\id 1JN \ide UTF-8 \h 1 DJONGUŊ DHÄWU (JOHN) \toc3 1 Djon \toc2 1 Djonguŋ dhäwu \toc1 DJONGUŊ DJORRA' DJUY'YUNAWUY NAMBA 1 \mt1 DJONGUŊ DJORRA' DJUY'YUNAWUY NAMBA 1 \imt1 Dhuwal nhe dhu ŋurruŋuny nhäma \ip Dhuwandja ŋayi gan Djondhu wukirri worruŋuynha. Ga bitjan ŋayi dhuwal lakaramany marŋgikumany Garraywalaŋumirrinhany yolŋuny walalany dhiyalnydja djorra'ŋur gam'; Ŋunhi limurr ŋuli God-Waŋarrwal lakaram nhä mala limurruŋguwuy dhuwurr-yätj rom mala, ŋayiny ŋuli ŋunhi God-Waŋarryuny bäy-lakaraman limurruŋ bala rurrwuyunna limurruny beŋuryiny dhuwurr-yätjŋurnydja romŋur. (1.9) \ip Dhiyalnydja ŋayi ga Djondhu ḻiyamirriyam Garraywalaŋumirriny mala ŋunhi märr-ŋamathinyamirrnydja dhuwal rom ŋurruŋu mirithirr gämurru' (gali'ŋur 2.7). Yolŋuny walal dhu ŋunhi marŋgithirr ŋunhi limurr ga Djesuwnydja märr-yuwalkmirriyirr ŋuli gal'ŋu limurr dhu ga märr-ŋamathirr wiripuwurruŋ yolŋuw walalaŋ (gali'ŋur 3.11-24). God-Waŋarrnydja dhuwal märr-ŋamathinyamirr, ga nhanŋuny dhu ŋunhi yolŋu walal balanyayin nhakun ŋayipin yan, märr-ŋamathirra dhu ga ŋunha wiripuwurruŋguny yolŋuw walalaŋ (gali'ŋur 4.1-12). Ga ŋuli ŋali dhu ga bitjan bili yan märr-ŋamathirr bukmakkuny yolŋu, ŋuriŋiyiny ga maŋutji-lakaram ŋunhi ŋali ŋuli ga djuḻkmaraman nhä malany dhuwurr-yätjnhany romnha. Ga bitjandhi bili limurr dhu ga ŋunhi märr-yuwalkthirr yan ŋunhi Djesuny dhuwal God-Waŋarrwu Gäthu'mirriŋu, ga ŋayi ŋanya ŋunhi God-Waŋarryu djuy'yurrnydja räliny, märr ŋayi dhiŋgaŋala limurruŋguny (gali'ŋur 5.1-12). \c 1 \s1 Dhäruk Walŋamirr \s2 The Word of Life \sr 1 Djon 1.1-4 \p \v 1 Dhuwandja ga ŋarran Djondhun nhumalaŋ wukirri, lakaraman ga ŋanyanhan ŋunhi Walŋamirrinhan Dhäruknhan, ŋunhiyin ŋunhi ŋayi gan nhinan be ŋäthil ŋurruṉaŋgal, balanyamirriy ŋunhi bäyŋu muka yan dhuwandja wäŋany munathany' gan dhärran. Yo, dhuwal ŋarra ga lakaramany ŋanyanhan ŋunhiyin, bili ŋanapurrnydja ŋanya marrtjin ŋäkul muka, ga bulu ŋanapurr ŋanya nhäŋal dhiyaŋ napurruŋgiyingal maŋutjiy, ga bitjarryi bili napurr ŋayathaŋalyi rumbalnydja ŋanya napurruŋgiyingal yan goŋdhuny.\fig Scroll, pen, and inkwell|src="HK00153c.tif" size="col" loc="HK" ref="1 Djon 01.1"\fig* \v 2 Yo, ŋunhiyiny Dhäruk walŋany gan nhinan ŋunhaliyi ŋäthilnydja, bala dhä-gandarrkurrnydja ŋayi yolŋun yänan rumbalnydja maḻŋ'thurr, bala nhakun napurrnydja nhäŋalnha ŋanyanhany ŋunhiyiny yäkuny Djesu-Christnhany. Ga dhiyaŋuny bala ŋanapurr ga dhuwal lakaraman ŋanya nhumalaŋgun, ŋunhiyiny ŋayiny gänan yänan nhanŋuwuynha ŋayi walŋan, waŋganynha yan God-Waŋarrnha, beŋur bili ŋurruyirr'yunaŋur, ga bitjanna bili ŋayi dhu ga nhinany walŋan yan. Ga napurrnydja ga dhuwal lakaram nhumalaŋgun, bili ŋanapurruŋgiyingalnydja ŋayi bilin ŋanyapinya ŋayi milkunhaminan warralkunhaminan. \v 3 Yurr lakaramany ŋanapurr dhu ga dhuwaliyi bili yan waŋgany dhäwuny' ŋunhi ŋanapurr gan nhä malany nhäŋal ga ŋäkul, märr dhu nhumany bitjandhi bili yan waŋgany-manapandhi ŋanapurruŋgal. Bili limurrnydja dhuwal Garraywalaŋumirrnydja walal waŋganyŋura, galkin yänan God-Waŋarrwala Bäpawala ga Gäthu'mirriŋuwal nhanukalaŋuwal Djesu-Christkala. \v 4 Ga dhuwanna ŋanapurr ga wukirrin yulŋuny nhumalaŋ, märr limurr dhu ga ŋayaŋuny mirithirra yan dhika goŋmirriyirrnydja. \s1 God-Waŋarr dhuwal ŋayipi Baḏayalany' \s2 God is Light \sr 1 Djon 1.5-10 \p \v 5 Dhuwaliyiny dhäwu napurr ŋäkul nhanukiyinguŋun yan Gäthu'mirriŋuwuŋun lakaranhawuy, ga ŋunhiyi bili dhäwuny' ŋanapurrnydja dhu ga lakaram nhumalaŋgalnydja bitjanna gam'. Ŋayipiny dhuwal God-Waŋarrnydja baḏayala', ga bäyŋun nhanukal gi ŋula nhäny buku-munhany' ŋorri. \v 6 Ŋuli balaŋ ŋali ga guyaŋanhamirr ga lakaranhamirr bitjanmirrnydja, “Ŋarrany dhuwal galkipuy warray nhanukalaŋuwuy, linyu warray waŋganyŋur Bäpan God-Waŋarrnha,” ga ŋuli ŋali ga nhina baḏak ŋunhili bili yan buku-munhaŋurnydja romŋur, ŋunhiyiny nyäḻ'yunawuynha lakaranhawuy litjalaŋguŋ, yakan ŋali gi nhini ŋunhili yuwalkŋurnydja romŋur nhanukalnydja. \v 7 Yurr ŋuli limurr dhu ga nhina baḏayala'mirriŋurnydja romŋur bitjandja nhakun ŋayi ŋuli ga nhina baḏayala'ŋur yan, bala limurrnydja dhu ga ŋunhi waŋganygurra märr-ŋamathinyamirrnydja yan bala-räli'yunmirra, ga ŋayiny dhu marrtji God-Waŋarryuny Bäpaynydja yänan bala rurrwuyunna ḏarrtjalkkuman ŋilimurruny ŋula nhäpuynydja malaŋuwuy yätjkurruwuynydja, ŋuriŋin ŋunhi Djesuwala maŋgu'-waṉḏinyaraynydja, nhanukiyingalaŋuwala ŋayi Gäthu'mirriŋuwal. \p \v 8 Ga ŋuli ŋali dhu ga ŋunhi lakaranhamirr bitjanmirrnydja, “Ŋarrany dhuwal ḏarrtjalk yan, yaka dhuwurr-djarrpi' yolŋu,” bitjandja dhu ga, ŋunhiyiny nhakun ŋali dhu ga yänan märr-wanaŋgunhamirra, ga ŋunhiyiny nhakun gi bäyŋu litjalaŋgal yuwalktja ŋunhi ŋayaŋuŋur ŋorri. \v 9 Ga ŋuli limurr dhu ga ŋunhi dhunupany yan lakaranhamirr bitjanmirrnydja gam', “Ŋarrany dhuwal yolŋu dhuwurr-djarrpi' yan, yaka ŋamakurr,” bitjandja, bala ŋayiny dhu ŋunhi God-Waŋarryuny bäy-lakaraman litjalaŋ ŋunhiŋuwuyyiny. Bili ŋayiny ŋuli ga ŋunhi God-Waŋarryuny bitjanna bili djäman yan ŋunhiyiny nhanŋuwuynydja ŋayi wawun'-nhirrpanawuynydja limurruŋ, dhunupan yan ŋayi ŋuli ŋunhi djäman yan. Bala ŋayi dhu buwayakkuman litjalaŋ yätjkurrnydja dhuwurr, bala ḏarrtjalkkuman litjalany ŋayaŋuny yuṯakuman. \v 10 Yo, God-Waŋarryuny ŋunhi lakaraŋal bitjarr, “Bukmak ŋunhi yolŋuny walal dhuwurr-yätjin muka.” Ga ŋuli ŋali dhu ga ŋamakurr-lakaranhamirr litjalanhawuynha ŋali bitjanmirr, “Bäyŋu dhuwal ŋarrany djäma ŋula nhä yätjkurr,” ŋunhiyiny mayali' djinawany' ga ŋunha lakaram nhakun ŋalin ga God-Waŋarrnhan nyäḻ'-lakaram, ga ŋali warray gi ŋunhi yuwalktja