\id MAT - Ndendeule Bible Version \ide UTF-8 \h Matei \toc1 Malobhe gha Mbone ngita chighajhandikwe na Matei \toc2 Matei \toc3 Mate \mt2 Malobhe gha Mbone ngita chighajhandikwe na \mt1 Matei \imt Ulongolelo \ip Lilobhe lya Mbone ngita chilijhandikwe na Matei ndi chimo pakate ya itabo ncheche Mulilaghano Liyono ichimulila ughome gwa Yecho Kilichitu pannema pano. Kila chimo cha itabo yenio kikemwa, “Injili” Mana jhake, “Lilobhe lya Mbone.” Itabo henge ikajhandikwe na Matei na Maluku na Luka na Yohane. Pala pajhomwika Yecho. Bhando bhubhachomita bhamanyite jhe kitabo chenje cha Matei kikajhandikwe ligha. Nambo iwechekana kikajhandikwe muchaka cha makome chita kuhumii pala Yecho Kilichitu pabhelwikwa. Hele abhii jhe jwamanya kikajhandikilwe kojhe. Nambo bhando twe bhihambuka kikijhandikwe mu kilambo chuku Palechitina na iwechekana kubhehe mu muche gwa ku Yeluchalemo. \ip Mundo jwakajhandike kitabo chenje ndi Matei. Pakibha amela kukemwa na Yecho abhehe mmolwa gwake. Akibha ntola kode na liina lyake lenge amanyikina ngita Lawe. Jhonjo Matei akibha jhumo jwa akatenga kome na bhabhele na akajhandike Lilobhe lya Mbone kwa nhwalo gwa Akayahude bhachome. Tulonge naha kubhehe Matei antoile ilebhe ibhandikila makome chita kuhumii mu Majhandiko gha Lilaghano lya makacho. Apata kulangiya kubhehe Yecho ndi Kilichitu Nkomboche jwahaghulilwe na Chapanga. Na jwenio ndi akalondole bha Chapanga bhakalongile malobhe ghake. Helahela Matei akajhandike ilebhe mbwee ya unahota gwa Chapanga. Akayahude bhanendelila Kilichitu Nkomboche abhehe mwanahota jwa kilambo jwa pannema. Nambo Matei ajhandika kwa kukilolekeya hake kwa kukikana kihobholelo na kwa kuchimulila unahota gwa uhuke gwa Chapanga. \ip Lilobhe lya Mbone ngita chilijhandikwe na Matei kibhekitwe kubhehe chukutumbuu mu Lilaghano Liyono kwa nhwalo kibhii na ilebhe mbwee kuhumii mu Lilaghano lya makacho. Kabhele kilombana mbone malaghano gheniya mabhele. Na bhando bhange bhubhachoma bhilonge Matei atehila kujhigha ngita Mucha chajhandike itabo yake. Yela nhwano yukutumbula mu Lilaghano lya makacho. Malobhe gha Yecho ku kitombe Matei chula jha 5-7. Ilenganichwa na Chapanga chapekiya Mucha Lilaghalikilo. Nkomboke mu chula jha 19:3-23:33. \iot Ghughabhii mukitabo \io Matei atumbula Lilobhe lya Mbone kwa kuchimulila kubhelukwa kwa Yecho Kilichitu na patumbula lihengo lyake, mu chula jha 1-4. \io Matei ajhendelela kuchimulila lihengo lya Yecho na mabholo ghange, mu chula jha 5-25. \io Chehemo jha kujhomolela jha Lilobhe lya Mbone lilijhandikwe na Matei, ichimulila lilobhe likolongwa lya lihengo lya Yecho mu kuwegha na kuyoka kwake, mu chula jha 26-28. \c 1 \s Lukolo lwa Yecho Kilichitu \r Luka 3:23-38 \p \v 1 Chenje ndi kitabo cha maina gha lukolo lwa Yecho Kilichitu. Yecho Kilichitu akibha kibheluko cha Daude mulukolo lwa Ulahimo. \p \v 2 Ulahimo ajhakumpapa Isaka, Isaka ajhakumpapa Yakobu, Yakobu ajhakumpapa Yuda na akalongo mundo. \v 3 Yuda ajhakumpapa Pelese na Zela majhe gwabhe akibha Tamale, Pelese ajhakumpapa Hezilone, Hezilone ajhakumpapa Lame, \v 4 Lame ajhakumpapa Aminadabo, Aminadabo ajhakumpapa Nashone, Nashone ajhakumpapa Chelemane, \v 5 Chelemane ajhakumpapa Boaze. Na majhe mundo Boaze akemitwa Laabo. Boaze akibha tate mundo Obede na Luse akibha majhe mundo Obede. Obede ajhakumpapa Yese. \p \v 6 Yese ajhakumpapa munahota nkolongwa Daude. Daude ajhakumpapa Chelemane majhe mundo Chelemone akibha Batisheba mwikeghe jwa Uliya \v 7 Chelemane ajhakumpapa Leoboamo, Leoboamo ajhakumpapa Abiya, Abiya ajhakumpapa Asa, \v 8 Acha ajhakumpapa Yeochafate, Yeoshafate ajhakumpapa Yolamo, Yolamo ajhakumpapa Uziya, \v 9 Uchiya ajhakumpapa Yotamo, Yotamo ajhakumpapa Ahaze, Ahaze ajhakumpapa Ezekiya, \v 10 Ezekiya ajhakumpapa Manase, Manase ajhakumpapa Amone, Amone ajhakumpapa Yosiya, \v 11 Yosiya ajhakumpapa Yekoniya na akalongo mundo, gwenio ukibha machiko gha Akayahude pibhapelwikwa ku ughene mu kilambo chuku Babelone. \p \v 12 Akayahude pubhajhawila ku ughene ku Babelone, Yekoniya ajhakumpapa Sheyalutiele, Chelutiele ajhakumpapa Zelubabele. \v 13 Zelubabele ajhakumpapa Abiude, Abiude ajhakumpapa Eliyakimo, Eliyakimo ajhakumpapa Azole, \v 14 Azole ajhakumpapa Sadoke, Sadoke ajhakumpapa Akimo, Akimo ajhakumpapa Eliude. \v 15 Eliude ajhakumpapa Eleazale, Eleazale ajhakumpapa Matane, Matane ajhakumpapa Yakobu. \v 16 Yakobu ajhakumpapa Uchupo, ungana mundo Maliya majhe mundo Yecho jhuikemwa Kilichitu Nkomboche. \p \v 17 Bhahe, kukibha na ibheluko makome na ncheche kuhumii kwa Ulahimo ade kwa Daude pibhatoilwa ku ughene ku Babelone, ibheluko makome kome na ncheche kuhumii kwa Daude patoilwa ku ughene ade machiko gha Kilichitu Nkomboche. \s Kubhelukwa kwa Yecho Kilichitu \r Luka 2:1-7 \p \v 18 Bhahe, kubhelukwa kwa Yecho Kilichitu kukibha naha, Maliya, majhe mundo, akibha nchumba mundo Uchupo. Nambo akibha amela kutama pamonga ngita munalome na mwikeghe, Maliya abhonikina na ndumbo kwa likakala lya Uhuke gwa Chapanga. \v 19 Nhwalo Uchupo akibha jwaumbone palonge jha Chapanga, akapahi ndeka kubhehe na hone palonge jha bhando, peniya ajhakuwacha kunneka kinyemela. \v 20 Pakibha ihwacha lilobhe lyenio, ntumiche jwa Bhambo jwa kunane kwa Chapanga ajhakumpitila mulughono, ajhakunnobholela, “Uchupo mwana gwa Daude, nkota kujhoghopa kuntolela Maliya abhehe nhwana gwino, nhwalo abhii na ndumbo kwa likakala lya Uhuke gwa Chapanga. \v 21 Nabhelukwa mwana munalome, na mwenga namupela liina lyake Yecho, jwenio ndi nabhaghombola bhando bhake mu uhakaho gwabhe.” \p \v 22 Bhahe, agha ghoha ghakapitile ili lilobhe lya Bhambo pililongila kwa kupete kwa nnondole, \v 23 “Dola, nchikana jwangakongana na munalome najhegha ndumbo, napapa mwana munalome, na bhene nabhampela liina lya Emanuele,” mana jhake, “Chapanga abhii pamo na twenga.” \p \v 24 Peniya, Uchupo pajhimwika mulughono ajhakuhenga ngita ntumiche jwenio jwa Bhambo channobholile, ajhakuntola Maliya, nhwana mundo ukajhake. \v 25 Nambo akagholwike nako ndeka ngita mundo na nhwana mundo ade Maliya papapita mwana munalome na Uchupo ajhakuntina liina lyake Yecho. \c 2 \s Akaghene kuhumii kulipitila lyobha \p \v 1 Yecho akabhelwike ku muche gwa ku Betelehemo ku kilambo chuku Yudeya, machiko gheniya Helode akibha Munahota nkolongwa. Bhando bhubhamanya ghughapala kupitila kwa kulolekeya ndondwa kuhumii kulipitila lyobha bhajhakuhika ku Yeluchalemo. \v 2 Bhajhakwakonya bhando, “Abhii kojhe mwana jwabhelwike abhehe Munahota Nkolongwa jwa Akayahude? Tuiwene ndondwa yake ikapitile kulipitila lyobha, na twenga tuhikite kunyinamila.” \p \v 3 Munahota nkolongwa Helode pajhohina gheniya, ajhakubhehe ngolongondi, jwenio pamonga na bhando bhoha bha ku Yeluchalemo. \v 4 Bhahe, Helode ajhakwakema pamonga akapiya matambiko bhakolo bhoha na bhabhola bha Malaghalikilo, ajhakwakonya, “Kilichitu Nkomboche abhelwike kojhe?” \p \v 5 Na bhene bhajhakunnyanguu, “Ku bomane ku Betelehemo, ku muche gwa ku Yudeya ndi nnondole akajhandike. \q \v 6 ‘Mwe bhando bha ku Betelehemo, kumuche nkate jha kilambo chuku Yudeya, \q mwenga machokombe ndeka pakate jhumanyikana hake ku Yudeya. \q Nhwalo kwino nahika kilongoche \q jwalongocha bhando bhango, bhu ku Ichilahele.’ ” \p \v 7 Peniya Helode ajhakwakema pakiyepela bheniya bhibhamanya ndondwa, ajhakwakonya lichaa lya ndondwa puipitila. \v 8 Peniya ajhakwalaghalikiya bhajhende ku Betelehemo alongila, “Nnyendengane mukalole kwa uchakaka malobhe gha kilemba chenie. Anda mupatite unetele na nenga helahela nyende nikanyinamile.” \p \v 9 Pubhajhomalila kunyokanikiya munahota nkolongwa, bheniya bhubhaimanyilila ndondwa bhajhakubhokangana. Kwa kuhechuka kwa kuibhona ndondwa yela ibhaibhonita kulihumii lyobha ngailongolila kujhenda nu kujhema panane pabhii mwana. \v 10 Pubhaiwene ndondwa hela, bhajhakuhanganila hake. \v 11 Bhahe, bhajhakujhingii munyumba, bhajhakummona mwana jhola pamonga na Maliya majhe mundo bhajhakutama makilikite kunyinamila. Peniya bhajhakudindula mahako ghabhe na kumpela hupo. Hupo ya chaabo na mahuta gha petelele gha manemane na ubane. \p \v 12 Chapanga ajhakwakanikiya mulughono bhakota kukelebhuka kabhele kwa Helode peniya bhajhakujhenda ukajha kwabhe kupete ndela jhenge. \s Kubhutukila ku Michile \p \v 13 Peniya akaghene bhala pubhabhokita, ntumiche jwa Bhambo jwa kunane ajhakumpitila Uchupo mulughono, ajhakunnobholela, “Jhimka mutole mwana pamonga na majhe mundo, mmutukile ku Michile. Ntame kwenio ade punipala kunnobholela, nhwalo Helode ipala kunkoma mwana jwenio.” \p \v 14 Peniya, Uchupo ajhakujhimuka na kuntola mwana pamonga na majhe mundo, ajhakubhoka kilo, ajhakujhenda ku Michile. \v 15 Ajhakutama kwenio ade Helode pajhomwika. Lilobhe lyenio lihengika kulihenga lilobhe lyahengita Bhambo kwa ndela jha nnondole lipitile, “Nankema mwana mundo kubhoke ku Michile.” \s Kukomwa kwa yana \p \v 16 Helode pabhang'ang'anwika kubhehe bhala bhubhamanya ndondwa bhatekunkoloha, ajhakuyoma hake. Ajhakulaghalikiya yana yoha inalome ku muche gwa ku Betelehemo na mupelemupele jhake bhubhabhii na yaka ibhena amu pahe jhake bhakomwe. Akatehi naha kubhoke machiko ghalobholilwa kuhumii kwa bhala bhibhamanye ndondwa. \p \v 17 Ndi ghatimile malobhe ghighalongilwa na jwakibha nnondole jwa Chapanga Yelemiya, \q \v 18 “Lilobhe lijhokanikike kwenio ku Lama, \q kulela kwa lipyanda na kujhemba mihambo jha malelo, \q Lahele ilelela yana yakwe, \q ipala ndeka kupepechwa, \q nhwalo bhoha bhawile.” \s Kukelebhuka ku Michile \p \v 19 Pajhomwika Helode, ntumiche jwa Bhambo Chapanga ajhakumpitila Uchupo mulughono kola ku Michile, \v 20 ajhakunnobholela, “Jhimka mutole mwana pamonga na majhe mundo, nkelebhuke kabhele ku kilambo chuku Ichilahele, mana bhala bhibhapala kunkoma mwana jwenio bhawile.” \v 21 Bhahe, Uchupo ajhakujhimka, ajhakuntola mwana pamonga na majhe mundo ajhakukelebhuka ku kilambo chuku Ichilahele. \p \v 22 Nambo Uchupo ajhakujhoha Alikaelo mwana gwa Helode abhujhii unahota gwa kilambo chuku Yudeya, ajhakujhoghopa kujhenda kwenio. Kabhele ajhakukanikiwa mulugwenio na kulobholelwa ajhenda ku Galilaya. \v 23 Ajhakujhenda kutama ku muche ghukemwa ku Nachalete. Ndi ghakatimile malobhe ghighalongilwe kwa ndela jha milondole, “Na jwenio nakemwa mundo jwa ku Nachalete.” \c 3 \s Yohane Mbatichajhe abhatangachii bhando \r Maluku 1:1-8; Luka 3:1-18; Yohane 1:19-28 \p \v 1 Machiko ghala Yohane Mbatichajhe ajhakujhenda na kutumbuu kutangacha kunjenga jha ku Yudeya. \v 2 Alongila, “Muuleke uhakaho gwino nhwalo unahota gwa kunane uheghalile!” \v 3 Jhonjo Yohane ndi jhola Isaya jwakibha nnondole akalongila panane jhake palongila, \q “Mundo jwailela kanonoha kunjenga, \q ‘Munenganikiye Bhambo pala papala kupeta, \q nnyoche ndela jhake.’ ” \p \v 4 Yohane akawalite ngobho ikatengenichwe kwa mangoma gha kinyama jwakemitwa ngamiya na luhunga lwa limbendela mukibhuno chake. Na kulye madidima na bhuche. \v 5 Bhahe, bhando kuhumii ku Yeluchalemo na kuhumii pande yoha ya ku Yudeya na chehemo yoha ya mupele jha lukemba lwa Yolodane bhajhakunnyendela, \v 6 pibhalongela bhene uhakaho gwabhe na jwenio Yohane ajhakwabaticha mulukemba lwa ku Yolodane. \p \v 7 Nambo ajhakwabhona Mapwalichayo na Machadukayo bhamahele bhitenda kunhikilila bhabatichwe, ajhakwalobholela, “Mangota kibheluko cha lijhoka! Bho, ghane jwapwepwile mihoto kulitila lilaka lya Chapanga lilihika? \v 8 Nnangiye kwa kuhenga kwino anda muulekite uhakaho. \v 9 Nkotoka kuwacha na kulonge, ‘Hoko gwito ndi Ulahimo!’ Ninobholela chakaka, jwenio Chapanga ahotola kughalambula maghanga aghagha na kubhehe yana ya Ulahimo. \v 10 Ngohe libhagho libhii pa libelengete lya nkongo, na nkongo ghoghoha gwangapambika uhohe naupengulwa na kutagwa ku mwotu.” \v 11 Nenga nibaticha kwa mache kulangiya ngita muulekite uhakaho. Nambo jwahika payeto jhango abhii na likakala kuliku nenga. Nenga nitope ndeka kujhegha maghubache ghake. Jwenio nabaticha kwa Uhuke gwa Chapanga na kwa mwotu. \v 12 Jwenio akamula kipalo mu lubhoko lwake cha kuhebhe ngano jhake, ngano jhamaha aibheka mu kikoko, na majhejheto naghajhochwa mwotu gwangahimika gwa machiko ghoha ghangapeta.\fig Mundo jwahebha ngano|alt="A person threshing wheat to separate the grains from the chaff" src="06 Threshing.jpg" size="col" ref="3:12"\fig* \s Yecho ibatichwa \r Maluku 1:9-11; Luka 3:21-22 \p \v 13 Machiko gheniya Yecho ajhakubhoka ku Galilaya ajhakuhika kulukemba lwa ku Yolodane ajhakunnyendela Yohane abatichwe. \v 14 Nambo Yohane ajhakujhigha kunkanila alongila, “Bho, nhwalo ghane mwenga mihika kwa nenga? Nenga ndi jhunipalwa kubatichwa na mwenga?” \p \v 15 Nambo Yecho ajhakunnyanguu, “Nnyeketele ibhehe kwa ngoheno, nhwalo tupalwa kuhenga ghala ghapahi Chapanga.” Peniya Yohane ajhakujheketela. \p \v 16 Papa tugha pabatichwa Yecho, ajhakubhoka umache, papalapala kunane kumahunde kujhakudinduka ajhakubhona Uhuke gwa Chapanga ujhakuhuluka ngita ngunda na kutolela panane jhake Yecho. \v 17 Lilobhe likajhokanikike kuhumii kunane kwa Chapanga lilongila, “Jhonjo ndi mwanango jhunimpahile, anganichwe na mwenga.” \c 4 \s Kujhighanikiwa kwa Yecho \r Maluku 1:12-13; Luka 4:1-13 \p \v 1 Peniya uhuke gwa Chapanga ujhakunnongocha Yecho ade kunjenga ajhighanikilwe na Limbembela. \v 2 Ajhakuleka kulyegha pajhomolila machiko makome ncheche muhe na kilo, peniya ajhakubhona njala. \v 3 Bhahe, Limbembela lijhakuhika na kunnobholela, “Anda chakaka mwe ma mwana gwa Chapanga, longela maghanga agha ghabhehe mabumunda.” \p \v 4 Yecho ngajhangwila, “Ijhandikwe mu Majhandiko gha Chapanga, ‘Mundo nalama ndeka kwa mabumunda tugha, kwa lilobhe lililongelwa na Chapanga.’ ” \p \v 5 Peniya Limbembela ajhakuntola Yecho ade ku Yeluchalemo, ku muche gwa nyahinyahi gwa Chapanga, ajhakummeka ku lulegheleghe lwa Nyumba jha Chapanga, \v 6 ajhakunnobholela, “Anda mwenga mwana gwa Chapanga, kiponeya pahe, mana ijhandikwe mu Majhandiko gha Chapanga, \q ‘Chapanga nalaghalikiya akatumiche bhake bha kunane kwa Chapanga, \q nabhantola mu mabhoko ghabhe, \q nkotoka kukochoka mulighanga.’ ” \p \v 7 Yecho ajhakunnobholela, “Ijhandikwe mu Majhandiko gha Chapanga, ‘Nkotoka kunyigha Bhambo, Chapanga gwino.’ ” \p \v 8 Ndi Limbembela lijhakuntola ade kululegheleghe lwa kitombe kitandamaho, ajhakunnangiya unahota gwoha gwa pannema na ukolo gwake. \v 9 Ajhakunnobholela, “Nanipela henge yoha anda undamile makilikite na kunnyinamila.” \p \v 10 Peniya, Yecho ajhakunnobholela, “Bhokela oko Limbembela ijhandikwe mu Majhandiko gha Chapanga. Namunyinamila Bhambo Chapanga gwino na kunhengela jwenio kanjika chake.” \p \v 11 Bhahe, Limbembela lijhakunneka Yecho, na akatumiche bha kunane kwa Chapanga bhajhakuhika, kunhengela. \s Yecho itumbuu lihengo lyake ku Galilaya \r Maluku 1:14-15; Luka 4:14-15 \p \v 12 Yecho pajhohina ngita Yohane atabhitwe mukipungo ajhakujhenda ku Galilaya. \v 13 Ajhakubhoka ku Nachalete, kujhenda ku Kapelenaumo, muche ghubhii mupele jha mbwane jha ku Genechalete, mupakane mwa kilambo cha Zabulone na Nafutale, ajhakutama kwenio. \v 14 Lende litendika lilobhe lela lilongilwa na Isaya, jwakibha nnondole jwa Chapanga litimile, \q \v 15 “Ku kilambo chuku Zabulone na ku kilambo chuku Nafutale, \q kujhendelela mumbwane kwiye jha lukemba lwa ku Yolodane, \q ku Galilaya, ku kilambo cha bhando bha ilambo henge! \q \v 16 Bhando bhubhatamita palubhendo \q bhaluwene lumule lukolongwa. Nabhabhehe bhubhatamita ku kilambo cha lubhendo \q na kiyeka cha kuwegha, \q lumule lwamulikile.” \p \v 17 Kuhumii machiko gheniya Yecho akatumbwii kubhola atangicha, “Muuleke uhakaho gwino nhwalo unahota gwa kunane uheghalile!” \s Yecho abhakema bhapyeya homba ncheche \r Maluku 1:16-20; Luka 5:1-11 \p \v 18 Yecho pakibha atyangita mupele jha lilabha lya ku Galilaya, ajhakwabhona akalongo bhabhele bhapyeya homba, Simone jwakemwa Petile na Anduleya nnongo gwake bhakibha bhapyeya homba kwa lwaho mulilabha nhwalo bhakibha bhapyeya! \v 19 Bhahe, ajhakwalobholela, “Ungengame, na nenga nanimmola kwapyeya bhando kwa Bhambo ngita hele chimupyeya homba.” \v 20 Papalapala bhajhakuleka lwaho lwabhe na kunkengama. \p \v 21 Ajhakujhenda palonge pandina, ajhakwabhona akalongo bhange bhabhele. Yakobu na Yohane, yana ya Zebedayo. Bheniya bhakibha nkate jha mungalabha pamonga na tate gwabhe Zebedayo, bhakibha bhitengenecha lwaho lwabhe, bhahe, Yecho ajhakwakema. \v 22 Na bhene bhajhakuileka ngalabha pamonga na tate gwabhe, bhajhakunkengama. \s Yecho ilamicha bhibhalwalwa \r Luka 6:17-19 \p \v 23 Yecho akibha ijhenda kila chehemo jha ku Galilaya, ajhakubhola munyumba jha kukonganikii Akayahude na kutangacha Malobhe gha Mbone gha Unahota gwa Chapanga. Ajhakulamicha ulwalo ghoghoha ghubhakibha nabho bhando. \v 24 Bhando bhubhatamita kilambo choha chuku Siliya pibhajhoha gheniya. Bhibhalwalwa bhoha na bhando bhubhabhii na ulwalo na bhando bhibhalaghita. Bhibhachikilwe na michuka, bhubhabhii na kihinduhindu na bhando bhubhalemile bhakapelikwe kwa jwenie, na bhoha bhajhakulama. \v 25 Bhando bhamahele bhajhakunkengama, kuhumii ku Galilaya, na Dekapoli mana jhake miche kome, na ku Yeluchalemo, na ku Yudeya na kwiye jha lukemba lwa ku Yolodane. \c 5 \s Yecho abhatangachii bhando pakitombe \p \v 1 Yecho pabhonita lilongo lya bhando, ajhakuhobhoka ku kitombe na kutama. Bhabholwa bhake bhajhakunkengama, \v 2 na jwenio ajhakutumbuu kwabhola. \s Kuhanganila kwa uchakaka \r Luka 6:20-23 \p \v 3 “Bhina mota bhala bhubhahii akahocho bha ku mwojho nhwalo unahota gwa Chapanga ndi gwabhe. \q \v 4 Bhina mota bhubhabhii ngolongondi, \q nhwalo nabhahangana. \q \v 5 Bhina mota bhibhatokomile, \q nhwalo nabhapata kilambo. \q \v 6 Bhina mota bhubhabhii na njala na nyota jha kuhenga ghapala Chapanga, \q nhwalo Chapanga nabhatenda bhajhukute. \q \v 7 Bhina mota bhubhabhii na kiya kwa bhange, \q nhwalo nabhabhonelwa kiya. \q \v 8 Bhina mota bhubhabhii na mwojho gwa mbone \q nhwalo nabhamona Chapanga. \q \v 9 Bhina mota bhubhaleta uteeke, \q nhwalo nabhakemwa bhana bha Chapanga. \q \v 10 Bhina mota bhibhapata malagho kwa kuhenga ghapala Chapanga, \q nhwalo Unahota gwa kunane kwa Chapanga ndi gwabhe.” \p \v 11 Bhina mota mangota anda bhando bhannighite na pubhapala kung'aha na kuwalongela ilebhe lyanganandela kwa nhwalo gwa nenga. \v 12 Unhanganile na nchobhele nhwalo ndweko jhino ndi ngolongwa kunane kwa Chapanga. Peniya ndi chibhang'ahite milondole bhubhakibha kabula jhino. \s Mwinyo na lumule \r Maluku 9:50; Luka 14:34-35 \p \v 13 “Mangota ndi mwinyo gwa pannema. Nambo mwinyo anda uhobhite kunogha kwake naulekelwa nike unoghe kabhele unogha ndeka kabhele, utagwa panja na kutimbwa na bhando. \p \v 14 “Mangota ndi lumule lwa pannema! Muche ghuchengwite panane jha kitombe uhotondeka kukihiya. \v 15 Abhii jhe mundo jwahoto jwapamba kolobohi na kugubikila kibhegha, nambo ubheka panane jha kinala jhalangalile bhoha bhubhabhii nkate. \v 16 Helahela lumule lwino lwalangalile palonge jha bhando bhaghabhone mahengo ghino gha mbone, bhannombwe Tate gwino jwa kunane.” \s Mabholo gha Malaghalikilo \p \v 17 “Ihikite jhe kubhoha Malaghalikilo gha Chapanga ghampekii Mucha na mabholo gha milondole bha Chapanga. Ihikite kughatenda ghapitile chakaka. \v 18 Ninnobholela chakaka, ade peniya kunane kwa Chapanga na nnema naghapeta, kibhii jhe hilu kichokombe chochoha chikibhokechwa mu Lilaghalikilo chikipala kuhobholela ade ghatimila ghoha. \v 19 Bhahe, mundo jhojhoha jwakanwa kunyeketela hilu nhilo nchokombe ghubhii mu Malaghalikilo ghoha, na kwabhola bhange kuhenga yenio, jwenio nabhaha nchokombe hake munahota nkolongwa gwa kunane kwa Chapanga. Nambo jhola jwajhokanikiya na kwabhola bhange bhatende yenio, nabhaha nkolongwa munahota gwa Chapanga. \v 20 Ndi nhwalo ninongelile, mijheketela na kuhenga ghapala Chapanga kuliku chibhatenda bhabhola bha Malaghalikilo na Mapwalichayo, anda nahajhe nanyingii ng'o munahota gwa Chapanga.” \s Mabholo gha kukanikiya lilaka \r Luka 12:57-59 \p \v 21 “Nnyohine njwe bhando bha makacho bhakalobhalilwe, ‘Nkotoka kukoma! Nambo mundo jwakoma chakaka na jwenio nahadabulwa.’ \v 22 Nambo nenga ninobholela, jhojhoha jwanyomela nnongo mundo, chakaka nahadabulwa. Jwapucha nnongo natakalilwa pa nyumba jha mihalo. Jwankema nnongo mundo ‘Kupumbumuka.’ Itope kujhingila mu mwotu gwa machiko ghoha. \v 23 Bhahe, anda mpelike litambiko lino palonge jha kachangwale ka litambiko na peniya nkombwike anda nnemwihine na nnongo gwino, \v 24 Lileka hote litambiko lino palonge jha kachangwale, nnyenda hote mukajhelane na nnongo gwino, peniya nkelebhuka na mpiye litambiko lino.” \p \v 25 “Nnyelelane na jwatakalile kajhombe pumubhehe undela kujhenda ade pa Bwalo jha mihalo. Chakaka jwatakalile jwino nampeleka kwa jwajhokanikiya mihalo, na jwenio nnyomola mihalo napeleka kwa akakomana ngondo, na mwenga natabhwa mukipungo. \v 26 Ninnobholela chakaka, namoke jhe mwenio ade nkung'unde chente jha kujhomolekeya.” \s Mabholo gha kukanikiya ngongola \p \v 27 “Mukajhohine bhando bhakalobholilwe, ‘Nkotoka kuhenga ngongola.’ \v 28 Nambo nenga ninobholela, kila mundo jwanolekeya mwikeghe kwa kumpala, atei ngongola ku mwojho gwake. \v 29 Bhahe, anda liho lino lya ngejha lihobhiche, mulibhohe na kulitaghii kutale. Mbaha kwino kihobhelele kipande chimo cha payegha, kuliku yegha jhoha kutagwa mu mwotu gwa machiko ghoha ghangapeta. \v 30 Anda lubhoko lwino lwalelo luhobhecha, muluhekete na kulutaghii kutale. Mbaha kwino kuhobhecha kilebhe chimo cha yegha, kuliku yegha kujhingii mu mwotu gwangahimika gwa machiko ghoha.” \s Mabholo gha kukanikiya kulekana. \r Matei 19:9; Maluku 10:11-12; Luka 16:18 \p \v 31 “Nikanobholile njwe, mundo jhojhoha, ‘Jwanneka nhwana mundo ipala anyandikila baluwa jha kunneka.’ \v 32 Nambo nenga ninnobholela, mundo jhojhoha jwaneka nhwana mundo na kutolela, nambo kwa nhwalo jha ughone, antenda atende ngongola, na munalome anda antolile mwikeghe jwenio, jwenio atenda ngongola.” \s Mabholo gha kukanikiya kulapila \p \v 33 “Kabhele mukajhohine kubhehe bhando bha makacho bhakalobholilwe, ‘Nkotoka kutwekula kilapo chino, ipalwa mukihenge kilapo chino palonge jha Bhambo.’ \v 34 Nambo nenga ninobholela, mwangalapanikii ng'o hilu kwa kunane kwa Chapanga, nhwalo ndi kigoda cha unahota gwa Chapanga, \v 35 amu kulapa kwa nnema, nhwalo ndi kigoda chake cha kujheghemekeya makongono, amu ku Yeluchalemo, nhwalo ndi muche gwa mu Nahota nkolongwa. \v 36 Nkotoka kulapanikii kwa muto gwino, nhwalo mihoto ndeka kulitenda lijhunjo limo kubhehe liuho amu lipile. \v 37 Anda nnongi, ‘Chakaka,’ bhahe ibhaha ‘Chakaka,’ na pumulongela, ‘Nahi jhe,’ bhahe ibhaha chakaka ‘Nahi jhe.’ Chochoha chikichocha hena kihuma kwa jhola jwanganandela.” \s Mabholo gha kukanikiya kulepechela \r Luka 6:29-30 \p \v 38 “Nnyohine ghalongelwa, ‘Liho kwa liho, lino kwa lino. \v 39 Nambo nenga ninnobholela, nkotoka kulepechela kwa mundo jwanganandela. Anda mundo anapwile mbalamande litama lyuulelo lapu, mughalambukile na lenge. \v 40 Anda mundo atakalile pa nyumba jha mihalo kupala kutola ngobho hino, munekele atole na likote lino. \v 41 Anda mundo achokolikiye nghegha nhigho gwake kilomita jhimo, nnyeghe jhenge ibhele. \v 42 Jwannyopa mupela, nkotoka kughalambukila kihogho jwapala kujhahika kilebhe.’ ” \s Mapale bhibhanchimwa \r Luka 6:27-28,32-36 \p \v 43 “Nnyohine bhando bhakilongila, ‘Mupale nnyino, na kunchimwa likoko lino.’ \v 44 Nambo nenga ninnobholela, mwapale akamakoko bhino na kwajhopela bhala bhubhang'aha mangota, \v 45 naha namaha yana ya Tate gwino jwabhii kunane kwa Chapanga, nhwalo jwenio ubhalangalila lyobha bhando bhanganandela na bhambone, na kwakomela hula bhando bhambone palonge jha Chapanga na bhanganandela. \v 46 Bho, nanyambulila ndweko ghane kwa kwapala tugha bhabhala bhala bhubhampala mangota? Kibhii jhe! Nhwalo hilu bhiakatola kode bhatenda gheniya! \v 47 Anda mwajhambwiche akalongo bhino tugha, bho, mutenda kilebhe chamaha kuliku bhando bhange? Hilu bhando bhangaumanya Chapanga bhene utenda helahela. \v 48 Bhahe, mipalwa nkota kupongokewa chochoha kuhenga gha mbone ngita Tate gwino jwa kunane chatenda gha umbone.” \c 6 \s Kwatangatila akahocho \p \v 1 “Mukilolekehe nkotoka kuhenga mahengo ghamaha palonge jha bhando nhwalo mipala ntondobheywa na bhando. Anda nahajhe, Tate gwino jwabhii kunane kwa Chapanga napela ndeka ndweko.” \p \v 2 “Anda mwatangatile akahocho, nkotoka kwalobholela bhando. Nkotoka kutenda ngita jwakitenda jwaumbone ndi chibhatenda munyumba jha kukonganikii Akayahude na mundela bhapala bhando bhakwehe. Ninnobholela chakaka, bheniya bhapatite njwe ndweko yabhe. \v 3 Nambo mwenga pumuntangatila nhocho, mutangatile changamanya mundo jhojhoha. \v 4 Mmohe utangatilo gwino changamanya bhando, na Tate gwino jwanolekeya kumwojho, nampela ndweko.” \s Mabholo gha kunyopa Chapanga \r Luka 11:2-4 \p \v 5 “Pumunyopa Chapanga, nkotoka kubhehe anda bhando bhubhakitenda bhambone. Bhene upala kujhema kunyopa munyumba jha kukonganikii na mu malekano gha ndela bhabhonekane na bhando. Ninnobholela chakaka, bheniya bhapatite njwe ndweko yabhe. \v 6 Nambo mwenga pumunyopa Chapanga, nnyingile ku chumbe chino, na mpogheke nnyango gwino, peniya munyope Tate gwino jwangabhonekana, na jwenio Tate gwino jwalola ghumuhenga ghala kwa kinyemela ghughabhii nkate jha mwojho, nampela ndweko.” \p \v 7 “Pumunyopa, nkotoka kuchobhela chobhela ngita bhando bhangaumanya Chapanga. Bhene bhahambuka kubhehe Chapanga nabhajhokanikiya nhwalo gwa kulonge malobhe twe ghangabhehe gha mbone.” \v 8 Nkotoka kuhwanana na bheniya, Tate gwino amanye chimipala kabula munatumbu jhe kunyopa. \v 9 Bhahe, naha ndi chimipala kulonge piminnyopa Chapanga. \q Tate gwito jhumii kunane kwa Chapanga, \q Liina lino lilombwe. \q \v 10 Unahota nkolongwa gwino uhike. \q Limipala lihengeke pannema ngita kunane. \q \v 11 Mutupele chakulyegha chito cha kila lichiko. \q \v 12 Mutulekekehe uhakaho gwito, \q ngita twenga chitwalekekeya bhibhatulemwihe. \q \v 13 Nkotoka kutujhingiya mu majhighanikilo, nambo mutukombole na jhola jwanganandela. \q Nhwalo unahota ndi gwino, na likakala na ukolongwa kwa machiko ghoha ghangapeta. \p \v 14 Nhwalo anda twalekekekiye bhange bhubhalemwite, Tate gwito jwa kunane kwa Chapanga nanekekeya na mangota hele. \v 15 Nambo anda mwalekekiye ndeka bhando, na Tate gwino nanekekeya ndeka. \s Mabholo gha kukihibhilikiya kulyegha \p \v 16 “Pumukihibhilikiya kulyegha, nkotoka kubhehe ngita bhibhakitenda bhando bhambone. Bhene ukekenala kumiho jhabhe bhabhonekana palonge jha bhando bhatei kukihibhilikiya kulyegha. Ninnobholela chakaka, bhene bhalepitwe njwe ndweko jhabhe. \v 17 Nambo mwenga pumukihibhilikiya kulyegha, npakala muto gwino mahuta, na kumiho jhino nkuhe mache, \v 18 mundo jhojhoha ankotoka kumanya nnekite kulyegha, nambo umanyikane Tate gwino jwaghabhona kwa kinyemela. Na Tate gwino jwalolekeya ghughabhii nkate, nahupa. \s Kihukilo kunane kwa Chapanga \r Luka 12:33,34 \p \v 19 “Nkotoka kukibhekela kihukilo pannema pano, umeya uhoto kuhangabhana, bhibhakwatula ujhingii na kukwatula. \v 20 Nambo mukibhekele kihukilo chino kunane kwa Chapanga umeya na ukungo uhoto jhe kuhangabhana, hilu bhibhakwatula bhajhingii jhe kukwatula. \v 21 Nhwalo pala pukibhii kihukilo chino, ndi pupala kubhehe mwojho gwino. \s Liho ndi lumule lwa yegha \r Luka 11:34-36 \p \v 22 “Liho lino ndi kolobohi jha yegha. Anda liho lino lyambone, yegha jhino jhoha naibhaha lumule. \v 23 Nambo anda liho lino libhoho, yegha jhino jhoha naibhaha lubhendo. Bhahe, anda lumule lulubhii nkate jhino ndi lubhendo, lono ndi lubhendo lwa kujhoghoha hake! \s Mundo jwabhii na ilebhe mbwee \r Luka 16:13; 12:22-31 \p \v 24 “Abhii jhe mundo jwahoto kwahengela akanahota mabhele. Nhwalo nachimwa jhumo na kupala jhola jhubhele, amu nanyeketela na jhumo na kupucha jhonge. Muhoto jhe kunhenge Chapanga na ilebhe pamonga. \p \v 25 “Ndi nhwalo ninobholela, nkotoka kubhehe na kiholo natulya nike na natunywegha ipala ughome. Amu ngobho imipala kwa nhwalo gwa yegha jhino. Bho, yakulyegha ndi kilebhe kikolongo kupeta ughome? Na yegha, bho, chi kupeta kwa ngobho? \v 26 Mwalolekehe ijhune ya kumanyahe bhimicha ndeka hilu kuhuna amu bhakwete jhe kikoko. Pamonga na gheniya, Tate gwino jwa kunane kwa Chapanga nanicha. Bho, mangota bhamaha ndeka kuliku yenio ijhune? \v 27 Bho, ghane pakate jhino jwabhii na kiholo hake jwahoto kukijhonjekeya machiko gha ughome gwake? \p \v 28 “Kwa nhwalo gwa ngobho mubhehe na kiholo? Mughalolekehe malobha gha kumanyahe chighahalalila. Ghihenga jhe lihengo hilu kuloka ngobho. \v 29 Nambo ninobholela chakaka, hilu Solomone jwenio na ilebhe yake yoha akapatite jhe kuhwalichwa mbone ngita lilobha limo. \v 30 Bhahe, anda Chapanga ulihwalicha naha lihamba lya mughonda deleno libhii na kilabho jhake ulitagha pa mwotu, bho, mangota nantendela jhe kupeta peniya? Mangota bhando bhumii na kihobholelo chandina! \p \v 31 “Bhahe, nkotoka kubhehe na kiholo, ‘Natulya nike, natunywa nike, natuhwala nike!’ \v 32 Nhwalo gheniya ghoha bhando bhangaumanya Chapanga bhang'ahikila gheniya. Tate gwino jwa kunane kwa Chapanga amanye kubhehe mighana ilebhe yenio yoha. \v 33 Nambo mupalahe hote Unahota gwa Chapanga na ghapala ghoha na gheniya ghoha nanyonjekewa. \v 34 Bhahe, nkotoka kubhehe na kiholo na ilebhe ya kilabho, kilabho ibhii na ilebhe yake. Malola gha lichiko limo ghakwela kwa lichiko lyenio. \c 7 \s Mabholo gha kwakanikiya kwahadabu bhange \r Luka 6:37-38,41-42 \p \v 1 “Nkotoka kwahadabuu bhange, na mangota nahadabulwa na Chapanga, \v 2 nhwalo chimahadabula bhange, ndi mangota nanhuadabulilwa kipemo cheche, chimwapemela bhange, ndi Chapanga nanhadabulila kwino. \v 3 Bho, nhwalo gwa nike mukibhona kipalamande chikibhii muliho lya nnongo gwino, nambo mulibhona jhe lijhola lilibhii muliho lino? \v 4 Amu mihoto bhole kunongolela nnongo gwino, Nnongo, denda nimohe lipande muliho lino, kongo nkwete lijhola muliho lino? \v 5 Mwenga mukitenda mundo jwaumbone! Mulibhohe hote lijhola lilibhii muliho lino na peniya ndi nanola telatela na kuhoto kubhoha lijhola lilibhii muliho lya nnongo gwino.” \p \v 6 “Nkotoka kwapela ghimbwa ilebhe ya Chapanga, bhahoto kughalambuka na kukachulana mangota amu nkotoka kwataghii magholobhe lwambo ya lulo bhahoto kughatimbatimba kwa magholo ghabhe. \s Nnyope na mpalahe na nkong'onde litangala \r Luka 11:9-13 \p \v 7 “Nnyope na mangota napelwa, mupalahangane nampata, nkong'onde litangala na mangota nadindulilwa. \v 8 Nhwalo gwenio mundo jhojhoha jwajhopa upelwa, na mundo jhojhoha jwapalaha napata, na jwakong'onda litangala nadindulilwa. \v 9 Bho, abhii jhojhoha pakate jhino jwanyopa mwana mundo libumunda, na jwenie napela lighanga? \v 10 Amu bho, anda anyopite luhomba, nampela lijhoka? \v 11 Anda yenio bhahe, mangota pamonga na gwanganandela gwino, mimanya kwaipela yana hino yambone, chakaka Tate gwino jwa kunane kwa Chapanga natenda kuchocha kwa peniya. Nabhapela ghambone bhala bhibhannyopa.” \p \v 12 “Ghoha ghumipala bhando bhantendele mangota, mwatendele bheniya helahela. Naha ndi chililonge Lilaghalikilo lya Chapanga lyakampekiye Mucha na mabholo gha milondole bha Chapanga.” \s Litangala likombaho \r Luka 13:24 \p \v 13 “Nnyingile kwa kupete nnyango nkombaho. Kwa nhwalo ndela jhilongocha mukuwegha ndi ngolongwa, na litangala lya kujhingilila mwenio ndi ngolongwa, bhubhajhenda ndela jhenie bhabhii twe. \v 14 Nambo ndela jhijhenda mughome gwa machiko ghoha ndi ngombaho, na litangala lya kujhingilila hele likombaho, ndi bhando bhandina tugha bhihoto kuimanya ndela jhene.” \s Nkongo na uhohe gwake \r Luka 6:43-44 \p \v 15 “Mukilolekehe na milondole bhuwange. Bhene uhika kwino bhabhonekana ngita mambelele kwa panja, nambo kwa nkate mamehe. \v 16 Namamanya kwa mahengo ghabhe. Bho, bhando upochomola mahuku mu mikongo jha mibha, amu ntine mu mikwanga? \v 17 Bhahe, nkongo gwambone upambika uhohe gwa mbone, na nkongo gwanganandela upambika uhohe gwanganandela. \v 18 Nkongo gwamaha uhoto ng'o kupambika uhohe gwangamanyika, hilu nkongo gwangamanyika uhoto jhe kupambika uhohe ghambone. \v 19 Kila nkongo gwangapambika uhohe gwambone naupengulwa na kutagwa pamwotu. \v 20 Kwa ngoheno, namamanya kwa mahengo ghabhe.” \s Nimanyite jhe mangota \r Luka 13:25-27 \p \v 21 “Chi kila mundo jwangema, ‘Bhambo, Bhambo,’ najhingila Munahota nkolongwa gwa kunane kwa Chapanga, nambo jhola tugha jwahenga ghala ghapala Tate gwango jwabhii kunane kwa Chapanga. \v 22 Bhando bhamahele nabhanongolela lichiko lela lya luhadabulo, ‘Bhambo, Bhambo!’ Kwa liina lino tukatangiche malobhe ghino, na kwa liina lino tukabhengite michuka na kuhenga ikangacho twe. \v 23 Peniya nanikanila, ‘Niumanyingine ng'o mangota, mmokengane palonge jhango, mangota bhumutenda mabhoho.’ \s Mapunde bhabhele bhubhachenga \r Luka 6:47-49 \p \v 24 “Bhahe, kwa kila mundo jwajhokanikiya malobhe ghango na kughahenge lihengo, ahwanana na mundo jhuna malango, jwachengite nyumba jhake panane jha lindalabho. \v 25 Hula ijhakukoma, ngemba ijhakutwelela, kimbonga kijhapogha na kuhinyuanyua nyumba jhene. Nambo nyumba jhene ikagwii jhe nhwalo ikachengwite panane jha lindalabho. \p \v 26 “Nambo mundo jhojhoha jwajhoha malobhe ghango changaghahenge lihengo, nalandana na mundo jwapumbumwike jwachengite nyumba jhake panane jha ncheke. \v 27 Hula ijhakukoma, ngemba ijhakuheluka mache, kimbonga kijhakunyuanyua nyumba jhene, na nyumba jhene ijhakugwegha, na kugwegha kwenio kujhabhehe kukolongwa.” \s Ukindendeke gwa Yecho \p \v 28 Yecho pajhomolila kulonge malobhe gheniya, lilongo lya bhando bhajhakukangacha kwa mabholo ghake. \v 29 Nhwalo akibha jhe anda bhabhola bheniya bha malaghalikilo, nambo abholita ngita jhuna ukindendeke. \c 8 \s Yecho inamicha mundo jhuna malohe \r Maluku 1:40-45; Luka 5:12-16 \p \v 1 Yecho pahelila ku kitombe, lilongo likolongwa lya bhando lijhakunkengama. \v 2 Bhahe, akahikite mundo jhuna malohe, akanyinamile alongila, “Bhambo, anda uhoto kunyelebhula, unyelebhulajhe!” \p \v 3 Yecho ajhakuhatambuu lubhoko lwake na kumpapaha na kulonge, “Nipala! Nnyelebhuke.” Papa mundo jwenio ajhakulama malohe gwake. \v 4 Bhahe, Yecho ajhakunnobholela, Dolokeya, “Nkotoka kunobhole mundo jhojhoha, nambo nnyende mukakilangiye kwa mupiya litambiko jwa Chapanga, na mpeleke litambiko lino kwa nhwalo gwa kujhelebhuka kwino ngita chalaghalikiye Mucha nhwalo gwa kwalangii bhando bhoha nnamite.” \s Kihobholelo cha kilongoche jhumo jwa ku Loma \r Luka 7:1-10 \p \v 5 Yecho pajhingila kubomane jha ku Kapelenaumo, nkolongwa jwa akakomana ngondo jhumo jwa ku Loma ajhakunyendelela Yecho na kumpembelekeya antangatile. \v 6 Alongila, “Bhambo, ntumiche gwango agholwike unyumba, atengwike yegha na yegha jhoha ibhina.” \p \v 7 Yecho ajhakunnobholela, “Nahika kunnamicha.” \p \v 8 Jwenio nkolongwa jwa akakomana ngondo ajhakunnobholela, “Bhambo, itope ndeka mwenga kujhingila nkate jha nyumba jhango. Nambo unnobholele lilobhe tugha, na ntumiche jwango nalama. \v 9 Nhwalo nenga mii mundo pahe jha ukindendeke gwa bhange, ngwete akakomana ngondo pahe yango. Anda ninnobholile jhumo, ‘Jhenda!’ Na jwenio ujhenda, na ninnobholela jhonge ‘Ika!’ Na jwenio uhika. Anda ninnobholile ntumiche gwango, ‘Nhwenge lende.’ Na jwenio uhenga.” \p \v 10 Yecho pajhohina malobhe gheniya, akakangiche hake, ajhakwalobholela bhando bhubhakibha bhankengima, “Ninnobholela chakaka, nanapatajhe kulola mundo jhojhoha ku Ichilahele jhuna kihobholelo ngita chenje. \v 11 Bhahe, nalobholela bhando bhamahele nabhahika kuhumii kulipitii lyobha na kulitipikii lyobha, na bhene nabhatama pa unyagho gwa kulyegha pamonga na Ulahimo, Isaka na Yakobu mu Unahota gwa kunane kwa Chapanga. \v 12 Nambo bhala bhubhapalwa kubhehe mu Unahota gwono ndi bhataghwii panja, kulubhendo, kweno nabhalela na kuyagha mino.” \v 13 Peniya Yecho ajhakunnobholela nkolo jwa akakomana ngondo jweno, “Nnyende kajha, na ibhehe ngita chimuhobholela.” \p Ntumiche gwake ajhakulama lichaa lelela lela. \s Yecho ilamicha bhando bhamahele \r Maluku 1:29-34; Luka 4:38-41 \p \v 14 Yecho ajhakujhenda ukajha kwa Petile, ajhakunkola nkoano mundo mwikeghe Petile agholwike pakindanda, itenda kupyopa hake. \v 15 Bhahe, Yecho ajhakumpapaha majhe jwenio lubhoko, na ulwalo ukannekekiye, ajhakujhema na kutumbuu kwatelekela. \p \v 16 Pikihikita kimiye, bhakannetile bhando twe bhubhakibha na michuka, na jwenio, kwa malobhe ghake, ajhakubhenga michuka jhene. Ajhakwalamicha bhando bhoha bhubhalalwita. \v 17 Akatei gheniya ghighalongilwa na nnondole Isaya ghatimile, “Jwenio atoile malola ghito, agheghite malola na malwalo ghito.” \s Bhibhatope kubhehe bhabholwa \r Luka 9:57-62 \p \v 18 Yecho pabhonita lilongo lya bhando lintindile, ajhakwalobholela, bhabholwa bhake bhajhende kwiye jha lilabha. \v 19 Mmola jhumo jwa Malaghalikilo akanyendile Yecho, akannobholile, “Mmola, nenga naninkengama mwenga kokoha kola kumijhenda.” \p \v 20 Yecho akannyangwile, “Mabweya ghabhii na mikwembe jhabhe na ijhune ibhii na mihuhe jhabhe, nambo Mwana gwa Mundo akwete ndeka pakujhebhelekeya lubhaho lwake.” \p \v 21 Peniya mundo jhonge pakate jha bhabholwa bhake ajhakunnobholela, “Bhambo, nnyende hote kunchika tate gwango.” \p \v 22 Nambo Yecho ajhakunobholela, “Ungengame! Mwaleke bhubhawile bhachikane bhubhawile chika.” \s Yecho ipwatalila kimbonga \r Maluku 4:35-41; Luka 8:22-25 \p \v 23 Yecho ajhakujhingii mungalabha, na bhabholwa bhake bhajhakujhenda pamonga na jwenio. \v 24 Peniya kijhakupeti kimbonga kikolongwa mulilabha, matuhe gha mache ghajhatumbu kuyekelela ngalabha. Yecho akibha agholwike lugwenio. \v 25 Bhabholwa bhakannyendile Yecho, bhajhakunyimuha bhalongila, “Bhambo, mutukombole, tuwegha!” \p \v 26 Yecho ajhakwalobholela, “Mangota bhumii na kihobholelo chandina, bho, nhwalo gwa nike mijhoghopa?” Bhahe, akajhinwike, ajhakukipwatalila kimbonga na matuhe gha mache ghala gha mulilabha lela ghajhakubhehe njelembo na teeke. \p \v 27 Bhando bhakakangiche hake, bhalongila, “Bho, ojho mundo ghane ade kimbonga kinnyeketela?” \s Yecho abhalamicha bhando bhabhele bhina michuka \r Maluku 5:1-20; Luka 8:26-39 \p \v 28 Yecho akahikite ku kilambo cha bha Gelache kwiye jha lilabha, na kwono bhando bhabhele bhubhakibha na michuka bhakakonganiki nako bhahumila ku mambe. Bhando bheniya bhakibha bha kujhoghoha hake, abhii jhe mundo jwahotwila kupete ndela jhene. \v 29 Na bhene bhakatumbwii kulalama, “Mipala nike kwa nenga mwenga Mwana gwa Chapanga? Bho, uhikite kutung'aha kongo lichiko linahika jhe?” \p \v 30 Pahina na peniya pakibha na lilongo likolongwa lya magholobhe ghighaluchitwa. \v 31 Peniya michuka ikampembelikihe Yecho, “Anda mipala kutubhoha, bhahe, mutulekekehe tughajhingii magholobhe ghala.” \p \v 32 Yecho akabhalobhalile, “Chakaka, nnyendengane.” Peniya bhajhakubhoka kwa bhando bheniya, na kughajhingii magholobhe. Lilongo lyoha lya magholobhe lijhakutilila muluhelelo na kutumbukila mulilabha na kuhobholela mwenio. \p \v 33 Bhalucha magholobhe bhajhakutila na kujhenda kubomane. Kwalobholela bhando malobhe ghoha na mambu ghighapitile bhando bhala bhubhakibha na michuka. \v 34 Bhahe, bhando bhoha bha muche ghola bhajhakubhoka, bhakanyendilii Yecho, na kumpembelekeya, abhoke mu kilambo chabhe. \c 9 \s Yecho innamicha mundo jwatengwike \r Maluku 2:1-12; Luka 5:17-26 \p \v 1 Yecho pakwelita mungalabha, ajhakujhomboka lilabha na kuhika mumuche gwake. \v 2 Peniya bhando bhakannetile mundo jhumo jwatengwike yegha, aghonikichwe mu nchekacheka. Yecho palolita kihobholelo chabhe, ajhakunnobholela mundo jwatengwike, “Kangamala mwanango! Nnekekiwe uhakaho gwino.” \p \v 3 Bhabhola bhange bha Malaghalikilo gha mucha bhange bhakatumbwi kupwepwelana, “Mundo ojho innigha Chapanga!” \p \v 4 Yecho akamanye chibhahola, akalongi, “Nhwalo ghane mihwachila ghanganandela kumiojho jhino? \v 5 Nike chikijhojwike kulonge, ‘Uhakaho gwino ulekekiwe,’ amu kulonge, ‘Nnyeme ntyange?’ \v 6 Bhahe, nipala umanye, Mwana gwa Mundo akwete ukindendeke pannema gwa kwalekekeya bhando uhakaho.” Peniya ajhakunnobholela mundo jwenio jwatengwike, “Jhimuka, tola nchekacheka gwino, nnyende ukajha kwino.” \p \v 7 Mundo jwenio jwakatengwike akajhinwike, akajhawii ukajha. \v 8 Bhando bhoha pa lilongo lyenio pibhalolita gheniya, bhajhakukangacha na kujhoghopa, bhajhakunnomba Chapanga jwabhapekiye bhando ukindendeke gwa kuhenga gheniya. \s Yecho inkema Matei \r Maluku 2:13-17; Luka 5:27-32 \p \v 9 Yecho ajhakubhoka peniya, na pabhokita, akamwene mundo jhumo jwakemitwa Matei, atamite munyumba jha kulepe kode. Bhahe, Yecho ajhakunnobholela, “Hika ungengame.” \p Matei akajhemite, ajhakunkengama. \p \v 10 Yecho pakibha ukajha kwa Matei, na atamite pahe kwa nhwalo gwa kulyegha, bhibhalepecha kode bhamahele na bhibhahenga mabhoho bhakahikite na kutama pamonga na jwenio na bhabholwa bhake. \v 11 Mapwalichayo pibhalolita gheniya, bhajhakwalobholela bhabholwa bhake, “Nhwalo ghane mmola gwino ilyegha pamonga na bhibhalepecha kode na bhibhahenga uhakaho?” \p \v 12 Yecho ajhakwajhoha, akalongi, “Bhando bhangalwalwa bhipala ndeka nng'anga, bhibhimpala ndi bhala bhibhalwalwa. \v 13 Bhahe, mukakibhole mana jha malobhe agha, ‘Nipala kiya, na chi litambiko.’ Nakahikite jhe kwakema bhando bhambone palonge jha Chapanga, nambo bhina uhakaho.” \s Mabholo gha kupunga kulyegha \r Maluku 2:18-22; Luka 5:33-39 \p \v 14 Peniya, bhabholwa bha Yohane Mbatichajhe bhakannyendile Yecho, bhakankonyite, “Twenga na Mapwalichayo tipunga kulyegha mala jhamahele, bho, nhwalo ghane bhabholwa bhino bhipunga ndeka?” \p \v 15 Yecho ajhakwajhanguu, “Bho, bhando bhibhalalikwe kuunyagho gwa ndowa ipalwa kubhehe ngolongondi na peniya nnyinamwale abhii pamonga na bhene? Ihoto ndeka kupunga! Nambo lichiko libhii kuhika nnyinamwale nabhoka pakate jhabhe, peniya ndi nabhapunga kulyegha. \p \v 16 “Bhando bhibheka ndeka kibhambo cha ngobho yono na kuchonolela mukindukotuko. Nhwalo kindukonduko chenie naijwepula ngobho jha makacho, na pala pupakibha pajwepwike napajhonjekeka.