Ep 6:18\x*Waꞌitaꞌiꞌisimi be geyaꞌabo ꞌimi sidasidao sineeneta, ta esi wada lokagutoki Yaubada ꞌena, be wada eꞌalamaꞌiꞌita ꞌimi sidasidao ꞌediya. \v 3 \x * \xo 4:3 \xt Ep 6:19\x*ꞌAboꞌama wate manuma wada sidasida, be ꞌenega Yaubada ꞌeda ꞌida gieapwese ꞌemaya, be ꞌenega Keliso tetelina kwaikwaiyina ꞌada simasimana apwese tomota ꞌediya, tauna tetela nina gete ꞌana simana manuna sisaꞌu luguyegu deliya. \v 4 \x * \xo 4:4 \xt Ep 6:20\x*ꞌEnega wada sidasida manugu, be tetela nina ꞌana mwalatoi yada gieapwese be ꞌida maedana, ꞌigu paisewa ꞌana lobwene nadigega. \v 5 \x * \xo 4:5 \xt 1 Te 4:11-12\x*Wate taudi nigeya Keliso ꞌana toemisao ꞌediya wada guinuwa palupalu, be geyaꞌabo ꞌimi tuta wamudamudali. \v 6 \x * \xo 4:6 \xt Ep 4:29; 1 Pi 3:15-16\x*Nuwaꞌoleꞌoleyega tuta yauna wada onaona ma imi mwalatoi ꞌaiꞌaila, be ꞌenega ꞌabo gosemiyao sienaidemi wada eꞌieꞌisadi ona palupaluna ꞌediyega. \s1 Lokaiyoni \p \v 7 \x * \xo 4:7 \xt Ep 6:21\x*Tikiko maꞌetamo ꞌiwawai be ꞌigu guinuwa maiboꞌana ꞌida simanedi ꞌemiya, tauna gosedai boboꞌana, ta ꞌInapwana ꞌina toguinuwa palupaluna, ta maꞌemai ꞌaguiguinuwa leleleya. \v 8 \x * \xo 4:8 \xt Ep 6:22\x*Niꞌatu yaetunenawa ꞌemiya be ꞌaboꞌama ꞌima miya ꞌida simane ꞌemiya, be wate ꞌina loguguyega ꞌida giepaꞌalimi. \p \v 9 \x * \xo 4:9 \xt Pilim 1:10\x*Ta tasidai Onesimo Tikiko maꞌiyana siweewai, ta Onesimo nina tauna ꞌebweu ꞌimi sena taina, ta tai boboꞌana ta ma ꞌana emisa, be taudi toꞌase bada siapweapwesa sida emwasali ꞌemiya. \p \v 10 \x * \xo 4:10 \xt Gu 27:2, 12:12\x*Alisitako maꞌiyagu deliya ꞌamiyami, be ꞌina lokagutoki ꞌemiya gete yasimasimanenawa, ta wate Maki, tauna Banaba nibana (Lowa yaemataluwemi Maki nina manuna, ꞌaene ꞌeguma ꞌiwawai wada bwauye ꞌimi anuwaya), \v 11 be wate Yesu, tauna ꞌana esana ꞌeluwena Yusito, ꞌidi lokagutoki ꞌemiya. Taudi sitetoi me Yudia nidi bada maꞌegwao ꞌapaipaisewa Yaubada ꞌina ꞌebeloina manuna, ta taudi ꞌigu miyamwau ꞌediyega sigiegie waiwaiyegu. \p \v 12 Epapila wate ꞌina lokagutoki ꞌemiya, tauna ꞌebweu ꞌimi boda ꞌemiyega, ta ꞌiguiguinuwa Toꞌetoseyana Yesu manuna, ta wate ꞌina sidasidao ꞌediya ꞌisidasida waiwai be ꞌaene wada toolopaꞌala ma imi bubuna maiboꞌana boboꞌana, nadigega Yaubada nuwanuwana. \v 13 Onaꞌaiꞌaila, Epapila nina niꞌatu ꞌietaetapewa ꞌomi manumi, ta wate taudi me Laodisia be me Ayelapolo manudi. \v 14 \x * \xo 4:14 \xt 2 Ti 4:9-12\x*Wate gosedai Luke, tauna togileꞌoasa nina, be Dimasa, ꞌidi lokagutoki ꞌemiya. \v 15 Gosedao sena Laodisia ꞌena simiyami ꞌigu lokagutoki wada simane ꞌediya, be wate toekalesiyao nidi waine Nimipa ꞌina anuwaya sitapwatapwalolo ꞌediya. \p \v 16 ꞌImi leta gete ꞌomi toekalesiyao wasawa nugane, be muliyega waetune toekalesiyao sena Laodisia ꞌena ꞌediya, be me Laodisia ꞌidi leta wate sida etunenawa ꞌemiya be wasawai. \p \v 17 Ta Alikipo waeona, ꞌaene, “Guinuwa nina ꞌInapwana ꞌiꞌebwaꞌemuya, ꞌuda etapewa ꞌena be ꞌulosaloni.” \b \p \v 18 Lokagutoki gete taugu nimaguyega yaꞌetoladina. Wada nuwaꞌiꞌisigu ꞌaene deliya yamiyami. \p Oboboma ꞌemiya. \cls ꞌAboꞌagu Paulo.