yakany dhäruk ŋayathul God-Waŋarrnhany litjalaŋgiyingal ŋali ŋayaŋuy. \c 2 \s1 Djesu-Christtja dhuwal limurruŋguny guŋga'yunamirr \s2 Jesus Christ is our helper \sr 1 Djon 2.1-6 \p \v 1 Marrkapmirr walal djamarrkuḻi' ŋarraku, ŋarrany ga dhuwal wukirri dhäruktja nhumalaŋgun, djägamirriyaman ga nhumalanhan, märr nhuma dhu yaka djäma ŋula nhäny yätjkurrnydja. Yurr ŋuli nhe dhu djäma ŋula nhä yätjkurr, bala nheny dhu dhunupan yan bilyunna ŋuriŋiyi bili yan waluynydja bala nhanukal God-Waŋarrwala, dhuwalatjanna bili yan waŋganygurra dhukarrkurrnydja Djesu-Christkalaŋuwurra, bili ŋayipin ŋunhi dhuwurr-ŋamakurrnydja, ga bukumirriyamany ŋayi ga God-Waŋarrnhany Bäpanhany, ŋäŋ'thundja ŋayi ga limurruŋgun, märr dhu ŋayiny God-Waŋarryuny bäy-lakaraman limurruŋguny. \v 2 Ga yuwalk muka ŋayi dhu ŋunhi God-Waŋarryuny bäy-lakaramany, buwayakkumany dhu warrpam'thundja dhuwurr-yätjkurrnydja limurruŋ, bili Djesun ŋunhi ŋayipin yan burakin limurruŋgalnydja dharapulŋur. Yurr yaka ŋayi dhiŋganha limurruŋgiyingalaŋuwnydja yan yätjkurruw buwayakkunharaw; ŋany yuwalktja ŋayi ŋunhi dhiŋgaŋalnydja walŋakunharawnydja bukmakku yan yolŋuwnydja walalaŋ bawalamirrilil wäŋalil. \p \v 3 Yo. Ga ŋuli balaŋ ŋali dhu ga ŋayatham baṯ-bitjan ŋunhiyi dhäruk-gurrupanminyawuynydja yan ŋunhi ŋayi God-Waŋarryu nhirrpar limurruŋgal, ŋuriŋiyiny ga ŋunhi maŋutji-lakaram ŋunhi limurrnydja yuwalk warray marŋgi nhanŋuny God-Waŋarrwuny. \v 4 Ga ŋuli balaŋ dhu ga ŋula yol yolŋu yakany märr-ŋamathirr wiripuŋuwnydja yolŋuw, yänan ŋayi dhu ga ŋunhi lakaranhamirrnydja warku'yunmirra bitjanmirrnydja, “Ŋarrany dhuwal marŋgi warray God-Waŋarrwu,” balanyayin ŋayi ŋunhi yolŋu nyäḻ'-lakaranhamirrnydja, nyäḻ'yunmirra ŋanyapinya ŋayi ga ŋunhiyiny yolŋu; bäyŋun nhanukal gi ŋunhi yuwalktja God-Waŋarrnydja nhini ŋayaŋuŋurnydja, bili ŋuyulkthirra ŋayi ŋuli ga ŋunhi ŋurikiyiny romgu ŋunhi ŋayi God-Waŋarryu nhirrpar. \v 5-6 Ga ŋunhi nhakun ŋali ŋuli märramany dhäruk God-Waŋarrnhany, ga yuwalknha ŋali ŋuli ga ŋunhi märr-ŋamathirrnydja wiripuŋuwnydja yolŋuw, bala ŋali dhu ga yänan dharaŋanmirra, ŋunhiyiny nhakun ŋali ga yuwalknha nhina waŋganyŋura yan God-Waŋarrwalnha märr-ŋamathinyaŋurnydja. Ga ŋuli ŋayi dhu ga ŋunhi ŋula yol yolŋu lakaranhamirr bitjanmirrnydja gam', “Ŋarrany dhuwal ga nhina ŋayaŋu-manapanawuynha God-Waŋarrwala, ŋanyapinyan yan ŋarra ŋuli ga guyaŋany,” yurr ŋayi dhu ŋunhi yolŋu balanyayiny dhäruk ŋunhi ŋayi ŋuli ga lakaranhamirr bitjanmirryiny, ŋayiny dhu yan yuwalkkuman malthundja goyurrwuny nhanŋuwuynha yan Djesuwnha. Ga dhiyaŋiyin ŋayi dhu ŋunhi milkunhamirrnydja ŋanyapinyany ŋayi yuwalkkuman yan lakaranhamirrnydja. \s1 Dhuwandja yuṯan rom-nhirrpannawuy \s2 The new commandment \sr 1 Djon 2.7-17 \p \v 7 Yo marrkapmirr walal, yaka ŋarra dhu dhuwal yuṯany rom nhirrpan nhumalaŋ, ŋany romdja dhuwali ŋunhi bili yan ŋäthiliŋu, ŋunhiyi bili yan ŋunhi nhuma gan ŋäkul beŋur bili ŋurruyirr'yunaŋur. Bili muka nhuma marŋginy ŋurikiyiny ŋäthiliŋuwnydja romgu. \v 8 Yurr dhiyaŋuny bala ŋarra nhumalaŋ dhu dhuwal lakaramany ŋunhiyi bili romdja, yurr yuṯakuman. Limurr ŋathil dhu nhäma ŋanyapinya Djesuny, ga nhanukalaŋuwurra bala limurr dhu yurrnha nhäma dhuwaliyiny ŋunhi rom yuwalkkuman yan. Ga bulu limurr dhu nhäma dhuwaliyi romnha ŋunhi ŋayi bilin dhawaṯthurra nhumalaŋgalaŋuwurra. Bili ŋunha ŋunhi munhany winya'yunna marrtji, ga ŋunhiyi yuwalktja djarraṯawun' bilin dhuwanna; bilin nhakun dhuwanna djeŋarra'yaman ŋayi ga dhuwandja munatha'nhany wäŋany. \v 9 Ŋuli nhe dhu ga waŋa bitjandja gam', “Ŋarrany ga dhuwal nhina baḏayala'ŋur warray,” bitjandja, yurr balanyamirriyyiny bili yan nhe ga ŋunhi nyamir'yundja ŋunhan ŋunhi wiripuŋunhan yolŋuny Garraywalaŋumirriny, yuwalktja nhe ga ŋunhi nhina buku-munha'ŋur yan romŋur. \v 10 Ga ŋuli nhe ga yuwalkkumany märr-ŋamathirr nhokiyingalaŋaw nhe wäwa'mirriŋuwnydja walalaŋ ga yapa'mirriŋuwnydja mala, ŋurikiwurruŋguny ŋunhi Garraywalaŋumirriwnydja yolŋuw walalaŋ, ga ŋunhiyin nhe ga yuwalktja nhina baḏayala'ŋurnydja, ga bäyŋun nhuna dhu ŋula nhaliynydja buluny ŋurrkam yätjkurrulilnydja. \p \v 11 Yurr ŋunhiny yolŋu ŋunhi ŋayi ŋuli ga ŋuyulkthirrnydja ga nyamir'yundja wiripuŋunhany yolŋuny Garraywalaŋumirriny, ŋayiny ga ŋunhiyiny yolŋu nhina baḏak yan ŋunhili bili buku-munha'ŋur yan, ga yakan ŋayi marŋgi wanhawitjan ŋayi ŋuli ga ŋunhi marrtji, bili ŋayi ga ŋunhi marrtjiny buku-munha'wurra yan, ga buku-munhayny'tja ŋuriŋiny ŋanya ŋuli marrtji bambaykuman maŋutjiny. \p \v 12 Djamarrkuḻi' ŋarraku nhumany ŋunhi Garraywalaŋumirrnydja walal, God-Waŋarryuny bilin buwayakkuŋala nhumalaŋguny yätjkurr, bili nhumany gan märr-nhirrpanmin nhanukala Djesu-Christkala, ga dhiyakiyi ŋurruwnydja ŋarra ga dhuwal dhäruktja nhumalaŋ wukirri. \v 13 Yo, nhuma yolŋu walal ŋunhi nhuma djägamirr mala Godkalaŋumirriw yolŋuw walalaŋ, ŋarra nhumalaŋ ga dhuwal wukirriny, bili nhumany dhuwal marŋgin Djesu-Christkuny, ŋunhi ŋayiny walŋa beŋur warray bili ŋurruyirr'yunaŋur. Ga bitjandhi bili ŋarra nhumalaŋguny ga yuḏayuḏawnydja wukirriyi, bili nhuma ga dhuwaliyi dhärra ḏälthirrnha yan Garraywala yan gali'ŋur, ga bilin nhakun nhuma djuḻkmaraŋala, ŋunhiyiny yätjkurrunhany birrimbirrnha. \v 14 Ga balanyayi bili ŋarra nhumalaŋguny ga wukirriyi Garraywalaŋumirriwnydja djamarrkuḻiw' ŋarrakalaŋaw, bili nhuma dhuwali bilin marŋgin God-Waŋarrwuny Bäpawnydja. Yo, ga dhuwal dhäruk nhumalaŋ ŋurikiwurruŋdhi bili djägamirriw yolŋuw walalaŋ, bili nhuma ŋurikiyiny Garraywuny bilin marŋgin, ŋunhi ŋayiny walŋa warray gan nhinan beŋur bili ŋurruyirr'yunaŋur. Ga