\fig Kibhambo kiyono |alt="A new patch" src="11 Unshrunk Patch.jpg" size="col" ref="9:16"\fig* \v 17 Hilu bhando bhibheka ndeka divaye yono mulihako lya makacho lya limbendela. Anda bhatehi naha, lihako lyenio nalijwepuka na divaye naijhitika, na lihako yenio lya limbendela nailola. Bhando bhibheka divaye yono mulihako liyono, na yoha ibhena, lihako lya limbendela na divaye, naibhaha njelembo.” \s Nchikana jwawile na majhe jhumo jwalwalwa \r Maluku 5:21-43; Luka 8:40-56 \p \v 18 Yecho palongila gheniya, nkolo jhumo Uyahude akahikite, akannyinamile na kulonge, “Nchikana gwango ahwii ngohengohe. Nambo chonde, tijhende ukamekele lubhoko lwino na jwenio nalama.” \p \v 19 Yecho ajhakulongohana na bhabholwa bhake, bhajhakunkengama helahela. \p \v 20 Majhe jhumo, atehila kulwalwa ulwalo gwa pihe kwa yaka kome na ibhele, ajhakunkengama Yecho chakuyeto, akapapihe lilombolo lya ngobho jhake. \v 21 Ajhakukilobholela hote akahwachii ku mwojho gwake, “Anda mbapihe tugha ngobho jhake namaha njelembo.” \p \v 22 Bhahe, Yecho paghalambwika ajhakumona, ajhakunnobholela, “Nchikana gwango nkangamale mwojho, kihobholelo chino kinnamiche.” Nchikana jwenio akalamite papa peniya. \p \v 23 Peniya Yecho akajhingii munyumba jha munahota jhola. Na kwabhona pibhahonita itolilo na lilongo lya bhando bhibhalela kongo bhayolayola pahe, \v 24 alongila, “Mmokangane pamba! Nchikana jhonjo ahwii ndeka, agholwike tugha.” Na bhene bhajhakunheka. \v 25 Bhahe, lilongo lya bhando pibhabhokita, Yecho akajhingii nkate, akankamwii nchikana jhola lubhoko, na jwenio ajhakujhema. \v 26 Malobhe gheniya ghajhakupechangana pa kilambo choha. \s Yecho abhalamicha bhangalola bhabhele \p \v 27 Yecho pibhabhokita peniya, pakibha ijhenda, bhangalola bhabhele bhajhakunkengama bhalalima, “Mwana gwa Daude, umonele kiya!” \p \v 28 Yecho pajhingila munyumba, bhando bhabhele bheniya bhajhakunnyendela, na jwenio ajhakwakonya, “Bho, minnyeketela ngita nihotola kunamicha?” \p Na bhene bhakanyangwile, “Chakaka, Bhambo.” \p \v 29 Peniya, Yecho akapapihe miho ghabhe, alongila, “Na ibhaha kwino ngita chimuhobholela.” \v 30 Miho ghabhe ghakadindwike. Na jwenio Yecho ajhakwakanakiya kwa lilaka, “Nkotoka kunnobholela mundo jhojhoha kilebhe eche.” \p \v 31 Nambo bhene bhakabhokangine, na kughatangacha malobhe gha Yecho mu kilambo chela choha. \s Yecho innamicha mundo jwangalongela \p \v 32 Bhando bhala pubhabhokingina, bhando bhange bhajhakunnetela Yecho mundo jhumo jwangalongela nhwalo akibha na nchuka. \v 33 Papa peniya nchuka ghola pubhohitwa, mundo jwenio jwakibha ilonge ndeka akatumbwii kulonge kabhele. Bhando bhakakangiche na kulonge, “Lijhambu ngita elele likapiti ndeka mu Ichilahele!” \p \v 34 Nambo Mapwalichayo bhakibha bhalongila, “Abhenga michuka kwa likakala lya nkolo gwa michuka.” \s Yecho abhabhone kiya bhando \p \v 35 Yecho akatyangile miche jhoha na muchenda, ajhakubhola munyumba jha kukonganikii Akayahude ajhakutangacha Malobhe gha Mbone gha Unahota gwa Chapanga na kulamicha ulwalo gwoha na kwabhokeha bhando malagho ghabhe. \v 36 Bhahe, pabhabhonita bhando ibhogha ibhogha, ajhakwabhone kiya nhwalo bhakibha bhatotokile na bhabhii na bhoghohe ngita mambelele ghangabhehe na nnuchajhe. \v 37 Peniya ajhakwalobholela bhabholwa bhake, “Mahuno ghamahena, nambo bhahenga mahengo bhandina. \v 38 Bhahe, munnyope nkolo mahuno abhalete bhahenga mahengo ahuna mahuno ghake.” \c 10 \s Yecho na akatenga bhake kome na bhabhele \r Maluku 3:13-19; Luka 6:12-16 \p \v 1 Yecho ajhakwakema pamonga bhabholwa bhake kome na bhabhele, na kwapela ukindendeke gwa kubhenga michuka na kulamicha ulwalo na malagho ghoha. \v 2 Maina gha akatenga bheniya kome na bhabhele ndi ghanga: Simone jwakemitwa Petile na unung'una mundo Anduleya, na Yakobu mwana gwa Zebedayo, na Yohane nnongo mundo, \v 3 Filipu na Batulomayo, na Tomache na Matei jwalepicha kode, na Yakobu mwana gwa Alufayo, na Tadayo, \v 4 Simone mundo jwakikengelela kilambo chake, na Yuda Sikaliyote jwanyambila Yecho. \s Yecho abhatuma bhabholwa bhake kome na bhabhele \r Maluku 6:7-13; Luka 9:1-6 \p \v 5 Yecho ajhakwatuma na kwapela ukindendeke bhabholwa kome na bhabhele bheniya, ajhakwalaghalikiya, “Nkotoka kujhenda kwa bhando bha ilambo henge. Hilu nkotoka kujhingii miche jhojhoha jha bha Samaliya. \v 6 Nambo mwajhendelele bhando bha ku Ichilahele, nhwalo bhabhii ngita mambelele ghighahobhalile. \v 7 Pumajhendelela mwatangachila naha, ‘Unahota gwa kunane kwa Chapanga nheghelile.’ \v 8 Mwalamiche bhibhalwalwa na mwayokeche bhubhawile na mwalamiche bhubhabhii na malohe na muhibhenge michuka. Mupatite jhajhe na mangota ntende jhajhe. \v 9 Nkotoka kughegha mu mahako ghino chaabo amu mbijha amu matobholo gha shaba. \v 10 Nkotoka kughegha lihako lya mwanja amu ngobho ya kujhangangana amu maghubache amu nkongocho. Nhwalo jwahenga lihengo atope malepo ghake kwa kila lichiko.” \p \v 11 “Pumujhingi pamuche amu chenda jhojhoha, mpalahe mundo jwapala kumpokela, na mangota ntame kwa jwenio ade pumubhokangana kwenio. \v 12 Pumujhingii nkate mwajhambuche akolo muche, mwalobholela, ‘Uteeke ubhehe pa nyumba jhenjeno.’ \v 13 Anda akolo muche gwenio nabhapokela mangota, uteeke gwino utame nako, nambo nabhampokejhe bhahe, uteeke gwenio naghumujhila mabhene. \v 14 Bhahe, anda mundo jhojhoha akanile kupokela amu kunyokanikiya mangota, pumubhoka munyumba jhene amu muche gwenio, nkung'unde lutukunda lulubhii mumagholo ghino. \v 15 Ninnobholela chakaka, lichiko lya Chapanga lya luhadabulo, muche gwenio nahubhaha mumalagho makolonga kuliku ghighapatite bhando bha ku Sodoma na ku Gomola! \s Malagho ghughahika kwa bhabholwa \r Maluku 13:9-13; Luka 21:12-17 \p \v 16 “Ngoheno mukilolekeye, nitumangana mangota ngita mambelele pakate jha mamehe. Nkola malango ngita lijhoka na ntokomala ngita ngunda. \v 17 Mukilolekehe na bhando, nhwalo nabhatakalila panyumba jha mihalo na kunkenyuu yato munyumba jha kukonganikii Akayahude. \v 18 Nabhampeleka palonge jha ilongoche na akanahota kwa nhwalo jha nenga, kwa kwalobholela malobhe gha mbone, helahela kwa bhando bha ilambo ahenge. \v 19 Bhahe, pubhantakalila munyumba jha mihalo, nkotoka kubhehe na kiholo nanongila kilebhe ghane amu nanongela kwa ndela ghane, lichiko lyenio pulipalakuhika, namolwa gha kulonge. \v 20 Nhwalo mangota nanongela jhe kilebhe, nambo Uhuke gwa Tate gwino ghubhii nkate jhino ndi nalongela. \p \v 21 “Nnongo nanyambila nnongo mundo akomwe na tate nanyambila mwana mundo, na yana yenio hele nabhakachulana akatate bhabhe na kwakoma. \v 22 Bhando bhoha nabhanchimwa mangota kwa nhwalo gwa unnyeketile nenga. Nambo jhola jwapala kuhimbilila ade kujhomolela jwenio naghombokoka. \v 23 Bhando bhubhang'aha mmuche ghumo, ntilile muche ghonge. Ninobholela chakaka, nanyomolele jhe kuntindila mumiche jhoha jha ku Ichilahele kabula jha Mwana gwa Mundo anahika. \p \v 24 “Mmolwa ampeta ndeka mmola gwake, hilu ntumiche apeta jhe nkolo gwake. \v 25 Nambo ikwela kwa mmolwa kulandana na mmola mundo na kwa mmanda alandana na nkolo mundo. Anda bhankemite nkolo jwa nyumba, Belechebule, bho, nabhankema jhe bhando bhange bhubhabhii munyumba jhene mahina ghanganandela kupeta lyenele? \s Ghane jwakulendemwa \r Luka 12:2-7 \p \v 26 “Bhahe, nkotoka kwajhoghopa bhando. Kilebhe chochoha chikiyekelilwe nakiyekulilwa, na kila kilebhe chikihihitwe nakibhaha mbegha. \v 27 Ghala ghunitangachila mulubhendo, mughalonge pakalamuhe na lininnobholila panga bhando mulilongele palonge jha bhando. \v 28 Nkotoka kwajhoghopa bhala bhibhahoto kukoma yegha, nambo bhahoto jhe kukoma uhuke, mbaha kunyoghopa jhola jwahoto kukoma yegha pamonga na uhuke na kuntaghii pa mwotu gwa machiko ghoha gwangahimika. \v 29 Iyebhelele ibhele uchuluchwa kwa chenti jhimo jhandina. Nambo hilu jhumo pakate jhabhe agwejhe pahe changamanya Tate gwino. \v 30 Nambo kwa mangota, jwenio abhalinge majhunjo ghughabhii umuto gwino. \v 31 Ngohe, nkotoka kujhoghopa, nhwalo mangota bhambone kupeta iyebhelele twe! \s Kujheketela na kunkana Kilichitu \r Luka 12:8-9 \p \v 32 “Mundo jhojhoha jwanyeketela nenga palonge jha bhando, na nenga hele naninyeketela palonge jha Tate gwango jwabhii kunane. \v 33 Nambo mundo jhojhoha jwangana palonge jha bhando, na nenga hele nanikanila palonge jha Tate gwango jwabhii kunane kwa Chapanga. \s Mpechangano \r Luka 12:51-53; 14:26-27 \p \v 34 “Mwangahambuka hikite pannema pano kuleta uteeke. Nenga hikite jhe pano kwatenda bhando bhatame kwa uteeke, nambo kuleta ngondo. \v 35 Nhwalo hikite kuleta bhulo pakate jha mundo na tate mundo, na nchikana na majhe mundo pakate jha nkohano na nkohano mundo mwikeghe, \v 36 na makoko bha mundo ndi bhando bha ukajhake. \p \v 37 “Jhola jwampala tate mundo amu majhe mundo kuliku nenga, jwamaha ndeka kubhehe mmolwa gwango. Mundo jwampala mwana amu nchikana kuliku nenga, jwamaha ndeka kubhehe mmolwa gwango. \v 38 Mundo jhojhoha jwanga ghegha nchalaba gwake na kungengama jwamaha ndeka kubhehe mmolwa gwango. \v 39 Nhwalo mundo jhojhoha jwaupala kulonda ughome gwake, nauhobhecha. Nambo jwauhobhecha ughome gwake kwa nhwalo gwa kunyeketela nenga naukombola kabhele. \s Ndweko kwa bhibhannyeketii Yecho \r Maluku 9:41 \p \v 40 “Mundo jhojhoha jwampokela mangota, ambokela nenga helahela. Na jwenio jwambokela nenga ampokii jhola jwandumita. \v 41 Mundo jwapokela nnondole jwa Chapanga, nhwalo ndi nnondole jwa Chapanga, napokela ndweko jha ulondole gwa Chapanga. Mundo jwampokela mundo kwa nhwalo jwambone palonge jha Chapanga, napokela ndweko jha mundo jwambone palonge jha Chapanga. \v 42 Ninnobholela chakaka, mundo jhojhoha jwampela kimiche jha mache mahihimo kwa jhumo jwa bhando bhamba bhangamanyikana kwa nhwalo ndi mmolwa gwango, chakaka napokela ndweko yake.” \c 11 \s Yecho na Yohane Mbatichajhe \r Luka 7:18-35 \p \v 1 Yecho pajhomolila kwapela bhabholwa bhake kome na bhabhele malaghalikilo, ajhakubhoka peniya, akajhahwii kubhola na kwatangachila bhando Malobhe gha Mbone mu miche jhibhii pahina. \p \v 2 Yohane Mbatichajhe pakibha mukipungo akajhohine ghala ghahengita Yecho Kilichitu. Bhahe, Yohane akabhatumite bhabholwa bhake, \v 3 bhankonye, “Bho, mwenga ndi jhola jwahika, amu tunnendele jhonge?” \p \v 4 Yecho ajhakwajhanguu, “Nnyendengane mukannobholele Yohane ghala ghumujhoha na kughabhona. \v 5 Bhangalola bhilola, bhubhalemile bhityanga, bhina na malohe bhilamichwa, bhangajhoha bhijhoha, bhubhawile bhiyokechwa na akahocho bhatangachilwa Lilobhe lya Mbone. \v 6 Jhuna mota mundo jhola jwanganeka kunyeketela nenga.” \p \v 7 Bhahe, bhabholwa bha Yohane pubhabhokita, Yecho akatumbwii kulongelela lilongo lya bhando malobhe gha Yohane, mkajhahwii kulola nike kola kunjenga? Bho, mukapaile kulinga matete ghighanyuha nyuha upepo? \v 8 Bhahe, mukajhawile kulola nike? Bho, Nnyahwila kunninga mundo jwawalite ngobho ichuluchwa kwa mbijha yamahele? Bhando bhibhahwala ngobho ya mbone utama munyumba jha unahota. \v 9 Nambo, unnobholele nike chimukajhawile kulinga? Bho, nnondole jwa Chapanga? Tela, chakaka jwenio ndi nkolongwa kupeta nnondole jwa Chapanga jhumoyobhalile. \v 10 “Yohane ndi jwalongelwa mu Majhandiko gha Chapanga, Chapanga alongila, ‘Dolokeya, nenga nintuma jumbe gwango alongolele, jwenio natengenecha ndela jhino.’ \v 11 Ninobholela chakaka, pakate jha yana yoha ya bhando, anahwahi jhe kutama jwabhii nkolo kuliku Yohane Mbatichajhe. Peniya jhola jwabhii nchokombe munahota gwa kunane kwa Chapanga, ndi nkolongwa kuliku jwenio. \v 12 Kuhumii mu machiko gha Yohane Mbatichajhe ade deleno, Unahota gwa kunane kwa Chapanga ukanwa kwa makakala, na bhando bhubhabhii na bhulo na makakala bhijhigha kuupoka kwa likakala. \v 13 Mabholo ghoha gha milondole bha Chapanga na Lilaghalikilo lya Chapanga lyapekiwe Mucha ade lichiko lya Yohane, ghoha ghakalotile unahota gwa Chapanga. \v 14 Anda mihoto kujheketela ghanga, bhahe, Yohane ndi Eliya jwahika. \v 15 Jwabhii na machikilo gha kujhoha na ajhohe! \p \v 16 “Bhahe, nikihwananicha kibheleko chenje na kilebhe ghane? Ngita yana ikibha itamite pa liguliho, bhibhakibha bhilongehana kibhogha chimo na chenge. \v 17 ‘Ahona ng'oma nambo mukina ndeka! Tujhembite mihambo jha ungolongondi nambo mukalelite jhe!’ \v 18 Kwa nhwalo Yohane akahikite, ajhakupunga kulyegha anywila ndeka divaye, na bhene bhalongila, ‘Achikilwe nchuka.’ \v 19 Mwana gwa Mundo akahikita, alila na kunywegha, na bhene pibhalongila, ‘Nnolokehe hojho, kuhapatika na kulobhela, nkoche jwa akatola kode na bhibhabhii na uhakaho. Nambo malango gha Chapanga ghalangiwe ndi ghambone kwa mahengo ghake.’ ” \s Bhando ya miche yangajheketela \r Luka 10:13-15 \p \v 20 Peniya Yecho akatumbwii kwapwatalila bhando bha miche jhela jhakahengite ikangacho yamahena mwenio, bhando bhake bhakapahi ndeka kuleka uhakaho. \v 21 “Nanola choto mwa Kolazine! Nanola choto mwenga mwa Betisaida! Nhwalo ikangacho itendika kwino, ngahitendika ku Tilo na ku Sidone, kuhumii makacho bhando bhake ngabhatumbwile kuwala ngobho ya majafafa na kutama paliho kulangiya bhamujhii Chapanga! \v 22 Peniya, ninobholela, lichiko lya luhadabulo, mangota napata malagho makolongwa kuliku bhando bha ku Tilo na ku Sidone. \v 23 Mwenga, ma Kapelenaumo! Bho, namukikweya ade kunane kwa Chapanga? Oko naha ndeka, nabhahuluha ade ku kilambo cha bhando bhubhawile! Ngita ikangacho ihengika kwino ngaitendika kola ku Sodoma, muche gwenio na ngaubhii ade deleno. \v 24 Nambo ninnobholela, bhando bha ku Kapelenaumo lichiko lya luhadabulo nabhapata luhadabulo lukolongwa kuliku bhando bha ku Sodoma.” \s Nhwike kwa nenga mupomolele \r Luka 10:21-22 \p \v 25 Machiko ghagha Yecho akalongile, “Nichengula mwe mwa Tate, Bhambo jwa kunane kwa Chapanga na pannema, kwa nhwalo mwahihite bhubhabhii na malango na bhando bhubhachomite malobhe ghanga na kwayekulila yana ichokombe. \v 26 Chakaka, Tate, ndi chimpata. \p \v 27 “Tate gwango ambekiye ilebhe yoha. Abhii ndeka jwaumanya Mwana nga Tate mundo, na abhii jhe jwaumanya Tate mundo nga Mwana na jhojhoha jwampahile mwana uyekulila. \p \v 28 “Hike kwa nenga mabhoha bhumilagha na kutotokela na mihigho, na nenga nanimpomoha. \v 29 Mukikonge lingolengole lyango, mukibhole kwa nenga, nhwalo nenga ndi natokomaho na natembekeho gwa mwojho, na nanintenda mupomolele miojho jhino. \v 30 Bhahe, lingolengole nimpela ndi lijhebhejhaho, na nhigho gwango nnyojhoho.”\fig Ng'ombi bhabhele bhibhabhii na lingolengole|alt="Two oxen wearing a yoke to plow a field" src="13 Yoke.jpg" size="col" ref="11:30"\fig* \c 12 \s Mabholo gha Lichiko lya Kupomolela \r Maluku 2:23-28; Luka 6:1-5 \p \v 1 Mu machiko gheniya, Yecho akibha ityanga mu mighonda jha ngano Lichiko lya Kupomolela. Bhahe, bhabholwa bhake bhajhakubhona njala, bhakatumbwii kutwekula manjwanjwane na kuyoghola ngano, bhakalile mbejho yake. \v 2 Mapwalichayo pibhalolita gheniya, bhajhakunnobholela Yecho, “Dolokeya, bhabholwa bhino bhihenga kilebhe chamaha jhe kuhenga Lichiko lya Kupomolela.” \p \v 3 Yecho ajhakujhanguu, “Bho, mukachomitejhe ghahengita Daude pamonga na ajhake pibhakibha na njala? \v 4 Jwenio akajhingii mu Nyumba jha Chapanga na kulyegha mabumunda ghighapihitwe kwa Chapanga. Jwenio na bhajhake bhakakanikiwe kulye mabumunda gheniya nhwalo mabumunda gheniya ghalilwa na akapiya matambiko tugha. \v 5 Amu bho, nchomite ndeka mukitabo cha Malaghalikilo ngita Lichiko lya Kupomolela akapiya matambiko mu Nyumba jha Chapanga chakaka utwekula malaghalikilo gha Lichiko lya Kupomolela, nambo bhiholelela ndeka ngita bhalemwa. \v 6 Bhahe, ninnobholela pamba abhii nkolongwa kuliku Nyumba jha Chapanga. \v 7 Anda umanye mana jha malobhe agha, ‘Nipala kiya na chi litambiko,’ nga mwahadabwii ndeka bhando bhanga ulemwa. \v 8 Peniya Mwana gwa Mundo abhii na Uhotolo panane jha Lichiko lya Kupomolela.” \s Mundo jwatengwike lubhoko \r Maluku 3:1-6; Luka 6:6-11 \p \v 9 Yecho akabhokite peniya, akajhahwii munyumba jha kukonganikii Akayahude. \v 10 Mwenio kukibha na mundo jhumo jwatengwike lubhoko. Bhahe, bhando bhakankonyite Yecho, “Bho, ndi mbone kunnamicha mundo Lichiko lya Kupomolela?” Bhankonyita naha bhapaliya ndela jha kuntakalila. \p \v 11 Nambo Yecho ajhakwalobholela, “Tulonge jhumo gwino abhii na limbelele lyake litumbukii mulibhomba, bho, nalipalaijhe na kunhobhola mulibhomba mu Lichiko lya Kupomolela? \v 12 Nambo, mundo abhii nkolongwa kuliku limbelele! Bhahe, ndi mbone kuhenga ghamaha Lichiko lya Kupomolela.” \p \v 13 Peniya akannobhalile mundo jhola, “Hatambula lubhoko lwino.” Akahatambwile, na lujhakubhehe njelembo ngita longe lola. \v 14 Bhahe, Mapwalichayo bhakapitite panja, bhajhakupalaha ndela jha kunkoma Yecho. \s Ntumiche jwahaghulilwe na Chapanga \p \v 15 Nambo Yecho akamanye lilobhe lyenio, ajhakubhoka peniya. Bhando bhamahele bhajhakunkengama, akalamiche bhibhalwalwa bhoha, \v 16 ajhakwapwatalila bhakotoka kwalobholela bhando malobhe ghake. \v 17 Ateila naha ghala ghighalongilwe na Chapanga kwa ndela jha nnondole Isaya ghatimile. \q \v 18 “Dolokeya ntumiche gwango jhunihagwile, \q jhunimpala na jwandenda hangane hake mumwojho. \q Naniubheka Uhuke gwango panane jhake, \q na jwenio nalobholela bhando luhadabulo lwango pannema gwoha. \q \v 19 Nabhaha ndeka na mitaho hilu kuchobhela, \q hilu lilobhe lyake nalijhokanikika jhe mundela. \q \v 20 Nnahe gwayaghike naudenyuka ndeka, \q hilu utambe ghuhuka lyoi nauhima ndeka, \q ade nahenga luhadabulo lwa chakaka. \q \v 21 Bhahe, bhando bhoha bha nnema nabhanhobholela jwenio.” \s Yecho na Beelzebule \r Maluku 3:20-30; Luka 11:14-23 \p \v 22 Peniya Yecho bhakannetile mundo jhumo jwangalola na akibha ahotwila jhe kulonge nhwalo akibha na nchuka. Yecho akannamiche ngahotwila kulonge na kulola. \v 23 Lilongo lyoha lya bhando likakangiche na kulonge, “Bho, pange jhonjo ndi Mwana gwa Daude?” \p \v 24 Nambo Mapwalichayo pibhajhohina gheniya, bhalongila, “Mundo ojho ibhenga nchuka kwa uhotolo gwa Belezebule, nkolo jwa nchuka.” \p \v 25 Yecho akamanye mahola ghabhe, ajhakwalobholela, “Unahota nkolongwa ghoghoha ghola anda upechengine gwene kwa gwene na kubhehe ibhogha ibhogha gwihoto ndeka kujhema, na bhando bha nyumba jhimo na muche ghoghoha amu nyumba jhojhoha chiibhaghanike ibhogha ibhogha jhiipengana, naugwaha. \v 26 Anda Limbembela abhenga michuka jhake, napengelela jwenio. Bhahe Unahota gwake naujhema bho? \v 27 Mangota milonge nibhenga nchuka kwa likakala lya Belezebule, bho, bhabholwa bhino bhabhenga kwa likakala lya ghane? Nhwalo bhando bhino mabhene nabhahadabula mangota. \v 28 Nambo anda nibhenga nchuka kwa likakala lya Uhuke gwa Chapanga, bhahe, umanye Unahota nkolongwa gwa Chapanga uhikite kwino. \p \v 29 “Amu ihoto bho mundo kujhingii nyumba jha mundo jhuna likakala na kumpoka ilebhe yake, changa ntabha hote mundo jwenio jhuna likakala? Peniya ndi ihoto kumpoka ilebhe yake. \p \v 30 “Mundo jhojhoha jwangalongohana na nenga, jwenio angana nenga, mundo jhojhoha jhola jwangalundika pamonga na nenga, atenda kupechengana. \v 31 Nhwalo gwenio, ninobholela, bhando nabhalekekewa uhakaho ghoghoha na maligho ghabhe ghoha, nambo nabhalekekewa ndeka uhakaho gwa kunnigha Uhuke gwa Chapanga \v 32 Mundo jhojhoha jwalongela lilobhe lya kunkanila Mwana gwa Mundo jwenio nalekekewa. Nambo mundo jhojhoha jwalongela lilobhe lya kunkanila Uhuke gwa Chapanga, nalekekewa ndeka pannema pano, hilu kwa nnema ghola ghuhika. \s Nkongo na uhohe gwake \r Luka 6:43-45 \p \v 33 “Na nkongo gwamaha upambika uhohe gwamaha, na nkongo gwanganandela upambika uhohe gwanganandela. Nkongo umanyikana kwa uhohe gwake. \v 34 Mangota kibheluko cha lijhoka! Mihoto bho kulonge malobhe ghambone na kongo mangota mwanganandela? Mundo ulonge ghala ghughatwelile kumwojho. \v 35 Mundo jwa mbone ubhoha malobhe ghambone mu kihukilo cha mwojho gwake, na mundo uhakaho ubhoha malobhe mahakaho kuhumii mu kihukilo cha mwojho gwake. \p \v 36 “Bhahe, ninnobholela, lichiko lya luhadabulo bhando nabhapalwa kujhangula kila lilobhe lyanganandela lyalongila. \v 37 Peniya kwa malobhe ghino nannyeketelwa, na kwa malobhe ghino nauhadabulwa kubhehe na nnemwite jhe.” \s Kupala ikangacho \r Maluku 8:11-12; Luka 11:29-32 \p \v 38 Peniya bhabhola bha Malaghalikilo na Mapwalichayo bhakannobhalile Yecho, “Mmola, tupala kulola ikangacho kuhumii kwino.” \p \v 39 Yecho akajhangwii, “Kibheluko cha bhando cha machiko ghanga chikibhii kibhoho na changannyeketela Chapanga! Mipala ikangacho, napelwa ng'o nambo napelwa ikangacho ya nnondole Yona. \v 40 Nhwalo Yona akapipikiye machiko matato muhi na kilo mulutumbo lwa luhomba nkolongwa, na Mwana gwa Mundo natama nkate jha mumambe machiko matato. \v 41 Bhando bha ku Ninabhe nabhajhema mulichiko lya luhadabulo, na bhene nabhalongela kibheleko chenje kibhii na ulemwa. Nhwalo bhando bha ku Ninabhe bhakaulekite uhakaho pubhajhohina ghighatangichwa na Yona, na kubhehe peniya abhii nkolongwa kupeta Yona! \v 42 Kwa lichiko lya kilongoche mwikeghe, jwahumile ku Cheba, najhema na kwahadabula bhando bha kibheleko chenje bhalemwite, nhwalo jwenio ahumila kutale na kujhenda kujhokanikiya malobhe gha malango gha nkolongwa Chelemane, na pamba abhii munahota nkolongwa kupeta Chelemane. \s Kubhujhilwa na nchuka \r Luka 11:24-26 \p \v 43 “Nchuka anda abhengitwe kwa mundo, ityangatyanga kunjenga kujhomo ipalaha pa kupomolela anda apakolihi jhe. \v 44 Ukilongelela, ‘Nangelebhuka kajha jhango kuhumila.’ Nambo piibhujha na kukolela ndopo, ipyaghilwe na kukilimwa mbone, \v 45 Ujhenda kwatola michuka bhange chaba, bhanganandela kuliku jwenio, bhoha uhika na kunnyingii mundo jwenio. Na mundo jwenio ubhehe jwanganandela kuliku chakibha makacho. Ndi naibhaha kwa bhando bhamba bhanganandela.” \s Majhe na akalongo mundo Yecho \r Maluku 3:31-35; Luka 8:19-21 \p \v 46 Yecho pajhendilila kulonge na lilongo lya bhando majhe na akalongo bhake bhakahikite na kujhema panja, bhipala kulonge na jwenio. \v 47 Bhahe, mundo jhumo ajhakunnobholela, “Majhe gwino na akalongo bhino bhabhii panja, bhipala kulonge na mwenga.” \p \v 48 Nambo Yecho akannyangwii mundo jwenio, “Majhe gwango ndi ghane? Na akalongo bhango ndi akina ghane?” \v 49 Peniya akahatambwii lubhoko lwake kwa bhabholwa bhake, alongila, “Bhamba ndi majhe gwango na akalongo bhango! \v 50 Peniya mundo jhojhoha jwahenga lyalipala Tate gwango jwabhii kunane kwa Chapanga, jwenio ndi nnongo gwango na nnombo gwango na majhe gwango.” \c 13 \s Nnandanikiho gwa mundo jwamicha mbejho \r Maluku 4:1-9; Luka 8:4-8 \p \v 1 Lichiko lelelalela, Yecho akapitite munyumba jhela, akajhahwii kutama paupele jha lilabha. \v 2 Ibhogha ikolongwa ya bhando ijhakuntindila peniya Yecho ajhakukwela mungalabha, jhakatamite. Bhando bhoha bhajhakujhema muupele jha lilabha, \v 3 Yecho ajhakwabhola na kwalobholela mambu ghamahele kwa nnandanikiho. \p “Unyokanikiye! Mundo jhumo akajhahwii kumicha mbejho. \v 4 Pamichita mbejho, mbejho henge ikahikii pandela, ijhune ijhakuhika na kuhonyola. \v 5 Henge ikaponi mu ekendo undope ukibha ndeka gwamahele. Ijhakumela kajhombe kwa nhwalo undope ukibha ndeka gwamahele. \v 6 Lyobha lijhakubhala, ijhakutinika, kwa nhwalo mikegha jhake ikajhabhulile jhe pahe, mbejho yela ijhakulelebhala. \v 7 Henge ikaponikiye mumikongo jha mibha, ikakolitejhe nhwalo ikahindamine mbejho ikapambike jhe. \v 8 Henge ikaponikihe mu undope ghubholile, mbejho ijhakumela na kupambika. Henge ipambika mbejho makome kome, henge makome chita na henge makome matato. \p \v 9 “Jwabhii na machikilo gha kujhoha na ajhohe!” \s Nhwalo gwa kulonge kwa milandanikiho \r Maluku 4:10-12; Luka 8:9-10 \p \v 10 Bhabholwa bhake bhakanyendile Yecho na kunkonya, “Nhwalo ghane milonge na bhando kwa milandanikiho?” \p \v 11 Yecho ajhakwalobholela, “Mangota mpatite kumanya chile jha Unahota gwa kunane kwa Chapanga, nambo bheniya bhayekulilwe ndeka. \v 12 Peniya, jwabhii na kilebhe napelwa nachochokewa, nambo jhola jwangakola kilebhe, hilu chela chabhii nacho napokwa. \v 13 Ndi nhwalo nilonge nabho kwa milandanikiho, nhwalo bhilolekeya nambo bhilola ndeka, bhijhokanikiya nambo bhijhoha ndeka, hilu bhibangatuka ndeka. \v 14 Kwa bhene ghatimile ghighalongilwa na nnondole Isaya. \q ‘Kujhoha nabhajhoha, nambo nabhabangatuka ndeka. \q Kulola nanlola, nambo nannoli ndeka. \q \v 15 Peniya malango gha bhando abhabha ghahubhite, \q bhahibhite machikilo ghabhe, \q bhadindite miho ghabhe. \q Anda nahijhe, ngabhalolite kwa miho ghabhe, \q ngabhajhohine kwa machikilo ghabhe, \q ngabhamanyite kwa malango ghabhe, \q na kung'alambukila, \q nenga, nganalamiche.’ \p \v 16 “Nambo mina mota mangota, nhwalo miho ghino ghilola na machikilo ghino ghijhoha. \v 17 Ninnobholela chakaka, milondole twe na bhando bha Chapanga twe bhakapahile kughabhona ghala ghumujhokanikiya, bhakaghawene ndeka, na kughajhokanikiya ghala ghunyokonikihe, nambo bhakajhohine ndeka. \s Yecho ichimulila mana jha nnandanikiho gwa mmicha mbejho \r Maluku 4:13-20; Luka 8:11-15 \p \v 18 “Bhahe, mangota nnyokanikiye na kukibhola kwa nnandanikiho ogho gwa mmicha mbejho. \v 19 Bhando bhubhajhokanikiya malobhe gha Unahota gwa Chapanga changamanya, ngita mbejho ikaponii mundela, Jwanganandela uhika na kutola chela chikimichitwe kumiojho gwabhe. \v 20 Mbejho hela iponi mukihekendo, nnandanikiho gwa mundo jwalijhoha lilobhe na kulipokela kwa kuhangana. \v 21 Nambo nhwalo akwete jhe mikegha lilobhe lijhingii jhe mumwojho na ulikamulila pandina tugha, patendelwa ghanganandela kwa kung'ahika kwa nhwalo gwa lilobhe lyenio, papa peniya ulileka kulihobholela. \v 22 Mbejho hela ikaponikiye pakate jha mikongo jha mibha, nnandanikiho gwa mundo jhulijhoha lilobhe lyenio, nambo kiholo cha ughome gwito na kupala kubhehe na ilebhe mbwee, ulipopoteka lilobhe lyenio, na mundo uhenga jhe ghaghapala Chapanga. \v 23 Mbejho hela iponi mu undope ghubholile nnandanikiho gwa mundo jhulijhoha lilobhe na kupambika uhohe, jhumo makome kome, jhonge makome chita na jhonge matato.” \s Nnandanikiho gwa manyahe gha kung'onda \p \v 24 Yecho ajhakwalobholela bhando nnandanikiho ghonge, “Unahota gwa kunane kwa Chapanga ulandine na mundo jwamichite mbejho jha mbone mughonda gwake. \v 25 Nambo bhando bhakibha bhagholwike, makoko bhake bhajhakuhika, ajhakumicha mbejho ya manyahe ilandana ngita ngano pakate jha ngano, na kubhoka. \v 26 Bhahe, mbejho ikamelite na kutumbuu kubheka njechele, manyahe ghajhakutumbuu kubhonekana. \v 27 Akatumiche bha nkolo nghonda bhakannyendilile, bhajhakunnobholela, ‘Munahota, chi ukamichite mbejho yambone mung'onda gwino. Ngohe manyahe ghahumii kojhe?’ \v 28 Jwenio akajhangwii, ‘Akamakoko atendite naha.’ Bhahe, akahenga mahengo bhajhakunkonya, ‘Bho, mipala tujhende tukatupule?’ \v 29 Jwenio akajhangwii, ‘Nahijhe, pumutupula manyahe, mutupu na ngano. \v 30 Ghaleka ghakole pamonga ade muda gwa mahuno. Muda gwenio nanalobholela bhibhihuna. Tupula hote manyahe mughatabhe ibhogha ibhogha ya kujhochwa mwotu. Nambo nhunangane ngano mukabheke mukikoko.’ ” \s Nnandanikiho gwa mbejho jha aladale \r Maluku 4:30-32; Luka 13:18-19 \p \v 31 Yecho ajhakwalobholela bhando nnandanikiho ghonge, “Unahota gwa kunane kwa Chapanga ulandine na mbejho ya aladale yatoii mundo jhumo, akamichite kunghonda gwake. \v 32 Yene njokombe kuliku mbejho yoha, nambo anda imelite ubhehe mikolonga kuliku mbejho yoha, ukola na kubhehe nkongo, peniya ijhune ya kunane uhika na kuchenga mihuhe mu mandabhe ghake.” \s Nnandanikiho gwa ngedule \r Luka 13:20-21 \p \v 33 Yecho akabhalobhalile nnandanikiho ghonge, “Unahota gwa kunane kwa Chapanga ulandine na ngedule yakatoii majhe jhumo, akahangaline na ukobha mikambo mibhele na nucho, ukobha ghoha ujhakututa.” \s Kuhenga kwa milandanikiho \r Maluku 4:33-34 \p \v 34 Yecho akabhalobhalii bhando gheniya ghoha kwa milandanikiho jhamahena. Akabhalobhalii ndeka chochoha changa longe kwa milandanikiho. \v 35 Akatei naha, lilobhe lilongilwa na nnondole litimile, \q “Nanongela nabho kwa milandanikiho, \q naninnobholela mambu kuhumii mukupanganwa kwa nnema.” \s Yecho ichimulila nnandanikiho gwa manyahe munng'onda \p \v 36 Yecho ajhakwatabhuka bhando bhala, akajhingii munyumba. Bhabholwa bhake bhakanyendelile, bhakannobhalile, “Mutulongelele nnandanikiho gwa manyahe gha munng'onda.” \p \v 37 Yecho ajhakwalobholela, “Mmicha mbejho jha mbone ndi Mwana gwa Mundo. \v 38 Nghonda ghola ndi nnema. Mbejho yela yambone ndi bhando bhala Unahota ndi gwabhe. Nambo maghogho ghala ndi bhando bha Limbembela. \v 39 Likoko jwamichita manyahe ndi Limbembela. Mahuno ndi pala nnema puupala kupehekeya, bhibhahuna ndi akatumiche bha kunane kwa Chapanga. \v 40 Ngita chibhajhola manyahe na kujhocha pamwotu, na ibhaha ndi pala puupala kuupehekeya nnema, \v 41 Mwana gwa Mundo nabhatuma akatumiche bha kunane kwa Chapanga makaponge kuhumii mu Unahota gwake bhala bhoha bhibhatenda bhando bhahenge uhakaho, na bhoha bhibhahenga uhakaho, \v 42 kwataghila mu litanule lya mwotu lipela, na kwenio nakubhaha kulela na kuyagha mino. \v 43 Peniya bhando bha Chapanga nabhang'anyima ngita lyobha mu Unahota gwa Tate gwabhe. Jhuna machikilo na ajhohe! \s Nnandanikiho gwa ilebhe ichuluchwa kwa mbijha twe hihihitwe \p \v 44 “Unahota gwa kunane kwa Chapanga ulandine na kihukilo cha ilebhe ichuluchwa kwa mbijha yamahele ihihitwe kunng'onda. Mundo jhumo akaiwene, ajhakuhiya kabhele. Akahangine hake ajhakujhenda kuchulucha yoha yakibha nako, akahemele nng'onda ghola. \s Nnandanikiho gwa lulo \p \v 45 “Peniya, Unahota gwa kunane kwa Chapanga uwanine na jwachulucha ilebhe jwapalaha lulo jha mbone hake. \v 46 Peniya papatita lulo jhimo halanao hake, akajhahwii, akachulwiche yoha jwakibha nayo, ahemelele lulo jhene. \s Nnandanikiho gwa lwaho lwa homba \p \v 47 “Helahela, Unahota gwa kunane kwa Chapanga ulandine na lwaho lutaghitwe mulilabha, na kujhonja homba kila namuna. \v 48 Lwaho lujhakutwelela, bhibhahutita lwaho kulilabha, bhakatamite, bhakahagwile homba yamaha bhakabhekite mu itandabhala yabhe, na yanganandela bhajhakutagha. \v 49 Ndi naibhaha pala pupala kupehekeya kwa nnema. Akatumiche bha kunane kwa Chapanga nabhajhenda, nabhataghila paupile bhando bhaghanandela na kwabheka paupele bhando bhambone, \v 50 na kwataghila bheniya bhanganandela mu litanule lya mu mwotu lipela. Kwenio nabhalela na kuyagha mino.” \s Kilebhe kiyono na kilebhe cha makacho \p \v 51 Yecho ajhakwakonya, “Bho, umanyite mambu agha ghoha?” \p Bhakannyangwii, “Chakaka.” \p \v 52 Jwenio ajhakwalobholela, “Mmola jwa lilaghalikilo jwabhii mmolwa gwa Unahota gwa kunane kwa Chapanga, ihwanana na nkolo nyumba jwaibhoha mu kihukilo chake ilebhe iyono na ilebhe ya makacho.” \s Yecho ikanwa ku Nachalete \r Maluku 6:1-6; Luka 4:16-30 \p \v 53 Yecho pajhomolila kulonge milandanikiho jhene ajhakubhoka peniya, \v 54 ajhakukelebhuka ku muche gwake. Kwenio akibha abholita bhando munyumba jha kukonganikii Akayahude. Bhando bhubhajhohina bhakakangiche na bhakalongii, “Bho, mundo jhonjo apatite kojhe malango ghanga na ikangacho yenio? \v 55 Bho, ojho chi mwana gwa mmacha mikongo? Bho, majhe mundo chi ikemwa Maliya, na akalongo mundo chi Yakobu na Uchupo na Simone na Yuda? \v 56 Akalombo mundo bho, chi bhoha bhabhii pamba pamonga na twenga? Bhahe, apatite kojhe agha ghoha?” \v 57 Bhahe, bhajhakunkanila. \p Nambo Yecho akalobholii, “Nnondole ajheketelwa koha, nambo ilendemwa ndeka ku kilambo chake, na ukajhake!” \v 58 Kwa nhwalo bhakibha jhe na kihobholelo, Yecho akatei jhe ikangacho twe peniya. \c 14 \s Kuhwee kwa Yohane Mbatichajhe \r Maluku 6:14-29; Luka 9:7-9 \p \v 1 Machiko gheniya, Helode jwakibha kilongoche jwa ku Galilaya akajhohine malobhe gha Yecho. \v 2 Bhahe, ajhakwalobholela akatumiche bhake, “Mundo ojho ndi Yohane Mbatichajhe, ayokite kuhumii kubhawile, ndi mana likakala lya ikangacho lihenga lihengo nkate jhake.” \p \v 3 Helode ndi akibha ankamwii Yohane akankongite minyololo na kummeka mukipungo kwa nhwalo gwa Helodiya, unhwana gwa Filipu, nnongo mundo \v 4 Nhwalo gwa kukamulwa kwa Yohane Mbatichajhe akibha annobholile Helode, “Chi mbone kutama na mwikeghe jwenio!” \v 5 Helode akapahi kunkoma Yohane, nambo akajhogwipe bhando nhwalo bhakajheketile Yohane ndi nnondole gwa Chapanga. \p \v 6 Nambo mu machiko gha kubhelukwa Helode, nchikana jwa Helodiya ajhakukina palonge jha akaghene. Helode ajhakuhanganila hake. \v 7 Ade akalaghine kwa kulapanikiya kumpela nchikana chochoha chapala. \p \v 8 Na jwenio kwa kunyokanikiya majhe mundo, ajhakujhopa, “Mbela pambano pano muto gwa Yohane Mbatichajhe mukipalo.” \p \v 9 Munahota nkolongwa Helode ajhakubhehe ngolongondi hake, nambo nhwalo gwa kilapo chake palonge jha akaghene, akalongile nampela. \v 10 Bhahe, Helode akantumite mundo mukipungo kunheketa muto gwa Yohane. \v 11 Muto gwake ukaletitwe mukipalo, bhakampekihe nchikana jhola, na jwenio akampelikile majhe mundo. \v 12 Bhabholwa bha Yohane bhakahikite, bhajhakutola yegha jhake, bhakajhahwii bhajhakuchika umambe. Peniya bhakajhahwii kunnobholela Yecho. \s Yecho abhapela chakulya bhando elufo nhwano \r Maluku 6:30-44; Luka 9:10-17; Yohane 6:1-14 \p \v 13 Yecho papatita lilobhe lyenio, ajhakubhoka peniya kwa ngalabha, ajhakujhenda panga bhando. Nambo bhando bhakapatite malobhe, bhajhakunkengama kwa magholo kuhumii mumiche yabhe. \v 14 Bhahe, Yecho pahulwika kumbwane, ajhakubhona lilongo likolongwa lya bhando, lijhakwabhone kiya, ajhakwalamicha bhibhalwalwa. \p \v 15 Pukihikita kimiye, bhabholwa bhake bhajhakunnobholela Yecho, “Pambano tubhii panjenga, lichaa lya muhe lipetite. Bhahe, mwatabhuke bhando bhajhende muchenda bhakahemele yakulyegha.” \p \v 16 Yecho ajhakwalobholela, “Bho, nhwalo gwa nike bhajhende? Mwapele mangota yakulyegha.” \p \v 17 Nambo, bhene bhakannobhalile, “Tukwete mabumunda nhwano tugha na homba ibhena.” \p \v 18 Yecho ajhakwalobholela, “Unetele pamba.” \v 19 Ajhakwalobholela bhando bhatame mu manyahe. Peniya Yecho akatoi mabumunda ghala nhwano na homba ibhele, ajhakulola kunane kwa Chapanga, ajhakunchenguu Chapanga. Peniya ajhakumetula na kwabhaghanichila mabumunda gheniya, akapekii bhabholwa bhake, na bhene bhakapekii bhando. \v 20 Bhando bhoha bhakalile, na kujhukuta. Peniya, bhabholwa bhajhakujhola mahighiliko, bhakatwelii ichukilo kome na ibhele. \v 21 Bhando bhubhakalile bhakibha akanalome elufo nhwano changabhalangila akakeghe na yana. \s Yecho ityanga panane ya mache \r Maluku 6:45-52; Yohane 6:15-21 \p \v 22 Peniya, ajhakwalobholela bhabholwa bhake bhajhingile mungalabha, bhalongolele kwiye jha lilabha, jwenio akibha atabhuka ibhogha ya bhando. \v 23 Pajhomolila kwatabhuka bhando, ajhakuhobhoka ku kitombe kanjika chake kunnyopa Chapanga. Pukihikita kimiye, jwenio akibha kwenio kanjika chake, \v 24 peniya ngalabha jhela ikibha pakate jha lilabha na upepo nkolongwa uteila kuinyuanyua. \p \v 25 Pukubhandikila kuchegha, Yecho ajhakujhenda kwa bhabholwa bhake kongo ityanga panane jha mache. \v 26 Bhabholwa bhake pibhanolikiya panane jha mache bhajhakujhoghopa hake, bhalongila “Ndi lihoka!” Bhajhakuchobhela kwa bhoghohe. \p \v 27 Peniya, Yecho akalongi nabho, “Tama nuu, ndi nenga. Nkotoka kujhoghopa!” \p \v 28 Petile ajhakunnobholela, “Bhambo, chakaka anda mwenga, dongela ndyange panane jha mache hike kwino.” \p \v 29 Yecho akalongii, “Chakaka, uhike.” Bhahe, Petile akahulwike kuhumii mungalabha, akatyangite panane jha mache, kunkengama Yecho. \v 30 Nambo pabhonita kimbonga chela, akajhogwipe, ajhakutumbula kumilwa, ajhakunonoha lilobhe, “Bhambo, ung'ombole!” \p \v 31 Peniya, Yecho akahatambwile lubhoko lwake na kunkamuu na kunnobholela, “Mwenga mmii na kihobholelo chandina! Nhwalo ghane mmii na kiholo?” \p \v 32 Peniya bhajhakuhobhokela mungalabha, na pajhakubhehe njelembo. \v 33 Bhoha bhubhakibha nkate jha ngalabha bhakannyinamile, bhalongila, “Chakaka mwenga ndi ma mwana bha Chapanga.” \s Yecho ilamicha bhibhalwalwa ku Genechalete \r Maluku 6:53-56 \p \v 34 Bhajhakujhomboka lilabha, bhajhakuhika ku kilambo cha ku Genechalete. \v 35 Bhando bha kwenio pibhakammanye, bhakapechengine malobhe imbokotole yoha muchenda jhene. Bhahe, bhakannetile Yecho bhibhalwalwa bhoha, \v 36 bhajhakumpembelekeya abhalekekehe bhibhalwalwa kwa kwapapaha tugha lilombolo lya ngobho jhake. Bhoha bhibhakampapiye bhakalamite. \c 15 \s Mabholo gha akahokolo \r Maluku 7:1-13 \p \v 1 Peniya Mapwalichayo na bhabhola bha Malaghalikilo kubhoke ku Yeluchalemo bhajhakunnyendelela Yecho na kunkonya, \v 2 “Bho, nhwalo gwa nike bhabholwa bhino bhaghakengama ndeka malaghalikilo ghutupokii kuhumii kwa akahoko bhito? Bhakuha jhe mabhoko chipalwa kabula jha kulyegha!” \p \v 3 Yecho ajhakwakonya, “Bho, mangota nhwalo gwa nike mughajhokanikiya jhe malaghalikilo gha Chapanga na mikengama mabholo ghino mabhene? \v 4 Chapanga akalongii, ‘Majhokanikiye tate gwino na majhe gwino,’ na ‘Na jwanigha tate mundo amu majhe mundo, nabhankoma.’ \v 5 Nambo mangota mibhola, anda mundo akwete kilebhe chikihoto kuntangatila tate mundo amu majhe mundo, nambo alongela, ‘Kilebhe chenje nikipiya kwa Chapanga,’ \v 6 bhahe, ndi ipalwa ndeka kabhele kuntangatila tate mundo kwa kilebhe chenie. Naha ndi chimulipucha lilobhe lya Chapanga kwa kukengama mabholo ghino mabhene. \v 7 Mangota mukitenda bhando bhaumbone! Ghalongila Isaya akalondwi mangota ngita chajhandike, \q ‘Bhando bhamba bhajhekete kwa milomo jhabhe tu, \q nambo miojho jhabhe ibhii kutale na nenga!’ \q \v 8 Isaya akalondwi mangota ngita chajhandike, \q ‘Bhando bhamba bhajhekete kwa milomo jhabhe tu, \q nambo miojho jhabhe ibhii kutale na nenga. \q \v 9 Kunyinamila kwabhe ndi kwa jhajhe, \q nhwalo bhabhola mabholo gha bhando ngita ndi malaghalikilo ghango!’ ” \s Ilebhe intenda mundo akanwe palonge jha Chapanga \r Maluku 7:14-23 \p \v 10 Bhahe, Yecho akalikemite kabhele lilongo lya bhando ajhakwalobholela, “Unyokanikiye na umanye kwa malobhe ghunipala kunnobholela! \v 11 Kilebhe chikinyingii munnomo mundo kihoto jhe kuntenda mundo akoto kujheketelwa palonge jha Chapanga. Nambo chela chikimpita pannomo gwake ndi chikintenda akoto kujheketelwa palonge jha Chapanga.” \p \v 12 Peniya bhabholwa bhake bhajhakunyendelela Yecho na kunkonya, “Bho, umanyite Mapwalichayo bhahyomita kwa nhwalo gwa malobhe ghenagha?” \p \v 13 Nambo Yecho ajhakwajhanguu, “Kila changamichwa na Tate gwango jwa kunane kwa Chapanga, nakitupulilwa.” \v 14 “Mwaleke! Bhene bhangalola na ilongoche yangalola. Na jwangalola antandaha jwangalola nnyake, bhoha nabhatumbukila mulibhomba.” \p \v 15 Peniya Petile ajhakulonge, “Mutulobholele mana jha nnandanikiho ghongo.” \p \v 16 Yecho ajhakwakonya, “Bho, na mangota helahela mwamela umanyingine ndeka ghangano? \v 17 Umanyingine ndeka kubhehe kilebhe chalyegha mundo kupete pannomo ujhenda kulutumbo na kujhenda ku cholo? \v 18 Nambo mambu ghighapita munomo ghahuma kumwojho, na yenio ndi ghintenda mundo akoto kujheketelwa palonge jha Chapanga. \v 19 Nhwalo nkate jha mwojho gwa mundo upita mawacho mabhoho gha kukoma na ngongola malobhe gha kupala kutenda ngongola na mwihe na kulonge uwange na maligho. \v 20 Ilebhe yenio ndi intenda mundo akoto kujheketelwa palonge jha Chapanga. Nambo kulyegha changakuha mache mu mabhoko kuhoto jhe kuntenda mundo akanwe palonge jha Chapanga.” \s Kihobholelo cha majhe jhumo \r Maluku 7:24-30 \p \v 21 Bhahe, Yecho ajhakubhoka peniya na kujhenda ku kilambo chuku Tilo na ku Sidone kutama. \v 22 Peniya majhe jhumo Nkanane jwa ku kilambo chenie ajhakunnyendelela Yecho kongo nganonwiya lilobhe, “Bhambo, Mwana gwa Daude ungolele kiya, nchikana gwango ang'ahika na nchuka!” \p \v 23 Nambo Yecho akajhangwi jhe lilobhe. Bhahe, bhabholwa bhake bhajhakunyendelela Yecho na kunnobholela, “Munnobholele abhoke nhwalo atenda kutukengamila kengamila kongo atenda kuchobhela.” \p \v 24 Yecho ajhakwalobholela, “Ndumitwe tugha kwa bhando bha kilambo chuku Ichilahele, bhubhabhii ngita mambelele ghighahobhalile.” \p \v 25 Nambo majhe jhola ajhakutama makilikite palonge jhake Yecho na kunnobholela, “Bhambo, undangatile!” \p \v 26 Yecho ajhakunyanguu, “Yamaha ndeka kutola chakulya chibhalye yana na kukitaghii ghimbwa.” \p \v 27 Majhe jhola ajhakulonge, “Chakaka Bhambo, gheniya ghumulongela gha chakaka. Nambo ghimbwa ilyegha imbolopolo igwegha kuhe pa mecha ya nkolo gwabhe.” \p \v 28 Peniya Yecho ajhakujhanguu, “Mwe majhe, kihobholelo chino kikolonga. Itendeka kwino ngita chinyopite.” Nchikana jwake ajhakubhehe njelembo chaa jhejhe. \s Yecho ilamicha bhando bhamahele \p \v 29 Bhahe, Yecho ajhakubhoka peniya na kujhenda mupele jha lilabha lya ku Galilaya, na kukwela pakitombe na kutama pahe. \v 30 Peniya lilongo lya bhando lijhakunyendelela, bhakampelikile bhando bhangalongela na bhibhalemile na bhangalola na bhilemi yegha na bhando twe bhubhabhii na ulwalo. Bhajhakumekela palonge jha magholo ghake, na jwenio Yecho ajhakwalamicha. \v 31 Bhahe, lilongo lela lya bhando lijhakukangacha pubhalolita mundo jwangalongela atenda kulonge na bhubhalemile bhabhe njelembo na bhangalola na bhene bhalola. Na bhene bhajhakunnomba Chapanga jwa bha Ichilahele. \s Yecho abhalicha bhando bhange elufo ncheche \r Maluku 8:1-10 \p \v 32 Peniya Yecho ajhakwakema bhabholwa bhake na ajhakwalobholela, “Nakole kiya bhando bheniya, hena, bhatamite na nenga kwa machiko matato changalyegha. Nipala jhe bhabhoke changalyegha, bhihoto kuhindukii undela kujhenda ukajhabhe.” \p \v 33 Bhabholwa bhake bhajhakunkonya, “Tubhii palundwanga pamba, bho, ghane natupela chakulyegha cha kukwela lilongo lene?” \p \v 34 Yecho ajhakwakonya, “Bho, nkwete mabumunda malenga?” Bhene bhajhakujhanguu. \p “Ghabhii mabumunda chaba na homba yandina njokonjoko.” \p \v 35 Bhahe, Yecho ajhakwalobholela, mwatamike bhando pahe. \v 36 Peniya Yecho ajhakutola mabumunda ghala na homba njokonjoko hela, ajhakunchenguu Chapanga, ajhakumetula na kwapekeya bhabholwa bhake bhaghabhanichile bhando bhala. \v 37 Bhoha bhakalile na kujhukuta. Peniya, bhabholwa bhajhakujhola mahighiliko, bhajhakutweleya ichukilo chaba. \v 38 Bheniya bhubhalila bhakibha akanalome elufo ncheche, changabhalangila akakeghe na yana. \p \v 39 Bhahe, Yecho ajhakwatabhuka bhando na ajhakujhingii mungalabha kujhenda ku kilambo chuku Magidane. \c 16 \s Bhando bhipala nginyililo \r Maluku 8:11-13; Luka 12:54-56 \p \v 1 Bhahe, Mapwalichayo na Machadukayo bhajhakunyendelela Yecho, kwa bhajhakunnyigha bhapata nginyililo kuhumii kunane kwa Chapanga. \v 2 Nambo Yecho ajhakwajhanguu, “Pulitipika lyobha mangota mulonge, ‘Deleno nakubhaha kwa mbone nhwalo mahunde ndi makele.’ \v 3 Lukela mulonge, ‘Nahikoma hula nhwalo kumahunde kubhii pyuu na kabhele mahunde ghabhii tyoo!’ Bhahe, mangota umanyite hake kulolekeya chula jha kunane na kumanya ghighapala kupitila. Nambo umanyite jhe ikangacho ya machiko ghanga. \v 4 Bhando bha kibheluko changanandela na changaumanya Chapanga, kipala kulola nginyililo? Nambo nakilangiwa ndeka nginyililo! Nga jhela jha nnondole jwa Chapanga Yona.” \p Bhahe, bhajhakunneka akijhendele. \s Ngedule jha Mapwalichayo na Machadukayo \r Maluku 8:14-21 \p \v 5 Peniya bhabholwa bhake pajhombwika kwiye jha lilabha, bhajhakujhehwa kughegha mabumunda. \v 6 Yecho ajhakwalobholela, “Mukilolekehe na ngedule ya Mapwalichayo na Machadukayo!” \p \v 7 Bhabholwa bhake bhajhakutumbula kukonyana bhene chika, “Alongila naha nhwalo tujhewite kughegha mabumunda.” \p \v 8 Bhahe, Yecho akamanyite chibhaholela, ajhakwalobholela, “Mangota bhumii na kihobholelo chandina, nhwalo ghane bhikonyana pakate jhino nhwalo gwa kupelulwa mabumunda? \v 9 Bho, mwamela munabangatuka ndeka? Bho, nnyehwite pimaghanicha mabumunda nhwano ghala na kwalicha bhando elufo nhwano? Bho, mahighililo ghake ghakatwelile ichukilo ilenga? \v 10 Amu mabumunda chaba ghala ghikabhaghulilwe bhando elufo ncheche, bho, mukatweli ichukilo ilegha ya mahighiliko? \v 11 Bho, nhwalo ghane mibangatuka ndeka, ninongelela jhe mangota malobhe gha mabumunda, nambo ninnobholela mukilolekeye na ngedule ya Mapwalichayo na Machadukayo!” \p \v 12 Bhahe, bhabholwa bhala bhajhakubangatuka abhalobholila bhakilolekehe chi na ngedule jha mabumunda, nambo mabholo gha Mapwalichayo na Machadukayo. \s Yecho ndi Mwana gwa Chapanga \r Maluku 8:27-30; Luka 9:18-21 \p \v 13 Yecho pahikita ku muche gwa ku Kaisaliya jha ku Filipu, ajhakwakonya bhabholwa bhake, “Bho, bhando bhinkema bhole Mwana gwa Mundo?” \p \v 14 Bhene bhajhakujhanguu, “Bhando bhange bhinkema mwa Yohane Mbatichajhe na bhange bhinkema manondole bha Chapanga Eliya na bhange bhinkema jhumo jwa nnondole jwa Chapanga Yelemiya.” \p \v 15 Yecho ajhakwakonya bhabholwa bhake, “Bho, mangota ungema nenga naghane?” \p \v 16 Simone Petile ajhakujhanguu, “Mwenga ndi Kilichitu Nkomboche, Mwana gwa Chapanga jhumii ghome.” \p \v 17 Bhahe, Yecho ajhakulonge, “Mina mota mwa Simone mwana gwa Yohane, nhwalo abhii jhe mundo jwanobholile lilobhe lende, nambo nga Tate gwango jwabhii kunane. \v 18 Na nenga ngoheno ninobholela, mwe ma Petile, mwenga malindalabho, na panane jha lindalabho lyenio nanjenga nyumba jha bhando bhibhanyeketela nenga, hilu likakala lya kuwegha nalihotola ndeka kulilepele. \v 19 Nikamuha pungulo ya Unahota gwa kunane kwa Chapanga, kilebhe chochoha chimipala kukikanikiya pannema, helahela nakikanikiwa kunane kwa Chapanga. Na kilebhe chochoha chikipalwa kujhogholelwa pannema, helahela nakijhogholelwa kunane kwa Chapanga.” \p \v 20 Bhahe, Yecho ajhakwahibhilikiya bhabholwa bhake bhakotoka kunnobholela mundo jhonge kubhehe jwenio ndi Kilichitu Nkomboche. \s Yecho ilonge malang'ahe na kuwe kwake \r Maluku 8:31-9:1; Luka 9:22-27 \p \v 21 “Kuhumii peniya Yecho ajhakutumbu kwalobholela hotuhotu bhabholwa bhake ipala ajhende ku Yeluchalemo, na kwenio naghambambalakana mang'ahe ghamahele kuhumii kwa ighogholo na Akapiya matambiko bhakolo na bhabhola bha Malaghalikilo. Nabhankoma, na machiko matato anda ghahikite peniya nayoka.” \p \v 22 Petile ajhakuntola Yecho paupele na kutumbuu kunpwatalila annobholila, “Bhambo, nkoto kulonge naha, mambu gheniya naghampambalaka ndeka!” \p \v 23 Nambo Yecho ajhakunghalambukila Petile na kunnobholela, “Mmoke palonge jhango, mwenga ma Limbembela! Mwenga kilebhe chikinhibhikiya nenga, nhwalo miwacha ndeka gha Chapanga, nambo miwacha kimundo.” \p \v 24 Peniya Yecho ajhakwalobholela bhabholwa bhake, “Anda mundo jhojhoha jwapala kubhehe na nenga, akihila hote jwenio, na atole nchalaba gwake angengame. \v 25 Nhwalo mundo jwapala kuughombola ughome gwake, nauhobhecha, nambo mundo jhola jwapala kuhobhecha ughome kwa nhwalo gwa nenga, naukombola kabhele. \v 26 Bho, najhambulila nike mundo kubhehe na ilebhe mbwee ya pannema pano, nambo kongo ughome gwino uhobhalele? Nhwalo kibhiijhe kilebhe chahoto kupiya mundo kwa kuukombola ughome gwake. \v 27 Nhwalo Mwana gwa Mundo pabhandikila kuhika muukolo gwa Tate gwango pamonga na akatumiche bhake bha kunane kwa Chapanga na kunepa kila mundo ghala ghatehila. \v 28 Ninnobholela chakaka, bhabhii bhando bhange pambano pano nabhawejhe kabula jha kumona Mwana gwa Mundo akahika abhii mu Nahota nkolongwa.” \c 17 \s Yecho ighalambuka kumiho \r Maluku 9:2-13; Luka 9:28-36 \p \v 1 Pighapetita machiko chita, Yecho ajhakwatola Petile na Yakobu na Yohane unung'una mundo, bhajhakuhobhoka ade panane jha kitombe kitandamaho na kwenio bhakibha kanjika chabhe, \v 2 na kwenio Yecho ajhakughalambuka ubhonekano pamiho palonge jhabhe, ajhakung'anyima mbumbumbu, na ngobho yake ing'anyima ngita lumule. \v 3 Peniya bhabholwa bhatato bhala bhajhakummona Mucha na Eliya bhakilongila na Yecho. \v 4 Bhahe, Petile ajhakunnobholela Yecho, “Bhambo, nibhona pambano pambone hake kutama twenga! Anda mipala nanjenga ichimba itato, chimo chino, chimo cha Mucha na chimo cha Eliya.” \p \v 5 Petile pajhendilila kulonge, dola lihunde lihuo lya mbumbumbu lijhakwayekelela, na lilobhe lijhakujhokanikika kuhumii kulihunde lyenio lilongila, “Jhonjo ndi Mwanango jhunimpahile jwatenda ghunipala, munyokanikiye!” \p \v 6 Bhabholwa pubhajhohina lilobhe lyenio, bhajhakubhehe na bhoghohe hake, na bhajhakugwegha na kuhikila mangukama. \v 7 Nambo Yecho ajhakwaheghelela, ajhakwapapaha na kwalobholela, “Jhemangana, nkotokujhoghopa!” \v 8 Pibhananwila miho ghabhe bhakamwene ndeka mundo jhonge, nambo nga Yecho kanjika chake. \p \v 9 Bhahe, pibhahelila kukitombe, Yecho ajhakwakanakiya, “Bhakotoka kunnobholela mundo jhojhoha ghamughahwene ade Mwana gwa Mundo papala kuyokechwa kuhumii mukuwegha.” \p \v 10 Peniya bhabholwa bhake bhajhakunkonya, “Nhwalo gwa nike bhabhola bha Malaghalikilo bhilonge, nalongolela Eliya hote kuhika?” \p \v 11 Yecho ajhakwajhanguu, “Chakaka Eliya nalongolela kuhika, kulenganikiya ilebhe yoha. \v 12 Nambo ninnobholela mangota, Eliya ahikite njwe, bhando bhahumanyite ndeka nambo bhajhakuntendela ghoha ghubhaghapalita. Helahela Mwana gwa Mundo nang'ahika mu mabhoko ghabhe.” \p \v 13 Bhahe, peniya bhabholwa bhala bhajhakukomboka abhalongolila malobhe gha Yohane Mbatichajhe. \s Yecho inamicha kangombo jhuna nchuka \r Maluku 9:14-29; Luka 9:37-43 \p \v 14 Yecho na bhabholwa bhake bhajhakuliheghelela lilongo lya bhando, mundo jhumo ajhakunheghelela Yecho na kutama makilikite palonge jhake, \v 15 ajhakulonge, “Bhambo, mukolele kiya mwanango alagha na ulwalo gwa kihinduhindu. Kila pukihika kihinduhindu ugwelela pakihinja amu umache. \v 16 Nikaletii bhabholwa bhino nambo bhakahotwi ndeka kunnamicha.” \p \v 17 Yecho ajhakwajhanguu, “Mangota kibheleko changabhehe na kihobholelo na chikihobhalile! Bho, nandama na mangota ade ligha? Bho nanihimbilila mangota ade ligha? Munnete pamba kangombo jwenio.” \v 18 Bhahe, Yecho ajhakupwatalila nchuka ghola, na gwene ujhakummoka kwa mwana jhola papa ajhakubhehe njelembo. \p \v 19 Peniya bhabholwa bhala bhajhakunyendela Yecho pangabhando na kunkonya, “Nhwalo gwa nike twenga tukahotwi ndeka kubhenga nchuka ghola?” \p \v 20 Yecho ajhakwajhanguu, “Nhwalo kihobholelo chino chandina. Ninobholela chakaka, ngamehe na kihobholelo chikibhii ngita lumbejho lwa lindebhele, mihoto kukilongolela kitombe chenje, ‘Bhoka pamba, unheghelele pala!’ Na chenie ngakijheketile. Nhwalo kibhii jhe changahoto kuhengeka kwino. \v 21 Nambo nchuka ngita ghongo nauhotola jhe kuchomoka nambo kwa kuleka kulyegha na kunyopa Chapanga.” \s Yecho alonge kabhele malobhe gha kuwegha kwake \r Maluku 9:30-32; Luka 9:43b-45 \p \v 22 Bhabholwa pubhakonganika pamonga ku Galilaya, Yecho ajhakwalobholela, “Mwana gwa Mundo nabhankamuha mu mabhoko gha bhando bhanganandela, \v 23 na bhene nabhankoma, nambo lichiko lya utato nayokechwa.” \p Bhahe, bhabholwa bhajhakubhehe ngolongonde hake. \s Kode jha Nyumba jha Chapanga \p \v 24 Yecho na bhabholwa bhake pubhahikita ku kilambo chuku Kapelenaumo, bhibhalepecha kode jha Nyumba jha Chapanga bhajhakunnyendelela Petile na kunkonya, “Bho, Mmola gwino alepa kode jha Nyumba jha Chapanga?” \p \v 25 Petile ajhakwajhanguu, “Chakaka, alepa.” \p Bhahe, Petile pajhingila nkate jha unyumba jha Chapanga anatumbu jhe kulonge kilebhe, Yecho ajhakunkonya, “Simone, mwenga mihola bhole? Akanahota bha nnema akatola kode kuhumii kwa ghane? Kuhuma kwa akolo kilambo amu akaghene?” \p \v 26 Petile ajhakwajhanguu, “Kuhuma kwa akaghene.” \p Na Yecho ajhakunnobholela, “Yamaha, akolo kilambo bhalepa ndeka. \v 27 Nambo yamaha ndeka kwatenda bhabhehe na lilaka. Nnyende kulilabha mukalopole. Na luhomba lwakutumbula kulopola, mulunanakule nnomo namwikolela mbijha. Mwitole yenio ikwela kulepe kode kwa twenga bhabhele.” \c 18 \s Ghane Nkolo? \r Maluku 9:33-37; Luka 9:46-48 \p \v 1 Machiko ghala bhabholwa bhajhakunyendelela Yecho na kunkonya, “Bho, ndi ghane jwabhii nkolongwa Munahota gwa kunane kwa Chapanga?” \p \v 2 Bhahe, Yecho ajhakunkema mwana na kunnyemeka pakate jhabhe, \v 3 na ajhakulonge, “Ninnobholela chakaka, changaghalambuka na kubhehe ngita yana henge, nanyingii ng'o mu Unahota nkolongwa gwa kunane kwa Chapanga. \v 4 Bhahe, kila mundo jwapala kubhehe unyenyekeho ngita mwana jhonjo, ndi jwabhii nkolongwa mu Unahota gwa kunane kwa Chapanga. \v 5 Jwenio jwampoke mwana kwa liina lyango, ambokii nenga. \s Kuntenda jhonge atende uhakaho \r Maluku 9:42-48; Luka 17:1-2 \p \v 6 “Mundo jhojhoha jwapala kuhobhecha jhumo jwa bhamba bhana bhibhahobholela bhatende jwahenge uhakaho, mbaha kwa mundo jwenio bhantabhalila lwalwa lukolongwa pantandala na kuntaghii umbwane. \fig |alt="Bhando bhabhele bhiyagha kwa lwalwa" src="01 Millstone.jpg" size="col" ref="18:6"\fig* Millstonejpgcol Bhando bhabhele bhiyagha kwa lwalwa 18:6 Millstone. jpgcol Bhando bhabhele bhiyagha kwa lwalwa \v 7 Nabhalola choto bhando bha nnema kwa nhwalo ibhii ilebhe twe ibhatenda bhando bhange bhahenge uhakaho! Ilebhe yenio ipalwa kupitila, nambo nalola choto kwa mundo jhola jwaileta ilebhe yenio! \p \v 8 “Anda lubhoko amu lugholo lwino luntenda nhenge uhakaho, mbaha muluhekete na kulutaghi oko! Mbaha kwino kujhingii mu ughome gwa machiko ghoha ghangapeta kongo mmii na lubhoko lumo amu mmii na lugholo lumo, kuliku kutaghilwa mu mwotu gwa machiko ghoha ghangapeta. \v 9 Na liho lino anda lihobhiche, mulibhohe na kulitaghi oko! Mbaha kujhingii mu ughome gwa machiko ghoha kongo na liho limo, kuliku kubhehe na miho mabhele na kutagwa mu mwotu gwa machiko ghoha. \s Nnandanikiho gwa limbelele lilihobhalile \r Luka 15:3-7 \p \v 10 “Mukilolekehe nkotoka kupucha jhumo jwa yana henge. Nhwalo akatumiche bhabhe bha kunane kwa Chapanga, bhubhabhii palonge jha Tate gwango jwa kunane kwa Chapanga machiko ghoha. \v 11 Nhwalo Mwana gwa Mundo ahikite kunkombola jhola jwahobhalile. \p \v 12 “Mihola bhole, anda mundo abhii na mambelele makome kome, na limo pakate jhake lihobhalile. Naghaleka jhe mambelele makome ticha na ticha kughalucha na kujhenda kulipaha lilihobhalile lela? \v 13 Anda alihwene limbelele lela, ninobholela chakaka, nalihanganila kuliku ghala makome ticha na ticha ghangahobhelela. \v 14 Helahela Tate gwino jwa kunane kwa Chapanga apala ndeka jhumo jwa yana yandina ihobhelele. \s Nnongo gwino anda anemwiye \p \v 15 “Anda nnongo gwino anemwiye, nnyende mukanangiye chalemwite, kongo mmii mabhele tugha. Na anda anyeketile namma mupatite nnongo gwino. \v 16 Nambo anda amekii lighoho, mutole mundo jhonge jhumo amu bhabhele nnyendengane pamonga, kwa malobhe gha bhando bhabhele amu bhatato bhubhalolite mihalo ihadabulilwe ngita chighalongela Majhandiko gha Chapanga. \v 17 Anda abhakundii lighoho na bheniya, mwalobholele likunde lya bhando bhubhanyeketela Kilichitu. Helahela anda alikundii lighoho likunde lyenio, bhahe, mumalangila ngita mundo jwangaumanya Chapanga amu ntocha kode. \s Kukanikiya na kujheketela \p \v 18 “Ninnobholela chakaka, chochoha chipala kukanikiya pannema helahela nakikanikiwa kunane kwa Chapanga, na chochoha chikipalwa kujheketelwa pannema helahela nakijheketelwa kunane kwa Chapanga. \p \v 19 “Kabhele ninnobholela, bhabhele pakate jhino bhajheketile kwa kilebhe chochoha pannema pano chiwapala kujhopa pamonga panane jha kilebhe chochoha, nabhahengelwa kilebhe chenie na Tate gwango jwa kunane. \v 20 Nhwalo popoha pubhakonganika bhabhele amu bhatato kwa liina lyango, na nenga mii papa peniya pakate jhabhe.” \s Nnandanikiho gwa ntumiche jwakana kulekekeya \p \v 21 Peniya Petile ajhakunyendelela Yecho na kunkonya, “Bhambo, bho anda nnongo gwango anemwihe, ninekekeya palenga? Bho, ninnekekeye mala chaba?” \p \v 22 Yecho ajhakujhanguu, “Naha tu jhe, ibhaha makome chaba mala chaba. \v 23 Ndi nhwalo Unahota nkolongwa gwa kunane kwa Chapanga ulandina naha. Munahota jhumo jwapata kubhalanga maghambo gha akatumiche bhake. \v 24 Patumbwila kubhalanga maghambo ghake, bhajhakunetela mundo jhumo jwakibha na lighambo lya mamilione gha mbijha. \v 25 Na mundo jwenio akibhanacho jhe kilebhe cha kulepa, munahota gwake ajhakunnobholela, achuluchwe jwenio pamonga na nhwana mundo na yana mundo na ilebhe yake yoha. Achuluchwe ngita mmanda, pange lighambo lilepeke. \v 26 Bhahe, ntumiche jhola ajhakuntamii makilikite palonge jha nkolo gwake jhola na kulonge, ‘Nhimbilile hote, naninepa lighambo lino.’ \v 27 Munahota jhola ajhakumwone kiya, ajhakunnekekeya lighambo lyake. Na kunneka ajhende. \p \v 28 “Nambo ntumiche jhola pabhokita, ajhakukongana na mundo nnyake jwakibha na lighambo lyake lya mbijha lyandina tugha. Ajhakunkamula na kupyeneneka palikolomelo alongila, ‘Nnepe lighambo lino!’ \v 29 Ntumiche jhola ajhakutama makilikite na kumpembelekeya, ‘Unhimbilile hote naninepa lighambo lino!’ \v 30 Nambo akajheketindeka, ajhakupeleka kuntabha mu kipungo ade papala kulepa lighambo lyake. \v 31 Bhahe, akatumiche ajhake pubhalolita kilebhe chenie bhajhakubhehe ngolongonde hake. Bhajhakujhenda kunobholela munahota gwabhe mambu gheniya. \v 32 Peniya munahota jhola ajhakunkema ntumiche jhola na kunnobholela, ‘Mwenga ndi matumiche bhukokotwike hake! Nhwalo nenga ukambembekiye nyakunekekeya lighambo lino lyoha. \v 33 Na mwenga bho, yamaha ndeka kunkolela kiya ntumiche nnyino ngita nenga chinikolii kiya?’ \v 34 Bhahe, munahota jhola ajhakubhehe nnomo nduu, ajhakupeleka ntumiche jhola mukipungo bhang'ahe ade papala kulepa lighambo lyake.” \p \v 35 Yecho ajhakukuntila kwa kulonge, “Helahela Tate gwango jwa kunane natendela hele mangota anda nanekekeya ndeka nnongo mundo kuhumii kumwojho.” \c 19 \s Mabholo gha kukanikiya kulekena \r Maluku 10:1-12 \p \v 1 Yecho pajhomolila kulonge malobhe gheniya, ajhakubhoka ku Galilaya nu kujhenda ku Yudeya, kwiye jha lukemba lwa ku Yolodane. \v 2 Lilongo lya bhando lijhakunkengama na jwenio Yecho ajhakulamicha malwalo ghabhe. \p \v 3 Bhahe, Mapwalichayo bhange bhajhakunyendelela Yecho na kunkonya kwa kunnyambila, “Nhwalo gwa nike Lilaghalikilo lito linnyeketela munalome kunneka nhwana mundo kwa nhwalo ghoghoha ghola?” \p \v 4 Yecho ajhakujhanguu, “Bho, mukachomite ndeka Majhandiko gha Chapanga, kuhumii makacho Chapanga akapangine mundo munalome na mwikeghe? \v 5 Peniya Chapanga alongela, ‘Kwa nhwalo ghongo munalome nanneka tate mundo na majhe mundo, nalombana na nhwana mundo, na bhoha bhabhele nabhabha yegha jhimo.’ \v 6 Bhahe, bheniya bhabhele jhe, nambo nabhabha yegha jhimo. Chalombaniche Chapanga, abhii jhe mundo jwakulekanicha.” \p \v 7 Mapwalichayo bhajhakunkonya Yecho, “Bho, nhwalo gwa nike Mucha akatulaghalikiye tujhandika baluwa jha kulekana na kuneka mwikeghe?” \p \v 8 Yecho ajhakwajhanguu, “Mucha akanyeketile mangota kulekana na akahana bhino nhwalo gwa miojho jhino kujhundupa. Nambo kuhumii kupanganwa kwa nnema ghakibha jhe ngita ghanga. \v 9 Nambo nenga ninobholela, kila mundo jwalekana na nhwana mundo na kutolela, nambo anda chi kwa ulemo gwa ngongola tugha, na kuntolela mwikegha jhonge, jwenio atenda ngongola.” \p \v 10 Bhabholwa bhake bhajhakunnobholela, “Anda mambu ghabhii naha kwa munalome na mwikeghe peniya ndi mbaha kutama nhwolo.” \p \v 11 Yecho ajhakujhanguu, “Chi bhoha bhahotola kuhimbilila libholo lende, nambo bhala tugha bhubhahaghulilwe na Chapanga. \v 12 Nhwalo ghabhii mambu ghamahele ghahoto kunhibhilikiya nkoto kutolela, bhange bhabhelwike yenio, na bhange bhatendwitwe yenio na bhando bhange na bhange bhakapai bhene kubhehe yenio kwa nhwalo gwa Unahota gwa kunane kwa Chapanga. Jwahotola kulighegha libhole lende, na aligheghe!” \s Yecho haikuchulii yana \r Maluku 10:13-16; Luka 18:15-17 \p \v 13 Peniya bhando bhange bhajhakuileta yana ichokombe kwa Yecho abhabhekele mabhoko na kwakuchulila. Nambo bhabholwa bhake bhajhakwapwatalila bhando bheniya. \v 14 Nambo Yecho ajhakwalobholela, “Muileke yana yandina ihike kwa nenga, mangaibhilikiya nhwalo Unahota gwa kunane kwa Chapanga gwa bhando bhubhabhii ngita yana henge.” \p \v 15 Bhahe, pajhomolila kwakuchulila, Yecho ajhakubhoka peniya. \s Kangombo jwabhii na ilebhe mbwee \r Maluku 10:17-31; Luka 18:18-30 \p \v 16 Mundo jhumo ajhakunyendelela Yecho na kunkonya, “Mmola, bho, ndende nike chambone mme na ughome gwa machiko ghoha ghangapeta?” \p \v 17 Yecho ajhakunkonya, “Nhwalo gwa nike ungonyekeya kilebhe chambone? Abhii jhumo jwaumbone ndi Chapanga. Anda mipala kujhingii mu ughome, nkamule lilaghalikilo lya Chapanga.” \p \v 18 Mundo jhola pakonyita, “Lilaghalikilo ghane kabhele?” \p Yecho panyangita, “Nkotoka kukoma, nkotoka kutenda ngongola na nkotoka kukwatula na nkotoka kwalobholela bhange uwange, \v 19 mwatembekehe tate gwino na majhe gwino na mupale nnyino ngita chimukipala mabhene.” \p \v 20 Kangombo jhola ajhakunobholela, “Gheniya ghoha nighakamwile pumila mwana, bho, kilebhe ghane chenge chimbongokiwe?” \p \v 21 Yecho ajhakunnobholela, “Anda mwipala kubhehe ma mundo bhambone chakaka, nnyende mukachuluche ilebhe hino yoha, na makabhaghulile akahocho, na mwenga namaha na kihukilo kunane kwa Chapanga. Peniya ungengama.” \p \v 22 Nambo kangombo jhola pajhohina malobhe gheniya, ajhakukijhendela kongo abhii ngolongonde. Nhwalo akibha na ilebhe mbwe hake. \p \v 23 Bhahe, Yecho ajhakwalobholela bhabholwa bhake, “Ninobholela chakaka, ijhundwipe kwa mundo jwabhii na ilebhe mbwee kujhingila mu Nahota gwa Chapanga. \v 24 Kabhele ninobholela, ijhojwike kwa kinyama chikikemwa ngamiya kuholota pa lihoto lwa luchungulo lwa mpacha, kuliku jwabhii na ilebhe twe kujhingii mu Unahota nkolongwa gwa Chapanga.” \p \v 25 Bhabholwa bha Yecho pubhajhohina malobhe gheniya, bhajhakubhehe hechu, bhajhakunkonya Yecho, “Bho, ghane ngohe nahotola kughombokoka?” \p \v 26 Yecho ajhakwapikiya miho, ajhakulonge, “Ilebhe henge kwa mundo ahoto jhe kuhenga, nambo kwa Chapanga ghoha ghiwechekana.” \p \v 27 Peniya Petile ajhakunkonya Yecho, “Dolekeya! Na twenga bho? Ghoha tughalekite tunkengime mwenga, bho, natujhambulila nike kwino?” \p \v 28 Yecho ajhakwajhanguu, “Ninnobholela chakaka, Mwana gwa Mundo papala kutama pa kigoda chake cha ung'alicho cha ulongoche mu nnema nhyono. Mangota bhungengime nantamangana mwigoda kome na ibhele, mughahadabula makabila kome na mabhele gha Ichilahele. \v 29 Kila mundo jwahilekite nyumba jhake amu tate mundo amu majhe mundo amu nnongo mundo amu nnombo mundo amu yana mundo amu chaghila chake kwa nhwalo gwa nenga, napokela makome kome ngoheno na kupelwa ughome gwa machiko ghoha ghangapeta. \v 30 Nambo bhubhalongolile nabhabha bhakujhomolela ngoheno, na bhakujhomolela nabhabhaha bhakutumbula ngoheno. \c 20 \s Bhahenga lihengo mughonda gwa michabibo \p \v 1 “Unahota gwa kunane kwa Chapanga ulandine na mundo jhumo jwabhii na nng'onda gwa michabibo. Jwalabhite lukela kwapalaha bhando bhakuhenga lihengo munng'onda gwake. \v 2 Ajhakughana nabho kwalepa mbijha kipande chimo cha madine gha feza kwa lichiko, peniya ajhakwapeleka kunng'onda gwake gwa michabibo. \v 3 Puhikila chaa tato jha lukela, ajhakubhoka kabhele ajhakwabhona bhando bhange bhajemite mu maghuliho, bhakwete jhe chakuhenga. \v 4 Ajhakwalobholela, ‘Nnyende na mangota mukahenge lihengo munng'onda gwango gwa michabibo, na nenga naninepa.’ \v 5 Bhahe, bhajhakujhenda. Nkolo nng'onda jwenio ajhakubhoka kabhele puhikila chaa chita na chaa ticha, na ticha ajhakutenda helahela. \v 6 Puhikila chaa kome na jhimo jha kimiye, ajhakujhenda kabhele, ajhakukongana na bhando bhange bhajhemangine palighuliho pala. Bhahe, ajhakwakonya, ‘Nhwalo ghane ngohe mpipikiye muhe jhoha changalihengo pambano?’ \v 7 Na bhene bhajhakunyanguu, ‘Nhwalo abhii jhe mundo jwatupikiye lihengo.’ Peniya ajhakwalobholela, ‘Mangota helahela nnyende mukahenge kunng'onda gwango gwa michabibo.’ \p \v 8 “Pulitipika lyobha, nkolo nghonda ajhakunnobholela jwajhemelela jhola, ‘Mwakeme bhubhahengita lihengo na mwalepe malepo ghabhe, ntumbula kwa bhala bhakujhomolela ade kwa bhala bhibhalongolila.’ \v 9 Bhahe, bhala pibhatumbwila kuhenga chaa kome na jhimo jha kimiye, kila jhumo ajhakulepwa mbijha kipande chimo cha madine gha feza. \v 10 Na bhala bhibhakatumbwile kuhenga lukela bhahambwika nabhajhonjekewa mbijha henge, nambo nabhene bhajhakulepwa kipande chimo cha madine gha feza kila jhumo. \v 11 Pibhapokila malepo ghabhe bhajhakutumbuu kunkokolekeya nkolo nng'onda. \v 12 Bhalongila, ‘Bhando bhamba bhubhahikite kujhomolela bhahengite kwa lichaa limo tugha, nambo mwalepite ngita twenga bhutuhengita lihengo muhe jhoha pa lyobha?’ \v 13 Nkolo nng'onda jhola ajhakunnyanguu jhumo pakate jhabhe, ‘Makoche, niponjite ndeka kilebhe. Bho, tughalaghine ndeka malepo gha kipande chimo cha madine gha mbijha kwa lichiko? \v 14 Bhahe, npokele feza jhino nnyende. Nipala kupekeya jhonjo jhunimpeila lihengo lya kujhomolela ngita mwenga. \v 15 Bho, nihoto jhe kuhenga chochoha chinipala kwa ilebhe yango? Nhwalo gwa nike umeke wiho nenga naumbone?’ ” \p \v 16 Yecho ajhomolila kwa kulonge, “Ndi naibhaha, bhakujhomolela nabhabhaha bhakutumbula na bhakutumbuu nabhabhaha bhakujhomolela.” \s Yecho ilonge mala jha utato malobhe gha kuwee kwake \r Maluku 10:32-34; Luka 18:31-34 \p \v 17 Yecho pahohwika kujhenda ku Yeluchalemo, ajhakwaghegha bhabholwa bhake kome na bhabhele na kulonge nabho kongo bhakityanga mundela pangabhando na kwalobholela, \v 18 Ajhakwalobholela, “Unyokanikiye tujhenda ku Yeluchalemo na kwenio Mwana gwa Mundo nabhankamuha kwa Akapiya matambiko bhakolo na bhabhola bha Malaghalikilo. Na bhene nabhanhadabulwa akomwe, \v 19 peniya napelekwa kwa bhando bha ilambo henge. Na bhene nabhantendela chanake na kunnapula yato na kumamba panane jha nchalaba, nambo lichiko lya utato nayokechwa.” \s Majhe anyopa Yecho \r Maluku 10:35-45 \p \v 20 Peniya majhe yana mundo Zebedayo pamonga na yana yake ibhele ajhakunyendela Yecho. Bhahe, majhe jhola ajhakutama makilikite palonge jha Yecho, kwa kunnyopa antendele chakipala. \p \v 21 Yecho ajhakunkonya, “Bho, mipala nike?” \p Na jwenio ajhakujhanguu, “Chonde mwalobholele kubhehe yana yango ibhele nabhatama jhumo lubhoko lwalelo na jhonge lubhoko lwa ngejha pumipala kubhehe mu Nahota gwino.” \p \v 22 Yecho ajhakwalobholela, “Umanyite jhe chimujhopa. Bho, mihoto kunywegha mukibaba cha malagho chininywegha nenga?” \p Na bhene bhajhakunyanguu, “Tuhotola.” \p \v 23 Yecho ajhakwalobhalela, “Ninongolela chakaka, naunywela kibaba chango cha malagho, nambo kutama lubhoko lwalelo amu lwa ngejha, lihengo lyango ndeka kupanga. Kilebhe i napelwa bhala bhubhalenganikilwe na Tate gwango.” \p \v 24 Bhala bhabholwa bhange kome pibhajhohina malobhe gheniya, bhajhakwayomela akalongo bheniya bhabhele. \v 25 Bhahe, Yecho ajhakwakema bhoha na kwalobholela, “Umanye ilongoche ya nnema ulongocha bhando kwa makakala, na bhakolo bheniya ubhatenda bhando kubhehe bhabhe. \v 26 Nambo kwa mangota nahijhe, nambo jwapala kubhehe nkolongwa pakate jhino abhehe ntumiche jwa bhoha, \v 27 na jwapala kubhehe nkolongwa pakate jhino bhoha, ipalwa abhaha ntumiche jwino. \v 28 Ngita chabhii Mwana gwa Mundo jwenio ahikiti jhe kuhengelwa, nambo kunhengela na kubhoha ughome gwake kwakombola bhando bhamahele.” \s Yecho abhalamicha bhangalola bhabhele \r Maluku 10:46-52; Luka 18:35-43 \p \v 29 Yecho na bhabholwa bhake pubhabhokita ku Yeliko, lilongo lya bhando lijhakwakengama. \v 30 Bhahe, pakibha na bhando bhabhele bhangalola bhatamita muupele jha ndela. Pubhajhohina Yecho atenda kupeta bhajhakunonoha malobhe, “Bhambo, Mwana gwa Daude umonele kiya!” \p \v 31 Lilongo lya bhando lela lijhakwapwatalila, bhalongolila bhatame nuu. Nambo bhene bhajhakuchocha kulalama, bhalongila, “Bhambo, Mwana gwa Daude, mutubhone kiya!” \p \v 32 Yecho ajhakujhema na ajhakwakema na kwakonya, “Bho, mipala nintendele nike mangota?” \p \v 33 Na bhene bhajhakunyanguu, “Bhambo, tujhopa tulole!” \p \v 34 Bhahe, Yecho ajhakwabhonela kiya, ajhakupapaha miho ghabhe. Papa bhajhakulola, na kunkengama. \c 21 \s Yecho ajhingii ku Yeluchalemo kwa ilulo \r Maluku 11:1-11; Luka 19:28-40; Yohane 12:12-19 \p \v 1 Yecho na bhabholwa bhake pubhabhandikila kuhika ku Yeluchalemo na kuhika ku Betifage pakitombe chuku Micheitune. Yecho ajhakwatuma bhabholwa bhake bhabhele, \v 2 ajhakwalobholela, “Nnyende ade pachenda jha palonge jhino na namukolela liponda likongilwe na libhii na litohe lyake. Mulijhoghole na nhwike nako kwa nenga. \v 3 Anda mundo ankonyite nhwalo gwa nike mutenda naha, munnobholele, ‘Bhambo alipala,’ na jwenio nanekekeya papa.” \p \v 4 Kilebhe chenie kitendika kupala ghakamilike ghighalongilwa na nnondole jwa Chapanga, \q \v 5 “Mwalobholele bhando bha muche kwa ku Sayune \q Dolekeya, Munahota nkolongwa gwino atenda kuhika! \q Abhii nhihimo na atamite panane jha liponda. \q Ahika panane jha mwana liponda, kinyama chikijhegha mihigho.” \p \v 6 Bhahe, bhabholwa bhajhakujhenda na kutenda ngita Yecho chibhalaghalikiye. \v 7 Bhajhakunetela liponda Yecho pamonga na litohe lyake, bhajhakujhala ngobho panane jhabhe na Yecho ajhakutama panane jhake. \v 8 Bhahe, lilongo lya bhando lijhakujhala ngobho undela, bhange bhajhakujhala matuto gha mikongo mwenio undela. \v 9 Lilongo lya bhando likalongolile na lela lilikengima unyuma jhake bhajhakunonoha malobhe, “Ulombwe Mwana gwa Daude! Jhuna mota jwahika kwa liina lya Bhambo! Chapanga alombwe kunane!” \p \v 10 Yecho pajhingila ku Yeluchalemo bhando bhoha bhajhakubhehe ngenyangenya. Bhando bhajhakunkonya, “Jhonjo ngohe ndi ghane?” \p \v 11 Bhahe, lilongo lya bhando ujhakujhanguu, “Jwenio ndi nnondole Yecho, ahumii ku Nachalete ku muche gwa ku Galilaya.” \s Yecho pa Nyumba jha Chapanga \r Maluku 11:15-19; Luka 19:45-48; Yohane 2:13-22 \p \v 12 Peniya Yecho ajhakujhingii pa Nyumba jha Chapanga, na kutumbuu kwabhenga bhando bhoha panja bhibhachulwicha na kuhemela ilebhe mwenio. Helahela ajhakupendengula njangwale yabhe ibhajhanganganila mbijha na igoda ya bhala bhibhachulwicha ngunda. \v 13 Ajhakwalobholela, “Ijhandikwe naha mu Majhandiko gha Chapanga, ‘Nyumba jhango nahibha nyumba jha kunnyope Chapanga.’ Mangota mwenga uyohite nkwembe gwa kukwatulila ilebhe!” \p \v 14 Bhangalola na bhibhalemile bhajhakunyendelela Yecho pa Nyumba jha Chapanga, na jwenio ajhakwalamicha. \v 15 Bhahe, Akapiya matambiko bhakolo na bhabhola bha Malaghalikilo bhajhakuyoma pubhalolita iiebhe yambone yatehila Yecho, na kujhoha yana ikachobhela pa Nyumba jha Chapanga ilongila, “Nnombwe mwenga, Mwana gwa Daude!” \v 16 Bhahe, bhajhakunkonya Yecho, “Bho, nnyohine malobhe ghibhalonge yana hengeno?” \p Yecho ajhakwajhanguu, “Chakaka, nnyohine. Nambo mukachomite ndeka mu Majhandiko gha Chapanga ghighalonge, ‘Kuhuma mumilomo jha yana napokela chipwa jhilenganile.’ ” \p \v 17 Bhahe, ajhakwaleka na kujhenda ku Betaniya na ajhakugholoka koko. \s Yecho aulapanikiya nkongo gwa nkojho \r Maluku 11:12-14,20-24 \p \v 18 Lukala jhake Yecho pabhujhita ku Yeluchalemo, ajhakubhona njala. \v 19 Ajhakubhona nkongo gwa nkojho mupele jha ndela, ajhakuheghelela nambo ukapambike ndeka nga mahamba tebha. Yecho ajhakulapanikiya alongila, “Kubhoke ngoheno nkotoka kupambika uhohe kabhele!” Papalapala nkongo ghola ujhakujhoma. \p \v 20 Bhabholwa pubhalolita kilebhe chenie bhajhakuhechuka hake na kukikonya, “Nhwalo gwa nike nkojho ghongo ujhomite kajhombe?” \p \v 21 Yecho ajhakwajhanguu, “Ninobholela chakaka, nkwete jhe kiholo, mihoto kuhenga chindeile kwa nkojho ghongo. Na kupeta kwa lyenio mihoto kukilobholela kitombe chenje, ‘Heghela hoko, mukitaghile kumbwane,’ nahitendeka hele. \v 22 Anda mmii na kihobholelo, kilebhe chochoha chimujhopa mu kumnyopa Chapanga, nampelwa.” \s Ukindendeke gwa Yecho uhuma kojhe? \r Maluku 11:27-33; Luka 20:1-8 \p \v 23 Peniya Yecho ajhakujhingii pa Nyumba jha Chapanga, atehila kubhola. Akapiya matambiko bhakolo pamonga na ighogholo bhajhakunyendelela na kunkonya, “Bho, muhenga ghangano kwa ukindendeke gwa ghane? Na ghane ngohe jwapekiye mwenga ukindendeke gwenio?” \p \v 24 Yecho ajhakwajhanguu, “Na nenga ninkonye kilebhe chimo. Anda unyangwii, helahela naninobholela nihenga kwa ukindendeke gwa ghane. \v 25 Bho, ukindendeke gwa Yohane gwa kubaticha bhando uhumila kwa ghane, kwa Chapanga amu kwa bhando?” \p “Bhene bhajhakubhehe chwapu, anda tulongile ukindendeke gwake, ‘Uhumii kwa Chapanga,’ natukonya, ‘Nhwalo gwa nike ngohe minyeketela ndeka?’ \v 26 Anda tulongile, ‘Uhumila kwa bhando,’ tujhoghopa lilongo lya bhando nhwalo bhoha bhajheketela kubhehe Yohane akibha nnondole jwa Chapanga.” \v 27 Bhahe, bhajhakunnyanguu Yecho, “Tumanyite ndeka.” \p Na jwenio ajhakwalobholela, “Na nenga hele naninobholela ndeka nihenga kwa ukindendeke gwa ghane. \s Nnandanikiho gwa ichongolo ibhele \p \v 28 “Yecho ajhakuchocha kulonge, bho, mangota mihola nike panane jha ilebhe hengeno? Pakibha na mundo jhumo jwakibha na ichongolo ibhele, ajhakutumbula kunobholela mwana jwa kutumbula, ‘Mwanango, deleno mukahenge mughonda gwa michabibo.’ \v 29 Na mwana jhola jwa kutumbula ajhakujhanguu, ‘Mbahijhe,’ nambo paligha ajhakujheketela kujhenda kuhenga lihengo. \v 30 Tate mundo jhola ajhakunobholela mwana mundo jhubhele jhola ngita chanobholila jwatumbwila jhola. Na jwenio ajhakujhanguu, ‘Nijhenda tate!’ Nambo ajhenda ndeka. \v 31 Bho, ghane pakate jha bhabhele bhano jwateile ghaghapala tate gwabhe?” \p Bhajhakunyanguu, “Ndi jhola jwatumbwila kunobholela.” \p Bhahe, Yecho ajhakwalobholela, “Ninobholela chakaka, bhiakatola kode na bhibhatenda ngongola nabhannongolela mangota kujhingii mu Nahota gwa Chapanga. \v 32 Nhwalo Yohane akahikite kwino kunangiya ndela jha chakaka jha kutama, na mangota mikanyeketi ndeka. Nambo akatola kode na bhatenda ngongola bhanyeketile. Pamonga na kulola ilebhe yoha yenio mangota mulekite ndeka uhakaho gwino na kunnyeketela.” \s Nnandanikiho gwa nghonda gwa michabibo na bhando bhubhajhahike \r Maluku 12:1-12; Luka 20:9-19 \p \v 33 Peniya Yecho ajhakwalobholela, “Nnyokanikiye nnandanikiho ghonge. Mundo jhumo ajhakulema nghonda gwa michabibo, ajhakutindikiya ubhegho, ajhakutengenecha chehemo jha kuminyila chabibo, na kuchenga kilendo kitandamaho. Ajhakwajhahikicha bhubhalema na jwenio kujhenda ku kilambo chukutale. \v 34 Pughahikita machiko gha mahuno, ajhakwatuma akatumiche bhake bhajhende kwa bhala bhubhajhahike mighonda, bhakatole lipungo lyake lya mahuno. \v 35 Nambo bhala bhubhajhahike mighonda bhajhakwakamula akatumiche bhala. Jhumo bhajhakuntyala, na jhonge bhajhakunkoma na jhonge bhajhakukong'onda maghanga. \v 36 Nkolo nghonda jhola ajhakwatuma akatumiche bhange bhamahele, nambo bhala bhubhajhahike mighonda bhajhakwetendela hele. \v 37 Na kujhomolela kwake ajhakuntuma mwana mundo kwabhene, ‘Kongo awachila, nabhanyeketela nhwalo mwanango.’ \v 38 Nambo bhubhalema bhala pubhamwenita mwana jhola, bhajhakupwepwelana, ‘Jhonjo ngoheno ndi nabhujhila mighonda, tunkome na nghonda ghongo tubhujhii twenga!’ \v 39 Bhahe, bhajhakunkamula, bhajhakunhutila kutale na nghonda gwa michabibo ghola na kunkoma.” \p \v 40 “Bho, ngohe nkolo nghonda papalakuhika, nabhatenda nike bhubhajhahike bhenabha?” \p \v 41 Na bhene bhajhakunyanguu, “Nabhalobholela chakaka nabhakoma bhando bhanganandela bhene na nghonda gwenio nabhapela bhando bhange, ndi nabhampela lipungo lya mahuno ghake chiipalwa.” \p \v 42 Yecho ajhakwajhanguu, “Bho, mukachomite jhe kilebhe chenje mu Majhandiko gha Chapanga? \q ‘Lighanga lilikanwitwe na punde jwaichenga, \q ngoheno lihyokite lighanga lilipalwa hake kuliku ghoha. \q Ndi Bhambo, jwateii kilebhe chenje, \q nalyene ndi lya kukangacha hake kwito!’ \p \v 43 “Kwa nhwalo ghongo,” “Unahota gwa Chapanga nahubhoka kwito na kupelwa bhando bha ilambo henge bhibhahenga ghapala Chapanga.” \v 44 Mundo jhojhoha jwapala kugwelelwa na lighanga lyenio naheketwa imbembela imbembela, na lighanga lyenio anda ligwelikile mundo jhojhoha naliyogha yoghoyogho. \p \v 45 Akapiya matambiko bhakolo na Mapwalichayo pubhajhohina milandanikiho jhene, bhajhakumanya kubhehe alongila panane jhabhe. \v 46 Bhahe, bhajhakupalaha ndela jha kukamuu Yecho, nambo bhajhogwipa bhando nhwalo bhene bhakanhwachile kubhehe jwenio ndi nnondole jwa Chapanga. \c 22 \s Unyagho gwa kulyegha gwa kutolana \r Luka 14:15-24 \p \v 1 Yecho ajhakulonge nabho kabhele kwa milandanikiho, \v 2 “Unahota gwa Chapanga ulandine na nkolo jwakanenganikiye mwana mundo unyagho gwa kutolana. \v 3 Jwenio ajhakwatuma akatumiche bhake bhakakeme bhibhalalike bhala bhahike, nambo bhene bhajhakubhehe mbe kuhika. \v 4 Peniya ajhakwatuma akatumiche bhange, ajhakwalobholela alongila, ‘Mwalongolele bhando bhinalalike kubhehe unyagho ubhii lengalenga ngohe. Lipongo lya ng'ombi na matohe gha ng'ombi ghighahatite njinjite, kila kilebhe kibhii telatela, nhwike ngane pa unyagho!’ \v 5 Nambo bhene bhakachitwike ndeka, kila jhumo ajhakujhenda kwakumanyite, jhumo kunghonda na jhonge kwachuluchila ilebhe yake, \v 6 na bhange bhajhakwakamula akatumiche na kwatyala na kwakoma. \v 7 Munahota nkolongwa jhola ajhakuchimwa, ajhakwatuma akomana ngondo bhake. Bhakwakomelekeya bhubhakoma bhala na kuchonja muche gwabhe kwa mwotu. \v 8 Peniya ajhakwalobholela akatumiche bhake, ‘Chakulya cha unyagho gwa kutolana ngoheno ubhii lengalenga, nambo bhinalalike bhakatopi ndeka kuhika. \v 9 Bhahe, nnyendengane mundela na jhojhoha jhola jhumipala kummona munete paunyagho gwa kutolana pano.’ \v 10 Akatumiche bhala bhajhakujhenda mundela, bhajhakwakema bhoha bhubhakongina nabho, bhambone na bhanganandela, na nyumba jhene ijhakuhindamana ndi akaghene. \p \v 11 “Munahota nkolongwa pajhingila kwalolekeya akaghene, ajhakummona mundo jhumo akahwalite ndeka ngobho ya unyagho gwenio. \v 12 Munahota jhola ajhakunkonya, ‘Mwakoche, nhwalo gwa nike nnyingii mombo changa ngobho ya unyagho gwa kutolana?’ Jwenio ajhakubhehe nuu. \v 13 Peniya munahota nkolongwa jhola ajhakwalobholela akatumiche bhake, ‘Mutabhe magholo na mabhoko na mukataghii kulubhendo. Kwenio nalela na kuyagha mino.’ ” \p \v 14 Peniya Yecho ajhakulonge, “Bhando bhunkemitwe bhamahele, nambo bhala bhibhahagwile ndi bhandina.” \s Kulepa kode kwa munahota jwa ku Loma \r Maluku 12:13-17; Luka 20:20-26 \p \v 15 Peniya Mapwalichayo bhajhakubhoka na bhajhakulenganikila ndela jha kunyonja Yecho mu malobhe ghake. \v 16 Bhahe, Mapwalichayo bhajhakwatuma bhabholwa bhake pamonga bhabholwa bha kikunde cha Helode kwa Yecho. Bhajhakunkonya Yecho, “Mmola, tumanya mwenga ndi mundo jwa chakaka, na mibhola mabholo gha chakaka gha ndela jha Chapanga. Changannolekeya mundo kumiho helahela muloloke jhe hilu ukolo gwa mundo jhojhoha. \v 17 Ngoheno mutulobholele, bhole yamaha amu yamaha ndeka kulepa kode kwa munahota nkolongwa jwa ku Loma liina lyake Kaichale?” \p \v 18 Nambo Yecho akamanye ndela jhabhe jhanganandela, ajhakwajhanguu, “Mangota mukitenda bhando bhaumbone, Bho, munyighanikiya nhwalo gwa nike? \v 19 Unangiye hote mbijha jhene jhimulepe kode.” \p Na bhene bhajhakunangiya litobholo lya mbijha. \v 20 Bhahe, Yecho ajhakwakonya, “Bho, chula jhenje na liina lilijhandikwe leno lya ghane?” \p \v 21 Bhajhakunyanguu, “Ndi lya munahota nkolongwa jwa ku Loma.” \p Yecho ajhakwalobholela, munahota nkolongwa jwa ku Loma mupele jwenio na ghughabhii gha Chapanga mupele jwenio Chapanga. \p \v 22 Pubhajhohina malobhe gheniya bhajhakukangachwa nako, bhajhakuneka, “Yecho na bhajhakubhoka peniya.” \s Libholo lya kuyoka \r Maluku 12:18-27; Luka 20:27-40 \p \v 23 Lichiko lele Machadukayo bhange bhibhalonge bhubhawile bhayoka jhe, bhajhakunyendelela Yecho, \v 24 bhajhakunkonya, “Mmola, Mucha akalongi, mundo jwatolile anda awile changaneka yana, nhwacha mundo ipalwa amujhila majhe jwenio lipwela apapila yana nnongo mundo jwawile. \v 25 Bhahe, pamba pito pakibha akalongo chaba. Jwakutumbula ajhakutolela na kuwegha changaleka mwana. Na nnongo mundo ajhakubhujhila lipwela lyenio, \v 26 Ijakubhehe hele kwa nnongo mundo jhubhele na jwa utato, ade jhola jwa chaba. \v 27 Bhakawii bhoha chaba, na mwikeghe jhola ajhakuwegha hele. \v 28 Bho, lichiko lya bhando lya kuyokechwa, mwikeghe jwenio nabhaha nhwana gwa ghane, nhwalo bhoha chaba bhakantolile?” \p \v 29 Yecho ajhakwajhanguu, “Mangota ntei kulemwa nhwalo gwangamanya Majhandiko gha Chapanga hilu likakala lya Chapanga. \v 30 Nhwalo bhando pubhapala kuyokechwa kuhumii kubhawile kutolela amu kutolelwa kubhii jhe, nabhabha ngita akatumiche bha kunane kwa Chapanga. \v 31 Na panane jha kuyokechwa kwa bhubhawile, bho, nchomite jhe malobhe ghannobholila na Chapanga? \v 32 ‘Nenga na Chapanga jwa Ulahimo na Chapanga jwa Isaka na Chapanga jwa Yakobu.’ Yecho pajhendelila kwalobholela, jwenio chi Chapanga jwa bhando bhubhawile nambo Chapanga jwa bhando bhubhabhii ghome.” \p \v 33 Lilongo lya bhando ghola pubhajhohina mabholo gheniya, bhajhakuhechuka hake. \s Lilaghilo likolongwa \r Maluku 12:28-34; Luka 10:25-28 \p \v 34 Peniya Mapwalichayo pubhajhohina Yecho ajhakwahibha milomo Machadukayo, bhajhakukonganika pamonga. \v 35 Na jhumo jwa bhabhola bha Malaghalikilo, jwakibha mundo jwakaimanye Malaghalikilo mbone ajhakunyendelela Yecho na kunkonya kwa kunyighanikiya, \v 36 “Mmola,” “Lilaghilo ghane likolongwa mu Malaghalikilo ghoha?” \p \v 37 Yecho ajhakujhanguu, “ ‘Mupale Bhambo Chapanga kwa mwojho gwii ghoha, na kwa uhuke gwii ghoha na malango ghii ghoha.’ \v 38 Lende ndi lilaghilo likolongwa na lya kutumbula. \v 39 Chubhele ilandana na lende, ‘Mupale nnyino ngita chimukipala mabhene.’ \v 40 Malaghalikilo ghoha gha Chapanga ghapekiwe Mucha na mabholo ghoha gha milondole bha Chapanga ghahobholela mihilo jhenje mibhele.” \s Kilichitu Nkomboche ndi Mwana gwa ghane \r Maluku 12:35-37; Luka 20:41-44 \p \v 41 Peniya Mapwalichayo pubhakonganika pamonga, Yecho ajhakwakonya, \v 42 “Mangota miwacha bho panane jha Kilichitu Nkomboche? Bho, Jwenio ndi mwana jwa ghane?” \p Na bhene bhajhakunyanguu, “Jwenio ndi Mwana gwa Daude.” \p \v 43 Yecho ajhakwalobholela, “Peniya nhwalo gwa nike kwa likakala lya Uhuke gwa Chapanga Daude ankemi jwenio ‘Bhambo?’ Ndi nhwalo akalongi, \q \v 44 ‘Bhambo, akanobholile Bhambo gwango. \q Ntame lubhoko lwango lwalelo, \q ade nabheke akamakoko bhino pahe jha magholo ghino.’ \m \v 45 Bhahe, anda Daude ankema Kilichitu Nkomboche, ‘Bhambo,’ ahoto bhole kubhehe mwana mundo?” \p \v 46 Bhahe, abhii jhe mundo jhojhoha jwakahotwii kujhanguu lilobhe. Kuhumii lichiko lyenio Na bhene bhakajhighite jhe kunkonya machwale ghange. \c 23 \s Mukilolekehe na bhabhola bha Malaghalikilo na Mapwalichayo \r Maluku 12:38-39; Luka 11:43-46; 20:45-46 \p \v 1 Peniya Yecho ajhakulilobholela lilongo lya bhando pamonga na bhabholwa bhake, \v 2 “Bhabhola bha Malaghalikilo na Mapwalichayo ndi bhakibha na ukindendeke gwa kuchimulila Lilaghalikilo lya Mucha lyapekiwe na Chapanga. \v 3 Bhahe, nkamule na kuhenga chochoha chibhannobholela, nambo nkotoka kwajhigha ghibhahenga, nhwalo bhihenga ndeka ghala ghibhalongela. \v 4 Utabha mihigho mitopaho na kwatweka bhando mu mabhegha, nambo bhene bhapala ndeka kuhatambula hilu lukonje kwatangatila kughegha. \v 5 Nambo ghibhahenga ghoha bhapala bhabhonekane palonge jha bhando. Uhwala luhunga lukolongwa lwa ngobho lulujhandikwe majhandiko gha lilaghalikilo panane jha libhonge na mu mabhoko na ujhonjekeya ihundo ya luche itabhitwe mu malombolo gha ngobho yabhe. \v 6 Bhapala kutama mupwache ya palonge jha muunyagho gwa kulyegha, na mwighoda ya nkate jha nyumba jha kukonganikii Akayahude. \v 7 Upala kujhambuchwa kwa kutembekewa mu maghuliho na kupala kukemwa na bhando, ‘Mmola.’ \v 8 Nambo mangota nkotoka kujheketelwa kukemwa ‘Mmola,’ nhwalo Mmola gwino ndi jhumo na mangota bhoha makalongo. \v 9 Amu nkotoka kunkema mundo jhojhoha ‘Tate jwa pannema,’ nhwalo abhii Tate jhumo jwabhii kunane kwa Chapanga. \v 10 Nkotoka kupala kunkemwa, ‘Kilongoche,’ nhwalo kilongoche jhino jhumo ndi Kilichitu Nkomboche. \v 11 Jwabhii nkolongwa pakate jhino ajheketela kubhehe ntumiche jhino. \v 12 Na mundo jhojhoha jwakitenda nkolongwa, kubhehe kilebhe nacho, na jhojhoha jwakitenda kilebhe nacho nabhaha nkolongwa. \s Yecho ikanikiya kukitenda mwaumbone \r Maluku 12:40; Luka 11:39-42,44-52; 20:47 \p \v 13 “Nanola choto akabhola bha Malaghalikilo na Mapwalichayo, mangota mukitenda bhando bhaumbone! Midinda nnyango gwa Unahota gwa Chapanga bhando bhakoto kujhingila. Mangota mabhene mujhingii ndeka nkate, kabhele bhalekekeya jhe bhibhapala kujhingila bhajhingile. \v 14 Nanola choto bhabhola bha Malaghalikilo na Mapwalichayo, mangota mukitenda bhando bhaumbone! Nhwalo mupoka akanawela ilebhe yabhe na kukitenda mukilangila ndi bhando bhaumbone kwa kunnyopa Chapanga kwa malobhe ghamahele. Nhwalo gwenio luhadabulo lwino nalutenda kuchocha hake! \p \v 15 “Nanola choto bhabhola bha Malaghalikilo na Mapwalichayo mukitenda bhando bhaumbone! Bhumutyanga kujhomboka umbwane na ku ilambo henge mipala kwang'alambula bhando, jwenio ajheketele mabholo ghino. Pajheketela mutenda abhehe na uhotolo bhabhe na kujhenda mu mwotu gwangahimika kwa machiko ghoha ghangapeta kuliku mabhene. \p \v 16 “Nanola choto ilongoche yangalola bhumibhola! ‘Mangota milonge mundo anda akilapanikiye kwa Nyumba jha Chapanga, lulapanikiho lwenio lukwete jhe likakala, nambo mundo anda akilapanikiye kwa chaabo jhibhii nkate mu Nyumba jha Chapanga, lulapo lono lubhii na likakala.’ \v 17 Mangota mangalola na bhupumbumwike! Bho, nike kikolongwa chaabo amu Nyumba jha Chapanga jhiitenda jhene chaabo kubhehe nyahinyahi? \v 18 Kabhele milonge ‘Anda mundo alapanikihe kwa njangwale ya matambiko lulapanikiho lwenio lubhii jhe na likakala, nambo anda mundo akilapanikiye kwa tambiko jhibhekwitwe panane jha njangwale ya matambiko, kilapo chenie kibhii na likakala.’ \v 19 Chakaka, mangota mangalola! Bho, nike chikibhii kikolongwa litambiko amu njangwale ya matambiko jhitenda litambiko kubhehe lya nyahinyahi? \v 20 Mundo jwalapanikiya kwa njangwale ya matambiko, akilapaniki kwa njangwale yenio ya matambiko na kwa chochoha chikibhekitwe panane jhake. \v 21 Na jwalapanikii kwa Nyumba jha Chapanga akilapanikii kwa Nyumba jhene na kwa jwenio jwaatama nkate jhake. \v 22 Na jhola jwakilapanikii kunane kwa Chapanga akilapanikii kwa kigoda cha unahota nkolongwa cha Chapanga na kwa jwenio jwatama kunane jhake. \p \v 23 “Nanola choto, mangota bhabhola bha Malaghalikilo na Mapwalichayo, mangota bhumukitenda bhaumbone! Kongo majhopa bhando chaka jha ndimbilo na mandebhele na mahamba ghange gha makolo. Na mahamba ghighanungulila mbone, na iliki na kalafuu kongo mighaleka gha chakaka ngita kiya na kihobholelo. Ghanga ndi ghighapalwa kuhengwa changaleka na gheniya ghange. \v 24 Mangota ilongoche yangalola! Mujhengulua mabhembe mu ilebhe hino ya kunywegha, nambo mumila ngamiya! \p \v 25 “Nanola choto bhabhola bha Malaghalikilo na Mapwalichayo, mangota mukitenda bhando bha umbone! Mangota mukeya kibaba na chahane kwa panja, nambo kwa nkate kutwelii ilebhe ipatite ya uchojho. \v 26 Mwapwalichayo mwangalola! Ntumbula hote kukeya kibaba kwa nkate na panja napabhaha nyahinyahi. \p \v 27 “Nanola choto bhabhola bha Malaghalikilo na Mapwalichayo, bhumukitenda bhando bhaumbone! Muwanana na mambe ikilimwe kwa undope nhuo kwa panja ghabhonekana ghambone, nambo nkate ghatwelii ihupa ya bhando bhubhawile na luku longe. \v 28 Pamonga na gheniya, mangota kwa panja mubhonekana ngita bhando bhumitenda ghapala Chapanga, nambo kwa nkate milandana na bhando bhubhakitenda bhaumbone na ubhoho. \s Yecho ilonge luhadabulo lwabhe \r Luka 11:47-51 \p \v 29 “Nanola choto bhabhola bha Malaghalikilo na Mapwalichayo! Muchengelela mambe ya milondole bha Chapanga na kulembekeya mambe ya bhando bhambone. \v 30 Kabhele milonge, ‘Anda twenga ngatubhehe mu machiko gha akahoko bhito, ngatujheketile ndeka kubhehe pamonga kwa kwakoma milondole bha Chapanga.’ \v 31 Bhahe, milonge hotuhotu mabhene kubhehe mangota ndi kibheleko cha bhando chibhakomita milondole bha Chapanga! \v 32 Chakaka, nnyomolele lihengo lela libhatumbulicha kuhenga akahoko bhino! \v 33 Mangota kibheluko cha lijhoka na yana ya lijhoka! Bho, nahotola bho kulubhambala luhadabulo lwa mwotu gwangahimika? \v 34 Kwa nhwalo gwenio, nenga naninetela milondole bha Chapanga na bhando bhubhabhii na malango na bhabhola bha Malaghalikilo. Mangota namakoma na bhange kwabhamba panchalaba na bhange kwakenyula yato munyumba jha kukonganikii Akayahude. Na bhange namabhutuha kubhoka muche ghumo na ghonge. \v 35 Bhahe, luhadabulo loha nalumpata kwa nhwalo jha miyahe jha bhando bha umbone jhijhitike panane jha nnema, nahibhaha panane jhino. Chakaka, kuhumii kukomwa kwa Abele jwangahenga kilebhe kibhoho, ade miyahe jha Zakaliya mwana gwa Bakaliya, jwakakomitwe pa lubhanja lwa Nyumba jha Chapanga pakate jha chehemo jha nyahinyahi na pakachangwale ka litambiko. \v 36 Ninobholela chakaka, luhadabulo kwa nhwalo gwa bhando bheniya bhubhakomitwe nahibhaha panane jha kibheluko chenje.” \s Yecho abhalele bhando bha ku Yeluchalemo \r Luka 13:34-35 \p \v 37 “Mabhando bha ku Yeluchalemo, mabhando bha ku Yeluchalemo! Mikoma milondole bha Chapanga na kwakong'onda maghanga bhala bhibhatumitwe kwino. Palegha nnyighite kubheka mabhoko ghango panane jha bhando bhino, ngita ngoko chajhobhotela yana yake kwa mapapanilo ghake. Nambo mukapahii jhe! \v 38 Dolekeya, ngoheno nyumba jhino jha Chapanga nailekwa mahundo. \v 39 Bhahe, ninobholela, naubhone jhe kabhele ade pumpala kulonge, ‘Jhuna mota jwahika kwa liina lya Bhambo.’ ” \c 24 \s Yecho ilongela kuntilulana kwa Nyumba jha Chapanga \r Maluku 13:1-2; Luka 21:5-6 \p \v 1 Yecho ajhakupita pa Nyumba jha Chapanga, pakibha akijhendila. Bhabholwa bhake bhajhakuhikilila na kunangiya Nyumba jha Chapanga chichengwitwe. \v 2 Yecho ajhakwalobholela, “Chakaka, mihoto kughalolekeya ghanga ghoha. Ninnobholela chakaka, libhii jhe hilu lighanga limo lilipala kuhighalika panane jha lighanga lenge. Kila kilebhe nakiyangabhanwa.” \s Malagho na mang'ahe \r Maluku 13:3-13; Luka 21:7-19 \p \v 3 Peniya Yecho pakibha atamite panane pa kitombe chuku Micheitune, bhabholwa bhake bhajhakunyendelela pangabhando na kunkonya, “Chonde mutulobholele ilebhe henge naihengeka ligha? Bho, na nginyililo ghane jhipala kulangiya kuhika kwino na upehekelo gwa machiko?” \p \v 4 Yecho ajhakwajhanguu, “Mukilolekehe mundo akoto kunkopokeya. \v 5 Nhwalo bhando bhamahele nabhahika na kulonge kila jhumo, ‘Nenga ndi Kilichitu!’ Na bhene nabhankopokeya bhando bhamahele. \v 6 Pumipala kujhoha malobhe gha ngondo na mbwepo ya ngondo, bhahe, nkotoka kujhoghopa, nhwalo gheniya ghipalwa kupitila. Nambo kujhomokela kwake kwamela. \v 7 Bhando bha kilambo chimo na akakomana na bhando bha kilambo chenge, unahota nkolongwa ghumo naukomana na unahota ghonge. Pamba na pala pabhaha na njala na nnindimilo gwa nnema. \v 8 Gheniya ghoha naghabhaha ngita kutumbuu kwa lipyanda lya kupapa mwana. \p \v 9 “Peniya nanyambilwa, na kung'ahichwa na kukomwa. Bhando bha ilambo yoha naichimwangana kwa nhwalo gwa kunyekete nenga. \v 10 Machiko gheniya, bhamahele nabhakileka kihobholelo chabhe, nabhajhambilana bhene kwa bhene na kuchimwana. \v 11 Mu machiko gheniya nabhapitila milondole bhamahele bhuwange, na bhene nabhakuloha bhando twe. \v 12 Nhwalo kujhonjekeka kwa ghanganandela, upalo gwa bhando mabhahele nautundingila. \v 13 Nambo jwapala kuhimbilila ade kujhomolela jwenio naghombokoka. \v 14 Lilobhe lya Mbone lya unahota gwa kunane kwa Chapanga nalitangachwa kwa bhando bha ilambo yoha ili bhando bhoha kwalangiya kabula jha kuupekeya kwa nnema. \s Lihakanaho lilileta uhangabhano \r Maluku 13:14-23; Luka 21:20-24 \p \v 15 “Pumpala kubhona ‘Lijhambu lihakanaho lilihangabhana,’ lilongilwa na Daniele nnondole jwa Chapanga lijhemite chehemo jha nyahinyahi pa Nyumba jha Chapanga.” Jwachoma na amanye! \v 16 Peniya bhubhabhii ku Yudeya bhabhutikila ku kitombe. \v 17 Bhahe, mundo jhojhoha jwapakubhehe pa kipaghalo akotoka kuhuluka kujhingii nkate na kutola ilebhe yake, na helahela jwabhii kunng'onda akotoka kubhujha kutola ilebhe yake. \v 18 Mundo jwabhii kunghonda akotoka kubhujha kutola ngobho yake. \v 19 Nakole kiya hake kwa akakeghe bhubhabhii na ndumbo na bhibhajhongecha nabhabha mumalagho kwa machiko gheniya. \v 20 Mbaha tunnyope Chapanga kuntila kwino kukota kubhehe machiko gha malile amu Lichiko lya Kupomolela! \v 21 Nhwalo machiko gheniya napabha na lung'ahe lukolongwa lyanapitii jhe kuhumii mukupanganwa nnema ade ngoheno, hilu nalipitijhe kabhele. \v 22 Na anda Chapanga nakupongocha jhe machiko gha malagho, abhii jhe hilu mundo jhumo nga ghombokwikwe, nambo machiko gheniya naipongochwa kwa nhwalo jha bhala bhubhahaghulilwe. \p \v 23 “Bhahe, mundo anda anongalile, mangota kwa machiko gheniya, Kilichitu Nkomboche abhii pamba! amu Kilichitu Nkomboche abhii kola! Nkotoka kunyokanikiya. \v 24 Nhwalo nabhapitila bhakilichitu bhuwange na milondole bhauwange. Nabhalangiya nginyililo ngolongwa na ikangacho ya kuhotu kwakopokeya bhando hilu bhala bhubhahaghulilwe na Chapanga. \v 25 Unyokanikiye chakaka, ninnobholile njwe mangota lichaa lyamela lyanghika. \p \v 26 “Bhahe, pubhapala kunnobholela mangota, ‘Dolekeya, abhii kunjenga!’ Nkotoka kujhenda kwenio, amu dolekeya, Kilichitu Nkomboche ajhobhite muchumbe! Mwangajhokanikiya. \v 27 Nhwalo nahibhaha ngita lumule lwa mbamba chilulangala kubhoka kulihumii lyobha ade kulitipikila lyobha. Ndi chipala kubhoneka kwa Mwana gwa Mundo papala kuhika lichiko lyenio. \p \v 28 “Pughakonganika matumbuhe, ndi pubhii ntuhe.” \s Kuhika kwa Mwana gwa Mundo \r Maluku 13:24-27; Luka 21:25-28 \p \v 29 “Papa pulupala kupeta lung'ahe lwa lichiko lyenio, lyobha nalibhaha lubhendo tyoo na mwehe naupiha jhe lilangamule. Ndondo nahigwaha kubhoka kumahunde, na makakala gha ilebhe ya kunane kwa Chapanga nainyukanyuka. \v 30 Peniya nginyililo ya kuhika kwa Mwana gwa Mundo nahibhonekana kumahunde, bhahe, bhando bha makabila ghoha gha nnema naghalela. Mwana gwa Mundo nabhamona akahika pakate jha mahunde kuhumii kunane kwa Chapanga abhii jhuna likakala na ukolo twe. \v 31 Lipenenga nalilela kwa lilobhe likolongwa na jwenio nabhatuma akatumiche bhake bha kunane kwa Chapanga, kwa pande yoha ncheche ya nnema kwaponga bhubhahaghulilwe na Chapanga kuhumii mujhomokelo ghongo ade upeekeho gwa nnema.” \s Nnandanikiho gwa nkongo gwa nkojho \r Maluku 13:28-31; Luka 21:29-33 \p \v 32 “Mukibhole nnandanikiho ghongo kuhumii nkongo gwa nkojho, mandabhe gha nkongo ghabhii mabhehe utumbuu kupiya mahamba, umanye kubhehe machiko gha kuhuna ghabhandikile. \v 33 Helahela kwa mangota pumipala kughabhona ghahengeka gheniya ghoha, umanya kubhehe lichaa libhandikile kuhika. \v 34 Ninobholela chakaka, kibheluko chenje nakipete jhe kabula jha kuhengeka ghanga. \v 35 Kunane kwa Chapanga na nnema nahipeta, nambo malobhe ghango naghapeta ng'o.” \s Abhii hilu jhumo jwamanyite lichaa \r Maluku 13:32-37; Luka 17:26-30,34-36 \p \v 36 Nambo abhii jhe mundo jwamanya lichiko amu lichaa lyenio nalihika ligha, hilu akatumiche bha kunane kwa Chapanga. Hilu Mwana, nga Tate ndi jwamanya. \v 37 Ngita chikibha mu machiko gha Nuho, ndi naghatendika helahela kuhika kwake kwa Mwana gwa Mundo \v 38 Nhwalo lichiko lyenio nahikoma hula ngolongwa na mache kuheluka pannema ghoha, bhando nabhajhendelela kulyegha na kunywegha, kutolela amu kutolelwa ade Nuho pajhingila mungalabha ngolonga jhikemwa chapina. \v 39 Na bhene bhakamanyite jhe kilebhe chikipala kupitila ade hula ngolongwa na mache pughahelwika pannema poha, na kwakoma bhando bhoha. Ndi chikipala kupitila kwa Mwana gwa Mundo kuhika kwake. \v 40 Machiko gheniya bhando bhabhele nabhabha mukulema, jhumo natolwa na jhonge nalekwa mwenio mughonda. \v 41 Akakeghe bhabhele nabhabhaha pa lwalwa kuyagha, jhumo natolwa na jhonge nalekwa papa. \p \v 42 Chonde nkeluwe bhahe, mukilenganikiye nhwalo umanyitejhe lichiko lya kuhika kwa Bhambo gwino. \v 43 Nambo nkomboke lilobhe lendeno, nkolo nyumba ngamanya lichiko lya mwihe papala kuhika, ngailekiti jhe hilu nyumba jhake ihangabhanwe. \v 44 Bhahe, mangota helahela mukilenganikiye, nhwalo Mwana gwa Mundo nahika kwa lichaa lya kupwitikilila pwitu. \s Ntumiche jwahobholeka na jwangahobholeka \r Luka 12:41-48 \p \v 45 Peniya Yecho pajhendilila kulonge, “Bho, ndi ghane ntumiche jwahobholeka na jhuna malango? Jhola munahota gwake nameka kwajhemelela akatumiche bhake, abhapekehe yakulyegha pulihika lichaa lyake. \v 46 Jhuna mota ntumiche jwabhii na munahota gwake papala kuhika nakolela akahenga gheniya. \v 47 Ninobholela chakaka, nkolo gwake nameka ntumiche jhola ajhemelele ilebhe yake yoha. \v 48 Nambo anda ntumiche ndi mundo jwanganandela, nakilongolela jwenio ku mwojho kubhehe ‘Bhambo abhii na kiyoto kubhujha,’ na atumbula kwakong'onda akatumiche bhajhake, \v 49 na kulyegha na kunywegha pamonga na bhibhanywe ughembe. \v 50 Bhahe, munahota jwa ntumiche jhola nahika lichiko lyangalihobholela na lichaa lyangalimanya. \v 51 Na jwenio nabhatyala hake na kubheka likunde limo na bhando bhubhakitenda bhaumbone. Kwenio nakubha kulela na kuyagha mino. \c 25 \s Nnandanikiho gwa ichikana kome \p \v 1 “Kwa machiko gheniya, Unahota gwa kunane kwa Chapanga naulandana na ichikana kome bhibhatohi kolobohi yabhe na kujhenda kumpoke nnyinamwale. \v 2 Nhwano pakate jhabhe bhatei kupumbumuka na nhwano bhakibha bhina malango. \v 3 Bhibhapumbumwike bhala bhakatohi kolobohi yabhe, bhakatoijhe mahuta gha kihukilo. \v 4 Nambo bhina malango bhala bhakagheghita mahuta ghange mu chupa pamonga na kolobohi yabhe. \v 5 Nhwalo nnyinamwale akacheliwe kuhika, akachikana bhoha bhajhakutumbuu kuchichila na bhajhakugholoka. \p \v 6 “Pakate jha uhiko, pajhakubhehe na njobhele, ‘Jhimuka, jhimuka! Nnyinamwale abhii kuhika, nnyende mukampokele!’ \v 7 Ichikana hela ijhakujhimuka yoha, na kulenganikiya kolobohi yabhe. \v 8 Ipumbumwike hela ijhakwalongolela bhala bhubhabhii na malango, ‘Mutupele mahuta ghandina nhwalo kolobohi hito ipala kuhima.’ \v 9 Nambo ichikana ibhii na malango hela ijhakulonge, ‘Ghakwela jhe kumpela mangota na twenga, mbaha nnyendengane mukahemele kubhachulucha.’ \v 10 Bhahe, ichikana ipumbumwike hela pubhajhawila kuhemela mahuta, nnyinamwale ajhakuhika, na hela ichikana ibhii na malango bhakibha telatela kujhingii pamonga na jwenio munyumba jha unyagho gwa ndowa na nnyango ujhakupungwa. \p \v 11 “Palonge pandina bhala akachikana bhibhapumbumwike bhajhakuhika na kukema, ‘Bhambo, mabhambo!’ Mutudindulile litangala! \v 12 Nambo jwenio ajhakwajhanguu, ‘Ninnobholela chakaka,’ nimanyingine jhe mangota.” \p \v 13 Peniya Yecho ajhakulonge, “Nkeluwe, nhwalo mulimanyitejhe lichiko hilu lichaa papala kuhika Mwana gwa Mundo. \s Nnandanikiho gwa akatumiche bhatato \r Luka 19:11-27 \p \v 14 “Machiko gheniya naibhaha ngita mundo jhumo jwakapahi kujhenda mwanja, ajhakwakema akatumiche bhake na kwakamua ilebhe yake. \v 15 Ajhakumaghulila kila jhumo ngita uhotolo gwake, jhumo mbijha talanta nhwano na jhonge mbijha talanta ibhele na jhonge mbijha talanta jhimo, peniya ajhakujhenda. \v 16 Papa jhola ntumiche jwakapatite mbijha talanta nhwano ajhakujhenda kuchuluchila na ajhakujhonjekeya henge nhwano. \v 17 Na jhonge jwakapatite mbijha talanta ibhele ijhakubhelekana henge ibhele. \v 18 Nambo ntumiche jwakapatite mbijha talanta jhimo ajhakujhenda kuhembe libhomba, na kuhibheka mwenio mbijha jha munahota gwake. \p \v 19 “Pighapetita machiko twe, nkolo jwa akatumiche bhala ajhakubhujha, na kutumbuu kubhalanga mbijha yake pamonga na bheniya. \v 20 Ntumiche jhola jwakakamwiwe mbijha talanta nhwano ibhelekine henge talanta nhwano, ajhakunobholela, ‘Bhambo! Ukambekii talanta nhwano, na ngoheno ibhelekine henge nhwano.’ \v 21 Munahota jhola ajhakulonge, ‘Mwe ntei mbone, ntumiche mwaumbone na uhobholike!’ ‘Mwilebhe yandina, na ngohe nanimpela makolonga. Uhike nhwangane pamonga na nkolo gwino.’ \p \v 22 “Ajhakuhika ntumiche jwakakamwiwe mbijha talanta ibhele, ajhakulonge, ‘Munahota, ukangamwiye mbijha talanta ibhele. Ngoheno ntole talanta ibhele ibhelekine.’ \v 23 Munahota jhola ajhakunobholela, ‘Mbone, ntumiche jwa umbone na jhumuhobholeka!’ Uhobholike mwiilebhe yandina, na ngoheno nanikamua makolonga, ‘Uhike nhwangane pamonga na munahota gwino.’ \p \v 24 “Nambo jhola jwakapatite mbijha talanta jhimo ajhakuhika, na kulonge, ‘Munahota, niumanye mwenga nkokotwike mwojho, muhuna pangamicha, mwiponga pangamicha. \v 25 Nikajhogwipe, nyakuhiya mbijha jhino mu undope. Ngoheno ntole mbijha jhino.’ \p \v 26 “Munahota jhola ajhakunobholela, ‘Mwenga ndi mantumiche manganandela na matotoho! Umanyi kubhehe nenga nihuna pangamicha, na niponga pangamicha. \v 27 Bhahe, impalita kubheka mbijha yango kwa bhando bhibhahemela na kuchulucha mbijha, na nenga ngandohile mbijha imekite na hela ijhonjikike. \v 28 Mupoke mbijha yenio na mukapela jhola jwabhii na mbijha talanta kome. \v 29 Nhwalo, jwabhii na kilebhe napelwa na kujhonjekewa. Nambo jhola jwangabhehe nacho, hilu chela chandina chabhii nacho napokwa. \v 30 Na kwa jwenio ntumiche jwangahenga lihengo lya kujhokekeha, mutaghile panja palubhendo, kwenio nakubhaha kulela na kuyagha mino.’ \s Luhadabulo lwa kujhomolela \p \v 31 “Mwana gwa Mundo papala kuhika mu ukolongwa gwake na pamonga na akatumiche bhoha bha kunane kumahunde, peniya natama panane jha mu kigoda chake cha unahota gwa kwa Chapanga chikibhii na ung'alicho. \v 32 Bhando bha ilambo yoha naikonganika pamonga palonge jhake, na jwenio nabhahaghula bhando ngita nnuchajhe pahaghula mambelele na mbuhe. \v 33 Naghabheka mambelele ngita bhando bhaumbone lubhoko lwake lwalelo na mbuhe ngita bhando bhanganandela lubhoko lwake lwa ungejha. \v 34 Peniya, munahota nkolongwa nabhalobholela bhala bhubhabhii lubhoko lwalelo, ‘Uhikengane mangota bhupekiwe mota na Tate gwango, nnyingile munahota ghumekilwe kuhumii mukupanganwa kwa nnema. \v 35 Nhwalo, punikibha na njala mangota mukambekihe chakulya, na punikibha na nyota na mangota mukambekihe mache, na punikibha naghene na mangota mukambokii ukajhino, \v 36 punikibha makengele, mukahwachile ngobho, nikibha na ulwalo mukahikite kundangatila, punikibha mukipungo, mukahikite kunninga.’ \p \v 37 “Peniya bhando bhala bhaumbone nabhannyangula munahota jhola, ‘Bhambo, ligha tukamwene mmii na njala na twenga tujhakupekeya chakulya, amu pukibha na nyota tujhakupekeya mache? \v 38 Bho, kojhe kutumwene mmii maghene na twenga tujhakupokela, amu kojhe kutukolila mmii makengele na twenga tujhakuhwalicha ngobho? \v 39 Bho, ligha tukamwene pumukibha mukulwalwa amu pumukibha mukipungo tujhakuhika kuninga?’ \v 40 Munahota nkolongwa nanyangula, ‘Ninobholela chakaka, kila kilebhe chimutendila jhumo jwa bhamba akalongo bhango bhachokombe ndi undendila nenga!’ \p \v 41 “Peniya nabhalobholela bhala bhubhabhii lubhoko lwa ngejha, ‘Mmokengane palonge jhango mangota bhunapanikilwe! Nnyendengane mu mwotu gwa machiko ghoha ghangapeta, gwabhekilwe Limbembela na akatumiche bhake! \v 42 Nhwalo punikibha na njala mangota mukambekii jhe chakulya, na punikibha na nyota mangota mukambekii jhe mache gha kunywegha. \v 43 Punikibha naghene mangota mukambokii jhe punikibha makengele mangota mukahikiti jhe ngobho, punikibha mukipungo mangota mukahikite jhe kunninga.’ \p \v 44 “Na bhene nabhajhangula, ‘Bhambo, ligha tukamwene pumukibha na njala, amu punyohina nyota amu mmii maghene amu pumii makengele amu mitenda kulwalwa amu mupungwite, na twenga tukanhengii jhe?’ \v 45 Jwenio munahota nanyangula, ‘Ninobholela chakaka, kila pukanita kwatangatii ilebhe yenio pakate jha yandina henge, unganila kundangatila.’ \v 46 Bhahe, bhamba nabhajhenda mumalagho gha machiko ghoha, nambo bhambone nabhajhingila muughome gwa machiko ghoha ghangapeta.” \c 26 \s Nginyika jha kunkoma Yecho \r Maluku 14:1-2; Luka 22:1-2; Yohane 11:45-53 \p \v 1 Yecho pajhomolila kulonge malobhe gheniya ghoha, ajhakwalobholela bhabholwa bhake, \v 2 “Umanyite ghahighalike machiko mabhele kubhehe na unyagho gwa Pachaka, Mwana gwa Mundo najhambilwa na kubhambwa pachalaba.” \p \v 3 Machiko gheniya, akapiya matambiko bhakolo na akanahota bhajhakutama pa Bwalo jha Kayafa jwakibha nkolo jwa mpiya litambiko. \v 4 Na bhene bhajhakulonge nginyika jha kuchenjela jha kunkamuu Yecho bhankome. \v 5 “Nambo bhajhakulonge likotoka kuhengeka machiko gha unyagho gwa Pachaka, kuhoto kubhehe na bhulo pakate jha bhando.” \s Yecho ipakwa mahuta \r Maluku 14:3-9; Yohane 12:1-8 \p \v 6 Yecho pakibha ku Betaniya, kajha kwa Simone, helahela akemitwa Simone malohe, \v 7 Mwikeghe jhumo ajhakunhikilila Yecho na chupa jhitengenichwe kwa lighanga lya alabachita jhikibha na mahuta ghighachuluchwa kwa mbijha yamahele. Ajhakunhikilila Yecho pakachangwale palila na ajhakunyitila mahuta gheniya Yecho pamuto. \v 8 Bhabholwa bhake Yecho pubhalolita gheniya bhajhakuhyoma na kulonge, “Nhwalo gwa nike ajhitana ilebhe ngita hengeno? \v 9 Mahuta ghanga ghighanungulili petelele ghahoto kuchuluchwa kwa feza ya madine twe na gheniya ngaghahotwi kwabhaghanichila akahocho!” \p \v 10 Yecho akamanye chibhawachila, ajhakwalobholela, “Nhwalo gwa nike mung'aha mwikeghe jhonjo? Jwenio andendile kilebhe chambone hake nenga. \v 11 Nhwalo nantama na akahocho machiko ghoha, nambo nenga namejhe na mangota machiko ghoha. \v 12 Mwikeghe jhonjo annyitii mahuta gha petelele kwa nhwalo gwa kulenganikiya yegha jhango kwa kuchikwa. \v 13 Ninobholela chakaka, popoha pannema Lilobhe lya Mbone nalitangachwa, kilebhe chateii majhe jhola nakilongelwa na kukombokwa jwenio.” \s Yuda ijhekete kunyambila Yecho \r Maluku 14:10-11; Luka 22:3-6 \p \v 14 Peniya Yuda Ichikaliyote, jhumo pakate jha bhabholwa bhala kome na bhabhele bha Yecho, ajhakujhenda kwa akapiya matambiko bhakolo, \v 15 ajhakwalobholela, “Bho, nanyambulila nike anda ninyambii Yecho mu mabhoko gwino?” Bhahe, bhajhakumalangila ipande makome matato gwa feza, \v 16 na kuhumii papa Yuda ajhakutumbuu kupalaha ndela jha kunnyambila Yecho. \s Yecho ilyegha Pachaka na bhabholwa bhake \r Maluku 14:12-21; Luka 22:7-13; 21-23; Yohane 13:21-30 \p \v 17 Lichiko lya kutumbula kwa unyagho gwa mabumunda ghangalekela ngedule, bhabholwa bhake bhajhakunyendelela Yecho na kunkonya, “Bho, mipala kojhe tukalenganikiye chakulya cha Pachaka?” \p \v 18 Na jwenio ajhakwajhanguu, “Nnyendengane ku muche gwa likambako limo na mukannobholele: ‘Mmola alonge, lichiko lyango libhandikile. Kwino nenga na bhabholwa bhango natulya Pachaka pamonga kajhino.’ ” \p \v 19 Na bhene bhabholwa bhajhakuhenga ngita chabhalaghalikiye Yecho, bhajhakulenganikiya chakulye Pachaka. \p \v 20 Pihikila kimiye, Yecho ajhakutama pakulyegha pamonga na bhabholwa bhake bhoha kome na bhabhele. \v 21 Pubhakibha mukulyegha, Yecho ajhakwalobholela, “Ninnobholela chakaka, jhumo pakate jhino nandenda kunyambila.” \p \v 22 Bhahe, bhabholwa bhake bhajhakubhehe ngolongondi hake ku mwojho, bhajhakutumbuu kunkonya jhumo jhumo, “Bhambo, ndi nenga?” \p \v 23 Yecho ajhakwajhanguu, “Jwachwika libumunda pamonga na nenga mu bakule ndi jhonjo jwambala kunyambila. \v 24 Chakaka, Mwana gwa Mundo nahwa ngita Majhandiko gha Chapanga chighalonge, nambo nalola choto mundo jhola jwapala kunnyambila Mwana gwa Mundo! Ngaibhii mbaha kwa jwenio ngabhelwike jhe!” \p \v 25 Yuda, ndi jhola jwapala kunyambila, ajhakunkonya, “Mmola, ndi nenga?” \p Yecho ajhakunyanguu, “Mabhene ndi milongila.” \s Chakulya Bhambo \r Maluku 14:22-26; Luka 22:14-20; 1Akakolintu 11:23-25 \p \v 26 Pubhalila, Yecho ajhakutola libumunda, na ajhakunchenguu Chapanga ajhakumetula na kwapela bhabholwa bhake alongila, “Ntolengane nnyakile, jhenje ndi yegha jhango.” \p \v 27 Peniya ajhakutola kibaba cha divaye, helahela ajhakunnomba Chapanga na kwapela alongila, “Unywengane mabhoha, \v 28 nhwalo jhenje ndi miyahe jhango jhilangiya kubhehe lilaghano lya Chapanga na bhando ndi chakaka, miyahe jhijhitika kwa nhwalo gwa bhando twe nabhalekekewa uhakaho. \v 29 Ninobholela, nanywe jhe kabhele divaye jha chabibo ade lichiko lela pimpala kunywegha divaye yono na mangota mu Unahota gwa Tate gwango.” \p \v 30 Pubhajhomolila kujhemba nhwambo gwa kunnomba Chapanga, bhajhakubhoka na kujhenda ku kitombe chuku Micheitune. \s Yecho ilote Petile natenda kunkana \r Maluku 14:27-31; Luka 22:31-34; Yohane 13:36-38 \p \v 31 Peniya Yecho ajhakwalobholela bhabholwa bhake, “Uhiko ghongo mangota mabhoha namaha iholo na nenga, nhwalo Majhandiko gha Chapanga ghilonge, ‘Nanityala nnucha mambelele, na mambelele gha likunde naghapechengana.’ \v 32 Nambo pumbala kuyoka kuhumii kubhawile, naninongolela kujhenda ku Galilaya.” \p \v 33 Petile ajhakunnobholela Yecho, “Hata bhange bhabhehe na iholo na kunneke, nenga natubhaha pamonga, naninekajhe.” \p \v 34 Yecho ajhakunobholela, “Ninobholela chakaka, uhiko ghongone lijhogholo nakubhekajhe, mwenga naunganila patato.” \p \v 35 Petile ajhakunyanguu, “Nanikana ng'o hata kuwegha, natuhwa pamonga.” \p Na bhabholwa bhange bhala bhoha bhajhakulonge helahela. \s Yecho inyopa Chapanga ku Getechemane \r Maluku 14:32-42; Luka 22:39-46 \p \v 36 Peniya Yecho ajhakujhenda pamonga na bhabholwa bhake chehemo jhikemwa Getechemane, ajhakwalobholela bhabholwa bhake, “Ntamangane pamba nenga nijhenda palonge pala kunnyopa Chapanga.” \v 37 Ajhakulongohana na Petile na yana ibhele ya Chebedayo, ajhakutumbuu kubhehe ngolongonde na mang'ahiko kumwojho, \v 38 peniya, Yecho ajhakwalobholela, “Mwojho gwango ubhii ngolongonde ngita nipala kuwegha. Ntamengane pambano nkeluwe pamonga na nenga.” \p \v 39 Ajhakujhenda palonge pandina, na ajhakukigwiya pahe mangukama, ajhakunyopa Chapanga, “Tate gwango, anda iwechekana, kibaba chenjeno cha malagho kimambale, nambo chi chinipala nenga, nambo chimipala mabhene.” \p \v 40 Pabhajhendilila bhabholwa bhake, ajhakwakolela bhagholwike. Bhahe, ajhakunnyimuha Petile na kunkonya, “Ma Simone, ngholwike? Uhotwijhe kukeluha na nenga pamba nobe lichaa limo?” \v 41 Nkotoka kugholoka na munyopengane Chapanga amambahe nkotoka kujhingii mumajhighanikilo, nhwalo uhuke ndi upala, nambo yegha itotokalile. \p \v 42 Ajhakujhenda jha ubhele kunyopa Chapanga, “Tate gwango, anda ichindikine kibaba chenje cha malagho kumbeta nenga changanywegwa, bhahe, limipala lihengeka.” \v 43 Ajhakwajhendelela kabhele, ajhakwakolela bhamela bhagholwike, miho ghabhe ghamela ghina lugwenio. \p \v 44 Bhahe, Yecho ajhakwaleka, na kujhenda kunyopa Chapanga mala jha utato kulonge malobhe ghagha. \v 45 Peniya ajhakwajhimuwa bhabholwa bhake na kwalobholela, “Bho, Mwamela ngholwike na kupomolela? Nnolekehe, lichaa lyenio libhandikile, ngoheno Mwana gwa Mundo nabhankamuwa mu mabhoko gha bhando bhubhabhii na uhakaho. \v 46 Nnyimukane, tijhangana. Dolekeya, ahika mundo jhola jwapala kunyambila.” \s Kukamulwa kwa Yecho \r Maluku 14:43-50; Luka 22:47-53; Yohane 18:3-12 \p \v 47 Bhahe, Yecho pajhandilila kulonge nabho papa ajhakuhika Yuda, jhumo pakate jha bhabholwa bhake kome na bhabhele. Pamonga jwenio bhakahikite bhando twe bhubhabhii na mapanga na indukwa bhibhakatumitwe na akapiya matambiko bhakolo na ighogholo ya bhando. \v 48 Bhahe, Yuda jhola jwapala kunyambila Yecho, ajhakwalangiya nginyililo jhenje, “Mundo jhunimpala kunkumbatila ndi umanya jhojho, mukamula.” \p \v 49 Bhahe, Yuda ajhakuheghelela Yecho na kunobholela, “Mbukwa, Mmola.” Peniya ajhakunkumbatila. \p \v 50 Yecho ajhakunnobholela, “Makoche, unhenge chihikita kuhenga!” \p Papa bhando bhala bhajhakuhika na kukamula Yecho, na kumeka pahe jha ulonda gwabhe. \v 51 Jhumo jha bhala bhubhakibha na Yecho ajhakuholomola upanga gwake na kuheketa lichikilo lya ntumiche jwa Mpiya litambiko nkolongwa. \v 52 Yecho ajhakunnobholela Petile, “Mmujhiche upanga gwino kuntohila, nhwalo jhojhoha jwakoma kwa upanga, nahwa kwa upanga. \v 53 Bho, pimihambuka ngahotwiijhe kunyopa Tate gwango na jwenio nganetii papa makunde kome na mabhele gha akakomana ngondo ndi akatumiche bha kunane kwa Chapanga? \v 54 Bhahe, naghatimila bhole majhandiko gha Chapanga ghighalongela ghanga ghipalwa ghapitele?” \p \v 55 Lichaa lelelene Yecho ajhakulilobholela lilongo lya bhando lela, “Bho, nhwalo gwa nike uhikita kungamuu kwa mapanga na indukwa ngita nenga jwandwekwile lilaghalikilo? Machiko ghoha pumbipikiya pa Nyumba jha Chapanga kubhola, na mangota mukangamwii jhe. \v 56 Nambo ghatendika ghanga, malobhe ghighalongilwa na milondole bha Chapanga ghalenganile.” \p Peniya, bhabholwa bhake bhoha bhajhakunneka na kutila. \s Yecho palonge jha udamo \r Maluku 14:53-65; Luka 22:54-55; 3-71; Yohane 18:13; 14:19-24 \p \v 57 Bhahe, bhando bhubhakakamwii bhala bhajhakumupeleka Yecho ukajha kwa Kayafa, jwakibha Mpiya litambiko nkolo, kwenio bhakakonganike bhabhola bha Malaghalikilo na ighogholo. \v 58 Petile ajhakunkengamila Yecho chukutale ade ajhakujhingii nkate jha lwane lwa Nkolo jwa bhapiya litambiko. Ajhakujhingii nkate pamonga na akalonda apata alole ghighapala kutendeka. \v 59 Bhahe, akapiya matambiko bhakolo bha pa bwalo bhajhakupalaha matakalilo ghuwange panane jha Yecho bhankome, \v 60 nambo bhakaliwejhe lyalemwite, pamonga na kuhika kwa bhando twe bhibhalongila uwange. Na pakujhomolela bhajhakuhika bhando bhabhele, \v 61 bhalongila, “Mundo jhonjo alongila. ‘Nihoto kuitilulana Nyumba jha Chapanga na lichiko lya utato kulichenga kabhele.’ ” \p \v 62 Mpiya litambiko nkolo ajhakujhema palonge pa bwalo na kunkonya Yecho, “Bho, nhwalo gwa nike mitama nuu? Bho, bhando bhamba bhatakalila kwa kilebhe ghane?” \v 63 Nambo Yecho ajhakubhehe nuu. Mpiya litambiko nkolo ajhakunobholela, “Ninapanikii kwa liina lya Chapanga gwino jwabhii ghome, mutulobholele anda mwenga ndi Kilichitu Nkomboche, Mwana gwa Chapanga.” \p \v 64 Yecho ajhakujhanguu, “Mwenga ndi milongela. Nambo pamonga na gheniya, ninobholela mangota namumona Mwana gwa Mundo atamite lubhoko lwalelo lwa Bhambo jwabhii na likakala. Akahika mumahunde gha kunane kwa Chapanga.” \p \v 65 Peniya Mpiya litambiko nkolo ajhakujwepula ligwanda lyake, ajhakulonge, “Mundo jhonjo anigha Chapanga! Tupala ndeka mundo jhonge alongele, ngoheno mabhene nnyohine maligho ghake. \v 66 Mangota bho, mihola nike?” \p Na bhene bhajhakujhanguu, “Alemwite, ipalwa akomwe!” \p \v 67 Peniya ndi bhajhakunhunii mata kumiho, bhajhakuntyala mbalamande lapu. Bhange pubhajhendilila kutyala, \v 68 bhalongila, “Ma Kilichitu! Nnotele ngoheno ghane jwatyalite!” \s Petile inkana Yecho \r Maluku 14:66-72; Luka 22:56-62; Yohane 18:15-18,25-27 \p \v 69 Petile akatamite mulwane. Bhahe, ntumiche jhumo mwikeghe ajhakunyendelela na kulonge, “Mwenga helahela mukibha pamonga na Yecho jwa ku Galilaya.” \p \v 70 Petile ajhakukana palonge jha bhando bhoha alongila, “Chimulonge manyitejhe.” \v 71 Petile papitita panja jha litangala lya ubhegho, ntumiche jhonge mwikeghe ajhakumona na kwalobholela bhala bhubhakibha pala, “Mundo jhonjo bhakibha bhoha na Yecho jwa ku Nachalete.” \p \v 72 Petile ajhakukana kabhele kwa kukilapanikiya, “Nikilapanikii nenga niumanye jhe mundo jhonjo.” \p \v 73 Lichaa lyandina, bhando bhubhakajhemite pala bhajhakunyendelela Petile na kunobholela, “Chakaka, mwenga ndi pakate jhabhe, nhwalo hilu malongelo ghino milandana!” \p \v 74 Papa Petile ajhakutumbuu kukilongolela kwa kukilapanikiya alongila, “Mbamba ingome, niumanye jhe mundo jhonjo!” \p Na papa lijhogholo lijhakubheka. \v 75 Petile ajhakukomboka malobhe ghalongila Yecho, “Lijhogholo nakubhekajhe naunganila patato.” Bhahe, ajhakupita panja, na kulela kwa ungolongonde hake. \c 27 \s Yecho ipelekwa kwa Pilatu \r Maluku 15:1; Luka 23:1-2; Yohane 18:28-32 \p \v 1 Pukuchila tugha, akapiya matambiko bhakolo bhoha na akanahota bha bhando bhibhakajheketii Yecho akomwe. \v 2 Bhajhakunpyeneneka minyonyolo, na kutola na kumpeleka kwa Pilatu, jwakibha nduna jwa kilambo jwabhekitwe na nkolo jwa ku Loma. \s Kuhwe kwa Yuda \r Matei 1:18-19 \p \v 3 Peniya Yuda jhola jwanyambila Yecho, pamanyita njwe kubhehe Yecho bhahadabwile, ajhakulela na kwabhujhichila mbijha yabhe kwa akapiya matambiko bhakolo na anakahota ipande hela makome matato gha feza. \v 4 Ajhakwalobholela, “Nemwite kwa kunyambila mundo jwangalemwa akomwe!” \p Nambo bheniya bhajhakujhanguu, “Twenga tuhenge nike ngohe, bho, lyenio lino mwenga?” \p \v 5 Yuda ajhakutaghila ipande ya feza pa Nyumba jha Chapanga, ajhakupita na kujhenda kukikongela. \p \v 6 Akapiya matambiko bhakolongwa bhajhakulokota mbijha hela nu kulonge, “Yamaha ndeka kuhangalana na mbijha ya Nyumba jha Chapanga mu kihukilo chimo, nhwalo ndi mbijha ipatikine kwa ndela jha miyahe.” \v 7 Bhahe, bhajhakujheketelana mbijha yenio, bhahemelela nng'onda gwa undope gwa ibhegha gwa kuchikila akaghene. \v 8 Ndi nhwalo ade deleno nghonda gwenio ukemwa, “Nng'onda ghupatikine kwa mbijha jha miyahe.” \p \v 9 Naha ndi chighatimile malobhe gha Yelemiya jwakibha nnondole jwa Chapanga, “Bhakatoile ipande ya mbijha makome matato malepo ghibhabhekite bhando bha Ichilahele gha mundo jwenio, \v 10 bhajhakuhemelela nghonda gwa kubhombe ibhegha, anda Bhambo chanaghalikiye nenga.” \s Pilatu ikonyeke Yecho \r Maluku 15:2-5; Luka 23:3-5; Yohane 18:33-38 \p \v 11 Yecho ajhakuhikichwa palonge jha Pilatu, jwakibha nduna jwabhekitwe na ulongoche gwa ku Loma. Bhahe, Pilatu ajhakunkonya, “Bho, mwenga ndi munahota nkolongwa jwa Akayahude?” \p Yecho ajhakunyanguu, “Mwenga ndi milongela.” \v 12 Nambo Akapiya matambiko bhakolo na ighogholo pubhakibha bhantakalila, Yecho akajhangwii jhe lilobhe. \p \v 13 Bhahe, Pilatu ajhakunkonya kabhele, “Bho, nnyohine jhe gheniya matakalilo ghibhalongela?” \p \v 14 Nambo Yecho akajhangwii jhe lilobhe, na Pilatu ndi nduna ajhakuhechuka hake. \s Yecho ihadabulwa akomwe \r Maluku 15:6-15; Luka 23:13-25; Yohane 18:39-19:19 \p \v 15 Kila unyagho gwa Pachaka, Pilatu ipalwa kwadindulila mpungwa jhumo jhubhakampahile bhando. \v 16 Na mu machiko gheniya pakibha na mupungwa jhumo jwamanyikina hake, liina lyake Yecho Balaba. \p \v 17 Bhahe, bhando pubhakonganika pamonga, Pilatu ajhakwakonya, “Bho, mipala nidundulila ghane pakate jha bhamba bhabhele, Balaba amu Yecho, jwakemwa Kilichitu?” \v 18 Pilatu alongila naha akamanye hotu kubhehe bhapelika kwake nhwalo gwa wiho gwabhe. \p \v 19 Pilatu patamita pa kigoda cha luhadabulo, nhwana mundo ajhakunetela lilobhe, “Nkotoka kukihangalana pa mihalo jha mundo jwenio jwa umbone, nhwalo deleno naghite hake mukulotela kwa nhwalo gwake.” \p \v 20 Akapiya matambiko bhakolo na anakahota bhajhakukokolekeya bhando bhanyope Balaba adindulilwe na Yecho akomwe. \v 21 Nambo Pilatu ajhakwakonya, “Bho, mipala nidindulile ghane pakate jha bhamba bhabhele?” \p Na bhene bhajhakunyanguu, “Mutudindulile Balaba!” \p \v 22 Pilatu ajhakwakonya kabhele, “Bho, ngoheno mipala ndende nike Yecho jwakemwa Kilichitu?” \p Bhoha bhajhakujhanguu bhalongila, “Abhambwe panchalaba!” \p \v 23 Nambo Pilatu ajhakwakonya kabhele, “Bho, kilebhe ghane chateile? Bho, kilebhe ghane kibhoho chateile?” \p Bhene bhajhakuchocha kuchobhela bhalongila, “Abhambwe panchalaba!” \p \v 24 Bhahe, Pilatu pamanyita nahotojhe kutenda kilebhe chochoha, na ihoto kupitila bhulo, ajhakuto mache kukuha mu mabhoko palonge jha lilongo lya bhando alongila, “Nenga mii ndela jhimojhe na mangota mukunkoma mundo jhonjo, gheniya ghino mabhene.” \p \v 25 Bhando bhoha bhajhakulonge, “Miyahe jhake ibhaha panane jhito na panane jha yana hito!” \p \v 26 Peniya Pilatu ajhakwadindulila Balaba kuhumii mukipungo. Na kwalongolela bhakomana ngondo bhantyale yato Yecho na kummoha abhambwe panchalaba. \s Akakomana ngondo bhantende chanake Yecho \r Maluku 15:16-20; Yohane 19:2-3 \p \v 27 Peniya akakomana ngondo bha Pilatu bhajhakunyingiya Yecho nkate jha Liboma lya nduna, na likunde lyoha lya akakomana ngondo bhajhakuntindila mwono. \v 28 Bhajhakuhula ngobho yake, na kuwalikiya ngobho ya unahota ya lange ngele. \v 29 Peniya bhajhakuhingwa hingo jha mibha na kumeka pamuto, na bhajhakumekela nkongocho gwa nnahe lubhoko lwalelo, bhajhakutama makilikite palonge jhake kongo bhatendela chanake bhalongila, “Mbukwa munahota nkolongwa jwa Akayahude!” \v 30 Bhajhakunhunii mata, na kutola nnahe ghola na kunkong'ondela kumuto. \v 31 Pubhajhomolila kuntende chanake, bhakanhulite ngobho jhela jhibhakahwaliche, na kuhwalicha ngobho yake, bhahe, bhajhakumpeleka bhakamambe panchalaba. \s Yecho abhambwa panchalaba \r Maluku 15:21-32; Luka 23:26-43; Yohane 19:17-27 \p \v 32 Pubhakibha bhajhahwila, bhajhakummona mundo jhumo jwabhelukilwe ku chenda jha ku Kilene, liina lyake Simone, bhajhakukamulikiya augheghe nchalaba gwa Yecho. \v 33 Bhajhakuhikicha chehemo jhikemwa Goligota, mana jhake “Chehemo jha libhonge lya muto,” \v 34 bhajhakumpela divaye jhihangalwine na kilebhe chikibhabha. Nambo Yecho papahita, ajhakukana kunywegha. \p \v 35 Bhajhakumamba panchalaba, peniya bhajhakubhaghana ngobho yake kwa kahumbuumbu nnobhole. \v 36 Peniya, bhajhakutama chukutale kunnonda. \v 37 Panane jha nchalaba bhajhakubheka kibao chikijhandikwe naha, “Jhonjo ndi Yecho, mu Nahota nkolongwa jwa Akayahude.” \v 38 Helahela pakibha na bhando bhabhele bhubhakibha bhatoila kwa makakala ilebhe ya bhando, bhakabhambitwe mu michalaba jhabhe. Jhumo lubhoko lwalelo lwa Yecho na jhonge lubhoko lwa ngejha lwa Yecho. \p \v 39 Bhando bhubhapetita peniya bhajhakunnigha maligho kongo bhakinicha muto jhabhe bhalongila, \v 40 “Mwenga jhunongila nantilulana Nyumba jha Chapanga na machiko matato nachenga! Ngohe mukikombole mabhene anda mwenga chakaka ndi Mwana gwa Chapanga! Mukihuluwe kuhumii pa nchalaba!” \p \v 41 Pamonga na gheniya Akapiya matambiko bhakolo na bhabhola bha Malaghalikilo na akanahota bhajhakuntendela chanake Yecho bhalongila, \v 42 “Abhakombwila ajhake, nambo jwenio abhii chepa kukikombola! Jwenio ndi munahota nkolongwa jwa Akaichilahele, ngoheno ahuluke kuhumii pa nchalaba, na twenga natunyeketela. \v 43 Ahobholila Chapanga na alongila hote jwenio ndi Mwana gwa Chapanga, bhahe, ngoheno Chapanga ankombole anda chakaka ampahile.” \p \v 44 Helahela bhubhapokita ilebhe kwa makakala pubhabhambitwa pabhandikii Yecho panchalaba bhajhakunigha. \s Yecho ihwe pa nchalaba \r Maluku 15:33-41; Luka 23:44-49; Yohane 19:28-30 \p \v 45 Pihikila muhe jha chaa chita ade chaa ticha, lubhendo lujhakubhehe tyoo pa kilambo choha. \v 46 Puhikita chaa ticha Yecho ajhakubohoma lilobhe likolongwa, “Eloe, Eloe, lama chabakitane,” mana jhake, “Chapanga gwango, Chapanga gwango nhwalo gwa nike uneka?” \p \v 47 Nambo bhando bhange bhibhakajhemite pahina pibhajhohina malobhe gheniya bhajhakulonge, “Inkema Eliya!” \v 48 Papa jhumo pakate jha bhala ajhakubhutuka mbelo na kutola lidodoke, na kulichwiya mu divaye jhibhabha, na kuhibheka mu nahe. Ajhakutondobhekeya Yecho ajhakumpela anyweghe. \p \v 49 Nambo bhange bhajhakulonge, “Deka tulole, anda Eliya nahika kunkombola!” \p \v 50 Bhahe, Yecho ajhakubohoma kabhele, na kuwegha. \p \v 51 Papala lipanjiya lya Nyumba jha Chapanga lijhakujwepuka ipande ibhele kutumbulii kunane ade pahe, nnema ghoha ujhakulindimila, na mandalabho ghajhakumetukana, \v 52 mambe ijhakubhehe mbe na bhando twe bha Chapanga bhubhakawile bhajhakuyokechwa, \v 53 na bhene, bhajhakupita mu mambe, pajhomolila kuyoka Yecho, bhajhakujhingii ku muche gwa Chapanga gwa nyahinyahi ndi Yeluchalemo, na bhando bhamahele bhajhakubhonekana. \p \v 54 Bhahe, nkolo jwa akakomana ngondo na bhala bhubhanondita Yecho pubhalolita nnindimilo gwa nnema na ghala ghoha ghighatendika, bhajhakujhoghopa hake bhajhakulonge, “Chakaka mundo jhonjo akibha Mwana gwa Chapanga.” \p \v 55 Chehemo jhene pakibha na akakeghe twe bhalingulila chukutale. Bheniya ndi bhala bhibhankengima Yecho kuhumii ku Galilaya, bhubhakibha bhanhengila. \v 56 Pakate jhabhe bakibha Maliya jwa ku kilambo chuku Magidala, na Maliya majhe gwabhe Yakobu na Uchupo, na nhwana mundo Chebedayo. \s Kuchikwa kwa Yecho \r Maluku 15:42-47; Luka 23:50-56; Yohane 19:38-42 \p \v 57 Puhikita kimiye, ajhakuhika mundo jwabhii na ilebhe mbwee, liina lyake Uchupo jwabhelwikilwe ku Alimataya. Jhonjo hele akibha mmolwa jwa Yecho. \v 58 Ajhakunyendelela Pilatu, kunyopa malelo gha Yecho. Bhahe, Pilatu ajhakunobholela, atole. \v 59 Uchupo ajhakutola malelo ghala, na kubhilingilila chanda, \v 60 Uchupo ajhakughoneka malelo gha Yecho umambe jhene yono jwenio Uchupo akakilenganikiye kwa kukihokonyolela mu lindalabho. Ajhakubhilimbiya lighanga likolongwa pa nnyango gwa mambe na ajhakubhoka. \v 61 Na Maliya jwa ku kilambo chuku Magidala na jhola Maliya jhonge bhajhakutama pala kuilolekeya mambe jhela. \s Bhalonda mambe jha Yecho \p \v 62 Lichiko lilikengima, yane lichiko lya Kupomolela, akapiya matambiko bhakolo na Mapwalichayo bhajhakunyendelela Pilatu, \v 63 bhajhakunobholela, “Munahota, tukomboka jwatukolwiya akalongile pakibha ghome ete, ‘Mulichiko lya utato nayoka kabhele.’ \v 64 Bhahe, malobholela akalonda, bhakalonde mambe ade machiko matato. Ikoto kulekwa bhabholwa bhake bhankotoka kuhika na kunyibha na kwalobholela bhando ayokite. Uwange ghongo gwa kujhomolela nahubhaha gwanganandela kupeta ghola gwa kutumbula.” \p \v 65 Pilatu ajhakwalobholela, “Nkwete akalonda, nnyendengane mukalonde chimipala.” \p \v 66 Bhahe, bhajhakujhenda na kuilonda mambe, bhajhakubheka unepo panane jhake na kwaleka peniya akalonda mambe. \c 28 \s Yecho ihyoka \r Maluku 16:1-10; Luka 24:1-12; Yohane 20:1-10 \p \v 1 Lichiko lya Kupomolela pulipetita, putiputi lichiko lya lichiko lya jumapile, Maliya jwa ku kilambo chaku Magidala na Maliya jhonge jhola bhajhakujhenda kuilolekeya mambe jhela. \v 2 Pajhakupitila nnindimilo nkolongwa gwa nnema, ntumiche jwa kunane kwa Chapanga jwa Bhambo ajhakuhuluka kuhumii kunane. Ajhakulibhilimbiya lighanga paupele jha mambe jhela, na kulitamila. \v 3 Jwenio alangila ngita lumule lwa mbamba na ngobho yake ikibha nhuo ya mbuu. \v 4 Akalonda bhubhalondita mambe bhala bhajhakuhechuka hake, bhajhakubhehe ngita bhatehi kuwegha. \p \v 5 Ntumiche jwa kunane kwa Chapanga jhola ajhakwalobholela akakeghe bhala, “Mangota nkotoka kuhechuka, nhwalo nimanya mipalaha Yecho jwakabhambitwe panane jha nchalaba. \v 6 Abhii jhe pambano, nhwalo ayokite ngita chalongila. Nnolekehe pakagholwike. \v 7 Bhahe, nnyende kajhombe makalobholele bhabholwa bhake kubhehe Yecho ayokite kuhumii kubhawile, na jwenio nabhalongolela kujhenda ku Galilaya. Ndi nabhammona kwenio, hena, nenga nikannobhalile njwe mangota.” \p \v 8 Bhabhii mu jhoghopa na luhangano lukolongwa, akakeghe bhajhakubhoka kajhombe pa mambe na kubhutuka mbelo kwalobholela bhabholwa bhake. \p \v 9 Papalapala Yecho ajhakwapitila pwitu akakeghe bhala na kwajhambucha, “Uteeke ubhaha kwino.” Akakeghe bheniya bhajhakuheghelela na kunkamuu magholo na kunyinamila. \v 10 Peniya Yecho ajhakwalobholela, “Nkotoka kujhoghopa. Nnyende makalongolele akalongo bhango bhajhende ku Galilaya, ndi nabhamona koko.” \s Akalonda mambe bhilonge ghighapitile \p \v 11 Akakeghe bhala pubhakibha undela kukijhendela, bhange akalonda bha mambe jhela bhajhakujhenda ku muche kwalobholela Akapiya matambiko bhakolo ilebhe yoha ipitile. \v 12 Bhahe, bhakolo bha bhapiya matambiko bhajhakukongana pamonga na akanahota, pibhajhomolila kulonge, bhajhakwapekeya akalonda bha mambe bhala mbijha twe, \v 13 na kwalaghalikiya bhalongila, “Mangota nnongela naha, bhabholwa bhake bhakahikite kilo kujhibha malelo ghake na twenga tukibha lughono tipitipi. \v 14 Na anda nduna ajhohine lilobhe lende, twenga natulongela nako na mangota name ndeka mu malagho.” \p \v 15 Bhahe, akalonda bhala bhajhakuitola mbijha hela, na bhajhakuhenga ngita chibhabholitwe. Malobhe gheniya ghajhakuchobhela pakate jha Akayahude na ade ngoheno. \s Yecho abhapitii bhabholwa bhake \r Maluku 16:14-18; Luka 24:36-49; Yohane 20:19-23; Matei 1:6-8 \p \v 16 Peniya bhabholwa kome na jhumo bhala bhajhakujhenda ku kitombe chikibhii ku Galilaya, ngita chakabhalaghalikiye Yecho \v 17 Pibhammonita Yecho bhajhakunyinamila, nambo bhange pakate jhabhe bhakibha na kiholo. \v 18 Yecho ajhakwaheghelela pahina na kwalobholela, “Mbatite ukindendeke ghoha kunane kwa Chapanga na pannema pano. \v 19 Bhahe, nnyendengane mu ilambo yoha mukalitangache Lilobhe lya Chapanga kwa bhando bhoha, makatende kubhehe bhabholwa bhango, kongo mabaticha kwa liina lya Tate na lya Mwana na Uhuke gwa Chapanga. \v 20 Na kwabhola kughajheketela malobhe ghoha ngita chininaghalikiye mangota. Nenga mii pamonga na mangota kwa machiko ghoha, ade pukupehekeya nnema.”