balanyayi bili nhumalaŋguny yuḏayuḏawnydja ŋarra ga wukirriyi dhipal djorra'lila, bili nhumapiny ga dhuwaliny dhärra ḏälnha yan Djesu-Christkalnydja, nhanukiyingala ŋuriŋin walŋay, bili ŋayathaman nhuma ga dhuwali baṯ-bitjanna yan God-Waŋarrwuny dhäruk nhumalaŋgiyingalnydja nhuma ŋayaŋuy, ga bilin nhakun nhumapiny djuḻkmaraŋala ŋanyanhany ŋunhiyiny Yätjkurrunhany Birrimbirrnha. \p \v 15 Yaka märr-ŋamathi gi ŋurikiny ŋunhi dhuwalaŋuwuywuny munatha'wuywuny romgu, ga yaka gi djälthi ŋula nhakuny malaŋuw munatha'wuywuny. Ŋuli nhe dhu ga märr-ŋamathirr dhuwalaŋuwuywuny yan munatha'wuywuny romgu, ŋunhiyiny nhakun nhe gi yakan yuwalktja märr-ŋamathi God-Waŋarrwuny Bäpawnydja. \v 16 Bili dhuwalaŋuwuynydja ŋunhi munatha'wuynydja ŋula nhä malany gäna yan, gänaŋ'thunna ga beŋurnydja God-Waŋarrwalnydja Bäpawalnydja ŋula nhäŋur malaŋuŋur. Yakan dhu ga ŋula yolthu yolŋuy ŋayatham ŋula nhä malany rrambaŋiyam munatha'wuynhany ga djiwarr'puynhany. Yo, ŋunhi nhe nhakun ŋuli ga gatjpu'yundja ŋula nhakuny malaŋuw, ga bitjan bili nhe ŋuli ga malthun nhokiyingalawnha nhe yan djälwuny djarrpiw'nha, bala nhe ŋuli ga ŋunhi mel-ŋamathirra ŋula nhäny mala, ga garrwarkunhamirrnydja nhe ŋuli ga ŋunhi nhepin yan ŋuriŋiyin bili malaŋuy ŋunhi nhä nhe ŋuli ga ŋayatham, bala nhe ŋuli ga ŋunhi ŋurruŋu-lakaranhamirra nhunapinya nhe ŋuriŋiyiny malaŋuy, ŋunhiyiny nhakun nhe balanyayiny yolŋu yakan God-Waŋarrwuny Bäpawnydja; ŋunhiyiny nhe dhuwalaŋuwuynha banydjin munatha'wuynha yolŋu, bili dhuwaliyiny ŋunhi rom malany dhuwalaŋuwuy warray banydji munatha'wuy yan. \v 17 Yaka gi biyak wanaŋa-ḏumurruyiny mirithiny ŋula nhakuny malaŋuw dhuwalaŋuwuywuny munatha'wuywuny, bili munathany' dhu dhuwal wäŋa dhä-dhawar'yurra, rrambaŋin dhu winya'yurr ŋunhi munatha'wuynha ŋula nhä malany ŋunhi ŋuli ga yolŋuy walal buku-mangum. Ga ŋunhiyi yolŋu ŋunhi ŋayi ŋuli ga djäma bitjan bili yan baḏaktja God-Waŋarrwalnydja yan ŋayaŋuy, ŋunhiyin dhu ga yolŋuny nhina bitjandja bili yan walŋa-wiyinŋumirrnydja. \s1 Djesu-Christku miriŋu \s2 The enemy of Christ \sr 1 Djon 2.18-29 \p \v 18 Yo, djamarrkuḻi' ŋarraku, dhuwandja dhä-dhawar'yunamirra galkin waluny, galki ŋayi dhu God-Waŋarryuny buwayakkuman dhuwandja munathany' wäŋa, warrpam'nha dhu dhawar'maraman. Ŋäkul muka nhuma gan ŋunhi ŋunhiny yolŋuny yäkuny Djesu-Christku Ŋayan'mirr Miriŋu, ŋunhiyiny yolŋuny ŋunhi ŋayi dhu ŋuyulkthin nhanŋuny Djesu-Christkuny. Bilin nhuma ŋunhi ŋäkulnydja ŋanya, ŋunhi ŋayiny dhu galki bunan, galki ŋayi dhu maḻŋ'thunna, dhawaṯthunna dhu warraŋulthirra. Yurr dhiyaŋuny bala dhuwal dharrwa dhika yolŋuy walal ga djäma dhiyal munatha'ŋurnydja, ŋuriŋi bili yan yätjkurruynydja birrimbirryu, ŋunhi ŋayi ga ŋunhiyi ŋaramurryirr ga nyinyaŋdhun Djesu-Christku. Ga bilin ŋaliny marŋgin ŋunhi waluny dhä-dhawar'yunamirrnydja dhuwanna galkin. \p \v 19 Ŋäthilnydja walal gan ŋunhi dhuwalawurrnydja yolŋu walal waŋgany-manapar muka limurruŋgal Garraywalaŋumirriwalnydja, ga dhäŋur beŋuryiny bala walal yan ganarrthaŋala limurruny, bili walal yaka yuwalkkunha waŋgany-manapanminya limurruŋgal. Ŋuli balaŋ walal waŋganydhinyany ŋayaŋu limurruŋgalnydja manapana, walalnydja balaŋ ganha ŋunhi baḏak yan waŋgany-manapanna yan limurruŋgal. Yurr walal bilin nhakun ganarrthaŋala, märr limurrnydja dhu ga nhäma yuwalkkuman yan, bala dhu dharaŋana walalanhany ŋunhi walal gi yaka yuwalktja waŋganydhi limurruŋgalnydja Garraywalaŋumirriwalnydja, ga yaka walal ŋunhi yuwalktja marŋgi Djesu-Christkuny. \v 20 Yurr bilin nhuma warrpam'nha marŋgin ŋurikiny ŋunhi yuwalkkuny, bili ŋayipi Djesu-Christthuny nhumalany nhakun ŋunhi dhaŋaŋguŋalnydja ŋuriŋi ŋunhi Dhuyu-Birrimbirryuny, ga ŋayin ŋuli ga yuwalktja lakaram nhumalaŋ, nhakun marŋgikuman manapan nhumalany. \p \v 21 Yo, nhumany marŋgin bilin ŋurikiny ŋunhi yuwalkkuny. Yaka ŋarra gi dhuwal guyaŋi nhumalany biyakuny yanbi nhuma dhuŋamirr. Ŋarra nhumalaŋ ga dhuwal wukirriny bili nhuma marŋgin ŋunhi dhiyakuny, ŋunhi bäyŋun dhu ga dhawaṯthun nyäḻny'tja dhäruk beŋur yuwalkŋurnydja. \v 22 Yol ŋayi ŋunhi nyäḻ'-lakaranhamirrnydja? Ŋunhiyi ŋunhi ŋayi ŋuli ga waŋa buku-nhirrpan Djesuny bitjan, “Djesuny dhuwal yolŋu warray yan, yaka ŋayi ŋunhi Maŋutji-dhunupayanhawuynydja,\f * \fr 2:22 \fr*\ft Messiah\ft*\f* ŋunhi Walŋakunhamirrnydja Djesu-Christtja beŋurnydja ŋunhi God-Waŋarrwuŋuny djuy'yunawuy.” Ŋunhiyin ŋayi ŋunhi yolŋuny Djesu-Christkuny Ŋayan'mirrnydja Miriŋu, bili ŋayi ŋuli ga ŋunhi ŋapay-ŋurrkam God-Waŋarrnha Bäpany ga Gäthu'mirriŋuny nhanŋu God-Waŋarrwu. \v 23 Ŋuli dhu ga ŋunhi ŋula yolthu yolŋuy bukuy-ŋurrkamany ŋanya Djesunhany, yakany ŋayi dhu ga nhanŋu djälthirr ŋurikiyi Gäthu'mirriŋuwnydja, yuwalktja ŋayi ga ŋunhi ŋuriŋiyiny yolŋuy gumurr-dhar'yundja ŋanyapinyan God-Waŋarrnhan Bäpanhan. Ga ŋunhi ŋayi ŋuli ga yolŋu märr-yuwalkthirrnydja nhanŋu Djesuw, ga lakaramany ŋanya ŋayi ŋuli bitjan, “Yuwalk muka ŋayi ŋunha God-Waŋarrwuny Gäthu'mirriŋu,” bitjandja, ŋunhiyin yolŋu yuwalktja marŋgi God-Waŋarrwuny Bäpawnydja, ga nhinany ŋayi ŋuli ga waŋganyŋura nhanukala God-Waŋarrwala. \p \v 24 Yo, ŋayathulnydja gi baṯ-biyakun ŋunhiyin bili yan dhäruktja ŋunhi nhuma ŋäthil gan ŋäkul. Ŋunhi nhe dhu ga märr-yuwalkthirr ŋurikiny bili yan waŋganyguny dhäwuw, ŋunhiyiny nhakun nhe dhu ga nhina waŋganyŋura yan nhuman Gäthu'mirriŋun, ga bitjandhi bili nhe dhu ga nhinayi galki yan nhanukalnydja Bäpa'mirriŋuwalnydja, waŋganyŋuryi yan nhuma. \v 25 Ga dhuwaliyin ŋunhi ŋayipiny Djesu-Christthuny limurruny wäwunguŋal, walŋaw-wiyinŋumirriwnha nhinanharaw, limurr dhu ga nhinany walŋan yan. \p \v 26 Yo, wukirri ŋarra ga dhuwal dhäruktja nhumalaŋgun Garraywalaŋumirriwnha yolŋuw walalaŋ, yan nhakun ga djägamirriyam lakaram nhumalaŋ, ŋurikiwurruŋgalaŋuwuy ŋunhi nyäḻ-lakaranhamirriwalaŋuwuy mala, märr nhumalany walal dhu yakan buluny mayali'-gäma ga bilmaram wiripuŋulilnydja dhukarrlil. \v 27 Yurr nhumalaŋguny ŋayi ŋunhi Djesu-Christthuny bilin gurrupara nhanŋuwuynydja ŋayi Dhuyu-Birrimbirrnha, bala ŋayi ga dhuwalin nhinany nhumalaŋgala ŋayaŋuŋurnydja. Yakan nhakun nhumany dhu ga ŋunhi ḻarrum warrya'yundja yolŋuwnydja ŋula nhakuny nhumalaŋ marŋgi-gurrupanarawnydja, bili ŋayin ga ŋunhi God-Waŋarrwala Birrimbirryu marŋgi-gurrupandja nhumalany bukmakkun ŋula nhakuny malaŋuw, ga lakaramany ŋayi ga ŋunhiyi yuwalknha yan, bäyŋun ŋayi gi ŋunhi nyäḻ'yurrnydja lakaraŋ. Yo, ŋayiny ŋunhi Dhuyu-Birrimbirryuny bili muka marŋgi-gurrupar nhumalanhany yuwalkkuŋala yan. Gatjuy nhininy gi ŋunhilin bili yan dhärukŋurnydja, waŋganyŋura yan Garraywala. \p \v 28 Yo, djamarrkuḻi' ŋarraku, biyakun gi nhininy galkin yan waŋgany-manapula Djesu-Christkala, märr nhe dhu ga dhärrany gumurrŋurnydja nhanukal ŋayaŋu-mulkan' yan, rum'rumdhunamiriwnha ŋula nhämiriwnha ŋunhi ŋayi dhu bunany. Gatjuy märraŋun ŋanya dhäruktja, märr nhe dhu yakan buluny dhuḏi-yarrkyarrkthun, gorany manapan nhanŋu ŋunhi ŋayi dhu roŋiyiny. \v 29 Bili muka nhe marŋgi nhanŋu Djesu-Christkuny, ŋunhi ŋayiny rom-dhunupa warray. Ga ŋuli nhe dhu ŋula yolnha yolŋuny nhäma dhunupalilnydja yan djämalil, bala nhe dhu ŋunhi gakalny'tja nhanŋu nhäma dharaŋana, ŋunhiyin ŋunhi yolŋu biliŋuwuynydja yuṯathinyawuynydja ŋuriŋiyiny ŋunhi God-Waŋarrwalnydja walŋay. \c 3 \s1 Limurrnydja dhuwal God-Waŋarrwu yan djamarrkuḻi' \s2 We are God's children \sr 1 Djon 3.1-10 \p \v 1 Guyaŋi ŋathil walal, bala marŋgithin nhäthinya ŋunhi God-Waŋarrwuny Bäpawnydja märr-ŋamathinyawuy. Mirithirr yan ŋayi ŋuli ga ŋunhi märr-ŋamathirrnydja limurruŋguny, bala ŋayi ŋuli ga yäku-lakaramany limurruny bitjanna “Djamarrkuḻi' God-Waŋarrwu.” Ga yuwalk muka limurrnydja dhuwal God-Waŋarrwuny djamarrkuḻi'. Ŋunhiyi munatha'wuynha yolŋu walal limurruŋ yakany marŋgi, bili God-Waŋarrwuny walal ŋunhi bäyŋuyi yan marŋgi. \p \v 2 Marrkapmirr walal, dhiyaŋuny bala limurr dhuwal nhanŋuwuynha yan God-Waŋarrwun djamarrkuḻiny', yurr ŋayipiny God-Waŋarryuny yaka muka yan mel-gurrupana limurruŋgal nhäthinyan ŋunhi limurr dhu yalalaŋumirriy. Yurr dhiyak yan limurr dhuwal waŋganygu marŋginy gam', Ŋunhi ŋayi dhu Djesuny buni rumbalnydja, limurrnydja dhu ŋunhi balanyan bili yan nhakun ŋayin, bili limurr dhu ŋanya ŋunhi nhäŋun, ŋunhi ŋayiny gäna warray dhika, ḏarrtjalk yan. \v 3 Ga ŋunhiny yolŋu ŋunhi ŋayi ga nhina dhiyal galkun yan baḏak, gatjpu'yun ŋayi ga ŋuriki bili yan waluwnydja ŋunhi limurr dhu nhäŋun ŋanya Djesuny, ŋayiny ŋathil dhu ŋunhiyiny yolŋu ḏaḏawmaranhamirr ŋanyapinya ŋayi yätjkurruŋurnydja, märr ŋayi dhu ga nhinany ḏarrtjalknha yan ŋula nhämiriwnha, bitjanna nhakun ŋunhi ŋayipin Djesun. \v 4 Yo. Ga ŋunhi ŋayi ŋuli ga yolŋuy djäma yätjkurrnydja yan, ŋunhiyin ŋunhi yolŋu rom-bakmaranhamirrnydja, bili bakmaramany ŋayi ŋuli ga ŋunhi God-Waŋarrwun romdja. \p \v 5 Marŋgi muka nhuma nhanŋu Djesuwnydja, ŋunhi ŋayiny maḻŋ'thurr dhiyal yolŋu muka yan rumbal, märr ŋayiny dhu limurruŋguny yolŋuwnydja walalaŋ yätjkurrnydja dhuwurr warrpam'thunna djaw'yundja dhawar'maraman yan. Yurr Djesuny ŋunhi ŋayipiny dhuwurr-yätjmiriw, ḏarrtjalk warray dhika, bäyŋun gi ŋorri nhanukalnydja ŋula nhä yätjkurr. \v 6 Ga ŋunhi ŋayi ŋuli ga yolŋu nhina waŋgany-manapandja Djesu-Christkalnydja, ŋunhiyiny gi yolŋu bäyŋun djälthi ŋayi dhu ga djäma ŋula nhä yätjkurr wiyindja. Ga ŋunhiny yolŋu ŋunhi ŋayi ŋuli ga bitjan bili yan djäma yätjkurrnydja, yakan ŋayi ŋuli gi ŋuriŋiyiny yolŋuy nhäŋu dharaŋulnydja Garraynhany Djesunhany nhäthinya ŋayi ŋunhi; bäyŋun ŋayi ŋunhi marŋginy nhanŋu. \p \v 7 Yo, djamarrkuḻi' ŋarraku, yaka malthurr ŋurikiny yolŋuw ŋunhi ŋayi ga nhina wiripuŋuŋur romŋur; ŋayi balaŋ bäynha nhuna mayali'-gäŋun ŋuriŋin ŋunhi nyäḻ'yun romdhu. Ŋunhi ŋayi ŋuli ga ŋula yolthu yolŋuy djäma ŋamathamany, ŋunhiyin yolŋu ŋayaŋu-dhunupany, balanyany nhakun ŋayipiny Garraynydja Djesuny. \v 8 Ga ŋunhi ŋayi ŋuli ga yolŋuy djäma yätjkurr bitjandja bili yan, ŋunhiyin yolŋu nhanŋuny ŋurikiyiny ŋunhi buŋgawawnydja Mokuywu, bili ŋayi gan ŋunhi djämany yätjkurrnydja rom beŋur bili yan ŋurruyirr'yunaŋur yan, ga yan bili ga dhiyaŋun bala baḏaknha dhuwal. Ga dhiyakiyin ŋunhi ŋurruwnydja ŋayi ŋunhi God-Waŋarrwuny Gäthu'mirriŋu maḻŋ'thurr yolŋuthinany, märr ŋayi dhu buman buwayakkuman yan warrpam'thunna ŋurikiyiny ŋunhi Mokuywuny djäma malany. \v 9 Ŋuli nhe yuwalktja God-Waŋarrwuny nhanŋuwuynydja yolŋu, nheny dhu yakan ga djäma bitjandja bili yätjkurrnydja, bili nhanŋuwuynydja God-Waŋarrwuny walŋa dhuwaliyin nhokala ŋayaŋuŋur; yakan nhe dhu ga ŋunhi djäma bitjandja bili ŋunhiyiny yätjkurr, bili nheny dhuwali bilin walŋathinan ga yuṯathinan ŋuriŋin nhanukala God-Waŋarrwala walŋaynydja. \p \v 10 Ga dhuwalatjandhin dhukarrkurr nhe dhu ga ŋunhi yolŋunhany walalany nhäma dharaŋandja, yolku ŋayi ŋunhi yolŋu yuwalk, God-Waŋarrwu, mak nhanŋu ŋurikiyi buŋgawaw Mokuywu. Ŋuli ŋayi dhu ga ŋunhi yolŋuy djäma yakany ŋamatham, ŋunhiyiny ŋayi yolŋu balanyayiny yakan nhanŋuny God-Waŋarrwuny, ga ŋuli ŋayi dhu ga ŋunhiyi yolŋu yakany märr-ŋamathirr wiripuŋuwnydja yolŋuw walalaŋ, ŋunhiyiny nhakun bäyŋuyi yan nhanukal gi ŋayaŋuŋur nhini ŋunhi yuwalktja God-Waŋarrwuny walŋa. \s1 Märr-ŋamathinyamirrnydja walal gi bala-räli'yunmirra yan \s2 Love one another \sr 1 Djon 3.11-24 \p \v 11 Bili muka nhuma gan ŋäkulnydja ŋunhiyi dhäwuny' beŋur bili yan ŋurruyirr'yunaŋur, ga baḏak dhuwal dhiyaŋ bala nhuma ga ŋämayi yan, dhuwandja ŋunhi dhäwu gam'. Limurr dhu ga märr-ŋamathinyamirrnydja bala-räli'yunmirra yan. \v 12 Ga limurr Garraywalaŋumirrnydja yolŋu walal dhu ga yaka ŋoy-murryun wiripuwurruŋguny yolŋuw walalaŋ bitjandja nhakun ŋunhi waŋgany yolŋu gan nhinan ŋäthil, yäkuny ŋayi Gayin.* Ŋayiny ŋunhiyiny Gayindja gan nhinan ŋula yolkal romdhu yätjkurruwal Birrimbirrwal, bala yan ŋayi yukuyuku'mirriŋuwnydja nhanukiyingalaŋaw ŋayi yäkuw Waybulwuny\f * \fr 3:12 \fr*\ft Cain; Abel\ft*\f* ḻiya-dhumukthinan, ga wutthurrnydja ŋayi ŋanya ŋunhi rakunygun yan murrkay'kuŋala. Bili nhäŋur ŋayi ŋanya ŋunhi ŋurruŋurnydja wutthurr? Bili ŋayiny ŋunhi Gayindja dhuwurr-yätj yolŋu, ga ŋayiny ŋunhi yukuyuku'mirriŋuny nhanŋu dhuwurr-dhunupa warray. \p \v 13 Wäwa walal ŋarraku, yaka walal ṉirr'yurrnydja ŋunhi nhumalaŋ ŋuli ga yolŋuny walal ŋoy-murryun, dhuwalaŋuwuynydja ŋunhi munatha'wuynydja yolŋu walal. \v 14 Yo, limurrnydja dhuwal Garraywalaŋumirrnydja yolŋu walal yaka gi nhini dhiŋganhawuynydja; ŋany walŋan limurruŋ dhuwal birrimbirrnydja, bili limurrnydja ŋunhi bilin ganarrthaŋala ŋunhiny dhiŋganhamirrinhany romnha, bala limurr wapthurra ŋunhawala ŋunhi walŋamirrilila romlilnydja. Ga nhaliy ga limurrunhany yuwalktja maŋutji-lakaram ŋunhi nhakun limurrnydja bilin ganarrthaŋala ŋunhi ŋäthiliŋunhany romnha? Dhuwal ŋunhi yuwalktja dhukarr, ŋuli limurr dhu ga yuwalkkuman yan märr-ŋamathirr wiripuwurruŋguny Garraywalaŋumirriw yolŋuw walalaŋ. Ŋuli ŋali ŋula yol yakany gi märr-ŋamathi, ŋayiny ŋunhiyiny nhakun yolŋu ga nhina baḏak yan ŋunhiliyi bili dhiŋganhamirriŋur romŋur. \v 15 Ŋunhi ŋayi ga ŋula yol yolŋu ŋoy-murryundja wiripuŋuwnydja yolŋuw, ŋunhiyin ŋuli ga yolŋuny God-Waŋarryuny lakaram murrkay'-wutthunamirrnydja, bili nhanŋu ga djäl waŋa murrkay'wu yan bunharaw; yakan gi ŋula ŋorri God-Waŋarrwuŋuny ŋunhi yuwalktja walŋa ŋurikalyiny yolŋuwal murrkay'-wutthunamirriwalnydja. \p \v 16 Ga ŋaliny marŋgin ŋurikiny ŋunhi yuwalkkuny märr-ŋamathinyawuywu, bili ŋaliny bilin nhäŋala Djesuwalaŋuwurra, ŋunhi ŋayi walŋa-gurrupanmin ŋanyapinya ŋayi, bala dhiŋgaŋala ŋayi ŋayipin litjalaŋgalnydja dharapulŋur, märr ŋaliny dhu ga nhina manymakkuman yan ga walŋan. Ga limurr muka dhu ga wiripuny märr-ŋamathirr ŋurikiwurruŋdhiny Garraywalaŋumirriwnydja yolŋu walalaŋ, ga bulu limurr dhu ga walŋa-gurrupanmirrnydja muka walalaŋ bitjandhi bili yan. \p \v 17 Ga ŋunhi ŋayi ga ŋula yolthu yolŋuy ŋayathamany ŋula nhäny mala, ga yaka ŋayi gi ŋunhi ŋoy-wuyurrnydja ŋurikiny ŋunhi ŋurruwuykkuny yolŋuw, yan ŋayi dhu ga nhäman ŋanya ganarrthaman maŋutjiynydja ḏälyun, ga yaka ŋayi dhu ga ŋula guŋga'yundja ŋanya ga gurrupan nhanŋu ŋunhi ŋula nhäny mala, nhä muka ŋayi ŋuli ga balanyarayyiny ŋunhi yolŋuy märr-ŋamathinyawuynydja ŋayatham God-Waŋarrwuŋuny? Bäyŋun! \p \v 18 Yo, djamarrkuḻi' ŋarraku, biyak märr-ŋamathi gi wiripuŋuwnydja yolŋuw yuwalkkuŋ yan; yaka gi yan dhäruktja waŋi waŋganydja biyakuny, “Ŋarrany ga märr-ŋamathirr warray nhumalaŋguny yolŋuw walalaŋ.” Yaka gi biyakiyiny waŋi waŋganydja dhäruktja yan. Yuwalkkuŋ biyak märr-ŋamathiny gi wiripuwurruŋguny yolŋuw walalaŋ, ga djäma gi ŋula nhä guŋga'yurr muka walalany. \v 19 Yo. Dhuwalatjandhin ŋali dhu ŋunhi dharaŋandja ŋunhi nhakun ŋali ga nhina yuwalkŋura ŋunhilin romŋurnydja, bala ŋali dhu ga nhinany yänan ŋoy-yal'yunan, yakan ŋali dhu ga ŋunhi barrarirr nhanŋuny God-Waŋarrwuny. \p \v 20 Yo. Ga ŋuli balaŋ limurruŋgiyingal dhu ga ŋayaŋuy yätjkurr-lakaramany limurruny, ŋaliny dhu yakan barrarirr nhanŋuny God-Waŋarrwuny, bili God-Waŋarrnydja ŋunhi bulu warray yindi ŋurikalyiny ŋayaŋuwalnydja, ga marŋgi warray ŋayiny bukmakku. \v 21 Ga ŋuli ŋali dhu ga ŋunhi yuwalkkuman ŋula märr-ŋamathirr wiripuŋuwnha yolŋuw, bala ŋayiny dhu ŋunhi ŋayaŋuynydja litjalaŋgal yakan yätjkurr-lakaramany limurruny; limurrnydja dhu ga ŋunhi marrtjin yan balany God-Waŋarrwalnydja galkithinyaraw barrarimiriwnha ga rum'rumdhunamiriwnha ŋula nhämiriwnha, \v 22 bala limurr dhu ŋunhi birrka'yunna ŋäŋ'thunna ŋanya God-Waŋarrnhany, bala ŋayiny dhu yan dhunupan gurrupanna litjalaŋguny. Bala ŋaliny dhu märraman yänan nhanukuŋuny ŋunhi ŋula nhä malany ŋamakurrnydja ŋunhi ŋali dhu ŋäŋ'thundja ŋanya, bili ŋayipiny ga mirithirra galŋa-djulŋithirr litjalaŋ, ŋunhi ŋaliny ga nhina ŋunhiliyin nhanukiyingala yan romŋur. \v 23 Ga dhäruk-gurrupanminany ŋayi ŋunhi limurruŋ limurr dhu ga märr-yuwalkthirra Gäthu'mirriŋuwnydja nhanukalaŋaw Djesu-Christkuny, ga bitjandhi bili limurrnydja dhu ga ŋunhi märr-ŋamathinyamirryi bala-räli'yunmirryi, bitjan yan bili nhakun ŋunhi ŋayipi Djesu-Christthu rom-nhirrpar limurruŋ. \v 24 Ga ŋunhi ŋali dhu ga ŋayatham ŋunhiyiny God-Waŋarrwuŋuny dhäruk-gurrupanminyawuy baṯ-bitjandja yan, ŋaliny dhu ga ŋunhi nhina God-Waŋarrwalnha yan, ga ŋayipiny dhu ga God-Waŋarrnydja nhina litjalaŋgala ŋayaŋuŋur. Ga dhuwalatjandhin ŋunhi ŋali dhu dharaŋanmirrnydja ŋunhi ŋayiny ga God-Waŋarrnydja nhina dhuwal warray djinawa' litjalaŋgal ŋayaŋuŋur, dhuwalatjan warray gämurru'kurr ŋunhi ŋayi Dhuyu-Birrimbirrnhany gurrupar litjalaŋgala ŋayaŋulil. \c 4 \s1 Maḻŋ'maraŋuny birrka'yurrnydja yuwalkkuŋ yan, nhä ŋunhiyi birrimbirr, yuwalk Walŋamirr? … nhä mak, nyäḻ'yunamirr? \s2 Test and find out if it is really the Spirit of God or a false spirit \sr 1 Djon 4.1-6 \p \v 1 Yo, marrkapmirr walal, yaka gi bukmaknhany märr-yuwalkmirriyi ŋunhi walal ŋuli ga lakaranhamirr yanbi walalaŋgal ŋuli gi Dhuyu-Birrimbirr nhini. Birrka'yurr ŋathil ŋurruŋuny, wanha ŋunhi yuwalk God-Waŋarrwuŋ birrimbirr. Bili dharrwan barpuru dhuwal nyäḻnydja djawarrkmirr mala bilin ḻatjuwarr'yunna bawalamirrilila wäŋalilnydja buku-ḻiw'maraman. \v 2 Yurr dhuwalatjandhin nhuma dhu ga ŋunhi dharaŋandja yolku ŋayi ŋunhi yuwalk birrimbirr, God-Waŋarrwu, ŋany yolku? Ŋuli ŋayi dhu ŋula yol yolŋu waŋa bitjandja gam', “Djesuny ŋunhi Christ, ga maḻŋ'thurrnydja ŋayi ŋunhi yolŋu yan rumbalnydja dhiyal munatha'ŋurnydja,” ŋuli ŋayi dhu ga ŋunhi yolŋu bitjandhiny waŋa, ga ŋunhiyin ŋayi yuwalktja nhakun ga waŋa ŋuriŋiny bili yan God-Waŋarrwalnydja Birrimbirryu waŋganydhuny. \v 3 Ga ŋunhi ŋayi dhu ga yolŋu waŋa wiripuŋuyamany nhanŋu Djesuw, ga ŋunhiyiny ga yolŋu waŋa birrimbirrwal ŋula yolkala wiripuŋuwala, ŋurikala ŋunhi ŋayi ga nyinyaŋdhunna ŋuli Garraywun Djesu-Christkun. Nhumany gan ŋunhi bili muka ŋäkul ŋäthilnydja ŋunhi ŋayi dhu dhiyaliyin yätjkurrnydja birrimbirr buna, Djesu-Christkuny miriŋu. Ga bilin ŋayi nhakun dhuwanna, djäman ga dhiyala munatha'ŋura wäŋaŋurnydja dharrwawala yolŋuwalnydja walalaŋgal. \p \v 4 Nhuma djamarrkuḻi' ŋarraku, nhumany dhuwal nhanŋuwuy yan God-Waŋarrwu malany, ga nhuman ŋunhi djuḻkmaraŋalnydja ŋunhiwurrunhany ŋunhi nyäḻ'yunamirrinhany yolŋuny walalany. Bili nhanŋuwuynydja God-Waŋarrwuny Birrimbirr dhuwaliyin, nhinan ŋayi ga nhumalaŋgala ŋayaŋuŋurnydja, ga ŋayiny bulu warray ganydjarr-ḏumurr, bulu warray djuḻkmaram ga ŋunhiyiny yätjkurrunhany birrimbirrnha, ŋunhi ŋayiny ga nhina ŋurikiwurruŋgalyin munatha'wuywala yolŋuwalnydja walalaŋgal. \v 5 Yo, ŋunhiwurryiny nyäḻ'-lakaranhamirrnydja yolŋu walal dhuwalaŋuwuy warray munatha'wuy mala, ga dhäwuny' walal ŋuli ga ŋunhi lakaranhamirrnydja dhuwalaŋuwuynha yan wäŋapuy munatha'wuynha, bala ŋuli ŋunhi munatha'wuynydja yolŋu walal buthuru-bitjunna ŋurikiyin dhäwuw, bala walal ŋuli yan märr-yuwalkthirra walalaŋgalaŋawnha dhäwuwny'tja. \v 6 Yurr limurrnydja dhuwal nhanŋuwuy yan God-Waŋarrwu yolŋuny walal, ga ŋunhi ŋayi ŋula yol yolŋu marŋginy God-Waŋarrwu, ŋayiny dhu ga ŋunhiyiny yolŋu buthuru-bitjundja limurruŋguwuynha yan. Ga ŋunhi ŋayi bäyŋuny God-Waŋarrwu yolŋu, ga ŋayiny dhu ga ŋunhiyiny yolŋu yakan buthuru-bitjun limurruŋguny. Ga dhuwalatjandhin ŋunhi, nhumany dhu ŋunhany yolŋuny wiripuŋunhany dharaŋan, yolthu ŋanya dhu ga ŋunhi gäma, yuwalkthu Birrimbirryuny? … ŋany yolthu, nyäḻ'yu birrimbirryu? \s1 God-Waŋarr dhuwal ŋayipi yuwalktja märr-ŋamathinyamirr \s2 God is Love \sr 1 Djon 4.7-21 \p \v 7 Yo, marrkapmirr walal, go limurrnydja märr-ŋamathinyamirra dhu ga bala-räli'yunmirra yan, bili dhuwandja märr-ŋamathinyawuy nhanukiyinguŋun yan God-Waŋarrwuŋun gurrupanawuy. Ga ŋunhi nhe ŋuli ga nhakun märr-ŋamathirr wiripuwurruŋguny yolŋuw walalaŋ, ŋunhiyiny nhakun nhe bilin God-Waŋarrwun yothu, marŋgin nhe ŋunhi nhanŋuwuynydja God-Waŋarrwuny. \v 8 Ga ŋunhi yolŋu ŋunhi ŋayi ŋuli gi bäyŋu märr-ŋamathi wiripuŋuw yolŋuw, ŋayiny ŋunhiyiny yolŋu yakan marŋgi God-Waŋarrwuny, bili ŋayipiny ŋunhi God-Waŋarrnydja märr-ŋamathinyamirr warray. \v 9 God-Waŋarryuny ŋunhi märr-ŋamathinyawuy nhanŋuwuynydja ŋayi bilin milkuŋala dhuwalatjarra gam'. Ŋunhiyiny märr-ŋamathinyawuy rumbalnha maḻŋ'thurr, yuwalknha ŋayi gan nhinanany dhiyala limurruŋgala munatha'ŋurnydja rumbalnydja yolŋun yan, bili God-Waŋarryuny ŋunhi djuy'yurr nhanŋuwuynydja ŋayi Gäthu'mirriŋuny dhipalnydja munatha'lilnydja, märr limurrnydja dhu walŋathirra ŋuliwitjandhin nhanukalaŋuwurra. \v 10 Yaka muka yan limurrnydja dhuwal märr-ŋamathinya yuwalkkunhany ŋunhi ŋäthilnydja nhanŋuny God-Waŋarrwuny. Dhuwal ŋunhi yuwalktja märr-ŋamathinyawuy gam'. God-Waŋarrnydja ŋunhi märr-ŋamathin limurruŋguny, bala ŋayi yan gurruparnydja nhanŋuwuynydja ŋayi Gäthu'mirriŋunhany märryu-dhapinyaynha, märr ŋayin ŋunhi dhiŋgaŋal limurruŋgalnydja dharapulŋur, märr dhu nhanukalnydja maŋgu'-waṉḏinyaray limurruŋguny yätjkurr malany buwayakkumany warrpam'thunna. \p \v 11 Marrkapmirr walal, balanyayi nhanŋuny ŋunhi God-Waŋarrwuny märr-ŋamathinyawuy limurruŋguny. Go limurrnydja märr-ŋamathinyamirrnydja bala-räli'yunmirra yan bitjanmirryi bili. \v 12 Yaka ŋunhi ŋula yolthu waŋganydhu yolŋuy God-Waŋarrnhany nhäŋal nhanukiyingalnydja ŋayi maŋutjiy, yurr ŋuli ŋali dhu ga ŋunhi yuwalkkunhamirra märr-ŋamathinyamirr bala-räli'yunmirrnydja yan, ŋuriŋiyiny ga maŋutji-lakaram ŋanyanhan ŋunhi ŋayiny God-Waŋarrnydja ga nhina litjalaŋgala ŋayaŋuŋur. Yo, nhinany ŋayi ŋuli ga God-Waŋarrnydja dhuwanna litjalaŋgala ŋayaŋuŋurnydja, bala limurrnydja dhu ga nhina ŋuriŋiyin bili yan God-Waŋarrwala märr-ŋamathinyaraynydja, ŋuriŋiyin ŋunhi ŋayipin waŋganynha ḏarrtjalktja. \v 13 Ga ŋunhi ŋali dhu ga märr-ŋamathirr wiripuwurruŋguny yolŋuw walalaŋ ŋuriŋiny bili yan waŋganydhuny yuwalkthuny märr-ŋamathinyaray God-Waŋarrwalnydja yan, ga dhuwalatjandhin ŋali dhu ga ŋunhi yuwalkkumany dharaŋanmirrnydja nhänhamirr ŋunhi ŋaliny ga nhina yuwalknha yan waŋganyŋura God-Waŋarrwala, ga ŋayi ga nhina bitjandhi bili waŋganyŋuryi yan litjalaŋgal. Bili ŋunhiyiny yuwalktja märr-ŋamathinyawuy ŋuli ga dhawaṯthun beŋura yan Birrimbirrwuŋ God-Waŋarrwalaŋuwuŋun, ŋunhi ŋayi ŋanya gurrupar bilin nhakun litjalaŋgala ŋayaŋulilnydja. \p \v 14 Ga ŋanapurrnha ŋunhi nhanukala malthunamirriy walal nhäŋalnydja ŋanya ŋunhiyiny God-Waŋarrwuny Gäthu'mirriŋuny, ga yuwalk dhuwal ŋanapurr ga nhumalaŋ lakaramany dhuwandja ŋunhi dhäwu gam', God-Waŋarryuny Bäpaynydja ŋunhi Gäthu'mirriŋunhany nhanŋuwuy ŋayi djuy'yurr walŋakunharaw dhiyak wäŋaw, ŋayiny ŋunhi Walŋakunhamirr God-Waŋarrwuŋ yan djuy'yunawuynydja. \v 15 Ga ŋuli ŋayi dhu ga ŋula yolthu yolŋuy lakaramany ŋanya Djesunhany bitjandja, “Ŋayiny ŋunhi God-Waŋarrwu Gäthu'mirriŋu,” bitjandja, ŋurikalyin yolŋuwal ŋayi ga ŋunhi yuwalktja God-Waŋarrnydja nhina ŋayaŋuŋur, ga ŋunhiyin ga yolŋu nhina waŋganyŋurnydja nhanukiyingalnydja God-Waŋarrwalnydja Bäpawalnydja. \p \v 16 Yo, limurrnydja dhuwal marŋgin ŋunhi ŋayiny God-Waŋarrnydja ga märr-ŋamathirr warray limurruŋguny, bala ŋaliny ga ŋunhi märr-nhirrpanmirra nhanukala märr-ŋamathinyawuylilnydja. Bili God-Waŋarrnydja ŋunhi ŋayipiny märr-ŋamathinyamirr warray, ga ŋuli ŋali dhu ga nhina märr-ŋamathinyamirriŋurnydja yan romŋur, ŋunhiyiny nhakun ŋali ga nhina waŋgany-manapanna nhanukala God-Waŋarrwala, ga God-Waŋarrnydja ga ŋayipiny nhina waŋgany-manapandhi yan litjalaŋgal. \v 17 Ga ŋuli ŋali ga ŋunhi yuwalkkumany yan märr-ŋamathirr ŋunha wiripuwurruŋguny yolŋuw walalaŋ, nhanŋuny ga romgu malthun Christkuny, ŋunhi nhaltjarr ŋayi gan dhiyal nhinan, bala limurrnydja dhu ga ŋunhi yakan warwuyun ŋurukuny ŋunhi mala-djarr'yunamirriwnydja waluw. \p \v 18 Ga ŋunhi nhe ŋuli ga nhina märr-ŋamathinyaraynydja yan, yakan nhe dhu gi ŋunhi barrariny ŋula nhakuny, bili ŋuriŋiyin ŋuli ga ŋunhi märr-ŋamathinyaraynha barrarinhany winya'maram. Yo, ŋunhi ŋali ga guyaŋa ŋula yolnha ŋunhi ŋayi litjalany dhu buma dhä-gir'yun, ŋurikiyin yolŋuw ŋali dhu ga ŋunhi barrarirrnydja. Ga ŋunhi nhakun ŋali dhu ga barrarirr nhanŋuny God-Waŋarrwuny, ŋuriŋiyiny ga maŋutji lakaram litjalanhany nhakun ŋali gi ŋunhiyiny yakan yuwalktja nhini ŋunhiliyiny ŋunhi God-Waŋarrwalnydja märr-ŋamathinyaŋur. Bili God-Waŋarryuny dhu dhuwal yaka litjalanhany dhä-gir'yun, ŋuli ŋali dhu ga märr-ŋamathirr yuwalkkumany ŋunha wiripuwurruŋguny yolŋuw walalaŋ. \v 19 Ga ŋaliny ŋunhi Garraywalaŋumirrnydja yolŋu walal dhu ga märr-ŋamathirryi ŋurukuwurruŋguny ŋunhi wiripuwurruŋguny yolŋuw walalaŋ, bili ŋayi muka ŋunhi God-Waŋarr ŋurruŋuny märr-ŋamathin litjalaŋguny. \p \v 20 Yo. Ŋuli nhe dhu ga waŋa bitjandja gam', “Ŋarrany ga märr-ŋamathirr God-Waŋarrwu warray yan,” bitjandja, yurr nhe ŋuli ga balanyamirriyyiny bili yan ŋoy-murryun ŋurukun ŋunhi wiripuŋuwnha yolŋuw Garraywalaŋumirriw, ŋunhiyiny nhe nyäḻ'nha yolŋu, yakan nhe ŋuli gi yuwalktja lakaranhamirr nhunapinya nhe. Bili ŋayipiny ŋunhi God-Waŋarrnydja ga nhina ŋurikalyin yolŋuwal ŋunhi nhe ŋuli ga bukuy-ŋurrkam ŋanya ga ŋuyulkthirr nhanŋu. Ga ŋunhi nhe ŋuli gi yaka märr-ŋamathi ŋurikiyi yolŋuw, ŋunhi nhe ŋuli ga nhäma ŋanya dhiyaŋi maŋutjiy nhokiyingal nhe, ŋunhiyiny nhakun nhe ŋuli gi yakan yuwalktja märr-ŋamathi God-Waŋarrwun, ŋurikin ŋunhi nhe gi yakan ŋanya nhäŋu. \p \v 21 Yo. Djesu-Christthu ŋunhi ŋayipi romdja nhirrpar limurruŋguny bitjarrnydja gam', “Ŋunhi nhe ga märr-ŋamathirr nhanŋuwuynydja yan God-Waŋarrwuny, nheny dhu ga bitjandhi bili yan märr-ŋamathirryi ŋunha wiripuwurruŋguny ŋunhi Godkalaŋamirriw yolŋuw walalaŋ.” \c 5 \s1 Limurrnydja dhu ŋunhi yänan djuḻkmaraman ŋunhi munatha'wuynhany ŋula nhä malany limurruŋgiyingal yan märr-nhirrpanminyaray \s2 We overcome the world by faith in Jesus \sr 1 Djon 5.1-12 \p \v 1 Ga ŋunhi ŋayi dhu ga ŋula yolthu yolŋuy märr-yuwalkthirr ŋunhi Djesuny dhuwal Maŋutji-dhunupayanhawuy yolŋu, ŋunhiyiny ŋayi yolŋu nhanŋuwuynha yan God-Waŋarrwun gäthu'mirriŋu, bili ŋayiny bilin märraŋala ŋunhi yuwalknhany walŋany nhanukiyingala ŋayi ŋayaŋuynydja. Ga ŋunhi nhakun ŋali ŋuli ga märr-ŋamathirr bäpa'mirriŋuw dhuwalaŋuwuywuny munatha'wuywuny litjalaŋgiyingalaŋaw, ga bitjandhiyi bili yan ŋali ŋuli ga ŋunhi märr-ŋamathirryi yothuwnydja nhanukalaŋaw. \v 2 Ga ŋunhi ŋali dhu ga ŋunhi God-Waŋarrwuny Bäpawnydja yan märr-ŋamathirr, ga ŋuli ŋali dhu ŋunhi dhäruktja ŋanya märram, romguny dhu ga malthun nhanŋuwuynydja yan, ga dhuwalatjandhin ŋunhi, ŋaliny dhu ga ŋunhi yuwalkkumany yan märr-ŋamathirr ŋurukuwurruŋguny ŋunhi wiripuwurruŋguny nhanukalaŋaw Bäpawalaŋawnydja djamarrkuḻiw'. \p \v 3 Ŋuli ŋali dhu ga yuwalktja märr-ŋamathirr God-Waŋarrwuny Bäpawnydja yan, ŋaliny dhu ga ŋunhi märraman yan nhanukuŋuny raypirri', bala yan djäman nhanŋu. Yo. Nhanŋuny ŋunhi rom yaka warray gumurr-ḏäl litjalaŋguny, \v 4 bili God-Waŋarrwalnydja djamarrkuḻiy' ŋuli ga dhuwal djuḻkmaram warray dhuwalaŋuwuynhany ŋunhi munatha'wuynhany ŋula nhä malany. Ga nhaliy ŋali ŋuli ŋunhi djuḻkmaramany ŋula nhä malany dhuwalaŋuwuynhany munatha'wuynhany? Dhiyaŋ yan waŋganydhu gämurruyny'tja gam', märr-nhirrpanminyaray limurruŋgiyingal. \v 5 Yo. Ŋuriŋiyi bili yan, ŋunhi limurr ŋuli märr-yuwalkmirriyirr Garraynha Djesuny, ŋunhi ŋayiny nhanŋuwuy warray yan God-Waŋarrwu Gäthu'mirriŋuny, ga dhiyaŋiyi bili yan waŋganydhu limurr ŋuli ŋunhi djuḻkmaramany munatha'wuynhany ŋula nhä malany. \p \v 6 Bili ŋayipiny ŋunhi Djesu-Christtja marrtjin muka räliny dhipal munatha'lilnydja, yurr marrtjinany ŋayi ŋunhi märrmay' gämurruyny'tja, gapuy ga gulaŋdhu. Ga yuwalknha ŋayi ŋunhi ḻiya-ḻupthurrnydja gapuynydja, bala ŋayi God-Waŋarryuny lakaraŋalnydja ŋanya bitjarra, “Dhuwandja gay'yi ŋarrakuwuy yan Gäthu'mirriŋu,” bitjarra. Ga yaka ŋayi ŋunhi gänany ḻiya-ḻupthurr. Dhäŋur beŋuryiny buku-ḻupthunaŋurnydja bala yan nhanŋu dhunupan gulaŋdja waṉḏinan limurruŋguny walŋakunharaw. Yuwalk ŋunhiyiny, bala ŋaliny dhuwal bilin marŋgin, bili ŋuriŋi Dhuyu-Birrimbirryuny ŋuli ga ŋunhi milkumany yuwalknha yan ŋunhany ŋunhi ŋayaŋuŋurnydja litjalaŋgal, ga ŋunhiyi God-Waŋarrwuny Dhuyu-Birrimbirr yuwalk yan, yaka ŋayi ŋuli gi ŋunhi nyäḻ'yurrnydja lakaraŋ. \v 7-8 Yo, ga ŋuriŋiwurruyyiny ga ḻurrkun'thuny maŋutji-marŋgimirriynydja lakaramany dhunupan ŋanyanhany Djesunhany, dhiyaŋuwurruynydja ŋunhi gam', Dhuyu-Birrimbirryuny, ga gapuynydja, ga gulaŋdhuny, ga dhiyaŋuwurruyyiny ga ḻurrkun'thuny malay lakaram ŋunhiyin bili yan dharaŋanan waŋganynhan, ŋunhi Djesuny dhuwal Gäthu'mirriŋu God-Waŋarrwu yan. \v 9 Ŋunhi ŋayi ŋuli ga marŋgiynydja yolŋuy lakaram dhäwuny', ŋaliny ŋuli ga ŋunhi nhanŋu yänan nhakun märr-yuwalkthirra; yurr ŋayiny ŋunhi God-Waŋarrnydja bulu warray yindi, be bala djuḻkmaram ga yolŋunhany. Ŋaliny dhu yänan märraman ŋunhiyiny dhäwu ŋunhi ŋayi gan God-Waŋarryu ŋayipi lakaraŋal litjalaŋ Djesuwalaŋuwuynydja, dhuwandja ŋunhi dhäwu gam', “Ŋayiny ŋunhi ŋarrakuwuy yan Gäthu'mirriŋu,” bitjarr. \v 10 Ga ŋunhi nhe ŋuli ga märr-yuwalkthirr Djesuwnydja ŋuriki God-Waŋarrwalaŋawnydja Gäthu'mirriŋuw, nheny dhu yänan marŋgithirra dhuwaliny ŋunhi ŋayaŋuny nhuŋu, ŋunhi ŋayiny yuwalk warray God-Waŋarrwu Gäthu'mirriŋu nhanŋuwuy yan. Ga ŋuli nhe gi yakany märr-yuwalkthi God-Waŋarrwu, ŋunhi nhaltjan ŋayi ga lakaram ŋanya Djesuny, ŋunhiyiny nhakun nhe ga lakaram ŋanyanhan God-Waŋarrnhan yanbi ŋayin nyäḻ'-lakaranhamirrnydja, bili yaka warray nhe gi märr-yuwalkmirriyiny nhanŋu God-Waŋarrwuny, ŋunhi ŋayiny ŋuli ga lakaram yuwalkkum yan warraŋulkuman ŋanyanhany Djesunhany. \v 11 Bili God-Waŋarryuny ga dhuwal lakaram bitjanna gam', “Bilin ŋarra gurrupara ŋunhi yuwalknhany walŋany nhumalaŋgun, yurr märramany nhuma dhu ŋunhiyi walŋanhany ŋuliwitjanna bili yan Gäthu'mirriŋuwalaŋuwurra ŋarrakalaŋuwurr, waŋganygalaŋuwurra yänan.” \v 12 Yo, ga ŋuli ga ŋula yolthuny ŋayatham Gäthu'mirriŋunhany, ŋunhiny ŋayi ga ŋayathaman ŋunhi yuwalknhany walŋany, ga ŋuli ŋayi gi bäyŋuny ŋayathul God-Waŋarrwu Gäthu'mirriŋuny, ŋunhi nhanukal gi bäyŋun yan ŋorri ŋunhi yuwalktja walŋa wiyinŋumirrnydja. \s1 Walŋa-wiyinŋumirr \s2 Eternal life \sr 1 Djon 5.13-21 \p \v 13 Dhuwal ŋarra ga wukirrin nhumalaŋ ŋurikiwurruŋgun yolŋuw walalaŋ ŋunhi nhuma bilin märr-yuwalkthinan yäkuwnydja nhanukalaŋaw Godkalaŋawnydja Gäthu'mirriŋuw, märr nhuma dhu marŋgithirra ŋunhi nhumany bilin märraŋala ŋunhi yuwalknhany walŋany, bala nhuma dhu ga nhinany walŋan yänan bitjanna bili. \v 14 Limurrnydja dhu yakan rum'rumdhun galkithinyaŋurnydja nhanukal, bili ŋayipiny God-Waŋarrnydja dhuwal yuwalk yan dhäruk-waŋgany warray, ga ŋunhi ŋali dhu ŋäŋ'thundja ŋanya ŋula nhakuny nhanukalnydja djälyu, ŋayiny dhu ŋäman yan litjalany. \v 15 Yo, ŋäŋ'thundja ŋali ŋanya dhu ŋunhi ŋula nhakuny, bala ŋayiny dhu yänan ŋäman. Ga ŋunhi nhakun ŋali bilin marŋginy, ŋunhi ŋaliny dhu dhunupan bala yan märraman ŋunhiyiny ŋunhi ŋali ŋanya dhu ŋula nhaku ŋäŋ'thun. \p \v 16 Ŋunhi nhe ŋuli Garraywalaŋumirrinhany yolŋuny nhäma, ŋunhi ŋayi ŋuli djäma ŋula nhä yätjkurrnydja, nheny dhu ŋunhi dhunupan nhanŋu bukumirriyaman ŋurikiyiny yolŋuw dhuwurr-yätjkurruwnydja, märr ŋanya ŋayi dhu God-Waŋarryuny walŋakum muka. Ga ŋunhi ŋayi yolŋu bilin buthuru-gunganhaminan ŋanyapinya ŋayi, bili ŋayi ŋunhi yaka djäl Godkalaŋaw romgu, ŋuriŋiyiny yätjkurruynydja ŋanya ga gäma balan dhiŋganhamirrilila. Nheny dhu yakan bukumirriyam balanyarawyiny yolŋuw. Yakan ŋayiny dhu God-Waŋarryuny ŋanya ŋunhiyiny yolŋuny walŋakum. Ga wiripuŋuynydja yolŋuy ŋuli ga ŋunhi djäma yätjkurra yan bitjanna bili, yurr ŋayi ŋunhi yakan marŋgi God-Waŋarrwuny. Ga ŋurikiyin yolŋuw nhe dhu bukumirriyamany, märr ŋanya dhu God-Waŋarryuny walŋakuman. Yo, wiripuŋuynydja yätjkurruy ŋuli ga ŋunhi yolŋuny gäma balan bitjanna dhiŋganhamirrilila, ga yakan nheny dhu bukumirriyam ŋurikiyiny yolŋuw. \v 17 Bukmakthu ga dhuwal yätjkurruynydja ŋula nhaliynydja malaŋuy gänaŋ'maraman barrkukuman limurruny God-Waŋarrwalnydja, yurr God-Waŋarryuny dhu ŋunhi bäy-lakaram ŋurikiny yolŋuw ŋunhi ŋayi ŋathil dhu ŋäma ŋanya rirrakay God-Waŋarrnha, bala gananna ŋayi dhu nhanŋuwuy ŋayi yätjkurrnydja; ŋunhiyin yolŋuny ŋayi dhu God-Waŋarryuny walŋakum, yakan ŋayi dhu buluny gänaŋ'thun God-Waŋarrwalnydja muŋbunumany. \p \v 18 Yo, dhiyak yan limurr dhuwal marŋginy gam'. Dhäŋur beŋurnydja ŋunhi, ŋunhi ŋali bilin nhakun walŋathinan ŋuriŋiyin ŋunhi God-Waŋarrwalnha walŋay, bala ŋaliny dhu ga ŋunhi yakan nhakun buluny djäma yätjkurrnydja rom bitjandja bili, bili ŋaliny ŋunhi God-Waŋarrwun yan djamarrkuḻi' nhanŋuwuynha, ga ŋayiny ga God-Waŋarrwuny Gäthu'mirriŋu djägan limurruŋ, gungaman ŋayi ga litjalany, märr ŋayi dhu ŋuriŋiyiny yätjkurruynydja Mokuyyuny yaka litjalanhany ŋayatham. \p \v 19 Yo, bilin ŋaliny dhuwal marŋgin, ŋaliny dhuwal nhanŋuwuynha yan God-Waŋarrwun djamarrkuḻi', ga nhina ŋali ga nhanukala goŋŋur, bäydhi ŋunhi dhuwal munathany' wäŋa bukmak yan nhanukal ŋurikalyi yätjkurruwal Mokuywal goŋŋur. \p \v 20 Ga bitjarryi bili muka limurrnydja ŋunhi marŋgithindhi nhanŋuny God-Waŋarrwalaŋawnydja Gäthu'mirriŋuw, ŋunhi ŋayi räliny marrtjin dhipalnydja munatha'lilnydja wäŋalil, bala ŋayi ŋunhi maḻŋ'maranhaminany ŋanyapinyany ŋayi yuwalknha yan limurruŋgalnydja, märr limurrnydja marŋgithinan nhanŋu, bala ŋali yänan dharaŋara ŋanya ŋunhi ŋayipi yuwalktja God-Waŋarr. Ga ŋaliny ga dhuwal nhina ŋunhiliyin yuwalkŋura, bili ŋaliny dhuwal bilin waŋgany-manapanminyawuynha nhanukala Gäthu'mirriŋuwala yan, Djesu-Christkala. Yo, ŋayipi ŋunhi yuwalktja gal'ŋu Waŋarr, ga ŋayathamany ŋayi ga limurruŋ walŋany wiyinŋumirra yanan. \p \v 21 Djamarrkuḻi' ŋarraku, djägan nhumalaŋguwuy nhuma gi. Yakan gi waŋarrkuŋ dhuwalaŋuwuynhany munatha'wuynhany ŋula nhä malany, ga yaka gi nhirrpul ŋula nhäny mala ŋurruŋuyaŋuny. Ga balanya.